stat2 ziaja
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
PRZYKŁAD BADAŃ EKSPERYMENTALNYCH
J. Ziaja: Wpływ intonacji na zapamiętywanie przekazu
werbalnego.
www.logic.amu.edu.pl
2
CO CHCIANO SPRAWDZIĆ?
dr Victoria Kamasa
Pytanie badawcze:Jaka jest rola intonacji w zapamiętywaniu poprawnego materiału językowego?Pytania uszczegóławiające:1) Jaka intonacja ma najlepszy wpływ na
pamięć?2) Jak płeć mówcy wpływa na zapamiętywanie?
www.logic.amu.edu.pl
3
JAK TO SPRAWDZONO?
dr Victoria Kamasa
Przeprowadzono eksperyment:• bodziec:
zdania z komputerowo zmanipulowaną intonacją czytane przez kobietę i mężczyznę;
• Grupa badana: uczniowie liceum;
www.logic.amu.edu.pl
4
JAK TO SPRAWDZONO?
dr Victoria Kamasa
Przeprowadzono eksperyment:• Zadanie:
odtworzenie z pamięci jak największej liczby zasłyszanych zdań;
• Elementy dodatkowe: zwiększony odstęp między zapamiętywaniem a odpamiętywaniem przez rozwiązywanie testów na inteligencję
www.logic.amu.edu.pl
5
WAŻNE PYTANIA
dr Victoria Kamasa
Na jakie pytania odpowiedziała badaczka przed przygotowaniem eksperymentu?
Nad czym musiała się zastanowić?Jakie kwestie rozstrzygnąć?
Np. Kogo zbadam?
www.logic.amu.edu.pl
6
WAŻNE PYTANIA
dr Victoria Kamasa
•Co będziemy badać?
•Jak definiujemy badane?
•Jak „zobaczymy” badane?
•Czego wpływ zbadamy?
•Jakie mamy przypuszczenia dot. wyników?
•Jak zanalizujemy wyniki?
•Jakich metod użyjemy?
•Jak będą wyglądać nasze narzędzia?
•Kogo zbadamy?
•Jak wybierzemy badanych?
•Czy nasze narzędzie „zadziała”?
www.logic.amu.edu.pl
7
WAŻNE PYTANIA
dr Victoria Kamasa
O •Jakich metod użyjemy?
O •Jak będą wyglądać nasze narzędzia?
O •Kogo zbadamy?
O •Jak wybierzemy badanych?
T •Czy nasze narzędzie „zadziała”?
W •Jak zanalizujemy wyniki?
ETAPY PROCESU BADAWCZEGO
1) Sformułowanie problemu badawczego:1) Na jakie pytanie będziemy szukać odpowiedzi?
Jaka jest rola intonacji w zapamiętywaniu poprawnego materiału językowego?
2) Jakiego typu odpowiedzi szukamy? (jak jest VS dlaczego tak jest)
Dlaczego w pewnych warunkach zapamiętujemy lepiej niż w innych?
dr Victoria Kamasa ZSL IJwww.logic.amu.edu.pl
ETAPY PROCESU BADAWCZEGO
2) Konceptualizacja:1) Co już wiadomo? ( literatura)
badano wpływ intonacji na zapamiętywanie nonsensownych sylab;
w badaniach można dostrzec problemy metodologiczne
1) Czego dokładnie chcę się dowiedzieć, a co pominę?
Jaka intonacja ma najlepszy wpływ na pamięć?
Jak płeć mówcy wpływa na zapamiętywanie?
dr Victoria Kamasa ZSL IJwww.logic.amu.edu.pl
ETAPY PROCESU BADAWCZEGO
2) Konceptualizacja:1) Jak zdefiniuję badane przeze mnie zjawisko? (
definicje nominalne)intonacja rozumiana jest jako zmiana wysokości głosu w czasie
2) Co będę badać, w jakim kontekście? ( zmienne zależne i niezależne, ewentualnie: hipotezy)
zmienna zależna: zapamiętywaniezmienne niezależne: intonacja, płeć mówcy, płeć odbiorcyhipotezy: 1) intonacja ekspresyjna ma przewagę nad monotonną we wpływie na pamięć2) płeć mówcy nie ma wpływu na pamięć
dr Victoria Kamasa ZSL IJwww.logic.amu.edu.pl
ETAPY PROCESU BADAWCZEGO
3) Operacjonalizacja:1. Jak „zobaczę” to, co badam? ( definicja
operacyjna)intonacja – zmiana wysokości częstotliwości podstawowej (F0)zapamiętywanie – dwa wskaźniki:poprawność – liczba zdań z zachowanym sensemliczba – liczba poprawnie zapamiętanych wyrazów (bez względu na kontekst
1. Jakich metod użyję, by to zobaczyć? ( metody i techniki badawcze)
eksperyment
dr Victoria Kamasa ZSL IJwww.logic.amu.edu.pl
ETAPY PROCESU BADAWCZEGO
3) Operacjonalizacja:1. W jakiej zbiorowości/ na jakim materiale będę to
obserwować? ( dobór materiału badawczego)licealiści
2. Co zrobię z uzyskanymi wynikami? ( metody analizy)
analiza statystyczna z wykorzystaniem ANOVY
dr Victoria Kamasa ZSL IJwww.logic.amu.edu.pl
ETAPY PROCESU BADAWCZEGO
4) Techniczne przygotowanie badań:1. Projektowanie narzędzi badawczych (jeśli są
używane): 6 zdań twierdzących; zdania minimalne z elementami peryferyjnymi; średnio zdanie: 12 wyrazów; modyfikacja wypowiedzi: trzy typy intonacji; uczestnicy (grupy po 18 osób) proszeni o najlepsze
zapamiętanie usłyszanych zdań; po badaniu – wypełnienie testów na inteligencję; odtwarzanie – po 20 minutach.
dr Victoria Kamasa ZSL IJwww.logic.amu.edu.pl
www.logic.amu.edu.pl
14
NIEZROZUMIAŁE POJĘCIA
dr Victoria Kamasa
METODOLOGIA:• Operacjonalizacja• Zmienna zależna i niezależna
STATYSTYKA:• Średnia (M)• Odchylenie standardowe (SD)• Dwuczynnikowa ANOVA• Efekt główny, efekt interakcji• Istotność (np. P>0,3)• Test t
www.logic.amu.edu.pl
15
ZMIENNA
dr Victoria Kamasa
Babiński:Dowolna cecha, która może przyjąć co
najmniej dwie wartości.Babbie:
Logicznie powiązane zestawy atrybutów (wartości)
www.logic.amu.edu.pl
16
ZMIENNE ZALEŻNE I NIEZALEŻNE
dr Victoria Kamasa
ZMIENNA ZALEŻNAZmienna, co do której zakłada się, że jest
powodowana przyczynowo lub uzależniona od innej zmiennej.
ZMIENNA NIEZALEŻNAZmienna, której wartości w analizie traktuje się jako
dane i nie próbuje wyjaśniać.Zakłada się, że zmienne niezależne determinują
wartość zmiennych zależnych lub wpływają na nie.(Babbie 2003)
www.logic.amu.edu.pl
17
ŚREDNIA (M)
dr Victoria Kamasa
DEFINICJA:Iloraz sumy otrzymanych wyników i liczby przeprowadzonych obserwacji.Pytania pomocnicze: Jak dobrze średnia określa otrzymane wyniki?
To zależy od poziomu rozbieżności wyników w grupie Czy dla każdej zmiennej możemy obliczyć średnią?
Nie, tylko dla wartości liczbowych (w uproszczeniu) Jak możemy interpretować wynik średniej?
Wynik przeciętny, średni, uwzględniający każdy z pomiarów
www.logic.amu.edu.pl
18
ODCHYLENIE STANDARDOWE (SD)
dr Victoria Kamasa
DEFINICJA:Miara zmienności otrzymanych wyników. Średnia różnica między otrzymanymi wynikami a ich średnią.
Pytania pomocnicze:1) Co mogę powiedzieć na podstawie samego SD o
uzyskanych wynikach?1) Nic.
2) Jak mogę określić, czy odchylenie jest duże czy małe?1) Odnosząc je do średniej.
3) Jak interpretować otrzymany wynik SD?1) W zestawieniu ze średnią wskazuje na stopień zróżnicowania
uzyskanych wyników.
www.logic.amu.edu.pl
19
POZIOM ISTOTNOŚCI (p=…)
dr Victoria Kamasa
DEFINICJA:Prawdopodobieństwo, z którym wykryty związek jest spowodowany przez inne czynniki niż faktycznie istnienie związku.
Pytania pomocnicze:1) Jaki poziom p jest wystarczający, by uznać
zachodzenie związku?1) To zależy od decyzji badacza. Zazwyczaj
przyjmowane: 0,05, 0,01 oraz 0,001.
2) Jakie mogą być „inne czynniki”?1) Np.Błąd wynikający z doboru próby
www.logic.amu.edu.pl
20
ANOVA
od ang. analysis of variance (analiza wariancji) •CEL: testowanie istotności różnic pomiędzy średnimi uzyskanymi w różnych grupach.Innymi słowy (w DUŻYM uproszczeniu):• sprawdzamy, czy za otrzymaną różnicę w średnich odpowiada czynnik dzielący na grupy (np. płeć) czy różnice te są przypadkowe.• najczęściej czynników dzielących na podgrupy jest więcej (np. płeć nadawcy i płeć odbiorcy).
dr Victoria Kamasa
www.logic.amu.edu.pl
21
ANOVA
dr Victoria Kamasa
Jak to się dzieje w praktyce (i znów duże uproszczenie):
1) Dzielimy badaną grupę ze względu na jakieś kryterium (np. płeć).
2) Sprawdzamy, jak poszczególne wyniki odchylają się od średniej (wariancja):1) W całej grupie2) W wydzielonych podgrupach (od średniej w podgrupach).
3) Zakładamy: za odchylenia w grupach odpowiada np. błąd pomiaru lub inne czynniki losowe.
4) Zakładamy: jeśli czynnik podziału na grupy nie wypływa na uzyskane średnie, to odchylenia w grupach i odchylenie międzygrupowe będą takie same.
www.logic.amu.edu.pl
22
ANOVA
dr Victoria Kamasa
Jak to się dzieje w praktyce (i znów duże uproszczenie):
1) Porównujemy te dwa oszacowania za pomocą statystycznej magii (różne test np. test F).
2) Interpretujemy wyniki:1) Ustalamy interesujący nas poziom istotności (p=…)2) Za pomocą odpowiedniego rozkładu ustalamy wartość
krytyczną (wartość powyżej której uzyskana różnica jest istotna) – w indeksie dolnym przy F
3) Korzystając ze wzoru obliczamy wartość F dla naszych danych – wynik F=XXX
4) Porównujemy obie wartości i decydujemy, czy różnica jest istotna.
www.logic.amu.edu.pl
23
ANOVA
dr Victoria Kamasa
Efekt głównySprawdzamy, czy różnica między grupami wynika z jednego z czynników podziału na grupy.
Efekt interakcjiSprawdzamy, czy różnica między grupami wynika z interakcji dwóch lub więcej czynników dzielących na grupy.
www.logic.amu.edu.pl
24
ZADANIE DOMOWE
TERMIN: następny tydzień
S. Krzyśka, Statystyka języka wierszy dla dzieci
w: red. K.Krasoń, B. Mazepa-Domagała, Wyrazić i odnaleźć siebie, czyli o sztuce, ekspresji, edukacji i arteterapii,
Wydawnictwo Górnośląskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Kardynała Augusta Hlonda, Mysłowice 2008, s. 271-279
dr Victoria Kamasa
1) Jakie miary statystyczne zastosowano?
2) Co wnosi stosowanie tych miar?
3) Jakie etapy PB daje się wyróżnić?
www.logic.amu.edu.pl
25
BIBLIOGRAFIA
Omawiany tekst:J. Ziaja, Wpływ intonacji na zapamiętanie przekazu werbalnego, Investigationes Linguisticae 2003Inne:G.A. Ferguson, Y. Takane, Analiza statystyczna w psychologii i pedagogice, Warszawa 2002G. Babiński, Etapy procesu badawczego, w: G. Babiński, Wybrane zagadnienia z metodologii socjologicznych badań empirycznych, Kraków 1980, s. 19 – 34.http://www.statsoft.pl/textbook/stathome.html (03.10.2011)
dr Victoria Kamasa