proteas.greek-language.grproteas.greek-language.gr/files/document/arxeia/kapetani… · web...

Π.3.2.5 Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικού αριθμού σεναρίων από κάθε τύπο σε διαφοροποιημένες

εκπαιδευτικές συνθήκες πραγματικής τάξης

Νεοελληνική Λογοτεχνία

Δ΄ Δημοτικού

Τίτλος:

«Αποφασί-ΖΩ»

Συγγραφή: ΚΑΦΕΤΖΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ

Εφαρμογή: ΚΑΠΕΤΑΝΙΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

Θεσσαλονίκη 2015

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΓΟΥΠΡΑΞΗ: «Δημιουργία πρωτότυπης μεθοδολογίας εκπαιδευτικών σεναρίων βασισμένων σε ΤΠΕ και δημιουργία εκπαιδευτικών σεναρίων για τα μαθήματα της Ελληνικής Γλώσσας στην Α/βάθμια και Β/βάθμια εκπαίδευση» MIS 296579 (κωδ. 5.175), - ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΠΡΑΞΗ, στους άξονες προτεραιότητας 1-2-3 του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», η οποία συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και εθνικούς πόρους. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Ι. Ν. ΚΑΖΑΖΗΣΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Π.3.2.5. Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικού αριθμού σεναρίων από κάθε τύπο σε διαφοροποιημένες εκπαιδευτικές συνθήκες πραγματικής τάξης.ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΠΑΡΑΔΟΤΕΟΥ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΗΣΥπεύθυνοι υπο-ομάδας εργασίας γλώσσας πρωτοβάθμιας:Κώστας Ντίνας & Σωφρόνης ΧατζησαββίδηςΦΟΡΕΑΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ: ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ http :// www . greeklanguage . gr Καραμαούνα 1 – Πλατεία Σκρα Τ.Κ. 55 132 Καλαμαριά, Θεσσαλονίκη

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣΥπουργείο Παιδείας & Θρησκευμάτων

MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων Δ΄ Δημοτικού «Αποφασί-ΖΩ»

Σελίδα 2 από 35

http://www.greeklanguage.gr/

Τηλ.: 2310 459101, Φαξ: 2310 459107, e-mail: [email protected] Α. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ

Τίτλος

Αποφασί-ΖΩ

Δημιουργός

Καφετζή Παναγιώτα

Εφαρμογή σεναρίου

Καπετάνιου Κατερίνα

Διδακτικό αντικείμενο


Τάξη

Δ΄ Δημοτικού

Χρονολογία

Από 12 Ιανουαρίου 2014 έως20 Φεβρουαρίου 2014

Διδακτική/θεματική ενότητα

Γλώσσα, «Ιστορίες παιδιών» (ενότητα 6, υποενότητα 4, σελ. 20 β΄ τεύχος ΒΜ «Ο

εξάχρονος ήρωας της Νέας Ορλεάνης»).

Θρησκευτικά, «Νέος δρόμος καινούρια ζωή» (ενότητα Γ΄, υποενότητα «Ένας

ταξιδιώτης Αιθίοπας γίνεται χριστιανός»)

Μελέτη Περιβάλλοντος, «Ο πολιτισμός των Ελλήνων και των άλλων λαών» (ενότητα

2, τετράδιο εργασιών, σσ. 17-18, εργασίες 7-8, «Διαβάζουμε στην τάξη μας το

λογοτεχνικό κείμενο» Στρατής Τραγάκης, «Σαρακήνικο»)

Διαθεματικό

Ναι




mailto:[email protected]

Εμπλεκόμενα γνωστικά αντικείμενα

Ι. Φιλολογικής ζώνης

Ιστορία

Νεοελληνική Γλώσσα


ΙΙ. Άλλα γνωστικά αντικείμενα

Αισθητική Αγωγή: Εικαστικά

Αισθητική Αγωγή: Μουσική

Αισθητική Αγωγή: Θεατρική Αγωγή

Γεωγραφία

Εικαστικά

Κοινωνική και πολιτική Αγωγή

ΙΙΙ. Ημιτυπικές και άτυπες διαδικασίες εκπαίδευσης

Ευέλικτη Ζώνη

Θεατρική Αγωγή

Χρονική διάρκεια

Για την εφαρμογή του σεναρίου απαιτήθηκαν 20 διδακτικές ώρες.

Χώρος

Ι. Φυσικός χώρος

Εντός σχολείου: αίθουσα διδασκαλίας, εργαστήριο πληροφορικής, σχολική

βιβλιοθήκη,

ΙΙ. Εικονικός χώρος

Τeam vewer, pinterest, ιστοσελίδα σχολείου, wiki τάξης.

Σχολική μονάδα




17ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς

Προϋποθέσεις υλοποίησης για δάσκαλο και μαθητή

Προϋπόθεση για την υλοποίηση του σεναρίου είναι να υπάρχει εργαστήριο Η/Υ ή

κινητό εργαστήριο με φορητούς Η/Υ, να είναι συνδεδεμένοι σε δίκτυο (με το team

viewer), ώστε να υπάρχει δυνατότητα προβολής όλων των οθονών από τον κεντρικό

Η/Υ και σύνδεση στο ιντερνέτ. Επίσης πρέπει συνεργασία με μια παιδική βιβλιοθήκη,

να εξασφαλιστούν οι τίτλοι που προτείνονται ή άλλοι αντίστοιχοι.

Τέλος, πριν την έναρξη εφαρμογής του σεναρίου καλό θα ήταν να γίνει μια

συγκέντρωση γονέων, ώστε να ενημερωθούν για το θέμα και τις δράσεις που θα

αναπτύξουν τα παιδιά τους καθώς και να δώσουν τις διευθύνσεις ηλεκτρονικού

ταχυδρομείου τους, για να κάνει μέσω αυτών ο/η εκπαιδευτικός τα παιδιά

συνδιαχειριστές στο Pinterest.

Εφαρμογή στην τάξη

Το συγκεκριμένο σενάριο εφαρμόστηκε στην τάξη.

Το σενάριο στηρίζεται

Παναγιώτα Καφετζή, «Αποφασί-ζω», Δ΄ Δημοτικού

Το σενάριο αντλεί

Το σενάριο είναι πρωτότυπο στη σύλληψη.

Β. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ/ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Το σενάριο διαπραγματεύεται το θέμα της στάσης των παιδιών απέναντι στην

κοινωνία, της οποίας σταδιακά γίνονται ενεργά μέλη. Πρωταγωνιστές είναι παιδιά

«ήρωες» που από συγκυρία της τύχης βρέθηκαν στο «μάτι του κυκλώνα» των

μεγάλων προβλημάτων της σύγχρονης κοινωνίας. Παιδική εργασία, ρατσισμός,

καταστροφή του περιβάλλοντος, AIDS, διακρίσεις στην εκπαίδευση και οι




απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης των παιδιών στις υποανάπτυκτες χώρες είναι

μερικά από τα θέματα που θίγονται μέσα από τις δραστηριότητες του σεναρίου. Σε

όλα τα παραπάνω θέματα, η διαπραγμάτευση εστιάζει στη στάση που κράτησαν αυτά

τα παιδιά, για να τα αντιμετωπίσουν, καθώς δεν τα θεώρησαν σαν δεδομένα αλλά

προσπάθησαν να τα αλλάξουν και το έκαναν. Ωστόσο, κάποια κρίσιμη στιγμή

χρειάστηκε να πάρουν την απόφαση να αναλάβουν ευθύνες, να διακινδυνεύσουν

ακόμη και την ίδια τους τη ζωή. Αυτή η στιγμή, η στιγμή της απόφασης, είναι το

στίγμα του σεναρίου και γι αυτό υιοθετείται και ο τίτλος «αποφασί-ΖΩ»

αξιοποιώντας τη σημειωτική της κεφαλαίας διαμόρφωσης, για να τονιστεί η σημασία

αυτής της απόφασης για τη ζωή τους και τη ζωή όλων μας.

Γ. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Σύλληψη και θεωρητικό πλαίσιο

Το σενάριο αξιοποιεί την ενότητα «Ιστορίες παιδιών» (ενότητα 6, υποενότητα 4, σ.

20 β΄ τεύχος ΒΜ «Ο εξάχρονος ήρωας της Νέας Ορλεάνης») του μαθήματος της

Νεοελληνικής γλώσσας, για να τη διευρύνει και να την αναπλαισιώσει μέσα από τη

λογοτεχνία. Εστιάζει στο δικαίωμα των παιδιών να διεκδικήσουν έναν καλύτερο

κόσμο. Προσπαθεί να τα βάλει σε διαδικασία να αμφισβητήσουν το αυτονόητο, να

δουν τη σύγχρονη πραγματικότητα πέρα από προκαταλήψεις και να διεκδικήσουν ένα

καλύτερο αύριο. Αξιοποιεί την ηρωική στάση παιδιών από όλο τον κόσμο (μέσα από

πληροφοριακά κείμενα σε μια διαδραστική πλατφόρμα επικοινωνίας όλης της τάξης,

Pinterest), σε συνδυασμό με λογοτεχνικά κείμενα που αποδίδουν ρόλους μη

συμβατικούς στα παιδιά.

Επιστήμονες από τον χώρο της «ηθικής εκπαίδευσης» (moral education,Wilson, 1996) υποστηρίζουν ότι, όταν τα παιδιά ταυτίζονται συνειδητά με κάποιο ηρωικό

πρόσωπο, προσθέτουν στοιχεία της προσωπικότητας και των ηθικών αρχών του ήρωα

στη συμπεριφορά τους. Έρευνες που έγιναν από τον Subotnik (1988) έδειξαν ότι τα




παιδιά υιοθετούσαν στοιχεία της συμπεριφοράς και του ηθικού συστήματος αξιών

προσώπων που αναγνώριζαν σαν ήρωες, όπως την αφοσίωση στον στόχο τους, την

εξυπνάδα και τη δημιουργικότητά τους, τον τρόπο αντιμετώπισης δυσκολιών στην

επίτευξη του στόχου, την αποδοχή και ενσυναίσθηση, τη στάση στα κοινωνικά και

περιβαλλοντικά προβλήματα. Το σενάριο επιχειρεί να βάλει τα παιδιά να μελετήσουν

τις ζωές αυτών των «μικρών ηρώων», να τις ερευνήσουν σαν μελέτες περίπτωσης σε

μια έρευνα δράσης που στοχεύει να τα εμπλέξει ατομικά και ομαδικά σε μια

διαπραγμάτευση των αξιών τους και των καταστάσεων που κλήθηκαν να

αντιμετωπίσουν.

Στο κεντρικό βιβλίο του σεναρίου, τους Δραπέτες, ο ήρωας, ένα δωδεκάχρονο

παιδί κάνει τους ενήλικες να δουν μια πραγματικότητα που είτε αρνούνταν να

αποδεχθούν ή παρέβλεπαν, γιατί πίστευαν ότι έτσι τους βόλευε. Πρόκειται για ένα

«σύγχρονο ρεαλιστικό μυθιστόρημα» (Norton 2007), μέσα από το οποίο επιχειρείται

να βοηθηθούν τα παιδιά να ανακαλύψουν πως τα προβλήματα και οι επιθυμίες τους

δεν είναι μοναδικές και ότι δεν είναι μόνοι, όταν βιώνουν ορισμένα συναισθήματα

και καταστάσεις. Επίσης, επεκτείνει τους ορίζοντες των παιδιών διευρύνοντας τα

ενδιαφέροντά τους, ενώ τα βοηθά να βιώσουν νέες εμπειρίες φέρνοντάς τα σε επαφή

με διαφορετικούς τρόπους προσέγγισης θεμάτων, όπως οι συγκρούσεις (με τον εαυτό

και την οικογένεια), τα στερεότυπα και τον ρατσισμό, την εικόνα του «άλλου» (French & Pena 1991).

Οι δράσεις του σεναρίου αξιοποιούν τη λογοτεχνική ανάλυση με βάση τη

θεωρία της αναγνωστικής πρόσληψης (Jauss 1995) και της κοινότητας αναγνωστών

(Fish 1980), ενώ παράλληλα καλλιεργούν δεξιότητες κατανόησης και επεξεργασίας

πληροφορικών κειμένων. Η διαπραγμάτευση πραγματοποιείται σε επίπεδο

ολομέλειας, ομαδικό και ατομικό, με στόχο τόσο την καλλιέργεια γνωστικών

δεξιοτήτων και τη διαπραγμάτευση στάσεων στο πεδίο της γλώσσας και της

λογοτεχνίας, όσο και στο πεδίο της κοινωνικής γνώσης και εμπλοκής.




Δ. ΣΚΕΠΤΙΚΟ-ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΤΟΥΣ

Γνώσεις για τον κόσμο, αξίες, πεποιθήσεις, πρότυπα, στάσεις ζωής

Μέσα από τις δράσεις του σεναρίου επιχειρείται τα παιδιά:

να αναστοχαστούν ατομικά και να διαπραγματευτούν σε επίπεδο ομάδας και

κοινότητας κοινωνικά θέματα και τη στάση τους απέναντι σε αυτά∙

να προσδιορίσουν τοπικά την έννοια «δικαίωμα» για την παιδική ηλικία∙

να αμφισβητήσουν στερεότυπα για τον ρόλο των παιδιών στο κοινωνικό

γίγνεσθαι∙

να εξοικειωθούν με διαφορικούς τύπους οικογένειας και τις σχέσεις μέσα

στην οικογένεια∙

να αμφισβητήσουν κοινωνικά στερεότυπα για την εικόνα του «άστεγου», του

«φτωχού», του «μετανάστη», του «ήρωα»∙

να εξοικειωθούν με έννοιες όπως αυτή της ‘ατομικής ευθύνης’, του

‘εθελοντισμού’, της ‘κοινωνικής δράσης’ και ‘συμμετοχής’∙

να έρθουν σε επαφή με θετικά πρότυπα πολύ κοντά στην ηλικία τους

ενσωματώνοντας στοιχεία τους στην ατομική τους ταυτότητα.

Γνώσεις για τη γλώσσα


να καλλιεργήσουν δεξιότητες γραπτού και προφορικού αφηγηματικού,

περιγραφικού και επιχειρηματολογικού λόγου∙

να είναι σε θέση να δικαιολογούν τις επιλογές και τις θέσεις τους

στοιχειοθετώντας και ταξινομώντας τα δεδομένα στα οποία βασίζονται∙

να αναπτύξουν δεξιότητες ανάλυσης του λογοτεχνικού κειμένου εντοπίζοντας

τις θέσεις, στάσεις και αξίες που πρεσβεύουν οι ήρωές του, τα κομβικά σημεία

πλοκής και τον τρόπο που δομεί ο συγγραφέας την εξέλιξη και τους ήρωες

του κειμένου∙




να αναπτύξουν δεξιότητες παραγωγής αναφορικού λόγου με τη συγγραφή

μικρών άρθρων και βιβλιοπαρουσιάσεων∙

να ασκηθούν στο να συνδιαλέγονται διαρκώς με το λογοτεχνικό κείμενο τόσο

σε ατομικό όσο και στο ευρύτερο πλαίσιο της αναγνωστικής κοινότητας μέσα

από δραστηριότητες δημιουργικής γραφής∙

να εξοικειωθούν με τη διαδικασία διαπραγμάτευσης και κατασκευής κειμένων

σε επίπεδο ομάδας και τάξης∙

να εξοικειωθούν με πολυτροπικά ψηφιακά κείμενα και να αναπτύξουν

δεξιότητες κατασκευής και μετακειμενικές δεξιότητες διαχείρισής τους.

Γραμματισμοί


να εξοικειωθούν με τη χρήση διαδραστικών κοινωνικών δικτύων (Pinterest)∙

να εξοικειωθούν με τη χρήση εργαλείων απομακρυσμένης πρόσβασης και

διαχείρισης επιλεγμένων Η/Υ (team viewer)∙

να βελτιώσουν δεξιότητες κατασκευής και διαχείρισης αρχείων και φακέλων

αποθήκευσης∙

να εξοικειωθούν με την αναζήτηση, αξιολόγηση και επιλογή πληροφοριών

από το διαδίκτυο∙

να αναπτύξουν δεξιότητες κατανόησης και διαπραγμάτευσης οπτικού

κειμένου (βίντεο & video animation)∙

να στραφούν σε κριτικούς τρόπους διαπραγμάτευσης πολυτροπικών κειμένων

αναλύοντας τον ρόλο των δομικών τους στοιχείων και των επιλογών των

μέσων στα οποία εμφανίζονται (Wikipedia, youtube, pinterest)∙

να συνειδητοποιήσουν τη σημασία των επιλογών των τρόπων του κειμένου

κατά την κατασκευή του μηνύματος σε συγκεκριμένο επικοινωνιακό πλαίσιο∙




να εξοικειωθούν με την ενεργή ανάγνωση του λογοτεχνικού κειμένου

οργανώνοντας τις πληροφορίες και διαμορφώνοντας επιλογές ως προς το

«μονοπάτι ανάγνωσής του» (Kress 2003)∙

να βελτιώσουν δεξιότητες διαχείρισης εφαρμογών γραφείου ανακαλύπτοντας

παράλληλα νέους τρόπους αξιοποίησής τους σε συνδυασμό με άλλα

προγράμματα (αξιοποίηση team viewer στην αναθεώρηση κειμένων και

λογισμικού παρουσίασης με την ενσωμάτωση υπερσυνδέσμων)∙

να εξοικειωθούν με τη χρήση της ψηφιακής φωτογραφικής μηχανής και την

αποθήκευση και ενσωμάτωση σε αρχείο των λήψεων.

Διδακτικές πρακτικές

Το θέμα και οι στόχοι του σεναρίου επιβάλλουν την ενεργητική εμπλοκή των παιδιών

σε όλες τις δράσεις του μέσα από διαδικασίες πραγμάτευσης και αναστοχασμού.

Έτσι, είναι απαραίτητο η τάξη να είναι εξοικειωμένη με την ομαδοσυνεργατική

οργάνωση και το πλαίσιο λειτουργίας της μαθησιακής κοινότητας να ευνοεί την

αποδοχή και ενίσχυση της ατομικής έκφρασης, του δημοκρατικού διαλόγου και των

διαδικασιών αναστοχασμού. Ο ρόλος του δασκάλου είναι να λειτουργεί σαν

εμψυχωτής της κοινότητας στην αναζήτησή της, χωρίς να προσπαθεί να επιβάλει

ηθικές αξίες και συστήματα. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν μπορεί να ανοίγει δρόμους

στα παιδιά για την προσέγγισή τους καθώς και να ενορχηστρώνει και να συντονίζει

τις δράσεις που αναπτύσσονται.

Ε. ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Αφετηρία

Το σενάριο ξεκινά μόλις ολοκληρωθεί η επεξεργασία της ενότητας «Ιστορίες

παιδιών» του γλωσσικού μαθήματος (ενότητα 6, υποενότητα 4, σ. 20 β΄ τεύχος ΒΜ

«Ο εξάχρονος ήρωας της Νέας Ορλεάνης». Μπορεί να ολοκληρωθεί αυτόνομα στις




ώρες της Φιλαναγνωσίας και της Ευέλικτης Ζώνης ή να αποτελέσει επέκταση με τη

μορφή project κατά τις ώρες του γλωσσικού μαθήματος.

Με αφορμή την ιστορία του μικρού Ντε Μόντε Λοβ μπορούμε να

ξεκινήσουμε παρακολουθώντας το βίντεο από το Pinterest

(http://gr.pinterest.com/jkafetzi/%CE%B1%CF%80%CE%BF%CF%86%CE

%B1%CF%83%CE%B9-%CE%B6%CF%89/) να εφαρμόζουμε τις δράσεις του

σεναρίου.

Σύνδεση με τα ισχύοντα στο σχολείο

Το πρόγραμμα διδασκαλίας της λογοτεχνίας στην υποχρεωτική εκπαίδευση και

ειδικότερα στο δημοτικό (οδηγός του εκπαιδευτικού), προβλέπει την παρουσίαση

ενός ολοκληρωμένου βιβλίου από κάθε ομάδα στην τάξη (σσ. 17-18). Το

συγκεκριμένο σενάριο συνδυάζει τόσο τις αναγνώσεις και παρουσιάσεις βιβλίων από

τις ομάδες όσο και την ανάγνωση και διαπραγμάτευση σε επίπεδο ολομέλειας. Το

σενάριο υλοποιεί τμήμα του προγράμματος της διδασκαλίας της λογοτεχνίας, αφού

μέσα από τις δράσεις του τα παιδιά έρχονται σε επαφή με κουλτούρες άλλων λαών

(όπως προβλέπει το ΑΠΣ), αλλά ταυτόχρονα συνειδητοποιούν και τον παγκόσμιο

χαρακτήρα περιβαλλοντικών και κοινωνικών προβλημάτων (ΠΣ για τη γλώσσα και τη

Λογοτεχνία στο δημοτικό σχολείο, 2011).

Αξιοποίηση των ΤΠΕ

Βασικό εργαλείο για την εφαρμογή του σεναρίου αποτελούν οι ΤΠΕ, καθώς πάνω

τους θεμελιώνεται η διαδραστικότητα του σεναρίου και με τη χρήση τους

πραγματώνονται βασικές αρχές του, όπως η αναθεώρηση σαν βασικό στάδιο

καλλιέργειας δεξιοτήτων κατασκευής κειμένων, η εύρεση, ενσωμάτωση και

παρουσίαση πληροφοριών στην κοινότητα, η διαπραγμάτευση οπτικών ψηφιακών

κειμένων (βίντεο) και τελικά η διεύρυνση της πολυφωνίας και των φυσικών ορίων

της αναγνωστικής κοινότητας.




http://gr.pinterest.com/jkafetzi/%CE%B1%CF%80%CE%BF%CF%86%CE%B1%CF%83%CE%B9-%CE%B6%CF%89/


Λίγα λόγια για το team viewer:

Το team viewer είναι ένα λογισμικό, ελεύθερο στο διαδίκτυο, το οποίο ο χρήστης

εγκαθιστά στον υπολογιστή του αποκτώντας, μέσω δύο κωδικών αριθμών (δίνονται

από το πρόγραμμα), τη δυνατότητα απομακρυσμένης πρόσβασης. Μπορεί να δει ό,τι

υπάρχει στην οθόνη του, να αντιγράψει τμήματα ή και ολόκληρα αρχεία, να

συνδημιουργήσει σε πραγματικό χρόνο με τον χρήστη που βρίσκεται εκείνη τη

στιγμή στον Η/Υ. Στην ουσία είναι σαν να δημιουργείται ένα άτυπο δίκτυο Η/Υ μέσα

στο διαδίκτυο.

Για την αξιοποίησή του στην τάξη ο/η εκπαιδευτικός πρέπει να το

εγκαταστήσει σε όλους τους Η/Υ που θα χρησιμοποιούνται από τις ομάδες και να

κρατήσει τους κωδικούς του κάθε Η/Υ. Στη συνέχεια και μέσα από τον δικό του Η/Υ,

μπορεί να βλέπει τη δουλειά της κάθε ομάδας σε πραγματικό χρόνο, να την

προβάλλει με τον προτζέκτορα κατά την αναθεώρηση και κοινοποίηση στην τάξη και

να παρεμβαίνει σ’ αυτή. Τέλος, όταν εξοικειωθούν τα παιδιά με τη χρήση του, μπορεί

να δώσει τη δυνατότητα στις ομάδες να έχουν κι αυτές παρέμβαση σε όλους τους

Η/Υ οδηγώντας τα παιδιά σε διαδικασίες συνεργατικής γραφής.

Λίγα λόγια για το Pinterest:

Το Pinterest είναι ένα περιβάλλον κοινωνικής δικτύωσης όπου ο κάθε χρήστης

δημιουργεί έναν «πίνακα ανακοινώσεων» με στοιχεία και εικόνες που ανεβάζει ο

ίδιος ή βρίσκει στο διαδίκτυο. Τα pinterest μπορούν να είναι θεματικά ή γενικά. Κάθε

χρήστης της εφαρμογής μπορεί να ακολουθεί άλλα pinterest που τον ενδιαφέρουν ή

να δηλώνει ότι του αρέσουν. Μπορεί να παίρνει επίσης στοιχεία από άλλα,

ψάχνοντας στη βάση δεδομένων της εφαρμογής. Μπορούν να προστίθενται σχόλια

στις αναρτήσεις (μέχρι 500 χαρακτήρες) καθώς και χάρτης.




Ο δημιουργός έχει τη δυνατότητα να έχει την αποκλειστική πρόσβαση, να το

έχει δημόσιο ή να δίνει πρόσβαση σε ορισμένους χρήστες (group board). Έτσι, είναι

ένα περιβάλλον πολύ πιο προστατευμένο από άλλα κοινωνικά δίκτυα.

Λίγα λόγια για την επιλογή του λογισμικού παρουσίασης σαν βάση για την επεξεργασία

των κειμένων.

Στο σενάριο επιλέγεται το λογισμικό παρουσίασης σαν βάση κατασκευής και

επεξεργασίας των κειμένων των παιδιών. Η επιλογή δεν είναι τυχαία. Στόχος μας

είναι μέσα από ένα εργαλείο με το οποίο τα παιδιά είναι εξοικειωμένα να εστιάσουμε

στο περιεχόμενο του σεναρίου και όχι στα εργαλεία που χρησιμοποιούνται κατά τη

διάρκειά του. Πιστεύουμε ότι είναι πιο ευέλικτο για την παρούσα χρήση από ένα wiki

ή blog, που θα αποπροσανατόλιζε τα παιδιά από τους στόχους του σεναρίου ή θα

λειτουργούσε σχετικά κατευθυντικά. Ο συνδυασμός του λογισμικού παρουσίασης με

το team viewer είναι που εξασφαλίζει τη διαδραστικότητα στο επίπεδο της

ολομέλειας και εξυπηρετεί τους κριτικούς στόχους του σεναρίου.

Κείμενα

Κ.. Μπούτσερ, Οι Δραπέτες, μτφ. Γιάννης Δημάκος, Αθήνα: Σύγχρονοι Ορίζοντες,

2001.

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Γουτού Γουπατού, διασκευή: Κώστας Πούλος,

εικονογράφηση: Νικόλας Ανδρικόπουλος, Εκδόσεις Παπαδόπουλος, 2011.

Φ. Αλεξοπούλου-Πετράκη, Φίλοι; Φως φανάρι, Εικονογράφος: Τζαμπούρα Μαρία,

Εκδόσεις Παπαδόπουλος.

Ν. Ανδρικόπουλος, Δυο παπούτσια με καρότσι, εικονογράφηση: Νικόλας

Ανδρικόπουλος, Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, 2007.

Λένεν Τιερί, Με τα μάτια της καρδιάς, Σύγχρονοι Ορίζοντες 2001

Μ.Αυτζής, Θέλω μόνο να παίξω μαζί σου, εικονογράφηση Νικόλας Ανδρικόπουλος,

Ελληνικά Γράμματα, 2004.




Γλώσσα, «Ιστορίες παιδιών» (ενότητα 6, υποενότητα 4, σ. 20 β΄ τεύχος ΒΜ «Ο

εξάχρονος ήρωας της Νέας Ορλεάνης»).

Θρησκευτικά, «Νέος δρόμος καινούρια ζωή» (ενότητα Γ΄, υποενότητα «Ένας

ταξιδιώτης Αιθίοπας γίνεται χριστιανός»)

Μελέτη Περιβάλλοντος, «Ο πολιτισμός των Ελλήνων και των άλλων λαών» (ενότητα

2, τετράδιο εργασιών, σσ. 17-18, εργασίες 7-8, «Διαβάζουμε στην τάξη μας το

λογοτεχνικό κείμενο» Στρατής Τραγάκης, «Σαρακήνικο»)

Διευθύνσεις εργαλείων που αξιοποιούνται (ελεύθερα):

http://gr.pinterest.com/

http://www.teamviewer.com/el/Index.aspx

http://issuu.com/home

Διευθύνσεις στο διαδίκτυο:

http://gr.pinterest.com/jkafetzi/%CE%B1%CF%80%CE%BF%CF%86%CE

%B1%CF%83%CE%B9-%CE%B6%CF%89/

https://www.youtube.com/user/VideoTranslations

http://www.myhero.com/hero.asp?hero=william_kamkwamba_07

https://www.youtube.com/watch?v=dHe91ewt7ts

https://www.youtube.com/watch?v=RnkspR0A45Y

http://www.thessalonikiartsandculture.gr/kosmos/istories/7-paidia-pou-allaksan-ton-

kosmo

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CE%BD%CE

%B8%CE%B1_%CE%A3%CE%BC%CE%B9%CE%B8

https://www.youtube.com/watch?v=gihrR8QMldg

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%86%CE%BD%CE%BD%CE%B1_%CE

%A6%CF%81%CE%B1%CE%BD%CE%BA

http://www.thessalonikiartsandculture.gr/thessaloniki/sygxroni-thessaloniki/apo-ton-

dendropotamo-stin-ameriki#.UzpXyPl_vh4




http://www.thessalonikiartsandculture.gr/thessaloniki/sygxroni-thessaloniki/apo-ton-dendropotamo-stin-ameriki#.UzpXyPl_vh4


http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%86%CE%BD%CE%BD%CE%B1_%CE%A6%CF%81%CE%B1%CE%BD%CE%BA



http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CE%BD%CE%B8%CE%B1_%CE%A3%CE%BC%CE%B9%CE%B8


http://www.thessalonikiartsandculture.gr/kosmos/istories/7-paidia-pou-allaksan-ton-kosmo











http://www.fonestonpaidion.gr/

http://piramatikoneiroland.blogspot.gr/2012/09/blog-post_22.html

http:// piramatikoneiroland.blogspot.gr/2012/09/blog-post_22.html

http://www.kristinbutcher.com/about/

Κατάλογος βιβλίων προτεινόμενων από την ΕΨΥΠΕ για διαπραγμάτευση μέσα στην

τάξη σχετικά με τα προβλήματα του σύγχρονου κόσμου:

http :// www . ddp . org . gr / wp - content / uploads /2014/03/ FINAL -4.6.10- KATALOGOS -

DIKTYOY - LOW _ RES -14. pdf

Κατάλογος βιβλίων προτεινόμενα από το i-RED – Ινστιτούτο για Δικαιώματα την

Ισότητα & την Ετερότητα:

http :// www . i - red . eu / resources / projects - files / sxedio - drasis _ onomastikos - katalogos -

programmaton . pdf

Διευθύνσεις για ανάληψη δράσης

Δίκτυο για τα δικαιώματα του παιδιού http://www.ddp.org.gr/

Κατάλογος εθελοντικών ομάδων http://e-thelontis.gr

Συλλογή πωμάτων από πλαστικά μπουκάλια για προμήθεια αναπηρικών αμαξιδίων

http://dim-skalas.lak.sch.gr/index.php/35-anakoinoseis/91-5000-kapakia-gia-ena-

anapiriko-karotsi.html

Εθελοντικές δράσεις για τις ακτές http://www.helmepa.gr/gr/junior_program.php

Γιατροί χωρίς σύνορα http://www.msf.gr/

Γιατροί του κόσμου http://www.mdmgreece.gr/

Διδακτική πορεία/στάδια/φάσεις

1η–4η διδακτική ώρα

1η φάση




http://www.mdmgreece.gr/

http://www.msf.gr/

http://www.helmepa.gr/gr/junior_program.php

http://dim-skalas.lak.sch.gr/index.php/35-anakoinoseis/91-5000-kapakia-gia-ena-anapiriko-karotsi.html


http://e-thelontis.gr/

http://www.ddp.org.gr/

http://www.i-red.eu/resources/projects-files/sxedio-drasis_onomastikos-katalogos-programmaton.pdf


http://www.ddp.org.gr/wp-content/uploads/2014/03/FINAL-4.6.10-KATALOGOS-DIKTYOY-LOW_RES-14.pdf







Η εκπαιδευτικός παρουσίασε στα παιδιά τη γενική ιδέα του σεναρίου. Τα παιδιά

απέναντι σε έναν κόσμο που αλλάζει. Τα παιδιά σαν αποδέκτες των αλλαγών στο

περιβάλλον, στην οικογένεια, στην κοινωνία. Τα παιδιά σαν παρατηρητές των

ενεργειών των μεγάλων αλλά και σαν μελλοντικοί πολίτες αυτού του κόσμου.

Μπορούν να κάνουν κάτι να επηρεάσουν αυτές τις αλλαγές όσο είναι μικροί;

Μεγάλη εντύπωση προκάλεσε ο τίτλος του σεναρίου, ο οποίος γράφτηκε στον πίνακα

και τους ζητήθηκε να τον σχολιάσουν και να υποθέσουν τη σημασία του, καθώς και

τον λόγο που γράφεται με την τελευταία συλλαβή με κεφαλαία γράμματα.

Συζητήθηκε αν πιστεύουν πως το σενάριο θα αφορά απλές, καθημερινές αποφάσεις ή

αποφάσεις δύσκολες για έναν άνθρωπο, καθώς και το πώς αντιλαμβάνονται το

παιχνίδισμα στον τρόπο γραφής του τίτλου. Κάποιες χαρακτηριστικές απαντήσεις:

«Αποφασίζω για κάτι σημαντικό, όχι κάτι απλό», «Αποφασίζω για να ζήσω», «Ζω,

γιατί αποφασίζω κάτι πολύ σοβαρό», «Απόφαση = Ζωή», «Αν δεν αποφασίσω να

κάνω κάτι ίσως να έχω δυσκολίες» κ.α.

Υπήρξε πρόταση να γράψουν τον τίτλο στο wordart και να το

χρησιμοποιήσουν στο wiki στην σελίδα που θα αφορά στο αντίστοιχο project.

Μελετήθηκε το μάθημα του 2ου τεύχους της Γλώσσας «Ο μικρός ήρωας της Νέας

Ορλεάνης», από το σχολικό βιβλίο και στη συνέχεια τα παιδιά παρακολούθησαν το

σχετικό βίντεο και τους ζητήθηκε να αναδιηγηθούν το κείμενο. Η τάξη συζήτησε τη

στάση του παιδιού, τις ευθύνες που ανέλαβε σε σχέση με την ηλικία του, τα




συναισθήματα που μπορεί να ένιωσε και το πώς αντέδρασε. Κυρίαρχο σημείο

αποτέλεσε ο θαυμασμός προς την προσωπικότητα του μικρού Ντεαμόντε. «Τόσο

μικρό παιδί και έκανε κάτι τόσο δύσκολο», «Εγώ, κυρία, το ομολογώ, θα έβαζα τα

κλάματα μόνος μου», «Η υπόσχεση στη μαμά του τού έδωσε δύναμη», «Αυτό που

του ζήτησε η μαμά του ήταν το μόνο που σκεφτόταν κι έτσι ξεχνούσε τα υπόλοιπα».

Επισκεφθήκαμε το σχετικό Pinterest και η κάθε ομάδα διάλεξε να εξερευνήσει

και από ένα διαφορετικό στοιχείο. Τα παιδιά ενημερώθηκαν για τον ρόλο που

πρόκειται να παίξει το Pinterest στην εξέλιξη του σεναρίου σαν πλατφόρμα

αναζήτησης. Καθώς τα περισσότερα άρθρα είναι στα αγγλικά, έγινε μια προσπάθεια

να αναγνωστούν, όμως φάνηκε πως τα κείμενα ήταν αρκετά δύσκολα για τα

περισσότερα παιδιά. Έτσι η εκπαιδευτικός ανέλαβε να κάνει μια σχετική μετάφραση

των κειμένων και να τα παραθέσει στο wiki της τάξης, σε ξεχωριστή σελίδα για κάθε




ομάδα, ώστε να μπορούν να μελετήσουν ευκολότερα τα άρθρα που επέλεξαν:

Αποφασί-ΖΩ, ομάδα 1, Αποφασί-ΖΩ, ομάδα 2, Αποφασί-ΖΩ, ομάδα 3, Αποφασί-

ΖΩ, ομάδα 4. Στις σελίδες τους ανέβηκε και το φύλλο εργασίας 1, σε κοινόχρηστο

έγγραφο google doc, ώστε να μπορούν να καταγράψουν συνεργαζόμενοι με τις

ομάδες τους, πληροφορίες ή σχόλια που θα τους βοηθούσαν στη συνέχεια. Στο

επόμενο δίωρο, οι ομάδες είχαν ήδη μελετήσει τα άρθρα από το Pinterest ή από την

σχετική μετάφραση στο wiki και αναλάβει τρεις περιπτώσεις παιδιών και με βάση το

(ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1) ετοίμασαν ένα μικρό άρθρο για να το παρουσιάσουν στις

υπόλοιπες. Συζήτησαν αρχικά κάποια βασικά σημεία, στη συνέχεια κατέγραψαν τις

πληροφορίες σε χαρτί και κατόπιν το πληκτρολόγησαν στη σελίδα της ομάδας τους

στο wiki, με τη χρήση των προσωπικών τους κωδικών.

Στις ομάδες, ανά 2 μαθητές έγραψαν ένα άρθρο, το οποίο είχαν τη δυνατότητα

να τροποποιήσουν και να το βελτιώσουν αν θέλανε, από το σπίτι τους. Στην τελική

τους μορφή, τα άρθρα ανακοινώθηκαν στην ολομέλεια. Κάθε ομάδα παρουσίασε τα

άρθρα ή βίντεο που μελέτησαν, κατέγραψαν τις εντυπώσεις τους, συζήτησαν σημεία

που τους δυσκόλεψαν, αναφέρθηκαν στην προσπάθεια που χρειάστηκε να

καταβάλλουν οι πρωταγωνιστές τους, τους συμμάχους και τα εμπόδια που

συνάντησαν στη διαδρομή τους. Οι μαθητές πρότειναν να τα ενσωματώσουν σε ένα

ηλεκτρονικό περιοδικό με τίτλο Αποφασί-ΖΩ, το οποίο έγινε με την εφαρμογή

publisher και δημοσιεύτηκε στο wiki μέσω του διαδικτυακού εργαλείου issuu.com.

Συζητήθηκαν στην τάξη τα προβλήματα που προσπάθησαν τα παιδιά αυτά να λύσουν

και τα παιδιά προσπάθησαν να ορίσουν τα σύγχρονα κοινωνικά θέματα που

πιστεύουν ότι θα μπορούσε ένα παιδί να παρέμβει: «Ανακύκλωση, αναδάσωση,

καθαριότητα ακτών, βοήθεια οργανώσεων για τις χώρες του τρίτου κόσμου, βοήθεια




http://e-taximou.wikispaces.com/%CE%A4%CE%BF+%CE%B7%CE%BB%CE%B5%CE%BA%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C+%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BF%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C+%CE%BC%CE%B1%CF%82

http://e-taximou.wikispaces.com/%CE%91%CF%80%CE%BF%CF%86%CE%B1%CF%83%CE%AF-%CE%96%CE%A9%2C+%CE%BF%CE%BC%CE%AC%CE%B4%CE%B1+4





σε τοπικές οργανώσεις π.χ. Χαμόγελο του παιδιού, συγκέντρωση ρούχων-τροφίμων

για άτομα που έχουν ανάγκη, στήριξη ατόμων με ειδικές ανάγκες».

Η αναφορά στα παραπάνω κοινωνικά προβλήματα έγινε με μεγάλο

ενδιαφέρον και οι μαθητές εστίασαν ιδιαίτερα στα άτομα με ειδικές ανάγκες,

αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Το αποφασίζω εδώ είναι διπλό. Απ` τη μια τα άτομα

αυτά πρέπει να αποφασίσουν να προσπαθούν με όλη τους τη δύναμη, κάθε μέρα, από

την άλλη οι άνθρωποι οι υπόλοιποι πρέπει να αποφασίσουν ότι πρέπει να τους

βλέπουν σαν ίσους και ίδιους με αυτούς». (Τεκμήρια στον φάκελο τεκμήρια,

υποφάκελος 1η φάση, καθώς και στο wiki της τάξης).

5η & 6η διδακτική ώρα

2η φάση: Το βιβλίο

Ακολούθησε παρουσίαση του κεντρικού βιβλίου της ενότητας «Οι δραπέτες» της

Κριστίν Μπούτσερ (2001, ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ). Το βιβλίο διαβαζόταν από

την εκπαιδευτικό στο σχολείο. Κάθε δίωρο αφιερώνονταν 45΄ στην ανάγνωση και

επεξεργασία του βιβλίου (ΚΕΙΜΕΝΟ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ) (Διαφάνειες 5-8/Κεφάλαια 1

έως και 4).

Κάθε τρεις ημέρες, δόθηκε η δυνατότητα ένα διαφορετικό παιδί να παίρνει το

βιβλίο, για να το διαβάσει στο σπίτι του, παίρνοντας από μια ξυλομπογιά σε

διαφορετική απόχρωση για να σημειώνει επάνω στο αντίτυπο φράσεις που του

έκαναν εντύπωση ή να σχολιάζει. Ήταν ελεύθεροι να χρησιμοποιήσουν αυτοκόλλητα

σημειώματα σε περίπτωση που δεν τους έφτανε ο χώρος ή λευκές σελίδες που τις

άφηναν μέσα στο βιβλίο.

Καθώς το βιβλίο αγαπήθηκε ιδιαίτερα από την τάξη και οι μαθητές περίμεναν

πώς και πώς να συνεχίσουμε την ανάγνωσή του, η οποία συνοδεύονταν από

συζητήσεις, υποθέσεις, εντυπώσεις, αποφασίστηκαν τα παρακάτω: «Το βιβλίο θα

παραμένει στην τάξη, μια και όλοι θέλανε να το πάρουν και να διαβάσουν τη

συνέχειά του. Επειδή υπήρχε ο φόβος «αποκάλυψης» της συνέχειας από το παιδί που




διάβασε ένα μέρος του βιβλίου, κανείς δεν θα βρισκόταν σε αυτή την πλεονεκτική

θέση, μια και η ανάγνωση στο σύνολο της τάξης τους άρεσε πάρα πολύ. Επίσης, τα

παιδιά ζήτησαν η συμπλήρωση της παρουσίασης με τη συνέχεια του βιβλίου, να

γίνεται σε επίπεδο ολομέλειας κι όχι ανά ομάδα, με ταυτόχρονη συζήτηση. Μετά την

ανάγνωση συγκεκριμένων κεφαλαίων, μια ομάδα-διαφορετική κάθε φορά, θα

συμπλήρωνε τα στοιχεία, μετά την επεξεργασία και συζήτηση στην ολομέλεια».

Η επεξεργασία του βιβλίου γινόταν με ιδιαίτερα γοητευτικό τρόπο.

Σταματούσαμε σε διάφορα σημεία, κάναμε προβλέψεις, αιτιολογούσαμε τις στάσεις

και αποφάσεις των ηρώων. Κατά τη συμπλήρωση της παρουσίασης από μια ομάδα, οι

υπόλοιποι συμμετείχαν βοηθώντας, ή ζωγραφίζοντας κάποιες σκηνές. Π.χ. Πώς

φανταστήκανε την έπαυλη των Μακιντάιρ, το βράδυ που ο Νικ το έσκασε. Αυτή η

δραστηριότητα προέκυψε από τη συζήτηση που αναδύθηκε σχετικά με την μη

εικονογράφηση του βιβλίου. Τα παιδιά σχολίασαν πως τους αρέσουν πολύ τα βιβλία

με εικόνες, όμως στην ερώτηση αν θα θέλανε Οι δραπέτες να ήταν εικονογραφημένο

βιβλίο, η τάξη διχάστηκε. Τελικά, κατέληξαν στο συμπέρασμα πως η μη ύπαρξη

εικόνων βοηθά στο να φαντάζονται τους ήρωες όπως αυτοί θέλουν και πως θα

μπορούσαν να φτιάξουν αυτοί κάποιες σκηνές του βιβλίου, ώστε η δική τους

«έκδοση» που θα συνόδευε την παρουσίαση και θα αναρτώνταν στο wiki, να είχε μια

προσωπική τους πινελιά.




http://issuu.com/katkap/docs/____________________________________c7a08e4447f10e/1?e=6555453/11548424

https://www.youtube.com/watch?v=oGnrcFaPf9s

https://www.youtube.com/watch?v=oGnrcFaPf9s

(Τεκμήρια στον συνοδευτικό φάκελο, υποφάκελος «2η φάση», υποφάκελος «Η

έπαυλη»).


Διαβάσαμε τα Κεφάλαια 5 έως και 7 (Διαφάνειες 9-18) από το βιβλίο «Οι Δραπέτες»

και συμπληρώσαμε τις αντίστοιχες δραστηριότητες από το ΚΕΙΜΕΝΟ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ.




Αξιοποιώντας την ώρα των Θρησκευτικών και συγκεκριμένα το μάθημα Νέος δρόμος

καινούρια ζωή (ενότητα Γ΄, υποενότητα «Ένας ταξιδιώτης Αιθίοπας γίνεται

χριστιανός»), τα παιδιά μίλησαν για οργανώσεις που αναλαμβάνουν να βοηθήσουν

ανθρώπους και παιδιά που έχουν ανάγκη σε χώρες της Αφρικής. Θυμηθήκαμε κάποια

άρθρα από το pinterest και επανήλθε η συζήτηση στην ανάγκη να βοηθάμε τους

συνανθρώπους μας, για τις αποφάσεις που παίρνουν κάποιοι άνθρωποι να

αφιερώσουν τη ζωή τους στο να βοηθούν ανθρώπους που επιβιώνουν με δυσκολία,

π.χ. «Γιατροί χωρίς σύνορα», καθώς και στη διαπίστωση πως δεν διαφέρουν οι

άνθρωποι ανάλογα με το χρώμα δέρματός τους.


Επιλογή παράλληλων βιβλίων

Οι μαθητές στο μάθημα της Μελέτης Περιβάλλοντος, «Ο πολιτισμός των Ελλήνων

και των άλλων λαών», ενότητα 2, συμπλήρωσαν στο τετράδιο εργασιών, σσ. 17-18,

τις εργασίες 7-8, «Διαβάζουμε στην τάξη μας το λογοτεχνικό κείμενο» Στρατής

Τραγάκης, «Σαρακήνικο». Υπήρξε συζήτηση για το πόσο δύσκολο είναι να πάρει

κανείς την απόφαση να εγκαταλείψει την πατρίδα του αν είναι κυνηγημένος, να έρθει

πρόσφυγας σε μια ξένη χώρα και να δεχτεί και ρατσιστικές εκδηλώσεις από κάποιους

ανθρώπους που τους διαχωρίζουν επειδή είναι διαφορετικοί. Η συγκεκριμένη




συζήτηση θεωρήθηκε ένας ακόμη κρίκος του «Αποφασί-ΖΩ» και τα ημερολόγια-

γράμματα της δραστηριότητας συμπεριλήφθηκαν στις δραστηριότητές του, αν και το

αρχικό σενάριο δεν το προέβλεπε.

Στη συνέχεια, αναφερθήκαμε στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν κάποιες

ιδιαίτερες ομάδες ανθρώπων στη ζωή τους, στην ανάγκη να αποφασίσουν να είναι

δυνατοί και να παλέψουν και στην απόφαση που πρέπει να πάρουν οι υπόλοιποι

άνθρωποι για να τους βοηθήσουν να ζουν με αξιοπρέπεια. Για το λόγο αυτό,

επισκεφθήκαμε τη βιβλιοθήκη του σχολείου και επιλέξαμε κάποια βιβλία, τα οποία

συμπεριλαμβάνονται στον οδηγό που το σενάριο προτείνει, (Βλ. Βιβλία για

παράλληλες αναγνώσεις και σχετικό αρχείο στο συνοδευτικό υλικό) όχι όμως τους

τίτλους που προέβλεπε στην αρχική του πρόταση. Οι μαθητές με τις ομάδες τους

ανέλαβαν να μελετήσουν τα παρακάτω βιβλία:

Γουτού Γουπατού, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, διασκευή: Κώστας Πούλος,

εικονογράφηση: Νικόλας Ανδρικόπουλος, Εκδόσεις Παπαδόπουλος, 2011

Φίλοι; Φως φανάρι, Αλεξοπούλου-Πετράκη Φραντζέσκα, Εικονογράφος: Τζαμπούρα

Μαρία, Εκδόσεις Παπαδόπουλος

Δυο παπούτσια με καρότσι, Νικόλας Ανδρικόπουλος, εικονογράφηση: Νικόλας

Ανδρικόπουλος, Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, 2007

Με τα μάτια της καρδιάς, Λένεν Τιερί, Σύγχρονοι Ορίζοντες 2001

Θέλω μόνο να παίξω μαζί σου, Μερκούριος Αυτζής, Εικονογράφηση Νικόλας

Ανδρικόπουλος, Ελληνικά Γράμματα, 2004

Οι μαθητές πήραν τα βιβλία να τα διαβάσουν στο σπίτι και με βάση το

(ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2) έγραψαν σε ψηφιακή μορφή ένα μικρό κείμενο

βιβλιοπαρουσίασης για την επόμενη συνάντηση. (Τεκμήρια στον συνοδευτικό

φάκελο, υποφάκελος 2η φάση, υποφάκελος 5ο δίωρο)





Διαβάσαμε το κεφάλαιο 8 από το βιβλίο «Οι Δραπέτες» (Διαφάνειες 19-24) και

κάναμε τις αντίστοιχες δραστηριότητες από το ΚΕΙΜΕΝΟ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ.

Διαβάσαμε τα κεφάλαια 9 έως και 11

(Διαφάνειες 24-29) από το βιβλίο Οι

Δραπέτες και κάναμε τις αντίστοιχες

δραστηριότητες από το ΚΕΙΜΕΝΟ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ.




Συνεχίσαμε την επεξεργασία του βιβλίου διαβάζοντας τα κεφάλαια 12-15

(Διαφάνειες 30 έως 39) κάνοντας τις

αντίστοιχες δραστηριότητες.

Διαβάσαμε τα κεφάλαια 16 έως και 18 του βιβλίου (Διαφάνειες 38 έως και 46).

Συνεχίσαμε την επεξεργασία του εστιάζοντας στην απόφαση του Νικ να κάνει κάτι

για τους αστέγους κοινοποιώντας το πρόβλημά τους. Η απόφαση αυτή συζητήθηκε




στην ολομέλεια και οι μαθητές ενημερώθηκαν για διάφορες οργανώσεις που θα

μπορούσαν να τους βοηθήσουν για να αναλάβουν κι αυτά κοινωνική δράση:

Δίκτυο για τα δικαιώματα του παιδιού http://www.ddp.org.gr/

Κατάλογος εθελοντικών ομάδων http://e-thelontis.gr

Συλλογή πωμάτων από πλαστικά μπουκάλια για προμήθεια αναπηρικών αμαξιδίων

http://dim-skalas.lak.sch.gr/index.php/35-anakoinoseis/91-5000-kapakia-gia-ena-

anapiriko-karotsi.html

Εθελοντικές δράσεις για τις ακτές http://www.helmepa.gr/gr/junior_program.php

Γιατροί χωρίς σύνορα http://www.msf.gr/

Γιατροί του κόσμου http://www.mdmgreece.gr/

Αναδείχθηκε το θετικό πρότυπο που μπορούν να αποτελέσουν, το πόσο

σημαντικό είναι να βάζουμε ένα στόχο και να προσπαθούμε να τον πετύχουμε άσχετα

με την ηλικία ή τα κοινωνικά εμπόδια που μπορεί να στέκονται μπροστά μας.

Επισημάνθηκε ιδιαίτερα επίσης το πόσο σημαντικό είναι να προσφέρουμε στους

άλλους, αφού αυτό έχει επιπτώσεις και στη δική μας ζωή.

(Τεκμήρια στον συνοδευτικό φάκελο, υποφάκελος «2η φάση» και «Το σπίτι της

Ελπίδας»





http://www.mdmgreece.gr/

http://www.msf.gr/

http://www.helmepa.gr/gr/junior_program.php



http://e-thelontis.gr/

http://www.ddp.org.gr/

Η κάθε ομάδα παρουσίασε το βιβλίο που διάβασε. Οι μαθητές συζήτησαν για τα

σημεία που τους έκαναν εντύπωση, τις δυσκολίες που το βιβλίο παρουσιάζει και τη

στάση που οι ήρωες έδειξαν για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημά τους. Τα κείμενα με

τις παρουσιάσεις των βιβλίων αναρτήθηκαν στο wiki της τάξης, σε ειδικό θεματικό

αφιέρωμα.

Στην πορεία της παρουσίασης υπήρξε μια ευχάριστη έκπληξη που οδήγησε σε

μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα δραστηριότητα. Οι μαθητές δέχτηκαν την επίσκεψη από

τους μαθητές του Τμήματος Ε1 του σχολείου. Οι συγκεκριμένοι μαθητές,

ασχολήθηκαν με το ίδιο σενάριο την προηγούμενη χρονιά, και, συνοδευόμενοι από

την εκπαιδευτικό-δημιουργό του σεναρίου με την οποία δούλεψαν, ήρθαν στην τάξη

για να ανταλλάξουν απόψεις. Συζήτησαν για το βιβλίο, για τα σημεία που τους

έκαναν περισσότερη εντύπωση, για τους προβληματισμούς τους. Σχολίασαν τους

ήρωες και τις επιλογές τους, κατέθεσαν τις σκέψεις τους. Περιηγήθηκαν στις

ζωγραφιές που οι μαθητές της Δ΄ τάξης είχαν δημιουργήσει και αναρτήσει στην τάξη

και τις συνέκριναν με τις δικές τους δημιουργίες. Ήταν μια ενδιαφέρουσα πτυχή που

έκανε το βιβλίο μας ακόμη πιο ζωντανό, οι ήρωες ξεπήδησαν μέσα από τις σελίδες

και έκαναν τόσο ζωντανή την παρουσία τους, που έμοιαζε να βρίσκονται ανάμεσά

μας και να χαίρονται τη συντροφιά. Στη συνέχεια στην ολομέλεια συζητήθηκαν οι

καταγραφές στην τελευταία διαφάνεια και η συνολική αναγνωστική εμπειρία μας.




http://issuu.com/katkap/docs/____________________________________1ff83c644edacd?e=6555453/11588762

http://e-taximou.wikispaces.com/%CE%A4%CE%B1+%CE%B2%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%B1+%CF%80%CE%BF%CF%85+%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%B2%CE%AC%CF%83%CE%B1%CE%BC%CE%B5

Η αξιολόγηση του σεναρίου μέσα από τον βαθμό εμπλοκής των παιδιών στις

δραστηριότητές του καθώς και από την ενσωμάτωση των πρακτικών που

αναδεικνύονται μέσα από την αναθεώρηση των κειμένων κατά την επανάληψη της

κατασκευής τους, ήταν ιδιαίτερα θετική. Το βιβλίο αγαπήθηκε ιδιαίτερα από το

σύνολο των μαθητών και συζητήθηκαν πολλές πτυχές του. Τα παιδιά εστίασαν στην

επιπόλαιη –κατά τα λεγόμενά τους– φυγή του Νικ από το σπίτι του, όταν διαπιστώνει

πως η μητέρα του προχωρά στη ζωή της. Τόνισαν πόσο εγωιστές γινόμαστε καμιά

φορά όταν θέλουμε την αποκλειστικότητα των αγαπημένων μας προσώπων, χωρίς να

σκεφτόμαστε και τις δικές τους ανάγκες. Στάθηκαν με μεγάλη προσοχή στις

συνθήκες της ζωής που μπορούν να ανατρέψουν τη ζωή μας και να μας κάνουν

απόκληρους και επαίτες. Αναρωτήθηκαν πόσο εύκολο είναι να σταθείς κριτικά

απέναντι σε κάποιες ομάδες ανθρώπων π.χ. άστεγοι και να αναζητήσεις τις αιτίες που

τους οδήγησαν εκεί, ώστε να τους βοηθήσεις να ορθοποδήσουν ή έστω να

επιβιώσουν.

Επίσης, αντιλήφθηκαν πόσο αναγκαίο είναι να παίρνεις τη ζωή σου στα χέρια

σου και να αναλαμβάνεις δράση, όταν συμβαίνουν πράγματα που ανατρέπουν την

καθημερινότητά σου. Ανεξάρτητα από την ηλικία και τις δυνάμεις του καθενός, είναι

σημαντικό να αγωνίζεσαι για να κερδίζεις και να μην περιμένεις απλά από τρίτους να

σε βοηθήσουν.

Το σενάριο έθιξε πολλές πτυχές της καθημερινότητας, δείχνοντας το σκληρό

πρόσωπο της ζωής που μπορεί να συναντήσουμε. Οι μαθητές ευαισθητοποιήθηκαν

και ήρθαν σε επαφή με πληροφορίες που τους έκαναν να σκεφτούν κριτικά και να

πάρουν θέση πάνω σε κάποια ζητήματα, να προβληματιστούν ώστε να γίνουν ενεργοί

πολίτες της κοινωνίας τόσο για τον εαυτό τους όσο και για το κοινό καλό.




ΣΤ. ΦΥΛΛΟ/-Α ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΤΑ ΦΎΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΑΡΑΤΙΘΕΝΤΑΙ ΣΕ WORD ΣΤΟ ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΟ

ΥΛΙΚΟ




ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

Υπουργείο Παιδείας & Θρησκευμάτων MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Δ΄ Δημοτικού «Αποφασί-ΖΩ»Σελίδα 30 από 35

Ζ. ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΧΕΣ

Το σενάριο εμπεριέχει στοιχεία της διαπολιτισμικής, της περιβαλλοντικής

εκπαίδευσης και της εκπαίδευσης αγωγής φύλων. Ανάλογα με το πλαίσιο της

συγκεκριμένης τάξης που θα εφαρμοστεί και τη χρονική συγκυρία, ο/η εκπαιδευτικός

μπορεί να του δώσει άλλες διαστάσεις. Μπορεί να εφαρμοστεί σαν πρότζεκτ στις

ώρες της Ευέλικτης Ζώνης και να συμπεριληφθούν τμήματα μόνο (π.χ. το Pinterest)

του σεναρίου ή να διευρυνθούν οι δράσεις του με θεατρικό παιχνίδι και

δραματοποίηση ή με κατασκευή σεναρίων από τα παιδιά και δημιουργία βίντεο-

animation αντίστοιχα με αυτά που συμπεριλαμβάνονται στο Pinterest για τον Νικόσι

Τζόνσον και την Θαντούι Τσάμα. Επίσης μπορεί να καταλήξει στο να εμπλακούν τα

παιδιά σε ενεργή κοινωνική δράση μέσα από τις διευθύνσεις που προτείνονται στην

αρχή του σεναρίου.

Τέλος, επειδή τμήμα του υλικού του σεναρίου είναι στην αγγλική γλώσσα, θα

μπορούσε να εμπλακεί στην εξέλιξή του και ο/η εκπαιδευτικός της αγγλικής γλώσσας

και να αποτελέσει ένα διαθεματικό project.

Η. ΚΡΙΤΙΚΗ

Το θέμα του σεναρίου είναι ιδιαίτερα συναισθηματικά φορτισμένο. Είναι σημαντικό

ο/η εκπαιδευτικός να προσπαθήσει να μείνει στην περιγραφή και να στρέψει την

προσοχή των παιδιών στη δράση και όχι στη συναισθηματική εμπλοκή.

Πρέπει να τονιστεί επίσης ότι ο ρυθμός ανάγνωσης του βιβλίου και ο βαθμός

εμβάθυνσης εξαρτάται από το συγκεκριμένο πλαίσιο της τάξης που εφαρμόζεται το

σενάριο. Οι διατυπώσεις στις διαφάνειες από τη βάση επεξεργασίας μπορούν να

αλλάξουν με παρέμβαση των ομάδων και να αναδιατυπωθούν, αποτυπώνοντας την

ερμηνεία τους. Αυτό εξαρτάται από τον προγραμματισμό και τον χρόνο που θα έχει ο

εκπαιδευτικός που θα το εφαρμόσει.




http://www.greeklanguage.gr/sites/default/files/digital_school/3.1.2_apostolidou.pdf

Θ. BΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Αποστολίδου, Β. 2012. Η λογοτεχνία στα νέα περιβάλλοντα των ΤΠΕ:

κυβερνολογοτεχνία και e-books, ψηφιακές κοινότητες αναγνωστών, δημιουργική γραφή

και αφήγηση στον ψηφιακό κόσμο. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.

http :// www . greeklanguage . gr / sites / default / files / digital _ school /3.1.2_ apostolidou . pdf

[22.07.2014]

Jauss, H. R. 1995. Η θεωρία της πρόσληψης. Εισαγωγή, Μετάφραση, Επίμετρο, Μ.

Πεχλιβάνος. Αθήνα: Εστία.

Fish, S. 1980. Is There a text in this Class?. The Authority of Interpretive

Communities, Cambridge: Harvard University Press.

French, J. & S. Pena. 1991. Children’s hero play of the 20th century. Changes

resulting from television’s influence. Child Study Journal 21 (2), 79-94.

Kress, G. 2003. Literacy in the New Media Age. Νέα Υόρκη: Routledge.

Norton, Donna-E. 2007. Μέσα από τα µάτια ενός παιδιού. Εισαγωγή στην Παιδική

Λογοτεχνία. Αθήνα: Επίκεντρο.

Subotnik, R. F. 1988. The motivation to experiment: A study of gifted adolescents'

attitudes towards scientific research. Journal for the Education of the Gifted 11 (3),

19-35.

Wilson, J. 1996. First steps in moral education. Journal of Moral Education 25, 85-

91.

ΥΠΑΙΘ. 2011. Πρόγραμμα Σπουδών για τη Διδασκαλία της Νεοελληνικής Γλώσσας

και της Λογοτεχνίας. Αθήνα:

Παιδικά Λογοτεχνικά Βιβλία















Μπούτσερ, Κ.. 2001.Οι Δραπέτες, μτφ Γιάννης Δημάκος. Αθήνα: Σύγχρονοι

Ορίζοντες.

Hazell, R. 2002. Διάσημα παιδιά που άφησαν το στίγμα τους στην ιστορία, μτφ Τζ.

Κουσουνέλου. Αθήνα: Φυτράκης ΑΕ.

Δικαίου, Ε., Β. Ηλιόπουλος & Τζ. Ταστίκου. 2010. Μίλα μη φοβάσαι:3 ιστορίες για τη

βία στο σχολείο. Αθήνα: ΕΨΥΠΕ.

Αυτζής, Μ. 2011. Ο Ορφέας και οι νταήδες με τα κίτρινα ποδήλατα. Αθήνα: Ψυχογιός.

Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, Λ. 2011, Το μήνυμα του φτερωτού Ερμή, Ένα

χαρμόσυνο μήνυμα για τα δικαιώματα των παιδιών. Αθήνα: Πατάκης.

Διεθνής Αμνηστία, Ελληνική Επιτροπή. 2008. Όλοι γεννιόμαστε ελεύθεροι, μτφρ. Λ.

Σέτη. Αθήνα: Παπαδόπουλος.

Μπότσος, Γ. 2007. Πέτρα, ψαλίδι, χαρτί. Αθήνα: Μεταίχμιο.

Σωτηροπούλου, Μ. 2012, Η γη των παιδιών. Αθήνα: Πατάκης.

Γρηγοριάδου-Σουρέλη, Γ. 2009. Οι φρουροί του παραδείσου. Αθήνα: Ακρίτας.

Labbe, B. & M. Puech. 2004. Η δικαιοσύνη και η αδικία. Αθήνα: Άγκυρα.

Άλκη Ζέη & Ζώρζ Σαρή, Άλλοι καιροί, άλλα παιδιά, Αθήνα: ΕΨΥΠΕ, 2007.

Διευθύνσεις στο διαδίκτυο:





http:// piramatikoneiroland.blogspot.gr/2012/09/blog-post_22.html

http://gr.pinterest.com/jkafetzi/%CE%B1%CF%80%CE%BF%CF%86%CE

%B1%CF%83%CE%B9-%CE%B6%CF%89/


























proteas.greek-language.grproteas.greek-language.gr/files/document/arxeia/kapetani… · web...

Documents