veglat case

Upload: elda-xhumari

Post on 07-Jul-2018

240 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

  • 8/19/2019 Veglat Case

    1/60

    Lënda: SISTEMI INFORMATIK I MENAXHMENTIT

    Dr. Mihane Berisha

  • 8/19/2019 Veglat Case

    2/60

    Roli i veglave CASE në zhvillimin eSIMTrendet e SIMDSS◦ Analiza “What - if”

    Goal SeekingSolverScenario Manager

    ◦ Analiza e ndieshmërisë

    GDSSESSES

  • 8/19/2019 Veglat Case

    3/60

  • 8/19/2019 Veglat Case

    4/60

    Vegla te automatizuara cilat sigurojnerezultate te larta me shpenzime te ulëta sirezultat i kombinimit të hardverit dhesoftverit.Kombinim sinergjik i hardverit dhe softverit Icili lehtëson zhvillimin e SIM dhe mundesonintegrimin e te gjitha komponentave te tij

  • 8/19/2019 Veglat Case

    5/60

    CASE Computer Aided Software Engineering)

    Vegël e koncentruar ne zhvillimin eprogrameve kompjuterikevjen në shprehje- teoria e sistemeve

  • 8/19/2019 Veglat Case

    6/60

    Kolekcion dhe integrim i veglave dhe

    procedurave të automatizuara me qëllim tëpërkrahjes së procesit të zhvillimit të SIM.

    Pjesët përbërëse të veglave CASE janë:- fjalori i të dhënave- reinxhinieringu- përkrahja e ciklit jetësor

  • 8/19/2019 Veglat Case

    7/60

    Fjalori i të dhënave i CASE -përmbanpërshkrimin e variablave, skemave dhe

    raporteve të të dhënave.Riinxhinieringu - sinonim për mirëmbajtjen esistemit pasi që ai të filloje punën.Përkrahja e ciklit jetësor të sistemit përfshinpërkrahjen grafike të planifikimit strategjik, tëanalizës, dhe të dizajnimit fizik dhe logjik

  • 8/19/2019 Veglat Case

    8/60

    zvoglimin e operacioneve monotone dhe tëpërsëritshme,zvoglimin e kërkesave për memorjen enjeriut,përmirësimin dhe zgjërimin e komunikimitdhezvoglimin e zhurmës.

    E rëndësishme:

    1) nuk mund të permirësojne dizajnimin edobët të SIM, dhe2) me përdorimin e veglave CASE fitohet në

    kvalitet e jo edhe në produktivitet.

  • 8/19/2019 Veglat Case

    9/60

  • 8/19/2019 Veglat Case

    10/60

  • 8/19/2019 Veglat Case

    11/60

  • 8/19/2019 Veglat Case

    12/60

    - integrimin e veglave dhe teknikave tëndryshme të komunikimit dhe të përpunimittë të dhënave dhe

    - mundëson menaxhimin më të lehtë tëpunëve .

    Trendet atkuale të SIM kanë të bëjnë me

    integrimin e softverëve siq janë:procesuesit e tekstit , spreadsheets , BDH ,mjetet e komunikimit etj.

  • 8/19/2019 Veglat Case

    13/60

    - përkrah punët e përditeshme day-to-dayoffice work) ne zyre*.

    - përdorë kompjuterët për të automatizuarpunët rutinore të cilat kryhen në zyre.

    - iu mundëson njerëzve të cilët punojnëpunë administrative në zyre dhe jashtë sajtë mbledhin, transformojnë, deponojne dhekëmbejnë informatat e nevojshme në punën

    e tyre”*) njihen edhe si Sisteme te Automatizimit te

    punes ne Zyre Office Autom ation Systems-OAS)

  • 8/19/2019 Veglat Case

    14/60

    Përparësit e OIS janë :◦ Rritjen shpejtësis së transmetimit të informatave,◦ Rritjen e vëllimit të informatave,◦ bazë më të mirë informatike ,◦ shërbime më të mira,◦ përmirësim të ouptuteve,◦

    Rritjen e cilësis së informatave dhe përmirësimin ecilësis së vendimeve,◦ eleminimin e redundancës.

  • 8/19/2019 Veglat Case

    15/60

    Siguron prezentim më të mirë të informatave ,transparencë dhe komunikim më të mirë

    Rritje të motivimit dhe kreativitetit ,Shpenzime më të ulëta të infrastrukturës

  • 8/19/2019 Veglat Case

    16/60

    Në OIS, ekrani paraqet desktop-in elektroniknë të cilin janë të vendosura objektet e punës

    … të prezentuara në mënyrë grafike me ikonadhe mund të përdoren nga shfrytezuesit..

    Shfrytëzuesit mund të krijojnë, ndryshojnë dheprintojnë dokumente .

  • 8/19/2019 Veglat Case

    17/60

    …softverët bazë siq jane : kalkulatori , ora ,note pad , kalendari personal etj. ofrojnësherbime për kryerjen e punës në zyre.

  • 8/19/2019 Veglat Case

    18/60

  • 8/19/2019 Veglat Case

    19/60

    Lloji më i vjetë i SI (vitet 50-ta)- departamentii kontabilitetitDeri 1980, njihen me emrin: Data ProcessingSystems- DPS

    TPS - sistem i cili proceson informata lidhurme transakcionet afariste në një organizatë.TPS e furnizon SIM me informata tënevojshme në situatat kur mund të vie deri te

    problemet .

  • 8/19/2019 Veglat Case

    20/60

    1) të mbledhe dhe procesojë të dhëna lidhurme ngjarjet afariste2) të sigurojë informata të nevojshme lidhurme aktivitetet ditore afariste,

    3) sherbene si BDH për SI në nivelet e larta tëcilat i përdorin menaxherët në një organizatë

  • 8/19/2019 Veglat Case

    21/60

    1) arkitektura e procesimit të fajlave fileprocessing architecture)2) arkitektura e procesimit on-line on-lineprocessing architecture)3) arkitektura e procesimit të BDH databaseprocessing architecture)

  • 8/19/2019 Veglat Case

    22/60

  • 8/19/2019 Veglat Case

    23/60

  • 8/19/2019 Veglat Case

    24/60

    Shprehja DSS – “një bashkësi të sistemeve tëcilat e përkrahin procesin e marrjes sëvendimeve ”(Davis&Olson )

    “bashk ësi e veglave kompjuterike tëintegruara , të cilat kombinojnë të dhënat memodelet e marrjes së vendimeve dhepërdoren për zgjidhjen e problemeve gjysmëtë strukturuara dhe jo të strukturuara” (autorë

    tjerë).

  • 8/19/2019 Veglat Case

    25/60

    DSS - zakonisht përdoret për të përkrahurzgjidhjen e problemeve që paraqiten rallë, kunjohurit lidhur me disa aspekte të procesit tëmarrjes se vendimeve janë të njohura, porlidhur me aspektet tjera njohurite janë më tëvogla.

  • 8/19/2019 Veglat Case

    26/60

  • 8/19/2019 Veglat Case

    27/60

  • 8/19/2019 Veglat Case

    28/60

    E ndihmon menaxherin të zgjedhë ë mënyrëne vendosjes dhe veprimet të cilat do tindërmerr, dhe të shfrytëzojë qasje tëndryshme në situata të ndryshme gjatëprocesit të marrjes së vendimeve.

  • 8/19/2019 Veglat Case

    29/60

    për problemet gjysmë të strukturuara.

    zgjidhja e problemit - i rëndësishëm përmenaxherin,

    marrja e vendimeve - qëllim kryesor për

    menaxherin.

  • 8/19/2019 Veglat Case

    30/60

    Programimi linear◦ Programimi jo linear◦ Tabelat llogaritëse kompjuterike

    (spreadsheet)◦ Pakot për analiza statistikore◦ Modelimi dhe◦

    Simulimi

  • 8/19/2019 Veglat Case

    31/60

    Veglat e DSS:

    mund të jenë:

    - të thjeshta (përdorimi i bazës së njejtë të

    të dhënave)- të ndërlikuara (përdorimi i ndonjë tekniketë intelegjencës artificiale)

  • 8/19/2019 Veglat Case

    32/60

    PËRPARËSIT e DSSpërmirësojn komunikimin e mbrendshëm

    Mundësojn komunikimin bashkëkohor

    mbështetje kompjuterike të mbledhjeve papjesëmarrjen fizike të individit

    komunikim on-line në kohë reale

  • 8/19/2019 Veglat Case

    33/60

    MANGËSIT e DSSDSS të orientuara vetëm kah përkrahja eindividit gjatë marrjes së vendimeve.

    …të vështira konsultimet midis ekspertve përproblemtikën e caktuar si dhe

    …e vështirë marrjen e vendimeve kolektive

    dhe e harmonizimin të interesave të grupeve tëndryshme

  • 8/19/2019 Veglat Case

    34/60

    Tabela: Relacioni ndermjet disa llojeve te SI

    Lloji

    i

    Sistemitinformatik

    TPS

    Matja e performances sesistemit [1]

    Analiza e problemit

    Sistemi per gjenerimin ealternativave

    Marrja evendimeve

    Problemet estrukturuara

    ES

    Problemetgjysme testrukturuara

    DSS

    EIS

    [1] ) Matja e performances se sistemit (Performance Measurement Systems) paraqet nje qasje testrukturuar e cila mundeson matjen e performancave punuese te sistemit informatik dhe zbulimin eproblemeve potenciale para se ato te paraqiten ne realitet.

  • 8/19/2019 Veglat Case

    35/60

    Analiza “What -if”

  • 8/19/2019 Veglat Case

    36/60

    ...përparësi e DSS është:

    Aftësia për të bërë pyetje “What -if” dhe përtë pa konsekuencat e ndryshimit tëvariablave hyrëve (inputeve) në rezultatetdalëse (outpute).

    “Çka-nëse”. ….në aplikacionin Excel

  • 8/19/2019 Veglat Case

    37/60

    Shembuj:Sa është e arsyeshme kredia që merretnga banka?

    Çka ndodhë nëqoftëse rriten çmimet për50% ose zvoglohen shpenzimet për 20%?Çka ndodhë nëqoftëse i mbajmë çmimet

    në nivel të njejtë, por i rritim shpenzimet?

  • 8/19/2019 Veglat Case

    38/60

    Veglat specifike të analizës “What -if” janë:

    Goal SeekingSolver Scenario Manager

  • 8/19/2019 Veglat Case

    39/60

    Go al Seek in g

    përcaktohet vlera qëllimore përnjë variabël dhe pastajndryshohen variablat tjera derisatë arrihet vlera e synuar.

    Goal Seeking e gjenë vetëm një zgjidhje apo rezultat për një problem.

  • 8/19/2019 Veglat Case

    40/60

    Solver

    Vegla Solver - është vegël mjaftë e vështirrëpor shumë efikase nëse duam zgjidhjeoptimale të ndonjë problemi të ndërlikuar.

    Problemet të cilat mund ti analizoj Solver janë problemet lineare

    y=ax+b

  • 8/19/2019 Veglat Case

    41/60

    Scenario Man ag er

    një pako të presupozimeve të analizës “What -if”e

    cila aplikohet për të ndikimin e ndryshimit të njëpjese në pjesët tjera të modelit

    e definon bashkësin e parametrave hyrëse përanalizën “What-if ”.

    e dobishme në rastet kur në sisteme informatikeekzistojnë x dhe y.X- janë vlerat të cilat përdoren si parametra përtë llogaritur Y .

  • 8/19/2019 Veglat Case

    42/60

  • 8/19/2019 Veglat Case

    43/60

    ndihmon testimin e vlefshmërisë sëzgjidhjes nëse kushtet ndryshojnë

    dhe

    ndihmon të testohet arsyeshmëria ezgjidhjes optimale nëse kushtetndryshojnë

  • 8/19/2019 Veglat Case

    44/60

    …edhe një PAUZË!

  • 8/19/2019 Veglat Case

    45/60

    Sistemi për mbështetje të vendimeve në grup(Group Decision Support System - GDSS)

  • 8/19/2019 Veglat Case

    46/60

    Sistemi për mbështetje të vendimeve në grup(Group Decision Support System - GDSS)

    koncepti i sistemeve për mbështetje tëvendimeve në grup (GDSS) koncept i DSScili u zhvillua në vitet e „80-ta

    GDSS përkrahin pjesëmarrësit e grupitgjatë procesit të zgjidhjes sëproblemeve jo të strukturuara .

  • 8/19/2019 Veglat Case

    47/60

    GDSS

    Sisteme informatike të bazuara nëpërdorimin e teknologjisë kompjuterikelehtësojnë lëvizjen e lirë dhe këmbimin e

    ideve dhe të informatave ndërmjetantarëve të grupit të cilët punojnë sëbashku gjatë procesit të marrjes së ndonjëvendimi.

    PËRPARËSIT GDSS

  • 8/19/2019 Veglat Case

    48/60

    PËRPARËSIT e GDSS:Më shumë pjesëmarrës posedojnë

    më shumë njohuri dhe

    më shumë lloj-llojshmëri të ideve ,

    më shumë aspekte të vendimit , dhe

    Pjesëmarrësit - stimulojnë dheinspirojnë njëri tjetrin

    MANGËSIT GDSS

  • 8/19/2019 Veglat Case

    49/60

    pjesëmarrësit mund të arrijnë deri tesituatat konfliktuoze

    në konsiderim vetëm disa opcione ,

    marrja e vendimeve e gjatë dhe eshtrejtë,

    zvoglimi i aktiviteteve të pjesëmarrësvemë të rinjë dhe në pozita me të ulëta.

    MANGËSIT e GDSS:

  • 8/19/2019 Veglat Case

    50/60

    Dallimi midis DSS dhe GDSS :

    - DSS …përkrahin individët- GDSS …përkrahin grupin

    GDSS paraqiten si:- kanale plotësues komunikuese

    - kanali kryesor komunikues

    Realizimi praktik i GDSS quhet

  • 8/19/2019 Veglat Case

    51/60

    Realizimi praktik i GDSS quhetsistem elektronik i mbledhjes

    (Electro n ic Meet ing System -EMS )sistem softverik - përkrahë marrjen e

    vendimeve në grup dhe përdorëteknologjin informatike, dhe metodat esofistikuara gjatë marrjes së vendimeve,komunikimit dhe zgjidhjes sëproblemeve.Groupware Software

  • 8/19/2019 Veglat Case

    52/60

    Teknologjin komunikuese ,Teknologjin kompjuterike ,Teknologjin e mbështetjes sëvendimeve

  • 8/19/2019 Veglat Case

    53/60

    Zhvillimi i GDSS në praktikë – 3 gjenerata

    E PARA “Gjenerata e përkrahjes eksperimentale ”

    E DYTA “Gjenerata e përkrahjes operative”

    E TRETA “ Gjenerata e intelegjencës artificiale ”

    Si i ë bë h j j ë k k i i

  • 8/19/2019 Veglat Case

    54/60

    Sistemi për mbështejtje të ekzekutivit(Executive Suppport Systems-ESS)

  • 8/19/2019 Veglat Case

    55/60

    ESS (Executive Support System) janë sistemeinformatike për mbështetje të marrjes së vendimeve nënivelin strategjik.

    Vetit e ESS janë:- Baza e diturisë- Rrethina komunikuese- Njohuri minimale të punës me kompjuter - Minimum të kohës për aftësim- Paraqitja e shpeshtë e të dhënave- Për punë përdoret miu ose touchpad

  • 8/19/2019 Veglat Case

    56/60

    për ndryshim nga DSS, ESS kryesisht është iorientuar në TË TANISHMENe më pak në të ardhmen.

    E përdorë analizën “Goal-seeking ” dhe “What-if

    “dhe informatat nga bazat eksterne të të dhënave.

  • 8/19/2019 Veglat Case

    57/60

  • 8/19/2019 Veglat Case

    58/60

    Sofveri kompjuterik i cili i dedikohet menaxhmentit.Përdorimet:

    - zgjidhjen e problemeve specifike- Ndihmon gjatë procesit të vendosjes

  • 8/19/2019 Veglat Case

    59/60

    Dhënja e këshillave eksperteDhënja e mendimeve për të cilat është i interesuarshfrytëzuesiTë sigurojë përgjigje në pyetjePërdorimi dhe paraqitja e njohurive të memoruaranë kompjuter Përfundime logjike

  • 8/19/2019 Veglat Case

    60/60