umlce.sharif.edu/courses/97-98/1/ce474-2/resources/root/uml... · 2020. 9. 7. ·...

•UML چيست؟ UML نمودارهاي•

(Use Case Diagrams) سيستم درخواست نمودارهاي– (Class Diagrams) كالس نمودارهاي– (Sequence Diagrams) توالي نمودارهاي– (Collaboration Diagrams) همكاري نمودارهاي– (State Transition Diagrams ) حالت انتقال نمودارهاي– (Activity Diagrams ) (پردازشي سازي مدل) فعاليت نمودارهاي– (Component Diagram) اجزاء نمودار– (Deployment Diagram ) استقرار نمودار–

يافته ساخت و گرا شيي هاي متدولوژي نمودارهاي مقايسه• UML هاي توانائي• مثال•

فهرست مطالب

هفته يازدهم

2

نماد چه از كه است اين بصري مدلسازي در مهم موضوع يك• استفاده سيستم يك مختلف هاي چهره دادن نشان براي گرافيكي

.شود سيستم با درگير و وابسته بخشهاي همه براي نماد اين كه است الزم•

.بود نخواهد مفيد خيلي مدل صورت اين غير در باشد مفهوم نموده پيشنهاد بصري سازي مدل براي را نمادهايي افراد از بسياري•

.اند دارند قوي پشتيباني و هستند محبوب كه نمادها اين از بعضي•

: از عبارتند–Booch –OMT ( Object Modeling Technology) –UML ( Unified Modeling Language)

.كند مي پشتيباني نماد سه اين از Rational Rose برنامه•

UML چيست؟


3

دانشمند Grady Booch مخترعش خاطر به Booch متد• .است شده نامگذاري Rational افزاري نرم شركت ارشد

آمده وجود به James Rambaugh دكتر توسط OMT متد• برخوردار بيشتري گرافيك از Booch نسبت به OMT .است .دهد نشان تر واضح را ها سيستم تا است

،Grady Booch جمعي دست تالش حاصل UML نماد•James Rambaugh، Ivar Jacobson، Rebecca Wirfs

Brock، Peter Yourdon باشد مي ديگري زياد افراد و. تفنگدار سه Jacobson و Booch، Rambaugh به عموما•

كار Rational افزاري نرم شركت در سه هر كه شود مي اطالق .كنند مي

UML چيست؟


4

شده متمركز UML اصالح و سازي استاندارد روي بر سه اين• OMTو Booch نمادهاي با تقريبا UML هاي سمبل .اند

نيز ديگر نمادهاي از عناصري شامل همچنين و است متناسب .باشد مي

.گرديد آغاز 1993 سال در UML ايجاد منظور به مدلها ادغام• متدولوژي هاي ايده آميختن به شروع تفنگدار سه اين از هريك•

.نمودند هم با ديگر هاي .داشت ادامه 1995 سال تا ها متدولوژي رسمي سازي يكپارچه•

.شد معرفي Unified Method 0.8 نسخه سال اين در Unified به 1996 سال در و شده اصالح ، نسخه اين•

Modeling Language يافت تغيير.

UML چيست؟


5

گروه به 1997 سال در و شد تاييد UML 1.0 نسخه• ( Object Group Technology )آبجكت تكنولوژي

.شد ادهد آن با شدن سازگار به شروع افزار نرم كننده توليد شركتهاي•

.نمودند هب ار UML 1.1 نسخه OMG 1997 نوامبر در سرانجام•

.نمود معرفي صنعتي استاندارد يك عنوان

UML چيست؟


6

•UML نمودارهاي از مختلف نوع چندين تا دهد مي اجازه افراد به مي نمايش را سيستم مختلف هاي جنبه كه آورند وجود هب را بصري

مي پشتيباني مدلها اين اكثر ايجاد از Rational Rose افزار نرم .دهد : هستند زير قرار به نمودارها اين .كند Use Case) استفاده موردهاي يا سيستم درخواست نمودارهاي–

Diagrams) (Class Diagrams) كالس نمودارهاي– (Sequence Diagrams) توالي نمودارهاي– (Collaboration Diagrams) همكاري نمودارهاي– (State Transition Diagrams ) حالت انتقال نمودارهاي– (Activity Diagrams ) (پردازشي سازي مدل) فعاليت نمودارهاي– (Component Diagram) اجزاء نمودار– (Deployment Diagram ) استقرار نمودار–

UMLنمودارهاي


7

(Use Case Diagrams) سيستم درخواست نمودارهاي• هاي نيازمندي تحليل براي سيستم درخواست مودارهاين–

درخواست نمودارهاي .شود مي تهيه سيستم اي وظيفه را ديد اين و شود مي تهيه سيستم تحليل فاز در سيستم

جديد سيستم كه دهد مي سيستم دهندگان توسعه به ؟دهد مي انجام كارهايي چه و چيست

كه شود مي برقرار كاربر با متقابل ارتباط يك نمودار اين با– هاي نيازمندي توافق حصول و بررسي و بحث از پس

.شود مي نهايي سيستم اي وظيفه



8

(Use Case Diagrams) سيستم درخواست نمودارهاي• مي نشان را ها Use Case ميان محاورات Use Case نمودارهاي–

.كنند مي بيان را ( Actors ) ها عامل و سيستمي عمليات و دهند–Actor را اطالعات كه هستند هايي سيستم يا افراد دهنده نشان ها

نهاد مشابه) .كنند مي دريافت آن از يا و كرده فراهم سيستم براي ( DFD در خارجي هاي

را هاActor و هاUse Case بين محاورات Use Case نمودارهاي– .دهند مي نشان

–Use Case دهند مي نشان كاربر ديد از را سيستم درخواستهاي ها سيستم كه هستند بااليي سطح عمليات ها Use Case بنابراين

مرتبط هم به اقدامات از توالي ها Use Caseواقع در .كند مي فراهم يك به تا شود مي اندازي راه سيستم در Actor يك توسط كه است راه يك Use Case هر ديگر عبارت به يا برسد مشخصي هدف

.است سيستم از استفاده مشخص



9

(Use Case Diagrams) سيستم درخواست نمودارهاي• .است متفاوت (Actor) آكتور با (user) كاربر كه باشيد داشته توجه–

بيانگر Actor ولي كند مي استفاده سيستم از كه است كسي كاربر نقش بيانگر بايد Actor نام .كند مي ايفا كاربر يك كه است نقشي

.باشد آن–Actor يك واقع در .بود خواهد كاربران از اي مجموعه يا نوع يك

مي بازي را نقش آن كه بود خواهد Actor از خاص نمونه يك كاربر بازي نقش چندين تواند مي كاربر يك كه باشيد داشته توجه .كند .كند

راهنما استاد هم و است مربي هم سيستم در علي : مثال عنوان به– Actor زا نمونه يك طور همين و مربي Actor از نمونه يك علي لذا

.است راهنما استاد تشريح به نيازي هستند سيستم از خارج ها Actor اينكه براي–

Use Case كه است اين آنها تعريف مزيت ولي نيست آنها تفضيلي .شوند مي مشخص ها



10

(Use Case Diagrams) سيستم درخواست نمودارهاي• 1992 سال در جاكوبسن ها Use Case يفتعر براي–

Use آنها به پاسخ با كه نمود مطرح را ذيل هاي پرسشCase آيند مي دست به ها:

؟ چيست شوند مي انجام Actor هر توسط كه اصلي هاي فعاليت» ؟ كند مي بروزآوري يا خوانده سيستم از را اطالعاتي Actor آيا» سازد مطلع را سيستم بيروني، تغييرات مورد در بايد Actor آيا»

؟ ؟ شوند مطلع منتظره غير تغييرات خصوص در بايد ها Actor آيا»



11

(Use Case Diagrams) سيستم درخواست نمودارهاي• بانك ATM سيستم Use Case نمودار :مثال–



12

(Use Case Diagrams) سيستم درخواست نمودارهاي• بانك ATM سيستم Use Case نمودار :مثال ادامه–

پول برداشت :(Use Case)استفاده مورد» .شود مي ظاهر ATM در احوالپرسي پيام– .دهد مي قرار ماشين در را خود كارت مشتري––ATM مشتري از PIN پرسد مي را. .كند مي وارد را PIN مشتري––ATM كند انتخاب تا دهد مي نشان را مشتري حسابهاي. .كند مي انتخاب را حسابي مشتري– .دهد مي نشان را حساب حدود ماشين– .كند مي مشخص را برداشت مقدار مشتري– .شود مي تنظيم صورتحساب– .شود مي صادر نيز رسيد و شده خارج كارت–



13

(Use Case Diagrams) سيستم درخواست نمودارهاي• دانشگاه در نام ثبت سيستم :مثال–



14

(Use Case Diagrams) سيستم درخواست نمودارهاي• ها Use Case بين ارتباط–

حالت در كه دارند وجود ها فعاليت از توالي Use Case در اگر» آن در ديگري Actor و شوند مي انجام اضافه بطور و خاص هاي .شود مي تجزيه Use Case آن extend عملگر با دارند نقش



15

(Use Case Diagrams) سيستم درخواست نمودارهاي• ها Use Case بين ارتباط–

دهد ارجاع ديگر هاي Use Case به Use Case يك اگر» .شود مي استفاده include ارتباط از (دهد رفرنس)



16

(Use Case Diagrams) سيستم درخواست نمودارهاي• (سريع) حاضري غذاي سيستم :مثال–



17

(Use Case Diagrams) سيستم درخواست نمودارهاي• مدل در extend و include روابط از استفاده براي شما اگر–

شده ارايه جاكوبسن توسط كه ذيل معيار به نداريد اطمينان :نماييد توجه

يافته بسط عنوان به توانند مي كه هستند مختلفي هايUse Case اگر» استفاده extend رابطه از شوند گرفته نظر در كامل Use Case يك

.نماييد نام ثبت مستقل Use Case دو به نام ثبت Use Case مثال عنوان به»

اند نشده تكميل آنها پيشنيازي كه هايي درس نام ثبت و ويژه درس بسط و است كامل نام، ثبت Use Case كه طوري به شود مي تقسيم

آنها پيشنياز كه هايي درس نام ثبت و ويژه درسهاي نام ثبت آن يافته .است اند نشده تكميل



18

(Use Case Diagrams) سيستم درخواست نمودارهاي• مدل در extend و include روابط از استفاده براي شما اگر–

شده ارايه جاكوبسن توسط كه ذيل معيار به نداريد اطمينان :نماييد توجه

مي شود مي استفاده Use Case چند يا دو در مشترك رفتار يك اگر» Use رفتارهاي مرجع كه كرد استفاده include ارتباط از توان

Caseاست شود مي ارجاع آن به كه هايي. گزارش تهيه و سفارش بازنگري Use Case در مثال عنوان به»

بيان براي لذا شود مي پيگيري موجودي و سفارش هاي داده مديريتي و سفارش هاي داده پيگيري نام به Use Case يك وضعيت اين

و سفارش بازنگري هاي Use Case و شده اضافه مدل به موجودي .شوند مي داده ارجاع آن به مديريتي گزارش تهيه



19

(Class Diagrams) كالس نمودارهاي• .دهد مي نشان را گرا موجوديت مدل (ثابت) ايستا ساختار–

و آنها داخلي ساختار موجوديت، هاي كالس بيانگر يعني .است دارند مشاركت هم با آنها كه ارتباطي

سه داراي كه مستطيل يك با موجوديت كالس UML در– كالس نام اول قسمت در .شود مي داده نشان است قسمت

كالس (حالت) ها مشخصه دوم قسمت در موجوديت، كالس (عمليات) عملگر سوم قسمت در و موجوديت مي نشان العمل عكس و عمل آنها توسط كه موجوديت

.شود مي بيان دهد



20

(Class Diagrams) كالس نمودارهاي• كالس نمودارهاي پايه تعاريف–



21

(Class Diagrams) كالس نمودارهاي• موجوديت كالس در عملگر انواع–

موجوديت كالس از نمونه يك:(Constructive operation)سازنده عمليات» حساب موجوديت كالس در Create Accountمثال عنوان به .كند مي توليد

مي اندازي راه را آن (وضعيت) حالت و كند مي توليد حساب موجوديت يك نيازي و دارد وجود ها موجوديت كالس تمام در معموال عمليات نوع اين .كند

.نيست كالس نمودار در آن تعريف به يا حالت به دسترسي عمليات اين:(Query operation)جو و پرس عمليات»

نوع اين .دهد نمي تغيير را حالت اما كند مي مهيا را موجوديت يك وضعيت آن تعريف به نيازي و دارد وجود ها موجوديت كالس تمام در معموال عمليات

.نيست كالس نمودار در را موجوديت حالت عمليات اين:(Update operation)روزآوري به عمليات»

.دهد مي تغيير موجوديت يك براي عمليات اين :(Scope operation)محدوده عمليات»

مثال عنوان به است(كالس) ها موجوديت مجموعه كل براي بلكه نيست خاص شود مي اعمال دانشجو كالس براي كه دانشجويان معدل ميانگين



22

(Class Diagrams) كالس نمودارهاي• نشان سيستم در را كالسها بين ارتباطات Class نمودارهاي–

.دهد مي ديده ها آبجكت براي كلي طرحي عنوان به توانند مي كالسها–

يك Joe حساب حاليكه در است كالس يك حساب مثال .شوند .است آبجكت

اطالعات برروي كه هستند رفتارهايي و اطالعات شامل كالسها– كه رفتاري و مشتري PIN شامل حساب كالس .كنند مي عملPIN باشد مي كند مي كنترل را.

نمودارهاي در آبجكتي نوع هر براي Class نمودار در–Sequence و Collaboration است شده ايجاد كالس يك.

حاليكه در دارد تعلق فرد منحصربه كالس يك به آبجكتي هر .بردارد در را آبجكت چندين معموال كالس يك



23

(Class Diagrams) كالس نمودارهاي• :است شده داده نشان زير در ATM مثال Class نمودار–



24

(Class Diagrams) كالس نمودارهاي• 3 به كه شده داده نشان مستطيلي با كالس هر Class نمودار يك در–

.است شده تقسيم بخش بايست مي كالس نام .دهد مي نشان را كالس نام اول بخش–

نگاشت كالس آن به كه باشد هايي آبجكت كليه مفهوم دربرگيرنده .شد خواهند

، صفت يك .دهد مي نشان را كالس (Attributes)صفات دوم بخش– .باشد مي مرتبط كالس يك با كه است اطالعات از اي قطعه

: است صفت سه شامل (Account)حساب كالس مثال– (Account Number)حساب شماره»«PIN (Balance)موجودي تراز»



25

(Class Diagrams) كالس نمودارهاي• .باشد مي (Operations)كالس عملگرهاي شامل بخش آخرين– خواهد آماده كالس توسط كه است رفتار تعدادي ، عملگر يك–

.شد :است عملگر چهار شامل حساب كالس مثال–

(Open)كردن باز» (Withdraw Funds)وجه برداشت» (Deduct Funds)موجودي كسر» (Verify Funds)موجودي تاييد»

نشان را كالسها بين ارتباطات وابستگي ، كالسها بين خطوط– .دهد مي



26

(Class Diagrams) كالس نمودارهاي• كالس نمودار در (ارتباطات) ها وابستگي نمايش نمادهاي–



27

شرح نمايش ارتباط UMLنماد در نوع ارتباط

Exactly 1

1 An employee works for one

and only one

department. Leave blank `

Zero or 1 0..1 An employee has

either one or no

spouse.

Zero or More

0..* A customer can make no payment

up to many

payments. *

Employee Department Works For 1

Employee Department

Works For

Employee Spouse Has 0..1

Customer Payment Makes 0..*

Customer Payment Makes *

(Class Diagrams) كالس نمودارهاي• كالس نمودار در (ارتباطات) ها وابستگي نمايش نمادهاي–



28

شرح نمايش ارتباط UMLنماد در نوع ارتباط

One or more

1..*

A university

offers at least 1

course up to

many courses.

Specific

range 7..9

A team has either

7,8 or 9 games

scheduled

many to

many *

University Course Offers 1..*

Team Game Has

Scheduled

7..9

Student Course Registered

for

* *

(Class Diagrams) كالس نمودارهاي• مثال–



29

(Class Diagrams) كالس نمودارهاي• (Association Class()ارتباط)وابستگي كالس–

مشخصه داراي ها موجوديت كالس بين ارتباط يا وابستگي وقتي» كه شود مي استفاده وابستگي كالس از باشد (Attribute)اطالعاتي

عنوان به هم و كالس يك عنوان به هم كند مي بازي نقش دو واقع در .كند مي عمل رابطه يك

مي و آيد بوجود تواند مي چند به چند هاي وابستگي در حالت اين» دو به را چند به چند وابستگي وابستگي كالس از استفاده با توان

.كرد تبديل چند به يك وابستگي



30

(Class Diagrams) كالس نمودارهاي• :(N-ary Association()ارتباط)چندگانه وابستگي–

وابستگي شود ايجاد وابستگي كالس دو از بيش بين وقتي» .شود مي مطرح چندگانه

مجموعه ، مختلف پرسنل كه بگيريد نظر در را توليدي سيستم» نهايي محصوالت درتوليد كه كنند مي مونتاژ را مختلف قطعات

: دارد وجود كالس سه سيستم اين در لذا .شوند مي استفاده پرسنل– قطعات مجموعه– محصول–

: بود خواهد ذيل شرح به كالس نمودار»



31


بار به را مشكالتي پايگاه در تواند مي چند به چند هاي وابستگي اين» .بياورد

و مختلف قطعات مجموعه روي مختلف پرسنل سيستم اين در» كه كنيم رديابي بخواهيم اگر كنند مي كار مختلف نهايي محصوالت

است كرده كار كارگر كدام نهايي محصول و قطعات مجموعه كدام روي تبديل چند به يك به را ها وابستگي اين اگر ولي .نيست پذير امكان .شود مي ميسر امر اين كنيم



32




33

(Class Diagrams) كالس نمودارهاي• شده منتج هاي وابستگي و ها مشخصه نمايش–

مشخصه ساير از تواند مي شده منتج (ارتباط) وابستگي يا مشخصه يك» يك از آن نمايش براي .(آيد دست به) شود منتج ارتباطات يا ها(slash) ( / ) نماييد توجه ذيل مثال به .شود مي استفاده آن از قبل



34

(Class Diagrams) كالس نمودارهاي• (Generalization)سازي عمومي نمايش–

در را مشترك عملگرهاي و ها مشخصه توانيد مي شما گرا شيء متدولوژي در» و ها ويژگي اين داراي كه مرتبط هاي كالس ساير و كرده خالصه كالس يك

عمومي كالس به .دهيد ارجاع شده عمومي كالس اين به را هستند عملگرها زيرمجموعه هاي كالس آن با مرتبط هاي كالس به و (والد) مافوق كالس شده

.شود مي گفته فرزند يا



35

(Class Diagrams) كالس نمودارهاي• كالس نمودار در ها كالس (تركيب) ادغام نمايش–

(Composition)



36

(Sequence Diagrams) توالي نمودارهاي•–Sequence مشكلي هيچ بدون پول دالر 20 برداشت معمولي طرح

نشان ادامه در حساب در ناكافي وجوه يا اشتباه PIN كردن وارد مانند .است شده داده

پول برداشت Use Case در را پردازش جريان Sequence نمودار– .اند شده داده نشان نمودار باالي در وابسته هاي عامل .دهد مي نشان

.باشد مي مشتري ، Use Case با مرتبط عامل تنها نمودار اين در – برداشت Use Case تا دارد نياز سيستم كه هايي آبجكت همچنين–

.شود مي داده نشان نمودار نقطه باالترين در برساند نتيجه به را پول و آبجكت بين يا آبجكت و عامل بين ارسالي پيغام يك فلش هر–

.برساند انجام به را نياز مورد عمليات تا دهد مي نمايش را آبجكت



37

(Sequence Diagrams) توالي نمودارهاي•



38

(Sequence Diagrams) توالي نمودارهاي• ، نمودار اين كه است اين ، Sequence نمودارهاي درباره ديگر نكته–

.را كالسها نه دهد مي نمايش را ها آبجكت اين در .دهد مي نشان را آبجكت چند يا تر كلي حالت كالسي هر–

سناريوي طبق حساب از پول برداشت Use Case اينكه براي نمودار در شده ذكر هاي آبجكت بايد برسد انجام به مشكلي هيچ بدون عادي .باشيم داشته را نمودار

.باشد داشته Sequence نمودار چندين تواند مي Use Case هر – Use حاالت از يكي فقط خاص حالت در Sequence نمودار هر

Case نشان آن در شرطي عبارت شود مي سعي و دهد مي نشان را بهتر نياز مورد هاي آبجكت و باشد تر واضح نمودار تا نشود داده

.شوند مشخص



39

(Sequence Diagrams) توالي نمودارهاي• Use Case يك در عمليات جريان دادن نشان براي توالي نمودارهاي–

.شود مي استفاده دارد (Sequence) توالي چند حساب، از پول برداشت Use Case مثال–

:مانند پول برداشت» موجودي بدون حساب از پول برداشت براي تالش» اشتباه PIN از پول برداشت براي تالش» غيره و »

و شود مي رسم جداگانه توالي نمودار يك ها حالت اين از يك هر براي– اما باشند متفاوتي هاي آبجكت شامل نمودارها اين از يك هر است ممكن Use Case يك به كه توالي هاي نمودار در ها آبجكت از بسياري عموما .هستند مشترك شوند مي مربوط خاص



40

(Sequence Diagrams) توالي نمودارهاي• در را سيستم هاي موجوديت بين ارتباطات توالي، نمودار يك–

.دهد مي نشان خاص Use Case يك براي زماني بازه يك مشاركت Use Case عمليات انجام براي كه هايي موجوديت–

با آنها بين ارتباط و است شده داده نشان توالي نمودار در دارند .شود مي بيان آنها بين پيام ارسال

يك) خاص حالت يا عمومي حالت براي تواند مي توالي نمودار– .شود ترسيم ( Use Case از خاص سناريو



41

(Collaboration Diagrams) همكاري نمودارهاي• .گذارند مي نمايش به متفاوت روشي به را اطالعات Collaborationنمودارهاي وليكن .دهند مي نشان را Sequence نمودارهاي اطالعات همان دقيقا Collaboration نمودارهاي– .باشند مي آدمك هاي شكل به ها عامل و اند شده داده نشان هايي مستطيل شكل به ها آبجكت ، آن معادل Sequence نمودار مانند Collaboration نمودار در– .دهد مي نشان زمان به توجه بدون را ها عامل انفعاالت و فعل و ها آبجكت Collaboration نمودار ، اند شده داده توضيح زمان ترتيب به ، ها عامل با آنها ارتباطات و ها آبجكت Sequence نمودار در حاليكه در– .ندارد وجود آبجكت دو اين بين مستقيمي ارتباط هيچ كه است معني بدين خط اين نبودن .باشد شده كشيده آنها بين خطي بايد ، باشند داشته رابطه هم با مستقيما عامل يك و آبجكت يك يا و آبجكت دو اگر بنابراين .شوند مي داده نشان شده كشيده آنها بين كه خطوطي با كنند مي برقرار ارتباط هم با مستقيما كه هايي آبجكت– نمودارهاي اطالعات همان Collaboration نمودارهاي بنابراين–

Sequence دهند مي نشان زمان به توجه بدون را.



42

(Collaboration Diagrams) همكاري نمودارهاي•



43

(State Transition Diagrams ) حالت انتقال نمودارهاي• را آبجكت يك مختلف حالتهاي تا كنند مي آماده را راهي حالت نمودارهاي–

.كنند مدل را آنها وابستگي و كالسها از ثابت تصوير يك Class نمودارهاي حاليكه در–

.دهند مي نشان را سيستم يك پوياي رفتارهاي بيشتر تا شوند مي استفاده حالت نمودارهاي–

.دهد مي نشان را آبجكت يك رفتار ، حالت نمودار يك .دهند نمايش .باشد داشته وجود متفاوت حالت چندين به تواند مي بانكي حساب يك مثال–

يك .شود برداشت ازحساب اضافي بطور يا شود بسته ، شود باز تواند مي از .كند رفتار اتفاقي بطور حالتها اين از هريك در است ممكن حساب

از مثالي .شود مي استفاده اطالعات اين دادن نشان براي حالت نمودارهاي است شده داده نشان زير در بانكي حساب يك براي حالت نمودار يك



44

(State Transition Diagrams ) حالت انتقال نمودارهاي•



45

(State Transition Diagrams ) حالت انتقال نمودارهاي• ببينيم توانيم مي همچنين .ببينيم را حساب يك مختلف حالتهاي توانيم مي نمودار اين در–

حساب يك وقتي مثال .شود مي منتقل ديگر حالت به حالت يك از حساب يك چگونه كه بسته حالت به حساب ، كند مي را حساب بستن درخواست مشتري و است باز حالت در

.شود مي منتقل مي موجب كه است چيزي رخداد و شود مي ناميده (Event)رخداد ، مشتري درخواست–

مشتري و است باز حساب اگر .گيرد صورت ديگر حالت به حالتي از انتقال يك شود برداشت حالت به است ممكن حساب ، كند مي انتخاب را حساب از برداشت

از كمتر موجودي تراز كه افتاد خواهد اتفاق زماني فقط اين .برود (Overdrawn)اضافه شرط و است شده محصور براكت در كه داشت خواهيم را شرط يك بنابراين .باشد صفر

نتواند يا بتواند اينكه ) انتقال يك وقوع و شود مي ناميده (Guard Condition)حفاظتي .كند مي كنترل را ( بيفتد اتفاق

(ارزش) مقدار تغيير آن از اي مشخصه اينكه مگر كند نمي تغيير موجوديت يك حالت– .دهد

.شود مي داده نشان است منحني آن هاي گوشه كه مستطيل يك با حالت هرUML در–



46

(State Transition Diagrams ) حالت انتقال نمودارهاي• (Finish State) پايان حالت و (Start State) شروع حالت ، ويژه حالت دو–

.دارد وجود نشان و است شده داده نمايش نمودار درروي سياه توپر دايره يك با شروع حالت–

.است شده ايجاد ابتدا در آبجكت از حالتي چه دهد مي كه دهد مي نشان و است شده داده نمايش هدف خال يك وسيله به پاياني حالت–

.باشد مي حالتي چه در ، برود بين از اينكه از قبل درست آبجكت شما حاليكه در دارد وجود شروع حالت يك فقط و فقط ، حالت نمودار يك روي–

را داريد نياز كه پاياني حالت هرچند اينكه يا باشيد نداشته پاياني حالت توانيد مي .باشيد داشته

اتفاق مشخصي چيزهاي است ويژه حالت يك درون آبجكت زمانيكه است ممكن– به اخطار يك ، شود برداشت زيادي حساب يك از كه وقتي مثال اين در .بيفتد

مي اتفاق آبجكت از مشخصي حالت در كه پردازشهايي .شود مي فرستاده مشتري آبجكت كالس عملگرهاي از، غير پردازشها اين .شوند مي ناميده Actions افتند

.باشند مي



47

(State Transition Diagrams ) حالت انتقال نمودارهاي• يا و باشد داشته حالت نمودار چندين است ممكن آبجكت يك–

.باشد نداشته حالتي نمودار اصال اينكه براي فقط آنها .شوند نمي ايجاد كالس هر براي حالت نمودارهاي–

.شوند مي استفاده پيچيده كالسهاي داشته وجود حالت چند در تواند مي كالس يك از آبجكتي اگر–

الزم است ممكن ، نمايد رفتار متفاوت خيلي حالت هر در و باشد .نماييد ايجاد آن براي حالت نمودار يك باشد



48

(State Transition Diagrams ) حالت انتقال نمودارهاي• دانشجو موجوديت براي حالت انتقال نمودار : مثال–



49

(Activity Diagrams ) (پردازشي سازي مدل) فعاليت نمودارهاي• را ها موجوديت بين ارتباطات توالي نمودار يك كرديد مالحظه كه همانطور–

حالت نمودار يك .داد مي نشان را سيستم فعاليت يا وظيفه يك انجام براي نشان را زندگي دوره طول در مختلف هاي حالت در را موجوديت پيشرفت

.دهد مي سيستم هاي فعاليت از توالي يك براي را شرطي منطق : فعاليت نمودار يك–

مي نشان را شود تكميل سازمان فرايند يك تا شوند انجام هستند الزم كه .دهد

است اقداماتي بيانگر معموال و باشد مكانيزه يا دستي تواند مي فعاليت هر– يكي فعاليت هر همينطور و شود مي انجام موجوديت حالت تبديل براي كه .است سيستم هاي مسئوليت از

كه است سيستم براي ديگري مدل يا نگاه يك فعاليت نمودار يك بنابراين– در DFD مشابه و است حالت نمودار و توالي نمودار هاي جنبه شده تركيب

.است يافته ساخت متدولوژي



50

(Activity Diagrams ) (پردازشي سازي مدل) فعاليت نمودارهاي•



51

(Component Diagram) اجزاء نمودار• شما به را مدلتان از فيزيكي ديد يك Component نمودارهاي–

سيستم افزاري نرم اجزاي Component نمودار يك .دهد مي نشان .دهد مي نشان شما به را آنها بين روابط و شما

هاي Component دارد، وجود نمودار در Component نوع دو– كد هاي كتابخانه و اجرا قابل

Component يك به مدل در موجود كالسهاي از هريك ،Rose در– ايجاد ها Component كه باري اولين .اند شده نگاشت منبع كد سپس گردند مي اضافه Component نمودار به آنها ، شوند مي

وابستگي .شود مي كشيده هاComponent ميان هاي وابستگي ترجمه زمان و اجرا زمان هاي وابستگي ها، Component هاي .دهد مي نشان را هاComponent ميان



52

(Component Diagram) اجزاء نمودار• سيستم براي را Component نمودارهاي از يكي زير شكل–

ATM دهد مي نشان:



53

(Component Diagram) اجزاء نمودار• (Client)گيرنده سرويس هايComponent، Component نمودار اين–

.دهد مي نشان ATM سيستم در را خودش كد كتابخانه فايل و (Header File)برنامه ابتداي فايل كالسي هر–

شده نگاشته خودش هايComponent به كالسي هر بنابراين دارد، را .است

ATM Screen نام به Component يك به ATM Screen كالس مثال– Component يك به همچنين ATM Screen كالس .است شده نگاشته

.است شده نگاشت ATM Screen دوم–Component كالس كد كتابخانه يا فايل بدنه دار، سايه ATM Screen

(بسته مشخصات) Package Specification يك و دهد مي نمايش را را برنامه ابتدايي فايل نيز دار سايه غير Component.شود مي ناميده .دهد مي نشان

–Component نام با ATM.exe نسخه يك و است وظيفه مشخصات يك اجرا قابل برنامه پردازش نسخه مورد اين در .دهد مي نشان را پردازش از

.باشد مي



54

(Component Diagram) اجزاء نمودار• تواند مي اجرايي قابليت يا ها سيستم زير تعداد به بسته سيستم يك–

.باشد داشته Component نمودار چندين مورد، اين در .هستند ها آبجكت از اي مجموعه ها بسته ، عمومي بطور–

بسته دو شامل ATM .باشند مي هاComponent از اي مجموعه ها بسته ATM Server و ATM Client :است

و تنظيم مسئول كه شخصي هر وسيله به Component نمودارهاي– اين Component نمودارهاي .شود مي استفاده است سيستم تدوين كامپايل به نياز منظوري چه به كه كنند مي بيان را ويژگي

Componentچه كه دهد مي نشان همچنين .دارد وجود ها Componentخواهند ايجاد كامپايل نتيجه عنوان به اجرا زمان در هايي

شده اجرا اجزاي به كالسها شدن نگاشته ،Component نمودارهاي .شد رسم است شده تمام كد توليد كه جايي در نمودارها اين .دهند مي نشان را

.شوند مي



55

(Deployment Diagram ) استقرار نمودار• Rose كه است نمودارهايي نوع آخرين Deployment نمودار–

.كند مي ايجاد ما براي كه جايي و شبكه فيزيكي اليه Deployment نمودار–

Deployment دهد مي نشان را شوند مي مقيم مختلف هاي. بر اجرا حال در زيرسيستمهاي بسياري از ATM، ATM مثال در–

.است شده تشكيل ها گره يا مجزا فيزيكي وسايل روي



56

(Deployment Diagram ) استقرار نمودار• :است آمده زير در ATM مثال براي Deploymentِ نمودار–



57

(Deployment Diagram ) استقرار نمودار• .دهد مي نشان را سيستم فيزيكي نصب ما به نمودار اين بنابراين–

پايگاه طبقه يك : دارد طبقه 3 معماري سبك يك ما ATM سيستم .گيرنده سرويس و اصلي دهنده سرويس داده،

و طراح ، كاربران ، پروژه مدير وسيله به Deployment نمودار– زير جاي و سيستم فيزيكي اليه تا شود مي استفاده نويسان برنامه

.بفهمند را شد خواهند مقيم كه مختلفي هاي سيستم سيستمي چه بفهمد كه كند مي كمك پروژه مدير به نمودار اين–

برنامه مسئول كه پرسنلي به همچنين .بود خواهد كاربران مناسب برنامه را آنها نويسي برنامه فعاليتهاي تا كند مي كمك هستند نويسي .نمايد ريزي



58

.دهد مي نشان متفاوت بعد چند از را سيستم ، هم با نمودارها اين همه• هاي سيستم دستي بخش طراحي و تحليل و تجزيه در كه همانطور•

جريان نمودارهاي چون ابزارهايي ، يافته ساخت متدولوژي با اطالعاتي وظيفه نمودارهاي ،(ERD) ها موجوديت ارتباط نمودار ،(DFD) دادها

تشريح هاي برگه ،(MFC) فرم گردش نمودارهاي ،(SPC) سيستم اي به غيره و (DD)ها داده ديكشنري بايگاني، تشريح هاي برگه پردازش، مي تحليلگر و كند مي كمك آن تحليل و تجزيه در سيستم تحليلگر

.نمايد مدل را سيستم آنها كمك به تواند اطالعاتي هاي سيستم كامپيوتري بخش طراحي و تحليل و تجزيه در•

و تجزيه به كه است قدرتمند افزار نرم يك Rational Rose نيز .كند مي كمك گرا شيء افزاري نرم هاي سيستم طراحي و تحليل

مقايسه نمودارهاي متدولوژي هاي شيي گرا و ساخت يافته


59

•UML مدل را خود سيستم ، بنويسيد كدي اينكه از قبل تا كند مي كمك شما به .دارد معتبري معماري ابتدا از سيستم كه شويد مطمئن توانيد مي بنابراين .نماييد

•Rational Rose مي قادر را شما ها سيستم طراحي و تحليل و تجزيه به كمك با سطح عمليات دادن نشان براي را Use Case نمودارهاي و هاUse Case تا سازد .نماييد طراحي سيستم باالي

نشان براي را Collaboration و Sequence نمودارهاي تا داد خواهد اجازه شما به• كنند فراهم را نياز مورد عمليات تا كنند مي كار يكديگر با چگونه ها آبجكت اينكه دادن

.نماييد طراحي و دهند نشان را سيستم يك هاي آبجكت تا اند شده ايجاد Class نمودارهاي و كالسها•

.دارند ارتباط يكديگر با آنها چگونه اينكه به كالسها چگونه كه دهند نشان تا شوند ايجاد توانند مي Component نمودارهاي•

.شوند مي نگاشت ابزاري و اسبابي اجزاي را سيستم اي شبكه طرح تا شود توليد تواند مي Deployment نمودار يك نهايت در•

.دهد نشان

UMLتوانائي هاي


60

سيستم كتابخانه: مثال


61



62



63



64



65

umlce.sharif.edu/courses/97-98/1/ce474-2/resources/root/uml... · 2020. 9. 7. ·...

Documents