Сухани Халқ-шумораи №21 соли 2015

8
www.hhdt-sugd.tj Каъбаи уммеди мо халќ асту бас! Е.mail: [email protected] Нашрияи Кумитаи иљроияи Њизби Халќии Демократии Тољикистон дар вилояти Суѓд Оѓози Оѓози нашр нашр 4- 4- уми уми декабри декабри соли соли 1993 1993 № 21 (346) Чоршанбе, 3 июни соли 2015 Њамватанони азиз! Таќвим рўз ба рўзу соат ба соат моро ба санаи мубораки рўзи ба имзо расидани Со- зишномаи умумии истиќрори сулњ ва ризоияти миллї наз- дик мекунад. 27 июни соли 1997 бо имзои ин Созишнома дар саросари киш- вари азизамон сулњу салоњ пойдор гардид. Ин иќдом дар назди ањли башар бори дигар анъанањои аљдодии созиш ва тањам- мул, иродаи сулњљўёнаву бунёдкоронаи халќи тољикро ифода намуд. Имрўз кишвари мо ба марњалаи сифатан нави тараќќиёт ворид шудааст, дараљаи та- факкур, завќ, љањоншиносї ва њисси зебоипа- растии мардум боло меравад, инсон ба шинохти рисолати азалии хеш бештар наздик мегардад. Мардум ба хубї дарк мекунанд, ки танњо вањдату њамдигарфањмї асоси пешра- вињо мебошад. Мо бояд аз сабаќњои таърих барои хеш сабаќ гирем, то дар роњи эъмори љомеаи ормонї соњиби муваффаќият гардем. Муттањид гардидан дар атрофи ѓояњои марказии давр имкон медињад, ки мардум дар айни рафоњияту осоиш- тагї зиндагонї кунанд. Мутаассифона, дар љо- меаи инсонї имрўз гурўњњое ба зуњур омада истодаанд, ки мехоњанд, суботу оромї ва низоми љомеаро аз байн баранд. Имрўз тамоми мардуми сулњхоњ ва тараќќипарвари олам ва аз љумла, њар як сокини кишвари азизамон Тољикистони озоду соњибистиќлол низ нисбати падидањои номатлуб ва њаракатњои зиддибашарии гу- рўњњои ифротї ва созмонњои террористї акси садо баланд намуда, нафрати хешро нисбати љангљўёну људоихоњон баён мена- моянд. Биёед, дар њамљоягї ва муттањидї кишва- рамонро боз њам зеботару ободон гардонем. Кумитаи иљроияи ЊХДТ дар вилояти Суѓд Áà õîòèðè îáîäèè Âàòàí! Дар идомаи Рўзи байналми- лалии њифзи кўдакон, ки санаи 1-июни соли 2015 дар Боѓи ба номи Камоли Хуљандї бо шир- кати Раиси вилояти Суѓд, му- овини аввали Раиси Маљлиси Миллии Маљлиси Олии Љумњу- рии Тољикистон, мўњтарам Аб- дурањмон Ќодирї дар сатњи баланд таљлил карда шуд, бо ташаббуси Кумитаи иљроияи ЊХДТ дар вилояти Суѓд ва ња- мдастии омўзгорону донишљў- ёни фаъоли Донишкадаи политехникии Донишгоњи тех- никии Тољикистон ба номи Му- њаммад Осимї дар Муассисаи давлатии махсусгардонидашу- даи табобатии «Хонаи кўда- кон»-и шањри Хуљанд ва бо ширкати тарбиятгирандагони ин даргоњ чорабинии хотирмон гузаронида шуд. Мудири шўъбаи кор бо за- нони КИ ЊХДТ дар вилоят Ња- мрохон Атаева зимни суханонии муборакбодї изњор кард, ки бо ибтикори Раиси Ку- миљроияи вилоятї мўњтарам Сарфароз Юнусов Кумиљроияи вилоятї тасмим гирифтааст дар њамљоягї бо ДПДТТ кўда- кони ин муассисаро аёдат на- муда, барояшон тўњфањо таќдим созанд. Зеро Раиси ЊХДТ, Президенти кишвар Эмомалї Рањмон ба ин ќишри љомеа таваљљўњи хос зоњир карда, гуфтаанд: «Дили озур- даеро шод кардан, ба ниёз- манде кўмак кардан ва ба сари ятиме дасти навозиш гузоштан баробари ба љо овардани Њаљљи акбар аст». Мудири шўъбаи кор бо за- нони КИ ЊХДТ пасаз супори- дани аз номи Раиси Кумиљроияи вилоятї Сарфароз Юнусов кўдаконро бо рўзи ида- шон табрику тањният гуфта, ба- рояшон саломативу ояндаи нек таманно кард. Устоди донишгоњ Фаррух Аминов низ кўдаконро шодбош гуфт ва изњор кард, ки дар оянда низ чунин аёдат идома хоњад ёфт. Аз тўњфањои таќ- димкардашуда кўдакон басо шоду масрур буданд. Њамчунин тарбиятгиранда- гон Суруш ва Дилбарљон аз чунин чорабинињо изњори шод- монї карда, худро кўдакони хушбахти ин замон арзёбї кар- данд. Њарчанд оила онњоро тарбия карда натавониста бошад њам, тањти ѓамхории давлату Њукумат ќарор дош- тани худро бо аќлу заковати кў- дакона баён карданд. Дастгирии кўдакон Иќдоми њизбиён дар Рўзи кўдакон

Upload: -

Post on 22-Jul-2016

278 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Нашрияи Сухани Халқ-шумораи №21 соли 2015

TRANSCRIPT

Page 1: Сухани Халқ-шумораи №21 соли 2015

www.hhdt-sugd.tj

Каъбаи уммеди мо халќ асту бас!

Е.mail:[email protected]

Нашрияи Кумитаи иљроияиЊизби Халќии Демократии Тољикистон

дар вилояти Суѓд

ОѓозиОѓози нашрнашр 4-4-умиумидекабридекабри солисоли 19931993№ 21 (346) Чоршанбе,3 июни соли 2015

Њамватанони азиз!

Таќвим рўз ба рўзу соат басоат моро ба санаи муборакирўзи ба имзо расидани Со-зишномаи умумии истиќрорисулњ ва ризоияти миллї наз-дик мекунад.27 июни соли 1997 бо имзои

ин Созишнома дар саросари киш-вари азизамон сулњу салоњ пойдоргардид. Ин иќдом дар назди ањли башарбори дигар анъанањои аљдодии созиш ва тањам-мул, иродаи сулњљўёнаву бунёдкоронаи халќитољикро ифода намуд. Имрўз кишвари мо ба марњалаи сифатан

нави тараќќиёт ворид шудааст, дараљаи та-факкур, завќ, љањоншиносї ва њисси зебоипа-растии мардум боло меравад, инсон башинохти рисолати азалии хеш бештар наздикмегардад. Мардум ба хубї дарк мекунанд, китанњо вањдату њамдигарфањмї асоси пешра-вињо мебошад. Мо бояд аз сабаќњои таърихбарои хеш сабаќ гирем, то дар роњи эъмори

љомеаи ормонї соњиби муваффаќиятгардем. Муттањид гардидан дар

атрофи ѓояњои марказии давримкон медињад, ки мардумдар айни рафоњияту осоиш-тагї зиндагонї кунанд. Мутаассифона, дар љо-

меаи инсонї имрўз гурўњњоеба зуњур омада истодаанд,

ки мехоњанд, суботу оромї ванизоми љомеаро аз байн баранд.

Имрўз тамоми мардуми сулњхоњ ватараќќипарвари олам ва аз љумла, њар яксокини кишвари азизамон Тољикистониозоду соњибистиќлол низ нисбати падидањоиноматлуб ва њаракатњои зиддибашарии гу-рўњњои ифротї ва созмонњои террористїакси садо баланд намуда, нафрати хешронисбати љангљўёну људоихоњон баён мена-моянд.Биёед, дар њамљоягї ва муттањидї кишва-

рамонро боз њам зеботару ободон гардонем.

Кумитаи иљроияи ЊХДТ дар вилояти Суѓд

Áà õîòèðè îáîäèè Âàòàí!

Дар идомаи Рўзи байналми-лалии њифзи кўдакон, ки санаи1-июни соли 2015 дар Боѓи баноми Камоли Хуљандї бо шир-кати Раиси вилояти Суѓд, му-овини аввали Раиси МаљлисиМиллии Маљлиси Олии Љумњу-рии Тољикистон, мўњтарам Аб-дурањмон Ќодирї дар сатњибаланд таљлил карда шуд, боташаббуси Кумитаи иљроияиЊХДТ дар вилояти Суѓд ва ња-мдастии омўзгорону донишљў-ёни фаъоли Донишкадаиполитехникии Донишгоњи тех-никии Тољикистон ба номи Му-њаммад Осимї дар Муассисаидавлатии махсусгардонидашу-даи табобатии «Хонаи кўда-

кон»-и шањри Хуљанд ва боширкати тарбиятгирандагониин даргоњ чорабинии хотирмонгузаронида шуд.

Мудири шўъбаи кор бо за-нони КИ ЊХДТ дар вилоят Ња-мрохон Атаева зимнисуханонии муборакбодї изњоркард, ки бо ибтикори Раиси Ку-миљроияи вилоятї мўњтарамСарфароз Юнусов Кумиљроияивилоятї тасмим гирифтаастдар њамљоягї бо ДПДТТ кўда-кони ин муассисаро аёдат на-муда, барояшон тўњфањотаќдим созанд. Зеро РаисиЊХДТ, Президенти кишварЭмомалї Рањмон ба ин ќишриљомеа таваљљўњи хос зоњир

карда, гуфтаанд: «Дили озур-даеро шод кардан, ба ниёз-манде кўмак кардан ва ба сариятиме дасти навозиш гузоштанбаробари ба љо оварданиЊаљљи акбар аст».

Мудири шўъбаи кор бо за-нони КИ ЊХДТ пасаз супори-дани аз номи РаисиКумиљроияи вилоятї СарфарозЮнусов кўдаконро бо рўзи ида-шон табрику тањният гуфта, ба-рояшон саломативу ояндаи нектаманно кард.

Устоди донишгоњ ФаррухАминов низ кўдаконро шодбошгуфт ва изњор кард, ки дароянда низ чунин аёдат идомахоњад ёфт. Аз тўњфањои таќ-

димкардашуда кўдакон басошоду масрур буданд.

Њамчунин тарбиятгиранда-гон Суруш ва Дилбарљон азчунин чорабинињо изњори шод-монї карда, худро кўдаконихушбахти ин замон арзёбї кар-

данд. Њарчанд оила онњоротарбия карда натавонистабошад њам, тањти ѓамхориидавлату Њукумат ќарор дош-тани худро бо аќлу заковати кў-дакона баён карданд.

Дастгирии кўдаконИќдоми њизбиён дар Рўзи кўдакон

Page 2: Сухани Халқ-шумораи №21 соли 2015

№ 21 (346) Чоршанбе,3 июни соли 201522

Тољикистони озоду соњибистиќлолВатани мањбуби њамаи мост!

УХАНИ ХАЛЌС

«Муњимтар аз њама ин аст, ки«Муњимтар аз њама ин аст, кидар Ватани азизамон Вањдатидар Ватани азизамон Вањдатимиллї, сулњи пойдору суботимиллї, сулњи пойдору суботисиёсиву иљтимої ва фазоисиёсиву иљтимої ва фазоиозоди бунёдкориву созандагїозоди бунёдкориву созандагїњукмрон асту моро чун дав-њукмрон асту моро чун дав-лати сулњдўсту сулњхоњ валати сулњдўсту сулњхоњ вавањдатсаро мешиносанду ќадрвањдатсаро мешиносанду ќадрмекунанд».мекунанд».

20-уми августи соли 1997 тањти ра-ќами 355 дар Вазорати адлияи Љумњу-рии Тољикистон «Њаракати Вањдатимиллї ва эњёи Тољикистон» номнависшуд. Президенти Љумњурии Тољи-кистон Эмомалї Рањмон - якдилонаРаиси он интихоб гардиданд.

Рўзи Вањдати миллї тибќи ЌонуниЉумњурии Тољикистон «Дар бораи рўз-њои ид» њар сол њамчун иди давлатїдар ќаламрави Љумњурии Тољикистондар сатњи баланди сиёсиву фар-њангї, дар руњияи якдигарфањмї, мут-тањидї ва ифтихор аз Ватанботантана таљлил мегардад.

Созмони љамъиятии њаракати Вањ-дати миллї ва эњёи Тољикистон, ки 17сол инљониб тањти сарварии Прези-денти кишвар Эмомалї Рањмон фаъ-олияти пурсамар мебарад дарпешрафти љомеаи навини тољиконроли бузург бозида меояд. Таърихгувоњ аст, ки иќтисодиёти Тољикистоназ оѓози низои дохилї то расидан баСозишномаи истиќрори сулњ рў ба та-наззул нињода буд. Дар давоми сол-њои 1992-1997 маљмўи мањсулотидохилї нисбат ба соли 1991 се баро-бар кам гардида, истењсоли мањсу-лоти саноатї 4 баробар, мањсулотикишоварзї 2,5 баробар, молњои ниёзимардум 6 баробар паст рафта, даро-мади маблаѓи ањолї бештар аз 8 ма-ротиба кам гардид. Аз соли 1994 тўли40 моњ, 9 даври мулоќоти дуљонибадавом карда, њуљљатњои муњими таќ-дирсози миллат бо гурўњи мухолифинва Њукумати Тољикистони навин басташуд. Солњои љанги шањрвандї дуПрезидент ба истеъфо рафта, чорраиси Шўрои Олї дар давоми як солуду моњ иваз шуда буданд.

Гурўњњои динию ифротї ва душма-нони миллат шахсиятњои бузург бамонанди Нуруллоњ Њувайдуллоев,Рустами Абдурањим, Олимљон Аб-дулло, Сафаралї Кенљаевро парро-нида, бо куштани чандин шахсиятњоибузурги љумњурї, ба монанди А.Ис-њоќї, М.Осимї хостанд, љумњуриро бакишвари бе илму фарњанг табдилдода, бо кадрњои бехираду бедонишкишварамонро ба вартаи њалокаттела дињанд, ки ин њадафу маќсадинопоки онњо хок хўрд.

Эмомалї Рањмон чун дигар сарва-рони давлатњо на дар кишвари оромимуттараќќї, балки дар як мулки љанг-дидаи хароб, ки касе љуръати роњба-риашро надошт, ба сари ќудрат омадва дар як муддати кўтоњ тавонист бамардум сулњу сарљамъї ва умедиояндаи дурахшонро бахшад. Дар инбобат Сарвари давлат, Љаноби ОлїЭмомалї Рањмон борњо таъкид карда-аст: - «Мо наљот додани халќи соњиб-тамаддуни тољикро аз вартаипарокандагї њадафи аввалиндараљаихуд ќарор дода, љињати таъмин кар-дани сулњу субот, сарљамъ намуданимардуми парешонгашта, фароњамовардани шароити мўътадил бароикору зиндагии сокинон ва минбаъд ба

кишвари ободу зебо табдил доданиТољикистони азизамон љањду талошнамудаем». Зеро солњои 90-умиќарни XX саросари кишварро бўњронишадиди сиёсї, иќтисодї ва иљтимоїфаро гирифта, њокимияти давлатїфалаљ гашта, хавфи парокандагї вааз байн рафтани миллат тањдид ме-кард.

Сабабњои асосии ин љангњои хону-монсўзу бародаркуш мањалгарої,мансабталошї, фирефта шудани ља-вонони бетаљриба ба суханони хоља-гони зархариди беруна буд. Натиљаиин љангу хунрезињои беъманї ба оноварда расонд, ки зиёда аз 180 њазорнафар љавонмард њалок гардида,зиёда аз 1млн нафар мардуми тољикба хоки Афѓонистон гуреза гашт, 50њазор кўдак ятим монд. Душманї,якдигарбадбинї, низоъњои оилавї,низоъњои мањалгарої ва динї њамќа-дами њаёт гашта, њомиёни равияњоигуногуни динї худро шоњи мулки тољи-кон мењисобиданд. Ѓаму кулфат, оњунола, гиря, зулмат фазои Тољики-стонро фаро гирифта буд. Ин љангихонумонсўз ва бародаркуш ба хоља-гии халќи љумњурї зиёда аз 8 млрдзарар оварда, хонаву манзил ва кор-гоњњои саноатию истењсолии зиёдроба харобазор табдил дод. Баъзе душ-манони миллати мо, њатто рўйиростмегуфтанд, ки иќтисодиёти Тољикис-тонро дигар барќарор кардан имконо-пазир аст. Дар чунин вазъияти хунинбарои љумњурии мо пеш аз њама сулњусубот чун обу њаво лозим буд. Њаминтариќ, дар заминаи фидокорию гу-заштњо Эмомалї Рањмон ба созишСулњ ва ризоияти миллї имзо гузошт.Барои сулњ ва оштии миллї ЭмомалїРањмон борњо ба Афѓонистону Эрон,Покистону Россия сафар карда, оќи-бат рўзи 27-уми июни соли 1997 Со-зишномаи умумї дар бораи сулњ варизоияти миллї дар шањри Маскав бороњбари иттињодияи мухолифин СаидАбдуллои Нурї ба имзо расид.

Эмомалї Рањмон аз рўзњои ав-вали сарварї гунањкоронро бахшид.Файзи оштии миллї дар ќалби соки-нони кишвар умедро сабз намуд. Инсулњи деринтизор субњи умед аст, киба шоми сиёњи миллат рўшноии ило-њиро шўълавар гардонида, мардумроба иљрои наќшањои ободкориву со-зандагии Сарвари давлат Эмомалї

Рањмон њидоят намуд. Чун пешвоиљањонї мардумро сўи ояндаи обод вадурахшон њидоят намуд. Аз ин лињоз,Сарвари давлат Эмомалї Рањмонмуаллифи барномаи нави Сулњитољикон аст, имрўз љањониён онро эъ-тироф карда, таљрибаи сулњи тољи-конро омўхта истодаанд. ЭмомалїРањмон љомеаи моро бо мењри пада-рона, сахтгирињои сарварона, љон-фидоињои ќањрамонона, симоирустамона ва ќалби бекинаву амал-њои созандаву бунёдкорона чунроњбари оќилу хирадманд, худши-носу мењанпараст наљот дод.Он рўзњо мардум бо камоли аќлуимон ба ин љавонмарди бохирадубошуљоат сулњхоњу адолатпарварсахт эътимод карда буданд ва дидаистодаанд, ки ин фарди худоназар-карда аз ўњдаи ин вазифањои басомураккабу душвор бо сарбаландї ба-ромада истодааст.

Вазъияти сиёсии љумњуриро оромнигоњ доштан ќарзи љонии њар шањр-ванди банангу номуси мењан мебо-шад. Наќшањои сулњхоњонаи Сарваридавлат Эмомалї Рањмон бояд наќ-шањои њаррўза бошанд.

Кулли сарварони дунё ва ходи-мони сиёсию фарњангии љањон сиё-сати сулњхоњонаи Тољикистонро дарсимои Љаноби Олї шинохтаю фањ-мида истодаанд, чунки Эмомалї Рањ-мон симои дурахшони миллат аст. Ўмиллатро наљот доду давлатдориимиллиро тањким бахшид. Дар дохилухориљ чун пешвои сулњљўву созандаэътироф гашта, ба љоизаи љањонии"Пешвои асри ХХI" ноил шуд, ки да-лели ин фикрњост.

Аз ин рў, њар як фарди бонангуномус, худогоњу худшинос ва ватан-дўсту ватанпарвар дар ќалбу шуурихуд барои тањкиму таќвияти Вањдатимиллї, сулњу оромї њамчун арзишинодири милливу дастоварди бебањоизамони истиќлолият талош намуда,ба хатоњои људоиандозї, бегонапа-растї, равияњои гуногуни динї ва па-дидањои мањалгарої роњ надињанд, онгоњ моддањои Конститутсия, сурањо ваоятњои "Ќуръони Карим" ва њадисњоиРасули акрам оид ба сулњхоњиву ин-сондўстї иљро мешаванд.

Барои њимояи сохти конститут-сионї аз ноњияи Ашт 172 нафар иш-тирок карда, 52 нафар кушта шуданд,

3 нафар то њол беному нишонанд.Мардуми ноњияи Ашт номи Ќањра-мони Мењнати Сотсиалистї Имомна-зар Хољаназаров, собиќ кормандињукумати ноњия Рањматљон Ёќубљо-нов, муњофизи Ќасри Арбоб полков-ники ВКД Абдуќайюм Мамадљонов,корманди рўзномаи "Њаќиќати Суѓд"Њадятилло Тўйчизодаро бо фахр базабон мегиранд, ки ин шахсиятњоиномдори кишвар дар Иљлосияи ХVIтаќдирсози миллат иштирок карда бу-данд.

Дар ноњияи Ашт бо иштироки аъзова раиси Шўрои њаракати Вањдатимиллї Азимбой Азизї дар мањаллањо,идораю корхонањо, муассисањои таъ-лимию фарњангї оид ба истиќболиИди Вањдати миллї дар мавзўъњои"Эмомалї Рањмон-пешвои миллат","Наљотбахши миллат", "Вањдат неъ-мати бузурги зиндагист" "Осоишимардум аз вањдат аст!" мулоќоту во-хўрињо мунтазам гузаронида меша-вад. Бо иштироки фаъолони Шўроињаракати Вањдати миллї ва эњёиТољикистон дар ноњияи Ашт даррадиои мањалли “Диёр” ва “ТВАшт” баромадњо, сўњбатњо ташкилшуда, оид ба ин мавзўъњо дар рўзно-маи "Шўњрати Ашт" маќолањо дарљмегарданд, ки шунаванда ва хонан-даи зиёд дорад.

Вањдати миллї танњо ягонагии то-љикон нест, балки вањдати тамоми со-кинони љумњурї, аз љумла тољик,ўзбек, рус, туркман, ќазоќ ва дигармиллату халќиятњои кишварамон ме-бошад. Имрўзњо мо бо боварї гуфтаметавонем, ки дар солњои истиќло-лият вањдати мардуми Тољикистон, азљумла вањдати сиёсї, иќтисодї, маъ-навї зина ба зина устувору ќавитаргардиданд. Бинобар ин, љаноби ОлїЭмомалї Рањмон мегўянд: "Вазифаиљонї ва ќарзи виљдонии њар кадомимост, ки њатто як лањза њам масъалаињифзи давлату таъмини амнияти киш-вар ва нигоњ доштани суботу оромииљомеаро фаромўш накарда, Вањдатимиллиро њамчун гавњараки чашм эњ-тиёт кунем".

Ниёзмуњаммади Ниёзмуњаммади ИБРОЊИМИБРОЊИМ, , узви Иттињодияиузви Иттињодияи

рўзноманигорони байналмилал,рўзноманигорони байналмилал,Аълочии матбуот ва маорифи Аълочии матбуот ва маорифи

Љумњурии Тољикистон Љумњурии Тољикистон

ÏÅØÂÎÈ ÑÓË²Ó ÂÀ²ÄÀÒБахшида ба Рўзи Вањдати миллї

Page 3: Сухани Халқ-шумораи №21 соли 2015

Тољикистони озоду соњибистиќлолВатани мањбуби њамаи мост! 33

№ 21 (346) Чоршанбе,3 июни соли 2015

УХАНИ ХАЛЌС

Íàâèä³îè ³èçáOМаслињатњо барои

таќвияти кор

Исфара.Исфара. Гурўњи санљи-шии кумитаи иљроияи ЊХДТдар вилояти Суѓд дар њайатимуовини аввали раиси ку-мита Анвар Љалилов, роњ-бари дастгоњ, сармуњосиб,мудири шўъбаи ташкилї ваомор аз рафти фаъолиятињизбиёни Исфара дидан на-муданд.

Дар рафти он гурўњи сан-љишї аз њолати њуљљат-гузорињо, пардохти сариваќ-тии њаќќи узвият, ќабул басафи аъзо, амалишавиинаќшањои тарњрезигашта вафаъолияти кормандони куми-таи иљроия тањлил гузаронида,бобати таќвияти кор ва љоннокнамудани фаъолият дар баъ-зе самтњо маслињатњои суд-манд доданд.

Таъкид карда шуд, ки куми-таи иљроияи шањриву ноњиявїва ташкилотњои ибтидої асосифаъолияти ЊХДТ буда, боядфаъолияти онњо пайвастагустариш ёбад.

Бобољон Ѓафуров.Бобољон Ѓафуров.Санаи 26.05.2015 љињати баэътидол даровардани фаъо-лияти ташкилотњои ибтидоииминтаќаи Исмоил, кормандонимасъули кумитаи иљроияиноњия, мудири шўъбаи ташки-лии кумиљроия А.Охунова вамудири бахши кор бо љавононФ.Њољиев аз фаъолияти таш-килоти ибтидоии минтаќаимазкур дидан намуданд.Дар минтаќаи Исмоил 5 таш-килотњои ибтидої: минта-ќаи Исмоил, хољагии Т.Ќуша-тов, хољагии И.Њамзаалиев,беморхонаи ноњиявии № 6ва мањаллаи Чордара таъ-сис ёфта, онњо зиёда аз 450

нафар аъзо доранд. Санљиши фаъолияти ташки-

лотњои ибтидоии минтаќаи Ис-моил (роњбар Абдуллоева Л) ваЧордара (роњбар Эгамбердиев)нишон дод, ки ташкилотњои зикр-шуда тибќи наќшаи корї фаъо-лияташонро ба роњ мондаанд.Боиси ќайд аст, ки дар њуљљатгу-зорї баъзе камбудиву норасоињоба назар расиданд, ки оид ба ис-лоњи онњо ба масъулин дастурусупоришњо дода шуд.

Шиносої ва тањлилњо нишон

доданд, ки кори ташкилоти ибти-доии беморхонаи №6 дар сатњизарурї ба роњ монда шуда,рафти иљрои ќарорњои кумитаиичроияи вилоятї ва кумитаи иљ-роияи ноњиявии ЊХДТ мувофиќимаќсад аст. Дар ташкилоти маз-кур гўшањои њизбї ороиш додашуда, маводи лозима дар он љойдода шудааст. Санљиши шањо-датномањои њизбї низ нишондод, ки њаќќи аъзогї сари ваќтпардохт гардида, мунтазам ќайдшудааст.

Дар ташкилотњои ибтидоииТ.Ќўшатов (роњбар Алиќулов Н.)ва И.Њамзаалиев (роњбар Мирзо-маддинов А. ) бошад, вазъиятташвишовар аст. Дар ташкилот-њои ибтидоии зикршуда дариљроиши наќшаи корї, сариваќт гузаронидани љаласањоињизбї ва пардохти њаќќи узвияткамбудиву норасоињо дида ме-шавад.

Бањри бартараф намуданикамбудињо то санаи 10-уми июнмўњлат муќаррар карда шуд.

Санљиши фаъолияти ташкилотњоиибтидоии минтаќаи Исмоил

Истиќлол.Истиќлол. Санаи 1июн дар њудуди шањриИстиќлол чорабинињоигуногун бахшида баРўзи байналмиллалиињифзи кўдакон баргу-зор гардиданд.

Дар боѓи истиро-њатии хурди шањр тад-бири оммавии фароѓатїбо иштироки санъатко-рони хурдсол доиргашт. Дар ќисми танта-навии он ба шўъбаи кў-даконаи БеморхонаиМарказии шањр аз љониби ку-митаи иљроияи шањр ва фа-ъоли ЊХДТ Њасанов Равшантелевизор ва ширинињо барои1300 нафар хурдсолон таќдимкарда шуд.

Баъдан дар тўйхона хатна-сури 6 нафар дўстрўякон азоилањои ниёзманд гузаронидашуд. Маъракаи мазкур бодастгирии боз як фаъоли њизбШарифзода Саодатхон ама-лї гашт. Ба соњибони тўйтўњфањои гуногун аз номи

Њизби Халќии ДемократииТољикистон пешкаш карда шу-данд.

Санъаткорони хушовоз азташкилоти ибтидоии «Фар-њанг» барномаи дилкушоиконсертї омода намуданд.

Рўзи њифзи кўдакон даршањр бо сањми бевоситаи аъ-зоёни ЊХДТ дар сатњи баландиташкилї ва дар руњияи шод-монї ва муњаббат ба соњибониояндаи миллат- фарзандониазиз гузаронида шуд.

Идомаи суннатњои нек

Хуљанд.Хуљанд. Санаи 1-уми июни соли 2015чун њамасола дар ќаламрави мамлакатРўзи байналмилалии њифзи кўдакон бо-тантана ќайд мегардад. Соли равон таљ-лили Рўзи кўдакон дар маркази вилоят,дар шањри Хуљанд хеле љолибу муассирва рамзї љашн гирифта шуд. Субњи он рўзбарои љашнгирии Рўзи кўдакон Раиси ви-лоят, муовини аввали Раиси Маљлисимиллии Маљлиси Олии Љумњурии Тољикис-

тон, мўњтарам Абдурањ-мон Ќодирї бо њамроњонба идгоњ Боѓи Камоли Ху-љандї ташриф овард.Раиси вилоятро дар да-ромадгоњи боѓ суханва-рони навраси вилоят бошеъру суханони мењрбордар ситоиши Ватан ва То-љикистон пазирої наму-данд. Боѓ дар ин рўзихотирмон, ба як шањриафсонавї шабоњат дошт.Кўдакону наврасон аз ди-дорбинї ва ќадршиносииРаиси вилоят хеле шоду

масрур буданд. Дар њар гўшаи боѓ кўда-кону наврасон бо бозињои шавќовар,расмкашї, намоиши ташкили гўшаи зин-даю гулњо ва раќсу сурудхонї мењмононроистиќбол менамуданд. Раиси вилоят дарнавбати худ кўдаконро бо тўњфањои хоти-равї сарфароз намуд ва шодию хурсан-дии онњо њадду канор надошт.

Абдурањмон Ќодирї зимни суханрониихеш ќайд намуд, ки тањти ѓамхорињои Њуку-

мати кишвар, бахусус, Президенти мамла-кат Эмомалї Рањмон кўдакон њамеша аз та-моми њуќуќу манфиатњои худ бархурдорбуда, пайваста ба мењру шафќат ва ѓамхо-рињои њамаљониба фаро гирифта меша-ванд.

Њамчунин, Роњбари вилоят аз муваф-фаќиятњову дастовардњои кўдакону нав-расон њарф зада, онњоро ояндаидурахшони кишвар арзёбї намуд. Ќайдкарда шуд, ки дар ќаламрави вилоят 20мактаб-парваришгоњ ва Хонаи кўдаконамал мекунанд, ки дар онњо кўдаконунаврасон њамаљониба ба таълиму тарбияфаро гирифта шудаанд.

Баъдан Раиси вилоят бори дигар дарсимои иштирокчиёни чорабинии идона та-моми кўдакону наврасони вилоятро шод-бош гуфта, онњоро номбардори Ватан вамиллат арзёбї намуд ва орзу кард, ки То-љикистон њамеша ободу озод ва кўдаконхурсанду шод бошанд.

Баромади рангини консертї аз љонибимуњассилини мактабњои вилоят ва навра-сони њаваскор ба чорабинї шукўњу шањо-мати хос бахшид.

Моњира РАЊИМЗОДА Моњира РАЊИМЗОДА

Бачагї гулгуни зарринёли ман...

Шањристон.Шањристон.Ташкилоти иб-тидоии «Амонатбонк»-и ЊХДТдар ноњияи Шањристон ба зиёднамудани сафњои њизб аз њи-соби љавонони болаёќат ватањсилдидаю дорои малакавумањорати хуби пешбарї ања-мияти љиддї медињад. Тањтисарварии раиси ташкилоти иб-

тидоии мазкур Акмал Кенљаев,санаи 1 июн боз 10 нафар ља-вонони бомасъулият ба саф-њои њизб пазируфта шуданд.Дар маросими супоридани би-летњои њизбї ба аъзои навРаиси кумитаи иљроияи ЊХДТдар ноњияи Шањристон РустамЌодиров иштирок намуда, оид

ба муњимтарин масоили мар-бут ба дурнамои фаъолиятињизбиён сухан ронд.

Аъзои нави ЊХДТ соњиби шањодатномаи њизбї шуданд

Ѓончї.Ѓончї. Бо та-шаббуси њизбиёниЉамоати дењоти МуљунБеморхонаи минтаќа-вии дењаи Муљун, ки сешўъба - шўъбањоибачагона, беморињоидарунї ва таваллудхо-наро дар бар мегирад,аз таъмири пурра ба-роварда шуд. Онбарои ањолии 28 њазор нафа-раи дења хизмати тиббї мера-

сонад. Таъмир бо роњи њашарба маблаѓи 300 њазор сомонї

гузаронида шуд.Дар тантанаи баистифода-

супории он раиси ноњия, узвиРаёсати Кумитаи иљроияиЊХДТ дар ноњияи ЃончїРустамбой Љўраев ширкатварзида, зимни баромадихуд ин иќдоми ањли дењароќобили дастгирї ва њамчунтўњфаи арзанда ба истиќболииди Вањдат номид.

Дар хотима, ба фаъолонва ташаббускорони ин ама-ли хайр Ифтихорнома ва тўњ-фањои хотиравї супоридашуд.

“СХ”“СХ”

Тўњфаи арзанда баиди Вањдат

Page 4: Сухани Халқ-шумораи №21 соли 2015

УХАНИ ХАЛЌС № 21 (346) Чоршанбе,

3 июни соли 201544Тољикистони озоду соњибистиќлолВатани мањбуби њамаи мост!

Њољї Њусайн Мўсозода њамчун олимсоњиби таълифоти зиёд мебошанд. Ки-тобњои «Гавњари имон мафурўш»(1997), «Бунёди оила дар ислом»(1998), «Сию се сўњбати судманд»(2001), «Њазрати бузургвор» (2001),«Маъхаз-ул-маъонї аз оёти ќуръонї»(2004), «Њаљнома» (2007), «Табйин-ул-њаќоиќ» (2008), «Анвор-ул мактубот»(2009), «Мазњаб ва соњибмазњаб»(2011), «Об - асли мављудият» (2013) азљумлаи таълифоти эшон мебошанд.

Муњаббат ба Ќуръон ва адабиётиоламшумули форсу тољик боис гардид,ки Њољї Њусайн Мўсозода рў ба илмиадабиётшиносї ва тањќиќи «Маснавиимаънавї»-и Мавлонои Румї биёваранд.Њосили омўзиш ва тањќиќоти зиёдиэшон буд, ки соли 2004 дар Шўрои дис-сертатсионии назди Донишгоњи давла-тии Хуљанд ба номи академик БобољонЃафуров рисолаи номзадии худро дармавзўи «Усулњои истифодаи оёт ва ќа-саси ќуръонї дар «Маснавии маъ-навї»-и Љалолуддини Румї» тањти роњ-барии доктори илмњои филологї, про-фессор Абдулманнони Насриддинбомуваффаќият дифоъ намуданд.

Њољї Њусайн Мўсозода чанд сол аст,ки ба њайси сархатиби масљиди љомеишайх Маслињатдин (аз соли 1994), му-овини муфтии мусулмонони Тољикистон(соли 1994), раиси Шўрои олимони динивилояти Суѓд (аз соли 1997) ва муовинираиси Шўрои уламои дини ЉумњурииТољикистон (аз соли 1997) фаъолиятмекунанд ва љињати таблиѓи арзишњоидини мубини ислом ва мазњаби њанафї,маърифати фармудањои Ќуръони каримва ањодиси пайѓамбар, пешбурди ах-лоќи љомеъа, бахусус љавонон ва пеш-гирї намудани онњо аз вуруд ба њаргуна њизбу њаракатњо сањми беназир ме-гузоранд.

Сањми эшон дар ошно намуданимардуми кишвар бо фармудањои Худова панду њикматњои бузургони дин васуханварони маъруф шоистаи зикр аст.Беш аз понздањ сол мешавад, ки дармоњи шарифи рамазон ва фарорасииидњои исломї тавассути барномањоимахсуси телевизиони «СМ-1» ва дигарширкатњои телевизионии шањрию ви-

лоятї суњбатњои љолиб ва шуниданїдоир мекунанд ва ба ин васила мар-думи шањру вилоятро ба кўи ростї, не-киву некўкорї, дўстї, шинохти ќадриВатану миллат, падару модар, устод вамураббї, эњтиром намудани арзишњоимиллию фарњангї, илмию адабї ва ѓ.даъват месозанд. Мисоли ин њарф 52сўњбати телевизионии эшон бо нави-сандаи шинохта Анвар Олим дар бар-номаи «Маърифати ислом» мебошад,ки њанўз солњои 1998-1999 тавассутителевизиони «СМ-1» пешкаши мардумишањру вилоят гашта буд. Чун толибониин сўњбатњо хеле зиёд буданд, бо та-лаби мухлисон хулосаи ин сўњбатњосоли 2001-ум баъди тањриру такмилтањти унвони «Сиву се сўњбати суд-манд» бо саъй ва кўшиши МуњаммадЮсуфи Мирзо, ки он замон ба њайси ко-тиби масъули Шўрои уламои дини ви-лоят фаъолият менамуданд, ба нашррасид. Сўњбатњое, ки Њољї Њусайн Мў-созода дар мавзуъњои фазилатњоимоњи мубораки рамазон, одоби рўза-дорї, дини мубини ислом ва имрўз, эъ-љози пайѓамбарон ва каромоти авлиё ,адлу инсоф, муслим ва мўъмин, аслиимон, хосияти рўзи љумъа, эњтироми во-лидайн, вољиб будани аёдати бемор,китоби адаб будани Ќуръон, њуќуќи њам-соядорї, гиромї доштани мењмон, гу-ноњи кабира будани ѓайбат, ёримувофиќ набудани мунофиќ, њуќуќизану шавњар, фазилати шаби ќадр, фа-зоили иди Рамазон ва Ќурбон, закот,ќиссаи меърољи Пайѓамбар, ќиссањоиќуръонї, таъсири Ќуръон ва ањодис баосори суханварони ориф намудаанд, тоњол ањамияти худро аз даст надодаанд.Давоми беш аз 15 сол тариќи телеви-зион беш аз 300 сўњбати диниву ахлоќїнамудан худ дониши хуб ва зањматисангинро таќозо менамояд ва бо вуљудисаъю кўшиши зиёд на њар як нафарромуяссар мегардад.

Афзун бар ин, Њољї Њусайн Мўсо-зода пайваста тариќи рўзномаю маљал-лањои шањрї, вилоятї ва љумњуриявїмардумро ба сўи ахлоќи њамида даъватмесозанд ва то ќадри мумкин љињатирушди ахлоќи љомеа, пешгирии љавононаз шомилшавї ба њар гуна њизбу њара-

катњо, риояи ќонунњо оид ба танзимирасму оинњои миллї ва масъулияти па-дару модар дар тарбияи фарзанд вадигар мавзуъњои муњимми рўз њамчунпешвои мусулмонони вилоят саъюталош менамоянд. Шоњиди ин суханбеш аз 100 маќолаю гузориши мухтасармебошанд, ки шуруъ аз соли 1993 тоимрўз дар матбуотї даврї ба чоп раси-даанд.

Масљиди љомеи шайх Маслињатдинчанд ќарн инљониб њамчун макони му-ќаддас, ибодатгоњ ва зиёратгоњи хосуом шинохта шудааст. Дар даврони со-њибистиќлолии кишвар ин макони му-ќаддас боз њам ободу зебо гашт вањамчун як маљмааи меъморию таъри-хии кишвар бештар шинохта шуд. Им-рўзњо ин макони муќаддас на танњомакони ибодат, балки зиёратгоњи та-моми бошандагон ва мењмонони шањриХуљанд ва вилояти Суѓд гаштааст.Бешак, дар ободу зебо гаштани ин ма-кони муќаддас сањми Њољї Њусайн Мў-созода хеле калон аст.

Њољї Њусайн Мўсозода дар баро-бари донандаи хуби илмњои сарфунањви арабї, фиќњ ва тафсир будан, до-нандаи хуби адабиёти тасаввуф мебо-шанд ва борњо дар мањфилњои илмиюадабї дар атрофи ашъори суханварониориф, ба монанди Њаким СаноииЃазнавї, шайх Аттори Нишопурї, Мав-лоно Љалолуддини Румию шайх Саъдї,Хоља Њофизу шайх Камол, Мавлоно Аб-дурањмони Љомї ва Бедили Дењлавї су-ханронї намудаанд.

Њољї Њусайн Мўсозода њамчун хо-дими динї ва давлатї борњо ба кишвар-њои хориља сафар намуда, дарАрабистони Саудї, Љумњурии исломииЭрон, Кувайт, Урдун, Сурия, Туркия,Миср, Ливия, Алљазоир, Фаластин, Амо-роти муттањидаи Араб, Кипр, Италия,Нигер, Мали, Мавритания, Малайзия,Уганда, Сенегал, Федератсияи Русия,Озарбойљон ва ѓайра Љумњурии Тољи-кистонро њамчун давлати соњибистиќ-лол, демократию њуќуќбунёд ва соњибиилму фарњанги оламшумул муаррифїнамудаанд.

Рўзњои наздик устоди мўњтарам,марди фозил ва олими шинохта, ном-зади илмњои филологї, сархатиби мас-љиди љомеи шайх Маслињатдин, раисиШўрои олимони дини вилояти Суѓд вамуовини раиси Шўрои уламои диниЉумњурии Тољикистон Њољї Њусайн Мў-созода ба синни мубораки 60-солагїмерасанд. Мо эшонро бо фарорасии инљашни фархунда табрик гуфта, бароя-шон, саломатии комил, умри дароз, ко-мёбињои тозаи илмї ва саодатмандиирўзгорро таманно мекунем ва аз номишайх Саъдї мегўем:

Љањонат ба кому фалак ёр бод,Љањонофаринат нигањдор бод.

Низомиддин Низомиддин ЗОЊИДЇ,ЗОЊИДЇ,доктори илмњои доктори илмњои

филологї, профессор,филологї, профессор,муовини вазири корњои муовини вазири корњои

хориљии Љумњуриихориљии Љумњурии ТољикистонТољикистон

ЉАЊОНАТ БА КОМУ ФАЛАК ЁР БОД

Аз рўзњои аввали ошної бо Њољї ЊусайнМўсозода ба хубї дарёфтам, ки эшонмарди бисёр хоксор, њалим, олим ва

донандаи хуби илмњои динї ва дунёвї мебо-шанд. Агарчи њамчун сархатиби масљидиљомеи шайх Маслињатдин ва раиси Шўрои оли-мони дини вилояти Суѓд вазифаи пурмасъулробар дўш доштанд, пайваста дар мањфилњоиилмиву адабї ва конфронсњои илмии Дониш-гоњи давлатии Хуљанд ба номи академик Бо-бољон Ѓафуров ширкат намуда, бо гузоришњоиилмии худ мањофили моро њусни тоза мебах-

шиданд. Замоне, ки вазифаи муовини ректороид ба корњои илмї - тадќиќотии донишгоњимазкурро бар дўш доштам, эшонро на танњоњамчун олими улуми динї ва ходими диниюдавлатї, балки њамчун олими адабиётшиносва маснавишинос шинохтам. Борњо дар мањ-фили илмию адабии «Ганљи сухан», ки бо саъйва кўшиши адабиётшиноси варзида, докториилмњои филологї, профессор АбдулманнониНасриддин рўзи 15-уми њар моњ доир мешуд,шоњиди суханронї ва гузоришњои илмии эшонгаштаам.

Ìóõàììàñ Шудастам дар ѓазал мафтуни Туѓрал,Ба њар як вожа дидам хуни Туѓрал,Њама ошиќ шуда афсуни Туѓрал,«Хушо рўзе, ки аз маљнуни Туѓрал,Ба арз ояд дури макнуни Туѓрал».

Бурун гардида овояш зи дањлез,Сухан бар њар диле гашта диловез,Љањони ошиќонро дода малмез,«Саманди фикри худро зан ту мањмез,Намояд љилва дар њомуни Туѓрал ».

Сухан дар коми Туѓрал безавол аст,Бубин, ки соњиби љоњу љалол аст,Љамолашро бубин, ки баркамол аст,«Суханњое, ки чун сењри њалол аст,Мураттаб гашта аз афсуни Туѓрал».

Аљаб зебову дилкаш буда фикрат,Бихонї пур шавад мазмуни бикрат,Ба гардун мерасад оёту зикрат,«Пур аз гавњар шавад домони фикрат,Равї дар ќулзуми машњуни Туѓрал».

Ба зидди душманаш доим ба хашмам,Зи маргаш доимо ин дил пур аз ѓам,Паямбарзодањоро буда тавъам,«Равон шуд аз ѓамаш дарё зи чашмам,Њазар созед аз Љайњуни Туѓрал».

Њамехонам аз ў ман дури макнун,Ба таъзимаш фуруд орам сар акнун,Ѓазалњояш диламро карда мамнун,«Макун бо теѓи њиљронам, ки акнун,Намеарзад љањон дар хуни Туѓрал».

Замини шеъри ў гулзор бошад,Ва њар як вожааш гулбор бошад,Ба майдони адаб девор бошад,«Хаёли ќомати дилдор бошад,Асои ќомати вожуни Туѓрал!» Бобољони Бобољони НУРЗОДНУРЗОД

Ба муносибати150-солагии зодрўзи

Наќибхон Туѓрал

ВохўрїВохўрїбо адибонбо адибон

Дар гимназияи раќами 1-и ноњияи Ѓончї, кишумораи дўстдорони каломи бадеъ зиёданд, во-хўрии адибони љавон бо адибони мањаллї суратгирифт, ки хеле хотирмон буд. Чорабинї бо та-шаббуси узви фаъоли ЊХДТ, сарвари иттињодияиљамъиятии «Созмони талабагї»-и гимназия Пар-вина Сайфуллоева дар шакли мизи мудаввартањти унвони «Шеър њам бояд занад фавво-рае»… сурат гирифт. Чорабиниро директори гим-назия Марњамат Усмонова њусни ифтитоњбахшида, мењмононро хайрамаќдам гуфт. Хонан-дагон дар бораи њаёту эљодиёти адиби њаљвнигор,шоири кўдакон узви ИН Тољикистон ЭгамназарСоњибназаров, шоири шинохта СирољиддинОсимї ва шоираи хушсалиќа Нодираи Маъруфмаълумот дода, намунањоро аз эљодиёти адибонимањаллї ќироат карданд. Дар навбати худ хонан-дагон аз эљодиёти хеш намунањо хонда, аз мас-лињатњои устодон бањраманд гашта, ба саволњоихеш посух гирифтанд.

Дар хотима, Нодира Отахонова, ки мудиришўъбаи иттилоот ва таблиѓоти КИ ЊХДТ дарноњияи Ѓончї мебошад, аз номи КИ ЊХДТ бакитобхонаи гимназияи раќами 1 чанде аз асар-њои шоирони мањаллиро тўњфа кард.

Муовини директори гимназия Гулбањор Ва-лиева ба адибон изњори сипос намуда, гуфт, ки чо-рабинии мазкур ба хонандагони эљодкор таассуротиамиќ гузошта, ба истиќболи Рўзи байналмилалиињифзи кўдак тўњфаи арзанда хоњад буд.

Манзурахон Манзурахон ООЌИЛОВА,ЌИЛОВА,омўзгори фанни забони хориљии омўзгори фанни забони хориљии

МТМУ №25, ноњияи Бобољон МТМУ №25, ноњияи Бобољон FFафуровафуров

Љашни камолотЉашни камолот

Page 5: Сухани Халқ-шумораи №21 соли 2015

Тољикистони озоду соњибистиќлолВатани мањбуби њамаи мост! 55

№ 21 (346) Чоршанбе,3 июни соли 2015

УХАНИ ХАЛЌС

Далели якДалели якАлбатта, њар як шањрванди кишвар њаќќи ибрози

назар дорад, вале фикру андеша бояд такя бар мантиќдошта бошад ва њамзамон хонандаро љониби рањгумїнабарад. Ин амал хоси генерали мустаъфии мост, чунњаёташро њамеша бо назардошти набзи замон таѓирдодааст.

Баъди хатми факултаи филологияи руси Дониш-гоњи давлатии Тољикистон њамчун мутахассиси љавонва давомдињандаи касби устодон, чанде ба кўдаконидењаи Даштиљум дарс мегўяд ва сипас ќадамњои на-хустинро дар мансабњои комсомолию коммунистїмегузорад. Аниќтараш даъваташ мекунанд. Дар куми-тањои ноњиявї, марказї ва љумњуриявии Њизби комму-нисти Тољикистон фаъолият карда, њама љо худроленинчии содиќ ва тарѓибгари вафодори ѓояњои њизбикоммунист нишон медод. Њатто барои тањсил ба аспи-рантураи Академияи илмњои љамъиятии Кумитаи Мар-казии Њизби Коммунисти Иттињоди Шўравї фиристодамешавад. Котиби ваќти КМ Њизби коммунисти Тољи-кистон Рањмон Набиев шахсан ўро ба вазифаи роњ-бари њизбии Вазорати корњои дохилї пешнињод кардабуд. Вале соли 2011 дар мусоњибааш бо хабарнигорињафтаномаи «Азия-Плюс» Абдулло Њабибов намо-яндагони шимоли љумњурї, хусусан Рањмон Набиевро,шадидан њамчун мањалгаро мањкум кард. Нафаре, кихудро интернатсионалист ва дўсти Россия мехонад,њамватанони худро ба ду тараф, шимолу љануб таќсимкардаю дар муќобили њам мегузорад. Тухми нифоќродар байнашон мекорад. Онњоро дар ќавмпарастию ма-њаллпарастї гунањгор мекунад. Онњоеро, ки ўро топояњои баланди роњбарї бардошта буданд. Саба-баш чї буд? Сабабаш аз байн рафтани низоми комму-нистї буду фарорасии даврае, ки Абдулло Њабибовбарин ашхос мисли бўќаламун ранги худро бояд ивазмекарданд.

Далели дуюмДалели дуюмЊељ кас интизор набуд, ки садоќати коммунисти

матин Абдулло Њабибов ба њизбе, ки ўро дар канорашпарвардаю љойгоњи бофароѓатеро дар љомеа барояшато карда буд, ин ќадар зуд дар њам мешиканад ва дарлањзањои њассостарин аз мардуме, ки њамеша фар-монбардораш буданд ва њукумати нондодааш пуштмегардонад. Дар рўзњои бањманмоњи 1990, аз ман-саби баландаш сўистифода намуда, ба дасти омилонибетартибињо баландгўяк медињад ва оѓозбахшониљанги шањрвандиро тањти њимоят мегирад. Њолост, киэълом медорад дар он рўзњо аз вазифа «барканоргардида буд». Њолост, ки узвияти худро дар «кумитаи17-нафара», дар гурўње, ки истеъфои роњбари љум-њуриро талаб карда буданд, рад мекунад. Пинњондоштанист, ки дар он рўзњо амнияти яке аз сарварониин «кумита»-ро таъмин мекард. Амали онваќтаи «ку-мита»-и мазкур њамчун тањаввулоти давлатї бањогу-зорї шуд. Имрўз собиќ коммунисти содиќ худро дарвоќеањои февралї мусичаи бегуноњ мешуморад. Гар-чанде барои ширкати фаъолонааш дар ин воќеањо азвазифаи ишѓолкардааш озод ва аз сафњои Њизби Ком-мунисти Иттињоди Шўравї ронда шуд буд.

Далели сеюм Далели сеюм Ёрони майдониашро Абдулло Њабибов хеле зуд

фаромўш кард. Даќиќтараш зуд эњсос кард, ки бо эшонроњи фардояш наметавонад дурахшон бошад. Худроба оѓўши неруњое партофт, ки њукумати ќонуниро дарљумњурї барќарор карданд. Бидуни сурх гаштани рўяшдар баробари вазифањои дирўзаи коммунистї, уз-вияти ЊХДТ-ро ќабул кард. Соњибмансаби коммунист,

демократи мухолиф акнун намояндаи њизби њокимгашт. Сараввал љои гармеро дар њукумати шањри Ду-шанбе соњиб шуд. Сипас вазифањои баландеро дарВазорати дифоъ, Кумитаи гумрук, дастгоњи МаљлисиМиллї ва парлумони кишвар ишѓол кард. Дар бораиин мансабњояш зиёд њарфњо мезанад, вале аз корњоиамалие, ки ба манфиати умум анљом дода бошад,мушкил аст нишоне пайдо кард.

Абдулло Њабибов худро мутахассиси касбї ва дип-ломдор дар соњаи кадрњо (маълум нест дар кадомришта) муаррифї мекунад. Танњо шогирду пайравенадорад, ки бо камоли ифтихор дар борааш боре ёдкарда бошад. Аз куљо њам метавонист, ваќте дар оилаисерфарзандаш натавонистааст як хизматгори содиќимиллату давлатро ба воя расонад. Панљ писари ў боистифода аз љойгоњи падар дар маснадњои олї, таво-нистаанд дар вазорату идорањои мухталифи љумњурїба курсињои мехостаашон соњиб шаванд. Лекин њаряки онњо њатман бо гурўњу амалњои љиної омезиш дош-таву нисбаташон парвандањо бозу баста шудаанд.Дастдорї дар тиљорати маводи мухаддиру моддањоипсихотропї, воситањои радиоактивї, ташкили дастаимуташаккили љиної, куштор ва таљовуз ба номус,«разборка»-и яроќноки масъалањои бањсї дар миёнигурўњњои љинояткор, сўиќасд ба љони ашхоси алоњидава монанди инњо, рўйхати нопурраи љиноятњое мебо-шанд, ки писарони Абдулло Њабибов, њар яке ба тавриалоњида, њамчун гумонбар дониста шудаанд. Албатта,шояд онњо бегуноњ баромада бошанд, вале гумонбар-шавї дар чунин љиноятњои вазнин аз он далолат ме-кунад, ки фарзандони генерал бо гурўњњои шубњанокиљиної сару кор доштаанд. Писарон аз вазифањои ба-ланди падар ифтихори беинтињо доштанд ва гумон ме-карданд, ки барои онњо ќонун вуљуд надорад. Индарахти сершоху барги бесамар парвардаи генерали«кадршинос» на танњо сокинони пойтахти кишвар,балки Тољикистонро муддате ба дод оварда буд ватањлили рафтору кирдори аъзои ин оила дар байни со-кинон њанўз идома дорад. Аз ин љо метавон ба хулосарасид, ки агар инсон натавонад фарзанди лахти љи-гари худро бо тарбияи шоиста ба воя расонад, аз куљоќодир аст шогирди солење бипарварад?

Далели чорумДалели чорумЧанд ваќте сипарї шуду ваќти бознишаста шудани

генерал Абдулло Њабибов омад. Акнун оне, ки аз ва-фодори ба истиќлолияти љумњурї мекарду њамародаъват ба сабру тањаммул дар айёми мушкилї ме-кард, якбора худро дар љустуљўи панањгоњи нав зад.Созмонеро таъсис дод, бо номи «Дўстони Россия».Яъне њамин љо њам миллатро ба дўстону ѓайридўстоникишваре људо кард, ки бе чунин созмоне њам бо Тољи-кистон равобити њасанаи дўстона доштаю шарикистратегии раќами якаш мебошад. Аз ин созмон тоимрўз чї нафъе барои миллати мо расидааст? Шах-сан банда намедонам. Вале инашро медонам, ки Аб-дулло Њабибов њарчанд мегўяд: «…њар ќудратутавоної ва донише, ки доштам, барои давлату милла-там сарф кардам» (Радиои «Озодї» аз 1-уми майисоли 2015), имрўз нафаќахўри буљаи дигар кишвар аст.Ў худро «дўст»-и Россия эълон кардаасту теъдоди то-бути муњољирони тољик, ки бо амалњои ѓайридўстонадар он љо кушта мешаванд, њељ коњиш намеёбад.

Далели панљумДалели панљумОне ки умре аз ѓояњои баланди ленинї вазъ ме-

гуфту ваъдаи сохтмони коммунизмро ба мардум дода,бо шиорњои доњии пролетарњои љањон давлату савлатмеронд, оне ки худро ленинчии содиќу вафодор, ком-мунисти матин ва давомдињандаи падару бобои худ

дар ин роњ муаррифї мекард, оне ки дар воќеањои ху-нини февралї зидди Москва ва њузури сиёсии Россиядар кишвар буду имрўз хешро «дўст»-и онњо эълонкардааст, акнун зери навою мусиќии дигар каломпар-дозї дорад. Дирўз динро афюни халќ меномиду имрўзмегўяд: «…бобои ман домуллои хеле калон буд. Мад-раса дошт. Падарам дар назди бобоям хондагї буд.Пинњонї намозашро мехонд. Албатта, моро њам тар-бия мекард…». Барои чї мунофиќї? Њар касе мехостдар њамон давра њам намозашро мехонд. Фаќат њаќќитаблиѓи њар гуна равияю љараёнњоро надошт. Таќсимиљомеаи исломии мо ба њар гуна љараёну фирќаву маз-њабњои мухталиф танњо собит месозад, ки роњандозиичунин чорањо дар он замон сад дар сад дуруст буда-аст. Ва он ки падари А. Њабибов пинњонї намоз мехон-дааст, шояд дастури худаш буда. Аз тарси вазифа.Нишонаи олии мунофиќ будан њам њамин аст. Дарзабон як афкору дар ќалб дигар андеша.

Акнун худро сафед карданист, ки «мо њоло масљидбунёд карда истодаем». Дар назди кї? Барои чї? Вашарњу тафсирашро бинед: «…шањрчаи морогирем,мардум дар хонањои хеле пасту торик намоз ме-хонанд. Масљиди мо сеошёна мешавад». Абдулло Ња-бибов то њол намедонад, ки пазириши намоз аз љойигузоштани он вобастагї надорад, дар сари санг гу-зошта мешавад, дар даруни ѓор, ё дар масљиди Мак-катуллоњ. Сухан аз сидќ мераваду эътиќод.

Аз боби сохтани масљиди сеошёна бошад, хелељолиб аст донистани он ки аз њисоби кадом маблаѓњобунёд мешавад?

Нуктаи аљибаш дигар аст. Абдулло Њабибов дарбораи хонањои пасту торики њамсояњояш њарф меза-наду масљиди сеошёна сохтанист. Магар савоби беш-таре нест, агар як хонаи серњуљраи барњавои сеошёнамесохту ин ќадар бечораро, ки ба гуфти худаш «дархонањои хеле пасту торик» зиндагї доранд, аз чуниназоб рањої мебахшид. Инро њам медонад, вале наме-хоњад. Зеро боз вобаста ба замона ранг таѓйир додаистодааст. Ин дафъа дар назди муллоњои мањалла.

Тавре мебинем, Абдулло Њабибов дар ин майдонмисли як бозингари моњир хеле љавлон задааст. Гоњедар як тиму гањи дигар дар тимњои муќобил. Танњо му-яссараш нагашта, ки тиннату замири худро барои ња-мешагї пинњон созад. Он чї овардем танњо якшаммаест дар ошкор кардани њаётномаи њаќиќии ў.

…ва ба љои хулоса…ва ба љои хулосаДурўяву серўяњо миллаткушанд. Дар пањлўи Спи-

тамену Темурмалику Восеъ мањз њамин абдуллоња-бибњо худро љой карда буданд. Бо њазор тамаллуќњарф мезаданд, њазорон тавбаву савгандњо мехўр-данд. Бо дастони пеши бар. Дам мепойиданду фурсатмељустанд. Њамеша зарбаро ногањонї ва аз пушт ме-заданд. Чун замона дигар шуд, симо иваз кардаву ме-кунанд. Њама муќаддасотро фурўхтаанд.

Навиштаи банда Абдулло Њабибов ва чењраиаслии ўро фош накардааст. Ў худаш, бо дасти худаш,бо забони худаш, бо амалу рафтору кирдорњояш кї бу-дани худро фош кардааст. Ањсанту офарин ба чунинзабондарозиву кўтоњандешї. Ин гуногунзабонии якмансабдори собиќ барои курсинишинони имрўза якдарс аст. Сабаќест аз таљрибаи њаёт. Њаёте, ки ќур-бони нафсу мансаб гаштаю борњо боиси иваз карданипринсипњо шуда.

Он ки дунё ноорому мардум сарсону саргардон аст,аз оѓози таърихи инсоният айби худи инсонњост. Са-баби фољиањои заминиро набояд дар осмонњо љуст.Зеро онњо аз худи мо сар мезананд. Бубинед, ки якинсон, як шањрванд, як њаммиллати мо, зодаи њаминсарзамин аст, бо ному нони замони шўравї ба воя ра-сидааст. Барои коммунист шудан ва баъдан вазифагирифтан љон кандааст. Дар бозори маънавиёти ин-сонї чї ќадар харидаасту фурўхтааст, фурўхтаастухаридааст. Хушбахтона, аъмолаш борњо ошкор шуда-анд.

Худи тарљумаи њоли Абдулло Њабибов, бидуни тањ-лил ва бањогузорї, дар як љумла аз кадом матоъ бофташудани шахсияти ўро ошкор мекунад: комсомол, комму-нист, корманди њизбї, атеист, идеологи якуми коммунис-тони ВКД, демократ, мулло, њомии дини мубини ислом.

Назирмади Назирмади САФАРСАФАР, , Бознашр аз рўзномаи «Имрўз Бознашр аз рўзномаи «Имрўз NewsNews» №83» №83

(1084) аз 21-уми майи соли 2015(1084) аз 21-уми майи соли 2015

Дар интихоби сарлавња хеле истињола кардам. Вале бењтар аз ин истилоњепайдо карда натавонистам, ки хислати ќањрамони матлабро пурра инъикос кунад.Зиндагиаш саропо бо њамин сифат тавъам аст. Њамеша дар њаёт хешро дар зоњиряку дар ботин дигар нишон додааст. Талош дорад худро тавре ба атрофиён му-аррифї созад, ки умри худро сарфи хизмати мардум карда. Мањз њамин кўшишњоимунњарифсозаш тањрикам доданд, ки ќалам ба даст бигираму бо ин навишта чењ-раи аслашро барои онњое бикшоям, ки ўро намешиносанд ва худашро низ њушдордињам: «инро ба касе гўй, ки туро нашносад». Манзур аз навишта Абдулло Њабибовмебошад ва мусоњибаи ў бо радиои «Озодї» аз 1-уми майи соли 2015. Акнун бочанд далеле собит хоњам кард, ки дар нисбат додани сифати болої ба номбурдаиштибоњ накардаам.

ÈÍÐÎ ÁÀ ÊÀÑŠáÉ, ÊÈ ÒÓÐÎ ÍÀØÍÎÑÀÄ

Page 6: Сухани Халқ-шумораи №21 соли 2015

№ 21 (346) Чоршанбе,3 июни соли 201566

Тољикистони озоду соњибистиќлолВатани мањбуби њамаи мост!

УХАНИ ХАЛЌС

-Заминњои Тољикистон, хоса-Заминњои Тољикистон, хосавилояти Суѓдро аз сарватњоивилояти Суѓдро аз сарватњоитабиї бой мехонанд, вале натабиї бой мехонанд, вале нањама иттилоъ доранд, ки кањама иттилоъ доранд, ки ка --доме аз ин канданињо дар миќёсидоме аз ин канданињо дар миќёсивилоят истихрољ мешавад. Ме-вилоят истихрољ мешавад. Ме-хоњем дар ин хусус маълумотхоњем дар ин хусус маълумотбигирем. бигирем.

-Ќаъри замини Тољикистони Ши-молї дорои канданињои муфидимухталиф, аз љумла нафт (Ким,Равот, Айритон, Конибодом), ан-гиштсанг (Шўроб) мебошад. Даркўњњои Ќарамазор конњои сершу-мори фулузот (Ќуруќсой, Консой,Такели, Зарнисор), кони оњан (Чоќа-дамбулоќ), фулузоти нодир (молиб-ден, волфрам, кадмий) ваќиматбањо дарёфт шудаанд. Ба ѓайраз ин дар Суѓд намаки ошї (Мењро-боди Ашт) истихрољ мешавад. Њу-дуди вилояти Суѓд аз маводисохтмонї низ бой аст.

Дар вилоят 214 кони иктишоф азхуд карда шуда, ба азхудкунї омодагаштаанд. Кони нуќра (Конимансурикалон), сурб ва руњ (Зарнисор), вис-мут (Конимансури шарќї), оњан вависмут (Љоќадамбулоќ), ангиштибўр (Шўроб), нафту газ (ќисми ѓар-бии водии Фарѓона) конњои калонта-рин ба њисоб мераванд.

Ќисми љанубї (њавзаи дарёи За-рафшон) пастхами љанубии ќатор-кўњњои Туркистон ва Зарафшон вапастхами ќаторкўњњои Њисорро дарбар мегирад. Конњои калон конитилло (Љилау, Тарор, Чоре, Дуоба),нуќра (Мирхант), ќалъагї (Мушис-тон), сурма (Љиљикрут), симоб (Кон-чоч), ангишти кокс (Фон-Яѓноб) васанги рўйбаст (Тиллогул) мебо-шанд.

Захирањои ашёи хоми вилоятнафт – 46 млн. тонна, газ - 53 млрд.м3, газ ва конденсат – 27 млн. тоннамебошанд. Њамагї дар вилоят 11кони нафту газ мављуд аст. Фондиистифодабарї 105 чоњи нафтї ва 8чоњи газро ташкил медињад.

-Мусаллам аст, ки ќимати об-Мусаллам аст, ки ќимати обаз дигар сарватњо камтараз дигар сарватњо камтарнест. Оё захирањои оби њудудинест. Оё захирањои оби њудудивилоят кифоят мекунад?вилоят кифоят мекунад?

-Вилояти Суѓд аз захирањои обниз бой мебошад. Дарёњои Сир, Ис-фара, Зарафшон ва як ќатор рудњоикалони кўњї бо захирањои худ соњаикишоварзї ва дигар соњањоро бо обтаъмин мекунанд. Обанбори Ќай-роќќум њаљми зиёди обро ба танзиммедарорад.

Дар њудуди вилояти Суѓд њама-сола ба њисоби миёна 5,6 мукааб кммаљро, асосан дар дарёи Зарафшонњосил мешавад. Дарёњои калони ви-лоят Сир ва Зарафшон буда, маљ-рои солонаи онњо мутаносибан 15,1мукааб км ва 4,8 мукааб км мебо-шад. Дар њудуди вилоят 8 кўл, бомайдони умумии 7,2 мукааб км ва сеобанбор: Ќайроќќум, Фарњод ва За-ринруд (Каттасой) мављуд аст.

Обанбори Ќайроќќум дар балан-дии 375 метр аз сатњи бањр љойгиршуда, дар водии Фарѓона 513 му-рабба.км масоњат дорад.

Дарозии обанбор 65 км, пањноион 20 км, њаљми нињої 3,4 мукааб кмбуда, он танзими мавсимии маљроидарёи Сирро барои обёрии водииФарѓона, даштњои Мирзочўл ва Дил-варзин ва истењсоли нерўи барќтаъмин менамоядад.

Дар љумњурї обњои шифоии Ња-вотоѓ, Исфара ва Аксикон маъруфаст.

Маъданнокии оби дарёи Сир да-воми 30 соли охир дар вилояти Суѓдто 3 маротиба - аз 0,7 грамм балитри соли 1972, то 1,4 грамм балитр соли 1990 ва 2 - 3 грамм балитр дар солњои 2000-ум афзуда-аст. Њамин тариќ, оби дарёи Сирбарои нўшидан ќариб номувофиќшудааст. Ба ѓайр аз ин, сифатиобњои зеризаминї аз ифлосшавї ваинфилтратсияи обњои обёрї бадшудааст.

-Дўстдорони табиат пай--Дўстдорони табиат пай-васта аз ќиршавии набототуваста аз ќиршавии набототуњайвоноти диёр бонги изтиробњайвоноти диёр бонги изтиробмезанад. Оё дар њаќиќат инмезанад. Оё дар њаќиќат инамал љой дорад? амал љой дорад?

- Њудуди вилояти Суѓд аз оламинаботот ва њайвонот бой аст. Ин љоќиёсан дар майдони начандон калон(26000 км2) 2500 намуд растанимансуб ба 104 оила ва 698 зотдучор мешавад. Намудњои нодир азолами моњињо белбиниботили сир-дарёї, геккончаи зирењпўш ва оќ-сили регии фарѓонагї аз синфихазандањо, лаклаки сафед ва та-зарви сирдарёгї аз синфи паран-дањо, шабгарди малла ва суѓуриМензбир аз синфи ширхўрњо дучормешаванд.

Ба «Китоби Сурхи Тољикистон»226 намуд растанї ворид шудааст,ки 70 намуди он аз вилояти Суѓд ме-бошад. Ба китоб 133 намуд растанї,90 намуд њайвон, 24 намуди шир-хўр, 8 намуд моњї, 16 намуд ха-занда ва 23 намуд паранда воридкарда шудаанд, ки ба муњофизатиману шумо эњтиёљ доранд.

- Солњои охир таваљљўњи мар- Солњои охир таваљљўњи мар --дум ба дарахтони сўзанбаргудум ба дарахтони сўзанбаргуороишї хеле афзудааст. Таъороишї хеле афзудааст. Таъ --рихнигорон ба ин аќидаанд, кирихнигорон ба ин аќидаанд, кикўњи Меваѓул замоне саросаркўњи Меваѓул замоне саросарарчапўш буд.арчапўш буд.

- Љангал сарвати бењтаринитабиї, манбаи оби равон ва њавоисоф аст. Љангали тўѓайзор бо рўи-дањои хўшадори баланд, эриантус,ќамишзор ва ѓайра омезиш ёфта-анд. Љангали майдабарг дар поё-ноби дарёњо, дар кўњсор домангустурдааст. Дар он љо бедњои тў-

ронї ва ё тўс, сафедор, ангат, инчу-нин љангали омехта бо гази буттагї,мирикария афзалият доранд. Арча-гињо аз сўзанбарги нимкурашакл,туркистонї ва зарафшонї ибора-танд.

Љангали вилояти Суѓд дар тарки-баш љинсњои дарахти сўзанбаргизарафшонї, туркистонї, нимкура-шакл, инчунин ангат, зирк, тўс, са-федор, заранг дорад. Љангалиарчазор баштар дар баландкўњњоиТуркистон ва Зарафшон месабзанд.Дар ноњияи доманакўњ боѓњои за-рдолу, олуча, гелос, бодом ва дигармевањо парвариш карда мешаванд.Дар минтаќаи биёбонї дарахту бут-тањои хоси љангал саксавул, кандимва шўра месабзанд.

Љангалзорони вилояти Суѓд май-дони 120 њазор гектар бо захираиумумии дарахтон 2,2 млн. метримукааб буда, њиссаи љангали арча80 фоизи тамоми љангалњоро ишѓолменамояд.

Љангалзорони вилояти Суѓд, багурўњи аввали љангалњо ворид шуда,ањамияти њифзи зиёд доранд. Бу-риши санитарї њамасола дар њаљми1,5 њазор метри мукааб доир кардамешавад. Вале аз нарасиданинерўи барќ, ањолї маљбур аст азљангал истифода барад, буришиѓайриќонунї, махсусан дар ноњия-њои Ѓончї ва Айнї ба мушоњида ме-расанд.

Аз чаронидани чорво љангалиарчазорон зерљангалињо зарар ме-бинанд. Дар давоми чанд дањсолаиохир дар кўњи Меваѓул арчазор вачанорзор ба пуррагї нест карда шу-данд. Дар ќаторкўњи Ќурама, њанўзарчазор боќї мондаанд, аммо онњоњам кам мондаанд.

Дар тўѓайзорони водии дарёиСир аз даррандагон рўбоњ, шаѓол вагург пањн шудаанд. Аз њайвонњоихурд харгўш, калламуш, хаз, хор-пушт, юрмони зард, тавушќон воме-хўранд.

Аз парандагон дар соњили обан-бори Ќайроќќум гунљишк, мусича,бедона, шонасарак, заргулдор,эзорсурхак, фотимачумчуќ, зоѓи

кабуд, суфитурѓай, парандагониобї, аз љумла ѓозњо ва намудњоигуногуни мурѓобињо зиндагї вазимистонгузаронї мекунанд. Дартўѓайзорон ва ќамишзорњои соњи-ли дарёи Сир тазарви Сирдарёвомехўрад.

-Моњипарварї дар Суѓд чї-Моњипарварї дар Суѓд чїдурнамое дорад?дурнамое дорад?

Дар Бањри Тољик - обанбори Ќай-роќќум ва дигар њавзњо моњипар-варї ањамияти калони хољагидорїдорад. Дар обанбори Ќайроќќумсоли 1957 моњипарварї оѓоз шуд.Дар аввали фаъолияти обанбориЌайроќќум намудњои моњињое, киањамияти хољагї доштанд, ба мо-нанди заѓорамоњї (сазан), лаќќа-моњї (сом), моњии мўйлабдор (усач),суфмоњї (судак), аспакмоњї (љерех),нуќрамоњї (карас), љумљумамоњї(плотва) зиёд карда шудаанд.

Обанбори Ќайроќќум дар миќёсиљумњурї ягона обанборе мебошад,ки аз замонањои давлати Шўравїто ба имрўз дар он сайди саноа-тии моњї ташкил карда шудааства 12 намуди моњї сайд карда ме-шавад.

То соли 1996 дар обанбори Ќай-роќќум дар даврањои фаъолияти«Хољагии давлатии моњидорї», миќ-дори сайди саноатии моњї дар яксол ба њисоби миёна 300-350 тоннабуд ва њатто соли 1974 то ба 520тонна расид.

Аз натиљањои ташхисњои ихтио-логии солњои 60 -70–уми асри гу-зашта ва маълумоти бисёрсолаисайди саноати моњї то соли 1996бармеояд, ки иќтидори истењсолиимоњии обанбори Ќайроќќум ба њи-соби миёна 500 тоннаро ташкил ме-дињад.

- Таманнои Шумо дар ин рўзи- Таманнои Шумо дар ин рўзикасбї барои дўстдорони такасбї барои дўстдорони та --биат?биат?

- Бо истифода аз ин лањзаи фа-рањбахш, кормандону мутахасси-сони сохторњои Раёсат ва њамаитабиатдўстонеро, ки дар бењдоштимуњити зист сањми муносиб доранд,ба муносибати Рўзи умумиљањониимуњити зист сидќан табрику мубо-ракбод намуда, барои онњо сало-матї, саодатмандї, рўзгори некубарори корро таманно менамоям.Боварии комил дорам, ки корман-дони соњаи њифзи муњити зист дарякљоягї бо дигар маќомоти дахл-дори давлатї, дўстдорони табиатбањри њифзи табиати нотакрори Ва-тани азизамон, солиму бегазанднигоњ доштану ба наслњои ояндасупоридани он, аз тамоми имко-ниятњои мављуда истифода хоњандбурд.

-Ташаккур барои сўњбати -Ташаккур барои сўњбатипурмазмун!пурмазмун!

Обидљон КАРИМОВ,Обидљон КАРИМОВ,Мирзоэргаш ЎРУНОВМирзоэргаш ЎРУНОВ

5-5-уми июн-Рўзи байналмилалии муњити зистуми июн-Рўзи байналмилалии муњити зист

Дўстдори табиат Дўстдори табиат ва Ватани хеш бошем… ва Ватани хеш бошем…

Табиати Тољикистони офтобиро бињиштосо мено-манд. Сарватњои табиии он дар ќаъри кўњњо нињонукимёгарон мављудияти тамоми элементњои љадвалиМенделеевро собит намудаанд.

Мо дар арафаи Рўзи байналмилалии муњити зист,зимни сўњбат бо сардори Раёсати њифзи муњитизисти вилояти Суѓд Бобољонзода Аъзам Саид-Анварба ин иддао бовар њосил намудем.

Page 7: Сухани Халқ-шумораи №21 соли 2015

Тољикистони озоду соњибистиќлолВатани мањбуби њамаи мост! 77

№ 21 (346) Чоршанбе,3 июни соли 2015

УХАНИ ХАЛЌС

Падару модар бояд аввалхуд тарбиягирифта бошанд,зеро бузургон оиларо оинаикўдак мењисобанд. Тарбияикўдак ба љањонбинї, дониш ваарзишњои маънавии волидайнвобаста аст. Њоло равиши тар-биявии ќисми зиёди падару мо-дарон њамон равиши тарбиявиисуннатиест, ки дар фазои он ху-дашон тарбия ёфтаанд.

Зарурияти ќабули ЌонуниЉумњурии Тољикистон “Дарбораи масъулияти падарумодар дар таълиму тарбияифарзанд” дар он аст, ки имрўзњопадару модарон фарзандонихудро тарбияи кофї намеди-њанд, яъне нисбат ба тарбияифарзанд фориѓболї зоњир ме-намоянд. Аз нишондињандањоиоморї бармеояд, ки солњоиохир дар миќёси кишвар аз љо-ниби ноболиѓон 4200 љиноят

содир шудааст, ки 104 ададашодамкушї мебошад. Дар 16њолат фарзанди ноболиѓ бакуштори падару модар ва дар12 њолат падару модар ба куш-тори фарзанд даст задаанд. Инпадидањои номатлуб Њукуматикишварро водор намуд, кимеъёрњои ахлоќиро ба меъёр-њои њуќуќї табдил дињанд.Боиси афсўс аст, ки имрўз љаво-нон ва љомеаи кунунии мо ба љо-меаи давлатњои Аврупопайравї доранд. Аз як љињат инхуб аст, зеро насли љавонамоназ љињати омўзиши забонњо, тех-нологияи муосир хеле пеш раф-таанд ва мисли дигар давлатњоимутараќќї рушд кардан мехо-њанд. Тавассути шабакањои ин-тернетї бо њамсолонашон дартамосанд. Лек он љињатњои ман-фии худро низ ба бор овардаистодааст, аз ќабили шомил-

шавї ба њизбњои ифротгаро,терроризму экстремизм, ки дарќарни ХХI доман пањн кардавухаробињои зиёдеро ба бороварда истодаанд. Нисбат бабеањамиятї ба наслњои љавон,ки хоси миллати тољик нест, ме-тавон гуфт, ки дар љомеаи им-рўза он занљире, ки падарумодар ва фарзандро мепайван-дад, заиф шудааст.

Ба тавсиб расидани ЌонуниЉумњурии Тољикистон “Дарбораи масъулияти падарумодар дар таълиму тарбияи фа-разанд” сариваќтї ва айни муд-дао буд. Ќонун аз 6 боб ва 7

модда иборат буда, ба меъёр-њои конститутсионї ва санадњоибайналмилалие, ки Тољикистононро эътироф кардааст, муто-биќат мекунад. Дар моддаи 6-уми он гуфта шудааст, кипадару модар дар таълиму тар-бияи фарзанд њуќуќи баробардоранд. Дар банди 5-уми мод-даи 8 омадааст, ки падарумодар ўњдадор њастанд, ки фар-зандро дар рўњияи эњтиром баВатан, ќонун, арзишњои миллїва умумибашарї тарбия намо-янд. Агар њар яки мо волидонњамин ўњдадории худро батаври бояду шояд иљро намоем,

дар љомеа сафи љинояткоронкам хоњад шуд. Тазаккур бояддод, ки фарзандон низ дарназди падару модар ўњдадорињодоранд. Фарзандони болиѓуќобили мењнат дар таъмину ни-гоњубни онњо вазифадор мебо-шанд.

Њадаф аз тањияи ин ќонунљавобгар кардани волидайн вамасъулини тарбия неву балкиўњдадор кардан аст зеро дарин масъалаи њаётан муњим бе-тарафї гуноњест нобахшиданї.Фарзандон бояд бо номи пур-шарафи волидони худ, бахалќу миллати хеш арзанда бо-шанд.

Имрўз, ки терроризм ва иф-ротгарої сайёраро ба тањлукаандохтаву тањдид ба оромивусуботи љомеа дорад, моро њуш-дор мебояд, ки зиракии сиёсиихудро дар ин самт аз даст на-дода, тамоми кўшишу ѓайратихудро бар зидди ин падидањоиноматлуб дастаљамъона ра-вон созем. Нагузорем, ки љаво-нони ноогоњ аз нав тўъмаи инихтилофот гарданд. Пас азњазорсолањои тўлонї Тољикис-тон соњибистиќлол гардида, дарарсаи љањонї нуфузи хосаихудро дарёфт. Мо бояд онро чунгавњараки чашм њифзу нигањ-бонї намоем.

Љўрахон РАЊМОНОВ,Љўрахон РАЊМОНОВ,судяи суди судяи суди

шањри Хуљанд шањри Хуљанд

CCолиоли 2015 - 2015 - СолиСоли оилаоила

Фарзанд меваи умри инсон аст. Аз инлињоз, тарбияи ў вазифа ва масъулияти љониипадару модар ба њисоб меравад. Фарзанд ам-соли нињолест, ки то ба камол расиданашзањмати доимиро талаб мекунад. Ба камолра-сонии шахс натанњо аз оила, балки аз мак-таб ва љомеа низ вобаста аст. Дар тарбияифарзанд оила наќши асосї ва сарчашмавиромебозад.

Оилаи солим асоси некрўзиву некномї

Нишонии мо: шањри Хуљанд, кўчаи Камоли Хуљандї, 108. Телефонњо: (48) 701-02-15, (48) 701-02-12 Нишонии мо: шањри Хуљанд, кўчаи Камоли Хуљандї, 108. Телефонњо: (48) 701-02-15, (48) 701-02-12

Page 8: Сухани Халқ-шумораи №21 соли 2015

Тољикистони озоду соњибистиќлолВатани мањбуби њамаи мост! 88

№ 21 (346) Чоршанбе,3 июни соли 2015

УХАНИ ХАЛЌС

М у а с с и с:М у а с с и с:К у м и т а и и љ р о и я иК у м и т а и и љ р о и я и

Њизби ХалќииЊизби ХалќииДемократии ТољикистонДемократии Тољикистон

дар вилояти Суѓддар вилояти Суѓд

СармуњаррирТољибой СУЛТОНЇ

ЊайатиЊайати тањририя:тањририя:

Áàõòè¸ð ÌÈÐÇÎÁÀ²ÎÄÓÐÎÂÀáäó˜àíO £ÎÁÈËÇÎÄÀ

Îéáåê ÍÀÑÐÓËËÎÅÂÓñìîí ÎËÈÌ

Суроѓаи мо:Суроѓаи мо:шањри шањри

Хуљанд, кўчаи Хуљанд, кўчаи Камоли Хуљандї-185.Камоли Хуљандї-185.

Телефон: 6-33-45Телефон: 6-33-45

СупоришиСупориши № № ______ТеъдодиТеъдоди нашрнашр

86208620 нусханусха

«Сухани халќ» дар «Сухани халќ» дар Вазорати фарњанги Вазорати фарњанги

Љумњурии Тољикистон тањтиЉумњурии Тољикистон тањти№004-140 сабти ном №004-140 сабти ном

ва дар ЉСК Љва дар ЉСК ЉДММДММ««ВЕКТОР КАНДВЕКТОР КАНД» бо тариќи » бо тариќи

офсетї чоп шудааст.офсетї чоп шудааст.

Њафтанома маводњоро дар њаљми 4-5 сањифаи компютериињарфи андозаи 14-и Arial Tj ва Times New Roman Tj ќабул мекунад. Мавод ва суратњо баргардонида намешаванд.

Тањияи компютерї:Тањияи компютерї:Ìàúðóô¿îí ²ÎÌÈÄÎÂ

Агар бинї,Агар бинї,ки нобиновуки нобинову

чоњ аст…чоњ аст…Вазъияти имрўзи љањони муосир ва

пайваста реша давонидани гурўњњоиэкстремистї ва терористї дар тамомигўшањои љањон манро њам-чун як зиёиикишвар, ки ба таќдиру ояндаи љаво-нони арљмандам бетараф буда намета-вонам маљбур сохт, ки ќалам ба дастгирифта, оид ба маќсад, амал ва пешо-мадњои гурўњњои экстремистї ва теро-ристї чанд андешаи хешро иброздорам. Аслан бояд иброз дошт, ки экс-тремисту терорист на ватан, на мил-лат, ва на мазњабу дин дорад ваонњоро хољагонашон чун манќуртњобарои амалї сохтани чорањои сиёсиихуд тарбия намуда, дар тамоми давлат-њои олам истифода бурда истодаанд.

Амалњои экстремистону терористонродар Ироќу Сурия ва Ливану Яман нига-ред, чи дањшатњои ба аќл рост намеома-даро содир карда истодааанд. Одамонрорўирост сар мебуранд, рўирост оташ ме-зананд, зинда ба зинда мегўронанд, оё инамалњо ба дину мазњаб рост меояд, киэшон худро исломї мехонанд?! Њељ гоњрост намеояд. Пайѓамбар (с) дар яке азњадисњои хеш мефармоянд, ки: «Баъд азман ба куфр барнагардед ва њамдигарронакушед». Аз ин њадиси шариф бармеояд,ки экстремистону терористон ки дар та-моми гўшаи олам номаќбултарин амал-њоро содир карда истодаанд, аз исломудини мубини ислом хабаре њам надоранд,зеро пешаашон ќатлу куштор ва ѓоратушиканља аст. Чї хеле Ќуръони азим ме-фармояд, куштани инсони бегуноњ ва рех-тани хуни ноњаќ яке аз гуноњњои кабира ванобахшиданї мебошад. Парвардигориолам мефармояд: Њар инсоне, ки барќас-дона инсони дигареро мекушад љазояшљањанам буда, дар он љо то абад хоњадмонд. Аллоњ бар ў ѓазаб ва лаънату наф-рин карда, барояш азоби азимро муќар-рар мекунад " (Ќуръон, 4,93).

Мо мебинем, ки на кўдак мегўянду намуйсафед, на љавон мегўянду на мушти-пар њамаро сар мебуранд. Эшон бединубемазњабанд!!!

Ва дар фарљоми сухан гуфтаниам, ки:Агар бинї, ки нобинову чоњ аст,Агар хомўш биншинї гуноњ аст.

А.Б.БЎРИЕВА.Б.БЎРИЕВ, , дотсенти кафедраи математикаи олиидотсенти кафедраи математикаи олии

ДДХ ба номи акадмик ДДХ ба номи акадмик Бобољон ЃафуровБобољон Ѓафуров

БемаргииБемаргиибиологїбиологї

Яке аз афсонањо, ки дар илм низроиљ гардидааст, афсонаи пиршавїмебошад. Гўё инсон дар натиљаи аздаст додани тавоної, афзоиши сатњипигмент, коњиши тавлиду такрорињуљайрањо ва ѓайра пир шуда васипас мемирад. Аммо дар аслпиршавї ва марг ба ин протсесњорабте надорад. Балки њар як орга-низм «дараљањои барзистї» ва бозо-фаринї дорад.

Дар асл, пиршавї ва марг ба маъноисуннатии он ки гўё њуљайра мемирадкоњиш меёбанд, организм, њамафарогирнест. Агар чунин мебуд, дар тўли ми-лёнњо сол њуљайрањои њосилкунандаинутфа ва тухмањои бордоршавї худа-шон низ аз байн мерафтанд. Маслан,баъзе мевањо (ба мисли банан) аз њи-соби њуљайрањои абадии худ истењсолмешаванд. «Њатто дар организми шир-хорњо, ки нутфањо ва тухмањои бордор-шавї хеле барваќт аз боќии бадан људомешаванд, барзистї ва такроршавии њу-љайрањои њосилкунандаи решањуљай-рањо милёнњо сол давом меёбад. Њамингуна зиндагї метавонад ба таври беохиридома ёбад». Дар олами биология на-мудњои абадї (имморталї) бидуни ало-ќаи љинсї бозофаринї мешаванд.

Инсон бошад, дар давраи пирї ба иномилњо мутобиќ шуда наметавонад. Боафзоиши имкониятњои илм ва махсусан,доруњое, ки хусусиятњои биологии ба-дани худро батамом дигар кунем ваабадиятро на дар пирї, балки дар ља-вонї ба даст орем, то ки омилњои до-хилї ва хориљї боиси аз байн бурданибадани мо нагарданд.

Љанг бар зиддиЉанг бар зиддипиршавїпиршавї

Чанд мулоњиза дар бораи абадиятизиндагии инсон

Ба назар чунин мерасад, ки њафтусули муолиљаи сатњи молекулавї ва њу-љайравї боиси ќатъи протсеси пиршавї

мегардад. Ин усулњое мебошанд, кибарои рафъ кардани омилњои пиршавїистифода бурда мешаванд, аз ќабили:(1) коњиш додани як ќатор њуљайрањо дарбофтањои муайян, (2) инзиво ва бетаъ-сир кардани намудњои муайяни њуљай-рањои нолозим, (3) пешгирї карданимутатсияњое, ки дар хромосомањо ва (4)мутатсияњое, ки дар митохондрияи ба-дани инсон сурат мегиранд, (5) пешгирїкардани убурпайвандњо дар байни прте-инњои фароњуљайравии дарозумр ва(6,7) рафъ кардани «доѓ»-и мурда валеѓафс (inert but bulky junk) дар лисозомањо(системањои полоиши њуљайрањо аз пар-товњо ва бактерияњо) ва фазоњои фаро-њуљайравии бадани инсон.

«Њамаи ин 7 усул акнун имконпазирмебошад ва барои ин технология низтањия гардидааст. Ин технологияи му-раккаб ва бисёр њассос CEHC (Strategiesfor Engineered Negligible Senesctnct -SENS) номида мешавад». Вазифаи интехналогия ва ё маҷмўаи усулҳои тех-никӣ рафъ кардани коррелатсияҳоимусбат дар бадани одамон, ки дарбайни синну сол ва эҳтимолияти маргдар воҳиди муайяни вақт вуҷуд доранд,мебошад. Ин техналогияи биогерон то-логӣ мебошад».

Як бахши аз техналогияи SENSусули қатъ кардани убурпайвандҳоифароҳуҷаравии протеин ба протеин ме-бошад. Бисёри аз ин убурпайвандҳо даррафти афзоиши қанд дар бадан (вай-роншавии ҳуҷайраҳо ба воситаи оксид-шавӣ – протссесӣ glycoxidation) ташкилмешаванд.

Протеинҳо бо қанд ба реаксия даро-мада, дар протцесӣ гардиш аддуктҳо(омехтаҳои молекулавӣ)-ро ба вуҷудмеоранд, ки дар навбати худ реаксияиоксидасос мегузаронанд ва бо протеиниҳамсоя занҷира (пайванд) ҳосил меку-нанд. Ин гунна занҷирасозӣ дар оқибатикор ба зарари сохторҳои фароҳуҷайраибадан, махсус девораи артерия овардамерасонад. Онҳо чандирнокӣ (хусусиятиэластикӣ)-и ин сохторҳоро суст карда,онҳоро аз ҷиҳати механикӣ бештар ши-кананда мегардонад. Барои муолиҷаиин занҷира аллакай табобат таввасути

молекулае бо номи ALT – 711 вуҷуддорад. Вале ин молекула то охир табо-бат намекунад, балки фақат як знҷирабо номи «ҳалқаи дикарбонил»-ро меши-канад. Айни ҳол, роҳу усулҳои нави мо-лиҷаи занҷираҳои дигар низ ҷустуҷўкарда мешаванд. Имкон дорад, ки дарду даҳаи дигар роҳҳои муолиҷа пайдошаванд, ки ин занҷираҳоро шикананд вабо ин пеши роҳи пиршавӣ гирифташавад. Баъди ду даҳсола имкон дорад,ки умри инсон то 200 сол дароз кардашавад ва дар натиҷа, ба таври беохирпеши роҳи пиршавӣ гирифта шавад. Боимкониятҳои илмӣ дар соли 2100 ба ҳи-соби миёна умри одамон 5000 сол хоҳадшуд. Аммо ба ѓайр аз ин гунна имконият-ҳои биологии мубориза бо пиршавӣ, им-конияти электронӣ низ вуҷуд дорад.Тахминан баъди як ва ё се садсола вер-сияи резолютсияи бениҳоят баландитасвири магнитии резонанс кашф кардамешавад, ки маѓзи сари инсонро боусули скан айнан нусхабардорӣмекунадва тамоми иттилооти онро ба қайд ва бахотира мегирад. Барои ба хотира гириф-тани иттилооти маѓзи сари инсон компю-терҳои имрўза қариб омода ҳастанд,дар ҳоле ки аз 3 то 5 хотираи компютериҳозира қудратро дорад. Ин техноло-гияро, ки «шабакаи синаптикї» номидамешавад, Њанс Мораве пешнињод кар-дааст. Мувофиќи он, мо метавонем, ин-сони мурдаро он тавре эњё кунем, ки бањолати ба истилоњ «когнитивї» (худши-носї)-аш баргардад. Яъне имкон дорад,ки бо чунин усули эњёкунї инсон худроба монанди бемори аз њолати кома бе-доршуда шиносад.

Њамин гуна, насли аввали техноло-гияи муолиљавии СЕНС, ки ба одамон аз20 то 50 сол умри иловагї мебахшад, томиёнаи асри 21 ба даст меояд. Ин му-олиља њар рўз ба 100 000 одам умри да-вомдор мебахшад. Бо ин маќсад, даршањрњои Скоттсдейл ва Детройти ИМАаллакай одамон дар яхдонњои муоли-љавї нигоњ дошта мешаванд.

(Давом дорад)(Давом дорад)Аз англисї тарљумаиАз англисї тарљумаи

Њафиз Њафиз ХОЛИЌЗОДАХОЛИЌЗОДА

Хонед аљиб аст: Нигоњи нав ба маргу зиндагї

ДАСТОВАРДЊОИ ИЛМИ МУОСИРДАР ЊАЛЛИ МУШКИЛИ МАРГ

Ñàðôàðîç ÞÍÓÑÎÂЊайати тањририя бароиЊайати тањририя барои

риояи гуногунандешї мариояи гуногунандешї ма --води мухталифро низ баводи мухталифро низ банашр мерасонад. нашр мерасонад.

Ба дурустии арќому асБа дурустии арќому ас --ноди маќолањо муаллифонноди маќолањо муаллифонмасъул мебошанд. масъул мебошанд.

Барои дар дигар наБарои дар дигар на --шрияњо чоп намудани матошрияњо чоп намудани мато --либи њафтаномаи “Суханилиби њафтаномаи “Суханихалќ”нишон додани сарчаш-халќ”нишон додани сарчаш-ма њатмист.ма њатмист.

«Бисёр чизњои майда-чуйда, тавассути«Бисёр чизњои майда-чуйда, тавассутирекламаи сањењ ва дуруст нуфуз ва зарурекламаи сањењ ва дуруст нуфуз ва зару--рияти азими худро пайдо мекунанд».рияти азими худро пайдо мекунанд».

Марк ТвенМарк ТвенШумо метавонед, дар њафтаномаи моШумо метавонед, дар њафтаномаи мо

реклама ва эълонњои худро ба нашр расонед. реклама ва эълонњои худро ба нашр расонед. «Сухани халќ» сертиражтарин рўз-

нома дар вилояти Суѓд буда, имконмедињад, ки маводи Шумо дастрасидоираи васеи хонандагон гардад. Мар-њамат, бо мо њамкорї намоед.

Тамос гиред:Тамос гиред:(83422) 6-33-45; (92) 780-40-01;(83422) 6-33-45; (92) 780-40-01;

Диќќат, таваљљўњ!Диќќат, таваљљўњ!

«Сухани халќ» бо рекламаву эълонњо

Њазар аз ифротгарої!!!