ŻYCZLIWOŚĆ DYSKRECJA

Savoir-vivre —

to wiedza o tym, jak należy zachować się w różnych sytuacjach. Znajomość reguł zachowania ułatwia zgodne współżycie między ludźmi.

GRZECZNOŚĆ

UPRZEJMOŚĆ........................................ ....................... ,-•* /■

LOJALNOŚĆ

UŚMIECH

PROGRAM PROFILAKTYKISZKOLNEJ

1. UWAGI WSTĘPNE

• Profilaktyka jest ochroną człowieka przed zagrożeniami i reagowaniem na nie. Obejmuje eliminację lub redukcję czynników ryzyka oraz wzmacnianie czynników chroniących.

• Szkoła jest miejscem realizacji profilaktyki pierwszorzędowej, skierowanej do grupy niskiego ryzyka.

• Profilaktyka pierwszorzędowa polega na promowaniu zdrowego stylu życia i zapobieganiu zagrożeniom, w szczególności na rozwijaniu umiejętności radzenia sobie z wymogami życia.

• Program profilaktyki szkolnej to ogół działań chroniących dzieci i młodzież przed zakłóceniami w rozwoju i interwencyjnych w sytuacji pojawiających się zagrożeń.

• Program profilaktyki szkolnej obejmuje działania podejmowane w trakcie realizacji programów nauczania i Programu Wychowawczego Szkoły, gdy realizowane są ogólne zadania szkoły, a także działania specyficzne dla profilaktyki.

STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH

Program profilaktyki szkolnej będzie realizowany na trzech etapach edukacji:

I etap klasy I - III Szkoła Podstawowa

II etap klasy IV - VI Szkoła Podstawowa

III etap klasy I-III Gimnazjum

CELE PROFILAKTYKI SZKOLNEJ

• Ochrona uczniów przed zagrożeniami w rozwoju.• Reagowanie na pojawiające się zagrożenia.

ZADANIA PROFILAKTYKI SZKOLNEJ

1. Kształtować postawy wolne od nałogów

2. Dostarczyć informacji o pozytywnych wymiarach zdrowego życia.

3. Dostarczać wiedzy na temat skutków zachowań ryzykownych i tym samym umożliwiać dokonywanie racjonalnych wyborów.

4. Pomagać w rozwijaniu ważnych umiejętności społecznych i psychologicznych.

5. Integrować środowisko uczniowskie.

6. Stwarzać klimat zaufania między nauczycielem a uczniem.

7. Rozwijać możliwości podejmowania działań alternatywnych poprzez zaangażowanie uczniów w działalność pozytywną.

8. Reagować w sytuacjach rozpoznania prób podejmowania zachowań ryzykownych.

9. Pomagać w organizowaniu pierwszego kontaktu ze specjalistą.

10. Nawiązywać i utrzymywać stały kontakt z rodzicami.

11. W sytuacjach uzależnienia ucznia motywować go do podjęcia leczenia, terapii.

PODSTAWY PRAWNE1. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka2.Statut ramowy szkoły podstawowej3.Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej - art. 72 4.Konwencja o Prawach Dziecka - art. 3,19,335. Ustawa z dania 7 września 1991 r. o systemieoświaty (Dz. U. Z 1996r. nr 67, poz.329z późniejszymi zmianami)6. Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003r.w sprawie szczegółowych form działalnościwychowawczej zapobiegawczej wśród dziecii młodzieży zagrożonych uzależnieniem7. Ustawa z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowiaprzed następstwami używania tytoniu i wyrobówtytoniowych.8. Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniunarkomanii9. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994r.o ochronie zdrowia psychicznego10. Ustawa z dnia 26 października 1982r.o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. 2002r. )11.Rozporządzenie MEN z dnia 9 lutego 2007r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola i publicznych szkół12. Rozporządzenie MENiS z dnia 7 stycznia 2003r. w sprawie zasad udzielania i organizowania pomocy psychologiczno- pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.

Rada Pedagogicznao Określa zadania w zakresie profilaktyki.o Określa zapotrzebowanie na realizację programów profilaktycznych.o Dokonuje analizy działalności profilaktycznej.

Nauczycieleo Współpracują z wychowawcami klas w realizacji zadań

profilaktycznych.o Wykonują zalecenia zawarte w orzeczeniach wydanych przez PPP.o Doskonalą kwalifikacje i zdobywają nowe umiejętności w zakresie

działań profilaktycznych.o Realizuje zadania w zakresie profilaktyki we współpracy z

wychowawcą klasowym.

Wychowawca klasyo Integruje zespół klasowy.o Dba o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji ucznia w klasie.o Wyposaża uczniów w umiejętności radzenia sobie w trudnych

sytuacjach.o Realizuje zadania w zakresie profilaktyki we współpracy z rodzicami

uczniów.

Dyrekcjao Monitoruje pracę wychowawców klas, pedagoga i psychologa w

zakresie profilaktyki.o Diagnozuje oczekiwania uczniów i rodziców w zakresie profilaktyki.o Współpracuje z podmiotami szkoły oraz instytucjami wspomagającymi

działania z zakresu profilaktyki..o Inicjuje i organizuje przedsięwzięcia określone w Programie

profilaktyki szkolnej

Pedagog szkolnyo Rozpoznaje indywidualne potrzeby uczniów oraz analizuje przyczyny

niepowodzeń szkolnych.o Określa formy i sposoby udzielania uczniom, w tym uczniom z

wybitnymi uzdolnieniami, pomocy psychologiczno-pedagogicznej, odpowiednio do rozpoznanych potrzeb.

o Organizuje i prowadzi różne formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów, rodziców i nauczycieli.

o Podejmuje działania profilaktyczno-wychowawcze wynikające z Programu wychowawczego szkoły i Programu profilaktyki szkolnej w stosunku do uczniów, z udziałem rodziców i nauczycieli.

o • Wspiera działania opiekuńczo-wychowawcze nauczycieli, wynikające

z Programu profilaktyki szkolnej.

Psycholog szkolnyo Dokonuje diagnostyki psychologicznej uczniów pod względem

zaburzeń zachowania, zaburzeń emocjonalnych, trudności szkolnych, nieprawidłowości środowiska rodzinnego oraz systemów wychowawczych

o Prowadzi terapię indywidualną oraz grupową dla uczniówo Udziela pomocy psychologicznej rodzicom / opiekunom prawnym

uczniówo Udziela wsparcia wychowawczego wychowawcom klas oraz

nauczycielomo Prowadzi zajęcia warsztatowe w klasach z zakresu profilaktyki

uzależnień oraz przeciwdziałania agresji

Rada Rodzicówo Opiniuje Program profilaktyki szkolnej.o Analizuje i diagnozuje opinie rodziców na temat profilaktyki.o Współpracuje z Radą Pedagogiczną, dyrekcją, Samorządem

Uczniowskim.

Rodziceo Przedstawiają Radzie Rodziców opinie na temat profilaktyki.o Korzystają z pomocy i wsparcia ze strony pedagoga, psychologa i

szkolnej służby zdrowia w zakresie profilaktyki.o Wnioskują do odpowiednich organów i instytucji w sprawach

kształcenia specjalnego, nauczania indywidualnego, zajęć rewalidacyjno-wychowawczych.

INSTYSTUCJE WSPOMAGAJĄCE:

o Komenda Miejska Policji - Sekcja do Spraw Nieletnicho Dzielnicowy Komisariatu Pilchowiceo Sąd Rejonowy - Wydział Rodzinny i Nieletnicho kuratorzy zawodowi i społeczni o Ośrodek Pomocy Społecznej - Dział Profilaktykio i Pomocy Dziecku i Rodzinie . Poradnia Psychologiczno-Pedagogicznao Gminna Komisja Rozwiązywani Problemów Alkoholowycho Poradnia Zdrowia Psychicznego . Poradnia Leczenia Uzależnień

Program profilaktykidla uczniów klas I – III

Szkoły Podstawowej

Charakterystyka programu

Program ten powstał dla potrzeb uczniów nauczania zintegrowanego, czyli klas I-III. Opracowano go tak, aby jego realizacja była zgodna z programem wychowawczym szkoły oraz programem nauczania. Cele programu, a także treści zostały dostosowane do rozwoju ucznia na etapie wczesnoszkolnym..

Program profilaktykidla uczniów klas I – IIISzkoły Podstawowej

Program ten ma pomóc małemu uczniowi bezpiecznie i zdrowo funkcjonować w środowisku.

Założenia programu

Założenia szkolnej edukacji profilaktycznej przyniosą efekty, jeżeli:o treści , zakres i metody edukacji profilaktycznej uwzględniać będą

oczekiwania uczniów klas I-III oraz będą dostosowane do ich potrzeb i problemów,

o działania realizowane w tym programie dotyczyć będą także osób odpowiedzialnych za dzieci, to jest wychowawców, nauczycieli, rodziców lub prawnych opiekunów, pielęgniarki, pracowników szkoły,

o za realizację programu w systemie odrębnych zajęć dla uczniów odpowiedzialni będą nauczyciele prowadzący te zajęcia pedagog, psycholog.

Cele programu odpowiadają ogólnym celom programowym profilaktyki w naszej szkole. Zanim powstał szczegółowy program działań dla uczniów nauczania zintegrowanego, dokonano diagnozy rzeczywistych zagrożeń występujących na poziomie klas I-III SP.

Treści programowe zamknięte są w następujące

bloki tematyczne:

I. Dbałość o zdrowie

II. Higiena osobista i otoczenia

III. Zdrowy sposób żywienia

IV. Bezpieczeństwo na co dzień

V. Zdrowy styl życia

VI. Zdrowie psychiczne

VII. Profilaktyka uzależnień.

Treści programowe Cele szczegółowe Tematyka zajęć

Dbałość o zdrowie • potrafi dbać o własne zdrowie• ma świadomość własnych uczuć i

umie je wyrażać• zna zasady zapobiegania

infekcjom• rozumie znaczenie ruchu dla

zdrowia• zna podstawowe zasady

udzielania pierwszej pomocy w niektórych urazach / oparzenia, skaleczenia/

Przemiany fizyczne i emocjonalne zachodzące w organizmieZapobiegamy chorobomPoznajemy, nazywamy uczucia wyrażamy je w różnych zachowaniach Zapobiegamy chorobomWpływ ruchu na postawę i budowę ciałaZachowanie bezpieczeństwa, ocena zagrożeń.

Higiena osobista i

otoczenia

• ma wiedzę na temat higieny, środków i sposobów utrzymania czystości• ma wyrobione przyzwyczajenia higieniczne• zdobywa wiedzę na temat higieny własnej i otoczenia• ma poczucie odpowiedzialności za utrzymanie czystości w najbliższym otoczeniu

Choroby brudnych rąk Przyczyny próchnicy zębów -higiena jamy ustnejPrzestrzegamy zasad higieny osobistejWpływ wyglądu osobistego i czystości na samopoczucie Miejsce pracy i wypoczynku ucznia.Higiena ciała, odzieży i obuwia.Dlaczego dbamy o czystość w klasie

i w domu

Zdrowy styl żywienia • rozumie związek między jakością pożywienia a dobrym samopoczuciem

• ma świadomość wartości odżywczej pokarmów

Zabezpieczenie żywności przed zanieczyszczeniem i zepsuciemUrozmaicenie i regularność posiłków

• potrafi zareklamować zdrową

żywność

• umie higienicznie przygotować

posiłek i kulturalnie go spożyć

Co lubię, czego nie lubię - co muszę zmienić w moim sposobie odżywianiaEstetyka spożywania pokarmów

Bezpieczeństwo na co dzień • wie jak należy zachować się w

czasie burzy, pożaru, powodzi

• bezpiecznie posługuje się

urządzeniami elektrycznymi w

gospodarstwie domowym• zna zasady ruchu drogowego

• potrafi zachować zasady

bezpieczeństwa w czasie gier i

zabaw ruchowych

Zasady zachowania bezpieczeństwa w czasie burzy, pożaru, powodzi Jak korzystać z urządzeń elektrycznychBezpiecznie poruszamy się po drogach pieszo i roweremBawię się bezpiecznie

Zdrowy styl życia • rozwija swoją aktywność

ruchową

Co mogę sam zrobić aby być silnym i zdrowym?Sposoby dbania o własne zdrowie

• rozpoznaje i ocenia warunki sprzyjające zabawom ruchowym

• wskazuje właściwe i dające

zadowolenie możliwości

spędzania wolnego czasu

Rozpoznajemy substancje trujące.Zasady bezpiecznego przyjmowania lekarstw.Racjonalne wykorzystanie czasu wolnego.

Zdrowie psychiczne • zna zasady dobrego komunikowania się• wie, że istnieją możliwości wpływania na własne samopoczucie

Umiejętne wyrażanie swoich poglądów..Metody werbalne i niewerbalne.Co to jest asertywność?Mogę wpływać na własne

• potrafi właściwie zaplanować

dzień• wyraża swoje emocje i uczucia

• ma poczucie własnej wartości

samopoczucie. Rozpoznajemy i unikamy sytuacji które wywołują złe samopoczucie.Mój plan dnia.

Budowanie udanych relacji z rówieśnikami i dorosłymi. Pozytywne i negatywne emocje, ich wyrażanie, wpływ na zachowanie ludzi.Porozumiewanie się z innymi, szacunek dla siebie i innych, koleżeństwo i przyjaźń

Profilaktyka uzależnień. • potrafi świadomie dokonywać

wyboru.• potrafi odmawiać• jest przekonany, że życie bez

środka uzależniającego jest bardziej wartościowe i ciekawsze.

• Potrafi otwarcie wyrażać swoje

Wpływ papierosów i alkoholu na organizm człowieka

NIE, dla używek !

Co to są narkotyki, jak się przed nimi ustrzec?

uczucia, myśli i opinie w taki sposób aby jednocześnie respektować uczucia i poglądy innej osoby ( zachowanie asertywne )

Moje zainteresowania.

Gdzie i do kogo mają zwrócić się o pomoc dzieci z rodzin w których nadmiernie spożywa się alkohol.

Metody i techniki pracy (do wyboru):

Pogadanki, dyskusje kierowane przez nauczyciela, pedagoga, psycholog burza mózgów,

inscenizacja, krąg, piosenki, mini wykład, gry i zabawy, konkursy, prace plastyczne.

Programy profilaktyczne i edukacyjne:

l.„Czas przemian".

2.„Radosny uśmiech".

3.„Śnieżnobiały uśmiech".

4.„Z Agatką na drodze".

5.„Żyj zdrowo".

6.„Baw się bezpiecznie".

7. „Żyj bezpiecznie".

Program profilaktykidla uczniów klas IV – V

Szkoły Podstawowej

Charakterystyka programu

Program ten przeznaczony jest dla uczniów klas IV - VI szkoły podstawowej.

Został tak opracowany, by jego realizacja umożliwiła omówienie zagadnień oraz

wykształcenie umiejętności i kompetencji zawartych w programie wychowawczym szkoły.

Program jest dostosowany do rozwoju psychicznego i intelektualnego ucznia. Ma pomóc

uczniowi zrozumieć problemy i sytuacje, z którymi będzie musiał sobie poradzić.

Profilaktyka jest adresowana do grupy niskiego ryzyka.

ZAŁOŻENIA PROGRAMU

Założenia szkolnej edukacji profilaktycznej przyniosą efekty, jeżeli:

• treści, zakres i metody edukacji profilaktycznej uwzględniać będą oczekiwania

uczniów klas IV - VI oraz będą dostosowane do ich potrzeb i problemów,

• działania realizowane w tym programie dotyczyć będą także osób odpowiedzialnych

za dzieci, to jest wychowawców, nauczycieli, pedagoga, psychologa, rodziców lub

prawnych opiekunów, pielęgniarki, pracowników szkoły,

• za realizację programu w systemie odrębnych zajęć dla uczniów odpowiedzialni będą

nauczyciele, pedagog, psycholog prowadzący te zajęcia.

PROGRAM DZIAŁAŃ

Treści programowe zamknięte są w następujące bloki tematyczne:

1. Promocja zdrowia.

2. Bezpieczeństwo w życiu codziennym.

3. Zdrowie psychiczne.

4. Życie bez nałogu.

DIAGNOZA PRZYCZYN ZACHOWAŃ RYZYKOWANYCH

ZACHOWANIA RYZYKOWNE PRZYCZYNY

WulgaryzmyBrak kultury osobistej

• obyczaj środowiskowy• wzorce wyniesione z domu• chęć zwrócenia na siebie uwagi, zaimponowanie• wyraz buntu manifestowanie dorosłości• upust emocji• ubóstwo języka• brak relacji dorosłych• solidaryzowanie się z grupą takich zachowań

Wagary • uległość wobec kolegów• strach przed klasówką• trudności w nauce• brak dyscypliny• lenistwo• chęć zaimponowania innym

Brak zainteresowania nauką • lenistwo• wpływ kolegów• brak zainteresowania ze strony

rodziców• nauka dla oceny

Palenie papierosów, alkohol • ciekawość• wzór u dorosłych• sposób odreagowania stresu• moda, szpan• uległość wobec presji grupy• przekora, bunt

Agresja • odpowiedź na prowokację• prowokująca postawa dorosłych• wpływ środków masowego przekazu • chęć zaistnienia w grupie• chęć dominowania• sposób na załatwienie sprawy• brak kontaktu z rodzicami• zły przykład dorosłych• bezkarność, negatywne wzorce

Wzmocnienie czynnika chroniącego ucznia przed zachowaniami problemowymi

Na poziomie klas IV- VI Szkoły Podstawowej warto kierować uwagę na wzmocnienie czynnika chroniącego. Takie podejście wyklucza ograniczanie się do pogadanek i prelekcji informacyjnych o środkach, ich działaniu i skutkach. Należy stosować takie formy i metody działań, które będą pobudzały różne sfery życia ucznia. Bardzo ważna jest umiejętność nauczycieli, ich motywujący system oceniania, gotowość niesienia pomocy dziecku i reagowanie w sytuacjach zagrażających uczniowi. W codziennym kontakcie z wychowankiem nie można zapomnieć o sposobie odnoszenia się do nich, stawianiu i egzekwowaniu wymagań, ciekawym prowadzeniu lekcji, dobrze przygotowanej katechezie i pełnieniu dyżurów na przerwach. Nauczyciel powinien zachęcać do rozwijania

zainteresowań uczniów, rozbudzać ciekawość poznawczą, być wsparciem w trudnych

sytuacjach. Bardzo ważnymi czynnikami chroniącymi jest jeszcze: więź z rodzicami,

pozytywny stosunek do szkoły, brak lenistwa, radzenie sobie z emocjami, pozytywna grupa

rówieśnicza, autorytet.

Blok tematyczny Cele Tematy lekcji

Promocja

zdrowia

• pokazanie uczniom wartości zdrowia,

• zapoznanie ich ze zdrowym stylem życia,

• wskazanie właściwych i dających zadowolenie możliwości spędzania wolnego czasu,

• nauka podstawowych zasad udzielania pierwszej pomocy w niektórych urazach

Co to jest zdrowie?

Organizacja czasu wolnego.

Sposoby spędzania czasu wolnego.

Zdobywanie umiejętności udzielania pierwszej pomocy.

Bezpieczeństwo

w życiu codziennym

• kształtowanie umiejętności pomagania sobie i rówieśnikom,

• kształtowanie umiejętności formułowania celu swego działania,

• uczenie świadomego zapobiegania zachowaniom agresywnym.

Bezpieczne cele-jak je wyznaczać i osiągać.

Kto mi może pomóc, gdy źle się czuję w szkole?

Uczymy się współdziałania.

Jak pomagamy innym...

Mechanizmy powstawania zachowań agresywnych.

Jak zatrzymać mechanizmy agresji?

Zdrowie psychiczne• umacnianie poczucia

własnej wartości,

• wyrażanie i przeżywanie

swoichuczuć i emocji,

• uczenie radzenia sobie ze stresem• ustalenie zasad dobrego

komunikowania się

• poznanie podstawowych

informacji na temat

różnych zachowań

człowieka

Czy jestem asertywny?Znaczenie stresu wżyciuczłowieka..Każdy jest inny, ale łączy nas wiele.Krąg naszych radości i smutków.Pięć zasad jak rozmawiać w grupieNawiązywanie kontaktów.

Życie bez nałogu(papierosy, środki odurzające, alkohol, itp.)

• podejmowanie świadomych decyzji w sprawie używek• uczenie się jak odmawiać bez obawy przed odrzuceniem,• zapoznanie z przyczynami i skutkami używania środków psychoaktywnych,

• rozpoznanie powodów,

dla których ludzie

sięgają po środki uzależniające,

• przybliżenie istoty uzależnienia,• kształtowanie zdrowego stylu życia.• Profilaktyczna działalność

. Co to jest nałóg?Wpływ używek na organizm człowiekaJak można odmówić wypalenia papierosa, wypicia alkoholu.Wyrażanie sprzeciwu. Pięć zasad skutecznego odmawiania.Wpływy społeczne jako przyczyny palenia i niepalenia papierosów„Sąd nad papierosem".

Dzień bez papierosa.

• informacyjna,spotkania z pedagogiem,psychologiem, prelekcje

Alkohol – mity i rzeczywistość.Używanie i nadużywanie. Wpływ alkoholu na organizm.

Skutki picia alkoholu ( biologiczne, psychiczne, społeczne).

Nie daj się wciągnąć.Papierosy i alkohol w reklamie.

Propozycje aktualnych programów profilaktycznych

„Żyć skuteczniej" - scenariusze lekcji wychowawczych. Małgorzata Jachimska. Wydawca: UNUS, 1997

„Trzeci Elementarz czyli Program Siedmiu Kroków." Program profilaktyki dla młodzieży, nauczycieli, rodziców przy rozwiązywaniu problemów alkoholowych. Wyd. 4. Warszawa. 2002

„Jak żyć z ludźmi (umiejętności interpersonalne)" australijski program profilaktyczny Rod Ballard

„Spójrz inaczej" - Program zajęć profilaktyczno - wychowawczych do rozwiązywania problemów bez nadmiernego napięcia. Wydawnictwo: Eukatio, Kraków 1993

„Nasze spotkania" - Program psychoedukacyjny chroniący przed zaburzeniami i uzależnieniami. Maria i Piotr Fijewscy, wydany przez PARPA, 1994

„Zanim spróbujesz" - Program profilaktyki uzależnień dla uczniów B. Jakubowska, E. Kaniewska - Pęczak, 1994

„ Przemoc i agresja - jak się im przeciwstawić?" projekt autorski Aleksandry Piłat wobec wykorzystaniem kasety video pod takim samym tytułem

„Przemoc wobec dzieci" - Propozycje zajęć profilaktycznych z zakresu przemocy

fizycznej i seksualnej wobec dzieci. Alicja Pacewicz, Wydawca: PARPA, 1995

„Żyć skuteczniej" - scenariusze lekcji wychowawczych. Małgorzata Jachimska. Wydawca:

UNUS, 1997

„Dzieci maltretowane i molestowane" - Propozycja zajęć profilaktycznych z zakresu przemocy fizycznej wobec dzieci. Konsultant prof. dr hab. Barbara Woynarowska

„Odblaskowe pierwszaki" Akcja PZU z wykorzystaniem filmu edukacyjnego„Czy pies musi gryźć?" Komenda Główna Policji i inne według potrzeb.

PROGRAM PROFILAKTYKI DLA UCZNIÓW KLAS I-III GIMNAZJUM

Szkoła realizuje zadania dydaktyczne i wychowawcze, wspierając rozwój ucznia: wyposaża młodego człowieka w wiedzę, budzi aktywność intelektualną oraz rozwija postawy i zachowania cenione i pożądane w społeczeństwie.Obecnie dostrzega się kryzys w rozwoju moralnym i kulturowym młodzieży. Dom rodzinny nie zawsze wspomaga w rozwoju emocjonalnym, co ma swoje konsekwencje w zachowaniu uczniów i szukaniu wsparcia wśród grup rówieśniczych. Wiele rodzin wykazuje dysfunkcje i patologie społeczne, brak umiejętności komunikowania się z dorastającymi i buntującymi się nastolatkami. Pogłębiający się kryzys wartości u młodzieży oraz brak ideałów i autorytetów powoduje wzrastające tendencje do działań niezgodnych z normami przyjętymi przez społeczeństwo. Coraz częściej pojawiają się zachowania na pograniczu patologii, a niekiedy przekraczające prawo.Wychowanie jest procesem, w którym wychowanek ma dojść do pełni osobowego rozwoju poprzez:• rozwój moralności, ukształtowanie prawego charakteru,• budowanie poczucia odpowiedzialności za własne zdrowie i życie,• uznanie i przestrzeganie norm społecznych,• budowanie postawy życzliwości wobec ludzi,• uświadomienie sobie celów życiowych

Wychowanie jest stałym procesem doskonalenia się wychowanka. Rolą wychowawców jest towarzyszenie wychowankowi w rozwoju i stwarzanie im takich warunków, które ten rozwój umożliwiają. Ważne jest też zabezpieczanie wychowanków przed złem, przed tym, co mogłoby ten proces niszczyć.Profilaktyka jest procesem wspomagania człowieka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającemu prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, a także ograniczenie i likwidowanie czynników niekorzystnych dla życia i zdrowia człowieka.

Program wychowawczy i program profilaktyki mają zapobiec i zlikwidować niewłaściwe postawy młodzieży oraz promować tryb życia zapewniający zdrowie psychiczne i bezpieczeństwo w dorastaniu do odpowiedzialnego życia.

DIAGNOZA PROBLEMÓW WYCHOWAWCZYCH

Z badań i obserwacji prowadzonych w szkole wynika, że najważniejszymi problemami

wychowawczymi są:• wagary,• wandalizm,• agresywne zachowania, bójki,• palenie papierosów,• nagminne używanie wulgaryzmów,• brak zainteresowania nauką,• brak kultury osobistej,• brak szacunku dla kolegów i nauczycieli,• brak reakcji na uwagi nauczycieli, nadpobudliwość,• swobodne wychodzenie poza szkołę,• znęcanie się nad młodszymi

Profilaktyka bieżąca w klasa I - III GimnazjumZapobieganie wymienionym problemom

RODZAJ PROBLEMU PRZYCZYNAwagary • trudności w nauce

• strach przed sprawdzianem• niemożność sprostania ambicjom rodziców i wymaganiom nauczycieli• uległość wobec kolegów• brak zainteresowania• brak kontroli ze strony rodziców• nuda na lekcjach• chęć zaimponowania innym• poczucie bezkarności• złośliwość wobec nauczycieli• zwyczaj uczniowski (21 marca)

Palenie papierosów, picie alkoholu, zażywanie środków psychotropowych

• odnalezienie się w grupie• moda, szpan• podkreślanie swojej dorosłości• ciekawość• wzorowanie się na dorosłych• uległość wobec presji grupy• brak umiejętności radzenia sobie zżyciem• „przyzwolenie dorosłych"• media

Zachowania agresywne, bójki • odpowiedź na prowokację• negatywne wzorce• chęć dominowania• odreagowanie stresu• sposób na załatwianie spraw• chęć zaistnienia w grupie• wpływ środków masowego przekazu• bezkarność• zły przykład dorosłych

Brak zainteresowania nauką • lenistwo• brak systematyczności• negatywny wpływ rówieśników• brak zainteresowania ze strony rodziców• ucieczka w ciekawsze pomysły• brak wzorców osobowych• środowisko rodzinne• mało przydatne życiowo informacje w programach nauczania

Wulgaryzmy, brak kultury osobistej • upust emocji• wyraz buntu, manifestowanie dorosłości• wzorce wyniesione z domu• chęć zwrócenia na siebie uwagi, zaimponowanie• brak reakcji dorosłych• ubóstwo języka• wzorce w mediach• obyczaj środowiskowy• zaburzone relacje osobowe nauczyciel— uczeń• solidaryzowanie się z grupą w takichZachowaniach

Wczesna inicjacja seksualna • niski poziom wiedzy i uświadomienia• ciekawość• wpływ grupy rówieśniczej• moda na „dorosłość"• uległość, brak asertywności

UWAGI KOŃCOWE

Program ma charakter edukacyjny mający na celu uczenie ważnych umiejętności

psychologicznych i społecznych. Strategia radzenia sobie ze stresem, opierania się naciskom

otoczenia, rozwiązywania problemów i nawiązywanie kontaktów z ludźmi jest bardzo

skuteczna w działaniach profilaktycznych. Ważne jest, aby dzieci miały bliski kontakt z

drugim człowiekiem uczestnicząc np. w różnego rodzaju kołach zainteresowań.

Pamiętajmy, by przy przeprowadzaniu programu profilaktycznego przestrzegane

były standardy etyczne i zawodowe.

EWALUACJA PROGRAMU

Oceny efektów realizacji Programu Profilaktyki Szkolnej, obok bieżącego monitorowania oraz samooceny przeprowadzonej przez zainteresowane podmioty, dokonuje się w trakcie posiedzeń Rady Pedagogicznej -podsumowującej pracę w I i II semestrze. Wynikające z oceny wnioski, przekazywane są do wiadomości Rady Rodziców, Samorządu Uczniowskiego. Ocenie poddawane są:

> funkcjonowanie pomocy pedagogicznej> tematyka pedagogizacji rodziców uczniów na spotkaniach z

wychowawcami klas> realizacja zaleceń zawartych w orzeczeniach poradni psychologiczno-pedagogicznej oraz

poradni specjalistycznych> realizacja tematyki profilaktyki zawartych w planach pracy wychowawców klas.> udział nauczycieli w formach zewnętrznego doskonalenia zawodowego z zakresu

profilaktyki> innowacje i projekty wychowawcze w zakresie profilaktyki> realizacja programów profilaktycznych> realizacja programów psychoedukacyjnych> występowanie czynników, rodzajów i przyczyn zachowań ryzykownychwystępowanie czynników chroniących

Podstawę dla formułowania ocen realizacji Programu profilaktyki szkolnej stanowią narzędzia stosowane w ramach wewnętrznego mierzenia jakości pracy sprawozdania z realizacji planów, analizy, dane statystyczne, obserwacje, hospitacje, zapisy w dokumentacji,

analiza ankiet, opinie wnioski, zgłoszone innowacje i projekty działań, programy, scenariusze, wykazy itp.