SPUŽVE (Porifera, Spongia)

najprimitivnije višećelijske životinjebezkičmenjaci iz odjeljka Parazoaćelijski elementi ne obrazuju organe i tkivavodeni organizmi (većina u moru, rijetke

vrste u slatkim vodama)

GrađaTijelo:

a) EKTODERM (spoljašnje pločaste ćelije)b) ENDODERM (unutrašnji čelije sa bičevima)

skelet najčešće građen od SPONGINA

između njih se nalazi pihtijasta tvar MEZOGLEJA

EKTODERMPinakociti, pločastie ćelije epitela. One tvore

pokrovni sloj/kožu spužve. U tom pokrovu se nalazi cijeli niz malih pora kroz koje ulazi voda i sistemom kanala stiže do centralno smještenog šupljeg gastralnog prostora.

ENDODERMHoanociti,

kolonije bičara koje žive udruženo pričvršćeni u unutrašnjim šupljim prostorima spužve. Treperenjem bičevima, bičaši uzrokuju strujanje vode te probavljaju hranu.

MEZOGLEJAAmeboidne ćelije mogu biti različito

diferencirane. Postoje 1. amebociti, koji su ustvari probavne ćelije, 2. arheociti, iz kojih se mogu razviti sve ostale vrste ćelija, 3. skleroblasti, stanice koje tvore skelet i 4. spolne ćelije.

Plan građe spužve

RAZMNOŽAVANJE1. bespolno – pupljenjem2. spolno – stvaranjem spolnih ćelija (jaja i

spermatozoidi) -spermij nastaje od hoanocita -jajšce nastaje od arheocita

SPOLNO RAZMOŽAVANJE

PUPLJENJE

 obrazuju se spoljašnji (egzogeno pupljenje) ili unutrašnji (endogeno pupljenje) izraštaji; ako se ti pupuljci ne odvoje od roditeljskog tela, onda postaju kolonijalne protozoe.

Klasifikacija klasifikacija se vrši prema građi i osobinamapostoje 3 veće skupine:

1. krečnjačke (Calcarea)2. staklaste (Hexactinellida)3. silikatne ili rožnate (Demospongia)

Krečnjačke spužveprisustvo kalcij

karbonata u skeletunajprimitivniji oblici

malih dimenzijaisključivo žive u

moruMonanchora

arbuscula, Xestospongia testudinaria

Staklaste spužvetijelo prožeto

silikatnim iglicama, liče na staklene niti, formiraju rešetku

žive u morimaEuplectella

aspergillum, Pattersonia ulrichi 

Silikatne spužveskelet od

silicijum-dioksida ili spongina, ponekad kombinovana oba materijala

kolonijalni oblici koji žive u morima

nemaju sistem za izlučivanje otpadnih spojeva, kao niti dišni, cirkulatorni i nervni sistem. Većinom su dvospolci, ali ima ih i odvojena spola

spužve mogu jako dugo živjeti, a najstarijim organizmom na Zemlji smatra se upravo spužva stara oko 10 000 godina