รหัส 102311...
TRANSCRIPT
เกษตรดทเหมาะสมสำาหรบกลวยไมตดดอกGood
Agricultural Practice (GAP ) for Cut-
Flower Orchids
1.1. แหลงแหลงปลกปลก1.1 สภาพพนท
• ใกลแหลงนำ�� และสะดวกตอก�รนำ�ม�ใช• ก�รคมน�คมขนสงสะดวก ส�ม�รถนำ�ผลผลตออก สตล�ดไดรวดเรว• ไมอบลม
1.2 สภาพภมอากาศ• อณหภมทเหม�ะสมตอก�รเจรญเตบโต
ประม�ณ 25-35 องศ�เซลเซยส• ปรม�ณนำ��ฝนตอปทเหม�ะสมไมเกน1,200 มลลเมตร• คว�มช�นสมพทธเฉลยตลอดป 50-70 เปอรเซนต
1.3 แหลงนำา• มนำ��ทมคณภ�พด เหม�ะสมกบกลวยไม
• มนำ��เพยงพอสำ�หรบใชตลอดฤดปลก
1.4 แหลงปลกทเหมาะสมเฉพาะสกล• สกลหว�ย เหม�ะสมกบแหลงปลกภ�คกล�ง
โดยเฉพ�ะ กรงเทพมห�นครและปรมณฑล• สกลออนซเดยม ไมเหม�ะกบพ�นทฝนตกชก• สกลมอคค�ร� แวนด� และอะแรนด� ปลกไดทกภ�ค
2. 2. พนธพนธ2.1 2.1 การเลอกพนธการเลอกพนธ
ควรเลอกพนธทตล�ดตองก�รโดยม ลกษณะของพนธทด ดงน�
ลกษณะตน ปลกเล�ยงง�ย ต�นท�น โรค ตนเจรญเตบโต เรวและไมสงเกนไป ม
ปลองส�น ใบไมใหญม�ก ออกดอกเรวและออกตลอดป ลกษณะชอดอก ชอย�วและตรง
ลกษณะชอสวยง�ม ดอกเรยงเปนระเบยบไมถหรอห�งเกนไป
2.2 2.2 พนธทนยมปลกพนธทนยมปลกสกลหวายสกลหวาย• ดอกสข�ว ข�ว 4 เอน ข�ว 5 เอน ข�วประวทย ข�วสน�น
ลกษณะดอก ขน�ดเหม�ะสม สสดใส กลบดอกบ�นทน ไมเปร�ะหกง�ย รปทรง สมดลไมบดเบ�ยว สวยง�ม ไมรวงจ�กชอ
กอนตด
• ดอกสชมพเขมปนข�ว บอม 17 บอม 17 กล�ย บอมโจ บอมโจแดง บอมโจเอยสกล มสทน• ดอกสชมพออนปนข�ว ช�กระ แอนน�• ดอกสอนๆ ซ�บน (สแดงเขม ) ป�ตม� (สเหลอง ) บรณะเจด (สเขยวออน)
• สกลออนซเดยมสกลออนซเดยม โกลเดน ช�วเวอร โกเออร แรมเซย• สกลอะแรนดาสกลอะแรนดา ครสตน ครสตนเผอก นอร�• สกลมอคคาราสกลมอคคารา เยลโล สต�ร ส�ยณห พรรณ ค�ลปโซ จกกวน• สกลแวนดาสกลแวนดา วรตน รอธไชเดยน� สนทร�ยบล มนวด โตเกยวบล3. 3. การการปลกปลก3.1 3.1 การเตรยมโรงเรอนการเตรยมโรงเรอน
พ�นทลม ควรทำ�คนดนลอมรอบใหสง กว�ระดบนำ��สงสดในพ�นท โดยเฉลยคนดน
สง 1.5-2.5 เมตร ฐ�นกว�ง 7-10 เมตรข�นกบสภ�พพ�นท
3.1 3.1 การเตรยมโรงเรอน การเตรยมโรงเรอน((ตอตอ)) ควรใหเหม�ะสมกบชนดกลวยไม ม
ก�รพร�งแสงต�มคว�มตองก�รของ กลวยไม และตองไมมรมเง�บดบง ควรไดรบ
แสงแดดตลอดวน
สกล ความสงโรง เรอน
(เมตร)
การพรางแสง
(เปอรเซนต)
วธการปลก
หว�ยออนซเดยมอะแรนด�มอคค�ร�แวนด� - ใบแบน - ใบรอง - ใบกลม
2.5 – 3.52.5 – 3.53.0 – 4.03.0 – 4.03.0 – 4.03.0 – 4.0
–
40 - 50
- 5060
- 4050
- 4050
- 50 60 20 -
3 0–
ว�งบนโตะว�งบนโตะ
ว�งบนโตะ หรอ ปลกบนแปลง
ว�งบนโตะ ปลกบน แปลงหรอแขวน หรอ
ว�งบนโตะว�งบนโตะหรอปลกบนแปลงปลกบนแปลง
ตารางท ตารางท 1 1 รายละเอยดโรงเรอนรายละเอยดโรงเรอนกลวยไมแตละสกลกลวยไมแตละสกล
หลงคาโรงเรอน : ใชต�ข�ยพร�งแสงสดำ� โดยขงใหตงกนท�งผน
3.1 3.1 การเตรยมโรงเรอน การเตรยมโรงเรอน((ตอตอ))
ในกรณสวนขน�ดกล�งหรอใหญ หรอทอ�ก�ศถ�ยเทไมด ใหเวนระยะระหว�งต�ข�ยพร�งแสงห�งกนประม�ณ 15ซม . หรอเหลอมกน 50 ซม . ทกระยะ
- 2025 เมตรเพอระบ�ยอ�ก�ศ
เสาโรงเรอน : ใชเส�คอนกรต เส�ไม หรอเส�เหลกต�มคว�มเหม�ะสมของพ�นทเส�เหลกต�มคว�มเหม�ะสมของพ�นทและคว�มรนแรงของกระแสลม
โตะวางกลายไม : ตองแขงแรงเพยงพอกบก�รว�งกลวยไม และเครองปลก คว�มกว�ง 1 เมตร สลบกบท�งเดนกว�ง 1 เมตร คว�มสง 50 70 เซนตเมตร คว�มย�ว - 2030 เมตร พนโตะ : ใชไมหรอคอนกรต ตต�มแนวย�วเปนขอบโตะ ใชไมหรอคอนกรต ว�งเปนค�นขว�งห�งกน - 5075 ซม. ใชไมระแนงหรอส�ยโทรศพท ขงต�มแนวย�วของโตะ จำ�นวน 4 ค เพอรองรบตนกลวยไมและเครองปลก
3.2 3.2 การเตรยมพนธการเตรยมพนธ
นำ�ลกกลวยไมจ�กก�รเพร�ะเล�ยงเน�อเยอ ขน�ดคว�มสง - 6 7 ซม . ไวในโรงเรอนกนฝนซงพร�งแสง 80 เปอรเซนต ประม�ณ 7 -
10 วน กอนออกจ�กขวด
3.2.1 3.2.1 การเพาะเลยงการเพาะเลยงเนอเยอเนอเยอ
ตนพนธทจะนำาไปปลกเลยงตนพนธทจะนำาไปปลกเลยง เตรยมได เตรยมได 5 5 วธวธ
ใชลวดงอเปนตะขอเกยวสวนโคนร�กแลวดงออกจ�กขวดดวยคว�มระมดระวง หรอใชฆอนทบกนขวด ล�งวนออกใหสะอ�ด แยกตนต�มขน�ด ใหญ กล�ง เลก เรยง
ในตะกร�ผงในโรงเรอนกนฝนซงพร�งแสง 80 เปอรเซนต ประม�ณ 1-2 สปด�ห
3.2.1 3.2.1 การเพาะเลยงการเพาะเลยง เนอเยอ เนอเยอ ((ตอตอ))
ย�ยลกกลวยไมลงปลกในกระถ�ง 1น�ว โดยใชถ�นทบหรอใยมะพร�วหรอก�บมะพร�วเปนวสดปลก ยกเวนสกลแวนด�ไมตองมเครองปลก ว�งไวในโรงเรอนอนบ�ลกนฝนและพร�ง
แสง 60-70 เปอรเซนต น�น 4-5 เดอน สำ�หรบ สกลหว�ย สำ�หรบสกลอนๆ ประม�ณ 10-18
เดอน จงย�ยปลกเพอตดดอก
วธตดแยกลำ�หน� ควรทำ�ขณะลำ�หน�ม ร�กออนเจรญออกม�พอสมควร ตดแยกแบงให
กลมลำ�หน�ม 2-3 ลำ�
322. . 322. . การแยกลำา การแยกลำา :: ใชในก�รขย�ยพนธใชในก�รขย�ยพนธสกลหว�ยและออนซเดยมสกลหว�ยและออนซเดยม
วธตดแยกลำ�หลง ตดแบงใหกลมลำ� หลงม 1-2 ลำ� ทำ�ได 2 วธ
1. ตดชำ�ไวในแปลงจนกว�แตกหนอออนแลวจงแยกไปปลก
2. ตดแลวนำ�ไปปลกไดทนทโดยไมจำ�เปนตองมหนอ
323. . 323. . การแยกตะเกยง การแยกตะเกยง :: ใชสำ�หรบก�รใชสำ�หรบก�รขย�ยพนธในสกลหว�ยขย�ยพนธในสกลหว�ย ตดแยกหนอเลก ๆ ทแตกจ�กสวนบน
ของลำ�ลกกลวยทมร�ก นำ�ไปปลก
ตดยอดใหมคว�มย�วพอประม�ณ โดยม ร�กสมบรณ ตดม� 1-2 ร�ก
324 324 การตดยอด การตดยอด :: ใชสำ�หรบก�รใชสำ�หรบก�รขย�ยพนธในสกลอะแรนด�ขย�ยพนธในสกลอะแรนด�มอคค�ร� และแวนด�มอคค�ร� และแวนด�
ตดเมอหนอแขนงมร�กสมบรณ 1-2 ร�ก แลวนำ�ไปปลก
325. . 325. . การแยกหนอแขนง การแยกหนอแขนง :: ใชใชสำ�หรบก�รขย�ยพนธในสำ�หรบก�รขย�ยพนธในสกลอะแรนด� มอคค�ร� และแวนด�สกลอะแรนด� มอคค�ร� และแวนด�
3. 3. การการปลกปลก3.3.1 3.3.1 สกลหวายสกลหวาย
ปลกในกระบะก�บมะพร�วขน�ด 24 x 32 เซนตเมตร แตละกระบะปลกได 4ตน (ประม�ณ 12000 1500
0 ตนตอไร ) หรอปลกในก�บมะพร�วพรอมเปลอกแขงทว�งหง�ย โดยใชระยะปลก 20 x
20 หรอ 20 x 25 เซนตเมตร 332. . 332. . สกลออนซสกลออนซ
เดยมเดยม ปลกในกระถ�งขน�ด 4 น�ว ใชก�บ มะพร�วเปนวสดปลก ในพ�นทมฝนตกชกใชถ�น
หรออฐแทนก�บมะพร�ว ( ประม�ณ 12,000 ตน/ไร)
333. . 333. . สกลอะแรนดา มอคคาสกลอะแรนดา มอคคารา และแวนดารา และแวนดา ปลกบนโตะกลวยไมทมต�ข�ยรองรบ
โดยไมมวสดปลกอนหรอว�งบนแปลงโดยมก�บมะพร�วว�งรองรบ สวนแวนด�ใบแบนปลกบนโตะหรอแขวน ห�กเปนแวนด�ใบกลมหรอใบรองปลกโดยว�งบนแปลงและไมตองมหลงค�พร�งแสง4. 4. การการ
ดแลดแลรกษารกษา4.1 4.1 การใหปยการใหปย
4.1.1 4.1.1 วธการใหปยวธการใหปย ควรใหปยทวถงท�งตน ร�ก และใบ
ยกเวนดอก
4.1.1 4.1.1 วธการใหปย วธการใหปย ((ตอตอ)) พจ�รณ�จ�กเครองปลกห�กแหง
เกนไปควรใหนำ��กอน 2-3 ชวโมง แลวจงใหปย ควรใหปยในวนทมแสงแดด
4.1.2 4.1.2 การใหปยกลวยไมในระยะการใหปยกลวยไมในระยะ ตางๆ ของการเจรญเตบโต ตางๆ ของการเจรญเตบโต
อนบาล ปยสตร 21-21-21 สลบ กบ 30-10-10 อตร� 250-400 กรมตอ นำ��
200 ลตรตอไร ทก 7 วน
สกลหวาย
ลงแปลง ปยสตร 21-21-21 สลบ กบ 30-20-10 อตร� 400-600 กรมตอ นำ��
200 ลตรตอไร ทก 7 วน
ออกดอก ปยสตร 21-21-21 สลบกบ 16-21-27 หรอ 15-30-15 อตร�
600-800 กรมตอ นำ�� 200 ลตรตอไร ทก 7 วน
สกลหวาย (ตอ)
ตดดอก ปยสตร 15-30-15 สลบ กบ 16-21-27 อตร� 500-700 กรมตอ นำ��
200 ลตรตอไร ทก 7 วน
อนบาล ปยสตร 21-21-21 อตร� 150-200 กรมตอ นำ�� 200 ลตรตอไร
ทก 7 วน
สกลออนซเดยม
ลงแปลง ปยสตร 21-21-21 สลบกบ 16-21-27 หรอ 7-24-34 อตร�
250-400 กรมตอ นำ�� 200 ลตรตอไร ทก 7 วน
ตดดอก ปยสตร 16-27-27 สลบกบ 7-24-34 อตร� 300-500 กรมตอ
นำ�� 200 ลตรตอไร ทก 7 วน
สกลออนซเดยม (ตอ)
อนบาล ปยเชนเดยวกบสกลหว�ย
สกลมอคคารา สกลอะแรนดา และสกลแวนดา (ใบรอง)
ลงแปลง ปยสตรเดยวกบสกล หว�ย อตร� 300-500 กรมตอ นำ��200 ลตร
ตอไร ทก 7 วน ออกดอก ปยสตรเดยวกบสกล หว�ย อตร� 500-700 กรมตอนำ�� 200 ลตร
ตอไร ทก 7 วน ตดดอก ปยสตรเดยวกบสกล หว�ย อตร� 400-600 กรมตอนำ�� 200 ลตร
ตอไร ทก 7 วน
ชวงเปลยนฤดกาล ควรใหปยสตร 16-21-27 อตร� 800-1,000 กรมตอนำ�� 200
ลตรตอไร 1-2 คร�ง เพอลดก�รวงของดอกตมโดยเฉพ�ะสกลหว�ย
สกลมอคคารา สกลอะแรนดา และสกลแวนดา (ใบรอง ) (ตอ)
4.1.3 4.1.3 ขอสงเกตลกษณะบางประการขอสงเกตลกษณะบางประการของกลวยไมสกลหวายจากการใชปยของกลวยไมสกลหวายจากการใชปย ปยทมอตร�สวนธ�ตไนโตรเจน : ฟอสฟอรส : โพแทสเซยม สมดล 1 :1:1 ใช
กบกลวยไมทกระยะก�รเจรญเตบโต ถ�ใชตดตอกนเปนเปนเวล�น�นจะทำ�ใหมลกษณะ
ก�รเจรญเตบโตแบบตอยอด
4.1.3 4.1.3 ขอสงเกตลกษณะบางประการขอสงเกตลกษณะบางประการ ของกลวยไมสกลหวายจากการใชปย ของกลวยไมสกลหวายจากการใชปย
((ตอตอ)) ปยทมอตร�สวนของไนโตรเจนสง เชน 3 :2:1 เรงก�รเจรญเตบโตท�งใบ เหม�ะ
กบกลวยไมระยะอนบ�ล ใชตดตอกนเปนเวล�น�นใบจะมสเขยวเขม อวบหน�เกนไป ทำ�ใหไมทนท�นตอก�รทำ�ล�ยของโรคและแมลงและมลกษณะ
ตอยอด ปยทมอตร�สวนของธ�ตฟอสฟอรสสง เชน 1 :2:1 เรงก�รเจรญเตบโตของร�ก และก�รออกดอก ทำ�ใหตนแขงแรง ทนท�นโรค
และแมลง ถ�ข�ดจะมสมวงทใบและตน ปยทมอตร�สวนของธ�ตโพแทสเซยมสง เชน 1:3:5 หรอ 5 :7:9 เหม�ะกบกลวยไมระยะออกดอก ชวยใหดอกมคณภ�พ
ด สสดใส และบ�นทน
4.2 4.2 การใหนำาการใหนำา 4.2.1 4.2.1 แหลงนำา แหลงนำา ไดแก นำ�� ไดแก นำ��
ประป� แมนำ�� ลำ�คลอง และนำ��บ�ด�ล กอน ประป� แมนำ�� ลำ�คลอง และนำ��บ�ด�ล กอนใชควรเกบกกนำ��ท�งไวจนส�รแขวนลอยในใชควรเกบกกนำ��ท�งไวจนส�รแขวนลอยในนำ��ตกตะกอนนำ��ตกตะกอน 4.2.2 4.2.2 คณภาพนำาทเหมาะสมคณภาพนำาทเหมาะสม
กบกลวยไม ดงตารางท กบกลวยไม ดงตารางท 22
ตารางท ตารางท 2 2 คาดชนคณภาพนำาคาดชนคณภาพนำาดชนคณภาพนำา คา
มาตรฐานหนวย
คว�มเปนกรด ด�ง – (pH)ก�รนำ�ไฟฟ� (EC)โซเดยม (Na)คลอไรด (Cl)ซลเฟต (SO4)ไบค�รบอเนต (HCO3)โซเดยมทละล�ยนำ��ได (SSP)โซเดยมค�รบอเนตหรอด�งทเหลอ(RSC)อตร�ก�รดดซบโซเดยม (SAR)
5.2 – 6.2
ไมเกน750
ไมเกน 3
ไมเกน 3
ไมเกน10
ไมเกน1.50
ไมเกน60
ไมเกน1.25
ไมเกน 2.0
-ไมโครโมทตอเซนตเมตรมลลอควว�เลนตอลตรมลลอควว�เลนตอลตรมลลอควว�เลนตอลตรมลลอควว�เลนตอลตรเปอรเซนตมลลอควว�เลนตอลตร
-
4.2.3 ชวงเวล�ก�รใหนำ�� วนละ1 คร�ง ชวงเวล�เข� ระหว�ง 06.00-09.00 น. ห�กฝนตกควรงดใหนำ�� จนกว�
เครองปลกจะแหง ในฤดแลงอ�จตองใหนำ�� ม�กกว�วนละ 1 คร�ง
424. . วธก�รใหนำ�� ใชรดดวยหวบวขน�ด 400 ร หรอใชระบบสปรงเกอรทมหวพนอยสงจ�กยอดกลวยไมประม�ณ - 0510. . เมตร รดใหเครองปลกเปยกสมำ�เสมอ
4.2 4.2 การใหนำา การใหนำา ((ตอตอ))
5. 5. สขลกษณะและสขลกษณะและความสะอาดความสะอาดความรกษาแปลงปลกใหถกสขลกษณะและความรกษาแปลงปลกใหถกสขลกษณะและสะอาดอยเสมอสะอาดอยเสมอ กำ�จดวชพชในสวนกลวยไม โดยเฉพ�ะ
บรเวณใตโตะปลกใหสะอ�ดอยเสมอ หลงก�รตดแตงกลวยไม ตองนำ�เศษตน
พชไปเผ�ทำ�ล�ยนอกบรเวณปลก เศษวสดปลกทไมใชแลว นำ�ไปเผ�ทำ�ล�ย
นอกบรเวณปลก เศษวสดจ�กบรรจภณฑต�งๆ ทใชง�น แลวตองทำ�ล�ยหรอฝง ดนเสย
ความรกษาแปลงปลกใหถกสขลกษณะและความรกษาแปลงปลกใหถกสขลกษณะและ สะอาดอยเสมอ สะอาดอยเสมอ ((ตอตอ)) เกบส�รเคมปองกนกำ�จดศตรพช และปย
เคม ไวในทรม ระบ�ยอ�ก�ศด ปลอดภยและมกญแจปด ทำ�คว�มสะอ�ดอปกรณต�งๆ ทใชในก�ร
พนส�รปองกนกำ�จดศตรพช หลงใชง�นแลวห�ก เกดก�รชำ�รด ทำ�ก�รซอมแซมใหอยในสภ�พด
พรอมใชง�น ตองจมมด หรอกรรไกรในส�รละล�ยโซเดยมไฮดรอกไซด (โซด�ไฟ ) อตร� 1
เปอรเซนต (1 ชอนแกงพนตอนำ�� 1 ลตร ) หลงตดกลวยไมทกคร �ง ควรเปลยนส�รละล�ยทกครง
วน
6. 6. ศตรของกลวยไมและศตรของกลวยไมและการปองกนกำาจดการปองกนกำาจด6.1 โรคทสำาคญและการปองกน
กำาจด 61 1. . โรคเนาดำา หรอโรคยอดเนา หรอโรคเนาเขาใส สาเหต : เช�อร�
ลกษณะอาการ : เกดไดทกสวนของกลวยไมเกอบทกสกล ส�ม�รถสงเกตอ�ก�รของโรคได ดงน� ราก เปนแผลสดำ� เน� แหง ยบตว
ลง หรอร�กเน� แหงแฟบ ตอม�เช�อจะลกล�มเข�ไปในตน ตน เช�อร�เข�ทำ�ล�ยไดท�งท�งยอด
และโคนตน ทำ�ใหยอด เน�ดำ� ถ�ทำ�ล�ยโคนตน “ใบจะเหลองและหลดรวงจนหมด เรยกว� โรคแก
”ผ�
ชวงเวลาระบาด : ระบ�ดในฤดฝน
ลกษณะอาการ (ตอ) ใบ เปนจดใส ชมนำ�� สเหลอง ตอม�
สเปลยนเปนสนำ��ต�ล และเปนสดำ�ในทสด ก�นชอดอก เปนแผลเน�ดำ� ในสภ�พทมคว�มช�นสงแผลจะขย�ยใหญลกล�มจน
ก�นชอดอก หกพบ โรคน�แพรกระจ�ยไดง�ยเนองจ�กส ปอรของเช�อร�ตดไปกบนำ��ในระหว�งก�รรดนำ��
หรอนำ��ฝน
การปองกนกำาจดการปองกนกำาจด ไมควรปลกกลวยไมแนนเกนไป
ไมควรใหนำ��กลวยไมตอนเยนใกลคำ�โดยเฉพ�ะชวงฤดหน�วเพร�ะทำ�ใหเกดคว�มช�น
สง ซงเหม�ะตอก�รเจรญเตบโตของเช�อโรคและแพรระบ�ดรนแรงไดง�ยข�น
ถ�พบโรคน�ในระยะลกกลวยไม ให แยกออกไปปลกเล�ยงต�งห�ก ห�กตนกลวยไมท
โตใหเผ�ทำ�ล�ย
ในกรณทปลกบนพ�นดนเหนยว ควร รองพ�นดวยแกลบ หรอ ทร�ยหย�บ เพอชวย
ระบ�ยนำ��และปองกนโรคเข�ทำ�ล�ยกลวยไมในระยะแรกได
6.1 .2 โรคดอกสนมหรอจด สนม
สาเหต : เช�อร�
ลกษณะอาการ : เปนโรคทพบม�กในกลวยไมสกลหว�ย และเปนปญห�สำ�คญของก�รสงออกกลวยไม เพร�ะอ�ก�รโรคจะปร�กฏในระหว�งก�รขนสง โดยเกดเปนจดขน�ดเลกสเหลองอมนำ��ต�ลบนกลบดอก เมอจดขย�ยโตข�นจะมสเขมคล�ยสสนม ชวงเวลาระบาด : ระบ�ดอย�งรวดเรวเมอฝนตกตดตอกนเปนเวล�น�นหรอมนำ��ค�งม�ก
การปองกนกำาจดการปองกนกำาจด เกบดอกกลวยไมทรวงและทเปนโรคเผ�ทำ�ล�ย
ก�รใหปย ในระยะออกดอกควรให ปยทมธ�ตโพแทสเซยมสง เพอเพมคว�ม
ต�นท�นตอโรค หรอลดคว�มรนแรงของโรค
ถ�ใชนำ��ประป�หรอเปนนำ��ผสมผง คลอรน อตร� 5 กรมตอนำ�� 400 ลตร รด
กลวยไมควรปลอยท�งค�งคนจนหมดกลนคลอรนกอนนำ�ไปใช
เมอพบโรคใหใชส�รปองกนกำ�จด โรคพชต�มต�ร�งท 3
6.1.3 โรคเกสรดำาสาเหต : เช�อร�
ลกษณะอาการ : เปนโรคทพบม�กในกลวยไมสกลหว�ย และเปนปญห�สำ�คญของกลวยไมตดดอกสงออก อ�ก�รโรคจะปร�กฎบนสวนของเกสรเพศผและเกสรเพศเมยทอยรวมกนในสวนกล�งของดอกทเรยกว� เส�เกสร เปน“ ”จดแผลสเท�อมดำ� ยบตวจ�กเน�อเย�อปกตขอบแผลอ�จมสนำ��ต�ลเขม ชวงเวลาระบาด : ระบ�ดรวดเรว เมอฝนตกตดตอกนเปนเวล�น�นโดยเฉพ�ะในฤดฝน
การปองกนกำาจด อย�ปลอยใหดอกกลวยไมบ�นโรยค�ตน เกบรวบรวมดอกกลวยไมทรวงและเปนโรคนำ�ไปเผ�ทำ�ล�ย ในฤดฝนควรใชส�รปองกนกำ�จด
โรคพชต�มต�ร�งท 3
6.1.4 โรคใบป นเหลองสาเหต : เช�อร�
ลกษณะอาการ : เกดจดกลมสเหลองทใบ บรเวณโคนตน ถ�อ�ก�รรนแรงจดเหล�น�จะ
ขย�ยตดตอกนเปนป� นสเหลองต�มแนวย�วของใบ เมอพลกดด�นใตใบจะพบกลมผงสดำ� ใบ
เปลยนเปนสนำ��ต�ลและรวง สปอรแพรระบ�ดไปต�มลมหรอตดไปกบละอองนำ��ทใชรดตนกลวยไม ชวงเวลาระบาด : ระบ�ดม�กในชวงฤดฝนจนถงฤดหน�วการปองกนกำาจด
เกบรวบรวมใบทเปนโรคเผ�ทำ�ล�ย เมอพบโรคระบ�ดใหใชส�รปองกนกำ�จด
โรคพชต�มต�ร�งท 3
6.1.5 โรคใบจด หรอโรคใบขกลากสาเหต : เช�อร� ลกษณะอาการ : กลวยไมสกลแวนด� ลกษณะแผลเปนรปย�วรคล�ยกระสวย ถ�เปนม�กแผลจะรวมกนเปนแผน บรเวณตรงกล�ง
แผลจะมตมนนสนำ��ต�ลดำ� ข�วสวนเรยกโรคน�ว� โรคข�กล�ก หรอ ข�กล�กร�ชบร กลวยไมสกล“ ” “ ”
หว�ย ลกษณะแผลเปนจดกลมสนำ��ต�ลเขมหรอสดำ� ขอบแผลมสนำ��ต�ลออนมขน�ดประม�ณ 0.
- 110. เซนตเมตร บ�งคร�งแผลจะบมลกหรออ�จนนเลกนอย หรอเปนสะเกดสดำ� เกดไดท�งด�นบนและใตใบ บ�งคร�งอ�จมอ�ก�รเปนจด
กลมสเหลองเหนไดชดเจนกอนแลวจงคอยๆ เปลยนเปนจดสดำ�ท�งวงกลม สปอรของเช�อร�
ปลวไปต�มลมหรอกระเดนไปกบนำ��
ชวงเวลาระบาด : ระบ�ดไดตลอดปแตระบ�ดม�กในชวงปล�ยฤดฝนจนถงฤดหน�ว
การปองกนกำาจด รวบรวมใบทเปนโรคเผ�ทำ�ล�ย
เมอพบโรคระบ�ดใหใชส�รปองกนกำ�จด โรคพชต�มต�มต�ร�งท 3
6.1.5 โรคใบจด หรอโรคใบข กลาก (ตอ)
6.1.6 โรคเนาสาเหต : เช�อแบคทเรย
ลกษณะอาการ : ระยะแรกเปนจดชำ��นำ�� ขน�ดเลกบนใบหรอหนอออน แผลจะขย�ยขน�ดใหญข�น และเน�อเยอมลกษณะเหมอนถกนำ��รอนลวก ใบพองเปนสนำ��ต�ล ขอบแผลมสเหลองเหนชดเจน ภ�ยใน - 23 วน เน�อเยอใบจะโปรงแสงมองเหนเสนใบ ถ�อ�ก�รรนแรงจะทำ�ใหกลวยไม
เน�ยบและต�ยท�งตน ชวงเวลาระบาด : ระบ�ดม�กในฤดฝน
การปองกนกำาจด เกบรวบรวมสวนทเปนโรคเผ�ทำ�ล�ย ควรปลกกลวยไมในโรงเรอน หรอใต
หลงค�พล�สตกถ�มโรคเน�ระบ�ดใหงดก�รใหนำ��ระยะหนงอ�ก�รเน�จะแหงไมลกล�มหรอระบ�ด ในฤดฝนควรใชส�รปองกนกำ�จด
โรคพชต�มต�ร�งท 3
617 โรคไวรสสาเหต : เช�อไวรส 2 ชนด
ลกษณะอาการ : เปนโรคทพบในกลวยไมเกอบทกพนธทมก�รขย�ยพนธม�เปน
เวล�น�น แตไมพบในกลวยไมพนธป�และพนธลกผสมใหมๆ โรคแพรกระจ�ยไดดโดยก�รขย�ยพนธดวยก�รเพ�ะเล�ยงเน�อเยอ และแยกหนอจ�กตน
พนธทเปนโรค เช�อท�ง 2 ชนดทำ�ใหกลวยไมแตละพนธแสดงอ�ก�รคว�มรนแรงของโรคไมเท�กนข�นอยกบชนดพนธและคว�มออนแอของกลวยไม แตในระยะย�วแลวมคว�มเสยห�ยตอ
คณภ�พตนและดอกกลวยไมไมแตกต�งกน เชน ทำ�ใหตนมใบด�ง ขอปลองส�น ชอดอกส�น ตนทรด
โทรมผลผลตดอกลดลง เปนตน
การปองกนกำาจด ตรวจและคดเลอกตนพนธปลอดโรคไปขย�ยพนธดวยก�รเพ�ะเล�ยงเน�อเยอ หรอแยกหนอทกคร�ง โดยสงตนพนธม�ตรวจห�เช�อไวรสผ�นคลนกพช กองโรคพชและจลชววทย� กรมวช�ก�รเกษตร แยกใชอปกรณก�รตดระหว�งตนท
ขย�ยไดจ�กตนปลอดโรค กบกลวยไมเดมทไมแนใจว�เปนโรค
โรค สารปองกนกำาจดโรคพช
อตราการ
ใช/ นำา20 ลตร
วธการใช/ขอควรระวง
หยดการใชสาร
กอนเกบ เกยว
(วน)1. โรคเนาดำา/โรคยอดเนา/โรคเนาเขาไส
ฟอสฟอรส แอชด
เมทาแลกซล 25( % ดบ
บลวพ)
ฟอสอทลอะลมเนยม (
8 0 % ดบบลวพ)
30-50 มลลลต ร
40 กรม
25-50 กรม
ควรพนในชวงทแดดไมจดไมควรผสมกบปยและสารเคมอนๆควรพนสลบกบสารเคมอนไมควรผสมกบปย
-10
10
ตารางท ตารางท 3 3 การใชสารปองกนกำาจดโรคการใชสารปองกนกำาจดโรคของกลวยไมของกลวยไม
โรค สารปองกนกำาจดโรคพช
อตราการ
ใช/ นำา20 ลตร
วธการใช/ขอควรระวง
หยดการใชสาร
กอนเกบ เกยว
(วน)2. โรคดอกสนม/โรคจดสนม
แมนโคเซบ 80( % ดบ
บลวพ)
โปรพเนบ (7 0 % ดบบลวพ)
30 กรม
40 กรม
ควรพนใหทวและควรผสมสารเสรมประสทธภาพ
7
7
ตารางท ตารางท 3 3 การใชสารปองกนกำาจดโรคการใชสารปองกนกำาจดโรค ของกลวยไม ของกลวยไม ((ตอตอ))
โรค สารปองกนกำาจดโรคพช
อตราการ
ใช/ นำา20 ลตร
วธการใช/ขอควรระวง
หยดการใชสาร
กอนเกบ เกยว
(วน)3. โรคเกสรดำา
ไทอะเบนดาโซล
(4 0 % ดบบลวพ)โปรคลอราท
50( % ดบบลวพ)
อะซอกซสโตรบน
50( %อซ)
40 กรม
30 กรม
5 มลลลตร
ฤดฝนพนทก5-7วน
ฤดฝนพนทก5-7วนสลบกบสารประเภทดดซม
ฤดฝนพนทก7 วนใชสารชนดใดชนดหนง
7
10
10
ตารางท ตารางท 3 3 การใชสารปองกนกำาจดโรคการใชสารปองกนกำาจดโรค ของกลวยไม ของกลวยไม ((ตอตอ))
โรค สารปองกนกำาจดโรคพช
อตราการ
ใช/ นำา20 ลตร
วธการใช/ขอควรระวง
หยดการใชสาร
กอนเกบ เกยว
(วน)4. โรคใบปนเหลอง
คารเบนดาซม 50( % ดบ
บลวพ)โปรพเนบ 70( % ดบบลวพ)
แคปแทน 50( % ดบ
บลวพ)
20 กรม
40 กรม
40 กรม
ควรพนสารใหทวทงบน
ใบ และใตใบโดยเนนทผวใบทมสปอรควรพนสารสลบกบชนด
อน เพอปองกนการตานทานสารเคม
10
7
7
ตารางท ตารางท 3 3 การใชสารปองกนกำาจดโรคการใชสารปองกนกำาจดโรค ของกลวยไม ของกลวยไม ((ตอตอ))
โรค สารปองกนกำาจดโรคพช
อตราการ
ใช/ นำา20 ลตร
วธการใช/ขอควรระวง
หยดการใชสาร
กอนเกบ เกยว
(วน)5. ใบจด/ใบขกลาก
คารเบนดาซม 50( % ดบ
บลวพ)คลอโรทาโลนล
75( % ดบบลวพ)
20 กรม
20 กรม
ระยะเวลาในการพนสารขนอยกบความรนแรงและการระบาดของโรค
10
14
ตารางท ตารางท 3 3 การใชสารปองกนกำาจดโรคการใชสารปองกนกำาจดโรค ของกลวยไม ของกลวยไม ((ตอตอ))
โรค สารปองกนกำาจดโรคพช 1/
อตราการ
ใช/ นำา20 ลตร
วธการใช/ขอควรระวง
หยดการใชสาร
กอนเกบ เกยว
(วน)6. โรคเนา
สเตรปโตมยซน ออกซเตตตระไซครนโปรเคน
เพนนซลน จ–คอปเปอรไฮดรอกไซด
77( % ดบบลวพ)
10 กรม
10 กรม
20 กรม
หามใชในอตราทเขมขนมากกวาทกำาหนดหรอใชตดตอเกน
2 ครง ควรสลบดวยสารในกลมสมผส เชน แคปแทน 50( %
ดบบลวพ)
-
-
-
ตารางท ตารางท 3 3 การใชสารปองกนกำาจดโรคการใชสารปองกนกำาจดโรค ของกลวยไม ของกลวยไม ((ตอตอ))
1/ ในวงเลบคอ เปอรเซนตส�รออกฤทธและสตรของส�รปองกนกำ�จดศตรพช
6.2 แมลงศตรทสำาคญและการ ปองกนกำาจด6.2.1 เพลยไฟ
ลกษณะและการทำาลาย : เพล�ยไฟ เปนศตรสำ�คญทสดของกลวยไม มขน�ดเลกม�ก
ประม�ณ - 0810. . มลลเมตร สเหลองใส ดดนำ��เล�ยงจ�กเน�อเยอกลบดอกกลวยไม ทำ�ให
เกดรอยต�งกระจ�ยทวกลบดอก ข�วสวนจงเรยกเพล�ยไฟว� ตวกนส เพล�ยไฟชนดน�มวงจรชวต“ ”
จ�กไขถงตวเตมวยเพยง 14 วน ชวงเวลาระบาด : พบระบ�ดทำ�ล�ยกลวยไมในชวยฤดรอนและฤดหน�ว หรออ�ก�ศแหงแลงและฝนท�งชวงเปนเวล�น�นๆ
การปองกนกำาจด ตดต�งกบดกก�วเหนยว อตร� 100
กบดกตอไร เพอพย�กรณและลดปรม�ณตวเตมวย ห�กพบเพล�ยไฟเกนระดบทกำ�หนด
ใหใชส�รปองกนกำ�จดแมลงศตรพชต�มต�ร�งท4
622 บวกลวยไม ลกษณะและการทำาลาย : บวกลวยไม เปนแมลงวนชนดหนง ตวเตมวยว�งไขในเน�อเยอของก�นชอดอก ตวหนอนเมอโตเตมทขน�ดประม�
ณ 20. มลลเมตร กดกนกลบดอกด�นใน ทำ�ใหดอกตมชะงกก�รเจรญเตมโต ดอกจะรวงอย�ง
รวดเรว ช�วสวนเรยกแมลงชนดน�ว� ไอฮวบ“ ”ชวงเวลาระบาด : พบระบ�ดรนแรงในฤดฝน
การปองกนกำาจด เกบดอกทมลกษณะถกทำ�ล�ยเผ�
ท�งเพอกำ�จดหนอนทอยในดอก ไมควรปลอยให ดอกเน� รวงหลนจ�กก�นดอก จะทำ�ใหหนอนดด
ตวออกจ�กดอกและฝงตวอยต�มพ�นดนหรอวสดปลกซงย�กแกก�รกำ�จด เมอพบก�รระบ�ดใหใชส�รปองกน
กำ�จดแมลงศตรพชต�มต�ร�งท 4
6.2 .3 หนอนกระทผก ลกษณะและการทำาลาย : หนอนกระทผกมลำ�ตวอวนปอม มจดสดำ�ใหญตรงปลองท 3ตวเตมวยเปนผเส�อกล�งคนขน�ด -303. .
5 เซนตเมตร ว�งไขเปนกลมประม�ณรอยฟอง ไขปกคลมดวยขนสฟ�งข�ว ระยะไข - 34 วน
ระยะหนอน - 1014 วน หนอนเข�ดกแกในดน ระยะดกแด - 710 วน หนอนทเกดใหมจะ
อยรวมกลม แทะกนผวใบและดอก วยตอม�จะเคลอนย�ยกดกจสวนต�งๆ
ชวงเวลาระบาด : ตลอดฤดปลกการปองกนกำาจด
เกบกลมไขและตวหนอนทำ�ล�ย เมอพบก�รระบ�ด ใหใชส�รปองกน
กำ�จดแมลงต�มต�ร�งท 4
6.2.4 หนอนกระทหอม ลกษณะและการทำาลาย : หนอนกระทหอม (หนอนหนงเหนยว หนอนหลอดหอม หรอ
หนอนเขยว ) มลำ�ตวอวน ผนงลำ�ตวเรยบ มหล�ยส ด�นข�งมแถบสข�วพ�ดต�มย�วจ�กอกถง
ปล�ยสดของลำ�ตวข�งละแถว ตวเตมวยเปนผเส�อกล�งคนขน�ด - 2025. . เซนตเมตร ว�งไขเปนกลมประม�ณ - 20100 ฟองระยะไข
- 23 วน ระยะหนอน - 1417 วน และระยะดกแด - 57 วน ตวหนอนกดกนดอก ตน
และใบเปนรอยแหวง
ชวงเวลาระบาด : ระบ�ดรนแรงในชวงฤดรอนการปองกนกำาจด เกบกลมไขและตวหนอนทำ�ล�ย
เมอพบก�รระบ�ด ใหใชส�รปองกน กำ�จดแมลงต�มต�ร�งท 4
6.3 สตวศตรกลวยไม6.3.1 หอยทากศตรกลวยไม
ลกษณะและการทำาลาย : หอยท�กทพบในสวนกลวยไมสวนม�กเปนหอยท�กบกขน�ดเลก คอหอยท�กซกซเนย ทำ�ล�ยโดยกดกนต�หนอ ต�ดอกและชอดอกโดยปลอยเมอกไวเปนท�งต�มแนวเดนของหอยท�ก เปนส�เหตใหเช�อโรคหรอเช�อร�
เข�ทำ�ล�ยตอได ชวงเวลาระบาด : พบระบ�ดรนแรงในชวงฤดฝนการปองกนกำาจด เมอนำ�ตนใหมเข�ม�ในสวนหรอเปลยน
เครองปลกใหม ควรอบหรอต�กแหงก�บมะพร�ว เสยกอน หรอชบก�บมะพร�วหรอเครองปลก
กลวยไมดวยส�รกำ�จดหอยกอนนำ�ม�ใช เมอพบหอยท�กระบ�ดใหใชส�รเคมปองกนกำ�จดหอยท�ก
แมลงศตรพช
ชวนทรย/สารปองกนกำาจดแมลงศตรพช
1/
อตราการ
ใช/ นำา20 ลตร
วธการใช/ขอควรระวง
หยดการใชสาร
กอนเกบ เกยว
(วน)เพลยไฟ
อมดาคลอพรด
(1 0 % เอสแอล)อะบาเมคทรน
18( . %อซ)พโปรนล
5( % เอสซ)
ไซเพอรเมทรน/โฟซาโลน 287
5% อซ)
10-20 มลลลตร10-20 มลลลตร20 มลลลตร40 มลลลตร
พน 5-7 วน ในฤดรอน
หรอ 7-10 วน ในฤดฝน
เมอพบเพลย ไฟมากกวา
10 ตว/40 ชอดอก
14
7
7
5
ตารางท ตารางท 4 4 การใชชวนทรยและสารปองกนการใชชวนทรยและสารปองกนกำาจดแมลงศตรกลวยไมกำาจดแมลงศตรกลวยไม
แมลงศตรพช
ชวนทรย/สารปองกนกำาจดแมลงศตรพช 1/
อตราการ
ใช/ นำา20 ลตร
วธการใช/ขอควรระวง
หยดการใชสาร
กอนเกบ เกยว
(วน)บวกลวยไม ไอ“
ฮวบ”
ไซเพอรเมทรน/โฟซาโลน2875
% อซ)คารโบซลแฟน
20( %อซ)อมดาคลอพรด
10( % เอสแอล)
40มลลลตร
50มลลลตร
20มลลลตร
พนทก 5-7 วน จนกวา
การระบาดลดลง
5
15
14
ตารางท ตารางท 4 4 การใชชวนทรยและสารปองกนการใชชวนทรยและสารปองกนกำาจดแมลงศตรกลวยไม กำาจดแมลงศตรกลวยไม ((ตอตอ))
แมลงศตรพช
ชวนทรย/สารปองกนกำาจดแมลงศตรพช 1/
อตราการ
ใช/ นำา20 ลตร
วธการใช/ขอควรระวง
หยดการใชสาร
กอนเกบ เกยว
(วน)หนอนกระทผก
เชอไวรส NPV*
คลอรฟลอาซรอน 5( %อซ)
30มลลลตร
20มลลลตร
พนชวงเวลา เยนทก 4-5
วนตดตอกน3-4 ครงเมอพบการระบาด
พน 5-7 วนจนกวาการระบาดจะลด
ลง ขอแนะนำาควรเกบกลมไขจะสามารถลดการระบาดลงไดอยางมประสทธภาพ
1
15
ตารางท ตารางท 4 4 การใชชวนทรยและสารปองกนการใชชวนทรยและสารปองกนกำาจดแมลงศตรกลวยไม กำาจดแมลงศตรกลวยไม ((ตอตอ))
แมลงศตรพช
ชวนทรย/สารปองกนกำาจดแมลงศตรพช 1/
อตราการ
ใช/ นำา20 ลตร
วธการใช/ขอควรระวง
หยดการใชสาร
กอนเกบ เกยว
(วน)หนอนกระทหอม
เชอไวรส NPV*เชอแบคทเรย BT*เซนทาร*เทบฟโนไซด
30มลลลตร50มลลลตร40มลลลตร20มลลลตร
พนชวงเวลา เยนทก 4-5
วนตดตอกน3-4 ครงเมอพบการระบาด
พน 5-7 วนจนกวาการระบาดจะลด
ลง ขอแนะนำาควรเกบกลมไขจะสามารถลดการระบาดลงไดอยางมประสทธภาพ
11115
ตารางท ตารางท 4 4 การใชชวนทรยและสารปองกนการใชชวนทรยและสารปองกนกำาจดแมลงศตรกลวยไม กำาจดแมลงศตรกลวยไม ((ตอตอ))
แมลงศตรพช
ชวนทรย/สารปองกนกำาจดแมลงศตรพช 1/
อตราการ
ใช/ นำา20 ลตร
วธการใช/ขอควรระวง
หยดการใชสาร
กอนเกบ เกยว
(วน)หอยทาก
นโคลซาไมด 70( % ดบ
บลวพ)เมทโอคารบ
50( % ดบบลวพ)เมทลดไฮด
80( % ดบบลวพ)
40 กรม
60 กรม
40 กรม
ควรพนตอนเยนซงเปนเวลาทหอยเรมออกหากนโดยพนนำาเปลากอนพน
สารประมาณ15 นาท เพอใหความชนในอากาศสงจะทำาใหหอยทากออกจากทหลบซอน
21
ตารางท ตารางท 5 5 การใชสารปองกนกำาจดสตวศตรการใชสารปองกนกำาจดสตวศตรกลวยไมกลวยไม
1/ในวงเลบ คอ เปอรเซนตส�รออกฤทธและสตรของส�รปองกนกำ�จดศตรพช
6.3 วชพชทสำาคญและการปองกนกำาจด 6.3.1 ชนดวชพช วชพชในโรง
เรอนปลกเล�ยงกลวยไมบนวสดปลก มท�งวชพช ฤดเดยวซงสวนใหญขย�ยพนธดวยเมลด และ
วชพชข�มป ซงขย�ยพนธไดดดวยตน ร�ก เหง� วชพชประเภทใบแคบ เชน หญ�นก สชมพ หญ�ดอกข�ว หญ�ข�วนก และหญ�
ตนนก วชพชประเภทใบกวาง เชน ผกโขม เทยมน� ผกโขมหน ตอยตง กะเมง นำ��นมร�ชสห ไพเลย หญ�ละออง ลกใตใบ สรอยนกเข� ผกกะสง และสมกบ วชพชประเภทใบกก เชน กกทร�ย และหนวดปล�ดก วชพชประเภทเฟน เชน เฟนก�งปล�
เฟนกดสรอย เฟนผกปกไก และปรงทะเล
6.3.1 ชนดวชพช (ตอ) ประเภทพชชนตำา ไดแก ตะไครนำ�� (ส�หร�ยสเขยวแกมนำ��เงน ส�หร�ยสเขยวและมอส) 6.3.2 การปองกนกำาจด
กำ�จดวชพชรอบบรเวณโรงเรอนปลก กลวยไม ใตโตะ และบรเวณท�งเดนกอนวชพช
ออกดอก ล�งวสดปลกกอนนำ�ม�ใช เพอปองกน ก�รปนเป� อนของวชพช หรอเมลดวชพชซงตดม�
กบวสดปลก กำ�จดวชพชดวยแรงง�นขณะทวชพช ยงเปนตนออน หรอยงไมออกดอก ถ�เปนวชพชท
ขย�ยพนธโดยสปอร เชน เฟน ตองรบกำ�จดกอน สร�งสปอร แตตองปฏบตตดตอกนอย�งตอเนอง
7. คำาแนะนำาการใชสารปองกนกำาจดศตรพชอยางถกตองและเหมาะสม ก�รใชส�รปองกนกำ�จดศตรพชทเหม�ะสม
เกษตรกรควรรจกศตรพช ชนดและอตร�ก�รใชของ ส�รปองกนกำ�จดศตรพช รวมท�งก�รเลอกใชเครอง
พนและทถกตอง มขอแนะนำ�ควรปฏบตดงน�7. 1 การใชสารปองกนกำาจดศตรพชอยางเหมาะสม ตรวจซอมอปกรณเครองพนอย�งใหมรอย
รว เพอปองกนส�รพษเปยกเป� อนเส�อผ�และร�งก�ยของผพน ตองสวมเส�อผ�และอปกรณปองกนส�ร
พษ ไดแก หน�ก�กหรอผ�ปดจมก ถงมอ หมวกและรองเพอปองกนอนตร�ยจ�กส�รพษ
อ�นฉล�กคำ�แนะนำ� เพอคณสมบตและก�ร ใชของส�รปองกนกำ�จดศตรพช กอนปฏบตง�นทก
คร�ง
7. 1 การใชสารปองกนกำาจดศตร พชอยางเหมาะสม (ตอ) ควรพนส�รปองกนกำ�จดศตรพชในชวงเช�
หรอเยนขณะลมสงบ หลกเลยงก�รพนในเวล�แดด จดหรอลมแรง และขณะปฏบตง�นผพนตองอย
เหนอลมตลอดเวล� เตรยมส�รปองกนกำ�จดศตรพชสำ�หรบใช ใหหมดในคร�วเดยว ไมควรเหลอตดค�งในถงพน
ปดฝ�ภ�ชนะบรรจส�รปองกนกำ�จดศตร พชใหสนท เมอเลกใช เกบไวในทมดชด ห�งจ�ก
สถ�นทปรงอ�ห�ร แหลงนำ�� และตองใสกญแจโรงเกบทกคร�ง ภ�ยหลงก�รพนส�รปองกนกำ�จดศตรพช
ทกคร�ง ผฉดพนตองอ�บนำ�� สระผม และเปลยน เส�อผ�ทนท เส�อผ�ทใสขณะฉดพนส�รตองซกให
สะอ�ดทกคร�ง
7. 1 การใชสารปองกนกำาจดศตร พชอยางเหมาะสม (ตอ)
ไมเกบเกยวผลผลตกอนส�รปองกนกำ�จด ศตรพชทใชจะสล�ยตวถงระดบปลอดภย โดยดจ�ก
ต�ร�งคำ�แนะนำ�ก�รใชส�รปองกนกำ�จดศตรพชหรอฉล�กทภ�ชนะบรรจ
เมอใชส�รปองกนกำ�จดศตรพชหมดแลวให ล�งขวดบรรจส�รดวยนำ�� 2-3 คร�ง เทนำ��ลงในถง
พนส�ร ปรบปรม�ตรนำ��ต�มคว�มตองก�รกอนนำ� ไปใชพนปองกนกำ�จดศตรพช สำ�หรบภ�ชนะบรรจ
ส�รเคมทล�งแลว คอขวด กลองกระด�ษ และถงพล�สตกใหทำ�ล�ยโดยก�รฝงดนห�งจ�กแหลงนำ��และใหมคว�มลกม�กพอทสตวไมส�ม�รถคยข�นม�
ได ห�มนำ�กลบม�ใชใหมอก
7.2.1. เครองพนสาร ไดแก• เครองพนส�รแบบสบโยกสะพ�ยหลง• เครองยนตพนส�รชนดใชแรงดนของเหลว
7. 2 การใชเครองพนสารปองกนกำาจดศตรพชทเหมาะสม
เครองพนแบบสบโยกสะพ�ยหลง ใชอตร�ก�ร พน 60-80 ลตรตอไรก�รพนส�รเพอ กำ�จดแมลงและ
โรคพช เลอกใชหวฉดแบบกรวยขน�ดเลก (เสนผ� ศนยกล�ง 0.6 – 1.0 มลลเมตร) สำ�หรบก�รพนส�ร
กำ�จดวชพช เลอกใชหวฉดแบบพดหรอแบบปะทะ
7.2.2 วธการใช
ก�รพนส�รกำ�จดวชพช ตองไมใชเครองพน รวมกบเครองพนส�ร ปองกนกำ�จดแมลงและโรคพช
ขณะพนดกหวฉดตำ�และถอระดบเดยวตลอดก�รปฏบต ง�น เพอใหละอองส�รเคมตกลงบนวชพชทตองก�ร
ควบคม สมำ�เสมอ ก�รพนส�รกำ�จดวชพชคลมดน ปองกนวชพชกอนงอก ตองระวงก�รพนซำ��แนวเดม
เพร�ะจะทำ�ใหส�รกำ�จดวชพชตกลงเปนสองเท� และหลงพนไมควรรบกวนผวหน�ดน
เครองยนตพนส�รชนดใชของเหลว ใช อตร�ก�รพน 80 – 120 ลตรตอไร ใชหวฉดแบบกรวย
ขน�ดกล�ง ( เสนผ�ศนยกล�ง 1.0 – 2.0 มลลเมตร) ปรบคว�มดนในระบบก�รพนไวท 10 บ�รหรอ 150
ปอนดตอต�ร�งน�ว ถ�เปนหวฉดแบบกรวยชนดปรบได ควรปรบใหไดละอองกระจ�ยกว�งทสด จะไดละออง
ขน�ดเลกเสมอ เหม�ะสำ�หรบก�รพนส�รปองกนกำ�จดแมลงและโรคพช
7.2.2 วธการใช (ตอ)
ก�รพนใชคว�มเรวในก�รเดน ประม�ณ 1 – 2 ก�วตอวน�ท พนใหคลมท�งตน
ไมควรพนจ�น�นเกนไป เพร�ะจะทำ�ใหส�รปองกน – กำ�จดศตรพชโชกและไหลลงเดน ควรพลก
– หง�ย หรอยกหวฉดข�น ลง เพอใหละอองแทรกเข�ทรงพมไดดโดยเฉพ�ะด�นใตใบ
เรมทำ�ก�รพนจ�กใตลม และขย�ย แนวก�รพนข�นเหนอลม ขณะเดยวใหหนหวฉดไป
ท�งใตลมตลอดเวล� เพอหลกเลยงก�รสมผสกบส�รปองกนกำ�จดศตรพช
7.2.2 วธการใช (ตอ)
8. การเกบเกยว8.1 อายเกบเกยวทเหมาะสม
สกลหว�ยและสกลออนซเดยมตดเมอมดอกบ�น 3 ใน 4 ของ ชอดอก
สกลอะแรนด�และมอคค�ร�ตดเมอมดอกบ�นไมนอยกว� 4 ใน 5 ของชอ
สกลแวนด�ตดเมอมดอกบ�นเกอบท�งชอหรอบ�นหมดชอ
8.2 วธการเกบเกยว อปกรณเกบเกยว ควรใชกรรไกรหรอมด
ทมคว�มคมหรอสะอ�ด ควรตดก�นชอดอกเกอบชดลำ�ตนใหได
ก�นย�วม�กทสด ระยะเวล�ตดดอก ควรเปนชวงเช�หลงจ�กให
ปยไปแลว 2-3 วน
8.2 การรวบรวมและขนสง รวมเปนกำ� กำ�ละ 20-25 ชอ ไมควรให
กลบดอกเบยดกนจนเสยห�ย ขนสงโดยรถเขนม�ยงโรงเรอนโดยหลก
เลยงบรเวณทมแสงแดดสอง คดเลอกชอดอกต�มขน�ดทผสงออกกำ�หนด
กำ�ละ 10 ชอ แชปล�ยก�นในนำ��สะอ�ดหรอนำ��ย�ยดอ�ย
ระหว�งรอขนสง ขณะขนสงไปยงบรษทผสงออกควรใชรถหอง
เยนปรบอณหภม 12 - 15 องศ�เซลเซยส
9. วทยาการหลงการเกบเกยว
9.1 การเตรยมการบรรจหบหอ คดเลอกดอกทสมบรณ กลบดอกไมฉกข�ด ปลอดจ�กโรคและแมลง ใสนำ��ย�ยดอ�ยทปล�ยก�นชอดอก แลวว�งผงใหแหง คดขน�ดต�มม�ตรฐ�นช�นคณภ�พ จ�กน�นนำ�ไปรมดวยเมทธลโบรไมด
ต�มกรรมวธใน 9.2.1 หรอ 9.2.2 นำ�ไปเกบในหองเยนอณหภม 8-12 องศ�เซลเซยส คว�มช�น
สมพนธ 85-95 เปอรเซนต เปนเวล�ประม�ณ 1-2 ชวโมง กอนก�รบรรจ
9.2 การปองกนกำาจดเพลยไฟหลงการเกบเกยว
• กอนก�รรมส�รทกคร�งตองปฏบตดงน�
9 .2 .1 การรมดอกกลวยไมดวยสารเมทลโบรไมดเพอกำาจดเพลยไฟโดยใชตรมสารของกรมวชาการเกษตร 1. ตรวจสอบอปกรณทใชในก�รรมส�รทกอย�งใหอยในสภ�พทใชง�นได เชน ถงบรรจเมทธลโบรไมด ว�ลวปดเปดทกตว กระบอกตวง ส�ร พดลม ผ�คลมรมส�ร ทอทร�ย ห�กพบก�รชำ�รดจะตองทำ�ก�รซอมแซมหรอเปลยนใหมกอน โดยเฉพ�ะผ�คลมรมส�รจะตองไมฉกข�ดหรอมรรว 2. ทำ�คว�มสะอ�ดพ�นตรมส�ร
และพ�นทรอบๆ ตรมใหสะอ�ดเสมอ
• ขนตอนการปฏบตในการรมสาร 1. นำ�ดอกกลวยไมม�จดว�งไวในตรมส�ร 2. คลมตรมส�รดวยผ�คลมรมส�รท�รพอลน แลวทบช�ยผ�คลมดวยทอทร�ยโดยว�งทอทร�บใหเหลอมกนอย�งนอย -20
30 ซม.
921. . การรมดอกกลวยไมดวยสารเมททลโบรไมดเพอกำาจดเพลยไฟโดยใชตรมสารของกรมวชาการเกษตร (ตอ)
3. ตรวจดผ�คลมใหอยในสภ�พ ด ห�กพบรอยรวหรอฉกข�ดใหทำ�ก�รซอมแซม
โดยใชเทปก�วปะสวนทรวหรอฉกข�ดน�น ห�กผ�คลมอยในสภ�พทเก�มรรวและฉกข�ดม�กไม
ส�ม�รถซอมแซมได ใหเปลยนผ�คลมใหมเพอ คว�มปลอดภย ทำ�ใหก�รรมส�รน�ไดผล
• ขนตอนการปฏบตในการรมสาร 4. เปดพดลมซงตดต�งอยตรงสวนกล�งของตรมเพอใหเกดก�รหมนเวยนของอ�ก�ศภ�ยในต 5. เปดว�ลวถงเมทธลโบรไมด ตวงต�มปรม�ณทตองก�รใหไดต�มอตร�ทแนะนำ� 20 กรมตอลกบ�กเมตร
921. . การรมดอกกลวยไมดวยสารเมทลโบรไมดเพอกำาจดเพลยไฟโดยใชตรมสารของกรมวชาการเกษตร (ตอ)
6. เปดว�ลวทกระบอกตวงเพอปลอยใหเมทธลโบรไมดไหลไปต�มทอทองแดงเช�ไปในตรม แลวจะไปออกทหวปลอยทอยในทอลม
ในรปของแกส
• ขนตอนการปฏบตในการรมสาร(ตอ) 7. แกสเมทธลโบรไมดจะมก�ร
หมนเวยนในตรมตลอดเวล� ทำ�ใหคว�มเขมขนของแกสเมทธลโบรไมดภ�ยในตรมส�รมคว�มเขมขนเท�กนทกจด 8. รมดอกกลวยไมไวในตรมส�รน�น 90 น�ท เมอครบกำ�หนดเวล� นำ�พดลมเป�ไลแกส เมอยกผ�คลมดวยหน�ข�นพ�ดบนตรมส�รแกสเมทธลโบรไมดจะถกลมเป�ออกไปจ�กตรมส�ร 9. เปดพดลมเพอไลแกสเมทธลโบรไมดออกจ�กตรมส�รประม�ณ 10 น�ท คว�มเขมขนของแกสเมทธลโบรไมดจะอยในระดบทตำ�กว�ค�คว�มปลอดภย คอ 5 พพเอม 10. นำ�ดอกกลวยไมออกจ�กตรมส�รได
• มขนตอนการปฏบตงานดงน 1. นำ�ดอกกลวยไมจดว�งไวในตรม 2. รดซปปดตรม และตรวจดคว�มเรยบรอย
922. . การรมดอกกลวยไมดวยเมทธลโบรไมด เพอกำาจดเพลยไฟโดยใชโรงเกบสำาเรจรป
3. เปดพดลมซงต�งอยในตลมเพอใหเกดก�รหมนเวยนของอ�ก�ศภ�ยในต
4. เปดว�ลวถงปลอยแกสเมทธลโบรไมดเข�ตต�มปรม�ณทตองก�รใหไดต�มอตร�ทแนะนำ� 20 กรมตอลกบ�ศกเมตร
• มขนตอนการปฏบตงานดงน(ตอ) 5. แกสเมทธลโบรไมดจะเกดก�ร
หมนเวยนกระจ�ยในตตลอดเวล� ทำ�ใหคว�มเขมขนของแกสเมทธลโบรไมดภ�ยในตรมเท�กนทกจดรมดอกกลวยไมไวในตรม 90 น�ท เมอครบกำ�หนดเปดซปด�นหลงออกเพอระบ�ยแกสออกจ�กตรมประม�ณ 10 น�ท เพอใหคว�มเขมขนของแกส เมทธลโบรไมดอยในระดบทตำ�กว�ค�คว�มปลอดภยคอ 5 พพเอม 6. นำ�ดอกกลวยไมออกจ�กตรม หม�ยเหต - ก�รรมใหผลในก�รปองกน
กำ�จดเพล�ยไฟได 100 เปอรเซนต
9.3 การบรรจหบหอ ถงพล�สตกพพ เจ�ะรถง บรรจถงละ
10 หอ หอชอดอก 10 ชอดวยกระด�ษข�วบ�ง โดยใสส�รดดซบ เอทธลนไวใกลใสถงพล�สตกพ
พ ไมเจ�ะรอกช�นหนง หอดวยแผนพล�สตกโอพพ หอละ 10
ชอ นำ�ชอกลวยไมบรรจในกลองกระด�ษ กลอง
ละ 20 40 60, , และ หรอ 80 ชอ แลวบรรจลงกลองใหญอกช�นหนง
เกบรกษ�ไวทอณหภม 12 องศ�เซลเซยส ขณะรอก�รขนสง
10. การบนทกขอมล เกษตรกรควรบนทกก�รปฏบตง�นในข�น
ตอนก�รผลตต�งๆ ใหมก�รตรวจสอบได ห�ก มขอผดพล�ดบกพรองเกดข�น ส�ม�รถจดก�ร แกไขหรอปรบปรงไดทนทวงท เชน• สภ�พแวดลอม เชน อณหภม คว�มช�น
สมพนธ และปรม�ณนำ��ฝน• พนธ วนทปลก• วนใหปย ชนดและอตร�ก�รใช• วนทศตรพชระบ�ด ก�รใชส�รปองกนกำ�จด
ศตรพช ชนดและอตร�ก�รใช• ค�ใชจ�ย ร�ค�ผลผลต ปรม�ณและ คณภ�พผลผลต และร�ยได• ปญห�อปสรรคอนๆ ในชวงฤดปลก