UZINDUZI WA

MWONGOZO WA

UWEKEZAJI MKOA WA

KAGERA

Wiki ya Uwekezaji

Mkoa wa Kagera

Viwanja vya Gymkhana

14 Agosti 2019

Mwongozo wa Uwekezaji

Mkoa wa Kagera

umetayarishwa kwa msaada

wa Shirika la Maendeleo la

Umoja wa Mataifa (UNDP) na

Taasisi ya Utafiti wa

Kiuchumi na Kijamii (ESRF)

UtanguliziMhe Mgeni Rasmi

Awali ya yote namshukuru Mwenyezi Mungu kwa ukuu wake na neema

alizotujalia katika kuandaa Mwongozo wa Uwekezaji wa Mkoa wa

Kagera

Kwa niaba ya Mkurugenzi Mtendaji wa ESRF, Dr. Tausi Kida na timu ya

walioshiriki kuandaa Mwongozo - Prof Haidari Amani, Mama Margreth

Nzuki, Bw. John Shilinde na mwenzangu, Bw. Mussa Martine, naomba

kutoa Shukrani maalum na za dhati kama ifuatavyo;

Kwako Mkuu wa Mkoa wa Kagera,

Katibu Tawala wa Mkoa wa Kagera,

Wakuu wa Wilaya zote za Mkoa: (Bukoba, Muleba, Biharamulo,

Karagwe, Kyerwa, Missenyi na Ngara),

Wakurugenzi Watendaji wa Halmashauri zote,

Wataalam wa Mkoa na wa Halmashauri zote,

Bw. Isaya Tendega ambaye tumeshirikiana pamoja toka wakati wa

kukusanya taarifa, pamoja na wadau wote wa Taasisi binafsi na

Mashirika ya Umma,

Pia kipekee tunawashukuru UNDP kwa kuitikia wito wa Waziri Mkuu,

na kusaidia Mkoa Kuandaa Mwongozo wa Uwekezaji. Itifaki imezingatiwa

Fursa za Uwekezaji

1. Ujenzi wa Masoko ya KisasaMipakani

Missenyi (W): Wawekezajiwanakaribishwa kujenga soko la kimataifa la mazao ya kilimo kwaubia – hekta 8.9 zimetengwaMutukula.

Kyerwa (W): Ujenzi wa soko la kimataifa la mazao ya kilimo kwaubia – hekta 1.295 Murongo.

Ngara (W): Soko la kisasa la mazao ya kilimo na bidhaanyingine – hekta 8 Rusumo.

Mhe. Mgeni Rasmi,

katika kutimiza lengo la

nchi kufikia uchumi wa

kati na uchumi wa

viwanda, Tanzania

imechukua hatua

mbalimbali za kimkakati

kuhakikisha malengo haya

yanafikiwa. Hii inaenda

sambamba na kuandaa

miongozo ya uwekezaji

kwa lengo la kubainisha

fursa zilizopo katika kila

mkoa.

Zifuatazo ni fursa za

uwekezaji Mkoani Kagera

ambazo zimepewa

kipaumbele na Mkoa

pamoja na Halmashauri

zake:

Biashara za Mipakani…1

Biashara za Mipakani…2

Missenyi (W): Ujenzi wa ghala la bidhaaza kilimo – hekta 3.5 Mutukula.

Ngara (W): Ghala la bidhaa za kilimo –hekta 8.2 Rusumo.

Biharamulo (W): Ghala la bidhaa zakilimo – hekta 3.24 Lusahunga.

2.Ujenzi waMaghala(Warehouses)

Kilimo, Misitu na Nyuki … 1

Bukoba (W) - 90 hekta; Missenyi (W) -hekta 5,463; Karagwe (W) – hekta 570; Biharamulo (W) – hekta 1,120; Muleba(W) – hekta 1,180; Ngara (W) - 1,002; na Kyerwa (W) maeneo yapo yakutosha.

1.Ujenzi waMiundombinuya Umwagilajiwa Vanila, Mpunga naMazaoMengine

Kilimo, Misitu na Nyuki … 2

Bukoba (W): Hekta 1,576 zimetengwa kwa ajili yakilimo cha Chai

Ngara (W): Hekta 5,000 zimetengwa kwa ajili yakilimo cha mihogo

Bukoba (W): Hekta 1,000 zimetengwa kwa ajili yakilimo cha Parachichi

2. Kilimo cha Chai

3. Kilimo cha Mihogo

4. Kilimo cha Parachichi

https://www.google.com/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&ved=2ahUKEwje9vGUxf_jAhUOyIUKHUBMBxIQjRx6BAgBEAQ&url=https://www.makemoney.ng/how-to-start-cassava-farming-business-in-nigeria/&psig=AOvVaw2BjFjckAJUhJKCM6Z4ZPMO&ust=1565775140487218

Kilimo, Misitu na Nyuki … 3

Biharamulo (W): Wawekezajiwanakaribishwa kufuga nyuki nakutengeneza mizinga ya kisasa kwa ajiliya matumizi yao wenyewe pamoja nakuwauzia wengine. Uhitaji wa asali nimkubwa ndani na nje ya nchi.

5.Kutengeneza Mizinga yaKisasa na Ufugajiwa Nyuki

Ufugaji

Biharamulo (W): Wawekezajiwanakaribishwa kuwekeza katikaranchi na unenepeshaji mifugo. Kuna hekta zaidi ya 9,500 zimetengwa maeneo yaNyabugombe, Mihongora, and Nyambale kwa ajili ya ranchi

Ranchi naunenepeshajimifugo

Uvuvi

Bukoba (W), Karagwe (W), Muleba(W), and Kyerwa (W): Kuna fursakubwa ya kuwekeza katika ufugaji wasamaki kwenye vizimba; Ufugaji wasamaki majumbani; Kuuza vifaa vyakufugia samaki majumbani yakiwemomatanki; kufuga samaki wa mapambona kutotolesha vifaranga vya samaki, pamoja na utengenezaji wa chakulacha samaki.

Ufugaji wa samaki, vifaranga na chakula cha samaki(TZ tunazalisha karibu tani337,000 za samaki kwa mwaka avsMahitaji ni karibu tani 731,000 kwa mwaka.

http://www.google.com/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwiN0p_x87jiAhUMD2MBHdwsAQEQjRx6BAgBEAU&url=/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&ved=2ahUKEwiN0p_x87jiAhUMD2MBHdwsAQEQjRx6BAgBEAU&url=https://www.farmersweekly.co.za/animals/aquaculture/fish-farming-booming-zambia-not-sa/&psig=AOvVaw0jNZzatmTRNV9MlJ2gFZlw&ust=1558949999759544&psig=AOvVaw0jNZzatmTRNV9MlJ2gFZlw&ust=1558949999759544

Viwanda….1Ujenzi wa kiwanda cha kutengenezavifungashio kwa ajili ya kuongezathamani mazao ya kilimo, nyuki, samaki na bidhaa za viwandani. Hekta1.5 kwa ajili ya ujenzi wa kiwandahicho zimetengwa eneo la Kemondo, Bukoba (W).

1.Vifungashio

http://www.google.com/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&ved=2ahUKEwi9orSq77jiAhXaAmMBHfTsD2cQjRx6BAgBEAU&url=http://yfadvisors.in/portfolio_item/packaging-industry/&psig=AOvVaw0EYhDKMYMDR9H40zbH6G9y&ust=1558948783676181

Viwanda…. 2

Ngara (W): Kiwanda cha kisasa cha kuchakata mihogo – Hekta 5 zimetengwa kwa ajili uwekezaji huo.

2.Kuchakata Mihogo

Viwanda…. 3

Bukoba Manispaa: Utengenezaji wachakula cha mifugo hasa ng’ombe nakuku pamoja na samaki. Hekta 2 zimetengwa kata ya Buhembe

3.Kuchakata Chakula cha Mifugo naSamaki

Viwanda…..4Karagwe (W): Kiwanda cha kuchakataMaharage. Hekta 5 zimetengwa kwaajili ya kiwanda hicho

5.Kuchakata Maharage

Viwanda…..5

Biharamulo (W): Kuna fursa yakuwekeza kwenye ujenzi wa kiwandacha kuchakata na kufungasha asali.

Hekta 20 zimetengwa kwa ajili yakujenga kiwanda hicho.

Muleba (W): Kuna fursa ya kuwekezakwenye ujenzi wa kiwanda cha kuchakata na kufungasha samaki.

6.Kuchakata Asali

7. Kuchakata Samaki

Viwanda…..6

Kuna fursa ya kuwekeza kwenyeujenzi wa kiwanda cha mvinyo katikahalmashauri ya Manispaa ya Bukoba– hekta 1.18, Kyerwa (W) – hekta 7.6, Karagwe – hekta, Muleba (W) – hekta0.39, na Ngara (W) – hekta 5

8.Kiwanda cha kuchakataNdizikutengenezaMvinyo

Viwanda….7

Kuna fursa ya kuwekeza kwenyeviwanda vya uchakataji wa matundaili kutengeneza juice na bidhaanyingine. Mwekezaji atajengakiwanda hicho ndani ya hekta 21.21 zilizotengwa na Bukoba (W) kwa ajiliya viwanda na Karagwe (W) ndani yahekta 200.

9.Kuchakata matundakutengenezajuice na bidhaanyingine

Viwanda….8

Karagwe (W): Mwekezaji anakaribishwakuwekeza katika kuchakata maziwa ilikutengeneza bidhaa mbalimbalizitokanazo na maziwa – hekta 30 eneo la Kihanga

Bukoba (M): Mwekezaji anakaribishwakuwekeza katika kiwanda cha barafu –hekta 1.3 kata ya Kifungwa

Bukoba (W): Mwekezaji anakaribishwakuwekeza katika kiwanda cha barafu –hekta 2 kata ya Kemondo

10. Kiwanda cha Kuchakata Maziwa

11. Kiwanda cha Kutengeneza Barafu

Viwanda….9

Bukoba (M): Wawekezajiwanakaribishwa kuwekeza kwenyemachinjio ya kisasa – hekta 3.32 Rwamishenye.

12. Machinjio yakisasa

Viwanda….10

Bukoba (M): Mwekezajianakaribishwa kuwekeza katikakiwanda cha kuchakata taka ngumueneo la Nyanga – hekta 5.4.

Kiwanda kitakuwa na uhakika wakupata zaidi ya tani 15,000 za taka ngumu kwa siku.

Unaokoa mazingira na kupunguzamagonjwa ya mlipuko.

13. KuchakataTaka Ngumu

Viwanda…. 11

Bukoba (W): Wawekezajiwanakaribishwa kuwekeza kwenyeujenzi wa kiwanda cha kutengeneza vioo.

Mchanga mweupe unaofaa kwakutengeneza vioo upo wa kutosha.

14. Kiwanda cha kuchakatamchangakutengenezavioo

Viwanda…. 12

Muleba (W): Wawekezajiwanakaribishwa kuwekeza kwenyeujenzi wa eneo jumuishi la viwanda – industrial park.

15. Maeneojumuishi yaviwanda(Industrial Parks)

Elimu

Mkoa wa Kagera unawakaribishawawekezaji kuanzisha chuokitachotoa ujuzi kadri ya mahitaji yaeneo husika.

Ujuzi unaohitajika ni pamoja nanamna ya kuongeza thamani mazaoya ngozi, kilimo, uvuvi, misitu nk.

Pia kuna fursa ya kuanzisha shule zamsing na sekondari zenye hadhi yakimataifa

Chuo Maalumcha Ujuzi (skills) pamoja na shuleza msingi nasekondari

Utalii

Halmashauri zote zimetenga maenokwa ajili ya ujenzi wa hotel nauwekezaji unaofanana na huo.

Mkoa una vivutio vingi vya utalii naunazidi kukua hivyo uhitaji wa hotel na huduma nyingine ni mkubwa.

Uwekezaji katikaHoteli, nyumbaza starehe, kambi za watalii, huduma zawatalii, nk.

Miundombinu na Masoko…1

Muleba (W): Ujenzi wa madukamakubwa – hekta 0.8 zimetengwa

Biharamulo (W): Ujenzi wa madukamakubwa – hekta 4 zimetengwa

1. MadukaMakubwa(Supermarkets)

Miundombinu na Masoko…2

Bukoba (M): Uendelezajiwawa uwanja wa Kaitaba –ubia.Missenyi (W): Ujenzi wakiwanja cha mpira namichezo eneo la Bunazi –3.2 hektaMuleba (W): Uendelezajiwawa uwanja wa David Zimbihile

2. UendelezajiViwanja vyaMpira

Miundombinu na Masoko…3

Bukoba (W): Ujenzi wa Kituo cha Makontena eneo la BandariKemondo - Rwagati. Hekta 10 zimetengwa

3. UendelezajiBandari

Miundombinu na Masoko…4Bukoba (M): Ujenzi wa Kituo cha Mabasi eneo la Nyanga. Hekta 8.3 zimetengwaBiharamulo (W): Ujenzi wa Kituo cha Mabasi eneo la Nyakanazi. Hekta 1.2 zimetengwa

4. Ujenzi waStendi za kisasaza mabasi

Miundombinu na Masoko…5

Missenyi (W): Ujenzi wa Kituocha Magari eneo la Mpakani. Hekta 3.5 zimetengwa eneo la Mutukula (ubia)

Ngara (W): Ujenzi wa Kituo cha Magari eneo la Mpakani. Hekta8 zimetengwa eneo la Benako(ubia) Biharamulo (W): Ujenzi waKituo cha Magari eneo la Nyakanazi. Hekta 2 zimetengwa(ubia)

5. Ujenzi waKituo cha Magarimakubwa

Madini

Kyerwa (W): Uchimbaji wa wadini yaBati (Tin) na kuongeza thamanimadini hayo.

Biharamulo (W): Ujenzi wa viwandavidogo vya kuchakata Dhahabu eneola Nyakahura. Hekta 5 zimetengwakwa ajili hiyo

Kuchimba nakuongezathamani madini

Nini Kifanyike baada ya Mwongozo wa Uwekezaji waMkoa wa Kagera

• Kutengezeza Mazingira ya Kuvutia Wawekezaji

k.m. Kuondoa kero na vikwazo visivyo na tija

• Kuandaa Upembuzi Yakinifu (Feasiility Studies), na Maandiko Biashara (Business Plan)– Yawe ni maandiko yanayozivutia benki (Bankable

Projects) ili yaweze kupata mitaji

– Tutumie wataalamu tulionao kwenye mabenki nataasisi zingine za kiuchumi kama ESRF, DoE etc

• Kuzitangaza kwa nguvu fursa tulizonazo(Aggressive Marketing)

Ukubwa Kidogo sana Kidogo Cha Kati Kikubwa

Idadi ya

Wafanyakazi

1-4 5-49 50-99 100 au zaidi

Ukubwa wa

Mtaji

(kwa Tsh )

Chini ya 5

milioni

Hadi 200

milioni

Hadi 800

milioni

Zaidi ya 800

milioni

Tafsiri Fupi ya Viwanda na

Uwekezaji

Maelezo zaidi kuhusu fursa, sababuza kuwekeza Kagera, maelezo yaMkoa kwa ujumla, mazingirawezeshi, hatua za kufuata ukitakakuwekeza nk. yapo ndani yaMwongozo.

Natumaini mtapata au mmeshapatanakala ya mwongozo ili mweze kupitiavizuri na kuwekeza. Pia Mwongozoutakuwa unapatikana kwenyemtandao kuanzia leo.

Asanteni kwa kunisikiliza

Mh. Mgeni Rasmi, Mabibi naMabwana

Hizi fursa zilizotajwakwa kifupi ni fursaambazo ukitakakuwekeza hata leoziko wazi namazingira wezeshiyameshaandaliwa

Hitimisho

WAWEKEZAJI MNAKARIBISHWA

KAGERA