Udruženje građana za demokratiju i civilno obrazovanje

Tema: KOMPARATIVNA ANALIZA OMLADINSKIH POLITIKA U REPUBLICI HRVATSKOJ, BOSNI I HERCEGOVINI I SRBIJIAutor: Tim za analizu dokumenata

Ovaj dokument predstavlja komparativnu analizu institucionalnog okvira za pitanja mladih u tri zemlje regiona – Hrvatskoj, Bosni i Hercegovini i Srbiji. Tokom ove analize posmatrana je institucionalna infrastruktura (institucije i ustanovljene pozicije) za rad sa mladima na nacionalnom, regionalnom i lokalnom nivou. Takođe analizirana je razvijenost regulatornog okvira (zakoni, strategije, preporuke, pravilnici i drugi propisi) na svim nivoima administracije. Pored institucija državne uprave i lokalne samouprave, u analizu su uključena i udruženja građana koja vrše funkciju Nacionalne krovne organizacije ili omladinskog servisa koji funkcioniše na nacionalnom nivou i uslovno rečeno, supstituiše krovnu organizaciju.

Namera ovog dokumenta jeste da na slikovit i sažet način prikaže koliko je svaka od tri posmatrane zemlje odmakla u organizovanju i sprovođenju omladinske politike.

Ovaj dokument može može da služi donosiocima odluka kao prikaz uporednih institucionalnih i legislativnih iskustava u radu sa mladima u tri zemlje regiona.

Omladinska politika

Republika Hrvatska

Bosna I Hercegovina

Republika Srbija

Institucije

Ministarvstvo obitelji , branitelja i međugeneraciske solidarnosti – nadležno je I za mlade;

Savjet za mlade;

Komisija za koordinaciju pitanja maldih BiH (u sastavu Vijeća ministara);

Ured za mlade - u okviru kabineta Predsedavajuceg Vijeca ministara;

Potkomitet za prava djece I pitanja mladih - u okviru Parlamenta BiH;

Ministarstvo omladine i sporta;

Krovne NVO i omladinski servisi

Mreža mladih Hrvatske –nevladina, neprofitna i nestarnačka organizacija;

Ne postoji Krovna omladinska organizacija na nivou BiH, niti na nivou Federacije BiH;

Ne postoji krovna omladinska organizacija;

OIA – nevladina organizacija, omladinski servis na nivou citave BIH;

Omladinski savjet RS – krovna organizacija za mlade na nivou Republike Srpske;

Mreza mladih CIVITAS Sarajevo

Regulatorni okvir(zakoni i drugi akti, strategije i td.)

Ne postoji Zakon o mladima, ali postoji Predlog zakona o organiziranju mladih;

Zakon o savjetima mladih (usvojen 2007); Nacionalni program djelovanja za mlade 2009-2012;

Ne postoji Zakon o mladima koji se odnosi na celu BiH ,kao ni na nivou Federacije BIH;

Rezolucija o mladima u BiH (2002, Parlamentalna skupština BiH);

Strategija za mlade na nivou BIH je u izradiNa nivou Distrihta Brčko nacrt Zakona o mladima je u proceduri;

Na nivou Republike Srpske postoji Zakon o omladinskom organizovanju i Strategija za mlade u RS

Ne postoji Zakon o mladima ali je njegova izrada najavljena za maj 2009;

Nacionalna strategija za mlade 2009-2014 (2008);

Akcioni plan za sprovođenje Nacionalne strategije za mlade (2009);

Regionalna i lokalna omladinska politika

Na osnovu Zakona o savjetima mladih, Savjete mladih osnivaju predstavnička tela lokalne odnosno regonalne samouprave (županije) kao svoja savetodavna tela.

Opštine osnivaju Općinske savjete mladih, gradovi osnivaju Gradske savjete mladih a županije osnivajuŽupanijske savjete mladih;

Republika Srpska

Federacija BiH

Regionalna politika

Ministarstvo za porodicu , omladinu I sport;

Savjet mladih RS;

Upravljački komitet za mlade RS;

Sekretarijat za mlade i sport RS;

Odbor za mlade u Skupštini RS;

Centar za mlade Federacije BiH pri resornom ministarstvu

Kanton Sarajevo, Tuzla I Zenica - Odjel za mlade I komitet za mlade

Na nivou AP Vojvodina nadležan je Pokrajinski sekretarijat za sport i omladinu

Akcioni plan politike za mlade u Vojvodini;Lokalne kancelarije za mlade pri opštinskim upravama

Opstinski Saveti za mladeLokalni omladinski

savjeti;

Komisije mladih;

Lokalni upravljački komiteti;

Strategija za mlade općine Novi Grad Sarajevo, do 2012.

Klubovi za mlade

POJAŠNJENJE ZNAČENJA POJEDINIH POJMOVA:

REPUBLIKA HRVATSKA

Savjet za mlade – međuresorno , stručno i savetodavno telo Vlade Republike Hrvatske sa zadatkom sudelovanja u koordinaciji sprovođenja i evaluacije Nacionalnog programa djelovanja za mlade.

Mreža mladih Hrvatske – je savez 53 nevladine organizacije mladih i za mlade i ona predstavlja nacionalnu krovnu organizaciju u Republici Hrvatskoj osnovanu 2002. godine.MMH bavi se razvojem nacionalne politike za mlade,razvojem lokalne politike za mlade ,međunarodnom saradnjom ,izgradnjom kapaciteta organizacija mladih.

Zakon o savjetima mladih –Ovim Zakonom se uređuje osnivanje Savjeta mladih ,delokrug ,postupak izbora članova te druga pitanja od značaja za rad Savjeta mladih.Savjete mladih osnivaju predstavnička tela lokalne odnosno regionalne samouprave kao svoja savetodavna tela u cilju aktivnog uključivanja mladih u javni zivot tih jedinica.

Nacionalni program djelovanja mladih 2009 – ovim programom se utvrđuju osnovna načela državne politike prema mladima posebno pitanja obrazovanja,zaposljavanje i preduzetnistvo ,socijalna politika ,aktivno delovanje mladih u drustvu itd. Nacionalni program djelovanja za mlade usvojen 2002. prvi put.

REPUBLIKA BOSNA I HERCEGOVINA

Komisija za koordinaciju pitanja mladih – jedino Vladino telo koje se bavi pitanjima mladih, osnovano 2004. god. i nalazi se u sastavu Savjeta ministara BiH

Ured za mlade – nekoliko ljudi koji se u okviru kabineta Predsedavajuceg Vijeca ministara BiH bave problematikom mladih na nivou BiH

Potkomitet za prava djece i pitanja mladih – parlamentarno telo koje razmatra predloge Vijeca ministara, a i daje sopstvene, koji se odnose iskljucivo na omladinsku politiku

OIA – Fond otvoreno društvo Bosna i Hercegovina (FOD BiH) osnovao je Omladinsku informativnu agenciju BiH (OIA) 2001.godine. OIA je prva nevladina i vanstranačka organizacija na nivou Bosne i Hercegovine, koja djeluje kao nezavisni institut na polju razvoja omladinske politike sa ciljem poboljšanja položaja mladih i povećanja njihove participacije u društvu. OIA sarađuje sa preko pedeset (50) vladinih tijela i sa više od dvije stotine (200) omladinskih organizacija u BiH i regiji Jugoistočne Europe, te sa nizom međunarodnih organizacija i mladima

Omladinski savjet Republike Srpske - Omladinski savjet Republike Srpske je krovna omladinska organizacija, a osnovale su ga republičke omladinske organizacije i svake godine organizuje tradicionalne susrete mladih na kojima obično učestvuje preko stotinu omladinskih lidera kojima organizatori uz radni dio programa susreta obezbijede fantastičnu zabavu, sportske aktivnosti, kulturne sadržaje i druženje

Rezolucija o mladima u BiH – prvi dokument na nivou države o mladima usvojen od strane Parlamentarne skupštine BiH. U njemu se navodi kako je potrebna uspostava vladinih tijela za mlade te razvoj omladinske politike. Monitoring sprovedbe nikad nije urađen, vjerovatno zato što je sprovedeno i uzeto u obzir NIŠTA!!!!!

Zakon o omladinskom organizovanju RS –Zakon o omladinskom organizovanju Republike Srpske je prvi ove vrste u Bosni i Hercegovini i njime se utvrđuju opšti interesi i programi u oblasti omladine, način kako se osnivaju i udružuju omladinske organizacije, koje su to djelatnosti koje pokriva omladinski rad; definiše prava i obaveze pojedinaca i grupa okupljenih oko jedne omladinske organizacije, način kako se raspolaže imovinom jedne organizacije, te kako se finansira njen rad. Osim navedenog, Zakon predviđa i načine za stručni rad i usavršavanje mladih aktivista, organizovanje omladinskih manifestacija, međunarodnu saradnju sa omladinom iz drugih zemalja, informisanje mladih u Republici Srpskoj, kao i tijela za razvoj omladinske politike

Strategija za mlade u Republici Srpskoj - obezbeđuje sistematsko unapređenje stanja većeg broja oblasti koje su sfera interesovanja mladih (obrazovanje, zapošljavanje, stambeno zbrinjavanje, slobodno vrijeme, zdravlje i ostalo)

Ministarstvo za porodicu , omladinu i sport RS – formirano je Zakonom o ministarstvu („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. ), kada je postojeći Sekretarijat za omladinu i sport prestao da egzistira. Odelјenјe za omladinu, jedno je od tri.

Odelјenјe za omladinu - ključni akter u utvrđivanju omladinske politike i njenom sprovođenju. Načelnik ovog odjeljenja koordinira realizaciju aktivnosti predviđenih Omladinskom politikom Republike Srpske, te u skladu sa godišnjim planom rada raspisuje konkurse za dodelu sredstava iz granta za podršku omladinskim projektima.

Upravljački komitet za mlade RS –obrazuje Vlada Republike Srpske, na predlog Sekretarijata i sugestija Omladinskog savjeta, radi davanja mišljenja o stručnim pitanjima iz oblasti razvoja omladinske politike i njene primene.

Odbor za pitanja mladih u Narodnoj skupštini Republike Srpske - stalno radno telo zaduženo za pitanja mladih. Odbor broji 7 članova, predsjednik i 6

članova. Predsjednik i 4 člana se biraju iz reda narodnih poslanika, a dva člana iz reda omladinskih organizacija. Predstavnici Ministarstva za porodicu, omladinu i sport aktivno učestvuju u radu ovog odbora. Mreza mladih CIVITASA – jedna od mnogih nevladinih organizacija, koja na nivou Federacije BiH pokušava da koordinira rad na iniciranju i sprovođenju omladinskih akcija.

Lokalni omladinski savjeti, lokalni upravljački komiteti i lokalne komisije mladih – tela koja se na nivou kantona, odnosno gradova i opština bave omladinskom politikom.

Republika Srbija

MOS- Ministarstvo omladine i sporta radi na poboljsanju položaja i unapredjenju kvaliteta života mladih ,a osnovne aktivnosti odnose se na praćenje ,predlaganje ,donošenje i sprovođenje zakonskih mera i programa kao i podzakonskuh akata u oblasti omladinske politike ,podsticanje razlicitih aktivnosti i programa mladih i stvaranje uslova za uključivanje maldih u društveni zivot i procese odlučivanja kao i druge delatnosti vazne za život mladih.

NSM -Nacionalna strategija za mlade doneta je u maju 2008. i predstavlja prvi korak ka rešavanju položaja mladih u Republici Srbiji.Osnovni zadatak strategije je pružanje mogućnosti koje će obezbediti izradu sistemskih ,institucionalnih i razvojnih rešenja za podršku mladima u različitim oblastima društvenog života.

Akcioni plan za sprovođenje Nacionalne strategije za mlade donet je u januaru 2009. godine za period od 2009. do 2014.Akcioni plan treba da pomogne da se ciljevi iz NSZM ostvare.Usvajanjem ovog plana stvaraju se osnovni preduslovi za izradu Zakona o mladima.

Pokrajinski sektetarijat za sport i omladinu AP Vojvodine – oformljen je Odlukom o pokrajinskoj upravi u martu 2002.godine.Sekretarijat obezbeđuje sredstva ,priprema opšte akte i donosi pojedinčne akte iz svoje nadležnosti u skladu sa zakonom.

Akcioni plan politike za mlade Autonomne pokrajine Vojvodine (2005-2008) definiše :presek trenutnog stanja položaja mladih u Vojvodini i analizu problema sa kojima se najcešce mladi srecu (politika za mlade) formulisanje mera za rešavanje problema mladih ljudi iz: obrazovanja, zapošljavanja, zdravlja, kulture i slobodnog vremena, aktivnog ukljucivanja mladih u društvo, izgradnje civilnog društva, volonterizma, mobilnosti i informisanja mladih, ekologije i održivog razvoja, socijalne politike prema mladima.

Lokalne KZM – služba za tehničko operativnu podršku ,administrira budžet i rad Saveta za mlade i čine ga lica zaposlena u opštini,priprema i sprovodi Lokalni akcioni plan.

Opštinski saveti za mlade – administrira i sprovodi Lokalni akcioni plan ,pravi planove za KZM ,donosi odluke o trošenju sredstava.Savet pored KZM noseca

institucija kada je u ptanju razvoj politike prema mladima ,plovinu clanstva cine mladi.

Klubovi za mlade - nezavisno telo u odnosu na Savet i Kancelariju, radi direktno sa mladima ,pruža podršku i servis omladinskim inicijativama.*U Republici Srbiji izgradnja institucionalnog okvira za mlade na lokalnom nivou u velikoj meri eksperimentalan proces tako da se odgovarajuća rešenja i modeli još uvek traže.