ΣΧΟΛ. ΕΤΟΣ 2012-2013 30Ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ

ΑΘΗΝΑ

2

Πολλές παραστάσεις στην γλυπτική και την

αγγειογραφία, με γυναίκες μαζί με τα παιδιά τους,

μαρτυρούν ότι οι Αθηναίες ήταν υπερήφανες για το ρόλο τους ως σύζυγοι και μητέρες

και αγαπούσαν πολύ τα παιδιά τους.

3

4

Τα νήπια μεγάλωναν ακούγοντας παραμύθια,

διδακτικούς μύθους με ζώα του Αισώπου και μύθους, που αναφέρονταν στους θεούς και τους ήρωες της αρχαιότητας.

5

Κατά την παιδική ηλικία είχε τα ίδια προνόμια με τα αγόρια. Οι μεγάλοι τους συμπεριφέρονταν το ίδιο και έπαιζαν μαζί, κορίτσια και αγόρια.

6

7

ΠΑΙΔΙΚΑ ΠΑΙΓΝΙΔΙΑ

8

Αγαπημένο παιχνίδι (άθυρμα) των κοριτσιών ήταν οι

κούκλες (πλαγγόνες), κατασκευασμένες από κερί, ξύλο,

ελεφαντόδοντο και, στην πλειονότητά τους, πηλό.

Παρίσταναν κυρίως γυναικείες μορφές με κόμμωση και

γραπτή δήλωση ενδυμάτων, αν και μερικές φορές

στολίζονταν και με ρούχα από ύφασμα. Επειδή οι

αρθρώσεις των ώμων και των μηρών ή των γονάτων,

συνδεδεμένες με νήμα ή σύρμα, επέτρεπαν να είναι κινητά

τα άκρα, καλούνταν νευρόσπαστα.

Eκτός από τη διασκέδαση, οι κούκλες εισήγαγαν το νεαρό

γυναικείο πληθυσμό στον κατά προορισμό ρόλο τους: να

είναι καλές σύζυγοι, νοικοκυρές και μητέρες υγιών

παιδιών. Τα κορίτσια αφιέρωναν τις πλαγγόνες, μαζί με

άλλα παιχνίδια τους και βόστρυχο από τα μαλλιά τους,

στην Άρτεμη, προστάτιδα σε κάθε μεταβατική φάση στη

ζωή του ανθρώπου και της σύλληψης παιδιών στα

ανδρόγυνα, και την Αφροδίτη, θεά του έρωτα και της

γονιμότητας, τις παραμονές του γάμου τους. Ήταν

αναμενόμενη πρακτική, οι γυναίκες παντρεύονταν σε

μικρή ηλικία, από τα 12-14 χρόνια. Σε επιτύμβιες στήλες

πρόωρα πεθαμένων κοριτσιών απεικονίζονται, μάλλον στο

γυναικωνίτη, όπου τους περιόριζε η ανδροκρατούμενη

κοινωνία της εποχής, οι νεκρές με τη μητέρα τους ή τη

θεραπαινίδα τους να κρατούν τέτοια κούκλα.

9

«ΕΙΔΩΛΙΑ» «ΠΛΑΓΓΟΝΕΣ»

«ΝΕΥΡΟΣΠΑΣΤΑ»

10

11

ΣΒΟΥΡΕΣ

12

ΠΑΙΔΙΚΟ«ΓΙΟ-ΓΙΟ»

Το αντικείμενο αυτό, το οποίο μοιάζει με κουβαρίστρα (πηνίον), πρέπει να κατασκευαζόταν και από ξύλο, τουλάχιστον για τη λειτουργική του εκδοχή. Το παιχνίδι συνίσταται στο ξετύλιγμά του νήματος προς τα κάτω με ταχύτητα και στο εκ νέου τύλιγμά του γύρω από το στέλεχος με ανεβοκατέβασμα του χεριού, το οποίο κρατεί το ελεύθερο άκρο του νήματος. Διασκέδαζαν με αυτό νεαρά άτομα και των δύο φύλων. Διάσημοι αρχαίοι ζωγράφοι αυτά τα αντικείμενα με θέματα της καθημερινής ζωής κατά το β΄ τέταρτο του 5ου αι. π.Χ. Αυτές οι επιλογές εξυπηρετούσαν τον παιδαγωγικό στόχο της αγωγής των παιδιών.

ετοιμότητα.

13

ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΠΟΥ ΠΑΙΖΟΥΝ ΣΦΑΙΡΑ (στην Οδύσσεια αναφέρεται ότι και η Ναυσικά έπαιζε με

τις δούλες της σφαίρα, κοντά στο ποτάμι.)

14

«ΑΙΩΡΑ» Με τα Ανθεστήρια συνδεόταν το έθιμο της «αιώρας», για το οποίο υπάρχουν μαρτυρίες από αρχαία

κείμενα και από την αγγειογραφία

15

Ο Ιούλιος Πολυδεύκης στο έργο του Ονομαστικόν 9.119 περιγράφει το παιχνίδι του εφεδρισμού. Σκοπός του παιχνιδιού ήταν η ανατροπή ενός αιχμηρού λίθου με τη ρίψη σφαίρας ή λίθου. Έχανε, όποιος αποτύγχανε. Η ποινή του ήταν να τρέξει και να αγγίξει την πέτρα, μεταφέροντας τον αντίπαλο στην πλάτη, ενώ ο τελευταίος του έκλεινε τα μάτια. Κάποιες φορές ο νικητής κρατεί σφαίρα. Κορίτσια, αγόρια, Έρωτες και Σάτυροι απεικονίζονται ως οι συνήθεις παίκτες. Επειδή τα παιδιά έπαιζαν παιχνίδια με σφαίρες στο πλαίσιο θρησκευτικών δρωμένων, ενδέχεται τα ειδώλια με θέμα τον εφεδρισμό να είχαν και κάποια θρησκευτική σημασία.

Το θέμα του εφεδρισμού εμφανίζεται στην αθηναϊκή αγγειογραφία και πιθανώς τη γλυπτική των κλασικών χρόνων και είναι επίκαιρο και κατά την ελληνιστική εποχή, ιδιαιτέρως στα εργαστήρια κοροπλαστικής.

16

17

Οστάρια αστραγάλων (κότσια) έχουν βρεθεί στην Ανατολική Μεσόγειο και Εγγύς Ανατολή από τους νεολιθικούς χρόνους και εξής. Το παιχνίδι των αστραγάλων ήταν γνωστό στην Αίγυπτο αλλά και στην Ελλάδα ήδη από τους ομηρικούς χρόνους. Ήταν προσφιλές σε όλες τις ηλικίες και τα κοινωνικά στρώματα. Τέσσερα τουλάχιστον οστάρια ήταν απαραίτητα για το παιχνίδι των αστραγάλων, αν και μία παραλλαγή για γυναίκες φαίνεται ότι απαιτούσε πέντε. Οι παίκτες χρησιμοποιούσαν για τη φύλαξή και μεταφορά τους σακουλάκια.

18

Διάφορες φάσεις του παιχνιδιού με αστραγάλους, ονομαζόμενο κάποιες φορές από τις αρχαίες πηγές πεντάλιθα ή πεντέλιθα,

παριστάνουν τύποι γυναικείων ειδωλίων. Τα περισσότερα

φαίνεται ότι είναι έργα βοιωτικών εργαστηρίων ή εγγράφονται στην

παράδοσή τους.

19

Έξοχη εικόνα μίας σχολικής σκηνής μας σώθηκε στη

γνωστή κύλικα του αγγειογράφου Δούρι (490 – 480 π.Χ.) του Μουσείου του

Βερολίνου. Στη μία όψη εικονίζονται ο «κιθαριστής», ο

«γραμματιστής» και ο «παιδαγωγός», που συνοδεύει

το παιδί στο σχολείο. Στην άλλη όψη ο «δάσκαλος του

αυλού» παίζει και ο «γραμματιστής» διορθώνει κάτι που έγραψε ο μαθητής,

και στην άκρη πάλι ο «παιδαγωγός».

20

21

Για τις κόρες των πλουσιότερων Αθηναίων υπήρχαν ιδιωτικά οικοδιδασκαλεία, στα οποία σπούδαζαν λυρική και επική ποίηση, μουσική, κιθαρωδία και όρχηση.

22

23

Η ενασχόληση της ενάρετης γυναίκας, της «δέσποινας»,

μετά το γάμο, ήταν η απόκτηση παιδιών, κυρίως

αρσενικών, για τη διαιώνιση του οίκου και η διεύθυνση

όλων των πρακτικών ζητημάτων του νοικοκυριού.

24

Σύμφωνα με τον Ησύχιο (Ησυχίου, Λεξικόν), από την κρήνη Καλλιρόη, κοντά στον Ιλισό ποταμό, έφερναν οι φίλες της νύφης νερό, για να την πλύνουν, μέσα

σε μεγάλες «λουτροφόρους».

25

Ο γάμος διαρκούσε τρεις ημέρες. Κατά

τη δεύτερη ημέρα η νύφη στολιζόταν

από τη «νυμφεύτρια» και

τις φίλες της.

26

Ακολουθούσε η γαμήλια πομπή, με

άρμα, από τον «οίκο» του πατέρα στον «οίκο» του συζύγου. Μια εύθυμη

συνοδεία τους ακολουθούσε, παίζοντας μουσική, τραγουδώντας το γαμήλιο

τραγούδι, τον «υμέναιο» και κρατώντας δάδες. Μαζί με τη νύφη μεταφερόταν και

η προίκα της.

27

Λήκυθος550-530 π.Χ. Νέα Υόρκη, Μητροπολιτικό

Μουσείο Τέχνης, Ένα κάρο, που το σέρνουν

δύο όνοι, μεταφέρει τη νύφη, η οποία κρατά

στεφάνι κι έχει το κεφάλι της ξεσκέπαστο, και το

γαμπρό. Στην πλάτη τους κάθεται ο παράνυμφος

(πάροχος). Το κάρο των νεόνυμφων ακολουθεί ένα δεύτερο,

που το σέρνουν ημίονοι. Είναι επιβιβασμένοι τέσσερις άνδρες. Στα αριστερά της εικόνας

διακρίνεται η είσοδος του σπιτιού του γαμπρού,

όπου στέκεται γυναίκα κρατώντας δάδα.

28

29

Γαμικός Λέβης, εκ. 360-355 π.Χ. Βρέθηκε στο αρχαίο Παντικάπαιον (σημερινό Κερτς της Κριμαίας), στην Αγ. Πετρούπολη, Μουσείο Ερμιτάζ

Στο μέσο του αγγείου εικονίζεται η νιόπαντρη γυναίκα, πλούσια ντυμένη -από το χιτώνα της δε σώζεται τίποτα- να κάθεται σε πολυτελή κλισμό. Γύρω της πετούν Έρωτες, ενώ ένας μικρότερος βρίσκεται στην αγκαλιά της. Προς τη νύφη και από τα δεξιά πλησιάζουν μια γυναικεία μορφή με ένα μικρό κοριτσάκι, που της προσφέρει μια λεκανίδα, προφανώς με δώρα. Ακολουθεί μια άλλη γυναικεία μορφή που φέρει υφασμάτινη ταινία και πολυτελή κάλαθο προσφορών. Ένας έρωτας που κάθεται εδώ φέρει στο κεφάλι καλαθόσχημο διάτρητο κάλυμμα.

30

31

Πλήθος ιεροτελεστίες συνόδευαν τον ερχομό του

νέου ανθρώπου στον κόσμο. Πίστευαν ότι

θεότητες βοηθούσαν τη γυναίκα στον τοκετό, όπως η Ρέα, η Αμφιτρίτη και η Ειλείθυια. Όταν έφτανε η

ώρα του τοκετού, προσέφεραν θυσίες και

δώρα στις θεότητες, για να προστατεύσουν τη μητέρα

και το νεογέννητο

32

ΑΓΑΛΜΑΤΑ ΚΟΡΙΤΣΙΩΝ

33

34

Η γυναίκα έπρεπε να επιτηρεί τους δούλους που εργάζονταν στο σπίτι, να στέλνει άλλους δούλους για τις εξωτερικές

εργασίες και να έχει τέλος τη συνολική ευθύνη τους. Είχε

ακόμη την επίβλεψη των υπηρετριών μέσα στο σπίτι, οι

οποίες ασχολούνταν με τις οικιακές εργασίες, και την

εποπτεία της τροφού, που θα μεγάλωνε τα παιδιά της.

35

36

Η γυναίκα, επίσης, φρόντιζε για τη σωστή διαχείριση των προϊόντων, και

την παραγωγή ενδυμάτων από τις υφαντικές ύλες (μαλλί, βαμβάκι), που

έφταναν στο σπίτι.

37

ΕΠΙΝΗΤΡΟΝ: ΣΚΕΥΟΣ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΣΑΝ ΣΤΗΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ

ΜΑΛΛΙΟΥ

38

39

Οινοχόη. 490 π.Χ. Βρετανικό Μουσείο Σ' αυτό το λευκού εδάφους αγγείο, μια προσεκτικά ντυμένη γυναίκα ασχολείται με μια από τις δουλειές των γυναικών. Κρατώντας με το αριστερό της χέρι της ρόκα, περιστρέφει το νήμα με το αδράχτι, που κρέμεται από το νήμα. Φοράει χιτώνα και ιμάτιο, στα χέρια βραχιόλια, τα μαλλιά της δεμένα με ταινία σχηματίζουν κρωβύλο (κότσο). Χαρακτηριστικό της τέχνης αγγειογραφου Βρύγου το επίπεδο κεφάλι, η μακριά γραμμή της μύτης και η εκφραστικότητα του κλειστού στόματος.

Λήκυθος, περίπου 550-530 π.Χ. Νέα Υόρκη, Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης, Περιμετρικά του αγγείου έχουμε γνέσιμο μαλλιού, ύφανση σε όρθιο αργαλειό και

ζύγιση.

40

Όπως λέει ο Ισχόμαχος στο Σωκράτη, στον «Οικονομικό», σωστή γυναίκα είναι εκείνη που μπορεί να διευθύνει σωστά κάθε τι μέσα στο σπίτι της, σαν συνεργάτης του άνδρα της. «Ο πλούτος έρχεται στο σπίτι με τον κόπο του άντρα, οικονομείται δε σωστά με τη φροντίδα της γυναίκας», συμπεραίνει.

41

Οι γυναίκες περνούσαν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας περιορισμένες στο «γυναικωνίτη». Ο «γυναικωνίτης» ήταν για την οικοδέσποινα εργαστήριο, τόπος ανάπαυσης και αίθουσα καλλωπισμού ταυτόχρονα.

42

43

Δύο αρετές έπρεπε να διακρίνουν τη γυναίκα, η

«φιλεργία», δηλαδή η εργατικότητα, και η

«σωφροσύνη», δηλαδή η ηθικότητα και η εγκράτεια.

44

45

Ακόμα και στην τέχνη -

γλυπτική και αγγειογραφία-

είναι δυνατόν να παρατηρήσει

κανείς ότι, από την αρχαϊκή

εποχή ως και το τέλος της

κλασικής εποχής, η γυναίκα

παρουσιάζεται ευπρεπώς

ενδεδυμένη, χωρίς να

τονίζονται τα χαρακτηριστικά

του φύλου.

«Η στήλη της Ηγησώς»

Εθνικό Αρχαιολογικό

Μουσείο».

46

«Η κόρη Φρασίκλεια» Εθνικό Αρχαιολογικό

Μουσείο (επιζωγραφισμένο το

άγαλμα της Φρασίκλειας). Λατρευτικά αγαλματίδια

και απεικονίσεις σε κεραμικά αγγεία μάς

πληροφορούν ότι στην Aρχαϊκή περίοδο το

επίσημο ένδυμα, κυρίως των γυναικών, ήταν

διακοσμημένο με υφαντές παραστάσεις,

διατεταγμένες σε ζώνες. Οι κούροι και οι κόρες, οι

πρώτες γλυπτές αναπαραστάσεις κοινών

θνητών, μας δίνουν στοιχεία για

ενδυματολογικές αλλά και κοινωνικές μεταβολές στην

Aρχαϊκή περίοδο.

47

«Η Πεπλοφόρος κόρη» του Μουσείου της Ακρόπολης. Συνήθως πιστεύουν ότι οι

Έλληνες ντύνονταν στα λευκά, αλλά αυτή η γνώμη είναι λαθεμένη. Το πλήθος

στην Αθήνα παρουσίαζε μια εικόνα πολύ γραφική, που δεν

έμοιαζε καθόλου με μια μονότονη πομπή λευκών

μορφών. Η ενδυμασία ήταν κατασκευασμένη από

υφάσματα με ζωηρά χρώματα, κάποτε μάλιστα από πολλά

χρώματα (ειδικότερα η ενδυμασία των νέων) :

πορφυρό, κόκκινο, πράσινο και γαλάζιο

48

Κατά τους ιστορικούς χρόνος ο πέπλος ήταν το κυρίως ελληνικό ένδυμα, όχι μόνο των γυναικών

αλλά και των ανδρών, είδος μανδύα, με τον οποίο ήταν

δυνατό να καλυφθεί όλο το σώμα και το κεφάλι και το πρόσωπο και

τα χέρια. Πέπλους δεν είχαν μόνον οι πλούσιοι ιδιώτες αλλά

και οι ναοί, τους οποίους προσέφεραν λατρευτές ,(πέπλος της Αθηνάς στα Παναθήναια). Τον πέπλο τον διατήρησαν οι Δωριείς μέχρι τον 5ο αιώνα, ο

οποίος διατηρήθηκε και από τους Ρωμαίους, ενώ οι Ίωνες σιγά σιγά τον αντικατέστησαν με τον λινό

χιτώνα.

49

Οι εσωτερικές εξελίξεις στον ελληνικό κόσμο στις αρχές του 4ου αιώνα π.X. και η επέκταση των Ελλήνων στην Aνατολή κατά τη δεκαετία του 330, με τις κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου,

επέφεραν σημαντικές αλλαγές στον τρόπο ένδυσης. Στις απεικονίσεις της εποχής οι χιτώνες εμφανίζονται με περισσότερες πτυχώσεις, ενώ η χρήση του πέπλου φαίνεται και πάλι αρκετά

διαδεδομένη. Τα υφάσματα ήταν ακόμη πιο πλουμιστά, διακοσμημένα με μικρά μοτίβα ή χρυσές ταινίες

50

51

Για την παρασκευή των καλλυντικών προϊόντων, των αλοιφών και των αρωμάτων χρησιμοποιούνταν διάφορα αρωματικά φυτά και βότανα, ρίζες, ξύλα, άνθη, φρούτα, σπόροι και ρετσίνι. . Όλα αυτά αναμειγνύονταν με διάφορες άλλες ουσίες, όχι μόνο για καλλωπισμό, αλλά και για την προστασία και τον καθαρισμό του σώματος, Και ο Ξενοφώντας στο έργο του "Οικονομικός" αναφέρεται στο διάλογο μεταξύ του Σωκράτη και του συνομιλητή του Ισχόμαχου, ο οποίος περιγράφει τη μανία καλλωπισμού της νεαρής συζύγου του με ζωηρά χρώματα . Μετά το λουτρό στη καθημερινή ζωή, μετά το λουτρό των αθλητών ακολουθούσε τριβή του σώματος με ελαιώδεις αρωματικές ουσίες. Βασική πηγή πληροφοριών σε σχέση με τα αρχαία αρώματα αποτελεί το βιβλίο του Θεόφραστου, Περί Οσμών.

52

Τα αρωματικά λάδια, τα καλλυντικά και τις αλοιφές οι αρχαίοι τα τοποθετούσαν μέσα σε μυροδόχα αγγεία, των οποίων το σχήμα, το μέγεθος και η διακόσμηση εξελίσσονταν μέσα στα χρόνια. Στη μινωική και τη μυκηναϊκή περίοδο χαρακτηριστικό μυροδοχείο ήταν ο ψευδόστομος αμφορέας, ενώ υπήρχαν επίσης ληκύθια, αλάβαστρα και σταμνίσκοι. Στην αρχαϊκή και κλασική εποχή χρησιμοποιούνταν το αλάβαστρο, ο αρύβαλλος, η λύκηθος, ο ασκός και τα εξάλειπτρα, καθώς και ένα σύνολο πλαστικών αγγείων με τη μορφή ανθρώπινων κεφαλών ή ζώων. Για την κατασκευή των αγγείων αυτών χρησιμοποιούνταν υλικά όπως ο πηλός, το αλάβαστρο, ο λίθος, το γυαλί και ακόμη πιο σπάνια ο χρυσός και ο άργυρος.

53

ΕΞΑΛΕΙΠΤΡΑ Η αποθήκευση των αλοιφών και των

αρωμάτων ήταν γενικά μία σημαντική υπόθεση που ήθελε πολύ προσοχή. Σύμφωνα με τον Πλίνιο μέσα στα

αλαβάστρινα σκεύη όπου φυλάσσονταν, τα αρώματα αναμειγνύονταν με το λάδι για

τη διατήρησή τους.

54

Μυροδοχεία κάθε είδους από γυαλί

55

Πήλινα μυροδοχεία

56

57

Καθρέφτες από χαλκό και πηλό

58

59

60

Οι αρχαίοι Έλληνες άρχισαν να κατασκευάζουν κοσμήματα με χρυσό και πολύτιμους λίθους περίπου το 1400 π.Χ. και μέσα σε μερικούς αιώνες έγιναν ειδήμονες στην δημιουργία μεγαλοπρεπών χρυσών κοσμημάτων με λίθους όπως ο αμέθυστος, το μαργαριτάρι και το σμαράγδι.

Οι γυναίκες στην αρχαία Ελλάδα φορούσαν κοσμήματα μόνο για δημόσιες εμφανίσεις ή ειδικές περιπτώσεις. Συχνά με αυτά έδειχναν τον πλούτο τους και την κοινωνική τους θέση. Στην αρχαία Ελλάδα τα κοσμήματα δεν ήταν προνόμιο μόνο των πλουσίων και φοριόταν από μεγάλο μέρος του πληθυσμού, ενώ κάποιες φορές τα κοσμήματα, που φορούσαν, είχαν θρησκευτικό συμβολισμό.

61

Τα Μυκηναϊκά κοσμήματα που φορούσαν τόσο οι βασιλείς και η άρχουσα τάξη, ήταν σύμβολα εξουσία, κατασκευασμένα με ποικίλες τεχνικές και πλούσια θεματολογία. Τα Μυκηναϊκά περιδέραια, από τα μέσα του 1500 π. Χ είναι επεξεργασμένα με περίτμητα χρυσά ελάσματα σε ποικιλία ζωικά και φυτικά σχέδια όπως κρινοπάπυροι, αχιβάδες, χταπόδια, ενώ το θεματολόγιο εμπλουτίζεται και από την σχηματική καινοτομία της βιολόσχημης χάντρας.

62

Κατά την αρχαιότητα, μεγάλη

έμφαση δίνεται στα σκουλαρίκια, τα

οποία γίνονται πολύπλοκα με μικρά

λεπτεπίλεπτα άνθινα και

ανθρωπόμορφα στοιχεία (έρωτες

και θεότητες). Το ίδιο ισχύει και για

τα περιδέραια.

Παράλληλα, τα βραχιόλια γίνονται

σαν μεγάλοι κούφιοι κρίκοι , με

απολήξεις από κεφαλές ζώων κυρίως

κριαριών σε αντιμέτωπη διάταξη.

Το σχήμα του φιδιού χρησιμοποιείται

επίσης σε βραχιόλια και δαχτυλίδια. 63

.

Τα θέματα των κοσμημάτων αντλούνται κυρίως από τη φύση, άνθη, καρποί φύλλα, που συνυπάρχουν με τις φιγούρες της Νίκης και του Έρωτα. Συνηθισμένο θέμα παραμένει το Ηράκλειον Άμμα (Ο κόμπος του Ηρακλή), όπως και θέματα από τον κόσμο των ζώων.

Παρουσιάζεται προτίμηση στους πολύτιμους και ημιπολύτιμους λίθους , ενώ κάνουν την εμφάνισή τους και τα μαργαριτάρια , ως επιμέρους διακοσμητικά στοιχεία.

64

… και σκουλαρίκια!

65

Τα κοσμήματά τους τα φύλαγαν σε σκεύη που ονομάζονταν πυξίδες.

66

67

68

Μία συμβολή των γυναικών στη δημόσια ζωή ήταν το αξίωμα της ιέρειας, που ασκούσαν στα πλαίσια της λατρείας γυναικείων θεοτήτων. Τα καθήκοντά

τους ήταν να επιβλέπουν και να διευθύνουν τις ιερές τελετές και να προστατεύουν την ιερή περιουσία

Συμμετείχαν, επίσης, στα Ανθεστήρια, προς τιμήν του Διονύσου. Τα Ανθεστήρια ήταν η γιορτή του ερχομού της άνοιξης, των πρώτων λουλουδιών και του νέου κρασιού. Στη

γιορτή, η οποία διαρκούσε τρεις ημέρες, συμμετείχαν άνδρες, γυναίκες και παιδιάΗ δεύτερη ημέρα ονομαζόταν «Χόες», από τα αγγεία χόες (οινοχόη), που

χρησιμοποιούσαν, για να πίνουν το νέο κρασί.

69

Στην εργασία μας αυτή εξετάσαμε τη θέση της γυναίκας στην αρχαία Ελλάδα. Αναζητήσουμε ιδιαίτερα τη θέση της γυναίκας στην Αθηναϊκή κοινωνία της Κλασικής Εποχής, επειδή από τις ιστορικές πηγές που διαθέτουμε, μπορούμε να καταλήξουμε σε πιο ασφαλή συμπεράσματα. Εξιστορώντας τη ζωή των αθηναίων γυναικών και τεκμηριώνοντας την μέσα από έργα τέχνης και αντικείμενα καθημερινής χρήσης, διαπιστώσαμε τον πολυδιάστατο χαρακτήρα της ύπαρξης και της δραστηριότητας των γυναικών αυτών.

Η Καρυάτιδα από το Ερέχθειο. 420 π.Χ. Λονδίνο,

Βρετανικό Μουσείο.

70