vol. 1 no. 1 january - april 2017 ความเครียดในการท...

39

Vol. 1 No. 1 January - April 2017

ความเครยดในการท�างานของนกบญชในองคการบรหารสวนต�าบล

ในเขตจงหวดนครราชสมา

Work Stress of Accountants in the Sub District Administrative

Organization in Nakhonratchasima

อาทรณ กจจา1 อษณา แจงคลอย

2*

Atorn Kidja, Usana Jangkloy

บทคดยอ

การวจยนมวตถประสงคเพอศกษาความเครยดในการท�างานของนกบญชในองคการบรหาร

สวนต�าบลในเขตจงหวดนครราชสมา โดยใชแบบสอบถามของ Karasek (1979) ท Paktongsuch P.

และ Arpacuppagun, N. (2005) น�ามาแปลและใชวดระดบความเครยดในการท�างาน กลมตวอยาง

ในการวจยครงนคอ พนกงานการเงนและบญชขององคการบรหารสวนต�าบลในเขตจงหวดนครราชสมา

ทงสน 138 คน โดยใชแบบสอบถามแบบปลายปดและไดรบการตอบกลบ โดยมขอมล 91 ชด ทสมบรณ

น�ามาใชในการวเคราะหขอมล สถตทใชประกอบดวยสถตเชงพรรณนาและใชคาสถต F-test (One-way

ANOVA) ในการทดสอบสมมตฐาน ผลการวจยพบวา พนกงานบญชและการเงน ผตอบแบบสอบถามสวนใหญ

เปนเพศหญง อายระหวาง 36-40 ป และมประสบการณการท�างานสวนใหญ 7-10 ป ผลการศกษาระดบ

ความเครยดพบวา ผตอบแบบสอบถามจ�านวน 42 คนมระดบความเครยดในการท�างานระดบปานกลาง

ซงเปนความเครยดในระดบทเหมาะสมทสงผลดตอการท�างาน ในการแปลความหมายของกลมทมความเครยด

ในการท�างานระดบปานกลางน จะเปนกลมทมความสามารถในการควบคมและมอ�านาจในการตดสน

ในงานของตน ซงจะท�าใหกลมนมแรงจงใจในการเรยนรและพฒนางานดวยตนเอง นอกจากนผลการทดสอบ

สมมตฐาน ชใหเหนวากลมตวอยางทมอายตางกนมระดบความเครยดไมแตกตางกนอยางมนยส�าคญ

ค�าส�าคญ: ความเครยดในการท�างาน นกบญช

1หลกสตรบญชมหาบณฑต สาขาวชาการบญช คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน2สาขาวชาการบญช คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน*Corresponding Author e-mail: [email protected]


40

Abstract

The purpose of this research was to study the work stress of accountants in the Sub

District Administrative Organization in Nakhonratchasima. The questionnaire was adopted

from Karasek (1979) by Pitchaya Paktongsuch & Nualta Arpacuppagun (2548) that used to

collecting the level of work stress. The participants included 138 finance and accounting

staffs. The data were collected by mail survey. Ninety-one return mails were analyzed by

descriptive statistical method and F-test for hypothesis testing.

The research result showed that the majority of the finance and accounting staffs

are female, age between 36-40 years old, work experience between 7-10 years. The work

stress level of 42 participants was at the moderate level which could be interpreted as

appropriate for work. The moderate work stress level means that this group of staffs has

ability to control and to make a decision on their job. It also indicates that they have

self-motivated to learn and to develop their job. In addition, the result presented an

insignificant between the groups of age.

Keyword: Work Stress, Accountant

บทน�า

ความเปนมาและความส�าคญของปญหา

ปจจบนการใชชวตของคนเราเตมไปดวยความเครยดจากสาเหตตางๆ เชน คาครองชพ

ปญหาสงคม การเมอง และทส�าคญอกประการหนงคอ ความเครยดอนเกดจากการประกอบอาชพหรอ

การท�างาน นอกจากนยงมงานวจยจ�านวนมากทมงศกษาปญหาความเครยดจากการท�างานในกลมอาชพ

ทแตกตางกนไป เชน Chuwong, T. (2010) ศกษาความเครยดในการปฏบตงาน และพฤตกรรมการปฏบต

การพยาบาลของพยาบาลวชาชพ ศกษาปจจยทมผลตอความเครยดในการท�างานของพนกงานสวนต�าบล

ในจงหวดปราจนบร Sassana, N., Naressenie, K., Pairinda, B. (2012) และ Promrak, W. (2004)

ไดศกษาความเครยดในการท�างาน การจดการความเครยด นกบญชขององคกรการผลต ในเขตสงเสรม

การลงทน เปนตน

วชาชพอสระนบเปนอาชพทมหนาทโดยตรงกบการรบรองในเรองราวตางๆ ทเกดจากการท�างาน

เชน งานทางดานการแพทย งานดานวศวกรรม รวมถงงานดานการบญชเปนอาชพทเกดความเครยด

จากการท�างานมากเปนอนดบตนๆ อาจเนองมาจากนกบญชเปนวชาชพอสระสาขาหนงทอาจเกดความเครยด

จากการท�างานดวยสาเหตทจะตองจดท�ารายงานทางการเงนและบญช เพอน�าเสนอตอบคคลทงภายนอก

และภายในองคกร ซงจะตองรบผดชอบความถกตองของผลงาน ตามพระราชบญญตการบญช พ.ศ. 2543

และอาจรวมไปถงความเครยดทมาจากสงแวดลอมและแรงกดดนภายในองคกร ซงสงผลกระทบทางตรงและ

ทางออมกบนกบญช

41


นกบญชคอ ผทท�าหนาทรวบรวมแยกแยะจดบนทกรายการทางการคาของกจการและสรปออกมา

เปนรายงานทางการเงนโดยใชหลกการบญช มาตรฐานการบญชทวไปและมาตรฐานการบญชภาครฐ

เพอน�าเสนอทงตอบคคลภายในและภายนอกองคกร การท�างานของนกบญชจงเกยวของกบตวเลขและ

เอกสารทางการเงนจ�านวนมากทแสดงรายการทเกดขนซ�าๆ ในการวเคราะหตความและสรปขอมล

ทเปนตวเลข จากการด�าเนนงานเหลานจะตองใชความระมดระวง ขอผดพลาดทจะสงผลเสยหายตอองคกร

และบคคลทเกยวของ นอกจากนงานดานการบญชจะตองมความครบถวนถกตองตรงกบความจรงทนตาม

เวลาทองคกรและกฎหมายก�าหนด

องคการบรหารสวนต�าบล (อบต.) เปนหนวยงานบรหารราชการสวนทองถนรปแบบหนง

สงกดกรมสงเสรมการปกครองทองถน กระทรวงมหาดไทย เปนองคกรทสะทอนถงความพยายามของรฐ

ทจะกระจายอ�านาจลงสหนวยการบรหารระดบต�าบล สงผลใหประชาชนจะไดรบประโยชนจากองคการ

บรหารสวนต�าบลในดานการพฒนาต�าบลซงตรงกบปญหาและความจ�าเปนของประชาชนอยางแทจรง

การจดสรรงบประมาณจากภาครฐไปสองคการบรหารสวนต�าบล จะถกควบคมผานทางการจดท�ารายงาน

ผลการปฏบตงานทงมตดานนโยบาย ดานการเงน และดานการบญช โดยนกบญชขององคการบรหารสวน

ต�าบลจะตองเปนผท�าการรวบรวมขอมลการด�าเนนงานตางๆ ทางดานการเงนโดยจะตองปฏบตตามระเบยบ

ขอบงคบ กฎหมายทเกยวของ และมงทการใหขอมลทจะเปนประโยชนตอการตดสนใจ เพอแสดงถงความ

รบผดชอบตอสาธารณะของหนวยงานและเกยวกบทรพยากรทรบผดชอบตอผบรหาร ซงถอเปนแรงกดดน

ในวชาชพอยางหนง นอกจากนยงอาจมความกดดนจากหวหนางาน รวมถงการรวมงานจากฝายการเมอง

อกดวย

จากเหตผลดงกลาวขางตนผวจยจงสนใจทศกษาระดบความเครยดในการท�างานของนกบญช

ขององคการบรหารสวนต�าบล โดยศกษาจ�าแนกระดบความเครยดตามปจจยสวนบคคลของนกบญชไดแก เพศ

อาย ต�าแหนงงาน และระยะเวลาในการปฏบตงาน โดยทผลของการศกษาทไดจะน�าไปใชประโยชนตอกลม

นกบญชผท�างานอยางเปนกลาง ขององคการบรหารสวนต�าบล เพอใหสามารถหาวธการจดการและบรหาร

ความเครยดทเกดขนไดอยางเหมาะสม

แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

การศกษาเรองความเครยดในการท�างานของนกบญชในองคการบรหารสวนต�าบลในเขต

จงหวดนครราชสมา ผวจยไดท�าการศกษาคนควาขอมลจากต�ารา วารสาร บทความ ทบทวนวรรณกรรม

และงานวจยทเกยวของดงน

ทฤษฎทเกยวของ

Karasek (1979) ไดเสนอแนวคดทฤษฎเกยวกบความเครยดในการท�างานวา ความเครยด

จากการท�างานจะเกดขนเมอบคคลไดรบความกดดนจากความตองการของลกษณะงาน (Psychological

Job Demand) สง แตมความสามารถในการควบคมหรอตดสนใจในงาน (Control or Job Decision

Latitude) ต�า และการสนบสนนทางสงคม (Social Support) ต�า ความเครยดในการท�างานเกดจาก

ปฏสมพนธของ 3 ปจจยดงกลาว ดงนน Karasek จงใหขอสรปในแตละปจจยไวดงตอไปน


42

- ความตองการของลกษณะงาน เปนสภาวะตางๆ ของงาน เชน ปรมาณงานทมากเกนไป

ตองใชความรอบคอบอยางสง งานเรงดวน เปนตน

- ความสามารถในการควบคมหรอตดสนใจในงาน หมายถง ความสามารถทจะควบคม

พฤตกรรมในการท�างานของตน หรอใชความรความสามารถทมอยในการท�างาน แบงเปน 2 องคประกอบไดแก

การมอ�านาจในการตดสนใจ (Decision Authority) และการมอสระในการใชทกษะทเปนประโยชนในงาน

(Skill Utilization)

- การสนบสนนทางสงคม หมายถง การรบรถงความชวยเหลอสงเสรมสนบสนนจากเพอนรวม

งานผบงคบบญชารวมถงผทเกยวของในสายงาน

โดยสรปงานทมความเครยดนอยทสดคอ งานทมความสามารถในการควบคมหรอตดสนใจในงานและ

การสนบสนนทางสงคมสง สวนความตองการของลกษณะงานอยในระดบกลาง

ระดบของความเครยด

ในการแบงระดบความเครยดนนมผวจยหลายคนไดแบงระดบความเครยดออกเปนหลายแนวทาง

เพอใหสอดคลองกบงานวจยหลายงาน เชน มการแบงระดบออกเปน 3 ระดบ (Jamja, A., 2009) หรอ

ออกเปน 4 ระดบ (Karasek, 1979)

งานวจยนใช Karasek Model ทแบงระดบความเครยดออกเปน 4 ระดบ โดยเปน Model ทถกพฒนา

ขนเพอใชวเคราะหและจดการกบปญหาความเครยดในการท�างาน โดย มงเนนการวเคราะห และ จดการกบ

ปจจยหลกทกอใหเกดปญหาความเครยดในการท�างาน 2 ปจจย กลาวคอ

- ภาระงาน (Psychological Demand) คอ ภาระงานหรอความคาดหวง ทสงผลกระทบกบ

แตละบคคล ซงงานทท�าใหเกดภาระงานสง ไดแก ปรมาณงานมากเกนไป เงอนไขตามระยะเวลาทก�าหนด

นอยเกนไป ลกษณะงานทตองท�าดวยความเรงรบ งานทมลกษณะซ�าซาก จ�าเจ นาเบอหนาย ลกษณะทาง

กายภาพทตองฝนบงคบ เชน การท�างานทาเดยวนานๆ เปนตน

- การควบคมจดการ (Decision Latitude) คอ ความสามารถของบคคลในการทจะ

ตอบสนองภาระงาน เชน ความสามารถในการมอบหมายงาน มอ�านาจในการตดสนใจแกปญหา สามารถทจะ

ปรบเปลยนสภาพงานใหตรงกบความคาดหวงของแตละบคคล ซงจากปจจยทง 2 อยางขางตน สามารถ

แบงการวเคราะหความเครยดออกเปน 4 กลม ดงน (1) งานเครยดมาก เปนกลมทมภาระงานสง แตมความ

สามารถในการจดการต�าสงผลใหเกดอาการทางกาย และทางจต เชน เหนอยลา วตกกงวล ซมเศรา ทอแท (2)

งานกระตน ท�าใหเกดความกระตอรอรนเปนกลมทมภาระงานสง แตขณะเดยวกนกมความสามารถ

ในการจดการควบคมทสง ความเครยดในกลมน อยในระดบ ปานกลาง ลกษณะงานจะกอใหเกดการเรยนร

มความกาวหนาในการท�างาน มแรงจงใจทจะท�างานใหส�าเรจ เชน งานในอาชพทมความกาวหนาสง

งานในต�าแหนงสง ฝายบรหาร หรอเปนผจดการฝายตางๆ เปนตน (3) งานเครยดต�า งานทมภาระงานต�า

และมการควบคมทสง จะสงผลใหเกดความเครยดนอยเปนงานทผปฏบตงานตองมความรความสามารถ และม

ความช�านาญเปนพเศษ เชน นกวทยาศาสตร วทยากร เปนตน และ (4) งานเฉอยชา งานทมภาระงานต�า และ

การควบคมต�า ผปฏบตงานถกปฏเสธแนวความคดรเรมตางๆ สงผลใหขาดแรงจงใจ ไมอยากเรยนรเพมเตม

43


สรปไดวาระดบความเครยดเปนผลมาจากการเรยกรองจากงาน ภาระงานทสงมความสมพนธ

กบอ�านาจในการควบคม การจดการ การแกปญหาในงานแตกตางกน ยอมสงผลตอระดบความเครยด

ทแตกตางกน

งานวจยทเกยวของ

จากการทบทวนงานวจยดานความเครยดจากการท�างาน พบวามนกวจยในประเทศไทยสนใจ

ศกษางานดานนอยางตอเนองและศกษาในกลมหลากหลายอาชพ โดยผวจยไดศกษาและทบทวนงานวจย

ยอนหลง พบวางานวจยสวนใหญศกษาปจจยทมผลตอระดบความเครยดในการท�างาน ซงแบงไดเปน 2 กลม

คอปจจยสวนบคคล และปจจยดานสภาพแวดลอมอนๆ โดยภาพรวมสรปไดดงน

- ความสมพนธของปจจยสวนบคคลกบระดบความเครยดในการท�างาน

จากการทบทวนงานวจยในอดต พบวาปจจยสวนบคคลทผวจยหลายทานไดศกษาไว

จากกลมตวอยางทตางกน และเวลาทตางกน ผลการศกษายงคงกระจดกระจาย บางงานวจยพบวาปจจย

สวนบคคลมผลกระทบตอระดบความเครยดในการท�างาน แตบางงานวจยกลบไมพบความสมพนธของปจจย

สวนบคคลกบระดบความเครยดในการท�างาน เชน Chotsamran, C. (2011) พบวาพนกงานระดบกลางของ

ธนาคารกรงเทพ ในการใหบรการประกนชวต กรณศกษาจงหวดราชบร มความเครยดในระดบปานกลาง

โดยปจจยสวนบคคล อนไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา ต�าแหนงงาน รายไดตอเดอน อายการท�างาน ฯลฯ

ไมมผลตอความเครยดในการท�างาน หรอ Nakhornthai M. (2008) พบวา ความเครยดในการท�างาน

ของขาราชการ ลกจางประจ�า และพนกงานราชการในส�านกงานปลดส�านกนายกรฐมนตร มความเครยด

อยในระดบต�า โดย ปจจยสวนบคคล ซงไดแก สถานภาพสมรส ระดบการศกษา และระดบต�าแหนงทตางกน

มความเครยดในการท�างานทแตกตางกน หรอ Surapong, M. (2006) พบวานกบญชในจงหวดมหาสารคาม

มความเครยดโดยรวม อยในระดบปานกลาง หรอ Panjaraun, K. (2005) พบวาขาราชการในส�านกงานทดน

จงหวดระยอง ขาราชการมความเครยดอยในระดบปานกลาง จ�าแนกตามอายพบวาระยะเวลาทปฏบตงาน

และสถานททปฏบตงานไมมผลตอความเครยดในการท�างาน หรอ Promrak, W. (2004) พบวานกบญชทม

เพศ อาย ต�าแหนงงานทแตกตางกนมความเครยดและการจดการความเครยดไมแตกตางกน

- ความสมพนธของปจจยสภาพแวดลอมในการท�างานกบระดบความเครยดในการท�างาน

จากการทบทวนงานวจยในอดต ปจจยดานสภาพแวดลอมตางๆ ไมวาจะเปนดานนโยบาย

การบรหารงาน ดานลกษณะงาน กระบวนการท�างาน สภาพแวดลอมในทท�างาน ผรวมงาน รวมไปถง

คาตอบแทน สวนใหญแลวลวนมความสมพนธสงผลตอระดบความเครยดของแตละบคคล เชน พบวา

พนกงานสวนต�าบลมความเครยดในการท�างานอยในระดบต�า และปจจยดานการปฏบตงานและสงแวดลอม

ตางมผลตอความเครยด หรอ Nakhornthai, M. (2008) พบวา ความเครยดในการท�างานของขาราชการ

ลกจางประจ�า และพนกงานราชการในส�านกงานปลดส�านกนายกรฐมนตร มความเครยดอยในระดบต�า

ปจจยดานงาน ไดแก ลกษณะงาน สภาพแวดลอมในทท�างาน สมพนธภาพในทท�างาน ความขดแยง

ในองคการ และปจจยดานครอบครว มความสมพนธกบความเครยดในการท�างานของขาราชการ ลกจางประจ�า

และพนกงานราชการในส�านกงานปลดส�านกนายกรฐมนตร หรอ Chuwong, T. (2010) พบวา พยาบาล

วชาชพ ภาควชากมารเวชศาสตร คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล มความเครยดในการปฏบตงาน


44

อยในระดบปานกลาง และพยาบาลวชาชพทขนเวรกะบาย และดก และระยะเวลาในการเดนทางมาปฏบตงาน

ตางกน มความเครยดในการปฏบตงานแตกตางกน และ Wansiri, N. (2006) พบวา ปจจยดานนโยบาย

ดานโครงสรางการบรหารงาน และดานกระบวนการในการท�างาน ของนกบญชในจงหวดกาฬสนธ ขอนแกน

มหาสารคาม และรอยเอด เปนปจจยทท�าใหเกดความเครยดทงภาพรวมและเปนรายดาน โดยมความเครยด

อยในระดบปานกลาง

ความเครยดจากการท�างานนนสามารถเกดขนไดกบทกอาชพ โดยปจจยทมผลกบความเครยด

ทไดท�าการศกษานนสวนใหญประกอบดวย ปจจยสวนบคคลและปจจยดานสภาพแวดลอมในการท�างานเชน

นโยบายขององคกร กระบวนการท�างาน เพอนรวมงาน โดยทผลการวจยตางๆ ยงคงกระจดกระจาย ดงนน

จงควรมการศกษาเรองนอยางตอเนอง เพอใหเปนประโยชนตอหนวยงานหรอองคกร ทจะสามารถน�าผลการ

วจยไปใชในการวเคราะหและแกปญหาความเครยดในการท�างานไดอยางเหมาะสม

วตถประสงคการวจย

ศกษาระดบความเครยดของนกบญชขององคการบรหารสวนต�าบลในจงหวดนครราชสมา

จ�าแนกตามเพศ อาย ต�าแหนงงาน และระยะเวลาในการปฏบตงาน

นยามศพท

ในการศกษาเรอง ความเครยดในการท�างานของนกบญชขององคการบรหารสวนต�าบล โดยวจยน

ไดใหนยามศพททเกยวของ ดงตอไปน

นกบญช หมายถง เจาหนาทการเงนและบญช เจาพนกงานการเงนและบญช นกวชาการเงนและบญช

สงกดสวนการคลง ขององคการบรหารสวนต�าบลในเขตจงหวดนครราชสมา

อายงาน หมายถง ระยะเวลาในการปฏบตงานในงานดานการบญชขององคการบรหารสวนต�าบล

ต�าแหนงงาน หมายถง ต�าแหนงในการท�างานในแผนกบญชของเจาหนาทการเงนและบญช

เจาพนกงานการเงนและบญช นกวชาการเงนและบญช

ความเครยดในการท�างาน หมายถง การรบรของนกบญชทมตอสภาพและลกษณะการท�างานในฝาย

บญชทกดดนโดยไมสามารถตอบโตได

กรอบแนวคดในการวจย

การศกษาเรองความเครยดในการท�างานของนกบญชขององคการบรหารสวนต�าบล ผวจยไดก�าหนด

กรอบแนวคด จากการศกษา เอกสารและงานวจยทเกยวของ ซงสามารถพฒนากรอบแนวคด โดยก�าหนดการ

จ�าแนกตวแปรเพอศกษาระดบความเครยด ตามลกษณะสวนบคคล อนไดแก เพศ อาย ต�าแหนงงาน และ

ระยะเวลาในการปฏบตงาน

45


ตวแปรตน ตวแปรตาม

ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย

วธการด�าเนนการวจย

ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรทใชในการวจยครงน คอ ผปฏบตงานดานการเงนและบญช ขององคการบรหารสวนต�าบล

ในเขตจงหวดนครราชสมา จ�านวน 243 แหง จ�านวนทงสน 276 คน (ขอมล ณ วนท 9 มนาคม 2558

รวบรวมโดย : สวนวจยและพฒนาระบบ รปแบบและโครงสราง, ส�านกพฒนาระบบ รปแบบและโครงสราง,

กรมสงเสรมการปกครองทองถน) และก�าหนดขนาดของกลมตวอยางโดยใชวธการค�านวณ Yamane (1967)

และใชวธการการสมกลมตวอยาง อยางงาย (Simple Random Sampling) ซงไดจ�านวน ตวอยาง 138 คน

เครองมอทใชในการวจย

เครองมอวจยทใชท�าการศกษาครงน เปนแบบสอบถามปลายปด (Questionnaire) แบงแบบสอบถาม

ออกเปน 2 สวน ประกอบดวย สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม และสวนท 2 แบบวดความเครยด

ในงาน เปนแบบวดท (Paktongsuch, P., Arpacuppagun, N., 2005) ตามโครงการทดสอบความ

เทยงตรงและการดดแปลงเครองมอวดความเครยดจากงานของ Karasek (1979) ใหเหมาะสมกบคนไทย

จ�านวน 45 ขอ โดยตรวจสอบความถกตองของขอความ การแปลความหมาย และความตรงตามเนอหา ของ

แบบวดเรยบรอยแลว โดยมคาความเชอมนเทากบ 0.7 (Paktongsuch, P., Arpacuppagun, N., 2005)

โดยมลกษณะเปนมาตรประเมนคา 4 ระดบ ดงน

ระดบคะแนน 1 คอ ไมเหนดวยมาก

ระดบคะแนน 2 คอ ไมเหนดวย

ระดบคะแนน 3 คอ เหนดวย

ระดบคะแนน 4 คอ เหนดวยอยางมาก

การวดตวแปรทใชในการวจย

การศกษาครงนมการวดคาตวแปรดงน

- ตวแปรอสระ (Independent) คอ ปจจยทสงผลตอระดบความเครยด ไดแก เพศ อาย

ต�าแหนง และระยะเวลาทปฏบตงานดานการเงนและบญช โดยก�าหนดค�าถามทใชวดตวแปรไวในแบบสอบถาม

สวนท 1 จ�านวน 4 ขอ ไดแก ค�าถามขอท 1-4

1. เพศ

2. อาย

3. ต�าแหนงงาน

4. ระยะเวลาในการปฏบตงาน

ความเครยดในการท�างาน


46

- ตวแปรตาม (Dependent) คอ ระดบความเครยด โดยก�าหนดค�าถามทใชวดไวใน

แบบสอบถาม สวนท 2 จ�านวน 45 ขอ โดยวดจากคาคะแนนของอ�านาจในการควบคมงานเปนผลตอการ

เรยกรองจากงาน โดยเรยงล�าดบระดบความเครยดจากมากไปหานอย ไดดงน

1) งานเครยดสง (High Strain) เปนผลมาจากการเรยกรองจากงานสงซงมคาคะแนน

มากกวา 29 คะแนน แตมอ�านาจในการควบคมงานต�า มคาคะแนนนอยกวา 25 คะแนน ความเครยดระดบน

อาจมภาวะสงผลตอสขภาพทงทางรางกายและจตใจ เปนอยางมาก

2) งานเฉอย (Passive Job) โดยอาจมการเรยกรองจากงานนอยมคาคะแนนนอยกวา

29 คะแนน และมอ�านาจควบคมงานต�ามคาคะแนนนอยกวา 25 คะแนน ความเครยดในระดบนสงผลใหขาด

ความกระตอรอรนในการท�างาน ขาดแรงจงใจ ไมอยากเรยนรเพมเตม

3) งานกระตน (Active Job) คอ มการเรยกรองจากงานมากมคาคะแนนมากกวา

29 คะแนน ในขณะเดยวกนกมอ�านาจในการควบคมงานสงมคาคะแนนมากกวา 25 คะแนน ท�าใหเกด

ความกระตอรอรน กระตนใหเกดการเรยนร ความเครยดในกลมนอยในระดบ ปานกลาง

4) งานสบาย (Relax Job) หรองานเครยดต�า คอมการเรยกรองจากงานต�าคอมคาคะแนน

นอยกวา 29 คะแนน และอ�านาจควบคมงานทสงคอมากกวา 25 คะแนน จะสงผลใหเกดความเครยดนอย

เปนงานทผปฏบตงานตองมความรความสามารถ มความเชยวชาญในงาน

ตารางท 1 การวดระดบความเครยด

ระดบความเครยดคาคะแนน

การเรยกรองจากงาน อ�านาจควบคมงาน

งานเครยดสง (High Strain) มากกวา 29 นอยกวา 25

งานเฉอย (Passive Job) นอยกวา 29 นอยกวา 25

งานกระตน (Active Job) มากกวา 29 มากกวา 25

งานสบาย (Relax Job) นอยกวา 29 มากกวา 25

วธด�าเนนการเกบรวบรวมขอมลและการวเคราะหขอมล

ผวจยด�าเนนการเกบขอมลจากแบบสอบถามโดยสงแบบสอบถามทางไปรษณย ไปยงกลมตวอยาง

จ�านวน 138 ชด พรอมกบขอความรวมมอในการตอบแบบสอบถามและสงคนทางไปรษณยภายใน 3 สปดาห

ไดรบตอบกลบจ�านวน 94 ชด คดเปนรอยละ 96 และด�าเนนการตรวจสอบความสมบรณและความถกตอง

ของแบบสอบถามทไดรบคน พบวาแบบสอบถามมความถกตองสมบรณและสามารถน�าไปใชในการวเคราะห

ขอมลไดทงสนจ�านวน 91 ชด

น�าขอมลทไดจากแบบสอบถามแปลงคาตามระดบความเครยดตามอ�านาจในการควบคมงานเปนผล

ตอการเรยกรองจากงาน สวนการทดสอบสมมตฐาน ปจจยสวนบคคลนนท�าไดเพยงดานอาย โดยใชคาสถต

F-test (One-way ANOVA) ในการทดสอบ

47


ผลการวจย

ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

การวเคราะหขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ผวจยด�าเนนการวเคราะหขอมล ดวยสถต

เชงพรรณนา (Descriptive Statistics) ซงจะพจารณาจากคาความถ (Frequencies) และคารอยละ

(Percentage) ตามตาราง 2 ดงน

ตารางท 2 ขอมลทวไปของกลมตวอยาง

ตวแปรดานประชากรสถต

จ�านวน รอยละ

1. เพศ

ชาย 10 10.98

หญง 81 89.02

2. อาย

25 – 30 ป 4 4.40

31 – 35 ป 14 15.38

36 – 40 ป 49 53.85

41 – 45 ป 15 16.48

46 ปขนไป 9 9.89

3. ต�าแหนง

เจาหนาทการเงนและบญช 7 7.69

เจาพนกงานการเงนและบญช 17 18.68

นกวชาการเงนและบญช 67 73.62

4. ระยะเวลาในการปฏบตงาน

1 – 3 ป 3 3.30

4 – 6 ป 6 6.59

7 – 10 ป 52 57.14

11 ปขนไป 30 32.97


48

จากตารางท 2 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม จ�านวน 91 คน โดยทขอมลแสดงใหเหนวา

ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง อาจเนองมาจากสดสวนในการศกษาดานบญชในประเทศไทยนน

สวนใหญนนเปนเพศหญงจงสงผลตอบคลากรทมาปฏบตงานดานบญชขององคการบรหารสวนต�าบล

นอกจากนผลการศกษาพบวากลมตวอยางสวนใหญอยในวยกลางคนทมอายอยในชวง 36-40 ป ซงเปนวย

ทมความพรอมและกระตอรอรนในการท�างานสง สอดคลองกบงานวจยของ Sassana, N., Naressenie, K.,

Pairinda, B. (2012) และสวนใหญยงเปนผทด�ารงต�าแหนงนกวชาการเงนและบญช มประสบการณในการ

ท�างานมากกวา 7 ปขนไป ซงโดยภาพรวมลกษณะสวนบคคลเหลานอาจเปนปจจยทสงผลตอระดบความเครยด

ของนกบญชขององคการบรหารสวนต�าบลในเขตจงหวดนครราชสมา

การวเคราะหขอมลระดบความเครยดในการท�างานของผตอบแบบสอบถามโดยน�าขอมลทรวบรวม

ไดมาวเคราะหดวยสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics)

จากการน�าคาคะแนนของกลมตวอยางทงสน 91 คน มาเขาตารางการแปลผลระดบความเครยด

ไดผลดงแสดงไวในตาราง 1-2 พบวานกบญชขององคการบรหารสวนต�าบล ความเครยดสวนใหญอยใน

งานกระตน เปนจ�านวน 42 คน คดเปนรอยละ 46.16 รองลงมาคออยในงานเฉอย จ�านวน 17 คน คดเปนรอยละ

18.68 และกลมงานเครยดสงกบงานสบาย มจ�านวนเทากนคอ 16 คน คดเปนรอยละ 17.58 ตามล�าดบ

ตารางท 3 ขอมลระดบความเครยดของนกบญช

ระดบความเครยด จ�านวน(คน) รอยละ

งานเครยดสง (High Strain) 16 17.58

งานเฉอย (Passive Job) 17 18.68

งานกระตน (Active Job) 42 46.16

งานสบาย (Relax Job) 16 17.58

รวม 91 100

จากตารางท 3 ชใหเหนวา นกบญชขององคการบรหารสวนต�าบล สวนใหญมความเครยด

ในระดบปานกลาง กลาวคอ ตกอย ในชวงคะแนนของงานกระต น คอ มการเรยกรองจากงานมาก

ในขณะเดยวกนกมอ�านาจในการควบคมงานสง ท�าใหเกดความกระตอรอรน กระตนใหเกดการเรยนร

ความเครยดในกล มน จงถอเปนผลดต อการท�างาน โดยทนกบญชขององคการบรหารสวนต�าบล

แมจะมขอเรยกรอง ขอจ�ากดของเวลา ระเบยบ กฎหมายทเกยวของมากมาย แตนกบญชกเปนผมทกษะ

มความช�านาญในงาน ประกอบกบมอ�านาจในการควบคมงานของตนเอง รวมไปถงงานราชการซงมลกษณะ

งานทมความมนคงในอาชพคอนขางสง และอาจรวมไปถงการทวชาชพบญชจดเปนวชาชพอสระทตองยดมน

ในกฎระเบยบ จงท�าใหการท�างานมกรอบทแนนอน ท�าใหผบงคบบญชา และผรวมงานจะตองชวยสงเสรม

ในการปฏบตงาน

49


ตารางท 4 ขอมลระดบความเครยด/เพศ/จ�านวนคน/รอยละ

ตวแปรประชากร

จ�านวนประชากร/คน/รอยละ

เครยดสง เฉอย กระตน สบาย

คน รอยละ คน รอยละ คน รอยละ คน รอยละ

(1) เพศ

ชาย - - 5 5.49 5 5.49 - -

หญง 16 17.58 12 13.19 37 40.67 16 17.58

รวม 16 17.58 17 18.68 42 46.16 16 17.58

(2) อาย

25-30 ป 1 1.10 1 1.10 2 2.20 - -

31-35 ป 4 4.40 3 3.30 7 7.69 -

36-40 ป 8 8.79 8 8.79 21 23.07 12 13.19

41-45 ป 3 3.30 4 4.40 7 7.69 1 1.10

46 ปขนไป - - 1 1.10 5 5.49 3 3.30

รวม 16 17.59 17 18.69 42 46.14 16 17.58

(3) ต�าแหนง

จนท.กง.บช. - - - - 4 4.40 3 3.30

จพง.กง.บช. 1 1.10 9 9.89 5 5.49 3 3.30

นวก.กง.บช. 15 16.48 8 8.79 33 36.26 10 10.98

รวม 16 17.59 17 18.69 42 46.14 16 17.58

(4) ระยะเวลาในการปฏบตงาน

1-3 ป - - - - 3 3.30 - -

4-6 ป 2 2.20 1 1.10 2 2.20 1 1.10

7-10 ป 10 10.99 10 10.99 22 24.18 11 12.09

11 ปขนไป 4 4.40 6 6.59 15 16.48 4 4.40

รวม 16 17.59 17 18.69 42 46.14 16 17.58


50

จากตารางท 4 แสดงขอมลระดบความเครยดโดยการวเคราะหแยกตามลกษณะประชากรศาสตร

อนไดแก เพศ อาย ต�าแหนง และระยะเวลาการปฏบตงาน

1) ผลการวเคราะหแยกตามเพศพบวา เพศหญงมความเครยดทลกษณะงานกระตน มากทสด

รองลงมาคอ งานเครยดสง และ งานสบาย มจ�านวนเทากน สดทายคอ งานเฉอย ตามล�าดบ สวนผลการ

วเคราะหของเพศชาย พบวาอยทงานเฉอยและงานกระตน มจ�านวนเทากน

2) การวเคราะหตามอายโดยแบงชวงอายเปน 5 ชวง พบวา ชวงอายท 25-35 ป

นนมความเครยดปานกลางอยทงานกระตนมากทสด รองลงมาคองานเครยดสงและงานเฉอยเปนล�าดบสดทาย

ส�าหรบชวงอายท 2 คอ ชวงอาย 36-40 ป พบวา ความเครยดอยระดบปานกลางตกอยในงานกระตนมากทสด

รองลงมาคอ ในงานสบาย และในงานเครยดสง กบงานเฉอย ทจ�านวนเทากน ตอมาชวงอาย 41 ปขนไป

พบวา อยทงานกระตน รองลงมาคออยในงานเฉอย งานสบาย และเครยดสงเปนล�าดบสดทาย

3) การวเคราะหตามต�าแหนง โดยแบงออกเปน 3 ต�าแหนงพบวา ต�าแหนง เจาหนาทการเงน

และบญช อยทงานกระตนมากทสด รองลงมาคองานสบาย ส�าหรบต�าแหนงเจาพนกงานการเงนและบญช

อยทงานเฉอยมากทสด รองลงมาคองานกระตน ตอมาคองานสบาย และทงานเครยดสง เปนล�าดบสดทาย

โดยทต�าแหนงนกวชาการเงนและบญชนน จะอย ทงานกระต นมากทสด รองลงมาคองานเครยดสง

ถดมาทงานสบาย และสดทายทงานเฉอยเปนล�าดบสดทาย

4) การวเคราะหตามระยะเวลาในการปฏบตงานโดยแบงออกเปน 4 ชวง พบวาผทมระยะเวลา

ในการปฏบตงาน 1-3 ป อยทงานกระตนเพยงงานเดยว ส�าหรบผทมระยะเวลาในการปฏบตงาน 4-6 ป

จะอยทงานเครยดสงกบงานกระตนเทากน รองลงมาไดแกงานเฉอยกบงานสบาย ล�าดบตอมาผทมระยะเวลา

ในการปฏบตงาน 7-10 ป ทงานกระตนมากทสด รองลงมาทงานสบาย สดทายทงานเครยดสงกบงานเฉอย

สดทายผทมระยะเวลาในการปฏบตงานตงแต 11 ปขนไป อยทงานกระตนมากทสด ตอมาทงานเฉอย และ

สดทายทงานเครยดสงกบงานสบาย จ�านวนเทากน

จากผลการศกษาภาพรวมสรปไดวา กลมนกบญชขององคการบรหารสวนต�าบล มลกษณะความเครยด

จากการท�างานอยในระดบปานกลาง สอดคลองกบผลการศกษาของ Wongloei, N. (2008) และ Wansiri, N.

(2006) ซงเปนแบบกระตนเปนสวนใหญ โดยกลมนจะมอายระหวาง 36-40 ป และปฏบตหนาทในต�าแหนง

นกวชาการเงนและบญชโดยมประสบการณในการท�างาน 7-10 ป

การทดสอบสมมตฐานปจจยดานอายทแตกตางกนจะมผลตอระดบความเครยดทแตกตางกนหรอไม

โดยใชการคาสถต F-test (One-way ANOVA) เนองจากขนาดกลมตวอยางของแตละกลมมความแตกตางกนมาก

ผวจยจงก�าหนดกลมอายเปน 3 ชวง คอ กลม 1 อายระหวาง 25-35 ป กลม 2 อายระหวาง 36-40 ป และ

กลมท 3 คอ 41 ปขนไป และท�าการเปรยบเทยบคาเฉลยของการเรยกรองจากงาน และ อ�านาจควบคมงาน

ซงเปนคาของตวแปรทใชวดระดบความเครยด ผลทไดแสดงดงตารางท 5

51


ตารางท 5 ผลการวเคราะหของกลมอายกบระดบความเครยดในการท�างาน

ชวงอาย

ระดบความเครยดในการท�างาน

การเรยกรองจากงาน อ�านาจควบคมงาน

Mean Square F Sig. Mean Square F Sig.

Between Groups 5.524 .738 .481 2.430 1.019 .365

Within Groups 7.489 2.384

ผลการทดสอบทางสถตแสดงไวดงตารางท 1-4 พบวา คา Sig. ทไดเทากบ 0.481 และ 0.365

แสดงใหเหนวาอายทแตกตางกน ไมมผลตอระดบความเครยดในการท�างานทแตกตางกน อยางมนยส�าคญ

ทางสถตทระดบ 0.01 ซงสอดคลองกบงานวจยของ Nakhornthai, M. (2010)

อภปรายผล

วตถประสงคของการวจยส�าหรบงานวจยน เพอตองการทราบระดบความเครยดของนกบญช

ในองคการบรหารสวนต�าบลในเขตจงหวดนครราชสมา โดยทผลการวจยพบวาสวนใหญของนกบญช

มความเครยดในระดบปานกลาง (งานกระตน) สอดคลองกบผลการศกษาของ Surapong, M. (2006)

โดยเพศ อาย ต�าแหนง และระยะเวลาในการปฏบตงานไมมผลตอระดบความเครยด สอดคลองกบผล

การศกษาของ Promrak, W. (2004) ซงผทมความเครยดในระดบงานกระตนน ท�าใหเกดความสามารถ

ในการควบคมและตดสนใจในงาน ความสามารถในการใชความร เปนความเครยดทอยในระดบทเหมาะสม

แมวาจะมลกษณะของการเรยกรองจากงานมาก แตในขณะเดยวกนกมอ�านาจในการควบคมงานของตนเองสง

ประกอบกบอยในวยทมวฒภาวะทมความสามารถในการคด วเคราะหปญหาในการปฏบตหนาทอยางเตมท

มความมนคงทางอารมณ รวมไปถงการเขาใจในกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบในการปฏบตงานไดเปนอยางด

อนสงผลท�าใหเกดความสามารถในการควบคมและตดสนใจในงาน สามารถใชความรความสามารถ

ไดอยางเตมท ความเครยดในระดบนท�าใหเกดความกระตอรอรน กระตนใหเกดการเรยนร ท�าใหมแรงจงใจ

ในการปฏบตหนาท และพฒนาตวเองตอไป

ขอจ�ากดและขอเสนอแนะ

โดยทมขอจ�ากดของการทดสอบสมมตฐาน ในดาน เพศ ต�าแหนงงาน และระยะเวลาในการปฏบตงาน

นนไมไดท�าการทดสอบ เนองจากขนาดของกลมตวอยางมความแตกตางกนอยางมาก การทดสอบสมมตฐาน

จงไมสามารถบอกความแตกตางไดอยางชดเจน และมขอเสนอแนะจากผลการวจยในครงตอไป ดงน

1) ผลการวจยชวยใหผบรหารน�ามาใชเปนแนวทางในการแกปญหาความเครยดในการท�างาน

ของนกบญชตอไป ซงจะสงผลใหการปฏบตงานใหกบองคกรและประชาชนในพนทไดอยางมประสทธภาพ

ทนตอความตองการเพอใหผบรหารไดน�าไปใชในการพฒนาอยางรวดเรว

2) ศกษาความเครยดของขาราชการสวนทองถนในต�าแหนงอน เชน งานพสด งานโยธา

งานธรการ รวมไปถงหวหนาสวนหรอผอ�านวยการในระดบฝายหรอกอง


52

3) ศกษาเปรยบเทยบระดบความเครยดในการท�างานของขาราชการและพนกงานจางของรฐ

ในจงหวดอนๆ

4) ศกษาระดบความเครยดของนกบญชภาครฐบาลเปรยบเทยบกบนกบญชจากภาคเอกชน

References

Chotsamran, C. (2011). The Study of Stress and Stress Management Strategies of

Bangkok Bank Public Company Limited Employee in Life Assurance Service, Case

Study :Ratchaburi Province. Thesis Master of Business Administration, Program of

Entrepreneurship Graduate School, Silpakorn University. (In Thai)

Chuwong, T. (2010). Job Stress and Professional Nurse at Department of Pediatrics,

Faculty of Medicine Siriraj Hospital. Indepentdent Study Master of Science Program

in Community Psychology, Kasetsart University. (In Thai)

Division of Organizational Structure Development and Research, Bureau of System and

Organizational, Structure Development, Department of Local Administration. Retrieved

March 11, 2015, from http://www.dla.go.th/work/abt/ (In Thai)

Jamja, A. (2009). Job Stress and Coping Stress of Officers at The Bang Kwang Central

Prison. Indepentdent Study Master of Science Program in Community Psychology.

Kasetsart University. (In Thai)

Karasek R. A. (1979). Job Demands, Job Decision Latitude, and Mental Strain: Implication for

Job Redesign. Administrative Science Quarterly, 24(2), 285-295.

Nakhornthai, M. (2010). Job Stress of the Officers in the Office of the Permanent Secretary,

Office of the Prime Minister. Thesis of Political Science, Department of Political

Science and Public Administration, Kasetsart University. (In Thai)

Paktongsuch, P., Arpacuppagun, N. (2005). Validation and Modification of Karasek Job Stress

Questionnaire in Thai Population. The Thailand Research Fund Psychology. (In Thai)

Panjaraun, K. (2005). Cause of Stress in the Work of Officials in Department of Lands in

Rayong. Indepentdent Study Master of Public Administration Program in Public Policy,

Graduate School of Public Administration, Burapha University. (In Thai)

Promrak, W. (2004). Job, Stress Coping and Working Styles of Accountants. Indepentdent

Study Master of Science (Industrial and organizational), Chiang Mai University. (In Thai)

53


Sassana, N., Naressenie, K., Pairinda, B. (2012). Factors Influencing the Working Stress of

Personnel in the Sub District Administrative Organization of Prachinburi Province.

Indepentdent Study Master of Public Administration Program in Public Administration,

Valaylongkorn Rajabhat University. (In Thai)

Surapong, M. (2006). Stress and Adaptation in the Work of Accountants in Maha Sarakham.

Indepentdent Study Master of Accountancy, Mahasarakham University. (In Thai)

Wansiri, N. (2006). Factors cause stress in the work of accountants in Kalasin, Khon

Kaen, Maha Sarakham and Roi Et. Indepentdent Study Master of Accountancy,

Mahasarakham University. (In Thai)

Wongloei, N. (2008). Factors Influencing the Job Stress of Chiang Mai Central Prison Staff.

Indepentdent Study Master of Pubic Administration, Chiang Mai University. (In Thai)

Yamane, T. (1967). Statistics, an Introductory Analysis. 2nd ed. New York: Harper and Row.

vol. 1 no. 1 january - april 2017 ความเครียดในการท...

Documents