สภาพ ปญหา และแนวทางการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนร ของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจ

จงหวดชายแดนภาคใต States, Problems and Developing Guidelines of Learning Organization

in the Large Secondary Schools in the Special Development Zone of the Southern - Border Provinces

นาถนาร ชนะผล Nadnari Chanaphol

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา

มหาวทยาลยหาดใหญ A Dissertation Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for

the Doctor of Education Degree in Educational Administration Hatyai University

2561

สภาพ ปญหา และแนวทางการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนร ของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจ

จงหวดชายแดนภาคใต States, Problems and Developing Guidelines of Learning Organization

in the Large Secondary Schools in the Special Development Zone of the Southern - Border Provinces

นาถนาร ชนะผล Nadnari Chanaphol

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา

มหาวทยาลยหาดใหญ A Dissertation Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for

the Doctor of Education Degree in Educational Administration Hatyai University

2561 ลขสทธของมหาวทยาลยหาดใหญ Copyright of Hatyai University

(2)

ชอวทยานพนธ สภาพ ปญหา และแนวทางการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนร ของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจ จงหวดชายแดนภาคใต ผวจย นางนาถนาร ชนะผล สาขาวชา การบรหารการศกษา

(3)

ชอวทยานพนธ สภาพ ปญหา และแนวทางการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนร ของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจ จงหวดชายแดนภาคใต ผวจย นางนาถนาร ชนะผล สาขาวชา การบรหารการศกษา ปการศกษา 2561 ค าส าคญ องคกรแหงการเรยนร แนวทางการพฒนา จงหวดชายแดนภาคใต เขตพฒนาพเศษเฉพาะกจ

บทคดยอ

การวจยนมวตถประสงคหลกเพอ ศกษาสภาพ ปญหาและแนวทางการพฒนา 6 องคประกอบความเปนองคกร แหงการเ รยนร ของโรงเรยนมธยมศกษา ขนาดใหญ ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต เปนการวจยแบบผสมวธ ม 2 ขนตอน ขนตอนแรกเปนการวจยเชงปรมาณ โดยแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคาศกษาเกยวกบสภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนและแบบสอบถามแบบเลอกตอบเกยวกบปญหาของความเปนองคกรแหงการเรยนรแตละองคประกอบ โดยกลมตวอยางครจ านวน 249 คน จากโรงเรยนขนาดใหญ 10 โรงเรยน ตอนท 2 เปนการวจยเชงคณภาพ วเคราะหฉนทามตการสมภาษณผทรงคณวฒจ านวน 13 คน เกยวกบแนวทางการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนรแตละดานของโรงเรยน

ผลการวจยพบวา 1) สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรทง 6 ดานของโรงเรยนทกดานอยในระดบมาก 2) ความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนแตละดานมปญหาส าคญและแนวทางการพฒนาดงน 2.1 ดานการพฒนาตนเอง มปญหาการขาดความรวมมอจากผปกครองและชมชน ซงสามารถพฒนาไดโดยโรงเรยนควรจดตงเครอขายผปกครองเพอดแลพฤตกรรมนกเรยน 2.2 ดานรปแบบการคด มปญหาครผสอนสวนใหญสอนโดยเนนเนอหาและนกเรยนเรยนรโดยการทองจ า ซงสามารถพฒนาไดโดยครในกลมสาระการเรยนรเดยวกนควรปรกษาหารอและนเทศการสอนของกนและกนและครควรสอนนกเรยนดวยวธการสอนใหรจากการปฏบต รคดรท า 2.3 ดานการสรางวสยทศนรวมกน มปญหา ครผสอนสวนใหญไมเขาใจและไมมสวนรวมในการสรางวสยทศนของโรงเรยน ซงสามารถแกปญหาและพฒนาได โดยโรงเรยนควรพจารณารบฟงความคดเหนของผปกครอง ครและคณะกรรมการสถานศกษาเพอการสรางวสยทศนของโรงเรยน 2.4 ดานการเรยนรเปนทม มปญหาครสวนใหญยดอตตาของตนและขาดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน ซงสามารถพฒนาไดโดยโรงเรยนควรก าชบและเสนอแนะใหหวหนากลมสาระการเรยนรใหครในกลมสาระการเรยนรไดรวมพดคยประเดนปญหาและจดกลมครใหแลกเปลยนเรยนรตลอดจนนเทศการสอนซงกนและกนอยางสม าเสมอ 2.5 ดานการคดเชงระบบ มปญหาครไมใชการสอนแบบบรณาการ และครสอนตามต าราซงสามารถแกไขได โดยโรงเรยนควรจดอบรมเพอใหครมความรความสามารถในการสอนแบบบรณาการ และมหาวทยาลยควรปรบเปลยนวธการสอบเขามหาวทยาลย และ 2.6 ดานการใชเทคโนโลย มปญหา ครขาดทกษะในการใชสอและเทคโนโลย และสอเทคโนโลยทมไมทนสมยและ

(4)

ไมอยในสภาพพรอมใช ซงสามารถพฒนาไดโดยโรงเรยนควรจดอบรมครใหมความรความสามารถในการใชสอเทคโนโลยเพอการเรยนการสอนอยางหลากหลาย และโรงเรยนควรจดสรรงบประมาณและระดมทนจดหาสอเทคโนโลยใหมจ านวนทเหมาะสมเพยงพอ

(5)

Thesis Title States, Problems and Developing Guidelines of Learning Organization in the Large Secondary Schools in the Special Development Zone of the Southern - Border Provinces Researcher Mrs. Nadnari Chanaphol Major Program Educational Administration Academic Year 2018 Key Words Learning Organization, Developing Guideline, Southern Border

Provinces, Special Development Zone

Abstract

The principal objective of this research aimed at studying the states, problems and developing guidelines of six learning organization aspects namely; personal mastery, mental model, building shared vision, team learning, system thinking, and technology application of the large secondary schools in the special development zone of the southern border provinces. The research had been done through the mixed methods; firstly, the quantitative study surveying the states and causes of the problems of six learning organization aspects in schools using rating-scale and checklist questionnaires responded by 249 randomized school teachers, secondly, the qualitative study interviewing 13 selective educational specialists concerning the alternatives of problem solving and developing guidelines to improve each aspect of secondary school learning organization. The result of this research were as follows; 1) All six aspects of school learning organization had been done truly at the most practice, 2) The school learning organization of each aspect faced with the problems and would be improved by some suggestions from educational specialists as follows;

2.1 Personal Mastery faced with the problem of lacking of parental and community cooperation that could be improved by creating the school-community network for supervising and taking-care of students’ activities and behavior.

2.2 Systems Thinking faced with the problem of most teachers emphasized on contents and memories of knowledge that could be improved by consulting and showing knowledge with the same learning knowledge teachers. Moreover, teachers should teach students to practice.

2.3 Building Shared Vision faced with the problem of teachers did not participate in development and lacking of the understanding in school visions that

(6)

could be improved by considering and receiving the ideas of guardians, teachers and school committees for building school vision.

2.4 Team Learning faced with the teachers hold to be themselves and lacking of knowledge exchange that could be improved by school administrators should emphasize and encourage the head of learning knowledge groups to discuss the problem issues and also make teacher groups to exchange and show knowledge to each other.

2.5 Systems Thinking faced with the teachers did not use integrated learning and followed only books that could be improved by teachers who had abilities to teach integrated learning should train students in the school. Moreover, the university should be changed how to entrance to it.

2.6 Technology Application faced with the problem of teachers lacked of media and technology skill and they were also out of date and inefficiency of using that could be improved by arranging technology media and training the teachers for getting technology media knowledge and ability for various teaching and schools should arrang and raise funds for more and enough technology media.

(7)

กตตกรรมประกาศ วทยานพนธฉบบนส าเรจลลวงไดดวยความกรณาและความชวยเหลออยางดยงจากอาจารยทปรกษาวทยานพนธ คอ รองศาสตราจารย ดร.ประชม รอดประเสรฐ และ รองศาสตราจารย ดร.วน เดชพชย ทกรณาใหความร ขอแนะน าและความคดเหนตลอดจนขอเสนอแนะ ตรวจสอบความถกตอง แกไขขอบกพรองตาง ๆ ดแลเอาใจใสและใหก าลงใจดวยดเสมอมา ผวจยรสกซาบซงและขอบพระคณเปนอยางสงมา ณ โอกาสน ขอขอบพระคณ รองศาสตราจารย ดร.สจตรา จรจตรและรองศาสตราจารย ดร.วนชยธรรมสจการ คณะกรรมการสอบวทยานพนธทชวยตรวจสอบและเสนอแนวคดทเปนประโยชนเพอใหวทยานพนธมความสมบรณมากยงขน ขอขอบพระคณผชวยศาสตราจารยสเทพ ทพยธาราทชวยใหขอแนะน าการวเคราะหขอมลและการแปลผลขอมล ผวจยขอขอบพระคณเปนอยางสง ขอขอบพระคณ ผใหขอมลทกทานทสละเวลาอนมคายงในการใหขอมลทเปนประโยชน จนกระทงการวจยครงนส าเรจไดดวยด ขอขอบพระคณคณพอ คณแม ทสนบสนนทนการศกษาและใหก าลงใจ นายชวลต ชนะผล ทสนบสนนทนการศกษา เปนก าลงใจ และชวยเกบขอมลการวจย นางสดนวลปราง มากแสง นางสาวสนกล เวชสทธ และเพอนครทชวยเกบขอมลการวจย ขอบคณนายชนนทร ชนะผล และนางสาววทวลา ชนะผล ทใหก าลงใจ และขอขอบพระคณคณะผบรหาร คณคร นกเรยนโรงเรยนมหาวชราวธ จงหวดสงขลาทใหก าลงใจและคอยชวยเหลอในการท าวจยและขอขอบพระคณผเกยวของทกทานทไมไดกลาวมา ณ ทนดวย นาถนาร ชนะผล

(8)

สารบญ

หนา บทคดยอ ...................................................................................................................................... . (3) Abstract ...................................................................................................................................... . (5) กตตกรรมประกาศ........................................................................................................................ . (7) สารบญ ......................................................................................................................................... (8) สารบญตาราง ............................................................................................................................... (10) สารบญภาพ ................................................................................................................................. (11) บทท 1 บทน า .................................................................................................................................... 1 ความเปนมาของปญหา ................................................................................................... 1 ค าถาม ของการวจย ......................................................................................................... 6 วตถประสงคของการวจย ................................................................................................ 6 ประโยชนของการวจย ..................................................................................................... 7 ขอบเขตของการวจย ....................................................................................................... 7 นยามศพทเฉพาะ ............................................................................................................ 8 2 แนวคด ทฤษ ฎ และงานวจยทเกยวของ ................................................................................. 10 บรบททวไปของจงหวดในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต .................... 10 แผนยทธศาสตรการศกษาเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต 20 ป ......... 12 การจดการศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ............................ 14 ปญหาและความทาทายของการจดการศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจ ..................... 15 แนวคดในเรองการพฒนาองคกร..……………..……………………………………………………………. 20 แนวคด หลกการ และทฤษฎทเกยวของกบความเปนองคกรแหงการเรยนร .................... 33 ความหมายขององคกรแหงการเรยนร ……………………………………………………………….. 33 กระบวนการขององคกรแหงการเรยนร …………………………………….……………………….. 34 งานวจยทเกยวของ ......................................................................................................... 49 งานวจยในประเทศไทย ……………………………………………………………………………………. 49 งานวจยในตางประเทศ …………………………………………………………………………………….. 55 กรอบแนวคดทใชในการวจย ........................................................................................... 57 3 วธด าเนนการวจย .................................................................................................................. 58 ขนตอนท 1 .................................................................................................................... 58 ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย ...................................................................... 58 ลกษณะเครองมอทใชในการวจยและการหาคณภาพเครองมอ……. ................................. 58 การเกบรวบรวมขอมล. ................................................................................................... . 60 การวเคราะหขอมลและการน าเสนอขอมล ...................................................................... 61

(9)

สารบญ (ตอ)

หนา บทท ขนตอนท 2 .................................................................................................................... 62 ผใหขอมลการวจย........................................................................................................... 62 เครองมอทใชในการวจยและคณภาพเครองมอการวจย……. ............................................ 63 การเกบรวบรวมขอมล .................................................................................................... 63 การวเคราะหขอมลและการน าเสนอขอมล ...................................................................... 64 4 ผลการวจย ............................................................................................................................ 65 สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล ............................................................................... 65 ผลการวเคราะหขอมล..................................................................................................... 65 5 สรป ผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ ...................................................................... 77 สรปผลการวจย ............................................................................................................... 77 อภปรายผลการวจย ........................................................................................................ 78 ขอเสนอแนะ ................................................................................................................... 96 บรรณานกรม ................................................................................................................................ 98 ภาคผนวก..................................................................................................................................... 106 ภาคผนวก ก การสรางและวเคราะหเครองมอการวจย .................................................... 107 ภาคผนวก ข การหาคณภาพเครองมอการวจยสภาพความเปนองคกรแหงการเรยนร ..... 113 ภาคผนวก ค แบบสอบถามเพอการวจย สภาพและปญหาความเปนองคกร แหงการเรยนรของโรงเรยน ....................................................................... 118 ภาคผนวก ง การจดเกบและวเคราะหขอมลการวจยสภาพและปญหาความเปนองคกร แหงการเรยนรรายดาน .............................................................................. 130 ภาคผนวก จ ขอมลการสมภาษณผทรงคณวฒ.. .............................................................. 166 ประวตผวจย ................................................................................................................................. 235

(10)

สารบญตาราง

ตารางท หนา 1 ตารางวเคราะหองคประกอบของความเปนองคกรแหงการเรยนรจากเอกสาร ................. 39 2 จ านวนและรอยละของแบบสอบถามทไดรบคน จ าแนกตาม เพศ วฒการศกษา ต าแหนงทางวชาการ และประสบการณ .......................................................................... 61 3 คาเฉลย ความเบยงเบนมาตรฐาน และระดบสภาพความเปนองคกรแหงการเรยนร ตามความเหนของครผสอน จ าแนกตามเพศ วฒการศกษา ต าแหนงทางวชาการ และประสบการณ ........................................................................................................... 66 4 ความถและรอยละของปญหาดานการพฒนาตนเองเพอความเปนองคกรแหงการเรยนร . 67 5 ความถและรอยละของปญหาดานรปแบบการคดเพอความเปนองคกรแหงการเรยนร ..... 68 6 ความถและรอยละของปญหาดานการสรางวสยทศนรวมกนเพอความเปนองคกร แหงการเรยนร ................................................................................................................ 69 7 ความถและรอยละของปญหาดานการเรยนรเปนทมเพอความเปนองคกรแหงการเรยนร 69 8 ความถและรอยละของปญหาดานการคดเชงระบบ เพอความเปนองคกรแหงการเรยนร . 70 9 ความถและรอยละของปญหาดานการใชเทคโนโลย เพอความเปนองคกรแหงการเรยนร 70 10 ฉนทามต (consensus) แนวทางการแกปญหาและการพฒนาดานการพฒนาตนเอง ...... 71 11 ฉนทามต (consensus) แนวทางการแกปญหาและการพฒนาดานรปแบบการคด .......... 72 12 ฉนทามต (consensus) แนวทางการแกปญหาและการพฒนาดานรปแบบการคด ........ 72 13 ฉนทามต (consensus) แนวทางการแกปญหาและการพฒนาดานการสรางวสยทศน รวมกน .......................................................................................................................... 73 14 ฉนทามต (consensus) แนวทางการแกปญหาและการพฒนาดานการเรยนรเปนทม .... …73 15 ฉนทามต (consensus) แนวทางการแกปญหาและการพฒนาดานการเรยนรเปนทม ..... …74 16 ฉนทามต (consensus) แนวทางการแกปญหาและการพฒนาดานการคดเชงระบบ ....... …74 17 ฉนทามต (consensus) แนวทางการแกปญหาและการพฒนาดานการคดเชงระบบ ....... …75 18 ฉนทามต (consensus) แนวทางการแกปญหาและการพฒนาดานการใชเทคโนโลย ...... …75 19 ฉนทามต (consensus) แนวทางการแกปญหาและการพฒนาดานการใชเทคโนโลย ...... …76

(11)

สารบญภาพ

ภาพท หนา 1 โมเดลองคประกอบขององคกรแหงการเรยนร ................................................................. 37 2 กรอบแนวคดการวจย (Conceptual Framework) ....................................................... 57

1

บทท 1

บทน า ความเปนมาของปญหา ยคโลกาภวตน หรอ ยคสงคมเศรษฐกจฐานความร ( Knowledge-Based Society and Economy) เปนยคทมการเปลยนแปลงเกดขนตลอดเวลาและรวดเรว โดยเฉพาะการเปลยนแปลงทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย การบรหารจดการในทกสาขาวชาชพโดยผบรหารจ าตองปรบตวเองเพอใหเกดความส าเรจ ความกาวหนาและความไดเปรยบขององคกร (สวธดา จรงเกยรตกล, 2557, น. 2; ธระ รญเจรญ , 2553, น. 1) การเปลยนแปลงทส าคญ ไดแก การพฒนาเทคโนโลยและสนคาใหม ๆ เพอการผลตหรอการใหบรการ การเปลยนแปลงของผบรโภค โดยมผสงอายมากขน ความตองการสนคาอปโภค บรโภค หรอบรการ จะเนนความสะดวกและรวดเรวมากขน การมคแขงขนเพมขนทงในและตางประเทศ นอกจากนระเบยบ ขอบงคบ หรอกฎหมายตาง ๆ อาจตองมการปรบเปลยนเพอมใหเปนอปสรรคตอการด าเนนงาน (Brown, 2010 อางถงใน เนตรพณณา ยาวราช , 2558, น. 69) ดานการคมนาคม การตดตอ สอสาร กจะทเปนไปอยางรวดเรวและไรพรมแดน หนวยงานราชการ รฐวสาหกจ หรอภาคเอกชนจ าเปนตองปรบตวเพอใหทนตอการเปลยนแปลง หากองคกรใดตองการสรางความไดเปรยบในการแขงขนอยางยงยนแลว องคกรนนกตองปรบตวใหเปนองคกรแหงการเรยนร (Learning Organization) นนคอจะตองใหความส าคญกบการเรยนรของบคคลหรอกลมบคคลภายในองคกรอยางสม าเสมอ (กตต ศศวมลลกษณ และ จราพร วงศวฒ , 2558, น. 111) การเปลยนแปลงทางสงคมทนาสนใจ ไดแก การรวมตวกนของประเทศในภมภาคตาง ๆ ของโลก เพอสรางความรวมมอซงกนและกน ดงเชน การรวมตวของประชาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต ( Association of South East Asian Nations) ซงเรยกยอ ๆ วา อาเซยน (ASEAN) นน เปนการรวมตวกนของประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต 10 ประเทศ ไดแก ไทย อนโดนเซย มาเลเซย ฟลปปนส สงคโปร บรไน เวยดนาม ลาว พมา และกมพชา โดยมวตถประสงคส าคญในการจดตงทก าหนดไวในปฏญญากรงเทพฯ (Bangkok Declaration) ม 7 ประการ ไดแก 1) สงเสรมความรวมมอและความชวยเหลอซงกนและกนในทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม เทคโนโลย วทยาศาสตร และการบรหาร 2) สงเสรมสนตภาพและความมนคงสวนภมภาค 3) เสรมสรางความเจรญรงเรองทางเศรษฐกจ พฒนาการทางวฒนธรรมในภมภาค 4) สงเสรมใหประชาชนในอาเซยน มความเปนอยและคณภาพชวตทด 5) ใหความชวยเหลอซงกนและกนในรปของการฝกอบรมและการวจย และสงเสรมการศกษาดานเอเชยตะวนออกเฉยงใต 6) เพมประสทธภาพของการเกษตรและอตสาหกรรม การขยายการคา ตลอดจนการปรบปรงการขนสงและการคมนาคม และ 7) เสรมสรางความรวมมออาเซยนกบประเทศภายนอกองคการความรวมมอแหงภมภาคอนๆ และองคการระหวางประเทศ (ส านกการประชาสมพนธตางประเทศ, 2555, น. 6-7)

2

แนวทางการพฒนาการศกษาของอาเซยนนน อาเซยนใหความส าคญกบการศกษา โดยเหนวา “การศกษาเปนกญแจส าคญทจะน าไปสการเรยนร” จงสนบสนนการพฒนาความร ทกษะการเรยนร ความรวมมอทางการศกษา โดยเฉพาะการศกษาขนพนฐานและสนบสนนทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 ซงไดแก ทกษะการแกปญหา การคดวเคราะห การเรยนรนวตกรรม การสอสารขามวฒนธรรม ความรวมมอ สอสารสนเทศและการศกษา โดยมงใหเยาวชนสามารถน าสงทไดเรยนรไปประยกตใชกบสงคมโลกทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว เพออนาคตทดของตนเอง ครอบครวและภมภาคอาเซยน (ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา, 2557, น. 5) แนวคดในเรองทกษะศตวรรษท 21 ของเดกไทย เปนเรองทไดรบความสนใจจากนกการศกษาไทยเปนอยางมาก จากการศกษา วเคราะห พบภาพลกษณทส าคญของเดกไทยในยคน คอ เดกไทยตองเปนพลเมองไทย พลเมองอาเซยน และพลโลกทมคณภาพ เดกไทยควรมทกษะส าคญส าหรบด ารงชวตในโลกปจจบนไดอยางมความสข คอ ตองมคณธรรมและจรยธรรมน าหนาและมทกษะ 2 กลมทมความสมพนธกน คอ ทกษะ 4 R (Read, (W)rite, (A)rithmetics, Reasoning) และ กลม 7C ดงน “กลม 4 R ประกอบดวย 3 ทกษะหลกคอ 1) การรหนงสอ ( Literacy) คอความสามารถอาน (Read) อยางเขาใจและการเขยน (W)rite อยางมคณภาพ 2) การเรยนรจ านวน (Numeracy) คอ ทกษะการใชตวเลข ความนาจะเปน สถต ทกษะการชง ตวง วด เปนตน 3) การใชเหตผล (Reasoning) คอความสามารถในการอปนย นรนย การใหค าตอบแบบคาดคะเน การอปมาอปไมย และการใชเหตผลเชงจรยธรรม และกลม 7C ประกอบดวย 7 ทกษะหลกไดแก 1) ทกษะการแกปญหาอยางสรางสรรค ( Creative Problem Solving Skills) คอความสามารถของบคคลผมปญญาในการคนควา การแกปญหาและผลตผลงานเชงสรางสรรค 2) ทกษะการคดอยางมวจารณญาณ (Critical Thinking Skills) คอความสามารถอยางช านาญในการคดทจะท า หรอไมท า เชอหรอไมเชอ ในเหตการณของกจกรรมชวตประจ าวนและชวตการท างาน 3) ทกษะการท างานอยางรวมพลง (Collaborative Skills) คอความสามารถอยางเชยวชาญในการท างานเปนกลม เปนทม แบบรวมมอรวมใจ แบบรวมพลง ท าใหงานส าเรจ และผท ามความสข 4) ทกษะการสอสาร (Communicative Skills) คอ ทกษะการรหนงสอ หมายถง ความสามารถในการอาน ฟง เขยน พด คอ อานอยางเขาใจ ฟงอยางเขาใจ เขยนอยางมคณภาพ พดอยางสอสารโดยตรงงายตอความเขาใจ 5) ทกษะการใชคอมพวเตอร (Computing Skills) คอความสามารถอยางเชยวชาญในการใชคอมพวเตอรเปนเครองมอในการคนหาความร ตลอดจนใชเพอการออกแบบและผลตผลงานเชงนวตกรรม 6) ทกษะอาชพและทกษะการใชชวต (Career & Life Skills) คอ ความสามารถเชยวชาญในอาชพทตนสนใจและถนด ซงมฐานจากการเรยนในระดบพนฐานมากอน การมอาชพท าใหชวตมความสข จงน าไปสความเชยวชาญในการใชชวตอยางมคณภาพ และ 7) ทกษะการใชชวตในวฒนธรรมตางชาต ( Cross-Culture Skills) คอความสามารถอยางช านาญในการใชชวตอยางเปนสขทจะอยรวมกน รเรา รเขาในวถชวต การเมอง เศรษฐกจและสงคม รวมทงประเพณและวฒนธรรมของตางชาต ตางประเทศ ทงประชาคมอาเซยนและประชาคมโลก” (พมพนธ เดชะคปต และพเยาว ยนดสข, 2556, น. 155-156) การท าใหนกเรยนมทกษะในศตวรรษท 21ไดนน ครเปนผทมบทบาทส าคญในการสรางและ ฝกทกษะเหลานนใหเกดขนกบนกเรยน โดยครไทยจะตองมความร ในวชาชพและมทกษะใน

3

ศตวรรษท 21 กลาวคอ ครไทยจะตองมคณธรรมน าหนา เปนนกเรยนร ( Learner) มความเปนผน า (Leadership) และเปนนวตกร (Innovator) ผสรางนวตกรรมการเรยนร ถาระบบการพฒนาศกยภาพคร ท าใหครมลกษณะดงกลาวได ครกจะสามารถผลตนกเรยนใหมลกษณะดงกลาวไดเชนเดยวกน (พมพนธ เดชะคปตและพเยาว ยนดสข, 2556, น. 157) รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ( 2550, น. 23-24) ไดก าหนดใหรฐพฒนาคณภาพและมาตรฐานการจดการศกษาในทกระดบ ทกรปแบบใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจและสงคม พฒนาคณภาพครและบคลากรทางการศกษาใหกาวหนาทนการเปลยนแปลงของสงคมโลก ดงนนผทเกยวของกบการศกษาทกฝาย จะตองรวมมอกนผลกดนใหระบบการศกษาไทยสามารถสรางเดกไทยใหมคณภาพ มความรและทกษะไดอยางแทจรง นอกจากนนยงตองหนมาพฒนาคร และบคลากรตาง ๆ ทเกยวของกบการจดการศกษาใหเปนผมความร ความสามารถ และมองเหนลทางทจะพฒนาการจดการศกษาใหเจรญกาวหนา เปนไปตามยคสมยของส.งคมทขยายตวเปนสงคมใหญ คอ สงคมระดบโลกตอไป ซงสอดคลองกบแนวทางการบรหารการศกษาของพลเอกประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตรคนปจจบน ซงทานไดกลาวไว สรปความไดวา บคลากรทางการศกษาทกคนจะตองขบเคลอนไปดวยกนเพอพฒนาคนไทยใหเทาเทยมกน ผบรหารจะตองเขาใจระบบการศกษาของโลกและอาเซยน คดใหซบซอน ลดอตตาตนเอง ใหความรวมมอและรวมกนแกปญหาทางการศกษา สรางความเชอมโยงกนและ บรณาการการปฏบตงานในองคกรใหประสานสมพนธกนในทกมต เพอใหไดผลผลตทางการศกษาทด คอ ไดคนดมคณภาพและคณธรรม (คณะกรรมการปฏรปการศกษาและการพฒนาทรพยากรมนษย, 2558, น. 1-2) ในเรองการเปลยนแปลงนนเปนเรองทผบรหารควรใหความสนใจ เพราะการเปลยนแปลงเปนรากฐานในการอยรอดขององคกร การบรหารการเปลยนแปลงใหประสบผลส าเรจ นนผบรหารจะตองสรางทศนคตทด สรางความรวมมอจากบคลากร โดยใชเทคนคตาง ๆ และตองใชรปแบบการสอสารทด ใหค าแนะน าและค าปรกษาทด จงจะไดรบความรวมมอและและไดรบความส าเรจจากการเปลยนแปลงในองคกร (เนตรพณณา ยาวราช, 2558, น. 40) องคกรใดมการเปลยนแปลงอยางลาชา องคนนจะเกดความลาสมย ขาดความศรทธาจากสงคม ซงองคกรทางราชการไทยถกมองวา มความลาสมยในเรองตาง ๆ มการทจรตประพฤตมชอบ มการบรหารงานแบบศนยรวมอ านาจ ขาราชการไมมคณภาพ มทศนคตและคานยมทไมดตอองคกร ไดรบคาตอบแทนไมเหมาะสม ไมมเทคโนโลยสมยใหมใชในการท างาน จงควรเปลยนมาพฒนาใหองคกรทางราชการไทยเปนองคกรแหงการเรยนรทมการใชเทคโนโลยชวยในการท างาน ปฏรประบบราชการใหทนสมย และการใหบคลากรมสวนรวม มการพฒนาทรพยากรมนษย (เนตรพณณา ยาวราช , 2558, น. 41) ในการพฒนาระบบราชการนนอยในความรบผดชอบของส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (กพร.) ซงหนวยงานนมภารกจในการสงเสรมสนบสนนใหหนวยราชการไดปฏบตตามพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 หมวด 3 มาตรา 11 โดยก าหนดไวเปนขอความวา “สวนราชการมหนาทพฒนาความรในสวนราชการ เพอใหมลกษณะเปนองคกรแหงการเรยนรอยางสม าเสมอ โดยตองรบรขอมลขาวสาร และสามารถประมวลผลความรในดานตาง ๆ เพอน ามาประยกตใชในการปฏบตราชการไดอยางถกตอง

4

รวดเรว เหมาะสมกบสถานการณ รวมทงตองสงเสรมและพฒนาความรความสามารถ สรางวสยทศนและปรบทศนคตของขาราชการในสงกด ใหเปนบคคลทมประสทธภาพและมการเรยนรรวมกน” (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา , 2551, น. 57-58) ความรความเขาใจในเรององคกรแหงการเรยนรนน ศศกร ไชยค าหาญ ( 2550, น. 2) กลาววา “องคกรแหงการเรยนร เปนการพฒนาองคกรรปแบบหนงทตองการใหองคกรกาวไปสความส าเรจ” อมพร ปญญา (2553, น. 21) กลาววา “องคกรแหงการเรยนรเปนเครองมอในการบรหารแนวใหม ทเนนความส าคญไปทการพฒนาบคลากรใหตนตวพรอมทจะเรยนรอยตลอดเวลา ตามหลกวนย 5 ประการ (The Fifth Discipline) ตามแนวคดของ Senge (2006, pp. 5-10) ไดแก 1) การพฒนาตนเอง (Personal Mastery) 2) รปแบบการคด (Mental Models) 3) การสรางวสยทศนรวมกน (Building Shared Vision) 4) การเรยนรเปนทม (Team Learning) และ 5) การคดเชงระบบ ( Systems Thinking) ทงนเพอใหบคลากรมศกยภาพในการปฏบตงานไดถกตอง เหมาะสมและรวดเรว รองรบการเปลยนแปลงทจะเกดขนในอนาคต” สวน Marquardt and Reynolds (1994, pp. 132-158) สวพกตร เวศมวบลย ( 2551, น. 232 ) จฑาพร บญวรรณ (2553, น. 223) ประไพทพย ลอพงษ ( 2554, น. 310) วชต แสงสวาง ( 2555, น. 308) บญเลศ เตกสงวน (2555, น. 111) และคนอน ๆ ตางเหนวาการใชเทคโนโลย เปนองคประกอบส าคญองคประกอบหนงของความเปนองคกรแหงการเรยนร แนวคดเรององคกรแหงการเรยนรไดเขามาสการศกษาระดบมธยมศกษาของไทย โดยส านกงานคณะกรรมการขาราชการครไดบรรจเรององคกรแหงการเรยนรเขาไปในหลกสตรฝกอบรมผบรหารสถานศกษาเพอเขาสต าแหนงสายงานบรหารในสถานศกษาระดบมธยมศกษา และสถานศกษาหลายแหงไดน าไปก าหนดเปนวสยทศน หรอแผนกลยทธในสถานศกษา จงเปนสงทแสดงใหเหนวาแนวคดในเรององคกรแหงการเรยนรไดมการน าไปปรบใชแลว (สรพงศ เออศรพรฤทธ , 2547, น. 3) จากการศกษาปญหาในการบรหารการศกษาในระดบมธยมศกษาของไทยในชวง 10 ปแรกของศตวรรษท 21 (คศ. 2000-2010) พบวากระบวนการบรหารบคคลลมเหลว การบรหารจดการแบบมสวนรวมลมเหลว การบรหารจดการในรปแบบของเครอขายโรงเรยนยงไมมประสทธภาพและไมไดมการพฒนาอยางจรงจง ระบบกรรมการเขตพนทและกรรมการสถานศกษา ยงไมมประสทธภาพ กระบวนการเรยนการสอนยงไมไดมาตรฐาน กระบวนการสงเสรมคณลกษณะหรอทกษะทจ าเปนยงไมมประสทธภาพ ไมมรปแบบทเปนรปธรรม รวมทงไมมการวจยและพฒนาอยางตอเนอง ระบบผลต คดเลอก นเทศ พฒนา สงเสรม และควบคมคณภาพครไมมประสทธภาพ ผลผลตทางการศกษายงไมเปนไปตามเปาหมาย โดยพบวา ผลสมฤทธตามหลกสตรระดบชาตและระดบนานาชาตต ามาก เดกยงไมเปนนกอาน ไมเปนนกคดวเคราะห ขาดทกษะชวต หมกมนกบสงเสพตด (สพกตร พบลย, 2557, น. 5-6) จากการตดตามผลการปฏรปการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐานในจงหวดภาคใตพบวาสถานศกษาหลายแหงในภาคใตยงด าเนนการสรางการเรยนรตามแนวปฏรปการเรยนรและสรางองคกรแหงการเรยนรไมสอดคลองกบนโยบายของกระทรวงศกษาธการ (กระทรวงศกษาธการ , 2546, น. 10) นนคอสถานศกษาขนพนฐานในจงหวดภาคใตมความเปนองคกรแหงการเรยนรอยใน

5

ระดบต า (กรมสามญศกษา , 2545, น. 7) สรพงศ เออศรพรฤทธ ( 2547, น. 173) จงไดอนมานวาสถานศกษาขนพนฐานในจงหวดภาคใตยงไมเปนองคกรแหงการเรยนร ซงตองหาแนวทางการพฒนาการศกษาของสถานศกษาขนพนฐานในจงหวดภาคใตทงในระดบประถมศกษาและระดบมธยมศกษาใหเปนองคกรแหงการเรยนร เขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตประกอบดวยจงหวด ยะลา ปตตาน นราธวาส สตล และ 4 อ าเภอของจงหวดสงขลา ไดแก อ าเภอนาทว จะนะ เทพาและ สะบายอย เปนพนทซงมประชากรหลากหลายทางเชอชาต ศาสนาและวฒนธรรม สวนใหญเปนชาวไทยเชอสายมลาย นบถอศาสนาอสลาม มเอกลกษณเฉพาะตวทแตกตางไปจากพนทอน ๆ รฐบาลจงใหความส าคญ โดยก าหนดใหเปน “เขตพฒนาพเศษเฉพาะกจ”ทจะตองด าเนนนโยบายในการพฒนาและแกปญหาในดานตาง ๆ โดยเฉพาะดานการศกษา เพอสรางความรสกผกพน และความเปนอนหนงอนเดยวกนของผคนเพอความเปนเอกภาพและสนตสขใหเกดขนในพนท (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา , 2552, น. ฆ -ง) ปญหาทางการศกษาทพบคอ นกเรยนขาดความสามารถในการสอบแขงขนเพอเขาศกษาตอ นกเรยนใชเวลาจ านวนมากเรยนเนอหาซ าซอนกนเนองจากการจดการศกษายงขาดความเชอมโยงกน แมรฐจะใชความพยายามในการพฒนาการศกษาในพนทอยางตอเนองแตผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนกยงอยในระดบต ากวาภาพรวมของประเทศ อนเนองจากปญหาความแตกตางดานเชอชาต ศาสนา ปญหาความยากจนของประชาชน ปญหาความไมสงบในพนท จ านวนโรงเรยนของภาครฐทไดรบผลกระทบจากการถกเผายงคงเพมขนอยางตอเนอง สงผลกระทบตอขวญก าลงใจของครและบคลากรทางการศกษา (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา , 2552, น. ง-จ) ผวจยไดวเคราะหปญหาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตจากรายงานวจย เรอง สภาพปญหาการจดการศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจ จงหวดชายแดนภาคใต (เสรมศกด วศาลาภรณและคณะ , 2552, น. 161-175) พบวา โรงเรยนมธยมศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตมปญหาในเรองความเปนองคกรแหงการเรยนร สรปได 6 ดาน คอ 1) ปญหาดานการพฒนาตนเองของโรงเรยน ไดแก คณภาพการศกษาในพนทไดรบการประเมนใหอยในระดบต าเมอเทยบกบการศกษาในสวนอนของประเทศ ปญหาการใชภาษาไทย ปญหาครขาดความรและเทคนคการสอน 2) ปญหาดานรปแบบการคด ไดแก การมองไมเหนคณคาของการศกษา 3) ดานการสรางวสยทศนรวมกน ไดแก ขาดการมสวนรวมของทองถนในการก าหนด ด าเนนการและการตดสนใจ 4) ดานการเรยนรเปนทม ไดแก การมสวนรวมของชมชนมความออนแอ ขาดความเปนอนหนงอนเดยวกนในกลมชน 5) ดานการคดเชงระบบ ไดแก หลกสตร และสอการสอน องคประกอบเนอหาของหลกสตรของโรงเรยนไมเชอมโยง และไมสอดคลองกบสภาพสงคม วถชวตและความตองการของประชาชน ขาดการบรณาการทรพยากรทางการศกษาทมอยมากมายเพอน ามาใชใหเกดประโยชนอยางเตมท 6) ดานการใชเทคโนโลย ไดแก ขาดสอและเทคโนโลย ขาดเครองมอสอสารททนสมยในการตดตอประสานงาน การรายงานขาว เหตการณ หรอเหตฉกเฉนทอาจเกดขน เปนตน จากสภาพปญหาของการจดการศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตดงทไดกลาวมาขางตนจงท าใหผวจยสนใจทจะศกษาสภาพ ปญหา และแนวทางการพฒนา

6

ความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต โดยผวจยสนใจทจะพฒนาองคกรทางการศกษาทเปนโรงเรยนใหเปนองคกรแหงการเรยนรตามแนวทางของ Senge (2006) ทเหนวาองคประกอบของความเปนองคกรแหงการเรยนรจะตองประกอบดวย 1. การพฒนาตนเอง (Personal Mastery) 2. รปแบบการคด (Mental Models) 3. การสรางวสยทศนรวมกน (Building Shared Vision) 4. การเรยนรเปนทม (Team Learning) และ 5. การคดเชงระบบ (Systems Thinking) และ และตามแนวทางของ Marquardt and Reynolds (1994) ทเหนวาการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนรจ าเปนตองอาศยการใชเทคโนโลย (Technology Application) ซงจะท าใหผบรหารโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตมแนวทางในการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนรเพอการพฒนาการศกษา และเพอการบรหารโรงเรยนใหสามารถกาวทนการเปลยนแปลงทเกดขนอยางรวดเรวและพรอมทจะกาวไปส Thailand 4.0 ทมการขบเคลอนประเทศดวยเทคโนโลย ความคดสรางสรรคและนวตกรรม และการเขาสประชาคมอาเซยนอยางมประสทธภาพตอไป ค าถามของการวจย

1. สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตเปนอยางไร 2. ปญหาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตในแตละดานมปญหาส าคญอะไรบาง

3. แนวทางการพฒนา ความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตแตละดานควรไดรบการพฒนาในลกษณะใด วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาสภาพและปญหาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต 2. เพอวเคราะหแนวทางการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนรในแตละองคประกอบของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต

7

ประโยชนของการวจย

1. ไดทราบสภาพและปญหาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต 2. กระทรวงศกษาธการและเขตพนทการศกษาทดแลการจดการศกษาระดบมธยมศกษาใน 5 จงหวดชายแดนภาคใต ไดขอมลเพอพฒนาการบรหารโรงเรยนมธยมศกษาใหเกดประสทธภาพและเปนโรงเรยนทมคณภาพ ขอบเขตของการวจย

1. ดานเนอหา การวจยครงนเปนการศกษาสภาพ ปญหา และแนวทางการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตจากองคประกอบ 6 ดาน ตามหลกการของ Senge และ Marquardt & Reynolds 1.1 การพฒนาตนเอง (Personal Mastery) 1.2 รปแบบการคด (Mental Models) 1.3 การสรางวสยทศนรวมกน (Building Shared Vision) 1.4 การเรยนรเปนทม (Team Learning) 1.5 การคดเชงระบบ (Systems Thinking) 1.6 การใชเทคโนโลย (Technology Application) 2. ผใหขอมลการวจย 2.1 ผใหขอมลการวจยเกยวกบ สภาพ และปญหา ความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ไดแก ครผสอนตามขนาดกลมตวอยางของ Krejcie & Morgan (1970, pp. 607-610) ซงก าหนดไวจ านวน 291 คน ใชการสมอยางงายตามอตราสวนจากประชากรครซงมทงหมด 1,248 คน จากโรงเรยนขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต จ านวน 10 โรงเรยน เพอใหมครจากทกโรงเรยนเปนตวแทนครบทง 10 โรงเรยน แตสามารถน าขอมลจากแบบสอบถามทสมบรณมาวเคราะหขอมลได จ านวน 249 ฉบบ ดงนนผใหขอมลซงเปนครผสอนจงมจ านวน 249 คน 2.2 ผใหขอมลการวจยเกยวกบแนวทางการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตไดแก ผบรหารโรงเรยนและผทรงคณวฒจ านวน 13 คน ซงไดจากการคดเลอกแบบเจาะจง (Purposive Selection) จากบคคล 4 กลม ดงน 2.2.1 กลมอาจารยมหาวทยาลย ไดแก อาจารยผสอนในมหาวทยาลยทสอนในสาขาวชาการบรหารการศกษาระดบปรญญาเอก หรอเปนผมความรความสามารถเชงบรหารและความรเรององคกรแหงการเรยนร มต าแหนงทางวชาการตงแตผชวยศาสตราจารยขนไป จ านวน 3 คน

8

2.2.2 กลมผบรหารสถานศกษาโรงเรยนมธยมศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 15 หรอ เขต 16 มวทยฐานะช านาญการพเศษขนไป เปนผบรหารสถานศกษาทมความสามารถและมผลงานจนไดรบการยกยองใหเปนผบรหารดเดนในดานตาง ๆ จ านวน 4 คน 2.2.3 กลมศกษานเทศก ทรบผดชอบหรอเคยรบผดชอบการจดการศกษาระดบมธยมศกษาในภาคใต มวทยฐานะเชยวชาญขนไป จ านวน 3 คน 2.2.4 กลมครผสอน เปนครผท าการสอนหรอเคยท าการสอนในโรงเรยนมธยมศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 15 หรอ เขต 16 มผลงานดเดน และมวทยฐานะเชยวชาญขนไป จ านวน 3 คน 3. พนทการศกษา พนทส าหรบท าการวจยในครงน ไดแก โรงเรยนใน เขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ประกอบดวย โรงเรยนในจงหวด ยะลา ปตตาน นราธวาส สตล และ โรงเรยนใน 4 อ าเภอของจงหวดสงขลา ไดแก โรงเรยนในอ าเภอ นาทว จะนะ เทพา และสะบายอย นยามศพทเฉพาะ

1. ความ เปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน หมายถง คณลกษณะและพฤตกรรมของบคคลในโรงเรยนในแตละองคประกอบของความเปนองคกรแหงการเรยนรทโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญปฏบตอยจรง ซงในวจยนผวจยยดคณลกษณะตามแนวคดของ Senge และMarquardt & Reynolds องคประกอบทง 6 ดาน ประกอบดวยดานตาง ๆ ดงน

1.1 การพฒนาตนเอง (Personal Mastery) หมายถง พฤตกรรมของบคคลในโรงเรยนทตองพฒนาศกยภาพของตนเองจากการเรยนร การฝกฝน การปฏบตตนในการปฏบตงานในองคกร 1.2 รปแบบการคด (Mental Models) หมายถง พฤตกรรมของบคคลในโรงเรยนทเกยวของกบความเชอ ทศนคต วฒภาวะและประสบการณทเหมะสมในการปฏบตงานในองคกร 1.3 การสรางวสยทศนรวมกน (Building Shared Vision) หมายถง พฤตกรรมของบคคลในโรงเรยนทเกยวของกบความมงมนทมเทและตงใจปฏบตงานเพอใหเกดความส าเรจตามวตถประสงคและเปาหมายขององคกร 1.4 การเรยนรเปนทม (Team Learning) หมายถง พฤตกรรมของบคคลในโรงเรยนทเกยวของกบเขาใจความแตกตางระหวางบคคล ชวยเหลอ เกอกลในการปฏบตงานและการพงพาอาศยการปฏบตงานรวมกนดวยความรกความสามคค 1.5 การคดเชงระบบ ( Systems Thinking) หมายถง พฤตกรรมของบคคลในโรงเรยนทมความสามารถในการคดวเคราะห ความมเหตผล เขาใจธรรมชาตของสงคมและการอยรวมกนอยางมเหตผล

9

1.6 การใชเทคโนโลย ( Technology Application) หมายถง พฤตกรรมของบคคลในโรงเรยนทมความสามารถและทกษะในการใชอปกรณและเทคโนโลยสมยใหมเพออ านวยความสะดวกและพฒนาศกยภาพของตนในการปฏบตงาน 2. สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน หมายถง สภาพตามความเปนจรงของโรงเรยนทไดจากการตอบแบบสอบถามของครในโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ใน 6 ดาน ไดแก ดาน การพฒนาตนเอง รปแบบการคด การสรางวสยทศนรวมกน การเรยนรเปนทม การคดเชงระบบ และดานการใชเทคโนโลย

3. ปญหาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน หมายถง ปญหาทไดมาจากการหาคาความถทมคาสงสด ทไดจากการระบปญหาหรอประเดนส าคญทเปนอปสรรคตอความเปนองคกรแหงการเรยนรตามสภาพจรงของโรงเรยนจากครในโรงเรยน

4. แนวทางการพฒนาคว ามเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน หมายถง แนวคด แนวทางการพฒนาหรอขอเสนอแนะทผทรงคณวฒ จ านวน 13 คน ไดใหการสมภาษณแก ผวจยและเปนฉนทามตของผทรงคณวฒ 5. ผใหขอมลการวจย หมายถง บคลากรภายในและภายนอกโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ซงในวจยนจ าแนกเปน 2 กลมดงน 5.1 ครผสอน หมายถง บคลากรภายในโรงเรยนซงเปนผใหขอมลการวจยเกยวกบสภาพและปญหาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนแตละดาน 5.2 ผทรงคณวฒ หมายถง บคลากรภายในและภายนอกโรงเรยนซงสามารถใหขอมลการวจยเกยวกบแนวทางการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนรในแตละดาน โดยพจารณาจากบคคลซงไดรบการพจารณาวาเปนผมความร ความสามารถและประสบการณทสามารถใหแนวคดและแนวทางในการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนร 6. โรงเรยนขนาดใหญ หมายถง โรงเรยนมธยมศกษาทมจ านวนนกเรยนมากกวา 1,500 คน จ านวน 10 โรง ซงอยในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต 7. เขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต หมายถง พนทตามประกาศส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานเรอง จดตงส านกงานพฒนาการศกษาเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต เปนส านกภายใน ลงวนท 29 พฤศจกายน 2550 ประกอบดวยจงหวด ยะลา ปตตาน นราธวาส สตล และ 4 อ าเภอของจงหวดสงขลา ไดแกอ าเภอ นาทว จะนะ เทพา และสะบายอย 8. ประสบการณ หมายถง ระยะเวลาการปฏบตงานโดยเฉลยของครทเปนกลมตวอยาง จ านวน 249 คน ตงแตวนเรมบรรจเขารบราชการจนถงวนทตอบแบบสอบถามการวจย ในวจยนจ าแนกประสบการณการปฏบตงานของครเปน 2 ระดบ ดงน 8.1 ประสบการณมาก หมายถง ระยะเวลาการปฏบตงานของคร มากกวาหรอเทากบ คาเฉลย 12 ป 8.2 ประสบการณนอย หมายถง ระยะเวลาการปฏบตงานของครนอยกวาคาเฉลย 12 ป

10

บทท 2

แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ การ วจยในบทนเปนการวเคราะห หลกการ แนวคด ทฤษฎ และผลงาน วจยตาง ๆ เพอเปนขอมลในการวเคราะหสภาพ ปญหา และแนวทางการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต โดยผวจยไดแบงสาระตาง ๆ ไวดงน

1. บรบททวไปของจงหวดในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต 2. แผนยทธศาสตรการศกษาเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต 3. การจดการศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต

4. ปญหาและความทาทายของการจดการศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต 5. แนวคดในเรองการพฒนาองคกร

6. แนวคด หลกการและทฤษฎทเกยวของกบความเปนองคกรแหงการเรยนร 6.1 ความหมายขององคกรแหงการเรยนร 6.2 กระบวนการขององคกรแหงการเรยนร 7. งานวจยทเกยวของ 8. กรอบแนวคดทใชในการวจย

บรบททวไปของจงหวดในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต จงหวด ทอยในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ประกอบดวย จงหวด ปตตาน ยะลา นราธวาส สตล และ 4 อ าเภอของจงหวดสงขลา คอ อ าเภอ นาทว จะนะ เทพา และสะบายอย ลกษณะของพนทในแถบนมความแตกตางไปจากพนทในภมภาคอนของประเทศ การบรหารจดการศกษาจงมลกษณะ ทแตกตางกนไป กระทรวงศกษาธการ ไดจดตงศนยประสานงานและบรหารการศกษาจงหวดชายแดนภาคใต (ศปบ.จชต.) เพอทท าหนาทประสานและบรหารจดการการศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต สภาพทวไปตลอดจนสภาวการณและบรบทแวดลอมทสงผลตอการพฒนาการศกษาของเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ซงศนยประสานงานและบรหารการศกษาจงหวดชายแดนภาคใต (2560, น. 1-4) ไดกลาวไว สรปไดดงน สภาพทวไป พนทจงหวดชายแดนภาคใต จะเชอมตอกบรฐตาง ๆ ของ ประเทศมาเลเซย นบเปนพนทยทธศาสตรส าคญ ในดานการพฒนาเศรษฐกจ สงคมและความมนคงของประเทศ มวฒนธรรม

11

ประเพณทองถน ทแตกตางจากจงหวดอน ในประเทศ แต มความเชอมโยงอยางใกลชด ทาง ดานเศรษฐกจและสงคมกบประเทศเพอนบาน คณะรฐมนตรมมตเหนชอบ และก าหนดใหจงหวดชายแดนภาคใตดงกลาวขางตน เปน เขตพฒนาพเศษเฉพาะกจ และกระทรวงศกษาธการไดประกาศใหใชชอการจดการศกษาวา “การจดการศกษาเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ” สภาพทวไปในแตละจงหวดทอยในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต กลาวโดยสงเขป ดงน

1. จงหวดปตตาน จงหวดปตตาน ตงอยภาคใตของประเทศไทย มเนอทประมาณ 1,940.35 ตารางกโลเมตร เปนจงหวดทเปน อาณาจกรเกาแกและมความเจรญรงเรอง เปนศนยรวมของประชากรหลากหลายเชอชาตศาสนามาตงแตในอดต ปจจบนนจงหวดปตตาน เปนแหลงชมชนทมผ คนอยอาศยหนาแนนโดยเฉพาะบรเวณลมน าปตตาน จากขอมลประชากร ของกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ณ เดอนธนวาคม 2558 มประชากรทงสน 694,023 คน ประชากรสวนใหญ รอยละ 87.40 นบถอศาสนาอสลาม รอยละ 12.55 นบถอศาสนาพทธ และรอยละ 0.05 นบถอศาสนาอน ๆ มมสยด 645 แหง วด 18 แหง และโบสถครสต 5 แหง

2. จงหวดยะลา เปนจงหวดทอยใตสดของประเทศไทย มพนทประมาณ 4,521 ตารางกโลเมตร จากขอมลประชากร ของกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ณ เดอนธนวาคม 2558 มประชากร ทงสน 518,189 คน ประชากรนบถอศาสนาอสลาม รอยละ 71.74 ศาสนาพทธรอยละ 28.02 และครสต รอยละ 0.24 มมสยด จ านวน 455 แหง วด 45 แหง โบสถครสต 5 แหงและอน ๆ จ านวน 2 แหง

3. จงหวดนราธวาส จงหวดนราธวาส มเนอททงหมด 4,475.43 ตารางกโลเมตร จากขอมลประชากรของกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ณ เดอนธนวาคม 2558 มประชากร ทงสน 783,082 คน นบถอศาสนาอสลาม รอยละ 82 นบถอศาสนาพทธ รอยละ 17 นบถอศาสนาครสตและศาสนาอน ๆ รอยละ 1 มมสยด 624 แหง วด 70 แหง และโบสถครสต 4 แหง ประชากรใชภาษาพดหลากหลาย เพราะมกลมชนหลายกลมมาตงถนฐานในจงหวดนราธวาส

4. จงหวดสตล จงหวดสตล เปนจงหวดสดเขตแดนใตของประเทศไทย ดานฝงทะเลอนดามนซง

เปนฝงทะเลดานตะวนตก มเนอทประมาณ 2,807.522 ตารางกโลเมตร เปนเกาะประมาณ 105 เกาะ มชายฝงทะเลยาว 144.80 กโลเมตร จากขอมลประชากร ของกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ณ เดอนธนวาคม 2558 มประชากร ทงสน 315,923 คน ประชาชนนบถอศาสนาอสลามรอยละ 74.10 นบถอศาสนาพทธรอยละ 25.81 นบถอศาสนาครสต และศาสนาอนๆ รอยละ 0.09 มมสยด 212 แหง วด 35 แหง และโบสถครสต 3 แหง

5. จงหวดสงขลา จงหวด สงขลาตงอย ทางฝงตะวนออกของภาคใตตอนลาง มพนท 7,393.889 ตารางกโลเมตร มขนาดใหญเปนอนดบท 3 ของภาคใต (รองจากจงหวดสราษฎรธาน และจงหวดนครศรธรรมราช ) จากขอมลประชากร ของกรมการปกครองกระทรวงมหาดไทย ณ เดอนธนวาคม

12

2558 มประชากรทงสน 1,410,577 คน ประชากรสวนใหญนบถอศาสนาพทธ รอยละ 64.71 นบถอศาสนาอสลาม รอยละ 31.98 นบถอศาสนาครสตและศาสนาอน รอยละ 3.31 แยกเปนสญชาตไทย : ตางสญชาต คดเปน 99 : 1 มวดจ านวน 398 แหง มสยด จ านวน 357 แหง และโบสถครสต จ านวน 12 แหง แผนยทธศาสตรการศกษาเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต 20 ป (พ.ศ. 2560-2579) ศนยประสานงานและบรหารการศกษาจงหวดชายแดนภาคใต (2560, น. 5-13) ไดกลาวถงการจดท า แผนยทธศาสตรการศกษาเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต 20 ป (พ.ศ.2560 – 2579) ไววา “มงใหการศกษาเปนกลไกในการสรางการอยรวมกนอยางสนตสขในสงคมพหวฒนธรรม การเพมโอกาสและความเสมอภาคในการเขาถงบรการการศกษาทมคณภาพและมาตรฐานของประชาชนทกชวงวย ทกกลมเปาหมาย เพมประสทธภาพการบรหารจดการศกษา ทเนนการบรณาการทกระดบ พฒนาก าลงคนทสอดคลองกบความตองการของตลาดงานในพนทและการพฒนาของประเทศ การมสวนรวมในการจดการศกษาของทกภาคสวนในสงคม ผานการสรางความรความเขาใจการรบร การยอมรบและพรอมทจะเขา มามสวนรวมในการด าเนนงานของผเกยวของทกภาคสวน เพอใหการด าเนนงานบรรลผลส าเรจตามเปาหมายทก าหนด โดยไดก าหนดกรอบทศทางและเปาหมายของแผนยทธศาสตรการศกษาของเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตทสนองตอบหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง และยทธศาสตรพระราชทาน “เขาใจ เขาถง และพฒนา”ตามพระราชด ารของสมเดจพระเจาอยหวฯ สอดคลองกบยทธศาสตรประเทศไทย ระยะ 20 ป พ.ศ.2560 – 2579 แผนการศกษาแหงชาต ระยะ 20 ป พ.ศ.2560 – 2579 และสภาวการณทเปลยนแปลงของกระแสโลกาภวฒนในโลกศตวรรษท 21” สอดคลองกบค ากลาวเนนย าเกยวกบการท างานของนายกรฐมนตร (พลเอกประยทธ จนทรโอชา ) ทวา “ควรสรางการรบรและความเขาใจใหเกดขนในหนวยงานและสถานศกษาของตนเอง ตลอดจนผปกครอง พนองประชาชน องคกรภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสงคมในพนทจงหวดชายแดนภาคใต จ านวน 521 องคกร เพราะเมอมความเขาใจเกดขน ทกคนจะมสวนเขาถง และรวมพฒนาอนจะสงผลใหความส าเรวตามเปาหมายทไดก าหนดไวเกดขนโดยเรว” (ศนยประสานงานและบรหารการศกษาจงหวดชายแดนภาคใต , 2560, น. 5) วสยทศน สงคมจงหวดชายแดนภาคใตมความปลอดภย ปราศจากเงอนไขความรนแรง วถชวต ของทกคนไดรบการปกปอง พฒนาบนพนฐานสงคมพหวฒนธรรม และมสวนรวมในระบวนการเสรมสรางสนตสขอยางยงยน วตถประสงค เพอใหการแกไขปญหามความสอดคลองและตรงกบสภาพปญหา กรอบแนวคดและวสยทศน จงไดก าหนดวตถประสงคของนโยบาย รวม 6 ขอ ดงน

13

1. เพอใหจงหวดชายแดนภาคใตมความปลอดภย สงบสนต มความไวเนอเชอใจตอกนปราศจากเงอนไขทเออตอการใชความรนแรงจากทกฝาย 2. เพอพฒนาการมสวนรวมของทกฝายในพนท ใหประชาชนไดเขามามสวนรวมในการพฒนาและแกไขปญหาจงหวดชายแดนใต 3. เพอใหสงคมไทยและสงคมในพนท ยอมรบและเหนคณคาของการอยรวมกนภายใตสงคมพหวฒนธรรม และรบผดชอบรวมกนในการแกไขปญหาจงหวดชายแดนใต 4. เพอพฒนาศกยภาพของคน สงคมและเศรษฐกจใหสอดคลองกบความหลากหลายทางวฒนธรรมและภมปญญาทองถน มความเสมอภาค และเปนธรรมในสงคมอยางทวถง ใหเปนพนฐานทนาอย นาทองเทยวและนาลงทน 5. เพอสรางความเชอมน และสรางหลกประกนความตอเนองของกระบวนการพดคยเพอสนตสขจงหวดชายแดนใต ซงก าหนดเปนวาระแหงชาต และเตรยมความพรอมในการเขามามสวนรวมของทกฝายทเกยวของ ภายใตสภาวะแวดลอมทเออตอการแสวงหาทางออกจากความขดแยง 6. เพอสรางความเขาใจเกยวกบสถานการณความเปนจรงทเกดขนตอสงคมทงในประเทศและตางประเทศ ใหเกดการสนบสนน และมบทบาทเกอกลการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต แนวทาง ขบเคลอนแผนยทธศาสตรการศกษาเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตสการปฏบต ศนยประสานงานและบรหารการศกษาจงหวดชายแดนภาคใต (2560, น. 5-13) ไดแสดงแนวทางขบเคลอนแผนยทธศาสตรการศกษาเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตส การปฏบต ไว 3 ขอ คอ 1) การสรางความรความเขาใจกบทกภาคสวน โดยใหตระหนกถงความส าคญและรวมผลกดนแผน ยทธศาสตรน สการปฏบต มการด าเนนการ สรางความเขาใจ กบทกภาคสวน ถงกรอบทศทาง เปาหมายของแผนยทธศาสตรการศกษาฯ โดยสอสารประชาสมพนธอยางเหมาะสม ใหเขาถงกลมเปาหมาย ผานบคคลสอมวลชน ทกระดบ กจกรรม สอสมยใหมทเขาใจงาย มการสรางเครอขายเพอกระจายขอมลขาวสารไปยงพนทตาง ๆ 2) สรางความเชอมโยงระหวางแผนยทธศาสตรการศกษาฯ ระยะ 20 ป พ.ศ.2560 –2579 แผนพฒนาการศกษาระยะ 5 ป แผนปฏบตการประจ าปของหนวยงานท าการผลกดนใหกลยทธ และแนวปฏบตของกลยทธ ไปสการปฏบต ผานศนยประสาน งานและบรหารการศกษาจงหวดชายแดนภาคใตสหนวยงานการศกษาและสถานศกษาทกระดบ 3) สรางชองทางใหประชาสงคมมสวนรวมในการจดการศกษา และมโอกาสแสดงความคดเหนอยางกวาง ขวางทงในระดบนโยบายและพนท เปดพนทสาธารณะ เปนเวทการระดมความคดในรปแบบตาง ๆ เชน การสานเสวนา การจดเวทประชาคมรวมถงการใชเครอขายออนไลนส าหรบแลกเปลยนเรยนร ด าเนนกจกรรมตาง ๆ เพอพฒนาการศกษาของเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต

14

การจดการศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ศนยประสานงานและบรหารการศกษาจงหวดชายแดนภาคใต (2560, น. 14-31) ได กลาวถงการจดการศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ในเรอง ขอมลทวไป คณภาพทางการศกษา โดยพจารณาจากผลวเคราะหการทดสอบทางการศกษาระดบขนพนฐาน (O-NET) ปการศกษา 2558 และเรอง ประสทธภาพของการจดการศกษาไวดงน ขอมลทวไป การจดการศกษาในระบบโดยภาพรวมของเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต มหนวยงานทรบผดชอบทงในและนอกสงกดกระทรวงศกษาธการ ม 5 หนวยงาน ประกอบดวย 1) ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน 2) ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน 3) ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา 4) ส านกงานคณะ กรรมการการอดมศกษา 5) ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ส าหรบหนวยงานนอกสงกดกระทรวงศกษาธการ ม 5 หนวยงาน ประกอบดวย 1) ส านกงานพระพทธศาสนาแหงชาต 2) สถาบนพระบรมราชชนกกระทรวงสาธารณสข 3) กรมสงเสรมการปกครองสวนทองถน กระทรวงมหาดไทย 4) สถาบนการพลศกษากระทรวงการทองเทยวและกฬา 5) ส านกงานต ารวจแหงชาต กระทรวงมหาดไทย ขอมลพนฐานทางการศกษา โดยภาพรวมของทกสงกดในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ปการศกษา 2559 มสถานศกษา จ านวน 5,747 แหง นกเรยน/นกศกษา จ านวน 946,746 คน และครผสอน/อาจารย จ านวน 75,744 คน คณภาพทางการศกษา ส านกนโยบายและยทธศาสตร (2554, น. 9-10) ไดด าเนนการวเคราะหผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนในสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ในโครงการตามแผนปฏบตราชการการพฒนาการศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ประจ าปงบประมาณ 2553 ซงไดด าเนนงานในรอบ 9 เดอน (ตลาคม 2552-มถนายน 2553) จากผลการทดสอบระดบชาตขนพนฐาน (O-NET) ในป 2552 พบวาสาเหตของผลสมฤทธทางการเรยนลดลง เปนเพราะ 1) นกเรยนไมคนเคยกบแนวขอสอบ ซงเกดจากความแตกตางของขอสอบจากการประเมนในปทผานมาในเรอง ค าถาม ค าตอบ และการใหคะแนน 2) ครใหความส าคญกบหนงสอแบบเรยนทใชในการเรยนการสอน มากกวา มาตรฐานการเรยน หรอหลกสตร แต ส านกทดสอบทางการศกษาแหงชาต จะใหความส าคญทมาตรฐานและตวชวด 3) ครไมไดใหความส าคญกบการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญและยงไมไดสอนการคดวเคราะหใหกบนกเรยนมากนก 4) การใชภาษาไทยของนกเรยนในพนทยงไมดเทาทควรโดยเฉพาะดานการตความ /แปลความ 5) เหตการณความไมสงบในพนทยง คงมผลตอขวญและก าลงใจของครทตงใจ ในการ จดการเรยนการสอนใหมประสทธภาพ 6) การโยกยายสบเปลยนของคร ท าใหขาดความตอเนองในการพฒนา การเรยนการสอน

15

ผลวเคราะหการทดสอบทางการศกษาระดบขนพนฐาน (O-NET) ปการศกษา 2558 ของสถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต (องคการมหาชน ) ของเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ปการศกษา 2558 ซงศนยประสานงานและบรหารการศกษาจงหวดช ายแดนภาคใต (2560, น. 19-23) ไดวเคราะหคะแนนผลการทดสอบระดบชาตขนพนฐาน (O-NET) ของปการศกษา 2558 จ าแนกรายจงหวด พบวา ระดบชนมธยมศกษาปท 3 คะแนนเฉลย 5 รายวชา เทากบ 34.38 เมอวเคราะหเปรยบเทยบเปนรายจงหวด พบวาจงหวดสตลมคะแนนเฉลยมากทสด เทากบ 37.03 คะแนนเฉลยรองลงมา ไดแก จงหวดปตตาน เทากบ 35.71 จงหวดสงขลา 4 อ าเภอ มคะแนนเฉลย เทากบ 33.72 จงหวดยะลา เทากบ 33.25 และจงหวดนราธวาส เทากบ 32.19 ตามล าดบ (ระดบประเทศมคะแนนเฉลย เทากบ 37.81) ระดบมธยมศกษาปท 6 คะแนนเฉลย 5 รายวชา เทากบ 29.79 เมอวเคราะหเปรยบเทยบเปนรายจงหวด พบวา จงหวดสตลมคะแนนเฉลยมากทสด เทากบ 33.23 คะแนนเฉลยรองลงมา ไดแก จงหวดยะลา เทากบ 29.52 จงหวดสงขลา 4 อ าเภอเทากบ 29.01 จงหวดนราธวาส เทากบ 28.63 และจงหวดปตตาน เทากบ 28.57 ตามล าดบ (ระดบประเทศ เทากบ 34.81) จากผลการทดสอบทางการศกษาระดบชาตขนพนฐาน (O-NET) ปการศกษา 2558 ใน 5 กลมสาระหลก ไดแก คณตศาสตร ภาษาไทย ภาษาองกฤษ วทยาศาสตร และสงคมศกษาฯ ทง 2 ระดบ คอชนมธยมศกษาปท 3 และชนมธยมศกษาปท 6 มคะแนนเฉลยต ากวาคาเฉลยระดบประเทศในทกกลมสาระวชาและทกระดบการศกษา นนหมายถงคณภาพการศกษาของนกเรยนในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตยงอยในระดบต า ประสทธภาพของการจดการศกษา สดสวนครตอนกเรยน ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ปการศกษา 2559 ศนยประสานงานและบรหารการศกษาจงหวดชายแดนภาคใต (2560, น. 31) ไดวเคราะหและสรปไวดงน ในภาพรวมพบวา สดสวนครตอนกเรยนเทากบ 1:16 โดยจ าแนกเปนจงหวด ไดดงน จงหวดนราธวาส เทากบ 1:19 จงหวดปตตาน เทากบ 1:16 จงหวดยะลา 1:18 จงหวดสงขลา 4 อ าเภอ เทากบ 1:16 และจงหวดสตล เทากบ 1:13 ปญหาและความทาทายของการจดการศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ศนยประสานงานและบรหารการศกษาจงหวดชายแดนภาคใต (2560, น. 35-36) ไดกลาวไววา การจดการศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจชายแดนภาคใต ตองเผชญปญหาและความทาทายในหลายมต ไดแกกระแสความกาวหนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย การปลยนแปลงทางดานเศรษฐกจ การเมอง และสงคม ความรวมมอ และการรวมตวของกลมประเทศตาง ๆ ทงภายนอกและภายใน อาเซยน แนวโนมการเปลยนแปลงโครงสรางประชากรทเกดจากอตราการเกดของประชากรและการกาวสสงคมผสงอาย รวมทงปญหาพฤตกรรมของเยาวชน ผลกระทบทเกดจาก

16

ภยธรรมชาต และปญหาทส าคญ คอ ปญหาความมนคง ความปลอดภยในชวตและทรพยสนของประชาชน ปญหาทเปนความทาทายในการจดการศกษาทเกยวของกบงานวจย ไดแก 1. ปญหาสถานการณความรนแรงและความไมสงบในพนท สวนหนงเปนปญหาทเกดจากความไมเขาใจ ความไมไววางใจกน ของคนบางกลมทมแนวความคดขดแยง ตองการแบงแยกดนแดน น าเงอนไขความรนแรง เพอสรางความหวาดกลวและเกดความระแวงกน ใชความแตกตางและความหลากหลาย ทางชาตพนธ ศาสนา และวฒนธรรมมาสรางความชอบธรรมในการสรางความรนแรง กอใหเกดผลกระทบตอชวตและทรพยสนของประชาชน นกเรยน คร และสถานศกษา 2. ปญหาของเดกและเยาวชนในพนท ไดแก ปญหายาเสพตด ทมอมเมาเยาวชนในการสรางความขดแยงและเพอการคา และ ปญหาการปลกฝงคณลกษณะอนพงประสงคและการรจกหนาทและความรบผดชอบตอตนเองและสงคมของเยาวชน 3. คณภาพการศกษา ผลการทดสอบทางการศกษายงอยในระดบทต ากวาคาเฉลยระดบประเทศ ในกลมสาระหลก 5 วชา ไดแก คณตศาสตร ภาษาไทย ภาษาองกฤษ วทยาศาสตร และสงคมศกษา ทงในระดบชนประถมศกษาปท 6 มธยมศกษาปท 3 และ มธยมศกษาปท 6 ซงปญหาสวนหนงเปนผลกระทบจากเหตการณไมสงบ การจดการเรยนการสอนไมเตมท การใชภาษาถนในการสอสารและเรยนร ปญหาการใชภาษา ไทย ปญหาการอานออกเขยนได สอการเรยนรยงไมสอดคลองกบวถชวตตามหลกศาสนา การพฒนาครผสอนอยางเขมขน และการผลตสอทท าใหผเรยนเขาใจงาย เออตอการเรยนรจงเปนสงจ าเปน 4. ผปกครองใหความส าคญกบวถศาสนา นยมใหบตรหลานเขาเรยนในโรงเรยนทสอนวชาสามญ ควบคกบศาสนา จงควรสงเสรมใหมการพฒนาคณภาพสถานศกษา 5. การจดการศกษาเพอผลตก าลงคนใหสอดคลองกบความตองการของสถานประกอบการและตลาดงาน จ าเปนตองมระบบแนะแนวทเขมแขง เพอใหนกเรยนไดเขารบการศกษาในสายวชาชพไดตามความถนดและความสนใจของตนเองและตรงกบความตองการของตลาดงาน 6. การใชและการอนรกษทรพยากรธรรมชาตขาดความสมดล ทรพยากร ธรรมชาต ถกท าลายและเสอมโทรมอยางรวดเรว สงผลกระทบตอความสมดลทางธรรมชาต อาจท าใหเกดภยพบต อทกภย และภาวะโลกรอน จง ตองเรงสรางความรความเขาใจในการใชและอนรกษทรพยากรธรรมชาตและเชอมโยงองคความรทางการศกษาสชมชน 7. โอกาสและความเสมอภาคทางการศกษา ประชากรวยเรยนยงไมไดรบการศกษาในทกชวงอาย และอตราการศกษาตออยในระดบต า สถานศกษามคณภาพแตกตางกน สถานศกษาขนาดเลกไดรบงบประมาณสนบสนนจ ากด โรงเรยนจงไมมความพรอม และไมผานเกณฑการประเมน ประชาชนไดรบบรการการศกษาไมเทาเทยมกบโรงเรยนในเขตเมองหรอพนทอน ๆ 8. การมสวนรวมในการจดการศกษา ยงขาดการมสวนรวมในการจดการศกษาจากภาคประชาชน และชมชนในพนทโ ดยเฉพาะ โรงเรยนของรฐ แมวากระทรวงศกษาธการมนโยบายในการกระจายอ านาจสสถานศกษา ก าหนดใหมคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน เพอสรางเงอนไขใหเกดการมสวนรวมในการบรหารจดการสถานศกษาแตไมมการมสวนรวมของภาคสวนตาง ๆ อยางชดเจน นอกจากนยงมปญหาเรองการบรณาการงานดานการศกษาระหวางหนวยงานและ ผรบผดชอบ การศกษาในพนท

17

กลาวโดยสรป การจดการศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต จะมหลายหนวยงานทเขามาดแลรบผดชอบ คณภาพการศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตยงอยในระดบต า ซงยงตองหาแนวทางพฒนาเพอยกระดบคณภาพการศกษาใหใกล เคยงกบคณภาพการศกษาในระดบประเทศตอไป งานวจยทเกยวของกบสภาพปญหา และแนวทางการพฒนาการศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต เสรมศกด วศาลาภรณและคณะ ( 2552, น. 222-229) ไดศกษาวจยเรองสภาพการจดการศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต เสนอตอส านกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ พบปญหาส าคญและแนวทางแกปญหาและพฒนาทเกยวของกบงานวจยฉบบน ดงน 1) ปญหาความปลอดภยของครและบคลากรทางการศกษา ซงเปนปญหาส าคญทสด สงผลตอผลสมฤทธของนกเรยนทงทางตรงและทางออม เนองจากเวลาเรยนไมเตมเมดเตมหนวย จากการปดโรงเรยนบอยครง และการเดนทางไป -กลบโรงเรยนของครอยในชวงเวลา 9.30 น.-14.30 น. 2) ปญหาดานคร ไดแกการขาดแคลนครทมความรและประสบการณ เนองจาก ครยายออกนอกพนทมาก ครทมขดความสามารถจากภมภาคอน ๆ ตางหวาดกลว ไมกลาเขาไปสอนในพนท รฐจงทดแทนดวยครอตราจาง ซงสวนใหญเปนครในพนท ซงยงขาดความรและประสบการณ บางสวนไมไดเรยนวชาการศกษาหรอวชาครเลย และยงพบปญหาครมคาใชจายสงขนและเปนหนมากขน ทงนเพราะครยายไปพกอาศยในเมอง และสวนหนงยายลกไปเรยนตางจงหวดเพอความปลอดภย รวมทงปญหาเรองขวญ ก าลงใจของครต ามาก ครจะมความวตกกงวลในเรองตาง ๆ ไดแก เรองการเรยนการสอน การปดโรงเรยนบอย ๆ ตามสถานการณ 3) ปญหาดานนกเรยน สวนใหญมฐานะยากจน มการเรยนรอยางจ ากด ไมไดเรยนตอในระดบสง นกเรยนบางสวน (สวนใหญในชนบท) ไมไดรบประทานอาหารเชา เพราะผปกครองไมมเวลา ตองรบออกไปประกอบอาชพ 4) ปญหาเรองการนเทศตดตาม ประเมนผล ท าไดนอยมาก จงสงผลกระทบทรนแรงตอประสทธภาพการจดการศกษา นอกจากนยงไดเสนอแนะในเรองตาง ๆ เชน ดานอปกรณการเรยน ไดเสนอใหมการสนบสนนสอการสอนและครภณฑทางการศกษาไมวาจะเปนหนงสอเรยน โสตทศนปกรณ อปกรณการเรยนการสอนตาง ๆ อยางเตมทและทวถง รวมทงอปกรณการกฬา สนามกฬา เพอใหนกเรยนเลนกฬาหางไกลยาเสพตด ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2552, น. 101-113) ไดจดท ารายงานการสมมนาเรอง การพฒนาการศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต สรปสาระทเกยวของกบงานวจยไดวา สภาพปจจบน การจดการศกษาของ จงหวดในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต มการจดการศกษาทหลากหลายและมลกษณะเฉพาะของพนทซงไมเหมอนกบพนทอนๆ ของประเทศ จ านวนสถานศกษาของภาครฐมนอยกวาสถานศกษา ภาคเอกชน ในระดบประถมเดกสวนใหญอยในโรงเรยนภาครฐ แตในระดบมธยมศกษาเดกสวนใหญจะอยในโรงเรยนภาคเอกชน โรงเรยนเอกชนจะไดรบเงนอดหนนในการบรหารจดการจากตางประเทศ หรอจากมลนธตาง ๆ พบปญหาการจดการศกษาใน เรอง ความไมปลอดภยของคร และบคลากร มเหตการณรนแรง รวมทงมการเผาโรงเรยน โรงเรยนตาง ๆ จง หยดเรยนเปนชวง ๆ ผลสมฤทธทางการศกษา O-Net ของโรงเรยนในสามจงหวดชายแดนภาคใต จะอยในระดบทาย ๆ ใน 76 จงหวดทวประเทศ ปญหา

18

เรองขาดครในวชาหลก ครขอยายออก มครอตราจางขาดประสบการณ มาท าการสอน ซงมการหมนเวยน (turn over) ครมากพอสมควร พบวาโรงเรยนในสงกดส านกงานการศกษาขนพนฐานสวนใหญจะ เปนโรงเรยนขนาดเลก การบรหารจดการคอนขางขลกขลก โรงเรยนสวนใหญขาดปจจยพนฐานดานเทคโนโลย โดยไมมหนวยงานใด ๆ มาชวยเหลอ ท าใหขาดเอกภาพ หลกสตรวชาสามญยงไมสอดคลองกบความเชอและวถชวต ความสามารถใน การปรบใหเขากบทองถน ของโรงเรยนแตละแหง ยงไมลงตว จงเหนควรชวยกนพฒนาใน 6 ประเดน ไดแก ประเดนเรองคณภาพการศกษา การสงเสรมสถานศกษา การเสรมสรางโอกาสทางการศกษา การพฒนาในเชงอาชพและการมงานท า การบรหารจดการ และการเสรมสรางความมนคงของรฐ ประเดนการพฒนาการศกษาในเรองคร นกเรยน ท าอยางไรจงจะมคณภาพในเรองการเรยนการสอนใหมากขน ประเดนเรองการสงเสรมสถานศกษา ความหลากหลายของสถาบนตาง ๆ ความสมพนธกบภาครฐและเรองการเทยบโอนการเรยน เปนตน เมอพดถงเรองการศกษา ประเดนทมความส าคญยงยวดและเปนล าดบความส าคญสงสด คอเรอง คณภาพการศกษา โดยครเปนหวใจส าคญของการพฒนาคณภาพ ทางการศกษา เพอผลสมฤทธทางการเรยนทมคณภาพของ นกเรยน ในการพฒนาการศกษา ผปกครองนกเรยนจะตองมสวนรวมในการพฒนาการศกษา ส าหรบผปกครองนกเรยนและผคนในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตสวนใหญจะเปนคนมสลม พนองมสลมเปนคนเฉลยวฉลาด เพยงแตขาดโอกาสทางการศกษา การทรฐบาลก าหนดใหมคณะกรรมการสถานศกษาเพอใหมสวนรวมในการพฒนาการศกษานน จะตองไมมความหวาดระแวงกน สงวน อนทรกษ ( 2554, น. 224-226) ไดศกษาวจยเรอง ยทธศาสตรการบรหารจดการเวลาเรยนใหครบตามทก าหนดในหลกสตรของสถานศกษา ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ผลวจยพบวาสภาพปญหาในดานตาง ๆ จากปญหาทมความถสงสดเรยงตามล าดบดงน 1) สภาพการบรหารจดการเวลาเรยน ประกอบดวย 1.1 ดานการบรหารจดการศกษา พบปญหา คอ มการเรยนไมเตมเวลาและมเวลาเรยนนอย คณภาพการศกษาตกต า และการเขาเรยนสายตามเวลารบสงของกองก าลง 1.2 ดานคณภาพผเรยน พบปญหา คอ นกเรยนขาดทกษะและประสบการณ นกเรยนดอยโอกาสทางการศกษา นกเรยนสอบแขงขนเขาศกษาตอกบนกเรยนจากสถาบนอนไมได นกเรยนขาดกระบวนการคด 1.3 ดานการเรยนการสอน พบปญหา คอ การเรยนการสอนไมเตมหลกสตร ครมงานอนนอกเหนอการเรยนการสอนมากเกนไป ครมการอบรมสมมนามากเกนไป หยดเรยนเพอปฏบตกจกรรม 1.4 ดานความมนคงปลอดภยในชวตและทรพยสน พบปญหา คอ ผปกครองเสยชวตหรอพการ แหลงเรยนรขาดการพฒนาใหเหมาะสมตอการเรยนร ผปกครองเสยชวตท าใหนกเรยนขาดความอบอนไมตงใจเรยน 2) ปจจยการบรหารจดการเวลาเรยน ประกอบดวยปจจยดานตาง ๆ คอ 2.1 ดานการบรหารจดการศกษา พบปญหา คอ โรงเรยนหยดเรยนเพอใหครไปรวมประชม สมมนา ดงาน เวลาการปฏบตงานถกก าหนดโดยกองก าลงในการรกษาความปลอดภย โรงเรยนหยดเรยนตามเหตการณความไมสงบ โรงเรยนหยดเรยนตามวนส าคญของชาตมากเกนไป ขาดการนเทศภายในอยางตอเนอง 2.2 ดานผเรยน พบปญหา คอ นกเรยนขาดเรยนเพอตดตามผปกครองไปเยยมญาต นกเรยนมปญหาดานการใชภาษา รเขาใจไดชากวานกเรยนทวไป 2.3 ดานการเรยนการสอน พบปญหา คอ ครไมปรบกระบวนการสอนใหเขากบสถานการณ ไมมการ

19

บรณาการเนอหาทเหมอนหรอคลายกน และ 2.4 ดานความมนคงปลอดภยในชวตและทรพยสน พบปญหา คอ ครมความกงวลตอความไมปลอดภยมากเกนไป ไมมการรกษาความปลอดภยของกองก าลงในวนหยด ผปกครองกลววานกเรยนจะไมปลอดภยเมอมการตรวจคนจบกม 3) ยทธศาสตรและแนวทางในการบรหารจดการเวลาเรยนใหครบตามทก าหนดในหลกสตรของสถานศกษา ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ประกอบดวย 11 ปจจย คอ 3.1 สงเสรมการพฒนาระบบบรหารการจดการทวไป 3.2 สงเสรมพฒนาครสมออาชพ 3.3 สงเสรมพฒนาครใหมศกยภาพดานการสอน 3.4 สงเสรมการจดหลกสตรทองถนและการมสวนรวม 3.5 สงเสรมการเรยนการสอนแบบบรณาการ 3.6 สงเสรมพฒนาการเรยนรทเนนความสนใจของผเรยน 3.7 สงเสรมการบรหารจดการเวลาเรยนตามความตองการและบรบทของชมชน 3.8 สงเสรมพฒนากระบวนการเรยนร 3.9 สงเสรมความรวมมอทางการศกษา 3.10 สงเสรมการบรหารโดยยดผลผลตเปนส าคญ 3.11 สงเสรมการนเทศตดตามผล อภรฐ บญศร (2559, น. 247-251 ) ไดศกษาวจยเรอง วถชวตของครอบครวกบผลกระทบจากเหตการณความไมสงบชายแดนใต : กรณศกษาเขตพนทพฒนาพเศษเฉพาะกจชายแดนใตจงหวดสงขลา ตงแต พ.ศ.2547-พ.ศ.2557 ผลวจยพบวา 1) ครอบครวมวถชวตทเปลยนแปลงไปภายใตสถานการณความไมสงบชายแดนใต โดยมการเปลยนแปลงใน ดาน ครอบครว สงคมและวฒนธรรม เศรษฐกจ รวมทงสขภาพกายและสขภาพจต 2) สภาพครอบครวและปญหาครอบครวของผไดรบผลกระทบจากสถานการณความไมสงบในเขตพนท พบวา ปญหาดานครอบครว ไดแก ความสมพนธในครอบครว ดานสงคมและวฒนธรรมคอ ปญหาการด าเนนชวตประจ าวน ดานเศรษฐกจ คอ ปญหารายไดไมเพยงพอกบรายจาย ปญหาไมมอาชพท ากน ปญหาภาระหนสนทเพมขน และดานสขภาพกายและสขภาพจต คอ ปญหาความพการ ปญหาความโศกเศราเสยใจ นอกจากนในงานวจยยงมประเดนทนาสนใจ กลาวคอ พบ ความสมพนธของคนตางศาสนาจะมความหางเหน มความระแวงตอกน กจกรรมตาง ๆ ของศาสนา สามารถด าเนนกจกรรมได เพยงแตบางกจกรรมตองปรบเปลยนเวลาใหเหมาะสมกบสถานการณความไมสงบ โดยค านงถงความปลอดภยเปนหลก และปญหาในครอบครวเกดจากการสญเสยสมาชกครอบครวทใหความอบอนแกบตร เมอบคคลทท าหนาทดงกลาวในครอบครวหายไปจงท าใหบตร ขาดความรก ความอบอน สายสมพนธของครอบครวเรมขาดหายไป เมอการหาเลยงครอบครวตองเปนหนาทของคน เพยงคนเดยว จงท าใหไมมเวลาอบรมสงสอน ไมมเวลาเอาใจใส และไมสามารถท ากจกรรมรวมกบนกเรยนได ท าใหเดกขาดความอบอน กลาวโดยสรปปญหาและความทาทายของการจดการศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตทสงผลใหการจดการศกษาไมประสบผลส าเรจนน มแนวทางการแกปญหาทส าคญคอ การใหความรวมมอจากผเกยวของทกฝาย ทงจากคนในพนท ผปกครอง ชมชน ภาคสวนตาง ๆ ทจะตองเขามามสวนรวมในการพฒนาการศกษา จงจะท าใหการจดการศกษาบรรลเปาหมาย

20

แนวคดในเรองการพฒนาองคกร สมจตร อดม ( 2558, น. 78-83) ไดกลาวถงความหมายของการพฒนาองคกร ปจจยส าคญทกอใหเกดการพฒนาองคกร และขอจ ากดของการพฒนาองคกรไวดงน ความหมายของการพฒนาองคกร การพฒนาองคกร เปนความพยายามทจะสรางความเปลยนแปลงองคกรทงระบบอยางมแบบแผนและตอเนอง เนนการเปลยนแปลงวฒนธรรมองคกร เพอใหองคกรเกดประสทธภาพและประสทธผลเพมขน ซงจะตองไดรบความเหนชอบและสนบสนนจากผบรหารระดบสง มการน าใชเครองมอและเทคนคทางพฤตกรรมศาสตรรวมกบกระบวนการวจยเชงแกปญหามาใช ปจจยส าคญทกอใหเกดการพฒนาองคกร ความจ าแปนทตองมการพฒนาองคกร อนเกดจากปจจยส าคญไดแก ความเจรญ กาวหนาอยางรวดเรวของวทยาการสมยใหม ความลาสมยอยางรวดเรวของผลผลตหรอผลตภณฑ มการเปลยนแปลงดานทศนคต ปญหาขององคกรแบบระบบราชการ ผลจากทฤษฎการบรหารทมการเปลยนแปลงจากแนวการบรหารเชงวทยาศาสตร ผลจากการฝกอบรม โดยใชหองปฏบตการ ผลจากวธการส ารวจขอมล การสงขอมลยอนกลบ รวมทงผลจากระบบเทคนคและสงคม ขอจ ากดของการพฒนาองคกร ปญหาของการพฒนาองคกร ทเปนไดแก 1. การเนนดานปรชญามนษยนยมเกนไป โดยขาดความสนใจดานโครงสรางงานและเทคโนโลย ซงทกดานควรใหความส าคญอยางใกลเคยงและสมพนธกน 2. ใชเทคนคในการพฒนาองคกรทไมเหมาะสมกบปญหาขององคกร อนเนองมาจากท าตามความนยมหรอการเหอเทคนคใหม ๆ จนกลายเปนปญหา หรอจดออนของการพฒนาองคกร จงควรพจารณาความเหมาะสมของการน ามาใช 3. ตองใชการลงทนสง ทงดานเวลา คาใชจาย และความพยายามทตอเนอง เพราะ การพฒนาองคกรไมมหนทางลดในการแกปญหาหรอกอใหเกดการเปลยนแปลงอยางถาวรขององคกร 4. ขอจ ากดดานทศนคตเกยวกบวฒนธรรม ซงตองส ารวจการพฒนาองคกรวา ขดกบประเพณ ความเชอและวฒนธรรมหรอไม เพราะการน าเทคนคการพฒนาองคกรไปใชในททมลกษณะวฒนธรรมทแตกตางกน อาจท าใหการพฒนาองคกรไมประสบความส าเรจ การอภปราย ถกเถยงปญหาเปนกลม การมมตเอกฉนททมาจากกลมเปนวฒนธรรมทชวยสงเสรมการพฒนาองคกร ส าหรบสงคมไทยยงตดอยกบตวบคคลมากกวาหลกการ คนไทยยงตดนสยท าตาม ชอบใหสง ไมชอบคด จงคดไมเปน และยงไมสามารถพดกนอยางตรงไปตรงมาได ผบรหารยงชอบค ายกยอ ไมชอบใหใครมาสะทอนความจรง ซงเปนวฒนธรรมทเปนตวถวงในการพฒนาองคกร เพราะการพฒนาองคกรนน เนนทผบรหารมสวนกระตนใหสมาชกทกคนในองคกรไดแสดงออก กลาเขามามสวนรบผดชอบในการก าหนดวตถประสงคและทศทางการปฏบตงานขององคกร

21

5. ขอจ ากดเกยวกบตวผบรหาร องคกรจะประสบความส าเรจไดดสวนหนงเกดจาก การยอมรบและสนบสนนจากผบรหารระดบสง แตการพฒนาองคกรตองใชเวลา การสบเปลยนตวผบรหาร ถาผบรหารคนใหมไมใหความส าคญในการพฒนาองคกร กเปนอปสรรคตอการพฒนาองคกร สภาพปญหาในองคกรทางการศกษา แนวทางการพฒนาและแกปญหาการศกษาของไทย หนวยงาน นกการศกษาและนกวชาการหลายทานตางสนใจศกษาสภาพปญหาทางการศกษาของไทย ใหมมมองทนาสนใจ มองปญหาการศกษาของไทยในแงมมตาง ๆ สะทอนความจรงทควรน าไปแกปญหาหรอพฒนา หลายทานไดรวมคด รวมหาแนวทางแกไขปญหาและใหแนวทางการพฒนาการศกษาของไทย ซงมสวนท าใหเกดการเปลยนแปลงในวงการศกษาของไทยมากมาย อนเปนสวนส าคญทจะชวยใหการศกษาไทยกาวสศตวรรษใหมอยางมประสทธภาพ ซงจะน าเสนอในเรองทเกยวของกบงานวจยไวดงน ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2545, น. 30-33) ไดระบถงปญหา และวกฤตทเกยวกบการศกษาในแผนการศกษาแหงชาต (พ.ศ. 2545-2559) ซงไดสรปไวเฉพาะปญหาทเกยวของกบงานวจยนดงน 1. คณภาพการศกษาของประชากรไทยโดยเฉลยต าลง และไมสามารถสนองตอการพฒนาเศรษฐกจไทยไดอยางเตมท รวมทงขาดแคลนการวจยและพฒนาในการสรางและพฒนาฐาน “ความรและการเรยนร”ของประเทศ ตองอาศยการพงพงจากภายนอกในระดบสง มความออนแอดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย จงกอใหเกดความดอยศกยภาพในการแขงขนในเวทโลก 2. ปญหาความยากจน ยาเสพตด ครอบครวแตกแยก อาชญากรรม การทารณกรรมตอเดกและเยาวชน ซงเปนปญหาสงคมทวความรนแรงขนเนองจากการมงเนนในการพฒนาเศรษฐกจแบบมหภาค ละเลยการพฒนาดาน สงคม ธรรมชาตและสงแวดลอมอยางสมดล น าไปสความขดแยงและความไมเปนธรรมในสงคม ขาดความเสมอภาคและความเปนธรรมในการเขารบการบรการศกษาอยางทวถง อนเนองจากขาดรปแบบการจดการศกษาทหลากหลาย ทงเรองหลกสตร การจดการเรยนการสอนซงไมสามารถสนองตอวถชวตและความตองการของเดกดอยโอกาสกลมตาง ๆ สภาพทตงของสถานศกษาทอยหางไกลของผเรยน ภาวะความยากจน ฯลฯ ของกลมเดกวยการศกษาขนพนฐาน 3. การน าเทคโนโลยสมยใหมเพอพฒนาการเรยนการสอนและกระจายสชมชน ยงท าไดไมมากเทาทควร อนเนองดวยปญหาดานงบประมาณ ขอจ ากดดานความรความสามารถของครและบคลากรทเกยวของ 4. คณภาพการศกษาไทยมมาตรฐานคอนขางต าเมอเทยบกบอกหลายประเทศในระดบเดยวกน ความสามารถดานวทยาศาสตร คณตศาสตร ภาษาและคอมพวเตอรยงไมไดมาตรฐาน และยงขาดการปลกฝงคณลกษณะทพงประสงค ในเรอง การใฝรใฝเรยน การคด วเคราะห การใชเหตผลในการแกปญหา ความมระเบยบวนย และความซอสตยเปนตน นอกจากนน วธสอนของครยงใชวธการบอกความรโดยยดวชาเปนตวตง ไมยดผเรยนเปนตวตง และไมสามารถท าใหผเรยนเผชญและแกปญหาในชวตจรงได 5. เหตปจจยทกอใหเกดการดอยคณภาพ มาจาก ความบกพรองและความดอย

22

คณภาพของปจจยดาน การผลตคร หลกสตร วธจดการเรยนการสอน อปกรณและสอ การวดผลประเมนผล ขาดระบบประกนคณภาพและมาตรฐานการศกษา รวมทงขาดการมสวนรวมของผปกครองและชมชน 6. คร คณาจารย และบคลากรทางการศกษาเปนปจจยส าคญยงตอการพฒนาการ ศกษา แตวชาชพครยงไมไดรบการยอมรบเทาทควร สถานภาพและภาพลกษณตกต าในสายตาของสงคม อนเนองจากการขาดการสงเสรมและพฒนาทงดานการผลต การพฒนา เงนเดอน คาตอบแทน และการดแลใหมคณภาพตามเกณฑมาตรฐานจรรยาบรรณวชาชพ 7. กระบวนการเรยนการสอนในวชาตาง ๆ ยงขาดการบรณาการระหวางวชาสามญกบศลธรรม คณธรรมจรยธรรม เปนการเรยนการสอนทไมสอดคลองกบวถชวต 8. ดานนโยบายและมาตรฐานการศกษา ขาดเอกภาพ มการรวมศนยอ านาจไวทสวน กลางเปนสวนใหญ สถานศกษาขาดความคลองตวในการบรหารและจดการอยางอสระ ขาดการมสวนรวมจากภาคประชาชน องคกรปกครองสวนทองถน และองคกรตาง ๆ ในสงคม ยงมการระดมทรพยากรและการลงทนทางการศกษาจากภาคสวนตาง ๆ ของสงคมนอยไป 9. คนไทยจ านวนมาก ยงขาดความสามารถในการกลนกรอง การเลอกใชประโยชน จากวฒนธรรมตางชาตซงเขามาพรอมกบเทคโนโลยสารสนเทศและสอบนเทงตาง ๆ อยางรเทาทน และมเหตผล สงผลใหวถชวตของผคนเปลยนแปลงอยางรวดเรว เกดปญหาศลธรรมเสอม และปญหาทางสงคมตาง ๆ ตามมา วทยากร เชยงกล (2559, น. 67-82) ไดจดท ารายงานสภาวะการศกษาไทยป 2557/ 2558 จะปฏรปการศกษาไทยใหทนโลกในศตวรรษท 21 ไดอยางไร โดยไดน าเสนอตอส านกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ เปนการเสนอรายงานในลกษณะการสรปตความ ตงขอสงเกต วพากษวจารณและเสนอแนะเพอการพฒนาการศกษาในประเทศไทย ซงผวจยไดสรปในประเดนทสอดคลองกบงานวจยฉบบนในเรองตาง ๆ ดงน ดานการเรยนการสอนในชวงทผานมา การเรยนการสอนของไทยในชวงทผานมา คนไทยถกกลอมเกลาใหมองวา ความร คอ ขอมลในต ารา การจดการศกษา ของไทยสวนใหญจงเปนลกษณะ ม ครบรรยายใหนกเรยนฟงในหองเรยน และนกเรยนกลบไปอาน เพอท าขอสอบใหตรงกบ เนอหาในต ารา ครอาจารยไทยสวนใหญไดรบการศกษาในแนวนมากอน จงมความเปนนกวชาการ นกอานและ นกวจยนอย ถนดในการบรรยายตามต ารา ตามหลกสตร ใหนกเรยนทองจ าไปสอบตามทพวกเขาเคยไดรบการศกษามา ดงนนการจดการศกษาท ท ามาสวนใหญ จงเปนการจดการกระบวนการเรยนรทลาหลง ผเรยนไมไดคด วเคราะห สงเคราะห ประยกตใช ไมเปน ขาดการพฒนาศกยภาพสมอง เปนการจดการศกษา ตามแนวคดแบบจารตนยม ท าใหผเรยนเชอฟงโดย ใชการลงโทษ ขาดความรความเขาใจในเรองจตวทยาการเรยนร การสอนใหทองจ า หรอใหเชอฟง เปนการยดเยยด ใหเชอตามโดยไม ไดฝกใหมการคดวเคราะหอยางมเหตผล ดวยตวเขาเอง และไมไดฝกใหเกดจตส านกในเรองวนย จรยธรรม คานยมทด ปญหาทส าคญทสดของระบบการศกษาไทย กคอ การไดรบการฝกอบรมมาแบบลาหลง ของครผสอนและผบรหารใน เรองแนวทางการศกษาเรยนร มกรอบคดแบบจารตนยม (Conservative) ในเรอง

23

การเชอฟง การเคารพ มคานยม ขนบธรรมเนยมประเพณดงเดม และสอนความรสามญ และอาชพทเนนการทองจ าและ มการวดผลตามเนอหา ไมไดมการฝกในเรองการคดวเคราะห สงเคราะห วจย อยางเปนวทยาศาสตร ไมได พฒนาความฉลาดทางอารมณและสงคม แกผเรยน ท าใหผเรยนจงมพฤตกรรมยอมจ านน นงเรยนเงยบๆ โดยไมคด ไมซกถาม ไมโตแยง ไมคดสรางสรรคและ ไมไดแสดงความเปนตวของตวเองออกมา เปนเหตใหผส าเรจการศกษาทกระดบ คด วเคราะห สงเคราะหไมเปน มปญหาทางอารมณและทางสงคม และมสวนเพมปญหาความขดแยงในครอบครว องคกรและชมชน ตางจากประเทศไดแก ไตหวน และญปนตางตระหนกวา การพฒนาใหผเรยน มความคดสรางสรรคและเปนตวของตวเอง กลาคด ตาง เปนปจจยส าคญ ส าหรบการเปน ผประกอบการและ การสรางนวตกรรม นอกจากนนยงมปญหาขาดแคลนคร โดยจะพบในโรงเรยนขนาดเลกทอยนอกเมองมากทสด และ วชาทขาดแคลนครจะเปนวชาทเกยวกบการคดวเคราะห ขอเสนอส าหรบแนวทางการจดการศกษาในศตวรรษท 21 ส าหรบการจดการศกษาเพอใหกาวทนโลกในศตวรรษท 21 นน เนองจากการจดการศกษาแบบเดมหรอแบบศตวรรษทผานมามงผลตคนทมความรและทกษะ สวนหนงเพอท างานในโรงงานและหนวยธรกจในระบบเศรษฐกจทนนยมนนเปนเรองทลาสมย เพราะการเปลยนแปลงทเกดขน โลกในศตวรรษท 21 เนนการใชแรงงานทมความรทกษะแนวคดวเคราะหเปน สามารถจนตนาการและเรยนรสงใหม ๆ ไดด มความ สามารถในการปรบตวและการแกปญหา การจดการศกษาควรเปลยนแปลงไปเพอพฒนาใหไดพลเมองทฉลาด มความรบผดชอบ รจกคด วเคราะห สงเคราะหและประยกตใชเปน มความสามารถในการท างาน แกปญหา และการแขงขนทางเศรษฐกจไดมากขน หากประเทศใดไมสามารถปฏรปการจดการศกษาใหกาวทนการเปลยนแปลงได จะลาหลงและตกต าลง ประชากรในประเทศกจะตกงานเพมขน ส าหรบประเทศไทยควรปฏรปการจดการศกษาเชงโครงสรางทงระบบ ตามสภาพปญหา เปาหมาย แนวทางพฒนาเศรษฐกจสงคมอยางเปนธรรม มองการณไกล เพอประโยชนของคนไทย การปฏรปคร อาจารย ควรยบคณะสาขาดานการผลตครใหเหลอนอยลง คดเฉพาะสาขาวชาทมคณภาพสงมาควบรวมกน คดอาจารยเกง ๆ มาท างานรวมกน เนนคณภาพและการเรยนรและทกษะส าหรบโลกศตวรรษท 21 คดเลอกคนเกงและตงใจเปนครมาเรยน มทนและต าแหนงงานใหเมอเรยนจบ ปรบเงนเดอนครขนตนใหสงขน ปฏรประบบบรหารครและโรงเรยนใหเปนอสระ ครเกาควรประเมนความรความสามารถ ครทสอบไดคะแนนต ามากควรเลกจาง ไดคะแนนต าปานกลางใหไปอบรมใหมแบบเนนภาคปฏบตและตดตามผลการฝกอบรมอยางจรงจง เพอใหครปรบเปลยนพฤตกรรมเปนคนรกการอาน รกการเรยนร คดวเคราะหเปน สามารถสอนแบบใหม ๆ ไดแตตองท าความเขาใจทงระบบ ใหผลตอบแทนและใหแรงจงใจควบคไปกบการฝกอบรม เปลยนวธการประเมนผลการท างานของครโดยเนนผลสมฤทธของผเรยนสวนใหญ ประเมนวาครสามารถท าใหนกเรยนทงโรงเรยนหรอทงชนมคะแนนเฉลยสงขน หรอผานเกณฑขนต าเปนสดสวนสงขนกวาปกอนมากกวาการสรางคนเกงสวนนอยไปแขงขน

การปฏรปหลกสตรการเรยนการสอนและการประเมนผล การปฏรปหลกสตรควรเนนผลลพธหรอสมรรถนะเพอใหผเรยนมความร ทกษะทจ าเปนในศตวรรษท 21 ไดแก ความอยากร

24

อยากเหน รกการอาน การเรยนรดวยตนเอง มความคดรเรม ความรบผดชอบ ความยดหยนและความสามารถในการปรบตว ควรจดใหมองคกรและบคลากรตดตามสนบสนนการฝกอบรมคร เพอใหครเกดความรความเขาใจและมทกษะตามหลกสตรปฏรป รวมทงควรมการปฏรปวธการจดการเรยนการสอนและการประเมนผลเพอสงเสรมใหผเรยน คด วเคราะห ประยกตใชเปนและมความสามารถในการแกปญหาเปนไปตามหลกสตรใหม นอกจากนระบบเศรษฐกจในศตวรรษท 21 ตงอยบนฐานความรสมยใหม จงตองการพนกงานทมความรและทกษะโดยเฉพาะดานเทคโนโลย ทสงกวาเดม ทงในการผลตและการท างาน ทตองใชความคดสรางสรรค การบรหารจดการ การวางแผน การออกแบบ การคดวเคราะหสงเคราะห การแกปญหาฯลฯ ทสงขนและซบซอนขน การท างานเปนทมจะท าใหงานและคณภาพของงานเกดประสทธภาพสงขน ซงประเทศไทยและอกหลายประเทศตางคอนขางลาหลงในเรองน จงควรปฏรปการศกษาทงระบบขนานใหญจงจะสามารถแกปญหา พฒนาตนเอง พฒนาองคกรใหแขงขนกบประเทศตาง ๆ ทมการแขงขนและมความรวมมอสงได นนกคอ การจดการศกษาควรมการพฒนาและสงเสรมความคดสรางสรรค ความคดรเรมและความสามารถคดไดเองมากกวาการสอนใหจดจ าขอมลความรเดมเพอสอบ ในลกษณะการลอกแบบ เลยนแบบและท าตาม โลกในศตวรรษท 21 ตองอาศยความร เทคโนโลย วธคด วธท างานแบบใหม ๆ เพมขน ตองมความคดรเรม ความสามารถประเมนและรเรมสงใหม ๆ ไดอยางอสระ จงจะอยในโลกแหงการแขงขนและรวมมอกนสงน ได อยางมคณภาพชวต วเชยร ไชยบง (2555 อางถงใน วจารณ พานช , 2555, น. ค านยม) กลาววา องคความรในปจจบนนมเพมขนอยางมากมาย ผนวกกบเทคโนโลยทมประสทธภาพยงขน การเขาถงความรตาง ๆ จงท าไดสะดวกขน จงมความเชอหนงเกดขนวา “อาชพครอาจหมดความจ าเปนลงในอนาคตอนใกลน” แตผเขยนยงคงเหนวา ยงมความจ าเปนดวยเหตผล 2 ประการ คอ 1) เนองจากความร ทมอย มากมายนน ไมสามารถน ามาใช ไดทงหมด เปนเพราะ เหตปจจยและบรบทของเหตการณทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ความรส าหรบแกปญหา ในวนพรงน กไมใชชดความรทมอย จงตองมครทจะมาจดสรรองคประกอบตาง ๆ เพอใหนกเรยนเปนนกเรยนร และ 2) จะตองมครเพอการจดการประชากรของโลกทจะทวเพมขนเพอ สรางอารยธรรมมนษยยคตอไป เพราะ“มนษยเทานนทจะสอนความเปนมนษยได ” ดวยเหตนครจง จ าเปนตองเรยนรและท าความเขาใจใหเทาทนการเปลยนแปลงทงหมด ซงเปนการเปลยนกระบวนทศนของครไปอยางสนเชง วจารณ พานช ( 2555, น. 15-43) ไดน าเสนอแนวคดเพอการพฒนาการศกษาในหนงสอ “ วถสรางการเรยนรเพอศษยในศตวรรษท 21” โดยไดเสนอ กระบวนทศน ความคด หลกการ และวธการ อนจ าเปนส าหรบครในศตวรรษท 21 เพอทจะใหเปนความร และเปนการเรยนรส าหรบคร ผวจยจงไดสรปสาระทเกยวของกบงานวจยมาเสนอไวดงน กลาวโดยสรปไดวา การเรยนรในวงการศกษาไทย ในปจจบนยง เปนการเรยนร แบบตน ๆ ไมมพลง เนนไปทการสอน และยงเปนการสอนแบบทองจ า เนนการอาน เขยนและคดเลข ซงยงเปนการเรยนรในรปแบบเดม ๆ คอเปนรปแบบของ ศตวรรษท 19-20 ยงไมไดเปนการสอนเพอใหเกดทกษะในศตวรรษท 21 ซงจะเหนอยางชดเจนไปเรอย ๆ วา การศกษาทดส าหรบคนยคศตวรรษท 21 ไมเหมอนกบการศกษาแบบสบหรอยสบปทแลว เพราะการศกษาทมคณภาพในปจจบนจะตองม

25

การเปลยนแปลงรปแบบการเรยนรของนกเรยนและบทบาทของครไปโดยสนเชง หากคร เอาใจใส หวงใยดแลใหความรแบบเดม ๆ แกนกเรยนคงยงไมพอ ครจะตองเปลยนจดสนใจหรอจดเนนไปทการศกษาเรยนรทงของนกเรยนและของตวครเอง ครตองปรบปรงรปแบบการเรยนรทเคยจดใหนกเรยน ครควรเปลยนบทบาทจาก “ครสอน” (Teacher) ไปเปน “ครฝก” (Coach) หรอ “ผอ านวยความสะดวกในการเรยนร” และครตองรวมกลมกนเพอเรยนรรวมกนเกยวกบทกษะการท าหนาทของความเปนครอยางเปนระบบและตอเนอง ทเรยกกนวา PLC (Professional Learning Community) และเรยกกนโดยทวไปในภาษาไทยวา “ชมชนการเรยนรทางวชาชพ” ซงจะเปลยนแนวทางการท างานของครไป โดยเปลยนจากการท างานอยางโดดเดยวคนเดยว เปนการท างานและเรยนรจากการท าหนาทครเปนทม ครจะตองศกษาเพอสอนใหนกเรยนมความร และพฒนาทกษะส าคญเพอการด ารงชวตในศตวรรษท 21 ครจะตองชวยใหนกเรยนไดจดประกายความสนใจใฝร (Inspire) ใหรกการเรยนร สนกกบการเรยนรหรอท าใหการเรยนรสนก ใหนกเรยนไดเรยนรดวยการลงมอ ปฏบต (learning by doing) ซงนกเรยนจะเกดทกษะส าหรบ การด ารงชวตในศตวรรษท 21 โดยไดจากการลงมอปฏบตและการรวมกนท างานเปนทม กบเพอน ๆ นกเรยนจะได งอกงามจากทกษะในการเรยนร และจากการคนควาหาความร มากกวาตวความร จงอาจกลาวไดวา การเรยนรในศตวรรษท 21 น ตอง “กาวขามสาระวชา”ไปสการเรยนร“ทกษะเพอการด ารงชวตในศตวรรษท 21” ( 21st Century Skills) ทครเปนผออกแบบการเรยนร และอ านวยความสะดวกใหนกเรยน ไดเรยนรจากการลงมอ ปฏบต แมวาสาระวชาแมวาจะมความส าคญ แตกยงไมเพยงพอส าหรบการเรยนรเพอ การมชวตในศตวรรษท 21 การเรยนรสาระวชา (Content หรอ Subject matter) ควรเปนการเรยนจากการคนควา ดวยตวเองของนกเรยน โดยครชวยแนะน า และชวยออกแบบกจกรรมท จะชวยใหนกเรยนแตละคนสามารถประเมนความกาวหนา การเรยนรของตวนกเรยนเองได ส าหรบทกษะในศตวรรษท 21 เปนทกษะททกคนทตองเรยนรตลอดชวต คอ 3R x 7C ครกควรตองเรยนรเพอชวตของตนเอง เพราะเปนการเรยนรเพอ การด ารงชวต 3R ไดแก Reading (อานออก), (W)Riting (เขยนได) และ (A)Rithmetics (คดเลขเปน) สวน 7C ไดแก 1. ทกษะดานการคดอยางมวจารณญาณ และทกษะในการแกปญหา (Critical thinking & problem solving) 2. ทกษะดานการสรางสรรค และนวตกรรม (Creativity & innovation) 3. ทกษะดานความเขาใจตางวฒนธรรม ตางกระบวนทศน(Cross-cultural understanding) 4. ทกษะดานความรวมมอ การท างานเปนทม และภาวะผน า (Collaboration, teamwork & leadership) 5. ทกษะดานการสอสาร สารสนเทศ และรเทาทนสอ (Communications, information & media literacy) 6. ทกษะดานคอมพวเตอร และเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (Computing & ICT literacy) 7. ทกษะอาชพ และทกษะการเรยนร (Career & learning skills)

26

ทกษะดานการสรางสรรค และนวตกรรม (Creativity & innovation) ทกษะดานการคดสรางสรรคเปนทกษะทคนไทยขาดทสด คณสมบตของสมองดานสรางสรรค (Creating Mind) คอ การคดนอกกรอบ ซงการคดนอกกรอบทไมมความรอยในกรอบ จะเรยกวา “คดเลอนลอย” ส าหรบความคดสรางสรรคนนเชอกนวาสามารถเรยนร หรอฝกได ครจงควรหาวธฝกฝนความคดสรางสรรคใหแกนกเรยน โดย สมองทสรางสรรค เปนสมองทเชอวา ยงมสภาพหรอวธการทดกวาซอนอย แตสภาพหรอวธการเหลานนจะเกดขนได จะตองออกจากกรอบวธคด หรอวธด าเนนการแบบเดม ๆ และศตรส าคญทสดของความคดสรางสรรค คอ การเรยนแบบทองจ า ซงแมในปจจบน ระบบการศกษาไทยกยงคงสอนแบบทองจ า ทกษะดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (ICT Literacy) แมวาเดกในยคน จะมความสามารถ ใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร มากกวาครและพอแม แตครและพอแมยงตองแนะน าตกเตอนการใชเครองมอนใหเกดประโยชนตอการเรยนรอยางสรางสรรค เพอปองกนการเขาไปใชในทางทอาจเปนการ ท ารายตวเองของนกเรยน ไปจนถงการท าลายอนาคตของนกเรยนได แตสอ เทคโนโลยสารสนเทศและ การสอสารมการเปลยนแปลงพฒนาอยางรวดเรว ท าใหเปนการยากทครจะ ตามเทคโนโลยใหทนได จงตองมกลไกชวยเหลอครอยางเปนระบบ และครกตองหมนเรยนรใหมทกษะตาง ๆ เกดขน สาธต วงศอนนต (2557, น. 1, 3-4 ) ไดเขยนรายงานทางวชาการในรปบทความวชา การ เรอง การปฏรปการศกษาไทย : อดด ปจจบน อนาคต (Thailand's Education Reform : Past, Present, Future) เสนอตอ ส านกงานเลขาธการวฒสภา โดยกลาวถงปญหาการศกษาของไทย และความจ าเปนทตองมการปฏรปการศกษา กลาวโดยสรปไดดงน 1. โครงสรางการบรหารการศกษาของประเทศไทยเปนแบบรวมศนย การก าหนดนโยบายขาดการตรวจสอบและขาดความตอเนอง

2. การจดสรรทรพยากรสนเปลองไปกบงานประจ าและคาใชจายดานบรหาร ขาด กลไกตดตามการใชงบประมาณ ไมสามารถสรางคณภาพการเรยนรถงตวผเรยนไดจรง

3. ไมสามารถสงเสรมการพฒนาสถานศกษา ผบรหารและคร และไมสามารถท า ภารกจทจะสนบสนนหรอสงเสรมใหสถานศกษามอสระในการพฒนาการศกษาตามความตองการของชมชนทองถน ตลอดจนไมอาจใชศกยภาพของหนวยงานภายนอกมารวมจดการศกษา หรอเปนแหลงงาน/แหลงเรยนรใหผเรยนทกกลมอายได

4. ดานคร คณาจารย และบคลากร ซงเปนปจจยส าคญ ยงไมสามารถตอบสนองการ จดการศกษาทมคณภาพอยางเทาเทยมและเปนธรรม กลาวคอ 4.1 จ านวนครและการกระจายในระดบการศกษาพนฐาน สดสวนครตอนกเรยนของไทย คอ 1:22 ใกลเคยงคาเฉลยนานาชาต (1:17) ปญหาส าคญอยทการกระจายตวครไปยงสถาน ศกษาในพนทดอยโอกาส ทครมกยายออกหลงสอนเพยง 1-2 ป รวมทงปญหาการขาดครเฉพาะสาขาและเกนในบางสาขา 4.2 คณภาพและสมรรถนะ ซงผลการประเมนบงบอกถงครจ านวนมากขาดความรความสามารถในวชาทตนสอน นอกจากทกษะทางวชาการแลว สงคมยงสะทอนความหวงใยตอ

27

จตส านกของความเปนครทมแนวโนมลดลง โดยเฉพาะเรองความรบผดชอบตอนกเรยนและดานจรยธรรม 4.3 ครตองรบภาระงานอนทไมเกยวของกบการสอน โดยเฉพาะภาระจากหนวยงานภายนอกท าใหครเสยเวลากวารอยละ 20 ของจ านวนวนเปดภาคเรยน ซงจ าเปนตองหาวธการในการคนครสหองเรยน ประเทศไทยแมจะลงทนไปในระบบการศกษาเปนจ านวนมากแตผลออกมายงไมเปนทนาพงพอใจ ผลเดนชดทสดคอ ผลสมฤทธทางการเรยนตกต า เกดวกฤตการณทางดานคณธรรมจรยธรรม การขาดจตส านกความรบผดชอบตอสงคมและความเปนพลเมอง เรยนมาแลวแตไมไดใชงานจรง เรยนจบมาตกงาน ขาดทกษะในการประกอบอาชพและการแขงขน ซงสงเหลานเปนปญหาเรอรงใหสงคมตอไป ดงนน การศกษาไทยจงจะตองมการปฏรปเพอเรงรดในการแกไขปญหาทงระบบอยางเปนรปธรรม ความจ าเปนทตองมการปฏรปการศกษา การศกษามความส าคญเพราะเปนกลไกในการพฒนาชาต หากสามารถปฏรปการศกษาไดจะชวยใหประเทศไทยมความสามารถในการแขงขน และชวยลดความเหลอมล าในสงคมในระยะยาวได จากการศกษาบทความวชาการ เรอง การปฏรปการศกษาของประเทศไทย ของ อญญรตน นาเมอง (2553, อางถงใน สาธต วงศอนนตนนท , 2557, น. 4) ซงไดรายงานสถานการณความอยเยนเปนสขรวมกนในสงคมไทย ประจ าป 2550 พบวา ในภาพรวมการศกษาของประชาชนยงมคณภาพไมดเทาทควรจงจ าเปนตองมการปฏรปการศกษา โดยสรปสาเหตส าคญของการปฏรปการศกษา ไวดงน 1. สถานะของประเทศไทยในสงคมโลก เปนประเทศขนาดกลาง มรายไดถวเฉลยตอหวของประชากรคอนขางต า คณภาพของประชาชนยงดอยกวาประเทศอน ๆ มาตรฐานความเปนอยสวนใหญยงอยในระดบต า เมอเศรษฐกจในสงคมโลกมการแขงขนมากขน จงมความไมสมดลมากขน การเตบโตดานการผลตและการคาชะลอตว เศรษฐกจไทยซงตองพงพาเศรษฐกจโลกจงฟนตวไดยาก จงมความจ าเปนทจะตองปฏรปการศกษา เพอเปนพนฐานในการแกปญหา และยงจะชวยยกระดบประเทศใหพนกบดกรายไดปานกลาง (Middle-income Trap) ในอนาคตได 2. สภาวะและปญหาของการศกษาไทย รฐใหความส าคญกบการศกษาปฐมวยนอยเกนไป ซงเดกวยนเปนหวเลยวหวตอทส าคญทสด สมองก าลงพฒนาสง เรยนรไดไว หากพลาดโอกาสนจะเกดผลลบทงชวต สวนในระดบประถมศกษาถงมธยมศกษา ยงใหบรการไมทวถงทงในแงปรมาณและคณภาพ ปญหาของครอาจารยสวนใหญ คอ การขาดแรงจงใจและขาดความรความสามารถ สวนรฐบาลขาดงบประมาณในการบรหารการศกษางบประมาณสวนใหญเปนงานประจ าและเงนเดอน 3. ความลาหลงของการด าเนนงาน แบงเปน 3.1 ดานตวคร ขาดความสามารถและแรงจงใจ เปนหน ทงในและนอกระบบ 3.2 ดานงบประมาณ มงบส าหรบด าเนนการพฒนาการเรยนการสอนนอย 3.3 ดานสอ และเทคโนโลย ยงมนอยและไมทนสมย

28

3.4 กระบวนการเรยนร ครยงขาดทกษะ ในกระบวนการเรยนการสอนทเออตอการเรยนร ครยงใชวธสอนแบบเดมไมพฒนา 3.5 การบรหารจดการ ผบรหารไมมความสามารถเพยงพอในการบรหารงาน ในโรงเรยน 3.6 การเปลยนแปลงของสงคมและเศรษฐกจ เมอสงคมมการเปลยนแปลงไป การศกษา ตลอดจนระบบเศรษฐกจทเปนปจจยส าคญในการด ารงชวต กควรตองไดรบการพฒนาใหสอดคลองกนไปดวยเชนกน ปญหาการใชระบบการคดเลอกบคคลเขาศกษาในสถาบนอดมศกษา สชาดา บวรกตวงศและคณะ ( 2545, น. 4, 185) ไดวจยเรอง ผลกระทบของการสอบคดเลอกบคคลเขาศกษาในสถาบนอดมศกษาระบบใหมทมตอผเกยวของ โดยมวตถประสงคเพอศกษาสภาพปญหา ผลกระทบและความพงพอใจจากการใชระบบการคดเลอกบคคลเขาศกษาในสถาบนอดมศกษาในปจจบน สรปผลในเรองทเกยวของกบงานวจยฉบบน คอ ผลการวจย พบปญหาทส าคญ 3 อนดบ จากปญหา มากทสด ไปนอยทสด คอ เปนระบบทกอใหเกดการเรยนทมงเนนการสอบคดเลอก เปนระบบทกอใหเกดความเครยดกบผสอบและญาตพนองและเปนระบบทสนเปลองคาใชจาย ในขณะทนกการศกษาเหนวา ปญหา 3 อนดบแรกจากปญหา มากทสดไปนอยทสด คอ มาตรฐานของเกรดเฉลยสะสม ( GPAX) ของแตละโรงเรยนไมเทากน ปญหาความไมยตธรรมจากการใชต าแหนงเปอรเซนตไทล (PR) โรงเรยนขนาดเลกจะไดเปรยบโรงเรยนขนาดใหญ และพบวา ขอสอบแตละครงมความยากงายไมเทากน ชวงเวลาจดสอบไมสอดคลองกบระบบการเรยนการสอนในโรงเรยนมธยมศกษาและเกดความสนเปลองคาใชจายในการเรยนกวดวชา นอกจากนนงานวจยนยงพบผลกระทบจากการคดเลอกบคคลเขาศกษาในสถาบนอดมศกษาทเกยวกบระบบการศกษา มผลกระทบระดบมาก ในเรอง นกเรยนตองแขงขนกนเพอท าเกรด ตองเรงเรยนใหครบทกเนอหาวชา ใหจบกอนเดอนตลาคม ครตองเรงสอนใหครบถวนตามหลกสตรกอนสอบเดอนตลาคม และนกเรยนตองตงใจเรยนทกวชา ในขณะทนกการศกษาเหนวาการสอบคดเลอกบคคลเขาศกษาในสถาบนอดมศกษากอใหเกดผลกระทบทางลบ ไดแก การเรยนทมงเนนการสอบมากเกนไป และคณะผวจยมความเหนเพมเตมวา ควรมขอสอบแบบเขยนบรรยายและการท ากจกรรมทเปนประโยชนตอสวนรวม และไดกลาวสรปไววาควรมองคกรอสระรบผดชอบในการจดสอบคดเลอก องคประกอบทใชในการคดเลอก ไดแก ดาน พทธศกษา จรยศกษา หตถศกษาและพลศกษาโดยพทธศกษาอาจพจารณาจากความถนดทางการเรยน นอกจากนยงไดเสนอแนะวาโรงเรยนควรจดการเรยนการสอนใหเปนไปตามหลกการและปรชญาการจดการศกษาตามแนวปฏรปการศกษา การหวงผลใหนกเรยนของตนไดเปรยบ ดวยการสอนเหมอนการสอนท าขอสอบ ไมใชทางแกปญหาทเหมาะสม หรอการจดท าหลกสตรเพอมงเขามหาวทยาลย เปนการผดปรชญาการศกษา ซงครผสอนควรใชยทธวธการจดการบวนการเรยนการสอนทสรางกระบวนการคดแกผเรยนมากกวาการยดเยยดความร

29

แผนการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2560-2579 แผนการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2560-2579 (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา , 2560, น. 65-71 ) มสาระส าคญทเกยวของกบงานวจยสรปไดดงน ผลการพฒนาการศกษาในชวงป 2552-2558 แมประเทศไทยประสบความส าเรจหลายดาน แตยงมปญหาทตองไดรบการพฒนาอยางเรงดวนในระยะตอไป เมอเปรยบเทยบความสามารถในการแขงขนดานการศกษากบนานาประเทศ พบวา มแนวโนมลดลง และต ากวาประเทศอน โดยเฉพาะสงคโปร มาเลเซย เมอพจารณาตวชวดยอยดานการศกษา พบวา ตวชวดบางตวมแนวโนมดขนโดยเฉพาะความคดเหนของผประกอบการทมตอความสามารถในการแขงขน ผลการพฒนาการศกษาของประเทศไทยในดานโอกาสทางการศกษา รฐมนโยบายสงเสรมสนบสนนคอนขางมาก สงผลใหประชากรในวยเรยน รวมทงเดกดอยโอกาสและผมความตองการจ าเปนพเศษมโอกาสไดรบการศกษาสงขน แต ยงเขาเรยนไดไมครบทกคนและยงมการออกกลางคนอยบาง นอกจากน ประชากรทอยในวยก าลงแรงงานแมจะไดรบการศกษาเพมขนแตแรงงานทมการศกษาต ากวามธยมศกษาตอนตนยงมอยมาก รฐจงตองเรงด าเนนการสนบสนนสงเสรมการพฒนาคนตลอดชวงชวต และมมาตรการตาง ๆ ใหประชาชนทกชวงวยสามารถเขาถงการศกษาทมคณภาพมาตรฐานเพมขน เพอยกระดบการศกษาของคนไทยใหเปนก าลงส าคญในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ ผลการพฒนาดานคณภาพการศกษายงไมเปนทนาพงพอใจ เนองจากผลสมฤทธทางการเรยนระดบการศกษาขนพนฐานมคะแนนต ากวาคาเฉลยมาก และต ากวาหลายประเทศในแถบเอเชย แมวาเยาวชนจะมการใฝหาความรเพมขน แตยงขาดความสามารถในการจดการและการสงเคราะหขอมลทสบคนได และการน าไปใชประโยชน สวนประเดนคณธรรม จรยธรรมของเดกและเยาวชนยงตองมการพฒนาเพมขน การจดการศกษาจะตองใหความส าคญกบการพฒนาผเรยนและแรงงานทมทกษะและคณลกษณะทพรอมเพอตอบสนองตอความตองการของภาคสวนตาง ๆ มากกวาจดการศกษาตามความพรอมของสถานศกษา และตองมการวเคราะหความตองการก าลงคนเพอวางเปาหมายการจดการศกษาทงเพอการผลตก าลงคนเขาสตลาดงานและการพฒนาก าลงคนเพอยกระดบคณภาพก าลงแรงงานใหสงขน นอกจากน ปญหาดานประสทธภาพของการจดการเรยนการสอน การบรหารจดการ และการใชจายงบประมาณทางการศกษา ซงเปนปญหาเชงโครงสรางและระบบการจดการทตองไดรบการปรบปรงเปนล าดบแรก โดยเฉพาะการจดการเรยนการสอนทมจ านวนนกเรยนตอหองและจ านวนนกเรยนตอครทเหมาะสม การผลตและพฒนาครใหมคณภาพ การบรหารจดการสถานศกษาใหมคณภาพตามมาตรฐานการศกษา การบรหารจดการสถานศกษาขนาดเลกซงมอยจ านวนมากเพอเพมคณภาพการศกษาและลดภาระงบประมาณ การใชจายงบประมาณเพอการศกษาซงไดรบคอนขางสงเมอเทยบกบประเทศอน ๆ แตใชจายเพอพฒนาผเรยน พฒนาการเรยนการสอน และพฒนาครคอนขางนอย โดยงบประมาณสวนใหญทใชจดการศกษามาจากภาครฐ การมสวนรวมจากภาคเอกชนยงมนอย และผทมรายไดนอยตองรบภาระคาใชจายเพอการศกษาคอนขางมาก จงตองเรงด าเนนการปฏรประบบการผลต การพฒนาคร และการบรหารงานบคคลของครใหมคณภาพและประสทธภาพ พฒนาระบบขอมลและสารสนเทศทางการศกษาทเชอมโยงกนเพอใชในการเพมประสทธภาพ การบรหารจดการสถานศกษาโดยเฉพาะสถานศกษาขนาดเลก กระจายอ านาจการบรหารจดการไปสสถานศกษา เพอความคลองตว สงเสรมการมสวนรวมของทกภาคสวน

30

ในการจดและสนบสนนการศกษาเพอลดภาระคาใชจายของภาครฐ และปฏรประบบการเงนเพอการศกษา เพอใหสถานศกษาสามารถบรหารจดการศกษาไดอยางมประสทธภาพตอไป ส าหรบปญหาและความทาทายของระบบการศกษา ทพบวา การจดการศกษาของไทยยงขาดคณภาพและมาตรฐานในทกระดบโดยพบวา หลกสตรและกระบวนการเรยนการสอนของไทยทผานมา จะเนนการสอนเนอหาและความจ ามากกวาการพฒนาทกษะและสมรรถนะ ซงเปนการจดการศกษาทยงขาดคณภาพและมาตรฐานในทกระดบ และ ระบบการบรหารจดการศกษาของไทยยงมงเนนการบรหารตามกฎ ระเบยบมากกวาการบรหารใหบรรลเปาหมาย และไมเชอมโยงกบการกระจายอ านาจและความรบผดชอบตามหลกธรรมาภบาลอกทงยงเปดโอกาสใหคร หรอภาคสวน ตาง ๆ ของสงคมเขามามสวนรวมจดการศกษาคอนขางนอย สงผลใหเกดความไมมประสทธภาพของระบบการศกษา และ ปญหาดานคณธรรม จรยธรรมซงพบวา คนไทยสวนใหญยงมปญหาดานคณธรรม จรยธรรม ไมตระหนกถงความส าคญของการมวนย ความซอสตยสจรต และการมจตสาธารณะ มคานยมยดตนเองเปนหลกมากกวาการค านงถงสงคมสวนรวม รกสนกและความสบาย เชอขาวลอ ขาดความอดทน ขาดวนย วตถนยม ยอมรบในเรองฐานะทางเศรษฐกจมากกวาความเปนคนดมคณธรรม น าวฒนธรรมจากตางชาตมาใชโดยขาดการคดกรองหรอการปรบใชตามความเหมาะสม และแนวคดการจดการศกษายดหลกการมสวนรวมของภาคสวนของสงคม (All for Education) ทกลาววา การจดการศกษาอยางมคณภาพและมประสทธภาพใหกบประชาชนทกคนเปนพนธกจทตองอาศยการมสวนรวมของสงคมทกภาคสวน เนองจากรฐตองใชทรพยากรจ านวนมากในการจดการศกษาทตองครอบคลมทกชวงวย ทกระดบการศกษาและทกกลมเปาหมาย ดวยรปแบบวธการทหลากหลาย สนองความตองการและความจ าเปนของแตละบคคลและสนองยทธศาสตรชาตและความจ าเปนในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ รฐจงตองใหความส าคญและสนบสนนการมสวนรวมของบคคล ครอบครว ชมชน องคกรชมชน องคกรปกครองสวนทองถน เอกชน องคกรเอกชน องคกรวชาชพ สถาบนศาสนา สถานประกอบการ และสถาบนสงคมอนในการจดการศกษา โดยบคคล กลมบคคล หรอองคกรตาง ๆ จะไดรบการสงเสรมใหเขารวมจดการศกษา เสนอแนะ ก ากบตดตาม และสนบสนนการจดการศกษาในรปแบบตาง ๆ ตามความพรอมเพอประโยชนของสงคมโดยรวม รวมทงปญหาทเกดขนในระบบการศกษาไทยซงพบวาโอกาสและความเสมอภาคทางการศกษาทยงมความเหลอมล า ซงพบวากลมครอบครวทมฐานะทางเศรษฐกจและสงคมดจะใชการไดเปรยบในการเขาถงสถานศกษาทดและมคณภาพ ซงสถานศกษาทดและมคณภาพสวนใหญเปนสถานศกษาขนาดใหญของรฐทตงอยในเขตเมอง นอกจากน พรศกด สจรตรกษ (2551, น. 6 อางถงใน ส านกงานคณะกรรมการการ ศกษาแหงชาต, 2545, น. 33) ไดกลาวถงปญหาในการจดการเรยนการสอนของครไทย โดยกลาววา ครไทยยงท าการสอนโดยใชวธบอกความรโดยยดวชาเปนตวตง จงท าใหผเรยนไมสามารถเผชญและแกปญหาในชวตจรงได

31

การพฒนาครดวย “ชมชนการเรยนรทางวชาชพ” (Professional Learning Community: PLC) ปจจบ นกระทรวงศกษาธการไดมนโยบายเรอง การขบเคลอนชมชนการเรยนรทางวชาชพสสถานศกษาเขาสโรงเรยนในระดบมธยมศกษาของสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานเปนทเรยบรอยแลว โดยมการอบรมใหผบรหารและครตลอดจนผเกยวของไดเขาใจรปแบบของการด าเนนการและกจกรรมตาง ๆ อนจะเกดผลดตอครและนกเรยน ดงผล การวจยของ Hord (1997 อางองจาก ส านกพฒนาครและบคลากรการศกษาขนพนฐาน , 2560, น. 23-24) ทไดยนยนวา PLC น าไปสการเปลยนแปลงเชงคณภาพทงดานวชาชพและผลสมฤทธของนกเรยน โดยมผลดตอครผสอนในแง ลดความรสกโดดเดยว ในงานสอน เพมความรสกผกพนตอพนธะกจและเปาหมายของโรงเรยน เพมความกระตอรอรนทจะปฏบตใหบรรลพนธะกจอยางแขงขน เปนตน และสง ผลดตอนกเรยนในแง สามารถลดอตราการตกซาชน อตราการขาดเรยนลดลง มผลสมฤทธทางการเรยนในวชาวทยาศาสตร ประวตศาสตร และวชาการอานทสงขนอยางเดนชด เปนตน รวมทงไดมการน ากระแสพระราชด ารสดานการศกษาของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว รชกาลท 9 มาประยกตใช ทเกยวของกบงานวจย ดงกระแสพระราชด ารสทวา “เราตองฝกหดใหนกเรยนรจกท างานรวมกนเปนกลมเปนหมคณะมากขน จะไดมความสามคครจกดแลชวยเหลอซงกนและกน เออเฟอเผอแผความรและประสบการณแกกน ” (ส านกพฒนาครและบคลากรการศกษาขนพนฐาน , 2560, น. 4) ในคมอการอบรมคณะกรรมการขบเคลอนกระบวนการ PLC (Professional Learning Community) “ชมชนการเรยนรทางวชาชพ ” สสถานศกษา ระดบส านกงานเขตพนทการศกษา ทจดท าโดยส านกพฒนาคร และบคลากรการศกษาขนพนฐาน (2560, น. 1-2) ไดกลาวถง PLC กลาวโดยสรปไดดงน ชมชนการเรยนรทางวชาชพ (Professional Learning Community:PLC) เปนกระบวนการสรางการเปลยนแปลง โดยเรยนรจากการปฏบตงานของกลมบคคลทรวมตวกน เพอท างานรวมกนและสนบสนนซงกนและกน โดยมวตถประสงคเพอพฒนาการเรยนรของผเรยน รวมกนวางเปาหมายการเรยนรของผเรยน และตรวจสอบ สะทอนผลการปฏบตงานทงในสวนบคคล และผลทเกดขนโดยรวม ผานกระบวนการแลกเปลยนเรยนร การวพากษวจารณ การท างานรวมกน การรวม มอรวมพลงโดยมงเนนและสงเสรมกระบวนการเรยนรอยางเปนองครวม สรปวา PLC มพฒนาการมาจากกลยทธระดบองคกรทมงเนนใหองคกรมการปรบตวตอกระแสการเปลยนแปลงของสงคมทเกดขนอยางรวดเรว โดยเรมพฒนาจากแนวคด ในเรององคกรแหงการเรยนร และปรบประยกตใหมความสอดคลองกบบรบทของโรงเรยนและการเรยนรรวมกนในทางวชาชพทมหนางานส าคญ คอ ความรบผดชอบการเรยนรของผเรยนรวมกนเปนส าคญ นอกจากนกยงมนกวชาการและนกวจยอกหลายทานไดกลาวถงแนวทางการพฒนาองคกรแหงการเรยนรไว ซงจะน าเสนอในสวนทเกยวของกบงานวจยไวดงน เนตรพณนา ยาวราช ( 2547, น. 207) ไดกลาวไวในเรอง การน าและการสรางองคกรแหงการเรยนร ซงสรปไดวา ผน าเปนบคคลทมสวนส าคญตอการสรางองคกรแหงการเรยนร โดยการเปลยนแปลงโครงสรางองคกร ตวงาน ระบบการท างาน กลยทธทใช และวฒนธรรมองคกรใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไป ซงองคประกอบทง 5 ดงกลาวสอดคลองกบการ

32

ออกแบบองคกรทมประสทธภาพ มความยดหยนและตอบสนองตอการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ซงผน าจะตองเขามาเกยวของโดยตรง สวธดา จรงเกยรตกล (2557, น. 261) กลาววา หนวยงานภาครฐ หนวยงานภาค เอกชน และภาคประชาชนทกกลม ควรมบทบาทเปนองคกรแหงการเรยนร โดยจดใหมการจดการเรยนรขนในองคกร สนบสนนบคลากรใหมการแลกเปลยนเรยนรระหวางกนอยางสม าเสมอ

พณสดา สรธรงศร (2556, น. 31, 42) ไดท าวจยเรอง รปแบบการบรหารจดการสถานศกษาขนพนฐาน ผลวจยพบวา ปจจยทสงผลตอความพรอมในการบรหารจดการสถานศกษา พบวา สถานศกษาขนาดเลกมทรพยากรทางการบรหารจ ากดเกอบทกดาน งบประมาณนอย บคลากรนอย ขาดสอเทคโนโลยททนสมยมาใชในการจดการเรยนการสอน งบประมาณทไดรบจดสรรไมเพยงพอส าหรบคาใชจายดานสาธารณปโภค ปญหาและอปสรรคดานปจจยพนฐานสงผลใหไมสามารถจดการศกษาใหเสมอภาคและเทาเทยมเมอเทยบกบโรงเรยนขนาดใหญซงมทรพยากรทางการบรหาร ดานงบประมาณ บคลากร อาคารสถานท ซงมความพรอมกวาโรงเรยนขนาดเลก และพบวา การบรหารจดการสถานศกษาแบบมสวนรวมของชมชน เปนฐานส าคญของการบรหารจดการสถานศกษาทน าไปสความส าเรจทงในเมองและชนบท ทงในสถานศกษาทกขนาด ไมวาจะเปนสถานศกษาขนาดเลก ขนาดกลาง ขนาดใหญและขนาดใหญพเศษ และยงพบวา รปแบบการจดการศกษาทใหชมชนเขามามสวนรวมในการจดการศกษากอใหเกดความเปนเจาของ เพราะการไดมามสวนรวมคด รวมวางแผน รวมด าเนนการ รวมตดตามประเมนผลและรวมชนชมความส าเรจ รวมทงการมสวนรวมชวยเหลอกนทางวชาการจะลดชองวางการขาดแคลนปจจยทางการบรหาร พชญา ชเพชร (2560, น. 146) ไดท าการศกษาวจยเรอง ปจจยสความส าเรจในการบรหารการศกษาของโรงเรยนทถายโอนจากส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไปสงกดองคกรปกครองสวนทองถนในภาคใตตอนลาง ของประเทศไทย ผลวจยพบวา ปจจยทน าไปสความส าเรจในการบรหารการศกษาของโรงเรยนทถายโอนจากส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไปสงกดองคกรปกครองสวนทองถนในภาคใตตอนลางของประเทศไทย คอ ปจจยดานผบรหาร ครผสอน บรรยากาศของโรงเรยน และการมสวนรวมของผปกครอง ชมชน คณะกรรมการสถานศกษา และหนวยงานทเกยวของ ส าหรบการท างานของปจจยทจะท าใหเกดความส าเรจในการบรหารการศกษาของโรงเรยนใน ปจจยดานการมสวนรวมของผปกครอง ผน าชมชน คณะกรรมการสถานศกษา และ หนวยงานทเกยวของ คอ ผปกครอง ผน าชมชน คณะกรรมการสถานศกษาหนวยงานทเกยวของ เขามา รวมคด รวมท า รวมตดสนใจ รวมปรบพฤตกรรมทไมเหมาะสมของนกเรยน รวมจดท าหลกสตรทองถน สนบสนนทรพยากร ฝกอาชพใหนกเรยน รวมปลกฝงคณธรรมจรยธรรมและสงเสรมสขภาพกายสขภาพจต และพบวาการทผปกครองเขามามสวนรวมท าใหนกเรยนมความสขกบการเรยน ตงใจเรยนสงผลใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนของสงขน สรปไดวา แนวคดในเรองการพฒนาองคกร คอการมงเนนการเปลยนแปลงวฒนธรรมองคกร เพอเพมประสทธภาพและประสทธผล องคกรจงควรมการปรบปรงพฒนาอยเสมอ แตการพฒนาองคกรยงมขอจ ากด ซงผบรหารและผทมสวนเกยวของจะตองมสวนรวม ระดมความรความคด และทรพยากรตาง ๆ ทงจากภายนอกและภายในองคกร มารวมพฒนาองคกรของตนใหทนสมยอยเสมอ ผเกยวของจงตองหมนศกษาเรยนรเพอจะไดน ามาใชพฒนาองคกรไดอยางเหมาะสม

33

แนวคด หลกการ และทฤษฎทเกยวของกบความเปนองคกรแหงการเรยนร ความหมายขององคกรแหงการเรยนร นกวชาการไดก าหนดความหมายขององคกรแหงการเรยนรไวดงน Senge (2006, p. 1) กลาววา องคกรแหงการเรยนรเปนองคกรทบคลากรในองคกรไดขยายสมรรถนะของตนเองอยางตอเนองเพอสรางผลงานตามความตองการอยางแท จรง เปนองคกรทสนใจและสนบสนนในเรองความคดใหม ๆ เปดโอกาสใหบคลากรไดคด สรางสรรคสงใหม ๆ รวมกนอยางอสระ และเปนทซงผคนไดเรยนรในสงทไดจากการเรยนรรวมกน Garvin (1993, p. 80) กลาววา องคกรแหงการเรยนร เปนองคกรทมทกษะในการสรางความร ทกษะการใชความรและทกษะการถายโอนความร รวมทงมการปรบเปลยนพฤตกรรมองคกรเพอใหเกดการสรางความรใหม Hoy & Miskel (2001, p. 3) กลาววาองคกรแหงการเรยนร หมายถง องคกรทสมาชกไดพฒนาขดความสามารถของตนเพอสราง สรรค งานและ งานสามารถ บรรลเปาหมายอยางตอเนอง เปนทซงแนวคดแปลก ๆ ใหม ๆ ไดรบการกระตนใหแสดงออก ความทะเยอทะยานและแรงบนดาลใจของสมาชกไดรบการสนบสนนและสงเสรม สมาชกแลกเปลยนเรยนรถงวธการเรยนรซงกนและกน และองคกรเองไดมการขยายศกยภาพเพอการแกไขปญหาและการสรางสรรคนวตกรรมใหมอยางตอเนอง สวพกตร เวศมวบลย (2551, น. 11) ไดใหความหมายขององคกรแหงการเรยนร สรปไดวา องคกรแหงการเรยนร เปนองคกรทมการปรบเปลยนตวเองอยางตอเนอง โดยมความรจากบคลากรเปนฐานในการพฒนา มบคลากรทมความมงมนในการเรยนรเพอพฒนาศกยภาพของตนเองอยางตอเนอง บคลากรมการเรยนรรวมกนและน าความรมาพฒนาใหเกดงานทสรางสรรค น าไปสการปรบปรงงานใหดยงขน เกดการสรางนวตกรรมทสามารถสรางมลคาเพมใหกบองคกร อมพร ปญญา (2553, น. 31) ไดใหความหมายขององคกรแหงการเรยนร สรปไดวา องคกรแหงการเรยนร เปนองคกรทสมาชกมความมงมนและแรงบนดาลใจทจะ พฒนาศกยภาพของตนเอง คดสรางสงใหมใหเกดขนในองคกร มการพฒนาและสงเสรมความรความสามารถบคลากรเพอใหบคลากรมคณภาพ จรย สรอยเพชร (2554, น. 37-38) ไดใหความหมายขององคกรแหงการเรยนร สรปไดวา องคกรแหงการเรยนร เปนองคกรทมการด าเนนการหรอสงเสรมใหบคคล กลมบคคล หรอทมงานใหมโอกาสเพมพนความรความสามารถ เพอปรบเปลยนและพฒนาตนเองอยางตอเนอง และน ามาพฒนาองคกรไปสเปาหมายทก าหนดไว โดยอาศยปจจยจากภายในและภายนอกองคกร วชต แสงสวาง (2555, น. 27) ไดใหความหมายขององคกรแหงการเรยนร สรปไดวา องคกรแหงการเรยนร เปนองคกรทสมาชกปรารถนาทจะเรยนรโดยใชการแลกเปลยนเรยนร และการแบงปนความคดเพอการพฒนาการท างาน มการปรบตวใหเขากบสงแวดลอม องคกรทมเททรพยากรเพอพฒนาบคลากรทกระดบ องคกรมคานยมในการสรางนวตกรรมและท าสงใหม ๆ บคลากรสามารถแสดงศกยภาพเพอสรางความเปนเลศใหกบองคกร

34

บญเลศ เตกสงวน (2555, น. 31-32) กลาววา องคกรแหงการเรยนร เปน องคกรทสามารถขยายขอบเขตในการ สรางอนาคตไดอยางตอเนอง มการเรยนรโดยใชการจดการความร เพอความอยรอดและสามารถปรบตวเพอสรางสรรคสงใหม ท าใหความสามารถขององคกร บคคลและสนคาหรอผลตภณฑขององคกรไดรบการยอมรบทงในดานคณภาพ ความนาเชอถอและสนองความตองการของลกคา องคกรเกดความเขมแขง มการเจรญเตบโตอยางยงยน สามารถเปนผน าในโลกธรกจแหงอนาคตทมการแขงขนสง สรปไดวา องคกรแหงการเรยนร หมายถง หนวยงานภาครฐ ภาคเอกชนและภาคประชาชนทกกลม ทมบรรยากาศกระตน บคลากรในองคกร ใหเกด การตนตวดานการเรยนร ม บคลากรในองคกรทมความมงมนในการเรยนรเพอพฒนาศกยภาพของตนเองอยางตอเนอง บคลากร มทกษะในการสราง การรบ และการถายโอนความร โดยไดรบการสนบสนนจากองคกรทงภายในและภายนอก ท าให บคลากร ทกระดบ ทงระดบบคคล ระดบกลม และระดบองคกรไดมการพฒนาความคด สรางสรรคสงใหมและไดเรยนรสงทเกดจากการท างานรวมกน ทงขอ ผดพลาดและความ ส าเรจ ทเกดขน บคลากร มการแบงปนและถายทอดความรซงกนและกน สงผลใหม การปรบเปลยนพฤตกรรมองคกร ท าใหองคกรมการพฒนาอยางตอเนอง ดงนนจงควรพฒนาใหโรงเรยนเปนองคกรแหงการเรยนร ซงสอดคลองกบแนวคดของ สวธดา จรงเกยรตกล (2557, น. 261) ทกลาววา หนวยงานภาครฐ หนวยงานภาคเอกชนและภาคประชาชนทกกลมควรมบทบาทเปน องคกรแหงการเรยนร ทมการจดการเรยนรขนในองคกร สนบสนนบคลากรใหมการแลกเปลยนเรยนรอยางสม าเสมอ กระบวนการขององคกรแหงการเรยนร ผวจยจงไดศกษาสวนทเปนองคประกอบและกระบวนการขององคกรแหงการเรยนรจากบคคลทนาสนใจเพอการวเคราะหเลอกใชองคประกอบตาง ๆ ใหเหมาะสมกบงานวจยในครงน ดงน 1. แนวคดของ Garvin Garvin (1993, pp. 47-80) ไดกลาวถงทกษะทส าคญขององคกรแหงการเรยนร โดยเสนอทกษะทส าคญ 5 ประการ ดงน ทกษะดานท 1 การแกปญหาอยางเปนระบบ (Systematic Problem Solving) เปนกระบวนการคดอยางมเหตผล หรอเปนกระบวนการคดทางวทยาศาสตรในการหาสาเหต ตงสมมตฐาน หรอการใชวงจรเดมมง ( Plan-Do-Check-Act) สงส าคญคอตองใชขอมลเปนฐานในการตดสนใจ และตองใชเครองมอทางสถตในการจดขอมลและอนมานไปสขอสรป ในการใชสถต จะท าใหมการวเคราะหขอมลและท าใหมการคดทเปนระบบมากขน เพอแกปญหาทสาเหต หวใจของการแกปญหาอยางมระบบคอ การเปลยนแนวคดของบคลากรในองคกรเสยใหม โดยใหความส าคญกบรายละเอยดทถกตองและเทยงตรง จะท าใหไดขอคนพบเปนการเรยนรทมประสทธภาพและมประโยชนตอการด าเนนการขององคกร ขนตอนในการแกปญหาอยางเปนระบบ คอ มการก าหนดและระบปญหา วเคราะหปญหา ประมวลทางเลอกทเปนไปไดในการแกปญหา คดเลอกและวางแผน

35

เกยวกบทางเลอกเพอการแกปญหา ลงมอปฏบตตามแนวทางทเลอกไว และประเมนผลการด าเนนการตามทางเลอก ทกษะดานท 2 การทดลอง (Experimentation) เปนวธการทดสอบความรและการหาค าตอบอยางเปนระบบ การสนบสนนใหบคลากรขององคกรใชวธการใหม ๆ การทดลองม 2 ลกษณะคอ 1. โปรแกรมทด าเนนการตอเนอง เปนการปฏบตงานตามปกต เปนการทดลองเพอน ามาปรบปรงและพฒนาการท างานอยางตอเนอง เชน การลาศกษาตอ การดงาน การศกษาคนควา เพอใหไดความคดมาปรบปรงงานทท าอย เปนตน 2. โครงการสาธต เปนโครงการทเกยวของกบการเปลยนแปลงในองคกร เพอน าไปสการปฏบตจรง โดยมการทดลองเพอพฒนาจดมงหมาย และความสามารถใหม ๆ ใหกบองคกร แตการด าเนนงานมความเสยง กลาวคอ โครงการอาจไมประสบผลส าเรจ แตถาประสบความส าเรจจะท าใหองคกรไดประโยชนมาก ทกษะดานท 3 การเรยนรจากประสบการณในอดต (Learning from Past Experience) องคกรตองประเมน วเคราะหความส าเรจหรอความลมเหลวทเกดขนอยางเปนระบบ และขอมลเหลานตองเปดเผยเพอใหบคลากรในองคกรไดศกษาเมอตองการ มการจดบนทกไวเพอใหสามารถศกษาคนควาไดงาย หรอจดท าเปนกรณศกษาไวเปนฐานขอมลในการศกษาเพอเปนบทเรยน ทกษะการเรยนรนเปนสงจ าเปน เพราะโดยธรรมชาตคนทจ าเรองราวในอดตไมไดมกจะท าผดซ าอยเสมอ แตความผดหรอความลมเหลวในอดตจะสอนใหคนเราฉลาดขน มประสบการณมากขนและไมท าผดซ าอก ทกษะดานท 4 การเรยนรจากบคคลอน (Learning from Other) การเรยนรอาจเกดจากการศกษาสงตาง ๆ ในสภาพแวดลอมขององคกร เชน การศกษาองคกรอนเพอใหไดมมมองใหม ๆ และความคดทหลากหลาย การศกษาจากการรบฟงจากผอนแลวมาพฒนาตนเอง ในการเรยนรจากผอนจะตองเปดใจใหกวาง รบฟง ยอมรบการวพากษวจารณจากลกคาหรอคแขง รวมทงยอมรบความส าเรจขององคกรอน โดยอาจมการเยยมเยยนองคกรอน เพอการเปรยบเทยบ แลวน ามาปรบปรงพฒนาองคกรของตน โดยไมปดกน ยอมรบความจรงทเกดขนได ทกษะดานท 5 การถายทอดความร (Transfer of Knowledge) ซงมหลากหลายวธ ไดแก การพด การเขยน การศกษาดงานเพอเรยนรนโยบายการด าเนนงานและระบบงานตาง ๆ การโยกยายหมนเวยนพนกงานระหวางหนวยงาน ทมงาน หรอระหวางองคกร การฝกอบรม การสาธตโดยน ามาเชอมโยงกบการปฏบตจรง เปนตน ในการถายทอดความรนนจะตองมการตดตามผลการเรยนรในองคกร เพอใหเปนไปตามขนตอนของการพฒนาความร จนเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมและน าไปใชในพฒนาความรความสามารถในการปฏบตงานตอไป นอกจากนนยงเหนวาการมผปกครองหรอชมชนเขามามสวนรวมในกจกรรมตาง ๆนน เปนสวนหนงของการพฒนาองคกร โรงเรยนจงตองงสรางกจกรรมใหเกดการเรยนรในองคกรเพอใหผเกยวของไดทงความรใหม ๆ และไดแนวทางในการน าความรไปใชประโยชน

36

2. แนวคดของ Marquardt and Reynolds Marquardt and Reynolds ( 1994, pp. 132-158 ) พบวาองคกรทมความเปนองคกรแหงการเรยนรทงรายบคคลและรายกลม จะมการเรยนรทเปนพลวตร คนในองคกรจะไดรบการสอนใหมการคดวเคราะหเพอใหเกดความเขาใจในสงตาง ๆ สามารถเรยนร จดการ และใชความรเปนเครองมอน าไปสความส าเรจ โดยมการน าเทคโนโลยททนสมยมาใช ลกษณะขององคกรแหงการเรยนรเปนสวนหนงของ The Systems-Linked Organization Model ประกอบกนขนเปน 5 ระบบยอย ทมความสมพนธเชอมตอและสนบสนนซงกนและกน ประกอบดวย 1. การเรยนร (Learning) หรอพลวตรการเรยนร ( Learning Dynamics ) ประกอบ ดวย 3 องคประกอบ ไดแก ระดบการเรยนร ประเภทของการเรยนร และ ทกษะการเรยนร 2. องคกร ( Organization) หรอการปรบเปลยนองคกร ( Organization Transformation) ประกอบดวย 4 องคประกอบ ไดแก วสยทศน วฒนธรรม กลยทธ และโครงสราง 3. สมาชกในองคกร ( People) หรอ การเสรมความรแกบคคล ( People Empowerment) ประกอบดวย 6 องคประกอบ ไดแก บคลากร ผบรหาร/ผน า ผรบบรการ/ลกคา คคา พนธมตร/หนสวน และชมชน 4. ความร (Knowledge) หรอ การจดการความร ( Knowledge Management) ประกอบดวย 4 องคประกอบ ไดแก การแสวงหาความร การสรางความร การจดเกบความร และ การถายโอนความร 5. เทคโนโลย (Technology) หรอการใชเทคโนโลย ( Technology Application) ประกอบดวย 3 องคประกอบ ไดแก เทคโนโลยสารสนเทศ เทคโนโลยพนฐานของการเรยนร และ ระบบอเลกทรอนกสทสนบสนนการปฏบตงาน จากองคประกอบทง 5 ประการน Marquardt & Reynolds ระบวา พลวตการเรยนร เปนองคประกอบทส าคญทสด สามารถเกดขนไดในระดบบคคล ทมงานและองคกร และเปนพนฐานส าคญของการพฒนาองคกรในดานอน ๆ อก 4 ดาน ท าใหสามารถจดการกบความรและเทคโนโลยไดอยางมประสทธภาพ สงผลใหองคกรนนกาวไปสความเปนองคกรแหงการเรยนร ตามแนวคดดงกลาวสามารถสรปเปนภาพประกอบไดดงน

37

ภาพท 1 โมเดลองคประกอบขององคกรแหงการเรยนร ทมา : Marquardt & Reynolds, 1994, p. 132

3. แนวคดของ Senge Senge (2006, pp. 5-11) ไดกลาววา องคกรแหงการเรยนร มองคประกอบ 5 องคประกอบ ดงน 1. การพฒนาตนเอง (Personal Mastery) เปนองคความรเกยวกบการเขาใจ ในวสยทศนของตนเอง การสนใจในพลงและความสามารถของตนเอง การพฒนาความอดทน และ การมองเหนความจรงโดยปราศจากความล าเอยง คนทมทกษะในการพฒนาตนเอง คอคนทสามารถสรางผลงานทมความส าคญใหกบตนเอง มแนวทางการด าเนนชวตเหมอนจตรกรทมความสขกบงานศลปและมความมงมนทจะเรยนรตลอดชวต 2. รปแบบการคด (Mental Models) เปนความเชอ คานยม ทฝงรากลกในใจหรอทศนคตโดยรวมทมอทธพลตอวธการมองโลก และแนวทางการปฏบต เรามกจะไมรวาภาพทฝงลกในใจของเราเปนอยางไรหรอมผลตอพฤตกรรมของเราอยางไร การเปลยนแปลงองคกรตองอาศยกระบวนการเรยนรขององคกร ในการเปลยนภาพหรอความเชอฝงลก การวางแผนคอการเรยนรและการวางแผนขององคกรคอการเรยนรขององคกรนนเอง ความรเกยวกบการจดการเรองภาพความเชอ ซงอาจเรมตนดวยการหนกระจกเงาสองดใจเราเอง น าภาพทเรามองโลกออกมาตรวจสอบ โดยหมายรวมถง ความสามารถในกจกรรมการสนทนา ( Dialogue) ของกลม การหาขอสรปไดอยางราบรน มสาระ เพอน ามาศกษา ทบทวนและสนบสนน 3. การสรางวสยทศนรวมกน (Building Shared Vision) เปนองคความรเกยวกบความสามารถในการสรางภาพในอนาคตขององคกรรวมกน คงไมมองคกรใดทประสบความส าเรจสความยงใหญโดยปราศจากวสยทศน เปาหมาย พนธกจขององคกร เมอมวสยทศนทแทจรง คนจะสรางความเปนเลศและเรยนรโดยไมใชเพราะมคนสงใหท า แตเพราะเขาตองการท า มผน ามากมายทมวสยทศนสวนตวซงไมสามารถท าใหเปนวสยทศนรวมเพอการปลกเราและกระตนองคกรได ขาดความรทจะถายทอดวสยทศนสวนตวใหเปนเปนวสยทศนรวม ทเปน ชดหลกการและแนวปฏบต

องคกร (Organization)

สมาชกใน องคกร

(People)

เทคโนโลย

(Technology)

ความร (Knowledge)

การเรยนร

(Learning)

38

4. การเรยนรเปนทม (Team Learning) ในการแสดงทางวทยาศาสตร กฬา หรอทางธรกจ เปนเรองของการเรยนรเปนทม ซงความฉลาดของทมมสงกวาความฉลาดของแตละบคคลในทม โดยทมไดพฒนาสมรรถนะการประสานงาน เมอทมมการเรยนรกจะเกดผลดตอผลผลตและความเจรญกาวหนาของสมาชก องคความรของการเรยนรเปนทมเรมพฒนาดวยการใชรปแบบการสนทนา (Dialogue) เปนเครองมอในการคดรวมกนอยางแทจรง สอส าหรบคนหาการปฏสมพนธทปดกน หรอท าลายการเรยนร กคอ เปนการพดคยภายในกลมอยางเปดเผยอสระ เพอใหไดแนวคดใหมทดกวา โดยเงอนไขของการสอสาร คอ ใชวธการสนทนา ( Dialogue) ผเขารวมตองแขวนความเชอสวนตวไวกอน ทกคนตองนบถอซงกนและกนในฐานะเพอนรวมงาน และจะตองมผอ านวยความสะดวกในการจดการระยะแรก 5. การคดเชงระบบ (System Thinking) เปนองคความรทไดจากการบรณาการ องคความรอน ๆ มาหลอมรวมเปนตวทฤษฎและแนวปฏบต ความคดเชงระบบท าใหเขาใจองคกรโดยรวม สามารถตอบสนองและตรวจสอบสวนตาง ๆ ทมความสมพนธกนได การปฏบตในการแกปญหาการบรหารมกประยกตใชกรอบความคดงาย ๆ กบระบบทซบซอน มแนวโนมการมองสวนตาง ๆ แบบแยกสวน แทนทจะมองเหนเปนภาพรวม จงมองไมเหนวาองคกรเปนกระบวนการทเปนพลวตร การเขาใจระบบไดดจะท าใหปฏบตการไดดกวา การคดเชงระบบ เปนการมองมมกวาง มองไกล มองผลระยะยาว ซงแตกตางไปจากการปรบปรงองคกรทผานมาทท าแบบแยกสวน ปฏบตการในระยะสน จงมกตองเสยคาใชจายแพงในระยะยาว สรปไดวา ในการวจยครงนผวจยสนใจศกษาการพฒนาองคกรแหงการเรยนรตามแนวทางของ Senge แตพบวาทกองคประกอบมความเชอมโยงกน สอดคลองกบมมมองของวชต แสงสวาง (2555, น. 45) ทมองวาการกระท าทกองคประกอบตามแนวคดของ Senge เปนวงจรอยางตอเนอง นอกจากนนผวจยกไดเลอกแนวคดในเรององคกรแหงการเรยนรทสอดคลองสมพนธกบแนวคดของ Senge โดยพบวาองคประกอบตามแนวคดของ Marquardt and Reynolds นนมความสมพนธสอดคลองและไปในแนวทางเดยวกน ผวจยจงไดน าองคประกอบตามแนวคด ของ Marquardt and Reynolds กบแนวคดของSenge มาวเคราะหความสอดคลองขององคประกอบของความเปนองคกรแหงการเรยนร และไดน าเสนอในรปตาราง เพอใชเปนกรอบในการก าหนดองคประกอบของความเปนองคกรแหงการเรยนรส าหรบการวจยในครงน ดงแสดงในตารางท 1

39

ตารางท 1 ตารางวเคราะหองคประกอบของความเปนองคกรแหงการเรยนรจากเอกสาร

องคประกอบของความเปนองคกรแหงการเรยนร

Marquardt and Reynolds (1994)

Senge (2006)

1. องคกร (Organization) √

2. สมาชกในองคกร (People) √

3. การใชเทคโนโลย (Technology Application)

√

4. ความร (Knowledge) √

5. การเรยนร (Learning) √

6. การพฒนาตนเอง (Personal Mastery) √

7. รปแบบการคด (Mental Models) √

8. การสรางวสยทศนรวมกน (Building Shared Vision)

√

9. การเรยนรเปนทม (Team Learning) √

10. การคดเชงระบบ (Systems Thinking) √

จากตารางท 1 เปนตารางแสดงองคประกอบของความเปนองคกรแหงการเรยนรของงานวจย ในการวจยครงน ผวจยไดเลอกแนวคดส าคญเพยง 6 องคประกอบ เปนแนวทางของ Senge 5 องคประกอบ ไดแก องคประกอบดาน การพฒนาตนเอง (Personal Mastery) รปแบบการคด (Mental Models) การสรางวสยทศนรวมกน (Building Shared Vision) การเรยนรเปนทม (Team Learning) และการคดเชงระบบ ( Systems Thinking) และแนวทางของ Marquardt and Reynolds ไดแก องคประกอบดาน การใชเทคโนโลย ( Technology Application) อก 1 องคประกอบ ดงนนในการวจยครงนผวจยไดเลอกแนวคดส าคญเพยง 6 องคประกอบซงมความสอดคลองและไปในแนวทางเดยวกน ส าหรบใชเปนกรอบความคดเชงทฤษฎของงานวจยน ไดแก 1. การพฒนาตนเอง (Personal Mastery) 2. รปแบบการคด (Mental Models) 3. การสรางวสยทศนรวมกน (Building Shared Vision) 4. การเรยนรเปนทม (Team Learning)

40

5. การคดเชงระบบ (Systems Thinking) 6. การใชเทคโนโลย (Technology Application) 1. การพฒนาตนเอง (Personal Mastery) Senge (2006, pp. 129-162) กลาวถงการพฒนาตนเอง ไววา การทองคกรจะกาวไปสการเปนองคกรแหงการเรยนรนน อนดบแรกจะตองมบคลากรในองคกรทตองการจะเรยนรเพอยกระดบความสามารถของตนเองจากแรงจงใจใฝสมฤทธ กลาวคอ มความมนใจในตนเอง มงมนในหลกการของเหตและผล เพอผลกดนใหตนเองพฒนาในหนาทความรบผดชอบ ขยายขอบเขตความรออกไป มการน าความรมาพฒนา เปนทกษะในการมององคกร เหนเปนระบบทใหญขน มขอบเขตกวางขวางขน เชอมโยงตนเองเขาสระบบใหญ เกดความเขาใจอยางถองแทในวสยทศนตนเอง การสนใจในความสามารถของตนเอง และพฒนาความอดทน และการเหนความจรงแทโดยปราศจากความล าเอยง หรออาจหมายถงความเชยวชาญสวนบคคล คนทมความเชยวชาญสวนบคคล คอคนทสามารถสรางผลงานทมความส าคญส าหรบเขา คนทมแนวทางการด าเนนชวตเหมอนจตรกรทมความสขกบงานศลปะและมงมนในการเรยนรตลอดชวต ดงนนองคประกอบดานการพฒนาตนเอง เปนลกษณะของการเรยนรของสมาชกในองคกรทสะทอนถงการเรยนรขององคกรได สมาชกองคกรแหงการเรยนรจะมลกษณะส าคญคอ การเปนนายของตนเองในการควบคมจตใจและพฤตกรรรมของตนเอง เรยนรไปเรอย ๆ ไมยดมนถอมน เปลยนไปตามโลก มความกระตอรอรน สนใจและใฝหาทจะเรยนรสงใหม ๆ อยเสมอ ปรารถนาทจะเพมศกยภาพของตนเพอมงสจดหมายทก าหนดไว สรตน ดวงชาทม (2549, น. 88) ไดใหความหมายไววาการพฒนาตนเอง หมายถง การทบคคลในองคกรไดรบการพฒนาใหเปนบคคลทใฝร ใฝเรยน สามารถปรบตวไดทนกบการเปลยนแปลง ใฝในการพฒนาตนเองอยเสมอ มนสยรกการเรยนรและมการเรยนรตลอดชวต อมพร ปญญา (2553, น. 22) ไดใหความหมายของ การพฒนาตนเองซงสรปไดวา องคประกอบดานการพฒนาตนเอง เปน สงทตองฝกฝนเพอใหมวนยแหงมมมองอยางตอเนองบนพนฐานของความตองการทแทจรง การฝกใหมการพฒนาตนเองตองประกอบดวย การมวสยทศนสวนตน มแรงมงมนใฝดและใชจตใตส านกท างาน ประไพทพย ลอพงษ ( 2554, น. 49) กลาววา การพฒนาตนเอง หมายถง ความสามารถในการควบคมจตใจและพฤตกรรมของตวเองใหพรอมทจะเรยนรอยตลอดเวลา ยอมรบความจรง ไมยดมนถอมน เปลยนไปตามกระแสโลก มจตใจทเจรญมความกระตอรอรน สนใจและใฝทจะเรยนรสงใหม ๆ อยตลอดเวลา รวมทงมความปรารถนาทจะเรยนรเพอเพมศกยภาพของตนมงสจดมงหมาย และความส าเรจทไดก าหนดไว ซงการพฒนาตนเองใหเปนเลศไดนนมองคประกอบพนฐานส าคญ คอความมวสยทศนสวนบคคล การจดการกบความตงเครยดอยางสรางสรรค และการเรยนรโดยใชจตใตส านก ในการพฒนาตนเองนนเปนมตทตองเกดจากการฝกฝนเพอใหเกดวนยและมการปรบปรงมมมองอยางตอเนองบนพนฐานของความตองการทแทจรง จอมพงศ มงคลวนช (2555, น. 260) กลาววา การพฒนาตนเอง หมายถง ลกษณะการเรยนรของคนในองคกร ซงจะสะทอนใหเหนการเรยนรขององคกรได สมาชกขององคกรทเปน

41

องคกรแหงการเรยนรนน จะเปนผทมลกษณะสนใจและใฝหาทจะเรยนรสงใหม ๆ อยเสมอ มความปรารถนาทจะเรยนรเพเพมศกยภาพของตนมงสจดหมายและความส าเรจตามทไดก าหนดไว สรปไดวา การพฒนาตนเอง หมายถง การทบคลากรในองคกรมความกระตอรอรน สนใจ ใฝร ใฝเรยนรสงใหม ๆ สามารถควบคมจตใจและพฤตกรรมของตนใหพรอมทจะเรยนรอยเสมอ ยอมรบความจรง สามารถเปลยนไปตามกระแสโลก ปรารถนาทจะเรยนรเพอเพมศกยภาพของตนมงสจดมงหมาย และความส าเรจตามเปาหมายทไดก าหนดไว 2. รปแบบการคด (Mental Models) Senge (2006, pp. 8-9) ไดกลาววา รปแบบการคด เปนความเชอ คานยมทฝงลกในใจ มอทธพลตอการมองโลกและการประพฤตปฏบต แตเราจะไมรวาภาพทฝงอยในใจของเราเปนอยางไร หรอมผลตอพฤตกรรมของเราอยางไร ในการเปลยนแปลงองคกรตองอาศยกระบวนการเรยนรขององคกรเพอเปลยนแปลงภาพหรอความเชอทฝงลกรวมกน การวางแผนขององคกรคอการเรยนรขององคกรนนเอง ความรทเกยวกบภาพความเชอ ซงตองหนกระจกสองใจตวเอง คนหาภาพทเรามองเหนโลกแลวน ามาตรวจสอบ อาจหมายรวมถงความสามารถในการท ากจกรรม การสนทนาของกลม การหาขอสรปไดอยางราบรนมสาระเพอน ามาใชในการศกษา ทบทวนและเพอการสนบสนน อมพร ปญญา (2553, น. 22-23) ไดใหความหมายของ รปแบบการคด สรปไดวา รปแบบการคด เปนการมองโลกตามความเปนจรง เปนความคดความเขาใจของคนทมตอองคกรซงตองมองคประกอบพนฐาน คอตองมการวางแผนเปนกระบวนการ ตองฝกฝนทกษะในการคดใครครวญและการตงค าถาม มแบบความคดทเออตอการสะทอนภาพทถกตองชดเจน มความเขาใจในวธการทจะสรางความกระจางชดเพอการตดสนใจทถกตอง จอมพงศ มงคลวนช ( 2555, น. 260) ไดใหความหมายวา เปนแบบแผนทางจตส านกของคนในองคกรซงจะตองสะทอนถงพฤตกรรมของคนในองคกร องคกรแหงการเรยนรจะเกดขนไดเมอสมาชกมสตทเออตอการสะทอนภาพทถกตอง ชดเจน มการจ าแนกแยกแยะโดยมงทจะปรบปรงการมองโลกและปรากฏการณตาง ๆ ทเกดขน รวมทงการท าความเขาใจในวธการทจะสรางความกระจางชดเพอการตดสนใจไดอยางถกตอง หรอมวธการทจะตอบสนองความเปลยนแปลงทปรากฏอยไดอยางเหมาะสม มความสามารถในการคด ไมผนแปรเรรวนหรอทอถอยเมอเผชญกบวกฤตการณหรอแรงกดดนตาง ๆ การทจะปรบรปแบบการคดของคนในองคกรใหเปนไปในทางทถกตองและมประสทธภาพอาจจะใชหลกการของพทธศาสนาในการฝกสต พาณ สตะกลน (2556, น. 1) กลาววา รปแบบการคดทท าใหเกดสนตสขในองคกรคอ การคดวาการท างานใด ๆ ในองคกร ตองยดประโยชนของสวนรวมเปนหลกกอนแลวจง คอยนกถงประโยชนสวนตน ในยคสงคมออนไลน ผบรหาร ผรวมงาน จะสรางสนตสข ใหเกดขนในบรรยากาศการท างาน รวมกนในองคกร โดยใชหลกปฏบตรวมกน คอ การลดอตตาลงใหเหลอนอยทสดหรอใหหมดไปจาก องคกร การรวม ปรกษาหารอกน จะท าให ความสมพนธทราวฉานทเลาลง ความสมพนธระหวางบคคลจะแนบแนนยงขน ประโยชนกจะเกดกบสวนรวม การท างานในองคกรเดยวกนแต ไมรกกนเพราะตางถอด เมอใดทคนอนคดตางจากตนจะถอวาผด แตทกสงในโลกปจจบนเปนพลวต ร คอ มการเปลยนแปลงตลอดเวลา การยดมนในตนเองทเรยกวา “อตตา (Ego)” คอ การถอตนเองเปนใหญ

42

คนทมอตตานนถอวาเปนกบดกในการบรหารองคกร ท าใหกระบวนการพฒนาองคกรลาชา ถาเปลยนวธคด วธมองเสยใหม ใหเปนคนไรอตตา องคกร กจะเจรญรดหนา ซงท าไมยาก เพยงมองวา ผลงานขององคกร เปนผลงานของทกคน ทกฝายทรวมกนท า สรปไดวา รปแบบการคด (Mental Models) หมายถง สงทฝงลกอยในใจของบคคลมอทธพลตอวธการมองโลกและการปฏบต โดยบคคลากรในองคกรแหงการเรยนรจะสามารถจ าแนกแยกแยะ และสะทอนภาพไดอยางถกตองชดเจนจงมองโลกและปรากฏการณตาง ๆ ไดอยางถกตอง เขาใจวธการทจะสรางความชดเจนเพอการตดสนใจอยางถกตอง มวธการตอบสนองตอความเปลยนแปลงไดอยางเหมาะสม มความคดทมนคง ไมทอถอยเมอตองเผชญกบวกฤตตาง ๆ งานวจยทไดศกษาและมความเกยวของกบองคประกอบดานรปแบบการคดมดงน สระ บรรจงจตร . (2551, น. 37) กลาวถงขอดของรปแบบการเรยน รเชงรก (Active Learning) ไววา รปแบบน มแนวคดกวาง ๆ เนนความมสวนรวมและบทบาทในการเรยนรของผเรยน ครอบคลมวธการเรยนการสอนหลากหลายวธ เชน การเรยนรดวยการคนพบ (Discovery Learning) การเรยนรจากกรณปญหา (Problem-Based Learning) การเรยนรจากการสบคน (Inquiry-Based Learning) และการเรยนรจากการท ากจกรรม (Activity-Based Learning) เปนตน ซงวธการเหลานมพนฐานมาจากแนวคดเดยวกน คอใหผเรยนเปนผมบทบาทหลกในการเรยนรของตนเอง รปแบบการเรยนรเชงรก อาศยหลกการของวทยาศาสตรการรคด ในการสรางกระบวนการเรยนรทเหมาะสมกบธรรมชาตการท างานของสมอง สงเสรมใหผเรยนมความตนตวและกระตอรอรนดานการรคด มากกวาการฟงผสอนในหองเรยนและการทองจ า ท าใหไดการเรยนรทมประสทธผลสง โดยรปแบบการเรยนร เชงรก นอกจากจะกระตนใหเกดการเรยนรจากตวผเรยนเองแลว ยงเปนการพฒนาทกษะการเรยนรของผเรยน ใหผเรยนสามารถเรยนรไดดวยตวเอง ท าใหเกดการเรยนรอยางตอเนองนอกหองเรยนไดอกดวย โดยมผลการวจยพบวา ผเรยนสวนมากมความพอใจ ตอรปแบบการเรยนรเชงรกมากกวาการเปนฝายรบ การเรยนร เชงรกจะใหผลดเมอน าไป พฒนาทกษะในการคดและการเขยนของผเรยน ขอดอยของก ารเรยนร เชงรก เกดจาก ความตนตว ตอรปแบบการเรยน รเชงรก ท าใหมการน าไปใชอยางแพรหลาย ซงสถาบนทางการศกษาทน ารปแบบการเรยนรเชงรกไปใช อาจยงขาดความเขาใจทลกซงเกยวกบวทยาศาสตรการรคด แนวคดนกสรางสรรค (Constructivist) และตวรปแบบการเรยน รเชงรก เอง ท าใหมการน ารปแบบการเรยนการสอนใหมนไปใชอยางไมเหมาะสม เพราะการเรยนรเชงรก ม 2 มต คอ กจกรรมดานการรคด (Cognitive Activity) และ กจกรรมดานพฤตกรรม (Behavioral Activity) ท าใหเขาใจผดวา รปแบบการเรยนรเชงรก คอรปแบบทผสอนและผเรยนมความตนตวในกจกรรมดานพฤตกรรม โดยเขาใจวาความตนตวในกจกรรมดานพฤตกรรมจะท าใหเกดความตนตวในกจกรรมดานการรคดไปเอง จงท าใหมการ ใหนยามของการเรยนร เชงรก ไววา การทผสอนลดบทบาทความเปนผใหความรลง โดยเปนเพยงผอ านวยความสะดวกและบรหารจดการหลกสตร ปลอยใหผเรยนไดเรยนรเองอยางอสระจากการท ากจกรรมและการแลกเปลยนประสบการณกบผเรยนดวยกนเอง แตความจรงแลว แนวคดของ การเรยนรเชงรก มงเนนใหเกดกระบวนการเรยนรทผเรยนมความตนตวในกจกรรมดานการรคด และการทผสอนใหความส าคญกบกจกรรมดานพฤตกรรมเพยงอยางเดยว เชน การทดลองปฏบตแล ะการอภปรายในกลม โดยไมใหความส าคญกบกจกรรมดานการรคด เชน การล าดบความคดและการจดองคความร จะท าให

43

ประสทธผลของการเรยนรลดลง ดงนนในการน า รปแบบการเรยนรเชงรก ไปใชจะตองพจารณาน าไปปรบใชอยางเหมาะสม จงจะไดประโยชนอยางเตมท กญญาบตร ลอมสาย ( 2552, น. 273-275) ไดศกษาปจจยทมอทธพลตอการพฒนากระบวนการคดในสถานศกษาขนพนฐาน ผลการวจยพบวา ปจจยทมอทธพลตอการพฒนากระบวนการคดในสถานศกษาขนพนฐานประกอบดวย 6 ปจจย คอ 1) การจดการเรยนการสอน 2) คณลกษณะของผเรยนทสงเสรมความสามารถทางการคด 3) การมสวนรวมของชมชน 4) ภาวะผน าของผบรหารและการบรหารจดการ 5) การอบรมเลยงดของครอบครว 6) ภาวะผน าของคร ซงปจจยทง 6 ปจจยนมอทธพลตอการพฒนากระบวนการคดในสถานศกษาขนพนฐาน มความถกตอง ครบถวน เหมาะสมกบบรบท มความเปนไปไดในการน าไปปรบใชและเปนประโยชนตอการพฒนากระบวนการคดของผเรยนในสถานศกษาขนพนฐาน สพรรณ อาวรณ และแกวเวยง น านาผล ( 2557, น. 71) ไดศกษาวจยเรอง การพฒนาครในการจดการเรยนรดานการคดวเคราะห โรงเรยนผ าน าทพย วทยา ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 27 สรปผลการวจยสวนทสอดคลองกบงานวจยฉบบนไดวา การจดการเรยนรดานการคดวเคราะหของครแตละคนไมประสบผลส าเรจเทาทควร เพราะครมความรความเขาใจและทกษะในการจดการเรยนรดานการคดวเคราะหไมมากนก ทงนเพราะการอบรมการคดวเคราะหยงไมเคยไดลงมอเขยนแผนการจดการเรยนร และครยงไมเคยจดการเรยนรอยางจรงจง ครมความตองการทจะใหจดประชมปฏบตการ การจดการเรยนรดานการคดวเคราะหเพอใหเกดความรความเขาใจและสามารถจดการเรยนรได ตองการใหมการสนบสนนดานเอกสาร บคลากร ตองการใหมการนเทศตดตาม ใหความชวยเหลอและมการฝกปฏบตจรง โดยใหมวทยากรทมความเชยวชาญเฉพาะดานมาใหความรและนเทศตดตามอยางตอเนองจนครทกคนสามารถจดการเรยนรดานการคดวเคราะหได นอกจากนผลในภาพรวมพบวาคะแนนการสอบหลงเรยนของนกเรยนกอนการจดการเรยนรดานการคดวเคราะหสงกวาคะแนนกอนเรยน และในการวเคราะหความคดเหนของนกเรยนทมตอการจดการเรยนรของครดานการคดวเคราะหในภาพรวมอยในระดบมาก กษมา มาลาแวจนทร (2557, น. 170) ไดศกษาวจย เรอง การศกษาความตองการการนเทศการสอนของครในโรงเรยนทปงกรวทยาพฒน (ทววฒนา) ในพระราชปถมภฯ สรปผลการ วจยทสอดคลองกบงานวจยฉบบนโดยพบวา ความตองการการนเทศการสอนดานกจกรรมการเรยน การสอน ในภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาความตองการเปนรายขอ ประเดนทมความตองการนเทศการสอนมากทสด คอ การจดกจกรรมการเรยนร ทเนนการคดวเคราะห รองลงมา คอ การสอนแบบโครงงาน คอการสอนทใชปญหาในการกระตนผเรยนใหคดวเคราะหอยางมเหตผล เ ดชดนย จยชม เกษรา บาวแชมชอยและ ศรกญญา แกนทอง (2559, น. 48) ไดท าการศกษาการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน เรอง ทกษะการคดของนกศกษาในรายวชาทกษะการคด รหสวชา 11-024-112 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 ดวยการเรยนรเชงรก ( Active Learning) โดยน าการเรยนร เชงรกมาใชในการจดการเรยนการสอนในรายวชาทกษะการคด ทใหความส าคญของการคดอยางเปนระบบ การใชปญญาหาเหตผลเพอปองกนและแกไขปญหา การรเรมแนวคดใหมทเปนสมมาทฐในระดบบคคลและสถาบน ฝกปฏบตวธคด สรางกจกรรมเพอพฒนาความสามารถในการคดวจารณญาณ คดวเคราะห คดสรางสรรคและตดสนใจ ผลการวจยพบวา

44

พฤตกรรมการเรยนหลงการจดการเรยนการสอนเชงรก ดขนทงในดานการท างานกลม การแสดงความคดเหน และการแสดงออกเพอสะทอนความคดเหนรวมกน และพบวา คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนของ กลมตวอยาง สงกวากอนเรยน และยงพบวากลมตวอยาง มความพงพอใจตอการเรยนรแบบมสวนรวม โดยรวมอยระดบมาก และเหนไดวาการเรยนรเชงรกจะท าใหผเรยนไดมสวนรวมท ากจกรรมตาง ๆ ใน ชนเรยน เปนการสงเสรมใหเกดปฏสมพนธระหวางผเรยนกบผสอน และผเรยนกบผเรยน และ Bonwell & Eison (1991 อางถงใน เดชดนย จยชม เกษรา บาวแชมชอยและ ศรกญญา แกนทอง, 2559, น. 48) กลาววาการเรยนรเชงรก ท าผเรยนไดมโอกาสลงมอกระท ามากกวาการฟงเพยงอยางเดยว ม กจกรรมสงเสรมใหผเรยน ไดประยกตใชทกษะและเชอมโยงองคความรน าไปปฏบตเพอแกไขปญหา มกระบวนการเรยนรโดยการอาน การเขยน การโตตอบ และการวเคราะหปญหา มกระบวนการคดขนสง ไดแก การคดวเคราะห และการสงเคราะห 3. การสรางวสยทศนรวมกน (Building Shared Vision) Senge (2006, p. 9) กลาวถง การสรางวสยทศนรวมกน (Building Shared Vision) วาคงไมมองคกรใดทประสบผลส าเรจสความยงใหญได โดยปราศจากวสยทศน เปาหมาย พนธกจรวมทวทงองคกร เมอมวสยทศนทแทจรง คนจะสรางความเปนเลศ และเรยนร ไมใชเพราะมคนสงใหท า แตเพราะเขาตองการท า มผน ามากมายทมวสยทศนสวนตว แตไมสามารถแปลออกมาเปนวสยทศนรวมส าหรบปลกเราและกระตนองคกรได วโรจน สารรตนะ (2545, น. 85) กลาววา การมวสยทศนเปนการแสดงถงสภาพทพงปรารถนาหรอทเปนไปไดในอนาคต เปนกระบวนทศนใหมทางการบรหารทถอวาการก าหนดวสยทศนนนไมใชเรองเฉพาะของผบรหารอกตอไปแลว แตจะตองเปนวสยทศนรวมทเกดจากการก าหนดรวมกนของสมาชกในองคกร แมจะตองใชเวลากตาม สรพงศ เออศรพรฤทธ (2547, น. 57) กลาวถง วสยทศนเขององคกร สรปไดวา วสยทศน คอ ภาพอนาคต หรอความคาดหวงทสมาชกในองคกรทงทเปน บคคล กลมและองคกรรวมกนสรางขน เพอใชเปนจดรวมในการทจะท าใหงานบรรลเปาหมายตามทไดสรางหรอคาดการณไว เจษฎา นกนอย และคนอน ๆ (2552, อางถงใน บญเลศ เตกสงวน , 2555, น. 33) กลาววา การมวสยทศนรวมกน คอ การทพนกงานมสวนรวมในการก าหนดทศทางขององคกร แทนทจะมาจากการก าหนดของผบรหาร อนจะน ามาซงความรสกเปนเจาของ กอใหเกดความรกและความมงมนในงาน กศล ทองวน (2553, น. 247) กลาววา การมวสยทศนรวมกนของคนทงองคกรเปนการรวมมออยางมงมนของสมาชกภายในองคกร โดยรวมกนสรางภาพทตองการจะใหเกดขนในอนาคตตามความตองการของสมาชกทงองคกร อมพร ปญญา (2553, น. 24) ไดใหความหมายของ การมวสยทศนรวมกน สรปไดวา การมวสยทศนรวมกน คอ การทบคคลรบฟงซงกนและกนและมการแลกเปลยนความคดทเปนประโยชนตอกน มการแลกเปลยนวสยทศนสวนบคคลโดยใหเหตผลซงกนและกนในสงทอยากท าในเรองทเปนไปได โดยมความมงหมายเพอผลกดนใหทกคนมขอสญญา หรอพนธกจทมาจากการมวสยทศนรวมกน

45

ประไพทพย ลอพงษ ( 2554, น. 53) กลาววา การสรางวสยทศนรวม กน เปนการกระตนใหบคลากรในองคกรไดพฒนาวสยทศนของตนเองไดอยางอสระ เปดโอกาสใหทกคนรวมแสดงออก เพอใหเกดการแลกเปลยนวสยทศนสวนตนอนจะน าไปสเปาหมายในทศทางเดยวกน และกลายเปนวสยทศนรวมขององคกร สรปไดวา การสรางวสยทศนรวมกน หมายถง การทสมาชกในองคกรรวมกนสรางภาพในอนาคตขององคกร ซงจะอยในลกษณะของขอตกลง โดย ทขอตกลงนนผานกระบวนการการมสวนรวมจนทกคนเหนพองตองกน กอใหเกดความผกพน เกดความมงมนในการท างาน ซงมสวนผลกดนใหงานบรรลเปาหมายตามทไดคาดการณไว งานวจยทไดศกษาและมความเกยวของกบองคประกอบดานการสรางวสยทศนรวมมดงน กศล ทองวน (2553, น. 37, 44-45) ไดศกษาความสมพนธของปจจยทสงเสรมใหเกดองคกรแหงการเรยนร ตอระดบการเปนองคกรแหงการเรยนรและระดบการเปนองคกรนวตกรรม : กรณศกษา ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต ศกษา พบวา ปจจยทสงเสรมใหเกดองคกรแหงการเรยนรทง 7 ปจจยประกอบดวย 1) โครงสรางทเหมาะสม 2) วฒนธรรมการเรยนรขององคกร 3) การเพมอ านาจและความรบผดชอบในงาน 4) การสรางและถายโอนความร 5) เทคโนโลยการเรยนร 6) บรรยากาศทสนบสนน และ 7) การท างานเปนทม ซงทง 7 ปจจย มความสมพนธกบระดบการเปนองคกรแหงการเรยนร และยงไดกลาวถงหลกของความเขาใจในเรององคกรแหงการเรยนรในดานการมวสยทศนรวมกนวา การมวสยทศนรวมกนของคนทงองคกร เปนการรวมมออยางมงมนของสมาชกภายในองคกร โดยรวมกนสรางภาพทตองการจะใหเกดขนในอนาคตตามความตองการของสมาชกทงองคกร 4. การเรยนรเปนทม (Team Learning) Senge (2006, pp. 9-11) ไดกลาวถง การเรยนรเปนทม ไววา ความสามารถของทมเหนอกวาความสามารถของบคคลแตละคนในทม ทมสามารถพฒนาขดความสามารถ จากการประสานสมพนธไดเปนอยางดจนเกดการเรยนรเปนทม ซงจะเกดผลดตอผลงาน จะท าใหสมาชกในทมไดมการพฒนาตนเองไปอยางรวดเรวอกดวย การเรยนรเปนทมจะใชรปแบบการสนทนา (Dialoge) เพอรวมกนคดและ การอภปราย (discussion) ของผคนในองคกร ทมในองคก รทขาดการปรบทศทางรวมกน ขาดการประสานสมพนธทด จะเปนพลงงานทสญเสยมากมาย ดงนนจงตองปรบแนวปฏบตใหตรงกน ซงถอเปน เงอนไขส าคญกอนทจะมการเพมอ านาจในการปฏบต (empowerment) ใหแกบคคล หรอทม ในการตดสนใจหรอการแกไขปญหาตาง ๆ รปแบบการสนทนา คอ การพดคยภายในกลมแบบเปดเผยและมอสระ เพอใหไดแนวคดใหม ทดกวาเดม โดยมเงอนไขวา ผเขารวมตองแขวนความเชอสวนตวไวกอน ทกคนจะตองนบถอกนในฐานะเพอนรวมงาน และตองมผอ านวยความสะดวกในการจดการในชวงแรกของการเรยนรเปนทม เจษฎา นกนอย และคนอน ๆ ( 2552, อางถงใน บญเลศ เตกสงวน , 2555, น. 33) ไดกลาววา การท างานเปนทม จะเนนใหพนกงานรบรเปาหมายรวมกน เนนการมสวนรวมของพนกงาน ปลกจตส านกใหพนกงานรจกบทบาทและหนาทของตน เขาใจบทบาทและหนาทของผอน

46

รวมถงการประสานความสมพนธซงกนและกนระหวางพนกงาน อนจะท าใหสามารถท างานรวมกนอยางมประสทธภาพและบรรลผลตามความมงหมาย อมพร ปญญา ( 2553, น. 25) กลาววา การเรยนรเปนทมจะประกอบไปดวยบคคลทพรอมทจะท างานและเรยนรไปพรอมกบผอนได โดยใชสารสนเทศจากฝายตาง ๆ ทงนเมอมการเรยนรจากการปฏบตแลวกจะกลบสระบบขอมลขาวสาร และกลายเปนวงจรของการเรยนรเปนทมตอไป ประไพทพย ลอพงษ ( 2554, น. 55) กลาววา การเรยนรเปนทมเปนการแลกเปลยนความร ประสบการณในการท างานรวมกน โดยผานกระบวนการสอสาร จนเกดเปนความคดรวมกนของกลมการเรยนรรวมกนเปนทม ท าใหองคกรบรรลผลไปสเปาหมายเดยวกนได ชาฤน เหมอนโพธทอง ( 2554, น. 113) กลาววาการท างานเปนทมจะเกดขนได ทมงานตองใหการสนบสนนและใหความไววางใจตอกน และยงพบความสมพนธทางบวกระหวางการท างานเปนทมกบการไววางใจตอกน สรปไดวา การเรยนรเปนทม หมายถง การทสมาชกในองคกรมการแลกเปลยนขอมล ความรความคดและประสบการณ ซงกนและกนอยางสม าเสมอและตอเนอง ผานการสนทนา และการอภปราย เปนการพฒนาความฉลาดรอบรและความสามารถของทมงานใหเกดผลทดยงขนจนไดแนวคดใหม ๆ ทมประสทธภาพมากยงขน 5. การคดเชงระบบ (Systems Thinking) Senge (2006, pp. 6-7) กลาววาการคดเชงระบบ เปนองคความรทเกดขนจากการ บรณาการความรและแนวปฏบตตาง ๆ ทเกยวเนองกนมาหลอมรวมเขาดวยกน การคดเชงระบบจะท าใหเขาใจองคกรโดยรวม มองเหนความสมพนธของสวนตาง ๆ ทเกยวของสมพนธกน ซงคนเรามแนวโนมทจะมองแบบแยกสวนจงท าใหไมสามารถแกปญหาได การคดเชงระบบเปนกรอบแนวคด เปนองคความรทมแบบแผนทชดเจน ชวยใหเราไดมองเหนวาจะเปลยนแปลงสงตาง ๆ อยางไรเพอใหเกดประสทธภาพ อสาห เจยมจนทร ( 2549, น. 32) กลาววา การคดเชงระบบมความส าคญอยางมากตอสภาพการบรหารในยคการเปลยนแปลงทเตมไปดวยการชงไหวชงพรบ เปนตนทนทางปญญาทผบรหารทกคนจ าเปนตองม ตองเขาใจสภาพองคประกอบยอยตาง ๆ ในองคกร เขาใจพนฐาน ประวตศาสตรและการพฒนาการตงแตอดตจนถงปจจบน เหนความซบซอนเกยวของสมพนธของระบบยอย หากแกไขหรอด าเนนการทใดทหนงของระบบแลวจะมผลกระทบตอสวนอน ๆ เชนกน ประไพทพย ลอพงษ ( 2554, น. 55) กลาววา การคดเชงระบบเปนหวใจส าคญขององคกรแหงการเรยนร มการคดเปนองครวม มการเชอมโยงองคกรทงระบบ ท าใหสามารถมององคกรเปนภาพรวมและมองเปนหนวยยอยได จอมพงศ มงคลวนช (2555, น. 261) กลาววา การคดเชงระบบ หมายถง กระบวน การคดอยางเปนระบบ เปนกระบวนการในการหาความสมพนธของสงตาง ๆ ทเกดขน เหนแบบแผน เหนขนตอนของการพฒนาของภาพรวมและสวนยอยดวย

47

สรปไดวา การคดเชงระบบ เปน ลกษณะของการมองเหนความสมพนธเชอมโยงของการด าเนนงานตาง ๆ ภายในองคกรเปนภาพรวม มลกษณะการคดเชงวเคราะห มองเหนขนตอนการพฒนาทงภาพรวมและสวนยอย เหนปฏสมพนธระหวางสวนตาง ๆ ของระบบ ทงความสมพนธเชงลก เชงกวางและซบซอน เนนทกระบวนการ หรอแบบแผนมากกวาภาพเปนจด ๆ เนนมมมองแบบเปนวงจร การคดเชงระบบจงเปนตนทนทางปญญาทผบรหารจะตองม งานวจยทไดศกษาและมความเกยวของกบองคประกอบดานการคดเชงระบบมดงน หทยกาญจน ส ารวลหนต ( 2549, น. 144-145) ไดศกษาวจยเรองการพฒนารปแบบการเรยนรแบบบรณาการโดยใชแหลงเรยนรเรองถลกบาตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 พบวา รปแบบการเรยนรแบบบรณาการชวยพฒนาความสามารถดานการคดวเคราะห นกเรยนมโอกาสแลกเปลยนความร ความคดเหนซงกนและกน สาลน อดมผล ( 2560, น. 116-127) ไดศกษาวจยเรอง การพฒนาหลกสตรบรณาการอาชพเพอสงเสรมทกษะการแกปญหาอยางสรางสรรคและคณลกษณะดานอาชพส าหรบนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน ในดานผลการเรยนร พบวานกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตนมทกษะการคดแกปญหาอยางสรางสรรคอยในระดบมาก 6. การใชเทคโนโลย (Technology Application) Marquardt and Reynolds (1994, p. 135) ไดกลาวถงการน าเทคโนโลยไปใช วาเปนการประยกตใชเทคโนโลยทเหมาะสมเพอชวยในการปฏบตงานในกระบวนการเรยนรอยางทวถง มการเกบ ประมวล ถายทอดขอมลไดอยางรวดเรว เหมาะกบบคคลและสถานการณตาง ๆ เชน การน าเทคโนโลยการสอสารมาใชส าหรบการเรยนทางไกล การใชนวตกรรม ( innovation) เพอชวยถายโอนการเรยนรใหเกดขนทวทงองคกร เปนตน Marquardt (1996, pp. 174-178) ไดกลาวถง ความตองการในการใชเทคโนโลยเพอการเรยนรทดวา องคกรทขาดเทคโนโลยสารสนเทศ คอ ขาดความสามารถในการใช การเกบและการถายทอดความร ถาความร คออาหารขององคกร เทคโนโลย กคอระบบยอยอาหารทส าคญทสงผลตอปรมาณและคณภาพของการเรยนรในองคกร ศนยการเรยนรกบเทคโนโลยจะสงเสรมการเรยนรของบคคลและกลมสมาชก ดงนนองคกรจงตองการค าแนะน าการปฏบตการทชวยสนบสนนระบบตาง ๆ ระบบสารสนเทศจะสงผลตอสมาชกในดานกจกรรมฝกปฏบต การประเมนผล การสงผลขอมลยอนกลบ รวมทงเปนแหลงขอมลสารสนเทศอน ๆ พจนานกรมฉบบราชบณฑตสถาน พ.ศ. 2542 (ราชบณฑตยสถาน , 2546, น. 534) ก าหนดความหมาย ไววา เทคโนโลย หมายถง วทยาการทน าเอาความรทางวทยาศาสตรมาใชใหเกดประโยชนในทางปฏบตและอตสาหกรรม เจษฎา นกนอย และคนอน ๆ ( 2552, อางถงใน บญเลศ เตกสงวน , 2555, น. 32) ไดกลาวไววา การน าเทคโนโลยมาใชในองคกร เปนการน ามาใชเพอการกระตนใหเกดการแพรกระจายของความรมากขน และไดทกษะใหม ๆ ในการปฏบตงาน จงเปนโอกาสในการสรางการเรยนรรวมกนในองคกร

48

ประไพทพย ลอพงษ ( 2554, น. 7) ไดกลาววา การประยกตใชเทคโนโลย หมายถง การรจกและน าเทคโนโลยทมอยมาประยกตใชและพฒนาองคกร เพอการเรยนรทงระบบอยางรวดเรว ทนตอสถานการณ และความตองการของบคลากรในองคกร วชต แสงสวาง ( 2555, น. 78) ไดใหความหมายวา การใชเทคโนโลย หมายถงการพฒนาบคลากรดานเทคโนโลย การจดหาวสดอปกรณคอมพวเตอรมาใชในองคกร การน าระบบขอมล สารสนเทศ ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ และระบบอเลกทรอนกสทสนบสนนการปฏบตงานมาเชอมโยงขอมล แสวงหาวธการทางการสอสารเพอเสรมสรางประสทธภาพในการปฏบตงาน พฒนาฐานขอมล องคความร สงเสรมการใชเทคโนโลยทมงไปสการพฒนาคณภาพองคกร สรปไดวา การใชเทคโนโลย หมายถง การน าหรอแสวงหาเทคโนโลยททนสมยตาง ๆ มาเสรมสรางประสทธภาพในการปฏบตงาน เพอใหการด าเนนการตาง ๆ เปนไปอยางรวดเรว ทนตอสถานการณ และความตองการของบคลากรในองคกร และยงท าใหเกดการเรยนรรวมกนในองคกร ท าใหองคกรมการพฒนาอยางมคณภาพ งานวจยทเกยวของกบองคประกอบดานการใชเทคโนโลย ซงสอดคลองกบงานวจยมดงน จารวรรณ นาตน (2552, น. 94) ไดศกษาวจยเรองสภาพการด าเนนงานและความคาดหวงในการใชเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารงานของโรงเรยนในฝน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานาน เขต 1 พบวา ภาพรวมทงดานบรหารทวไป ดานบรหารงานวชาการ ดานบรหารงานงบประมาณและดานบรหารงานบคคล มระดบการปฏบตอยในระดบปานกลาง สวนความคาดหวงในการใชเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารงานของโรงเรยนในฝน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานาน เขต 1 ในภาพรวมพบวา ทง 4 งานอยในระดบมาก นอกจากนนยงพบปญหาตาง ๆ คอ 1) ครผสอนน าเทคโนโลยมาใชในการจดการเรยนรนอย และสอคอมพวเตอรไมเพยงพอตอการน ามาใชในการจดการเรยนร 2) ไมมงบประมาณในการจดซออยางเพยงพอและขาดการน าสอและเทคโนโลยมาใชในการบรหารจดการ 3) ครยงขาดความรความเขาใจในการใชสอเทคโนโลยรวมทงไมยอมรบการเปลยนแปลง สวนโรงเรยน ยงมอบหมายงานไมตรงกบความถนดของแตละบคคล 4) โรงเรยนยงขาด การวางแผนงานอยางเปนระบบ นนทยา โพธประสทธ ( 2557, น. 89-90) ไดศกษาวจยเรอง ประสทธผลของทมกบการปฏบตงานตามมาตรฐานดานการจดการศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 พบวา ประสทธผลของทม สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 โดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ประสทธผลของทมอยในระดบมาก สวนการปฏบตงานตามมาตรฐานดานการจดการศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 โดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวาการปฏบต งานตามมาตรฐานการศกษาขนพนฐานของครอยในระดบมากทกดาน ดานทปฏบตมากทสดคอ ครใหค าแนะน าค าปรกษาและแกไขปญหาใหแกผเรยนทงดานการเรยนและคณภาพชวต อยางเสมอภาค และดานทครปฏบตนอยทสดคอ ครใชสอและเทคโนโลยทเหมาะสมผนวกกบการน าบรบทและภมปญญาของทองถนมาบรณาการในการจดการเรยนร

49

งานวจยทเกยวของ งานวจยในประเทศไทย สมคด สรอยน า ( 2547, น. 140-145) ท าการวจยเรองการพฒนาตวแบบองคการแหงการเรยนรในโรงเรยนมธยมศกษา ผลวจยพบวา ระดบปจจยทางการบรหารและระดบความเปนองคการแหงการเรยนรในโรงเรยนมธยมศกษา ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ อยในระดบมาก ระดบปจจยโครงสรางของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดเลก ขนาดกลาง ขนาดใหญและขนาดใหญพเศษมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต และระดบปจจยการปฏบตดานการจดการของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดเลกและขนาดกลาง มความแตกตางจากโรงเรยนขนาดใหญพเศษอยางมระดบนยส าคญทางสถต สวนระดบความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดเลกมความแตกตางตางจากโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญพเศษอยางมนยส าคญทางสถต และพบวา ปจจยทางการบรหารทสามารถพยากรณองคการแหงการเรยนรอยางมนยส าคญคอ 1. การปฏบตของครและทมงาน 2. เปาหมายและขอมลยอนกลบการปฏบตงาน 3. การจงใจ 4. บรรยากาศและวฒนธรรมของโรงเรยน 5. การพฒนาครและทมงาน 6. วสยทศน พนธกจและยทธศาสตร นอกจากนยงพบวาปจจยทางการบรหารทมอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวม ตอความเปนองคการแหงการเรยนร โดยเรยงล าดบคาสมประสทธพลจากมากไปหานอย ดงน อทธพลทางตรงม 6 ปจจย ไดแก 1. การปฏบตของครและทมงาน 2. เทคโนโลยและระบบงาน 3. เปาหมายและขอมลยอนกลบการปฏบตงาน 4. การจงใจ 5. การปฏบตดานการจดการ 6. การปฏบตดานการบรหาร ทมอทธพลทางออมม 7 ปจจย ไดแก 1. บรรยากาศและวฒนธรรมของโรงเรยน 2. วสยทศน พนธกจและยทธศาสตร 3. การพฒนาครและทมงาน 4. ภาวะผน าทางวชาการ 5. โครงสรางของโรงเรยน 6. การจงใจ และ 7. เทคโนโลยและระบบงาน สวนอทธพลรวมม 11 ปจจยคอ 1. บรรยากาศและวฒนธรรมโรงเรยน 2. การปฏบตของครและทมงาน 3. เปาหมายและขอมลยอนกลบการปฏบตงาน 4. วสยทศน พนธกจและยทธศาสตร 5. การปฏบตดานการจดการ 6. การพฒนาครและทมงาน 7. การจงใจ 8. ภาวะผน าทางวชาการ 9. เทคโนโลยและระบบงาน 10. โครงสรางของโรงเรยนและ 11. การปฏบตดานการบรหาร สรพงศ เออศรพรฤทธ ( 2547, น. 173-182, 187) ท าการวจยเรองการพฒนาตวบงชรวมความเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน ในจงหวดภาคใต ผลวจยพบวาตวแปรทเปนองคประกอบหลกทมอทธพลตอความเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน ในจงหวดภาคใต ม 5 องคประกอบหลก โดยตวบงชทง 62 ตวมคาน าหนกเปนบวก มคาต าสดถงสงสดตงแต .13 ถง 1.00 และมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ทกตวบงช แสดงวาตวบงชทกตวตางเปนตวบงชส าคญขององคประกอบยอยแตละองคประกอบ โดยตวบงชทมคาน าหนกขององคประกอบสงสดในแตละองคประกอบหลกมดงน 1. องคประกอบหลกดานองคกร ไดแก ตวบงช เนนการปรบปรงการท างานอยางตอเนอง 2. องคประกอบหลกดานภาวะผน าไดแก ตวบงช ผน าเปนแบบอยางของความซอสตย ความยตธรรม 3. องคประกอบหลกดานการเรยนร ไดแกสถานศกษาสงเสรมใหบคคลพฒนาความรความสามารถของตน เพอบรรลวสยทศนของตนเองและสถานศกษา

50

4. องคประกอบหลกดานการบรหารจดการความร ไดแก ใชวธการแสวงหาความรอยางหลากหลาย และตวบงชสถานศกษา มการรวบรวม และพฒนาความรใหมอยางตอเนอง และ 5. องคประกอบหลก ดานเทคโนโลย ไดแก สถานศกษามการปรบปรงเทคโนโลยใหทนสมย และพรอมส าหรบการปฏบตงานและการเรยนรอยเสมอ ซงทง 5 องคประกอบหลกจะตองปฏบตผานตวแปรทเปนองคประกอบยอยทงหมด 13 องคประกอบ และตวบงชความเปนองคกรแหงการเรยนร 62 ตว ตวบงชรวมความเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐานในจงหวดภาคใต ประกอบดวย ตวบงชทเปนองคประกอบหลกรวม 5 องคประกอบ เรยงล าดบตามน าหนกองคประกอบจากมากไป หานอยไดดงน การเรยนร การจดการความร องคกร ภาวะผน าและเทคโนโลย และยงใหขอเสนอแนะวา องคประกอบเหลานมความส าคญตอความเปนองคกรแหงการเรยนร ของสถานศกษาขนพนฐาน ในจงหวดภาคใต อสาห เจยมจนทร ( 2549, น. 66-67) ท าการวจยเรอง องคการแหงการเรยนรของ โรงเรยนมธยมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาชลบร เขต 1 ผลวจยพบวา องคการแหงการ เรยนรของโรงเรยนมธยมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาชลบร เขต 1 โดยรวมและรายดานอยในระดบมากและเมอเปรยบเทยบดานวสยทศนรวม ดานการเรยนรเปนทม ดานการคดเชงระบบ พบวา โรงเรยนขนาดใหญกบขนาดใหญพเศษมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทระดบ .05 โดยโรงเรยนขนาดใหญพเศษมความเปนองคการแหงการเรยนรมากกวาโรงเรยนขนาดใหญ สวนโรงเรยนขนาดเลก ขนาดกลางและขนาดใหญ มความเปนองคการแหงการเรยนรแตกตางกนอยางไมมนยส าคญ จารณ ตนตเวชวฒกล ( 2549, น. 116-125) ท าการวจยเรอง การพฒนารปแบบองคกรแหงการเรยนรในโรงงานเขตนคมอตสาหกรรมมาบตาพด ผลวจยพบวารปแบบทเหมาะสมขององคกรแหงการเรยนรในโรงงานเขตนคมอตสาหกรรมมาบตาพด ตามแนวคดของผเชยวชาญ ประกอบดวย 5 หลกการ คอ 1. การมงสความเปนเลศ โดยการสงเสรมการเรยนรแกพนกงาน 2. รป แบบวธคดและมมมองทเปดกวาง โดยการใหความส าคญตอพนกงานทงในดานการกระจายอ านาจ การมอบหมายงานทเหมาะสม การสรางแรงจงใจตาง ๆ และเปดโอกาสใหแสดงความคดเหน 3. การสรางและสานวสยทศน โดยการใหทกคนยอมรบตามวสยทศนทก าหนด สามารถมองไปในทศทางเดยวกนและใหทกสวนเขามามสวนรวม 4. การเรยนรรวมกนเปนทม ไดแก การรวมกนเรยนร แลกเปลยนความรและเรยนรการท างานเปนทม และ 5. ความคดเขาใจเชงระบบ เปนการก าหนดเปาหมายและทศทางองคกรอยางชดเจน เปนการก าหนดทศทางเชงกลยทธ มงเนนลกคาสวนแนวคดของผบรหารและพนกงานพบหลกการส าคญ 5 หลกการ คอ 1. สงเสรมการเรยนรและพฒนาตนเองอยางตอเนองของพนกงานและบรหารงานโดยใชวงจรเดมมง 2. ระบบเศรษฐกจใหมตองอาศยขอมล ขาวสาร ภมความร ภมปญญา เพอการคดการตดสนใจ ผบรหารตองมการสนบสนนและใหโอกาสในการเรยนรการสรางผลงานความคดใหมๆ 3. การก าหนดวสยทศนของโรงงาน โดยพนกงานยอมรบ มองไปในทศทางเดยวกน เชอในวสยทศนและสรางความรสกรวมกนในการวางแผนพฒนาระบบงาน 4. สภาพแวดลอมการท างานทด โรงงานตองตระหนกเรองความปลอดภยและการฝกซอมแผนฉกเฉน 5. การคดอยางเปนระบบเปนการน าองคความรมาบรณาการขนเปนความรใหม เปนการพฒนาน าไปสการเปลยนแปลงทด

51

ศศกร ไชยค าหาญ ( 2550, น. 211-226) ไดศกษา ปจจยทมอทธพลตอการเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน ผลวจยพบวา ระดบการเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐานในภาพรวมอยในระดบมาก โดยดานกระบวนการเรยนรและบรรยากาศ การพฒนาการเรยนรมระดบปจจยสงสด และพบวาปจจยทมอทธพลตอการเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐานประกอบดวย 9 ปจจย เรยงล าดบจากมากไปหานอยไดแก โครงสรางทเหมาะสมขององคกร การคดอยางเปนระบบ กลยทธขององคกร วฒนธรรมการเรยนรในองคกร การพฒนาบคลากร การท างานเปนทม การมวสยทศนรวม การสรางบรรยากาศในองคกร และการสรางและถายโอนความร นอกจากนผวจยยงไดเสนอแนะใหน าปจจยทงหมดไปประยกตใชในการบรหารโรงเรยน เพอใหโรงเรยนเปนองคกรแหงการเรยนร อนจะสงผลตอคณภาพตามมาตรฐานและแนวทางปฏรปการศกษาไทย ศนสนย จะสวรรณ ( 2550, น. 200-201) ไดศกษาการพฒนารปแบบองคกรแหงการเรยนรของมหาวทยาลยราชภฏ พบวา ภาพรวมของมหาวทยาลยราชภฏมระดบการเปนองคกรแหงการเรยนรอยในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยเรยงล าดบจากมากไป หานอย ดงน องคกรแหงการเรยนรดานการเรยนร ดานองคกร ดานบคลากร ดานเทคโนโลย และดานการจดการความร สวนองคประกอบทมอทธพลตอสถานภาพของมหาวทยาลยราชภฏ มองคประกอบดานองคกร ม 2 องคประกอบยอย คอ การบรหารจดการและวฒนธรรมองคกร และเทคโนโลยสารสนเทศ องคประกอบดานบคลากร ม 2 องคประกอบยอย คอ เจตคตและการท างานของบคลากร และความรความสามารถของบคลากร องคประกอบดานผน า ม 3 องคประกอบยอยคอ ผน าทมงน าการเปลยนแปลง ผน าทมบทบาทเปนเพอนรวมงาน และผน าทมหนาทเปนผจดการ และยงพบวาองคประกอบดานองคกร ดานบคลากรและดานผน ามความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา ( 2551, น. 118-119) ไดศกษาวจยเรองวธวทยาการประเมนความส าเรจของการศกษาเพอเสรมสรางสงคมแหงการเรยนร ผลการวจยพบวา สงคมแหงการเรยนรของไทยเนนความสมดลระหวางความสขกบการพฒนาแบบยงยน ภายใตปรชญาเศรษฐกจพอเพยง เนนพฒนาคนใหมปญญาและคณธรรมโดยประเทศคเทยบเนนความสามารถในการแขงขน โดยสรางคนเกง นกคดทอทศตนใหประเทศและเนนการเปนสงคมทใชความรและเทคโนโลยสารสนเทศชนสงในการพฒนา ส าหรบทศทางการจดการศกษาเพอเสรมสรางสงคมแหงการเรยนรนน การจดการศกษาในระบบของทกประเทศมงพฒนาคนใหสมดลระหวางความรและคณลกษณะความเปนมนษย ในการจดการศกษาภาคบงคบ ประเทศไทยเนนการเตรยมความพรอมของเดกระดบปฐมวยและระดบประถมศกษา ขณะทประเทศคเทยบเนนไปทความเกงและการจ าแนกเดกตามความเกง มงเตรยมผเรยนใหมคณภาพสง ในดานทรพยากรสนบสนน ประเทศคเทยบไดระดมทรพยากรมาจากภาคเอกชน ขณะทประเทศไทยยงขาดแคลนทรพยากรสนบสนน และจากการศกษาระบบการจดการศกษาปจจบนทควรจะเปลยนแปลงเพอสนองการเปนสงคมแหงการเรยนรของประเทศไทย โดยใชการสมภาษณผทรงคณวฒ 5 ทาน ในประเดนวธการจดการเรยนร พบวา การจดการศกษาของสงคมไทย ควรใชวธจดประเดนความคด แลวเปดโอกาสใหมการคนควาหาค าตอบดวยตนเอง ใหบคคลเกดการเรยนรโดยการคนควาหาความรดวยตนเอง (การเรยนควบคการปฏบต) ควรลดการมงท

52

ปรมาณเนอหาวชาการ เพมการศกษาวธการเรยนร เพอใหรลก รจรง รทงระบบ และตอบสนองความตองการของผเรยน ปยนาถ บญมพพธ ( 2551, น. 237) ไดท าการศกษาวจยเรอง การพฒนารปแบบการจดการความรของสถานศกษา โดยทดลองใน 9 โรงเรยน เปนโรงเรยน มธยมศกษา 3 โรงเรยน ประถมศกษา 3 โรงเรยน และขยายโอกาส 3 โรงเรยน ผลวจยพบวา องคประกอบการจดการความรของสถานศกษา ประกอบดวย 9 ตวแปร ไดแก 1. การเตรยมการตามกระบวนการจดการความร 2. การนเทศตดตามผลและประเมนผล 3. การแบงปนและแลกเปลยนความร 4. การจดเกบความร 5. การเปลยนแปลงคานยมและพฤตกรรมการท างานของบคคล 6. การวางแผน 7. การตดตอสอสาร 8. การสรางความร และ 9. การยกยองชมเชยและการใหรางวล และรปแบบการจดการความรของสถานศกษา โดยวธอางองผทรงคณวฒ จ านวน 12 ทาน โดยเหนวารปแบบมความถกตอง เหมาะสมและเปนไปได สามารถใชเปนเครองมอในการบรหารองคกรสความเปนองคกรแหงการเรยนรได ประยร อมสวาสด ( 2552, น. 113-117) ไดศกษาเรองลกษณะความเปนองคกรแหง การเรยนรของมหาวทยาลยบรพา ผลวจยพบวา บคลากรสายวชาการ และบคลากรสายสนบสนนวชาการ มความคดเหนตอลกษณะความเปนองคกรแหงการเรยนรของมหาวทยาลยบรพา โดยรวมและเปนรายดานทกดาน สงกวาเกณฑ ไดแก ดานความคดเชงระบบ ดาน รปแบบการคด ดานการมวสยทศนรวม ดานการเรยนร เปนทมและดานการ พฒนาตนเอง และยงพบวาวฒนธรรม บรรยากาศองคกร โครงสรางงานในองคกรและสภาพแวดลอมทางกายภาพมความสมพนธทางบวกในระดบสงกบลกษณะความเปนองคกรแหงการเรยนรของมหาวทยาลยบรพา นอกจากนผวจยยงเสนอแนะ ใหมการ สงเสรมใหบคลากรมสวนรวมในการก าหนดวสยทศนของหนวยงาน สงเสรมดานแรงจงใจใหบคลากรทมเทการท างานอยางเตมท และมสวนในการเสนอแนวคดใหมๆ เพอปรบปรงการปฏบตงาน และหนวยงานควรปรบเปลยนระบบการบรหารงานในองคกรใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงของสงคม มการน านวตกรรมใหมๆ เขามาแกไขปญหาในการปฏบตงาน สงเสรมการศกษาตอและฝกอบรมใหมากขน และควรเพมการมอบอ านาจเพอสงเสรมใหบคลากรมอ านาจในการตดสนใจจะท าใหเกดความรบผดชอบตอการตดสนใจ รวมทงควรจดท าคมอหรอมาตรฐานการปฏบตงานและควรมเกณฑการประเมนการปฏบตงาน เพอสงเสรมใหบคลากรมการพฒนางานอยางตอเนอง อมพร ปญญา (2553, น. 167-171) ท าการศกษาวจยเรองการพฒนารปแบบ องคกรแหงการเรยนรของส านกงานเขตพนทการศกษา ผลวจยพบวา บคลากรในองคกร เปนไปตามวนย 5 ประการ คอ ความเชยวชาญสวนบคคล แบบแผนทางความคด วสยทศนรวมกน เรยนรรวมกนเปนทม และการคดเชงระบบ และมระดบพฤตกรรมของการเปนบคลากรในองคกรแหงการเรยนรโดยรวมอยในระดบมาก ในดานการสรางและพฒนารปแบบองคกรแหงการเรยนรของส านกงานเขตพนทการศกษา ในดานกลยทธดานการพฒนาทมงานบรหาร ในประเดนการพฒนาผบรหารใหเปนผน าการเปลยนแปลงและเปนผบรหารมออาชพและประเดนการพฒนาหวหนากลมงานใหมความเชยวชาญในงานทรบผดชอบ มความเปนองคกรแหงการเรยนรดานความเชยวชาญสวนบคคล พรทวา วนตา (2553, น. 105-107) ไดศกษาวจยเรอง องคการแหงการเรยนรของโรงเรยนสงกดส านกงานเขตมนบร กรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา 1. องคการแหงการเรยนรของ

53

โรงเรยนสงกดส านกงานเขตมนบร กรงเทพมหานคร โดยรวมและรายดานทกดานอยในระดบมาก 2. องคการแหงการเรยนรของโรงเรยนสงกดส านกงานเขตมนบร กรงเทพมหานคร จ าแนกตามประสบการณของคร โดยรวมและรายดานทกดาน แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต ( p<.05) โดยโรงเรยนทมครมประสบการณมาก มความเปนองคการแหงการเรยนรมากกวาโรงเรยนทมครมประสบการณนอย 3. องคการแหงการเรยนรของโรงเรยนสงกดส านกงานเขตมนบร กรงเทพมหานคร จ าแนกตามประเภทโรงเรยน โดยรวมและรายดาน ในดานการพฒนาตนเองกบดานการมวสยทศนรวมกน มความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต ( p<.05) ยกเวน ดานรปแบบการคด ดานการเรยนรเปนทมและดานการคดเชงระบบทแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต โดยโรงเรยนประถมศกษามความเปนองคกรแหงการเรยนรมากกวาโรงเรยนขยายโอกาส 4. องคการแหงการเรยนรของโรงเรยนสงกดส านกงานเขตมนบร กรงเทพมหานคร จ าแนกตามขนาดโรงเรยน โดยรวมและรายดานมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต ( p<.05) ยกเวน ดานการเรยนรเปนทมทแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต ประไพทพย ลอพงษ ( 2554, น. 234) ท าวจยเรองการพฒนารปแบบองคกรแหงการเรยนรของสถาบนการเงนเฉพาะกจ ผลการวจยพบวา พนกงานของสถาบนการเงนเฉพาะกจควรมการพฒนาในดานการเรยนรรวมกนเปนทม ดานจดการความรในองคกร ดานการเพมอ านาจใหแกบคคลในองคกร ดานการประยกตใชเทคโนโลยและดานการคดอยางเปนระบบเพมมากขน พบรปแบบทพฒนาขน มองคประกอบ 5 ดาน คอ ดานการเรยนรรวมกนเปนทม ดานการจดการความร ในองคกร ดานการเพมอ านาจใหแกบคคลในองคกร ดานการประยกตใชเทคโนโลยและดานการคดอยางเปนระบบ รปแบบทสรางขนสามารถท าใหเกดการพฒนาของพนกงานทกดานตามรปแบบทพฒนาขน และทดสอบความคงทนของรปแบบ (เปรยบเทยบผลการปฏบตหลงเสรจสนการทดลอง กบหลงการทดลองผานไป 2 เดอน) พบวาพนกงานมการปฏบตมากกวาหลงการทดลองสนสด จรย สรอยเพชร (2554, น. 180-183) ท าวจยเรองการพฒนารปแบบองคกรแหง การเรยนรของสถานศกษาขนพนฐานยอดนยม ผล การวจยพบวา รปแบบการเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐานยอดนยมในเขตภาคเหนอตอนบน ประกอบดวยองคประกอบส าคญ 7 ประการ คอ การคดอยางเปนระบบ การรอบรสวนตน การมวสยทศนรวม แบบแผนความคด การเรยนรเปนทม บรรยากาศความไววางใจและความรวมมอ และการพฒนาวชาชพ แตละองคประกอบ มความสมพนธสงผลตอกนและกนอยางตอเนอง สวนผลการตรวจสอบรปแบบความสามารถในการน ารปแบบการเปนองคการแหงการเรยนรไปสการปฏบตจรงในสถานศกษา พบวาโดยรวมอยในระดบมาก ประเดนทสามารถน าไปปฏบตไดในระดบสงสด คอ การมวสยทศนรวม การเรยนรเปนทม และการพฒนาวชาชพ รองลงมาคอการรอบรสวนตน และการคดอยางเปนระบบ สวนประเดนทสามารถน าไปสการปฏบตไดในระดบปานกลาง สงสดคอ บรรยากาศความไวใจและความรวมมอ วสษฐ พรหมบตร ( 2555, น. 283-294) ท าการวจยเรอง คณลกษณะขององคก ารแหงการเรยนรและผลตอคณภาพการบรการ : การศกษาเชงประจกษของโรงพยาบาลในประเทศไทย ผลการวจยพบวา โมเดลคณลกษณะขององคการแหงการเรยนรของโรงพยาบาลสามารถชวดไดจาก 8องคประกอบ ไดแก การเรยนรอยางตอเนองของบคลากร การสนทนาและการสอบถามของบคลากร การเรยนรของทม สารสนเทศ การใหอ านาจแกบคลากร ความสมพนธของระบบภายในและภายนอก

54

ภาวะผน าของบคลากร และการเพมระดบผลการปฏบตงาน คณลกษณะการเปนองคกรแหงการเรยนรโดยภาพรวมอยในระดบมาก และพบวาคณลกษณะขององคการแหงการเรยนรมผลกระทบตอคณภาพการบรการของโรงพยาบาลในประเทศไทยในระดบปานกลางและมความสมพนธเชงสาเหตในทางบวก นอกจากนยงมขอเสนอแนะเพมเตมวา ในการพฒนาบคลากรภายในตามคณลกษณะองคการแหงการเรยนร ควรจดฝกอบรม หรอจดสมมนา ใหความรเพมเตมกบบคลากรอยางทวถงและเทาเทยม ควรสงเสรมและสนบสนนในเรองการจดเกบขอมลองคความรทตองการในเชงลกไดงาย และมการเผยแพรไปอยางกวางขวางครอบคลมกลมผใช ในดานการเรยนรเปนทมควรสงเสรมกระบวนการวเคราะห สงเคราะหความรใหม ๆ รวมกนกบเพอนรวมงาน วชต แสงสวาง ( 2555, น. 323, 325) ท าการวจยเรองการพฒนารปแบบองคก ารแหงการเรยนรของมหาวทยาลยราชภฏโดยวธการวเคราะหองคประกอบโครงสรางเชงเสน ผลการวจยพบวา องคประกอบ ทง 6 องคประกอบ คอการคดเชงระบบ การเปนบคคลรอบร การมแบบแผนความคด การเรยนรรวมกนเปนทม การปรบเปลยนองคกรและการใชเทคโนโลย เปนองคประกอบส าคญของรปแบบองคก ารแหงการเรยนรของมหาวทยาลยราชภฏโดยวธการวเคราะหองคประกอบโครงสรางเชงเสน และพบวา องคประกอบของโมเดลองคก ารแหงการเรยนรของมหาวทยาลยราชภฏสอดคลองกบขอมลเชงประจกษในระดบด กฤตยา จนทรเสนา (2556, น. 194) ท าการวจยเรอง ความสมพนธระหวางภาวะผน ากบองคการแหงการเรยนร ของสถานศกษา สงกด ส านกงานเขตพ นทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 พบวาองคการแหงการเรยนรของผ บรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ในภาพรวมอยในระดบมาก และพบวาภาวะผน าของผบรหารสถานศกษามความสมพนธกบองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา ในสงกดส านกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 สนนท นลพวง (2559, น. 122-132) ไดท าวจยเรองแนวทางการบรหารการศกษาเพอพฒนาโรงเรยนสองคการแหงการเรยนรในมมมองของคร ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ผลวจยพบวา ระดบการบรหารการศกษาในมมมองของคร ส านกงาน เขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 8 โดยภาพรวม อยในระดบมากทสด เมอพจารณาเปนรายดาน พบวาทกดานอยในระดบมากทสด เรยงตามล าดบดงน การบรหารวชาการ การบรหารงบประมาณ การบรหารงานบคคล และการบรหารทวไป ระดบการพฒนาโรงเรยนสองคการแหงการเรยนรในมมมองของคร ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 8 โดยภาพรวม อยในระดบมากทสด เมอพจารณาเปนรายดาน พบวาทกดานอยในระดบมากทสด เรยงตามล า ดบดงน การคดอยางเปนระบบ การมตวแบบจากภายใน การเรยนรรวมกนเปนทม การมสมาชกทมความเปนเลศ และการมวสยทศนรวมกน การเปรยบเทยบการพฒนาโรงเรยนสองคการแหงการเรยนรในมมมองของคร ส านก งานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 8 จ าแนกตามปจจยสวนบคคลพบวา สถานภาพทตางกน มผลตอการบรหารการศกษา แตกตางกนอยางมนย ส าคญทางสถตทระดบ .05 สวนดาน เพศ อาย ระดบการศกษา รายไดเฉลยตอเดอน และประสบการณ ทตางกน มผลตอการบรหารการศกษา ไมแตกตางกน ผลการวจยพบวา ปจจยดานสวนบคคล ไมมผลตอการบรหารการศกษา และ การพฒนาโรงเรยนเพอเปนองคการแหงการเรยนร แตเมอศกษาถงความสมพนธระหวางปจจยการบรหารศกษา กบการ

55

พฒนาโรงเรยนเพอเปนองคการแหงการเรยนร ผลการวจยพบวามความสมพนธกนอยางมนย ส าคญทางสถต (คาความสมพนธเทากบ 0.86) เมอน ามาาพจารณาดวยคาการวเคราะหองคประกอบ ผลการวจยพบวา องคประกอบทมความส า คญในการบรหารการศกษาไดแก การบรหารทวไป การบรหารงบประมาณ และการบรหารงานบคคล ตามล าดบ สวนการพฒนาโรงเรยนเพอเปนองคการแหงการเรยนร องคประกอบทมความส าคญไดแก การคดอยางเปนระบบ การมวสยทศนรวมกน การเรยนรกนเปนทม และการมตวแบบจากภายในตามล าดบ งานวจยในตางประเทศ ผวจย ไดศกษางานวจยในตางประเทศ ทเกยวของกบการพฒนาองคกรแหงการเรยนร ดงน Reich (2002, p. Abstract) ไดท าการศกษาวจยเรอง องคกรแหงการเรยนรและหนวยงานคมครองเดก: เทคนค Post-Fordist โดยพบวา การปฏรปในปจจบนทเกดขนในองคกร มความเกยวของกบการศกษา การฝกอบรมและการเรยนรในองคกร สงเหลานตองการความแปลกใหม และความแตกตางของวธการ เพอใหเกดความเขาใจ ความสนใจ ลาสดในการเรยนรการท างานและความคดของ “องคกรแหงการเรยนร ” มองไปทการเพมความทาทายในการท าความเขาใจในผลลพธทได โดยน าเอา “เทคโนโลยการฝกอบรม ” มาประยกตใชในองคกร ความพยายาม ใหองคกรเปนสงคมแหงการใหบรการ ในทศวรรษแหงการปฏรปทผานมา มการผลกดนในเรองการแขงขนและ ใหเปนเชงธรกจมากขน การปฏรปจะทวความซบซอนมากยงขน Kontoghiorghes and Feurig (2005, pp. 185-211) ศกษาพบวา คณลกษณะขององคกรแหงการเรยนรมความสมพนธกบผลการด าเนนงานทไมสามารถวดเปนตวเงนได เชนการสรางนวตกรรม ซงเปนปจจยทมความส าคญตอความส าเรจขององคกร Shieh, Wang & Wang (2009, p. Abstract) ไดท าการวจยเรอง ความสมพนธระหวางการบรหารจดการขามวฒนธรรมขององคกร แหงการเรยนรและประสทธภาพขององคกรในบรษทขามชาต ผลจากการศกษาพบวา ผลกระทบขององคกร แหงการเรยนร จะเกยวของกบความสมพนธระหวางผบรหารองคกรขามวฒนธรรมและประสทธภาพขององคกร Khasawneh (2011, p. Abstract) ไดท าการวจยเรอง องคประกอบส าคญขององคกรแหงการเรยนรในสถาบนอดมศกษา: วธการพฒนาทรพยากรมนษยในจอรแดน ผลการศกษาพบวา องคประกอบส าคญขององคกรการเรยนร ไดถกน าไปใชในระดบ ปานกลางถงสง โดยมคาเฉลย อยระหวาง 3.40 และ 3.62 ซงใชสเกลวด 5 ระดบของ Likert คณาจารยในการศกษานมการเรยนรทดเปนระดบมออาชพ มความทาทายรปแบบทางปญญาของพวกเขาและมการตงขอสมมตฐานเพอการปรบปรงการปฏบตงานทางการศกษา วสยทศนของคณาจารยแตละคนมความสอดคลองกบวสยทศนขององคกร มการท างานเปนทมและ มการคดเชงระบบทดและมคณภาพ Erdem & Ucar (2013, p. Abstract) ไดท าการวจยเรองการรบรองคกรแหงการเรยนรของครประถมศกษาและผลของการรบรองคกรแหงการเรยนรตอพนธะผกพนขององคกร พบวาระดบของมตพนธะผกพน องคกรกบมตการรบรองคกรแหงการเรยนร มความสมพนธกนอยางมนยส าคญ ม 3 มตของระดบองคกรแหงการเรยนร มากทสด ประกอบดวย การมวสยทศนรวมกน การ

56

เรยนรเปนทม และ การพฒนาตนเอง เมอการมวสยทศนรวมกน และการเรยนรเปนทมเปนตวพยากรณมตการยนยอมถง 18% ของการยนยอมตามพนธะผกพน ส าหรบการมวสยทศนรวมกน การเรยนรเปนทม และความพฒนาตนเอง เปนตวพยากรณมตทเฉพาะเจาะจงใน 36% ของพนธะผกพนเดยวกน สวนการเรยนรเปนทมและ การมวสยทศนรวมกน เปนตวพยากรณมตนานาชาต โดยอธบายวา 25% ของพนธะผกพนนานาชาต มความสมพนธทางลบระหวางองคกรแหงการเรยนรและมตการยนยอมของพนธะผกพนองคกรในระดบต า อยางไรกตามมความสมพนธทางบวกระหวางมตทเฉพาะเจาะจงกบมตนานาชาตในระดบต า

57

กรอบแนวคดทใชในการวจย การวจยครงน เปนการวจยเรอง สภาพ ปญหา และแนวทางการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ซงแสดงเปนกรอบแนวคดดงน

ภาพท 2 กรอบแนวคดการวจย (Conceptual Framework)

สภาพและปญหา ความเปนองคกรแหงการเรยนร

ของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ 1. ดานการพฒนาตนเอง 2. ดานรปแบบการคด 3. ดานการสรางวสยทศนรวมกน 4. ดานการเรยนรเปนทม 5. ดานการคดเชงระบบ 6. ดานการใชเทคโนโลย

การสมภาษณผทรงคณวฒ

แนวทางการพฒนา ความเปนองคกรแหงการเรยนร

ของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ 1. ดานการพฒนาตนเอง 2. ดานรปแบบการคด 3. ดานการสรางวสยทศนรวมกน 4. ดานการเรยนรเปนทม 5. ดานการคดเชงระบบ 6. ดานการใชเทคโนโลย

ความคดเหนของคร

58

บทท 3

วธด าเนนการวจย การ วจยเรอง สภาพ ปญหา และแนวทางการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต เปนการวจยแบบผสมวธ (Mixed Methods) โดยใชวธการเชงปรมาณ ( Quantitative Approach) และวธการเชงคณภาพ (Qualitative Approach) โดยมวธด าเนนการวจยเปน 2 ขนตอนดงน ขนตอนท 1 การศกษาสภาพและปญหาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ โดยใชวธการเชงปรมาณ (Quantitative Approach) ทใชการวจยเชงส ารวจ (Survey Research) เพอศกษา ความคดเหนของครผสอนเกยวกบสภาพและปญหาความเปนองคกรแหงการเรยนร โดยใชแบบสอบถาม ในสวนท 1 ของแบบสอบถาม เปนการศกษาสภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนใชแบบสอบถามมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ( Rating Scale Questionnaire) และในสวนท 2 ของแบบสอบถาม เปนการศกษาปญหาความเปนองคกรแหงการเรยนร จะใชแบบเลอกตอบ (Check List) ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย ประชากร เปนขาราชการคร หรอเปนครผสอนทปฏบตงานในโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต จ านวน 10 โรงเรยน จ านวนทงสน 1,248 คน โดยสงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 15 จ านวน 6 โรงเรยน และสงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 16 จ านวน 4 โรงเรยน กลมตวอยาง เปนขาราชการคร หรอเปนครผสอนทปฏบตงานในโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต จ านวน 291 คน ตามตารางขนาดกลมตวอยางของ Krejcie และ Morgan (1970, pp. 607-610) โดยสมจาก 10 โรงเรยน โรงเรยนละประมาณ 30 คน ใชวธการสมอยางงาย ลกษณะเครองมอทใชในการวจยและการหาคณภาพเครองมอ 1. ลกษณะของเครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามโดยแบงออกเปน 2 สวนดงน สวนท 1 เปนแบบสอบถามมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ (Rating Scale Questionnaire) สอบถามเกยวกบสภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน 6 ดาน คอ

59

1. ดานการพฒนาตนเอง (Personal Mastery) 2. ดานรปแบบการคด (Mental Models) 3. ดานการสรางวสยทศนรวมกน (Building Shared Vision) 4. ดานการเรยนรเปนทม (Team Learning) 5. ดานการคดเชงระบบ (Systems Thinking) และ 6. ดานการใชเทคโนโลย (Technology Application) สวนท 2 เปนแบบสอบถามแบบเลอกตอบจากประเดนทก าหนดให โดยผตอบแบบสอบถามสามารถเลอกรายการทตรงกบปญหาของโรงเรยนไดเพยงรายการเดยว และหากรายการทใหไมตรงกบปญหาของโรงเรยน กตองไปเลอกหวขอ ปญหาอน ๆ ซงเปน แบบเตมค าตอบ ในสวนน สอบถามเกยวกบปญหาหรออปสรรคตอความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนแตละดาน ทง 6 ดาน แบบสอบถามเพอการวจยฉบบสมบรณทง 2 สวน ปรากฏในภาคผนวก ค 2. การสรางเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล ผวจยด าเนนการดงน 2.1 ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ เพอน ามาก าหนดเปนกรอบแนวคดในการวจย 2.2 สรางแบบสอบถามฉบบราง น าไปใหอาจารยทปรกษาตรวจสอบ ปรบปรงตามทอาจารยทปรกษาเสนอแนะ 2.3 ผวจยขอหนงสอขอความรวมมอในการตรวจสอบเครองมอวจยจากบณฑตวทยาลยมหาวทยาลย หาดใหญ ส าหรบสงใหผเชยวชาญตรวจสอบ (ส าเนาหนงสอขอความรวมมอปรากฏในภาคผนวก ก) 2.4 ผวจยน าแบบสอบถามพรอมหนงสอขอความรวมมอในการตรวจสอบเครองมอวจย น าไปใหผเชยวชาญจ านวน 5 คนดวยตนเอง เพอตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) ดวยวธการวเคราะหดชนความสอดคลองรายขอ (Index of Item-Objective Congruency : IOC) 3. การหาคณภาพเครองมอ ผวจยด าเนนการดงน 3.1 ผวจยด าเนนการปรบปรงแกไขแบบสอบถามเพอการวจยตามประเดนเสนอแนะ และขอมลการวเคราะหดชนความสอดคลอง ( Index of Item-Objective Congruency : IOC) จากการประเมนความเทยงตรงโดยผเชยวชาญทง 5 คน ซงมคาดชนความสอดคลองรายขออยระหวาง 0.60-1.00 และภายใตการเหนชอบของอาจารยทปรกษา (รายละเอยดการวเคราะหคาดชนความสอดคลองรายขอแตละดานและรายนามผเชยวชาญปรากฏในภาคผนวก ก) 3.2 ผวจยน าเครองมอทผานการหาคณภาพเครองมอการวจยตามขอ 3.1 ไปทดลองใช (Try Out) กบครผสอนทมลกษณะเดยวกบกลมตวอยาง แตไมใชกลมตวอยาง โดยครผสอนเหลานน เปนผสอนในโรงเรยนขนาดใหญทง 10 โรงเรยน จ านวนโรงเรยนละ 5 คน รวม 50 คน เพอการหาคาอ านาจจ าแนกรายขอ (Item-Total Correlation) และคาความเชอมนรายดาน

60

(Alpha Coefficient ) ของแบบสอบถามดวยวธการของ Cronbach (1990, p. 204) เมอน าขอมลมาวเคราะห พบวา คาอ านาจจ าแนกรายขอ (r) ทกขอ มคาอยในชวง 0.27- 0.87 ผลการวเคราะหขอมลคาความเชอมนรายดาน ปรากฏดงน ดานท 1 มคาเปน = .87 (ดานการพฒนาตวเอง) ดานท 2 มคาเปน = .86 (ดานรปแบบการคด) ดานท 3 มคาเปน = .94 (ดานการสรางวสยทศนรวมกน) ดานท 4 มคาเปน = .92 (ดานการเรยนรเปนทม) ดานท 5 มคาเปน = .92 (ดานการคดเชงระบบ) ดานท 6 มคาเปน = .95 (ดานการใชเทคโนโลย) รายละเอยดรายชอโรงเรยนทดลองใชเครองมอการวจย และการค านวณคาอ านาจจ าแนกรายขอ และคาความเชอมนรายดาน ปรากฏในภาคผนวก ข การเกบรวบรวมขอมล ผวจยด าเนนการดงน ผวจยขอหนงสอขออนญาตเกบขอมลการวจยจากบณฑตวทยาลยมหาวทยาลย หาดใหญไปยงผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 15 และเขต 16 เพอใหครผสอนจ านวน 10 โรงเรยน โรงเรยนละ 30 ฉบบ เปนผตอบแบบสอบถาม โดยสงหนงสอ ไปยงผอ านวยการโรงเรยนทง 10 โรงเรยนเพอขอเกบขอมลการวจย เมอไดรบการอนญาตจากผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 15 และ เขต 16 แลว ผวจยจงขอหนงสอน าจากบณฑตวทยาลยไปยงผอ านวยการโรงเรยนทง 10 โรงเรยน โดย น าหนงสอ 2 ฉบบ ไปยนขอเกบขอมลการวจยในแตละโรง คอหนงสอทไดรบการอนญาตเกบขอมลการวจย และหนงสอน าของมหาวทยาลยหาดใหญ โดยผวจยไปเกบขอมลดวยตนเอง และไดรบแบบสอบถามกลบคน คดเลอกฉบบทสมบรณ ได 249 ฉบบ คดเปนรอยละ 83.00 ของแบบสอบถามทตองการ คอจ านวน 291 ฉบบ สามารถเกบขอมลไดภายในเวลาทก าหนด จ านวนแบบสอบถามทสงและไดรบคนมรายละเอยดปรากฏในภาคผนวก ง แบบสอบถามทไดรบคนและเปนฉบบทสมบรณ จ านวน 249 ฉบบ จ าแนกตาม เพศ วฒทางการศกษา ต าแหนงทางวชาการ และประสบการณการปฏบตงาน ดงน

61

ตารางท 2 จ านวนและรอยละของแบบสอบถามทไดรบคน จ าแนกตาม เพศ วฒการศกษา ต าแหนงทางวชาการ และประสบการณ

ตวแปร จ านวน (ฉบบ) รอยละ เพศ 249 100

ชาย 78 31.30 หญง 171 68.70

วฒการศกษา 249 100 ปรญญาตร 196 78.71

สงกวาปรญญาตร 53 21.29 ต าแหนงทางวชาการ 249 100

ครทมวทยฐานะ 154 61.85 ครทไมมวทยฐานะ 95 38.15

ประสบการณ (อายเฉลย 12 ป)

249 100

ประสบการณนอย 145 58.2 ประสบการณมาก 104 41.8

การวเคราะหขอมลและการน าเสนอขอมล การศกษา สภาพและปญหาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน ผวจยไดแบงการวเคราะหขอมล และสถตทใชในการวเคราะหขอมลดงตอไปน 1. ผลการศกษาระดบตามสภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน ตามความคดเหนของคร ใชการหาคาเฉลย ( X ) และความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) โดยการเปรยบเทยบกบเกณฑของ ชศร วงศรตนะ (2553, น. 102) ดงน คาเฉลย 4.51 – 5.00 หมายถง สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรอยในระดบมากทสด คาเฉลย 3.51 – 4.50 หมายถง สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรอยในระดบมาก คาเฉลย 2.51 – 3.50 หมายถง สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรอยในระดบปานกลาง คาเฉลย 1.51 – 2.50 หมายถง สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรอยในระดบนอย คาเฉลย 1.00 – 1.50 หมายถง สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรอยในระดบนอยทสด

62

การน าเสนอขอมลจากผลการศกษาระดบความเปนองคกรแหงการเรยนร ผวจยไดน าเสนอขอมลไวในภาคผนวก ง 2. ในการศกษาปญหาความเปนองคกรแหงการเรยนร ใชการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) คาความถ รอยละ และการเรยงล าดบ การน าเสนอขอมลการศกษาปญหาความเปนองคกรแหงการเรยนร ผวจยไดน าเสนอขอมลไวในตารางท 4 – 9 ขนตอนท 2 การศกษาแนวทางการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ โดยใชวธการเชงคณภาพ (Qualitative Approach) เพอศกษาแนวทางการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนรตามความคดของผทรงคณวฒในองคประกอบแตละดาน ตามประเดนตาง ๆ ทไดจากการศกษาปญหาความเปนองคกรแหงการเรยนรในขนตอนท 1 โดยใชการสมภาษณแบบมโครงสราง (Structured Interview) และบนทกการสมภาณดวยเครองบนทกเสยง ผใหขอมลการวจย ผวจยและอาจารยทปรกษารวมกนพจารณาคดเลอกบคคลทเหมาะสมเพอใหท าหนาทเปนผทรงคณวฒของการวจยน โดยพจารณาจากบคคล ทมความรความสามารถและประสบการณในการพฒนาโรงเรยนมธยมศกษาจนประสบผลส าเรจ สามารถใหแนวคด แนวทางปรบปรงแกไขและพฒนาโรงเรยนขนาดใหญใหมความเปนองคกรแหงการเรยนรได โดยผ ทรงคณวฒเหลาน ประกอบดวยบคคล 4 กลม จ านวน 13 คนโดยเลอกแบบเจาะจง (Purposive Selection) รายนามผทรงคณวฒปรากฏในภาคผนวก จ ผทรงคณวฒเหลาน ประกอบดวย 1. กลมอาจารยมหาวทยาลย จ านวน 3 คน เปนอาจารยผสอนในสาขาวชาการบรหารการศกษาระดบปรญญาเอก หรอ อาจารยมหาวทยาลยทมความรความสามารถเชงบรหารและมความรเรององคกรแหงการเรยนร มแนวคดแนวทางในการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนร ซงมต าแหนงทางวชาการตงแตผชวยศาสตราจารยขนไป 2. กลมผบรหารสถานศกษา จ านวน 4 คน เปนผบรหารสถานศกษาในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 15 และเขต 16 มวทยฐานะ ช านาญการพเศษขนไป เปนผบรหารสถานศกษาทมความรความสามารถและมผลงานเปนทประจกษ 3. กลมศกษานเทศก จ านวน 3 คน เปนศกษานเทศกทรบผดชอบหรอเคยรบผดชอบการจดการศกษาระดบมธยมศกษาในภาคใต มวทยฐานะเชยวชาญขนไป 4. กลมครผสอน จ านวน 3 คน เปนครผท าการสอนหรอเคยท าการสอนในโรงเรยนมธยมศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 15 และเขต 16 มวทยฐานะเชยวชาญขนไป เปนผมความรความสามารถและมผลงานเปนทประจกษ โดยผวจยจะน าประเดนปญหา มาเพอใหผทรงคณวฒไดวเคราะหถงสาเหตของปญหา และใหแนวทางพฒนาในแตละประเดน

63

เครองมอทใชในการวจยและคณภาพเครองมอการวจย เครองมอการวจย เปนแบบสมภาษณแบบมโครงสราง ( Structure-Interview Questions) โดยน าประเดนส าคญทไดจากขอมลจากแบบสอบถามในสวนของแบบเลอกตอบ และแบบเตมค าตอบ ซงไดจากปญหาส าคญของความเปนองคกรแหงการเรยนรในแตละดาน ตามผลการวเคราะหปญหาตามสภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต น ามาจดท าเปนแบบสมภาษณเพอใชสมภาษณผทรงคณวฒ ส าหรบหาแนวทางในการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนรของเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตในแตละดาน การเกบรวบรวมขอมล ผวจยด าเนนการดงน 1. ผวจยเสนอรายชอบคคลทมคณสมบตเหมาะสมเพอใหอาจารยทปรกษาวทยานพนธพจารณาคดเลอก ซงพจารณาคดเลอก จ านวน 13 คน 2. ผวจยด าเนนการตดตอขอสมภาษณผทรงคณวฒทผานการพจารณาคดเลอกจากอาจารยทปรกษาวทยานพนธ โดยผวจยเดนทางไปพบทรงคณวฒดวยตนเอง นดหมายวนเวลาสถานทส าหรบการสมภาษณ และไดใหหวขอ หรอประเดนทจะสมภาษณแกผทรงคณวฒ 3. ด าเนนการขอหนงสออนญาตเกบขอมลการสมภาษณจากมหาวทยาลยหาดใหญเพอน าไปใหผทรงคณวฒทง 13 คน 4. ผวจยไปยงสถานทนดหมายกอนเวลาสมภาษณประมาณ 15 นาท ท าการสมภาษณขอมลในเรอง สาเหตของปญหา แนวทางแกปญหาและพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนรในแตละดาน ใชเวลาสมภาษณไมเกน 2 ชวโมง บนทกการสมภาษณดวยตนเอง น ามาจดพมพ และใหผทรงคณวฒบนทกแกไขขอความในสวนทยงไมถกตองและรบรองการบนทกผลการสมภาษณ การด าเนนการสมภาษณในครงน ผวจยไดรบความรวมมอเปนอยางดยงจากผทรงคณวฒทง 13 คน ทกอยางเปนไปดวยด โดยไมมปญหาหรออปสรรคใด ๆ

64

การวเคราะหขอมลและการน าเสนอขอมล การศกษาแนวทางการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนร ผวจยวเคราะหขอมลความคดเหนของผทรงคณวฒจ านวน 13 คน น ามาวเคราะหขอมลโดยใชการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) การหาคาความถ การเรยงล าดบและสรปผลการวเคราะหแนวทางการแกปญหาและการพฒนาองคประกอบในแตละดานโดยพจารณาจากฉนทามต ( Consensus) ของผทรงคณวฒ

65

บทท 4

ผลการวจย การวจยครงน ผวจยไดเสนอผลการวเคระหขอมล โดยก าหนดสญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล และล าดบขนการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล ดงตอไปน สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล ผวจยไดก าหนดสญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล เพอใหเกดความเขาใจตรงกน ในการเสนอผลการวเคราะหขอมลดงน X แทน คะแนนเฉลย

S.D. แทน ความเบยงเบนมาตรฐาน N แทน จ านวนผใหขอมลในแตละตวแปร f แทน ความถ ( frequency) % แทน คารอยละ (percentage) แตละความถของประเดนปญหา

c แทน คาฉนทามต ( consensus) ประเดนการแกปญหา ผลการวเคราะหขอมล การศกษาสภาพ ปญหาและแนวทางการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน แบงออกเปน 2 ตอน ตอนท 1 ผลการศกษาสภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ผลการศกษาระดบสภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนโดยภาพรวม ปรากฏผลดงตารางท 3

66

66

ตารางท 3 คาเฉลย ความเบยงเบนมาตรฐาน และระดบสภาพความเปนองคกรแหงการเรยนร ตามความเหนของครผสอน จ าแนกตามเพศ วฒการศกษา ต าแหนงทางวชาการ และประสบการณ

ขอ ดาน เพศ วฒ ต าแหนง ประสบการณ

รวม

ระดบ

ชาย หญง ป.ตร

สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 1 การพฒนา

ตนเอง

มาก

x 3.69 3.70 3.73 3.59 3.75 3.62 3.68 3.73 3.70 SD 0.55 0.56 0.53 0.65 0.55 0.57 0.57 0.54 0.56 2 รปแบบการคด มาก x 3.66 3.62 3.66 3.52 3.64 3.62 3.64 3.63 3.63 SD 0.62 0.66 0.62 0.73 0.65 0.65 0.67 0.61 0.65 3 การสราง

วสยทศนรวมกน

มาก

x 3.72 3.74 3.79 3.51 3.76 3.68 3.71 3.75 3.73 SD 0.63 0.71 0.65 0.76 0.68 0.69 0.72 0.64 0.68 4 การเรยนร

เปนทม

มาก

x 3.86 3.92 3.97 3.68 3.91 3.90 3.92 3.89 3.90 SD 0.67 0.77 0.70 0.84 0.72 0.77 0.78 0.68 0.74 5 การคดเชงระบบ มาก x 3.75 3.76 3.79 3.62 3.77 3.73 3.74 3.78 3.76 SD 0.56 0.58 0.53 0.71 0.56 0.59 0.60 0.54 0.57 6 การใช

เทคโนโลย

มาก

x 3.57 3.51 3.55 3.46 3.58 3.46 3.45 3.64 3.53 SD 0.63 0.69 0.65 0.74 0.67 0.66 0.70 0.61 0.67 รวม มาก x 3.71 3.71 3.75 3.56 3.73 3.67 3.69 3.74 3.71 SD 0.54 0.58 0.53 0.67 0.57 0.57 0.60 0.52 0.57 จ ากตารางท 3 พบวาสภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตตามความคดเหนของครผสอน

67

67

โดยรวมและทกรายดาน มสภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรอยในระดบมาก (รายละเอยดขอมลรายขอในแตละรายดาน จ าแนกตามเพศ วฒการศกษา วทยฐานะ และ ประสบการณของคร มสภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรอยในระดบมาก ดงปรากฏในภาคผนวก ง) ตอนท 2. ผลการวเคราะหปญหาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ผวจยวเคราะหปญหาสวนน โดยน าเสนอขอมลเปนความถ (Frequency) และคารอยละ (Percentage) ของประเดนส าคญ ปญหาความเปนองคกรแหงการเรยนรในแตละดานตามความเหนของครผสอน ดงรายละเอยดของขอมลตามตารางตอไปน 1. ปญหาดานการพฒนาตนเอง ปรากฏผลดงรายละเอยดในตารางท 4 ดงน ตารางท 4 ความถและรอยละของปญหาดานการพฒนาตนเองเพอความเปนองคกร แหงการเรยนร

ขอ ปญหาดานการพฒนาตนเอง f % 1 ความจ ากดของแหลงการเรยนรทมคณภาพเพอการพฒนาคร 66 27.27 2 การขาดความรวมมอจากผปกครองและชมชน 104 42.98 3 ความกระตอรอรนในการแสวงหาความรและการพฒนาตนเอง

ของคร 28 11.57

4 ความใสใจและตระหนกรในการพฒนาครของผบรหารโรงเรยน 38 15.70 5 ปญหาอน ๆ (โปรดระบ) 6 2.48 5.1 ความรวมมอในการเอาใจใสการศกษาเลาเรยนของตนเอง

5.2 ชมชนแหลงการเรยนรของคร 5.3 ความใสใจและตระหนกรในการพฒนาผเรยนอยางทวถง 5.4 ความแตกตางของสงคมพหวฒนธรรม 5.5 การประเมนมากเกนไปและใชประเมนแคตวเอกสาร 5.6 ครมภาระงาน หนาทพเศษมาก

(1) (1) (1) (1) (1) (1)

(0.41) (0.41) 0.41 (0.41) (0.41) (0.41)

รวม 242 100 จากตารางท 4 พบวาปญหาส าคญดานการพฒนาตนเองของความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ไดแก การขาดความรวมมอจากผปกครองและชมชน

68

68

2. ปญหาดานรปแบบการคด ปรากฏผลดงรายละเอยดในตารางท 5 ดงน

ตารางท 5 ความถและรอยละของปญหาดานรปแบบการคดเพอความเปนองคกรแหงการเรยนร

ขอ ปญหาดานรปแบบการคด f % 1 ผบรหารเนนการบรหารโรงเรยนตามระบบราชการ 36 15.45 2 ครผสอนสวนใหญสอนโดยเนนเนอหามากกวาเนนการคด

วเคราะห 65

27.90 3 นกเรยนสวนใหญเรยนรโดยการทองจ า 72 30.90 4 ครสวนใหญปฏเสธการพฒนาตนเองและการเปลยนแปลง

รปแบบการสอน 26

11.16 5 ชมชนมสวนรวมเสนอแนวทางเพอการบรหารโรงเรยน 30 12.88 6 ปญหาอน ๆ (โปรดระบ) 4 1.72 6.1 ผบรหารบางครงเนนการบรหารโรงเรยนตามระบบ

ราชการ 6.2 บางครงกเปลยนตามนโยบายของตนเอง 6.3 ผรหารไมเนนการบรหารโรงเรยนตามระบบราชการ คอยแตจบผดคร 6.4 ผบรหารไมสนใจการพฒนาองคกร สนใจเพยงแต งบประมาณทไดมาโดยมชอบ

(1)

(1) (1)

(1)

(0.43)

(0.43) (0.43)

(0.43)

รวม 233 100 จากตารางท 5 พบวาปญหาส าคญดานรปแบบการคดของความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ไดแก นกเรยนสวนใหญเรยนรโดยการ ทองจ า และครผสอนสวนใหญสอนโดยเนนเนอหามากกวาเนนการคดวเคราะห 3. ปญหาดานการสรางวสยทศนรวมกน ปรากฏผลดงรายละเอยดในตารางท 6 ดงน

69

69

ตารางท 6 ความถและรอยละของปญหาดานการสรางวสยทศนรวมกนเพอความเปนองคกร แหงการเรยนร

ขอ ปญหาดานการสรางวสยทศนรวมกน f % 1 ครผสอนสวนใหญไมเขาใจและไมมสวนรวมในการสราง

วสยทศนของโรงเรยน 107 56.02

2 วสยทศนของโรงเรยนมไดเกดจากขอมลทเปนจรง 34 17.80 3 วสยทศนและแผนปฏบตการของโรงเรยนไมสอดคลองกน 40 20.94 4 วสยทศนของโรงเรยนไมสอดคลองกบพนธกจของโรงเรยน 9 4.71 5 ปญหาอน ๆ (โปรดระบ) 1 0.52 5.1 ผบรหารขาดความเขาใจในวสยทศนของโรงเรยน (1) (0.52)

รวม 191 100 จากตารางท 6 พบวาปญหาส าคญดาน การสรางวสยทศนรวมกน ของความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ไดแก ครผสอนสวนใหญไมเขาใจและไมมสวนรวมในการสรางวสยทศนของโรงเรยน 4. ปญหาดานการเรยนรเปนทม ปรากฏผลดงรายละเอยดในตารางท 7 ดงน

ตารางท 7 ความถและรอยละของปญหาดานการเรยนรเปนทมเพอความเปนองคกร แหงการเรยนร

ขอ ปญหาดานการเรยนรเปนทม f % 1 ครสวนใหญยดอตตาของตนเปนส าคญ 48 26.67 2 ผบรหารโรงเรยนทกระดบไมตระหนกถงการท างานเปนทม 26 14.44 3 ครขาดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน 67 37.22 4 ทมงานไดรบการพจารณาเสรมสรางขวญจากผบงคบบญชา

อยางไมเปนธรรม 38 21.11

5 ปญหาอน ๆ (โปรดระบ) 1 0.56 5.1 ผบรหารโรงเรยนยดอตตาของตน ท างานโดยระบบ

เผดจการ (1) (0.56)

รวม 180 100 จากตารางท 7 พบวาปญหาส าคญดานการเรยนรเปนทมของความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ไดแก ครขาดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน และ ครสวนใหญยดอตตาของตนเปนส าคญ

70

70

5. ปญหาดานการคดเชงระบบ ปรากฏผลดงรายละเอยดในตารางท 8 ดงน ตารางท 8 ความถและรอยละของปญหาดานการคดเชงระบบ เพอความเปนองคกร แหงการเรยนร

ขอ ปญหาดานการคดเชงระบบ f % 1 พนธกจของโรงเรยนยงตางคนตางท าโดยไมคดรวมกน 25 11.52 2 ครไมใชการสอนแบบบรณาการความร 134 61.75 3 ครสอนตามต ารา 54 24.88 4 ปญหาอน ๆ (โปรดระบ) 4 1.84 4.1 การจดการขอมลส าหรบการเรยน

4.2 การเรยนของนกเรยนยงคงเรยนแบบทองจ า 4.3 นกเรยนไมชอบการคด วเคราะห 4.4 ครพยายามปรบปรงการเรยนการสอน

(1) (1) (1) (1)

(0.46) (0.46) (0.46) (0.46)

รวม 217 100 จากตารางท 8 พบวาปญหาส าคญดานการคดเชงระบบของความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ไดแก ครไมใชการสอนแบบบรณาการความร และครสอนตามต ารา 6. ปญหาดานการใชเทคโนโลย ปรากฏผลดงรายละเอยดในตารางท 9 ดงน ตารางท 9 ความถและรอยละของปญหาดานการใชเทคโนโลย เพอความเปนองคกร แหงการเรยนร

ขอ ปญหาดานการใชเทคโนโลย f % 1 ครขาดทกษะในการใชสอและเทคโนโลย 61 25.96 2 สอเทคโนโลยทมไมทนสมยและไมอยในสภาพพรอมใช 80 34.04 3 ความสมบรณเหมาะสมของหองสมดโรงเรยน 39 16.60 4 ความใสใจของผบรหารโรงเรยนในการพฒนาปรบปรง สอ

อปกรณและเทคโนโลยการเรยนการสอน 54 22.98

5 ปญหาอน ๆ (โปรดระบ) 1 0.43 5.1 สอททนสมยมนอย ไมเพยงพอกบครผสอน (1) (0.43)

รวม 235 100

71

71

จากตารางท 9 พบวาปญหาส าคญดานการใชเทคโนโลยของความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ไดแก สอเทคโนโลยทมไมทนสมยและไมอยในสภาพพรอมใช และครขาดทกษะในการใชสอและเทคโนโลย ตอนท 3 แนวทางการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนรแตละดานของโรงเรยนมธยมศกษาตามประเดนส าคญ ขอมลทไดจากการสมภาษณผทรงคณวฒจ านวน 13 คน โดยผลการสมภาษณพจารณาจากฉนทามตของผทรงคณวฒในแตละประเดนดงรายละเอยดตอไปน 1. ดานการพฒนาตนเอง (Personal Mastery) ปญหา: การขาดความรวมมอจากผปกครองและชมชน แนวทางการแกปญหาและการพฒนา ปรากฏผลดงรายละเอยดในตารางท 10 ดงน ตารางท 10 ฉนทามต (consensus) แนวทางการแกปญหาและการพฒนาดานการพฒนา ตนเอง

แนวทางการแกปญหาและการพฒนา c 1. โรงเรยนประสานงานและท าความเขาใจกบผปกครอง 2. โรงเรยนควรจดตงเครอขายผปกครองเพอดแลพฤตกรรมนกเรยน 3. เชญผทรงคณวฒมาอบรมนกเรยน

3 12 2

จากตารางท 10 พบวา แนวทางการแกปญหาและการพฒนา ปญหาการขาดความ รวมมอจากผปกครองและชมชน ผทรงคณวฒสวนใหญมฉนทามต 12 ใน 13 คน ใหแนวทางการแกปญหาและการพฒนา โดยโรงเรยนควรจดตงเครอขายผปกครองเพอดแลพฤตกรรมนกเรยน 2. ดานรปแบบการคด (Mental Models) ปญหา 1: นกเรยนสวนใหญเรยนรโดยการทองจ า แนวทางการแกปญหาและการพฒนา ปรากฏผล ดงรายละเอยดในตารางท 11 ดงน

72

72

ตารางท 11 ฉนทามต (consensus) แนวทางการแกปญหาและการพฒนาดานรปแบบการคด

แนวทางการแกปญหาและการพฒนา c 1. อบรมพฒนาครใหมทกษะการสอนทหลากหลาย 2. โรงเรยนควรเนนการนเทศภายในระหวางเพอนครในกลมสาระเดยวกน 3. ครควรสอนนกเรยนดวยวธการสอนใหรจากการปฏบต รคด รท า

4 4 8

จากตารางท 11 พบวา แนวทางการแกปญหาและการพฒนา ปญหานกเรยนสวนใหญเรยนรโดยการทองจ า ผทรงคณวฒสวนใหญมฉนทามต 8 ใน 13 คน ใหแนวทางการแกปญหาและการพฒนา โดยครควรสอนนกเรยนดวยวธการสอนใหรจากการปฏบต รคด รท า ปญหา 2: ครผสอนสวนใหญสอนโดยเนนเนอหามากกวาเนนการคดวเคราะห แนวทางการแกปญหา และการพฒนา ปรากฏผลดงรายละเอยดในตารางท 12 ดงน ตารางท 12 ฉนทามต (consensus) แนวทางการแกปญหาและการพฒนาดานรปแบบการคด

แนวทางการแกปญหาและการพฒนา c 1. โรงเรยนเชญวทยากรอบรมครใหมความรความสามารถในการสอน แบบคดวเคราะห ภาคเรยนละ 1 ครง 2. ครในกลมสาระการเรยนรเดยวกนควรปรกษาหารอและนเทศการสอน ของกนและกน 3. ครควรสอนโดยยดตวชวดเปนส าคญ

4 7 2

จากตารางท 12 พบวา แนวทางการแกปญหาและการพฒนา ปญหาครผสอนสวนใหญสอนโดยเนนเนอหามากกวาเนนการคดวเคราะห ผทรงคณวฒสวนใหญมฉนทามต 7 ใน 13 คน ใหแนวทางการแกปญหาและการพฒนา โดย ครในกลมสาระการเรยนรเดยวกนควรปรกษาหารอและนเทศการสอนของกนและกน 3. ดานการสรางวสยทศนรวมกน (Building Shared Vision) ปญหา : ครผสอนสวนใหญไมเขาใจและไมมสวนรวมในการสรางวสยทศนของโรงเรยน แนวทางการแกปญหาและการพฒนา ปรากฏผลดงรายละเอยดในตารางท 13 ดงน

73

73

ตารางท 13 ฉนทามต (consensus) แนวทางการแกปญหาและการพฒนาดานการสราง วสยทศนรวมกน

แนวทางการแกปญหาและการพฒนา c 1. จดประชมครเพอการสรางวสยทศนของโรงเรยน 2. โรงเรยนควรพจารณารบฟงความคดเหนของผปกครอง ครและ คณะกรรมการสถานศกษา เพอการสรางวสยทศนของโรงเรยน

3 9

จากตารางท 13 พบวา แนวทางการแกปญหาและการพฒนา ปญหาครผสอนสวนใหญไมเขาใจและไมมสวนรวมในการสรางวสยทศนของโรงเรยน ผทรงคณวฒสวนใหญมฉนทามต 9 ใน 13 คน ใหแนวทางการแกปญหาและการพฒนา โดยโรงเรยนควรพจารณารบฟงความคดเหนของผปกครอง ครและคณะกรรมการสถานศกษา เพอการสรางวสยทศนของโรงเรยน 4. ดานการเรยนรเปนทม (Team Learning) ปญหา 1: ครขาดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน แนวทางการแกปญหาและการพฒนา ปรากฏผล ดงรายละเอยดในตารางท 14 ดงน ตารางท 14 ฉนทามต (consensus) แนวทางการแกปญหาและการพฒนาดานการเรยนร เปนทม

แนวทางการแกปญหาและการพฒนา c 1. โรงเรยนควรจดกจกรรมอบรมและสมมนาแลกเปลยนเรยนรระหวาง เพอนคร ภาคเรยนละ 1 ครง 2. โรงเรยนควรใหครสอนรวมกนเปนทมในแตละรายวชา 3. หวหนากลมสาระการเรยนร ควรจดกลมครใหแลกเปลยนเรยนร ตลอดจนนเทศการสอนซงกนและกนอยางสม าเสมอ

5 6 7

จากตารางท 14 พบวา แนว ทางการแกปญหาและการพฒนา ปญหาครขาดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน ผทรงคณวฒสวนใหญมฉนทามต 7 ใน 13 คน ใหแนวทางการแกปญหาและการพฒนา โดยหวหนากลมสาระการเรยนร ควรจดกลมครใหแลกเปลยนเรยนร ตลอดจนนเทศการสอนซงกนและกนอยางสม าเสมอ ปญหา 2: ครสวนใหญยดอตตาของตนเปนส าคญ แนวทางการแกปญหาและการพฒนา ปรากฏผลดง รายละเอยดในตารางท 15 ดงน

74

74

ตารางท 15 ฉนทามต (consensus) แนวทางการแกปญหาและการพฒนาดานการเรยนร เปนทม

แนวทางการแกปญหาและการพฒนา c 1. โรงเรยนควรจดประชมครกอนเปดภาคเรยน เพอสรางความเขาใจ รวมกนระหวางเพอนคร 2. โรงเรยนควรก าชบและเสนอแนะใหหวหนากลมสาระการเรยนร ใหคร ในกลมสาระการเรยนรไดรวมพดคยประเดนปญหาในการปฏบตงาน รบฟงความคดเหนและใหความชวยเหลอซงกนและกน

2

10

จากตารางท 15 พบวา แนวทางการแกปญหาและการพฒนา ปญหาครสวนใหญยดอตตาของตนเปนส าคญ ผทรงคณวฒสวนใหญมฉนทามต 10 ใน 13 คน ใหแนวทางการแกปญหาและการพฒนา โดย โรงเรยนควรก าชบและเสนอแนะใหหวหนากลมสาระการเรยนร ใหครในกลมสาระการเรยนรไดรวมพดคยประเดนปญหาในการปฏบตงาน รบฟงความคดเหนและใหความชวยเหลอซงกนและกน 5. ดานการคดเชงระบบ (System Thinking) ปญหา 1: ครไมใชการสอนแบบบรณาการความร แนวทางการแกปญหาและการพฒนา ปรากฏผลดง รายละเอยดในตารางท 16 ดงน ตารางท 16 ฉนทามต (consensus) แนวทางการแกปญหาและการพฒนาดานการคดเชงระบบ

แนวทางการแกปญหาและการพฒนา c 1. โรงเรยนควรจดอบรมเพอใหครมความรความสามารถในการสอน แบบบรณาการ 2. โรงเรยนควรใหครศกษาดงานโรงเรยน หรอนเทศโดยครทม ความสามารถในการสอนแบบบรณาการ 3. หวหนากลมสาระวชาตองนเทศภายในอยางเขมแขงและสม าเสมอ

11 1 2

จากตารางท 16 พบวา แนวทางการแกปญหาและการพฒนา ปญหาครไมใชการสอนแบบบรณาการความร ผทรงคณวฒสวนใหญมฉนทามต 11 ใน 13 คน ใหแนวทางการแกปญหาและการพฒนา โดยใหโรงเรยนจดอบรมเพอใหครมความรความสามารถในการสอนแบบบรณาการ

75

75

ปญหา 2: ครสอนตามต ารา แนวทางการแกปญหาและการพฒนา ปรากฏผลดงรายละเอยดในตาราง ท 17 ดงน ตารางท 17 ฉนทามต (consensus) แนวทางการแกปญหาและการพฒนาดานการคดเชงระบบ

แนวทางการแกปญหาและการพฒนา c 1. โรงเรยนควรใหครจดท าแผนการสอนทเนนการคดวเคราะห 2. ครควรสอนนกเรยนตามมาตรฐานและตวชวดทก าหนดไว 3. มหาวทยาลยควรปรบเปลยนวธการสอบเขามหาวทยาลย

4 3 5

จากตารางท 17 พบวา แนวทางการแกปญหาและการพฒนา ปญหาครสอนตามต ารา ผทรงคณวฒสวนใหญมฉนทามต 5 ใน 13 คน ใหแนวทางการแกปญหาและการพฒนา โดย มหาวทยาลยควรปรบเปลยนวธการสอบเขามหาวทยาลย 6. ดานการใชเทคโนโลย (Technology Application) ปญหา 1: สอ เทคโนโลยทมไมทนสมยและไมอยในสภาพพรอมใช แนวทางการแกปญหา และการพฒนา ปรากฏผลดงรายละเอยดในตารางท 18 ดงน ตารางท 18 ฉนทามต (consensus) แนวทางการแกปญหาและการพฒนาดานการใชเทคโนโลย

แนวทางการแกปญหาและการพฒนา c 1. โรงเรยนควรจดหาสอเทคโนโลยใหมจ านวนทเหมาะสมเพยงพอ โดยจดสรรงบประมาณและการระดมทน 2. สนบสนนใหครผลตสอและอปกรณการเรยนการสอนพนฐาน

9 2

จากตารางท 18 พบวา แนวทางการแกปญหาและการพฒนา ปญหาสอ เทคโนโลยทมไมทนสมยและไมอยในสภาพพรอมใช ผทรงคณวฒสวนใหญมฉนทามต 9 ใน 13 คน ใหแนวทางการแกปญหาและการพฒนา โดยโรงเรยนควรจดหาสอเทคโนโลยใหมจ านวนทเหมาะสมเพยงพอ โดยจดสรรงบประมาณและการระดมทน ปญหา 2: ครขาดทกษะในการใชสอและเทคโนโลย แนวทางการแกปญหาและการพฒนา ปรากฏผล ดงรายละเอยดในตารางท 19 ดงน

76

76

ตารางท 19 ฉนทามต (consensus) แนวทางการแกปญหาและการพฒนาดานการใชเทคโนโลย

แนวทางการแกปญหาและการพฒนา c 1. อบรมครใหมความรความสามารถในการใชสอ เทคโนโลยเพอการเรยน การสอนไดอยางหลากหลาย 2. โรงเรยนควรจดกจกรรมทศนศกษาใหครไดศกษาดงานหนวยงานหรอ สถานศกษาทมความกาวหนาในการใชสอเพอการเรยนการสอน

11 6

จากตารางท 19 พบวา แนวทางการแกปญหาและการพฒนา ปญหาครขาดทกษะในการใชสอและเทคโนโลย ผทรงคณวฒสวนใหญมฉนทามต 11 ใน 13 คน ใหแนวทางการแกปญหาและการพฒนาโดย อบรม ครใหมความรความสามารถในการใชสอ เทคโนโลยเพอการเรยนการสอน ไดอยางหลากหลาย

77

บทท 5

สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยนเปนการวจยแบบผสมวธ ของการวจยเชงปรมาณและการวจยเชงคณภาพ โดยมวตถประสงคการวจย เพอศกษา สภาพ ปญหา และแนวทางการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษา ขนาดใหญ ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ผใหขอมลการวจยเชงปรมาณเกยวกบ สภาพและปญหาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาเปนครจ านวน 249 คน ซงไดจากการสมกลมตวอยางจากโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ 10 แหง โดยใชแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคาเกยวกบสภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน แบบสอบถามแบบเลอกตอบเกยวกบปญหาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน ผใหขอมลการวจยเชงคณภาพเกยวกบแนวทางการแกปญหาและพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนรแตละดานของโรงเรยน เปนผทรงคณวฒจ านวน 13 คน ซงไดจากการเลอกแบบเจาะจง เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลเปนแบบสมภาษณแบบมโครงสราง สรปผลการวจย

1. สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ใน

องคประกอบทง 6 ดาน ไดแก ดานการพฒนาตนเอง ดานรปแบบการคด ดานการสรางวสยทศนรวมกน ดานการเรยนรเปนทม ดานการคดเชงระบบและดานการใชเทคโนโลย ทกดานอยในระดบมาก

2. ปญหาส าคญของความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญแตละดานมดงน

2.1 ดานการพฒนาตนเอง มปญหาส าคญเกยวกบ การขาดความรวมมอจากผปกครองและชมชน

2.2 ดานรปแบบการคด มปญหาส าคญเกยวกบ ครผสอนสวนใหญสอนโดยเนนเนอหา และนกเรยนเรยนรโดยการทองจ า 2.3 ดานการสรางวสยทศนรวมกน มปญหาส าคญเกยวกบ ครผสอนสวนใหญไมเขาใจและไมมสวนรวมในการสรางวสยทศนของโรงเรยน

2.4 ดานการเรยนรเปนทม มปญหาส าคญเกยวกบ ครสวนใหญยดอตตาของตนและขาดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน

2.5 ดานการคดเชงระบบ มปญหาส าคญเกยวกบ ครสอนตามต าราและไมใชการสอนแบบบรณาการความร

2.6 ดานการใชเทคโนโลย มปญหาส าคญเกยวกบ ครขาดทกษะในการใชสอและเทคโนโลย และ สอเทคโนโลยทมไมทนสมยและไมอยในสภาพพรอมใช

78

3. แนวทางการพฒนาและแกปญหาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนแตละดานเปนดงน

3.1 ดานการพฒนาตนเอง โรงเรยนควรจดตงเครอขายผปกครองเพอดแลพฤตกรรมนกเรยน 3.2 ดานรปแบบการคด ครควรสอนนกเรยนดวยวธการสอนใหรจากการปฏบต รคด รท าและครในกลมสาระการเรยนรเดยวกนควรปรกษาหารอและนเทศการสอนของกนและกน

3.3 ดานการสรางวสยทศนรวมกน โรงเรยนควรพจารณารบฟงความคดเหนของผปกครอง ครและคณะกรรมการสถานศกษาเพอการสรางวสยทศนโรงเรยน 3.4 ดานการเรยนรเปนทม โรงเรยนควรก าชบและเสนอแนะใหหวหนากลมสาระการเรยนรใหครในกลมสาระการเรยนรไดรวมพดคยประเดนปญหา และจดกลมครใหแลกเปลยนเรยนรตลอดจนนเทศการสอนซงกนและกนอยางสม าเสมอ

3.5 ดานการคดเชงระบบ โรงเรยนควรจดอบรมเพอใหครมความรความสามารถในการสอนแบบบรณาการ และมหาวทยาลยควรปรบเปลยนวธการสอบเขามหาวทยาลย 3.6 ดานการใชเทคโนโลย โรงเรยนควรจดอบรมครใหมความรความสามารถในการใชสอ เทคโนโลยเพอการเรยนการสอนไดอยางหลากหลาย และ โรงเรยนควรจดหาสอเทคโนโลยใหมจ านวนทเหมาะสมเพยงพอโดยจดสรรงบประมาณและการระดมทน อภปรายผลการวจย

ผลการศกษามประเดนส าคญทสามารถน ามาอภปรายผลไดดงน 1. จากผลวจยพบวา สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยม ศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตทงโดยรวมและทกรายดาน ไดแก ดาน การพฒนาตนเอง รปแบบการคด การสรางวสยรวมกน การเรยนรเปนทม การคดเชงระบบ และการใชเทคโนโลย มสภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรอยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะโรงเรยนทศกษาวจยในครงน เปนโรงเรยนขนาดใหญ มจ านวนนกเรยน ตงแต 1,500 คนขนไป งบประมาณซงโรงเรยนไดรบเปนงบจดสรรจากรฐบาลโดยพจารณาจากจ านวนนกเรยน ทเรยกวา เงนอดหนนรายหว เนองจากโรงเรยนทศกษาในครงนเปนโรงเรยนขนาดใหญจงไดรบงบประมาณมากกวาโรงเรยนขนาดเลกหรอขนาดกลาง จงสามารถน าเงนไปบรหารงานในโรงเรยนไดมากกวา นอกจากนนโรงเรยนทศกษาสวนใหญจะเปนโรงเรยนในเมอง หรอในชมชน จงมนกเรยนจ านวนมาก และ ผปกครองนกเรยนในเมองหรอในชมชนสวนใหญจะมฐานะทางเศรษฐกจและสงคมดกวาผปกครองนกรยนในชนบทหรอโรงเรยนนอกเขตชมชน สอดคลองกบขอความทส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2560, น. 70) ไดระบไวในแผนการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2560-2579 ทวา ผปกครอง ในกลมครอบครวทมฐานะทางเศรษฐกจและสงคมด จะใชการไดเปรยบในการเขาถงสถานศกษาทดและมคณภาพ ซงสถานศกษาเหลานนสวนใหญจะเปนสถานศกษาขนาดใหญ ตงอยในเขตเมอง และเปนสถานศกษาของรฐ นอกจากน พณสดา สรธรงศร ( 2556, น. 31) ไดศกษาวจยพบวาโรงเรยนขนาดใหญจะมประสทธภาพในการบรหารจดการมากกวาโรงเรยนขนาดกลางและขนาดเลก เพราะ

79

โรงเรยนขนาดใหญ มทรพยากรทางการบรหาร ดานงบประมาณ บคลากร อาคารสถานท ซงมความพรอมมากกวา จงท าใหผลการศกษาในครงนพบวา โรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญมสภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรอยในระดบมาก 2. จากผลวจยพบวา ปญหาส าคญดานการพฒนาตนเองของโรงเรยนเกดจากการขาดความรวมมอจากผปกครองและชมชน การขาดความรวมมอในการดแลพฤตกรรมของนกเรยนเพอการพฒนาตนเองของนกเรยนและโรงเรยนนน อาจเปนเพราะ ผปกครองและชมชนสวนใหญมฐานะยากจน รวมกบเหตการณความไมสงบของพนทในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ท าใหมการสญเสยบคคลในครอบครว จงเปนภาระหนกของบคคลทเหลออยทตองรบภาระงานและคาใชจายในครอบครว จงไมมเวลาดแลนกเรยนในปกครองมากพอ เพราะตอง ใชเวลาไปกบการประกอบอาชพ สอดคลองกบงานวจยของอภรฐ บญศร (2559, น. 247 ) ซงไดศกษาเรองวถชวตของครอบครวกบผลกระทบจากเหตการณความไมสงบชายแดนใต : กรณศกษาเขตพนทพฒนาพเศษเฉพาะกจชายแดนใตจงหวดสงขลา ตงแต พ.ศ. 2547-พ.ศ. 2557 ซงพบปญหาครอบครวของนกเรยนในพนทคอ นกเรยนขาดความอบอนเพราะการ สญเสย บดา มารดาหรอ สมาชกของครอบครว สายสมพนธของครอบครวเรมขาดหายไป เมอ การหาเลยงครอบครวจงกลายเปนเปนภาระหนาทของคนเพยงคนเดยว ท าใหไมมเวลาอบรมสงสอน เอาใจใส หรอท ากจกรรมรวมกบนกเรยนได สวนครอบครวทไมมผลกระทบจากเหตการณความไมสงบอาจเนองจากอาชพของผปกครองทตองออกไปประกอบอาชพนอกบาน ผปกครองสวนใหญจะมอาชพในการท าสวนยาง รบจางหรอคาขาย ทตองไปท ามาหากนตงแตกอนสวาง เพอหารายไดมาเลยงครอบครวจงไมมเวลามาเอาใจใสดแลนกเรยน และสวนใหญอยในกลมผมรายไดนอย ซงรายไดไมเพยงพอกบรายจาย สอดคลองกบการรายงานผลการวจยเรองสภาพการจดการศกษาในจงหวดชายแดนภาคใตของเสรมศกด วศาลาภรณ และคณะ (2552, น. 223, 271) ทพบวา นกเรยนสวนใหญมฐานะยากจน บางคนไมไดรบประทานอาหารเชา และไมไดเรยนพเศษเหมอนเดกในพนทอน นอกจากนนกเรยนไทยเชอสายมลายในระดบชนมธยมศกษาในตอนเยนกตองไปเรยนศาสนาแบบเขมขนทตาดกา ท าใหไมมเวลาทบทวนบทเรยน การพฒนาตนเองดานการศกษาของโรงเรยนจงมนอย นอกจากนการเขามามสวนรวมในการจดการศกษาจากชมชน ยงมนอย สอดคลองกบทศนยประสานงานและบรหารการศกษาจงหวดชายแดนภาคใต (2560, น. 35-36) ระบไวในเรองการมสวนรวมในการจดการศกษาของชมชนในพนทวา ภาคประชาชน ตลอดจนคนในพนท ยงขาดการมสวนรวม หรอขาดการใหความรวมมอทชดเจนในการพฒนาการศกษา แมกระทรวงศกษาธการจะก าหนดใหมคณะกรรมการสถานศกษาในโรงเรยนระดบมธยมศกษาทกโรงเรยน แตโรงเรยนในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตสวนใหญ กยงขาดการมสวนรวมจากภาคสวนตาง ๆ จงมผลตอปญหาดานการพฒนาตนเองของนกเรยน จงสอดคลองกบขอสรปในรายงานวจยและพฒนาเรอง รปแบบการบรหารจดการสถานศกษาขนพนฐานของ พณสดา สรธรงศร (2556, น. ข, 31) ทกลาวไววา การบรหารจดการสถานศกษาแบบมสวนรวมของชมชน เปนฐานส าคญของการบรหารจดการสถานศกษาทจะน าไปสความส าเรจทงในเมองและชนบท ทงในสถานศกษาทกขนาด ซงหากขาดการมสวนรวมจากผปกครองหรอชมชนแลว โรงเรยนกจะตองหาแนวทาง หรอก าหนดกลยทธในการสรางความสมพนธกบชมชนใหเกดขน จงกลาวไดวา

80

โรงเรยนในเขตพฒนาพเศษซงมปญหาในเรองการขาดความรวมมอจากผปกครองและชมชนนน จ าเปนตองหาแนวทางด าเนนการเพอใหผปกครองและชมชนเขามามสวนรวมในการพฒนาโรงเรยนอยางจรงจง 3. จากผลวจยพบวา ปญหาส าคญดานรปแบบการคดของโรงเรยน คอ ครผสอนสวนใหญสอนโดยเนนเนอหามากกวาเนนการคดวเคราะห ทงนอาจเปนเพราะ ครไมเขาใจ และไมเหนคณคาของการสอนแบบคดวเคราะห แตตองการสอนเพอใหนกเรยนไดเรยนเนอหาครบและสอนจบทนตามหลกสตร จงใชวธสอนแบบทองจ า เพราะจะสอนไดเนอหาสาระอยางรวดเรว สอดคลองกบขอความทระบในแผนการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2560 – 2579 (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา , 2560, น. 69) สรปความไดวา ปญหาการจดการศกษาไทยยงขาดคณภาพและมาตรฐานในทกระดบโดยพบวา หลกสตรและกระบวนการเรยนการสอนของไทยทผานมา จะเนนการสอนเนอหาและความจ ามากกวาการพฒนาทกษะและสมรรถนะ ซงเปนการจดการศกษาทยงขาดคณภาพและมาตรฐานในทกระดบ และสอดคลองกบผลการวเคราะหสาเหตผลสมฤทธทางการเรยนทลดลงของนกเรยนในสงกดส านกงานการศกษาขนพนฐาน ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ป พ.ศ. 2552 วเคราะหโดยส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ (2554, น. 10) พบวา ครใหความส าคญกบหนงสอแบบเรยนแตจะไมใหความส าคญกบการสอนโดยใชการคดวเคราะหมากนก และสอดคลองกบ พรศกด สจรตรกษ ( 2551, น. 6) ทกลาววา ครไทยยงใชวธสอนโดยวธบอกความรโดยยดวชาเปนตวตง จงท าใหผเรยนไมสามารถเผชญและแกปญหาในชวตจรงได แสดงถงการขาดคณภาพและประสทธภาพของครในพนท ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2560, น. 69) พบวา ครทมคณภาพยงกระจายไมทวถง ซงสอดคลองกบการศกษาวจยเรองสภาพการจดการศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต (เสรมศกด วศาลาภรณและคณะ , 2552, น. 279) ทพบวา โรงเรยนในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต จะขาดแคลนครทมประสบการณและประสทธภาพสงเพราะการขอยายออกนอกพนท และครทมขดความสามารถสง จากภมภาคอนจะไม สมครเขาไปสอนในพนทเพราะความหวาดกลวความไมสงบ นอกจากนจากการสรปวเคราะหสภาวะการศกษาไทย ป 2557/2558 โดยวทยากร เชยงกล ( 2559, น. 81-82) ทเสนอตอส านกงานเลขาธการสภาการศกษาโดยพบวา วชาทเกยวกบการคดวเคราะหจะเปนวชาทขาดแคลนคร และส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2560, น. 113) ยงพบหลกฐานเชงประจกษชไปในทางทวาครรนใหมไมมความพรอมดานความรเนอหาและขาดทกษะการสอน รวมทงครอาจยงไมไดอบรมการสอนแนวใหมจงสอนนกเรยนโดยเนนเนอหาตามบทเรยน โดยไมไดสอนใหนกเรยนคดวเคราะหหรอไมไดใชวธการสอนเพอการพฒนาทกษะและกระบวนการคดแกนกเรยน ซงวทยากร เชยงกล (2559, น. 68,73) ไดพบวาครไทยสวนใหญไดรบการฝกอบรมมาแบบลาหลง ทงเรอง อดมการณและแนวทางการศกษาเรยนร มกรอบคดแบบจารตนยม (Conservative) มงรกษาสถานะภาพเดมทเคยชนและไดรบประโยชน เนนเรองการเชอฟง การเคารพ คานยม ขนบธรรมเนยมประเพณดงเดม การสอนความรสามญและทางอาชพทเนนการทองจ า และวดผลในเรองเนอหา ไมไดฝกการคดวเคราะห สงเคราะห วจยอยางเปนวทยาศาสตรใหกบผเรยน ขาดความเขาใจและละเลยการพฒนาความฉลาดทางอารมณและความฉลาดทางสงคมของผเรยน ท าใหผเรยนมพฤตกรรมยอมจ านน นงเรยนเงยบ ๆ

81

เชอตาม ๆ กน ไมคด ไมซกถาม ไมโตแยง ไมไดแสดงออกความเปนตวของตวเอง หรอคดสรางสรรค ซงตางจากประเทศ เชน จน ญปน ซงตระหนกวา การพฒนาใหผเรยนคดสรางสรรคและเปนตวของตวเอง กลาคดแตกตาง เปนปจจยส าคญในการสรางผประกอบการและนวตกรรม ซงพบวานกเรยนนกศกษาไทยมชองวางสงมากในเรองทกษะกระบวนการคดและสงเคราะห การจดการศกษาไทย ในศตวรรษท 21 จงควรหนมาพฒนาเรองการคด ไมวาจะเปน ความคดสรางสรรค ความคดรเรม และความสามารถคดไดเองอยางอสระของผเรยน มากกวาการสอนใหผเรยนจดจ าขอมล เพอไปสอบ คนไทยในศตวรรษท 21 จะอยอยางมคณภาพชวตไดนนจะตองมความคดรเรม และสามารถประเมนสงตาง ๆ ไดเองอยางอสระ ซงปญหาครเนนการสอนเนอหามากกวาการสอนทเนนการคดวเคราะหยงเปนปญหาส าคญของครในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ทตองหาแนวทางพฒนากนตอไป นอกจากนผลวจยยงพบปญหาส าคญดานรปแบบการคดของโรงเรยนในเรองนกเรยนสวนใหญเรยนรโดยการทองจ า ทงนอาจเปนเพราะนกเรยนตองท าขอสอบทถามความจ าเปนสวนใหญ สอดคลองกบ วทยากร เชยงกล ( 2559, น. 57) ทกลาววา การจดการเรยนการสอนในประเทศไทย จะมครบรรยายอยในหองเรยน นกเรยนฟง จดค าบรรยายและ กลบไปอานทบทวนเนอหาตามทจด หรออานจากเอกสาร ต าราและใชการทองจ าเพอใหจ าเนอสาระทครสอนได เวลาสอบกตองตอบใหตรงกบต าราหรอสาระตาง ๆ ทครสอน ซงครไทยสวนใหญจะไดรบการศกษาในลกษณะ ฟงบรรยาย -ทองจ า-สอบ กนมากอน จงถนดบรรยายตามต ารา และใหนกเรยนทองจ าไปสอบ สอดคลองกบความคดเหนของวจารณ พานช (2555, น. 53) ทวา ระบบการศกษาไทยในปจจบนยงคงสอนแบบทองจ า ทเนนการอาน เขยนและคดเลข จากการศกษาปญหาทางการศกษาของไทย โดยส านกงานรฐมนตร (2557 อางถงในสาธต วงศอนนตนนท (2557, น. 3-4) พบวา ครสวนใหญไมมความรความสามารถและทกษะในวชาทตนสอนและยงใชวธสอนแบบเดมไมพฒนา ความรบผดชอบทมตอนกเรยนกลดลง ท าการสอนโดยไมคดวานกเรยนจะไดประโยชนจากกจกรรมการเรยนการสอนอยางเหมาะสมหรอไม ซงวจารณ พานช (2555, น. 25) ไดกลาววา “การเรยนแบบทองจ าเปนศตรทส าคญของความคดสรางสรรค” ส านกนโยบายและยทธศาสตร ( 2554, น. 10) พบวาเหตการณความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใตมผลตอขวญและก าลงใจของครทตงใจสอนอยางมประสทธภาพ และสอดคลองกบค ากลาวของ ธงทอง จนทรางศ (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา , 2552, น. 26) ในรายงานการสมมนาเรอง การพฒนาการศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ทสรปไดวา หลายปมาแลวทเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตมเหตการณรนแรง มการเผาโรงเรยน โรงเรยนมการหยดเรยนเปนชวง ๆ มครจ านวนหนงขอยายออก จงมปญหาเรองการขาดแคลนครโดยเฉพาะในวชาหลก จงไดจางคร ซงครอตราจางสวนใหญยงขาดประสบการณหรอไมเคยรบการอบรมวธการสอนแบบใหม ๆ จงท าการสอนดวยวธสอนแบบทตนถนดและเปนวธทปฏบตกนมาในประเทศ คอการสอนแบบบรรยายใหนกเรยนทองจ าไปสอบ จงกลาวไดวาปญหานกเรยนสวนใหญเรยนรโดยการทองจงยงคงเปนปญหาของนกเรยนในเขตพฒาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตทตองหาแนวทางแกไขเพอการพฒนาตอไป

82

4. จากผลวจยพบวา ปญหาส าคญดานการ สรางวสยทศนรวมกน ของโรงเรยนเกดจากครผสอนสวนใหญไมเขาใจและไมมสวนรวมในการสรางวสยทศนของโรงเรยน ทงนอาจเปนเพราะการก าหนดยทธศาสตรของโรงเรยน โดยการก าหนดวสยทศน นโยบายตาง ๆ สวนใหญเกดจากผบรหารฝายเดยว มครเพยงบางสวนเทานนทเกยวของ หรออาจเปนเพราะครไมตองการเสนอความคดเหนโดยอาจกลวผลกระทบทจะเกดขน และฝายบรหารกไมไดท าการชแจงท าความเขาใจใหกบครทงโรงเรยนเพอใหไดรบทราบถงภาระกจททกคนตองมสวนรวมด าเนนการไปดวยกน จงสอดคลองกบการวเคราะหการศกษาไทยทส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2560, น. 70) ไดวเคราะหไววา ระบบการบรหารจดการศกษาของไทย ยงมงเนนการบรหารตามกฎ ระเบยบมากกวาการบรหารใหบรรลเปาหมาย (Management Driven) และไมเชอมโยงกบการกระจายอ านาจและความรบผดชอบตามหลกธรรมาภบาล อกทงยงเปดโอกาสใหคร หรอภาคสวนตาง ๆ ของสงคมเขามามสวนรวมจดการศกษาคอนขางนอย สงผลใหเกดความไมมประสทธภาพของระบบการศกษา สอดคลองกบแนวคดของ Senge (2006, p. 9) ทกลาววา มผน ามากมายทมวสยทศนสวนตว แตไมสามารถแปลออกมาเปนวสยทศนรวมส าหรบปลกเราและกระตนองคกรได และสอดคลองกบแนวคดของ สมจตร อดม (2558, น. 83) ซงกลาววา สงคมไทยนน คนไทยยงตดนสยทจะท าตาม ไมชอบคด และเปนสงคมทยงไมสามารถพดกนอยางตรงไปตรงมาได ผใหญไมชอบการมาสะทอนความจรง ซงวฒนธรรมนเปนตวถวงในการพฒนาองคกร เพราะการพฒนาองคกรนนเนนทผบรหารตองมสวนกระตนใหสมาชกไดกลาแสดงออก กลาเขามามสวนรบผดชอบในการก าหนดวตถประสงคและทศทางการปฏบตงานขององคกร กศล ทองวน (2553 , น. 37) ไดกลาววา การมวสยทศนรวมกนของคนทงองคกรเปนการสรางทศนะของความรวมมอกนอยางมงมนของสมาชกในองคกร เพอสรางภาพทตองการจะเปนในอนาคตและความตองการทจะมงไปสความปรารถนารวมกนของสมาชกทวทงองคกร ซงครทกคนควรเขามามสวนรวมในการพฒนาและผลกดนเพอใหการด าเนนการตาง ๆ เปนไปตามแนวทางทไดก าหนดไวในวสยทศนของโรงเรยน ดงนนจงกลาวไดวาครผสอนสวนใหญไมเขาใจและไมมสวนรวมในการสรางวสยทศนของโรงเรยนยงเปนปญหาของพนท ซงตองหาแนวทางแกปญหาและพฒนากนตอไป

5. จากผลวจยพบวาปญหาส าคญดานการเรยนรเปนทมของโรงเรยนเกดจาก คร

สวนใหญยดอตตาของตนเปนส าคญ จากปญหาของครไทยซงมลกษณะนสยท สอดคลองกบการระบปญหาของคนไทยในแผนการศกษาแหงชาต (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา , 2560, น. 71) โดยมใจความวา “คนไทยมคานยมยดตนเองเปนหลกมากกวาการค านงถงสงคมสวนรวม” ซงอาจท าใหเกดปญหาหรออปสรรคตอการท างานเปนทม ดงทพาณ สตะกลน (2556, น. 1) ไดกลาววา คนทยดตนเองเปนหลก กคอ คนทมอตตา ซง ถอวาเปนกบดกในการบรหารจดการขององคกร ท าใหกระบวนการพฒนาองคกรและทรพยากรมนษยลาชา และท าใหการท างานรวมกนหรอการท างานเปนทมเกดขนไดยาก การแยกฝกแยกฝาย เปนการเพม อตตา จงควรลดอตตาใหเหลอนอยทสดหรอใหหมดไปจากองคกร สอดคลองกบ มงคลชย วรยะพนจ ( 2554, น. 36) ซงกลาววา ความขดแยงอาจเกดมขนไดมากมาย แตการทไมสามารถบรหารความขดแยงไดเปนเพราะคนบางคนม อตตา หรอความเปนตวตนสงเกนไป นอกจากนน ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา ( 2560, น. 71) ได

83

กลาวถง ปญหาและความทาทายของระบบการศกษาไทยในแผนการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2560-2579 โดยกลาวถง ลกษณะของคนไทย ซงเกยวของกบ คร นกเรยน บคลากรทางการศกษา ฝายบรหารของโรงเรยน และผทเกยวของทางการศกษา โดยระบวา วา คนไทยสวนใหญยงมปญหาดานคณธรรม จรยธรรม ไมตระหนกถงความส าคญของการมวนย ความซอสตยสจรต และการมจตสาธารณะ มคานยมยดตนเองเปนหลก มากกวาการค านงถงสงคมสวนรวม จงควรใหความส าคญกบการวางรากฐานใหคนไทยมคานยมตามบรรทดฐานทดของสงคมไทย โดยเฉพาะปญหาการยดอตตาของครในโรงเรยนมผลกระทบตอการเรยนรเปนทมของโรงเรยนในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตซงควรไดรบการแกไขอยางเหมาะสม นอกจากนคณะกรรมการสงเสรมและพฒนาคณธรรมและจรยธรรม ( 2556, น. 18) ไดกลาววา คนไทยมปญหาเรองความสามคค เอาความรสกและอารมณของตนเองเปนเกณฑมาปรงแตงความคด อยกนดวยความรสก เปนสงคมทไมเอาหลกเอาเกณฑ และสอดคลองกบทส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ (2557, น. 2) ไดกลาวถงวกฤตความเสอมถอยดานคณธรรม จรยธรรม ของสงคมไทยเมอเผชญกบกระแสโลกาภวตนและโลกไซเบอรวา คนไทยจะแสวงหาความสขและสรางอตลกษณสวนตวผานเครอขายสงคมออนไลน เกดวฒนธรรมยอยรวมสมยทหลากหลาย มการรวมกลมของบคคลทสนใจเรองเดยวกน มการค านงถงประโยชนสวนตนและพวกพองมากกวาสวนรวม ซงเปนสาเหตส าคญทใหการท างานเปนทมขององคกรลมเหลว แตในปจจบนสงคมมการเปลยนแปลงไปสยคของการท างาน และเรยนร เปนทมมากขน จงเปนอปสรรคตอนสยคนไทย จงอาจกลาวไดวา นสยเรองการยดอตตาของตนเปนส าคญ สภาพสงคมไทยบางเรอง เชน การขาดความสามคค การขาดวนย อาจเปนอปสรรคตอการเรยนรเปนทมเชนกน ดงนนปญหาในเรองการยดอตตาของตนเปนส าคญของครเปนปญหาส าคญอกปญหาหนงทมผลตอการเรยนรเปนทมของโรงเรยนในพนท ซงตองหาแนวทางแกไขปญหาตอไป นอกจากนผลวจยยงพบปญหาส าคญดานการเรยนรเปนทมของโรงเรยน ในเรองคร ขาดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน ทงนอาจเปนเพราะ สถานการณความไมสงบของพนท มการโยกยายสบเปลยนครเพอความปลอดภยอยบอย ๆ ท าใหครขาดการสนทสนมกน ขาดความเชอถอและขาดความไววางใจตอกน เพราะสงเหลานตองการเวลาและเหตการณทจะมาเชอมใหเกดความผกพนธกนสอดคลองกบการรายงานการสมมนาเรองการพฒนาการศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต โดยส านกงานเลขาธการสภาการศกษา ( 2552, น. 28) ทระบวา จะมครโยกยายเพอความปลอดภย โดยจะมการหมนเวยนของครอยมากพอสมควร นอกจากน สาธต วงศอนนตนนท (2557, น. 3) กลาววา ครมภาระงานอนทไมเกยวกบการเรยนการสอนโดยเฉพาะภาระทไดจากหนวยงานภายนอก จงท าใหครตองเสยเวลากวารอยละ 20 ของจ านวนวนเปดภาคเรยน รวมทงโรงเรยนมการปดโรงเรยนบอย และถงแมในชวงเปดเรยน ชวงเวลาอยในโรงเรยนของครกจะนอยกวาปกต อนเกดจากปญหาความไมสงบในพนท (เสรมศกด วศาลาภรณและคณะ , 2552, น. ฉ) จงเปนอกสาเหตหนงทท าใหครไมมเวลาพบปะพดคยเพอสรางความสนทสนมและแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน ซงสอดคลองกบขอสรปของเสรมศกด วศาลาภรณและคณะ (2552, น. 171) ทวา การไดพบปะและท ากจกรรมรวมกน เปนการสรางความสมพนธทดและมตรภาพความเปนเพอน อนเปนพนฐานของความไววางใจซงกนและกน และเมอไมมเวลาส าหรบการสรางสมพนธภาพทดตอกนอาจ

84

ท าใหเกดการแบงแยกทางความคด ขาดความไวเนอเชอใจซงกนและกน ปญหาครขาดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกนจงเปนปญหาหนงของการจดการศกษาของพนท ซงตองหาแนวทางแกไขตอไป 6. จากผลวจยพบวาปญหาส าคญดานการคดเชงระบบของโรงเรยน คอ ปญหา คร สอนตามต ารา ทงนอาจเปนเพราะการสอนตามต ารา เปนวธทงายตอการสอน เปนรปแบบทครไทยนยมใชกนโดยทวไปตามแนวการสอนของครรนเกา ซงสอดคลองกบแนวคดของ พรศกด สจรตรกษ (2551, น. 6) ทไดกลาวไววา วธสอนของครไทยยงใชวธบอกความรโดยยดวชา หรอเนอหาสาระทไดจากต าราตาง ๆ มาเปนตวตง ซงไมสามารถท าใหผเรยนเผชญและแกปญหาในชวตจรงได และปญหาของการศกษาไทยทพบวาหลกสตรและระบบการเรยนการสอนของไทยเนนการสอนเนอหาสาระ และความจ ามากกวาการพฒนาทกษะและสมรรถนะ (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา , 2560, น. 69) และสอดคลองกบการวเคราะหสาเหตของผลสมฤทธทางการเรยนทลดลงของนกเรยนในสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ป 2552 วเคราะหโดยส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ( 2554, น. 10) ทพบวาครจะใหความส าคญกบหนงสอแบบเรยนทใชในการเรยนการสอน จากขอมลดงกลาว จงแสดงใหเหนวาการสอนตามต าราของครไทย เปนปญหาส าคญทตองเรงหาวธแกไข เพอประสทธภาพของการศกษาตอไป นอกจากนผลวจยยงพบปญหาส าคญดานการคดเชงระบบของโรงเรยน ในเรอง ครไมใชการสอนแบบบรณาการความร ทงนอาจเปนเพราะ ครไมมความสามารถในการสอนแบบบรณาการหรอขาดจตส านกในหนาท สอดคลองกบแนวคดของวจารณ พานช ( 2555, น. 76) ทกลาววา การเรยนรทเกดขนในวงการศกษาไทยในขณะน เปนการเรยนรทไมมพลง เปนการเรยนรแบบตน ๆ เนน การสอนเปนหลก และยงเปนการสอนแบบศตวรรษท 19-20 ยงไมเปนการเรยนรเพอใหเกดทกษะส าหรบการด ารงชวตในศตวรรษท 21 (21st Century Skills) สอดคลองกบ พรศกด สจรตรกษ (2551, น. 6) ทไดกลาวไววา วธสอนของครไทย ยงใชวธบอกความรโดยยดวชาเปนตวตง และภวเดช อนทวงศ (2558, น. 120) กลาววา อาชพครถกละเลยเรองคาตอบแทน ท าใหไดครทขาดศกยภาพ เนองจากผทมความพรอมส าหรบการเปนครจะไปเลอกอาชพอนทไดผลตอบแทนทดกวา รวมทงแนวทางการจดการศกษาใน 5 จงหวดชายแดนภาคใตทพบปญหาในเรองการผลตครทมคณภาพ ปจจบนจงไดมการปรบปรงคณภาพครในสถาบนการผลตและพฒนาครและสรางครพนธใหมขน ซงเปนนโยบายหนงของรฐ เพอใหไดครเกง ครด โดยใหทนเดกมาเรยนคร หรอมหลกประกนในการมาเรยนครวา เมอเรยนจบแลวจะมงานท าแนนอน (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา , 2552, น. 106) และสอดคลองกบการพบปญหาการจดการศกษาทยงขาดคณภาพและมาตรฐานในทกระดบทปรากฏในแผนการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2560 – 2579 (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา , 2560, น. 69) ท ระบวา หลกสตรและกระบวนการเรยนการสอนทผานมาจะเนนการสอนเนอหาสาระและความจ ามากกวาการพฒนาทกษะและสมรรถนะ นอกจากนวจารณ พานช (2555, น. 30-31) ไดกลาววา มความเขาใจผดทเชอกน อยางแพรหลายในวงการศกษาวา นกเรยนตองเรยนความรรายวชาจนเขาใจคลองแคลวกอน แลวจงจะสามารถน าความรนนไป ประยกตใช ซงขดแยงกบผลการวจยสมยใหมทพบวา การเรยนโดยประยกตใช ความร ทกษะ ดานการคดอยางมวจารณญาณ การแกปญหา และ

85

ความรเรมสรางสรรคไปพรอม ๆ กบการเรยนเนอหา ท าใหมผลสมฤทธดานการเรยนรสงกวา เดกจะมความตงใจเรยนมากกวา เพราะในความเปนจรง นนการเรยนรเปนกระบวนการทซบซอน และการเรยนรจรงตองเลยการรเนอหาไปสความเขาใจแทจรงในระดบทเอาไปใชไดในสถานการณจรง การเรยนรเนอหาไปพรอม ๆ กบการใชประโยชนในสถานการณจรง หรอเรยนทกขนตอนของการเรยนรดานพทธพสย ( Cognitive Domain) ซงประกอบดวยขน ความร -ความจ า ความเขาใจ การประยกตใช การวเคราะห การสงเคราะหและการประเมน โดยใหผเรยนเรยน ไปพรอม ๆ กนในสถานการณจรง จะใหผลการเรยนรทลกและเชอมโยงกวา ซงปญหาเรองครไมใชการสอนแบบบรณาการความรยงคงเปนปญหา ทตองหาแนวทางพฒนาตอไป 7. จากผลวจยพบวาปญหาส าคญดาน การใชเทคโนโลย ของโรงเรยน คอ ครขาดทกษะในการใชสอและเทคโนโลย ทงนอาจเปนเพราะครไมไดเขารบการอบรมในดานการใชเทคโนโลยอยางทวถง รวมทงครไมเหนความส าคญและไมยอมรบเทคโนโลยสมยใหมทใชในการจดการเรยนการสอน สอดคลองกบงานวจยของจารวรรณ นาตน (2552, น. 94) พบวา ครผสอนใชเทคโนโลยในการจดการเรยนการสอนนอย ครขาดความรความเขาใจในการใชสอเทคโนโลยสมยใหมและ ไมยอมรบการเปลยนแปลง และสอดคลองกบงานวจยของ นนทยา โพธประสทธ (2557, น. 90) ทไดศกษาเรองประสทธผลของทมกบการปฏบตงานตามมาตรฐานดานการจดการศกษา พบวา ดานทต าทสดคอ ดานครใชสอและเทคโนโลยทเหมาะสม นอกจากนส านกงานเลขาธการสภาการศกษา ( 2560, น. 69) พบวา ความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลยดานการสอสารเปนไปอยางรวดเรวแตระบบการศกษาและพฒนาบคลากรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยยงเปนจดออน การจดการเรยนการสอนและกระบวนการเรยนรตลอดชวตยงตองปรบเปลยนใหอยบนฐานของนวตกรรมและเทคโนโลยดจทล ทสามารถเออตอคนทกกลมใหสามารถเขาถงสอการเรยนรทหลากหลาย โดยไมจ ากดเวลาและสถานท สอดคลองกบแนวคดของ วจารณ พานช ( 2555, น. 43-44) ซงกลาววา ปจจบนเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร มการพฒนาไปอยางรวดเรว และแมเดกจะเกงกวาครในเรองเทคโนโลย แตพวกเขากควรไดรบค าแนะน าจากครในการใชเครองมอนใหเกดประโยชนตอการเรยนรอยางสรางสรรค ดงนนครจงตองมความรและทกษะในการใชสอเทคโนโลยเพอจะไดเขาใจสามารถใหค าแนะน าแกนกเรยนได ดงนนปญหาในเรองครขาดทกษะในการใชสอและเทคโนโลย จงควรไดรบการแกไขตอไป นอกจากนผลวจยยงพบปญหาส าคญดาน การใชเทคโนโลย ของโรงเรยน ในเรองสอเทคโนโลยทมไมทนสมยและไมอยในสภาพ พรอมใช ทงนอาจเปนเพราะ การสนบสนนงบประมาณจากรฐบาลยงไมพอเพยงส าหรบการจดซอสอเทคโนโลย ททนสมยเพราะสอ เทคโนโลย ตาง ๆ สวนใหญมราคาแพง และเสอมสภาพเรว รวมทงขาดการสนบสนนจากภาคสวนตาง ๆ ของชมชนและสงคม ซงสอดคลองกบส านกงานเลขาธการสภาการศกษา ( 2552, น. 28) ทไดระบไวในรายงานการสมมนาเรอง การพฒนาการศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต วา โรงเรยนในสงกดส านกงานการศกษาขนพนฐานสวนใหญยงขาดปจจยพนฐาน ทางดานเทคโนโลย และสอดคลองกบ สาธต วงศอนนตนนท (2557, น. 4) ซงกลาววา รฐบาลมงบเพอด าเนนการพฒนาการเรยนการสอน ดานสอ และเทคโนโลยนอย และสอ เทคโนโลยทมอยก ไมทนสมย และงานวจยของจารวรรณ

86

นาตน (2552, น. 94) ซงไดท าการศกษาสภาพการด าเนนงาน และความคาดหวงในการใชเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารงานของโรงเรยนในฝน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานาน เขต 1 พบวา สอคอมพวเตอรของโรงเรยนในฝนยงม ไมเพยงพอตอการน ามาใช ในการจดการเรยนร และการบรหารจดการอยางเปนระบบ และโรงเรยนกไมมงบประมาณในการจดซออยางเพยงพอ ทงทสอ เทคโนโลยและอปกรณการสอนตาง ๆ เปนสงส าคญทตองใชในโรงเรยน ซง สกล บญสน ( 2555, น.58) กลาววา เทคโนโลยเปนสงส าคญอยางยงตอการสรางองคกรแหงการเรยนร มผลตอคณภาพและปรมาณของการเรยนร ท าใหองคกรสามารถจดเกบขอมลไดมากขน สะดวกตอการเขาถงขอมลของคนจ านวนมากและท าใหการเรยนรขององคกรมความนาสนใจมากยงขน ดงนนโรงเรยนตาง ๆ จงควรมสอ เทคโนโลยคอมพวเตอร และสอการเรยนการสอนตาง ๆ ทจ าเปนใหครบถวน ซงปญหาในเรอง สอเทคโนโลยทมไมทนสมยและขาดความพรอมใช จงเปนปญหาส าคญของความเปนองคกรแหงการเรยนร ทจะตองหาแนวทางการแกปญหาเพอการพฒนาการศกษาของโรงเรยนในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตตอไป 8. จากการวจยพบวาการพฒนาและแกปญหาดานการพฒนาตนเองของโรงเรยน ซงมปญหาเกยวกบการขาดความรวมมอจากผปกครองและชมชน คอ โรงเรยนควรจดตงเครอขายผปกครองเพอดแลพฤตกรรมนกเรยน สอดคลองกบหลกการมสวนรวมจากทกภาคสวนของสงคม ตามแผนการศกษาแหงชาต (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา , 2560, น. 77) ทระบวา ในการจดการศกษาใหกบประชาชนอยางมคณภาพและมประสทธภาพนน ตองอาศยการมสวนรวม จากทกภาคสวนของสงคม ไมวาจะเปน บคคล ครอบครว ชมชน องคกรชมชน องคกรปกครองสวนทองถน เอกชน องคกรเอกชน องคกรวชาชพ สถาบนทางศาสนา สถานประกอบการ และสถาบนสงคมอน ๆ โดยใหเขามามสวนรวมในการจดการศกษา ใหการ เสนอแนะ ก ากบตดตามและสนบสนนการจดการศกษาตามความพรอม ซงรฐตองใหความส าคญและสนบสนนการมสวนรวม ของภาคสวนตาง ๆ สอดคลองกบผลการวจยของพณสดา สรธรงศร (2556, น. 42) ทพบวา รปแบบการจดการศกษาทใหชมชนเขามามสวนรวมในการจดการศกษากอใหเกดความเปนเจาของ เพราะการไดมสวนรวมคด วางแผน ด าเนนการตาง ๆ ตดตามประเมนผล ชนชมความส าเรจรวมทงการรวมชวยเหลอกจกรรมทางวชาการจะลดชองวางการขาดแคลนปจจยทางการบรหาร สงผลตอความส าเรจในการจดการศกษาของโรงเรยนทกขนาด ทงในเมองและชนบท และยงสอดคลองกบผลวจยของ พชญา ชเพชร (2560, น. 146) ซงพบวาความส าเรจ ในการบรหารจดการศกษาของโรงเรยนสวนหนงเกดจากการมสวนรวมจากผปกครอง ชมชน คณะกรรมการสถานศกษาและหนวยงาน ตาง ๆ ทเกยวของ กลาวคอ ผปกครอง ผน าชมชน หรอคณะกรรมการสถานศกษาตลอดจนหนวยงานทเกยวของจะมารวมคด รวมท า รวมตดสนใจ รวมปรบพฤตกรรมทไมเหมาะสมของ นกเรยน รวมปลกฝงคณธรรมจรยธรรม รวมจดท าหลกสตรทองถน สงเสรมสขภาพกายสขภาพจต ฝกอาชพใหแกนกเรยน สนบสนนทรพยากร และยงพบวาการมผปกครองเขามารวม กจกรรมตาง ๆ ของโรงเรยน ท าใหนกเรยนมความสขกบการมาโรงเรยน ตงใจเรยนและท าใหผลสมฤทธทางการเรยนสงขน

87

9. จากการวจยพบวา การพฒนาและแกปญหาดานรปแบบการคดของโรงเรยน ซงมปญหาครผสอนสวนใหญสอนโดยเนนเนอหามากกวาเนนการคดวเคราะห คอ ครในกลมสาระการเรยนรเดยวกนควรปรกษาหารอและนเทศการสอนของกนและกนทงนอาจเปนเพราะ การนเทศของครในกลมสาระวชาเดยวกน จะเปนการชวยเหลอกนในการพฒนาการจดการเรยนการสอนใหแกกน สอดคลองกบ กษมา มาลาแวจนทร (2557, น. 165) ทไดกลาววา การนเทศการสอน จะน าไปสการปรบปรงการจดการเรยนการสอนของครใหมคณภาพ ซงชวย พฒนาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน แตอยางไรกตามครสวนใหญมกจะไมไดใชการสอนทเนนการคดวเคราะห ครจงควรไดรบการนเทศการจดการสอนทเนนการคดวเคราะห สอดคลองแนวคดของวทยากร เชยงกล (2559, น. 73) ทกลาววา การจดการศกษาไทยในศตวรรษท 21 ควรมงเนนการพฒนาความคด ไมวาจะเปนความคดสรางสรรค ความคดรเรมและความสามารถคดไดเองอยางอสระ มากกวาการสอนใหนกเรยนจดจ าขอมล และงานวจยของ สพรรณ อาวรณ และแกวเวยง น านาผล ( 2557, น. 71) พบวา การจดการเรยนรดานการคดวเคราะหของครแตละคนไมประสบผลส าเรจเทาทควร เพราะครมความรความเขาใจและทกษะในการจดการเรยนรดานการคดวเคราะหไมมากนก เคยเขารบการอบรมการคดวเคราะหแตไมเคยลงมอเขยนแผนการจดการเรยนร ดานการคดวเคราะหอยางจรงจง ขาดงบประมาณสนบสนน ขาดเอกสารและบคลากร ทจะมาแนะน า และพบวาครทกคนตองการทจะจดการเรยนรดานการคดวเคราะหโดยอยากใหมการจดประชมปฏบตการ เพอใหเกดความรความเขาใจ มการสนบสนนดานเอกสาร บคลากร มการนเทศตดตามอยางตอเนองจนสามารถจดการเรยนรดานการคดวเคราะหได นนคอ ครตองการใหมการนเทศเพอใหสามารถ จดการเรยนรดานการคดวเคราะห ไดอยางถกตอง เหมาะสม และตองการค าปรกษา เมอมปญหาในการจดการเรยนการสอน ซงการนเทศเพอนครสามารถด าเนนการในรปแบบตาง ๆ เชน กลมสาระจดกลมงานนเทศตดตามดานการเรยนการสอน หรอ ใหการนเทศการสอนเปนสวนหนงของการจดกระบวนการชมชนการเรยนรทางวชาชพ : PLC (Professional Learning Community) โดยเนนนเทศการเรยนรดานการคดวเคราะห เพอเปนการสนบสนน การรวมมอกนในการพฒนาการเรยนการสอนของเพอนคร ซงสอดคลองกบแนวทางการพฒนาการศกษาทผทรงคณวฒไดเสนอแนะไว นอกจากนผลวจยพบวาการพฒนาและแกปญหาดานรปแบบการคดของโรงเรยน จากปญหา นกเรยนสวนใหญเรยนรโดยการทองจ านน มแนวทางการพฒนา คอ ครควรสอนนกเรยนดวยวธการสอนใหรจากการปฏบต รคด รท าทเรยกวาการเรยนรเชงรก ( Active Learning) ทงนอาจเปนเพราะการเรยนรเชงรก เปนวธการทจะท าใหผเรยนไดลงมอกระท า ไดประยกตใชทกษะและ การเชอมโยงองคความรไปปฏบตเพอแกปญหา ผเรยนไดใชทกษะการอาน การเขยน การโตตอบ และการคดวเคราะหปญหา และยงไดมปฏสมพนธกบกลมเพอนและครผสอน ซงสอดคลองกบการเรยนรในศตวรรษท 21 คลองกบแนวคดของ Bonwell & Eison (1991 อางถงใน เดชดนย จยชม เกษรา บาวแชมชอยและ ศรกญญา แกนทอง , 2559, น. 48) ทกลาววา การเรยนรเชงรก จะท าใหผเรยนมโอกาสลงมอกระท ามากกวาการฟงเพยงอยางเดยว ม กจกรรมสงเสรมใหผเรยน ไดประยกตใชทกษะและเชอมโยงองคความรน าไปปฏบตเพอแกไขปญหา มกระบวนการเรยนรโดยใชการอาน การเขยน การโตตอบ และการวเคราะหปญหา มกระบวนการคดขนสง ไดแก คดวเคราะห สงเคราะห และการประเมน ทศนธนต ทองแดง และอฐพร ชาญชญานนท ( 2560, น. 213) ไดกลาวไววา การเรยนรเชง

88

รก เปนรปแบบการจดการเรยนการสอนแบบใหมทไดรบการออกแบบใหสอดคลองกบการเรยนรในศตวรรษท 21 และ เดชดนย จยชม เกษรา บาวแชมชอยและ ศรกญญา แกนทอง (2559, น. 48) กลาววา การเรยนรเชงรก จะท าใหผเรยนไดมสวนรวมท ากจกรรมตาง ๆ ในชนเรยน เปนการสงเสรมใหเกดปฏสมพนธระหวางผเรยนกบผสอน และผเรยนกบผเรยน และ เดชดนย จยชม เกษรา บาวแชมชอย และศรกญญา แกนทอง (2559, น. 48) ไดท าการศกษาวจยเรอง การพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน เรอง ทกษะการคดของนกศกษาในรายวชาทกษะการคดดวยการเรยนรแบบ Active Learning ผลการวจยพบวา พฤตกรรมการเรยนหลงการจดการเรยนการสอนเชงรกดขนทงในดานการท างานกลม การแสดงความคดเหน และการแสดงออกเพอสะทอนความคดเหนรวมกน และยงพบวาคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนของกลมตวอยาง สงกวากอนเรยน และกลมตวอยางมความพงพอใจตอการเรยนรแบบมสวนรวม โดยรวมอยระดบมาก สอดคลองกบขอเขยนของ สระ บรรจงจตร (2551, น. 37) ทกลาวถงขอดของรปแบบการเรยน รเชงรกไววา เปน รปแบบทเนนการมสวนรวมและ ครอบคลมวธการเรยนรแบบตาง ๆ เชน การเรยนรดวยการคนพบ (Discovery Learning) การเรยนรจากกรณปญหา (Problem-Based Learning) การเรยนรจากการสบคน (Inquiry-Based Learning) และการเรยนรจากการท ากจกรรม (Activity-Based Learning) เปนตน ซงวธการเหลานมพนฐานจากแนวคดทวา ใหผเรยนมบทบาทหลกในการเรยนรของตนเอง การเรยนรเชงรกจะ ใชหลกการทางวทยาศาสตรการรคด มาสรางกระบวนการเรยนรท สอดคลองกบการท างานของสมอง จงท าใหผเรยน ตนตวและกระตอรอรนดานการรคดมากกวาการฟง จากผสอน และยงชวยใหผเรยน สามารถเรยนรไดดวยตวเอง ซงจะท าใหเกดการเรยนรอยางตอเนองนอกหองเรยน (Life-Long Learning) ไดอกดวย นอกจากน ยงพบวา ผเรยนสวน ใหญพอใจ ตอรปแบบการเรยน รเชงรก มากกวา การเรยนรเชงรบ (Passive Learning) ขอดของการเรยนรเชงรกคอ สามารถ น าไปพฒนาทกษะการคดและการเขยนของผเรยนไดด สวนขอดอยของ การเรยนรเชงรกนน สระ บรรจงจตร (2551, น. 38) ไดอธบายวา อาจมน าไปใชอยางไมเหมาะสมหรอขาดความเขาใจในการน าไปใชได เพราะ รปแบบการเรยนรเชงรกม 2 มต คอเปนกจกรรมดานรคด (Cognitive Activity) และกจกรรมดานพฤตกรรม (Behavioral Activity) ท าใหเขาใจผด การเรยน รเชงรก เปน รปแบบทผสอนและผเรยนมความตนตวในกจกรรมดานพฤตกรรมโดยเขาใจวาความตนตวในกจกรรมดานพฤตกรรมจะท าใหเกดความตนตวในกจกรรมดานการรคดไปเอง จงท าใหมการใหนยามของรปแบบการเรยนรเชงรกวา คอ การทผสอนลดบทบาทความเปนผใหความรลง โดยเปนเพยงผอ านวยความสะดวกและบรหารจดการหลกสตร เทานน และปลอยใหผเรยนเรยนรเองอยางอสระจากการท ากจกรรมและการแลกเปลยนประสบการณ กนเอง แตความจรงแลว แนวคด การเรยนรเชงรก มงเนนใหเกดกระบวนการเรยนรทผเรยนมความตนตวในกจกรรมดานการรคด และการใหความส าคญกบกจกรรมดานพฤตกรรมเพยงอยางเดยว เชน การทดลองปฏบตและการอภปรายในกลม โดยไมใหความส าคญกบกจกรรมดานการรคด เชน การล าดบความคดและการจดองคความร จะท าใหประสทธผลของการเรยนรลดลง ดงนนในการน า รปแบบการเรยนรเชงรก ไปใช จะตองน าไปปรบใช อยางเหมาะสม จงจะไดประโยชนอยางเตมท อยางไรกตาม รปแบบการเรยนรเชงรกเปนวธการจดการเรยนรทสงเสรมใหนกเรยนมคณลกษณะทสอดคลองกบการเปลยนแปลงในยคปจจบน สอดคลองกบค ากลาวของ วจารณ พานช ( 2555, น. 20-21 ) ทวา โลกในศตวรรษท 21 ตองการทกษะการสอสารและความรวมมอ การศกษาในยคนมงเนนใหผเรยนเกด

89

การปฏบต การสรางแรงบนดาลใจ และการแสวงหาความรดวยตนเอง ในรปแบบการเรยนรเชงรก และสอดคลองกบทศนธนต ทองแดง และอฐพร ชาญชญานนท ( 2560, น. 210) ทกลาววาการเรยนรเชงรก เปนรปแบบการจดการเรยนการสอนแบบใหม มจดเนนไปทการยดผเรยนเปนศนยกลาง เปดโอกาสใหผเรยนไดลงมอกระท ากจกรรม มทกษะเปด ดงนนการทผทรงคณวฒไดเสนอแนวทางไวจงเปนแนวทางทเหมาะสมส าหรบการน าไปใชจดการเรยนการสอนเพอใหสอดคลองกบการเรยนรในศตวรรษท 21 ตอไป

10. จากการวจยพบวาการพฒนาและแกปญหาดานการสรางวสยทศนรวมกน ของโรงเรยน ซงมปญหาเกยวกบ ครผสอนสวนใหญไมเขาใจและไมมสวนรวมในการสรางวสยทศนของโรงเรยน คอ โรงเรยนควรพจารณารบฟงความคดเหนของผปกครอง คร และคณะกรรมการสถานศกษาเพอการสรางวสยทศนของโรงเรยน ทงนอาจเปนเพราะ การใหทกฝายของโรงเรยน สงคม หรอผปกครองนกเรยน ไดเขามามสวนรวมในกจกรรมทางวชาการ และกจกรรมตาง ๆ ของโรงเรยนในรปของคณะกรรมการสถานศกษา จะท าใหโรงเรยนไดรบการสนบสนน เกดการพฒนาตรงกบความตองการของสงคมและชมชน ซงสอดคลองกบค ากลาวเนนย าเกยวกบการท างานของนายกรฐมนตร (พลเอกประยทธ จนทรโอชา) โดยสรปความไดวา โรงเรยนควรสรางการรบรและความเขาใจใหเกดขนทงในหนวยงาน สถานศกษาของตน ผปกครอง พนองประชาชน องคกรภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสงคม ตาง ๆ ในพนทจงหวดชายแดน เมอเกดความเขาใจ ทกคนกจะเขาถง และรวมพฒนา กจะสงผลใหเกดความส าเรจตามเปาหมายอยางรวดเรว (ศนยประสานงานและบรหารการศกษาจงหวดชายแดนภาคใต, 2560, น. 5) นอกจากนนการเขามามสวนรวมของครและกรรมการสถานศกษาทมาจากทกภาคสวนในสงคม โรงเรยนกจะไดแนวคดทหลากหลายจากทกฝาย และไดผลสรปซงเปนแนวคดทไดรบการยอมรบวา ดและมความเหมาะสมทจะน าไปปฏบตมากทสด ท าใหทกคนจะมความรสกเปนสวนหนงของแนวคดหรอแนวทางนน ท าใหเกดความรสกวาไดมสวนรวมในการพฒนาการศกษาของโรงเรยนในทองถนของตน จงเกดความรก ความผกพน สอดคลองกบ แนวทางการขบเคลอนแผนยทธศาสตรการศกษาเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ไปสการปฏบต (ศนยประสานงานและบรหารการศกษาจงหวดชายแดนภคใต , 2560, น. 53-55) ทไดก าหนดใหมการสรางความเขาใจ และสรางเครอขายใหขอมลขาวสารกระจายไปยงพนทตาง ๆ อยางกวางขวาง รวมทงสรางชองทางใหประชาสงคมไดมโอกาสแสดงความคดเหนและมสวนรวมในการจดการศกษาอยางกวางขวาง โดยเปดพนทสาธารณะใหทกภาคใชประโยชนในเวทการระดมความคดในรปแบบตาง ๆ ทงเวทประชาคม การเสวนา การใชเครอขายออนไลนเพอการแลกเปลยนเรยนร รวมด าเนนกจกรรมตาง ๆ เพอพฒนาการศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต โดยมงใหการศกษาเปนกลไกในการสรางการอยรวมกนอยางสนตสขในสงคมพหวฒนธรรมสนองตอบ หลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง และยทธศาสตรพระราชทาน “เขาใจ เขาถง และพฒนา” และสอดคลองกบแนวคดของ สวธดา จรงเกยรตกล (2557, น. 261) ทไดกลาววา หนวยงานภาครฐ หนวยงานภาคเอกชนและภาคประชาชนทกกลมควรมบทบาทเปนองคกรแหงการเรยนรทมการจดการเรยนรขนในองคกร สนบสนนบคลากรใหมการแลกเปลยนเรยนรอยางสม าเสมอ และสอดคลองกบแนวคดของ Garvin (1993, p. 47) ซงใหความเหนวาการทผปกครองหรอชมชนเขามามสวนรวมนน เปนสวนหนง

90

ของการพฒนาองคกร ดงนนโรงเรยนตองสรางกจกรรมใหเกดการเรยนรในองคกรในรปแบบตาง ๆ ซงจะท าใหผเกยวของไดรบความรใหม ๆ และไดแนวทางในการน าความรไปใชประโยชน และ ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2552, น. 8, 113) ไดระบไวในรายงานการสมมนาเรองการพฒนาการศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตวา ผปกครองนกเรยนรวมทงประชาชนในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตนนสวนใหญจะเปนคนมสลม ชาวมสลมเปนคนเฉลยวฉลาดแตขาดโอกาสทางการศกษา การใหเขามามสวนรวมพฒนาการศกษา ในรปคณะกรรมการสถานศกษากจะท าใหการศกษามคณภาพดขนได แตตองไมหวาดระแวงกน และงานวจยของ กศล ทองวน (2553, น. 37) ซงไดกลาววา การมวสยทศนรวมกนของคนทงองคกรเปนการสรางทศนะความรวมมอของสมาชกทงองคกร เพอรวมสรางภาพทตองการใหเปนในอนาคต แตในสภาพปญหาทพบวา ครผสอนสวนใหญไมเขาใจและไมมสวนรวมในการสรางวสยทศนของโรงเรยน ซงพมพนธ เดชะคปต และพเยาว ยนดสข (2556, น. ค าน า) กลาวไววา ครเปนบคลากรหลกของการปฏรปการเรยนร ดงนนในการสรางวสยทศนของโรงเรยน ซงภาพทตองการใหเกดในอนาคต จะตองเกดจากการมสวนรวมจากผปกครองและคณะกรรมการสถานศกษาแลว จะตองมครซงเปนก าลงส าคญทตองมสวน รวมในการพฒนาและผลกดน เพอใหเกดภาพทเหมาะสมและมความเปนไปได ดงนนแนวทางทผทรงคณวฒไดเสนอไว คอ โรงเรยนควรพจารณารบฟงความคดเหนของผปกครอง ครและคณะกรรมการสถานศกษาเพอการสรางวสยทศนของโรงเรยน จงเปนแนวทางการพฒนาทเหมาะสม ควรแกการน าไปใชเพอการสรางวสยทศนของโรงเรยนในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจ จงหวดชายแดนภาคใต ตอไป

11. จากการวจยพบวาการพฒนาและแกปญหาดานการเรยนรเปนทมของโรงเรยน

ซงมปญหาเกยวกบครสวนใหญยดอตตาของตนเปนส าคญ คอ โรงเรยนควรก าชบและเสนอแนะใหหวหนากลมสาระการเรยนรใหครในกลมสาระการเรยนรไดรวมพดคยประเดนปญหาในการปฏบต งาน รบฟงความคดเหนและใหความชวยเหลอซงกนและกน ทงนควรเลอกบรรยากาศทผอนคลาย ใหครไดอยในบรรยากาศหรอสถานทแปลกใหม การไดพดคยปญหากนในทมงาน จะมการเรยนรเกดขน ซงการเรยนรของทมสามารถพฒนาขดความสามารถของสมาชกจากการไดมการประสานสมพนธกน การด าเนนการสนทนาแลกเปลยนแนวคดกนอยางสรางสรรค จนไดแนวทางแกปญหาจงเกดการเรยนรของทมขน ซงการเรยนรเปนทมนนนอกจากจะเกดผลดตอผลงานแลว สมาชกในทมยงไดมการพฒนาตนเองอยางรวดเรวอกดวย ทมในองคกรทขาดการปรบทศทางและไมไดท าความเขาใจกนกอนจะสญเสยพลงส าคญเปนอยางมาก ท าใหขาดทศทาง ในการท างานรวมกน ขาดการประสานสมพนธทด ซง Senge ใหความส าคญของการปรบแนวปฏบตใหตรงกน (Alignment) กอนทจะ มการเสรมสรางศกกยภาพ ในการปฏบต (Empowerment) ใหแกบคคลหรอทม ในการตดสนใจหรอการแกไขปญหาตาง ๆ โดยใชการสนทนา (Dialoge) และการอภปราย (Discussion) ของสมชกในทม โดยรปแบบการสนทนา จะเปนการพดคยภายในกลมแบบเปดเผยและมอสระ เพอใหไดแนวคดใหม ทดกวาเดม สวนเงอนไขของการสอสารทเปนรปแบบการสนทนานน ทมงานจะตองเกบความเชอสวนตวไวกอน ทกคนตองนบถอกนในฐานะเพอนรวมงาน และตองมผอ านวยความสะดวกในการจดการในชวงแรกของการเรยนรเปนทม โดย Senge แบงการเรยนรเปนทม ไว 3 ลกษณะ ไดแก

91

1. สมาชก ในทมตองมความสามารถในการคด ตปญหา หรอประเดนพจารณาใหแตก หลายหวรวมกนคด ยอมดกวาการใหบคคลคนเดยวคด 2. สมาชกในทมตองมการท างานทสอดประสานกนเปนอยางด คดในสงทใหมและแตกตาง มความไววางใจตอกน 3. บทบาทของสมาชกทมหนงทมตอทมอนๆ เมอสมาชกในทมหนงมการเรยนรอยางตอเนองกสงผลตอทมอน ๆ ใหมการเรยนร ดวย ซงจะชวยสรางองคกรแหงการเรยนรใหมพลงมากขน (Senge, 2006, pp. 9-11, 216-225) สอดคลองกบแนวคดของ Marquardt and Reynolds (1994, p. 135) ซงไดกลาววา การเรยนรเปนทม (Team Learning) เปนการเรยนรรวมกนของบคลากรเปนกลมภายในองคกร โดยอาศยความรและความคดของมวลสมาชกในการแลกเปลยนและพฒนาความฉลาดรอบรและความสามารถของทมใหบงเกดผลยงไปกวาการอาศยความสามารถของสมาชกแตละคน ระบบการเรยนรของกลมมผลสะทอนอยางส าคญตอการเรยนรของบคคล และสอดคลองกบ แนวคดของประไพทพย ลอพงษ ( 2554, น. 55) ทกลาววาการเรยนรเปนทมเปนการแลกเปลยนความร ประสบการณในการท างานรวมกนผานกระบวนการสอสาร จนเกดเปนความคดรวมกนของกลมหรอทมงาน ท าใหองคกรบรรลไปสเปาหมายเดยวกนได และสอดคลองกบแนวคดของวรภทร ภเจรญ (2548, น. 89-92) ไดเสนอแนวคดวาการท างานเปนทมจะตองใชหลกการประสานกน ซงประกอบดวย การสรางความไวใจ ( Trust) ซงกนและกน คนในทมจะตองไมระแวงกน ตองเชอใจกน ทมงานจะตองสอสารกนบอย ๆ นนคอใหคนในทมไดพดจากนบอย ๆ ท างานงาย ๆ รวมกนบอย ๆ มปยวาจาตอกน ทมงานตองมดาวยวเปนตวกระตน (motivator) เพอใหเกดความคกคกในการท างานหรอการเรยนร มสอและมการกระตนใหท างานไปยงเปาหมายเดยวกน ไดแก ท างานแลวสนก เพลดเพลน จงสามารถกลาวไดวาแนวทางปฎบตทผทรงคณวฒไดใหไวมความเหมาะสม สามารถน าไปปฏบตในโรงเรยนมธยมศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตตอไป

นอกจากนผลวจยพบวาแนวทางการพฒนาและแกปญหาดานการเรยนรเปนทมของโรงเรยนซงมปญหาเกยวกบ ครขาดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน คอหวหนากลมสาระการเรยนร ควรจดกลมคร ใหมการแลกเปลยนเรยนรและนเทศการสอนซงกนและกนอยางสม าเสมอ นนกคอ การจดใหครทสอนในรายวชาเดยวกนรวมกลม จดตงเปนกลมพฒนาและนเทศการเรยนการสอนตามชอรายวชายอย เพอใหครในกลมไดมโอกาสแลกเปลยนเรยนร นเทศการสอนและชวยเหลอซงกนและกน ทงนอาจเปนเพราะ โลกยคนมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ครจะตองเรยนรสงใหม ๆ เพอน ามาใชในการพฒนาเรยนการสอน การเรยนรดวยตนเองอาจไมเพยงพอ การสรางกลมพฒนาและนเทศการเรยนการสอนภายในกลมสาระการเรยนร จะชวยใหครไดแลกเปลยนเรยนรระหวางครดวยกน ท าใหครมทปรกษา ไดเรยนรระหวางการท างาน ครจะไดน าความร แนวคดตาง ๆ ไปพฒนาการเรยนการสอนของตน สอดคลองกบค ากลาวของ วจารณ พานช ( 2555, น. 20-21, 32) ทวา โลกในศตวรรษท 21 ตองการทกษะการสอสารและความรวมมอ การศกษาในยคนมงเนนใหผเรยนเกดการปฏบต การสรางแรงบนดาลใจ และการแสวงหาความรดวยตนเอง โดยมครเปน “โคช” ทคอยออกแบบการเรยนร ดงนนครจงตองหาความรไปพรอมกบผเรยน โดยครม “ชมชนการเรยนรทางวชาชพ” (Professional Learning Communities : PLC) เปนตวชวย ซงกลมพฒนาและนเทศการเรยนการสอนของกลมสาระในงานวจยน กเปน ชมชนการเรยนร ทางวชาชพเชนกน ซง ส านก พฒนาครและบคลากรการศกษาขนพนฐาน ( 2560, น. 4) ไดระบไววาปจจบน

92

กระทรวงศกษาธการไดมนโยบายเรอง การขบเคลอนชมชนการเรยนรทางวชาชพ (PLC) สสถานศกษา ซงการด าเนนการดงกลาวน าไปสการเปลยนแปลง ดงผลการวจยของ Hord (1997 อางองจาก ส านกพฒนาครและบคลากรการศกษาขนพนฐาน, 2560, น. 23-24) ทยนยนวาชมชนทางวชาชพจะ น าไปสการเปลยนแปลงเชงคณภาพทงดานวชาชพและผลสมฤทธของนกเรยน และมผลดตอครผสอนในแง ลดความรสกโดดเดยว ในงานสอน เพมความรสกผกพนตอพนธกจและเปาหมายของโรงเรยนเพมความกระตอรอรนทจะปฏบตใหบรรลพนธะกจอยางแขงขน เปนตน สงผลดตอผเรยนในแง สามารถลดอตราการตกซ าชน อตราการขาดเรยนลดลง มผลสมฤทธทางการเรยนในวชาวทยาศาสตร ประวตศาสตร และวชาการอานทสงขนอยางเดนชด เปนตน สอดคลองกบแนวคดของ วจารณ พานช (2555, น. ค าน า) ทกลาววา ครตองเปลยนแนวทางการท างาน จากการท างานโดดเดยวคนเดยว ไปเปนการท างานและเรยนรจากการท าหนาทครเปนทม และเพอเปนการแกปญหาการท างานเปนทมทยงเปนปญหาของคนไทยนนคอ ครจะตองฝกฝนการท างานเปนทมใหกบนกเรยน เพอใหนกเรยนเกดการรรกสามคคชวยเหลอซงกนและกน ซงสอดคลองกบกระแสพระราชด ารส ดานการศกษาของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว รชกาลท 9 ทวา “เราตองฝกหดใหนกเรยนรจกท างานรวมกน เปนกลมเปนหมคณะมากขน จะไดมความสามคค รจกดแลชวยเหลอซงกนและกน เออเฟอเผอแผความรและประสบการณแกกน” (ส านกพฒนาครและบคลากรการศกษาขนพนฐาน , 2560, น.4) ซงแนวทางของผทรงคณวฒทไดเสนอแนะแนวทางพฒนา โดยใหหวหนากลมสาระการเรยนร สรางชมชนการเรยนรทางวชาชพ (Professional Learning Communities : PLC) ในชอ “กลมพฒนาและนเทศการเรยนการสอน” นนเอง ดงนน การสรางกลมพฒนาและนเทศการเรยนการสอน กจะสามารถแก ปญหาครขาดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกนได อยางมประสทธภาพเชนกน ดงนนแนวทางทผทรงคณวฒไดเสนอแนะไวเปนแนวทางทเหมาะแกการน าไปพฒนาดานการเรยนรเปนทมของโรงเรยนในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตไดอยางมประสทธภาพตอไป

12. จากการวจยพบวาการพฒนาและแกปญหาดานการคดเชงระบบ ของโรงเรยน ซงมปญหาเกยวกบ ครไมใชการสอนแบบบรณาการความร คอ โรงเรยนควรจดอบรมเพอใหครมความรความสามารถในการสอนแบบบรณาการ ทงนอาจเปนเพราะ การจดการเรยนการสอนทผานมา ครในโรงเรยนยงน าวธการสอนแบบบรณาการความรมาใชกบนกเรยนคอนขางนอย โดยอาจคดวา ท าใหเสยเวลาและท าใหสอนเนอหาความรไดนอยไมทนตามหลกสตร ดงนนผบรหาร ศกษานเทศก และผทเกยวของควรใหความรความเขาใจรปแบบการเรยนการสอนแบบบรณาการแกคร โดยใหการอบรมทถกตอง เพอใหครเหนคณคาของการสอนแบบบรณาการ เพราะการสอนแบบบรณาการเปนแนวทางหนงในการพฒนาการเรยนการสอนทมประสทธภาพ ซงสอดคลองกบงานวจยของ สงวน อนทรรกษ . (2554, น. 225) ทไดพบวา ปญหาสงสดในดานการเรยนการสอนของโรงเรยนในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต คอ ครไมมการปรบกระบวนการสอนใหเขากบสถานการณ รวมทงไมมการบรณาการเนอหาตาง ๆ ทเหมอนกนหรอคลายคลงกนเขาดวยกน และสอดคลองกบแนวทางการปฏรปการศกษาไทยใหทนโลกในศตวรรษท 21 ซงวทยากร เชยงกล ( 2559, น. 7) เสนอตอส านกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ โดยกลาววา การจดการศกษาในศตวรรษทผานมาเปนเรองลาสมยเพราะโลกไดเปลยนแปลงไปมาก และยงคงเปลยนเรอย ๆ

93

จ าเปนตองปฏรปการจดการศกษาในเชงโครงสรางทงระบบอยางเขาใจสภาพปญหา เปาหมาย แนวทางการพฒนาเศรษฐกจสงคม ทมประสทธภาพ เปนธรรม เหนการณไกล เพอประโยชนของคนสวนใหญในประเทศ และแผนการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2560-2579 (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา , 2560, น. 73, 94, 98 ) ไดกลาวถงความจ าเปนทตองปฏรปการศกษาเพอใหการศกษาเปนกลไกหลกของการขบเคลอนประเทศตามโมเดล “ประเทศไทย 4.0” ซงขบเคลอนดวยเทคโนโลย นวตกรรมและความคดสรางสรรค รองรบการพฒนาทรพยากรมนษยทมทกษะความรความสามารถและสมรรถนะในศตวรรษท 21 โดยมประเดนเรงดวนทตองด าเนนการในระยะ 5 ป เพอการเปลยนระบบคด ( Mind Set) และปรบกระบวนทศน (Paradigm) ของผทเกยวของในการจดการศกษา โรงเรยนในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตนนรฐไดสงเสรมใหมการจดการเรยนการสอนโดยบรณาการหลกสตรใหสอดคลองกบสงคม วฒนธรรมและภาษาถน กลาวคอ ครตองมความรความสามารถในการจดการเรยนการสอนแบบบรณาการ ตามยทธศาสตรท 1 การจดการศกษาเพอความมนคงของสงคมและประเทศชาต และการด าเนนการตามยทธศาสตรท 2 การผลตและพฒนาก าลงคน การวจย และนวตกรรมเพอสรางขดความสามารถในการแขงขนของประเทศนน รฐไดก าหนดแนวทางพฒนาในการสงเสรมกระบวนการเรยนรเชงบรณาการองคความรแบบสหวทยาการ (อาท สะเตมศกษา ทวศกษา ทวภาค ทววฒ สหกจศกษา) เพอพฒนากระบวนการคดและการสรางสรรคนวตกรรมเพอสรางมลคาเพม (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา , 2560, น. 104) สอดคลองกบงานวจยของ หทยกาญจน ส ารวลหนต (2549, น. 144-145) ทไดศกษาพบวา รปแบบการเรยนรแบบบรณาการชวยใหนกเรยนเกดการเรยนรจากการท างานรวมกบผอน มโอกาสแลกเปลยนความรความคดเหนซงกนและกน และชวยพฒนาความสามารถดานการคดวเคราะห นอกจากน สาลน อดมผล ( 2560, น. 116) ไดศกษาวจยเรองการพฒนาหลกสตรบรณาการอาชพเพอสงเสรมทกษะการแกปญหาอยางสรางสรรคและคณลกษณะดานอาชพส าหรบนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน พบวานกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตนมทกษะการแกปญหาอยางสรางสรรค อยในระดบมาก ชใหเหนวาโรงเรยนควรก าหนดใหครผสอนจดการเรยนการสอนแบบบรณาการโดยให โรงเรยนจดอบรมและพฒนาครใหเขาใจกระบวนการสอนแบบบรณาการ จงอาจกลาวไดวาแนวทางการพฒนาดานการคดเชงระบบตามทผทรงคณวฒไดเสนอแนะไว เปนแนวทางทเหมาะสม ควรทจะน าไปใชในการจดการเรยนการสอนในสถานศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตตอไป นอกจากนผลวจย พบวาแนวทางการพฒนาและแกปญหาดานการคดเชงระบบของโรงเรยน จากปญหา ทพบวา ครสอนตามต าราซงผทรงคณวฒเสนอแน ะไววามหาวทยาลยควรปรบเปลยนวธการสอบเขามหาวทยาลย ทงนอาจเปนเพราะ รปแบบการสอบเขามหาวทยาลย จะใหนกเรยนท าขอสอบทมหาวทยาลยก าหนดเนอหาส าหรบการสอบ สวนครผสอนกตองการใหการเรยนการสอนสอดคลองกบการสอบเขามหาวทยาลยจงเตรยมต าราหรอเอกสารการสอนทมเนอหาคลายคลงกบเนอหาทใชในการสอบเขามหาวทยาลย ส าหรบ สชาดา บวรกตวงศและคณะ ( 2545, น. 185) แสดงทศนะวา โรงเรยนควรจดการจดการเรยนการสอนใหเปนไปตามหลกการ และปรชญาการจดการศกษาตามแนวปฏรปการศกษา การหวงผลใหนกเรยนของตนไดเปรยบ ดวยการสอนเหมอนการท าขอสอบ ไมใชแนวทางแกปญหาทเหมาะสม หรอการจดท าหลกสตรเพอมงเขามหาวทยาลยเปนการผดปรชญาการศกษา ครผสอนควรใชยทธวธจดการเรยนการสอนทสรางกระบวนการคดแกผเรยน

94

มากกวาการยดเยยดความร ซงวทยากร เชยงกล ( 2559, น. 7- 9, 70) ไดเสนอแนวทางการปฏรปการศกษาไทยใหทนโลกในศตวรรษท 21 ตอส านกงานเลขาธการสภาการศกษา ไววา แนวทางการปฏรปการศกษาใหไดผลนนคอ ควรปฏรปครอาจารยและผบรหารสถานศกษาใหมความเปนนกวชาการและผน ายงขน รวมทงควรปฏรป วธการสอบคดเลอกและผลตอบแทนผบรหาร สถาบนคร อาจารยทมความร ความสามารถในการจดการศกษาใหผเรยน ใหมทกษะแบบคดวเคราะห สงเคราะห ประยกตใชเปน สามารถแกปญหาและเรยนรใหมไดดวยตนเอง เปนพลเมองทผดชอบ มความสามารถแขงขน ซงในยคใหมนการศกษาตองเลงเปาหมายใหเลยจากเนอหาวชาไปสการพฒนาทกษะ การศกษาในเรองผลกระทบจากการสอบคดเลอกเขามหาวทยาลย ซงสชาดา บวรกตวงศและคณะ (2545, น. 163) ไดท าการศกษาวจยเกยวกบผลกระทบของการสอบคดเลอกบคคลเขาศกษาในสถาบนอดมศกษาระบบใหมทมตอผเกยวของ พบปญหาทส าคญ 3 อนดบทเปนความเหนจากผเกยวของ 6 กลม จากปญหา มากทสด ไปนอยทสด คอ เปนระบบทกอใหเกดการเรยนทมงเนนการสอบคดเลอก เปนระบบทกอใหเกดความเครยดกบผสอบและญาตพนองและเปนระบบทสนเปลอกคาใชจาย ในขณะทนกการศกษาเหนวา ปญหา 3 อนดบแรกจากปญหา มากทสดไปนอยทสด คอ มาตรฐานของเกรดเฉลยสะสม ( GPAX) ของแตละโรงเรยนไมเทากนจงเปนปญหาความไมยตธรรมจากการใชต าแหนงเปอรเซนตไทล ( PR) โรงเรยนขนาดเลกจะไดเปรยบโรงเรยนขนาดใหญ และพบวา ขอสอบแตละครงมความยากงายไมเทากน ชวงเวลาจดสอบไมสอดคลองกบระบบการเรยนการสอนในโรงเรยนมธยมศกษาและเกดความสนเปลองคาใชจายในการเรยนกวดวชา งานวจยนยงพบผลกระทบจากการคดเลอกบคคลเขาศกษาในสถาบนอดมศกษาทเกยวกบระบบการศกษา ผลกระทบระดบมากไดแก นกเรยนตองแขงขนกนเพอท าเกรด ตองเรง เรยนใหครบทกเนอหาวชาใหจบกอนเดอนตลาคม ครตองเรงสอนใหครบถวนตามหลกสตรกอนสอบเดอนตลาคม ในขณะทนกการศกษาเหนวาการสอบคดเลอกบคคลเขาศกษาในสถาบนอดมศกษากอใหเกดผลกระทบทางลบ ไดแก การเรยนทมงเนนการสอบมากเกนไป ความคดเหนเกยวกบองคประกอบและน าหนกทใชในการสอบคดเลอก ผเกยวของทง 6 กลมเหนวา ควรม 5 องคประกอบไดแก คะแนนสอบวชาหลก น าหนก 40 % คะแนนสอบวชาเฉพาะ น าหนก 20 % คะแนนสอบวชาความถนดทางการเรยน ( SAT) น าหนก 18 % เกรดเฉลย 12 % และต าแหนงเปอรเซนตไทล ( PR) น าหนก 10 % และควรน าผลการประเมนดานคณธรรมเขามาใชในการคดเลอก ขณะทนกการศกษาเหนวา ควรใช 4 องคประกอบในการคดเลอก ไดแก ความสามารถทางวชาการ ความถนด ความสนใจ และเกรดเฉลยสะสมจากชนมธยมศกษาตอนปลาย ( GPAX) และมความเหนเพมเตมวา ควรมขอสอบแบบเขยนบรรยายและการท ากจกรรมทเปนประโยชนตอสวนรวม และพบวารปแบบการคดเลอกบคคลเขาศกษาตอในสถาบนอดมศกษาทเหมาะสมกบประเทศไทยสงเคราะหขอมลจาก 7 แหลงทเกยวของไดเสนอแนะรปแบบทเหมาะสม สรปไดวาควรมองคกรอสระรบผดชอบในการจดสอบคดเลอก องคประกอบทใชในการคดเลอก ไดแก ดาน พทธศกษา จรยศกษา หตถศกษาและพลศกษาโดยพทธศกษาอาจพจารณาจากความถนดทางการเรยน ซงจากขอมลดงกลาวขางตนชใหเหนวาหลายฝายเหนปญหาทเกดจากวธการสอบเขามหาวทยาลยทสงผลใหการจดการเรยนการสอนของคร และพฤตกรรมของนกเรยนไมมความเหมาะสม ดงนน แนวทางพฒนาดานการคดเชงระบบทผทรงคณวฒในการวจย ครง

95

นไดเสนอแน ะไว คอมหาวทยาลยควรปรบเปลยนวธการสอบเขามหาวทยาลยจงเปนวธการทเหมาะสม เพอการพฒนาการศกษาใหเกดประสทธภาพตอไป 13. จากการวจยพบวาแนวทางการพฒนาและแกปญหาดานการใชเทคโนโลยของโรงเรยน ซงมปญหาเกยวกบ ครขาดทกษะในการใชสอและเทคโนโลย คอ อบรมครใหมความรความสามารถในการใชสอและเทคโนโลยเพอการเรยนการสอนไดอยางหลากหลาย ทงนอาจเปนเพราะ การฝกอบรมจะชวยเพมพนความรและทกษะตาง ๆ และยงสามารถเปลยนเจตคตของครได ซงจะชวยใหครไดรบความรและทกษะดานเทคโนโลยทจะสามารถน าไปปรบเปลยนวธการจดการเรยนการสอนใหทนยคปจจบนพฒนาไปสการมทกษะเพมมากขน ซงท าใหการจดการเรยนการสอนของครมประสทธภาพยงขน สอดคลองกบขอเสนอแนะของ Bartell (2001, p. 384) ในงานวจยเรองบทบาทใหมของการฝกอบรมในองคกรแหงการเรยนร ทกลาววา องคกรตองตระหนกถงการพฒนาทรพยากรมนษย ทถอวาเปนการลงทนทจ าเปนในการปฏบตเพอใหเกดประสทธภาพสงสด จงตองมการฝกอบรมเพอการเรยนร และสอดคลองกบแนวคดของกตมา ปรดดลก (2532, น. 70) ซงกลาวถงหนาทของ ผบรหารไววา ผบรหารจะตองจดด าเนนการใหมการฝกอบรมขน เพราะการฝกอบรมชวยใหผปฏบตงานมความเขาใจดขน และตามแผนการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2560 – 2579 (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา , 2560, น. 116) ไดก าหนดแนวทางพฒนาคณภาพคร โดย ออกแบบระบบและรปแบบการพฒนาครเพอเสรมสรางการพฒนาประทศตามยทธศาสตรชาต 20 ป และยทธศาสตรประเทศไทย 4.0 โดยครทกระดบและประเภทการศกษาจะไดรบการพฒนาตามมาตรฐานวชาชพเพอประกนคณภาพและมาตรฐานสมรรถนะวชาชพครและระบบประกนคณภาพทางการศกษา ซงการจดการศกษาในปจจบนจ าเปนตองปรบเปลยนใหตอบสนองตอทศทางการผลตและการพฒนาก าลงคน โดยมงเนนการจดการเรยนการสอนเพอใหผเรยนมทกษะในศตวรรษท 21 เพอใหไดทงความรและทกษะทจ าเปนตองใชในการด ารงชวต การประกอบอาชพ และการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ ทามกลางกระแสแหงการเปลยนแปลง ดงนนแนวทางการพฒนาทผทรงคณวฒไดเสนอแนะไว โดยใหครไดอบรมการใชสอเทคโนโลยเพอการเรยนการสอนไดอยางหลากหลายจงเปนแนวทเหมาะสม สามารถน าไปด าเนนการเพอการพฒนาการศกษาของโรงเรยนมธยมศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจ จงหวดชายแดนภาคใตไดอยางมประสทธภาพตอไป นอกจากนผลวจย พบวาแนวทางการพฒนาและแกปญหาดานการใชเทคโนโลยของโรงเรยน จากปญหาทพบวา สอเทคโนโลยทมไมทนสมยและไมอยในสภาพพรอมใช คอ โรงเรยนควรจดหาสอเทคโนโลยใหมจ านวนทเหมาะสมเพยงพอโดยจดสรรงบประมาณและการระดมทน ทงนอาจเปนเพราะะการจดสรรงบประมาณเพอจดซอสอเทคโนโลยทจ าเปน เปนสงทโรงเรยนตองจดท า แต สอเทคโนโลย สวนใหญจะมราคาแพง งบประมาณทจดสรรไวจะซอไดนอยไมเพยงพอตอการใชงาน โรงเรยนจง ควรจดระดมทนจากเครอขายผปกครองและองคกรตางๆ เพอจดหาสอเทคโนโลย สอดคลองกบแนวคดการจดการศกษา (Conceptual Design) ตามแผนการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2560-2579 (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา , 2560, น. 77) ทยดหลกการมสวนรวมจากทกภาคสวนของสงคม (All for Education) ซงกลาววา การจดการศกษาอยางมคณภาพและมประสทธภาพใหกบประชาชนทกคน เปนพนธกจทตองอาศยการมสวนรวมของสงคมทกภาคสวน เนองจากรฐตอง

96

ใชทรพยากรจ านวนมากเพอการจดการศกษาใหครอบคลมทกชวงวย ทกระดบการศกษาและทกกลมเปาหมาย ดวยรปแบบวธการทหลากหลาย สนองความตองการและความจ าเปนของแตละบคคลและสนองยทธศาสตรชาตและความจ าเปนในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ รฐจงตองใหความส าคญและสนบสนนการมสวนรวมจากทกภาคสวนมามสวนรวมในการจดการศกษา เสนอแนะ ก ากบตดตาม และสนบสนนการจดการศกษาในรปแบบตาง ๆ ตามความพรอม เพอประโยชนของสงคมโดยรวม และสอดคลองกบงานวจยเรองสภาพการจดการศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต ของเสรมศกด วศาลาภรณ และคณะ ( 2552, น. 237) ทไดเสนอใหรฐบาลสนบสนนสอการสอนและครภณฑทางการศกษาไมวาจะเปนหนงสอเรยน โสตทศนปกรณ อปกรณการเรยนการสอนตาง ๆ อยางเตมทและทวถง รวมทงอปกรณการกฬา สนามกฬา เพอใหนกเรยนเลนกฬาหางไกลยาเสพตด และสอดคลองกบแผนการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2560-2579 (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา , 2560, น. 77) ซงมแผนทจะปฏรประบบการเงนเพอการศกษา อนจะท าใหสถานศกษาสามารถบรหารจดการเรองการเงนไดอยางมประสทธภาพ ขอเสนอแนะ

ขอเสนอแนะเพอน าผลการวจยไปใช 1. ขอมลการวจยบางประเดน ชใหเหนวา โรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ มความพรอมทงดานบคลากร ดานวสดอปกรณการเรยนการสอน ดานการเงนและงบประมาณ ฉะนนเขตพนทการศกษาควรพจารณา สรางแนวคด ใหโรงเรยนขนาดใหญ มสวนสนบสนนชวยเหลอโรงเรยนขนาดอน เพอพฒนาคณภาพการจดการศกษาและความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนใหมความเทาเทยมหรอเหลอมล ากนนอยทสด 2. โรงเรยนควรแสวงหาความรวมมอจากผปกครองทมความรความสามารถและมจตอาสาเพอการมสวนรวมในการพฒนาโรงเรยนและดแลพฤตกรรมนกเรยนในชมชนของตน 3. ขอมลการวจยพบวาครสวนใหญขาดความสามารถและทกษะการสอนแบบบรณาการ การสอนเชงรก และทกษะการสอนโดยใชสอและเทคโนโลย ฉะนนโรงเรยนและเขตพนทการศกษาควรผสานความคดจดอบรมและพฒนาครใหเกดความรความเขาใจและมความตระหนกถงเทคนคและวธการสอนทกอใหเกดประสทธภาพและคณภาพการเรยนของนกเรยนภายในเขตพนทการศกษาทกชวงวนหยดระหวางภาคการศกษา 4. ขอมลการวจยพบวา ครสวนใหญขาดความเขาใจ และไมมสวนรวมในการสรางวสยทศนของโรงเรยน ฉะนนผบรหารโรงเรยนควรอธบายและชแจง แผนพฒนาและแผนปฏบตการของโรงเรยน ใหครไดรบรรบทราบกอนเปดการเรยนการสอน ทกภาคเรยน รวมทงควรรบฟงความคดเหนและขอเสนอแนะของคร 5. หนวยงานทดแลการจดการศกษา ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตควรน าขอมลทไดจากการวจยและขอมลเชงประจกษจากปญหาและสภาพการด าเนนงานการบรหารสถานศกษาเพอประชมสมมนาโดยมครผสอน คณะกรรมการสถานศกษา ประชาชนทมความ

97

สนใจและผน าชมชนเขารวมเพอแสวงหาแนวทางการพฒนาการศกษาของเขตใหมประสทธภาพและเปนทพงพอใจของประชาชนและชมชนภายในเขต

ขอเสนอแนะเพอการวจยตอเนอง 1. ควรมการวจยเชงปฏบตการ (Action Research) เพอแสวงหาแนวทางการ

พฒนาคณภาพการศกษาและความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนภายในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต โดยใหประชาชนทกภาคสวนมสวนรวมในการใหขอมล

2. ควรมการวจยเชงสงเคราะหในลกษณะเชงอภมาน (Meta Analysis) เพอการไดมาซงขอมลทถกตอง หลากหลาย และนาเชอถอ อนน าไปสการพฒนาและการแกปญหาคณภาพการศกษาทงในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตและเขตพนทการศกษาอนของประเทศไทย

3. ควรมการวจยซ า (Replication) ดวยเทคนควธการวจยอนเพอการไดขอมลทชด เจนและเปนขอมลเชงประจกษเพอการแกปญหาและการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนร และพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาภายในเขตไดอยางมประสทธภาพ

98

บรรณานกรม

กรมสามญศกษา. (2545). การด าเนนงานปฏรปการเรยนรในสถานศกษาสงกดกรมสามญศกษา . กรงเทพมหานคร: โรงพมพการศาสนา. กระทรวงศกษาธการ. (2546). รายงานความกาวหนาในการปฏรปการเรยนร. กรงเทพมหานคร: โรงพมพครสภาลาดพราว. กฤตยา จนทรเสนา. (2556). ความสมพนธระหวางภาวะผน ากบองคการแหงการเรยนรของ สถานศกษา สงกด ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1. วทยานพนธ ศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร , นครปฐม. กษมา มาลาแวจนทร. (2557, ตลาคม-ธนวาคม). การศกษาความตองการการนเทศการสอน ของครในโรงเรยนทปงกรวทยาพฒน (ทววฒนา) ในพระราชปถมภฯ. วารสาร อเลกทรอนกสทางการศกษา, 9(4), 164-175. กญญาบตร ลอมสาย. (2552). ปจจยทมอทธพลตอการพฒนากระบวนการคดในสถานศกษา ขนพนฐาน . ดษฎนพนธปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑต วทยาลย มหาวทยาลยศลปากร , นครปฐม. กตต ศศวมลลกษณ และจราพร วงศวฒ. (2558, มกราคม-มถนายน). การพฒนาตวแบบการเปน องคการแหงการเรยนรของสถาบนอดมศกษาเอกชนในเขตภาคเหนอ . วารสารวทยาการ จดการสมยใหม , 8(1), 110-122. กตมา ปรดดลก. (2532). การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน. กรงเทพมหานคร: อกษรา พพฒน . กศล ทองวน. (2553, ตลาคม-ธนวาคม). ความสมพนธของปจจยทสงเสรมใหเกดองคกรแหงการ เรยนรตอระดบการเปนองคกรแหงการเรยนร และระดบการเปนองคกรนวตกรรม : กรณศกษาส านกงานพฒนาวทยาศาสสตรและเทคโนโลยแหงชาต . วารสารบรหารธรกจ มหาวทยาลยสงขลานครนทร , 33(128), 37. คณะกรรมการปฏรปการศกษาและการพฒนาทรพยากรมนษย . (2558). ปฏรปการศกษา…สราง อนาคตประเทศไทย. ปาฐกถาพเศษ วนท 26 สงหาคม 2558 ณ หองมฆวานรงสรรค สโมสรทหารบก . กรงเทพมหานคร: สภาปฏรปแหงชาต. คณะกรรมการสงเสรมและพฒนาคณธรรมและจรยธรรม ส านกงานสภาพฒนาการเมอง สถาบน พระปกเกลา . (2556). “คณธรรม และจรยธรรมไมมขาย สงคมไทยจะมไดตองชวยกน". กรงเทพมหานคร : คณะรฐมนตรและราชกจจานเบกษา. จอมพงศ มงคลวนช. (2555). การบรหารองคการและบคลากรทางการศกษา. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย . จารณ ตนตเวชวฒกล. (2549). การพฒนารปแบบความเปนองคกรแหงการเรยนร ในโรงงาน เขตนคมอตสาหกรรมมาบตาพด. ดษฎนพนธการศกษาดษฎบณฑต สาขาวชา การบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา, ชลบร .

99

บรรณานกรม (ตอ) จารวรรณ นาตน. (2552). สภาพการด าเนนงานและความคาดหวงในการใชเทคโนโลยสารสนเทศ ในการบรหารงานของโรงเรยนในฝน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานาน เขต 1. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏอตรดตถ , อตรดตถ. จฑาพร บญวรรณ. (2553). การพฒนารปแบบความเปนองคกรแหงการเรยนร ในวทยาลย เทคนค . วทยานพนธการศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารและพฒนา การศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม, มหาสารคาม . จรย สรอยเพชร. (2554). การพฒนารปแบบองคการแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน ยอดนยม. ดษฎนพนธการศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา, ชลบร . ชาฤน เหมอนโพธทอง. (2554). การบรหารแบบมสวนรวมกบการท างานเปนทมของพนกงานคร ในสถานศกษาสงกดเทศบาล กลมการศกษาทองถนท 1. วทยานพนธ ศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศลปากร , นครปฐม. ชศร วงศรตนะ. (2553). เทคนคการเขยนเคาโครงการวจย: แนวทางสความส าเรจ. (พมพครงท 2). นนทบร: ไทเนรมตกจ อนเตอร โปเกรสซฟ. เดชดนย จยชม เกษรา บาวแชมชอย และศรกญญา แกนทอง. (2559, กรกฎาคม-ธนวาคม). การ พฒนาผลสมฤทธทางการเรยน เรอง ทกษะการคดของนกศกษาในรายวชาทกษะการคด (Thinking Skills) รหสวชา 11-024-112 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 ดวยการเรยนร แบบมสวนรวม (Active Learning). วารสารมหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร สาขา มนษยศาสตรและสงคมศาสตร, 3(2), 48-57. ทศนธนต ทองแดงและอฐพร ชาญชญานนท. (2560, กรกฎาคม- มถนายน). บนทกประสบการณการ จดการเรยนรเชงรก ดวยกจกรรมการสมภาษณชาวจนในรายวชาภาษาจนชนตน . วารสาร หาดใหญวชาการ, 15(2), 209-223. ธระ รญเจรญ. (2553). ความเปนมออาชพในการจดและบรหารการศกษา ยคปฏรปการศกษา . กรงเทพ มหานคร: ขาวฟาง. นนทยา โพธประสทธ. (2557). ประสทธผลของทมกบการปฏบตงานตามมาตรฐานดานการจดการ ศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2. วทยานพนธ ศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศลปากร , นครปฐม. เนตรพณณา ยาวราช. (2547). ภาวะผน าและผน าเชงกลยทธ. (พมพครงท 3). กรงเทพมหานคร: บรษทเซนทรลเอกซเพรส . เนตรพณณา ยาวราช. (2558). การพฒนาองคการและการเปลยนแปลง. กรงเทพมหานคร: ทรปเพล กรป.

100

บรรณานกรม (ตอ) บญเลศ เตกสงวน. (2555). การพฒนารปแบบองคกรแหงการเรยนรและการจดการความรโดย การแลกเปลยนความรผานเครอขายอนเทอรเนต . วทยานพนธการศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาการพฒนาธรกจอตสาหกรรมและทรพยากรมนษย บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ , กรงเทพมหานคร. ประไพทพย ลอพงษ. (2554). การพฒนารปแบบองคกรแหงการเรยนรของสถาบนการเงน เฉพาะกจ. วทยานพนธปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการพฒนาทรพยากรมนษย บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยรามค าแหง, กรงเทพมหานคร . ประยร อมสวาสด. (2552). ลกษณะความเปนองคการแหงการเรยนรของมหาวทยาลยบรพา . วทยานพนธการศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาการอดมศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ, กรงเทพมหานคร . ปยะนาถ บญมพพธ. (2551). การพฒนารปแบบการจดการความรของสถานศกษา. ดษฎนพนธ

ปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, นครปฐม . พรศกด สจรตรกษ. (2551). ตวบงชการบรหารสถานศกษาทสงเสรมทกษะการคดของนกเรยน. ดษฎนพนธ ปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร , นครปฐม. พาณ สตะกลน. (2556, มกราคม-มนาคม). ลดอตตา สความเปนเลศขององคการ. จลสาร สาขาวชาวทยาศาสตรสขภาพออนไลน มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2(1), 1. พชญา ชเพชร. (2560). ปจจยสความส าเรจในการบรหารการศกษาของโรงเรยนทถายโอนจาก ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไปสงกดองคกรปกครองสวนทองถน ในภาคใตตอนลางของประเทศไทย . วทยานพนธศกษาศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการ บรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยหาดใหญ , สงขลา. พณสดา สรธรงส. (2556). รายงานการวจยและพฒนา เรอง รปแบบการบรหารจดการสถานศกษา ขนพนฐาน. กรงเทพมหานคร: ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. พมพนธ เดชะคปตและพเยาว ยนดสข. (2556). ทกษะ 5 C. (พมพครงท 7). กรงเทพมหานคร: โรงพมพแหงจฬาลงกรณ มหาวทยาลย. ภวเดช อนทวงศ. (2558). ปรศนาชายแดนใตสทางออกอยางยงยนไดจรงหรอ. กรงเทพมหานคร: สมารท อนเตอรคอมมวนเคชน. มงคลชย วรยะพนจ. (2554, กนยายน 15). อยาเปลยนทเขาใหเปลยนทเรา. ประชาชาตธรกจ, 35, หนา 36. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย. (2550, 24 ตลาคม). ราชกจจานเบกษา. เลมท 124 ตอนท 47 ก. หนา 23-24. ราชบณฑตยสถาน. (2546). พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542. กรงเทพมหานคร: นาน มบคสพบลเคชนส.

101

บรรณานกรม (ตอ) วรภทร ภเจรญ. (2548). องคกรแหงการเรยนรและการบรหารความร. กรงเทพมหานคร: ซเอด ยเคชน . วสษฐ พรหมบตร. (2555). คณลกษณะขององคการแหงการเรยนรและผลตอคณภาพการบรการ : การศกษาเชงประจกษของโรงพยาบาลในประเทศไทย . ดษฎนพนธบรหารธรกจบณฑต คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยธรกจบณฑต, กรงเทพมหานคร . วจารณ พานช. (2555). วถสรางการเรยนรเพอศษยในศตวรรษท 21. กรงเทพมหานคร: ตถาตา พบลเคชน. วชต แสงสวาง. (2555). การพฒนารปแบบองคการแหงการเรยนรของมหาวทยาลยราชภฏโดยวธ การวเคราะหองคประกอบโครงสรางเชงเสน . ดษฎนพนธศกษาศาสตรดษฎบณฑต สาขา การจดการการศกษา วทยาลยครศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑต, กรงเทพมหานคร . วทยากร เชยงกล. (2559). รายงานสภาวะการศกษาไทยป 2557/2558 จะปฎรปการศกษาไทยให ทนโลกในศตวรรษท 21 ไดอยางไร. กรงเทพมหานคร: พมพดการพมพ. วโรจน สารรตนะ. (2545). โรงเรยนองคการแหงการเรยนรแนวคดทางการบรหารการศกษา . (พมพครงท 4). กรงเทพมหานคร: ทพยวสทย. ศศกร ไชยค าหาญ. (2550). ปจจยทมอทธพลตอการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา ขนพนฐาน . ดษฎนพนธปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑต วทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, นครปฐม. ศนสนย จะสวรรณ. (2550). การพฒนารปแบบองคการแหงการเรยนรของมหาวทยาลยราชภฏ . ดษฎนพนธปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, นครปฐม . ศนยประสานงานและบรหารการศกษาจงหวดชายแดนภาคใต กระทรวงศกษาธการ. (2560). แผน ยทธศาสตรการศกษาเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต 20 ป (พ.ศ.2560–2579). ปตตาน: กองแผนงานวทยาเขตปตตาน. สกล บญสน. (2555, มกราคม-มนาคม). การสรางองคการแหงการเรยนรของธรกจการใหบรการ กรณศกษา บรษทการบนไทย จ ากด (มหาชน). วารสารบรหารธรกจ, 35(133), 41- 66. สงวน อนทรรกษ. (2554). ยทธศาสตรการบรหารจดการเวลาเรยนใหครบตามทก าหนดในหลกฐาน ของสถานศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต . ดษฎนพนธ ปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, นครปฐม. สมคด สรอยน า. (2547). การพฒนาตวแบบองคการแหงการเรยนรในโรงเรยนมธยมศกษา . วทยานพนธศกษาศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน, ขอนแกน.

102

บรรณานกรม (ตอ)

สมจตร อดม. (2558). แนวคด ทฤษฎ และวธปฏบตการพฒนาองคการทางการศกษา . (พมพครงท 6). สงขลา: คณะศกษาศาสตร สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลย ทกษณ . สาธต วงศอนนตนนท. (2557). บทความทางวชาการเรอง การปฏรปการศกษาไทย : อดต ปจจบน

อนาคต. กรงเทพมหานคร: ส านกวชาการ ส านกงานเลขาธการวฒสภา. สาโรจน แกวอรณ. (2553, มกราคม-มถนายน). รปแบบการบรหารจดการสถานศกษาขนพนฐาน สความเปนองคกรแหงการเรยนรในสถานศกษา สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษา ขนพนฐาน . วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเซย, 4(1), 117- 130. สาลน อดมผล. (2560, มกราคม-มถนายน). การพฒนาหลกสตรบรณาการอาชพเพอสงเสรมทกษะ การแกปญหา . วารสารศลปากรศกษาศาสตรวจย, 9(1), 116-128. ส านกการประชาสมพนธตางประเทศ กรมประชาสมพนธ. (2555). ประเทศไทยกบอาเซยน. กรงเทพมหานคร : กรมประชาสมพนธ ส านกนายกรฐมนตร. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต ส านกนายกรฐมนตร. (2545). แผนการศกษาแหงชาต (พ.ศ. 2545-2559). กรงเทพมหานคร: พรกหวานกราฟฟก. ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ. (2557). แผนพฒนาการศกษาของกระทรวงศกษาธการฉบบท สบเอด (พ.ศ. 2555-2559). กรงเทพมหานคร: กระทรวงศกษาธการ. ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ . (2551). รายงานการวจย เรอง วธวทยาการ ประเมนความส าเรจของการศกษาเพอเสรมสรางสงคมแหงการเรยนร . กรงเทพมหานคร: เพลนสตดโอ . ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ . (2552). รายงานการสมมนา เรอง การ พฒนาการศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต . กรงเทพมหานคร: พมพดการพมพ . ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ . (2560). แผนการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2560-2579. กรงเทพมหานคร: พรกหวานกราฟฟค. ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ. (2554). แผนปฏบตราชการ การ พฒนาการศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ประจ าปงบประมาณ 2554 ของกระทรวงศกษาธการ. กรงเทพมหานคร: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหง ประเทศไทย. ส านกพฒนาครและบคลากรการศกษาขนพนฐาน ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ. (2560). คมอประกอบการอบรมการขบเคลอนกระบวนการ PLC (Professional Learning Community) “ชมชนการเรยนรทางวชาชพ” สสถานศกษา ระดบส านกงานเขตพนทการศกษา. กรงเทพมหานคร: ส านกพฒนาครและบคลากร การศกษาขนพนฐาน .

103

บรรณานกรม (ตอ) ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา. (2557). แนะน า ASEAN Curriculum Sourcebook. กรงเทพมหานคร: ส านกงานพระพทธศาสนาแหงชาต. สชาดา บวรกตวงศและคณะ. (2545). รายงานผลการวจยผลกระทบของการสอบคดเลอกบคคลเขา ศกษาในสถาบนอดมศกษาระบบใหมทมตอผเกยวของ . กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณ มหาวทยาลย . สนนท นลพวง. (2559, มกราคม–เมษายน). แนวทางการบรหารการศกษาเพอพฒนาโรงเรยนส องคการแหงการเรยนรในมมมองของคร ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 8. วารสารสมาคมนกวจย, 21(1), 122-134. สพรรณ อาวรณ และแกวเวยง น านาผล. (2557, กรกฎาคม-ธนวาคม). การพฒนาครในการจดการ เรยนรดานการคดวเคราะห โรงเรยนผาน าทพยวทยา ส านกงานเขตพนทการศกษามธยม ศกษา เขต 27. วารสารบณฑตวทยาลย พชญทรรศน, 9(2), 71-80. สพกตร พบลย. (2557). บรหารจดการหลกสตรอยางมประสทธภาพ. เอกสารประกอบโครงการ ประชมสมมนา ผอ านวยการโรงเรยนมธยมศกษา 4 ภมภาค (ภาคใต) รนท 1 วนท 9-11 เมษายน 2557. สราษฎรธาน: โรงแรมไดมอนพลาซา. สรพงศ เออศรพรฤทธ. (2547). การพฒนาตวบงชรวมความเปนองคการแหงการเรยนรของ สถานศกษาขนพนฐาน ในจงหวดภาคใต . ดษฎนพนธการศกษาดษฎบณฑต สาขาวชา การบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, กรงเทพมหานคร. สระ บรรจงจตร. (2551, มกราคม-มนาคม). Active Learning: ดาบสองคม.วารสารโรงเรยนนายเรอ, 8(1), 34-42. สรตน ดวงชาทม. (2549) ). การพฒนาความเปนองคการแหงการเรยนร: กรณส านกงานเขตพนท มหาสารคาม เขต 2. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน , ขอนแกน. สวพกตร เวศมวบลย. (2551) ). การพฒนารปแบบการบรหารองคการแหงการเรยนรของวทยาลย พยาบาล สงกดกระทรวงกลาโหม .ดษฎนพนธปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหาร การศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสยาม, กรงเทพมหานคร. สวธดา จรงเกยรตกล. (2557). การศกษาและการเรยนรตลอดชวต. กรงเทพมหานคร: โรงพมพแหง จฬาลงกรณมหาวทยาลย . เสรมศกด วศาลาภรณและคณะ. (2552). รายงานวจยเรองสภาพการจดการศกษาในจงหวดชายแดน ภาคใต. (พมพครงท 3). กรงเทพมหานคร: ว.ท.ซ. คอมมวเคชน. หทยกาญจน ส ารวลหนต. (2549). การพฒนารปแบบการเรยนรแบบบรณาการโดยใชแหลงเรยนร เรองถลกบาตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนสงคมศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, นครปฐม.

104

บรรณานกรม (ตอ) อภรฐ บญศร. (2559, มกราคม–มถนายน). วถชวตของครอบครวกบผลกระทบจากเหตการณความ

ไมสงบชายแดนใต : กรณศกษาเขตพนทพฒนาพเศษเฉพาะกจชายแดนใตจงหวดสงขลา ตงแต พ.ศ.2547-พ.ศ.2557. วารสารมนษยศาสตรสงคมศาสตร มหาวทยาลยทกษณ, 11(1), 238-253. อญชสา ไกรสรนภาเนตร. (2545). การพฒนาบคลากรตามความตองการของขาราชการ มหาวทยาลยศลปากร . วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหาร การศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, นครปฐม. อมพร ปญญา. (2553). การพฒนารปแบบองคกรแหงการเรยนรของส านกงานเขตพนทการศกษา . ดษฎนพนธปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการพฒนาทรพยากรมนษย บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยรามค าแหง, กรงเทพมหานคร. อสาห เจยมจนทร. (2549). องคการแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษา สงกดส านกงานเขตพนท การศกษาชลบร เขต 1. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหาร

การศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา, ชลบร. Bartell, S. M. (2001). Training's new role in learning organizations. Innovations in Education and Teaching International, 38(4), 354-363. Cronbach, L. J. (1990). Essentials of Psychological Testing (5th ed.). New York : Harper Collins Publishers. Erdem, M., & Ucar, I. H. (2013). Learning Organization Perceptions in Elementary Education in Terms of Teachers and the Effect of Learning Organization on Organizational Commitment. Educational Sciences: Theory and Practice, 13(3), 1527-1534. Garvin, D. A. (1993). Building a learning organization. Boston : Harvard Business. Hoy, W.K, & Miskel, C.G. (2001). Education administration. (6th ed). New York: McGraw-Hill. Kaiser, S.M. (2000). Mapping the Learning Organization : Exploring a model of Organizational Learning. Ph.D. Dissertation, Louisiana State University, U.S.A. Khasawneh, S. (2011). Learning organization disciplines in higher education institutions: An approach to human resource development in Jordan. Innovative Higher Education, 36(4), 273-285. Kontoghiorghes, C., Awbre, S. M., & Feurig, P. L. (2005). Examining the relationship between learning organization characteristics and change adaptation, innovation, and organizational performance. Human resource development quarterly, 16(2), 185-212.

105

บรรณานกรม (ตอ) Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining Sample size for Research Activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607-610. Marquardt, M. J., & Reynolds, A. (1994). The Global Learning Organization. Burr Ridge, III : Richard D. Irwin, Inc., Reich, A. (2002). Learning Organisations and Child protection Agencies: post-Fordist techniques?. Studies in Continuing Education, 24(2), 219-232. Senge, Peter M. (2006). The Fifth Discipline : The Art & Practice of The Learning Organization. New York : Currency Doubleday. Shieh, Chich-Jen; Wang, I-Ming; Wang, Fu-Jin. (2009). The relationships among cross-cultural management, learning organization, and organizational performance in multinationals. Social Behavior and Personality: an international journal, 37(1), 15-30.

106

ภาคผนวก

107

ภาคผนวก ก การสรางและวเคราะหเครองมอการวจย

หนงสอเชญผเชยวชาญ รายนามผเชยวชาญ คาดชนความสอดคลองรายขอในแตละรายดาน ความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน

108

109

ผเชยวชาญและการวเคราะหเครองมอ

รายชอผเชยวชาญตรวจสอบความเทยงตรงของเครองมอวจย

1. รองศาสตราจารยสเทพ สนตวรานนท อาจารยประจ า สาขาวชาการประเมนผล และวจย คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ สงขลา 2. รองศาสตราจารย ดร.นรนดร จลทรพย รองผอ านวยการหลกสตรศกษาศาสตรดษฎ

บณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยหาดใหญ อดตรองคณบดฝายวจยและประกนคณภาพ คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ สงขลา

3. วาทรอยตรโกศล สวรรณมณ ผอ านวยการ ช านาญการพเศษ โรงเรยนมหาวชราวธ จงหวดสงขลา

4. นายวฒนา ถนอมศกด ผอ านวยการเชยวชาญ โรงเรยนนวมนทราชทศทกษณ สงขลา

5. ดร.ปนดดา หสปราบ ศกษานเทศกส านกงานศกษาธการจงหวด สงขลา

110

คาดชนความสอดคลองรายขอในแตละรายดานความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน

ขอ ผลการตรวจสอบของผเชยวชาญ

ผลรวมของคะแนน

คา IOC คนท 1

คนท 2

คนท 3

คนท 4

คนท 5

1. ดานการพฒนาตนเอง 1 1 1 1 1 1 5 1.0 2 1 1 1 1 1 5 1.0 3 1 1 1 1 1 5 1.0 4 1 1 1 0 0 3 0.6 5 1 1 1 -1 1 3 0.6 6 1 1 1 1 0 4 0.8 7 1 0 1 1 1 4 0.8 8 1 0 1 1 1 4 0.8 9 1 1 1 1 1 5 1.0 10 1 1 1 1 1 5 1.0 11 1 1 1 1 1 5 1.0 12 1 1 1 0 0 3 0.6 13 1 1 1 0 0 3 0.6 14 1 1 0 0 1 3 0.6

2. ดานรปแบบการคด 1 1 1 1 1 1 5 1.0 2 1 1 1 1 1 5 1.0 3 1 1 1 1 1 5 1.0 4 1 1 1 1 1 5 1.0 5 1 1 0 1 1 4 0.8 6 1 1 1 1 0 4 0.8 7 1 1 1 1 1 5 1.0 8 1 1 0 1 0 3 0.6 9 1 1 0 1 1 4 0.8 10 1 1 1 1 0 4 0.8 11 1 1 1 1 1 5 1.0

111

ขอ ผลการตรวจสอบของผเชยวชาญ

ผลรวมของคะแนน คา IOC คนท 1

คนท 2

คนท 3

คนท 4

คนท 5

3. ดานการสรางวสยทศนรวมกน 1 1 1 1 1 1 5 1.0 2 1 1 1 1 1 5 1.0 3 1 1 1 1 1 5 1.0 4 1 1 1 1 1 5 1.0 5 1 1 0 1 1 4 0.8 6 1 1 0 1 1 4 0.8 7 1 1 1 1 1 5 1.0 8 1 1 1 1 1 5 1.0 9 1 1 1 1 1 5 1.0 10 1 1 1 1 1 5 1.0 11 1 1 1 1 1 5 1.0

4. ดานการเรยนรเปนทม 1 1 1 1 1 1 5 1.0 2 1 1 1 1 1 5 1.0 3 1 1 1 1 1 5 1.0 4 1 1 1 1 1 5 1.0 5 1 1 0 1 0 3 0.6 6 1 1 0 1 1 4 0.8 7 1 1 1 1 1 5 1.0 8 1 1 1 1 0 4 0.8 9 1 1 0 1 1 4 0.8 10 1 1 1 1 1 5 1.0 11 1 1 1 1 1 5 1.0 12 1 1 1 1 1 5 1.0 13 1 1 1 1 1 5 1.0

112

ขอ ผลการตรวจสอบของผเชยวชาญ

ผลรวมของคะแนน คา IOC คนท 1

คนท 2

คนท 3

คนท 4

คนท 5

5. ดานการคดเชงระบบ 1 1 1 1 1 1 5 1.0 2 1 1 1 0 0 3 0.6 3 1 1 1 0 0 3 0.6 4 1 1 1 0 0 3 0.6 5 1 1 1 0 0 3 0.6 6 1 1 1 0 0 3 0.6 7 1 1 1 1 1 5 1.0 8 1 1 1 1 1 5 1.0 9 1 1 1 -1 1 3 0.6 10 1 1 1 1 0 4 0.8 11 1 1 1 -1 1 3 0.6

6. ดานการใชเทคโนโลย 1 1 1 1 1 1 5 1.0 2 1 1 0 1 1 4 0.8 3 -1 1 1 1 1 3 0.6 4 1 1 1 1 1 5 1.0 5 1 1 1 1 1 5 1.0 6 1 1 1 1 1 5 1.0 7 1 1 1 1 1 5 1.0 8 1 1 1 1 1 5 1.0 9 1 1 1 0 1 4 0.8 10 1 1 1 1 1 5 1.0 11 1 1 1 -1 1 3 0.6

113

ภาคผนวก ข การหาคณภาพเครองมอการวจยสภาพความเปนองคกรแหงการเรยนร

รายชอโรงเรยนทดลองใชเครองมอการวจย หนงสอขอความรวมมอทดลองใชเครองมอการวจย

คาอ านาจจ าแนกรายขอ แตละรายดาน และคาความเชอมน รายดานของเครองมอการวจย

114

รายชอโรงเรยนทดลองใชเครองมอการวจย

1. โรงเรยนเบญจมราชทศ จงหวดปตตาน 2. โรงเรยนเดชะปตตนยานกล จงหวดปตตาน 3. โรงเรยนคณะราษฏรบ ารง จงหวดยะลา 4. โรงเรยนนราธวาส จงหวดนราธวาส 5. โรงเรยนนราสขาลย จงหวดนราธวาส 6. โรงเรยนสไหงโกลก จงหวดนราธวาส 7. โรงเรยนก าแพงวทยา จงหวดสตล 8. โรงเรยนสตลวทยา จงหวดสตล 9. โรงเรยนพมานพทยาสรรค จงหวดสตล 10. โรงเรยนนาทววทยาคม จงหวดสงขลา

115

116

คาอ านาจจ าแนกรายขอ (r) และคาความเชอมน ( ) รายดาน สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน

ขอ คาอ านาจจ าแนกรายขอ (r) ขอ คาอ านาจจ าแนกรายขอ (r)

ดานการพฒนาตนเอง ดานการสรางวสยทศนรวมกน 1 50 1 .63 2 .50 2 .68 3 .54 3 .62 4 .62 4 .84 5 .56 5 .81 6 .34 6 .80 7 .27 7 .76 8 .67 8 .77 9 .65 9 .77

10 .50 10 .75 11 .59 11 .83 12 .48 13 .58 14 .49

= .87 = .94 ดานรปแบบการคด ดานการเรยนรเปนทม

1 .43 1 .59 2 .52 2 .70 3 .63 3 .74 4 .62 4 .79 5 .62 5 .72 6 .58 6 .78 7 .53 7 .74 8 .50 8 .45 9 .54 9 .60

10 .52 10 .69 11 .53 11 .43

12 .68 13 .73

= .86 = .92

117

ขอ คาอ านาจจ าแนกรายขอ (r) ขอ คาอ านาจจ าแนกรายขอ (r) ดานการคดเชงระบบ ดานการใชเทคโนโลย

1 .79 1 .81 2 .59 2 .81 3 .67 3 .57 4 .68 4 .67 5 .74 5 .69 6 .59 6 .66 7 .69 7 .79 8 .58 8 .80 9 .63 9 .85

10 .72 10 .85 11 .74 11 .87 = .92 = .95

118

ภาคผนวก ค แบบสอบถามเพอการวจย

สภาพและปญหาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน

119

แบบสอบถามเพอการวจย

เรอง สภาพ ปญหา และแนวทางการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนร ของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจ

จงหวดชายแดนภาคใต แบบสอบถามฉบบนเปนภมปญญาของ นางนาถนาร ชนะผล และรองศาสตรจารย ดร.ประชม รอดประเสรฐ การลอกเลยนและละเมดลขสทธเปนความผดทางกฎหมายและจรยธรรมการวจย

………………………………………………………………………………………………………………………………………….

ค าชแจง แบบสอบถามชดนจ าแนกเปน 2 ตอน ดงน ตอนท 1 เปนขอมลเกยวกบคณลกษณะของผตอบแบบสอบถามเพอวเคราะหเปนขอมลพนฐานการวจยเรองน ขอความกรณาจากผตอบแบบสอบถามโปรดกากบาท ( ) ลงในชอง หรอเตมขอความลงในชองวาง………………..ซงเปนคณลกษณะทเปนจรงของทาน ดงน 1. เพศ ชาย หญง 2. วฒการศกษา ปรญญาตร สงกวาปรญญาตร 3. ต าแหนงทางวชาการ ครทมวทยฐานะ ครทไมมวทยฐานะ 4. ประสบการณการปฏบตงาน ……………....ป (นบแตวนเรมบรรจการปฏบตงานในโรงเรยนแหงนจนถงปจจบน) ตอนท 2 ค าชแจงการท าแบบสอบถาม แบบสอบถามฉบบน ม 6 ดาน แตละดานจะมค าถาม 2 สวน ดงน สวนท 1 เปนแบบสอบถามมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ( Rating Scale Questionnaire) ใหทานท าเครองหมาย √ ลงในชองทตรงกบสภาพความเปนจรงตามความคดเหนของทาน โดยมเกณฑการใหคาความเปนจรงดงน 5 หมายถง มสภาพตามความเปนจรงมากทสด 4 หมายถง มสภาพตามความเปนจรงมาก 3 หมายถง มสภาพตามความเปนจรงปานกลาง 2 หมายถง มสภาพตามความเปนจรงนอย 1 หมายถง มสภาพตามความเปนจรงนอยทสดหรอไมเปนจรง

120

สวนท 2 เปนแบบสอบถามแบบเลอกตอบ (Force – Choice Checklists) สบเนองจากสภาพความเปน องคกรแหงการเรยนรในแตละดาน โดยผวจยไดระบประเดนใหพจารณาเลอกตอบจาก 4-5 ประเดน (ใหเลอกตอบเพยงประเดนเดยว) ซงประเดนทก าหนดใหดงกลาวผวจยเชอวานาจะเปนปญหาหรออปสรรคตอความเปนองคกรแหงการเรยนรของครผสอนในแตละดาน กรณททานไมเหนดวยกบประเดนทระบ ทานจงระบประเดนเพมเตมลงในขอ 5 ปญหา (อน ๆ) โปรดระบ…...หรอขอ 6 ปญหา (อน ๆ) โปรดระบ………... ของความเปนองคกรแหงการเรยนรในแตละดาน

ดานท 1 การพฒนาตนเอง (Personal Mastery) สวนท 1 สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตดานการพฒนาตนเอง (Personal Mastery)

ขอ สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน สภาพตามความเปนจรง

ดานการพฒนาตนเอง 1 2 3 4 5

1 ครในโรงเรยนแหงนศกษาคนควาองคความรใหม ๆ เพอการจดการเรยนการสอนในรายวชาทตนรบผดชอบ

2 โรงเรยนจดหาสอและเทคโนโลยเพอใหครไดเรยนร และฝกทกษะในการปฏบตงาน

3 โรงเรยนหมนเวยนจดสงครเขารบการฝกอบรมเพอพฒนาตนเองในสาขาวชาทสอนอยางนอยปการศกษาละครง

4 นกเรยนมศกยภาพทสามารถเรยนรเพมเตมดวยตนเอง ในทกรายวชาทเรยน

5 ครมศกยภาพเขาใจและรลกในรายวชาทตนสอน 6 นกเรยนสวนใหญมความขยนหมนเพยรและมงมน

ในการเรยน

7 ครทกคนมงมนพฒนาตนเองและรบผดชอบในรายวชา ทตนสอน

8 หองสมดโรงเรยนมเอกสาร ต าราและสอการเรยนร ทพรอมใหการบรการ คร นกเรยนและชมชน

9 โรงเรยนมศกยภาพทสามารถเปนศนยกลางและแหลงการเรยนรของชมชน

10 ครในโรงเรยนแหงนมจตสาธารณะ ปฏบตงาน โดยค านงถงประโยชนสวนรวม

11 นกเรยนในโรงเรยนแหงนมระเบยบวนย และมจตสาธารณะ

121

ขอ สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน สภาพตามความเปนจรง

ดานการพฒนาตนเอง 1 2 3 4 5

12 นกเรยนในโรงเรยนแหงนศกษาเลาเรยนเพอเปาหมาย ของชวตทดในอนาคต

13 โรงเรยนมงมนพฒนานกเรยนใหเรยนร โลกของความเปนจรงและพงตนเองไดอยางมคณคา

14 โรงเรยนแหงนเปนแบบอยางและเปนแหลงสาธตการเรยนร ใหกบโรงเรยนอน ๆ

สวนท 2 ปญหาหรออปสรรคตอความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตดานการพฒนาตนเอง (Personal Mastery) จากสภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรดานการพฒนาตนเอง ( Personal Mastery) ของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตดงกลาวขางตน ทานคดวายงคงมปญหาหรอประเดนส าคญอะไรทเปนอปสรรคตอความเปนองคกรแหงการเรยนร ทพบในโรงเรยนของทาน โดยโปรดกากบาท ( ) ลงในชอง หนาขอความทเปนปญหาอปสรรคในประเดนใดประเดนหนงเพยงประเดนเดยว จาก 4 ประเดนทก าหนดให หากทานมประเดนอน โปรดระบในขอ 5 ปญหาอน ๆ (โปรดระบ)………………….…… 1. ความจ ากดของแหลงการเรยนรทมคณภาพเพอการพฒนาคร 2. การขาดความรวมมอจากผปกครองและชมชน 3. ความกระตอรอรนในการแสวงหาความรและการพฒนาตนเองของคร 4. ความใสใจและตระหนกรในการพฒนาครของผบรหารโรงเรยน 5. ปญหาอน ๆ (โปรดระบ) 5.1 …………………………………………………………………………………………… 5.2 ……………………………………………………………………………………………

122

ดานท 2 รปแบบการคด (Mental Models) สวนท 1 สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตดานรปแบบการคด (Mental Models)

ขอ สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน สภาพตามความเปนจรง

ดานรปแบบการคด 1 2 3 4 5

1 ผบรหารโรงเรยนแหงนเปดใจกวางรบฟงและยอมรบ ความคดเหนของเพอนครและผรวมงาน

2 ผบรหารโรงเรยนแหงนพนจพจารณาทกแงมมกอนตดสนใจด าเนนการกจกรรมการบรหารงานโรงเรยน

3 ผบรหารโรงเรยนแหงนน าเสนอมมมองใหม ๆ เพอการบรหารงานโรงเรยน

4 ครของโรงเรยนแหงนแสวงหาแนวคดและวธใหม เพอจดการเรยนการสอน

5 ครของโรงเรยนแหงนรบฟงความคดเหนของเพอนคร เพอความรวมมอในการปฏบตงาน

6 ครของโรงเรยนแหงนมความตนตวในการปฏบตหนาท ของตน

7 นกเรยนของโรงเรยนแหงนมใจรกเรยนเพออนาคตทด ของตน

8 ครของโรงเรยนแหงนจดบรรยากาศการเรยน ทเนนปฏสมพนธการเรยนรระหวางครกบนกเรยน

9 ครของโรงเรยนแหงนน าเสนอเนอหาการเรยนการสอน ทกระตนความคดและความเปนเหตเปนผลใหกบนกเรยน ในหองเรยน

10 นกเรยนสวนใหญสามารถโตตอบและแลกเปลยนเรยนรเนอหาการเรยนกบเพอนนกเรยนและครผสอน

11 ชมชนมสวนรวมเสนอแนวคดและแนวทางในการพฒนาโรงเรยน

สวนท 2 ปญหาหรออปสรรคตอความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตดานรปแบบการคด (Mental Models) จากสภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรดานรปแบบการคด ( Mental Models) ของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตดงกลาวขางตน ทานคดวายงคงมปญหาหรอประเดนส าคญอะไรทเปนอปสรรคตอความเปนองคกรแหงการเรยนร ทพบในโรงเรยนของทาน โดยโปรดกากบาท () ลงในชอง หนาขอความทเปนปญหาอปสรรค

123

ในประเดนใดประเดนหนงเพยงประเดนเดยว จาก 5 ประเดนทก าหนดให หากทานมประเดนอน โปรดระบในขอ 6 ปญหาอน ๆ (โปรดระบ)………………….…… 1. ผบรหารเนนการบรหารโรงเรยนตามระบบราชการ 2. ครเนนการสอนเนอหามากกวาการสอนทเนนการคดวเคราะห 3. นกเรยนสวนใหญเรยนรโดยการทองจ า 4. ครสวนใหญปฏเสธการพฒนาตนเองและการเปลยนแปลงรปแบบการสอน 5. ชมชนมสวนรวมเสนอแนวทางเพอการบรหารโรงเรยน 6. ปญหาอน ๆ (โปรดระบ) 6.1 …………………………………………………………………………………………… 6.2 ……………………………………………………………………………………………

ดานท 3 การสรางวสยทศนรวมกน (Building Shared Vision) สวนท 1 สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตดานการสรางวสยทศนรวมกน (Building Shared Vision)

ขอ สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน สภาพตามความเปนจรง

ดานการสรางวสยทศนรวมกน 1 2 3 4 5

1 ครและชมชนมสวนรวมในการใหขอมลเพอการก าหนดวสยทศนของโรงเรยน

2 วสยทศนของโรงเรยนเปนทเขาใจไดของบคลากร ในโรงเรยนและชมชนทตงของโรงเรยน

3 ผบรหารโรงเรยนใหความส าคญกบความคดเหนของคร และชมชนในการก าหนดวสยทศนของโรงเรยน

4 ผบรหารโรงเรยนสามารถถายทอดและเผยแพรวสยทศนของโรงเรยนใหเปนทรบรของชมชนและเปนทเขาใจของคร

5 วสยทศนของโรงเรยนมความชดเจน มความเปนเหตเปนผลทสามารถน าไปสการปฏบตไดจรง

6 แผนพฒนา แผนปฏบตงานและแผนกลยทธทโรงเรยน จดท าขนสอดคลองกบวสยทศนของโรงเรยนทก าหนดไว

7 วสยทศนของโรงเรยนสามารถก าหนดเปนพนธกจสวนงานของโรงเรยนไดอยางชดเจน เปนทเขาใจได

8 วสยทศนของโรงเรยนแหงนพจารณาไดวาเปนศนยรวม แหงความคดทโรงเรยน นกเรยน บคลากรในโรงเรยน และชมชนมความเขาใจรวมกนตอพนธกจของโรงเรยน

124

ขอ สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน สภาพตามความเปนจรง

ดานการสรางวสยทศนรวมกน 1 2 3 4 5

9 วสยทศนของโรงเรยนเปนปจจยส าคญทกอใหเกด ความรวมมอรวมใจระหวางโรงเรยนกบชมชน

10 วสยทศนของโรงเรยนแหงนเปนรากฐานส าคญในการพฒนาโรงเรยนไดอยางตอเนอง

11 วสยทศนของโรงเรยนก าหนดขนจากผลการวเคราะหขอมลทถกตองและเปนจรง

สวนท 2 ปญหาหรออปสรรคตอความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตดานการสรางวสยทศนรวมกน (Building Shared Vision) จากสภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรดานการสรางวสยทศนรวมกน ( Building Shared Vision) ของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตดงกลาวขางตน ทานคดวายงคงมปญหาหรอประเดนส าคญอะไรทเปนอปสรรคตอความเปนองคกรแหงการเรยนรทพบในโรงเรยนของทาน โดยโปรดกากบาท () ลงในชอง หนาขอความ ทเปนปญหาอปสรรคในประเดนใดประเดนหนงเพยงประเดนเดยวจาก 4 ประเดนทก าหนดให หากทานมประเดนอน โปรดระบในขอ 5 ปญหาอน ๆ (โปรดระบ)………………….…… 1. ครสวนใหญไมมสวนรวมและไมเขาใจวสยทศนของโรงเรยน 2. วสยทศนของโรงเรยนมไดเกดจากขอมลทเปนจรง 3. วสยทศนและแผนปฏบตการของโรงเรยนไมสอดคลองกน 4. วสยทศนของโรงเรยนไมสอดคลองกบพนธกจของโรงเรยน 5. ปญหาอน ๆ (โปรดระบ) 5.1 …………………………………………………………………………………………… 5.2 ……………………………………………………………………………………………

ดานท 4 การเรยนรเปนทม (Team Learning) สวนท 1 สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตดานการเรยนรเปนทม (Team Learning)

125

ขอ สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน สภาพตามความเปนจรง

ดานการเรยนรเปนทม 1 2 3 4 5

1 ผบรหารโรงเรยนจดประชมครเพอประเมนผลการบรหารโรงเรยนกอนปดภาคเรยนทกภาคเรยน

2 ผบรหารโรงเรยนจดประชมและสมมนาคร เพอเตรยมความพรอมกอนเปดภาคเรยนทกภาคเรยน

3 หวหนากลมสาระการเรยนรจดประชมครเพอประเมนผลและเตรยมความพรอมระหวางปดภาคเรยนทกภาคเรยน

4 ครทกกลมสาระการเรยนรมการประชมหารอ เพอการปฏบตงานรวมกนทกภาคเรยน

5 ครทกกลมสาระการเรยนรด าเนนการนเทศภายใน ระหวางกนเพอปรบปรงการเรยนการสอนใหมประสทธภาพ

6 ครทกคนปฏบตงานและเรยนรผลการท างานรวมกน ดวยความเคารพ เชอถอและมความสามคค

7 ครทกคนตระหนกในบทบาทหนาทของตน ดวยความรบผดชอบและมระเบยบวนยในทมงาน

8 ผบรหารโรงเรยนทกระดบเสรมสรางขวญและก าลงใจใหครอยางเสมอภาค ดวยความยตธรรมและมเหตมผลทชดเจนเชอถอได

9 หวหนากลมสาระการเรยนรมอบหมายภาระงานแกคร อยางเปนธรรมตามความถนดและความรความสามารถ ของคร

10 ผบรหารทกระดบจดท าปฏทนการปฏบตงานทชดเจน และแจงใหครไดรบทราบเปนลายลกษณอกษร ตลอดภาคเรยนและปการศกษา

11 ผบรหารโรงเรยนใหความส าคญกบการท างานเปนทม ในทกพนธกจของโรงเรยน

12 ครในแตละกลมสาระการเรยนรมการแลกเปลยนเรยนรระหวางกนอยางตอเนองสม าเสมอ

13 ผบรหารโรงเรยนและครรวมมอรวมใจกนปฏบตงาน เพอผลประโยชนของนกเรยนและเพอความเจรญพฒนา ของโรงเรยน

สวนท 2 ปญหาหรออปสรรคตอความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตดานการเรยนรเปนทม (Team Learning)

126

จากสภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรดานการเรยนรเปนทม ( Team Learning) ของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตดงกลาวขางตน ทานคดวายงคงมปญหาหรอประเดนส าคญอะไรทเปนอปสรรคตอความเปนองคกรแหงการเรยนรทพบในโรงเรยนของทาน โดยโปรดกากบาท () ลงในชอง หนาขอความทเปนปญหาอปสรรคในประเดนใดประเดนหนงเพยงประเดนเดยว จาก 4 ประเดนทก าหนดให หากทานมประเดนอน โปรดระบในขอ 5 ปญหาอน ๆ (โปรดระบ)………………….…… 1. ครสวนใหญยดอตตาของตนเปนส าคญ 2. ผบรหารโรงเรยนทกระดบไมตระหนกถงการท างานเปนทม 3. ครขาดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน 4. ทมงานไดรบการพจารณาเสรมสรางขวญจากผบงคบบญชาอยางไมเปนธรรม 5. ปญหาอน ๆ (โปรดระบ) 5.1 …………………………………………………………………………………………… 5.2 ……………………………………………………………………………………………

ดานท 5 การคดเชงระบบ (Systems Thinking) สวนท 1 สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตดานการคดเชงระบบ (Systems Thinking)

ขอ สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน สภาพตามความเปนจรง

ดานการคดเชงระบบ 1 2 3 4 5

1 โรงเรยนแหงนมศกยภาพในการจดการศกษาทสามารถ ท าใหนกเรยนมความสามารถในการคดวเคราะห

2 กระบวนการบรหารงานในโรงเรยนแหงนเปนแบบอยาง แกชมชนในการพฒนาตนเอง

3 โรงเรยนแหงนไดรบการยอมรบศรทธาและถอไดวา เปนศนยกลางของชมชน

4 ศกยภาพของโรงเรยน บคลากรครและความรความสามารถของนกเรยนมสวนท าใหเกดการพฒนาชมชนทมคณภาพ

5 โรงเรยนแหงนสามารถผลตผเรยนทมลกษณะเปนผมเหต มผล เขาใจตนเอง เขาใจผอนและเปนคนดของสงคม หรอชมชน

6 นกเรยนและผส าเรจการศกษาจากโรงเรยนแหงนสวนใหญ เปนผปฏบตด ปฏบตชอบและเปนผทมคณคาในสงคม และชมชน

127

ขอ สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน สภาพตามความเปนจรง

ดานการคดเชงระบบ 1 2 3 4 5

7 ครของโรงเรยนแหงนสามารถสอนเนอหาเชงคดวเคราะหเพอการใชประโยชนในชวตประจ าวน

8

นกเรยนของโรงเรยนแหงนนอกจากสามารถเรยนรเนอหารายวชาแลวยงสามารถคดวเคราะหในการน าเนอหารายวชาประยกตใชเพอการด ารงชวต และบรณาการเรยนร ในรายวชาอนทเกยวของ

9 โรงเรยนจดใหมการประชมสมมนาครเพอพฒนา การจดการเรยนการสอนในระหวางการปดภาคเรยน ทกภาคเรยน

10 แนวทางการบรหารโรงเรยนในทกพนธกจของผบรหาร ครและชมชน มความสอดคลองกน

11 โรงเรยนแหงนเปนศนยกลางเชงความคด ใหกบการปฏบตตนและการปฏบตงานของชมชน

สวนท 2 ปญหาหรออปสรรคตอความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตดานการคดเชงระบบ (Systems Thinking) จากสภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรดานการคดเชงระบบ ( Systems Thinking) ของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตดงกลาวขางตน ทานคดวายงคงมปญหาหรอประเดนส าคญอะไรทเปนอปสรรคตอความเปนองคกรแหงการเรยนร ทพบในโรงเรยนของทาน โดยโปรดกากบาท () ลงในชอง หนาขอความทเปนปญหาหรออปสรรค ในประเดนใดประเดนหนงเพยงประเดนเดยว จาก 4 ประเดนทก าหนดให หากทานมประเดนอน โปรดระบในขอ 5 ปญหาอน ๆ (โปรดระบ)………………….…… 1. พนธกจของโรงเรยนยงตางคนตางท าโดยไมคดรวมกน 2. ครไมใชการสอนแบบบรณาการ 3. ครสอนตามต ารา 4. ปญหาอน ๆ (โปรดระบ) 4.1 …………………………………………………………………………………………… 4.2 ……………………………………………………………………………………………

128

ดานท 6 การใชเทคโนโลย (Use of Technology) สวนท 1 สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตดานการใชเทคโนโลย (Use of Technology)

ขอ สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน สภาพตามความเปนจรง

ดานการใชเทคโนโลย 1 2 3 4 5

1 โรงเรยนแหงนมศนยบรการเทคโนโลยและอปกรณการเรยนการสอนส าหรบครและนกเรยน

2 เทคโนโลยและอปกรณการเรยนการสอน อยในสภาพพรอมใชและมเพยงพอ

3 โรงเรยนแหงนมเครอขายการเรยนรรวมกบโรงเรยนอน ๆ

4 ครผสอนทกคนมความรความสามารถและมทกษะ ในการใชเทคโนโลยสอการเรยนการสอนทจ าเปน

5 นกเรยนมความรความสามารถในการใชสอเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน

6 หองสมดโรงเรยนมเอกสารและต าราทจ าเปนแกการคนควาของครและนกเรยน

7 ผบรหารโรงเรยนด าเนนการจดหาและพฒนาสอ และเทคโนโลยการเรยนการสอนททนสมยอยางตอเนองสม าเสมอ

8 โรงเรยนแหงนมศกยภาพเปนศนยบรการสอและเทคโนโลยเพอการพฒนาและการเรยนรของชมชน

9 ศนยบรการสอและเทคโนโลยของโรงเรยน เปนแหลง เกบรวบรวมขอมลทจ าเปน เพอใชในการพฒนาชมชน

10 สอการสอน อปกรณการสอนและเทคโนโลยการสอน ไดรบการพฒนา ปรบปรงใหทนสมยและสะดวกแกการใชของครและนกเรยน

11 สอและเทคโนโลยของโรงเรยนสามารถใหการบรการ เพอเอออ านวยความสะดวกใหกบชมชน ตามความตองการจ าเปน

สวนท 2 ปญหาหรออปสรรคตอความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตดานการใชเทคโนโลย (Use of Technology) จากสภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรดานการใชเทคโนโลย ( Use of Technology) ของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตดงกลาว

129

ขางตน ทานคดวายงคงมปญหาหรอประเดนส าคญอะไรทเปนอปสรรคตอความเปนองคกรแหงการเรยนรทพบในโรงเรยนของทานโดยโปรดกากบาท ( ) ลงในชอง หนาขอความทเปนปญหาอปสรรคในประเดนใดประเดนหนงเพยงประเดนเดยว จาก 4 ประเดนทก าหนดให หากทานมประเดนอน โปรดระบในขอ 5 ปญหาอน ๆ (โปรดระบ)………………….…… 1. ครขาดทกษะในการใชสอและเทคโนโลย 2. สอ เทคโนโลยและอปกรณการสอนไมทนสมยและขาดความพรอมใช 3. ความสมบรณเหมาะสมของหองสมดโรงเรยน 4. ความใสใจของผบรหารโรงเรยนในการพฒนาปรบปรง สอ อปกรณและเทคโนโลย การเรยนการสอน 5. ปญหาอน ๆ (โปรดระบ) 5.1 …………………………………………………………………………………………… 5.2 …………………………………………………………………………………………… หมายเหต : 1. ขอความกรณาตรวจสอบวาทานไดตอบแบบสอบถามทกกระทงขอความและทกประเดนครบถวนดวยความพนจพจารณาและความเตมใจ 2. ขอขอบพระคณทกรณาใหความรวมมอกบการวจยเรองน ซงผวจยหวงวาขอมลการวจยททานเปนผตอบและผลการวจยทเกดขนคงเปนประโยชนตอการพฒนาโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต เพอใหเกดการพฒนาการศกษาในเรองความเปนองคกรแหงการเรยนร ทจะท าใหโรงเรยนมธยมศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตสามารถกาวทนการเปลยนแปลงทเกดขนอยางรวดเรว มความพรอมทจะกาวไปสศตวรรษใหมและการกาวสประชาคมอาเซยนอยางมประสทธภาพตอไป

นาถนาร ชนะผล (นางนาถนาร ชนะผล)

ผวจย

130

ภาคผนวก ง การจดเกบและวเคราะหขอมลการวจยสภาพและปญหา

ความเปนองคกรแหงการเรยนรรายดาน

ส าเนาหนงสอขอเกบขอมลการวจย จ านวนแบบสอบถามทสงและไดรบคนรายโรงเรยน

คาเฉลยประสบการณการปฏบตงานของครผใหขอมลการวจย สภาพและปญหาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน ผลการวเคราะหขอมลรายขอและรายดานสภาพความเปน องคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน

131

132

133

134

135

จ านวนแบบสอบถามการวจยทสงและไดรบคนรายโรงเรยน

จงหวด/โรงเรยน

จ านวนแบบสอบถาม

ทสง (ฉบบ)

จ านวน แบบสอบถาม

ทไดรบคน (ฉบบ)

คดเปน รอยละ

ปตตาน 1. เบญจมราชทศ 30 29 96.67 2. เดชะปตตนยานกล 30 29 96.67 ยะลา 3. คณะราษฎรบ ารง 30 20 66.67 นราธวาส 4. นราธวาส 30 27 90.00 5. นราสกขาลย 30 29 96.67 6. สไหงโกลก 30 29 96.67 สตล 7. ก าแพงวทยา 30 29 96.67 8. สตลวทยา 30 21 70.00 9. พมานพทยาสรรค 30 17 56.67 สงขลา 10. นาทววทยาคม 30 19 63.33

รวม 300 249 83.00

136

คาเฉลยประสบการณการปฏบตงานของครผใหขอมล การวจยสภาพและปญหาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน

กลมท ประสบการณ(ป) จ านวนผตอบ(คน) รวม

1 0.40 2 0.80 2 0.50 2 1.00 3 0.60 2 1.20 4 0.70 1 0.70 5 0.80 1 0.80 6 1.00 15 15.00 7 2.00 16 32.00 8 2.60 1 2.60 9 3.00 12 36.00 10 4.00 11 44.00 11 5.00 13 65.00 12 6.00 18 108.00 13 7.00 6 42.00 14 8.00 9 72.00 15 9.00 6 54.00 16 10.00 10 100.00 17 11.00 5 55.00 18 12.00 15 180.00 19 13.00 7 91.00 20 14.00 6 84.00 21 15.00 9 135.00 22 16.00 2 32.00 23 17.00 3 51.00 24 18.00 4 72.00 25 19.00 3 57.00 26 20.00 12 240.00 27 21.00 8 168.00 28 22.00 10 220.00 29 23.00 5 115.00

137

กลมท ประสบการณ (ป) จ านวนผตอบ(คน) รวม 30 24.00 3 72.00 31 25.00 7 175.00 32 26.00 6 156.00 33 27.00 1 27.00 34 28.00 3 84.00 35 30.00 4 120.00 36 31.00 4 124.00 37 32.00 1 32.00 38 33.00 2 66.00 39 34.00 1 34.00 40 35.00 1 35.00 41 36.00 1 36.00 42 37.00 1 37.00

249 3073.10

คาเฉลยประสบการณ = 249

10.3073 12 ป

138

ผลการวเคราะหขอมลรายขอและรายดาน สภาพความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน

ดานการพฒนาตนเอง

ขอ ดานการพฒนา

ตนเอง

เพศ วฒการศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 1 ครในโรงเรยน

แหงนศกษาคนควาองคความรใหม ๆเพอการจดการเรยนการสอนในรายวชาทตนรบผดชอบ

มาก

x 3.65 3.85 3.84 3.60 3.80 3.77 3.81 3.76 3.79 SD 0.75 0.76 0.74 0.82 0.76 0.78 0.78 0.74 0.77 2 โรงเรยนจดหา

สอและเทคโนโลยเพอใหครไดเรยนร และฝกทกษะในการปฏบตงาน

มาก

x 3.72 3.55 3.61 3.57 3.71 3.43 3.55 3.67 3.60 SD 0.74 0.74 0.73 0.82 0.67 0.83 0.77 0.70 0.74

139

ขอ ดานการพฒนา

ตนเอง

เพศ วฒการศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 3 โรงเรยน

หมนเวยนจดสงครเขารบการฝกอบรมเพอพฒนาตนเองในสาขาวชาทสอนอยางนอยปการศกษา ละครง

มาก

x 3.78 3.81 3.83 3.74 3.88 3.68 3.80 3.82 3.81 SD 0.83 0.87 0.84 0.92 0.80 0.94 0.91 0.79 0.86 4 นกเรยนม

ศกยภาพทสามารถเรยนรเพมเตมดวยตนเองในทกรายวชาทเรยน

ปานกลาง

x 3.49 3.46 3.48 3.43 3.53 3.37 3.44 3.51 3.47 SD 0.75 0.78 0.76 0.82 0.69 0.89 0.85 0.65 0.77 5 ครมศกยภาพ

เขาใจและรลกในรายวชาทตนสอน

มาก

x 3.95 4.01 4.05 3.77 4.03 3.93 3.98 4.01 3.99 SD 0.66 0.80 0.73 0.82 0.74 0.79 0.78 0.73 0.76

140

ขอ ดานการพฒนา

ตนเอง

เพศ วฒการศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 6 นกเรยนสวนใหญ

มความขยน หมนเพยรและมงมนในการเรยน

ปานกลาง

x 3.35 3.35 3.35 3.32 3.36 3.32 3.32 3.38 3.35 SD 0.82 0.77 0.80 0.73 0.74 0.85 0.87 0.64 0.78 7 ครทกคนมงมน

พฒนาตนเองและรบผดชอบในรายวชาทตนสอน

มาก

x 3.85 3.88 3.93 3.64 3.88 3.85 3.88 3.87 3.87 SD 0.63 0.82 0.75 0.79 0.76 0.79 0.80 0.72 0.77 8 หองสมด

โรงเรยน มเอกสาร ต าราและสอการเรยนรทพรอมใหการบรการ คร นกเรยนและชมชน

มาก

x 3.62 3.49 3.58 3.34 3.55 3.49 3.46 3.63 3.53 SD 0.87 0.79 0.81 0.83 0.80 0.85 0.83 0.79 0.82

141

ขอ ดานการพฒนา

ตนเอง

เพศ วฒการศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 9 โรงเรยนม

ศกยภาพทสามารถเปนศนยกลางและแหลงเรยนรของชมชน

มาก

x 3.81 3.77 3.79 3.75 3.79 3.76 3.77 3.79 3.78 SD 0.85 0.89 0.88 0.87 0.87 0.90 0.87 0.89 0.88 10 ครในโรงเรยน

แหงนมจตสาธารณะ ปฏบตงาน โดยค านงถงประโยชนสวนรวม

มาก

x 3.76 3.77 3.80 3.62 3.92 3.52 3.66 3.91 3.76 SD 0.81 0.87 0.84 0.88 0.82 0.85 0.85 0.83 0.85 11 นกเรยนใน

โรงเรยนแหงนมระเบยบวนย และมจตสาธารณะ

ปานกลาง

x 3.49 3.51 3.61 3.47 3.63 3.29 3.44 3.59 3.50 SD 0.95 0.75 0.82 0.82 0.80 0.81 0.84 0.78 0.82

142

ขอ ดานการพฒนา

ตนเอง

เพศ วฒการศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 12 นกเรยนใน

โรงเรยนแหงนศกษาเลาเรยนเพอเปาหมายของชวตทดในอนาคต

มาก

x 3.62 3.76 3.74 3.60 3.72 3.71 3.77 3.63 3.71 SD 0.81 0.82 0.80 0.88 0.82 0.82 0.84 0.79 0.82 13 โรงเรยนมงมน

พฒนานกเรยนใหเรยนร โลกของความเปนจรงและพงตนเองไดอยางมคณคา

มาก

x 3.86 3.91 3.95 3.70 3.90 3.89 3.90 3.88 3.90 SD 0.75 0.73 0.72 0.77 0.70 0.81 0.77 0.70 0.74 14 โรงเรยนแหงน

เปนแบบอยางและเปนแหลงสาธตการเรยนรใหกบโรงเรยนอน ๆ

มาก

x 3.72 3.72 3.74 3.62 3.73 3.69 3.72 3.72 3.72 SD 0.70 0.71 0.70 0.74 0.73 0.67 0.67 0.76 0.71 รวม มาก x 3.69 3.70 3.73 3.59 3.75 3.62 3.68 3.73 3.70 SD 0.55 0.56 0.53 0.65 0.55 0.57 0.57 0.54 0.56

143

ดานรปแบบการคด

ขอ ดานรปแบบ

การคด

เพศ วฒการศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 1 ผบรหาร

โรงเรยนแหงนเปดใจกวางรบฟงและยอมรบความคดเหนของเพอนครและผรวมงาน

ปานกลาง

x 3.51 3.38 3.42 3.42 3.34 3.55 3.54 3.25 3.42 SD 0.99 1.07 1.03 1.12 1.08 0.98 1.06 1.00 1.04 2 ผบรหาร

โรงเรยนแหงนพนจพจารณาทกแงมมกอนตดสนใจด าเนนการกจกรรมการบรหารงานโรงเรยน

มาก

x 3.65 3.51 3.60 3.42 3.51 3.64 3.59 3.51 3.56 SD 0.87 0.98 0.92 1.05 0.96 0.93 0.97 0.92 0.95 3 ผบรหาร

โรงเรยนแหงนน าเสนอมมมองใหม ๆ เพอการ บรหาร งานโรงเรยน

มาก

x 3.67 3.50 3.58 3.43 3.55 3.55 3.61 3.47 3.55 SD 0.82 1.00 0.94 0.99 0.94 0.97 1.03 0.82 0.95

144

ขอ ดานรปแบบ

การคด

เพศ วฒการศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 4 ครของโรงเรยน

แหงนแสวงหาแนวคดและวธใหมเพอจดการเรยนการสอน

มาก

x 3.82 3.73 3.81 3.58 3.79 3.72 3.76 3.76 3.76 SD 0.79 0.78 0.75 0.86 0.79 0.77 0.80 0.76 0.78 5 ครของโรงเรยน

แหงนรบฟงความคดเหนของเพอนครเพอความรวมมอในการปฏบตงาน

มาก

x 3.67 3.68 3.72 3.51 3.72 3.61 3.58 3.82 3.68 SD 0.77 0.83 0.79 0.87 0.82 0.79 0.82 0.77 0.81 6 ครของโรงเรยน

แหงนมความตนตวในการปฏบตหนาทของตน

มาก

x 3.86 3.81 3.87 3.66 3.90 3.71 3.74 3.94 3.82 SD 0.73 0.83 0.78 0.85 0.78 0.82 0.84 0.72 0.80

145

ขอ ดานรปแบบ

การคด

เพศ วฒการศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 7 นกเรยนของ

โรงเรยนแหงนมใจรกเรยนเพออนาคตทดของตน

มาก

x 3.55 3.61 3.59 3.60 3.59 3.60 3.67 3.49 3.59 SD 0.73 0.82 0.77 0.88 0.80 0.79 0.83 0.74 0.79 8 ครของโรงเรยน

แหงนจดบรรยากาศการเรยนทเนนปฏสมพนธการเรยนรระหวางครกบนกเรยน

มาก

x 3.79 3.74 3.78 3.66 3.76 3.75 3.73 3.79 3.76 SD 0.80 0.74 0.73 0.85 0.76 0.76 0.76 0.76 0.76 9 ครของโรงเรยน

แหงนน าเสนอเนอหาการเรยนการสอนทกระตนความคดและความเปนเหตเปนผลใหกบนกเรยนในหองเรยน

มาก

x 3.82 3.71 3.80 3.55 3.78 3.69 3.72 3.79 3.75 SD 0.70 0.75 0.71 0.80 0.68 0.81 0.78 0.66 0.73

146

ขอ ดานรปแบบ

การคด

เพศ วฒการศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 10 นกเรยนสวน

ใหญสามารถโตตอบและแลกเปลยนเรยนรเนอหาการเรยนกบเพอนนกเรยนและครผสอน

มาก

x 3.54 3.59 3.60 3.49 3.60 3.53 3.54 3.62 3.57 SD 0.77 0.74 0.74 0.78 0.75 0.74 0.77 0.71 0.75 11 ชมชนมสวน

รวมเสนอแนวคดและแนวทางในการพฒนาโรงเรยน

ปานกลาง

x 3.36 3.54 3.51 3.38 3.47 3.51 3.50 3.45 3.48 SD 0.87 0.78 0.83 0.74 0.81 0.82 0.80 0.82 0.81 รวม มาก x 3.66 3.62 3.66 3.52 3.64 3.62 3.64 3.63 3.63 SD 0.62 0.66 0.62 0.73 0.65 0.65 0.67 0.61 0.65

147

ดานการสรางวสยทศนรวมกน

ขอ ดานการสราง

วสยทศนรวมกน

เพศ วฒการศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 1 ครและชมชนม

สวนรวมในการใหขอมลเพอการก าหนดวสยทศนของโรงเรยน

มาก

x 3.47 3.54 3.61 3.34 3.54 3.57 3.54 3.56 3.55 SD 0.87 0.78 0.79 0.85 0.78 0.87 0.82 0.81 0.81 2 วสยทศนของ

ร.ร. เปนทเขาใจไดของบคลากรในร.ร. และชมชนทตงของโรงเรยน

มาก x 3.72 3.72 3.79 3.47 3.73 3.71 3.70 3.74 3.72

SD 0.77 0.83 0.79 0.85 0.81 0.81 0.83 0.76 0.81

3 ผบรหาร ร.ร.ใหความส าคญกบความคดเหนของครและชมชนในการก าหนดวสยทศน ของโรงเรยน

มาก

x 3.53 3.58 3.60 3.42 3.53 3.61 3.61 3.50 3.56

SD 0.83 0.96 0.91 0.95 0.92 0.91 0.94 0.88 0.92

148

ขอ ดานการสราง

วสยทศนรวมกน

เพศ วฒ การศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 4 ผบรหาร ร.ร.

สามารถถาย- ทอดและเผย แพรวสยทศนของร.ร.ใหเปนทรบรของชมชนและเปนทเขาใจของคร

มาก

x 3.63 3.59 3.65 3.42 3.60 3.60 3.60 3.79 3.60 SD 0.87 0.85 0.85 0.86 0.82 0.92 0.92 0.84 0.86 5 วสยทศนของ

ร.ร. มความชดเจน มความเปนเหตเปนผลทสามารถน าไปสการปฏบตไดจรง

มาก

x 3.76 3.82 3.88 3.53 3.85 3.73 3.83 3.79 3.80 SD 0.79 0.83 0.79 0.85 0.81 0.82 0.71 0.88 0.82 6 แผนพฒนา

แผนปฏบตงานและแผนกลยทธท ร.ร.จดท าขนสอด คลองกบวสย- ทศนของ ร.ร. ทก าหนดไว

มาก

x 3.86 3.85 3.93 3.55 3.92 3.74 3.92 3.85 3.85 SD 0.77 0.86 0.81 0.87 0.83 0.83 0.77 0.87 0.83

149

ขอ ดานการสราง

วสยทศนรวมกน

เพศ วฒ การศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 7 วสยทศนของ

โรงเรยนสามารถก าหนดเปน พนธกจสวนงานของโรงเรยนไดอยางชดเจน เปนทเขาใจได

มาก

x 3.95 3.88 3.96 3.68 3.96 3.80 3.97 3.90 3.90 SD 0.77 0.88 0.80 0.96 0.86 0.81 0.81 0.84 0.84 8 วสยทศนของ

โรงเรยนแหงนพจารณาไดวาเปนศนยรวมแหงความคดทโรงเรยน นกเรยน บคลากรในโรงเรยนและชมชนมความเขาใจรวมกน ตอพนธกจ ของโรงเรยน

มาก

x 3.81 3.78 3.84 3.60 3.82 3.74 3.80 3.77 3.79 SD 0.77 0.80 0.75 0.91 0.78 0.81 0.82 0.75 0.79

150

ขอ

ดานการสราง

วสยทศนรวมกน

เพศ วฒ การศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 9 วสยทศนของ

โรงเรยนเปนปจจยส าคญทกอใหเกดความรวมมอรวมใจระหวาง ร.ร. กบชมชน

มาก

x 3.59 3.67 3.70 3.42 3.69 3.56 3.59 3.71 3.64 SD 0.69 0.79 0.73 0.82 0.74 0.78 0.79 0.71 0.76

10 วสยทศนของโรงเรยนแหงนเปนรากฐานส าคญในการพฒนา ร.ร.ไดอยางตอเนอง

มาก

x 3.81 3.81 3.86 3.64 3.88 3.71 3.78 3.86 3.81 SD 0.65 0.81 0.74 0.83 0.74 0.80 0.83 0.66 0.76

151

ขอ

ดานการสราง

วสยทศนรวมกน

เพศ วฒ การศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 11 วสยทศนของ

โรงเรยนก าหนดขนจากผล การวเคราะหขอมลทถกตอง และเปนจรง

มาก

x 3.78 3.83 3.88 3.58 3.86 3.74 3.82 3.81 3.82 SD 0.70 0.78 0.72 0.84 0.73 0.79 0.81 0.68 0.76 รวม มาก x 3.72 3.74 3.79 3.51 3.76 3.68 3.71 3.75 3.73 SD 0.63 0.71 0.65 0.76 0.68 0.68 0.72 0.64 0.68

ดานการเรยนรเปนทม

ขอ ดานการเรยนร

เปนทม

เพศ วฒการศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 1 ผบรหาร ร.ร.

จดประชมครเพอประเมน ผลการบรหารฯกอนปด ภาคเรยน ทกภาคเรยน

มาก

x 3.95 3.96 4.03 3.72 3.91 4.04 4.02 3.88 3.96 SD 0.91 0.98 0.91 1.10 0.97 0.93 0.98 0.92 0.96

152

ขอ ดานการเรยนร

เปนทม

เพศ วฒการศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 2 ผบรหาร ร.ร.

จดประชม และสมมนาครเพอ เตรยมความพรอมกอนเปดภาคเรยนทกภาคเรยน

มาก

x 4.15 4.11 4.19 3.85 4.09 4.17 4.12 4.13 4.12 SD 0.74 0.93 0.83 0.99 0.87 0.88 0.94 0.78 0.88 3 หวหนากลม

สาระการเรยนรจดประชมครเพอประเมนผลและเตรยมความพรอมระหวางปดภาคเรยนทกภาคเรยน

มาก

x 3.78 3.93 4.03 3.50 3.88 3.96 3.92 3.89 3.91 SD 0.96 0.99 0.90 1.15 1.00 0.94 1.01 0.93 0.98 4 ครทกกลมสาระ

การเรยนรมการประชมหารอ เพอการปฏบตงานรวมกนทกภาคเรยน

มาก

x 3.96 4.06 4.11 3.73 4.05 4.01 4.02 4.05 4.03 SD 0.95 0.91 0.86 1.08 0.91 0.94 0.96 0.83 0.92

153

ขอ ดานการเรยนร

เปนทม

เพศ วฒ การศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 5 ครทกกลมสาระ

การเรยนรด าเนนการนเทศภายใน ระหวางกนเพอปรบปรงการเรยนการสอนใหมประสทธภาพ

มาก

x 3.68 3.79 3.83 3.47 3.73 3.80 3.75 3.76 3.76 SD 0.92 0.90 0.88 0.95 0.87 0.96 0.95 0.84 0.91 6 ครทกคน

ปฏบตงานและเรยนรผลการท างานรวมกน ดวยความเคารพ เชอถอและมความสามคค

มาก

x 3.86 3.95 4.01 3.60 3.94 3.89 3.92 3.92 3.92 SD 0.92 0.85 0.81 1.03 0.87 0.88 0.90 0.84 0.87 7 ครทกคน

ตระหนกในบทบาทหนาทของตนดวย ความรบผดชอบและมระเบยบวนยในทมงาน

มาก

x 4.03 4.03 4.09 3.79 4.03 4.03 4.05 4.00 4.03 SD 0.77 0.86 0.78 0.99 0.82 0.86 0.88 0.76 0.83

154

ขอ ดานการเรยนร

เปนทม

เพศ วฒ การศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 8 ผบรหาร

โรงเรยนทกระดบเสรมสรางขวญและก าลงใจใหครอยางเสมอภาค ดวยความยตธรรมและมเหตมผลทชดเจนเชอถอได

มาก

x 3.62 3.62 3.62 3.60 3.59 3.66 3.69 3.52 3.62 SD 0.89 1.01 0.98 0.93 0.97 0.96 0.98 0.94 0.97 9 หวหนากลม

สาระการเรยนรมอบหมายภาระงานแกครอยางเปนธรรมตามความถนดและความรความสามารถของคร

มาก

x 3.94 3.95 3.99 3.75 4.01 3.83 3.92 3.97 3.94 SD 0.78 0.94 0.90 0.83 0.88 0.91 0.94 0.82 0.89

155

ขอ ดานการ

เรยนรเปนทม

เพศ วฒการศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 10 ผบรหารทก

ระดบจดท าปฏทนการปฏบตงานทชดเจนและแจงใหครไดรบทราบเปนลายลกษณอกษรตลอดภาคเรยนและปการศกษา

มาก

x 3.88 3.99 4.02 3.75 3.97 3.95 3.96 3.96 3.96 SD 0.70 0.85 0.80 0.80 0.80 0.83 0.82 0.79 0.81 11 ผบรหาร

โรงเรยนใหความส าคญกบการท างานเปนทมในทกพนธกจของโรงเรยน

มาก

x 3.81 3.84 3.86 3.86 3.83 3.82 3.79 3.88 3.83 SD 0.77 0.99 0.92 0.92 0.88 0.98 0.98 0.83 0.92

156

ขอ ดานการเรยนร เปนทม

เพศ วฒ การศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 12 ครในแตละ

กลมสาระการเรยนรมการแลกเปลยนเรยนรระหวางกนอยางตอเนองสม าเสมอ

มาก

x 3.63 3.86 3.84 3.58 3.81 3.75 3.80 3.77 3.79 SD 0.97 0.95 0.96 0.97 0.91 1.05 1.02 0.88 0.96 13 ผบรหาร ร.ร.

และครรวมมอรวมใจกนปฏบตงาน เพอผล ประโยชนของนกเรยนและเพอความเจรญพฒนาของโรงเรยน

มาก

x 3.85 3.92 3.94 3.72 3.94 3.82 3.92 3.86 3.90 SD 0.79 0.95 0.90 0.93 0.85 0.99 0.95 0.84 0.91 รวม มาก

x 3.86 3.92 3.97 3.68 3.91 3.90 3.92 3.89 3.90 SD 0.67 0.77 0.70 0.84 0.72 0.77 0.78 0.68 0.74

157

ดานการคดเชงระบบ

ขอ ดานการคด เชงระบบ

เพศ วฒ การศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 1 ร.ร.แหงนม

ศกยภาพในการจดการศกษา ทสามารถท าใหน.ร. มความ สามารถในการคดวเคราะห

มาก

x 3.68 3.71 3.74 3.55 3.69 3.72 3.74 3.64 3.70 SD 0.75 0.74 0.72 0.82 0.74 0.77 0.75 0.74 0.75 2 กระบวนการ

บรหารงานใน ร.ร. แหงนเปน แบบอยางแกชมชนในการพฒนาตนเอง

มาก

x 3.70 3.75 3.77 3.64 3.73 3.75 3.74 3.74 3.74 SD 0.74 0.73 0.71 0.83 0.71 0.77 0.76 0.70 0.74 3 ร.ร.แหงน

ไดรบการยอมรบฯและถอไดวาเปน

ศนยกลางของชมชน

x 3.91 3.81 3.88 3.72 3.86 3.82 3.81 3.88 3.84 SD 0.67 0.82 0.76 0.82 0.74 0.82 0.81 0.73 0.77

158

ขอ ดานการคด เชงระบบ

เพศ วฒ การศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 4 ศกยภาพของ

โรงเรยน บคลากรครและความรความสามารถของนกเรยน มสวนท าใหเกดการพฒนาชมชนทมคณภาพ

มาก

x 3.71 3.83 3.82 3.68 3.81 3.77 3.80 3.78 3.79 SD 0.72 0.71 0.71 0.73 0.68 0.78 0.74 0.68 0.72 5 โรงเรยนแหงน

สามารถผลตผเรยนทมลกษณะเปนผมเหตมผล เขาใจตนเอง เขาใจผอนและเปนคนดของสงคมหรอชมชน

มาก

x 3.77 3.81 3.83 3.70 3.84 3.74 3.79 3.82 3.80 SD 0.66 0.71 0.62 0.91 0.69 0.70 0.73 0.65 0.70

159

ขอ ดานการคด เชงระบบ

เพศ วฒ การศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 6 นกเรยนและผ

ส าเรจการศกษาจากโรงเรยนแหงนสวนใหญเปนผปฏบตด ปฏบตชอบและเปนผทมคณคาในสงคมและชมชน

มาก

x 3.82 3.88 3.89 3.75 3.88 3.83 3.82 3.91 3.86 SD 0.66 0.72 0.66 0.63 0.68 0.74 0.77 0.59 0.70 7 ครของโรงเรยน

แหงนสามารถสอนเนอหาเชงคดวเคราะหเพอการใชประโยชน ในชวต ประจ าวน

มาก

x 3.77 3.75 3.83 3.50 3.79 3.71 3.74 3.79 3.76 SD 0.68 0.75 0.70 0.78 0.68 0.80 0.78 0.65 0.73

160

ขอ ดานการคด เชงระบบ

เพศ วฒ การศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 8 นกเรยนของ

โรงเรยนแหงน นอกจากสามารถ เรยนรเนอหารายวชาแลว ยงสามารถคดวเคราะหในการน าเนอหารายวชาประยกตใชเพอการด ารงชวตและบรณาการ เรยนรในรายวชาอนทเกยวของ

มาก

x 3.64 3.64 3.64 3.62 3.66 3.60 3.59 3.70 3.64 SD 0.68 0.66 0.65 0.71 0.63 0.72 0.68 0.64 0.66 9 โรงเรยน จดให

ม การประชม สมมนาครเพอพฒนาการจดการเรยนการสอนในระหวางการปดภาคเรยน ทกภาคเรยน

มาก

x 3.81 3.67 3.76 3.53 3.75 3.64 3.64 3.81 3.71 SD 0.70 0.77 0.71 0.89 0.79 0.70 0.77 0.73 0.75

161

ขอ ดานการคด เชงระบบ

เพศ วฒการศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 10 แนวทางการ

บรหารโรงเรยนในทกพนธกจของผบรหาร ครและชมชน มความสอดคลองกน

มาก

x 3.73 3.74 3.80 3.51 3.75 3.72 3.72 3.76 3.74 SD 0.70 0.74 0.67 0.87 0.71 0.75 0.78 0.65 0.72 11 โรงเรยนแหง

นเปนศนยกลาง เชงความคด ใหกบการปฏบตตนและการปฏบตงานของชมชน

มาก

x 3.73 3.75 3.78 3.64 3.73 3.77 3.74 3.75 3.75 SD 0.75 0.75 0.72 0.83 0.75 0.75 0.78 0.71 0. 75 รวม มาก x 3.75 3.76 3.79 3.62 3.77 3.73 3.74 3.78 3.76 SD 0.56 0.58 0.53 0.71 0.56 0.59 0.60 0.54 0.57

162

ดานการใชเทคโนโลย

ขอ ดานการใชเทคโนโลย

เพศ วฒ การศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 1 โรงเรยนแหงนม

ศนยบรการเทคโนโลยและอปกรณการเรยนการสอนส าหรบครและนกเรยน

มาก

x 3.62 3.46 3.55 3.36 3.57 3.40 3.42 3.63 3.51 SD 0.81 0.86 0.85 0.83 0.83 0.87 0.89 0.78 0.85 2 เทคโนโลยและ

อปกรณการเรยนการสอนอยในสภาพพรอมใชและมเพยงพอ

ปานกลาง

x 3.56 3.31 3.39 3.40 3.44 3.31 3.32 3.48 3.39 SD 0.78 0.86 0.85 0.82 0.78 0.95 0.93 0.71 0.85 3 โรงเรยนแหงนม

เครอขายการเรยนรรวมกบ โรงเรยนอน ๆ

มาก

x 3.67 3.63 3.68 3.49 3.68 3.59 3.61 3.69 3.64 SD 0.85 0.92 0.88 0.99 0.91 0.91 0.92 0.88 0.91

163

ขอ ดานการใชเทคโนโลย

เพศ วฒ การศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 4 ครผสอนทกคน

มความรความสามารถและมทกษะ ในการใชเทคโนโลยสอการเรยนการสอนทจ าเปน

มาก

x 3.71 3.64 3.68 3.60 3.68 3.63 3.59 3.76 3.66 SD 0.70 0.73 0.71 0.77 0.67 0.80 0.78 0.63 0.72 5 นกเรยนม

ความรความสามารถในการใชสอเทคโนโลย เพอการเรยน การสอน

มาก

x 3.71 3.70 3.73 3.58 3.77 3.59 3.61 3.82 3.70 SD 0.69 0.70 0.67 0.77 0.70 0.68 0.71 0.66 0.70 6 หองสมด

โรงเรยนมเอกสารและต าราทจ าเปนแกการคนควาของครและนกเรยน

มาก

x 3.55 3.54 3.59 3.38 3.58 3.47 3.47 3.64 3.54 SD 0.83 0.90 0.86 0.88 0.84 0.92 0.91 0.80 0.87

164

ขอ ดานการใชเทคโนโลย

เพศ วฒ การศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 7 ผบรหาร ร.ร

ด าเนนการจดหาและพฒนาสอ และเทคโนโลยการเรยนการสอนททนสมยอยางตอเนองสม าเสมอ

มาก

x 3.56 3.54 3.54 3.57 3.58 3.48 3.47 3.65 3.55 SD 0.83 0.86 0.87 0.80 0.85 0.86 0.87 0.82 0.85 8 โรงเรยนแหงนม

ศกยภาพเปนศนยบรการสอและเทคโนโลยเพอการพฒนาและการเรยนรของชมชน

มาก

x 3.53 3.51 3.54 3.43 3.55 3.45 3.40 3.67 3.51 SD 0.83 0.84 0.81 0.95 0.89 0.74 0.81 0.85 0.84 9 ศนยบรการสอ

และเทคโนโลยของโรงเรยน เปนแหลงเกบรวบรวมขอมลทจ าเปน เพอใชในการพฒนาชมชน

ปานกลาง

x 3.50 3.43 3.46 3.40 3.47 3.42 3.39 3.54 3.45

SD 0.81 0.85 0.79 0.99 0.87 0.78 0.82 0.86 0.84

165

ขอ ดานการใชเทคโนโลย

เพศ วฒ การศกษา

วทยฐานะ ประสบการณ

รวม

ระดบ ชาย หญง ป.

ตร สง กวา

ม ไมม นอย มาก

N 78 171 196 53 154 95 145 104 249 10 สอการสอน

อปกรณการสอนและเทคโนโลยการสอนไดรบการพฒนา ปรบปรงใหทนสมยและสะดวกแกการใชของครและนกเรยน

มาก

x 3.50 3.45 3.47 3.43 3.55 3.34 3.36 3.62 3.47 SD 0.79 0.83 0.79 0.89 0.81 0.82 0.86 0.73 0.81 11 สอและ

เทคโนโลยของโรงเรยนสามารถใหการบรการเพอเอออ านวยความสะดวกใหกบชมชน ตามความตองการจ าเปน

มาก

x 3.38 3.44 3.42 3.43 3.47 3.35 3.34 3.53 3.42 SD 0.83 0.86 0.82 0.95 0.86 0.83 0.89 0.78 0.85 รวม มาก x 3.57 3.51 3.55 3.46 3.58 3.46 3.45 3.64 3.53 0.63 0.69 0.65 0.74 0.67 0.66 0.70 0.61 0.67

166

ภาคผนวก จ ขอมลการสมภาษณผทรงคณวฒ

หนงสออนเคราะหการสมภาษณผทรงคณวฒ รายนามผทรงคณวฒใหขอมลการสมภาษณ

ตารางนดหมายการสมภาษณผทรงคณวฒ แบบประเดนการสมภาษณรายดานความเปน องคกรแหงการเรยนรของโรงเรยน ผลการสมภาษณผทรงคณวฒรายบคคล

167

168

รายนามผทรงคณวฒใหขอมลการสมภาษณ แนวทางการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ

ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต

ชอ-นามสกล วทยฐานะและสถานทท างาน 1. ดร. วนชย ธรรมสจการ 2. ดร. จรส อตวทยาภรณ 3. ดร. รงชชดาพร เวหะชาต 4. รต ดร. ทรงเกยรต พชมงคล 5. นายวฒนา ถนอมศกด 6. นายโกศล สวรรณมณ 7. นายนรตน นราฤทธพนธ 8. ดร. อรญ กวพานช 9. วาท ร.ต. ธระศกด ลมปนดษฎ

1. รองศาสตราจารย 2. ภาควชาสารตถศกษา คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทรวทยาเขต หาดใหญ 1. รองศาสตราจารย 2. ภาควชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ 1. ผชวยศาสตราจารย 2. ภาควชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ 1. ผอ านวยการช านาญการพเศษ 2. ผอ านวยการโรงเรยนหาดใหญวทยาลย จงหวดสงขลา 1. ผอ านวยการเชยวชาญ 2. ผอ านวยการโรงเรยนนวมนทราชทศทกษณ จงหวดสงขลา 1. ผอ านวยการช านาญการพเศษ 2. ผอ านวยการโรงเรยนมหาวชราวธ จงหวดสงขลา 1. ผอ านวยการช านาญการพเศษ 2. ผอ านวยการโรงเรยนเวยงสวรรณวทยาคม จงหวดนราธวาส 1. ศกษานเทศกเชยวชาญ 2. หนวยศกษานเทศกฯ กองการมธยมศกษา จงหวดสงขลา(เกษยณ) 1. ศกษานเทศกเชยวชาญ 2. หนวยศกษานเทศกฯ กองการมธยมศกษา จงหวดสงขลา(เกษยณ)

169

รายนามผทรงคณวฒใหขอมลการสมภาษณ แนวทางการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ

ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต

ชอ-นามสกล วทยฐานะและสถานทท างาน 10. ดร. ขนษฐ สวรรณคร 11. นายทว มสกะ 12. นางสาวกวยา พรอมมล 13. นางวรรณ ปรางสวรรณ

1. ศกษานเทศกเชยวชาญ 2. กลมนเทศ ตดตามและประเมนผล ส านกงานศกษาธการจงหวดสงขลา 1. ครเชยวชาญ 2. ครโรงเรยนมหาวชราวธ จงหวดสงขลา (เกษยณ) 1. ครเชยวชาญ 2. ครโรงเรยนนวมนทราชทศ ทกษณ จงหวดสงขลา 1. ครเชยวชาญ 2. ครโรงเรยนสทงพระวทยา จงหวดสงขลา

170

ตารางนดหมายการสมภาษณผทรงคณวฒ ผวจยไดนดหมายเพอสมภาษณผทรงคณวฒในงานวจยเรอง สภาพ ปญหา และแนวทางการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ในระหวาง วนท 5 ธ.ค. 60 – 16 ธ.ค. 60 ตารางท 34 ตารางนดหมายการสมภาษณผทรงคณวฒ

ชอผทรงคณวฒ วนทสงแบบสอบถาม วนทนดหมาย

1. ดร. วนชย ธรรมสจการ (0819572536)

องคาร 12 ธ.ค. 60

พธ 13 ธ.ค. 60

2. ดร. จรส อตวทยาภรณ (0815404097)

พฤหสบด 14 ธ.ค. 60

ศกร 15 ธ.ค. 60

3. ดร. รงชชฎาพร เวหะชาต (0898333022)

องคาร 12 ธ.ค. 60

พธ 13 ธ.ค. 60

4. ดร.ทรงเกยรต พชมงคล (092743 9933)

เสาร 9 ธ.ค. 60

จนทร 11 ธ.ค. 60

5. นายวฒนา ถนอมศกด (0819576700)

ศกร 8 ธ.ค. 60

พฤหสบด 14 ธ.ค. 60

6. นายโกศล สวรรณมณ (081766 8552)

พฤหสบด 14 ธ.ค. 60

เสาร 16 ธ.ค. 60

7. นายนรตน นราฤทธพนธ (0806488524)

องคาร 5 ธนวาคม 2560

เสาร 16 ธ.ค. 60

8. ดร. อรญ กวพานช (0892959416)

องคาร 5 ธนวาคม 2560

พธ 6 ธนวาคม 2560

9. วาท ร.ต. ธระศกด ลมปนดษฎ (0819634484)

จนทร 4 ธนวาคม 2560

องคาร 5 ธนวาคม 2560

10. ดร. ขนษฐ สวรรณคร (08716302002)

จนทร 11 ธ.ค. 60

พฤหสบด 14 ธ.ค. 60

11. นายทว มสกะ (0896590577)

จนทร 4 ธนวาคม 2560

อาทตย 10 ธ.ค. 60

12. นางสาวกวยา พรอมมล (0819907121)

ศกร 8 ธนวาคม 2560

พฤหสบด 14 ธนวาคม60

13. นางวรรณ ปรางสวรรณ (0945845532)

จนทร 4 ธนวาคม 2560

ศกร 8 ธนวาคม 2560

171

แบบสมภาษณผทรงคณวฒ แนวทางการพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ

ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต

ค าชแจง 1. แบบสมภาษณฉบบน มวตถประสงค เพอการหาแนวทางการปรบปรง และพฒนาความเปนองคกรแหงการเรยนร ของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต จากขอมลการวจยเบองตน เกยวกบ สภาพ และปญหาความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตแตละดาน ทง 6 ดาน ซงไดจากการตอบเครองมอการวจยของครผสอนในโรงเรยนโดยภาพรวม 2. ขอความกรณาจากทาน ในฐานะผทรงคณวฒทไดรบเชญ ไดโปรดใหสมภาษณประเดนปญหาเบองตน แตละประเดนของแตละดานดงปรากฏในแบบสมภาษณฉบบน โดยทานอาจเขยนเปนค าตอบไวกอนและผวจยจะสมภาษณทานเพอความชดเจนเปนการเพมเตมตามวนทนดหมาย โดยขออนญาตบนทกเทปและภาพการใหสมภาษณของทานดวย 3. ผวจยจะขอนดหมายวน และเวลาการสมภาษณทานทางโทรศพทกบทาน อกครงหนง หากทานมค าถามหรอความขดดของประการใด โปรดตดตอผวจยไดทเบอรโทรศพทหมายเลข 084-7751094 4. ขอมลทไดจากแบบสมภาษณเพอการวจยฉบบนจะน าไปใชประโยชนเพอการวจยเทานน ซงจะไมสงผลกระทบตอการปฏบตงานของทาน ผวจยขอขอบพระคณเปนอยางสงทไดรบความอนเคราะหและความรวมมอจากทาน นางนาถนาร ชนะผล ผวจย

172

ประเดนทตองการค าตอบจากทานเกยวกบปญหาในแตละดานตามสภาพ ความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจ จงหวดชายแดนภาคใต มดงน 1. ดานการพฒนาตนเอง มประเดนปญหาส าคญดงน ประเดนท 1 ปญหาความรวมมอของผปกครองและชมชนในการก ากบดแลพฤตกรรมและความเอาใจใสการศกษาเลาเรยนของนกเรยน 1. ทานคดวาปญหาดงกลาวขางตนเกดจากสาเหตใด 2. ทานมแนวคดหรอวธการในการแกปญหาการขาดความรวมมอของผปกครองและชมชนทเปนรปธรรมในลกษณะใด ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ประเดนท 2 ความจ ากดของแหลงการเรยนรทมคณภาพเพอการพฒนาคร 1. ทานคดวาปญหาดงกลาวขางตนเกดจากสาเหตใด

2. ทานมแนวคดหรอวธการในการแกปญหาความจ ากดของแหลงเรยนรทมคณภาพเพอการพฒนาครทเปนรปธรรมอยางไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. ดานรปแบบการคด มประเดนปญหาส าคญดงน

ประเดนท 1 นกเรยนสวนใหญเรยนรดวยการทองจ า 1. ทานคดวาปญหาดงกลาวขางตนเกดจากสาเหตใด 2. ทานมแนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหาขางตนอยางไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ประเดนท 2 ครมงสอนเนอหามากกวาการสรางความคดวเคราะห 1. ทานคดวาปญหาดงกลาวขางตนเกดจากสาเหตทส าคญอะไรบาง 2. ทานมแนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหาขางตนอยางไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

173

3. ดานการสรางวสยทศนรวมกน มประเดนปญหาส าคญดงน

ประเดนท 1 ครสวนใหญไมมสวนรวมและขาดความเขาใจในวสยทศนของโรงเรยน 1. เพราะเหตใดครจงไมมสวนรวมในการก าหนดและขาดความเขาใจในวสยทศนของโรงเรยน 2. ทานมแนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหาขางตนอยางไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ประเดนท 2 แผนปฏบตการของโรงเรยนไมเปนไปตามวสยทศนทก าหนดไว 1. ท าไมแผนปฏบตการของโรงเรยนจงไมเปนไปตามวสยทศนของโรงเรยน 2. ทานมแนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหาขางตนในลกษณะใด ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. ดานการเรยนรเปนทม มประเดนปญหาส าคญดงน

ประเดนท 1 ครขาดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกนในทมงาน 1. ท าไมครในกลมสาระการเรยนรเดยวกนหรอเปนเพอนครดวยกนจงไมสามารถ แลกเปลยนเรยนรระบบการท างานและการสอนรวมกน 2. ทานมแนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอการแกปญหาดงกลาวขางตนอยางไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ประเดนท 2 ครสวนใหญยดอตตาของตน ไมชอบท างานเปนทม 1. สาเหตส าคญทครไมรวมกนท างานเปนทมเกดจากอะไร 2. ทานมแนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหาตามประเดนขางตนอยางไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

174

5. ดานการคดเชงระบบ มประเดนปญหาส าคญดงน

ประเดนท 1 การจดการเรยนการสอนของครเปนการสอนเนอหาตามรายวชามใชการสอนแบบบรณาการ 1. เพราะเหตใดครจงไมใชวธการสอนแบบผสมผสานหลายวธ ตามคณลกษณะของนกเรยน เพอใหนกเรยนสามารถเรยนรไปดวยกน 2. ทานมแนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการพฒนาครในประเดนนอยางไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ประเดนท 2 ครยงคงสอนเนอหาตามต ารามากกวาการสอนใหเกดการคดวเคราะห 1. เพราะเหตใดครจงสอนเนอหาตามต ารา ทานมความเหนในประเดนนอยางไร 2. ทานมแนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา และพฒนาคร ในประเดนดงกลาวขางตนอยางไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 6. ดานการใชเทคโนโลย มประเดนปญหาส าคญดงน

ประเดนท 1 ขาดความสะดวก ความทนสมยและความพรอมใชของสอ อปกรณการสอนและเทคโนโลยการสอนของคร 1. เพราะเหตใดโรงเรยนจงไมสามารถหาสอ อปกรณการสอน และเทคโนโลย การสอนของครทมความทนสมยเพอการเรยนการสอนของครและนกเรยน 2. ทานมแนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอแกปญหาประเดนนอยางไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ประเดนท 2 ครขาดทกษะและความรความสามารถในการใชสอและเทคโนโลยการสอน 1. เพราะเหตใดครสวนใหญจงขาดทกษะในการใชสอและเทคโนโลยการสอน 2. ทานมแนวคดหรอแนวทางในการพฒนาทกษะของครในประเดนดงกลาวอยางไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

175

ลงนาม………………………………………………………………………. (……………………………………………………………………..) ผใหขอมลการสมภาษณ

176

ผลการสมภาษณ

คณครวรรณ ปรางสวรรณ คณคร ค.ศ. 4 โรงเรยนสะทงพระวทยา

ความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต มประเดนปญหาส าคญ สาเหตของปญหาและแนวทางการพฒนาดงน

ประเดนการสมภาษณ “ดานการพฒนาตนเอง”

ประเดนท 1 การขาดความรวมมอของผปกครองและชมชนในการก ากบดแล

พฤตกรรมและความเอาใจใสตอการศกษาเลาเรยนของบตรหลาน 1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 ผปกครองและชมชนขาดความเขาใจในการก ากบดแล

นกเรยนในยคปจจบนทสงคมเปลยนไปมาก 1.1.2 ผปกครองไมมเวลาเพราะตองดนรนจากภาวะเศรษฐกจ 1.2 แนวคดหรอวธการในการแกปญหาการขาดความรวมมอของ

ผปกครองและชมชนทเปนรปธรรม 1.2.1 โรงเรยนตองประสานงาน ท าความเขาใจกบชมชน และ

ผปกครองใหมากขน 1.2.2 ควรจดตงเครอขายผปกครอง เพอชวยกนดแลนกเรยนรวมกน

ประเดนการสมภาษณ “ดานรปแบบการคด”

ประเดนท 1 นกเรยนสวนใหญเรยนรดวยการทองจ า 1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 ครใชการสอนแบบเดม ๆ ใชรปแบบบรรยาย ไมมวธการ

หรอเทคนคใหม ๆ ทจะท าใหนกเรยนเกดการคดวเคราะห 1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 โรงเรยนควรจดกจกรรมพฒนาครใหมกระบวนการจดการ

เรยนรทหลากหลายมากขน 1.2.2 ใหครจดท าแผนการจดการเรยนรทเนนทกษะกระบวนการ

177

ประเดนท 2 ครเนนการสอนเนอหาตรงตามบทเรยนมากกวาทจะฝกใหนกเรยน คดวเคราะห

2.1 สาเหตส าคญของปญหา 2.1.1 ครหวงดกบนกเรยนมากเกนไป ตองการใหนกเรยนไดรบ

เนอหาสาระมาก ๆ จงมองขามความส าคญของการคดวเคราะห 2.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 2.2.1 โรงเรยนควรจดกจกรรมใหครไดพฒนาตนเอง จดหา

วทยากรมาใหความรใหครไดรบเทคนคใหม ๆ ทจะสรางกระบวนการคด วเคราะหใหกบนกเรยนได

ประเดนการสมภาษณ “ดานการสรางวสยทศนรวมกน”

ประเดนท 1 ครสวนใหญไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจในวสยทศน

ของโรงเรยน 1.1 สาเหตทครไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจ ในวสยทศนของโรงเรยน 1.1.1 การก าหนดวสยทศน พนธกจ เปาหมายและนโยบาย ตาง ๆ ของโรงเรยนจะถกก าหนดโดยฝายบรหาร หรอกลมบคลากรระดบหวหนาฝาย หวหนางานเปนหลก

1.1.2 ระยะเวลาทเรงรบในการจดท า ครจงมสวนรวมนอย 1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 ควรใชรปแบบการบรหารแบบมสวนรวม คอมการประชม

ท าความเขาใจกบครและบคลากรเพอรบฟงความคดเหนของทกฝายเพอก าหนดวสยทศนรวมกน

ประเดนการสมภาษณ “ดานการเรยนรเปนทม”

ประเดนท 1 ครขาดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน

1.1 สาเหตทครในกลมสาระการเรยนรเดยวกนหรอเปนเพอนครดวยกนจงไมสามารถแลกเปลยนเรยนรระบบการท างานและการสอนรวมกน

1.1.1 ครมความมนใจในวธการของตนเอง ไมเปดใจทจะเรยนรความรใหม ๆ จากคนอน ๆ

1.1.2 ครมเวลาไมตรงกน 1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา

178

1.2.1 โรงเรยนควรจดกจกรรม จดเวลาใหครไดแลกเปลยนเรยนรรวมกน โดยจดกระบวนกา PLC (Professional Learning Community) เปนชมชนแหงการเรยนร หรอ การสอนแบบ Coaching ใหครไดแลกเปลยนเรยนรกน

ประเดนท 2 ครสวนใหญยดอตตาของตนเปนส าคญ 2.1 สาเหตส าคญทครไมรวมกนท างานเปนทม

2.1.1 ท าใหเกดความวนวายชกชาในการปฏบตงาน 2.1.2 ครขาดการเรยนรทจะปฏสมพนธกบเพอนรวมงาน คดวา

สงทท าอย ดแลว 2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา 2.2.1 โรงเรยนควรจดกจกรรมละลายพฤตกรรม สราง

ความสมพนธทดตอกน เชน จดกจกรรมรวมเดนทางไปศกษาดงานดวยกน จดกจกรรมสงสรรค ใหบคลากรในโอกาสตาง ๆ เพอใหเกดความรสกทดตอกน สามารถท างานรวมกนไดดยงขน

ประเดนการสมภาษณ

“ดานการคดเชงระบบ” ประเดนท 1 การจดการเรยนการสอนของครเปนการสอนเนอหาตามรายวชามใช

การสอนแบบบรณาการ 1.1 สาเหตทครไมใชวธการสอนแบบผสมผสานหลายวธ ตามคณลกษณะของนกเรยน เพอใหนกเรยนสามารถเรยนรไปดวยกน

1.1.1 ครหลายคนคดวาการสอนแบบผสมผสานหรอบรณาการจะเกดความยงยาก วนวาย ลาชา

1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการพฒนาคร 1.2.1 โรงเรยนจะตองจดกจกรรมใหครพฒนาตนเอง โดยจดให

ครไดศกษาดงานในสถานศกษาตนแบบทประสบความส าเรจในการจดการสอนแบบผสมผสานและบรณาการ จะไดเหนแบบอยางจรง ๆ และสามารถน ากลบมาปรบใชได ประเดนท 2 ครสอนเนอหาตามต ารามากกวาการสอนใหเกดการคดวเคราะห

2.1 สาเหตทครสอนเนอหาตามต ารา 2.1.1 ครสวนใหญอยากใหนกเรยนไดเนอหาเยอะ ๆ 2.1.2 ครสวนใหญคดวา หนงสอ ต าราตาง ๆ ไดตอบสนอง

มาตรฐานและตวชวดตามหลกสตรไดสมบรณแลว 2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา และพฒนาคร 2.2.1 โรงเรยนควรก าหนดใหครจดท าแผนการจดการเรยนร

ทเนนกระบวนการคดวเคราะหและสอดคลองกบมาตรฐานตามตวชวดของหลกสตร

179

“ดานการใชเทคโนโลย”

ประเดนท 1 สอและอปกรณการเรยนการสอนไมทนสมยและขาดความพรอมใช 1.1 เหตใดโรงเรยนจงไมสามารถหาสอ อปกรณการสอน และเทคโนโลยการสอนของครทมความทนสมยเพอการเรยนการสอนของครและนกเรยน

1.1.1 โรงเรยนขาดงบประมาณในการจดซอ อปกรณ เทคโนโลยทมาใชกบครและนกเรยน

1.1.2 ครขาดความเขาใจถงความส าคญของการใชเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน

1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอแกปญหา 1.2.1 โรงเรยนควรจดสรรงบประมาณเพอจดหาสอ อปกรณ

การสอน เทคโนโลยเพอการเรยนการสอน 1.2.2 โรงเรยนควรจดระดมทนจากองคกรตาง ๆ เพอจดหาสอ

อปกรณการสอน เทคโนโลยเพอการเรยนการสอน 1.2.3 ควรจดอบรมพฒนาครใหสามารถใชสอ เทคโนโลยไดอยาง

มประสทธภาพ ประเดนท 2 ครขาดทกษะในการใชเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน

2.1 สาเหตทครสวนใหญยงขาดทกษะในการใชสอและเทคโนโลยการสอน

2.1.1 ครยงปดกนตนเอง ไมยอมรบเทคโนโลยใหม ๆ พงพอใจกบวธการเดม ๆ ของตนเอง คดวาวธการเดมทใชมากใชไดอยแลว

2.2 แนวคดหรอแนวทางในการพฒนาทกษะของคร 2.2.1 โรงเรยนควรจดอบรมครในการใชสอเทคโนโลย 2.2.2 ควรมการนเทศ ตดตามอยางสม าเสมอ 2.2.3 ใหครไดเหนความส าคญของการใชสอเทคโนโลยวาจะ

สงผลตอการเรยนการสอนไดอยางมประสทธภาพ

ขาพเจาขอรบรองวาไดใหการสมภาษณตามผลการสมภาษณทไดกลาวไวขางตนนนแลวจรง

180

ผลการสมภาษณ คณครทว มสกะ อดตคณคร ค.ศ. 4 โรงเรยนมหาวชราวธ จงหวดสงขลา

ความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนา

พเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต มประเดนปญหาส าคญ สาเหตของปญหาและแนวทางการพฒนาดงน

ประเดนการสมภาษณ “ดานการพฒนาตนเอง”

ประเดนท 1 การขาดความรวมมอของผปกครองและชมชนในการก ากบดแล

พฤตกรรมและความเอาใจใสตอการศกษาเลาเรยนของบตรหลาน 1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 ผปกครองสวนใหญมอาชพรบจาง ตองรบออกไปท างาน

ไมคอยมเวลาไดพดคยตกเตอนบตรหลานทงดานความประพฤตและการเรยน 1.2 แนวคดหรอวธการในการแกปญหาการขาดความรวมมอ

ของผปกครองและชมชนทเปนรปธรรม 1.2.1 ผปกครองตองสละเวลาสวนหนงในการสอดสองดแล

พฤตกรรมของนกเรยน โดยประสานกบทางโรงเรยน และชมชน ครประจ าชนและครแนะแนว

ประเดนการสมภาษณ “ดานรปแบบการคด”

ประเดนท 1 นกเรยนสวนใหญเรยนรดวยการทองจ า 1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 ครโตมากบการถกสงใหท าตามผใหญ และตองเชอฟง

ผใหญ เมอเปนครจงใชวธการสอนตามทเคยถกสอนมา คอสอนแบบทองจ า 1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 โรงเรยนควรจดอบรมเทคนคการสอนแบบใหม ๆ ใหแกคร

เพอใหเดกคดเปน ท าเปน แกปญหาเปน 1.2.2 โรงเรยนควรจดใหมการนเทศภายใน เพอใหม

การแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน ประเดนท 2 ครเนนการสอนเนอหาตรงตามบทเรยนมากกวาทจะฝกใหนกเรยน คดวเคราะห

2.1 สาเหตส าคญของปญหา

181

2.1.1 การจดท าหลกสตรทมงเนนเนอหามากกวาความคดสรางสรรค โดยเนอหาทบรรจไวในแตละรายวชามจ านวนมาก ครผสอนจงมความกงวลกลวลกศษยไมไดความรจงตองเนนสอนเนอหาใหจบ

2.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 2.2.1 ทาง โรงเรยนควรก าหนดนโยบาย โดยเนนการสอนใหเดก

ไดมการคดวเคราะหควบคไปกบเนอหาวชา

ประเดนการสมภาษณ “ดานการสรางวสยทศนรวมกน”

ประเดนท 1 ครสวนใหญไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจในวสยทศน

ของโรงเรยน 1.1 สาเหตทครไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจ ในวสยทศนของโรงเรยน 1.1.1 เกดจากครเขาใจผดคดวาเปนหนาทของผบรหารหรอหวหนางานตาง ๆเปนผก าหนดวสยทศน

1.1.2 ผบรหารเองกไมใหความส าคญกบครสวนใหญ 1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 ทางโรงเรยนควรเปดโอกาสใหครทกคนไดมสวนรวม

ในการก าหนดวสยทศนของกลมสาระและฝายตาง ๆ แลวน ามาหลอมรวมเปนของโรงเรยน

ประเดนการสมภาษณ “ดานการเรยนรเปนทม”

ประเดนท 1 ครขาดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน

1.1 สาเหตทครในกลมสาระการเรยนรเดยวกนหรอเปนเพอนครดวยกนจงไมสามารถแลกเปลยนเรยนรระบบการท างานและการสอนรวมกน

1.1.1 เปนลกษณะนสยเฉพาะคนทไมชอบท างานรวมกบผอน 1.1.2 ครมเวลาวางไมตรงกนจงไมมการแลกเปลยนเรยนร 1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 โรงเรยนควรจดเวลาวางใหตรงกนเพอใหครไดมเวลา

แลกเปลยนเรยนรและท ากจกรรมรวมกน ประเดนท 2 ครสวนใหญยดอตตาของตนเปนส าคญ

2.1 สาเหตส าคญทครไมรวมกนท างานเปนทม 2.1.1 เกดจากครมอตตาสง ไมยอมปรบตวใหเขากบผอน

182

2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา 2.2.1 ผบรหารตองก าหนดนโยบายใหครทกคนไดท างานเปนทม

อยางสม าเสมอ และใหขวญก าลงใจในการท างานเปนทมทประสบผลส าเรจ

ประเดนการสมภาษณ “ดานการคดเชงระบบ”

ประเดนท 1 การจดการเรยนการสอนของครเปนการสอนเนอหาตามรายวชามใช

การสอนแบบบรณาการ 1.1 สาเหตทครไมใชวธการสอนแบบผสมผสานหลายวธ ตามคณลกษณะของนกเรยน เพอใหนกเรยนสามารถเรยนรไปดวยกน

1.1.1 เกดจากครบางทานสอนแบบบรณาการไมเปน 1.1.2 บางเนอหาไมสามารถสอนแบบบรณาการได 1.1.3 ครบางคนไมมจตวญญาณในการเปนคร ไมเตรยมการ

สอน 1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการพฒนาคร

1.2.1 ผบรหาร ฝายวชาการและหวหนากลมสาระตองคอยสอดสองดแลและตรวจสอบแผนการจดการเรยนร

1.2.2 จดอบรมเทคนคการสอน ประเดนท 2 ครสอนเนอหาตามต ารามากกวาการสอนใหเกดการคดวเคราะห

2.1 สาเหตทครสอนเนอหาตามต ารา 2.1.1 เนองจากขอสอบเขาเรยนในมหาวทยาลย ยงคงเนนเนอหา

ตามต ารา ครจงสอนยดต าราเรยนเปนส าคญเพอใหนกเรยนสามารถสอบเขามหาวทยาลยได 2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา และพฒนาคร 2.2.1 มหาวทยาลยควรปรบเปลยนขอสอบทเนนเนอหามาเปน

การคดวเคราะหและบรณาการในชวตประจ าวนใหมากขน ประเดนการสมภาษณ

“ดานการใชเทคโนโลย”

ประเดนท 1 สอและอปกรณการเรยนการสอนไมทนสมยและขาดความพรอมใช 1.1 เหตใดโรงเรยนจงไมสามารถหาสอ อปกรณการสอน และเทคโนโลยการสอนของครทมความทนสมยเพอการเรยนการสอนของครและนกเรยน

183

1.1.1 โรงเรยนขาดงบประมาณในการจดซออปกรณททนสมย ซงมราคาแพง

1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอแกปญหา 1.2.1 โรงเรยนควรจดหาเงนโดยวธตาง ๆ และขอรบบรจาคจาก

ผปกครองและชมชน 1.2.2 โรงเรยนควรสนบสนนการผลตสอขนมาใชเอง หรอ

ปรบปรงสอทมอยใหมประสทธภาพและทนสมย ประเดนท 2 ครขาดทกษะในการใชเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน

2.1 สาเหตทครสวนใหญยงขาดทกษะในการใชสอและเทคโนโลย การสอน

2.1.1 ครบางคนไมยอมพฒนาตนเอง ไมยอมรบเทคโนโลยสมยใหมและไมยอมเขารบการอบรม และคดวาวธการ ทอลกชอลก เปนวธการทยงใชไดอย

2.2 แนวคดหรอแนวทางในการพฒนาทกษะของคร 2.2.1 ผบรหารควรใชจตวทยาชกจงใหคนเหลานนพฒนาตนเอง

เพอใหการจดการเรยนการสอนมประสทธภาพยงขน

ขาพเจาขอรบรองวาไดใหการสมภาษณตามผลการสมภาษณทไดกลาวไวขางตนแลวนนจรง

184

ผลการสมภาษณ

คณครกวยา พรอมมล คณคร ค.ศ. 4 โรงเรยนนวมนทราชทศทกษณ สงขลา

ความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต มประเดนปญหาส าคญ สาเหตของปญหาและแนวทางการพฒนาดงน

ประเดนการสมภาษณ “ดานการพฒนาตนเอง”

ประเดนท 1 การขาดความรวมมอของผปกครองและชมชนในการก ากบดแล

พฤตกรรมและความเอาใจใสตอการศกษาเลาเรยนของบตรหลาน 1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 ผปกครองสวนใหญไมมเวลา ตองใชเวลากบการหาเงน

หารายไดมาเลยงครอบครว และไมมเวลาก ากบดแลพฤตกรรมและเอาใจใสลก 1.1.2 สภาพครอบครวแตกแยก ท าใหเลยงลกคนเดยว 1.2 แนวคดหรอวธการในการแกปญหาการขาดความรวมมอ

ของผปกครองและชมชนทเปนรปธรรม 1.2.1 ควรสรางชมชนใหเขมแขงเพอใหสงคมมคณภาพ หาคนทม

ความพรอม หาแหลงเงนทนมาจดโครงการทมประโยชนใหเดกในชมชนไดปฏบต โดยการหมนเวยนกนมาดแลและควบคม และอาจจะหาแนวทางอน ๆ เชน ใหหนวยราชการมาชวยจดกจกรรม

ประเดนการสมภาษณ “ดานรปแบบการคด”

ประเดนท 1 นกเรยนสวนใหญเรยนรดวยการทองจ า 1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 เกดจากผสอนทไมเนนใหนกเรยนไดปฏบต เดกไมไดคด

วเคราะหในระหวางเรยน เนองจากการสอนแบบทองจ างายตอการสอน งายตอการควบคมชนเรยน ไมตองเตรยมอปกรณ ไมตองเตรยมการตอบค าถาม ฯลฯ เมอครสวนใหญปฏบตเชนนน ท าใหนกเรยนเกดความเคยชนกบวธการทองจ า ไมฝกการคด นกเรยนจงคดชา คดไมออก ไมกลาแสดงความคดเหน การจดการเรยนการสอนจงไมราบรน ไมบรรลวตถประสงค ท าใหการเรยนการสอนกลบสสภาพเดม คอจดและจ าอยางเดยว

1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา

185

1.2.1 ครผสอนทกรายวชา ทกระดบชนตองปรบปรงวสยทศนปรบปรงการสอนใหม เนนกระบวนการสอนแบบฏบต การคดอยางมระบบ การคดวเคราะหไปถงขนในเชงลกทเรยกวา Critical Thinking จะท าใหนกเรยนคดเปน อยาขเกยจทจะรอค าตอบ ตองอดทน ประเดนท 2 ครเนนการสอนเนอหาตรงตามบทเรยนมากกวาทจะฝกใหนกเรยน คดวเคราะห

2.1 สาเหตส าคญของปญหา 2.1.1 การสอนแบบทองจ า แบบบรรยาย งายตอการสอน

งายตอการควบคมชนเรยน งายตอการใหคะแนน ฯลฯ 2.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 2.2.1 ครตองอดทนตอการสอนแบบการคด เพราะตองใชเวลา

ตองใชทกษะในการตงค าถามตะลอมเพอใหนกเรยนคดวเคราะห เพอน าไปสจดมงหมายใหได 2.2.2 ควรมการประเมนครผสอนเปนระยะ ๆ โดยฝายบรหาร

การศกษาในโรงเรยน ท าใหครไดปรบปรงการสอน สอนใหปฏบต สอนใหคด สอนใหท า

ประเดนการสมภาษณ “ดานการสรางวสยทศนรวมกน”

ประเดนท 1 ครสวนใหญไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจในวสยทศน

ของโรงเรยน 1.1 สาเหตทครไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจ ในวสยทศนของโรงเรยน 1.1.1 ผบรหารไมเหนความส าคญของการมสวนรวม เมอก าหนดวสยทศนของโรงเรยนมกใชวสยทศนเดมทมอย หรอคดลอกมาจากทอน ตามความคดของบคคลกลมเลก ๆ เพอไมใหเสยเวลา

1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 ควรมหนวยงานมาประเมนโรงเรยนในดานการจดระบบ

การศกษาตามมาตรฐาน ซงเปนแรงกระตนใหผบรหารไดใชกลยทธการจดการศกษาอยางมมาตรฐาน

ประเดนการสมภาษณ “ดานการเรยนรเปนทม”

ประเดนท 1 ครขาดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน

1.1 สาเหตทครในกลมสาระการเรยนรเดยวกนหรอเปนเพอนครดวยกนจงไมสามารถแลกเปลยนเรยนรระบบการท างานและการสอนรวมกน

1.1.1 ครในกลมสาระท างานเฉพาะหนาทตามความตองการ

186

ของฝายบรหารทง ๆท สพฐ. มนโยบาย “คนครสหองเรยน”แตครตองท างานอน เชน พสด งานกจการนกเรยน จงไมมเวลามานงกลมสาระ เพอแลกเปลยนเรยนรสการแกปญหาการสอนรวมกน

1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 ครควรมหนาทสอนเพอพฒนาศกยภาพนกเรยน ฝาย

บรหารไมควรน าครไปท าหนาทอนทไมใชการสอน ควรจดจางบคลากร พรอมบรรจบคลากรเฉพาะทาง ดานสนบสนนการสอน และรบนโยบายคนครสหองเรยนเตมรป

ประเดนท 2 ครสวนใหญยดอตตาของตนเปนส าคญ 2.1 สาเหตส าคญทครไมรวมกนท างานเปนทม

2.1.1 ไมไดรบการฝกฝน และปลกฝงดานการท างานเปนทม มาตงแตสมยเรยน และนสยคนไทยเองกมนสยเหนตวเองเปนส าคญ มอตตาสง

2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา 2.2.1 ในกระบวนการเรยนการสอน ครตองฝกนกเรยนใหท างาน

เปนทม ใหเหนความส าคญของความรวมมอ ความสามคค ของการท างานไปสเปาหมาย มชยชนะ

ประเดนการสมภาษณ “ดานการคดเชงระบบ”

ประเดนท 1 การจดการเรยนการสอนของครเปนการสอนเนอหาตามรายวชามใช

การสอนแบบบรณาการ 1.1 สาเหตทครไมใชวธการสอนแบบผสมผสานหลายวธ ตามคณลกษณะของนกเรยน เพอใหนกเรยนสามารถเรยนรไปดวยกน

1.1.1 ครไมวเคราะหผเรยนเปนรายบคคลและวธการเรยน ของนกเรยน

1.1.2 ครขาดทกษะในการสอนจงไมสามารถเชอมโยงความร ทงในสาขาเดยวกนและตางสาขาได

1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการพฒนาคร 1.2.1 กอนสอนครควรวเคราะหผเรยนและวธการเรยนของ

นกเรยนและจดการสอนตามความตองการของผเรยน 1.2.2 ครควรพฒนาตนเองในทกดาน

ประเดนท 2 ครสอนเนอหาตามต ารามากกวาการสอนใหเกดการคดวเคราะห 2.1 สาเหตทครสอนเนอหาตามต ารา 2.1.1 การสอนตามต ารางายตอการจดการเรยนการสอน งาย

ตอการวดและประเมนผล 2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา และพฒนาคร

2.2.1 ควรมการประเมนครผสอนจากฝายบรหารการศกษาฝายวชาการในโรงเรยนเพอใหพฒนาการเรยนการสอน และเพอรวาครทดควรมการสอนแบบบรณาการ

187

ทเนนการคดวเคราะหผเรยน 2.2.2 เสรมแรงใหครทมผลการสอนนกเรยนทมชนงาน ผลงาน

จากกระบวนการคดของนกเรยน ประเดนการสมภาษณ

“ดานการใชเทคโนโลย”

ประเดนท 1 สอและอปกรณการเรยนการสอนไมทนสมยและขาดความพรอมใช 1.1 เหตใดโรงเรยนจงไมสามารถหาสอ อปกรณการสอน และเทคโนโลยการสอนของครทมความทนสมยเพอการเรยนการสอนของครและนกเรยน

1.1.1 ผบรหารไมมวสยทศนในการใชเทคโนโลยสมยใหม ไมเหนความส าคญกไมจดหางบประมาณ หรอมงบประมาณแตไมน ามาใชเพอใหครไดจดการเรยนการสอนโดยใชเทคโนโลยใหม ๆ

1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอแกปญหา 1.2.1 หนวยงานทสงขนไปควรปรบวสยทศนผบรหารใหเหน

ความส าคญของสอและเทคโนโลยและหาเงนมาสนบสนนการใชเทคโนโลยในโรงเรยน ประเดนท 2 ครขาดทกษะในการใชเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน

2.1 สาเหตทครสวนใหญยงขาดทกษะในการใชสอและเทคโนโลย การสอน

2.1.1 ครไมไดใชเทคโนโลยเมอนานไปกลมและไมมทกษะ 2.2 แนวคดหรอแนวทางในการพฒนาทกษะของคร 2.2.1 ผบรหารควรจดหาสอ เทคโนโลยและจดการอบรมสอ

เทคโนโลยเพอใหครไดมทกษะ

ขาพเจาขอรบรองวาไดใหการสมภาษณตามผลการสมภาษณทไดกลาวไวขางตนแลวนนจรง

188

ผลการสมภาษณ

นายธระศกด ลมปนดษฎ อดตศกษานเทศก ระดบ 9 สงกด สพม. 16

ความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต มประเดนปญหาส าคญ สาเหตของปญหาและแนวทางการพฒนาดงน

ประเดนการสมภาษณ “ดานการพฒนาตนเอง”

ประเดนท 1 การขาดความรวมมอของผปกครองและชมชนในการก ากบดแล

พฤตกรรมและความเอาใจใสตอการศกษาเลาเรยนของบตรหลาน 1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 เกดจากความจ าเปนของผปกครองในการประกอบอาชพ

จงไมมเวลา 1.2 แนวคดหรอวธการในการแกปญหาการขาดความรวมมอของ

ผปกครองและชมชนทเปนรปธรรม 1.2.1 โรงเรยนควรจดตงคณะกรรมการผปกครองเครอขายทม

ประสทธภาพในการชวยเหลอนกเรยน โดยแบงปฏบตงานเปนกลมยอย ๆ ตามแหลงทอยใกล ๆ กน 1.2.2 การเชญผประสบความส าเรจในอาชพทนกเรยนสนใจมาใหความรและเปนแบบอยาง

ประเดนการสมภาษณ “ดานรปแบบการคด”

ประเดนท 1 นกเรยนสวนใหญเรยนรดวยการทองจ า 1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 ครไมไดจดการเรยนการสอนแบบ Active Learning ยงยด

รปแบบเดมเนองจากกลวสอนไมทน กลวนกเรยนไดรบความรนอยกลวนกเรยนจะสอบเขามหาวทยาลยไมได จงไมสอนตามมาตรฐานตวชวด

1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 ครตองวางแผนจดการเรยนรทใหนกเรยนไดใช

กระบวนการคดวเคราะห สงทครสามารถแกได ระดบหนงคอ การใชค าถาม กระตนใหนกเรยนรจกคดวเคราะหเกดเปนองคความร

189

ประเดนท 2 ครเนนการสอนเนอหาตรงตามบทเรยนมากกวาทจะฝกใหนกเรยน คดวเคราะห

2.1 สาเหตส าคญของปญหา 2.1.1 ปญหาเกดจากขอสอบเขามหาวทยาลย เนนกระบวนการ

คด วเคราะห เนอหากวาง โรงเรยนมกจกรรมทสงเสรมทก ๆ ดานมากเกนไป ท าใหมเวลาสอนคอนขางนอย ครกลวนกเรยนจะไดรบเนอหานอย กลวการสอนไมจบเนอหา

2.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 2.2.1 ครสอนโดยยดตวชวด และผลการเรยนรเปนหลกตามท

สพฐ.ก าหนดไว ครตองมการวางแผนจดกจกรรมการเรยนรทเนนการคดวเคราะห และใหนกเรยนไดฝกปฏบตอยางจรงจงเกดเปนองคความรขนมา ใหไดตามมาตรฐานและตวชวดตามทสพฐ. ตองการ

ประเดนการสมภาษณ

“ดานการสรางวสยทศนรวมกน”

ประเดนท 1 ครสวนใหญไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจในวสยทศน ของโรงเรยน 1.1 สาเหตทครไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจ ในวสยทศนของโรงเรยน 1.1.1 บางโรงเรยนผบรหารสถานศกษาไมไดบรหารใหครมสวนรวมคด มคณะกรรมการสถานศกษากไมไดใชใหเกดประโยชน ไมใหเขามามสวนรวมคด คงกลววาจะชา ผบรหารจงคดกนเอง

1.1.2 ครสวนหนงขาดความใสใจการมสวนรวมของโรงเรยน 1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 ผบรหารสถานศกษาควรก าหนดใหมบคคลตางๆ มารวม

กนคดวางแผน เชน คณะกรรมการสถานศกษา สมาคมเครอขายผปกครองนกเรยน ตวแทนคร และผปกครอง มารวมกนก าหนดวสยทศน เปาหมาย หาแนวทางไปสเปาหมายทชดเจนเพอพฒนาโรงเรยนตามความตองการของบคคลทกอยาง โดยมวสยทศนเปนเปาหมายตามระยะเวลาทก าหนดไว

ประเดนการสมภาษณ

“ดานการเรยนรเปนทม”

ประเดนท 1 ครขาดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน 1.1 สาเหตทครในกลมสาระการเรยนรเดยวกนหรอเปนเพอนครดวยกนจงไมสามารถแลกเปลยนเรยนรระบบการท างานและการสอนรวมกน

190

1.1.1 ขาดผน าทางวชาการทกลาตดสนใจ กลานเทศชแนะชน าเกยวกบการจดการเรยนการสอน ครมความเกรงใจไมกลาทกทวงหรอเสนอแนะ จงท าใหตางคน ตางสอน ซงเรองนไมพนความรบผดชอบของหวหนากลมสาระ

1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 หวหนากลมสาระจะตองเปนผทมบารม มภมความรเปนท

ยอมรบของเพอนในกลมสาระ เปนผทมคณภาพ เขาใจเพอนรวมงาน พดเรองยากเปนเรองงาย เปนผทรบฟงความคดเหน ใฝรใฝเรยน มความสามารถในการเชญเพอนครมารวมวางแผน

ประเดนท 2 ครสวนใหญยดอตตาของตนเปนส าคญ 2.1 สาเหตส าคญทครไมรวมกนท างานเปนทม

2.1.1 ขาดผน าทางวชาการทเปนแบบอยางได ตางคนตางมอตตาของตน คดวาของตนเองถกทสด กกลายเปนวาตางคนตางท างานอยางโดดเดยว

2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา 2.2.1 ใหหวหนากลมสาระเปนผน า โดยเลอกคนทมวยวฒ

คณวฒ เปนทยอมรบของสมาชกในโรงเรยน สามารถชแนะชน า มผลงานเชงประจกษ

ประเดนการสมภาษณ “ดานการคดเชงระบบ”

ประเดนท 1 การจดการเรยนการสอนของครเปนการสอนเนอหาตามรายวชามใช

การสอนแบบบรณาการ 1.1 สาเหตทครไมใชวธการสอนแบบผสมผสานหลายวธ ตามคณลกษณะของนกเรยน เพอใหนกเรยนสามารถเรยนรไปดวยกน

1.1.1 จ านวนนกเรยนในชนเรยนมจ านวนคอนขางมาก การจดการเรยนการสอนมปญหาทงดานจ านวนนกเรยนและเวลาในการสอน ซงมไมเพยงพอ

1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการพฒนาคร 1.2.1 ลดจ านวนนกเรยนลงใหไดหองละ 35-40 คน 1.2.2 ใหครไดรบการพฒนาดานเทคนคการสอนแบบใหม ๆ

ทเนนการปฏบตจรง (อบรมเชงปฏบตการ) ประเดนท 2 ครสอนเนอหาตามต ารามากกวาการสอนใหเกดการคดวเคราะห

2.1 สาเหตทครสอนเนอหาตามต ารา 2.1.1 เนองจากการรบนกเรยนเขามหาวทยาลย ยงเนนเนอหา

และเนอหาเหลานนสงกวาระดบมฐยมศกษา ไมสมพนธกบมาตรฐานและตวชวดทตองการเนนรปแบบเชงบรณาการ

2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา และพฒนาคร 2.2.1 ครสอนตามมาตรฐานตวชวด

191

2.2.2 ใหมหาวทยาลยกบ สพฐ. ไดมการพดคยกนถงแนวทาง เนอหาในการออกขอสอบทชดเจน เพอครจะไดวางแผนจดกจกรรมพฒนาไดตรงตามตองการของมหาวทยาลย

ประเดนการสมภาษณ

“ดานการใชเทคโนโลย”

ประเดนท 1 สอและอปกรณการเรยนการสอนไมทนสมยและขาดความพรอมใช 1.1 เหตใดโรงเรยนจงไมสามารถหาสอ อปกรณการสอน และเทคโนโลยการสอนของครทมความทนสมยเพอการเรยนการสอนของครและนกเรยน

1.1.1 โรงเรยนขาดงบประมาณในการจดซอ 1.1.2 โรงเรยนมสออปกรณแตขาดการใหความรกบคร ท าใหคร

ไมสามารถน าสอไปใชได 1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอแกปญหา 1.2.1 กรณไมมงบ โรงเรยนควรประสานความรวมมอ

กบเครอขายของโรงเรยน เครอขายผปกครองหรอหนวยงานทเกยวของ 1.2.2 โรงเรยนควรจดอบรมการใชสอ ใหมการปฏบตจรง

แบงกลมยอยตามกลมสาระ 1.2.3 แตละกลมสาระควรมผเชยวชาญดานสอ เทคโนโลย ตาง ๆ

เพอชวยชแนะ ชน าเมอเพอนครมปญหา ประเดนท 2 ครขาดทกษะในการใชเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน

2.1 สาเหตทครสวนใหญยงขาดทกษะในการใชสอและเทคโนโลยการสอน

2.1.1 ครไดอบรมระยะสนๆ ขาดการปฏบตจรง รแตทฤษฎ ไมสามารถน าไปใชในสถานการณจรงได

2.2 แนวคดหรอแนวทางในการพฒนาทกษะของคร 2.2.1 ในกลมสาระ ควรหาครทเชยวชาญการใชสอมาจดเปนทม

ทมละ 2-3 คน ส าหรบชวยสอนใหแกครทยงไมสามารถใชสอได 2.2.2 ครทยงใชสอไมได ตองพฒนาตนเองเพอใหสามารถใชสอได

อยางมประสทธภาพ

192

ขาพเจาขอรบรองวาไดใหการสมภาษณตามผลการสมภาษณทไดกลาวไวขางตนแลวนนจรง

193

ผลการสมภาษณ

นางสาวขนษฐ สวรรณคร ศกษานเทศกระดบ 9 ส านกงานศกษาธการจงหวดสงขลา

ความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต มประเดนปญหาส าคญ สาเหตของปญหาและแนวทางการพฒนาดงน

ประเดนการสมภาษณ “ดานการพฒนาตนเอง”

ประเดนท 1 การขาดความรวมมอของผปกครองและชมชนในการก ากบดแล

พฤตกรรมและความเอาใจใสตอการศกษาเลาเรยนของบตรหลาน 1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 ขาดความเขาใจ ไวใจและเชอใจ ของโรงเรยนกบผปกครอง 1.1.2 ผปกครองไมสนใจลกของเขา 1.1.3 การเสนอขอมล ขาวสารทเปนขอเทจจรงและเปน

ประโยชน 1.1.4 ความตอเนองในการพฒนา 1.2 แนวคดหรอวธการในการแกปญหาการขาดความรวมมอ

ของผปกครองและชมชนทเปนรปธรรม 1.2.1 จดกจกรรมสมพนธ 1.2.2 ใชแนวคดเขาใจ เขาถงและพฒนา

1.2.3 ประชาสมพนธรวมกนโดยเนนคณภาพของนกเรยน

ประเดนการสมภาษณ “ดานรปแบบการคด”

ประเดนท 1 นกเรยนสวนใหญเรยนรดวยการทองจ า 1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 ครไมไดสอนกระบวนการคด ครกลววาถาใชกระบวนการ

เปนไปตามล าดบขนตอน มนจะชา สอนไมทนกเลยใหจ า 1.1.2 ครกลวผล O-Net จงสอนจ าเพอท าขอสอบ 1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 ผบรหารตองพฒนาครใหสอนดวยกระบวนการ

194

และกระบวนการคด 1.2.2 จดกจกรรม PLC 1.2.3 น าเสนอผลทเกดจากเดก มาแลกเปลยน มาเปนกจกรรม

เปนสอสรางสรรค 1.2.4 สงเสรมนกเรยนทมทกษะ

ประเดนท 2 ครเนนการสอนเนอหาตรงตามบทเรยนมากกวาทจะฝกใหนกเรยน คดวเคราะห

2.1 สาเหตส าคญของปญหา 2.1.1 ครสอนไมเปน ครยงไมเขาใจวธการสอนแบบตาง ๆ 2.1.2 ครกลววธการใหม ๆ เชน ครขาดทกษะเทคนค

การจดกจกรรมแบบ Active Learning 2.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 2.2.1 ผบรหารควรใหความส าคญในเรองน จดกจกรรมภายใน

โรงเรยน ในองคกร ในชมชนใหมการแลกเปลยนเรยนรการท ากจกรรมทเกดคณภาพทตวผเรยนจรง ๆ โดยการปฏบตจรง ถาทกคนเหนผลจรงเชอวานาจะเปลยนทศนคตขอองครได

2.2.2 ควรจด PLC 2.2.3 ควรมการตดตามจากการปฏบตจรง 2.2.4 เนนคณภาพทผเรยน

ประเดนการสมภาษณ “ดานการสรางวสยทศนรวมกน”

ประเดนท 1 ครสวนใหญไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจในวสยทศน

ของโรงเรยน 1.1 สาเหตทครไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจ ในวสยทศนของโรงเรยน 1.1.1 ครไมมสวนรวมในการก าหนด โดยเฉพาะอยางยง องคกร ทมครมาก ๆ เขาอาจจะใชตวแทน นนกคอ ครขาดโอกาส

1.1.2 ครไมเหนคณคา 1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 ใหครทกคนเขารวมจดท าวสยทศนของโรงเรยน มการ

ทบทวนการท าวสยทศนทกป มการประเมนผลรวมกนทกป มการก าหนดกจกรรมรวมกน

195

ประเดนการสมภาษณ “ดานการเรยนรเปนทม”

ประเดนท 1 ครขาดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน

1.1 สาเหตทครในกลมสาระการเรยนรเดยวกนหรอเปนเพอนครดวยกนจงไมสามารถแลกเปลยนเรยนรระบบการท างานและการสอนรวมกน

1.1.1 ระบบบรหารไมใหสรางทม 1.1.2 วฒนธรรมองคกรไมไดท าไว รนตอไปจงไมท า 1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 จดใหมระบบ PLC 1.2.2 ผบรหารตองเปนผสรางระบบ ออกแบบ คดระบบบรหาร

จดการทมงาน ประเดนท 2 ครสวนใหญยดอตตาของตนเปนส าคญ

2.1 สาเหตส าคญทครไมรวมกนท างานเปนทม 2.1.1 ความเขาใจและเหนคณคาของผบรหาร และคร 2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา 2.2.1 ระบบบรหารควรเนนการมสวนรวม จะท าใหการจด

องคกรในหนวยงานมความเขมแขง จดกจกรรมใหตอเนอง แตตองเปนกจกรรมทมการเคลอนไหว ในลกษณะตาง ๆ

ประเดนการสมภาษณ

“ดานการคดเชงระบบ” ประเดนท 1 การจดการเรยนการสอนของครเปนการสอนเนอหาตามรายวชามใช

การสอนแบบบรณาการ 1.1 สาเหตทครไมใชวธการสอนแบบผสมผสานหลายวธ ตามคณลกษณะของนกเรยน เพอใหนกเรยนสามารถเรยนรไปดวยกน

1.1.1 ครขาดความเชอมนตอกจกรรม Active Learning จงไมกลาใชการสอนแบบผสมผสาน

1.1.2 นกเรยนมจ านวนตอหองมากยากตอการจดกจกรรม 1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการพฒนาคร

1.2.1 โรงเรยนควรจดกจกรรมการนเทศจากผบรหาร รวมทงควรจดกจกรรมใหครมสวนรวมเชน กจกรรม PLC กจกรรม KM หรอ BMK ประเดนท 2 ครสอนเนอหาตามต ารามากกวาการสอนใหเกดการคดวเคราะห

2.1 สาเหตทครสอนเนอหาตามต ารา

196

2.1.1 ตวครไมเชอมน ขาดความมนใจ 2.1.2 จ านวนเดก ปรมาณเดก และสภาพของเดกท าใหครไมกลา

ทจะจดกจกรรมใหเกดการคดวเคาะห 2.1.3 เพราะการแขงขน ท าใหครตองเนนไปทความร 2.1.4 การจดท าหลกสตรตงแตป 44 เปนตนมาครอาจยงไม

เขาใจวาหลกสตรตองการเดกเปนอยางไรเลยยดประสบการณเดมของคร 2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา และพฒนาคร 2.2.1 สรางชมชนแหงการเรยนร PLC ประเดนการสมภาษณ

“ดานการใชเทคโนโลย”

ประเดนท 1 สอและอปกรณการเรยนการสอนไมทนสมยและขาดความพรอมใช 1.1 เหตใดโรงเรยนจงไมสามารถหาสอ อปกรณการสอน และเทคโนโลยการสอนของครทมความทนสมยเพอการเรยนการสอนของครและนกเรยน

1.1.1 โรงเรยนไมมเงน 1.1.2 มสอแตครใชไมเปน ครไมทนสมย 1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอแกปญหา 1.2.1 ใหนกเรยนมสวนรวมในการออกแบบหรอพฒนาสอ

อปกรณการสอนรวมกบคร ประเดนท 2 ครขาดทกษะในการใชเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน

2.1 สาเหตทครสวนใหญยงขาดทกษะในการใชสอและเทคโนโลย การสอน

2.1.1 ครมอายมาก จงเปนอปสรรคตอการเรยนรในดานการใชสอเทคโนโลย ตาง ๆ

2.1.2 ครไมยอมรบการเปลยนแปลง 2.2 แนวคดหรอแนวทางในการพฒนาทกษะของคร 2.2.1 สงเสรมครทมความสามารถและมทกษะดานนใหเปนผน า

ในเรองสอเทคโนโลย

ขาพเจาขอรบรองวาไดใหการสมภาษณตามผลการสมภาษณทไดกลาวไวขางตนแลวนนจรง

197

ผลการสมภาษณ

ดร. อรญ กวพานช อดตศกษานเทศกระดบ 9 ส ากด สพม. 16

ความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต มประเดนปญหาส าคญ สาเหตของปญหาและแนวทางการพฒนาดงน

ประเดนการสมภาษณ “ดานการพฒนาตนเอง”

ประเดนท 1 การขาดความรวมมอของผปกครองและชมชนในการก ากบดแล

พฤตกรรมและความเอาใจใสตอการศกษาเลาเรยนของบตรหลาน 1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 เกดจากความไมเขาใจของผปกครองในเรอง หลกสตรและ

การดแลพฤตกรรมของเดกทท าใหมมมองของผปกครองและของโรงเรยนมความแตกตางกน 1.2 แนวคดหรอวธการในการแกปญหาการขาดความรวมมอ

ของผปกครองและชมชนทเปนรปธรรม 1.2.1 โรงเรยนควรสรางความเขาใจกบผปกครอง ใหเขาใจหลก

และวธการจดการศกษา โดยอาจเชญผปกครองมาใหความเขาใจและใหทราบพฤตกรรมและเรอง ทางวชาการของนกเรยน

ประเดนการสมภาษณ “ดานรปแบบการคด”

ประเดนท 1 นกเรยนสวนใหญเรยนรดวยการทองจ า 1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 ครไมสอนตามแนวทางทหลกสตรตองการ กลาวคอ

หลกสตรในปจจบนตองการใหครเปนผอ านวยความสะดวกจดกจกรรมใหเดกไดคดวเคราะห ถาสอนใหทองจ าอยางเดยวถอเปนปญหาของคร

1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 ถาใชระบบสงเสรม โดยสงครไปอบรมการสอนแบบ

การคดวเคราะห จดสอการสอนใหคร แลวนเทศตดตามวาเขาไดท าจรงหรอไม ประเดนท 2 ครเนนการสอนเนอหาตรงตามบทเรยนมากกวาทจะฝกใหนกเรยน คดวเคราะห

198

2.1 สาเหตส าคญของปญหา 2.1.1 ครสอนการคดวเคราะหไมเปน 2.1.2 ครไมเหนคณคาของการคดวเคราะห 2.1.3 ครอาจคดวาสอนแลวมนชาเสยเวลา เพราะเดกตองการได

เนอหาวชาเพอการสอบเขาเรยนในมหาวทยาลย 2.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 2.2.1 โรงเรยนควรสงเสรมใหครเหนแบบอยางของการสอนแบบ

คดวเคราะหและท าใหครเชอวาจะเกดประโยชนในการสอนจรง สอดคลองกบความตองการ ของผเรยนวาเปนวธทมประโยชนตอการน าไปใช

ประเดนการสมภาษณ

“ดานการสรางวสยทศนรวมกน”

ประเดนท 1 ครสวนใหญไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจในวสยทศน ของโรงเรยน 1.1 สาเหตทครไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจ ในวสยทศนของโรงเรยน 1.1.1 เพราะเขามสวนรวมไมเปน ไมกลาทจะเขาไปมสวนรวมและบางคนมมมมองเฉพาะสวนทเปนปญหา สวนดมองไมเปน

1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 ผบรหารตองพฒนาใหครไดมความรเรองวสยทศนและให

เขาไดมสวนรวมจดท าทกครง เขาจะไดรทศทางของการพฒนาการศกษาของโรงเรยน ไดเขาใจและเหนความส าคญ

ประเดนการสมภาษณ

“ดานการเรยนรเปนทม”

ประเดนท 1 ครขาดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน 1.1 สาเหตทครในกลมสาระการเรยนรเดยวกนหรอเปนเพอนครดวยกนจงไมสามารถแลกเปลยนเรยนรระบบการท างานและการสอนรวมกน

1.1.1 ครไมพดคยแลกเปลยนเรยนรกนโดยคดวา เนอหาสาระ วธการสอนตาง ๆ มความเหมาะสมอยแลว

1.1.2 โรงเรยนไมจดชวโมงใหมการพดคยแลกเปลยนเรยนรระหวางกน

1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา

199

1.2.1 โรงเรยนทกโรงควรจดเวลาใหมการแลกเปลยนเรยนรกน น าความรใหม ๆ น าวธการและเทคโนโลยใหม ๆ มาแลกเปลยนเรยนรกนในระหวางเพอนรวมงาน

ประเดนท 2 ครสวนใหญยดอตตาของตนเปนส าคญ 2.1 สาเหตส าคญทครไมรวมกนท างานเปนทม

2.1.1 นกบรหารในระดบตาง ๆ ทกระดบหรอบางระดบยงไมมความร หรอไมเชอกลไกการท างานเปนทม และไมมกลยทธในการท างานเปนทม ซงถอวายงบรหาร ไมเปนเพราะปจจบนการท างานเดยวไมไดแลว

2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา 2.2.1 ผบรหารในระดบตาง ๆ ในโรงเรยนตองมความรในเรอง

การท างานเปนทม มอบหมายงานใหท าเปนทม ใหความส าคญแกการท างานเปนทม เผยแพรผลงาน ทท าเปนทมในทประชมสมมนาของโรงเรยนอยางสม าเสมอ รวมทงการใหรางวลแกงานทท ากน เปนทม

2.2.2 ผบรหารควรใชระบบสงเสรม เอาผลงานในการท างานเปนทมทประสบความส าเรจมาเผยแพร มาใชในการประชทสมมนา

ประเดนการสมภาษณ

“ดานการคดเชงระบบ” ประเดนท 1 การจดการเรยนการสอนของครเปนการสอนเนอหาตามรายวชามใช

การสอนแบบบรณาการ 1.1 สาเหตทครไมใชวธการสอนแบบผสมผสานหลายวธ ตามคณลกษณะของนกเรยน เพอใหนกเรยนสามารถเรยนรไปดวยกน

1.1.1 ครคดวาการสอนแบบบรณาการไมสามารถลงลกในเนอหาตาง ๆ ได ซงจะสงผลตอการสอบเขามหาวทยาลยทใชเนอหาแค 5 วชาหลกอยางลงลก

1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการพฒนาคร 1.2.1 ครตองศกษาความตองการของนกเรยน แลวจงใชวธการ

สอนแบบบรณาการ ทบรณาการไปสความเปนสากล เพราะเดกจะเรยนรในสงทเขาสนใจ เรยนรสงทสอดคลองกบความตองการของเขา ประเดนท 2 ครสอนเนอหาตามต ารามากกวาการสอนใหเกดการคดวเคราะห

2.1 สาเหตทครสอนเนอหาตามต ารา 2.1.1 ครอาจเหนวาต ารานนมเนอหาตรงตามมาตรฐาน ผแตง

ต ารามประสบการณ ถาต าราไมดเขากไมซอ แตหากครใชต ารานอยเลมกไมเกงในเนอหา เดกอาจไดความรไมกวางพอ

2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา และพฒนาคร 2.2.1 ผบรหารตองสรางความตระหนกทจะสอนเดก ครตองมจต

วญญาณความเปนคร

200

2.2.2 การพฒนาครอาจตองบงคบจากภายนอกดวยกฎหมาย ประเดนการสมภาษณ

“ดานการใชเทคโนโลย”

ประเดนท 1 สอและอปกรณการเรยนการสอนไมทนสมยและขาดความพรอมใช 1.1 เหตใดโรงเรยนจงไมสามารถหาสอ อปกรณการสอน และเทคโนโลยการสอนของครทมความทนสมยเพอการเรยนการสอนของครและนกเรยน

1.1.1 เพราะโรงเรยนไมมงบประมาณ ผบรหารโรงเรยนไมเกง ในการระดมสรรพก าลง

1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอแกปญหา 1.2.1 ผปกครองจะตองมสวนสนบสนนเพอใหการจดกจกรรม

การเรยนการสอนมประสทธภาพยงขน ผบรหารจงตองขอการสนบสนนจากผปกครองและชมชน ประเดนท 2 ครขาดทกษะในการใชเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน

2.1 สาเหตทครสวนใหญยงขาดทกษะในการใชสอและเทคโนโลย การสอน

2.1.1 เปนกลมครเกา ๆ เกดกอนยคคอมพวเตอร ซงเขา ไมสามารถรบความรดานการใชสอเทคโนโลยได แมวาเขาอยากท าเปน

2.2 แนวคดหรอแนวทางในการพฒนาทกษะของคร 2.2.1 โรงเรยนควรจดอบรมการใชใหเขา หรอใชแนวทาง

พสอนนอง เพอนสอนเพอน ครทใชเปนตองออกมาชวยกน ใหครไดท าไปเรยนไป

ขาพเจาขอรบรองวาไดใหการสมภาษณตามผลการสมภาษณทไดกลาวไวขางตนแลวนนจรง

201

ผลการสมภาษณ

ผอ. โกศล สวรรณมณ ผอ. ระดบ 8 โรงเรยนมหาวชราวธฯ จ. สงขลา

ความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต มประเดนปญหาส าคญ สาเหตของปญหาและแนวทางการพฒนาดงน

ประเดนการสมภาษณ “ดานการพฒนาตนเอง”

ประเดนท 1 การขาดความรวมมอของผปกครองและชมชนในการก ากบดแล

พฤตกรรมและความเอาใจใสตอการศกษาเลาเรยนของบตรหลาน 1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 ผปกครองไมมเวลาเอาใจใสพฤตกรรมและการเรยน

ของลก ๆ เพราะ มงแตจะท างานหารายได ตองประกอบอาชพ ผลกภาระใหโรงเรยนเปนสวนใหญ 1.1.2 เปนครอบครวเดยว ไมมโครงสรางซบซอน ไมมคนรนตา

ดแลและสถตครอบครวแตกแยกของคนไทยเยอะมาก 1.1.3 สภาพการเลยงดเดกและเยาวชน เปนสงคมวตถ 1.2 แนวคดหรอวธการในการแกปญหาการขาดความรวมมอ

ของผปกครองและชมชนทเปนรปธรรม 1.2.1 โรงเรยนจะตองสรางความเขมแขงใหกบองคกรเครอขาย

โดยเฉพาะโรงเรยนขนาดใหญ ใหองคกรตาง ๆทางสงคมเขามามสวนรวม ใหเขาตระหนกวานกเรยน ทอยในโรงเรยนเขาตองใหการดแลดวย ไมวาจะเปนอบต. เทศบาล สมาคมผปกครอง เครอขายผปกครอง สมาคมนกเรยนเกา ฯลฯทจะตองมสวนรวมในการดแลนกเรยน 1.2.2 การบรหารแบบมสวนรวม 1.2.3 การใชฐานขอมลในการสอสาร

ประเดนการสมภาษณ “ดานรปแบบการคด”

ประเดนท 1 นกเรยนสวนใหญเรยนรดวยการทองจ า 1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 ครขาดเทคนคการสอนทจะใหนกเรยนบรรลตวชวดหรอ

พฤตกรรมในแตละระดบ

202

1.1.2 นกเรยนไมไดรบการปลกฝงเรองการคด 1.1.3 การวดประเมนผลครไมสามารถสรางเครองมอวด

พฤตกรรมการคดวเคราะห การคดอยางมวจารณญาณหรอการน าไปใช ได 1.1.4 นกเรยนใชระบบเทคโนโลยมาท างานคอ ใชการ Copy มา

โดยไมไดใชการคดวเคราะห 1.1.5 การวดผลดวยขอสอบแบบปรนยเลอกตอบเพยงอยางเดยว

เปนตวท าลายพฤตกรรมการคดของนกเรยน 1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 ครตองออกแบบและจดการเรยนรแบบ Active Learning 1.2.2 ครตองใหความส าคญกบกระบวนการวดประเมนผลดาน

การคดวเคราะห การออกแบบการเรยนรและการออกแบบการวดผลประเมนผลทตองสอดคลองกน ประเดนท 2 ครเนนการสอนเนอหาตรงตามบทเรยนมากกวาทจะฝกใหนกเรยน คดวเคราะห

2.1 สาเหตส าคญของปญหา 2.1.1 ครไมไดวเคราะหหลกสตร เขาไมถงหลกสตร 2.1.2 ครไมใหความส าคญกบการออกแบบการเรยนร 2.1.3 การคดเลอกคนเขาเรยนในระดบมหาวทยาลย เปนตว

ผลกดนใหครตองใหเนอหาแกนกเรยนใหมากทสดเพอใหนกเรยนสอบเขามหาวทยาลยได 2.1.4 ครไมอดทนพอในการสอนใหนกเรยนเกดการคดวเคราะห 2.1.5 ครกลวสอนเนอหาไมทน 2.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 2.2.1 พฒนาครใหคด สรางความเขาใจในการวเคราะหหลกสตร

การออกแบบการเรยนร 2.2.2 ลดภาระงานอน ๆทไมใชงานเชงวชาการใหนอยลง

ประเดนการสมภาษณ “ดานการสรางวสยทศนรวมกน”

ประเดนท 1 ครสวนใหญไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจในวสยทศน

ของโรงเรยน 1.1 สาเหตทครไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจ ในวสยทศนของโรงเรยน 1.1.1 ครไมใสใจ ถอวาไมใชหนาทตน

1.1.2 ครขาดการมสวนรวมในการก าหนดวสยทศน 1.1.3 ฝายบรหารกคดวาเปนเรองของฝายบรหาร กเลยไมม

ระบบทจะท าใหเกดการมสวนรวม

203

1.1.4 การบรหารจดการไมไดใหความส าคญ ทจะเดนไปสวสยทศน

1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 ใหผมสวนเกยวของทกฝาย คร มสวนรวมตงแตเรมตน

ถงแมวาไมสามารถเอาครทกนมานงประชมกตองใชระบบของตวแทน เมอก าหนดวสยทศนแลวกจะตองมการสอสารท าความเขาใจเพอใหทกสวนทงภายในภายนอกองคกรไดรวาจะเดนไปสวสยทศนไดอยางไร

1.2.2 ฝายบรหารตองจรงจง และเครงครดในการมงสวสยทศน มการออกแบบ วางแผน ก ากบตดตามไปในทศทางเดยวกน

ประเดนการสมภาษณ

“ดานการเรยนรเปนทม”

ประเดนท 1 ครขาดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน 1.1 สาเหตทครในกลมสาระการเรยนรเดยวกนหรอเปนเพอนครดวยกนจงไมสามารถแลกเปลยนเรยนรระบบการท างานและการสอนรวมกน

1.1.1 โรงเรยนขาดการสรางบรรยากาศในการท างานเปนทม เชงวชาการ

1.1.2 การไมยอมรบซงกนและกน 1.1.3 ขาดระบบการนเทศนภายในซงเปนระบบทเออในการ

ท างานเปนทม 1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 สรางชมชนแหงการเรยนร PLC ตามนโยบายกระทรวง

ศกษาธการใหเปนรปธรรม 1.2.2 จดใหมระบบนเทศภายในทเขมแขง

ประเดนท 2 ครสวนใหญยดอตตาของตนเปนส าคญ 2.1 สาเหตส าคญทครไมรวมกนท างานเปนทม

2.1.1 การไมยอมรบซงกนและกน ซงเปนสภาพพนฐานทางสงคมของคนไทย

2.1.2 ขาดระบบภายในทจะเออใหเกดการท างานเปนทม 2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา 2.2.1 โรงเรยนควรจดใหมกจกรรมทางวชาการแลกเปลยน

เรยนรอยางตอเนอง 2.2.2 ฝายบรหารใหความส าคญและมความจรงใจ ยอมรบ

ความคดเหนของคร และสรางระบบการมสวนรวมทงภายในและภายนอกองคกร ถาเกดการมสวนรวม ครกจะพดกนมากขน ยอมรบกนมากขน สดทายอตตากจะลดลง การไดมปฏสมพนธกน

204

มกจกรรมรวมกน ไดชวยเหลอกน กจะชวยลดอตตาของตวเองลง

ประเดนการสมภาษณ “ดานการคดเชงระบบ”

ประเดนท 1 สอและอปกรณการเรยนการสอนไมทนสมยและขาดความพรอมใช 1.1 สาเหตทครไมใชวธการสอนแบบผสมผสานหลายวธ ตามคณลกษณะของนกเรยน เพอใหนกเรยนสามารถเรยนรไปดวยกน

1.1.1 เพรามนยงยากยากในการจดท าเพราะมกระบวนการ ในการวเคราะหหลกสตรยงยาก ครจงไมไดวเคราะหหลกสตรในการวดผลการเรยนร

1.1.2 ครไมใหความส าคญในการออกแบบการเรยนร 1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการพฒนาคร 1.2.1 ครตองวเคราะหหลกสตร ออกแบบการเรยนร ก าหนดวธสอน ออกแบบการวดผล เมอมแผนการสอนตามหนวยการเรยนร มการสอนหลากหลายกจะเปนการแกปญหาทเปนรปธรรมตามคณลกษณะของนกเรยน

1.2.2 โรงเรยนออกแบบระบบการบรหารวชาการ ใหมกระบวนการจดการเรยนรทมรปแบบทเปนรปธรรมทถกตอง มกระบวนการตามระบบครบถวน ประเดนท 2 ครขาดทกษะในการใชเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน

2.1 สาเหตทครสอนเนอหาตามต ารา 2.1.1 ครไมไดเตรยมการสอน จงยดต ารา 2.1.2 ครเขาใจวาต าราคอหลกสตร 2.1.3 สอนงาย ประเมนผลงาย เหนผลชดเจน 2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา และพฒนาคร 2.2.1 โรงเรยนตองมรปแบบการวดผลการเรยนรของครทชดเจน

ทเปนตวก าหนดใหครตองวเคระห ออกแบบการเรยนร มการวดประเมนผลทสอดคลองกบตวชวด ประเดนการสมภาษณ

“ดานการใชเทคโนโลย”

ประเดนท 1 ขาดความสะดวก ความทนสมยและความพรอมใชของสอ อปกรณ การสอนและเทคโนโลยการสอนของคร 1.1 เหตใดโรงเรยนจงไมสามารถหาสอ อปกรณการสอน และเทคโนโลยการสอนของครทมความทนสมยเพอการเรยนการสอนของครและนกเรยน

1.1.1 งบประมาณไมเพยงพอ

205

1.1.2 รฐอดหนนเปนเงนรายหวเทากนทกคน งบประมาณขนอยกบจ านวนนกเรยน

1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอแกปญหา 1.2.1 จดบประมาณแบบ บลอกแกรนท ( block grant) จดเปน

เงนกอนใหโรงเรยนบรหารจดการ 1.2.2 รฐควรมนโยบายและจดสรรงบประมาณในเรองของสอ

เทคโนโลยใหโรงเรยนแตละโรงตามผลการวเคราะหทพบวา โรงเรยนขนาดตาง ๆ ควรมสออะไรบางทใชแลวท าใหเกดคณภาพตอการเรยนการสอน ประเดนท 2 ทกษะและความรความสามารถในการใชสอและเทคโนโลยการสอนของคร

2.1 สาเหตทครสวนใหญยงขาดทกษะในการใชสอและเทคโนโลยการสอน

2.1.1 ชวงวยของครเปนอปสรรคตอการเรยนรเทคโนโลย 2.1.2 ครไมใหความส าคญกบการใชเทคโนโลยและเหนวายงยาก

ในการใช และหวงวาจะสอนเนอหาไมทน 2.2 แนวคดหรอแนวทางในการพฒนาทกษะของคร 2.2.1 การพฒนาแบบ On the Job Training หมายถง พฒนา

ภายในหนางานโดยใชบคลากรของโรงเรยนสอนงาน 2.2.2 จดครรนใหมหรอนกเรยนเขาไปเปนค Buddy เรยนรรวม 2.2.3 ตองมหนวยงานอ านวยความสะดวก เชน ฝายวชาการ

ตองมหนวยงานทอ านวนความสะดวก เชน ฝายวชาการกตองมคนรบผดชอบเรองสอเทคโนโลย

ขาพเจาขอรบรองวาไดใหการสมภาษณตามผลการสมภาษณทไดกลาวไวขางตนแลวนนจรง

206

ผลการสมภาษณ

ผอ. ทรงเกยรต พชมงคล ผอ. ระดบ 8 โรงเรยนหาดใหญวทยาลย

ความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต มประเดนปญหาส าคญ สาเหตของปญหาและแนวทางการพฒนาดงน

ประเดนการสมภาษณ “ดานการพฒนาตนเอง”

ประเดนท 1 การขาดความรวมมอของผปกครองและชมชนในการก ากบดแล

พฤตกรรมและความเอาใจใสตอการศกษาเลาเรยนของบตรหลาน 1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 ครอบครวแตกแยกหรอทตงถนฐานอยไกลจากโรงเรยน

มาก ท าใหขาดการประสานงานและการสอสาร 1.2 แนวคดหรอวธการในการแกปญหาการขาดความรวมมอ

ของผปกครองและชมชนทเปนรปธรรม 1.2.1 ควรมการจดตงคณะกรรมการเครอขายผปกครองระดบ

หองเรยน ระดบชนเรยนเพอประสานความรวมมอ

ประเดนการสมภาษณ “ดานรปแบบการคด”

ประเดนท 1 นกเรยนสวนใหญเรยนรดวยการทองจ า 1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 สาเหตเกดจากการออกขอสอบ การวดผลประเมนผลทวด

ไมครบทกดาน วดแตความจ า 1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 ปรบปรงรปแบบการวดผลประเมนผลใหครอบคลม

ทกทกษะ และพยายามออกขอสอบทสงเสรมการคดวเคราะหใหมากขน เชน ขอสอบอตนย ค าถามปลายเปด ประเดนท 2 ครเนนการสอนเนอหาตรงตามบทเรยนมากกวาทจะฝกใหนกเรยน คดวเคราะห

2.1 สาเหตส าคญของปญหา

207

2.1.1 ครไมเปลยนแปลงการสอน โดยสอนแบบเนนเนอหา สอนตองใหจบเลม ขาดการวเคราะหหลกสตรและค าอธบายรายวชา

2.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 2.2.1 ควรพฒนาครเรองเทคนคการสอน ทกษะกระบวนการคด

วเคราะห สงเคราะห การน าไปใช ความคดรเรมสรางสรรคเพอใหผเรยน เรยนอยางมความสข หรอใชเทคนค 3 r กบ 8 s ซงเขากบโรงเรยนมาตรฐานสากล

ประเดนการสมภาษณ

“ดานการสรางวสยทศนรวมกน”

ประเดนท 1 ครสวนใหญไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจในวสยทศน ของโรงเรยน 1.1 สาเหตทครไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจ ในวสยทศนของโรงเรยน 1.1.1 เนองจากโรงเรยนไมเปดโอกาสใหครเขารวมก าหนดวสยทศนและแผนปฏบตการในโรงเรยน

1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 โรงเรยนควรท า Focus Group ของกลมบคคลทมสวนได

สวนเสย คร ผปกครอง ฯลฯ และตงคณะกรรมการจดท าแผนพฒนาคณภาพการศกษา

ประเดนการสมภาษณ “ดานการเรยนรเปนทม”

ประเดนท 1 ครขาดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน

1.1 สาเหตทครในกลมสาระการเรยนรเดยวกนหรอเปนเพอนครดวยกนจงไมสามารถแลกเปลยนเรยนรระบบการท างานและการสอนรวมกน

1.1.1 ครรนเกาจดการเรยนรแบบเดม ๆ ไมพงพาอาศยกน คดวาตนเองท าดแลว ท าเกงแลว

1.1.2 ครไมรจกการเรยนรแบบบรณาการ 1.1.3 ครขาดความรความเขาใจเรองชมชนแหงการเรยนร (PLC) 1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 จดอบรมใหแกครในเรอง PLC

ประเดนท 2 ครสวนใหญยดอตตาของตนเปนส าคญ 2.1 สาเหตส าคญทครไมรวมกนท างานเปนทม

208

2.1.1 เพราะครสวนหนงมอตตาสง ไมเคารพความคดเหนของผอน

2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา 2.2.1 ผบรหารจ าเปนอยางยงทจะตองใชจตวทยาเพอใหครไดหน

มารวมมอกน และมองเหนประโยชนของการท างานรวมกนเปนทม 2.2.2 ผบรหารตองสนบสนน สงเสรมใหมการน าเทคนค

กระบวนการ PLC มาใชในสถานศกษา

ประเดนการสมภาษณ “ดานการคดเชงระบบ”

ประเดนท 1 การจดการเรยนการสอนของครเปนการสอนเนอหาตามรายวชามใช

การสอนแบบบรณาการ 1.1 สาเหตทครไมใชวธการสอนแบบผสมผสานหลายวธ ตามคณลกษณะของนกเรยน เพอใหนกเรยนสามารถเรยนรไปดวยกน

1.1.1 เพราะครยงยดการเรยนการสอนแบบเดม และไมรจกนกเรยนเปนรายบคคล ไมเอาขอมล SDQ ทเขาจ าแนกนกเรยนไวแลว มอยแลว แตครกไมเอามาใช ไมตองการใช

1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการพฒนาคร 1.2.1 ตองสรางความเขาใจกบครวา นกเรยนแตละคนมความ

แตกตางกน ครตองคนหาออกมาใหเจอวาเดกทสอนเขาเกงวชาอะไรกคน แตละคนมความถนดดานใด และมความสนใจอะไร

1.2.2 ก าหนดใหครใชขอมล SDQ เขามาใชออกแบบการจดการ เรยนร

1.2.3 จดอบรมเทคนคกาสอนแบบผสมผสานหลายวธ ประเดนท 2 ครสอนเนอหาตามต ารามากกวาการสอนใหเกดการคดวเคราะห

2.1 สาเหตทครสอนเนอหาตามต ารา 2.1.1 เพราะครไมพฒนาตนเอง ยดเนอหาตามอดมการณดงเดม

ขาดการวเคราะหหลกสตร ขาดการจดท าแผนการเรยนร เพระในการจดท าแผนกการจดการเรยนร จะตองออกแบบการสอนใหมทกษะครบ โดยเฉพาะทกษะการคด

2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา และพฒนาคร 2.2.1 สรางความร ความเขาใจ เพอใหเกดการยอมรบ โดยเชญ

วทยากรทมจตวทยาสง ๆ เขามาชวยพดคย 2.2.2 โรงเรยนจดตงคณะกรรมการนเทศภายใน ชวยกน

coaching กน หรอ จบค coaching กน 2.2.3 จดประชม อบรมสมมนา เทคนคการสอน การคดวเคราะห

209

2.2.4 ใชระบบควบคมประเมนประสทธภาพ และประสทธผล ในการปฏบตงาน

ประเดนการสมภาษณ

“ดานการใชเทคโนโลย”

ประเดนท 1 สอและอปกรณการเรยนการสอนไมทนสมยและขาดความพรอมใช 1.1 เหตใดโรงเรยนจงไมสามารถหาสอ อปกรณการสอน และเทคโนโลยการสอนของครทมความทนสมยเพอการเรยนการสอนของครและนกเรยน

1.1.1 ครเดม ๆ จะไมใชและไมพรอมทจะใชเทคโนโลย 1.1.2 โรงเรยนขาดงบประมาณ ขาดการสนบสนน ขาดการจดหา

สอเทคโลโนยททนสมยและเพยงพอ 1.1.3 ผบรหารไมมวสยทศนในเรองสอเทคโนโลยเพอการพฒนา

บคลากรในโรงเรยน 1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอแกปญหา 1.2.1 น าเทคนคกระบวนการ PLC (ชมชนแหงการเรยนร) คอ

การรวมกนคด รวมกนท า ชวยกนแกปญหา มาใชในโรงเรยน 1.2.2 จดท าโครงการพฒนาสอ และเทคโนโลยของโรงเรยน

ใหทนสมยและเพยงพอ 1.2.3 โรงเรยนควรจดระดมทรพยากรเพอทจะไดสอ และ

เทคโนโลยททนสมยและเพยงพอ ประเดนท 2 ครขาดทกษะในการใชเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน

2.1 สาเหตทครสวนใหญยงขาดทกษะในการใชสอและเทคโนโลย การสอน

2.1.1 เกดการไมยอมรบ สอ เทคโนโลยสมยใหม เมอไมยอมรบ กไมมการใช

2.2 แนวคดหรอแนวทางในการพฒนาทกษะของคร 2.2.1 ผบรหารตองสรางเจตคต สนบสนนสงเสรมการใช

เทคโนโลยในสถานศกษาอยางสม าเสมอ หรออาจสรางเจตคตโดยอาศยวทยากร

ขาพเจาขอรบรองวาไดใหการสมภาษณตามผลการสมภาษณทไดกลาวไวขางตนแลวนนจรง

210

ผลการสมภาษณ

ผอ. วฒนา ถนอมศกด ผอ. ระดบ 9 โรงเรยนนวมนทราชทศ ทกษณ สงขลา

ความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต มประเดนปญหาส าคญ สาเหตของปญหาและแนวทางการพฒนาดงน

ประเดนการสมภาษณ “ดานการพฒนาตนเอง”

ประเดนท 1 การขาดความรวมมอของผปกครองและชมชนในการก ากบดแล

พฤตกรรมและความเอาใจใสตอการศกษาเลาเรยนของบตรหลาน 1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 ดานการประกอบอาชพของผปกครองทไมมเวลาดแล

และเอาใจใสนกเรยนมงเนนปากทอง จงมอบภาระนใหกบโรงเรยน 1.1.2 ผปกครองกาวไมทนเทคโนโลย และไมมความรทจะให

ค าปรกษากบนกเรยนได 1.2 แนวคดหรอวธการในการแกปญหาการขาดความรวมมอ

ของผปกครองและชมชนทเปนรปธรรม 1.2.1 ผปกครองตองใหความส าคญตอพฤตกรรมและนกเรยนใหมากขน ตองสยสละเวลาของเขามาพบกบคณคร โดยใชการโทรศพท หรอ ไลนกลมหองเรยน

ประเดนการสมภาษณ “ดานรปแบบการคด”

ประเดนท 1 นกเรยนสวนใหญเรยนรดวยการทองจ า 1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 การสอนของคร ทเนนทกษะดานความจ า ไมไดเนนทกษะ

การคดวเคราะห 1.1.2 การวดผลประเมนผล ทตองสอดคลองกบการสอน 1.1.3 การสอบเขามหาวทยาลยทสอบดวยขอเขยนแบบทองจ า

เนนความจ า ท าใหโรงเรยนตองจดสอนตามความตองการของนกเรยนและผปกครองทตองการ ใหนกเรยนสอบเขามหาวทยาลยได

1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา

211

1.2.1 ตองท าความเขาใจกบคณครวาตองการใหนกเรยน เปนอยางไรกตองวดผลอยางนน ถาตองการใหเดกคดวเคราะหหรอมทกษะการปฏบต เรากออกขอสอบวดดานการคดวเคราะหหรอทกษะการปฏบต

1.2.2 ตองเปลยนแนวความคด รปแบบการสอนและรปแบบ ของการประเมนผลทงระบบทเปนรปแบบการทองจ า

1.2.3 เปลยนระบบสอบเขามหาวทยาลยทสอบดวยขอเขยนแบบทองจ า ประเดนท 2 ครเนนการสอนเนอหาตรงตามบทเรยนมากกวาทจะฝกใหนกเรยน คดวเคราะห

2.1 สาเหตส าคญของปญหา 2.1.1 ครสอนตามเปาหมายของนกเรยนและผปกครองทตองการ

สอบเขามหาวทยาลย และมหาวทยาลยจะสอบเนอหาเปนความจ า 2.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 2.2.1 ตองแกทระบบสอบเขามหาวทยาลย ถามหาวทยาลย

ตองการใหนกเรยนมความคดวเคราะหสรางสรรค มหาวทยาลยกตองวดผลและประเมนผลอยางนน 2.2.2 ถาจะใหครเปลยน กตองเปลยนทงระบบ คอการสอบ

ความจ า กตองสอนความจ า ไมใชสอบอยางหนงไปสอนอกอยางหนง ปจจบนใหนกเรยนยน Portfolio ความด และ Portfolio ดานความส าเรจในการเรยนการสอน โรงเรยนมธยมศกษาเปนตวกลางรบนกเรยนประถมเขามา เราผลตนกเรยนมยมเพอสงตอเขาอดมศกษา อดมศกษาตองการอยางไร เรากตองท าใหสอดคลองกบทเขาตองการ

ประเดนการสมภาษณ

“ดานการสรางวสยทศนรวมกน”

ประเดนท 1 ครสวนใหญไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจในวสยทศน ของโรงเรยน 1.1 สาเหตทครไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจ ในวสยทศนของโรงเรยน 1.1.1 เพราะการบรหารจดการในการก าหนดวสยทศนอยทคณะกรรมการแคชดใดชดหนง หรอ ผอ านวยการอยางเดยว

1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 อยทการบรหารจดการ การท าความเขาใจรวมกนและให

ทกคนมสวนรวมในการก าหนดวสยทศน ใหทกคนเขาใจวาสภาพปจจบน บรบท ปญหาของโรงเรยนอยตรงไหน และเปาหมายรวมกนของโรงเรยนทจะรวมกนพฒนานนเปนอยางไร ใหทกคนมสวนรวมคด ก าหนดรวมกน

212

ประเดนการสมภาษณ “ดานการเรยนรเปนทม”

ประเดนท 1 ครขาดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน

1.1 สาเหตทครในกลมสาระการเรยนรเดยวกนหรอเปนเพอนครดวยกนจงไมสามารถแลกเปลยนเรยนรระบบการท างานและการสอนรวมกน

1.1.1 เวลาทโรงเรยนจดใหไมเออตอการมาแลกเปลยนเรยนรกน 1.1.2 ครมภาะระงานอน ๆ นอกจากงานสอนอกมากจงไมมเวลา 1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 ตองจดเวลาทตรงกนทสามารถจะใหครมาแลกเปลยน

เรยนรกนได 1.2.2 ใหกระทรวงจดเจาหนาทอน ๆมาท างานแทนคร เชน พสด

วดผล การเงน ธรการ ฯลฯ ประเดนท 2 ครสวนใหญยดอตตาของตนเปนส าคญ

2.1 สาเหตส าคญทครไมรวมกนท างานเปนทม 2.1.1 การไมยอมรบซงกนและกน 2.1.2 การบรหารจดการของโรงเรยน 2.1.3 ผน าทางวชาการไมคอยม 2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา 2.2.1 การจดการใหครมกจกรรมรวมกน ท างาน ท ากจกรรม

รวมกน 2.2.2 ลดภาระครลงมา ใหครไดมเวลามานงเสวนากน มา

แลกเปลยนเรยนร ทเรยกวา มา PLC กนจะท าใหครสนทสนมกลมเกลยวกน สามคคกน ท างานรวมกนได

ประเดนการสมภาษณ

“ดานการคดเชงระบบ” ประเดนท 1 การจดการเรยนการสอนของครเปนการสอนเนอหาตามรายวชามใช

การสอนแบบบรณาการ 1.1 สาเหตทครไมใชวธการสอนแบบผสมผสานหลายวธ ตามคณลกษณะของนกเรยน เพอใหนกเรยนสามารถเรยนรไปดวยกน

1.1.1 เวลาไมเออ 1.1.2 ตารางสอนไมเออ 1.1.3 ปญหานอยทหลกสตร

213

1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการพฒนาคร 1.2.1 ตองแกทหลกสตรกบเนอหา ในเมอหลกสครก าหนดมา คร

กจะสอนไปตามหลกสตร การบรณาการจงไมเกด หากก าหนดหลกสตรแบบแยกสวนมา ครกจะสอนแบบแยกสวน ใหมาบรณาการภายหลง ท ายาก ประเดนท 2 ครสอนเนอหาตามต ารามากกวาการสอนใหเกดการคดวเคราะห

2.1 สาเหตทครสอนเนอหาตามต ารา 2.1.1 เปาหมายของนกเรยนและผปกครอง ทตองการใหนกเรยน

มงเขาสมหาวทยาลย และการสอบเขามหาวทยาลยกเปนการสอบเนอหา โรงเรยนจงจ าเปนตองใหสอดคลอง

2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา และพฒนาคร 2.2.1 มหาวทยาลยตองเปลยนแนวทางและวธการประเมนผล

การเขามหาวทยาลย ประเดนการสมภาษณ

“ดานการใชเทคโนโลย”

ประเดนท 1 สอและอปกรณการเรยนการสอนไมทนสมยและขาดความพรอมใช 1.1 เหตใดโรงเรยนจงไมสามารถหาสอ อปกรณการสอน และเทคโนโลยการสอนของครทมความทนสมยเพอการเรยนการสอนของครและนกเรยน

1.1.1 งบประมาณไมเพยงพอ งบประมาณโรงเรยนสวนมาก จะหมดไปกบคาไฟฟา คาน า เกน 50%

1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอแกปญหา 1.2.1 รฐบาลควรแยกงบคาสาธารณปโภคออกจากการจดการ

เรยนการสอน 1.2.2 ใหงบประมาณตามความตองการของโรงเรยน ตามท

โรงเรยนเปนนตบคคล ประเดนท 2 ครขาดทกษะในการใชเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน

2.1 สาเหตทครสวนใหญยงขาดทกษะในการใชสอและเทคโนโลย การสอน

2.1.1 คร ไมขาดทกษะ ครมองคความร แตครไมไดใช 2.1.2 ปญหาทไมมสอใหใชอยางเพยงพอ 2.2 แนวคดหรอแนวทางในการพฒนาทกษะของคร 2.2.1 ใหสอและเทคโนโลยมาใหเพยงพอแลวครกจะใชเอง ถาม

สอครกตองใช ใชทกวนกจะเกดทกษะขน

214

ขาพเจาขอรบรองวาไดใหการสมภาษณตามผลการสมภาษณทไดกลาวไวขางตนแลวนนจรง

215

ผลการสมภาษณ

ผ.อ. นรตน นราฤทธพนธ ผอ. ระดบ 8 โรงเรยนเวยงสวรรณวทยาคม นราธวาส

ความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต มประเดนปญหาส าคญ สาเหตของปญหาและแนวทางการพฒนาดงน

ประเดนการสมภาษณ “ดานการพฒนาตนเอง”

ประเดนท 1 การขาดความรวมมอของผปกครองและชมชนในการก ากบดแล

พฤตกรรมและความเอาใจใสตอการศกษาเลาเรยนของบตรหลาน 1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 ไมไดกลาวถง 1.2 แนวคดหรอวธการในการแกปญหาการขาดความรวมมอ

ของผปกครองและชมชนทเปนรปธรรม 1.2.1 โรงเรยนตองสรางความเชอมนใหแกผปกครอง โดยก าหนด

เปาหมายของพนธกจรวมกน 1.2.2 โรงเรยนตองมความเขมแขงในระบบดแลชวยเหลอนกเรยน การดแลเอาใจใสของทปรกษา การจดประชมผปกครอง การจดกจกรรมรวมกนระหวางโรงเรยน (คร) กบผปกครองนกเรยน เชน จดใหมการแขงขนกฬา

ประเดนการสมภาษณ “ดานรปแบบการคด”

ประเดนท 1 นกเรยนสวนใหญเรยนรดวยการทองจ า 1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 สถาบนทผลตครไมไดสอนครใหรจกคด 1.1.2 ครไมมความอดทนทจะใชวธการไปสการคดของนกเรยน 1.1.3 วธการสอน/การวดและการประเมนผลของครเปนค าถาม

ทตองทองจ า มากกวาคดวเคราะห 1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 สถาบนทผลตคร จะตองเนนใหครใชกระบวนการคด

216

1.2.2 ครจะตองมความอดทนตอการจดกระบวนการสอนไปสการคดวเคราะหของนกเรยน ประเดนท 2 ครเนนการสอนเนอหาตรงตามบทเรยนมากกวาทจะฝกใหนกเรยน คดวเคราะห

2.1 สาเหตส าคญของปญหา 2.1.1 เพราะครไดรบความรและมวลประสบการณดานเนอหา

มากกวาการคดวเคราะห จากสถาบนการผลตคร 2.1.2 เพราะสอนตามหนงสอเรยนทส านกพมพจดท าไวแลว

มนงาย 2.1.3 เพราะกอนสอนครไมคดกรองเดก ซงในหอง 1 หอง

เดกไมไดเกงทกคน 2.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 2.2.1 ตองแกทตนเหต คอ วธการสอน การถายทอดของสถาบน

ผลตคร ตองสอนนกศกษาแบบคดวเคราะหมากกวาใหเนอหา 2.2.2 กอนสอนครตองคดกรองเดก แยกเดกเพอการสอน

ทเหมาะสมกบผเรยน 2.2.3 พฒนาครเกา ๆ สการสอนรปแบบใหม ๆ ทใชวธการสอน

แบบคดวเคราะห และสอนเนนกระบวนการกลม ฯลฯ 2.2.4 ปรบกระบวนการคดหรอทศนคตของคร จากทสอนตาม

เนอหาวชาใหใชกะบวนการคด 2.2.5 จดใหมการอบรม พฒนา สมมนาไปสเชงปฏบตการของคร 2.2.6 จดใหมคณะกรรมการตดตาม ดแล ประเมนผล รายงาน 2.2.7 ผบรหารตองสรางขวญ ก าลงใจ แรงจงใจ ทงทางบวก

และทางลบเพอปรบพฤตกรรมของครใหได

ประเดนการสมภาษณ “ดานการสรางวสยทศนรวมกน”

ประเดนท 1 ครสวนใหญไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจในวสยทศน

ของโรงเรยน 1.1 สาเหตทครไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจ ในวสยทศนของโรงเรยน 1.1.1 โรงเรยนไมใหครมสวนรวมในการสรางวสยทศน

1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา

217

1.2.1 ผบรหารจะตองสรางความเขาใจกบครในโรงเรยน ในการก าหนดวสยทศน พนธกจของสถานศกษา การไปสเปาหมาย มการวดความส าเรจของโครงการ /กจกรรม

1.2.2 ในการจดท าวสยทศนจะตองไดขอมลจากหลาย ๆ ฝาย ทเกยวของกบโรงเรยนหรอผมสวนไดสวนเสย คอ ผปกครอง คร นกเรยน เพราะฉะนนครจงจงควรมสวนรวมตงแตตน ครจะตองรทมาของวสยทศนของโรงเรยน

1.2.3 ผบรหารจะตองบรหารตามวสยทศน แผนพฒนาคณภาพการศกษาระยะ 5 ป แผนปฏบตการ มการประเมนผล และ มวธวดผลส าเรจของโครงการ/กจกรรม

1.2.4 โครงการ /กจกรรม จะตองสงผลตอคร และจะตองวดแรงจงใจจากความส าเรจของโครงการ/กจกรรม

ประเดนการสมภาษณ

“ดานการเรยนรเปนทม”

ประเดนท 1 ครขาดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน 1.1 สาเหตทครในกลมสาระการเรยนรเดยวกนหรอเปนเพอนครดวยกนจงไมสามารถแลกเปลยนเรยนรระบบการท างานและการสอนรวมกน

1.1.1 เปนลกษณะนสยของคนไทยทมกจะท าอะไรส าเรจไดดวยตวเอง แตถาท างานเปนทมมกจะไมใหความรวมมอกบทม

1.1.2 เราไมไดรบการสอนใหเหนความส าคญของการท างาน เปนทมมากกวาท างานคนเดยว

1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 ผบรหารตองสรางความเขมแขงใหกบกลมงาน กลมสาระ

ในโรงเรยน โดยมอบภาระหนาทอยางชดเจน มผท างานเปนคณะท างาน นนคอตองใหบทบาท ใหหนาท ใหโอกาสในการท างาน และใหงบประมาณเพอใหกลมงาน กลมสาระเหลานนไดขบเคลอนแผน โครงการตาง ๆ ตามทไดก าหนดไว

1.2.2 ใหมการประชมอยางนอยสปดาหละครง โดยก าหนดรปแบบการประชม อาจเปนรปแบบของ PLC มการสรปเพอการพฒนา และรายงานผลการประชม

1.2.3 การสรางความสมพนธโดยใชกจกรรมตาง ๆ อาจจะเปนการรบประทานอาหารรวมกน การเลนกฬา

1.2.4 ก าหนดเปนนโยบายททกกลมสาระ ทกฝายจะตองปฏบต 1.2.5 การก าหนดคณะนเทศน ตดตามของฝายบรหารและใหม

การรายงานผลการด าเนนงาน 1.2.6 การสรางขวญและก าลงใจใหกบคร และบคลากร

ประเดนท 2 ครสวนใหญยดอตตาของตนเปนส าคญ

218

2.1 สาเหตส าคญทครไมรวมกนท างานเปนทม 2.1.1 ผบรหารยงไมเขาใจวามนษยมความแตกตางกน นนคอ

ยงไมสามารถแยกแยะความสามารถของครในโรงเรยนได คนไหนเกงท างานส าเรจในเรองใดเรองหนง กใชแตคนนนใหท าทกเรอง

2.1.2 ครในโรงเรยนมกจะท างานทตนเองมความเชยวชาญ มความสามารถ เกงคนเดยว มกไมเอาคนอนมาเกยวของ หรอใหมารวมงาน ไมรบความคดของคนอน

2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา 2.2.1 ก าหนดนโยบายใหชดเจนวาการท างานเปนทม

เปนนโยบายของโรงเรยน 2.2.2 จดท าแผนการประชม สรปผลและรายงานผลรวมกน 2.2.3 โรงเรยนควรจดใหมการประชมแบบ PLC คอ หลงสอนก

มาประชมนงคยสรปประเดนปญหาตาง ๆ เพอแกไข เมอประชมเสรจ กมคณะกรรมการนเทศคอยใหค าแนะน า ตดตามการท างานของทม มการรายงาน สดทายมการสรางการรบรภายในกลม ใหคน ตางกลมไดรบรดวย และสดทายใหผปกครองชมชนไดรบร แลวกไปสการสรางขวญก าลงใจใหกบคร ถาท าอยางนได เมอครท างาน เขากอยากหาเพอนมาท างานเปนทม โดยไมมอตตา เพราะบางอยางเพอนอาจชวยเราได

2.2.4 การสรางแรงจงใจทางบวกและทางลบโดยการเสรมแรง 2.2.5 การรบรรวมกน 2.2.6 เนนกระบวนการ กจกรรมกลม มากกวาท างานคนเดยว

ประเดนการสมภาษณ

“ดานการคดเชงระบบ” ประเดนท 1 การจดการเรยนการสอนของครเปนการสอนเนอหาตามรายวชามใช

การสอนแบบบรณาการ 1.1 สาเหตทครไมใชวธการสอนแบบผสมผสานหลายวธ ตามคณลกษณะของนกเรยน เพอใหนกเรยนสามารถเรยนรไปดวยกน

1.1.1 ครไมไดรบการฝกใหมาท างานกลมรวมกน หรอมาวางแผนรวมกน

1.1.2 ขอจ ากดเรองเวลาทจะมาท างานรวมกน 1.1.3 ผบรหารไมมวธการทจะใหครมาท างานรวมกน ไมใหครได

ท างานเปนทม 1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการพฒนาคร

1.2.1 โรงเรยนตองใหเวลา และใหโอกาสทจะใหครไดมาพดคยวางแผนรวมกน

1.2.2 ก าหนดนโยบายและทศทางการปฏบตภายในกลมสาระ

219

1.2.3 โรงเรยนก าหนดเปนนโยบาย จดประชม ท าความเขาใจใหกบครถงประโยชนของการบรณาการ

1.2.4 โรงเรยนควรด าเนนการในการบรณาการ หรอใชวธการสอนแบบผสมผสานหลายวธ โดยเรมตนจากกลมสาระทมลกษณะวชาทคลายกน จากกลมเลก ๆ

1.2.5 โรงเรยนก าหนดการนเทศตดตาม ประเมนและรายงาน 1.2.6 โรงเรยนใหการเสรมแรงและการจงใจทางบวกและลบ

ประเดนท 2 ครสอนเนอหาตามต ารามากกวาการสอนใหเกดการคดวเคราะห 2.1 สาเหตทครสอนเนอหาตามต ารา 2.1.1 เพราะสอนตามต ารางาย ไมตองไปท าอะไร ไมตองเขยน

แผนการสอน 2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา และพฒนาคร 2.2.1 จดอบรม ใหความรและพฒนาคร 2.2.2 ผบรหารตองใหนโยบายแกคร คอ ใหคร สอนตามหลกสตร

และตองมแผนการสอน 2.2.3 ผบรหารควรก าหนดนโยบายการจดท าแผนการสอนและม

การตรวจแผนการสอน ถามปญหาในการสอนอาจจะมวจยเลก ๆ เพอแกปญหาเดก 2.2.4 ผบรหารควรประเมนครตามมาตรฐานตวบงช 2.2.5 ผบรหารจะตองใหความส าคญเชงระบบ การคดวเคราะห

ตามมาตรฐาน ตวบงชของหลกสตรมากกวาเนอหาตามต ารา 2.2.6 ลดภาระงานของครทเกยวของกบงานพเศษตาง ๆ 2.2.7 จดใหมมาตรฐานของแบบวดผลประเมนผล โดยใช

คณะกรรมการเพอดแลแบบทดสอบใหสอดคลองกบเนอหาและการคดวเคราะห 2.2.8 โรงเรยนก าหนดใหมคณะกรรมการนเทศตดตาม ดวธการ

สอนของครแลวน ามาพฒนา ถาเปนไปไดเอาผมสวนไดสวนเสยมาก ากบดแล เชนใหผปกครองหรอคณะกรรมการสถานศกษามาดแลในการจดการเรยนการสอน

2.2.9 ผบรหารตองท าใหครเหนความส าคญของการพฒนาเดก ทเปนรปธรรม

ประเดนการสมภาษณ

“ดานการใชเทคโนโลย”

ประเดนท 1 สอและอปกรณการเรยนการสอนไมทนสมยและขาดความพรอมใช 1.1 เหตใดโรงเรยนจงไมสามารถหาสอ อปกรณการสอน และเทคโนโลยการสอนของครทมความทนสมยเพอการเรยนการสอนของครและนกเรยน

1.1.1 โรงเรยนยงมขอจ ากดในเรองของงบประมาณทไดรบ จงพบวา

220

1.1.1.1 โครงการพนฐานของโรงเรยนยงขาดความพรอม เชน ระบบไฟฟา ความถของเครอขายอนเทอรเนต

1.1.1.2 โรงเรยนขาดงบประมาณในการจดซอเครองมออปกรณ เพราะอปกรณดาน ICT มราคาแพง

1.1.2 ขาดผเชยวชาญในการซอมแซม ICT เพราะเครองมอเหลานจะเปลยนแปลงอยตลอดเวลา

1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอแกปญหา 1.2.1 เรองของการพฒนาโครงสรางพนฐาน เรองเครอขาย

อนเตอรเนตและเรองของไฟฟา อาจจะเปนสวนทรฐบาลจะตองดแลใหมความพรอม 1.2.2 วธการใหไดมาซงอปกรณ หรอเครองไมเครองมอทเปน

เทคโนโลยคอมพวเตอรตาง ๆ ถาใชวธการเชา โดยหนวยงานตนสงกดเปนผเชา พอหมดสญญากเปลยน ลกษณะอยางนไมตองเปนภาระของโรงเรยน

1.2.3 รฐจะตองจดหาเครองมอ ICT ททนสมย 1.2.4 จดระบบโครงสรางพนฐานทสามารถรองรบได 1.2.5 มเจาหนาท ผเชยวชาญดานการใชและซอมบ ารง 1.2.6 โรงเรยนจดระดมทนขอความรวมมอจากผปกครอง เพอ

จดซอคอมพวเตอร ประเดนท 2 ครขาดทกษะในการใชเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน

2.1 สาเหตทครสวนใหญยงขาดทกษะในการใชสอและเทคโนโลย การสอน

2.1.1 โรงเรยนยงไมมสอคอมพวเตอรเพอการเรยนการสอนใหครไดใชอยางเพยงพอ

2.2 แนวคดหรอแนวทางในการพฒนาทกษะของคร 2.2.1 โรงเรยนจะตองพฒนาครในเรองของกระบวนการสอน

วธการสอน เทคโนโลยการสอน โดยใชสอเทคโนโลย 2.2.2 เขตพนทการศกษาจะตองจดโครงการเพอพฒนาทกษะ

ของครทกคนในดานการใชสอ ICT 2.2.3 แตงตงคณะกรรมการเพอประเมนตดตามการใชสอ ICT

ของคร 2.2.4 ใหครทกคนมเครองมอ สอ ICT โดยโรงเรยนจดหาให 2.2.5 ก าหนดเปนนโยบายของสถานศกษาดานสอ ICT ททกคน

จะตองรบรและปฏบต โดยเนนระบบการท างานเปนทม เพอนชวยเพอน

221

ขาพเจาขอรบรองวาไดใหการสมภาษณตามผลการสมภาษณทไดกลาวไวขางตนแลวนนจรง

222

ผลการสมภาษณ รศ.ดร. วนชย ธรรมสจกล มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ

ความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนา

พเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต มประเดนปญหาส าคญ สาเหตของปญหาและแนวทางการพฒนาดงน

ประเดนการสมภาษณ “ดานการพฒนาตนเอง”

ประเดนท 1 การขาดความรวมมอของผปกครองและชมชนในการก ากบดแล

พฤตกรรมและความเอาใจใสตอการศกษาเลาเรยนของบตรหลาน 1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 เกดจากปญหาทางเศรษฐกจ หนาทการงานรดตวจนละเลย

และปลอยใหเปนหนาทของโรงเรยน 1.2 แนวคดหรอวธการในการแกปญหาการขาดความรวมมอ

ของผปกครองและชมชนทเปนรปธรรม 1.2.1 ตองพจารณาบรบทของโรงเรยน การจดการของสมาคม

ผปกครอง คณะกรรมการสถานศกษา วาจะเขามามสวนรวมจรงหรอไม 1.2.2 ผบรหารโรงเรยนจะตองใหโอกาส จงใจ และมกจกรรม

ทจะท าใหผปกครองเขามามสวนรวมมากนอยแคไหน

ประเดนการสมภาษณ “ดานรปแบบการคด”

ประเดนท 1 นกเรยนสวนใหญเรยนรดวยการทองจ า 1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 วธการสอบเขามหาวทยาลยเปนตวก าหนดวธเรยนของเดก

และวธสอนของคร 1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 เปลยนวธการสอน/การคดเลอกนกเรยนเขามหาวทยาลย 1.2.2 ปรบวธการเรยนการสอน การใหคะแนนใหม ไมใชวดแค

ความรความจ า ประเดนท 2 ครเนนการสอนเนอหาตรงตามบทเรยนมากกวาทจะฝกใหนกเรยน คดวเคราะห

223

2.1 สาเหตส าคญของปญหา 2.1.1 ครไมทราบวา “ความคดวเคราะห” คออะไร แตกตางจาก

ความจ าตรงไหน มนดกวาวธอนอยางไร 2.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 2.2.1 ปรบวธการประเมนผล ทกระดบ ตงแตระดบโรงเรยน

จนถงระดบเขามหาวทยาลย

ประเดนการสมภาษณ “ดานการสรางวสยทศนรวมกน”

ประเดนท 1 ครสวนใหญไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจในวสยทศน

ของโรงเรยน 1.1 สาเหตทครไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจ ในวสยทศนของโรงเรยน 1.1.1 ครเหนวามสวนรวมแลวจะเกดผลดอะไร คอครยงไมมความตระหนก 1.1.2 ครและผบรหารไมเหนความส าคญของการมสวนรวม

1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 ผบรหารตองเหนความส าคญอยางแทจรง ไมใชท าไป

เพอใหครบกระบวนการ และเมอครแสดงออกถงการมสวนรวมแลวไมใหความส าคญในการปฏบต ครจงเหนวาไมจ าเปนตองท า ไมจ าเปนตองมสวนรวม

ประเดนการสมภาษณ

“ดานการเรยนรเปนทม”

ประเดนท 1 ครขาดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน 1.1 สาเหตทครในกลมสาระการเรยนรเดยวกนหรอเปนเพอนครดวยกนจงไมสามารถแลกเปลยนเรยนรระบบการท างานและการสอนรวมกน

1.1.1 ภาระงานของครในแตละวนมากมาย ครจงไมมเวลาจะมาพดคยกน รวมทงไมเหนความส าคญหรอความจ าเปนวาจะตองมาเรยนรรวมกน

1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 ถาโรงเรยนเหนวาจ าเปน มความส าคญและมประโยชน

กควรก าหนดเปนกตกาของโรงเรยน ก าหนดเวลาทตองมาแลกเปลยนใหชดเจน ก าหนดการใหรางวลและลงโทษทเหมาะสม

ประเดนท 2 ครสวนใหญยดอตตาของตนเปนส าคญ

224

2.1 สาเหตส าคญทครไมรวมกนท างานเปนทม 2.1.1 เปน DNA หรอเปนวฒนธรรมของคนไทยทเปนสงคมนยม

อ านาจ ตองการอ านาจ มอ านาจแลวภาคภมใจ ถาองคกรใดเนนอ านาจ ทมกเกดขนยาก 2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา 2.2.1 ควรสราง หรอปลกฝงนกเรยนตงแตเดก วาเราตองพงพา

คนอน เราตองอยรวมกน รวมกนเราอยแยกกนเราตาย 2.2.2 ถาประเทศมสงครามและตกเปนเมองขน คนไทยกจะม

สวนรวมมากขน จะเหนความส าคญของการท างานเปนทมมากขน

ประเดนการสมภาษณ “ดานการคดเชงระบบ”

ประเดนท 1 การจดการเรยนการสอนของครเปนการสอนเนอหาตามรายวชามใช

การสอนแบบบรณาการ 1.1 สาเหตทครไมใชวธการสอนแบบผสมผสานหลายวธ ตามคณลกษณะของนกเรยน เพอใหนกเรยนสามารถเรยนรไปดวยกน

1.1.1 เปนปญหามาตงแตการจดหลกสตร การก าหนดตารางสอนซงแยกเปนวชา ๆ มนเลยบรณาการไมได ปญหาขาดผสอนทมคณภาพทจะท าได ปญหาเรองเวลา ปญหาเรองการจดการและสถานท ซงไมอาจน าไปสการสอนแบบบรณาการได

1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการพฒนาคร 1.2.1 ปรบระบบการจดการเรยนการสอนทงหมด 1.2.2 ปรบระบบการใหความดความชอบใหมเพอสงเสรมคร

ทสอนแบบบรณาการ 1.2.3 ปรบการประเมนผล 1.2.4 ตองปรบอะไรหลาย ๆ อยางไปพรอม ๆ กน เพราะปรบ

อยางเดยวท าไมได ประเดนท 2 ครสอนเนอหาตามต ารามากกวาการสอนใหเกดการคดวเคราะห

2.1 สาเหตทครสอนเนอหาตามต ารา 2.1.1 สอนตามต ารางาย ไมยงยาก สะดวก เพราะมงานธรการ

อนตองท ามากมาย 2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา และพฒนาคร 2.2.1 ปรบระบบใหความดความชอบใหม ใหสนบสนนครทม

การสอนแบบใหม เชน มการสอนแบบคดวเคราะห

225

ประเดนการสมภาษณ “ดานการใชเทคโนโลย”

ประเดนท 1 สอและอปกรณการเรยนการสอนไมทนสมยและขาดความพรอมใช 1.1 เหตใดโรงเรยนจงไมสามารถหาสอ อปกรณการสอน และเทคโนโลยการสอนของครทมความทนสมยเพอการเรยนการสอนของครและนกเรยน

1.1.1 โรงเรยนขาดงบประมาณ ขาดการจดการ ขาดการเหนคณคาของเทคโนโลย จงไมพยายามหาเทคโนโลยทเหมาะสมมาใช

1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอแกปญหา 1.2.1 ตองระดมสมองของบคลากร พยายามหาเทคโนโลย

ทเหมาะสมมาใชโดยไมตองใชงบประมาณมาก ไมใชเรองงายแตตองพยายามลองท าด ในแตละองคกรอาจไมเหมอนกน ประเดนท 2 ครขาดทกษะในการใชเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน

2.1 สาเหตทครสวนใหญยงขาดทกษะในการใชสอและเทคโนโลย การสอน

2.1.1 ครไมเหนความส าคญ ไมมประสบการณในการใชจงไมอยากปรบเปลยนจากทท าอย

2.2 แนวคดหรอแนวทางในการพฒนาทกษะของคร 2.2.1 ทผานมาจะใชการอบรมแตไดผลไมมากนก อาจตองหาวธ

จงใจอน ๆ หรอใชวธมอบหมายงานและรวมกลมกนท า แลวมาเรยนรรวมกน

ขาพเจาขอรบรองวาไดใหการสมภาษณตามผลการสมภาษณทไดกลาวไวขางตนแลวนนจรง

226

ผลการสมภาษณ ผศ.ดร. รงรชดาพร เวหะชาต มหาวทยาลยทกษณ สงขลา

ความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนา

พเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต มประเดนปญหาส าคญ สาเหตของปญหาและแนวทางการพฒนาดงน

ประเดนการสมภาษณ

“ดานการพฒนาตนเอง”

ประเดนท 1 การขาดความรวมมอของผปกครองและชมชนในการก ากบดแลพฤตกรรมและความเอาใจใสตอการศกษาเลาเรยนของบตรหลาน

1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 ผปกครองเอาใจใสและใหเวลาอบรมดแลลกยงนอยไป 1.1.2 สงแวดลอมและสอตาง ๆเปนสงลอใจของผปกครอง 1.2 แนวคดหรอวธการในการแกปญหาการขาดความรวมมอ

ของผปกครองและชมชนทเปนรปธรรม 1.2.1 โรงเรยนควรเชญผปกครองมาแนะน าการดแลเอาใจใส

นกเรยน

ประเดนการสมภาษณ “ดานรปแบบการคด”

ประเดนท 1 นกเรยนสวนใหญเรยนรดวยการทองจ า 1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 ครยงใชวธการสอนแบบเดม ๆ ขาดการมสวนรวม

จากนกเรยนในดานความคดสรางสรรค 1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 โรงเรยนควรจดใหมการอบรมวธการสอนแบบใหมใหกบคร

หรอสงครไปอบรมวธการสอนแบบใหมทเนนเรองของกจกรรมมากขน ประเดนท 2 ครเนนการสอนเนอหาตรงตามบทเรยนมากกวาทจะฝกใหนกเรยน คดวเคราะห

2.1 สาเหตส าคญของปญหา 2.1.1 ครสอนเนนเนอหาและยดตามหลกสตร โดยคดวาการสอน

ตามหนงสอคอการจบหลกสตรแลว

227

2.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 2.2.1 ครจะตองอานหลกสตรและเนอหาใหเขาใจและบรณาการ

การสอนโดยไมแยกหนวยยอย เนนกจกรรมการสอนมากกวาเนอหา

ประเดนการสมภาษณ “ดานการสรางวสยทศนรวมกน”

ประเดนท 1 ครสวนใหญไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจในวสยทศน

ของโรงเรยน 1.1 สาเหตทครไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจ ในวสยทศนของโรงเรยน 1.1.1 ผบรหารเปนผก าหนดวสยทศน โดยครขาดการมสวนรวมจงท าใหไมเขาใจและไมน ามาสการสอนในชนเรยน

1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 โรงเรยนตองก าหนดวสยทศนโดยผบรหาร คร และผมสวน

เกยวของเปนผก าหนดวสยทศนรวมกน

ประเดนการสมภาษณ “ดานการเรยนรเปนทม”

ประเดนท 1 ครขาดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน

1.1 สาเหตทครในกลมสาระการเรยนรเดยวกนหรอเปนเพอนครดวยกนจงไมสามารถแลกเปลยนเรยนรระบบการท างานและการสอนรวมกน

1.1.1 เปนปญหาของคนไทย ยงโรงเรยนขนาดใหญจะมการท างานไมเปนไปในทศทางเดยวกน การแบงปนความรกน หรอแลกเปลยนประสบการณกนมนอย

1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 ผบรหารควรมอบหมายใหท างานเปนทม เพอใหครไดมการ

แลกเปลยนเรยนรกนในทม ท าใหเกดความเขมแขงในการท างานเปนทม 1.2.2 ผบรหารโรงเรยนจดกจกรรมสมพนธ เปดโอกาสใหคร

มการแลกเปลยนความคดเหนและระดมสมองในการท างานเปนทม มการแลกเปลยนเรยนรวมกน 1.2.3 ควรมการท า KM ในโรงเรยนบางเพอทจะละลาย

พฤตกรรมของครทมอตตาสงใหเกดการเรยนรรวมกน ประเดนท 2 ครสวนใหญยดอตตาของตนเปนส าคญ

2.1 สาเหตส าคญทครไมรวมกนท างานเปนทม

228

2.1.1 โรงเรยนขนาดใหญ ครมกจะมประสบการณสงและไมจ าเปนตองแบงความรใหใคร มการแขงขนกนคอนขางสง

2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา 2.2.1 ผบรหารควรมอบหมายงานเปนทม เพอใหมการ

แลกเปลยนเรยนรรวมกนในทม เกดความเขมแขงในการท างานเปนทม มการแบงปนความรในทมงานเดยวกนและระหวางทมดวย

ประเดนการสมภาษณ

“ดานการคดเชงระบบ” ประเดนท 1 การจดการเรยนการสอนของครเปนการสอนเนอหาตามรายวชามใช

การสอนแบบบรณาการ 1.1 สาเหตทครไมใชวธการสอนแบบผสมผสานหลายวธ ตามคณลกษณะของนกเรยน เพอใหนกเรยนสามารถเรยนรไปดวยกน

1.1.1 ครจะไมบรณาการขามวชา หรอในวชาเดยวกนกบครทานอน และไมสะทอนผลการสอน ไมมการนเทศการสอนซงกนและกน

1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการพฒนาคร 1.2.1 ผบรหารควรจดท า PLC ชมชนวชาชพในโรงเรยน 1.2.1.1 มการวางแผนการสอนรวมกน (Planing) เปนทาง

หนงทจะบรณาการในวชาหรอขามวชากนกได 1.2.1.2 ปฏบตการสอนรวมกน (Doing) ครอาจจะมาชวย

สอน 1.2.1.3 การสงเกตการสอนรวมกน (See) คอครผลดกน

สงเกตการณสอนหรอใชวธการแลกเปลยนการสอน ผลดกนสอนผลดกนนเทศ 1.2.1.4 การสะทอนผลการสอนเพอน าสการปฏบต

(Reflex) เพอใหเกดการพฒนาการสอน พฒนาวชาชพใหเขมแขงมากขน ประเดนท 2 ครสอนเนอหาตามต ารามากกวาการสอนใหเกดการคดวเคราะห

2.1 สาเหตทครสอนเนอหาตามต ารา 2.1.1 ครยดต าราหรอหนงสอเรยน แบบฝก 2.1.2 ครไมเตรยมการสอน ยดเนอหาตามแบบเรยนซงเมออาน

ตามนนกสอนได ไมจ าเปนวาตองท ากจกรรมอะไร 2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา และพฒนาคร 2.2.1 ละลายพฤตกรรมคร โดยการใหครไปอบรมการสอนแบบ

Active Learning เปนการเรยนรวธการสอนแบบใหม โดยใชกจกรรมเปนฐานในการสอนมากกวา ทจะยดต าราหรอแบบเรยนเพยงอยางเดยว

229

ประเดนการสมภาษณ “ดานการใชเทคโนโลย”

ประเดนท 1 สอและอปกรณการเรยนการสอนไมทนสมยและขาดความพรอมใช 1.1 เหตใดโรงเรยนจงไมสามารถหาสอ อปกรณการสอน และเทคโนโลยการสอนของครทมความทนสมยเพอการเรยนการสอนของครและนกเรยน

1.1.1 โรงเรยนขาดงบประมาณในการจดซอ อปกรณ เทคโนโลย สมยใหมใหครใชในการสอน เมอตนสงกดจดซอให กไดสอทลาสมย

1.1.2 ผบรหารไมเหนความส าคญของเทคโนโลย งบประมาณอาจจะน าไปจดสรรในเรองอนกอน เชน รวโรงเรยน ปายโรงเรยนจะตองเปนหนออน จะตองมรว ทสวยงาม แตวาสอการสอนยงลาสมย ท าใหการเรยนการสอนไมทนสมย

1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอแกปญหา 1.2.1 ผบรหารจะตองมความตระหนกในตนเองและเหน

ความส าคญในการจดซอ สอ วสดอปกรณ ใหทนตามยคสมย ประเดนท 2 ครขาดทกษะในการใชเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน

2.1 สาเหตทครสวนใหญยงขาดทกษะในการใชสอและเทคโนโลย การสอน

2.1.1 เพราะเปนครยคเกาและขาดการอบรม ขาดการศกษา หาความรเรองใหม ๆ

2.2 แนวคดหรอแนวทางในการพฒนาทกษะของคร 2.2.1 ผบรหารควรจดอบรมเพอพฒนาการใชเทคโนโลยสมยใหม

ในการสอน 2.2.2 ครตองพฒนาตนเองอยเสมอ โดยการเขาการอบรม ศกษา

หาความรในเรองโปรแกรมใหม ๆ เปดวสยทศนของตวเองไดแลว การเกดมาเปนคนในยคนมนตองใช เทคโนโลย เพราาะเทคโนโลยมความส าคญ ถาครขาดทกษะในการใช ถงจะมสอททนสมย กชวยอะไรไมไดเลย

ขาพเจาขอรบรองวาไดใหการสมภาษณตามผลการสมภาษณทไดกลาวไวขางตนแลวนนจรง

230

ผลการสมภาษณ รศ.ดร. จรส อตวทยาภรณ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ สงขลา

ความเปนองคกรแหงการเรยนรของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญในเขตพฒนา

พเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต มประเดนปญหาส าคญ สาเหตของปญหาและแนวทางการพฒนาดงน

ประเดนการสมภาษณ “ดานการพฒนาตนเอง”

ประเดนท 1 การขาดความรวมมอของผปกครองและชมชนในการก ากบดแล

พฤตกรรมและความเอาใจใสตอการศกษาเลาเรยนของบตรหลาน 1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 ผปกครองสวนใหญประกอบอาชพทตองใชเวลาตลอดวน

จงไมมโอกาสดแลพฤตกรรมนกเรนร บางคนไมมความรทางการปกครองลกหลาน จงฝากความหวงไวกบคณคร

1.2 แนวคดหรอวธการในการแกปญหาการขาดความรวมมอ ของผปกครองและชมชนทเปนรปธรรม

1.2.1 ควรใหผปกครองมสวนรวม รบรกจกรรมตาง ๆ ทโรงเรยนจด เชน ประชมชแจง รวมกจกรรมในโอกาสตาง ๆ

ประเดนการสมภาษณ “ดานรปแบบการคด”

ประเดนท 1 นกเรยนสวนใหญเรยนรดวยการทองจ า 1.1 สาเหตของปญหา 1.1.1 การศกษายงเนนดานความรอยางเดยว เรยนเพอสอบ

การวดผลสวนใหญเปนการวดผลทางดานความจ า 1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 ควรเปลยนแปลงคร ใหน าวธคดวเคราะหไปใชในการสอน

ครจะตองเนนการประยกต การน าความรไปใช ความรทกอยางทเรยนควรเอาไปใชในชวตประจ าวน 1.2.2 นโยบายการศกษาตองเปลยนขนาดใหญเพอใหสอดคลอง

กบสภาพปจจบนทไมใชใชความรความจ าในการบรหารจดการ และสามารถทจะอยได ประเดนท 2 ครเนนการสอนเนอหาตรงตามบทเรยนมากกวาทจะฝกใหนกเรยน คดวเคราะห

231

2.1 สาเหตส าคญของปญหา 2.1.1 หลกสตรก าหนดขอบขายเนอหาไวมาก ผสอนจงตองสอน

ใหครบเนอหา ครกจะปอนอยางเดยว เดกไมมโอกาสทจะไดคดวเคราะห 2.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 2.2.1 ควรปรบปรงโครงสรางของหลกสตร โครงสรางบางสง

บางอยางทเปนเนอหาวชาอยางเดยวควรจะเอาออก จะตองสอดแทรกในเรองของการปฏบต ของแตละหลกสตร เชนหลกสตรทองถนทควรจะดดแปลงเพอใหนกเรยนในแตละทองถนสามารถทจะเอาไปประกอบอาชพ รวมทงหลกสตรควรมเรองของคณธรรมและจรยธรรมเพอทเดกจะไดน าไปส การปฏบตเชนกน

ประเดนการสมภาษณ

“ดานการสรางวสยทศนรวมกน”

ประเดนท 1 ครสวนใหญไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจในวสยทศน ของโรงเรยน 1.1 สาเหตทครไมมสวนรวมในการพฒนาและขาดความเขาใจ ในวสยทศนของโรงเรยน 1.1.1 การสรางวสยทศนไมไดด าเนนการแบบใชการมสวนรวม ครจงไมเขาใจปญหาอยางแทจรง สวนใหญมาจากผบรหารคนเดยว

1.2 แนวคดหรอวธการทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา 1.2.1 การวางแผนกลยทธรวมกน ชวยกนแสดงความคดเหน

วเคราะห SWOT รวมกน สรางวสยทศน พนธกจและวางแผนแบบมสวนรวม

ประเดนการสมภาษณ “ดานการเรยนรเปนทม”

ประเดนท 1 ครขาดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน

1.1 สาเหตทครในกลมสาระการเรยนรเดยวกนหรอเปนเพอนครดวยกนจงไมสามารถแลกเปลยนเรยนรระบบการท างานและการสอนรวมกน

1.1.1 เพราะครมความคดในลกษณะเปนเจาของวชา เพราะฉะนนจงใชความคดของตนเองเปนใหญ ดวยการก าหนดแผนการสอน ก าหนดวธสอน ขาดการบรณาการในกลมสาระ สวนใหญไมไดพดคยแลกเปลยนแนวคดกน เมอถงเวลาตางคนตางกด าเนนการไปตามแผน และคดวาตนเองนนแหละถกแลว จงท าใหไมมการแลกเปลยนกน

1.1.2 ขาดการบรณาการระหวางกลมสาระ 1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอการแกปญหา

232

1.2.1 การจดสอนเปนทม โดยใหครทกคนในกลมสาระเดยวกนมาออกแบบการสอนรวมกน กจะสามารถแชรความคดของทกคน และตองออกขอสอบทเปนแนวเดยวกน จงท าใหครในกลมสาระเดยวกนสอนไปในแนวเดยวกน และเมอประเมนผลกจะรไดวา ใครมคณภาพหรอไปถงเปาหมายไดขนาดไหน

1.3 การจดสอนเปนทม โดยใหครทกกลมสาระมาออกแบบการสอน และมการบรณาการทกรายวชา

ประเดนท 2 ครสวนใหญยดอตตาของตนเปนส าคญ 2.1 สาเหตส าคญทครไมรวมกนท างานเปนทม

2.1.1 การแยกกลมสาระท าใหครยดตดรายวชา 2.1.2 เปนเรองของความรสกสวนตวและคณลกษณะสวนตว ซง

สวนใหญครมกจะยดตนเองเปนหลก และท างานดวยตนเองในขณะเดยวกนกจะยดความส าคญในรายวชาของตวเอง โดยไมไปศกษาของคนอนเลย

2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา 2.2.1 การหลอมรวมสาระวชา อยาใหเกดความรสกวาเปน

เจาของวชา ใหประยกตทกวชาใหสามารถใชรวมกนได 2.2.2 ผบรหารตองมแนวคด น าพาครใหหลอมรวมสาระวชา แลวกใหทกคนมสวนเกยวของกน อยาใหเกดความรสกวา ครคนใดคนหนงหรอสาระใดสาระหนง เปนเจาของวชา จะตองมความส าคญเฉพาะสวนของตวเอง และในขณะเดยวกนตองประยกตทกวชาใหมาใชรวมกนได

ประเดนการสมภาษณ “ดานการคดเชงระบบ”

ประเดนท 1 การจดการเรยนการสอนของครเปนการสอนเนอหาตามรายวชามใช

การสอนแบบบรณาการ 1.1 สาเหตทครไมใชวธการสอนแบบผสมผสานหลายวธ ตามคณลกษณะของนกเรยน เพอใหนกเรยนสามารถเรยนรไปดวยกน

1.1.1 ครไมไดสอนเนนตามคณลกษณะของนกเรยนเพราะลมนกถงเดกทมความแตกตาง

1.1.2 ครไทยมกจะไมมองเหนในเรองของความสามารถพเศษหรอบางสงบางอยางทคดวาไมเปนไปทางวชาการซงสงเหลานสามารถท าใหเดกประสบความส าเรจได

1.1.3 ขาดการประสานงาน ยงยดตดสาระวชาตนเอง 1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการพฒนาคร

1.2.1 พฒนาครแบบบรณาการ ใหรจกวเคราะหแยกแยะศกยภาพของนกเรยน และสอนใหเนนตามศกยภาพ ประเดนท 2 ครสอนเนอหาตามต ารามากกวาการสอนใหเกดการคดวเคราะห

233

2.1 สาเหตทครสอนเนอหาตามต ารา 2.1.1 มงเนนใหจบตามหลกสตร 2.1.2 ดเหมอนวาจะถกก าหนดกรอบไววาสอนวชาใดกตองสอน

ใหครบเนอหาตามทตองการ เพราะฉะนนครจงเขยนวตถประสงคเพอใหไดครบทกอยาง 2.1.3 ต ารา ถอวามนเปนสงทอยในแนวทาง ครคดวาปลอดภย

ถาหากสอนตามต ารา มนไมไดหลดออกไป 2.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมในการแกปญหา และพฒนาคร 2.2.1 ครควรสอนจากประสบการณ ใหต าราเปนแนวทาง แตคร

ใชประสบการณแยกออกมา แลวจดกจกรรมใหสอดคลองกบสงทสอน ในขณะเดยวกนตองมการปฏบต และแทรกสงทเปนคณธรรมและจรยธรรม ต าราเปนแนวทางส าหรบการสอน ครตองประยกตและใชใหเปน

ประเดนการสมภาษณ

“ดานการใชเทคโนโลย”

ประเดนท 1 สอและอปกรณการเรยนการสอนไมทนสมยและขาดความพรอมใช 1.1 เหตใดโรงเรยนจงไมสามารถหาสอ อปกรณการสอน และเทคโนโลยการสอนของครทมความทนสมยเพอการเรยนการสอนของครและนกเรยน

1.1.1 ขาดงบประมาณ 1.1.2 สอทางเทคโนโลยมงบประมาณคอนขางสง ถาจดสรร

ไมเปนกจะใชไมคม เพราะเทคโนโลยนนมเวลาจ ากด ใชไดสกสวนหนงแลวกจะหมดเวลา และท าใหความทนสมยลดลงทนท

1.1.3 ไมมทกษะทางเทคโนโลยททนสมยทสอดคลองกบการเรยนการสอน

1.2 แนวคดหรอแนวทางทเปนรปธรรมเพอแกปญหา 1.2.1 การใชเครอขายรวม จดแหลงเรยนรทมคณภาพ แตละโรง

ในแตละดานทไมเหมอนกนแตใหมาใชรวมกน 1.2.2 พฒนาทกษะครในการใชเทคโนโลยททนสมยตลอดเวลา

ประเดนท 2 ครขาดทกษะในการใชเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน 2.1 สาเหตทครสวนใหญยงขาดทกษะในการใชสอและเทคโนโลยการ

สอน 2.1.1 ขาดโอกาสฝกฝนทกษะ 2.1.2 ครไมไดค านงถงความส าคญเพอทจะไปพฒนา 2.2 แนวคดหรอแนวทางในการพฒนาทกษะของคร

2.2.1 ผบรหารควรสงเสรมใหครไดพฒนาการใชสอและสรางสอดวยตนเอง ขณะเดยวกนตองอ านวยการใหมทรพยากรทเกยวของกบเทคโนโลย สนบสนนใหทกคน

234

ไดมโอกาสใชเทคโนโลย 2.2.2 ครตองตระหนกถงความส าคญในการสรางสอและพฒนา

การเรยนการสอนโดยการใชสออปกรณททนสมยอยเสมอ

ขาพเจาขอรบรองวาไดใหการสมภาษณตามผลการสมภาษณทไดกลาวไวขางตนแลวนนจรง เมอวนท 15 เดอน ธนวาคม พ.ศ. 2560

235

ประวตผวจย

ชอ สกล นางนาถนาร ชนะผล รหสประจ าตวนกศกษา 5619060002 วนเดอนปเกด 2 กนยายน 2501 สถานทเกด อ าเภอเมอง จงหวดสงขลา วฒการศกษา ชอปรญญา ชอสถาบน ปทส าเรจการศกษา การศกษาบณฑต วชาเอกคณตศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒสงขลา 2524 ศกษาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยสงขลานครนทร 2529 สาขาวชาจตวทยาการศกษา วทยาเขตปตตาน ศกษาศาสตรดษฎบณฑต มหาวทยาลยหาดใหญ 2561 สาขาวชาการบรหารการศกษา สถานทท างาน โรงเรยนมหาวชราวธ จงหวดสงขลา ต าแหนงปจจบน ครช านาญการพเศษ โรงเรยนมหาวชราวธ จงหวดสงขลา