การพัฒนา กลไกขับเคลื่อนระบบการผลิต...

การพฒนา กลไกขบเคลอนระบบการผลต และพฒนาครสมรรถนะสง สำหรบประเทศไทย 4.0

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผ

ลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ

สงพมพ สกศ. อนดบท 17/2561 ISBN 978-616-290-172-6

สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง สำหรบประเทศไทย 4.0

โดย ศาสตราจารย ดร.พฤทธ ศรบรรณพทกษ และคณะ

คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

intro1-30.indd 1 8/15/18 11:18:35 AM

371.107 สำนกงานเลขาธการสภาการศกษาส691ก การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง สำหรบประเทศไทย4.0/กรงเทพฯ:2561. 302หนา ISBN:978-616-290-172-6 1.การผลตคร-ไทย2.การพฒนาคร-ไทย3.ชอเรอง

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง สำหรบประเทศไทย 4.0

สงพมพ สกศ. อนดบท17/2561

พมพครงท 1 สงหาคม2561

จำนวน 1,000เลม

ผจดพมพเผยแพร กลมพฒนานโยบายดานการเรยนร สำนกมาตรฐานการศกษาและพฒนาการเรยนร สำนกงานเลขาธการสภาการศกษากระทรวงศกษาธการ ถนนสโขทยเขตดสตกรงเทพฯ10300 โทรศพท0-2668-7974หรอ0-2668-07123ตอ2516,2560 โทรสาร0-2243-1129 Website:http://www.onec.go.th

พมพท บรษทพรกหวานกราฟฟคจำกด 90/6ซอยจรญสนทวงศ34/1 ถนนจรญสนทวงศแขวงอรณอมรนทร เขตบางกอกนอยกรงเทพฯ10700 โทรศพท0-2424-32490-2424-3252 โทรสาร0-2424-32490-2424-3252

intro1-30.indd 2 8/15/18 11:18:35 AM

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0

คำนำ วสยทศนการพฒนาประเทศไทย 4.0 ทขบเคลอนประเทศดวยนวตกรรม ตามนโยบายของรฐบาล เพอยกระดบความสามารถของคนไทยใหมศกยภาพ สามารถแขงขนไดกบนานาประเทศ“คร” เปนบคคลสำคญทจะยกระดบคณภาพของคนไทย โดยการพฒนาคณภาพผเรยนใหม ความสามารถในการคดสรางสรรคสรางนวตกรรมเพอรองรบการเปลยนแปลงทจะเกดขนในอนาคต การผลตและพฒนาครในประเทศไทยมการเปลยนแปลงและมววฒนาการมาโดยตลอด แตไมทนตอการเปลยนแปลงทรวดเรวของโลกยคใหมทำใหการผลตครทงในดานปรมาณและคณภาพเกดปญหา กลาวคอ มผสำเรจการศกษาจากหลกสตรการผลตครมากกวาจำนวนอตราครทบรรจใหมในแตละป และการสอบบรรจครใหมในบางสาขาวชามผสอบบรรจไดนอยกวาอตราทตองการบรรจแมรฐบาลจะมนโยบายและโครงการในการดงคนเกง คนด เขาสวชาชพครเพอแกปญหาดงกลาว แตยงไมสามารถทำใหเกดผลตอคณภาพของผเรยนไดอยางทวถง จงจำเปนตองศกษาวจยและแสวงหาแนวทางแกไขปญหาเพอใหไดครทมสมรรถนะสงสามารถพฒนาผเรยนใหเปนนกนวตกรรม สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา ในฐานะหนวยงานทรบผดชอบดานนโยบายการศกษาจงไดมอบหมายใหศาสตราจารย ดร.พฤทธ ศรบรรณพทกษ และคณะ จากจฬาลงกรณมหาวทยาลยดำเนนการศกษาวจยการพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 เพอศกษากรอบแนวคดระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง คณลกษณะคนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0สภาพทพงประสงคของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง และพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 เพอเปนแนวทางในการขบเคลอนมาตรฐานการศกษาของชาตสการปฏบต โดยเฉพาะเรองการยกระดบมาตรฐานการผลตและพฒนาครยคใหมเพอพฒนาคณภาพการศกษาและพฒนาผเรยนใหสามารถคดสรางสรรคสรางนวตรรมใหมกาวทนตอการเปลยนแปลงของโลกในอนาคต สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา หวงเปนอยางยงวาเอกสารฉบบนจะเปนประโยชนสำหรบผทเกยวของ ทงในฐานะผปฏบตและผทำหนาทวางแผนและกำหนดนโยบายดานการผลตและพฒนาคร สำนกงานฯ ขอขอบคณคณะผศกษาและผเกยวของทมสวนในการดำเนนการใหเอกสารฉบบนสำเรจลลวงเผยแพรตอสาธารณชนในวงกวาง (นายชยพฤกษเสรรกษ) เลขาธการสภาการศกษา

ก

intro1-30.indd 3 8/15/18 11:18:36 AM

intro1-30.indd 4 8/15/18 11:18:36 AM

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 ค

คำนำคณะผวจย

การศกษาวจย เรอง การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลต และพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0เปนการศกษาวจยทสำนกงานเลขาธการสภาการศกษามงหวงทจะเรงพฒนาระบบการผลตและพฒนาครใหไดครทมสมรรถนะสงทสามารถพฒนาผเรยนใหมคณลกษณะ ทพงประสงคสำหรบประเทศไทย4.0 เพอเปนกำลงขบเคลอนประเทศไทยใหพฒนาตามแนวนโยบายของประเทศ

คณะผวจยหวงเปนอยางยงวาผลการวจยครงน จะเปนสวนหนงในการขบเคลอนระบบ การผลตและพฒนาครสมรรถนะสง และสงผลใหเกดการยกระดบคณภาพการศกษาในอนาคต ไดอยางแทจรง

ศาสตราจารยดร.พฤทธศรบรรณพทกษ และคณะผวจย

intro1-30.indd 5 8/15/18 11:18:36 AM

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0ง

บทสรปผบรหาร (Executive Summary)

วตถประสงคของการวจย

การวจยเรอง การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ในครงน มวตถประสงคเพอ 1) ศกษากรอบแนวคด ระบบการผลตและพฒนา ครสมรรถนะสง กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง และคณลกษณะคนไทย ทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 2) ศกษาสภาพทพงประสงคของระบบการผลตและพฒนา ครสมรรถนะสง กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 3) พฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 และ ขอเสนอเชงนโยบายการขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงทเหมาะสมสำหรบประเทศไทยโดยใชระเบยบวธวจยแบบผสานวธ(MixedMethod)แบบExploratorySequentialDesign ซงเรมจากการวจยเชงคณภาพ ตอดวยการวจยเชงปรมาณและดำเนนการวจยในขนตอนสดทายดวยวธการเชงคณภาพมขนตอนการวจย3ขนตอนไดแกขนตอนท 1ศกษากรอบความคดระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงและคณลกษณะคนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 โดยการศกษา วเคราะห สงเคราะหเอกสาร แนวคดทฤษฎทเกยวของ แลวนำแนวความคดเบองตนไปสมภาษณผทรงคณวฒ 13 คน โดยใชแบบสมภาษณแบบมโครงสรางขนตอนท 2 ศกษาสภาพทพงประสงคของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 โดยใชแบบสอบถามกลมผใหขอมลคอนกวชาการ /นกวจยดานการศกษาผกำหนดนโยบายเกยวกบการผลตและพฒนาคร คณบดคณะครศาสตร/ศกษาศาสตร ผอำนวยการสถานศกษา ผอำนวยการเขตพนทและครจำนวน86คนขนตอนท 3พฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 คณะผวจยยกรางการพฒนากลไกขบเคลอนระบบ การผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 แลวนำเสนอรางการพฒนากลไก ขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0ตอทประชมสนทนากลมผทรงคณวฒ (Focus group) เพอรบฟงความคดเหนจากผทรงคณวฒและผทมสวนเกยวของกบระบบการผลตและพฒนาครจำนวน 22 คนประกอบดวย ผทรงคณวฒทางดานผกำหนดนโยบายเกยวกบการผลตและพฒนาคร 4 ทาน ผทรงคณวฒจากมหาวทยาลย 6 ทาน ผทรงคณวฒจาก สถานศกษา 8 ทาน ผทรงคณวฒทางดานการศกษา 4 ทาน จากนนคณะผวจยปรบปรงแกไขราง

intro1-30.indd 6 8/15/18 11:18:36 AM

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 จ

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ตาม ขอเสนอแนะจากผทรงวฒทไดจากการสนทนากลม พรอมเขยนขอเสนอเชงนโยบายการขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย4.0

ผลการศกษาวจย

1. กรอบแนวคด ระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง กลไกขบเคลอนระบบการผลต และพฒนาครสมรรถนะสง และคณลกษณะคนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 จากการศกษา วเคราะห สงเคราะหเอกสาร แนวคดทฤษฎท เกยวของเกยวกบ ประเทศไทย 4.0 คนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 ระบบการผลตและพฒนาครทงในและตางประเทศ เพอนำมากำหนดแนวความคดเบองตน แลวนำแนวความคดเบองตนนนไปสมภาษณผทรงคณวฒจำนวน13ทานโดยใชแบบสมภาษณแบบมโครงสราง เพอสรางกรอบแนวคดหลกในการดำเนนการวจย เปนการดำเนนการวจยดวยวธการ เชงคณภาพโดยสรปกรอบแนวคดหลกของการวจยมรายละเอยดดงน 1.1 คณลกษณะคนไทยทพงประสงคประกอบดวยคณลกษณะ9ประการคอ (1) เปนบคคลทมนใจในตนเองและเปนทเชอมนของบคคลอน (2) เปนผเรยนรไดดวยตนเอง (3) เปนผสรางสรรคงานเชงรก (4) เปนผมจตสำนกความเปนพลเมอง(ConcernCitizen) (5) เปนพลเมองคณภาพ(ProductiveCitizen) (6) เปนผมทกษะและความรทจำเปนในการทำงานยคศตวรรษท21 (MarketableSkillandKnowledge) (7) เปนผทสมบรณดวยคณลกษณะและคณธรรม(CharacterandIntegrity) (8) เปนผมความพรอมสำหรบโลกการทำงาน(CareerReadiness) (9) เปนผมความพรอมในการดำเนนชวต(LifeReadiness)

1.2 ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ประกอบดวย สมรรถนะหลกของคร 6ประการและความสามารถในการพฒนานกเรยนใหเกดผลลพธการเรยนร9ประการดงน (1) สมรรถนะหลกของครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 1) สมรรถนะดานความรความสามารถทวไป (General knowledge andAbility) 2) สมรรถนะดานความรความเขาใจทางวชาชพ (Professional knowledgeandunderstanding)

intro1-30.indd 7 8/15/18 11:18:36 AM

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0ฉ

3) สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ(Professionalskills) 4) สมรรถนะดานเจตคตและคานยม(AttitudeandValues) 5) สมรรถนะดานการปฏบตทางวชาชพ(ProfessionalPractice) 6) สมรรถนะดานความยดมนผกพนในวชาชพ(ProfessionalEngagement) (2) ความสามารถในการพฒนานกเรยนใหเกดผลลพธการเรยนรหลก (LearningOutcome)

1.3 ระบบการผลตครประกอบดวย (1) เปาหมายของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 (2) สถาบนผลตและรปแบบการผลตคร (3) การบรหารระบบการผลตคร (4) การจดสรรงบประมาณ

1.4 ระบบการพฒนาครประกอบดวย (1) เปาหมายของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 (2) ผรบผดชอบหลกในการพฒนาคร (3) รปแบบการพฒนาคร (4) การบรหารระบบการพฒนาคร (5) การจดสรรงบประมาณ

1.5 กลไกขบเคลอนระบบการผลตครประกอบดวย (1) กลไกองคกรผลตคร (2) กลไกสกอ.หรอกระทรวงอดมศกษา (3) กลไกใหมในอนาคต

1.6 กลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครประกอบดวย (1) กลไกองคกรพฒนาคร (2) กลไกใหมในอนาคต

2. สภาพทพงประสงคของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 2.1 สภาพทพงประสงคของเปาหมายของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง ควรผลตและพฒนาครใหมสมรรถนะทพงประสงค 1. สภาพทพงประสงคของเปาหมายเชงคณภาพของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงควรผลตและพฒนาครใหมสมรรถนะทพงประสงคควรเปนดงตอไปน

intro1-30.indd 8 8/15/18 11:18:36 AM

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 ช

(1) สมรรถนะหลกทผตอบแบบสอบถามตอบมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ (Professional Skills) รองลงมาคอ สมรรถนะ ดานการปฏบตทางวชาชพ (Professional Practice) และสมรรถนะดานเจตคตและคานยม(AttitudeandValues)ตามลำดบ (2) สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ (Professional Skills) ทผตอบแบบสอบถามตอบมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก ทกษะในการจดการเรยนการสอน(Pedagogical skills) รองลงมาคอทกษะในการสอสารเพอพฒนานกเรยน และ ทกษะในการพฒนานกเรยนทมความสามารถแตกตางกนตามลำดบ (3) สมรรถนะดานการปฏบตทางวชาชพ (Professional Practice) ทผตอบแบบสอบถามตอบมระดบความประสงคสงทสด 2 อนดบ ไดแกความสามารถในการเปนแบบอยาง ทดของผนำยคใหมทมคณธรรมเปนฐาน รองลงมาคอความสามารถในการพฒนานกเรยนใหม เปาหมายชวตทมคณคาตอเพอนมนษย และความสามารถในการเสรมสรางการเรยนรของนกเรยน ทกคนอยางทวถงตามลำดบ (4) สมรรถนะดานเจตคต และคานยม (Attitude and Values) ทผตอบแบบสอบถามตอบมระดบความประสงคสงทสด3อนดบไดแกมจตวญญาณความเปนครรองลงมาคอเคารพในความแตกตางของบคคลและความรบผดชอบตอตนเองวชาชพและสงคมตามลำดบ (5) ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ควรสามารถพฒนานกเรยนใหมผลลพธการเรยนรหลกและคณลกษณะทพงประสงค ทผตอบแบบสอบถามตอบมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก เปนผเรยนรไดดวยตนเอง รองลงมาคอเปนพลเมองคณภาพ (ProductiveCitizen)และเปนผทสมบรณดวยคณลกษณะและคณธรรม(CharacterandIntegrity)ตามลำดบ

2. สภาพทพงประสงคของเปาหมายเชงปรมาณของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 (1) สภาพทพงประสงคของเปาหมายเชงปรมาณของระบบการผลตครสมรรถนะสง สำหรบประเทศไทย4.0ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด3อนดบไดแกผลตตามจำนวนทหนวยงานผใชครทงภาครฐและเอกชนตองการ รองลงมาคอ ผลตตามจำนวนทสถาบน ผลตครมความพรอม และผลตตามจำนวนทหนวยงานผใชครตองการสวนหนงผลตตามความตองการของผเรยนและความพรอมของสถาบนผลตครอกสวนหนงตามลำดบ (2) สภาพทพงประสงคของเปาหมายเชงปรมาณของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบไดแก ครทกคนตองไดรบการพฒนาอยางนอย 30 ชวโมง ตอป รองลงมาคอครทกคนตองไดรบ การพฒนาอยางนอย 20 ชวโมง ตอป และ ครทกคนตองไดรบการพฒนาอยางนอย 100 ชวโมงภายใน5ปตามลำดบ

intro1-30.indd 9 8/15/18 11:18:36 AM

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0ซ

2.2 สภาพทพงประสงคของระบบการผลตครสมรรถนะสง (1) สถาบนการผลตครผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด3อนดบไดแก ผลตครโดยสถาบนผลตครโดยเฉพาะทเปนของรฐ เชน วทยาลยคร มหาวทยาลยเพอผลตครรองลงมาคอสถาบนผลตครโดยเฉพาะทเปนของรฐและเอกชน และ สถาบนผลตครทเปนสวนหนงของมหาวทยาลยรฐและเอกชนตามลำดบ (2) รปแบบการผลตครผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด3อนดบไดแก ผลตในระบบปด คอผลตตามจำนวนทมอตรารบบรรจในสถานศกษาของรฐและเอกชน โดยการประกนงานและมทนการศกษาบางสวน รองลงมาคอ ผลตในระบบปด คอ ผลตตามจำนวน ทมอตรารบบรรจในสถานศกษาของรฐโดยมทนการศกษาใหและนบอายราชการตงแตเขาศกษาและผลตดวยระบบผสมคอระบบปดรอยละ50และระบบเปดรอยละ50ตามลำดบ (3) ระบบการบรหารระบบการผลตคร ผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก บรหารโดยมเครอขายระดบประเทศ รองลงมาคอบรหารโดยมเครอขาย เชงพนทระดบกลมจงหวดและบรหารโดยมเครอขายเชงพนทระดบจงหวดตามลำดบ (4) การจดสรรงบประมาณการผลตคร ผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแกจดสรรงบประมาณการผลตครระบบปดแบบเดยวโดยการใหทนการศกษาสำหรบผเรยนตามคาใชจายจรงทงหมด รองลงมาคอ จดสรรงบประมาณการผลตครระบบเปดแบบเดยวโดยการสนบสนนงบประมาณบางสวน และใหผเรยนรบผดชอบไมนอยกวารอยละ 70 และจดสรรงบประมาณสนบสนนการผลตครระบบปดและระบบเปดควบคกนตามลำดบ

2.3 สภาพทพงประสงคของกลไกการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 (1) องคกรวชาชพครหรอครสภา ควรเปนผกำกบคณภาพการผลตคร โดย การกำหนดมาตรฐานวชาชพครทเนนสมรรถนะคร ทผตอบแบบสอบถามตอบมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ (Professional skills) รองลงมาคอสมรรถนะดานความรความเขาใจทางวชาชพ (professional Knowledge and understanding)และสมรรถนะดานการปฏบตทางวชาชพ(ProfessionalPractice)ตามลำดบ (2) องคกรวชาชพครหรอครสภาควรเปนผกำกบคณภาพการผลตครโดยการกำหนด มาตรฐานวชาชพครทเนนผลลพธทเกดขนกบนกเรยน ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงค สงทสด 3 อนดบ ไดแกเปนผมทกษะและความรทจำเปนในการทำงานยคศตวรรษท 21 (marketable skill and knowledge รองลงมาคอเปนผมความพรอมในการดำเนนชวต (Life Readiness) และเปนผมความพรอมสำหรบโลกการทำงาน(CareerReadiness)ตามลำดบ (3) องคกรวชาชพครหรอครสภาควรเปนผกำกบคณภาพการผลตครโดยการกำหนด มาตรฐานวชาชพครทเออตอรปแบบการผลตคร ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด

intro1-30.indd 10 8/15/18 11:18:36 AM

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 ฌ

3อนดบไดแกควรใชระบบการผลตครสายตรงหรอหลกสตรคขนาน(Concurrentprogram)5ปรองลงมาคอควรใชระบบการผลตครตอยอด(Consecutiveprogram)ป.ตร4ป+ป.โท2ปและควรใชระบบการผลตครสายตรงหรอหลกสตรคขนาน(Concurrentprogram)4ปตามลำดบ (4) องคกรวชาชพครหรอครสภาควรเปนผกำกบคณภาพการผลตครโดยการกำหนด เกณฑการรบรองปรญญา หรอประกาศนยบตรทางการศกษาทเนนเกณฑ ทผตอบแบบสอบถาม มระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก เกณฑดานมาตรฐานบณฑต รองลงมาคอ เกณฑดานมาตรฐานหลกสตรและเกณฑดานมาตรฐานการผลตตามลำดบ (5) เกณฑการรบรองปรญญา ดานมาตรฐานบณฑต ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด3อนดบไดแกมความร-เรยนครบตามหลกสตรและผานเกณฑการประเมนของสถาบนผลตคร รองลงมาคอ การปฏบตการสอนในสถานศกษา ไมนอยกวา 1 ป และมการรายงานผล และการพฒนาคณลกษณะความเปนคร/ ความเปนผนำ โดยรวมกจกรรมพฒนาคณลกษณะความเปนครปละไมนอยกวา1กจกรรมตามลำดบ (6) เกณฑการรบรองปรญญา ดานมาตรฐานหลกสตร ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด2อนดบไดแกการพฒนาหลกสตร3ขอ(กระบวนการพฒนาหลกสตร,คณสมบตของคณะกรรมการพฒนาหลกสตร, การพฒนาหรอการปรบปรงหลกสตร) รองลงมาคอโครงสรางของหลกสตรไมนอยกวา160หนวยกตตามลำดบ (7) เกณฑการรบรองปรญญา ดานมาตรฐานการผลตคร ทผตอบแบบสอบถาม มระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก กำหนดรายละเอยดเกยวกบการบรหารหลกสตรและการเรยนการสอนรองลงมาคอกระบวนการคดเลอกนสตนกศกษาและกำหนดรายละเอยดเกยวกบการประกนคณภาพการศกษาตามลำดบ (8) องคกรวชาชพครหรอครสภา ควรเปนผกำกบคณภาพการผลตคร โดยการออกใบอนญาตประกอบวชาชพคร ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก ใบอนญาตประกอบวชาชพคร มอายคราวละ 5 ป ใหกบผทไดรบปรญญาหรอประกาศนยบตรทตรงกบสาขาวชาทจะสอนและผานการทดสอบตามขอกำหนดของครสภา รองลงมาคอ ใบอนญาตประกอบวชาชพคร มอายคราวละ 5 ป ใหกบผทไดรบปรญญาหรอประกาศนยบตรทางการศกษาทครสภารบรอง และผานการทดสอบตามขอกำหนดของครสภา และ ใบอนญาตประกอบวชาชพครมอายคราวละ5ปใหกบผทไดรบปรญญาหรอประกาศนยบตรทครสภารบรองตามลำดบ (9) สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา หรอกระทรวงอดมศกษา ควรเปน ผกำกบคณภาพการผลตคร โดยการกำหนดมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษา สาขาครศาสตร/ ศกษาศาสตร ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก ผลการเรยนร 6 ดาน รองลงมาคอ ผลการเรยนร 6 ดานของวชาเอก และโครงสรางหลกสตรไมนอยกวา 160หนวยกตตามลำดบ

intro1-30.indd 11 8/15/18 11:18:36 AM

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0ญ

(10)การผลตครใหสอดคลองกบความตองการครในอนาคตทงเชงปรมาณและคณภาพทมความเปนพลวต ควรมกลไกใหมในการขบเคลอน ทผตอบแบบสอบถามมระดบ ความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก มเครอขายเบญจภาคระดบชาต ประกอบดวย (1) สถาบน ผลตคร (2) หนวยงานใชคร (สพฐ. สอศ. สช. อปท.) (3) สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (4)ครสภาและ (5)สำนกงานคณะกรรมการขาราชการครฯรองลงมาคอมเครอขายไตรภาคระดบจงหวด ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษา (3) ตนสงกดของสถานศกษาในจงหวด(กศจ.สพป.สพม.สพฐ.อปท.)และมเครอขายไตรภาคระดบกลมจงหวดประกอบดวย(1)สถาบนผลตคร (2)สถานศกษา(3)ตนสงกดของสถานศกษาในกลมจงหวด (กศจ.สพป.สพม.สพฐ.อปท.)ตามลำดบ (11)หนวยงานทเปนผรบผดชอบหลกในการจดตงกลไกใหมในการขบเคลอน การผลตครตามขอ11ควรเปนหนวยงานตอไปนทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด3 อนดบ ไดแก สำนกงานเลขาธการครสภา รองลงมาคอ สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษาและหนวยงานใหม(อาจใชชอวาสำนกงานขบเคลอนระบบการผลตครแหงชาต)ตามลำดบ (12)กลไกขบเคลอนระบบการผลตครขางตนนน ควรจดทำสารสนเทศความตองการครทงเชงปรมาณและคณภาพในระยะยาว ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงค สงทสด3อนดบไดแก10ปรองลงมาคอ15ปและ20ปตามลำดบ

2.4 สภาพทพงประสงคของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 (1) เปาหมายเชงปรมาณของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด3อนดบไดแกครทกคนตองไดรบการพฒนาอยางนอย30ชวโมงตอปรองลงมาคอครทกคนตองไดรบการพฒนาอยางนอย20ชวโมงตอปและครทกคนตองไดรบการพฒนาอยางนอย100ชวโมงภายใน5ปตามลำดบ (2) บคคลหรอหนวยงานทควรรบผดชอบการพฒนาครผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด3อนดบไดแกสถาบนผลตครรองลงมาคอสถานศกษาและครตามลำดบ (3) รปแบบการพฒนา ผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบไดแก การพฒนาแบบนอกเวลาปฏบตงาน (Off-the-job training) การพฒนาในเวลาปฏบตงาน(On-the-job Training) และการศกษาดวยตนเองรวมกน รองลงมาคอการพฒนาในเวลาปฏบตงาน(On-the-job Training) เชน การชแนะ (Coaching) การเปนพเลยง (Mentoring) PLC และโดย การศกษาดวยตนเองเชนศกษาจากบทเรยนOnlineและสอการเรยนรอนๆตามลำดบ (4) จำนวนชวโมงการพฒนาคร ผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด3อนดบไดแกจำนวนชวโมงการพฒนาแบบนอกเวลาปฏบตงาน(Off-the-jobtraining)การพฒนาในเวลาปฏบตงาน (On-the-job Training) และการศกษาดวยตนเองรวมกน รองลงมาคอจำนวนชวโมงการพฒนาแบบนอกเวลาปฏบตงาน (Off-the-jobtraining)และการพฒนาในเวลาปฏบตงาน

intro1-30.indd 12 8/15/18 11:18:36 AM

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 ฎ

(On-the-job Training) รวมกน และ จำนวนชวโมงการพฒนาแบบนอกเวลาปฏบตงาน (Off-the-jobtraining)เทานนตามลำดบ (5) การบรหารระบบการพฒนาคร ผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงค สงทสด 3 อนดบ ไดแก บรหารโดยหนวยงานตนสงกดในเขตพนทการศกษา รองลงมาคอ บรหาร โดยมเครอขายเชงพนทในระดบชาตและบรหารโดยมเครอขายเชงพนทในเขตพนทตามลำดบ (6) หนวยงานหลกในการบรหารระบบการพฒนาครโดยมเครอขายเชงพนท ผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก หนวยงานตนสงกดในจงหวดเปน ผรบผดชอบหลก รองลงมาคอสถาบนผลตครในจงหวดเปนผรบผดชอบหลก และสถาบนผลตคร ในกลมจงหวดเปนผรบผดชอบหลกตามลำดบ (7) การจดสรรงบประมาณสนบสนนการพฒนาคร ผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก เปดโอกาสใหสถานศกษาและครสามารถใชงบประมาณสนบสนนการพฒนาครรายบคคล(จำนวน10,000บาทตอป) ไปใชในการพฒนาครแบบการพฒนาในเวลาปฏบตงาน (On-the-job Training) และการพฒนาแบบการศกษาดวยตนเองไดอกชองทางหนง รองลงมาคอ เปดโอกาสใหเครอขายเชงพนททมสถาบนผลตคร และสถานศกษา และ/หรอ ตนสงกดในกลมจงหวด หรอจงหวด รวมพฒนาครโดยใชงบประมาณสนบสนนการพฒนาคร รายบคคล (เชน จำนวน 10,000 บาท ตอป) ไดอกชองทางหนง และจดสรรงบประมาณสนบสนน การพฒนาครเปนรายบคคล (เชน จำนวน 10,000 บาท ตอป) เพอใหครนำไปใชเขารบการพฒนา ในหลกสตรทครสภารบรองเพยงชองทางเดยวตามลำดบ

2.5 สภาพทพงประสงคของกลไกการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 (1) องคกรวชาชพครหรอครสภา ควรเปนผกำกบคณภาพการพฒนาครโดย การกำหนดมาตรฐานการพฒนาครเพอวตถประสงค ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงค สงทสด 3อนดบ ไดแก เพอการตอใบอนญาตประกอบวชาชพคร รองลงมาคอเพอใชในการขอเลอนวทยฐานะและเพอใชในการเบกเงนงบประมาณแผนดนสนบสนนการพฒนาครตามลำดบ (2) จดมงเนนของมาตรฐานการพฒนาครโดยองคกรวชาชพครหรอครสภา ผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 2 อนดบ ไดแก สมรรถนะคร (Competency based)รองลงมาคอผลลพธทเกดขนกบผเรยน(Outcomebased)ตามลำดบ (3) การพฒนาครใหสอดคลองกบความตองการในการพฒนานกเรยนอยางทวถงทกคนทมความเปนพลวตควรมกลไกใหมในการขบเคลอนผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก มเครอขายเบญจภาคระดบชาต ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) หนวยงานใชคร (สพฐ. สอศ. สช. อปท.) (3) สถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทาง การศกษา (4) ครสภา และ (5) สำนกงานคณะกรรมการขาราชการครฯ รองลงมาคอ มเครอขายไตรภาคเชงพนทระดบจงหวด ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษาและ (3) ตนสงกด

intro1-30.indd 13 8/15/18 11:18:37 AM

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0ฏ

ของสถานศกษาในจงหวด และมเครอขายไตรภาคเชงพนทระดบกลมจงหวดประกอบดวย (1) สถาบน ผลตคร(2)สถานศกษาและ(3)ตนสงกดของสถานศกษาในกลมจงหวดตามลำดบ (4) หนวยงานทควรเปนผรบผดชอบหลกในการจดตงกลไกใหมในการขบเคลอนการพฒนาคร ตามขอ 3 ควรเปนหนวยงานใด ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก สถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา รองลงมาคอ สถาบน ครพฒนาและหนวยงานใหม(อาจใชชอวาสำนกงานขบเคลอนระบบการพฒนาครแหงชาต)ตามลำดบ

3. กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 และขอเสนอเชงนโยบายการขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย 3.1 กลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 มลกษณะดงน กลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 ควรมระบบการผลตครทสอดรบเปนกระบวนการตอเนองกนมรายละเอยดดงตอไปน (1) เปาหมายเชงคณภาพของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 เปาหมายเชงคณภาพของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 ประกอบดวย ครทมสมรรถนะหลก และความสามารถในการพฒนานกเรยนใหเกดผลลพธ การเรยนรดงน 1) มคานยมทางวชาชพ(ProfessionalValues)10ประการ 2) มสมรรถนะการปฏบตทางวชาชพ(ProfessionalPractice)6ประการ 3) มทกษะทางวชาชพ(ProfessionalSkills)11ประการ 4) มความยดมนผกพนในวชาชพ(ProfessionalEngagement)5ประการ 5) มความรความเขาใจทางวชาชพ (Professional Knowledge andunderstanding)21ประการ 6) มความสามารถในการพฒนานกเรยนใหมผลลพธการเรยนร8ประการ 6.1) เปนผเรยนรไดดวยตนเอง 6.2) เปนพลเมองคณภาพและมจตสำนกความเปนพลเมอง(ProductiveandConcernCitizen) 6.3) เปนผทสมบรณดวยคณลกษณะและคณธรรม (Character andIntegrity) 6.4) เปนผมทกษะและความรทจำเปนในการทำงานยคศตวรรษท 21(MarketableSkillandKnowledge)

intro1-30.indd 14 8/15/18 11:18:37 AM

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 ฐ

6.5) เปนผมความพรอมในการดำเนนชวต(LifeReadiness) 6.6) เปนผสรางสรรคงานเชงรก 6.7) เปนผมความพรอมสำหรบโลกการทำงาน(CareerReadiness) 6.8) เปนบคคลทมนใจในตนเองและเปนทเชอมนของบคคลอน

(2) เปาหมายเชงปรมาณของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 การผลตครสมรรถนะสงควรทจะผลตตามจำนวนทหนวยงานผใชครทงภาครฐและเอกชนตองการเปนขนตำและทายทสดแลวควรทจะผลตตามจำนวนทผใชครตองการ(ระบบปด) (3) สถาบนผลตและรปแบบการผลตคร สถาบนผลตคร ควรเปนสถาบนเฉพาะทางทเปนของรฐและเอกชน เชนวทยาลยคร มหาวทยาลยเพอผลตครโดยเฉพาะ และรปแบบการผลตคร ควรจะผลตดวยระบบผสมคอ เปนระบบปดรอยละ 50 และระบบเปด รอยละ 50 เพอใหไดครตรงความตองการของการใชครและเปนการเปดเสรใหผทสนใจศกษาดานการศกษามาโอกาสเลอกเรยนสายวชาชพน (4) การบรหารระบบการผลตคร การบรหารระบบการผลตคร ควรเปนการบรหารโดยมเครอขายระดบประเทศเพอใหสามารถควบคมทศทางการผลตครไดโดยภาพรวม (5) การจดสรรงบประมาณ การจดสรรงบประมาณการผลตครในระบบปดควรเปนการใหทนการศกษาสำหรบผเรยนตามคาใชจายจรงทงหมด ในสวนของทเปนระบบเปดใหผทเขารบการศกษาเสย คาใชจายเองตามทแตละสถาบนกำหนด กลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0สามารถจำแนกไดเปน2กลไกหลกดงน (1) กลไกกำกบคณภาพการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 1.1) การกำกบคณภาพการผลตครโดยองคกรวชาชพคร หรอครสภา โดยกำหนดมาตรฐานวชาชพครทเนนสมรรถนะครและความสามารถในการพฒนาผลลพธการเรยนรของผเรยนตามเปาหมายของการผลตครสมรรถนะสง 1.2) การกำกบคณภาพการผลตครโดยองคกรวชาชพคร หรอครสภา โดยการกำหนดมาตรฐานวชาชพครทเออตอรปแบบการผลตครในระบบการผลตครสายตรงหรอหลกสตรคขนาน (Concurrentprogram)5ป เพอใหไดครสมรรถนะสงทตรงกบความตองการของการพฒนาประเทศไทย4.0

intro1-30.indd 15 8/15/18 11:18:37 AM

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0ฑ

1.3) การกำกบคณภาพการผลตครโดยองคกรวชาชพคร หรอครสภา โดยกำหนดเกณฑการรบรองปรญญาหรอประกาศนยบตรทางการศกษาทเนนเกณฑดงน 1) เกณฑการรบรองปรญญาดานมาตรฐานบณฑต 2) เกณฑการรบรองปรญญาดานมาตรฐานหลกสตร 3) เกณฑการรบรองปรญญา ดานมาตรฐานการผลต โดยกำหนดรายละเอยดเกยวกบการบรหารหลกสตรและการเรยนการสอน ทเนนการพฒนาสมรรถนะครและความสามารถในการพฒนาคณลกษณะทพงประสงคของผเรยน ทงยงมกระบวนการคดเลอกนสต นกศกษาเพอใหไดผเขาศกษาทมคณภาพ และมการกำหนดรายละเอยดเกยวกบการประกนคณภาพการศกษาทเออตอการพฒนาคณภาพการผลตคร 1.4) การกำกบคณภาพการผลตครโดยองคกรวชาชพคร หรอครสภา โดยการใชวธการออกใบอนญาตประกอบวชาชพคร มอายคราวละ 5 ป โดยใหกบผทไดรบปรญญาหรอประกาศนยบตรทตรงกบสาขาวชาทจะสอนและผานการทดสอบตามขอกำหนดของครสภา 1.5) การกำกบคณภาพการผลตคร โดยสำนกงานคณะกรรมการ การอดมศกษา หรอกระทรวงอดมศกษา โดยการกำหนดมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษา สาขา ครศาสตร/ศกษาศาสตร โดยผลลพธการเรยนรของผ เรยนตองสอดคลองกบสมรรถนะคร ทจะเสนอใหม

(2) กลไกกำกบระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 2.1) ควรมเครอขายเบญจภาคระดบชาต ประกอบดวย (1) สถาบน ผลตคร (2) หนวยงานใชคร (สพฐ. สอศ. สช. อปท.) (3) สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (4) ครสภา และ (5) สำนกงานคณะกรรมการขาราชการครฯ โดยมเครอขายไตรภาคระดบจงหวดประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษา (3) ตนสงกดของสถานศกษาในจงหวด (กศจ.สพป. สพม.สพฐ. อปท.) เปนองคประกอบยอย โดยองคคณะบคคลนสำนกงานเลขาธการครสภา ควรเปนผประสานงานหลกเพอใหเกดความรวมมอน และเพอใหระบบการผลตครสอดคลองกบ ความตองการครในอนาคตทงเชงปรมาณและคณภาพทมความเปนพลวต ควรมการจดทำสารสนเทศความตองการครทงเชงปรมาณและคณภาพในระยะ10ป

intro1-30.indd 16 8/15/18 11:18:37 AM

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 ฒ

ภาพท 0.1 กลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0

intro1-30.indd 17 8/15/18 11:18:41 AM

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0ณ

3.2 กลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 มลกษณะดงน กลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ควรมระบบการพฒนาครทสอดรบเปนกระบวนการตอเนองกนมรายละเอยดดงตอไปน (1) เปาหมายเชงคณภาพของระบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 เปาหมายเชงคณภาพของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 ประกอบดวย ครทมสมรรถนะหลก และความสามารถในการพฒนานกเรยนใหเกดผลลพธ การเรยนรเชนเดยวกบเปาหมายเชงคณภาพของการผลตครสมรรถนะสงดงน 1) มคานยมทางวชาชพ(ProfessionalValues)10ประการ 2) มสมรรถนะการปฏบตทางวชาชพ(ProfessionalPractice)6ประการ 3) มทกษะทางวชาชพ(ProfessionalSkills)11ประการ 4) มความยดมนผกพนในวชาชพ(ProfessionalEngagement)5ประการ 5) มความรความเขาใจทางวชาชพ (Professional Knowledge andunderstanding)21ประการ 6) มความสามารถในการพฒนานกเรยนใหมผลลพธการเรยนร8ประการ 6.1) เปนผเรยนรไดดวยตนเอง 6.2) เปนพลเมองคณภาพและมจตสำนกความเปนพลเมอง(ProductiveandConcernCitizen) 6.3) เปนผทสมบรณดวยคณลกษณะและคณธรรม (Character andIntegrity) 6.4) เปนผมทกษะและความรทจำเปนในการทำงานยคศตวรรษท 21(MarketableSkillandKnowledge) 6.5) เปนผมความพรอมในการดำเนนชวต(LifeReadiness) 6.6) เปนผสรางสรรคงานเชงรก 6.7) เปนผมความพรอมสำหรบโลกการทำงาน(CareerReadiness) 6.8) เปนบคคลทมนใจในตนเองและเปนทเชอมนของบคคลอน

(2) เปาหมายเชงปรมาณของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 เปาหมายเชงปรมาณของระบบพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0คอครทกคนตองไดรบการพฒนาอยางนอย30ชวโมงตอป ทงนการพฒนาคณภาพการปฏบตงานยงคงเปนสวนหนงของการตอใบอนญาตประกอบวชาชพคร

(3) สถาบนผลตครสถานศกษาและตวครผพฒนาควรรบผดชอบในการพฒนาคร

intro1-30.indd 18 8/15/18 11:18:41 AM

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 ด

(4) รปแบบการพฒนาคร 1) รปแบบทควรใชในการพฒนาคร คอ การพฒนาแบบผสมผสานกนระหวางOn-the-job Training, Off-the-job Training และ แบบการศกษาดวยตนเอง เชน ศกษาจาก บทเรยนOnlineและสอการเรยนรอนๆ 2) จำนวนชวโมงทใชในการพฒนาครควรเปนแบบผสมผสานกนระหวาง On-the-jobTraining,Off-the-jobTrainingและแบบการศกษาดวยตนเอง

(5) การบรหารระบบการพฒนาคร 1) การบรหารระบบการพฒนาคร ควรบรหารโดยหนวยงานตนสงกดใน เขตพนทการศกษาโดยมเครอขายเชงพนทในระดบชาตและเขตพนทการศกษา 2) ผทควรรบผดชอบการบรหารระบบการพฒนาครโดยมเครอขายเชงพนทคอหนวยงานตนสงกดในจงหวดเปนผรบผดชอบหลก

(6) การจดสรรงบประมาณ การจดสรรงบประมาณสนบสนนการพฒนาคร ควรเปดโอกาสใหสถานศกษาและครสามารถใชงบประมาณสนบสนนการพฒนาครรายบคคล(จำนวน10,000บาทตอป)ไปใชในการพฒนาครแบบการพฒนาในเวลาปฏบตงาน (On-the-job Training) และการพฒนาแบบ การศกษาดวยตนเองไดอกชองทางหนง กลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0สามารถจำแนกไดเปน2กลไกหลกดงน (1) กลไกกำกบคณภาพการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 1.1) การกำกบคณภาพการพฒนาครเพอใหเปนไปตามสมรรถนะของครสมรรถนะสงทกำหนดขนองคกรวชาชพครหรอครสภาควรกำหนดมาตรฐานในการพฒนาครโดยมวตถประสงคเพอการตอใบอนญาตประกอบวชาชพคร และเพอใชในการขอเลอนวทยฐานะ ทงน การกำหนดเกณฑควรเปนไปตามรปแบบการพฒนาครทกำหนดขนใหมเพอใหสอดคลองกบ ความตองการในการพฒนาอยางแทจรง 1.2) การกำหนดมาตรฐานการพฒนาครโดยองคกรวชาชพ หรอครสภาโดยเนนการพฒนาสมรรถนะคร (Competency based) และ ความสามารถในการพฒนาคณลกษณะทพงประสงคใหเกดขนกบผเรยน(Outcomebased) (2) กลไกกำกบระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 2.1) จดตงเครอขายเบญจภาคระดบชาต ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) หนวยงานใชคร (สพฐ. สอศ. สช. อปท.) (3) สถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา (4)ครสภาและ (5)สำนกงานคณะกรรมการขาราชการครฯและ เครอขายไตรภาคเชงพนทระดบจงหวด ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษาและ (3) ตนสงกดของ

intro1-30.indd 19 8/15/18 11:18:41 AM

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0ต

สถานศกษาในจงหวด เพอใหการดำเนนงานในการพฒนาครมประสทธภาพมากทสด โดยหนวยงานผรบผดชอบหลกในกาจดตงเครอขายนคอ สถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษารวมกบสถาบนครพฒนา

ภาพท 0.2 กลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0

intro1-30.indd 20 8/15/18 11:18:42 AM

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 ถ

ขอเสนอเชงนโยบายการขบเคลอนระบบการผลตและการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย

1. องคกรวชาชพคร หรอ ครสภา และสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) ควรเรงจดตงเครอขายเบญจภาคการผลตครระดบชาตทประกอบดวย(1)สถาบนผลตคร(2)หนวยงาน ใชคร (สพฐ. สอศ. สช. อปท.) (3) สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (4) ครสภา และ (5) สำนกงานคณะกรรมการขาราชการครฯ และเครอขายไตรภาคระดบจงหวด ทประกอบดวย (1)สถาบนผลตคร (2)สถานศกษา (3)ตนสงกดของสถานศกษาในจงหวด (กศจ.สพป.สพม.สพฐ.อปท.) เพอใหกลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 เกดขนโดยสมบรณเนองจากผลการวจยพบวากลไกขบเคลอนระบบการผลตครฯทประกอบไปดวยกลไกกำกบคณภาพการผลตคร คอ องคกรวชาชพคร หรอ ครสภา และสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา(สกอ.) และกลไกกำกบระบบการผลตคร คอ เครอขายเบญจภาคระดบชาตและเครอขายไตรภาคระดบจงหวด 2. องคกรวชาชพหรอครสภาและสถาบนพฒนาครคณาจารยและบคลากรทางการศกษาควรรวมกนจดตงเครอขายเบญจภาคการพฒนาครระดบชาตทประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) หนวยงานใชคร (สพฐ. สอศ. สช. อปท.) (3) สถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทาง การศกษา (4) ครสภา และ (5) สำนกงานคณะกรรมการขาราชการครฯ และเครอขายไตรภาค เชงพนทระดบจงหวด ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษาและ (3) ตนสงกดของ สถานศกษาในจงหวดใหเกดขนโดยเรวเพอใหกลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 เกดขนโดยสมบรณ เนองจากผลการวจยพบวากลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ทประกอบดวยกลไกกำกบคณภาพการพฒนาคร คอองคกรวชาชพคร หรอ ครสภา และกลไกกำกบระบบการพฒนาคร คอเครอขายเบญจภาคระดบชาตและเครอขายไตรภาคเชงพนทระดบจงหวด 3. องคกรวชาชพคร หรอครสภา และสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) ควรเรงปรบเปลยนเปาหมายเชงคณภาพของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงโดยใชฐานสมรรถนะ (Competencybased)ควบคกบฐานผลลพธการเรยนรของผเรยน (Outcomebased)ในการจดทำมาตรฐานวชาชพและมาตรฐานคณวฒระดบอมดมศกษา สาขาวชาครศาสตร/ศกษาศาสตร สมรรถนะทสำคญ คอ คานยมทางวชาชพ (Professional Values) การปฏบตทางวชาชพ(Professional Practice) ทกษะทางวชาชพ (Professional Skills) ความยดมนผกพนในวชาชพ(ProfessionalEngagement)และความรความเขาใจทางวชาชพ(ProfessionalKnowledgeandunderstanding) สวนผลลพธการเรยนรของผเรยนทสำคญ คอ เปนผเรยนรไดดวยตนเอง เปนพลเมองคณภาพ และมจตสำนกความเปนพลเมอง (Productive and Concern Citizen) เปนผท

intro1-30.indd 21 8/15/18 11:18:42 AM

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0ท

สมบรณดวยคณลกษณะและคณธรรม(CharacterandIntegrity)เปนผมทกษะและความรทจำเปนในการทำงานยคศตวรรษท 21 (Marketable Skill and Knowledge) เปนผมความพรอมในการดำเนนชวต (Life Readiness) เปนผสรางสรรคงานเชงรก เปนผมความพรอมสำหรบโลกการทำงาน(Career Readiness) และเปนบคคลทมนใจในตนเองและเปนทเชอมนของบคคลอน เนองจาก ผลการวจยพบวา ระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ควรมเปาหมายเชงคณภาพทประกอบดวยครทมสมรรถนะหลก 5 ดาน และความสามารถในการพฒนานกเรยน ใหเกดผลลพธการเรยนร8ประการ 4. สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา(สกอ.)องคกรวชาชพครและสถาบนผลตครควรเรงปรบเปลยนรปแบบการผลตครใหสอดคลองกบความตองการครในอนาคตทงเชงปรมาณและ เชงคณภาพโดยการปรบเปลยนรปแบบการผลตครเปนแบบผสมผสานระหวางระบบปดกบระบบเปดในระยะแรก และ ควรพฒนาเปนระบบปดทมรปแบบทางเลอกในการผลตตามความตองการการใชครทมความแตกตางหลากหลายตามบรบทของการจดการศกษาในอนาคตเนองจากผลการวจยพบวารปแบบการผลตครควรเปนระบบปดและมรปแบบทางเลอกในการผลต 5. องคกรวชาชพคร หรอครสภา และสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) ควรเรงกำหนดมาตรฐานใหมสำหรบสถาบนผลตคร โดยใหการผลตครจะตองผลตโดยสถาบนอดมศกษาหรอคณะ/ สถาบน/ วทยาลยทมคณาจารยสาขาครศาสตร/ ศกษาศาสตรเทานน และผทจะมคณสมบตในการขอรบใบอนญาตประกอบวชาชพคร จะตองสำเรจการศกษาในสถาบนผลตครตามมาตรฐานใหม เนองการผลการวจยพบวา สถาบนผลตครควรเปนสถาบนเฉพาะทางทงทเปนของรฐและเอกชน และการไดใบอนญาตประกอบวชาชพนน ควรใหกบผทไดรบปรญญาหรอประกาศนยบตร ทตรงกบสาขาวชาทจะสอน 6. สถาบนผลตครควรเรงปรบเปลยนการพฒนาคณาจารยของสถาบนผลตคร ในดาน รปแบบวธการสอน หรอกระบวนทศนในการจดการเรยนการสอนทเหมาะสมกบศตวรรษท 21 คอ มความสามารถในการสรางสรรคนวตกรรมการจดการเรยนการสอน เพอใหผเรยนสามารถสรางสรรคนวตกรรมได เนองจากผลการวจยและการรบฟงความคดเหนของผทรงคณวฒพบวา ครสมรรถนะสงควรมสมรรถนะทพงประสงคและความสามารถในการพฒนาผเรยน 7. สถาบนผลตคร สถานศกษา คร และหนวยงานตนสงกดของคร ควรเรงปรบเปลยน รปแบบการพฒนาครเปนเครอขายเชงพนทและมรปแบบทางเลอกในการพฒนาครเพอใหการพฒนาครสงผลถงการพฒนาคณลกษณะทพงประสงคของนกเรยนทกคนอยางทวถง โดยใชรปแบบ การพฒนาแบบผสมผสานระหวาง การพฒนาในเวลาการปฏบตงาน (On-the-job Training) การพฒนานอกเวลางาน (Off-the-job Training) และการเรยนรดวยตนเองทงแบบ online และ ใชสอรปแบบตางๆ เนองจากผลการวจยพบวา สถาบนผลตคร สถานศกษา คร และหนวยงาน ตนสงกดของคร ควรเปนผรบผดชอบในการพฒนาคร และการพฒนาครควรมรปแบบผสมผสาน

intro1-30.indd 22 8/15/18 11:18:42 AM

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 ธ

ระหวาง การพฒนาในเวลาการปฏบตงาน (On-the-job Training) การพฒนานอกเวลางาน (Off-the-jobTraining)และการเรยนรดวยตนเองทงแบบOnlineและใชสอรปแบบตางๆ 8. องคกรวชาชพครหรอครสภา ควรปรบแกพระราชบญญตสภาครและบคลากรทาง การศกษาในบทบญญตเกยวกบมาตรฐานวชาชพทเนนฐานสมรรถนะและฐานผลลพธการเรยนรของผเรยน เนองจากผลการวจยพบวา ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ควรมทงสมรรถนะ 5ดานและความสามารถในการพฒนานกเรยนใหเกดผลลพธการเรยนรทพงประสงค8ดาน 9. เครอขายเบญจภาคการผลตและการพฒนาครระดบชาต รวมทงเครอขายไตรภาคการผลต และการพฒนาครระดบจงหวด ควรเรงพฒนาระบบสารสนเทศเพอการบรหารการผลตและพฒนาครในระดบชาตและระดบจงหวด เนองจากผลการวจยพบวา ขอมลสารสนเทศทงในเชงปรมาณและ เชงคณภาพ เปนสงสำคญและจำเปนอยางยงในการควบคมคณภาพและการบรหารจดการทงระบบการผลตและระบบการพฒนาคร 10. สำนกงานเลขาธการสภาการศกษาควรเรงนำขอเสนอเชงนโยบายเกยวกบกลไก ขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ไปเสนอรฐมนตร วาการกระทรวงศกษาธการเพอพจารณาในเชงนโยบายในการจดตงกลไกระดบชาตและเครอขาย เชงพนท เพอใหระบบการผลตและการพฒนาคร มความเปนพลวต สามารถปรบตวไดอยางมประสทธภาพตามบรบทในอนาคต เนองจากผลการวจยพบวา ระบบการผลตและการพฒนาครจะมสมรรถนะสงได จำเปนตองมกลไกกำกบคณภาพของระบบทเปนการรวมมอรวมพลงของเบญจภาคระดบชาตและเครอขายไตรภาคระดบจงหวด

intro1-30.indd 23 8/15/18 11:18:42 AM

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0น

กตตกรรมประกาศ

การศกษาวจยครงน สำเรจลลวงไปไดดวยดในระยะเวลาชวงสนๆ ดวยความอนเคราะหจากหลายภาคสวนทงผทรงคณวฒผเชยวชาญทางดานการศกษาจากกระทรวงศกษาธการมหาวทยาลยวทยาลย โรงเรยน ตวแทนจากภาคราชการ ภาคเอกชน ภาคการเมอง ภาคอตสาหกรรม ในการใหขอคดเหนจากการสมภาษณ ตอบแบบสอบถาม และการเขารวมประชมสนทนากลม คณะผวจย มความซาบซงและขอขอบคณมาณโอกาสน

สดทายน คณะผวจยขอขอบคณสำนกงานเลขาธการสภาการศกษา ทสนบสนนงบประมาณในการศกษาวจยในครงน คณะผวจยหวงเปนอยางยงวา ผลของการศกษาวจยนจะเปนประโยชน ตอการรวมพฒนาการศกษาของชาตตอไป

ศาสตราจารยดร.พฤทธศรบรรณพทกษ และคณะผวจย

intro1-30.indd 24 8/15/18 11:18:42 AM

การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 บ

สารบญ หนา

คำนำ ก

คำนำคณะผวจย ค

บทสรปผบรหาร ง

กตตกรรมประกาศ น

สารบญ บ

สารบญตาราง ฝ

สารบญภาพ ฟ

บทท 1 บทนำ 1 1.1 ความเปนมาและความสำคญของโครงการ 1 1.2 คำถามการศกษาวจย 2 1.3 วตถประสงคการศกษาวจย 2 1.4 กรอบแนวคดการศกษาวจย 2 1.5 ขอบเขตการศกษาวจย 4 1.6 นยามศพทเชงปฏบตการ 5 1.7 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 6

บทท 2 เอกสารและการศกษาวจยทเกยวของ 7 2.1 ประเทศไทย4.0 7 2.2 คณลกษณะคนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย4.0 9 2.2.1 คณลกษณะคนทพงประสงคในศตวรรษท21 9 2.2.2คณลกษณะคนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย4.0 22 2.3สมรรถนะครทพงประสงคสำหรบประเทศไทย4.0 36 2.3.1สมรรถนะครในประเทศทระบบการศกษามคณภาพสง 36 (Highperformanceeducationsystem) 2.3.2ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 43 2.4ระบบการผลตคร 43 2.4.1ปญหาของการผลตครในปจจบน 44 2.4.2เปาหมายของการผลตครเชงคณภาพและเชงปรมาณ 47 2.4.3ระบบการผลตครของประเทศไทย 57 2.4.4ระบบการผลตครของตางประเทศ 65

intro1-30.indd 25 8/15/18 11:18:42 AM


สารบญ (ตอ)

หนา

2.5ระบบการพฒนาครของประเทศไทย 81 2.5.1ปญหาของการพฒนาครในปจจบน 81 2.5.2ระบบของการพฒนาครในปจจบน 82 2.5.3ระบบการพฒนาครของตางประเทศ 85 2.6กลไกขบเคลอนระบบการผลตคร 94 2.6.1กลไกภายในสถาบน 94 2.6.2กลไกภายนอกสถาบน 104 2.7หนวยงานทเกยวของ 107 2.7.1หนวยงานตนสงกด 107 2.7.2หนวยงานบรหารงานบคคล 107 2.7.3อำนาจหนาทของหนวยงานทเกยวของ 107 2.7.4กฎหมายทเกยวของของแตละหนวยงาน 111

บทท 3 วธการดำเนนการวจย 114 3.1 ระเบยบวธวจย 114 3.2 ขนตอนการวจย 114

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล 120 4.1กรอบแนวคดระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงกลไกขบเคลอน 120 ระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงและคณลกษณะคนไทย ทพงประสงคสำหรบประเทศไทย4.0 4.2สภาพทพงประสงคของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง 137 กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 4.3กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 170

ป

intro1-30.indd 26 8/15/18 11:18:42 AM


สารบญ (ตอ)

หนา

บทท 5 สรปผลการวจย อภปรายผลและขอเสนอแนะ 214 5.1สรปผลการวจย 214 5.1.1กรอบแนวคดระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงกลไกขบเคลอน 214 ระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงและคณลกษณะคนไทย ทพงประสงคสำหรบประเทศไทย4.0 5.1.2สภาพทพงประสงคของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง 216 กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง สำหรบประเทศไทย4.0 5.1.3กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง 222 สำหรบประเทศไทย 5.2อภปรายผล 234 5.3ขอเสนอเชงนโยบายการขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง 235 ทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย4.0

รายการอางอง 238

ภาคผนวก 241

ผ

intro1-30.indd 27 8/15/18 11:18:42 AM


สารบญตาราง หนา

ตารางท2.1 ผลลพธตามระดบทางการศกษา 14ตารางท2.2 คณลกษณะคนทพงประสงคในศตวรรษท21 16ตารางท2.3 คณสมบตการเปนพลเมองทประชาชนไทยมใหความสำคญสงสด 27 และมการมอยจรง5อนดบแรก ตารางท2.4 ตารางสงเคราะหคณลกษณะคนไทยทพงประสงค 28ตารางท2.5 สมรรถนะครของประเทศออสเตรเลย 38ตารางท2.6 สมรรถนะครของสหภาพยโรป 39ตารางท2.7 คณลกษณะของครสงคโปรในศตวรรษท21ทพงประสงค 41ตารางท2.8 จำนวนสถาบนหรอวทยาเขตจำแนกตามประเภทของสถาบนผลตคร 59ตารางท2.9 คณสมบตเฉพาะประกอบการรบเขานกศกษาคณะครศาสตร/ศกษาศาสตร 63 ปการศกษา2560 ตารางท2.10 หลกสตรทจดโดยสถาบนNIE 68ตารางท2.11จำนวนปในการศกษาในหลกสตรครและสดสวนชวโมงการเรยนในสาขาวชา 70 และการเรยนการสอน ตารางท2.12หลกสตรการผลตครของประเทศองกฤษ 77ตารางท2.13รายละเอยดโครงการผลตครลกษณะพเศษของประเทศไทย 95ตารางท2.14สาขาวชาครจำแนกตามประเภทของสถาบนผลตคร 102ตารางท3.1 แผนการดำเนนการวจย 119ตารางท4.1 การสงเคราะหกรอบแนวคดคณลกษณะคนไทยทพงประสงค 121 สำหรบประเทศไทย4.0จากแบบสมภาษณผทรงคณวฒ ตารางท4.2 การสงเคราะหกรอบแนวคดครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 124 จากแบบสมภาษณผทรงคณวฒ ตารางท4.3 การสงเคราะหกรอบแนวคดระบบการผลตครและกลไกขบเคลอน 129 ระบบการผลตครจากแบบสมภาษณผทรงคณวฒตารางท4.4 การสงเคราะหกรอบแนวคดระบบการพฒนาครและกลไกขบเคลอน 133 ระบบการพฒนาครากแบบสมภาษณผทรงคณวฒ

ฝ

intro1-30.indd 28 8/15/18 11:18:42 AM


สารบญตาราง (ตอ) หนา

ตารางท4.5 กรอบแนวคดหลกของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง 135 กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง และคณลกษณะคนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย4.0 ตารางท4.6 ขอมลเกยวกบผตอบแบบสอบถาม 138ตารางท4.7 สภาพทพงประสงคของเปาหมายของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง 141 สำหรบประเทศไทย4.0ตารางท4.8 สภาพทพงประสงคของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0 152ตารางท4.9 สภาพทพงประสงคของกลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสง 155 สำหรบประเทศไทย4.0 ตารางท4.10สภาพทพงประสงคของระบบการพฒนาครสมรรถนะสง 162 สำหรบประเทศไทย4.0 ตารางท4.11สภาพทพงประสงคของกลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสง 167 สำหรบประเทศไทย4.0 ตารางท4.12รางสภาพทพงประสงคของเปาหมายของระบบการผลตและพฒนา 171 ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย4.0โดยคณะผวจย ตารางท4.13รางระบบและกลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงทเหมาะสม 176 สำหรบประเทศไทย4.0ฉบบท1โดยคณะผวจย ตารางท4.14รางระบบและกลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงทเหมาะสม 181 สำหรบประเทศไทย4.0ฉบบท1โดยคณะผวจย ตารางท4.15สรปขอเสนอแนะของรางระบบและกลไกขบเคลอนระบบการผลต 186 และพฒนาครสมรรถนะสงทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย4.0ฉบบท1 จากการสนทนากลม

พ

intro1-30.indd 29 8/15/18 11:18:42 AM


สารบญภาพ หนา ภาพท1.1 กรอบแนวคดเบองตนของการวจย 4ภาพท2.1 คณลกษณะอนพงประสงคของเดกและเยาวชนไทยในศตวรรษท21 25ภาพท2.2 NIE’sVSKFramework 42ภาพท2.3 ความเกยวของของการปฏบตการสอนและการปรบปรงการปฏบตการสอน 46ภาพท2.4 อตราการผลตครปพ.ศ.2559 56ภาพท2.5 ประมาณการผสำเรจการศกษาคณะครศาสตร/ศกษาศาสตรระยะ5ป 57 ระหวางปการศกษา2556-2560เปรยบเทยบกบคาเฉลยการเกษยณของคร ระยะ10ป(สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา,2559:20) ภาพท2.6 ระบบการผลตครของประเทศองกฤษ 72ภาพท4.1 รางระบบและกลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงทเหมาะสม 180 สำหรบประเทศไทย4.0ฉบบท1โดยคณะผวจย ภาพท4.2 รางระบบและกลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงทเหมาะสม 183 สำหรบประเทศไทย4.0ฉบบท1โดยคณะผวจย ภาพท4.3 รางระบบและกลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง 185 สำหรบประเทศไทย4.0ฉบบท1 ภาพท4.4 ระบบและกลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสง 212 สำหรบประเทศไทย4.0ฉบบสมบรณภาพท4.5 ระบบและกลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสง 213 สำหรบประเทศไทย4.0ฉบบสมบรณ ภาพท5.1 ระบบและกลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสง 229 สำหรบประเทศไทย4.0ภาพท5.2 ระบบและกลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสง 233 สำหรบประเทศไทย4.0

ฟ

intro1-30.indd 30 8/15/18 11:18:42 AM

1การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

บทท 1 บทนำ

1.1 ความเปนมาและความสำคญของโครงการ

ในระยะทผานมาทกประเทศทวโลกตางเผชญกบภาวะการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ และสงคมอยางมาก การเปลยนแปลงดงกลาวเกดขนอยางรวดเรวทำใหประเทศตางๆ ตองเตรยมความพรอมในการรบมอกบความผนผวนน ปจจยสำคญทจะชวยใหแตละประเทศสามารถขบเคลอนและพฒนาไดอยางมประสทธภาพ คอ “คน” ซงถอวาเปนหวใจสำคญในการพฒนาประเทศ ดงนน จงมความจำเปนตองยกระดบคณภาพคนใหมสมรรถนะสงขนตามไปดวย ดวยเหตดงกลาวทกประเทศไดมการเรงรดพฒนาโรงเรยนใหมคณภาพสงและมความคดเหนตรงกนวา “คร” เปนปจจยสำคญทจะผลกดนใหเกดการเปลยนแปลงดงกลาวได (OECD, 20051) วสยทศนการพฒนาประเทศไทย 4.0 ทจะขบเคลอนประเทศดวยนวตกรรม (Innovation-Driven) จงจำเปนตองมระบบการศกษาทมสมรรถนะสง คอพฒนาผเรยนใหมความสามารถ ในการสรางนวตกรรม (Innovation Producing) ปจจยความสำเรจของประเทศไทย 4.0 คอ ครทมสมรรถนะสงในการพฒนาผเรยนใหเปนนกนวตกรรม Cochran-Smith นายกสมาคมวจยการศกษาของอเมรกา (AERA) ไดกลาววา “คณภาพของครขนอยกบคณภาพของนโยบายการเตรยมคร” พรอมทงกลาววา “นโยบายทมการวจยเปนฐานจะแกปญหาการผลตคร การยกระดบคณภาพครและคณภาพนกเรยน” (Cochran-Smith, 20082) การผลตและพฒนาครในประเทศไทยมการเปลยนแปลงและววฒนาการมาตลอดแตกยงไมทนกบการเปลยนแปลงทรวดเรวของโลกยคใหมทำใหเกดปญหาทงดานปรมาณและคณภาพ การผลตครในดานปรมาณ จำนวนผสำเรจการศกษาของหลกสตรการผลตครมมากกวาจำนวนอตราครใหมในแตละป การผลตครในดานคณภาพ การสอบบรรจครใหมบางสาขาวชามผสอบบรรจได นอยกวาอตราทตองการบรรจ แมวารฐบาลจะมนโยบายดงคนเกงคนดเขาสวชาชพครและมโครงการหลายโครงการ เชน โครงการครพนธใหม โครงการครมออาชพ โครงการครสหกจ โครงการคร ความสามารถพเศษทางวทยาศาสตรและคณตศาสตร และโครงการครเพอพฒนาทองถน กยงไม

1 OECD. (2005). Teacher Matter: Attracting, Developing and Retaining Effective Teachers. Retrieved May 23, 2017, from, http://www.oecd.org/edu/school/48627229.pdf.

2 Cochran-Smith, M. (2008). The new teacher education in the United States: Directions forward. Teachers and Teaching: theory and practice, 14(4), 271-282.

1-113.indd 1 8/15/18 11:37:47 AM

2 การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

ตอบสนองความตองการของผใชคร สวนในเรองของการพฒนาครในดานปรมาณกมการพฒนาครจำนวนมาก โดยหนวยงานทหลากหลายทงองคกรวชาชพคร หนวยงานตนสงกด และหนวยงานเอกชน แตปญหาสำคญคอ เมอพฒนาครประจำการแลว เกดผลลพธในตวผเรยนตามเปาหมายของการพฒนาครมากนอยเพยงใด และหลกสตรการพฒนาครทมอยในปจจบนนนตรงกบความตองการของครและผเรยนหรอไม ดงนน การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครน จงม ความจำเปนอยางยงหากตองการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงเพอเปนฐานสำหรบขบเคลอนประเทศไทย 4.0

1.2 คำถามการศกษาวจย

1. กรอบแนวคด ระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง และคณลกษณะคนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 เปนอยางไร 2. สภาพทพงประสงคของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 เปนอยางไร 3. กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 และขอเสนอเชงนโยบายการขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงทเหมาะสมสำหรบประเทศไทยเปนอยางไร

1.3 วตถประสงคการศกษาวจย

1. เพอศกษากรอบแนวคด ระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง และคณลกษณะคนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 2. เพอศกษาสภาพทพงประสงคของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง กลไก ขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 3. เพอพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 และขอเสนอเชงนโยบายการขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย

1.4 กรอบแนวคดการศกษาวจย

กรอบแนวคดหลกในการวจย ประกอบดวย 6 กรอบแนวคด ดงน

1. คณลกษณะคนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 1. เปนบคคลทมนใจในตนเองและเปนทเชอมนของบคคลอน 2. เปนผเรยนรไดดวยตนเอง

1-113.indd 2 8/15/18 11:37:47 AM


3. เปนผสรางสรรคงานเชงรก 4. เปนผมจตสำนกความเปนพลเมอง (Concern Citizen) 5. เปนพลเมองคณภาพ (Productive Citizen) 6. เปนผมทกษะและความรทจำเปนในการทำงานยคศตวรรษท 21 (Marketable Skill and Knowledge) 7. เปนผทสมบรณดวยคณลกษณะและคณธรรม (Character and Integrity) 8. เปนผมความพรอมสำหรบโลกการทำงาน (Career Readiness) 9. เปนผมความพรอมในการดำเนนชวต (Life Readiness)

2. ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 สมรรถนะของครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ประกอบดวย 2.1 สมรรถนะหลกของครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 1) สมรรถนะดานความรความสามารถทวไป (General knowledge and Ability) 2) สมรรถนะดานความรความเขาใจทางวชาชพ (Professional knowledge and understanding) 3) สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ (Professional skills) 4) สมรรถนะดานเจตคตและคานยม (Attitude and Values) 5) สมรรถนะดานการปฏบตทางวชาชพ (Professional Practice) 6) สมรรถนะดานความยดมนผกพนในวชาชพ (Professional Engagement) 2.2 ความสามารถในการพฒนานกเรยนใหมผลลพธการเรยนรหลก (คณลกษณะ ทพงประสงค)

3. ระบบการผลตคร 1. เปาหมายของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 2. สถาบนผลต และระบบการผลตคร 3. การบรหารระบบการผลตคร 4. การจดสรรงบประมาณ

4. ระบบการพฒนาคร 1. เปาหมายของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 2. ผรบผดชอบหลกในการพฒนาคร 3. รปแบบการพฒนาคร 4. การบรหารระบบการพฒนาคร 5. การจดสรรงบประมาณ

1-113.indd 3 8/15/18 11:37:47 AM


ภาพท 1.1 กรอบแนวคดเบองตนของการวจย

1.5 ขอบเขตการศกษาวจย

1. ศกษากรอบความคดระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง กลไกขบเคลอนระบบ การผลตและพฒนาครสมรรถนะสง และคณลกษณะคนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 ดวยวธการเชงคณภาพ โดยศกษาจากวรรณกรรมทเกยวของทงในประเทศและตางประเทศ รวมทงการสมภาษณเชงลกจากผทรงคณวฒและผมสวนไดสวนเสยทเปนสถานศกษาและสถานประกอบการ 2. ศกษาสภาพทพงประสงคของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ดวยวธการเชงปรมาณ โดยใชแบบสอบถามถามผทรงคณวฒทางวชาการและผมสวนไดสวนเสยทเปนสถานศกษาและ สถานประกอบการ โดยผมสวนไดสวนเสยไดแก (1) ตวแทนจากผกำหนดนโยบายเกยวกบการผลตและพฒนาคร (2) คณบดคณะครศาสตรและศกษาศาสตร (3) ผอำนวยการสถานศกษา (4) ผอำนวยการ เขตพนท (5) คร 3. ระยะเวลาศกษาวจย 6 เดอน ระหวางเดอนตลาคม 2560 – เดอนมนาคม 2561

5. กลไกขบเคลอนระบบการผลตคร 1. กลไกองคกรผลตคร 2. กลไก สกอ. หรอกระทรวงอดมศกษา 3. กลไกใหมในอนาคต

6. กลไกขบเคลอนระบบการพฒนาคร 1. กลไกองคกรพฒนาคร 2. กลไกใหมในอนาคต

1-113.indd 4 8/15/18 11:37:48 AM


1.6 นยามศพทเชงปฏบตการ

กลไกขบเคลอนระบบการผลตคร หมายถง หนวยงานและวธการในการกำกบคณภาพ และระบบการผลตครใหสามารถผลตครใหสอดคลองกบความตองการครทงในเชงปรมาณและเชงคณภาพ กลไกขบเคลอนระบบการพฒนาคร หมายถง หนวยงานและวธการในการกำกบคณภาพ และระบบการพฒนาครใหสามารถพฒนาครทสอดคลองกบความตองการครทงในเชงปรมาณและ เชงคณภาพ ระบบการผลตคร หมายถง เปาหมาย สถาบนผลต รปแบบ การบรหารระบบการผลตคร และการจดสรรงบประมาณทเกยวของกบการผลตครใหเกดครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 รปแบบการผลตคร หมายถง การผลตครในระบบปด แบบจำกดจำนวนการรบเขา และ การผลตครในระบบเปดทสถาบนผลตครสามารถรบผสนใจเขาเรยนไดตามจำนวนผสนใจและตามความสามารถในการรบผสนใจเขาเรยน ระบบการพฒนาคร หมายถง เปาหมาย ผรบผดชอบหลกในการพฒนาคร รปแบบและบรหารระบบการพฒนาคร และการจดสรรงบประมาณทเกยวของกบการพฒนาครใหเกดครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 รปแบบการพฒนาคร หมายถง การพฒนาครแบบในเวลาปฏบตงาน (On-the-job Training) การพฒนาแบบนอกเวลาปฏบตงาน (Off-the-job training) และการพฒนาครแบบ การศกษาดวยตนเอง เปาหมายเชงคณภาพของระบบผลตและพฒนาครสมรรถนะสง หมายถง สภาพทพงประสงค ของครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 และความสามารถในการพฒนาผเรยนใหเกดผลลพธ การเรยนรทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 หมายถง ครทมสมรรถนะและความสามารถใน การพฒนาผเรยนใหเกดผลลพธการเรยนรทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 ผลลพธการเรยนรทพงประสงคของผเรยน หมายถง คณลกษณะ ทกษะ และความสามารถของคนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 คณลกษณะคนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 หมายถง ลกษณะทเปนทตองการของคนไทย ทเหมาะสมกบการขบเคลอนประเทศไทย 4.0 ไดแก คณลกษณะในดานเศรษฐกจ ดานสงคม ดานการเมอง ดานเทคโนโลย และดานสขภาพ

1-113.indd 5 8/15/18 11:37:48 AM


1.7 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครทพฒนาขนน จะทำใหครใหมและครประจำการ ไดรบการยกระดบสมรรถนะใหสงยงขน และสามารถจดการศกษาเพอยกระดบคณภาพคนไทยเพอเปนแรงขบเคลอนประเทศไทย 4.0 ได 2. ระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงตามกลไกทพฒนาขน จะเปนระบบทมความเปนพลวต สามารถปรบเปลยนไปตามความตองการจำเปนในการพฒนาคนไทยเพอเสรมสรางประเทศไทย 4.0 ไดดยงขน

1-113.indd 6 8/15/18 11:37:48 AM


บทท 2 เอกสารและการศกษาวจยทเกยวของ

2.1 ประเทศไทย 4.0

ประเทศไทย 4.0 นน ตองการใหโครงสรางเศรษฐกจขบเคลอนไปส “Value-Based Economy” หรอ “เศรษฐกจทขบเคลอนดวยนวตกรรม” ดวยการเปลยนผาน 4 องคประกอบสำคญ ไดแก 1) เปลยนการเกษตรแบบดงเดมใหเปนการเกษตรสมยใหม 2) เปลยนจาก Traditional SMEs ไปสการเปน Smart Enterprises หรอ Startups ทมศกยภาพสง 3) เปลยนจาก Traditional Services ไปส High Value Services และ 4) เปลยนจากแรงงานทกษะตำไปสแรงงานทมความร ความเชยวชาญ และทกษะสง ซงการจะทำใหองคประกอบเหลานเปลยนแปลงและประสบ ความสำเรจไดนน “คน” ถอวาเปนหวใจสำคญของการขบเคลอนดงกลาว คนทจะเปนกำลงสำคญเหลานนเองทจำเปนตองไดรบการเตมเตมศกยภาพอยางเตมทเพอใหเปนตวหลกในการขบเคลอน การเจรญเตบโต (People for Growth) และจะกอใหเกดวงจรในการขบเคลอนประเทศไปส ความมงคง มนคง และยงยนอยางแทจรง (สวทย เมษนทรย, 2560)3

ประเทศไทย 4.0 กำหนดเปาหมายครอบคลม 4 มต ไดแก 1) ความมงคงทางเศรษฐกจ คอ เปนระบบเศรษฐกจทเนนการสรางมลคา ขบเคลอนดวยนวตกรรม เทคโนโลย และความคดสรางสรรค 2) ความอยดมสขทางสงคม คอ สงคมจะตองเดนหนาไปดวยกน ไมทอดทงใครไวขางหลง พฒนาคนใหมศกยภาพ 3) การยกระดบคณคาของมนษย คอ พฒนาคนไทยใหเปน “มนษยทสมบรณในศตวรรษ ท 21” ควบคไปกบการเปนคนไทย 4.0 ในโลกทหนง” 4) การรกษาสงแวดลอม คอ เปนสงคมทนาอย มระบบเศรษฐกจทสามารถปรบสภาพตามภมอากาศ และเปน “สงคมคารบอนตำ” อยางเตมรปแบบ

3 สวทย เมษนทรย. (2560). การบรหารการศกษาเพอรวมสรางประเทศไทย 4.0. ปาฐกถาศาสตราจารย ดร.วจตร ศรสอาน ครงท 8 ประจำป 2560, คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. (22 มกราคม 2560)

1-113.indd 7 8/15/18 11:37:48 AM


ประเทศไทย 4.0 ประกอบดวย 5 วาระขบเคลอน คอ 1) การเตรยมคนไทย 4.0 ใหพรอมกาวสโลกทหนง ซงเปนหวใจสำคญในการเปลยนผานสงคมไทยไปส “สงคมไทย 4.0” นนคอสงคมทมความหวง สงคมท เปยมสข และสงคมทม ความสมานฉนท 2) การพฒนาคลสเตอรเทคโนโลยและอตสาหกรรมเปาหมาย ปรบบรบทจาก “ความไดเปรยบ เชงเปรยบเทยบ” ของการมความหลากหลายทางชวภาพ และวฒนธรรม ใหเปน “ความไดเปรยบเชงแขงขน” ดวยการขบเคลอนผานองคความร เทคโนโลย และความคดสรางสรรค 3) การบมเพาะผประกอบการและพฒนาเครอขายวสาหกจทขบเคลอนดวยนวตกรรม หลกคดของการสรางความเขมแขงจากภายใน คอ การเปลยนการเจรญเตบโตแบบ “รากฝอย” เปน การเจรญเตบโตแบบ “รากแกว” เพอใหสามารถพงพาตนเอง ยนอยบนขาของตนเอง รวมกนเปน กลมอยางมพลง ของกลมเทคโนโลยอตสาหกรรม 4) การเสรมความเขมแขงของเศรษฐกจภายในประเทศผาน 18 กลมจงหวด และ 76 จงหวด มงเนนการสรางสงคมแหงโอกาสและสงคมแหงความเทาเทยม สรางความเปนธรรม ในการเขาถงทรพยากร สรางความสามารถใหแกประชาชนในทองถน กระจายผลประโยชนการเตบโตทางเศรษฐกจใหเทาเทยมกน เพอตอบโจทยการพฒนาขดความสามารถในการแขงขนพรอมกบลดความเหลอมลำใหอยในระดบทสามารถยอมรบได 5) การบรณการอาเซยน เชอมประเทศไทยสประชาคมโลก กระแส Globalization, Digitization, Urbanization, Individualization และ Communization ทำใหเกดการเปลยนแปลงทงในมตของภมรฐศาสตร และภมเศรษฐศาสตรโลก จะสงผลตอการดำเนนนโยบาย ตางประเทศ นโยบายการคา และรปแบบการคาการลงทนของภาคเอกชนระบบเศรษฐกจ ดงนนแลววฒนธรรมการเรยนรยคใหมทจะกอใหเกดคนไทย 4.0 จะตองไมผกขาดความรหรอขอมล และเกดนวตกรรมจากการแตกตวของเทคโนโลยและนวตกรรมเดมตลอดเวลา การทจะพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณในศตวรรษท 21 จะดำเนนการผานระบบนเวศนการเรยนร ดงน 1) การเรยนรอยางมความหมาย (Purposeful Learning) เพอใหเกดการสรางแรงบนดาลใจ 2) การเรยนรอยางกวางขวาง (Generative Learning) เพอใหเกดการคดสรางสรรคนวตกรรม 3) การเรยนรโดยคำนงถงผอนและสงคม (Mindful Learning) เพอใหเกดการคดเพอ สวนรวม 4) การเรยนรฐานผลลพธ (Result-Based Learning) จะเปนหวใจสำคญนำไปส “สงคมไทย 4.0” แรงงาน 4.0 ทมความรและทกษะขนสง

1-113.indd 8 8/15/18 11:37:48 AM


2.2 คณลกษณะคนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0

2.2.1 คณลกษณะคนทพงประสงคในศตวรรษท 21 ภาพรวมสำหรบคณลกษณะคนทพงประสงคในศตวรรษท 21 จากวรรณกรรมใน ตางประเทศมกเนนถงทกษะทคนหรอนกเรยนในศตวรรษท 21 ควรจะม รวมถงลกษณะของ ความเปนพลเมองโลก กรอบความคดทเดนชดและเปนทนยมมากทสด คอ P21 (Partnership for 21st Century Learning) ซงไดแบงกลมทกษะและสมรรถนะทนกเรยนในศตวรรษท 21 ควรร และเปนไว ดงน 1. ความรทางดานเนอหาวชาบรณาการกบความเปนศตวรรษท 21 ประกอบดวย • เนอหาวชาภาษาองกฤษ/การอาน/ภาษาศาสตร ศลปศาสตร คณตศาสตร เศรษฐศาสตร วทยาศาสตร ภมศาสตร ประวตศาสตร และการปกครองและหนาทพลเมอง • ความรอบรเกยวกบการเปลยนไปของโลก (Global awareness) • ความรอบรในศาสตรทางดานการเงน เศรษฐกจ การทำธรกจ และการเปน ผประกอบการ (Financial, economic, business and entrepreneurial literacy) • ความรอบรในดานความเปนพลเมอง (Civic literacy) • ความรอบรในดานสขภาพ (Health literacy) • ความรอบรในดานสงแวดลอม (Environmental literacy)

2. ทกษะเกยวกบการเรยนรและการสรางนวตกรรม • การคดสรางสรรคและการสรางนวตกรรม (Creativity and Innovation) • การคดเชงวพากษและแกปญหา (Critical Thinking and Problem Solving) • การสอสาร (Communication) • การประงานและทำงานรวมกบผอน (Collaboration)

3. ทกษะทางดานขอมลและเทคโนโลยสารสนเทศ • ความรความสามารถทางดานขอมล (Information Literacy) • ความรความสามารถทางดานการใชสอ (Media Literacy) • ความรความสามารถทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ (ICT Literacy)

4. ทกษะชวตและทกษะการทำงาน • ความสามารถในการยดหยนและปรบตว (Flexibility & Adaptability) • การมความคดรเรมและการนำตนเอง (Initiative & Self Direction) • ทกษะทางสงคมและความเขาใจขามวฒนธรรม (Social & Cross-Cultural Skills) • ความสามารถทางผลตภาพและการรบผดชอบ Productivity & Accountability • ความเปนผนำและความรบผดชอบ (Leadership & Responsibility)

1-113.indd 9 8/15/18 11:37:48 AM


โดยทงหมดน จะตองมระบบสนบสนน (supporting system) คอ มาตรฐาน การเรยนร การวดประเมนผล หลกสตรและการสอน การพฒนาครทางวชาชพ และแหลงเรยนร ในแบบศตวรรษท 21 ในการสงเสรมใหผเรยนไดเรยนรทจะประยกตใชทกษะ ความร และเทคโนโลยทเหมาะสม ซงมความเชอมโยงกบโลกความจรง เพอทำใหเกดการเรยนรทมความนาสนใจ เปนไปตามความสนใจของผเรยน และมความเกยวโยงกบชวตและโลกปจจบน (P21, 2015) ในขณะเดยวกน International Baccalaureate หรอ IB (2013) ซงเปนมลนธ การศกษานานาชาตในประเทศสวสเซอรแลนด ผออกแบบหลกสตร IB ทใชกนอยางหลากหลาย ทวโลก วางเปาหมายในการจดการศกษาทมงเนนการพฒนาบคคลทมความเปนสากล ซงตระหนกถงความเปนมนษยและผปกปองโลก ทจะชวยสรางโลกนใหดและสงบสขยงขน โดยไดกำหนดคณลกษณะของ IB Learners หรอผเรยนในหลกสตร IB ไว 10 ขอ คอ 1. เปนนกถาม (Inquirers) 2. เปนผมความร (Knowledgeable) 3. เปนนกคด (Thinker) 4. เปนนกสอสาร (Communicator) 5. เปนผมหลกการ (Principled) 6. เปนผเปดใจกวาง (Open-minded) 7. เปนผทมจตใจหวงใยผอน/เอาใจใส (Caring) 8. เปนผกลาเสยง (Risk-taker) 9. เปนผทมสมดลในชวต (Balanced) 10. เปนผทสามารถสะทอนความคดและการกระทำได (Reflective)

World Economics Forum (WEF) ไดคาดการณไววา ภายในป พ.ศ. 2563 การปฏวต อตสาหกรรมครงทส จะนำมาซงหนยนตทมความสามารถขนสง การขนสงแบบอตโนมต ปญญาประดษฐ (artificial intelligence) และการเรยนรดวยเครอง (machine learning) วสดขนสง รวมถงเทคโนโลยชวภาพและพนธกรรม ซงการพฒนาอนลำหนาเหลาน จะเปลยนวถชวตและวธ ทการทำงานไปอยางสนเชง บางงานจะหายไป บางงานจะเตบโต และงานทไมไดมอยในปจจบน จะกลายเปนงานปกตธรรมดา เพราะฉะนน กลมแรงงานทงในปจจบนและอนาคตจะตองปรบแนวความคด วธการทำงาน และการดำรงชวต เพอใหทนตอการเปลยนแปลงเหลาน รายงาน Future of Jobs ซงนำเสนอภาพรวมของการจางงาน ทกษะทจำเปน และกลยทธแรงงานสำหรบอนาคต โดยสอบถามความเหนจากหวหนาเจาหนาทฝายทรพยากรบคคลและยทธศาสตรจากบรษทระดบแนวหนาของโลก เกยวกบความหมายของการเปลยนแปลงในปจจบน โดยเฉพาะเรองการจางงานทกษะ และการรบสมครงานในแตละอตสาหกรรมและพนทตาง ๆ

1-113.indd 10 8/15/18 11:37:48 AM


โดยสามารถสรปทกษะสำคญทแรงงานจำเปนตองม เพอทนการเปลยนแปลงภายในป พ.ศ. 2563 ไวดงน (Gray, 2016) การแกปญหาทซบซอน (Complex problem solving) 1. การคดเชงวพากษ (Critical thinking) 2. ความคดสรางสรรค (Creativity) 3. การจดการคน (People management) 4. การประสานงานรวมกบผอน (Coordinating with others) 5. ความฉลาดทางอารมณ (Emotional intelligence) 6. วจารณญาณและการตดสนใจ (Judgement and decision making) 7. การมงเนนการบรการ (Service orientation) 8. การเจราตอรอง (Negotiation) 9. ความยดหยนทางปญญา (Cognitive flexibility)

กลมประเทศใน Organization for Economic Co-operation and Development (OECD, 2014) ไดกำหนดสมรรถนะหลกทจำเปนในทกหนาทการทำงาน และสำคญตอการพฒนาและความสำเรจของกลมไวทงหมด 15 สมรรถนะ ซงแบงตาม 3 กลมใหญ ดงน 1. การสรางผลงาน/ผลตผล (Delivery-related, Achieving results) • การคดวเคราะห (Analytical thinking) • การมงเนนผลสำเรจ (Achievement focus) • ทกษะในการราง (Drafting skill) • การคดทยดหยน (Flexible thinking) • การบรหารทรพยากร (Managing resources) • การทำงานเปนทมและความเปนผนำของทม (Teamwork and team leadership) 2. การสรางความสมพนธ (Interpersonal - Building relationships) • การมงเนนลกคา (Client focus) • ความไวตอความรสกทางการทต (Diplomatic sensitivity) • การมอทธพล (Influencing) • ความสามารถทางการตอรอง (Negotiating) • ความรในการจดการ (Organizational knowledge)

1-113.indd 11 8/15/18 11:37:48 AM


3. การวางแผน (Strategic - Planning for the future) • การสรางและพฒนาบคคลทมพรสวรรค/ความสามารถ (Developing talent) • การจดวางองคกร (Organizational alignment) • การสรางเครอขายเชงกลยทธ (Strategic networking) • การคดเชงกลยทธ (Strategic thinking)

กระทรวงศกษาธการของประเทศนวซแลนดไดวางหลกสตรการจดการเรยนการสอน (2007) และกำหนดสมรรถนะหลกทจำเปนตอการใชชวตและการเรยนรตลอดชวตใหสอดคลองกบหลกสตรไว 5 ประเดนหลกคอ 1. Thinking 2. Using language, symbols, and texts 3. Managing self 4. Relating to others 5. Participating and contributing

ผลลพธของการศกษาทพงประสงค ผลลพธทพงประสงคของการศกษาคออะไร ผลลพธทางการศกษาทพงประสงค หรอ Desired Outcome of Eduation (DOE) เปนคณลกษณะทกระทรวงศกษาธการของประเทศสงคโปรใหความสำคญ และตองการใหนกเรยนสงคโปรทกคนมคณลกษณะเหลานหลงจากจบการศกษาขนพนฐาน โดยผลลพธเหลานถอเปน จดมงหมายรวมสำหรบนกการศกษา ทจะผกดนนโยบายและโครงการตาง ๆ ใหเกดขน และเปน ตวกำหนดไดวาระบบการศกษาของประเทศสงคโปรนนกำลงไปไดดเพยงใด ผทไดรบการศกษาในระบบการศกษาของสงคโปรจะแสดงใหเหนถงผลลพธทาง การศกษาทพงประสงค บคคลเหลานจะเขาใจตนเอง มคณธรรมจรยธรรม ศลธรรมอนดงาม และทกษะและความรทจำเปนในการรบมอกบความทาทายในอนาคต รวมถงเปนผทมความรบผดชอบตอครอบครว ชมชน และประเทศชาต ชนชมความงามของโลกรอบ ๆ ตว มจตใจและรางกายทแขงแรง มชวตชวา ซงสามารถสรปไดดงน • เปนคนทมความมนใจในตนเอง เขาใจความผดชอบชวด มความสามารถในการปรบตวและยดหยนตอสถานการณ รจกตนเองเปนอยางด มวจารณญาณในการตดสนใจ คดวเคราะหอยางเปนอสระ และสามารถสอสารไดอยางมประสทธภาพ • เปนผเรยนทกำกบและรบผดชอบในการเรยนรของตนเอง ตงคำถาม สะทอนความคด และมความมงมนในการเรยนร

1-113.indd 12 8/15/18 11:37:48 AM


• เปนผใหอยางมสวนรวม สามารถทำงานในกลมไดอยางมประสทธภาพ มความคดรเรมสรางสรรค รบความเสยงทสามารถคำนวณได สามารถสรางสรรคนวตกรรม และมงมนพฒนาเพอความเปนเลศ • เปนพลเมองทมความหวงใยตอประเทศสงคโปร มจตสำนกพลเมองทด รบร ขาวสาร และมบทบาทในการชวยพฒนาชวตของผคนรอบขางใหดขน

ผลลพธตามระดบทางการศกษา ผลลพธทางการศกษาทพงประสงคไดถกแปลใหเปนชดของผลลพธการพฒนาสำหรบแตละชนเรยนของระบบการศกษาในประเทศสงคโปร ผลลพธตามระดบทางการศกษานจะชใหเหนถงความมงมนทจะพฒนาในนกเรยนผานการศกษาในแตละระดบ ตงแตระดบประถมศกษา มธยมศกษา และมธยมศกษาตอนปลาย โดยในแตละระดบการศกษาจะถกพฒนาตอจากการศกษาระดบกอนหนาและวางรากฐานสำหรบระดบตอไป ตวอยางเชน นกเรยนระดบประถมศกษาเรมตนดวยการเรยนรทจะรจกและชนชอบสงคโปร และในระดบมธยมศกษา ความเชอของพวกเขาในสงคโปรจะถกสรางใหเขมแขงขน และพวกเขาจะเขาใจวาอะไรสำคญกบสงคโปร และในระดบมธยมศกษาตอนปลาย พวกเขาจะเตบโตไปดวยความภาคภมใจในความเปนสงคโปรและเขาใจประเทศในบรบทของโลก ในแตละระดบทางการศกษาม 8 ผลลพธทสำคญ โดยรวมแลว ผลลพธตามระดบทางการศกษาแสดงใหเหนถงสงทนกการศกษาปรารถนาทจะพฒนาเยาวชนของประเทศ เพอวางรากฐานทแขงแกรงสำหรบพวกเขาทจะเจรญเตบโตและประสบความสำเรจในชวตในฐานะสมาชกทมสวนรวมในสงคม

1-113.indd 13 8/15/18 11:37:48 AM


ตารางท 2.1 ผลลพธตามระดบทางการศกษา หลงจบการศกษาระดบประถมศกษา หลงจบการศกษาระดบมธยมศกษา หลงจบการศกษาระดบสงกวา นกเรยนควร นกเรยนควร มธยมศกษา นกเรยนควร สามารถแยกแยะความผดและ มคณธรรมจรยธรรม มความกลาหาญทจะยนหยด ความถกตอง ในสงทถกตอง รจกจดแขงของตนเองและ เชอมนในความสามารถของตนเอง มความยดหยนในการเผชญกบ สงทควรพฒนาตอไป และสามารถปรบตอตอการ ความยากลำบาก เปลยนแปลง สามารถใหความรวมมอ แบงปน สามารถทำงานรวมกบผอนไดและ สามารถทำงานรวมกนขามวฒนธรรม และดแลผอนได มความเหนใจตอผอน และมความรบผดชอบตอสงคม มความอยากรอยากเหนทมชวตชวา มความคดสรางสรรคและ มความเปนนกนวตกรรมและ เกยวกบสงตาง ๆ รอบตว มความสนใจใฝรอยเสมอ ความเปนผประกอบการ สามารถคดและถายทอดความคด สามารถเหนคณคาของมมมอง สามารถคดวเคราะหไดอยาง ของตนเองไดอยางมนใจ ทหลากหลาย และสอสาร มเหตผล และสอสารโนมนาวได ไดอยางมประสทธภาพ มความภมใจในผลงานของตนเอง มความรบผดชอบตอการเรยนร มงมนในการแสวงหาความเปนเลศ ของตนเอง อยางมวตถประสงค มนสยทดตอสขภาพ เพลดเพลนกบการออกกำลงกาย ดำเนนชวตทมสขภาพด และความตระหนกในศลปะ และชนชมในศลปะ และมความชนชมตอสนทรยศาสตร รจกและรกประเทศสงคโปร เชอมนในประเทศสงคโปรและ มความภมใจในการเปนคนสงคโปร เขาใจวาอะไรสำคญตอประเทศ และเขาใจประเทศสงคโปร สงคโปร ในบรบทโลก

คณลกษณะของผสำเรจการศกษา ผสำเรจการศกษาจากโรงเรยนมธยมมอรรสทาวน เปนผทมความพรอมทจะกาวสโลกในฐานะพลเมองทมประสทธผลของโลก ผสำเรจการศกษาของโรงเรยนจะมทกษะซงเปนทตองการของตลาดและมความรทจำเปนในการประสบความสำเรจในศตวรรษท 21 สามารถแสดงใหเหนถงบคลกและความซอสตยในทกสงทพวกเขาทำ และจะไดรบเครองมอทจำเปนเพอสรางชวตทม ความสขมากขน

1-113.indd 14 8/15/18 11:37:48 AM


พลเมองทมประสทธผล จากการศกษาของพวกเขาทโรงเรยนมธยมมอรรสทาวน ผสำเรจการศกษาจะเขาใจถงความหมายของการเปนพลเมองทด ทงในดานสทธและหนาทของตน และจะตระหนกถงความสำคญของการมสวนรวมอยางแขงขนในกระบวนการทางการเมอง ในระดบทองถน ระดบมลรฐ และระดบชาต ในฐานะทเปนสวนหนงของชมชนทหลากหลาย ผสำเรจการศกษาจะไดเรยนรทจะชนชมและเคารพในความแตกตางทงของผคนและวฒนธรรม และถอคานยมการอยและทำงานรวมกนเปนสง ทจำเปนขนพนฐานของชวต พวกเขามความมงมนในการตระหนกถงศกยภาพของตนเองในฐานะปจเจกบคคล มบทบาทในการเปนผนำ และการลงทนพลงงานของตนในการตอบแทนใหกบสงคม ผสำเรจการศกษาของโรงเรยนเปนผมงมนในการอนรกษทรพยากรและปกปองสงแวดลอมสำหรบ ตวเองและคนรนหลงในอนาคต

ความรและทกษะทเปนทตองการของตลาด นกเรยนจะจบการศกษาดวยทกษะและความรทเปนทตองการของตลาดและจำเปนตอการประสบความสำเรจในศตวรรษท 21 พวกเขาจะเปนนกคดวเคราะหและนกแกปญหา มความคลองแคลวในความรในหลายศาสตร เปนคนทพยายามคนหาความจรงและวเคราะหขอเทจจรงและขอมล เพอใชในการแกปญหาและตดสนใจ พวกเขาจะมความสามารถในการดงความหมายจากประสบการณทหลากหลาย และรสกสบายใจในการรบความเสยงซงผานการคำนวณ รจกตงคำถามทเราใจ และคนพบแนวทางใหม ๆ ในการแกปญหา การประเมนผลตามวตถประสงคและการสะทอนความคดจะเกดขนตามธรรมชาตในขนตอนการตดสนใจ พวกเขาจะมทกษะการเขยนและพดในทสาธารณะ ซงจะชวยใหพวกเขาสามารถสอสารขอมลและแนวคดตางๆไดอยางโนมนาวนาฟง รวมถงทกษะการเจรจาและแกไขปญหาความแตกตาง พวกเขาจะใชเทคโนโลยในชวตประจำวน ตระหนกถงคณคาของการทำงานเปนทมผานการทำกจกรรมกลม นกเรยนจะจบการศกษาเตบโตเปนผเรยนตลอดชวตทชนชมทงมนษยศาสตรและวทยาศาสตร ซงเปนกญแจในการทำความเขาใจสงคมในชวงเวลาและสถานททตางกน

ลกษณะบคคลและความซอสตย ผสำเรจการศกษาจากโรงเรยนมธยมมอรรสทาวน จะมลกษณะทแตกตางจากผอนโดยการใชชวตทมการคดใตรตรองเปนอยางด หลงจากไดเรยนรแนวคดเกยวกบภมปญญา ความกลาหาญ ความเปนมนษย ความยตธรรม การควบคมอารมณ และอตรภาพ พวกเขาจะมงมน ในอดมคตเหลานในชวตสวนตวและอาชพ พวกเขาจะพยายามชวยเหลอชมชนและชวยเหลอผอน พวกเขาจะใชการเอาใจใส จรยธรรม และความยดหยนในความสมพนธสวนตว พวกเขาจะตดสนใจและประนประนอมทสมดลใหบรรลเปาหมายรวมกน ผสำเรจการศกษาจะใหเกยรตความมงมน แสดงใหเหนถงความอดทน ชนชมกบการทำงานอยางจรงจงของผอน และมงมนทจะทำงานทดทสด

1-113.indd 15 8/15/18 11:37:48 AM


เสมอ พวกเขาจะเรยนรเกยวกบจดแขงของตนเองและใชความสามารถและคณสมบตเหลานเพอ เสรมสรางโลกรอบตว ผสำเรจการศกษาจะเขาใจพนฐานของและปฏบตตามวถชวตทมสขภาพด พวกเขาจะใชกลยทธทชาญฉลาดเพอรกษาความมนคงทางการเงนในอนาคตของพวกเขา พวกเขา จะเขาหาผใหคำปรกษาในชวตของพวกเขาอยางแขงขน ซงจะนำทางพวกเขาไปสเปาหมายชวต พวกเขาจะเหนขอผดพลาดเปนโอกาสสำหรบการเตบโตสวนบคคลและความสำเรจของผลลพธทดขน จากการศกษาเบองตน สามารถสรปคณลกษณะคนทพงประสงคในศตวรรษท 21 ไดดงตารางสงเคราะหตอไปน ตารางท 2.2 คณลกษณะคนทพงประสงคในศตวรรษท 21

P21

Fram

ewor

k fo

r 21s

t

Cent

ury

Lear

ning

Inte

rnat

iona

l Ba

ccal

aure

ate

To

p 10

Ski

lls b

y 20

20

(WEF

Fut

ure

of J

obs)

OEC

D Co

re

Com

pete

ncie

s

New

Zea

land

Min

istry

of

Educ

atio

n

Desir

ed O

utco

me

of

Edua

tion,

Sin

gapo

re

Gr

adua

te P

rofil

e,

Mor

risto

wn

USA

มความรอบรดานเนอหา/มความร (Content knowledge/ knowledgeable) ✓ ✓ มความรเกยวกบองคกร (Organizational knowledge) ✓ มความตระหนกตอโลก (Global awareness) ✓ มความรอบรดานการเงน เศรษฐกจ ธรกจ และการเปนผประกอบการ (Financial, economic, business, and entrepreneurial literacy) ✓ มความรอบรดานการเปนพลเมองทด (Civic literacy) ✓ มความรอบรทางดานสขภาพ (Health literacy) ✓

สมรรถนะ ทกษะ คณลกษณะทพงประสงค

1-113.indd 16 8/15/18 11:37:49 AM


P21

Fram

ewor

k fo

r 21s

t

Cent

ury

Lear

ning

Inte

rnat

iona

l Ba

ccal

aure

ate

To

p 10

Ski

lls b

y 20

20

(WEF

Fut

ure

of J

obs)

OEC

D Co

re

Com

pete

ncie

s

New

Zea

land

Min

istry

of

Educ

atio

n

Desir

ed O

utco

me

of

Edua

tion,

Sin

gapo

re

Gr

adua

te P

rofil

e,

Mor

risto

wn

USA


ตารางท 2.2 (ตอ)

มความรอบรทางดานสงแวดลอม (Environmental literacy) ✓ มความสรางสรรคและนวตกรรม (Creativity and innovation) ✓ คดอยางมวจารณญาณและมความสามรถ ในการแกปญหา (Critical thinking and problem solving) ✓ ✓ ✓ มความสามารถในการคด (Thinking) ✓ ✓ มความคดเชงวเคราะห (Analytical thinking) ✓ มความคดยดหยน (Flexible thinking) ✓ มความคดเชงกลยทธ (Strategic thinking) ✓ มความสามารถในการสอสาร Communication ✓ ✓ การใชภาษา สญลกษณ และขอมล ทเปนขอความ (Using language, symbols, and text) ✓ การเจรจาตอรอง (Negotiation) ✓ ✓

1-113.indd 17 8/15/18 11:37:49 AM


P21

Fram

ewor

k fo

r 21s

t

Cent

ury

Lear

ning

Inte

rnat

iona

l Ba

ccal

aure

ate

To

p 10

Ski

lls b

y 20

20

(WEF

Fut

ure

of J

obs)

OEC

D Co

re

Com

pete

ncie

s

New

Zea

land

Min

istry

of

Educ

atio

n

Desir

ed O

utco

me

of

Edua

tion,

Sin

gapo

re

Gr

adua

te P

rofil

e,

Mor

risto

wn

USA



การทำงานรวมกน/การประสานงาน กบผอน (Collaboration/ Coordinating with others) ✓ ✓ การทำงานเปนทม และ ความเปนผนำทม (Teamwork and team leadership) ✓ การจดการคน (People management) ✓ ✓ เครอขายเชงกลยทธ (Strategic networking) ✓ ความสมพนธกบผอน (Relating to others) ✓ ✓ ทกษะทางสงคมและระหวางวฒนธรรม (Social and cross-cultural skills) ✓ ความรอบรทางสารสนเทศ (Information literacy) ✓ ความรอบรดานสอ (Media literacy) ✓ ความรอบรดานเทคโนโลยสารสนเทศ (ICT literacy) ✓ ความยดหยนและการปรบตว (Flexibility and adaptability) ✓

1-113.indd 18 8/15/18 11:37:49 AM


P21

Fram

ewor

k fo

r 21s

t

Cent

ury

Lear

ning

Inte

rnat

iona

l Ba

ccal

aure

ate

To

p 10

Ski

lls b

y 20

20

(WEF

Fut

ure

of J

obs)

OEC

D Co

re

Com

pete

ncie

s

New

Zea

land

Min

istry

of

Educ

atio

n

Desir

ed O

utco

me

of

Edua

tion,

Sin

gapo

re

Gr

adua

te P

rofil

e,

Mor

risto

wn

USA



มความคดรเรมและเปนตวของตวเอง (Initiative and self direction) ✓ ✓ มความสามารถในการจดการตวเอง (Managing self) ✓ ✓ มผลตภาพและมความรบผดชอบ (Productivity and accountability) ✓ ✓ มภาวะผนำและความรบผดชอบ (Leadership and responsibility) ✓ การมสวนรวมและการใหความชวยเหลอ (Participating and contributing) ✓ ✓ เปนผแสวงหาความร (Inquirer) ✓ เปนผมหลกการ (Principled) ✓ เปนผใจกวาง (Open-minded) ✓ เปนผใสใจผอน (Caring) ✓ ✓ เปนผกลาเสยง (Risk-takers) ✓ เปนผมความสมดล (Balanced) ✓ เปนผสะทอนคด (Reflective) ✓ เปนผสรางสรรค (Creativity) ✓

1-113.indd 19 8/15/18 11:37:49 AM


P21

Fram

ewor

k fo

r 21s

t

Cent

ury

Lear

ning

Inte

rnat

iona

l Ba

ccal

aure

ate

To

p 10

Ski

lls b

y 20

20

(WEF

Fut

ure

of J

obs)

OEC

D Co

re

Com

pete

ncie

s

New

Zea

land

Min

istry

of

Educ

atio

n

Desir

ed O

utco

me

of

Edua

tion,

Sin

gapo

re

Gr

adua

te P

rofil

e,

Mor

risto

wn

USA



มความฉลาดทางอารมณ (Emotional intelligence) ✓ ✓ การตดสนและการตดสนใจ (Judgement and decision making) ✓ ✓ การกำหนดทศทางการบรการ (Service orientation) ✓ ✓ มความยดหยนดานความรความเขาใจ (Cognitive flexibility) ✓ ✓ การมงเนนความสำเรจ (Achievement focus) ✓ มทกษะในการออกแบบแผน (Drafting skill) ✓ มความสามารถในการจดการทรพยากร (Managing resources) ✓ การมงเนนลกคา (Client focus) ✓ มความไวตอการเจรจาตอรอง (Diplomatic sensitivity) ✓ มอทธพลตอผอน (Influencing) ✓ มการพฒนาพรสวรรค (Developing talent) ✓

1-113.indd 20 8/15/18 11:37:49 AM


P21

Fram

ewor

k fo

r 21s

t

Cent

ury

Lear

ning

Inte

rnat

iona

l Ba

ccal

aure

ate

To

p 10

Ski

lls b

y 20

20

(WEF

Fut

ure

of J

obs)

OEC

D Co

re

Com

pete

ncie

s

New

Zea

land

Min

istry

of

Educ

atio

n

Desir

ed O

utco

me

of

Edua

tion,

Sin

gapo

re

Gr

adua

te P

rofil

e,

Mor

risto

wn

USA



มความสามารถในการจดองคการ (Organizational alignment) ✓ เปนพลเมองทดของประเทศ (Good citizen for the country) ✓ เปนพลเมองทมความตระหนก (Concern Citizen) ✓ เปนพลเมองทมประสทธภาพ (Productive Citizen) ✓ มความรและทกษะเชงการตลาด (Marketable Skill and Knowledge) ✓ มลกษณะเฉพาะตวและมความเปนตวตน (Character and Integrity) ✓

1-113.indd 21 8/15/18 11:37:49 AM


2.2.2 คณลกษณะคนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 แนวคดประเทศไทย 4.0 แสดงใหเหนถงภาพประเทศไทยในอนาคตทพงประสงค ทงในดานการเมอง สงคม เศรษฐกจ รวมไปถงคนไทย 4.0 ทจะทำใหเกดกลไกการขบเคลอน การเปลยนแปลง เพอนำประเทศไปสความมนคง มงคง ยงยน ตามทตงเปาหมายไว นกวชาการและนกวจยในภาคสวนตาง ๆ จงไดทำการศกษาเกยวกบคณลกษณะคนไทยทพงประสงคสำหรบ ประเทศไทย 4.0 และ/หรอคณลกษณะของบคลากรทองคกรของตนพงอยากใหม เพอใชใน การวางแผนในการสรางประชากรไทยใหเปนไปตามวสยทศนตอไป ผวจยไดศกษาและรวบรวมไวดงน จากพมพเขยวและแผนปฏบตการขบเคลอน Thailand 4.0 : โมเดลการขบเคลอนสประเทศไทยสความมนคง มงคง และยงยน (21 ธนวาคม 2559) ดร. สวทย เมษนทรย (2559) ไดใหแนวทางไววา คนไทย 4.0 ควรมคณสมบต 4 ดาน หรอ 4H คอ Head มปญญาทเฉยบแหลม, Hand มทกษะทเหนผล, Health มสขภาพทแขงแรง และ Heart มจตใจทงดงาม นอกจากน ยงไดระบวา คนไทย 4.0 ทพงประสงค หมายถงการเปนมนษยทสมบรณใน 4 มต ดงน 1. เปนคนไทยทมความเปนพลโลก (Global Thai) ทมความภาคภมใจในความ เปนไทย พรอม ๆ กบมกรอบความคดทเปนสากล สามารถยนอยางมศกดศรในเวทโลก 2. เปนคน Digital Thai เพอใหสามารถดำรงชวต เรยนร ทำงาน และประกอบธรกจได ทงในโลกจรงและโลกเสมอนจรง 3. เปนคนไทยทมความรและทกษะสง มความสามารถในการรงสรรคนวตกรรม 4. เปนคนไทยทมจตสาธารณะ มความรบผดชอบตอสวนรวม มความเกอกลและแบงปน

หากศกษาพระราชบญญตการศกษาแหงชาต 2542 (กระทรวงศกษาธการ) จะพบวามการบญญตไวในหมวด 1 มาตรา 6 วา “การจดการศกษาตองเปนไปเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความร และคณธรรม มจรยธรรมและวฒนธรรมในการดำรงชวต สามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข” เปาประสงคของการจดการศกษาเพอพฒนาคนไทยใหเปนคนทมคณลกษณะทสำคญ จงแยกได 6 ประเดน ดงน 1. มความสมบรณทงรางกายและจตใจ 2. มสตปญญา คดได คดเปนประยกตได 3. มความร 4. มคณธรรม จรยธรรม 5. มวฒนธรรมในการดำรงชวต และ 6. สามารถอยรวมกนกบผอนไดอยางมความสข

1-113.indd 22 8/15/18 11:37:49 AM


นอกจากน จากรายงานการวจยของสำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต ทไดทำการศกษาวจย เรอง ภาพอนาคตและคณลกษณะของคนไทยทพงประสงค (เกรยงศกด เจรญวงศศกด, 2546) โดยทำการศกษาคณลกษณะของคนไทย ทพงประสงค โดยมไดจำแนกตามชวงวย โดยกำหนดกรอบการพจารณาใน 5 ดานหลก ไดแก (1) ดานรางกาย (2) ดานจตใจ (3) ดานความร (4) ดานทกษะความสามารถ และ (5) ดานลกษณะชวต ใชการวจยทางเอกสารเปนหลกและเสรมดวยการจดการประชมเชงปฏบตการกลมผเชยวชาญ และการวจยเอกสารงานวจย หนงสอ เอกสารตำรา และวารสารทางวชาการ และไดจดทำเปนขอสรป คณลกษณะคนไทยทพงประสงค กอนทจะทำการประชมเชงปฏบตการ (workshop) รวบรวมความคดเหนและขอเสนอแนะจาก ผทรงคณวฒและผเชยวชาญดานตาง ๆ เพอใหไดขอมลนำมาประกอบการวเคราะหคณลกษณะ คนไทยทพงประสงคอยางครบถวน ผลการวจยสรปไดวา คณลกษณะคนไทยทพงประสงคประกอบดวย 5 มต ไดแก 1. มตดานรางกาย ประกอบไปดวย 1.1 พฒนาการดานรางกาย เจรญเตบโตอยางสมบรณตามเกณฑการพฒนาในแตละชวงวย 1.2 พฒนาการดานสตปญญา เจรญเตบโตอยางสมบรณตามเกณฑการพฒนาในแตละชวงวย 1.3 การมสขภาพรางกายทสมบรณแขงแรง ไมเจบปวยงาย 2. มตดานจตใจ ประกอบไปดวย 2.1 การเปนผรจกและเขาใจตนเองเปนอยางด 2.2 การเปนผทรจกและเขาใจความรสกของผอนไดเปนอยางด 2.3 การเปนผทรจกและเขาใจสถานการณสภาพแวดลอมภายนอกตาง ๆ ไดเปนอยางด 3. มตดานความร ประกอบไปดวย 3.1 การรอยางลกซงถงแกนสาระของวชา 3.2 การรรอบดานเชงสหวทยาการ 3.3 การรไกลไปถงอนาคต 4. มตดานทกษะความสามารถ ประกอบดวย 4.1 ทกษะดานการคด 4.2 ทกษะดานการสอสาร 4.3 ทกษะดานภาษาตางประเทศ 4.4 ทกษะทางเทคโนโลยสารสนเทศ

1-113.indd 23 8/15/18 11:37:49 AM


4.5 ทกษะทางสงคม 4.5.1 ทกษะมนษยสมพนธ 4.5.2 ทกษะการปรบตว 4.5.3 ทกษะการทำงานรวมกบผอน 4.6 ทกษะการอาชพ 4.7 ทกษะทางสนทรยะ 4.8 ทกษะการจดการ 4.8.1 ทกษะการจดการความร 4.8.2 ทกษะการบรหารเวลา 5. มตในดานลกษณะชวต หมายถง สงทสะทอนความเปนมนษยในดานตาง ๆ ตงแตสงทอยภายใน เชน ปรชญา ความคด ทศนคต และอปนสย และสงทแสดงออกภายนอก เปนพฤตกรรม และบคลกตาง ๆ ทเปนผลมาจากปรชญาการมองโลกเบองหลง ประกอบไปดวย 5.1 การมความขยน อดทนและทมเททำงานหนก 5.2 การมระเบยบวนย 5.3 การมความซอสตย 5.4 การมวสยทศน 5.5 การทำสงตาง ๆ อยางดเลศ 5.6 การรกการเรยนรตลอดเวลา 5.7 การมจตสำนกประชาธปไตย 5.8 การเหนคณคาในเอกลกษณความเปนไทย 5.9 การมจตสานกเพอผอนและสวนรวม 5.10 การรจกประหยดอดออม

รายงานโครงการพฒนาเครองมอเพอเสรมสรางทกษะแหงศตวรรษท 21 ของเดกและเยาวชนไทย เพอเตรยมความพรอมสประชาคมอาเซยน เสนอตอสำนกงานสงเสรมสงคมแหง การเรยนรและคณภาพเยาวชน (สสค.) (ธนยวช วเชยรพนธ และปวณา จนทรสข, 2556) ไดสรปคณลกษณะอนพงประสงคของเดกและเยาวชนไทยในศตวรรษท 21 ซงมความคลายคลงกบรายงานการวจยของสำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาตขางตน แตอาจะมการจดกลมทแตกตางกน โดยประกอบดวย 4 มตหลก คอ 1. ทกษะชวต (Life Skills) • การสรางความสมพนธทด • การบรหารจดการอารมณและความเครยด

1-113.indd 24 8/15/18 11:37:49 AM


• การคดวเคราะห • ความเชยวชาญสวนบคคล 2. ความร (Knowledge) • การฝกใฝเรยนร • การอานและการคำนวณ • การปรบใชความรทางวชาการสวถชวตแบบอาเซยน • ความรเชงสหวชาการ 3. กระบวนการทางรางกายและจตใจ (Process for Physical and Mental) • ความมระเบยบวนยในตนเอง • การคดอยางเปนระบบ • การมจตสาธารณะ • ความเขาใจขามวฒนธรรม 4. ทกษะอาชพ (Professional Skills) • ทกษะมอ • ทกษะการทำงาน • ทกษะการบรหาร • การบรณาการปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

ภาพท 2.1 คณลกษณะอนพงประสงคของเดกและเยาวชนไทยในศตวรรษท 21

1-113.indd 25 8/15/18 11:37:50 AM


นอกจากน ในหนวยงานทางการศกษาเองกไดมการศกษาวจยเพอสงเคราะหคณลกษณะทพงประสงคของบคลากรในหนวยงานของตน เพอใชในการวางแผนในการจดการศกษาและการพฒนาบคลากรใหเปนไปตามทพงประสงค จากการสงเคราะหงานวจย เรอง คณลกษณะ ทพงประสงคของบณฑตคณะศลปศาสตรตามความตองการของผประกอบการ ในเขตพนทรบผดชอบของสถาบนการพลศกษา วทยาเขตสพรรณบร (ไขมข บญสง, n.d.) ผลการวจยพบวาสถานประกอบการ เอกชนและหนวยงานของรฐบาล ในเขตพนทความรบผดชอบของสถาบนการพลศกษา วทยาเขตสพรรณบร มความตองการคณลกษณะทพงประสงคของบณฑตคณะศลปศาสตรโดยภาพรวม และเปนรายดานทไมตางกน นนคอ ในภาพรวมแลวสถานประกอบการใหความสำคญกบคณลกษณะ ทพงประสงค 3 ลำดบแรก คอ

1. ดานคณธรรมจรยธรรม 1.1 มความซอสตยและไววางใจได 1.2 รกษาความลบและเคารพสทธสวนบคคล 1.3 ประพฤตตามกฎระเบยบของสถานประกอบการ 1.4 ขอเสนอแนะเพมเตม คอ ตองการใหมการปลกฝงใหนกศกษามสตในการทำงาน รอบคอบในการตดสนใจ รจกอดทน ระงบอารมณไดในทกสถานการณ สามารถควบคมอารมณตนเองได รจกเอาใจเขามาใสใจเรา

2. ดานความรความสามารถ 2.1 สามารถใชภาษาไทยในการสอสารได 2.2 มความสามารถในการตดสนใจแกปญหาเฉพาะหนาได 2.3 มความรดานคอมพวเตอร และอนเตอรเนต 2.4 สถานประกอบการยงไดเสนอแนะเพมเตมคอ ควรฝกใหนกศกษารจกศกษาคนควาหาความรเพมเตม และรจกนำความรมาประยกตใชใหเขากบงานททำอย เพราะสวนใหญ นกศกษาทเรยนจบไปแลว ไมรจกการนำความรทเรยนไปประยกตใชในการทำงาน และไมรจกคดงาน และวางแผนงาน ดงนนควรมการเนนทกษะในดานน

3. ดานบคลกภาพ 3.1 สถานประกอบการเอกชน 3.1.1 มสมมาคารวะ นอบนอม ถอมตน 3.1.2 ตรงตอเวลาทงการนดหมายและการปฏบตงาน 3.1.3 มความคลองแคลว วองไว มนใจในตนเอง

1-113.indd 26 8/15/18 11:37:50 AM


3.2 หนวยงานรฐบาล 3.2.1 มสมมาคารวะ นอบนอม ถอมตน 3.2.2 ตรงตอเวลาทงการนดหมายและการปฏบตงาน 3.2.3 มสขภาพรางกายแขงแรง สมบรณ

ขอเสนอแนะเพมเตม ใหมการปลกฝงในเรองการแตงกายใหเหมาะสมกบสถานท วางตวเหมาะสม ประพฤตตนเรยบรอย สำรวม สขม พดจาไพเราะ มความคลองแคลววองไวในการทำงาน ปลกฝงใหนกศกษารจกเดก รจกผใหญ มความรบผดชอบตอหนาททไดรบมอบหมาย สถาบนพระปกเกลา (ถวลวด บรกล, รชวด แสงมหะหมด, Eugenie Merieau, & Volpe, 2555) ไดศกษาวจยเกยวกบความเปนพลเมองไทยกบกลมประชากรตวอยาง กอนการเลอกตงในป 2554 และพบวาคณสมบตการเปนพลเมองทประชาชนไทยมใหความสำคญสงสดและมการมอยจรง 5 อนดบแรก ดงตารางตอไปน ตารางท 2.3 คณสมบตการเปนพลเมองทประชาชนไทยมใหความสำคญสงสดและมการมอยจรง 5 อนดบแรก

1. การมความภมใจในการเปนคนไทย

2. การทำงานแบบสจรต

3. การไปใชสทธเลอกตง

4. การเตมใจทจะเสยภาษ

5. การปฏบตตามกฎหมาย

1. การทำงานแบบสจรต

2. การมความภมใจในการเปนคนไทย

3. การไปใชสทธเลอกตง

4. การเตมใจทจะเสยภาษ

5. การปฏบตตามกฎหมาย

คณสมบตการเปนพลเมองทประชาชนไทย คณสมบตของการเปนพลเมองทคนไทยม ใหความสำคญสงทสด ใน 5 อนดบแรก 5 อนดบแรก

นอกจากน เมอศกษาถงขนความสมพนธในรายภาคของคณสมบตของการเปนพลเมองทประชาชนม พบวาประชาชน ในแตละภาคมความแตกตางกนในคณสมบตของการเปนพลเมอง โดยผทคดวาตนเองมคณสมบตความเปนพลเมองในดานวถวฒนธรรมมากทสด คอ ผทอาศยในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ รองลงมาคอ ภาคกลาง สวนผทคดวาตนเองมความเปนพลเมองดานชมชนมากทสด คอ ผทอาศยในภาคกลาง และสดทาย ผทคดวาตนเองมคณสมบตของความเปนพลเมองดานความมอสรภาพและความกาวหนามากทสด คอ ภาคกลาง รองลงมา คอ กรงเทพมหานคร จากทผวจยไดทำการศกษาในเบองตนจากเอกสารดงกลาว สามารถสรปลกษณะ คนไทยทพงประสงคไดตามตารางสงเคราะหตอไปน

1-113.indd 27 8/15/18 11:37:50 AM


ตารางท 2.4 ตารางสงเคราะหคณลกษณะคนไทยทพงประสงค

ลกษณะ/ทกษะ

รายง

านวจ

ย ภา

พอน

าคตแ

ละคณ

ลกษณ

ะ ขอ

งคนไ

ทยทพ

งประ

สงค

พ

รบ. ก

ารศก

ษาแห

งชาต

254

2

พมพ

เขยว

ประเ

ทศไท

ย 4.

0

รายง

านโค

รงกา

รพฒ

นาเค

รองม

อเสร

มสรา

งทกษ

ะ แห

งศตว

รรษท

21

ของเ

ดกแล

ะเยา

วชนไ

ทย

เพอเ

ตรยม

ความ

พรอ

มสปร

ะชาค

มอาเ

ซยน

กา

รสงเ

คราะ

หงาน

วจย

คณลก

ษะอน

พงป

ระสง

ค ขอ

งบณ

ฑตค

ณะศ

ลปศา

สตรต

ามคว

ามตอ

งการ

ขอ

งผปร

ะกอบ

การฯ

รายง

านกา

รวจย

เรอง

คณลก

ษณะข

องบณ

ฑต

ทมผล

ตอกา

รจาง

งานข

องบณ

ฑต

มหาว

ทยาล

ยทกษ

ณ

สถาบ

นพระ

ปกเก

ลา

มตดานรางกาย มพฒนาการดานรางกาย เจรญเตบโตอยาง สมบรณตามเกณฑการพฒนาในแตละชวงวย ✓ มพฒนาการดานสตปญญา เจรญเตบโต อยางสมบรณตามเกณฑการพฒนา ในแตละชวงวย ✓ ✓ มสขภาพรางกายทสมบรณแขงแรง ไมเจบปวยงาย ✓ ✓ ✓ ✓ มตดานจตใจ เปนผรจกและเขาใจตนเองเปนอยางด ✓ เปนผทรจกและเขาใจความรสกของผอน ไดเปนอยางด ✓ เปนผทรจกและเขาใจสถานการณ สภาพแวดลอมภายนอกตาง ๆ ไดเปนอยางด ✓ มจตใจทงดงาม ✓ มตดานความร รอยางลกซงถงแกนสาระของวชา ✓ ✓ ✓

1-113.indd 28 8/15/18 11:37:51 AM




รายง

านวจ

ย ภา

พอน

าคตแ

ละคณ

ลกษณ

ะ ขอ

งคนไ

ทยทพ

งประ

สงค

พ

รบ. ก

ารศก

ษาแห

งชาต

254

2

พมพ

เขยว

ประเ

ทศไท

ย 4.

0

รายง

านโค

รงกา

รพฒ

นาเค

รองม

อเสร

มสรา

งทกษ

ะ แห

งศตว

รรษท

21

ของเ

ดกแล

ะเยา

วชนไ

ทย

เพอเ

ตรยม

ความ

พรอ

มสปร

ะชาค

มอาเ

ซยน

กา

รสงเ

คราะ

หงาน

วจย

คณลก

ษะอน

พงป

ระสง

ค ขอ

งบณ

ฑตค

ณะศ

ลปศา

สตรต

ามคว

ามตอ

งการ

ขอ

งผปร

ะกอบ

การฯ

รายง

านกา

รวจย

เรอง

คณลก

ษณะข

องบณ

ฑต

ทมผล

ตอกา

รจาง

งานข

องบณ

ฑต

มหาว

ทยาล

ยทกษ

ณ

สถาบ

นพระ

ปกเก

ลา

มความรอบรในสาขาวชาชพ ✓ รรอบดานเชงสหวทยาการ ✓ ✓ รไกลไปถงอนาคต ✓ มปญญาเฉยบแหลม ✓ มสตปญญา คดได คดเปนประยกตได ✓ ✓ นำความรไปประยคกบวถชวตอาเซยนได ✓ มความรความสามารถดานการอานเขยน และการคำนวณ ✓ มตดานทกษะความสามารถ มทกษะดานการคดวเคราะห และคด อยางเปนระบบ ✓ ✓ มทกษะดานการสอสาร ✓ มความสามารถในการใชภาษาไทย ในการสอสารไดด ✓ ✓ มความสามารถในการใชภาษาองกฤษและ/ หรอภาษาตางประเทศในการสอสารไดด ✓ •

1-113.indd 29 8/15/18 11:37:51 AM




รายง

านวจ

ย ภา

พอน

าคตแ

ละคณ

ลกษณ

ะ ขอ

งคนไ

ทยทพ

งประ

สงค

พ

รบ. ก

ารศก

ษาแห

งชาต

254

2

พมพ

เขยว

ประเ

ทศไท

ย 4.

0

รายง

านโค

รงกา

รพฒ

นาเค

รองม

อเสร

มสรา

งทกษ

ะ แห

งศตว

รรษท

21

ของเ

ดกแล

ะเยา

วชนไ

ทย

เพอเ

ตรยม

ความ

พรอ

มสปร

ะชาค

มอาเ

ซยน

กา

รสงเ

คราะ

หงาน

วจย

คณลก

ษะอน

พงป

ระสง

ค ขอ

งบณ

ฑตค

ณะศ

ลปศา

สตรต

ามคว

ามตอ

งการ

ขอ

งผปร

ะกอบ

การฯ

รายง

านกา

รวจย

เรอง

คณลก

ษณะข

องบณ

ฑต

ทมผล

ตอกา

รจาง

งานข

องบณ

ฑต

มหาว

ทยาล

ยทกษ

ณ

สถาบ

นพระ

ปกเก

ลา

มทกษะทางเทคโนโลยสารสนเทศ มความสามารถในการใชโปรแกรมสำเรจรป ทางคอมพวเตอรและอนเตอรเนต ✓ ✓ ✓ เปนคน Digital Thai ✓ มทกษะทางสงคม ดานมนษยสมพนธ ✓ ✓ ✓ มทกษะทางสงคม ดานการปรบตว รบฟง ความคดเหนของผรวมงาน ✓ ✓ มทกษะทางสงคม ดานการทำงานรวมกบผอน ทำงานเปนทม ✓ ✓ มทกษะการอาชพ ✓ ✓ มทกษะทางสนทรยะ ✓ มทกษะการจดการ ดานการจดการความร ✓ มทกษะการจดการ ดานการบรหารเวลา ✓ มความสามารถในการบรหารจดการและ การตดสนใจในการแกปญหา ✓ ✓ ✓ มทกษะทเหนผล ✓

1-113.indd 30 8/15/18 11:37:51 AM




รายง

านวจ

ย ภา

พอน

าคตแ

ละคณ

ลกษณ

ะ ขอ

งคนไ

ทยทพ

งประ

สงค

พ

รบ. ก

ารศก

ษาแห

งชาต

254

2

พมพ

เขยว

ประเ

ทศไท

ย 4.

0

รายง

านโค

รงกา

รพฒ

นาเค

รองม

อเสร

มสรา

งทกษ

ะ แห

งศตว

รรษท

21

ของเ

ดกแล

ะเยา

วชนไ

ทย

เพอเ

ตรยม

ความ

พรอ

มสปร

ะชาค

มอาเ

ซยน

กา

รสงเ

คราะ

หงาน

วจย

คณลก

ษะอน

พงป

ระสง

ค ขอ

งบณ

ฑตค

ณะศ

ลปศา

สตรต

ามคว

ามตอ

งการ

ขอ

งผปร

ะกอบ

การฯ

รายง

านกา

รวจย

เรอง

คณลก

ษณะข

องบณ

ฑต

ทมผล

ตอกา

รจาง

งานข

องบณ

ฑต

มหาว

ทยาล

ยทกษ

ณ

สถาบ

นพระ

ปกเก

ลา

มความรและทกษะสง มความสามารถ ในการรงสรรคนวตกรรม ✓ มตดานทกษะชวต มความขยน อดทน ทมเททำงานหนก และกระตอรอรนในการทำงาน ✓ ✓ มระเบยบวนย ✓ ✓ มความซอสตย ✓ • ✓ มวสยทศน ✓ ทำสงตาง ๆ อยางดเลศ ✓ รกการเรยนรตลอดเวลา ✓ ✓ มการคนควาหาความรเพมเตมเพอนำมาใช ในการพฒนาการทปฏบตใหมประสทธภาพ เพมขน ✓ เหนคณคาในเอกลกษณความเปนไทย ✓ มจตสำนกเพอผอนและสวนรวม ✓ รจกประหยดอดออม ✓

1-113.indd 31 8/15/18 11:37:51 AM




รายง

านวจ

ย ภา

พอน

าคตแ

ละคณ

ลกษณ

ะ ขอ

งคนไ

ทยทพ

งประ

สงค

พ

รบ. ก

ารศก

ษาแห

งชาต

254

2

พมพ

เขยว

ประเ

ทศไท

ย 4.

0

รายง

านโค

รงกา

รพฒ

นาเค

รองม

อเสร

มสรา

งทกษ

ะ แห

งศตว

รรษท

21

ของเ

ดกแล

ะเยา

วชนไ

ทย

เพอเ

ตรยม

ความ

พรอ

มสปร

ะชาค

มอาเ

ซยน

กา

รสงเ

คราะ

หงาน

วจย

คณลก

ษะอน

พงป

ระสง

ค ขอ

งบณ

ฑตค

ณะศ

ลปศา

สตรต

ามคว

ามตอ

งการ

ขอ

งผปร

ะกอบ

การฯ

รายง

านกา

รวจย

เรอง

คณลก

ษณะข

องบณ

ฑต

ทมผล

ตอกา

รจาง

งานข

องบณ

ฑต

มหาว

ทยาล

ยทกษ

ณ

สถาบ

นพระ

ปกเก

ลา

มคณธรรม จรยธรรม ✓ ✓ มวฒนธรรม ✓ มความเขาใจขามวฒนธรรม ✓ เปนคน Global Thai ✓ สามารถอยรวมกนกบผอนไดอยางมความสข ✓ มจตสาธารณะ มความรบผดชอบตอสวนรวม มความเกอกลและแบงปน ✓ ✓ การจดการความเครยดและอารมณ ✓ ความเชยวชาญสวนบคคล ✓ การบรณาการเศรษฐกจพอเพยง ✓ รกษาความลบและเคารพสทธสวนบคคล รกษาความลบในงานทปฏบตตามทหนวยงาน กำหนด ✓ ✓ มสมมาคารวะ นอบนอม ถอมตน ✓ ตรงตอเวลา ทงการนดหมายและการปฏบตงาน ✓ ✓

1-113.indd 32 8/15/18 11:37:51 AM




รายง

านวจ

ย ภา

พอน

าคตแ

ละคณ

ลกษณ

ะ ขอ

งคนไ

ทยทพ

งประ

สงค

พ

รบ. ก

ารศก

ษาแห

งชาต

254

2

พมพ

เขยว

ประเ

ทศไท

ย 4.

0

รายง

านโค

รงกา

รพฒ

นาเค

รองม

อเสร

มสรา

งทกษ

ะ แห

งศตว

รรษท

21

ของเ

ดกแล

ะเยา

วชนไ

ทย

เพอเ

ตรยม

ความ

พรอ

มสปร

ะชาค

มอาเ

ซยน

กา

รสงเ

คราะ

หงาน

วจย

คณลก

ษะอน

พงป

ระสง

ค ขอ

งบณ

ฑตค

ณะศ

ลปศา

สตรต

ามคว

ามตอ

งการ

ขอ

งผปร

ะกอบ

การฯ

รายง

านกา

รวจย

เรอง

คณลก

ษณะข

องบณ

ฑต

ทมผล

ตอกา

รจาง

งานข

องบณ

ฑต

มหาว

ทยาล

ยทกษ

ณ

สถาบ

นพระ

ปกเก

ลา

มความคลองแคลว วองไว มนใจในตนเอง และกลาแสดงความคดเหน ✓ ✓ มความรบผดชอบในงานททำและอทศเวลา ในการทำงาน ✓ มความรบผดชอบตอผอนและตอหนวยงาน ✓ เตมใจและยนดในการเขารวมกจกรรมตาง ๆ ของหนวยงาน ✓ มความสามารถในการวางแผนเพอพฒนางาน ✓ สามารถปฏบตงานตามคำสง หรอตามทไดรบมอบหมายไดสำเรจ ✓ ปฏบตงานทไดรบมอบหมายอยางถกตอง ตามหลกวชาชพ ✓ ยอมรบการประเมนในการทำงานและยนด แกไขขอบกพรองทอาจมขน ✓ สามารถใหคำปรกษาดานการทำงานกบ ผทเกยวของไดด ✓ ใหความรวมมอและชวยเหลอเพอนรวมงาน เปนอยางด ✓

1-113.indd 33 8/15/18 11:37:51 AM




รายง

านวจ

ย ภา

พอน

าคตแ

ละคณ

ลกษณ

ะ ขอ

งคนไ

ทยทพ

งประ

สงค

พ

รบ. ก

ารศก

ษาแห

งชาต

254

2

พมพ

เขยว

ประเ

ทศไท

ย 4.

0

รายง

านโค

รงกา

รพฒ

นาเค

รองม

อเสร

มสรา

งทกษ

ะ แห

งศตว

รรษท

21

ของเ

ดกแล

ะเยา

วชนไ

ทย

เพอเ

ตรยม

ความ

พรอ

มสปร

ะชาค

มอาเ

ซยน

กา

รสงเ

คราะ

หงาน

วจย

คณลก

ษะอน

พงป

ระสง

ค ขอ

งบณ

ฑตค

ณะศ

ลปศา

สตรต

ามคว

ามตอ

งการ

ขอ

งผปร

ะกอบ

การฯ

รายง

านกา

รวจย

เรอง

คณลก

ษณะข

องบณ

ฑต

ทมผล

ตอกา

รจาง

งานข

องบณ

ฑต

มหาว

ทยาล

ยทกษ

ณ

สถาบ

นพระ

ปกเก

ลา

มตดานความเปนพลเมอง มจตสำนกประชาธปไตย ✓ การไปใชสทธเลอกตง ✓ การเคารพผอาวโส ✓ การเสยสละเวลาทำงานเพอสวนรวม ✓ การปฏบตตามกฎหมาย ✓ การปฏบตตามหลกศาสนา ✓ ประพฤตตามกฎระเบยบ ของสถานประกอบการ/หนวยงาน ✓ ✓ ความภมใจในการเปนคนไทย ✓ การเตมใจทจะเสยภาษ ✓ การทำงานแบบสจรต ✓ สามารถเปรยบเทยบนโยบายของพรรคการเมอง และผสมครรบเลอกตง ✓ มความรเกยวกบการเมองการปกครอง ✓

1-113.indd 34 8/15/18 11:37:51 AM


จากการสงเคราะหคณลกษณะคนทพงประสงคในศตวรรษท 21 และคนไทยทพงประสงคในศตวรรษท 21 ผวจยสรปคณลกษณะของคนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 วาควรจะตองมความร ความสามารถและ ทกษะในดานตางๆ ดงตอไปน 1. ดานเศรษฐกจ 2. ดานสงคม 3. ดานการเมอง 4. ดานเทคโนโลย 5. ดานสขภาพ



รายง

านวจ

ย ภา

พอน

าคตแ

ละคณ

ลกษณ

ะ ขอ

งคนไ

ทยทพ

งประ

สงค

พ

รบ. ก

ารศก

ษาแห

งชาต

254

2

พมพ

เขยว

ประเ

ทศไท

ย 4.

0

รายง

านโค

รงกา

รพฒ

นาเค

รองม

อเสร

มสรา

งทกษ

ะ แห

งศตว

รรษท

21

ของเ

ดกแล

ะเยา

วชนไ

ทย

เพอเ

ตรยม

ความ

พรอ

มสปร

ะชาค

มอาเ

ซยน

กา

รสงเ

คราะ

หงาน

วจย

คณลก

ษะอน

พงป

ระสง

ค ขอ

งบณ

ฑตค

ณะศ

ลปศา

สตรต

ามคว

ามตอ

งการ

ขอ

งผปร

ะกอบ

การฯ

รายง

านกา

รวจย

เรอง

คณลก

ษณะข

องบณ

ฑต

ทมผล

ตอกา

รจาง

งานข

องบณ

ฑต

มหาว

ทยาล

ยทกษ

ณ

สถาบ

นพระ

ปกเก

ลา

สามารถวเคราะห/แสดงความคดเหน ทางการเมอง ✓ สามารถคยเรองการเมองนานาชาต ✓ เปนสมาชกกลม/สมาคม/สหภาพ/ชมรม เปนตน ✓ ตดตามการทำงานของนกการเมองและ ขาราชการ ✓ บรจาคโลหต/เงน/สงของ/แรงงาน ✓ รกษาสงแวดลอมโดยการนำกลบไปใชใหม/ ชวยปลกตนไม/แยกขยะ ✓

1-113.indd 35 8/15/18 11:37:51 AM


2.3 สมรรถนะครทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0

2.3.1 สมรรถนะครในประเทศทระบบการศกษามคณภาพสง (High performance education system) 1) สหรฐอเมรกา จากเอกสารประกอบการประชมวชาการ “อภวฒนการเรยนร...สจดเปลยนประเทศไทย” เมอวนท 6 – 8 พฤษภาคม 2557 (การยกระดบคณภาพครไทยในศตวรรษท 21, 2557) กลาวถง สมรรถนะครของประเทศสหรฐอเมรกา ออสเตรเลย และญปน ไวดงน คณลกษณะ 10 ประการของครสอนด (Great Teachers) ของสหรฐอเมรกา ประกอบดวย 1) การใสใจดานการสอนและการดแลนกเรยน 2) มการวางเปาหมายและจดประสงคการสอนในแตละครงอยางชดเจนและดาเนนการใหบรรลผลตามทไดวางไว 3) มทกษะการจดการ เชงบวกในหองเรยน 4) มทกษะการจดการหองเรยนทด 5) การสอสารกบพอแมผปกครอง 6) มความคาดหวงตอนกเรยนสง 7) มความรดานหลกสตรและมาตรฐาน 8) มความรในเนอหาวชา ทสอน 9) รกเดกและรกการสอน 10) มความเปนมตรและความวางใจตอนกเรยนสง

2) ออสเตรเลย จากเอกสารประกอบการประชมวชาการ “อภวฒนการเรยนร...สจดเปลยนประเทศไทย” เมอวนท 6 – 8 พฤษภาคม 2557 (การยกระดบคณภาพครไทยในศตวรรษท 21, 2557) กลาวถง สมรรถนะครของประเทศสหรฐอเมรกา ออสเตรเลย และญปน ไวดงน รฐบาลควนสแลนด ออสเตรเลย ไดกำหนดคณลกษณะ 11 ประการของครสอนด (Good Teachers) ดงน 1) มทกษะในการอธบาย 2) รกการพบปะผคน 3) มความกระตอรอรน 4) มความรในเนอหาวชาทสอน 5) มความเปนผจดการโดยเฉพาะดานเวลา 6) มทกษะการทางานเปนทมและความคดรเรม 7) สามารถรบความกดดนไดด 8) มความอดทนและอารมณขน 9) รกความยตธรรม 10) สามารถรบมอ กบความเปลยนแปลงได ฝายการศกษาและฝกอบรมของรฐบาลออสเตรเลยตะวนตก (Training, 2004) ไดกำหนด สมรรถนะของคร ไวดงน 1) การอำนวยความสะดวกในการเรยนรของนกเรยน: อธบายถงภารกจท ซบซอนในการเรยนการสอน อธบายวธการทครวางแผน พฒนา จดการ และประยกตใชกลยทธ การสอนหลากหลายรปแบบเพอสนบสนนการเรยนรของนกเรยนทมคณภาพ 2) การประเมนและการรายงานผลการเรยนรของนกเรยน: อธบายถงวธทครตรวจสอบ ประเมน บนทก และรายงานการเรยนรของนกเรยน 3) การมสวนรวมในการเรยนรในวชาชพ: อธบายถงวธทครจดการการเรยนรในวชาชพของตนเอง และมสวนรวมในการเรยนรในวชาชพของเพอนรวมงาน

1-113.indd 36 8/15/18 11:37:51 AM


4) การมสวนรวมในนโยบายหลกสตรและการรเรมโครงการอน ๆ ในสภาพแวดลอม ทมงเนนผลลพธ: อธบายวาครมสวนรวมในการพฒนาและการจดการในนโยบายหลกสตรใน สภาพแวดลอมของโรงเรยนโดยเฉพาะอยางไร 5) การสรางความรวมมอภายในชมชนโรงเรยน: อธบายวธทครสราง อำนวยความสะดวก และสานสมพนธในการทำงานกบนกเรยน เพอนรวมงาน ผปกครอง และผดแลอน ๆ เพอสนบสนนการเรยนรของนกเรยน มาตรฐานวชาชพครของประเทศออสเตรเลยประกอบดวยมาตรฐาน 7 ขอ ซงระบถงสงทครควรรและสามารถทำได โดยมการเชอมตอกน พงพากน และทบซอนกน มาตรฐานดงกลาวถกจดกลมเปน 3 สวนทเกยวของกบการสอน คอ ความรทางวชาชพ การปฏบตทางวชาชพ และการมสวนรวมในวชาชพ ในทางปฏบตแลว การสอนจะนำไปสดานตาง ๆ ของทงสามกลม ในแตละมาตรฐานจะแสดงใหเหนถงภาพรวมของการเรยนการสอน การปฏบต และการมสวนรวมในวชาชพ โดยมคำอธบายตามระดบความเชยวชาญ 4 ระดบของอาชพ คอ: จบการศกษา (Graduate), มความเชยวชาญ (Proficient), มความสำเรจสง (Highly Accomplished), และระดบผนำ (Lead)

ความรทางวชาชพ ครใชความรทางวชาชพและงานวจยในการตอบสนองความตองการทางการศกษาของนกเรยน ครรจกนกเรยนของตนเองเปนอยางด เขาใจความแตกตางทางดานภาษา วฒนธรรม และศาสนา ครเขาใจวาประสบการณตาง ๆ ของนกเรยนในหองเรยนจะสงผลตอการเรยนรอยาง ตอเนองของพวกเขา ครรวธการจดโครงสรางของบทเรยน เพอใหสอดคลองกบการพฒนาทางรางกาย สงคม สตปญญา และลกษณะของนกเรยน ครรเนอหาของวชาและหลกสตรของตนเอง รจกและเขาใจแนวคดพนฐาน โครงสราง และกระบวนการตงคำถามทเกยวของกบโปรแกรมทพวกเขาสอน ครเขาใจวาอะไรเปนกลยทธทเหมาะสมในการพฒนาการเรยนรและการสอนของพวกเขา และใช ความรนเพอทำใหเนอหามความหมายกบนกเรยน ครผสอนจะชวยพฒนาความรและการคำนวณของนกเรยนในสาขาวชา พวกเขายงสามารถใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เพอใหการเรยน การสอนเปนไปตามบรบททเหมาะสม และขยายรปแบบการเรยนรและเปดโลกกวางในการเรยนร ของนกเรยน

การปฏบตทางวชาชพ ครสามารถทำใหการเรยนรมสวนรวมและมคณคา พวกเขาสามารถทจะสรางและรกษาสภาพแวดลอมการเรยนรทปลอดภยและทาทาย ใชแผนการจดการพฤตกรรมทยตธรรมและ เทาเทยมกน พวกเขาใชเทคนคการสอสารททนสมย ครมกลยทธการสอนทมประสทธภาพและใชกลยทธเหลานจดการเรยนการสอนและบทเรยน ทรบการออกแบบมาอยางด พวกเขาประเมนทก แงมมของการปฏบตการสอนของพวกเขาอยางเปนประจำ เพอใหแนใจวาพวกเขาจะตอบสนอง

1-113.indd 37 8/15/18 11:37:51 AM


ความตองการการเรยนรของนกเรยนของพวกเขา ครตความและใชขอมลจากการประเมนของนกเรยนเพอวนจฉยอปสรรคในการเรยนร และเพอทาทายนกเรยนในการปรบปรงประสทธภาพของพวกเขา พวกเขาทำงานอยางมประสทธภาพในทกขนตอนของวงจรการเรยนการสอน รวมทงการวางแผนเพอการเรยนรและการประเมน การพฒนาโปรแกรมการเรยนร การสอนการประเมน การใหขอเสนอแนะเกยวกบการเรยนรของนกเรยน และการรายงานตอผปกครอง / ผดแล

การมสวนรวมในวชาชพ ครเปนตวอยางในการสรางการเรยนรทมประสทธภาพ พวกเขาระบความตองการการเรยนรของตนเองและวเคราะห ประเมน ขยายการเรยนรทางวชาชพทงในระดบเพอนรวมงานและเปนรายบคคล ครแสดงความเคารพและความเปนมออาชพในการโตตอบกบนกเรยน เพอน รวมงาน พอแม / ผดแล และชมชน พวกเขามความไวตอความตองการของพอแม / ผดแล และสามารถสอสารกบพวกเขาไดอยางมประสทธภาพเกยวกบการเรยนรของเดก ครใหความสำคญกบโอกาสในการมสวนรวมกบชมชนของโรงเรยนทงในและนอกหองเรยน เพอเสรมสรางบรบทการศกษาสำหรบนกเรยน พวกเขาเขาใจความเชอมโยงระหวางโรงเรยน บาน และชมชนในการพฒนาสงคมและสตปญญาของนกเรยน ตารางท 2.5 สมรรถนะครของประเทศออสเตรเลย ดาน (Domains of teaching) มาตรฐาน ความรทางวชาชพ 1. รจกนกเรยนและวธการเรยนรของเขา โดยอางถงมาตรฐาน ในแตละขนของอาชพการทำงาน 2. รเนอหาสาระและวธการสอนเนอหาเหลานน การปฏบตทางวชาชพ 3. วางแผนและลงมอจดการเรยนการสอนทเกดประสทธผล 4. สรางและรกษาสงแวดลอมการเรยนรทปลอดภยและสนบสนน เสรมสรางการเรยนร 5. ประเมน ใหคำแนะนำตชม และรายงานผลการเรยนรของนกเรยน การมสวนรวมในวชาชพ 6. มสวนรวมในการเรยนรทางวชาชพเพอพฒนาตนเอง 7. มสวนรวมทางวชาชพกบเพอนรวมงาน ผปกครอง และชมชน

1-113.indd 38 8/15/18 11:37:51 AM


3) สหภาพยโรป สหภาพยโรปไดกำหนดสมรรถนะของคร ไว 3 สวนหลก ดงน ตารางท 2.6 สมรรถนะครของสหภาพยโรป สมรรถนะคร รายละเอยด 1. ความรและความเขาใจ 1.1 มความรในวชาทสอน (Knowledge and 1.2 มความรเรองเนอหาทจะสอนและศาสตรการสอนเนอหานนๆ understanding) (Pedagogical Content Knowledge (PCK), 1.3 มความรเรองศาสตรการสอน (Pedagogical knowledge) 1.4 มความรเรองหลกสตร (Knowledge of subject curricula) 1.5 มความรพนฐานทางวทยาศาตร 1.6 มความรในบรบททางการศกษา 1.7 เขาใจในเรองการเรยนรวมและความหลากหลาย 1.8 มความรในการใชเทคโนโลยไดอยางมประสทธภาพ 1.9 รเรองจตวทยา 1.10 รเรยนกระบวนการกลม ทฤษฎการเรยนร และการใหแรงจงใจ 1.11 มความรในการวดและประเมนผลการเรยนร 2. ทกษะ (Skills) 2.1 มทกษะในการวางแผน การบรหารจดการและการประสานความรวมมอ ในระหวางการสอน 2.2 มทกษะการใชสอการสอนและสารสนเทศ 2.3 มทกษะในการจดการนกเรยนและกลมผเรยน 2.4 มทกษะในการตดตาม ปรบ และประเมนวตถประสงคและ กระบวนการเรยนการสอน 2.5 มทกษะในการเกบรวบรวม วเคราะห แปลผลขอมล หลกฐานตางๆ เพอใชในการพฒนาการจดการเรยนการสอน 2.6 มทกษะในการใช พฒนา และสรางองคความรจากการวจย 2.7 การทำงานรวมกบเพอนรวมงาน ครอบครว และบรการสงคม 2.8 ทกษะในการเจรจาตอรอง (ปฏสมพนธทางสงคมและการเมอง กบผมสวนไดสวนเสยทางการศกษาและบรบททหลากหลาย) 2.9 มทกษะในการสะทอนคด มความฉลาดทางปญญา และมทกษะ ระหวางบคคลในการเรยนรดวยตนเองและชมชนทางวชาชพ 2.10 สามารถปรบตวเขากบบรบททางการศกษาทมความหลากหลาย

1-113.indd 39 8/15/18 11:37:52 AM



สมรรถนะคร รายละเอยด 3. Dispositions: beliefs, 3.1 ตระหนกถงความถกตองแหงการรบร attitudes, values, 3.2 ทกษะการสอนผานทกษะการถายโอนความร commitment 3.3 พรอมรบการเปลยนแปลง มความยดหยน เรยนรอยางตอเนอง และพฒนาอยางมออาชพผานการศกษาและการวจย 3.4 มความมงมนทจะสงเสรมการเรยนรใหกบนกเรยนทกคน 3.5 มนสยทชอบสงเสรมทศนคตเชงประชาธปไตยของผเรยนและฝกปฏบต (รวมถงการชนชมตอความหลากหลายและพหวฒนธรรม) 3.6 มทศนคตทดตอการสอนของตวเอง 3.7 มนสยชอบทำงานเปนทม ทำงานรวมกบผอนและเครอขาย 3.8 รสกมนใจในตนเอง ทมา: The competences of teachers: perspectives from research and policy (Darling-Hammond & Bransford, 2005; Feiman-Nemser, 2001, 2008; Geijsel et al. 2009; González & Wagenaar, 2005; Hagger & McIntyre, 2006; Hatano & Oura, 2003; Kelly & Grenfell, 2004; Krauss et al., 2008; Mishra & Koehler, 2006; Williamson Mc Diarmid & Clevenger-Bright, 2008)

4) สงคโปร สานกงานพฒนาการศกษาครของสงคโปร (Office of Teacher Education, National Institute of Education Singapore) อางถงในเอกสารประกอบการประชมวชาการ “อภวฒนการเรยนร...สจด เปลยนประเทศไทย” เมอวนท 6 - 8 พฤษภาคม 2557 เรอง การยกระดบคณภาพครไทยในศตวรรษท 21 2557) เปนหนวยงานจดการศกษาและพฒนาใหแกทงครและ ผอานวยการโรงเรยนของสงคโปร และเปนผพฒนากรอบคณลกษณะของครสงคโปรในศตวรรษท 21 ทพงประสงค โดยเนนการเตรยมและพฒนาครใน 3 ดาน ดงน 1) เจตคตและคานยม 2) ทกษะ และ 3) ความร

1-113.indd 40 8/15/18 11:37:52 AM


ตารางท 2.7 คณลกษณะของครสงคโปรในศตวรรษท 21 ทพงประสงค

1.1) ผเรยนเปนศนยกลาง ของการเรยนร • ความเหนอกเหนใจ • ความเชอมนทเดกทกคน สามารถเรยนรได • ความเชอมนในการพฒนา เดกอยางเตมศกยภาพ • การเหนคณคาของ ความแตกตางหลากหลาย

1.3) การชวยเหลอบคลากร ในวชา อาชพและตอชมชน • ทางานและเรยนรรวมกน • การพฒนาตนเอง ผานการลงมอปฏบต และระบบพเลยง • ความรบผดชอบตอสงคม • ความเอออาทร

คณลกษณะของครสงคโปรในศตวรรษท 21 ทพงประสงค

1) เจตคตและคานยม 3 ดาน

1.2) ลกษณะของคร • มมาตรฐานสง ในการทางาน • ความรกในธรรมชาต • รกการเรยนร • พฒนาตนเองตอเนอง • มความปรารถนา อนแรงกลา • รจกปรบตวและ มความยดหยน • มศลธรรม • ความเปนมออาชพ

2) ทกษะ 10 ทกษะ

• ทกษะการสะทอนและการคด • ทกษะดานการเรยนการสอน • ทกษะดานการจดการคน • ทกษะดานการบรหารจดการตนเอง • ทกษะดานการจดการและการบรหาร • ทกษะดานการสอสาร • ทกษะดานการประสานงาน • ทกษะดานเทคโนโลย • ทกษะดานนวตกรรมและผประกอบการ • ทกษะดานอารมณและสงคม

3) ความร 9 ดาน

• ตนเอง • นกเรยน • ชมชน • เนอหาวชาทสอน • วธการเรยนการสอน • นโยบายและพนฐานดานการศกษา • ความรพหวฒนธรรม • ความตระหนกรดานการเปลยนแปลงไปของโลก • ความตระหนกรดานสงแวดลอม

1-113.indd 41 8/15/18 11:37:52 AM


งานวจยหลายเรองไดพดถงการพฒนากรอบ VSK ซงมงเนนไปทคณภาพของคร ลกษณะการทำงานทเปลยนแปลงไปของงานของคร และความตองการใหม ๆ สำหรบคร กรอบ การเรยนร VSK ไดกลาวถงทกษะและองคประกอบความรทพงประสงคสำหรบครทพงเรมตน โดยมคานยมพนฐานทแทรกซมอยในหลกสตร ภายใตกรอบความคด VSK โปรแกรมไดรบการออกแบบเพอเนนการสอบถาม นวตกรรม การสะทอนความคด ความความเคารพซงกน และกนการเชอมตอสวนบคคล การทำงานรวมกน และชมชน กรอบความคดนสรางขนจากยทธศาสตรและหลกการสอน ทจะชวยใหครฝกสอนสามารถสะทอนความคดเกยวกบมตคณคาของการเรยนการสอน และพฒนาความร คานยม และทกษะทจำเปนสำหรบการฝกปฏบตการสอน และเรยนรในโรงเรยนของสงคโปร ถงแมวาแตละคณลกษณะจะเนนถงแนวปฏบตบางอยางของวชาชพ แตกเปนเรองสำคญทตองตระหนกวาคณสมบตดงกลาวซอนทบกนและมการเชอมโยงกนและกน สงนสะทอนถงการทำงานของครซงมความเกยวโยงกนดวย (Australian Journal of Teacher Education Vol 34, 3, June 2009 3)

ภาพท 2.2 NIE’s VSK Framework

1-113.indd 42 8/15/18 11:37:52 AM


สมรรถนะทางการสอนแหงศตวรรษท 21 (21st century teaching competencies) ประกอบดวย (Nessipbayeva, 2012) 1) ครมภาวะผนำ 2) ครสามารถสรางบรรยากาศการเรยนรทเออตอผเรยนทมความแตกตางกนได 3) ครมความรในเนอหาวชาทจะสอน 4) ครเปนผอำนวยการเรยนรใหกบผเรยน 5) ครมการสะทอนคดการทำงานของตนเอง

2.3.2 ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 พณสดา สรรงธศร (การยกระดบคณภาพครไทยในศตวรรษท 21, 2557) ไดกลาวถง คณลกษณะครทมคณภาพในศตวรรษท 21 คอ (1) เปนผทมจตวญญาณของความเปนครและผให (2) มความร ความสามารถและทกษะการจดการเรยนร (3) มทกษะการสอสาร (4) อานวย ความสะดวกในการเรยนรทมประสทธภาพ (5) ตนร ทนสมยทนเหตการณ (6) ตามทนเทคโนโลยและขาวสาร ความกาวหนาทางวทยาการและความร (7) สรางแรงบนดาลใจในการเรยนรของผเรยน (8) ใฝควาและแสวงหาความรอยางตอเนอง (9) เปนแบบอยางทางคณธรรมจรยธรรมและศลธรรม (10) รและเขาใจในอตลกษณความเปนชนชาตไทยทหลากหลาย (11) ภาคภมใจในความเปนพลเมองไทยและพลโลก (12) ยอมรบและเปนผนาการเปลยนแปลง (13) มความพรอมและปรบตนตอ การเปลยนแปลงของโลกและประชาคมอาเซยน จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบครสมรรถนะสงทงในประเทศและตางประเทศ นำมากำหนดคณลกษณะครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ไดดงน 1. มตดานความรทางวชาชพ (Professional knowledge) 2. มตดานทกษะทางวชาชพ (Professional skills) 3. มตดานเจตคตและคานยม (Attitude and Values) 4. มตดานความยดมนผกพนในวชาชพ (Professional Engagement)

2.4 ระบบการผลตคร

การผลตครเปนภารกจสำคญเรงดวนทสถาบนผลตคร องคกรวชาชพคร สถานศกษา และหนวยงานทเกยวของทางดานการศกษาทกฝาย เรงปฏรประบบการบรหารจดการใหมประสทธภาพ สามารถผลตครทมสมรรถนะสง เพอใหสอดคลองกบเปาหมายของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 และฉบบแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 ทระบใหมการปฏรปการศกษาในหมวดท 7 คร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา โดยยกระดบวชาชพครใหเปนวชาชพขนสง และมาตรา 52 กำหนดใหมระบบ กระบวนการผลตพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษาใหมคณภาพ และมาตรฐานทเหมาะสมกบการเปนวชาชพขนสง

1-113.indd 43 8/15/18 11:37:52 AM


จากรายงานผลการศกษาของสำนกงานเลขาธการสภาการศกษา เรอง สถานภาพการผลตและพฒนาครในประเทศไทย (2559: ค) รายงานวา สถานภาพการผลตครในประเทศไทยในปจจบนยงไมทนตอการเปลยนแปลงของสงคมไทย และสงคมโลก โดยมขอสงเกตวาในสมยรชกาลท 5 และรชกาลท 6 ระบบการผลตครเปนระบบทอบรมบมนสยใหเกดครทด มระบบการคดสรรคนเกงวชาการ มาเรยนคร และเปนครโดยไดรบทนการศกษา ในระยะตอมาประเทศไทยเกดวกฤตการณขาดแคลนคร สงผลใหเกดการเรงผลตครเชงปรมาณเปนจำนวนมาก เกดการผลตครภาคคำ สงผลใหเกด ผลกระทบตอคณภาพของครมาจนถงปจจบน สถาบนการศกษาหลายแหงรบนกศกษาเขาเรยน โดยไมมการคดสรร หรอคดเลอกผเรยน ขาดวทยาลยคร และวทยาลยวชาการศกษาททำหนาท หลอหลอมบมเพาะครโดยเฉพาะ จากการศกษาเอกสาร และงานวจยทเกยวของกบการผลตคร สามารถสรปเปน 4 ประเดน ไดแก ปญหาของการผลตครในปจจบน เปาหมายของการผลตคร เชงคณภาพและเชงปรมาณ ระบบการผลตครของประเทศไทย และระบบการผลตครของตางประเทศ มรายละเอยดดงน

2.4.1 ปญหาของการผลตครในปจจบน จากการศกษาปญหาของการผลตครในประเทศไทย พบวา ปญหาของการผลตคร เกดขนใน 2 ลกษณะซงสงผลตอเนองกน กลาวคอ ปญหาการผลตครเชงปรมาณ คอ ภาวะขาดแคลนครในสาขาขาดแคลน และการมครเกนในสาขาทมอตราการผลตสง และปญหาการผลตครเชงคณภาพ คอ คณลกษณะ และสมรรถนะของบณฑตครไมเปนไปตามกรอบทกำหนดไว ซงเมอบณฑตครขาดคณสมบต กสงผลใหสถานประกอบการ หรอโรงเรยนปฏเสธการรบครเขาทำงาน ในทางกลบกนเมอครในสาขาขาดแคลนมไมเพยงพอ โรงเรยนกจำเปนตองบรรจครทไมตรงสาขา ทำใหประสทธภาพการสอนตกตำ จากการศกษา พบวา มองคกร และนกวชาการหลายทานไดสรปถงปญหาของการผลตครไว (ไมตร อนทรประสทธ, 2546; สมบต นพรก, 2558; สำนกงานคณะกรรมการ การศกษาแหงชาต, 2543; สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2559: 39-42; สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2560: 170 - 171; วทยากร เชยงกร, 2552; คณะกรรมาธการการศกษาวฒสภา โดยคณะอนกรรมาธการอาชวศกษา, 2557) มรายละเอยดดงน

1. แนวคดการผลตครทไมสอดคลองกบยคสมยทเปลยนแปลงไป การผลตครในปจจบนยงคงใชกระบวนทศนแบบเกา ท เนนผลลพธเพยง อยางเดยวเทานน (Product-Oriented Approach) แตเมอยคสมยเปลยนแปลงไป กระบวนการจดการเรยนการสอนเพอผลตคร ควรเนนทงกระบวนการ และผลลพธควบคกนไป (Process Product - Oriented Approach) ซงการปรบเปลยนวธคด หรอกระบวนการทำงานใหสอดรบกบแนวคดดงกลาวไดนนยงมรายละเอยดในเชงโครงสรางการผลตครทเกยวของกบปจจยอน ๆ อกจำนวนมาก เชน แนวคดเชงทฤษฎทเปนพนฐานของหลกสตรผลตคร การบรณาการนวตกรรมสำหรบ

1-113.indd 44 8/15/18 11:37:52 AM


การสอน และการพฒนาวชาชพเขาไปในหลกสตรผลตคร รวมถงการสรางชมชนแหงการเรยนร (Professional Learning Community) เพอรองรบการพฒนามมมองเชงวชาชพของบณฑตครดวย

2. ขาดความตอเนอง และความเปนเอกภาพของนโยบายการผลต การผลตครทผานมาขาดการวางแผน และไรความตอเนองทงในแงของนโยบายการผลต ระบบการผลตครทองระบบการเมอง โครงการผลตครแบบพเศษทถกยกเลกไปจำนวนมาก การจดสรรงบประมาณสนบสนนการผลตครทตำกวาสาขาวชาชพอนๆ อยมาก และขาดหนวยงานกลางทมอำนาจตามกฎหมายในการประสานการทำงานของหนวยผลตครตางๆ จงทำใหคณภาพของการผลตครตกตำ

3. ความออนแอของสถาบนผลตคร จากการเตบโตอยางรวดเรวของมหาวทยาลย และสถาบนผลตครทเพมขนมากในระยะเวลาทผานมา ประกอบกบเกณฑมาตรฐานของ สกอ. และครสภาไมสามารถสงผลตอคณภาพไดอยางแทจรง จงทำใหสถาบนผลตครขาดการเอาใจใสในการพฒนาคณภาพ ขาดความเปนเอกภาพของการผลตคร การมครของครทสำเรจการศกษามาจากตางประเทศนอยมาก สวนใหญสำเรจ การศกษาในประเทศ และสำเรจการศกษาในสถาบนของตนเอง แลวบรรจเปนครของคร ทำใหขาดประสบการณ และมมมองทางการศกษาทหลากหลาย (Inbreed) รวมทงการทสถาบนผลตครขาดการพฒนาบคลากรครของครอยางตอเนอง ไมมการวางแผนการสรางครของครทดแทนบคลากร ทเกษยณอายราชการ ทำใหสถาบนผลตครออนแอมาโดยลำดบ

4. โครงสรางหลกสตร และสมรรถนะทไมทนทนสมยของการผลตบณฑตคร ปญหาการผลตครทมการเนนภาคปฏบตทนอยในชวงป 1 - 4 ป และไมไดเนนการปฏบตการสอนในชนเรยน (Classroom Teaching Practice) แบบใหมๆ ซงการผลตครสมรรถนะสงควรเรมตนจากโครงสรางหลกสตร และการจดการเรยนการสอนทเนนทงภาคทฤษฎควบคไปกบภาคปฏบต รายวชาภายในหลกสตรจะตองทำใหนสต/ นกศกษาครไดศกษาวชาความรดานเนอหา ควบคไปกบไดศกษาทำความเขาใจธรรมชาต และกระบวนการเรยนรของผเรยน ความรเชงบรณาการดานเนอหา และการสอน (Pedagogical Content Knowledge-PCK) เปนความรทจำเปนอยางยงสำหรบครยคใหม ซงตองมพนฐานมาจากทกษะการสงเกต และการยอมรบความ แตกตางของผเรยน สถาบนผลตทงหมดจำเปนตองทบทวนโครงสรางของหลกสตรผลตครอยาง เรงดวนเพอใหนกศกษาฝกหดครไดรบการพฒนาใหถกทศทาง

1-113.indd 45 8/15/18 11:37:52 AM


การปฏบตการสอนในหองเรยน (Classroom Teaching Practice)

การปรบปรงการปฏบตการสอนในหองเรยน (Improving Classroom Teaching Practice)

5. บณฑตครขาดการปรบปรงการปฏบตการสอนใหดขนอยางตอเนอง และสมำเสมอ นอกจากเครองมอสำหรบการพฒนาวธสอนซงเปนงานในวชาชพครแลว ยงจำเปนตองมเครองมอสำหรบการปรบปรงการปฏบตการสอน (Improving Classroom Teaching Practice) ควบคกนไปดวย ครจงจะสามารถมองเหนการปฏบตการสอนของตนเองและมมมมอง เกยวกบการสอนของตนเองได วชาชพครและการพฒนาวชาชพครทแยกกนอยคนละระดบดงภาพ ท 2.3 จะทำใหครสามารถปรบปรงการปฏบตการสอนใหดขนอยางตอเนองและสมำเสมอ

ภาพท 2.3 ความเกยวของของการปฏบตการสอนและการปรบปรงการปฏบตการสอน

จากการศกษาพบวา หลกสตรผลตครเกอบทงหมดของประเทศไทยในปจจบน ไมไดสรางขนมาบนแนวคดดงกลาวขางตน จงทำใหบณฑตครทสำเรจการศกษา และบรรจเขาไปในระบบโรงเรยนไมสามารถปรบปรงการสอนของตนเองใหดขนอยางตอเนองและสมำเสมอได

6. การผลตครไมสอดคลองกบความตองการใชครจรง ปญหาความไมสอดคลองระหวางการผลตครกบความตองการใชครจรงนน พบวา ในปจจบนสถาบนผลตครมการผลตครเกนอตราความตองการใชครเปนจำนวนมาก สงผลใหผสำเรจการศกษาจากสถาบนผลตครเพยง 1 ใน 10 คนเทานนทมงานทำ ทงนเนองจากขาดการประสานงานระหวางหนวยผลต และหนวยผใชคร รวมทงมความพยายามในการผลตครสาขาขาดแคลนเพอมา ใชงาน แตกลบพบวาสถาบนผลตครขาดการประสานงานกน กอใหเกดความสญเปลาทางการผลตครสาขาจำเปนเปนอยางมาก

1-113.indd 46 8/15/18 11:37:52 AM


7. ปญหาการไดใบอนญาตประกอบวชาชพคร การออกใบอนญาตประกอบวชาชพครเปนปญหาสำหรบครไทยเปนจำนวนมาก รวมถงผทกำลงจะกาวเขาสวชาชพคร และผทไมไดจบปรญญาดานการศกษาแตตองการเปนคร ไดแก ปญหาการรบรองหลกสตรของสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา และครสภา ปญหาผทไมจบปรญญาดานการศกษาไมสามารถขอใบอนญาตประกอบวชาชพครได และปญหาความยงยากใน ขนตอนการขออนมตใบอนญาตประกอบวชาชพคร โดยสรป ปญหาของระบบการผลตครนนมในประเทศไทยมายาวนาน มนกวชาการ นกการศกษา และนกวจยหลายทานไดกลาวถง ปญหาสวนใหญทพบไดแก การผลตครไมไดเนนพฒนาสมรรถนะการสอนใหม ๆ หลกสตรไมไดบรณาการเนอหาการสอน การเนนภาคปฏบตนอย เกนไปในชวงป 1 - 4 ไมไดเนนกระบวนการการปรบปรงการสอน สถาบนผลตครออนแอ การขาดการประสานงานของหนวยงานทเกยวของกบการผลตคร คณภาพของครตกตำ การขาดแคลนครของคร นโยบายผลตครขาดความตอเนอง การขาดแคลนงบประมาณ ความไมสอดคลองของอตราการผลตครกบความตองการใชครจรง ขาดความรวมมอของภาคสวนในการผลตครหลกสตรอาชวศกษา และปญหาของระบบการไดรบใบอนญาตประกอบวชาชพคร เปนตน

2.4.2 เปาหมายของการผลตครเชงคณภาพและเชงปรมาณ 1) เปาหมายของการผลตครเชงคณภาพ การเปลยนแปลงครงใหญเกยวกบการผลตครเกดขนเมอเกดปรากฎการณเรอง การควบคมมาตรฐานหลกสตร มาตรฐานการผลต และมการเพมเวลาในการศกษาของนกศกษาคร หลกสตรระดบปรญญาตร จากเดม 4 ป เปน 5 ป ทงน กระทรวงศกษาธการไดประกาศใช “กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต พ.ศ.2552” กำหนดใหจดทำมาตรฐานคณวฒสาขา หรอสาขาวชา เพอใหสถาบนอดมศกษานำไปจดหลกสตร หรอปรบปรงหลกสตร และจดการเรยน การสอน เพอใหคณภาพของบณฑตในสาขา หรอสาขาวชาของแตละระดบคณวฒมมาตรฐานใกลเคยงกน จงไดเกดเปน “มาตรฐานคณวฒระดบปรญญาตร สาขาครศาสตรและสาขาศกษาศาสตร” (หลกสตรหาป) (www.moe.go.th) หนาทอยางหนงของสถาบนผลตครคอการเตรยมบณฑตเขาสโลกของงาน เมอบณฑตเขาสโลกของงาน ระเบยบแบบแผนของวชาชพกเปนตวกำหนดใหครไทยทกคนตองปฏบตตาม ระเบยบแบบแผนวชาชพครของไทยถกพฒนา ปรบเปลยนเพอใหเขากบบรบทของสงคม และเปาหมาย ของชาตเรอยมา โดยอางองตามพระราชบญญต ระเบยบ ขอบงคบ และประกาศตาง ๆ สามารถจดกลมเปาหมายของการผลตครไดเปนหลายมมมอง ไดแก มาตรฐานวชาชพของคร สมรรถนะของคร และเปาหมายของการผลตครตามขอเสนอเชงวชาการ ซงเปนหนาทของสถาบนผลตคร ในการนำประเดนเหลานนบรณาการเขากบหลกสตร และจดการศกษาเพอผลตครใหเปนไปตามเปาหมายทสอดคลองกบบรบทตามยคสมย แบบแผนวชาชพของครในประเทศไทยในปจจบน มรายละเอยดดงน

1-113.indd 47 8/15/18 11:37:52 AM


1.1) มาตรฐานวชาชพของคร ในปจจบน ครสภาไดกำหนดขอบงคบครสภา วาดวยมาตรฐานวชาชพ และจรรยาบรรณของวชาชพ พ.ศ. 2556 มรายละเอยดดงน มาตรฐานวชาชพทางการศกษา คอ ขอกำหนดเกยวกบคณลกษณะ และคณภาพทพงประสงคในการประกอบวชาชพทางการศกษา ซงผประกอบวชาชพทางการศกษาตองประพฤตปฏบตตาม (ครสภา, 2560) ประกอบดวย

1) มาตรฐานความรและประสบการณวชาชพ มาตรฐานความรและประสบการณวชาชพ หมายถง ขอกำหนดเกยวกบความรและประสบการณในการจดการเรยนร และประสบการณในการจดการเรยนร หรอการจด การศกษา ซงผตองการประกอบวชาชพทางการศกษาตองมเพยงพอทสามารถนำไปใชในการประกอบวชาชพได ซงแบงมาตรฐานของผเกยวของกบวชาชพครออกเปน 4 กลม ตามความรบผดชอบ ตำแหนง และหนาทการปฏบตงาน ประกอบดวย ผประกอบวชาชพคร ผประกอบวชาชพผบรหารสถานศกษา ผประกอบวชาชพผบรหารการศกษา และผประกอบวชาชพศกษานเทศก มาตรฐานความรและประสบการณวชาชพของผประกอบวชาชพคร มรายละเอยดดงน ผประกอบวชาชพคร ตองมคณวฒไมตำกวาปรญญาตรทางการศกษา หรอเทยบเทาหรอคณวฒอนทครสภารบรอง โดยมมาตรฐานความรและประสบการวชาชพ ดงตอไปน (ก) มาตรฐานความร 1) ความเปนคร 2) ปรชญาการศกษา 3) ภาษาและวฒนธรรม 4) จตวทยาสำหรบคร 5) หลกสตร 6) การจดการเรยนรและการจดการชนเรยน 7) การวจยเพอพฒนาการเรยนร 8) นวตกรรมและเทคโนโลยสารสนเทศทางการศกษา 9) การวดและการประเมนผลการเรยนร 10) การประกนคณภาพการศกษา 11) คณธรรม จรยธรรม

1-113.indd 48 8/15/18 11:37:52 AM


(ข) มาตรฐานประสบการณวชาชพ ผานการปฏบตการสอนใน สถานศกษาตามหลกสตรปรญญาทางการศกษา เปนเวลาไมนอยกวาหนงป และผานเกณฑการประเมนปฏบตการสอนตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทคณะกรรมการครสภากำหนด ดงตอไปน 1) การฝกปฏบตวชาชพระหวางเรยน 2) การปฏบตการสอนในสถานศกษาในสาขาวชาเฉพาะ

2) มาตรฐานการปฏบตงาน มาตรฐานการปฏบตงาน หมายถง ขอกำหนดเกยวกบคณลกษณะหรอการแสดงพฤตกรรมการปฏบตงานและการพฒนางาน ซงผประกอบวชาชพทางการศกษาตองปฏบตตามเพอใหเกดผลตามวตถประสงคและเปาหมายการเรยนร หรอการจดการศกษา รวมทงตองฝกฝนใหมทกษะหรอความชำนาญสงขนอยางตอเนอง ผประกอบวชาชพคร ตองมมาตรฐานการปฏบตงานดงน 1) ปฏบตกจกรรมทางวชาการเพอพฒนาวชาชพครใหกาวหนา อยเสมอ 2) ตดสนใจปฏบตกจกรรมตาง ๆ โดยคำนงถงผลทจะเกดแกผเรยน 3) มงมนพฒนาผเรยนใหเตบโตเตมตามศกยภาพ 4) พฒนาแผนการสอนใหสามารถปฏบตไดจรงในชนเรยน 5) พฒนาสอการเรยนการสอนใหมประสทธภาพอยเสมอ 6) จดกจกรรมการเรยนการสอนใหผเรยนรจกคดวเคราะห คดสรางสรรค โดยเนนผลถาวรทเกดแกผเรยน 7) รายงานผลการพฒนาคณภาพของผเรยนไดอยางมระบบ 8) ปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกผเรยน 9) รวมมอกบผอนในสถานศกษาอยางสรางสรรค 10) รวมมอกบผอนในชมชนอยางสรางสรรค 11) แสวงหาและใชขอมลขาวสารในการพฒนา 12) สรางโอกาสใหผเรยนไดเรยนรในทกสถานการณ

3) มาตรฐานการปฏบตตน มาตรฐานการปฏบตตน หมายถง จรรยาบรรณของวชาชพทกำหนดขนเปนแบบแผนในการประพฤตตน ซงผประกอบวชาชพทางการศกษาตองปฏบตตาม เพอรกษาและ สงเสรมเกยรตคณชอเสยง และฐานะของผประกอบวชาชพทางการศกษาใหเปนทเชอถอศรทธา แกผรบบรการและสงคมอนจะนำมาซงเกยรตและศกดศรแหงวชาชพ

1-113.indd 49 8/15/18 11:37:52 AM


ตามขอบงคบครสภา วาดวยมาตรฐานวชาชพและจรรยาบรรณของวชาชพ พ.ศ. 2556 ใหความหมายของคำวา จรรยาบรรณของวชาชพ หมายถง มาตรฐานการปฏบตตน ทกำหนดขนเปนแบบแผนในการประพฤตตน ซงผประกอบวชาชพทางการศกษาตองปฏบตตาม เพอรกษา และสงเสรมเกยรตคณ ชอเสยง และในฐานะของผประกอบวชาชพทางการศกษา ใหเปน ทเชอถอ ศรทธาแกผรบบรการ และสงคม อนจะนำมาซงเกยรต และศกดศรแหงวชาชพ จรรยาบรรณครไทย หมายถง ขอกำหนดเกยวกบความประพฤต หรอการปฏบตตนของผประกอบวชาชพคร เพอรกษา หรอสงเสรมเกยรตคณ ชอเสยง และฐานะของความเปนคร (ธรศกด อครบวร, 2544 132-133) แรกเรม จรรยาบรรณของครไทยไดมการบญญตเปนลายลกษณอกษร และมกฎหมายรองรบเปนครงแรกเมอ พ.ศ.2506 โดยอาศยอำนาจบงคบของ พ.ร.บ. คร พ.ศ.2488 ทกำหนดใหครสภาเปนสถาบนผออกระเบยบบงคบได เรยกวาระเบยบประเพณของครวาดวยจรรยามารยาทคร 10 ขอ และระเบยบประเพณของครวาดวยวนยครอก 10 ขอ ระเบยบทง 2 ฉบบนมผลบงคบตามกฎหมาย แตการแยกระเบยบเปนจรรยามารยาทกบวนย ทำใหยงยากในการบงคบใช สบสนทงผใชและผปฏบต ภายหลงครสภาจงไดปรบปรงยบรวมระเบยบทง 2 ฉบบ แลวกำหนดขนใหมเมอ พ.ศ.2526 เรยกวาระเบยบครสภา วาดวยจรรยามารยาท และวนยตามระเบยบประเพณของคร พ.ศ.2526 จนป พ.ศ.2539 ครสภาไดปรบปรงขอบงคบเกยวกบจรรยาบรรณของครขนใหมอกครง โดยตดขอความทมลกษณะเปนวนยออกไป เหลอเพยงบทบญญตทมลกษณะเปนจรยธรรม หรอจรรยาบรรณ และมเพยง 9 ขอ เรยกวา ระเบยบวาดวยจรรยาบรรณคร พ.ศ.2539 ในปจจบน อางองตามราชกจจานเบกษา ขอบงคบครสภา วาดวยจรรยาบรรณของวชาชพ พ.ศ.2556 จรรยาบรรณครไทยในปจจบนจงประกอบดวย 5 หมวด 9 ขอ ดงน หมวด 1 จรรยาบรรณตอตนเอง ขอ 1 ผประกอบวชาชพทางการศกษา ตองมวนยในตนเอง พฒนาตนเองดานวชาชพ บคลกภาพ และวสยทศน ใหทนตอการพฒนาทางวทยาการ เศรษฐกจ สงคม และการเมองอยเสมอ หมวด 2 จรรยาบรรณตอวชาชพ ขอ 2 ผประกอบวชาชพทางการศกษา ตองรก ศรทธา ซอสตยสจรต รบผดชอบตอวชาชพและเปนสมาชกทดขององคกรวชาชพ หมวด 3 จรรยาบรรณตอผรบบรการ ขอ 3 ผประกอบวชาชพทางการศกษา ตองรก เมตตา เอาใจใส ชวยเหลอ สงเสรมใหกำลงใจแกศษย และผรบบรการ ตามบทบาทหนาทโดยเสมอหนา ขอ 4 ผประกอบวชาชพทางการศกษา ตองสงเสรมใหเกดการเรยนร ทกษะ และนสยทถกตองดงามแกศษย และผรบบรการ ตามบทบาทหนาทอยางเตมความสามารถ ดวยความบรสทธใจ

1-113.indd 50 8/15/18 11:37:53 AM


ขอ 5 ผประกอบวชาชพทางการศกษา ตองประพฤตปฏบตตนเปนแบบอยางทด ทงทางกาย วาจา และจตใจ ขอ 6 ผประกอบวชาชพทางการศกษา ตองไมกระทำตนเปนปฏปกษตอความเจรญทางกายสตปญญา จตใจ อารมณ และสงคมของศษย และผรบบรการ ขอ 7 ผประกอบวชาชพทางการศกษา ตองใหบรการดวยความจรงใจและเสมอภาค โดยไมเรยกรบหรอยอมรบผลประโยชนจากการใชตำแหนงหนาทโดยมชอบ หมวด 4 จรรยาบรรณตอผรวมประกอบวชาชพ ขอ 8 ผประกอบวชาชพทางการศกษา พงชวยเหลอเกอกลซงกนและกนอยางสรางสรรคโดยยดมนในระบบคณธรรม สรางความสามคคในหมคณะ หมวด 5 จรรยาบรรณตอสงคม ขอท 9 ผประกอบวชาชพทางการศกษา พงประพฤตปฏบตตนเปนผนำในการอนรกษและพฒนาเศรษฐกจ สงคม ศาสนา ศลปวฒนธรรม ภมปญญา สงแวดลอม รกษา ผลประโยชนของสวนรวม และยดมนในการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรย ทรงเปนประมข

1.2) สมรรถนะของคร ป พ.ศ.2553 สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ไดออกกำหนดรายการสมรรถนะครเพอใชในการประเมนสมรรถนะครในสงกด ตามนโยบายกระทรวงศกษาธการ ในโครงการยกระดบคณภาพครทงระบบ (Upgrading Teacher Qualification Through the Whole System: UTQ) ภายใตแผนปฏบตการไทยเขมแขง 2555 โดยมรายการสมรรถนะประกอบดวย สมรรถนะหลก 5 สมรรถนะ และสมรรถนะประจำสายงาน 6 สมรรถนะ มรายละเอยดดงน 1) สมรรถนะหลก (Core Competency) สมรรถนะท 1 การมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน (Working Achievement Motivation) หมายถง ความมงมนในการปฏบตงานในหนาทใหมคณภาพ ถกตอง ครบถวนสมบรณ มความคดรเรมสรางสรรค โดยมการวางแผน กำหนดเปาหมาย ตดตามประเมนผลการปฏบตงาน และปรบปรงพฒนาประสทธภาพและผลงานอยางตอเนอง สมรรถนะท 2 การบรการทด (Service Mind) หมายถง ความตงใจ และความเตมใจในการบรการ และการปรบปรงระบบบรการใหมประสทธภาพอยางตอเนอง เพอตอบสองความตองการของผรบบรการ สมรรถนะท 3 การพฒนาตนเอง (Self-Development) หมายถง การศกษาคนควา หาความร ตดตาม และแลกเปลยนเรยนรองคความรใหมๆ ทางวชาการ และวชาชพ มการสรางองคความร และนวตกรรม เพอพฒนาตนเอง และพฒนางาน

1-113.indd 51 8/15/18 11:37:53 AM


สมรรถนะท 4 การทำงานเปนทม (Team Work) หมายถง การใหความรวมมอ ชวยเหลอ สนบสนนเสรมแรงใหกำลงใจแกเพอนรวมงาน การปรบตวเขากบผอน หรอทมงาน แสดงบทบาทการเปนผนำ หรอผตามไดอยางเหมาะสมในการทำงานรวมกบผอน เพอสรางและดำรงสมพนธภาพของสมาชก ตลอดจนเพอพฒนาการจดการศกษาใหบรรลผลสำเรจตามเปาหมาย สมรรถนะท 5 จรยธรรม และจรรยาบรรณวชาชพคร (Teacher’s Ethics and Integrity) หมายถง การประพฤตปฏบตตนถกตองตามหลกคณธรรม จรยธรรม จรรยาบรรณวชาชพคร เปนแบบอยางทดแกผเรยน และสงคม เพอสรางความศรทธาในวชาชพคร

2) สมรรถนะประจำสายงาน (Functional Competency) สมรรถนะท 1 การบรหารหลกสตร และการจดการเรยนร (Curriculum and Learning Management) หมายถง ความสามรถในการสราง และพฒนาหลกสตร การออกแบบการเรยนรอยางสอดคลอง และเปนระบบ จดการเรยนรทเนนผเรยนเปนสำคญ ใชและพฒนาสอนวตกรรมเทคโนโลย และการวดประเมนผลการเรยนร เพอพฒนาผ เรยนอยางมประสทธภาพ และเกดประสทธผลสงสด สมรรถนะท 2 การพฒนาผ เรยน (Student Development) หมายถง ความสามารถในการปลกฝงคณธรรม จรยธรรม การพฒนาทกษะชวต สขภาพกาย และสขภาพจต ความเปนประชาธปไตย ความภมใจในความเปนไทย การจดระบบดแลชวยเหลอผเรยนเพอพฒนาผเรยนใหมคณภาพ สมรรถนะท 3 การบรหารจดการชนเรยน (Classroom Management) หมายถง การจดบรรยากาศการเรยนร การจดทำขอมลสารสนเทศ และเอกสารประจำชนเรยน/ ประจำวชา การกำกบดแลชนเรยนรายชน/ รายวชา เพอสงเสรมการเรยนรอยางมความสข และ ความปลอดภยของผเรยน สมรรถนะท 4 การวเคราะห สงเคราะห และการวจยเพอพฒนา ผ เรยน (Analysis & Synthesis & Classroom Research) หมายถง ความสามารถ ในการทำความเขาใจ แยกประเดนเปนสวนยอย รวบรวม ประมวลหาขอสรปอยางมระบบ และนำ ไปใชในการวจยเพอพฒนาผเรยน รวมทงสามารถวเคราะหองคกร หรองานในภาพรวม และดำเนนการ แกปญหา เพอพฒนางานอยางเปนระบบ สมรรถนะท 5 ภาวะผนำคร (Teacher Leadership) หมายถง คณลกษณะ และพฤตกรรมของครทแสดงถงความเกยวของสมพนธสวนบคคล และการแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน ทงภายในและภายนอกหองเรยนโดยปราศจากการใชอทธพลของผบรหาร สถานศกษา กอใหเกดพลงแหงการเรยนรเพอพฒนาการจดการเรยนรใหมคณภาพ

1-113.indd 52 8/15/18 11:37:53 AM


สมรรถนะท 6 การสรางความสมพนธและความรวมมอกบชมชนเพอการจดการเรยนร (Relationship & Collaborative - Building for Learning Management) หมายถง การประสานความรวมมอ สรางความสมพนธทดและกบเครอขาย ผปกครอง ชมชน และองคกรอน ๆ ทงภาครฐและเอกชน เพอสนบสนนสงเสรมการจดการเรยนร

1.3) เปาหมายของการผลตครตามขอเสนอเชงวชาการ เนองจากศาสตรดานครศาสตร/ศกษาศาสตร เปนศาสตรทอาศยการผสมผสาน ระหวางศลปะ และจตวทยาการสอน และการจดการเรยนร การผลต หรอพฒนาคร จงเปนเรองของสหวทยาการ เชอมโยง และบรณาการทงดานความร สมรรถนะ ทกษะ และเจตคตเขาดวยกน จงจำแนกเปาหมายของการผลตครไดเปน คณลกษณะบณฑตทพงประสงคของบณฑตคณะครศาสตร/ ศกษาศาสตร และมาตรฐานผลการเรยนรของบณฑตสาขาครศาสตร/ศกษาศาสตร มรายละเอยดดงน (สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2559)

1) คณลกษณะบณฑตทพงประสงคของบณฑตคณะครศาสตร/ ศกษาศาสตร 1.1 มคณธรรม มความกลาหาญทางจรยธรรม มจรรยาบรรณวชาชพคร และมความรบผดชอบสงตอวชาการ เศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม 1.2 มความอดทน ใจกวาง และมความเชยวชาญในดานการจด การเรยนร รวมทงการทำงานรวมกนกบผเรยนและผรวมงานทกกลม 1.3 มความรอบร และมความสามารถประยกตความเขาใจอนถองแทในทฤษฎ และมระเบยบวธศกษาวจยเพอสรางความรใหม 1.4 มความคดรเรมสรางสรรคในการแกไขปญหา และขอโตแยง โดยการแสดงออกซงภาวะผนำในการแสวงหาทางเลอกใหมทเหมาะสมและปฏบตได 1.5 มความสามารถในการพจารณาแสวงหา และเสนอแนะแนวทาง ในการแกปญหาทางวชาการ วชาชพ และสงคมอยางมเหตผลและสมเหตสมผล โดยการบรณาการศาสตรแบบสหวทยาการ และพหวทยาการเพอเสรมสรางการพฒนาทยงยน 1.6 มความสามารถในการตดตามพฒนาการของศาสตรทงหลาย และมความมงมนในการพฒนาสมรรถนะของตนอยเสมอ

2) มาตรฐานผลการเรยนรของบณฑตสาขาครศาสตร/ศกษาศาสตร 2.1 ดานคณธรรม จรยธรรม 1) แสดงออกซงพฤตกรรมดานคณธรรม จรยธรรม และ จรรยาบรรณวชาชพคร มคณธรรมทเสรมสรางการพฒนาทยงยน มความกลาหาญทางจรยธรรม มความเขาใจผอน เขาใจโลก มจตสาธารณะ เสยสละ และเปนแบบอยางทด

1-113.indd 53 8/15/18 11:37:53 AM


2) สามารถจดการ และคดแกปญหาทางคณธรรม จรยธรรม จรรยาบรรณวชาชพครเชงสมพนธ โดยใชดลพนจทางคานยม ความรสกของผอน และประโยชนของสงคมสวนรวม

2.2 ดานความร 1) มความรอบรในดานความรทวไป วชาชพครและวชาทจะสอน อยางกวางขวาง ลกซง และเปนระบบ 2) มความตระหนก รหลกการ และทฤษฎในองคความรทเกยวของอยางบรณาการ ทงการบรณาการขามศาสตร และการบรณาการกบโลกแหงความเปนจรง 3) มความเขาใจความกาวหนาของความรเฉพาะดานในสาขาวชาทจะสอนอยางลกซง ตระหนกถงความสำคญของงานวจย และการวจยตอยอดความร 4) มความสามารถในการคดวเคราะห สงเคราะห และประเมนคาองคความร และสามารถนำไปประยกตใชในการปฏบตงานวชาชพครอยางมประสทธภาพ

2.3 ดานทกษะทางปญญา 1) สามารถคดคนหาขอเทจจรง ทำความเขาใจ และประเมนขอมลสารสนเทศ และแนวคดจากแหลงขอมลทหลากหลาย เพอใชในการปฏบต การวนจฉย แกปญหา และทำการวจย เพอพฒนางาน และพฒนาองคความรดวยตนเอง 2) สามารถคดแกปญหาทมความสลบซบซอน เสนอทางออก และนำไปสการแกไขไดอยางสรางสรรค โดยคำนงถงความรทางทฤษฎ ประสบการณภาคปฏบต และผลกระทบจากการตดสนใจ 3) มความเปนผนำทางปญญาในการคดพฒนาอยางสรางสรรค มวสยทศน และการพฒนาศาสตรทางครศาสตร/ศกษาศาสตร รวมทงการพฒนาทางวชาการอยางม นวตกรรม

2.4 ดานทกษะความสมพนธระหวางบคคล และความรบผดชอบ 1) มความไวในการรบรความรสกของผอน เขาใจผอน มมมมองเชงบวก มวฒภาวะทางอารมณ และทางสงคม 2) มความเอาใจใสชวยเหลอและเออตอการแกปญหาในกลม และระหวางกลมไดอยางสรางสรรค 3) มภาวะผนำ และผตามทด มความสมพนธทดกบผเรยน และ มความรบผดชอบตอสวนรวมทงดานเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม

1-113.indd 54 8/15/18 11:37:53 AM


2.5 ดานทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การสอสาร และการใชเทคโนโลยสารสนเทศ 1) มความไวในการวเคราะหขอมลขาวสารทงทเปนตวเลขเชงสถต หรอคณตศาสตร ภาษาพด และภาษาเขยน อนมผลใหสามารถเขาใจองคความร หรอประเดนปญหาไดอยางรวดเรว 2) มความสามารถในการใชดลพนจทดในการประมวลผล แปลความหมาย และเลอกใชขอมลสารสนเทศ โดยใชเทคโนโลยสารสนเทศไดอยางสมำเสมอและตอเนอง 3) มความสามารถในการสอสารอยางมประสทธภาพทงการพด และการเขยน และนำเสนอดวยรปแบบทเหมาะสมสำหรบบคคล และกลมทมความแตกตางกน

2.6 ดานทกษะการจดการเรยนร 1) มความเชยวชาญในการจดการเรยนรทมรปแบบหลากหลาย ทงรปแบบทเปนทางการ (Formal) รปแบบกงทางการ (Non-Formal) และรปแบบไมเปนทางการ (Informal) อยางสรางสรรค 2) มความเชยวชาญในการจดการเรยนรสำหรบผ เรยนท หลากหลาย ทงผเรยนทมความสามารถพเศษ ผเรยนทมความสามารถปานกลาง และผเรยนทม ความตองการพเศษอยางมนวตกรรม 3) มความเชยวชาญในการจดการเรยนรในวชาเอกทจะสอนอยางบรณาการ

2) เปาหมายของการผลตครเชงปรมาณ 2.1) อตราการผลต และการเกษยณอายราชการครในประเทศไทย อตราการผลตครในประเทศไทยในปจจบนพจารณาไดจากอตราการเปดรบนกศกษาของสถาบนอดมศกษา จำแนกเปน มหาวทยาลยรฐจำกดรบ มหาวทยาลยเทคโนโลย ราชมงคล มหาวทยาลยราชภฎ มหาวทยาลยรฐในกำกบ มหาวทยาลยรฐไมจำกดรบ วทยาลยชมชน มหาวทยาลยเอกชน วทยาลยเอกชน และสถาบนเอกชน (สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา, 2560: 18) โดยมอตราการผลตครในป พ.ศ.2559 มขอมลดงแผนภาพท 2.4

1-113.indd 55 8/15/18 11:37:53 AM


ภาพท 2.4 อตราการผลตคร ป พ.ศ.2559

จากภาพท 2.4 พบวา หนวยผลตครของประเทศไทยในป พ.ศ.2559 มอตราการผลตคร รวม 184,460 คน โดยหนวยผลตครทมอตราการผลตครในป พ.ศ.2559 สงทสด 3 อนดบ ไดแก มหาวทยาลยราชภฏ จำนวน 104,073 คน คดเปนรอยละ 56.42 รองลงมาคอมหาวทยาลยรฐในกำกบ จำนวน 37,123 คน คดเปนรอยละ 20.13 และมหาวทยาลยรฐไมจำกดรบ จำนวน 18,977 คน คดเปนรอยละ 10.29 ตามลำดบ สำหรบจำนวนผทสำเรจการศกษาจากสถาบนผลตคร ไดมการประมาณการผสำเรจการศกษาจากสถาบนผลตคร ระหวางปการศกษา 2556 - 2560 โดยเปรยบเทยบกบ คาเฉลยการเกษยณของครระยะ 10 ป (พ.ศ.2556 - 2565) มรายละเอยดดงแผนภาพท 2.5

มหาวทยาลยรฐในกำกบ 37,123 คน 20.13%

มหาวทยาลยเอกชน 9,281 คน 5.03%

มหาวทยาลยราชภฏ 104,073 คน

56.42%

วทยาลยเอกชน 1,598 คน 0.87% สถาบนเอกชน

231 คน 0.13%

มหาวทยาลยรฐไมจำกดรบ 18,977 คน 10.29%

มหาวทยาลยรฐจำกดรบ 7,439 คน 4.03%

มหาวทยาลยเทคโนโลบราชมงคล 4,598 คน 2.49%

วทยาลยชมชน 1,140 คน 0.62%

1-113.indd 56 8/15/18 11:37:53 AM


National College for Teaching and Leadership (NCTL)

ภาพท 2.5 ประมาณการผสำเรจการศกษาคณะครศาสตร/ศกษาศาสตร ระยะ 5 ป ระหวางปการศกษา 2556 - 2560 เปรยบเทยบกบคาเฉลยการเกษยณของครระยะ 10 ป

(สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา, 2559: 20)

จากภาพท 2.5 พบวา ในระยะ 5 ป คอ ระหวางปการศกษา 2556 - 2560 ปการศกษาทมจำนวนผสำเรจการศกษาทงประเภทครศาสตรทวไป และครศาสตรอตสาหกรรม รวมกนสงทสด และรองลงมา คอ ปการศกษา 2559 จำนวน 63,359 คน และปการศกษา 2560 จำนวน 55,300 คน ตามลำดบ ซง พบวาจำนวนผสำเรจการศกษาระบบการผลตครทง 5 ป คอ ระหวางปการศกษา 2556 - 2560 ระบบการผลตครในประเทศไทยผลตครเปนเชงปรมาณสงกวาคาเฉลยการเกษยณระยะ 10 ปทง 5 ป (ปการศกษา 2556 - 2560)

2.4.3 ระบบการผลตครของประเทศไทย 1) กฎหมายทเกยวของกบการผลตครในประเทศไทย จากการศกษาพบวา มพระราชบญญต ประกาศ และขอบงคบ ทเกยวของกบ การผลตครจำนวน 10 ฉบบประกอบดวย 1) พระราชบญญตสภาครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. 2546 2) ประกาศคณะกรรมการครสภา เรอง การเทยบโอนความรตามขอบงคบ ครสภา วาดวยการรบรองความร และประสบการณวชาชพเพอการประกอบวชาชพทางการศกษา พ.ศ. 2550 (ฉบบท 2) พ.ศ. 2557

1-113.indd 57 8/15/18 11:37:53 AM


3) ประกาศคณะกรรมการครสภา เรอง การรบรองหลกสตรอบรมความรเพอประกอบการขอรบใบอนญาตประกอบวชาชพครของชาวตางประเทศ 4) ประกาศคณะกรรมการครสภา เรอง แกไขเพมเตมประกาศคณะกรรมการ ครสภา เรอง บคคลไดรบยกเวนไมตองมใบอนญาตประกอบวชาชพควบคมเปนการชวคราว 5) ประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง มาตรฐานคณวฒระดบปรญญาตร สาขาครศาสตรและสาขาศกษาศาสตร (หลกสตรหาป) 6) ประกาศคณะกรรมการครสภา เรอง สาระความร สมรรถนะและประสบการณวชาชพของผประกอบวชาชพคร ผบรหารสถานศกษา ผบรหารการศกษา และศกษานเทศก ตามขอบงคบครสภา วาดวยมาตรฐานวชาชพ พ.ศ. 2556 7) ประกาศคณะกรรมการครสภา เรอง หลกเกณฑคณสมบตของสถานศกษาสำหรบปฏบตการสอน 8) ขอบงคบครสภา วาดวยจรรยาบรรณของวชาชพ พ.ศ. 2556 9) ขอบงคบครสภา วาดวยมาตรฐานวชาชพ พ.ศ. 2556 10) ขอบงคบครสภา วาดวยการพจารณาการประพฤตผดจรรยาบรรณของวชาชพ (ฉบบท 2) พ.ศ. 2559 พระราชบญญต ประกาศ และขอบงคบ ทเกยวของกบการผลตครแตละฉบบ มจดเนน เปาหมาย และหนาทกำกบการผลตครแตกตางกนออกไป ทงภาพกวาง และภาพยอย ทงน เปนหนาทของบคลากรทางการศกษาทมหนาททเกยวของตองศกษาทำความเขาใจ และถอดแนวปฏบตจากกฎหมายทเกยวของเพอนำมาใชเปนแนวทางในการดำเนนงานผลตครในประเทศไทย

2) หนวยงานผลตครในประเทศไทย ในปจจบน ประเทศไทยไมมสถาบนผลตครโดยเฉพาะเชนในอดต เนองจากทกสถาบนทงโรงเรยนฝกหดคร หรอวทยาลยครไดแปรสภาพเปนมหาวทยาลยสมบรณแบบ (Comprehensive University) หนวยงาน หรอองคกรทเกยวของกบวชาชพครไทยในปจจบนอาจแบงออกไดเปน 3 กลมดวยกน คอ องคกรผลตคร องคกรใชคร และองคกรพฒนาวชาชพคร ทง 3 กลมตางมบทบาท และพนธะตอผประกอบวชาชพครในแตละสวน ซงในอดตการผลตครนนเปนภารกจของรฐเทานน แตภายหลงการบงคบใชรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ.2540 สงผลใหสถาบนการศกษาเอกชนทเปดการสอนระดบปรญญากมสทธสามารถเปดสอนหลกสตรเพอการผลตครได และจากการปฏรปการศกษาภายใตการบงคบของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 รฐตองกำหนดระบบผลตครและบคลากรทางการศกษาขนใหมตามมาตรา 52 ทำใหองคกรผลตครทงหลายของประเทศตองมการปรบเปลยนระบบการทำงานใหม (ธรศกด อครบวร, 2544) หนวยงานทเกยวของโดยตรงกบระบบการผลตครนนสามารถจดกลมไดเปน 2 กลมดวยกน

1-113.indd 58 8/15/18 11:37:53 AM


คอ สถาบนการศกษา และหนวยงานทเกยวของ ซงมบทบาทและหนาทในการประสานความรวมมอเพอผลตบณฑตครทงเชงปรมาณ และเชงคณภาพ มรายละเอยดดงน 2.1) สถาบนการศกษา ปจจบน จำนวนสถาบนผลตครประกอบดวยสถาบนอดมศกษาจำนวน ทงสน 132 แหง จำแนกเปน มหาวทยาลยรฐจำกดรบ 4 แหง มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล 9 แหง มหาวทยาลยราชภฎ 37 แหง มหาวทยาลยรฐในกำกบ 39 แหง มหาวทยาลยรฐไมจำกดรบ 2 แหง วทยาลยชมชน 5 แหง มหาวทยาลยเอกชน 25 แหง วทยาลยเอกชน 9 แหง และสถาบนเอกชน 2 แหง (สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา, 2560) มรายละเอยดดงตาราง 2.8 ตารางท 2.8 จำนวนสถาบน หรอวทยาเขตจำแนกตามประเภทของสถาบนผลตคร ลำดบท ประเภทของสถาบนผลตคร จำนวนสถาบน/วทยาเขต

1 มหาวทยาลยรฐจำกดรบ 4

2 มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล 9

3 มหาวทยาลยราชภฎ 37

4 มหาวทยาลยรฐในกำกบ 39

5 มหาวทยาลยรฐไมจำกดรบ 2

6 วทยาลยชมชน 5

7 มหาวทยาลยเอกชน 25

8 วทยาลยเอกชน 9

9 สถาบนเอกชน 2

รวม 132

จากตาราง 2.8 จำนวนสถาบน หรอวทยาเขตจำแนกตามประเภทของสถาบนผลตคร พบวา ประเภทของสถาบนการศกษาทผลตครในปจจบนทมจำนวนสถาบน หรอวทยาเขตสงทสดคอ มหาวทยาลยรฐในกำกบ มจำนวน 39 สถาบน หรอวทยาเขต รองลงมาไดแก มหาวทยาลยราชภฎ มจำนวน 37 สถาบน หรอวทยาเขต มหาวทยาลยเอกชน มจำนวน 25 สถาบน หรอวทยาเขต มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล กบวทยาลยเอกชน มจำนวน 9 สถาบน หรอวทยาเขตเทากน วทยาลยชมชน มจำนวน 5 สถาบน หรอวทยาเขต มหาวทยาลยรฐจำกดรบ

1-113.indd 59 8/15/18 11:37:53 AM


มจำนวน 4 สถาบน หรอวทยาเขต และมหาวทยาลยรฐไมจำกดรบ กบสถาบนเอกชน มจำนวน 2 สถาบน หรอวทยาเขตเทากน

2.2) หนวยงานทเกยวของ ในปจจบน หนวยงานทเกยวของกบระบบการผลตครม 3 หนวยงาน ประกอบดวย ครสภา สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) และสำนกงบประมาณ โดยทง 3 หนวยงานมหนาททแตกตางกนในการสนบสนน และสงเสรมระบบการผลตคร ซงมหนาทใน การประสาน และทำงานรวมกนในการผลตคร โดยแตละหนวยงานมอำนาจหนาททเกยวของกบ การผลตคร ดงน 1) ครสภา มอำนาจหนาทใหความเหนเรองนโยบายการศกษา และ วชาการศกษาทวไปแกกระทรวงศกษาธการ ควบคมจรรยาบรรณ และวนยของคร แตงตง และถอดถอนผถอใบอนญาตประกอบวชาชพคร 2) สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) มหนาทพจารณาเสนอนโยบายแผนพฒนา และมาตรฐานการอดมศกษาทสอดคลองกบความตองการตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และแผนการศกษาแหงชาต การสนบสนนทรพยากร การตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผลการจดการศกษาระดบอดมศกษา โดยคำนงถงความเปนอสระและ ความเปนเลศทางวชาการของสถานศกษาระดบปรญญา ตามกฎหมายวาดวยการจดตงสถานศกษาแตละแหง และกฎหมายทเกยวของ 3) สำนกงบประมาณ มหนาทจดทำงบประมาณแผนดนเพอเสนอ นายกรฐมนตรคณะรฐมนตร พจารณาอนมต กอนทรฐบาลจะนำเสนอรฐสภา เพอพจารณาอนมตใหประกาศใชเปนพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจำปตอไป สำนกงบประมาณตองทำหนาทจดสรรงบประมาณของชาตทมอยอยางจำกดใหเกดประโยชนสงสดแกประชาชน และประเทศชาต โดยจดสรรออกมาในรปของงบประมาณรายจายประจำป เพอใหสวนราชการ รฐวสาหกจ และ หนวยงานทเกยวของกบการผลตครนำไปใชจาย รวมทงจะตองดแลใหการใชจายงบประมาณแผนดนเปนไปอยางประหยดทสดไมใหมการรวไหลหรอสญเสยไปโดยเปลาประโยชน

3) ระบบการรบเขานกศกษาของสถาบนผลตครในประเทศไทย สถาบนการผลตครโดยทวไปในปจจบนไมไดมระบบคดสรรบคคลผทมความเหมาะสมทจะเปนครมาเรยนคร และประกอบวชาชพคร ซงขดกบนโยบายปฏรปการศกษาทประสงคจะไดคนดคนเกงมาเรยนคร และเปนครใหสมกบวชาชพทเปนวชาชพขนสง อกทงสถาบนอดมศกษายงเลอกทจะผลตครตามทรพยากร ความพรอม และความสนใจของสถาบน มากกวาทจะผลตครในเชงปรมาณ และเชงคณภาพตามความตองการของประเทศ ซงแตกตางจากอดตอยางเหนไดชด (สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2559)

1-113.indd 60 8/15/18 11:37:53 AM


3.1) ระบบการรบเขาศกษา ในปจจบน แนวคดเรองระบบการรบเขาศกษาของสถาบนการศกษาม 2 แนวคดหลก ประกอบดวย 1) ระบบเปด หมายถง สถาบนผลตครแตะแหงสามารถเปดรบนกศกษาไดไมจำกดจำนวนรบ โดยสถาบนผลตครแตละแหงจะกำหนดจำนวนรบนกศกษาในแตละปไวในหลกสตร และเสนอขออนมตหลกสตรตอสภามหาวทยาลย ซงในปจจบนพบวา สถาบนผลตครในประเทศไทยเกอบทงหมดใชระบบการรบเขานกศกษาเปนแบบระบบเปด ระบบเปดดงกลาวสงผลใหคณภาพนกศกษาครตำ ผสำเรจการศกษามคณภาพตำ และเกดภาวะการผลตครเกนกวาความตองการใชครจรงเปนจำนวนมากเชนในปจจบน 2) ระบบปด หมายถง การผลตครแบบจำกดจำนวนรบตามความตองการใชครในแตละปการศกษา ระบบการรบเขาศกษาทมการจำกดจำนวนรบเขา (ระบบปด) กอใหเกดคณภาพโดยรวม เนองจากไดกำหนดกลไกการคดเลอกเพอการเปนครทมประสทธภาพมากกวาระบบโรงเรยนทไมจำกดจำนวนรบ (ระบบเปด) มาตรการรบเขาทสำคญ ไดแก การกำหนดคณสมบตเฉพาะของครด เชน มความร มความสามารถในการอานและเขยนในระดบสง มความรพนฐานทดดาน การคำนวณมทกษะในการสอสาร มมนษยสมพนธทด มความตงใจสงทจะเรยนร และมแรงจงใจ ทจะสอน เปนตน (Barber, 2007) กระบวนการผลตครแบบระบบปด สามารถจำแนกไดเปน 4 รปแบบยอย ดงน รปแบบท 1 การผลตครแบบกำหนดจำนวนจำกดรบ (ระบบปด) ทงระบบ ไดแก ประเทศฟนแลนด และสงคโปร รปแบบท 2 การผลตครแบบกำหนดจำนวนจำกดรบ (ระบบปด) กำหนดเฉพาะระดบประถมศกษา สวนระดบมธยมศกษา ไมกำหนดการจำกดรบ (ระบบเปด) ไดแก ประเทศเกาหลใต รปแบบท 3 การผลตครแบบกำหนดจำนวนจำกดรบ (ระบบปด) เฉพาะโครงการ ไดแก บางรฐ อาท บอสตน ชคาโก นวยอรค ในประเทศสหรฐอเมรกา รปแบบท 4 การผลตครแบบรฐกำหนดการควบคมโดยงบประมาณ ทจดสรรใหสถาบนผลตคร ทำใหสถาบนผลตตองจำกดจำนวนการรบนกศกษาไปโดยปรยาย

3.2) คณสมบตของผเขาศกษา จากการศกษาเอกสารระเบยบการคดเลอกบคคลเขาศกษาในสถาบนอดมศกษา ปการศกษา 2560 สมาคมทประชมอธการบดแหงประเทศไทย (2560) ไดมการกำหนดคณสมบตของผสมครเขาศกษาระดบอดมศกษาไว 2 ประเภท คอ คณสมบตทวไป และคณสมบตเฉพาะ มรายละเอยดดงน

1-113.indd 61 8/15/18 11:37:54 AM


1) คณสมบตทวไป เปนคณสมบตทผสมครทกคน ทกคณะ ทกสาขาวชา จำเปนตองม คณสมบตทวไปประกอบไปดวยรายละเอยดดงตอไปน 1.1 เปนผยดมนในการปกครองระบอบประชาธปไตยทมพระมหากษตรย เปนประมข 1.2 เปนผสำเรจการศกษาชนมธยมศกษาตอนปลายหลกสตรการศกษา ขนพนฐาน พทธศกราช 2544 หรอหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 หรอประกาศนยบตรอนทกระทรวงศกษาธการเทยบเทา สำหรบผสมครทจบหลกสตรการศกษา นอกโรงเรยนสายสามญ ตองมคณสมบตตามระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการดำเนนงาน การศกษานอกโรงเรยนสายสามญศกษา (ฉบบท 3) พ.ศ.2544 ภายในปการศกษา 2558 (วนท 15 พฤษภาคม 2560) 1.3 เปนผทไมมโรคตดตอรายแรง โรคทสงคมรงเกยจ หรอโรคสำคญ ทจะเปนอปสรรคตอการศกษา ทงทางดานรางกายและจตใจ 1.4 เปนผทมความประพฤตเรยบรอยและรบรองตอมหาวทยาลยไดวา จะตงใจศกษาเลาเรยนเตมความสามารถและจะปฏบตตามระเบยบขอบงคบของมหาวทยาลยทม อยแลว หรอทจะมตอไปโดยเครงครดทกประการ 1.5 ตองไมเปนผทกำลงศกษาเกนกวาชนป ท 1 ในสถาบนอดมศกษาของรฐสงกดสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษาทรวมในการคดเลอกน เวนแตจะไดลาออกจากสถาบนอดมศกษานนเสยกอน 1.6 จะตองไมเปนผทถกลงโทษเนองจากการกระทำผด หรอรวมกระทำทจรตในการสอบฯ เพอสมครเขาศกษาในสถาบนอดมศกษา ในชวงเวลา 3 ปทผานมา หากปรากฏในภายหลงวาผสมครขาดคณสมบตทวไปตามขอ 1.1 ถง 1.6 ขอใดขอหนงและหรอขาดคณสมบตเฉพาะตามขอ 2 และหากตรวจสอบพบวาเอกสารทใชใน การสมครคดเลอกเปนเอกสารเทจจะถกตดสทธในการคดเลอกครงน และแมวาจะไดรบการสงชอ เขารบการศกษาในสถาบนอดมศกษาใดแลวกตาม จะถกถอนสภาพจากการเปนนสตนกศกษาทนท

2) คณสมบตเฉพาะ นอกจากคณสมบตทวไปทง 6 ประการขางตน คณะครศาสตร/ ศกษาศาสตรของสถาบนอดมศกษาตาง ๆ ยงไดมการกำหนดคณสมบตเฉพาะขนมาประกอบการ รบเขานกศกษา ในปการศกษา 2560 มสถาบนผลตครจำนวน 16 สถาบน ทมการกำหนดคณสมบตเฉพาะ จำแนกตามประเภทของสถาบนจำนวน 4 ประเภท ดงน 1. มหาวทยาลยรฐ ไดแก จฬาลงกรณมหาวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน มหาวทยาลยนเรศวร มหาวทยาลยบรพา มหาวทยาลย สงขลานครนทร และมหาวทยาลยสวนดสต

1-113.indd 62 8/15/18 11:37:54 AM


2. มหาวทยาลยราชภฎ ไดแก มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม และมหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ 3. มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล ไดแก มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร และมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม 4. สถาบนเอกชน ไดแก สถาบนการจดการปญญาภวฒน และสถาบนอาศรมศลป รายละเอยดคณสมบตเฉพาะ สรปไดดงตารางท 2.9 ตารางท 2.9 คณสมบตเฉพาะประกอบการรบเขานกศกษาคณะครศาสตร/ ศกษาศาสตร ปการศกษา 2560 สถาบนผลตครจำแนกตามประเภท กลมคณสมบตเฉพาะ

มหา

วทยา

ลยรฐ

มหาว

ทยาล

ยราช

ภฎ

มหาว

ทยาล

ย

เทคโ

นโลย

ราชม

งคล

สถาบ

นเอก

ชน

1. รางกายไมเปนอปสรรคตอการเรยน ✓ ✓ ✓ ✓ ในสาขาวชาทสมคร

2. มพนฐานดานการศกษาตรงตามสาขาวชาทสมคร ✓ ✓ ✓ ✓

3. มผลงานเชงประจกษในสาขาวชาทสมคร ✓ - - ✓

4. มผลการทดสอบทไดมาตรฐานทเกยวของกบ ✓ - - ✓ สาขาวชาทสมคร ผานตามเกณฑทกำหนด

5. มบคลกภาพเหมาะสมตามสาขาวชาทสมคร ✓ - ✓ ✓

4) ระบบการฝกประสบการณวชาชพครในประเทศไทย จากการศกษาเอกสารทเกยวของพบวา การจดหลกสตรการผลตคร หรอบคลากรทางการศกษาของสถาบนอดมศกษาทกฎหมายกำหนดใหมใบอนญาตประกอบวชาชพของครสภา ปจจบนม 4 กลมผประกอบวชาชพ ไดแก ผประกอบวชาชพคร ผประกอบวชาชพผบรหาร สถานศกษา และผประกอบวชาชพผบรหารการศกษา (ยกเวนผประกอบวชาชพศกษานเทศก)

1-113.indd 63 8/15/18 11:37:54 AM


จะตองผานการฝกปฏบตวชาชพ หรอฝกประสบการณวชาชพตามขอกำหนดของหลกสตรในระดบ และประเภทของหลกสตรในสาขาวชา หรอคณะวชาของสถาบนอดมศกษาของรฐ หรอเอกชน ซงปจจบนมาตรฐานประสบการณวชาชพคร กำหนดใหมการฝกปฏบตวชาชพใน 2 ลกษณะ คอ 1.1 การฝกปฏบตวชาชพระหวางเรยน (Classroom Practicum Experience) เปนกจกรรมทกำหนดไวในการเรยนรายวชา ทผเรยนจะตองมการฝกปฏบตวชาชพระหวางเรยน เชน มการฝกทดลองสอน การฝกจดทำสอ การใชสอประกอบการสอน เปนตน 1.2 การปฏบตการสอนในสถานศกษา (Teaching Practicum Experience) เปนการปฏบตในรายวชาเฉพาะ ตามหลกสตรแตละระดบ ตงแตปรญญาตรจนถงปรญญาเอก มจำนวนหนวยกจเปนไปตามหลกเกณฑของครสภา และมการปฏบตงานอนทไดรบมอบหมายตอภาคการศกษาเปนระยะเวลาไมตำกวาเกณฑทกำหนดไว

5) ระบบการมใบอนญาตประกอบวชาชพคร หนวยงานทเกยวของโดยตรงกบระบบการมใบอนญาตประกอบวชาชพครของประเทศไทยในปจจบนคอครสภา ซงมหนาทในการแตงตง และถอดถอดใบอนญาตประกอบวชาชพคร โดยในปจจบนใบอนญาตประกอบวชาชพครมอาย 5 ป โดยผทจะไดรบใบอนญาตประกอบวชาชพครไดจะตองมคณสมบตครบตามมาตรฐานวชาชพครทครสภากำหนดขน และมคณสมบต และไมมลกษณะตองหามดงน (ครสภา, 2560) ก. คณสมบต 1) มอายไมตำกวายสบปบรบรณ 2) มวฒปรญญาทางการศกษา หรอเทยบเทา หรอมคณวฒอนทครสภารบรอง 3) ผานการปฏบตการสอนในสถานศกษาตามหลกสตรปรญญาทาง การศกษาเปนเวลาไมนอยกวาหนงป และผานเกณฑการประเมนปฏบตการสอนตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทคณะกรรมการกำหนด ข. ลกษณะตองหาม 1) เปนผมความประพฤตเสอมเสยหรอบกพรองในศลธรรมอนด 2) เปนคนไรความสามารถหรอคนเสมอนไรความสามารถ 3) เคยตองโทษจำคกในคดทครสภาเหนวาอาจนำมาซงความเสอมเสยเกยรตศกดแหงวชาชพ สำหรบการขอตอใบอนญาตประกอบวชาชพคร ผถอใบอนญาตประกอบวชาชพคร มหนาทตองขอตอใบอนญาตประกอบวชาชพดวยตนเอง โดยตามประกาศคณะกรรมการครสภา เรองคณสมบตของผขอตออายใบอนญาตประกอบวชาชพทางการศกษา พ.ศ.2552 ผขอตอใบอนญาตฯ จะตองมผลการปฏบตงานตามมาตรฐานการปฏบตงาน โดยมการพฒนาตนเองหรอม

1-113.indd 64 8/15/18 11:37:54 AM


กจกรรมการพฒนาในดานตางๆ ทเปนประโยชนตอการเรยนการสอน การจดการเรยนร การบรหารจดการสถานศกษา การบรหารจดการหนวยงาน รวมทงกจกรรมทกอประโยชนตอการศกษาโดยรวม ไมนอยกวา 3 กจกรรม ภายในเวลา 5 ป นบแตวนออกใบอนญาตประกอบวชาชพทางการศกษา ดงรายการตอไปน 1) การเขารบการศกษาใหมวฒเพมขนในสาขาทเกยวของกบการประกอบวชาชพทางการศกษา 2) การเขารบการอบรมและไดรบวฒบตรแสดงความชำนาญการในการประกอบวชาชพจากครสภา 3) การผานการอบรมตามหลกสตรทเกยวของกบการปฏบตงานในหนาท 4) การผานการประเมนหรออยระหวางการพจารณาประเมนเพอใหมหรอเลอนวทยฐานะทสงขน 5) การเปนวทยากรในเรองท เปนประโยชนตอการจดการเรยนรหรอ การจดการศกษา 6) การเขยนตำรา หรอบทความ หรอผลงานทางวชาการในเรองทเปนประโยชนตอการจดการเรยนรหรอการจดการศกษา 7) การสรางนวตกรรมทใชในการจดการเรยนร หรอทเปนประโยชนตอ การศกษา 8) การทำวจยในเรองทเปนประโยชนตอการจดการเรยนรและการจด การศกษา 9) การไดรบคดเลอกใหไดรบรางวลของครสภา หรอของหนวยงานทาง การศกษาอน 10) การเขาฟงการบรรยาย อภปราย ประชม ปฏบตการ ประชมสมมนา หรออน ๆ โดยมการลงทะเบยนและมหลกฐานแสดงการเขารวมกจกรรมดงกลาว 11) การศกษาดงานทเกยวของกบการประกอบวชาชพทางการศกษาทงในประเทศและตางประเทศ 12) การจดทำผลงาน หรอกจกรรมทเปนประโยชนตอการจดการเรยนรหรอการจดการศกษา

2.4.4 ระบบการผลตครของตางประเทศ 2.4.4.1 ระบบการผลตครของประเทศสงคโปร สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา (2560: 243-245) ไดสรปจดเดนของระบบการผลตครของประเทศสงคโปรไววา หลกสตรผลตครของสงคโปรดำเนนการบนโมเดล V3SK ของ NIE ทเนนการสอดประสานระหวาง 1) คานยมหลก (Values) 3 อยาง 2) ทกษะ (Skills)

1-113.indd 65 8/15/18 11:37:54 AM


ทจำเปน เชน ทกษะการคดเชงสะทอน ทกษะการจดการตนเองและผอน เปนตน และ 3) ความร (knowledge) สำหรบศตวรรษท 21 โดยเฉพาะอยางยงมตดานคานยมท NIE เชอมวาเปนหวใจของคณลกษณะความเปนคร จงมโปรแกรมสำหรบการพฒนาคานยมของนกศกษาฝกหดครอยางเฉพาะเจาะจง นอกจากน NIE ยงใหความสำคญกบการปฏบตการสอนเปนอยางยง เพราะเหนวาชวงเวลาของการฝกสอนเปนสาระสำคญของหลกสตรผลตครในแงของการฝกปฏบตการสอนในชนเรยน (Classroom Teaching Practice) ซงเปนรอยตอสำหรบการเคลอนยายเขาสวชาชพคร โดยเฉพาะการฝกปฏบตแบบใหม ๆ ในแนวทางทเปนนวตกรรม เพอใหครรนใหมสามรถทำงานภาคปฏบตใน ชนเรยนในแนวทางทแตกตางได แนวคดนเหนไดชดเจนจากการท NIE ของสงคโปรไดกำหนดใหมการบรณาการกรอบแนวคดของการฝกการสะทอนผลบรณาการเขาไปในการฝกสอนเพอพฒนา นกศกษาฝกหดครใหเปนครทมนสยในการคดเชงสะทอนได จดเดนอกประการหนงคอระบบการพฒนาคร ทกระทรวงศกษาธการของสงคโปรกำหนดใหครทสอนวชาเดยวกน ระดบชนเดยวกน ตองเขารวมแลกเปลยนเรยนรการทำงานรวมกนทกสปดาห ซงครแตละคนจะไดแลกเปลยนประสบการณการทำงาน ปญหาอปสรรค และจะไดรบขอเสนอแนะจากสมาชกคนอนๆ ทเขารวมกจกรรม นอกจากน เวทดงกลาวยงเปนพนทสำหรบการแลกเปลยนนวตกรรมการสอนทดของครแตละคนดวย จงเรยกไดวาเปนชมชนแหงการเรยนรเชงวชาชพ (Professional Learning Community = PLC) ทกระทรวงศกษาธการของสงคโปรถอวาเปนกจกรรมบงคบ โดยครทไมเขารวมกจกรรมจะไมไดรบการพจารณาความดความชอบประจำป กจกรรมดงกลาวน เปนองคประกอบทจำเปนสำหรบวชาชพครของสงคโปร ระบบฝกหดครจงไดกำหนดเรองการอทศตนตอวชาชพ และชมชนไวใหเปนคานยมอยางหนงในโมเดล V3SK ดวย การผลต และพฒนาครของสงคโปรดำเนนการโดย NIE ซงเปนหนวยงานในกำกบของ Nanyang Technological University, Singapore ความรวมมอระหวางกระทรวงศกษาธการและ NIE เปนไปอยางสอดคลองรองรบกนเพอขบเคลอนการผลต และพฒนาครของประเทศ ซงสามารถสรปใหเหนกลไกความรวมมอได ดงน 1) กระทรวงศกษาธการเปนฝายสนบสนนเงนเดอนสำหรบจางคร โดยม NIE เปนผผลต และพฒนา 2) กระทรวงศกษาธการกำหนดคณสมบตทางวชาการรวมกบ NIE เพอเปนมาตรฐานวชาชพคร 3) กระทรวงศกษาธการพจารณาคดเลอกผเขาศกษาใน NIE รวมกบ NIE 4) กระทรวงศกษาธการรวมพจารณาปรบปรงหลกสตรผลตครของ NIE 5) NIE ทำวจยสำหรบการกำหนดทศทางการศกษาของกระทรวงศกษาธการ

1-113.indd 66 8/15/18 11:37:54 AM


จากกลไกความรวมมอระหวางกระทรวงศกษาธการของสงคโปรและ NIE ทมทงงานดานวชาการ และวจย การสอดประสานกนในกระบวนการคดเลอกและกระบวนการผลต รวมไปถงการจางงานเพอบรรจเปนครประจำการ กลไกความรวมมอในลกษณะนทำใหบณฑต ทจบจาก NIE ไมจำเปนตองสอบ หรอขอรบใบประกาศใด ๆ ในการสอน เนองจากการรวมมอกนอยางใกลชดระหวาง MOE กบ NIE ดงกลาว เปนสงทประกนคณภาพครอยแลว สถาบน NIE จดใหมการศกษาสำหรบครในหลายระดบ ตงแตโปรแกรม การศกษาครขนตน โปรแกรมการพฒนาครประจำการ และโปรแกรมสำหรบผนำ เชน ครใหญ หวหนาภาควชา และผนำโรงเรยนอน ๆ นอกจากน สถาบน NIE ยงไดจดใหมการเรยนการสอนในระดบบณฑตวทยาลย เชน Master of Arts, Master of Science, Mater of Education, Master of Teaching, Ph.D. and Doctor in Education และโปรแกรมการอบรมอน ๆ สำหรบผบรหารจากตางประเทศดวย (Lim, 2013) นอกจากน สถาบน Academy of Singapore Teachers ซงกอตงโดยกระทรวงศกษาธการของประเทศสงคโปร เปนหนวยงานทเนนการจดการประชมวชาการและ งานสมมนาสำหรบคร (NCEE) สถาบน NIE มการคดเลอกทเขมขนเพอใหมนใจวาจะไดบคคลทเหมาะสมและมคณสมบตเขามาเรยน โดยมการคดเลอกสองขนตอนหลก ขนแรก คอ ใชเกณฑการรบนกเรยนเขาของมหาวทยาลย และผผานการคดเลอกจะถกสมภาษณโดยคณะกรรมการจากกระทรวงศกษาธการและสถาบน NIE ในขนทสอง ผผานการสมภาษณจะไดรบการรบจางจากกระทรวงศกษาธการและไดรบเงนเดอนระหวางเรยน โดยประมาณ 60% ของเงนเดอนครเรมเตน รวมถงไดรบยกเวนคาธรรมเนยมการศกษาดวย (กระทรวงศกษาธการเปนผจาย) และครทจบหลกสตรแลวจะตองสอนเตมเวลาในโรงเรยนเปนอยางนอย 3 ป (NCEE) ทงน กอนทจะเขาเรยนในหลกสตรครเบองตนทสถาบน NIE ผผานการ คดเลอกจะตองผานประสบการณการฝกสอนในโรงเรยนในฐานะครทยงไมไดผานการฝกอบรม โดยมวตถประสงคเพอประเมนความเหมาะสมในการเปนครของผผานการคดเลอก และใหผผานการ คดเลอกไดทำความเขาใจเกยวกบการเปนครมากขน (Lim, 2013) ผผานการคดเลอกสวนใหญ (80%) มกจบการศกษาในระดบปรญญาตรในสาขาทตอนเองจะสอนแลว กอนทจะเขาเรยนในหลกสตรครเบองตนทสถาบน NIE โดยครเหลาน ตองเรยนหลกสตรครทสถาบน NIE ใหจบอยางนอย 1 โปรแกรม และผาน Entrance Proficiency Test (NCEE) สถาบน NIE มหลกสตรหลากหลายสำหรบผมคณสมบตตาง ๆ กน ขนอยกบระดบการศกษาทจบมา ผทมคณสมบตตามทกำหนด สามารถเขารบการศกษาวชาครทสถาบน NIE ไดหลายทาง ซงสามารถสรปไดดงตารางตอไปน

1-113.indd 67 8/15/18 11:37:54 AM


ตารางท 2.10 หลกสตรทจดโดยสถาบน NIE โปรแกรม ระดบ ระยะเวลา Diploma in Education ประถม/มธยม 2 ป Bachelor of Arts (Education) ประถมและมธยม 4 ป Bachelor of Science (Education) Bachelor of Education ประถม 3 ป (ไมเตมเวลา) 0.5 ป (เตมเวลา) PGDE (Primary) ประถม 1 ป PGDE (Secondary) มธยม (2 ป สำหรบพลศกษา) PGDE (Junior College) อนปรญญา Diploma in Special Education การศกษาพเศษ 1 ป

หลกสตรครทสถาบน NIE จะเนนไปทการสอนและการเชอมโยงของเนอหาวชาการในวชาตาง ๆ มากกวาการเจาะลกในเนอหาของวชานน ๆ ซงหลกสตรจะไดรบการปรบปรงอยเสมอ เพอใหทนตอการเปลยนแปลงของความตองการในระบบการศกษาของประเทศสงคโปร ประเทศสงคโปรคดเลอกผทจะเขาเรยนเปนครจากนกเรยนมธยมศกษาทมคะแนนสงสด 1 ใน 3 ของกลม โดยทกปจะมการคำนวณจำนวนครทตองการและเปดรบตามจำนวนทวาง (NCEE) โดยเฉลย สถาบน NIE จะรบคร/นกศกษาใหมในโปรแกรมการศกษาครเบองตน ประมาณ 2,000 คน ตอปการศกษา (Lim, 2013)

2.4.4.2 ระบบการผลตครของประเทศญปน สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา (2560: 246) ไดสรปจดเดนของระบบการผลตครของประเทศญปนไววา การผลตครของญปนมจดเนนทการฝกการปฏบตการสอนใน ชนเรยน เชนเดยวกบประเทศสงคโปร และเยอรมน โดยในชวงของการฝกปฏบตอยทโรงเรยนนน มจดเนนทการฝกการสงเกต เนองจากญปนเหนวาการสงเกตชนเรยนเปนเครองมอทจำเปนทสดสำหรบวชาชพคร อยางไรกตาม ระบบการผลตครจะเชอมโยงกบระบบการฝกหดครใหม (Beginning Teacher) อยางชดเจน โดยครใหมทกคนจะตองเขารบการอบรมในหลกสตรการเขาสวชาชพ (Induction Training Program) อยางตอเนองเปนเวลา 1 ป ใชเวลารวมทงสนประมาณ 300 ชวโมง ดำเนนการทงในระดบชาตโดย NCTD (National Center for Teachers’ Development) และระดบทองถนโดยศนยฝกอบรมครประจำจงหวด การปรบเปลยนในทางนโยบายใดๆ ของกระทรวง

1-113.indd 68 8/15/18 11:37:54 AM


ศกษาธการของญปนตองใชผลการวจยของ NIER (National Institute for Education Policy Research) ซงเปนหนวยงานภายใตกระทรวงศกษาธการ เปนสงชนำและกำหนดทศทางการ เปลยนแปลงใดๆ ในระหวางการฝกอบรมเพอเขาสวชาชพน ครมอใหมแตละคนจะไดรบ การดแลจากครทมประสบการณ และมความเชยวชาญ เพอใหไดเรยนร และฝกฝนในบทบาทตางๆ โดยเฉพาะอยางยงการเรยนรจากการสงเกตชนเรยน ซงเปนรปแบบทเรยกวา “JugyoKenkyu-kai (Lesson Study Meeting)” ทเนนการสงเกตชนเรยน และการอภปรายหลงการสอน รปแบบ ดงกลาวนเปนสวนสำคญอยางยงททำใหครไดแลกเปลยนแนวคดทงสวนทเปนเนอหาทสอน และบทบาทของครระหวางทดำเนนการสอน นอกจากน ยงมการเชญครทมความเชยวชาญพเศษ หรอ ผเชยวชาญจากมหาวทยาลยเขารวม เพอใหขอเสนอแนะเกยวกบพฒนาการของชนเรยนทไดเขาไปสงเกต การตความเนอหาทสอน และแนวทางในการพฒนาตอไปอกดวย ในประเทศญปน ครตองจบปรญญาจากสถาบนอดมศกษา ดงนนหนวยงานผลตครหลกคอ สถาบนอดมศกษาและวทยาลยตาง ๆ ซงสามารถใหการอบรมครได (ระบบเปด) ตราบใดทหลกสตรของสถาบนดงกลาวสอดคลองกบขอกำหนดของกระทรวงศกษาธการ (Ministry of Education, Culture, Sports, Science and Technology, MEXT) และกระทรวงฯ ไดอนมตหลกสตรดงกลาวแลว โดยคณะกรรมการการศกษาของเขตการปกครองทองถน เปนผออกใบอนญาตประกอบวชาชพครใหแกผทจบหลกสตรครแลว ผทคาดหวงวาจะเปนคร จะตองเขารบการคดเลอกระดบชาต เพอเขารบพจารณาเขาศกษาในระดบปรญญาตรทางดานครศาสตร การสอบนเปนการประเมนผสมครในหาสาขาวชา ไดแก ภาษาญปน ภาษาตางประเทศ คณตศาสตร วทยาศาสตร และสงคมศาสตร มหาวทยาลยแหงชาตบางแหงอาจจดการสอบของตนเองควบคไปกบการสอบระดบชาตในการคดเลอก นกศกษาอกดวย (NCEE) รปแบบการผลตครในประเทศญปนในทกระดบเปนรปแบบ concurrent model นนคอ นสตนกศกษาผเรยนหลกสตรคร เรยนเนอหาสาระเกยวกบสาขาวชาควบคกบเรยนเกยวกบหลกการศกษาและการจดการเรยนการสอนในหลกสตรปรญญาตร (Ramírez Carpeño and Mekochi, 2015) ซงใชเวลาประมาณ 4 ป และในระหวางการฝกอบรม นสตนกศกษาจะไดรบการประเมนโดยครทมประสบการณภายใตการกำกบดแลของครใหญ หลงจากสำเรจการศกษา จากหลกสตรครผสอน ครตองไดรบการฝกปฏบตงานเปนเวลา 3 สปดาห สำหรบครฝกสอนระดบประถมศกษาและมธยมศกษาตอนตน จะตองผานการฝกงานการพยาบาลเปนเวลา 1 สปดาห ดวย (NCEE) ประเทศญปนกำหนดใหมใบอนญาตประกอบวชาชพครหลายประเภท คอ ใบอนญาตประกอบวชาชพครแบบปกต แบบพเศษ และแบบชวคราว โดยใบอนญาตประกอบวชาชพ

1-113.indd 69 8/15/18 11:37:54 AM


จำนวนหนวยกต ระดบการเรยน ประเภทใบอนญาต ระดบการศกษา

การสอน ประกอบวชาชพครแบบปกต ของครผสอน วชา การสอน การสอน รวม

เฉพาะ วชาเฉพาะ

อนบาล Advanced/ ปรญญาโท 2 ป 6 35 34 75 Specialized Certificate

Primary License (Type 1) ปรญญาตร 4 ป 6 35 10 51

Secondary License (Type 2) อนปรญญา 2 ป 4 27

ประถม Advanced/ ปรญญาโท 2 ป 8 41 34 82 Specialized Certificate


Secondary License (Type 2) อนปรญญา 2 ป 4 31 2 37

มธยมตน Advanced/ ปรญญาโท 2 ป 20 31 32 83 Specialized Certificate


Secondary License (Type 2) อนปรญญา 2 ป 10 21 4 35

ครแบบปกต (มอาย 10 ป) จะออกใหกบผทสำเรจการศกษาและการฝกปฏบตงานตามหลกสตรครในมหาวทยาลย/วทยาลย และมคณสมบตตามทคณะกรรมการการศกษาของเขตการปกครองทองถนกำหนด โดยใบอนญาตประกอบวชาชพครแบบปกตน ยงแบงออกไป 3 ประเภทยอย ขนอยกบระดบการสอน (เชน ระดบอนบาลศกษา ประถมศกษา มธยมศกษาตอนตน มธยมศกษาตอนปลาย และการศกษาพเศษ) จำนวนปในการศกษาในหลกสตรคร และสดสวนชวโมงการเรยนในสาขาวชาและการเรยนการสอน ซงสรปไวในตารางท 2.11 นอกจากน ประเทศญปนยงมใบประกอบวชาชพครสำหรบ ประจำโรงเรยนและครดานโภชนาการแยกตางหาก ทไมเกยวกบระดบชนการเรยนการสอนอกดวย (Ramírez Carpeño and Mekochi, 2015; National Institute for Educational Policy Research) ตารางท 2.11 จำนวนปในการศกษาในหลกสตรคร และสดสวนชวโมงการเรยนในสาขาวชาและ การเรยนการสอน

1-113.indd 70 8/15/18 11:37:54 AM



จำนวนหนวยกต ระดบการเรยน ประเภทใบอนญาต ระดบการศกษา

การสอน ประกอบวชาชพครแบบปกต ของครผสอน วชา การสอน การสอน รวม

เฉพาะ วชาเฉพาะ

มธยมปลาย Advanced/ ปรญญาโท 2 ป 20 23 40 83 Specialized Certificate


การศกษาพเศษ Advanced/ ปรญญาโท 2 ป และ 50 Specialized Certificate ประกาศนยบตร ในการสอนตามระดบ

Primary License (Type 1) ปรญญาตร 4 ป และ 26 ประกาศนยบตร ในการสอนตามระดบ

Secondary License อนปรญญา 2 ป และ 16 (Type 2) ประกาศนยบตร ในการสอนตามระดบ

คณะกรรมการการศกษาของเขตการปกครอง มกกำหนดใหครทจะเขาส การสอนในโรงเรยน ใหผานการทดสอบหลายครงกอนทจะไดรบการวาจาง การสอบเหลานมกอยในรปแบบของการทดสอบความสามารถ การสมภาษณ และการเขยนเรยงความ เพอวดความรของ ผสมครในเรองการเรยนการสอน และในการสมภาษณ มกใหผสมครไดสาธตการสอนบทเรยน ดวย (NCEE) เมอครไดรบการวาจางแลว พวกเขาไดรบการปฐมนเทศเปนเวลาหนงป ในชวงเวลานพวกเขาจะไดรบการดแลโดยครอาวโส เมอสำเรจการศกษาในปแรกน พวกเขากลายเปนครเตมรปแบบ และจะสามารถเขาถงผลประโยชนของครทงหมด รวมทงการเปนสมาชกในสหภาพคร (NCEE)

1-113.indd 71 8/15/18 11:37:54 AM


2.4.4.3 ระบบการผลตครของประเทศองกฤษ จากการศกษาเอกสาร House of Common’s Library Briefing Paper ในเรอง Initial Teaching Training in England (Parliament, 2018) สามารถสรปประเดนเกยวกบระบบการผลตครในประเทศองกฤษไดดงน 1) หนวยงานผลตครของประเทศองกฤษในประเทศองกฤษ ครทสอนในโรงเรยนทอยภายใตสงกดหนวยงานทองถน จะตองมสถานะ QTS หรอ Qualified Teacher Status ซงผใหสถานะนคอ National College for Teaching and Leadership (NCTL) โดยจะมอบใหหลงจากทครฝกหดเรยนจบหลกสตรครเบองตนทกำหนดจากมหาวทยาลยหรอโรงเรยนทไดรบการรบรองจาก NCTL ซงสถาบนกลมนมกถกเรยกวา Initial Teacher Training Providers (ITT providers) เปนผจดหลกสตรการเรยนการสอนเพอผลตและเตรยมครเขาสวชาชพ โดยม Ofsted หรอ Office for Standards in Education, Children’s Services and Skills สงกดรฐสภา เปนผตรวจประเมนหลกสตรอกทหนง (Parliament, p.4) โดยสามารถสรปไดตามแผนภาพตอไปน

ภาพท 2.6 ระบบการผลตครของประเทศองกฤษ

ครทกคนในโรงเรยนของรฐ โรงเรยนพเศษ และโรงเรยนเอกชน ตองมฐานะเปนครดวยคณสมบตความเปนครทมคณภาพ (QTS) ซงอนมตโดยรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการแกผเรยนสำเรจสถาบนการฝกหดคร ขอบงคบนตงใจทจะใหครมความรและสมรรถภาพตามมาตรฐานอนเกยวกบเนอหาและหลกสตร การวางแผนและการประเมนผล ยทธวธ ารสอน และการพฒนาวชาชพครตอเนอง คณสมบตของครตามหลกสตรตาง ๆ จะไดรบ QTS แมวาครบางคนอาจจะมความเชยวชาญในการสอนเดกแตละชวงอาย แตกถอวาเปนครทมคณสมบต สถาบนทงหมดทจดการเรยนการสอน นำไปสฐานะความเปนครทมคณสมบตตองไดรบการเหนชอบจากรฐมนตร ผซงมหนวยงานการฝกหดคร (TTA) เปนผใหคำแนะนำ TTA ทาหนาทใหการรบรองการฝกหดคร

National College for Teaching and Leadership (NCTL)

Office for Standards in Education, Children’s Services and Skills (Ofsted)

Initial Teacher Training Providers (ITT)

Award Qualified Teacher Status

Accreditation

1-113.indd 72 8/15/18 11:37:55 AM


ตงเมอ พ.ศ. 2537 ใหเปน หนวยงานทควบคมดแลมาตรฐานการฝกหดครของรฐบาล TTA รบผดชอบตอการตดตามสถาบนการฝกหดครเพอใหแนใจวาปฏบตงานเปนไปตามมาตรฐานทกำหนด การฝกหดครโดยทวไปจะมหลกสตร ดงน 1. การฝกหดครทสอนในระดบอนบาล ประถม และมธยมตน รบ ผสำเรจการศกษาจากมธยมปลายเขาเรยนในมหาวทยาลย หรอสถาบนอดมศกษา โดยปกตหลกสตรจะใชเวลา 4 ป ผเรยนจะเรยนหลกสตรตางกน เมอสาเรจแลวไดรบประกาศนยบตร หรอปรญญาตรทางการศกษา หรอจะเรยนหลกสตรทไดรบปรญญาตรทางศลปะ หรอวทยาศาสตรและไดรบ QTS พรอมกนไปดวยกได 2. หลกสตรประกาศนยบตรครหลงปรญญาตร รบผไดรบปรญญาตรสาขาศลปะหรอสาขาวทยาศาสตรกอน แลวจงเขาเรยนการฝกหดครในมหาวทยาลยหรอสถาบนอดมศกษา หลกสตรนปกตใชเวลา 1 ป เมอสำเรจแลวจะไดรบประกาศนยบตร PGCE หรอประกาศนยบตรบณฑตศกษา มสทธสอนในระดบมธยมปลายหรอมธยมตน ในประเทศองกฤษ การฝกหดครม 2 แนวทาง คอ 1) เรยนจบชน 12 แลวศกษาตอวทยาลยการฝกหดคร 3 ป ไดประกาศนยบตรคร (Certificate) 2) เรยนจบปรญญาตรจากมหาวทยาลยแลวเรยนครตออก 1 ป ไดประกาศนยบตรชนสง (Diploma) ในแตละปมครกวา 30,000 คนเดนเขาสเสนทางอนหลากหลายใน การเปนครในประเทศองกฤษ โดยความแตกตางหลกของแตละเสนทางอยทวาหลกสตรนนจดโดยโรงเรยนหรอมหาวทยาลย และผเขารบการฝกอบรมตองจายเงนคาเลาเรยนเองหรอไดรบเงนเดอนระหวางเรยน ในทกหลกสตรจะรวมการฝกงานในโรงเรยนอยางนอย 2 ท และนำไปส QTS เมอเรยนจบแลว (Parliament, p.6-12) นกเรยนทจะเขาเรยน/อบรมในหลกสตรฝกหดครเบองตน ตองได เกรด C หรอ 4 เปนอยางนอยในวชาภาษาองกฤษและคณตศาสตรของหลกสตรประกาศนยบตรมธยมศกษา (General Certificate of Secondary Education, GCSE) หรอสามารถแสดงใหเหนวามความสามารถเทยบเทาเกณฑดงกลาว สำหรบผทตองการเปนครในระดบประถมศกษา ตองไดเกรด C หรอ 4 เปนอยางนอย ในวชาวทยาศาสตรในหลกสตร GCSE อกดวย ทงน ตงแตเดอนกนยายน พ.ศ. 2556 เปนตนไป ผทจะเขารบการฝกอบรมจะตองผานการสอบทกษะทางวชาชพในดานการอานและการคำนวณกอนทจะเรมเรยน/ฝกอบรม ไมวาจะเขาเรยน/อบรมในเสนทางใดกตาม

1-113.indd 73 8/15/18 11:37:55 AM


1. การฝกอบรมทนำโดยสถาบนอดมศกษา (Higher education-led training) 1.1 หลกสตรระดบปรญญาตร หลกสตรครศาสตรหรอศกษาศาสตร ในระดบปรญญาตรทจะนำไปสสถานะ QTS นน ใชเวลาประมาณ 3-4 ป และมทงหมด 3 เสนทาง คอ • หลกสตรครศาสตร/ศกษาศาสตรบณฑต (B.Ed) สำหรบผทตองการเปนครระดบประถมศกษา • หลกสตรศลปศาสตรบณฑต (B.A.) หรอวทยาศาสตรบณฑต (B.Sc.) สำหรบผทตองการเปนครในระดบมธยมศกษา • หลกสตรปรญญาตรพรอมทางเลอก QTS (Degrees with opt-in QTS) ซงอนญาตใหนสตนกศกษาทตองการเปนครสอนในระดบมธยมศกษา สามารถเลอกเรยนหลกสตรการฝกอบรมครผานหลกสตรปรญญาของพวกเขา นสตนกศกษาทสำเรจ การศกษาจะไดรบปรญญาทงในสาขาวชา (B.A./B.Sc./M.A.) และการรบรองสสถานะครทมคณวฒ (QTS) 1.2 หลกสตรสงกวาระดบปรญญาตร สำหรบหลกสตรการอบรมครในระดบทสงกวาปรญญาตร จะใชเวลาประมาณ 1 ป ซงผทเรยนหลกสตรนจะตองฝกงานในโรงเรยนอยางนอย 24 สปดาห เชนเดยวกบผทเรยนหลกสตรครในระดบปรญญาตรในมหาวทยาลย การจบหลกสตรดงกลาวจะนำไปสการรบรองสสถานะครทมคณวฒ (QTS) และจะไดรบประกาศนยบตรทางการศกษา (Post-Graduate Certificate in Education, PGCE)

2. การฝกอบรมทนำโดยโรงเรยน (School-led training) แบงเปน 2 ประเภทหลก และมอกหนงประเภททจะเรมตนในเดอนกนยายน 2561 น 2.1 School Direct หลกสตรนเปนหลกสตร 1 ปทถกออกแบบผานความรวมมอระหวางโรงเรยนและมหาวทยาลย หรอโรงเรยนกบผใหการฝกอบรมครเบองตนโดยมโรงเรยนเปนศนยกลาง (School-Centered Initial Teacher Training provider, SCITT provider) โดยมโรงเรยนผนำ (School Direct Lead School) เปนผทำการคดเลอกผสมครเขา ฝกอบรม ผเขารบการฝกอบรมเปนคร มทงกลมทตองจายคาเลาเรยนเอง ซงสามารถขอทนการศกษาสนบสนนได และกลมทไดรบเงนเดอนระหวางเรยน โดยกลมหลงนจะตองมประสบการณการทำงานอยางนอย 3 ป (ไมจำเปนตองอยในสถานศกษามากอน) อยางไรกตามโรงเรยนสามารถรบใบสมครจากบคคลทมประสบการณนอยกวา เพอทจะดงดดผสมครทเขาเรยนในสาขาทขาดแคลน

1-113.indd 74 8/15/18 11:37:55 AM


2.2 School-centered initial teacher training (SCITT) หรอการฝกอบรมครเบองตนโดยมโรงเรยนเปนศนยกลาง ไดรบการออกแบบและดำเนนการโดยโดยกลมโรงเรยนทไดรบการอนมตจากรฐบาลใหดำเนนการ ITT ของตนเอง คลายกบเสนทางของ School Direct แบบจายคาเลาเรยน โดยครฝกหดในหลกสตรนเปนครปฏบตงานอยในโรงเรยนหนงของกลม ซงมกเปนโรงเรยนผนำ (lead school) และฝกปฏบตตามหลกสตรในโรงเรยนอน ๆ ในกลม จนครบหลกสตร 1 ป และไดรบการรบรองสถานะ QTS รวมถง PGCE จากมหาวทยาลยในบางกรณ 2.3 Teacher apprenticeships เพอใหมนใจวาครผชวยจะไดมโอกาสเลอนสถานะเปนครทมคณวฒ (QTS) เตมตว ในเดอนตลาคม พ.ศ. 2560 รฐบาลองกฤษ ไดประกาศวาจะมหลกสตรการฝกงานในระดบสงกวาปรญญาตร โดยจะเรมตนในเดอนกนยายน พ.ศ. 2561 การฝกงานจะเปนเสนทางอบรมครเบองตน (ITT) ทนำโดยโรงเรยน ตามเกณฑและเนอหาหลกสตรทจำเปนสำหรบครฝกหด การฝกงานจะทำงานควบคไปกบเสนทาง ITT อน ๆ และครฝกหดทงหมดจะไดรบเงนเดอน ในระดบครทยงไมผานคณสมบต (unqualified teacher)

3. หลกสตรไมเตมเวลาและหลกสตรเรงรด ผใหการฝกอบรมคร เบองตนบางแหงอาจมหลกสตรอบรมครเรงรด ทงในเสนทาง School Direct (แบบจายคาเลาเรยน) และ SCITT ซงทำใหผเรยนหลกสตรนสามารถไดสถานะ QTS ภายในเวลาประมาณ 2 ภาคเรยน การศกษา (แทนทจะเปน 1 ปเตม) ในทำนองเดยวกน มหาวทยาลยหรอโรงเรยนทมหลกสตรอบรมครเบองตนในบางแหงเปดหลกสตรอบรมครเบองตนแบบไมเตมเวลา (part-time) โดยหลกสตรนจะใชเวลาประมาณ 2 ป

4. หลกสตรพเศษ ซงมกเปนการฝกอบรมผานการทำงาน โดยมโครงการหลก ๆ ดงน 4.1 Teach First เปนหนวยงานการกศลทเรมกอตงในป 2002 เปดโครงการ Leadership Development Programme สำหรบผทสนใจเขาสวชาชพคร ทงในระดบประถมศกษาและมธยมศกษา โดยผทเขาอบรมในหลกสตรน จะไดรบการฝกอบรมในสถาบนชวงฤดรอนประมาณ 5 สปดาห กอนทจะเขาสอนในโรงเรยนในชมชนรายไดตำเปนเวลา 2 ป โดยปแรก ในฐานะครทยงไมผานคณสมบต (unqualified teacher) และปทสองในฐานะครใหมทพงผานคณสมบต (Newly Qualified Teacher, NQT) ทงน ครในโครงการจะไดรบเงนเดอนเตมเวลา ไดรบวฒบตรทางการศกษา (Postgraduate Diploma in Education, PDGE) และมโอกาสศกษาตอในระดบปรญญาโท หลงไดรบสถานะ QTS และ PGDE แลว

1-113.indd 75 8/15/18 11:37:55 AM


4.2 Troops to Teachers เปนโครงการทสนบสนนใหทหารผานศกทปลดประจำการแลวกลบมาฝกอบรมเปนคร สำหรบผทไมไดถอปรญญาแรกทเขาเกณฑการไดรบสถานะ QTS หลกสตรอบรมนใชเวลาประมาณ 2 ป ผรบการอบรมจะทำงานในโรงเรยน 4 วนตอสปดาห และทมหาวทยาลย 1 วนตอสปดาห โดยทไมตองจายคาเลาเรยนและไดรบเงนเดอนขนตำ ประมาณ 80% ของขนเงนเดอนครทยงไมผานคณสมบต ในชวงททำงานวนจนทร - วนพฤหสบด อยางไรกตาม ในขณะน โครงการนยงเปดรบผสมครใหมและกำลงพจารณาทางเลอก อน ๆ สำหรบอนาคต 4.3 Researchers in Schools (RIS) เปนโครงการฝกอบรมครทดำเนนการโดยองคกรการกศล The Brilliant Club สำหรบผทจบหรอกำลงจะจบระดบปรญญาเอก หลกสตรนใชเวลาประมาณ 2 ป โดยผเขารบการฝกอบรมจะไดรบสถานะ QTS ในปแรกและสถานะ NQT ภายในสนปทสอง นอกจากน หากมความประสงคผเขารบการฝกอบรมสามารถฝกสอนตอใน ปทสาม และมสทธทจะรบคณวฒสำหรบตำแหนงผนำอกดวย ผเขารบการฝกอบรมจะมวนหยดสปดาหละหนงวน เพอทำงานตามเปาหมายของ RIS (เพอเพมและเผยแพรความชำนาญในสาขาวชา เพอสงเสรมการวจย และเพอเพมอตรการเขาเรยนตอมหาวทยาลยของนกเรยน) 4.4 Future Teaching Scholars โครงการนกวชาการสอนในอนาคต เปนหลกสตรฝกอบรม 6 ปสำหรบผสำเรจการศกษาดานคณตศาสตรและฟสกสทมความสนใจในการสอน ซงผเขารบการฝกอบรมกลมแรกเขาโครงการในเดอนกนยายนป พ.ศ. 2559 ทผานมา โดยในชวง 1-3 ปผเขารวมหลกสตรจะเรยนเพอสำเรจการศกษาในระดบปรญญาตรและ ไดรบเงน 5,000 ปอนดในชวงเรมตนของแตละป ในปทสผรบการฝกอบรมไดรบการฝกงานผานการจางงานในโรงเรยนจรง โดยไดรบเงนเดอนตามเกณฑของครทยงผานคณสมบตและไดรบทนสนบสนนจำนวน 15,000 ปอนด และในชวงสองปสดทาย ผรบการฝกอบรมจะไดรบการวาจางเปนครคณตศาสตรหรอฟสกส และจะไดรบเงนตามเกณฑคาจางของครทมคณสมบตเหมาะสม

1-113.indd 76 8/15/18 11:37:55 AM


ตารางท 2.12 หลกสตรการผลตครของประเทศองกฤษ เสนทางการเขาเปนคร หลกสตร ระยะเวลา

หลกสตรเตมเวลา

การฝกอบรมทนำโดยสถาบน หลกสตรระดบปรญญาตร 3-4 ป อดมศกษา (Undergraduate teacher training) (Higher education-led training) • B.Ed. • B.A./B.Sc. • Degrees with opt-in QTS

หลกสตรสงกวาระดบปรญญาตร 1 ป (Post-graduate teacher training) • Post-Graduate Certificate in Education, PGCE)

การฝกอบรมทนำโดยโรงเรยน • School Direct 1 ป (School-led trainings) • School-centered initial teacher training (SCITT) • Teacher apprenticeships

หลกสตรไมเตมเวลาและหลกสตรเรงรด

หลกสตรไมเตมเวลา • School Direct (แบบจายคาเลาเรยน) 2 ภาค (Part-time training) • SCITT การศกษา

หลกสตรเรงรด • University-led 2 ป (Accelerated training) • School-led

หลกสตรพเศษ

หลกสตรพเศษ • Teach First 2 ป (Special training routes) • Troops for Teachers 2 ป • Researchers in Schools (RIS) 2 ป • Future Teaching Scholars 6 ป

1-113.indd 77 8/15/18 11:37:55 AM


2) อตราการผลตครในประเทศองกฤษ Department for Education หรอ DfE ใชโมเดลทางสถต (Teacher Supply Model) ในการประมาณการจำนวนครฝกหดในประเทศองกฤษในแตละสาขาวชา โดยประมาณการลวงหนา 1 ป และ NCTL ใชตวเลขประมาณการนในการจดสรรตำแหนงครฝกหด ใหแก ITT providers และโรงเรยนแกนนำผลตคร (School Direct Lead Schools) (Parliament, p.5)

2.4.4.4 ระบบการผลตครของประเทศฟนแลนด ดร.กมล รอดคลาย เลขาธการสภาการศกษาและคณะ ไดรบทราบสภาพและผลการดำเนนงาน เพอผลตและพฒนาครของประเทศฟนแลนด ซงมการวางแผนและปฎบตการตามแผนอยางเปนระบบ ตงแตตนทางถงปลายทาง อาชพครในฟนแลนดถอเปนอาชพทมเกยรต จงมการกลนกรอง ผทจะรบเขามา เปนนกศกษาครอยางเขมงวดเชนเดยวกบการรบนกศกษาแพทยในเมองไทย กระบวนการผลตครของ ฟนแลนดจะผลตตามความตองการ เปนระบบปด จงไมมปญหาการวางงานและการผลตครไมตรงตามวฒ ในกระบวนการผลตจะมการแยกระหวางครประจำชน (Homeroom Teacher) และครประจำวชา (Subject Teacher) โดยในระดบประถมศกษาจะเนนการพฒนาความสามารถในการสอนในหลากหลายวชา ตามความสามารถความถนดและความสนใจ เชน ดนตร กฬา และชางเทคนค เพอใหสามารถนาไปสอนนกเรยน ไดหลากหลายวชาเมอจบ การศกษาไปเปนคร ครประจำชนตองจบการศกษาระดบปรญญาโทในสถาบนผลตครของมหาวทยาลย ตาง ๆ ทมอย 10 แหงทวประเทศ สวนครประจำวชา (Subject Teacher) ตองศกษาในสาขานน ๆ เปนเวลา 4 ป ในคณะตาง ๆ จากนนจงมาศกษาเพมเตมดานวชาครและศาสตรการสอน (Pedagogy) อก 1 ป ซงเมอจบการศกษาแลวจะไดรบปรญญาโทกอนออกไปเปนครในสถาบนการศกษาตาง ๆ นอกจากน ยงมขอกำหนดพเศษสาหรบครการศกษาพเศษและครแนะแนวทตองมคณวฒระดบปรญญาโทดานการศกษาพเศษและการแนะแนว สำหรบการฝกประสบการณในการสอนนกศกษาครจะตองทำการฝกสอน สลบกนกบการเรยนในภาคทฤษฎในมหาวทยาลยเปน ชวง ๆ โดยการฝกสอนจะมสามชวงคอ ป 1 ป 3 และปสดทาย เพอสงสมประสบการณในการสอนอยางเขมขน โดยในกระบวนการฝกสอนจะมครประจำทสอนในรายวชานน ๆ ทำหนาทเปนพเลยง (Mentor) คอยชแนะและประเมนการฝกประสบการณเพอปรบปรงการจดการเรยนการสอนและมเพอนนกศกษาจานวน 1 คน สงเกตการณการฝกประสบการณในชนเรยนดวย ในประเทศฟนแลนดนนการผลตครใหเนนเรองของการคด (Thinking Curriculum) ททำใหมครคณภาพสงสามารถสรางนวตกรรมและหลกสตรของตวเองนอกจากน ยงสรางโรงเรยนตวอยาง มโรงเรยนสาธตใหครไดทดลองฝกงาน และทสำคญกระตนใหครเปนผนำทางดานการศกษา อกทงยงกระจายอำนาจสทองถนใหสามารถจดการและออกแบบศกษาไดเอง และเรมตนการแกปญหาโดยการพฒนาครใหจบปรญญาโทเฉพาะดานในวชาทสอนเทานนและแตละ

1-113.indd 78 8/15/18 11:37:55 AM


ชนเรยนจะประกอบไปดวยคร 3 คนตอนกเรยน 21 คน โดยครคนแรกทำหนาทเตรยมการสอนและเนอหาการเรยนทงหมด ครคนทสองทำหนาทประเมนผลและครคนทสามทำหนาทเปนผใหคำปรกษานกเรยน สวนการจดเนอหาการเรยนนนมหลกการงาย ๆ คอ วชาทนกเรยนเรยนออน ใหเรมเรยนจากงายไปยาก ทำซำจนเกดเปนทกษะ สวนวชาทเกงแลวตองใหเรยนอยางเขมขน และเรยนลวงหนา ตรงนเปนจดทนาสนใจในการพฒนาคนเกงเพราะคนกลมนจะกระตนการเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศ กฤษมนต วฒนาณรงค (2556) กลาววาประเทศฟนแลนด เรมกอตงภาควชาการฝกหดคร (Department of Teacher Education) ของ University of Helsinki เมอประมาณ 40 ป (ค.ศ.1974) ทผานมา มหาวทยาลยแหงนถอเปนมหาวทยาลยทใหญทสดในฟนแลนด ซงอยในคณะพฤตกรรมศาสตร (Faculty of Behavioral Sciences) โดยการฝกหดครของฟนแลนดใหความสำคญกบการฝกสอนหรอการฝกประสบการณอาชพครสำหรบผทจะเปนครไดตองผานการฝกสอนกอนเปนสวนหนงของหลกสตรวชาชพครทงในระดบปรญญาตรและปรญญาโท มการฝกสอนประมาณ 20 หนวยกต ทงนขนอยกบแผนการเรยนและระดบชนตามระบบ ECTS (European Credit Transfer System) ซงใชในกลมประเทศสหภาพยโรปสำหรบใชเทยบโอนรายวชาซง 1 หนวยกตของ ECTS มชวโมงปฏบตงาน 27 ชวโมง (1 ECST = 27 hours of work) ซงถาคดเปนชวโมงฝกสอนจะตองใชเวลา 540 ชวโมง ถาฝกสอนวนละ 8 ชวโมงจะใชเวลา 60 วน ถาฝกสอน วนละ 5 ชวโมงกจะใชเวลา 108 วน การฝกสอนไมมเกรดหรอคะแนนโดยตองฝกสอน จนกวาจะไดรบการประเมนวา “ผาน” มความสามารถเปนครได ความตองการใหเกดสมรรถนะในวชาชพครใชกระบวนการใหนกศกษาวชาชพครไดเขาไปสมผสกบบรรยากาศของอาชพครในโรงเรยนโดยตรง การฝกหดครใหความสำคญกบครระดบชนประถมศกษาและมธยมศกษา (ระดบชนหรอเกรด 1 ถง 9) โดยแยกเปนกลมๆ ไดแก กลมครประจำชนเรยน (Class Teacher Education) กลมครสอนรายวชา (Subject Teacher Education) กลมครการศกษาพเศษ (Special Education) และกลมครระดบชนกอนวยเรยนและอนบาล (Kindergarten Teacher and Early Childhood Education) และไดกำหนดสมรรถนะหลกสำหรบครไว 6 สมรรถนะ ดงน 1. ความมนใจในตนเอง (Self-Confidence) เปนสมรรถนะเชงนามธรรมทตองมการวดจากพฤตกรรมการแสดงออก และยงใหความสำคญกบบคลกภาพของผทมวชาชพคร 2. ความคดสรางสรรค (Creativity) เปนสมรรถนะเชงนามธรรมอกเชนกน ซงกระบวนการวดและประเมนความคดสรางสรรคจำเปนตองใชฐานความรทางพฤตกรรมศาสตร 3. ทกษะทางปญญา (Meta-Cognitive Skills) เปนการสงเสรมกระบวนการทางปญญา สมรรถนะดานนเกยวของกบความสามารถทางสมองในการคดเชงอภธานหรอองครวม 4. ทกษะการปฏสมพนธ (Skills to Direct Interaction) อาชพครมความจำเปนตองมการเผชญหนา มการตดตอทงทางตรงและทางออม ทงตอหนาและลบหลง การมสมรรถนะดานการปฏสมพนธอยางตรงตามประเดน เพอ

1-113.indd 79 8/15/18 11:37:55 AM


นำไปสการแกปญหาหรอสรางความเขาใจใหลกศษยมความสำคญมาก 5. ความสามารถในการออกแบบสงแวดลอมทางการสอนการศกษาคนควา และการเรยนร (Ability to Create Teaching-Studying-Learning Environments) เดมทหนวยงานผใหการศกษาครในประเทศฟนแลนด คอ seminarium หรอวทยาลยคร แตไดถกยายใหเปนความรบผดชอบของมหาวทยาลยในป 1970 นบจากนนกไดมการปฏรปการศกษาครตาง ๆ และไดกำหนดใหครทกคนเรยนจบในระดบปรญญาโท โดยปจจบนมมหาวทยาลยทผลตครอย 11 แหง และวทยาลยผลตครระดบอาชวะศกษาอก 5 แหง และมหาวทยาลย/สถาบนอดมศกษาเหลานเปนผกำหนดเกณฑคณสมบตและจดการคดเลอกนกศกษาดวยตนเอง โดยม Higher Education Evaluation Council เปนผกำกบตดตามหลกสตรการผลตครในประเทศฟนแลนด เพอควบคมคณภาพการศกษาครใหเปนไปตามมาตรฐาน (NCEE) Finnish National Agency for Education (EDUFI) เปนหนวยงานพฒนาแหงชาต มหนาทในการพฒนาดานการศกษาและการฝกอบรม การศกษาปฐมวยและการดแล ตลอดจนการเรยนรตลอดชวต รวมถงการสงเสรมความเปนสากล โดย EDUFI เปนอยใตการบงคบบญชาของกระทรวงศกษาธการและวฒนธรรมและมภารกจและองคกรทกำหนดไวในกฎหมาย (Ministry of Education and Culture, 2016) ในประเทศฟนแลนด ครผสอนทกคนจะตองเรยนจบระดบปรญญาโท (ยกเวนครระดบอนบาล เรยนจบระดบปรญญาตร) โดยครผสอนระดบประถมศกษาจะตองเรยน วชาหลกในวชาการศกษา และเรยนวชารองในหลกสตรวชาประถมศกษา ครผสอนระดบมธยมศกษาจะตองเรยนจบในสาขาวชาทจะตองสอนใน 4 ป สำหรบการเรยนในปท 5 นน ไดถกออกแบบมาเมอใหมนใจวานกศกษาครไดรบการฝกฝนฝมอในการสอนเปนอยางด ทงในดานงานภาคสนามหรอ หลงจากทพวกเขาไดเสรจสนการเรยนในหลกสตร 4 ปแลว และนกศกษาครจะถอวาเรยบจบระดบปรญญาโทหลงจากทเรยนจบปท 5 (NCEE) ในประเทศฟนแลนด มหาวทยาลย/สถาบนอดมศกษา เปนผกำหนดเนอหาในหลกสตรการศกษาคร โดยใหนำหนกไปทความเชอมโยงระหวางหลกวชาการสอนและงานวจย (Ministry of Education and Culture, 2016) กอนจบการศกษา นกศกษาครจะตองฝกสอนในโรงเรยนในเครอมหาวทยาลยเปนเวลา 1 ปเตม ซงโรงเรยนเหลานเปนโรงเรยนตนแบบทใหนกศกษาครและนกวจย ไดลงพนททำการวจยพฒนารปแบบและวธการจดการเรยนการสอน (NCEE) และทำความคนเคยกบงานและความรบผดชอบทเกยวของกบปญหาตาง ๆ ทเกดขนในชวตประจำวนของโรงเรยน เปาหมายของการฝกสอน คอ เพอใหนกศกษาครพฒนาตนเองเปนครทเปนอสระ มความ รบผดชอบ มการเรยนรพฒนาตนเอง มความเชยวชาญมากขนในเรองสาขาวชาของตวเอง และเรยนรทจะพฒนาชมชนการทำงานรวมกบสมาชกคนอน ๆ ในทมงานสอน (Ministry of Education and Culture, 2016)

1-113.indd 80 8/15/18 11:37:55 AM


เปาหมายของการผลตครในประเทศฟนแลนด คอ ผลตครทมความสามารถในการวจยในการทำงาน มความสามารถในการแกปญหาดวยตนเอง และมขดความสามารถในการใชผลงานวจยลาสดในดานการศกษาและวชาทสอน

2.5 ระบบการพฒนาครของประเทศไทย

2.5.1 ปญหาของการพฒนาครในปจจบน สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา (2556) ไดวเคราะหสภาพปจจบนและปญหา การพฒนาคร พบวาม 7 ประเดนทสำคญ คอ 1) ระบบการพฒนาครในภาพรวม พบวา ระบบการพฒนาครของประเทศยงไมมหนวยงานหรอเจาภาพหลกทจะทำหนาทดแล กำกบตดตาม วางระบบและวางแผนการพฒนาในภาพรวม การพฒนาครมหลายหนวยงานจดอบรมพฒนา ขาดระบบฐานขอมลของคร ขาดการวางแผนรวมกนทำใหการพฒนาไมมประสทธภาพในการดำเนนงาน เกดความซำซอน ไมเกดความคมคา 2) กลไกการขบเคลอนเพอพฒนาคร พบวา การพฒนาครประจำการยงขาดกลไกในการรวมพลงขบเคลอนเพอพฒนาวชาชพครใหเปนวชาชพขนสง ไมมระบบการบรหารจดการนเทศ ตดตามผลทจะชวยในการพฒนาคร ระบบการนเทศชวยเหลอครยงมความออนแอ 3) การหาความจำเปนในการพฒนาคร พบวา การพฒนาครยงขาดการวเคราะหสภาพปญหาความตองการจำเปนในการพฒนาคร ทำใหกระบวนการพฒนาไมตอบสนองตอความตองการของคร หลกสตรการพฒนาครยงไมสอดคลองกบความเปนจรงของหองเรยน ฝายจดอบรมและพฒนาครมกจะกำหนดหลกสตรตามความจำเปนของตนเอง ขาดการคนหาความจำเปนใน การพฒนาครทแทจรง 4) วธการและสาระการพฒนาคร พบวา การพฒนาครยงใชรปแบบเดมๆ ไมม นวตกรรมใหม ซงไมตรงกบความตองการของคร การพฒนาครมระยะเวลานอยไมเหมาะสมกบเนอหา สวนใหญใชการบรรยาย ฝกอบรมและพฒนาในหองประชม ขาดการเชอมโยงกบกจกรรมการเรยนการสอนในหองเรยน เนนในหลกการ / ทฤษฎมากกวาการไดลงมอปฏบต จงทำใหครไมสามารถประยกตใชความรจากการอบรมพฒนาได สาระจากการพฒนาเนนใหความรเกยวกบการพฒนาหลกสตรและเทคนคการสอนมากกวาดานอนๆ เปนการฝกอบรมระยะสน ผลการพฒนาไมสามารถปรบเปลยนพฤตกรรมการจดการเรยนการสอนของครได 5) สถานทจดอบรมพฒนาคร พบวา การพฒนาครสวนใหญเนนการอบรมตาม หองประชมในโรงแรม หรอในสถาบนอดมศกษา ซงดงครออกจากหองเรยนสงผลกระทบตอการจดการเรยนการสอน โดยเฉพาะจะมปญหามากในโรงเรยนทมครไมครบชน

1-113.indd 81 8/15/18 11:37:55 AM


6) ระบบการตดตามผลการพฒนาคร พบวา การพฒนาครของแตละหนวยงานขาดระบบการตดตามผลอยางตอเนอง สงทปรากฏคอ ครทเขารบการอบรมทำรายงานสงผบรหารเพอ รบทราบเทานน การตดตามผลหลงการอบรมเพอนำไปใชในหองเรยนหรอขยายผลไมไดมการดำเนนการ อยางเปนรปธรรม 7) แรงจงใจในการพฒนาตนเองของคร พบวา ครยงขาดแรงจงใจในการศกษาคนควาหาความรดวยตนเอง เพอพฒนาตนเองทงดานความรและทกษะดานการจดการเรยนการสอนเพอพฒนาคณภาพผเรยน นอกจากน สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา (2559) ไดมการวจยเรอง สถานภาพการผลตและพฒนาครในประเทศไทย พบวา ระบบการพฒนาครไทยของหนวยงานตางๆในปจจบน ยงคงมลกษณะตางคนตางทำ ถงแมจะมสถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา ซงเปนหนวยงานกลางทจะเชอมประสานงานดานการพฒนาคร แตยงขาดประสทธภาพในการบรหารจดการ และการประสานงานระหวางระหวางหนวยงาน เนองจากสถาบนดงกลาวเปนองคกรขนาดเลกเทยบเทาสำนกหนงเทานน จงไมมอำนาจหรอพลงทเพยงพอทจะประสานการดำเนนงานดาน การพฒนาครของหนวยงานอน องคกรจงขาดภาวะผนำในดานการกำหนดทศทางและนโยบาย การพฒนาครในภาพรวมของประเทศ การทำงานจงทำไดเพยงการจดฝกอบรมใหกบกลมเปาหมายขนาดเลก หรอทำเฉพาะเรอง กอปรกบหนวยงานนมพนฐานมาจากการเปนสถาบนพฒนาผบรหารการศกษา จงมองคความรและเชยวชาญเฉพาะเรองดงกลาว สวนการวางแผน ทศทาง นโยบายดานการพฒนาครในภาพรวม ยงขาดความรวมมอจากหนวยงานผใชคร เนองจากหนวยงานผใชครม งบประมาณเปนของตนเอง จงจดอบรมพฒนาครในสงกดดวยตนเอง ดงนนจงเกดปรากฏการณ ตางคนตางทำ ขาดการวางแผน ขาดการกำหนดทศทาง และขาดขอมลการพฒนาครในภาพรวม การพฒนาครจงเกดความซำซอน ขาดประสทธภาพ

2.5.2 ระบบของการพฒนาครในปจจบน สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา (2560) ไดศกษาระบบและรปแบบการพฒนาครทเหมาะสมกบสงคมไทยและความเปนสากล พบวา ในชวง 10 ปทผานมา (2550 -2559) มโครงการพฒนาครจำนวนมาก ทงหนวยงานภาครฐและสถาบนทางการศกษาเอกชน โดยเฉพาะหนวยงานภาครฐเปนการดำเนนงานโดยหนวยงานตนสงกด หลายๆ ระดบ ทงโครงการระดบโรงเรยน โครงการระดบเขตพนท โครงการระดบจงหวด โครงการระดบ สพฐ. และโครงการระดบกระทรวงศกษาธการ

1-113.indd 82 8/15/18 11:37:55 AM


ระบบการพฒนาครในปจจบนนน มการจดการพฒนาคอนขางมาก การอบรมพฒนาครบางหลกสตรมความซำซอน รวมทงยงมการพฒนาโดยใชรปแบบเดม ๆ โดยมรปแบบการพฒนาดงน (สำนกงานเลขาธการสภาพการศกษา, 2550) 1. การสงครไปเขารวมการประชม อบรม สมมนาตามทหนวยงานตาง ๆ จดขน 2. การไปศกษาดงาน การจดอบรมสมมนาในโรงเรยน โดยเชญวทยากรภายนอก มาใหความร 3. การสงครไปศกษาตอในระดบทสงขน 4. การนเทศภายใน 5. การทำวจยในชนเรยน 6. การมอบหมายใหครอานหนงสอเกยวกบการปฏรปการเรยนรและงานทเกยวของกบคร 7. การเรยนรจากการปฏบตโดยหมนเวยนครใหปฏบตงานในหลายหนาท 8. การจดทมงานเพอเรยนรและปฏบตงานรวมกน 9. การนำโครงการตาง ๆ จากภายนอกเขามาดำเนนการภายในโรงเรยนเพอกระตนการทำงานของครภายในโรงเรยน 10. การสนบสนนครใหทำผลงานทางวชาการเพอเลอนวทยฐานะและขอรบรางวลจากหนวยงานตาง ๆ 11. การสงครไปเปนวทยากรในโอกาสตาง ๆ 12. การเขารวมโครงการตาง ๆ ทงระดบประเทศและระดบภมภาคเพอกระตนใหครตนตวพฒนาตนเอง เปนตน

ปจจบน (2560) กระทรวงศกษาธการมการจดตง “สถาบนครพฒนา” ขน โดยเปนหนวยงานทมวตถประสงค ดงตอไปน 1) เสนอแนะนโยบายและยทธศาสตรการพฒนาครและบคลากรทางการศกษา 2) วจย พฒนา และสรางสรรคนวตกรรม องคความรทลมลกและสรางความเชยวชาญเฉพาะทางเกยวกบวชาชพทางการศกษา และศาสตรทเกยวของระดบหลงปรญญา 3) รบรองหลกสตรการอบรมและพฒนาผประกอบวชาชพทางการศกษา ตลอดจนพฒนาแนวทางการรบรองหลกสตรการอบรมและพฒนาผประกอบวชาชพทางการศกษา 4) สงเสรม สนบสนน การอบรม พฒนาผประกอบวชาชพทางการศกษา และการจดกจกรรมเพอพฒนาวชาชพทางการศกษา 5) ดำเนนงานเกยวกบการฝกอบรมและดำเนนการอนตามทไดรบมอบหมายจาก ครสภา

1-113.indd 83 8/15/18 11:37:55 AM


6) พฒนาคลงความรและเปนศนยกลางขอมลเกยวกบหลกสตรการอบรมและพฒนาผประกอบวชาชพทางการศกษาเพอเผยแพร รวมทงเปนศนยกลางการตดตอและแลกเปลยนความรทางวชาการ และกจกรรมอน ๆ ในวชาชพทางการศกษา ทงในประเทศและตางประเทศ เปาหมายการดำเนนงานของสถาบนครพฒนา มดงน

เปาหมายระยะสน จากนโยบายของกระทรวงศกษาธการ ในสมยท นายแพทยธระเกยรต เจรญเศรษฐศลป เปนรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ ในป พทธศกราช ๒๕๖๐ น เปนนโยบายทมความกลาหาญและผลกดนจนสำเรจ คอ การใหครการศกษาขนพนฐาน มอำนาจในการเลอกประเดนพฒนา ตนเองได 1) พฒนาแผนงานวจยเพอการกำหนดนโยบายการพฒนาครและบคลากรทาง การศกษา 2) การพฒนาชดโครงการเพอการสงเสรมและยกระดบคณภาพการผลตคร 3) การสรางกรอบความคดของหลกสตรเพอใหหนวยงานอนๆ นำเสนอหลกสตรสำหรบการพฒนาคร ตามวทยฐานะตามเกณฑของ ก.ค.ศ. 4) พฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศเพอรองรบการเสนอหลกสตรการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาของหนวยพฒนา

เปาหมายระยะยาว 5) การออกวารสารทางวชาการเพอเปนแหลงรวมและเผยแพร องคความรดาน การพฒนาวชาชพคร 6) การจดการประชมวชาการนานาชาต วาดวยการพฒนาวชาชพครและบคลากรทางการศกษา 7) ชดโครงการวจยเพอการพฒนาครศกษาไทย ในสวนของการพฒนาครนน สถาบนครพฒนาไดเปดโอกาสใหหนวยงานตาง ๆ ทงสถาบนอดมศกษา หนวยงานทางการศกษา หรอหนวยงานจากภาคเอกชน ไดเสนอหลกสตร ตามเกณฑทสถาบนกำหนด โดยมการกำหนดหลกสตรใน 3 ระดบ ซงหลกสตรทผานการอนมต จากสถาบนครพฒนากสามารถทจะเปดรบสมครครเขารบการอบรมได

1-113.indd 84 8/15/18 11:37:55 AM


2.5.3 ระบบการพฒนาครของตางประเทศ 2.5.3.1 ระบบการพฒนาครของประเทศสงคโปร สงคโปรมสถาบนการศกษาแหงชาตเปนสถาบนผลตและพฒนาคร เขาสระบบการศกษาเพยงแหงเดยว ซงระบบรวมศนยดงกลาวทำใหสามารถควบคมคณภาพของครทผลตเขาสระบบไดอยางมประสทธภาพโดยเนนการผลตครทมความรลกซงเพอสามารถถายทอดความรใหนกเรยนมรากฐานความ คดวเคราะหทแขงแรง ทงนอาชพครมคาตอบแทนทด มเสนทางอาชพชดเจน มการรวมมอกบครคนอน ๆ ในการวางแผนและปรบปรงการสอน อกทงครใหญจะถกยายไปบรหารโรงเรยนอนทก 6 – 8 ป สงผลใหมการปรบและพฒนาระบบการบรหารและสอนในโรงเรยนตาง ๆ ใหใกลเคยงกนอยเสมอ อยางไรกดอาชพครในสงคโปรมความกดดนสงและตองทำงานหนก ตลอดจน มภาระงานเอกสารมาก ภายใตระบบการศกษาของสงคโปรทเนนการมประสทธภาพสง ทำใหอตราการลาออกของครคอนขางสงเชนกน หนงสอพมพ Strait Times ไดรายงานเมอเดอนตลาคม 2559 วามครทลาออกจำนวน 5,000 คนในชวง 5 ปทผานมา โดยคดเปนรอยละ 3 ของครทงหมด เพมขนจากอตราเดมซงอยทรอยละ 2 กระทรวงศกษาธการของสงคโปรอยระหวางการพจารณาผอนภาระงานเอกสารของครดวยการเพมตำแหนงผชวยครใหมากขน (กระทรวงการตางประเทศ, 2560) ปจจบนรฐบาลสงคโปร ไดเรมทจะเพมอานาจของโรงเรยนทางดานบคลากรใหมากขน โดยการมอบอานาจใหโรงเรยนมอสระในการบรหารงานบคคลดวยตนเอง เชน การอนญาตใหโรงเรยนจางบคคลกรชวคราวไดในยามเรงดวน จดจางตาแหนงทเกยวกบธรการและครได และอนญาตใหมการเพมตาแหนงทเรยกวาผบรหารแผนการเรยนรวม (Co-Curricular Program Executives: CCPE) เพอทจะมาชวยแบงเบาภาระงานในสวนของครทจะใหครมเวลาในการเตรยมการสอนทมากขน นโยบายตาง ๆ ทออกมาในภายหลงชวยใหโรงเรยนสามารถทางานไดอยางคลองตวมากขนแตยงคงตองอยในขอบเขตทกระทรวงกาหนดใหโดยมเกณฑในการรบครเขาเปนขาราชการ จะคดเลอกจากนกศกษาครผทจบดวยคะแนนสงสดรอยละ 33 ของแตละรน ครทกระดบชนจะตองจบตรงสาขาวชาทสอน ครประมาณรอยละ 10 - 15 ทไดรบบรรจในทก ๆ ป จะไดรบทนการศกษาและรางวลอนเปนเครองแสดงถงความสามารถ ทเปนผลใหไดรบผลตอบแทนทดกวา ครทกคนจะตองผานการสมภาษณและคดเลอกจากคณะครใหญ ผมประสบการณ ครทจบใหมจะตองเขาโปรแกรมเพอฝกหดการสอนโดย National University of Education (NIE) และในขณะทเขารบการอบรม ระหวางเปนครฝกหดกยงจะไดรบเงนเดอนทสงอกดวย ทมนโยบายเชนนน เพอมใหครตองเปรยบเทยบกบการทางานสายอาชพอนทไดรบเงนเดอนสงทนททเรยนจบ แสดงใหเหนถงการใหความสาคญกบวชาชพครทถอเปนวชาชพชนสงในสงคโปร และในแตละปครในระบบทกคนจะตองเขารบ การอบรมอยางตอเนองไมตากวา 100 ชวโมง ยงผานการอบรมมากเทาไหร ครกจะยงไดรบโอกาสเจรญกาวหนาในสายวชาชพมากเทานน มงเนนในเรองการพฒนาครบคลากรทางการศกษา และ ผบรหารและบคลากรในระบบมากยงขน รฐบาลไดจดตงหนวยงานและองคกรเพอเขามาใหความ

1-113.indd 85 8/15/18 11:37:56 AM


ชวยเหลอครและโรงเรยนในรปแบบตาง ๆ เพอใหสอดคลองตามวตถประสงคทตงไว เชน มการ จดตง Academy of Singapore Teachers เขามาเพอชวยยกระดบความเปนมออาชพทางการศกษา แกครในดานตาง ๆ มการจดตงสถาบนครพลศกษาและกฬา (Physical Education and Sports Teacher Academy: PESTA) จดตงสถาบนการเรยนรของครดาน ศลปะ (Singapore Teachers’ Academy for the Arts : STAR) และจดตงสถาบนภาษาองกฤษแหงสงคโปร (English Language Institute of Singapore : ELIS) เพอเขามาชวยเรองภาษาของครเปนตน เปนตน (มหาวทยาลยธรกจบณฑตย, 2556) นอกจากนแลว กระทรวงศกษาธการไดเสนอโครงการเพอเขาไปจดการดแลวชาชพคร ทเรยกวาแผนการพฒนาวชาชพและความกาวหนาในอาชพ(Education Service Professional Development and Career Plan: EduPac) ตงแตปพ.ศ. 2544 ดวยโครงการนน จะเปดโอกาสใหครไดเหนชองทางการเจรญเตบโตในสายอาชพของตน ไมวาจะเปนในสวนทเปนสายการสอน สายการบรหาร หรอผชานาญการดานตาง ๆ สงคโปรเปนหนงในประเทศจานวนนอยทใหคาตอบแทนคร โดยดจากผลงาน (Performance-based Compensation) ในขณะทประเทศ สวนใหญวดผลงานจากอายงาน (Seniority-based Compensation) ซงชวยใหครมกาลงใจทจะทาผลงานใหดอยางสมาเสมอ ดวยการดแลครทดทาใหรฐบาลสามารถเพมแรงงานครเขาในระบบรอยละ 30 ในชวง 10 ปทผานมา

2.5.3.2 ระบบการพฒนาครของประเทศญปน การพฒนาครของประเทศญปน จะมการดาเนนการตงแตเรมตนชวตความเปนคร โดยผทมหนาทจดการฝกอบรมแบงไดเปน 2 ระดบหลก คอ การฝกอบรมทจดในระดบชาตและการฝกอบรมทจดระดบจงหวด สาระทจดการฝกอบรมมการจดหลกสตรการอบรมเพอพฒนาครเปนระยะไดครทมประสบการณ 5 ป ครทมประสบการณ 10 ป ครทมประสบการณ 20 ป หลกสตรอบรมทออกแบบเพอครและผบรหารระดบตาง ๆ เชน หลกสตรสาหรบครแนะแนว หลกสตรสาหรบครใหญ และผชวยครใหญ หลกสตรสาหรบผดแลนกเรยน เปนตน (มนตร แยมกสกร, 2548) ผบรหารและครตองมใบอนญาตประกอบวชาชพ โดยสานกงานคณะกรรมการ การศกษาของจงหวดเปนผออกใบอนญาตประกอบวชาชพตามเกณฑทกาหนด ในการน กฎหมายวาดวยการออกใบอนญาตประกอบวชาชพไดกาหนดใหมใบอนญาตประกอบวชาชพ 3 ประเภท คอ (1) ใบอนญาตประกอบวชาชพแบบปกตออกใหกบครทวไปทจบทางครซงม 3 ระดบ คอ ใบอนญาตประกอบวชาชพชนสง ใบอนญาตประกอบวชาชพชนหนง และใบอนญาตประกอบวชาชพชนสอง ตามคณสมบตและสาขาทเรยน/สอน (2) ใบอนญาตประกอบวชาชพแบบพเศษทออกใหกบผทไมมวฒทางคร แตมประสบการณและเชยวชาญในสาขาใดสาขาหนงและไมเปนผสอนเตมเวลาและ (3) ใบอนญาตประกอบวชาชพสนบสนน ออกใหกบครผชวยหรอผทาหนาทสนบสนนการเรยน การสอน

1-113.indd 86 8/15/18 11:37:56 AM


สาหรบผบรหารสถานศกษา ปจจบนนอกจากจะเปนผทอยในวงการศกษาแลว บคคลภายนอกสามารถสมครเขามาเปนผบรหารสถานศกษาได โดยลดเงอนไขดานใบอนญาตประกอบวชาชพ แตอยบนเงอนไข 2 ประการคอ (1) ตองเปนผทมประสบการณเกยวของกบ การศกษาไมนอยกวา 10 ป และ (2) มความจาเปนตองปรบปรงพฒนาการบรหารจดการโรงเรยน โดยมการจดอบรมเพอใหเขาบรบทและธรรมชาตของการจดการศกษาทาใหเกดความคลองตวทางการบรหารสถานศกษาใหบรรลผล สาเรจจากประสบการณทางการบรหารจากภายนอก และ นามาปรบใชกบสถานศกษามากขน สาหรบคร ครมใชขาราชการ แตเปนพนกงานครของจงหวด ไมวาจะเปนครในสถานศกษาสงกดจงหวด หรอเทศบาลทมาจากการคดเลอกและแตงตงและการจดสรรงบประมาณของคณะกรรมการการศกษาจงหวดโดยการสนบสนนจากรฐบาลหรอสวนกลาง ในการนน คณะกรรมการ การศกษาจงหวดมหนาทบรหารงานบคคลโดยภาพรวมทงการออกใบอนญาตวชาชพครและผบรหารสถานศกษาการสรรหา/จดสอบคดเลอก การพฒนาและการใหออก รวมทงการจายเงนเดอน คาตอบแทน โดยมอบหมายใหผอานวยการสานกงานคณะกรรมการการศกษาจงหวดเปนผจดสอบ โดยมการรบฟงความเหนและความตองการของคณะกรรมการการศกษาเทศบาล และสถานศกษาประกอบการพจารณาแตงตงดวย และจากการทญปนใหความสาคญกบอาชพครวาเปนวชาชพชนสง ในการสอบบรรจครจงไดมการจดสอบอยางเขมขน ทงการสอบขอเขยน สมภาษณ ทดสอบสมรรถนะ เจตคต และคณสมบตอนๆ (วรยพร แสงนภาบวร, 2550) เพอใหไดครดทมคณภาพมากทสด สาหรบเงนเดอนและคาตอบแทนคร กฎหมายของทองถนกาหนดใหเปนหนาทของคณะกรรมการการศกษาจงหวดเปนผรบผดชอบ โดยมกฎหมายวาดวยงบประมาณแผนดนเกยวกบคาใชจายเพอการศกษาภาคบงคบ กาหนดใหสวนกลางรบผดชอบรวมกนกบทองถนในสดสวนทใกลเคยง กนครงตอครงดงกลาวขางตน และเนองจากวชาชพครญปนถอวาเปนวชาชพชนสงและใหความสาคญวา เปนบคคลสาคญทสดตอคณภาพของผเรยน จงมการกาหนดใหเงนเดอนคร สงกวาขาราชการอน ทงน เปนไปตามกฎหมายธารงรกษาบคลากรทางการศกษาในการศกษา ภาคบงคบ รวมทงการใหเงนเพมพเศษ รอยละ 9 และโบนสประจาปอก 5 เดอน ขนอยกบผลงานและความรบผดชอบของครแตละระดบ ตลอดจนคาตอบแทนและสวสดการอน ๆ แตทงน กฎหมายหามมใหครไป ทาอาชพเสรมอยางอน หรอแมแตการสอนพเศษเพอใหครทมเทเพอเดกและการเรยนการสอนอยางเตมท สาหรบการพฒนาคร กฎหมายกาหนดใหครทกคนตองไดรบการพฒนา โดยครบรรจใหมตองมการพฒนาตนเองภายใตการนเทศดแลของครพเลยงและผบรหาร และตองผานการทดลองการ ปฏบตงาน 1 ป ในทานองเดยวกน ครทมประสบการณการเรยนการสอนมาแลว 10 ป กตองไดรบการพฒนาเพอเพมพนความรและทกษะใหมในการเรยนการสอนดวย

1-113.indd 87 8/15/18 11:37:56 AM


สาหรบการประเมนการทางาน ผอานวยการสานกงานคณะกรรมการ การศกษาทาหนาทประเมนผบรหารสถานศกษา และผบรหารสถานศกษาทาหนาทประเมนครและบคลากรทางการศกษาในสงกดแลวแตกรณ (มหาวทยาลยธรกจบณฑตย, 2556)

2.5.3.3 ระบบการพฒนาครของประเทศองกฤษ หนวยงานทเกยวกบการฝกอบรมครประจาการ หนวยงานรบผดชอบการ ฝกอบรมครประจาการทงหมดแบงเปน ระหวางรฐบาลกลาง คอกระทรวงการศกษาขององกฤษและสานกงาน การศกษาของเวลล กบหนวยงานการศกษาสวนทองถน คณะกรรมการบรหารโรงเรยน ครใหญ และครทเกยวของ กระทรวงการศกษาและสำนกงานการศกษาของเวลล สนบสนน งบประมาณ การฝกอบรมครประจาการ เงนยอดนจะจายใหแกสานกงานการศกษาสวนทองถน แตตอนหลง ๆ จะมอบงานนใหโรงเรยนโดยตรง งบประมาณสวนนสนบสนนการฝกอบรมครประจำการอยาง หลากหลาย เชน การจดการโรงเรยน ซงรวมทงการฝกอบรมครใหญและฝกอบรมคณะกรรมการโรงเรยน การนำหลกสตรระดบชาตไปปฏบตและการเตรยมการเพอการประเมน สงเสรมความรดาน วชาการแกครระดบประถมศกษา การใชเทคโนโลยสารสนเทศ ความตองการดานการศกษาพเศษ คณสมบตทางดานอาชวศกษาระดบประเทศ งานดานเยาวชนและชมชน เปนตน จากประเภทรายวชาอยางกวาง ๆ เหลาน โรงเรยนและคณะกรรมการ การศกษาสวนทองถนเปนผตดสนรายละเอยดทจะอบรม โครงสรางและขนาดของโปรแกรมการ ฝกอบรม จะพจารณาเปนรายป เพอทจะใหสงใหม ๆ ไดรบการพจารณาดวย เพราะฉะนน รายการ ทกลาวขางบนนนอาจจะเปลยนจากปหนงไปอกปหนงได กระทรวงการศกษาจะใหงบประมาณประมาณ 60% ของแตละโครงการ งบประมาณนจะยนหยดอยไดระหวาง 1-3 ป โรงเรยนซงไดรบทนสนบสนนจะไดรบงบประมาณการฝกอบรมคร ประจำการเปนลกษณะทนพเศษ เรยกวาทนพเศษเพอการพฒนา โรงเรยนอสระมสทธสมครซงจะไดรบทนในการฝกอบรมถง 100% ปจจบนรฐจะให งบประมาณในการฝกอบรมประมาณ 2,795 บาท ตอนกเรยน 1 คน อยางนอยทสด 50% ของเงนนจะตองใชในการฝกอบรมในโรงเรยนซงไดรบทน

2.5.3.4 ระบบการพฒนาครของประเทศฟนแลนด สำนกงานสภาการศกษา กระทรวงการศกษาฟนแลนด จะกำกบมาตรฐานคณภาพ การจดการศกษาของโรงเรยนในระดบการศกษาขนพนฐาน และจดบรการฝกอบรมพฒนาตลอดชวตการเปนคร สวนโรงเรยนจะสงครไปฝกอบรมพฒนาอยางเปนระบบ ทงนฟนแลนดไดยกเลกการใชศกษานเทศก ไปแลวเมอ 15 ปทผานมา โดยไดเนนการสรางความเขมแขงของผบรหารสถานศกษาและคร รวมทงไดทมเทในการใชเทคโนโลยคอมพวเตอรชวยการจดการเรยนการสอน และการศกษาวจยเพอสรางฐานขอมลและพฒนานวตกรรมใหม

1-113.indd 88 8/15/18 11:37:56 AM


งานบรหารบคคลของขาราชการครฟนแลนด ครไดรบเงนเดอนเฉลยตำสด 2,555 ยโร (112,420 บาท) ตอเดอนไปจนถงสงสด 5,000 ยโร (220,000 บาท) ตอเดอน จำนวนครประถม 45,000 คน ครมธยม 7,300 คน ครอนบาลและประถมศกษา 7,200 คน อาจารยอาชวศกษา 14,000 คน อาจารยในวทยาลยอาชวะชนสง 6,000 คน และอาจารยมหาวทยาลย 7,700 คน รวม 87,200 คน โดยเทศบาลจะเปนผพจารณาระดบเงนเดอนของครใหญ/ อาจารยใหญ สวนสภามหาวทยาลย เปนผกำหนดอตราเงนเดอนของอธการบดมหาวทยาลย สวนครแตละคนจะไดรบเงนเดอนตามภารกจและผลงานซงครใหญ/ อาจารยใหญ/ อธการบด เปนผพจารณา โดยมสมาคมวชาชพคร/ สหภาพคร เขามาดแลเจรจาตอรองได อตราเงนเดอนนองคกรทองถนจะเปนผจดสรร สวนรฐบาลสนบสนนเพยงบางสวน โดยมการกำหนดระดบซ สำหรบขาราชการครดวย เชน ครอนบาลจะเรมจาก C56 ชวโมงของการ ทำงาน 16 - 24 ชวโมงสอน หากทำงาน เกนจำนวนทกำหนดจะไดรบเงนคาตอบแทนเพมขน

รปแบบการพฒนาครประจำการ รปแบบการพฒนาครประจำการ (In-Service Training) เปนการพฒนาบคลากรครทปฏบตงานในโรงเรยน เพอเพมพนหรอเพอทบทวนความร ความสามารถ และทกษะ การทำงาน ทอาจลมหรอขาดความชำนาญไปบาง หรอเมอมการเปลยนแปลงงานทรบผดชอบ หรอเมอการทำงานไมบรรลเปาหมายตามทคาดหวง รปแบบการพฒนาครประจำการ มกจำแนกออกเปน 2 ลกษณะ คอ การฝกอบรมในงาน (On-the-job training) และการฝกอบรมนอกงาน (Off-the-job training)

การฝกอบรมในงาน (On-the-job training หรอ OJT) นกบรหารทรพยากรบคคลสวนใหญไดใหความหมายของการฝกอบรม ในงาน หมายถง “กจกรรมเพอสรางการเรยนร ดวยการใหผเขารบการสอนงานมประสบการณตรง (Direct Experience) กบงานทจะสอน” ลกษณะสำคญของการฝกอบรมในงาน คอ เปนการสอนงานทตองใหผเขารบการสอนงานไดรบประสบการณตรง (Direct Experience) จากงานจรง ในสถานการณจรง (Real Situation) โดยมวตถประสงคทชดเจน การวางแผนอยางเปนระบบ และ มผรบผดชอบใหการสอนงานหรอพเลยง (บญยฤทธ ปยะศร, 2556) การอบรมในงานรายบคคล แบบนจะเปนการสงเสรมความสามารถ ความชำนาญ และการนำความรทฤษฎสการปฏบต Klink & Streumer (2002) ไดกลาวไวในบทความวชาการวา ไมมความหมาย ของการฝกอบรมในงานทสามารถตกลงไดอยางเปนเอกฉนท คำอธบายของการอบรมในงานทนกวจยกลมนใชมลกษณะดงตอไปน

1-113.indd 89 8/15/18 11:37:56 AM


• พนกงานหรอผถกฝกอบรมเปนผดำเนนการจดกจกรรมการเรยนร • งานทตองเรยนรสอดคลองกบงานของพนกงานและหนาท ใน ความเปนจรงในสถานการณการทำงาน • ความรบผดชอบของการฝกอบรมในงานอยทนายจาง • การอบรมในงานเกยวของกบการเรยนรโดยเจตนา คอ จำเปนตอง มการจดวางแผนการอบรม โดยมขอตกลงเกยวกบระยะเวลาฝกอบรม วตถประสงคการฝกอบรม มแหลงเรยนรเพอใหบรรลวตถประสงค เชน ครผฝกอบรม คมอการอบรม รายการของงานทตองทำ เปนตน และมการประเมนผลของการอบรมในงาน เพอวดความสำเรจของการฝกอบรม การฝกอบรมในงานสามารถทำไดหลายวธ โดยสามารถจะใชวธการตาง ๆ ไดหลากหลายวธตามวตถประสงคและความเหมาะสมของสถานการณ ขอเพยงแตไดเขาลกษณะสำคญทถอวาเปนหวใจของการฝกอบรมในงาน นนคอ ใหผเขารบการฝกอบรมไดมประสบการณตรง กบงานทมวตถประสงคจะใหผเขารบการฝกอบรมไดเรยนร

วธการฝกอมรมในงาน บญยฤทธ ปยะศร (2556) ไดยกตวอยางการฝกอบรมในงาน ซงสามารถนำกจกรรมบรหารมาชวยในการดำเนนการไดหลายรปแบบ เชน o การสบเปลยนโอนยายหนาท (Transfer) o การหมนเวยนงาน (Job Rotation) o การเตรยมตวแทน หรอใหทำหนาทผชวย (Under Study) o การใหรกษาการแทน (Acting) o การใหทำหนาทในคณะกรรมการ (Committee) o การใหรวมในคณะทำงาน (Working Group) o การเพมความรบผดชอบ (Job Enrichment) o การมอบหมายงานพเศษ (Special Assignment) o การจดตงกลมกจกรรมของพนกงาน (Employee’s Group Activity) o การใหคำปรกษา (Counseling) o การจดใหมเพอนผมประสบการณรวมทำงาน (Buddy) o การนำไปสงเกตการณ (Observation) o การสงเอกสารใหสรปทำรายงานเสนอ (Reading and Presentation) o การมอบหมายใหวจารณหนงสอ (Book Review) o การจดวารสารทางวชาการในสาขาอาชพใหอาน (Reading Assignment)

1-113.indd 90 8/15/18 11:37:56 AM


United Nation Economic Commission for Europe (2013) ไดกลาวไววา การฝกอบรมในงานโดยทวไป คอการฝกอบรมทมประสทธภาพและคมคาทสด ควรม การพยายามเพมการแบงปนความรระหวางพนกงานอาวโสและผเยาว และควรมการสรางรากฐานทดเพอการแบงปนความรระหวางหนวยงานหรอแผนกตาง ๆ ภายในองคกร การเรยนรสำหรบพนกงานสวนใหญมาจากการฝกอบรมประเภทน โดยไดแนะถงการอบรมในงานทเปนทางการ 5 วธ ดงตอไปน o Job Shadaowing เกยวของกบบคคลหนงทสามารถแสดงแงมมทงหมดของงานหนง ๆ และครอบคลมหวขอตาง ๆ ไดมากมาย เหมาะกบการฝกอบรมพนกงานใหมในกระบวนการแนะนำขนตน o Coaching เกยวของกบการทบทวนความกาวหนาของพนกงานอยางเปนประจำ โดยทวไปจะดำเนนการโดยผนำในสายงาน ทใหคำแนะนำแกพนกงานเกยวกบวธการปรบปรงและพฒนาประสทธภาพในการทำงานของพวกเขา ใหขอเสนอแนะแกพนกงานซงสามารถ นำมาใชในการแนะนำงานใหมหรอความรบผดชอบใหม เปนตน o Mentoring มกใชสำหรบพนกงานหรอบคลากรทเปนผบรหารระดบสง และเปนวธในการใหคำแนะนำแกพนกงานระดบสงแบบตวตอตว ผทรบบทบาทผแนะนำให คำปรกษาทดทสด มกเปนบคคลอนนอกเหนอจากผจดการสายงาน อาจเปนบคคลจากภายนอกองคกรทมทกษะและประสบการณในการแนะนำพนกงานและแนะนำแนวทางปฏบตในการแกปญหา o Passing on Training เปนการทบคคลทไดรบการฝกอบรมภายนอก กลบมาถายทอดความรใหกบพนกงานคนอน ๆ วธนชวยลดคาใชจายลง แตเหมาะสำหรบทกษะทวไป เชน IT o Knowledge Bank เชน หนงสออางองหรอหองสมด CD-Rom อนทราเนตและคมอ เปนวธทมประสทธภาพในการใหขอมลพนฐานทพนกงานสามารถเขาถงไดตามความสะดวก เปนวธการเกบขอมลเกยวกบขนตอนการทำงานและวธการทำงานขนพนฐาน

ชมชนการเรยนรทางวชาชพ (Professional Learning Community) ชชาต พวงสมจตร (2560) ไดกลาวถงความสำคญของไววา Professional Learning Community (PLC) หรอในชอภาษาไทย คอ “ชมชนการเรยนรทางวชาชพ” กำลงเปนทกลาวขวญถงมากทสดในวงการทางการศกษาขณะน ดวยเหตทรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ (นพ.ธระเกยรต เจรญเศรษฐศลป) ประกาศนโยบายให PLC เปนเครองมอสำคญในการพฒนาครทงระบบ ตงแตวธการฝกอบรมคร การสงเสรมใหครแลกเปลยนเรยนรรวมกนระหวางทางาน และ การกำหนดเกณฑประเมนการเลอนวทยฐานะของครใหสอดคลองกบ PLC สงผลใหเกดกจกรรมและความเคลอนไหวเพอพฒนาครตามมามากมาย

1-113.indd 91 8/15/18 11:37:56 AM


นกวชาการไดใหคำอธบายของชมชนการเรยนรทางวชาชพไวหลากหลาย เชน PLC คอการทกลมของครและผเชยวชาญทางการศกษาซงมวสยทศน คานยม และเปาหมายเดยวกน ทำการเรยนรรวมกนโดยการแลกเปลยนเรยนรรวมกนอยางตอเนอง เพอพฒนาสมรรถนะตนเองในการจดการเรยนการสอน (Hord, S.M., 1997) อกมมหนง PLC คอ การรวมตว รวมใจ รวมพลง รวมมอกน ของคร ผบรหาร และนกศกษาในโรงเรยน เพอพฒนาการเรยนรของผเรยนเปนสำคญ (สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มศว., 2558) โดยสรปแลว PLC หรอชมชนการเรยนรทางวชาชพ คอ วธการในการพฒนาคร โดยจดบรรยากาศใหครไดแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน สงผลใหครไมโดดเดยวและ มเครอขายการทำงาน ทงน โดยมเปาหมายเพอพฒนาการเรยนรของผเรยนเปนหลก PLC อาจจดวาเปนการพฒนาในรปแบบ On-the-job training เมอการแลกเปลยนเรยนรเกดขนในระหวาง ปฏบตงาน หรอเปนรปแบบ Off-the-job training กได หากมองวา ครและผบรหารปลกตวเอง ออกมาจากงานประจำททำอย มาอยในหองหรอบรเวณเดยวกนเพอมาถกแลกเปลยนเรยนร ไมวา จะเปนความร ขอมล หรอปญหาทเกดขน และนำขอเสนอแนะตาง ๆ ไปประยกตใชในงานของตน

การฝกอบรมนอกททำการ (Off-the-job Training) วโรจน ลกขณาอดศร (2550) กลาววา การฝกอบรมแบบ Off-the-job training เปนการฝกอบรมทเนนความร ความเขาใจ โดยการจดฝกอบรมอยางเปนทางการ ไมใช การเรยนรแบบปฏบตงานจรง ซงการฝกอบรมประเภทนจะใหความรผเขาอบรมไดมากกวาการอบรมแบบ On-the-job training เพราะผเขาอบรมสามารถเรยนรไดอยางเตมท แตอาจจะเกดปญหาในเรองของการประยกตใช เพราะความรเชงทฤษฎทได บางครงไมสามารถนำไปใชในการปฏบตงาน ไดทงหมด หากผเขาอบรมไมมทกษะในการประยกตความรเขากบการทำงาน หรอมทศนคตตอ การฝกอบรมวา เปนการพกผอนผอนคลายกจะทำใหการฝกอบรมนนไมมประสทธผลเทาทควร ศศกาญจน ทวสวรรณ (2545) กลาววา การฝกอบรมนอกททำการ หรอ การอบรมนอกงาน (off-the- job training) เปนการฝกอบรมอยางเปนทางการในสถานทจด ฝกอบรม ผเขารบการฝกอบรมหยดทำการปฏบตงานในหนาทชวคราว เพอเขารบการอบรมอยางเตมทเพอใหไดความรและทกษะทไดจากการฝกอบรมอยางเตมท เพอใหไดความรและทกษะทไดจาก การฝกอบรมไปประยกตใชในงานของตน ไพโรจน เนยมนาค (2554) กลาววา การฝกอบรมนอกงาน (off-the-job training) ผเขารบการฝกอบรมประเภทนจะเรยนรสงตางๆในสถานทฝกอบรมโดยเฉพาะ และตองหยดพกการปฏบตงานภายในองคกรไวเปนการชวคราวจนกวาการฝกอบรมจะเสรจสน

1-113.indd 92 8/15/18 11:37:56 AM


กระทรวงศกษาธการของสหราชอาณาจกร (2017) ไดใหความหมายของการฝกอบรมนอกงาน (off-the-job training) วา หมายถง การเรยนรนอกเหนอจากสงแวดลอม การทำงานตามปกต และเพอนำไปสสมฤทธผลของการฝกหดงาน โดยการฝกอบรมงานนตองเปนเรองทเกยวของทางตรงของกรอบการฝกหด หรอ มาตรฐานของการทำงาน

วธการอบรมแบบนอกททำการ Dessler (2011) กลาวถงการพฒนานอกจากการปฏบตงาน (Off-the-job training) วา มทงหมด 4 วธ คอ 1. การฝกอบรมในหองหรอในชนเรยน เปนวธการฝกอบรมทมวทยากรหรอสอนและผเขารบการฝกอบรมไดมปฏสมพนธกนโดยตรงในการถายทอดความร โดยใชเทคนค การฝกอบรมแบบตางๆ เชน การบรรยาย การฝกปฏบต การอภปราย กรณศกษา เปนตน ถาตองการใหมประสทธภาพสง วทยากรตองเนนการสรางประสบการณและความเหมาะสมกบสภาพการณของผเขารบการฝกอบรม ขอดอกประการหนงของการฝกอบรมในหองกคอ ผเขาการฝกอบรมจะรสกไดรบความอบอนใกลชดเปนกนเอง และเมอเกดปญหาจะสามารถซกถามวทยากรไดโดยตรงทนท 2. การฝกอบรมทางไกล (Distance Training) เปนวธการฝกอบรมทผรบการฝกอบรมไมตองไปเขารบฟงการบรรยายในชนเรยน เปนการเรยนรในสงตางๆ ดวยตนเองอยางอสระ กระบวนการฝกอบรมมความยดหยนในเรองเวลา สถานท โดยคำนงถงความสะดวกของ ผเรยนเปนหลก รปแบบการฝกอบรมจะใชสอการเรยนประเภทตางๆ แทนวทยากร เชน สงพมพ เอกสาร สอทางวทย สอทางโทรทศน และสอโสตทศนปกรณประเภทอนๆ รวมทงการพบกลมโดยมวทยากรทบทวนใหความร อภปรายแลกเปลยนประสบการณ หรอตอบปญหา รวมทงสอนเสรมเปนครงคราว ในปจจบนนยมกนมาก คอ การเรยนรผานระบบอนเทอรเนต เพราะรวดเรวและสามารถโตตอบสอสารระบบสองทาง 3. การศกษาดงาน เปนวธการพฒนารปแบบหนงทนยมกนมากในวง การศกษา ซงจะจดใหศกษาดงานหนวยงานทเปนตนแบบ หรอมแนวปฏบตทเปนเลศ (Best Practice) ในการบรหารและการจดการเรยนการสอน โดยการจดใหผปฏบตงานไดมโอกาสไปเยยมชม หนวยงานหรอวธการปฏบตงานของหนวยงานอนๆ ทมการบรหารจดการแนวใหมหรอเทคนควธการทำงานททนสมย เพอใหผไดรบการพฒนาเกดความรความเขาใจในเทคนคและวธการทำงานของหนวยงานทไปเยยมชมดงาน และเปนการเพมประสบการณโดยตรง ทงยงไดมโอกาสแลกเปลยนและสอบถามความรตางๆ อนอาจนำมาใชปรบปรงการทำงานและเกดประโยชนในหนวยงานตอไป 4. การศกษาตอ การสนบสนนใหบคลากรไดรบการศกษาเพมเตมยงสถาบนการศกษาทงในประเทศและตางประเทศ เพอใหไดความรเพมขน ไดวฒบตรสงขนกวาเดม ซงจะเปนประโยชนโดยตรงตอการปฏบตงานและเงนเดอน และความกาวหนาในตำแหนงงาน ทสงขนดวย

1-113.indd 93 8/15/18 11:37:56 AM


กระทรวงศกษาธการของสหราชอาณาจกร (2017) แบงประเภทของการ ฝกอบรมนอกเวลางาน ไวดงน 1. การสอนตามทฤษฎ เชน การจดบนทก บทบาทสมมต การเรยน ออนไลน เปนตน 2. การอบรมภาคปฎบต เชน การเยยมชมสถานท การตดตามผทเชยวชาญ การเปนพเลยง เปนตน 3. การสนบสนนการเรยนรและการใชเวลาในการเขยนประเมนหรอตามทไดรบมอบหมาย

2.6 กลไกขบเคลอนระบบการผลตคร

2.6.1 กลไกภายในสถาบน 1) หลกสตรผลตครใหมของคณะครศาสตร/ ศกษาศาสตรในประเทศไทย หลกสตรการผลตครของไทยในปจจบน ม 3 ลกษณะ สรปไดดงน 1) หลกสตรการผลตครการศกษาขนพนฐานระดบปรญญาตร (หลกสตร 5 ป) เปนหลกสตรการผลตครทใชเวลาศกษาวชาการอยางเขมขน เปนการเรยนภาคทฤษฎ และการฝกประสบการณวชาชพ 4 ป และฝกปฏบตการสอนในสถานศกษาทครสภารบรองอก 1 ป รวมเปน 5 ป เมอผานการประเมนตามเกณฑจะมคณสมบต และขอรบใบอนญาตประกอบวชาชพได หลกสตรนจดเปนหลกสตรหลกในการผลตคร 2) หลกสตรการผลตครการศกษาขนพนฐานระดบปรญญาตร (หลกสตร 2 ป) รบผจบปรญญาตรสาขาวชาอน และประสงคจะเปนครเขาศกษาตอวาชพคร 1 ป และฝกปฏบต การสอนในสถานศกษาทครสภารบรอง 1 ป รวมเปน 2 ป 3) หลกสตรการผลตครระดบปรญญาโททางการสอน (หลกสตร 3 ป) เปนหลกสตรทเปดสอนสำหรบผจบปรญญาตรในสาขาวชาการศกษา หรอสาขาอนๆ เขาศกษาตอในระดบปรญญาโท 2 ป และฝกปฏบตการสอนในสถานศกษาทครสภารบรอง 1 ป รวมเปน 3 ป เมอผานการประเมนตามเกณฑแลวจะมคณสมบตขอรบใบอนญาตประกอบวชาชพได

1-113.indd 94 8/15/18 11:37:56 AM


นอกจาก 3 หลกสตรขางตนแลว ในระยะเวลา 10 ปทผานมา ประเทศไทยไดมโครงการผลตครลกษณะพเศษเพอใหไดครด มความสามารถในการสอน โดยประกนการมงานทำ และบางโครงการใหทนตลอดการศกษา โครงการทดำเนนงานไดแก โครงการครพนธใหม (ตอมาเปลยนชอเปนโครงการครมออาชพ) โครงการครสหกจ โครงการสงเสรมการผลตครทมความสามารถพเศษทางวทยาศาสตรและคณตศาสตร (สควค.) โครงการเพชรในตม และโครงการบณฑตคนถน มรายละเอยดดงตาราง 2.13 ตารางท 2.13 รายละเอยดโครงการผลตครลกษณะพเศษของประเทศไทย ระยะเวลา ชอโครงการ วตถประสงคโครงการ แนวดำเนนงาน โครงการ โครงการครพนธใหม พ.ศ.2547 - 1. เพอผลตครในสาขาและ 1. ปรบจำนวนการผลต โดยกำหนด (ตอมาเปลยนชอเปน 2557 พนททขาดแคลนและ จำนวนการผลตประมาณรอยละ 30 โครงการครมออาชพ) จำเปนตอการจดการศกษา ของอตรากำลงการบรรจขาราชการ ขนพนฐานและอาชวศกษา ครและบคลากรทางการศกษา ของกระทรวงศกษาธการ ในตำแหนงครผชวยในแตละป 2. เพอผลตครมออาชพ ของหนวยงานทจะบรรจ ทมความรทางวชาการ เขารบราชการไดแก สำนกงาน เชยวชาญทางวชาชพ คณะกรรมการการศกษา และมอดมการณ ขนพนฐาน (สพฐ.) และสำนกงาน ในวชาชพคร ดวยหลกสตร คณะกรรมการการอาชวศกษา (สอศ.) และกระบวน การทเนน 2. ผลตในรปแบบการประกน การปฏบตและ การมงานทำเพยงรปแบบเดยว การฝกอบรมทเขมขน 3. ไมมการจดสรรงบดำเนนการ ใหกบมหาวทยาลยทเปนสถาบน ฝายผลต

1-113.indd 95 8/15/18 11:37:56 AM



ระยะเวลา ชอโครงการ วตถประสงคโครงการ แนวดำเนนงาน โครงการ 4. แนวทางการรบนสตนกศกษา เขารวมโครงการ ม 2 รปแบบ ดงน 4.1 หลกสตรครระดบปรญญาตร (5 ป) โดยรบเฉพาะนสต นกศกษาทกำลงศกษาชนปท 4 4.2 หลกสตรประกาศนยบตร บณฑตวชาชพคร (1ป) โดยรบผสำเรจการศกษาระดบ ปรญญาตรในสาขาตาม ความตองการของ สพฐ. และ สอศ. 5. การคดเลอกนสตนกศกษาเขารวม โครงการ ใหจดสอบแขงขน โดยใหโอกาสกบนสตนกศกษาทม คณสมบตครบตามเกณฑทกำหนด สามารถเขาสอบแขงขนเขารวม โครงการได โดยไมเนนสถาบน การศกษา เมอสำเรจการศกษา ตามเกณฑโครงการ บรรจเขารบ ราชการคร โครงการครสหกจ พ.ศ.2551 - เพอแกปญหาการขาดแคลน 1. นำหลกการสหกจศกษามาใช 2553 ครในโรงเรยนสงกดสำนกงาน ในการผลตคร โดยจดการศกษา คณะกรรมการการศกษา ทเนนการปฏบตจรง ขนพนฐาน (สพฐ.) และ 2. จดหลกสตรแบบ 4+1 ป หมายถง วทยาลยในสงกดสำนกงาน ใหนกศกษาทไมไดศกษาวฒทาง คณะกรรมการการอาชวศกษา วชาชพคร ใหศกษาเพมในสาขา (ศอศ.) ในระยะเรงดวน วชาชพครตออก 1 ป และ/หรอ ฝกประสบการณการสอน ในสถานศกษาอก 1 ป เพอใหได ใบอนญาตประกอบวชาชพคร

1-113.indd 96 8/15/18 11:37:57 AM



ระยะเวลา ชอโครงการ วตถประสงคโครงการ แนวดำเนนงาน โครงการ 3. มระบบการนเทศการสอน เปนระยะๆ โดยมครอาวโส ทโรงเรยนจดใหเปนพเลยง ใหคำแนะนำ โครงการสงเสรม พ.ศ.2539 - 1. ผลตครทมคณธรรมและ ใหทนผสำเรจการศกษา การผลตครทม 2561 จรยธรรม มจตวญญาณ วทยาศาสตรบณฑต (วท.บ.) ความสามารถพเศษ ความเปนครและเปน เขารบทนศกษาหลกสตร ทางวทยาศาสตรและ ครมออาชพ ประกาศนยบตรบณฑตวชาชพคร 1 ป คณตศาสตร (สควค.) 2. ผลตครทมความร เมอสำเรจการศกษาแลวให ความสามารถและเชยวชาญ 1. บรรจเขารบราชการครทนท ในการจดการเรยนร เมอรบราชการครบ 2 ป ใหรบ ทางการศกษา คณตศาสตร ทนศกษาตอปรญญาโทในประเทศ วทยาศาสตร หรอ 2 ป เมอจบปรญญาโทใหรบ คอมพวเตอร ทสอดคลอง ทนศกษาตอปรญญาเอก ตามเกณฑมาตรฐาน ในประเทศ 3 ป วชาชพคร 2. ใหทนการศกษาระดบ 3. ผลตครทมความสามารถ ประกาศนยบตรบณฑตวชาชพคร ใชภาษาตางประเทศเปน แกผสำเรจการศกษาวทยาศาสตร- เครองมอในการแสวงหา บณฑต เขาศกษาตอในหลกสตร ความรและถายทอดความร ประกาศนยบตรบณฑตวชาชพคร 4. ผลตครนกวจยทสามารถ 1 ป (3 ภาคการศกษา) เมอสำเรจ พฒนาความรในศาสตร การศกษาแลวใหบรรจในเขตพนท ทเชยวชาญหรอพฒนา การศกษาตามภมลำเนาของผรบทน นวตกรรมทางการศกษา เพอสรางโอกาสใหทองถนไดพฒนา โดยใชกระบวนการวจย มความเจรญกาวหนา 5. ผลตครนกคดอยางเปน และการแกปญหาขาดแคลน ระบบ สามารถคด ครวทยาศาสตร คณตศาสตร สรางสรรค คดวจารณญาณ คดแกปญหาและสามารถ ตดสนใจ

1-113.indd 97 8/15/18 11:37:57 AM



ระยะเวลา ชอโครงการ วตถประสงคโครงการ แนวดำเนนงาน โครงการ 6. ผลตครทเปนผนำ การเปลยนแปลง การจดการเรยนการสอน ทสอดคลองกบการเรยนร ยคใหม 7. ผลตครใหสอดคลองกบ มาตรฐานครคณตศาสตร หรอครวทยาศาสตรและ เทคโนโลย ของสถาบน สงเสรมการสอน วทยาศาสตรและ เทคโนโลย (สสวท.) โครงการเพชรในตม พ.ศ.2529 - 1. เพอสงเสรมเยาวชนและ โดยกำหนดคณสมบตของผสมคร ปจจบน ครประจำการในพนท โครงการ ประจำปการศกษา 2560 พฒนาเพอความมนคง ดงน ทมการดำเนนงานตาม - ตอง มภมลำเนาอยในหมบาน โครงการอาสาพฒนา อาสาพฒนาและปองกนตนเอง และปองกนตนเอง (อพป.) (อพป.) ยกเวนอำเภอเมอง ใหเพมพนความร มาแลวไมนอยกวา 5 ป นบจน ทางการศกษาสงขนถง ถงวนรบสมคร หรอ เปนบตรธดา ระดบปรญญา ของทหาร ตำรวจ คร ขาราชการ 2. เพอคดเลอกบคลากร หรอเจาหนาทของรฐ ทปฏบต ทมแววของความเปนคร หนาทและเสยชวตจากเหตการณ ใจรกวชาชพคร มความร ความไมสงบในพนท 3 จงหวด ความสามารถ และ ชายแดนภาคใต ความประพฤตเหมาะสม - กำลงศกษาอยในชนมธยมศกษา ทจะเปนครด เปรยบเสมอน ปท 6 เพชรนำหนงในวงการคร - มผลการเรยนเฉลยสะสม ตามเกณฑทกำหนด ไมตำกวา 2.75

1-113.indd 98 8/15/18 11:37:57 AM



ระยะเวลา ชอโครงการ วตถประสงคโครงการ แนวดำเนนงาน โครงการ 3. เพอรวมมอประสานงาน - มผลการสอบ GAT/PAT กบโครงการอาสาพฒนา ประจำปการศกษา 2560 และปองกนตนเอง (อพป.) ในการพฒนาบคคลใหม คณภาพ อนจะชวยให การพฒนาทรพยากรอน ๆ บรรลตามเปาหมาย โครงการบณฑตคนถน พ.ศ.2525 - เพอใหทนการศกษาแกนสต นสตนกศกษาในโครงการบณฑตคนถน ปจจบน นกศกษาจากถนทรกนดาร ซงมาจากครอบครวในถนทรกนดาร ทไดศกษาตอระดบอดมศกษา จะไดรบพระราชทานทนการศกษา เพอใหบณฑตเหลานกลบไป จากมลนธสมเดจพระเทพรตนราชสดา เปนผชวยสรางความเจรญ ตลอดระยะเวลา 4-6 ป ของหลกสตร ใหกบชมชนของตน ตลอดจน ระดบปรญญาตรคนละ 50,000 บาท ชมชนทรกนดารอนตามแนว ตอปการศกษา เพอเปนคาธรรมเนยม พระราชดำรเศรษฐกจพอเพยง การศกษา คาหอพก คาอาหาร ของพระบาทสมเดจ คาหนงสอ อปกรณและกจกรรม พระเจาอยหว และคาใชจายประจำวน โดยมเงอนไข วาจะตองกลบคนสทองถนของตน หรอทองถนทรกนดารอนเมอสำเรจ การศกษา

1-113.indd 99 8/15/18 11:37:57 AM



ระยะเวลา ชอโครงการ วตถประสงคโครงการ แนวดำเนนงาน โครงการ โครงการผลตคร พ.ศ.2530- เพอคดเลอกคนด คนเกง เปนโครงการผลตครในสาขา เพอพฒนาทองถน 2544 และ เขารบการศกษาในสถาบน ทขาดแคลนเพอทดแทนครทจะเกษยณ (เดมคอ โครงการ พ.ศ.2559 – อดมศกษา เพอเปนคร ตามภมลำเนาเดม เมอสำเรจการศกษา ครทายาท) 2572 แลว บณฑตครจะไดรบการบรรจ แตงตงเปนขาราชการคร ในสงกด สำนกงานคณะกรรมการการศกษา ขนพนฐาน (สพฐ.) สำนกงาน คณะกรรมการการอาชวศกษา (สอศ.) และสำนกงานสงเสรมการศกษา นอกระบบและการศกษาตามอธยาศย (สำนกงาน กศน.) โดยมแนวทาง การผลตครดงน 1) หลกสตรระดบปรญญาตร (หลกสตร 5 ป) รบนกเรยน ทสำเรจการศกษาชน ม.6 มเกรดเฉลยไมตำกวา 3.00 เขาศกษาในสถาบนอดมศกษา ทมการจดการเรยนการสอน สาขาวชาชพคร และไดรบ การรบรองมาตรฐานหลกสตร และมาตรฐานการผลตปรญญา ทางการศกษา หลกสตร 5 ป ของครสภา 2) หลกสตรระดบประกาศนยบตร บณฑตวชาชพคร (หลกสตร 1 ป) ผรบทนจะตองสำเรจ การศกษาระดบปรญญาตร ทกสาขาวชา ยกเวนวชาชพคร โดยเลอกเขาศกษาในสาขาวชา และสถาบนอดมศกษา ทโครงการฯ กำหนด โดยเนน

1-113.indd 100 8/15/18 11:37:57 AM



ระยะเวลา ชอโครงการ วตถประสงคโครงการ แนวดำเนนงาน โครงการ สาขาวชาทจะผลตคร ไดแก ประถมศกษา คณตศาสตร วทยาศาสตรทวไป ฟสกส เคม ชววทยา ภาษาไทย ภาษา ตางประเทศ สงคมศกษา ศลปะ ดนตร นาฏศลป การศกษาพเศษ เพอรองรบหนาทครในสงกด สพฐ. และสาขาวชาชพ เชน กอสราง ไฟฟา เครองกล อเลกทรอนกส การตลาด บญช เปนตน รองรบหนาทครในสงกด เมอสำเรจการศกษาแลวไดรบ ใบอนญาตประกอบวชาชพคร ตามมาตรฐานทครสภากำหนด เงอนไขผกพน แบงเปน 2 รปแบบ คอ 1) การใหทนการศกษาเลาเรยน เพมเตมระหวางเรยนและ ประกนการมงานทำ เมอสำเรจ การศกษาในสาขาและพนท ขาดแคลน ตามเกณฑทโครงการ กำหนด ซงนกศกษาทไดรบทน รปแบบนจะเปนนกศกษาทม ภมลำเนาในเขตพนทพเศษ เฉพาะกจ พนททขาดแคลน ครมาก พนทชายขอบ พนท ในเขตพเศษเฉพาะกจ 3 จงหวด ชายแดนภาคใต 2) ประกนการมงานทำเมอสำเรจ การศกษาในสาขาและพนท ขาดแคลนตามเกณฑทโครงการ กำหนด โดยการบรรจเขารบ ราชการคร

1-113.indd 101 8/15/18 11:37:57 AM


ประเภทของสถาบนผลตคร จำนวน

ท สาขาวชาคร สถาบน

ทผลต รวม 1 Training for pre-school 54 3 1 32 7 - - 6 5 - teachers 2 Training for teachers at 84 1 - 34 29 2 5 10 2 1 basic levels 3 Training for teachers with 91 3 2 32 30 1 - 18 3 2 subject specialization 4 Education 2 - - 1 1 - - - - - 5 Education science 53 4 1 26 14 1 - 4 3 - 6 Training for teachers of 50 2 9 23 10 1 - 5 - - vocational subjects จำนวนสถาบน/วทยาเขต รวม 132 4 9 37 39 2 5 25 9 2

มหาว

ทยาล

ยรฐจ

ำกดร

บ มห

าวทย

าลยเ

ทคโน

โลย

มหาว

ทยาล

ยราช

ภฎ

มห

าวทย

าลยร

ฐในก

ำกบ

มหาว

ทยาล

ยรฐไ

มจำก

ด วท

ยาลย

ชมชน

มหาว

ทยาล

ยเอก

ชน

วทยา

ลยเอ

กชน

สถาบ

นเอก

ชน

การจดกลมสาขาวชาของสถาบนผลตครในประเทศไทยในปจจบน อางองตามหลกสตรการผลตครของคณะครศาสตร/ ศกษาศาสตรของสถาบนอดมศกษา จากฐานขอมลของสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา พ.ศ.2560 หลกสตรครศาสตร/ ศกษาศาสตรในประเทศไทย สามารถจำแนกไดเปน 6 กลม ประกอบดวย 1) Training for pre-school teachers 2) Training for teachers at basic levels 3) Training for teachers with subject specialization 4) Education 5) Education science และ 6) Training for teachers of vocational subjects (สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา, 2560) โดยจำแนกตามประเภทของสถาบนผลตครได ดงตาราง 2.14 ตารางท 2.14 สาขาวชาครจำแนกตามประเภทของสถาบนผลตคร

1-113.indd 102 8/15/18 11:37:57 AM


จากตาราง 2.14 สาขาวชาครจำแนกตามประเภทของสถาบนผลตคร พบวา กลมสาขาวชาทสถาบนผลตครในประเทศไทยผลตในปจจบน สามารถจดกลมไดเปน 6 กลม ซงแตละสถาบนตางมเกณฑในการจดสาขาวชาในแตละกลมขางตนแตกตางกน ไมมรปแบบ หรอระเบยบ ทตายตวของการจดกลมสาขาวชาดงกลาว และสาขาวชาครแตละกลมขางตนไมไดมคณสมบตท แยกขาดจากกลมอนโดยชดเจน กลมสาขาวชา 6 กลมขางตน ประกอบดวย 1) Training for pre-school teachers 2) Training for teachers at basic levels 3) Training for teachers with subject specialization 4) Education 5) Education science และ 6) Training for teachers of vocational subjects

จากจำนวนสถาบน/วทยาเขต ทงหมดจำนวน 132 สถาบน มสถาบน/วทยาเข ตทรองรบการผลตครในแตละสาขาขางตน จำแนกไดดงน 1) สาขา Training for pre-school teachers มจำนวน 54 สถาบน/วทยาเขต คดเปนรอยละ 40.91 ของจำนวนสถาบน/วทยาเขตทเปดสอนสาขาวชาครทงหมด 2) สาขา Training for teachers at basic levels มจำนวน 84 สถาบน คดเปนรอยละ 63.64 ของจำนวนสถาบน/วทยาเขตทเปดสอนสาขาวชาครทงหมด 3) สาขา Training for teachers with subject specialization มจำนวน 91 สถาบน คดเปนรอยละ 68.94 ของจำนวนสถาบน/วทยาเขตทเปดสอนสาขาวชาครทงหมด 4) สาขา Education มจำนวน 2 สถาบน/วทยาเขต คดเปนรอยละ 1.52 ของจำนวนสถาบน/วทยาเขตทเปดสอนสาขาวชาครทงหมด 5) สาขา Education science มจำนวน 53 สถาบน คดเปนรอยละ 40.15 ของจำนวนสถาบน/วทยาเขตทเปดสอนสาขาวชาครทงหมด 6) สาขา Training for teachers of vocational subjects มจำนวน 50 สถาบน คดเปนรอยละ 37.88 ของจำนวนสถาบน/วทยาเขตทเปดสอนสาขาวชาครทงหมด ประเภทของสถาบนผลตครทผลตครครอบคลมทกกลมสาขาวชา ประกอบดวย มหาวทยาลยราชภฎ และมหาวทยาลยรฐในกำกบ สำหรบมหาวทยาลยรฐจำกดรบ และมหาวทยาลยเอกชน ผลตครใน 5 สาขา ประกอบดวย 1) Training for pre-school teachers 2) Training for teachers at basic levels 3) Training for teachers with subject specialization 4) Education science และ 5) Training for teachers of vocational subjects มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล ผลตครใน 4 สาขา ประกอบดวย 1) Training for pre-school teachers 2) Training for teachers with subject specialization 3) Education science และ 4) Training for teachers of vocational subjects มหาวทยาลยรฐไมจำกดรบ ผลตครใน 4 สาขา ประกอบดวย 1) Training for teachers at basic levels 2) Training for teachers with subject specialization 3) Education science และ 4) Training for teachers of vocational

1-113.indd 103 8/15/18 11:37:57 AM


subjects วทยาลยชมชน ผลตคร 1 สาขา คอ Training for teachers at basic levels วทยาลยเอกชน ผลตครใน 4 สาขา คอ 1) Training for pre-school teachers 2) Training for teachers at basic levels 3) Training for teachers with subject specialization และ 4) Education science และสถาบนเอกชน ผลตครใน 2 สาขา คอ 1) Training for teachers at basic levels และ 2) Training for teachers with subject specialisation

2.6.2 กลไกภายนอกสถาบน 1) ครสภา ครสภา เปนสภาครและบคลากรทางการศกษา จดตงขนตามพระราชบญญตสภาครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ.2546 มบทบาทในการกำหนดมาตรฐานวชาชพ ออกและ เพกถอนใบอนญาตประกอบวชาชพ กำกบ ดแล การปฏบตตามมาตรฐานวชาชพและจรรยาบรรณของวชาชพ รวมทงการพฒนาวชาชพทางการศกษา ซงเปนการยกระดบวชาชพทางการศกษาใหเปนวชาชพชนสง 1.1 วสยทศน “ครสภาเปนองคกรวชาชพทมระบบ และกลไกในการสงเสรม สนบสนน เชอมโยงการผลต การคดกรอง และพฒนาผประกอบวชาชพคร และบคลากรทางการศกษาทมคณภาพ ไดมาตรฐานสากล” 1.2 พนธกจ 1) พฒนามาตรฐานวชาชพ และกำกบ ดแลการประกอบวชาชพ 2) พฒนาวชาชพ และสงเสรมครและบคลากรทางการศกษาใหมคณภาพตามมาตรฐานวชาชพ 3) ประสาน สงเสรมการศกษาและวจยเกยวกบการประกอบวชาชพ 4) พฒนาระบบบรหารจดการโดยใชเทคโนโลยทเหมาะสม 1.3 การบรหารงานของครสภา การบรหารงานของครสภา บรหารโดยองคคณะบคคล คอ คณะกรรมการ ครสภา มอำนาจหนาทตามมาตรา 20 แหงพระราชบญญตสภาครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ.2546 คณะกรรมการครสภามจำนวน 39 คน ประกอบดวยคณะบคคลทมาจากบคคล 4 กลม คอ กรรมการโดยตำแหนง 8 คน กรรมการผทรงคณวฒ 7 คน กรรมการจากผดำรงตำแหนงคณบดคณะครศาสตร หรอศกษาศาสตรหรอการศกษาและสภาบนอดมศกษาเอกชน 4 คน และกรรมการจากผประกอบวชาชพทางการศกษา 19 คน สำหรบตำแหนงประธานกรรมการครสภา คณะรฐมนตรเปนผแตงตงจากผทรงคณวฒทมความร ความเชยวชาญและประสบการณสง โดยมเลขาธการครสภาเปนเลขานการของคณะกรรมการครสภา

1-113.indd 104 8/15/18 11:37:57 AM


นอกจากคณะกรรมการครสภาแลวยงม คณะกรรมการมาตรฐานวชาชพ ซงมอำนาจหนาทตามมาตรา 25 แหงพระราชบญญตสภาครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. 2546 คณะกรรมการมาตรฐานวชาชพมจำนวน 17 คน ประกอบดวย กรรมการโดยตำแหนง 3 คน กรรมการผทรงคณวฒ 4 คน กรรมการโดยเลอกตง 8 คน ตำแหนงประธานกรรมการมาตรฐานวชาชพ รฐมนตรจะแตงตงจากกรรมการผทรงคณวฒในคณะกรรมการครสภา และมเลขาธการ ครสภาเปนเลขานการของคณะกรรมการมาตรฐานวชาชพ ในการดำเนนงานของครสภามสำนกงานเลขาธการครสภาเปนหนวยงาน รบผดชอบตามทครสภามอบหมายโดยมเลขาธการครสภาแตงตงเปนผบรหารกจการของสำนกงานเลขาธการครสภา

2) สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) 2.1 วสยทศน “สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษาเปนองคกรหลกทชนำการพฒนาอดมศกษาไทย ใหเปนพลงสรางสรรคสงคมไทยอยางยงยน” 2.2 พนธกจ 1) จดทำขอเสนอนโยบายและมาตรฐานการอดมศกษา และแผนพฒนาการอดมศกษา รวมทงดำเนนงานดานความสมพนธระดบอดมศกษากบตางประเทศ 2) จดทำหลกเกณฑและแนวทางการสนบสนนทรพยากร การจดตงและจดสรรงบประมาณอดหนนสถาบนอดมศกษาและวทยาลยชมชน 3) ประสานและสงเสรมการดำเนนงานพฒนาทรพยากรมนษยและศกยภาพนกศกษา รวมทงผพการ ผดอยโอกาส และผมความสามารถพเศษในระบบอดมศกษา และประสานสงเสรม สนบสนนการวจย เพอสรางองคความรใหมและสนบสนนการพฒนาประเทศ 4) เสนอแนะเกยวกบการจดตง ยบ รวม ปรบปรงและยกเลกสถาบนอดมศกษาและวทยาลยชมชน 5) ดำเนนการเกยวกบตตาม ตรวจสอบ และประเมนผลการจดการอดมศกษา ตามทคณะกรรมการการการอดมศกษามอบหมาย รวมทง การรวบรวมขอมลและจดทำสารสนเทศดานการอดมศกษา 2.3 การบรหารงานของสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษามสถานภาพเปนนตบคคล แบงสวนราชการตามกฎกระทรวง แบงสวนราชการ สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา กระทรวงศกษาธการ พ.ศ.2546 โดยแบงโครงสรางการบรหารงานออกเปน 9 สำนก ไดแก สำนกอำนวยการ สำนกทดสอบกลาง (ยบเมอวนท 2 กนยายน 2548 ตามพระราชกฤษฎกาจดตงสถาบนทดสอบ

1-113.indd 105 8/15/18 11:37:57 AM


ทางการศกษาแหงชาต (องคการมหาชน) พ.ศ.2548) สำนกนโยบายและแผนการอดมศกษา สำนกบรหารงานวทยาลยชมชน (โอนกจการไปเปนของสถาบนวทยาลยชมชน ตามพระราชบญญตสถาบนวทยาลยชมชน พ.ศ.2558 เมอวนท 11 เมษายน 2558) สำนกประสานและสงเสรมกจการอดมศกษา สำนกมาตรฐานและประเมนผลอดมศกษา สำนกยทธศาสตรอดมศกษาตางประเทศ สำนกสงเสรมและพฒนาศกยภาพนกศกษา และสำนกสงเสรมและพฒนาสมรรถนะบคลากร และมสถาบนอดมศกษาในสงกด จำนวน 157 แหง ทวประเทศ

3) สำนกงบประมาณ 3.1 วสยทศน “สำนกงบประมาณเปนหนงในกลไกสำคญในการขบเคลอนนโยบายรฐบาลททนสมย และเชอถอได” 3.2 พนธกจ 1) เสนอแนะและใหคำปรกษาแนะนำในดานการงบประมาณแกรฐบาลและหนวยงานภาครฐ 2) จดทำงบประมาณรายจายทสนองตอนโยบายและเปาหมายนโยบายของรฐบาล โดยคำนงถงวนยทางการคลง และเสถยรภาพทางเศรษฐกจ 3) บรหารจดการงบประมาณ เพอใหเกดประโยชนสงสดและคมคา ใหบรรลเปาหมาย ผลสมฤทธของงานตามแผนทกำหนดไว 4) ตดตามประเมนผลและรายงานผลความสำเรจของการดำเนนงานจากการใชจายงบประมาณของสวนราชการและรฐวสาหกจ 3.3 การบรหารงานของสำนกงบประมาณ โครงสรางการบรหารราชการของสำนกงบประมาณ นบตงแตการสถาปนาเมอป พ.ศ.2502 มาจนถงปจจบน สำนกงบประมาณไดมการพฒนาดานดงกลาวนบรวมได ทงหมด 12 ครง โดยครงลาสดมการเปลยนแปลงเมอวนท 25 มกราคม พ.ศ.2551 ตามประกาศราชกจจานเบกษา สำนกงบประมาณไดปรบปรงสวนราชการภายในจากเดม 1 กอง 12 สำนก 2 ศนย เปน 17 สำนก 1 ศนย 1 สถาบน ประกอบดวย สำนกอำนวยการ ศนยเทคโนโลยสารสนเทศ สถาบนพฒนาบคลากรดานการงบประมาณ สำนกกฎหมายและระเบยบ สำนกจดทำงบประมาณดาน การบรหาร สำนกจดทำงบประมาณดานความมนคง 1 สำนกจดทำงบประมาณดานความมนคง 2 สำนกจดทำงบประมาณดานเศรษฐกจ 1 สำนกจดทำงบประมาณดานเศรษฐกจ 2 สำนกจดทำ งบประมาณดานเศรษฐกจ 3 สำนกจดทำงบประมาณดานเศรษฐกจ 4 สำนกจดทำงบประมาณดานสงคม 1 สำนกจดทำงบประมาณดานสงคม 2 สำนกจดทำงบประมาณดานสงคม 3 สำนกจดทำ

1-113.indd 106 8/15/18 11:37:57 AM


งบประมาณองคการบรหารรปแบบพเศษและรฐ วสาหกจ สำนกนโยบายและแผนงบประมาณ สำนกประเมนผล สำนกพฒนาระบบงบประมาณและการจดการ และสำนกมาตรฐานงบประมาณ สำหรบอตรากำลงของสำนกงบประมาณ ไดมการพฒนาทงในดานคณภาพและปรมาณ เพอรองรบภาระหนาทและความรบผดชอบทไดขยายตวสงมากขน เปนลำดบ ดงจะเหนไดจากจำนวนขาราชการ และ ลกจางประจำ ทมอยเดมรวมทงสน 66 อตรา เมอครงกอตงสำนก งบประมาณ ในป พ.ศ.2502 เปน 972 อตรา (ขาราชการ 840 อตรา ลกจางประจำ 132 อตรา) ในปจจบน

2.7 กลไกขบเคลอนระบบการพฒนาคร

หนวยงานทเกยวของ 2.7.1 หนวยงานตนสงกด (เขตพนทการศกษา สถานศกษา) 1) สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) มหนาทดำเนนการพฒนาครตามนโยบายและโครงการหรอกจกรรมทกำหนดขน โดยสวนใหญจะเปนการเผยแพร นวตกรรม เทคนควธใหม การเพมพนศกยภาพเพอใหครมสมรรถนะตามทตองการในแตละดานแตละเรองตามนโยบายหนวยงาน 2) สถานศกษา มหนาทดำเนนการสงครเขารบการพฒนา ในโครงการตาง ๆ ทหนวยงาน ตนสงกด หรอหนวยงานอน ๆ จดขน โดยมบางแหงทจะจดการอบรมหรอการพฒนาครเองเทานน เนองจากยงไมมงบประมาณมากนกในการดำเนนการ จงทำใหสถานศกษาหลายแหงนยมการสงครเขารบการพฒนาในโครงการทหนวยงานอน ๆ จดมากกวา

2.7.2 หนวยงานบรหารงานบคคล 1) สำนกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา (ก.ค.ศ.) มหนาทในการพฒนาครเพอเตรยมเขาสตำแหนง การพฒนาครบรรจใหม โดย ก.ค.ศ. จดทำหลกสตรการพฒนาใหเขตพนทการศกษาดำเนนการอบรมพฒนา การมหรอเลอนวทยฐานะ การธำรงรกษาสภาพวทยฐานะ และการพฒนาดานอน ๆ 2) สำนกงานเลขาธการครสภา มหนาทพฒนาครในการควบคม กำกบ ออกใบอนญาตประกอบวชาชพ มาตรฐานวชาชพ จรรยาบรรณวชาชพ และการธำรงรกษาสถานภาพของ ผมใบอนญาตประกอบวชาชพ

2.7.3 อำนาจหนาทของหนวยงานทเกยวของ 1) สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานมภารกจเกยวกบการจดและการสงเสรม การศกษาขนพนฐาน โดยมอำนาจหนาทดงตอไปน

1-113.indd 107 8/15/18 11:37:57 AM


1. จดทำขอเสนอนโยบาย แผนพฒนาการศกษา มาตรฐานการจดการศกษา และหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน 2. กำหนดหลกเกณฑ แนวทางและดำเนนการเกยวกบการสนบสนนทรพยากร การจดตงจดสรรทรพยากร และบรหารงบประมาณอดหนนการจดการศกษาขนพนฐาน 3. พฒนาระบบการบรหารและสงเสรมประสานงานเครอขายขอมลสารสนเทศ การนำเทคโนโลยสารสนเทศไปใช ในการเรยนการสอน รวมทงสงเสรมการนเทศ การบรหารและ การจดการศกษา 4. ตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผลการจดการศกษาขนพนฐานของเขตพนทการศกษา 5. พฒนานวตกรรมทางการศกษา ประสาน สงเสรม สนบสนน และกำกบดแลการจดการศกษาขนพนฐาน การศกษาเพอคนพการ ผดอยโอกาส และผมความสามารถพเศษ และประสาน สงเสรม การจดการศกษาขนพนฐานของเอกชน องคกรปกครองสวนทองถน บคคล ครอบครว องคกรชมชน องคกรเอกชน องคกรวชาชพ สถาบนศาสนา สถานประกอบการ และสถาบนสงคมอนของเขตพนทการศกษา 6. ดำเนนการเกยวกบงานเลขานการของคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

2) สำนกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา (ก.ค.ศ.) ก.ค.ศ. มบทบาทในการกำหนดเกณฑการประเมน เกณฑการขอตำแหนง วทยฐานะ โดยในป 2560 ไดมการกำหนดหลกเกณฑและวธการใหขาราชการครและบคลากรทางการศกษาตำแหนงคร มวทยฐานะและเลอนวทยฐานะ โดยใหใชบงคบตงแตวนท 5 กรกฎาคม 2560 เปนตนไป ดงน คณสมบต 1. ระยะเวลาการดำรงตำแหนงคร 1.1 วทยฐานะครชำนาญการ ตองดำรงตำแหนงครมาแลวไมนอยกวา 5 ป นบถงวนทยนคำขอ หรอดำรงตำแหนงอน ก.ค.ศ. เทยบเทา 1.2 วทยฐานะครชำนาญการพเศษ ตองดำรงตำแหนงครทมวทยฐานะ ครชำนาญการมาแลว ไมนอยกวา 5 ป นบถงวนทยนคำขอ หรอดำรงตำแหนงอนท ก.ค.ศ. เทยบเทา 1.3 วทยฐานะครเชยวชาญ ตองดำรงตำแหนงครทมวทยฐานะครชำนาญการพเศษมาแลว ไมนอยกวา 5 ป นบถงวนทยนคำขอ หรอดำรงตำแหนงอนท ก.ค.ศ. เทยบเทา 1.4 วทยฐานะครเชยวชาญพเศษ ตองดำรงตำแหนงครทมวทยฐานะครเชยวชาญมาแลว ไมนอยกวา 5 ป นบถงวนทยนคำขอ หรอดำรงตำแหนงอนท ก.ค.ศ. เทยบเทา

1-113.indd 108 8/15/18 11:37:57 AM


2. มชวโมงการปฏบตงานในตำแหนงคร หรอตำแหนงครในวทยฐานะทดำรงอยปจจบนในชวงระยะเวลายอนหลง 5 ป นบถงวนทยนคำขอ ดงน 2.1 การขอมวทยฐานะครชำนาญการหรอเลอนเปนวทยฐานะครชำนาญการพเศษตองมชวโมงการปฏบตงานในแตละปไมนอยกวา 800 ชวโมง โดยในชวโมงการปฏบตงานตองมชวโมงการมสวนรวมในชมชนการเรยนรทางวชาชพในแตละปไมนอยกวา 50 ชวโมง ทงน ตองมชวโมงสอนขนตำตามท ก.ค.ศ. กำหนดดวย 2.2 การขอเลอนเปนวทยฐานะครเชยวชาญหรอวทยฐานะครเชยวชาญพเศษ ตองมชวโมงการปฏบตงานในแตละปไมนอยกวา 900 ชวโมง โดยในชวโมงการปฏบตงานตองมชวโมงการมสวนรวมในชมชนการเรยนรทางวชาชพ ในแตละปไมนอยกวา 50 ชวโมง ทงนตองมชวโมงสอนขนตำตามท ก.ค.ศ. กำหนดดวย โดยในชวงระยะเวลานอยหลง 5 ป ผขอตองมชวโมงสอน ในวชา / สาขา/ กลมสาระการเรยนร ทเสนอผลงานทางวชาการนน 3. มวนย คณธรรม จรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพ โดยไมเคยถกลงโทษทางวนย หรอจรรยาบรรณวชาชพ ในชวงระยะเวลายอนหลง 5 ป นบถงวนทยนคำขอ โดยพจารณาจากสำเนาแฟมประวตขาราชการครและบคลากรทางการศกษา (ก.ค.ศ. 16) หรอ สำเนาทะเบยนประวตขาราชการ (ก.พ.7) 4. ผานการพฒนา ตามหลกเกณฑและวธการท ก.ค.ศ. กำหนดในชวงระยะเวลายอนหลง 5 ป นบถงวนทยนคำขอ 5. มผลงานทเกดจาการปฏบตหนาท สายงานการสอน ในชวงระยะเวลายอนหลง 5 ปการศกษาตดตอกน นบถงวนสนปการศกษา กอนวนทยนคำขอ ซงไดมการประเมนตามหลกเกณฑขอ 5 และมผลการประเมนผานเกณฑตามหลกเกณฑขอ 6 ไมนอยกวา 3 ปการศกษา โดยพจารณาจากขอมลทบนทกไวในแบบประเมนผลงานทเกดจากการปฏบตหนาท ตำแหนงคร รายปการศกษา (วฐ.2)

3) สำนกงานเลขาธการครสภา สำนกงานเลขาธการครสภา มหนาท 1. กำหนดมาตรฐานวชาชพ ออกและเพกถอนใบอนญาต กำกบ ดแลการปฏบตตามมาตรฐานวชาชพและจรรยาบรรณวชาชพ รวมทงการพฒนาวชาชพ 2. กำหนดนโยบายและแผนพฒนาวชาชพ 3. ประสาน สงเสรมการศกษาและการวจยเกยวกบการประกอบวชาชพ ในสวนของการพฒนาครนน สำนกงานเลขาธการครสภาจะดแลเกยวกบการตอใบประกอบวชาชพคร โดยผประสงคขอตอใบอนญาตประกอบวชาชพครนน ครสภาไดกำหนดผล การปฏบตงานตามมาตรฐานการปฏบตงานไว ดงน (สำนกงานเลขาธการครสภา, 2556)

1-113.indd 109 8/15/18 11:37:58 AM


“ผประสงคขอตออายใบอนญาตประกอบวชาชพคร ตองมผลการปฏบตงานตามมาตรฐานการปฏบตงานโดยมการพฒนาตนเอง หรอมกจกรรมการพฒนาในดานตางๆ ทเปนประโยชนตอการเรยนการสอน การจดการเรยนร การบรหารจดการสถานศกษา การบรหารจดการหนวยงาน รวมทงกจกรรมทกอประโยชนตอการศกษาโดยรวม ไมนอยกวา 3 กจกรรม ภายในเวลา 5 ป โดยเปนกจกรรมทปฏบตตงแตวนทออกใบอนญาตประกอบวชาชพทางการศกษาจนถงปจจบน และกจกรรมจะตองไมซำกนทง 3 กจกรรม ดงรายการกจกรรมการพฒนา ตอไปน 1. การเขารบการศกษาใหมวฒเพมขนในสาขาทเกยวของกบการประกอบวชาชพทางการศกษา 2. การเขารบการอบรมและไดรบวฒบตรแสดงความชำนาญการในการประกอบวชาชพจากครสภา 3. การผานการอบรมตามหลกสตรทเกยวของกบการปฏบตงานในหนาท 4. การผานการประเมนหรออยระหวางการพจารณาประเมนเพอใหมหรอเลอนวทยฐานะทสงขน 5. การเปนวทยากรในเรองท เปนประโยชนตอการจดการเรยนรหรอจด การศกษา 6. การเขยนตำรา หรอบทความ หรอผลงานทางวชาการในเรองทเปนประโยชนตอการจดการเรยนร หรอการจดการศกษา 7. การสรางนวตกรรมทใชในการจดการเรยนร หรอท เปนประโยชนตอ การศกษา 8. การทำวจยในเรองทเปนประโยชนตอการจดการเรยนรและการจดการศกษา 9. การไดรบคดเลอกใหไดรบรางวลของครสภา หรอของหนวยงานทาง การศกษาอน 10. การเขาฟงการบรรยาย อภปราย ประชมปฏบตการ ประชมสมมนา หรอ อน ๆ โดยมการลงทะเบยนและมหลกฐานแสดงการเขารวมกจกรรมดงกลาว 11. การศกษาดงานทเกยวของกบการประกอบวชาชพทางการศกษาทงในประเทศและตางประเทศ 12. การจดทำผลงาน หรอกจกรรมทเปนประโยชนตอการจดการเรยนรหรอ การจดการศกษา

1-113.indd 110 8/15/18 11:37:58 AM


2.7.4 กฎหมายทเกยวของของแตละหนวยงาน 1) พระราชบญญตสภาครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ.2546 พระราชบญญตสภาครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ.2546 กำหนดวตถประสงคของครสภาไว ดงน 1. กำหนดมาตรฐานวชาชพและจรรยาบรรณของวชาชพ 2. ควบคม ความประพฤตและการดำเนนงานของผประกอบวชาชพทาง การศกษาใหเปนไปตามมาตรฐานวชาชพ และจรรยาบรรณของวชาชพ 3. ออกใบอนญาตใหแกผขอประกอบวชาชพ 4. พกใชใบอนญาตหรอเพกถอนใบอนญาต 5. สนบสนนสงเสรมและพฒนาวชาชพตามมาตรฐานวชาชพและจรรยาบรรณของวชาชพ 6. สงเสรม สนบสนน ยกยอง และผดงเกยรตผประกอบวชาชพทางการศกษา 7. รบรองปรญญา ประกาศนยบตร หรอวฒบตรของสถาบนตาง ๆ ตามมาตรฐานวชาชพ 8. รบรองความรและประสบการณทางวชาชพ รวมทงความชำนาญในการประกอบวชาชพ 9. สงเสรมการศกษาและการวจยเกยวกบการประกอบวชาชพ 10. เปนตวแทนผประกอบวชาชพทางการศกษาของประเทศไทย 11. ออกขอบงคบครสภาวาดวย (ก) การกำหนดลกษณะตองหามมาตรา 13 (ข) การออกใบอนญาต อายใบอนญาต การพกใชใบอนญาต การเพกถอน ใบอนญาต และการรบรองความร ประสบการณทางวชาชพ ความชำนาญในการประกอบวชาชพ (ค) หลกเกณฑและวธการในการขอรบใบอนญาต (ง) คณสมบตและลกษณะตองหามของผขอรบใบอนญาต (จ) จรรยาบรรณของวชาชพและการประพฤตผดจรรยาบรรณอนจะนำมาซงความเสอมเสยเกยรตศกดแหงวชาชพ (ฉ) มาตรฐานวชาชพ (ช) วธการสรรหา การเลอก การเลอกตง และการแตงตงคณะกรรมการ ครสภาและคณะกรรมกรรมการมาตรฐานวชาชพ (ซ) องคประกอบ หลกเกณฑ วธการคดเลอกคณะกรรมการสรรหา (ฌ) หลกเกณฑและวธการสรรหาเลขาธการครสภา (ญ) การใด ๆ ตามทกำหนดในพระราชบญญตน

1-113.indd 111 8/15/18 11:37:58 AM


12. ใหคำปรกษาหรอเสนอแนะตอคณะรฐมนตรเกยวกบนโยบายหรอปญหา การพฒนาวชาชพ 13. ใหคำแนะนำหรอเสนอความเหนตอรฐมนตรเกยวกบการประกอบวชาชพ หรอการออกกฎกระทรวง ระเบยบ และประกาศตาง ๆ 14. กำหนดใหมคณะกรรมการเพอกระทำการใด ๆ อนอยในอำนาจหนาทของ ครสภา 15. ดำเนนการใหเปนไปตามวตถประสงคของครสภา ขอบงคบของครสภาตาม (11) นน ตองไดรบความเหนชอบจากรฐมนตร และเมอไดประกาศในราชกจจานเบกษาและใหใชบงคบได นอกจากนไดมการกำหนดอำนาจและหนาทของคณะกรรมการมาตรฐานวชาชพ ซงจะเกยวของกบการตอใบอนญาตวชาชพ ไวดงน

มาตรา 25 คณะกรรมการมาตรฐานวชาชพมอำนาจและหนาท ดงตอไปน (1) พจารณาการออกใบอนญาตใหแกผประกอบวชาชพทางการศกษา และการพกใชหรอเพกถอนใบอนญาต (2) กำกบดแลการปฏบตตามมาตรฐานและจรรยาบรรณของผประกอบวชาชพทางการศกษา (3) สงเสรม พฒนา และเสนอแนะคณะกรรมการครสภากำหนดมาตรฐานและจรรยาบรรณในการประกอบวชาชพ (4) สงเสรม ยกยอง และพฒนาวชาชพไปสความเปนเลศในสาขาตางๆ ตามทกำหนดในขอบงคบของครสภา (5) แตงตงทปรกษา คณะอนกรรมการหรอมอบหมายกรรมการมาตรฐานวชาชพเพอกระทำการใดๆ อนอยในอำนาจและหนาทของคณะกรรมการมาตรฐานวชาชพ (6) ปฏบตการอนใดตามทกฎหมายกำหนดไวใหเปนอำนาจและหนาทของคณะกรรมการมาตรฐานวชาชพ (7) พจารณาหรอดำเนนการในเรองอนตามทรฐมนตรหรอคณะกรรมการ ครสภามอบหมาย

2) ขอบงคบครสภา วาดวยมาตรฐานวชาชพ พ.ศ.2556 คณะกรรมการครสภาไดออกขอบงคบครสภา วาดวยมาตรฐานวชาชพ พ.ศ.2556 โดยกำหนดมาตรฐานความรและมาตรฐานประสบการณวชาชพของผประกอบวชาชพครไวดงน ผประกอบวชาชพครตองมคณวฒไมตำกวาปรญญาตรทางการศกษาหรอ เทยบเทาหรอมคณวฒอนทครสภารบรอง โดยมมาตรฐานความรและประสบการณวชาชพ ดงตอไปน

1-113.indd 112 8/15/18 11:37:58 AM


มาตรฐานความร ประกอบดวยความร ดงตอไปน 1. ความเปนคร 2. ปรชญาการศกษา 3. ภาษาและวฒนธรรม 4. จตวทยาสำหรบคร 5. หลกสตร 6. การจดการเรยนรและการจดการชนเรยน 7. การวจยเพอพฒนาการเรยนร 8. นวตกรรมและเทคโนโลยสารสนเทศทางการศกษา 9. การวดและการประเมนผลการเรยนร 10. การประกนคณภาพการศกษา 11. คณธรรม จรยธรรมและจรรยาบรรณ

มาตรฐานประสบการณวชาชพ ผานการปฏบตการสอนในสถานศกษาตามหลกสตรปรญญาทางการศกษา เปนเวลาไมนอยกวาหนงป และผานเกณฑการประเมนปฏบต การสอนตามหลกเกณฑวธการ และเงอนไขทคณะกรรมการครสภากำหนด ดงตอไปน 1. การฝกปฏบตวชาชพระหวางเรยน 2. การปฏบตการสอนในสถานศกษาในสาขาวชาเฉพาะ

อกทงผประกอบวชาชพคร ตองมมาตรฐานการปฏบตงาน ดงตอไปน 1. ปฏบตกจกรรมทางวชาการเพอพฒนาวชาชพครใหกาวหนาอยเสมอ 2. ตดสนใจปฏบตกจกรรมตาง ๆ โดยคำนงถงผลทจะเกดแกผเรยน 3. มงมนพฒนาผเรยนใหเตบโตเตมตามศกยภาพ 4. พฒนาแผนการสอนใหสามารถปฏบตไดจรงในชนเรยน 5. พฒนาสอการเรยนการสอนใหมประสทธภาพอยเสมอ 6. จดกจกรรมการเรยนการสอนใหผเรยนรจกคดวเคราะห คดสรางสรรคโดยเนนผลถาวรทเกดแกผเรยน 7. รายงานผลการพฒนาคณภาพของผเรยนไดอยางมระบบ 8. ปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกผเรยน 9. รวมมอกบผอนในสถานศกษาอยางสรางสรรค 10. รวมมอกบผอนในชมชนอยางสรางสรรค 11. แสวงหาและใชขอมลขาวสารในการพฒนา 12. สรางโอกาสใหผเรยนไดเรยนรในทกสถานการณ

1-113.indd 113 8/15/18 11:37:58 AM


บทท 3 วธการดำเนนการวจย

3.1 ระเบยบวธวจย

การวจยครงนใชระเบยบวธวจยแบผสานวธ (Mixed Method) แบบ Exploratory Sequential Design ซงเรมจากการวจยเชงคณภาพ ตอดวยการวจยเชงปรมาณและดำเนนการวจยในขนตอนสดทายดวยวธการเชงคณภาพ

3.2 ขนตอนการวจย

ขนตอนการวจยประกอบดวย 3 ขนตอน คอ ขนตอนท 1 ศกษากรอบความคด ระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง และคณลกษณะคนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 โดยมวธการตอไปน (1) ศกษา วเคราะห สงเคราะหเอกสาร แนวคดทฤษฎทเกยวของเกยวกบประเทศไทย 4.0 คนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ระบบ การผลตและพฒนาครทงในและตางประเทศ เพอนำมากำหนดแนวความคดเบองตนของระบบ การผลตครระบบการพฒนาคร และกลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงทเหมาะสม กบบรบทประเทศไทยในการขบเคลอนสสงคม 4.0 เปนการดำเนนการวจยดวยวธการเชงคณภาพ (2) นำแนวความคดเบองตนไปสมภาษณผทรงคณวฒ โดยใชแบบสมภาษณแบบ มโครงสราง เพอสรางกรอบแนวคดหลกในการดำเนนการวจย เปนการดำเนนการวจยดวยวธการ เชงคณภาพ กลมผใหขอมล มคณสมบตดงน 1) นกวชาการ / นกวจยดานการศกษา 2) ผกำหนดนโยบายเกยวกบการผลตและพฒนาคร 3) คณบดคณะครศาสตร/ศกษาศาสตร 4) ผอำนวยการสถานศกษา

114-151.indd 114 8/15/18 11:20:14 AM


เครองมอทใชในการดำเนนการวจย คอแบบสมภาษณแบบมโครงสรางแบงเปน 3 ชด ดงน 1) แบบสมภาษณผทรงคณวฒเกยวกบคณลกษณะคนไทยทพงประสงค และครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ประเดนคำถามในการสมภาษณ คอ ประเดนท 1 ประเทศไทย 4.0 ประเดนท 2 คนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 ประเดนท 3 ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 2) แบบสมภาษณผทรงคณวฒเกยวกบกลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ประเดนคำถามในการสมภาษณ คอ ประเดนท 1 ปญหาของการผลตคร ประเดนท 2 เปาหมายของการผลตคร ประเดนท 3 ระบบการผลตคร ประเดนท 4 กลไกขบเคลอนระบบการผลตคร 3) แบบสมภาษณผทรงคณวฒเกยวกบกลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ประเดนคำถามในการสมภาษณ คอ ประเดนท 1 ปญหาของการพฒนาคร ประเดนท 2 เปาหมายของการพฒนาคร ประเดนท 3 ระบบการพฒนาคร ประเดนท 4 กลไกขบเคลอนระบบการพฒนาคร

การวเคราะหขอมล ผวจยนำขอมลทไดจากการสมภาษณมาจดกลมขอมลเพอทำการวเคราะหขอมลเชงคณภาพและสรปเปนกรอบแนวคดในการวจย

ขนตอนท 2 ศกษาสภาพทพงประสงคของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 โดยมวธการตอไปน สรางแบบสอบถามจากกรอบแนวคดการวจย เพอศกษาสภาพทพงประสงคของระบบ การผลต ระบบการพฒนาคร กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 เปนการดำเนนการวจยดวยวธการเชงปรมาณ กลมผใหขอมล มคณสมบตดงน 1) นกวชาการ / นกวจยดานการศกษา 2) ผกำหนดนโยบายเกยวกบการผลตและพฒนาคร 3) คณบดคณะครศาสตร/ศกษาศาสตร

114-151.indd 115 8/15/18 11:20:14 AM


4) ผอำนวยการสถานศกษา 5) ผอำนวยการเขตพนท 6) คร

เครองมอทใชในการดำเนนการวจย คอแบบสอบถาม แบงเปน 7 ตอนดงน ตอนท 1 ขอมลเกยวกบผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 สภาพทพงประสงคของเปาหมายของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ตอนท 3 สภาพทพ งประสงคของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบ ประเทศไทย 4.0 ตอนท 4 สภาพทพงประสงคของกลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ตอนท 5 สภาพทพงประสงคของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ตอนท 6 สภาพทพงประสงคของกลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ตอนท 7 ขอเสนอแนะหรอความเหนเพมเตม

การวเคราะหขอมล ผวจยนำแบบสอบถามทไดมาวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมสำเรจรป SPSS และใชสถตในการวเคราะหดงน สวนท 1 วเคราะหขอมลเกยวกบสถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม โดยใชสถตเชงพรรณนา เพอแจกแจงความถและหาคารอยละ สวนท 2 วเคราะหสภาพทถงประสงคเกยวกบ ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 เปาหมายของการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 และกลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 โดยกำหนดเกณฑการใหคะแนนของคำตอบในแบบสอบถามซงเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ไวดงน 5 หมายถง มความประสงคใหเกดขนในอนาคตระดบมากทสด 4 หมายถง มความประสงคใหเกดขนในอนาคตระดบมาก 3 หมายถง มความประสงคใหเกดขนในอนาคตระดบปานกลาง 2 หมายถง มความประสงคใหเกดขนในอนาคตระดบนอย 1 หมายถง มความประสงคใหเกดขนในอนาคตระดบนอยทสด

114-151.indd 116 8/15/18 11:20:14 AM


โดยผวจยจะทำการวเคราะหขอมลโดยหาคาเฉลย (Mean) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation: S.D.) โดยการแปลความหมายของระดบคาเฉลยใชเกณฑดงน (บญชม ศรสะอาด, 2554, p121) ระดบคะแนนเฉลย 4.51-5.00 หมายถง สภาพความประสงคใหเกดขนในอนาคตระดบมากทสด ระดบคะแนนเฉลย 3.51-4.50 หมายถง สภาพความประสงคใหเกดขนในอนาคตระดบมาก ระดบคะแนนเฉลย 2.51-3.50 หมายถง สภาพความประสงคใหเกดขนในอนาคตระดบปานกลาง ระดบคะแนนเฉลย 1.51-2.50 หมายถง สภาพความประสงคใหเกดขนในอนาคตระดบนอย ระดบคะแนนเฉลย 1.00-1.50 หมายถง สภาพความประสงคใหเกดขนในอนาคตระดบนอยทสด

ขนตอนท 3 พฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบ ประเทศไทย 4.0 ดวยวธการดงตอไปน (1) คณะผวจยยกรางการพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 (2) คณะผวจยนำเสนอรางการพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ตอทประชมสนทนากลมผทรงคณวฒ (Focus group) เพอ รบฟงความคดเหนจากผทรงคณวฒและผทมสวนเกยวของ เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล คอ เอกสารประกอบการประชมกลม ผทรงคณวฒเรอง การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบ ประเทศไทย 4.0 จำนวน 1 ชด ผใหขอมล คอ ผทรงคณวฒและผมสวนเกยวของกบระบบการผลตและพฒนาครจำนวน 21คนประกอบดวย ผทรงคณวฒทางดานผกำหนดนโยบายเกยวกบการผลตและพฒนาคร 4 ทาน ผทรงคณวฒจากมหาวทยาลย 6 ทาน ผทรงคณวฒจากสถานศกษา 8 ทาน ผทรงคณวฒ ทางดานการศกษา 3 ทาน (รายชอปรากฏในภาคผนวก)

114-151.indd 117 8/15/18 11:20:14 AM


(3) คณะผวจยวเคราะห ประเมน แกไขและปรบปรงรางการพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ตามขอเสนอจากทประชมสนทนากลมผทรงคณวฒ (Focus group) การวเคราะหขอมล ผวจยนำขอมลทไดจากการประเมนความเหมาะสมของรางการพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ฉบบท 1 โดยผทรงคณวฒประมวลผลและสรปผลขอเสนอแนะทไดจากการบนทกและการถอดเทปบนทกเสยงของผเขารวมการสนทนากลม (Focus Group Discussion) โดยการวเคราะหเนอหา (4) พฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ฉบบสมบรณ ผวจยปรบปรงแกไขรางการพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ตามขอเสนอแนะจากผทรงวฒทไดจากการสนทนากลม พรอมเขยนขอเสนอเชงนโยบายการขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย 4.0 นำเสนอรายงานการวจยเรอง การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 พรอมขอเสนอเชงนโยบายการขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย ฉบบสมบรณตอสำนกงานเลขาธการ สภาการศกษา

114-151.indd 118 8/15/18 11:20:14 AM


ตารางท 3.1 แผนการดำเนนการวจย เรมตงแตเดอนกนยายน 2560 – มนาคม 2561 มรายละเอยดแผนการดำเนนงานวจยดงน ป 2560 ป 2561

ลำดบ กจกรรม 1 2 3 4 5 6

ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. 1 ศกษา วเคราะห สงเคราะหเอกสาร แนวคดทฤษฎ ทเกยวของเกยวกบระบบการผลตและพฒนาครทงใน และตางประเทศ 2 กำหนดกรอบความคด ระบบการผลตและพฒนาคร ทจะเปนกลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาคร สมรรถนะสงทเหมาะสมกบบรบทประเทศไทย ในการขบเคลอนสสงคม 4.0 3 ศกษาสภาพทพงประสงคของระบบการผลตและ พฒนาคร กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาคร สมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 4 พฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาคร สมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 5 จดทำรางรายงานการวจย เรอง การพฒนากลไก ขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง สำหรบประเทศไทย 4.0 พรอมขอเสนอเชงนโยบาย การขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง ทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย 6 นำเสนอตอทประชมเพอรบฟงความคดเหน จากผทรงคณวฒและผเกยวของเพอใหไดขอคดเหน และขอเสนอแนะ 7 ปรบปรงแกไขรางรายงานการวจยฯ พรอมขอเสนอ เชงนโยบายการขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาคร สมรรถนะสงทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย 8 สงผลงานวจยฉบบสมบรณ 25 ม.ค 61

114-151.indd 119 8/15/18 11:20:14 AM


บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

4.1 กรอบแนวคดระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง กลไกขบเคลอนระบบ การผลต และพฒนาครสมรรถนะสง และคณลกษณะคนไทยทพงประสงคสำหรบ ประเทศไทย 4.0

จากการศกษา วเคราะห สงเคราะหเอกสาร แนวคดทฤษฎทเกยวของเกยวกบประเทศไทย 4.0 คณลกษณะคนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 เพอนำมากำหนดแนวความคดเบองตนของระบบการผลตระบบการพฒนาคร และกลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงทเหมาะสมกบบรบทประเทศไทยในการขบเคลอนสสงคม 4.0 แลวนำแนวความคดเบองตนไปสรางแบบสมภาษณแบบมโครงสราง เพอสมภาษณผทรงคณวฒ จำนวน 13 ทาน ประกอบดวย นกวชาการ/ นกวจยดานการศกษา ผกำหนดนโยบาย ภาคสวนตางๆ และผมสวนไดสวนเสย เพอสรางกรอบแนวคดหลกในการดำเนนการวจย เพอพฒนาเปนแบบสอบถาม การวจยในขนตอนนเปนการดำเนนการวจยดวยวธการเชงคณภาพ มรายละเอยดดงน

114-151.indd 120 8/15/18 11:20:14 AM


ตารางท 4.1 การสงเคราะหกรอบแนวคดคณลกษณะคนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 จากแบบสมภาษณผทรงคณวฒ กลมผใหขอมล

ประเดนทไดจากการสมภาษณ นกวชาการ/ ผกำหนด ภาคสวน ผมสวนได

นกวจย ดานการศกษา

นโยบาย ตางๆ สวนเสย

1. คณลกษณะคนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0

1.1 คณลกษณะทพงประสงคดานเศรษฐกจ

(1) มความพอเพยง ✓ ✓ - - (2) มความรเกยวกบการเปนผประกอบการ ✓ ✓ ✓ ✓ (3) มความคดรเรมสรางสรรค ✓ ✓ - -

1.2 คณลกษณะทพงประสงคดานสงคม

(1) รจกชวยเหลอ และรบผดชอบ ✓ ✓ ✓ ✓ ตอสงคมสวนรวม (2) มความรรอบ รลกดานเนอหา - - - ✓ (3) รหนาท และมวนย ✓ ✓ ✓ ✓ (4) มคณธรรม จรยธรรม ✓ ✓ - - (5) มความเปนผนำ และผตามทด ✓ ✓ - - (6) มทกษะการทำงานเปนทม ✓ ✓ - - (7) มทกษะการแกปญหา - ✓ - -

1.3 คณลกษณะทพงประสงคดานการเมอง

(1) มทกษะการคดวเคราะห ✓ ✓ - - (2) มวจารณญาณทางการเมอง ✓ ✓ - ✓ (3) มสวนรวมทางการเมอง ✓ ✓ - ✓

1.4 คณลกษณะทพงประสงคดานเทคโนโลย

(1) มทกษะดานเทคโนโลย ✓ ✓ ✓ - (2) รกการเรยนร ✓ ✓ - ✓ (3) เปนนวตกร ✓ - - -

1.5 คณลกษณะทพงประสงคดานสขภาพ

(1) ใสใจเรองสขภาพ ✓ ✓ ✓ - (2) มความสามารถในการจดการความเครยด ✓ ✓ - -

114-151.indd 121 8/15/18 11:20:14 AM


จากการสงเคราะหขอมลเชงคณภาพจากการสมภาษณ การสงเคราะหคณลกษณะคน ทพงประสงคในศตวรรษท 21 และการสงเคราะหคณลกษณะคนไทยทพงประสงคในศตวรรษท 21 ผวจยสรปกรอบแนวคดคณลกษณะคนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 ไดดงน 1. เปนบคคลทมนใจในตนเองและเปนทเชอมนของบคคลอน 1.1 สามารถแยกแยะถกผด 1.2 สามารถปรบตวและมความยดหยน (Adaptable and Resilient) 1.3 คดเชงวพากษไดอยางอสระ (Thinks Independently and Critically) 1.4 สามารถสอสารไดอยางมประสทธผล (Communicates Effectively) 2. เปนผเรยนรไดดวยตนเอง 2.1 มความรบผดชอบในการเรยนรดวยตนเอง 2.2 สามารถตงคำถามสะทอนความคด และขยนหมนเพยรในการเรยนร 3. เปนผสรางสรรคงานเชงรก 3.1 สามารถทำงานเปนทมไดอยางมประสทธผล 3.2 มความรเรมสรางสรรค 3.3 มการบรหารความเสยง 3.4 มการสรางนวตกรรมสความเปนเลศ 4. เปนผมจตสำนกความเปนพลเมอง (Concern Citizen) 4.1 มความตระหนกในความเปนไทย 4.2 มจตสำนกในความเปนพลเมอง 4.3 มบทบาทในการอทศตนเพอประโยชนของเพอนมนษย 5. เปนพลเมองคณภาพ (Productive Citizen) 5.1 เขาใจความหมายของพลเมองคณภาพในมตของสทธและความรบผดชอบ 5.2 เหนความสำคญของการมสวนรวมอยางเขมแขงในกระบวนการระดบทองถนและระดบชาต 5.3 ชนชมและเคารพในความแตกตางของบคคลและวฒนธรรมรวมทงคณคาของ การใสใจทกคนอยางทวถง 5.4 มงใชศกยภาพสงสดของตนในการเปนผนำและสรางสรรคประโยชนตอสงคม 5.5 มงมนอนรกษทรพยากรและสงแวดลอมเพอประโยชนของคนรนปจจบนและอนาคต

114-151.indd 122 8/15/18 11:20:14 AM


6. เปนผมทกษะและความรทจำเปนในการทำงานยคศตวรรษท 21 (Marketable Skill and Knowledge) 6.1 มความรและทกษะอาชพในศตวรรษท 21 6.2 มทกษะการคดวพากษและแกปญหา 6.3 มความรอบรหลายดานและมทกษะทดในการเขยน และการพดในทสาธารณะ 6.4 มความสามารถในการเกบเกยวความรจากประสบการณทหลากหลาย 6.5 รสกดในการบรหารความเสยง การตงคำถามทเราใจและคนหาทางออกใหม ๆ 6.6 มการสะทอนความคดและการประเมนผลทดสำหรบการตดสนใจ 6.7 สามารถใชเทคโนโลยในชวตประจำวน 6.8 ตระหนกในคณคาของการทำงานเปนทม 6.9 ผเรยนรตลอดชวตทใหความสำคญทงมนษยศาสตรและวทยาศาสตร 7. เปนผทสมบรณดวยคณลกษณะและคณธรรม (Character and Integrity) 7.1 สามารถใชชวตอยางมคณคาตอมวลมนษยชาต 7.2 ใชปญญาอยางเปนธรรม มความกลาหาญทางจรยธรรม 7.3 มงประโยชนชมชนและเพอนมนษย 7.4 มความเหนอกเหนใจเพอนมนษย 7.5 มงสรางสรรคงานทดทสด 7.6 ใชจดแขงและคณภาพสวนบคคลเพอสรางสรรคโลก 7.7 เขาใจและปฏบตตนตามวถชวตทมสขภาวะ 7.8 มกลยทธความมนคงทางการเงน 7.9 ใชความผดพลาดเปนโอกาสในการสรางผลลพธทดกวาเดม 8. เปนผมความพรอมสำหรบโลกการทำงาน (Career Readiness) 8.1 มความตระหนกในคณคาของงานอาชพ 8.2 สามารถเลอกงานอาชพทเปนประโยชนตอมวลมนษยชาต 8.3 มทกษะอาชพในอนาคต 9. เปนผมความพรอมในการดำเนนชวต (Life Readiness) 9.1 สามารถตงเปาหมายชวตทเปนประโยชนตอมวลมนษยชาต 9.2 สามารถเรยนรและพฒนาตนเองไปสเปาหมายชวต 9.3 มกรอบความคดทเตบโด (Growth mindset) 9.4 มทกษะชวต (Life Skills)

114-151.indd 123 8/15/18 11:20:14 AM


ตารางท 4.2 การสงเคราะหกรอบแนวคดครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 จากแบบสมภาษณผทรงคณวฒ กลมผใหขอมล




1. ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

1.1 สมรรถนะดานความรความเขาใจทางวชาชพ (professional Knowledge and understanding)

(1) มความร ความเขาใจอยางลกซง ✓ ✓ ✓ ✓ ในเรองทสอน (Content) (2) สามารถประเมนผลการเรยนร ✓ - - - ดวยเครองมอทหลากหลาย (3) มความรแบบสหวทยาการ ✓ ✓ ✓ ✓ (4) มทกษะการสรางหลกสตร ✓ - - -

1.2 สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ (Professional Skills)

(1) มทกษะการสอน (pedagogy) ✓ ✓ - ✓ (2) มทกษะการจดการ และควบคมชนเรยน ✓ ✓ ✓ ✓ (3) มทกษะการสอสาร และการสรางเครอขาย ✓ - - - (4) สามารถเปนสวนหนงของชมชน ✓ - - - แหงการเรยนรได (5) มความคดรเรมสรางสรรค ✓ ✓ - - (6) เปนนวตกร ✓ - - - (7) มทกษะการประยกตใชเทคโนโลย ✓ - - ✓ สารสนเทศในการจดการเรยนการสอน (8) มทกษะการคดวเคราะห สงเคราะห ✓ ✓ ✓ - (9) มทกษะการแกปญหา ✓ - - -

1.3 สมรรถนะดานเจตคตและคานยม (Attitude and Value)

(1) มจรรยาบรรณ อดมการณ ✓ ✓ ✓ ✓ และจตวญญาณความเปนคร (2) สามารถสรางบรรยากาศเชงบวก ✓ - ✓ ✓ ในชนเรยนได (3) สามารถสรางแรงบนดาลใจใหผเรยนได ✓ - - ✓ (4) มวนยในตนเอง ✓ ✓ - -

114-151.indd 124 8/15/18 11:20:15 AM



กลมผใหขอมล



นโยบาย ตางๆ สวนเสย 1.4 สมรรถนะดานการปฏบตทางวชาชพ (Professional Practice)

(1) จดการเรยนการสอนทเนนผเรยน ✓ ✓ - ✓ เปนสำคญ (2) พฒนานกเรยนใหเปนนกคด และสราง - ✓ - ✓ องคความรเองได (Knowledge management facilitator) (3) มทกษะการวจย ✓ ✓ - ✓ (4) รเปาหมาย และทศทางการพฒนาประเทศ ✓ - - - (5) จดการเรยนการสอนทสอดคลองกบ ✓ ✓ - - บรบททองถน (6) มทกษะการบรหารจดการ ✓ - - ✓

1.5 สมรรถนะดานความยดมนผกพนในวชาชพ (Professional Engagement)

(1) อทศตนเพอศษย ✓ ✓ ✓ ✓ (2) มงมน เรยนรเพอศษย ✓ - - - (3) มคณลกษณะเปนผพฒนาตนเองตลอดเวลา ✓ ✓ - ✓

จากการสงเคราะหขอมลเชงคณภาพจากการสมภาษณ การศกษาเอกสารเกยวกบสมรรถนะครทพงประสงคในศตวรรษท 21 ผวจยสรปกรอบแนวคดสมรรถนะของครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ได 5 ดานหลก ประกอบดวย สมรรถนะดานความรความเขาใจทางวชาชพ (professional Knowledge and understanding) สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ (Professional Skills) สมรรถนะดานเจตคตและคานยม (Attitude and Values) สมรรถนะดานการปฏบตทางวชาชพ (Professional Practice) และสมรรถนะดานความยดมนผกพนในวชาชพ (Professional Engagement) โดยขอมลจากการสมภาษณทไมสอดคลองกบทง 5 กลมขางตน แตเปนสมรรถนะสำคญทครควรม จดไวในกลมสมรรถนะดานความรความสามารถทวไป (General knowledge and Ability) รวมเปน 6 ดาน มรายละเอยดดงน

114-151.indd 125 8/15/18 11:20:15 AM


1. สมรรถนะดานความรความสามารถทวไป (General knowledge and Ability) 1.1 ความรในวธการใชเทคโนโลยสารสนเทศและเทคโนโลยการสอสารไดอยาง เหมาะสมและมความรบผดชอบ 1.2 ความรในหลกการการเปนผประกอบการทด 1.3 ความรเกยวกบตนเอง 1.4 ความรในบรบททางเศรษฐกจ 1.5 ความรในบรบททางสงคม 1.6 ความรในบรบททางการเมอง 1.7 ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ สะทอนคด และคดสรางสรรคเชงนวตกรรม 1.8 ความสามารถในการประยกตใชความรสการปฏบตในชวตจรง 1.9 ความสามารถในการรเรม วางแผน บรหารจดการ ดำเนนการ และประเมนผลปฏบตงานตางๆ 1.10 ความสามารถในการทำงานรวมกนอยางมประสทธภาพในบรบททหลากหลาย 1.11 ความสามารถในการปรบตวตอการเปลยนแปลง 1.12 ความสามารถทจะเขาใจ ยอมรบ และเหนคณคาของความหลากหลายทางวฒนธรรม 1.13 ความสามารถในการแสดงออกถงคณลกษณะภาวะผนำ โดยเฉพาะภาวะผนำ การเปลยนแปลง 1.14 ความสามารถในการเรยนรตลอดชวตและพฒนาตนเองอยางตอเนอง 1.15 ความสามารถในการบรณาการศาสตรเพอการพฒนาทยงยน 1.16 ความสามารถในการนำสงทเรยนรไปใชในชวตจรงและสรางสรรคประโยชนแก มวลมนษยชาต 2. สมรรถนะดานความรความเขาใจทางวชาชพ (professional Knowledge and understanding) 2.1 ความรในบรบททางการศกษา 2.2 ความรและความเขาใจเนอหาวชาทสอน 2.3 ความรและความเขาใจทฤษฎ วธการจดการเรยนการสอน 2.4 ความรและความเขาใจการวดประเมนผล 2.5 ความรและความเขาใจหลกสตร

114-151.indd 126 8/15/18 11:20:15 AM


2.6 ความรและความเขาใจในนโยบายทางการศกษา 2.7 ความรและความเขาใจถงคณลกษณะ ความตองการของผเรยนทแตกตางกน 3. สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ (Professional Skills) 3.1 ทกษะในการจดการเรยนการสอน (Pedagogical skills) 3.2 ทกษะความสมพนธระหวางบคคล 3.3 ทกษะสะทอนคดหรอคดไตรตรอง 3.4 ทกษะดานการบรหารจดการตนเอง 3.5 ทกษะในการสอสารเพอพฒนานกเรยน 3.6 ทกษะในการประสานงาน 3.7 ทกษะการทำงานเปนทม 3.8 ทกษะดานเทคโนโลยเพอประยกตใชในการจดการศกษาอยางสรางสรรค 3.9 ทกษะในการพฒนาทกษะทางปญญาและจนตนาการของนกเรยน 3.10 ทกษะในการเสรมสรางสงแวดลอมทเออตอความคดรเรมสรางสรรคและสรางนวตกรรม 3.11 ทกษะในการพฒนานกเรยนทมความสามารถแตกตางกน 4. สมรรถนะดานเจตคต และคานยม (Attitude and Value) 4.1 เชอมนวาผเรยนทกคนสามารถเรยนรได 4.2 รกและหวงใยลกศษยทกคนอยางทวถง 4.3 เคารพในความแตกตางของบคคล 4.4 เขาใจ ยอมรบ และเหนคณคาของความหลากหลายทางวฒนธรรม 4.5 ความรบผดชอบตอตนเอง วชาชพ และสงคม 4.6 ความซอสตยตอตนเอง วชาชพ และสงคม 4.7 มจตวญญาณความเปนคร 4.8 รวมมอแบงปนและมจตใจมงมนตอความเปนทมงาน 4.9 มพนธะผกพนและเสยสละเพอวชาชพ 4.10 มงมนในการเรยนร ความเปนเลศทางนวตกรรมอยางตอเนอง 5. สมรรถนะดานการปฏบตทางวชาชพ (Professional Practice) 5.1 ความสามารถในการเสรมสรางการเรยนรของนกเรยนทกคนอยางทวถง 5.2 ความสามารถในการพฒนานกเรยนใหมเปาหมายชวตทมคณคาตอเพอนมนษย 5.3 ความสามารถในการพฒนาผเรยนในการเรยนรเพอใหประสบความสำเรจตาม เปาหมายชวตทมคณคาตอเพอนมนษย

114-151.indd 127 8/15/18 11:20:15 AM


5.4 ความสามารถในการจดสภาพแวดลอมทางการเรยนรทปลอดภยใหกบผเรยน 5.5 ความสามารถในการวจยเพอพฒนาศกยภาพและขดความสามารถของผเรยน อยางเตมท 5.6 ความสามารถในการเปนแบบอยางทดของผนำยคใหมทมคณธรรมเปนฐาน 6. สมรรถนะดานความยดมนผกพนในวชาชพ (Professional Engagement) 6.1 ความมงมนในการพฒนาศกยภาพของนกเรยน 6.2 ความยดมนในคณธรรม จรยธรรมของวชาชพ 6.3 ความพรอมทจะเรยนรจากนกเรยน เพอนรวมงานและผทมสวนไดสวนเสยทก ภาคสวน 6.4 มงมนผกพนกบการใสใจชวยเหลอพฒนานกเรยนทกคนอยางเตมทและเตมใจ 6.5 อทศตนเพอการพฒนานกเรยนและชมชนอยางเตมความสามารถ

114-151.indd 128 8/15/18 11:20:15 AM


ตารางท 4.3 การสงเคราะหกรอบแนวคดระบบการผลตคร และกลไกขบเคลอนระบบการผลต ครใหม จากแบบสมภาษณผทรงคณวฒ กลมผใหขอมล



นโยบาย ตางๆ สวนเสย 1. ระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

1.1 เปาหมายของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

(1) มเปาหมายเชงปรมาณของการผลตคร ✓ ✓ แตละสาขาในปรมาณทเหมาะสม และเพยงพอตอความตองการ

(2) ผลตครโดยมเปาหมายเชงคณภาพ ✓ ✓ ควบคกบเชงปรมาณ

(3) มระบบการจดการเรยนการสอนนสต/ - ✓ นกศกษาคร ทเนนเนอหาวชา (Content)

(4) มหลกสตรผลตครทเนนสมรรถนะ ✓ ✓

1.2 สถาบนผลต และระบบการผลตคร

(1) มระบบประกนการมงานทำของบณฑตคร ✓ -

(2) ควรใชขอมลความตองการของสถานศกษา ✓ ✓ ในการกำหนดเปาหมายเชงปรมาณ ของการผลตคร

(3) ผลตครในระบบปดรอยละ 60 และ ✓ - ระบบเปดรอยละ 50 พรอมประกน การมงานทำ

(4) ควรมระเบยบ หรอประกาศ ทควบคม - ✓ ปรมาณการผลตครเพอบงคบใช

(5) มเงอนไขพเศษใหกบสถาบนผลตคร ✓ ✓ ทผลตครเปนระบบปด

114-151.indd 129 8/15/18 11:20:15 AM






นโยบาย ตางๆ สวนเสย 1.3 การบรหารระบบการผลตคร และการจดสรรงบประมาณ

(1) ควรใหสถาบนผลตครมอสระ ✓ ✓ ในการออกแบบกระบวนการผลตครเอง โดยใหมหนวยงานกลางประเมนผลผลต เพยงอยางเดยว

2. กลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

2.1 กลไกองคกรผลตคร

(1) จดใหนสต/ นกศกษาครมโอกาส ✓ - ฝกปฏบตการตงแตเขาเรยนในทกชนป

(2) ครสภาพฒนามาตรฐานการผลตคร ✓ ✓ รวมกบสถาบนผลตคร

(3) ควรจดใหมการประเมนผลทงภาคทฤษฎ ✓ ✓ และภาคปฏบตสำหรบผทจบการศกษา จากหลกสตรผลตครทตองการใบอนญาต ประกอบวชาชพ

(4) มมาตรฐานวชาชพครทยดหยน ✓ -

(5) หนวยงานหลกควรมนโยบายทชดเจน ✓ ✓ ในการผลตครของประเทศ

(6) พฒนาระบบคดเลอกผเขาศกษา - ✓ ใหไดผมความสนใจจะเปนครจรง

(7) สภาวชาชพ (สมาชกมาจากตวแทน ✓ - วชาชพ) ควรมบทบาทหนาท ในการพจารณา หรอกำหนดเปาหมาย เชงคณภาพของการผลตคร

(8) พจารณาระยะเวลาตลอดหลกสตร ✓ - การผลตคร (4 - 5 ป) ตามความเหมาะสม ของสาขาวชา

114-151.indd 130 8/15/18 11:20:15 AM







(9) จดใหมการวจยเปรยบเทยบคณภาพ ✓ - บณฑตหลกสตร 4 ป และ 5 ป เพอนำผลการวจยมากำหนด เปนนโยบายการผลตครในอนาคต

(10) จดใหมครพเลยง หรออาจารยนเทศ ✓ - ทมประสบการณในการสอนเปนผดแล นสตในการฝกประสบการณวชาชพ

(11) ไมจำเปนตองมการประเมนผล ✓ - ผจบการศกษาหลกสตรครศาสตร/ ศกษาศาสตร เพอรบใบอนญาตประกอบ วชาชพ แตควรเนนเรองการตรวจสอบ และรบรองหลกสตรการผลตคร

(12) ควรจดใหมการประเมนผลทงภาคทฤษฎ ✓ ✓ และภาคปฏบตสำหรบผไมได จบการศกษาจากหลกสตรผลตคร ทตองการใบอนญาตประกอบวชาชพ

2.2 กลไก สกอ. หรอกระทรวงอดมศกษา

(1) การประเมนหลกสตรของสถาบนผลตคร - ✓ ควรประเมนจากสภาพจรงใหมากกวา การประเมนจากเอกสาร

(2) ครสภาควรมบทบาทหนาทในการพจารณา ✓ ✓ หรอกำหนดเปาหมายเชงคณภาพของการ ผลตคร

(3) มเกณฑการประกนคณภาพหลกสตร ✓ - ทเนนผลลพธดานการเรยนรของนสต/ นกศกษาครมากขน

(4) หนวยงานหลกควรมหนาทในการสนบสนน - ✓ มากกวาทำหนาทตรวจสอบ

114-151.indd 131 8/15/18 11:20:15 AM






นโยบาย ตางๆ สวนเสย 2.3 กลไกใหมในอนาคต

(1) หนวยงานทเกยวของทงหมดของคร ✓ ✓ ควรรวมกนกำหนดเปาหมายเชงปรมาณ ของการผลตคร

(2) ตงหนวยงานใหมขนมาเพอกำหนด ✓ ✓ ปรมาณการผลตคร หรอจำนวนผสำเรจ การศกษาจากคณะครศาสตร/ศกษาศาสตร ในแตละป

(3) มกลไกทแลกเปลยนขอมลสารสนเทศ ✓ ✓ ระหวางหนวยงานเพอนำไปใชในการ กำหนดนโยบายของระบบการผลตคร

(4) กำหนดหนาทของหนวยงานทเกยวของ ✓ ✓ ใหสอดประสานกนเปนกลไกทตอเนอง และเชอมโยงกน

(5) หนวยงานทจะเปนกลไกขบเคลอน ✓ ✓ ระบบการผลตครควรมาจากทกภาคสวน

(6) ควรจดตงองคคณะบคคลระดบประเทศ ✓ ✓ เพอกำหนดนโยบายการผลตครทง เชงคณภาพ และเชงปรมาณ

114-151.indd 132 8/15/18 11:20:15 AM


ตารางท 4.4 การสงเคราะหกรอบแนวคดระบบการพฒนาคร และกลไกขบเคลอนระบบการพฒนา จากแบบสมภาษณผทรงคณวฒ กลมผใหขอมล



นโยบาย ตางๆ สวนเสย 1. ระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

1.1 เปาหมายของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

(1) ควรมเปาหมายของการพฒนาคร ✓ ✓ ทการพฒนาผเรยน

1.2 ผรบผดชอบหลกในการพฒนาคร

(1) ผกำหนดเปาหมายในการพฒนาคร ✓ ✓ ควรเปนโรงเรยนมากกวาจากสวนกลาง

(2) การพฒนาครควรเปนรปแบบทเปดให ✓ - ผมสวนไดสวนเสยทกฝายเขามามสวนรวม

1.3 รปแบบการพฒนาคร

(1) มจำนวนหลกสตร รปแบบการพฒนาคร - ✓ ทมความหลากหลาย เพยงพอตอ ความตองการรายบคคลของคร

(2) มระบบการพฒนาครทไมดงคร ✓ ✓ ออกจากชนเรยน

(3) มระบบการกำกบ ตดตามผลการพฒนาคร ✓ ✓

(4) มหลกสตร และรปแบบการพฒนาคร - ✓ ททนสมย

(5) ควรสรางใหครเกดแรงจงใจภายใน ✓ ✓ ตอการพฒนาตนเองมากกวาใชการสงการ จากเบองบน

114-151.indd 133 8/15/18 11:20:15 AM






นโยบาย ตางๆ สวนเสย 1.4 การบรหารระบบการพฒนาคร และการจดสรรงบประมาณ

(1) มระบบทเปดใหหนวยงานภายนอก ✓ ✓ ทมความเชยวชาญเฉพาะดานเสนอ หลกสตรการพฒนาคร และผานการ กลนกรองจากครสภากอนนำไปใช

(2) การออกแบบระบบการพฒนาคร - ✓ ควรคำนงถงหลกความคมคา

(3) มระบบการสนบสนนงบประมาณทตรง - ✓ ความตองการและเพยงพอ

(4) หนวยงานหลกควรมหนาทในการสนบสนน - ✓ มากกวาทำหนาทตรวจสอบ

2. กลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

2.1 กลไกองคกรพฒนาคร

(1) ระบบพฒนาครควรพฒนาสมรรถนะ ✓ ✓ ของคร ควบคกบความร

2.2 กลไกใหมในอนาคต

(1) กลไกการพฒนาครอาจไมไดประกอบ - ✓ ไปดวยเพยง โรงเรยน ตนสงกด (เขตพนท) ครสภา และ ก.ค.ศ.

(2) ใหมหนวยงานทเกยวของกบการพฒนาคร ✓ - ทงหมด รวมทงสถาบนผลตครเขามา มสวนรวม โดยใหอาจารยและนสต นกศกษาเขามามสวนในการพฒนาคร

(3) ควรมการนำเทคโนโลยสารสนเทศ - ✓ (Digital Platform) เขามาใชเพอเปน สวนหนงของกลไกการพฒนาคร

114-151.indd 134 8/15/18 11:20:15 AM


เมอนำขอมลทไดจากแบบสมภาษณมาวเคราะห สงเคราะห และจดกลม ประกอบกบการศกษาเอกสาร แนวคดทฤษฎทเกยวของเกยวกบประเทศไทย 4.0 คนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ระบบการผลตและพฒนาครทงในและ ตางประเทศ โดยคณลกษณะคนไทยทพงประสงคนนจะเปนหนงในความสามารถของครสมรรถนะสงทจะตองสามารถพฒนาผเรยนใหมผลลพธทพงประสงคกลาวคอ เปนคนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 จากกระบวนการวจยทงหมดในขนตอนนสามารถนำมาสรปเปนกรอบแนวคดหลกในการวจย มรายละเอยดดงน ตารางท 4.5 กรอบแนวคดหลกของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง กลไกขบเคลอน ระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง และคณลกษณะคนไทยทพงประสงค สำหรบประเทศไทย 4.0 ท กรอบแนวคด รายละเอยด 1 คณลกษณะคนไทย 1. เปนบคคลทมนใจในตนเองและเปนทเชอมนของบคคลอน ทพงประสงคสำหรบ 2. เปนผเรยนรไดดวยตนเอง ประเทศไทย 4.0 3. เปนผสรางสรรคงานเชงรก 4. เปนผมจตสำนกความเปนพลเมอง (Concern Citizen) 5. เปนพลเมองคณภาพ (Productive Citizen) 6. เปนผมทกษะและความรทจำเปนในการทำงานยคศตวรรษท 21 (Marketable Skill and Knowledge) 7. เปนผทสมบรณดวยคณลกษณะและคณธรรม (Character and Integrity) 8. เปนผมความพรอมสำหรบโลกการทำงาน (Career Readiness) 9. เปนผมความพรอมในการดำเนนชวต (Life Readiness) 2 ครสมรรถนะสงสำหรบ 2.1 สมรรถนะหลกของครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ประเทศไทย 4.0 1) สมรรถนะดานความรความสามารถทวไป (General knowledge and Ability) 2) สมรรถนะดานความรความเขาใจทางวชาชพ (professional Knowledge and understanding) 3) สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ (Professional Skills) 4) สมรรถนะดานเจตคตและคานยม (Attitude and Value) 5) สมรรถนะดานการปฏบตทางวชาชพ (Professional Practice) 6) สมรรถนะดานความยดมนผกพนในวชาชพ (Professional Engagement)

114-151.indd 135 8/15/18 11:20:15 AM



ท กรอบแนวคด รายละเอยด 2.2 ความสามารถในการพฒนานกเรยนใหมผลลพธการเรยนรหลก (คณลกษณะคนไทยทพงประสงค) 3 ระบบการผลตคร 1. เปาหมายของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 2. สถาบนผลต และระบบการผลตคร 3. การบรหารระบบการผลตคร 4. การจดสรรงบประมาณ 4 กลไกขบเคลอน 1. กลไกองคกรผลตคร ระบบการผลตคร 2. กลไก สกอ. หรอกระทรวงอดมศกษา 3. กลไกใหมในอนาคต 5 ระบบการพฒนาคร 1. เปาหมายของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 2. ผรบผดชอบหลกในการพฒนาคร 3. รปแบบการพฒนาคร 4. การบรหารระบบการพฒนาคร 5. การจดสรรงบประมาณ 6 กลไกขบเคลอนระบบ 1. กลไกองคกรพฒนาคร การพฒนาคร 2. กลไกใหมในอนาคต

114-151.indd 136 8/15/18 11:20:15 AM


4.2 สภาพทพงประสงคของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง กลไกขบเคลอน ระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

ผลการวเคราะหขอมลเชงปรมาณทเกบจากแบบสอบถามจำนวนทงหมด 86 ฉบบ แบงเปน นกวชาการ/ นกวจยดานการศกษา จำนวน 14 ฉบบ ผกำหนดนโยบายเกยวกบการผลตและพฒนาคร จำนวน 5 ฉบบ คณบดคณะครศาสตร/ ศกษาศาสตร จำนวน 6 ฉบบ ผอำนวยการเขตพนท การศกษา จำนวน 8 ฉบบ ผบรหารสถานศกษา จำนวน 15 ฉบบ และคร จำนวน 38 ฉบบ แบงผลการวเคราะหขอมลเชงปรมาณจากการตอบแบบสอบถามออกเปน 6 ตอนยอย ดงน 4.2.1 ขอมลเกยวกบผตอบแบบสอบถาม 4.2.2 สภาพทพงประสงคของเปาหมายของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 4.2.3 สภาพทพงประสงคของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 4.2.4 สภาพทพงประสงคของกลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบ ประเทศไทย 4.0 4.2.5 สภาพทพงประสงคของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 4.2.6 สภาพทพงประสงคของกลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

ซงมรายละเอยดดงน

4.2.1 ขอมลเกยวกบผตอบแบบสอบถาม ผลการวเคราะหขอมลเกยวกบผตอบแบบสอบถามทงหมด 86 คน จำแนกตามกลม ผใหขอมล แบงเปน นกวชาการ/ นกวจยดานการศกษา จำนวน 14 คน ผกำหนดนโยบายเกยวกบการผลตและพฒนาคร จำนวน 5 คน คณบดคณะครศาสตร/ศกษาศาสตร จำนวน 6 คน ผอำนวยการ เขตพนทการศกษา จำนวน 8 คน ผบรหารสถานศกษา จำนวน 15 คน และคร จำนวน 38 คน จำแนกเปน 5 ประเดน ประกอบดวย ตามเพศ อาย วฒการศกษา สงกด และประสบการณใน การทำงาน มรายละเอยดดงน

114-151.indd 137 8/15/18 11:20:16 AM


นกวช

าการ

/

ผกำห

นดนโ

ยบาย

คณ

บดคณ

ะ ผอ

ำนวย

การ

ผบรห

าร

นกวจ

ย เก

ยวกบ

การผ

ลต

ครศา

สตร/

เข

ตพนท

คร

รวม

ขอ

มลทว

ไป

ดานก

ารศก

ษา

และพ

ฒนา

คร

ศกษา

ศาสต

ร กา

รศกษ

า สถ

านศก

ษา

จำ

นวน

รอยล

ะ จำ

นวน

รอยล

ะ จำ

นวน

รอยล

ะ จำ

นวน

รอยล

ะ จำ

นวน

รอยล

ะ จำ

นวน

รอยล

ะ จำ

นวน

รอยล

ะ

1.

เพศ

ก.

ชาย

4

40.0

0 3

60.0

0 3

50.0

7

87.5

0 6

40.0

0 12

31

.58

35

40.7

0

ข. ห

ญง

10

60.0

0 2

40.0

0 3

50.0

1

12.5

0 9

60.0

0 26

68

.42

51

59.3

0

2.

อาย

ก.

นอย

กวา

30 ป

0

0.00

0

0.00

0

0.0

0 0.

00

0 0.

00

15

39.4

7 15

17

.44

ข.

30-

39 ป

8

57.1

4 1

20.0

0 3

50.0

0

0.00

3

20.0

0 17

44

.73

32

37.2

1

ค. 4

0-49

ป

4 28

.57

0 0.

00

3 50

.0

0 0.

00

5 33

.33

3 7.

90

15

17.4

4

ง. ม

ากกว

า 50

ป

2 14

.29

4 80

.00

0 0.

0 8

100.

00

7 46

.67

3 7.

90

24

27.9

1

3.

วฒกา

รศกษ

า

ก.

ปรญ

ญาต

ร 2

14.2

9 0

0.00

2

33.3

3 0

0.00

1

6.67

20

52

.63

25

29.0

7

ข. ป

รญญ

าโท

10

71.4

2 3

60.0

0 3

50.0

0 7

87.5

0 8

53.3

3 18

47

.37

49

56.9

8

ค. ป

รญญ

าเอก

2

14.2

9 2

40.0

0 1

16.6

7 1

12.5

0 6

40.0

0 0

0.00

12

13

.95

4.

สงกด

ก.

สงก

ด สพ

ฐ.

1 6.

67

15

39.4

7 16

30

.19

ข.

สงก

ด สอ

ศ.

2 13

.33

7 18

.42

9 16

.98

ค.

สงก

ด อป

ท.

1 6.

67

6 15

.79

7 13

.21

ง.

สงก

ด สช

.

11

73

.33

10

26.3

2 21

39

.62

5.

ประส

บการ

ณใน

การท

ำงาน

ก.

นอย

กวา

2 ป

0 0.

00

0 0.

00

1 16

.67

0 0.

00

0 0.

00

6 15

.79

7 8.

14

ข.

2-5

ป

3 21

.43

0 0.

00

0 0.

00

0 0.

00

1 6.

67

12

31.5

8 16

18

.60

ค.

6-1

0 ป

4 28

.57

1 20

.00

2 33

.33

0 0.

00

2 13

.33

11

28.9

5 20

23

.26

ง.

มาก

กวา

10 ป

7

50.0

0 4

80.0

0 3

50.0

0 8

100.

00

12

80.0

0 9

23.6

8 43

50

.00

ตารา

งท 4

.6 ข

อมลเ

กยวก

บผตอ

บแบบ

สอบถ

าม

114-151.indd 138 8/15/18 11:20:16 AM


จากตารางท 4.6 ขอมลเกยวกบผตอบแบบสอบถาม พบวา เพศ ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญงจำนวน 51 คน คดเปนรอยละ 59.30 เปนเพศชายจำนวน 35 คน คดเปนรอยละ 40.70 และเมอพจารณาผตอบแบบสอบถามตามกลมผใหขอมลแบงเปน นกวชาการ/ นกวจยดานการศกษา ผกำหนดนโยบายเกยวกบการผลตและพฒนาคร คณบดคณะครศาสตร/ศกษาศาสตร ผอำนวยการเขตพนทการศกษา ผบรหารสถานศกษา และคร พบวาเปนเพศชายรอยละ 40.00 60.00 50.0 87.50 40.00 และ 31.58 ตามลำดบ เพศหญงรอยละ 60.00 40.00 50.0 12.50 60.00 และ 68.42 ตามลำดบ อาย ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมอาย 30-39 ป เปนจำนวน 32 คน คดเปนรอยละ 37.21 และเมอพจารณาผตอบแบบสอบถามตามกลมผใหขอมลแบงเปน นกวชาการ/ นกวจย ดานการศกษา สวนใหญมอาย 30-39 ป เปนจำนวน 8 คน คดเปนรอยละ 57.14 ผกำหนดนโยบายเกยวกบการผลตและพฒนาคร สวนใหญมอาย มากกวา 50 ปเปนจำนวน 4 คน คดเปนรอยละ 80.00 คณบดคณะครศาสตร/ ศกษาศาสตร สวนใหญมอาย 30-39 และ 40-49 ป เปนจำนวน 3 คน ทง 2 กลมชวงอาย คดเปนรอยละ 50.00 ตอกลม ผอำนวยการเขตพนทการศกษา สวนใหญมอายมากกวา 50 ป เปนจำนวน 8 คน คดเปนรอยละ 100.00 ผบรหารสถานศกษา สวนใหญมอาย มากกวา 50 ป เปนจำนวน 7 คน คดเปนรอยละ 46.67 และคร สวนใหญมอาย 30-39 ป เปนจำนวน 17 คน คดเปนรอยละ 44.73 วฒการศกษาสงสด ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมวฒการศกษาในระดบปรญญาโท เปนจำนวน 49 คน คดเปนรอยละ 56.98 และเมอพจารณาผตอบแบบสอบถามตามกลมผใหขอมลแบงเปน นกวชาการ/ นกวจยดานการศกษา สวนใหญมวฒการศกษาในระดบปรญญาโท เปนจำนวน 10 คน คดเปนรอยละ 71.42 ผกำหนดนโยบายเกยวกบการผลตและพฒนาคร สวนใหญมวฒการศกษา ในระดบปรญญาโท เปนจำนวน 3 คน คดเปนรอยละ 60.00 คณบดคณะครศาสตร/ศกษาศาสตร สวนใหญมวฒการศกษาในระดบปรญญาโท เปนจำนวน 3 คน คดเปนรอยละ 50.00ผอำนวยการ เขตพนทการศกษา สวนใหญมวฒการศกษาในระดบปรญญาโท เปนจำนวน 7 คน คดเปนรอยละ 87.50 ผบรหารสถานศกษา สวนใหญมวฒการศกษาในระดบปรญญาโท เปนจำนวน 8 คน คดเปนรอยละ 53.33 และคร สวนใหญมวฒการศกษาในระดบปรญญาตร เปนจำนวน 20 คน คดเปน รอยละ 52.63 สงกด ผตอบแบบสอบถามสวนใหญ สงกดสำนกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน (สช.) เปนจำนวน 21 คน คดเปนรอยละ 39.62 และเมอพจารณาผตอบแบบสอบถาม ตามกลมผใหขอมลแบงเปน ผบรหารสถานศกษา สวนใหญสงกดสำนกงานคณะกรรมการสงเสรม การศกษาเอกชน เปนจำนวน 11 คน คดเปนรอยละ 73.33 และคร สวนใหญสงกดสำนกงาน คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) เปนจำนวน 15 คน คดเปนรอยละ 39.47

114-151.indd 139 8/15/18 11:20:16 AM


ประสบการณในการทำงาน ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมประสบการณในการทำงานเปนเวลามากกวา 10 ป เปนจำนวน 43 คน คดเปนรอยละ 50.00 และเมอพจารณา ผตอบแบบสอบถามตามกลมผใหขอมลแบงเปน นกวชาการ/ นกวจยดานการศกษา สวนใหญ มประสบการณในการทำงานเปนเวลามากกวา 10 ป เปนจำนวน 7 คน คดเปนรอยละ 50.00 ผกำหนดนโยบายเกยวกบการผลตและพฒนาคร สวนใหญมประสบการณในการทำงานเปนเวลา มากกวา 10 ป เปนจำนวน 4 คน คดเปนรอยละ 80.00 คณบดคณะครศาสตร/ ศกษาศาสตร สวนใหญมประสบการณในการทำงานเปนเวลามากกวา 10 ป เปนจำนวน 3 คน คดเปนรอยละ 50.00 ผอำนวยการเขตพนท สวนใหญมประสบการณในการทำงานเปนเวลามากกวา 10 ป เปนจำนวน 8 คน คดเปนรอยละ 100.00 ผบรหารสถานศกษา สวนใหญมประสบการณในการทำงานเปนเวลามากกวา 10 ป เปนจำนวน 12 คน คดเปนรอยละ 80.00 และคร สวนใหญมประสบการณในการทำงานเปนเวลา 2-5 ป เปนจำนวน 12 คน คดเปนรอยละ 31.58

4.2.2 สภาพทพงประสงคของเปาหมายของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ผลการวเคราะหสภาพทพงประสงคของครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 จากแบบสอบถามทงหมด 86 ฉบบ จำแนกเปน 2 ประเดน ประกอบดวย สมรรถนะหลกของครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 และความสามารถในการพฒนานกเรยนใหมผลลพธการเรยนรหลก มรายละเอยดดงน

114-151.indd 140 8/15/18 11:20:16 AM


ตารางท 4.7 สภาพทพงประสงคของครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ระดบความประสงค

Mean แปลผล SD

1. สมรรถนะหลกของครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

1) ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ควรมสมรรถนะหลก ดงตอไปน

1.1) สมรรถนะดานความรความสามารถทวไป 4.60 มากทสด .626 (General knowledge and Ability) 1.2) สมรรถนะดานความรความเขาใจทางวชาชพ 4.72 มากทสด .479 (professional Knowledge and understanding) 1.3) สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ 4.88 มากทสด .331 (Professional Skills) 1.4) สมรรถนะดานเจตคตและคานยม 4.73 มากทสด .500 (Attitude and Value) 1.5) สมรรถนะดานการปฏบตทางวชาชพ 4.83 มากทสด .410 (Professional Practice) 1.6) สมรรถนะดานความยดมนผกพนในวชาชพ 4.73 มากทสด .503 (Professional Engagement)

2) สมรรถนะดานความรความสามารถทวไป (General knowledge and Ability) ควรมดงตอไปน

2.1) ความรในวธการใชเทคโนโลยสารสนเทศและ 4.80 มากทสด .429 เทคโนโลยการสอสารไดอยางเหมาะสม และมความรบผดชอบ 2.2) ความรในหลกการการเปนผประกอบการทด 4.33 มาก .771 2.3) ความรเกยวกบตนเอง 4.66 มากทสด .593 2.4) ความรในบรบททางเศรษฐกจ 4.37 มาก .729 2.5) ความรในบรบททางสงคม 4.49 มาก .653 2.6) ความรในบรบททางการเมอง 4.28 มาก .729 2.7) ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ 4.83 มากทสด .410 สะทอนคด และคดสรางสรรคเชงนวตกรรม 2.8) ความสามารถในการประยกตใชความร 4.88 มากทสด .427 สการปฏบตในชวตจรง 2.9) ความสามารถในการรเรม วางแผน บรหารจดการ 4.71 มากทสด .533 ดำเนนการ และประเมนผลปฏบตงานตาง ๆ 2.10) ความสามารถในการทำงานรวมกน 4.74 มากทสด .545 อยางมประสทธภาพในบรบททหลากหลาย

114-151.indd 141 8/15/18 11:20:16 AM



ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

ระดบความประสงค


2.11) ความสามารถในการปรบตวตอการเปลยนแปลง 4.79 มากทสด .518 2.12) ความสามารถทจะเขาใจ ยอมรบ และเหนคณคา 4.73 มากทสด .525 ของความหลากหลายทางวฒนธรรม 2.13) ความสามารถในการแสดงออกถงคณลกษณะ 4.69 มากทสด .539 ภาวะผนำ โดยเฉพาะภาวะผนำการเปลยนแปลง 2.14) ความสามารถในการเรยนรตลอดชวต 4.79 มากทสด .515 และพฒนาตนเองอยางตอเนอง 2.15) ความสามารถในการบรณาการศาสตร 4.62 มากทสด .561 เพอการพฒนาทยงยน 2.16) ความสามารถในการนำสงทเรยนรไปใชในชวตจรง 4.72 มากทสด .530 และสรางสรรคประโยชนแกมวลมนษยชาต

3) สมรรถนะดานความรความเขาใจทางวชาชพ (professional Knowledge and understanding) ควรมดงตอไปน

3.1) ความรในบรบททางการศกษา 4.74 มากทสด .468 3.2) ความรและความเขาใจเนอหาวชาทสอน 4.87 มากทสด .343 3.3) ความรและความเขาใจทฤษฎ 4.78 มากทสด .445 วธการจดการเรยนการสอน 3.4) ความรและความเขาใจการวดประเมนผล 4.79 มากทสด .439 3.5) ความรและความเขาใจหลกสตร 4.77 มากทสด .481 3.6) ความรและความเขาใจในนโยบายทางการศกษา 4.65 มากทสด .553 3.7) ความรและความเขาใจถงคณลกษณะ 4.91 มากทสด .324 ความตองการของผเรยนทแตกตางกน

4) สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ (Professional Skills) ควรมดงตอไปน

4.1) ทกษะในการจดการเรยนการสอน 4.88 มากทสด .365 (Pedagogical skills) 4.2) ทกษะความสมพนธระหวางบคคล 4.72 มากทสด .480 4.3) ทกษะสะทอนคดหรอคดไตรตรอง 4.79 มากทสด .410 4.4) ทกษะดานการบรหารจดการตนเอง 4.72 มากทสด .506 4.5) ทกษะในการสอสารเพอพฒนานกเรยน 4.84 มากทสด .400 4.6) ทกษะในการประสานงาน 4.68 มากทสด .496 4.7) ทกษะการทำงานเปนทม 4.80 มากทสด .431

114-151.indd 142 8/15/18 11:20:16 AM





4.8) ทกษะดานเทคโนโลยเพอประยกตใช 4.72 มากทสด .479 ในการจดการศกษาอยางสรางสรรค 4.9) ทกษะในการพฒนาทกษะทางปญญาและจนตนาการ 4.75 มากทสด .488 ของนกเรยน 4.10) ทกษะในการเสรมสรางสงแวดลอมทเออตอ 4.79 มากทสด .469 ความคดรเรมสรางสรรคและสรางนวตกรรม 4.11) ทกษะในการพฒนานกเรยนทมความสามารถ 4.84 มากทสด .402 แตกตางกน

5) สมรรถนะดานเจตคต และคานยม (Attitude and Value) ควรมดงตอไปน

5.1) เชอมนวาผเรยนทกคนสามารถเรยนรได 4.84 มากทสด .558 5.2) รกและหวงใยลกศษยทกคนอยางทวถง 4.89 มากทสด .316 5.3) เคารพในความแตกตางของบคคล 4.94 มากทสด .242 5.4) เขาใจ ยอมรบ และเหนคณคาของความหลากหลาย 4.83 มากทสด .379 ทางวฒนธรรม 5.5) ความรบผดชอบตอตนเอง วชาชพ และสงคม 4.90 มากทสด .339 5.6) ความซอสตยตอตนเอง วชาชพ และสงคม 4.89 มากทสด .354 5.7) มจตวญญาณความเปนคร 4.98 มากทสด .155 5.8) รวมมอแบงปนและมจตใจมงมนตอความเปนทมงาน 4.81 มากทสด .391 5.9) พนธะผกพนและเสยสละเพอวชาชพ 4.72 มากทสด .504 5.10) มงมนในการเรยนร ความเปนเลศทางนวตกรรม 4.78 มากทสด .449 อยางตอเนอง

6) สมรรถนะดานการปฏบตทางวชาชพ (Professional Practice) ควรมดงตอไปน

6.1) ความสามารถในการเสรมสรางการเรยนร 4.76 มากทสด .484 ของนกเรยนทกคนอยางทวถง 6.2) ความสามารถในการพฒนานกเรยนใหมเปาหมายชวต 4.80 มากทสด .404 ทมคณคาตอเพอนมนษย 6.3) ความสามารถในการพฒนาผเรยนในการเรยนร 4.72 มากทสด .553 เพอใหประสบความสำเรจตามเปาหมายชวต ทมคณคาตอเพอนมนษย 6.4) ความสามารถในการจดสภาพแวดลอมทางการเรยนร 4.68 มากทสด .546 ทปลอดภยใหกบผเรยน

114-151.indd 143 8/15/18 11:20:16 AM






6.5) ความสามารถในการวจยเพอพฒนาศกยภาพและ 4.70 มากทสด .488 ขดความสามารถของผเรยนอยางเตมท 6.6) ความสามารถในการเปนแบบอยางทด 4.81 มากทสด .395 ของผนำยคใหมทมคณธรรมเปนฐาน

7) สมรรถนะดานความยดมนผกพนในวชาชพ (Professional Engagement) ควรมดงตอไปน

7.1) ความมงมนในการพฒนาศกยภาพของนกเรยน 4.94 มากทสด .244 7.2) ความยดมนในคณธรรม จรยธรรมของวชาชพ 4.93 มากทสด .309 7.3) ความพรอมทจะเรยนรจากนกเรยน เพอนรวมงาน 4.77 มากทสด .451 และผทมสวนไดสวนเสยทกภาคสวน 7.4) มงมนผกพนกบการใสใจชวยเหลอพฒนา 4.87 มากทสด .335 นกเรยนทกคนอยางเตมทและเตมใจ 7.5) อทศตนเพอการพฒนานกเรยนและชมชน 4.76 มากทสด .459 อยางเตมความสามารถ

2. ความสามารถในการพฒนานกเรยนใหมผลลพธการเรยนรหลก

8) ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ควรสามารถพฒนานกเรยนใหมผลลพธการเรยนรหลก ดงตอไปน

8.1) เปนบคคลทมนใจในตนเองและเปนทเชอมน 4.64 มากทสด .621 ของบคคลอน 8.2) เปนผเรยนรไดดวยตนเอง 4.84 มากทสด .406 8.3) เปนผสรางสรรคงานเชงรก 4.67 มากทสด .524 8.4) เปนผมจตสำนกความเปนพลเมอง (Concern Citizen) 4.80 มากทสด .404 8.5) เปนพลเมองคณภาพ (Productive Citizen) 4.81 มากทสด .393 8.6) เปนผมทกษะและความรทจำเปนในการทำงาน 4.80 มากทสด .461 ยคศตวรรษท 21 (Marketable Skill and Knowledge) 8.7) เปนผทสมบรณดวยคณลกษณะและคณธรรม 4.81 มากทสด .455 (Character and Integrity) 8.8) เปนผมความพรอมสำหรบโลกการทำงาน 4.66 มากทสด .552 (Career Readiness) 8.9) เปนผมความพรอมในการดำเนนชวต 4.70 มากทสด .560 (Life Readiness)

114-151.indd 144 8/15/18 11:20:16 AM





9) ผลลพธการเรยนรดานการเปนบคคลทมนใจในตนเองและเปนทเชอมนของบคคลอน ควรมดงตอไปน

9.1) สามารถแยกแยะถกผด 4.90 มากทสด .304 9.2) สามารถปรบตวและมความยดหยน 4.80 มากทสด .464 (Adaptable and Resilient) 9.3) คดเชงวพากษไดอยางอสระ 4.56 มากทสด .612 (Thinks Independently and Critically) 9.4) สอสารไดอยางมประสทธผล 4.83 มากทสด .382 (Communicates Effectively)

10) ผลลพธการเรยนรดานการเปนผเรยนรไดดวยตนเอง ควรมดงตอไปน

10.1) มความรบผดชอบในการเรยนรดวยตนเอง 4.88 มากทสด .331 10.2) มการตงคำถามสะทอนความคด 4.74 มากทสด .443 และขยนหมนเพยรในการเรยนร

11) ผลลพธการเรยนรดานการเปนผสรางสรรคงานเชงรก ควรมดงตอไปน

11.1) สามารถทำงานเปนทมไดอยางมประสทธผล 4.79 มากทสด .439 11.2) มการรเรมสรางสรรค 4.80 มากทสด .403 11.3) มการบรหารความเสยง 4.54 มากทสด .615 11.4) มการสรางนวตกรรมสความเปนเลศ 4.65 มากทสด .530

12) ผลลพธการเรยนรดานการเปนผมจตสำนกความเปนพลเมอง (Concern Citizen) ควรมดงตอไปน

12.1) มความตระหนกในความเปนไทย 4.65 มากทสด .618 12.2) มจตสำนกในความเปนพลเมอง 4.78 มากทสด .449 12.3) มบทบาทในการอทศตนเพอประโยชน 4.68 มากทสด .520 ของเพอนมนษย

13) ผลลพธการเรยนรดานการเปนพลเมองคณภาพ (Productive citizen) ควรมดงตอไปน

13.1) เขาใจความหมายของพลเมองคณภาพในมต 4.71 มากทสด .508 ของสทธและความรบผดชอบ 13.2) เหนความสำคญของการมสวนรวมอยางเขมแขง 4.60 มากทสด .542 ในกระบวนการระดบทองถนและระดบชาต

114-151.indd 145 8/15/18 11:20:16 AM






13.3) ชนชมและเคารพในความแตกตางของบคคล 4.69 มากทสด .516 และวฒนธรรมรวมทงคณคาของการใสใจทกคน อยางทวถง 13.4) มงใชศกยภาพสงสดของตนในการเปนผนำและ 4.68 มากทสด .544 สรางสรรคประโยชนตอสงคม 13.5) มงมนอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม 4.76 มากทสด .457 เพอประโยชนของคนรนปจจบนและอนาคต

14) ผลลพธการเรยนรดานการเปนผมทกษะและความรทจำเปนในการทำงานยดศตวรรษท 21 (marketable skill and knowledge) ควรมดงตอไปน

14.1) มความรและทกษะอาชพในศตวรรษท 21 4.80 มากทสด .433 14.2) มทกษะการคดวพากษและแกปญหา 4.72 มากทสด .506 14.3) มความรอบรหลายดานและมทกษะทดในการเขยน 4.65 มากทสด .530 และการพดในทสาธารณะ 14.4) มความสามารถในการเกบเกยวความร 4.6 มากทสด .558 จากประสบการณทหลากหลาย 14.5) รสกดในการบรหารความเสยง การตงคำถาม 4.50 มาก .636 ทเราใจและคนหาทางออกใหมๆ 14.6) มการสะทอนความคดและการประเมนผล 4.63 มากทสด .486 ทดสำหรบการตดสนใจ 14.7) สามารถใชเทคโนโลยในชวตประจำวน 4.71 มากทสด .508 14.8) ตระหนกในคณคาของการทำงานเปนทม 4.67 มากทสด .499 14.9) ผเรยนรตลอดชวตทใหความสำคญทงมนษยศาสตร 4.67 มากทสด .548 และวทยาศาสตร

15) ผลลพธการเรยนรดานการเปนผทสมบรณดวยคณลกษณะและคณธรรม (Character and Integrity) ควรมดงตอไปน

15.1) สามารถใชชวตอยางมคณคาตอมวลมนษยชาต 4.66 มากทสด .526 15.2) ใชปญญาอยางเปนธรรม มความกลาหาญ 4.79 มากทสด .493 ทางจรยธรรม 15.3) มงประโยชนชมชนและเพอนมนษย 4.75 มากทสด .464 15.4) มความเหนอกเหนใจเพอนมนษย 4.76 มากทสด .457 15.5) มงสรางสรรคงานทดทสด 4.75 มากทสด .490

114-151.indd 146 8/15/18 11:20:16 AM





15.6) ใชจดแขงและคณภาพสวนบคคลเพอสรางสรรคโลก 4.55 มากทสด .593 15.7) เขาใจและปฏบตตนตามวถชวตทมสขภาวะ 4.59 มากทสด .587 15.8) มกลยทธความมนคงทางการเงน 4.49 มาก .595 15.9) ใชความผดพลาดเปนโอกาสในการสรางผลลพธ 4.65 มากทสด .530 ทดกวาเดม

16) ผลลพธการเรยนรดานการเปนผมความพรอมสำหรบโลกการทำงาน (Career Readiness) ควรมดงตอไปน

16.1) มความตระหนกในคณคาของงานอาชพ 4.80 มากทสด .431 16.2) สามารถเลอกงานอาชพทเปนประโยชนตอ 4.53 มากทสด .693 มวลมนษยชาต 16.3) มทกษะอาชพในอนาคต 4.75 มากทสด .537

17) ผลลพธการเรยนรดานการเปนผมความพรอมในการดำเนนชวต (Life Readiness) ควรมดงตอไปน

17.1) สามารถตงเปาหมายชวตทเปนประโยชนตอ 4.60 มากทสด .587 มวลมนษยชาต 17.2) สามารถเรยนรและพฒนาตนเองไปสเปาหมายชวต 4.74 มากทสด .443 17.3) มกรอบความคดทเตบโด (Growth mindset) 4.71 มากทสด .482 17.4) มทกษะชวต (Life Skills) 4.78 มากทสด .474

จากตารางท 4.7 สภาพทพงประสงคของครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 พบวา

1. สมรรถนะหลกของครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 1) ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ควรมสมรรถนะหลก ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ (Professional Skills) (χ = 4.88, S.D. = .331) รองลงมาคอ สมรรถนะดานการปฏบตทางวชาชพ (Professional Practice) (χ = 4.83, S.D. = .410) และสมรรถนะดานเจตคตและคานยม (Attitude and Value) (χ = 4.73, S.D. = .500) ตามลำดบ

114-151.indd 147 8/15/18 11:20:16 AM


2) สมรรถนะดานความรความสามารถทวไป (General knowledge and Ability) ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก ความสามารถในการประยกตใชความรสการปฏบตในชวตจรง (χ = 4.88, S.D. =.427) รองลงมาคอ ความสามารถ ในการคดอยางมวจารณญาณ สะทอนคด และคดสรางสรรคเชงนวตกรรม (χ = 4.83, S.D. = .410 และความรในวธการใชเทคโนโลยสารสนเทศและเทคโนโลยการสอสารไดอยางเหมาะสมและม ความรบผดชอบ (χ = 4.80, S.D. = .429) ตามลำดบ 3) สมรรถนะดานความรความเขาใจทางวชาชพ (professional Knowledge and understanding) ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก ความรและความเขาใจถงคณลกษณะ ความตองการของผเรยนทแตกตางกน (χ = 4.91, S.D. = .324) รองลงมาคอความรและความเขาใจเนอหาวชาทสอน (χ = 4.87, S.D. = .343) และความรและ ความเขาใจการวดประเมนผล (χ = 4.79, S.D. = .439) ตามลำดบ 4) สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ (Professional Skills) ทผตอบแบบสอบถาม มระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก ทกษะในการจดการเรยนการสอน (Pedagogical skills) (χ = 4.88, S.D. = .365) รองลงมาคอทกษะในการสอสารเพอพฒนานกเรยน (χ = 4.84, S.D. = .400) และ ทกษะในการพฒนานกเรยนทมความสามารถแตกตางกน (χ = 4.84, S.D. = .402) ตามลำดบ 5) สมรรถนะดานเจตคต และคานยม (Attitude and Value) ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก มจตวญญาณความเปนคร (χ = 4.98, S.D. = 1.55) รองลงมาคอเคารพในความแตกตางของบคคล (χ = 4.94, S.D. = .242) และความรบผดชอบตอตนเอง วชาชพ และสงคม (χ = 4.90, S.D. = .339) ตามลำดบ 6) สมรรถนะดานการปฏบตทางวชาชพ (Professional Practice) ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 2 อนดบ ไดแกความสามารถในการเปนแบบอยางทดของผนำยคใหมทมคณธรรมเปนฐาน (χ = 4.81, S.D. = .395) รองลงมาคอความสามารถในการพฒนานกเรยนใหมเปาหมายชวตทมคณคาตอเพอนมนษย (χ = 4.80, S.D. = .404) และความสามารถในการเสรมสรางการเรยนรของนกเรยนทกคนอยางทวถง (χ = 4.76, S.D. = .484) ตามลำดบ 7) สมรรถนะดานความยดมนผกพนในวชาชพ (Professional Engagement) ของครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแกความมงมนในการพฒนาศกยภาพของนกเรยน (χ = 4.94, S.D. = .244) รองลงมาคอความยดมนในคณธรรม จรยธรรมของวชาชพ (χ = 4.93, S.D. = .309) และ มงมนผกพนกบ การใสใจชวยเหลอพฒนานกเรยนทกคนอยางเตมทและเตมใจ (χ = 4.87, S.D. = .335) ตามลำดบ

114-151.indd 148 8/15/18 11:20:16 AM


2. ความสามารถในการพฒนานกเรยนใหมผลลพธการเรยนรหลก 8) ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ควรสามารถพฒนานกเรยนใหมผลลพธการเรยนรหลก ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก เปน ผเรยนรไดดวยตนเอง (χ = 4.84, S.D. = .406) รองลงมาคอเปนพลเมองคณภาพ (Productive Citizen) (χ = 4.81, S.D. = .393) และเปนผทสมบรณดวยคณลกษณะและคณธรรม (Character and Integrity) (χ = 4.81, S.D. = .455) ตามลำดบ 9) ผลลพธการเรยนรดานการเปนบคคลทมนใจในตนเองและเปนทเชอมนของบคคลอน ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแกสามารถแยกแยะถกผด (χ = 4.90, S.D. = .304) รองลงมาคอมสอสารไดอยางมประสทธผล (Communicates Effectively) (χ = 4.83, S.D. = .382) และ สามารถปรบตวและมความยดหยน (Adaptable and Resilient (χ = 4.80, S.D. = .464) ตามลำดบ 10) ผลลพธการเรยนรดานการเปนผเรยนรไดดวยตนเอง ทผตอบแบบสอบถาม มระดบความประสงคสงทสด 2 อนดบ ไดแกมความรบผดชอบในการเรยนรดวยตนเอง (χ = 4.88, S.D. = .331) รองลงมาคอมการตงคำถามสะทอนความคด และขยนหมนเพยรในการเรยนร (χ = 4.74, S.D. =.443 ตามลำดบ 11) ผลลพธการเรยนรดานการเปนผสรางสรรคงานเชงรก ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก มการรเรมสรางสรรค (χ = 4.80, S.D. = .403) รองลงมาคอ สามารถทำงานเปนทมไดอยางมประสทธผล (χ = 4.79, S.D. = .439) และ มการสรางนวตกรรมสความเปนเลศ (χ = 4.65, S.D. = .530) ตามลำดบ 12) ผลลพธการเรยนรดานการเปนผมจตสำนกความเปนพลเมอง (Concern Citizen) ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแกมจตสำนกในความเปนพลเมอง (χ = 4.78, S.D. = .449) รองลงมาคอ มบทบาทในการอทศตนเพอประโยชนของเพอนมนษย (χ = 4.68, S.D. = .520) และมความตระหนกในความเปนไทย (χ = 4.65, S.D. = .618) ตามลำดบ 13) ผลลพธการเรยนรดานการเปนพลเมองคณภาพ (Productive citizen) ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก มงมนอนรกษทรพยากรและ สงแวดลอมเพอประโยชนของคนรนปจจบนและอนาคต (χ = 4.76, S.D. = .457) รองลงมาคอเขาใจความหมายของพลเมองคณภาพในมตของสทธและความรบผดชอบ (χ = 4.71, S.D. = .508) และชนชมและเคารพในความแตกตางของบคคลและวฒนธรรมรวมทงคณคาของการใสใจทกคนอยาง ทวถง (χ = 4.69, S.D. = .516) ตามลำดบ

114-151.indd 149 8/15/18 11:20:17 AM


14) ผลลพธการเรยนรดานการเปนผมทกษะและความรทจำเปนในการทำงาน ยคศตวรรษท 21 (marketable skill and knowledge) ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก มความรและทกษะอาชพในศตวรรษท 21 (χ = 4.80, S.D. = .433) รองลงมาคอ ทกษะการคดวพากษและแกปญหา (χ = 4.72, S.D. = .506) และสามารถใชเทคโนโลยในชวตประจำวน (χ = 4.71, S.D. = .508) ตามลำดบ 15) ผลลพธการเรยนรดานการเปนผทสมบรณดวยคณลกษณะและคณธรรม (Character and Integrity) ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก ใชปญญาอยางเปนธรรม มความกลาหาญทางจรยธรรม (χ = 4.79, S.D. = .493) รองลงมาคอ ความเหนอกเหนใจเพอนมนษย (χ = 4.76, S.D. = .457) และมงประโยชนชมชนและเพอนมนษย (χ = 4.75, S.D. = .464) ตามลำดบ 16) ผลลพธการเรยนรดานการเปนผมความพรอมสำหรบโลกการทำงาน (Career Readiness) ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก มความตระหนกในคณคาของงานอาชพ (χ = 4.80, S.D. = .431) รองลงมาคอ มทกษะอาชพในอนาคต (χ = 4.75, S.D. = .537) และ สามารถเลอกงานอาชพทเปนประโยชนตอมวลมนษยชาต (χ = 4.53, S.D. = .693) ตามลำดบ 17) ผลลพธการเรยนรดานการเปนผมความพรอมในการดำเนนชวต (Life Readiness) ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก มทกษะชวต (Life Skills) (χ = 4.78, S.D. = .474) รองลงมาคอสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไปสเปาหมายชวต (χ = 4.74, S.D. = .443) และมกรอบความคดทเตบโต (Growth mindset) (χ = 4.71, S.D. = .482) ตามลำดบ ขอเสนอแนะ ความเหนเพมเตมเกยวกบครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 จากแบบสอบถาม พบวา ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ดานสมรรถนะหลกของครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 มขอเสนอแนะหรอความเหนเพมเตมจากแบบสอบถาม ไดแก 1) มความสามารถประยกตใชเทคโนโลยเพอการสอน (Computer Integration) (F = 10) 2) มความแมนยำดานเนอหา (Content) (F = 3) 3) มความคดเชงโครงสราง (Constructionist) (F = 3) 4) มความสามารถในการสรางเครอขายความรวมมอ (Connectivity and Collaboration) (F = 3) 5) มทศนคตในการเรยนรและพฒนาตนเองอยางตอเนอง (F = 3)

114-151.indd 150 8/15/18 11:20:17 AM


6) เปนตวอยางทดของศษยทงใน และนอกเวลางาน (F = 2) 7) มทกษะการสอสาร (Communication) (F = 2) 8) มความคดสรางสรรค (Creativity) (F = 2) 9) มความเสมอตนเสมอปลาย (Caring) (F = 1) 10) มความอดทนอดกลน และสามารถปฏบตงานไดในทกสภาพ (F = 1) 11) มความสามารถในการไตรตรองความเหมาะสม และการวางตวทดในองคกร (F = 1) 12) มความสามารถในการจดการความเหลอมลำของผเรยน (F = 1) 13) มความเชอมนในความสามารถของตนเอง (F = 1) 14) มภาวะผนำ (Leadership) (F = 1) 15) เขาใจความแตกตางระหวางบคคลของผเรยน (F = 1)

ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ดานความสามารถในการพฒนานกเรยนใหมผลลพธการเรยนรหลก มขอเสนอแนะหรอความเหนเพมเตมจากแบบสอบถาม ไดแก 1) มอำนาจในการวางแผนและตดสนใจเกยวกบการจดการเรยนการสอน (F = 2) 2) มใจรกในการถายทอดความร และทมเทเพอการพฒนาการของศษย (F = 2) 3) มความสามารถในการบรณาการศาสตรความร และการจดการเรยนการสอน (F = 2) 4) มงเนนใหผเรยนมความพรอมในโลกของงาน (F = 1) 5) พฒนาคณธรรม จรยธรรมใหผเรยนเปนพลเมองดของประเทศ และของโลก (F = 1) 6) เนนใหผเรยนสรางสรรคนวตกรรมดานวทยาศาสตร และเทคโนโลย (F = 1)

4.2.3 สภาพทพงประสงคของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ผลการวเคราะหสภาพทพงประสงคของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 จากแบบสอบถามทงหมด 86 ฉบบ จำแนกเปน 3 ประเดน ประกอบดวย เปาหมายของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 สถาบนผลต และระบบการผลตคร และการบรหารระบบการผลตคร และการจดสรรงบประมาณ มรายละเอยดดงน

114-151.indd 151 8/15/18 11:20:17 AM


ตารางท 4.8 สภาพทพงประสงคของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

ระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ระดบความประสงค


1. เปาหมายของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

1) ระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ควรมเปาหมายเชงปรมาณ ดงน

1.1) ผลตตามจำนวนทหนวยงานผใชครทงภาครฐและเอกชนตองการ 4.66 มากทสด .779 1.2) ผลตตามจำนวนทสถาบนผลตครมความพรอม 4.31 มาก .983 1.3) ผลตตามจำนวนทผเรยนตองการ 3.95 มาก 1.208 1.4) ผลตตามจำนวนทหนวยงานผใชครตองการสวนหนง ผลตตาม 4.28 มาก .968 ความตองการของผเรยนและความพรอมของสถาบนผลตคร อกสวนหนง

2. สถาบนผลต และรปแบบการผลตคร

2) การผลตครควรผลตโดยสถาบน ดงตอไปน

2.1) สถาบนผลตครโดยเฉพาะทเปนของรฐ เชน วทยาลยคร 4.36 มาก 1.016 มหาวทยาลยเพอผลตคร 2.2) สถาบนผลตครโดยเฉพาะทเปนของรฐและเอกชน 4.01 มาก 1.131 2.3) สถาบนผลตครทเปนสวนหนงของมหาวทยาลยรฐ 3.84 มาก 1.237 2.4) สถาบนผลตครทเปนสวนหนงของมหาวทยาลยรฐและเอกชน 4.00 มาก 1.158

3) การผลตครควรใชระบบการผลตคร ดงตอไปน

3.1) ผลตในระบบปด คอ ผลตตามจำนวนทมอตรารบบรรจ 3.70 มาก 1.327 ในสถานศกษาของรฐ โดยมทนการศกษาใหและนบอายราชการ ตงแตเขาศกษา 3.2) ผลตในระบบปด คอ ผลตตามจำนวนทมอตรารบบรรจ 4.09 มาก 1.131 ในสถานศกษาของรฐและเอกชน โดยการประกนงานและ มทนการศกษาบางสวน 3.3) ผลตในระบบเปด คอ การเปดเสรการผลตครตามความตองการ 3.01 ปานกลาง 1.364 ของผเรยน และสถาบนผลตคร 3.4) ผลตดวยระบบผสม คอ ระบบปดรอยละ 50 และระบบเปด 3.45 ปานกลาง 1.282 รอยละ 50

152-213.indd 152 8/15/18 11:19:32 AM



ระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0



3. การบรหารระบบการผลตคร

4) การบรหารระบบการผลตคร ควรบรหารดงตอไปน

4.1) บรหารโดยสถาบนผลตครแตละแหงเปนเอกเทศ 3.33 ปานกลาง 1.430 4.2) บรหารโดยมเครอขายเชงพนทระดบจงหวด 3.85 มาก 1.163 4.3) บรหารโดยมเครอขายเชงพนทระดบกลมจงหวด 3.85 มาก 1.115 4.4) บรหารโดยมเครอขายระดบประเทศ 4.36 มาก .979

4. การจดสรรงบประมาณ

5) การจดสรรงบประมาณการผลตคร ควรจดดงน

5.1) จดสรรงบประมาณการผลตครระบบปดแบบเดยวโดยการ 3.96 มาก 1.198 ใหทนการศกษาสำหรบผเรยนตามคาใชจายจรงทงหมด 5.2) จดสรรงบประมาณการผลตครระบบเปดแบบเดยวโดยการสนบสนน 3.71 มาก 1.214 งบประมาณบางสวน และใหผเรยนรบผดชอบไมนอยกวารอยละ 70 5.3) จดสรรงบประมาณสนบสนนการผลตครระบบปดและระบบเปด 3.65 มาก 1.276 ควบคกน

จากตารางท 4.8 สภาพทพงประสงคของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 พบวา

1. เปาหมายของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 1) ระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ควรมเปาหมาย เชงปรมาณ ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก ผลตตามจำนวนทหนวยงานผใชครทงภาครฐและเอกชนตองการ (χ = 4.66, S.D. = .779) รองลงมาคอ ผลตตามจำนวนทสถาบนผลตครมความพรอม (χ = 4.31, S.D. =.983) และผลตตามจำนวนทหนวยงานผใชครตองการสวนหนงผลตตามความตองการของผเรยนและความพรอมของสถาบนผลตครอกสวนหนง (χ = 4.28, S.D. = .968) ตามลำดบ

152-213.indd 153 8/15/18 11:19:32 AM


2. สถาบนผลต และรปแบบการผลตคร 2) การผลตครควรผลตโดยสถาบน ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก สถาบนผลตครโดยเฉพาะทเปนของรฐ เชน วทยาลยคร มหาวทยาลยเพอผลตคร (χ = 4.36, S.D. = 1.016) รองลงมาคอสถาบนผลตครโดยเฉพาะทเปนของรฐและเอกชน (χ = 4.01, S.D. = 1.131) และ สถาบนผลตครทเปนสวนหนงของมหาวทยาลยรฐและเอกชน (χ = 4.00, S.D. = 1.158) ตามลำดบ 3) การผลตครควรใชรปแบบการผลตคร ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก ผลตในระบบปด คอผลตตามจำนวนทมอตรารบบรรจในสถานศกษาของรฐละเอกชน โดยการประกนงานและมทนการศกษาบางสวน (χ = 4.09, S.D. = 1.131) รองลงมา คอ ผลตในระบบปด คอ ผลตตามจำนวนทมอตรารบบรรจในสถานศกษาของรฐ โดยมทนการศกษาใหและนบอายราชการตงแตเขาศกษา (χ = 3.70, S.D. = 1.327) และ ผลตดวยระบบผสม คอ ระบบปดรอยละ 50 และระบบเปดรอยละ 50 (χ = 3.45, S.D. = 1.282) ตามลำดบ

3. การบรหารระบบการผลตคร 4) การผลตครควรใชระบบการผลตคร ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก บรหารโดยมเครอขายระดบประเทศ (χ = 4.36, S.D. = .979) รองลงมาคอบรหารโดยมเครอขายเชงพนทระดบกลมจงหวด (χ = 3.85, S.D. = 1.115) และบรหารโดยมเครอขายเชงพนทระดบจงหวด (χ = 3.85, S.D. = 1.163) ตามลำดบ

4. การจดสรรงบประมาณ 5) การจดสรรงบประมาณการผลตคร ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแกจดสรรงบประมาณการผลตครระบบปดแบบเดยวโดยการใหทน การศกษาสำหรบผเรยนตามคาใชจายจรงทงหมด (χ = 3.96, S.D. = 1.198) รองลงมาคอ จดสรร งบประมาณการผลตครระบบเปดแบบเดยวโดยการสนบสนนงบประมาณบางสวน และใหผเรยน รบผดชอบไมนอยกวารอยละ 70 (χ = 3.71, S.D. = 1.214) และจดสรรงบประมาณสนบสนน การผลตครระบบปดและระบบเปดควบคกน (χ = 3.65, S.D. = 1.276) ตามลำดบ

4.2.4 สภาพทพงประสงคของกลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ผลการวเคราะหสภาพทพงประสงคของกลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 จากแบบสอบถามทงหมด 86 ฉบบ จำแนกเปน 3 ประเดน ประกอบดวย กลไกองคกรผลตคร กลไก สกอ. หรอกระทรวงอดมศกษา และกลไกใหมในอนาคต มรายละเอยดดงน

152-213.indd 154 8/15/18 11:19:32 AM


ตารางท 4.9 สภาพทพงประสงคของกลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสง สำหรบประเทศไทย 4.0 กลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสง ระดบความประสงค

สำหรบประเทศไทย 4.0


1. กลไกองคกรผลตคร

1) องคกรวชาชพครหรอครสภา ควรเปนผกำกบคณภาพการผลตคร โดยการกำหนดมาตรฐานวชาชพคร ทเนนสมรรถนะครดงตอไปน

1.1) สมรรถนะดานความรความสามารถทวไป 4.62 มากทสด .768 (General knowledge and Ability) 1.2) สมรรถนะดานความรความเขาใจทางวชาชพ (professional Knowledge and understanding) 4.74 มากทสด .628 1.3) สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ (Professional skills ) 4.81 มากทสด .573 1.4) สมรรถนะดานเจตคต และคานยม (Attitude and Values) 4.65 มากทสด .655 1.5) สมรรถนะดานการปฏบตทางวชาชพ (Professional Practice) 4.73 มากทสด .649 1.6) สมรรถนะดานความยดมนผกพนในวชาชพ 4.71 มากทสด .638 (Professional Engagement)

2) องคกรวชาชพครหรอครสภา ควรเปนผกำกบคณภาพการผลตคร โดยการกำหนดมาตรฐานวชาชพคร ทเนนผลลพธทเกดขนกบนกเรยนดงตอไปน

2.1) เปนบคคลทมนใจในตนเองและเปนทเชอมนของบคคลอน 4.41 มาก .902 2.2) เปนผเรยนรไดดวยตนเอง 4.60 มากทสด .829 2.3) เปนผสรางสรรคงานเชงรก 4.57 มากทสด .836 2.4) เปนผมจตสำนกความเปนพลเมอง (concern citizen) 4.65 มากทสด .809 2.5) เปนพลเมองคณภาพ (Productive citizen) 4.66 มากทสด .789 2.6) เปนผมทกษะและความรทจำเปนในการทำงานยดศตวรรษท 21 4.70 มากทสด .796 (marketable skill and knowledge) 2.7) เปนผทสมบรณดวยคณลกษณะและคณธรรม 4.65 มากทสด .807 (Character and Integrity) 2.8) เปนผมความพรอมสำหรบโลกการทำงาน (Career Readiness) 4.67 มากทสด .806 2.9) เปนผมความพรอมในการดำเนนชวต (Life Readiness) 4.68 มากทสด .844

152-213.indd 155 8/15/18 11:19:32 AM



กลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสง ระดบความประสงค



3) องคกรวชาชพครหรอครสภา ควรเปนผกำกบคณภาพการผลตคร โดยการกำหนดมาตรฐานวชาชพคร ทเออตอรปแบบการผลตคร ดงตอไปน

3.1) ควรใชระบบการผลตครสายตรงหรอหลกสตรคขนาน 4.32 มาก 1.041 (Concurrent program) 5 ป 3.2) ควรใชระบบการผลตครสายตรงหรอหลกสตรคขนาน 3.72 มาก 1.164 (Concurrent program) 4 ป 3.3) ควรใชระบบการผลตครตอยอด (Consecutive program) 3.60 มาก 1.232 ป.ตร 4 ป + ป.บณฑต 1 ป 3.4) ควรใชระบบการผลตครตอยอด (Consecutive program) 4.17 มาก 1.040 ป.ตร 4 ป + ป.โท 2 ป

4) องคกรวชาชพครหรอครสภา ควรเปนผกำกบคณภาพการผลตคร โดยการกำหนดเกณฑการรบรอง ปรญญา หรอประกาศนยบตรทางการศกษาทเนนเกณฑ ดงตอไปน

4.1) เกณฑดานมาตรฐานหลกสตร 4.70 มากทสด .642 4.2) เกณฑดานมาตรฐานการผลต 4.67 มากทสด .771 4.3) เกณฑดานมาตรฐานบณฑต 4.76 มากทสด .620

5) เกณฑการรบรองปรญญา ดานมาตรฐานบณฑต ควรมดงน

5.1) มความร - เรยนครบตามหลกสตร และผานเกณฑการประเมน 4.82 มากทสด .475 ของสถาบนผลตคร 5.2) การปฏบตการสอนในสถานศกษา ไมนอยกวา 1 ป และ 4.72 มากทสด .711 มการรายงานผล 5.3) การปฏบตตนเหมาสมะกบความเปนคร โดยสถาบนรบรอง 4.65 มากทสด .809 5.4) การพฒนาคณลกษณะความเปนคร/ ความเปนผนำ โดยรวม 4.66 มากทสด .762 กจกรรมพฒนาคณลกษณะความเปนคร ปละไมนอยกวา 1 กจกรรม

6) เกณฑการรบรองปรญญา ดานมาตรฐานหลกสตร ควรมดงน

6.1) โครงสรางของหลกสตร ไมนอยกวา 160 หนวยกต 4.57 มากทสด .670 6.2) การพฒนาหลกสตร 3 ขอ (กระบวนการพฒนาหลกสตร, 4.65 มากทสด .692 คณสมบตของคณะกรรมการพฒนาหลกสตร,การพฒนาหรอ การปรบปรงหลกสตร)

152-213.indd 156 8/15/18 11:19:32 AM






7) เกณฑการรบรองปรญญา ดานมาตรฐานการผลตคร ควรมดงน

7.1) มกระบวนการคดเลอกนสต นกศกษา 4.74 มากทสด .699 7.2) กำหนดจำนวนนสต นกศกษา 4.64 มากทสด .730 7.3) กำหนดรายละเอยดเกยวกบคณาจารย 4.62 มากทสด .751 7.4) กำหนดทรพยากรการเรยนร 4.49 มาก .924 7.5) กำหนดรายละเอยดเกยวกบการบรหารหลกสตรและการเรยน 4.78 มากทสด .609 การสอน 7.6) กำหนดรายละเอยดเกยวกบการประกนคณภาพการศกษา 4.67 มากทสด .832

8) องคกรวชาชพครหรอครสภา ควรเปนผกำกบคณภาพการผลตคร โดยการออกใบอนญาต ประกอบวชาชพคร โดยวธการดงน

8.1) ใบอนญาตประกอบวชาชพคร มอายคราวละ 5 ป ใหกบผทไดรบ 4.12 มาก 1.187 ปรญญาหรอประกาศนยบตรทครสภารบรอง 8.2) ใบอนญาตประกอบวชาชพคร มอายคราวละ 5 ป ใหกบผทไดรบ 4.20 มาก 1.156 ปรญญาหรอประกาศนยบตรทางการศกษาทครสภารบรอง และผานการทดสอบตามขอกำหนดของครสภา 8.3) ใบอนญาตประกอบวชาชพคร มอายคราวละ 5 ป ใหกบผทไดรบ 4.22 มาก 1.144 ปรญญาหรอประกาศนยบตรทตรงกบสาขาวชาทจะสอนและ ผานการทดสอบตามขอกำหนดของครสภา 8.4) ใบอนญาตประกอบวชาชพคร มอายคราวละ 5 ป ทระบสาขาวชา 4.10 มาก 1.199 หรอระดบการศกษาทจะสอนใหกบผทผานการทดสอบตาม ขอกำหนดของครสภา 8.5) ใบอนญาตประกอบวชาชพคร มอายคราวละ 2 ป ใหกบผทผาน 3.59 มาก 1.290 การทดสอบตามขอกำหนดของครสภา (แทนการผอนผนคราวละ 2 ป โดยไมมการทดสอบ)

2. กลไก สกอ. หรอกระทรวงอดมศกษา

9) สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา หรอกระทรวงอดมศกษา ควรเปนผกำกบคณภาพการผลตคร โดยการกำหนดมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษา สาขาครศาสตร/ศกษาศาสตร ดงน

9.1) ผลการเรยนร 6 ดาน ** 4.63 มากทสด .817 9.2) โครงสรางหลกสตรไมนอยกวา 160 หนวยกต 4.56 มากทสด .775 9.3) ผลการเรยนร 6 ดานของวชาชพคร 4.55 มากทสด .848 9.4) ผลการเรยนร 6 ดานของวชาเอก 4.57 มากทสด .821

152-213.indd 157 8/15/18 11:19:32 AM






3. กลไกใหมในอนาคต

10) การผลตครใหสอดคลองกบความตองการครในอนาคตทงเชงปรมาณและคณภาพทมความเปนพลวต ควรมกลไกใหมในการขบเคลอน ดงตอไปน

10.1) มเครอขายเบญจภาคระดบชาต ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร 4.63 มากทสด .798 (2) หนวยงานใชคร (สพฐ. สอศ. สช. อปท.) (3) สำนกงาน คณะกรรมการการอดมศกษา (4) ครสภา และ (5) สำนกงาน คณะกรรมการขาราชการครฯ 10.2) มเครอขายไตรภาคระดบกลมจงหวด ประกอบดวย 4.33 มาก .868 (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษา (3) ตนสงกด ของสถานศกษาในกลมจงหวด (กศจ. สพป. สพม.สพฐ. อปท.) 10.3) มเครอขายไตรภาคระดบจงหวด ประกอบดวย 4.34 มาก .826 (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษา (3) ตนสงกดของ สถานศกษาในจงหวด (กศจ. สพป. สพม.สพฐ. อปท.)

11) หนวยงานทเปนผรบผดชอบหลกในการจดตงกลไกใหมในการขบเคลอนการผลตครตามขอ 11 ควรเปนหนวยงานตอไปน

11.1) สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา 4.04 มาก 1.185 11.2) สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา 3.87 มาก 1.26 5 11.3) สำนกงานเลขาธการครสภา 4.11 มาก 1.151 11.4) หนวยงานใหม (อาจใชชอวาสำนกงานขบเคลอนระบบ 4.03 มาก 1.358 การผลตครแหงชาต)

12) กลไกขบเคลอนระบบการผลตครตามขอ 11 นน ควรจดทำสารสนเทศความตองการครทงเชงปรมาณ และคณภาพในระยะยาว ดงน

12.1) 10 ป 4.58 มากทสด .920 12.2) 15 ป 3.61 มาก 1.119 12.3) 20 ป 3.45 ปานกลาง 1.146

152-213.indd 158 8/15/18 11:19:32 AM


จากตารางท 4.9 สภาพทพงประสงคของกลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 พบวา

(1) กลไกองคกรผลตคร 1) องคกรวชาชพครหรอครสภา ควรเปนผกำกบคณภาพการผลตคร โดยการกำหนดมาตรฐานวชาชพครทเนนสมรรถนะคร ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ (Professional skills) (χ = 4.81, S.D. = .573) รองลงมาคอสมรรถนะดานความรความเขาใจทางวชาชพ (professional Knowledge and understanding) สมรรถนะดานความรความเขาใจทางวชาชพ (professional Knowledge and understanding) (χ = 4.74, S.D. = .628) และสมรรถนะดานการปฏบตทางวชาชพ (Professional Practice) (χ = 4.73, S.D. = .649) ตามลำดบ 2) องคกรวชาชพครหรอครสภา ควรเปนผกำกบคณภาพการผลตคร โดยการกำหนดมาตรฐานวชาชพครทเนนผลลพธทเกดขนกบนกเรยน ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแกเปนผมทกษะและความรทจำเปนในการทำงานยดศตวรรษท 21 (marketable skill and knowledge (χ = 4.70, S.D. = .796) รองลงมาคอเปนผมความพรอม ในการดำเนนชวต (Life Readiness) (χ = 4.68, S.D. = .844) และ เปนผมความพรอมสำหรบ โลกการทำงาน (Career Readiness) (χ = 4.67, S.D. = .806) ตามลำดบ 3) องคกรวชาชพครหรอครสภา ควรเปนผกำกบคณภาพการผลตคร โดยการกำหนดมาตรฐานวชาชพครทเออตอรปแบบการผลตคร ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก ควรใชระบบการผลตครสายตรงหรอหลกสตรคขนาน (Concurrent program) 5 ป (χ = 4.32, S.D. = 1.041) รองลงมาคอ ควรใชระบบการผลตครตอยอด (Consecutive program) ป.ตร 4 ป + ป.โท 2 ป (χ = 4.17, S.D. = 1.040) และควรใชระบบ การผลตครสายตรงหรอหลกสตรคขนาน (Concurrent program) 4 ป (χ = 3.72, S.D. = 1.164) ตามลำดบ 4) องคกรวชาชพครหรอครสภา ควรเปนผกำกบคณภาพการผลตคร โดยการกำหนดเกณฑการรบรองปรญญา หรอประกาศนยบตรทางการศกษาท เนนเกณฑ ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก เกณฑดานมาตรฐานบณฑต (χ = 4.76, S.D. = .620) รองลงมาคอ เกณฑดานมาตรฐานหลกสตร (χ = 4.70, S.D. = .642) และเกณฑดานมาตรฐานการผลต (χ = 4.67, S.D. = .771) ตามลำดบ 5) เกณฑการรบรองปรญญา ดานมาตรฐานบณฑต ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก มความร - เรยนครบตามหลกสตร และผานเกณฑการประเมนของสถาบนผลตคร (χ = 4.82, S.D. = .475) รองลงมาคอ การปฏบตการสอนในสถานศกษา

152-213.indd 159 8/15/18 11:19:32 AM


ไมนอยกวา 1 ป และมการรายงานผล (χ = 4.72, S.D. = .711) และการพฒนาคณลกษณะ ความเปนคร/ ความเปนผนำ โดยรวมกจกรมพฒนาคณลกษณะความเปนคร ปละไมนอยกวา 1 กจกรรม (χ =4.66, S.D. = .762) ตามลำดบ 6) เกณฑการรบรองปรญญา ดานมาตรฐานหลกสตร ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 2 อนดบ ไดแก การพฒนาหลกสตร 3 ขอ (กระบวนการพฒนาหลกสตร, คณสมบตของคณะกรรมการพฒนาหลกสตร, การพฒนาหรอการปรบปรงหลกสตร) (χ = 4.65, S.D. = .692) รองลงมาคอ โครงสรางของหลกสตร ไมนอยกวา 160 หนวยกต (χ = 4.57, S.D. = .670) ตามลำดบ 7) เกณฑการรบรองปรญญา ดานมาตรฐานการผลตคร ทผตอบแบบสอบถาม มระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก กำหนดรายละเอยดเกยวกบการบรหารหลกสตรและการเรยนการสอน (χ = 4.78, S.D. = .609) รองลงมาคอ กระบวนการคดเลอกนสต นกศกษา (χ = 4.74, S.D. = .699) และกำหนดรายละเอยดเกยวกบการประกนคณภาพการศกษา (χ = 4.67, S.D. = .832) ตามลำดบ 8) องคกรวชาชพครหรอครสภา ควรเปนผกำกบคณภาพการผลตคร โดยการออกใบอนญาตประกอบวชาชพคร ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก ใบอนญาตประกอบวชาชพคร มอายคราวละ 5 ป ใหกบผทไดรบปรญญาหรอประกาศนยบตรทตรงกบสาขาวชาทจะสอนและผานการทดสอบตามขอกำหนดของครสภา (χ = 4.22, S.D. = 1.144) รองลงมาคอ ใบอนญาตประกอบวชาชพคร มอายคราวละ 5 ป ใหกบผทไดรบปรญญาหรอประกาศนยบตรทางการศกษาทครสภารบรอง และผานการทดสอบตามขอกำหนดของครสภา (χ = 4.20, S.D. = 1.156) และ ใบอนญาตประกอบวชาชพคร มอายคราวละ 5 ป ใหกบผทไดรบปรญญาหรอประกาศนยบตรทครสภารบรอง (χ = 4.12, S.D. = 1.187) ตามลำดบ

(2) กลไกสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) หรอกระทรวงอดมศกษา 9) สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา หรอกระทรวงอดมศกษา ควรเปน ผกำกบคณภาพการผลตคร โดยการกำหนดมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษา สาขาครศาสตร/ ศกษาศาสตร ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก ผลการเรยนร 6 ดาน (χ = 4.63, S.D. = .817) รองลงมาคอ ผลการเรยนร 6 ดานของวชาเอก (χ = 4.57, S.D. = .821) และโครงสรางหลกสตรไมนอยกวา 160 หนวยกต (χ = 4.56, S.D. =.775) ตามลำดบ

(3) กลไกใหมในอนาคต 10) การผลตครใหสอดคลองกบความตองการครในอนาคตทงเชงปรมาณและคณภาพทมความเปนพลวต ควรมกลไกใหมในการขบเคลอน ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก มเครอขายเบญจภาคระดบชาต ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร

152-213.indd 160 8/15/18 11:19:32 AM


(2) หนวยงานใชคร (สพฐ. สอศ. สช. อปท.) (3) สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (4) ครสภา และ (5) สำนกงานคณะกรรมการขาราชการครฯ (χ = 4.63, S.D. = .798) รองลงมาคอ มเครอขายไตรภาคระดบจงหวด ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษา (3) ตนสงกดของสถานศกษาในจงหวด (กศจ. สพป. สพม. สพฐ. อปท.) (χ = 4.34, S.D. = .826) และมเครอขายไตรภาคระดบกลมจงหวด ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษา (3) ตนสงกดของสถานศกษาในกลมจงหวด (กศจ. สพป. สพม.สพฐ. อปท.) (χ = 4.33, S.D. = .868) ตามลำดบ 11) หนวยงานทเปนผรบผดชอบหลกในการจดตงกลไกใหมในการขบเคลอนการผลตครตามขอ 11 ควรเปนหนวยงานตอไปน ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก สำนกงานเลขาธการครสภา (χ = 4.11, S.D. = 1.151) รองลงมาคอ สำนกงาน คณะกรรมการการอดมศกษา (χ = 4.04, S.D. = 1.185) และหนวยงานใหม (อาจใชชอวาสำนกงานขบเคลอนระบบการผลตครแหงชาต) (χ = 4.03, S.D. = 1.358) ตามลำดบ 12) กลไกขบเคลอนระบบการผลตครตามขอ 11 นน ควรจดทำสารสนเทศ ความตองการครทงเชงปรมาณและคณภาพในระยะยาว ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก 10 ป (χ = 4.58, S.D. = .920) รองลงมาคอ 15 ป (χ = 3.61, S.D. = 1.119) และ 20 ป (χ = 3.45, S.D. = 1.146) ตามลำดบ

ขอเสนอแนะ ความเหนเพมเตมเกยวกบระบบและกลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 พบวา ระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 มขอเสนอแนะหรอ ความเหนเพมเตมจากแบบสอบถาม ไดแก 1) คดคนเกงเขามาเปนคร (F = 5) 2) คดเลอกผมจตวญญาณความเปนคร (F=5) 3) สรางบณฑตครทมทกษะทางเทคโนโลย และเปนนวตกร (F = 5) 4) ควรมสถาบน หรอศนยการศกษาครโดยเฉพาะในการผลตคร (F = 3) 5) ผลตครในระบบปด และประกนการมงานทำ (F = 2) 6) คดสรรคณาจารยทมความร และประสบการณเขามาเปนครของคร (F = 2) 7) มระบบการสอบวดคณภาพผจบการศกษาอยางเขม (F=1) 8) วางระบบการพฒนาผสนใจเขาเรยนครตงแตระดบชนมธยมศกษา (F = 2) 9) มหลกสตรการผลตบณฑตครทเนนภาคปฏบต (F = 2) 10) สรางบณฑตครทมทกษะทางภาษา (F = 1) 11) จดใหมระบบการตดตามผลการผลตคร (F = 1)

152-213.indd 161 8/15/18 11:19:33 AM


ระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0



1. เปาหมายของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

1) เปาหมายเชงปรมาณของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ควรมดงน

1.1) ครทกคนตองไดรบการพฒนาอยางนอย 20 ชวโมง ตอป 4.00 มาก 1.140 1.2) ครทกคนตองไดรบการพฒนาอยางนอย 30 ชวโมง ตอป 4.15 มาก 1.008 1.3) ครทกคนตองไดรบการพฒนาอยางนอย 100 ชวโมง ภายใน 5 ป 3.78 มาก 1.147 1.4) ครทกคนตองไดรบการพฒนาอยางนอย 150 ชวโมง ภายใน 5 ป 3.72 มาก 1.175

2. ผรบผดชอบหลกในการพฒนาคร

2) การพฒนาครควรรบผดชอบโดยบคคลหรอหนวยงาน ดงตอไปน

2.1) คร 4.61 มากทสด .823 2.2) ผอำนวยการสถานศกษา 4.46 มากทสด .936 2.3) ผอำนวยการเขตพนทการศกษา 4.20 มาก 1.011 2.4) สถานศกษา 4.64 มากทสด .713 2.5) สำนกงานเขตพนทการศกษา 4.33 มาก .935 2.6) สำนกงานศกษาธการจงหวด 4.12 มาก 1.166

กลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 มขอเสนอแนะหรอความเหนเพมเตมจากแบบสอบถาม ไดแก 1) วางเปาหมายการผลตครใหมความชดเจน เปนเอกภาพ และเปนระยะยาว (F = 9) 2) มหนวยงานกลางทำหนาทควบคม และประเมนคณภาพบณฑตครในทก ปการศกษา (F = 4) 3) มกลไกระดบกลมจงหวดในการกำกบ ดแลการผลตคร (F = 1) 4) ครสภาเปนหนวยงานบรการการดานปฏบตงานของคร (F = 1)

4.2.5 สภาพทพงประสงคของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ผลการวเคราะหสภาพทพงประสงคของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 จากแบบสอบถามทงหมด 86 ฉบบ จำแนกเปน 4 ประเดน ประกอบดวย เปาหมายของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ผรบผดชอบหลกในการพฒนาคร รปแบบการพฒนาคร และการบรหารระบบการพฒนาคร และการจดสรรงบประมาณ มรายละเอยดดงน ตารางท 4.10 สภาพทพงประสงคของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

152-213.indd 162 8/15/18 11:19:33 AM






2.7) สถาบนผลตคร 4.73 มากทสด .568 2.8) ครสภา 4.42 มาก .987

3. รปแบบการพฒนาคร

3) การพฒนาครควรใชรปแบบการพฒนาคร ดงตอไปน

3.1) การพฒนานอกเวลาปฏบตงาน (Off-the-job Training) 4.20 มาก 1.060 เชน การอบรม สมมนา 3.2) การพฒนาในเวลาปฏบตงาน (On-the-job Training) 4.72 มากทสด .504 เชน การชแนะ (Coaching) การเปนพเลยง (Mentoring) PLC 3.3) การพฒนาโดยการศกษาดวยตนเอง เชน ศกษาจากบทเรยน 4.30 มาก 1.030 Online และสอการเรยนรอน ๆ 3.4) การพฒนาแบบ 1) + 2) + 3) รวมกน 4.73 มากทสด .614

4) จำนวนชวโมงการพฒนาตามเปาหมายในขอ 2 ควรประกอบดวยจำนวนชวโมงของระบบการพฒนา ดงตอไปน

4.1) จำนวนชวโมงการพฒนาในขอ 4 (1) เทานน 3.62 มาก 1.328 4.2) จำนวนชวโมงการพฒนาในขอ 4 (1) และ 4 (2) รวมกน 3.82 มาก 1.135 4.3) จำนวนชวโมงการพฒนาในขอ 4 (1) และ 4 (3) รวมกน 3.58 มาก 1.117 4.4) จำนวนชวโมงการพฒนาในขอ 4 (1) 4 (2) และ4 (3) รวมกน 4.38 มาก 1.032

4. การบรหารระบบการพฒนาคร

5) การบรหารระบบการพฒนาคร ควรบรหารดงตอไปน

5.1) บรหารโดยหนวยงานตนสงกดในสวนกลาง 3.99 มาก 1.055 5.2) บรหารโดยหนวยงานตนสงกดในกลมจงหวด 3.94 มาก .985 5.3) บรหารโดยหนวยงานตนสงกดในในจงหวด 4.10 มาก 1.001 5.4) บรหารโดยหนวยงานตนสงกดในเขตพนทการศกษา 4.30 มาก 1.036 5.5) บรหารโดยมเครอขายเชงพนทในกลมจงหวด 4.13 มาก .933 5.6) บรหารโดยมเครอขายเชงพนทในจงหวด 4.16 มาก .974 5.7) บรหารโดยมเครอขายเชงพนทในเขตพนทการศกษา 4.19 มาก 1.032 5.8) บรหารโดยมเครอขายเชงพนทในระดบชาต 4.28 มาก 1.031

152-213.indd 163 8/15/18 11:19:33 AM






6) การบรหารระบบการพฒนาครโดยมเครอขายเชงพนท ควรบรหารโดยผรบผดชอบหลกดงตอไปน

6.1) สถาบนผลตครในกลมจงหวดเปนผรบผดชอบหลก 4.20 มาก 1.036 6.2) สถาบนผลตครในจงหวดเปนผรบผดชอบหลก 4.24 มาก 1.034 6.3) หนวยงานตนสงกดในกลมจงหวดเปนผรบผดชอบหลก 4.17 มาก .919 6.4) หนวยงานตนสงกดในจงหวดเปนผรบผดชอบหลก 4.28 มาก .954

5. การจดสรรงบประมาณ

7) การจดสรรงบประมาณสนบสนนการพฒนาคร ควรจดดงน

7.1) จดสรรงบประมาณสนบสนนการพฒนาครเปนรายบคคล 3.41 ปานกลาง 1.347 (เชน จำนวน 10,000 บาท ตอป) เพอใหครนำไปใชเขารบ การพฒนาในหลกสตรทครสภารบรองเพยงชองทางเดยว 7.2) เปดโอกาสใหเครอขายเชงพนททมสถาบนผลตคร และสถานศกษา 4.06 มาก .979 และ/หรอตนสงกดในกลมจงหวด หรอจงหวด รวมพฒนาคร โดยใชงบประมาณสนบสนนการพฒนาครรายบคคล (เชน จำนวน 10,000 บาท ตอป) ไดอกชองทางหนง 7.3) เปดโอกาสใหสถานศกษาและครสามารถใชงบประมาณสนบสนน 4.40 มาก .983 การพฒนาครรายบคคล (จำนวน 10,000 บาท ตอป) ไปใชในการพฒนาครแบบการพฒนาในเวลาปฏบตงาน (On-the-job Training) และการพฒนาแบบการศกษาดวยตนเอง ไดอกชองทางหนง

152-213.indd 164 8/15/18 11:19:33 AM


จากตารางท 4.10 สภาพทพงประสงคของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 พบวา

1. เปาหมายของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 1) เปาหมายเชงปรมาณของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก ครทกคนตองไดรบการพฒนาอยางนอย 30 ชวโมง ตอป (χ = 4.15, S.D. = 1.008) รองลงมาคอครทกคนตองไดรบการพฒนาอยางนอย 20 ชวโมง ตอป (χ = 4.00, S.D. = 1.140) และ) ครทกคนตองไดรบการพฒนาอยางนอย 100 ชวโมง ภายใน 5 ป (χ = 3.78, S.D. = 1.147) ตามลำดบ

2. ผรบผดชอบหลกในการพฒนาคร 2) การพฒนาครควรรบผดชอบโดยบคคลหรอหนวยงาน ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก สถาบนผลตคร (χ = 4.73, S.D. = .568) รองลงมาคอ สถานศกษา (χ = 4.64, S.D. = .713) และคร (χ = 4.61, S.D. = .823) ตามลำดบ

3. รปแบบการพฒนาคร 3) การพฒนาครควรใชรปแบบการพฒนาคร ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก การพฒนาแบบ 1) + 2) + 3) รวมกน (χ = 4.73, S.D. = .614) รองลงมาคอการพฒนาในเวลาปฏบตงาน (On-the-job Training) เชน การชแนะ (Coaching) การเปนพเลยง (Mentoring) PLC (χ = 4.72, S.D. = .504) และการพฒนาโดยการศกษา ดวยตนเอง เชน ศกษาจากบทเรยน Online และสอการเรยนรอนๆ (χ = 4.30, S.D. = 1.030) ตามลำดบ 4) จำนวนชวโมงการพฒนาตามเปาหมายในขอ 2 ควรประกอบดวยจำนวนชวโมงของระบบการพฒนา ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก จำนวนชวโมงการพฒนาในขอ 4 (1) 4 (2) และ4 (3) รวมกน (χ = 4.38, S.D. = 1.032) รองลงมาคอจำนวนชวโมงการพฒนาในขอ 4 (1) และ 4 (2) รวมกน (χ = 3.82, S.D. = 1.135) และ จำนวนชวโมงการพฒนาในขอ 4 (1) เทานน (χ = 3.62, S.D. = 1.328) ตามลำดบ

4. การบรหารระบบการพฒนาคร 5) การบรหารระบบการพฒนาคร ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงค สงทสด 3 อนดบ ไดแก บรหารโดยหนวยงานตนสงกดในเขตพนทการศกษา (χ = 4.30, S.D. = 1.036) รองลงมาคอ บรหารโดยมเครอขายเชงพนทในระดบชาต (χ = 4.28, S.D. = 1.031) และบรหารโดยมเครอขายเชงพนทในเขตพนทการศกษา (χ = 4.19, S.D. = 1.032) ตามลำดบ

152-213.indd 165 8/15/18 11:19:33 AM


6) การบรหารระบบการพฒนาครโดยมเครอขายเชงพนท ควรบรหารโดย ผรบผดชอบหลก ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก หนวยงาน ตนสงกดในจงหวดเปนผรบผดชอบหลก (χ = 4.28, S.D. = .954) รองลงมาคอสถาบนผลตคร ในจงหวดเปนผรบผดชอบหลก (χ = 4.24, S.D. = 1.034) และสถาบนผลตครในกลมจงหวด เปนผรบผดชอบหลก (χ = 4.20, S.D. = 1.036) ตามลำดบ

5. การจดสรรงบประมาณ 7) การจดสรรงบประมาณสนบสนนการพฒนาคร ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก เปดโอกาสใหสถานศกษาและครสามารถใชงบประมาณสนบสนนการพฒนาครรายบคคล (จำนวน 10,000 บาท ตอป) ไปใชในการพฒนาครแบบการพฒนาในเวลาปฏบตงาน (On-the-job Training) และการพฒนาแบบการศกษาดวยตนเองไดอกชองทางหนง (χ = 4.40, S.D. = .983) รองลงมาคอ เปดโอกาสใหเครอขายเชงพนททมสถาบนผลตคร และสถานศกษา และ/หรอตนสงกดในกลมจงหวด หรอจงหวด รวมพฒนาครโดยใชงบประมาณสนบสนนการพฒนาครรายบคคล (เชน จำนวน 10,000 บาท ตอป) ไดอกชองทางหนง (χ = 4.06, S.D. = .979) และจดสรรงบประมาณสนบสนนการพฒนาครเปนรายบคคล (เชน จำนวน 10,000 บาท ตอป) เพอใหครนำไปใชเขารบการพฒนาในหลกสตรทครสภารบรองเพยงชองทางเดยว (χ = 3.41, S.D. = 1.347) ตามลำดบ

4.2.6 สภาพทพงประสงคของกลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ผลการวเคราะหสภาพทพงประสงคของกลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 จากแบบสอบถามทงหมด 86 ฉบบ จำแนกเปน 2 ประเดน ประกอบดวย กลไกองคกรพฒนาคร และกลไกใหมในอนาคต มรายละเอยดดงน

152-213.indd 166 8/15/18 11:19:33 AM


ตารางท 4.11 สภาพทพงประสงคของกลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบ ประเทศไทย 4.0 กลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสง ระดบความประสงค



1. กลไกองคกรพฒนาคร

1) องคกรวชาชพครหรอครสภา ควรเปนผกำกบคณภาพการพฒนาคร โดยการกำหนดมาตรฐาน การพฒนาคร เพอวตถประสงค ดงตอไปน

1.1) เพอการตอใบอนญาตประกอบวชาชพคร 4.76 มากทสด .557 1.2) เพอใชในการขอเลอนวทยฐานะ 4.39 มาก .883 1.3) เพอใชในการเบกเงนงบประมาณแผนดนสนบสนนการพฒนาคร 4.10 มาก 1.139

2) องคกรวชาชพครหรอครสภา ควรกำหนดมาตรฐานการพฒนาคร ทเนนการพฒนาดานตอไปน

2.1) สมรรถนะคร (Competency based) 4.68 มากทสด .652 2.2) ผลลพธทเกดขนกบผเรยน (Outcome based) 4.61 มากทสด .703

2. กลไกใหมในอนาคต

3) การพฒนาครใหสอดคลองกบความตองการในการพฒนานกเรยนอยางทวถงทกคนทมความเปนพลวต ควรมกลไกใหมในการขบเคลอน ดงตอไปน

3.1) มเครอขายเบญจภาคระดบชาต ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร 4.71 มากทสด .640 (2) หนวยงานใชคร (สพฐ. สอศ. สช. อปท.) (3) สถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา (4) ครสภา และ (5) สำนกงานคณะกรรมการขาราชการครฯ 3.2) มเครอขายไตรภาคเชงพนทระดบกลมจงหวด ประกอบดวย 4.34 มาก .766 (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษาและ (3) ตนสงกดของ สถานศกษาในกลมจงหวด 3.3) มเครอขายไตรภาคเชงพนทระดบจงหวด ประกอบดวย 4.41 มาก .809 (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษาและ (3) ตนสงกด ของสถานศกษาในจงหวด

4) หนวยงานทเปนผรบผดชอบหลกในการจดตงกลไกใหมในการขบเคลอนการพฒนาคร ตามขอ 3 ควรเปนหนวยงานดงตอไปน

4.1) สถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา 4.54 มากทสด .781 4.2) สถาบนครพฒนา 4.35 มาก .787 4.3) สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา 4.01 มาก 1.122 4.4) หนวยงานใหม (อาจใชชอวาสำนกงานขบเคลอน 4.06 มาก 1.188 ระบบการพฒนาครแหงชาต)

152-213.indd 167 8/15/18 11:19:33 AM


จากตารางท 4.11 สภาพทพงประสงคของกลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 พบวา

1. กลไกองคกรพฒนาคร 1) องคกรวชาชพครหรอครสภา ควรเปนผกำกบคณภาพการพฒนาครโดย การกำหนดมาตรฐานการพฒนาครเพอวตถประสงค ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงค สงทสด 3 อนดบ ไดแก เพอการตอใบอนญาตประกอบวชาชพคร (χ = 4.76, S.D. = .557) รองลงมาคอเพอใชในการขอเลอนวทยฐานะ (χ = 4.39 S.D. = .883) และเพอใชในการเบกเงน งบประมาณแผนดนสนบสนนการพฒนาคร (χ = 4.10, S.D. = 1.139) ตามลำดบ 2) องคกรวชาชพครหรอครสภา ควรกำหนดมาตรฐานการพฒนาครทเนนการพฒนาดาน ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 2 อนดบ ไดแก สมรรถนะคร (Competency based) (χ = 4.68, S.D. = .652) รองลงมาคอ ผลลพธทเกดขนกบผเรยน (Outcome based) (χ = 4.61, S.D. = .703) ตามลำดบ

2. กลไกใหมในอนาคต 3) การพฒนาครใหสอดคลองกบความตองการในการพฒนานกเรยนอยางทวถงทกคนทมความเปนพลวต ควรมกลไกใหมในการขบเคลอน ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก มเครอขายเบญจภาคระดบชาต ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) หนวยงานใชคร (สพฐ. สอศ. สช. อปท.) (3) สถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทาง การศกษา (4) ครสภา และ (5) สำนกงานคณะกรรมการขาราชการครฯ (χ = 4.71, S.D. = .640) รองลงมาคอ มเครอขายไตรภาคเชงพนทระดบจงหวด ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษาและ (3) ตนสงกดของสถานศกษาในจงหวด (χ = 4.41, S.D. = .809) และ มเครอขายไตรภาคเชงพนทระดบกลมจงหวด ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษาและ (3) ตนสงกดของสถานศกษาในกลมจงหวด (χ = 4.34, S.D. = .766) ตามลำดบ 4) หนวยงานทเปนผรบผดชอบหลกในการจดตงกลไกใหมในการขบเคลอน การพฒนาคร ตามขอ 3 ควรเปนหนวยงาน ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก สถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา (χ = 4.54, S.D. = .781) รองลงมาคอ สถาบนครพฒนา (χ = 4.35, S.D. = .787) และหนวยงานใหม (อาจใชชอวาสำนกงานขบเคลอนระบบการพฒนาครแหงชาต) (χ = 4.06, S.D. = 1.188) ตามลำดบ

152-213.indd 168 8/15/18 11:19:33 AM


ขอเสนอแนะ ความเหนเพมเตมเกยวกบระบบและกลไกขบเคลอนระบบ การพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 พบวา ระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 มขอเสนอแนะหรอ ความเหนเพมเตมจากแบบสอบถาม ไดแก 1) คำนงถงความตองการจำเปน และความแตกตางของครแตละบคคล แตละสถานศกษาเปนฐานในการพฒนาคร (F = 5) 2) จดสรรงบประมาณการพฒนาครสำหรบครโรงเรยนเอกชน (F = 4) 3) เนนการพฒนาครหลงเขาประจำการอยางตอเนอง (F = 4) 4) พฒนาครใหมทกษะทางเทคโนโลยสารสนเทศ (F = 4) 5) ยดเปาหมายการพฒนาครเพอตอบสนองเปาหมาย 4 ดาน ประกอบดวย 1.ความมงคงทางเศรษฐกจ 2.ความอยดมสขทางสงคม 3.การยกระดบคณภาพมนษย 4.การรกษา สงแวดลอม (F = 2) 6) มระบบตดตามผลการพฒนาอยางตอเนอง (F = 2) 7) การจดสรรทรพยากรสำหรบการปฏบตงานอยางเพยงพอจากตนสงกด (F = 2) 8) ใบอนญาตประกอบวชาชพคร มอายคราวละ 7 ป ใหผทตองการตออาย ใบอนญาตฯ ผานการทดสอบตามขอกำหนดของครสภา (F = 1) 9) เพมแรงจงใจในการพฒนาตนเองของคร (F = 1) 10) จดสรรงบประมาณการพฒนาครสำหรบครโรงเรยนนานาชาต (F = 1) 11) มระดบวทยฐานะใหครเอกชนเชนเดยวกบครรฐบาล (F = 1)

กลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 มขอเสนอแนะหรอความเหนเพมเตมจากแบบสอบถาม ไดแก 1) จดตงศนยพฒนาครโดยเฉพาะทผลตนวตกรรมสำหรบการพฒนาครอยางสมำเสมอ (F = 2) 2) วางเปาหมายการพฒนาครใหมความชดเจน เปนเอกภาพ และเปนระยะยาว (F = 2) 3) มกลไกเครอขายระดบกลมจงหวด เพอใหสอดคลองกบการเคลอนยายททำงานของคร (F = 1) 4) นำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการจดระบบการพฒนาคร (F = 1) 5) มระบบการพฒนาครทเชอมโยงกบเงอนไขการตอใบอนญาตประกอบวชาชพ (F = 1)

152-213.indd 169 8/15/18 11:19:33 AM


4.3 กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ไดจาก ผลการวเคราะหขอมลเชงปรมาณจากแบบสอบถามทเกบจากนกวชาการ/ นกวจยดานการศกษา ผกำหนดนโยบายเกยวกบการผลตและพฒนาคร คณบดคณะครศาสตร/ ศกษาศาสตร ผอำนวยการเขตพนทการศกษา ผบรหารสถานศกษา และคร ประกอบกบการรบฟงความคดเหนจากผทรงคณวฒและผทมสวนเกยวของ และประชมสนทนากลมผทรงคณวฒ (Focus group) ใชการวเคราะหเนอหาจากขอมลเชงคณภาพ เพอสรปเปนกลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 พรอมขอเสนอเชงนโยบายการขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง ทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย 4.0 คณะผวจยแบงผลการวเคราะหขอมลออกเปน 4 ตอนยอยตามขนตอนการดำเนนการวจย ดงน 4.3.1 รางสภาพทพงประสงคของเปาหมายของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 โดยคณะผวจย 4.3.2 รางระบบ และกลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย 4.0 ฉบบท 1 โดยคณะผวจย 4.3.3 สรปขอเสนอแนะของรางระบบ และกลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย 4.0 ฉบบท 1 จากการสนทนากลม 4.3.4 ระบบ และกลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ฉบบสมบรณ ซงมรายละเอยดดงน

4.3.1 รางสภาพทพงประสงคของเปาหมายเชงคณภาพของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 โดยคณะผวจย ผลการวเคราะหขอมลทงจากแบบสอบถามในสวนขอมลเชงปรมาณ และเชงคณภาพ คณะผวจยไดยกรางสภาพทพงประสงคของเปาหมายเชงคณภาพของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 โดยคณะผวจยมรายละเอยดดงน

152-213.indd 170 8/15/18 11:19:33 AM


ตารางท 4.12 รางสภาพทพงประสงคของเปาหมายของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง สำหรบประเทศไทย 4.0 โดยคณะผวจย

รางสภาพทพงประสงคของเปาหมายเชงคณภาพของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง สำหรบประเทศไทย 4.0 โดยคณะผวจย

1. สมรรถนะหลกของครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

1) สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ 1.1 สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ และการปฏบตทางวชาชพ 1. ทกษะในการจดการเรยนการสอน (Pedagogical skills) (Professional Skills 2. ทกษะในการสอสารเพอพฒนานกเรยน and Practice) 3. ทกษะในการพฒนานกเรยนทมความสามารถแตกตางกน 4. ทกษะการทำงานเปนทม 5. ทกษะสะทอนคดหรอคดไตรตรอง 6. ทกษะในการเสรมสรางสงแวดลอมทเออตอความคด รเรมสรางสรรคและสรางนวตกรรม 7. ทกษะในการพฒนาทกษะทางปญญาและจนตนาการของนกเรยน 8. ทกษะดานเทคโนโลยเพอประยกตใชในการจดการศกษาอยาง สรางสรรค 9. ทกษะความสมพนธระหวางบคคล 10. ทกษะดานการบรหารจดการตนเอง 11. ทกษะในการประสานงาน 1.2 สมรรถนะดานการปฏบตทางวชาชพ 1. ความสามารถในการเปนแบบอยางทดของผนำยคใหมทม คณธรรมเปนฐาน 2. ความสามารถในการพฒนานกเรยนใหมเปาหมายชวตทมคณคา ตอเพอนมนษย 3. ความสามารถในการเสรมสรางการเรยนรของนกเรยนทกคน อยางทวถง 4. ความสามารถในการพฒนาผเรยนในการเรยนรเพอใหประสบ ความสำเรจตามเปาหมายชวตทมคณคาตอเพอนมนษย 5. ความสามารถในการวจยเพอพฒนาศกยภาพและขดความสามารถ ของผเรยนอยางเตมท 6. ความสามารถในการจดสภาพแวดลอมทางการเรยนรทปลอดภย ใหกบผเรยน

152-213.indd 171 8/15/18 11:19:33 AM




2) สมรรถนะดานเจตคต คานยม 2.1 สมรรถนะดานเจตคต และคานยม และความยดมนผกพนในวชาชพ 1. มจตวญญาณความเปนคร (Values, Attitude and 2. เคารพในความแตกตางของบคคล Professional Engagement) 3. ความรบผดชอบตอตนเอง วชาชพ และสงคม 4. รกและหวงใยลกศษยทกคนอยางทวถง 5. ความซอสตยตอตนเอง วชาชพ และสงคม 6. เชอมนวาผเรยนทกคนสามารถเรยนรได 7. เขาใจ ยอมรบ และเหนคณคาของความหลากหลายทางวฒนธรรม 8. รวมมอแบงปนและมจตใจมงมนตอความเปนทมงาน 9. มงมนในการเรยนร ความเปนเลศทางนวตกรรมอยางตอเนอง 10. พนธะผกพนและเสยสละเพอวชาชพ 2.2 สมรรถนะดานความยดมนผกพนในวชาชพ 1. ความมงมนในการพฒนาศกยภาพของนกเรยน 2. ความยดมนในคณธรรม จรยธรรมของวชาชพ 3. มงมนผกพนกบการใสใจชวยเหลอพฒนานกเรยนทกคน อยางเตมทและเตมใจ 4. ความพรอมทจะเรยนรจากนกเรยน เพอนรวมงานและ ผทมสวนไดสวนเสยทกภาคสวน 5. อทศตนเพอการพฒนานกเรยนและชมชนอยางเตมความสามารถ

3) สมรรถนะดานความร 3.1 สมรรถนะดานความรความเขาใจทางวชาชพ ความเขาใจทางวชาชพ และ 1. ความรและความเขาใจถงคณลกษณะ ความตองการของผเรยน ความรความสามารถทวไป ทแตกตางกน (Professional Knowledge 2. ความรและความเขาใจเนอหาวชาทสอน and understanding with 3. ความรและความเขาใจการวดประเมนผล General knowledge 4. ความรและความเขาใจทฤษฎ วธการจดการเรยนการสอน and Ability) 5. ความรและความเขาใจหลกสตร 6. ความรในบรบททางการศกษา 7. ความรและความเขาใจในนโยบายทางการศกษา

152-213.indd 172 8/15/18 11:19:34 AM




3.2 สมรรถนะดานความรความสามารถทวไป 1. ความสามารถในการประยกตใชความรสการปฏบตในชวตจรง 2. ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ สะทอนคด และคดสรางสรรคเชงนวตกรรม 3. ความรในวธการใชเทคโนโลยสารสนเทศและเทคโนโลย การสอสารไดอยางเหมาะสมและมความรบผดชอบ 4. ความสามารถในการเรยนรตลอดชวตและพฒนาตนเอง อยางตอเนอง 5. ความสามารถในการปรบตวตอการเปลยนแปลง 6. ความสามารถในการทำงานรวมกนอยางมประสทธภาพในบรบท ทหลากหลาย 7. ความสามารถทจะเขาใจ ยอมรบ และเหนคณคาของ ความหลากหลายทางวฒนธรรม 8. ความสามารถในการนำสงทเรยนรไปใชในชวตจรงและสรางสรรค ประโยชนแกมวลมนษยชาต 9. ความสามารถในการรเรม วางแผน บรหารจดการ ดำเนนการ และประเมนผลปฏบตงานตางๆ 10. ความสามารถในการแสดงออกถงคณลกษณะภาวะผนำ โดยเฉพาะภาวะผนำการเปลยนแปลง 11. ความรเกยวกบตนเอง 12. ความสามารถในการบรณาการศาสตรเพอการพฒนาทยงยน 13. ความรในบรบททางสงคม เศรษฐกจและการเมอง 14. ความรในหลกการการเปนผประกอบการทด

2. ความสามารถในการพฒนานกเรยนใหมผลลพธการเรยนรทพงประสงค

1) ความสามารถในการพฒนา 1. เปนผเรยนรไดดวยตนเอง นกเรยนใหมผลลพธ 2. เปนพลเมองคณภาพ และมจตสำนกความเปนพลเมอง การเรยนรหลก (Productive and Concern Citizen) 3. เปนผทสมบรณดวยคณลกษณะและคณธรรม (Character and Integrity) 4. เปนผมทกษะและความรทจำเปนในการทำงานยคศตวรรษท 21 (Marketable Skill and Knowledge)

152-213.indd 173 8/15/18 11:19:34 AM




5. เปนผมความพรอมในการดำเนนชวต (Life Readiness) 6. เปนผสรางสรรคงานเชงรก 7. เปนผมความพรอมสำหรบโลกการทำงาน (Career Readiness) 8. เปนบคคลทมนใจในตนเองและเปนทเชอมนของบคคลอน

2) ผลลพธการเรยนร 1. มความรบผดชอบในการเรยนรดวยตนเอง ดานการเปนผเรยนรไดดวยตนเอง 2. มการตงคำถามสะทอนความคด และขยนหมนเพยรในการเรยนร

3) ผลลพธการเรยนรดานการเปน ผลลพธการเรยนรดานการเปนพลเมองคณภาพ พลเมองคณภาพ และมจตสำนก 1. มงมนอนรกษทรพยากรและสงแวดลอมเพอประโยชน ความเปนพลเมอง ของคนรนปจจบนและอนาคต 2. เขาใจความหมายของพลเมองคณภาพในมตของสทธและ ความรบผดชอบ 3. ชนชมและเคารพในความแตกตางของบคคลและวฒนธรรม รวมทงคณคาของการใสใจทกคนอยางทวถง 4. มงใชศกยภาพสงสดของตนในการเปนผนำและสรางสรรคประโยชน ตอสงคม 5. เหนความสำคญของการมสวนรวมอยางเขมแขงในกระบวนการ ระดบทองถนและระดบชาต ผลลพธการเรยนรดานการเปนผมจตสำนกความเปนพลเมอง 1. มจตสำนกในความเปนพลเมอง 2. มบทบาทในการอทศตนเพอประโยชนของเพอนมนษย 3. มความตระหนกในความเปนไทย

4) ผลลพธการเรยนรดานการเปน 1. ใชปญญาอยางเปนธรรม มความกลาหาญทางจรยธรรม ผทสมบรณดวยคณลกษณะ 2. มความเหนอกเหนใจเพอนมนษย และคณธรรม 3. มงประโยชนชมชนและเพอนมนษย 4. มงสรางสรรคงานทดทสด 5. สามารถใชชวตอยางมคณคาตอมวลมนษยชาต 6. ใชความผดพลาดเปนโอกาสในการสรางผลลพธทดกวาเดม 7. เขาใจและปฏบตตนตามวถชวตทมสขภาวะ 8. ใชจดแขงและคณภาพสวนบคคลเพอสรางสรรคโลก 9. มกลยทธความมนคงทางการเงน

152-213.indd 174 8/15/18 11:19:34 AM




5) ผลลพธการเรยนรดานการเปน 1. มความรและทกษะอาชพในศตวรรษท 21 ผมทกษะและความรทจำเปน 2. มทกษะการคดวพากษและแกปญหา ในการทำงานยดศตวรรษท 21 3. สามารถใชเทคโนโลยในชวตประจำวน 4. ตระหนกในคณคาของการทำงานเปนทม 5. ผเรยนรตลอดชวตทใหความสำคญทงมนษยศาสตรและวทยาศาสตร 6. มความรอบรหลายดานและมทกษะทดในการเขยน และการพด ในทสาธารณะ 7. มความสามารถในการเกบเกยวความรจากประสบการณทหลากหลาย 8. มการสะทอนความคดและการประเมนผลทดสำหรบการตดสนใจ 9. รสกดในการบรหารความเสยง การตงคำถามทเราใจและคนหา ทางออกใหม ๆ

6) ผลลพธการเรยนรดานการเปน 1. มทกษะชวต (Life Skills) ผมความพรอมในการดำเนนชวต 2. สามารถเรยนรและพฒนาตนเองไปสเปาหมายชวต 3. มกรอบความคดทเตบโต (Growth mindset) 4. สามารถตงเปาหมายชวตทเปนประโยชนตอมวลมนษยชาต

7) ผลลพธการเรยนรดานการเปน 1. มการรเรมสรางสรรค ผสรางสรรคงานเชงรก 2. สามารถทำงานเปนทมไดอยางมประสทธผล 3. มการสรางนวตกรรมสความเปนเลศ 4. มการบรหารความเสยง

8) ผลลพธการเรยนรดานการเปน 1. มความตระหนกในคณคาของงานอาชพ ผมความพรอมสำหรบ 2. มทกษะอาชพในอนาคต โลกการทำงาน 3. สามารถเลอกงานอาชพทเปนประโยชนตอมวลมนษยชาต

9) ผลลพธการเรยนรดานการเปน 1. สามารถแยกแยะถกผด บคคลทมนใจในตนเองและ 2. สอสารไดอยางมประสทธผล (Communicates Effectively) เปนทเชอมนของบคคลอน 3. สามารถปรบตวและมความยดหยน (Adaptable and Resilient) 4. คดเชงวพากษไดอยางอสระ (Thinks Independently and Critically)

152-213.indd 175 8/15/18 11:19:34 AM


4.3.2 รางระบบ และกลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงทเหมาะสม สำหรบประเทศไทย 4.0 ฉบบท 1 โดยคณะผวจย ผลการวเคราะหขอมลทงจากแบบสอบถามในสวนขอมลเชงปรมาณ และเชงคณภาพ คณะผวจยไดยกรางระบบ และกลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย 4.0 ฉบบท 1 มรายละเอยดดงน ตารางท 4.13 รางระบบ และกลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงทเหมาะสมสำหรบ ประเทศไทย 4.0 ฉบบท 1 โดยคณะผวจย รางระบบ และกลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสง

ทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย 4.0 ฉบบท 1 โดยคณะผวจย

1. ระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

1.1 เปาหมายของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

1) เปาหมายเชงปรมาณของระบ ผลตครตามจำนวนทหนวยงานผใชครทงภาครฐและเอกชนตองการ ผลตครสมรรถนะสงสำหรบ เปนขนตำ และผลตตามความตองการของผเรยน และความพรอม ประเทศไทย 4.0 ของสถาบนผลตครอกสวนหนง

1.2 สถาบนผลต และรปแบบการผลตคร

2) สถาบนผลตคร สถาบนผลตครควรเปนสถาบนเฉพาะทางทเปนของรฐและเอกชน เชน วทยาลยคร มหาวทยาลยเพอผลตคร

3) ระบบการผลตคร ผลตดวยระบบผสม คอ ระบบปดรอยละ 50 และระบบเปดรอยละ 50

1.3 การบรหารระบบการผลตคร และการจดสรรงบประมาณ

4) การบรหารระบบการผลตคร บรหารโดยมเครอขายระดบประเทศ

5) การจดสรรงบประมาณ จดสรรงบประมาณการผลตครระบบปดแบบเดยวโดยการใหทนการศกษา การผลตคร สำหรบผเรยนตามคาใชจายจรงทงหมด

152-213.indd 176 8/15/18 11:19:34 AM



รางระบบ และกลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสง ทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย 4.0 ฉบบท 1 โดยคณะผวจย



1) การกำกบคณภาพการผลตคร การกำกบคณภาพการผลตครโดยองคกรวชาชพคร หรอครสภา โดยองคกรวชาชพคร หรอครสภา โดยการกำหนดมาตรฐานวชาชพครทเนนสมรรถนะคร ประกอบดวย โดยการกำหนดมาตรฐาน 1. สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ และการปฏบตทางวชาชพ วชาชพครทเนนสมรรถนะคร (Professional Skills and Practice) 2. สมรรถนะดานเจตคต คานยม และความยดมนผกพนในวชาชพ (Values, Attitude and Professional Engagement) 3. สมรรถนะดานความรความเขาใจทางวชาชพ และความรความสามารถ ทวไป (Professional Knowledge and understanding with General knowledge and Ability)

2) การกำกบคณภาพการผลตคร การกำกบคณภาพการผลตครโดยองคกรวชาชพคร หรอครสภา โดยองคกรวชาชพคร หรอครสภา โดยการกำหนดมาตรฐานวชาชพครทเนนผลลพธทเกดขนกบนกเรยน โดยการกำหนดมาตรฐาน ประกอบดวย วชาชพครทเนนผลลพธทเกดขน 1. เปนผเรยนรไดดวยตนเอง กบนกเรยน 2. เปนพลเมองคณภาพ และมจตสำนกความเปนพลเมอง (Productive and Concern Citizen) 3. เปนผทสมบรณดวยคณลกษณะและคณธรรม (Character and Integrity) 4. เปนผมทกษะและความรทจำเปนในการทำงานยคศตวรรษท 21 (Marketable Skill and Knowledge) 5. เปนผมความพรอมในการดำเนนชวต (Life Readiness) 6. เปนผสรางสรรคงานเชงรก 7. เปนผมความพรอมสำหรบโลกการทำงาน (Career Readiness) 8. เปนบคคลทมนใจในตนเองและเปนทเชอมนของบคคลอน

3) การกำกบคณภาพการผลตคร ควรใชระบบการผลตครสายตรงหรอหลกสตรคขนาน โดยองคกรวชาชพคร หรอครสภา (Concurrent program) 5 ป โดยการกำหนดมาตรฐาน วชาชพครทเออตอรปแบบ การผลตคร

152-213.indd 177 8/15/18 11:19:34 AM




4) การกำกบคณภาพการผลตคร การกำหนดเกณฑการรบรองปรญญา หรอประกาศนยบตรทางการศกษา โดยองคกรวชาชพคร หรอครสภา ทเนนเกณฑ ยงคงเสนอใหมเกณฑการรบรองปรญญา 3 ดานคอ โดยการกำหนดเกณฑการรบรอง 1. เกณฑดานมาตรฐานบณฑต ปรญญา หรอประกาศนยบตร 2. เกณฑดานมาตรฐานหลกสตร ทางการศกษาทเนนเกณฑ 3. เกณฑดานมาตรฐานการผลต

5) เกณฑการรบรองปรญญา เกณฑการรบรองปรญญา ดานมาตรฐานบณฑต ดานมาตรฐานบณฑต - มความร - เรยนครบตามหลกสตร และผานเกณฑการประเมน ของสถาบนผลตคร - การปฏบตการสอนในสถานศกษา ไมนอยกวา 1 ป และมการรายงานผล - การพฒนาคณลกษณะความเปนคร/ ความเปนผนำ โดยรวมกจกรรม พฒนาคณลกษณะความเปนคร ปละไมนอยกวา 1 กจกรรม

6) เกณฑการรบรองปรญญา 1. เกณฑการพฒนาหลกสตร 3 ขอ (กระบวนการพฒนาหลกสตร, ดานมาตรฐานหลกสตร คณสมบตของคณะกรรมการพฒนาหลกสตร, การพฒนาหรอ การปรบปรงหลกสตร) 2. โครงสรางของหลกสตร ไมนอยกวา 160 หนวยกต

7) เกณฑการรบรองปรญญา เกณฑการรบรองปรญญา ดานมาตรฐานการผลตคร ดานมาตรฐานการผลตคร - กำหนดรายละเอยดเกยวกบการบรหารหลกสตรและการเรยนการสอน โดยเนนการพฒนาสมรรถนะครและการความสามารถในการพฒนา ผลลพธการเรยนรของนกเรยน - มกระบวนการคดเลอกนสต นกศกษา - กำหนดรายละเอยดเกยวกบการประกนคณภาพการศกษา

8) การกำกบคณภาพการผลตคร ใบอนญาตประกอบวชาชพคร มอายคราวละ 5 ป ใหกบผทไดรบปรญญา โดยองคกรวชาชพคร หรอครสภา หรอประกาศนยบตรทตรงกบสาขาวชาทจะสอน และผานการทดสอบ โดยการใชวธการออกใบอนญาต ตามขอกำหนดของครสภา ประกอบวชาชพคร

152-213.indd 178 8/15/18 11:19:34 AM





9) การกำกบคณภาพการผลตคร กำหนดมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษา สาขาครศาสตร/ศกษาศาสตร โดยสำนกงานคณะกรรมการ ประกอบดวย การอดมศกษา หรอกระทรวง 1. ผลการเรยนร 6 ดาน อดมศกษา โดยการกำหนด 2. ผลการเรยนร 6 ดานของวชาเอก มาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษา 3. โครงสรางหลกสตรไมนอยกวา 160 หนวยกต สาขาครศาสตร/ศกษาศาสตร โดยผลการเรยนรของผเรยนตองสอดคลองกบสมรรถนะครทจะเสนอใหม และผลลพธการเรยนรของนกเรยน


10) กลไกใหมในการขบเคลอน กลไกใหมในการขบเคลอนการผลตครใหสอดคลองกบความตองการคร ระบบการผลตครใหสอดคลอง ในอนาคตมเครอขายเบญจภาคระดบชาต ประกอบดวย (1) สถาบน กบความตองการครในอนาคต ผลตคร (2) หนวยงานใชคร (สพฐ. สอศ. สช. อปท.) (3) สำนกงาน ทงเชงปรมาณและคณภาพ คณะกรรมการการอดมศกษา (4) ครสภา และ (5) สำนกงาน ทมความเปนพลวต คณะกรรมการขาราชการครฯ โดยมเครอขายไตรภาคระดบจงหวด ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษา (3) ตนสงกดของ สถานศกษาในจงหวด (กศจ. สพป. สพม. สพฐ. อปท.) เปนองคประกอบยอย

11) หนวยงานทควรเปน หนวยงานทเปนผรบผดชอบหลกในการจดตงกลไกใหมในการขบเคลอน ผรบผดชอบหลกในการจดตง การผลตคร คอ สำนกงานเลขาธการครสภา กลไกใหมในการขบเคลอน การผลตครทสอดคลองกบ ความตองการครในอนาคต ทงเชงปรมาณและคณภาพ ทมความเปนพลวต

12) กลไกขบเคลอนระบบการผลตคร การจดทำสารสนเทศความตองการครทงเชงปรมาณและคณภาพ ทสอดคลองกบความตองการคร ในระยะยาว 10 ป ในอนาคตทงเชงปรมาณและ คณภาพทมความเปนพลวต ควรมการจดทำสารสนเทศ ความตองการครทงเชงปรมาณ และคณภาพในระยะยาว

152-213.indd 179 8/15/18 11:19:34 AM


จากตารางท 4.13 รางระบบ และกลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย 4.0 ฉบบท 1 โดยคณะผวจย สรปเปนภาพไดดงน

ภาพท 4.1 รางระบบ และกลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงทเหมาะสมสำหรบ ประเทศไทย 4.0 ฉบบท 1 โดยคณะผวจย

152-213.indd 180 8/15/18 11:19:36 AM


ตารางท 4.14 รางระบบ และกลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงทเหมาะสมสำหรบ ประเทศไทย 4.0 ฉบบท 1 โดยคณะผวจย รางระบบ และกลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสง

ทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย 4.0 ฉบบท 1 โดยคณะผวจย

1. ระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

1.1 เปาหมายของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

1) เปาหมายเชงปรมาณของระบบ ครทกคนตองไดรบการพฒนาอยางนอย 30 ชวโมง ตอป พฒนาครสมรรถนะสงสำหรบ ประเทศไทย 4.0


2) บคคลหรอหนวยงานทควร สถาบนผลตคร สถานศกษา และตวครผพฒนา รบผดชอบตอการพฒนาคร


3) รปแบบทควรใชในการพฒนาคร การพฒนาแบบผสมผสานกนระหวาง On-the-job Training, Off-the-job Training และ แบบ Online

4) รปแบบของการพฒนาคร จำนวนชวโมงการพฒนาแบบผสมผสานกนระหวาง On-the-job ทควรประกอบดวยเปาหมาย Training, Off-the-job Training และ แบบ Online เชงปรมาณของระบบพฒนาคร สมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

1.4 การบรหารระบบการพฒนาคร และการจดสรรงบประมาณ

5) ผทควรรบผดชอบการบรหาร บรหารโดยหนวยงานตนสงกดในเขตพนทการศกษา โดยมเครอขาย ระบบการพฒนาคร เชงพนทในระดบชาตและเขตพนทการศกษา

6) ผทควรรบผดชอบการบรหาร หนวยงานตนสงกดในจงหวดเปนผรบผดชอบหลก ระบบการพฒนาครโดยมเครอขาย เชงพนท

7) การจดสรรงบประมาณสนบสนน เปดโอกาสใหสถานศกษาและครสามารถใชงบประมาณสนบสนน การพฒนาคร การพฒนาครรายบคคล (จำนวน 10,000 บาท ตอป) ไปใชในการพฒนา ครแบบการพฒนาในเวลาปฏบตงาน (On-the-job Training) และการพฒนาแบบการศกษาดวยตนเองไดอกชองทางหนง

152-213.indd 181 8/15/18 11:19:36 AM



รางระบบ และกลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสง ทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย 4.0 ฉบบท 1 โดยคณะผวจย



1) การกำกบคณภาพการพฒนาคร เพอการตอใบอนญาตประกอบวชาชพคร และเพอใชในการขอเลอน โดยองคกรวชาชพคร หรอครสภา วทยฐานะ โดยการกำหนดมาตรฐาน ในการพฒนาครเพอวตถประสงค ของคร

2) การกำหนดมาตรฐานการพฒนาคร การกำหนดมาตรฐานการพฒนาครโดยองคกรวชาชพหรอครสภา โดยองคกรวชาชพ หรอครสภา โดยเนนการพฒนาสมรรถนะคร (Competency based) และ โดยเนนการพฒนา ผลลพธทเกดขนกบผเรยน (Outcome based)


3) กลไกใหมในการขบเคลอน มเครอขายเบญจภาคระดบชาต และ เครอขายไตรภาคเชงพนท การพฒนาครใหสอดคลองกบ ระดบจงหวด ความตองการในการพฒนา นกเรยนอยางทวถงทกคน ทมความเปนพลวต

4) หนวยงานทควรเปนผรบผด สถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา รวมกบ ชอบหลกในการจดตงกลไกใหม สถาบนครพฒนา ในการขบเคลอนการพฒนาคร ใหสอดคลองกบความตองการ ในการพฒนานกเรยนอยางทวถง ทกคนทมความเปนพลวต

152-213.indd 182 8/15/18 11:19:36 AM


จากตารางท 4.14 รางระบบ และกลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย 4.0 ฉบบท 1 โดยคณะผวจย สรปเปนภาพไดดงน

ภาพท 4.2 รางระบบ และกลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย 4.0 ฉบบท 1 โดยคณะผวจย

152-213.indd 183 8/15/18 11:19:37 AM


จากการวเคราะห สงเคราะหขอมลเชงปรมาณ และเชงคณภาพของระบบ และกลไกขบเคลอนระบบการผลต และพฒนาครสมรรถนะสงทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย 4.0 ขางตน รางระบบ และกลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ฉบบท 1 เพอประกอบการสนทนากลมในขนตอไปเปนดงภาพประกอบ 4.3

152-213.indd 184 8/15/18 11:19:37 AM


ภาพ

ท 4.

3 ร

างระ

บบ แ

ละกล

ไกขบ

เคลอ

นระบ

บการ

ผลตแ

ละพฒ

นาคร

สมรร

ถนะส

งสำห

รบปร

ะเทศ

ไทย

4.0

ฉบบท

1

152-213.indd 185 8/15/18 11:19:40 AM


4.3.3 สรปขอเสนอแนะของรางระบบ และกลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย 4.0 ฉบบท 1 จากการสนทนากลม ผวจยปรบปรงแกไขรางระบบ และกลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย 4.0 ฉบบท 1 ตามขอเสนอแนะจากผทรงวฒทไดจากการสนทนากลม มรายละเอยดดงน ตารางท 4.15 สรปขอเสนอแนะของรางระบบ และกลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาคร สมรรถนะสงทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย 4.0 ฉบบท 1 จากการสนทนากลม

ของครสมรรถนะสง สำหรบประเทศไทย 4.0

รางระบบ และกลไกขบเคลอน คาเฉลย เหนดวย/

ไม ระบบการผลต และพฒนาครสมรรถนะสง ความ เหนดวย/ สำหรบประเทศไทย 4.0 จากการสนทนากลม ประสงค

เหมาะสม ควรแกไข

1. เปาหมายเชงคณภาพของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง

1) สมรรถนะหลก 3) สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ (Professional Skills) 4.87

5) สมรรถนะดานการปฏบตทางวชาชพ 4.82 (Professional Practice)

4) สมรรถนะดานเจตคตและคานยม 4.72 (Attitude and Values)

6) สมรรถนะดานความยดมนผกพนในวชาชพ 4.72 (Professional Engagement)

2) สมรรถนะดานความรความเขาใจทางวชาชพ 4.71 (professional Knowledge and understanding)

1) สมรรถนะดานความรความสามารถทวไป 4.60 (General knowledge and Ability)

รางฯ สมรรถนะหลกของครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 13 ทาน 1 ทาน สมรรถนะหลกของครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ม 3 ดาน ดงน 1. สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ และการปฏบตทางวชาชพ (Professional Skills and Practice) 2. สมรรถนะดานเจตคต คานยม และความยดมนผกพนในวชาชพ (Values, Attitude and Professional Engagement) 3. สมรรถนะดานความรความเขาใจทางวชาชพ และความร ความสามารถทวไป (Professional Knowledge and understanding with General knowledge and Ability)

152-213.indd 186 8/15/18 11:19:40 AM






ขอเสนอแนะ 1. การเรยงลำดบสมรรถนะ เรองจตวญญาณความเปนครควรมาเปนอนดบ 1 2. สมรรถนะหลกมการจดกลมรวมมากเกนไป เสนอใหพจารณาแยกออกมาจะทำใหชดเจน มากกวา เพราะเมอนำสมรรถนะหลกบางตวไปรวมกนจะทำใหเนอหาของสมรรถนะ รองกวางเกนไป 3. เสนอใหแยกสมรรถนะออกเปน 5 สมรรถนะหลก โดยรวมดานความรไวในขอเดยวกน 4. เสนอใหปรบชอสมรรถนะหลกใหกระชบมากยงขน เชน สมรรถนะดานเจตคตและคานยม ใหเรยกวาเปนสมรรถนะดานคานยมทางวชาชะ 5. เสนอใหดานความร เมอรวมประเดนกนแลว ใหเปลยนชอเปนสมรรถนะดานความร ความเขาใจทางวชาชพ เพราะ ความรความสามารถทวไปนน กวางเกนไป 6. การจดลำดบของสมรรถนะควรมาจากคาความตองการจำเปน

2) เปนผเรยนรไดดวยตนเอง 4.83

5) เปนพลเมองคณภาพ (Productive Citizen) 4.81

7) เปนผทสมบรณดวยคณลกษณะและคณธรรม 4.80 (Character and Integrity)

6) เปนผมทกษะและความรทจำเปนในการทำงาน 4.79 ยดศตวรรษท 21 (Marketable Skill and Knowledge)

4) เปนผมจตสำนกความเปนพลเมอง (Concern Citizen) 4.79

9) เปนผมความพรอมในการดำเนนชวต (Life Readiness) 4.69

3) เปนผสรางสรรคงานเชงรก 4.66

8) เปนผมความพรอมสำหรบโลกการทำงาน 4.65 (Career Readiness)

1) เปนบคคลทมนใจในตนเองและเปนทเชอมนของบคคลอน 4.63

รางฯ ความสามารถในการพฒนานกเรยนใหมผลลพธการเรยนรหลก 13 ทาน 1 ทาน 1. เปนผเรยนรไดดวยตนเอง 2. เปนพลเมองคณภาพ และมจตสำนกความเปนพลเมอง (Productive and Concern Citizen) 3. เปนผทสมบรณดวยคณลกษณะและคณธรรม (Character and Integrity) 4. เปนผมทกษะและความรทจำเปนในการทำงานยคศตวรรษท 21 (Marketable Skill and Knowledge) 5. เปนผมความพรอมในการดำเนนชวต (Life Readiness) 6. เปนผสรางสรรคงานเชงรก

2) ความสามารถในการ พฒนานกเรยนใหม ผลลพธการเรยนรหลก

152-213.indd 187 8/15/18 11:19:40 AM



1) เปาหมายเชงปรมาณ ของระบบผลตคร สมรรถนะสงสำหรบ ประเทศไทย 4.0




7. เปนผมความพรอมสำหรบโลกการทำงาน (Career Readiness) 8. เปนบคคลทมนใจในตนเองและเปนทเชอมนของบคคลอน (เรยงลำดบตามความถและรวมขอเปนพลเมองคณภาพ และมจตสำนกความเปนพลเมอง (Productive and Concern Citizen)

ขอเสนอแนะ 1. ควรตองพจารณาดวยวา ผลลพธการเรยนรน สอดคลองกบทกษะในศตวรรษท 21 2. ผลลพธเรยนรของผเรยนควรตองคำนงถงความเปนไทยดวยหรอไม 3. ควรตองพฒนาทกษะการคดขนสง

2. ระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

2.1 เปาหมายเชงปรมาณของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

1) ผลตตามจำนวนทหนวยงานผใชครภาครฐและเอกชน 4.66 ตองการ

2) ผลตตามจำนวนทสถาบนการผลตครมความพรอม 4.30

4) ผลตตามจำนวนทหนวยงานผใชครตองการเปนขนตำ 4.27 ผลตตามความตองการของผเรยน และความพรอม ของสถาบนผลตครอกสวนหนง

รางฯ โดยคณะผวจย 13 ทาน 3 ทาน ผลตครตามจำนวนทหนวยงานผใชครทงภาครฐและเอกชนตองการ เปนขนตำ และผลตตามความตองการของผเรยน และความพรอม ของสถาบนผลตครอกสวนหนง

ขอเสนอแนะ 1. ควรใหการผลตกบความตองการสอดคลองกนและปรบใหเปนระบบปด

2.2 สถาบนผลต และรปแบบการผลตคร

2) สถาบนผลตคร 1) สถาบนผลตครโดยเฉพาะทเปนของรฐ เชน วทยาลยคร 4.36 มหาวทยาลยเพอผลตคร

2) สถาบนผลตครโดยเฉพาะทเปนของรฐและเอกชน 4.00

4) สถาบนผลตครทเปนสวนหนงของมหาวทยาลยรฐ และเอกชน 3.99

รางฯ โดยคณะผวจย 12 ทาน 2 ทาน สถาบนผลตครควรเปนสถาบนเฉพาะทางทเปนของรฐและเอกชน เชน วทยาลยคร มหาวทยาลยเพอผลตคร

152-213.indd 188 8/15/18 11:19:40 AM






ขอเสนอแนะ 1. ควรจำกดปรมาณการรบและประเมนสถานศกษา/หนวยผลตครตามคณภาพบณฑต 2. ควรเปนสถาบนผลตครโดยเฉพาะ และเปนของรฐ

3) รปแบบการผลตคร 2) ผลตในระบบปด คอ ผลตตามจำนวนทมอตรารบบรรจ 4.08 ในสถานศกษาของรฐละเอกชน โดยการประกนงานและ มทนการศกษาบางสวน

1) ผลตในระบบปด คอ ผลตตามจำนวนทมอตรารบบรรจ 3.69 ในสถานศกษาของรฐ โดยมทนการศกษาใหและนบอาย ราชการตงแตเขาศกษา

4) ผลตดวยระบบผสม คอ ระบบปดรอยละ 50 และ 3.43 ระบบเปด รอยละ 50

รางฯ โดยคณะผวจย 3.69 11 ทาน ผลตดวยระบบผสม คอ ระบบปดรอยละ 50 และระบบเปดรอยละ 50

ขอเสนอแนะ 1. ควรเปนระบบปด แตมความยดหยนเหมอนระบบเปด

2.3 การบรหารระบบการผลตคร และการจดสรรงบประมาณ

4) การบรหารระบบการ 4) บรหารโดยมเครอขายระดบประเทศ 4.35

ผลตคร 2) บรหารโดยมเครอขายเชงพนทระดบจงหวด 3.84

3) บรหารโดยมเครอขายเชงพนทระดบกลมจงหวด 3.84

รางฯ โดยคณะผวจย 14 ทาน 1 ทาน บรหารโดยมเครอขายระดบประเทศ

ขอเสนอแนะ 1. ควรใหมเครอขายใหญ และเครอขายยอย เพอประสานงานทกระดบและพฒนา ทงระบบรวมกน 2. ควรมเครอขายระหวางประเทศ

5) การจดสรรงบประมาณ 1) จดสรรงบประมาณการผลตครระบบปดแบบเดยว 3.95 การผลตคร โดยการใหทนการศกษาสำหรบผเรยนตามคาใชจายจรง ทงหมด

2) จดสรรงบประมาณการผลตครระบบเปดแบบเดยว 3.71 โดยการสนบสนนงบประมาณบางสวน และใหผเรยน รบผดชอบไมนอยกวารอยละ 70

152-213.indd 189 8/15/18 11:19:40 AM






3) จดสรรงบประมาณสนบสนนการผลตครระบบปดและ 3.64 ระบบเปดควบคกน

รางฯ โดยคณะผวจย 8 ทาน 7 ทาน จดสรรงบประมาณการผลตครระบบปดแบบเดยวโดยการ ใหทนการศกษาสำหรบผเรยนตามคาใชจายจรงทงหมด

ขอเสนอแนะ 1. หากจำเปนตองมทงสองระบบ ควรจดสรรงบประมาณใหเทากน เนองจากมขอจำกด แตกตางกนจงมาอยในระบบทตางกน แตมความเปนครเชนเดยวกน จงควรจด งบประมาณใหเทากน 2. ควรเปนระบบเปดรอยละ 20 และระบบปดรอยละ 80 และมการใหทนการศกษา ของคาใชจายตามจรง



3) สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ (Professional Skills) 4.81

2) สมรรถนะดานความรความเขาใจทางวชาชพ 4.74 (professional Knowledge and understanding)

5) สมรรถนะดานการปฏบตทางวชาชพ 4.73 (Professional Practice)

รางฯ โดยคณะผวจย 13 ทาน 0 ทาน การกำกบคณภาพการผลตครโดยองคกรวชาชพคร หรอครสภา โดยการกำหนดมาตรฐานวชาชพครทเนนสมรรถนะคร ประกอบดวย 1. สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ และการปฏบตทางวชาชพ (Professional Skills and Practice) 2. สมรรถนะดานเจตคต คานยม และความยดมนผกพนในวชาชพ (Valuess, Attitude and Professional Engagement) 3. สมรรถนะดานความรความเขาใจทางวชาชพ และความร ความสามารถทวไป (Professional Knowledge and understanding with General knowledge and Ability)

ขอเสนอแนะ 2. เสนอใหปรบใหสอดคลองกบเปาหมายของการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง

1) การกำกบคณภาพ การผลตครโดยองคกร วชาชพคร หรอครสภา โดยการกำหนด มาตรฐานวชาชพคร ทเนนสมรรถนะคร

152-213.indd 190 8/15/18 11:19:40 AM






6) เปนผมทกษะและความรทจำเปนในการทำงาน 4.69 ยดศตวรรษท 21 (marketable skill and knowledge)

9) เปนผมความพรอมในการดำเนนชวต (Life Readiness) 4.68

8) เปนผมความพรอมสำหรบโลกการทำงาน 4.66 (Career Readiness)

รางฯ โดยคณะผวจย 13 ทาน 1 ทาน การกำกบคณภาพการผลตครโดยองคกรวชาชพคร หรอครสภา โดยการกำหนดมาตรฐานวชาชพครทเนนผลลพธทเกดขนกบนกเรยน ประกอบดวย 1. เปนผเรยนรไดดวยตนเอง 2. เปนพลเมองคณภาพ และมจตสำนกความเปนพลเมอง (Productive and Concern Citizen) 3. เปนผทสมบรณดวยคณลกษณะและคณธรรม (Character and Integrity) 4. เปนผมทกษะและความรทจำเปนในการทำงานยคศตวรรษท 21 (Marketable Skill and Knowledge) 5. เปนผมความพรอมในการดำเนนชวต (Life Readiness) 6. เปนผสรางสรรคงานเชงรก 7. เปนผมความพรอมสำหรบโลกการทำงาน (Career Readiness) 8. เปนบคคลทมนใจในตนเองและเปนทเชอมนของบคคลอน

ขอเสนอแนะ 1. เสนอใหปรบใหสอดคลองกบเปาหมายของการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง

1) ควรใชระบบการผลตครสายตรงหรอหลกสตรคขนาน 4.31 (Concurrent program) 5 ป

4) ควรใชระบบการผลตครตอยอด (Consecutive program) 4.17 ป.ตร 4 ป + ป.โท 2 ป

2) ควรใชระบบการผลตครสายตรงหรอหลกสตรคขนาน 3.71 (Concurrent program) 4 ป

รางฯ โดยคณะผวจย 11 ทาน 4 ทาน ควรใชระบบการผลตครสายตรงหรอหลกสตรคขนาน (Concurrent program) 5 ป

ขอเสนอแนะ 1. ระบบการผลตครตองเนนทการปฏบต และเปนกระบวนการทำงานรวมกบโรงเรยน อยางเปนระบบ

3) การกำกบคณภาพ การผลตครโดยองคกร วชาชพคร หรอครสภา โดยการกำหนด มาตรฐานวชาชพคร ทเออตอรปแบบ การผลตคร

2) การกำกบคณภาพ การผลตครโดยองคกร วชาชพคร หรอครสภา โดยการกำหนด มาตรฐานวชาชพคร ทเนนผลลพธทเกดขน กบนกเรยน

152-213.indd 191 8/15/18 11:19:41 AM






3) เกณฑดานมาตรฐานบณฑต 4.75

1) เกณฑดานมาตรฐานหลกสตร 4.69

2) เกณฑดานมาตรฐานการผลต 4.67

รางฯ โดยคณะผวจย 13 ทาน 1 ทาน การกำหนดเกณฑการรบรองปรญญา หรอประกาศนยบตรทางการศกษา ทเนนเกณฑ ยงคงเสนอใหมเกณฑการรบรองปรญญา 3 ดานคอ 1. เกณฑดานมาตรฐานบณฑต 2. เกณฑดานมาตรฐานหลกสตร 3. เกณฑดานมาตรฐานการผลต

ขอเสนอแนะ -

5) เกณฑการรบรองปรญญา 1) มความร - เรยนครบตามหลกสตร และผานเกณฑ 4.81 ดานมาตรฐานบณฑต การประเมนของสถาบนผลตคร

2) การปฏบตการสอนในสถานศกษา ไมนอยกวา 1 ป 4.71 และมการรายงานผล

4) การพฒนาคณลกษณะความเปนคร/ ความเปนผนำ 4.67 โดยรวมกจกรมพฒนาคณลกษณะความเปนคร ปละไมนอยกวา 1 กจกรรม

รางฯ โดยคณะผวจย 14 ทาน 0 ทาน เกณฑการรบรองปรญญา ดานมาตรฐานบณฑต - มความร - เรยนครบตามหลกสตร และผานเกณฑการประเมน ของสถาบนผลตคร - การปฏบตการสอนในสถานศกษา ไมนอยกวา 1 ป และมการรายงานผล - การพฒนาคณลกษณะความเปนคร/ ความเปนผนำ โดยรวม กจกรมพฒนาคณลกษณะความเปนคร ปละไมนอยกวา 1 กจกรรม

ขอเสนอแนะ 1. ในการตงเกณฑควรเพมในสวนทเปนการผานการฝกสอนใหมากขน และควรมการ นเทศสอนงานทชดเจน 2. ควรมการฝกประสบการณยอยในชวงป 1-3 กอนจะออกฝกประสบการณจรง 3. การพฒนาคณลกษณะความเปนคร ควรจดภาคเรยนละไมนอยกวา 1 กจกรรม

4) การกำกบคณภาพ การผลตครโดยองคกร วชาชพคร หรอครสภา โดยการกำหนดเกณฑ การรบรองปรญญา หรอประกาศนยบตร ทางการศกษา ทเนนเกณฑ

152-213.indd 192 8/15/18 11:19:41 AM






6) เกณฑการรบรอง 2) เกณฑการพฒนาหลกสตร 3 ขอ (กระบวนการพฒนา 4.64 ปรญญาดานมาตรฐาน หลกสตร, คณสมบตของคณะกรรมการพฒนาหลกสตร, หลกสตร การพฒนาหรอการปรบปรงหลกสตร)

1) โครงสรางของหลกสตร ไมนอยกวา 160 หนวยกต 4.56

รางฯ โดยคณะผวจย 12 ทาน 1 ทาน 1. เกณฑการพฒนาหลกสตร 3 ขอ (กระบวนการพฒนา หลกสตร, คณสมบตของคณะกรรมการพฒนาหลกสตร, การพฒนาหรอการปรบปรงหลกสตร) 2. โครงสรางของหลกสตร ไมนอยกวา 160 หนวยกต

ขอเสนอแนะ 1. หลกสตรควรมจดเนนและความทนสมย ตลอดจนทนตอการเปลยนแปลง

7) เกณฑการรบรอง 5) กำหนดรายละเอยดเกยวกบการบรหารหลกสตรและ 4.78 ปรญญา ดานมาตรฐาน การเรยนการสอน การผลตคร 1) มกระบวนการคดเลอกนสต นกศกษา 4.74

6) กำหนดรายละเอยดเกยวกบการประกนคณภาพการศกษา 4.67

รางฯ โดยคณะผวจย 14 ทาน 0 ทาน เกณฑการรบรองปรญญา ดานมาตรฐานการผลตคร - กำหนดรายละเอยดเกยวกบการบรหารหลกสตรและการเรยนการสอน โดยเนนการพฒนาสมรรถนะครและการความสามารถ ในการพฒนาผลลพธการเรยนรของนกเรยน - มกระบวนการคดเลอกนสต นกศกษา - กำหนดรายละเอยดเกยวกบการประกนคณภาพการศกษา

ขอเสนอแนะ 1. ควรเพมการทำงานรวมกบโรงเรยนเครอขายในการพฒนาวชาชพคร 2. ควรใหความสำคญอยางจรงจงในการพจารณาคดเลอกนกศกษา

8) การกำกบคณภาพ 3) ใบอนญาตประกอบวชาชพคร มอายคราวละ 5 ป 4.21 การผลตครโดยองคกร ใหกบผทไดรบปรญญาหรอประกาศนยบตรทตรงกบ วชาชพคร หรอครสภา สาขาวชาทจะสอน และผานการทดสอบตามขอกำหนด โดยการใชวธการออก ของครสภา ใบอนญาตประกอบ 2) ใบอนญาตประกอบวชาชพคร มอายคราวละ 5 ป 4.19 วชาชพคร ใหกบผทไดรบปรญญาหรอประกาศนยบตรทางการศกษา ทครสภารบรอง และผานการทดสอบตามขอกำหนด ของครสภา

152-213.indd 193 8/15/18 11:19:41 AM



9) การกำกบคณภาพ การผลตคร โดยสำนกงาน คณะกรรมการ การอดมศกษา หรอ กระทรวงอดมศกษา โดยการกำหนด มาตรฐานคณวฒระดบ อดมศกษา สาขา ครศาสตร/ศกษาศาสตร




1) ใบอนญาตประกอบวชาชพคร มอายคราวละ 5 ป 4.13 ใหกบผทไดรบปรญญาหรอประกาศนยบตรทครสภารบรอง

รางฯ โดยคณะผวจย 9 ทาน 4 ทาน ใบอนญาตประกอบวชาชพคร มอายคราวละ 5 ป ใหกบผทไดรบปรญญา หรอประกาศนยบตรทตรงกบสาขาวชาทจะสอน และผานการทดสอบ ตามขอกำหนดของครสภา

ขอเสนอแนะ 1. การสอบตองมความชดเจนวาจะสอบใคร สอบอะไร สอบอยางไร และผลการสอบ สามารถคดกรองไดวาตรง (KPI/ สมรรถนะ)


1) ผลการเรยนร 6 ดาน 4.62

4) ผลการเรยนร 6 ดานของวชาเอก 4.56

2) โครงสรางหลกสตรไมนอยกวา 160 หนวยกต 4.55

รางฯ โดยคณะผวจย 14 ทาน 1 ทาน กำหนดมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษา สาขาครศาสตร/ศกษาศาสตร ประกอบดวย 1. ผลการเรยนร 6 ดาน 2. ผลการเรยนร 6 ดานของวชาเอก 3. โครงสรางหลกสตรไมนอยกวา 160 หนวยกต โดยผลการเรยนรของผเรยนตองสอดคลองกบสมรรถนะครทจะเสนอใหม และผลลพธการเรยนรของนกเรยน

ขอเสนอแนะ 1. ควรจดใหมการระดมสมองในแตละกลมงาน เพอจะไดภาพและมมมองทแตกตางกน


10) กลไกใหมในการ 1) มเครอขายเบญจภาคระดบชาต ประกอบดวย 4.63 ขบเคลอนระบบ (1) สถาบนผลตคร (2) หนวยงานใชคร การผลตครใหสอดคลอง (สพฐ. สอศ. สช. อปท.) (3) สำนกงานคณะกรรมการ กบความตองการคร การอดมศกษา (4) ครสภา และ (5) สำนกงาน ในอนาคตทงเชงปรมาณ คณะกรรมการขาราชการครฯ

และคณภาพทม 3) มเครอขายไตรภาคระดบจงหวด ประกอบดวย 4.34 ความเปนพลวต (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษา (3) ตนสงกดของ สถานศกษาในจงหวด (กศจ. สพป. สพม.สพฐ. อปท.)

152-213.indd 194 8/15/18 11:19:41 AM






2) มเครอขายไตรภาคระดบกลมจงหวด ประกอบดวย 4.33 (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษา (3) ตนสงกด ของสถานศกษาในกลมจงหวด (กศจ. สพป. สพม.สพฐ. อปท.)

รางฯ โดยคณะผวจย 12 ทาน 2 ทาน กลไกใหมในการขบเคลอนการผลตครใหสอดคลองกบความตองการคร ในอนาคตมเครอขายเบญจภาคระดบชาต ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) หนวยงานใชคร (สพฐ. สอศ. สช. อปท.) (3) สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (4) ครสภา และ (5) สำนกงานคณะกรรมการขาราชการครฯ โดยมเครอขายไตรภาค ระดบจงหวด ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษา (3) ตนสงกดของสถานศกษาในจงหวด (กศจ. สพป. สพม. สพฐ. อปท.) เปนองคประกอบยอย

ขอเสนอแนะ 1. ควรมการศกษาปญหาทเกดขนจรงโดยไมสรางภาพ เพอนำขอมลมาใชในการพฒนา 2. การรวมทกหนวยงานจะครบทกแหงหรอไม และหากรวมแลวจะกอใหเกดปญหาอปสรรค ในการขบเคลอนหรอไม 3. ควรมการางกลยทธระยะยาว และใหเบญจภาคดำเนนการพฒนาตามแผนเพ ความชดเจน

3) สำนกงานเลขาธการครสภา 4.10

1) สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา 4.04

4) หนวยงานใหม (อาจใชชอวาสำนกงานขบเคลอนระบบ 4.03 การผลตครแหงชาต)

รางฯ โดยคณะผวจย 11 ทาน 3 ทาน หนวยงานทเปนผรบผดชอบหลกในการจดตงกลไกใหมในการขบเคลอน การผลตคร คอ สำนกงานเลขาธการครสภา

ขอเสนอแนะ 1. ควรมหนวยงานอนทเกยวของรวมดวย 2. ครสภาควรเปนอสระในฐานะเปนองคกรวชาชพ 3. ควรมมากกวาครสภาในการรบผดชอบหลก

11) หนวยงานทควรเปน ผรบผดชอบหลกในการ จดตงกลไกใหมในการ ขบเคลอนการผลตคร ทสอดคลองกบ ความตองการคร ในอนาคตทงเชง ปรมาณและคณภาพ

ทมความเปนพลวต

152-213.indd 195 8/15/18 11:19:41 AM



12) กลไกขบเคลอนระบบ การผลตครทสอดคลอง กบความตองการคร ในอนาคตทงเชงปรมาณ และคณภาพทม ความเปนพลวต ควรมการจดทำ สารสนเทศความตองการ ครทงเชงปรมาณและ คณภาพในระยะยาว




1) 10 ป 4.59

2) 15 ป 3.59

3) 20 ป 3.44

รางฯ โดยคณะผวจย 11 ทาน 3 ทาน การจดทำสารสนเทศความตองการครทงเชงปรมาณและคณภาพ ในระยะยาว 10 ป

ขอเสนอแนะ 1. อาจพจารณาใหมการจดทำสารสนเทศในระยะยาวและ ในระยะสนดวย 4. ระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

4.1 เปาหมายเชงปรมาณของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

1) เปาหมายเชงปรมาณ 2) ครทกคนตองไดรบการพฒนาอยางนอย 30 ชวโมง ตอป 4.15

ของระบบพฒนา 1) ครทกคนตองไดรบการพฒนาอยางนอย 20 ชวโมง ตอป 4.00

ครสมรรถนะสงสำหรบ

3) ครทกคนตองไดรบการพฒนาอยางนอย 100 ชวโมง 3.77

ประเทศไทย 4.0 ภายใน 5 ป

รางฯ โดยคณะผวจย 9 ทาน 5 ทาน ครทกคนตองไดรบการพฒนาอยางนอย 30 ชวโมง ตอป

ขอเสนอแนะ 1. ควรพฒนาทกษะททำใหเกดประโยชนจรงในสถานศกษา และเมอไดรบการพฒนาแลว ควรมระบบตดตามผลการพฒนาทชดเจน 2. สมรรถนะ กจกรรม เวลาควรสมพนธกน จงควรกำหนด 5 ป 3. การกำหนดจำนวนชวโมงอาจไมใชประเดนสำคญ ควรพจารณาในสวนของการพฒนา ครสมรรถนะสง และมรปแบบทหลากหลาย


2) บคคลหรอหนวยงาน 7) สถาบนผลตคร 4.73

ทควรรบผดชอบตอการ 4) สถานศกษา 4.64

พฒนาคร

1) คร 4.60

152-213.indd 196 8/15/18 11:19:41 AM






รางฯ โดยคณะผวจย 12 ทาน 1 ทาน สถาบนผลตคร สถานศกษา และตวครผพฒนา

ขอเสนอแนะ 1. กระทรวงศกษาธการควรเขามามสวนรวมทกขนตอน


3) รปแบบทควรใชในการ 4) การพฒนาแบบผสมผสานกนระหวาง On-the-job 4.73 พฒนาคร Training, Off-the-job Training และ แบบ Online

2) การพฒนาในเวลาปฏบตงาน (On-the-job Training) 4.72 เชน การชแนะ (Coaching) การเปนพเลยง (Mentoring) PLC

3) การพฒนาโดยการศกษาดวยตนเอง เชน ศกษาจาก 4.29 บทเรยน Online และสอการเรยนรอน ๆ

รางฯ โดยคณะผวจย 13 ทาน 2 ทาน การพฒนาแบบผสมผสานกนระหวาง On-the-job Training, Off-the-job Training และ แบบ Online


4) รปแบบของการพฒนา 4) จำนวนชวโมงการพฒนาแบบผสมผสานกนระหวาง 4.38 ครทควรประกอบดวย On-the-job Training, Off-the-job Training และ เปาหมายเชงปรมาณ แบบ Online

ของระบบพฒนาคร 2) จำนวนชวโมงการพฒนาแบบ On-the-job Training และ 3.81 สมรรถนะสงสำหรบ Off-the-job Training ผสมผสานกน

ประเทศไทย 4.0

1) จำนวนชวโมงการพฒนาแบบ Off-the-job Training 3.61 เทานน

รางฯ โดยคณะผวจย 10 ทาน 4 ทาน จำนวนชวโมงการพฒนาแบบผสมผสานกนระหวาง On-the-job Training, Off-the-job Training และ แบบ Online

ขอเสนอแนะ 1. ควรใชรปแบบการพฒนาทเหมาะสมกบครเปนรายบคคล

152-213.indd 197 8/15/18 11:19:41 AM






4.4 การบรหารระบบการพฒนาคร และการจดสรรงบประมาณ

5) ผทควรรบผดชอบ 4) บรหารโดยหนวยงานตนสงกดในเขตพนทการศกษา 4.29

การบรหารระบบ 8) บรหารโดยมเครอขายเชงพนทในระดบชาต 4.27

การพฒนาคร

7) บรหารโดยมเครอขายเชงพนทในเขตพนทการศกษา 4.18

รางฯ โดยคณะผวจย 11 ทาน 2 ทาน บรหารโดยหนวยงานตนสงกดในเขตพนทการศกษา โดยมเครอขาย เชงพนทในระดบชาตและเขตพนทการศกษา

ขอเสนอแนะ 1. ควรเปน School Based 2. การแยกสวนบรการทำใหคณภาพแตกตาง ควรบรหารโดยกระทรวงศกษาธการ

6) ผทควรรบผดชอบ 4) หนวยงานตนสงกดในจงหวดเปนผรบผดชอบหลก 4.27

การบรหารระบบ 2) สถาบนผลตครในจงหวดเปนผรบผดชอบหลก 4.23

การพฒนาครโดยม

1) สถาบนผลตครในกลมจงหวดเปนผรบผดชอบหลก 4.19

เครอขายเชงพนท

รางฯ โดยคณะผวจย 11 ทาน 2 ทาน หนวยงานตนสงกดในจงหวดเปนผรบผดชอบหลก

ขอเสนอแนะ 1. ควรใหหนวยงานตนสงกดเปนผรบผดชอบหลก เพราะมอำนาจตดสนใจมากกวา

7) การจดสรรงบประมาณ 3) เปดโอกาสใหสถานศกษาและครสามารถใชงบประมาณ 4.40 สนบสนนการพฒนาคร สนบสนนการพฒนาครรายบคคล (จำนวน 10,000 บาท ตอป) ไปใชในการพฒนาครแบบการพฒนาในเวลา ปฏบตงาน (On-the-job Training) และการพฒนา แบบการศกษาดวยตนเองไดอกชองทางหนง

2) เปดโอกาสใหเครอขายเชงพนททมสถาบนผลตคร 4.05 และสถานศกษา และ/หรอตนสงกดในกลมจงหวด หรอจงหวด รวมพฒนาครโดยใชงบประมาณสนบสนน การพฒนาครรายบคคล (เชน จำนวน 10,000 บาท ตอป) ไดอกชองทางหนง

1) จดสรรงบประมาณสนบสนนการพฒนาครเปนรายบคคล 3.41 (เชน จำนวน 10,000 บาท ตอป) เพอใหครนำไปใชเขารบ การพฒนาในหลกสตรทครสภารบรองเพยงชองทางเดยว

152-213.indd 198 8/15/18 11:19:41 AM



1) การกำกบคณภาพ การพฒนาครโดยองคกร วชาชพคร หรอครสภา โดยการกำหนดมาตรฐาน ในการพฒนาครเพอ วตถประสงคของคร

2) การกำหนดมาตรฐาน การพฒนาครโดยองคกร วชาชพ หรอครสภา โดยเนนการพฒนา




รางฯ โดยคณะผวจย 11 ทาน 2 ทาน เปดโอกาสใหสถานศกษาและครสามารถใชงบประมาณสนบสนน การพฒนาครรายบคคล (จำนวน 10,000 บาท ตอป) ไปใชในการ พฒนาครแบบการพฒนาในเวลาปฏบตงาน (On-the-job Training) และการพฒนาแบบการศกษาดวยตนเองไดอกชองทางหนง

ขอเสนอแนะ 1. การพฒนาตนเองควรใชงบประมาณของตนเอง เพราะตนเองไดเปนผรบการพฒนา นอกจากนครยงมเงนตำแหนง เงนรายไดอนๆ 2. การจดงบสนบสนนควรดตามภาระงาน 3. การพฒนาครตองพฒนาทงระบบ ซงประกอบดวยการผลตคร การธำรงรกษาครทมอย ใหมคณภาพ จงจะไดครทมคณภาพตามตองการ



1) เพอการตอใบอนญาตประกอบวชาชพคร 4.76 2) เพอใชในการขอเลอนวทยฐานะ 4.38 3) เพอใชในการเบกเงนงบประมาณแผนดนสนบสนน 4.09 การพฒนาคร

รางฯ โดยคณะผวจย 11 ทาน 3 ทาน เพอการตอใบอนญาตประกอบวชาชพคร และเพอใชในการขอเลอนวทยฐานะ


1) สมรรถนะคร (Competency based) 4.67

2) ผลลพธทเกดขนกบผเรยน (Outcome based) 4.61

รางฯ โดยคณะผวจย 13 ทาน 0 ทาน การกำหนดมาตรฐานการพฒนาครโดยองคกรวชาชพหรอครสภา โดยเนนการพฒนาสมรรถนะคร (Competency based) และผลลพธทเกดขนกบผเรยน (Outcome based)

ขอเสนอแนะ 1. ควรพฒนาใหตรงกบความตองการและปญหาของคร และสามารถนำมาปฏบตไดจรง

152-213.indd 199 8/15/18 11:19:41 AM



4) หนวยงานทควรเปน ผรบผดชอบหลก ในการจดตงกลไกใหม ในการขบเคลอน การพฒนาคร ใหสอดคลองกบ ความตองการในการ พฒนานกเรยน อยางทวถงทกคน ทมความเปนพลวต





3) กลไกใหมในการ 1) มเครอขายเบญจภาคระดบชาต ประกอบดวย 4.71 ขบเคลอนการพฒนาคร (1) สถาบนผลตคร (2) หนวยงานใชคร (สพฐ. สอศ. ใหสอดคลองกบ สช. อปท.) (3) สถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากร ความตองการในการ ทางการศกษา (4) ครสภา และ (5) สำนกงาน พฒนานกเรยน คณะกรรมการขาราชการครฯ

อยางทวถงทกคนทม 3) มเครอขายไตรภาคเชงพนทระดบจงหวด ประกอบดวย 4.40 ความเปนพลวต (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษาและ (3) ตนสงกดของ สถานศกษาในจงหวด

2) มเครอขายไตรภาคเชงพนทระดบกลมจงหวด ประกอบดวย 4.33 (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษาและ (3) ตนสงกด ของสถานศกษาในกลมจงหวด

รางฯ โดยคณะผวจย 12 ทาน 1 ทาน มเครอขายเบญจภาคระดบชาต และ เครอขายไตรภาคเชงพนท ระดบจงหวด


1) สถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา 4.56

2) สถาบนครพฒนา 4.34

4) หนวยงานใหม (อาจใชชอวาสำนกงานขบเคลอนระบบ 4.09 การพฒนาครแหงชาต)

รางฯ โดยคณะผวจย 9 ทาน 4 ทาน สถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา รวมกบ สถาบนครพฒนา

ขอเสนอแนะ 1. การมสถาบนควรมเครองมอวดทสามารถวดได และจำนวนบคลากรเพยงพอ 2. หนวยงานทมอยแลวสามารถรบผดชอบได ถามความจรงจงในการปฏบต และทำงาน ในเชงรกมากขน 3. ในการพฒนาสมรรถนะคร Inputเปนสงสำคญทผผลตครควรใหความสำคญ หรอควรมการพจารณาคณลกษณะของผเขาเรยนวชาชพคร ใหเหมาะสมตามคณสมบต 4. ควรเปนหนวยงานใหม ทดภาพรวมรวมกบ สคบศ. และสถาบนครพฒนา ทดเฉพาะทาง 5. ควรเปนหนวยงานเดยวกนทจดตงเพอพฒนาครตงแตตนนำถงปลายนำ เพอลด ความซำซอนในการบรหารจดการ อกทงเพอใหชดเจนและเปนเอกภาพมากขน

152-213.indd 200 8/15/18 11:19:41 AM


4.3.4 ระบบ และกลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ฉบบสมบรณ จากการสรปขอเสนอแนะจากการประชมสนทนากลม ผวจยสรประบบ และกลไก ขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ฉบบสมบรณ ไดดงน 4.3.4.1 เปาหมายของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบ ประเทศไทย 4.0 1) เปาหมายเชงคณภาพของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ไดแก

เปาหมายเชงคณภาพของระบบการผลตและพฒนาของครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

(1) มคานยมทางวชาชพ 2. มจตวญญาณความเปนคร (Professional Values) 3. เคารพในความแตกตางของบคคล 10 ประการ 4. ความรบผดชอบตอตนเอง วชาชพ และสงคม 5. รกและหวงใยลกศษยทกคนอยางทวถง 6. ความซอสตยตอตนเอง วชาชพ และสงคม 7. เชอมนวาผเรยนทกคนสามารถเรยนรได 8. เขาใจ ยอมรบ และเหนคณคาของความหลากหลายทางวฒนธรรม 9. รวมมอแบงปนและมจตใจมงมนตอความเปนทมงาน 10. มงมนในการเรยนร ความเปนเลศทางนวตกรรมอยางตอเนอง 11. พนธะผกพนและเสยสละเพอวชาชพ

(2) มสมรรถนะการปฏบตทางวชาชพ 1. ความสามารถในการเปนแบบอยางทดของผนำยคใหม (Professional Practice) ทมคณธรรมเปนฐาน 6 ประการ 2. ความสามารถในการพฒนานกเรยนใหมเปาหมายชวตทมคณคา ตอเพอนมนษย 3. ความสามารถในการเสรมสรางการเรยนรของนกเรยนทกคน อยางทวถง 4. ความสามารถในการพฒนาผเรยนในการเรยนรเพอใหประสบ ความสำเรจตามเปาหมายชวตทมคณคาตอเพอนมนษย 5. ความสามารถในการวจยเพอพฒนาศกยภาพและขดความสามารถ ของผเรยนอยางเตมท 6. ความสามารถในการจดสภาพแวดลอมทางการเรยนรทปลอดภย ใหกบผเรยน

152-213.indd 201 8/15/18 11:19:41 AM



(3) มทกษะทางวชาชพ 1. ทกษะในการจดการเรยนการสอน (Pedagogical skills) (Professional Skills) 2. ทกษะในการสอสารเพอพฒนานกเรยน 11 ประการ 3. ทกษะในการพฒนานกเรยนทมความสามารถแตกตางกน 4. ทกษะการทำงานเปนทม 5. ทกษะสะทอนคดหรอคดไตรตรอง 6. ทกษะในการเสรมสรางสงแวดลอมทเออตอความคดรเรมสรางสรรค และสรางนวตกรรม 7. ทกษะในการพฒนาทกษะทางปญญาและจนตนาการของนกเรยน 8. ทกษะดานเทคโนโลยเพอประยกตใชในการจดการศกษา อยางสรางสรรค 9. ทกษะความสมพนธระหวางบคคล 10. ทกษะดานการบรหารจดการตนเอง 11. ทกษะในการประสานงาน

(4) มความยดมนผกพนในวชาชพ 1. ความมงมนในการพฒนาศกยภาพของนกเรยน (Professional Engagement) 2. ความยดมนในคณธรรม จรยธรรมของวชาชพ 5 ประการ 3. มงมนผกพนกบการใสใจชวยเหลอพฒนานกเรยนทกคนอยางเตมท และเตมใจ 4. ความพรอมทจะเรยนรจากนกเรยน เพอนรวมงานและผทมสวนได สวนเสยทกภาคสวน 5. อทศตนเพอการพฒนานกเรยนและชมชนอยางเตมความสามารถ

(5) มความรความเขาใจทางวชาชพ 1. ความสามารถในการประยกตใชความรสการปฏบตในชวตจรง (professional Knowledge 2. ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ สะทอนคด and understanding) และคดสรางสรรคเชงนวตกรรม 21 ประการ 3. ความรในวธการใชเทคโนโลยสารสนเทศและเทคโนโลยการสอสาร ไดอยางเหมาะสมและมความรบผดชอบ 4. ความสามารถในการเรยนรตลอดชวตและพฒนาตนเองอยางตอเนอง 5. ความสามารถในการปรบตวตอการเปลยนแปลง 6. ความสามารถในการทำงานรวมกนอยางมประสทธภาพในบรบท ทหลากหลาย 7. ความสามารถทจะเขาใจ ยอมรบ และเหนคณคาของ ความหลากหลายทางวฒนธรรม 8. ความสามารถในการนำสงทเรยนรไปใชในชวตจรงและสรางสรรค ประโยชนแกมวลมนษยชาต

152-213.indd 202 8/15/18 11:19:42 AM



9. ความสามารถในการรเรม วางแผน บรหารจดการ ดำเนนการ และประเมนผลปฏบตงานตางๆ 10. ความสามารถในการแสดงออกถงคณลกษณะภาวะผนำ โดยเฉพาะ ภาวะผนำการเปลยนแปลง 11. ความรเกยวกบตนเอง 12. ความสามารถในการบรณาการศาสตรเพอการพฒนาทยงยน 13. ความรในบรบททางสงคม เศรษฐกจและการเมอง 14. ความรในหลกการการเปนผประกอบการทด 15. ความรและความเขาใจถงคณลกษณะ ความตองการของผเรยน ทแตกตางกน 16. ความรและความเขาใจเนอหาวชาทสอน 17. ความรและความเขาใจการวดประเมนผล 18. ความรและความเขาใจทฤษฎ วธการจดการเรยนการสอน 19. ความรและความเขาใจหลกสตร 20. ความรในบรบททางการศกษา 21. ความรและความเขาใจในนโยบายทางการศกษา

(6) มความสามารถในการพฒนา 1. เปนผเรยนรไดดวยตนเอง นกเรยนใหมผลลพธการเรยนรหลก หมายถง มความรบผดชอบในการเรยนรดวยตนเอง และสามารถ และคณลกษณะทพงประสงค ตงคำถามสะทอนความคด ทงยงขยนหมนเพยรในการเรยนร 8 ประการ 2. เปนพลเมองคณภาพ และมจตสำนกความเปนพลเมอง (Productive and Concern Citizen) หมายถง มงมนอนรกษทรพยากรและสงแวดลอมเพอประโยชน ของคนรนปจจบนและอนาคต เขาใจความหมายของพลเมองคณภาพ ในมตของสทธและความรบผดชอบ ชนชมและเคารพในความแตกตาง ของบคคลและวฒนธรรมรวมทงคณคาของการใสใจทกคนอยางทวถง มงใชศกยภาพสงสดของตนในการเปนผนำและสรางสรรคประโยชน ตอสงคม เหนความสำคญของการมสวนรวมอยางเขมแขง ในกระบวนการระดบทองถนและระดบชาต จตสำนกในความเปน พลเมอง มบทบาทในการอทศตนเพอประโยชนของเพอนมนษย และมความตระหนกในความเปนไทย

152-213.indd 203 8/15/18 11:19:42 AM



3. เปนผทสมบรณดวยคณลกษณะและคณธรรม (Character and Integrity) หมายถง สามารถใชปญญาอยางเปนธรรม มความกลาหาญ ทางจรยธรรม มความเหนอกเหนใจเพอนมนษย มงประโยชนชมชน และเพอนมนษย มงสรางสรรคงานทดทสด สามารถใชชวตอยางม คณคาตอมวลมนษยชาต ใชความผดพลาดเปนโอกาสในการสราง ผลลพธทดกวาเดม เขาใจและปฏบตตนตามวถชวตทมสขภาวะ ใชจดแขงและคณภาพสวนบคคลเพอสรางสรรคโลก และมกลยทธ ความมนคงทางการเงน 4. เปนผมทกษะและความรทจำเปนในการทำงานยคศตวรรษท 21 (Marketable Skill and Knowledge) หมายถง มความรและทกษะอาชพในศตวรรษท 21 มทกษะ การคดวพากษและแกปญหา สามารถใชเทคโนโลยในชวตประจำวน ตระหนกในคณคาของการทำงานเปนทม ผเรยนรตลอดชวตทให ความสำคญทงมนษยศาสตรและวทยาศาสตร มความรอบร หลายดานและมทกษะทดในการเขยน และการพดในทสาธารณะ มความสามารถในการเกบเกยวความรจากประสบการณทหลากหลาย มการสะทอนความคดและการประเมนผลทดสำหรบการตดสนใจ มความสามารถในการบรหารความเสยง การตงคำถามทเราใจ และคนหาทางออกใหม ๆ 5. เปนผมความพรอมในการดำเนนชวต (Life Readiness) หมายถง มทกษะชวต (Life Skills) สามารถเรยนรและพฒนา ตนเองไปสเปาหมายชวต มกรอบความคดทเตบโด (Growth mindset) และสามารถตงเปาหมายชวตทเปนประโยชน ตอมวลมนษยชาต 6. เปนผสรางสรรคงานเชงรก หมายถง มความรเรมสรางสรรค สามารถทำงานเปนทมไดอยาง มประสทธผล มการสรางนวตกรรมสความเปนเลศ 7. เปนผมความพรอมสำหรบโลกการทำงาน (Career Readiness) หมายถง มความตระหนกในคณคาของงานอาชพ มทกษะอาชพ ในอนาคต และสามารถเลอกงานอาชพทเปนประโยชน ตอมวลมนษยชาต 8. เปนบคคลทมนใจในตนเองและเปนทเชอมนของบคคลอน หมายถง สามารถแยกแยะถกผด สามารถสอสารไดอยางม ประสทธผล (Communicates Effectively) สามารถปรบตวและ มความยดหยน (Adaptable and Resilient) และคดเชงวพากษ ไดอยางอสระ (Thinks Independently and Critically)

152-213.indd 204 8/15/18 11:19:42 AM


2) เปาหมายเชงปรมาณของระบบการผลตและการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 2.1) เปาหมายเชงปรมาณของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 คอการผลตครสมรรถนะสงควรทจะผลตตามจำนวนทหนวยงานผใชครทงภาครฐและเอกชนตองการเปนขนตำ และทายทสดแลวควรทจะผลตตามจำนวนทผใชครตองการ (ระบบปด) 2.2) เปาหมายเชงปรมาณของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 คอครทกคนตองไดรบการพฒนาอยางนอย 30 ชวโมง ตอป ทงนการพฒนาคณภาพการปฏบตงานยงคงเปนสวนหนงของการตอใบอนญาตประกอบวชาชพคร

4.3.4.2 ระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 มลกษณะดงน 1) สถาบนผลตคร ควรเปนสถาบนเฉพาะทางทเปนของรฐและเอกชน เชน วทยาลยคร มหาวทยาลยเพอผลตครโดยเฉพาะ 2) รปแบบการผลตคร ควรจะผลตดวยระบบผสม คอ เปนระบบปดรอยละ 50 และระบบเปด รอยละ 50 เพอใหไดครตรงความตองการของการใชคร และเปนการเปดเสรใหผทสนใจศกษาดานการศกษามาโอกาสเลอกเรยนสายวชาชพน และทายทสดแลวใหผลตครเปนระบบปด 3) การบรหารระบบการผลตคร ควรเปนการบรหารโดยมเครอขายระดบประเทศ เพอใหสามารถควบคมทศทางการผลตครไดโดยภาพรวม 4) การจดสรรงบประมาณการผลตคร การจดสรรงบประมาณการผลตครในระบบปดควรเปนการใหทนการศกษาสำหรบผเรยนตามคาใชจายจรงทงหมด ในสวนของทเปนระบบเปดใหผทเขารบการศกษาเสยคาใชจายเองตามทแตละสถาบนกำหนด

4.3.4.3 กลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 มลกษณะดงน 1. กลไกกำกบคณภาพการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 1) กำกบคณภาพการผลตครโดยองคกรวชาชพคร หรอครสภา โดยกำหนดมาตรฐานวชาชพครทเนนสมรรถนะครและความสามารถในการพฒนานกเรยนใหเกดผลลพธการเรยนรหลก ดงน (1) มคานยมทางวชาชพ (Professional Values) 10 ประการ คอ 1. มจตวญญาณความเปนคร 2. เคารพในความแตกตางของบคคล 3. ความรบผดชอบตอตนเอง วชาชพ และสงคม 4. รกและหวงใยลกศษยทกคนอยางทวถง 5. ความซอสตยตอตนเอง วชาชพ และสงคม

152-213.indd 205 8/15/18 11:19:42 AM


6. เชอมนวาผเรยนทกคนสามารถเรยนรได 7. เขาใจ ยอมรบ และเหนคณคาของความหลากหลายทางวฒนธรรม 8. รวมมอแบงปนและมจตใจมงมนตอความเปนทมงาน 9. มงมนในการเรยนร ความเปนเลศทางนวตกรรมอยางตอเนอง 10. พนธะผกพนและเสยสละเพอวชาชพ (2) มสมรรถนะการปฏบตทางวชาชพ (Professional Practice) 6 ประการ 1. ความสามารถในการเปนแบบอยางทดของผนำยคใหมทมคณธรรมเปนฐาน 2. ความสามารถในการพฒนานกเรยนใหมเปาหมายชวตทมคณคาตอเพอนมนษย 3. ความสามารถในการเสรมสรางการเรยนรของนกเรยน ทกคนอยางทวถง 4. ความสามารถในการพฒนาผเรยนในการเรยนรเพอใหประสบความสำเรจตามเปาหมายชวตทมคณคาตอเพอนมนษย 5. ความสามารถในการวจยเพอพฒนาศกยภาพและขดความสามารถของผเรยนอยางเตมท 6. ความสามารถในการจดสภาพแวดลอมทางการเรยนรทปลอดภยใหกบผเรยน (3) มทกษะทางวชาชพ (Professional Skills) 11 ประการ 1. ทกษะในการจดการเรยนการสอน (Pedagogical skills) 2. ทกษะในการสอสารเพอพฒนานกเรยน 3. ทกษะในการพฒนานกเรยนทมความสามารถแตกตางกน 4. ทกษะการทำงานเปนทม 5. ทกษะสะทอนคดหรอคดไตรตรอง 6. ทกษะในการเสรมสรางสงแวดลอมทเออตอความคดรเรมสรางสรรคและสรางนวตกรรม 7. ทกษะในการพฒนาทกษะทางปญญาและจนตนาการของนกเรยน 8. ทกษะดานเทคโนโลยเพอประยกตใชในการจดการศกษาอยางสรางสรรค

152-213.indd 206 8/15/18 11:19:42 AM


9. ทกษะความสมพนธระหวางบคคล 10. ทกษะดานการบรหารจดการตนเอง 11. ทกษะในการประสานงาน (4) มความยดมนผกพนในวชาชพ (Professional Engagement) 5 ประการ 1. ความมงมนในการพฒนาศกยภาพของนกเรยน 2. ความยดมนในคณธรรม จรยธรรมของวชาชพ 3. มงมนผกพนกบการใสใจชวยเหลอพฒนานกเรยนทกคนอยางเตมทและเตมใจ 4. ความพรอมทจะเรยนรจากนกเรยน เพอนรวมงานและผทมสวนไดสวนเสยทกภาคสวน 5. อทศตนเพอการพฒนานกเรยนและชมชนอยางเตมความสามารถ (5) มความรความเขาใจทางวชาชพ (professional Knowledge and understanding) 21 ประการ 1. ความสามารถในการประยกตใชความรสการปฏบตในชวตจรง 2. ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ สะทอนคด และคดสรางสรรคเชงนวตกรรม 3. ความรในวธการใชเทคโนโลยสารสนเทศและเทคโนโลย การสอสารไดอยางเหมาะสมและมความรบผดชอบ 4. ความสามารถในการเรยนรตลอดชวตและพฒนาตนเองอยางตอเนอง 5. ความสามารถในการปรบตวตอการเปลยนแปลง 6. ความสามารถในการทำงานรวมกนอยางมประสทธภาพในบรบททหลากหลาย 7. ความสามารถทจะเขาใจ ยอมรบ และเหนคณคาของความหลากหลายทางวฒนธรรม 8. ความสามารถในการนำสงทเรยนรไปใชในชวตจรงและสรางสรรคประโยชนแกมวลมนษยชาต 9. ความสามารถในการรเรม วางแผน บรหารจดการ ดำเนนการ และประเมนผลปฏบตงานตางๆ

152-213.indd 207 8/15/18 11:19:42 AM


10. ความสามารถในการแสดงออกถงคณลกษณะภาวะผนำ โดยเฉพาะภาวะผนำการเปลยนแปลง 11. ความรเกยวกบตนเอง 12. ความสามารถในการบรณาการศาสตรเพอการพฒนาทยงยน 13. ความรในบรบททางสงคม เศรษฐกจและการเมอง 14. ความรในหลกการการเปนผประกอบการทด 15. ความรและความเขาใจถงคณลกษณะ ความตองการของ ผเรยนทแตกตางกน 16. ความรและความเขาใจเนอหาวชาทสอน 17. ความรและความเขาใจการวดประเมนผล 18. ความรและความเขาใจทฤษฎ วธการจดการเรยนการสอน 19. ความรและความเขาใจหลกสตร 20. ความรในบรบททางการศกษา 21. ความรและความเขาใจในนโยบายทางการศกษา (6) มความสามารถในการพฒนานกเรยนใหมผลลพธการเรยนรหลกและคณลกษณะทพงประสงค 8 ประการ 1. เปนผเรยนรไดดวยตนเอง 2. เปนพลเมองคณภาพ และมจตสำนกความเปนพลเมอง (Productive and Concern Citizen) 3. เปนผทสมบรณดวยคณลกษณะและคณธรรม (Character and Integrity) 4. เปนผมทกษะและความรทจำเปนในการทำงานยคศตวรรษท 21 (Marketable Skill and Knowledge) 5. เปนผมความพรอมในการดำเนนชวต (Life Readiness) 6. เปนผสรางสรรคงานเชงรก 7. เปนผมความพรอมสำหรบโลกการทำงาน (Career Readiness) 8. เปนบคคลทมนใจในตนเองและเปนทเชอมนของบคคลอน

2) การกำกบคณภาพการผลตครโดยองคกรวชาชพคร หรอครสภา กำหนดใหมมาตรฐานการปฏบตตน มาตรฐานการปฏบตงาน มาตรฐานความร โดยรายละเอยดของแตละมาตรฐานจะตองสอดคลองกบสมรรถนะครทเสนอใหมขางตน

152-213.indd 208 8/15/18 11:19:42 AM


3) การกำกบคณภาพการผลตครโดยองคกรวชาชพคร หรอครสภา โดยการกำหนดมาตรฐานวชาชพครทเออตอรปแบบการผลตครในระบบการผลตครสายตรงหรอหลกสตรคขนาน (Concurrent program) 5 ป เพอใหไดครสมรรถนะสงทตรงกบความตองการของ การพฒนาประเทศไทย 4.0 4) การกำกบคณภาพการผลตครโดยองคกรวชาชพคร หรอครสภา โดยกำหนดเกณฑการรบรองปรญญา หรอประกาศนยบตรทางการศกษาทเนนเกณฑ ดงน (1) เกณฑการรบรองปรญญา ดานมาตรฐานบณฑต (2) เกณฑการรบรองปรญญา ดานมาตรฐานหลกสตร (3) เกณฑการรบรองปรญญา ดานมาตรฐานการผลต โดยกำหนดรายละเอยดเกยวกบการบรหารหลกสตรและการเรยนการสอน ทเนนการพฒนาสมรรถนะครและความสามารถในการพฒนาคณลกษณะทพงประสงคของผเรยน ทงยงมกระบวนการคดเลอกนสต นกศกษาเพอใหไดผเขาศกษาทมคณภาพ และมการกำหนดรายละเอยดเกยวกบการประกนคณภาพการศกษาทเอตอการพฒนาคณภาพการผลตคร 5) การกำกบคณภาพการผลตครโดยองคกรวชาชพคร หรอครสภา โดยการใชวธการออกใบอนญาตประกอบวชาชพคร มอายคราวละ 5 ป โดยใหกบผทไดรบปรญญาหรอประกาศนยบตรทตรงกบสาขาวชาทจะสอน และผานการทดสอบตามขอกำหนดของครสภา 6) การกำกบคณภาพการผลตครโดยสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา หรอกระทรวงอดมศกษา โดยการกำหนดมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษา สาขา ครศาสตร/ศกษาศาสตร โดยผลลพธการเรยนรของผเรยนตองสอดคลองกบสมรรถนะครทจะเสนอใหม

2. กลไกกำกบระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 1) ควรมเครอขายเบญจภาคระดบชาต ประกอบดวย (1) สถาบน ผลตคร (2) หนวยงานใชคร (สพฐ. สอศ. สช. อปท.) (3) สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (4) ครสภา และ (5) สำนกงานคณะกรรมการขาราชการครฯ โดยมเครอขายไตรภาคระดบจงหวด ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษา (3) ตนสงกดของสถานศกษาในจงหวด (กศจ. สพป. สพม.สพฐ. อปท.) เปนองคประกอบยอย โดยองคคณะบคคลนสำนกงานเลขาธการครสภาควรเปนผประสานงานหลกเพอใหเกดความรวมมอน และเพอใหระบบการผลตครสอดคลองกบความตองการครในอนาคตทงเชงปรมาณและคณภาพทมความเปนพลวต ควรมการจดทำสารสนเทศความตองการครทงเชงปรมาณและคณภาพในระยะ 10 ป

152-213.indd 209 8/15/18 11:19:42 AM


4.3.4.4 ระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 1) บคคลหรอหนวยงานทควรรบผดชอบตอการพฒนาคร ควรเปนสถาบนผลตคร สถานศกษา และตวครผพฒนา 2) รปแบบทควรใชในการพฒนาคร คอ การพฒนาแบบผสมผสานกนระหวาง On-the-job Training, Off-the-job Training และ การศกษาดวยตนเองทงแบบ Online และจดหาสอเรยนเสรม 3) จำนวนชวโมงทใชในการพฒนาครควรเปนแบบผสมผสานกนระหวาง On-the-job Training, Off-the-job Training และ การศกษาดวยตนเองทงแบบ Online และจดหาสอเรยนเสรม 4) การบรหารระบบการพฒนาคร ควรบรหารโดยหนวยงานตนสงกดในเขตพนทการศกษา โดยมเครอขายในระดบประเทศและเชงพนท 5) ผทควรรบผดชอบการบรหารระบบการพฒนาครโดยมเครอขายเชงพนท คอหนวยงานตนสงกดในจงหวดเปนผรบผดชอบหลก 6) การจดสรรงบประมาณสนบสนนการพฒนาคร ควรเปดโอกาสให สถานศกษาและครสามารถใชงบประมาณสนบสนนการพฒนาครรายบคคล (จำนวน 10,000 บาท ตอป) ไปใชในการพฒนาครแบบการพฒนาในเวลาปฏบตงาน (On-the-job Training) และ การพฒนาแบบการศกษาดวยตนเองไดดวย

4.3.4.5 กลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 1. กลไกกำกบคณภาพการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 1) การกำกบคณภาพการพฒนาครเพอใหเปนไปตามสมรรถนะของครสมรรถนะสงทกำหนดขน องคกรวชาชพคร หรอครสภา ควรกำหนดมาตรฐานในการพฒนาคร โดยมวตถประสงคเพอการตอใบอนญาตประกอบวชาชพคร และเพอใชในการขอเลอนวทยฐานะ ทงน การกำหนดเกณฑควรเปนไปตามรปแบบการพฒนาครทกำหนดขนใหมเพอใหสอดคลองกบความตองการในการพฒนาอยางแทจรง 2) การกำหนดมาตรฐานการพฒนาครโดยองคกรวชาชพ หรอครสภา โดยเนนการพฒนาสมรรถนะคร (Competency based) และ ความสามารถในการพฒนาคณลกษณะทพงประสงคใหเกดขนกบผเรยน (Outcome based)

152-213.indd 210 8/15/18 11:19:42 AM


2. กลไกกำกบระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 3) จดตงเครอขายเบญจภาคระดบชาต ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) หนวยงานใชคร (สพฐ. สอศ. สช. อปท.) (3) สถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา (4) ครสภา และ (5) สำนกงานคณะกรรมการขาราชการครฯ และ เครอขายไตรภาคเชงพนทระดบจงหวด ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษาและ (3) ตนสงกดของ สถานศกษาในจงหวด เพอใหการดำเนนงานในการพฒนาครมประสทธภาพมากทสด โดยหนวยงานผรบผดชอบหลกในการจดตงเครอขายนคอ สถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา รวมกบ สถาบนครพฒนา ระบบและกลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ฉบบสมบรณ สรปเปนแผนภาพไดดงน

152-213.indd 211 8/15/18 11:19:42 AM


ภาพท 4.4 ระบบและกลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ฉบบสมบรณ

152-213.indd 212 8/15/18 11:19:46 AM


ภาพท 4.5 ระบบและกลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ฉบบสมบรณ

152-213.indd 213 8/15/18 11:19:47 AM


บทท 5 สรปผลการวจย อภปรายผลและขอเสนอแนะ

5.1 สรปผลการวจย

5.1.1 กรอบแนวคด ระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง กลไกขบเคลอนระบบ การผลตและพฒนาครสมรรถนะสง และคณลกษณะคนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 จากการศกษา วเคราะห สงเคราะหเอกสาร แนวคดทฤษฎทเกยวของเกยวกบประเทศไทย 4.0 คนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ระบบการผลตและพฒนาครทงในและตางประเทศ เพอนำมากำหนดแนวความคดเบองตนของระบบการผลตคร ระบบการพฒนาคร และกลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงทเหมาะสมกบบรบทประเทศไทยในการขบเคลอนสสงคม 4.0 แลวนำแนวความคดเบองตนไปสมภาษณผทรงคณวฒ จำนวน 13 คน โดยใชแบบสมภาษณแบบมโครงสราง เพอสรางกรอบแนวคดหลกในการดำเนนการวจย เปนการดำเนนการวจยดวยวธการเชงคณภาพ สรปกรอบแนวคดไดดงน

คณลกษณะคนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 หรอคณลกษณะทพงประสงคของผเรยน มดงน 1. เปนบคคลทมนใจในตนเองและเปนทเชอมนของบคคลอน 2. เปนผเรยนรไดดวยตนเอง 3. เปนผสรางสรรคงานเชงรก 4. เปนผมจตสำนกความเปนพลเมอง (Concern Citizen) 5. เปนพลเมองคณภาพ (Productive Citizen) 6. เปนผมทกษะและความรทจำเปนในการทำงานยคศตวรรษท 21 (Marketable Skill and Knowledge) 7. เปนผทสมบรณดวยคณลกษณะและคณธรรม (Character and Integrity) 8. เปนผมความพรอมสำหรบโลกการทำงาน (Career Readiness) 9. เปนผมความพรอมในการดำเนนชวต (Life Readiness)

214-272.indd 214 8/15/18 11:18:57 AM


ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ควรมสมรรถนะและความสามารถ ดงตอไปน 1. สมรรถนะหลกของครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 1) สมรรถนะดานความรความสามารถทวไป (General knowledge and Ability) 2) สมรรถนะดานความรความเขาใจทางวชาชพ (Professional knowledge and understanding) 3) สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ (Professional skills) 4) สมรรถนะดานเจตคตและคานยม (Attitude and Values) 5) สมรรถนะดานการปฏบตทางวชาชพ (Professional Practice) 6) สมรรถนะดานความยดมนผกพนในวชาชพ (Professional Engagement) 2. ความสามารถในการพฒนานกเรยนใหเกดผลลพธการเรยนรหลก (Learning Outcome)

ระบบการผลตคร 1. เปาหมายของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 2. สถาบนผลตคร และรปแบบการผลตคร 3. การบรหารระบบการผลตคร 4. การจดสรรงบประมาณ

ระบบการพฒนาคร 1. เปาหมายของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 2. ผรบผดชอบหลกในการพฒนาคร 3. รปแบบการพฒนาคร 4. การบรหารระบบการพฒนาคร 5. การจดสรรงบประมาณ

กลไกขบเคลอนระบบการผลตคร 1. กลไกองคกรผลตคร 2. กลไก สกอ. หรอกระทรวงอดมศกษา 3. กลไกใหมในอนาคต

กลไกขบเคลอนระบบการพฒนาคร 1. กลไกองคกรพฒนาคร 2. กลไกใหมในอนาคต

214-272.indd 215 8/15/18 11:18:58 AM


5.1.2 สภาพทพงประสงคของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 5.1.2.1 สภาพทพงประสงคของเปาหมายของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ไดจากการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน จากแบบสอบถาม ดงสรปไดดงน 1) สภาพทพงประสงคของเปาหมายเชงคณภาพของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 มรายละเอยดดงน ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ควรมสมรรถนะหลก ทผตอบแบบสอบถามตอบมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ (Professional Skills) รองลงมาคอ สมรรถนะดานการปฏบตทางวชาชพ (Professional Practice) และสมรรถนะดานเจตคตและคานยม (Attitude and Value) ตามลำดบ สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ (Professional Skills) ทผตอบแบบสอบถามตอบมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก ทกษะในการจดการเรยนการสอน (Pedagogical skills) รองลงมาคอทกษะในการสอสารเพอพฒนานกเรยน และทกษะในการพฒนานกเรยนทมความสามารถแตกตางกน ตามลำดบ สมรรถนะดานการปฏบตทางวชาชพ (Professional Practice) ทผตอบแบบสอบถามตอบมระดบความประสงคสงทสด 2 อนดบ ไดแกความสามารถในการเปน แบบอยางทดของผนำยคใหมทมคณธรรมเปนฐาน รองลงมา คอความสามารถในการพฒนานกเรยนใหมเปาหมายชวตทมคณคาตอเพอนมนษย และความสามารถในการเสรมสรางการเรยนรของนกเรยนทกคนอยางทวถง ตามลำดบ สมรรถนะดานเจตคต และคานยม (Attitude and Value) ทผตอบแบบสอบถามตอบมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก มจตวญญาณความเปนคร รองลงมาคอเคารพในความแตกตางของบคคล และความรบผดชอบตอตนเอง วชาชพ และสงคม ตามลำดบ ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ควรสามารถพฒนานกเรยนใหมผลลพธการเรยนรหลกและคณลกษณะทพงประสงค ทผตอบแบบสอบถามตอบมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก เปนผเรยนรไดดวยตนเอง รองลงมาคอเปนพลเมองคณภาพ (Productive Citizen) และเปนผทสมบรณดวยคณลกษณะและคณธรรม (Character and Integrity) ตามลำดบ คณลกษณะผเรยนดานการเปนผเรยนรไดดวยตนเอง ทผตอบแบบสอบถาม ตอบมระดบความประสงคสงทสด 2 อนดบ ไดแกมความรบผดชอบในการเรยนรดวยตนเอง รองลงมา คอมการตงคำถามสะทอนความคด และขยนหมนเพยรในการเรยนร ตามลำดบ

214-272.indd 216 8/15/18 11:18:58 AM


คณลกษณะผเรยนดานการเปนพลเมองคณภาพ (Productive citizen) ทผตอบแบบสอบถามตอบมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก มงมนอนรกษทรพยากรและสงแวดลอมเพอประโยชนของคนรนปจจบนและอนาคต รองลงมาคอเขาใจความหมายของพลเมองคณภาพในมตของสทธและความรบผดชอบ และชนชมและเคารพในความแตกตางของบคคลและวฒนธรรมรวมทงคณคาของการใสใจทกคนอยางทวถง ตามลำดบ คณลกษณะผ เรยนดานการเปนผทสมบรณดวยคณลกษณะและ คณธรรม (Character and Integrity) ทผตอบแบบสอบถามตอบมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก ใชปญญาอยางเปนธรรม มความกลาหาญทางจรยธรรม รองลงมาคอความเหนอกเหนใจเพอนมนษย และมงประโยชนชมชนและเพอนมนษย ตามลำดบ 2) สภาพทพงประสงคของเปาหมายเชงปรมาณของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 2.1) สภาพทพงประสงคของเปาหมายเชงปรมาณของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก ผลตตามจำนวนทหนวยงานผใชครทงภาครฐและเอกชนตองการ รองลงมาคอ ผลตตามจำนวนทสถาบนผลตครมความพรอม และผลตตามจำนวนทหนวยงานผใชครตองการสวนหนงและผลตตามความตองการของผเรยนและความพรอมของสถาบนผลตครอกสวนหนง ตามลำดบ 2.2) สภาพทพงประสงคของเปาหมายเชงปรมาณของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก ครทกคนตองไดรบการพฒนาอยางนอย 30 ชวโมงตอป รองลงมาคอครทกคนตองไดรบ การพฒนาอยางนอย 20 ชวโมงตอป และครทกคนตองไดรบการพฒนาอยางนอย 100 ชวโมง ภายใน 5 ป ตามลำดบ

5.1.2.2 สภาพทพงประสงคของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 การผลตครควรผลตโดยสถาบนใด ทผตอบแบบสอบถามตอบมระดบ ความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก สถาบนผลตครโดยเฉพาะทเปนของรฐ เชน วทยาลยคร มหาวทยาลยเพอผลตคร รองลงมาคอสถาบนผลตครโดยเฉพาะทเปนของรฐและเอกชน และ สถาบนผลตครทเปนสวนหนงของมหาวทยาลยรฐและเอกชน ตามลำดบ การผลตครควรใชรปแบบการผลตครแบบใด ทผตอบแบบสอบถามตอบมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก ผลตในระบบปด คอผลตตามจำนวนทมอตรารบบรรจในสถานศกษาของรฐละเอกชน โดยการประกนงานและมทนการศกษาบางสวน รองลงมาคอ ผลตในระบบปด คอ ผลตตามจำนวนทมอตรารบบรรจในสถานศกษาของรฐ โดยมทนการศกษาใหและ นบอายราชการตงแตเขาศกษา และผลตดวยระบบผสม คอ ระบบปดรอยละ 50 และระบบเปด รอยละ 50 ตามลำดบ

214-272.indd 217 8/15/18 11:18:58 AM


การผลตครควรใชระบบการบรหารระบบการผลตครแบบใด ทผตอบแบบสอบถามตอบมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก บรหารโดยมเครอขายระดบประเทศ รองลงมาคอบรหารโดยมเครอขายเชงพนทระดบกลมจงหวด และบรหารโดยมเครอขายเชงพนทระดบ ตามลำดบ การจดสรรงบประมาณการผลตคร ทผตอบแบบสอบถามตอบมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก จดสรรงบประมาณการผลตครระบบปดแบบเดยวโดยการใหทน การศกษาสำหรบผเรยนตามคาใชจายจรงทงหมด รองลงมาคอ จดสรรงบประมาณการผลตครระบบเปดแบบเดยวโดยการสนบสนนงบประมาณบางสวน และใหผเรยนรบผดชอบไมนอยกวารอยละ 70 และจดสรรงบประมาณสนบสนนการผลตครระบบปดและระบบเปดควบคกน ตามลำดบ

5.1.2.3 สภาพทพงประสงคของกลไกการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 องคกรวชาชพครหรอครสภา ควรเปนผกำกบคณภาพการผลตคร โดยการกำหนดมาตรฐานวชาชพครทเนนสมรรถนะคร ทผตอบแบบสอบถามตอบมระดบความประสงค สงทสด 3 อนดบ ไดแก สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ (Professional skills) รองลงมาคอสมรรถนะดานความรความเขาใจทางวชาชพ (Professional Knowledge and understanding) และสมรรถนะดานการปฏบตทางวชาชพ (Professional Practice) ตามลำดบ องคกรวชาชพครหรอครสภา ควรเปนผกำกบคณภาพการผลตคร โดยการกำหนดมาตรฐานวชาชพครทเนนผลลพธทเกดขนกบนกเรยน ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแกเปนผมทกษะและความรทจำเปนในการทำงานยคศตวรรษท 21 (Marketable Skill and Knowledge รองลงมาคอเปนผมความพรอมในการดำเนนชวต (Life Readiness) และ เปนผมความพรอมสำหรบโลกการทำงาน (Career Readiness) ตามลำดบ องคกรวชาชพครหรอครสภา ควรเปนผกำกบคณภาพการผลตคร โดยการกำหนดมาตรฐานวชาชพครทเออตอรปแบบการผลตคร ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก ควรใชระบบการผลตครสายตรงหรอหลกสตรคขนาน (Concurrent program) 5 ป รองลงมาคอ ควรใชระบบการผลตครตอยอด (Consecutive program) ป.ตร 4 ป + ป.โท 2 ป และควรใชระบบการผลตครสายตรงหรอหลกสตรคขนาน (Concurrent program) 4 ป ตามลำดบ องคกรวชาชพครหรอครสภา ควรเปนผกำกบคณภาพการผลตคร โดยการกำหนดเกณฑการรบรองปรญญา หรอประกาศนยบตรทางการศกษาท เนนเกณฑ ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก เกณฑดานมาตรฐานบณฑต รองลงมาคอ เกณฑดานมาตรฐานหลกสตร และเกณฑดานมาตรฐานการผลต ตามลำดบ

214-272.indd 218 8/15/18 11:18:58 AM


เกณฑการรบรองปรญญา ดานมาตรฐานบณฑต ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก มความรเรยนครบตามหลกสตร และผานเกณฑการประเมนของสถาบนผลตคร รองลงมาคอ การปฏบตการสอนในสถานศกษา ไมนอยกวา 1 ป และมการรายงานผล และการพฒนาคณลกษณะความเปนคร/ความเปนผนำ โดยรวมกจกรมพฒนาคณลกษณะความเปนคร ปละไมนอยกวา 1 กจกรรม ตามลำดบ เกณฑการรบรองปรญญา ดานมาตรฐานหลกสตร ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 2 อนดบ ไดแก การพฒนาหลกสตร 3 ขอ (กระบวนการพฒนาหลกสตร, คณสมบตของคณะกรรมการพฒนาหลกสตร การพฒนาหรอการปรบปรงหลกสตร) รองลงมาคอ โครงสรางของหลกสตร ไมนอยกวา 160 หนวยกต ตามลำดบ เกณฑการรบรองปรญญา ดานมาตรฐานการผลต ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก กำหนดรายละเอยดเกยวกบการบรหารหลกสตรและ การเรยนการสอน รองลงมาคอ กระบวนการคดเลอกนสต นกศกษา และกำหนดรายละเอยดเกยวกบการประกนคณภาพการศกษา ตามลำดบ องคกรวชาชพครหรอครสภา ควรเปนผกำกบคณภาพการผลตคร โดยการออกใบอนญาตประกอบวชาชพคร ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก ใบอนญาตประกอบวชาชพคร มอายคราวละ 5 ป ใหกบผทไดรบปรญญาหรอประกาศนยบตรทตรงกบสาขาวชาทจะสอนและผานการทดสอบตามขอกำหนดของครสภา รองลงมาคอ ใบอนญาตประกอบวชาชพคร มอายคราวละ 5 ป ใหกบผทไดรบปรญญาหรอประกาศนยบตรทางการศกษาทครสภารบรอง และผานการทดสอบตามขอกำหนดของครสภา และใบอนญาตประกอบวชาชพคร มอายคราวละ 5 ป ใหกบผทไดรบปรญญาหรอประกาศนยบตรทครสภารบรอง ตามลำดบ สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา หรอกระทรวงอดมศกษา ควรเปน ผกำกบคณภาพการผลตคร โดยการกำหนดมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษา สาขาครศาสตร/ศกษาศาสตร ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก ผลการเรยนร 6 ดาน รองลงมาคอ ผลการเรยนร 6 ดานของวชาเอก และโครงสรางหลกสตรไมนอยกวา 160 หนวยกต ตามลำดบ การผลตครใหสอดคลองกบความตองการครในอนาคตทงเชงปรมาณและคณภาพทมความเปนพลวต ควรมกลไกใหมในการขบเคลอน ทผตอบแบบสอบถามมระดบ ความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก มเครอขายเบญจภาคระดบชาต ประกอบดวย (1) สถาบน ผลตคร (2) หนวยงานใชคร (สพฐ. สอศ. สช. อปท.) (3) สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (4) ครสภา และ (5) สำนกงานคณะกรรมการขาราชการครฯ รองลงมาคอ มเครอขายไตรภาคระดบจงหวด ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษา (3) ตนสงกดของสถานศกษาในจงหวด

214-272.indd 219 8/15/18 11:18:58 AM


(กศจ. สพป. สพม. สพฐ. อปท.) และมเครอขายไตรภาคระดบกลมจงหวด ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษา (3) ตนสงกดของสถานศกษาในกลมจงหวด (กศจ. สพป. สพม.สพฐ. อปท.) ตามลำดบ หนวยงานทเปนผรบผดชอบหลกในการจดตงกลไกใหมในการขบเคลอน การผลตครขางตนนน ควรเปนหนวยงานตอไปน ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก สำนกงานเลขาธการครสภา รองลงมาคอ สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา และหนวยงานใหม (อาจใชชอวาสำนกงานขบเคลอนระบบการผลตครแหงชาต) ตามลำดบ กลไกขบเคลอนระบบการผลตครตามขางตนนน ควรจดทำสารสนเทศความตองการครทงเชงปรมาณและคณภาพในระยะยาว ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงค สงทสด 3 อนดบ ไดแก 10 ป รองลงมาคอ 15 ป และ 20 ป ตามลำดบ

5.2.1.4 สภาพทพงประสงคของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 การพฒนาครควรรบผดชอบโดยบคคลหรอหนวยงานใด ทผตอบแบบสอบถาม มระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก สถาบนผลตคร รองลงมาคอ สถานศกษา และคร ตามลำดบ การพฒนาครควรใชรปแบบการพฒนาครแบบใด ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก การพฒนาแบบนอกเวลาปฏบตงาน (Off-the-job training) การพฒนาในเวลาปฏบตงาน (On-the-job Training) และการศกษาดวยตนเองรวมกน รองลงมาคอการพฒนาในเวลาปฏบตงาน (On-the-job Training) เชน การชแนะ (Coaching) การเปนพเลยง (Mentoring) PLC และการโดยการศกษาดวยตนเอง เชน ศกษาจากบทเรยน Online และสอการเรยนรอนๆ ตามลำดบ จำนวนชวโมงการพฒนาตามเปาหมายของการพฒนาคร ควรประกอบดวยจำนวนชวโมงของระบบการพฒนาอยางไร ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก จำนวนชวโมงการพฒนาแบบนอกเวลาปฏบตงาน (Off-the-job training) การพฒนาในเวลาปฏบตงาน (On-the-job Training) และการศกษาดวยตนเองรวมกน รองลงมาคอจำนวนชวโมงการพฒนาแบบนอกเวลาปฏบตงาน (Off-the-job training) และการพฒนาในเวลาปฏบตงาน (On-the-job Training) รวมกน และ จำนวนชวโมงการพฒนาแบบนอกเวลาปฏบตงาน (Off-the-job training) เทานน ตามลำดบ การบรหารระบบการพฒนาคร ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก บรหารโดยหนวยงานตนสงกดในเขตพนทการศกษา รองลงมาคอ บรหารโดยมเครอขายเชงพนทในระดบชาต และบรหารโดยมเครอขายเชงพนทในเขตพนท ตามลำดบ

214-272.indd 220 8/15/18 11:18:58 AM


การบรหารระบบการพฒนาครโดยมเครอขายเชงพนท ควรบรหารโดย ผรบผดชอบหลกเปนหนวยงานใด ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก หนวยงานตนสงกดในจงหวดเปนผรบผดชอบหลก รองลงมาคอสถาบนผลตครในจงหวดเปน ผรบผดชอบหลก และสถาบนผลตครในกลมจงหวดเปนผรบผดชอบหลก ตามลำดบ การจดสรรงบประมาณสนบสนนการพฒนาคร ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก เปดโอกาสใหสถานศกษาและครสามารถใชงบประมาณสนบสนนการพฒนาครรายบคคล (จำนวน 10,000 บาท ตอป) ไปใชในการพฒนาครแบบการพฒนาในเวลาปฏบตงาน (On-the-job Training) และการพฒนาแบบการศกษาดวยตนเองไดอกชองทางหนง รองลงมาคอ เปดโอกาสใหเครอขายเชงพนททมสถาบนผลตคร และสถานศกษา และ/หรอ ตนสงกดในกลมจงหวดหรอจงหวด รวมพฒนาครโดยใชงบประมาณสนบสนนการพฒนาครรายบคคล (เชน จำนวน 10,000 บาท ตอป) ไดอกชองทางหนง และจดสรรงบประมาณสนบสนนการพฒนาครเปนรายบคคล (เชน จำนวน 10,000 บาท ตอป) เพอใหครนำไปใชเขารบการพฒนาในหลกสตรท ครสภารบรองเพยงชองทางเดยว ตามลำดบ

5.2.2.5 สภาพทพงประสงคของกลไกการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 องคกรวชาชพครหรอครสภาควรเปนผกำกบคณภาพการพฒนาครโดย การกำหนดมาตรฐานการพฒนาครเพอวตถประสงค ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงค สงทสด 3 อนดบ ไดแก เพอการตอใบอนญาตประกอบวชาชพคร รองลงมาคอเพอใชในการขอเลอนวทยฐานะ และเพอใชในการเบกเงนงบประมาณแผนดนสนบสนนการพฒนาคร ตามลำดบ จดมงเนนของมาตรฐานการพฒนาครโดยองคกรวชาชพครหรอครสภา ผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 2 อนดบ ไดแก สมรรถนะคร (Competency based) รองลงมาคอ ผลลพธทเกดขนกบผเรยน (Outcome based) ตามลำดบ การพฒนาครใหสอดคลองกบความตองการในการพฒนานกเรยนอยาง ทวถงทกคนทมความเปนพลวต ควรมกลไกใหมในการขบเคลอน ทผตอบแบบสอบถามมระดบ ความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก มเครอขายเบญจภาคระดบชาต ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) หนวยงานใชคร (สพฐ. สอศ. สช. อปท.) (3) สถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา (4) ครสภา และ (5) สำนกงานคณะกรรมการขาราชการครฯ รองลงมาคอ มเครอขายไตรภาคเชงพนทระดบจงหวด ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษาและ (3) ตนสงกดของสถานศกษาในจงหวด และมเครอขายไตรภาคเชงพนทระดบกลมจงหวด ประกอบดวย (1) สถาบน ผลตคร (2) สถานศกษาและ (3) ตนสงกดของสถานศกษาในกลมจงหวด ตามลำดบ หนวยงานทเปนผรบผดชอบหลกในการจดตงกลไกใหมในการขบเคลอน การพฒนาคร ตามขอ 3 ควรเปนหนวยงานใด ทผตอบแบบสอบถามมระดบความประสงคสงทสด 3 อนดบ ไดแก สถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา รองลงมาคอ สถาบน

214-272.indd 221 8/15/18 11:18:58 AM


ครพฒนา และหนวยงานใหม (อาจใชชอวาสำนกงานขบเคลอนระบบการพฒนาครแหงชาต) ตามลำดบ

5.1.3 กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย กลไกขบขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 สามารถจำแนกออกไดเปน 2 สวน ไดแก กลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 และกลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ม รายละเอยดดงน

5.1.3.1 กลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 มลกษณะดงน 1. กลไกกำกบคณภาพการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 1) กำกบคณภาพการผลตครโดยองคกรวชาชพคร หรอครสภา โดยกำหนดมาตรฐานวชาชพครทเนนสมรรถนะครและความสามารถในการพฒนานกเรยนใหเกดผลลพลพธการเรยนรตามเปาหมายของการผลตคร ดงน (1) มคานยมทางวชาชพ (Professional Values) 10 ประการ คอ (2) มสมรรถนะการปฏบตทางวชาชพ (Professional Practice) 6 ประการ (3) มทกษะทางวชาชพ (Professional Skills) 11 ประการ (4) มความยดมนผกพนในวชาชพ (Professional Engagement) 5 ประการ (5) มความรความเขาใจทางวชาชพ (Professional Knowledge and understanding) 21 ประการ (6) มความสามารถในการพฒนานกเรยนใหเกดผลลพธการเรยนรหลกและคณลกษณะทพงประสงค 8 ประการ 2) การกำกบคณภาพการผลตครโดยองคกรวชาชพคร หรอครสภา โดยการกำหนดมาตรฐานวชาชพครทเออตอรปแบบการผลตครในระบบการผลตครสายตรงหรอหลกสตรคขนาน (Concurrent program) 5 ป เพอใหไดครสมรรถนะสงทตรงกบความตองการของการพฒนาประเทศไทย 4.0 3) การกำกบคณภาพการผลตครโดยองคกรวชาชพคร หรอครสภา ควรกำหนดเกณฑการรบรองปรญญา หรอประกาศนยบตรทางการศกษาทเนนเกณฑ ดงน (1) เกณฑการรบรองปรญญา ดานมาตรฐานบณฑต (2) เกณฑการรบรองปรญญา ดานมาตรฐานหลกสตร

214-272.indd 222 8/15/18 11:18:58 AM


(3) เกณฑการรบรองปรญญา ดานมาตรฐานการผลตคร โดยกำหนดรายละเอยดเกยวกบการบรหารหลกสตรและการเรยนการสอน ทเนนการพฒนาสมรรถนะครและการความสามารถในการพฒนาคณลกษณะทพงประสงคของผเรยน ทงยงมกระบวนการคดเลอกนสต นกศกษาเพอใหไดผเขาศกษาทมคณภาพ และมการกำหนดรายละเอยดเกยวกบการประกนคณภาพการศกษาทเออตอการพฒนาคณภาพการผลตคร 4) การกำกบคณภาพการผลตครโดยองคกรวชาชพคร หรอครสภา โดยการใชวธการออกใบอนญาตประกอบวชาชพคร มอายคราวละ 5 ป โดยใหกบผทไดรบปรญญาหรอประกาศนยบตรทตรงกบสาขาวชาทจะสอน และผานการทดสอบตามขอกำหนดของครสภา 5) การกำกบคณภาพการผลตคร โดยสำนกงานคณะกรรมการ การอดมศกษา หรอกระทรวงอดมศกษา โดยการกำหนดมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษา สาขา ครศาสตร/ศกษาศาสตร โดยผลลพธการเรยนรของผเรยนตองสอดคลองกบสมรรถนะครทจะเสนอใหม

2. กลไกกำกบระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 1) ควรมเครอขายเบญจภาคระดบชาต ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) หนวยงานใชคร (สพฐ. สอศ. สช. อปท.) (3) สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (4) ครสภา และ (5) สำนกงานคณะกรรมการขาราชการครฯ โดยมเครอขายไตรภาคระดบจงหวด ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษา (3) ตนสงกดของสถานศกษาในจงหวด (กศจ. สพป. สพม.สพฐ. อปท.) เปนองคประกอบยอย โดยองคคณะบคคลนสำนกงานเลขาธการครสภา ควรเปนผประสานงานหลกเพอใหเกดความรวมมอน และเพอใหระบบการผลตครสอดคลองกบ ความตองการครในอนาคตทงเชงปรมาณและคณภาพทมความเปนพลวต ควรมการจดทำสารสนเทศความตองการครทงเชงปรมาณและคณภาพในระยะ 10 ป ซงกลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ทกลาวในขางตน ควรมระบบการผลตครทสอดรบเปนกระบวนการตอเนองกน จำแนกเปน 4 ดาน ไดแก ดานเปาหมายของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ดานสถาบนผลตคร และรปแบบการผลตคร ดานการบรหารระบบการผลตคร และดานการจดสรรงบประมาณ มรายละเอยดดงตอไปน 1) ดานเปาหมายของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 1.1) เปาหมายเชงคณภาพของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ตองผลตครใหมสภาพทพงประสงคของครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 โดยมรายละเอยดดงน

214-272.indd 223 8/15/18 11:18:58 AM


(1) มคานยมทางวชาชพ (Professional Values) 10 ประการ คอ 1. มจตวญญาณความเปนคร 2. เคารพในความแตกตางของบคคล 3. ความรบผดชอบตอตนเอง วชาชพ และสงคม 4. รกและหวงใยลกศษยทกคนอยางทวถง 5. ความซอสตยตอตนเอง วชาชพ และสงคม 6. เชอมนวาผเรยนทกคนสามารถเรยนรได 7. เขาใจ ยอมรบ และเหนคณคาของความหลากหลาย ทางวฒนธรรม 8. รวมมอแบงปนและมจตใจมงมนตอความเปนทมงาน 9. มงมนในการเรยนร ความเปนเลศทางนวตกรรมอยางตอเนอง 10. พนธะผกพนและเสยสละเพอวชาชพ (2) มสมรรถนะการปฏบตทางวชาชพ (Professional Practice) 6 ประการ 1. ความสามารถในการเปนแบบอยางทดของผนำยคใหมทมคณธรรมเปนฐาน 2. ความสามารถในการพฒนานกเรยนใหมเปาหมาย ชวตทมคณคาตอเพอนมนษย 3. ความสามารถในการเสรมสรางการเรยนรของนกเรยนทกคนอยางทวถง 4. ความสามารถในการพฒนาผเรยนในการเรยนรเพอใหประสบความสำเรจตามเปาหมายชวตทมคณคาตอเพอนมนษย 5. ความสามารถในการวจยเพอพฒนาศกยภาพและขดความสามารถของผเรยนอยางเตมท 6. ความสามารถในการจดสภาพแวดลอมทางการเรยนรทปลอดภยใหกบผเรยน (3) มทกษะทางวชาชพ (Professional Skills) 11 ประการ 1. ทกษะในการจดการเรยนการสอน (Pedagogical skills) 2. ทกษะในการสอสารเพอพฒนานกเรยน

214-272.indd 224 8/15/18 11:18:58 AM


3. ทกษะในการพฒนานกเรยนทมความสามารถแตกตางกน 4. ทกษะการทำงานเปนทม 5. ทกษะสะทอนคดหรอคดไตรตรอง 6. ทกษะในการเสรมสรางสงแวดลอมท เออตอ ความคดรเรมสรางสรรคและสรางนวตกรรม 7. ทกษะในการพฒนาทกษะทางปญญาและจนตนาการของนกเรยน 8. ทกษะดานเทคโนโลยเพอประยกตใชในการจด การศกษาอยางสรางสรรค 9. ทกษะความสมพนธระหวางบคคล 10. ทกษะดานการบรหารจดการตนเอง 11. ทกษะในการประสานงาน (4) มความยดมนผกพนในวชาชพ (Professional Engagement) 5 ประการ 1. ความมงมนในการพฒนาศกยภาพของนกเรยน 2. ความยดมนในคณธรรม จรยธรรมของวชาชพ 3. มงมนผกพนกบการใสใจชวยเหลอพฒนานกเรยนทกคนอยางเตมทและเตมใจ 4. ความพรอมทจะเรยนรจากนกเรยน เพอนรวมงาน และผทมสวนไดสวนเสยทกภาคสวน 5. อทศตนเพอการพฒนานกเรยนและชมชนอยางเตมความสามารถ (5) มความรความเขาใจทางวชาชพ (Professional Knowledge and understanding) 21 ประการ 1. ความสามารถในการประยกตใชความรสการปฏบตในชวตจรง 2. ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ สะทอนคด และคดสรางสรรคเชงนวตกรรม 3. ความรในวธการใชเทคโนโลยสารสนเทศและเทคโนโลยการสอสารไดอยางเหมาะสมและมความรบผดชอบ

214-272.indd 225 8/15/18 11:18:58 AM


4. ความสามารถในการเรยนรตลอดชวตและพฒนาตนเองอยางตอเนอง 5. ความสามารถในการปรบตวตอการเปลยนแปลง 6. ความสามารถในการทำงานรวมกนอยางมประสทธภาพในบรบททหลากหลาย 7. ความสามารถทจะเขาใจ ยอมรบ และเหนคณคาของความหลากหลายทางวฒนธรรม 8. ความสามารถในการนำสงทเรยนรไปใชในชวตจรงและสรางสรรคประโยชนแกมวลมนษยชาต 9. ความสามารถในการรเรม วางแผน บรหารจดการ ดำเนนการ และประเมนผลปฏบตงานตาง ๆ 10. ความสามารถในการแสดงออกถงคณลกษณะภาวะผนำ โดยเฉพาะภาวะผนำการเปลยนแปลง 11. ความรเกยวกบตนเอง 12. ความสามารถในการบรณาการศาสตรเพอการพฒนาทยงยน 13. ความรในบรบททางสงคม เศรษฐกจและการเมอง 14. ความรในหลกการการเปนผประกอบการทด 15. ความรและความเขาใจถงคณลกษณะ ความตองการของผเรยนทแตกตางกน 16. ความรและความเขาใจเนอหาวชาทสอน 17. ความรและความเขาใจการวดประเมนผล 18. ความรและความเขาใจทฤษฎ วธการจด การเรยนการสอน 19. ความรและความเขาใจหลกสตร 20. ความรในบรบททางการศกษา 21. ความรและความเขาใจในนโยบายทางการศกษา (6) มความสามารถในการพฒนานกเรยนใหมผลลพธการเรยนรหลก 8 ประการ 1. เปนผเรยนรไดดวยตนเอง หมายถง มความรบผดชอบ ในการเรยนรดวยตนเอง และสามารถตงคำถามสะทอนความคด ทงยงขยนหมนเพยรในการเรยนร

214-272.indd 226 8/15/18 11:18:58 AM


2. เปนพลเมองคณภาพ และมจตสำนกความเปนพลเมอง (Productive and Concern Citizen) หมายถง มงมนอนรกษทรพยากรและสงแวดลอมเพอประโยชนของคนรนปจจบนและอนาคต เขาใจความหมายของพลเมองคณภาพในมตของสทธและความรบผดชอบ ชนชมและเคารพในความแตกตางของบคคลและวฒนธรรมรวมทงคณคาของการใสใจทกคนอยางทวถง มงใชศกยภาพสงสดของตนในการเปนผนำและสรางสรรคประโยชนตอสงคม เหนความสำคญของการมสวนรวมอยางเขมแขงในกระบวนการระดบทองถนและระดบชาต จตสำนกในความเปนพลเมอง มบทบาทในการอทศตนเพอประโยชนของเพอนมนษย และมความตระหนกในความเปนไทย 3. เปนผทสมบรณดวยคณลกษณะและคณธรรม (Character and Integrity) หมายถง สามารถใชปญญาอยางเปนธรรม มความกลาหาญทางจรยธรรม มความเหนอกเหนใจเพอนมนษย มงประโยชนชมชนและเพอนมนษย มงสรางสรรคงานทดทสด สามารถใชชวตอยางมคณคาตอมวลมนษยชาต ใชความผดพลาดเปนโอกาสในการสรางผลลพธทดกวาเดม เขาใจและปฏบตตนตามวถชวตทมสขภาวะ ใชจดแขงและคณภาพสวนบคคลเพอสรางสรรคโลก และมกลยทธความมนคงทางการเงน 4. เปนผมทกษะและความรทจำเปนในการทำงานยคศตวรรษท 21 (Marketable Skill and Knowledge) หมายถง มความรและทกษะอาชพในศตวรรษท 21 มทกษะการคดวพากษและแกปญหา สามารถใชเทคโนโลยในชวตประจำวน ตระหนกในคณคาของการทำงานเปนทม ผเรยนรตลอดชวตทใหความสำคญทงมนษยศาสตรและวทยาศาสตร มความรอบรหลายดานและมทกษะทดในการเขยน และการพดในทสาธารณะ มความสามารถในการเกบเกยวความรจากประสบการณทหลากหลาย มการสะทอนความคดและการประเมนผลทดสำหรบการตดสนใจ มความสามารถในการบรหารความเสยง การตงคำถามทเราใจและคนหาทางออกใหม ๆ 5. เปนผมความพรอมในการดำเนนชวต (Life Readiness) หมายถง มทกษะชวต (Life Skills) สามารถเรยนรและพฒนาตนเองไปสเปาหมายชวต มกรอบความคดทเตบโต (Growth mindset) และสามารถตงเปาหมายชวตทเปนประโยชนตอ มวลมนษยชาต 6. เปนผสรางสรรคงานเชงรก หมายถง มความรเรมสรางสรรค สามารถทำงานเปนทมไดอยางมประสทธผล มการสรางนวตกรรมสความเปนเลศ 7. เปนผ มความพรอมสำหรบโลกการทำงาน (Career Readiness) หมายถง มความตระหนกในคณคาของงานอาชพ มทกษะอาชพในอนาคต และสามารถเลอกงานอาชพทเปนประโยชนตอมวลมนษยชาต 8. เปนบคคลทมนใจในตนเองและเปนทเชอมนของบคคลอน หมายถง สามารถแยกแยะถกผด สามารถสอสารไดอยางมประสทธผล (Communicates

214-272.indd 227 8/15/18 11:18:59 AM


Effectively) สามารถปรบตวและมความยดหยน (Adaptable and Resilient) และคดเชงวพากษไดอยางอสระ (Thinks Independently and Critically)

1.2) เปาหมายเชงปรมาณของระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 การผลตครสมรรถนะสงควรทจะผลตตามจำนวนทหนวยงานผใชครทง ภาครฐและเอกชนตองการเปนขนตำ และทายทสดแลวควรทจะผลตตามจำนวนทผใชครตองการ (ระบบปด) 2) ดานสถาบนผลต และรปแบบการผลตคร (1) สถาบนผลตคร ควรเปนสถาบนเฉพาะทางทเปนของรฐและเอกชน เชน วทยาลยคร มหาวทยาลยเพอผลตครโดยเฉพาะ (2) รปแบบการผลตคร ควรจะผลตดวยระบบผสม คอ เปนระบบปดรอยละ 50 และระบบเปด รอยละ 50 เพอใหไดครตรงความตองการของการใชคร และเปนการเปดเสรใหผทสนใจศกษาดานการศกษามาโอกาสเลอกเรยนสายวชาชพน 3) ดานการบรหารระบบการผลตคร และการจดสรรงบประมาณ (1) การบรหารระบบการผลตคร ควรเปนการบรหารโดยม เครอขายระดบประเทศ เพอใหสามารถควบคมทศทางการผลตครไดโดยภาพรวม (2) การจดสรรงบประมาณการผลตคร การจดสรรงบประมาณการผลตครในระบบปดควรเปนการใหทนการศกษาสำหรบผเรยนตามคาใชจายจรงทงหมด ในสวนของทเปนระบบเปดใหผทเขารบการศกษาเสยคาใชจายเองตามทแตละสถาบนกำหนด

กลไกขบเคลอนระบบการผลตตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 สรปไดดงแผนภาพดานลางน

214-272.indd 228 8/15/18 11:18:59 AM


ภาพท 5.1 ระบบและกลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

214-272.indd 229 8/15/18 11:19:03 AM


5.1.3.2 กลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 มลกษณะดงน 1. กลไกกำกบคณภาพการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 1) การกำกบคณภาพการพฒนาครเพอใหเปนไปตามสมรรถนะของครสมรรถนะสงทกำหนดขน องคกรวชาชพครหรอครสภา ควรกำหนดมาตรฐานในการพฒนาคร โดยมวตถประสงคเพอการตอใบอนญาตประกอบวชาชพคร และเพอใชในการขอเลอนวทยฐานะ ทงน การกำหนดเกณฑควรเปนไปตามรปแบบการพฒนาครทกำหนดขนใหมเพอใหสอดคลองกบความตองการในการพฒนาอยางแทจรง 2) การกำหนดมาตรฐานการพฒนาครโดยองคกรวชาชพ หรอครสภา โดยเนนการพฒนาสมรรถนะคร (Competency based) และความสามารถในการพฒนาคณลกษณะทพงประสงคใหเกดขนกบผเรยน (Outcome based)

2. กลไกกำกบระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 1) จดตงเครอขายเบญจภาคระดบชาต ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) หนวยงานใชคร (สพฐ. สอศ. สช. อปท.) (3) สถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา (4) ครสภา และ (5) สำนกงานคณะกรรมการขาราชการครฯ และ เครอขายไตรภาคเชงพนทระดบจงหวด ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษาและ (3) ตนสงกดของ สถานศกษาในจงหวด เพอใหการดำเนนงานในการพฒนาครมประสทธภาพมากทสด โดยหนวยงานผรบผดชอบหลกในการจดตงเครอขายนคอ สถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา รวมกบ สถาบนครพฒนา ซงกลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ทกลาวในขางตน ควรมระบบการพฒนาครทสอดรบเปนกระบวนการตอเนองกน จำแนกเปน 4 ดาน ไดแก ดานเปาหมายของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ดานผรบผดชอบหลกในการพฒนาคร ดานรปแบบการพฒนาคร และดานการบรหารระบบการพฒนาคร และการจดสรรงบประมาณ มรายละเอยดดงตอไปน 1) ดานเปาหมายของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 1.1) เปาหมายเชงคณภาพของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 เปาหมายของการพฒนาครตองสอดคลองกบเปาหมายเชงคณภาพของ การผลตคร กลาวคอมงพฒนาสมรรถนะหลกดงตอไปน (1) คานยมทางวชาชพ (Professional Values) (2) สมรรถนะการปฏบตทางวชาชพ (Professional Practice)

214-272.indd 230 8/15/18 11:19:03 AM


(3) ทกษะทางวชาชพ (Professional Skills) (4) ความยดมนผกพนในวชาชพ (Professional Engagement) (5) ความรความเขาใจทางวชาชพ (Professional Knowledge and understanding) (6) มความสามารถในการพฒนานกเรยนใหมผลลพธการเรยนรหลก 1.2) เปาหมายเชงปรมาณของระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 เปาหมายเชงปรมาณของระบบพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 คอครทกคนตองไดรบการพฒนาอยางนอย 30 ชวโมงตอป

ทงนการพฒนาคณภาพการปฏบตงานยงคงเปนสวนหนงของการตอ ใบอนญาตประกอบวชาชพคร 2) ดานผรบผดชอบหลกในการพฒนาคร บคคลหรอหนวยงานทควรรบผดชอบตอการพฒนาคร ควรเปนสถาบนผลตคร สถานศกษา และตวครผพฒนา 3) ดานรปแบบการพฒนาคร (1) รปแบบทควรใชในการพฒนาคร คอ การพฒนาแบบผสมผสานกนระหวาง On-the-job Training, Off-the-job Training และ การศกษาดวยตนเองทงแบบ Online และใชสอประเภทอนๆ (2) จำนวนชวโมงทใชในการพฒนาครควรเปนแบบผสมผสานกนระหวาง On-the-job Training, Off-the-job Training และ การศกษาดวยตนเองทงแบบ Online และใชสอประเภทอนๆ 4) ดานการบรหารระบบการพฒนาคร และการจดสรรงบประมาณ (1) การบรหารระบบการพฒนาคร ควรบรหารโดยหนวยงาน ตนสงกดในเขตพนทการศกษา โดยมเครอขายเชงพนทในระดบชาตและเขตพนทการศกษา (2) ผทควรรบผดชอบการบรหารระบบการพฒนาคร โดยม เครอขายเชงพนท คอหนวยงานตนสงกดในจงหวดเปนผรบผดชอบหลก

214-272.indd 231 8/15/18 11:19:03 AM


(3) การจดสรรงบประมาณสนบสนนการพฒนาคร ควรเปดโอกาสใหสถานศกษาและครสามารถใชงบประมาณสนบสนนการพฒนาครรายบคคล (จำนวน 10,000 บาท ตอป) ไปใชในการพฒนาครแบบการพฒนาในเวลาปฏบตงาน (On-the-job Training) และ การพฒนาแบบการศกษาดวยตนเองไดอกชองทางหนง กลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 สรปไดดงแผนภาพดานลางน

214-272.indd 232 8/15/18 11:19:03 AM


ภาพท 5.2 ระบบและกลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0

214-272.indd 233 8/15/18 11:19:04 AM


5.2 อภปรายผล

จากผลการวจยจะมประเดนในการอภปรายผลดงตอไปน ผลการวจยพบวา สภาพทพงประสงคของเปาหมายของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 สมรรถนะหลกทมคาความตองการสงทสด 3 อนดบ ไดแก สมรรถนะดานทกษะทางวชาชพ (Professional Skills) รองลงมาคอ สมรรถนะดานการปฏบตทางวชาชพ (Professional Practice) และสมรรถนะดานเจตคตและคานยม (Attitude and Values) ตามลำดบ สอดคลองกบสมรรถนะของครในหลายๆ ประเทศไมวาจะเปนออสเตรเลย หรอฟนแลนด ซงมความแตกตางจากประเทศสงคโปรในเรองของการใหความสำคญของแตละดาน เพราะจากคณลกษณะของวชาชพครในศตวรรษท 21 (Attributes of the 21st Century Teaching Professional, 2009) ประเทศสงคโปรไดใหความสำคญกบเจตคตและคานยม วาเปนหลกของสมรรถนะคร ผลการวจยพบวาสภาพทพงประสงคของการผลตครควรผลตโดยสถาบนผลตครโดยเฉพาะทเปนของรฐ เชน วทยาลยคร มหาวทยาลยเพอผลตคร รองลงมาคอสถาบนผลตครโดยเฉพาะทเปนของรฐและเอกชน และ สถาบนผลตครทเปนสวนหนงของมหาวทยาลยรฐและเอกชน ตามลำดบ ซงสอดคลองกบระบบการผลตครของประเทศฟนแลนดและประเทศสงคโปร ทผลตครโดยสถาบนเฉพาะทางทควบคมทงในเรองคณภาพและปรมาณการผลตครเขาสระบบในแตละป ผลการวจยพบวาสภาพทพงประสงคของการผลตครควรใชรปแบบการผลตครในระบบปด คอผลตตามจำนวนทมอตรารบบรรจในสถานศกษาของรฐและเอกชน โดยการประกนงานและมทนการศกษาบางสวน ซงสอดคลองกบระบบการผลตครของประเทศฟนแลนดและประเทศสงคโปรทควบคมจำนวนครทผลตเขาสระบบการศกษาในแตละป และมการรบรองการรบเขาทำงานเมอสำเรจการศกษา ผลการวจยพบวาสภาพทพงประสงคของการพฒนาครควรใชรปแบบการพฒนาครควรพฒนาแบบนอกเวลาปฏบตงาน (Off-the-job training) การพฒนาในเวลาปฏบตงาน (On-the-job Training) และการศกษาดวยตนเองรวมกน สอดคลองกบระบบการพฒนาครของประเทศทางยโรป และประเทศญปน โดยการพฒนาครของประเทศญปน จะมการดาเนนการตงแตเรมตนชวตความเปนคร โดยผทมหนาทจดการฝกอบรมแบงไดเปน 2 ระดบหลก คอ การฝกอบรมทจดในระดบชาตและการฝกอบรมทจดระดบจงหวด สาระทจดการฝกอบรมมการจดหลกสตรการอบรมเพอพฒนาครเปนระยะไดแก ครทมประสบการณ 5 ป ครทมประสบการณ 10 ป ครทมประสบการณ 20 ป หลกสตรอบรมทออกแบบเพอครและผบรหารระดบตาง ๆ เชน หลกสตรสาหรบครแนะแนว หลกสตรสาหรบครใหญ และผชวยครใหญ หลกสตรสาหรบผดแลนกเรยน เปนตน (มนตร แยมกสกร, 2548) ซงเปนจะเปนการอบรมหลากหลายรปแบบ

214-272.indd 234 8/15/18 11:19:04 AM


ผลการวจยพบวาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 จะตองประกอบไปดวย ครม คานยมทางวชาชพ (Professional Values) มสมรรถนะการปฏบตทางวชาชพ (Professional Practice) มทกษะทางวชาชพ (Professional Skills) มความยดมนผกพนในวชาชพ (Professional Engagement) มความรความเขาใจทางวชาชพ (Professional Knowledge and understanding) และมความสามารถในการเสรมสรางคณลกษณะทพงประสงคของผเรยน ซงในคณลกษณะประการสดทายนจะเปนการคำนงถงผลลพธทางการเรยนรของผเรยน (Outcome based) สอดคลองกบ งานวจยของ R.M.Harden, 2002 ทไดกลาวา การจดการศกษาทคำนงถงผลลพธทางการเรยนรของ ผเรยนจะชวยใหทงผสอนและผเรยนบรรลเปาหมายของการเรยนรไดดยงขน

5.3 ขอเสนอเชงนโยบายการขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง ทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย 4.0

1. องคกรวชาชพคร หรอ ครสภา และสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) ควรเรงจดตงเครอขายเบญจภาคการผลตครระดบชาตทประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) หนวยงานใชคร (สพฐ. สอศ. สช. อปท.) (3) สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (4) ครสภา และ (5) สำนกงานคณะกรรมการขาราชการครฯ และเครอขายไตรภาคระดบจงหวด ทประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษา (3) ตนสงกดของสถานศกษาในจงหวด (กศจ. สพป. สพม.สพฐ. อปท.) เพอใหกลไกขบเคลอนระบบการผลตครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 เกดขนโดยสมบรณ เนองจากผลการวจยพบวา กลไกขบเคลอนระบบการผลตครฯ ทประกอบไปดวยกลไกกำกบคณภาพการผลตคร คอ องคกรวชาชพคร หรอครสภา และสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) และกลไกกำกบระบบการผลตคร คอเครอขายเบญจภาคระดบชาตและเครอขายไตรภาคระดบจงหวด 2. องคกรวชาชพ หรอครสภา และสถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา ควรรวมกนจดตงเครอขายเบญจภาคการพฒนาครระดบชาตทประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) หนวยงานใชคร (สพฐ. สอศ. สช. อปท.) (3) สถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทาง การศกษา (4) ครสภา และ (5) สำนกงานคณะกรรมการขาราชการครฯ และเครอขายไตรภาคเชงพนทระดบจงหวด ประกอบดวย (1) สถาบนผลตคร (2) สถานศกษาและ (3) ตนสงกดของ สถานศกษาในจงหวดใหเกดขนโดยเรว เพอใหกลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 เกดขนโดยสมบรณ เนองจากผลการวจยพบวา กลไกขบเคลอนระบบการพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ทประกอบดวยกลไกกำกบคณภาพการพฒนาคร คอองคกรวชาชพคร หรอ ครสภา และกลไกกำกบระบบการพฒนาคร คอเครอขายเบญจภาคระดบชาตและเครอขายไตรภาคเชงพนทระดบจงหวด

214-272.indd 235 8/15/18 11:19:04 AM


3. องคกรวชาชพคร หรอครสภา และสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) ควรเรงปรบเปลยนเปาหมายเชงคณภาพของระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงโดยใชฐานสมรรถนะ (Competency based) ควบคกบฐานผลลพธการเรยนรของผเรยน (Outcome based) ในการจดทำมาตรฐานวชาชพและมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษา สาขาวชาครศาสตร/ศกษาศาสตร สมรรถนะทสำคญ คอ คานยมทางวชาชพ (Professional Values) การปฏบตทางวชาชพ (Professional Practice) ทกษะทางวชาชพ (Professional Skills) ความยดมนผกพนในวชาชพ (Professional Engagement) และความรความเขาใจทางวชาชพ (Professional Knowledge and understanding) สวนผลลพธการเรยนรของผเรยนทสำคญ คอ เปนผเรยนรไดดวยตนเอง เปนพลเมองคณภาพ และมจตสำนกความเปนพลเมอง (Productive and Concern Citizen) เปนผทสมบรณดวยคณลกษณะและคณธรรม (Character and Integrity) เปนผมทกษะและความรทจำเปนในการทำงานยคศตวรรษท 21 (Marketable Skill and Knowledge) เปนผมความพรอมในการดำเนนชวต (Life Readiness) เปนผสรางสรรคงานเชงรก เปนผมความพรอมสำหรบโลกการทำงาน (Career Readiness) และเปนบคคลทมนใจในตนเองและเปนทเชอมนของบคคลอน เนองจากผลการวจยพบวา ระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ควรมเปาหมายเชงคณภาพทประกอบดวยครทมสมรรถนะหลก 5 ดาน และความสามารถในการพฒนานกเรยนใหเกดผลลพธการเรยนร 8 ประการ 4. สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) องคกรวชาชพคร และสถาบนผลตคร ควรเรงปรบเปลยนรปแบบการผลตครใหสอดคลองกบความตองการครในอนาคตทงเชงปรมาณและเชงคณภาพ โดยการปรบเปลยนรปแบบการผลตครเปนแบบผสมผสานระหวางระบบปดกบระบบเปดในระยะแรก และ ควรพฒนาเปนระบบปดทมรปแบบทางเลอกในการผลตตามความตองการการใชครทมความแตกตางหลากหลายตามบรบทของการจดการศกษาในอนาคต เนองจากผลการวจยพบวา รปแบบการผลตครควรเปนระบบปดและมรปแบบทางเลอกในการผลต 5. องคกรวชาชพคร หรอครสภา และสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) ควรเรงกำหนดมาตรฐานใหมสำหรบสถาบนผลตคร โดยใหการผลตครจะตองผลตโดยสถาบนอดมศกษา หรอคณะ/ สถาบน/ วทยาลยทมคณาจารยสาขาครศาสตร/ ศกษาศาสตรเทานน และผทจะมคณสมบตในการขอรบใบอนญาตประกอบวชาชพคร จะตองสำเรจการศกษาในสถาบนผลตคร ตามมาตรฐานใหม เนองการผลการวจยพบวา สถาบนผลตครควรเปนสถาบนเฉพาะทางทงทเปน ของรฐและเอกชน และการไดใบอนญาตประกอบวชาชพนน ควรใหกบผทไดรบปรญญาหรอประกาศนยบตรทตรงกบสาขาวชาทจะสอน 6. สถาบนผลตครควรเรงปรบเปลยนการพฒนาคณาจารยของสถาบนผลตคร ในดาน รปแบบวธการสอน หรอกระบวนทศนในการจดการเรยนการสอนทเหมาะสมกบศตวรรษท 21 คอ มความสามารถในการสรางสรรคนวตกรรมการจดการเรยนการสอน เพอใหผเรยนสามารถสรางสรรค

214-272.indd 236 8/15/18 11:19:04 AM


นวตกรรมได เนองจากผลการวจยและการรบฟงความคดเหนของผทรงคณวฒพบวา ครสมรรถนะสงควรมสมรรถนะทพงประสงคและความสามารถในการพฒนาผเรยน 7. สถาบนผลตคร สถานศกษา คร และหนวยงานตนสงกดของคร ควรเรงปรบเปลยน รปแบบการพฒนาครเปนเครอขายเชงพนทและมรปแบบทางเลอกในการพฒนาครเพอใหการพฒนาครสงผลถงการพฒนาคณลกษณะทพงประสงคของนกเรยนทกคนอยางทวถง โดยใชรปแบบ การพฒนาแบบผสมผสานระหวาง การพฒนาในเวลาการปฏบตงาน (On-the-job Training) การพฒนานอกเวลางาน (Off-the-job Training) และการเรยนรดวยตนเองทงแบบ Online และใชสอรปแบบตางๆ เนองจากผลการวจยพบวา สถาบนผลตคร สถานศกษา คร และหนวยงานตนสงกดของคร ควรเปนผรบผดชอบในการพฒนาคร และการพฒนาครควรมรปแบบผสมผสานระหวาง การพฒนาในเวลาการปฏบตงาน (On-the-job Training) การพฒนานอกเวลางาน (Off-the-job Training) และการเรยนรดวยตนเอง ทงแบบ Online และใชสอรปแบบตางๆ 8. องคกรวชาชพครหรอครสภา ควรปรบแกพระราชบญญตสภาครและบคลากรทาง การศกษาในบทบญญตเกยวกบมาตรฐานวชาชพทเนนฐานสมรรถนะ และฐานผลลพธการเรยนรของผเรยน เนองจากผลการวจยพบวา ครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ควรมทงสมรรถนะ 5 ดาน และความสามารถในการพฒนานกเรยนใหเกดผลลพธการเรยนรทพงประสงค 8 ประการ 9. เครอขายเบญจภาคการผลตและการพฒนาครระดบชาต รวมทงเครอขายไตรภาคการผลตและการพฒนาครระดบจงหวด ควรเรงพฒนาระบบสารสนเทศเพอการบรหารการผลตและพฒนาครในระดบชาตและระดบจงหวด เนองจากผลการวจยพบวา ขอมลสารสนเทศทงในเชงปรมาณและเชงคณภาพ เปนสงสำคญและจำเปนอยางยงในการควบคมคณภาพและการบรหารจดการทงระบบการผลต และระบบการพฒนาคร 10. สำนกงานเลขาธการสภาการศกษาควรเรงนำขอเสนอเชงนโยบายเกยวกบกลไก ขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสงสำหรบประเทศไทย 4.0 ไปเสนอรฐมนตรวา การกระทรวงศกษาธการเพอพจารณาในเชงนโยบายในการจดตงกลไกระดบชาตและเครอขายเชงพนท เพอใหระบบการผลตและการพฒนาคร มความเปนพลวต สามารถปรบตวไดอยางมประสทธภาพตามบรบทในอนาคต เนองจากผลการวจยพบวา ระบบการผลตและการพฒนาครจะมสมรรถนะสงได จำเปนตองมกลไกกำกบคณภาพของระบบทเปนการรวมมอรวมพลงของเบญจภาคระดบชาต และเครอขายไตรภาคระดบจงหวด

214-272.indd 237 8/15/18 11:19:04 AM


รายการอางอง

Gray, A. (2016). The 10 skills you need to thrive in the Fourth Industrial Revolution. https://www.weforum.org/agenda/2016/01/the-10-skills-you-need-to-thrive-in-the-fourth-industrial-revolution/

Nessipbayeva, O. (2012). THE COMPETENCIES OF THE MODERN TEACHER. Paper presented at the The Annual Meeting of the Bulgarian Comparative Education Society Kyustendil, Bulgaria.

OECD. (2014). Competency Framework. https://www.oecd.org/careers/competency_framework_en.pdf

P21. (2015). Framework for 21st Century Learning Definition. http://www.p21.org/storage/documents/docs/P21_Framework_Definitions_New_Logo_2015.pdf

Harden RM. (2002). Learning outcomes and instructional objectives: is there a difference?. Med Teach. Mar. 24 (2) :151-5.

Training, D. o. E. a. (2004). Competency Framework for Teachers. Eart Perth: Department of Education and Training

กระทรวงการตางประเทศ. (2560). การขบเคลอนนวตกรรมในตางประเทศ : แนวทางการพฒนา ดานการศกษาของสงคโปร. สบคนจาก http://www.mfa.go.th/thailand4/th/news/6909/77112-แนวทางการพฒนาดานการศกษาของสงคโปร.html.

กฤษมนต วฒนาณรงค. (2556). การฝกหดครของ University of Helsinki ประเทศฟนแลนด. ไทยรฐ. สบคนจาก https://www.thairath.co.th/content/347192

การยกระดบคณภาพครไทยในศตวรรษท 21. (2557). ใน อภวฒนการเรยนร ...สจดเปลยน ประเทศไทย.

เกรยงศกด เจรญวงศศกด. (2546). ภาพอนาคตและคณลกษณะของคนไทยทประสงค. กรงเทพ ฯ: สำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต.

ไขมข บญสง. (n.d.). การสงเคราะหงานวจย เรอง คณลกษณะทพงประสงคของบณฑต คณะศลปศาสตรตามความตองการของผประกอบการ ในเขตพนทรบผดชอบของสถาบน การพลศกษา วทยาเขตสพรรณบร.

214-272.indd 238 8/15/18 11:19:04 AM


คณะอนกรรมาธการอาชวศกษาในคณะกรรมาธการการศกษาวฒสภา. (2557). สรปผลการเสวนา เรอง “ครและการพฒนาครอาชวศกษาเพอศตวรรษท 21” ณ หองประชมคณะกรรมาธการ หมายเลข 306 - 307 ชน 3 อาคารรฐสภา 2.

ครสภา. (2560). มาตรฐานการประกอบวชาชพ. สบคนเมอ 15 พฤศจกายน 2560 http://www. ksp.or.th/ksp2013/content/view.php?mid=136&did=254&tid=3&pid=6

ถวลวด บรกล, รชวด แสงมหะหมด, Eugenie Merieau, & Volpe, M. (2555). ความเปนพลเมอง ในประเทศไทย.] http://kpi.ac.th/media/pdf/M10_452.pdf

ธนยวช วเชยรพนธ และปวณา จนทรสข. (2556). รายงานโครงการพฒนาเครองมอเพอเสรมสรางทกษะแหงศตวรรษท 21 ของเดกและเยาวชนไทย เพอเตรยมความพรอมสประชาคมอาเซยน. สบคนจาก https://qlf-production.s3.amazonaws.com/uploads/project/file_en/1394622022-โครงการพฒนาเครองมอเพอเสรมสรางทกษะแหงศตวรรษท 20 ของเดกและเยาวชนไทยเพอเตรยมความพรอมสประชาคมอาเซยน.pdf

ธรศกด อครบวร. (2544). ความเปนครไทย. กรงเทพมหานคร: ก.พลทพย 1996 จำกด.

มนตร แยมกสกร. (2548). ระบบการผลตและพฒนาครของประเทศญปน (Teacher Training System in Japan ). วารสารศกษาศาสตร, 16(2), 41.

มหาวทยาลยธรกจบณฑตย. (2556). รวมบทความเรอง การจดการการศกษาในประชาคมอาเซยน และคเจรจา : สงคโปร บรไน ฟลปปนส อนโดนเซย เวยดนาม พมา และลาว : จน อนเดย ญปน และนวซแลนด. ณ หองประชม 6-1 อาคารเฉลมพระเกยรต มหาวทยาลยธรกจบณฑตย กรงเทพมหานคร.

สมบต นพรก. (2558). ยทธศาสตรการผลต และพฒนาคร ถอดบทเรยนจากงานวจยของ Sir Michael Barber แหง McKinsey & Company และถอดบทเรยนจากประเทศไทย อดต-ปจจบน. ใน การประชมคณะกรรมการยทธศาสตรการผลตและพฒนาคร ครงท 1/2558, ณ หองประชมภชงค เพงศร สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา.

สมาคมทประชมอธการบดแหงประเทศไทย. (2560). ระเบยบการคดเลอกบคคลเขาศกษาในสถาบนอดมศกษา ประจำปการศกษา 2560. สบคนเมอ 15 พฤศจกายน 2560 http://admission.cuas.or.th/download/adm60book.pdf

สำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2543). รายงานการประชมสมมนาเพอพจารณารายงานการวจยเรอง แนวนโยบายการผลตและพฒนาคร. กรงเทพมหานคร: หจก.ว.ท.ซ . คอมมวนเคขน.

214-272.indd 239 8/15/18 11:19:04 AM


สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา. (2560). สารสนเทศอดมศกษา. สบคนเมอ 15 พฤศจกายน 2560 http://www.info.mua.go.th/information

สำนกงานเลขาธการครสภา. (2556). คมอการปฏบตงาน การตออายใบอนญาตประกอบวชาชพทางการศกษา. กรงเทพฯ: สำนกงานเลขาธการครสภา.

สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2556). บทวเคราะหสถานภาพการพฒนาครทงระบบและ ขอเสนอแนะแนวทางการพฒนาครเพอคณภาพผเรยน. กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค จำกด.

สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2559). รายงานผลการศกษา เรองสถานสภาพการผลตและพฒนาครในประเทศไทย. กรงเทพมหานคร: บรษท พรกหวานกราฟฟค จำกด.

สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2560). ระบบและรปแบบการพฒนาครทเหมาะสมกบสงคมไทยและความเปนสากล. กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค จำกด.

214-272.indd 240 8/15/18 11:19:04 AM

ภาคผนวก

214-272.indd 241 8/15/18 11:19:04 AM

214-272.indd 242 8/15/18 11:19:04 AM


รายชอผทรงคณวฒสมภาษณในประเดนกรอบแนวคดการวจย

นกวชาการ/นกวจยดานการศกษา 1. รศ.ดร.พมพนธ เดชะคปต 2. รศ.พเยาว ยนดสข

ผกำหนดนโยบาย 1. คณวรวรรณ พลคามน ผอำนวยการสำนกยทธศาสตร สำนกงานคณะกรรมการ พฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต 2. ดร.ชยพฤกษ เสรรกษ เลขาธการสภาการศกษา 3. นางสาวนชนภา รนอบเชย ผอำนวยการสำนกมาตรฐาน และประเมนผลอดมศกษา สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา 4. นายเพชรสมร อทมทอง รองผอำนวยการสำนกพฒนาคร และบคลากรทางการศกษา สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน 5. นายยศพล เวณโกเศศ รองเลขาธการคณะกรรมการขาราชการคร และบคลากรทางการศกษา 6. นางสาววภา ลคนาพรวสฐ ผอำนวยการสำนกพฒนาและสงเสรมวชาชพ ครสภา

ภาคสวนตาง ๆ 1. คณวรรณา ดลยาสทธพร ภาคธรกจ ผจก.ฝายบคคล บรษท โตชบา จำกด 2. อาจารยวลลภ ตงคณานรกษ ภาคประชาสงคม 3. นพ.วรงค เดชกจวกรม ภาคการเมอง

ผมสวนไดสวนเสย 1. รศ.ดร.ศรเดช สชวะ คณบดคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย 2. วาทรอยตรเจษฎาภรณ พรหนองแสน รองศกษาธการจงหวด รกษาราชการ แทนศกษาธการ จ.ชยภม

214-272.indd 243 8/15/18 11:19:05 AM


รายชอผเขารวมสนทนากลม (Focus Group) 1. รศ.ดร.มนตร แยมกสกร อดตคณบดคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา และอดตรองอธการบด มหาวทยาลยนครพนม 2. ผอ.กรรณการ บารม ผอำนวยการสำนกมาตรฐานวชาชพ ครสภา 3. รองผอ.ดร.ศกลวรรณ เปลยนขำ รองผอำนวยการสถาบนพฒนาคร คณาจารยและบคลากรทางการศกษา 4. ดร.ฐาปณฐ อดมศร สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ 5. ดร.ศกดสน โรจนสราญรมย สถาบนพฒนาวชาการ (พว.) 6. อ.ปองภพ วทพยรอด นกวชาการ 7. ดร.ดเรก พรสมา คณบดวทยาลยการฝกหดคร มหาวทยาลยราชภฏพระนคร 8. ผศ.ดร.วเชยร อนทรสมพนธ คณบดคณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา 9. ผศ.ดร.ปรญญา มสข ผแทนคณบดคณะครศาสตรอตสาหกรรม มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร 10. ผศ.ดร.ประทมทอง ไตรรตน อาจารยคณะครศาสตรอตสาหกรรม มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร 11. ผศ.ดร. วลาวณย จารอรยานนท อาจารยประจำหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพคร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม 12. ผศ.ดร. วชรพล วบลยศรน อาจารยคณะครศาสตร มหาวทยาลยสวนดสต 13. ดร.พมพลกษณ มลโพธ อาจารยคณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏวไลอลงกรณ 14. ดร.อนสรา สวรรณวงศ อาจารยคณะศกษาศาสตร สถาบนการจดการปญญาภวฒน 15. ดร.กลาศกด จตตสงวน ผอำนวยการโรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) 16. ผอ.สภตรา พลอยบานแพว ผอำนวยการโรงเรยนวดหวลำโพง 17. ดร.วรศกด อครเดชเรองศร ผอำนวยการโรงเรยนภมสมทธ 18. ผอ.ยทธชย ดำรงมณ ผอำนวยการโรงเรยนปรนสรอยแยลสวทยาลย เวยงปาเปา จ.เชยงราย 19. ดร.อนนท งามสะอาด ผอำนวยการวทยาลยเทคโนโลยไตหวน (BDI) 20. นายเกรกกอง มงคละพฤกษ ผแทนผอำนวยการเกรกวทยาลย 21. นายอศเรศ จนทรเจรญ ผแทนผอำนวยการวทยาลยเทคโนโลยกรงธน 22. นายธพลศจกรณ พมพชยธกล ครโรงเรยนนวมนทราชนทศสวนกหลาบวทยาลย สมทรปราการ

214-272.indd 244 8/15/18 11:19:05 AM

สรปการสมภาษณกรอบแนวคดระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง กลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง

และคณลกษณะคนไทยทพงประสงคสำหรบประเทศไทย 4.0 จากการสมภาษณผทรงคณวฒ

214-272.indd 245 8/15/18 11:19:05 AM


ผท

รงคณ

วฒ

นกวช

าการ

/ ผก

ำหนด

นโยบ

ายเก

ยวกบ

การผ

ลต

ผม

สวนไ

ดสวน

เสย/

กรอ

บแนว

คด

นก

วจยด

านกา

รศกษ

า แล

ะพฒ

นาคร

ภา

คสวน

ตาง

ๆ ผอ

ำนวย

การส

ถานศ

กษา

1. ค

ณลก

ษณะค

นไทย

ทพงป

ระสง

ค แล

ะครส

มรรถ

นะสง

สำหร

บประ

เทศไ

ทย 4

.0

1. เ

นนกา

รสรา

งสรร

คนวต

กรรม

2.

ใหค

วามส

ำคญ

กบกา

รพฒ

นาคน

3.

ใหค

วามส

ำคญ

กบกา

รศกษ

า

เป

นตวก

ลางใ

นการ

พจาร

ณา

1. ร

กการ

เรยน

ร รด

ในเน

อหา

รวธส

บสอบ

รวธ

ทำงา

น

ทำ

โครง

การไ

ด สร

างสง

ตาง

ๆ ได

2.

มทก

ษะคว

ามเป

นผนำ

3.

ICT

Lite

ratu

re

4. ร

หลกพ

อเพย

งไปใ

ช 5.

มคว

ามพอ

เพยง

และค

ณธร

รม

6. ร

บผดช

อบสร

างนว

ตกรร

ม

ดว

ยการ

ทำโค

รงงา

น

1. ส

รางค

นตาม

ยทธศ

าสตร

การเ

รยนก

ารสอ

นเปล

ยนไป

ใหคน

มทกษ

ะศตว

รรษท

21

2. ม

การน

ำเทค

โนโล

ยมาใ

ชมาก

ขน

3. ค

วรจด

การศ

กษาใ

หสอด

คลอง

กบกา

รเปล

ยนแป

ลง แ

ละพฒ

นา

ศก

ยภาพ

ของบ

คคลใ

นการ

ประก

อบอา

ชพ

1. ม

ทกษะ

และส

มรรถ

นะ ห

ลายด

าน

โด

ยเฉพ

าะกา

รคดว

เครา

ะห

2. ม

ความ

อดทน

กลา

แสดง

ออก

มสมม

าคาร

วะ ม

ความ

เปนไ

ทย

3. เ

หนผล

ประโ

ยชนส

วนรว

ม

มา

กกวา

สวนต

น ทำ

งานเ

ปนทม

เปนผ

นำแล

ะผตา

ม

4. ม

ทกษะ

แหงศ

ตวรร

ษท 2

1

5. เ

ปน s

elf l

earn

er

1. ย

นอยด

วยกำ

ลงขอ

งตนเ

องได

2.

เปน

ประเ

ทศผผ

ลตมา

กกวา

ประเ

ทศผบ

รโภค

3.

การ

ผลตแ

ละกา

รประ

กอบก

าร

ผส

านกน

ไดลง

ตวกบ

สงแว

ดลอม

และร

ะบบน

เวศน

4.

เปน

ยคขอ

งการ

เปลย

นแปล

ง

คน

ตองป

รบตว

รวดเ

รว

1. ย

นอยไ

ดดวย

ตนเอ

ง

1.1)

ประ

เทศไ

ทย 4

.0

1.2)

คนไ

ทย

ทพ

งประ

สงค

สำ

หรบ

ปร

ะเทศ

ไทย

4.0

1. เน

นใชเ

ทคโน

โลย

ICT

1.

เปน

คนเก

ง

2. เ

ปนคน

ด มค

ณธร

รมจร

ยธรร

ม 3.

มวน

ย รส

ทธแล

ะหนา

ทของ

ตน

รจ

กปกป

องสท

ธของ

ตนเอ

ง 4.

มคว

ามสา

มารถ

ในกา

รคดเ

คราะ

ห

(C

ritica

l Thi

nkin

g) ค

ดเชง

เหตผ

ลเปน

5.

สาม

ารถพ

ดไดอ

ยางน

อย 2

ภาษ

า

214-272.indd 246 8/15/18 11:19:05 AM


ผท

รงคณ

วฒ

นกวช

าการ

/ ผก

ำหนด

นโยบ

ายเก

ยวกบ

การผ

ลต

ผม

สวนไ

ดสวน

เสย/

กรอ

บแนว

คด

นก

วจยด

านกา

รศกษ

า แล

ะพฒ

นาคร

ภา

คสวน

ตาง

ๆ ผอ

ำนวย

การส

ถานศ

กษา

ดานเ

ศรษฐ

กจ

1. ย

ดหลก

ปรชญ

าของ

เศรษ

ฐกจ

พอเพ

ยง

2. ม

ทกษะ

ความ

เปนผ

ประก

อบกา

ร

กา

รสรา

งงาน

/นวต

กรรม

3.

มคว

ามคด

รเรม

สราง

สรรค

6. พ

ดไดม

ากกว

า 1

ภาษา

7.

ตระ

หนกถ

งคณ

ภาพแ

ละ

คว

ามสำ

เรจข

องงา

น มง

านทำ

8.

มคว

ามรบ

ผดชอ

บตอผ

ล

กา

รปฏบ

ต เป

นสมา

ชกขอ

ง

สง

คมทด

9.

ทมค

ณธร

รม ไม

แกงแ

ยงแข

งขน

10. ม

ทกษะ

ในกา

รนำเ

ทคโน

โลย

มา

ใชใน

การพ

ฒนา

ตนเอ

ง/

ทำ

งาน/

สงคม

11

. ใหค

วามส

ำคญ

ตอคณ

คา

ขอ

งควา

มเปน

มนษย

ดา

นเศร

ษฐกจ

1.

ไมท

งเศร

ษฐกจ

พอเพ

ยง พ

งพา

ตนเอ

งได

2.

มทก

ษะกา

รเปน

ผประ

กอบก

าร

3. ม

ความ

คดสร

างสร

รค พ

ฒนา

นวตก

รรมใ

หม ๆ

6. ม

ทกษะ

ชวต

รมาก

กวา

ในหอ

งเรยน

7.

สาม

ารถใ

ชเทค

โนโล

ยได

ดา

นเศร

ษฐกจ

1.

เกง

มอง

คควา

มร

ทำ

งาน

ทำธร

กจ

ba

sed

on k

now

ledg

e

ดานเ

ศรษฐ

กจ

1. ม

วธคด

และว

ถชวต

แบบ

ผประ

กอบก

าร

214-272.indd 247 8/15/18 11:19:05 AM


ผท

รงคณ

วฒ

นกวช

าการ

/ ผก

ำหนด

นโยบ

ายเก

ยวกบ

การผ

ลต

ผม

สวนไ

ดสวน

เสย/

กรอ

บแนว

คด

นก

วจยด

านกา

รศกษ

า แล

ะพฒ

นาคร

ภา

คสวน

ตาง

ๆ ผอ

ำนวย

การส

ถานศ

กษา

ดานส

งคม

1. ม

คณธร

รม จ

รยธร

รมทา

งสงค

ม

2. ม

วนยใ

นตนเ

อง

3. เ

หนแก

ประโ

ยชนส

วนรว

ม/

มค

วามร

บผดช

อบตอ

สวนร

วม

4. ม

ความ

เออเ

ฟอโอ

บออม

อาร

ดานก

ารเม

อง

1. ม

วจาร

ณญ

าณทา

งการ

เมอง

2.

มคว

ามซอ

สตย

3.

เหน

แกปร

ะโยช

นสวน

รวม

จตอา

สา

4. ร

สทธแ

ละหน

าท

5. ป

ฏบตด

ในกา

รทำง

านเป

นทม

ดานส

งคม

1. ม

ทกษะ

การค

ดวเค

ราะห

มวจา

รณญ

าณ

2. ค

ณธร

รมจร

ยธรร

มทด

3. ก

ลาคด

กลาแ

สดงอ

อก

4. “

ไทยน

ยม”

เนนค

วามส

มพนธ

ในคร

อบคร

วมาก

ขน

5. ใ

ชชวต

อยาง

สมดล

ระหว

าง

กา

รทำง

าน ก

ารพก

ผอน

6.

การ

อยรว

มกบผ

อน ช

มชน

มควา

มปลอ

ดภย

ดานก

ารเม

อง

1. ม

ความ

ซอสต

ยสจร

ต มค

ณธร

รม

จร

ยธรร

ม

2. ม

ความ

เปนป

ระชา

ธปไต

ย 3.

รจก

สทธแ

ละหน

าท ม

วนย

เคาร

พกฎห

มาย

ดานส

งคม

รสทธ

และห

นาท

มระเ

บยบว

นย

เคาร

พกฎก

ตกาข

องสง

คม

ดานก

ารเม

อง

-

ดานส

งคม

1. ส

นใจเ

รองต

าง ๆ

ของ

สงคม

ผานร

ะบบเ

ครอข

ายทา

งสงค

ม

ทเ

ขมแข

ง 2.

ชวย

เหลอ

ซงกน

และก

น ดา

นการ

เมอง

1.

มคว

ามรแ

ละเท

าทน

ทางก

ารเม

อง

2. เ

ปน A

citve

citi

zen

มสวน

รวม

ทางก

ารเม

อง”

214-272.indd 248 8/15/18 11:19:05 AM


ผท

รงคณ

วฒ

นกวช

าการ

/ ผก

ำหนด

นโยบ

ายเก

ยวกบ

การผ

ลต

ผม

สวนไ

ดสวน

เสย/

กรอ

บแนว

คด

นก

วจยด

านกา

รศกษ

า แล

ะพฒ

นาคร

ภา

คสวน

ตาง

ๆ ผอ

ำนวย

การส

ถานศ

กษา

ดานเ

ทคโน

โลย

1. ม

ความ

รเกย

วกบเ

ทคโน

โลย

และ

Digit

al L

earn

ing

2. ม

ทกษะ

การใ

ชเทค

โนโล

ย

3. เ

ปนนว

ตกรท

างเท

คโนโ

ลย

4. ร

เทาท

นสอ

(Med

ia L

itera

cy)

5. C

ritica

l Thi

nkin

g 6.

Lea

rnin

g Re

sour

se P

latfo

rm

ดานส

ขภาพ

1.

ดแล

สขภา

พอยา

งสมำ

เสมอ

2.

มคว

ามรท

างสข

โภชน

าการ

3.

มสข

ภาพด

ทงกา

ยและ

ใจ

4. ช

วตทผ

อนคล

าย

5. พ

ฒนา

สมอง

อยเส

มอ

6. ส

ขแทด

วยคณ

ธรรม

อน

ๆ

1. เ

ปนนก

สงเก

ต

2. ม

วจาร

ณญ

าณ

3. ม

ความ

คดรเ

รมสร

างสร

รค

4. ม

ทกษะ

การแ

กปญ

หา”

ดานเ

ทคโน

โลย

1. ม

ทกษะ

ดจทล

2.

มทก

ษะกา

รคดว

เครา

ะห

3. ม

Digi

tal L

itera

cy

ดานส

ขภาพ

1.

รจก

ดแลต

นเอง

เปนอ

นดบแ

รก

แล

ะไมท

ำลาย

สขภา

พผอน

2.

มสข

ภาพด

3.

มคว

ามรใ

นการ

ดแลต

วเอง

4.

เนน

ปองก

นมาก

กวาร

กษา

อน ๆ

-

ดานเ

ทคโน

โลย

1. ม

ความ

รอบร

และเ

ทาทน

ทางเ

ทคโน

โลย

ดานส

ขภาพ

- อน

ๆ

-

ดานเ

ทคโน

โลย

1. ม

เทคโ

นโลย

เปนพ

นฐาน

ในกา

รเรย

นรแล

ะการ

ทำงา

น

2. ใ

ช co

mpu

ter s

oftw

are

ได

ใช

mob

ile d

evice

s ได

ดา

นสขภ

าพ

1. แ

ขงแร

ง กน

อาหา

รถกส

ขลกษ

ณะ

ออกก

ำลงก

ายอย

างสม

ำเสม

อ

พก

ผอนเ

พยงพ

อ

2. ส

นใจ/

ใสใจ

ในเร

องสข

ภาพ

อน ๆ

-

214-272.indd 249 8/15/18 11:19:05 AM


ผท

รงคณ

วฒ

นกวช

าการ

/ ผก

ำหนด

นโยบ

ายเก

ยวกบ

การผ

ลต

ผม

สวนไ

ดสวน

เสย/

กรอ

บแนว

คด

นก

วจยด

านกา

รศกษ

า แล

ะพฒ

นาคร

ภา

คสวน

ตาง

ๆ ผอ

ำนวย

การส

ถานศ

กษา

5. ม

มนษย

สมพน

ธด

6. ม

ความ

สามา

รถ ค

วบคม

ตนเอ

ง 7.

ม S

elf R

egul

atio

n 8.

ม S

ocia

l Skil

ls”

ดานค

วามร

ทางว

ชาชพ

1.

มคว

ามร

ความ

เขาใ

จอยา

งลกซ

ง

ใน

เรอง

ทสอน

(Con

tent

) 2.

มคว

ามใฝ

รเกย

วกบเ

รองท

สอน

3.

มทก

ษะกา

รสอน

เนนผ

เรยน

เปน

ศนยก

ลาง

4. ม

เทคน

คการ

ควบค

มชนเ

รยน

สราง

บรรย

ากาศ

เชงบ

วก เร

ยนร

อยาง

มควา

มสข

5. พ

ฒนา

นกเร

ยนให

เปนน

กคด

และ

สราง

องคค

วามร

เองไ

ด 6.

การ

พฒนา

หลกส

ตรให

สอดค

ลอง

กบบร

บททอ

งถน

7.

ใชส

อการ

สอนต

ามสภ

าพจร

ง

สอ

ICT

และแ

หลงเร

ยนร

ตามส

ภาพจ

รง

ดานค

วามร

ทางว

ชาชพ

1.

มคว

ามรห

ลากห

ลาย

และ

สามา

รถปร

บใหผ

เรยน

ดำรง

ชวต

อยใน

สงคม

ไดอย

างมค

วามส

ข

2. ม

ความ

รในศ

าสตร

ของต

นเอง

3.

อำน

วยคว

ามสะ

ดวก

และเ

ปน

ผค

ดกรอ

งแหล

งเรยน

รทม

คณภา

พ แล

ะเชอ

มโยง

ผเรย

น

กบ

แหลง

เรยน

รทมค

ณภา

พ 4.

มทก

ษะใน

การใ

ชเทค

โนโล

ย

5. ม

ทกษะ

ภาษา

ในกา

รสอส

าร

6. เ

อาใจ

ใสแล

ะมงม

นทจะ

พฒนา

ผเรย

นใหใ

ชศกย

ภาพข

องตน

เอง

7. ส

งเสร

ม สน

บสนน

และ

เปดโ

อกาส

ใหผเ

รยนไ

ดแสด

งออก

ถงศก

ยภาพ

ของต

นเอง

ดานค

วามร

ทางว

ชาชพ

1.

รใน

สงทส

อน ร

จรง

2.

มจต

วญญ

าณคว

ามเป

นคร

3.

รเป

าหมา

ยและ

ทศทา

งของ

ประเ

ทศ เพ

อทจะ

สราง

เดก

ใหเป

นไปต

ามแผ

นทวา

งไว

ดานค

วามร

ทางว

ชาชพ

1.

มคว

ามรท

างดา

นเทค

โนโล

ย 2.

เชย

วชาญ

ในเน

อหา

(Con

tent

exp

ert)

3.

มคว

ามรเ

รองศ

าสตร

การส

อน

1.3)

ครส

มรรถ

นะสง

สำหร

บ

ประเ

ทศไท

ย 4.

0

214-272.indd 250 8/15/18 11:19:05 AM


ผท

รงคณ

วฒ

นกวช

าการ

/ ผก

ำหนด

นโยบ

ายเก

ยวกบ

การผ

ลต

ผม

สวนไ

ดสวน

เสย/

กรอ

บแนว

คด

นก

วจยด

านกา

รศกษ

า แล

ะพฒ

นาคร

ภา

คสวน

ตาง

ๆ ผอ

ำนวย

การส

ถานศ

กษา

8. ก

ระตน

และส

รางแ

รงจง

ใจ

ให

เกดข

นแกผ

เรยน

ในกา

รพฒ

นา

ตน

เอง

สการ

พฒนา

งาน

ดานท

กษะท

างวช

าชพ

1.

มจต

วทยา

ในกา

รสอน

สาม

ารถ

สราง

แรงบ

นดาล

ใจให

ผเรย

นได

2. ม

ทกษะ

การส

อน ก

ารถา

ยทอด

ความ

ร

3. ส

ามาร

ถออก

แบบว

างแผ

น

กา

รเรย

นการ

สอนแ

ละกจ

กรรม

4.

จดส

งแวด

ลอมเ

สรมส

ราง

บรรย

ากาศ

การเ

รยนไ

ด

5. ร

หลกก

ารวด

และป

ระเม

นผล

ดานท

กษะท

างวช

าชพ

1.

เปน

ครทส

นใจเ

ดก ป

ระเม

น

คณ

ภาพ/

วดทเ

ดก

2. ส

ามาร

ถสรา

งสงแ

วดลอ

มทเป

ด

ตอ

การแ

สดงค

วามค

ดเหน

และ

สนบส

นนกา

รคดเ

ชงเห

ตผล

ดานท

กษะท

างวช

าชพ

1.

มทก

ษะอำ

นวยใ

หผเร

ยน

จด

การค

วามร

ได

(K

now

ledg

e m

anag

emen

t

fa

cilita

tor)

2. ส

ามาร

ถประ

ยกตใ

ชเทค

โนโล

ย

ใน

การจ

ดการ

เรยน

การส

อนได

8. ใ

ชเคร

องมอ

การป

ระเม

น

ทห

ลากห

ลาย

9. พ

ฒนา

ครใช

กระบ

วนกา

รชแน

ะ

แบ

บพเล

ยงผา

นกระ

บวนก

าร

PL

C ดา

นทกษ

ะทาง

วชาช

พ

1. ม

ทกษะ

การส

อสาร

2.

มทก

ษะกา

รสงเ

คราะ

ห

3. ม

ทกษะ

การส

รปคว

าม

4. ม

ทกษะ

การค

ดวเค

ราะห

5.

มทก

ษะกา

รสงเ

กต

6. ม

ความ

คดรเ

รมสร

างสร

รค

7. ม

ทกษะ

การแ

กปญ

หา

8. ม

ทกษะ

การใ

ชเทค

โนโล

ย

สา

รสนเ

ทศ”

9. ท

กษะก

ารวจ

ยปฏบ

ตการ

ใน

ชน

เรยน

10

. ทกษ

ะการ

พฒนา

ลกษณ

ะนสย

214-272.indd 251 8/15/18 11:19:05 AM


ผท

รงคณ

วฒ

นกวช

าการ

/ ผก

ำหนด

นโยบ

ายเก

ยวกบ

การผ

ลต

ผม

สวนไ

ดสวน

เสย/

กรอ

บแนว

คด

นก

วจยด

านกา

รศกษ

า แล

ะพฒ

นาคร

ภา

คสวน

ตาง

ๆ ผอ

ำนวย

การส

ถานศ

กษา

ดานเ

จตคต

1.

มอด

มการ

ณใน

ความ

เปนค

ร

2. ร

กในว

ชาชพ

ตงใ

จจรง

ในกา

รพฒ

นาผอ

น 3.

มจร

รยาบ

รรณ

วชาช

พ 4.

รบผ

ดชอบ

ตอผเ

รยน

ตนเอ

ง

แล

ะผอน

ดา

นการ

ปฏบต

ทางว

ชาชพ

1.

สาม

ารถพ

ฒนา

ผเรย

นได

สอดค

ลองก

บบรบ

ทสงค

ม

ทอ

งถน

2. ม

ทกษะ

การบ

รหาร

ชนเร

ยน

3. ส

ามาร

ถวจย

ในชน

เรยน

ได

4. พ

ฒนา

นกเร

ยนตา

มควา

มสาม

ารถ

รายบ

คคล

ดานเ

จตคต

1.

มจต

วณญ

าณคว

ามเป

นคร

2.

เหน

คณคา

ในวช

าชพค

ร

3. ม

วนยใ

นตนเ

อง

4. ม

ความ

ซอสต

ยสจร

ต

5. ม

ความ

รกตอ

ลกศษ

ยเหม

อนลก

ของต

นเอง

6.

ไมม

ความ

ลำเอ

ยง อ

คตตอ

ศษย

7.

มคว

ามเข

าใจน

กเรย

น แก

ไข

ปญ

หาให

นกเร

ยนได

” 8.

มคว

ามคด

เชงบ

วก

ดานก

ารปฏ

บตทา

งวชา

ชพ

1. ส

ามาร

ถจดก

ารเร

ยนกา

รสอน

แบบเ

นนผเ

รยนเ

ปนสำ

คญได

2.

สาม

ารถว

จยใน

ชนเร

ยนได

3.

สาม

ารถบ

รหาร

จดกา

รตนเ

องได

4.

เขา

ใจเป

าหมา

ยของ

การพ

ฒนา

ผเรย

น

ดานเ

จตคต

1.

มกร

อบคว

ามคด

แบบเ

ตบโต

(Gro

wth

min

dset

)

มอ

งทกอ

ยางอ

ยามท

างออ

ก

แล

ะมคว

ามหว

ง 2.

มใจ

รกกา

รบรก

าร

3. ม

ความ

รกตอ

ศษย

4.

มจร

รยาบ

รรณ

วชาช

พ

5. ม

คณธร

รม

ดานก

ารปฏ

บตทา

งวชา

ชพ

1. ส

ามาร

ถพฒ

นานก

เรยน

ใหเป

น

นก

คด แ

ละเป

นผเร

ยนร

ตลอด

ชวต

2. ม

ทกษะ

การว

จย

3. ส

ามาร

ถบรห

ารจด

การช

นเรย

น

ได

อยาง

มประ

สทธภ

าพ

ดานเ

จตคต

1.

มเจ

ตคตท

ดตอเ

ดก

2. ม

จตวญ

ญาณ

ความ

เปนค

ร ดา

นการ

ปฏบต

ทางว

ชาชพ

-

214-272.indd 252 8/15/18 11:19:05 AM


ผท

รงคณ

วฒ

นกวช

าการ

/ ผก

ำหนด

นโยบ

ายเก

ยวกบ

การผ

ลต

ผม

สวนไ

ดสวน

เสย/

กรอ

บแนว

คด

นก

วจยด

านกา

รศกษ

า แล

ะพฒ

นาคร

ภา

คสวน

ตาง

ๆ ผอ

ำนวย

การส

ถานศ

กษา

ดานค

วามย

ดมนผ

กพนใ

นวชา

ชพ

1. ย

ดมนผ

กพนใ

นการ

พฒนา

ตนเอ

ง 2.

พฒ

นาผเ

รยน

สมรร

ถนะด

านอน

ๆ

1. ท

นตอก

ารเป

ลยนแ

ปลงท

าง

ดา

นสงค

ม

2. พ

ฒนา

ตนเอ

งตลอ

ดเวล

า

เชงป

รมาณ

1.

ผลต

เกนใ

นบาง

สาขา

และ

บางส

าขาผ

ลตไม

เพยง

พอ

2. ไ

มมนโ

ยบาย

ทชดเ

จนใน

การผ

ลต

คร

ของป

ระเท

ศ”

ดานค

วามย

ดมนผ

กพนใ

นวชา

ชพ

1. ย

ดมนใ

นควา

มเปน

คร

สมรร

ถนะด

านอน

ๆ

- เชงป

รมาณ

-

2. ร

ะบบแ

ละกล

ไกขบ

เคลอ

นระบ

บการ

ผลตค

รสมร

รถนะ

สงสำ

หรบป

ระเท

ศไทย

4.0

2.1)

ปญ

หาขอ

ง

การผ

ลตคร

ดานค

วามย

ดมนผ

กพนใ

นวชา

ชพ

1. ท

มเทท

ำงาน

/ เต

มควา

มสาม

ารถ

2. ส

รางผ

ลงาน

ทเนน

ประโ

ยชนข

อง

ผเ

รยน

3.

มทก

ษะกา

รบรห

ารจด

การเ

วลา

สมรร

ถนะด

านอน

ๆ

1. ข

ยน ท

มเท

ใฝรต

ลอดเ

วลา

2.

มคว

ามพย

ายาม

ไมทอ

แท

ตอ

อปสร

รค

3. ท

ำงาน

ครดว

ยใจร

ก มค

วามส

ข

กบ

การท

ำงาน

”

เชงป

รมาณ

-

ดานค

วามย

ดมนผ

กพนใ

นวชา

ชพ

1. พ

ฒนา

ตนเอ

งอยา

งตอเ

นอง

2.

ทมเ

ทเสย

สละ

รกลก

ศษย

สมรร

ถนะด

านอน

ๆ

- เชงป

รมาณ

1.

ไมม

dem

and

side

ออกม

า

ใน

ระยะ

5-1

0 ป

2.

รฐค

วรกำ

กบสถ

าบนก

ารผล

ตคร

และป

ระกน

การม

งานท

ำ

เช

น โค

รงกา

รครค

นถน

3. จ

ำนวน

ครทผ

ลตไม

สอดค

ลอง

กบคว

ามตอ

งการ

ในอน

าคต

214-272.indd 253 8/15/18 11:19:05 AM


ผท

รงคณ

วฒ

นกวช

าการ

/ ผก

ำหนด

นโยบ

ายเก

ยวกบ

การผ

ลต

ผม

สวนไ

ดสวน

เสย/

กรอ

บแนว

คด

นก

วจยด

านกา

รศกษ

า แล

ะพฒ

นาคร

ภา

คสวน

ตาง

ๆ ผอ

ำนวย

การส

ถานศ

กษา

เชงค

ณภา

พ

1. ค

รสภา

ควรร

วมกบ

สถาบ

น

อด

มศกษ

า 2.

ครอ

าจยง

ไมแม

นในศ

าสตร

ไมมศ

ลปะใ

นการ

ถายท

อด น

เทศ

ยงไม

จรงจ

ง แล

ะตรง

จดพอ

3.

สถา

บนกา

รผลต

ครตอ

งเปล

ยน

วธ

การผ

ลตคร

ใหม

เปาห

มายเ

ชงคณ

ภาพ

1.

ควร

มการ

กำหน

ดและ

มการ

กำกบ

ตดตา

มกระ

บวนก

ารผล

ตคร

และม

แนวท

างใน

การก

าวสอ

าชพ

หนวย

งานท

กำหน

ดเปา

หมาย

1.

ครส

ภาคว

รกำห

นดสว

นหนง

2.

สภา

วชาช

พ (ม

าจาก

ตวแท

น

วช

าชพ)

เชงค

ณภา

พ

1. ค

รทผล

ตไดใ

นปจจ

บนยง

ไมม

สมรร

ถนะส

ำหรบ

ครใน

ศตวร

รษท

21

2. ค

รบาง

สวนม

สมรร

ถนะไ

มได

มาตร

ฐาน

3.

นสต

/ นก

ศกษา

เขาศ

กษาไ

มตรง

ตามค

วามส

นใจ

4.

อตร

าการ

ตกงา

นของ

บณฑต

คร

5. ค

ณภา

พบณ

ฑตคร

ตกตำ

เป

าหมา

ยเชง

คณภา

พ

1. เ

นนมา

ตรฐา

นควา

มร แ

ละทก

ษะ

ให

เพยง

พอสำ

หรบค

รในย

ค

ไท

ย 4.

0 2.

เหม

าะสม

เพยง

พออย

แลว

หนวย

งานท

กำหน

ดเปา

หมาย

1.

ครส

ภา

เชงค

ณภา

พ

- เปาห

มายเ

ชงคณ

ภาพ

- หน

วยงา

นทกำ

หนดเ

ปาหม

าย

-

เชงค

ณภา

พ

- เปาห

มายเ

ชงคณ

ภาพ

- หน

วยงา

นทกำ

หนดเ

ปาหม

าย

-

2.2)

เปา

หมาย

ของ

กา

รผลต

คร

214-272.indd 254 8/15/18 11:19:06 AM


ผท

รงคณ

วฒ

นกวช

าการ

/ ผก

ำหนด

นโยบ

ายเก

ยวกบ

การผ

ลต

ผม

สวนไ

ดสวน

เสย/

กรอ

บแนว

คด

นก

วจยด

านกา

รศกษ

า แล

ะพฒ

นาคร

ภา

คสวน

ตาง

ๆ ผอ

ำนวย

การส

ถานศ

กษา

ปรมา

ณขอ

งการ

ผลตค

รในป

จจบน

- กา

รกำห

นดปร

มาณ

การผ

ลตคร

- ปจ

จยใน

การก

ำหนด

ปรมา

ณขอ

ง ผส

ำเรจ

การศ

กษา

-

ปรมา

ณขอ

งการ

ผลตค

รในป

จจบน

1.

ควา

มตอง

การข

องสถ

านศก

ษา

2. O

ver s

uppl

y แต

สาขา

คณตศ

าสตร

ฟสก

ส

ภา

ษาอง

กฤษ

หายา

ก กา

รกำห

นดปร

มาณ

การผ

ลตคร

1.

อาจ

จะตง

หนวย

งานห

นงขน

มา

ให

มเพอ

พจาร

ณาใ

นเรอ

ง

ดง

กลาว

ปจ

จยใน

การก

ำหนด

ปรมา

ณขอ

ง

ผสำเ

รจกา

รศกษ

า 1.

มสม

รรถน

ะตรง

ความ

ตองก

าร

2. ต

ามคว

ามตอ

งการ

ของต

ลาด

แรงง

าน

ปรมา

ณขอ

งการ

ผลตค

รในป

จจบน

- กา

รกำห

นดปร

มาณ

การผ

ลตคร

- ปจ

จยใน

การก

ำหนด

ปรมา

ณขอ

ง

ผสำเ

รจกา

รศกษ

า -

ปรมา

ณขอ

งการ

ผลตค

รในป

จจบน

1.

ยงไ

มเหม

าะสม

เพรา

ะไมม

การว

างแผ

นทรว

มกนร

ะหวา

ง

หน

วยงา

นทงห

มดทเ

กยวข

อง

2. ผ

ลตมา

กเกน

ไป ก

อใหเ

กดอต

รา

กา

รตกง

านสง

กา

รกำห

นดปร

มาณ

การผ

ลตคร

1.

อาจ

เปนร

ะบบป

ดรอย

ละ 6

0

ยง

เปนร

ะบบป

ดโดย

สมบร

ณไม

ได

เพ

ราะย

งมหน

วยงา

นอนท

ตองก

ารคร

ดวย

2. ค

วรมก

ารกำ

หนด

โดยใ

หออก

เปนก

ฎกระ

ทรวง

และป

ระกา

ศใช

ปจจย

ในกา

รกำห

นดปร

มาณ

ของ

ผสำเ

รจกา

รศกษ

า 1.

อตร

ากำล

งครท

ตองก

าร

2. เ

งอนไ

ขพเศ

ษสำห

รบ

มห

าวทย

าลยท

ผลตใ

นระบ

บปด

บางส

วน

3. ป

จจยท

างดา

นเศร

ษฐกจ

214-272.indd 255 8/15/18 11:19:06 AM


ผท

รงคณ

วฒ

นกวช

าการ

/ ผก

ำหนด

นโยบ

ายเก

ยวกบ

การผ

ลต

ผม

สวนไ

ดสวน

เสย/

กรอ

บแนว

คด

นก

วจยด

านกา

รศกษ

า แล

ะพฒ

นาคร

ภา

คสวน

ตาง

ๆ ผอ

ำนวย

การส

ถานศ

กษา

หนวย

งานท

กำหน

ดเปา

หมาย

เช

งปรม

าณขอ

งการ

ผลตค

ร -

กา

รผลต

ครสา

ยตรง

ม คว

ามเห

มาะส

ม/คว

รปรบ

ปรง

อยาง

ไร

- หลกส

ตร 4

+1 แ

ละ 4

+2

(Con

secu

tive

prog

ram

) มค

วามเ

หมาะ

สมเพ

ยงใด

-

หนวย

งานท

กำหน

ดเปา

หมาย

เช

งปรม

าณขอ

งการ

ผลตค

ร 1.

สภา

พฒน

การผ

ลตคร

สายต

รง

มควา

มเหม

าะสม

/ควร

ปรบป

รง

อยาง

ไร

1. ค

วรผล

ตใหส

อดคล

องกบ

ความ

ตองก

ารใน

อนาค

ต 2.

ควร

เปนเ

กณฑท

ยดหย

น

3. ม

ความ

เหนร

วมกน

ระหว

าง

คร

สภาก

บอดม

ศกษา

ดวย

4. ก

ระบว

นการ

จดกา

รเรย

น

กา

รสอน

ควรม

ทงศา

สตร

และศ

ลป

หลกส

ตร 4

+1 แ

ละ 4

+2

(Con

secu

tive

prog

ram

) มค

วามเ

หมาะ

สมเพ

ยงใด

1.

หาก

ไมได

ปฏบต

ตามเ

กณฑ

กไมม

ประโ

ยชน

หนวย

งานท

กำหน

ดเปา

หมาย

เช

งปรม

าณขอ

งการ

ผลตค

ร 1.

แตล

ะมหา

วทยา

ลยกำ

หนดเ

อง

การผ

ลตคร

สายต

รง

มควา

มเหม

าะสม

/ควร

ปรบป

รง

อยาง

ไร

1. ม

ควา

มเห

มาะส

ม โด

ยครใ

นระ

ดบ

อน

บาล

- มธย

มศกษ

าตอน

ตน

4

ปนาจ

ะมคว

ามรเ

พยงพ

อ

2. ร

ะดบม

.ตอน

ปลาย

และร

ะดบ

อาชว

ศกษา

ยงค

วรเป

นระบ

บ

5

ป หล

กสตร

4+1

และ

4+2

(C

onse

cutiv

e pr

ogra

m)

มควา

มเหม

าะสม

เพยง

ใด

1. ใ

นปจจ

บนมค

วามเ

หมาะ

สม

อย

แลว

หนวย

งานท

กำหน

ดเปา

หมาย

เช

งปรม

าณขอ

งการ

ผลตค

ร -

กา

รผลต

ครสา

ยตรง

มค

วามเ

หมาะ

สม/ค

วรปร

บปรง

อย

างไร

- หล

กสตร

4+1

และ

4+2

(C

onse

cutiv

e pr

ogra

m)

มควา

มเหม

าะสม

เพยง

ใด

-

2.3)

ระบ

บการ

ผลตค

ร

214-272.indd 256 8/15/18 11:19:06 AM


ผท

รงคณ

วฒ

นกวช

าการ

/ ผก

ำหนด

นโยบ

ายเก

ยวกบ

การผ

ลต

ผม

สวนไ

ดสวน

เสย/

กรอ

บแนว

คด

นก

วจยด

านกา

รศกษ

า แล

ะพฒ

นาคร

ภา

คสวน

ตาง

ๆ ผอ

ำนวย

การส

ถานศ

กษา

2. ร

ะบบป

ระเม

นและ

ตรวจ

สอบ

ตองท

ำตาม

เกณ

ฑ 3.

ควร

ทำวจ

ยวดป

ระสท

ธภาพ

ระหว

างหล

กสตร

5 ป

และ

4+1

หรอ

4+2

ตางก

นอยา

งไร

มควา

มเปน

ครชด

ขนหร

อไม

4. ห

นวยง

านผล

ตครค

วรรว

มมอ

กบสถ

าบนก

ารศก

ษา

5. ป

รบหล

กสตร

ภาคท

ฤษฎแ

ละ

ภา

คปฏบ

ตใหเ

หมาะ

สม

ใน

แตละ

สาขา

6.

กำห

นดให

มการ

ฝกงา

นจรง

ในโร

งเรยน

พรอ

มทงม

เงน

คาตอ

บแทน

เก

ณฑ

ในกา

รรบร

องปร

ญญ

า สำ

หรบห

ลกสต

รผลต

คร

ของค

รสภา

1.

ควร

ใหผเ

รยนม

โอกา

ส

ฝก

ประส

บการ

ณวช

าชพ

ตงแต

ป 1

เกณ

ฑใน

การร

บรอง

ปรญ

ญา

สำหร

บหลก

สตรผ

ลตคร

ขอ

งครส

ภา

1. ใ

นปจจ

บนยง

ไมเห

มาะส

ม

เพ

ราะ

เปนเ

กณฑแ

บบธร

รมดา

ทวไป

และ

เปนก

ารตร

วจสอ

บ

เอ

กสาร

เพยง

อยาง

เดยว

เกณ

ฑใน

การร

บรอง

ปรญ

ญา

สำหร

บหลก

สตรผ

ลตคร

ของ

ครสภ

า -

เกณ

ฑใน

การร

บรอง

ปรญ

ญา

สำหร

บหลก

สตรผ

ลตคร

ขอ

งครส

ภา

-

214-272.indd 257 8/15/18 11:19:06 AM


ผท

รงคณ

วฒ

นกวช

าการ

/ ผก

ำหนด

นโยบ

ายเก

ยวกบ

การผ

ลต

ผม

สวนไ

ดสวน

เสย/

กรอ

บแนว

คด

นก

วจยด

านกา

รศกษ

า แล

ะพฒ

นาคร

ภา

คสวน

ตาง

ๆ ผอ

ำนวย

การส

ถานศ

กษา

2. บ

างเก

ณฑ

rigid

เกนไ

ป คว

รวด

ท en

d re

sults

3.

ใหอ

สระต

อสถา

บนใน

การอ

อกแบ

บกระ

บวนก

าร

4. ค

วรให

หนวย

งานท

ผลตค

ร

มส

วนรว

มในก

ารรบ

รอง

เกณ

ฑใน

การร

บรอง

หลกส

ตร

ตามก

รอบค

ณวฒ

ฯ ขอ

งสกอ

. 1.

Lea

rnin

g ou

tcom

e

ตอ

งมอง

เหนไ

ด

2. ม

องคค

วามร

แบบบ

รณาก

าร

3. ค

อนขา

งเหน

ดวยก

บแนว

ทาง

ในปจ

จบน

ระบบ

การฝ

กประ

สบกา

รณวช

าชพ

สำ

หรบห

ลกสต

รป.ต

ร 5

ป

1. ค

วรมพ

เลยง

หรอ

men

tor

ทด จ

ดหาอ

าจาร

ยนเท

ศทเก

ง 2.

ควร

ให น

ศ.ฝก

ปฏบต

จรง

พรอม

ไดรบ

คาตอ

บแทน

2. ม

ความ

เหมา

ะสมม

ากอย

แลว

เกณ

ฑใน

การร

บรอง

หลกส

ตร

ตามก

รอบค

ณวฒ

ฯ ขอ

งสกอ

. 1.

ไมเ

หมาะ

เพรา

ะ เป

นเกณ

ฑ

แบ

บธรร

มดาท

วไป

และเ

ปน

กา

รตรว

จสอบ

เอกส

าร

2. ใ

นปจจ

บนมค

วามเ

หมาะ

สม

อย

แลว

ระบบ

การฝ

กประ

สบกา

รณวช

าชพ

สำ

หรบห

ลกสต

รป.ต

ร 5

ป

-

เกณ

ฑใน

การร

บรอง

หลกส

ตร

ตามก

รอบค

ณวฒ

ฯ ขอ

งสกอ

. - ระ

บบกา

รฝกป

ระสบ

การณ

วชาช

พ

สำหร

บหลก

สตรป

.ตร

5 ป

-

เกณ

ฑใน

การร

บรอง

หลกส

ตร

ตามก

รอบค

ณวฒ

ฯ ขอ

งสกอ

. - ระ

บบกา

รฝกป

ระสบ

การณ

วชาช

พ

สำหร

บหลก

สตรป

.ตร

5 ป

-

214-272.indd 258 8/15/18 11:19:06 AM


ผท

รงคณ

วฒ

นกวช

าการ

/ ผก

ำหนด

นโยบ

ายเก

ยวกบ

การผ

ลต

ผม

สวนไ

ดสวน

เสย/

กรอ

บแนว

คด

นก

วจยด

านกา

รศกษ

า แล

ะพฒ

นาคร

ภา

คสวน

ตาง

ๆ ผอ

ำนวย

การส

ถานศ

กษา

ระบบ

การฝ

กประ

สบกา

รณวช

าชพ

สำ

หรบห

ลกสต

รผลต

คร 4

+2

1. แ

มหลก

สตรด

แตถา

ไมมพ

เลยง

หรอ

men

tor ท

ดกไม

ม

ปร

ะโยช

น จะ

ตองจ

ดหา

อาจา

รยนเ

ทศนท

เกงด

วย

ระบบ

การอ

อกใบ

อนญ

าตปร

ะกอบ

วช

าชพ

มควา

มเหม

าะสม

หรอไ

ม 1.

ควร

ม แต

ควรม

ระยะ

เวลา

ทตอง

ตอใบ

ประก

อบวช

าชพด

วย

เพ

อเปน

การพ

ฒนา

ตนเอ

ง 2.

ควร

จดให

มการ

ประเ

มน

ขณ

ะฝกส

อนกอ

นออก

ใบปร

ะกอบ

ฯ ดว

ย เพ

อดผล

ผลต

ขอ

งจรง

3.

ควร

ใหสถ

าบนก

ารผล

ตคร

มสวน

รวม

4.

ไมค

วรให

มการ

จดสอ

บเพอ

ขอ

รบ

ใบปร

ะกอบ

วชาช

พ แต

ควร

ตรวจ

สอบท

หลกส

ตร

ระบบ

การฝ

กประ

สบกา

รณวช

าชพ

สำ

หรบห

ลกสต

รผลต

คร 4

+2

- ระบบ

การอ

อกใบ

อนญ

าตปร

ะกอบ

วช

าชพ

มควา

มเหม

าะสม

หรอไ

ม 1.

มคว

ามเห

มาะส

มมาก

อยแล

ว

ระบบ

การฝ

กประ

สบกา

รณวช

าชพ

สำ

หรบห

ลกสต

รผลต

คร 4

+2

- ระบบ

การอ

อกใบ

อนญ

าตปร

ะกอบ

วช

าชพ

มควา

มเหม

าะสม

หรอไ

ม -

ระบบ

การฝ

กประ

สบกา

รณวช

าชพ

สำ

หรบห

ลกสต

รผลต

คร 4

+2

- ระบบ

การอ

อกใบ

อนญ

าตปร

ะกอบ

วช

าชพ

มควา

มเหม

าะสม

หรอไ

ม -

214-272.indd 259 8/15/18 11:19:06 AM


ผท

รงคณ

วฒ

นกวช

าการ

/ ผก

ำหนด

นโยบ

ายเก

ยวกบ

การผ

ลต

ผม

สวนไ

ดสวน

เสย/

กรอ

บแนว

คด

นก

วจยด

านกา

รศกษ

า แล

ะพฒ

นาคร

ภา

คสวน

ตาง

ๆ ผอ

ำนวย

การส

ถานศ

กษา

ควรจ

ะจดส

อบผส

ำเรจ

การศ

กษา

ตามห

ลกสต

รผลต

คร (ป

.ตร

5 ป)

เพ

อรบใ

บอนญ

าตปร

ะกอบ

วช

าชพ

ฯ หร

อไม

1. ค

วรมก

ารสอ

บทงภ

าคทฤ

ษฎ

แล

ะภาค

ปฏบต

คว

รจะใ

หบณ

ฑตท

ไมใช

บณฑ

ตคร

5

ป หร

อ 4+

1 แล

ะ 4+

2 สอ

บเพ

อ รบ

ใบอน

ญาต

ประก

อบวช

าชพ

ฯ

หรอไ

ม 1.

ควร

มการ

สอบท

งภาค

ทฤษฎ

และ

ภา

คปฏบ

ต แล

ะเปน

ขอสอ

บ

ชด

เดยว

กนกบ

บณฑต

ทเรย

น

หล

กสตร

5 ป

ควรจ

ะจดส

อบผส

ำเรจ

การศ

กษา

ตามห

ลกสต

รผลต

คร (ป

.ตร

5 ป)

เพ

อรบใ

บอนญ

าตปร

ะกอบ

วช

าชพ

ฯ หร

อไม

- ควรจ

ะใหบ

ณฑ

ตทไม

ใชบณ

ฑตค

ร

5 ป

หรอ

4+1

และ

4+2

สอบเ

พอ

รบใบ

อนญ

าตปร

ะกอบ

วชาช

พฯ

หร

อไม

-

5. ค

วรมก

ารจด

สอบใ

บประ

กอบ

วชาช

พ ใน

สาขา

วชาท

ขาดแ

คลน

ควรจ

ะจดส

อบผส

ำเรจ

การศ

กษา

ตามห

ลกสต

รผลต

คร (ป

.ตร

5 ป)

เพ

อรบใ

บอนญ

าตปร

ะกอบ

วช

าชพ

ฯ หร

อไม

1. ไ

มจำเ

ปน แ

ตควร

มการ

รบรอ

ง

หล

กสตร

ดงกล

าวแล

ว แล

ะ

ตอ

อายใ

บประ

กอบว

ชาชพ

เมอ

ถงเว

ลาสม

ควร

2. ส

อบได

แตไ

มยงก

บกระ

บวนก

าร

ผล

ต แล

ะใหว

ดประ

เมนต

ามจร

ง คว

รจะใ

หบณ

ฑตท

ไมใช

บณฑ

ตคร

5

ป หร

อ 4+

1 แล

ะ 4+

2 สอ

บเพ

อ รบ

ใบอน

ญาต

ประก

อบวช

าชพ

ฯ

หรอไ

ม 1.

ควร

สอบ

แตตอ

งมหล

กเกณ

ฑ

ทย

ดหยน

ควรจ

ะจดส

อบผส

ำเรจ

การศ

กษา

ตามห

ลกสต

รผลต

คร (ป

.ตร

5 ป)

เพ

อรบใ

บอนญ

าตปร

ะกอบ

วชาช

พฯ

หรอไ

ม - คว

รจะใ

หบณ

ฑตท

ไมใช

บณฑ

ตคร

5

ป หร

อ 4+

1 แล

ะ 4+

2 สอ

บเพ

อ รบ

ใบอน

ญาต

ประก

อบวช

าชพ

ฯ

หรอไ

ม -

214-272.indd 260 8/15/18 11:19:06 AM


ผท

รงคณ

วฒ

นกวช

าการ

/ ผก

ำหนด

นโยบ

ายเก

ยวกบ

การผ

ลต

ผม

สวนไ

ดสวน

เสย/

กรอ

บแนว

คด

นก

วจยด

านกา

รศกษ

า แล

ะพฒ

นาคร

ภา

คสวน

ตาง

ๆ ผอ

ำนวย

การส

ถานศ

กษา

กลไก

ขบเค

ลอนร

ะบบผ

ลตคร

ปร

ะกอบ

ดวยส

ถาบน

อดมศ

กษา

สก

อ.แล

ะครส

ภา ม

ความ

เหมา

ะสม

หรอไ

ม 1.

กลไ

กฯ ใน

ปจจบ

นยงไ

ม

เห

มาะส

ม เพ

ราะข

าด

กา

รประ

สานง

าน ห

นวยง

าน

ทเ

กยวข

องใน

การจ

ดการ

ศกษา

ทงหน

วยงา

นผผล

ต ผม

สวนไ

ด

สว

นเสย

ผกำ

หนดน

โยบา

ย

คว

รพฒ

นา/ข

บเคล

อนกล

ไกฯ

รวมก

น 2.

มกา

รแบง

หนาท

(ครส

ภา -

วชาช

พ, ส

กอ. -

นโย

บาย,

มหาล

ย - s

uppl

y, ผ

ใชงา

น -

dem

and)

แตท

กหนว

ยงาน

ทำงา

นไมป

ระสา

นกน

กลไก

ใหมใ

นการ

ขบเค

ลอนร

ะบบ

การผ

ลตคร

ควร

เปนอ

ยางไ

ร 1.

มกา

รกำห

นดกา

รผลต

คร

ทง

ระบบ

ปดแล

ะเปด

ควบค

กน

กลไก

ขบเค

ลอนร

ะบบผ

ลตคร

ปร

ะกอบ

ดวยส

ถาบน

อดมศ

กษา

สก

อ.แล

ะครส

ภา ม

ความ

เหมา

ะสม

หรอไ

ม 1.

ครส

ภาแล

ะสกอ

. ควร

เปน

ผสนบ

สนนม

หาวท

ยาลย

ให

มา

กกวา

ในขณ

ะนเป

น

ผต

รวจส

อบเส

ยมาก

กวา

2. ม

ความ

เหมา

ะสมม

ากอย

แลว

กลไก

ใหมใ

นการ

ขบเค

ลอนร

ะบบ

การผ

ลตคร

ควร

เปนอ

ยางไ

ร -

กลไก

ขบเค

ลอนร

ะบบผ

ลตคร

ปร

ะกอบ

ดวยส

ถาบน

อดมศ

กษา

สก

อ.แล

ะครส

ภา ม

ความ

เหมา

ะสม

หรอไ

ม - กล

ไกให

มในก

ารขบ

เคลอ

นระบ

บ กา

รผลต

คร ค

วรเป

นอยา

งไร

-

กลไก

ขบเค

ลอนร

ะบบผ

ลตคร

ปร

ะกอบ

ดวยส

ถาบน

อดมศ

กษา

สก

อ.แล

ะครส

ภา ม

ความ

เหมา

ะสม

หรอไ

ม - กล

ไกให

มในก

ารขบ

เคลอ

นระบ

บ กา

รผลต

คร ค

วรเป

นอยา

งไร

-

2.4)

กลไ

กขบเ

คลอน

ระบบ

การผ

ลตคร

214-272.indd 261 8/15/18 11:19:06 AM


ผท

รงคณ

วฒ

นกวช

าการ

/ ผก

ำหนด

นโยบ

ายเก

ยวกบ

การผ

ลต

ผม

สวนไ

ดสวน

เสย/

กรอ

บแนว

คด

นก

วจยด

านกา

รศกษ

า แล

ะพฒ

นาคร

ภา

คสวน

ตาง

ๆ ผอ

ำนวย

การส

ถานศ

กษา

3. ร

ะบบแ

ละกล

ไกขบ

เคลอ

นระบ

บการ

พฒ

นาคร

สมรร

ถนะส

งสำห

รบปร

ะเทศ

ไทย

4.0

3.1)

ปญ

หาขอ

ง

การพ

ฒนา

คร

องคค

ณะบ

คคลเ

ปนสว

นหนง

ของ

กลไก

ใหม

ควรม

องคป

ระกอ

บเปน

อย

างไร

1.

ควร

มองค

คณะบ

คคลร

ะดบ

ประเ

ทศ เพ

อกำห

นดนโ

ยบาย

ทงใน

เชงป

รมาณ

และเ

ชงคณ

ภาพ

2. ไ

มควร

ม ปญ

หาใน

เชงป

รมาณ

1.

ใชท

รพยา

กรทง

เงนแ

ละเว

ลา

มา

กเกน

ไปแต

ไดปร

ะสทธ

ผลตำ

2.

หลก

สตรก

ารพฒ

นานอ

ยเกน

ไป

องคค

ณะบ

คคลเ

ปนสว

นหนง

ของ

กลไก

ใหม

ควรม

องคป

ระกอ

บ เป

นอยา

งไร

- ปญหา

ในเช

งปรม

าณ

-

2. ม

หลกส

ตรทเ

ขมขน

การ

คดเล

อก

ทไ

มใชเ

พยงท

ำแบบ

ทดสอ

บ 3.

ทดล

องโค

รงกา

รครค

นถน

ม de

man

d sid

e เป

นตวก

ำหนด

แตแร

ก อง

คคณ

ะบคค

ลเปน

สวนห

นงขอ

ง กล

ไกให

ม คว

รมอง

คประ

กอบ

เปนอ

ยางไ

ร 1.

องค

ประก

อบกต

องมท

กภาค

สวน

ทเ

กยวข

องกบ

การผ

ลต พ

ฒนา

การใ

ชคร

ปญหา

ในเช

งปรม

าณ

1. ก

ารเก

บขอม

ลครย

งไมเ

ปนระ

บบ

2. จ

ำนวน

ผเขา

อบรม

ในแต

ละ

หล

กสตร

มมาก

เกนไ

ป 3.

การ

พฒนา

ครแบ

บอบร

ม

มม

ากเก

นไป

ทำให

ครไม

มเวล

า

อย

ในชน

เรยน

องคค

ณะบ

คคลเ

ปนสว

นหนง

ของ

กลไก

ใหม

ควรม

องคป

ระกอ

บ เป

นอยา

งไร

- ปญหา

ในเช

งปรม

าณ

-

214-272.indd 262 8/15/18 11:19:06 AM


ผท

รงคณ

วฒ

นกวช

าการ

/ ผก

ำหนด

นโยบ

ายเก

ยวกบ

การผ

ลต

ผม

สวนไ

ดสวน

เสย/

กรอ

บแนว

คด

นก

วจยด

านกา

รศกษ

า แล

ะพฒ

นาคร

ภา

คสวน

ตาง

ๆ ผอ

ำนวย

การส

ถานศ

กษา

ปญหา

เชงค

ณภา

พ

1. ก

ารพฒ

นาไม

ตรงค

วามต

องกา

ร

จำ

เปนข

องคร

ไมคว

รใชห

ลกสต

ร

เดยว

กนอบ

รมทว

ประเ

ทศ

2. ค

นทจะ

รบกา

รพฒ

นา ไม

ม

กา

รวเค

ราะห

ตนเอ

ง เม

ออบร

ม

แล

ว ไม

รวาห

ลกสต

ร

เพ

มสมร

รถนะ

อะไร

ใหตน

เอง

3. ไ

มมกา

รประ

เมนห

ลงอบ

รม

4. ห

ลกสต

รไมส

อดคล

องกบ

ความ

ตองก

ารจำ

เปน

ในกา

รพฒ

นา

5. ค

วามต

อเนอ

งและ

การล

งไป

ปฏบต

นอย

เป

าหมา

ยของ

การพ

ฒนา

คร

ในปจ

จบนท

มควา

มเหม

าะสม

เพ

ยงใด

1.

ควร

มเปา

หมาย

เพอพ

ฒนา

ผเรย

น 2.

ควร

พฒนา

ตนเอ

งอยา

งตอเ

นอง

ปญหา

เชงค

ณภา

พ 1.

การ

อบรม

ไมสง

ผลตอ

การเ

ปลยน

แปลง

พฤตก

รรม

2. ร

ะบบเ

ชองช

าไมท

นเวล

า

3. ง

บประ

มาณ

สนบส

นนไม

เพยง

พอ

เปาห

มายข

องกา

รพฒ

นาคร

ใน

ปจจบ

นทมค

วามเ

หมาะ

สมเพ

ยงใด

1.

ทำใ

หครม

สมรร

ถนะ

ความ

ร

คว

ามสา

มารถ

เทาท

นผเร

ยน

ใน

ศตวร

รษท

21

2. ค

รเปน

ผนำก

ารเร

ยนรใ

หกบ

ผเรย

น

ปญหา

เชงค

ณภา

พ

-

เปาห

มายข

องกา

รพฒ

นาคร

ใน

ปจจบ

นทมค

วามเ

หมาะ

สมเพ

ยงใด

-

ปญหา

เชงค

ณภา

พ

- เปาห

มายข

องกา

รพฒ

นาคร

ใน

ปจจบ

นทมค

วามเ

หมาะ

สม

เพยง

ใด

-

3.2)

เปา

หมาย

ของ

กา

รพฒ

นาคร

214-272.indd 263 8/15/18 11:19:06 AM


ผท

รงคณ

วฒ

นกวช

าการ

/ ผก

ำหนด

นโยบ

ายเก

ยวกบ

การผ

ลต

ผม

สวนไ

ดสวน

เสย/

กรอ

บแนว

คด

นก

วจยด

านกา

รศกษ

า แล

ะพฒ

นาคร

ภา

คสวน

ตาง

ๆ ผอ

ำนวย

การส

ถานศ

กษา

3. เ

ปาหม

ายทแ

ทจรง

คอ

การพ

ฒนา

ความ

รควา

มสาม

ารถ

ของค

รประ

จำกา

รในด

าน

ทเ

กยวข

องกบ

ความ

ร

คว

ามสา

มารถ

หน

วยงา

นทมห

นาทใ

นการ

กำหน

ด เป

าหมา

ยของ

การพ

ฒนา

คร

1. โ

รงเร

ยน เพ

ราะร

ความ

ตองก

าร

จะ

พฒนา

เรอง

ใด

2. ค

ร คว

รตงเ

ปา ว

างแผ

น

ไม

จำเป

นตอง

ใหใค

รมาก

ำกบ

กา

รพฒ

นาคร

ควรพ

ฒนา

โดยใ

คร

1. เ

ปนหน

วยงา

นใดก

ไดทม

องคค

วามร

ในเร

องทค

รหรอ

โรงเร

ยนตอ

งการ

2.

สรา

งวฒ

นธรร

มในก

ารพฒ

นา

ตน

เอง

ใหเก

ดการ

พฒนา

จาก

ตนเอ

ง หน

วยงา

นทำห

นาท

เพยง

ใหกา

รสนบ

สนน

หนวย

งานท

มหนา

ทในก

ารกำ

หนด

เปาห

มายข

องกา

รพฒ

นาคร

-

กา

รพฒ

นาคร

ควรพ

ฒนา

โดยใ

คร

-

หนวย

งานท

มหนา

ทในก

ารกำ

หนด

เปาห

มายข

องกา

รพฒ

นาคร

1.

สอศ

. ดอย

แลว

การพ

ฒนา

ครคว

รพฒ

นาโด

ยใคร

1.

ครค

วรตอ

งเปน

ผใฝร

ใฝเร

ยน

ใน

การพ

ฒนา

ตนเอ

ง 2.

สอศ

. เพร

าะมค

วามร

และ

ประส

บการ

ณใน

การพ

ฒนา

ครอา

ชวะ

หนวย

งานท

มหนา

ทในก

ารกำ

หนด

เปาห

มายข

องกา

รพฒ

นาคร

-

กา

รพฒ

นาคร

ควรพ

ฒนา

โดยใ

คร

-

3.3)

ระบ

บการ

พฒนา

คร

214-272.indd 264 8/15/18 11:19:07 AM


ผท

รงคณ

วฒ

นกวช

าการ

/ ผก

ำหนด

นโยบ

ายเก

ยวกบ

การผ

ลต

ผม

สวนไ

ดสวน

เสย/

กรอ

บแนว

คด

นก

วจยด

านกา

รศกษ

า แล

ะพฒ

นาคร

ภา

คสวน

ตาง

ๆ ผอ

ำนวย

การส

ถานศ

กษา

3. ผ

บรหา

รโรง

เรยน

และ

คณะก

รรมก

ารสถ

านศก

ษา

4. โ

รงเร

ยนรว

มกบต

นสงก

ด เพ

ราะ

เนนผ

เกยว

ของก

บผมผ

ล

ใน

การพ

ฒนา

5.

การ

พฒนา

โดยภ

าค 3

ฝาย

ใชรป

แบบก

ารมส

วนรว

มทก

ขนตอ

น PD

CA

ควรพ

ฒนา

ครโด

ยภาค

3 ฝ

าย

ในพ

นทแบ

บ Ar

ea b

ased

คว

รมรป

แบบเ

ปนอย

างไร

1.

ควร

พฒนา

ทโรง

เรยน

โดย

ภาคส

วนตา

ง ๆ

เขาม

าให

ความ

รวมม

อและ

พฒนา

รวมก

น 2.

ควร

เนนท

ตวคร

ใหสา

มฝาย

เปน

ผสนบ

สนน

ควรพ

ฒนา

ครโด

ยภาค

3 ฝ

ายใน

พ

นทแบ

บ Ar

ea b

ased

ควร

ม รป

แบบเ

ปนอย

างไร

1.

ตอง

พฒนา

ครใน

เรอง

สมรร

ถนะ

ไมใช

ความ

ร 2.

ไมเ

หนดว

ย คว

รจดใ

หม

กา

รอบร

มรปแ

บบเห

มอน

ๆ กน

ทงปร

ะเทศ

ดอยแ

ลว

ควรพ

ฒนา

ครโด

ยภาค

3 ฝ

ายใน

พ

นทแบ

บ Ar

ea b

ased

คว

รมรป

แบบเ

ปนอย

างไร

-

ควรพ

ฒนา

ครโด

ยภาค

3 ฝ

าย

ในพ

นทแบ

บ Ar

ea b

ased

คว

รมรป

แบบเ

ปนอย

างไร

-

214-272.indd 265 8/15/18 11:19:07 AM


ผท

รงคณ

วฒ

นกวช

าการ

/ ผก

ำหนด

นโยบ

ายเก

ยวกบ

การผ

ลต

ผม

สวนไ

ดสวน

เสย/

กรอ

บแนว

คด

นก

วจยด

านกา

รศกษ

า แล

ะพฒ

นาคร

ภา

คสวน

ตาง

ๆ ผอ

ำนวย

การส

ถานศ

กษา

ควรพ

ฒนา

ครโด

ยใหห

นวยง

าน

ภายน

อกเส

นอหล

กสตร

ทผาน

กา

รรบร

องโด

ยสถา

บนคร

พฒ

นา

หรอไ

ม 1.

เสน

อหลก

สตรเ

ขามา

และ

มการ

คดกร

องโด

ยสถา

บน

คร

พฒนา

แตเ

ปนสท

ธของ

คร

ทจ

ะเลอ

กพฒ

นาเร

องทต

นเอง

สนใจ

2.

ควร

มการ

รบรอ

งหลก

สตรพ

ฒนา

คร ให

มนใจ

วาจบ

หลกส

ตรแล

ว

จะ

ได o

utco

me

อะไร

บาง

3. ไ

มควร

ใหหน

วยงา

นภาย

นอก

เขาม

ามสว

นรวม

ในกา

รเสน

อ

หล

กสตร

เพรา

ะหนว

ยงาน

ภายน

อกไม

มสวน

รบผด

ชอบ

กบกา

รนำผ

ลการ

พฒนา

ส

กา

รปฏบ

ต แล

ะไมส

ามาร

ถ

ตด

ตามผ

ลไดอ

ยางต

อเนอ

ง

ควรพ

ฒนา

ครโด

ยใหห

นวยง

าน

ภายน

อกเส

นอหล

กสตร

ทผาน

กา

รรบร

องโด

ยสถา

บนคร

พฒ

นา

หรอไ

ม 1.

มหา

วทยา

ลยแล

ะภาค

เอกช

น

ทม

ความ

เชยว

ชาญ

เฉพา

ะเรอ

ง

ควรพ

ฒนา

ครโด

ยใหห

นวยง

าน

ภายน

อกเส

นอหล

กสตร

ทผาน

กา

รรบร

องโด

ยสถา

บนคร

พฒ

นา

หรอไ

ม -

ควรพ

ฒนา

ครโด

ยใหห

นวยง

าน

ภายน

อกเส

นอหล

กสตร

ทผาน

การ

รบรอ

งโดย

สถาบ

นครพ

ฒนา

หรอไ

ม -

214-272.indd 266 8/15/18 11:19:07 AM


ผท

รงคณ

วฒ

นกวช

าการ

/ ผก

ำหนด

นโยบ

ายเก

ยวกบ

การผ

ลต

ผม

สวนไ

ดสวน

เสย/

กรอ

บแนว

คด

นก

วจยด

านกา

รศกษ

า แล

ะพฒ

นาคร

ภา

คสวน

ตาง

ๆ ผอ

ำนวย

การส

ถานศ

กษา

กลไก

ขบเค

ลอนร

ะบบพ

ฒนา

คร

ซงปร

ะกอบ

ดวยโ

รงเร

ยน ต

นสงก

ด

(เขตพ

นท) ค

รสภา

และ

กคศ.

เป

นหลก

มคว

ามเห

มาะส

ม ใน

การก

ำกบก

ารพ

ฒนา

คร

ในเช

งปรม

าณ แ

ละคณ

ภาพ

ได

ดเพ

ยงใด

1.

ควา

มรวม

มออา

จมมา

กกวา

3 ฝา

ยนได

เพยง

แตออ

กแบบ

ใหมก

ารพฒ

นาทไ

มทำใ

หครอ

อก

นอ

กหอง

เรยน

ใหกา

รพฒ

นา

ถง

ตวเด

กโดย

ตรงอ

ยางท

นทวง

ท 2.

มคว

ามเห

มาะส

ม แต

ขาด

การป

ระสา

นงาน

ควร

การ

ศกษา

ความ

เขาใ

จและ

ความ

ตองก

าร

ขอ

งผปฏ

บต แ

ละไม

ควรก

ำหนด

เกณ

ฑในก

ารพฒ

นาทเ

หมอน

กน

ทก

คน

กลไก

ขบเค

ลอนร

ะบบพ

ฒนา

คร

ซงปร

ะกอบ

ดวยโ

รงเร

ยน ต

นสงก

ด

(เขตพ

นท) ค

รสภา

และ

กคศ.

เป

นหลก

มคว

ามเห

มาะส

ม ใน

การก

ำกบก

ารพ

ฒนา

ครใน

เช

งปรม

าณ แ

ละคณ

ภาพ

ไดด

เพยง

ใด

1. เ

ปาหม

ายคอ

ทำให

ครมค

วาม

ยดมน

ผกพน

ในกา

รพฒ

นาตน

เอง

2. ส

อศ. แ

ละโร

งเรยน

เอกช

นทำเ

อง

มค

วามเ

หมาะ

สมอย

แลว

กลไก

ขบเค

ลอนร

ะบบพ

ฒนา

คร

ซงปร

ะกอบ

ดวยโ

รงเร

ยน ต

นสงก

ด

(เขตพ

นท) ค

รสภา

และ

กคศ.

เป

นหลก

มคว

ามเห

มาะส

มในก

าร

กำกบ

การพ

ฒนา

ครใน

เชงป

รมาณ

แล

ะคณ

ภาพ

ไดดเ

พยง

ใด

-

กลไก

ขบเค

ลอนร

ะบบพ

ฒนา

คร

ซงปร

ะกอบ

ดวยโ

รงเร

ยน ต

นสงก

ด

(เขตพ

นท) ค

รสภา

และ

กคศ.

เป

นหลก

มคว

ามเห

มาะส

มใน

การก

ำกบก

ารพ

ฒนา

ครใน

เช

งปรม

าณ แ

ละคณ

ภาพ

ไดด

เพยง

ใด

-

3.4)

กลไ

กขบเ

คลอน

ระบบ

การพ

ฒนา

คร

214-272.indd 267 8/15/18 11:19:07 AM


ผท

รงคณ

วฒ

นกวช

าการ

/ ผก

ำหนด

นโยบ

ายเก

ยวกบ

การผ

ลต

ผม

สวนไ

ดสวน

เสย/

กรอ

บแนว

คด

นก

วจยด

านกา

รศกษ

า แล

ะพฒ

นาคร

ภา

คสวน

ตาง

ๆ ผอ

ำนวย

การส

ถานศ

กษา

กลไก

ใหมใ

นการ

ขบเค

ลอนร

ะบบ

การพ

ฒนา

คร ค

วรเป

นอยา

งไร

1. เ

ปนหน

วยงา

นทจด

หา

อง

คควา

มรให

กบคร

ไมวา

จะเป

น

ทา

งออน

ไลนห

รอทม

บคคล

ท

สา

มารถ

เขาถ

งพนท

สาม

ารถเ

ปน

พเ

ลยงใ

หได

เปนห

นวยง

านท

สนบส

นนมา

กกวา

สงกา

ร 2.

เนน

การส

รางแ

รงขบ

เคลอ

น

ทค

ร ไม

เนนห

นวยง

าน

3. ค

วรมก

ลไก

ในกา

ร

ให

ผลตอ

บแทน

จากก

ารพฒ

นา

ให

แกคร

ประจ

ำการ

ทนำผ

ลการ

พฒนา

ไปใช

และเ

กดผล

งาน

ทมคณ

ภาพ

4. ห

ลกสต

รควร

มการ

รบรอ

งจาก

ผเชย

วชาญ

เพอย

นยนค

ณภา

พ

ขอ

งหลก

สตร

กลไก

ใหมใ

นการ

ขบเค

ลอนร

ะบบ

การพ

ฒนา

คร ค

วรเป

นอยา

งไร

-

กลไก

ใหมใ

นการ

ขบเค

ลอนร

ะบบ

การพ

ฒนา

คร ค

วรเป

นอยา

งไร

-

กลไก

ใหมใ

นการ

ขบเค

ลอนร

ะบบ

การพ

ฒนา

คร ค

วรเป

นอยา

งไร

1. ค

วรเป

นการ

พฒนา

ผานร

ะบบ

onlin

e (D

igita

l pla

tform

)

ให

ครสา

มารถ

พฒนา

ตนเอ

งได

เมอต

องกา

ร ทก

ททกเ

วลา

ประห

ยด เข

าถงง

าย

วด

สมรร

ถนะท

พฒนา

ไดจร

ง 2.

ให

สอศ.

(เดม

) ออก

แบบ

หลกส

ตร แ

ละสง

การม

าท

สถ

านศก

ษาโด

ยตรง

3. ใ

ห สอ

ศ.

(เด

ม) ส

งวทย

ากรม

าอบร

ม

แก

สถาน

ศกษา

214-272.indd 268 8/15/18 11:19:07 AM


ผท

รงคณ

วฒ

นกวช

าการ

/ ผก

ำหนด

นโยบ

ายเก

ยวกบ

การผ

ลต

ผม

สวนไ

ดสวน

เสย/

กรอ

บแนว

คด

นก

วจยด

านกา

รศกษ

า แล

ะพฒ

นาคร

ภา

คสวน

ตาง

ๆ ผอ

ำนวย

การส

ถานศ

กษา

องคค

ณะบ

คคลเ

ปนสว

นหนง

ขอ

งกลไ

กใหม

ของก

ารพ

ฒนา

คร

ควรม

องคป

ระกอ

บเปน

อยาง

ไร

1. ผ

อ.โร

งเรยน

ผบร

หารห

นวยง

าน

ตน

สงกด

/ศน.

ผบร

หารง

าน

ดา

นการ

ศกษา

จงหว

ด

ผท

รงคณ

วฒ

2. ห

นวยง

านทเ

กยวข

องกบ

การพ

ฒนา

ครทง

หมด

รวมท

ง

สถ

าบนผ

ลตคร

โดยใ

หอาจ

ารย

และน

สตนก

ศกษา

เขาม

ามสว

น

ใน

การพ

ฒนา

รวมด

วย

องคค

ณะบ

คคลเ

ปนสว

นหนง

ขอ

งกลไ

กใหม

ของก

ารพ

ฒนา

คร

ควรม

องคป

ระกอ

บเปน

อยาง

ไร

-

องคค

ณะบ

คคลเ

ปนสว

นหนง

ของ

กลไก

ใหมข

องกา

รพฒ

นาคร

ควร

ม อง

คประ

กอบเ

ปนอย

างไร

-

องคค

ณะบ

คคลเ

ปนสว

นหนง

ขอ

งกลไ

กใหม

ของก

ารพ

ฒนา

คร

ควรม

องคป

ระกอ

บเปน

อยาง

ไร

1. ไ

มเหน

ดวย

214-272.indd 269 8/15/18 11:19:07 AM


คณะผจดทำรายงาน การพฒนากลไกขบเคลอนระบบการผลตและพฒนาครสมรรถนะสง


ทปรกษา ดร.ชยพฤกษ เสรรกษ เลขาธการสภาการศกษา ดร.ชยยศ อมสวรรณ รองเลขาธการสภาการศกษา นางเกอกล ชงใจ ผอำนวยการสำนกมาตรฐานการศกษา และพฒนาการเรยนร

ผพจารณารายงาน ดร.ดเรก พรสมา รองศาสตราจารย ดร.มนตร แยมกสกร นายสมหมาย ปารจฉตต

คณะผวจย 1. ศาสตราจารย ดร.พฤทธ ศรบรรณพทกษ หวหนาโครงการ 2. อาจารย ดร.เพญวรา ชประวต รองหวหนาโครงการ 3. ผชวยศาสตราจารย ดร.ชญาพมพ อสาโห นกวจย 4. ผชวยศาสตราจารย ดร.สกญญา แชมชอย นกวจย 5. อาจารย ดร.สบสกล นรนทรางกร ณ อยธยา นกวจย 6. ดร.ฐาปน วงศพรหม ผชวยนกวจย 7. นายชณวฒน ปงบางกระด ผชวยนกวจย 8. นางสาวศภวาร ภทราวณชย ผชวยนกวจย 9. นางสาวศภศร บญประเวศ ผชวยนกวจย 10. นางสาวสพรา ดาวเรอง ผออกแบบภาพประกอบ

214-272.indd 270 8/15/18 11:19:07 AM


ผรบผดชอบโครงการ นายสำเนา เนอทอง ผอำนวยการกลมพฒนานโยบายดานการเรยนร นางสาวจกษณา อธรตนปญญา นกวชาการศกษาชำนาญการพเศษ นางสาวจนทมา ศภรพงศ นกวชาการศกษาชำนาญการพเศษ นางสาวณตตรา แทนขำ นกวชาการศกษาชำนาญการ นายสมชาย นยเนตร นกวชาการศกษาชำนาญการ นายสภสทธ ภภกด นกวชาการศกษาชำนาญการ นางสาวจรยา สบแกว นกวชาการศกษาปฏบตการ นางสาวปภสสร อยชา นกวชาการศกษาปฏบตการ นางสาวแววดาว อทศ นกวชาการศกษาปฏบตการ

บรรณาธการเอกสาร นายสำเนา เนอทอง ผอำนวยการกลมพฒนานโยบายดานการเรยนร

ประสานการจดพมพ นายสภสทธ ภภกด นกวชาการศกษาชำนาญการ

หนวยงานทรบผดชอบ กลมพฒนานโยบายดานการเรยนร สำนกมาตรฐานการศกษาและพฒนาการเรยนร สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ โทร. 02 6687123 ตอ 2516 โทรสาร 02 2431129

214-272.indd 271 8/15/18 11:19:07 AM

214-272.indd 272 8/15/18 11:19:07 AM

การพัฒนา กลไกขับเคลื่อนระบบการผลิต...

Documents