vietnam final version

178
ကကကကကကက - 1 - အအအအအ () အအအအအအအ ။။။။။။။။။။။။။။။။။။ ။။။။ ။။။။။။။။။။။။။။။။။ ။။။။။။ ။။။။ ။။။။ ။။။။။။ ။။။။ ။။။။။။။။။။။ ။။။။။ ASEAN ။ ။။။။။ ။။။။။။။ ။။။။။။ ။။။။။။ ။။။။။။။။။။။။။။။။။။ ၂၀၀၈ (၈၆.၂၁)။။။။ ။။။။။။။။။ ။။။။။။။။။။။။။။။ ။။။။။။။။။။။။။။ (၉၀၇၀၅) ။။။။။။။ ။။။။။။။ ။။။။။။။။။။။။။။။။။။ ။။။။။။။။။။။ ။။။။။ ။။။။။။။။ ။။။။။။။။ ။။။။။ (၅၁)။။။။။ ။။။။။။။။။။။။။။ (၄၁)။ ။ ။ ။ ။။။။။။ ၂၀၀၇ ။။။။။။။။။(၁၁) ။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။ ။။ ။။။။။။။။။။။။။။။။ ။။။။။။။။။။။။။။။။။။ ။။။။။။။ ။။။။။။။။။။။။။။။။ ။။။။။။။။။ ။။။။။ ။။။။။။။။။။။။။ ။။။။။။။။။။။။။။ ။။။။။။။။။။။။။ ။။။။။။။။ ။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။ ။။။။။။။။။။။ ။။။။။။။ ။။။။။။။ ။။။။။။။။။။။ ။။။။။။။။။။ ။။။ ။။။။။။။။။။။။ ။။။။။။။။။။ ။။။။။။။။ ။။။။။ ။။ ။။ ။။။။။။။။။။။။။။။ ။။။။။။။ ။။။။။။။။။။။။။ ။။။။ ။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။ ။။။။။ ။။ ။။။။။။။။။။။။။။။။။။။ ။။။။။။။ ။။။။။။။။။။။။။။။။ ။။။။။။။။ ။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။ ။။။။။။။။။။။။။ ။။။။။။။။။။။။။။။။။ ။။။ ။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။ ။။။။။။။။။။။။ ။။။။ ။။။။။။။။။။ ။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။ ၁၉၈၆ ။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။ ။။။။။။။။။။ ။။။။။။။ ကကကကကကက

Upload: myo-myint-aung

Post on 08-Feb-2016

75 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Vietnam Eco

TRANSCRIPT

Page 1: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 1 -

အခန� (၁)

န�ဒါ�န�

၁။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� အရေ�� ��ရေ��င�အ���ရေ�သ��င� �ည����ပြး��� အရေ�� ��

ရေ��င� အ��� န��င�င�မ��� အသင�� ASEAN ၏ အဖ"# ဝင�န��င�င� �စ�န��င�င� ဖြဖစ��'သည�။

၂၀၀၈ ခ�န�စ� စ�ရင��မ���အရလ.ဦး�ရေရ (၈၆.၂၁)သန�� ����'သည�။ ဂျ� �����အရေနဖြဖင�� အ

ရေမရ�ကန�ရေ�2လ� (၉၀၇၀၅) သန����� ရေ6က�င��သ����ရ�'သည�။ကမ7�� က�န�သ�ယ�မ8 အ

ဆင�� အရေနဖြဖင�� ��: က�န� အဆင�� (၅၁)န�င�� သ�င��က�န�အဆင��(၄၁)����'သည�။ ကမ7��

က�န�သ�ယ�ရေရ� အဖ"# သ�: ၂၀၀၇ ခ�န�စ� ဇန�နဝ'ရ�လ(၁၁) ရက�ရေန �တ��င�ဝင�ရေရ�က�ခ#�

�'သည�။

၂။ သမ��င��ရေ6က�င��အရ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� ဆန�စ�'�စ��က��� �>�ရေရ�က��

အရေဖြခခ�ရေသ� လယ�ယ� စ��က��� �>�ရေရ� န��င�င��စ�ခ�ဖြဖစ��'သည�။ ဗ�ယက�နမ�စစ���#

ရေ6က�င�� န��င�င�၏ စ������ရေရ�လ���ငန��မ���စ�� ��က�စ��ခ#�ရ �'သည�။ သ�: ရ���င� အစ���ရ

အ�ဏာ�ရပြး���ရေန�က����င�� န��င�င�၏ စ������ရေရ�အ��က� လယ� ရေဖြ�မမ���၊ စက�ရ��မ��� က��

ကန ��သ��

Page 2: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 2 -

စ�စည��ဖြခင��၊ စ������ရေရ� ပြးမ�Bရေ���က�� လက�ရေ�"အရေက�င�အထည�ရေဖ�� က�င��သ���ဖြခင��

န�င�� ဖြ� �ည�သ.သန�� ရေ�'င��မ���စ��အ�� အစ���ရ၏ စ�မ�က�န��မ��� ��င� ၀င�ရေရ�က�

လ���က��င�ရေစဖြခင�� အစ���သည�� ဖြ�>ဖြ�င�ရေဖြ��င��လ#မ8 မ���က�� ဖြ�>လ���ခ#��'သည�။ ၄င��

အဖြ�င� ဗ�ယက�နမ�စစ���#ပြး���ရေန�က� အရေမရ�ကန�န�င�� ဥရေရ��န��င�င�အမ���စ�၏

က�န�သ�ယ�ရေရ������င�မ8က��လည�� 6က�>ရေ�"ခ#�ရ သည�။

၃။ ၁၉၈၆ ခ�န�စ���င� ဆဌမကြက�မ�ရေဖြမ�က��'��က�န�ကရက�မ� ရေစ��က�က�

စ������ရေရ�စနစ�မ���ဖြဖင�� စ������ရေရ� ဖြ�>ဖြ�င� ရေဖြ��င��လ#မ8က�� စ�င�က�င��သ���ခ#�

�'သည�။ စက�မ8လ���ငန��မ���၊ က�န�သ�ယ�ရေရ�န�င�� လယ�ယ�စ��က��� �>�ရေရ� လ���ငန��မ���

��င� ��ဂျHလ�က���င�ဆ��င�မ8မ���က�� အ��ရေ��ခ#�သည�။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� ၁၉၈၀ ခ�န�စ�

မ���ရေန�က����င��မ� စ�င�၍ န��င�င�ရေရ�၊ လ.မ8ရေရ�န�င�� စ������ရေရ� နယ��ယ� အသ��သ��၌

ဖ��ပြးဖ�>�မ8 အစ�အစဥ�သစ�မ���က�� စ�င�ရေဆ�င�ရ�က� ခ#��'သည�။ အ��နည��ရေသ� အမ�န ��

ရေ�� (ထ�န��ခ�>��) သည��စနစ�မ� ရေK�က�က�ဦး��ည�ရေသ� စ������ရေရ�ဖ"�ဖြးပြးဖ�>������က��မ8

ဆ��င�ရ� အစ�အစဥ� သစ�(သ�: မဟ���) ဖြ�န�လည� ဖြ�င�ဆင�ဖြခင�� (doi moi) က�� စ�င�ခ#�

�'သည�။

ကန ��သ��

Page 3: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 3 -

၄။ ဖြ�န�လည�ဖြ�င�ဆင�ဖြခင�� (သ�: မဟ���) ဖြ�>ဖြ�င�ရေဖြ��င��လ#ရေရ� က�လအ��င��

လ���လ��ရေသ� ဖြ�ည��ရင��န���ဖြမN>��န��မ8ဥ�ရေ�က�� ဖြ�ဌ�န��ခ#�ပြး��� အရေဆ�က�အဦးဆ��င�ရ�

ရေဖြ��င��လ#မ8 (Structural reform) အခ� �Bက��လည�� စ�င� ရေဆ�င�ရ�က�ခ#��'သည�။

သ�: ရေသ�� လည�� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� ရေင�ရေ6က�ရေဖ�င����မ8၊ ��ကOသည�မ���၊

အလ���အက��င�၊ အရေဖြခခ�အရေဆ�က�အဦး၊ လPအရင�� အဖြမစ�န�င��က.ည� ရေထ�က����မ8

ရေလ���က�ဖြခင�� စသည� ��: န�င�� ���သက�ရေသ� န��င�င�ရေရ�၊ လ.မ8ရေရ�န�င��စ������ရေရ�

ဖြ�ဿန� မ���စ��က�� ရင�ဆ��င�ခ#�ရသည�။

၅။ အရေမရ�ကန� ဦး�ရေဆ�င�ရေသ� အရေန�က�အ���စ�၏သ�ညအရေရအ��က� က��

�� သ��မ���ဖြခင�� ရေ6က�င�� ဖြ�ည�� အက.အည� န�င�� ရင��န���ဖြမN>��န��မ8စ��ဝင�ဖြခင����: ��:

ဆ��င��ခ#�ရသည�။ ၁၉၉၁ ခ�န�စ���င� ဖြ�ည��အက. အည�န�င�� ရင��န���ဖြမN>��န����မ8 ���မ��

မ���ဖြ���စ��ရေဆ�င�ရ�က�န��င�ခ#��'သည�။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� အဖြ�ည�ဖြ�ည�ဆ��င�ရ�

က�န�သ�ယ�ရေရ�၊ ဖြ�ည�� ���က�ရ��က�ရင��န���ဖြမN>��န��မ8န�င��အဖြ�ည�ဖြ�ည�ဆ��င�ရ�ရေခ��ရေင�မ���

က��လ���လ��ခ�င��ဖြ�>ခ#��'သည�။ ယင��ရေ�2လစ� မ���သည� ��: က�န�ဖြမNင���င�မ8က��ဖြဖစ�ရေစ

ပြး��� စ������ရေရ������က�မ8က�� ���က�ရ��က�အက� �>� ဖြ�> ခ#��'သည�။

၆။ အ အအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအ အအ၂၀၀၈ ခ�န�စ�၊ ရေအက����ဘလ အရေစ���င�မ�စ၍ အရေမရ�ကန� န��င�င���င� Recession အအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအဟ� ရေခသည�� စ���ရေရက�ဆင�မ8မ�ဖြဖစ���

ကန ��သ��

Page 4: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 4 -

အအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအခ#�ပြး��၊ စ���ရေရ�ည��င�အမ�စ�၏ စ��ရ�မ��.�န�မ8န�င�� ထ���.

Wall Street အအ အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအ အအ��င� စရေ�ရေစ�က�က�မ� လ�ပြးင�မန�စ�ထ��ဆင�သ�ခ#�သဖြဖ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအ အအအအအအအ အအအအအအအအအင�� အ��ရေစ�က�က�န�င�� ဥရေရ�ရေစ�က�က�မ���င�လည� စ��� ရေရမပြးင�မ�

အအ အအအအအအအ အအ အ အအအအမသက�ဖြဖစ�က ကမ7ရေင�ရေရရေ6ကရေရအ6က��အ�ည�ဟ.ရေသဂျယက�ကြက�သည�ယရေန �က အအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအ အအအ အအအအအအအအအအအအ အအ အအအအအအအအမဘမ7အ က.စက� ရ��က�ခ��ရေစခ#��သည�။ ရေစ�က�က�မ� မ�ည�မပြးင�မ�

အ အအအအအအအအ အ အအအ အအအအအအအအအအအ အအအအဖြဖစ�မ8န�င��အ�. အရေမရ�ကန�ရေ�လမ� �န�ဖ��က�ဆင� သ�ခ#�ပြး�� ရေရT အအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအအ အ အအအအအအ အအအအအအအရေစ�န�င�� ရေရန�ရေစ�န�>န� မ� ����က�သ�ခ#�က ကမ7 ဘဏာ�န�င��

အအအအအအ အအ အအအအအအအအအအအအအအ အအအကမ7စ���ရေရရေစ�က�က�က��မပြးင�မ�မသက�ဖြဖစ�ရေစခ#��သည�။၇။ အ အအအအအ အအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအကနဥ����င���င� အရေမရ�ကန�န��င�င�၏ စ���ရေရထ���ဆ��

အအအအအအအ အအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအ အအအအအအအအ���င�မ� ရေင���င� ရေ6က��င�အမ�စ�က��သ ဆ��ဆ�� ရ�ရ�

အအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအ အအအအအအအအအအအထ�ခ��က�ရေစခ#�ရေသလည� ရေနက����င���င�မ8 ဥရေရ�၊ အ��န��င�င� အ အအအ အအ အအအ အအအအအအအအ အအအအအအ အအအအအအအအအအအ အအအ အ အအအမ�သည�လည� ယင� ဂျယက�၏ ရ��က�ခ�� မ8က�� ခ�ခ#�6ကရ�သည�။ အဆ�� အအအအ အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအ ��ဿနသည�၁၉၃၀ခ�န�စ�မ���င�ဖြဖစ���ခ#�သည�� The Great Depression ဟ�ရေခ

အအအအအအအအအအအ အအအအအအအ အအအအ အအအအအအအအအ အအအ အ အအအအအအအအသည�� အဆ��ရ�ဆ�� စ���ရေရက��ကြက�အပြး�� ဖြဖစ���သည�� အဆ��ရ� အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအဆ�� စ���ရေရ�ဿန�စ�ရ��ဖြဖစ� ရေ6ကင� စ���ရေရရေလကအသ��င�

အအအ အ အအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအဝ��င��စ�ခ�လ��နလည�သရေဘရေ�က�လ6ကပြး��ဖြဖစ��သည�။၈။ အအအအ အအအအအအ အအအအအဆ��� အဆ��ရ�ဆ��စ���ရေရ ဖြ� �ဿနရ��မ�ရေ6ကင�� ၂၀၀၉ ခ�န�စ� န�စ�

အအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအ အအအအအအအအ အအဆန����င���င� ဖြ� �င�သစ�န��င�င� ၌ရေထင�န�င��ခ� �ရေသ အလ���သမမ�သည�

အအအအအ အ အအအအအအအအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအအ အအအ အအအအအလမ�မမ�ရေ�သ�: ထ�က�၍ ဆနU ဖြ�ခ#�6ကသည�က�� ရေ�"���ရ�သည�။ ဆ���

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအဆနUဖြ�သ.မ�သည� ၄င���: န��င�င�ရေခင�ရေဆင�မ�၏ ကမ7 အ အအအ အအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအ အ အအအအအအအအအအအအစ���ရေရ က��အရေ� ဖြ�င�ဆင�ရေဆင�ရ�က�မ8မ� သည� အလ�န�ရေန�ရေက�

အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအ အအ အအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအအရေ6ကင�၊ ထ�ရေရက�မ8မ��� ရေ6ကင�၊ စသည�ဖြဖင�� ရေ�၀ဖန�ရေဖြ�ဆ��မ8 အအအအအ အအ အအအအအအ အ အအအအအ အအ အအအမ� ဖြ�>လ���ခ#�6ကရ ဖြ�င�သစ� အစ��ရအရေနဖြဖင��ယ.ရ�� ၂၆ဘ�လ�ယ�အက�န�အက�ခ�၍

အအအအအ အအ အအ အအအအအအအအအအအအအလက����ရင�ဆ��င�ရေနရရေသ စ���ရေရက��ဆ��အ က�ကန� ရေဖြ�ဖ��င�သ�ရန� အ��က� ဆ��ဖ��ခ#�ရ�သည�။

၉။ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအ အအအအအအအယင�ဖြဖစ�ရ��သည� ဥရေရ�န��င�င�မ�န�င�� အဖြခရေသ န��င�င� အအအအအအအအအအအအအအ အ အအအ အအအအအအအအ အ အအအအအ အအအအအအအအအအအအမ���င� စ���ရေရ��က� က��အခ� �န�ကလ အ��င� �ဋ��ကO မ�၊

အအအအအအအအအအအ အ အအအအအအ အအ အအအအအအအအအထ������က�ရင�ဆ��င�မ8မ� �င�မမ.မ� န��င�င�ရေရအရ မပြးင�မ� မသက�မ8မ�

ကန ��သ��

Page 5: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 5 -

အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအ အအအအအ အအအအဖြဖစ���လန��င� ရေ6ကင� ဖြ�ဆ��ရေနဖြခင�၊ ကမ7 န��င�င�အမ�အဖြ�

အ အအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအရေနဖြဖင�� ယင�စ���ရေရ က��ဆ��အ ရင�ဆ��င�ရေက�လTန��င�ရန�

အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအ အအ အ အအအအအအ အအအအအအအ��က� �စ�နည�အဖြဖင�� မ�မ�န��င�င�၏ စ���ရေရ က�ဆင�မ8 န�>န�

အအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအဖြ�မင��မဖြခင�မ���ရေအင� ထ�န�ထန��င�ရန�အ��က� နည�လမ�မ���ရေဖ�က

အအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအ အအမ�မ�အစ�အစဥ�ဖြဖင��ရေသ လည�ရေကင�၊ န��င�င�အမ��.ရေ�င�လ�က�

အအအအအ အအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအ အအအအအရေဆင�ရ�က�၍ ရေသလည�ရေကင� ရေဖြဖ��င�ရေဆင�ရ�က�ရန� ဖြ�င�ဆင�မ8 မ� ဖြ�>လ���ခ#�6ကသည�က�� ရေ�"ဖြးဖြမင�ရရေ�မည�။ Recession ဟ.ရေသ အဓ��Xယ�အရ

အအအအအအအ အအအ အ အအအအ အအအ အ အအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအစ���ရေရက�ဆင�မ8က�� ဖြဖစ�ရေစသည�� သရေဘသဘ၀ အရေလ�က� အလ������သ.မ� အအအက�� အလ���လက�မ#�ဖြဖစ�ရေစက န��င�င��စ�န��င�င�၏ ထ���က�န�၊ သ�င�က�န�ကဏဍ က��

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအ ကြက�စ�ရေသထ�ခ��က�မ8ဖြဖစ�ရေစ�သည�။၁၀။ အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအ အအ အအအအအအအ၁၉၉၂ ခ�န�စ� ၊ ဇန�နဝရ�လ ��င� စကZ �.န��င�င�၌ က�င��ခ#�

ရေသ (၄) အအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအအ အအအ ကြက�မ�ရေဖြမက� အဆ�ယ�ထ���သ� အစည�အရေဝမ� ရေ�ထ�က�လသည�� “စကZ�. အအအအရေ6ကဖြငခ�က�၁၉၉၂ ” အအအအအအအအအအအ အအအအရ အဆ�ယ�လ���လ��ရေသက�န�သ�ယ�မ8ရေ�သ - AFTA က��

အ အအအအအအအအအအအအအအအ အအအ �ည�ရေထင�ရန�သရေဘ�.ည�ခ#�6က�သည�။ AFTA ၏ အဓ�ကရည�ရ�ယ��ခ�က�မ� ကမ7 အ အအအအအ အအအအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအရေKက�က� အ��င� အဆ�ယ�အဖ"#၏ �.ရေ�င�ထ���လ���မ8၊

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ�.ရေ�င� ရေဆင�ရ�က�မ8မ�ဖြဖင�� ယ�ဥ�ပြး��>င�န��င�မ8စ�မ�အ

အအအအအအအအအ အ အအအ ဖ"�ဖြးပြးဖ�>����က�ရေစရန� ရည�ရ�ယ�� သည�။ AFTA ရေ6က�င��ဖြ�ည���င��န�င��ရေ�သ��င��

ရေK�က�က�မ�����င� ဗ�ယက�နမ� စ������ရေရ�လ���ငန��မ���အရေနဖြဖင�� ကြက��မ��ရေသ�

စ�န�ရေခ2မ8မ��� 6က�>ရေ�"ရမည�ဖြဖစ�ရေ6က�င�� သရေဘ�ရေ�'က� န��လည� ထ��ရေ6က�င��

ရေ�"���ရ�'သည�။

၁၁။ ထ�: ရေ6ကင�� Recession န�င�� AFTA အ��ရင�ဆ��င�န��င�ရန� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�

အရေနဖြဖင�� အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအဖြ�င�ဆင� ရေဆင�ရ�က� လ[က����ရေသ က�န�သ�ယ�မ8 ���ဖြမNင�� အ အအ အအ အအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအရေရရေဆင�ရ�က�မ8 အ ရေဖြ�ခအရေန၊ က�န�ထ���လ���မ8���ဖြမNင��ရေရ

ကန ��သ��

Page 6: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 6 -

အ အအ အအ အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအ အအအ အအအအအအအအအအအအရေဆင�ရ�က�မ8 အ ရေဖြ�ခအရေနန�င�� ရေKက�က���ရေဖ� ရေရ ရေဆင�ရ�က�မ8

အအအအအအ အအအအအ အအအအအ အအအအရေဖြခအရေနမ�က��ရေလ�လ�ပြးင��အ���သည�။

အခန�(၂)

ဗ�ယမ�နမ� န��င�င�၏ က�န�သ�ယ�ရေး�မ�ဝါ�ဒါ

ဗ�ယက�နမ�က�န�မြမ နစ�ပါ�တ�၏စ�ပါ�#ရေး�ရေးပါ$လစ�မ&#မြပါ'မြပါင�ရေးမြပါ#င�လ(ရေး�

ကန ��သ��

Page 7: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 7 -

၁၂။ ၁၉၈၆ ခ�န�စ���င� ဗ�ယက�နမ�က�န�ဖြမ\နစ��'��က doi moi (renovation)

က�� အ�ည�ဖြ�>ခ#�ရေသ��လည�� ၁၉၈၇/ ၈၈ ခ�န�စ�မ�သ�လ[င� စ�င��က�င��သ���

အရေက�င�အထည�ရေဖ��ခ#��'သည�။ ဗဟ��စ�မ�က�န��ခ�စ������ရေရ�စနစ� (Central

Planning Economy – CPE) က�� ဖြ�>ဖြ�င�ရေဖြ��င��လ#ရန� ရေဖြခလ�မ��သစ�မ���စ�င�

န��င�ခ#��'သည�။ စ������ရေရ�ရေ�2လစ�မ���ဖြ�>ဖြ�င�ရေဖြ��င��လ#ရေရ�၏ အဓ�ကအခ�က�မ���

မ��

(က)ထ���လ���ဖြခင��၊ ဖြဖန ��တဖြဖ\�ဖြခင��န�င�� ရေင�ရေ6က�ရေထ�က����ဖြခင�� ��: န�င��

���သက�ရေသ�ဆ���ဖြဖ��ခ�က�

မ���က�� ခ�မ���ရ���င� န��င�င����င�စ������ရေရ�လ���ငန��မ��� (SOEs) အ��

ဗဟ��ခ�>��က��င�မ8

ရေလ[��ခ�ဖြခင��၊

( ခ ) အ���ခ�>��မ8က�စ]မ���န�င�� ထ�န��ခ�>��မ8အစ�အစဥ�မ���က�� စ������ရေရ�

က�စ]ရ��မ���ဖြဖင�� အစ��ထ���ဖြခင��

န�င�� ရေင�ရေ6က�ရေဖ�င�� ����မ8က�� ထ�န��ခ�>��ရန� ရေစ��က�က�ဦး��ည�ရေသ�

ရေင�ရေ6က�ရေ�2လစ�မ��� အသ���

ကန ��သ��

Page 8: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 8 -

ဖြ�>ဖြခင��၊

( ဂျ ) ဖြ�ည��စ������ရေရ�ဆက�ဆ�မ8မ�����င� ဖြ�ည��က��ဦး�စ��ရေ��ရေသ�

ရေ�2လစ� (outward- oriented

policy) ခ�မ���က�င��သ���ဖြခင��၊ (ဤရေ�2လစ�၏ အဓ�ကက�ရေသ�

အခ�က�မ���မ�� ရေစ��က�က���င�

ဖြဖစ�ရေ�2ရေနရေသ� န��င�င�ဖြခ��ရေင�လ#လ�ယ�န�>န��က��အသ���ဖြ�>ဖြခင��န�င��

ဖြ�ည��ရင��န���ဖြမN>��န��မ8က��မ���စ��

လ���လ��ခ�င��ဖြ�>ရေသ� ဥ�ရေ� ( ၁၉၈၈ ) က�� က�င��သ��� ဖြခင����: ဖြဖြဖစ�

�'သည�။)

(ဃ)ထ���က�န�မ���က��ရေရ�င��ဝယ�ရေဖ�က�က��ရ���င�က�လ��ည�လ���က��င�

ခ�င��ဖြ�>ရေသ�၊ ���မ��

လ���လ��ခ�င��ဖြ�>ရေသ� စ��က��� �>�ရေရ�ရေ�2လစ�မ���က��ခ�မ���က�င��သ���

ဖြခင��န�င��

ကန ��သ��

Page 9: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 9 -

( င ) ��ဂျHလ�က ကဏဍက�� စ������ရေရ������က�မ8၏ အင�ဂျ�င�အဖြဖစ�

လက�ခ�ယ��6ကည� အ��ထ��ဖြခင�� ��:

ဖြဖစ�6က�'သည�။

၁၃။ ၁၉၉၀ မ� ၁၉၉၇ ခ�န�စ�မ���အ��င�� GDP သည� န�စ�စဥ� ၈%ခန ���� �ခ#�ပြး���

၂၀၀၀ မ� ၂၀၀၅ ခ�န�စ�မ��� အ��င�� ၇%ခန ���� �ခ#�သဖြဖင�� ကမ7������ယအ�����က�ဆ���

စ������ရေရ�န��င�င� ဖြဖစ�လ�ခ#��'သည�။ န��င�င�ဖြခ�� ရင��န���ဖြမN>��န��မ8 မ��လည�� (၃)ဆခန ��

�����က�လ�ခ#�ပြး��� က�န��စ]ည��ထ���လ���မ8၊ သ�င�� အခ�က�အလက� နည���ည�န�င��

ရေခ��မ� စက�မ8လ���ငန��မ���သည� န��င�င�၏စ������ရေရ���င� အကြက��မ��ဆ���န�င�� အလ�င�

ဖြမန�ဆ��� �����က�ရေနရေသ� ကဏဍမ��� ဖြဖစ�လ�ခ#��'သည�။ ယခ�အခ'��င� ဗ�ယက�နမ�

န��င�သည� �စ�ရေန � လ[င� ရေရန�စည�ရေ�'င�� ၄၀၀၀၀၀ ခန ��ထ���လ���န��င� သည��

အရေ��aရေ��င�အ�����င� ���ယအကြက��ဆ��� ရေရန�ထ���လ���သည��န��င�င� ဖြဖစ�လ�

�'သည�။ န��င�င�၏ န�စ�လမ��သ��� က�န�သ�ယ�မ8 (two –way trade)သည� GDP ၏

၁၆၀% ခန ���� �ပြး��� ယင��သည� �ရ���န��င�င�ထက� (၂)ဆန�င�� အ�နU�ယ န��င�င�ထက� (၄)ဆ

ခန �� ���မ��ရေန �'သည�။

ကန ��သ��

Page 10: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 10 -

၁၄။ လယ�ယ� ရေဖြ�မဖြ�>ဖြ�င�ရေဖြ��င��လ#မ8မ���၏ အက� �>�ဆက�ရေ6က�င�� ယခ�အခ'

ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� သ�ဟ��ဠ� ရေစ�အမ���ဆ��� ထ���လ���ရေသ�န��င�င�ဖြဖစ�လ�ခ#�က� က

မဘမ7����ယ�ယ�၏ သ�������စ����ခန �� ရ���ထ��ပြး���၊ ထ��င�� န��င�င�ပြး���လ[င� ကမ7���င� ����ယ

အမ���ဆ��� �င���: ရေသ� န��င�င�လည�� ဖြဖစ�လ�ခ#��'သည�။ ဆန�အဖြ�င� အဖြခ�� အဓ�က

�င���: သည�� က�န��စ]ည��မ���မ�� ရေက��ဖ�၊ လ7 က�၊ ရ�ဘ�န�င�� ရေရထ�က��စ]ည��မ��� ဖြဖစ�

6က�'သည�။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င� သည� ၂၀၀၆ ခ�န�စ�၊ န��၀င�ဘ�လ (၇)ရက�ရေန �တ��င� ကမ7��

က�န�သ�ယ�ရေရ�အဖ"# (WTO)သ�: ၀င� ရေရ�က�ခ�င��ရ���ခ#�ပြး���၊ ၄င��၏ အဓ�ကက�န�သ�ယ�ဖက�

န��င�င�မ���မ�� �ရ���၊ ဂျ��န�၊ 6သစရေ6��လ�၊ အ�ဆ�ယ�န��င�င� မ���၊ အရေမရ�ကန�န�င��

အရေန�က�ဥရေရ��န��င�င�မ��� ဖြဖစ�6က�'သည�။

ပါ�*က�န�

၁၅။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� အရေမရ�ကန�ဖြ�ည�ရေထ�င�စ�န�င��န�စ�န��င�င�က�န�သ�ယ�ရေရ�

သရေဘ��.ည�ခ�က� (bi-lateral trade agreement) က�� သရေဘ��.လက�မ���

ရေရ�ထ���လ��က�ဖြခင��ရေ6က�င�� ��: က�န�ကဏဍ ���မ�� အ��ရေက�င�� ခ#��'သည�။ အထ.�သဖြဖင��

အလ���အက��င�ရ���မ8က�� ဖန����ရေ��ရေသ�လ���သ�� စ.�စ��က� အသ���ဖြ�>ရသည�� စက�မ8

ကန ��သ��

Page 11: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 11 -

လ���ငန�� (labor-intensive manufacturing) န�င��အရေသ�စ��စက�မ8လ���ငန��

(light-manufacturing) ��: ၏ ��: က�န� �စ]ည��မ��� ���မ��ထ���လ���န��င�ခ#��'သည�။

ဤက#�သ�: ရေက�င��ရေသ� အလ��အလ�မ���က ဗ�ယက�နမ� ��: က�န� လ���ငန����င�မ���

အ�� ထ���လ���မ8စရ���သက�သ� ရေစဖြခင��၊ ထ���က�န� အရည�အရေသ�� �����က�ရေစ

ဖြခင��န�င�� ရေရ�င��လ��အ�� �ည�ပြးင�မ�ရေစဖြခင����:က�� ဖြဖစ�ထ�န�� ရေစ�'သည�။ ��: က�န�����ခ� #

�� ဖြခင��က��ကြက�>��မ��ရေဆ�င�ရ�က�ရေနရေသ�� လည�� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� ရေရန��င���: မ8န�

င�� စ��က��� �>� ရေ�ရ���: က�န���: အရေ�2 မ��ခ��ရေနရဆ#ဖြဖစ��'သည�။ ဗ�ယက�နမ� န��င�င�၏ အဓ�က

က�န�သ�ယ�ဖက� န��င�င�မ���မ�� စကZ��.၊ ရေဟ�င�ရေက�င�၊ ရေ��င�က��ရ��ယ�� န�င��ထ��င�ဝမ�

��: က#�သ�: ရေသ� အ������က�န��င�င�မ��� ဖြဖစ�ရေ6က�င�� ရေ�"���ရ�'သည�။ဗ�ယက�နမ�

န��င�င�၏ ��: က�န��မ�ဏာ�����က�မ8���ခ#�ရေသ��လည�� ��: က�န����စ� (export structure)

သ�သ�သ�သ� ရေဖြ��င��လ#ဖြခင��မ���ရေ6က�င�� ရေလ�လ�ရေ�"���ရ�'သည�။

၁၆။ ဗ�ယက�နမ�န��င�သည� �စ�ရေန � လ[င� ရေရန�စည�ရေ�'င�� ၄၀၀၀၀၀ ခန ��ထ���လ���

န��င�သည�� အရေ��aရေ��င� အ�����င� ���ယအကြက��ဆ��� ရေရန� ထ���လ���သည��န��င�င�

ဖြဖစ��'သည�။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� သ�ဟ��ဠ�ရေစ�အမ���ဆ��� ထ���လ���ရေသ�န��င�င�

ဖြဖစ�လ�ခ#�က� ကမ7����ယ�ယ�၏ သ�������စ����ခန �� ရ���ထ��ပြး���၊ ထ��င��န��င�င�ပြး���လ[င�

ကန ��သ��

Page 12: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 12 -

ကမ7���င� ����ယအမ���ဆ����င���: ရေသ� န��င�င�လည�� ဖြဖစ�လ�ခ#��'သည�။ ဆန�အဖြ�င�

အဖြခ�� အဓ�က�င���: သည�� က�န��စ]ည�� မ���မ�� ရေက��ဖ�၊ လ7 က�၊ ရ�ဘ�န�င��

ရေရထ�က��စ]ည��မ��� ဖြဖစ�6က�'သည�။

တင�ပါ�* ခခ�င��မမြပါ'ရေးသ# က�န�ပါစ.ညး�မ&#

၁၇။ �င���: ခခ�င��မဖြ�>ရေသ� က�န��စ]ည��မ���မ��-

(က)လက�နက�၊ ခ#ယမ��၊ ရေ�'က�က�#ရေစ���ရေသ� �စ]ည��မ���၊ စစ�သ���နည��

�ည��စ]ည��မ���

(ခ) ရေ���ရေဟ�င���စ]ည��မ���

(ဂျ) မ.�ယစ�ရေဆ�ဝ'�အ��လ���

(ဃ)အဆ���ဓ'���စ]ည��မ���

(င) �����'� အဖ����န�ရေသ� ရေ��ရ��င����ရ� မဘစe�န�မ���န�င�� အ�င�မ���

သ�င�က�န�

ကန ��သ��

Page 13: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 13 -

၁၈။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ သ�င��က�န����စ�သည�လည�� သ�သ�သ�သ� ရေဖြ��င��လ#ဖြခင��

မ���ရေ6က�င�� ရေ�"���ရ�' သည�။ ရေဆ�ဝ'�၊ အစ��အစ�၊ အထည�အလ���၊ သ6က��၊

ဘ�လ��ရေဖြမ က#�သ�: ရေသ� consumer goods မ���က�� စ�စ� ရေ�'င��သ�င��က�န�၏ (၁၄)

ရ�ခ��င�န�>န��ခန ���င�သ�င��ရပြး��� ရေလ�င�စ�ဆ�၊ ဓ���ရေဖြမ6သဇ�၊ က�န�6ကမ���စ]ည��မ���၊

(သ�၊ သ�မဏာ�၊ ခ�ည�ထည�) န�င�� စက�န�င��စက��စ]ည�� က#�သ�: ရေသ� producers goods

မ���က��(၈၆)ရ�ခ��င�န�>န��ခန �� �င� သ�င��ရေနရ�'သည�။ ဗ�ယက�နမ� န��င�င�သ�: အမ���ဆ���

�င�သ�င��ရေသ� က�န�သ�ယ�ဖက� န��င�င�မ�� ဂျ��န�န��င�င�ဖြဖစ��'သည�။ ဗ�ယက�နမ�အ�ဏာ�

���င�မ���က သ�င��က�န�ကန ��သ��ခ�က�မ���ထ�����ဖြခင��၊ န��င�င�ဖြခ��ရေင�ရေ6က�ရ���န��င�မ8က��

�င��6က�� ဖြခင��န�င�� ရေခ��ရေင�ရ���န��င�မ8က��ထ�န��ခ�>��ခ#�ဖြခင����: ရေ6က�င�� သ�င��က�န��မ�ဏာ

န�င�� FDI က�ဆင��ခ#�ရေ6က�င�� ရေ�"���ရ�' သည�။

တင�သ�င�ခ�င��မမြပါ'ရေးသ# က�န�ပါစ.ညး�မ&#

၁၉။ �င�သ�င��ခ�င��မဖြ�>ရေသ� က�န��စ]ည��မ���မ��-

(က)လက�နက�၊ ခ#ယမ��၊ ရေ�'က�က�#ရေစ���ရေသ� �စ]ည��မ���၊ စစ�သ���နည��

�ည��စ]ည��မ���

ကန ��သ��

Page 14: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 14 -

(ခ) မ.�ယစ�ရေဆ�ဝ'�အ��လ���

(ဂျ) အဆ���ဓ'���စ]ည��မ���

(ဃ)ရေ���ရေဟ�င��ယဥ�ရေက��မ8 �စ]ည��မ���

(င) ကရေလ�မ���၏ �ည�ရေရ�၊ လ.မ8ရေရ�န�င��လ��ဖြခ�>ရေရ�က�� ထ�ခ��က�ရေစသည��

ရေဗ��က�အ���၊ ကစ��စရ�မ���

(စ) စ��ကရက�

(ဆ)အသ���ဖြ�>ပြး����စ]ည��မ��� (ထ��င�ခ�� ၁၂ စ��ထက�နည��ရေသ� ရေမ��ရေ���ယ

ဥ�၊ စက����န�စ�ဘ��ယ�ဥ�၊

�စ�က��ယ�ရေရ သယ�ရေဆ�င�န��င�ရေသ� အ���မ�လ�#၍

(ဇ) ရေမ��ရေ���ယ�ဥ�မ���န�င�� အဖြခ��လက�က��င�ရေခ��'ရေသ� ယ�ဥ�မ���

(ဆက�စ���စ]ည��မ���န�င�� အ���

�စ]ည��မ��� အ�'အဝင�)

မ�တ�ခ&က�

ကန ��သ��

Page 15: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 15 -

၂၀။ (က)အထ.�က�စ]မ���အ��က� ဝန�ကြက��ခ�>��၏ စ�ရေရ�သ��ခ�င��ဖြ�>ခ�က�ဖြဖင��

�င���: �င�သ�င��ခ�င��

ဖြ�>သည�။

(ခ) ရေ��ရ��င����ရမဘစe�န�မ��� �င���: ရန� ကန ��သ��ခ�က�က�� သစ�ရေ��

ဝန�ကြက��ဌ�န၊ သ����Xနည��

�ည�န�င�� ���ဝန��က�င� ဝန�ကြက��ဌ�န��:၏ ရေထ�က�ခ�ခ�က�ဖြဖင��

ရေဆ�င�ရ�က�န��င�သည�။

(ဂျ) ရေခ��မမ�ရေသ�နည���ည� �စ]ည��မ��� �င�သ�င��မ8က�� က�က�ယ�ရန�

သ����Xနည���ည�န�င��

���ဝန��က�င� ဝန�ကြက��ဌ�နသည� က�န�သ�ယ�ရေရ�ဝန�ကြက��ဌ�နန�င�� အဖြခ��

ဝန�ကြက��ဌ�နမ���၏

သရေဘ�ထ��မ���က�� ရယ.ပြး���မ�သ� အရေဟ�င��မ���က�� �င�သ�င��

န��င�သည�။

ကန ��သ��

Page 16: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 16 -

(ဃ)က�န�သ�ယ�ရေရ�ဝန�ကြက��ဌ�နန�င�� န��င�င�ဖြခ��ရေရ�ဝန�ကြက��ဌ�န��: ၏

သရေဘ�ထ��မ���ခ�က�က��

ရယ.ရန� အရေက�က�ခ�န�ဌ�နမ� အရေထ�က�အ���ရေ��ရ�'သည�။

အ အအအအအအအအအအအ အ အအအအ အအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအ�ဖြမစ�၊ထ�န�ခ�>��၊ကန ��သ��ထရေသက�န��စ] ည�မ�၂၁။ အ အအအအအအအထ.ရေအဂျ�င�စ�မ�မ� �င���: / အ အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအ�င�သ�င�ရန� ကန ��သ��ထ�န�ခ�>��ထရေသ

က�န��စ]ည�မ�မ�-(က) အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအသ�f >��င�ထ�က��စ]ည�မ�အ��က� အကြက�စစက�မ8၀န�ကြက�

ဌန(ခ) အ အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အ အအအအအရေ���င���ရမဘစeန�မ�န�င�� ဟင�သ�ဟင�ရ�က�မ�၊ သက����

အအအအအအအအအအအအအအအအအအ ��ရမဘစeန�မ�န�င��စ��က��� �>ရေရန�င�� အအအအ အအအအအ အ အအအအအအအ အအအအအအအအအအအ��ရမဘစeန�အစမ�အ��က� လ��အ��ရေသ ဟင�သ�ဟင�ရ�က�မ�

အ��က� လယ�ယစ��က��� �> အအအအအ အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအရေရန�င�� ရေက�လက�ဖ"�ဖြးပြးဖ�>ရေရ ၀န�ကြက�ဌန၏ ခ�င��ဖြ�>

ခ�က�(ဂျ) အ အအအအအအအအအအ အအအအအအအ အအလ.သ��အ�မ�သ��ရေဆ၀မ�ထ���လ���ရန� အသ��ဖြ�>ရေသ ရေဆ၀ဘက�

ဆ��င�ရ �စ]ည�က�ရ�ယ အအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအမ�အ��က�က�န�မရေရ၀န�ကြက�ဌန၏ခ�င��ဖြ�>ခ�က�

(ဃ) အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအအအစ��ရ၏ ထ�န�ခ�>��မ8လက�ရေအက���� �န�ဖ��ဖြမင��မ ရေသ ���န����အန��ည�စ]ည�မ�၊

အအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအအ အ အအအအအအ���န����ထ��� ရေ�ဖြ၀ခင�မ�န�င�� ဖြ�န�လည�ရ��က�န���� ထ��� ရေ�ဖြ၀ခင� အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအ မ�န�င��ရေရင�စ��မ��f \ က.စက�

ကန ��သ��

Page 17: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 17 -

အ အအအအအအအအအအ အအအအ အအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအမ�ဖြဖင�� �င���: ရန�အ��က� က.ယ.ရေသ ဗ����ယ������ရေခ�မ�

(င) အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအကက�ယ�ရေရအ��က� စစ�ဘက�ဆ��င�ရ�စ] ည�က�ရ�ယမ�

၀ယ�ယ.ဖြခင�အ��က� အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအကက�ယ�ရေရ၀န�ကြက�ဌန၏ခ�င��ဖြ�>ခ�က�

(စ) ဘဏာ�န�င��သက�ဆ��င�ရေသ နည��ညဆ��င�ရ�စ]ည�က�ရ�ယမ�အ��က� သက�ဆ��င�ရ

အအအအအအအအအအအအန��င�င�ရေ�ဘဏာ�မ�၏ခ�င��ဖြ�>ခ�က�(ဆ) အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအဆက�သ�ယ�ရေရန�င�� စ���က�ဆ��င�ရ �စ] ည�က�ရ�ယမ�

အအအအအအအ အ��က� ဆက�သ�ယ�ရေရန�င��စ���က� အအအအအအအအအအအအဆ��င�ရ အရေထ�ရေထ�ဌန၏ခ�င��ဖြ�>ခ�က�

(ဇ) အ အအအအအအအအ အအအအအအအအအအအ အအအအ အ အအဖြ��ည���င�ကက�ယ�ရေရန�င�� အဖြခလ��အ��ခ�က�မ�အ��က� �င� အအအအအအအအအအအအအ သ�င�ရန��ဖြမစ�ထရေသ

အ အအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအက�န��စ]ည�မ�က�� ဖြ� �ည���င�သ�: �င�သ�င�ရ��င� ၀န�ကြက� ခ�>��၏ ခ�င��ဖြ�>မ�န ��တဖြဖင��သ

�င�သ�င� ခ�င��ဖြ�>�သည�။

ယယ��င�သ�င�ခ�င��ဖြ�>မ�န ��၂၂။ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ ဗ�ယက�နမ�အရေကက�အခ�န�ဌနသည�ရေအက��က�န��စ] ည�မ�က��

အအအအအ အအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအအ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�အ��င�သ�: ယယ��င�သ�င�ရ��င�အရေကက�ခ�န�န�င�� အခ�န�မ� ကင�လ���ခ�င��ဖြ�>�သည�-(က) အ အအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအ အအအ အ အအအအအအအက�န�စည�ဖြ���#မ�န�င�� အဖြခ���#မ���င� ဖြ� �သရန� �င�သ�င�

အအအအအအအအအအအအအအအအအအ လရေသက�န��စ] ည�မ�က�� အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအက�န�သ�ယ�ရေရ၀န�ကြက�ဌန��င� လ��င�စင�ဖြ�>လ���ရမည�။ ၄င�

ယယ��င�သ�င�သည��

ကန ��သ��

Page 18: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 18 -

အအအ အ အအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအ က�န��စ]ည�မ� က�� ဖြ� ���#ပြး��ရေနက� ရက�ရေ�င� (၃၀)အ��င� ဖြ� �န�လည��င���: ရမည� ဖြ�ဖစ�သည�။

(ခ) အ အအအအအ အအအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအ အအအအဗ�ယက�နမ�အစ��ရန�င��အဖြခအစ��ရအဖ"#အစည�မ�၏န�စ� အ အအအအအအအ ဥ�သရေဘ�.ည�မ8အရ�င�သ�င�

အအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အ အ အ အအအအအအအအအလရေသ�စ] ည�က�ရ�ယမ�၊သ�ရေ�သနသင�ရေထက�က. အအအအအအအအအ က�ရ�ယမ�န�င��၄င���:၏

ဆက�စ���စ]ည�မ�(ဂျ) အ အအအအအအအအအအအ အအအအ ဖြ��ည����: က�န��စ]ည�မ�ထ���လ���ရ��င�အသ��ဖြ�>ရန�အ��က�

ဗ�ယက�နမ�န��င�င���င�သ�: အအအအအအအအအအအအအ�င�သ�င�လရေသက�န�6ကမ�မ�

(ဃ) အအအအ အအဖြ��င�ဆင�ရန��င�သ�င�လရေသ�စ]ည�မ�န�င�� ဖြ��င�ဆင�ရ��င�လ��အ�� ရေသ အ����စ]ည�မ�

(င) ရေမရေ�ကမ� (ဘယ�ရေမင�ယဥ��မ�သ) အမ����င�အသ��ဖြ�>ရေသ ရေမရေ�ကမ�

(175cm3 ရေအက�)(စ) အဖြ�ည�ဖြ�ည�ဆ��င�ရ ရေလဆ���မ� �စ�ဆင��(သ�: ) သရေဘZ ဖြဖင�� �င�သ�င�

လရေသရေမရေ�ယဥ�မ�

(ဆ) အအအအအ အအအအအအအ အအအအ အ အအအအအအအအအအအအ သရ�ပြး�����#မ�န�င��ရေလ�က�င��ရန�အ��က��င�သ�င�လရေသရေမရေ�ယဥ�မ�

အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အ အအအအအအအအအအကစ��#မ�န�င��အဖြခပြး��>င���#မ�အ��က��င�သ�င�လ အ အအအအအအအအအအအအ ရေသ ဖြမင�မ�၊အရေ��စ�ယဥ�

အအအအအအအမ�န�င��ရေလ�မ�

ကန ��သ��

Page 19: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 19 -

(ဇ) အလ�ရေမ��ဖြမ\ရန�၊ ရေလ�က�င��သင�6က��ရေ��ရန�၊ ရေမ��ဖြမ\ရန�(သ�: )ရေဆ�က�

သရန� ��: အ��က�

�င�သ�င��လ�ရေသ� သက������ရမဘစe�န�မ���

(K) က�န��စ]ည���င�သ�င��ရေသ� က�န���န�န�မ���၊ ထ��������စ]ည��မ���၊

က�န��စ]ည��မ���၏ အ��င��

အဖြ�င� အဖ���မ���၊ က�န��စ]ည��မ���န�င�� ��#ဖက��စ]ည��မ���၊

(ည)အရေက�က�ခ�န�ဌ�နမ���၏ ထ�န��ခ�>��မ8ရေအ�က���� ယ�ဥ��စ�ခ�မ��စ�ခ�

သ�: လT# ရေဖြ���င���င�သည��

က�န��စ]ည��မ���

ယ#ယ�တင�သ�င�ခ�င��အတ�က� လ��အပါ�သညး��အခ&က� အလက�မ&#မ�#

၂၃။ ယ�ယ�ခ�င��ဖြ�>မ�န ��တ��င� လ��အ��သည�� စ�ရ�က�စ��မ��မ���မ��-

(က)ရေ6ကဖြင�ခ�က����စ�

(ခ) က�န�ရေမ��စ� (လ��အ���'က)

ကန ��သ��

Page 20: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 20 -

(ဂျ) ထ�������မ8စ�ရင�� (လ��အ���'က)

(ဃ) သရေဘZ �င�အရေထ�က�အထ��

(င) အ ရေဖြ�ခအရေနအရယ�ယ��င�သ�င��ဖြခင��(သ�: )အဖြခ��ယ�ယ��င�သ�င��

ဖြခင��မ��� အ��က�

သက�ဆ��င�ရ�အ�ဏာ����င�အဖ"#အစည��မ���ထ�မ� ရေထ�က�ခ�စ�

ယ#ယ�တင�သ�င�ခ�င��အတ�က� စညး�ကမ�ခ&က�မ&#မ�#

၂၄။ ယ�ယ�ခ�င��ဖြ�>မ�န ��တ��င�ရေအ�က��'အ���င��စည��ကမ��ခ�က�မ���သ��မ���

ထ���'သည�

(က)ယ�ယ��င�သ�င��မ8အ��က� လ��ဖြခ�>ရေရ�အက� �>�သက�ရေရ�က�မ8 မ����'။

(ခ) ယ�ယ��င�သ�င��သည�� က�န��စ]ည��မ���အ��က� ခ�င��ဖြ�>ရက�မ��

သ�င��က�န�လ���ထ���လ���နည��မ���

ရေဆ�င�ရ�က�သည��ရက�မ� (၉၀)ရက�ထက� မရေက���ရေစရ�'။

အရေက�က�ခ�န�ရ�� �မ� ခ�င��ဖြ�>�'က

ကန ��သ��

Page 21: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 21 -

ထ������ရက�မ���က�� ရေလ[�က�ထ��န��င��'သည�။ ထ������ရက�က��

�စ�ခ'လ[င� (၃)ကြက�မ�ထက�

မ���ဘ# ရက�ရေ�'င�� (၃၀)ထက� မရေက���လ�န�ရေစရ�'။

(ဂျ) ယ�ယ��င�သ�င��သည�� က�န��စ]ည��မ���က�� ဖြ��န�လည��င���: ရ�'မည�။

(ဃ)အ�မ���င��အသ���ဖြ�>ရန� ယ�ယ��င�သ�င��သည�� က�န��စ]ည��မ���

အ��က� က�န�သ�ယ�ရေရ�၀န�ကြက��

ဌ�န(သ�: )အထ.�ရေအဂျ�င�စ�မ���န�င�� အရေက�က�ခ�န�ဌ�န��: ထ�မ�

သရေဘ��.ည�ခ�က�ရယ.ရပြး���

အရေက�က�ခ�န�ဆ��င�ရ� လ���ထ���လ���နည��မ���အ���င�� သ��မ���ထ��

ရေသ� အခ� �န�အ��င��

လ���ရေဆ�င�ရမည�။

(င) ဗ�ယက�နမ�န��င�င���င� အလ�����၀န�မ���ပြး���ဆ����'က ယ�ယ��င�သ�င��

သည�� ယ�ဥ�မ���က��

ကန ��သ��

Page 22: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 22 -

ဖြ��န�လည��င���: ရ���င� က�����င���င�မ� သက�ဆ��င�ရ�အ�ဏာ����င�အဖ"#

အစည��မ���ထ�သ�:

သ�င��က�န�ခ�န�၊ �န�ဖ�������ခ�န�န�င�� အဖြခ��အခ�န�မ���ရေ��ရေဆ�င�ပြး����'က

၄င��က��မ���က��

အဖြခ��သ.မ���ထ�သ�: ရေရ�င��ခ�ဖြခင��(သ�: )လက�ရေဆ�င�ရေ��ဖြခင�� ဖြ�>လ���

န��င��'သည�။

(စ) အထက�ရေဖ��ဖြ���' အ ရေဖြ�ခအရေနမ���န�င�� ဖြ��ည��စ���'က ယ�ယ��င�

သ�င��သည�� က�န��စ]ည��မ���

အ��က� အဖြခ��လ��အ��ခ�က�မ��� မ���ရေ����'။

လ�သ��က�န�မ&# တင�သ�င�မြခင�

၂၅။ လ.သ���က�န�မ����င�သ�င��ဖြခင��သည�က�န�သ�ယ�ရေရ�ဝန�ကြက����င�

��ဝန����သည�။ လ.သ���က�န��င�သ�င��ဖြခင��မ�� ��: က�န��င���: ဖြဖြခင��၏ ၂၀%မရေက���ရ

�'။ လ.သ���က�န��င�သ�င���'က လ��က�န�ရေဆ�င�ရ�က�ရမ8မ���မ��-

ကန ��သ��

Page 23: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 23 -

(က)လ.သ���က�န��င�သ�င��ဖြခင����င� ( ��: က�န�သ�င��က�န�လ��င�စင�မ�����င�

ရေဖ��ဖြ��ထ��သည�� ) သင�� ရေလ���

သည�� က�န��စ]ည��မ��� �င�သ�င��ဖြခင��က�� ခ�င��ဖြ�>ထ��ရေသ� ��: က�န�

သ�င��က�န� စ������ရေရ� လ���ငန��

မ���က��သ� ရေဆ�င�ရ�က�ရေစဖြခင��။

(ခ ) ဆန�၊ ရေက��က�မ��ရေသ��၊ ဆ�6ကမ��၊ ရေရန�က#�သ�: ထ.�ဖြခ��မ8���သည�� �န�ဖ���

ဖြမင��မ��ပြး���အဖြမ��မ���ရေသ�

�င���: ၊ �င�သ�င��ရေသ� က�န��စ]ည��မ���သည� လ.သ���က�န�မဖြဖစ�န��င��'။

၂၆။ ယခ�အခ' လ.သ���က�န��င�သ�င��ဖြခင��အ��က�က�န�သ�ယ�ရေရ�ဝန�ကြက��ဌ�နမ� ခ�

င��ဖြ�>ခ�က�မလ��အ��ရေ����'

ယင��အစ��အဆ���' ဝန�ကြက��ဌ�နသ�: �စ�န�စ�လ�င� န�စ�ကြက�မ��င�သ�င��ဖြခင��ဆ��င�ရ� စ�မ�

ခ�က�က�� ��: ရေ��ရမည�။

ပါစ.ညး�အရေး1#င�မ&# တင�သ�င�မြခင�

ကန ��သ��

Page 24: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 24 -

၂၇။ သ����Xနည���ည�န�င�� ���ဝန��က�င� ဝန�ကြက��ဌ�နမ� ��ဝန�ခ� ခ�င��ဖြ�>ရေ��ရသ

ည�� က�န��စ]ည�� သည� ရေအ�က��'��: န�င�� ည�ည���ရမည�-

(က)အက� �>����ရမည�

(ခ) သ�င��က�န�လ��င�စင����ရမည�။

(ဂျ) ဝန�ကြက��ဌ�နမ���မ� ခ�င��ဖြ�>ခ�က� (သ�: )ရေ�သအ��င����� န��င�င����င�မဟ���

ရေသ� စ������ရေရ�လ���ငန��

မ���(သ�: )ရေ�သစ������ရေရ�အ��က� ရေက��မ��၏ ခ�င��ဖြ�>ခ�က�

၂၈။ အထက��' အရည�အခ�င��မ���န�င�� က��က�ည��'က က�န�သ�ယ�ရေရ�

ဝန�ကြက��ဌ�နမ� မဟ���ဘ# က�န�သ�ယ�ရေရ� ဗဟ��မ� လ��င�စင�ရ���န��င��'သည�။ န��င�င�ရေ���

ဘ��ဂျ�က�ဖြဖင�� �င�သ�င��ရေသ� �စ]ည��ရေဟ�င�� (၁)စ�� (သ�: )�စ�စစ�က�� ဝန�ကြက��ခ�>��

ဆ���ဖြ�ဖ��ခ�က�န�င�� က�န�သ�ယ�ရေရ�ဝန�ကြက��ဌ�နလမ��ညTန�ထ�န��ရေက��င��မ8ဖြဖင�� �င�

သ�င��န��င�သည�။

ရေး2� 3လ�ပါ�ငန�စဥ�မ&#အ� စ�မ�ရေး5#င���က�မညး�တင�ပါ�*တင�သ�င�မညး�� က�န�ပါစ.ညး�မ&#

စ#�င�

ကန ��သ��

Page 25: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 25 -

၂၉။ ရေဖ��ဖြ���'ထ��သည�� ၀န�ကြက��ဌ�နစ�မ���အရ

(က)သ�င�� ၃-၁၊ ဆန� (က�န�သ�ယ�ရေရ�ဝန�ကြက��ဌ�န၊ လယ�ယ�န�င��

စ��ရေသ�က�က�န�လ���ငန��

ဝန�ကြက��ဌ�န)

(ခ) သ�င�� ၃-၂၊ ဆ�န�င��ရေရန� (စက�သ���ဆ�မ�')၊ (က�န�သ�ယ�ရေရ�

ဝန�ကြက��ဌ�န)

(ဂျ) သ�င�� ၃-၃၊ လ.ကြက�>က�မ���ရေသ� စ��� (သ�/သ�မဏာ�) (အကြက��စ��

စက�မ8ဝန�ကြက��ဌ�န)

(ဃ)သ�င�� ၃-၄၊ ဘ�လ�� ရေဖြ�မ (က�န�သ�ယ�ရေရ�ဝန�ကြက��ဌ�န၊

ရေဆ�က�လ���ရေရ�ဝန�ကြက��ဌ�န)

(င) သ�င�� ၃-၅၊ ဓ'�� ရေဖြ�မ6သဇ�(က�န�သ�ယ�ရေရ�ဝန�ကြက��ဌ�န၊

လယ�ယ�န�င��

စ��ရေသ�က�က�န�လ���ငန��ဝန�ကြက��ဌ�န

ကန ��သ��

Page 26: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 26 -

(စ) သ�င�� ၃-၆၊ သ6က��(သ6က��6ကမ��- သ6က��သန ��စင� စက�ရ��မ���

အ��က� �င�သ�င��)

(သန ��စင�ပြး���သ6က��-ရေနရ��စ�ခ�စ�၏ရေစ��က�က�လ��အ��ခ�က�အရ

ဗဟ��ဖြ�ည���င��

စ������ရေရ� လ���ငန��မ���အ��က� �င�သ�င��)

(ဆ)သ�င�� ၃-၇၊ က��မ��� (က�န�သ�ယ�ရေရ�ဝန�ကြက��ဌ�န)

(ဇ) သ�င�� ၃-၈ ၊ န�စ�ဘ��ယ�ဥ�မ��� (က�န�သ�ယ�ရေရ�ဝန�ကြက��ဌ�န)

၃၀။ ဝန�ကြက��ခ�>��၏ လမ��ညTန�ခ�က�အရ က�န�သ�ယ�ရေရ�ဝန�ကြက��ဌ�နသည�

သက�ဆ��င�ရ� ဝန�ကြက��မ���န�င�� ညN�န�>�င�� ရေဆ�င�ရ�က��'သည�။

အမြခ#က�န�ပါစ.ညး�မ&#

၃၁။ (က)သစ�ထ���က�န��င���: ဖြဖြခင�� - သစ�ရေ��ဝန�ကြက��ဌ�နန�င��

ဝန�ကြက��ခ�>��၏ဆ���ဖြ�ဖ��ခ�က�

(ခ) ရေက��ဖ��င���: ဖြဖြခင�� - က�န�သ�ယ�ရေရ�ဝန�ကြက��ဌ�န

(ဂျ) MOTHER MILK န�င�� - (က�န��မ�ရေရ�ဝန�ကြက��ဌ�နန�င�� က�န�သ�ယ�ရေရ� ကန ��သ��

Page 27: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 27 -

�.ရေသ�ထ���က�န� ဝန�ကြက��ဌ�နယဥ�ရေက��မ8န�င��ဖြ�န�6က��ရေရ�

�င�သ�င��ဖြခင�� ဝန�ကြက��ဌ�န)

ဗ�ယက�န��င�င�တ�င� ရေးက#က�ခ�ရေးသ#အခ�န�န�င��အခ�န�န�'န�ထား#မ&#

၃၂။ က�န��စ]ည��မ��� �င�သ�င��ဖြခင��န�င�� �င���: ဖြဖြခင��အ��က� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�

��င� ရေက�က�ခ�ရေသ� အရေက�က�ခ�န� အမ� �>�အစ��မ���မ��-

(က)��: က�န�သ�င��က�န�ခ�န�

(ခ) အထ.�အသ���ဖြ�>ခ�င��အခ�န� (SCT)

(ဂျ) �န�ဖ�������ခ�န� (VAT)

အ�က�၊ ရေး5လ�ပါ�၊ ရေးမ#�ရေးတ#�ယ#ဥ�မ&#၊ လ8ပါ�စစ�ပါစ.ညး�မ&#၊ အစ#အရေးသ#က�

5��င��# ပါစ.ညး�မ&# အတ�က� အရေးက#က�ခ�န� န�'န�ထား#မ&#

၃၃။

က�န��စ]ည�� သ�င��က�န�ခ�န�SCT VAT

ကန ��သ��

Page 28: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 28 -

အရက�

၄၀% အထက��'၀င��'က

၃၀-၄၀%�'၀င��'က

၃၀% ရေအ�က��'၀င��'က

၁၀၀%

၁၀၀%

၁၀၀%

၇၀%

၅၅%

၂၀%

ရေဆ�ရ�က�ကြက��

စ��ကရက�မ��� ၁၀၀% ၄၅%

ရေမ��ရေ���ယ�ဥ�မ��� ၆၀% ၁၀%

လ[��စစ��စ]ည��မ��� ၄၀% ၁၀%

အစ��အရေသ�က�ဆ��င�ရ��စ]ည��

မ���၁၀%

အရေးက#က�ခ�န�ကင�လ�တ�ခ�င��/ခ�စ#ခ�င��မ&#

၃၄။ အရေက�က�ခ�န�ကင��လ���ခ�င��ခ�စ��ခ�င��ဖြ�>သည�� �စ]ည��မ���မ��-

(က)ဖြ��န�အမ��ရန�မလ��သည�� လPအသ���အရေဆ�င�အ��က� ရည�ရ�ယ�

ထ���လ���သည�� �စ]ည��မ���

(ခ) ဖြ���#န�င�� က�န�စည�ဖြ���#မ���အ��က� ယ�ယ��င���: ဖြဖြခင��အ��က� ယ�ယ�ခ�

င��ဖြ�>မ8န�င�� ယ�ယ�ကန ��သ��

Page 29: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 29 -

�င�သ�င��ဖြခင�� အ��က� ယ�ယ�ခ�င��ဖြ�>သည�� �စ]ည��မ���

(ဂျ) ဖြ��ည��န��င�င�သ��မ���၊ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သ�� အဖ"#၀င�မ���န�င�� �စ�ဦး�

ခ�င��စ� သ��သန ��ရေစလT��

ဖြခင��ခ�ရသ.မ��� ���င�ဆ��င�သည�� က�န��စ]ည��မ���

(ဃ)ဗ�ယက�နမ�န��င�င�အ��င��သ�: ၀င�ရေရ�က�လ�ရေသ� (သ�: )ဗ�ယက�နမ�န��င�င�မ�

ထ�က�ခ��လ�ရေသ�

ခရ��သ���မ���၏ အထ���အ����မ���

(င) ���င��ဖြ��ည�က�က�ယ�ရေရ�န�င��လ��ဖြခ�>ရေရ�၊ သ����X�ည�ဆ��င�ရ�

သ�ရေ�သနမ���န�င�� �ည�ရေရ�

ဆ��င�ရ� က�စ]ရ��မ�����င� အသ���ဖြ�>ရန� အထ.��င�သ�င��လ�ရေသ�

က�န��စ]ည��မ���

(စ) က�န�စည�က.�သန��ရေရ�င��၀ယ�ရ���င� ဖြ��ည��ရေင�ရင��န���ဖြမN>��န��မ8န�င�� ဖြ�

ည��စ������ရေရ�လ���ငန��

ကန ��သ��

Page 30: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 30 -

မ���န�င�� အက� �>��.�.�ရေ�'င��ဖြခင��ဆ��င�ရ� အစ�စ��လ���ငန�� ဗ�ယက�နမ�

န��င�င���င�����

အဖ"#အစည��မ��� (သ�: )ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သ���စ�ဦး��စ�ရေယ�က�ခ�င��စ�

အ��က� ဖြ�ည��

အဖ"#အစည��မ���ထ�မ� လh�'န��ရေသ� အစ���ရမ�ကန ��သ��ထ��ရေသ�

�မ�ဏာအ��င�����သည��

က�န��စ]ည��မ���

(ဆ)အခ�န�ကင��လ���ခ�င��ဖြ�>သည�� ဆ��င�မ�����င� ရေရ�င��ခ�ရန�အ��က� �င�

သ�င��ရေသ� �စ]ည��မ���

ရေရT aဆ��င��ရေ��ရေဆ�င�ရသည�� စနစ���င� ရေအ�က�ရေဖ��ဖြ���'မ���

အ��က� အရေက�က�ခ�န� ကင��

လ���ခ�င�� မရေ��င��ခ�န��င��'

(ဇ) စ������ဖြဖစ�မဟ���သည�� �င�သ�င���င���: ခမ8မ���

(K) အ�မ���င� သ���စ�#ရန��င�သ�င��သည�� က�န��စ]ည��မ���

ကန ��သ��

Page 31: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 31 -

ထား�တ�က�န�မ&#တန�ဖး��မြဖးတ�မြခင�

၃၅။ �န�ဖ���ဖြဖ��သည��စနစ���င� ရေအ�က�ရေဖ��ဖြ���'အ���င�� လက�ခ�က�င��သ���

�'သည�-

(က)��: က�န��စ]ည��မ���အ��က�သရေဘ��.ည�ခ�က�စ�ခ�>����င��'၀င�ရေသ�

FOB �န�ဖ���အ���င��

(ခ) သ�င��က�န��စ]ည��မ���အ��က�သရေဘ��.ည�ခ�က�စ�ခ�>����င��'၀င�

ရေသ� CIF �န�ဖ��� အ���င��

၃၆။ ဗ�ယက�နမ�အစ���ရသည� အထက�ရေဖ��ဖြ�ခ�က��စ�ခ�စ�အ��က� က�န��စ]ည��

မ���၏ အခ�န�န�င�� အရေက�က� ခ�န� မ���က�� ��က�ခ�က�ရန� အန�မ��ဆ���ရေစ��န�>န��စ�ရင��

က�� ထ���ရေ��ဖြခင��အ��ဖြဖင�� က�န��စ]ည��မ���၏ ရေစ��န�>န�� က�� ထ�န��ခ�>��ထ���'သည�။

အကယ�၍ သရေဘ��.ည�ခ�က�စ�ခ�>���' ရေစ��န�>န��သည� အန�မ��ဆ���ရေစ�� န�>န�� စ�ရင��

ထက� ၈၀%ရေလ���နည���'က ရေစ��န�>န����က�ခ�က�ဖြခင��က�� အစ���ရမ� ထ���ရေ��ထ��

ရေသ� ရေစ��န�>န�� စ�ရင��အ���င��ဖြ�>လ���ရ �'မည�။

မ2�င�လင�မ� ၀င�ရေး�#က�လ#မ;အတ�က� လ�ပါ�ထား��လ�ပါ�နညး�မ&#-

ကန ��သ��

Page 32: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 32 -

၃၇။ စစ�ရေဆ�ရေရ�ဂျ������ အရေက�က�ခ�န�ရ�� �မ���ထ�သ�: က�န�ရေမ[�စ�ရေရ�က����ပြး���

အရေက�က�ခ�န�ဌ�နမ� လက�ခ�ရယ.ပြး����'က ၄င��က�န��စ]ည��မ���က�� က�န�ရေလ��င�ရ��မ���

��င� က�န�ခ�န��င��'သည�။

သ�င�က�န�ရေး<ကမြင#ခ&က�

၃၈။ �င�သ�င��လ�ရေသ� က�န��စ]ည��မ���အ��က� အရေက�က�ခ�န�6ကရေဖြ�င�ခ�က�

က�� စစ�ရေဆ�ရေရ�ဂျ���သ�: က�န��စ]ည��မ��� ရေရ�က����ခ� �န�မ� ရက� (၃၀)အ��င�� ဖြ�>လ���ရ

�'မည�။ အရေထ�ရေထ�အရေက�က�ခ�န�ဌ�နမ� ထ���ရေ��ရေသ� ရေ6ကဖြင�ခ�က����စ�က��

မ��f \(၃)ရေစ�င� ဖြ�>လ���ရ�'မည�။ လ��အ��ရေသ� စ�ရ�က�စ��မ��မ���မ��-

(က)သ�င��က�န�ရေ6ကဖြင�ခ�က����စ�

(ခ) သ�င��က�န�လ��င�စင� (လ��အ���'က)

(ဂျ) အရေရ�င��အ၀ယ�သရေဘ��.ည�ခ�က�စ�ခ�>��

(ဃ)က�န��စ]ည��ရေစ��န�>န��စ�ရင��န�င��ထ�������မ8စ�ရင�� (လ��အ���'က)

(င) သရေဘZ��င�ခ�င��အရေထ�က�အထ��

(စ) �င�ရင��ရေ�သရေထ�က�ခ�ခ�က� (လ��အ��ရေသ� က�န��စ]ည��မ���အ��က�)

ကန ��သ��

Page 33: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 33 -

(ဆ)အဖြခ��လ��အ��ရေသ� စ�ရ�က�စ��မ��မ���

အခ�န�န�င��အရေးက#က�ခ�န�မ&#ရေးပါရေး5#င�မ;

၃၉။ ရေ��ရေဆ�င�ရမည�� အခ�န�န�င��အရေက�က�ခ�န�မ���က�� အရေက�က�ခ�န�စစ�ရေဆ�

ရေရ�ဂျ���မ��� (သ�: ) ဘဏာ�မ�ရေက�က�ခ��'သည�။

က�န�ပါစ.ညး�မ&#စစ�ရေး5မြခင�န�င�� သယ�ရေး5#င�ခ�င��မြပါ'မြခင�

၄၀။ �င�သ�င��လ�သည�� က�န��စ]ည��မ���က�� အရေက�က�ခ�န�ရေက�က�ခ�ပြး���န�င��

ရေ��ရေဆ�င�ရမည�� အရေက�က�ခ�န��မ�ဏာ 6ကရေဖြ�င�ဖြခင����: ဖြ�>လ���

ပြး���(သ�: )အရေက�က�ခ�န�ရေက�က�ခ�ဖြခင��န�င�� မ�က�ဖြမင�စစ�ရေဆ� ဖြ� ခင��ဖြ�>လ���ပြး����'က

သယ�ရေဆ�င�ခ�င�� ဖြ�>�'သည�။

ပါ�*က�န�2�င�လင�မြ=ခင�က�န�ပါစ.ညး�တင�ပါ�*ရေးသ# အခ& �န�န�င��ရေးန�#

၄၁။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�ဖြ�င��သ�: �င���: မည�� က�န��စ]ည��မ���က�� သ��မ���ထ��

ရေသ� ရေနရ�န�င�� အခ� �န���င� သ� �င���: ဖြဖြခင��ဖြ�>လ���ရ�'မည�။ က�န��င�ဖြခင��က��

အရေက�က�ခ�န�ရ�� ���င� ရ�� �ခ� �န�အ��င��၌ ဖြ�>လ���ရ�'မည�။

ကန ��သ��

Page 34: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 34 -

ပါ�*က�န�<ကရေးမြ=င#ခ&က��

၄၂။ ��: က�န�6ကရေဖြ�င�ခ�က����စ�သည� သ�င��က�န�6ကရေဖြ�င�ခ�က����စ�န�င�� အ�.�.�င�

ဖြဖစ��'သည�။ သ��မ��� ထ��ရေသ�က�လမ�� အရေက�က�ခ�န�ရ�� ���င� မ�������င�ပြး���

ခ� �န�မ� (၁၅)ရက�အ��င�� ဖြဖစ��'သည�။ လ��အ��ရေသ� စ�ရ�က�စ��မ��မ���မ��-

(က)��: က�န�6ကရေဖြ�င�ခ�က�

(ခ) ��: က�န�လ��င�စင�(��: က�န�လ��င�စင�လ��အ��ရေသ� က�န��စ]ည��မ���အ��က�)

(ဂျ) ထ�������မ8စ�ရင��

(ဃ)�င�ရင��ရေ�သရေထ�က�ခ�ခ�က� (C/O လ��အ��ရေသ�က�န��စ]ည��မ���

အ��က�)

က�န�ပါစ.ညး�မ&#စစ�ရေး5မြခင�န�င�� သယ�ရေး5#င�ခ�င��မြပါ'မြခင�

၄၃။ �င���: သည�� က�န��စ]ည��အ��လ���အ��က� စစ�ရေဆ�ဖြခင��က�� အရေက�က�ခ�န�

ဌ�န��င� ဖြ�>လ����'သည�။ အရေက�က�ခ�န�ဌ�နသည� က�န��စ]ည��အမ� �>�အစ��မ���

ကန ��သ��

Page 35: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 35 -

အလ��က�သ�မန�စစ�ရေဆ�ဖြ�ခင��န�င�� အရေသ�စ���စစ�ရေဆ�ဖြ�ခင��မ��� ဖြ�>လ����'သည�။

စစ�ရေဆ�ဖြ�ခင��က��ဖြ�>လ���ပြး����'ကက�န��စ]ည��မ���က�� သရေဘZ�ရေ�2သ�: �င���: ရမည�။

2�င�လင�ရေးသ#လ�ပါ�ထား��လ�ပါ�နညး�မ&#

၄၄။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ အရေက�က�ခ�န�ဆ��င�ရ� လ���ထ���လ���နည��မ���

အရေက�က�ခ�န�ထ�န��ခ�>��မ8မ���၊ အရေက�က�ခ�န� ဆ��င�ရ� အခ�န�အခမ��� ရေ��ရေဆ�ပြးင�

ခင��န�င�����သက�သည�� 6ကရေဖြ�င�စ��မ���စ�ခ�ဖြဖစ�သည�� ဗ�ယက�နမ�အစ���ရ၏ အမ�

န ��ရေ6က��ဖြ�င�စ�အမ����� 16/1999/ND-CP က�� ၁၉၉၉ ခ�န�စ�၊ မ��လ (၂၇)ရက�ရေန �

��င� ထ���ဖြ�န�ရေ6ကဖြင�ခ#��'သည�။ ၄င��အမ�န ��ရေ6က��ဖြ�င�စ�အသစ�သည�

အရေက�က�ခ�န�ဆ��င�ရ� လ���ထ��� လ���နည��မ��� မ�န�ကန���က�မ8���ရေစရန� က� �>���က�န�

ဗန����င��က�� အရေဖြခခ�ထ���'သည�။ ၄င����င� အရေက�က�ခ�န�ဆ��င�ရ� ဆက�သ�ယ�မ8 မ���

ဖြဖစ�သည�� က�န��စ]ည�����င���င�န�င��အရေက�က�ခ�န�အရ������: ၏ လ���က��င�ရမည����၀န�

မ���၊ အရေက�က�ခ�န�လ���ထ��� လ���နည��မ���အ��က� လ��အ��ရေသ� စ�ရ�က�စ��မ��

မ���၊ အရေက�က�ခ�န�လ���ထ��� လ���နည�� အဆင��ဆင����: �'၀င� �'သည�။

ကန ��သ��

Page 36: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 36 -

၄၅။ အစ���ရ၏ ညTန�6က��မ8က�� အရေက�င�အထည�ရေဖ��ရ���င� အရေက�က�ခ�န�

ဆ��င�ရ� က�စ]ရ��မ��� န�င�� ���သက� ရေသ� ဥ�ရေ�န�င�� ဖြ��ဌ�န��ခ�က�မ���က�� ဖြ�န�လည�

သ���သ��မ8အရေ�2 အရေက�က�ခ�န�ဆ��င�ရ� လ���ထ��� လ���နည��မ���က�� ��င��လင��မ8

ဟန�ခ�က�ည�မ8���ရေစရန�န�င�� အ���အဆ��မ��� မ��င��လင��ရေသ�ဥ�ရေ�မ��� ရေ6က�င��

ဖြဖစ�ရေ�2လ�ရေသ� မဘရ8��ရေထ��မ8မ��� မ���ရေစရန� လ���ရေဆ�င��'သည�။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�

အရေထ�ရေထ� အရေက�က�ခ�န�ဌ�န သည� အဖြခ��ရေသ�၀န�ကြက��ဌ�နမ���၊ ရေအဂျ�င�စ�မ���န�

င�� �.�ရေ�'င��၍ ရေလ�လ�ဆန��စစ�မ8မ��� ဖြ�>လ���ပြး��� မလ��အ��ဘ# ထ��ရေနရေသ� က�စ]ရ��

မ���က�� ခ�#ဖြခ��ပြး��� အရေက�က�ခ�န�ဌ�နမ� အဖြခ��သက�ဆ��င�ရေသ� ၀န�ကြက��ဌ�နမ���န�င��

ရေအဂျ�င�စ� မ���ထ�သ�: ဖြ�ဌ�န��ခ�က�မ���က�� အစ��ထ���ဖြ�င�ဆင�ရန� အဆ��ဖြ�>ထ��

�'သည�။

ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏အခ�န�အရေးက#က�5��င��#မြပါ'မြပါင� ရေးမြပါ#င�လ(မ;

၄၆။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ သ�သ�ရေသ� အရေဖြ��င��အလ#�စ�ခ�မ�� အခ�န�အရေက�က�

ဆ��င�ရ�ဖြ�>ဖြ�င� ရေဖြ��င�� လ#မ8ဖြဖစ�ရေ6က�င�� ရေလ�လ�ရေ�"���ရ�'သည�။ က�န�ထ���လ���မ8

လ���ငန��မ���အရေ�2 အခ�န�အရေက�က� မ���ရေလ[��ခ� ရေ��ခ#�ပြး��� စ��သ���ခ�န�န�င�� ဝင�ရေင�

ကန ��သ��

Page 37: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 37 -

ခ�န�မ��� ����ဖြမNင��ခ#��'သည�။ �န�ဖ���ဖြမNင��ခ�န�န�င�� က�မXဏာ�ဝင�ရေင�ခ�န�က#�သ�: ရေသ� အခ�န�

���စ�သစ�မ���အ��စ�င�ရေက�က�ခ�ခ#��'သည�။ ဖြ�ည���င��ရင��န���ဖြမN��န��မ8မ���အ��

န��င�င�ဖြခ��ရင��န���ဖြမN��န��မ8မ���န�င�� ယ�ဥ�ပြး��>င�န��င�စ�မ��အ��က��ဖြခ��မ8ရေလ���နည��ရေစရန�

သ��သန ��အခ�န�သက�သ�ခ�င��မ���လည�� ရေ��ထ��ရေ6က�င�� ရေလ�လ� ရေ�"���ရ�'သည�။

ဖြ��ည�သ.လ.ထ�န�င�� အရေက�က�ခ�န�ဌ�န��: ရေ6က�င�� စ������ရေရ�ဆ��င�ရ� က�စ]ရ��မ���

အဆင� ရေဖြ�� ရေခ��ရေမ"လလ�ယ�က. စ�� ရေဆ�င�ရ�က�န��င�ရေရ�အ��က� က�န��စ]ည��မ���

��က�စ��ဆ���မဘရ8��မ8မ��� မဖြဖစ�ရေစရန�န�င�� �င�သ�င��/�င���: ရ���င� အဆင� ရေဖြ��ရေခ��ရေမ"

မ8�� �ရေစရန�အ��က� �စ]ည����င��လင��သည��ဌ�န မ���က�� ဖြ�န�လည� �ည�ရေထ�ပြးင�ခင��န�

င�� �စ]ည����င��လင��သည��ဌ�န အသစ�မ���က�� �ည�ရေထ�ပြးင�ခင��မ��� ဖြ�>လ���ထ��

�'သည�။

၄၇။ က�န��စ]ည��မ���က�� လမ��ရေ6က�င��မ���မ��စ�ဆင�� သယ�ရေဆ�င�သည��စနစ�

က�� စ�င�အရေက�င�အထည� ရေဖ��လ[က�����'သည�။ က�န��စ]ည���င�သ�င��သ.၊

က�န��စ]ည���င���: သ.၊ က�န��စ]ည��အမ� �>�အမည�၊ က�န��စ]ည�� အမ� �>�အစ��၊

သယ�ရေဆ�င�သည�� ခရ��စဥ�၊ ဥ�ရေ�အရခ�င��ဖြ�>မ8မ���အရေ�2မ.�ည�၍ အစ�မ��ရေရ�င�

လမ�� ရေ6က�င�� န�င�� အ၀'ရေရ�င�လမ��ရေ6က�င��ဟ.၍ သ��မ���ထ���'သည�။ ထ��သ�:

ကန ��သ��

Page 38: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 38 -

ဖြ�>လ���ဖြခင��အ��ဖြဖင�� ��င��လင�� ရသည�� အခ� �န� �မ�ဏာမ�� သ�သ�သ�သ�

ရေလ���နည��သ���ရေ6က�င�� ရေ�"���ရ�'သည�။

၄၈။ မ�က�ဖြမင�စစ�ရေဆ�မ8မ���န�င�� အရေက�က�ခ�န�အရ����မ���န�င�����သက�ရေသ�

နယ��ယ�မ��� �����က� လ�ရေစရေရ�န�င�� ����ဖြမNင��လ�ရေစရေရ�အ��က� �'၀င����သက�

သည�� အရေက�က�ခ�န�အရ����မ���က�� ရေလ�က�င�� ဖြခင��အ��ဖြ�ဖင�� အရေက�င�အထည�ရေဖ��

ရေဆ�င�ရ�က�လ�က�����'သည�။ အဖြခ��သက�ဆ��င�ရ� ရေအဂျ�င�စ�မ���န�င�� �.�ရေ�'င��ဆက�

သ�ယ�ရေဆ�င�ရ�က�မ8မ��� ����ဖြမNင��လ�ရေစရေရ� အ��က� အဖြ�ည�ဖြ�ည�ဆ��င�ရ�ရေလဆ���

မ�����င� အရေက�က�ခ�န�ဆ��င�ရ� လ���ထ���လ���နည��မ���က�� ဖြ�>ဖြ�င� ရေဖြ��င��လ#ထ�����

�'သည�။

၄၉။ စ������ရေရ�လ���ရေဆ�င�ခ�က� �စ�ခ�စ�အ��က� သ��ဖြ�ခ��အရေက�က�ခ�န�

ဆ��င�ရ� လ���ရေဆ�င�ခ�က�မ���၊ (ဥ�မ�အ��ဖြဖင�� -�င�သ�င��/�င���: ခမ8 ဖြ�>လ���ရ���င�

လ���ရေလ��င���: ခမ8မ���၊ ယ�ယ�ခ�င��ဖြ�>မ�န ��၊ ��: က�န��င� ��: ခမ8ဖြ�>လ���သည�� ဇ�န�မ���

��င���� သ��မ���ထ��ရေသ� လ���ထ���လ���နည��မ���၊ ဗ�ယက�နမ�န��င�င� အ��င�����

ဖြ�ည�� ရင��န���ဖြမN>��န��မ8ဖြ�>လ���သည��ဧရ�ယ�မ��� စသည�မ���က�� ���မ�������က�ရေစရန�

ဖြ�န�လည� ဖြ�င�ဆင�သ���သ��ဖြခင�� မ���က�� ရေဆ�င�ရ�က�လ[က�����'သည�။ အခအရေ6က�

ကန ��သ��

Page 39: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 39 -

ရေင�ဖြဖင�� အရေက�က�ခ�န�ရေရရေ6က�င��ဖြ�� ရေဆ�င�ရ�က�မ8 လ���ငန�� မ���က�� စ�င�

ရေဆ�င�ရ�က� ရေန�'သည�။ ကမ7��က�န�သ�ယ�မ8အဖ"#၏ �န�ဖ���ဖြဖ��မ8သရေဘ��.ည�ခ�က�

HS က�န�ဗန����င�� က� �>���က�န�ဗန����င�� စသည�� အဖ"#အစည��မ���အ��က�

အရေက�င�အထည�ရေဖ��ရေဆ�င�မ8မ���က�� သ�ရေသ�နအဖ"#မ���က�� ဖ"#စည��၍ရေဆ�င�ရ�က�

�'သည�။

၅၀။ စ������ရေရ�လ���ငန��မ���အရေနဖြဖင�� အရေက�က�ခ�န�မ.၀'�မ���န�င��

လ���ထ���လ���နည��မ���က�� အခ� �န�န�င�� � ရေဖြ���ည� ��င����င��လင��လင�� သ����န��င�ရန�

အ��က� ဗ�ယက�နမ�န��င�င���င�အရေက�က�ခ�န�စ�မ�ရေရ�ရ�ဌ�နမ���၏ �ယ�လ�ဖ�န��

န��'��မ���က�� 6ကရေဖြ�င�ထ���'သည�။ ထ�: ဖြဖြ�င�စ������ရေရ�လ���ငန��မ���အရေနဖြဖင�� ၄င��

��: စ������ရေရ� လ���ငန��မ��� လ���ရေဆ�င�ရ���င� ရေ�"ဖြး6က�>ရရေသ� အခက�အခ#အ���

အဆ��မ��က�� ဖယ�����န��င�ရန�အ��က� အဆ��ဖြ�>စ�ဖြဖင�� ရေ��င��ဆ��န��င��'သည�။

၅၁။ ���မ�န�အ��ဖြဖင�� အရေက�က�ခ�န�စ�မ�ရေရ�ရ�ဌ�နမ���သည� �င���: /�င�သ�င��မ8

မ���ဖြ�>လ���ရ���င� အစ���ရ စ�မ�ခန ��တခ�#မ8 ရေအဂျ�င�စ�မ���ရေ6က�င��ရေ�"ဖြး6က�>ရရေသ�

အခက�အခ#မ���န�င�� အ���အဆ��မ���ဆ��င�ရ�က�စ]ရ��မ��� က�� ဖလ�ယ�ရန�အ��က�

ကန ��သ��

Page 40: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 40 -

စ������ရေရ� လ���ငန��အသ��င��အဝ��င��န�င�� အစည��အ ရေ�၀�မ���န�င�� ရေဆ��ရေန����#မ���က��

(၃လ၊ ၆လလ[င� �စ�ကြက�မ�က� အစ���သည�ဖြဖင��)က�င���ရေလ�����'သည�။

၅၂။ ဖြ��ည�သ.မ���န�င�� စ������ရေရ�လ���ငန��အသ��င��အဝ��င��သ�: အသ��ည�ရေ��မ8န�

င�� အရေက�င�အထည�ရေဖ�� ရေဆ�င�ရ�က� မ8မ��� ဖြ�>လ���န��င�ရန�အ��က� မ.၀'�မ���၊

အရေက�က�ခ�န�ဆ��င�ရ� လ���ထ���လ���နည��မ���က�� ခ�မ��� ထ�� �'သည�။ ဥ�ရေ�

ဖြ�ဌ�န��ခ�က�အ��လ���၊ ၀န�ကြက��ဌ�နမ���န�င�� ��: က�န�သ�င��က�န� လ���ငန��မ���န�င��

ဆက�န�ယ�မ8���ရေသ� ရေအဂျ�င�စ�မ���၊ အရေက�က�ခ�န�ဆ��င�ရ� လ���ထ���လ���နည��မ���က��

အရေက�က�ခ�န�ဌ�န ���င����င� ရ���န��င��'သည�။ အရေက�က�ခ�န�လမ��ညTန�စ�အ���န�င��

အရေက�က�ခ�န�န�င�� အခ�န�ဥ�ရေ�သစ� အက�ဥ�� ခ�>��မ���က�� အရေက�က�ခ�န�ဌ�န ���င��န�

င�� ဖြ� �ည���င����� စ�အ���ဆ��င�ကြက��မ�����င� ရ���န��င��'သည�။ ၄င��အဖြ�င�သ�င��

အခ�က�အလက�မ��� အရေက�က�ခ�န� မ.ဝ'�မ���န�င�� လ���ထ���လ���နည��မ���က�� �ယ�

လ�ဗ�����င��၊ ရေရ��ယ��၊ သ�င��စ� အစ���ရေသ� သ�င�� မ���ယ� မ���မ��စ�ဆင�� ဖြဖ

န �� ရေ�၀ရေ��လ[က�����'သည�။

၅၃။ အရေက�က�ခ�န�ဌ�န၏ အ���ခ�>��ရေရ�ဌ�နအဆင��ဆင��ဖြဖစ�ရေသ�

ညTန�6က��ရေရ�မh�ခ�>��၏ က��ယ�စ�� ����ယညTန�6က��ရေရ�မh�ခ�>��န�င�� ခရ��င�န�င�� ပြးမ��Bနယ�

ကန ��သ��

Page 41: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 41 -

အ��င����� အရေက�က�ခ�န�ရ�� �မ������ သက�ဆ��င�ရ�ညTန�6က�� ရေရ�မh�မ���ထ�သ�:

�ယ�လ�ဖ�န��လ��င��မ���ဖြဖင�� ခ� ���ဆက�ရေ��ထ���'သည�။

ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ န��င�င�မြခ#ရေးင�ရေး<ကမ�ဝါ�ဒါ

၅၄။ န��င�င�ဖြခ��ရေင�ရေ6က�မ.ဝ'�န�င�����သက�၍ န��င�င�ဖြခ��ရေင�လ#လ�ယ�န�>န��ထ��

အ�� ၁၉၉၀ ဖြ�ည��လ�န� န�စ�မ���မ� စ၍ �ရ��ဝင�ရေင�လ#လ�ယ�န�>န��ထ��က�� ရေK�က�က�န�

င��အပြး��>င�ညN�န�>�င��ရေဆ�င�ရ�က�ခ#�သဖြဖင��ရေင�လ# လ�ယ�န�>န���စ�ခ� �ည��သ����ရေ6က�င��

ရေလ�လ�ရေ�"���ရ�'သည�။ သ�: ရေသ�� န��င�င�ဖြခ��ရေင�ထ���ယ.သ���စ�#မ8က��မ. ကန ��သ��

ထ�န��ခ�>�� ထ��ဆ#ဖြဖစ��'သည�။ ဤသည�မ�� ဖ"� ဖြးပြးဖ�>�ဆ#န��င�င�မ�����င� ထ.�ဆန��ရေသ�မ.

ဝ'� မဟ���ရေသ��လည�� န��င�င�ဖြခ��ရင��န��� ဖြမN��န��မ8 အ��ဆ�#ရေဆ�င�ရ���င�မ.မ���စ��အ

ဟန ��အ���ဖြဖစ�ရေစန��င��'သည�။ သ�: ရေသ�� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ ဘဏာ�န�င�� ရေင�ရေ6က�

ဆ��င�ရ�အဖ"#အစည��မ���သည�လ������င�ခ�င��န�င��စ�မ��ရေဆ�င�ရည� ဖြမင��မ�� ရေ6က�င��

ရေလ�လ� ရေ�"���ရ�'သည�။

ကန ��သ��

Page 42: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 42 -

အခန�(၃)

ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏က�န�သ�ယ�မ;မြမ@င��တင�ရေး�

ကန ��သ��

Page 43: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 43 -

၅၅။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� ၁၉၉၈ ခ�န�စ�န�င�� ၁၉၉၉ ခ�န�စ�မ�����င� စ������ရေရ�က�

ဆင��ခ#�ပြး���ရေန�က� စ������ရေရ� ဖြ�န�လည�ဦး�ရေမ��လ� ရေစရန� ဖြ�>ဖြ�င�ရေဖြ��င��လ#မ8အမ� �>�

မ� �>�က�� ရေဆ�င�ရ�က�ခ#��'သည�။ ၎င����: မ�� -

(က)ရေရန���: က�န�န�င��ရေရန�မဟ���ရေသ� ��: က�န�(၂)မ� �>�စလ���က�� ဖြမNင���င�ဖြခင��

အ��ဖြဖင��

ဖြ�ည��ကဏဍက�� ရေက�င��မ�န�စ�� လည����ရေစဖြခင��၊

(ခ) စက�မ8ကဏဍ�����က�မ8က�� ဖြ�န�လည�ရ���ရေစဖြခင��၊

(ဂျ) ဘဏဍ� ရေ�ရ�ဖြမNင���င�မ8မ���န�င��ဖြ�ည���င��ဝယ�လ��အ�� �����က�ရေစ

ဖြခင��၊

(ဃ)အရေမရ�ကန�န�င�� (၂)န��င�င�က�န�သ�ယ�ရေရ�သရေဘ��.စ�ခ�>�� ခ�>��ဆ��

ဖြခင��န�င��

(င) က�လ��ည��င����ရေနခ#�ရေသ� ဖြ�ည��ရေlက�ပြးမ�မ���က�� ရေဖြဖ��င��ဖြခင�� ��:

ဖြဖစ��'သည�။

ပါ�*က�န�ကဏဍရေး5#င���က�ခ&က�မ&#

ကန ��သ��

Page 44: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 44 -

၅၆။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ ဖြ�ည����: က�န�ကဏဍက�� ရေလ�လ��'က ဗ�ယက�နမ�န��င�င�

စ�မ�က�န��န�င�� ရင��န���ဖြ�မ8��န��မ8 ၀န�ကြက��ဌ�နမ� ထ���ဖြ�န�ခ#�ရေသ� စ�ရင��ဇယ��မ���အရ

ယခ�န�စ� �ထမ (၂)လအ��င�� စက�မ8ထ���က�န��မ�ဏာသည� ဗ�ယက�နမ�ရေ�'င� ၁၀၆

ထရ�လ�ယ����ပြး���၊ ��: က�န�ကဏဍမ� အရေမရ�ကန� ရေ�2လ� ၈ ဘ�လ�ယ�ရ���ခ#�ရ� ��: က�န�ကဏဍ

သည� ယမန�န�စ�ကထက� ၄၃.၁ ရ�ခ��င�န�>န��က�ဆင��သ���သည�က�� ရေ�"���ရ�'သည�။

၅၇။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ န�စ�စဥ�ဆန�စ�'� ထ���လ���ရေရ�င��ရရေင�သည� အရေမရ�

ကန�ရေ�2လ� ၁.၅ဘ�လ�ယ� ရ���ရေ6က�င�� သ�ရ�'သည�။ အလ���. သ�ဟ��ဠ�စ��က��� �>�

ထ���လ���မ8လ���ငန��ရေက��ဖ�၊လက�ဖက�၊ရ�ဘ�စ��က��� �>�ထ��� လ���မ8 လ���ငန��မ���

��င�လည�������က�ရေအ�င�ဖြမင�လ[က�ရေ6က�င��သ�ရ�'သည�။

၅၈။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ သ��ဟ��ဠ�ရေစ� ထ���လ���ရေရ�င��ခ�မ8��င�လည�� န�စ�စဥ�အ

ရေမရ�ကန�ရေ�2လ� ၁ ဘ�လ�ယ� ရေက���န�င��ရေက��ဖ�ရေရ�င�� ရ ရေင�ရေ�2လ�သန�� ၁၀၀ရေက���

န�င�� ရ�ဘ�ရေရ�င��ရရေင�ရေ�2လ�၁.၅ ဘ�လ�ယ� ရေ�က���န�င�� သစ�သ��ဝလ� စ��က��� �>�

ထ���လ���ရေရ�င��ရရေင� သည� အရေမရ�ကန�ရေ�2လ� သန�� ၃၀ရေ၀က���ထ���လ��� ရ���

ရေန ရေ6က�င�� သ�ရ�'သည�။ ယခ�န�စ� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ ရ�ဘ� �င���: ခမ8မ�� �န�

ခ� �န�(၇၅၀၀၀၀)ထ����န��င�ပြး��� ယမန�န�စ� ကထက� (၃.၃)ရ�ခ��င�န�>န�� ����ဖြမNင���င���: န��င�

ကန ��သ��

Page 45: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 45 -

မည�ဖြဖစ�ရေ6က�င�� သ�ရ�'သည�။ ယခ�န�စ� ဗ�ယက�နမ�န��င�င� ၏ ��: က�န� ����ဖြမNင���င���: ခမ8

��င� �န�ခ� �န�(၂.၈)သန�� ����ဖြမNင�� �င���: န��င�မည�ဖြဖစ�ရေ6က�င��သ�ရ�'သည�။ ရ�ဘ�

�င� ��: ခမ8 န�င�� ���သက�၍ ရ�ဘ�ထ����န�� �င����ရေန�#� ထ��င��န��င�င� က��မမ����ရေသ�

ရေ6က�င��ရေ�"��� ရ�'သည�။

၅၉။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� ၂၀၀၉ ခ�န�စ���င� ရ�ဘ� �န�ခ� �န�(၇၂၆၀၀၀)�န�

�င���: န��င�ခ#�သည�� အ��က� ၂၀၀၈ ခ�န�စ� ထက�(၁၀.၃)ရ�ခ��င�န�>န�� ���မ�� �င���: န��င�ခ#�

ရေ6က�င�� သ������ရ �'သည�။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�မ�ရ�ဘ� �င���: သည�� န��င�င�မ���မ��

ဂျ��န�၊ရေ��င�က���ရ��ယ�� ၊ရ�����၊ အရေမရ�ကန� ��: ဖြဖြဖစ��'သည�။

သ�င�က�န�ကဏဍရေး5#င���က�ခ&က�မ&#

၆၀။ ရေဆ�ဝ'�၊ အစ��အစ�၊ အထည�အလ���၊ သ6က��၊ ဘ�လ��ရေဖြမ က#�သ�: ရေသ�

consumer goods မ���က�� စ�စ�ရေ�'င��သ�င��က�န�၏ (၁၄) ရ�ခ��င�န�>န��ခန ���င�သ�င��ရ

ပြး��� ရေလ�င�စ�ဆ�၊ ဓ���ရေဖြမ6သဇ�၊ က�န�6ကမ�� �စ]ည��မ���၊ (သ�၊ သ�မဏာ�၊

ခ�ည�ထည=�) န�င�� စက�န�င��စက��စ]ည�� က#�သ�: ရေသ� producers goods မ���

က��(၈၆) ရ�ခ��င�န�>န��ခန �� �င�သ�င��ရေနရ�'သည�။

ကန ��သ��

Page 46: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 46 -

ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ ဓါ�တ� ရေးမြ=မ<သဇာ#တင�သ�င�မ;န�င�� ရေးစ&က�က�အ ရေးမြ=ခအ ရေး=န

၆၁။ ယင��သ�: ရေသ� အ ရေဖြ�ခအရေနမ�����င� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ ဓ'�� ရေဖြ�မ6သဇ�

�င���: ခမ8န�င�� ရေစ��က�က� အ ရေဖြ�ခအရေနက�� ရေလ�လ��'က ဖြ� �ည���င��ရေစ��က�က�

အ��င�� ဓ'�� ရေဖြ�မ6သဇ�မ���ရေရ�င��ခ�ရန� က�န��စ]ည�� မ��� စ����လ�က����ရေသ��လည��

ရေစ��န�>န��မ��မ. မ�န��ဆ၍ မရန��င�ရေသ� ကမ7��ရေစ��က�က�အ ရေဖြ�ခအရေနရေ6က�င�� �စ�ရေန �

�ပြးစ�ခ�� ဖြမင���က�လ�က����ရေ6က�င�� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၊ စက�မ8န�င�� က�န�သ�ယ�ရေရ�၀န�

ကြက��ဌ�နမ� ထ���ရေဖ��ရေဖြ��6က��ခ�က�အရ သ����ရ�'သည�။ ယ.ရ��ယ��ဓ'�� ရေဖြ�မ6သ

ဇ�ရေစ��န�>န��သည� �စ��န�လ�င� အရေမရ�ကန�ရေ�2လ� ၂၆၅ မ� ၂၇၀ အထ�

လည��ရေက�င��၊ ရေဖြ�မ6သဇ�ရေစ��န�>န��သည� �စ��န�လ[င� အရေမ ရ�ကန�ရေ�2လ� ၃၃၀

မ� ၃၄၀ အထ�လည��ရေက�င�� ဖြမင���က�ဖ�ယ�����'သည�။

၆၂။ ကမ7��န��င�င�အသ��သ��၏ စ��က� �� �>�ရေရ�ရ�သ�ရေစ��န�>န��မ��� ဖြမင���က�လ�

ဖြခင��ဖြဖစ�ပြး��� ကမ7��ရေစ��က�က�၏ ဓ'�� ရေဖြ�မ6သဇ�၀ယ�လ��အ��က�� ���ယအမ���ဆ���

ဖြ�ဖည��စ�က�ရေ��လ�က����သည�� �ရ� ကြ���ည�သPသမm�န��င�င�သည� ဓ'�� ရေဖြ�မ6သဇ�

�င���: ခမ8 အရေ�2 ရေက�က�ခ�သည�� အခ�န�န�>န��ထ��အ�� ၇၅ ရ�ခ��င�န�>န��မ� ၁၁၀အထ�

����ဖြမNင��လ��က�ဖြခင��ရေ6က�င�� ဓ'�� ရေဖြ�မ6သဇ�ရေစ��န�>န��မ��� ဖြမင���က�လ�ရဖြခင��

ကန ��သ��

Page 47: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 47 -

ဖြဖစ�ရေ6က�င�� ဗ�ယက�နမ�၊ စက�မ8န�င�� က�န�သ�ယ�ရေရ� ၀န�ကြက��ဌ�နမ� ထ���ရေဖ�� ရေဖြ���

6က��ခ#��'သည�။

၆၃။ ရေလ�လ�ရေ�����ခ�က�မ���အရ ဗ�ယက�နမ�ရေစ��က�က�အ��င�� က�န�လ�န�ခ#�သ

ည�� ရက�သ�f ���မ���င� ဓ'�� ရေဖြ�မ6သဇ�ရေစ��န�>န��သည� �စ�ရ���ရ���ဖြမင���က�လ�

သည�က�� ရေ�"���ရပြး���၊ ယ.ရ��ယ��ဓ'�� ရေဖြ�မ6သဇ��စ�က�လ��လ�င� ဗ�ယက�နမ�ရေ�'င�

၆၅၀၀ အထ� ���က� ����က� စ�ယမ����င�ရမ�မ��န�ယမ� ရေဖ��စဖ����စ�က�လ��လ�င�

ဗ�ယက�နမ�ရေ�'င� ၉၀၀၀ မ� ၁၀၀၀၀အထ� ���ရေ6က�င�� သ����ရ�'သည�။

၆၄။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င� အရေထ�ရေထ�စ�ရင��အင��ဦး�စ��ဌ�နမ� ထ���ရေဖ��ရေဖြ��6က��

ခ�က�အရလ�န�ခ#�သည�� လ မ��� အ��င�� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�မ� �င�သ�င��ခ#�သည�� ဓ'�� ရေဖြ�

မ6သဇ�သည� �န�ရေ�'င�� ၂ သန��ခန ���� � ရေ6က�င�� သ����ရပြး���၊ ၂၀၀၉ ခ�န�စ�၊ ဇန�န၀'ရ�လ

န�င�� ရေဖရေဖ��၀'ရ�လအ��င��မ���င� ဓ'�� ရေဖြ�မ6သဇ��င�သ�င�� မ8သည� �န�ခ� �န�ရေ�'င��

၅၃၀၀၀၀ ���မည�ဖြဖစ�ရ� ယမန�န�စ�အလ���.က�လန�င�� န�>�င��ယ�ဥ��'က ရ�ခ��င�န�>န��

၈၀အထ� အဖြမင���က�လ�ခ#�ရေ6က�င�� ရေ�"���ရ�'သည�။

ကန ��သ��

Page 48: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 48 -

က�န�သ�ယ�ရေး� ပါ��လ8 �ရေးင�မ&#�2� �ခ(�ရေးသ#�လညး� စ�ပါ�#ရေး� ကဏဍအတ�က� စ����မ�ပါ�ပါန�

ရေးန�မြခင�

၆၅။ ဗ�ယက�နမ�၊ စက�မ8န�င�� က�န�သ�ယ�ရေရ�၀န�ကြက��ဌ�နန�င�� ဟ��ခ� �မင��ပြးမ�B အ���ခ�>��

ရေရ� အ�ဏာ����င�မ��� အ6က�� �.�ရေ�'င�� ကမကထဖြ�>လ�က� မ6က�ရေသ�မ�က ဖြ�>လ���

က�င���ခ#�ရေသ� က�န�သ�ယ�မ8ဆ��င�ရ� အစည��အ ရေ�၀� �စ�ရ����င� ဗ�ယက�နမ�စက�မ8န�

င�� က�န�သ�ယ�ရေရ�၀န�ကြက��ဌ�န၊ ����ယ၀န�ကြက��၏ ထ���ရေဖ�� ရေဖြ���6က��ခ�က�အရ

ယခ�န�စ�၊ �ထမ (၂)လအ��င�� က�န�သ�ယ�မ8ကဏဍ��င� ���လ[ �ရေင�မ���ရ���ခ#�ရေသ��လည��

ကမ7��စ������ရေရ� အ6က�� အ�ည�� ဖြ��ဿန� မ���က အကြက��အက�ယ�ပြးခ�မ�� ရေဖြ�ခ�

က�လ�က����ရ� က�ဆင�� ရေနရေသ� ဖြ� �ည����: က�န�ကဏဍရေ6က�င�� စ������ရေရ�အ��က�

စ���ရ�မ��.�န�ရေနရရေ6က�င��၊ ဗ�ယက�နမ�စ������ရေရ� လ���ငန��မ���အရေနဖြဖင�� အရေမရ�ကန�၊

ဂျ��န�န�င�� အ��ယ.န��င�င�စသည�� ရေစ��က�က�မ�����င� ဖြ�ည����: က�န�မ��ယ. မ8 က�ဆင��လ�

သည��အ��က� အခက�အခ#မ���စ��န�င�� ရင�ဆ��င�သ��� ရဖ�ယ����ရေ6က�င�� သ����ရ�'သည�။

အဆ���' အရေစည��အ ရေ�၀�၌ ရေဆ��ရေန���ပြးင��ခ#�သည�� အခ�က�အလက� မ���အရ ယခ�

န�စ� �ထမ(၂)လ အ��င�� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ ��: က�န��င���: ခမ8�မ�ဏာသည� အရေမရ�

ကန�ရေ�2လ� ၈.၅ ဘ�လ�ယ�ဘ���အထ� ရေရ�က����ခ#�ပြး��� ယမန�န�စ�အလ���.က�လန�င��

ကန ��သ��

Page 49: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 49 -

န�>�င��ယ�ဥ��'က ၁၉ရ�ခ��င�န�>န��ခန �� �����က�လ�ခ#� ရေ6က�င�� သ����ရ�'သည�။ အဆ���'

�င���: ခမ8မ���အနက� �င���: ခမ8အမ���ဆ���က�န��စ]ည��မ�� ရေရT ဖြဖစ�ပြး��� �န�ဘ��� အ��ဖြဖင��

အရေမရ�ကန�ရေ�2လ� ၉၃၉ သန��ဖြဖစ�က� ဆန��င���: ခမ8��င� အရေမရ�ကန�ရေ�2လ�

၄၉၇သန��အထ� ရ���ခ#�ရေ6က�င�� သ����ရ�'သည�။ ငရ���ရေက�င��န�င�� ရေက��ဖ��င���:

မ8သည� ယခ�န�စ�အ��င�� ၈၆ ရ�ခ��င�န�>န�� န�င�� ၇၄.၄ ရ�ခ��င�န�>န��အထ� အသ��သ��

�����က�လ�ခ#�ရေ6က�င�� သ����ရ�'သည�။

က�န�သ�ယ�ရေး�5��င��#က�စ.�ပါ�မ&# အ5င� ရေးမြ=ပါရေးခ&#ရေးမGလလ�ယ� က�စ�# ရေး5#င���က�န��င�

ရေး�အတ�က� လ�ပါ�ထား�� လ�ပါ�နညး�မ&#

၆၆။ X-Rays စက�မ���၊ မ.�ယစ�ရေဆ�၀'�စစ�ရေဆ�မ8စက�မ���က#�သ�: ရေသ�

အဆင� ရေဖြ��ရေခ��ရေမ"ရေစသည�� စက�မ��� က�� စစ�ရေဆ�ရေရ�ဂျ���မ���၊ ရေလဆ���မ���၊

စ����က�မ�����င� ���ဆင�ထ���'သည�။ အ���န�ဖြမင��မ�� ရေသ� ကင��လ�ည��သရေဘZ�

မ��� က��လည�� ရေလ�က�င���ည�ရေထ�င�ထ���'သည�။ ယခ� အခ'��င� ဗ�ယက�နမ�

အရေက�က�ခ�န� လ���ထ���လ���နည��အဆင��အခ� �Bက�� စက�က�ရ�ယ�မ���အသ���ဖြ�>၍

ရေလ[�က�ထ��န��င�ရေအ�င� ရေဆ�င�ရ�က�ထ���' သည�။ ထ�: ဖြဖြ�င� ဗ�ယက�နမ�

ကန ��သ��

Page 50: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 50 -

အရေက�က�ခ�န�ဌ�နသည� အရေက�က�ခ�န�ဓ���ခ�#ခန����င� အသ��� ဖြ�>ရန� က�န��စ]ည��

ခ�#ဖြခမ�� စ�ကြ��ဖ�သည��စက�မ���က�� ���ဆင�ထ��ပြး��� ဖြဖစ��'သည�။

ဗ�ယက�နမ� န�င�� တရ� တ� နယ�စပါ�က�န�သ�ယ�မ;၆၇။ �ရ���- ဗ�ယက�နမ� နယ�စ�� ဟ��ခ���-ရေလက�က��င�နယ�စ��က�န�သ�ယ�မ8အ

အအအအအအအအအအအအ အ အအအအ၁၉၈၉ ခ�န�စ�၊ မ��လ ��င� စ�င�ရေဆင� ရ�က�ခ#�ပြး��၊ �ရ��� - ဗ�ယက�နမ� န�စ�န��င�င� အအအအအအအ အ အအအအ အအအအအအအအအအ အအအနယ�စ��က�န�သ�ယ�မ8ဖြ�> လ���ရ��င�ကလမ�၊မ�ရထလမ�၊ရေရရေ6ကင�လမ� (၃) ခ� စလ��မ�

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအရေဆင�ရ�က�လ�က�����သည�။ န�စ�န��င�င�နယ�စ��က�န�သ�ယ�ရေရစ�င�

အအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအ အအအအအအအအ ရေဆင�ရ�က� ခ� �န���င� က�န�သ�ယ�မ8�မဏာ အရေမရ�ကန�ရေ�လ (၃.၂) သန�ခန ���� �ရမ� န�စ�စဥ� က�န�သ�ယ�မ8 �မဏာ (၂၅%) အအအအ���မ�င��ခ#�ပြး��၊ ၂၀၀၅ - ၂၀၀၆ ခ�န�စ���င� ��: က�န�

အ အအအအအ အအအအအအအအ က�န�သ�ယ�မ8� မဏာ အရေမရ�ကန�ရေ�လ (၃၅၀) အအအအအအအအအ အအအအ အ အအအအအ အအသန�၊ သ�င�က�န� �မဏာအရေမရ�ကန�ရေ�လ(၂၅၀) အအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအ အအအအအအအအ သန�၊က�န�သ�ယ�မ8�မဏာအရေမရ�ကန�ရေ�လ (၆၀၀) သန� ခန ���� ��သည�။

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအ အအအအအအအအ အ အအအအအ အအအအအအအအ၄င���င� ���မ�န�က�န�သ�ယ�မn နည�လမ�ဖင�� အရေမရ�ကန�ရေ�လ (၄၅၀) အအအအအအသန�၊ နယ�စ�� အ အအအအအ အအ အအအအအအ နည�လမ�ဖင�� အရေမရ�ကန� ရေ�လ (၁၅၀) အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအသန�ခန �� �� �ရေ6ကင�သ����ရ�သည�။

ဟ��ခ���- အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအ အအအအအအအရေလင�က��င� နယ�စ��က�န�သ�ယ�မ8ရေဆင�ရ�က� ရ��င� နယ�စပြး�� အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအဖ��ရေက� ���မ�န�က�န�သ�ယ�ရေရ၊ နယ�စ��က�န�သ�ယ�ရေရန�င�� �စ����င�

�စ�န��င� က�န� သ�ယ�ရေရကဏဍ (၃) ရပြး��ဖင�� ရေဆင�ရ�က�လ[က�����သည�။၆၈။ �ရ���န��င�င�မ� အဓ�က��: က�န��စ]ည�မ�မ� သ� ရေခ�င�၊ သ�နန�ကြက�>၊ ရေဆက�လ���ရေရ�စ]ည�မ�၊ ဓ�� ရေဗ�က�န�6ကမ��စ]ည�မ�၊ ဓ��ရေဖြမ6သဇ၊ စက�ယနfရ�စ]ည�မ�၊ မ�ရထစက�ရေခင�၊ လယ�ယထ�က�က�န� �စ]ည�မ�ဖစ�သည�� စ� မ� �>၊ သမအ�.���င�သစ�သ�၀လ�မ�ဖစ��သည�။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�မ� အဓ�က��: က�န� �စ]ည� မ� မ� ခ#၊ သ���၊ သ�၊ အပြးဖ�>က�နက�၊ သ�o >က�န�6ကမ��စ]ည�မ�၊ ရေရဘန�င�� သစ�သ�၀လ�မ�ဖစ�� သည�။ ၆၉။ န�စ�န��င�င��မစ� ကန ��သ��က�န��စ]ည�မ�မ� လက�နက�၊ ခ#ယမ�၊ မ.ယစ�ရေဆ၀န�င�� အ ခအရေလ�စ� ထ���ဖြ�န� �ဖြမစ������င�ထသည�� �စ]ည�မ�(ဥ�မ- 6ကက�င�က�����ရေက� ရေရဂျရေ6ကင�� အသ၊ င၊ �စ]ည�မ� ကန ��သကြ��ခင�) ဖြဖစ��သည�။

ကန ��သ��

Page 51: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 51 -

၇၀။ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ�ရ���န��င�င�သည� န��င�င� ဖြခက�န�သ�ယ�မ8န�င�� န��င�င�ဖြခရင�န�� အ အအအအ အအအအအအအအအအအ အ အအအအအအ အအအအအအအ အအအအအအအ အအဖြမN>��န��မn ���ဖြမNင��ရေရ အ��က� ဆ�#ရေဆင�မ8 �စ�ရ��အရေနဖြဖင�� ဖြ�ည��မ� လ

အအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအရေရက�ရင�န��ဖြမN��န��သ.မ�မ� ရေ�ရေဆင�ရမည�� က�န�သ�ယ�မ8 အခ�န�ရေကက�ခ� အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအ အအမ8 န�>န�ထ မ�က�� ဖြ�ည���င�လ���ငန���င�မ�မ� ရေ�ရေဆင�ရသည�

အအအ အအအအအအအ အအ အအအအအအအအ အအအ အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအထက� ရေလ�နည� စ� ရေကက�ခ� လ�က�����သည�။ ဥရေရ�မ� လ���ငန���င� အအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအမ�သည�ဥရေရ�၌အခ�န�ရေကက�ခ�မ8န�>န�ထမ�၄၀ % မ� ၆၀% အထ� ������ ရေသလည�

အ အအအအ အအအအအအအအအ အ အအအ�ရ���န��င�င���င� န��င�င�ဖြခရင�န��ဖြမN��န��သ.မ�က အခ�န� ရေ�ရေဆင�ရ သည��

အအန�>န�ထမ� ၂၅ % အအ အအအအအ အအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအသ ရေ�ရေဆင� ရသဖြဖင�� ဥရေရ���င� ရင�န��ဖြမN��န��မ8 ထက� ၃၅%သက�သမ8����သည�။

၇၁။ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ�ရ���န��င�င�သည� ဖြ�ည��န��င�င�မ�မ� ရင�န��ဖြမN��န��သ.မ�က��

အ အအအအအအအအအအအအ အအအအ အအအအအအအ အအအ အအအအအ၃န�စ�အခ�န� မရေကက�ခ�ဘ# ကင�လ���ခ�င�� ဖြ�>သက#�သ�: ဗ�ယက�နမ� အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအန��င�င� သည�လည� ဖြ�ည��န��င�င�မ�မ� ရင�န��ဖြမN��န��သ.မ�က�� ၉န�စ�

အ အအအအ အ အအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအ အ အအအအအခ�န�ကင�လ���ခ�င��ဖြ�>ဖြခင� အဖြ�င� ထ��မ�၍ ရေနက� ၄န�စ���င� အခ�န� အအအအအ အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအထက�၀က� ရေကက�ခ�မ8ဖြ�>ထ�သည�။ ထ�: အဖြ�င� ��: က�န�သ�င�က�န�

အအအအ အအအအအ အအအအအအအ အ အအအအ အအအအအအအအ အအအအအအအ အအအအအအအအလ���ငန���င� မ� ရေဆင� ရ�က�ရ၌ �ရ��� န��င�င�အရေနဖြဖင�� ��: က�န� အအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအရေ� အရေ�မ8အဖြဖစ� န��င�င�ရေ�မ� လယ�ယထ�က�က�န� �စ] ည�မ�

အရေ� ၁၃% အ အအအအ အအ၊ စက�မ8 က�န�ရေခ��စ]ည�မ� အရေ� ၁၇ % အအအအအအအက� �> ခ�စခ�င�� ဖြ�>ထ အအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအအအအ အအအအ�သည�။ သ�င�က�န� �စ] ည�မ�အရေ� က�န��စ] ည��န�ဖ�� ���

ဖြမNင��ခ�န�န�င�� Custom Duty (၂) မ� �> ရေကက�ခ��သည�။ Custom Duty ရေကက�ခ�မ8 အအရေနဖြဖင�� က�န�6ကမ� �စ]ည�မ�အရေ� ၀ % မ� ၅% အအအအအအအအအထ�လည�ရေကင�၊ က�န�ရေခ�

အ�စ]ည�မ�အရေ� ၅ % မ� ၁၀% အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအထ�လည�ရေကင� ၊ ဇ�မ�ခ��စ] ည�န�င�� �န� အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အအဖ��ဖြမNင�� က�န�ရေခ��စ] ည�မ�အရေ� ၃၀ % အအအအအအအအအအ အအအအထ�လည� ရေကင� ရေကက�ခ��သည�။

အ အအအအအအအအ အအအအအအအအအအအ အအအအအ အ အအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအသ�: ရ��င� လယ�ယထ�က� က�န��စ] ည� န�င�� သ�f > က�န�6ကမ��စ] ည� အ အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအ အအအ မ�အရေ�အခ�န�ရေကက�ခ�ဖြခင�မဖြ�>ဟ�သ����ရ�သည�။

၇၂။ အ အ အအအအ အအအ အအဗ�ယက�နမ�န��င�င� အရေနဖြဖင�� ��: က�န�၊ သ�င�က�န�မ.၀�မ���င� အဟန ��အ� န� အအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအ အ အအအအအင�� �����င��ဆ�မ8 မ���သရေလက� နည��ပြး�� အဆ�ယ�ရေ�သအ��င�

အ အအအအ အအအအ အအ အအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအလ��အရေလ�က�လ��င�စင�စနစ�က�� အမ� ဆ�� က�င��သ��ရေသ န��င�င�ဖြဖစ� အအအအ အအအအအအအအ အအအအ အအအအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအ�သည�။ ၂၀၀၆ ခ�န�စ�မ� ၂၀၁၀ ခ�န�စ�အ��င� ဖြ�ည���င�က�န�သ�ယ�

အအအအအအအအအ အအအ အအအအအအအ အအအ အ အအအအအ အအအအအအအအအမ8 ဆ��င�ရမ.၀�မ� အ��င�လင� လ�ယ�က.သည�� အသ�င�သဏဍ န�သ�:

ကန ��သ��

Page 52: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 52 -

အအအအ အအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အ အအအအအ အအအအအအအအရေဖြ�င�လ#ပြး��၊ ၂၀၁၀ ခ�န�စ� ရေနက����င���င� လ��� လ��ရေသ က�န�သ�ယ� အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအ အအအအအမ8န��င�င�အဖြဖစ� ရေရက����ရေရ ရည�မ�န�ခ�က�ထရေဆင�ရ�က� လ�က����

အအအအအအအအအ အအအ ရေ6ကင�သ����ရ�သည�။၇၃။ �ရ���- အ အအအအ အအဗ�ယက�နမ� န�စ�န��င�င�နယ�စ�� က�န�သ�ယ�မ8ဖြ�>လ���ရ��င� ကန ��သ��

အအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ� ဖြမစ� ထရေသ�စ]ည�မ�မ�အ� က�န�က�န��စ] ည�မ�အလ��က��

အအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအ လ���ငန���င�က�န�သည� မ�မ� လ���င�စင�စနစ�မ���ဘ# Custom Declaration Form

��င� မ�မ��င���: / အအအအ အအအအအအအအအအအအအအ အအအ အအအအအအအ�င�သ�င�လ��ရေသ က�န� �စ] ည�မ�က�� ရေ6ကဖြငပြး�� သက�ဆ��င�ရ Custom အ အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအ အအအအအ အအမ� စစ�ရေဆက သ��မ���အခ�န�ရေ�ရေဆင�၍ လ���လ��

အအအအအအအအအ အအအ အအအအအအအအအအအအစ�ရေရင�၀ယ�ခ�င��ဖြ�>ထ�သည�။လ���ငန���င� / က�န�သည�မ� မ�မ� စ���ကြက�>က�၀ယ�လ�� ရေသ

အ အအအအအအ အအအအ အ အအအ အအအအအအအ အ အအအအ အအအအအအအအအအအ�စ]ည�မ�၏ အမ� �>အစ၊ အရေရအ��က�က�� ကန ��သ��ဖြခင�မ���

အအအ အအအ ရေရင�၀ယ�န��င��သည�။၇၄။ ထ�: အဖြ�င� �ရ���န��င�င�မ� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�အ က�န�သ�ယ�မ8အခ�င��အလမ�

အအအ�စ�ရ�� ခ�င��ဖြ�>သည��အ ရေနဖြဖင�� နယ�စ��ဖြ�ည�သ.မ� �စ����င��စ�န��င�ရေရင�၀ယ�မ8 ဖြ�> အအရ��င� လ. (�စ�) အအအအအအအအအအအ ဥ�မ� က�န��စ] ည� (�စ�) အ အအအအအအအအအအမ� �>၊�န�ဘ��ယ�မ� (၃၀၀၀) အ အအအအရေအက� သယ�ယ.

အအအအအအအအအ အ အအအအအအအ အအအအအအအအမnအရေ� မည�သည��အခ�န�အခမ� ရေကက�ခ� ဖြခင�မ��� သယ�ရေဆင� ခ�င��ဖြ�> အအအအအအအအအအအ အအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အ အအအအအအအအအအအအထရေ6ကင� ရေ�"���ရ�သည�။ ထ��သ�: ခခ�င��ဖြ�>မ8အရ လက���န�လ�ည�

အအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအ အအကြက�မ�အရေ� က�န��စ] ည�မ� �င�ရေဆင�၍ လ. (၁၀) အအအအအအအအ အအအအအအအဥ�ခန ��မ� ဆ�#ပြး���စ����င� အအအအအ အအအအအ အ အအအအအ အအအအအအအအ�စ�န��င� က�န� �စ]ည� သယ�ရေဆင�ရေရင�၀ယ�မ8 ဖြ�>လ�က���� သည�က�� ရေ�"���ရ

အ အအအအအအအအအအအအ အ အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ�သည�။ �ရ���န��င�င�၏ အခ�န� ရေကက�ခ�မ8န�>န�ထမ�က��

အအအအအအအအအအ အမ�ဖြ�ည�သ.ဖြမင�သမn (TRANSPARANCY) ���ရေအင� INTERNET ��င� ရေဖဖြ�ထ အအအအအအအအအ အအအ���ရေ6ကင�သ����ရ�သည�။

ဗ�ယက�နမ� န�င�� တရ� တ� နယ�စပါ�က�န�သ�ယ�မ;အရေးပါရေးလ�လရေးတG2� �ခ&က�၇၅။ �ရ���န��င�င�၊ ယ.နန�ဖြ�ည�နယ�သည� စ��ရန�က�လ��မ�� (၃၉၄၀၀၀) ခန ��

အအ အအ အအ က�ယ�၀န�၍ လ. ဥ�ရေရ (၅၂) အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအ အအ အအသန�ခန ���� ��သည�။ ဖြမန�မန��င�င�၏ ဧရ�ယအက�ယ�

ကန ��သ��

Page 53: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 53 -

အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အ အအအ အ အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအ၀န�၊ လ.ဦးရေရန�င�� �.ည�မ8���� သည�။ ဆက�စ��န��င�င� မ�န� င�� နယ�စ��ဧရ�ယ (၄၀၆၀) အ အအအအအအ အအအအအအက�လ��မ�� ဆက�စ��လ�က����ပြး��၊ အ ရေနက�ဘက���င�

အအအအအအ အအ အအအအ အအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအ အအအအအအ အအဖြမန�မန��င�င�၊ ရေ�င�ဘက� ��င� လအ��န��င�င�၊ အရေ��aရေ�င�ဘက���င� ဗ� ယက� နမ�န��င�င���: န�င�� ဆက�စ��လ�က�����သည�။

၇၆။ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအက�န���င�����ဖြ�ည�နယ� ဖြဖစ�သည��အရေလ[စ� က�န�သ�ယ�မ8 အအအအ အအအအအအ အအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအရေနအထ��င� �င�လယ�ထ�က� ရေ�က� မ���၍ အ�မ�န�ခ�င�န��င�င�

အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအမ�န�င��က�န�လမ�မ� က�န�စည�က.သန�မnက�� အထ���ဖြမNင��

အအ အအအအအအအအ အအအ အအအအအအ အအအအအအအ အအအအအအအအ အအအအအအအအအအရေဆင�ရ�က� လ�က�����သည�။ က�န�လမ�သမက မ�ရထလမ�န�င���

အအ အအအအအအ အအအအအ အအအအအအအအ အအအ အအအ အအအအအအအ အ အအအက�န�သ�ယ�မ8ရေဆင�ရ�က� လ�က����သည�က�� ရေ�"���ရ �သည�။ မ�ရထ လမ� အအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအ အအမ� ဗ�ယက�နမ�န��င�င� အဖြဖ��၍ ဟ��င�ဖ��င�ဆ���ကမ�ပြးမ�Bအထ�

အ အအအအအအ အအအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအက�န��စ]ည�မ� �င���: န��င�သဖြဖင�� ဟ��င�ဖ��င� ဆ���ကမ�ပြးမ�Bမ� အအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ�စ�ဆင�� လက��င�အရေမရ�က၊ အဖရ�က န��င�င�မ�သ�: က�န�သ�ယ�မn

ဖြ�>န��င�သည�က�� ရေ�"���ရ� သည�။၇၇။ အအအအအအအအအအအ အအအအအအအ အအ အ အ အအအအအအအအအအန��င�င�ဖ"� ဖြးပြးဖ�>ရေရအ��က� က�န�စည�က.သန�မ8သည� အသက�ရေသ�ရေ6က

အ အအအအအအ အအအအအအအအ အအအ အ အအအအအအအအအအဖြဖစ�သည�န�င�� အည� အရေ�ထ�� အရေဆက�အအ��ဖြဖစ�သည�� ဆက�သ�ယ�ရေရ၊

အအအအအအ အ အအအအအအ အအအအအအအအအ အအအအအအ အအအအ အ အအအအအအ အ အအ အအအအလမ�၊ ���၊ အရေဆက�အဦးမ�က��အ လ[င�အဖြမန� အရေကင�အထည� ရေဖ အအအအအအ အအအအအအအအအအ အအအအအအ အအအအအအ အအအရေဆင�ရ�က�လ�က�����သည�။ ပြးမ�Bအသ�သ���င� ပြးမ�Bသစ�မ� အ

အအအအအအအအအအအ အအအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအက�က�က�က� အရေကင�အထည�ရေဖ ရေဆင�ရ�က�လ�က����သည�က�� ရေ�"���ရ အ အအအအ�သည�။ �ရ��� - ဗ�ယက�နမ� န�စ�န��င�င�နယ� စ��ဂျ��� ��င� ယဥ�စစ�ရေဆရန�န�င��

အ အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအ အအ အအအအအအအအအအ အအအအအရ��နရန�က၀န�ကြက� �စ�ခ����ပြး��၊ ယဥ�မ�သည� ၄င�စခန�အ ��င� အအအအအအ အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအရ��န၍ နယ�စ�� က�န�သ�ယ�ရေရ ဂျ���ရ����င� နယ�စ��ဖြဖ��ရေက�ခ�

အအ အအအအအအအ အအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအင�� န�င�� က�န��စ]ည��င���: ခခ�င�� စ ရ�က�စ�မ�မ�က�� စစ�ရေဆခ�ရ�သည�။

အအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအ အအအအအအအ ယဥ�မ�က��ဖ�င��ရေဖက�စစ�ရေဆဖြခင�မ����။၇၈။ X-RAY MACHING အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအဖြဖင�� စစ�ရေဆဖြခင�လည� မ���ရေ6ကင� ရေ�"���ရ

အအအအအအအအ�သည�။ ��: က�န� / အအအအအအအအ အ အအ အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအသ�င�က�န� ယဥ�မ� သည� နယ�စ��ဂျ���သ�: ရေရက���� အအအအအအအအအ အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအအ အအ အအအအအအအအအအအအအအအအအပြး��၊ စရ�က�စ�မ�မ� စစ�ရေဆဖြခင�အ��က� ၁၅ မ�နစ�ခန ��သရ��န

အအအအအအအအအအအအ အ အအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအရေစင� �� ဆ��င�ရပြး��၊ ဆက�လက�ထ�က�ခ�သ�ရေ6ကင� ရေ�"���ရ အ အအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအ အ အအအအအအအအ အ အအအအ အ အအအအ အအအအအအ�သည�။ အခအရေလ�စ� ထ.ဖြခသ�င�န�င�� အဖြခ အရေဖြခအရေနမ�

ကန ��သ��

Page 54: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 54 -

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအ���ခ� �န���င�သ ယဥ�မ�ရေရ�ခ�ယ� စစ�ရေဆဖြခင�ဖြ�>လ���ရေလ����ပြး��၊ ခ�င�� အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအဖြ�>လ��င�စင� န�င�� က��က�ည�ဖြခင�မ���ရေသ က�မX ဏာ�မ�က�� က�န�သ�ယ�မ8

လ���ငန�လ���က��င�ခ�င�� (၁၀) အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအန�စ� �����င�ရေ6ကင�၊ ယဥ�က�� န��င�င�ရေ����င� အအအအအအအအအ အအအ အဖြဖစ� သ�မ�ယ.ရေ6ကင�သ����ရ�သည�။

၇၉။ �ရ���- အအအအ အအအအ အဗ�ယက�နမ� န�စ�န��င�င� နယ�စ��က�န�သ�ယ�မ8ဖြ�>ရ��င�မည�သည��အဟ အ အအအအအ အအ အအအအ အအအအ အအအအအ အအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအန ��အ�မ[မ���ဘ# အခ�န�အခအနည� ဆ�� ဖြဖင�� က�န�က.သန�ရေရင�၀ယ�ခ�

အအအအအအအအအအအ အအအ အအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အ အအ အအအအအင�� ဖြ�>ထရေ6ကင� ရေ�"���ရ�သည�။ နယ�စ��ရေနဖြ�ည�သ. မ� �စ� ���င� အ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအ�စ�န��င� ရေရင�၀ယ�မ8က��� အခ�န�ကင�လ���စ�ဖြဖင�� ရေရင�၀ယ�ခ�င��

အအအအအအအအအ အအအ အအအအအအအ အ အအအအအအ အအအ အအအအ အအအအ အအဖြ�>ထ�သည�။ န�စ�န��င� င�အရေနဖြဖင�� လက�နက�၊ ခ#ယမ�၊ မ.ယစ� အအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအ အအအအအ အ အအအအအအ အအအ အ အရေဆ၀မ�အ� က�န�က�န��စ] ည�မ�က�� အရေရအ��က�၊ အမ� �>အစ အက

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအန ��အသ��မ��� ခ�င��ဖြ�> ထမ8ရေ6ကင�� န�စ�န��င�င�နယ�စ����င� �ရမ၀င� အအအအအအ အအအအအ အအအအအ အအအအအအအအ အအအ အအအ အအအအက�န��စ]ည� သယ�ရေဆင�ရေရင� ၀ယ�မ8 မ���သည�က�� ရေ�"���ရ �သည�။ ထ�:

အအအအအအအအအအအအအ အအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအ အအအအအအရေ6ကင�� န��င�င�ရေ�မ� လ���လ��စ� က�န�သ�ယ�မ8 ဖြ�>ခ�င�� ရေ�ထ အ အအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအဖြခင� အရေ� န�စ�န��င�င�လ���ငန���င�မ� ကရေလစစ� လ��က�န6ကရေ6ကင� ရေ�"

���ရ�သည�။၈၀။ ဖြမန�မ- အအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအ�ရ���က�န�သ�ယ�မ8 ရေဆင� ရ�က�ရ��င� မ�မ�န��င�င�မ�

အအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအ�ရ���န��င�င�သ�: �င�သ�င�ရေသ သ�င�က�န� �စ] ည�မ�မ� လယ�ယထ�က�က�န� အ အအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအ အအအအအအအန�င�� သ�f >က�န�6ကမ� �စ]ည�မ�အရေ� အခ�န�ရေကက�ခ�ဖြခင� မဖြ�>သက#�သ�:

အအအအအအအအအ က�န��စ]ည� �န�ဖ�����ဖြမNင�� ခ�န�န�င�� CUSTOM DUTY (၂) အ အအအအအအအမ� �>စလ��အ �စ�၀က�သ အအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအအအ အအအအရေကက�ခ�လ�က�����သည�။ ဖြမန�မန��င�င�မ� �ရ���န��င�င�သ�: ��:

အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အအအအအအအက�န��စ]ည�မ�အရေ� အရေကက�ခ�န�ရေလ[ရေ�မ8 ဖြ�>သက#�သ�:

အ အအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအ အအအအဗ�ယက�နမ�န��င�င�မ� က�န��စ]ည�မ� �ရ���န��င�င�သ�: �င�သ�င�မ8အရေ�

အအအအအအအအအအအ အအအ အ အအအအ အအအအအအအအရေကက�ခ�န�ရေလ[ရေ�မ8���သည�က�� ရေ�"���ရ�သည�။ အခ�န� ရေကက�ခ� အအအအအအအအ အအအ အအအ အ အအအအမ8၌ထ.ဖြခက�ဖြခမ8မ���ရေ6ကင�ရေ�"���ရ�သည�။�ရ��� - ဗ�ယက�နမ� နယ�စ�� ဟ�� ခ����-

အအအအအအ အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအ အအအအ အရေလင�က��င� နယ�ရေဖြမ ��င� လ���ငန���င�မ��စ�ဦးန�င���စ�ဦး အ အအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအ အအရေရင�အ၀ယ� ဖြ�>လ���ရ၌ ဟ��ခ�������ရ���န��င�င� ဘဏာ�ခ�#မ� န�

အအအ အအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအင�� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�ရေလင�က��င�ပြးမ�B��� ဗ�ယက�နမ�ဘဏာ�ခ�#မ����က�ရ��က� အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအခ� ���ဆက�၍ ရေင�လT#ရေ�ရေခ�လ�က����ရေ6ကင�၊ �ရ���န��င�င�သ��ယ�မ�ရေင�၊

ကန ��သ��

Page 55: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 55 -

အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအဗ�ယက�နမ�န��င�င�သ��ရေ�င�ရေင�မ�ဖြဖင�� န�စ�န��င�င�သ��မ���ထရေသရေင�လ# အအ အအအအ အအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအ အအအ အအအန�>န�အ���င�လ#လ�ယ�ရေ�ရေခ�လ�က����ရေ6ကင�ရေ�"���ရ�သည�။

ကန ��သ��

Page 57: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 57 -

ကန ��သ��

Page 58: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 58 -

အခန�(၄)

ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏က�န�ထား�တ�လ�ပါ�မ;မြမ@င��တင�ရေး�

ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ က�န�ထား�တ�လ�ပါ�မ;တ��တက�ရေး�အတ�က� စ�ပါ�#ရေး�ရေးပါ$လစ�

မြပါ'မြပါင�ရေးမြပါ#င�လ(မ;မ&#

၈၁။ ဗ�ယက�နမ�အစ���ရကလည�� ဆင��ရ#မ8ရေလ���က�ရေရ�က��ဦး��ည�ရေသ� က�လ

လ��န�င�� က�လ��ည� စ�မ�က�န�� မ��� ရေရ�ဆ�#ဖြခင��အ��ဖြဖင�� �'ဝင�ရေဆ�င�ရ�က�လ�က����

�'သည�။ ထ�: အဖြ�င� ဗ�ယက�နမ�အစ���ရသည� ဗ�ယက�နမ� န��င�င�၏ စ������ရေရ�က�လ

��ည�ဖ"� ဖြးပြးဖ�>� �����က�ရေရ�အ��က� မဟ�ဗ�\ဟ�ရေဖြမ�က�အဖြမင� (Strategic Vision)

အရေ�2 ��င� အရေဖြခခ�ရေသ� ဦး�စ��ရေ��အစ�အစဥ�မ���က�� ခ�မ���ခ#��'သည�။ (ဆင��ရ#မ8

ရေလ���က�ရေရ�က�� အရေထ�က�အက. ဖြ�>ရေသ�) ယင��ဦး�စ��ရေ��အစ�အစဥ�မ���န�င��

ရေ�2လစ�မ���မ�� -

(က)အရေဖြခခ�အရေဆ�က�အဦး�ကဏဍ��င� ရင��န���ဖြမN>��န��မ8က��ဖြမNင���င�ဖြခင��၊

(အစ���ရန�င�� ��ဂျHလ�က

အစ�စ��လ���ငန��မ���အသ�င�ရေဆ�င�ရ�က�ရန�)

ကန ��သ��

Page 59: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 59 -

( ခ ) ရင��န���ဖြမN>��န��မ8က�� ���မ��ဖြဖည��ဆည��န��င�ရန� ��ဂျHလ�ကစ�ရေဆ�င��မ8က��

ဖြမNင���င�ဖြခင��၊

( ဂျ ) အစ���ရ၏ ရရေင�ရ���န��င�ရေရ�ကြက�>��မ��အ��ထ���မ8မ���က�� အ��ဖြဖ

ည��ဖြခင��၊

(ဃ)ရေK�က�က�ဆ���ဖြဖ��ရေသ� အ����န�>န��မ���က�� ���မ��ဦး�စ��ရေ��ဖြခင��န�င��

န��င�င����င�စ������ရေရ�

လ���ငန��မ���သ�: ရေထ�က����ရေ6က�ရေ��ရေနရမ8က�� ရ��ဆ��င��ဖြခင��န�င��

( င ) န��င�င��က�ပြး��>င�ဆ��င�မ8 (international competitiveness)

က�� အ��ရေ��

သည��န��င�င�ဖြခ��ရေင�လ#လ�ယ�န�>န��က�� စ�မ�ခန ��တခ�#ဖြခင��န�င��လ���သ��စ.�စ��က�

အသ���ဖြ�>ရရေသ�

စက�မ8��: က�န�မ���က�� ဦး�စ��ရေ��ထ���လ���ဖြခင����: ဖြဖစ��' သည�။

ထား�တ�က�န�မြမ@င��တင�ရေး�န�င�� စ�ပါ�#ရေး�တ��တက�မ;န�'န� မြမင��မ#ရေး�အတ�က�

ဗ�ယက�နမ�အစ���မ� ရေး5#င���က� မညး�� အခ&က�င�ခ&က�

ကန ��သ��

Page 60: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 60 -

၈၂။ ဗ�ယက�နမ�အစ���ရ၏ ၂၀၀၉ ခ�န�စ�၊ ရေဖရေဖ��၀'ရ�လ ���မ�န�အစည��အ ရေ�၀�

က�င���ပြး���ရေန�က� သက�ဆ��င�ရ� ၀န�ကြက��ဌ�နမ���မ� ��၀န������ဂျ��H>လ�မ���၊ ကဏဍရ��

အလ��က� ��၀န����သ.မ���န�င�� ရေ�သခ����င� အ�ဏာ����င�မ���အ�� စ�စည��က� ထ���က�န�

����ဖြမNင��ရေရ� ���င����စစ�ရေဆ�မ8မ��� ဖြ�>လ���ရန�န�င�� စ������ရေရ�ဖ"�ဖြးပြးဖ�>������က�မ8 ဖြ�မ

င��မ��ရေစရေရ� အ��က� ရေခ2ယ.ရေဆ�ရေန��ခ#�ပြး���အဆ���' ရေ�"ဆ����#မ� ရေဆ��ရေန�� ရေဖြ��6က��

ခ�က�မ���အရ စ������ရေရ�ဖ"�ဖြးပြးဖ�>������က�မ8 ဖြမင��မ�� ရေစရေရ�န�င�� ထ���က�န�����ဖြမNင��ရေရ�

အ��က� အခ�က�င'�ခ�က�အ�� ဖြဖည��ဆည��ရေဆ�င�ရ�က�သ���မည� ဖြဖစ�ရေ6က�င�� သ����ရ

�'သည�။ အဆ���'အခ�က� င'�ခ�က�မ��-

(က)ထ���က�န�န�င��စ������ရေရ�လ���ငန��မ���ဖြမNင���င�ရေရ�၊ ဖ"� ဖြးပြးဖ�>������က�မ8

�ညြည�င�မ�ရေစရန�ထ�န��သ�မ��

ရေရ�အ��က� ရေဆ�င�ရ�က�ရ���င� စ��သ���မ8န�င�� ရင��န���ဖြမN>��န�aမ8�က�

lကရေစရန� စ�မ��ရေဆ�င�မ8

သည� ရေက�င��မ�န�မ8�� �ရေရ� (ယင��အခ�က���င� အရင��အဖြမစ�မ��� ရေလ

လ�င��ဆ��� မဘရ8��မ8မ���ရေစရန�န�င��

ကန ��သ��

Page 61: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 61 -

အလ�#သ���စ��မဖြ�>ရေစရေရ�အ��က� စ��စမ��စစ�ရေဆ�ရေရ�န�င�� အ���ခ�>��မ8

အခ�င��အ�ဏာ����သ.မ���မ�

6က��မ��စ�� ရေစ�င��6ကည��စစ�ရေဆ�သ���ရန� ဖြ�ဖစ��'သည�၊

(ခ ) ��: က�န�ရေစ��က�က�မ���ခ� #aထ�ပြးင�ခင��၊ က�န�သ�ယ�ရေရ�န�င�� ��: က�န�ဖြမNင���င�

ရေရ�ကဏဍအ��က� အရေစ�

���င��က�လက ခ�မ���ခ#�သည�� မ.၀'�မ���အ�� ���မ��ရေက�င��မ�န�သည��

အ ရေဖြ�ခ အရေနမ��� ဖန����

န��င�ရေရ�အ��က� ဖြ�င�ဆင�သ��မ���ဖြခင��၊ �င��က���ရေသ�

က�န�သ�ယ�ရေရ� က��ဟခ�က�မ���

ရေဖြ�ဖရေလ���ရေ��ဖြ�ခင��န�င�� ဖြ��ည���င��ဖြဖစ�ထ���က�န�သ���စ�#မ8မ��က��

အ��ရေ��ရေဆ�င�ရ�က�ဖြခင��စသည�

��: က��မဖြဖစ�မရေနရေဆ�င�ရ�က�သ���ရေရ�၊

(ဂျ ) အစ���ရမ� သရေဘ��.ခ�င��ဖြ�>ထ��သည�� စ�မ�က�န��ကြက��မ���၊ အထ.�သဖြဖ

င�� လ[��စစ�ကဏဍ၊ သယ�ယ.

ကန ��သ��

Page 62: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 62 -

��: ရေဆ�င�ရေရ�၊ ဆည� ရေဖြ�မ�င�����မ�၊ �ည�ရေရ�၊ က�န��မ�ရေရ�ရေစ�င��

ရေ���က�မ8၊ လယ�ယ�စ��က��� �>�

ရေရ�န�င�� ရေရထ�က��စ]ည��မ���ဆ��င�ရ� စ�မ�က�န��မ���အ��က� အစ���ရ

အသ���စရ���မ���န�င��

ရေထ�က����မ8မ���က�� ����ဖြမNင��ရန� လက�ရေ�"အရေက�င�အထည�ရေဖ��

ရေဆ�င�ရ�က�ရေရ�၊

(ဃ)��: က�န�����ဖြမNင��ရေရ�၊ သ�င��က�န�ရေလ���ခ�ရေရ�န�င�� ဖြ�ည��ရေင�ရေ6က�လ��အ��

မ8အ�� ဖြ� ဖည��ဆည��

ရေ��န��င�သည�� စ�မ���က��ဖြမင��မ��ရေရ�အ��က� ���မ��ထ�ရေရ�က�

အဆင�ရေဖြ�သည�� မ.၀'�မ���

ခ�မ���ရေရ�န�င��

(င ) ��ဂျHလ�ကရေစ��ကစ��မ8မ���ရေ6က�င�� ဖြ�ည�သ.မ���၏ လ.ရေနမ8ဘ၀၊

စ������ရေရ� လ���ငန��မ��� န�င��

ကန ��သ��

Page 63: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 63 -

ထ���က�န�လ���ငန��မ���အ��က� မလ��လ��အ��သည�� ရေစ��န�>န��ဖြမင��မ��

မ8မ��� မဖြဖစ�����

ရေစရန�အ��က�ထ�န��ခ�>��ရေဆ�င�ရ�က�ရေရ�စသည���: ဖြဖြဖစ��'သည�။

ကန ��သ��

Page 64: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 64 -

ကန ��သ��

Page 65: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 65 -

လယ�ယစ��က�ပါ& �'ရေး�ကဏဍ၈၃။ အ အအအအအအအအအအအအအအအအအဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� ကမ7န��င�င�မ�အနက� ဆန�စ�ထ���လ���မ8

အအအအအအအ အ အအအအအအအ အ အအအ အအအအအအအအအအအအအ အအ အအ အအ အ��င� ����ယအမ�ဆ�� န��င�င� ဖြ� ဖစ�ရေသ လည� စန��ရ�ကO အ ရေဖြ�ခအရေန � အအအ အအအအအအ အ အအအအ အအအအအအအအအအအအအညြည�င�မ�မ8အ ပြးခ�မ�� ရေဖြ�ခက�လ�က����ရေ6ကင� ဗ�ယက�နမ�၊ လယ�ယ စ��က��� �>ရေရ

အအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအ အအအအအအန�င�� ရေက�လက�ရေ�သဖ"�ဖြးပြးဖ�>ရေရအစ�အစဥ���င� ရေဖ�ထခ�က�အရ ၂၀၂၀ ခ�န�စ�

အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အအ အအအအအအအရေရက���င� ဖြ� �ည���င�၍ ဆန�စ�စ��က��� �>မ8အ��က� ရေဖြ�မဧရ�ယ ဟက�� ၃. အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအ အ အအအ၅သန�ခန ��အ အသ��ဖြ�>သ�မည�ဖြဖစ�ပြး��၊ ယင���: အနက�

ဟက�� ၃. အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အအအအအအ အအအအအအအ၁သန�မ� မ��စ�စ��က��� �>မ8အ��က� လ�ထ ရေ6ကင�

အအအအအအအအအ အ အ အအအအ အအအအအအအအအအ အ အအအ အအအ အအ အအအအ အအသ����ရ�သည�။ စ�မ�က�န� အရ ၂၀၂၀ ခ�န�စ���င� သန� ၁၀၀ မ� ၂၀၃၀ ခ� အအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအန�စ���င� သန� ၁၃၀ အထ� �����လမည�� လ.ဦးရေရမ�စသ�� န��င�ရန�

အ အအအအအအအ အအအအအအအ အအအ အ အအအအအအ အအ အအ အ အအအ အအအအအအအလ��ရေလက�မည�� အ���င�အ�ဖြဖစ�သည�� �စ�န�စ� လ�င� ဆန��န�ခ� �န�

အအ အ အအအအ အအ အအအအအအအ အအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အအ၃၉၄၁ ၂၀၂၀သန�မ� သန�အထ� ထ�က���� ရန� ရေမ[မ�န�ထပြး��၊ ခ� အအအအအအအအအအ အအ အအအအအအ အ အအအအအအအအအအန�စ�အရေရက� ရေဖြ��င�စ��က��� �>မ8အ��က� စ��က��� �>� ရေဖြ�မဧရ�ယ ဟက��ရေ�င�

၁. အ အအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအ အအအ အ၃ သန�အထ� အသ��ဖြ�>ရေဆင�ရ�က� သ�ဖ�ယ����ရေ6ကင� ယင�အစ�အစကန ��သ��

Page 66: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 66 -

အ အအအအအအအ အအအအအအအအအ အ အအအအအ အအအအအအအအအအအ အအအ အအအဥ� မ.6ကမ���င� အရေသစ��� ရေဖ�ထ သည�က�� ရေလ�လသ����ရ �သည�။

အ အအအအအအ အ အအ အအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အ အအအ အ အအအအအအဆ���စ�မ�က�န�အ အရေကင�အထည� ရေဖရေဆင�ရ�က�ရေရအ��က� အထ. သဖြဖင��

အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအ အအအအဖြခ ရေဖြ�မယအသ��ဖြ�>သ.မ�အရေနဖြဖင�� ဆန�စ�စ��က��� �>ရေရ အ��က� ရေဖြမ အအအ အအ အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အ အအအအ အ အအအအအသ��ဖြ�>ခ�င��ဖြ�>ရန� ရေ�သခ� အဏာ ���င�မ�က��ယ����င� အကန ��အသ��ဖြဖ

အအအ အအအအအ အအအအအအအအ အအအအအအ အအအအအအအ အအအအအအင�� ခ�င��ဖြ�>န��င�ရေရအ��က� ဗ�ယက�နမ� န��င�င�၏ ရေဖြမယအသ��ဖြ�> သ.မ�

အအအ အအအအအအအအအအအအရေနဖြဖင�� ဆန�စ�စ��က��� �>ရေရအ��က� ရေဖြ�မအသ��ဖြ�>ခ�င��ဖြ�>ရန� ရေ�သခ�အဏာ���င� အအအ အအအအအ အအအအအအအအမ� က��ယ����င� အကန �� အသကြ��ဖင�� ခ�င��ဖြ�>န��င�ရေရအ��က� ဗ�ယက�နမ� န��င�င�၏

အအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အအအအအအအအအ ရေဖြ�မယဥ�ရေ�အ ဖြ� �န�လည� ဖြ�>ဖြ�င�ရေရဆ�#ရန� လ��အ��ရေ6ကင�

အအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအအ အအ အအအဗ�ယက�နမ� လယ�ယစ��က��� �>ရေရန�င�� ရေက�လက�ရေ�သဖ"�ဖြးပြးဖ�>����က� ရေရ အအအအအအအအအအအအအ အအအ အ အအအအအအအအအအအအအ အအ အအ အအအဝန�ကြက�ဌနမ� ရေ�၀ဖန� ရေထက�ဖြ�ခ#��သည�။ ယင�စ�မ�က�န�သည� ရေဖြ�မယ

အ အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအ အ အအ အအအအဖြ�>ဖြ�င�ထ�န�သ�မ�ရေရ အ��က� ကြက�>�မ�ရေဆင�ရ�က�ဖြခင� ဖြ� ဖစ� သည� သမက

အအအအအအအ အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအအအ အအအအအ အအအရေဆက�အဦး၊ စက�မ8၊ ၀န�ရေဆင�မ8 လ���ငန�မ� န�င�� ရေက�လက� အအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအရေ�သမ� ဖ"�ဖြးပြးဖ�>����က�ရေရ က��� အက� �>ဖြဖစ�ထ�န�ရေစရေ6ကင� သ����ရ

�သည�။၈၄။ အအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအအ အအဗ�ယက�နမ� လယ�ယစ��က��� �>ရေရန�င�� ရေက�လက�ရေ�သဖ"�ဖြးပြးဖ�>����က�

အအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအ အ အအအအအအ အအရေရ၀န�ကြက�ဌန၊ စ��က��� �> ရေရဥ�စ�ဌနအကြက�အက#ဖြဖစ�သ.က အစ��ရအရေန အအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအဖြဖင�� ရေ�င�သ.လယ�သမ မ�အ ဆန�စ�စ��က��� �> ဖြ� ခင�ဖြဖင��

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအသက�ရေမ�၀မ�ရေက�င�မ8က�� ဖြ� င�မ�ခ�မ�စ� ထ.ရေထင�န��င�ရေ6ကင� သ���� အအအ အအ အအအအအအအအအအအအအအအအ အအအ အ အအအအအအအအအအအအအအအအနလည�လရေစရန�န�င�� ရေ�သခ� အဏာ���င�မ�မ�လည� ဆန�စ�စ��က��� �>

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအ အအအအအအအအအ အအသည�� ရေဖြ�မရေနရမ�အ ရေဂျက�ရ��က�က�င�မ�၊ စက�မ8 ဇ�န�မ�၊ လ. အ အအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအရေနထ��င�ရအရ��မ� အဖြဖစ�သ�: ရေဖြ�င�လ#သ�ဖြခင�မ���ရေစရန�

အအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအ အအအအအအအအအအထ�န�သ�မ�ကက�ယ�ရေစင�� ရေ��က�ထန��င�ရန� အထ.လ��အ��ရေ6ကင�၊

အအအ အအအအအအအအအအအအအအအ လက����အရေနအထ��င�ဗ�ယက�နမ�န��င�င��� � Hai Duong ၊ Hung Yen ၊ Bac Ninh န� င�� Thai Binh အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအ ဖြ��ည�နယ�မ�သည� ဆန�စ�စ��က��� �>မ8 ဧရ�ယမ�

အအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အအအအအအအအအအအ အအအအအအဖြဖစ� ရင�န��ဖြမN>��န��သ.မ�အ ဆ�#ရေဆင�န��င�ရေရအ��က� ရေဆင�ရ�က�လ�က���� အအအအအအအအ အအ အအအအအအအအအ အအအ အအအရေ6ကင�ထ���ရေဖ�� ရေဖြ��6ကခ#��သည�။

ကန ��သ��

Page 67: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 67 -

ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ဓါ�တ� ရေးမြ=မ<သဇာ# တ��တက�ထား�တ�လ�ပါ�ရေး�အ ရေးမြ=ခအ ရေး=န

၈၅။ ယခ�န�စ� စ��က��� �>�ရ�သ�အ��က� အ6ကမ��ဖ�ဥ��အ��ဖြဖင�� ဓ'�� ရေဖြ�မ6သဇ�

�န�ခ� �န�ရေ�'င�� ၉.၃ သန�� ခန �� လ��အ��မည�ဖြဖစ�ရေ6က�င�� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၊ လယ�ယ�

စ��က��� �>�ရေရ�န�င�� ရေက��လက�ရေ�သဖ"�ဖြးပြးဖ�>������က� ရေရ�၀န�ကြက��ဌ�နမ� ခန ��မ�န��ထ��ရ�

ဓ'�� ရေဖြ�မ6သဇ��န�ခ� �န� ၄ သန��ခန ���င�သ�င��ရဖ�ယ�����'သည�။ ၂၀၁၀ ခ�န�စ�အထ�

ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� ဓ'�� ရေဖြ�မ6သဇ��န�ခ� �န� အနည��ဆ��� ၅၀၀၀၀၀ ခန �� န�စ�စဥ�

�င�သ�င��ရ ဖ�ယ����ပြး���၊ ယင��က#�သ�: �င�သ�င��ရသည�� အ ရေဖြ�ခအရေနသည� ၂၀၂၀ ခ�

န�စ�၊ Ninh Binh ဖြ��ည�နယ�န�င�� Phu My ဖြ��ည�နယ�မ�����င� ရေဖြ�မဆ�6သဇ��န�

ခ� �န�၊ ၉၅၀၀၀၀ ခန ��ထ���လ���န��င�သည�� က�လ��င�မ� ရ���န ��တဖ�ယ����ရေ6က�င��၊ ဖြ�ည��

မ��င�သ�င��က�န�မ���အရေ�2 မ��ခ��အ��ထ��ရေနရမ8မ���အ�� ရေလ[��ခ�န��င�ရန� အ��က�

ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၊ လယ�ယ�စ��က��� �>�ရေရ�န�င�� ရေက��လက�ရေ�သ ဖ"�ဖြးပြးဖ�>������က�ရေရ�

၀န�ကြက��ဌ�န သည� ရေလ�လ�ရေဆ�င�ရ�က�မ8မ��� ဖြ�>လ���လ�က����သက#�သ�: ထ���လ���မ8

က�န�က�စရ���မ��� ရေလ���ခ�ရေရ� အ��က� ရေ��င�သ.လယ�သမ��မ���အ��

ဇ�၀ဓ'�� ရေဖြ�မ6သဇ�မ��� အသ���ဖြ�>ရန� ���က���န��ခ#�သည�� အရေလ��က� ဇ�၀ဓ'�� ရေဖြ�မ

6သဇ�ထ���လ������န�င�� အဆင��ဖြမင��နည���ည� အဆင��ဆင��က��လည�� သ�ရေ�သန ဖြ�>

ကန ��သ��

Page 68: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 68 -

လ�က����ရေ6က�င��၊ လယ�ယ�စ��က��� �>�ရေရ�ဦး�စ��ဌ�နမ� ��၀န����သ.�စ�ဦး�မ�

ထ���ရေဖ�� ရေဖြ���6က�� ခ#��'သည�။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၊ စက�မ8န�င�� က�န�သ�ယ�ရေရ�၀န�ကြက��

ဌ�နသည� လက���� ဓ'�� ရေဖြ�မ6သဇ�ထ���လ��� သည�� စက�ရ��မ���အ�� ဓ'�� ရေဖြ�မ6သ

ဇ�အဖြ�ည��အ၀ ထ���လ���န��င�ရေရ�န�င�� Ninh Binh၊ Bac Giang န�င�� Ca Mau

ဖြ�ည�နယ�မ�����င� ဓ'�� ရေဖြ�မ6သဇ�ထ���လ���ရေရ�စက�ရ��မ��� �ည�ရေဆ�က�ရေနမ8

အ�� အ���န� အဟ�ပြးန�မ�င��ရေဆ�င�ရ�က�သ���ရန� ���က���န��ခ#�ရေ6က�င�� သ����ရ�'သည�။

က�န�ထား�တ�လ�ပါ�မ;တ��တက�ရေး�အတ�က� ရေးထား#က�ပါ��ရေး�ရေးခ&ရေးင�မ&# ထား�တ�ရေးခ&မြခင�

၈၆။ ၂၀၀၉ ခ�န�စ�၊ မ��လ �ထမရက�သ�f ���အထ� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၊

က.�သန��ရေရ�င��၀ယ�ရေရ�ဘဏာ� ၏ ရေထ�က����ရေရ�ရေခ��ရေင��မ�ဏာသည� ဗ�ယက�နမ�

ရေ�'င� ၁၁၃.၇၁ ထရ�လ�ယ�(အရေမရ�ကန� ရေ�2လ� ၆.၅၃ ဘ�လ�ယ�) အထ����ရေ6က�င��

ဗ�ယက�နမ� န��င�င����င�ဘဏာ�မ���မ� ထ���ရေဖ�� ရေဖြ���6က��ခ#�သည�က�� ရေလ�လ�သ����

�'သည�။ ၂၀၀၉ ခ�န�စ�၊ ရေဖရေဖ��၀'ရ�လက�န���င� ရေထ�က����ရေရ� ရေခ��ရေင��မ�ဏာသည�

ဗ�ယက�နမ�ရေ�'င� ၂၀ ထရ�လ�ယ� (အရေမရ�ကန�ရေ�2လ� ၁.၁၅ ဘ�လ�ယ�)���ခ#�ပြး��� ရေခ��ယ.

မ8�မ�ဏာသည� ၂၂.၂၃ ရ�ခ��င�န�>န��အထ� ဖြမင���က�လ�ခ#�သည�က�� ရေ�"���ရ�'သည�။

ကန ��သ��

Page 69: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 69 -

ဗဟ��ဘဏာ�၏ အင���နက� စ�မ�က�န��မ�����င� ရေဖ��ဖြ��ထ��ရေသ� စ�ရင��ဇယ��

မ���အရ ယခင�လအရေစ����င��က ရေထ�က����ရေရ�ရေခ�� ရေင�အ����န�>န��အ�� ၄

ရ�ခ��င�န�>န��အထ� ရေလ���ခ�ခ#�ရေ6က�င�� ရေ6ကည�ခ#�ခ� �န�မ�စ၍ န��င�င����င�ဘဏာ�မ��� န�င��

ဗဟ��ရေlက�ပြးမ�ရန����ရေင�မ� ဗ�ယက�နမ�ရေ�'င� ၉၈.၄၃ ထရ�လ�ယ� (အရေမရ�ကန�ရေ�2လ�

၅.၁၄ ဘ�လ�ယ�ခန ��) ထ���ရေခ�� ခ#�ရေ6က�င�� သ����ရ�'သည�။ အစ���ယ�ယ����င� ဘဏာ�

မ���မ� ရေထ�က����ရေရ�ရေခ��ရေင��မ�ဏာမ�� ဗ�ယက�နမ� ရေ�'င� ၂၂.၆၁ ထရ�လ�ယ� (အ

ရေမရ�ကန� ရေ�2လ� ၁.၃ ဘ�လ�ယ�)န�င�� န��င�င�ဖြခ��ဘဏာ�န�င�� ဖက�စ��ဘဏာ�မ���မ�

ရေထ�က����ရေရ�ရေခ��ရေင� �မ�ဏာမ�� ဗ�ယက�နမ�ရေ�'င� ၂၂.၆၁ ထရ�လ�ယ� (အရေမရ�ကန�

ရေ�2လ� ၁.၃ ဘ�လ�ယ�)န�င�� န��င�င�ဖြခ��ဘဏာ�န�င�� ဖက�စ��ဘဏာ�မ���မ� ရေထ�က����ရေရ�

ရေခ��ရေင� �မ�ဏာမ�� ဗ� ယက�နမ�ရေ�'င� ၁.၆၇ ထရ�လ�ယ� (အရေမရ�ကန� ရေ�2လ�

၉၅.၉၁သန��)အသ��သ�����ပြး��� ဗ�ယက�နမ�အစ���ရ၏ ရေထ�က����ရေရ� ရေခ��ရေင�အစ�အစဥ�

အရ ယခ�န�စ�အ��င�� ဗ�ယက�နမ�ရေ�'င� ၄၂၀ ထရ�လ�ယ� (အရေမရ�ကန�ရေ�2လ� ၂၄.၁၄

ဘ�လ�ယ�)အထ� ထ���ရေခ��သ���ဖ�ယ� ���ရေ6က�င�� သ����ရ�'သည�။ ယင��ရေထ�က����ရေရ�

ရေခ��ရေင�မ��� ထ���ရေခ��မ8အစ�အစဥ�အ�� ဆက�လက�အရေက�င�အထည� ရေဖ��န��င�ရန�

အ��က� ဖြ�ည�နယ�န�င��ပြးမ�Bမ������ န��င�င����င�ဘဏာ�မ���န�င�� က.�သန��ရေရ�င��၀ယ�ရေရ�

ကန ��သ��

Page 70: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 70 -

ဘဏာ�မ���အရေနဖြဖင�� လ��အ��ခ�က�မ���န�င�� အ6ကဖြ�>ခ�က�မ���က�� ရေရ�သ��၍

ဗ�ယက�နမ�န��င�င����င� ဘဏာ�ဌ�နခ�>��သ�: လစဥ� (၁၀)ရက�ရေန � ထက� ရေန�က�မက�ရေစဘ#

ရေ����: ခသ���6ကရန� ဗ�ယက�နမ�အစ���ရမ� ညTန�6က��ထ��ရေ6က�င�� သ����ရ�'သည�။

န��င�င�မြခ#�င�န��မြမ@ပါ�န��မ;ကဏဍ

၈၇။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�ဖ"� ဖြးပြးဖ�>������က�ရေရ�အ��က� န��င�င��က�စ������ရေရ�ဆက�ဆ�

မ8မ��� ဖ�င��ရေ��ဖြခင���စ�ခ� �ည�� သ�မက န��င�င��ရေခ'င��ရေဆ�င�မ���က စ������ရေရ�

ဖ"�ဖြးပြးဖ�>������က�ရန� မ�န��ကန�ရေသ�လမ��ရေ6က�င��က��ရေ�"���မ8 န�င��အ�. ၎င����:၏စ����'

ဝင�စ��စ��ဖြဖင�� ��ဝန�ယ.ရေဆ�င�ရ�က�ဖြခင��သည�လည��အထ.�အရေရ�ကြက�� �'သည�။

ဖြ�>ဖြ�င� ရေဖြ��င��လ#ရေရ�အ��က� ကြက�>�င�လ��အ��ခ�က�မ���က�� စ�စဥ�ရေဆ�င�ရ�က�ရ���င�

လည�� အစ���ရ၏အခန��ကဏဍသည� အလ�န�အရေရ��'ရေ�သည�။

၈၈။ စ������ ရေ�ရ������က�မ8က�� ရ���ရန�ရေဆ�င�ရ�က�ရ���င� အစ���ရ၏ဝင�ရေရ�က�

ရေဆ�င�ရ�က�မ8သည� ဖြ�ည�သ.မ��� အ��က���င����င��လင��လင��ဖြဖစ�ရေနရေစသင���'သည�။

ဤအခ�က�သည� စ������ရေရ� ရေရ��ည�ဖ"� ဖြးပြးဖ�>� �����က� ရေရ�အ��က� အရေဖြခခ�

အ���ဖြမစ��စ�ခ�သဖ�ယ� ဖြဖစ��'သည�။ စ������ရေရ�ဖြ�>ဖြ�င�ရေဖြ��င��လ# မ8န�င��ဖ"� ဖြးပြးဖ�>�

ကန ��သ��

Page 71: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 71 -

�����က� မ8 အ��က� အက� �>�အဖြမ��အမ���ဆ���ရ���ရေရ� က��လည��ရေက�င��၊

န��င�င��က�အက.အည�ရ��� ရေရ�က��လည��ရေက�င��၊ ဖြ�ည�� ���က�ရ��က� ရင��န���ဖြမN>��န��မ8

စ��ဝင�လ�ရေရ�က��လည��ရေက�င�� အစ���ရကဖန����ရေ�� န��င��'သည�။

၈၉။ ဖြ�ည��အရင��အန���န�င��နည���ည���: က��ဆ�#ရေဆ�င�ရန� အရေရ�အကြက��ဆ���

ရေသ� ရေ�2လစ� �စ�ရ�� အဖြဖစ� “၁၉၉၀ ခ�န�စ� ဖြ�ည��ရင��န���ဖြမN>��န��မ8က�� ခ�င��ဖြ�>ရေသ�

ဥ�ရေ�” က�� စ�င� က�င��သ���ခ#��'သည�။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င���င� က�န�သ�ယ� ရေ�ရ�

လ���လ��ခ�င��ရေ��ဖြခင��န�င��အ�. က�န�သ�ယ�ရေရ�န�င��ဆက�စ�� လ�က� ���ရေသ�

စ������ရေရ�အဖ"#အစည��မ��� လ�င�ဖြမန�စ�������က�လ�ခ#��'သည�။ ၁၉၈၉ ခ�န�စ���င�

(၂၀၂) ခ����ခ#�ရ�မ� ၁၉၉၀ ခ�န�စ���င� စ������ရေရ�လ���ငန�� အရေရအ��က� (၅၀၀) အထ�

����လ�ခ#��'သည�။ အထ.�သဖြဖင�� က�န�သ�ယ�ရေရ� စ��ဆင��မ8မ��� (trade flows)

၏���စ�က�� သ�သ�သ�သ�ရေဖြ��င��လ#ခ#��'သည�။ သမ��ရ�� �က� က�န�သ�ယ�ဖက� န��င�င�မ���

န�င��က�န�သ�ယ�မ8က�� ရေလ[��ခ�ခ#�သည�။ ဖြ�င�သစ�၊ ဂျ��န�၊ ရေဟ�င�ရေက�င�၊ စကZ��.၊ ထ��င�

ဝမ� စသည��န��င�င�မ��� အ�'အဝင� စက�မ8န��င�င�မ���န�င��က�န�သ�ယ�ရ���င� အ��မခန��

�����က�မ8မ��� ဖြဖစ�ရေ�2 ခ#��'သည�။

ကန ��သ��

Page 72: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 72 -

၉၀။ ���င��ဖြ�ည�ဝင�ရေင� (GDP) ��င� န��င�င����င�ကဏဍ၏�'ဝင�မ8မ�� ၁၉၈၇ ခ�န�စ�

��င� (၅၄.၂)ရ�ခ��င�န�>န�� ���ခ#�ရ�မ� ၁၉၉၀ ခ�န�စ���င� (၄၀)ရ�ခ��င�န�>န��သ�: က�ဆင��ခ#�

�'သည�။ ဤအခ�က�က ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� ရေK�က�က� စ������ရေရ�စနစ�သ�: ခ� ��က�

ရ���င� ရေက�င��မ�န�မ�န�ကန�ရေသ� လမ��ရေ6က�င��ရေ�2သ�: ရေရ�က���� သ���ပြး��ဖြဖစ�ရေ6က�င��

ညTန�ဖြ�ရေနရေ�သည�။ ထ�: အဖြ�င�ရေK�က�က�ဖြ�>ဖြ�င� ရေဖြ��င��လ#ဖြခင�� (market reform)

န�င�� စ������ရေရ������က�မ8 (economic growth) ��: ၏ဆက�စ��မ8မ��

အရေ�'င��လကOဏာ�ဆက�စ��မ8 (သ�: ) ���က�ရ��က�ဆက�စ��မ8ဖြဖစ�ရေ6က�င�� က��လည��

အခ��င�အမ� ဖြ�ဆ��ရေန�'သည�။

၉၁။ အအအအအအအအအအအအအအအအဗ�ယက�နမ�န��င�င� သည�လည� ဖြ�ည��န��င�င�မ�မ� ရင�န��ဖြမN��န�� အအအအအ အ အအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအ အ အအအအအ အအအအအသ.မ�က�� ၉န�စ� အခ�န�ကင�လ���ခ�င�� ဖြ�>ဖြခင�၊ ထ��မ�၍ ရေနက�

အအအအအအအအအအအအ အအအ အအ၄ ၀န�စ���င� အခ�န�ထက� က� ရေကက�ခ�မ8ဖြ�>ထ�သည�။ ထ�: ရေ6ကင��ယခ�အခ ဗ�ယက�နမ�

န��င�င�၏ ဟန��>င�� ပြးမ�B��� သန�� လ�န� စက�မ8ဇ�န��� � မစ�ဆ.ဘ���� အ ကြက��စ��စက�မ8လ���ငန��

အ#ရ��စရေ��စ� ဗ�ယက�နမ�န��င�င� စက�ရ�� ��င� အရေမရ�ကန� ရေလရေ6က�င�� လ��င��ဆ��င� ရ�

န�မည�ကြက�� ဘ���အင��က�မXဏာ�က �ထမ ဆ���ရေလ ယ�ဥ��� � အစ���အ���င�� မ��� စ�င�

ထ���လ���သည�� အခမ��အန��က�� ၂၀၀၉ ခ�န�စ�စက��င�ဘ� ၄ ရက� ရေန �က ဖ�င��လ�စ�ခ#�

�'သည�။ ထ�: ရေ6ကင��စက�မ8လ���ငန��မ��� လ�င�ဖြမန������က�ရေနရေသ� ဗ�ယက�နမ� ��င�

ကန ��သ��

Page 73: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 73 -

ဘ���အင�� အ��က� ရေလယ�ဥ�ရေ��င��� မ���ထ���ရေ��မည�ဖြဖစ�သည��အထ�ရင��န���ဖြမN��

န��ရေန6ကပြး��ဖြဖစ�ရေ6က�င��ရေ�"���ရ�'သည�။

ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ က&င�ခ& �န�အထား�စ�ပါ�ရေး�ဇာ�န�၉၂။ အအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအဗ�ယက�နမ�န��င�င�ရေလင�က��င�ပြးမ�B က�င�ခ� �န�စ���ရေရဇ�န��စ�ခ�

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအ အအအအ အ အအအအအအအအအအအအ အအအအ အအအလ��အ အ���စည�ရ��ကရ�ရန� လ�ထ ပြး�� �ရ���န��င�င�ဘက�မ� ၀င� အအအ အအအအအအအအအအအအအ အအအအအအ အအအအအအအအအ အ အအအအအအအ အရေ�က��စ�ရေ�က�၊ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�ဘက�သ�: ထ�က�ရေ�က� �စ�ရေ�က� ၊

အအအစ�စ�ရေ�င� ၀င� / အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအ အအအထ�က�ရေ�က� န�စ�ရေ�က�သ ထ���ရေ6ကင� ရေ�"ရ�သည�။

အအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအ အ အအ�ရ���န��င�င�မ� �င�သ�င�ရေသ �စ] ည�မ�၊၊ဗ�ယက�နမ�န��င�င�မ� �င� အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအ အအအအ အအအအ အအအအအအ အသ�င�ရေသ�စ]ည� မ�က�� စ���ရေရဇ�န�အ��င� မည�သည��အခ�န�မ� မ

���ဘ# Value-added အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ�စ]ည�မ�ဖြ�င�ဆင� ထ���လ���ဖြခင�၊ လ���ငန���င� အအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအ အအအအအအအအအ အ အအအအမ�စ��� ကြက�>က� ရေ�ရင�၀ယ�ဖြခင�မ� ဖြ�>လ��� န��င�ပြး�� �ရ���

အအအအအအအအ အအအအအအအအအ အ အအအအအအ အအအအအအန��င�င� မ� �စ]ည�မ�ဗ�ယက�နမ� န��င�င�အ��င�သ�: �င���: ခ� �န�၊

အ အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအဗ�ယက�နမ� န��င�င�မ� �စ]ည�မ� �ရ���န��င�င�အ��င�သ�: �င�သ�င�ခ� �န� အအအအအအအအ အအအအအ အအအအအအအအမ�သ သ��မ���အခ�န�အခ ရေ�ရေဆင�န��င�ရေရ စ�မ�ထသည�က�� ရေ�"���ရ

အအအအအအအအအအ အအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ�သည�။ စ���ရေရ ဇ�န�အ��င� န��င�င�ဖြခရင�န��ဖြမ>��န�� အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအမ8 ခ�င�� ဖြ�>ဖြခင�န�င�� ရ��ခန�၊သ��ရေလ�င�ရ�� ၊က�န�စည� ဖြ���#ရေနရ၊

အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအစရေသက�ဆ��င�၊ ရေ��ဖြးရTင�အနယ.ရန�ရေနရ မ� ဖြ�>လ���ထ���ရန� အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအ အအအအအအအ အအစ�မ� ထဖြခင�ဖြဖင�� ရင�န��ဖြမ>��န��သ.မ�အ ဆ�#ရေဆင� ထ���သည�

အအအအအအအအအအအ အအအက�� ရေဖထ���ရေ��"���ရ�သည�။၉၃။ အအအအအ အအအအအအအအ အအအအဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� က�န�သ�ယ�မ8စ���ရေရ ����က�ရေစရေရအ��က�

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအန��င�င�ဖြခ ရင�န��ဖြမ>��န��မ8မ�မ� ရေင�ရေ6ကဆ��င�ရရင�န��ဖြမ>��န��မ8 နည� အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအ�ညဆ��င�ရ ရင�န��ဖြမ>��န��မ8 မ�လရေရက�ရေစရေရ အ��က�

အအအအအအအ အ အအအအအအ အ အအအအအအအအ အ အအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအအရင�န��ဖြမ>��န��မ8 ဆ��င�ရ အခ�င��အလမ�မ�၊ အခ�န�အခရေလ[ခ�င�� မ� အအအအအအအအအအ အအအအအ အအအ အအအ အ အအအအ အအအအအ အအအ အအအအအက��မက�လ��ရေ� ဆ�#ရေဆင�လ�က���� �သည�။ အထ.သဖြဖင�� ဗ�ယက�နမ�

အအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အအအအအအအအအအအအန��င�င�သည� ၁၉၉၇ ခ�န�စ� ��ခဖ�င�� စ���ရေရစနစ�စ�င�က�င��သ��ခ� �န�

ကန ��သ��

Page 74: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 74 -

အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအမ�စ၍ ရေ�သ��င� က�န�သ�ယ�မ8 ��င�လည�ရေကင�၊ န��င��င�စ�� က�န�သ�ယ�မ8 အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအ အအအအ အအအအအအအအအ အအ��င�လည�ရေကင� ဖ"� ဖြးပြးဖ�>����က�ရေစရန�အ��က� ���၀န�က�င�

အအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအ အအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအန��င�င�မ�၏ လ���နည�လ���ဟန�မ�န�င�� က�င��သ��ရေသနည�ဗ�\ဟ အအ အအအအအအအအအ အအအအအအအအ အ အအအအအအ အ အအ အအအအအအအအအအ အအအ အ အအအအမ�က�� လ�င�ဖြမန�စ� ����.က. အရေကင�အထည� ရေဖခ#��သည�။ ဆယ�စ�

န�စ�အ��င� ထ.ဖြခစ�ဖ"� ဖြးပြးဖ�>����က�မ8���ဖြခင�မ� Transperancy and Flexibility ရေ6က အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအင�� ဖြဖစ��သည�။ န��င�င�ဖြခရင�န��ဖြမ>��န��မ8မ�န�သမ[က��

အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအ အအအအထ.အခ�င��အရေရရေ�၍ရင�န��ဖြမ>��န��ရေစခ#��သည�။

ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏�#ဘာ#ထား�တ�လ�ပါ�ရေး�အ ရေးမြ=ခအ ရေး=န

၉၄။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� ၂၀၀၇ ခ�န�စ���င� ထ���လ���မ8 ၈.၃% အအအအ ���ခ#�ပြး��၂၀၀၈ ခ�န�စ���င� ၁၀.၂% အ အအအ အ အအအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အအအအအအအအအအ ���ခ#�သည�။အရေစဖြခစ�ဧရ�ယမ�၂၀၀၇ခ�န�စ���င�

ဟက�� ၀. အအအအ အအအအအအအအအအ အ အအအအ အ၃၇၇၂၀၀၈၀သန�မ�ခ�န�စ���င�ဟက�� . အ အအအအ ၄၀၈ သန� ���ခ#�ပြး��ဟက�� အအအအ အအအအအအအ အအ အ အ အ အအအအ အအအအအအအအအအအ အ၃၅၀၀၂၀၀၉၃၁���လခ#�သည�။ခ�န�စ�၊�ထမလ��င�ထ���လ���မ8 .၈% က�ဆင�

အ အအအအအအ အအအအအ အအအအအအ အ အသ�၍�စ�န�စ�လ��အရေနဖြဖင� ��၂ % အ အအအအအအအအအအအ အအအအအ က�ဆင�သ�န��င�သည�။အရေစဖြခစဧရ�ယ၁၆၇၀၀ အ အအအအ အအအအအအအအအ အ အအအ အ အ အအအအ အအအအ အအအအအအအ ဟက��ရေလ�မည�ဖြဖစ�ပြး��အထ�က�န�>န�မ�လည�၁ဟက��၁၇၀၀က�လ��မ�

အအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအ အအအအအအအအအ ၁၆၆၁ က�လ��ခန ��မ�န�က�ဆင�န��င�၍ထ���လ���မ8က�ဆင�မည�ခန ��မ�န� အအအအ အအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအ �သည�။၂၀၀၉ခ�န�စ���င�ရဘထ���လ���မ8 (၂.၈%) အအအအ အ အအက�ဆင�ပြး��ရဘ�န�

ခ� �န�(၁၃၀၀၀) သ ထ���လ���န��င� မည� ဖြဖစ��သည�။၉၅။ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအ အအအအအအအအအ အအဗ�ယက�နမ�ရဘစက�မ8လ���ငန�အ���စ�မ�၎င���: ထ���က�န��န� (၃) သ�န� ၏ ၆၀% အ��:

အအအအအအအအအအအအ အအအ အအအအအအအအအအ အ အအအအက�န� �င� ��: ရန� န�စ���ည� စခ�>��ခ�>��ဆ��ထရေ6ကင� ရေဖြ�6ကခ#�သည�။ ၎င�အ���စ� အကြက� အ အ အအအ အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအမဆ��စ��ရ�မ�မ.မ� အကယ�၍ �ရ���န�င��ဂျ��န�����ယစက�ရ��မ���င� ရေရင�က�န�န�

အအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအ အအအင�����သက�၍ အခက�အခ#�မ�ရင�ဆ��င�ရ�က စခ�>��အ ခ� �>ရေဖက�� မည�ဖြဖစ�သည�။

မ�မ���:၏ Partner အအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအမ�အ စခ�>��က�� ရေလစလ��က�နရန� မည��သ�: ဖြဖြ�>လ���ရ မည� နည�ဟ� Lien အအအအအအအအအအ ကရေဖြ�6ကသည�။ သ�: ရ��င� Partners အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအမ�၏ စခ�>��ခ� �>ရေဖက�ရန�

အ အအ အအ အအအအအ အ အအအ အအ အအ အအအအအအအ အအအကြက�>စမ8န�>န�ဖြမင��မလသည�ဟ�၎င�ကဆက�လက� ရေဖြ��6ကသည�။၉၆။ အအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအ အအ အအအအ အအအအအအအ အအအအကqမ�က�င�သ.မ� ခန ��မ�န�ခ�က�မ�အရ ရဘရေစ�သည� ၂၀၀၀ ခ�န�စ�ကဖြဖစ�

အ အအအ အအအအအအအ အအအ အအအအအအအအအအ အအ အအအအအအအအ အအအအအအအအအ အအအ အအ အအအ အ အအအဖ.ခ#�သည�� �စ��န�လ[င� ဗ�ယက�နမ�ရေ�င� ၁၀ ဘ�လ�လ[ � ���ဝန�က�င�အထ� မက�ဆင� အအအ အအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအ အအအ အအအအန��င�ရေ6ကင�သ����ရ�သည�။ ဗ�ယက�နမ���� ရဘ���ခ� #a စ��က��� �>ရေသ ရေ�သမ�

ကန ��သ��

Page 75: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 75 -

အအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအ အ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအ အအအအ အအအ�����လရေသလည� စ��က��� �>သ.မ�အရေနဖြဖင�� အဖြမ��အစ�န�မ�မ� ရ��� ရန�

အ အအအအအအအ အအ အအ အ အအအ ရေမ[လင��ခ�က�မ�အခက�ရေ�"ရေနရေလသည�။ Bin Duong ဖြ�ည�နယ� In Can Uren ရေ�သ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအ အအအအ��င� ဖြ�ည�သ.မ� သည� စ�စ��က��� �>သည��ရေနရ��င�ရဘမ� စ��က��� �>လ[က����သည�။ ၎င�

အအအအအအ အ အအအအ အအအအအအအအ အအအအ အအအအအ အအ အအအဖြ�ည�နယ���င� ၂၀၁၀ ခ�န�စ�၌ ရဘ၁၀၅၀၀၀ဟက�����မည�ဟ�ခန ��မ�န�ရသည�။၉၇။ အအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအလက����စ���ရေရ မ���င�မ�� ယခင�စ��က��� �>ထ���လ���မ8မဖြ�>ခ#�ရေသ

အအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအ အအအအအအအ အအအအအအအအအအခ� �န�ကလမ�စ�င�၍ န��င�င� ၏ရဘစက�မ8လ���ငန� ����က�ရေအင� ရေဆင�ရ�က� အ အအအအအ အ အ အအအအအ အအအအအအအအအအအခ#�သင��ရေ�သည�။သ�: မ�သ ယခ�န�စ� အနည�ငယ�အ��င� အဖြ�ည�� အဝ ဖြ�န�လည�ရ���မည�ဟ�

အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအ အအအအအအအအအအအအအအ လယ�ယစ��က��� �>ရေရ��ဝန�ကြက�မ�လ�န�ခ#�ရေသန��င�င��ကရဘက�န�ဖရင��၏ အအအအအအအအအအအအ အအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအင��ဗ�\��င� ရေဖြ�6ကခ#�သည�။ ၎င�က�န�ဖရင����: အဓ�ကရဘစ��က��� �>ရေသ

န��င�င�(၁၄) အအအအ အအအ အ အအအအအအအအအအ အအအအအအအအအ အအအအအအအအအအန��င�င�မ� �က�ရေရက� ခ#�သည�။ ကမ7 ရဘ�င���: ခမ8 ရေဖြမ�����င�

အအအ အအအအအအ အအအအအ အအဗ�ယက�နမ�၏အရေနအထ ဘယ�လ������သလည�ဗ�ယက�နမ�၌၎င�၏လ. အ အ အအအအအ အအအအ အအအအ အအ အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အ အအအအအအအအအအ အ အအဥ�ရေရမ�ဖြ�မ8 ၊ အလ���သမအရေဖြခအရေန ၊ ရဘစ��က��� �>မ8အ��က� သင��ရေ�ရေသ သဘ

အ အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအဝအရေဖြခrအရေန ၊ န��င�င�ဖြခရင�န��ဖြမN��န��မ8အ အရေလရေ�မ8န�င�� ရဘထ���လ���မ8

အအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအ အအအအ အအအအအအအအအအအအအ အအအစ�မ�က�န�ကြက�မ����ရေသရေ6ကင��အက� �>အဖြမ��မ�စ�����သည�။၉၈။ အ အအအ အအအအအအ အ အအအအလက������င�န��င�င�အရေနဖြဖင�� စ���o ရေဖြမက�ရဘ�င���: န��င�သ.န�င��ယခင�၆၂၀၀၀၀ဟက��

အ အအစ�မ�က�န� မ�မ��န� (၆) သ�န�မ� (၇) အအအအ အအအအသ�န� အထ� ထ�က����ရေသ �ဥmမရေဖြမက�န��င�င�အရေနဖြဖင��ရ���ည�ရေန ခ#�သည�။ ၉၄% အအအအအအအအ အအအအ ��: က�န��င���: ဖြပြး�� အမ�စ�မ�က�န�6ကမ�မ�ဖြဖစ�သည�။ယခ�န�စ���င� ထ���လ��� မ8

အအအအအအ အ အအအအ အ အအအအအ အအ အအအအအအစ�စ�ရေ�င� ၆၆၃၀၀၀ �န�မ� အရေမရ�ကန� ရေ�လ ( ၁ ) အအအအအအအအအ အအအအအအအအအဘ�လ�လ[ � ဝန�က�င� ��: က�န��င���: ခ#� သည�။လမည�� ( ၂ ) အအအအအအ အအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အ အ အအအအအအန�စ���င� ရဘ�င���: ရန� ဝယ�လ�� အ����က�လမည�မဟ��� အဘယ�ရေ6က အ အအအအအ အ အအအအ အအအ အအ အအအအအအအအ အအ အအအ အအအအအအအအအအအအ အအအင��ဆ��ရေသ ကမ7စ���ရေရ အ6က��အ�ည�ဆက�လက� ဖြဖစ�ရေ� ရေန ရေသ ရေ6ကင��ဖြဖစ�သည�။

သ�: ရေသ ရေနက����င�ကလ��င� အအအအအအအအအအအအအအ အ အအဗ�ယက�နမ�အရေနဖြဖင�� အခ�င� ��အရေရ ကြက�ကြက� မမရ���ပြး�� �စ� အ အအအအ အ အအအအအအအဟ�န���� စ����က�လမည�ဖြဖစ�သည�။န��င�င��ကကqမ�က�င�သ.မ�ကခန ��မ�န�ရ��င� ကမ7 �စ�ဝ�မ�

အအအအအအအအအအ အအအအ အအအ အအအအ လ����င�ရဘဝယ�လ��အသည�။၂၀၁၂ - ခ�န�စ���င� (၁. ၁ ) ဘ�လ�လ[ ��န�မ� ၂၀၁၅ -ခ�န�စ���င� (၃.၄) အအအအအ အအ အအအအအအအ အအအအအအအဘ�လ�လ[ � �န�သ�: ����က�လမည�ဖြဖစ�သည�။ ၎င�သည� အရရေက�န��ဖ�ယ�

အအအအအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအ အအအ����က�မ8 ဖြဖစ�ပြး�� ရဘ�င���: ရေသ န��င�င�မ�အ��က�အခ�င��ထ.ဖြဖစ�သည�။

အအအအဗ�ယက�နမ�အစ��ရအရေနဖြဖင�� ၂၀၁၅ - အအအအအ အအ အအအ အအအအအအအအအခ�န�စ� ���င�ရဘထ���လ���မ8 ����က� ရန� စ�မ�က�န� အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအ အမ� ခ�မ���ထ��ဖြဖစ�သည�။၎င�ရည�မ�န�ခ�က� ရဘစ��က��� �>ဧရ�ယအ ဟက�� ၆ . အ အအအအအ၂၈သ�န�မ� သ�န�

အအအအအအအအ အအအ အအအ အအအအအအ အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအသ�: ���ခ� #aစ��က��� �> မည�ဖြဖစ�သည�။ ဗ�ယက�နမ�အရေနဖြဖင�� အ�မ�န�ခ�င�လအ��န�င�� အအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအ ကရေမ7��ယန��င�င���: ခ��င�ဟက�� ( ၂ ) အအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအ အအအအ န�စ�သ�န� အ ���ခ� #aစ��က��� �>မည�ဖြဖစ�သည�။၂၀၁၅ -ခ�န�စ� ��င� ရဘထ���လ���မ8 (၁. ၁ ) အအအ အ အအအအ အအအဘ�လ�လ[ � �န� ရ���ရေအင�ရေဆင�ရ�က� မည� ဖြ� ဖစ�သည�။

အ အအအအအအ အ အအအအအအအအ အအအအအအ အအအအအအအအအ အ အအ အ အအအအစ���ရေရအ6က��အ�ည� ၅ န�စ�မ� ၇ န�စ�လ��အ��ရေသအခ� �န�ရ��� သည� �� ရဘ

ကန ��သ��

Page 76: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 76 -

၉၉။ အအအအအအအအ အအအအ အအအအအအအ အအအအအအအအအအ အအအအအ အအအအအအအထ��င� ၊မရေလ၊အင����န��� ၊အ�န��U ယ၊ဗ�ယက�နမ�၊�ရ���၊သ�ရ�လကZ ��:မ�

အအကမ7ထ���လ���မ8၏ ၉၄ % ���က၂၀၀၈ - ၂၀၀၉- အအအအအအအ အအအအအ အခ�န�စ��ထမသ��လ��� ��င�ဗ�ယက�နမ� က ထ���လ���မ8 ၁. ၈ % အအအအအ အအအအအ အ အအအအအအ အ အအအ အအ အအအအအအအ အအအအရေလ[aခ�မည�ဖြဖစ�ပြး��ဧရ�ယ၁၆၇၀၀ဟက��မ��စ�ဟက��လ[င�၁၆၆၁

က�လ��ဂျရမ� (၁. ၆၆၁ ) �န� ထ���လ���ရန�ဖြဖစ�ပြး�� ၂၀၀၈- အအအအခ�န�စ���င� �စ�ဟက��လ[င� ၁၇၀၀

က�လ��ဂျရမ� (၁. ၇ )�န�ထ���လ���ခ#�သည�။၁၀၀။ အ အအအအအအအအအ အအအအအအအအ အအအ�ရ���န��င�င� သည�ဗ�ယက�နမ�၏ ရဘ အမ�ဆ���င�သ�င�သည��

န��င�င�ဖြဖစ�ပြး��၂၀၀၈- ခ�န�စ� ��င� ၉၁၂. အ အအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ၇ အရေမရ�ကန�ရေ�လသန� �န�ဘ����� ရဘထ���က�န� အ အအအအအအအအအအအ အအအ အ အအအအအအအအအအ အ အအအအ အအအအ အအအအ အအအအအအအအအအအအအ အအအ အမ�က�� �င�သ�င�ခ#�သည�။ ကမ7 ����ယ အကြက� ဆ�� ရဘ ရေစ�က�က�ဖြဖစ�သည�� အ

ရေမရ�ကန�န��င�င�သ�: �င���: ခမ8မ� န�စ�စဥ� ၂၀% အက�ဆင�လခ#�ပြး�� ၀ . အအအအအအအအ အအအအအ၅ သန�သ�: ရေရက���� လခ#�

အအအ အအအအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအ အအအအ အအအအအအအအ အ အအအ�သည�။ခ�က�သမm�န��င�င�သည� ဗ�ယက�နမ�မ� ရဘ�င�သ�င�ရန� လ��အ��ရေနပြး�� အရန� အအအအ အအအအအအအ အအအ အအအ အအအ အအအအအအ အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအရေစ�က�က� ဖြဖစ� လန��င� �သည�။ ဗ�ယက�နမ�၏ ရဘ စ��က��� �>ဧရ�ယက�� လမည�� အအအအအအ အအ အအအအအ အ အအ အအအအအအအအအအ အအအအအအအ အအအအအအအအအအအ အအအအအရေလန�စ�အ��င� ၁၀၀၀၀၀ မ� ၇၀၀၀၀ အထ� ���ဖြမNင�� သ�ရန� စ�မ�က�န�ခ� ရေဆင�

အအအအဖြးရTက�လ[က�����သည�။၂၀၀၉ - အ အအအအ အအအအ အအ အအအအအအ အအခ�န�စ���င� ရေ�သ��င� ရဘရေစ�က�က�၁မက�ထရစ��န�လ[င�အရေမ အအအအ အအ အအအအ အအ အအရ�ကန�ရေ�လ၂၆၄၅မ�၁၃၀၀ထ�၅၀ % အအအအအအ အအအ အအအအ ရေက�က�ဆင�ခ#�ရရေသလည�၂၀၁၀ - ခ�န�စ�အ��င� ���မ��

အအအအအအအ အအအအအအအအအအ အအအ အအအ အအအအအအအအအအအအအ အအ အအအအအအအအ�ည� ပြးင�မ�လန��င�ရေ6ကင� ရေမ[လင��ထခ#�သည�။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� ရဘ��� အအ အ အအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ ဖြမNင�� ထ���လ��� ရေရ အ��က� မဟဗ�\ဟသစ�မ�ခ�မ���ရေဆင�ရ�က�ခ#�ရ -

(က) ရဘစ��က��� �>ရေဖြမဧရ�ယ���ဖြမNင��ဖြခင�(ခ) အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအရဘ�င�အ��မ�န�င��အထ�က�န�>န�မရေကင�ရေသရဘမ� �>�င�မ�အ

အထ�က�န�>န� အအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအ အအအ အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအရေကင�သည��ရဘမ� �>�င�မ� ဖြ�ဖစ�သည�အစထ��စ��က��� �>ရန�

အအအအအ ��: ဖြဖြဖစ�ရေ6ကင�ရေလ�လရေ�"���ရ�သည�။

၁၀၁။ အအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအဗ�ယက�နမ�ရဘ ထ���လ���သ.မ�အသင�မ� စ��ရ�မ�မ8မ� ���ရေနခ#� အ အအအအအအအအအ အအအ အအအအအအအအ အအအအ အအ အအအအအအ အအအအအအအအအအသည� ကလ��ည�စခ�>��ဖြဖင�� �င���: ခ#� ရေသ ရဘမက�ထရစ��န� ၃၀၀၀၀၀ စ�စ�ရေ�င�

အ အအအအအအအအအအ အအရဘ�င���: ခမ8၏၆၀ % အ ဝယ�ယ.ရေနသည� �� �ရ���န��င�င�န�င�� ဂျ��န�န��င�င���:��� �ယထ���လ���ရေရ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအ အ အအအ အအအအအအအအအအအအစက�ရ��မ�မ�ထ���လ���ရေသ က�န��စ] ည�မ�ရေရင�ခ�မ8 က�ဆင� ခ#�ဖြခင�ရေ6က

င�� ဖြဖစ��သည�။

ကမ7ရဘထ���လ���မ8 အ ရေးမြ=ခအ ရေး=န

ကန ��သ��

Page 77: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 77 -

၁၀၂။ ကမK�ဘာထား�တ�လ�ပါ�မ; အ ရေဖြ�ခအ ရေ�နမ�ရေးအက�ပါအတ��င�မြဖးစ�ပါသညး�-

စဥ� န��င�င� ၂၀၀၆ ၂၀၀၇ ၂၀၀၈ ၂၀၀၉(ဇာ�န�)(က) ထ��င� ၃၀၇၁၂၁၈ ၂၁၂၁၈၈၃ ၃၀၈၉၈၀၀ ၁၃၀၄၅၀၀( ခ ) အင����န��� ၂၃၅၀၀၀၀ ၂၅၄၀၀၀၀ ၂၇၅၁၀၀၀ ၁၃၄၁၀၀၀( ဂျ ) မရေလ�� ၁၂၈၃၆၀၀ ၁၂၇၀၀၀၀ ၁၀၇၂၄၀၀ ၃၈၃၆၀၀

(ဃ) အ�နU�ယ ၈၃၁၀၀၀ ၈၀၃၀၀၀ ၈၁၁၃၀၀ ၃၄၉၆၀၀

( င ) ဗ�ယက�နမ� ၅၄၆၁၀၀ ၅၅၀၀၀၀ ၆၆၂၉၀၀ ၁၅၀၃၀၀( စ ) �ရ��� ၅၃၈၀၀၀ ၅၄၅၀၀၀ ၅၆၀၀၀၀ ၁၆၀၉၀၀(ဆ) ဖ�လစ����င� ၃၅၁၅၅၆ ၃၆၀၀၀၀ ၉၄၉၀၀၀ ၃၉၈၀၀

( ဇ ) န��င�ဂျ� �ရ�ယ ၁၄၂၅၀၀ ၁၄၃၀၀၀ - -

( စ� ) က����#ဗယ�ရ�၁၃၀၀၀၀ ၁၂၈၀၀၀ - -

(ည) သ�ရ�လကZ ၁၀၉၁၄၀ ၁၁၇၆၀၀ ၁၂၉၂၀၀ ၇၀၈၀၀( ဋ ) အဖြခ ၄၆၃၀၉၆ ၄၅၇၄၃ ၁၂၀၅၁၀၀

၂၄၉၇၀၀ကမ7 ၉၈၁၆၂၁၀၁၀၀၃၅၉၀၅ ၁၁၂၃၀၇၀၀ ၄၀၅၀၂၀၀

ကမ7ရဘ�င���: ခမ8၁၀၃။ အအအအ အအ အအအအ အအ အ အအအအအအအအအအအကမ7ရဘ�င���: ရေနရေသန��င�င�မ�၏၂၀၀၆မ�၂၀၀၉ထ��င���: ရေနမ8

အ အအအအအအ အအအအအအအအ အအ က�� ရေအက��အ���င�ရေ�"ရ�သည� -

ကန ��သ��

Page 78: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 78 -

ကမ7ရဘ�င�သ�င�မ8၁၀၄။ အအအအ အအ အအအအ အအ အ အအအအအအအအအအကမ7ရဘ�င���: ရေနရေသန��င�င�မ�၏ ၂၀၀၆ မ� ၂၀၀၉ ထ� �င�သ�င�မ8

အ အအအအအအ အအအအအအအအ အအ က�� ရေအက��အ���င�ရေ�"ရ�သည� -

ကန ��သ��

Page 79: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 79 -

သဘဝရဘသ��စ�#ရေသန��င�င�မ�၁၀၅။ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အအအအအအအအသဘဝရဘအမ�ဆ�� သ��စ�#ရေသန��င�င�မ�၏ ၂၀၀၆ ခ�န�စ�မ�

အအအအအအအအအအအ အအ အအ အအအအအ အအအအအအအ၂၀၀၉ ခ�န�စ�ထ� န��င�င�အလ��က� ရဘ သ��စ�#မ8အ ရေဖြ�ခအရေနက�� ရေအက�� အ���င�ရေဖဖြ�အ���သည� -

ကန ��သ��

Page 80: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 80 -

ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏5န�စပါ�ထား�တ�လ�ပါ�ရေး�အ ရေးမြ=ခအ ရေး=န

၁၀၆။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� ၂၀၀၉ ခ�န�စ�အ��င� ဆန��င���: ခမ8မ� အရေမရ�ကန� အရေ�လ ၂ . အ အအအ အအအအအအအ အ အ အအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအ၅ ဘ�လ�ယ� �န�ဖ���� � ဆန��န�ခ� �န� ၆ သန�ရေက��င���: န��င�

ကန ��သ��

Page 81: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 81 -

အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအခ#�ပြး�� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ စ��က��� �>ရေရဆ��င�ရ ဖြ�>ဖြ�င� ရေဖြ�င�လ#ရေရ ဖြ�>လ��� အ အအအ အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအပြး�� ရေနက����င�စ�ခ� �န� သစ��င���: န��င�ခ#� ပြး��မ������င�သစ�စ��က�ထ.

န��င�ခ#��သည�။၁၀၇။ အအအအအအအအ အအအ အအအဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ ဆန�စ��က��� �>ထ���လ���မ8သည� ရေ�င�သ.လယ�သမ

အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအမ�၏ ကြက�>�မ�အ ထ���မ8၊ အသ��ည�����လမ8၊ ရေခ��မ� အ အအအ အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အအအအနည��ည အက.အည�န�င�� စ���ရေရလ���ငန���င�မ�၏ ရင� န��

အအအအအ အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအဖြမ>��န��မ8��: န�င�� အစ��ရ၏အရေ�က.ည�မ8 ��:အခ� �>က�ရေ�င�စ���၀င�မ8 အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအ အအအ အအအအအအအအအအ အအအအအအရေ6ကင�� ရေအင�ဖြမင�မ8မ�ရ��� လခ#��သည�။ ထ�က�န�>န� ရေကင�

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအစ�မ� �>မ�မ� ရသ�ဥ��ရေဖြ�င�လ#မ8 �ဏာ�ခ�န��င�ရည����ရ��မ[မက န�� အအအအအအအအအအအအအအအ အအအ အ အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအင�င�� ဖြခရေစ�က�က���င� ယ�ဥ�ပြး��>င�န��င� ရေသ အရည�အရေသ�ဖြမNင��ကြက���

ခ�#န��င�သည�� အရည�အခ�င�မ�ဖြ�ည��စ��ရေနပြး��ဖြဖစ��သည�။၁၀၈။ အ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအဤက#�သ�: ရေအင�ဖြမင�မ8မ� အလ�ယ��က.ရေ�ရေ�က�လဖြခင�မဟ���ဘ#

အအအအအအအ အအအအ အအအအအအအ အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအရေ�င�သ.လယ�သမ မ�မ� ရင��မမဖြဖင�� ရေမ[လင��ရေနခ#�ရဖြခင�သ

အအအအအအအအအ အအအ အအအ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအဖြဖစ��သည�။ သ�: ရေသလည� ဗ�ယက�နမ� စ��က��� �>ရေရ၀န� ကြက�ဌန အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအမ� ဆန� �င���: ရေရ ဆ��င�ရ အစည�အ ရေ�၀မ�အ အကြက�မ�ကြက�မ�ဖြ�>လ���က နည�

အ အအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအ အအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအလမ���ရေဖ� �င�ဖြ�ဖြခင� လမ�ညTန�မ8 ခ�ယ. ဖြခင� မ�ဖြ�>လ���ခ#�ရ အ အအအအအအအ အ အအအအအအအ အအ အအအအအအ အ အအအအအအအအအ အအအအအအအအ အ အအ�သည�။ ဤက#�သ�: �န�ခ� �န� ၆သန�အ ကမ7 ရေစ� က�က�သ�: �င�

အ အအအအအအ အအ အအအအအအအအအအ အအ အ အအအအအအအအအအအအအအ အအ��: ဖြဖြခင�အဖြဖင�� ကမ7 ဆန� ရေစ�န�>န� က�ဆင�န��င�ဖြခင�သည�

အအအအအအအအအအအ အအအအအအ အအအဗ�ယက�နမ�န��င�င�အ��က� ဖြ�န� လည�၍အနfရယ� ���ရေစန��င�သည�က��လည�

အအအအအအအအအ အအအ အအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအ အအအအအ အအအ အအအအအ အအအအစ��ရ�မ� ရေနခ#�ရ�သည�။ ထ�: ရေ6ကင�� အစ��ရမ� ယယ�ဆန�အရ�သ�� ရေလ�� အအအအအအအအအအအ အအအအအအအ အ အအအအအင�ဖြခင�မ�ဖြ�>လ���ရန�လ[င�ဖြမန�စ�၀ယ�ယ.ဖြခင�မ� ဖြ�>လ���ခ#�သက#�သ�: �ဖက�မ� အအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအလည�၊ ဖြ�ည��သ�: လ[င�ဖြမန�စ��င���: န��င�ရေရက�� ��န�အ

အအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအရေ�ခ#�ဖြခင� မ�ဖြ�>လ���ခ#�သဖြဖင�� ဆန�ရေရင�လ��အမ�ဖြ�မ8 အအအအအအအအအ အအအ အအအ အ အအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအ အအအအအအရေ6ကင�� ဖြဖစ�ရေ����သည�� ဆန�ရေစ�န�>န�က�ဆင�မ8မ� ကက�ယ�

န��င�ခ#��သည�။၁၀၉။ အအအ အအအအအအ အအအ အအအအအအအအ အအအအအအအအမရေအင�ဖြမင�မ�ကလအ��င� ဗ�ယက�နမ�လယ�သမမ�၏ မ�က�၀န�

အအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအ အအအ အအအအအအအအ အအအအ��င� စ��ရ�မ�ရေ6ကင��က�မ8 မ�ဖြဖင�� ဖြ�ည��ရေနခ#�ရ�သည�။ သ�: ရေသ ၂၀၀၉

အ အအအအအအအ အအအအအအ အ အအအအအအ အအအအအအအအအအအအခ�န�စ� ဇန�န၀ရ�လအ��င�၌�င� �န�ခ� �န� ၃၁၀၀၀၀ �င���: န��င�ခ#�ပြး��

ကန ��သ��

Page 82: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 82 -

အအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအ အအအအအအ အ အအရေဖရေဖ၀ရ�လအ��င� ဖ�လစ����င�န��င�င�သ�: �န�ခ� �န� ၅၀၀၀၀၀ �င� ��: န��င�ခ#�သည��အဖြ�င� ဖ�လစ� ���င�န��င�င�မ� ၂၀၀၉ ခ�န�စ�အ��က� �န�ခ� �န� ၁. ၅ သန�အမ�စ

အ အ အအအအအ အအအ အအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအအအအ အအအရေ���: ခ#��သည�။ ဤသည�မ� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ ဆန�ထ���လ���မ8က�� ဖြမN အ အအအအအအအအအအအအအအ အ အအအ င���င�ရေ�န��င�ခ#�သည��အဖြဖစ�လ�သည�။

ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ ရေကဖ�ထ���လ���မ8၁၁၀။ အ အအအအအ၂၀၀၉ ခ�န�စ���င�ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ ရေကဖ�ထ���လ����င���: ခမ8မ� ကမ7

အအအအအအအအ အ အအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအ����ယအကြက�ဆ��ရေကဖ� ထ���လ��� �င���: ခမ8 ဖြဖစ�လခ#��သည�။

ယမန�န�စ� ထ���လ���မ8ထက� ၁၀% မ� ၂၀% အ အအအအအအအအထ� �� ����က�လခ#�ပြး�� �န�ခ� �န�

အ အအအ အအအအအအအ အ အအအအအ အအအအအအအအ အအအအ၄၅၀၀၀၀ ၁၂၅၀ခန �� �င���: န��င�ခ#��သည�။ �စ��န�လ[င� အရေမရ�ကန�ရေ�လ

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအ အအအအအ အ အအအအအအအအအ အအရေစ�န�>န�ဖြဖင�� ဟ��ခ� �မင�ပြးမ�Bရေ� ဆ���ကမ�မ� �င���: ခ#� ရ အအအအ အ အအအအအအအအအအအအအယမန�န�စ�က �စ��န�လ[င� အရေမရ�ကန�ရေ�လ ၁၅၀၀ �န�န�>န�ဖြဖင��

အ အအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအ အအအ ရေရင�ခ�ခ#�ရဖြခင� ထက�ရေစ� ရေလ[လခ#��သည�။ Robusta အ အအအအအအရေကဖ�၏ အနဂျ�� အအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအ အအ အအအအအအ အအအအ အအ အ အအအအအအအရေမ[မ�န� ရေစ�န�>န�မ� �စ�ရက�လ[င� ၁၅ ရေ�လ ခန �� က�ဆင�မည��

အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအ အအအ အအအ အအအအအ အအအအအရ���အရေယင�မ� ���ရေနရေ6ကင� ရေလ�လသ����ရ�သည�။ ဗ�ယက�နမ� ရေစ� အအအအအအအအအအအ အအအ အအအအအအအအအအအအအ က�က�အကြက�ဆ��စ��က��� �>သည��နယ�ရေဖြမဖြဖစ�ရေသ Dak Lak ��င� �စ�က�လ��လ[င�

အအအအအ အ အ အအအအ အအ အအအအအအ ဗ�ယက��နမ�ရေ�င�ရေင�၂၃၂၀၀အ ရေ�မရ�ကန�ရေ�လ (၁.၂၂) အအအအအအရ���ခ#��သည�။၂၀၀၈ခ� အအအအအ အအအအအအအအအအ အအအန�စ� ကမ. �စ�က�လ��လ[င� ဗ�ယက�နမ� ရေ�င�ရေင� ၂၅၀၀၀ ရ���ခ#��သည�။

အ အအအအအအအ အအအအအအ အအအအအအ၂၀၁၀ ခ�န�စ� �ထမန�စ�လအ��င� ရေကဖ��င���: ခမ8မ� �န�ခ� �န� ၂၄၁၀၀၀ ���ခ#� အ အအအအအအအအအ အ အအ အအပြး�� ၂၀၀၉ ခ�န�စ� ကလ�. �င���: ခမ8 ထက� ၂၁ % အအအ အအအအအရေလ�နည�ခ#�ရေ6ကင� ဗ�ယက�နမ�

အ အအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအ အ အအအအ အ အ အအ အအအအန��င�င� ဟန��>င�ပြးမ�Bအရေဖြခစ��က� အရေထ�ရေထ�စရင�အင�ရ��၏ အခ�က� အလက� မ� အရ သ����ခ#�ရ�သည�။

ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ သစ�အရေးခ&#ထားညး�ထား�တ�လ�ပါ�ရေး�အ ရေးမြ=ခအ ရေး=န

၁၁၁။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ သစ�အရေခ�ထည�ထ���လ���ရေရလ���ငန�သည� အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ���င�ဖြ�ည�၏ �ဥ] မရေဖြမက�အကြက�ဆ�� န��င�င�ဖြခရေင���ရေဖ�ရေ�ရေသ

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအ အအအလ���ငန� ဖြဖစ�ပြး��အစ��ရ၏ ������မ8က��မ��လ��အ��လ[က�����သည�။

ကန ��သ��

Page 83: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 83 -

အ၂၀၀၈ခ�န�စ���င�ရေမရ�ကန� ရေ�လ ၂ . အ အအအအအ အအအအအအအအအ အ၈ ဘ�လ� ���ရေဖ�ရေ�ခ#�ပြး�� �ရ���၊ မရေလ��၊ အ အအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအ အ အအအအအအ အအအအအအအအ အ အအင����န���န�င�� ထ��င�ပြး��လ[င� �ဥ] မရေဖြမက� ကမ7 အကြက�ဆ�� သစ�

အအအ အအအ အအအအ အအအအအအအအအအ အ အအအအအအရေခ�ထည�ထ���လ���သည��န��င�င�ဖြဖစ� �သည�။ ၂၀၀၉ ခ�န�စ���င� ကမ7 အ အ အအအ အအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအအစ���ရေရအ6က�� အ�ည� ရေ6ကင�� အမ�စမ�မ���သရေလက�နည�� သ�

အအအ အအအအအအအအအအအအအ အအ အအအအ အအအအအအအအအအ အ အအအ အအအအအ အအခ#��သည�။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� ၂၀၁၀ ခ�န�စ���င� သစ�အရေခ�ထည�

အ အအအအအ အအအအအအအအ အထ���လ���ရေရလ���ငန�မ� အရေမရ�ကန�ရေ�လ ၃ . ၂ ဘ�လ� �ရ���ရန� ရေမ[လင��ထ�သည�။

အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအ အအအအအအ အအအအ အအအအအ အအအ အအအသစ�အရေခ�ထည� ထ���လ���ရေရ လ���ငန� ရေ�င� ၂၅၂၀ ���ရ ၄၂၀ မ�န��င�င�ဖြခရင�န��ဖြမN��န��မ8ဖြဖစ��သည�။၁၁၂။ အအအအအအအအအအအအအ အအအ အအအအအ အအအအအအအအအအအသစ�အရေခ�ထည�မ�က�� န��င�င�ရေ�င� ၁၂၀ သ�: �င���: ခ#�ရ

အရေမရ�ကန�န��င�င�သ�: �င���: ခမ8မ� ၃၀% အအခန ���� �ပြး�� ဂျ��န�န�င��ဥရေရ�သ�: �င���: ခမ8မ�၅၅ % ��� အ အအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအ အအ အအအအအ အ�သည�။ ကမ7 စ���ရေရက�ဆင�မ8ရေ6ကင�� အရေမရ�ကန� န�င�� ဥ အအရေရ�ရေKက�က�မ�အမ�စ ၃၀ % အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ သ�: က�ဆင�ခ#�ပြး�� အမ�စမ�ဖ�က�သ�မ�ဖြခင� (သ�: မဟ���)

အအအအ အအအအအအအ အအအ အအအအအအအအအအအအအ အ အအအ အအအအအ အအရေလ[ခ�ဖြခင� မ� ရေ6ကင�� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ သစ�အရေခ�ထည�

အအအအအအအအအအအ အအထ���လ���ရေရလ���ငန�စ�စ�ရေ�င�၏၉၅ % ခန ��မ� အက��� အ�ည� မ�န�င��ရင�ဆ��င�ရေန6က အအအအအအအအအ အအအအအအအအအ အအအအ အအအအအအအ အအ အ အအအအအ အအရ�သည�။လ���ငန�အမ�စ�မ�၂၀၀၈ခ�န�စ�ထက�အမ�စ၃၀ % မ� ၆၀% အထ� က�ဆင�

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအခ#�ပြး�� လ���ငန�မ�ရ���ည���င�သန�န��င�ရေရအ��က� လ���သဥ�ရေရက��ရေလ[ခ�

အအအ အအအ ဖြခင�ဖြဖင��ရေဖြဖ��င�ခ#�6ကရ�သည�။၁၁၃။ ထ�: ရေ6ကင��ဗ�ယက�နမ�သစ�အရေခ�ထည�ထ���လ���ရေရလ���ငန�မ�အရေနဖြဖင��

အ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအ အအအ အအအအအစ��ရ၏အက. အည�က�� မ�စ�ရေမ[လင��လ[က����6က�သည�။ ၎င� အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ��: မ� အစ��ရအရေနဖြဖင�� ယယ�အဖြဖင�� ရေKက�က�ပြး��>လ#ခ� �န���င�

အအအအအအလ���ငန� မ� အရေ�ရေကက�ခ�လ[က����ရေသအခ�န�အခမ�သက�သခ�င��ရေ�ရန�၊ ဝင�ရေင� ခ�န�မ� အ ရေလ[ခ�ရေ�ရန� (သ�: မဟ���) အခ� �န�ဆ��င�ရေ�ရေဆင�ခ�င��ဖြ�>ရန� တ�* ဖြမြဖးစ�ပါသညး�။

အခန�(၅)

ကန ��သ��

Page 84: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 84 -

ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ရေးMက�က�2� #ရေးဖး�ရေး�

ရေးစ&က�က�စ�ပါ�#ရေး�အ5င��အတန�အမြပါညး� =�အ၀2� �ရေး<က#င� အသ�အမ�တ�မြပါ'ခ��သ

ညး�� ဗ�ယက�နမ�

၁၁၄။ ဗ�ယက�နမ�အစ���ရ၏ ကြက�>��မ��ရေဆ�င�ရ�က�မ8မ���ရေ6က�င�� ဗ�ယက�နမ� န��င�င�

သည� ရေစ��က�က� စ������ရေရ� အဆင��အ�န��န�င��အည� ဖြ� �ည��စ��မ8�� �ရေ6က�င�� 6သစ

ရေ6��လ�န��င�င�န�င�� နယ.�ဇ�လန�န��င�င���: မ� �ရ��၀င� အသ�အမ��� ဖြ�>ခ#�ပြး���၊ စ����ခ�န�

ရေက�က�ဖြခင��မဖြ�>ရန�န�င��ရေထ�က����ရေ6က�ဆ��င�ရ� က�စ]ရ��မ�����င� ကမ7��က�န�သ�ယ�

ရေရ� အဖ"#ဖြးကြက��၏ စည��ကမ��ခ�က�မ���န�င��အည� ဆက�ဆ�ရေဆ�င�ရ�က�သ���ရန�

သရေဘ��.ခ#� ရေ6က�င�� ယခ�လ ဗ�ယမ�နမ�၊ စ������ရေရ� အစ�ရင�ခ�စ��စ�ရ��၌ ရေရ�

သ��ရေဖ��ဖြ��ထ��သည�က�� ရေလ�လ�သ���� အဆ���' က�စ]န�င�� ���သက�၍ 6သစရေ6��

လ� န��င�င�၊ က�န�သ�ယ�ရေရ�၀န�ကြက��ဖြဖစ�သ. Mr. Simon Cream န�င�� နယ.�ဇ�လန�န��င�င�

က�န�သ�ယ�ရေရ�၀န�ကြက��ဖြ�ဖစ�သ. Mr. Tim Groser ��: သည� ထ��င��န��င�င�

Phetchaburi ဖြ�ည�နယ�၌ အရေ��aရေ��င� အ��� န��င�င�မ���၏ (၁၄)ကြက�မ� ရေဖြ�မ�က�

ထ���သ��အစည��အ ရေ�၀���#က�င���ရေရ� အကြက�> ညN�န�>�င��ရေဆ��ရေန����# က�င���စဥ� က�လ

အ��င�� သရေဘ��.ည�ခ�က�ဆ��င�ရ� စ�ရ�က�စ��မ��မ���ရေ�2 ��င� လက�မ���ရေရ�ထ���

ကန ��သ��

Page 85: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 85 -

ခ#�ပြး��� ဗ�ယက�နမ�န��င�င� အ�� ရေစ��က�က�စ������ရေရ�အဆင��အ�န��န�င�� အည� ဖြ�ည��၀မ8 ���

ရေ6က�င�� အသ�အမ���ဖြ�>ရေရ�အ��က� ရေ6ကည� ခ�က� ထ���ဖြ�န�ခ#�ရေ6က�င�� အဆ���'

အစ�ရင�ခ�စ�၌ ရေဖ��ဖြ�� ထ���'သည�။ 6သစရေ6��လ� ဝန�ကြက��န�င�� နယ.�ဇ�လန� ၀န�

ကြက��၏ သရေဘ��.ည�ခ�က�သည� အရေရ�ကြက��ဆ��� ရေသ� အခ�က�ဖြဖစ�သည�� ��: က�န�မ���

အရေ�2 အက#ဖြဖ��မ8န�င�� စ����ခ�န�ရေက�က�ခ�ဖြခင��ဆ��င�ရ� ဆ���ဖြ�ဖ��ခ�က�မ���န�င�� ၀န�

ကြက��၏ သရေဘ��.ည�ခ�က�သည� အရေရ�အကြက��ဆ��� ရေသ�အခ�က� ဖြ�ဖစ�သည�� ��: က�န�

မ���အရေ�2 အက#ဖြဖ��မ8န�င�� စ����ခ�န� ရေက�က�ခ�ဖြခင��ဆ��င�ရ� ဆ���ဖြ�ဖ��ခ�က�မ���န�င��

သက�ဆ��င�လ�က���� ပြး��� စ����ခ�န�ရေက�က�ခ�ဖြခင��မဖြ�>ရေရ�အ��က� အ ရေဖြ�ခခ� က�သည��

ဆ���ဖြ�ဖ��ခ�က�မ���အရေ�2 အက� �>�သက� ရေရ�က�မ8���ရေစရေ6က�င�� ယခ�က#�သ�:

သရေဘ��.ည�မ8မ��� ရ���ခ#� သည�မ��လည�� မ���မ6က�ရေသ�မ� ကလက�မ���ရေရ�ထ���ခ#�

ရေသ�အ�ဆ�ယ�-6သစရေ6��လ�-နယ.�ဇ�လန�န��င�င�မ���န�င�� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�အ6က��

ဘက�စ�� ရေ�'င��စ��ဆက�ဆ�ရေရ���င� အကြက��မ��ဆ���ရေသ� ရေအ�င�ဖြမင�မ8ရလ����စ�ခ�ဖြဖစ�

ရ� အ���-�စ�ဖ��� ရေ�သ��င� စ������ရေရ������က�မ8န�>န�� မ�န�ကန�ရေစရေရ�အ��က�

မ���စ�� အက� �>�ဖြဖစ�ထ�န��ရေစမည�ဖြဖစ� ရေ6က�င�� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၊ စက�မ8န�င��

က�န�သ�ယ�ရေရ�၀န�ကြက��ဌ�န၊ ၀န�ကြက��မ� ထ���ရေဖ�� ရေဖြ���6က��ခ#�သည�က�� ရေလ�လ� သ����

ကန ��သ��

Page 86: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 86 -

�'သည�။ ခရ��စဥ�အ��င�� ဗ�ယက�နမ�စက�မ8န�င�� က�န�သ�ယ�ရေရ�၀န�ကြက�� ဦး�ရေဆ�င�သ

ည�� က��ယ� စ��လ�ယ�အဖ"#သည� ထ��င��န��င�င�က�န�သ�ယ�ရေရ�ဆ��င�ရ� အဆင��ဖြမင��အရ����

ကြက��မ���န�င�� ရေ�"ဆ��က� ဆန�ရေစ��န�>န�� �ညြည�င�မ� ရေရ�၊ ရေစ��က�က� စ�မ�ခန ��တခ�#မ8ဆ��င�ရ�

အဖြမင�မ���ဖလ�ယ�ရေရ� စသည��က�စ]ရ��မ���က�� ရေဆ��ရေန��ခ#�6ကရေ6က�င�� ရေလ�လ�သ����

ရ�'သည�။

၁၁၅။ ကမ7��စ������ရေရ� အက���အ�ည��န�င�� ဖြ� �ည���င�� အခက�အခ#မ���၏

ရ��က�ခ��မ8ရေ6က�င�� က�ဆင�� ခ#�ရသည�� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ စ������ရေရ�အ ရေဖြ�ခအရေန

သည� ယခ�န�စ�အက�န���င� ဖြ��န�လည�ရေက�င��မ�န� လ�ဖ�ယ�ရ� ���ရေ6က�င��၊ ၂၀၀၇ ခ�

န�စ� န�စ�က�န����င��မ�စ၍ 6က�>ရေ�"ခ#�ရသည�� အခက�အခ#မ���သည� ယခ�န�စ� က�န���င�

အဆ���သ�� ဖ�ယ�ရ����ရေ6က�င��၊ ရေဖရေဖ��၀'ရ�လအ��င�� စ������ရေရ�ဆ��င�ရ� အညTန��

က�န��မ��� သည� ���မ�������က�လ�သည�� အ ရေဖြ�ခအရေန��င� ���ရေနသဖြဖင�� န�စ�က�န����င��မ�

စ၍ အ���န�အဟ�န�ဖြဖင�� ဖြ�န�လညြည�မင���က�လ�န��င�ရန��� �ရေ6က�င�� မဘရ8ဖြမင� သ���သ��

�'သည�။ ယင��အခ�က�န�င��စ��လ�ဥ��၍ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ ဖြ�ည���င��လ���သ��

အင�အ��စ�၏ အရည�အရေသ�� မ�� ဖြမNင��မ��မ8���ပြး��� ခ��င�မ�သည�� ဖြ�ည���င��ရေစ�� က�က�

အရေနအထ��ရေ6က�င�� ယရေန �ကမ7�ကြက��အရေနဖြဖင�� အဆ���ရ��ဆ��� အ ရေဖြ�ခအရေနသ�:

ကန ��သ��

Page 87: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 87 -

ရေရ�က����ခ#�သည�����င� ရေန�က�ဆ�����င�သန�က�န�ရစ�မည�� ရေစ��က�က��စ�ခ�အဖြဖစ�

က�န�ရစ�န��င�မည�ဟ� ယ.ဆ�'သည�။ ဗ�ယက�နမ� န��င�င�၏ အ��အသ�ဆ���အခ�က�မ�� ဖြ�

�ည���င��အင�အ��န�င�� က��ယ����င�ဆ���ဖြ�ဖ��ခ�က�မ���က�� ���င�ဆ��င�ထ��ပြး��� ဗ�ယက�နမ�

အစ���ရမ�လည�� စ������ရေရ�က�ဆင��မ8က�� က�က�ယ�ရန�န�င�� ထ���က�န�����ဖြ�မ�င��ရေရ�

အ��က� လ��အ��သည�မ���က�� က�ယ�ဖြ�န ��တစ�� ရေဆ�င�ရ�က�လ�က����သည�က�� ရေ�"���ရ

�'သည�။ ယခ�န�စ�အ��င�� ဗ�ယက�နမ�အစ���ရ အရေနဖြဖင�� ကမ7��စ������ရေရ�

အက���အ�ည��မ���၏ ဂျယက�ရ��က�ခ��မ8ရေ6က�င�� ဖြဖစ�ရေ�2 လ�ရသည�� စ������ရေရ�

က�ဆင��မ8အ�� ဖြ�န�လည�ဖြမNင���င�န��င�ရေရ�အ��က� ဗ�ယက�နမ�ရေ�'င� ၃၀၀ ထရ�လ�ယ�

(အရေမရ�ကန�ရေ�2လ� ၁၇ ဘ�လ�ယ�ခန ��) အသ���ဖြ�>ရေဆ�င�ရ�က�ဖ�ယ����ရေ6က�င�� ခန ��မ�န��

�'သည�။ ကမ7��ရေင�ရေ6က�အက���အ�ည��မ���၏ ဂျရက� ရ��က�ခ��မ8 ရေ6က�င��

ယမန�န�စ�က ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ စ������ရေရ� �����က�မ8န�>န��အ�� ၆.၅ ရ�ခ��င�န�>န��မ�

၆.၂ ရ�ခ��င�န�>န�� သ�: ရေလ���ခ�ခန ��မ�န��ခ#�ရရေသ��လည��၊ ခက�ခ#ဆ���ရ���သည�� အ ရေဖြ�ခ

အရေနမ���မ���င� ဗ�ယက�နမ�အစ���ရသည� ���င��ဖြ�ည�၏ စ������ရေရ� အ ရေဖြ�ခအရေန က��

ရေက�င��မ�န�သည�� အရေနအထ��သ�: ရေရ�က����ရေအ�င� ကြက�>��မ��ရေဆ�င�ရ�က�န��င�ခ#�သည�

က�� ရေ�"���ရပြး��� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�အရေနဖြဖင�� အဖြခ��ရေသ�န��င�င�မ���ထက� ���မ��သင��ရေလ���

ကန ��သ��

Page 88: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 88 -

သည�� အရေနအထ����င� ���ရေနခ#�သည�ဖြဖစ�ရ�၊ ယခ�န�စ���င�လည�� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏

စ������ရေရ������က�မ8န�>န�� သည� ယမန�န�စ�ကထက� ���မ��ဖြမNင���က�လ�ဖ�ယ�ရ����

ရေ6က�င�� ခန ��မ�န���'သည�။

၁၁၆။ ထ�: အ�. ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ က�န�သ�ယ�ရေရ�ရေK�က�က�အရေနအထ��က��

ရေလ�လ�သ���သ��ရ���င� �ထမဦး�စ�� က�န�သ�ယ�မ8ရေK�က�က�အ ရေဖြ�ခအရေနသည� က

မဘမ7��စ������ရေရ�အက���အ�ည��၏ ဂျယက�ရ��က�ခ��မ8 မ���ရေ6က�င�� ဖြ�ည��မ�

ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သ�: က�န��စ]ည��မ��ယ.မ8သည� ရ�ခ��င�န�>န�� (၅၀)အထ� က�ဆင��သ���

သည�က�� ရေ�"���ရ�'သည�။ သ�: ဖြဖြဖစ�ရ� ဗ�ယက�နမ�အစ���ရသည� စ������ရေရ�လ���ငန����င�

မ���သည� လ���ငန��မ��� ရေက�င��မ�န�စ�� စ��ဆင��လည����န��င�ရေရ�အ��က� ယခ�

လဆန��မ�စ၍ ရေထ�က����ရေရ�ရေခ��ရေင�မ��� ထ���ရေခ��ခ#�ပြး��� အ����န�>န��အ�� ၄

ရ�ခ��င�န�>န��အထ�သ� ရေလ���ခ�သ��မ���ရေ��ခ#�သည�က�� ရေ�"���ရ�'သည�။ သ�: ရေသ��

လည�� စ������ရေရ�လ���ငန����င� အမ���စ�က လက����6က�>ရေ�"ရေနရရေသ�အခက�အခ#

မ���ရေ6က�င�� ယင��အ����န�>န��ထ��ရေ��ရန�က��လည�� ခက�ခ# လ�က���� ရေ6က�င�� ရေ�"���ရ

�'သည�။ စ������ရေရ�က�ဆင��မ8က�� က�က�ယ�ရန�န�င�� �����က�မ8န�>န��က�� ထ�န��သ�မ��ရန�

အဓ�ကအရေရ�ကြက��ရေသ� အခ�က�မ�� က�န�6ကမ��အ�' ၀င� က�န�ထ���လ���မ8 ����ဖြ�မ�င��

ကန ��သ��

Page 89: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 89 -

ရေရ�န�င�� အလ���သမ��အင�အ�� ဖြ�ဖည���င��ရေရ�အ��က� အ�ရ��စ.�စ��က�၍ ရေဆ�င�ရ�က�

ရေနရေ6က�င��ရေ�"���ရ�'သည�။

၁၁၇။ ၂၀၀၉ ခ�န�စ�၊ �ထမန�စ�လအ��င�� က�န�သ�ယ�မ8 အရေန အထ��က�� 6ကည��မဘရ8

�'က ���လ[ �ရေင�မ���ရ���ခ#� ရေသ��လည�� ကမ7��စ������ရေရ�အက���အ�ည��၏

ဂျယက�ရ��က� ခ��မ8မ���က ပြးခ�မ�� ရေဖြ�ခ�က�လ�က����သဖြဖင�� အရေမရ�ကန�၊ ဂျ��န�န�င�� အ��

ယ.စရေသ� န��င�င�မ���မ� ��: က�န�မ��ယ.မ8 မ�� သ�သ�သ�သ�က�ဆင��သ���သဖြဖင��

ဗ�ယက�နမ� န��င�င�၊ ��: က�န�ကဏဍအ��က� စ���ရ�မ�စရ� အရေနအထ�� မ��� ဖြဖစ�ရေ�2လ�

သည�က�� ရေ�"���ရရေ�သည�။ က�န��စ]ည� �စ�ခ�က�� ရေအင�ဖြမင�ထ���လ���ရေရင�ခ�န��င�ရေရ အ အအအအအ အအအအအအ အအအအအအအ အအအ အအအမ� ရေစ� က�က� ရ���မ8 မ� အဓ�ကအရေရ�ရေသ အခ�က��စ�ခ�က� ဖြဖစ��သည�။ မည�

အအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအမ[�င�အရည�အရေသ�ဖြ�ည��၀ ရေကင�မ�န�ရေနရေစကမ. သ��စ�#မည��ရေစ� အအအအအအအအ အအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအက�က�မ����က ၄င�က�န� �စ] ည�၏ ထ���လ���မ8ရ��ဆ��င�ပြး��>လ#

သ�မည�မ�အမ�န�ဖြဖစ��သည�။ သ�: ဖြဖြဖစ�ရ� ဗ�ယက�နမ�အစ���ရသည� စ������ရေရ� က�ဆင��

မ8န�>န��က�� ဖြ� �ည��ရင��န���ဖြမ>��န��မ8ဖြဖင��က���ကန�ထ��ရန� အစ�အမ�မ���ခ�မ���လ�က�

အင����က�အ�����က� ရေဆ�င�ရ�က� လ�က����သည�က�� ရေ�"���ရရေ�သည�။

ရေK�က�က�ရ���ရေရ�နည��ဗ�\ဟ�

၁၁၈။ အအအအအ အအအအအအအအအအအအဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� ကမ7ရေKက�က�အ��င� မ�မ�၏ထ���က�န�မ�

အ အအအအ အ အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအ အအအအအအအအအအအရေKက�က�ရ���ရေရ အ��က� အရေ�အယ.မ�ဖြ�>လ���ခ#��သည�။ ၎င�က#�သ�: အအအ အအအအအအ အအအအအအအအဖြ�>လ���ရ��င��စ�ဘက�န��င�င�မ��င���: လ��သည��က�န��စ]ည� အ မ�မ�မ� ခ�စ�6ကည�

ကန ��သ��

Page 90: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 90 -

အ အအအအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအ အ အအရင�န��မ8ဖြဖင��ခ�င��ဖြ�> သက#�သ�: မ�မ�၏ထ���က�န��စ] ည�မ�က��လည� �စ� အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအဘက�န��င�င�မ� လက�ခ�လရေစရန� ညN�န�>�င�ရေဆ�ရေန�ဖြခင�အဖြဖင�� အခ�

အ အအအအအ အအအအအအအအအအအ အအအအအအအ အအအအအ အအအင��ရေကင�ရယ.ဖြခင�ဖြဖစ��သည�။ ဤနည�သည�ရ����င� ထ�ရေရက� ရေသလည�

အအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအခ� �Bက�စ]ရ��မ���င�စ�န ��စရမ8မ����န��င��သည�။ ရေKက�က�ရ���ရေရအ��က�

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အအအအအအအအ အအအအန��င�င��စ�ကက�န�စည� ဖြ���#မ�ဝင�ရေရက�ဖြ�သပြး�� န��င�င��စ�က အအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအအအအ အအက�န�သည�လ���ငန���င�မ�အ ရေKခ� �>ခ� �>ဖြဖင�� မက�လ��ရေ�က ရေဖက�သည�

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအ အအအအအသစ�မ���ရေဖ�ဖြခင�၊ ��: က�န�လ���ငန���င�မ�အ ရေKက�က�အ��င�

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအ���မ�� ယ�ဥ�ပြး��>င�လန��င�ရေစရန� ရေခ�ရေင�မ�ထ���ရေခ�ရေ�ဖြခင�၊ ��: က�န� အ အအအအအအအအအ အအအ အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ�န�ဘ��အလ��က� အခ�န�ဖြ�န�အမ� ရေင�မ� ခ� �ဖြမNင��ဖြခင�၊ရေKက�က�

အ အ အအအအ အအအအအ အ အအအအအအ အအအအအအအအအသ�ရေ�သနဖြ�>လ���က လ���ငန���င�မ�အ သ�င�အခ�က�အလက�မ� ဖြဖန ��တဖြဖ\

အအအအအအအအ အအအအအအအအအ အအအအအအအ အအအအအအအအအ အအအရေ�ဖြခင�စသည�ဖြဖင����ဂျH လ�က���င�အ������ရေ�ခ#��သည�။၁၁၉။ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအ အဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� အဖြခကမ7န��င�င�ရေ�င�မ�စ�ထက� ဂျလ��ဘယ�လ��က�ရေဇ��င�၏အ

အအအ အအအအအအ အအ အအအအ အအအအအအအအအအအအန�မ��အဖြမင��၊ အ�က� အက� �ဏာ�က�����၍ ခ�စခ#�ရသည�။ ဗ�ယက�နမ�သည� ၁၉၉၀ ခ�န�စ�မ�န� အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအအင�� ၂၀၀၀ ဖြ�ည��န�စ�အရေစ ���င� န�စ� မ���င� ရေနက�န��င�င�မ�မ�အရင�အန����စ�ဝင�

အ အအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအ အအအ အ အအအအအ အအအအမ8န�င��စ���ဝင�စမ8မ�ရေ6ကင�� အက� �>အဖြမ��မ�စ�ရ���ခ#� ရေသလည� အရေမရ�ကန�မ� အ အအအအ အအအအအအ အအအအအအအအအစ�င�ခ#�သည�� စ���ရေရအက���အ�ည�၏ရ��က�ခ��မ8�ဏာ�က��လည� အလ.အလ���မ�� ခ�စခ#�ရ

သည�။၁၂၀။ အအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အအအ အအအအအအ အအအအအအအအအအအ အကမ7စ���ရေရနယ��ယ���င� ယ�ဥ�ပြး��>င�ခ#�သည���� ဗ�ယက�နမ�၏မဟဗ�\ဟမ� မ6ကရေသမ�အခ� �န�အထ�

အအအအအအအအ အအအ အ အအအအအအအအအအအ အ အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအရေအပြးင�မင�မ��8အသင��အ�င�� ရ���ခ#�သည�။ ယင�မ�၎င�၏အရည�အခ�င�န�င��က��က�ည� အအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအရေသ အရေကင�ဆ�� စ�မ�ရေဆင� န��င�ရေသရေစ�က�က�မ�က�� ဖ#�ထ���ဖြခင�

အအအအအအအအအအအအအ အအအအအ အ အအအအဖြဖစ�သည�။ ဥ�မအဖြဖင��အရည�ရေသ�ဖြမင��လက�မ8�စ]ည�မ� ထ���လ���ဖြခင� န�င�� �ရ��� အအအအအ အအအန��င�င�ကမခ�>��လ���န��င�ရေသ အဝ��အထည�ထ���လ���ဖြခင�မ� �>ဖြဖစ�သည�။

၁၂၁။ အ အအအအအ အအသ�: ရေသ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ အဓ�ကန��င�င�ဖြခ��: က�န�လ���ငန�မ�အလ��သည� အရေမရ�ကန� အအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအ အအအအအအန��င�င�သ�: �င���: ရေရင�ခ�ဖြခင�အရေ���င�အကြက�အက�ယ� မ��ခ����ရေနခ#�သည�။၂၀၀၉ ခ�န�စ�

အ အအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအ��င�အရေမရ�ကန�သည� ဗ��ယက�နမ� က�န��စ]ည�မ�က�� အမ�ဆ���င�သ�င�ခ��#ရေသ န��င�င� အအအ အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအ အ အဖြဖစ�ပြး��၊ ဗ�ယက�နမ�မ� န��င�င�ဖြခ�င���: သည��က�န��စ] ည� စ�စ�ရေ�င� ၏ ၅

��� ၁ ��� အ လက�ခ�ခ#�သည�။

ကန ��သ��

Page 91: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 91 -

အခန�(၆)

ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ကန ��သ��

Page 92: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 92 -

၂၀၀၉ - ၂၀၁၀ ကလအ��င�စ���ရေရအ��က�ရေမ[လင��ခ�က�

၁၂၂။ အအအအအအအအ၂၀၀၉ ၂၀၁၀ခ�န�စ�န�င�� ခ�န�စ�အ6ကဗ�ယက�နမ�စ���ရေရရေမ[လင��ခ�က�န�င�� စ�န�ရေခ အအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအဖြခင� က�� ရင�ဆ��င�ရေနရ ရေသ ရေ�သဆ��င�ရ စ���ရေရ လ���ငန�မ�အရေ6ကင�ရေခင�စဥ�ဖြဖ အအအ အအအအအ အအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအင�� မ�အရေ�ဟန��>င�ပြးမ�B��� ဗ�ယက�နမ� စ���ရေရအသင�န�င��စက�မ8လ���ငန���င�

အအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအ အ အ အအအအအ အအ အအအအအအအ အအအအအအမ�အသင�မ�ထ���ရေဝရေသ စ���ရေရ ရေဆ�ရေန�မ8 သ�င�စ မ� မ6ကမ�က ရေဖ�ခ#�ရေ6ကင�သ����ရ�သည�။၁၂၃။ အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအ အ အအအအအအကမ7စ���ရေရန�င��န��င�င�ရေရဆ��င�ရဌနမ� ရေ�က���မ�ဇမ�သမ�မ� ကမ7

အ အအအအအ အ အအအ အ အအ အအအအအအအအအအ စ���ရေရအ6က��အ�ည�သည�လ�န�ခ#�ရေသ (၁၈) အ အ အအအ အ အအလခန ��ကဖြဖစ�ခ#�ရေ6ကင�ဗ�ယက�နမ�၏အလယ�အလ�� အ အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအ အအအအအအအန�င��ရေရ��ည�စ���ရေရ အရေ� စ��ရ�မ�စရရေကင�ရေလက�ရေအင� လ[မ�မ��သက�ရေရက�

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအ အအအအအအအအခ#�ရေ6ကင�ရေဖြ�ခ#��သည�။ န��င�င�မ�စ���ရေရ ����က�မ8 ��: က�န�လည����မ8

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအ အအအအအ အအအအအန��င�င�ဖြခ���က�ရ��က�ရင�န��ဖြမN>��န��မ8၊ န��င�င�ဖြခခရ�သ�လမ8 အရေရအ��က�အက� �>

အ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအ အအအအအအဖြမ��န�င�� န��င�င�ဖြခသ�: အလ���သမရေစလT��မ8မ� လ�န�မင�စ�က�ဆင�ခ#�သည�က��

အအအအအအအအအအအအအအ အအအ အအအအအအ အအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အအရေ�"ခ#�ရရေ6ကင�၊ ရေရ��ည�ခရ���င� ဗ�ယက�နမ�သည� ရေင�ရေ6ကရေဖင���မ8အခက�အခ# အအအအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအမ�၊ န�မ��က�ရေနရေသ န��င�င�ဖြခ���က�ရ��က�ရင�န��ဖြမN>��န��မ8 မ�၊

အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအအအရေန�ရေက�ရေန ရေသကမ7 စ���ရေရနလန�ထ.လမ8မ�၊ ���မ��ဖြ�င�ထန�စ� အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအက�\ရေက�ပြး��>င�ဆ��င�လမည�� က�န�သ�ယ�ရေရ က�စ] မ�က�� ရေသခ�စ�ကြက�6က��စစ�ရေဆရ

အအအအအအ အအအမည�ဖြဖစ�ရေ6ကင�ဆ���သည�။၁၂၄။ အအအအအ အအအအအအအအအအအ အအအအအအအ အအအအ အအအ အအအအဗဟ��စ���ရေရစ�မ�ခန ��တခ�#မ8ဌနမ� ����ယရေခင�ရေဆင� ရေ�က�� ဗ��ထရ�သမ�က

အ အအ အ အအအအအအ အအအအအအအအအ အအအအအအအအအ အအအအအအအအအအ အအအအ အအဗ�ယက�နမ� စ���ရေရသည�လက����အခ� �န���င���: က�န��င���: ခမ8အရေ�၅၀ % အ အအမ���ည�ရေနရေ6ကင�ကမs အ အအအအအအ အအအအ အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအဘစ���ရေရအ��က� ကမ7 ဘဏာ�မ� ဆ��ရ�ရေသ ဖြဖစ�ရ��စဉ�မ� ရေဖဖြ�ခ#�မ8က��

အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအ အအ အ အ အအအ အ အအအအအ အအအအအအအဆ��လ��ရေ6ကင� ကမ7 စ���ရေရဖ"#စည��ည����မ8သည� အကယ�၍ အရေမရ�ကန�န�င��

အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအ အအအအအဥရေရ���:၏ ထ�က����မ8အရေဖြဖမ�က�� ဖြ�>ဖြ�င�မည�ဆ��လ[င�ခက�ခ#စ� က�န�ရစ� အအအအအအ အအအလ�မ��မည� ဖြဖစ�ရေ6ကင�ဆ���သည�။

၁၂၅။ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအအအ အအ အ အအအအအအအမ�စ�ရေသ စ���ရေရ�ည��င�မ�က ကမ7 စ���ရေရသည� အဖြခရေသ အအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအ6က��အ�ည�မ�န�င�� မရေမ[ လင���#6က�>ရေ��ရလ�မ��မည�ဖြဖစ�ရေ6ကင� ခန ��

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအ အအအအ အ အအအအအအအ အအအအအအအအမ�န�6က�သည�။ မည�သ���င�ဖြဖစ�ရေစကမ8 ရေနက�ဆ���စ�ခ� အရေနဖြဖင�� စ��ရ�မ�

အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအ အအ အအအအအအအအအအအအအအအအအစရမဟ���ရေ6ကင�၊ ဂျ��န�န�င���ရ�����:သည� ရေဆက�လ���ရေရန�င�� အ အအအအအအအ အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအရင�န��ဖြမN>��န��မ8 ကဏဍ မ� ��င� လ8�ရေဆမ8အရေကင�သည����ရေနက�ဆက���#မ�ဖြဖ

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအ အအအအအအအအ အ အ အအအအအအအအ အအအအအအအင��ရေစ�က�က�အ ထ��ရေဖက�ဝင�ရေရက�ခ#�6က�သည�။ သ�: ရေသ ဤသည�မ�ရေ�သ ဆ��င�ရ

အအအအအ အအအ အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအ���င�အ�ရေလက�သ ဖြဖစ�၍ ဗ�ယက�နမ�စ���ရေရ ခက�ခ#မ8မ���င� အရေဖြဖထ���

အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအ အအအအ အအအအအအအအအ အအအအအ အ အအအအအအ အ အအအအအအအ အအရေ�လ�မ��မည� ဖြဖစ�ရေ6ကင�၊ မစ] �သမ�ကရေဖြ�6ကသည�မ� အစ��ရ၏ အ���င�အ� အအအအအအအ အအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအ အအအအအအ�မဏာသည� မက�ခရ�� စ���ရေရ �ညြည�င�မ�မ8န�င��ဂျ� ���������က� မ8က��

ကန ��သ��

Page 93: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 93 -

အ အ အအအ အအအ အအအအအအအအအ အအအအ အအ အအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအက.ည�ရေ�ခ#�ပြး��ဖြဖစ��သည�။ အကယ�၍ဗ�ယက�နမ���င� ��က� ရေသခ� ရေသမ.ဝ�မ���ခ#�လ��[ အ အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအင� ကမ7န�င��ဆ��င�ရေသ အခ� �>မည�မ[မ8 ��ည�6ကမ�ဖစ�ရေ6ကင�၊ ခ�မ�သမ8န�

အ အအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အအအအအအအင�� ဆင�ရ#မ8 အ6က��င� ���မ��စ��ရ�မ�စရရေကင�ရေသက�ဟမ8�ခ�န�င��

အအအအအအအ အအအအအအအအအအ အအအ အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအ အ အအအအလ.မ8ရေရဖ�အရေ�မ.မ�အဖြဖစ� ထ�ရေ�"ဆက�ဆ�ရလ�မ�� မည� ဖြဖစ�ရေ6ကင� န��င�င�၏အဖြခ အ အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအစ���ရေရအရေဆက�အအ��ကဏဍ��င� ကမ7 က��မ��ရန�အနည�ဆ�� ငန�စ�မ�ခ�န�စ�န�စ�

အအအအအအအအ အအအ အအအအအ အ အအအအ အအအအမ[ ရေဖြခလ�မ�ကြက#ကြက#ဖြဖင��ဖြ�>လ���ရမည�ဖြဖစ�သည�။ သ�: ရေသ ဗ�ယက�နမ� အ��က� ၎င� က#�သ�: ဖြ�>လ���ရန� ၁၀ န�စ�ထက����မ�� ရေဆင�ရ�က�ရေ�ရမည�ဖြဖစ�ရေ6ကင�သ����ရ�သည�။

အ အအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအဆ��မဘရ8�မ8ထက�အက� �>အဖြမ�����မ��ရေစရေရ၁၂၆။ အအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအ အအအအအ အအအဗ�ယက�နမ� စ���� ရေ�ရဌနမ� ရေ�က��လ����င�ဟ. ကရေဖြ�ဆ��သည�မ� ရေ�သ

ဆ��င�ရ Firm အအအအအအအအအအအအအအအအမ� အရေနဖြဖင�� သ��ရေ�ရန�အခ� �န�က�ရေရက�လ[င�ရေသမ� စ��ရ�မ�လ�မ��မည� အအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအ အအ အအအအအ အ အအအအ အ အအအအအ အမဟ���ရေ6ကင� သ�: ရေသ ၎င���: ခဖ��ပြးဖ�> ����က� ရေစရန� အ��က� အခ�င�� အ

လမ�မ���ရေဖ�ရေ�ရမည�ဖြဖစ�သည�။၁၂၇။ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအကqမ�က�င�သ.မ�အရေဖြ�ဆ��သည�မ� ရေစ�က�က�ပြး��>င�ဆ��င�မ8န�င��

အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအစ���ရေရထ��မ�စ�စဥ� ���ခ� #aမ.မ� ဖြ�>လ���က ရေစ�ကစဖြခင�န�င��

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအစ���ရေရ����ဆ�: ရေနသည��အရေနအထဖြဖစ�ရေအင� ���က�ရ��က����က�ခ��က�ခ#�6ကဖြခင� ရေ6က အ အအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအင�� ကမ7စ���ရေရသည� �ဖြဖည�ဖြဖည�က�ဆင�လခ#�ရရေ6ကင�၊ ကမ7 ရေင�ရေ6က

အအအအအအအအ အအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအဆ��င�ရအ6က��အ�ည� ရေ6ကင���စ�ဖက���င� စ���ရေရဖြ�>ဖြ�င��ည�ရေဆက�မ. အအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအ အအအ အ အအအအအမ�သည� လ.မ.ရေရန�င���.��# ယ�က�နTယ�မ8မ�ဖြဖစ�ရေ� ခ#��သည�။ အ6က��အ

အအအအအအအအအ အအ အ အအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအ�ည� ဖြဖစ�ဖြခင� မ� အစ��ရန�င�� ရေစ�က�က�သည� ကမ7 စ���ရေရ၏ န�စ�ဖက�န�စ�ရေနရ

ဖြဖစ�ရေ6ကင�ရေဖြ�6ကခ#��သည�။၁၂၈။ အအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအရေင�ရေ6ကဆ��င�ရရေလ�လစ�စစ�သ. ရေ�က��င�ယမ����င�လ��င�မ�ရေဖြ�ဆ��သည�မ�

ဗ�ယက�နမ� ��မ�မ[ GDP ����က�န�>န�မ�ယခ�န�စ��ထမန�စ�ဝက�အ��င�ရေလရခ��င�န�>န�ဖြဖစ�လ�မ��မည�။ (

အ�ထမသ��လ��င�၃ . ၁ % န�င�� အ�. ) အအ အ အအအအ အအအအအရေင�6က ရေဖင���မ.န�>န�သည��ထမငလ��င�၂ .၁၃% န�င�� အအအအအ�ထမရေဖြခက�လ ��င�၂ .၂% အအအအအ အအ အအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအ အအအ အအအအအ ဖြ� ဖစ�ရေ6ကင� ၎င�သည� န��င�င�၏စ���ရေရနလန�ထလမ8

အ အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအ အအ အက��ရေဖဖြ�ခ#�ဖြခင�ဖြဖစ�ရေ6ကင�၊ ယခ�န�စ�၏စ���ရေရ����က�မ.န�>န�သည� ၅ .၅% အအအအအအအထက� မနည�မ� သလ[င�

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအစ���ရေရ�ည�ပြးင�မ�မ.န�င� ��ရေင�ရေ6ကရေဖင���မ.က�� ထ�မ�ခ�>��န��င�မည�ဖြဖစ�ရေ6ကင�ရေဖြ� အအအ အအအ6ကခ#��သည�။

ကqမ�က�င�သ.မ�၏ထင�ဖြမင�ယ.ဆခ�က�မ�၁၂၉။ အအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအဗ�ယက�နမ� စ���ရေရဌန၏����ယရေခင�ရေဆင� မစ] �ဗ�\က�မ���န� မ�ရေဖြ�6က

အ အအအအအအ အအ အအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအ အအအအအအအအအအအအအရ��င� အစ��ရ၏ �ထမဆ��လ�����ရန� န��ရေဆရေ�သည�� ရေဆင�ရ�က�ခ�က� အ အအအအ အအအအအအအအအ အအအ အ အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအမ�သည� အဖြ�>သရေဘရေဆင�သည�� အရေဖြဖမ�ရ��� ရေအင�ဖြမင�ခ#�ရေ6ကင�၊ အရေဖြဖမ�

အ အအအအအအအအအအအအအအအ အအ အ အအအအအ အ အ အအအအအအအအအအအ အအအ အ အအအအ အအရ���ရေအင�ဖြမင�ခ#�ရေ6ကင� ကမ7 စ���ရေရ က�ဆင�မ. ၏ဆက�စ��မ.���သည�� အရေဖြခအရေနကန ��သ��

Page 94: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 94 -

အအအအအအအအအအအအအအ အအ အအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအမ�အ��က�စ���ရေရ လ���ငန�မ�နလန� ထ. လရန�က.ည�ရေ�ဖြခင�ဖြဖစ�ရေ6ကင�

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအဖြ�န�လည�ဖြဖစ�ရေ� လမည�� စ���ရေရရေဖင���မ.မ�က��ကက�ယ�ရန�လ��ရေ6ကင� အအအ အအအ ရေဖြ�6ကခ#��သည�။

၁၃၀။ ဗ�ယက�နမ�စ�မ�ခန ��တခ"#မ.အ���င��င�ခ�ဥ�ရေ��ည��င�အရေထ�ရေထ��ရ��က��ဗ.ဇ�န�သမ�၏ထပြးင� အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအ အအအအအအအအမင�ခ�က�မ� ဗ�ယက�နမ�စ���ရေရသည� ယခ�န�စ�ရေနရေန�င����င�န�င�� ရေနက��န�စ���င�

နလန�ထ.လ မည� ဖြဖစ�ပြး�� န��င�င�၏GDP အ အ အအအ အ အအအအအ အအအအအအအအအအ����က�န�>န�သည� အကယ�၍ ကမ7 စ���ရေရ အအအအအအအအအအအ အ ထ��မ�ရေကင�မ�န�မည�ဆ��လ[င�၆ % မ� ၆. ၅ % အအအ အအအသ�: ရ���လ�မ��မည� ဖြဖစ�ရေ6ကင�ရေဖြ�6ကခ#��သည�။

ကန ��သ��

Page 95: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 95 -

အခန�(၇)

AFTA အ��က�ဖြ�င�ဆင�ဖြခင�

AFTA န�င��ဗ�ယက�နမ�န��င�င�

၁၃၁။ AFTA အ��ရင�ဆ��င�န��င�ရန� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�အရေနဖြဖင�� က�န�သ�ယ�မ8

လ���လ���လ��ခ�င��မ� အက� �>� အဖြမ��မ���ရ���န��င�ရေရ�ရည�မ�န��၍န��င�င�အဆင��

စ������ရေရ�ဆ��င�ရ� ဖြ�>ဖြ�င�ရေဖြ��င��လ#မ8မ���စ��အ��ဖြ�>လ���ခ#�ရေ6က�င�� ရေလ�လ�ရေ�"���ရ

�'သည�။ ထ�: အဖြ�င� AFTA ရေ6က�င��ဖြ�ည���င��န�င��ရေ�သ��င��ရေK�က�က�မ�����င�

ဗ�ယက�နမ� စ������ရေရ�လ���ငန��မ���အရေနဖြဖင�� ကြက��မ��ရေသ�စ�န�ရေခ2မ8မ��� 6က�>ရေ�"ရ

မည�ဖြဖစ�ရေ6က�င�� သရေဘ�ရေ�'က� န��လည� ထ��ရေ6က�င��ရေ�"���ရ�'သည�။

၁၃၂။ ထ�: ရေ6က�င�� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� စ������ရေရ�လ���ငန��မ���၏���င�ဆ��င�ခ�င��

မ���အ�� အက�အက�ယ�

ကန ��သ��

Page 96: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 96 -

ရေ��န��င�မည�� အဖ"#အစည��မ���န�င�� စည��မ�ဥ��စည��ကမ��မ���အ�� �ည�ရေထ�င�ခ�မ���

ရေ��ဖြခင��၊ န��င�င����င�စ������ရေရ� လ���ငန�� မ���အ�� မ�က�န��သ�ရေ��ဖြခင�� အ��ရေလ[��ခ�

ရေ��၍ ��ဂျHလ�ကလ���ငန��မ���အ�� ယ�ဥ�ပြး��>င�န��င�စ�မ�� �����က� ရေအ�င� ��န��အ��ရေ��

ဖြခင��၊ ရေK�က�က�စ������ရေရ�စနစ�၏ အဓ�ရေမ�င��န�င�အ��ဖြဖစ�ရေသ� ��ဂျHလ�ကကဏဍ

အရေဖြခခ��င�ရေစ ရန� အ��ရေ��ရေဆ�င�ရ�က�ဖြခင�� စသည�ဖြဖင��ဖြ�>ဖြ�င�ရေဖြ��င��လ#မ8မ���

ဖြ�>လ���ခ#�ရေ6က�င�� ရေလ�လ�ရေ�"���ရ�'သည�။

၁၃၃။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�အရေနဖြဖင�� AFTA အ��ရင�ဆ��င�န��င�ရန� ကြက�>��မ��ရေဆ�င�ရ�က�

လ[က����ရေသ��လည��လက���� အခ� �န���င� ဖြ�ည���င��ထ���လ���မ8မ���အ��က�အမ��အခ��

ကင��မ#�ရေသ�ဖြ�ည���င��ရေK�က�က�အခ��င�အမ�မ���ရေသ�ဖြခင��၊ ရေ�သ��င��န�င��န��င�င��စ�

က� အရင��အဖြမစ�မ���အ��ဆ�#ရေဆ�င�န��င�ရေသ� အရေဖြခခ�အရေဆ�က�အဦး န�င��

အရေဖြခအရေန မ���မဖြ�ည��စ��ရေသ�ဖြခင��၊ ဗ�ယက�နမ�၏အဓ�က��: က�န�မ���သည� ရေ�သ

��င�����အဖြခ��န��င�င� မ���န�င���.ည� ရေနပြး��� အလ��အလ�ရေက�င��ရေသ� အဓ�က

က�န�ထ���လ���မ8သ��သ��မ���မ���မ���ရေသ�ဖြခင��၊ AFTA အရေက�င� အထည�

ရေ�2လ��'က ရေ�ဝ'လ�ခ�ရန��င�ရေသ�လ���ငန��မ���အ��က�ကြက�>�င�ဖြ�င��င�ထ�� ရန�လ��

အ��ဖြခင��၊ က�န�6ကမ�� က���န�ဖ���ဖြမNင��ထ���လ���န��င�မ8နည���'ရေနပြး��� ရေစ��က�က�

ကန ��သ��

Page 97: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 97 -

လ��အ��ခ�က�က�� မဖြဖည��န��င�သည�� အဖြ�င�လ���ငန��မ��အ ရေ� နဖြဖင�� ရေစ��က�က����ရေ�ဖ�

န��င�စ�မ���မ���ဖြခင��၊ စ�����ရေရ�မ.ဝ'�မ��� အရေဖြ��င��အလ#မ��� လ�န��ဖြခင��၊ န��င�င��က� စ�

ရေစ��န�>န��န�င�� မက��က�ည�ဖြခင��၊ လ�ဘ�ရေ��လ�ဘ�ယ.မ8မ���န�င�� ဗ�\ရ��ကရက�ဆန�လ�န��

ဖြခင�� စသည��:�� ရေ6က�င�� ဖြ�ည��ရ��က�ခ��မ8 (External shock)���လ��'က ထ�ခ��က�

လ�ယ�ဖြခင��၊ နည���ည�၊ စ�မ�ခန ��တခ�#မ8၊ ဘာ#သ�စက��န�င����ထ�င�ဆန��သစ�န��င�မ8 ��:

အ�'အဝင�လPလစ�မ��အရင��အဖြမစ�ဖ"�� ဖြးပြးဖ�>�မ8န�မ��က�ရေနဖြခင��၊ဗ�ယက�နမ�န��င�င� အရေနန�င��

အထက��'စ�မ�ရေခ2မ8မ��=က�� ရေက���လT�� န��င�စ�မ��သည� န��င�င�ရ# စည��မ�ဥ��ဥ�ရေ�န�င��

စ�မ� အ���ခ�>��မ8 မည�မ[�����က�ရေက�င��မ�န�လ�သနည�� ၊ ဘဏာ�န�င�� ရေ�င�ရေ6က�စနစ�

ဖြ�>ဖြ�င�ရေဖြ��င��လ#မ8 မည�သည�� အ���င��အ��ထ� လ���ရေဆ�င�န��င�သနည��၊ လ.မ8စ�����

ရေရ� အရေဆ�က�အဦး�က�� ဖြမNင���င�ရန�မည�သ�: ရေသ� ဦး�စ��ရေ��အစ�အစဥ��မ���ရေရ�ဆ�#

ထ��သနည��၊ န��င�င����င�လ���ငန��မ���က�� မည�မ[စ�မ�� ရေဆ�င�ရည����ရေအ�င� ��န��အ��

ရေ��လ���ရေဆ�င�န��င�သနည��န�င�� ��ဂျHလ�က�'ဝင�အ��ရေ��န��င�မ8 အခ�က�မ��� အရေ�2

�ည�မ�� ရေ�နရေး<က#င� သ���သ�� ရ�'သည�။

AFTA န�င��မြမန�မ#န��င�င�

ကန ��သ��

Page 98: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 98 -

၁၃၄။ ဖြမန�မ�န��င�င�သည� က�န�သ�ယ�မ8အ���အဆ��မ��� ရေဖြ�ဖရေလ���ဖြခင�� (Trade

Liberalization) က�� လက�ခ� လ��က�န�ပြး��� လ���လ��၍ �ရ��မ[�ရေသ� က�န�သ�ယ�

ရေရ� (Free and Fare Trade)က�� လ��လ���'သည�။ ဖြမန�မ� န��င�င�သည� မ.လ

အရေက�က�အခ�န�န�င�� က�န�သ�ယ�ရေရ�ဆ��င�ရ� အရေထ�ရေထ� သရေဘ��.ည�ခ�က�စ�ခ�>��

(GATT) အဖ"#န�င�� ယင��အဖ"#က�� ဆက�ခ�ရေသ� ကမ7��က�န�သ�ယ�ရေရ�အဖ"#ဖြးကြက�� (WTO)

၏ ဖ"#၀င�န��င�င��စ�န��င�င�ဖြဖစ��'သည�။ ထ�: ရေ6က�င�� ဖြမန�မ�န��င�င�၏ ဖြ� �ည��

က�န�သ�ယ�ရေရ� မ.၀'�သည� န��င�င�စ��က�န�သ�ယ�ရေရ�စနစ�က�� အရေဖြခခ�ရေသ� (WTO) ၏

ရေယဘ.ယ�စည��မ�ဥ��မ���အ���င�� က�င��သ��� ရေဆ�င�ရ�က��'သည�။

၁၃၅။ ဖြမန�မ�န��င�င�သည� ရေ�သဆ��င�ရ�က�န�သ�ယ�ရေရ�အ���စ�မ���ဖြဖစ�ရေသ� အ�ဆ�

ယ� (ASEAN)န�င�� ဘင��မ�စ�က� (BIMST-EC)��: ၏ အဖ"#၀င�အဖြဖစ�၀င�ရေရ�က�ခ#�ပြး���

ယင��အဖ"#အစည��မ�����င� �က�lကစ�� �'၀င� ရေဆ�င�ရ�က�လ[က�����'သည�။ ထ�:

အဖြ�င�ကမ7��န��င�င� အသ��သ��န�င�� အဖြ�န� အလ�န� က�န�သ�ယ�မ8ဖြမNင���င� န��င�ရေရ� အ��က�

ရေ�သ��င��န��င�င�မ���၊ အဖြခ��ကမ7��န��င�င�မ���န�င�� အဖြ�န�အလ�န�က�န�သ�ယ�မ8စ�ခ�>��

မ���၊ န�စ�န��င�င� က�န�သ�ယ� ရေရ� သရေဘ��.စ�ခ�>��မ���ခ�>��ဆ�� ထ��ပြး��� အ�မ�န��ခ�င��

ကန ��သ��

Page 99: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 99 -

န��င�င�မ���န�င��လည�� နယ�စ�� က�န�သ�ယ�ရေရ� သရေဘ��. စ�ခ�>��မ��� ခ�>��ဆ�� ထ��

�'သည�။

ရေးလ�လ#ရေးတG2� �ခ&က�မ&#

၁၃၆။ အ�ဆ�ယ�စ������ရေရ��.�ရေ�'င��ရေဆ�င�ရ�က�၏ CEPT အစ�အစဥ�အရ န�စ�

အလ��က� အရေက�က� ခ�န�န�>န�� မ���က�� ရေလ���ခ�ရ���င� ဖြမန�မ�န��င�င�၏ အရေက�က�ခ�န�

န�>န��က�� ၂၀၁၅ ��င� ၀%သ�: ရေလ[��ခ�ရမည� ဖြဖစ��'သည�။

၁၃၇။ စ������ရေရ�န�င�� က.�သန��ရေရ�င��၀ယ�ရေရ�၀န�ကြက��ဌ�နသည� န��င�င�ရေ���မ�

ခ�မ���ထ��ရေသ� ရေစ��က�က� စ������ရေရ�စနစ�က�� ��ဖြ�င�စ�� အရေက�င�အထည�ရေဖ��ရန�

အ��က� စဥ�ဆက�မဖြ��� ကြက�>��မ�� ရေဆ�င�ရ�က� လ�က���� �'သည�။ ယင��သ�:

ရေဆ�င�ရ�က�ရ���င� ဖြ� �ည�သ.လ.ထ�အ��က� န��င�င� ရေ��� စ������ရေရ�အခန��ကဏဍက��

�ဖြဖည��ဖြ�ဖည�� ရေလ���ခ�၍ ��ဂျHလ�ကအခန��ကဏဍက�� ����ဖြမNင�� လ�ရေစရန� အ��ရေ��

ရေဆ�င�ရ�က�လ�က�����'သည�။

၁၃၈။ ��ဂျHလ�က ကဏဍ����ဖြမNင��လ�ရေစရန�အ��က� ဖြ��ည���င��ဖ.လ��၍ ���လ[ �ရေသ�

�စ]ည��မ���က����: က�န� အဖြဖစ� ရေစ��န�>န�����မ�� ရ���န��င�ရေရ�အ��က�လည��ရေက�င��၊

သ�င��က�န�လ���ငန��မ�����င� မ�မ�န��င�င� အ��က� ရေရ��ည�အက� �>����မည�� လ��အ��ရေသ�

ကန ��သ��

Page 100: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 100 -

�စ]ည��မ��� �င�သ�င��လ�န��င�ရေစရန�လည��ရေက�င�� အ��ရေ��က.ည� ရေဆ�င�ရ�က�ရြရခင��

��: ဖြဖြဖင�� ဖြ�မန�မ� န��င�င� ၏ စ������ရေရ�အ�� အ���န�အဟ�န�ဖြဖင�� �����က�လ�ရေစရန� စဥ�

ဆက� မဖြ���ကြက�>��မ��လ[က�����'သည�။

၁၃၉။ အ�ဆ�ယ� လ���လ��သည�� က�န�သ�ယ� မ8 သ ရေဘ��.ည�ခ�က�(AFTA) သည�

က�န�သ�ယ�မ8န�င�� စ������ရေရ� �.�ရေ�'င��ရေဆ�င�ရ�က�မ8 ဖ"� ပြးဖ�>������က�ရေစရန� အရေထ�က�

အ က. ဖြ�>ရေစန��င�သက#�သ�: ရေ� သ��င��န��င�င�မ��� အ6က�� စ������ ရေရ� က��ဟခ�က� က�

ဥ�ရေဖြမ�င��ရေစန��င�သည�� အက� �>�ရေက��ဇ.�မ��� ရ���ရေစန��င��'သည�။ ထ��သ�: ရေသ�အက� �>�

ရေက��ဇ.� မ���က�� ရ��� န��င�သက#�သ�� ဖြမန�မ�န��င�င��� � အငယ�စ��န�င�� အလ��စ�� စ�����

ရေရ�လ���ငန��မ��� အရေ�2��င� ရ��က�ခ��မ8မ�� လည�� စ�န�ရေခ2မ8 �စ� ရ��အဖြဖစ� ကြက�>�

င�ရေမ���ရေ��� ထ��6က ရ မည�ဖြဖစ��'သည�။

၁၄၀။ ရေ�သ��င�� က�န�သ�ယ�မ8 ဖြ�>ရ���င� အခ�န�ရေလ���ခ�ရေ��မည�ဖြဖစ�၍ ဖြ�ည�� မ�

�င�သ�င�� ရ� ��င� သက�သ� စ��ဖြဖင�� ဝယ�ယ.စ�� သ���န��င�မည�� အက� �>�ရေက��ဇ.� ���

သလ�� ဖြ�ည���င����� အငယ�စ�� န�င�� အလ��စ��လ���ငန��မ��� အရေနဖြဖင��လည��ရေ�သ

��င�� သ�: �စ]ည��မ������ ၍ရေရ�င��ခ� န��င�မည�� အ က� �>�ရေက��ဇ.� မ��� ရ���မ��ဖြဖစ�

�'သည�။ (AFTA)ရေ6က�င�� ���င��ဖြ�ည�စ������ရေရ�� အရေ�2 အက� �>�သက�ရေရ�က� မ8 ���

ကန ��သ��

Page 101: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 101 -

/မ��� မ�� ဖြ�ည���င��လ���ငန��မ��� အရေ�2 မ���စ�� မ.�ည�ရေနသည�။ လ��� ငန��မ���

အရေနဖြဖင�� ရန��င�မည�� အခ�င�� အလမ��န�င�� စ�န�ရေခ2 မ8မ���က�� ရင�ဆ��င� ရေဖြဖ��င�� န��င�ရန�

မဟ� ဗ�\ဟ�မ��� ခ�မ��� ထ��ရန�လ��အ��သည�။ (AFTA) အရေက�င� အထည� ရေဖ��

မ8ရေ6က�င�� အ က� �>�အမ���ဆ��� ရ���မည�� လ���ငန��မ���န�င�� ထ� ခ��က�နစ�န�န��င�မည��

လ���ငန��မ���က�� ခန ��မ�န�� ပြး��� စ�����ရေရ�လ���ငန�� ��င� မ��� အရေနဖြဖင�� ကြက�>�င� ဖြ�င�ဆင�

ထ��ရန� လ��သလ�� ဖြ�ည�� မ� ဝင�ရေရ�က� လ�သည�� က�န�စည�မ��� အ�� ယ�ဥ�ပြး��>င�မ8မ�

က�က�ယ�ရေ��ရန� မည�သ�: ရေ�ဆ�င�ရ�က�သင��သည�က��လည�� စဥ��စ��6ကရ�'မည�။

(AFTA)က�� အရေက�င�အ ထည�ရေဖ��သည��အခ' ဖြဖစ�လ�မည�� ဂျယက�ရ��က� မ8မ���အ��

ရေဖြဖ��င��န��င�ရန� စ�မ� က�န��မ��� ခ�ထ��ရန�န�င�� ရေ�သ��င�� အဖြခ��န��င�င�မ���န�င�� ယ�ဥ�

ပြး��>င�န��င�စ�မ��က�� ဖြမNင���င�ရန�လ��အ���'သည�။

၁၄၂။ ကမ7��စ������ရေ�ရ�အက���အ�ည��က�လ��င� ဝယ�လ��အ��က�ဆင��ဖြခင��န�

င��အ�.ရေစ��န�>န�� က�ဆင�� ဖြခင�� ရေ6က�င��ရေစ��က�က�ဖြ�န�လည�ရ���ရေအ�င�ရေဆ�င�ရ�က�

ရ���င� အရည�အရေသ��ဖြမNင��က�န��စ]ည��မ���က�� ထ���လ��� �င���: ဖြဖြခင��ဖြဖင��

န��င�င��က�၏ ယ��6ကည�မ8 ရ���ရေအ�င� �ည�ရေဆ�က�ရမည� ဖြဖစ�သည�။ လ���လ��

ရေသ� က�န�သ�ယ�မ8 ရေ�သ အရေက�င� အထည�ရေဖ��ရ���င� လည�� အ ရည� အရေသ��န�င��

ကန ��သ��

Page 102: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 102 -

ရေစ��န�>န�� ယ�ဥ�ပြး��>င�န��င�မ8 စ�မ��အ�� မ�� အရေရ�ကြက�� သည�က�� သ��ဖြ�>ရမည�

ဖြဖစ�သည�။

အခန�(၈)

မြမန�မ#န�င��ဗ�ယက�နမ�က�န�သ�ယ�ရေး�5က�5�မ;

ပါ�*က�န�

၁၄၃။ ဖြမန�မ��စ�န��င�င�လ���မ� ၂၀၀၈-၂၀၀၉ဘဏဍ�န�စ�အ��င�� ��: က�န��င���: ခမ8

�မ�ဏာမ�� US$ ၆၇၇၈.၈၅သန��ဖြဖစ��'သည�။ ဗ�ယမ�နမ�န��င�င�သ�: �င���: ခမ8မ�� US$

၃၉.၅၈သန�� �န�ဖ���ဖြဖစ��'သည�။ ရ�ခ��င�န�>န��မ�� ၀.၅၈% ဖြဖစ��'သည�။

ကန ��သ��

Page 103: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 103 -

၁၄၄။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သ�: အဓ�က�င���: သည�� �စ]ည��မ���မ�� �#အမ� �>�မ� �>�၊

သစ�ရေ��ထ�က� �စ]ည�� အမ� �>�မ� �>�၊ သ�f >န�င�� ��င��ထ�က��စ]ည��မ���၊

ရေရထ�က��စ]ည��မ��� စသည���: ဖြဖြဖစ��'သည�။

၁၄၅။ ဖြမန�မ�န��င�င�၏ ၂၀၀၈-၂၀၀၉ ဘဏဍ�န�စ�အ��င�� လယ�ယ�ကဏဍ�မ� �င���:

ခ#�သည�� �မ�ဏာမ�� US$ ၁၄၀၁.၈၅သန�� ဖြဖစ��'သည�။ ၄င����: အနက� ဗ�ယမ�နမ�န��င�င�

သ�: �င���: ခမ8မ�� US$ ၁၀.၄၁၇ သန���န�ဖ��� ဖြ�ဖစ��'သည�။ ရ�ခ��င�န�>န��မ�� ၀.၇၄%

ဖြဖစ��'သည�။ အမ���ဆ����င���: ရေသ� ��: က�န�မ���မ�� �#��စ�မ��၊ မ���#၊ �#လ�န��ဖြဖ\၊ �#

����ရေစ�၊ �#စဥ��င��န�င�� က�လ���# စသည���: ဖြဖြဖစ��'သည�။

၁၄၆။ ဖြမန�မ��စ�န��င�င�လ���၏ ၂၀၀၈-၂၀၀၉ ခ�န�စ�အ��င�� �#�င���: ခမ8မ�� US$

၇၉၇.၀၉ သန�� �န�ဖ��� ဖြဖစ�ပြး���၊ ဗ�ယမ�နမ�န��င�င�သ�: �င���: ခမ8မ�� US$ ၄.၇၇၃ သန��

�န�ဖ���သ�ဖြဖစ�သဖြဖင�� ရ�ခ��င�န�>န��မ�� ၀.၅၉% ����' သည�။ ဗ�ယမ�နမ�န��င�င�သ�: �#��

စ�မ�� �င���: ခမ8မ�� US$ ၂.၉၃၅ သန��ဖြဖပြးစ����၊ �စ�န��င�င�လ����င���: ခမ8မ�� US$ ၁၆၆.၈

သန�� �န�ဖ���ဖြဖစ�သဖြဖင�� ရ�ခ��င�န�>န��အ��ဖြဖင�� ၁.၇၆% ���ရေ6က�င�� ရေ�"���ရ�'သည�။

သ�: ရ���င� ဗ�ယမ�နမ� န��င�င�သ�: ရေဖြ��င���င���: ခမ8မ�� ၂၀၀၇-၂၀၀၈ ခ�န�စ���င� �န�ခ� �န�

အ��ဖြဖင�� ၂၈၁၆ �န�၊ �န�ဖ���အ�� ဖြဖင�� US$ ၀.၅၇၁ သန��သ�����'သည�။

ကန ��သ��

Page 104: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 104 -

၁၄၇။ ဖြမန�မ�န��င�င�၏ ၂၀၀၈-၂၀၀၉ ဘဏဍ�န�စ�အ��င�� သစ�ရေ��ကဏဍမ� �င���:

န��င�သည���မ�ဏာမ�� US$ ၅၁၆.၇၆ သန��ဖြဖစ��'သည�။ ၄င����: အနက� ဗ�ယက�နမ�

န��င�င�သ�: �င���: ခမ8မ�� US$ ၂၃.၈၇၁ သန�� �န�ဖ��� ဖြဖစ��'သည�။ ရ�ခ��င�န�>န��မ��

၄.၆၁% ဖြဖစ��'သည�။ အမ���ဆ����င���: ရေသ� ��: က�န�မ���မ�� သစ�မ�လ���၊ ကqန��

သစ�လ��� ��: ဖြဖြဖစ��'သည�။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သ�: သစ�မ�လ����င���: ခမ8မ�� US$ ၁၆.၆၉၇

သန��ဖြဖစ�ပြး���၊ �စ�န��င�င�လ����င���: မ�� US$ ၁၉၄.၂၂သန�� �န�ဖ���ဖြဖစ�သဖြဖင��

ရ�ခ��င�န�>န��အ��ဖြဖင�� ၈.၅၀%���ရေ6က�င�� ရေ�"���ရ �'သည�။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သ�: ကqန��

သစ�လ��� �င���: ခမ8မ�� US$ ၆.၉၉၇ သန��ဖြဖစ�ပြး���၊ �စ�န��င�င�လ����င���: မ�� US$

၂၀၃.၆၈ သန�� �န�ဖ���ဖြဖစ�သဖြဖင�� ရ�ခ��င�န�>န��အ��ဖြ�ဖင�� ၃.၄၄% ��� ရေ�6က�င�� ရေ�"���

ရ�'သည�။

၁၄၈။ ဖြမန�မ�န��င�င�၏ ၂၀၀၈-၂၀၀၉ ဘဏဍ�န�စ�အ��င�� ရေရလ���ငန��ကဏဍမ� �င�

��: န��င�သည�� �မ�ဏာမ�� US$ ၄၆၄.၂၈သန�� ဖြဖစ��'သည�။ ၄င����: အနက� ဗ�ယက�နမ�

န��င�င�သ�: �င���: ခမ8မ�� US$ ၃.၅၈၃ သန���န�ဖ��� ဖြဖစ��'သည�။ ရ�ခ��င�န�>န��မ�� ၀.၇၇%

ဖြဖစ��'သည�။ အမ���ဆ����င���: ရေသ� ��: က�န�မ���မ�� ��ဇ�န�န�င�� င'���: ဖြဖြဖစ� �'သည�။

ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သ�: ��ဇ�န� �င���: ခမ8မ�� US$ ၁.၄၅၅ သန��ဖြဖစ�ပြး���၊ �စ�န��င�င�လ����င���:

ကန ��သ��

Page 105: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 105 -

မ�� US$ ၁၀၂.၈၂ သန�� �န�ဖ���ဖြဖစ�သဖြဖင�� ရ�ခ��င�န�>န��အ��ဖြဖင�� ၁.၄၂% ���ရေ6က�င��

ရေ�"���ရ�'သည�။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င� သ�: င'��င���: ခမ8မ�� US$ ၁.၁၃၃သန��ဖြဖစ�ပြး���၊

�စ�န��င�င�လ����င���: မ�� US$ ၂၆၄.၆သန�� �န�ဖ���ဖြဖစ�သဖြဖင�� ရ�ခ��င�န�>န��အ��ဖြဖင��

၀.၄၃% ���ရေ6က�င��ရေ�"���ရ�'သည�။

သ�င�က�န�

၁၄၉။ ဖြမန�မ��စ�န��င�င�လ���သ�: ၂၀၀၈-၂၀၀၉ ဘဏဍ�န�စ�အ��င�� သ�င��က�န��င�

သ�င��မ8�မ�ဏာမ�� US$ ၄၅၄၃.၄၅ သန��ဖြဖစ��'သည�။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�မ� �င�သ�င��မ8

မ�� US$ ၁၉.၆၅သန�� �န�ဖ���ဖြဖစ��'သည�။ ရ�ခ��င�န�>န��မ�� ၀.၄၃% ဖြဖစ��'သည�။

ဗ�ယက�နမ�န��င�င�မ� အဓ�က�င�သ�င��သည���စ]ည��မ���မ�� �လ��စ�စ� က�န�6ကမ��

�စ]ည��မ���၊ ရေဆ�၀'��စ]ည��မ���၊ ခ�ည�ထည� �စ]ည��မ���၊ ��ယ�န�င��ကq��မ���၊

ဓ'�� ရေဖြ�မ6သဇ� မ���၊���န����စကv \မ���၊ က�န�ထ��� စကv \မ��� စသည���: ဖြဖြဖစ��'သည�။

၁၅၀။ ဖြမန�မ��စ�န��င�င�လ���သ�: ၂၀၀၈-၂၀၀၉ ဘဏဍ�န�စ�အ��င�� ရင��န���ဖြမN>��န��မ8

က�န��စ]ည��မ��� �င�သ�င��န��င�သည�� �မ�ဏာမ�� US$ ၁၈၂၄.၃၉သန�� ဖြဖစ��'သည�။

ဗ�ယက�နမ�န��င�င�မ� �င�သ�င��မ8မ�� US$ ၆.၂၃၂သန�� �န�ဖ���ဖြဖစ��'သည�။ ရ�ခ��င�န�>န��

မ�� ၀.၃၄%ဖြဖစ��'သည�။ အမ���ဆ����င�သ�င��ရေသ� သ�င��က�န� မ���မ�� သ�န�င��သ�မဏာ�

ကန ��သ��

Page 106: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 106 -

ရေဆ�က�လ���ရေရ��စ]ည��၊ �လ��စ�စ�က�န�6ကမ���စ]ည��မ���၊ သ�န�င�� သ�မဏာ��စ]ည��

မ���၊ ��ယ�န�င�� ကq��မ���န�င�� ရေဆ�၀'��စ]ည��မ���စသည���: ဖြဖြဖစ��'သည�။

၁၅၁။ ဖြ�မန�မ�န��င�င�၏ ၂၀၀၈-၂၀၀၉ဘဏဍ�န�စ� အ��င�� သ�န�င��သမဏာ�

ရေဆ�က�လ���ရေရ��စ]ည�� �င�သ�င��မ8မ�� US$ ၂၀၇.၉၆သန�� ဖြဖစ�ပြး���၊ ဗ�ယက�နမ�

န��င�င�မ� �င�သ�င��မ8မ�� US$ ၂.၅၈သန�� �န�ဖ���သ�ဖြဖစ� သဖြဖင�� ရ�ခ��င�န�>န��မ��

၁.၂၄% ����'သည�။

၁၅၂။ ဖြ�မန�မ�န��င�င�၏ ၂၀၀၈-၂၀၀၉ ဘဏဍ�န�စ�အ��င�� �လ��စ�စ�က�န�6ကမ��

�စ]ည���င�သ�င��မ8မ�� US$ ၁၄၉.၃၆သန�� ဖြဖစ�ပြး���၊ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�မ� �င�သ�င��မ8မ��

US$ ၁.၃၄၇သန�� �န�ဖ���သ�ဖြဖစ�သဖြဖင�� ရ�ခ��င�န�>န�� မ�� ၀.၉၀% ����'သည�။

၁၅၃။ ဖြမန�မ�န��င�င�၏ ၂၀၀၈-၂၀၀၉ ဘဏဍ�န�စ�အ��င�� သ�န�င�� သ�မဏာ��စ]ည��

�င�သ�င��မ8မ�� US$ ၇၂.၄၅သန�� ဖြဖစ�ပြး���၊ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�မ� �င�သ�င��မ8မ�� US$

၁.၀၁၉ သန�� �န�ဖ���သ�ဖြဖစ�သဖြဖင�� ရ�ခ��င�န�>န��မ�� ၂.၀၁% ����'သည�။

၁၅၄။ ဖြ�မန�မ�န��င�င�၏ ၂၀၀၈-၂၀၀၉ဘဏဍ�န�စ�အ��င�� ရေဆ�၀'��စ]ည��မ���

�င�သ�င��မ8မ�� US$ ၁၃၀.၂၁ သန��ဖြဖစ�ပြး���၊ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�မ� �င�သ�င��မ8မ�� US$

၁.၇၅၅သန�� �န�ဖ���သ�ဖြဖစ�သဖြဖင�� ရ�ခ��င�န�>န�� မ�� ၁.၃၄%����'သည�။

ကန ��သ��

Page 107: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 107 -

န�စ�န��င�င�က�န�သ�ယ�မ;ပါမ#ဏ

၁၅၅။ ဘာဏဍ#န�စ� ပါ�*က�န� သ�င�က�န�စ�စ�ရေးပါ�င�က�န�သ�ယ�မ;က�န�သ�ယ�မ;

ပါမ#ဏ ပါ��ရေးင�/လ��ရေးင�

၂၀၀၆-၂၀၀၇ ၅၈.၂၂၆ ၁၂.၈၇၉ ၇၁.၁၀၅ (+) ၄၅.၃၄၇

၂၀၀၇-၂၀၀၈ ၈၀.၁၉၂ ၁၇.၅၁၅ ၉၇.၇၀၇ (+) ၆၂.၆၇၇

၂၀၀၈-၂၀၀၉ ၃၉.၅၅၆ ၁၉.၆၅၀ ၅၉.၂၀၆ (+) ၁၉.၉၀၆

၂၀၀၉-၂၀၁၀ ၄၀.၆၅၃ ၁၉.၃၂၀ ၅၉.၉၇၃ (+) ၂၁.၃၃၃

(��ဇင�ဘ�လထ�)

မြ=မန�မ#န��င�င�တ�င� ဗ�ယက�နမ�၏ �င�န��မြမ@'ပါ�န��မ;

၁၅၆။ ဖြမန�မ�န��င�င���င� န��င�င�ဖြခ��ရင��န���ဖြမN>��န��မ8 စ�စ�ရေ�'င��မ�� ၂၀၀၈ ခ�န�စ�

��ဇင�ဘ�လက�န�ထ� အရေမရ�ကန� ရေ�2လ� ၁၅၇၀၆.၇၈၅ သန������'သည�။ ယင��

အနက� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� လ���ငန��န�စ�ခ�အ��က� အရေမရ�ကန�ရေ�2လ� ၂၃.၆၄၉

သန��ဖ��� ရင��န���ဖြမN>��န��ထ��ပြး��� အဆင�� ၂၁��င� �ည����ရေန�'သည�။ သ�ဟ��ဠ�စ��က��� �>�

ကန ��သ��

Page 108: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 108 -

ထ���လ���မ8လ���ငန��ရေက��ဖ�၊ လက�ဖက�၊ ရ�ဘ� စ��က��� �>�ထ���လ���မ8လ���ငန��မ���

��င�ဖြမန�မ�န��င�င�၌ရင��န���ဖြမN��န��မ8 မ���ဖြ�>လ���လ�� ရေ6က�င��သ����ရ�'သည�။

ဗ�ယက�နမ�-မြမန�မ#က�န�သ�ယ�မ;တ��မြမ@င��ရေး�ပါ�ရေးပါ�င�ရေး5#င���က�န��င��န�ကြးက�'ပါမ�

မြခင�

၁၅၇။ ဗ�ယက�နမ�စက�မ8န�င�� က�န�သ�ယ�ရေရ�၀န�ကြက��ဌ�နမ� က��ယ�စ��လ�ယ�မ���န�င��

ဖြမန�မ�န��င�င�စ������ရေရ� န�င�� က.�သန��ရေရ�င��၀ယ�ရေရ�၀န�ကြက��ဌ�နမ� က��ယ�စ��လ�ယ�

မ���အ6က�� ရေ�"ဆ��ရေဆ��ရေန����#�စ�ရ��က�� ၂၅-၂-၀၉ ရက�ရေန �� ၌��င�

လည��ရေက�င��၊ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၊ စက�မ8န�င�� က�န�သ�ယ�ရေရ�၀န�ကြက��ဌ�န၊ ����ယ၀န�

ကြက�� Mr. Nguyen Thanh Bien န�င�� ဖြမန�မ��စ������ရေရ�လ���ငန����င�မ���အ6က��

ရေ�"ဆ��ရေဆ��ရေန��မ8 �စ�ရ��အ�� ၂၇-၂-၀၉ ရက�ရေန �တ��င� လည��ရေက�င�� အသ��သ��

ဖြ�>လ���က�င���ခ#�ပြး��� ရေဆ��ရေန����#မ���သ�: န�စ� န��င�င�က�မmဏာ� (၅၀)ခန ��မ� က��ယ�စ��လ�ယ�

မ��� �က�ရေရ�က�ခ#�ပြး��� ရေဆ��ရေန����#မ���၏ ရည�ရ�ယ�ခ�က�မ�� -အ�ဆ�ယ�အဖ"#၀င�န�စ�

န��င�င�၏ စ������ရေရ�ဆက�ဆ�ရေရ� ���မ�� ����ဖြမNင��န��င�ရန� ဖြဖစ�ရေ6က�င�� သ����ရ�'သည�။

၁၅၈။ ၂၇-၂-၂၀၀၉ရက�ရေန �ကက�င���ဖြ�>လ���ခ#�ရေသ� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၊ စက�မ8န�င��

က�န�သ�ယ�ရေရ� ၀န�ကြက��ဌ�န၊ ����ယ၀န�ကြက��န�င�� ဖြ� မန�မ��စ������ရေရ�လ���ငန����င�မ���

ကန ��သ��

Page 109: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 109 -

အ6က�� ရေ�"ဆ��ရေဆ��ရေန��ရ���င� ဖြ� မန�မ�န��င�င�န�င�� ဗ�ယက�နမ�န��င�င� အ6က��

က�န�သ�ယ�ရေရ�န�င�� စ������ရေရ��.�ရေ�'င�� ရေဆ�င�ရ�က�မ8သည� စ�မ��ရည�က�န� ရေဆ�င�ရ�က�

န��င�ဖြခင�� မ���သည�က�� ရေ�"���ရရေ6က�င��၊ ထ�: ရေ6က�င�� န�စ�န��င�င�အစ���ရန�င�� လ���ငန����င�

မ��� အရေနဖြဖင�� ကြက�>��မ��ရေဆ�င�ရ�က�သင���'ရေ6က�င�� န�စ�န��င�င�အဖြ�န�အလ�န�

က�န�သ�ယ�မ8�န�ဖ���သည� ၂၀၀၈ ခ�န�စ�၌ အရေမရ�ကန�ရေ�2လ� ၁၀၈ သန�����ခ#�ပြး��� လ�န�ခ#�

သည�� ၁၀န�စ�အ��င��အဖြမင��ဆ���အ ရေဖြ�ခအရေနသ�: ရေရ�က����ခ#�ဖြခင��ဖြဖစ�ရေ6က�င��၊

ယမန�န�စ�န�င�� န�>�င��စ�လ�င� ၁၁%အထ� �����က� ခ#�ရေ6က�င��၊ အဆ���'အ ရေဖြ�ခ အရေန

သည� ကမ7�� စ������ရေရ� က�ဆင��မ8န�င�� ဆန ��က�င�ဘက� ရလ��ရ���ဖြခင�� �င�

ဖြဖစ�ရေ6က�င��၊ ဗ�ယက�နမ�န��င�င� စက�မ8န�င�� က�န�သ�ယ�ရေရ� ၀န�ကြက��ဌ�န၊ ����ယ၀န�ကြက��မ�

ရေဆ��ရေန��ရေဖြ��6က��ခ#� သည�က�� သ����ရ�'သည�။ ထ�: အဖြ�င� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၊ စက�မ8န�

င�� က�န�သ�ယ�ရေရ�၀န�ကြက��ဌ�န၊ ����ယ၀န�ကြက��သည� န�စ�န��င�င�က�န�သ�ယ�မ8 အက� �>����စ��

ဖြဖင�� ���မ��န��က��စ�� ရေဆ�င�ရ�က�န��င� ရေရ�အ��က� စ������ရေရ����စ�န�င�� က�န��စ]ည��

ဖလ�ယ�မ8 ဆ��င�ရ� �.ည�မ8အ ရေဖြ�ခအရေနမ���က��လည�� ညN�န�>�င��ရေဆ��ရေန�� ခ#�ရေ6က�င��

သ����ရ�'သည�။

ကန ��သ��

Page 110: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 110 -

၁၅၉။ ထ�: အ�. ဗ�ယက�နပြးမ�မန�မ��က�န�သ�ယ�ရေရ��.���# ရေက��မ��ညN�န�>�င��အစည��

အ ရေ�၀�အ�� အဆ���'ရေန � ��င��င� က�င���ခ#� ရ� န�စ�န��င�င���၀န����သ.မ���သည�

က�န�သ�ယ�ရေရ�ဖလ�ယ�မ8 အခ�င��အလမ��မ���န�င�� နည��လမ��မ���၊ အ���ခ�>��ရေရ�ဆ��င�ရ�

လ���ငန��စဥ�မ���လ�ယ�က.ရ�� ���င��ရေစရေရ�၊ ရေင�ရေ��ရေခ�မ8ဆ��င�ရ�၊ သယ�ယ. ��: ရေဆ�င�

ရေရ�ဆ��င�ရ�၊ အ�မခ�က�စ]ရ��ဆ��င�ရ�န�င�� အဖြခ��က�န�သ�ယ�ရေရ�၀န�ရေဆ�င�မ8ဆ��င�ရ�

က�စ]ရ��မ���အ�� ညN�န�>�င�� ရေဆ��ရေန��ခ#�ရေ6က�င�� သ����ရ�'သည�။ ယင��အစည��အ ရေ�၀�

��င� ဖြ�မန�မ�က��ယ�စ��လ�ယ� အဖ"#ရေခ'င��ရေဆ�င�၊ စ������ရေရ�န�င�� က.�သန��ရေရ�င��၀ယ�

ရေရ�လ8������မ8မ��� ����ဖြ�မ�င��ရေဆ�င�ရ�က�ရန� လ��အ��ရေ6က�င�� စသည�� က�စ]ရ��မ���က��

ရေဆ��ရေန��ရေဖြ��6က��ခ#�ရေ6က�င�� သ����ရ�'သည�။

၁၆၀။ ယင��န�င�� ဆက�စ��၍ ၂၀၀၉ ခ�န�စ�၊ ရေဖရေဖ��၀'ရ�လ ၂၆ရက�ရေန �က ဟ��ခ� �မင��

ပြးမ�B၌ က�င��� ဖြ�>လ��� ခ#�ရေသ� ဖြ� မန�မ�-ဗ�ယက�နမ� စ������ရေရ�လ���ငန����င�မ���

ရေ�"ဆ��ရေဆ��ရေန����#��င� ဖြ� မန�မ�စ������ရေရ�လ���ငန����င��စ�ဦး�က ဖြမန�မ�စ������ရေရ�

လ���ငန����င�မ���အရေနဖြဖင�� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ ရေစ��က�က�န�င�� ရင��န���ဖြမN>��န��မ8

အရင��အဖြမစ� မ���အရေ�2အထ.�စ���၀င�စ��လ�က����ရေ6က�င�� ရေဖြ��6က��ခ#�သည�က��

သ����ရ�'သည�။ ယင��ရေဆ�ရေန����#အပြး��� ဖြ��ည�ရေထ�င�စ� ဖြ�မန�မ�န��င�င�က�န�သည�မ���န�

ကန ��သ��

Page 111: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 111 -

င�� စက�မ8လက�မ8 လ���ငန����င�မ���အသင�� ��ဥကv ဌမ� ဗ�ယက�နမ� စ������ရေရ� လ���ငန��

��င�မ���အရေနဖြဖင�� ဖြ�ည�ရေထ�င�စ�ဖြမန�မ�န��င�င���င� ရေဖြမယ�လ���ငန��၊ စ�မ��အင�၊

သ�f >��င��န�င�� ခရ��သ��� လ���ငန�� ကဏဍ��: ခ��င� လ�ရေရ�က�ရင��န���ဖြမ>��န��ရန� ဖ���

ရေခ2ခ#� ရေ6က�င�� သ����ရ�'သည�။

ရေး2� 3အလ#အလ#ရေးက#င�မ&#

၁၆၁။ ဖြ�မန�မ�န��င�င�၏ လယ�ယ�ကဏဍ၊ သစ�ရေ��ကဏဍ၊ ရေရလ���ငန��ကဏဍစသ

ည��က�န�စည� က�န�သ�ယ�မ8 ဆ��င�ရ�အလ��အလ�မ��� က��ရေလ�လ�6ကည���'က FAO

စ�ရင��မ���အရ ၂၀၀၇ ခ�န�စ���င� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ ရေဖြ��င�� �င�သ�င��မ8မ�� �န�ခ� �န�

၅.၃သ�န��၊ �န�ဖ���အ��ဖြ�ဖင�� US$ ၁၂၉သန��ဖ��� �င�သ�င�� ထ��ရေ6က�င�� ရေ�"���ရ�'

သည�။ သ�: �'၍ ဖြမန�မ�န��င�င�အရေနဖြဖင�� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သ�: ယခ�ထက� ရေဖြ���င��က�� ����

ခ� #a�င���: န��င�မည�� အလ�� အလ�မ������ရေ6က�င�� သ���သ��ရ�'သည�။ FAO စ�ရင��

မ���အရ ဗ�ယက�နမ� န��င�င� အရေနဖြဖင�� ကqန��သစ�လ���က�� ဖြ� �ည��မ�� �င�သ�င��မ8မ��

၂၀၀၇ ခ�န�စ���င� US$ ၅၄ သန��ဖ��� ဖြဖစ�ရေ6က�င�� ရေလ�လ�ရေ�"���ရသဖြဖင�� ကqန��

သစ�လ����င���: ဖြဖြခင��သ�မက ဖြ�မန�မ�န��င�င���င� �ရ�ရေဘ�ဂျစက�ရ���ည� ရေဆ�က� ပြး���

က�န�ရေခ�� ဖြ�>လ���က� ����ခ� # �� �င���: န��င�ရေရ� �.�ရေ�'င��ရေဆ�င�ရ�က�န��င�မည��

ကန ��သ��

Page 112: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 112 -

အလ��အလ� ���ရေ6က�င�� သ���သ�� ရ�'သည�။ အ�ဆ�ယ� အဖ"#၀င�မ��� အရေနဖြဖင��

AFTA အစ�အစဥ�အရ အ�ဆ�ယ� Product အဖြဖစ� သ��မ��� န��င�မည�ဖြဖစ�ရ� အ�ဆ�

ယ�န��င�င�မ��� သ�: လည�� ရေက�င��၊ အ�ဆ�ယ� ရေဆ��ရေန��ဖက�န��င�င�မ��� ဖြ�ဖစ� ရေသ� အ�

ဆ�ယ�-�ရ���၊ အ�ဆ�ယ�-က��ရ��ယ��၊ အ�ဆ�ယ�-ဂျ��န� FTA မ���အရ အခ�န�

ရေလ[��ရေ�' � သက�သ� ခ�င�� မ���ရ���န��င� မည�ဖြဖစ� သဖြဖင�� အလ��အလ�ရေက�င��ရေသ�

ကဏဍ�စ�ရ��အဖြဖစ� သ���သ��ရ�'သည�။ ထ�: အဖြ�င� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�မ� နည���ည�မ���

က�� ရယ.န��င�ဖြခင��၊ မ�မ�န��င�င�အ��င�� စက�ရ�� �ည�ရေထ�င��'က အလ���အက��င�အခ�င��အ

လမ��မ��� ��င��လန��လ�မည�ဖြဖစ�ရေ6က�င�� သ���သ��ရ����'သည�။

၁၆၂။ ITC စ�ရင��မ���အရ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ ရေရထ�က��စ]ည�� (Fisheries)

�င���: ခမ8သည� Top Ten စ�ရင��ဝင�၊ အမ���ဆ��� �င���: သည�� က�န�စည�ဖြဖစ��'သည�။

သ�: �'၍ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သ�: ရေရထ�က� �စ]ည�� ���မ������ခ� #a �င���: န��င�မည��အလ��အလ�

နည���'�ရေ6က�င�� သ���သ��ရ�'သည�။ သ�: ရ���င� အရေအ�ခန�� စက�ရ���ည�ရေဆ�က�

ဖြခင��၊ နည���ည��.�ရေ�'င��ရေဆ�င�ရ�က�ဖြခင��၊ င'���ဇ�န� (Processed

Food)ထ���လ��� ဖြခင�� မ���က�� �.�ရေ�'င�� ရေဆ�င�ရ�က�န��င�ရန� အလ��အလ�မ������

မည� ဟ� သ���သ��ရ�'သည�။

ကန ��သ��

Page 113: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 113 -

၁၆၃။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�မ� ဖြမန�မ�န��င�င�၏ �င�သ�င��မ8မ���မ�� �စ�န��င�င�လ����င�သ�င��

မ8မ���၏ ၁.၂ %ဝန�� က�င�ခန �� သ����ရေနရေ6က�င�� ရေ�"���ရ�'သည�။ ရေယဘ�ယ�အ��ဖြဖ

င�� ဗ�ယက�နမ��စ]ည��မ���မ�� အရည�အရေသ�� ရေက�င��မ�န�ဖြခင��။ ရေစ��န�>န��သင���င��

ဖြခင��မ������ရေသ��လည�� မ�မ�န��င�င�မ� ၀ယ�ယ.သ.မ���၊ စ��သ���သ.မ���အ6က�� သ����မ8

နည��ပြး���၊ က�န� �င�သ�င�� သ.မ���အရေနဖြဖင��လည�� လ���ငန����င�အခ�င��ခ�င��

အဆက�အသ�ယ�အ��နည�� ဖြခင��၊ ဘဏာ�ရေင�လT#စနစ� (Backing Arrangement)မ���

ဖြခင��၊ ���က�ရ��က�ရေလယ�ဥ�၊ သ ရေ�ဘZ�မ���ဖြခင����: ရေ6က�င��လည�� က�န�သ�ယ�မ8

�မ�ဏာနည���'�ရေနဖြခင��ဖြဖစ�ရေ6က�င�� သ���သ��ရ�'သည�။ ဘဏာ�န�င�� ��: ရေဆ�င�ရေရ�

ကဏဍမ��� န�စ�န��င�င�အ6က�� ရေက�င��မ�န� �'က က�န�သ�ယ�မ8ဆ��င�ရ� အလ��အလ�မ���

�����က�လ�မည�ဟ� ရေလ�လ� သ����ရ�'သည�။

၁၆၄။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�န�င�� ဝန�ရေဆ�င�မ8ကဏဍဆ��င�ရ�မ�����င� �.�ရေ�'င��ရေဆ�င�ရ�က�

န��င�မည��အလ�� အလ�အရေန ဖြဖင�� ဆက�သ�ယ�ရေရ�န�င�� ICT နည���ည�ဆ��င�ရ�မ���က��

ရ�န����ဆ��င�ဘ� စ�������င� �.�ရေ�'င�� ရေဆ�င�ရ�က�န��င�မည�� အလ��အလ�မ������

�'သည�။ ဖြမန�မ�န��င�င�၏ ဆက�သ�ယ�ရေရ�ဝန�ကြက�� ဌ�နန�င�� ဗ�ယက�နမ� န��င�င��� � VIETEL

န�င�� ဖ��င�ဘ�ရေကဘယ�ခ� ���ဆက�ဖြခင��န�င�� VMPT က�မXဏာ�န�င�� ဝမ����-��ခ� �လ���-မ��o �

ကန ��သ��

Page 114: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 114 -

လ�ဆက�ရေ6က�င�� ဆက�သ�ယ�ရေရ� မ���က�� ရေဆ�င�ရ�က�ရန� လက�မ���ရေရ�ထ���

ရေဆ�င�ရ�က� ထ��ပြး���ရေ6က�င�� သ����ရ�'သည�။ Internation Roaming စ��လ�ဥ��၍

�.�ရေ�'င��ရေဆ�င�ရ�က�ရန� ဖြမန�မ�� ဆက�သ�ယ�ရေရ�လ���ငန��န�င�� VIETEL က�မXဏာ���:

ညN�န�>�င��ဆ#ဖြဖစ�ရေ6က�င�� သ����ရ�'သည�။ ဖြမန�မ�န��င�င� အရေနဖြဖင�� အ�ဆ�ယ���င�

Telecommunication ကဏဍဆ��င�ရ� ၀န�ရေဆ�င�မ8က�� ရေဖြ�ဖရေလ���မ8မ��� က�� က

ဝ��မ��� အဆင��ဆင��ရေဖြဖရေလ���ရေ��ပြး���ဖြဖစ�ရ� အ�ဆ�ယ�န��င�င� �စ�န��င�င�ဖြဖစ�ရေသ�

ဗ�ယက�နမ� အရေနဖြဖင�� ဤကဏဍ��င� �.�ရေ�'င��ရေဆ�င�ရ�က�န��င�မည�� အလ��အလ�မ���

���ရေနရေ6က�င�� ရေလ�လ� သ����ရ�'သည�။

၁၆၅။ က�န�သ�ယ�မ8ဖြမNင���င�ရန�အ��က� ဘဏာ�လ���ငန��ဆ��င�ရ� ဝန�ရေဆ�င�မ8ကဏဍ

(Banking Services) မ�� အရေရ��'ရေသ� ကဏဍ�စ�ခ�ဖြဖစ��'သည�။ ဖြမန�မ�န��င�င�

��င� ၁၉၈၈ ခ�န�စ�မ� ၂၀၀၃ ခ�န�စ� ၀န��က�င�အထ� ဖြ�ည���င�� ��ဂျHလ�ကဘဏာ�မ���ဖ�င���

လ�စ�ရေဆ�င�ရ�က�ဖြခင��၊ ဖြ�ည��ဘဏာ�မ���၏ က��ယ�စ��လ�ယ�ခ�#ရ��မ��� ဖ�င��လ�စ�ဖြခင��မ���

က�� ခ�င��ဖြ�> ခ#�ရေသ��လည��၊ အရေ6က�င��အမ� �>�မ� �>�ရေ6က�င�� ဆက�လက� ခ�င��ဖြ�>ဖြခင��မ���ခ#�

�'။ ယခ� အခ' ဗ�ယက�နမ�န��င�င�အရေနဖြဖင�� ဖြမန�မ�န��င�င���င� ဘဏာ�က��ယ�စ��လ�ယ�ရ�� �ခ�#

ဖ�င��လ�စ�လ��ရေ6က�င�� သ����ရ�'သ ဖြဖင�� ဤဘဏာ�လ���ငန��ဝန�ရေဆ�င�မ8 ကဏဍ��င�

ကန ��သ��

Page 115: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 115 -

�.�ရေ�'င��ရေဆ�င�ရ�က� န��င�မည��အလ��အလ����ရေ6က�င�� သ���သ�� ရ����'သည�။

ဗ�ယက�နမ�န��င�င�မ� ဘဏာ�က��ယ�စ��လ�ယ�ရ�� � (Representative Office)ဖ�င��လ�စ�

ရေဆ�င�ရ�က� ဖြခင��ဖြဖင�� န�စ�န��င�င�အ6က��ဘဏာ�လ���ငန�� ဆ��င�ရ�မ��� ���မ��လ�ယ�က.စ��

ရေဆ�င�ရ�က�န��င�မည�ဖြဖစ�သဖြဖင�� က�န�သ�ယ�မ8ဆ��င�ရ� ရေင�ရေ��ရေင�ယ.လ���ငန��မ��� ���မ��

အဆင� ရေဖြ�� ရေခ��ရေမ"လ�မည�ဖြဖစ��'သည�။ သ�: ဖြဖြဖစ��'၍ Banking and Financial

Services ��င� �.�ရေ�'င�� ရေဆ�င�ရ�က� န��င�မည��အလ��အလ�မ������ရေ6က�င��

သ���သ��ရ�'သည�။

၁၆၆။ က�န�သ�ယ�မ8ဖြမNင���င�ရေရ�အ��က� အရေရ��'ရေသ� အဖြခ��ကဏဍ�စ�ရ��မ��

��: ရေဆ�င�ရေရ�ဝန�ရေဆ�င� မ8 ကဏဍဖြဖစ��'သည�။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�န�င�� Shipping

Services �င�လယ�ရေရရေ6က�င����: ရေဆ�င�ရေရ� �.�ရေ�'င�� ရေဆ�င�ရ�က�ဖြခင��ဖြဖင��

က�န�စည�သယ�ယ.��: ရေဆ�င�ဖြခင��မ��� ���မ��အဆင� ရေဖြ��လ�မည�ဖြဖစ�ပြး���၊ က�န�သ�ယ�မ8 ဖြမN

င���င� ရေရ�အ��က� အရေထ�က�အက.ဖြဖစ�န��င�မည�ဖြဖစ��'သည�။ ထ�: ဖြဖြ�င� ဗ�ယက�နမ�

န��င�င�အရေနဖြဖင�� ���က�ရ��က�ရေလရေ6က�င�� �� �သန��ဖြခင��က��လည�� စ����'၀င�စ��လ�က����

ရေ6က�င�� သ����ရ�'သည�။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�မ� ဖြမန�မ�န��င�င� သ�: ခရ��သ��� ရ���င�

ဘန�ရေက�က�(သ�: )စင�က��. မ��စ� ဆင��လ�ရေရ�က�ရသဖြဖင��ခရ��သ���လ� စရ���မ��

ကန ��သ��

Page 116: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 116 -

အဖြခ��အ�မ�န��ခ�င�� န��င�င� မ���န�င�� ယ�ဥ�လ[င� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သ��မ���အ��က� စရ���

���လ[က����သည��အဖြ�င� က�န��စ]ည��မ���အ�� ရေလရေ6က�င�� မ� �င�သ�င���င���: ရန�

အခက�အခ# �စ�ခ� ဖြဖစ�လ[က����သဖြဖင�� ဖြမန�မ�န��င�င�သ�: ���က�ရ��က�ရေလရေ6က�င��

�� �သန��ရေဖြ��ဆ�# ရန�ညN>�န�>�င��စ�စဥ�လ[က�����'သည�။ န�စ�န��င�င�အ6က�� ရေလရေ6က�င��

သ���လ�မ8 လ�ယ�က.ရေခ��ရေမ"လ�လ[င� ဖြမန�မ�� ခရ��သ���လ���ငန�����မ�������က�လ�န��င�

သည��အဖြ�င� န�စ�န��င�င�ရေလရေ6က�င��က�န�သ�ယ�မ8မ�� ���မ�������က�လ� မည�မ�� အမ�န�

ဖြဖစ� �'သည�။ ဗ�ယက�နမ� ရေလရေ6က�င��လ��င����င�ရေလယ�ဥ� စ�စ�ရေ�'င�� (၅၇) စ��ခန ���� �

ပြး���ရေလယ�ဥ�စ��ရေရ ����ဖြမNင��ရန� စ�စဥ�လ[က�����'သည�။ ဗ�ယက�နမ�ရေလရေ6က�င��

လ��င��၏ အဖြမ��သ������န�စ����မ�� အဖြ�ည�ဖြ�ည�ဆ��င�ရ� ခရ��သည�မ��� ထ�မ� ရ���ရေ6က�င��

သ����ရ�'သည�။

၁၆၇။ ဗ�ယက�နမ�-ဖြမန�မ� ���က�ရ��က�ရေလရေ6က�င��လ��င��ရေဖြ��ဆ�#ဖြခင��အ��ဖြဖင��

ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သ�: လ�ရေရ�က� ရေသ� ခရ��သည�မ��� န��င�င�ဖြခ�� ရင��န���ဖြမN��န��မ8

မ���သည� ဖြမန�မ�န��င�င� သ�: လ� ရေရ�က�လည����ရေလ� လ� 6ကည��မဘရ8 န��င�ပြး��� ခရ��သ���

လ���ငန��မ���အဖြ�င� ရင��န���ဖြမN��န��န��င�မ8 အခ�င��အလမ��မ���အ��ရေလ�လ�သ����ရဖြခင��

အ�� ဖြဖင��ရေ�သ��င�� လ���အ��ခ သက�သ�ရေသ� ဖြမန�မ�န��င�င���င� ရင��န���ဖြမN�� န��မ8

ကန ��သ��

Page 117: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 117 -

ဖြ�>လ���ရန� စ����'ဝင�စ�� မ8 ���လ�န��င��'သည�။ ထ�: အဖြ�င�ရေလရေ6က�င��မ� က�န�သ�ယ�မ8

ဖြ�>န��င�ရေသ� က�န��စ]ည��မ���အ�� ���က�ရ��က� �င���: /�င�သ�င��မ8 ဖြ�>ဖြခင��ဖြဖင��

အခ� �န�က�န� သက�သ�ဖြခင�� အက� �>� ရေက��ဇ.�က�� ရ���မည�ဖြဖစ��'သည�။ ACMECS န�င��

GMS အဖ"#၀င� န��င�င�မ���အ��င�� Four Counties one destination အစ�အစဥ�

မ���အရ ကမ7�လ�ည��ခရ��သ���မ���အ�� ဆ�# ရေဆ�င�န��င�မည�ဖြဖစ��'သဖြဖင�� ဗ�ယက�နမ�

ရေလရေ6က�င��လ��င��မ� ����ခ� #a �� �သန��ဖြခင�� အဖြဖစ� ရန�က�န�-ဟန��>င�� ခရ��စဥ�က��

၂၀၁၀ခ�န�စ� မ��လ (၂) ရက�ရေန �ကစ�င� ရေဖြ��ဆ�#န��င�ခ#��'သည�။ ဖြ� မန�မ��

ရေလရေ6က�င�� န�င��လည�� ဖက�စ���� �သန��၍ ခရ��စဥ�သစ�မ��� ����ခ� #aဖြခင��ရေဆ�င�ရ�က�

န��င�မည�� အလ��အလ�မ���စ�� ���ရေ6က�င�� သ���သ�� �ပြးင��အ���'သည�။

၁၆၈။ �ဖန� ဗ�ယက�နမ�-ဖြ�မန�မ� က�န�သ�ယ�မ8အရေနအထ��က�� အက#ဖြဖ��ရ���င�

ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� ဖြ� မန�မ�န��င�င�သ�: အဓ�က�င�သ�င��ရေသ� ဖြ� �ည��န��င�င�မ���

အနက� အဆင��(၁၆)��င� ���ရေနပြး��� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�မ� က�န��စ]ည�� ၀ယ�ယ.မ8��င� ဖြ�မန�

မ�န��င�င�သည� အဆင�� (၁၁)��င����ရေ6က�င�� ရေလ�လ�သ����ရ�'သည�။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�

၏ က�မXဏာ�အ���စ�ကြက��မ���ဖြဖစ�သည�� Petro Vietnam န�င�� Viettel က�မXဏာ�

မ���သည� ဖြမန�မ�န��င�င�ရေစ��က�က���င� စ������ရေရ�လ���ငန��မ��� စ�င�၀င�ရေရ�က�

ကန ��သ��

Page 118: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 118 -

လ���က��င�လ�က����သည��အ�. ၂၀၀၈ ခ�န�စ�၊ ဗ�ယက�နမ�- ဖြ� မန�မ� အဖြ�န� အလ�န�

က�န�သ�ယ�မ8�န�ဖ���သည� ၂၀၀၇ ခ�န�စ�ထက� (၁၁%)���မ�� �����က� ခ#�ပြး��� �န�ဖ���အ��

ဖြဖင�� အရေမရ�ကန�ရေ�2လ� ၁၀၈.၂ သန��အထ� �����က�ရ���ခ#�ရေ6က�င�� သ����ရ�'သည�။

၁၆၉။ သ�: ရေသ��လည�� ၂၀၀၉ ခ�န�စ� �ထမန�စ�လ���အ��င�� န�စ�န��င�င�

အဖြ�န�အလ�န� က�န�သ�ယ�မ8 �မ�ဏာသည� အရေမရ�ကန�ရေ�2လ� ၅.၇ သန��အထ�သ� ���

ခ#�ပြး��� ယမန�န�စ�အလ���.က�လန�င�� န�>�င��ယ�ဥ��'က ၇၆.၂ ရ�ခ��င�န�>န��က�ဆင��သ���

သည�က�� ရေ�"���ရ�'သည�။ ယင��သ�: က�ဆင��သ���ရြရခင�� အဓ�က အရေ6က�င��ရင�

အရင��ခ�မ�� ကမ7��စ������ရေရ�အက���အ�ည�� မ���၏ ဂျယက�ရ��က�ခ��မ8ရေ6က�င��ဖြဖစ�

ပြး��� လက���� အရေနအထ����င� န�စ�န��င�င� စ������ရေရ�အရင��အဖြမစ�မ���အ�� စ�မ��အ��ဖြ�

�ည�� အသ��� ခ�ရေဆ�င�ရ�က�န��ပြးင�ခင�� မ���ရေသ�ဘ#၊ အထ.�သဖြဖင�� စ��က��� �>�ရေရ�၊

သစ�ရေ��ကဏဍ၊ အ၀��အထည�န�င�� အထည�လ���၊ အ�လက�ထရေရ�နစ�၊ လ[��စစ�

�စ]ည��မ��� ရေဆ�၀'�န�င�� ရေဆ�ရ��ရေဆ�ခန��သ��� က�ရ�ယ�မ���၊ လ.သ���က�န��စ]ည��မ��� စ

သည��ကဏဍ��: ခ��င� �.�ရေ�'င��ရေဆ�င�ရ�က�မ8 ���မ������ဖြ�မ�င��ရေဆ�င�ရ�က�သ���ရန� လ��အ��

ရေ6က�င�� ယ.ဆ�'သည�။

မြမန�မ#-ဗ�ယမ�နမ� က�န�သ�ယ�မ; 5က�5�ရေး�

ကန ��သ��

Page 119: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 119 -

၁၇၀။ (က) န�စ�န��င�င�သ��မန�ဆက�ဆ�ရေရ� - ၂၈-၅-၁၉၇၅

စ�င�သည��ရေန �

(ခ) န�စ�န��င�င�က�န�သ�ယ�ရေရ�သရေဘ��. - ၁၃-၅-၁၉၉၄(ရန�

က�န�ပြးမ�B)

စ�ခ�>��ခ�>��သည��ရေန �

(ဂျ) န�စ�န��င�င�က�န�သ�ယ�ရေရ��.���#ရေက��မ��ဆ��င�ရ� - ၆-၅-၂၀၀၂

(ရန�က�န�ပြးမ�B)

န��လည�မ8စ�ခqန�လT� လက�မ���ရေရ�ထ���သည��ရေန �

(ဃ) ဖြမန�မ�-ဗ�ယက�နမ� က�န�သ�ယ�ရေရ� - ၇-၁၀-

၂၀၀၂ (ဟန��>င��ပြးမ�B)

�.���#ရေက��မ��အစည��အ ရေ�၀� (�ထမအကြက�မ�)

(င) ဖြ�မန�မ�-ဗ�ယက�နမ� က�န�သ�ယ�ရေရ� - ၂၂-၁၂-

၂၀၀၃ (ရန�က�န�ပြးမ�B)

�.���#ရေက��မ��အစည��အ ရေ�၀� (����ယအကြက�မ�)

ကန ��သ��

Page 120: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 120 -

(စ) ဖြ�မန�မ�-ဗ�ယက�နမ� က�န�သ�ယ�ရေရ� - ၄-၁၁-

၂၀၀၅ (ဟန��>င��ပြးမ�B)

�.���#ရေက��မ��အစည��အ ရေ�၀� (���ယအကြက�မ�)

(ဆ) ဖြ�မန�မ�-ဗ�ယက�နမ� က�န�သ�ယ�ရေရ� - ၁၂-၁-

၂၀၀၇ (ရေနဖြ�ည�ရေ���)

�.���#ရေက��မ��အစည��အ ရေ�၀� (စ���o အကြက�မ�)

(ဇ) ဖြ�မန�မ�-ဗ�ယက�နမ� က�န�သ�ယ�ရေရ� - ၂၇-၂-

၂၀၀၉ (ဟန��>င��ပြးမ�B)

�.���#ရေက��မ��အစည��အ ရေ�၀� (����ယအကြက�မ�)

ကန ��သ��

Page 121: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 121 -

အခန� (၉)

န�ဂး��န�င��သ��သပါ�ခ&က�

အသ��စ��တ�န�င��တ��င�မြပါညး�ဝါင�ရေးင�အခ& �' ရေးတG2� �ခ&က�မ&#

၁၇၁။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ ရရေင�န�င�����င��ဖြ�ည�ဝင�ရေင�အခ� �>� (revenue-to-GDP

ratio) သည� ၁၉၉၈ ခ�န�စ���င� (၁၉.၉) ရ�ခ��င�န�>န�����ခ#�ရ�မ� ၁၉၉၉ခ�န�စ���င�

(၁၈.၃) ရ�ခ��င�န�>န��သ�: က�ဆင��ခ#��'သည�။ ထ�: ရေ6က�င�� ဘဏဍ�ရေရ�လ��ရေင�ဖြ�မ8

(deficit) သည� ၁၉၉၈ ခ�န�စ���င� (၂.၆)ရ�ခ��င�န�>န�����ခ#�ရ�မ� ၁၉၉၉ ခ�န�စ���င�

ကန ��သ��

Page 122: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 122 -

(၂.၈)ရ�ခ��င�န�>န��သ�: �����က�ခ#�သည�။ယင��လ��ရေင�ဖြ�မ8အ��လ���က�� ဖြ�ည��ဇ�စ�ဖြမစ�

မ���မ�ရ���ရေသ� ရေင�ရေ6က�မ���ဖြဖင�� ဖြဖည��ဆည��ခ#�ဖြခင��ဖြဖစ��'သည�။စ�စ�ရေ�'င��ရရေင�

��င�အခ�န�ရရေင�မ���၏�'ဝင�မ8မ�� ၁၉၉၅ ခ�န�စ���င� (၇၉.၄) ရ�ခ��င�န�>န�����ခ#�ရ�မ�

၁၉၉၉ ခ�န�စ���င� (၈၃.၃) ရ�ခ��င�န�>န��သ�: ဖြဖြမင���က�ခ#��'သည�။ အခ�န�မ�ရရေင�အမ���စ�

က�� က�န�သ�ယ�ခ�န�၊ လ���ငန��ခ�န�န�င��ထ��ဆင�������န�ဖ���ခ�န� (VAT) ��: မ� ရေက�က�ခ� ရ���

�'သည�။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� အ�ဆ�ယ�လ���လ��ရေသ�က�န�သ�ယ�ရေရ�ဆ��င�ရ�

သရေဘ��.ည�ခ�က� (AFTA) အရ က�န�သ�ယ�ခ�န�မ��� ရေက�က�ခ� ဖြခင�� က�� ရေလ[��ခ�

ရေက�က�ခ�လ�က�����'သည�။

၁၇၂။ အသ���စရ���န�င�����င��ဖြ�ည�ဝင�ရေင�အခ� �>� (expenditure-to-GDP ratio)

သည� ၁၉၉၅ ခ�န�စ� ��င� ���င��ဖြ�ည�ဝင�ရေင�၏ (၂၄.၁)ရ�ခ��င�န�>န��မ� ၁၉၉၉��င�

(၂၁.၂) ရ�ခ��င�န�>န��သ�: က�ဆင��ခ#��'သည�။ ဤ��င� သ�မ�န�အသ���စရ��� (current

expenditure ) မ� ရေင�လ���ရေင�ရင��အသ���စရ��� (capital expenditure) သ�:

ရေရT aရေဖြ��င��သ���စ�#မ8မ������ခ#��'သည�။ ၁၉၉၅ ခ�န�စ�မ� ၁၉၉၉ ခ�န�စ���င� သ�မ�န�

အသ���စရ���သည� (၁၈.၆) ရ�ခ��င�န�>န��မ� (၁၃.၃) ရ�ခ��င�န�>န��သ�: က�ဆင��ခ#�

ရေသ��လည�� ရေင�လ���ရေင�ရင�� အသ���စရ���မ�� (၅.၅) ရ�ခ��င�န�>န��မ� (၇.၉) ရ�ခ��င�န�>န��

ကန ��သ��

Page 123: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 123 -

သ�: ဖြဖြမင���က�ခ#��'သည�။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� ဘဏဍ�ရေရ�န�င�� ရေင�ရေ6က�ရေ�2လစ�မ���

ဖြ�>ဖြ�င�ရေဖြ��င��လ#ဖြခင��ရေ6က�င�� အလ�န�အမင��ရေင�ရေ6က�ရေဖ�င����ဖြခင�� ရေလ���နည��

သ���ရေသ��လည�� န��င�င����င� လ���ငန��မ��� ၏န��င�င����င�မဟ���ရေသ�ကဏဍမ�����င�

အသ���စရ��� သ���စ�#မ8အခ� �>�အစ��မ���ဖြ���ရေနရေ6က�င�� ဆန��စစ� ရေ�"���ရ�'သည�။

သ��သပါ�ခ&က�

၁၇၃။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သညး�ရေးအ#က�ရေးဖး$မြပါပါ�အခ&က�မ&#ရေး<က#င�� ရေးအ#င�မြမင�ခ(�

မြခင� မြဖးစ�ရေး<က#င� ရေးလ�လ# ရေးတG2� �� ပါ�သညး�။

(က)အစ���၏လ��က�ရေးလ&#ညး�ရေးထား�2� �ရေးသ#စ�ပါ�#ရေး�မြပါ'မြပါင�ရေးမြပါ#င�လ(မ;မ�

ဝါ�ဒါ၊

(ခ) န��င�င����င�စ������ရေရ�လ���ငန��မ���အ�� ��ဂျHလ�ကသ�: လT#ရေဖြ��င��လ���က��င�

ခ�င�� ရေ��ဖြခင��၊

(ဂး) အစ���မ�စ������ရေရ�လ���ငန��မ���၏���င�ဆ��င�ခ�င��မ���အ��

အက�အက�ယ�ရေ�=မြခင�၊

(ဃ)က�န�ထ���လ���မ8�����က�ရေရ�အ��က� ရေထ�က����ရေရ�ရေခ��ရေင�မ���

ထ���ရေခ��ဖြခင��၊

ကန ��သ��

Page 124: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 124 -

(င) န��င�င�မြခ#တ��က�ရ�� က��င�န��မြမ@ပါ�န��မ;က��အ#ရေးပါမြခင�၊

(စ) က�န�သ�ယ�မ;လ8င�မြမန�ရေးခ&#ရေးမGရေးစရေး�အတ�က� 2�င�လင�လ�ယ�က�ရေးသ#

လ�ပါ�ထား��လ�ပါ�နညး�မ&#

ရေးမြပါ#င�လ(ခ&မ�တ�မြခင�၊

(5)န��င�င�သမ&၏စ�တ�ဓါတ�ရေးကင�မ�န�မြခင�၊

အစ���၏လ��က�ရေးလ&#ညး�ရေးထား�2� �ရေးသ#စ�ပါ�#ရေး�မြပါ'မြပါင�ရေးမြပါ#င�လ(မ;မ�ဝါ�ဒါ

၁၇၄။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� ရေK�က�က�က��ခ�>��က��င�ရေသ� စ������ရေရ�စနစ�မ�

ရေK�က�က�က�� လ���လ��ခ�င��ဖြ�> ရေသ� စ������ရေရ�စနစ�သ�: ရေဖြ��င��လ#ရေဆ�င�ရ�က�ခ#��#

(ရေဆ�င�ရ�က�လ�က����ရေသ��လည��) သဘ�ဝ သယ�ဇ�� ရ���မ8၊ သဘ�ဝရေဘ�

အနfရ�ယ�မ���၊ နည���ည��င�သ�င��မ8၊ လPအရင��အန����ည�ရေဆ�က�မ8၊ ခ�မ��� ထ��

သည��ဖြ�>ဖြ�င�ရေဖြ��င��လ#ရေရ� ရေ�2လစ�မ���အ�� အမ�န�လ��က�န�က�င��သ���မ8န�င�� အစဥ��

စ��က�အရေက�င� အထည� ရေဖ�� ရေဆ�င�ရ�က�မ8၊ ဖြ�ည��န��င�င� အခ� �B၏စ������ ရေ�ရ�အရ

ဟန �����မ8န�င��က�န�သ�ယ�ရေရ�စ��ဆင��မ8 အဟန ��အ��� နည��ဖြခင��၊ မ���ဖြခင����:ရေး<ကင��

အ အအအအအအအအ အအအအအအအအအအတ��တက�မ;က�� အရေးန�င��အယ�က�မြဖးစ�ရေးစ ခ(�ရေးသ#�လညး� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏စ������ရေရ�

ရေ�2လစ�မ���၊ စ������ရေရ�ရေ�2လစ�မ���က�� အရေက�င�အထည�ရေဖ��သည�� မဟ�ဗ�\ဟ�

ကန ��သ��

Page 125: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 125 -

န�င��နည��ဗ�\ဟ�မ���၊ ရေ�2လစ�ရည�မ�န��ခ�က� မ���န�င�� ဥ�ရေ�၊ စည��မ�ဥ��စည��ကမ��

မ���က�� ရေလ�လ�ရ���င� ဗဟ��စ�မ�က�န��ခ� စ������ရေရ�စနစ�က��က�င��သ���သည� ဖြဖစ�ရေစ၊

ရေK�က�က�စ������ရေရ�စနစ�က�� က�င��သ���သည�ဖြဖစ�ရေစ အစ���ရ၏ အခန��ကဏဍသည�

လ�န�စ�� အရေရ�ကြက��ရေ6က�င�� ဦး�စ��သ���သ��ရေ�"���ရ�'သည�။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏

စ������ရေရ�ဖ"�ဖြးပြးဖ�>������က�မ8က�� ရေဆ�င�6ကဥ��ရ���င� အဓ�ကက� ရေသ� မကv ရ��

စ������ ရေ�ရ�ရေ�2လစ�ဖြဖစ�သည�� ရေင�ရေ6က� ရေ�2လစ�၊ န��င�င�ဖြခ�� ရေင�လ#လ�ယ�န�>န��

ရေ�2လစ�န�င�� ဘဏဍ�ရေရ� ရေ�2လစ�မ���က�� ဖြ�>ဖြ�င�ရေဖြ��င��လ#ဖြခင��အ��ဖြဖင��

လည��ရေက�င��၊ အခ�န�ဖြ�>ဖြ�င� ရေဖြ��င��လ# ဖြခင�� ရေ�2လစ�၊ ��ဂျHလ�ကသ�: လT#ရေဖြ��င��ဖြခင��

ရေ�2လစ�န�င��ရေက�င��မ�န�ရေသ�လ���ငန��စ�မ�အ���ခ�>��မ8ရေ�2လစ�မ���က�� ဖြ�င�ဆင�

ခ�မ���၍လည��ရေက�င��၊ က�န�သ�ယ�ရေရ�လ���လ��ခ�င��ဖြ�>ရေသ�ရေ�2လစ�၊ ဖြ�ည��

���က�ရ��က�ရင��န���ဖြမN>��န��မ8က��အ��ရေ��ရေသ�ရေ�2လစ�န�င�� န��င�င�စ�� အဖ"#အစည��မ���န�င��

�.�ရေ�'င�� �'ဝင�ရေဆ�င�ရ�က�သည�� လ���ရေဆ�င�ခ�က�မ��� ဖြဖင��လည��ရေက�င�� စ�င�ခ#�

ဖြခင�� ဖြဖစ��'သည�။

၁၇၅။ အထက��'ဖြ�>ဖြ�င�ရေဖြ��င��လ#ရေရ�မ���က�� IMF, WB န�င�� ADB ��: က#�သ�:

ရေသ� န��င�င�စ��အဖ"#အစည��မ��� (သ�: မဟ���) စက�မ8အရင����င�န��င�င�မ���ထ�မ�

ကန ��သ��

Page 126: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 126 -

အက.အည�မ�'ဘ# ရေဆ�င�ရ�က�ခ#�ဖြခင��ဖြဖစ��'သည�။ အဆ���' ဖြ�>ဖြ�င� ရေဖြ��င��လ#

ရေရ�၏ အက� �>�ဆက�မ���မ�� ၁၉၈၆ ခ�န�စ���င� (၄၇၈)ရ�ခ��င�န�>န�����ခ#�ရေသ�

ရေင�ရေ6က�ရေဖ�င����မ8သည� ၁၉၉၀ ခ�န�စ���င� (၆၇) ရ�ခ��င��န�>န��သ�: က�ဆင��ခ#�ဖြခင��၊

၁၉၈၆ခ�န�စ���င� �န�သန��ရေ�'င�� (၁၈.၄) �န����ခ#�ရေသ� စ��န��ရ�ကO�ထ���လ���မ8

သည� ၁၉၉၅ ခ�န�စ���င� �န�သန��ရေ�'င�� (၂၁.၅)�န�သ�: ဖြမင���က�ခ#�ဖြခင��န�င�� ၁၉၈၇

ခ�န�စ���င� �����က�မ8န�>န�� (၂.၇)ရ�ခ��င�န�>န�����ခ#�ရေသ� ���င��ဖြ�ည�ဝင�ရေင������က�မ8

န�>န��သည� ၁၉၈၉ ခ�န�စ���င� (၇.၁)ရ�ခ��င�န�>န��သ�� �������က�ခ#�ဖြခင����: ဖြဖြဖစ��'သည�။

၁၉၉၂ ခ�န�စ� ဖ"#စည�����အရေဖြခခ�ဥ�ရေ�သစ�က ဖြ�ည���င��၊ ဖြ�ည��လ���ငန����င�မ���

အ�� ��န��အ��န�င��ယ��6ကည�မ8က��ရေ��ဖြခင��န�င�� ဖြ�>ဖြ�င�ရေဖြ��င��လ#ရေရ�အစ�အစဥ�မ���က

GDP က�� ဆက�လက������က�ရေစမည�ဖြဖစ�ရေ6က�င�� ADB က ရေဟ�က�န��ထ���ခ#�

�'သည�။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည�

န��င�င����င�မဟ���ရေသ�ကဏဍ၏ (���င��ဖြ�ည�စ������ရေရ������က�မ8��င�) အထ.�အရေရ�

�'���က�� အသ�အမ���ဖြ�>ခ#�ပြး��� န��င�င�ဖြခ��ရင��န���ဖြမN>��န��သ.မ���က��လည�� အ��ရေ��ခ#�

�'သည�။

န��င�င�ပါ��င�စ�ပါ�#ရေး�လ�ပါ�ငန�မ&#အ# ပါ�ဂးSလ�ကသ�* လT(ရေးမြပါ#င�လ�ပါ�က��င�ခ�င�� ရေးပါမြခင�

ကန ��သ��

Page 127: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 127 -

၁၇၆။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� န��င�င����င�စ������ရေရ�လ���ငန��မ���အ�� ��ဂျHလ�ကသ�:

လT#ရေဖြ��င��လ���က��င�ခ�င�� ရေ��ဖြခင��သည� အစ���ရ၏ ��ဂျHလ�ကဦး�ရေဆ�င�ရေသ� ဖ"�ဖြးပြးဖ�>�မ8

မဟ�ဗ�\ဟ���င� အဓ�ကက�ရေသ�အခ�က��စ�ခ�က� ဖြဖစ��'သည�။ ထ�: အဖြ�င� ���မ��

လ���လ��ရေသ� က�န�သ�ယ�ရေရ�န�င�� ဖြ�ည��ရင��န���ဖြမN>��န��မ8ရေ�2လစ�မ���က�� ���မ��က�ယ�

ဖြ�န ��ရေသ� မကv ရ��စ������ရေရ�န�င�� အရေဆ�က�အဦး ဆ��င�ရ� ဖြ�>ဖြ�င�ရေဖြ��င��လ#ဖြခင��၊

ရေက�င��မ�န�ရေသ� စ�မ�အ���ခ�>��မ8 ��: ဖြဖြဖင�� ရေ�'င��စ��ဖြခင��၏ အက� �>� �ရ��မ���က��

ရယ.ခ�စ��ခ(��'သည�။ �စ�နည��အ��ဖြဖင�� ရေK�က�က�စ������ရေရ� စနစ�စစ�စစ�က��

သ�လ[င� က�င��သ��� ရေသ�၊ ရေK�က�က�အ��င�� အစ���ရ�'ဝင�မ8မ���ရေသ�န��င�င�ဟ.၍ မ���

ရေ6က�င��၊ အစ���ရ၏ �'ဝင�မ8 အနည��၊ အမ���သ�လ[င�က��ဖြခ���' ရေ6က�င��န�င��

ရေရ�ပြ�မ��စ������ ရေ�ရ�စနစ� (mixed economy) က��သ� က�င��သ���လ�က� ���6က�'

ရေ6က�င�� လTမ��ဖြခ�> ရေလ�လ�မ��'သည�။ ဖြ�ည�သ.���င�ကဏဍက�� အဓ�က မဏဍ�>င�အဖြဖစ�

ထ�����ပြး��� ��ဂျHလ�က ���င�ဆ��င�မ8က�� မ���စ��ခ�င��ဖြ�>ရေ��ဖြခင��အ��ဖြဖင��

���င��ဖြ�ည�၏စ������ရေရ� အဆင��ဆင�� ဖ"� ဖြးပြးဖ�>������က�ရန� ရေဖ��ရေဆ�င�ရေ6က�င�� ရေ�"���

ရ�'သည�။

အစ���မ�စ�ပါ�#ရေး�လ�ပါ�ငန�မ&#၏ပါ��င�5��င�ခ�င��မ&#အ#အက#အက�ယ�ရေးပါမြခင�

ကန ��သ��

Page 128: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 128 -

၁၇၇။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည�စ������ရေရ�လ���ငန��မ���၏���င�ဆ��င�ခ�င��မ���အ��

အက�အက�ယ�ရေ��န��င�မည�� အဖ"# အစည��မ���န�င�� စည��မ�ဥ��စည��ကမ��မ���အ��

�ည�ရေထ�င�ခ�မ���ရေ��ဖြခင��၊ န��င�င����င�စ������ရေရ�လ���ငန��မ��� အ�� မ�က�န��သ�ရေ��

ဖြခင�� အ��ရေလ[��ခ�ရေ��၍ ��ဂျHလ�ကလ���ငန��မ���အ�� ယ�ဥ�ပြး��>င�န��င�စ�မ�� �����က�

ရေအ�င� ��န��အ�� ရေ��ဖြခင��၊ ရေK�က�က�စ������ရေရ�စနစ�၏အဓ�ရေမ�င��န�င�အ��ဖြဖစ�

ရေသ� ��ဂျHလ�ကကဏဍ အရေဖြခခ��င�ရေစရန� အ��ရေ�� ရေဆ�င�ရ�က�ဖြခင�� စသည�ဖြဖင��

ဖြ�>ဖြ�င�ရေဖြ��င��လ#မ8မ��� ဖြ�>လ���ခ#�ရေ6က�င�� ရေလ�လ� ရေ�"���ရ�'သည�။

က�န�ထား�တ�လ�ပါ�မ;တ��တက�ရေး�အတ�က� ရေးထား#က�ပါ��ရေး�ရေးခ&ရေးင�မ&# ထား�တ�ရေးခ&မြခင�

၁၇၈။ ၂၀၀၉ ခ�န�စ�၊ မ��လ �ထမရက�သ�f ���အထ� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၊

က.�သန��ရေရ�င��၀ယ�ရေရ�ဘဏာ� ၏ ရေထ�က����ရေရ�ရေခ��ရေင��မ�ဏာသည� ဗ�ယက�နမ�

ရေ�'င� ၁၁၃.၇၁ ထရ�လ�ယ�(အရေမရ�ကန� ရေ�2လ� ၆.၅၃ ဘ�လ�ယ�) အထ����ရေ6က�င��

ဗ�ယက�နမ� န��င�င����င�ဘဏာ�မ���မ� ထ���ရေဖ�� ရေဖြ���6က��ခ#�သည�က�� ရေလ�လ�သ����

�'သည�။ ၂၀၀၉ ခ�န�စ�၊ ရေဖရေဖ��၀'ရ�လက�န���င� ရေထ�က����ရေရ� ရေခ��ရေင��မ�ဏာသည�

ဗ�ယက�နမ�ရေ�'င� ၂၀ ထရ�လ�ယ� (အရေမရ�ကန�ရေ�2လ� ၁.၁၅ ဘ�လ�ယ�)���ခ#�ပြး��� ရေခ��ယ.

မ8�မ�ဏာသည� ၂၂.၂၃ ရ�ခ��င�န�>န��အထ� ဖြမင���က�လ�ခ#�သည�က�� ရေ�"���ရ�'သည�။

ကန ��သ��

Page 129: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 129 -

ဗဟ��ဘဏာ�၏ အင���နက� စ�မ�က�န��မ�����င� ရေဖ��ဖြ��ထ��ရေသ� စ�ရင��ဇယ��

မ���အရ ယခင�လအရေစ����င��က ရေထ�က����ရေရ�ရေခ�� ရေင�အ����န�>န��အ�� ၄

ရ�ခ��င�န�>န��အထ� ရေလ���ခ�ခ#�ရေ6က�င�� ရေ6ကည�ခ#�ခ� �န�မ�စ၍ န��င�င����င�ဘဏာ�မ��� န�င��

ဗဟ��ရေlက�ပြးမ�ရန����ရေင�မ� ဗ�ယက�နမ�ရေ�'င� ၉၈.၄၃ ထရ�လ�ယ� (အရေမရ�ကန�ရေ�2လ�

၅.၁၄ ဘ�လ�ယ�ခန ��) ထ���ရေခ�� ခ#�ရေ6က�င�� ရေ�"���ရ�'သည�။

န��င�င�မြခ#တ��က�ရ�� က��င�န��မြမ@ပါ�န��မ;က��အ#ရေးပါမြခင�

၁၇၉။ ဖြ�ည��အရင��အန���န�င��နည���ည���: က��ဆ�#ရေဆ�င�ရန� အရေရ�အကြက��ဆ���

ရေသ� ရေ�2လစ� �စ�ရ�� အဖြဖစ� “၁၉၉၀ ခ�န�စ� ဖြ�ည��ရင��န���ဖြမN>��န��မ8က�� ခ�င��ဖြ�>ရေသ�

ဥ�ရေ�” က�� စ�င� က�င��သ��� ခ#�ရေ6က�င�� ရေ�"���ရ �'သည�။ ဗ�ယက�နမ� န��င�င���င�

က�န�သ�ယ� ရေ�ရ�လ���လ��ခ�င��ရေ��ဖြခင��န�င��အ�. က�န�သ�ယ�ရေရ�န�င��ဆက�စ�� လ�က� ���

ရေသ� စ������ရေရ�အဖ"#အစည��မ��� လ�င�ဖြမန�စ�������က�လ� ခ#�ရေ6က�င�� ရေ�"���ရ

�'သည�။ ၁၉၈၉ ခ�န�စ���င� (၂၀၂) ခ����ခ#�ရ�မ� ၁၉၉၀ ခ�န�စ���င� စ������ရေရ�လ���ငန��

အရေရအ��က� (၅၀၀) အထ�����လ�ခ#��'သည�။ အထ.�သဖြဖင�� က�န�သ�ယ�ရေရ� စ��

ဆင��မ8မ��� (trade flows) ၏���စ�က�� သ�သ�သ�သ�ရေဖြ��င��လ#ခ#��'သည�။

သမ��ရ�� �က� က�န�သ�ယ�ဖက� န��င�င� မ��� န�င��က�န�သ�ယ�မ8က��ရေလ[��ခ�ခ#�ရေ6က�င��ရေ�"���ရ

ကန ��သ��

Page 130: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 130 -

�'သည�။ ဖြ�င�သစ�၊ ဂျ��န�၊ ရေဟ�င�ရေက�င�၊ စကZ��.၊ ထ��င�ဝမ� စသည�� န��င�င�မ���

အ�'အဝင� စက�မ8န��င�င�မ���န�င��က�န�သ�ယ�ရ���င� အ��မခန�������က�မ8မ��� ဖြဖစ�ရေ�2ခ#�

ရေ6က�င�� ရေ�"���ရ �'သည�။

က�န�သ�ယ�မ;လ8င�မြမန�ရေးခ&#ရေးမGရေးစရေး�အတ�က� 2�င�လင�လ�ယ�က�ရေးသ#

လ�ပါ�ထား��လ�ပါ�နညး�မ&#ရေးမြပါ#င�လ(ခ&မ�တ�မြခင�

၁၈၀။ ဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ အရေက�က�ခ�န�ဆ��င�ရ� လ���ထ���လ���နည��မ���

အရေက�က�ခ�န�ထ�န��ခ�>��မ8မ���၊ အရေက�က�ခ�န� ဆ��င�ရ� အခ�န�အခမ��� ရေ��ရေဆ�ပြးင�

ခင��န�င�����သက�သည�� 6ကရေဖြ�င�စ��မ���စ�ခ�ဖြဖစ�သည�� ဗ�ယက�နမ�အစ���ရ၏ အမ�

န ��ရေ6က��ဖြ�င�စ�အမ����� 16/1999/ND-CP က�� ၁၉၉၉ ခ�န�စ�၊ မ��လ (၂၇)ရက�ရေန �

��င� ထ���ဖြ�န�ရေ6ကဖြင�ခ#��'သည�။ ၄င��အမ�န ��ရေ6က��ဖြ�င�စ�အသစ�သည�

အရေက�က�ခ�န�ဆ��င�ရ� လ���ထ��� လ���နည��မ��� မ�န�ကန���က�မ8���ရေစရန� က� �>���က�န�

ဗန����င��က�� အရေဖြခခ�ထ���'သည�။ ၄င����င� အရေက�က�ခ�န�ဆ��င�ရ� ဆက�သ�ယ�မ8 မ���

ဖြဖစ�သည�� က�န��စ]ည�����င���င�န�င�� အရေက�က�ခ�န�အရ������: ၏ လ���က��င�ရမည�� ��၀န�

မ���။ အရေက�က�ခ�န� လ���ထ���လ���နည��မ���အ��က� လ��အ��ရေသ� စ�ရ�က�စ��မ��

မ���၊ အရေက�က�ခ�န�လ���ထ��� လ���နည�� အဆင��ဆင����: �'၀င��'သည�။

ကန ��သ��

Page 131: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 131 -

ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သမ&၏စ�တ�ဓါတ�ရေးကင�မ�န�မြခင�၁၈၁။ အအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအထား�*အမြပါင�ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သတ�*၏ စ�တ�ဓါတ�ခ��င�မမ; တနညး�

အအအ အအအအအအအအအ အအအအ အအအအ အအအအအအအ အအအ အအအအအအ အအအအအအအအအအအအမြဖးင�� ဗ�ယက�နမ�စစ�အပြပါ� တ�င� မြပါပါ��ဘာဝါမ� ရ� န�ကန�လ;ပါ�2� အအအအအအအအအအအအအအ အအအအခ(�က ပါင�ပါန�5င��(မ;တ�*က��သညး�ခ�ရေးက&မြဖးတ�န��င�ခ(�သညး�� အဂးစ�တ�ဓါတ�က�� ရေးတG အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအ အ အအအအအ အအမြမင� န��င�ပါသညး�။ န��င�င�အ�ပါ�ခ&'ပါ�သ�က�န�မြမ နစ�အစ���၏ တင�<ကပါ�

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအရေးသစညး�မ&ဥ�ဥပါရေးဒါမ&ရေးအက�တ�င� <က��<က��ခ�စ�တ�ဓါတ�မြဖးင�� ကြးက�'စ အအအအအအအအအအအအအအအ အအအအခ(��သညး��ဘာဝါမ&က��ရေးလ�လရေးတG2� �န��င�ပါသညး�။ န��င�င�သမ&၏ မ�မ�

အ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအတ�*၏အစ���အရေးပါသစ. 2� �မ;က��ရေးလ�လရေးတG2� �န��င�ပါသညး�။ အဘယ�ရေ6က�င��ဆ��ရေသ�� အ အအအအဥ�မအဖြဖင�� �ရ��� - အအအအဗ�ယက�နမ� န�စ�န��င�င� နယ� စ��ဂျ��� ��င� ယဥ�မ�သည� ၄င� အအအအအအ အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအအအအ အအအအစခန�အ��င�ရ��န၍ နယ�စ�� က�န�သ�ယ�ရေရ ဂျ���ရ����င� နယ�စ�� ဖြဖ��

အအအအအအအအအ အအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအရေက� ခ�င�� န�င�� က�န��စ]ည��င���: ခခ�င�� စရ�က�စ�မ�မ�က�� သစစ�ရေဆခ�ရ အအအအအအအအအအ အအအအအအအအအ အအအအအအအအအအ ပြး�� ယဥ�မ�က��ဖ�င��ရေဖက�စစ�ရေဆမ8မ���ဖြခင�၊ X-RAY MACHING ဖြဖင�� စစ�ရေဆမ8မ��� အအအအအအအအဖြခင�၊ ��: က�န� / အအအအအအအအ အ အအ အအအအအအအအအအ အအအအ အအအအအအအအ အအအအအသ�င�က�န� ယဥ�မ� သည� နယ�စ��ဂျ��� သ�: ရေရက���� ပြး��၊

အအအအအအအအအအအအ အအအအ အအ အအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအ အစရ�က�စ�မ�မ� စစ�ရေဆဖြခင�အ��က� ၁၅ မ�နစ�ခန ��သရ��န ရေစင� ��

အ အအအ အအ အအအအအအအ အအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအဆ��င�ရပြး��၊ ဆက�လက� ထ�က�ခ� သ�ဖြခင�၊ အခအရေလ�စ� ထ.ဖြခ အ အအအအ အ အအအအ အအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအ အအအအအအအအသ�င�န�င�� အဖြခ အရေဖြခအရေနမ� ���ခ� �န���င�သ ယဥ�မ� ရေရ�ခ�ယ� အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအစစ�ရေဆဖြခင�ဖြ�>လ���ရေလ����ဖြခင� ��: က��ရေလ�လ6ကည��ဖြခင�ဖြဖင��သ�ဖြမင�ရ

�သည�။ ဤသည�မ�� အစ���ရန�င�� ဖြ�ည�သ.��:အ6က�� ��င��လင��ဖြမင�သ�မ8���ဖြခင��၊

ရ�� �သ��မ8���ဖြခင��န�င�� အဖြ�န�အလ�န� ယ��6ကည�မ8 ���ဖြခင�� ��: ၏ သ�ဓက �စ�ရ��

ဖြဖစ�ရေ6က�င��ရေလ�လ�သ����ရ�'သည�။

န�ဂျ���

ကန ��သ��

Page 132: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 132 -

၁၈၂။ အ အအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအယရေန �ကမ7န��င�င�မ�က�� အက� �>သက�ရေရက�မ8���ရေစရေသအင�အစ� အအအ အအအ အအအအအအအအ အအအမ� ရေဖြခက�ခ�����သည�။၎င���: မ� -

(က) အ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအ ကမ7�စ�ဝ�မ�အဖြ�န�အလ�န�မ��ခ��မ8 (Global

Interdependence )

(ခ) အအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအက��ယ�က� �>ကက�ယ�မ8ကြက�ထ�ရေနရေသစ���ရေရ����ဆ�: မ8 (Protectionism and

Growing Economic Blocs)

( ဂျ ) အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအန��င�င�စ��ရေက���ရေရ��င�မ�၏ကမ7 န��င�င�မ�သ�: �� �န�� မ8မ� (Transnalization oF

Multinational Corporations MNCs)

(ဃ) လ[င�ဖြမန�ရေသ ရေခ��မ��နည��ည ( Rapid Technological

Advances)

( င ) န��င�င�ရေရန�င��လ.မ.ရေရ�ဋ��ကOမ� (Conflicting Politics and

Tribalism)န�င��( စ ) အအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အအအအအအအအ ���ဝန�က�င�ထ�ခ��က���က�စ�မ8အ��က�စ��ရ�မ�

ဖ�ယ�ရမ����လဖြခင� ( Growth of

Environmental Concerns )��: ဖြဖြဖစ��သည�။၁၈၃။ အအအအအအအအအအအအအအအအအအဗ�ယက�နမ�န��င�င�၏ က�န�သ�ယ�မ8ဖြမNင���င�ရေရ၊ က�န�ထ���လ���မ8ဖြမN

အအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအင���င�ရေရန�င�� ရေKက�က���ရေဖ�ရေရ ��: အရေလ�လ6ကည��ရမ� န��င�င� အအအအအအအအအအအ�စ�န��င�င�၏ စ���ရေရဖ"�ဖြးပြးဖ�>����က�ရေရက��ရေဆင�ရ�က�ရ��င�မည�သည�� န��င�င�မဆ��

အအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအမ�မ���: န��င�င�အ စ���ရေရ၊ လ.မ.ရေရ၊ န��င�င�ရေရမဘရ8ရေထင��ရေ�င�စ��မ�

အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအရေကင�မ�န�ခ�င�6ကရေသလည� ထ��ဆနU မ�ရေအင�ဖြမင�ရန�� အလ�န�ခက�ခ#ရေ� အ အအအအအအအအအအ အအအအအအအအ အ အအအအသည�။ အမ�န��ကယ���င� ထ��အရ မ�သည� �စ�ခ�က��ရယ. လ��လ[င� အဖြခ

�စ�ခ�က��စ�န ��တလ���ရမည� အလည�အလ�ယ� (Trade off ) မ� ဖြဖစ�ရေနသည�က��ရေ�"���ရ အ အအအ အ အအအ အအအအ �သည�။အဓ�ကအလ#အလ�ယ� (Trade off) မ�မ� -

(က) အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ လ���လ��မ.က�����မ��လ��လ�ကလ.မ.ရေရသယဝရေဖြ�မ.န�င��လ��ဖြခ�>မ.နည��န��င�ဖြခင�၊

ကန ��သ��

Page 133: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 133 -

(ခ) အအအအအအအအအအအ အအအအ သဘဝ���ဝန�က�င�ထ�မ�သ�န�လ���ကဝင�ရေင�����က�မ.နည��န��င�ဖြခင�၊

(ဂျ) အ အအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအနည��ညရယ.လT#ရေဖြ�င�လ���ကအဖြ�ည�ဖြ�ည�ဆ��င�ရဆက�ဆ�ရေရ အအအအအအအအအအ အရေ���င�မ��ခ��ရမည�

ဖြဖစ�ဖြခင�၊(ဃ) အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအဝင�ရေင�ဖြမNင��မရန�န�င��ဝင�ရေင�ခ�#ရေဝဖြဖန ��တဖြဖ\မ.ည�မ[န��င�

ရန� န�စ�ခ��စ�ပြး��>င��ည� မလ���ရေဆင�န��င�ဖြခင�၊

(င) လ��အ��သည�ထက����၍ �န�ဘ��ဖြမNင��ထရေသန��င�င�ဖြခရေင�လ#လ�ယ�န�>န�(Overvalue

Exchange Rate ) သည� သ�င�က�န�ရေစ�န�>န�မ�က��န�မ��က�ရေစန��င�ရေသ လည� ရေင�ရေ6ကအက���

အ�ည� (Currency Crisis ) က�� ဥ��ည�ရေနဖြခင�၊(စ) အအအအအအအအအအအအ မ�မ�န��င�င�အအဖြ�ည�ဖြ�ည�ဆ��င�ရယ�ဥ�ပြး��>င�မ. (International

Competitiveness) ��င� အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအပြး��>င� ရယ.န��င��ကန��င�င�မ�အရေနဖြဖင��နစ�နမ.ဖြဖစ�

ရေ�က ဖြ��န�လည���: ဖြဖြ�န�မ.က��ခ�ရန��င�ဖြခင�၊(ဆ) အလ���အက��င�ရ���န��င�မ.န�င��ရေစ�န�>န��ညြည�င�မ�မ.��: သည�လည�

အအအအအအအအအအအအအအအအအ ရေဖြ�င�ဖြ�န�ဆက�စ��လ[က����ဖြခင�၊ ��: ဖြဖစ��သည�။

၁၈၄။ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအထ�: ရေ6ကင��န��င�င�ရေ�အစ��ရအရေနဖြဖင�� မ.ဝ�မ�က��ခ�မ���ရ��င�

အအအအအအအအအအ အအအအအ အအအ အ အအအအအအအ အ အအအအ အအအအအအအခ� �Bရေသသ.မ�က�� ရေကင�မ�န� မ.�� � ထ သက#�သ�: အရေဖြခအရေနစ�� အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအ အအအရ�မ.မ�က�� 6က�>ရေ�"လသ�န��င�သ.မ�လည����န��င�ရေ�သည�။

အ အအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအက� �>ရေက�ဇ.က�� အဖြမင��ဆ��ရ��� ရေအင�ဖြမNင���င��ပြး��ဆ��က� �> အအအအအ အ အအအအအအ အအအအအအက��လည� အနည�ဆ��ရ���ရေအင�ဖြ�>လ���န��င��လ[င�မ.ဝ�အ��မ�အရေစင�

( Policy Distortion ) အ အအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအနည�ဆ��ဖြဖစ�ပြး�� အရေကင�ဆ��မ.ဝ��စ�ရ��ဖြဖစ�န��င�ရေ�မည�။

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ န��င�င�၏စ���ရေရမ.ဝ�က��ဖ��ပြးဖ�>ရေအင�ဖြ�>လ���ရ��င� -

(က) ရေင��ရေဖင���မ.ထ�မ�ခ�>��န��င�ဖြခင� (Coping with Inflation)

ကန ��သ��

Page 134: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 134 -

(ခ) အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ ရင�န��ဖြမ>��န��မ.မ� အ��န�အရေ�ဖြခင� (Stimulating Capitan

Investment )

(ဂျ) အအအအအအအအအအအအအအအအ န��င�င�ဖြခရေင�လ#လ�ယ�န�>န�အ စ�မ�ခန ��တခ�#ဖြခင� (Managing Foreign

Exchange Rates)

(ဃ)ဘဏဍရေရမ.ဝ�အစ�မ�ခန ��တခ"#ဖြးဖြခင�(Managing Fiscal Policy )

(င) အအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအ အလ���လက�မ#�ဖြ�သန ရေဖြဖ��င�ရန�လ��အ��ဖြခင� (Dealing With

Unemployment)၊(စ) အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအဖြ�ည��မ�ရ��က�ခ��လမည�� ဖြ�သနမ�အထ�န��ခ�>��ဖြခင�

(Coping With External

Shocks) စသည��အခ�က���:�ဝင�ရေ6ကင�ရေ�"���ရ�သည�။၁၈၅။ အအအအအ အအအအအအအန��င�င��စ�န��င�င�သည� အဖြ�ည�ဖြ�ည�ဆ��င�ရပြး��>င�ဆ��င�မ8က�� ����က�လ�က

အအအအအ အအ အ အအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအ အအအအအအအအ အအအအအအအအရေမခရ��စ���ရေရ ရေ�လစ� ၏ ဆ��က� �>မ�စနစ� �က�ဖယ�ရမည�။ သ�: ရေသ အအအအအအအအအအအအအအအ အအအ အ အအအအအအ အ အအအအအအအ န��င�င�မ�အရေနဖြဖင�� က�#ဖြ�ဖြခနသည�� အခ�င��အလမ�မ� (Op-portunities) ၊ အကန ��

အသ�� မ� (Constraints) ၊ ပြး��>င�ဆ��င�မ.အရေဖြခအရေန(Competitive

Conditions) အ အအအအ အအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအမ���� သည��အရေလ�က� ရေမခရ��စ���ရေရမ.ဝ� ��င�

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအက�#ဖြ�ဖြခနသည�� �န����င�မ�၊ရေရ�ခ�ယ�မ.မ�က�� သ��မ���6ကရ

ရေ6ကင�ရေ�"���ရ�သည�။ အအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအရေမခရ��စ���ရေရမ.ဝ�ဆ��င�ရ �န����င�မ�က�� သ��မ���ရ��င�

အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအ အအအအအအအအအအအအအ အအအန��င�င�မ�သည� မ�မ�န��င�င�၏ အနည�ခ�က�၊ အ သခ�က�မ�က�� စ. အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအစ��က�အသ��ခ�မ�သလ[င� ရေအပြးင�မင�မ.လမ�ရေ6ကင�ရေ�ရေရက����ရေ�မည�။

အ အအအအ အ အအအအအအအ အအအအအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအအမ�မ���: စဥ�စစရ အခ�က� �စ�ခ�မ� န��င�င��စ�ခ�က ခ�မ�သရေနခ� �န� အ အ အအအအအအအအအ အ အအအအအအအအ အအအအ အအအ အအအအအ အအ အ��င�အဖြခန��င�င��စ�ခ�က အဘယ�ရေ6ကင�� ဆင�ရ#ရေနသနည� လ.အမ�က ရေဖြ� ဖ

အအအအအအ အအအအအ အအအအ အအအအအအအအအအဆ��6ကမည�မ� သဘဝသယ�ဇ����မ.ရေ6ကင��၊ လ.သအရင�အဖြမစ� ည�ဖြဖင�မ8

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအရေ6ကင��ဟ��င� ရေဖြဖဆ��6က�လ�မ��မည�။ ဤသည�မ�လ��ရေလက�မ.မ���ရေသရေသ

အအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအ အအအအအအအအရေဖြဖ�စ�ခ� �င�ဖြဖစ� �သည�။ မ.ဝ�ခ�မ���သ.မ�အရေနဖြဖင�� န��င�င� အ အအ အအအ အအအအအအအအအအအအအအအအ �စ�ခ�စ�မ�ရည�က��အက�ယ�အဝန�နက�ရ8 �င�မ. ( Scope and Intensity ) ��: ဖြဖြဖင�� 6က

ည��ဖြမင��န��င�ရမည�ဖြဖစ�ရေ6ကင�ရေ�"���ရ�သည�။၁၈၆။ န��င�င��စ�ခ�၏စ�မ�ရည� (Nation’s Capabilities) အအအအအ��င� အင�အစ� ငခ�

အအအအအအအအအအအအက� �>ဝင�ရေ�သည�။၎င���: မ� -

ကန ��သ��

Page 135: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 135 -

(က) အစ��ရ၏ဥ�ရေဆင�မ. (Government leadership)

(ခ) န��င�င�၏သဘဝသယ�ဇ�အ ရေဖြ�ခအရေန (Nation’s Factor

endowment)

(ဂျ) န��င�င�၏စက�မ.ဆ��င�ရအဖ"#အစည� (Nation’s Industrial

Organization )

(ဃ) န��င�င�၏လ.မ.ရေရသယဝရေဖြ�မ. (Nation’s Social Cohesion)

(င) အအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအ န��င�င�၏ယဥ�ရေက�မ.၊စ���ဓ��န�င���န�ဘ��ထ���မ. (Nation’s Culture

, Attitude and

Value) ��: ဖြဖြဖစ�ရေ6ကင�ရေ�"���ရ�သည�။၁၈၇။ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ����က�မ.န�င��ဖ"� ဖြးပြးဖ�>မ8အ ခ�#ဖြခန�>�င�ယ�ဥ�ဖြခင���င�

����က�မ.(growth )န�င��ဖ��ပြးဖ�>မ.( Develop-ment ) ဟ.ရေသဝဟရန�စ�ခ�က�� အအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအ အအအအအ အအအ အအအအအအအအရ�ဖန�ရ�ခ��င� မက�#မဖြ�န�င�� အသ��ဖြ�>ရေလ���� 6က�သည�။ သ�: ရေသ

အအအအအအအအအ အ အအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအဤရေဝဟရ န�စ�ခ�မ� အ ရေဖြ�ခခ�အဖြဖင��က�#ဖြ�ဖြခနရေသအခ�က� အအအအအအအ အအအအ အအအ အအအအအအအအအအ အအအအအ အအအအ မ� ���ရေနရေ6ကင�ရေ�"���ရ�သည�။စ���ရေရ����က�မ. (economic growth ) သည�

အအအအအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအခ� ��န�ကလ�စ�ရေလ[က���င� န��င�င��စ�ခ�၏ထ���လ����မ8စ�မ�အ

( productivity ) အအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအ အအအ အ အအအ����က� လဖြခင�န�င��သက�ဆ��င�သည�။ သဘဝ အရင�အဖြမစ�မ� (natural resources) လ.သအရင�အဖြမစ� ( human

resource ) ၊ အရင�အန��( capital ) န�င�� နည��ညရေခ��မ��မ. (technology

advance) အအအအအအအအအအအအအ အအအအအ အ အအအအ အအမ� ����က�လ�ကထ���လ���မ. စ�မ�အ����က�ရန� အလအလ အအအအအ အအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအ အအအ အအအ���ပြး�� စ���ရေရ����က�မ.ဖြဖစ�ရေ�န��င�ရေ6ကင�ရေ�"���ရ�သည�။

၁၈၈။ စ���ရေရဖ��ပြးဖ�>မ. (economic development ) ဆ��သည�မ� �စ�ဦးခ�င�ဝင�ရေင� ဖြမင���က�လဖြခင� (rising per capita income ) အဖြ�င� စ���ရေရ���သဏဍန�

အရေဖြခခ� ရေဖြ�င�လ#မ.မ� (fundamental changes of structure of the

economy) အ အအအအအအအအ အအအအအအအအအအ��: က��ဖြဖစ�ရေ�ရေစရေ6ကင�ရေ�"���ရ�သည�။ အရေရ�ရေသ စ���ရေရ အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ���သဏဍန�အရေဖြခခ�ရေဖြ�င�လ#မ.န�စ�ခ�မ� -

( ၁ ) အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအ အအအအမ� �>သထ���က�န� စ�စ�ရေ�င���င� စက�မ.ကဏဍ

ထ���လ���မ. ဖြ�င���က�လဖြခင�န�င��အ�. အ အအအ အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအ အ အအအအအအစ��က��� �>ရေရ ကဏဍ ထ���လ���မ.မ� ရေလ�နည�က�ဆင�လ

ခင�၊

ကန ��သ��

Page 136: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 136 -

( ၂) အအအအအအအအအအ အအအအအအအအ အအအအအအအအအရေက�လက�ရေ�သထက� ပြးမ�Bဖြ�ရေ�သမ���င� ရေနထ��င�မ.မ�ဖြ�လဖြခင�

အအအ အအအ ��: ဖြဖြဖစ�ရေ6ကင�ရေ�"���ရ�သည�။၁၈၉။ အအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအ အ အ အအအ အအအအစ���ရေရဖ��ပြးဖ�>မ. ဖြဖစ�ရေ�စဥ���င� လ.ဦးရေရန�င�� အသက�အရ�ယ�

���သဏဍန� ( population and age structure ) အ အအအအအအန�င�� စသ��မ.��� သဏဍ န�

( consumption pattern) အအအအအအအအအရေဖြ�င�လ#မ.မ�လည� ဖြ� ဖစ�ရေ�ရေနသည�။ ဖ"�ဖြးပြးဖ�>

အ အအအအ အအအအအအအအအအ အ အအ အအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအလသည�န�င�� အမ��[ ဖြ�ည�သ.မ� သည� ၎င���:၏ ဝင�ရေင�မ�အလ�� အအအအအ က��အ ရေဖြ�ခခ�က�န�စည�ဖြဖစ�ရေသ စဝ�� ရေနရေရ (necessities) အရေ� ��င�သ��ဖြဖ>န�

စရ မလ��အ��ဘ# 6က��ည�သ��က�န�စည�( consumer durables) ၊ အလ��ခ� �န�သ�� က�န�စည�န�င�� ဝန�ရေဆင�မ.မ�(Leisure time products and services ) အရေ�

အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအ အအအ��င� သ��စ�#မ8မ�လသည�က��ရေ�"���ရ�သည�။၁၉၀။ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအ အ အအအအအအအအ အအအအအထ�: ရေ6ကင�� စ���ရေရဖ"�ဖြးပြးဖ�>မ.၏ အဓ�က အရေ6ကင�အရမ�

���သဏဍန� ရေဖြ��င�လ#မ8ဖြဖစ�စဥ�( process of changes in structure )��င� အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအ အအအအအအအအအ အအအအဓ�က�ဝင�ရန� လ��အပြး����ထ��ဖ"� ဖြးပြးဖ�>မ8၏ အသ�အ��င��မ� က��

အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အအအအအအအအ အအအအအအအအအအအဖ"�ဖြးပြးဖ�>မ8��င�� ဝင�လ��� ရေဆင�ရေနသ.မ�အ6က ည�မ[စ� ခ�#ရေဝရန�လ�� အအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအအအ အအအ��သည�။ထ�: ရေ6ကင�� ဖ"� ဖြးပြးဖ�>မ8ဆ��သည�မ� �စ�ဦးခ�င�ဝင�ရေင� ဖြမ

အအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအ အအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအင���က�လ ဖြခင�ထက� ���မ�� အဓ��X ယ����သည�။ သ�: ရေသစ���ရေရ အအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအ����က�မ8မ���ဘ# စ���ရေရ ဖ"�ဖြးပြးဖ�>မ8လ��ဝ မဖြဖစ� ရေ�န��င�

ရေ6ကင�ရေ�"���ရ�သည�။၁၉၁။ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအ အအအန��င�င�မ���င� စ���ရေရ၊လ.မ8ရေရန�င�� န��င�င�ရေရကဏဍ

အအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အ အအအအ အ အအအအအအအအအ အအမ�သည� ခ�#ဖြခ၍ မရန��င�ရေလက�ရေအင�အဖြ�န� အလ�န� ဆက�စ�����သက� အ အအအအအအ အအအအအအအလ�က����သည�။ �ရဥ�ရေ�စ��မ��ရေရ၊ ဖြ� င���ဝ��ဖြ�ရေရန�င�� အခ�>��အဖြခအဏာ

အအအအအအအအအအ အအ အအအအအ�ည���� ခ��ပြးင�မ#ရေရ ��: ခ��င� အနည�ခ�က���: ဖြဖြဖစ�ရေ��က စ���ရ မ�ညြည�င� အအအအအအအအအအ အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအမ�မ.မ� ဖြ� ဖစ�ရေ�န��င�သက#�သ�: စ���ရေရ ဆ��င�ရ အနည�ခ�က�မ�ရေ6က အအ အအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအ အအင��လည� လ.မ8ရေရန�င��န��င�င�ရေရကဏဍမ�၌ မ�ညြည�င�မ�မ.မ� ဖြဖစ�ရေ����

အအအအအအအအအအအ အအအ ရေ6ကင�ရေ�"���ရ�သည�။၁၉၂။ အအအအအအ အအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအစ���ရေရကဏဍအရေနဖြဖင����လည� ရေမခရ�� စ���ရေရ�ညြည�င�မ�မ8

အအအအအအအအအအ ရ���ရေစရန� န��င�င���င���င� စသ��မ8 (Consumption)၊ရင�န��ဖြမ>��န��မ8(Investment)၊အစ��ရ၏အသ��စရ���( Government Expenditure ) န�င�� ��: က�န� (Export)

ကန ��သ��

Page 137: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 137 -

သ�င�က�န� (Import ) ��: သည� ဟန�ခ�က�ည�ည�ဖြဖစ�သင��ရေ6ကင�ရေ�"���ရ�သည�။

အအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအလ��� လက�မ#�မ� န�င�� အလ�န�အမင�ရေင� ရေဖင� ��မ8�� �ရေနလ[င�

အအအအ အအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအ အအထ�န�ခ�>��ရန�လ��အပြး���� ဘဏဍ ရေရရေ�လစ� (Fiscal Policy ) န�င�� ရေင�ရေ6ကရေ�လစ� (Monetary Policy )��: ဖြဖြဖင��က�စရေ6ကင�ရေ�"���ရ�သည�။၁၉၃။ စ���ရေရလ���ရေဆင�ခ�က�မ� (Economic Activities)လ��က�ရေလ�ည�ရေထ�စ�

အအအအအအအအအအ အ အ အအအအအအ အ အအအအ အအအအအအ����က�မ8���ရေစရန�န�င�����င�ဖြ�ည�၏�စ�ဦးက�အမ�န�ဝင�ရေင� (Per Capita Real

Income) အအအအအအအအ အအအအအအ အအအအအအအအအ က��အပြးမ#����က�မ8���ရေစရန�ဝင�ရေင�မည�မ[မ8 (Income inequality )က�� အအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအလည�နည�� ရေအင�အပြးမ#ဂျရ� ဖြ�>ရေဆင�ရ�က�ရန�လ��အ��ရေ6ကင�ရေ�"���

အအအအအအအ အ အအအအအအအအ အအအအ အအအ အ အအ အအ အအ အအအအအအအအအ အအအအရ�သည�။ န��င�င� အ��င�ရေ�သမ� က�� � ရေဖြ�� ည� ဖ"�ဖြးပြးဖ�> ���

အအအအအအအ အ အ အအအ အ အ အအအ အအ�က�ရေအင�ကြက�>စအထ���ရန�လ��အ��သည��အဖြ�င� လ.ရေနမ8 အဆင�� အ�န� ဖြမ အ အအအ အ အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအင��မ လရေစရန�လည�အထ.အရေလရေ�ရေဆင�ရ�က�ရေ6ကင�ရေ�"���ရ�သည�။

၁၉၄။ အ အအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအန��င�င�အ��င�၌ �စ�ဦးခ�င� လ���ငန�မ� ���ရေန� အအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအ အအအလ[င�၎င�၏�စ�ဦး�ည� ခ�>��က��င�ရေသ မ��န�����လ��ဝ က��

အအအအအအအအအအအအအအ ဖ�က�သ�မ�ရန�အ��က� ပြး��>င�ဆ��င�မ8 (competition) အအအန�င�� အဖြခလ���ငန�မ�၏ ဝင� ရေရက�လန��င�မ8 ( entry ) အအအအအအ��: က��အ ရေ�ရမည�ဖြဖစ�ရေ6ကင�ရေ�"���ရ�သည�။ သ�: မ� သ စ�မ�ရေဆင�ရည� (Efficiency) အ အအအအအအအအ အအအအအအ အအဖြမင��မရေသရေစ�က�က� ယနf ယ ရ���လ ရေစ အအအအအအအအအအအ အ အအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအ န��င��သည�။ ထ�: ရေ6ကင�� အစ��ရ၏ဝင�ရေရက�စ�က�ဖက�မ8 (Government

Intervention) အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအက�� အ���န��င�ဆ��ရေလ[ခ�ပြး�� ရေစ�က�က�စ���� ရစနစ� အအအအအအအအအအအ အအအအအ အအ အအအအအအအအအ အ��င� လ���နည�က��င�နည���: က��လ�ယ�က.ရေစရန�ဖြ�င�ဆင�သ�ရမည�� ( Regulatory

Simplification ) အ အအအအအအအအအအအအအအအလ��အ��ရေ6ကင�ရေ�"���ရ�သည�။ ယင�သ�: မဟ����က

န��င�င�ဖြခ ���က�ရ��က�ရင�န��ဖြမN��န��မ8မ� (Foreign direct investment) ဝင�ရေရက�လမ8 အအအ အအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအက�� �ဆ�ရရေရက�ရေစ �သည�။ န��င�င�ဖြခရင�န��ဖြမN��န��မ�မ�

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ ရ��� ရေစန��င�သည��ရေကင�က� �>မ�ဖြဖစ�ရေသ နည��ညဖြ�န ��တ��မ8 (Tech-nology

Diffusion ) ၊ အသ��ည ( Know how) ၊စ� မ�ခန ��တခ"#လမ8န�င�� ရေစ�က�က���ရေဖ�ဖြခင� (Management and Marketing skill) အအအအ၊ န��င�င�ဖြခသ�: �င���: မည�� ရေစ�

က�က� (Potential Export Market) ၊ အလ���အက��င� ဖန���မ8 ( Creation of

Job opportunities) အအအ အအအအအအ အအအစ���ရေရအရေဖြခခ�အ ရေ�ဆက�အအ�����င�ဆ��င� ရအခ�င��အရေရ

မ� (Infrastructural facilities ) အအအအက�� ဆ��မဘရ8�ရေစန��င�ရေ6ကင�ရေ�"���ရ�သည�။ ၎င� အအအအအအ အအ အအ အအအအအအအအအအအအအအ အဖြ�င� စ���ရေရအရေဆက�အအ��လ�ည��လည�ရေနရေသရေင�ရေ6က�မဏာ ( Circulation

ကန ��သ��

Page 138: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 138 -

of Money Supply) အ အအအအအ အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအက�� ����က�ရေစပြး�� အလ�န�အမင� ရေင�ရေ6ကရေဖင���မ8

(Hyperinflation) အ အအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအ အအအအအအဖြဖစ�ရေ�ရေစက ဆင�ရ#ခ�မ�သလ.�န�စက�ဟမ8က��

အအအအအအအအအအအ အအအ အအအအ အအ အအအအအအအအ အ���မ��ဖြဖစ�ရေ� ရေစရေ6ကင� ရေ�"���ရ�သည�။ ထ��အခ လ.မ8ရေရ ၌

အအအအအအအ အအ အ အအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအ အ အအအအအအအအခ�မ�သရေသ သ.မ�သည� ဆင�ရ#ရေသသ.မ�အ အစစ အရရ��င�

အအအအအအအအအအအအအအ အအအ အအအအအအအအအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအရေင�ရေ6ကဖြဖင�� ဖ�န����ဖြခင�စသည�� ကြက�န��င�ငယ� ညNင� ဖြ�သနမ�

အ အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအ အ အ အအအအအအအအအအအအ အ အအအအကြက�ထ�လပြး�� သမအဇ�ဝဖြဖင�� ရ��သစ� အသက�ရေမ�သ.မ� အ��က�

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအမ�စ�ထ�ခ��က�နစ�နရေစန��င�ရေ6ကင�ရေ�"���ရ�သည�။၁၉၅။ အ အအအအအ အအအအအအ အအအ အ အအအအအ အအအအစ��ရ၏လ���ရေဆင�ခ�က�မ�အနက� အဖြခအရေရ�သည�� အခန�ကဏဍ

အအအအအအအအအအ အအအအအအအအ အအအ အအအအအအအအအအအအ အအအအအမ� စ���ရေရမသမမ8မ�က�� ထ�န�သ�မ� ရန�ဖြဖစ�သည�။ စ���ရေရမသမမ8 အ အအအအအအ အအအအအအအ အအအအ အ အအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအ အအအအအအမ�၏ အက� �>ဆက�မ�အဖြဖစ� �ရဝင���ဂျH လ�က လ���ငန�ကဏဍ က��

အ အအအအအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအထ�ခ��က�ရေစဖြခင� ၊အခ�န�ရေ�ဆ��မဘရ8�ရေစဖြခင� ၊ ��ဂျH လ�က���င� ဖြ�>လ���ရေရ အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအ အအအအအက� �>�မ�မ8အ��က� အနf ရကြယ�ဖစ�ရေ�ရေစဖြခင�၊ ရေစ�က�က�အမ� �>

အ အအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအ အအအအမ� �>��: ခ��င�ရေစ�န�>န�မ���က�ဖြ�ရေစဖြခင���:က�� ဆက����က�ဖြဖစ�ရေ����ရေစရ ၎င� အအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအ အ အအအအအအအအ��: မ� န��င�င� �စ�န��င�င�၏ စ���ရေရ ဖ��ဖြ��ဖ����� �က�မ8က�� ဟန ���ရေစ

န��င�သည�� အရမ� ( Obstacles to Develop-ment ) �င�ဖြဖစ�ရေ6ကင�ရေ�"���ရ�သည�။၁၉၆။ အအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအထ�: ရေ6ကင�� ၎င���: က�� ရေ� လ�နည��ရေ��က�ရေအင� အခ� �န�န�

အ အအအ အအအ အ အ အအ အအ အ အအအအ အအအအ အအအအအအအအင�� အမ[ကြက�>�မ�ရေဆင�ရ�က�ရ��င� လ���ရေလ အဆင� ရေဖြ� � မ8အ��က� ရေဖြဖ��င� အအအအအအ အအအအအအအအ အအအအအအအအအအ အအ အအအအအအအအအအအအ အ အအအအရေ�န��င�ဖြခင� ���မည� မဟ����။ စ���ရေရ မသမမ8မ�အ အမ�န�

အအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအ အအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအ�ရေ��က�ကင� ရေဝရေစလ��လ[င� န��င�င��စ�န��င�င�၏စ���ရေရက�� အအအအအအအအအအအ အအ အ အအအအအ အ အအအအအ အအအအအ အအအအအမ[�ရေစရန� ၊လ.�စ�ဦးက� ဝင�ရေင�����က� ရေ�စရန�၊ အလ���အက��င� ရ���မ

အ အအအအအ အအအအအအ အအအအအအ အ အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအည�� လ.���င�အ��က� အလ���အက��င�အခ�င��အလမ�မ� ရေ�ရေ�က�ရေစရန�

အအအအအအအအအအအအအ အ အအ အအ အ အ အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအ�မ�ရေထင����င�၏ စ၊ဝ��ရေနရေရအဆင� ရေဖြ� � ရေ�စရန� ဖန���ရေ�ရေရမ� လည� အလ�န�အရေရကြက�လ�ရေ6ကင�ရေ�"���ရ�သည�။

၁၉၇။ အစ��ရကဏဍ (Government Sector ) ��င�လည� အဏာကြက�သ��ရ�����သည�� အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအ အအအအအအအအအအအအအနက� ဥ�ရေ� ဖြ�> အဏာသည� ဥ�ရေ�မ�ဖြ�ဌန�ရ�သည�။ စ�မ�ခန ��တခ"#

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအအအမ8 ကဏဍမ�လည� ၎င�ဥ�ရေ�န�င��အည� န��င�င�သ.န��င�င�သမ� အရေ�

အ အအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအဥ�ရေ�န�င�� အည�မ�န�ကန�၍ �ရမ[�ရေသ အခ�င��အရေရမ�ရ���ရေစရန�

ထ�မ�က�က�ရေ�န��င�သည� ��(Check and Balance ) ��� သည�� သန ����င�ပြး��အ���ခ�>��မ8

ကန ��သ��

Page 139: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 139 -

အ အအအအအရေကင�ရေသ အစ��ရ (Clean and Good Government) ဖြဖစ�ရန�လ��အ���သည�။ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအရေ�လစ� ခ�မ���ထရေသန��င�င�ရေရ ရေခင�ရေဆင�မ�အရေနဖြဖ

င�� ဖြ�ည����သ.လ.ထ�ထ#မ� အ6က�ဖြ�>ခ�က�မ� (Feedback ) က�� ရယ.က ဥ�ရေ�မ�က�� ဖြ� အအအအအအအအ အအအအ အ အ အအအအ အ အအအ အအအအအအအ အအ�န�လည� သ��သ��ရယ.ဖြခင�ဖြဖင�� န��င�င�၏ဥ�ရေ� အဆင��အ�န� ဖြမNင���င�

န��င�ရေရ (Quality of Law ) အအအအ အအအအအ အအအ အအအအအ အအအ အအအက�� အထ.ဂျရ� ဖြ�>ရန�လ��အ���သည�။မည��သည��လ.အ အအအအအ အအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအ အအ အအအအအအအအ အအအ အအအအအအအဖ"#အစည�န�င�� မည��သည�� စ���ရေရစနစ�က�� က�င��သ��သည�� န��င�င� ဖြဖစ�ရေစ Accountability အအအအအအအ အအအအအဟ.သည�� လ���ငန�ရေဆင�ရ�က�မ8မ�က�� �ဝန�ယ. န��င�

အ အအအအအ အအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအမ8အ စစ�ရေဆသည�� အခ�က��ရ��မ� ဖြ�ည��သ.လ.ထ�န�င�� အ���ခ�>��သ. အအအအ အအအအအ အ အ အအအအ အအ အအအအအ အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအစ��ရအ6က နလည�မ8 ၊ အရေ�အယ. မ��[�မ8၊ ယ��6ကည�က��စမ8

အအအအအ အအ အအအအအအ အ အအအအအအ အအ အ��: အဖြ�န�အလ�န��������င�သန�ရန��င� ဖြ�ဖစ��သည�။၁၉၈။ အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အ အအဖ"�ဖြးပြးဖ�>ဆ# န��င�င�မ�အရေနဖြဖင�� န��င�င�အ���ခ�>��ရေရ ယန s

အအအအအအအအ အအအအအအအအ အအအ�ရန�င��ဖြ�ည��သ.ဘဏဍ ရေရကဏဍ ( Public Ad ministration and Public

Fiance) အအအအအအအအအအ အအအ ၊ ပြး��>င�ဆ��င�မ8ဝင�ရေရက�လဖြခင�က��အရေ�ရေသကဏဍ ( Com-Petition and

entry ) အ အ အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအ၊ ဗဟ��ခ�>��က��င�မ8ရေလ[၍ အဆင��ဆင��လ������င�ခ�င�� အဏာရေ�ထ မ8 ( Power De-centralization) ��: ဖြဖြဖင��ကဏဍ အလ��က��ဆင��ဖြခင�စ�င�

ဖြ�>ဖြ�င�သ�န��င�ရေ6ကင�ရေ�"���ရ�သည�။၁၉၉။ အ အအအအအအအအအအအအအအအ အအအအထ�: ဖြဖြ�င� န��င�င�ဖ��ပြးဖ�>����က�ရေစရန�မ� �စ�န��င�င�လ��မ� ဖြ�ည�

အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအအအအအ အအအအအအအအ သ.မ�၊ဝန�ထမ�န�င��လ���သမ�အလ����: ၏စ���ဓ�� (Attitude ) အ အအအအသရေဘထ��: အရေ� အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအ အအအအအ အအအအ အအအအအအအအ��င� မ�စ� မ8�ည�ရေနရေ6ကင�ရေ�"���ရ�သည�။ ထ�: အဖြ�င� ၎င���:

အအအအအအအအအ အအအအအ အအအအအအအအအအအအအရေနဖြဖင��လည� မ�မ�အလ���ကြက�>စလ��[င� ကြက�>စသရေလက� ခ�စန��င�ခ� င�� ( Self- Motivation ) အ အအအအအအအ အအအ���ရန� လ��အ�� �သည�။ ယင���: ဆ�# ရေဆင�မ8 ( Incentive ) ���မ�သ အလ������မ�� ကြက�>စခ�င�စ��� ဖြ� ဖစ�ရေ�ပြး��

အအအအအအအအအအအ လ���သမ�၏ ထ���လ���မ8 (Productivity of Labor) ����က�န��င�သည��အဖြ�င� လ���ငန�၏စ�မ�ရေဆင�ရည� (Efficiency) အအအအအ အအအအဖြမင��မလန��င�ရေ�သည� ။ထ��အဖြ�င�

အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအအ အအအအ အအအ အအအအအအဂျ��လ��က�စမ8က�� ထ�န�ခ�>���ဆ�န��င�ရေရအ��က� ဝန�ထမ� န�င��

အ အအအအအ အအအ အအအအအအအအအအအအ အ အအအအအအအအ အအအအ အအအ အ အအအအအအလ���သမ� ဘက�မ�လည� ဟ�ရ�6သ�f �X �ည�ဟ.ရေသ ရေလက�လ�ရက��

အအအအအအအ အအအအ အအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအအ အအအရေဆင��ထ�န��လ��က�န6က�ရန�လ��အ��လ�ရေ6ကင�ရေ�"���ရ�သည�။၂၀၀။ အအအအအအအအ အအအအအအအအအန��င�င��စ�န��င�င�အရေနဖြဖင�� န��င�ရေရ ၊စ���ရေရ၊ လ.မ8ရေရ ဖ"�ဖြးပြးဖ�>

အအအအအအအအအအအအအအအ အအအအအအအ အ အအ အ အအအအ အအအ����က�ရေအင� ကြက�>�မ�ရ��င� န��င�င� �က ဆက�ဆ� ရေရ

ကန ��သ��

Page 140: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 140 -

အ အအအအအအအ အအအအအအ အအအအအအအအ အအ အအအအအအအအအအအအအအအအ ရေကင�မ�န�ရေအင� အထ.လ��အ��ပြး�� န��င�င��က ရေလစယ��6ကည�မ8 ( International

Respectability ) အအအအအအအအအအအအအအအအအရ���ရန�အထ.အရေလရေ� ရေဆင�ရ�က�သ�ရမည�

ဖြဖစ�ရေ6ကင�ရေ�"���ရ�သည�။၂၀၁။ ရ�သ�ဥ��ရေဖြ��င��လ#မ8သည� အန�ဂျ��ပြးခ�မ��ရေဖြခ�က�မ8�စ�ခ�သ�မဟ���ဘ#

စ�����ရေရ�ဖ"�ဖြးပြးဖ�>� �����က�ရေရ� အ��က� လည�� စ�န�ရေခ2မ8 �စ�ရ��ဖြဖစ�ရေန�'သည�။

ရ�သ�ဥ��ရေဖြ��င��လ#မ8�ဏာ�က�� မခ�ခ� မက�က�ယ�န��င�လ[င� အခ��င�အမ� န�င��

�ည�ရေဆ�က� ထ��သည�� စ������ရေရ�လ���ငန��မ��� ဆ���မဘရ8��မ8 �ဏာ� ခ�န��င�ရ�'မည�။

ရ�သ�ဥ�� အခ� �န�မ�န� ဖြဖစ�ရေ�2မ8သည� အရေရ�ကြက��ရေသ��လည�� အလ�န� ဖြ�င��ထန�သည��

ရ�သ�ဥ�� ရေဖ�က� ဖြ�န�မ8 ဆက����က� ဖြဖစ�ရေ�2မည� ဆ���'က စ������ရေရ�ဖြဖစ� စဥ�ကြက��

�စ�ခ�လ��� သ�မက အစ��အစ������'� မ8လည�� ဖြဖစ�ရေ�2န��င��'သည�။ ရ�သ�ဥ��

ရေဖြ��င��လ#ဖြဖစ�ရေ�2မ8သည� န�စ�ရေ�'င��မ���စ��က�ည��ကဖြဖစ�ရေ�2ခ#�ပြး��� ယခ�အခ'

ရေ�ဖြ��င��လ#မ8 လ[င�ဖြမန� လ��'သည�။စ��က��� �>ရေရ�က�� အရေဖြခခ�သည�� ဖြမန�မ�န��င�င�သည�

လည�� ရ�သ�ဥ�� ရေဖြ��င��လ#မ8ရေ6က�င�� ဖြဖစ�ရေ�2 လ�မည�� ဆ���မဘရ8��နစ�န�မ8မ���အ��က�

ကြက�>�င� ဖြ�င�ဆင�ရမည�ဖြဖစ��'သည�။

၂၀၂။ အ�ဆ�ယ�ရေ�သ��င��န��င�င�မ���အနက� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�သည� ဖြမန�မ�န��င�င� ၏

အဓ�က က�န�သ�ယ�ဖက� န��င�င��စ�န��င�င� ဖြဖစ�သဖြဖင�� ၁၉၉၀ ခ�န�စ�မ�စ၍ ရေစ��က�က�

စ������ရေရ�စနစ� က�င��သ��� ရေဆ�င�ရ�က�ခ#�သည�� ဖြ� မန�မ�န��င�င� သည� စ������ရေရ�၊

ကန ��သ��

Page 141: Vietnam Final Version

ကန ��သတ�- 141 -

က�န�သ�ယ�မ8န�င�� ရင��န���ဖြမN>��န��မ8 စသည�� ကဏဍရ��မ�����င� ဗ�ယက�နမ�န��င�င�န�င�� �က�

lကစ�� �.�ရေ�'င�� ရေဆ�င�ရ�က�ခ#�သည��နည���. သ�င��က�န�လ���ငန��စဥ�မ���န�င��

���သက�၍လည�� ဗ�ယက�နမ�န��င�င��� � သက�ဆ��င� ရ� ရေအဂျ�င�စ�မ���န�င�� ညN�န�>�င��

ရေဆ��ရေန��က� န�စ�န��င�င�အက� �>�စ������က�� ထ�ရေရ�က�စ�� ရေဖ��ရေဆ�င� န��င�ရေရ� အ��က�

အ ရေဖြ�ဖ���လ�က� �.�ရေ�'င��ရေဆ�င�ရ�က� မ8မ���က�� ဖြမNင���င�သ����'က န�စ�န��င�င�

စ������ရေရ�အလ��အလ� သည� အန�ဂျ�� ��င� ���မ�� အက� �>�ဖြ�ဖစ�ထ�န�� လ�မညြည�ဖစ�

ရေ6က�င�� ရေ�"���ရ�'သည�။

ကန ��သ��