UNIWERSYTET EKONOMICZNY W KRAKOWIE

WYDZIAŁ TOWAROZNAWSTWA

Karta programowa pracy doktorskiej pod tytułem:

Innowacyjne produkty kosmetyczne

– analiza świadomości konsumentów

Autor:

mgr Agata Moskaluk – Grochowicz

Proponowany promotor / opiekun naukowy:

dr hab. inż. Radosław Wolniak, prof. nzw. w Pol. Śl.

Proponowany promotor pomocniczy:

dr inż. Jerzy Szakiel

Kraków 2014

Spis treści

Motywy podjęcia tematu_____________________________________________________3

Zakres pracy w odniesieniu do dyscypliny „Towaroznawstwo”______________________9

Innowacyjność tematu podjętego w pracy_______________________________________10

Cele pracy_______________________________________________________________11

Teza pracy i hipotezy badawcze______________________________________________12

Przedmiot i podmioty badań_________________________________________________12

Program badań i metody badawcze____________________________________________13

Plan pracy________________________________________________________________24

Wybrane pozycje literatury przedmiotu_________________________________________26

Wykaz publikacji autora____________________________________________________40

2

Motywy podjęcia tematu

Kosmetyki obok środków spożywczych należą do grupy produktów, na które niezależnie

od sytuacji gospodarczej jest ciągły popyt. Jednakże wzrastające wymagania klientów

wymuszają na producentach środków kosmetycznych produkcję coraz lepszych

i nowocześniejszych produktów. Pojawiające się na rynku kosmetyki muszą być z jednej

strony skuteczne i innowacyjne, a z drugiej strony bezpieczne – nie tylko dla konsumentów,

ale również dla środowiska.

W obliczu powyższego ciekawym i zastanawiającym wydaje się zagadnienie, jakie

elementy kształtują jakość wyrobów kosmetycznych z punktu widzenia klientów

i producentów. Odpowiedzi na to pytanie nie można udzielić, bez przeprowadzenia

szczegółowych badań.

Po pierwsze kontrowersje budzi już samo określenie jakości:

której przyjęcie właściwej definicji determinuje dalsze rozważania nad tematem,

która jest bardzo ważnym pojęciem dotyczącym oceny towarów.

Początków jakości można upatrywać już w starożytności. Platon definiował jakość jako

„sąd oceniającego, subiektywnie zależny od doświadczenia” 1, a Cyceron1 jako „własność

(właściwość) przedmiotu”. Dzisiaj ze względu na wielowymiarowość i interdyscyplinarność

analizowanego pojęcia istnieje wiele interpretacji i definicji jakości. W dodatku nie ma jednej

powszechnie obowiązującej.

Z punktu widzenia towaroznawstwa właściwe wydaje się postrzeganie jakości, w ujęciu

jakości towaru jako zespołu cech towaru2:

decydujących o jego atrakcyjności dla konsumenta i zapewniających zaspokojenie jego

potrzeb,

zagwarantowanych normami lub innymi przepisami.

Powyższa definicja kładzie nacisk na zadowolenie nabywcy (konsumenta) towaru,

dlatego tak ważne jest to, co klient uważa za dobrą jakość. Cechy jakościowe towaru są:

odbierane przez klienta subiektywnie,

1 Horbaczewski D., Problemy Jakości, Filozoficzne źródła współczesnego pojmowania jakości, 2006, R. 38, Nr 10, s. 9 – 12 2 Wyróżnia się cechy jakościowe towaru: techniczne, użytkowe, estetyczne, ekonomiczne, ekologiczne, logistyczne.

3

zależne między innymi od tendencji modowych.

W tym miejscu wartym podkreślenia jest fakt, że jakość jest inaczej rozpatrywana

z punktu widzenia konsumentów i producentów. Ci pierwsi postrzegają jakość jako zdolność

do zaspokojenia potrzeb:

funkcjonalnych, związanych z bezpośrednią eksploatacją produktu,

niefunkcjonalnych, koncentrujących się na image produktu3,

dlatego tak ważne jest to, co klient uważa za dobrą jakość.

Producenci (oraz dostawcy) postrzegają jakość nie poprzez pryzmat potrzeb, lecz

poprzez:

zyskowność

konkurencyjność3.

Z powyższych względów bardzo istotnego znaczenia nabiera pojęcie jakości projektowej

(jakości typu), która łączy w sobie wymagania konsumentów i producentów.

Po drugie rosnące wymagania klientów względem oferowanych im dóbr oraz podążanie

za modą i trendami kosmetycznymi wymusza na producentach środków kosmetycznych

produkcję kosmetyków spełniających wszystkie wymagania klienta.

Obecnie konsument wymaga aby produkt, który zamierza nabyć posiadał określone przez

niego właściwości, był dostępny w określonym miejscu, o określonym czasie

i w akceptowalnej cenie.

Ponadto klienci nieświadomie ulegają modelowi Kano4,5, zgodnie z którym wyrób, aby

spełniał oczekiwania klienta musi posiadać następujące czynniki:

bazowe, czyli niewypowiedziane (wręcz nieuświadomione), czyli czynniki, których

spełnienie klienci zakładają jako oczywiste, a zauważają jedynie ich niespełnienie (np.

niezjełczały krem),

wydajności, czyli wypowiedziane, wyszczególnione i uświadomione (np. krem do rąk, do

skóry dojrzałej ze skłonnością do podrażnień),

3 Urbaniak M., Zarządzanie jakością, środowiskiem oraz bezpieczeństwem w praktyce gospodarczej”, Defin, Warszawa, 20024 Long-Sheng Ch. Et al., C-Kano model: a novel approach for discovering attractive quality Elements, Total Quality Management, 2010, Vol. 21, No. 11, p. 1189–12145 Zultner R. E. i Mazur G. H., The Kano Model – Recent Developments, Transactions from the eighteenth symposium on quality function deployment, Austin, Texas, 2006

4

zachwytu, czyli jeszcze nieuświadomione, niespodziewane i nieoczekiwane. Są to

parametry, których dany produkt jeszcze nie posiada (np. krem zawierający nanocząstki

o właściwościach redukujących nierównomierną pigmentację skóry).

Klienci oczekują produktów, spełniających wymagania dwóch pierwszych grup, jednak

producenci, którzy chcą należeć do liderów rynku muszą spełnić także czynniki zachwytu. Nie

jest to sprawa prosta, gdyż zadowolenie klienta podlega ciągłej zmianie i to co „dziś” jest

czynnikiem zachwytu, „jutro” staje się czynnikiem wydajności, a „pojutrze” czynnikiem

bazowym.

Z powyższych względów bardzo ważną grupą badań kosmetyków są badania

sensoryczne. Dostarczają one wielu informacji przy wprowadzaniu nowego produktu na

rynek oraz podczas opracowania zaleceń dla udoskonalenia i ulepszenia produktów już

istniejących.

Po trzecie branża kosmetyczna wymaga specjalnego podejścia, gdyż specyfika jej

funkcjonowania różni się6 zasadniczo od specyfiki funkcjonowania innych branż.

Już kilka dekad temu John Young7 zasłynął z dewizy „Sens istnienia naszej organizacji

polega na tym, aby zadowolić klientów”. To motto obowiązuje do dzisiaj i to nie tylko w

koncernie HP. Dlatego aby klient był w pełni zadowolony z produktu, który zakupił, towar

musi spełniać wszystkie jego oczekiwania.

Jest to niezmiernie ważne, w czasach w których produkty kosmetyczne mają coraz krótszy

cykl życia. Dane literaturowe8 wskazują, że obecnie dany kosmetyk utrzymuje się na rynku

maksymalnie trzy lata. W dodatku ilość serii nowych produktów kosmetycznych

wprowadzanych przez duże koncerny na rynek wzrosła w ostatnim czasie z jednej do

kilkudziesięciu kolekcji na rok.

Dodatkowo kosmetyki należą do grupy produktów podlegających sankcjom prawnym.

Przykładowo:

6 jest to spowodowane głównie skracającym się cyklem życia produktów kosmetycznych oraz mnogością kosmetyków, danego typu, pojawiających rok rocznie na rynku. Przykładowo w branży motoryzacyjnej pojawia się jeden model danej marki samochodu w roku. W przypadku branży kosmetycznej nie rzadko w ciągu roku zostaje wprowadzonych na rynek kilkadziesiąt wersji tego samego kremu do twarzy, balsamu do ciała, żelu pod prysznic itp. Ponadto obowiązek rejestracji produktów kosmetycznych w bazie CPNP (Cosmetic Products Notification Portal), wynikający z wymagań Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. wymusza współpracę pomiędzy poszczególnymi ogniwami łańcucha dostaw analizowanej branży.7 John Young – prezes firmy Hewlett – Packard w latach 1977 – 1992 (http://en.wikipedia.org/wiki/John_A._Young)8 Gołębiowski A., Coraz krótszy cykl życia produktów, Wiadomości kosmetyczne, 2008, nr 10

5

obowiązek rejestracji produktów kosmetycznych w bazie CPNP (Cosmetic Products

Notification Portal), wynikający z wymagań Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego

i Rady (WE) Nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 r.

obowiązek posiadania opinii PZH9dla wybranych produktów kosmetycznych

wymusza na producentach środków kosmetycznych określony rodzaj postępowania.

Po czwarte postrzeganie przez konsumentów wyrobów kosmetycznych zmienne na

przestrzeni lat wymusza odpowiednie podejście do dostarczania konkretnych dóbr przez

firmy kosmetyczne.

Na podstawie analizy ustawodawstwa polskiego i unijnego oraz badań własnych

ustalono, że producenci środków kosmetycznych, podając skład specyfiku nie deklarują na

opakowaniu (niezobligowani do tego prawem), które ingrediencje występują w nim

w rozmiarach nanometrowych. Równocześnie konsumenci są coraz bardziej wymagający

i świadomi właściwości oferowanych im dóbr. Ponadto podczas zakupów kosmetyków często

kierują się piktogramami umieszczonymi, na ich opakowaniach (Rys. 1). W obliczu

powyższego właściwym wydaje się stwierdzenie, że pojawienie się struktur w rozmiarach

10-9 m pociągnie za sobą zmiany w ustawodawstwie prawnym mające wpływ na

funkcjonowanie łańcuchów dostaw branży kosmetycznej.

Ponadto badania i ocena wpływu nanotechnologii na różne dziedziny życia i gałęzie

przemysłu są dzisiaj krajowymi i unijnymi priorytetami rozwoju nauki. Proponowana

tematyka pracy koresponduje więc nie tylko z wyżej wymienionymi priorytetami, ale również

z naukową i innowacyjną strategią dla Polski10.

(a) (b)

Rys. 1. Przykładowe piktogramy umieszczane na opakowaniach środków kosmetycznych.

Symbol otwartego słoiczka (a), ręki na książce (b)

9 Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny10Raport Interdyscyplinarnego Zespołu do spraw Nanonauki i Nanotechnologii, Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Nanonauka i Nanotechnologia Narodowa Strategia dla Polski, Warszawa, 2006 (http://www.nanonet.pl/images/ppn/Raport_Nano_2006.pdf)

6

Po piąte nanocząstki jako surowce nowe i nie do końca poznane, wymagają z jednej

strony specjalnego i bezpiecznego recepturowania, a z drugiej innowacyjnego działania w

wyrobach kosmetycznych.

Cząstki i cząsteczki w rozmiarach 10-9 m od momentu ich „odkrycia”11 stały się

przedmiotem wielu badań i dyskusji. Udowodniono, że właściwości struktur w skali nano są

znacząco różne od właściwości ich odpowiedników w większych rozmiarach. Ponieważ

różnice dotyczą nie tylko właściwościach fizykochemicznych (Rys. 2), ale również aktywności

biologicznej, dlatego prócz nowatorskich zastosowań opisywanych molekuł zaczęto

analizować także ich potencjalną szkodliwość oraz wpływ na zdrowie ludzkie i środowisko.

Udowodniono, że niezwykle małe struktury, będące składnikami środków kosmetycznych

mogą:

przenikać przez poszczególne warstwy skóry odpowiednio je nawilżając, wygładzając

czy uelastyczniając,

stać się potencjalnie niebezpieczne dla innych organów ludzkiego organizmu – takich

jak płuca, wątroba czy mózg.

Rys. 2. Temperatura topnienia złota w funkcji rozmiaru cząstek Źródło: Prezentacja NASA, Nanotechnology: Opportunities and Challenges, (www.ipt.arc.nasa.gov./gallery.html)

Po szóste ryzyko związane ze stosowaniem, przetwarzaniem, czy używaniem wyrobów

finalnych zawierających nanocząstki wydaje się być znaczącym zagrożeniem dla

potencjalnych użytkowników.

11 Feynman R. P., Journal of Microelectromechanical Systems, There’s Plenty of Room on the Bottom, 1992, No. 1, Vol. 1, p. 60 – 66

7

Podobnie jak pojęcie jakości, również pojęcie ryzyka jest wieloznaczne. Nie mniej jednak

o ryzyku mówi się wtedy, gdy następuje odchylenie od stanu założonego. Poszczególne

podmioty gospodarcze (szczególnie przedsiębiorstwa z sektora MŚP) postrzegają ryzyko

bardziej w kategorii potencjalnej straty, niż potencjalnego zysku, dlatego właściwym wydaje

się oszacowanie co mogą stracić, producenci nano – surowców oraz producenci kosmetyków

z udziałem nanocząstek.

Odpowiedzi na powyższe zagadnienia (1 – 6) będą stanowić ogromny materiał

badawczy, który po usystematyzowaniu i pogrupowaniu pozwoli zrealizować cele niniejszej

pracy oraz poszerzy wiedzę o znakowaniu kosmetyków europejskim „nano – znakiem” o

którym nie wspomina dotychczas żadna literatura przedmiotu, ani żaden akt prawny, dając

praktyczne wytyczne do zmniejszenia jednego z największych zagrożeń jakie niesie za sobą

nanotechnologia. Ponadto pozwoli poznać czynniki, które wywierają wpływ na postrzeganą

przez klientów jakość środków kosmetycznych zawierających nanocząstki.

8

Zakres pracy w odniesieniu do dyscypliny „Towaroznawstwo”

Definiując towaroznawstwo jako naukę zajmującą się badaniem i oceną właściwości

użytkowych towarów oraz czynników wpływających na jakość, można stwierdzić, że tematy

poruszane w pracy mieszczą się w dyscyplinie towaroznawstwo w ramach dziedziny nauk

ekonomicznych. Badanym towarem użytkowym są kosmetyki zawierające nanocząstki.

W pracy poruszono także, takie aspekty towaroznawcze jak:

cechy jakościowe produktów kosmetycznych,

czynniki wpływające na jakość wyrobu,

konsumencka ocena jakości produktu,

badania sensoryczne kosmetyków,

innowacyjność produktu,

opakowanie produktu.

9

Innowacyjność tematu podjętego w pracy

Wnioskowana praca będzie miała charakter nowatorski. Innowacyjne będą poruszone

w pracy zagadnienia, dotyczące:

cech jakościowych kosmetyków z udziałem nanocząstek,

czynników wpływających na jakość produktów kosmetycznych zawierających

nanocząstki,

postrzeganej przez klienta jakości środków kosmetycznych zawierających molekuły

w rozmiarach nanometrowych,

badań sensorycznych wybranej pary kosmetyków:

o zawierających surowce wytworzone przy udziale nanotechnologii,

o niezawierających nanostruktur,

znakowania kosmetyków europejskim „nano – znakiem” o którym nie wspomina

dotychczas żadna literatura przedmiotu, ani żaden akt prawny. Rzetelny sposób

znakowania produktów to praktyczne wytyczne do zmniejszenia jednego

z zagrożeń związanych z nanotechnologią.

10

Cele pracy

Cel główny

Identyfikacja i ocena świadomości konsumenckiej stosowania nanocząstek w wyrobach

kosmetycznych.

Cele poznawcze

1. Charakterystyka produktów kosmetycznych zawierających nanocząstki pod kątem

wyboru obiektu badań,

2. Analiza wpływu zastosowania nanocząstek na jakość wyrobów kosmetycznych,

3. Ocena świadomości konsumentów dotyczącej składników środków kosmetycznych

oraz określenie zmiany tej świadomości na przestrzeni 5 lat,

4. Ocena postrzegania organoleptycznego – różnic pomiędzy kosmetykami

zawierającymi i niezawierającymi nanocząstki – przez konsumentów,

5. Identyfikacja metod zapobiegania ryzykom związanym z nanocząstkami używanymi

do produkcji środków kosmetycznych z punktu widzenia firm kosmetycznych

i towarzystw ubezpieczeniowych,

6. Identyfikacja i ocena metod i sposobów znakowania środków kosmetycznych,

Cele utylitarne

1. Identyfikacja zmian jakie wywołało pojawienie się kosmetyków z nanocząstkami na

klientów firm produkujących kosmetyki,

2. Identyfikacja problemów w zakresie ubezpieczeń firm produkujących kosmetyki,

3. Opracowanie zaleceń dla nowego sposobu znakowania produktów kosmetycznych

zawierających nanocząstki,

11

Teza pracy i hipotezy badawcze

Teza

Poprawa wizerunku, wśród klienta, produktów kosmetycznych zawierających innowacyjne

nanocząstki wymaga odpowiedniego kształtowania czynników jakościowych wyrobu.

Hipotezy badawcze

H1: Nanocząstki będące składnikami środków kosmetycznych posiadają inne właściwości niż

ich odpowiedniki w większych rozmiarach.

H2: Poziom wiedzy konsumentów na temat składników środków kosmetycznych jest niski.

H3: Percepcja, przez konsumentów, kosmetyków z udziałem nanocząstek jest lepsza niż

kosmetyków niezawierających nanomolekuł.

H4: Towarzystwa ubezpieczeniowe postrzegają wyższy poziom ryzyka związanego

z nanotechnologią w porównaniu z firmami produkującymi kosmetyki.

H5: Istnieje luka w prawie dotycząca znakowania produktów kosmetycznych zawierających

nanocząstki.

Przedmiot i podmioty badań

Przedmiotem badań są kosmetyki zawierające nanocząstki. Podmiotami badań są

polscy konsumenci, polskie i światowe przedsiębiorstwa produkujące środki kosmetyczne

oraz polskie i światowe towarzystwa ubezpieczeniowe.

12

Program badań i metody badawcze

Do realizacji postawionych celów oraz uzasadnienia przyjętej tezy i hipotez badawczych

wykorzystano następujące metody badawcze:

Analiza literatury krajowej i światowej

Analiza materiałów źródłowych

Analiza ustawodawstwa polskiego i unijnego

Analiza materiałów z konferencji naukowych

Wywiady bezpośrednie standaryzowane

Metody badań organoleptycznych

Metody badań ankietowych internetowych

oraz następujące metody analizy danych:

Metody analizy statystycznej (m. in. testy statystyczne parametryczne

i nieparametryczne)

Narzędzia z zakresu zarządzania jakością (m. in. diagram Ishikawy, histogram)

Analiza literatury, materiałów źródłowych i/lub aktów prawnych oraz materiałów

z konferencji naukowych prowadzona była i będzie na etapach 1, 2, 5 i 6 badań.

Aby w pełni zrealizować założenia rozprawy, w pracy wykorzystano również opinie

teoretyków i praktyków zajmujących się zarządzaniem jakością, ryzykiem oraz narzędziami

wspomagającymi zarządzanie. W obszarach związanych bezpośrednio z nanotechnologią

posiłkowano się również informacjami znajdującymi się w sieci Internet. Ze względu na

innowacyjność podjętego tematu badań oraz poruszanie zagadnień nowych – takich którymi

nauka zajmuje się od niedawna, najbardziej pionierskie i aktualne informacje były dostępne

tylko w Internecie.

Z metod wywiadu bezpośredniego standaryzowanego oraz metod badań ankietowych

internetowych korzystano podczas przeprowadzania badań własnych (etapy badań 3 i 5).

Badania świadomości konsumentów dotyczące środków kosmetycznych były prowadzone w

formie wywiadu standaryzowanego bezpośredniego. Do przedsiębiorstw produkujących

kosmetyki oraz towarzystw ubezpieczeniowych wysłano kwestionariusz ankietowy drogą

mailową.

13

Metody badań organoleptycznych planuje się wykorzystać podczas przeprowadzania

analizy sensorycznej wybranych kosmetyków z udziałem i bez udziału nanocząstek. Do

badań (etap 4) planuje się zaprosić konsumentów, którzy zostaną wybrani w sposób losowo –

warstwowy.

Metody analizy statystycznej oraz narzędzia z obszaru zarządzania jakością zostaną

wykorzystane podczas analizy wyników badań oraz realizacji celów i tezy pracy.

14

Etap 1 – Jakość towaru

W pierwszym etapie planuje się przeanalizować koncepcje „jakości” oraz zmiany jej

definicji i sposobów postrzegania. Zamierza się także scharakteryzować towaroznawczą

definicję jakości i cechy jakościowe wyrobów, ze szczególnym uwzględnieniem produktów

kosmetycznych. Na tym etapie badań planuje się także ustalić jakie:

czynniki determinują jakość towarów,

są cechy jakości wyrobów kosmetycznych,

są metody pomiaru cech jakościowych produktów kosmetycznych.

Wykorzystując wymienione metody badawcze, w pracy, rozpatrywane będzie także

zagadnienie postrzegania jakości produktu kosmetycznego przez konsumenta i producenta.

Planuje się także zwrócenie uwagi na zagadnienia ta związane z jakością projektową (jakością

typu) i jakością wykonania (jakością produkcji).

Etap 2 – Wybrane zagadnienia dotyczące nanocząstek

Posiłkując się metodami badań wymienionymi powyżej przeanalizowano definicje

nanocząstek, opisano badane struktury oraz scharakteryzowano metody ich powstawania.

Opisano ponadto nanocząstki najczęściej występujące w środkach kosmetycznych, funkcje

jakie pełnią w kosmetykach oraz specyficzne właściwości analizowanych molekuł.

W kolejnym kroku zidentyfikowano i scharakteryzowano firmy kosmetycznych stosujące

substancje w rozmiarach nanometrowych oraz spróbowano odpowiedzieć na pytanie dlaczego

wyżej wymienione firmy stosują nanocząstki w swoich wyrobach (przy pomocy m. in.

diagramu Ishikawy). W dalszej kolejności omówiono drogi przenikania substancji do

ludzkiego organizmu oraz opisano związane z tym konsekwencje. Na koniec zwrócono

uwagę na sprawę potencjalnej szkodliwości nanomolekuł w kosmetykach oraz na badania

naukowe potwierdzające i odrzucające tę tezę.

W dalszym etapie badań, w pracy zostanie również przeanalizowany wpływ wybranych

nanocząstek na właściwości jakościowe kosmetyków je zawierających.

15

Etap 3 – Badania świadomości konsumentek w zakresie znajomości składników

wyrobów kosmetycznych

W ramach konsumenckiej oceny jakości produktu przeprowadzono badania dotyczące

świadomości konsumentów na temat składników środków kosmetycznych. Badania

przeprowadzono przy udziale ankiety (wywiadu standaryzowanego) opracowanej przez

autorkę pracy. Badania przeprowadzono dwa razy – w 2007 oraz 2012 roku. Za każdym

razem:

na grupie kobiet z różnych miast Polski, wybieranej za pomocą doboru warstwowego,

wśród 300 pełnoletnich kobiet, w trzech przedziałach wiekowych:

do 25 lat – 100 ankiet,

od 25 do 50 lat – 100 ankiet,

powyżej 50 lat – 100 ankiet.

Badania przeprowadzono w formie wywiadu ankietowego skategoryzowanego, za

każdym razem stosując ten sam zestaw pytań. Przed badaniem każda z ankietowanych została

poinformowana o celu przeprowadzania badań oraz o miejscu wykorzystania i zamieszczenia

wyników badań. Respondentki zostały także zapewnione o zachowaniu anonimowości.

Wybór respondentek był przypadkowy. Ankiety przeprowadzono zarówno wśród

studentek kierunków humanistycznych jak i technicznych, a także wśród kobiet aktywnych

zawodowo oraz takich, które zajmują się gospodarstwem domowym.

W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że świadomość konsumentek

w zakresie jakości stosowanych kosmetyków jest niewielka. Wiedza na temat rodzaju

kosmetyku i składu chemicznego środka kosmetycznego jest niewspółmiernie mała

w porównaniu do, ilości kupowanych i używanych przez nie kosmetyków.

Analizując wyniki badań stwierdzono, że świadomość społeczna w zakresie środków

kosmetycznych wzrosła w tych obszarach, które są nagłaśniane przez środki masowego

przekazu oraz prasę. Ustalono, że w 2012 roku więcej respondentek:

przywiązuje wagę do ochrony przeciwsłonecznej, co może mieć związek z kampaniami

telewizyjnymi dotyczącymi czerniaka,

zna powszechnie stosowane na opakowaniach środków kosmetycznych piktogramy, co

jest wynikiem artykułów w prasie kobiecej,

słyszało o nanokapsułkach stosowanych w kosmetykach (w ostatnich latach termin

„nano” stał się tak powszechny, że większość osób dysponuje przynajmniej jednym

produktem zawierającym nanocząstki),

16

chętniej sięga po nowości kosmetyczne,

zgodziłoby się wziąć udział w testowaniu kosmetyków.

Zestawiając powyższe wnioski z badaniami dotyczącymi nieznajomości przez

ankietowanych:

składu chemicznego kosmetyków,

znaków graficznych z opakowań kosmetyków,

konserwantów środków chemicznych,

można stwierdzić, że kobiety nie znając:

symbolu „otwartego słoiczka” stosują kosmetyki po upływie terminu ważności,

symbolu „ręki na książce” nie zdaje sobie sprawy z tego, że do kosmetyku jest

dołączona ulotka informacyjna zawierające szczegółowe dane na temat środka

kosmetycznego,

konserwantów narażają swoją skórę na podrażnienia, które mogą prowadzić do alergii.

17

Etap 4 – Badania sensoryczne kremów do rąk zawierających i niezawierających

nanocząstki

W ramach badań konsumenckiej oceny jakości produktu oraz jakości postrzegania,

planuje się przeprowadzenie badań sensorycznych kremów do rąk z udziałem i bez udziału

nanocząstek.

Próbki do badań zostaną dobrane w taki sposób, aby ich skład, a tym samym właściwości

były podobne, za wyjątkiem czynnika różnicującego – wytworzonego przy udziale

nanotechnologii. Do badań planuje się wykorzystać produkty kosmetyczne:

wytworzone przez polskich producentów,

powszechnie dostępne (hiper- i supermarkety, centra handlowe, lokalne drogerie

i sklepiki osiedlowe).

Zespoły oceniające planuje się stworzyć z konsumentów, którzy zostaną dobrani w

sposób losowo – warstwowy.

Podczas badania probanci będą mieli za zadanie porównać w parach próbki kremów

w celu stwierdzenia różnicy jakości sensorycznej wybranej cechy (np. wygładzenia naskórka)

poprzez ocenę na skali hedonicznej.

Do oceny statystycznej istotności różnicy wyników wykorzystane zostaną odpowiednie

metody statystyczne.

18

Etap 5 – Ryzyko związane z nanotechnologią w środkach kosmetycznych

5.1. Analiza ryzyka

W ramach studiów nad ryzykiem przeanalizowano definicje i podziały ryzyka oraz

zidentyfikowano rodzaje ryzyk dla sektora kosmetycznego. Ponieważ literatura przedmiotu

podaje wiele metod analizy ryzyka, wybrano i skupiono się na trzech z nich. Stosując

Diagram Ishikawy starano się poznać przyczyny stosowania nanocząstek w wyrobach

kosmetycznych. Do eksploracji ryzyka związanego z występowaniem nanocząstek w

kosmetykach wykorzystano analizę SWOT, podczas której starano się wykazać słabe i silne

strony, a także szanse i zagrożenia związane z wykorzystaniem nanocząstek w wyrobach

kosmetycznych. Aby identyfikacja ryzyk była kompletna w trzecim etapie badań zastosowano

analizę opisową ryzyka. W dalszym toku pracy planuje się wykorzystać także analizą FMEA,

która będzie stanowiła dopełnienie dwóch poprzednich metod.

W tym etapie badań skupiono się także na poznaniu i zidentyfikowaniu metod

zapobiegania ryzykom. Literatura12,13 podaje wiele sposobów i metod minimalizacji ryzyka,

podkreślając równocześnie, że:

istnieją takie ryzyka, przed którymi zabezpieczyć się nie sposób,

koszty niektórych zabezpieczeń przewyższają ewentualne straty spowodowane

wystąpieniem poszczególnych ryzyk.

Wśród metod radzenia sobie z ryzykiem wyróżnić można:

unikanie,

zapobieganie,

przenoszenie (transfer),

ponoszenie ryzyka.

Transfer ryzyka jest formą przerzucenia odpowiedzialności za ryzyko na inny podmiot.

Z tej metody korzystają firmy wykupujące polisy w towarzystwach ubezpieczeniowych.

Badania transferu ryzyka przez firmy kosmetyczne na towarzystwa ubezpieczeniowe

omówiono poniżej.

12 Kaczmarek T. T., Zarządzanie ryzykiem handlowym, finansowym i produkcyjnym dla praktyków, ODDK Gdańsk, 200213 Raport The Institute of Risk Management, A Risk Management Standard, Londyn, 2002

19

5.2. Badania nad ryzykiem

Badania sposobów radzenia sobie z ryzkiem przez firmy kosmetyczne przeprowadzono

przy użyciu ankiety opracowanej przez autorkę pracy. Celem ankiety wysyłanej do

przedsiębiorstw produkujących środki kosmetyczne było przede wszystkim uzyskanie

odpowiedzi na pytanie czy firmy kosmetyczne stosują nanocząstki i czy ubezpieczają się od

ryzyka związanego z potencjalnym zagrożeniem jakie mogą stwarzać produkty zawierające

molekuły nanometrowej wielkości.

Badania rodzajów transferowanych ryzyk przez firmy kosmetyczne przeprowadzono przy

użyciu ankiety opracowanej przez autorkę pracy. Z ankiet wysyłanych do towarzystw

ubezpieczeniowych starano się uzyskać odpowiedź na pytanie czy firmy produkujące

kosmetyki są zainteresowane ubezpieczeniami (w tym ubezpieczeniami związanymi

z nanocząstkami) i jaki jest zakres ewentualnych ubezpieczeń.

Obydwie ankiety były przesyłane drogą mailową. Badania ankietowe przeprowadzono

w ciągu 3 miesięcy na przełomie 2007/2008 roku. Ankiety zostały wysłane do firm polskich

i zagranicznych, wybranych za pomocą doboru pełnego. Zapytanie skierowano między

innymi do przedsiębiorstw z Chin, Francji, Indii, Izraela, Japonii, Kanady, Stanów

Zjednoczonych Ameryki, Wielkiej Brytanii, Szwajcarii, które posiadają swoje strony

internetowe (firmy, do których wysyłano zapytanie były wyszukiwane za pomocą

popularnych wyszukiwarek internetowych). Do firm mających siedzibę i/lub

przedstawicielstwo na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wysłano ankiety w języku

ojczystym, do pozostałych przedsiębiorstw w języku angielskim. W przypadku podmiotów

będących częścią większego koncernu zapytania kierowano zarówno do siedziby koncernu

jak i do konkretnej firmy.

W sumie wysłano 159 ankiet do firm kosmetycznych i 50 do towarzystw

ubezpieczeniowych. Wiele organizacji ze względu na prowadzoną przez siebie politykę

bezpieczeństwa nie udzieliła odpowiedzi na pytania zawarte w ankietach, mimo iż do

instytucji, które nie odpowiedziały w sugerowanym przez autorkę pracy terminie, wysłano

zapytanie dwukrotne. Część firm odpowiedziała tylko na wybrane pytania. W sumie uzyskano

87 ankiet zwrotnych (55%) od firm kosmetycznych i 21 ankiet (42%) od towarzystw

ubezpieczeniowych.

Na podstawie analizy ankiet zwrotnych ustalono, że:

wszystkie badane firmy kosmetyczne ubezpieczają się od powszechnie znanych ryzyk

w jednym lub wielu towarzystwach ubezpieczeniowych.

20

zakres ubezpieczeń poszczególnych przedsiębiorstw jest zależny od wielkości firmy

i jej kapitału. Stąd też, małe firmy produkujące kosmetyki, ubezpieczają się całościowo

od wszystkich ryzyk w jednym towarzystwie ubezpieczeniowym. Ponadto w małych

i średnich firmach często brakuje osób odpowiedzialnych za zarządzanie ryzykiem, a co

za tym idzie narzędzi kontroli ryzyka, dlatego wiele ryzyk może wówczas wydawać się

nieistotnych i pozornie nie wymagających zabezpieczenia się przed nimi.

duże firmy i przedsiębiorstwa o ugruntowanej pozycji na rynku dysponujące ogromnym

kapitałem ubezpieczają się w kilku bądź kilkunastu towarzystwach ubezpieczeniowych

– od każdego rodzaju ryzyka w innym. Ewentualnie w jednym, które proponuje im

ubezpieczenie „na miarę” dostosowane do potrzeb.

firmy kosmetycznych potwierdziły, że nie są zainteresowane ubezpieczeniem od ryzyka

innowacji związanego z nanocząstkami.

towarzystwa ubezpieczeniowe traktują nanotechnologię jako jedno z najbardziej

niebezpiecznych działań rynkowych, obarczonych dużym ryzykiem proponując

wysokie składki finansowe za ponoszenie tego rodzaju ryzyka.

towarzystwa ubezpieczeniowe nie mają w swoim portfelu ubezpieczeń związanych

z nanotechnologią ze względu na:

brak zainteresowania takim rodzajem ubezpieczenia ze strony firm

kosmetycznych,

trudności z oszacowaniem kosztów opisywanego zabezpieczenia.

przedsiębiorstwa produkujące kosmetyki traktują ryzyko związane

z nanotechnologią jako jedno z powszechnych rodzajów ryzyk.

21

Etap 6 – Znakowanie produktów kosmetycznych – regulacje prawne związane

z jakością kosmetyków zawierających nanocząstki

6.1 Analiza wyników prac „Zespołu obywatelskiego”

Aby przekonać się, jaką wiedzą i jakimi poglądami w zakresie nanotechnologii

dysponują obywatele, zorganizowano badania dotyczące omawianego zagadnienia. W ich

wyniku na przełomie listopada i grudnia 2007 roku na Uniwersytecie w Birmingham, na

zlecenie Organizacji „Which?”, został powołany „Zespół Obywatelski”. Celem pracy zespołu

było uzyskanie rzetelnych informacji na temat tego, jak ludzie postrzegają technologię

wykorzystującą cząstki o wielkości rzędu 100 Angstremów. Podczas prac Zespołu poruszono

wiele aspektów związanych z technologią opartą na nanocząstkach. Uczestnicy:

omówili potencjalne zyski i straty płynące z wykorzystania tej technologii,

zwrócili uwagę na brak informacji o ryzyku jakie niesie za sobą nanotechnologia,

szczególnie przy jej dłuższym oddziaływaniu na ludzi i środowisko,

zadeklarowali, że przed dalszym rozwojem nanotechnologii chcieliby mieć 100%

pewność, iż jest to technologia bezpieczna,

okazali zaniepokojenie brakiem regulacji prawnych, dotyczących technologii związanej

z nanocząstkami,

uznali, że kwestia bezpieczeństwa nanocząstek, jest sprawą ogromnej wagi i bez

pozytywnych wyników testów bezpieczeństwa, produkty z cząstkami wielkości 10-9m

nie powinny trafić do sprzedaży,

bardzo pozytywnie ocenili potencjał jaki niesie z sobą nanotechnologia i możliwości

jakie może przynieść jej racjonalne wykorzystanie,

wyrazili obawę o stosowanie produktów niesprawdzonych, o działaniach, których

skutków nie można przewidzieć.

6.2 Analiza znakowania środków kosmetycznych

Realizację piątego celu poznawczego pracy przeprowadzono kilkuetapowo.

W pierwszym etapie przeanalizowano ustawodawstwo polskie i unijne dotyczące

omawianego zagadnienia. Określono wymagania stawiane producentom w zakresie

obowiązkowego znakowania środków kosmetycznych oraz zebrano i usystematyzowano

piktogramy powszechnie występujące na opakowaniach środków kosmetycznych.

22

W drugim etapie badań przeanalizowano materiały źródłowe dotyczące nieobligatoryjnych

oznaczeń umieszczanych na opakowaniach środków kosmetycznych.

W trzecim etapie badań przeanalizowano ustawodawstwo polskie i unijne dotyczące

znakowania środków spożywczych. Ustalono podobieństwa i różnice dotyczące znakowania

badanych grup produktów.

6.3. Opinie dotyczące znakowania środków kosmetycznych

Na tym etapie badań dokonano przeglądu wybranych opakowań środków kosmetycznych

znajdujących się w obrocie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i identyfikacji

piktogramów na nich występujących. Wyniki oględzin zweryfikowano z wymaganiami

ustawodawstwa prawnego oraz materiałami źródłowymi.

6.4. Wskazanie nowego sposobu znakowania produktów kosmetycznych zawierających nanocząstki

W ostatnim etapie badań zaproponowano autorski sposób postępowania mający na celu

znakowanie produktów kosmetycznych „nano – znakiem” .

23

Plan pracy

Wprowadzenie

Uzasadnienie wyboru tematu

Cele pracy

Metodyka badań

Zakres pracy

Rozdział 1 Jakość towaru

1.1. Postrzeganie, rozumienie i definiowanie jakości

1.2. Koncepcja jakości w ujęciu towaroznawczym

1.3. Postrzeganie jakości przez konsumentów i producentów

1.4. Mierzalne i niemierzalne cechy jakości kosmetyków

1.5. Metody pomiaru cech jakościowych produktów kosmetycznych

Rozdział 2 Wybrane zagadnienia dotyczące nanocząstek

2.1. Definicja nanocząstek oraz sposoby powstawania cząstek w rozmiarach

nanometrowych

2.2. Przegląd nanocząstek stosowanych w kosmetykach

z podrozdziałami 2.2.1 – 2.2.10

2.3. Identyfikacja firm kosmetycznych (polskich i światowych) stosujących nanocząstki

2.4. Przyczyny stosowania nanocząstek w wyrobach kosmetycznych

2.5. Właściwości nanocząstek

2.6. Wpływ wybranych nanocząstek na właściwości jakościowe wyrobów kosmetycznych

2.7. Drogi przenikania substancji do ludzkiego organizmu

2.8. Wpływ nanocząstek na organizm ludzki

Rozdział 3 Badania świadomości konsumentek w zakresie znajomości składników

wyrobów kosmetycznych

3.1. Wybór respondentów

3.2. Metoda przeprowadzenia badania

3.3. Wyniki badań z 2007 roku

3.4. Wyniki badań z 2012 roku

24

3.5. Porównanie i analiza wyników badań

Rozdział 4 Badania sensoryczne kremów do rąk zawierających i niezawierających

nanocząstki

4.1. Charakterystyka obiektów badań

4.2. Dobór próbki do badań sensorycznych

4.3. Wybór probantów

4.4. Warunki i metoda przeprowadzania badań

4.5. Wyniki badań

4.6. Analiza wyników badań

Rozdział 5 Ryzyko związane z nanotechnologią w środkach kosmetycznych

5.1. Definicja ryzyka i jego podział

5.2. Badania nad ryzykiem

5.3. Badania rodzajów ryzyk wśród producentów kosmetyków i towarzystw

ubezpieczeniowych

5.4. Omówienie wyników badań

Rozdział 6 Znakowanie produktów kosmetycznych – regulacje prawne związane

z jakością kosmetyków zawierających nanocząstki

6.1. „Zespół obywatelski”

6.2. Znakowanie środków kosmetycznych w świetle ustawodawstwa Polski i UE

6.3. Znakowanie środków spożywczych w świetle ustawodawstwa Polski i UE

6.4. Opinie dotyczące znakowania środków kosmetycznych

6.5. Wskazanie nowego sposobu znakowania produktów kosmetycznych zawierających

nanocząstki

Rozdział 7 Wnioski uzyskane w trakcie badań i zalecenia praktyczne

Zakończenie

Wnioski

Załączniki

Bibliografia

25

Wybrane pozycje literatury przedmiotu

Wykaz literatury

Adamczyk W., Współczesne problemy zrównoważonej produkcji i zrównoważonej

konsumpcji, Zarządzanie i finanse, 2012, R. 10, Nr 3, cz. 2, s. 177 – 191

Bendkowski J. Radziejowska G., Logistyka zaopatrzenia w przedsiębiorstwie, Wyd. Pol.

Śl., Gliwice, 2005

Bendkowski J., Koncepcja zrównoważonego rozwoju w logistycznych łańcuchach dostaw

– przyczynek, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, seria Organizacja i Zarządzanie,

2010, Nr 53, s. 409 – 421

Bendkowski J., Pacut M., Podstawy logistyki w dystrybucji, Wyd. Pol. Śl., Gliwice 2003

Bendkowski J., Praktyczne zarządzanie część 1. Funkcje zarządzania, Wiadomości

Górnicze, 2000, Nr 9, s. 418 – 422

Bendkowski J., Praktyczne zarządzanie część 12. Zarządzanie przedsiębiorstwem –

współczesne problemy, Wiadomości Górnicze, 2001, Nr 11, s. 470 – 475

Bendkowski J., Praktyczne zarządzanie część 3. Menadżer jako realizator procesu

zarządzania, Wiadomości Górnicze, 2000, Nr 11, s. 518 – 521

Bendkowski J., Praktyczne zarządzanie część 5. Nowy model zarządzania

przedsiębiorstwami w Europie, Wiadomości Górnicze, 2001, Nr 1, s. 39 – 43

Bendkowski J., Wengierek M., Logistyka odpadów - tom I – Procesy logistyczne

w gospodarce odpadami, Wyd. Pol. Śl., Gliwice, 2002

Bendkowski J., Wengierek M., Logistyka odpadów - tom II – Obiekty gospodarki

odpadami, Wyd. Pol. Śl., Gliwice, 2003

Bieda J., Gruszczyńska – Malec G., Zarządzanie. Podstawy teoretyczne, Wyd. Śląska

Wyższa Szkoła Zarządzania im. J. Ziętka, Katowice, 2005

Blaik P. (red), Systemy i procesy zarządzania logistyczno – marketingowego. Aspekt

efektywnościowy; Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole, 2007

Borkowski R., Cywilizacja, technika, ekologia, wyd. AGH, Kraków, 2001

Borm P J. et al., The potential risks of nanomaterials: A Review Carried Out for

ECETOC. Particle and Fibre Toxicology, 2006, Vol. 3, No. 11, p. 3 – 11

26

Brud W., Glinka R., Technologia kosmetyków, MA Oficyna Wydawnicza Łódź, 2001,

wyd. I

Brzóska J., Karta wyników jako element modelu strategicznego przedsiębiorstwa, Zeszyty

Naukowe Politechniki Śląskiej, seria Organizacja i Zarządzanie, 2007, Nr 41, s. 31 – 43

Brzóska J., Strategiczne model funkcjonowania przedsiębiorstw energetycznych, Zeszyty

Naukowe Politechniki Śląskiej, seria Organizacja i Zarządzanie, 2005, Nr 27, s. 27 – 41

Butz T., Dermal penetration of nanoparticles: what we know and what we don’t.

Cosmetic. Science Conference Proceedings, Munich. SOFW Journal, 2009, No. 135(4),

p. 8 – 10

Chochół A., Wyroby kosmetyczne w świetle nowych uregulowań prawnych ze

szczególnym uwzględnieniem obowiązującej nomenklatury surowców kosmetycznych i

instytucji zajmujących się ich jakością, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w

Krakowie, 2006, Nr 718, s. 33 – 48

Chong Y. Y., Brown E. M., Zarządzanie ryzykiem projektu, Dom Wydawniczy ABC,

Kraków, 2001

Cichoń M., Etykiety towarowe – akcydensy czy konieczność w gospodarce rynkowej,

Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, 1997, Nr 487, s. 5 – 19

Cichoń M., Cichoń Z., Towaroznawcze aspekty znakowania towarów spożywczych

kodami słupkowymi i ich rola w światowej strategii marketingowej, Zeszyty Naukowe

Akademii Ekonomicznej w Krakowie, 1990, Nr 321, s. 27 – 42

Cichoń Z., Miśniakiewicz M., Analiza tendencji w opakowalnictwie żywności

uwarunkowanych zmieniającymi się wymaganiami rynkowymi, Opakowanie, 2000, Nr

10, s. 8 – 12

Cichoń Z., Miśniakiewicz M., Znakowanie opakowań pieczywa źródłem informacji i

edukacji konsumenta, Materiały pod red. naukową J. Żuchowskiego z krajowej

konferencji "Rola towaroznawstwa w zarządzaniu jakością w warunkach gospodarki

opartej na wiedzy", Radom, październik, 2002

Coyle J., Bardi E., Langley C., Zarządzanie logistyczne, PWE, Warszawa, 2002

Cross S.E. i in., Human Skin Penetration of Sunscreans Nanopaarticles: In – vitro

Assessement of a Novel Micronized Zinc Oxide Formulation, Skin Pharmacology and

Physiology, 2007, No. 20, p. 148 – 154

Duda I. (red), Słownik pojęć towaroznawczych, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej

w Krakowie, 1994

27

Dźwigoł H. Zarządzanie procesami marketingu i sprzedaży według koncepcji różnych

autorów. Część 1, Wiadomości Górnicze, 2003, Nr 3, s. 112 – 115

Fawcett S.E., Magnan G.M., The rhetoric and reality of supply chain integration,

International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, 2002, Vol. 32,

No. 5, s. 354 za: A. Kawa

Feynman R. P., Journal of Microelectromechanical Systems, There’s Plenty of Room on

the Bottom, 1992, No. 1, Vol. 1, p. 60 – 66

Gajewski A., Metoda TRIZ w towaroznawstwie, Towaroznawcze Problemy Jakości,

2006, Nr 4, s. 9 – 15

Gajewski A. i in., Techniki komputerowe w towaroznawstwie, Wydawnictwo Akademii

Ekonomicznej, Kraków, 2005, wyd. 1

Gatti A., Montanari S., Nanopathology, The health impact of nanoparticles, Singapur ,

2008

Gleiche M. et al., Nanotechnology in Consumer Products, 2006

(http://www.innovationsgesellschaft.ch/images/fremde_publikationen/

Nanotechnology_in_consumer_products.pdf)

Gołębiowski A.: Coraz krótszy cykl życia produktów, Wiadomości kosmetyczne, 2008, nr

10

Gołębiowski T. Sikora T., Towaroznawstwo żywności. Wiadomości wprowadzające,

Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Kraków, 1991

Goszczyński T., Ryzyko w zarządzaniu działalnością innowacyjną w przedsiębiorstwach,

Zarządzanie ryzykiem w działalności gospodarczej: monografia: cz. 1., Sekcja

Wydawnicza Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa, 2006

Holliwell J., Ryzyko finansowe. Metody identyfikacji i zarządzania ryzykiem

finansowym, K. E. Liber s. c., Warszawa, 2001

Horbaczewski D., Problemy Jakości, Filozoficzne źródła współczesnego pojmowania

jakości, 2006, R. 38, Nr 10, s. 9 – 12

Hornik S., Tworzenie i znaczenie wybranych narzędzi w procesowym zarządzaniu

jakością, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, 2006, Nr 718, s. 77 –

89

Janus P., Salerno – Kochan M., Istota i uwarunkowania prawne wewnętrznego systemu

kontroli obrotu towarów o znaczeniu strategicznym, Zeszyty Naukowe Akademii

Ekonomicznej w Krakowie, 2010, Nr 815, s. 143 – 157

28

Jedliński M., Jakość w nowoczesnym zarządzaniu, wyd. Zachodniopomorskiej Szkoły

Biznesu w Szczecinie, Szczecin, 2000, wyd. 1,

Kaczmarek T. T., Zarządzanie ryzykiem handlowym, finansowym i produkcyjnym dla

praktyków, ODDK, Gdańsk, 2002

Kafel P., Wpływ funkcjonowania systemu zarządzania jakością i filozofii TQM na

efektywność małych i średnich przedsiębiorstw, praca doktorska wykonana pod kier.

nauk. Tadeusza Sikory, Wydział Towaroznawstwa, Uniwersytet Ekonomiczny w

Krakowie, Kraków 2008

Kędzior W., Systemy jakości w przemyśle spożywczym, Zeszyty Naukowe Akademii

Ekonomicznej w Krakowie, 2005, Nr 678, s. 5 – 24

Kingsley J. D. et al., Nanotechnology: A Focus on Nanoparticles as a Drug Delivery

System, Journal of Neuroimmune Pharmacology, 2006, No. 3, p. 340 – 350

Kolek Z., Żabińska K., Wybrane instrumentalne metody badawcze, Wydawnictwo

Akademii Ekonomicznej, Kraków, 2007

Korzeniowski A. (red.), Towaroznawstwo artykułów przemysłowych cz. 1 Badanie

jakości wyrobów, Wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań, 2006, wyd. 2

Kraus A., Popek S., Znaczenie informacji podanych na opakowaniu soków owocowych i

ich źródła w opinii konsumentów, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w

Krakowie, 2005, Nr 678, s. 103 – 127

Krupp U., Small particles with great potential, In view of tomorrow, 2005, s. 6 – 11

Kudełka W., Jakość sensoryczna wybranych grup żywności wygodnej, Zeszyty Naukowe

Akademii Ekonomicznej w Krakowie, 2007, Nr 743, s. 121 – 133

Kudełka W., Tekiela K., Żywność dietetyczna a zdrowie człowieka, Zeszyty Naukowe

Akademii Ekonomicznej w Krakowie, 2005, Nr 678, s. 25 – 51

Kudełka W., Żywność ekologiczna, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w

Krakowie, 2004, Nr 644, s. 5 – 15

Leszkiewicz A. i in., Nanocząstki w biologii i medycynie, Laboratorium, 2008, Nr 5, s. 30

– 33

Lisińska – Kuśnierz M., Rola opakowania w decyzji zakupu mleka przez konsumenta,

Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, 2003, Nr 625, s. 5 – 12

Lisińska – Kuśnierz M., Rozkrut A., Opakowanie w świadomości konsumenta, Zeszyty

Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, 2005, Nr 675, s. 5 – 19

Lisińska – Kuśnierz M., Towaroznawcze aspekty ochrony jakości wyrobów w systemach

logistycznych, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Kraków, 1999, wyd. 1

29

Lisińska – Kuśnierz M., Ucherek M., Opakowania w ochronie konsumenta,

Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Kraków, 2006

Lisińska – Kuśnierz M., Ucherek M., Współczesne opakowania , PTTŻ Wydawnictwo

Naukowe , PTTŻ, Kraków, 2003.

Lisińska – Kuśnierz M., Ucherek M., Znakowanie i kodowanie towarów, Wydawnictwo

Akademii Ekonomicznej, Kraków, 2005.

Liu M.H. et al., Filling in dentinal tubules. Nanotechnology, 2007, No. 18, p. 475104-

475109

Long – Sheng Ch. et al., C-Kano model: a novel approach for discovering attractive

quality Elements, Total Quality Management, 2010, Vol. 21, No. 11, p. 1189–1214

Łuczak M., Ryzyko i kryzys w zarządzaniu przedsiębiorstwem, WSE, Warszawa, 2003

Makles Z., Nanomateriały – nowe możliwości, nowe zagrożenia, Bezpieczeństwo Pracy-

Nauka i Praktyka, 2005, Nr 403, s. 2 – 4

Malinka W., Zarys chemii kosmetycznej, Volumed, Wrocław, 1999

Malinowska – Kapcia B. i in., Nanotechnologia w praktyce, Laboratorium, 2008, Nr 7 –

8, s. 19 – 20

Marciniak Z., Zarządzanie wartością i ryzykiem przy wykorzystaniu instrumentów

pochodnych, SGH, Warszawa, 2001, wyd. I

Marquis B.J. et al., Analytical methods to assess nanoparticle toxicity, Critical Review

2009, No. 134, p. 425-439

Materiały z konferencji „Nanotechnologia – pl”, Warszawa, 2010

(http://science24.com/event/nanotechnologiaPL/)

Maynard A., Michelson E., The Nanotechnology Consumer Products Inventory, 2005

(

http://www.nanotechproject.org/process/files/2753/consumer_product_inventory_analysis

_handout.pdf)

Menzel F. et al., Investigations of percutaneous uptake of ultrafine TiO2 particles at the

high energy ion nanoprobe LIPSION, Nuclear   Instruments and Methods

in  Physics   Research Section  B , 2004, Vol. 219 – 220, p. 82 – 86

Morganti P. et al., Nanostructured products: technology and future, Journal of Applied

Cosmetology, 2007, No. 25(4), p. 161–178

Morganti P. et al.: Nanoscience the challenging cosmetics healthy food and biotextiles.

SOFW Journal, 2009, No. 135(4), p. 2–7.

30

Morganti P., Applied Nanotechnology in cosmetic and functional food, Eucocosmetics,

2007, No. 2, p. 12–15

Mueller N. C. i Nowack B., Exposure Modeling of Engineered Nanoparticles in the

Environment, The Environmental Science & Technnology, 2008, Vol. 42, p. 4447 – 4453

Nahotko S., Ryzyko ekonomiczne w działalności gospodarczej, Oficyna Wydawnicza

OPO, Bydgoszcz, 2001, wyd.2

Nalepa W. (red.), praca zbiorowa, Artykuły przemysłowe towaroznawstwo, PWE,

Warszawa, 1986

Naslund D., Williamson S., What is Management in Supply Chain Management? – A

Critical Review of Definitions, Frameworks and Terminology, Journal of Management

Policy and Practice, 2010, Vol. 11 (4), p. 11 – 28

Nasu A., Otsubo Y., Rheology and UV – protecting properties of complex suspensions of

titanium dioxides and zinc oxides, Journal of Colloid and Interface Science, 2007, Vol.

310 (2), p. 617 – 623

Niewczas M., Bezpieczeństwo żywności w opinii konsumentów, praca doktorska

wykonana pod kier. nauk. Tadeusza Sikory, Wydział Towaroznawstwa, Uniwersytet

Ekonomiczny w Krakowie, Kraków, 2012

Nohynek GJ., Nano-cosmetics, No health risk. Cossma, 2007, No. 3, p. 10–11

Nohynyek G. J. i in., Critical   Reviews in  Toxicology ., Grey goo on the skin?

Nanotechnology, cosmetic and sunscreen safety, 2007, No. 37 (3), p. 251 – 277

Oberdoester G. et al., Nanotoxicology: an emerging discipline evolving from studies of

ultrafine particles. Environmental Health Perspectives, 2005, No.113(7), p. 823–839

Ochekpe N. A. et al.:, Nanotechnology and Drug Delivery; Part 2: Nanostructures for

Drug Delivery; Tropical Journal of Pharmaceutical Research, 2009; No. 8, p. 275 – 287

Oleksiewicz I., Informator Chemika Kolorysty, Nanotechnologia w przyrodzie, 2007,

39 – 42 (http://www.kolorysci.org.pl/informator/informator_nr_9.pdf)

Opinion Leader, Which? Report on the Citizens’ Panel examining nanotechnologies,

2007,

(http://files.nanobioraise.org/Downloads/WhichNanotechnologyCitizensPanel_OpinionLe

ader_ReportAutumn2007.pdf)

Opolski K. i Modzelewski P., Zarządzanie jakością w usługach publicznych, Warszawa,

2004, wyd. I

Panchapakesan B. et al., Single – Wall Carbon Nanotube Nanobomb Agents for Killing

Breast Cancer Cells. Nanobiotechnology, 2005, No. 2, p. 133 – 140.

31

Pfeifer S., Addytywne modele oceny wyrobów, Zeszyty Naukowe Akademii

Ekonomicznej w Krakowie, 2005, Nr 685, s. 85 – 96

Pfeifer S., Metody taksonomii w tworzeniu modeli oceny wyrobów rynkowych, Zeszyty

Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, 2007, Nr 745, s. 35 – 43

Popek S. i in., Konsumenckie kryteria oceny jakości żywności ekologicznej, Zeszyty

Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, 2005, Nr 678, s. 71 – 76

Popek S. i in., Znakowanie ekologiczne żywności, Zeszyty Naukowe Akademii

Ekonomicznej w Krakowie, 2004, Nr 644, s. 17 – 26

Publikacja Departament of Health and Human Services, Approaches to Safe

Nanotechnology: An Information Exchange with NIOSH, 2006

(http://www.cdc.gov/niosh/topics/nanotech/safenano/pdfs/approaches_to_safe_nanotechn

ology_28november2006_updated.pdf )

Publikacja European Centre for Ecotoxicology & Toxicology of Chemicals, Workshop on

Testing Strategies to Establish the Safety of Nanomaterials, 2006

(http://www.ecetoc.org/Content/Default.asp?PageID=21)

Publikacja Komisji Europejskiej – Dyrekcji Generalnej ds. Badań Naukowych,

Nanotechnologia; Innowacje dla świata przyszłości, Luksemburg, 2007

Radziszewska A., Problem ograniczania ryzyka w zarządzaniu jakością produktów,

Zarządzanie ryzykiem w działalności gospodarczej: monografia: cz. 1.; Sekcja

Wydawnicza Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa, 2006

Raport Interdyscyplinarnego Zespołu do spraw Nanonauki i Nanotechnologii,

Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Nanonauka i Nanotechnologia Narodowa

Strategia dla Polski, Warszawa, 2006

(http://www.nanonet.pl/images/ppn/Raport_Nano_2006.pdf)

Rolman R., Poradnik dla doktorantów i habilitantów, wyd. OPO, Bydgoszcz, 2000

Romanowska – Słomka I., Słomka A., Zarządzanie ryzykiem zawodowym, wyd.

Tarnobus, Tarnobrzeg, 2007, wyd. V

Ross P., Technology Review, Tiny Toxins, 2006, No. 1, p. 66 – 69

Saas J., Nanotechnology’s Invisible Threat. Small Science, Big Consequences. NRDC,

2007 (http://www.nrdc.org/health/ science/nano/nano.pdf).

Salerno – Kochan M., O niektórych społecznych przesłankach akceptowania jakości

wyrobów, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, 1994, Nr 432, s. 15 –

24

32

Salerno – Kochan M., Galski P., Sprawny benchmarking nieodzownym elementem

strategii TQM , Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, 2001, Nr 578,

s. 23 – 32

Salerno – Kochan R., Narzędzia zapewniania bezpieczeństwa produktów

nieżywnościowych i ich stosowanie w Unii Europejskiej, Zeszyty Naukowe Akademii

Ekonomicznej w Krakowie, 2010, Nr 831, s. 43 – 54

Sales L., Big Concerns about the science of the small, Chain Reaction, 2006, June, p. 8 –

11

Serewa M., Metodyka zarządzania ryzykiem organizacyjnym przez jednostki

administracji publicznej, Zarządzanie Przedsiębiorstwem, 2007, Tom 10, Nr 2, s. 46 -58

Sienkiewicz P., Analiza ryzyka w zarządzaniu projektami systemów, Problemy Techniki

Uzbrojenia, 2005, Tom 95, Nr 1, s. 9 – 18

Sikora M., Konserwanty w kosmetyce, Chemical Review, 2005, nr 2, s. 26 – 35

Sikora T., Bałaga A., Wybrane metody badania i oceny jakości usług, Zeszyty Naukowe

Akademii Ekonomicznej w Krakowie, 2006, Nr 717, s. 111 – 131

Simons J. et al., The slings and arrows of communication on nanotechnology, Journal of

Nanoparticle Research, 2009, No. 11, p.1555 – 1571

Snopczyński T. i in., Nanotechnologia – możliwości i zagrożenia, Rocznik PZH, 2006,

Tom 60, Nr 2, s. 101 – 111

Sounders A., Metody pomiaru ryzyka kredytowego, wyd. ABC, Kraków, 2001

Specyfikacja British Standards Institution, PAS 131 Terminology for medical, health and

personal care applications of nanotechnologies, 2007

(http://www.bsi-global.com/upload/Standards%20&%20Publications/Nanotechnologies/

PAS%20131.pdf)

Starzyk E. i in., Nanotechnology: does it have a future in cosmetics?, SOFW Journal,

2008, No 134(6) p. 42–52

Starzyk E., Pytkowska K., The safety of cosmetics is not only the Act on cosmetics.

Responsibility. Information retrieval – sources and methods, Towaroznawcze Problemy

Jakości (TPJ), Wyd. Politechnika Radomska i Instytut Technologii Eksploatacji BIP,

2008, nr 1 (14), s. 11 – 19

Stedeford, T. et al., Toxicological Review of Zinc and Compounds, Environmental

Protection Agency, 2005 (http://www.epa.gov/iris/toxreviews/0426tr.pdf)

33

Szakiel J., Modelowanie zmian wybranych parametrów emulsji kosmetycznych

zachodzących w procesach starzenia, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego

w Krakowie, 2010, Nr 831, s. 69 – 78

Szakiel J., Wolak A., Consumer ratings for sunscreen cosmetics, Zeszyty Naukowe

Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, 2011, Nr 217, s. 256 – 264 (http://www.e-

wydawnictwo.eu/Document/DocumentPreview/2901)

Szatkowski A., ABC Nanotechnologii…, Laboratorium, 2008, nr 5, s. 13 – 15

Szatkowski A., Konieczny P., ABC Nanotechnologii Cz. II. Podział nanomateriałów,

Laboratorium, 2008, Nr 7 – 8, s. 16 – 18

Szewczyk P., Adamska D., Nowa jakość wyrobów kosmetycznych zawierających

nanomateriały oraz związane z tym ryzyko. Towaroznawcze Problemy Jakości, Nr 3 (16),

2008, s. 9 – 23.

Szewczyk P., Nanotechnologie; Aspekty techniczne środowiskowe i społeczne, Wyd. Pol.

Śl., Gliwice, 2011

Szewczyk P., Rola nanotechnologii w ulepszaniu powłok przeciwporostowych na wody

morskie, Zeszyty Naukowe Akademia Morska w Szczecinie, Szczecin, 2010, Nr 24,

s. 118 – 123

Świerczek A., Koncepcja zarządzania procesami logistycznymi w przedsiębiorstwie,

Zeszyty Naukowe WSZOP w Katowicach, 2006, Nr 1, s. 115 – 124

Tarczyński W., Łuniewska M., Dywersyfikacja ryzyka na polskim rynku kapitałowym,

Wyd. Placet, Warszawa, 2004, wyd. I

Tarczyński W., Mojsiewicz M., Zarządzanie Ryzykiem. Podstawowe zagadnienia, PWE,

Warszawa, 2001

Tsuji J. S. et al., Toxicological Sciences, Forum Series. Research Strategies for Safety

Evaluation of Nanomaterials, Part IV: Risk Assessment of Nanoparticles, 2006, p. 42 – 50

Twaróg J., Czas przepływu materiałów w łańcuchu dostaw, Logistyka, 1999, Nr 6, s. 28 –

29

Tyszka T., Zaleśkiewicz T., Racjonalność decyzji. Pewność i ryzyko, PWE, Warszawa,

2001

Ucherek M., Jakość ekologiczna wprowadzanych na rynek opakowań, Problemy Jakości,

2004, Nr 2, s. 26 – 31

Ucherek M., Opakowania kosmetyków jako narzędzie komunikacji rynkowej,

Opakowanie, 2010, Nr 11

34

Ucherek M., Opakowanie jako autoprezentacja produktu spożywczego w opinii

konsumentów, 2008, Nr 9

Urbaniak M., Zarządzanie jakością, środowiskiem oraz bezpieczeństwem w praktyce

gospodarczej”, Defin, Warszawa, 2002

Wawak S., Zarządzanie jakością. Teoria i praktyka, Helion, Gliwice, 2006, Wyd. II

Williams C. A. Jr. i in., Zarządzanie ryzykiem a ubezpieczenia, Wydawnictwo Naukowe

PWN, Warszawa, 2002

Winkler K., Wiadomości chemiczne, Elektrochemiczne właściwości fulerenów i ich

pochodnych w roztworach , 1999, Nr 53, s. 479 – 528

Wojtal J., Normalizacja zagadnień związanych z nanotechnologią, Wiadomości PKN,

Normalizacja, 2008, Nr 5, s. 4 – 7

Wolniak R., Koncepcja trzydziesto macierzowego rozwinięcia metody QFD, Problemy

Jakości, 2003 Nr 9, s. 17 – 29

Wolniak R., Brzeszcz S., Analiza możliwości wykorzystania metody QFD w

organizacjach stosujących normę ISO 9001:2000, Zeszyty Naukowe Politechniki

Śląskiej. Seria Organizacja i Zarządzanie, 2004, Nr 11, s. 57 – 76

Wolniak R., Skotnicka-Zasadzień B., Wybrane metody badania satysfakcji klienta i oceny

dostawców w organizacjach, Wydawnictwo Naukowe Politechniki Śląskiej, Gliwice,

2008

Wolniak R., Wspomaganie metody FMEA w przedsiębiorstwie produkcyjnym, Problemy

jakości, 2011, Nr 1, s. 15 – 21

Zachorowska A., Ryzyko działalności inwestycyjnej przedsiębiorstw, PWE, Warszawa,

2006

Zultner R. E. i Mazur G. H.: The Kano Model – Recent Developments, Transactions from

the eighteenth symposium on quality function deployment, Austin, Texas, 2006

Wykaz aktów prawnych i normatywnych

35

Dokument z posiedzenia Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia

Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności dotyczący wspólnego stanowiska Rady

mającego na celu przyjęcie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie

rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów

(REACH) oraz utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniającego dyrektywę

1999/45/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylającego rozporządzenie Rady

(EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę

Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i

2000/21/WE, 2006

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej Nr C 157/22; z dnia 28 czerwca 2005r., Opinia

Europejskiego Komitetu Ekonomiczno – Społecznego w sprawie komunikatu Komisji

dotyczącego europejskiej strategii w dziedzinie nanotechnologii, 2005

Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 września 2010r. w

sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o odpadach (Dz. U. z 2010r. Nr 185 poz.

1243)

Polska Norma PN – ISO 3972:1998 – Analiza sensoryczna. Metodologia. Metoda

sprawdzania wrażliwości smakowej

Polska Norma PN – EN ISO 4120:2007 – Analiza sensoryczna. Metodologia. Metoda

trójkątowa

Polska Norma PN – EN ISO 5492:2009 – Analiza sensoryczna. Terminologia

Polska Norma PN – EN ISO 5495:2007 – Analiza sensoryczna. Metodologia. Metoda

parzysta

Polska Norma PN – EN ISO 5496:1997 – Analiza sensoryczna. Metodologia.

Wprowadzenie i szkolenie oceniających w wykrywaniu i rozpoznawaniu zapachów

Polska Norma PN ISO 5497:1998 – Analiza sensoryczna. Metodologia. Wytyczne

dotyczące przygotowywania próbek, dla których bezpośrednia analiza sensoryczna nie

jest możliwa

Polska Norma PN – ISO 6658:1998 – Analiza sensoryczna. Metodologia. Wytyczne

ogólne

Polska Norma PN – ISO 8586-1:1996 – Analiza sensoryczna. Ogólne wytyczne wyboru,

szkolenia i monitorowania oceniających. Wybrani oceniający

Polska Norma PN – ISO 8586-2:2008 – Analiza sensoryczna. Ogólne wytyczne wyboru,

szkolenia i monitorowania oceniających. Część 2: Eksperci oceny sensorycznej

36

Polska Norma PN – EN ISO 14040 – Zarządzanie środowiskowe. Ocena cyklu życia.

Zasady i struktura, Polski Komitet Normalizacyjny, Warszawa, 2009

Polska Norma PN – EN ISO 14044 – Zarządzanie środowiskowe. Ocena cyklu życia.

Wymagania i wytyczne, Polski Komitet Normalizacyjny, Warszawa, 2009

Polska Norma PN – EN ISO 9000:2006 Systemy zarządzania jakością. Podstawy

i terminologia

Polska Norma PN – EN ISO 9001:2001 Systemy zarządzania jakością. Wymagania

Polska Norma PN – N – 18002:2000, System zarządzania bezpieczeństwem i higieną

pracy, Ogólne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego

Rozporządzenie (WE) NR 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia

2006r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w

zakresie chemikaliów (REACH) i utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów,

zmieniające dyrektywę 199/45/WE oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr

793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady

76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie określenia

kategorii produktów będących kosmetykami (Dz. U. z 2003r. Nr 125 poz. 1168).

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997r. w sprawie

ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 1997r. Nr 129, poz. 844 z

poz. zm.)

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 marca 2004 r. w sprawie określenia

wzorów oznakowania opakowań, (Dz. U. 2004r. Nr 94 poz. 927).

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 marca 2005 r. w sprawie list substancji

niedozwolonych lub dozwolonych z ograniczeniami do stosowania w kosmetykach oraz

znaków graficznych umieszczanych na opakowaniach kosmetyków (Dz. U. z 2005r. Nr

72, poz. 642)

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 12 czerwca 2002 r. w sprawie ustalenia listy

substancji niedozwolonych do stosowania w kosmetykach, listy substancji dozwolonych

do stosowania w kosmetykach wyłącznie w ograniczonych ilościach, zakresie i

warunkach stosowania, listy barwników, substancji konserwujących i

promieniochronnych dozwolonych do stosowania w kosmetykach oraz znaku graficznego

wskazującego na umieszczenie dodatkowych informacji (Dz. U. z 2002 r. Nr 105, poz.

934).

37

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 15 maja 2004 r. w sprawie wzorów formularzy

przekazania danych o kosmetyku i przypadkach zachorowań spowodowanych użyciem

kosmetyku oraz sposobu gromadzenia ich w krajowym systemie informowania o

kosmetykach wprowadzonych do obrotu (Dz. U. z 2004r. Nr 138, poz. 1470)

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie określenia

kategorii produktów będących kosmetykami (Dz. U. z 2003r. Nr 126, poz. 1168)

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 września 2001r. w sprawie katalogu odpadów

(Dz. U. z 2001r. Nr 112 poz. 1206)

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 marca 2005 r. w sprawie list substancji

niedozwolonych z ograniczeniami do stosowania w kosmetykach oraz znaków

graficznych umieszczanych na opakowaniach kosmetyków,  (Dz. U. z 2005r. Nr 72 poz.

642).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1223/2009 z dnia 30 listopada

2009 r. dotyczące produktów kosmetycznych, 2009

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia

2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin,

zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające

rozporządzenie (WE) nr 1907/2006

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 listopada 2009 r. w sprawie

produktów kosmetycznych, Regulation of the European Parlament and of the Council on

cosmetics products (recast), 2009

Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych, (Dz. U. z

2001r. Nr 63, poz. 638, z późn. zm.).

Ustawa z dnia 12 grudnia 2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów, (Dz. U. z 2003r.

Nr 229, poz. 2275).

Ustawa z dnia 24 maja 2002r. w sprawie określenia informacji, jakie powinien zawierać

wniosek o wyrażenie zgody na nieujawnianie na opakowaniu jednostkowym nazwy

składnika kosmetyku, oraz wzoru tego wniosku (Dz. U. z 2002r. Nr 69 poz. 644 z poz.

zm.)

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1974r. Nr 24, poz. 141 z poz.

zm.)

Ustawa z dnia 30 marca 2001 r. o kosmetykach (Dz. U z 2001 r., nr 42, poz. 473 z poz.

zm.)

Ustawa z dnia 7 maja 2009 r. o towarach paczkowanych,  (Dz. U. z 2009 Nr 91 poz. 740).

38

39

Wykaz publikacji autora

Moskaluk-Grochowicz A.; Znakowanie środków kosmetycznych zawierających

nanocząstki; Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Seria Organizacja i zarządzanie,

2011, Nr 52, s. 29 – 40

Moskaluk-Grochowicz A.; Szewczyk P.; Problemy jakości nowoczesnych środków

kosmetycznych; Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Seria Organizacja

i zarządzanie, 2010, Nr 50, s. 5 – 20

Gepert M., Moskaluk A., Acoustic and thermodynamic investigations of aqueous solutions

of some carbohydrates, Molecular and Quantum Acoustics, 2007, Vol. 27,

p. 95 – 100 (IF: 0,35; liczba cytowań: 1)

40