UZUNpatika.com

Topografik HaritalarıAnlamak

Doğada Yön Bulma

UZUNpatika.com

HARİTA NEDİR?Yeryüzünün

tamamının veya bir parçasının kuşbakışı

görünümünün, istenilen ölçeğe göre özel işaretler yardımı

ile küçültülerek çizilmiş örneğidir.

UZUNpatika.com

Harita Neyin Bilgisini Verir?

• Doğal Şekiller: deniz, göl, akarsu, dağ; tepe, mağara, çukur ormanlık bölgeler v.b.

• Yapay Tesisler: yol, baraj, sulama kanalı, tel hattı, duvar, çit, bina v.b.

• Coğrafi Koordinat ağı

UZUNpatika.com

Topoğrafik Harita Nedir?• Topoğrafik haritaları diğerlerinden ayıran özellik

yeryüzünün şeklini eşyükselti eğrileri ile göstermesidir.

• Arazi biçimleri haritada kolayca anlaşılabilecek işaretlerle gösterir. Bu işaretlere harita işaretleri denir.

• Haritanın üst kısmı kuzey, altı güney, sol tarafı batı, sağ tarafı ise doğudur.

• Haritanın alt kısmındaki ölçek sayesinde harita üzerindeki uzaklıkları hesaplayabilirsin.

• Göller, nehirler, kasabalar ve benzerleri harita üzerinde isimleri ile gösterilir.

• Coğrafi Koordinat okuyabilirsin.

UZUNpatika.com

Topoğrafik Harita ve Arazi

UZUNpatika.com

Haritanın Renkleri• Mavi: Su ile ilgili herşey: Akarsu, göl, deniz, bataklık, su

kaynağı, vb. • Siyah: Tali yollar, köy yolları, patikalar, bina ve yapılar, elektrik

vs. hatları, kayalıklı yamaçlar, maden ocakları, koordinat okuma kare çizgileri, nirengi noktaları.

• Yeşil: Ormanları belirtir ve temelde bitki ile ilgilidir. Türkiyedeki haritalarda yeşilin tonu ve içindeki semboller ağaçların cins ve yoğunluğunu belirtir.

• Kahverengi: Buzul ve sürekli kar kaplı alanlar hariç eş yükselti eğrileri ve yükseltiler kahverengidir.

• Beyaz: Eş yükselti eğrileri mavi ise buzul ve sürekli kar kaplı bölgeleri, eş yükselti eğrileri kahverengi ise bitki örtüsü ormandan seyrek olan düzlük veya hafif eğimli yamaçları anlatır.

• Kırmızı: Evler, ülke sınırları, ana yollar ve harita ölçüm bilgileri.

UZUNpatika.com

Haritayı 3 Boyutlu Düşünmek

• Eş yükselti eğrileri sayesinde haritanın hangi biçimde bir yeryüzü parçasını anlattığını anlayabiliriz.

UZUNpatika.com

Eşyükselti İzohips - Münhani -

Kontur•Aynı yükseklikteki noktalardırAynı yükseklikteki noktalardır

•ASLA KESİŞMEZLER ASLA KESİŞMEZLER

•ÇatallanmazlarÇatallanmazlar

•Aynı yükseklikler birbirleri ile Aynı yükseklikler birbirleri ile kapanabilir kapanabilir

•Arazinin genel formunu veriller. Arazinin genel formunu veriller.

•Sıklaşmaları eğimin arttığını Sıklaşmaları eğimin arttığını gösterir.gösterir.

•Kullanıcı için kolaylık olması amacıyla her beşinci izohips kalın çizilir ve indeks izohips denir

UZUNpatika.com

Eş Yükselti Eğrilerini Anlamak

Düzlükler: Neredeyse hiç eş yükselti eğrisi olmaz

Hafif Eğimli / Dik Yamaçlar: Seyrek / Sık aralıklı eş yükselti eğrileri ile gösterilir.

UZUNpatika.com

Uçurum ve Yarlar: Birbirine çok yakın veya üst üste binmiş eş yükselti eğrileri ile gösterilir.

Vadi, kanyon ve kulvarlar: Eş yükselti eğrilerinin U ve V şeklinde çizilmesiyle ifade edilirler. Sivri uçları eğimin üst tarafını gösterir.

Sırt, Burun ve Boynuzlar: Eş yükselti eğrilerinin U ve V şeklinde çizilmesiyle ifade edilirler – sivri uçları yokuş aşağı çizilir.

UZUNpatika.com

Doruk (Zirve) ve Tepeler: İç içe çizilmiş kapalı eğriler tepeleri gösterir.

Boyun ve Geçitler: İki ucunda yüksek tepeler olan bir kum saatini andırır.

Çanaklar:

Çöküntüler: Çevresine göre daha alçak ufak alanlardır.

UZUNpatika.com

1.TEPE 6.DERİN VADİ 2.VADİ 7.OVAYA BAĞLANAN BURUN 3.SIRT 8.UÇURUM 4.BOYUN 9.GEÇİT 5.ÇÖKÜNTÜ 10.DOLGU

Toparlayalım:

UZUNpatika.com

Harita Ölçeği• Haritadaki bir birim mesafenin arazide kaç birime

denk geldiğini belirten orandır. • 1:25 000 ölçekli haritalarda ölçülen 1cm arazideki

250mt mesafeyi gösterir. • Fotokopi ile yapılan çoğaltmalarda ölçeğin bozulup

bozulmadığı, genelde haritanın altına basılan, ölçek çubukları ile kontrol edilebilir.

• Üzerinde grid çizgileri basılmış, yani karelenmiş haritalarda karenin bir kenarının 1 km olması ölçeğin çoğaltma sırasında bozulmadığını gösterir.

UZUNpatika.com

Haritada Mesafe Ölçmek

Kuş uçuşu 5,7cm = 1425mt

Gerçek yol 9,7 cm = 2425mt

UZUNpatika.com

Eğim: Ne kadar Dik?

• Eğim = Yükseklik / yürünen mesafe

• Ne kadar dik, o kadar yorucu

UZUNpatika.com

Haritadan Koordinat Okumak

Paftaların köşesinde enlem ve boylamlar yazar37°15’00” (kuzey)31 °07’30” (doğu)

UTM koordinatlar, uluslararası coğrafi koordinatlar

35 5 78 700E41 08 600N

Pafta: AYDIN – N 19 c3

SİYAH RAKAMLI HATLAR ENTERNASYONAL SFEROİD VE 35. DİLİME AİT 1,000 METRELİK ÜNİVERSAL TRANSVERS MERKATOR GRİDİNİ GÖSTERİR

UZUNpatika.com

KoordinatA noktası:

35 5 78 700E41 08 600N

6 rakam:787096

B noktası:

35 5 79 100E 41 07 500N

UZUNpatika.com

Pusula ve Kullanımı

Haritanın üzerinde,

Tercihen aynı elde taşınmalı

UZUNpatika.com

Haritadan PusulayaHedef Açısı Alma

• Görüş mesafesinin az olduğu bir alanda haritadan hedef açısını bulup, pusulayı ayarlayarak pusula ile yola devam edilebilir.

• Haritayı yere koyun gideceğiniz nokta ile bulunduğunuz noktayı bir çizgi ile birleştirin. (Haritanın kuzey yönüne konması gerekli değildir.)

• Pusulanın uzun kenarı hedefi gösterecek çizgi üzerine yerleştirin.Pusulanın kuzey-güney çizgilerinin haritanın kuzey -güney çizgileri ile paralel olana kadar çevirin.

• Hedef açısı okuma noktasından hedef açısını okuyun.

UZUNpatika.com

Açı Almak• Hedefi Saptayın• Pusulayı yere paralel tutup,

hareket yönü okunu hedefe doğru çevirin.

• Pusulanın kuzey iğnesi, pusula yuvasının kuzey yönü ile çakışıncaya kadar pusula yuvasını çevirin.

• Hedef açısını okuyun ve manyetik farkı bu değerden çıkarın. Yeni değeri hedef açısı okuma çizgisine getirin.

UZUNpatika.com

Üç çeşit kuzey vardır:

Gerçek kuzey: Kuzey kutbunun olduğu kuzeydir.

Harita Kuzeyi: Haritadaki kuzey ve güney çizgilerinin gösterdiği kuzeydir.

Manyetik Kuzey: Pusula iğnesinin gösterdiği kuzeydir.

Manyetik kuzey bölgeden bölgeye değişiklik gösterir.Bu değişiklik haritalarda belirtilir.

Kuzeyler

UZUNpatika.com

PUSULA VE HARİTAYI NASIL KULLANIRIZ?

• Pusulayı harita üzerine koyun ve uzun kenarı ile başlayacağınız nokta ile gitmek istediğiniz hedef noktasını birleştirin.

• Pusula üzerindeki Yön Oku'nun başlangıç noktasından gideceğiniz yöne doğru olduğundan emin olun (Ok ters yönü gösteriyor olmamalı)

• Bu aşamada, pusula üzerindeki ölçekli cetvellerden uygun olanını kullanarak gitmek istediğiniz mesafeyi saptayabilirsiniz.

UZUNpatika.com

PUSULA VE HARİTAYI NASIL KULLANIRIZ?

• Pusulanızı harita üzerinde kaymayacak şekilde tutun.

• Dönen kapsülü, kapsülün dibindeki Kuzey - Güney hattı çizgileri harita üzerindeki Kuzey - Güney çizgileriyle paralel olana dek çevirin.

• Kapsülün dibindeki Kuzey-Güney okunun harita üzerindekiler ile aynı yönde olduğundan emin olun. Eğer gerekliyse bu aşamada deklinasyon ayarını yapabilirsiniz

UZUNpatika.com

PUSULA VE HARİTAYI NASIL KULLANIRIZ?

• Pusulanızı elinize alın ve önünüzde tutun. Pusula gövdesinin yatay pozisyonda olduğundan ve yön okunun ileriyi işaret ettiğinden emin olun.

• Gövdenizi kapsülün dibindeki Kuzey-Güney oku ile magnetik ibre aynı doğrultuda, ibrenin kırmızı ucu okla aynı yönde oluncaya kadar döndürün.

• Pusula gövdesindeki Yön Oku şimdi gitmek istediğiniz yönü gösterir.

UZUNpatika.com

Birleştirirsek:

UZUNpatika.com

Harita ve Pusula ile Konum Saptamak

Belirgin bir hat üzerinde, mesela patikada yürürken.

UZUNpatika.com

Harita ve Pusula ile Konum Saptamak

UZUNpatika.com

Derleyen:

Caner Odabaşoğlu

www.maceraakademisi.com+90 212 281 7975http://uzunpatika.comhttp://www.twitter.com/devrimcaner