tổng quan về farnesyltransferase và các chất ức chế farnesyltransferase.pdf
DESCRIPTION
các bạn liên hệ email: [email protected] or sms via 0949 278 109 ( không nhận cuộc gọi ) để có thể có được file.Ngoài ra nhận tải mọi tài liệu ở trang http://125.235.10.97/opacdigital/ ( thư viện đại học dược hà nội.TRANSCRIPT
-
B Y T
TRNG I HC DC H NI
PHM TH THU TRANG
TNG QUAN V
FARNESYLTRANSFERASE
V CC CHT C CH
FARNESYLTRANSFERASE
KHA LUN TT NGHIP DC S
H NI 2013
-
B Y T
TRNG I HC DC H NI
PHM TH THU TRANG
TNG QUAN V
FARNESYLTRANSFERASE
V CC CHT C CH
FARNESYLTRANSFERASE
KHA LUN TT NGHIP DC S
Ngi hng dn:
PGS.TS. Nguyn Hi Nam
Ni thc hin:
B mn Ha dc
H Ni 2013
-
LI CM N
Nhn dp hon thnh cun kha lun ny, cho php ti c by t lng bit
n su sc v knh trng ti nhng ngi tn tnh gip ti trong qu trnh
thc hin ti. Trc ht ti xin gi li cm n chn thnh v su sc nht n
PGS. TS. Nguyn Hi Nam cng cc thy c gio trong b mn ha dc tn
tnh gip ch bo, hng dn, ging dy cho ti nhiu kin thc qu bu trong
qu trnh hc tp, nghin cu v thc hin ti.
Ti cng xin gi li cm n cc thy c trong Ban gim hiu, Phng o to v
cc thy c gio trng i hc Dc H Ni dy d v gip ti trong sut
qu trnh hc tp ti trng.
Cui cng ti xin by t lng bit n su sc ti gia nh, bn b lun chia s,
ng vin, gip ti trong hc tp v trong cuc sng.
H ni, ngy 20 thng 5 nm 2012
Phm Th Thu Trang
-
MC LC
LI CM N
MC LC
DANH MC CC K HIU, CC CH VIT TT
DANH MC CC BNG
DANH MC CC HNH V, TH
T VN ....................................................................................................... 1
Chng 1: RAS V FARNESYLTRANSFERASE ......................................... 3
1.1. Protein RAS ................................................................................................ 3
1.1.1. Cu trc ca protein Ras....................................................................................... 3
1.1.2. Hot ng ca protein Ras ................................................................................... 4
1.1.3. t bin Ras ......................................................................................................... 7
1.2. Farnesyltransferase ................................................................................... 8
1.2.1. Cu trc ca Ftase ................................................................................................ 9
1.2.1.1 . Cu trc ca nhm Farnesyl .................................................................... 9
1.2.1.2. Cu trc ca Farnesyltransferase ............................................................. 9
1.2.2. Vai tr ca Farnesyltransferase .......................................................................... 10
Chng 2: MT S CHT C CH FARNESYLTRANSFERASE ......... 12
2.1. Cc cht c ch farnesyltransferase-trin vng trong nghin cu thuc
iu tr ung th ........................................................................................ 12
2.2. C s thit k cc cht c ch farnesyltransferase ............................... 14
2.3. Phn loi ................................................................................................... 14
2.3.1. Cc FTI c cu trc tng t vi FDP ...................................................... 15
2.3.2. Cc cht cnh tranh vi CAAX ................................................................. 16
2.3.3. Cc FTI tng t lng c cht (bisubtrate) ............................................. 18
2.3.4. Cc FTI khc .............................................................................................. 19
-
2.4. Cc FTI c th .......................................................................................... 20
2.4.1. R-115777 ................................................................................................... 20
2.4.1.1. Cu to ha hc .................................................................................... 20
2.4.1.2. Ngun gc, thit k, qu trnh nghin cu pht trin ........................... 20
2.4.1.3. S tng hp ...................................................................................... 24
2.4.1.4. Tc dng dc l .................................................................................. 25
2.4.2. Sch66336 ................................................................................................... 28
2.4.2.1. Cu to ha hc .................................................................................... 28
2.4.2.2. Ngun gc, thit kt, qu trnh nghin cu pht trin .......................... 29
2.4.2.3. S tng hp ...................................................................................... 31
2.4.2.4. Tc dng dc l .................................................................................. 32
2.4.2.5. Bin i Sch6633336 ........................................................................... 35
2.4.3. L-778,123 ................................................................................................... 35
2.4.3.1. Cu to ha hc .................................................................................... 36
2.4.3.2. Ngun gc, thit k, qu trnh nghin cu pht trin ........................... 36
2.4.3.3. S tng hp ...................................................................................... 36
2.4.3.4. Tc dng dc l .................................................................................. 37
2.4.4. BMS-214662 .............................................................................................. 39
2.4.4.1. Cu to ha hc .................................................................................... 39
2.4.4.2. Ngun gc, thit kt, qu trnh nghin cu pht trin .......................... 40
2.4.4.3. S tng hp ...................................................................................... 42
2.4.4.4. Tc dng dc l .................................................................................. 42
2.4.5. Cc FTI c ngun gc t nhin ................................................................. 46
KT LUN ......................................................................................................... 50
DANH MC TI LIU THAM KHO
-
CH GII CC CH VIT TT
1. ADME: absorption, distribution, metabolism, excretion - hp thu, phn b, chuyn
ha, thi tr.
2. AML: acute myeloid leukemia- bnh bch cu cp dng ty
3. AUC: area under curve- din tch di ng cong
4. DLT: c tnh liu ti a
5. DMSO: Dimethyl sulfoxide
6. DPI: di prenyltransferase inhibitor cht c ch hai prenyltransferase
7. FDP: farnesyl diphosphat
8. FTase: farnesyltransferase
9. FTI: farnesyltransferase inhibitor- cht c ch farnesyltransferase
10. GAP: GTPase-activating potein- potein hot ha GTPase
11. GDP: guanine-diphosphat
12. GEF: guanine nucleotide exchange factor- yu t kch thch ngoi bo
13. GGTase: geranylgeranyl transferase
14. GGTI: geranylgeranyl transferase inhibitor- cht c ch geranylgeranyl transferase
15. GTP: guanine-triphosphat
16. HOBt: 1-Hydroxybenzotriazole
17. IARC: International Agency for Research on Cancer- T chc ung th th gii
18. IC50: The half maximal inhibitory concentration- Nng c ch 50% hot ng
in vitro
19. In vitro: th nghim ngoi c th
20. In vivo: th nghim trong c th
21. Ki: h s c ch
22. MDS: hi chngmyelodysplastic
23. MTD: maximum tolerated dose liu ti a dung np c
24. NSCLC: Non-small-cell lung carcinoma- ung
25. SAR: structute activity relationship- mi tng quan cu trc, tc dng.
-
DANH MC CC BNG
Bng 2.1: Mi quan h gia cu trc-tc dng ca cc nhm th da trn khung l hp
cht 1 trong nghin cu SAR ca R-115777 ................................................................. 22
Bng 2.2: Hiu lc tc dng ca cc ng phn quang hc ca R-115777 ................ 24
Bng 2.3: S tng tc ca cc nhm th C-3 v N-4 trong nghin cu SAR ca BMS-214662 ....................................................................................................................................... 41
Bng 2.4: Kt qu d liu dc ng hc ca BMS-214662 trn cc bnh nhn ....... 45
Bng 2.5: S chn lc ca cc FTI c ngun gc t nhin vi FTase v GGTase ...... 47
Bng 2.6: Gi tr Ki ca mt s FTI c ngun gc t nhin ........................................ 48
-
DANH MC CC HNH V, TH
Hnh 1.1: V tr ca H-Ras trn NST 11. H-Ras v tr 15.5, t cp base 532.241 n cp
base 535.549 trn nhim sc th 11. ............................................................................... 3
Hnh 1.2: V tr ca N-Ras trn NST 1. N-Ras v tr 13.2, t cp base 115.247.084 n
cp base 115.259.514 ...................................................................................................... 4
Hnh 1.3: V tr ca K-Ras trn NST 12. K-Ras v tr 12.2, t cp base 25,358,179 n
cp base 25,403,853 ........................................................................................................ 4
Hnh 1.4: S bin i ca Ras ........................................................................................ 5
Hnh 1.5: S bin i t dng hot ng sang dng bt hot ca Ras ..................................... 6
Hnh 1.6: Cu trc ca protein Ras lin kt vi GTP .................................................... 6
Hnh 1.7: Hot ng ca Ras ......................................................................................... 7
Hnh 1.8: S prenyl ca cc protein kt thc bng mu CAAX, ER: endoplasmic
reticulum (li ni cht). ................................................................................................. 8
Hnh 1.9: Cu trc ha hc ca farnesyl ........................................................................ 9
Hnh 1.10: Farnesyltransferase, farnesyl diphosphat trong lin kt vi ion km ........ 10
Hnh 1.11: Phn ng farnesyl ho l bc u tin trong qu trnh dn truyn tn hiu
ca Ras sau phin m .................................................................................................... 10
Hnh 1.12: Phn ng c xc tc bi Farnesyltransferase ...................................... 11
Hnh 2.1: Cc FTI cnh tranh vi FDP c tng hp ............................................... 15
Hnh 2.2: Cc FTI cnh tranh vi CAAX ..................................................................... 17
Hnh 2.3: FTI c cu trc lng c cht ...................................................................... 19
Hnh 2.4: Cc FTI cha r c ch tc dng ................................................................. 19
Hnh 2.5: Cng thc cu to ca R115777 .................................................................. 20
Hnh 2.6: Trifluorophenylmethyl-quinolin b chuyn thnh quinolinon ...................... 21
Hnh 2.7: Cu trc ha hc ca miconazole v hp cht 1 ......................................... 22
-
Hnh 2.8: C nh 2 nhm clorophenyl v tr A v B, thay mt s nhm th trn khung
ca hp cht 1 tm ra hp cht hiu qu nht .......................................................... 23
Hnh 2.9: Mi quan h cu trc- tc dng trn khung R115777 .................................. 23
Hnh 2.10: S chn lc ca R115777 vi cc prenyltransferase ................................. 24
Hnh 2.11: S tng hp R115777 ............................................................................ 25
Hnh 2.12: Tc dng c ch s tng trng t bo ung th tuyn ty ca tipifarnib do c
ch G1, tc dng ph thuc liu s dng ...................................................................... 27
Hnh 2.13: Cng thc cu to ca lonafanib ............................................................... 28
Hnh2. 14:Sch-37370 v mt s cht thay i nhm th ........................................ 29
Hnh 2.15: Cu trc ca 2e, 2f ..................................................................................... 30
Hnh 2. 16: Cu trc ca 2g-2i v Sch66336 .............................................................. 31
Hnh 2.17: S tng hp SCH66336 ......................................................................... 32
Hnh 2.18: Tc dng ca Lonafarnib v paclitaxel khi s dng ring v khi kt hp trong
iu tr ung th bung trng ......................................................................................... 34
Hnh 2.19: Cng thc cu to ca L-778123 ............................................................... 35
Hnh 2.20: S tng hp L-778123 ........................................................................... 36
Hnh 2.21: S c ch FTase trong cc bnh nhn c iu tr bng L-778,123 ....... 38
Hnh 2.22: Cng thc cu to ca BMS-214662 .......................................................... 39
Hnh 2.23: M hnh tng tc ca cc imidazolylmethyltetrahydrobenzodiazepine vi
Ftase .............................................................................................................................. 40
Hnh 2.24: S tng hp BMS-214662 ..................................................................... 42
Hnh 2.25: Tc dng trn khi u khi s dng BMS-214662 ng ung trn cc mc
khi u HCT-116 trong m hnh chut b t bin suy gim min dch mang t bo ung th
ngi .............................................................................................................................. 43
Hnh 2.26: Kh nng c ch FTase cc t bo mu n nhn ngoi vi ca BMS-214662
....................................................................................................................................... 44
-
Hnh 2.27: Nng BMS-214662 trong huyt tngkhi tim tnh mch ..................... 46
Hnh 2.28: Mt s FTI .................................................................................................. 47
Hnh 2.29: S c ch FTase ca acid chaetomellic A v cht tng t acid zaragozic A
....................................................................................................................................... 48
-
1
T VN
Ung th l cn bnh gy t vong ng hng th hai trn th gii sau bnh tim
mch. l tn chung ch mt nhm gm khong 200 bnh do cc t bo phn chia
mt cch bt thng. m bo cc chc nng c th con ngi hot ng bnh
thng, mi c quan phi c mt s lng t bo nht nh. Trong cc bnh nhn ung
th, thay v tm ngh ngi, t bo s tip tc phn chia v thay v cht i, cc t bo s
tip tc sng, do lm lng t bo cc c quan tng ln t bin. Theo s liu iu
tra ca t chc ung th th gii (IARC), nm 2008 c khong hn 12,7 triu ca ung
th mi mc v 7,6 triu ca t vong v ung th [7,94]. Theo s liu ca cc khm cha
bnh-b y t, t 2002 n 2012 mi nm Vit Nam c 100000 n 150000 ngi mc v
75000 ngi cht do ung th.
Trong c th c hn 60 c quan khc nhau, bt k c quan no cng c th pht
hin ung th. Ung th c th pht trin t hu ht cc loi t bo trong c th, Mi c
quan thng c cu to bi mt s loi t bo khc nhau do mi c quan c th c
mt vi loi ung th. Tuy nhin c mt s loi ung th s ph bin hn cc loi khc.
Cho n nay, ung th vn c coi l mt trong cc bnh nan y trn th gii v l thch
thc ca nn y hc hin i [90]. Cc phng php iu tr ung th hin nay bao gm:
iu tr ti ch: phu thut, x tr v iu tr ton thn: ha tr. Cho n nay, c khong
200 thuc c cp php s dng trong lm sng v hng trm thuc vn ang c
nghin cu. Nhng thuc ny t c mt s thnh tu nh ci thin c tnh trng
bnh v ko di tui th bnh nhn tuy nhin vic s dng chng c nhiu hn ch do
c tnh cao, thiu tnh chn lc trn cc khi u v hiu lc iu tr thp [1]. Thm vo
, hu ht cc thuc iu tr ung th thng dng u c chung c ch v vy c tnh
cao v s khng thuc l mt thch thc ln. Ngy nay nh cc tin b v sinh hc phn
t, di truyn hc, ngi ta c nhng hiu bit ngy cng su sc v cc tin trnh sinh
hc trong ung th: s tng trng t bo, cc gen iu ha chu trnh t bo, s cht t bo
theo chng trnh, s to mch iu ny to iu kin thun li cc nh khoa
-
2
hc pht trin mt liu php mi: liu php iu tr nhm ch (targeted therapy). Phng
php ny ang ngy cng khng nh l mt bc i ng n nh vic ra i ca nhiu
thuc mi hiu qu hn, t tc dng ph hn v c tnh chn lc cao hn, mang li hy
vng cho nhng bnh nhn ung th. Mt s mc tiu phn t m cc thuc ang hng
n nh: protein kinase, s to mch, telomerase, farnesyltransferase, histon
deacetylase
Mt trong nhng mc tiu phn t ang c ch hin nay l cc enzym
farnesyltransferase (FTase). Nghin cu v cc FTase, ngi ta chng minh c rng
hot ng bt thng ca cc protein c farnesyl ha c lin quan n nhiu bnh ung
th. Trong nhng nm gn y, cc cht c ch FTase ang tr thnh cc tc nhn chng
ung th y trin vng. Trn th gii, c nhiu bo co v cc cht c ch FTase, tuy
nhin Vit Nam, vn ny cn kh mi m. V vy, chng ti tin hnh thc hin
ti Tng quan v farnesyltransferase v cc cht c ch farnesyltransferase vi
mong mun mang li nhng hiu bit tng qut nht v cc cht c ch
farnesyltransferase. ti ca chng ti gm nhng mc tiu sau:
1. Trnh by c nhng c im sinh hc c bn ca FTase ang c ng
dng trong nhng nghin cu v pht trin thuc iu tr ung th.
2. Trnh by c im ca mt s cht c ch FTase c nghin cu gn
y.
-
3
Chng 1: RAS V FARNESYLTRANSFERASE
1.2. Protein RAS
Hot ng ca cc t bo bnh thng trong sinh vt a bo c kim sot cht
ch bi mt mng li cc tn hiu phc tp, m bo cho cc t bo ch sinh sn khi c
th yu cu, v d nh trong qu trnh pht trin hay lm lnh vt thng. Ung th xy ra
khi s pht trin bnh thng b ph v, thng l do cc sai st trong dn truyn tn
hiu.
Protein Ras l nhm protein lin kt vi nucleotid ng vai tr then cht trong
kim sot s pht trin ca cc t bo bnh thng cng nh cc t bo t bin. Cc
nghin cu thc nghim v cu trc, chc nng v s iu ha protein Ras ch ra rng
chng l cha kho trung gian trong cc con ng dn truyn tn hiu iu ha s sinh
sn t bo cng nh tn hiu t cc receptor kinase, receptor kim sot rt nhiu qu trnh
ca t bo nh: s pht trin, bit ha, s cht theo chng trnh (apoptosis), t chc cu
to t bo v s vn chuyn qua mng [5,46].
1.1.1. Cu trc ca protein Ras
C 3 loi protein Ras bao gm H-Ras, N-Ras v K-Ras (gm K-Ras4A v K-
Ras4B). Cc protein Ras c 188 hoc 189 amino acid c trnh t tng ng: 86 amino
acid u ging ht nhau, 78 amino acid tip theo c 79% tng ng v cc amino acid
cui c trnh t khc nhau [42,46]. Cc protein Ras c vai tr khc nhau:
H-Ras: GTPase H-Ras l enzym bin i protein p21 ca ngi, c m ha
bi gen H-Ras nm trn cnh tay ngn ca NST 11 (hnh 1.1) [86].
Hnh 1.1: V tr ca H-Ras trn NST 11. H-Ras v tr 15.5, t cp base 532.241 n cp base 535.549 trn nhim sc th 11.
-
4
N-Ras: GTPase N-Ras l mt enzym ngi c m ha bi gen N-Ras, n
l mt oncogen (gen c kh nng gy ung th) m ha cho protein mng t
bo, di chuyn qua li gia b my Golgi v mng sinh cht. Gen N-Ras nm
trn cnh tay ngn ca NST s 1 (hnh 1.2) [88].
Hnh 1.2: V tr ca N-Ras trn NST 1. N-Ras v tr 13.2, t cp base 115.247.084 n cp base 115.259.514
K-Ras: GTPase K-Ras l enzym ngi c m ha bi gen K-Ras nm trn
cnh tay ngn ca NST 12. K-Ras tham gia vo iu chnh s phn chia t bo
bng cch vn chuyn cc tn hiu t ngoi bo vo nhn, l mt phn ca con
ng RAS/MAPK C 2 loi K-Ras l K-Ras4A v K-Ras4B (hnh 1.3) [87].
Hnh 1.3: V tr ca K-Ras trn NST 12. K-Ras v tr 12.2, t cp base 25,358,179 n cp base 25,403,853.
1.1.2. Hot ng ca protein Ras
Protein Ras c tng hp nh protein a nc trong cc ribosome t do trong t
bo cht (Pro-Ras) [75]. dn truyn cc tn hiu ngoi bo thu c t cc yu t sinh
trng v cc cytokin, Ras phi gn vi mt trong ca mng sinh cht. Vic ny c h
tr bi mt chui cc bin i ha hc sau phin m. Sau khi to thnh Pro-Ras trong t
bo cht, Ras tip tc c bin i qua nhiu qu trnh ni tip nhau: u tin l phn
ng farnesyl ha ca phn cystein; tip n l phn ng thy phn ct chui peptid AAX
(A l amino acid bo bt k, X l amino acid bt k) bi protease; v cui cng l phn
-
5
ng methyl ha u tn cng C (C-terminal) bi enzym carboxylmethyl transferase. Phn
ng farnesyl ha l phn ng quan trng nht ca qu trnh ny [12,48].
Hnh 1.4: S bin i ca Ras: sau khi c tng hp Ribosome, Ras c gn thm nhm prenyl t bo cht, sau chuyn vo li ni cht, y xy ra qu trnh thy phn ct chui AAX, ri n phn ng methyl ha u tn cng C (C-terminal) bi enzym carboxylmethyl transferase, cui cng Ras lin kt cng ha tr vi acid bo v c vn chuyn n mng t bo.
Cc protein Ras dn truyn tn hiu ngoi bo t cc receptor b mt t bo vo
trong t bo bt u qu trnh chuyn ha ca protein kinase. iu kin bnh thng,
Ras lin kt vi GDP (Ras-GDP) l trng thi khng hot ng nhanh chng c
chuyn i thnh Ras-GTP l trng thi hot ng p ng vi cc kch thch ngoi
bo, bao gm: cc yu t tng trng- kch thch s tng trng ca nguyn bo si, cc
yu t tng trng kch hot lympho- kch thch s gia tng ca t bo to mu, hormon
v cc cht dn truyn thn kinh (hnh 1.5) [26,36].
-
6
Hnh 1.5: S bin i t dng hot ng sang dng bt hot ca Ras. Khi lin kt vi GTP, Ras tr thnh dng hot ng, GTPase loi 1 nhm Phosphoryl (Pi) chuyn Ras v dng khng hot ng.
Hnh 1.6: Cu trc ca protein Ras lin kt vi GTP
Cc GTPase Ras iu ha s phn chia t bo thng qua p ng vi s kch thch
ca cc yu t tng trng. Cc yu t tng trng gn vi receptor mng sinh cht, sau
khi c hot ha, cc receptor kch thch s truyn tn hiu bn trong t bo, cc tn hiu
truyn tin th 2 t bn ngoi t bo vo nhn t bo gy ra p ng, lm t bo pht trin
hoc phn chia. GTPase Ras l tn hiu sm trong nhiu con ng truyn tin, n gn
-
7
c vi mng t bo l do s c mt ca nhm isoprenyl u tn C. V d nh hot
ng ca H-Ras (hnh 1.7).
Hnh 1.7: Hot ng ca H-Ras
1.1.3. t bin Ras
Trong s khong 30% bnh ung th, c bit chim t l ln l ung th ty v ung
th rut kt, c s to thnh protein Ras t bin, lun tn ti trng thi hot ng, do
khng kim sot c cc tn hiu tng trng [22].
cc t bo bnh thng th cc yu t tng trng ngoi bo kch thch lin tc
s duy tr Ras trng thi hot ng (Ras-GTP), lm vn chuyn tn hiu ti cc protein,
nu khng Ras nhanh chng chuyn v dng khng hot ng( Ras-GDP). Trong cc t
bo c t bin Ras, Ras khng quay li dng lin kt vi GDP m vn trng thi lin
kt vi GTP v kch hot lin tc s sinh sn ca t bo mc d khng c s kch thch
ca yu t tng trng [22].
Trong cc khi u khc nhau thng c t bin 1 gen Ras: t l t bin K-Ras l
cao nht, ch yu trong ung th tuyn ty (90%), rut kt (50%) v phi (30%). Gen N-
ras ch yu gy t bin trong bnh bch cu (30%). i vi tr em, t bin N-Ras
codon 12 hoc 13 c cho l 1 yu t lm tng nguy c ti pht bnh bch cu lympho
-
8
cp. T l t bin gen H-Ras l thp nht. Tuy nhin ch t bin gen Ras l khng
cho mt bin i c tnh, khi u ch xut hin khi c nhiu sai khc trong di truyn [6].
1.2. Farnesyltransferase
a s cc phn ng prenyl ha c xc tc bi cc prenyltransferase, chng gn
cc nhm isoprenoid: 15-carbon-farnesyl hoc 20-carbon-geranylgeranyl. 2 trong 3
prenyltransferase: farnesyltransferase v geranylgeranyl transferase-I c th hot ng
trn cc protein kt thc bng mu CAAX (C: cystein, A l amino acid bo bt k, X l
amino acid bt k) nh: Ras, RhoB, RhoE, lamin A v lamin B. Chng l 2 heterodimer
c 1 tiu n v ging nhau v 1 tiu n v khc nhau [27].
FTase u tin cho cc protein kt thc l methionin (M) hoc serin (S) cn
GGTase-I u tin cho cc protein kt thc l mt leucin (L). H-Ras ch b bin i bi
FTase cn N-Ras v K-Ras s b bin i bi GGTase khi FTase b c ch (hnh 1.8)
[13].
Hnh 1.8: S prenyl ca cc protein kt thc bng mu CAAX, ER: endoplasmic reticulum (li ni cht).
Cc nghin cu gn y c thc hin vi mt lng ln cc cht c ch
farnesyltransferase (FTI) tm hiu v ph tc dng cng nh hiu r hn c ch
sinh hc ca chng. Kt qu cho thy cc FTI cn c tc dng trn cc khi u khng phi
-
9
do t bin Ras. Hin nay, c ch tc dng ca FTI rt phc tp v cha c hiu ht
[40].
1.2.1. Cu trc ca FTase
1.2.1.1. Cu trc ca nhm farnesyl
Nhm farnesyl gm 3 nhm isopren, mi nhm c 5 carbon (hnh 1.9). Nhm
farnesyl ny s c gn vo Pro-Ras bin i thnh Ras.
Hnh 1.9: Cu trc ha hc ca farnesyl
1.2.1.2. Cu trc ca farnesyltransferase
Farnesyltransferase l mt metalloenzym km, gm 2 tiu n v c cu trc
tng t nhau: v . Tiu n v gm 378 amino acid [45,63]. u tn N, n c 7
cp amino acid i song c cu trc xon alpha to thnh hnh lim [68]. Trong vng
xon ny, v tr ca asparagin, arginine, tryptophan v glutamat c gi c nh. S bt
bin ca tryptophan c cho l c lin quan n vic lin kt vi tiu n v beta
[57,81]. Trong tiu n v beta cu trc cng c lp i lp li nhng phenylalanin c
gi c nh. Tiu n v beta c cha km v 437 amino acid to thnh cu trc xon bt
thng. Ion km cng cc aminoacid xung quanh n to thnh mt in trng lin
kt vi farnesyldiphosphat (hnh 1.10) [42].
-
10
Hnh 1.10: Farnesyltransferase, farnesyl diphosphat trong lin kt vi ion km
1.2.2. Vai tr ca farnesyltransferase
Farnesyltransferase (FTase) xc tc cho phn ng farnesyl ha bng cch nhn
dng mu CAAX u tn cng C ca Ras v chuyn 15-carbon farnesyl isopenoid t
farnesyl diphosphat (FDP) ti kt hp vi cystein ca Ras to thnh thioete (hnh 1.11)
[57,81], sau ui AAX s b thy phn. FTase chn lc cc protein c X l methionin
(M) hoc serin (S).
Cys A1
SH
A2 X
OP
O
OO
P
O
O
O
Ras
Farnesyl diphosphate (FDP)
Cys A1
S
A2 XRasFTase
Hnh 1.11 : Phn ng farnesyl ho l bc u tin trong qu trnh dn truyn tn hiu ca Ras sau phin m
Ion km
Nhm
farnesyl
diphosphat
-
11
y l bc quan trng trong qu trnh hot ha Ras
Hnh 1.12: Phn ng c xc tc bi farnesyltransferase.
Gen Ras thng b t bin trong cc khi u hn cc gen khc, do cc protein
c m ha bi gen ny c coi l mc tiu iu tr nhm ch t khi c pht hin.
Tuy nhin, sau 30 nm nghin cu, khng c thuc iu tr nhm ch protein Ras no
c pht trin thnh cng trong nghin cu thuc iu tr ung th. Tht vy, cc khi u
c t bin Ras vn l cc khi u kh iu tr v loi b bng phng php iu tr nhm
ch [66]. Nh trnh by trn, Ras c tng hp dng cha hot ng (Pro-Ras).
chuyn thnh dng hot ng n phi tri qua mt chui bin i, trong phn ng
farnesyl ha c xc tc bi enzym FTase l phn ng u tin v quan trng nht.
Theo , FTase b c ch s ngn s bin i Ras thnh dng hon chnh, c kh nng
hot ng. FTase c xem nh mc tiu iu tr tim nng cho cc bnh ung th do t
bin Ras. Cc FTI ang c nghin cu, mt s hp cht c a vo th nghim
lm sng v cho kt qu ha hn [62].
-
12
Chng 2: MT S CHT C CH
FARNESYLTRANSFERASE
2.5. Cc cht c ch farnesyltransferase-trin vng trong nghin cu thuc
iu tr ung th
Nghin cu trong cc khi u c t bin H-Ras cho thy cc cht c ch
farnesyltransferase ngn chn s farnesyl ca Ras trong cc t bo ung th ca cc m
nui cy [59, 74]. Trong cc th nghim tin lm sng, cc FTI cho thy hiu lc ng
k trong vai tr 1 thuc chng ung th. Gi tr IC50 ca cc FTI dng phn t nano c
nng rt thp vi cc c cht l H-Ras hoc K-Ras. Thm vo , mt lng ln cc
t bo ung th rt nhy cm vi cc FTI [21,64].
Cc tc nhn ny c ch s farnesyl hiu qu hn s geranylgeranyl ca protein
Ras, n cng c kh nng c ch s farnesyl ca 1 s protein khng phi l c cht ca
FTase, khi cn nng FTI cao hn, c bit l khi c ch s farnesyl ca lamin B
[24,59]. Khi s dng FTI, cc t bo ung th c t bin H-Ras thng b c ch hon
ton trong khi cc t bo c t bin N-Ras v K-Ras thng c kh nng sng st cao
hn. Nagasu v cng s so snh s c ch cc khi u trong chut mang t bo ung th
ngi (xenograft) ca 3 dng t bo: EJ-1 (ung th bng quang), HT1080 (fibrosarcoma)
v HCT116 (ung th rut kt) tng ng th hin t bin H-Ras, N-Ras v K-Ras bi
FTI B956/B1086. Kt qu l nhy cao nht vi cc t bo c t bin H-Ras, sau l
cc t bo c t bin N-Ras v cui cng l cc t bo c t bin K-Ras [51]. Nguyn
nhn c th l do khi s farnesyl b c ch, cc t bo c t bin N-Ras v K-Ras c kh
nng thot c ch do chng chuyn sang b geranylgeranyl ha bi GGTase-I [32,33]. N-
Ras v K-Ras c th c bin i bi c FTase v GGTase, s geranylgeranyl ch tr
nn quan trng khi s farnesyl b c ch. Hoc c th do H-Ras c i lc vi FTase cao
hn K-Ras v N-Ras. Do c th d on l cc FTI hiu qu trong iu tr cc khi u
c t bin H-Ras hn cc khi u c t bin N-Ras v K-Ras. Tuy nhin, ng ch l
1 s dng t bo khng mang t bin Ras cng nhy cm vi cc FTI [64].
-
13
Mijimolle v cng s s dng phng php di truyn nghin cu tc dng
khng khi u ca cc FTI bng cch to ra ri tm iu kin loi tiu n v ca
FTase trong chut. Trong m hnh ny, c th thy s xut hin ca FTase quyt nh s
pht trin ca khi u mc d s bin i ca t bo t dng bnh thng sang dng c tnh
khng i hi cc protein b farnesyl ha, ngoi ra s cn bng ni mi ca con ngi
cng khng b cn tr bi s thiu ht FTase [49]. Nhng quan st ny cho thy cc FTI
cn th dng nh l tc nhn ha hc phng v h tr iu tr ung th. Tuy nhin c
ch tc dng ca FTI vn cha r rng do cha xc nh c c ch c ch s pht trin
ca khi u.
Cc pht hin cho thy trong nhng iu kin nht nh, cc FTI c th c ch s
pht trin ca khi u bng cch thc y qu trnh apoptosis (s cht theo chng trnh),
liu mc tiu phn t chnh l Ras hay 1 protein khc cng tri qua s farnesyl? Mc tiu
ny c th l RhoB, protein tham gia vo s lin kt v cng tri qua s farnesyl. C th
cc FTI ngn chn tn hiu ca RhoB, tn hiu lm cc t bo b t bin v tip tc sng
[41].
Thm ch c bng chng cho thy nu c cc t bin oncogen Ras, cc t bo c
tnh vi nhiu bt thng gen c th nhy cm vi cc FTI. Oncogen H-Ras khng c
farnesyl ha s to thnh phc hp vi Raf, ngn cn s di chuyn ca n t t bo cht
n mng t bo. Tuy nhin 1 phi-oncogen Ras c farnesyl ha nn n khng tng
tc vi Raf. Do cc t bo vi oncogen Ras c th nhy cm vi FTI hn cc t bo
bnh thng [50]. Tuy nhin, s c ch khng hon ton FTase s to ra oncogen Ras
lm c ch Raf trong cc t bo khi u c t bin Ras, trong khi hot tnh ca Raf trong
cc t bo bnh thng khng b nh hng.
-
14
2.6. C s thit k cc cht c ch farnesyltransferase
Nh cp trn, Ras c to thnh t bo cht v chuyn thnh dng
hot ng, bc u tin v quan trng nht l s farnesyl ca cystein ca nhm CAAX
u tn C, sau nhm AAX b phn ct ct bi Ras-converting enzym I cn cysteine
c farnesyl ha v carboxymethyl ha bi isoprenylcysteine carboxyl
methyltransferase [60]. Nh s bin i ny (H-Ras, N-Ras, v K-Ras 4A) hoc nh c
cc nguyn t hydro linh ng ( K-Ras 4B), cc protein Ras c gn vo mng t bo
[29]. Sau , Ras lin kt vi GTP s chuyn thnh dng hot ng. S farnesyl ca
cystein u tn cng C bi enzym FTase l cn thit cho chc nng ca Ras, do
FTase c th l 1 ch tc dng cho cc can thip. FTase c 2 v tr lin kt: 1 v tr
nhn dng farnesyl pyrophosphat v 1 v tr cho CAAX ca protein [44]. Cc nghin cu
tm ra cu trc tinh th ca FTase ngi v d on rng trong cc tetrapeptid CAAX
tng t, ch cc peptid c valine hoc isoleucin A2 c farnesyl ha. Vic tm ra cu
trc tinh th cng ch ra rng t bin amino acid 12 (do s i ch ca glycine) dn u
trong nh hng khng gian trong thy phn GTP. Glutamin v tr 61 l 1 v tr quan
trng trong xc tc phn ng ca GTPase. Do t bin cc v tr ny nh hng n
hot ng ca cc enzym [37]. Da trn nhng pht hin ny, cc cht c ch
peptidomimetic ca FTase c thit k.
2.7. Phn loi
Da vo cu trc, c ch hot ng, cc FTI c chia thnh 4 loi:
Cc FTI c cu trc tng t FDP: acid (-hydroxyfarnesyl) phosphonic, dn
xut ca acid -ketophosphonic, -hydroxyphosphonic v J-104871
Cc FTI c cu trc tng t CAAX: BZA-5B, BZA-2B,L-731,734, L-731,735,
L-739,749, L-739,787,L-739,750, L-744,832 B581, Cys-4-ABA-Met v Cys-
AMBA-Met, FTI-276, FTI-277, B956 v dn xut methyl este B1096, RPR-
115135
-
15
Cc FTI lng c cht: cc cht tng t acid phosphonic, cc cht c ch
phosphonat: BMS-185878, BMS-186511 v BMS-184467, dn xut acid
phosphinyl v dn xut ca acid hydroxamic.
Cc FTI khc c ngun gc t nhin: acid chaetomellic, acid actinoplanic A v
cc cht tng t manumycin
2.7.1. Cc FTI c cu trc tng t vi FDP
Cc FTI loi ny c thit k da trn phn farnesyl ca c cht FDP thit k
cc FTI c cu trc tng t FDP (hnh 2.1). Cc FTI loi ny s cnh tranh vi FDP
gim phn ng farnesyl ha ca Ras bng cch gn vi FTase v tr gn ca FDP. -
hydroxyfarnesylphophat l cht gc ca nhm ny, da vo cu trc ca hp cht ny
tng hp cc dn xut mi c kh nng c ch FTase chn lc hn [42].
O P
O-
O
O P O-
O-
O
P
OH
OH
OHO
O
P
FF
ONa
ONa
O
O P O
O-
O
P O-
O-
O
NH
P
O
CO2Na
ONa
O
ONa
O
HN
P
O
ONa
ONa
O
O
HN
P
O
ONa
O
O O
O
FPP
(a -Hydroxyfarnesyl)phosphonic AcidFPPA 1
Difluorinated b-Ketophosphonic Acid Compound I
Compound II Compound III Hnh 2.1: Cc FTI cnh tranh vi FDP c tng hp
Trong cc FTI u tin th hin hot tnh trong h thng t bo nui cy, FDP
khng th b thy phn: acid -hydroxyfarnesyl-phosphonic c ch FTase vi h s c
ch (Ki) = 5 nM/L [42, 34]. Tc nhn ny c ch qu trnh Ras trong cc nguyn bo si
t bin H-Ras NIH3T3 nng thp 1M/L [56]. Cc cht tng t FDP thng c
chn lc cao, c ch FTase nng di micromol trong cc th nghim in vitro
c tng hp v cho thy kh nng c ch qu trnh H-Ras trong cc t bo nng
-
16
xp x 1 M/L [42, 34]. Cc cht tng t FDP chng minh l ngn chn s vn
chuyn H-Ras-mediated ca nguyn bo si NIH 3T3 nng 100 M/L v khng gy
c vi cc t bo khng b t bin nng ln n 250 M/L [42]. Tuy nhin, cc
tc nhn ny cha chng minh c mi lin quan vi hot ng chng ung th trong m
hnh ng vt.
Mc d FDP lin kt vi t bo bng i lc rt nh, nng FDP trong t bo xp
x 1 M/L, ngha l cc lin kt FDP vi FTase b chim gi ht. Nh vy, cc cht
tng t FDP cn c i lc vi FTase cao hn FDP. Hn na, cc enzym khc cng s
dng FDP trong nhiu qu trnh ca t bo, ngha l cc cht tng t FDP c th gy ra
c tnh ng k v do cc hp cht c th s dng trong lm sng cn c chn lc
k.
2.7.2. Cc cht cnh tranh vi CAAX
Cc nghin cu ch ra rng tetarpeptid CAAX cha yu t chnh nhn ra
enzym FTase, do dn n tng hp mt s peptid l cht c ch FTase bng cch s
dng nguyn tc thit k thuc: to ra cc FTI cnh tranh vi CAAX trong lin kt vi
prenyltransferase (hnh 2.2). Vic chng minh cc tetarpeptid c thay th cc
aminoacid thm v tr acid bo th 2 t cystein to ra cc FTI kch thch cho s pht
trin cc peptidomimertic phn t lng thp c xem l chin lc chnh pht trin
cc FTI [10, 70].
-
17
O
HN
NH
H2N
HSO
O
HN
S
OH
O
CVIM
NH
HN
HS
H2N
O
Compound 32
N
N
Cl
N
OSCH 44342
N
N O
HN
S
OR
O
N
O
HS
H2N
BZA 2B, R = H
BZA 5B, R= CH3
O
O
HN
SO2CH3
OR
OHN
HS
H2N
L= 739,749, R= CH3L= 739,750, R= H
L= 744-832, R= CH(CH3)2
O
HN
S
OR
OHS
H2N
B= 956, R = H
B = 1086, R = CH3
NH
O
HN
S
OH
OHN
HS
H2N
B = 583
HN
HS
H2N
FTI = 276, R= O
FTI = 277, R= OCH3
O
HN
S
R
O
Hnh 2.2: Cc FTI cnh tranh vi CAAX
Mc d cc cht tng t peptid CAAX l cc FTI mnh trong h thng th
nghim in vitro, mt s yu t l ha lm gii hn tc dng chng li s pht trin ca
cc t bo khi u trong cc m nui cy v trong ng vt. Cc hp cht ny c kh nng
thm vo mng km v khng n nh, do chng thng mt 2 hoc 3 phn hiu lc
trong cc t bo. u tin, u carbon t do ca CAAX gi c tch in (-) lm cho
mng t bo khng thm cc hp cht ny. che giu in tch (-), mt tin cht c
s dng tng hp dng este hoc dn xut lacton, vi gi thit l dng este hoc lacton
s c thy phn trong t bo thnh dng acid c hot tnh cao hn. Tuy nhin, cc tin
cht ny d b phn ct bi esterase v cc enzym thy phn khc trong huyt tng, do
thch thc t ra l thit k c cc tin cht khng c s thy phn trong huyt
tng nhng vn d dng b thy phn trong t bo to ra cc FTI c hot tnh mnh.
Mt yu t th 2 l cc lin kt peptid ca cc hp cht ny khng n nh, chng
nhanh chng b thy phn bi protease ni bo v i hi phi c nhng bin i ha hc
b sung tng cng n nh ca hp cht. Trong phng php pseudopeptid
-
18
(peptid gi), cc lin kt peptid trong CAAX gim xung dng methylenamino ca
chng c s dng to ra peptidomimetic mnh v n nh
Mt phng php mi hn pht trin cc FTI peptidomimetic l xa b X trong
mu CAAX, sau sa thm cc yu t u tn C [17]. Phng php ny to ra cc
hp cht thm c vo cc t bo, l cht c ch cnh tranh thun ty ca c cht
protein nhng khng phi c cht ca FTase. Trong nghin cu in vitro, cc tc nhn ny
cng nh hng mnh n cc FTase nng 25-500 nM/L, thm vo , cc
pseudopeptid chn lc vi FTase hn GGTase-I 100 ln. S pht trin ca cc tc nhn
ny c gii hn bi c ch khng gy c vi t bo.
Mt phng php khc l thay th cc tnh nng peptid ca hai amino acid trung
tm ca tetrapeptid CAAX vi phn k nc n nh.
Cc FTI loi ny c chia thnh 2 loi da vo cu trc:
Cc hp cht c cu trc peptidomimetic
Cc hp cht khng c cu trc peptidomimetic
2.7.3. Cc FTI tng t lng c cht (bisubtrate)
Phn tch cu trc v ng hc ca FTase cho thy mt c ch tun t, theo ,
mt enzym -FDP-CAAX a bc phc tp c c hnh thnh trc khi xc tc v tng
kh nng cc cht tng t lng c cht bt chc trng thi chuyn i ca enzym c
th l cht c ch enzym va mnh va chn lc. Ngoi ra, cc cht tng t lng c
cht kt hp cu trc ca FDP v tetrapeptid CAAX chn lc vi FTase nhiu hn so vi
GGTase 2000 ln v c tc ng ti thiu ln t bo bnh thng. Cc hp cht ny cng
c ch tn hiu Ras v s pht trin ca cc t bo H-Ras v K-Ras t bin NIH-3T3
nng thp 0,1 M/L, hu ht s farnesyl ca Ras b c ch hon ton liu 100 M/L.
Hn na, cc tc nhn ny cho thy kh nng c ch s tng trng c lp ca ST88-14,
mt dng t bo schwannoma c tnh do s thiu ht biu hin ca neurofibromin[79].
Bi cc neurofibromin hot ha Ras GTPase, cc t bo thiu n dn n tng mc Ras-
GTP, c th cc cht c ch ca FTase s c tc dng iu tr cc bnh nhn
neurofibromatosis loi 1 [2].
-
19
Hnh 2.3: FTI c cu trc lng c cht
2.7.4. Cc FTI khc
Mt s FTI khc c xc nh bng cch sng lc mt lng ln cc sn phm t
nhin hoc t cc hp cht c ch FTase xc tc s gn FDP kt hp vi H-Ras trong
nghin cu in vitro. Sng lc ngu nhin cc sn phm t nhin v t vi sinh vt bng
cch s dng gen ca nm men cc cht c ch Ras thm vo trong t bo, dn n
xc nh manumycin (1 FTI) t cc sn phm ca vi sinh vt v cc cht lin quan nh l
cht c ch FTase [72]. Mt s sn phm t nhin bao gm acid chaetomellic, acid
actinoplanic A v cc cht tng t manumycin cnh tranh vi FDP, trong khi cc cht
c ch khc nh cc pepticinnamid cnh tranh vi tetrapeptid CAAX (hnh 2.4) [42].
Cc tc nhn ny c ch FTase ngi IC50 vo khong 100nM/L.
HO
O
CO2H CH2OH
OCH3
HO
CH3
OHO O
H3C
OO
CH3
H
H3C
HCH3
CH3CH3
O
NORO
O
CH3
H
CH2OH
SS
OHO
H3C
O O
OCH3
O
O
OO
O
O
O
H O
O
OH
ON
N
H3CO
H2NCOOH
CH3H2N
OH
H3CO
H
O
O
HN
ON
OClN
O
O
O
NHHN
O
O
OH
OHOCH3
Acid BarceloneicCylindrol A
Preussomerin G
Glitoxin, R=HAcetylglitoxinR=COCH3
SCH 58450
Patulin
10'- DesmethoxystreptonigrinPepticinnamin E
Hnh 2.4: Cc FTI cha r c ch tc dng
2.8. Cc FTI c th
-
20
Cc FTI tetra-peptid v peptidomimetic c thit k, tng hp t rt sm
nhng chng nhanh chng tht bi trong th nghim in vivo do cc c tnh dc ng
hc, sinh kh dng ca thuc khng t [19].
2.8.1. R-115777
R-115777 (Tipifarnib, Zarnestra) l mt FTI khng c cu trc peptidomimetic,
mt trong hai FTI ng ung trin vng nht v ang c th nghim lm sng pha III
[93].
2.8.1.1. Cu to ha hc
Khi lng phn t: 489.4
Cng thc phn t: C27H22Cl2N4O
N O
CH3
Cl
N
N
CH3
Cl
H2N
Hnh 2.5: Cng thc cu to ca R-115777
Danh php IUPAC: (R)6-amino [(4-chlorophenyl) (1-methyl-1H-imidazol-5-
yl)methyl]-4-(3-chlorophenyl)-1-methyl-2(1H)-quinolinon
2.8.1.2. Ngun gc, thit k, qu trnh nghin cu pht trin
Hng dc phm Janssen tham gia vo nghin cu thuc tc dng ti ch Ras vi
nghin cu tc dng chng ung th ca cc thuc chng nm ketoconazol c ch 14-a-
demethylase [16]. Gi thuyt t ra l ketoconazol tc dng ln chc nng ca Ras khng
phi bng cch tc ng trc tip ln c cht farnesylpyrophosphat m s prenyl ca Ras
b nh hng do tch ly cc cht trung gian sterol v isopren gy tc dng phn hi
(feedback) ln qu trnh sinh tng hp sterol v cc con ng lin quan do
farnesylpyrophosphat l cht trung gian trong con ng tng hp cholesterol. Tuy nhin
gi thuyt ny sau c chng minh l khng chnh xc khi th nghim cho thy
-
21
ketoconazol khng c tc dng trn s prenyl ca Ras trong cc t bo. Tuy nhin cc
phn t peptidomimetic ngy cng ng vai tr quan trng trong c ch FTase trong cc
t bo nui cy. 3300 hp cht ca Janssen c sng lc, 36 cht c trin vng
c xc nh, trong 33 cht c ngun gc t imidazol. S hiu bit v vai tr ca
Zn2+
trong hot ng ca FTase cng nh quan im ca Dr. Paul Janssen v c tnh to
phc chelat ca Zn2+ trong cc thuc khng nm imidazol cng c gi thuyt v vai tr
ca Zn2+ v imidazol. Mi quan h cu trc-tc dng (SAR) c my tnh h tr, tm
kim. Hai nhm c la chn l: nhm cc cht c cu trc tng t thuc chng nm
miconazol v nhm c cu trc cng nhc hn t mt quinolinon mu [47]. Hai nhm
c nh gi song song nhng nhm quinolinon nhanh chng cho thy kt qu ha hn.
Trong qu trnh nghin cu, trifluorophenylmethyl-quinolin cho thy kh nng c ch
mnh nhng n nhanh chng b chuyn ha thnh quinolinon tng ng (hnh 2.6). May
mn l hot tnh ca quinolinon c gi li nn thc y cho nghin cu v nhm
quinolinon.
N
NN
N
CF3
N
CF3
N
H
N
N
O
Hnh 2.6: Trifluorophenylmethyl-quinolin b chuyn thnh quinolinon.
Trong n lc tng hp, cht tng t quinolinon 1 c to ra, sau khi th
nghim mt lng ln cc cht c ngun gc t imidazol, 1 cho thy ci tin ni bt v
tim nng ln. y l bc t ph kp thi cho chng trnh nghin cu, cho php tng
hp rng ri cc cht ha hc.
-
22
Cl
Cl
O
N
NCl
Cl
miconazol
NCl
N
H
O
N
1
A
B
C
Hnh 2.7: Cu trc ha hc ca miconazol v hp cht 1
Hp cht 1 c s dng lm khung tng hp cc hp cht mi, nh gi vai
tr, tm quan trng ca cc nhm th trong phn t. Vng phenyl trong hnh vung A v
B hnh trn nhanh chng c chng minh l cn thit, nu thay th bng hydro hoc
nhm alkyl lm cho cc hp cht ny tr nn mt tc dng. Ngi ta thay th cc nhm
th v tr vng A, B tm ra hp cht c tc dng mnh.
Bng 2.1: Mi quan h gia cu trc- tc dng ca cc nhm th da trn khung l hp cht 1 trong nghin cu SAR ca R-115777
N
N
H
O
N
A
B
A B FT IC50 (M)
1a H 5,35
1b CH3 > 10
1c
> 10
1d Cl
0,18
1e Cl
H
3,4
1f 0,93
1g Cl
Cl
1,9
1h Cl
H3C
5,65
1i Cl
Cl
0,035
-
23
1j Cl
CH3
0,041
1k Cl
Cl
0,32
1m Cl
CH3
0,20
T bng trn cho thy, vng clorophenyl v tr A v B lm tng kh nng c ch
FTase. C nh A, B l clorophenyl, tip tc thay cc nhm th cc v tr khc tm ra
FTI mnh v hiu qu nht (hnh 2.8)
NCl
Het
O
R1
Cl
Hnh 2.8: C nh 2 nhm clorophenyl v tr A v B, thay mt s nhm th trn khung ca hp cht 1 tm ra hp cht hiu qu nht
Sau qu trnh nghin cu, ngi ta tm ra cc v tr th, nhm th lm tng,
gim tc dng c ch FTase, kt qu l: Het = imidazol-5-yl v R1 = -NH2 l hai nhm
th to ra hp cht c IC50 thp nht, t tm ra hp cht R-115777 l FTI mnh, hiu
qu nht trong s cc cht tng t imidazol (hnh 2.9) [47]. V vy n c tin hnh
th nghim in vitro v in vivo.
Hnh 2.9: Mi quan h cu trc- tc dng trn khung R-115777
-
24
Ngoi ra, ng phn quang hc cng nh hng n tc dng ca R-115777: (R)
R-115777 tc dng trn cc enzym mnh hn dng (S) 50 ln.
Bng 2.2: Hiu lc tc dng ca cc ng phn quang hc ca R-115777
Hp cht IC50 (enzym)
(nM)
IC50 (t bo)
(nM)
Hn hp
Racemic
ng phn (S)
(R) R-115777
0.8
81
0.6
35
100
1.8
ng ch l R-115777 cng chn lc trn FTase hn hn GGTase-I (hnh 2.10) [47].
Hnh 2.10: S chn lc ca R-115777 vi cc prenyltransferase
2.8.1.3. S tng hp
R-115777 c hng dc phm Janssen Pharmaceutica (Johnson & Johnson)
tng hp. Quy trnh tng hp nh sau:
-
25
NH
O
Cl
PPA
NH
O
Cl
NH
O
Cl
Cl
OH
O
Cl
O
PPA
NH
O
Cl
Cl
OMeI, NaOH
NO
Cl
Cl
O
CH3
Br2heat
NN CH3
NO
Cl
Cl
CH3
N
N
CH3OH
NH2
NO
Cl
Cl
CH3
N
N
CH3NH2
BuLi
II IV
III
VVIVII
VIII
I
Hnh 2.11: S tng hp R-115777 [85]
2.8.1.4. Tc dng dc l
R-115777 (Tipifarnib, Zarnestra) l mt FTI mnh v chn lc, IC50=0,6
nM
Nghin cu in vitro: khi s dng Tipifarnib 5 M trong 72 gi, t l cc t
bo cht theo chng trnh tng ln ng k khi iu tr kt hp vi DMSO iu tr
cc t bo T. Khi s dng cc t bo T khe mnh, n lm gim t l t bo IFN
(Interferon-gamma), tc dng ny ph thuc vo thi gian. Tipifarnib lm gim t l Ras
hot ha trong lin kt vi DMSO. Tipifarnib s dng c tnh chn lc trong th
nghim in vitro chng li dng t bo to mu MDS (hi chng myelodysplastic) v
tnh nng di 10 nM, tc dng ni bt hn cc t bo trng gc. Tc dng ny
khng phi do cm ng s cht theo chng trnh ca t bo nh bnh thng hay MDS
gc biu th tng ng DiOC3 v s biu hin ca annexin V sau khi tip xc vi
Tipifarnib 72 gi [15]. Tipifarnib gy ra s cht theo chng trnh trong t bo U937.
-
26
Ngoi ra, hp cht ny c ch c lp FTase ngi cho lamin B v K-Ras 4B vi IC50
tng ng l 0,86 nM v 7,9 nM [96].
Nghin cu in vivo: khi iu tr bng E2 kt hp vi R-115777, Ki-67 trong
cc khi u thp hn so vi khi iu tr bng mt mnh E2. S kt hp ca Tamoxifen v
R-115777 lm lng Ki-67 (5%) thp hn hn khi s dng ring l Tamoxifen (16,9%)
hoc R-115777 (67,3%). Tuy nhin khng thy s khc bit v s cht theo chng trnh
ca t bo gia cc nhm iu tr. S dng mt mnh R-115777 th s lng t bo c
iu tr b c ch thp hn khi kt hp tamoxifen v R-115777 hoc R-115777 v E2.
iu ny c th gii thch cho s gim khi lng ca khi u [96].
Th nghim lm sng: Tipifarnib l FTI u tin c th nghim lm
sng. Th nghim pha I cho thy suy ty v nhim c thn kinh l c tnh liu gii
hn. c tnh trn tiu ha v mt mi cng xut hin [61,82].
Trong cc nghin cu u pha II, Tipifarnib c s dng ng ung liu
300mg2 ln/ngy trong 21 ngy, sau ngh 1 tun. Ba th nghim pha II c bo
co trn cc bnh nhn ung th v tin trin, ung th ty di cn v NSCLC. Th nghim
trn cc bnh nhn ung th v tin trin c 9 p ng 1 phn v 9 trng hp bnh vn
gi nguyn (trong thi gian t nht 24 tun) trong 76 bnh nhn [89]. Trong nghin cu
pha II mi y tng liu Tipifarnib trn c s nguyn tc gim c tnh. Trong 1 nghin
cu, cc bnh nhn b ung th phi t bo nh ti pht s dng liu 400mg2 ln/ngy
trong 14 ngy lin tip, sau ngh 1 tun, khng c i tng no p ng, ch c 1
trng hp bnh khng tin trin [31]. Cho n nay, hot tnh ha hn nht ca
Tipifarnib c ghi nhn trn bnh nhn b bnh bch cu cp tnh khng c iu tr
c nguy c thp hoc hi chng MDS. C 33% p ng (8 p ng hon ton v 2 p
ng mt phn) khi cc bnh nhn dng liu 600mg, 2 ln/ ngy trong 21 ngy. Trong mt
nghin cu pha II khc, 27 bnh nhn c iu tr bng Tipifarnib, c 2 trng hp khi
u gim hon ton v 1 trng hp khi u gim mt phn khi s dng liu 600mg, 2 ln
/ngy trong 4 tun sau ngh 2 tun. Tuy nhin, trong cc bnh nhn b a u ty khng
-
27
c p ng hon ton hay 1 phn no c ghi nhn, 64% bnh nhn cho thy s n nh
ca bnh vi thi gian trung bnh t lc bt u iu tr n 4 thng [38].
C t nht 2 nghin cu pha III ca Tipifarnib, so snh tc dng ca thuc vi gi
dc v phng php iu tr c bn, cc kt qu cho thy thuc t tc dng vi ung th
i trng tin trin v t l p ng khi iu tr ung th ty bng gemcitabine kt hp vi
Tipifarnib khng cao hn khi iu tr bng mt mnh gemcitabine. Nhng bnh nhn
AML (bch cu cp dng ty) hoc MDS c bt thng nhim sc th 5 v 7 c iu
tr kt hp Tipifarnib vi cytarabine hoc idarubicin s hiu qu hn khi dng mt thuc:
17% p ng khi n tr liu v 58% p ng khi iu tr kt hp 2 thuc.
Hnh 2.12: Tc dng c ch s tng trng t bo ung th tuyn ty ca Tipifarnib do c ch G1, tc dng ph thuc liu s dng.
-
28
Vai tr: Tipifarnib l mt cht c ch FTase mnh v chn lc, c tc dng
quan trng trong chng ung th.
Dc ng hc:
Nng thuc trong huyt tng cao nht t c sau khi ung 2-4 gi.
Sinh kh dng tuyt i ca Tipifarnib c c on vo khong
34%10% [93].
Chuyn ha, thi tr: Tipifarnib xut hin trong nc tiu ch yu dng
lin hp vi glucuronic, cn trong dch chit phn, nhm methyl-imidazol l con ng
chuyn ha ch yu. Nhn chung, khong 15% Tipifarnib v dng chuyn ha ca n
c thi qua nc tiu, khong 80% c thi qua phn [25].
Qu trnh ADME trong cc ng vt khc nhau l khc nhau v khc vi
trong c th ngi. Cc d liu v dc ng hc nh s nh thanh thi trong huyt
tng, sinh kh dng v con ng chuyn ha trong th nghim trn chut v ch khc
nhau. Do , vic kt hp th nghim in vivo v d liu ADME trong lm sng l rt
quan trng.
2.8.2. Sch-66336
Sch-66336 (Lonafarnib hay Sarasar) l mt FTI khng c cu trc
peptidomimetic, l mt trong hai FTI ng ung trin vng nht hin ang qua th
nghim lm sng pha II trong iu tr cc khi u rn [15,61,82].
2.8.2.1. Cu to ha hc
Khi lng phn t: 638.8
Cng thc phn t: C27H31Br2ClN4O2
N
N
O
N NH2
O
Br
Cl
Br
-
29
Hnh 2.13: Cng thc cu to ca lonarfanib
Danh php IUPAC: 4-(2-(4-(8-Cloro-3,10-dibromo-6,11-dihydro-5H-
benzo(5,6)cyclohepta(1,2-b)pyridin-11-yl)-1-piperidinyl)-2-oxoethyl)-1-
piperidincarboxamid.
2.8.2.2. Ngun gc, thit kt, qu trnh nghin cu pht trin
Trong qu trnh nghin cu, Schering-Plough tm ra FTI t chng trnh nghin
cu thuc khng histamin. Hot cht c tm ra u tin l Sch-37370, tuy nhin hp
cht ny c kh nng c ch FTase rt yu (IC50= 26,9 M), c hot tnh khng histamin
cao hn (IC50= 0,32 M) [19]. Nghin cu v mi tng quan gia cu trc- tc dng ca
cc hp cht xung quanh Sch-37370 to ra cc hp cht ci thin c ng k tc dng
c ch FTase bng cch ly cc dn xut acetamid ca n do th cc nhm aryl- hoc
heteroaryl- [27]. Vic ti u ha cng thc bao gm c v tr ca acetamid carbonyl [53],
khong cch ca nhm aryl- hoc heteroaryl- vi nhm acetamid carbonyl [4]. Trong cc
hp cht mi tm ra, 2d l cht c IC50 thp nht (IC50 =0,25 M) (hnh 2.14)
Hnh 2.14: Sch-37370 v mt s cht thay i nhm th
Do cc nghin cu SAR sau s dng p-pyridylacetamide (2d) nh l khung
to ra ca FTI mi: th v tr C(3) ca ba vng bng cc nhm thn lipid nh nh clo,
brom hoc methyl to ra cc hp cht vi kh nng c ch FTase khc nhau [55]. Th v
tr C(7) hoc C(10) bng cc nhm halogen cng lm tng tc dng ca cc FTI do bin
i p-pyridylacetamid, to ra cc hp cht mi c mnh tng t nhau [54]. Th 2
-
30
nhm brom vo C(3) v C(7), hoc C(3) v C(10) to ra hiu qu cao nht cho cc FTI c
cu trc benzocycloheptapyridyl. Ch n C(11), ngi ta nhn thy s bo ha ca
nhm olefin C(11) lm n tng t piperidyl nhng c cc c tnh tt hn, to ra s ti
u ha cho hot tnh ca FTI [54]. ng phn quang hc (S) 3,7-
dibromobenzocycloheptapyridyl v (R) 3,10-dibromobenzocycloheptapyridyl c hiu lc
c ch mnh s farnesyl ca Ras trong th nghim in vitro. Hot lc khc nhau cn ph
thuc vo loi lin kt ca cc cht c ch FTase dibromobenzocycloheptapyridyl v
tng tc khng gian, n lm gim bt hoc tng cng lin kt ca cc dng ng phn
[67]. Mc d hot lc vi FTase tng t nhau nhng 2e v 2f c ch s farnesyl ca Ras
trong t bo COS nhiu hn. Hp cht 2e vi 3,10-dibrom- c tc dng mnh trn s
prenyl ca Ras [54].
N
N
ON
Br
Cl
Br
N
N
ON
Br
Cl
Br
O O
(R) 2e (S) 2f
FTase IC50=1,3 nM FTase IC50=2,6 nM
COS IC50=10 nM COS IC50=480 nM Hnh 2.15: Cu trc ca 2e, 2f
Nghin cu v c tnh dc ng hc ca cc FTI benzocycloheptapyridyl, ngi
ta pht hin ra pyridylacetamid 2e (3,10-dibromobenzocycloheptapyridyl) c kh nng c
ch FTase mnh nhng cc c tnh dc ng hc ca n th khng c chp nhn
[54]. Trong nghin cu v cc c tnh dc ng hc trn chut ca cc FTI 3,10-
dibromobenzocycloheptapyridyl, ngi ta tm ra cc hp cht
piperidylacetamidnicotinamid N-oxid 2g v 2h, piperidylacetamido oxalamid 2i, v
piperidyl-acetamido ure 2j (Sch-66336) n nh hn [73]. Trong cc hp cht ny, Sch-
66336 c la chn l cht c u th hn, c cc thuc tnh dc ng hc ng ung
tt nht (COS IC50= 10 nM; thch mm IC50= 75 nM), AUC (22 M.gi) [54, 73]. Sch-
-
31
66336 c ch s pht trin ca khi u chut khi s dng nh tc nhn n tr liu v khi
dng kt hp vi thuc khc
2g, R= p-pyridyl-N-oxid (FPT IC50= 2.5 nM; AUC = 16 M.gi)
2h, R= m-pyridyl-N-oxid (FPT IC50= 2.1 nM; AUC = 70 M.gi)
2i, R= C(O)-NH2 (FPT IC50= 2.7 nM; AUC = 45 M.gi)
2j, R= NH2 (FPT IC50= 1.9 nM; AUC = 24 M.gi) [2j= Sch-66336]
Hnh 2.16: Cu trc ca 2g- 2i v Sch-66336
2.8.2.3. S tng hp
Sch-66336 c hng dc phm Schering Corp. (US) - Schering-Plough tng
hp. Quy trnh tng hp nh sau:
-
32
N
N
Br Cl
O O CH3
H2SO4, NaNO2
N
N
Br Cl
O O CH3
NO2
+N
N
Br Cl
O O CH3
NO2
N
N
Br Cl
O O CH3
NO2
1, Silica gel chromatography2, Fe, CaCl2, EtOH, H2O,
N
N
Br Cl
O O CH3
NO2Br1, NaNO2, HCl, H2O
2, H3PO4, H2ON
N
Br Cl
O O CH3
Br Br2, AcOH
NH
N
Br Cl
NO2Br
1, DIBAL - H
2, chiral separation
NH
N
Br Cl
Br
EDC, HOBt
N
O
OH
Boc
N
N
Br Cl
Br
O
N O
O
CH3
CH3CH3
F3CCOOH,CH2Cl2
N
N
Br Cl
Br
O
NH
Me3Si-N=C=O, CH2Cl2
HCl, H2O,
N
N
Br Cl
Br
O
N NH2
O
IX X
XI
XIIXIIIXIV
XV XVI
XVII
XVIII
XIXXX
Hnh 2.17: S tng hp Sch-66336 [69]
2.8.2.4. Tc dng dc l
Sch-66336 (Sarasar, Lonafarnib) l mt FTI benzocycloheptapyridyl chn lc cho
H-ras, N-ras v K-ras-4B vi IC50 tng ng l 1,9 nM; 5,2 nM v 2,8 nM [95].
Nghin cu in vitro: Sch-66336 nng 0,1 M n 8 M c th c ch s pht
trin ca t bo ung th biu m vy vng u v c, lm t bo cht theo chng trnh,
tc dng ny ph thuc liu lng v thi gian c ch. Sch-66336 (8 M) c ch protein
-
33
kinase B/ Akt hot ng v phosphoryl ha c cht glycogen synthase kinase Akt - 3 v
yu t phin m. Sch-66336 c ch s pht trin ca nhiu dng t bo, IC50 t 0,6 M
n 32,3 M. Lonafarnib cm ng CCAAT /tng cng lin kt gia cc protein tng
ng, ph thuc vo s hot ha yu t phin m DR5. Lonafarnib (< 10 M) c th hot
ha caspase - 8 v protease cystein cui ca n do gy cht theo chng trnh trong
t bo H1792 (1 dng t bo ung th phi). Lonafarnib (5 M) lm tng phn phi DR5
ti b mt t bo H1792 lm tng qa trnh hoi t khi u, cht theo chng trnh [95].
Nghin cu in vivo: Sch-66336 c ch s pht trin ca khi u phi ngi
trong m hnh cy ghp vo chut t bin suy gim min dch. Trong chut suy gim
min dch NOD/SCID c tim di da EN01, XEN05 hoc XEN08 GBM, Sch-
66336 liu ung 50 mg/kg ng ung trong 21 ngy, c th c ch 69% s tng trng
ca khi u [95].
Th nghim lm sng: Th nghim pha I u tin ca lonafarnib bt u
nm 1997. Sau nhiu nm, cc th nghim khc nhau c thc hin tm ra MTD v
nng cao nht trong huyt tng c th t c [39]. c tnh chnh l tiu chy
nhng bun nn, nn v mt mi cng xut hin. Liu dng ph bin trong nghin cu
pha II l 200mg ng ung, 2 ln/ ngy trn 1 phc lin tc.
Trong mt nghin cu pha II trn cc bnh nhn ung th biu m ng tit niu
tin trin, khng thy phn ng no ca khi u. Mt trong 14 bnh nhn c tnh trng
bnh gi nguyn [65]. Ngoi ra trong 1 th nghim pha II nghin cu v nh hng ca
lonafarnib trn cc bnh nhn ung th i trng di cn, khng ghi nhn c p ng
no. 3 trong 21 bnh nhn c tnh trng bnh gi nguyn trong t nht 4 thng [77]. Yang
v cc cng s tin hnh 1 nghin cu pha II trn cc bnh nhn ha tr, x tr ung th
biu m t bo vy phn u v c, kt qu l: khng ghi nhn c p ng no, nhng
7 trong s 15 bnh nhn duy tr tnh trng bnh n nh trong t nht 3 t iu tr [80].
Sch-66336 hon thnh th nghim lm sng pha II trong iu tr ung th v di
cn [95]. S dng kt hp Sch-66336 (40 mg/m2 din tch c th, bn ln mt ngy) v
Cytoxan (200 mg/m2 din tch c th) hoc Vincristin (1 mg/m2 din tch c th) c tc
-
34
dng c ch ng k s pht trin ca ung th phi. Lonafarnib tng tc dng ca cc
paclitaxel trong iu tr ung th bung trng (hnh 2.18).
Hnh 2.18: Tc dng ca Lonafarnib v paclitaxel khi s dng ring v khi kt hp trong iu tr ung th bung trng
Trong mt nghin cu khc vi 33 bnh nhn, c iu tr bng taxan nhng
bnh vn tin trin hoc ti pht trong vng 3 thng sau khi iu tr, c iu tr bng
ung lin tc Lonafarnib 100 mg, 2 ln/ngy t ngy u v tim tnh mch paclitaxel
175 mg/m2 t ngy th 8 trong 21 ngy, trong c 29 bnh nhn c nh gi p
ng, 3 bnh nhn (10%) p ng mt phn, 11 bnh nhn (38%) gi nguyn tnh trng
bnh.
Dc ng hc:
Nng thuc cao nht trong huyt tng sau khi ung 6-8 gi [14].
Cc d liu dc ng hc t cc nghin cu trn ngi s dng Lonafarnib cha
c ghi nhn. Tuy nhin, d liu v dc ng hc ca ng vt v ngi rt khc
-
35
nhau, do cn kt hp th nghim in vivo v nghin cu cc thng s ca qu trnh
dc ng hc c th s dng Sch-66336 trn lm sng c hiu qu.
Tm li, Sch-66336 chng t hot tnh mnh iu tr cc khi u trong cc
th nghim in vitro, in vivo. y l mt FTI khng c cu trc peptidomimetic ng
ung c sinh kh dng cao, l thuc c trin vng trong iu tr nhiu bnh ung th nh
ung th v, ung th bung trng, ung th phi t bo khng nh Hin nay, hp cht
ny ang c nh gi lm sng pha II.
2.8.2.5. Bin i Sch-6633336
to ra cc FTI mnh th hin hot tnh tt trong cc t bo, ngi ta bin i
Sch-66336 bng cch kt hp cc nhm nh amid, acid, este, ure v lactam. Mt s hp
cht ny kt hp cc tnh cht ci thin c im dc ng hc: tng kh nng ha
tan hoc thay i s chuyn ha ca chng. Da vo cu trc ca Sch-66336, ngi ta
tng hp nn cc FTI mi, s dng phng php SAR nh gi hiu qu ca chng
[23,71].
2.8.3. L-778,123
L-778,123 l mt peptidomimetic c ch FTase c kh nng thm qua mng. Vi
kt qu nghin cu tin lm sng y trin vng, L-778,123 ang tip tc tin su vo
cc th nghim lm sng [8].
2.8.3.1. Cu to ha hc
Khi lng phn t: 442.3
Cng thc cu to: C22H21Cl2N5O
CN
CH2
N
N
H2C N
NCl
O . HCl
Hnh 2.19: Cng thc cu to ca L-778123
Danh php IUPAC: : 4-((5-((4-(3-Clorophenyl)-3-oxo-1-piperazinyl) methyl) -1H-
imidazol-1-yl) methyl) benzonitril hydroclorid
-
36
2.8.3.2. Ngun gc, thit k, qu trnh nghin cu pht trin
Cc cht c ch FTase peptidomimetic l nhm cc cht c ch c nhm thiol.
Nhm thiol ca chng s lin kt vi ion Zn2+ ca FTase bt hot enzym ny. Thay th
thiol bi nhm lin kt vi ion Zn2+ nh imidazol hay cc d vng to ra nhm cc FTI
phi-thiol, phi -peptid, imidazol hoc phi -imidazol. Sau hn 10 nm nghin cu, mt s
FTI c nhm imidazol c th nghim lm sng trong c L-778123 [83].
2.8.3.3. S tng hp
L-778123 c Lobell, R.B (Merck & Co) tng hp. Quy trnh tng hp nh sau
(hnh 2.20)
Qu trnh tng hp L-778123 tri qua 7 bc, hiu sut ton b qu trnh l 24%
[83].
CN
NH2HCl
CN
N
NHS
OH
CN
N
N
OH
CN
N
NHS
Cl
H2N Cl
Cl
HN
HN
OH
O
N
H.HClN
O
Cl
N
N
NN
O
Cl
NC
ab c
g
d,ef
XX XXIXXII
XXIII XXIV Hnh 2.20: S tng hp L-778123: a) DHA, KSCN, CH3CN/H2O, 5500C, 18gi; b) NaNO2, AcOH, H2O, rt, 20 pht; c) Oxalyl clorid, DMF/CH3CN, 0
0C, 3gi; d) Cloroacetyl clorid,
iPrAc, 00C, 1gi; e) Ethanolamin, iPrAc, 550C, 2gi; f) DIAD, Tributylphosphin, EtOAc, -100C,
1gi; g) i-Pr2NEt, CH3CN/H2O, 00C, 39gi
2.8.3.4. Tc dng dc l
-
37
Dn xut ca CAAX ny c tc dng c ch FTase nng hng nh
khong 10-9 mol. N cng cho hiu lc c ch dng t bo ung th ca K-Ras IC50=
2,3-5,4 nM.
L-778,123 c la chn th nghim lm sng v n l mt FTI mnh,
ng thi cng l mt GGTI, n c kh nng c ch s prenyl ca Rap1A- mt c cht
ca GGTase-I cng nh K-Ras [3]. Trong khi cc FTI khc thng khng c ch hot
ng ca K-Ras v n c th c chuyn thnh GGTase-I.
Nghin cu in vitro: L-778,123 l mt cht c ch c FTase v GGTase-I.
S dng phng php immunoblotting (khng nguyn- khng th) phn bit cc dng
protein b prenyl v khng b prenyl da trn s di chuyn khc nhau ca chng khi in
di [43]. T kt lun c l L-778,123 c tc dng nh mt DPI (cht c ch 2 loi
prenyltransferase) trong cc t bo khi u tuyn ty (PSN-1). L-778,123 c ch s prenyl
ca HDJ2- c cht ca FTase v Rap1A- c cht ca GGTase-I, do l mt DPI nn n c
ch c s prenyl ca K-Ras.
Nghin cu in vivo: cc nghin cu cho thy GGTI gy c cho chut khi
truyn lin tc t 2 ngy tr ln. Mt PDI l tng trn lm sng nhm ch K-Ras
cn c thit k cn bng gia FTI v GGTI sao cho GGTI hot ng mnh c
ch s prenyl cho K-Ras bi GGTase-I nhng cng trnh hot tnh GGTI qu mnh c
th gy ra cc tc dng khng mong mun. nh gi L-778,123 c cn bng gia 2
hot tnh FTI v GGTI, ngi ta o kh nng hp cht ny c ch s prenyl ca K-Ras
khi s dng mt mnh hoc khi kt hp vi thuc c ch chn lc FTase hoc GGTase.
FTI v GGTI c s dng nng ti a c ch cc enzym tng ng ca chng
[43]. IC50 c ch s prenyl K-Ras ca L-778,123 khng b nh hng ng k bi vic
dng FTI hay GGTI, do L-778,123 ti u s cn bng hot tnh c ch FTase v
GGTase trong c ch K-Ras
Th nghim lm sng: trong th nghim pha I ca L-778,123 cc bnh
nhn c truyn lin tc trong 7 ngy, trong nhiu trng hp, bnh nhn c p dng
mi t iu tr 3 tun. HDJ2 (mt protein c farnesyl ha) i din cho cc protein
khc th nghim immunoblot ca cc PBMC (t bo mu n nhn ngoi vi) t cc
-
38
bnh nhn c iu tr bng truyn L-778,123 trong 7 ngy vi liu 280, 560 v 1120
mg/m2. Trong th nghim ny, s c ch prenyl ca HDJ2 ph thuc liu L-778,123 s
dng. liu 560 mg/m2, trung bnh khong 35% HDJ2 khng b prenyl [9]. Tim truyn
L-778,123 cng c nh gi trong th nghim pha I ko di 2-4 tun. a s cc bnh
nhn trong th nghim ny s dng liu cao nht c th dung np c trong nghin cu
truyn 7 ngy: 560 mg/m2 L-778,123. Vi liu 840 mg/m2, tun th 2, c ti 75%
HDJ2 khng b prenyl.
Hnh 2.21: S c ch FTase trong cc bnh nhn c iu tr bng L-778,123
A: th nghim immunoblot HDJ2 ca PBMC trong 3 bnh nhn c iu tr bng liu 280, 560, hoc 1120 mg/kg/ngy trong 7 ngy
B: phn tch HDJ2-PBMC trong 2-4 tun truyn L-778,123. T l HDJ2 khng c prenyl trong 4 nhm bnh nhn
Cc nghin cu cho thy L-778,123 c ch FTase v mt phn GGTase ngi,
tuy nhin cc hp cht thiu hiu lc c ch s prenyl ca K-Ras. Do cc th
nghim lm sng ca L-778,123 cha kim tra gi thuyt c ch s prenyl ca K-
Ras bi DPI c th gy phn ng ng k ca khi u, c th gy cht chut khi dng
liu c ch K-Ras. Khi truyn lin tc GGTI trong 48-72 gi liu c th c ch s
prenyl ca K-Ras khi kt hp vi FTI cng gy t vong cho chut, do khng nn
nghin cu lm sng cc DPI mnh hn L-778,123.
-
39
Trong th nghim khc, L-778,123 c tim truyn tnh mch lin tc trong 7,
14 hoc 21 ngy, c tnh liu gii hn l gim tiu cu hoc gim bch cu a nhn
trung tnh. Khng ghi nhn c mc tiu p ng no mc d t c nng n
nh trong huyt tng. Trong cc th nghim, thy c s ko di QT trong 1 hoc
nhiu bnh nhn mc d khng phi liu gii hn v khng lp li khi dng liu thp hn.
V th ngi ta quyt nh dng pht trin hp cht ny [9].
Dc ng hc
Cha c d liu nghin cu qu trnh dc ng hc ca L-778,123
2.8.4. BMS-214662
BMS-214662 c cu trc lng c cht l mt FTI ng ung mnh v chn lc
thuc nhm cc FTI phi peptidomimetic, ang c tin hnh th nghim pha I [52].
2.8.4.1. Cu to ha hc
Khi lng phn t: 489.6
Cng thc ha hc: C25H23N5O2S2
Hnh 2.22: Cng thc cu to ca BMS-214662
Danh php IUPAC: (R)-7-Cyano-2,3,4,5-tetrahydro-1-(1H-imidazol-4-ylmethyl)-
3-(phenylmethyl)-4-(2-thienylsulfonyl)-1H-1,4-benzodiazepin.
2.8.4.2. Ngun gc, thit k, qu trnh nghin cu pht trin
Giai on u ca qu trnh nghin cu, cc FTI ch yu c thit k c cu trc
peptidomimetic: cha nhm thiol, tuy nhin cc hp cht ny khng c tc dng nh
mong i. Sau , nhm cht c ch FTase c cu trc phi-thiol, phi -peptid c pht
hin [73]. Trong n lc tm kim nhm cht c kh nng c ch mnh, nhm cc cht c
-
40
nhm imidazol-4-ylalkyl gn vo 2,3,4,5-tetrahydro-1, 4-benzodiazepin c tm ra
[18]. S dng phng php SAR tm ra hp cht c hiu lc mnh nht trong nhm
ny, cc nghin cu xc nh cc cht c hot lc trn cc khi u c t bin K-Ras
trong m hnh chut mang t bo ung th. Kt qu ca cc nghin cu trn dn n hp
cht 4 (BMS-214662) c a vo th nghim lm sng.
Sau khi pht hin nhm cc cht c ch FTase mnh da trn khung 2,3,4,5-
tetrahydro-1,4-benzodiazepin c nhm imidazol gn vo v tr N-1 [18]. Cc nghin cu
SAR tp trung vo cc dn xut imidazol-4-ylmethyl trong cc nhm th c thay
i, tp trung vo vng aryl cng nh trn N-4. Cc nghin cu ny chng minh l
mt nhm th k nc lin kt vi N-4 thng qua mt nhm c lin kt hydro, cc nhm
th k nc v tr 7,8 cng quan trng vi kh nng c ch enzym (hnh 2.23).
Hnh 2.23: M hnh tng tc ca cc imidazolylmethyltetrahydrobenzodiazepine vi FTase
v tr N-4 c th to lin kt hydro vi enzym, ngi ta th vo v tr N-4 l
CO hoc SO2. Vic tng hp cc imidazolylmethyltetrahydrobenzodiazepin da vo vic
to ra cc vng quanh tetrahydrobenzodiazepin, sau bin i, hp nht cc vng v
tr N-1 v N-4, cng dng cch ny thm d hiu lc ca cc nhm th v tr C-2, C-
3. SAR ca cc hp cht ny ban u c nghin cu trong cc cht tng t c nhm
N-1 imidazol-4-ylmethyl v nhm N-4 naphthoyl
Nghin cu SAR ca 4 nhm th chng minh hiu lc ca cc FTI vi
carboxamid, ure, carbamat, sulfonamid, sulfonylure to ra cc cht c ch tng i
-
41
mnh. Tuy nhin, sulfonamid thng vt tri so vi carboxamid c v tim nng c ch
FTase cng nh cc hot ng t bo, trong hp cht 4.19 l FTI c IC50 thp nht
(bng 2.3).
Tt c cc FTI nhm ny c th nghim v chn lc FTase v GGTase-I,
cho thy chn lc vi FTase cao hn, 4.19 c ch FTase mnh hn GGTase 1000 ln.
Bng 2.3: S tng tc ca cc nhm th C-3 v N-4 trong nghin cu SAR ca BMS-214662
Hp cht R3 ng phn R3 X R4 R7 FT IC50 (nM)
4.1 H CO naphth-1-yl H 456 128
4.2 H CO naphth-1-yl Br 228 7
4.3 Me R,S CO naphth-1-yl H 1100 280
4.4 CH2-phenyl R,S CO naphth-1-yl H 276 102
4.5 CH2-phenyl R,S CO Me H 1300 460
4.6 CH2-phenyl R,S CO Me Br 60 24
4.7 CH2-phenyl R CO Me CN 8,75 2,25
4.8 CH2-phenyl R CO NMe2 CN 17 4
4.9 CH2-phenyl R CO OEt CN 22 3
4.10 Naphth-1-yl R,S CO Me Br 54,5 14,5
4.11 Naphth-2-yl R,S CO Me Br 1260 146
4.12 CH2-phenyl R,S SO2 Me Br 30 12
4.13 CH2-phenyl R SO2 Me Br 10,7 0,4
4.14 CH2-phenyl S SO2 Me Br 437 82
4.15 CH2-phenyl R SO2 2-thienyl CN 1,35 0,05
4.16 CH2-phenyl R SO2 CH2CH2NMe2 CN 1,53 0,97
4.17 CH2-phenyl R SO2 Phenyl CN 1,77 0,09
4.18 CH2-phenyl R SO2 CH2CH2CH3 CN 1,77 0,57
4.19 CH2-phenyl R SO2 NMe2 CN 2,85 0,05
4.20 CH2-phenyl R SO2 Me CN 3,0 1,1
-
42
4.21 CH2-phenyl R,S SO2 Me Pyrid-3-yl 7,9 0,1
4.22 CH2-phenyl R SO2 Me Pyrid-4-yl 16 4
4.23 CH2-phenyl R,S SO2 Me phenyl 54,5 15,5
4.24 2-Cl- phenyl R,S SO2 Me Br 18 7
4.25 3-Cl- phenyl R,S SO2 Me Br 24 13
4.26 NHCO- phenyl R,S SO2 Me Br 86 39
4.27 4-MeO- phenyl R,S SO2 Me Br 101 29
4.28 Pyrid-3-yl R SO2 Me phenyl 5,95 1,85
4.29 Pyrid-4-yl R SO2 Me phenyl 383 150
4.30 c-Hex R SO2 Me Br 23,5 5,5
2.8.4.3. S tng hp
BMS-214662 c Hunt, J. T v cng s tng hp. S tng hp nh hnh 2.24
[91].
HN O
Br
O
O
+
NH2O
H3C
O
.HCl
DMAP, pyridine, reflux
NH
NH
O
O
Br
NH
NHBr
BH3, THF, reflux
NH
NHNC
CuCN, NMP
SClO2S
i-Pr2NEt, CH2Cl2NH
NNC
O2S
S
N
HN
H
O
N
NNC
O2S
S
HN
N
NaBH(OAc)3, AcOH, Cl(CH2)2Clor Et3SiH, CF3COOH, CH2Cl2
XXV
XXVI XXVII
XXVIIIXXIX
XXX
XXXI
XXXII
Hnh 2.24: S tng hp BMS-214662
2.8.4.4. Tc dng dc l
BMS-214662 c tc dng tt trong c ch H-Ras t bin nhng khng c
tc dng vi K-Ras v cc oncogen khc. Cc nghin cu cho thy BMS-214662 c tc
-
43
dng tt vi ung th biu m bung trng A2780, ung th biu m t bo rut kt HCT-
116 v l FTI c kh nng gy cht theo chng trnh mnh nht [84].
Hnh 2.25: Tc dng trn khi u khi s dng BMS-214662 ng ung trn cc mc khi u HCT-116 trong m hnh chut b t bin suy gim min dch mang t bo ung th ngi. Cc cht c s dng t th hai n th su, : kim sot(khng c ch); : 300 mg/kg; : 400 mg/kg; : 600 mg/kg
Nghin cu in vitro: FTI BMS-214662 c kh nng gy cht theo chng
trnh trong cc t bo bch cu myeloid mn tnh CD34+ do tng cng cc tn hiu cht
theo chng trnh.
Th nghim lm sng: BMS-214662 gy c trn tiu ha nn cc nghin
cu tp trung vo a thuc bng ng tim truyn tnh mch [11].
BMS-214662 c th nghim vi cc bnh nhn bch cu cp tnh ti pht hoc
c nguy c cao b hi chng MDS. Lc u BMS-214662 c s dng nh liu tn
cng 1 gi/tun liu 42 n 157 mg/m2. Sau khi xc nh c MTD, phc c
thay i thnh truyn lin tc 24 gi mi tun, bt u vi liu 300 mg/m2. Trong 30
bnh nhn ca th nghim, 1 bnh nhn c iu tr vi liu 42 mg/m2, 3 bnh nhn
c iu tr vi liu 56 mg/m2, 3 bnh nhn c iu tr vi liu 84 mg/m2, 13 bnh
nhn c iu tr vi liu 118 mg/m2, 6 bnh nhn c iu tr vi liu 157 mg/m2 v 4
bnh nhn c iu tr vi liu 300 mg/m2. c tnh liu gii hn (DLT) xy ra vi 3
bnh nhn c iu tr vi liu 157 mg/m2, bao gm bun nn, nn, h kali mu, tiu
-
44
chy v cc vn tim mch, khng c c tnh vi trng hp truyn lin tc 24 gi.
MTD khi truyn trong 1 gi l 118 mg/m2, khng xc nh c MTD vi truyn lin tc
24 gi. Nng thuc trong huyt tng ph thuc liu s dng. BMS-214662 c ch
hot ng ca khong 60% FTase sau khi truyn lin tc v phc hi sau 24 gi, n c
dung np tt khi truyn trong 1 gi liu 118 mg/m2 [89].
30 bnh nhn c iu tr (19 ngi b bnh bch cu myeloid cp, 3 ngi b
bnh bch cu lymphoblastic cp v 8 ngi c nguy c cao b hi chng
myelodysplastic) c tui th trung bnh l 53 (t 22 n 96). 15 bnh nhn p ng mt
phn, 14 bnh nhn p ng hon ton (thi gian p ng trung bnh l 22 tun). Mt
bnh nhn b bnh bch cu myeloid cp, 96 tui khng iu tr bng ho tr liu.
Hnh 2.26: Kh nng c ch FTase cc t bo mu n nhn ngoi vi ca BMS-214662
Dc ng hc:
Bng 2.4: Kt qu d liu dc ng hc ca BMS-214662 trn cc bnh nhn
Liu BMS-214662
(mg/m2)
S bnh
nhn
Cmax
(mg/mL)
AUCinf
(mg/mL h)
Cl
(mL/min/m2)
VSS
(L/m2)
t1/2
(gi)
42 1 857 1,354 519 39,3 1,1
56 2
-
45
Liu BMS-214662
(mg/m2)
S bnh
nhn
Cmax
(mg/mL)
AUCinf
(mg/mL h)
Cl
(mL/min/m2)
VSS
(L/m2)
t1/2
(gi)
Trung bnh 748 1,090 423 86,0 2,3
S liu
thc t 462 v 1,035 604 v 1,575 255 v 592
52 v
120
2,6 v
2,0
84
2
Trung bnh 2,363 2,577 542 27,1 1,5
S liu
thc t
2,744 v
1,981
2,536 v
2,618 552 v 534
24,6 v
29,6
1,7 v
1,3
118
6
Trung bnh 3,202 4,997 353 33,2 3,1
SD 646 2,181 96 18,6 1,1
157
2
Trung bnh 5,634 13,732 292 38 3,1
S liu
thc t
7,244 v
4,024
21,835 v
5,629 120 v 464
26 v
49,2
3,8 v
2,3
Cmax trung bnh l 2,681 mg/mL ( lch chun [SD] 3745) t c vo cui
khi truyn dch.AUC (0 n 24 gi) l 25,620 mg/mLgi (SD 25,881). Khi s dng
liu thp, Cl ca BMS-214662 cao hn Cl khi s dng liu cao, Vss ca thuc tng
i nh.
-
46
Hnh 2.27: Nng BMS-214662 trong huyt tng khi tim tnh mch
Nh vy, BMS-214662 l mt FTI mnh trong cc th nghim, mt thuc iu
tr ung th tim nng, nht l iu tr cc bnh cc bnh bch cu.
2.8.5. Cc FTI c ngun gc t nhin
Acid Chaetomellic A v B l 2 ng phn, c phn lp v tch chit t qu trnh
ln men ca Coelomycete Chaetomella acutiseta. Acid Zaragozic A c K.E.Wilson
(phng ngin cu Merck) cung cp, cc cht tng t acid Zaragozic A c R. W.
Marquis v G. D. Berger (phng nghin cu Merck) tng hp. Acid (-hydroxyfarnesyl)
phosphonic c cung cp bi N. J. Anthony v R. P. Gomez (phng nghin cu
Merck).
xc nh cc FTI mi, cc nghin cu nh gi cc sn phm t qu trnh
ln men ca Coelomycete C. acutiseta. Hai hp cht mi c phn lp v t tn l
acid Chaetomellic A v B. Cu trc ca 2 hp cht ny c th hin trong hnh 2.28
[58]. Cc FTI khc c phn lp t qu trnh ln men ca vi sinh vt khc l acid
zaragozic A. Hp cht ny trc y c dng c ch squalensynthase (Ki=78 pM),
mt enzym cng s dng farnesyldiphosphat.
-
47
Hnh 2.28: Mt s FTI
Cc hp cht ny u c ch FPTase, GGPTase-I v GGPTase-II, nhng mc
chn lc khc nhau (bng 2.5)
Bng 2.5: S chn lc ca cc FTI c ngun gc t nhin vi FTase v GGTase Hp cht
IC50 (nM)
FTase GGTase-I GGTase-II
Acid chaetomellic A 55 92,000 34,000
Acid chaetomellic B 185 54,000 ND
Acid zaragozic A 216 620 66,000
Cht tng t acid zaragozic A 12 1,710 16,800
Acid -hydroxyfarnesyl) phosphonic 30 35,800 67,000
Cc acid chaetomellic v (-hydroxyfarnesyl) phosphonic chn lc vi FTase hn
hn GGTase. Acid zaragozic A cng chn lc vi FTase hn nhng mc chn lc
khng cao hn GGTase-I nhiu. Tuy nhin, iu th v l khi bn tng hp cht tng t
acid zaragozic A bng cch bin i mt lin kt ca acid zaragozic A th hp cht mi
chn lc vi FTase hn hn hp cht ban u. Kt qu ny cho thy mt tim nng ha
hn c th to ra cc hp cht c ch FTase mnh v chn lc bng cch thay i cu trc
ca cc hp cht t nhin.
-
48
C ch c ch FTase ca acid (-hydroxyfarnesyl) phosphonic l cnh tranh vi
c cht farnesyl diphosphat. xc nh cc sn phm t nhin c ch FTase bng cch
cnh tranh vi c cht farnesyl diphosphat hay CAAX hay c hai, ngi ta lm mt
nghin cu su hn: s dng cc hp cht mnh mi nhm nghin cu. Acid
chaetomellic A v cht tng t acid zaragozic A c th nghim, kt qu nh sau.
Bng 2.6: Gi tr Ki ca mt s FTI c ngun gc t nhin
Cht c ch
Cnh tranh vi FDP Cnh tranh vi Ras
Loi c ch Ki Loi c ch Ki
nM nM
Acid Chaetomellic A Cnh tranh 3.50.2 Cnh tranh 2.80.2
Cht tng t zaragozicA Cnh tranh 1.00.3 Cnh tranh 0.70.07
Acid -hydroxyfarnesyl)
phosphonic
Cnh tranh 5.20.7 Cnh tranh 4.70.5
Hnh 2.29: S c ch FTase ca acid chaetomellic A v cht tng t acid zaragozicA
-
49
Cc d liu trn cho thy: acid chaetomellic A v cht tng t acid zaragozic A
c cu trc, ngun gc khc nhau nhng c cng c ch l cnh tranh vi
farnesyldiphosphat
Tc dng c ch FTase ca cc hp cht trong t bo: acid (-hydroxyfarnesyl)
phosphonic c th c ch qu trnh Ras nng > 1 M, nng 0,1M hoc thp
hn th hp cht ny khng th hin tc dng. Tuy nhin, acid chaetomellic A v cht
tng t acid zaragozic A khng c ch qu trnh Ras khi th nghim nng ln
ti 100 M trong 24 gi.
-
50
KT LUN
Sau mt thi gian tra cu, c, phn tch v tng hp cc ti liu tham kho,
chng ti thu c cc kt qu sau:
1. trnh by c nhng c im sinh hc c bn ca farnesyltransferase v vai
tr ca n trong c ch bnh sinh ca ung th.
Farnesyl transferase l mt enzym xc tc cho phn ng farnesyl ha bng cch
nhn dng mu CAAX u tn cng C ca Ras v chuyn nhm 15-carbon farnesyl t
farnesyl diphosphat ti kt hp vi cystein ca Ras. Gen Ras thng b t bin trong cc
khi u hn cc gen khc. Ras c tng hp protein dng cha hot ng, chuyn
thnh dng hot ng n phi tri qua mt chui bin i, trong phn ng farnesyl ha
l phn ng u tin v quan trng nht. Theo , FTase b c ch s ngn s bin i
thnh dng hon thin, c kh nng hot ng ca Ras. FTase c xem nh mc tiu
iu tr tim nng cho cc bnh ung th do t bin Ras.
2. trnh by c mt s cht c ch FTase trin vng ang c pht trin gn
y
Da vo nghin cu v cu trc, hot ng ca FTase, 4 nhm FTI c tm ra
v pht trin:
Cc FTI c cu trc tng t vi FDP: cnh tranh vi c cht FDP gim phn ng
farnesyl ha ca Ras, bng cch gn vi FTase v tr gn ca FDP.
Cc FTI c cu trc tng t CAAX: cnh tranh vi CAAX ca Ras lin kt vi
FTase.
Cc FTI lng c cht: kt hp cc c im ca 2 nhm trn. Cc FTI loi ny chn
lc vi FTase nhiu hn so vi GGTase v c tc ng ti thiu ln t bo bnh
thng. Cc hp cht ny cng c ch tn hiu Ras v s pht trin ca cc t bo H-
Ras v K-Ras t bin nng thp.
-
51
Cc FTI khc c ngun gc t nhin cha r c ch tc dng. Sng lc ngu nhin
cc sn phm t nhin v t vi sinh vt bng cch s dng gen ca nm men cc
cht c ch Ras thm vo trong t bo, dn n xc nh mt s FTI.
Qu trnh nghin cu tm ra mt s FTI c hiu lc c ch FTase mnh, c tnh
chn lc cao, ang c th nghim lm sng vi cc kt qu trin vng nh R115777,
SCH66336, L-778,123, BMS-214662 v nhiu FTI c ngun gc t nhin v tng hp
ha hc ang c nghin cu cng cho cc kt qu ha hn. Nhng kt qu trn y
chng t hng nghin cu cc thuc iu tr ung th mi da trn cc cht c ch
farnesyltransferase ni ring v mc tiu phn t ni chung l ng n v y trin vng
trong tng lai.
-
DANH MC TI LIU THAM KHO
TI LIU TING VIT
1. Bi Thu Quyn (2009), Cc mc tiu phn t hin nay trong nghin cu pht trin
cc thuc iu tr ung th. Kha lun tt nghip dc s i hc. Trng i hc Dc
H Ni, H Ni.
TI LIU TING ANH
2. Basu TN, Gutmann DH, Fletcher JA, et al (1992), Aberrant regulation of ras
proteins in malignant tumour cells from type I neurofibromatosis patients. Nature356,
713-715.
3. Bergman, JM, Abrams, MT, Davide, JP, et al (2001), Aryloxy substituted N-
arylpiperazinones as dual inhibitors of farnesyltransferase and geranylgeranyltransferase-
I, Bioorg. Med. Chem. Lett 11, (11), 1411 1415.
4. Bishop WR, Bond R, Petrin J, et al (1995), Novel Tricyclic Inhibitors of Farnesyl
Protein Transferase, J. Biol. Chem, 270, 30611-30618.
5. Boguski MS and McCormick F, (1993), Nature366, 643-654.
6. Bos JL (1989). rasoncogenes in human cancer: a review, Cancer Res, 49:
46824689.
7. Boyle P, Levin B (2008), World Health Organization - International Agency for
Research on Cancer, Lyon, World Cancer Report 2008.
8. Britten C, Rowinsky E, Yao S-L, Soignet N, et al (1999). The farnesyl protein
transferase (FPTase) inhibitor L-778,123 in patients with solid cancer. Proc. Am. Soc.
Clin. Oncol. Annu. Meet, 18, 155a
9. Britten CD, Rowinsky EK, Soignet S,et al, A Phase I and pharmacologic study of
the farnesyl protein transferase inhibitor L-778,123 in patients with solid
malignancies, Clin Cancer Res, 7, 3894 3903
-
10. Brown MS, Goldstein JL, Paris KJ, et al (1992), Tetrapeptide inhibitors of
protein farnesyltransferase: Amino-terminal substitution in phenylalanine- containing
tetrapeptides restores farnesylation, Proc Natl Acad Sci USA, 89, 8313-8316
11. Camacho LH, Soignet S, Pezzuli S, et al (2001) Dose escalation study of oral
farnesyl transferase inhibitor (FTI) BMS-214662 in patients with solid tumors, Proc Am
Soc Clin Oncol, 20, 311
12. Casey PJ, (1989) p21ras is modified by a farnesyl isoprenoid, Proc. Natl. Acd.
Sci. USA, 86 (21), 8323-8327
13. Chen WJ, Andres DA, Goldstein JL, et al, (1991), cDNA cloning and expression
of the peptide-binding _ subunit of rat p21ras farnesyltransferase, the counterpart of yeast
DPR1/RAM1, Cell, 66, 327334,
14. Crul M, de Klerk GJ, Swart M, et al (2002), Evaluation of the bioequivalence of
tablets and capsules containing the novel anticancer agent R115777 (Zarnestra) in
patients with advanced solid tumors, Eur J Drug Metab Pharmacokinet; 27, 6165.
15. Crul M, de Klerk GJ, Swart M, et al (2002), Phase I clinical and pharmacologic
study of chronic oral administration of the farnesyl protein transferase inhibitor R115777
in advanced cancer, J Clin Oncol, 20, 27262735.
16. De Coster R, Caers I, Coene MC,et al (1986), Effects of high dose ketoconazole
therapy on the main plasma testicular and adrenal steroids in previously untreated cancer
patients, Clin Endocrinol, 24, 657-664.
17. DeSolms SJ, Deana AA, Giulian EA, et al (1995), Pseudodipeptide inhibitors of
protein farnesyltransferase, J Med Chem, 38, 3967-3971
18. Ding CZ; Batorsky R, Bhide R, et al (1999), Discovery and Structure-Activity
Relationships of Imidazole-Containing Tetrahydrobenzodiazepine Inhibitors of
Farnesyltransferase, J. Med. Chem, 42, 5241-5253.
19. Doll RJ (2001), Inhibition of farnesyl protein transferase- A review of the recent
patent literature, IDrugs, 4, 1382-1388.
20. Dunten, Pete (1998), "Protein Farnesyltransferase: Structure and Implications for
Substrate Binding", Biochemistry, 37 (22), 7907-7912.
-
21. End DW, Smets G, Todd AV et al (2001). Characterization of the antitumor
effects of the selective farnesyl protein transferase inhibitor R115777 in vivo and in
vitro. Cancer Res, 61, 131137.
22. Eric KR, Jolene JW and Daniel DV (1999), Ras Protein Farnesyltransferase: A
Strategic Target for Anticancer Therapeutic Development, American Society of Clinical
Oncology, 17, 3631-3652.
23. George FN, Bancha V, Patrick P, et al (2003), Ganguly
Trihalobenzocycloheptapyridine Analogues of Sch 66336 as Potent Inhibitors of Farnesyl
Protein Transferase, Bioorganic & Medicinal Chemistry, 11,139143.
24. Garcia AM, Rowell C, Ackermann K, et al (1993), Peptidomimetic inhibitors of
Ras farnesylation and function in whole cells, Biol Chem, 268, 18415-18418
25. Garner RC, Goris I, Laenen AA et al (2002). Evaluation of accelerator mass
spectrometry in a human mass balance and pharmacokinetic studyexperience with 14C-
labeled (R)-6-[amino(4- chlorophenyl)(1-methyl-1H-imidazol-5-yl)methyl]-4-(3
chlorophenyl)-1- methyl-2(1H)-quinolinone (R115777), a farnesyl transferase inhibitor,
Drug Metab Dispos, 30, 823830.
26. Gibbs JB (1993) Lipid modifications of proteins in the Ras superfamily, in
Birnbaumer L, Dickey B (eds): GTPases in Biology. New York, NY, Springer-Verlag,
335-344.
27. Gibbs JB, Anthon, NJ, Buser CA, et al (2000), Farnesyltransferase inhibitors as
potential anticancer agents, Abstracts 219th Am. Chem. Soc. Natl. Meeting, Med. Chem,
292.
28. Gill M, (1982) Phytochemistry, 21, 1786-1788.
29. Hancock JF, Paterson H, Marshall CJ (1990). A polybasic domain or
palmitoylation is required in addition to the CAAX motif to localize p21ras to the plasma
membrane, Cell, 63, 133139.
30. Hancock JF, Cadwallader K, and Marshall CJ (1991) Methylation and proteolysis
are essential for efficient membrane binding of prenylated p21K-ras(B). EMBO J, 10:
641646.
-
31. Heymach JV, Johnson DH, Khuri FR et al (2004). Phase II study of the farnesyl
transferase inhibitor R115777 in patients with sensitive relapse small-cell lung cancer,
Ann Oncol, 15, 11871193.
32. Jackson JH, Li JW, Buss JE, et al (1994): Polylysine domain of K-ras 4B protein
is crucial for malignant transformation, Proc Natl Acad Sci U SA, 91, 12730-12734.
33. James G, Goldstein JL, Brown MS (1996), Resistance of K-RasBV12 proteins to
farnesyltransferase inhibitors in Rat1 cells, Proc Natl Acad Sci U SA, 93, 4454-4458.
34. James GL, Goldstein JL, Brown MS (1995), Polylysine and CVIM sequences of
K-RasB dictate specificity of prenylation and confer resistance to benzodiazepine
peptidomimetics in vitro, J Biol Chem, 266, 14603-14610.
35. Johnston SR, Hickish T, Ellis P et al (2003), Phase II study of the efficacy and
tolerability of two dosing regimens of the farnesyl transferase inhibitor,R115777, in
advanced breast cancer, J Clin Oncol, 21, 24922499.
36. Khosravi-Far R, Der CJ (1994), The Ras signal transduction pathway, Cancer
Metastasis Rev, 13: 67-89.
37. Krengel U, Schlichting L, Scherer A et al (1990), Three-dimensional structures of
H-ras p21 mutants: molecular basis for their inability to function as signal switch
molecules, Cell, 62, 539548.
38. Lancet JE, Karp JE, Gotlib L et al (2002), Zarnestra (R115777) in previously
untreated poor-risk AML and MDS: preliminary results of a phase II trial, Blood, 100,
560a.
39. Lantry LE, Zhang Z, Yao R et al (2000), Effect of farnesyltransferase inhibitor
FTI-276 on established lung adenomas from A/J mice induced by 4-(methylnitrosamino)-
1-(3-pyridyl)-1-butanone, Carcinogenesis, 21: 113116
40. Lebowitz PF, Casey PJ, Prendergast GC, Thissen JA (1997), Farnesyltransferase
inhibitors alter the prenylation and growth-stimulating function of RhoB, J. Biol.
Chem, 272, 15591-15594.
-
41. Lebowitz PF, Sakamuro D, Prendergast GC (1997), Farnesyl transferase
inhibitors induce apoptosis of Ras-transformed cells denied substratum attachment,
Cancer Res, 57, 708-713.
42. Leonard DM (1997), Ras farnesyltransferase: a new therapeutic target, J. Med.
Chem, 40: 2971-2990.
43. Lobell RB, Omer CA, Abrams MT, et al (2001), Evaluation of farnesyl:protein
transferase and geranylgeranyl:protein transferase inhibitor combinations in preclinical
models, Cancer Res, 61, 8758 8768.
44. Long SB, Hancock PJ, Kral AM et al (2001), The crystal structure of human
protein farnesyltransferase reveals the basis for inhibition by CaaX tetrapeptides and their
mimetics, Proc Natl Acad Sci U S A, 98, 1294812953.
45. Long Stephen B, et al (1998), "Cocrystal Structure of Protein Farnesyltransferase
Complexed with a Farnesyl Diphosphate Substrate", Biochemistry, 37, (27), 9612-9617.
46. Lowy DR and Willumsen BM, (1993), Arylheteroaryl inhibitors of farnesyl-
protein transferase Ann. Rev.Biochem., 62, 951-891.
47. Marc Venet, David End and Patrick Angibaud (2003), Farnesyl Protein
Transferase Inhibitor ZARNESTRATM R115777 History of