เอกเทศสัญญา 1-2

1

FACULTY OF LAW PAYAP UNIVERSITY

สญญาซอขายเฉพาะบางอยางสญญาซอขายเฉพาะบางอยาง

• ขายฝาก• ขายตามตวอยาง• ขายตามคาพรรณนา • ขายเผอชอบ• ขายทอดตลาด


เอกสารประกอบการสอนวชากฎหมายเอกเทศสญญาเอกสารประกอบการสอนวชากฎหมายเอกเทศสญญา 1.1.

สวนท 2

อาจารยอดม งามเมองตง

FACULTY OF LAW PAYAP UNIVERSITY 2



สญญาซอขายเฉพาะบางอยางสญญาซอขายเฉพาะบางอยาง

มลกษณะพนฐานของสญญาซอขายทวไปอยางหนง ดงนน บทบญญตทวไปในเรองซอขายจงถกนามาใชบงคบกบสญญาซอขายเฉพาะบางอยางดวย เชน เ รองแบบ หนาทความรบผดของคสญญา อายความ เปนตน เวนแตมบทบญญตเฉพาะบญญตไว

มลกษณะพนฐานของสญญาซอขายทวไปอยางหนง ดงนน บทบญญตทวไปในเรองซอขายจงถกนามาใชบงคบกบสญญาซอขายเฉพาะบางอยางดวย เชน เ รองแบบ หนาทความรบผดของคสญญา อายความ เปนตน เวนแตมบทบญญตเฉพาะบญญตไว

2


ขายฝากขายฝาก

สรปลกษณะสาคญของสญญาสรปลกษณะสาคญของสญญาขายฝาก ขายตามตวอยาง ขายตามคาพรรณนา ขายเผอชอบ ขายทอดตลาด

Sale by approval ผซอมโอกาสตรวจดทรพยสนทขายกอนตดสนใจซอSale by approval ผซอมโอกาสตรวจดทรพยสนทขายกอนตดสนใจซอ

Sale by sample ผซอมโอกาสตรวจดสนคาตวอยาง(ซงไมใชทรพยสนทขาย)กอนตดสนใจซอSale by sample ผซอมโอกาสตรวจดสนคาตวอยาง(ซงไมใชทรพยสนทขาย)กอนตดสนใจซอ

Sale by description ผซอไมมโอกาสดสนคาตวอยาง มเพยงการรบทราบคณลกษณะของทรพยสนจากการพรรณนาของผขาย(โดยวาจา รปภาพ ลายลกษณอกษร)

Sale by description ผซอไมมโอกาสดสนคาตวอยาง มเพยงการรบทราบคณลกษณะของทรพยสนจากการพรรณนาของผขาย(โดยวาจา รปภาพ ลายลกษณอกษร)

Sale with the right of redemption ผซอมโอกาสซอทรพยสนทขายคน(ไถคน)ภายในเวลาทกาหนดSale with the right of redemption ผซอมโอกาสซอทรพยสนทขายคน(ไถคน)ภายในเวลาทกาหนด

Auction เปนการซอขายทมการสราคา ผซอคอผทสราคาไดสงสดAuction เปนการซอขายทมการสราคา ผซอคอผทสราคาไดสงสด

ขายตามตวอยางขายตามตวอยาง

ขายตามคาพรรณนาขายตามคาพรรณนา

ขายเผอชอบขายเผอชอบ

ขายทอดตลาดขายทอดตลาด


สญญาขายฝากสญญาขายฝาก

สญญาขายฝาก (Sale with the right of redemption)

สญญาขายฝาก (Sale with the right of redemption)

• เปนสญญาซอขายชนดหนง• ผซอมโอกาสซอทรพยสนทขายไปคน(ไถคน)ภายในเวลาทกาหนดไว

• เปนสญญาซอขายชนดหนง• ผซอมโอกาสซอทรพยสนทขายไปคน(ไถคน)ภายในเวลาทกาหนดไว

มาตรา 491 อนวาขายฝากนน คอสญญาซอขายซงกรรมสท ธ ในทรพยสนตกไปย งผซ อ โดยมขอตกลงกนวาผขายอาจไถทรพยนนคนได

แลวผมจะมาไถคน.....ครบ

3


คาพพากษาฎกาท 108/2516แมขอความในสญญาจะมเงอนไขวา ผขายมสทธซอโรงเรอนคนไดภายในกาหนด 5 เดอนกด แตในสญญานนเองกมขอความวายอมใหผซอยดถอครอบครองเปนเจาของตงแตวนทาสญญาโดยทผขายซงยงคงอาศยอยในโรงเรอนตองเสยคาตอบแทนซงในสญญาเรยกวาดอกเบยใหแกผซอเปนรายเดอน และผขายกไดรบเงนคาโรงเรอนไปครบถวนแลว ดงน สญญาพพาทจงมใชสญญาจะซอจะขาย หากแตเปนสญญาซอขายเดดขาดในลกษณะของสญญาขายฝากอสงหารมทรพย ซงถามไดจดทะเบยนตอพนกงานเจาหนาทยอมตกเปนโมฆะ

คาพพากษาฎกาทเกยวของ


คาพพากษาฎกาท 170/2497ขายทดนและโรงเรอนใหแกญาตกน โดยตกลงกนดวยปากเปลา กอนทาหนงสอสญญาซอขายวา ภายใน ๑๐ ปผซอยอมใหผขายมสทธไถคนได ถอวาการตกลงดวยปากเปลาดงนเมอมไดทาเปนหนงสอจดทะเบยนแลว ขอตกลงเชนน กสญเปลาไมมผลบงคบแกกนได สญญาซอขายททากนในภายหลงนน จงสาเรจเดดขาดไป แตเมอปรากฏวาตอมาอก ๒ ปเศษ ผซอกบผขายไดทาหนงสอสญญากนอก ใหคามนสญญาวา ทดนและโรงเรอนรายนจะไมขายคนอน และภายใน ๑๐ ปนบแตวนซอขาย ผขายมเงนจะซอกลบผซอพรอมทงดอกเบยตามกฎหมายนบแตวนเซนสญญา ดงน กยอมถอไดวาเปนคามนจะขายตาม ป.ม.แพงฯมาตรา ๔๕๖ วรรค ๒ ผขายเดมจงมสทธจะฟองขอใหบงคบตามสญญาใหมนได

4


มาตรา 493 ในการขายฝากคสญญาจะตกลงกนไมใหผซอจาหนายทรพยสนซงขายฝากกได ถาและผซอจาหนายทรพยสนนนฝาฝนสญญาไซร กตองรบผดตอผขายในความเสยหายใด ๆ อนเกดแตการนน

ขอหามผซอฝากจาหนายทรพยขอหามผซอฝากจาหนายทรพย

ไมมผลตอบคคลภายนอก เวนแตบคคลภายนอกจะไมสจรต

ผมหามโอนขายแลวทาไมคณยงขาย..แลวผมจะใชสทธไถกบใคร

ผขายฝากกผมมกรรมสทธนครบผมไมรเรอง...ผมไมสนใจ

ผซอฝากผรบโอนทรพยสน


การไถทรพยคนการไถทรพยคนการไถทรพยคน

สนไถสนไถกาหนดเวลาไถคนกาหนดเวลาไถคน ผมสทธไถคนผมสทธไถคน ผรบการไถคนผรบการไถคน

มาตรา 494มาตรา 495มาตรา 496

มาตรา 494มาตรา 495มาตรา 496

มาตรา 499มาตรา 500มาตรา 499มาตรา 500

มาตรา 497มาตรา 497 มาตรา 498มาตรา 498

5


กาหนดเวลาในการไถทรพย

มาตรา 494 ทานหามมใหใชสทธไถทรพยสนซงขายฝากเมอพน เวลาดงจะกลาวตอไปน(1) ถาเปนอสงหารมทรพย กาหนดสบปนบแตเวลาซอขาย(2) ถาเปนสงหารมทรพย กาหนดสามปนบแตเวลาซอขาย

อสงหารมทรพย 10 ปนบแตเวลาซอขาย

3 ปนบแตเวลาซอขายสงหารมทรพย

มาตรา 495 ถาในสญญามกาหนดเวลาไถเกนไปกวานน ทานใหลดลงมาเปนสบปและสามปตามประเภททรพย

กรณกาหนดเวลาไวเกน


มาตรา 496* การกาหนดเวลาไถนน อาจทาสญญาขยายกาหนดเวลาไถไดแตกาหนดเวลาไถรวมกนทงหมด ถาเกนกาหนดเวลาตามมาตรา 494 ใหลดลงมาเปนกาหนดเวลาตามมาตรา 494

การขยายกาหนดเวลาไถตามวรรคหนงอยางนอยตองมหลกฐานเปนหนงสอลงลายมอชอผรบไถ ถาเปนทรพยสนซงการซอขายกนจะตองทาเปนหนงสอและจดทะเบยนตอพนกงานเจาหนาท หามมใหยกการขยายเวลาขนเปนขอตอสบคคลภายนอกผไดสทธมาโดยเสย คาตอบแทนและโดยสจรตและไดจดทะเบยนสทธโดยสจรตแลว เวนแตจะไดนาหนงสอหรอหลกฐานเปนหนงสอดงกลาวไปจดทะเบยนหรอจดแจงตอพนกงานเจาหนาท

การขยายกาหนดเวลาไถ

*หมายเหต แกไขเพมเตมโดย พ.ร.บ.แกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบท 12)(รจ. เลม 115 ตอนท 18 ก 9 เมษายน 2541)

6


คาพพากษาฎกาท 746/2511โจทกขายฝากทดนและสงปลกสรางบนทดนไวกบจาเลย ฟองโจทกรบอยในตววาโจทกมไดไถทรพยพพาทภายในกาหนด แตอางวาจาเลยยอมใหโจทกผอนชาระราคาตามสญญาขายฝากจนครบ และเมอครบแลวจาเลยจะคนทรพยพพาททขายฝากให การตกลงดงนเปนการขยายกาหนดเวลาไถ จงตองหามตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา๔๙๖ เมอโจทกไมสามารถไถทดนคนภายในกาหนดเวลาจาเลยกจาตองคนเงนคาผอนชาระทดนใหแกโจทก(ประชมใหญ ครงท ๗/๒๕๑๑)

กรณขยายกาหนดเวลาไถตามกฎหมายเกา


การขยายกาหนดเวลาไถ การขยายกาหนดเวลาไถ

การขยายกาหนดเวลาไถการขยายกาหนดเวลาไถ

ตองตกลงขยายกาหนดเวลาไถกอนครบกาหนดเวลาไถ

ตองตกลงขยายกาหนดเวลาไถกอนครบกาหนดเวลาไถ

กรณทครบกาหนดเวลาไถแลวไมใชการขยายเวลาไถแตเปน

กรณทครบกาหนดเวลาไถแลวไมใชการขยายเวลาไถแตเปน

คามนวาจะขาย คามนวาจะขาย

7


• ขยายกาหนดเวลาไถได แตตองไมเกนกาหนดเวลาตามมาตรา 494 ถาเกดใหลดลงมาเปนกาหนดเวลาตามมาตรา 494

การขยายกาหนดเวลาไถการขยายกาหนดเวลาไถ

• อยางนอยตองมหลกฐานเปนหนงสอลงลายมอชอผรบไถ

• ถาเปนทรพยสนซงการซอขายกนจะตองทาเปนหนงสอและจดทะเบยนตอพนกงานเจาหนาท หามมใหยกการขยายเวลาขนเปนขอตอสบคคลภายนอกผไดสทธมาโดยเสย คาตอบแทนและโดยสจรตและไดจดทะเบยนสทธโดยสจรตแลว เวนแตจะไดนาหนงสอหรอหลกฐานเปนหนงสอดงกลาวไปจดทะเบยนหรอจดแจงตอพนกงานเจาหนาท


(1) ผขายเดม หรอทายาทของผขายเดม(1) ผขายเดม หรอทายาทของผขายเดม

ผมสทธไถผมสทธไถ

ขอสงเกต- การรบโอนสทธการไถอาจอยในรปแบบการโอนสทธเรยกรองหรอการซอขายสทธการไถ- ทายาทของผรบโอนสทธและทายาทของบคคลซงในสญญายอมไวโดยเฉพาะวาใหเปนผไถกเปนผทมสทธไถทรพยทขายฝากได เพราะสทธการไถเปนทรพยสนซงตกทอดเปนกองมรดกตามมาตรา 1600

มาตรา 497 สทธในการไถทรพยสนนน จะพงใชไดแตบคคลเหลานคอ(1) ผขายเดม หรอทายาทของผขายเดม หรอ(2) ผรบโอนสทธนน หรอ(3) บคคลซงในสญญายอมไวโดยเฉพาะวาใหเปนผไถได

(2) ผรบโอนสทธนน(2) ผรบโอนสทธนน (3) บคคลซงในสญญายอมไวโดยเฉพาะวาใหเปนผไถได (3) บคคลซงในสญญายอมไวโดยเฉพาะวาใหเปนผไถได

8


ผรบการไถผรบการไถ

มาตรา 498 สทธในการไถทรพยสนนน จะพงใชไดเฉพาะตอบคคล เหลาน คอ(1) ผซอเดม หรอทายาทของผซอเดม หรอ(2) ผรบโอนทรพยสน หรอรบโอนสทธเหนอทรพยสนนน แตใน ขอนถาเปนสงหารมทรพยจะใชสทธไดตอเมอผรบโอนไดรในเวลาโอน วาทรพยสนตกอยในบงคบแหงสทธไถคน

(1) ผซอเดม หรอทายาทของผซอเดม(1) ผซอเดม หรอทายาทของผซอเดม (2) ผรบโอนทรพยสน หรอรบโอนสทธเหนอทรพยสนนน(2) ผรบโอนทรพยสน หรอรบโอนสทธเหนอทรพยสนนน

ถาเปนสงหารมทรพยจะใชสทธไดตอเมอผรบโอนไดรในเวลาโอนวาทรพยสนตกอยในบงคบแหงสทธไถคน

ถาเปนสงหารมทรพยจะใชสทธไดตอเมอผรบโอนไดรในเวลาโอนวาทรพยสนตกอยในบงคบแหงสทธไถคน


มาตรา 499 สนไถนน ถาไมไดกาหนดกนไววาเทาใดไซร ทานให ไถตามราคาทขายฝากถาปรากฏในเวลาไถวาสนไถหรอราคาขายฝากทกาหนดไวสงกวา ราคาขายฝากทแทจรงเกนอตรารอยละสบหาตอ

ป ใหไถไดตามราคาขายฝากทแทจรงรวมประโยชนตอบแทนรอยละสบหาตอป *หมายเหต เพมความเปนวรรคสอง โดย พ.ร.บ. แกไขเพมเตมประมวล กฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบท 12) พ.ศ.

2541 (รจ. เลม 115 ตอนท 18 ก 9 เมษายน 2541)

สนไถ/ราคาไถทรพยคน

ถาปรากฏในเวลาไถวาสนไถหรอราคาขายฝากทกาหนดไวสงกวา ราคาขายฝากทแทจรงเกนอตรารอยละสบหาตอป ใหไถไดตามราคาขายฝากทแทจรงรวมประโยชนตอบแทนรอยละสบหาตอป

ถาปรากฏในเวลาไถวาสนไถหรอราคาขายฝากทกาหนดไวสงกวา ราคาขายฝากทแทจรงเกนอตรารอยละสบหาตอป ใหไถไดตามราคาขายฝากทแทจรงรวมประโยชนตอบแทนรอยละสบหาตอป

ไมไดกาหนดสนไถไมไดกาหนดสนไถ

ไถตามราคาทขายฝากไถตามราคาทขายฝาก

กาหนดสนไถไวกาหนดสนไถไว

9


คาฤชาธรรมเนยมการขายฝากและคาฤชาธรรมเนยมการไถทรพย

มาตรา 500 คาฤชาธรรมเนยมการขายฝากซงผซอไดออกไปนน ผไถตองใชใหแกผซอพรอมกบสนไถ

สวนคาฤชาธรรมเนยมการไถทรพยนน ผไถพงออกใช

หมายเกต คสญญาอาจตกลงเปนอยางอนได


วธการไถและผลของการไถ

1. ไถโดยผมสทธไถ2. ชาระสนไถ3. ภายในกาหนดเวลาไถ4. ตอผรบการไถ/วางทรพย

1. ไถโดยผมสทธไถ2. ชาระสนไถ3. ภายในกาหนดเวลาไถ4. ตอผรบการไถ/วางทรพย

มาตรา 492 ในกรณทมการไถทรพยสนซงขายฝากภายในเวลาท กาหนดไวในสญญาหรอภายในเวลาทกฎหมายกาหนด หรอผไถไดวางทรพยอนเปนสนไถตอสานกงานวางทรพยภายในกาหนดเวลาไถ โดยสละสทธถอนทรพยทไดวางไว ใหทรพยสนซงขายฝากตกเปนกรรมสทธของผไถตงแตเวลาทผไถไดชาระสนไถหรอวางทรพยอนเปนสนไถ แลวแตกรณ

ในกรณทไดวางทรพยตามวรรคหนง ใหเจาพนกงานของสานกงานวางทรพยแจงใหผรบไถทราบถงการวางทรพยโดยพลน โดยผไถไมตองปฏบตตามมาตรา 333 วรรคสาม *

*หมายเหต แกไขเพมเตมโดย พ.ร.บ.แกไขเพมเตมประมวลกฎหมาย แพงและพาณชย (ฉบบท 12) พ.ศ. 2541 (รจ. เลม 115 ตอนท 18 ก วนท 9 เมษายน 2541)

10


มาตรา 501 ทรพยสนซงไถนน ทานวาตองสงคนตามสภาพทเปน อยในเวลาไถ แตถาหากวาทรพยสนนนถกทาลายหรอทาใหเสอมเสยไป เพราะความผดของผซอไซร ทานวาผซอจะตองใชคาสนไหมทดแทน

มาตรา 502 ทรพยสนซงไถนน ทานวาบคคลผไถยอมไดรบคนไป โดยปลอดจากสทธใด ๆ ซงผซอเดม หรอทายาท หรอผรบโอนจาก ผซอเดมกอใหเกดขนกอนเวลาไถ

ถาวาเชาทรพยสนทอยในระหวางขายฝาก อนไดจดทะเบยนเชน ตอพนกงานเจาหนาทแลวไซร ทานวาการเชานนหากมไดทาขนเพอ จะใหเสยหายแกผขาย กาหนดเวลาเชายงคงมเหลออยอกเพยงใด กใหคงเปนอนสมบรณอยเพยงนน แตมใหเกนกวาปหนง


มาตรา 492 ….ใหทรพยสนซงขายฝากตกเปนกรรมสทธของผไถตงแตเวลาทผไถไดชาระสนไถหรอวางทรพยอนเปนสนไถ แลวแตกรณ.....


มาตรา 501 ทรพยสนซงไถนน ทานวาตองสงคนตามสภาพท เปนอยในเวลาไถ แตถาหากวาทรพยสนนนถกทาลายหรอทาใหเสอมเสยไปเพราะความผดของผซอไซร ทานวาผซอจะตองใชคาสนไหมทดแทน


มาตรา 492 ….ใหทรพยสนซงขายฝากตกเปนกรรมสทธของผไถตงแตเวลาทผไถไดชาระสนไถหรอวางทรพยอนเปนสนไถ แลวแตกรณ.....

กรรมสทธโอนกลบมาเปนของผไถ

กรรมสทธโอนกลบมาเปนของผไถ

การสงคนทรพยการสงคนทรพย สงคนตามสภาพทเปนอยในเวลาไถ(มาตรา 501)สงคนตามสภาพทเปนอยในเวลาไถ(มาตรา 501)

ผซอจะตองใชคาสนไหมทดแทน ถาหากวาทรพยสนนนถกทาลายหรอทาใหเสอมเสยไปเพราะความผดของผซอไซรผซอจะตองใชคาสนไหมทดแทน ถาหากวาทรพยสนนนถกทาลายหรอทาใหเสอมเสยไปเพราะความผดของผซอไซร

11


มาตรา 503 ในการขายตามตวอยางนน ผขายตองสงมอบทรพยสนใหตรงตามตวอยาง ในการขายตามคาพรรณนา ผขายจาตองสงมอบทรพยสนใหตรงตามคาพรรณนา

มาตรา 505 อนวาขายเผอชอบนน คอการซอขายกนโดยมเงอนไขวาใหผซอไดมโอกาสตรวจดทรพยสนกอนรบซอ

ขายตามตวอยางขายตามตวอยาง ขายตามคาพรรณนาขายตามคาพรรณนา ขายเผอชอบขายเผอชอบ

ปญหาทตองพจารณา คอลกษณะเชนใดเปนสญญาซอขายทวไป หรอเปนสญญาขายตามตวอยาง ขายตามคาพรรณนา หรอ ขายเผอชอบ


คาพพากษาฎกาท 2281/2542 เหนวา ในสญญาจะซอจะขายเอกสารหมาย จ.๑ ไดระบไวชดเจนวา ขอความในเอกสารหรอคาโฆษณาอนทมมากอนทาสญญายอมไมผกพนผจะขาย คสญญาทงสองฝายตกลงใหยดถอขอความและเอกสารตามสญญาเปนขอปฏบตตอกนทกประการ แสดงวาในการซอขายหองชดพพาทระหวางโจทกทงสองกบจาเลยท ๑ โจทกทงสองและจาเลยท ๑ ประสงคจะผกพนกนตามเอกสารหมาย จ.๑ เทานนมไดประสงคจะผกพนกนตามใบโฆษณาเอกสารหมาย จ.๒ การซอขายหองชดระหวางโจทกทงสองกบจาเลยท ๑ จงมใชเปนการขายตามคาพรรณนา

คาพพากษาฎกาทเกยวของ

12


คาพพากษาฎกาท 1486/2538 แมจาเลยจะประกาศโฆษณาในหนงสอพมพรายวนเพอขายอาคารชดทจาเลยท ๑ จะดาเนนการกอสรางโดยมภาพประกอบ และไดจดทาหนงสอแสดงโครงการอาคารชดดงกลาวโฆษณาแจกจายแกบคคลทวไป แตเมอโจทกไปตดตอขอซอหองชดของอาคารชดจากจาเลย ทงสองฝายไดทาสญญาจองและซอหองชดไวเปนหลกฐานสญญาดงกลาวระบวาแผนทอาคารชดแนบทายสญญามไวเพอวตถประสงคในการแสดงแบบทตง หมายเลข และขนาดของหองชดเทานน แผนทดงกลาวไมไดกอใหเกดการรบรองในเรองดงกลาวแตอยางใดทงสน สาหรบขอสญญาอน ๆ ไดระบรายละเอยดของหองชดทโจทกจะซอ ราคาซอขาย กาหนดเวลาแลวเสรจ กาหนดเวลาโอนกรรมสทธ สทธและหนาทของโจทกกบจาเลยทมตอกน แสดงวาโจทกและจาเลยประสงคจะผกพนเกยวกบการซอขายหองชดตามสญญาททากนไว หาไดประสงคจะผกพนตามประกาศโฆษณาทางหนงสอพมพหรอหนงสอแสดงโครงการของจาเลยไม การซอขายหองชดระหวางโจทกกบจาเลยจงมใชเปนการซอขายตามคาพรรณนา


คาพพากษาฎกาท 2762/2524การซอขายทจะเปนการซอขายตามคาพรรณนา กตอเมอเปนการซอขายโดยผซอเชอคาบรรยายถงลกษณะรปพรรณสณฐานและคณภาพของสนคา การทโจทกเสนอขายพนยหอหนงซงผลตโดยบรษทเดยวกบผผลตพนยหอทจาเลยเคยใช โดยแจงวามคณภาพมาตรฐานใกลเคยงกนนนเปนแตเพยงอวดอางคณสมบตของสนคา อนเปนการโฆษณาสนคาของของโจทกผขายเทานน ไมมรายละเอยดแหงคารบรองเปนกจจะลกษณะถงขนาดทจะเปนการขายตามคาพรรณนา

ตวอยางคาพพากษาฎกาทเกยวของ

13


คาพพากษาฎกาท 7727/2540 ตามสญญาซอขายโกโกผง ขอ ๗ ระบวา ถาปรากฏวาสนคาทซอขายกนนทงหมดหรอบางสวน มจานวน ขนาด คณภาพ แหลงกาเนดหรอชนดไมเปนไปตามรายการละเอยดทระบไวในใบสงแนบทายสญญา ผซอมสทธบอกปดไมรบเอาสนคาทงหมดหรอบางสวน ดงนน แมสนคาเพยงบางสวนมคณภาพไมเปนไปตามสญญา โจทกกมสทธบอกปดไมรบเอาสนคาบางสวนนนไดและเมอสนคาทซอขายทจาเลยสงมอบไมตรงตามสญญาและโจทกปฏเสธไมรบทจาเลยสงมอบดงกลาวแลว จาเลยจงมหนาทตองคนเงนคาสนคาแกโจทก พรอมเบยปรบและคาเสยหายอนตามสญญา

ตามประกาศประกวดราคาซงเปนสวนหนงของสญญา ระบไววาตวอยางของทผประกวดราคาสงไปนนเพอประโยชนในการทโรงงานยาสบจะไดทาการตรวจสอบคณภาพ และคสญญาจะทาสญญาซอขายกนตามตามชนด จานวนคณภาพทถกตองตรงตามความประสงค และเปนทพอใจของโรงงานยาสบ ประกอบกบในสญญากไมมการระบวา ผขายจะตองสงของใหตรงตามตวอยางแตประการเดยวโดยไมมเงอนไขเกยวกบคณภาพของสนคาตามสญญาเปนประการอนอก แสดงวาตวอยางทผประกวดราคาสงไปนนเพยงเพอตรวจสอบคณภาพ มใชเพอสาหรบใชตรวจสอบวาของทตองสงมอบตามสญญาถกตองตรงตามตวอยางนนหรอไมสญญาซอขายโกโกผงดงกลาวจงมใชซอขายตามตวอยาง


คาพพากษาฎกาท 784/2537 การทเจาหนประกาศแจงความประกวดราคาสนคาทตองการซอโดยไดกาหนดตาม

ลกษณะเฉพาะของสนคาอนเปนสาระสาคญทจะนามาใชงานไวดวยเมอหางหนสวนจากด บ. เสนอราคาของสนคาโดยมคณลกษณะเฉพาะตรงตามทเจาหนผซอไดกาหนดไวและเจาหนตกลงซอแลว การซอขายดงกลาวจงเปนการซอขายธรรมดาอนเกดจากการเสนอและสนองรบตรงกน หาใชเปนการซอขายตามตวอยางหรอตามพรรณนาไม เมอหางหนสวนจากด บ. สงมอบสนคาทมคณลกษณะไมตรงตามสญญากบใบเสนอราคา และไมตรงตามทเจาหนกาหนด หางหนสวนจากด บ.จงเปนผผดสญญาซอขาย เจาหนยอมเสยหาย และชอบทจะบอกเลกสญญาเสยไดลกหนท ๒ ในฐานะหนสวนผจดการของหางหนสวนจากด บ.จงตองรวมรบผดคนเงนคาสนคาพรอมดอกเบยแกเจาหน

สทธเรยกรองใหคนเงนกรณสญญาซอขายเลกกนไมมกฎหมายบญญตเกยวกบอายความไวโดยเฉพาะ จงตองใชอายความ ๑๐ ป ตาม ป.พ.พ.มาตรา ๑๙๓/๓๐ หาใช ๑ ป ตาม ป.พ.พ. มาตรา ๕๐๔ ไม

14


คาพพากษาฎกาท 4797/2534ผซอทดนจาก ฉ. ไดซอบานทโจทกปลกลงในทดนนนพรอมกนดวยและโจทกไดจดเตรยมแบบแปลนสาหรบปลกบานในทดนทกแปลงไวเหมอนกนทกหลงกบไดสรางบานตวอยางขนไวใหผซอไดดเปนตวอยาง อกทงโจทกไดลงมอปลกสรางบานลงในทดนเปนการลวงหนาไปกอนทผซอจะไดตกลงทาสญญาซอทดนกบ ฉ. และทาสญญารบจางเหมากอสรางกบโจทก แสดงวาโจทกลงมอปลกสรางบานขนเพอขายมาแตตน อนเปนลกษณะของการซอขายตามตวอยางหาใชเปนการรบจางทาของไม


มาตรา 503 ในการขายตามตวอยางนน ผขายตองสงมอบทรพยสนใหตรงตามตวอยาง

ในการขายตามคาพรรณนา ผขายจาตองสงมอบทรพยสนใหตรงตามคาพรรณนา

มาตรา 503 ในการขายตามตวอยางนน ผขายตองสงมอบทรพยสนใหตรงตามตวอยาง

ในการขายตามคาพรรณนา ผขายจาตองสงมอบทรพยสนใหตรงตามคาพรรณนา

ลกษณะความความรบผดโดยเฉพาะของผขายลกษณะความความรบผดโดยเฉพาะของผขาย

กรณของสญญาขายตามตวอยาง และสญญาขายตามคาพรรณนา

ผขายตองสงมอบทรพยสนใหตรงตามตวอยาง และตรงตามคาพรรณนา

ผขายตองสงมอบทรพยสนใหตรงตามตวอยาง และตรงตามคาพรรณนา

มาตรา 504 ในขอรบผดเพอการสงของไมตรงตามตวอยางหรอไมตรงตามคาพรรณนานน ทานหามมใหฟองคดเมอพนกาหนดปหนงนบแตเวลาสงมอบ

มาตรา 504 ในขอรบผดเพอการสงของไมตรงตามตวอยางหรอไมตรงตามคาพรรณนานน ทานหามมใหฟองคดเมอพนกาหนดปหนงนบแตเวลาสงมอบ

อายความอายความ

15


มาตรา 506 การตรวจดทรพยสนนน ถาไมไดกาหนดเวลากนไวผขายอาจกาหนดเวลาอนสมควร และบอกกลาวแกผซอใหตอบภายในกาหนดนนไดวาจะรบซอหรอไม

การสงมอบและการตรวจดทรพยสนการสงมอบและการตรวจดทรพยสน

ระยะเวลาในการตรวจดทรพยสน

กรณไมไดกาหนดเวลาไว

ภายในกาหนดเวลา

มาตรา 507 ทรพยสนอนผซอจะพงตรวจดกอนทจะสงมอบแกกนนนถาผซอไมตรวจรบภายในเวลาทกาหนดไวโดยสญญา หรอโดยประเพณ หรอโดยคาบอกกลาวของผขาย ทานวาผขายยอมไมมความผกพนตอไป

ถาผซอไมตรวจรบภายในเวลา


มาตรา 508 เมอทรพยสนนนไดสงมอบแกผซอเพอใหตรวจดแลวการซอขายยอมเปนอนบรบรณในกรณตอไปน คอ

(1) ถาผซอมไดบอกกลาววาไมยอมรบซอ ภายในเวลาทกาหนดไวโดยสญญา หรอโดยประเพณ หรอโดยคาบอกกลาว หรอ

(2) ถาผซอไมสงทรพยสนคนภายในกาหนดเวลาดงกลาวมานน หรอ(3) ถาผซอใชราคาทรพยสนนนสนเชง หรอแตบางสวนหรอ(4) ถาผซอจาหนายทรพยสนนน หรอทาประการอนอยางใดอนเปนปรยายวา

รบซอของนน

มาตรา 508 เมอทรพยสนนนไดสงมอบแกผซอเพอใหตรวจดแลวการซอขายยอมเปนอนบรบรณในกรณตอไปน คอ

(1) ถาผซอมไดบอกกลาววาไมยอมรบซอ ภายในเวลาทกาหนดไวโดยสญญา หรอโดยประเพณ หรอโดยคาบอกกลาว หรอ

(2) ถาผซอไมสงทรพยสนคนภายในกาหนดเวลาดงกลาวมานน หรอ(3) ถาผซอใชราคาทรพยสนนนสนเชง หรอแตบางสวนหรอ(4) ถาผซอจาหนายทรพยสนนน หรอทาประการอนอยางใดอนเปนปรยายวา

รบซอของนน

ความสมบรณของการซอขายความสมบรณของการซอขาย

16


การขายทอดตลาดการขายทอดตลาด

ประเภทของการขายทอดตลาด

ทวไปทวไป ตามคาสงศาลตามคาสงศาล

เชน• มาตรา 470• มาตรา 631• มาตรา 790

เชน• มาตรา 728• มาตรา 764


ลกษณะของการขายทอดตลาดลกษณะของการขายทอดตลาด • เปนการซอขายอยางหนง• เปนการเสนอขายตอมหาชน• เปดโอกาสใหผซอมการเขาสราคา

• เปนการซอขายอยางหนง• เปนการเสนอขายตอมหาชน• เปดโอกาสใหผซอมการเขาสราคา

• ผขาย• ผขายทอดตลาด• ผสราคา• ผซอ

บคคลทเกยวของกบการขายทอดตลาดบคคลทเกยวของกบการขายทอดตลาด

เจาของทรพยสนผดาเนนการขายทอดตลาดผเขารวมประมล / เสนอซอผชนะการเขาสราคา

17


มาตรา 510 ผซอในการขายทอดตลาดจะตองทาตามคาโฆษณาบอกขาย และตามความขออน ๆ ซงผทอดตลาดไดแถลงกอนประเดมการสราคาทรพยสนเฉพาะรายไป

มาตรา 510 ผซอในการขายทอดตลาดจะตองทาตามคาโฆษณาบอกขาย และตามความขออน ๆ ซงผทอดตลาดไดแถลงกอนประเดมการสราคาทรพยสนเฉพาะรายไป

ความบรบรณการขายทอดตลาดความบรบรณการขายทอดตลาด

มาตรา 509 เมอผทอดตลาดแสดงความตกลงดวยเคาะไม หรอดวยกรยาอนอยางใดอยางหนงตามจารตประเพณในการขายทอดตลาด ถายงมไดแสดงเชนนนอยตราบใด ทานวาผสราคาจะถอนคาสราคาของตนเสยกยงถอนได

การเขาสราคาของผซอในการขายทอดตลาด

การเขาสราคาของผซอในการขายทอดตลาด


คาพพากษาฎกาท 2162/2514 ในการขายทอดตลาดทรพยเพอเอาเงนชาระคาปรบฐานผดสญญาประกนมทรพย ๓ รายการ รวมทงทรพยรายพพาทดวย เจาพนกงานบงคบคดไดโฆษณาบอกขายเปดโอกาสใหบคคลทวไปเขาสราคาไดโดยเปดเผยแลว เวลาขายทรพยอก ๒ รายการนน มผเขาสราคา ๒ - ๓ คน แตเมอขายทรพยรายพพาทมผสราคาเพยงคนเดยว เมอไมมผอนสราคาสงขนไปอกแลว ผสราคาคนเดยวนยอมไดชอวาเปนผสราคาสงสด ศาลยอมอนญาตใหขายใหแกผสราคานไดเมอเหนวาเปนราคาสมควรแลว แมจะมผสราคาเพยงคนเดยวกจะถอวาการขายทอดตลาดทรพยรายพพาทน ไมเปนไปตามวธการขายทอดตลาดตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา ๕๑๓, ๕๑๔ หาไดไม

ขอพจารณาเกยวกบความสมบรณของการขายทอดตลาด

18


คาพพากษาฎกาท 4703/2533 ในการขายทอดตลาดทรพยพพาท ผคดคานประมลใหราคาสงสดเปนเงนจานวน๕๕๐,๐๐๐ บาท เจาพนกงานบงคบคดผทาการขายทอดตลาดไดนบสองและยตการขายชวคราวเนองจากผแทนผรองคดคานวาราคาตาไปและไดทาบนทกเสนอผอานวยการกอง ผอานวยการกองไดเรยกผแทนผรองและผคดคานเขาไปพบในหองทางานใหผคดคานเพมราคา ผคดคานเพมราคาอก ๑๐๐,๐๐๐ บาทเปน ๖๕๐,๐๐๐ บาท เกนกวาทเจาพนกงานบงคบคดประเมนราคาไว ผอานวยการกองจงอนมตใหขายทรพยแกผคดคาน หลงจากนนเจาพนกงานบงคบคดผทาการขายทอดตลาดออกจากหองมาทบรเวณขายทอดตลาดแสดงการตกลงดวยการนบสามและเคาะไมขายทรพยพพาทแกผคดคาน โดยมไดเปดโอกาสใหผสราคาอนประมลราคาดวยความยตธรรมทกฝาย ราคาสงสดทผคดคานประมลไดโดยวธปกปดบคคลอนนนเปนราคาทตามาก เปนการกระทาโดยรวบรด และไมมบทกฎหมายหรอระเบยบปฏบตใหเจาพนกงานบงคบคดปฏบตเชนนนได การขายทอดตลาดไมบรบรณตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรามาตรา ๕๐๙ ถอไมไดวาเปนการขายทอดตลาดโดยชอบดวยกฎหมาย


คาพพากษาฎกาท 489/2544 การทเจาพนกงานบงคบคดไดแสดงอาการเคาะไมเมอตกลงขายทรพยใหแกโจทก ซงจาเลยทมาดแลการขายกรวาไดมการตกลงขายทรพยใหแกโจทกแลวและจาเลยกมไดคดคานขณะนน แมแทงไมทใชเคาะเปนไมเลก ๆ มไดเกดเสยงดงมากใหไดยนกนทวหองททาการขายทอดตลาดเชนทจาเลยฎกาตาม กถอไดวาเจาพนกงานบงคบคดในฐานะผทอดตลาดไดปฏบตชอบดวย ป.พ.พ. มาตรา ๕๐๙ แลว

ระเบยบกระทรวงยตธรรมวาดวยการบงคบคดของเจาพนกงานบงคบคดฯขอ ๘๑ กาหนดใหเจาพนกงานผขายปกธงเครองหมายการขายทอดตลาด กดวยมเจตนาทจะใหบคคลทว ๆ ไปทสนใจจะเขาประมลสราคาไดทราบวาสถานทแหงนนมการขายทอดตลาดทรพยสนกนเทานน เมอผสนใจทจะเขาประมลสราคารสถานททจะทาการขายทอกตลาดดแลว แมการขายทอดตลาดนนผทอดตลาดมไดปกธงสญลกษณการขายทอดตลาดกมไดหมายความวา จะทาใหการขายทอดตลาดนนตองเสยไป เพราะระเบยบของกระทรวงยตธรรมดงกลาวมใชกฎหมาย ดงนน แมธงสญลกษณการขายทอดตลาดจะปกอยหนาหองสมดของศาล ซงเปนคนละอาคารกบสานกงานบงคบคดททาการขายทอดตลาดกตาม แตอาคารทงสองแหงกอยในบรเวณเดยวกน ทางนาสบของจาเลยกไมไดความวาการทไมธงสญลกษณปกอยทสานกงานบงคบคดททาการขายทอดตลาดนนเกดจากเจาพนกงานบงคบคดมเจตนาทจรตอยางไร การอางเพยงไมมธงสญลกษณปกไวททาการขายทอดตลาดเทานน ไมพอทจะฟงวาเจาพนกงานบงคบคดขายทอดตลาดทรพยของจาเลยโดยมชอบ

19


คาพพากษาฎกาท 4596/2539 การขายทอดตลาดแมจะบรบรณเมอผทอดตลาดแสดงความตกลงดวยการเคาะไมกตาม แตกมผลเพยงทาใหผสราคาไมอาจถอนคาสราคาของตนไดดงทบญญตไวใน ป.พ.พ. มาตรา ๕๐๙ เทานน ประกอบกบมาตรา ๕๑๕ไดบญญตใหผสราคาสงสดนนตองใชราคาเปนเงนสดเมอการซอขายบรบรณ และในมาตรา ๕๑๖ ยงไดบญญตตอไปวาถาผสราคาสงสดละเลยเสยไมใชราคากใหเอาทรพยสนนนออกขายทอดตลาดซาอก หากไดเงนจานวนสทธไมคมราคาและคาทอดตลาดชนเดม ผสราคาเดมคนนนตองรบผดในสวนทขาด แตหากขายไดเงนจานวนสทธสงกวาทผสราคาเดมไดใหราคาไวในชนเดม กหาไดมบทบญญตใหตองคนเงนสวนทสงกวาดงกลาวแกผสราคาเดมไม ฉะนน แมเจาพนกงานบงคบคดผทอดตลาดไดเคาะไมในการขายทอดตลาดทดนพรอมสงปลกสรางของจาเลยแกผรองซงเปนผสราคาแลว แตจาเลยไดยนคารองขอใหศาลยกเลกการขายทอดตลาด ซงเปนขอโตแยงเกยวกบการขายทอดตลาดอย จนกระทงศาลฎกามคาพพากษายนตามคาพพากษาศาลอทธรณใหยกคารองของจาเลยเมอวนท ๑๗ มนาคม ๒๕๓๗ ทาใหขอโตแยงดงกลาวถงทสด ทงผรองไดชาระเงนครบถวนเมอวนท ๑ เมษายน ๒๕๓๗ การขายทอดตลาดจงเสรจสมบรณในวนดงกลาว เมอการขายทอดตลาดยงไมเสรจสมบรณในวนทเจาพนกงานบงคบคดเคาะไมขายใหแกผรองทงสามเมอวนท ๕ กนยายน ๒๕๓๓ ผรองทงสามจงยงไมไดกรรมสทธในทดนพรอมสงปลกสราง กรรมสทธในทดนพรอมสงปลกสรางยงคงเปนของจาเลย จาเลยยอมมสทธไดซงผลประโยชนอนเปนดอกผลในทดนดงกลาว


มาตรา 511 ทานหามมใหผทอดตลาดเขาสราคา หรอใชใหผหนงผใดเขาสราคาในการทอดตลาดซงตนเปนผอานวยการเอง

มาตรา 512 ทานหามมใหผขายเขาสราคาเองหรอใชใหผหนงผใดเขาสราคา เวนแตจะไดแถลงไวโดยเฉพาะในคาโฆษณาบอกการทอดตลาดนนวาผขายถอสทธทจะเขาสราคาดวย

ขอจากดสทธของผขายและผทอดตลาด

ขอจากดสทธของผขายและผทอดตลาด

หามมใหผทอดตลาดเขาสราคา หรอใชใหผหนงผใดเขาสราคาหามมใหผทอดตลาดเขาสราคา หรอใชใหผหนงผใดเขาสราคา

หามมใหผขายเขาสราคาเองหรอใชใหผหนงผใดเขาสราคาหามมใหผขายเขาสราคาเองหรอใชใหผหนงผใดเขาสราคา

เวนแต จะไดแถลงไวโดยเฉพาะในคาโฆษณาบอกการทอดตลาดนนวาผขายถอสทธทจะเขาสราคาดวย

เวนแต จะไดแถลงไวโดยเฉพาะในคาโฆษณาบอกการทอดตลาดนนวาผขายถอสทธทจะเขาสราคาดวย

ไมมขอยกเวนไมมขอยกเวน

20


มาตรา 513 เมอใดผทอดตลาดเหนวาราคาซงมผสสงสดนนยงไม เพยงพอ ผทอดตลาดอาจถอนทรพยสนจากการทอดตลาดได

การถอนการขายทอดตลาด

การถอนการขายทอดตลาด

เปนสทธของผทอดตลาดทอาจถอนทรพยสนจากการทอดตลาดไดตลอดเวลาเปนสทธของผทอดตลาดทอาจถอน

ทรพยสนจากการทอดตลาดไดตลอดเวลา

ผมไมขายแลว...ราคาถกไป


มาตรา 514 ผสราคายอมพนความผกพนในราคาซงตนสแตขณะเมอมผอนสราคาสงขนไป ไมวาการทผอนสนนจะสมบรณหรอมสมบรณประการใด อกประการหนงเมอใดถอนทรพยสนรายนนจากการทอดตลาด ผสราคากพนความผกพนแตขณะทถอนนนดจกนมาตรา 515 ผสราคาสงสดตองใชราคาเปนเงนสด เมอการซอขายบรบรณ หรอตามเวลาทกาหนดไวในคาโฆษณาบอกขาย

มาตรา 516 ถาผสราคาสงสดละเลยเสยไมใชราคาไซร ทานใหผทอดตลาดเอาทรพยสนนนออกขายอกซาหนง ถาและไดเงนเปนจานวนสทธไมคมราคาและคาขายทอดตลาดชนเดม ผสราคาเดมคนนนตองรบผดในสวนทขาด

ความผกพนของผสราคา

การพนความผกพนการพนความผกพน

การใชราคาการใชราคา

การรบผดของผสราคาการรบผดของผสราคา

21


คาพพากษาฎกาท 1041/2518 ในการขายทอดตลาดของศาล ว. ผรบมอบอานาจจากจาเลยใหราคาสงสด ช.ใหราคารองลงมา ศาลสงอนญาตใหขายแก ว. ให ว.วางเงนมดจาในวนนน หากไมนาเงนมาวางกเปนอนยกเลกไมขายให ว. และใหขายแก ช. ให ช. วางมดจาในวนทกาหนดให ว. ขอผดวางเงน ศาลไมอนญาต ดงน ศาลจะสงใหขายใหแก ช. โดยมไดขายทอดตลาดใหมหาไดไม เพราะตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา ๕๑๔ เมอ ว. ไดสราคาสงขนไปกวา ช. ช.ยอมพนความผกพนในราคาทตนส และศาลกไดสงใหขายให ว. เมอ ว. ไมชาระราคาตามกาหนด และศาลไมอนญาตใหผดการวางเงนออกไปอก ว. จงเปนผสราคาสงสดทไดละเลยเสยไมใชราคา ศาลจะตองเอาทรพยนนออกขายอกซา ตามมาตรา ๕๑๖ ถาไดเงนเปนจานวนสทธไมคมราคาและคาขายทอดตลาดชนเดม จาเลยโดย ว. ผรบมอบอานาจจะตองรบผดในสวนทขาดนน


คาพพากษาฎกาท 3614/2532 การทโจทกผดนดไมชาระราคาทดนทโจทกเปนผซอจากการขายทอดตลาดได ทาใหตองประกาศขายทอดตลาดทดนนนใหมอกหลายครง ในระหวางนนไดเกดเพลงไหมตนลาไย บนทดนแปลงดงกลาวทาใหราคาทดนลดลง โจทกตองรบผดราคาทดนในสวนทขาดตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา ๕๑๖

22


คาพพากษาฎกาท 1300/2531 การขายทอดตลาดทรพยตามคาสงศาล ผสราคาจะพนความผกพนในราคาซงตนสขณะเมอมผอนสราคาสงขนไป หรอเมอไดถอนทรพยสนรายนนจากการทอดตลาดตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา ๕๑๔ เมอผรองเปนผเขาสราคาเสนอราคาสงสด ศาลชนตนมคาสงอนญาตใหขายแกผรอง การขายทอดตลาดยอมบรบรณ แมจาเลยจะไดอทธรณคาสงศาลชนตนทอนญาตใหขายทอดตลาดทรพยสนของจาเลย และศาลชนตนไดอนญาตใหผรองไมตองวางเงนสวนทคางชาระกบคนเงนทผรองไดวางไวตอศาลใหแกผรองนน กมผลเพยงผรองยงไมตองใชราคาคาซอทรพยจนกวาคดจะถงทสดเทานน หาเปนเหตใหผรองพนความผกพนในราคาสงสดทตนสไมตอมาเมอศาลฎกาพพากษายนใหขายทอดตลาดทรพยสนของจาเลยแกผรอง ผรองตองใชราคาทคางชาระอยทงหมด เมอผรองละเลยเสยไมใชราคา จนศาลชนตนมคาสงใหเอาทรพยสนนนออกขายทอดตลาดใหม ถาไดเงนสทธไมคมราคาและคาขายทอดตลาดชนเดม ผรองตองรบผดในสวนทขาด ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา ๕๑๖


มาตรา 517 ถาเงนรายไดในการทอดตลาดสวนหนงสวนใดคางชาระอย เพราะเหตผทอดตลาดละเลยไมบงคบตามบทในมาตรา 515 หรอมาตรา 516 ไซร ทานวาผทอดตลาดจะตองรบผด

ความรบผดของผทอดตลาดความรบผดของผทอดตลาด

ผทอดตลาดละเลยไมบงคบตามมาตรา 515 หรอมาตรา 516

ผทอดตลาดละเลยไมบงคบตามมาตรา 515 หรอมาตรา 516

23


เอกเทศสัญญา 1-2

Documents