Stanowisko Polskiego Komitetu Programu Informacja dla Wszystkich UNESCO w kwestii zapewnienia edukacji medialnej wszystkim grupom wiekowym i społecznym

Analiza treści14 września 2011 r.

1

Deklaracja z Fezu, I Międzynarodowe Forum Kompetencji Medialnej i Informacyjnej, Fez, Maroko, 15-17 czerwca 2011 r.

kompetencja medialna i informacyjna stanowi podstawowe prawo człowieka i jest niezbędnym warunkiem podnoszenia jakości życia oraz zrównoważonego rozwoju społecznego, gospodarczego i kulturalnego

Deklaracja z Fezu, I Międzynarodowe Forum Kompetencji Medialnej i Informacyjnej, Fez, Maroko, 15-17 czerwca 2011 r.

Kompetencja informacyjna stanowi jeden z priorytetów Programu Informacja dla Wszystkich UNESCO (IFAP)

http://www.unesco.org/new/en/communication-and-information/intergovernmental-programmes/information-for-all-programme-ifap/ - podstrona w serwisie UNESCO dot. IFAP

Komitety narodowe IFAP UNESCO

The Information for All Programme (IFAP) – program UNESCO dot. rozwoju społeczeństwa informacyjnego, od 2001 r., zastąpił poprzednie inicjatywy

Zadania programu IFAP UNESCO- ochrona informacji i powszechnego dostępu do niej- udział wszystkich w kształtującego się społeczeństwa globalnej informacji- etyczne, prawne i społeczne konsekwencje technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT)- finansowe wsparcie dla projektów: promowania kompetencji informacyjnych, powszechnego dostępu do Internetu, bibliotek cyfrowych.

Kompetencja informatyczna – jedna z kluczowych kompetencji w kształceniu ustawicznym

ZALECENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (2006/962/WE)

Jest ich 8:1) porozumiewanie się w języku ojczystym2) w językach obcych3) kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne4) kompetencje informatyczne5) umiejętność uczenia się6) kompetencje społeczne i obywatelskie7) inicjatywność i przedsiębiorczość8) świadomość i ekspresja kulturalna

Kompetencja informatyczna – wiedza, umiejętności, postawy

Kompetencje informatyczne obejmują umiejętne i krytyczne wykorzystywanie technologii społeczeństwainformacyjnego (TSI) w pracy, rozrywce i porozumiewaniu się.

rozumienie i znajomość natury, roli i możliwości TSI w codziennych kontekstach w życiu osobistym i społecznym, a także w pracy.

analiza informacji, kwerenda informacji, krytyczny odbiór źródeł informacji, interaktwyność informacyjna; uczestnictwo w społecznościach sieciowych, infoetyka i prawo dot. informacji, kompetencje internetowe i komputerowe, rozróżnianie wirtualne/realne, rozwój kreatywności i innowacji

EDUKACJA MEDIALNA

program działań obejmujący system oświaty, media, inne instytucje na rzecz podnoszenia umiejętności wszechstronnego korzystania z tych mediów (odbioru, przetwarzania i generowania nowych treści), przede wszystkim w środowisku cyfrowym

powinna obejmować wszystkich obywateli, trwać przez całe życie - ze względu na przemiany technologiczne i społeczne

Edukacja medialna to wychowanie obywateli do umiejętności korzystania z mediów oraz technologii informacyjno-komunikacyjnych, a jej wynikiem jest kształtowanie kompetencji medialnej i informacyjnej, pozwalającej zarówno świadomie i krytycznie odbierać treści komunikowania, jak i samemu je tworzyć bądź współtworzyć.

niezbędny warunek rozwoju społeczeństwa informacyjnego; uczestnictwo w komunikacji społecznej zapośredniczonej przez media cyfrowe; sprawne funkcjonowanie demokracji, sprawność państwa i administracji; wzrost gospodarczy związany z sektorekm informacyjnym; obniżanie barier dostępu do wiedzy

1

2

3

EDUKACJA MEDIALNA W POLSCE

Niewykorzystany potencjał edukacyjny: kadra: od lat 90-tych kształcenie przyszłych nauczycieli edukacji medialnej, także o kwalifikacjach do nauczania technologii informacyjnych; brak kompleksowej strategii i programu edukacji medialnej.

Problem wykluczenia cyfrowego: 13 milionów dorosłych nie posiada nawet podstawowych umiejętności korzystania z Internetu i urządzeń informatycznych; apel o edukację cyfrową dorosłych Polaków; program Polska Cyfrowa Równych Szans, 2010 r.

http://pl-pl.facebook.com/polskacyfrowa

1

2

prof. Danuta Huebner - europarlamentarzyska, b. komisarz Komisji Europejskiej ds. polityki regionalnej dr. Włodzimierz Cimoszewicz - senator RP, b. premier prof. Michał Kleiber - prezes Polskiej Akademii Nauk, pierwszy minister ds. informatyzacji Jerzy Koźmiński - prezes Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, b. ambasador RP w USA.

Stanowisko Polskiego Komitetu IFAP

UNESCO – poparcie postulatów z Fezu dot. kompetencji medialnej

i informacyjnej

- diagnoza społeczna, zwłaszcza wśród młodych- edukacja formalna i nieformalna - edukacja obywatelska- sieć szkół wyższych, krajowych i regionalnych instytutów/centrów w wiedzy w tym zakresie- inicjatywa światowego tygodnia kompetencji medialnych i informacyjnych

2010 r., http://www.mim.swps.pl/

np.

Uzasadnienie stanowiska Polskiego Komitetu Programu Informacja dla Wszystkich UNESCO w kwestii zapewnienia edukacji medialnej wszystkim grupom wiekowym i społecznym

Analiza treści14 września 2011 r.

2

Art. 19 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, „Każdy człowiek ma prawo do wolności poglądów i swobodnego ich wyrażania; prawo to obejmuje swobodę posiadania niezależnych poglądów, poszukiwania, otrzymywania i rozpowszechniania informacji i idei wszelkimi środkami, bez względu na granice”.

Edukacja medialna ma dostarczać ludziom umiejętności i kompetencji pełnego korzystania z tego prawa człowieka.

10 grudnia 1948 roku

Zaangażowanie i dorobek UNESCO w zakresie edukacji medialnej

1982 r. sympozjum i Deklaracja z GrünwaldSkoro „żyjemy w świecie, w którym media są wszechobecne” a „dzieci spędzają więcej czasu przed telewizorem niż w klasie szkolnej” rośnie przepaść między wiedzą oferowaną przez instytucje oświatowe a rzeczywistym doświadczeniem ludzi.

2007 r. 12 Zaleceń – Agenda Paryska, Paris Agenda or 12 Recommendations for media education. Aktualność Deklaracji z Grünwald

1) Przyjęcie inkluzywnej (powszechnej) definicji edukacji medialnej2) Wzmocnienie powiązań między edukacją medialną, różnorodnością kulturową i poszanowaniem praw człowieka3) Zdefiniowanie podstawowych umiejętności (skills) i systemu ewaluacji4) Zintegrowanie edukacji medialnej z kształceniem nauczycieli5) Opracowanie odpowiednich metod dydaktycznych6) Zmobilizowanie innych zainteresowanych w ramach systemu edukacji7) Zmobilizowanie innych podmiotów sfery społecznej8) Usytuowanie edukacji medialnej w ramach kształcenia ustawicznego9) Rozwijanie edukacji medialnej i badań w jej zakresie na poziomie szkolnictwa wyższego10) Stworzenie sieci wymiany11) Organizacja wymiany międzynarodowej oraz uczynienie jej „widoczną”12) Zwiększenie świadomości i mobilizacja decydentów politycznych

Deklaracja z Fezu, I Międzynarodowe Forum Kompetencji Medialnej i Informacyjnej, Fez, Maroko, 15-17 czerwca 2011 r.

11

3

2

1

1. Program nauczania nauczycieli edukacji medialnej i zakres kompetencji

2. Moduły dydaktyczne

Alton Grizzle, Carolyn Wilson, Media and Information Literacy Curriculum for Teachers, UNESCO, 2011 http://www.unesco.org/new/fileadmin/MULTIMEDIA/HQ/CI/CI/pdf/publications/Media%20and%20information%20literacy%20curriculum%20for%20teachers.pdf

9 modułów podstawowych i kilka uzupełniających

struktura modułu

1

2

3

struktura części

Divina Frau-Meigs, Jordi Torrent, Mapping Media Education Policies in the World: Visions, Programmes and Challenges, United Nations, Alliance of Civilizations, UNESCO, European Commission, Grupo Comunicar, 2009 http://unesdoc.unesco.org/images/0018/001819/181917e.pdf

Przegląd inicjatyw i dorobku kilkunastu krajów w zakresie edukacji medialnej (wizja, programy, wyzwania)

Integracja edukacji medialnej z systemem edukacji formalnej m.in. USA i Kanada

definiowanie edukacji medialnej, perspektywa różnorodności kulturowej

1

Instytucje (aktorzy) edukacji medialnej – obywatelska edukacja medialna

Tworzenie sprzyjających warunków dla edukacji medialnej

3

2

http://www.mediaedscotland.org.uk/AMESPositionPaperJuly2011l.pdf

Brytyjskie Stowarzyszenie Edukacji Medialnej w Szkocji, http://www.mediaedscotland.org.uk/

łac. modus – miara; takt; melodia; wzór; prawidło; sposób

multimodalny – różnego rodzaju, różnego sposobu bycia, „różnoczynnościowy”, różnorodny

Europejskie podejście do edukacji medialnej

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów - Europejskie podejście do umiejętności korzystania z mediów w środowisku cyfrowym, COM/2007/0833 końcowy

http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2007:0833:FIN:PL:HTML

kompetencje medialne, umiejętnosć korzystania z mediów to:

łatwość korzystania ze wszystkich istniejących mediów, od gazet po społeczności wirtualne

aktywne korzystanie z mediów poprzez, między innymi, interaktywną telewizję, używanie wyszukiwarek internetowych albo udział w społecznościach wirtualnych i lepsze wykorzystywanie potencjału mediów w dziedzinie rozrywki, dostępu do kultury, międzykulturowego dialogu, uczenia się i codziennych zastosowań (np. poprzez korzystanie z biblioteki, podcast)

posiadanie krytycznego podejścia do mediów odnośnie ich jakości i treści (np. zdolność oceny informacji, stosunek do reklam w różnych mediach, inteligentne używanie wyszukiwarek)

kreatywne używanie mediów, skoro ewolucja technologii medialnej i wzrastająca obecność Internetu jako kanału dystrybucji pozwala stale rosnącej liczbie Europejczyków na tworzenie i rozpowszechnianie obrazów, informacji i treści;

rozumienie ekonomii mediów oraz różnicy między pluralizmem a własnością mediów

świadomość w zakresie zagadnień związanych z prawami autorskimi, które są niezbędne dla „kultury legalności”, w szczególności dla młodszej generacji występującej zarówno jako konsumenci, jak i producenci treści

1

2 3

4

56

Wnioski Polskiego Komitetu IFAP UNESCO

koordynacja, wiedza o inicjatywach edukacyjno-medialnych w Polsce

opracowaniego ogólnopolskiego programu edukacji medialnej (formalnej i nieformalnej), wszystkie grupy społeczne i wiekowe, zwł. dzieci i młodzież oraz osoby zagrożone wykluczeniem cyfrowym

edukacja medialna wszystkich grup społecznych i wiekowych ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży - dlatego najpierw edukacja medialna nauczycieli i bibliotekarzy

korelacja z programem Polska Cyfrowa Równych Szans

krajowy plan działania w zakresie edukacji medialnej - ekspercka grupa robocza, konsultacje społeczne, katalog narzędzi do realizacji edukacji medialnej

promocja edukacji medialnej jako nośnika nowoczesnej edukacji w XXI w.

określenie krajowego koordynatora ds. edukacji medialnej

1

2

34

5

6

7