srpsko lekarsko druŠtvo sekcija urgentne ...urgentnamedicina.sld.org.rs/dotasset/74802.pdfmmhg, fr...

SRPSKO LEKARSKO DRUŠTVO

SEKCIJA URGENTNE MEDICINE

ZBORNIK SAŽETAKA

XI KONGRES

URGENTNE MEDICINE SRBIJE

SA MEĐUNARODNIM UČEŠĆEM

Zlatibor, Hotel Palisad,

19-22. maj 2019. godine

XI KONGRES URGENTNE MEDICINE SRBIJE SA MEĐUNARODNIM UČEŠĆEM - ZLATIBOR 19/22.05.2019

http://urgentnamedicina.sld.org.rs/ ISBN 987-86-6061-104-0

2019

ZBORNIK SAŽETAKA XI KONGRES URGENTNE MEDICINE SRBIJE SA MEĐUNARODNIM UČEŠĆEM

Zlatibor, Hotel Palisad, 19-22. maj 2019. godine

Počasni odbor Ass. dr Zlatibor Lončar-ministar zdravlja Republike Srbije

Doc. dr Zoran Gojković – pokrajinski sekretar za zdrastvo

Akademik Radoje Čolović – predsednik SLD

Dr Goran Čolaković – GZHMP beograd

Dr Bogdan Živanović – ZZHMP Novi Sad

Dr Slavoljub Živadinović – ZZHMP Niš

Dr Aleksandra Vasović – ZZHMP Kragujevac

Naučni odbor Predsednik:

Van. prof. dr Slađana Anđelić

Članovi:

Prof.dr Velibor Vasović

Doc. dr Dragan Milojević

Doc. dr Vladimir Gajić

Prim. dr Slavoljub Živanović

Prim. mr.sci Siniša Saravolac

Organizacioni odbor Predsednik:

Dr Ankica Vasić

Članovi:

Prim. dr Kornelija Jakšić Horvat

Prim. dr Zagorka Maksimović

Prim. dr Snežana Holcer Vukelić

Dr Ivan Vuković

Urednik Prim. dr Zagorka Maksimović

Izdavač: Štampa: Tiraž: 50

Sekcija urgentne medicine SLD Zoom Photo Subotica Godina izdavanja: 2019

Beograd, Džordža Vašingtona 19

ISBN 987-86-6061-104-0



2019

Sponzori i prijatelji

XI Kongresa urgentne medicine Srbije

sa međunarodnim ušešćem



2019

USMENE PREZENTACIJE

U-1 TRAUMA SKOROVI ZA PREHOSPITALNU PROCENU TEŽINE TRAUME I

PREDVIĐANJE ISHODA LEČENJA POVREĐENOG PACIJENTA

Radojka Jokšić-Mazinjanin12

, Aleksandar Đuričin², Milovan Radulović², Milena Jokšić Zelić³,

Zoran Gojković4, Velibor Vasović

5 , Momir Mikov

5, Siniša Saravolac

2

¹Univerzitet u Novom Sadu, Medicinski fakultet, Katedra za urgentnu medicinu

²Zavod za hitnu medicinsku pomoć Novi Sad

³Dom zdravlja Bečej, Služba hitne medicinske pomoći 4Univerzitet u Novom Sadu, Medicinski fakultet, Katedra za hirurgiju; Klinički centar Vojvodine,

Klinika za ortopedsku hirurgiju i traumatologiju 5Univerzitet u Novom Sadu, Medicinski fakultet, Katedra za farmakologiju, toksikologiju i

kliničku farmakologiju

[email protected]

Uvod: Trauma skorovi na prehospitalnom nivou bi trebalo da se lako izračunavaju i

interpretiraju, kako bi se brzo doneli zaključci o težini povrede i mogućem riziku od nepovoljnog

ishoda, a samim tim i obezbedilo najadekvatnije zbrinjavanje povređenih.

Cilj: Utvrditi senzitivnost i specifičnost CRAMS skale (Circulation, Respiration, Abdomen,

Motor and Speech), RTS skora (Revidirani Trauma Skor), MGAP (Mechanism, Glasgow coma

scale, Age, arterial Pressure) i GAP (Glasgow coma scale, Age, Pressure) skora primenjenih

prehospitalno u oceni težine traume i njihove mogućnosti u predviđanju ishoda lečenja

povređenih pacijenata.

Materijal i metode: Istraživanje je prospektivno, opservacionog karaktera. U istraživanje su

uključeni pacijenti sa traumom koje su lekari Zavoda za hitnu medicinsku pomoć Novi Sad i

Službe hitne medicinske pomoći Doma Zdravlja Bečej zbrinjavali prehospitalno, a potom

transportovali u Urgentni centar Kliničkog centra Vojvodine. Rezultati su obrađeni upotrebom

Statistical Package for Social Sciences - SPSS 21.

Rezultati: U istraživanje je uključeno 307 povređenih, prosečne starosne dobi 51,67±20,883

godina. Kod 50 (16,29%) povređenih je postavljena definitivna dijagnoza teške traume

upotrebom ISS skora (Injury Severity Score). Od prehospitalno korišćenih skorova za graničnu

vrednost skora koja ukazuje da trauma nije laka, najbolji odnos senzitivnosti i specifičnosti je

imao MGAP skor. Za vrednost MGAP skora od 22 senzitivnost je bila 93,4%, a specifičnost

62%. Veću senzitivnost za graničnu vrednost skora 18, koja ukazuje da trauma nije laka, je imao

GAP skor i iznosila je 98,8%. Međutim, specifičnost je bila 42%, što je znatno niže u odnosu na

MGAP skor, ali je iznad specifičnosti preostala dva testirana skora.

mailto:[email protected]



2019

Od četiri testirana skora na prehospitalnom nivou MGAP i GAP skor, jer su u snažnoj

međusobnoj korelaciji, pokazali su statističku značajnost u predviđanju ishoda lečenja

povređenog (OR 2,434;95% Cl 1,183-5,008;p=0,016). Sa porastom vrednosti MGAP skora za 1,

verovatnoća preživljavanja se povećava za 2,4 puta.

Od četiri testirana skora na prehospitalnom nivou MGAP i GAP skor, jer su u snažnoj

međusobnoj korelaciji, pokazali su statističku značajnost u predviđanju ishoda lečenja

povređenog (OR 2,434; 95% Cl 1, 183-5, 008; p=0,016). Sa porastom vrednosti MGAP skora za

1, verovatnoća preživljavanja se povećava za 2,4 puta.

Ključne reči: rane i povrede, skor težine povrede, indikatori težine povrede, trijaža, službe hitne

medicinske pomoći

Literatura:

1. Bouzat P, Ageron FX, Brun J, Levrat A, Berthet M, Rancurel E, et al. A regional trauma

system to optimize the pre-hospital triage of trauma patients. Crit Care. 2015;19:111

2. Batchelor JS. Adult prehospital scoring systems: a critical review. Trauma. 2000;2(4):

253-60.

3. Nathens AB, Cryer HG, Fildes J. The American College of Surgeons Trauma Quality

Improvement Program. Surg Clin North Am. 2012; 92(2): 441-54.

4. Moore L, Clark DE. The value of trauma registries. Injury. 2008;39(6):686-95.

U-2 PLUĆNA EMBOLIJA DETEKTOVANA KAO UZGREDNI NALAZ

Jelena Cvetković1, Jovana Obrenović

1, Aleksandra Obradović

1

Gradski zavod za hitnu medicinsku pomoć, Beograd

[email protected]

Uvod: Plućna embolija (PE) je kliničko i patofiziološko stanje koje nastaje kada embolus spreči

dovod arterijske krvi u jedan deo pluća. Kao embolusi najčešće se sreću trombi, masne kapljice,

vazduh, amnionska tečnost, septički embolusi i maligno tkivo. Nije utvrđena tačna incidenca

oboljenja, ali je primetan trend rasta stope morbiditeta od PE. Simptomi i znaci bolesti su

nespecifični. Samo 10-30% dijagnoza PE se postavi zaživotno.

Cilj rada: Da pokaže da je plućna embolija i dalje veliki dijagnostički izazov za kliničare jer se

često dijagnostikuje kao uzgredan nalaz.

Prikaz bolesnika: Kod pacijenta starosti 73 godine, upućenog na CT abdomena zbog lumbalnog

bola sa propagacijom duž desne natkolenice, evidentirana je velika nadbubrežna cista dimenzija

30x28 mm i nakupljanje kontrasta na bazama pluća. Zbog suspektne embolije pluća, određen je

D-dimer čija je vrednost bila 15713 ng/mL.




2019

Zbog pojačanog, već opisanog bola, pacijent poziva HMP pod „sumnjom na emboliju pluća“. Po

dolasku na mesto događaja, ekipa HMP zatiče pacijenta stabilnih vitalnih partametara: TA 140/80

mmHg, fr 65/min, frekvenca disanja 18/mn, SaO2 95%, EKG nalaz: sinusni ritam, bez promena u

ST i T segmentu. Pacijent je transportovan na hitan prijem KBC Zvezada i hitno upućen na

angiografiju pluća gde je potvrđena masivna embolija plućne arterije. Tokom hospitalizacije na

intenzivnoj nezi pulmologije, pacijent je i dalje bez subjektivnih simptoma i karakterističnih

znakova za PE. Otpušta se kući u dobrom opštem stanju, kao PE nepoznatog uzroka.

Zaključak: Asimptomatska PE je veliki izazova za kliničare jer se često otkriva kao uzgredan

nalaz. Sumnja da se u datom slučaju radi o PE postavljena je na osnovu anamnestičkih podataka,

vrednosti D-dimera i angiografskog nalaza.

Ključne reči: plućna embolija, klinička slika, simptomi

Literatura: 1. Ministarstvo zdravlja Republike Srbije. Nacionalni vodič dobre kliničke prakse:

PLUĆNA EMBOLIJA Beograd, 2012. pp. 30

2. Interna medicina – peto izdanje – PLUĆNA EMBOLIJA Medicinski fakultet univerziteta

u Beogradu2009., pp 265-273

3. Mitić J.1 , Mihailović B.2 , Smilic Lj.2 , Marčetić Z.2 , Lazić S.2 , Biševac B.2 , Janković

J.3 , Stalević Lj.1 , Odalović B.2 , Smilić T.2, KBC Priština, Gračanica, Univerzitet u

Prištini, Medicinski fakultet, Kosovska Mitrovica, KCS – Beograd, Klinika za

pulmologiju - KLINIČKI, DIJAGNOSTIČKI I TERAPIJSKI ASPEKT PLUĆNE

EMBOLIJE

U-3 ZNAČAJ D-DIMERA U DIFERENCIJACIJI PLUĆNE EMBOLIJE U SLUŽBI

HITNE MEDICINSKE POMOĆI

Žana Maksimović1, Renata Hadžić

2, Nevena Aleksić

2, Mladen Stajić

3

1Dom zdravlja Modriča, Služba hitne medicinske pomoći

2 Služba hitne medicinske pomoći, Banja Luka

3 Dom zdravlja Modriča

[email protected]

Uvod: Jedan od osnovnih zadataka u službama hitne medicinske pomoći (SHMP) jeste

diferencijacija bola u grudima. Plućna tromboembolija (PTE) je jedan od potencijalnih uzroka

bola u grudima sa veoma šarolikom kliničkom slikom i ograničenom dijagnostikom, naročito na

prehospitalnom nivou.

Cilj istraživanja je da se utvrdi u kojoj mjeri određivanje vrijednosti D-dimera pomaže ljekaru u

diferencijaciji PTE kao potencijalnog uzroka bola u grudima, kao i opravdanost upotrebe istog.




2019

Metodologija: Prikupljeni su podaci za pacijente kojima je urađen D-dimer u SHMP za 2018.

godinu. Zabilježen je pol, dob, simptomi, radna dijagnoza, kao i to da li je pacijent upućen na

hospitalni tretman ili ne. Za svakog pacijenta izračunat je i revidirani Ženeva skor. Podaci su

obrađeni pomoću IBM SPSS 21.0 softvera. Kategorijski podaci su poređeni Hi-kvadrat testom, a

starost nakon što je provjerena ravnomjernost distribucije jednosmjernom analizom varijanse.

Rezultati: U 2018. godini urađeno je 68 testova. Od 68 testova 41 test je bio negativan (60,3%).

Vrijednosti D-dimera su pomogle u odluci o hospitalizaciji (χ2=38,54, p<0,001). Pacijenti kod

kojih su nađene visoke vrijednosti D-dimera, naročito gdje su bile više od četvorostruko veće od

referentnih, po pravilu su upućivani na hospitalni tretman, dok je 67,5% pacijenata sa negativnim

vrijednostima D-dimera nakon tretmana i datih savjeta vraćeno kući. Prosječna starost pacijenata

je iznosila 60,3 godine (± 17,4). Kod starijih osoba statistički značajno ćešće pozitivan d-dimer

(F=10,82, p<0,001). U odnosu na pol bilo je 30 muškaraca (44,1%) i 38 žena (55,9%).

Vrijednosti D-dimera su bile bez značajne razlike u odnosu na pol (χ2=2,19, p=0,33). Po

vrijednostima Ženeva skora, 5,1% pacijenata je bilo u visokom riziku od PTE, a po 47,5% u

umjerenom, odnosno niskom riziku. Iako su nađene vrijednosti D-dimera nešto više kod viših

vrijednosti Ženeva skora, razlika nije statistički značajna (χ2=7,71, p=0,10).

Zaključak: D-dimer je test koji pokazuje visoku negativnu prediktivnu vrijednost, a nisku

pozitivnu, te bi se trebao koristiti samo za isključivanje dijagnoze PTE, ne i za potvrdu. S

obzirom na nespecifične simptome i znakove PTE, D-dimer je značajna pomoć u njenoj

dijagnostici.

Literatura:

1. “2014 ESC Guidelines on diagnosis and management of acute pulmonary embolism“

available at: http://www.escardio.org/guidelines. Visited December 2018.

2. Eichinger S, Minar E, Bialonczyk C, Hirschl M, Quehenberger P, Schneider B,

Weltermann A, Wagner O, Kyrle PA. D-dimer levels and risk of recurrent venous

thromboembolism. JAMA 2003;290(8):1071–1074.

3. Kearon C, Ginsberg JS, Douketis J, Turpie AG, Bates SM, Lee AY, Crowther MA, Weitz

JI, Brill-Edwards P,Wells P, Anderson DR, Kovacs MJ, Linkins LA, Julian JA, Bonilla

LR, Gent M. An evaluation of D-dimer in the diagnosis of pulmonary embolism: a

randomized trial. Ann Intern Med 2006;144(11):812–821.

4. Sohne M, Kamphuisen PW, van Mierlo PJ, Buller HR. Diagnostic strategy using a

modified clinical decision rule and D-dimer test to rule out pulmonary embolism in

elderly in- and outpatients. Thromb Haemost 2005;94(1):206–210.

5. Van Belle A, Buller HR, Huisman MV, Huisman PM, Kaasjager K, Kamphuisen PW,

Kramer MH, Kruip MJ, Kwakkel-van Erp JM, Leebeek FW, Nijkeuter M, Prins MH,

Sohne M, Tick LW. Effectiveness of managing suspected pulmonary embolism using an

algorithm combinin clinical probability, D-dimer testing, and computed tomography.

JAMA 2006;295(2):172–179.

http://www.escardio.org/guidelines.%20Visited%20December%202018



2019

U-4 PREHOSPITALNA PRIMENA DVOJNE ANTITROMBOCITNE TERAPIJE

KOD STEMI PACIJENATA

Nada Emiš-Vandlik, Snežana Bogunović, Slađana Anđelić


[email protected]

Uvod: Prema preporukama Evropskog kardiološkog udruženja primarna perkutana koronarna

intervencija (pPCI) je preporučena reperfuziona strategija kod pacijenata sa infarktom miokarda

sa ST elevacijom (STEMI). Pacijenti, koji se podvrgavaju pPCI, treba da dobiju dvojnu

antitrombocitnu terapiju (DAPT), kombinaciju aspirina i P2Y12 inhibitora.

Cilj istraživanja bio je da utvrdi način zbrinjavanja STEMI pacijenata, primenu DAPT na terenu i

izbor P2Y12 inhibitora (klopidogrel ili tikagrelor).

Metodologija: U Gradskom zavodu za hitnu medicinsku pomoć u Beogradu sprovedno je

prospektivno istraživanje u periodu od 31.12.2018 do 28.02.2019. godine u koje su uključeni

STEMI pacijenti trijažirani za pPCI za koje je praćena primena DAPT. U rezultatima su

navedene srednje vrednosti, mere varijabiliteta i pokazatelji strukture, a za analizu značajnosti

razlike korišćen je Mann Whitney U test. Značajnim su smatrane vrednosti p<0,05, a podatke

smo obradili u SPSS 15.0 programu.

Rezultati: Kod 372 pacijenta postavljena je dijagnoza AKS, od čega je kod 226 zabeležena ST

elevacija. Sala za kateterizaciju zakazana je za 147 (65,04%) pacijenata, 97 (65,99%) muškaraca i

50 (34,01%) žena. Prosečna starost muškaraca iznosila je 61,79±11,62, a žena 69,88±11,42

godina. Značajno su starije bile žene (p<0,001). DAPT je dobio 131 (89,12%) pacijent, od čega je

tikagrelor primenjen kod 121 (92,37%), a klopidogrel kod 10 (7,63%) pacijenata. Nije bilo

statistički značajne razlike u primeni tikagrelora i klopidogrela u odnosu na starost pacijenata

(p=0,261).

Diskusija: U našem istraživanju u većem procentu su bili zastupljeni muškarci, a žene su bile

značajno starije. U studiji u regionu Hunter, Australija većinu pacijenata su činili muškarci

(83,3%), a rezultati studije u Kini pokazuju da su žene bile starije od muškaraca. DAPT je u našoj

grupi pacijenata primenjena kod 89,12% pacijenata, a većina je dobila tikagrelor. U

EUROMAKS studiji 95,7% pacijenata upućenih na pPCI je dobilo inhibitor P2Y12, klopidogrel

je primenjen kod 51% pacijenata. Pacijenti koji su dobili klopidogrel su bili značajno stariji. Naše

istraživanje nije pokazalo statistički značajnu razliku u primeni tikagrelola i klopidogrela u

odnosu na starost pacijenata (p=0,261).

Zaključak: Većina STEMI pacijenata u našem istraživanju je u skladu sa važećim preporukama

je dobila DAPT, a prednost u izboru P2Y12 inhibitora imao je tikagrelor.




2019

Ključne reči: STEMI, DAPT, hitna pomoć

Litertura:

1. Ezad S, Davies AJ, Cheema H, WilliamsT, and Leitch J. Keys to Achieving Target First

Medical Contact to Balloon Times and Bypassing Emergency Department More

Important Than Distance. Cardiol Res Pract. 2018 May; 2018: 2951860 doi:

10.1155/2018/2951860

2. Huber K, Ducrocq G, Hamm CW, van ’t Hof A, Lapostolle F, Coste P et al. Early clinical

outcomes as a function of use of newer oral P2Y12 inhibitors versus clopidogrel in the

EUROMAX trial. Open Heart 2017;4:e000677. doi:10.1136/openhrt-2017-000677

3. Ibanez B, James S, Agewall S, Antunes MJ, Bucciarelli-Ducci C, Bueno H, et al. 2017

ESC Guidelines for the management of acute myocardial infarction in patients presenting

with ST-segment elevation: The Task Force for the management of acute myocardial

infarction in patients presenting with ST-segment elevation of the European Society of

Cardiology (ESC) European Heart Journal, Volume 39, Issue 2, January 2018, 119–177,

doi.org/10.1093/eurheartj/ehx393

4. Fu WX, Zhou TN, Wang XZ, Zhang L, Jing QM, Han YL. Sex-Related Differences in

Short- and Long-Term Outcome among Young and Middle-Aged Patients for ST-

Segment Elevation Myocardial Infarction

U-5 STEMI – OD PRVOG KONTAKTA DO BOLNICE

Snežana Bogunović, Nada Emiš-Vandlik, Slađana Anđelić


[email protected]

Uvod: Hitna pomoć ima ključnu ulogu u zbrinjavanju pacijenata sa akutnim infarktom miokarda

u postavljanju dijagnoze, trijaži i lečenju, a ne samo kao način prevoza, što je povezano sa većom

upotrebom reperfuzione terapije, smanjenjem kašnjenja i poboljšanim kliničkim ishodom.

Cilj: našeg istraživanja je bio da utvrdi način zbrinjavanja pacijenata sa akutnim infarktom

miokarda sa ST elevacijom (STEMI) koji ispunjavaju uslove za primarnu perkutanu koronarnu

intervenciju (pPCI) i vreme potrebno za to.

Metodologija: Istraživanje dizajnirano kao prospektivna studija sprovedeno je, u hitnoj pomoći

Beograd, od 01.03.2018. god do 28.02.2019. god.. Obuhvatilo je STEMI pacijente sa uslovom za

PCI za koje je beležen način zbrinjavanja (kontaktirana/najavljena/nenajavljena sala), i

prehospitalno vreme (od prvog kontakta do bolnice). Podaci su analizirani deskriptivnim

statističkim metodama i metodama za analizu razlike. Značajnim su smatrane vrednosti p<0,05, a

podaci su obrađeni u SPSS 18.0 programu.




2019

Rezultati: Od 691 pacijenta sa STEMI, 530 (76.70%) je ispunjavalo uslove za PCI, i to 344

(64.91%) muškarca i 186 (35.09%) žena. Pacijenti voženi direktno u angio salu značajno su

mlađi (63.54±12.09 god) od pacijenata koji su voženi, na hitan prijem, u dogovoru sa

kardiologom (69.77±13.12 god) ili bez najave (66.99±14.21 god) (p=0.008). Prosečno

prehospitalno vreme za 451 (85.10%) pacijenta, sa zakazanom angio salom, iznosi 34 (28; 42)

minuta i značajno je kraće nego vreme od 36 (30; 49) minuta dobijeno za 8.30% pacijenata koji

su u dogovoru sa interventnim kardiolozima preveženi na hitan prijem (p=0.029). Bez najave na

hitan prijem preveženo je 6.60% pacijenata.

Diskusija: Prema podacima iz US VIRGO studije od ukupnog broja STEMI pacijenata 85% je

ispunjavalo uslov za PCI, a od toga je 93% dobilo reperfuzionu terapiju. U našem istraživanju

77% STEMI pacijenata je ispunilo uslov za PCI, direktno u salu voženo je 85.10%, a 8.30% je

išlo preko hitnog prijema. Naše prehospitalno vreme, za vožene direktno u salu, je kraće nego

vreme od 48 (40–63) min dobijeno u studiji rađenoj u Australiji.

Zaključak: Naše istraživanje je pokazalo da se za primarnu PCI pripremi 94.30% pacijenata i da

za 42 minuta, od prvog kontakta do angio sale, stigne 75% pacijenata.

Ključne reči: STEMI, PCI, prehospitalno vreme

Literatura:

1. Authors/Task Force Members , Steg PG, James SK, Atar D, Badano LP, Lundqvist CB,

Borger MA, et al. ESC Guidelines for the management of acute myocardial infarction in

patients presenting with ST-segment elevation. Eur Heart J. 2012 Oct 1;33(20):2569–619.

https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehs215

2. D’Onofrio Gail, Safdar Basmah, Lichtman Judith H., Strait Kelly M., Dreyer Rachel P.,

Geda Mary, et al. Sex Differences in Reperfusion in Young Patients With ST-Segment–

Elevation Myocardial Infarction. Circulation. 14. Аpril 2015.;131(15):1324–32.;

https://doi.org/10.1161/circulationaha.114.012293

3. Ezad S, Davies AJ, Cheema H, WilliamsT, and Leitch J. Keys to Achieving Target First

Medical Contact to Balloon Times and Bypassing Emergency Department More

Important Than Distance. Cardiol Res Pract. 2018 May; 2018: 2951860

https://doi.org/10.1155/2018/2951860

U-6 ANEURIZMA TORAKALNE AORTE

Marina Perović, Svetlana Bojičić

Klinički centar Crne Gore, Urgentni prijem

[email protected]

https://doi.org/10.1155/2018/2951860




2019

Uvod: Aneurizme toraklne aorte obuhvata 1/4 aneurizmi aorte. Oko 40% aneurizmi nastaju u

uzlaznom dijelu toraklne aorte (između aortnog zaliska i brahiocefalične arterije), 10% u

području luka aorte (uključujući brahiocefaličku, karotidnu i podključnu arteriju) 35% u silaznoj

toraklnoj aorti (distalno od lijeve podključne arterije) i 15% nastaju u gornjem dijelu trbuha (kao

torakoabdominalne aneurizme).

Cilj rada: Kroz prikaz slučaja ukazati na značaj ranog prepoznavanja aneurizme torakalne aorte.

Prikaz slučaja: Pacijent starosti 69 godina, primljen zbog bolova u grudnom košu i desnoj nozi

koja je tamnija, lividne prebojenosti i hladnija, nastalih u jutarnjim časovima. Hipertoničar,

unazad 10 godina DM tip 2, HRI. Alergičan na penicillin.

Na prijemu pacijent svjestan, tahipnoičan u miru, acijanotičan, anikteričan, afebrilan, sa lividnom

akrom desne noge, srednje o.m.građe. Pluća: normalan disajni šum. Srce: akcija aritmična po tipu

apsolute, tonovi jasni, šum ne čujem. TA 130/80 mmHG. Abdomen: u ravni grudnog koša, mek,

bolno neosjetljiv. Bez organomegalije. Ekstremiteti: lividan i hladan okrajak dene noge. EKG na

prijemu: af, komorksi odgovor oko 100/min, bez ST-T promjena. Lab nalazi na prijemu: Le

7.10, Rbc 4.18, HBG 133, HCT 0.394, Tr 144, Glu 8.3, Urea 5.1, Crea 77, TP 70, GFR 88,

Albumini 39, CRP 1.2, TnI 14, INR 2.1, D-dimer 7.55. Eho srca: LPK je izrazitio dilatirana,

mitaralni kuspisi parcijalno degenerativno izmijenjeni, očuvane pokretljivosti, registruje se MR

2+. LK normalneh dimenzija, debljih zidova, očuvane globalne sitolne funkcije, bez jasnih

segmentnih ispada u kinetici. Aorta proširena u korijenu i u ascedentnom dijelu do 54 mm,

prisutan intimalni flap, AOV trolisna, velumi parcijalno sklertotično izmijenjeni, registruje se AR

1+, Desna komora urednih dimenzija TR 1-2+. U perikardu nema izliva. AO 44, LPK 58, DK

25, EDD 54, ESD 35, Septum 12, ZZ 12, EF 50%. MDCT pregled aorte i donjih ektremiteta:

znaci disekcije torakoabdominalne aorte Stendford A, koja polazi od nivoa ascedentne aorte

supravalvularno, dijametar ascedentne aorte 51 mm. Grana luka aorte, ishodišta iz pravog lumena

odgovarajućeg kontrastnog prikaza bez znakova za širenje disekcije. Tr celiacus. AMS i lijeva

renalna kao i AMO su ishodišta iz pravog lumena, dok je desna renalna arterija moguće ishodišta

iz lažnog lumena. Nema znakova malperfuzije abdominalinih organa, nema znakova perikardnog

niti pleuralnog izliva. Prisutna perinefritična reakcija. Znaci širenja disekcije u desnu ilijačnu

aretriju sa posledično oslabljenim postkontrasnim inteziviranjem AFS, dok AP i kruralne arterije

kontrasno se ne prikazuju. Lijevo magistralne arterije su odgovarajućeg kontrastnog prikaza bez

značajnih stenoza lumena. Zaključak - znaci disekcije torako-abdominalne aorte Stendford A

Zaključak: Kompleksnost kliničke prezentacije, dijagnostike, visokog intrahospitalnog

mortaliteta, odluke o načinu liječenja, potreba za identifikaciju većeg broja faktora rizika ukazuje

na složenost prisutupa u cilju smanjenja intrahospitalnog mortaliteta.

Ključne riječi: ultrazvuk srca, kompjuterizirana angiografija, aneurizma, disekcija



2019

U-7 VARIJABILNOSTI U KLINIČKOJ PREZENTACIJI SUBARAHNOIDALNE

HEMORAGIJE

Gordan Okuka

Dom zdravlja Bijeljina, Služba hitne medicinske pomoći, Republika Srpska

[email protected]

Uvod: Subarahnoidalna hemoragija podrazumijeva krvarenje unutar subarahnoidalnog prostora,

koji je u čak 80% pacijenata posledica rupture aneurizme intrakranijalnog krvnog suda. Najčešće

se manifestuje karaketrističnim simptomima i znacima: glavobolja, mučnina, povraćanje,

fotofobija, poremećaj stanja svijesti, pozitivni meningealni znaci te fokalni neurološki ispadi.

Kroz ilustraciju ovog slučaja, čija tematika spada u red akutnih neuroloških urgencija, želio se

istaći značaj pravovremenog prepoznavanja ovog kliničkog entitetate potencijalne varijabilnosti u

klinčkoj prezentaciji.

Cilj rada: U radu je prikazan slučaj pacijentkinje koja se javila u našu službu zbog dominantne

akutne neurološke simptomatologije. Akcenat je stavljen na značaj prepoznavanja kliničke

prezentacije SAH-a te varijabilitete istog sa aspekta primarne zdravstvene zaštite.

Prikaz bolesnika: Pacijentkinja stara 43 godine se javila zbog iznenadnog, kratkotrajnog gubitka

svijesti, bola u predjelu cervikalog dijela kičmenog stuba, povraćanja te opšte slabosti uz

negiranje postojanja glavobolje. U ličnoj anamnezi pacijenktinja navodi postojanje spondiloze

vratnog segmenta kičmenog stuba što će dodatno otežati postavljanje dijagnoze. Pacijenktinja je

svjesna, orjentisana, komunikativna, afebrilna, acijanotična, eupnoična, adinamična. Neurološki

nalaz: bez fokalnih neuroloških ispada i lateralizacije, zjenice kružne, simetrične, uredne reakcije

na svjetlost i akomodaciju. Meningealni znaci negativni, vrat slobodan, Babinski znak negativan.

TA 120/80 mmHg, T- 36,4°C, puls 75 otkucaja/min, ŠUK: 6,5 mmol/L. EKG zapis i nalaz KKS

bez odstupanja. Nakon simptomatske terapije i opservacije te perzistirajuće adinamičnosti

pacijentkinje i povraćanja upućuje se na neurološko odjeljenje opšte bolnice u Bijeljini. U daljem

tretmanu, pacijentkinji je obavljena CT dijagnostika te verifikovana rupturirana aneurizma sa

posledičnom subarahnoidalnom hemoragijom.

Zaključak: Prikazani pacijent je primjer da se ovo stanje može javitii bez postojeće glavobolje

koja je ključni simptom u preko 85% slučajeva. Poseban značaj zauzimaju iscrpni anamnestički i

heteroanamnestički podaci.

Ključne riječi: Subarahnoidalna hemoragija, sinkopa, cervikalgija, povraćanje, adinamičnost

pacijenta

Literatura:

1. Kostić V. Subarahnoidalna hemoragija, Neurologija za studente medicine,

Librimedicorum, Beograd, 2007., str. 261-264;

2. Newton R. H. C., Khare K. R.: Subarahnoidna hemoragija,Urgentna medicina, MARSO,

Beograd, 2010., str. 215-218;

3. Lawton T. M., Vates G. E., Subarachnoid Hemorrhage, The New England Journal of

Medicine, 2017, str. 257-266




2019

U-8 ANAPHYLAXIS REACTION TO AN MRI CONTRAST SUCCSESSFUL

CARDIOPULMONARY RESUSCITATION, THERAPEUTIC HYPOTERMIA

Vuk Niković1, Dušan Milenković

2, Predrag Blagojević

3, Srđan Nenek

4, Nehru Destani

5, Ranka

Bulajić6, Miroslav Gajić

7

1 Institute for Emergency Medical Care Montenegro, Podgorica, Montenegro

2 Institute for Emergency Medical Care Niš, Serbia

3 Primary Health Care Center Pale - Emergency Medical Services, Republic of Srpska, Bosnia

and Herzegovina 4 Primary Health Care Center Kovin - Emergency Medical services, Serbia

5,7 Primary Health Care Center Kovačica - Emergency Medical services, Serbia

6 Southlake Regional Health Centre, Toronto, Canada

[email protected]

PREVIEW: Anaphylaxis is severe, life-threatening, generalized systemic hypersensitivity

reaction. Anaphylaxis is characterized by rapidly developing, life threatening, airway and

circulation collapse , usually followed by skin and mucosal changes. Anaphylactic reaction to an

MRI contrast agent is a very rare complication but can have a relentless course within minutes

when it occurs. Even in a medical setting with highly trained professionals, the outcome can be

fatal. Therefore, on the one hand, it is important for clinicians to know that even a MRI

examinations with contrast can be fatal. For these events therapeutic hypothermia is a type of

treatment. It’s also used for people who have a cardiac arrest.

Cardiac arrest happens when the heart suddenly stops beating or goes into life treating

arrhythmia. Then hypothermia protocol is applied by cooling body temperature to 32-34 for short

period of time.

GOAL: Importance of therapeutic hypothermia in successful cardiopulmonary resuscitation at

hospital setting.

METHODOLOGY: Case report; 58 year old man with anaphylactic shock and successful

cardiopulmonary resuscitation (CPR). We analyzed ambulatory guidelines, history of present

disease and discharge summary from previous cardiac hospitalization.

RESULTS: This is a case report of a 58-year-old man with anaphylactic shock and successful

cardiopulmonary resuscitation (CPR). Patient was scheduled for routine CT scan for follow up of

his lung cancer. As soon as iv contrast was injected, patient developed anaphylactic reaction

(swelling of his tongue -airway collapse and circulatory collapse).

Monitor registered asystole. Patient is immediately intubated and cardiopulmonary reanimation

starts. Adrenalin 3mg was given. After 3 min of reanimation, spontaneous circulations has been

established. Systolic pressure was 90mmhg, patient was chemodynamicaly stable and was taken




2019

to Emergency Care. Laboratory analysis after CPR : pH 7.13 Lactate 5.0 mmol/L CO2 58 mmHg

After stabilization of the patient EMCOOL was applied on the chest, abdomen and legs and Riger

lactate 500 ml temperature of 4C was provided. Temperature decreased to 33 C . This is the case

of using extra and intravascular methods of cooling. During the first 24 hours patient was

observed and he had stable vital signs and neurological he was improving . After observations

patient has been transferred to the intensive care .

CONCLUSION: The sooner CPR is started the better is the outcome. In the first 3 minutes the

chance of return of spontaneous circulation is 75%. After 4 minutes is 40%. After 5 minutes the

chance of return of spontaneous circulation is minimal. Current evidence supports that induction

of therapeutic hypothermia in selected patients after cardiac arrest can improve neurological

outcome. It is hoped that by summarizing the current state of knowledge on the subject and

highlighting issues on clinical management will enable more patients to benefit from the therapy.

KEY WORDS: anaphylaxis, mri contrast, cardiopulmonary resuscitation, therapeutic

hypotermia

U-9 EKG SLIKA PLUĆNE EMBOLIJE ILI PSEUDOINFARKTNOG OBRASCA

Ivana Stefanović, Vlada Tamburkovski, Jelena Kašćak, Slađana Anđelić


[email protected]

Uvod: Uobičajena je praksa da kod pacijenata sa perzistentnom nelagodnošću u grudima, ili

drugim simptomima koji ukazuju na ishemiju, i sa elevacijom ST segmenta, u najmanje dva

susedna EKG odvoda, postavimo dijagnozu STEMI. Diferencijalna dijagnoza ST elevacije

obuhvata 4 velika stanja: ST elevaciju u IM, perikarditis, sindrom rane repolarizacije, i

sekundarne promene (blok leve grane, hipertrofija leve komore, ili sindrom preekscitacije).

Druge dijagnoze koje mogu biti udružene sa elevacijom ST segmenta su: hiperkalijemija, plućna

embolija (PE), i Brugada sindrom. Upotreba Wellsovog skora znatno olakšava diferencijalnu

dijagnozu, ali i dalje ostaje dilema da li ST elevacija, u prehospitalnim uslovima uvek zahteva

aktiviranje pPCI protokola, ili takve pacijente vozimo na hitan prijem na dalju evaluaciju?

Cilj: Upoznavanje lekara koji rade u prehospitalnoj medicini na postojanje udruženih kliničkih

slika, preklapanje simptoma, i važnost pravilne odluke koja direktno utiče na lečenje i ishod.

Prikaz slučaja: Pacijentkinja stara 84 godine, pozvala je službu hitne medicinske pomoći zbog

bola u grudima i otežanog disanja. Zatečena je da leži na ravnom, izrazito bleda i preznojena, ali

sada bez bola u grudima, dok je epizoda gušenja i mučnine prošla, i sada se dobro oseća. Devet

dana pre poziva službi hitne medicinske pomoći, pacijentkinja je operisala kuk, i pre dva dana




2019

otpuštena iz bolnice. Na terapiji fraksiparinom 0,4 ml/24h, negira bolesti od značaja za hereditet,

ne uzima kardiološku terapiju. U fizikalnom nalazu: TA je 90/60mmHg, SF 115, RF je 20/min,

pO2 70%, srčana akcija ritmična, tonovi tmuliji, disanje vezikularno bez weezinga i pukota.

Trbuh mek i neosetljiv. EKG pokazuje ST elevacije u D2, D3, i AVF odvodima, sa recipročnom

depresijom ST segmenta u D1, AVL, V2-6 odvodima, kao i S1Q3T3 obrazac.

Zaključak: U literaturi su pronađeni radovi, gde je kod pacijenta sa sličnim EKG zapisom

aktiviran protokol za pPCI, i koji su završili u sali za kateterizaciju. Nalaz na koronarografiji je

bio uredan, a pacijenti bi bili upućivani na dalju dijagnostiku. Koronarografija per se, neće

nauditi ovim pacijentima, ali odlaganje terapije PE, može biti i kobno za pacijenta. Zato se

izuzetan značaj pridaje serijskim EKG nalazima, u kojima nalaz rapidne regresije EKG promena,

kao i gubitak Q zubca favorizuje PE.

Literatura:

1. Thygesen K, Alpert J.S, Jaffe S.A, Chaitman R. B, Bax J.J, Morow D.A, White D.H, fourth

universal definition of myocardial infarction (2018),Europen Heart Journal, volume 40, issue

3, januar 2019, 237-269,doi.org/10.1093/eurheartj/ehy462

2. Uzelac B, Teorija elektrokardiografije, Beograd 2019 228-229

3. Deshpande A, Birnbaum Y, World J Cardiol. ST-segment elevation: Distinguishing ST

elevation myocardial infarction from ST elevation secondary to nonischemic etiologies Oct

26, 2014; 6(10): 1067-1079 doi: 10.4330/wjc.v6.i10.1067

U-10 TRAUMATSKI SAH KOD MLADE AKUTNO ALKOHOLISANE OSOBE

Rajka Ranković

Dom zdravlja Ub, Služba za hitnu medicinsku pomoć

[email protected]

Uvod: Subarahnoidalna hemoragija (SAH ) nastaje prodorom krvi u subarahnoidalni prostor.

Razlikujemo spontano i traumatsko subarahnoidalno krvarenje. Traumatsko subarahnoidalno

krvarenje je uglavnom posledica traumatske lezije subarahnoidalnih vena. U kliničkoj slici pored

glavobolje javlja se mučnina, povraćanje i izmena stanja svesti sve do kome. U slucaju oštećenja

moždanog parenhima javljaju se žarišni znaci (hemipareza, epileptični napadi).

Cilj rada: Da se ukaže da neupadljiv neurološki nalaz na inicijalnom pregledu i nespecifični

simptomi (somnolencija, povraćanje) kod akutno alkoholisanih osoba moraju biti shvaćeni

ozbiljno. Iza takve klinčke slike može se kriti veoma teško stanje praćeno visokim procentom

invaliditeta i mortaliteta.

Materijal i metode: Korišćen je protok SHMP DZ Ub, otpusna lista pacijentkinje.

http://dx.doi.org/10.4330/wjc.v6.i10.1067




2019

Prikz slučaja: U prepodnevnim časovima primljen poziv da žensku osobu starosti 28god.

diabetičara na insulinu ne mogu da razbude. Heteroanamnestički saznajemo da je prethodnu noć

bila u alkoholisanom stanju, pala, udarila glavom o stepenik, zbog čega se javila na pregled u

SHMP. Žalila se na mučninu, povraćala i bila pospana. Kući zatečena somnolentna, verbalana

komunikacija se ne uspostavlja, afazična, tahipnoična, tahikardična, febrilna (37.9C). TA

180/90mmHg, EKG sin tahik fr oko 130 ST i T b.o, glikemija 22mmol/l, Pulmo et Cor: b.o.

Na glavi bez vidljivih tragova povređivanja. Nalaz na kranijalnim nervima: desni centralni

facijalis, vrat slobodan, meningealni znaci negativni, desnostrana hemiplegija (extremiteti padaju

bez zadrške). Inicijalna terapija: 0,9% sol NaCl, Acrapid 8i.j. s.c. Uz monitoring ( pritiska, srčane

frekvence i saturacije O2) transportovana u PUC Valjevo. Po prijemu urađen CT- (Sah traumatica

et haematoma subdurale, fr.os occipitale). Lečena konzervativno na odeljenju NH VMA, zbog

insuficijntnog disanja traheotomisana. Otpuštena sa Dg: Haemoragija subarahnoidalis,

Hemiplegia flaccida.

Zaključak: SAH kao posledica trauma, iako može imati nespecifičnu inicijalnu prezenzaciju,

predstavlja veoma ozbiljno stanje sa visokim procentom invaliditeta. Svaka izmena stanja svesti

kod akutno alkoholisane osobe treba biti shvaćena ozbiljno te je opservacija pacijenata od

ogromnog značaja u definitvinom zbrinjavanju ovakvih pacijenata.

Kljuna reč: traumatski SAH, akutna alkoholisanost

Literatura:

1. Milojević T. Cerebralni vazospazam Beograd, 2006.

2. Butscher K, Laidlaw J. Current intracerebral hemorrhage management

3. Van Gijn J, Kerr RS, Rinkel GJ. Subarachnoid haemorrhage. Lancet 20-07

U-11 POINT OF CARE ULTRASOUND U RANOM OTKRIVANJU TRAUME

Nikola Jovanović

Opšta bolnica Bor, Služba za prijem i zbrinjavanje urgentnih stanja

[email protected]

Uvod: "Point - of - Care ultrasound (POCUS)“, predstavlja concept upotrebe prenosivog

ultrazvučnog sistema. "Emergency focussed assessment with sonography in trauma (FAST)“, je

ciljana upotreba prenosivog ultrazvuka u ranom otkrivanju širokog dijapazona životno

ugrožavajućih stanja. Njegova korist je velika u detekciji slobodne tečnosti kod trauma abdomena

ili toraksa i ultrazvuk je superioran nad standardnom radiografijom u otkrivanju hemotoraksa.




2019

Cilj rada je upoznati lekare sa potencijalnom koristi rane ultrasonografije (POCUS) u traumi,

kako bi se što pre došlo do dijagnoze i pacijent usmerio kao odgovarajucem specijalisti.

Metod rada: Pretraživanjem Emergency Medicine Journal baze podataka i odgovarajuće

literature pronađeni su relevantni članci prema određenim ključnim rečima.

Zaključak: Rana upotreba ultrazvuka, kako na mestu povređivanja, tako i u prijemnim

odeljenjima, može značajno uticati na skraćenje vremena do postavljenja dijagnoze.

Ključne reči: POCUS, FAST, ultrazvuk, trauma

Literatura:

1. https://emj.bmj.com/search/trauma%252Bultrasound%20jcode%3Aemermed

2. CURRENT Diagnosis & Treatment: Emergency Medicine, 8e, C. Keith Stone, Roger L.

Humphries

https://emj.bmj.com/search/trauma%252Bultrasound%20jcode%3Aemermed



2019

POSTER PREZENTACIJE

P-1 OSNIVANJE SLUŽBE HITNE MEDICINSKE POMOĆI STARA PAZOVA

Milivoj Srećković

Dom zdravlja Stara Pazova, Služba hitne medicinske pomoci

[email protected]

Uvod: Služba hitne medicinske pomoći Stara Pazova (SHMP) je specijalizovana služba za

zbrinjavanje i pružanje specijalizovane stručne pomoći kritično obolelim u ambulati i teško

povređenim na mestu akcidenta, tokom transporta do prijema u stacionarnu zdravstvenu ustanovu

i kao organizaciona jedinica nalazi se u okviru Doma zdravlja Stara Pazova. Služba pokriva

površinu od 351 km2

devet naselja, dva međunarodna autoputa, vodi prehospitalnu brigu o 67674

stanovnika.

Cilj: Etapni razvoj SHMP Stara Pazova od 1984-2019. godine.

Metod: Rad je pisan na osnovu prikupljenje građe od 1984-2019. lično autora, pošto je radio i

vodio SHMP od 1984. kao šef i načelnik službe.

Diskusija/rezultat: Pre osnivanja SHMP u Domu zdravlja Stara Pazova kao samostalne službe,

hitne slučajeve je zbrinjavala Opšta medicina kroz dežurstva u Staroj i Novoj Pazovi. SHMP

Stara Pazova je osnovana 01.01.1984. sa 22 zaposlena: 6 lekara, 6 medicinskih sestara/tehničara i

10 vozača koji su zbrinjavali 43458 stanovnika. Stara Pazova je radila 24 časa sa 4 ekipe, dok su

2 ekipe pokrivale naselje Nova Pazova samo noću. Sve do 1991. na teren je lekar izlazio sam sa

vozačem, a medicinska sestra/tehničar je primao pozive i radio stanicom javljao na terenu. Od

1991-2006. na dnevni teren izlazi lekar, medicinska sestra/tehničar i vozač, dok noću ostaje samo

lekar i vozač. Dolazi do proširenja 2000. i 2003. godine sa 1 kompletnom ekipom, a 2004. sa 2

ekipe te je sada 10 ekipa organizovano u 2 punkta i rade 24 časa u Staroj i Novoj Pazovi. Službi

je pridodato 2007. još 6 medicinskih sestara/tehničara, te SHMP se proširuje kadrovski sa 3

kompletne ekipe 2008. formiranje trećeg punkta Stari Banovci i tako ima 13 ekipa što i danas

ima. Tako se razvila za 35 godina rada na ukupno 55 zaposlenih: 14 lekara, 21 medicinska

sestra/tehničar i 20 vozača koji pokrivaju 67674 stanovnika. Služba poseduje savremnu opremu

za potrebe ambulante i opremljena sanitetska vozila.

Zaključk: Prošlo je 35 godina od osnivanja Službe koja je u potpunosti kadrovski i materijalno

opremljena za svoju osnovnu namenu zbrinjavnje kritično obolelih i teško povređenih.

Ključne reči: služba hitne medicinske pomoći, osnivanje, rad

Literatura:

1. Vučović D. edit., Urgentna medicina 1st ed. Beograd: Obeležja; 2002. Ch. 1, Urgentna

stanja izazvana sistemskim poremećajima; p.1- 42




2019

2. Miklovic J. i Horvat J, Istorijat zdravstva u Staroj Pazovi –I i II, Stara Pazova: Centar za

kulturu; 2014.

3. Privatna arhiva autora

P-2 PREHOSPITALNA DIJAGNOZA HIPOKALEMIJE POMOĆU EKG ZAPISA

Danijela Ninić-Marinković


[email protected]

Uvod: Hipokalemija predstavlja nivo kalijuma u serumu manji od 3.5mmol/l. Umerena

hipokalemija obuhvata nivoe 2.5-3mmol/l, a ozbiljna hipokalemija je definisana kao nivo manji

od 2.5mmol/l. Već na osnovu izgleda EKG-a može se pretpostaviti nivo kalijuma u krvi, bez

čekanja na laboratorijski nalaz. Efekti hipokalemije na EKG su: povećana amplituda i širina P

talasa, PR interval može biti produžen, ST segment često pokazuje blagu depresiju, T talas

postaje ravan ili invertovan, U talas je povećane amplitude. Hipokalemija može dovesti do

malignog poremećaja ritma.

Cilj rada: Rano otkrivanje hipokalemije kod pacijenata u prehospitalnim uslovima, na osnovu

EKG zapisa.

Metodologija: Korišćeni su podaci iz medicinske dokumentacije (lekarski izveštaj sa terena i

otpusna lista iz bolnice) za prikaz slučaja 64-godišnje žene koja se žali na jak bol u stomaku,

uporno povraćanje i mišićnu slabost.

Prikaz slučaja: Klinički pregled: pacijentkinja je svesna, afebrilna, eupnoična, dehidrirana, odaje

utisak srednje teškog pacijenta. Urednog nalaza na srcu i plućima. TA 110/70, trbuh mek,

palpatorno difuzno bolno osetljiv, najizraženije u levom hemiabdomenu, uz prisutan peritonizam,

bez defansa. Povraća unazad 4 dana nesvarenu hranu, bez primesa krvi, sadržaj nije crn. Stolicu

nije imala iako je uzimala tablete za pražnjenje creva. Pre tri meseca joj je izvršena amputacija

leve potkolenice, kad joj je i otkriven dijabetes. Od tada koristi insulin u terapiji. U poslednjih

mesec dana je smršala 8 kilograma. Ostale bolesti i tegobe negira. Glikemija je 6.5mmol/l. Nije

uzimala insulin u poslednja 4 dana. Izradom EKG-a se uočavaju promene suspektne na ozbiljnu

hipokalemiju a anamneza i klinička slika sugerišu na akutni abdomen. Pacijentkinja se

transportuje u bolnicu gde laboratorijski nalazi potvrdjuju ozbiljnu hipokalemiju od 2.1mmol/l,

koja se smesta nadoknadjuje parenteralno, a izradom UZ i nativnog snimka abdomena utvrdjuje

se da je osnovni patološki supstrat subileus, koji je rešen nehirurškim putem uz pomoć dubokih

mikroklizmi. Pacijentkinja je, nakon kraće hospitalizacije, oporavljena i otpuštena kući.

Zaključak: Zahvaljujući rutinskoj izradi EKG-a, u prehospitalnim uslovima, nije propušteno da

se postavi dijagnoza hipokalemije kod pacijentkinje sa dominantnom hirurškom kliničkom

slikom.




2019

Ključne reči: hipokalemija , elektrokardiogram, akutni abdomen, subileus

Literatura:

1. Marriott's Practical Electrocardiography (Galen S. Wagner MD, David G. Strauss MD

PhD)

2. Interna medicina (prof. dr Dragoljub Manojlović)

3. Teorija elektrokardiografije (Bojana Uzelac, Beograd 2019)

P-3 ZNAČAJ SATURACIJE KISEONIKA U PERIFERNOJ KRVI MERENE

PREHOSPITALNO U PROCENI TEŽINE TRAUME I PREDVIĐANJU ISHODA

LEČENJA POVREĐENIH

Radojka Jokšić-Mazinjanin¹2, Aleksandar Đuričin², Milovan Radulović², Milena Jokšić Zelić³,

Zoran Gojković4, Velibor Vasović

5 , Momir Mikov


2

¹Univerzitet u Novom Sadu, Medicinski fakultet, Katedra za urgentnu medicinu

²Zavod za hitnu medicinsku pomoć Novi Sad

³Dom zdravlja Bečej, Služba hitne medicinske pomoći 4Univerzitet u Novom Sadu, Medicinski fakultet, Katedra za hirurgiju; Klinički centar Vojvodine,

Klinika za ortopedsku hirurgiju i traumatologiju 5Univerzitet u Novom Sadu, Medicinski fakultet, Katedra za farmakologiju, toksikologiju i

kliničku farmakologiju

[email protected]

Uvod: Inicijalne vrednosti vitalnih parametara povređenog su od značaja za procenu težine

traume. Različiti skorovi zahtevaju merenje različitih vitalnih parametara, sistolnog krvnog

pritiska, broja srčanih otkucaja u minuti ili broja respiracija u minuti. Sa pojavom pulsnih

oksimetara, na adekvatan način se prehospitalno može meriti i SaO2 (saturacije kiseonika u

perifernoj krvi), koja bi mogla biti dobar dijagnostički kriterijum u proceni težine traume i ishodu

lečenja povređenog.

Cilj: Utvrditi značaj SaO2 određivane na prehospitalnom nivou tokom inicijalnog pregleda

povređenog za procenu težine povrede i predviđanje ishoda lečenja povređenog.

Materijal i metode: Prospektivno istraživanje je sprovedeno u Zavodu za hitnu medicinsku

pomoć Novi Sad i Službi hitne medicinske pomoći Doma Zdravlja Bečej. U istraživanje su

uključeni pacijenti sa traumom koje su zbrinjavali lekari prehospitalno, a potom transportovani u

Urgentni centar Kliničkog centra Vojvodine. Rezultati su obrađeni upotrebom Statistical Package

for Social Sciences - SPSS 21.




2019

Rezultati: U istraživanje je uključeno 307 traumatizovanih pacijenata, 257(83,71%) sa lakom i

50(16,29%) povređenih sa teškom traumom. Kod 242(94,2%) pacijenata sa lakom traumom i

47(94,0%) povređenih sa teškom traumom broj respiracija je bio od 10-29/minut. U grupi sa

teškom traumom 9(18,0%) povređenih je imalo sistolni krvni pritisak iznad 120mmHg.

Povređeni koji nisu preživeli do otpusta iz bolnice su imali sistolni krvi pritisak ispod 120mmHg.

Prosečna frekvencija srčanih otkucaja merena na prehospitalnom nivou je bila

89,16±16,003/minut, bez statistički značajnih razlika po grupama i u odnosu na ishod lečenja.

Prosečna vrednost SaO2 kod povređenih sa teškom traumom (91,26±11,036%) je bila statistički

značajno manja u odnosu na grupu povređenih sa lakom traumom (97,33±1,855%)

(U=2485,500;p=0,000), kao i kod povređenih koji nisu preživeli do otpusta iz bolnice

(75,00±20,319%) (U=59,500;p=0,000). Multivarijantnom regresionom analizom izdvojili su se

sistolni krvni pritisak (OR 14,642;95%Cl 11,344-16,121;p=0,000) i SaO2 (OR 1,338;95%Cl

1,113-1,610;p=0,002) kao nezavisni prediktori u oceni težine traume, ali se samo SaO2 (OR

1,509;95%Cl 1,218-1,870;p=0,000) univarijantnom regresionom analizom izdvojila kao

pojedinačan prediktor u predviđanju ishoda lečenja povređenog.

Zaključak: SaO2 kao vitalni parametar meren na prehospitalnom nivou se pokazao kao

statistički značajan u oceni težine traume i predviđanju ishoda lečenja povređenih, u odnosu na

broj respiracija u minuti i frekvenciju srčanih otkucaja.

Ključne reči: povreda, vitalni parametri, trijaža

Literatura:

1. Champion HR, Sacco WJ, Copes WS, Gann DS, Gennarelli TA, Flanagan ME. A revision

of the Trauma Score. J Trauma. 1989;29(5):623-9.

2. Gilpin DA, Nelson PG. Revised trauma score: a triage tool in the accident and emergency

department. Injury. 1991;22(1):35-7.

3. Jeong JH, Park YJ, Kim D H, Kim TY, Kang C, Lee SH, et al. The new trauma score

(NTS): a modification of the revised trauma score for better trauma mortality prediction.

BMC Surg. 2017;17:77.

4. Sartorius D, Le Manach Y, David JS, Rancurel E, Smail N, Thicoipe M, et al.

Mechanism, glasgow coma scale, age, and arterial pressure (MGAP): a new simple

prehospital triage score to predict mortality in trauma patients. Crit Care Med.

2010;38(3):831-7.

5. Kondo Y, Abe T, Kohshi K, Tokuda Y, Cook EF, Kukita I. Revised trauma scoring

system to predict in-hospital mortality in the emergency department: Glasgow Coma

Scale, Age and Systolic Blood Pressure score. Crit Care. 2011;15(4):R191



2019

P-4 MEDIKAMENTOZNA KONVERZIJA VENTRIKULARNE TAHIKARDIJE SA

PULSOM NA PREHOSPITALNOM

Aleksandra Obradović, Jovana Obrenović, Jelena Cvetković


[email protected]

Uvod: Ventrikularne tahikardije su heterotrofni poremećaji ritma koji nastaju naglo iz komorskog

ektopičnog centra. Češće se javljaju kod muškaraca, nego kod žena. U većini slučajeva u pitanju

je teže organsko oboljenje srca. Mogu biti kratkotrajne (manje od 30 sec.) ili dugotrajne.

Bolesnika ugrožavaju kardiovaskularnim kolapsom ili prelaskom u komorski flater ili fibrilaciju,

i progrediraju u smrt pacijenta. Dijagnostički i terapijski predstavljaju značajan poremećaj

srčanog ritma, pogotovo u prehospitalnoj urgentnoj medicini, čiji ishod zavisi od brzine

delovanja lekarskog tima.

Cilj rada: Prikaz dijagnostikovanja i uspešne medikamentozne konverzije VT-a sa pulsom kod

pacijenta sa poremećenim stanjem svesti na prehospitalnom nivou.

Prikaz bolesnika: Ekipa SHP-a dobija poziv: „Pao, glavobolja!“. Na licu mesta zatečen

muškarac, starosti oko 70 godina, poremećenog stanja svesti GKS-11, nemerljive tenzije, ŠUK-

8,6mmol/l, PaO2-85%, respiracije 10/min., bez vidljivih znakova povrede. Na EKG-u

registrovana VT frekvence 175/min. Pacijantu plasirana intravenska kanila, prebačen na

monitoring DEF-a i data 1,5 ampula amjodarona a'150 mg u bolusu. U toku primene terapije

verifikuje se promena EKG ritma na monitoru najpre u sinusnu bradikardija Fr-35/min., a potom

u sinusni ritam Fr-79/min. Pacijent se uz kontinuirani monitoring vitalnih funkcija, sporu

intravensku infuziju 0,9% Sol.NaCl i 10 l/min O2 transportuje u dežurnu zdravstvenu ustanovu.

Tokom transporta dolazi do potpunog oporavka stanja svesti GKS-15. Pacijent predat u

koronarnu jedinicu UC-a svestan, orijentisan, palpabilnog radijalnog pulsa Fr-79/min, respiracija

14/min, PaO2 94%. Naknadno dobijamo informaciju od porodice da je pacijent otpušten u

dobrom opšem stanju sa izmenjenom terapijom osnovne bolesti i na listi je čekanja za

impantaciju pejsmejkera.

Zaključak: Naglo nastali poremećaj ili gubitak svesti iziskuje kompletnu prehospitalnu

dijagnostiku, jer je brzina terapijskog delovanja ključni faktor u smanjenju incidence letalnog

ishoda kao i u očuvanju funkcije vitalnih organa.

Ključne reči: ventikularna tahikardija, poremećaj svesti, EKG monitoring, medikamentozna

konverzija

Literatura:

1. Kalezić N. Inicijalni tretman urgentnih stanja u medicini; Drugo izmenjeno i dopunjeno

izdanje; Medicinski fakultet, Beograd, 2016.

2. Ivanković D. Interna medicina; Treće izdanje; Dečije novine, Beograd, 1990.




2019

3. Katedra interne medicine. Interna medicina; Peto izdanje; Zavod za udžbenike, Beograd,

2009.

4. Antić R., Hadži-Tanović V. Bolesti srca, izabrana poglavlja; Drugo izdanje; Colorgraf X,

Beograd, 2002.

P-5 ZAVOD ZA HITNU MEDICINSKU POMOĆ NOVI SAD – SADAŠNJOST I

BUDUĆNOST

Elena Suhanek1, Rastislava Krasnik

2 , Sara Samardžić

3, Jarmila Lačokova Krasnikova

4 , Viktor

Striković5

1Zavod za hitnu medicinsku pomoć, Novi Sad

2Institut za zdravstvenu zaštitu dece i omladine Vojvodine; Medicinski fakultet Univerziteta u

Novom Sadu

3Istorijski arhiv Grada Novog Sada

4Dom zdravlja Bač

5Opšta bolnica"Dr Radivoj Simonović", Sombor

[email protected]

Uvod: Razvoj službe hitne medicinske pomoći prolazi kroz brojne poteškoće, posebno u

gradovima koji pokazuju brz porast broja stanovništva, širenje gradskih i prigradskih zona, uz

razvoj saobraćajne putne mreže i porasta saobraćajnog traumatizma. Zavod za hitnu medicinsku

pomoć Novi Sad je osnovan odlukom Skupštine Grada Novog Sada 18.12.2006. godine, posebno

zbog ukazane potrebe za organizovanim savremenim pružanjem hitne medicinske pomoći u

gradu koji brzo raste i razvija se.

Cilj rada bio je prikazati organizaciono-tehničku strukturu i model rada Zavoda na hitnu

medicinsku pomoć Novi Sad.Analizirani su podaci kadrovske službe ZZHMP Novi Sad o

kadrovsko-tehničko-organizacionoj strukturi. Istraživanje je sprovedeno u periodu od 01.02. do

01.03.2019. godine. Analizirana je struktura zaposlenih prema školskoj spremi i vrsti posla koji

obavljaju, kao i aktivnosti zaposlenih u projektima koji su trenutno u toku ili su planirani u

budućnosti. Uvidom u dostupne podatke, u Zavodu za hitnu medicinsku pomoć Novi Sad je

ukupno zaposleno 265 radnika (medicinsko i nemedicinsko osoblje), od toga 24 radnika (9%) na

određeno radno vreme. U stalnom radnom odnosu je zaposleno 35 specijalista (13,2%) urgentne

medicine ili drugih specijalnosti, od toga 4 specijaliste pedijatrije. Radi kontinuirane edukacije i

podizanja kvaliteta pruženih usluga, 14 lekara je upućeno na specijalizaciju (5,28%), dok je

zaposleno i 17 doktora medicine (6,42%). Zaposleno je 11 medicinskih tehničara sa višom

stručnom spremom (4,15%), 79 medicinskih tehničara sa srednjom stručnom spremom (29,81%),

3 medicinske sestre pedijatrijskog smera, 69 vozača (26%) i 37 radnika na administrativnim i

tehničkim poslovima (13,9%). Permanentan 24-časovni rad je organizovan u okviru devet




2019

urgentnih ekipa (4 gradske i 5 prigradskih), dve ambulante za noćno dežurstvo, pedijatrijske

noćne ambulante, kao i organizovanog transporta pacijenata. Deo aktivnosti se obavlja i u

trijažno-distributivnom centru, edukativnom, kao i u centrima za analitiku, statistiku, naučno-

istraživački rad i međunarodnu saradnju, uz sprovođenje više projekata. U cilju razvoja i

osavremenjivanja zdravstvenih usluga, potreban je optimalan broj zdravstvenih radnika i

saradnika različitih profila, timska saradnja, svakodnevna edukacija, povezivanje sa lokalnom

zajednicom, kao i transfer znanja i veština u radu sa različitim populacionim grupama.

Ključne reči: osnivanje; razvoj; zavod za hitnu medicinsku pomoć

Literatura:

1. Horvat Z. Zavod za hitnu medicinsku pomoć Novi Sad. ARTPRINT MEDIA doo; 2018

Novi Sad.

2. Durlević Z. Osnivanje i razvoj tehničke službe zavoda. Počeci rada i razvoja tehničke

službe. NČ urgent medic HALO 194, 2015;21(1):35-43.

3. Medical Services Systems in the European Union. Report of an assessment project co-

ordinated by the World Health Organisation. Available from:

http://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0003/114564/E92039.pdf

P-6 UČESTALOST SAOBRAĆAJNIH NEZGODA NA TERITORIJI OPŠTINE

SUBOTICA

Jasmina Margetić, Kornelija Jakšić Horvat, Žolt Sendi

Dom zdravlja Subotica, Služba hitne medicinske pomoći

[email protected]

Uvod: Saobraćajni traumatizam predstavlja veliki izazov u urgentnoj medicini. Registri za

traumu imaju mnoge aspekte koji pomažu u brizi vezanoj za traumu. Ukazuju na povezanost

etiologije i ishoda nakon trauma.

Cilj: Analiza učestalosti i epidemioloških podataka saobraćajnih nezgoda na teritoriji opština

Subotica gde je intervenisala služba hitne medicinske pomoći (SHMP).

Metod rada: Retrospektivna analiza urgentnih protokola i trauma registara u periodu od

01.09.2018 do 28.02.2019.

Rezultati: Ukupan broj intervencija SHMP je 10558. Prijavljeno je 890 trauma registara (8%),

od toga 128 (14%) su činili pacijenti iz saobraćajnih nezgoda. Kod 108 (84%) pacijenata je

intervenisano na terenu, a kod 20 (16%) u ambulanti. Analizom registara za traumu pacijenti su

razvrstani u kategorije. Od ukupnog broja pacijenata iz saobraćajnog traumatizma 82 (64%) činili

su muškarci, a 46 (36%) žene. Starosna distribucija: 31-60 godina 58 (45%), 16-30 godina 39

http://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0003/114564/E92039.pdf




2019

(30%), stariji od 60 godina 23 (19%) i 0-15 godina 8 (6%). Najveći broj povređenih je bilo u

mesecu oktobru 37 (29%) i novembru 31 (24%), a najmanje u decembru 9 (7%). Doba dana kada

se dešava najveći broj saobraćajnih nezgoda je od 12h do 19h 57 (45%) a najmanji broj od 00h

do 07h 17 (13%). Preme vrsti saobraćajnog traumatizma 71 pacijent (56%) je bio povređen iz

motornog vozila, 25 (20%) povređenih biciklista, 18 (14%) pešaka, 11 (8%) motociklista i 3 (2%)

u kategoriji ostalo (konjska zaprega, poljoprivredna mašina, voz). Kod 93 pacijenta (73%)

povrede su bile zatvorene, a kod 35 (27%) otvorene . Od ukupnog broja traumatizovanih u

saobraćaju u bolnicu je transporovano 106 (84%). Većina povređenih 120 (94%) su bili svesni, 4

pacijenata nije uopšte reagovalo (3,2%), 3 (2%) reagovali na bol a 1 (0,8%) verbalnu simulaciju,

4 pacijenata (3%) su zatečeni mrtvi na mestu incidenta. Imobilizacija je rađena kod 82 (65%)

pacijenta, 44 (34%) nije zahtevalo imobilizaciju, 2 (1%) pacijenta su odbila imobilizaciju. Od

sredstava za imobilizaciju se koristio kolir 40 (33%), i spinalna daska 22 (18%) u najvećem

broju. Povrede uglavnom zauzimaju izolovani deo tela 120 (94%) a u manjem procentu je

politrauma 8 6%)

Diskusija: Trauma ne čini veliki broj intervencija u odnosu na celokupni broj terena, a takođe

mali procenat čini saobraćajni traumatizam.

Zaključak: Trauma registri imaju veliku ulogu za analizu epidemioloških podataka saobraćajnih

nezgoda i unapređuju razvoj lokalnih, regionalnih i nacionalnih planova intervencija.

Ključne reči: trauma, saobraćajne nezgode, hitna medicinska pomoć

Literatura:

1. Bogdan Stoica, Sorin Paun, Ioan Tanase, Ionut Negoi, Mircea Beuran, Trauma pattern in

a level I east-European trauma center, Journal of Acute Disease, Volume 4, Issue 4,

October 2015, Pages 322-326

2. Ernstberger A, Joeris A, Daigl M, Kiss M, Angerpointner K, Nerlich M, Schmucker U.

Decrease of morbidity in road traffic accidents in a high income country - an analysis of

24,405 accidents in a 21 year period. Injury. 2015 Oct;46 Suppl 4:S135-43. doi:

10.1016/S0020-1383(15)30033-4.

3. Huang CM, Lunnen JC, Miranda JJ, Hyder AA. Road traffic injuries in developing

countries: research and action agenda. Rev Peru Med Exp Salud Publica. 2010

Jun;27(2):243-7

4. Road Crash Statistics 2016 Analysis of Transport Research Wing,Ministry of Road

Transport and Highways Data,2016.

5. Chen Xu , Decun Dong , Donxiu Ou and Changxi Ma. Time-of-Day Control Double-

Order Optimization of Traffic Safety and Data-Driven Intersections Int. J. Environ. Res.

Public Health 2019, 16(5), 870; https://doi.org/10.3390/ijerph16050870

https://doi.org/10.3390/ijerph16050870



2019

P-7 SINDROM GORNJE ŠUPLJE VENE – PRIKAZ SLUČAJA

Vojislava Milutinović

KBC Bežanijska kosa, Hitan prijem

[email protected]

Uvod: Sindrom gornje šuplje vene je urgentno stanje koje nastaje zbog opstrukcije protoka krvi

kroz gornju šuplju venu. U najčešće uzroke ubrajaju se kompresija i invazija medijastinuma

karcinomom bronha, malignim tumorima medijastinuma, limfomima medijastinuma,

metastazama u limfnim čvorovima medijastinuma, medijastinumska fibroza i tromboza gornje

šuplje vene, obično zbog postavljenog endovenoznog katetera.

Cilj rada je da prikaže slučaj bolesnika sa izraženim sindromom gornje šuplje vene koji je pre

dijagnostikovanja danima lečen od alergije.

Metodologija: Korišćeni su podaci iz medicinske dokumentacije.

Prikazan je slučaj starijeg muškarca koji je zbog otoka i mrko crvene prebojenosti lica upućen u

hitnu internističku ambulantu iz doma zdravlja pod dijagnozom alergije. Prethodno je lečen

antihistaminicima, koji nisu doveli do poboljšanja. Pri pregledu navodi da su se tegobe javile prvi

put u životu pre 7 dana, povremeno su praćene glavoboljom i zujanjem u ušima, a osim lica otiču

i obe ruke, ali u manjoj meri. Leči od hipertenzije, negira alergije. Objektivno: svestan,

orijentisan, eupnoičan, koža lica, naročito nosa i ušiju cijanotična i otečena. Nad plućima

normalan disajni šum, SaO2 98%, srčana radnja ritmična, tonovi jasni, bez šumova, frekvencije

80/min. EKG registruje sinusni ritam, pojedinačne SVES, blok desne grane, bez značajnih ST i T

promena. Na rendgenskom snimku pluća uočena je proširena senka gornjeg medijastinuma

desno, što je uz klinički izgled pacijenta pobudilo sumnju na sindrom gornje šuplje vene, te se

pacijent hospitalizuje na odeljenje pulmologije. CT pregledom grudnog koša uočava se

infiltrativna promena i značajno komprimovana gornja šuplja vena medijastinalnom

adenopatijom, te je pacijentu indikovana hitna radioterapija.

Diskusija i zaključak: Klinički znaci opstrukcije gornje šuplje vene zavise od stepena razvoja

kolateralne venske mreže. Ukoliko se opstrukcija razvijala postupno a naporedo sa njom i venske

kolaterale, klinički simptomi će izostati. Kao posledica smanjenja venske drenaže iz glave, vrata i

gornjih ekstremiteta može da se javi brzo razvijajući pletorični otok lica, koji se često tumači kao

alergijska reakcija, te dijagnoza zakasni. U prikazanom slučaju ovaj redak sindrom bio je prva

manifestacija intratorakalnog maligniteta.

Ključne reči: sindrom gornje šuplje vene, alergija, hitna radioterapija

Literatura:

1. Goldner B. Rendgenologija respiratornog sistema. U: Lazić J i Šobić V. urednici.

Radiologija univerzitetski udžbenik. Beograd: Medicinska knjiga; 2002, p 175




2019

2. Nickloes T, Long C, Mack L, Kallab A. Superior Vena Cava Syndrome [Internet].

Emedicine.medscape.com. 2018 [cited 26. March 2018].

3. Johnson JS, Kotora JG, Bechtel BF, Superior vena sava syndrome masquerading as

allergic reaction, Am J Emerg Med. 2012

P-8 AKUTNI BOL U ABDOMENU DIFERENCIJALNO DIJAGNOSTIČKI IZAZOV

Aleksandra Vojnović1, Jovana Vuković

1 , Jelena Dragić

1, Jelena Spasić

1, Marko Vojnović

2

1Dom zdravlja "Dr Simo Milošević", Beograd

2Klinički centar Srbije, Klinika za gastroenterologiju i hepatologiju

[email protected]

Uvod: Akutni bol u abdomen je uobičajeno stanje koje čini 4-5% svih hitnih slučajeva. Brza i

precizna dijagnostika je od esencijalnog značaja. Postoje mnogi uzročnici koji mogu dovesti do

abdominalnog bola od potpuno benignih do životno ugrožavajućih stanja.

Cilj rada: Ukazati na izazove u otkrivanju tačne etiologije akutnog bola u abdomenu, što je

uslov za njegovo pravilno i brzo kupiranje i eventualno dalju dijagnostiku i lečenje istog.

Metodologija: Podaci dobijeni iz medicinske dokumentacije pacijenta uz njegov pristanak.

Prikaz slučaja: Pacijentkinja stara 54 godine, javlja se u službu doma zdravlja zbog jakog bola u

gornjem delu abdomena, mučnine i povraćanja. Navodi da se blaži bol u gornjem delu abdomena

javio nakon konzumirana kikirija istog dana, nakon par sati posle lagane večere bol se intezivirao

kada je osetila mučninu a nakon toga povratila hranu koju je jela bez primesa krvi i sluzi. Bol je

bivao sve intenzivniji nakon čega je rešila da se javi lekaru. U ličnoj anamnezi negira upotrebu

lekova i druga oboljenja, svako jutro uzima ceđeni limun i đumbir. Porodična anamneza

pozitivna na ulkusnu bolest. Fizikalnim pregledom utvrđena bolna osetljivost abdomena na

površnu i duboku palpaciju desno ingvinalno, ostali nalaz b.o. Ordinirana infuzija fiziološkog

rastvora sa Buscopan amp. i Ranitidin amp. i biva upućena u službu urgentne medicine radi dalje

dijagnostike pod sumnjom na akutni apendicitis. Pacijentkinja primljena na odeljenje

abdominalne hirurgije. U laboratorijskim analizama leukocitoza (Le 20x109/L), ostali nalaz b.o.

Ultrazvuk abdomena kao i rentgen nativni abdomena b.o. Nakon par sati opservacije tegobe su i

dalje prisutne te je odlučeno da se pacijentkinji uradi i ezofagogastroduodenoskopija na kojoj je

uočen aktivan ulkus na prednjoj strani bulbusa duodenuma Forest III. Ordinirana terapija

pantoprazol 40 mg p.o.2x1 2nedelje potom 1x1 još 5 nedelja i upućena dalje gastroenterologu sa

savetom da uradi antigen na HP u stolici. Nakon ordinirane terapije i primene higijensko-

dijetetskog režima ishrane pacijentkinja se bolje oseća.

Zaključak: Radi postavljanja precizne dijagnoze akutnog bola u abdomenu neophodno je

intenzivno praćenje stanja pacijenta, učiniti svu neophodnu dijagnostiku kako nejasna klinička

slika nekog oboljenja ne bi dovela do pogrešne interpretacije nalaza.




2019

Ključne reči: ulkus duodenuma, helicobacter pylori, bol u abdomenu

Literatura:

1. J., van Randen A., Laméris W., Boermeester MA. Imaging patients with acute abdominal

pain. Radiology 2009; 253: 31–46.

2. Strömberg C, Johansson G, Adolfsson A. Acute abdominal pain: diagnostic impact of

immediate CT scanning. World J Surg 2007; 31 (12): 2347-54.

3. Dovjak P. Duodenal ulcers, gastric ulcers and Helicobacter pylori. Z Gerontol Geriatr.

2017 Feb;50(2):159-169.

P-9 SMRTNI ISHOD PACIJENTA OBOLELOG OD INFEKCIJE VIRUSOM GRIPA

TIPA „A“ (H1 N1) – PRIKAZ SLUČAJA

Milorad Tadić1, Sanja Đurić

2

1Opšta bolnica Loznica,Urgentni prijem,

2Opšta bolnica Loznica, Interno odeljenje

[email protected]

Uvod: Grip je akutno respiratorn oboljenje sezonskog karaktera i velikog epidemijskog

potencijala. Većina obolelih ima blagu kliničku sliku. Prema podacima Instituta za javno zdravlje

Srbije “Dr Milan Jovanović Batut”, na teritoriji Republike Srbije od početka sezone 2018/2019

do 17.03.2019. godine, registrovano je ukupno 153.053 obolelih od oboljenja sličnih gripu i 38

smrtnih ishoda koji se mogu dovesti u vezu sa gripom kod kojih je laboratorijski potvrđena

infekcija virusom gripa A (H1 N1) i (H3 N2).

Cilj rada: Ukazati na značaj lekara urgentne medicine u zbrinjavanju pacijenata sa simptomima

sličnim gripu kod kojih postoji komorbiditet i skrenuti pažnju na mogućnost razvoja teškog

oblika bolesti sa nepoželjnim ishodom.

Metodologija: Retrospektivna analiza protokola službe hitne medicinske pomoći, službe

urgentnog prijema Opšte bolnice Loznica, otpusna lista odeljenja internističke intenzivne nege

Urgentnog centra KCS, otpusna lista Klinike za infektivne i tropske bolesti KCS.

Prikaz slučaja: Pacijent starosti 60 godina upućen u službu rgentnog prijema Opšte bolnice u

Loznici zbog poremećaja srčanog ritma. Pacijent se leči od hipertenzije, stabilne angine pectoris.

Dijabetičar na oralnim antidijabeticima. Na pregledu se žali se nagušenje, bol u grudima,

nedostatak vazduha, kašalj, povišenu telesnu temperature prethodna dva dana do 38 C. Fizikalni

pregled: svestan, komunikativan, dispnoičan u miru, subfebrilan. Auskultatorno, obostarno

oslabljen disajni šum, uz retke inspiratorne pukote. EKG: fibrilacija pretkomora sa fr oko

150/min, ST depresija od V3-V6 1 mm. SpO2 94% na 2 L/min kiseonika. Kardiospecifični




2019

enzimi u referentnom opsegu. KKS: Le 17,6; Hgb 106 g/L; CRP 67. Hospitalizovan u koronarnu

jedinicu internog odeljenja. Tokom popodneva stanje se pogoršava, izmenjenog stanja svesti, sa

proređenim respiracijama. Pregledan konzilijarno od strane neurologa, kardiologa, infektologa.

Intubiran, ordinirana trojna antibiotska terapija. Uzete hemokulture sterilne. Upućen u UC KCS

pod sumnjom na plućnu tromboemboliju. Hospitalizovan u odeljenje internističke intenzivne

nege. Serološki potvrdjen i izolovan virus influence H1N1. Hospitalizovan potom u Klinici za

infektivne i tropske bolesti KCS gde je došlo do smrtnog ishoda nakon četiri dana

Zaklučak: Infekcije respiratornog trakta obično imaju blagu kliničku sliku koja obično zahteva

simptomatsku terapiju. U najtežim slučajevima, sa pratećim komorbiditetom, može doći do

akutnog respiratornog distress sindroma koji završava letalnim ishodom.

Ključne reči: virus gripa, epidemija, H1 N1, infekcija

Literatura:

1. Odeljenje za epidemiološki nadzor, Centar za prevenciju i kontrolu bolesti, Institut za

javno zdravlje Srbije „Dr Milan Jovanović Batut”. NADZOR NAD GRIPOM U

REPUBLICI SRBIJI U SEZONI 2018/2019. GODINE. URL:

http://www.batut.org.rs/download/influenca/17.3.2019.pdf

2. Barnes, S.R. et al. (2018) Mortality estimates among adult patients with severe acute

respiratory infections from two sentinel hospitals in southern Arizona, United States,

2010–2014. BMC Infectious Diseases, 2018;18:78.

3. Centers for Disease Control and Prevention (2015) Epidemiology and Prevention of

Vaccine-Preventable Diseases. Hamborsky J., Kroger A., Wolfe C., eds. 13th ed.

Washington D.C. Public Health Foundation.

4. Draženović, V. iBarišin A. (2011) Virusi influence – osobitosti cirkulirajućih sojeva u

sezoni 2010-11. Medicus, Vol. 20, No.1, str. 5-11.

5. Centers for Disease Control and Prevention (2018c) Clinical Signs and Symptoms of

Influenza. URL: http://www.cdc.gov/flu/professionals/acip/clinical.htm (2018-03-23)

P-10 AKUTNA MANIFESTACIJA SIDEROPENIJSKE ANEMIJE

Aleksandra Vojnović1, Jovana Vuković

1, Jelena Dragić

1, Jelena Spasić

1, Marko Vojnović

2

1Dom zdravlja "Dr Simo Milošević", Beograd

2Klinički centar Srbije, Klinika za gastroenterologiju i hepatologiju, Intenzivna nega

[email protected]

http://www.batut.org.rs/download/influenca/17.3.2019.pdf




2019

Uvod: Sideropenijska anemija je oblik anemije nastao usled nedostatka gvožđa u organizmu. U

visoko razvijenim zemljama anemija je najčešća kod trudnica (15,5%), žena reproduktivnog doba

(13,7%; 15-49 godina), dece ispod 4 godine (12,6%) i odraslih preko 60 godina (12,2%).

Hronično gastrointestinalno krvarenje je vodeći uzrok sideropenijske anemije kod muškaraca

starijih od 50 godina i žena u postmenopauzi.

Cilj rada: Ukazati na širok spektar mogućih uzročnika sideropenijske anemije.

Metodologija: Podaci dobijeni iz medicinske dokumentacije pacijenta uz njegov pristanak.

Prikaz slučaja: Pacijentkinja stara 71 godinu javlja se lekaru u urgentni centar zbog izražene

malaksalosti, osećaja gušenja i kašlja. Tegobe traju unazad mesec dana. Žali se na oticanje nogu

unazad nedelju dana. Zbog glavobolje i bolova u kukovima uzima Diklofen i Brufen redovno već

2-4 meseca. Negira bolove u trbuhu, mučninu i povraćanje. Stolice su redovne bez primesa krvi.

U ličnoj anamnezi navodi anginu pectoris, hipertenziju, hroničnu kardiomiopatiju. Pre 23 godine

navodi krvarenje iz čira na želucu, pre 32 godine zbog karcinoma grlića materice

histerektomisana a potom lečena zračnom terapijom. U fizikalnom nalazu bleda, auskultatorno

nad plućima pukoti obostrano bazalno. Prisutni testasti edemi obostrano na donjim

ekstremitetima. U toku ispitivanja uočena mikrocitna anemija težeg stepena (Hgb 64g/L, MCV

65fL, Fe 2.2µmol/L, Feritin 13.6ηg/ml), zapaljenski sindrom (CRP 54.5, Le 15.2x109/L). Na

radiografiji srca i pluća mrljaste konsolidacije i linearne adhezije u donjim plućnim poljima. Na

ultrazvuku abdomena kalkuloza žučne kese i mikrociste bubrega obostrano. Pacijentkinja

transfundovana, ordinirana antibiotska i diuretska terapija i upućena dalje na gastroenterološko

ispitivanje. Na učinjenoj ezofagogastroduodenoskopiji uočena hijatus hernija i hiperemija

sluznice antruma. U toku kolonoskopije na oko 40cm od anokutane linije uočena masivna

divertikuloza sa polipoidnim lezijama koje fiksiraju i onemogućavaju prolaz endoskopa na dalje.

Ph nalaz bioptiranih polipa ukazuje na inflamatorne pseudopolipe. Na MDCT enterografiji u

sigmoidnom kolonu u dužini od 10cm uočava se koncentrično zadebljanje zida sa multilim

divertikulumima. U dogovoru sa abdominalnim hirurgom pacijentkinja se prevodi na hirurgiju

radi daljeg operativnog lečenja, parcijalne kolektomije.

Zaključak: Kod pacijentknja u menopazi kod kojih je dijagnostikovana mikrocitna anemija

neophodno je primarno isključiti uzročnike anemije detaljnom eksploracijom digestivnog trakta.

Ključne reči: divertikuloza, krvarenje, kolonoskopija, anemija

Literatura:

1. McLean E, Cogswell M, Egli I, Wojdyla D, de Benoist B. Worldwide prevalence of

anaemia, WHO Vitamin and Mineral Nutrition Information System, 1993-2005. Public

Health Nutr. 2009;12:444–454.

2. Niv E, Elis A, Zissin R, Naftali T, Novis B, Lishner M. Iron deficiency anemia in patients

without gastrointestinal symptoms—a prospective study. Family Practice, Volume 22,

Issue 1, February 2005, Pages 58–61.



2019

3. World Health Organization. The world health report 2002: reducing risks, promoting

healthy life. [accessed on 1 May 2013].

P-11 ISTORIJAT RAZVOJA TRAUMA SKOROVA

Milena Jokšić Zelić1, Radojka Jokšić-Mazinjanin


2, Siniša Šijačić

1, Emilija

Berčenji1, Eva Benarik

1

1DZ Bečej, Služba hitne medicinske pomoći


[email protected]

Uvod: Bodovni sistemi (skorovi) služe da numerički okarakterišu prirodu i obim povrede.

Koncept ovih sistema je u upotrebi od početka pedesetih godina prošlog veka. Prvi opisani

scoring system dao je De Haven's 1952. godine. Organizacija trauma sistema ističe važnost

direktnog transporta pravog pacijenta, u pravu bolnicu, u pravo vreme [1].

Cilj rada: Ispitati praktični značaj trauma skorova kroz istoriju i potrebe za njihovom

svakodnevnom primenom.

Metodologija: Kratak pregled predstavlјa prikaz značaja skorova težine povrede, koje se

potvrđuju u mnogim istraživačkim studijama, kod nas i usvetu.

Rezultati: U zadnjih nekoliko decenija, zbog velikih troškova kao i komplikovanosti procesa

lečenja, došlo je do potrebe za što objektivnijom procenom stanja pacijenta i ishoda lečenja.

Shodno tome, došlo je do razvoja skor sistema, koji su naročito primenlјivi u traumatologiji za

utvrđivanje tačnih parametara pri trijaži bolesnika [2]. Skoring sistemi se dele na: anatomske,

fiziološke i kombinovane [3]. Sredinom prošloga veka, kada su trauma skorovi počeli da se

razvijaju, najvažniji naglasak je bio na pravilnoj trijaži. GCS (Glasgow Coma Scale) je skor

system za bodovanje nivoa svesti, kod osoba sa povredama glave. Prvi put su ga objavili Graham

Teasdalei Bryan J. Jannett, 1974.godine, profesori univerziteta u Glazgovu. Championi saradnici

su 1980.godine definisali Trijažni indeks (TI), koji se već sledeće godine menja u Trauma skor

(TS), da bi 1989.godine dobio formu koju danas ima RTS (Revised Trauma Score) i meri tri

fiziološka parametra: GSS, sistolni krvni pritisak i frekvenciju disanja. Poslednjih godina

razvijena su dva nova scoring sistema MGAP (Mechanism, Glasgow coma scale, Age, and

arterial Pressure) i GAP (Glasgow coma scale, Age, and arterial Pressure). MGAP skor su

definisali Sartorius i saradnici 2010.godine. Skor prati četiri parametra a razvijen je na teritoriji

gde prehospitalni pregled i trijažu vrše lekari [4]. GAP skor je definisan 2011.godine od strane

japanskih naučnika, koji su dokazali da ima veliku prediktivnu vrednost ishoda, naročito kod

teške trauma [5].




2019

Zaključak: scoring sistemi od njihovog nastanka do danas, služe za objektivizaciju stanja

povređenih pacijenata na terenu, po prijemu u zdravstvenu ustanovu i u toku lečenja. Uslovi koje

svaki bodovni system treba da ispuni su: tačnost, pouzdanost i specifičnost.

Ključne reči: trauma, istorijat trauma skorova, scoring modeli.

Literaura:

1. Uomoto J, Williams R. Post-acute polytrauma rehabilitation and integratedcare of

returning veterans: Toward a holistic approach. Rehabil Psychol. 2009 Mar;54(3):259-69.

2. Chawda MN, Hildebrand F, Pape HC, Giannoudis PV. Predicting outcome after multiple

trauma: which scoring system?. Injury. 2004; 35(4):347-358.

3. Stone HH, Fabian TC. Management of perforating colon trauma: randomization between

primary closure and exteriorization. Annals of surgery. 1979; 190(4):430.

4. Sartorius D, Le Manach Y, David JS, Rancurel E, Smail N, Thicoipe M, et al.

Mechanism, glasgow coma scale, age, and arterial pressure (MGAP): a new simple

prehospital triage score to predict mortality in trauma patients. Crit Care Med.

2010;38(3):831-7.

5. Kondo Y, Abe T, Kohshi K, Tokuda Y, Cook EF, Kukita I. Revised trauma scoring

system to predict in-hospital mortality in the emergency department: Glasgow Coma

Scale, Age, and Systolic Blood Pressure score. Crit Care. 2011;15(4):R191

P-12 UČETALOST AKUTNOG INFARKTA MIOKARDA NA TERITORIJI OPŠTINE

SUBOTICA

Mila Josipović, Zoran Dragić

Dom zravlja Subotica, Služba hitne medicinske pomoći

[email protected]

Uvod: Akutni infarkt miokarda sa ST elevacijom je je najteži oblik srčanog udara, gde dolazi do

potpunog prekida dotoka krvi u deo srčanog mišića. Služba hitne medicinske pomoći Subotica je

deo STEMI mreže Vojvodine od 2013. godine.

Cilj rada: Analiza učestalosti akutnog infarkta miokarda sa ST elevacijom na teritoriji opština

Subotica u 2018.godini.

Metodologija: Retrospektivna analiza urgentnih protokola Službe za hitnu medicinsku pomoć

Subotica u vremenskom periodu od 01.01.2018. do 31.12.2018. godine.

Rezultati: Od ukupno 27777 intervencija u 2018. godini akutni koronarni sindrom je

dijagnostikovan kod 337 pacijenata (1,21%), od toga STEMI 77 (0,27%). Polna struktura




2019

pacijenata: 48 (62,33%) muškaraca i 29 (37,66%) žena. Najstariji pacijent je imao 82, a najmlađi

22 godine. Indeks bola do 5 je kod 35,55%, od 6-8 kod 43,22%, a od 9-10j kod 22,23%

pacijenata. Svi su dobili 300 mg acetil salicilne kiseline 77 (100%). U 90.9% slučajeva je

korišćen Brilique u sklopu dvojne antiagregacione terapije, a u 9.09% slučajeva Klopidogrel. U

14,29% slučajeva primenjeni su beta blokatori. Analgetik je dat kod 48 spacijenata, od toga

Morfin je dobilo 68,75%, Novalgetol 14,58%, Zodol 10,42%, Trodon 4,17% i Ketonal 2,08%

pacijenata. Prosečno vreme stizanja do PCI centra je 65 minuta. Kod 2 pacijenta je došlo do

iznenadno gsrčanog zastoja tokom transporta i kod oba pacijenta je uspostavljen ROSC.

Zaključak: Direktnim transportom sa terena u PCI centar obezbeđuje se najsavremeniji način

zbrinjavanja pacijenata sa infarktom miokarda sa elevacijom ST segmenta.

Ključne reči: STEMI, hitna medicinska pomoć, PCI centar

Literatura:

1. Ibanez B, James S, Agewall S. et. al. 2017 ESC Guidelines for the management of acute

myocardial infarction in patients presenting with ST-segment elevation: The Task Force

for the management of acute myocardial infarction in patients presenting with ST-

segment elevation of the European Society of Cardiology (ESC) ; European Heart Journal

jan 2018; 39(2):119-177.

2. Lang MI.What is new in the 2017 ESC clinical practice guidelines. Wien Klin

Wochenschr. 2018; 130(13): 421–426. 2018 May 23. doi: 10.1007/s00508-018-1333-0

3. Alame AJ, Karatasakis A, Karacsonyi J, Danek BA, Resendes E, Martinez Parachini JR,

Kalsaria P, Roesle M, Rangan BV, Sorajja P, Jneid H, Banerjee S, Brilakis ES.;

Comparison of the American College of Cardiology/American Heart Association and the

European Society of Cardiology guidelines for the management of patients with non-ST-

segment elevation acute coronary syndromes.; Coron Artery Dis. 2017 Jun;28(4):294-

300. doi: 10.1097/MCA.0000000000000472.

4. Holcer VS, Jakšić HK, Budimski M, Pešić I. Da li je potreban fibrinolitik u

prehospitalnim uslovima?; ABC - časopis urgentne medicine 2018;3(18):26-34.

P-13 OKLUKLUZIJA LEVOG GLAVNOG STABLA KORONARNE ARTERIJE

PRIKAZ PACIJENTA

Dejan Spasić1, Ivan Pešić

1

1Dom Zdravlja "Dr Đorđe Lazić", Sombor

[email protected]

Uvod: Akutni koronarni sindrom sa subtotalnom okluzijom glavnog stabla leve koronarne

arterije ("left main") se relativno često sreće prilikom kataterizacije srca dok je totalna okluzija




2019

retka i pacijenti najčešće umiru pre dolaska do sale za kateterizaciju (1,2). Opisani su čak

slučajevi asimptomatske potpune okluzije left main koronarne arterije otkriveni koronarografijom

ali je kod takvih pacijenata bila dominantna desna koronarna arterija sa razvijenim kolateralnim

krvotokom (4). EKG nalaz je u tim slučajevima karakterističan i opisuje se kao ST elevacija u

AVR veća ili jednaka 1mm, ST elevacija u AVR veća ili jenaka od ST elevacije u V1 i

horizontalne ST depresija u većini odvoda (načešće: D1,D2, AVL, V4-6) (5,6).

Cilj: Cilj ovog članka je da se prikaže retka forma akutnog infarka miokarda, kao i nespecifična

klinička prezentacija kod našeg pacijenta.

Metod: U pisanju ovog članka korišćeni su podaci iz protokola pacijenata HMP Sombor i

protokola pacijenata internog odeljenja OB Sombor.

Prikaz pacijenta: Pacijent dolazi u ambulantu hitne medicinske pomaći (HMP) zbog bola u

leđima između lopatica koji je praćen slabošću, malaksalošću i preznojavanjem. Unazad mesec

dana navodi povremene bolove u leđima koje je kupirao uzimanjem diklofena. Sada se javlja

lekaru zato što su bolovi jačeg intenziteta. Pacijent svestan, orjentisan, bled, preznojen,

eupnoičan, afebrilan. Aktivno pokretan, sedi i odaje utisak teškog bolesnika. TA 110/80 (obe

ruke), SPO2 96%, auskultatorno nad plućnim poljima normalan disajni šum, srčana akcija

ritmična tonovi tiši, bez šumova. Abdomen u ravni grudnog koša, palpatorno bolno ne osetljiv,

peristaltika čujna. Ekstremiteti bez edema. EKG nalaz: sinus ritam, fr oko 80, ST elevacija AVR,

V1, ST depresija D1,2, AVL,V4-6. Th: Tbl.Aspirin 300mg, sprej NTG subling.x2. Pacijent sa

sumnjom na akutni koronarni sindrom transportovan na interno odeljenje OB Sombor. Na

internom odeljenju postavljena sumnja na okluziju left main, konsuntovan prijemni doktor na

institutu KVB Sremska Kamenica i dogovoren hitan premeštaj. U toku pripreme za transport

opšte stanje se pogoršava, razvija se kardiogeni šok. Ta 60/40, CK_AU 246, CK-MB 82, UZ: LK

dilatirana uz hipokineziju do akinezije septuma vrha srca i prednjeg zida uz hipokineziju

lateralnog zida. Pacijent ubrzo gubi svest i egzitira.

Zaključak: Od velike važnosti je da lekari primarne zdravstvene zaštite budu u stanju da

prepoznaju klasično kliničko ispoljavanje bolesti glavnog stabla leve koronarne arterije zbog

velike smrtnosti i kasnijeg mogućeg invaliditeta kod preživelih. Prikaz našeg pacijenta nas

upozorava da uvek razmišljamo i o mogućim nekarakterističnim prezentacijama akutnog infarkta

miokarda.

Ključne reči: akutni koronarni sindrom, STEMI, Left main, okluzija glavnog stabla, bol u leđima

Literatura:

1. Nikus K.,Eskola M, "Electrocardiogram patterns in acute left main coronary artery

occlusion"; Journal of Electrocardiology, 2008 vol: 41(6) pp: 626-629

2. Kanic, Vojko & Vokac, Damijan & Granda, Samo. (2017). Acute total occlusion of the left

main coronary artery treated with percutaneous intervention and simultaneous

implantation of intra-aortic balloon pump. Clinical Case Reports. 5. 10.1002/ccr3.1227.

3. Moshe Y. Flugelman, Nissan Ben-Dov, Basheer Karkabi, and Ronen Jaffe, “Thirty Years

Later: Evolution of Treatment for Acute Left Main Coronary Artery Occlusion,” Case

Reports in Cardiology, vol. 2016, Article ID 7360682, 4 pages, 2016.

4. Li J. J., Xu B., and Chen J. L.. 2010. Stenting for left main coronary artery occlusion in

adolescent: a case report. World J. Cardiol. 2:211–214

5. Yamaji, H., Iwasaki, K., Kusachi, S., Murakami, T., Hirami, R., Hamamoto, H., Hina, K.,



2019

Kita, T., Sakakibara, N., Tsuji, T. (2001) Prediction of acute left main coronary artery

obstruction by 12-lead electrocardiography. ST segment elevation in lead aVR with less

ST segment elevation in lead V(1). Journal of the American College of Cardiology, 38(5):

1348-54

6. Milanov, Z., Vidović, M.& Petrović, R. 2016, "Prognostički značaj ST elevacije obično

potcenjenog aVR odvoda kod pacijenata sa NSTE akutnim koronarnim sindromom -

prikaz slučaja", ABC - časopis urgentne medicine, vol. 16, no. 2, pp. 45-49.

P-14 IZAZOVI U RAZVOJU HITNE MEDICINSKE POMOĆI – DA LI SU ISTI I STO

GODINA KASNIJE ?

Suhanek Elena1, Krasnik Rastislava

2,3, Samardžić Sara

4


2Institut za zdravstvenu zaštitu dece i omladine Vojvodine

3Medicinski fakultet Univerziteta u Novom Sadu

4Istorijski arhiv Grada Novog Sada

[email protected]

Uvod: Razvoj službe hitne medicinske pomoći je složen i dugotrajan proces. U prošlosti, često je

inicijativa za pokretanje organizovane službe bilo povređivanje u ratu, masovne nesreće ili brzi

razvoj gradova, sa ubrzanjem industrijalizacije i saobraćajne i druge infrastrukture, sa mogućim

povećanjem traumatizma.

Cilj rada: Prikaz dostupnih podataka i arhivske građe o začecima razvoja organizovane službe

za pružanje pomoći građanstvu slobodnog kraljevskog grada Novog Sada u periodu 1910-1912.

godine.

Metod rada: Prikupljanje podataka je sprovedeno u vidu retrospektivnog istraživanja dostupne

arhivske građe Istorijskog arhiva Grada Novog Sada u periodu od 1.2.2019.do 1.3.2019.godine,

prema navedenim ključnim rečima. Analizirana je arhivska građa dostupna iz perioda 1910-1912.

godine.

Rezultati: U dostupnoj arhivskoj građi je značajno mesto zauzeo dopis gradskom veću

slobodnog kraljevskog grada Novog Sada upućen od strane gradskog lekara dr Ofnera Mora iz

1910. godine. U navedenom dopisu su taksativno navedene poteškoće u svakodnevnom radu. U

tom periodu u Novom Sadu nije postojalo dežurstvo za hitne slučajeve u savremenom smislu

reči, izostajala je brza pomoć, niti su malobrojni lekari bili uvek dostupni bolesnicima, posebno

u noćnim satima. Prostorija za ove namene, dodeljena od strane grada, nije zadovoljavala

potrebe, jer nije bila snabdevena potrebnom opremom, uz brojne arhitektonske barijere. Bilo je

potrebno angažovati druge osobe radi donošenja pacijenta na sprat gde se nalazila stanica za

zbrinjavanje bolesnika. Higijenski standardi, po mišljenju dr Ofnera Mora, nisu bili

zadovoljavajući, a orman sa potrebnom medicinskom opremom nije bio adekvatno opremljen. U

prostoriji koja je služila za prvu pomoć unesrećenima je bio prisutan i policajac, koji je više

imao funkciju pomagača pratiocima bolesnika nego lekaru.U dopisu se navodi spisak potrebne




2019

osnovne medicinske opreme i sredstava potrebnih da se navedena prostorija osavremeni, kao i

postupak odobravanja i nabavke potrebne opreme, koji je trajao više od godinu dana.

Zaključak: U procesu formiranja službe hitne medicinske pomoći tokom vremena prisutne su

brojne organizaciono-tehničke poteškoće i izazovi, koji se mogu rešiti zajedničkim koordinisanim

pristupom i radom zdravstvenih radnika, kao i organizovanom i sistematičnom potporom od

strane nadležnih državnih institucija.

Ključne reči: istorijat; hitna pomoć; razvoj

Literatura:

1. Horvat Z. Zavod za hitnu medicinsku pomoć Novi Sad.Novi Sad:ARTPRINT MEDIA

doo,2018.

2. Predmet:Istorijski arhiv Grada Novog Sada,F.1.Magistrat slobodnog kraljevskog grada

Novog Sada (1748-1918), kig 4/1912.

3. Durlević Z.Osnivanje i razvoj tehničke službe Zavoda.Počeci rada i razvoja tehničke

službe.NČ urgent medic HALO 194.2015;21(1):35-43.

4. Vukobrat D, Muzur A. A history of the Opatija medical emergency service-the first

modern emergency service in the Republic of Croatia. Medicina fluminensis

2013;49(4):428-31.

P-15 PROCJENA MEHANIZMA NASTANKA ŽIVOTNO UGROŽAVAJUĆIH

POVREDA PREMA ISS-SKORU

Amela Tuco

Klinički centar Univerziteta u Sarajevu, Klinika urgentne medicine

[email protected]

Uvod: Trauma je jedan od vodećih uzroka smrtnosti. Trauma major (životno ugrožavajuća

trauma) podrazumijeva svaku povredu, neovisno o broju zahvaćenih organa ili organskih sistema

sa ukupnom vrijednosti ISS ( Injury Severity Score) ≥ 16 uz poremećaj najmanje jednog

fiziološkog parametra (1). Računanje ISS-skora se bazira na podjeli organizma na organske

sisteme. Uloga mu je procjena očekivane stope mortaliteta (2,3) koja raste sukladno starosti

povrijeđenog za istu vrijednost ISS- skora (3,4,). Planiranje prevencije i organizacije zbrinjavanja

trauma bazira se na podacima iz trauma registara (5).

Cilj: Prikazati vodeće uzroke nastanka teških trauma, napraviti usporedbu sa zemljama Europske

unije (EU), prikazati spolnu i starosnu strukturu, iskristalizirati rizičnu skupinu

Materijal i metode: Studijom su obuhvaćena 243 povrijeđena pacijenta zbrinuta na Klinici

urgentne medicine Kliničkog centra Univerziteta u Sarajevu. Podaci su uzeti retrospektivno iz

medicinske dokumentacije. Kriterij za uključivanje: ISS-skor ≥16 uz poremećaj najmanje

jednog vitalnog parametra. Isključeni su pacijenti s nepotpunim podacima o mehanizmu povrede




2019

i dijagnostičkim pretragama, te preminuli prije završetka dijagnostičkih procedura. Statističke

metode: postotak, srednja vrijednost, standardna devijacija, p-vrijednost, maksimalna i

minimalna vrijednost.

Rezultati i diskusija: Padovima je povrijeđeno 54.32%, saobraćajnim nezgodama 29,63%

pacijenata, što je u skladu sa podacima iz Registra EU o uzrocima trauma sa smrtnim ishodom

(5). Povrijeđenih u tučama ( uključujući ubode) je 6.17%, vatrenim oružjem 2.88%, ostalo

7.00%. Među vodećim mehanizmima nema opekotina i trovanja za razliku od zemalja EU (5).

Prosječni ISS-skor je 30.23 (± 9.93) najmanji 16, najveći 75; omjer muškaraca i žena je oko 2:1 i

nema statistički značajne razlike prema mehanizmima (p>0.05). Preovladavaju osobe dobi 25-64

godine ( 44,86 %) sa približnim udjelom povrijeđenih padovima ( 18.11%) i saobraćajnim

nezgodama (17.70%), ostalo (9.05%). Približno trećina od ukupnog broja pacijenata (27.57%) su

stariji od 65 godina i povrijeđeni padom, a imaju uvećanu očekivanu stopu mortaliteta zbog

starosti (4).

Zaključak: Muškarci stariji od 65 godina (2:1 u odnosu na žene) su rizična skupina za

povređivanje padovima. Muškarci dobi 25-64 godina su rizična kategorija za povređivanje

uopšte, posebno padovima i saobraćajnim nezgodama kao vodećim mehanizmima, što je u skladu

sa podacima iz EU.

Ključne reči: trauma major, ISS, mehanizam povrede, očekivana stopa mortaliteta

Literatura:

1. https://www.researchgate.net/publication/271629701_Update_on_the_definition_of_p

olytrauma

2. Pohlman T, Bjerke H, Offner P. Trauma Scoring Systems. Emedicine.medscape.com.

2014.

3. Morris JA Jr, MacKenzie EJ, Damiano AM, Bass SM. Mortality in trauma patients:

the interaction between host factors and severity. J Trauma. 1990 Dec; 30(12):1476-

82

4. National Trauma Data Bank Annual Report 2016. Available at : https://www.facs.org

5. http://www.eurosafe.eu.com/uploads/inline-files/Europe

Safe_Master_Web_02112016%20%282%29.pdf

P-16 RENALNE KOLIKE U SLUŽBI HITNE MEDICINSKE POMOĆI BIJELJINA

Srđan Mijatović1, Nada Banjac

2,3, Aleksandra Mijatović

4, Dubravka Savić

1, Slaviša Mitrović

1

1 Služba hitne medicinske pomoći, Dom zdravlja Bijeljina

2 Služba hitne medicinske pomoći sa edukativnim centrom, JZU Dom zdravlja Banja Luka

3 Medicinski fakultet Banja Luka

4 Služba porodične medicine, Dom zdravlja Bijeljina

[email protected]

https://www.researchgate.net/publication/271629701_Update_on_the_definition_of_polytrauma

https://www.researchgate.net/publication/271629701_Update_on_the_definition_of_polytrauma

https://www.facs.org/

http://www.eurosafe.eu.com/uploads/inline-files/Europe




2019

Uvod: Renalne kolike su bolna stanja koja nastaju u slijed pokretanja kamena u bubregu. Bol je

jakog karaktera, obično promjenjive jačine, sa naletima boli koje se javljaju nakon nekoliko

sekundi ili minuta. Renalne kolike javljaju se iznenada, ponekad tokom noći ili ranim jutarnjim

satima. Lokalizovane su u lumbalnom dijelu sa širenjem duž uretera ka preponama i polnim

organima. Mogu biti praćeni mučninom, povraćanjem, osjećajem nadutosti i učestalim

mokrenjem. Bol nestaje sa izbacivanjem konkrementa.

Cilj: Cilj istraživanja je da se prikaže incidence renalne kolike i ostalih problema u patologiji

urinarnog trakta, izbor terapije i razloge za upućivanje na hirurški tretman odnosno bolničko

liječenje.

Metodologija: Sprovedna je retrospektivna analiza podataka iz protokola Službe hitne

medicinske pomoći Bijeljina za 01.01.-31.12.2018.godine u koju su uključeni svi pacijenti

liječeni pod dijagnozom renalne kolike.

Rezultati: Od ukupnog broja pacijenata (38.813) u posmatranom periodu, kod 333 (0,86%)

pacijenata je postavljena dijagnoza renalne kolike. Od ukupnog broja renalna kolika je

dijagnostikovana kod 333 pacijentai to 206 muškaraca (61,86%) i 127 žena (38,14%). Najviše

pacijenata je bilo u dobnoj skupini od 30-40 godina (23,72%). Sa simptomima renalne kolike

najviše se javilo tokom marta 2018.godine njih 35 (10,51%). U odnosu na dijagnozu bili su

zastupljeni: infekcija urinarnog trakta 45 (13,51%), kalkulus u urinarnim putevima 235 (70,57%),

suženje uretera 28 (8,41%), tumori urinarnog sistema 5 (1,50%), ostalo 20 (6,01%). U izboru

terapije bili su zastupljeni: analgetici i spazmolitici, analgetici 96 (28,83%), analgetici 34

(10,21%), spazmolitici 25 (7,51%), spazmolitici i infuzioni rastvori 33 (9,91%), analgetici i

infuzioni rastvori 63 (18,92%), analgetici u kombinaciji sa spazmoliticima i infuzionim

rastvorima 73 (21,92%) i opioidni analgetici 9 (2,70%). U Službi hitne medicinske pomoći je

zbrinuto 305 pacijenata (91,59%), a na bolničko liječenje je upućeno 28 pacijenata (8,41%).

Zaključak: Sprovoditi kontinuiranu edukaciju zaposlenih sa ciljem pravovremenog postavljanja

dijagnoze i liječenja. Značaj pomak u liječenju renalnih kolika bi nastao kada bi Službe hitne

medicinske pomoći bile opremljene sa ultrazvučnim aparatom i mogućnošću da se tokom 24h

mogu uraditi biohemijske analize. Pored navedenih teškoća nizak je procenat pacijenatau pućenih

na bolničko liječenje.

Ključneriječi: bubreg, kolika, urgentni tretman, liječenje, dijagnoza.

P-17 TROVANJE INSEKTICIDOM - PRVI TRETMAN I ZBRINJAVANJE

Dragan Živković,

Dom zdravlja Ub

[email protected]

Uvod: Insekticidi su pesticidi koji služe za suzbijanje štetnih insekata. Organofosforni insekticidi

(OFI), inhibiraju acetilholinesterazu, enzim koji katalizuje hidrolizu neurotransmitera acetilholina




2019

(ACh) u holinergičkim sinapsama u centralnom i perifernom nervnom sistemu. Trovanje OFI se

manifestuje akutnom holinergičkom krizom sa muskarinskim, nikotinskim i centralnim efektima.

Cilj rada: Ukazati na rani značaj prepoznavanja trovanja sa OFI kako bi se što pre započela

adekvatna terapija i pacijent uputio na bolničko lečenje.

Prikaz bolesnika: Služba hitne medicinske pomoći dobija poziv o iznenadnom pogoršanju

zdravstvenog, stanja, muškarca, starosti 48 godina. Po dolasku na lice mesta, saznajemo da je

prethodno veče, prskao zasad jabuka, bez zaštitne maske. Sada ga guši, ima hipersalivaciju,

pojačano znojenje, suzenje očiju, mučninu, povraća, boli ga stomak. Krvni pritisak je 100/60

mmHg, a na EKG zapisu frekvenca srca 50, bez denivelacije ST segmenta. Na plućima su

bronhitični šušnjevi. Pregledom zenica uočavamo da su sužene. Saturacija kiseonikom je 90 %.

Ovi simptomi i znaci su nam ukazali da se radi o trovanju, pa smo zatražili da nam pokaže

ambalažu, sredstva koje je koristio. Radilo se o organofosfornom insekticidu, hlorpirifos-u koji se

koristi za suzbijanje vaši na jabukama. Pacijentu je odmah dat kiseonik 9 l/min i bolus atropina

i.v. 2 mg. Atropin je ponovljen još dva puta, tokom transporta, posle čega je pacijent osetio

suvoću usta i ubrzan srčani rad. Srčana frekvenca je 102. Pacijent je transportovan u regionalnu

opštu bolnicu. Zbog rizika od pojave drugih kliničkih sindroma akutnog trovanja, prebačen je na

Kliniku za toksikologiju VMA.

Diskusija: Godišnje se u svetu registruje oko 100 000 slučajeva akutnog trovanja

organofosfornim jedinjenjima (20-30 % ima letalni ishod), 70 % su akcidentalna trovanja, a 20 %

suicidna. Atropin je fiziološki antidot koji deluje kao kompetitivni antagonist ACh.

Zaključak: Nagomilavanje ACh dovodi do stimulacije ili paralize prenosa impulsa u nervnom

sistemu, mišićima, egzokrinim žlezdama i kardiovaskularnom sitemu. Trovanje OFI se

manifestovalo muskarinskim efektima. Nikotinski i centralni efekti nisu stigli da se razviju. Bitno

je na vreme prepoznati trovanje OFI kako bi se što pre započela terapija. Oksigenoterapija,

davanje atropina i brz transport su osnova hitnog zbrinjavanja pacijenta otrovanog sa OFI.

Ključne reči: organofosforni insekticidi, muskarinski efekti, atropin

Literatura:

1. Slavica Vučinić. Akutna trovanja pesticidima. U knjizi: Dragan Vučović, Urgentna

medicina: Obeležja, Beograd 2002; 1174 – 1184.

2. M. Jokanović, M. Kosanović, Neurotoxic effects in patients poisoned with

organophosphorus pesticides , Environ. Toxicol. Phar. 29 ( 2010 ) 195 – 201.

3. M. Jokanović, Medical Treatment of acute poisoning with organophosphorus and

carbamate pesticides. Toxicol. Lett. 190 ( 2009 ) 107 – 115.

4. Gupta, R. C. (2007): Organophosphates and carbamates. U: Veterinary toxicology – Basic

and Clinical Principles. (Gupta, R. C., ur..). Academic Press is an imprint of Elsevier.

Amsterdam, Boston, Heidelberg, London, New York, Oxford, Paris, San Diego, San

Francisco, Singapore, Sydney, Tokyo. str. 477-488.



2019

P-18 USPEŠNA KASNO ZAPOČETA KARDIOPULMONALNA REANIMACIJA

NAKON STRUJNOG UDARA

Slobodan Stanišić

Dom zdravlja Bijeljina, Služba hitne medicinske pomoći, Republika Srpska

[email protected]

Uvod: Arrest vrijeme podrazumjeva period od prestanka srčanog rada do početka primjenjivanja

bazičnih ili naprednih mjera reanimacije. Kako je vrijeme započinjanja reanimacije ključno za

očuvanje funkcije mozga čije ćelije ireverzibilno odumiru nakon 3-5 min. od prestanka

snadbijevanja mozga kiseonikom, tako je za uspješnost reanimacije veoma bitno skratiti period

arrest vremena. Strujni udar je čest vansrčani uzrok cardic arresta i značajan uzrok smrti ako se

na vrijeme ne započnu mjere naprednog održavanja života tj. mjere rane defibrilacije.

Cilj rada: U radu je prikazan slučaj pacijenta koji je uspješno reanimiran nakon dvadest minuta

od gubitka svjesti i prestanka disaja koje su nastale kao posljedica strujnog udara. Akcenat se

stavlja na rano započinjanje naprednih mjera reanimacije i rane defibriliacije kod pacijenata

preminulih od strujnog udara iako su imali produženo arrest vrijeme. Pacijent nakon

postreanimacionog toka bez posljedica po organske sisteme i bez terapije.

Prikaz slučaja: Pacijent star 54 godine, dovežen privatnim automobilom od strane rodbine u

SHMP. Heteroanamnestički saznajemo da je pacijent imao dodir sa otvorenim strujnim kolom i

da je nakon toga izgubio svijest i prestao da diše. Rodbina stavlja pacijenta na zadnje sjedište

automobila i dovozi ga iz prigrackog naselja gdje su i nastanjeni. Minimalno vrijeme potrebno za

putovanje od mjesta nesreće do SHMP 15 min. zbog udaljenosti naselja. Kad uračunamo vrijeme

potrebno za utovar pacijenta i vrijeme putovanja dobijamo da je reanimacija započeta minimalno

20 minuta od smrti pacjenta. Prisutni nisu preduzimali nikakve mjere oživljavnja. Na prijemu u

reanimacionom bloku SHMP: bez pulsa i disanja, nereaktivnih širokih zjenica, cijanotičan,

ugašen kornealni refleks, EKG-asistolija, TA-00/00. Nakon mjerenja vitalnih parametara odmah

započete napredne reanimacione mjere nakon kojih se pacijent sa spontanim disanjem u sinus

ritmu, normotenzivan prebacijuje u jedinicu Intezivne njege Opšte bolnice Bijeljina.

Postreanimacioni tok protiče uredno i pacijent se u restitutio ad integrum otpušta kući.

Zaključak: Kroz prezentaciju ovog pacijenta pokazano je da je moguće postići potpuni oporavak

organskih sistema nakod cardiac arrest-a uzrokovanog strujnim udarom iako je u pitanju

produžen period od nastanka smrti do započinjanja reanimacionih postupaka.

Ključne riječi: arrest vrijeme, strujni udar, reanimacija, restitucio ad integrum.

Literatura:

1. Frimel M. Kardiopulmonalna reanimacija, Kliničke urgencije, Akademska knjiga, Novi

Sad, 2017, str. 2-9;




2019

2. Kalezić N. Inicijalni tretman urgentnih stanja u medicini, Data STATUS, 2016, str.20-50;

3. Krajinski V. Strujni udar, JP Elektromreža Srbije, 2011, str. 16-32;

P-19 KORISCENJE HOSPITALNIH SMERNICA PRI OTEŽANOJ INTUBACIJI NA

TERENU

Sandro Kopilović, Ina Konjević, Nikolina Marić

Zavod za hitnu medicinsku pomoć, Novi Sad

[email protected]

Uvod: Hitno obezbeđivanje disajnog puta je osnova kvalitetnog zbrinjavanja vitalno ugroženog

pacijenta. Endotrahealna intubacija (ETI) predstavlja “zlatni standard”, ali u prehospitalnim

uslovima nije uvek moguća. Procena disajnog puta predstavlja prvi i ključni korak pregleda i

određuje strategiju u planiranju položaja pacijenata, opreme, tehnika itd. ETI na terenu prati

visok rizik od regurgitacije, povraćanja i intrapulmonalne aspiracije želudačnog sadržaja, što

gotovo svaka terensku intubaciju karakteriše kao tešku. Danas primenjujemo različite prediktore

otežane ventilacije i intubacije (MOANS, LEMON...), kao i klasifikacije (Mallampati, Wilson...).

Postoje dodatne metode, poput primene krikoidnog pritiska koja nam poboljšava pogled na

direktnu laringoskopiju. Preporučuju se najviše tri pokušaja intubacije. Ako intubacija ne uspe,

preoksigenacija povećava rezervu kiseonika i odlaže nastanak hipoksije.

Cilj rada: Prezentovanje da se pojedine prehospitalne smernice otežane intubacije mogu

primeniti i u prehospitalnim uslovima.

Prikaz slučaja: Muškarca srednjih godina, povređenog kao pešaka, na licu mesta zatičemo kako

leži na kolovozu bez svesti, disanja i pulsa ali nedilatiranih,reaktivnih zenica. Mesto nesreće je

slabo osvetljeno, sa neravninama, rupama ispunjenim vodom usled kiše koja je padala. Po

pristupu pacijentu konstatujemo srčani zastoj, evidentno izazvan traumom kao i višestruke

povrede glave. Odmah pristupamo KPR-u u vidu masaže grudnog koša, te pokušavamo

endotrahealnu intubaciju. U medjuvremenu pacijenta priključujemo na monitoring na kome

detektujemo nešokabilni ritam - asistoliju. Započinjemo volumensku nadoknadu sa 1500ml

fiziološkog rastvora. Vozilo HMP postavljamo izmedju povređenog i toka saobraćaja sa svetlima

uperenim ka pacijentu radi lakše manipulacije i vizuelizacije usne dulje pacijenta. Prvi pokušaj

intubacije bio je neuspešan usled prisustva krvavog sadržaja u usnoj duplji, te je izvršena sukcija

sadržaja, ali se pri ponovnom uvođenju laringoskopa u usnu duplju sadržaj ponovo pojavio. Tada

izvršavamo pritisak na krikoid, ponovnu sukcija i po vizuelizaciji glasnica izvršeno je uvođenje

tubusa. Po nastavku masaže grudnog koša dobija se palpabilan karotidni puls te pacijeta

imobilišemo i transportujemo u UCKCV. Pacijent je sa palpabilnim pulsom nad karotidama

predat timu za reanimaciju Urgentnog centra.




2019

Zaključak: Brz dolazak, uigranost i snalažljivost ekipe u otežanim spoljašnjim uslovima i

pravilno i efikasno zbrinjavanje disajnog puta mogu da utiču na ishod i produženje života

povređenog sa teškim telesnim povredama.

Ključne reči: otežana intubacija, trauma

Literatura:

1. Airway management in Trauma. Levon M Capan,Sanford M Miller, Anesthesia for

Trauma,2014

2. Difficult Airway Society 2015 guidelines for management of unanticipated difficult

intubation in adults. Frerk C1, Mitchell VS2, McNarry AF3, Mendonca C4, Bhagrath R5,

Patel A6, O'Sullivan EP7, Woodall NM8, Ahmad I9. Br J Anaesth. 2015 Dec;115(6):827-

48.

3. https://www.heftemcast.co.uk/traumatic-cardiac-arrest-erc-guidelines-2015/

P-20 METABOLIČKA KOMA - OTEŽANO PREHOSPITALNO OTKRIVANJE

UZROKA

Jovana Obrenović, Jelena Cvetković, Aleksandra Obradović


[email protected]

Uvod: Koma predstavlja najteži kvantitativni poremećaj svesti. Može nastati usled traume,

neurološkog, metaboličkog i drugih poremećaja. Predstavlja urgentno stanje tj. prvi red hitnosti

koje zahteva niz jasno definisanih terapijskih postupaka kako bi se odredio uzrok kome, održale

vitalne funkcije i zaštitio mozak od ireverzibinog oštećenja.

Cilj rada: Da ukažemo na mogućnost neuroloških manifestacija kod metaboličke kome sa

ograničenim dijagnostičkim metodama na terenu.

Prikaz bolesnika: Ekipa službe za hitnu medicinsku pomoć je upućena na poziv kod osobe koja

je bez svesti a diše. Po dolasku na mesto događaja zatiče se pacijentkinja od 86 godina, bez svesti

sa toničko-kloničim grčevima i prisutnom penom na usnama. Dobijen je heteroanamnestički

podatak da je pacijentkinja dugogodišnji dijabetičar (tip II), hipertoničar i da se leči od angine

pectoris, živi sama i zatečena je u ovom stanju. Poslednji put kontaktirana pre više od 15 sati.

Vitalni parametri su: GKS 8, tenzija 170/60 mmHg, srčana frekvenca 120/min, broj respiracija

18/min, pO2 97%, šećer u krvi – nemerljivo visok. Tokom pregleda prestaje Epi napad, a

pojavljuje se devijacija pogleda u desno, naviše, umereno midrijatičnih zenica, nereaktivnih na

svetlost, dehidriranih bulbusa, a zatim nađeno medioponiranje izokoričnih zenica tromo




2019

reaktivnih na svetlost. Po prestanku Epi napada plasirani air-way i venska kanila. Tokom

transporta na EKG-u: sin ritam, bez ST i T promena, fr: 122/min, bez promene stanja svesti, a

prilikom predaje se nalazi dekortikaciona fleksija trajanja do 30 sekundi. Predaje se u salu za

reanimaciju UC-a, sa radnom dijagnozom - Koma nepoznatog uzroka. Dalja dijagnostika

pokazuje CT mozga - uredan nalaz, laboratorijski nalaz pokazuje ketoacidozu, nađen akutni

pankreatitis. Pacijentkinja biva hospitalizovana u metaboličkoj jedinici urgentnog centra. Nakon

regulisane glikemije i ostalih metaboličkih poremećaja stanje svesti se ne menja, pa se

pacijentkinji ponovo radi skener mozga i dobija isti, uredan nalaz. Pacijentkinja je tokom pisanja

ovog rada i dalje u nepromenjenom stanju u metaboličkoj jedinici.

Zaključak: Ekipe službe za hitnu medicinsku pomoć imaju sužen izbor dijagnostičkih metoda

tako da se radna dijagnoza uglavnom odnosi na kome nepoznatog uzroka. Adekvatna

heteroanamneza i podatak o uslovima nastajanja urgentnog stanja mogu bliže usmeriti lekare na

terenu na potencijalne uzroke kome. Prehospitalno zbrinjavanje komatoznih pacijenata je

definisano vodičima dobre prakse i ABCDE postupcima bez obzira na uzrok kome.

Ključne reči: metabolička koma, uzroci, prehospitalno zbrinjavanje

Literatura:

1. Ministarstvo zdravlja Republike Srbije. Nacionalni vodič dobre kliničke prakse

Prehospitalno zbrinjavanje bolesnika u komi. Beograd, 2012; pp. 44-54.

2. Hrvatski liječnički zbor, MSD priručnik dijagnostike i terapije. Dijabetična ketoacidoza,

2014.

3. Medicinski fakultet univerziteta u Beogradu. Neurologija – koma, Beograd, 2009; pp 6 –

8

4. Medicinski fakultet univerziteta u Beogradu. Interna medicina – peto izdanje. Akutne

komplikacije –dijabetesa,Beograd 2009; pp. 1302-1312.

P-21 HIPERKALEMIJA

Marina Perović, Svetlana Bojičić

Klinički centar Crne Gore, Urgentni centar

[email protected]

Uvod: Kalijum je glavni intraćelijski katjon organizma. Nivo kalijuma u plazmi se kreće od 3,8

do 4,7 mmol/L, a u ćelijama oko 150 mmol/L. Kalijum u serumu adekvatno odražava promjene

ukupnog kalijuma organizma. Hiperkalijemija podrazumjeva povišenje nivoa ukupnog kalijuma

u organizmu. Manifestacije hiperkalijemije se obično javljaju kada je koncentracija kalijuma veća

od 6,5 mmol/L.

http://www.zdravlje.gov.rs/downloads/2012/Novembar/VodicZaDijagnostikovanjeiLecenjeDiabetesMellitusa.pdf

http://www.zdravlje.gov.rs/downloads/2012/Novembar/VodicZaDijagnostikovanjeiLecenjeDiabetesMellitusa.pdf




2019

Cilj rada: Ukazati na hitnost prepoznavanja i zbrinjavanja pacijnata sa hiperkalijemijom.

Materijal i metod: Podaci dobijeni iz protokola iz UC KCCG.

Prikaz slučaja: Pacijent starosti 87 godina primljen zbog opšte slabosti, malaksalosti, dva dana

pred prijem u UC izgubio svijest nakon čega je zadobio povredu desne frontalne regije. Navodi

da je od 04h na dan prijema imao četri tečne prolivaste stolice. Septembra 2016. nakon pada sa

stepenica zadobio povredu glave, prati se od strane hematologa kao sumnja na multipli mijelom,

AAA, dijabetičar na OAD, zna za polimijalgiju. Na prijemu pacijent svjestan, eupnoičan u miru,

acijanotičan, anikteričan, afebrilan, u predjelu desne feontalne regije prisutan zavoj. Pluća:

normalan disajni šum. Srce: akcija aritmična po tipu apsolute, tonovi jasni, šum ne čujem. TA

90/60 mmHG.Abdomen: u ravni grudnog koša, mek, bolno neosjetljiv. Bez organomegalije.

Ekstremiteti: bez edema i varikoziteta. EKG na prijemu: af fr oko 55/min, bez promjena ST i T

talasa. Lab nalazi na prijemu: Leu 9.30, ER 3.74, HBG 114, HCT 0.361, Tr 220, Glu 11.4, Urea

13.3, Crea 174, GFR 30, K 9.3…7.9, PH 7.29, PCo2 3.3, PO2 7.5, HCO3 12.0, SO2 84,7%.

Zaključak: Akutno liječenje hiperkalijemije ima za cilj da zaštiti srce od efekta kalijuma

anatagonizujući efekat na srčanu funkciju, posebno kod pacijenta sa nespecifičnom

simptomatologijom kakav je bio ovaj u prikazanom slučaju.

Ključne riječi: hiperkalijemija, elektrokardiogram, znaci i simptomi

Literatura:

1. Gamulin S., Patofiziologija, Medicinska naklada, 2011.

2. Merck E., The Merck Manual of Diagnosis and Therapy, Merck Manuals, 2011.

3. Kumar P., Kumar and C lark's Clinical Medicine, Saunders ltd., 2012.

P-22 KOMPLIKACIJE NASTALE TOKOM TRANSPORTA PACIJENTA SA STEMI

– PRIKAZ SLUČAJA

Boris Šarović, Višnja Milković

Dom zdravlja ”Jovan Jovanović Zmaj”, Stara Pazova

[email protected]

Uvod: Akutni koronarni sindrom (AKS) je akutni klinički oblik ishemije miokarda izazvan

koronarnom bolešću. Obuhvata AKS sa elevacijom ST segmenta, u koji spadaju

vazospastička angina i akutni infarkt miokarda (AIM) sa ST elevacijom (engl. STEMI) ; i AKS

bez elevacije ST segmenta, u koji spadaju nestabilna angina pektoris (NAP) i AIM bez ST

elevacije (engl. NSTEMI). Komplikacije AIM mogu biti ishemijske, mehaničke, električne,

embolijske, inflamatorne.




2019

Cilj rada je prikazati značaj ranog postavljanja dijagnoze pacijentima sa STEMI , aktiviranje

STEMI mreže, obavezan monitoring tokom transporta pacijenata sa STEMI radi ranog otkrivanja

i zbrinjavanja komplikacija AIM.

Prikaz slučaja: Pacijent star 77 god. pozvao je Službu hitne medicinske pomoći (SHMP)

13.12.2018. god. oko 10.30h zbog bola u grudima koji traje oko 1h neprekidno, širi se u vrat,

praćen preznojavanjem. Predhodna 3-4 dana povremeno imao bolove u grudima. Dijabetičar na

OAD, hipertoničar. TA 100/60. Pulmo – rano inspirijumski pukoti obostrano difuzno, cor radnja

ritmična, tonovi tihi. EKG fr oko 75, normogram, ST elevacija D1, aVL, V2-V6. Dg- Infarctus

myocardii acutus anterolateralis - STEMI. Kontaktiran dispečer Hitne pomoći Beograd,

aktivirana STEMI mreža, upućeni u angiosalu KBC Bežanijska Kosa. Ordinirana terapija Midol

300 mg tbl po, Brilique 180 mg po, Trodon 100mg 1.amp iv, Klometol 1.amp iv. Tokom

transporta monitoring. Pacijent tokom transporta gubi svest, na monitoru ventrikularna fibrilacija

(VF). Th: DC šok 150J x2, vraćen u sinusni ritam, fr oko 90/min, svestan. Dodatak th Cordarone

150mg iv, 0,9% NaCl 500 ml iv. Podaci na prijemu – porast kardiospecifičnih enzima

karakterističan za AIM. Nalaz koronarografije: RCA distalno sužena 50%, LAD ostijalno sužena

30-50%, LAD okludirana medijalno. U istom aktu u nastavku procedure implantiran jedan DES

stent. Pacijent otpušten nakon osam dana hospitalnog lečenja, uz zakazanu rekoronarografiju.

Zaključak: Vreme od prvog medicinskog kontakta do postavljanja dijagnoze i brzog transporta

do angiosale radi izvođenja pPCI kod pacijenata sa STEMI treba da bude što kraće, potrebna je

adekvatna opremljenost i uvežbanost timova koji učestvuju u zbrinjavanju ovih pacijenata,

aktiviranje STEMI mreže. Izuzetan značaj je u monitoringu pacijenata sa AIM. Ranim

prepoznavanjem primarne VF, postiže se pravovremena terapija i preživljavanje pacijenta.

VF/VT koja se javi u ranoj fazi AIM povećava rizik nagle smrti u prvih 30 dana nakon STEMI,

ali ne utiče na dugoročnu prognozu.

Ključne reči: AKS, STEMI mreža, VF, monitoring, defibrilacija

Literatura:

1. I. Mrdović (2015. ), Akutni koronarni sindrom u kliničkoj praksi , Medicinski fakultet,

Beograd

2. N. Kalezić ( 2016.) Inicijalni tretman urgentnih stanja u medicini, Medicinski fakultet ,

Beograd

3. D. Vučović ( 2002.), Urgentna medicina, Medicinski fakultet, Beograd



2019

P-23 PRIKAZ SLUČAJA - ZBRINJAVANJE PACIJENTA SA AKUTNIM

INFARKTOM MIOKARDA U SLUŽBI HITNE MEDICINSKE POMOĆI

STARA PAZOVA – ZNAČAJ FAKTORA VREME

Višnja Milković, Boris Šarović

Dom zdravlja ”Jovan Jovanović Zmaj”, Stara Pazova

[email protected]

Uvod: Akutni koronarni sindrom (AKS) je akutni klinički oblik ishemije miokarda izazvan

koronarnom bolešću. Obuhvata AKS sa elevacijom ST segmenta, u koji spadaju vazospastička

angina i akutni infarkt miokarda (AIM) sa ST elevacijom (engl. STEMI); AKS bez elevacije ST

segmenta, u koji spadaju nestabilna angina pektoris (NAP) i AIM bez ST elevacije (engl.

NSTEMI).

Cilj rada je prikazati značaj ranog postavljanja dijagnoze pacijentima sa STEMI , aktiviranje

STEMI mreže, adekvatna prehospitalna medikacija i brz transport u angiosalu radi što ranijeg

izvođenja pPCI.

Prikaz: Pacijent star 46 god. javlja se u ambulantu Službe hitne medicinske pomoći (SHMP)

23.9.2018. oko 14.10h, zbog bola u grudima, koji ga je probudio iz sna, praćen preznojavanjem i

nedostatkom vazduha. Tegobe su počele pre oko 40min, bol traje neprekidno, sada manjeg

intenziteta. Predhodno zdrav. Pušač. EKG sr, fr oko 65, normogram, ST elevacija D2, D3, aVF,

V5, V6, ST depresija aVL, V1-V3 (slika u ogledalu). Desni odvodi bez ST elevacije. TA 130/90.

Dijagnoza AIM inferolateralis STEMI. Kontaktiran dispečer Hitne pomoći Beograd, aktivirana

STEMI mreža, upućeni u angiosalu KBC Zemun. Ordinirana terapija Midol 300mg tbl po,

Brilique 180 mg tbl po. Transport, uz monitoring pacijenta započet u 14.25h, vreme transporta

oko 20 min, pacijent u angiosali oko 15h. Podaci na prijemu – porast markera miokardne nekroze

karakterističan za AIM. UZ srca - akinezija bazalnog inferiornog i posteriornog zida, lako snižene

globalne sistolne funkcije. Nalaz koronarografije, medijalna okluzija desne koronarne arterije

(RCA), u istom aktu u nastavku procedure urađena pPCI RCA sa implantacijom jednog DES

stenta. Pacijent otpušten nakon 5 dana, dobrog opšteg stanja, sa predlogom za dalju terapiju.

Zaključak: Vreme od pojave simptoma do otvaranja arterije pPCI je od ključnog značaja za

lečenje bolesnika sa AKS. Vreme od prvog medicinskog kontakta do postavljanja dijagnoze i

brzog transporta do angiosale radi izvođenja pPCI kod pacijenata sa STEMI treba da bude što

kraće, unutar 90 min, po novijim preporukama i unutar 60 min, i najveća odgovornost je na

SHMP. Timovi SHMP koji učestvuju u zbrinjavanju ovh pacijenata moraju biti obučeni,

adekvatno opremljeni lekovima, opremom, potrebna je saradnja i dobra komunikacija sa centrima

u koje transportujemo pacijente sa AKS, aktiviranje STEMI mreže.

Ključne reči: AKS, STEMI mreža, pPCI, vreme transporta

Literatura:

1. I. Mrdović (2015.), Akutni koronarni sindrom u kliničkoj praksi , Medicinski fakultet,

Beograd




2019

2. N. Kalezić (2016.) Inicijalni tretman urgentnih stanja u medicini, Medicnski fakultet ,

Beograd

3. M. Ostojić (2010.), Protokol za prehospitalnu dijagnostiku i terapiju AKS.

P-24 ŠTA JE GLAVA A ŠTA REP?

Ivana Milićević-Nešić

Urgentni centar KCS

[email protected]

Uvod: Metabolička acidoza je najčešći tip acidobaznog poremećaja koji se karakteriše viškom

vodonikovih jona, niskim PH vrednostima plazme i smanjenom koncentracijom bikarbonata

(<24mmol/L). Ketoacidoza je metaboličko stanje povezano sa visokom koncentracijom ketonskih

tela, nastalih razgradnjom masnih kiselina. U dijabetičnoj ketoacidozi, najčešćem tipu, povećana

koncentracija ketona povezana je sa nedostatkom insulina, hiperglikemijom i dehidratacijom.

Precipitirajući činioci za dijabetičnu ketoacidozu su mnogobrojni. Nekada se može javiti i kao

prvi znak dijabetesa. Česta je u stresnim situacijama (infekcije, povrede itd.) kada se

blagovremeno ne poveća dnevna doza insulina, jer se u takvim situacijama luče insulinu suprotni

hormoni, naročito glukagon. U ovom radu prikazan je slučaj pacijentkinje koja je pregledana u

prijemnoj ambulanti Urgentnog centra, u teškoj ketoacidozi, ali je i imala značajne promene na

EKG-u, te su koraci u planiranju njene terapije kao i odeljenje na kom će biti hospitalizovana,

postali predmet velikog razmišljanja.

Cilj ovog rada je da pokaže da je ketoacidoza simptom, a ne bolest, te uvek pored nje same treba

da se leči i ono što je do nje dovelo.

Prikaz slučaja: U prijemnu ambulantu Urgentnog centra, u pratnji lekarske ekipe dovežena je

pacijentkinja, 71 godina, iz Mladenovačke bolnice zbog ketoacidoze. Od lekara u pratnji se

saznaje da se pacijentkinja, dan pre javila u lekaru zbog mučnine i bolova u grudima. Inače je

dugogodišnji dijabetičar na insulinu. Glikemija je bila 46,5mmol/L, pH 6,839, pCO2 23,8,

Laktati 5,89. Objektivno: budna, komunikacija slaba, hipotenzivna, spontano diše. Na EKG-u Sin

ritam, F 88/min, ST elevacija u aVR-u, ST depresija 1mm u D1,D2,D3, aVL, aVF, V3-V6.

Pacijentkinja je primljena u Metaboličku jedinicu, ali je odmah uzet Troponin T, čije vrednosti su

imale značajnu dinamiku: 57, 280, 109. Po stabilizaciji stanja, pacijentkinja je hitno

koronarografisana.

Zaključak: Lekari, koji se bave urgentnom medicinom, sreću se sa različitim kliničkim

poremećajima i stanjima. Pored toga što imaju širinu u svom radu, oni uvek treba da leče

pacijenta, a ne bolest. Jedino tako se može utvrditi šta je uzrok, a šta posledica.

Ključne reči: diabetes mellitus, ketoacidoza, akutni infarkt miokarda




2019

Literatura:

1. Aleksandar J, Vladan P, Marković-Jovanović S, Stolić R, Mitić J, Smilić T.

Hyperlactemia and the Outcome of type 2 Diabetic patients suffering acute myocardial

Infarct. J Diabetes Res. 2016;2016:6901345 Epub 2016 Nov 16

2. Mazur R, Buksinska-Lisik M, Mamcarz A. ST segment elevation myocardial infarction

with non-obstructive coronary arteries in apatient with severe diabetic acidosis. Pol

MercurLekarski 2018 Dec 28; 45(270):248-250

3. Henning RJ., et al. Type-2 diabetes mellitus and cardiovascular disease. Future Cardiol.

2018 Nov;14(6):491-509

P-25 ZNAČAJ RANE DEFIBRILACIJE U TERAPIJI VENTRIKULARNE

FIBRILACIJE – PRIKAZ SLUČAJA

Damir Matušćak, Ivana Ramović

Zavod za hitnu medicinsku pomoć, Novi Sad

[email protected]

Uvod: Najčešći uzrok nagle srčane smrti je ventrikularna fibrilacija. Ona predstavlja najmaligniji

poremećaj srčanog ritma, koji se u najvećem broju slučajeva završava letalno u roku od 3 – 5

minuta, ukoliko se ne preduzmu blagovremene terapijske mere. Uz primenu mera KPR, asinhroni

DC šok predstavlja jedinu meru koja može da zaustavi fibrilaciju komora.

Cilj rada: Konkretnim primerom potvrditi značaj rane defibrilacije u terapiji ventrikularne

fibrilacije.

Materijal i metode: Retrospektivna analiza medicinske dokumentacije Zavoda za hitnu

medicinsku pomoć Novi Sad.

Prikaz slučaja: Dana 01.03.2019. godine, pozivom iz hotela, navode da je gost izgubio svest, ne

diše i da je pomodreo. Zahvaljujući blizini punkta, lekarska ekipa stiže na mesto događaja za

nekoliko minuta. Zatiče pacijenta starosti oko 60 godina na podu, bez svesti, disanja i pulsa.

Odmah se pristupa merama KPR, a na monitoru defibrilatora se uočava inicijalni ritam

ventrikularne fibrilacije. Isporučuje se asinhroni šok 200J bifazno, nakon čega se nastavlja sa

merama KPR, pacijent se intubira, ordinira se adrenalin HCL 1:1000 1mg/1ml i.v., nakon toga,

proverom srčanog ritma ustanovljava se perzistiranje ventrikularne fibrilacije. Isporučuje se drugi

asinhroni šok jačine 200J. Dolazi do konverzije ritma u sinusni i ROSC-a, pacijent počinje

spontano da diše. Stabilnih vitalnih parametara transportovan je u koronarnu jedinicu IKVB u

Sremskoj Kamenici.

Diskusija: Na ovom primeru potvrđena je velika važnost rane defibrilacije u terapiji VF i VT bez

pulsa, jer svaki minut odlaganja defibrilacije umanjuje šanse za pozitvan ishod za 7-10%. Podaci




2019

iz literature ukazuju da je najveći broj reanimiranih pacijenata izvan bolnice, upravo imao VF ili

VT bez pulsa kao uzrok srčanog zastoja, dok je asistoliju imalo manje od četvrtine reanimiranih.

Upravo ove činjenice dovode nas i do značaja postojanja AED uređaja koji predstavlja

automatizovani uređaj, pogodan za upotrebu i od strane obučenih laika. Ovaj uređaj neophodno je

postaviti na mestima gde se okuplja veliki broj ljudi. U ovom trenutku Novi Sad poseduje AED

uređaj na devet lokacija uključujući medicinski fakultet, univerzitet, sud, gradsku kuću,

železničku stanicu, sportsko-poslovni centar, javno kupalište i pijacu.

Zaključak: Nesporan je značaj rane defibrilacije kao metode za terapiju VF I VT bez pulsa, ali i

potreba postojanja AED uređaja na mestima gde se okuplja veliki broj ljudi.

Skraćenice: VF–ventrikularna fibrilacija, VT–ventrikularna tahikardija, KPR– kardiopulmonalna

reanimacija, ROSC–return of spontaneous circulation, AED–automatski eksterni defibrilator

Ključne reči: srčani zastoj, ventriklularna fibrilacija, rana defibrilacija, AED

Literatura: 1. Nevena Kalezić, Inicijalni tretman urgentnih stanja u medicini, Medicinski fakultet

Beograd, Beograd 2016

2. Ivan Ristić, Urgentni priručnik za lekare, Beograd 2016

3. Dragoljub Manojlović, Interna medicina I, Zavod za udžbenike I nsatavna sredstva,

Beograd 2000

4. Valent Vnuk, Urgentna medicina – prethospitalni postupak, ALFA Zagreb, Zagreb 1995

P-26 PREHOSPITALNA UPOTREBA NEINVAZIVNE MEHANIČKE VENTILACIJE

U TERAPIJI KARDIOGENOG EDEMA PLUĆA

AnicaVasić1, Siniša Šijačić

2, Dragan Tancik

2, Sandra Simić

2, Aleksandra Jović

3, Dragan

Banović3

1UC Vojvodine

2DZ Bečej, Služba hitne medicinske pomoći

3DZ Bečej, Služba opšte medicine

[email protected]

Cilj rada je prikazivanje učestalosti kardiogenog edema pluća u Službi hitne medicinske pomoći

(SHMP) DZ Bečej, terapijskog pristupa i efikasnosti upotrebe neinvazivne mehaničke ventilacije

(NIV) u prehospitalnim uslovima.

Metodologija: U radu je korišteno retrospektivno, opservaciono istraživanje sprovedeno u

SHMP u period od 01.01.2018-31.12.2018.god. Podaci su uzeti iz protokola SHMP, e-kartona i




2019

transportnih lista. Posmatrani su vitalni parametri: respiratorna i srčana frekvenca, vrednosti

krvnog pritiska, SpO2, diureza, subjektivni osećaj pacijenta i vreme trajanja NIV.

Rezultati: U posmatranom periodu 38 pacijenata je imalo postavljenu dijagnozu akutnog

kardiogenog edema pluća. 25 pacijenata (66%) je lečeno medikamentoznom terapijom i

kiseonikom. Kod 13 pacijenata (34%) je primenjena NIV u CPAP (Continuous Positive Airway

Pressure) modu. Kod 85% pacijenatana NIV doslo je do subjektivnog i objektivnog poboljšanja

zdravstvenog stanja izraženog u smanjenju respiratorne frekvence za 34%, srčane za 33%,

krvnog pritiska za 15%, povećanja SpO2 18%. Kod 85% uspostavljena je diureza (700-1000ml) i

subjektivno poboljšanje kod, takodje 85%. Dva pacijenta (15%) nisu tolerisali NIV i morali su

biti itubirani. Prosečno vreme primene NIV popacijentu je bilo 103 minuta.

Zaključak: NIV kao oblik mehaničke ventilacije koji ne zahteva arteficijalno obezbedjenje

disajnog puta, umnogom je promenila pristup lečenja respiratorne insuficijencije. Uz adekvatnu

opremu i obučen kadar može se primenjivati i prehospitalno. U terapiji respiratorne

insuficijencije kod kardiogenog edema pluća, bezbedan i koristan mod je CPAP mod.

Uzpostovanje indikacija i kontraindikacija, NIV kao neinvazivna metoda, smanjuje mogućnost

komplikacija vezanih za sedaciju i intubaciju, kao što su trauma, infekcije (pneumonija, sepsa),

gasrointestinalna krvarenja, DVT i sl. Utiče na smanjenje mortaliteta, dužine boravka pacijenata

u intezivnim jedinicama i samim time može smanjiti dalje troškove lečenja.

Ključne reči: neinvazivna ventilacija, edem pluća, akutna respiratorna insuficijencija

Literatura:

1. Bello G,De Pascale G,Antonelli M Noninvasive ventilation practical advice CurrOpinCrit

Care 2013 19.1-8

2. Europen Respiratory Review 2016.25. 451-471 DOI. 10.11Hamadziripi

Ngandu,NicholaGale,JameB.Hopkins

3. LoutfiS.Aboussouan,Eduardo Mireles-Cabodevila Noninvasive Positive Pressure

Support,Center for Continuing Education,2014

P-27 DA LI UREDAN EKG NALAZ ISKLJUČUJE INFARKT MIOKARDA?

Vojislava Milutinović

KBC Bežanijska kosa - Hitan interni prijem

[email protected]

Uvod: Akutni infarkt miokarda označava akutno oštećenje miokarda detektovano povišenim

vrednostima srčanih biomarkera ukoliko postoje dokazi o akutnoj ishemiji miokarda.




2019

Cilj rada je da prikaže slučaj mlađeg muškarca kod koga je NSTEMI prezentovan urednim

nalazom na elektrokardiogramu.

Metodologija: Korišćeni su podaci iz medicinske dokumentacije.

Prikazan je slučaj prethodno zdravog muškarca starog 37 godina, upućenog u hitnu internističku

ambulantu zbog bola u grudima. Navodi da je 7 dana pre prijema nakon igranja košarke osetio

jak, oštar bol u grudima koji se nije širio u druge regije, praćen osećajem kratkog daha, trajanja

oko 3-4 h. Narednih dana imao je iste tegobe različitog trajanja, nevezano za napor. Poslednji bol

bio je dan pre prijema. Pacijent je bez poznatih faktora rizika za kardiovaskularne bolesti i u

trenutku pregleda negira tegobe. EKG registruje sinusni ritam, fr 70/min, bez značajnih ST i T

promena, a laboratorijske analize porast hs troponina T 130 ng/l. Primljen je u koronarnu

jedinicu, na ehokardiogramu se uočava laka hipokinezija apikalnih segmenata lateralnog,

anteriornog i posteriornog zida, u laboratorijskim analizama dinamika kardiospecifičnih

biomarkera. Učinjena je koronarografija na kojoj je viđeno suženje LAD 75% i u istom aktu PCI

LAD sa implantacijom jednog stenta. Tokom hospitalizacije pacijent je bez anginoznih tegoba,

hemodinamski i ritmogeno stabilan i nakon 5 dana otpušten je kući.

Diskusija i zaključak: Dijagnozu infarkta miokarda lako je postaviti kada je ishemija miokarda

klinički manifestna ili je utvrđena promenama na EKG-u, što ćemo potvrditi porastom vrednosti

srčanih biomarkera kao pokazateljem akutnog oštećenja miokarda. Problem nastaje kada pacijenti

imaju atipičnu prezentaciju ishemije ili simptomi nedostaju, kao i promene na EKG-u. U takvim

uslovima, postavljavljanje dijagnoze otežava i činjenica da porast vrednosti srčanih troponina

može biti izazvan brojnim neishemijskim uzrocima, kao što je miokarditis, srčana slabost,

kardiomiopatija, kao i raznim sistemskim oboljenjima. Dokaz o akutnoj ishemiji miokarda u

prikazanom slučaju postignut je ehosonografijom i koronarografijom. U obavezi smo da o

infarktu miokarda razmišljamo kod mlađih ljudi, čak i u nedostatku specifičnih simptoma i EKG

promena.

Ključne reči: NSTEMI, oštećenje miokarda, srčani troponini

P-28 UČESTALOST I ETIOLOGIJA AKUTNIH TROVANJA U SLUŽBI

URGENTNOG PRIJEMA OPŠTE BOLNICE U LOZNICI U 2018. GODINI

Milorad Tadić1, Sanja Đurić

2

1Opšta bolnica Loznica, Služba urgentnog prijema

2Opšta bolnica Loznica, Interno odeljenje

[email protected]

Uvod: Akutno trovanje je urgentno stanje koje se, i pored savremenog terapijskog pristupa,

karakteriše visokim mortalitetom. Trovanja mogu biti zadesna, samoubilačka i ubilačka.




2019

Klinički tok i ishod trovanja zavisi od vrste i količine uzročnika, dužine izloženosti štetnom

agensu, preuzetih inicijalnih koraka i primenjenog načina lečenja.

Cilj rada: Analiza učestalosti i etiologije akutnih trovanja, određivanje stepena težine trovanja

po PSS skali (Poison severity score), prikaz osnovnih demografskih karakteristika akutno

otrovanih pacijenata.

Materijal i metode: Retrospektivna analiza protokola trovanja u službi urgentnog prijema Opšte

bolnice u Loznici za perod 01.01.2018.-31.12.2018. godine.

Rezultati: Tokom 2018. godine u službi urgentnog prijema Opšte bolnice u Loznici evidentirana

su 52 pacijenta, 18 (34,61%) muškog pola i 34 (65,39%) ženskog pola. Kod 38 (73,07%)

pacijenata radilo se o samotrovanju, dok je kod 14 (26,93%) pacijenata trovanje bilo zadesno.

Najučestalije je trovanje lekovima, kod 30 (57,69%) pacijenata, trovanje alkoholom kod 9

(17,30%) pacijenata, trovanje gljivama je bilo prisutno kod 5 (9,61%) pacijenata. Insekticidi i

pesticidi su odgovorni za 2 (3,84%) slučaja trovanja. Zloupotreba psihoaktivnih supstanci bila je

razlog trovanja kod 2 (3,84%) pacijenta. Kod 4 pacijenta (7,69%) trovanje je uzrokovano

gasovima i organskim rastvaračima. Najveći broj trovanja lekovima uzrokovan je psihotropnim

lekovima, ukupno 25 (83,33%) pacijenata. Benzodiazepini su odgovorni za 24 slučaja (80%)

trovanja psihofarmacima. Trovanje jednim lekom bilo je prisutno kod 41 (78,84%) pacijenta, dok

se kod 11 (21,16%) pacijenata radilo o trovanju sa više lekova. Većina pacijenata pripada radno

sposobnom stanovništvu od 18 do 65 godina (63,46%), mlađih od 18 godina je 9 (17,31%),

starijih od 65 godina je 10 (19,23%). Lak stepen trovanja (PSS1) je zabeležen kod 8 (15,38%)

pacijenata, umereno težak stepen trovanja (PSS2) kod 35 (67,30%) pacijenata, kod 9 (17,30%)

pacijenata radilo se o teškom trovanju (PSS3). U Kliniku za toksikologiju VMA upućeno je 5

pacijenata sa akutnim trovanjem.

Zaključak: Trovanja lekovima su najzastupljenija. Najučestalije je trovanje psohofarmacima

(posebno benzodiazepinima). Trovanja korozivima, pesticidima i gljivama najčešće je zahtevalo

dugotrajnu hospitalizaciju. Brzo pružanje prve pomoći, sprovođenje mera nespecifične

detoksikacije, pravovremeno započinjanje mera kardiopulmonalne reanimacije i lečenje u

jedinicama intenzivne nege značajno povećava izglede za izlečenje.

Ključne reči: trovanje, predoziranje, detoksikacija, antidot

P-29 AKUTNI AORTNI SINDROM

Dušica Gujaničić,

Urgentni Centar KCS

[email protected]

Uvod: Akutni aortni sindrom (AAS) obuhvata klasičnu aortnu disekciju (DA), intramuralni

hematom (IMH), limitirajuću/malu disekciju, penetrirajući ulkus aorte (UA) i jatrogenu disekciju

aorte. Sva ova stanja su ugrožavajuća za pacijenta i zahtevaju što hitnije postavljanje dijagnoze i




2019

adekvatan tretman. Transtorakalna (TTE) i Transezofagealna ehokardiografija (TEE), je metoda

izbora i prvi korak u postavljanju dijagnoze na koji se nadovezuje MSCT aorte.

Cilj: Hospitalno dijagnostikovanje znači ili potvrdu ili odbacivanje prehospitalne dijagnoze u

cilju što bržeg i efikasnijeg lečenje i izlečenja.

Metod: Prikaz slučaja 67-godišnje pacijentkinje koja je na Interni prijem UC dovežena od strane

HP pod dijagnozom akutnog hipertenzivnog edema pluća. Prehospitalna Th: Lasix 3 ampule

i.v., Katopil a 25mg p.o. i Lemod-solu 80mg. Tegobe u vidu gušenja i osećaja nedostatka

vazduha počele su u toku dana, naglo. U trenutku preuzimanja pacijentkinja je dispnoiča,

ortopnoična, cijanotična, TA 160/110mmHg obostrano. SaO2 79%. Srčana akcija je ritmična,

tonovi umerene jačine, nalaz prekriven nalazom nad plućima. Nad plućima je disajni šum

oslabljen, inspirijumsko-ekspirijumski pukoti obostrano bazalno. EKG: sinusni ritam, fr

130/min, RBBB. Rtg pluća opisuje elongiranu torakalnu aortu. Srčano –sudovna senka b.o. U

toku opservacije i dijagnostikovanja, u periodu koji je trajao oko 4 sata, pacijentkinja je primila

još 8 ampula Lasixa, Aminofilin, Nirmin, Morphin. Obzirom da nije došlo do pozitivnog

odgovora i da je i dalje dispnoična, sa znacima akutne respiratorne insuficijencije, prima se u

KJ gde biva intubirana i stavljena na mehaničku ventilaciju. Uradjen je Eho srca na kome se vidi

dilatirana aorta u ascedentnom delu, granična sistolna separacija veluma koji su kalcifikovani i

veoma izmenjeni, AR3+. Nakon toga uradjen MSCT aorte na kome se uočava anerizma

ascendenne aorte i distalno od STJ vidi se rascep lumena u dužini od 20mm, najpre kao

posledica lokalizovane disekcije. Po hemodinamskoj i resoiratornoj stabilizaciji planirano je

prevodjenje na odeljenje kardiohirurgije radi daljeg lečenja.

Zaključak: Nagli počeci bolesti praćeni teškim opštim stanjem uvek zahtevaju promptnu

terapiju i najurgentniju i najprecizniju dijagnostiku koja daje šansu za izlečenje.

Ključne reči: Akutni aortni sindrom, TTE, MSCT

Literatura:

1. Vilacosta J. et al. Acute Aortic Syndrome. Heart 2001;85:365-8. Evangelista A, et al.

2. Impact of contrast-enhanced echocardiography on the diagnosis algorythm of acute

aortic dissection. Eur Heart J 2010;31:472-479

3. Tsai TT, et al. Acute Aortic Syndroms. Circulation 2005;112:3802-3813. 9. Evangelista

A. et al.

4. Cheensbraun A. Echocardiography in acute aortic syndrome, book, chapter 7;101-104.



2019

P-30 TENTAMEN SUICIDI KOD PACIJENTA SA JATROGENIM KUŠINGOVIM

SINDROMOM– PRIKAZ SLUČAJA

Jelena Dragićević1, Lela Mihajlović–Jovanović

2, Emilio Miletić

1, Srđan Đorđević

3, Marija

Lazarević1

1 Zdravstveni Centar Knjaževac, Služba hitne medicinske pomoći

2Zdravstveni centar Knjaževac, Neuropsihijatrijska služba

3Zdravstveni centar Knjaževac, Odeljenje hirurgije

[email protected]

Uvod: Jatrogeni Kušingov sindom (KS) je redak poremećaj uzrokovan dugotrajnom izloženošću

dejstva glukokortikoida u terapijske svrhe. Kod bolesnika sa KS prisutan je psihijatrijski

komorbiditet, najčešće iz grupe afektivnih poremećaja u rasponu od 57 – 85%. U sklopu široke

lepeze psiho neuro endokrinih disbalansa koji se javljaju kod ovih pacijenata, suicidne misli su

zastupljene kod 17% pacijenata, a 5% njih pokuša da izvrši suicid.

Cilj: Prikaz zbrinjavanja pacijenta sa jatrogenim KS, koji je pokušao suicid.

Metode: Retrospektivna analiza medicinske dokumentacije SHMP.

Prikaz slučaja: Pacijent star 38 godina, dolazi uSHMP, u pratnji oca, zaustavljajući rukama krv

koja se sliva iz vratnih vena. Od objektivnih znakova KS ima: gojaznost, alopeciju, mesečasto

lice, akne, hirzutizam, strije, edeme na potkolenicama. Otac navodi da je žiletom sekao vene. U

pokušaju da izmerimo tenziju, kada smo isekli rukave, vidimo duboke i površinske posekotina na

rukama. Hitrom akcijom medicinskog osoblja, vrši se tamponada, otvara se venska linija, pacijent

transportuje na odeljenje hirurgije, gde je zaustavljeno krvavljenje, a 3 posekotine na vratu i 20

posekotina na rukama, zbrinjeno sa 15 šavova. Nakon rehidratacione terapije, usledila je

psihijatrijska procena, te je pacijent u stabilnom fizičkom i psihičkom stanju zbog visokog

suicidalnog rizika upućen u pratnji medicinske ekipe u Specijalnu bolnicu „Gornja Toponica“.

Pacijent je medicinskoj ekipi SHMP poznat već godinu dana pre ovog događaja, kada je zbog

alergija, nepoznatog uzroka i propisane terapije, dobio jatrogeni KS, od kada su i počela

pogoršanja psihičkog stanja. U više navrata pre ovog događaja se javljao u SHMP, zbog

uznemirenosti i nejasno definisanih subjektivnih simptoma bez pratećeg objektivnog nalaza na

pregledu. Psihijatru je pacijent, takođe poznat, jer se od svoje 20. godine leči ambulantno od

Shizofrenije, sa promenljivom komplijansom, ali nikada ranije nije imao suicidne misli. Sem

pomenutog, pacijent ima subkliničku Hashimotovu bolest i astmu.

Zaključak: Karakteristika ovog prikaza je da se pokušaj samoubistva može pripisati depresiji u

sklopu KS. Pristup pacijentu sa KS mora biti holistički, da se ne bi prevideli psihijatrijski i

neuroendokrini poremećaji. Uzimajući u obzir usku povezanost nervnog i endokrinog sistema,

akutne promene u psihičkom statusu endokrinološkog pacijenta treba ozbiljno shvatiti, ispitati i

adekvatno lečiti.

Ključne reči: Kušingov sindrom, suicid, komorbiditet




2019

Literatura:

1. Sharma, Susmeeta T., Lynnette K. Nieman, and Richard A. Feelders. "Cushing’s

syndrome: epidemiology and developments in disease management." Clinical

epidemiology7 (2015): 281.

2. Pivonello, Rosario, et al. "Neuropsychiatric disorders in Cushing's syndrome." Frontiers

in neuroscience 9 (2015): 129.

3. Haskett, R. F. "Diagnostic categorization of psychiatric disturbance in Cushing's

syndrome." The American journal of psychiatry 142.8 (1985): 911-916.

4. Sonino, Nicoletta, and Giovanni A. Fava. "Psychiatric disorders associated with

Cushing’s syndrome." CNS drugs15.5 (2001): 361-373.

5. Rich, Charles L. "Endocrinology and suicide." Suicide and Life‐ Threatening

Behavior 16.2 (1986): 301-311.

P-31 ELEKTRIČNI ALTERNANS – ZNAK ILI DIJAGNOZA

Gordana Simić

Dom Zdravlja Kruševac, Služba hitne medicinske pomoći

[email protected]

Uvod: Eksudativni perikarditis više predstavlja težu komplikaciju osnovne nego primarnu bolest.

Najčešće je virusne etiologije ili komplikacija drugih infektivnih, metaboličkih, toksikoloških,

kardioloških, malignih bolesti i teške traume toraksa. Klinička dijagnoza je često teška u

početnom stadijumu te je treba imati kao važnu opciju u diferencijalno dijagnostičkom smislu. U

prehospitalnim uslovima, sem dobro uzetih anamnestičkih podataka i validnog fizikalnog nalaza

samu sumnju pa i potvrdu na eksudativni perikarditis potkrepljuje karakteristični EKG zapis –

niska voltaža, tahikardija, pretkomorske aritmije, konkavna elevacija ST u svim odvodima i

pojava električng alternansa kod većih izliva.

Cilj rada je da ukaže na značaj registrovanog električng alternansa, kao upozoravajućeg znaka

postojanja većeg perikardnog izliva, koji uslovljava hemodinamsku nestabilnost i vitalno

ugrožava pacijenta kao u slučaju naše pacijentkinje.

Prikaz slučaja: U prvoj smeni usledio je poziv za stariju pacijentkinju zbog gušenja, suvog

kašlja i većih otoka nogu. Gojazna, slepa, nepokretna pacijentkinja stara 86god. leči se od

dijabetesa, hronične bubrežne isuficijencije i hipertenzije. Prošle jeseni joj je operativno zbrinut

slomljeni desni femur. Zatečena svesna, dispnoična, ortopnoična, sa enormnim testastim

peritibijalnim otocima nogu i plasiranim urinarnim kateterom sa bistrim urinom u kesi.

Aritmična, tihi tonovi, TA: 160/100, obostrano pri bazi nečujno disanje, Gl:16,7mmol/l, EKG-

AA, niska voltaža i električni alternans. U otpusnoj listi iz novembru prošle godine opis EKG-




2019

atrijalna fibrilacija. Prisustvo električnog alternansa u EKG-u i jedva čujni srčani tonovi bude

sumnju na eksudativni perikarditis kao komplikaciju osnovne bolesti, te uz diuretsku terapiju

biva prevežena na interno odelenje. Vraćena kući uz kombinovanu diuretsku terapiju ( Edemid i

Spironolakton).

Zaključak: EKG – standardna, vrlo važna, pouzdana i trenutno jedina sigurna pomoćna

dijagnostika u prehospitalnim uslovima. Postoji dilema, da li je ređe zabeleženi EKG zapis

električnog alternansa samo znak ili sledstvena dijagnoza? Smatram da je važan diferencijalno

dijagnostički znak koji u hospitalnim uslovima samo dobija radiološku i ultrazvučnu potvrdu.

Nesumljivo je, da je sa prehospitalnom primenom UZ nalaza, zasigurno postavljena dijagnoza, te

nam preostaje borba za standardizaciju UZ dijagnostike u prehospitalnim uslovima.

Ključne reči: elektrokardiogram, električni alternans, eksudativni perikarditis

Literatura:

1. Vladan Vukčević, Milovanka Jančev, Milan Apostolović, Vesna Bumbaširević,

Kornelija Jakšić Horvat, Marina Nikolić-Đurović i ostali. Vodič dobre kliničke prakse

za prehospitalno dijagnostikovanje i lecenje hitnih stanja u medicini, 2013.

2. Yehuda Adler, Philippe Charron, Massimo Imazio, Luigi Badano,Gonzalo Barón-

Esquivias, Jan Bogaert, et al. 2015 ESC Guidelines for the diagnosis and management

of pericardial diseases. Eur heart J 2015.

3. Stevan N. Ilić, Praktična elektrokardiogfrafija, 2000.

4. Stevan N. Ilić, Elektrokardiogfrafija u 15 lekcija Prosveta Niš 2000

5. Nora Goldschlager, Mervin Goldman Elektrokardiogfrafija- interpretacija EKG-a

Savremena administracija Beograd 1986.



2019

CIP - Каталогизација у публикацији

Народна библиотека Србије, Београд

616-083.98(048)(0.034.2)

КОНГРЕС ургентне медицине Србије са међународним учешћем (11 ; 2019 ;

Златибор)

XI kongres urgentne medicine Srbije sa međunarodnim učešćem, Zlatibor,

19-22. maj 2019. godine [Elektronski izvor] / [organizovalo] Srpsko

lekarsko društvo, Sekcija urgentne medicine ; [glavni i odgovorni urednik

Vladimir Gajić]. - Beograd : Sekcija urgentne medicine SLD, 2019 (Subotica

: Zoom photo). - 1 elektronski optički disk (CD-ROM) ; 12 cm

Sistemski zahtevi: Nisu navedeni. - Nasl. sa naslovne strane dokumenta. -

Tiraž 50.

ISBN 978-86-6061-104-0

1. Српско лекарско друштво (Београд). Секција ургентне медицине

a) Ургентна медицина - Апстракти

COBISS.SR-ID 276410380



2019

srpsko lekarsko druŠtvo sekcija urgentne ...urgentnamedicina.sld.org.rs/dotasset/74802.pdfmmhg, fr...

Documents