v/**» m-—* (นางสาวตวงพร...

22
v/**» M -— * ( ) ( ) 1. ยภ ย (Sleep test) 2. รม มร มรร มร รร ร ( ) ( .447) มภ ร

Upload: others

Post on 03-Sep-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: v/**» M-—* (นางสาวตวงพร โต๊ะนาค)203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse621209.pdf · 2019. 12. 6. · เกี่ยวข้องคับการนอนหลับ

v/**» M -—*(นางสาวตวงพร โตะนาค)

ผลงานประกอบการพจารณาประเมนบคคล เพอแตงตงใหดำรงตำแหนงประเภทวชาการ

ตำแหนง พยาบาลวชาชพชำนาญการพเศษ (ดานการพยาบาลทวไป)

เรองทเสนอใหประเมน

1. ผลงานทเปนผลการดำเนนงานทผานมาเรอง ผลสำเรจของการดแลผปวยภายหลงการตรวจวนจฉยดวยวธการทดสอบการนอนหลบ

(Sleep test)2. ขอเสนอ แนวคด วธการเพอพฒนางานหรอปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากขน

เรอง โปรแกรมการใหความรไนการประเมนสมรรถนะพยาบาลวชาชพสำหรบหวหนาหอผปวย โรงพยาบาลตากสน

เสนอโดยนางมดรา สวรรณโกมลกล

ตำแหนง พยาบาลวชาชพชำนาญการ (ดานการพยาบาล) (ตำแหนงเลขท รพต.447)

ฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลตากสนสำนกการแพทย

Page 2: v/**» M-—* (นางสาวตวงพร โต๊ะนาค)203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse621209.pdf · 2019. 12. 6. · เกี่ยวข้องคับการนอนหลับ
Page 3: v/**» M-—* (นางสาวตวงพร โต๊ะนาค)203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse621209.pdf · 2019. 12. 6. · เกี่ยวข้องคับการนอนหลับ

ผลงานประกอบการพจารณาประเมนบคคล เพอแตงตงใหดำรงตำแหนงประเภทวชาการ

ตำแหนง พยาบาลวชาชพชำนาญการพเศษ (ดานการพยาบาลทวไป)

เรองทเสนอใหประเมน

1. ผลงานทเปนผลการดำเนนงานทผานมาเรอง ผลสำเรจของการดแลผปวยภายหลงการตรวจวนจฉยดวยวธการทดสอบการนอนหลบ

(Sleep test)2. ขอเสนอ แนวคด วธการเพอพฒนางานหรอปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากขน

เรอง โปรแกรมการใหความรในการประเมนสมรรถนะพยาบาลวชาชพสำหรบหวหนาหอผปวย โรงพยาบาลตากสน

เสนอโดยนางมตรา สวรรณโกมลกล

ตำแหนง พยาบาลวชาชพชำนาญการ (ดานการพยาบาล) (ตำแหนงเลขท รพต.447)

ฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลตากสนสำนกการแพทย

Page 4: v/**» M-—* (นางสาวตวงพร โต๊ะนาค)203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse621209.pdf · 2019. 12. 6. · เกี่ยวข้องคับการนอนหลับ

ผลงานทเปนผลการดใเนนงานทผานมา

1. ชอผลงาน ผลสำเรจของการดแลผปวยภายหลงการตรวจวนจฉยดวยวธการทดสอบการนอนหลบ(Sleep test)

2. ระยะเวลาทดำเนนการ 10 เดอน (ตงแตวนท 1 มนาคม พ.ศ. 2559 ถงวนท 31 ธนวาคม พ.ศ. 2559)3. ความรทางวชาการหรอแนวคดท!ชเนการดำเนนกใร

ภาวะการนอนหลบการนอนหลบ (Sleep) เปนปจจยทมความสำคญสำหรบรางกาย เมอมปญหาเรองการนอนหลบ เชน

ระยะเวลาไมเพยงพอ คณภาพการนอนหลบไมดจะมผลตอสขภาพ การนอนหลบ สภาวะทการรบเของ รางกายแยกตวออกและลดการตอบสนองจากสงแวดลอมชวคราว เมอเขาสระยะการหลบ รางกายจะมการ เปลยนแปลงทางสรรวทยาตาง ๆ จากขณะทตนในระบบตาง ๆ ของรางกายหลายอยางตามมา โดยทวไปทก คนควรนอนหลบไดอยางมคณภาพและปรมาณทเหมาะสมซงอาจแตกตางคนไปตามวย (Carskadon and Dement , 2017) สำหรบกลไกการนอนหลบ การนอนหลบเปนสถานการณทเกดซา ๆ เปนประจำวนในชวต ตามธรรมชาตโดยแสดงลกษณะทมความรสกและการรบรตนตวทลดลงเปลยนไป กจกรรมตาง ๆ และการรบ ความรสกถกยบยง มการยบยงการเคลอนไหวของกลามเนอทอยภายใตอำนาจจตใจแทบทงหมด การนอน หลบจะมการตอบสนองตอสงเราลดลง แตสามารถผนกลบมารตวใหมไดงายกวาอยในสถานการณจำศล (Hibernation) หรอโคมา (Coma) เปนขบวนการทางชวเคมทมผลตอการเจรญเตบโต (วชญ บรรณหรญ, 2560) โดยวงจรระบบประสาทในบรเวณกานสมอง Reticular formation ทอยบรเวณ Midbrain, Pons และ Medula มบทบาทในการตน การนอนหลบ และการฝน ปจจบนการนอนหลบสามารถแบงออกไดเปนระยะ ตาง ๆ ตามลกษณะของคลนไฟฟาสมอง (Electroencephalography:EEG) คลนไฟฟาของลกตา (Electrooculography:EOG) และคลนไฟฟาของกลามเนอ(Electromyograph:EMG) ไดแก 4.1) ระยะหลบทไม มตากระตก (Non-rapid eye movement:NREM sleep) หรอเรยกยอ ๆ วา ระยะ N บางครงอาจเรยกวาระยะ หลบเงยบ ลกษณะทพบไดในระยะหลบทไมมตากระตกนไดแก คลนไฟฟาสมองมความถคอนขางตา การ เคลอนไหวของลกตาเปนแบบชา ๆ ซงพบบอยในชวงกงหลบกงตนและมการคลายตวของกลามเนอรวมคบ การลดตาลงของอตราการเตนของหวใจและอตราการหายใจเมอเทยบคบขณะตนโดยเฉพาะอยางยงในการ นอนหลบระยะสกและ 4.2) ระยะหลบทมตากระตก(Rapid eye movement: REM sleep) หรอเรยกยอ ๆ วา R ระยะหลบทมตากระตกบางครงอาจเรยกวาระยะหลบฝนซงเปนชวงทคลนไฟฟาสมองมลกษณะคลายตนโดย มลกษณะเดนของระยะนคอ จะพบการเคลอนไหวกลอกลกตาอยางรวดเรวหรอตากระตกรวมคบการคลายตว ของกลามเนออยางมาก ยกเวนกลามเนอกระบงลม (วชญ บรรณหรญ, 2560) ประกอบดวยระยะเวลาการนอน หลบทนอยเกนไปหรอมากเกนไป และคณภาพการนอนหลบทไมดหรอมโรคความผดปกตจากการนอนหลบ เชน ภาวะหยดหายใจขณะหลบจากการอดกน (ประพนธ กตตวรวทยกล, 2560)

Page 5: v/**» M-—* (นางสาวตวงพร โต๊ะนาค)203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse621209.pdf · 2019. 12. 6. · เกี่ยวข้องคับการนอนหลับ

การนอนกรนและภาวการณหยดหายใจขณะหลบจากการอดกนการนอนกรน (snoring) เปนอาการทบงบอกถงการอดกนของทางเดนหายใจสวนบน อาการนอนกรน

ม 2 ประเภท คอ อาการนอนกรนธรรมดาไมอนตรายเพราะไมมภาวะหยดหายใจขณะหลบรวมดวย และการ นอนกรนทมภาวะหยดหายใจขณะหลบรวมดวย (วชญ บรรณหรญ, 2560)

ภาวะหยดหายใจขณะหลบจากการอดกน (Obstructive sleep apnea ะ OSA) หมายถง ภาวะทมการ ยบตวของทางเดนหายใจสวนดน ทำใหลมหายใจลดลงหรอขาดหายเปนระยะ ๆ เกดการหายใจแผวลง (Hypopnea) หรอหยดหายใจ (Apnea) มผลทำใหระดบออกซเจนในเลอดลดลง และกระตนใหสมองตนตวไม สามารถนอนหลบตอเนองไดตามปกตเกดผลกระทบตออวยวะโดยมสาเหตมาจากทางเดนหายใจอดกน (Jaimchariyatam, 2007) สาเหต และปจจยเสยงตอการเกดภาวะหยดหายใจขณะหลบจากการอดกน ไดแก อาย พบไดสงขนเมออายมากขน เพศพบในเพศชายมากกวาเพศหญง นาหนกตวเกนและโรคอวนคนทมคอกน และผนงลำคอหนา มความผดปกตในรปรางของอวยวะในชองจมกหรอในชองปาก เปนดน อาการสำคญทพบ (ยญ'ชนา ทองแยม, 2560) ไดแก นอนกรนเสมอและมกเปนการนอนกรนเสยงตง นอนสะดงตนบอย ๆ แตมก ไมรตว แตรไดจากคนทนอนดวย และกลางวนงวงนอนมากโดยสาเหตไมไดหลบโดยไมรตว การวนจฉย ภาวะหยดหายใจขณะหลบจากการอดกน มตงน (ณฐพงษ เจยมจรยธรรม, 2560) 1) การซกประวตเกยวคบ การนอน 2) การตรวจรางกาย เชน ความตนโลหตสง อวน 3) การสงตรวจทางรงสวทยาดระบบทางเดน หายใจและทรวงอก 4) การตรวจเฉพาะเพอการวนจฉยโดยวธการทดสอบการนอนหลบ (Sleep test) ซงม ความจำเปนในผปวยทมภาวะหยดหายใจขณะหลบจากการอดกน

การทดสอบการนอนหลบ (Sleep test)การทดสอบการนอนหลบ (Sleep test หรอ Polysomnography)!ปนการตรวจการนอนหลบเพอ

วเคราะหการทำงานของระบบตาง ๆ ของรางกายระหวางการนอนหลบ เชน ระบบการหายใจ ระดบ ออกซเจนในเลอด การทำงานของคลนไฟพาสมอง คลนไฟฟาหวใจและกลามเนอ รวมถงศกษาพฤตกรรม บางอยางทเกดขนขณะหลบ (ยญชนา ทองแยม, 2560) ชนดของการตรวจการนอนหลบ มตงน ระดบท 1 การ ตรวจการนอนหลบแบบสมบรณ ระดบท 2 การตรวจการนอนหลบแบบไมสมบรณ ระดบท 3 การตรวจการ นอนหลบแบบจำกดขอมล ระดบท 4 การตรวจระดบออกซเจนในเลอด และหรอวดลมหายใจขณะหลบ ขอ บงชในการตรวจการนอนหลบไดแก ผทมปญหาการนอนกรนผดปกต หรองวงนอนตอนกลางวนทนอน เพยงพอแลว มอาการหายใจลำบาก หรอมการหยดหายใจขณะหลบ มพฤตกรรมผดปกตขณะนอน เชน นอน แขนขากระตก นอนคดฟน ละเมอ ประโยชนของการตรวจการนอนหลบใชในการตรวจวนจฉยโรคท เกยวของคบการนอนหลบ วธการตรวจวนจฉยความผดปกตการนอนหลบ การตรวจการนอนหลบจะเรมดน ในชวงเวลาประมาณ 20.00 น. เจาหนาทจะเรมทำการตดอปกรณในการตรวจการนอนหลบทเชอมตอไปยง จอแสดงผลและเผาดคลนสญญาณจากตวแปรตาง ๆ ทสงมายงจอแสดงผลตลอดกงคนจนถง 6.00 น. หากม ปญหาอปกรณหลดเลอนระหวางคน เจาหนาทสามารถแกไขไดทนท การตดอปกรณตงกลาวมอยางนอย 7

Page 6: v/**» M-—* (นางสาวตวงพร โต๊ะนาค)203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse621209.pdf · 2019. 12. 6. · เกี่ยวข้องคับการนอนหลับ

ชองสญญาณ (Channel) ขนไปไดแก (ประพนธ กตตวรวทยกล, 2560) 1) คลนไฟทาสมอง 2) คลนไฟพาลก ตา 3 การวดลมหายใจทางจมกและหรอปาก 4) การวดการเคลอนไหวของทรวงอกและทอง 5) การวดระดบ ออกซเจนในเลอด 6) การวดทาทางการนอน 7) คลนไฟทาหวใจ 8) การบนทกเสยงกรน หลงจากเสรจสน การตรวจแลว เครองจะประมวลผลและอานผลโดยแพทยเฉพาะทาง

การรกษาภาวะหยดหายใจขณะหลบจากการอดกน ไดแก 1) การรกษาทวไป เชน การลดนาหนก หลกเลยงการดมแอลกอฮอล การใชยาอยางระวง หลกเลยงยานอนหลบ 2) การรกษาเฉพาะโดยการใชเครอง ใหอากาศแรงดนบวก (CPAP) การใชทนตอปกรณ และการผาดด เปนดน ปจจบนการรกษาทมประสทธภาพ และปลอดภยสงสดในการรกษาคอการใชเครองใหอากาศแรงดนบวก (CPAP) หลกการคอการใหความดนลม ทเปนบวกเพอชวยถางขยายทางเดนหายใจสวนดนไมใหเกดอาการอดกนลกษณะการทำงานของเครองชนดน คอการเปาลมผานทอลม และเขาหนากากซงครอบจมก หรอปากของผปวยใชเฉพาะเวลาทนอนหลบ

การพยาบาลภาวะหยดหายใจขณะหลบจากการอดกนหลงจากทไดรบการตรวจวนจฉยการนอนหลบแลวผปวยทพบวามความผดปกตในเรองของการนอน

หลบ โดยเฉพาะมภาวะหยดหายใจขณะหลบจากการอดกน ผปวยควรไดรบความรในการดแลตนเอง ความร เรองการใชเครองมอพเศษเครองใหอากาศแรงดนบวก (Continuous Positive Airway Pressure ะ CPAP) ซง เปนการรกษาเฉพาะ ซงการรกษาภาวะหยดหายใจขณะหลบจากการอดกนมหลายวธดวยกนสำหรบการ พยาบาลในภาวะนเปนการแนะนำเรองการดแลตนเองเมอมอาการโดยเฉพาะงวงนอนมากตอนกลางวนควรมา พบแพทยและในคนอวนตองลดนาหนก เมอยงคมโรคไมได ยงมการนอนหลบกลางวนโดยไมรดวจงไมควร ขบรถ และลาทำงานเกยวกบเครองจกรควรปรบเปลยนงาน ปองกนไมใหเกดภาวะแทรกซอนจากโรครวม เชน โรคเบาหวาน ความดนโลหตสง ปฏบตตามคำแนะนำของแพทยการออกกำลงกาย และเมอผปวยตอง กลบบานผป วยควรไดรบการเตรยมความพรอมเพอใหมความร โดยการมการวางแผนการจำหนาย (Discharge Plan) เพอใหเกดประโยชนตอตวผปวยและญาต รวมถงสถานพยาบาล ไดแก เมอผปวยเตรยม ความพรอมในการเปลยนผานการดแล การวางแผนจำหนายชวยสงเสรมใหผปวยไดรบการดแลอยางตอเนอง พฒนาศกยภาพการดแลตนเองของผปวยและญาตสงเสรมการใชประโยชนทจำเปน ควบคมคาใชจาย การ วางแผนจำหนายใชหลกการ DMETTHOD-P (สรยธรรมกบวร, 2554) D - Diagnosis M - Medicine E - Environment T- Treatment H - Health 0 - Out patient D - Diet p - Phychological support4. สรปสาระสำคญของเรองและขนตอนการดำเนนการ

4.1 สรปสาระสำคญของเรองในชวงระยะ 10ปทผานมาโรคผดปกตจากการนอนหลบนนพบไดบอยและมความสำคญตอ

สขภาพของประชากรในวงกวางโดยเฉพาะภาวะหยดหายใจขณะหลบจากการอดกน ซงพบไดบอยถง ประมาณรอยละ 15.4 ในผชาย และ 6.3 ในผหญง (ณฐพงษ เจยมจรยธรรม, 2560) โรคนมความสมพนธกบ โรคทสำคญอน ๆ ไดแก โรคความดนโลหตสง หวใจวาย โรคหวใจขาดเลอด เปนดน การวนจฉยภาวะผดปกต

Page 7: v/**» M-—* (นางสาวตวงพร โต๊ะนาค)203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse621209.pdf · 2019. 12. 6. · เกี่ยวข้องคับการนอนหลับ

จากการนอนหลบทสำคญคอการตรวจการนอนหลบ จากขอมลในป พ.ศ. 2559 ประเทศไทยมหองปฎบตการ ตรวจการนอนหลบ 48 แหง รอยละ 64 อยในกรงเทพมหานคร รอยละ 56 อยในโรงพยาบาลเอกชน รอยละ 23 อยในโรงพยาบาลรฐบาล และรอยละ 21 อยในโรงเรยนแพทย(อรณวรรณ พฤทธพนธ, 2560) ซงไมเพยงพอ กบความตองการและทำใหการตรวจการนอนหลบทำไดลาชาจากปญหานทำใหโรงพยาบาลตากสนมนโยบาย เปดหองตรวจความผดปกตการนอนหลบ เพอใหผปวยทมความผดปกตการนอนหลบไตรบการตรวจการ นอนหลบโดยเรว ลดฟญหาการสงตอผปวยไปตรวจตามโรงพยาบาลทมหองตรวจความผดปกตการนอนหลบ ซงผปวยไมสะดวกและเพอใหผปวยไตรบการตรวจวนจฉยโรคไตอยางรวดเรว ทนเวลา สงปรกษาทมแพทย สามารถเรมการรกษาไตทนท ไมตองรอคอยการรกษานานออกไปจนเกดความเสยงตอภาวะแทรกซอนเพอให สขภาวะของผปวยดขน ผลการรกษาเปนไปตามเฟาหมาย โดยการเปดหองตรวจความผดปกตการนอนหลบ ทหอผปวยพเศษ 16 ผปวยทมาตรวจทคลนกนอนกรนของโรงพยาบาลตากสน พบวารอยละ 61 สงสยวาม ภาวะหยดหายใจขณะหลบจากการอดกน (งานขอมลและสถตโรงพยาบาลตากสน, 2559) ภาวะหยดหายใจ ขณะหลบจากการอดกน ซงเปนโรคทมภาวะแทรกซอนทเปนอนตราย หลงจากทผปวยไตรบการวนจฉยจาก แพทยแลว พบวามภาวะหยดหายใจขณะจากการอดกนมความจำเปนทตองใหผปวยมความรในการดแลตนเอง และเตรยมความพรอมในการปฏบตไตอยางถกตอง ในกรณทตองใชเครองใหอากาศแรงดนบวก (CPAP) ผปวยสามารถใชเครองทบานไต เพอฟองคนภาวะแทรกซอนจนทำใหผปวยตองเขามาเปนผปวยในชาสงผล ตอครอบครว และโรงพยาบาลทตองดแลผปวยทงทฟองคนไตลาผปวยมความรอยางถกตองในการดแลตนเอง ผศกษาจงสนใจทจะศกษาผลสำเรจของการดแลผปวยภายหลงการตรวจวนจฉยดวยวธการทดสอบการนอน หลบ (Sleep test) โดยการใหความร และการปฏบตไตอยางเหมาะสมมประสทธภาพไมเกดภาะแทรกซอน โดยใชแนวคดการวนจฉยการพยาบาลและการวางแผนการจำหนายผปวยโรคภาวะหยดหายใจขณะหลบจาก การอดกนเพอเตรยมความพรอมใหคบผปวย และนำขอมลมาเปนแนวทางการพฒนาการพยาบาลตอไป

4.2 ขนตอนการดำเนนการ1. ศกษาคนควาจากดำราวารสาร วทยานพนธ งานวจยตาง ๆ ทเกยวของคบการดแลผปวยภายหลง

การตรวจวนจฉยดวยวธการทดสอบการนอนหลบ2. ประชากรทใชศกษาเปนผปวยทมาตรวจการนอนหลบทหอผปวยพเศษ 16 อาคารสมเดจพระเจา

ตากสนมหาราช โรงพยาบาลตากสน สำนกการแพทยในชวงวนท 1 มนาคม พ.ศ. 2559 ถงวนท 31 ธนวาคม พ.ศ. 2559 ระยะเวลา 10 เดอน จำนวน 51 ราย เลอกกลมตวอยางหลงจากทไตรบการทดสอบการนอนหลบ (Sleep test) แลว แพทยวนจฉยวาเปนโรคภาวะหยดหายใจขณะหลบจากการอดกน จำนวน 6 ราย เปนการ เลอกแบบเฉพาะเจาะจง

3. เครองมอทใชในการดำเนนการ ประกอบดวย 1) คมอการดแลผปวยภายหลงการตรวจวนจฉยดวย วธการทดสอบการนอนหลบ 2) เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ประกอบดวย แบบทดสอบความร เกยวคบโรคภาวะหยดหายใจขณะหลบจากการอดกน แบบประเมนการปฏบตการใชเครองใหอากาศแรงดน

Page 8: v/**» M-—* (นางสาวตวงพร โต๊ะนาค)203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse621209.pdf · 2019. 12. 6. · เกี่ยวข้องคับการนอนหลับ

บวก (CPAP) และแบบบนทกการเขารบการรกษาเปนผปวยในซาของผปวยโรคภาวะหยดหายใจขณะหลบ จากการอดกน

4. การดำเนนการ โดยการตรวจวนจฉยผปวยดวยวธการทดสอบการนอนหลบ (Sleep test) ทงหมด 51 ราย ในแตละรายเรมจากการแจงวตถประสงคและประโยชนของการตรวจ หลงจากนนแนะนำการเตรยม ตวสำหรบการตรวจการนอนหลบ ไดแก การสระผมมากอนหามใสนามน หามทาแฟง หามรบประทานยา นอนหลบ หามดมชา กาแฟ และใหนำยาทตองรบประทานเปนประจำมาดวย ดำเนนการตรวจ เรม 20.00 น. ใหผปวยกรอกแบบสอบถามความยนยอมในการตรวจ อธบายลกษณะอปกรณการปฏบตตวตาง ๆ ระหวาง การตรวจ เชน การขอไปหองนา หรอการตองการเอาอปกรณออก การทดลองใสหนากากของเครองใหอากาศ แรงตนบวก (CPAP) เมอพรอมตรวจ หลงชำระรางกายแลวเจาหนาททำการตดสายอปกรณตาง ๆ จนครบ พยาบาลวชาชพเรมตรวจและเฝาตลอดคนจนสนสดการตรวจเมอเวลา 06.00 น. ใหผปวยปฏบตกจวตร ประจำวนในตอนเชาปกต และสงผลการตรวจอานผลในรงขนของการตรวจ นำผลทไดมาประเมนพบวาใน จำนวนผปวยทงหมด 51 ราย มจำนวน 6 ราย ทแพทยวนจฉยวามภาวะหยดหายใจขณะหลบจาการอดกน จง ดำเนนการนดหมายในแตละราย เพอใหความรในการดแลตนเองและการสอนสาธตการปฏบตในการใชเครอง ใหอากาศแรงตนบวก (CPAP)

5. รวบรวมขอมลโดยผศกษาเปนการรวบรวมในระหวางการใหความร คำแนะนำ และการสาธต โดย รวบรวมจาก 1) แบบประเมนความรเกยวกบโรคภาวะหยดหายใจขณะหลบจากการอดกนโดยเกบกอนและ หลงใหความร 2) แบบประเมนการปฏบตการใชเครองชวยหายใจแรงตนบวก (CPAP) โดยโหกลมตวอยาง ปฏบตกอนและหลงการสอนสาธต 3) แบบบนทกการกลบมารกษาซาภายใน 28 วนของผปวย เกบขอมลจาก เวชระเบยน ตรวจสอบจากแบบบนทกผปวยรายเดอนจากเวชเบยนผปวยโรงพยาบาลตากสน รวบรวมแตละ รายจนครบ ตรวจสอบความสมบรณแลวนำไปนำมาวเคราะห

6. การวเคราะหขอมลใชคาสถต ไดแก จำนวน และรอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคา คา Pair t-test

7. สรปผลการดำเนนการผลสำเรจของการดแลผปวยภายหลงการตรวจวนจฉยดวยวธการทดสอบการ นอนหลบ (Sleep test) จดทำเปนเอกสารวชาการเพอนำเสนอตอไป5. ผรวมดำเนนกใร “ไมม”6. สวนของงานทผเสนอเปนผปฏฟฅ เปนผดำเนนการเองทงหมด รอยละ 100 โดยมรายละเอยดดงน

ผศ กษาทำการศกษาดนควาความรจากตำรา เอกสารทางวชาการ และงานวจยทเก ยวของมา ประกอบการดำเนนการ โดยมวตถประสงคเพอใหผปวยโรคภาวะหยดหายใจขณะหลบจากการอดกน มความรสามารถดแลตนเองไดถกตอง และสามารถใชเครองใหอากาศแรงตนบวก (CPAP) ไดอยางถกตอง ลดการกลบมาเขารกษาเปนผปวยในซาจากภาวะแทรกซอนของโรค ภาวะหยดหายใจขณะหลบจากการอดกน ดำเนนการตงน

Page 9: v/**» M-—* (นางสาวตวงพร โต๊ะนาค)203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse621209.pdf · 2019. 12. 6. · เกี่ยวข้องคับการนอนหลับ

6.1 ประชากร คอ ประชากรทใชในการศกษาเปนผปวยทมาตรวจการนอนหลบทหอผปวยพเศษ 16 อาคารสมเดจพระเจาตากสนมหาราช โรงพยาบาลตากสน สำนกการแพทยในชวงวนท 1 มนาคม พ.ศ. 2559 ถงวนท 31 ธนวาคม พ.ศ. 2559 ระยะเวลา 10 เดอน จำนวน 51 ราย และผปวยทแพทยวนจฉยวาเปนโรคภาวะ หยดหายใจขณะหลบจากการอดกน จำนวน 6 ราย เปนกลมตวอยางทเลอกแบบเฉพาะเจาะจง

6.2 เครองมอทใชในการศกษาครงน มดงน6.2.1 เครองมอทใชในการดำเนนการศกษาไดแก ค'มอแนวทางการปฏบตการพยาบาลการดแล

ผปวยภายหลงการตรวจวนจฉยดวยวธการทดสอบการนอนหลบ6.2.2 เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลไดแก 1) แบบประเมนความเการดแลตนเอง และ

ความสามารถในการใชเครองใหอากาศแรงดนบวก CPAP ประกอบดวย สวนท 1. ขอมลสวนบคคล ประกอบดวย เพศ อาย นาหนก การสบบหร โรครวม สวนท 2 แบบประเมนความเการดแลตนเองของผปวย ภาวะหยดหายใจขณะหลบจากการอดกน มจำนวน 20 ขอคำถาม เปนลกษณะใหเลอกตอบ และใหผทดสอบ ทำเครองหมาย 'รหนาขอทถก และทำเครองหมาย * หนาขอทผด เกณฑการใหคะแนน เมอตอบถกให 1 คะแนน และเมอตอบผดให 0 คะแนน คะแนนเตมเทากบ 20 คะแนนการแปลผลดงน (ประคอง กรรณสตร ,2542) การแปลความหมายคะแนน 15-20 มความเ อ ย'ในระดบสง 8 - 14ระดบปานกลาง 0 - 7 ระดบตา สวนท 3 แบบประเมนความสามารถในปฏปตการใชเครองใหอากาศแรงดนบวก (CPAP) มจำนวน 6 กจกรรม ปฏบตไดถกตอง ลงเครองหมาย * ลงในชองปฏปตถกตอง เมอปฏบตไมถกตองใหใสเครองหมาย * โดย เปนกจกรรมเรองการใชเครองชวยหายใจแรงดนบวก (CPAP) เกณฑการใหคะแนนเมอปฏบตถกตอง ให 1 คะแนน และเมอปฏบตไม'ถกตองให 0 คะแนน(ประคอง กรรณสตร, 2542) การแปลคะแนน 4 - 6 ผปวย สามารถใชเครองชวยหายใจแรงดนบวก (CPAP) ไดถกตองอยในระดบสง 2 - 3 ระดบปานกลาง 0 - 1 ระดบตา 2) แบบบนทกการเขารบการรกษาเปนผปวยในซาฃองผปวยโรคภาวะหยดหายใจขณะหลบจากการ อดกน โดยรวบรวมจากแบบบนทกผปวยรายเดอนจากเวชเบยนผปวยโรงพยาบาลตากสน โดยคดคำนวณจาก คาความถ และรอยละ

6.2.3 การสรางเครองมอ ค'มอแนวทางการปฏบตการพยาบาลการดแลผปวยภายหลงการตรวจ วนจฉยดวยวธการทดสอบการนอนหลบ แบบประเมนความเกอนและหลงไดรบคำแนะนำและความเจาก พยาบาลเกยวกบเรองโรคภาวะหยดหายใจขณะหลบจากการอดกน แบบสงเกตการปฏบตการใชเครองให อาการแรงดนบวก (CPAP) ผศกษาสรางขนโดย ใหผทรงคณวฒตรวจสอบความตรงเชงเนอหา จำนวน 3 ทาน ซงเปนผมความเความเชยวชาญเกยวกบการดแลผปวยในการตรวจวนจฉยความผดปกตการนอนหลบ ประกอบดวย แพทยผเชยวชาญดานการนอนกรน แผนกโสต ศอ นาสก ผชวยหวหนาพยาบาล และพยาบาล วชาชพชำนาญการทผานการอบรมเจาหนาทตรวจการนอนหลบจากสมาคมโรคจากการนอนหลบแหง ประเทศไทยรวมถงมความเดานงานวจยโดยจบปรญญาโทดานการบรหารการพยาบาล ปรบปรงแกไขตามท

Page 10: v/**» M-—* (นางสาวตวงพร โต๊ะนาค)203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse621209.pdf · 2019. 12. 6. · เกี่ยวข้องคับการนอนหลับ

ผทรงคณวฒแนะนำ โดยหาคาดชนความตรงเชงเนอหา (Content Validity Index : CVI) 2) แบบประเมน ความรในการดแลตนเองของผปวยภาวะหยดหายใจขณะหลบจากการอดกน คาดชนความตรงเชงเนอหา เทากบ .88 3) แบบประเมนการปฎปตการการใชเครองใหอากาศแรงดนบวก CPAP คาดชนความตรงเชง เนอหาเทากบ .86 ซงเปนคาทยอมรบได (บญใจ ศรสถตนรากร, 2547) ประเมนความรและความสามารถของ ผปวยโรคภาวะหยดหายใจขณะหลบจากการอดกน โดยนำไปทดลองใชกบกลมผปวยทไมใชกลมตวอยาง จำนวน 5 ราย นำมาทดสอบความเชอมน โดยใชสถตสมประสทธแอลฟาของครอนบาค ไดคาความเชอมน เทากบ 0.89 และ 0.90 ตามลำดบ

6.3 การดำเนนการและเกบรวบรวมขอมล1. เตรยมความพรอมผปวยทตองมารบการตรวจวนจฉยดวยวธการทดสอบการนอนหลบทหอผปวย

พเศษ 16 จำนวน 51 ราย ตามลำดบขนตอนการดำเนนการ2. ดำเนนการตรวจ ดงน การตดตอประสานงานกบแผนกผปวยนอก โสต ศอ นาสก (OPD ENT) เพอ

นดหมายรบผปวยมาตรวจวนจฉยผดปกตการนอนหลบ โดยการตรวจการนอนหลบ (Sleep test) จะทำในราย ผทมอาการและอาการแสดงเถดขนเฉพาะเวลาหลบเทานน หรอบคคลทแพทยสงสยวาจะพบความผดปกตเถด ขนมาพบแพทยและแพทยลงความเหนวาจำเปนตองตรวจดวยเครองตรวจการนอนหลบ แพทยจะสงตรวจ เพอวนจฉยวามความผดปกตจรง พยาบาลหองตรวจผปวยนอกโสต ศอ นาสก จะทำการนดผปวยมาตรวจดวย เครองตรวจการนอนหลบนนสามารถตรวจไดสปดาหละ 3 วน คอ วนจนทร วนพธ วนศกร ตงแตชวงเวลา 20.00-06.00น.ทหอผปวยพเศษ 16

3. หลงจากทไดรบการตรวจวนจฉยดวยวธการทดสอบการนอนหลบเสรจเรยบรอยแลว อานผลใน วนรงขนของการตรวจ

4. สรปผลการตรวจวนจฉยดวยวธการทดสอบการนอน พบวามจำนวนผปวย 6 ราย ทแพทยวนจฉยวา มภาวะโรคหยดหายใจขณะหลบจากการอดกน จงดำเนนการใหความรในการดแลตนเอง และปฏบตการใช เครองใหอากาศแรงดนบวก (CPAP) ลบกลมผปวยทง 6 ราย

ขนตอนการใหความรในการดแลตนเอง และปฏบตการใชเครองใหอากาศแรงดนบวก (CPAP) มดงน1. แจงวตถประสงคของการใหความรการดแลตนเอง และปฏบตการใชเครองใหอากาศแรงดนบวก

(CPAP) ทเปนความจำเปนอยางยงทผปวยจะตองรเอากลบไปใชลบชวตประจำวน และประโยชนของการ ไดรบความรการดแลตนเอง และปฏบตการใชเครองใหอากาศแรงดนบวก (CPAP)

2. ดำเนนการสอน โดยกอนใหความรใหผปวยทำแบบทดสอบความรเกยวลบโรคภาวะหยดหายใจ ขณะหลบจากการอดกน เมอผปวยทำแบบทดสอบเสรจดำเนนการสอน โดยเปนความรเกยวลบการดแลตนเอง ประกอบดวย ความรเกยวลบโรค การหลกเลยงสาเหต การใชยา โภชนาการ การลดความอวน การมาตรวจ

Page 11: v/**» M-—* (นางสาวตวงพร โต๊ะนาค)203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse621209.pdf · 2019. 12. 6. · เกี่ยวข้องคับการนอนหลับ

ตามนด เปนตน เมอจบการสอนใหผปวยทำแบบทดสอบความรเกยวกบโรคภาวะหยดหายใจขณะหลบจาก การอดกน

3. ดำเนนการสอนและสาธตการใชเครองใหอากาศแรงดนบวก (CPAP) กอนสอนใหผปวยปฏปตการ ใชเครองใหอากาศแรงดนบวก (CPAP) โดยผศกษาเปนผสงเกตการปฏบตวาปฏปตถกหรอไมถกตองในผปวย แตละรายตามแบบลงเกตการปฏบตการใชเครองใหอากาศแรงดนบวก (CPAP) ดำเนนการสอนประกอบการ สาธต โดยใชเครองใหอากาศแรงดนบวก (CPAP) ใหผปวยปฏบตจรงกบเครอง โดยการเตรยมอปกรณ การตง เครอง การเสยบปลกไฟเขากบตวเครอง การตอทออากาศเขากบตวเครอง และหนากาก การเลอกปรบหนากาก การเปดเครองรวมถงการทำความสะอาดอปกรณ หลงจากสอนเสรจผศกษาใหผปวยปฏบตใหลตามขนตอนยง ไมสามารถใชเครองใหอากาศแรงดนบวก (CPAP) ใหปฏบตซาจนสามารถใชเครองไต ประเมนผปวยตาม แบบสงเกตการปฏบตการใชเครองใหอากาศแรงดนบวก (CPAP) การปฏบตการใชเครองใหอากาศแรงดน บวก (CPAP)

4. ผปวยไตรบการแนะนำในเรองของความรในการดแลตนเอง และการปฏบตการใชเครองใหอากาศ แรงดนบวก (CPAP) แลวทำแบบทดสอบ และแบบประเมนจนครบ ตรวจสอบจำนวนและความสมบรณ รวม เวลาทใชในการสอน 1 ชวโมง

5. บดผปวยมาพบแพทยตามเวลาบด6. ตดตามขอมลการกสบเขามารกษาเปนผปวยในซาใน 28 วน ตรวจสอบจากเวชระเบยนผปวยใน

โรงพยาบาลตากสน6.4 การวเคราะหขอมล ไดแก ขอมลสวนบคคลวเคราะหดวยสถต จำนวนและรอยละ แบบประเมน

ความร และปฏบตการใชเครองใหอากาศแรงดนบวก (CPAP) วเคราะหดวยสถต จำนวนและรอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตราฐาน การเปรยบเทยบความรและการปฏบตการใชเครองใหอากาศแรงดนบวก (CPAP) ใช คา pair t-test โดยกำหนดคานยสำคญท 0.01 การกสบเชามารกษาเปนผปวยในซาภายในระยะเวลา 28 วน เกบ เปนจำนวนครงคดเปนจำนวนและคารอยละ7. ผลสำเรจของงาน

7.1 ผลของการใหความรคำแนะนำการดแลตนเองของผปวยโรคภาวะหยดหายใจขณะหลบจากการอดกน

7.1.1 กอนการไตรบคำแนะนำเกยวคบความรในการดแลตนเองของโรคภาวะหยดหายใจขณะ หลบจากการอดกนมจำนวนผปวยทมความรอยในระดบปานกลาง 6 คน คดเปนรอยละ 100 หลงการไตรบ คำแนะนำเกยวกบความรการดแลตนเองโรคภาวะหยดหายใจขณะหลบจากการอดกนมจำนวนผปวยทมความ รอยในระดบปานกลาง 4 คน คดเปนรอยละ 66.67 มความรอยในระดบสง 2 คน คดเปนรอยละ 33.3 และไมม ผปวยทมความรอยในระดบตร

Page 12: v/**» M-—* (นางสาวตวงพร โต๊ะนาค)203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse621209.pdf · 2019. 12. 6. · เกี่ยวข้องคับการนอนหลับ

7.1.2 เปรยบเทยบความรกอนและหลงไดรบคำแนะนำเกยวกบการดแลตนเองโรคภาวะหยด หายใจขณะหลบจากการอดกน พบวาหลงไดรบความรและคำแนะนำเกยวกบการดแลตนเองของโรคภาวะ หยดหายใจขณะหลบจากการอดกนมความรสงกวากอนไดรบคำแนะนำอยางมนยสำคญทางสถต 0.01 (/?=0.001)

7.2 ผลของการสอนสาธตการใชเครองใหอากาศแรงดนบวก (CPAP) ของผปวยโรคภาวะหยด หายใจขณะหลบจากการอดกน

7.2.1 กอนไดรบการสอนและสาธตการปฎนตการใชเครองใหอากาศแรงดนบวก (CPAP) ม จำนวนผปวยทปฎใ]ตถกตองอยในระดบปานกลาง 4 คนคดเปนรอยละ 66.67 ปฎบตถกตองอยในระดบตา 2 คน คดเปนรอยละ 33.33 และไม,มผปวยทปฎปตถกตองใน หลงการไดรบการสอนและสาธตการปฎปตการใช เครองใหอากาศแรงดนบวก (CPAP) มผปวยปฎปตถกตองอย'ในระดบสง 4 คน คดเปนรอยละ 66.67 ปฏปต ถกตองในระดบปานกลาง 2 คน คดเปนรอยละ 33.33 ไมมปฎปตถกตองในระดบตา

7.2.2 เปรยบเทยบการปฎปตกอนและหลงไตรบการสอนและสาธตการใชเครองใหอากาศ แรงดนบวก (CPAP) พบวาหลงการไตรบการสอนและสาธตการปฎปตการใชเครองใหอากาศแรงดนบวก (CPAP) มการปฎปตไตถกตองสงกวากอนไตรบการสอนและสาธตอยางมนยสำคญทางสถต 0.01 (p = 0.001)

7.3 ผลการกลบเชารกษาตวเปนผปวยในซา พบวา ผปวยโรคภาวะหยดหายใจขณะหลบจากการอดกน ทไตรบความรในการดแลตนเอง และมการปฎปตการใชเครองใหอากาศแรงตนบวก (CPAP) กลบเขามารกษา ซา 1 ครง จำนวน 1 คน คดเปนรอยละ 16.6 และไมพบการกลบเชามารกษาซา 2 ครงหรอมากกวา8. การนำไปใชประโยชน

8.1 ผปวยไตรบการตรวจวนจฉยโรคไตอยางรวดเรว ทนเวลา และสงป!กษาทมแพทยสามารถเรมการ รกษาไตทนท เพอใหการรกษาเปนไปตามเปาหมาย

8.2 นำมาวางแผนและสงเสรมใหผปวยและญาตมความร มทกษะและเสรมสรางศกยภาพของผปวย และครอบครว เพอใหมคณภาพชวตทด และปองกนไม'ใหอาการกำเรบจนตองมานอนรกษาในโรงพยาบาล ดวยภาวะแทรกซอน

8.3 สรางความมนใจลดความวตกกงวล โดยการเตรยมความพรอม เมอผปวยตองกลบไปดแลตนเองท บาน โดยเฉพาะการใชเครองใหอากาศแรงดนบวก (CPAP)

8.4 เปนแนวทางปฏบตของพยาบาลวชาชพในการดแลผปวยภายหลงการตรวจวนจฉยดวยวธการ ทดสอบการนอนหลบ (Sleep test) และพฒนาบคลากรของหนวยงานใหมความชำนาญตานการดแลผปวย ตอเนอง

8.5 โรงพยาบาลประหยดงบประมาณ และลดปรมาณการรบผปวยโรคภาวะหยดหายใจขณะหลบจาก การอดกน กลบเขามารกษาซา (Re-admission)

Page 13: v/**» M-—* (นางสาวตวงพร โต๊ะนาค)203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse621209.pdf · 2019. 12. 6. · เกี่ยวข้องคับการนอนหลับ

9. ความยงยาก ปญหาอปสรรคในการดำเนนการ9.1 การแนะนำวธการปฏบตในการใชเครองใหอากาศแรงดนบวก (CPAP) ผปวยบางรายไม'เขาใจ

ตอง'แกปฏบตหลาย ๆ ครง เพอใหเกดความเชาใจมากขน9.2 การสาธตการใชเครองใหอากาศแรงดนบวก (CPAP) ตองใชเวลาในการสอน และ'ฝกปฎปตหลาย

ครง เพอใหเกดความมนใจในการปฏบต10. ขอเสนอแนะ

10.1 ควรมการแนะนำวธการปฏบตการใชเครองใหอากาศแรงดนบวก (CPAP) ใหกบผปวยซา เพอใหมประสบการณ โดยมการสาธตการใชโดยเฉพาะรายบคคลอยางตอเนอง จนมนใจวาผปวยและญาตม ความรและสามารถใชเครองใหอากาศแรงดนบวก (CPAP) ไดอยางถกตอง ตลอดจนใหญาตมสวนรวม เพอ เปนแรงสนบสนนใหผปวยมกำลงใจและสามารถใชเครองใหอากาศแรงดนบวก (CPAP) ได

10.2 ควรมเอกสารการใหความรในการดแลตนเอง และการปฏบตการใชเครองใหอากาศแรงดนบวก (CPAP) รวมถงในเอกสารมเบอรโทรศพททสามารถตดตอสอบถามได

ขอรบรองวาผลงานดงกลาวขางดนเปนความจรงทกประการ

(ลงชอ)....ร ^ . ........(นางมตรา สวรรณโกมลกล)

ผขอรบการประเมน■ „ J ๙ ก.ย.(วนท)....... โ./..........“.โ..../...โ............

ไดตรวจสอบแลวขอรบรองวาผลงานดงกลาวชางดนถกตองตรงกบความเปนจรงทกประการ

( ล ง ช 0 ) โ1.5 . ! . . . .(นางสาวครพรรณ ปตมานะอาร)

(ตำแหนง) พยาบาลวชาชพชำนาญการพเศษ (ดานการพยาบาล) หวหนาพยาบาล ฝายการพยาบาล

กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลตากสน (ว-น f b ......... ท ว ™ ...........

(ลงชอ)............... เ :.. 'ะ ะะ:....(นางสรนาถ เวทยะเวทน)

(ตำแหนง) ผอำนวยการโรงพยาบาลตากสน (วน* . . . . . . . A M : ® ........

Page 14: v/**» M-—* (นางสาวตวงพร โต๊ะนาค)203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse621209.pdf · 2019. 12. 6. · เกี่ยวข้องคับการนอนหลับ

เอกสารอางอง

งานขอมลและสถต โรงพยาบาลตากสน (2559). สถตผลงานปฏบตงาน. กรงเทพมหานคร ะ โรงพยาบาล ตากสน.

ณฐพงษ เจยมจรยธรรม. (2560). ภาวะหยดหายใจขณะหลบจากการอดกน. ในกลยา ป’ญจพรผล(บรรณาธการ). เวชศาสตรการนอนหลบขนพนฐานสำหรบแพทย พยาบาล นกศกษา และ บคลากรทางการแพทย. กรงเทพมหานคร : บรษทปยอนด เอนเทอรไพรซ จำกด.

บญใจ ศรสถตนราคร. (2547). ระเบยบวจยทางพฤตกรรมศาสตร. กรงเทพมหานคร ะ คณะแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ประคอง กรรณสตร. (2542). สถตเพอการวจยทางพฤตกรรมศาสตร. (พมพครงท 3). กรงเทพมหานคร :โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ประพนธ กตตวรวทยกล. (2560). โรคการนอนหลบและผลกระทบตอสขภาพ. ในกลยา ปญจพรผล (บรรณาธการ). เวชศาสตรการนอนหลบขนพนฐานสำหรบแพทย พยาบาล นกศกษา และ บคลากรทางการแพทย. กรงเทพมหานคร ะ บรษทปยอนด เอนเทอรไพรซ จำกด.

วชญ บรรณหรญ. (2560). สรรวทยาการนอนหลบในมนษย. ในกลยา ปญจพรผล (บรรณาธการ).เวชศาสตรการนอนหลบขนพนฐานสำหรบแพทย พยาบาล นกศกษา และบคลากรทางการแพทย. กรงเทพมหานคร : บรษทปยอนด เอนเทอรไพรซ จำกด.

สรย ธรรนกบวร. (2554). การวางแผนจำหนายผปวย ะ การปรบกระบวนทศน. กรงเทพมหานคร :บรษทธนาเพลสจำกด.

กญ,ชนา ทองแยม. (2560). การประเมนการตรวจทางหองปฎปตการทเกยวของกบโรคจากการนอนหลบ.ในกลยา ปญจพรผล (บรรณาธการ). เวชศาสตรการนอนหลบขนพนฐานสำหรบแพทย พยาบาล นกศกษา และบคลากรทางการแพทย. กรงเทพมหานคร ะ บรษท บยอนด เอนเทอรไพรซ จำกด.

อรณวรรณ พฤทธพนธ. (2560). การพฒนาเวชศาสตรการนอนหลบในประเทศไทย. ในกลยา ปญจพรผล (บรรณาธการ). เวชศาสตรการนอนหลบขนพนฐานสำหรบแพทย พยาบาล นกศกษา และบคลากรทางการแพทย. กรงเทพมหานคร ะ บรษท บยอนด เอนเทอรไพรซ จำกด.

Carskadon M. and Dement พ. (2017). Normal Human Sleep ; An Overview. In Kryger M, Roth T.Principles and Practice of sleep Medicine 6th ed. Philadelphia PA : Elsevier : 15-24.

Jaimchariyatam N. (2007). Obseity and breathing disorders. Chula Med J; 51 : 1-16.Jouvet M. (1967).The states of sleep. Setentiflc American ; 216 : 62-68.

Page 15: v/**» M-—* (นางสาวตวงพร โต๊ะนาค)203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse621209.pdf · 2019. 12. 6. · เกี่ยวข้องคับการนอนหลับ

ขอเสนอ แนวคด วธการเพอพฒนางานหรอปรบปรงงานใหมประสทเภาพมากขนของ มตรา สวรรณโกมลกล

เพอประกอบการแตงตงใหดำรงตำแหนง พยาบาลวชาชพชำนาญการพเศษ (ดานการพยาบาลทวไป) (ตำแหนงเลขท รพต. 447) สงกดฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลตากสน เรอง โปรแกรมการใหความรในการประเมนสมรรถนะพยาบาลวชาชพสำหรบหวหนาหอผปวย

โรงพยาบาลตากสน หลกการและเหตผลสำนกงานขาราชการกรงเทพมหานคร (กก.) ไดกำหนดเปนนโยบายใหสวนราชการประเมน

สมรรถนะของบคลากรในหนวยงานแด,ละหนวยโดยกำหนดไวในแผนปฏบตราชการประจำป โดย กำหนดสมรรถนะ (Competency) เฉพาะตำแหนงสำหรบขาราชการพลเรอน ประกอบดวยสมรรถนะ หลก (Core competency) และสมรรถนะเชงวชาชพ (Professional competency) เนองจากสมรรถนะ คอบคลกลกษณะทซอนอยในปจเจกบคคลขงสามารถสรางผลงานไดโดดเดนในองคกรหรอผลกดน ใหสรางผลงานการปฏปตงานทดหรอตามเกณฑทกำหนดในงานทตนรบผดชอบขงมผลกบการเลอน ระดบหรอตำแหนงในระบบขาราชการทระบชดเจนวาขาราชการทจะสามารถเลอนระดบไดอยาง นอยตองมสมรรถนะตามทกำหนด (รชนวรรณ วณชยถนอม, 2552) สำหรบสมรรถนะวชาชพ พยาบาล หมายถงคณสมบต เช งพฤตกรรมของพยาบาลทเป นผลมาจากความร (Knowledge) ความสามารถ (Ability) ทกษะ (Skills) และคณลกษณะอน ๆ ทตองการใหเกดขนเพอใหการ ปฏบตงานของพยาบาลเปนไปตามนโยบาย เปาหมายของหนวยงานและองคกร ชวยใหบรรล วสยทศน พนธกจ และภารกจของโรงพยาบาล (สำนกการพยาบาล, 2547) สมรรถนะจะตองมการ ประเมนขงการประเมนสมรรถนะในการปฏบตงานในระดบบคคลคอผลงานทประกอบดวยลกษณะ สำคญ 2 ประการในเชงปรมาณหรอตวเลข และเชงคณภาพหรอพฤตกรรม สอดคลองกบการประเมน สมรรถนะของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลตากสน ตองผานเกณฑการประเมนสมรรถนะหลก และ ประเมนสมรรถนะเชงวชาชพทถอวาเปนพนฐานทขาราชการทกคนตองพงมใหสามารถปฏบตงานได อยางมประสทธภาพและตอบสนองตอความตองการของผรบบรการ

สมรรถนะมความสำคญตอการปฏบตงานของบคลากรและองคกรมประโยชนตอตว ผปฏบตงาน ไดแก ชวยใหการคดสรรบคลคลทมลกษณะดทงความร ทกษะ และความสามารถ ตลอดจนพฤตกรรมทเหมาะสมกบงาน เพอปฏบตงานใหสำเรจตามความตองการขององคกรอยาง แทจรง ชวยใหผปฎบตงานทราบถงระดบความสามารถของตวเองวาอยในระดบใด และตองพฒนา ในเรองใด ชวยใหเกดการเรยนรดวยตนเองมากขนใชประโยชนในการพฒนาปกอบรม ชวย สนบสนนใหตวชวดหลกของผลงานบรรลเฟาหมาย การวดสมรรถนะจะทำใหสามารถตรวจสอบได

Page 16: v/**» M-—* (นางสาวตวงพร โต๊ะนาค)203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse621209.pdf · 2019. 12. 6. · เกี่ยวข้องคับการนอนหลับ

วาบคคลนนประสบความสำเรจดวยความสามารถของเขาเองและบคลากรปรบสมรรถนะของตวเอง ใหเขากบผลงานทองคกรตองการในระยะยาวจะสงผลใหเกดองคกรแหงความคดสรางสรรและเพอ พฒนาศกยภาพในการปฏปตงานรวมถงเปนเครองมอสำหรบจายคาตอบแทนตอผลผลตของงานททำ ตอการเลอนขนหรอตำแหนงทสงขนการประเมนสมรรถนะวชาชพพยาบาลโรงพยาบาลตากสนเปน หนาทของหวหนาหอผปวย ซงเปนผบรหารระดบดน ตงนนหวหนาหอผปวยควรมความรในการ ประเมนสมรรถนะพยาบาลวชาชพ เนองจากปจจบนมผดำรงตำแหนงหวหนาหอผปวยใหม จากการ ประเมนเบองดนโดยการสอบถามแนวทางการประเมนหวหนาหอผปวยพบวาพยาบาลหวหนาหอ ผปวยยงขาดความร ขาดประสบการณ และแนวทางการประเมนไมเปนแนวทางเดยวกน การวาง แผนพฒนาบคลากรใหตรงกบความจำเปนยงไมเปนระบบ และเพอใหหวหนาหอผปวยสามารถจดทำ แผนพฒนาตนเอง (ID-Plan) และแผนพฒนาความกาวหนาในวชาชพ (Career Path) บนพน ฐานขอมลทเชอถอไดผศกษาไดเหนความสำคญของการประเมนสมรรถนะวชาชพ เพอใหหวหนาหอ ผปวยมความรในการประเมนสมรรถนะพยาบาลโดยการสรางโปรแกรมการใหความรในการ ประเมนสมรรถนะพยาบาลวชาชพสำหรบหวหนาหอผปวยโรงพยาบาลตากสน

วตถประสงคและหรอเปาหมาย วตถประสงค1. เพอสรางโปรแกรมการใหความรในการประเมนสมรรถนะพยาบาลวชาชพสำหรบ

หวหนาหอผปวย โรงพยาบาลตากสน2. เพอใหหวหนาหอผปวยมความรเรองการประเมนสมรรถนะพยาบาลวชาชพโดยใช

โปรแกรมใหความรในการประเมนสมรรถนะพยาบาลวชาชพเปาหมายหวหนาหอผปวยไดรบความรเรองการประเมนสมรรถนะพยาบาลวชาชพโดยใชโปรแกรม

การใหความรในการประเมนสมรรถนะพยาบาลวชาชพสำหรบหวหนาหอผปวย โรงพยาบาลตากสน กรอบการวเคราะห แนวคด ขอเสนอเพอใหเกดแนวคดในการดำเนนการทำโปรแกรมการใหความรในการประเมนสมรรถนะ

พยาบาลวชาชพสำหรบหวหนาหอผปวยโรงพยาบาลตากสน ควรศกษาในเรองทเกยวของตงน ความสำคญของสมรรถนะพยาบาลวชชพและการประเมนสมรรถนะพยาบาลวชาชพ สมรรถนะหรอขดความสามารถในการทำงาน (competency) โดยมแนวคดพนฐานมาจาก

การมงเสรมสรางความสามารถใหทรพยากรบคคล คนจะ ใชความสามารถทมไปผลกตนใหองคกร บรรลเปาหมาย การนำเรองสมรรถนะมาใชใหเกดประโยชนสงสดคอการมงพฒนาทรพากรบคคล ขององคกรซงเปนหวใจสำคญ โดยมการพจารณาวาบคคลในองคกรมความสามารถอยางไรจงจะทำ ใหองคกรเหนอค'แขงและบรรลเปาหมายทตงไว (อมพร บญบตร, 2551) สำหรบสมรรถนะพยาบาล

Page 17: v/**» M-—* (นางสาวตวงพร โต๊ะนาค)203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse621209.pdf · 2019. 12. 6. · เกี่ยวข้องคับการนอนหลับ

วชาชพ หมายถงคณสมบตเชงพฤตกรรมของพยาบาลทเปนผลมาจากความร ความสามารถ ทกษะ และคณลกษณะอน ๆ ทตองการใหเกดขน เพอใหการปฏบตงานของพยาบาลไตชวยใหบรรล วสยทศน พนธกจ และภารกจของโรงพยาบาล (สำนกการพยาบาล, 2547) การประเมนสมรรถนะ พยาบาลวชาชพมประโยชนและมความสำคญเพราะสามารถนำไปใชในการบรหารทรพยากรมนษย และสามารถนำมาใชในการบรหารบคคล ทำใหเกดผลสำเรจขององคกรและใหบคลากรไดพฒนา งานอยางตอเนอง (ปราชญ บญยวงควโรจน, 2552) ในดานการปฏบตการพยาบาลเปนแนวทาง สำหรบพยาบาลแตละกลมงานในการพฒนาตนเองตามสมรรถนะวชาชพใหมคณภาพตามมาตรฐาน วชาชพในดานการบรหารการพยาบาลเปนแนวทางสำหรบผบรหารทางการพยาบาลในการจด วางแผนกลยทธของฝายการพยาบาล แผนงานโครงการพฒนาบคลากรใหสามารถปฏบตงานไตด ยงขน บคลากรมโอกาสพฒนาความร ความสามารถ และทกษะรวมถงเจตคตทสอดคลองกบ สมรรถนะวชาชพจากทกลาวมาสมรรถนะพยาบาลวชาชพ มความสำคญตอผบรหารทางการพยาบาล หวหนาหอผปวยเปนผบรหารระดบตนทควรมความรเรองการประเมนสมรรถนะวชาชพและนำมา ปรบใชในการปฏบตงานในการประเมนสมรรถนะพยาบาลวชาชพตามแผนปฏบตราชการประจำป

ประเภทของสมรรถนะพยาบาลวชาชพการประเมนสมรรถนะพยาบาลวชาชพ ประกอบดวย (ปราชญ บญยวงคว'โรจน, 2552)1 สมรรถนะหลก (Core competency) หมายถงคณลกษณะเชงพฤตกรรมของตำแหนง

ขาราชการพลเรอนทกตำแหนง กำหนดขนเพอหลอหลอมคานยมและพฤตกรรมทพงประสงครวมคน โดยไตสำรวจความคดเหนของขาราชการกรงเทพมหานครทสอดคลองคบของสำนกการพยาบาลได 5 สมรรถนะ ไดแก 1) การบงผลลมฤทธ๙ 2) การบ'รการทด 3) การสงสมความเชยวชาญในงานอาชพ 4) คณธรรมจรยธรรม 5) การทำงานเปนทม

2 สมรรถนะวชาชพ (Professional Competency) หมายถง สมรรถนะทกำหนดเฉพาะแตละ กลมงานเพอสนบสนนใหขาราชการแสดงพฤตกรรมทเหมาะสมแคหนาทและสงเสรมใหสามารถ ปฏปตภารกจในหนาทไดดยงขน (สำนกการพยาบาล, 2547) สมรรถนะวชาชพ ประกอบดวย 1) การ พฒนาศกยภาพคน 2 )การดำเนนการเชงรก 3 )การวเคราะห 4 )การมององครวม 5 )ภาวะผนำ

การประเมนสมรรถนะพยาบาลวชาชพการประเมนใชตามแบบประเมนสมรรถนะพยาบาลวชาชพโดยจดทำขนภายใตกรอบแนวคด

สมรรถนะของสำนกงานขาราชการพลเรอน และสมรรถนะพยาบาลวชาชพทสำนกการพยาบาลได จากการวเคราะหงานการพยาบาลของพยาบาลวชาชพในแตละระดบโดยทสมรรถนะพยาบาลวชาชพ หมายถง คณลกษณะเชงพฤตกรรมของพยาบาลทเปนผลมาจากความร (Knowledge) ความสามารถ หรอทกษะ (Skills) และคณลกษณะ (Attributes) อน ๆ ทตองการใหมเพอใหการปกนตงานของ พยาบาลวชาชพชวยใหบรรลวสยทศน พนธกจ และภารกจขององคกร (สำนกการพยาบาล, 2547)

Page 18: v/**» M-—* (นางสาวตวงพร โต๊ะนาค)203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse621209.pdf · 2019. 12. 6. · เกี่ยวข้องคับการนอนหลับ

สมรรถนะพยาบาลวชาชพ แบงออกเปนสมรรถนะพยาบาลวชาชพระดบปฏบตการและสมรรถนะ วชาชพระดบบรหารในระบบสมรรถนะนไดมการกำหนดระดบสมรรถนะของบคลากรทสมพนธกบ ระดบตำแหนงเพอสรางความเขาใจแกผดำรงตำแหนงวาควรประพฤตปฏบตอยางไรจงเหมาะสมกบ ตำแหนงและบรรลผลสมฤทธของตำแหนงไดดยงขนทงนในแตละระดบของแตละสมรรถนะนนม รายละเอยดทแสดงถงพฤตกรรมทพงประสงคสำหรบคลากรผดำรงตำแหนงเปนแนวทางในการ ประพฤตตนในการทำงาน การกำหนดเกณฑประเมนในแตละดชนและใหความหมายเกณฑประเมน แตละระดบดงน(รงฤด กลาหาญและพรทพย ไชยใส,2556) ระดบ 5 ดมาก หมายถง ระดบสมรรถนะ ทผรบการประเมนมความสามารถในระดบสง สามารถคด/ดดสนใจหรอปฏปตไดโดยอสระ ระดบ 4 ด หมายถง ระดบสมรรถนะทผรบการประเมนมความสามารถในระดบสง สามารถคด/ตดสนใจหรอ ปฏบตไดภายใตการดแลของผนเทศในบางครง ระดบ 3 พอใช หมายถง ระดบสมรรถนะผรบการ ประเมนมความสามารถในระดบปานกลาง สามารถคด/ดดสนใจ หรอปฏบตภายใตการดแลของผ นเทศ ระดบ 2 ตองชวยเหลอ หมายถง ระดบสมรรถนะทผรบการประเมนมความสามารถในระดบตา ไมสามารถคด/ดดสนใจหรอปฏบตไดโดยไมมผชวยเหลอแนะนำ และระดบ 1 ตองแกไข หมายถง ระดบสมรรถนะทผรบการประเมนไมสามารถคด/ดดสนใจหรอปฏปตไดตองแกซา

ขนตอนการดำเนนการ1 ศกษาคนควาจากเอกสารและตำราทเกยวของกบสมรรถนะวชาชพพยาบาลและการ

ประเมนสมรรถนะ ไดแก ความสำคญของสมรรถนะ ประเภทของสมรรถนะวชาชพ การประเมน สมรรถนะวชาชพ เปนดน

2 นำเสนอโปรแกรมการใหความเในการประเมนสมรรถนะพยาบาลสำหรบหวหนาหอ ผปวย โรงพยาบาลตากสนตอผบรหาร

3 วางแผนการตำเนนการทำโปรแกรมการใหความรในการประเมนสมรรถนะพยาบาล วชาชพสำหรบหวหนาหอผปวยโรงพยาบาลตากสน ประกอบดวยความรเกยวกบสมรรถนะ และ สมรรถนะพยาบาลวชาชพ ความสำคญของสมรรถนะ และวธการประเมนสมรรถนะวชาชพพยาบาล

4 จดทำโปรแกรมการใหความรในการประเมนสมรรถนะพยาบาลวชาชพสำหรบหวหนาหอ ผปวยโรงพยาบาลตากสน นำไปใหผทรงคณวฒทมความเชยวชาญในดานการประเมนสมรรถนะ พยาบาลวชาชพเพอตรวจสอบความตรงเชงเนอหาและแกไขปรบปรงตามคำแนะนำของผทรงคณวฒ

5 จดทำสอประกอบการสอนตามโปรแกรม ไดแก เอกสารสำหรบแจก สไลดว ด ท ศน เกยวกบการประเมนสมรรถนะพยาบาลวชาชพสำหรบหวหนาหอผปวย

6 ดำเนนการตามโปรแกรมการใหความรในการประเมนสมรรถนะพยาบาลวชาชพสำหรบ หวหนาหอผปวยโรงพยาบาลตากสน โดยจดทำโครงการอบรมใหความรแกพยาบาลซงดำรงตำแหนง หวหนาหอผปวยและหวหนาหนวยงาน

Page 19: v/**» M-—* (นางสาวตวงพร โต๊ะนาค)203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse621209.pdf · 2019. 12. 6. · เกี่ยวข้องคับการนอนหลับ

7 ประเมนผลการดำเนนการโปรแกรมการใหความรในการประเมนสมรรถนะพยาบาล วชาชพสำหรบหวหนาหอผปวย โรงพยาบาลตากสน

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ1. หวหนาหอผปวย หวหนาหนวยงานสามารถประเมนสมรรถนะพยาบาลวชาชพไดอยาง

ถกตอง ชดเจน และเปนไปในทศทางเดยวกนตามเปาหมายขององคกร2. มแผนการนเทศทชดเจนและสอดคลองกบผลการประเมนสมรรถนะพยาบาลวชาชพ3. เปนการกระตนใหพยาบาลวชาชพมความกระตอรอรนทจะพฒนาตนเองใหมพฤตกรรม

ทพงประสงค เพอใหไดผลงานทมประสทธภาพขององคกร4. เพอนำขอมลมาใชเปนแนวทางในการบรหารบคคล เชน การพจารณาประเมนผลการ

ปฎบตงานของบคลากรไดชดเจน และเชอถอไดรวมถงเปนแนวทางการพจารณาคดเลอกหรอแตงตง มอบหมายงานใหเหมาะสมกบสมรรถนะเปนรายบคคล

ตวชวดความสำเรจ1. หวหนาหอผปวยโรงพยาบาลตากสน มความรเรองการประเมนสมรรถนะพยาบาล

วชาชพมากกวารอยละ 902. หวหนาหอผปวย โรงพยาบาลตากสนประเมนสมรรถนะพยาบาลวชาชพไดถกตอง

รอยละ 100

(นางมตรา สวรรณโกมลกล) ผขอรบการประเมน.-..๙..ถ,1ย,..)ร. !®

Page 20: v/**» M-—* (นางสาวตวงพร โต๊ะนาค)203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse621209.pdf · 2019. 12. 6. · เกี่ยวข้องคับการนอนหลับ

เอกสารอางอง

ปราชญ บณยวงศวโรจน. (2552). เอกสารประกอบการบรรยายเรอง สมรรถนะของบคคล. หลกสตร นกบรหารสาธารณสข รนท 2 สำนกการแพทย.

รชนวรรณ วณชยถนอม. (2552). สมรรถนะในระบบขาราชการพลเรอนไทย. กรงเทพมหานคร :เอกสารประกอบการประชมวชาการ.

รงฤด กลาหาญ และพรทพย ไชยไส. (2556). การพฒนาระบบการประเมนสมรรถนะในการปฏฟตการ พยาบาลของนกศกษาพยาบาล.วารสารพยาบาลทหารบก. 14(2):45-58.

สำนกการพยาบาล. (2547). หนาทความรบผดชอบหลกและสมรรถนะพยาบาลวชาชพ. กรงเทพมหานคร กรมการแพทยกระทรวงสาธารณสข.

อมพร บญบตร. (2551). Competency สำหรบพยาบาลวชาชพ. เอกสารประกอบการบรรยายศนยบรการ วชาการ มหาวทยาลยขอนแกน.

Page 21: v/**» M-—* (นางสาวตวงพร โต๊ะนาค)203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse621209.pdf · 2019. 12. 6. · เกี่ยวข้องคับการนอนหลับ
Page 22: v/**» M-—* (นางสาวตวงพร โต๊ะนาค)203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse621209.pdf · 2019. 12. 6. · เกี่ยวข้องคับการนอนหลับ