รายงานสุขภาพคนกรุงเทพ ปี 2558

รายงานเบองตน ขอมลดานสขภาพคนกรงเทพมหานคร

รวบรวมโดย

ศนยเตอนภยสขภาพคนกรงเทพเทพมหานคร (Bangkok Health Awareness Center)

ป 2558

http://cbs.wondershare.com/go.php?pid=1140&m=db

ชอเรอง : รายงานเบองตนขอมลดานสขภาพคนกรงเทพมหานคร รวบรวม : ศนยเตอนภยสขภาพกรงเทพมหานคร

ผสนบสนนโครงการฯ และสนบสนนการจดพมพ : แผนงานเครอขายควบคมโรคไมตดตอ สานกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ กระทรวงสาธารณสข

ครงทพมพ : ครงท 1

ปทจดพมพ : พ.ศ. 2559

จานวนพมพ : 300 เลม

บรรณาธการ : รศ.พญ.ศรวรรรณ ตงจตกมล นธรตน ธรรมโรจน พ.ญ.ชาดากานต ผโลประการ

จดทาและเผยแพรโดย ฝายวชาการและวจย คณะแพทยศาสตรวชรพยาบาล มหาวทยาลยนวมนทราธราช 681 ถนนสามเสน แขวงวชรพยาบาล เขตดสต กรงเทพมหานคร 10300 โทร. 0 2244 3005-6 โทรสาร. 0 2244 3636 E-mail: [email protected]

พมพท : บรษท ไอ ปรนตง คลเลอร (ประเทศไทย) จากด ทอย 466 ซอยลาดพราว 107 แยก 36 (ดสมโชค) แขวงคลองจน เขตบางกะป กรงเทพฯ 10240 โทรศพท 02 736 1479 โทรสาร 02 736 1478

ISBN : 978-616-7741-24-6

รายงานเบองตนขอมลดานสขภาพคนกรงเทพมหานคร. ศรวรรรณ ตงจตกมล และคณะ, บรรณาธการ. กรงเทพฯ : คณะแพทยศาสตรวชรพยาบาล มหาวทยาลยนวมนทราธราช, 2559.

150 หนา. -- (ขอมลดานสขภาพคนกรงเทพมหานคร).

1. สขภาพ--ไทย--การสารวจ. I. ชอเรอง.

613.0212 ISBN 978-616-7741-24-6


คณะผจดทา

ดร. พจตต รตตกล มหาวทยาลยนวมนทราธราช กรงเทพมหานคร ทปรกษา นพ. อนนต มโนมยพบลย มหาวทยาลยนวมนทราธราช กรงเทพมหานคร ทปรกษา ผศ.ดร.นพ.ภดท เตชาตวฒน มหาวทยาลยนวมนทราธราช กรงเทพมหานคร ทปรกษา ศ.นพ.วชย เอกพลากร ภาควชาเวชศาสตรชมชน

คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล และแผนงานสารวจสขภาพประชาชนไทย สวปก, สวรส.

ทปรกษา

ดร.นพ.วชช เกษมทรพย แผนงานเครอขายควบคมโรคไมตดตอ สานกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ และภาควชาเวชศาสตรชมชน คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล

ทปรกษา

รศ.พญ.ศรวรรณ ตงจตกมล คณะแพทยศาสตรวชรพยาบาล มหาวทยาลยนวมนทราธราช กรงเทพมหานคร

รอ.พญ.ชาดากานต ผโลประการ คณะแพทยศาสตรวชรพยาบาล มหาวทยาลยนวมนทราธราช กรงเทพมหานคร

นางนธรตน ธรรมโรจน โครงการศนยเตอนภยสขภาพคนกรงเทพเทพมหานคร นางสาวสชาดา ตาสาย มหาวทยาลยนวมนทราธราช กรงเทพมหานคร นางสาวบษบง นครกณฑ มหาวทยาลยนวมนทราธราช กรงเทพมหานคร นายภรสชฌ บวศรธนารชต มหาวทยาลยนวมนทราธราช กรงเทพมหานคร


คานา การเปลยนแปลงของสงคมโลก เกดจากนานาประเทศตางเรงพฒนาสความเจรญทงดานสงคม วฒนธรรม และ

เศรษฐกจ กรงเทพมหานครจดเปนเมองขนาดใหญทกาลงเรงพฒนาเมองเชนกน การขยายตวของกรงเทพมหานคร ในปจจบน ทาใหมประชากรโยกยายเขามาประกอบอาชพตาง ๆ เพมมากขน การมวถชวตทตองเรงรบ การเดนทางทตองใชเวลามากขน จากการจราจรทหนาแนน ทาใหไมมเวลาออกกาลงกายหรอมกจกรรมทางกายนอย การบรโภคผก และผลไมนอย การบรโภคนาอดลม นาหวาน อาหารทอดและอาหารเคมมากขน รวมทงการดมสราและสบบหร ซงเปนพฤตกรรมทเปนภยตอสขภาพอนามย ประชากรเปนทรพยากรทมคณคายงตอการพฒนาในทกมตและทกประเทศทวโลก เพอการพฒนาอยางยงยนจงควรมการดแลสขภาพอนามยของประชาชนใหมสขภาพแขงแรง ไมใหเจบปวยดวยโรคตาง ๆ โดยเฉพาะอยางยงโรคเรอรงซงจะมผลกระทบตอบคคลและสงคมในระยะยาว

โครงการศนยเตอนภยสขภาพคนกรงเทพมหานคร ทจดทาโดยมหาวทยาลยนวมนทราธราช กรงเทพมหานคร ดวยความรวมมอของแผนงานเครอขายควบคมโรคไมตดตอ สานกพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ จงไดจดทาขอมลดานสขภาพของคนกรงเทพมหานคร เพอใชประโยชนและเปนขอมลในการเตอนภยสขภาพคนกรงเทพมหานครตอไป

จากรายงานภาระโรคระดบเขตและภมภาคของประเทศไทย ป 2554 พบวาคนกรงเทพมหานครมอตราการสญเสยปสขภาวะจากโรคหวใจขาดเลอด และโรคหลอดเลอดสมอง ทงในเพศชายและเพศหญงเปนอนดบแรก และจากการสารวจสขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจรางกายของสานกงานสารวจสขภาพประชาชนไทย พบวาคนกรงเทพมหานคร มความชกของภาวะไขมนคอเลสเทอรอลในเลอดสง โรคความดนโลหตสง มโรคเบาหวานมากกวาทกภาคของประเทศ

รายงานฉบบนเปนผลการดาเนนงานโครงการในระยะแรก เพอรวบรวมขอมลทสาคญเกยวกบสขภาพ ทเปนปญหาของคนกรงเทพมหานคร โดยการขอรบการสนบสนนขอมลจากหนวยงานตาง ๆ ดานสขภาพและจากแหลงขอมลทไดมการเผยแพรในรปแบบตาง ๆ

คณะผจดทา


หนาคานา สารบญ IIกตตกรรมประกาศ Xบทสรปผบรหาร XIบทท 1 บทนา 1 นยามศพท 3 ขอจากดของการรวบรวมขอมล 4บทท 2 5

2.1 ขอมลทวไปและขอมลพนฐานของกรงเทพมหานคร 52.2 ประชากร 7

1) จานวนประชากรกลางปประเทศ 82) จานวนประชากรกลางปกรงเทพมหานคร 9

3) อายคาดเฉลย 11บทท 3 ทรพยากร 12

3.1 การลงทนดานสขภาพ 123.2 ทรพยากรสขภาพ 13

สถานบรการสขภาพในเขตกรงเทพมหานคร 13คลนกชมชนอบอนเครอขายของสานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต 23บคลากรทางการแพทย 25อาสาสมครสาธารณสขกรงเทพมหานคร 27การมหลกประกนสขภาพ 29ผมสทธประกนสงคม 32

ระบบสงตอ 33บทท 4 สถตสขภาพทสาคญ 37

กระบวนการจดทาขอมลสถตชพของสานกนโยบายยทธศาสตร 37การเกดมชพ 38การตาย 40ภาระโรค 47โรคทมอตราตายปรบฐานและอตราการสญเสยปสขภาวะของกรงเทพมหานคร 51โรคทมอตราตายปรบฐานและอตราการสญเสยปสขภาวะจาแนกรายภาค 52ขนตอนการจดทาขอมลของสานกการแพทย 54

II


สารบญ (ตอ)

หนา

สาเหตและการปวยของผปวยนอกและผปวยใน 55 ขนตอนการจดท าขอมลของส านกอนามย 64

ความรวมมอระหวางกระทรวงสาธารณสขและกรงเทพมหานครในการพฒนา ระบบขอมลภายใตตวชวดดานสขภาพ

65

ปญหาสขภาพจต 67 บทท 5 พฤตกรรมเสยงตอโรคไมตดตอของคนไทยและกรงเทพมหานคร 68 บทท 6 บทสรป ปญหาและขอเสนอแนะ 78 บรรณานกรม 86 ภาคผนวก 89

III


สารบญตาราง

หนา ตารางท 1 จ านวนประชากรกลางปประเทศ และกรงเทพมหานคร จ าแนกตามเพศ

ป 2552 – 2557 8

ตารางท 2 จ านวนประชากรกลางป จ าแนกตามเพศและกลมอาย 5 ป กรงเทพมหานคร ป 2555 – 2557

9

ตารางท 3 อายคาดเฉลยเมอแรกเกดและอายคาดเฉลยเมออาย 60 ป จ าแนกรายภาคและเพศ ป 2548-2549

11

ตารางท 4 งบประมาณทส านกการแพทย ไดรบการจดสรร จ าแนกตามแผนงาน ป 2555-2557

12

ตารางท 5 งบประมาณ ท ส าน กการแพทย ได รบ จ าแนกตามหมวดการใช จ าย ป 2555-2557

12

ตารางท 6 งบประมาณ ท ส าน กอนาม ย ได รบการจ ดสรร จ าแนกตามแผนงาน ป 2555-2557

13

ตารางท 7 งบประมาณทส านกอนามยไดรบ จ าแนกตามหมวดคาใชจาย ป 2555-2557 13 ตารางท 8 จ านวนและรอยละของเตยงรองรบผปวยของหนวยบรการสขภาพ ในเขตพนท

กรงเทพมหานคร ป 2556 15

ตารางท 9 จ านวนและรอยละของหนวยบรการสขภาพประเภททมเตยงรองรบผปวย ในเขตกรงเทพมหานคร จ าแนก ตามศกยภาพและความสามารถ

16

ตารางท 10 โรงพยาบาลเขตพนทกรงเทพมหานคร สงกดกระทรวงตางๆมลนธ สภากาชาดไทยและเอกชน

17

ตารางท 11 ขอมลโรงพยาบาลเอกชน ในเขตพนทกรงเทพมหานคร ตามการขนทะเบยนเปนเครอขายหลกประกนสขภาพแหงชาตและประกนสงคม ป 2558

22

ตารางท 12 คลนกชมชนอบอนเครอขายส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต จ าแนกตามกลม/เขตกรงเทพมหานคร ป 2558

23

ตารางท 13 จ านวนศนยบรการสาธารณสขในสงกดกรงเทพมหานครจ าแนกตามกลม/เขต 24

ตารางท 14 สดสวนบคลากร 5 กลมวชาชพตอประชากร ของประเทศและกรงเทพมหานคร ป 2555-2557

25

ตารางท 15 จ านวนและสดสวนบคลากรทางการแพทยตอประชากรของประเทศ และกรงเทพมหานคร จ าแนกตามภาครฐ องคการบรหารสวนทองถน หนวยงานอสระและเอกชน ป 2557

26

ตารางท 16 จ านวนอาสาสมครสาธารณสข (อสส.) เขตกรงเทพมหานคร ป 2554-2558 27 ตารางท 17 รอยละของประชากรทมสวสดการคารกษาพยาบาล จ าแนกรายภาคและ

ประเภทสวสดการ ป 2556 30

IV


สารบญตาราง (ตอ)

หนา ตารางท 18 จ านวนการใชบรการของผประกนตน จ าแนกรายภาคและตามการใชบรการ

ป 2556 32

ตารางท 19 การรบการสงตอของศนยสงตอ เพอการดแลมารดาและทารกหลงคลอดภายใน 6 สปดาหแรกทบาน ป 2557

34

ตารางท 20 จ านวนมารดาและรอยละของกลมอายของมารดา ท ไดรบการสงตอจากโรงพยาบาลสงกดส านกการแพทย ป 2557

35

ตารางท 21 อตราตายตอแสนประชากรของคนกรงเทพมหานคร จ าแนกตามสาเหตการตาย ป 2549-2556

43

ตารางท 22 อตราตายตอแสนประชากร ของคนกรงเทพมหานคร จ าแนกตามสาเหตและเพศชาย ป 2549-2556

44

ตารางท 23 อตราตายตอแสนประชากร กรงเทพมหานคร จ าแนกตามเพศหญงและสาเหต ป 2549-2556

45

ตารางท 24 โรคทมอตราตายปรบฐานและอตราการสญเสยปสขภาวะสงสด 5 อนดบแรกจ าแนกตามเพศ ชายและหญง ในเขตกรงเทพมหานคร ป 2554

51

ตารางท 25 โรคทมอตราตายปรบฐานและอตราการสญเสยปสขภาวะสงสด 5 อนดบแรกจ าแนกตามเพศชาย และรายภาค ป 2554

52

ตารางท 26 โรคทมอตราตายปรบฐานและอตราการสญเสยปสขภาวะสงสด 5 อนดบแรกจ าแนกตามเพศหญงและรายภาค ป 2554

53

ตารางท 27 จ านวนและอตราผปวยในตอแสนประชากรสทธหลกประกนสขภาพถวนหนา และสวสดการขาราชการ จ าแนกตามสาเหตกลมโรคป 2555 – 2557

55

ตารางท 28 จ านวนผปวยนอกของโรงพยาบาลสงกดส านกการแพทย จ าแนกตามสาเหตปวย 58 ตารางท 29 จ านวนผปวยในของโรงพยาบาล สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร

จ าแนกตามสาเหตการปวย ป 2556 59

ตารางท 30

สาเหตการปวยของผปวยนอก จ าแนกตามกลมสาเหตการปวย 5 อนดบของโรงพยาบาลราชวถ กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข ป 2555-2557

60

ตารางท 31 ส า เห ต ก า รป ว ย ข อ งผ ป ว ย ใน จ า แ น ก ต าม ก ล ม ส า เห ต 5 อ น ด บ โรงพยาบาลราชวถ กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข ป 2555 – 2557

61

ตารางท 32 จ านวนและรอยละผปวยนอกโรงพยาบาลนพรตนราชธาน จ าแนกตามสาเหตปวยป 2555-2557

62

ตารางท 33 จ านวนและรอยละผปวยใน โรงพยาบาลนพรตนราชธาน กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข จ าแนกตามสาเหตการปวย ป 2555 -2557

62

ตารางท 34 จ านวนและรอยละผปวยนอก ของโรงพยาบาลคณะแพทยศาสตรชรพยาบาลจ าแนกตามสาเหตการปวย ป 2555-2557

63

V


สารบญตาราง (ตอ)

หนา ตารางท 35 จ านวนและรอยละผปวยในของโรงพยาบาลคณะแพทยศาสตรชรพยาบาล

จ าแนกตามสาเหตการปวย ป 2555 -2557 63

ตารางท 36 จ านวนและรอยละของผปวยนอกทมารบบรการทศนยบรการสาธารณสข ส านกอนามยกรงเทพมหานคร จ าแนกกลมโรค 5 อนดบ ป 2555 – 2557

66

ตารางท 37 รอยละของผทมความดนโลหตสงทไดรบการดแล บ าบดรกษา จ าแนกตามรายภาค 75

VI


สารบญรป

หนา รปท 1 แผนทแสดงการแบงกลมเขตพนทของกรงเทพมหานคร 6 รปท 2 จ านวนประชากรกลางป กรงเทพมหานคร จ าแนกตามเพศ ป 2552-2557 10 รปท 3 รอยละของประชากรกลางปกรงเทพมหานคร จ าแนกตามกลมอาย ป 2555 – 2557 10 รปท 4 การกระจายของหนวยบรการ จ าแนกระดบบรการและเขตกรงเทพมหานคร 14 รปท 5 หนวยบรการสขภาพทมเตยงรองรบ จ าแนกตามสงกด ในเขตกรงเทพมหานคร

ป 2556 16

รปท 6 หนวยบรการสขภาพระดบปฐมภมเขตกรงเทพมหานคร และสงกดกระทรวงตางๆ 20 รปท 7 คลนกเอกชน ในเขตพนทกรงเทพมหานคร จ าแนกตามประเภทบรการ ป 2556 21 รปท 8 โรงพยาบาลในเขตกรงเทพมหานคร จ าแนกตามสงกดภาครฐและภาคเอกชน

ป 2556 21

รปท 9 รอยละเตยงรบผปวยในเขตกรงเทพมหานคร จ าแนกตามสงกดภาครฐและเอกชน ป 2556

22

รปท 10 ผมหลกประกนสขภาพของคนกรงเทพมหานคร จ าแนกตามทอยในทะเบยนราษฎร ป 2556

30

รปท 11 ผ มหล กประกนส ขภาพถวนหน า จ าแนกตามท อย ในทะเบ ยนบ านในเขตกรงเทพมหานครและตางจงหวด ป 2556

31

รปท 12 รอยละของการใชสวสดการประเภทตาง ๆ เมอเจบปวยครงลาสด จ าแนกตามรายภาค 31 รปท 13 ผประกนตน (ทกมาตรา) จ าแนกรายภาค ป 2556 32 รปท 14 กระบวนการจดท าขอมลสถตชพของส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวง

สาธารณสข และส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครองกระทรวงมหาดไทย 37

รปท 15 อตราเกดมชพทวประเทศและกรงเทพมหานคร ป 2552 -2556 38 รปท 16 อตราเกดมชพในเขตกรงเทพมหานครจ าแนกตามเพศ ป 2552-2556 38 รปท 17 อตราการเกดมชพทมน าหนกตวต ากวา 2,500 กรม กรงเทพมหานคร ป 2552 - 2556 39 รปท 18 อตราการเกดมชพในมารดาอาย 15-19 ป กรงเทพมหานครป 2552- 2556 39 รปท 19 อตรามารดาตายตอการเกดมชพแสนประชากรของประเทศและเขตกรงเทพมหานคร

ป 2554 - 2556 40

รปท 20 อตราทารก อายต ากวา 1 ป ตายตอการเกดมชพ พนคนท วป ระเทศและกรงเทพมหานคร ป 2554-2556

41

รปท 21 อตราตายเดกอายต ากวา 5 ป กรงเทพมหานครและทวประเทศ ป 2554-2556 41 รปท 22 อตราตายตอแสนประชากรของกรงเทพมหานคร จ าแนกตามสาเหต ป 2549-2556 42 รปท 23 อตราตายจากโรคมะเรงทกชนดทวประเทศ และกรงเทพมหานคร ป 2554 -2556 42 รปท 24 อตราตายดวยโรคมะเรงปอด ของประเทศและกรงเทพมหานคร ป 2554-2556 43

VII


สารบญรป (ตอ)

หนา รปท 25 อตราตายของคนกรงเทพมหานคร จ าแนกตามสาเหต เพศชาย ป 2549-2556 44 รปท 26 อตราตายของคนกรงเทพมหานคร จ าแนกตามสาเหต เพศหญง ป 2549-2556 45 รปท 27 อตราตายจากโรคมะเรง 3 อนดบของประเทศและกรงเทพมหานคร ป2554-2556 45 รปท 28 อตราตายดวยโรคมะเรงเตานมของประเทศและกรงเทพมหานคร ป 2554-2556 46 รปท 29 อ ต ราตายด วย โรคมะ เร งป ากมดล ก ของป ระ เท ศและกร ง เท พมห านคร

ป 2554-2556 46

รปท 30 การสญเสยปสขภาวะจากการตายกอนวยอนควรจ าแนกตามเขตสขภาพและภมภาคป 2554 (รวม)

48

รปท 31 การสญเสยปสขภาวะจากการตายกอนวยอนควรจ าแนกตามเพศชาย และเขตสขภาพและภมภาค ป 2554

48

รปท 32 การสญเสยปสขภาวะจากการตายกอนวยอนควรจ าแนกตามเพศหญง และเขตสขภาพและภมภาค ป 2554

49

รปท 33 การสญเสยปสขภาวะจากการบกพรองทางสขภาพ จ าแนกตามเขตสขภาพ และภมภาค ป 2554 (รวม)

49

รปท 34 การสญเสยปสขภาวะจากการบกพรองทางสขภาพจ าแนกกาาเเพชาาย เขาสขภาพแนละภเภาค ป 2554

50

รปท 35 การสญเสยปสขภาวะจากการบกพรองทางสขภาพจ าแนกกเพชญญง เขาสขภาพแนละภเภาค ป 2554

50

รปท 36 ระบบจดท าขอมลส านกการแพทย 54 รปท 37 อตราปวยตอแสนประชากร ของผปวยในสทธหลกประกนสขภาพถวนหนา

และสวสดการขาราชการ (รวมทกการวนจฉยโรค) จ าแนกตามสาเหตกลมโรค ป 2555 – 2557

56

รปท 38 ระบบจดท าขอมลส านกอนามย 64 รปท 39 อตราปวยดวยโรคทางสขภาพจตของคนกรงเทพมหานคร ป 2554-2556 67

รปท 40 รอยละการดมเครองดมแอลกอฮอล จ าแนกตามเพศ และรายภาค ป 2551-2552 68

รปท 41 รอยละการสบบหรเปนประจ า จ าแนกตามเพศและรายภาค ป 2551-2552 69

รปท 42 รอยละการสบบหร และดมสรา ในประชากร อาย 15 ปขนไป จ าแนกตามเพศและรายภาค 69

รปท 43 รอยละของการบร โภคผ กและผลไม ในกล มอาย 15 ป ข น ไป จ า แนกตาม เพศ และรายภาคป 2551-2552

70

รปท 44 ความชกของภาวะน าหนกเกน อวน เตย น าหนกนอย และผอม ของเดกกลมอาย 1-5 ป จ าแนกรายภาค

71

VIII


สารบญรป (ตอ)

หนา รปท 45 ความชกของภาวะน าหนกเกน อวน เตย น าหนกนอย และผอม ของเดกกลมอาย

6-11 ป จ าแนกรายภาค 71

รปท 46 ความชกของภาวะน าหนกเกน อวน เตย น าหนกนอย และผอม ของเดกกลมอาย 12-14 ป จ าแนกตามภาค

72

รปท 47 รอยละของเดกอาย 2 ถง 14 ป ดมน าอดลมน าชาขวด 4-7 วนตอสปดาห 72

รปท 48 ภาวะอวนของกลมเดกอาย 15 ป ขนไป จ าแนกตามดชนมวลกายและรายภาค ป 2547 และ 2552

73

รปท 49 รอยละของกจกรรมทางกายทไมเพยงพอ จ าแนกตามเพศ และเขตสขภาพ ป 2551-2552

73

รปท 50 รอยละของการมกจกรรมทางกายทไมเพยงพอ จ าแนกรายภาคและตามเพศ ป 2551-2552

74

รปท 51 ภาวะความชกโรคเบาหวานจ าแนกรายภาค เปรยบเทยบป 2547 และป 2552 74 รปท 52 ความชก โรคความดน โลห ตส งจ าแนกตามรายภาค เปรยบ เท ยบป 2547

และป 2552 75

รปท 53 ภาวะไขมน คอเลสเทอรอล ในเลอดสง>=240 mg/dl จ าแนกรายภาคเปรยบเทยบป 2547 และป 2552

76

รปท 54 ภาวะโรคหลอดเลอดหวใจ/กลามเนอหวใจตาย ในประชากรไทย อาย 35 ปขนไป จ าแนกตามเพศและภาค

76

รปท 55 ภาวะโรคหลอดเลอดสมอง/อมพฤกษ อมพาต ในกลมประชากร อาย 15 ปขนไป จ าแนกตามภาคและเพศ

77

รปท 56 การไดรบการตรวจมะเรงปากมดลก ใน 2 ปทผานมา จ าแนกตามกลมอาย และรายภาค

77

IX


กตตกรรมประกาศ ขอมลดานสขภาพของคนกรงเทพมหานคร เปนขอมลทไดรวบรวมขนจากหนวยงานของกระทรวงตาง ๆ ไดแก กระทรวงสาธารณสข กรมสขภาพจต กรมสนบสนนบรการสขภาพ ส านกสถานพยาบาลและการประกอบโรคศลปะ ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกตรวจและประเมนผล ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ แผนยทธศาสตรการพฒนาดชนประเมนภาระโรคและสขภาพประชากรไทย ส านกงานส ารวจสขภาพประชาชนไทย ส านกงานเพอการพฒนาหลกประกนสขภาพไทย สถาบนวจยระบบสาธารณสข และ กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงแรงงาน ส านกงานประกนสงคม ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต เขตท 13 กรงเทพมหานคร กรงเทพมหานคร ส านกการแพทย ส านกอนามย ส านกงบประมาณกรงเทพมหานคร ส านกยทธศาสตรและประเมนผล และขอมลทน ามาอางองไดรบการตรวจทานโดยคณะท างานจากหนวยงานตาง ๆ ดงกลาว ขอขอบพระคณทกทานและทกหนวยงานเปนอยางสง มาในโอกาสน ขอขอบพระคณ ศ.นพ.วชย เอกพลากร คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด และแผนงานส ารวจสขภาพประชาชนไทย ส านกงานวจยเพอการพฒนาหลกประกนสขภาพ (สวปก) และสถาบนวจยระบบสาธารณสข(สวรส) ทกรณาใหขอมลการส ารวจสขภาพประชาชนไทย ทบทวนและใหขอเสนอแนะทมคณคายง ท าใหรายงานฉบบนส าเรจลลวงดวยด

คณะผจดท าขอมล

X


บทสรปส าหรบผบรหาร

รายงานฉบบนไดท าการรวบรวมขอมลทตยภมดานสขภาพ จากกระทรวงตาง ๆ หลายหนวยงาน เชน

กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงสาธารณสข ส านกนโยบายและยทธศาสตร เขตสขภาพท 13 ส านกตรวจและประเมนผล แผนยทธศาสตรการพฒนาดชนประเมนภาระโรคและสขภาพของประชากรไทย ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ ส านกงานส ารวจสขภาพประชาชนไทย ส านกงานวจยเพอการพฒนาหลกประกนสขภาพไทย สถาบนวจยระบบสาธารณสข กรมสขภาพจต กระทรวงแรงงาน ส านกงานประกนสงคม กรงเทพมหานคร ส านกการแพทย ส านกอนามย ส านกงบประมาณกรงเทพมหานคร คณะแพทยศาสตรวชรพยาบาล มหาวทยาลยนวมนทราธราช ขอมลดานสขภาพของคนกรงเทพมหานครทส าคญสรปได ดงน

1. ภาระโรค (Burden of Disease) ขอมลป 2554

อตราการสญเสยปสขภาวะจากการตายกอนวยอนควร (Year of Life Lost due to premature death: YLL) พบวากรงเทพมหานครหรอเขตสขภาพท 13 มอตราสญเสยปสขภาวะจากการตายกอนวยอนควรต าสดเทากบ 72 คนตอประชากรพนคน (เพศชาย 91 และเพศหญง 55) เมอเทยบกบภมภาคอน ๆ

การสญ เส ยป ส ขภาวะจากการบกพรองทางสขภาพ (Year Lost due to Disability: YLD) พบวากรงเทพมหานครมอตราต าสด เทากบ 47 คนตอประชากรพนคน (เพศชาย 45 คนตอประชากรพนคน เพศหญง 48 คนตอประชากรพนคน) เมอเทยบกบภมภาคอน ๆ

โรคทมอตราตายปรบฐานและมอตราการสญเสยปสขภาวะสงสด 5 อนดบแรก กรงเทพมหานครจ าแนกตามเพศ ดงน

เพศชาย มอตราตายปรบฐาน 5 อนดบแรก ไดแก โรคหวใจขาดเลอด โรคหลอดเลอดสมอง โรคมะเรงหลอดลม/ปอด โรคมะเรงตบ และการตดเชอ HIV/AIDS ตามล าดบ สวนอตราการสญเสยปสขภาวะอนดบ 1 ไดแก โรคเลอดสมอง และโรคหวใจขาดเลอด การตดเชอ HIV /AIDS อบตเหตทางถนน และมะเรงตบ ตามล าดบ

เพศหญงมอตราตายปรบฐาน 5 อนดบแรก ไดแก โรคหลอดเลอดสมอง โรคหวใจขาดเลอด โรคเบาหวาน โรคมะเรงล าไสใหญและทวารหนก และโรคมะเรงเตานม ตามล าดบ สวนอตราการสญเสยปสขภาวะ 5 อนดบแรก ไดแก โรคซมเศรา โรคหลอดเลอดสมอง ตอกระจก โรคหวใจขาดเลอด และโรคเบาหวาน ตามล าดบ

XI


2. ขอมลการตายและสาเหตการตายของคนกรงเทพมหานคร ป 2549 -2556

สาเหตการตาย 10 อนดบ ในกรงเทพมหานคร ไดแก โรคมะเรงทกชนด โดยมแนวโนมเพมขนอยางตอเนองตงแตป 2550 และเพมมากทสด ในป 2556 ซงมอตราตายเทากบ 161.6 ตอแสนประชากร (อตราตายจากโรคมะเรงของประชากรทงประเทศ เทากบ 103.9 ตอแสนประชากร) โรคหวใจและโรคปอดอกเสบ และโรคอน ๆ ของปอด โรคความดนเลอดสงและโรคหลอดเลอดสมอง ซงเปนสาเหตการตายรองลงมากมแนวโนมเพมขน

สาเหตการตายในเพศหญง 3 อนดบแรก ป 2556 ไดแก มะเรงเตานม โดยสงสดในชวงอายระหวาง 50-59 ป เทากบ 22 ตอแสนประชากร และมะเรงปากมดลก โดยสงสดในชวงอาย 50 ปขนไป เทากบ 10.7 สาเหตการตายโรคหวใจปอดอกเสบและโรคอน ๆ พบรองลงมา แตมแนวโนมเพมขนเชนกน

สาเหตการตายใน เพศชาย 3 อนดบแรก ได แก มะเร งท กชน ด ซ งม แนวโนม เพมข น อยางตอเนองตงแตป 2550 และเพมมากทสด ในป 2556 ซงมอตราตายเทากบ 181.6 ตอแสน ประชากร โดยพบมะเรงปอดมอตราตายสงสด เทากบ 29.8 (ทงประเทศ มอตราตายจาก มะเรงปอด เทากบ 17.9) และโรคหวใจ อตราตายเทากบ 63.9

3. การเจบปวยดวยโรค/กลมโรคทพบ ขอมลป 2555 – 2557

ขอมลผปวยนอกและผปวยใน เปนขอมลรายงานการใหบรการของโรงพยาบาลในสงกด กรงเทพมหานคร โรงพยาบาลวชรพยาบาล โรงพยาบาลราชวถ และโรงพยาบาลนพรตนราชธาน ซงเปนโรงพยาบาลทใหบรการแกคนกรงเทพกรงเทพมหานครเปนสวนใหญ จงเปนขอมลทสามารถบงบอกถงปญหาสขภาพคนกรงเทพมหานครไดชดเจนขน ซงโรคทพบสวนใหญเปนกลมโรคไมตดตอเรอรง ไดแก โรคความดนโลหตสง เบาหวาน โรคเกยวกบตอมไรทอ โภชนาการและเมแทบอลซม โรคมะเรงอวยวะตาง ๆ และตอกระจก

ขอมลการปวยของผปวยในของคนกรงเทพมหานคร ทมสทธหลกประกนสขภาพถวนหนา และสวสดการขาราชการฯ ยอนหลง 3 (ป 2555 – 2557) โรคทพบ 5 อนดบแรก ไดแก โรคความดนโลหตสง โรคเบาหวาน โรคโลหตจางจากไขกระดกฝอและโลหตจางชนดอน ๆ โรคหวใจ และโรคไตวาย ตามล าดบ โดยโรคความดนโลหตสง และโรคเบาหวาน มแนวโนมลดลงเลกนอย

4. พฤตกรรมเสยงตอโรคไมตดตอเรอรงของประชากรไทยและกรงเทพมหานคร ขอมลป 2551-2552

การดมเครองดมแอลกอฮอล พบวาคนกรงเทพมหานคร มอตราการดมในภาพรวม รอยละ 6.9 (เพศชายดม รอยละ 13.1 และเพศหญง รอยละ 1.9)

การสบบหรประจ าเฉลย พบวาภาพรวมคนกรงเทพมหานคร สบบหรประจ ารอยละ 16.1 (เพศชาย และเพศหญงมการสบบหรประจ าเฉลยรอยละ 28.4 และรอยละ 4.3 ตามล าดบ) อตราการสบบหรประจ านอยกวาทกภาค การสบบหรในประชากรอาย 15 ปขนไป ขอมลการส ารวจอนามยและสวสดการ ส านกงานสถตแหงชาต ป 2556 พบวาเพศชายกรงเทพมหานครสบบหรสงถงรอยละ 39

XII


การบรโภคผกและผลไมต ากวาเกณฑมาตรฐาน ประชาชนในกลมอาย 15 ปขนไป คนกรงเทพมหานครมการบรโภคผกและผลไมนอยกวาภาคอน ๆ (รอยละ 69 ในเพศชาย และรอยละ 65 ในเพศหญง)

การส ารวจความชกของการด มน า อดลมและขนมกรบกรอ บ กล ม เดกอาย 2 -14 ป ท งประเทศ ดมน าอดลม น าชาขวด 4-7 วนตอสปดาห อตราสงทสดในกรงเทพมหานคร คอ รอยละ 42.2 สวนการกนขนม กรบกรอบ 4-7 วนตอสปดาหในกรงเทพมหานครพบรอยละ 48.2 ซงใกลเคยงกบภาคอน ๆ

การออกก าลงกายหรอกจกรรมทางกาย คนกรงเทพมหานคร มกจกรรมทางกายทไมเพยงพอ เพศหญง รอยละ 27.1 และเพศชายรอยละ 23.4 โดยกรงเทพมหานครและเขตสขภาพภาคใต มกจกรรมทางกายนอยกวาภาคอน ๆ

ดชนมวลกาย คนกรงเทพมหานคร กลมอายเทากบหรอมากกวา 15 ป ทมดชนมวลกายเทากบหรอมากกวา 25 kg/m2 สงถงรอยละ 35 ในป 2547 และเพมเปน รอยละ 44.3 ในป 2552 ภาวะน าหนกเกน อวน หรอเตย น าหนกนอยและ ผอม คอ

กลมอาย 1-5 ป จากการส ารวจความชกภาวะน าหนกเกน อวน เดกกรงเทพมหานครวยกอนเรยน มภาวะน าหนกเกนมากทสด รอยละ 8.7 ภาวะอวน รอยละ 6.2 สวนภาวะเตย น าหนกนอย ผอมรอยละ 6.6, 3.3 และรอยละ 1.0 ตามล าดบ

กลมอาย 6-11 ป มภาวะน าหนกเกน อวน รอยละ 7.3 และรอยละ 5.6 มภาวะเตย น าหนกนอย และผอมรอยละ 2.9, 3.4 และรอยละ 2.9 ตามล าดบ

กลมอาย 12-14 ป มภาวะน าหนกเกน อวน รอยละ 3.9 และรอยละ 10.2 เตย น าหนกนอย ผอมรอยละ 3.4, 4.5, และรอยละ 4.9 ตามล าดบ เดกกลมนมแนวโนมเตย น าหนกนอย ผอมมากยงขน ซงบงบอกถงภาวะโภชนาการเกนและขาดพรอมกนในกลมอายดงกลาว

ภาวะโรคเบาหวาน คนกรงเทพมหานคร มภาวะโรคเบาหวานมากทสดในป 2547 รอยละ 12 และลดนอยลงในป 2552 เหลอรอยละ 9.2 (รองลงมา คอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอซงมภาวะเบาหวาน รอยละ 7.6 ในป 2547 และลดนอยลงในป 2552 เหลอรอยละ 7)

ภาวะไขมนคอเลสเทอรอลในเลอดสง คนกรงเทพมหานคร มภาวะไขมนคอเลสเทอรอลในเลอดสงถงรอยละ 30 ในป 2547 และลดลงเหลอรอยละ 25.8 ในป 2552

ภาวะความดนโลหตสงของคนกรงเทพมหานคร พบรอยละ 21 ในป 2547 และเพมขนเปนรอยละ 29.8 ในป 2552 ผปวยไมไดรบการวนจฉย รอยละ 36.8 ไดรบการวนจฉยแตไมไดรบการรกษา รอยละ 8.7 รกษาและควบคมได รอยละ 28.1 รกษาและควบคมไมได รอยละ 26.4

ภาวะโรคหลอดเลอดหวใจ/กลามเนอหวใจตายในกลมอาย 35 ปขนไปทเคยไดรบการวนจฉย พบอตราในกรงเทพมหานครสงทสด รอยละ 3.6 โดยแบงเปน รอยละ 4.7 ในเพศชาย และรอยละ 2.6 ในเพศหญง โดยมแนวโนมเพมขน

XIII


การไดรบการตรวจคดกรองมะเรงปากมดลกใน 2 ปทผานมา สตรทงประเทศไดรบการตรวจมะเรงปากมดลก รอยละ 42.5 สวนสตรกรงเทพมหานคร ไดรบการตรวจนอยกวาทกภาค คอ รอยละ 28.9

ปญหาและขอเสนอแนะ

1) ระบบขอมล (Information System)

ปญหา ส านกการแพทยและส านกอนามย กรงเทพมหานคร ไมมศนยกลางทจะน าขอมลท

จดเกบไวเพอบรหารจดการ และน ามาใชประโยชน การวเคราะห สงเคราะหขอมลจะท าใหเหนภาพรวมของปญหาดานสขภาพของคนกรงเทพมหานครอยางเปนรปธรรม เพอจดท านโยบาย แผนงาน/โครงการ ใหสอดคลองกบสภาพปญหาสขภาพจรง ๆ ของประชาชน

ขอเสนอแนะ: ควรจดใหมหนวยงานหลก ในการประสานงาน จดเกบขอมล รวบรวม วเคราะหขอมลดาน

สขภาพจากหนวยงานตาง ๆ ทงของกรงเทพมหานครและกระทรวงอน ๆ ทมงานบรการสาธารณสข รวมทงประสานความรวมมอจากภาคเอกชน

ใหมการวเคราะหสถานการณสขภาพของคนกรงเทพมหานคร และเผยแพรขอมลและปจจยเสยงดวยสอ social media หลายรปแบบ เพอกระตนใหเกดความตระหนกถงภยสขภาพ และน าไปสความรวมมอในการแกปญหา

ผลตสอ หรอเพมชองทางในการเผยแพรขอมลขาวสารดานสขภาพทเปนประโยชนแก คนกรงเทพมหานคร

2) ระบบบรการดานสขภาพ

ปญหา: การกระจายตวของสถานพยาบาล สงกดกรงเทพมหานครยงไมครอบคลมทกเขตพนทของ

กรงเทพมหานคร

ขอเสนอแนะ: สรางเครอขายความรวมมอกบโรงพยาบาลของรฐสงกดกระทรวงอนในพนท จดท านโยบายการ

เปดสถานบรการทางสาธารณสขใหม ๆ ใหมการกระจายตวครอบคลมเขตพนททยงไมมสถานบรการ

XIV


3) พฤตกรรมเสยงดานสขภาพ

ปญหา: มพฤตกรรมการบรโภคทไมเหมาะสม การบรโภคผกและผลไมต ากวาเกณฑมาตรฐาน ประชาชน

ในกลมอาย 15 ปขนไป มการบรโภคผกและผลไมต ากวาเกณฑมาตรฐานและต ากวาภาคอนๆ ในขณะท กลมเดกกรงเทพมหานครอาย 2-14 ป มการดมน าอดลมและขนมกรบกรอบสงกวาประชากรเดกภาคอน

ขอเสนอแนะ

ประชาสมพนธสอสารหลายรปแบบ/รณรงคใหแก อสส.เรอง DPAC และโภชนาการ ลด อาหารหวาน มน เคม แนะน าประชาชนบรโภคผกผลไมเพมขน“บรโภคผกผลไมครงหนง อยางอนครงหนง” ดวยการบรโภคผกผลไมปลอดสารพษ

รณรงคปลกผกเพอบรโภคเองในกระถาง บนหลงคาอาคารทอยอาศย หรอในทรกรางวางเปลา ศกษาดงานเขตทมการปลกผกบนอาคารไดผลด เชน ทท าการเขตหลกส เขตภาษเจรญ ฯลฯ

ประชาสมพนธสอสารหลายรปแบบ/รณรงคใหพอแม ผปกครอง ครในโรงเรยนใหความสนใจการบรโภคอาหารและการเลอกซออาหารใหถกหลกโภชนาการ ไมสงเสรมการดมน าอดลมและขนมกรบกรอบในกลมเดก โรงเรยนควรมนโยบายในการหามไมใหมการขายน าอดลมและขนมกรบกรอบในโรงเรยนและบรเวณหนาโรงเรยน สงเสรมการบรโภคผลไมไทยและผลไมตามฤดกาลแทน

ปญหา: คนกรงเทพมหานครมกจกรรมทางกาย หรอออกก าลงกายนอยกวาภมภาคอน ๆทกภาค

ขอเสนอแนะ: สรางกระแสการออกก าลงกาย เชน การณรงคปนจกรยานอยางตอเนอง ประชาสมพนธสอสาร

ทาง social media สรางแรงจงใจในการออกก าลงกาย มงเนนค ากลาวทวา ‘Exercise is Medicine’ และเผยแพรการใชชวต active life style มาก

ขน เพมสถานทส าหรบการออกก าลงกายใหมากขน เชน เพมเลนส าหรบการขจกรยานเพอสขภาพ

โดยเฉพาะหรอสรางทางส าหรบการเดน จดท าโครงการ “กรงเทพมหานครเมองแหงการออกก าลงกาย” มผน าการออกก าลงกายทก

ชมชน เพอสรางพฤตกรรมทดชวยลดกลมโรคไมตดตอ (NCD)

4) การเจบปวยดวยกลมโรคไมตดตอเรอรง

ปญหา: คนกรงเทพมหานครพบโรคอวน โรคเบาหวาน ความดนโลหตสง และโรคหลอด

เลอดหวใจ/กลามเนอหวใจตาย ไขมนคอเลสเทอรอลในเลอดสงกวาภาคอน รวมทงกลมเดกอาย 1-5 ป และกลมอาย 15 ป ทมภาวะอวนมแนวโนมเพมมากขน

XV


ขอเสนอแนะ

สนบสนนการสรางชมชนตวอยาง ชมชนสขภาพดปลอดโรคไมตดตอ ใหความส าคญ การดแลสขภาพตนเอง สงเสรมกจกรรม “สรางสขภาพ น าการซอมสขภาพ” ทกรปแบบ ใหชมชนคดเองไดตามตองการ เชดชชมชนดเดน

สรางชมชนเขมแขงในการคดนวตกรรมใหม ๆ เพอดแลสขภาพของคนในชมชน มอสส. เปนผน าการเปลยนแปลง ฯลฯ ปญหา:

สตรกรงเทพมหานครทกกลมอายไดรบการตรวจมะเรงปากมดลก เพยงรอยละ 28.9 และแนวโนมทไดรบการตรวจมะเรงปากมดลกนอยกวาทกภาค

อตราการเสยชวตจากมะเรงเตานม และมะเรงปากมดลกของสตรกรงเทพมหานคร สงกวาสตรทวประเทศ และมแนวโนมเพมขน

สตรกรงเทพหานคร ไมยอมรบการตรวจมะเรงปากมดลก เนองจากมความเชอและ ทศนคตทผด เชอวาการไปตรวจ “จะตองมอาการผดปกต” อางเหตผลในการไมไปตรวจเพราะ “ไมมอาการผดปกต”

ขอเสนอแนะ: สรางมาตรการใหม ๆ เพอจงใจใหสตรมารบการตรวจมะเรงปากมดลก โดยหนวยงาน

สาธารณสขทงภาครฐและภาคเอกชน ควรรวมมอกนจดกจกรรมรณรงคตรวจพรอมกนทวทกเขตกรงเทพมหานคร ด าเนนมาตรการเชงรกในการตรวจคดกรองมะเรงปากมดลก มะเรงเตานม และการ

ตรวจสขภาพใหแกประชาชนในชมชนใหครอบคลมมากขน การจดสรรงบประมาณในการจดหารถตรวจสขภาพเคลอนทใหส านกอนามยเพมขน และเพมบคลากรสาธารณสขใหเพยงพอ

ใหขอมลและความรแกอาสาสมครสาธารณสข (อสส.) เพอใหความรแกประชาชน มงเนนกลมเปาหมาย เฉพาะเพศหญงชวงอายระหวาง 50-59 ป ทตองดแลเปนพเศษดวยการตดตามใหมารบการตรวจคดกรองมะเรงปากมดลกอยางตอเนอง ในทกชมชนทรบผดชอบ

XVI


ขอมลดานสขภาพคนกรงเทพมหานคร 1

บทท 1 บทน ำ

หลกกำรและเหตผล

ขอมลดานสขภาพของคนกรงเทพมหานคร ไดรบความรวมมอจากหลายหนวยงาน เชน กระทรวงสาธารณสขส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารส านกงานสถตแหงชาต กรงเทพมหานคร ส านกการแพทย ส านกอนามย กระทรวงศกษาธการซงมโรงพยาบาลในสงกดของมหาวทยาลยทมการเรยนการสอนดานสขภาพในเขตกรงเทพมหานคร เชน มหาวทยาลยมหดล จฬาลงกรณมหาวทยาลย มหาวทยาลยธรรมศาสตรหนวยงานดงกลาว ไดจดท าขอมลรายงานในวาระตางๆกนเชนรายงานผลงานประจ าป รายงานผลการปฏบตราชการ รายงานประจ าเดอน ฯลฯ และกระทรวงสาธารณสข ซงมบทบาทภารกจในการก าหนดนโยบายระดบชาตด านสขภาพ และใหบรการท งการรกษาพยาบาล การส ง เสรม ส ขภาพ การปองกนควบคมโรค และการฟนฟสมรรถภาพแกประชาชนโดยตรง กรงเทพมหานครไดกอก าเนดมหาวทยาลยนวมนทราธราช และมการด าเนนการมายาวนานและตอเนอง โดยมคณะทเกยวของกบดานสขภาพคอ คณะแพทยศาสตรวชพยาบาลและคณะพยาบาลศาสตรเกอการณย นอกจากนน ยงมส านกการแพทยซงมโรงพยาบาลในสงกดรวม 9 แหง และส านกอนามยซงมศนยบรการสาธารณสขอยกระจายในชมชนตาง ๆ ในเขตพนท รวม 68 แหงเพอดแลสขภาพของคนกรงเทพมหานครใหครอบคลมและทวถง ปจจบนการจดเกบขอมลดานสขภาพของแตละหนวยงานมรปแบบและเนอหาทมความหลากหลายขนกบวตถประสงคและภารกจของคณะกรรมการบรหารองคกร หรอหนวยงานนนๆ ท าใหไมสามารถรวบรวมขอมลขาวสารทมอยในระบบสขภาพใหเหนภาพรวมของคนกรงเทพมหานครไดอยางครบถวนและชดเจน นอกจากนยงไมมกระทรวงหรอหนวยงานใดทท าหนาทเปนศนยกลางในการบรณาการขอมลขาวสารไดอยางจรงจง ท าใหไมสามารถใชประโยชนจากขอมลขาวสารทมอยแลวใหเกดประสทธภาพได แมวาจะไดมการลงทนทงทรพยากรบคคล งบประมาณคาใชจาย และเวลา ศนยเตอนภยสขภาพคนกรงเทพมหานคร (Bangkok Health Awareness Center: BHAC) ไดด าเนนการรวบรวมขอมลดานสขภาพคนกรงเทพมหานครจากฐานขอมลหลายแหลงเพอใหเหนภาพรวมสถานการณและทรพยากรดานสขภาพคนกรงเทพมหานครโดยเฉพาะโรคไมตดตอเรอรงทเปนปญหาใหญของคนในเขตเมอง ซงขอมลนจะเปนประโยชนในการวางแผนด าเนนการดานสขภาพ รวมทงน าเสนอปญหาอปสรรค เพอการพฒนาระบบฐานขอมลตอไป

หนวยงำนทรบผดชอบโครงกำร 1. มหาวทยาลยนวมนทราธราช กรงเทพมหานคร โดยคณะแพทยศาสตรวชรพยาบาล 2. แผนงานเครอขายควบคมโรคไมตดตอ ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข

วตถประสงคทวไป เพอรวบรวมขอมล (data collection) จากฐานขอมลของหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของมาวเคราะห สงเคราะห สถานการณปญหาสขภาพ และเผยแพรขอมลขาวสาร ความรตาง ๆ ดานสขภาพ อนจะน าไปสการสรางความตระหนกถงภยสขภาพในกลมคนกรงเทพมหานคร รวมทงมขอเสนอแนะเพอการพจารณาปรบปรงระบบบรการสขภาพของคนกรงเทพมหานครใหดยงขน



กำรด ำเนนกำรรวบรวมขอมล

มขนตอนดงน 1. ก าหนดวตถประสงค (set objective) 2. ก าหนดประเดนเกยวกบสขภาพทจะทบทวน (set target health issues) 3. รวบรวมขอมลทเกยวของ (collect data) 4. ประเมนและพจารณาขอมลทมประโยชนและควรน าเสนอ (assess and select data) 5. เรยบเรยงและเขยนรายงาน (report preparation) 6. จดพมพและเผยแพรรายงานไปสวนงานทเกยวของ (distribute report)

ขอมลทรวบรวม ไดแก

1. ภาพรวมของขอมลดานกายภาพของคนกรงเทพมหานคร ประชากร อาณาเขต สภาพทางภมศาสตร เศรษฐกจและสงคม การดแลดานสงแวดลอม

2. ภาพรวมของขอมลดานสขภาพของคนกรงเทพมหานคร ในประเดนตางๆ นโยบายดานสขภาพ สถานการณและปญหาภาระโรค (Health status & Health problem) การเกด การ

ปวย การตาย พฤตกรรมสขภาพ และการสญเสยปสขภาวะ การใหบรการของกรงเทพมหานครตงแตการปองกนควบคมโรคโดยเฉพาะอยางยงโรค

ไมตดตอเรอรง (Non-communicable diseases: NCD) ซงพบสงขน รวมทงการรกษาและการฟนฟสมรรถภาพ

3. สทธการรกษาของผมารบบรการ เชน สวสดการรกษาพยาบาลขาราชการ สทธหลกประกนสขภาพ และสทธประกนสงคม เปนตน โดยรวบรวมขอมลจากกระทรวงสาธารณสขส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกตรวจและประเมนผล เขตสขภาพ 13 ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต และ กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงแรงงาน ส านกงานประกนสงคม และส านกการแพทย ส านกอนามย กรงเทพมหานคร

4. การบรหารจดการเพอสนบสนนระบบบรการสขภาพ รปแบบการใหบรการ ระบบสนบสนน และการสงตอ (Service delivery) ทรพยากรทางการแพทยและฝายสนบสนน (Health workforce) รวมทงเครอขายการ

ท างานและศกยภาพของชมชน ระบบขอมลขาวสาร (Information) การพฒนาและความกาวหนาของระบบจดเกบ

ขอมล ผใหบรการซงประกอบดวยภาครฐและภาคเอกชน (Health care providers)

- โรงพยาบาลสงกดกระทรวงตาง ๆ และโรงพยาบาลของเอกชน - หนวยบรการสขภาพทวไป เชน สถานพยาบาลภาครฐ สถานพยาบาล

ภาคเอกชน - คลนกชมชนอบอน เครอขายของส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต

ระบบสงตอผปวยฉกเฉน และระบบสงตอเพอใหการดแลทตอเนองดานแมและเดก 5. การประเมนภาวการณสญเสยดานสขภาพ (Disability Adjusted Life Years: DALYs)เชน

ภาระโรค การสญเสยปสขภาวะจากการตายกอนวยอนควรและการบกพรองทางสขภาพ 6. สรปปญหาสขภาพทส าคญ และบทสรปยอส าหรบผบรหาร



นยำมศพท 1. ดชนมวลกาย ( Body mass : BMI) เปนคาทค านวณจากน าหนกและสวนสง เพอใชเปรยบเทยบความ

สมดลระหวางน าหนกตว ตอความสงของมนษย ซงคดคนโดย Adolphe Quetelet ชาวเบลเยยมคาดชนมวลกายหาไดโดยน าน าหนกตวหารดวยสวนสงตนเองยกก าลงสอง ดงน

BMI = น าหนก/สวนสง2 โดยปกต ใหใชน าหนกตวเปนกโลกรม และสวนสงเปนเมตร จะไดหนวยเปน กก./ม.2เมอไดค านวณคาดชนมวลกายแลว น ามาเปรยบเทยบกบเกณฑส าหรบคนเอเชย ดงน

ผอมเกนไป: นอยกวา 18.5 (<18.5)

เหมาะสม: มากกวาหรอเทากบ 18.5 แตนอยกวา 23 (≥18.5 แต <23)

น าหนกเกน: มากกวาหรอเทากบ 23 แตนอยกวา 25 (≥23 แต <25)

อวน: มากกวาหรอเทากบ 25 แตนอยกวา 30 (≥25 แต <30)

อวนมาก: มากกวาหรอเทากบ 30 (≥30)

2. อตราสวนการตายมาตรฐานหรออตราตายปรบฐานคอ อตราตายทปรบความแตกตางในองคประกอบอายของประชากรตางกลมในเวลาเดยวกนหรอของประชากรกลมเดยวกนในตางเวลาเพราะการเปลยนแปลงของอตราตายอยางหยาบอาจเกดขนหากความแตกตางขององคประกอบอายดงนนเพอขจดอทธพลของความแตกตางดงกลาวจงใชประชากรมาตรฐานและการปรบองคประกอบอายและเพศรวมถงการปรบลกษณะอนๆของประชากรหรอเรยกวาการท าใหเปนมาตรฐาน (Standardization)

อตราตายปรบฐานเปนอตราการปรบอายใหเปนมาตรฐานเดยวกนไมใชคาตวเลขทแทจรงแตสามารถน าไปใชในความหมายของการเปรยบเทยบระหวางชมชนในเวลาเดยวกนหรอตางเวลา ส าหรบการศกษาในครงนไดน าอตราตายปรบฐานมาใชในการเปรยบเทยบระหวางกลมอายและระหวางภาค

วธการทใชในการศกษาครงนคออตราตายปรบฐานวธตรง (Direct method) โดย อตรำตำยปรบฐำน = โครงสรางประชากรปรบมาตรฐาน

ประชากรปรบมาตรฐาน โครงสรางประชากรปรบมาตรฐาน คอโครงสรางประชากรทมการปรบสดสวนประชากรใหมการกระจาย

เหมาะสมกบฐานอายในลกษณะเดยวกบประชากรทศกษา

3. การประเมนภาวะโภชนาการใชกราฟของกรมอนามย กระทรวงสาธารณสข ป 2542 เปนเครองชวดภาวะโภชนาการของประชาชนไทย อายตงแต 1 วน -19 ป มการจ าแนกตามกลมอาย และเพศหญงชาย(กราฟแสดงรายละเอยดของตามกลมอายอยในภาคผนวก)

ภาวะ อวน สมสวน ผอม โดยการใชน าหนกตามเกณฑสวนสง (Weight for Height) ภาวะ สง เตย ใชสวนสงตามเกณฑอาย (Height for Age) ภาวะน าหนกนอยกวาเกณฑ น าหนกคอนขางนอยน าหนกมากเกนเกณฑ โดยการใชน าหนกตาม

เกณฑอาย (Weight for Age) 3. มาตรฐานการบรโภคผกและผลไมตามมาตรฐานของกลมการศกษาของปจจยเสยงตอโรคขององคการ

อนามยโลก ก าหนดใหบรโภคผกและผลไม 400-800 กรมตอคนตอวน หรออยางนอย 5 ถวยมาตรฐานตอคนตอวน

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%A1

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%A3



ขอจ ำกดของกำรรวบรวมขอมล

การรวบรวมขอมลดานสขภาพในการจดท ารายงานฉบบน มขอจ ากดหลายประการ ไดแก ขอมลทรวบรวมเปนขอมลทตยภมจากหลายแหลงจงอาจมความคลาดเคลอนไมถกตองได

เนองจากการเกบขอมลรายงานทยงไมเปนมาตรฐานหรอระบบเดยวกน ขอมลดานสขภาพของคนกรงเทพมหานคร กระจายอยในหลายหนวยงาน และหลายกระทรวง

ดวยกน การจดเกบขอมลเปนไปตามภารกจและวตถประสงคหรอการใชจายงบประมาณของแตละหนวยงาน ไมมการบรณาการระบบขอมลดานสขภาพในระดบประเทศใหเปนหนงเดยว

สถานบรการในสงกดกรงเทพมหานครส านกการแพทยและส านกอนามยไมมการเชอมโยงขอมลดานบรการและยงไมมศนยกลางในการรวบรวมขอมลดานสขภาพใหเหนภาพรวมดานสขภาพของคนกรงเทพมหานครใหชดเจน

สถานบรการสขภาพภาคเอกชนยงไมเหนความส าคญในการสงขอมลใหกระทรวงสาธารณสข หรอหนวยงานภาครฐอนๆท าใหขอมลไมครบถวน ไมสามารถวเคราะหใหเปนภาพรวมปญหาสขภาพของคนกรงเทพมหานครได

การใหบรการดานสขภาพ มสถานบรการมากมายใหเลอกใชบรการ ขนอยกบความสมครใจของ ผปวยและญาต อาจมการนบจ านวนการใชบรการซ ากน

ปญหาประชากรแฝง และแรงงานขามชาตทเขามาประกอบอาชพในกรงเทพมหานครอกนบลานคนโดยไมไดยายทะเบยนเขามาในกรงเทพมหานคร ท าใหขาดขอมลในการเตรยมการรองรบ โดยเฉพาะหากเกดปญหาดานสขภาพเรงดวน หรอกรณเกดโรคระบาดขน



บทท 2 ขอมลทวไปและขอมลพนฐำนของกรงเทพมหำนคร

ลกษณะภมประเทศและกำรแบงเขต

กรงเทพมหานครเปนเมองหลวงของประเทศไทย เปนมหานครทเปนศนยกลางความเจรญทกดาน มสงอ านวยความสะดวกครบครน มสาธารณปโภคตาง ๆ อยางครบสมบรณ อกทงเปนศนยกลางอตสาหกรรม การคา และการบรการตาง ๆ กรงเทพมหานครมพนททงหมดประมาณ 1,569 ตารางกโลเมตร มแมน าเจาพระยายาว 372 กโลเมตรพาดผาน มอาณาเขตทางบกตดตอกบจงหวดสมทรสาคร จงหวดนครปฐม จงหวดปทมธาน จงหวดฉะเชงเทรา และจงหวดสมทรปราการ สวนอาณาเขตทางทะเลอาวไทย ตดตอกบจงหวดเพชรบร จงหวดสมทรสาคร จ งหวดสมทรปราการ และจงหวดชลบร โดยมรายละเอยดดงน

ทศเหนอ มอาณาเขตตดตอ จงหวดนนทบรและจงหวดปทมธาน ทศตะวนออก มอาณาเขตตดตอ จงหวดฉะเชงเทรา ทศใต มอาณาเขตตดตอ จงหวดสมทรปราการและอาวไทย (สวนทเปนอาวไทยทเปนพนทเดม

ของจงหวดธนบร ปจจบนคอเขตบางขนเทยน ซงมอาณาเขตทางทะเลตดตอทางอาวไทยกบจงหวดเพชรบรจงหวดสมทรสาคร จงหวดสมทรปราการ และจงหวดชลบร)

ทศตะวนตก มอาณาเขตตดตอ จงหวดสมทรสาครและจงหวดนครปฐม

กรงเทพมหานครมการแบงกลมการปฏบตงานของส านกงานเขต เพอใหการปฏบตงานราชการมความสอดคลองกบสภาพพนท เศรษฐกจ สงคม และวถการด ารงชวตของประชาชนและสามารถตอบสนองตอความตองการของประชาชนไดอยางมประสทธภาพ รวมทงเพอประโยชนในการประสานงาน การก ากบ และการตดตามการปฏบตงานใหเกดผลสมฤทธตามนโยบายของกรงเทพมหานคร เขตพนทของกรงเทพมหานครแบงออกเปน 6 กลม และเขตยอย 50 เขต ดงน



กำรแบงกลมเขตพนทกรงเทพมหำนครเปน 6 กลม

1. กลมกรงเทพกลำง มทงหมด 9 เขต ประกอบดวย 1) เขตพระนคร 2) เขตดสต 3) เขตปอมปราบศตรพาย 4) เขตสมพนธวงศ 5) เขตดนแดง 6) เขตหวยขวาง 7) เขตพญาไท 8) เขตราชเทว และ 9) เขตวงทองหลาง 2. กลมกรงเทพใตมทงหมด 10 เขต ประกอบดวย 1) เขตปทมวน 2) เขตบางรก 3) เขตสาทร 4) เขตบางคอแหลม 5) เขตยานนาวา 6) เขตคลองเตย 7) เขตวฒนา 8) เขตพระโขนง 9) เขตสวนหลวง และ 10) เขตบางนา 3. กลมกรงเทพเหนอมทงหมด 7 เขต ประกอบดวย 1) เขตจตจกร 2) เขตบางซอ 3) เขตลาดพราว 4) เขตหลกส 5) เขตดอนเมอง 6) เขตสายไหม และ 7) เขตบางเขน 4. กลมกรงเทพตะวนออกมทงหมด 9 เขต ประกอบดวย 1) เขตบางกะป 2) เขตสะพานสง 3) เขตบงกม4) เขตคนนายาว 5) เขตลาดกระบง 6) เขตมนบร 7) เขตหนองจอก 8) เขตคลองสามวา และ 9) เขตประเวศ 5. กลมกรงธนเหนอมทงหมด 8 เขต ประกอบดวย 1) เขตธนบร 2) เขตคลองสาน 3) เขตจอมทอง4) เขตบางกอกใหญ 5) เขตบางกอกนอย 6) เขตบางพลด 7) เขตตลงชน และ 8) เขตทววฒนา 6. กลมกรงธนใตมทงหมด 7 เขต ประกอบดวย 1) เขตภาษเจรญ 2) เขตบางแค 3) เขตหนองแขม 4) เขตบางขนเทยน 5) เขตบางบอน 6) เขตราษฎรบรณะ และ 7) เขตทงคร

รปท 1 แผนทแสดงกำรแบงกลมเขตพนทกรงเทพมหำนคร ทมา: จากรายงานสถตกรงเทพมหานคร ส านกยทธศาสตรและประเมนผล กรงเทพมหานครป 2556 (รปแผนทแบงกลม เขตพนทกรงเทพมหานคร โดยนายพสทธ ไขแกวคณะแพทยศาสตรวชรพยาบาล ม.นวมทราธราช)



ประชำกรกรงเทพมหำนคร

กรงเทพมหานครจดเปนเมองใหญ (Mega city) และเปนจงหวดทมประชากรมากทสดในประเทศโดยในป 2557 มประชากรกลางป รวมทงสนจ านวน 5,689,268 คน (ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง) ส าหรบแรงงานขามชาตนนส านกขาวกรมประชาสมพนธ ไดเผยแพรรายงานของกรงเทพมหานครวา มประชากรแฝงกวา 3 ลานคน มแรงงานขามชาต 3 สญชาต ไดแก พมา ลาว และกมพชา โดยไดจดท าประวตไวไดเพยง 318,912 คน เทานน

ประชากรกลางปกรงเทพมหานคร จ าแนกตามกลมอายและเพศ ระหวางป 2552 – 2557 ประชากรหญง มจ านวนมากกวาประชากรชาย รอยละ 4.8 -5.2 (ตารางท 1) จ านวนประชากรจ าแนกตามเพศ ดงแสดงในรปท 2เมอจ าแนกประชากรกลางปของกรงเทพมหานคร ตามชวงกลมอายทก 5 ป พบกลมอาย 25-59 ป มากทสด คอ รอยละ 55.2รอยละ 54.8 และรอยละ 54. 3ในป 2555 – 2557 ตามล าดบ รองลงมาเปนกลมอาย 0-24 ป รอยละ 31.3 รอยละ 30.9และรอยละ 30.6ตามล าดบ และกลมอาย 60 ป ขนไป รอยละ 13.5รอยละ 14.3และรอยละ 15.2ตามล าดบ อยางไรกตามพบวา กลมอาย 60 ปขนไป มแนวโนมเพมขนในขณะทกลมอาย 0-24 ป และกลมอาย 25-59 ป มแนวโนมลดลงในชวงป 2555-2557 (ตารางท 2 และรปท 3)

คนกรงเทพมหานคร เมอแรกเกด มอายคาดเฉลย ในเพศชาย 74.6 ป และเพศหญง 82.8 ป และอายคาดเฉลยเมออาย 60 ป ในเพศชาย 22.2 ป และเพศหญง 26.2 ป โดยทประชากรเพศหญงมอายคาดเฉลยสงกวาเพศชายเลกนอย (ตารางท 3)



ตำรำงท 1 จ ำนวนประชำกรกลำงปประเทศ และกรงเทพมหำนคร จ ำแนกตำมเพศ ป 2552–2557

ทงประเทศ (คน) กรงเทพมหำนคร (คน) รอยละของหญงทมำกกวำชำย ป ชำย หญง รวม ชำย หญง รวม

2552 28,556,581 29,194,119 57,750,700 2,717,924 2,988,815 5,706,739 4.8

2553 28,660,915 29,338,793 57,999,708 2,711,552 2,900,443 5,701,995 4.9

2554 28,892,055 29,600,827 58,492,882 2,701,261 2,986,858 5,688,119 5.0

2555 28,923,084 29,669,079 58,592,163 2,691,854 2,982,348 5,674,202 5.1

2556 29,080,511 29,860,885 58,941,396 2,692,838 2,987,068 5,679,906 5.2

2557 29,227,270 30,038,775 59,266,045 2,695,220 2,994,048 5,689,268 5.3 ทมา: ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กระทรวงสาธารณสข



ตำรำงท 2 จ ำนวนประชำกรกลำงป กรงเทพมหำนคร จ ำแนกตำมเพศและชวงกลมอำยทก 5 ป (ป 2555 – 2557)

กลมอำย (ป) 2555 2556 2557

ชำย หญง รวม ชำย หญง รวม ชำย หญง รวม ทกอำย (All ages) 2,691,854 2,982,348 5,674,202 2,692,838 2,987,068 5,679,906 2,695,220 2,994,048 5,689,268 0 - 4 142,627 133,545 276,172 140,176 131,461 271,637 141,233 131,806 273,039 5-9 165,627 156,129 321,756 162,796 153,156 315,952 161,563 152,034 313,597 10-14 185,957 178,089 364,046 178,400 170,853 349,253 176,732 169,045 345,777 15 - 19 214,.241 208,525 422,766 212,026 205,859 417,885 204,883 199,546 404,429 20 - 24 200,341 191,279 391,620 204,785 194,060 398,845 206,273 196,348 402,621 25 - 29 196,619 204,806 401,425 190,866 197,545 388,411 187,192 193,243 380,435 30 - 34 225,614 248,074 473,688 221,958 242,907 464,865 215,441 236,069 451,510 35 - 39 223,190 256,056 479,246 223,197 255,305 478,502 222,714 253,954 476,668 40 - 44 228,080 266,472 494,552 224,532 262,413 486,945 219,420 256,452 475,872 45 - 49 221,671 260,855 482,526 221,579 260,777 482,356 218,783 258,325 477,108 50 - 54 200,489 236,307 436,796 203,875 241,543 445,418 205,893 244,748 450,641 55 - 59 165,080 200,084 365,164 167,184 201,993 369,177 170,119 204,184 374,303 60 - 64 118,490 148,843 267,333 124,872 157,725 282,597 133,469 167,338 300,807 65+ 203,828 293,284 497,112 216,592 311,471 528,063 231,505 330,956 562,461

ทมา: ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กระทรวงสาธารณสข


ขอมลดานสขภาพของคนกรงเทพมหานคร

10

2555 2556 2557 ชาย 2,691,854 2,692,838 2,695,220 หญง 2,982,348 2,987,068 2,994,048 รวม 5,674,202 5,679,906 5,689,268

-

1,000,000

2,000,000

3,000,000

4,000,000

5,000,000

6,000,000

จ ำนว

นประ

ชำกร

หนว

ย : ค

น จ ำนวนประชำกรกลำงป 2555-2557 กรงเทพมหำนคร

รปท 2 จ ำนวนประชำกรกลำงป กรงเทพมหำนคร จ ำแนกตำมเพศ ป 2555 – 2557 ทมา: ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสขกระทรวงสาธารณสข

รปท 3 ประชำกรปกรงเทพมหำนคร จ ำแนกตำมกลมอำย ป 2555 – 2557 ทมา: ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสขกระทรวงสาธารณสข



11

ตำรำงท 3 อำยคำดเฉลยเมอแรกเกดและอำยคำดเฉลยเมออำย 60 ป จ ำแนกตำมเพศและรำยภำค ป 2548 – 2549

ภำค อำยคำดเฉลยเมอแรกเกด(ป) อำยคำดเฉลยเมออำย 60 ป(ป) Life Expectancy at Birth Life Expectancy at 60 Years

ชำย (Male) หญง (Female) ชำย (Male) หญง (Female) ทวราชอาณาจกร 69.9 77.6 19.3 21.7 กรงเทพมหานคร 74.6 82.8 22.2 26.2 ภาคกลาง(ไมรวมกรงเทพมหานคร) 70.4 81.3 18.5 24.1 ภาคเหนอ 67.4 73.0 19.7 19.2 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 69.6 76.4 18.6 20.5 ภาคใต 71.2 81.5 21.8 24.0

ทมา: รายงานการส ารวจการเปลยนแปลงของประชากร ป 2548-2549 ส านกงานสถตแหงชาต รวบรวมโดย ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข



12

บทท 3 ทรพยำกร

กำรลงทนดำนสขภำพของกรงเทพมหำนคร

งบประมาณการลงทนดานสขภาพของกรงเทพมหานครส านกการแพทยไดรบการจดสรรงบประมาณในป 2555-2558 เพอใหบรการดานสขภาพใน 3 แผนงานหลก ไดแกแผนงานบรหารทวไป แผนงานบรการดานการแพทย และแผนงานพฒนาดานการแพทยและอนามย จ านวน 2,699 ลานบาท 2,596 ลานบาท 2,829 ลานบาท และ 2,827 ลานบาทตามล าดบ เมอจ าแนกคาใชจาย สวนใหญเปนรายจายประจ า (เงนเดอนคาจาง) ส าหรบงบลงทน (ครภณฑและสงกอสราง) มเพยงรอยละ 7.3-11.0 (ตารางท 4 และ 5)

ตำรำงท4งบประมำณทส ำนกกำรแพทยไดรบกำรจดสรร จ ำแนกตำมแผนงำน ป 2555-2558

ป งบประมำณ

งบประมำณทตำมแผนงำน จ ำนวนเพม/ลด (บำท) งำนบรหำร

ทวไป (บำท)

บรกำรดำนกำรแพทย

(บำท)

พฒนำดำนกำรแพทยและอนำมย (บำท)

รวมเปนเงน (บำท)

2555 127,459,000 2,548,932,000 23,148,900 2,699,539,900 2556 53,284,500 2,513,469,700 29,572,800 2,596,327,000 -103,212,900 2557 77,414,700 2,716,004,300 36,371,000 2,829,790,000 +233,463,000 2558 190,789,400 2,624,050,100 12,350,500 2,827,190,000 -2,600,000

ทมา: ส านกงบประมาณกรงเทพมหานคร www.http://bangkok.go.th/budd /

ตำรำงท 5 งบประมำณทส ำนกกำรแพทยไดรบ จ ำแนกตำมหมวดกำรใชจำย ป 2555-2558

ปงบประมำณ รำยจำยประจ ำ (บำท)

งบลงทนครภณฑและสงกอสรำง (บำท)

งบลงทนเปนรอยละของวงเงนทไดรบจดสรร

2555 2,502,790,900 196,749,000 7.3 2556 2,392,583,900 203,743,100 7.9 2557 2,639,935,000 189,855,000 6.7 2558 2,514,580,300 312,609,700 11.0

ทมา: ส านกงบประมาณกรงเทพมหานคร www.http://bangkok.go.th/budd/

ส านกอนามยไดรบการจดสรรงบประมาณในป 2555-2558 เพอใหบรการดานสขภาพใน 3 แผนงานหลก ไดแกแผนงานบรหารทวไป แผนงานบรการดานอนามยและสงแวดลอม และแผนงานอนามย จ านวน 1,977 ลานบาท 2,180 ลานบาท 2,238 ลานบาท และ 2,205 ลานบาทตามล าดบ โดยในปงบประมาณ 2557 ไดรบงบประมาณเพมจ านวน 57.4 ลานบาท แตในป 2558 ไดรบการจดสรร ลดลงจ านวน 32.8 ลานบาท เมอเปรยบเทยบกบป 2557 ส าหรบคาใชจายตามหมวดคาใชจาย สวนใหญเปนรายจายประจ า (เงนเดอนคาจาง) ส าหรบงบลงทน (ครภณฑและสงกอสราง) มเพยงรอยละ 3.3 -6.2 (ตารางท 6 และ 7)

http://www.http/bangkok.go.th/budd%20/



13

ตำรำงท 6 งบประมำณทส ำนกอนำมยไดรบกำรจดสรร จ ำแนกตำมแผนงำน ป 2555-2558

ป งบประมำณ

งบประมำณทจดสรรใหแผนงำน จ ำนวนเพม/ลด

(บำท) จดสรรงำนบรหำรทวไป

(บำท)

งำนอนำมยและสงแวดลอม

(บำท)

งำนอนำมย (บำท)

รวมเปนเงน(บำท)

2555 206,380,900 74,113,900 1,696,388,000 1,976,882,800 2556 107,551,500 125,879,600 1,947,092,900 2,180,524,000 +203,641,200 2557 147,614,410 104,357,590 1,985,943,900 2,237,915,900 +57,391,900 2558 56,982,500 70,741,000 2,077,398,500 2,205,122,000 -32,793,900


ตำรำงท 7 งบประมำณทส ำนกอนำมยไดรบ จ ำแนกตำมหมวดคำใชจำยป 2555-2558

ปงบประมำณ รำยจำยประจ ำ (บำท) งบลงทนครภณฑและสงกอสรำง (บำท)

งบลงทนเปนรอยละของวงเงนทไดรบจดสรร

2555 1,911,046,700 65,836,100 3.3 2556 2,104,045,000 76,479,000 3.5 2557 2,135,575,410 102,340 ,490 4.6 2558 2,068,850,900 136,271,100 6.2


ทรพยำกรสขภำพ

1. สถำนบรกำรสขภำพในเขตกรงเทพมหำนคร กรงเทพมหานครเปนศนยรวมทรพยากรทางดานการแพทยและการสาธารณสข การกระจายของหนวยบรการคอนขางทวถง

1) จ าแนกสถานบรการตามระดบบรการ มดงน ระดบปฐมภม ทงจากภาครฐและเอกชน สวนใหญเปนศนยบรการสาธารณสขของกรงเทพมหานคร

และเอกชน เชน คลนกเอกชนและคลนกชมชนอบอน ซงเปนเครอขายการใหบรการและไดขนทะเบยนและท าสญญากบส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต แบบปตอป มหนาทในการในดแลการรกษาพยาบาลประชาชนในเบองตนเมอเจบปวยคลนกอยในชมชนใกลบาน ใหการดแลแบบใกลชด

ระดบทตยภม สวนใหญเปนโรงพยาบาลของภาครฐและเอกชน ใหการรกษาพยาบาลโรคทมความซบซอนมากขน มแพทยเชยวชาญสาขาทส าคญ

ระดบตตยภม ซงเปนโรงพยาบาลของภาครฐและเอกชน เนนการรกษาโรคทมความซบซอนมาก มแพทยเชยวชาญทกสาขา

ระดบตตยภมชนสง สวนใหญเปนโรงพยาบาลภาครฐมศกยภาพสง และเปนศนยทมความเชยวชาญระดบสงมเครองมอแพทยททนสมย เนนการรกษาโรคทมความซบซอนมากขน

http://www.http/bangkok.go.th/budd/



14

2) จ าแนกตามลกษณะหนวยใหบรการ โรงพยำบำลสงกดกรงเทพหำนคร

กรงเทพมหานครมโรงพยาบาลในความรบผดชอบของส านกการแพทย โดยใหบรการอย9 แหงและศนยบรการการแพทยฉก เฉน อก 1 แห ง (ศนย เอราวณ) โรงพยาบาลสงกดกรง เทพมหานคร ทง 9 แหง ไดแก

1. โรงพยาบาลกลาง 2. โรงพยาบาลตากสน 3. โรงพยาบาลเจรญกรงประชารกษ 4. โรงพยาบาลหลวงพอทวศกด ชตนธโร อทศ 5. โรงพยาบาลเวชการณยรศม 6. โรงพยาบาลลาดกระบงกรงเทพมหานคร 7. โรงพยาบาลราชพพฒน 8. โรงพยาบาลสรนธร 9. โรงพยาบาลผสงอายบางขนเทยน

โรงพยาบาลในความรบผดชอบของส านกการแพทย กรงเทพมหานครทง 9 แหง มหนาทความรบผดชอบเกยวกบการใหบรการบ าบดรกษาผปวย การสงเสรมสขภาพอนามยและปองกนโรค สงเสรม สนบสนน คนควาและวจยทางการแพทยและปฏบตงานรวมกนหรอสนบสนนการปฏบตงานของสวนราชการอนทเกยวของหรอไดรบมอบหมาย และปฏบตหนาทอนทเกยวของ สวนใหญของเขตตางๆ ในกรงเทพมหานครมโรงพยาบาล ในสงกดกรงเทพมหานคร ตงอยยกเวน เขตคลองสามวา ดอนเมอง ตลงชน ทงคร บางกอกใหญ พระนคร พระโขนง ยานนาวา แตอยางไรกดเขตดงกลาวม

รปท 4 กำรกระจำยตวของหนวยบรกำร จ ำแนกตำมระดบบรกำรและเขตกรงเทพมหำนคร ทมา: ขอมลทรพยากรดานการแพทยและสาธารณสข พนทกรงเทพมหานคร รายงานขอมลพนฐานทวไปเขต สขภาพกรงเทพมหานคร ป 2556 ส านกตรวจและประเมนผล กระทรวงสาธารณสข



15

โรงพยาบาลสงกดกระทรวงอนๆ และโรงพยาบาลของเอกชนตงอยดวย ซงเปนโรงพยาบาลทมศกยภาพสงและพรอมในการใหบรการแกประชาชนเชนกน

ศนยบรกำรกำรแพทยฉกเฉนกรงเทพมหำนคร (ศนยเอรำวณ)

มหนาทความรบผดชอบเกยวกบบรหารจดการระบบบรการการแพทยฉกเฉนในเขตกรงเทพมหานคร เปนศนยรบแจงเหตและสงการ ใหค าปรกษาแนะน าดานการปฏบตการการแพทยฉกเฉน และใหบรการสายดวนทางการแพทย เปนศนยกลางประสานงานและพฒนาเครอขายเพอสนบสนนการปฏบตการทางการแพทยฉกเฉนทงในสถานการณปกต และกรณสาธารณภย อบตเหต อบตภย และวนาศกรรม ตามกฎหมายวาดวยการปองกนและบรรเทาสาธารณภย รวมถงภยจากการกอการราย ศกษา วจย จดท าสถตขอมล และสารสนเทศเผยแพรประชาสมพนธ พฒนาคณภาพและมาตรฐานระบบบรการการแพทยฉกเฉนการบรหารจดการดานการเงนในระบบการใหบรการการแพทยฉกเฉน และปฏบตหนาทอนทเกยวของ

2. หนวยบรกำรจ ำแนกตำมกำรมเตยงรองรบผปวย ส าหรบหนวยบรการ ในเขตกร ง เทพมหานคร ทม เตยงรองรบผ ป วยและไมม เตยงรบผ ป วย จากรายงานขอมลพนฐานเขตบรการกรงเทพมหานคร ป 2556 พบวา กรงเทพมหานครมหนวยบรการสขภาพทงหมด 4,687 แหง แบงเปน

1) หนวยบรการสขภาพทไมมเตยงรองรบผปวย จ านวน 4,546 แหง (ตารางท 8) 2) หนวยบรการสขภาพทมเตยงรองรบผปวยไวคางคน จ านวน 141 แหง โดยมเตยงรองรบผปวยเพอรบไว

รกษาพยาบาลจ านวน 31,622 เตยง เปนภาครฐ 17,769 (รอยละ56.2) และภาคเอกชน 13,853 เตยง (รอยละ 43.8 ตารางท 8)

ตำรำงท 8จ ำนวนและรอยละเตยงรองรบผปวยของหนวยบรกำรสขภำพ ในเขตกรงเทพมหำนครป 2556

ประเภทหนวยบรกำรสขภำพ จ ำนวนหนวยบรกำร รอยละ จ ำนวนเตยง รอยละ

1.มเตยงรองรบผปวย (ทกสงกด) 141 3 31,622 100

1.1 ภาครฐ

1) สงกดกรงเทพมหานคร 9 6.4 1,576 4.9

2) สงกดกระทรวงสาธารณสข 13 9.2 5,871 18.6

3) สงกดรฐอน ๆ และมลนธ 19 13.5 10,322 32.6

1.2 เอกชน 100 70.9 13,853 43.8

2.ไมมเตยงรองรบผปวย (ทกสงกด) 4,546 100 0 0

2.1 ภาครฐ 136 2.9 0 0 2.2 เอกชน (คลนก) 4,410 97.0 0 0 ทมา: ส านกสถานพยาบาลและการประกอบโรคศลปะ กรมสนบสนนบรการสขภาพ และส านกงานหลกประกน

สขภาพแหงชาต รายงานขอมลพนฐานทวไปเขตสขภาพ กรงเทพมหานครป 2556 ส านกตรวจและประเมนผล กระทรวงสาธารณสข



16

ตำรำงท 9 จ ำนวนและรอยละของหนวยบรกำรสขภำพประเภททมเตยงรองรบผปวยในเขตกรงเทพมหำนคร จ ำแนก ตำมศกยภำพ และควำมสำมำรถในกำรใหบรกำร

หนวยบรกำรสขภำพ แยกตำมสงกด

จ ำนวน

ระดบหนวยบรกำรตำมศกยภำพ/ควำมสำมำรถ

ศนยเชยวชำญ

รพศ. (A:Advance)

รพท. (S:Standard)

ระดบกลำง (M:Middle)

รพ.แมขำย (M1) 1. กระทรวงสาธารณสข 13 2 9 0 2 2. กระทรวงศกษาธการ 5 3 1 0 1 3. กระทรวงกลาโหม 5 3 0 1 1 4. สภากาชาดไทย 3 1 0 0 2 5. ส านกนายกรฐมนตร 1 1 0 0 0 6. กระทรวงการคลง 1 0 0 0 1 7. กระทรวงคมนาคม 1 0 0 0 1 8. กระทรวงมหาดไทย 1 1 0 0 1 9. กระทรวงยตธรรม 1 0 0 1 0 10. กรงเทพมหานคร 9 1 0 3 5 11. มลนธ 1 0 1 0 0 12. เอกชน 100 1 1 20 79

รวม 141 11 12 25 93 ทมา: ส านกสถานพยาบาลและการประกอบโรคศลปะ กรมสนบสนนบรการสขภาพ และส านกงานหลกประกน สขภาพแหงชาตรายงานขอมลพนฐานทวไป เขตสขภาพ กทม. ป 2556 ส านกตรวจและประเมนผล กระทรวงสาธารณสข (ขอมล ณ ธนวาคม 2556)

9% 6% 3%

3%

2%

1%

1% 1%

1%

1% 1%

71%

1.กรงเทพมหานคร

2.กระทรวงสาธารณสข

4.กระทรวงกลาโหม

5.หนวยงานอสระ

6.ส านกนายกรฐมนตร

7.กระทรวงการคลง

8.กระทรวงคมนาคม

9.กระทรวงมหาดไทย

10.กระทรวงยตธรรม

11.มลนธ

12.เอกชน

รปท 5 หนวยบรกำรสขภำพทมเตยงรองรบ จ ำแนกตำมกระทรวงและหนวยงำนสงกด ในเขตกรงเทพมหำนคร ป 2556



17

ตำรำงท 10 โรงพยำบำลในเขตกรงเทพมหำนครสงกดกระทรวงมลนธ สภำกำชำดไทยและเอกชน จ ำแนกตำมเขตและศกยภำพบรกำร ป 2556

กลม

เขต

โรงพยำบำล (ระดบบรกำรแหง)

สงกดกระทรวงอน (แหง) มล นธ

สภำกำ ชำดไทย

เอกชน

สธ. กห. คม. ศธ. คลง มท สน ยธ กลาง ราชเทว ระดบ A =6

ศนยความเชยวชาญระดบสง=4

6 1 1 2

1 3

ปอมปราบ M1=2 S=1

1 2

ดนแดง ระดบ A =1 M1=1

1 1

พญาไท M1=4 S=5 ศนยความเชยวชาญระดบสง=1

1 1 1 1 6

ดสต ศนยความเชยวชาญระดบสง=1 M1=2

1 1 1

วงทองหลาง

M1=6 6

สมพนธวงศ M1=1 1 หวยขวาง M1=9

S=1 10

กรงเทพใต

บางรก A=1 M1=3

1 3

ปทมวน ศนยความเชยวชาญระดบสง=2 M1=1

1 2

บางนา M1=4 S=2

1 5

คลองเตย M1=3 1 2



18

ตำรำงท 10 โรงพยำบำลในเขตกรงเทพมหำนครสงกดกระทรวงมลนธ สภำกำชำดไทยและเอกชน จ ำแนกตำมเขตและศกยภำพบรกำรป 2556 (ตอ)

กลม

กรงเทพ

เขต




เอก ชน

สธ. กห. คม. ศธ. คลง มท สน ยธ กรงเทพใต

บางคอแหลม

M=1 1

วฒนา A=1 M1=3 S=1

5

สวนหลวง

M1=3

3

สาทร S=1 1 กรงเทพเหนอ

บางเขน M1=2

1 1

ดอนเมอง ศนยความเชยวชาญระดบสง=1

1

หลกส M1=3 1 2 จตจกร M1=5

S=1 1 5

บางซอ M1=1 S=1

2

ลาดพราว M1=1 1 สายไหม S=2 2

กรงเทพตะวน ออก

คนนายาว

A=1 S=2

1 2

บางกะป S=2 2 บงกม M1=1 1 มนบร M1=1 1 สะพานสง M1=1 1

กรงธนเหนอ

ทววฒนา A=1 M1=2

1 2

คลองสาน A=1 M1=1

1 3

ธนบร ศนยความเชยวชาญสง



19

ตำรำงท 10 โรงพยำบำลในเขตกรงเทพมหำนครสงกดกระทรวงมลนธ สภำกำชำดไทยและเอกชน จ ำแนกตำมเขตและศกยภำพบรกำรป 2556 (ตอ)

กลม

กรงเทพ

เขต




เอก ชน

สธ. กห. คม. ศธ. คลง มท สน ยธ กรงธนหนอ ธนบร ระดบสง =1

M1=3 1 3

บางกอกนอย

ศนยความเชยวชาญระดบสง=2 M1=2 M2=1 S=1

2 4

จอมทอง M1=2 S=1

3

บางพลด M1=1 S=1

2

กรงธนใต บางขนเทยน

M1=2

2

บางแค S=1 1 บางบอน M1=2 2 ภาษเจรญ

M1=4 4

ราษฎรบรณะ

M1=4 4

หนองแขม

M1=1 1

ทมา: รายงานขอมลพนฐานทวไป เขตบรการสขภาพ กรงเทพมหานคร ป 2556 ส านกตรวจและประเมนผล กระทรวงสาธารณสข

ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข ไดจ าแนกระดบหนวยบรการสขภาพทมเตยงรองรบผปวยไวคางคนไว และตามศกยภาพ/ความสามารถในการใหบรการตามเกณฑทก าหนดไวดงน โรงพยาบาลรบสงตอระดบกลาง (Middle-Level Hospital)

M1 หมายถง โรงพยาบาลแมขาย M2 หมายถง โรงพยาบาลทวไปขนาดเลก (จ านวนเตยงต ากวา 200)

โรงพยาบาลรบสงตอระดบสง โรงพยาบาลทวไป (S: Standard- Level Hospital) (จ านวนเตยง 300-500) โรงพยาบาลศนย (A: Advance- Level Hospital)



20

หนวยบรกำรสขภำพทไมมเตยงรองรบ

กรงเทพมหานครมหนวยบรการสขภาพทไมมเตยงรองรบผปวยคางคน แยกเปน 4 ประเภทใหญ ไดแก (1) โรงพยาบาล/ศนยบรการสาธารณสข (2) ศนยบรการสาธารณสข โดยศนยบรการของโรงพยาบาล และศนยบรการสาธารณสข รวมกน เพยงรอยละ 2.8 (3) ศนยสขภาพชมชนของโรงพยาบาล เพยงรอยละ 0.1 (4) คลนกเอกชนมากทสดรอยละ 97 โดยศนยบรการสาธารณสขอยในการดแลสนบสนนจากกระทรวงตางๆ เปนหนวยบรการระดบปฐมภม รวมทงสนจ านวน 4,546 แหง (ไมรวมรานขายยา) จ าแนกตามชอบรการและสงกดกระทรวงตางๆ (รปท 6)

ส าหรบคลนกเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร จ าแนกตามประเภทบรการทขนทะเบยนกบส านกสถานพยาบาลและการประกอบโรคศลปะ ป 2556มากทสด คลนกเวชกรรม จ านวน 2,062 แหงรอยละ 45.2 รองลงมาเปนคลนกทนตกรรม จ านวน 1,397 แหง รอยละ 30.6 และเวชกรรมเฉพาะทาง จ านวน 246 แหง รอยละ 5.4

0.1%

0.8% 0.1%

97.9%

รพ./ศนยบรการสาธารณสข

ศนยบรการสาธารณสข

ศนยสขภาพชมชนของรพ.

คลนคเอกชน

รปท 6 หนวยบรกำรสขภำพระดบปฐมภมเขตกรงเทพมหำนครและสงกดกระทรวงตำงๆ ทมา : ส านกสถานพยาบาลและการประกอบโรคศลปะ กรมสนบสนนบรการสขภาพ กระทรวง สาธารณสขป 2556 รายงานขอมลพนฐานทวไปเขตบรการสขภาพกรงเทพมหานคร ส านกตรวจและ ประเมนผล กระทรวงสาธารณสข



21

โรงพยาบาลในพนทกรงเทพมหานคร จ าแนกตามสงกด เปนโรงพยาบาลเอกชนมากทสด รอยละ 70.7 รองลงมาเปนโรงพยาบาลของรฐบาลสงกดกระทรวงตางๆ เชน กระทรวงศกษาธการฯลฯ รอยละ 12.8 สงกดกระทรวงสาธารณสข รอยละ 10 และสงกดกรงเทพมหานคร รอยละ 6.4

ส าหรบเตยงรบผปวย เปนของโรงพยาบาลเอกชนรอยละ 43.7 เตยงของโรงพยาบาลภาครฐ สงกดกระทรวงตางๆ รอยละ 29.9 และเปนโรงพยาบาลสงกดกรงเทพมหานคร รอยละ 7.6 (ตามรปท 8 และ 9)

2062 45.2%

246 5.4%

96 2.1%

26 0.6%

3

333 7.4%

42 0.9%

122 2.7%

4

8 0.2%

1397 30.6%

70 1.5.%

เวชกรรม

เวชกรรมเฉพาะทาง

กายภาพบ าบด

การพยาบาลผดงครรภ

ผดงครรภชน 2

การแพทยแผนไทย

การแพทยแผนไทยประยกต

สหคลนค

ทนตกรรมเฉพาะทาง

ทนตกรรมชนสอง

ทนตกรรม

เทคนคการแพทย

10%

6.4%

12.8%

70.7%

รพ.สงกดกสธ.

รพ.สงกดกทม

รพ.สงกดกระทรวงอน

รพ.เอกชน

รปท 7 คลนกเอกชนในเขตกรงเทพมหำนคร จ ำแนกตำมประเภทบรกำร ป 2556 ทมา: ส านกสถานพยาบาลและการประกอบโรคศลปะ กรมสนบสนนบรการ ป 2556 รายงานขอมลพนฐาน

ทวไปเขตบรการสขภาพกรงเทพมหานคร ส านกตรวจและประเมนผล กระทรวงสาธารณสข

รปท 8 โรงพยำบำลในเขตกรงเทพมหำนคร จ ำแนกตำมสงกดภำครฐและภำคเอกชน ป 2556 ทมา: ขอมลทรพยากรดานการแพทยและสาธารณสขพนทกรงเทพมหานครขอมลพนฐานทวไปเขตบรการ

สขภาพ กรงเทพมหานคร ป 2556ส านกตรวจและประเมนผล กระทรวงสาธารณสข



22

โรงพยาบาลเอกชนทขนทะเบยนเปนเครอขายประกนสงคม 30 แหง เครอขายส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต 23 แหง เปนเครอขายของทง 2 แหง 17 แหง ไมไดเขารวมเปนเครอขาย 66 แหง (ตารางท 11) ตำรำงท 11ขอมลโรงพยำบำลเอกชน ในเขตกรงเทพมหำนคร จ ำแนกตำมกำรขนทะเบยนเปนเครอขำย หลกประกนสขภำพแหงชำตและประกนสงคม ป 2558

เครอขาย จ านวน รพ.แหง (รอยละ)

จ านวนเตยง

โรงพยาบาลเอกชนทงหมด 102 (100) 14,198

เครอขาย ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต 23 (22.5) 3,379 เครอขายประกนสงคม 30(29.4) 5,104 เครอขาย ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตและเครอขายประกนสงคม 17 (16.7) 3,003 ไมเขาเปนเครอขายใดๆ 66 (64.7) 8,718

ทมา: ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต เขตสขภาพท 13 กรงเทพมหานคร ขอมล ณ 30 กนยายาน 2557

ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต เขตกรงเทพมหานคร มเครอขายซงเปนคลนกเอกชน (คลนกชมชนอบอน) อยในชมชนตางๆเพอใหบรการประชาชนผมสทธหลกประกนสขภาพถวนหนาจ าแนกตามเขตพนทกรงเทพมหานคร ป 2558 มจ านวนทงสน 159 แหง โดยกลมกรงเทพตะวนออก มมากทสด จ านวน 38 แหง รองลงมากลมกรงเทพเหนอจ านวน 35 แหง กลมกรงเทพกลาง กลมกรงเทพใต และกลมกรงธนบรใต กลมกรงธนบรเหนอ มจ านวน 26 แหง 24 แหง 23 แหง และ 13 แหงตามล าดบ (ตารางท 12)

18.8%

7.6%

29.9%

43.7% เตยง รพ.สงกดกสธ.

เตยงรพ.สงกดกทม

เตยง รพ.สงกดกระทรวงอน

เตยง รพ.เอกชน

รปท 9 เตยงรบผปวยในเขตกรงเทพมหำนคร จ ำแนกตำมสงกดภำครฐและเอกชน ป 2556 ทมา: ขอมลทรพยากรดานการแพทยและสาธารณสขพนทกรงเทพมหานครป 2556 ขอมลพนฐานทวไปเขตบรการ

สขภาพ กรงเทพมหานคร ส านกตรวจและประเมนผล กระทรวงสาธารณสข



23

ตำรำงท 12 คลนกชมชนอบอนเครอขำยของส ำนกงำนหลกประกนสขภำพแหงชำต จ ำแนกตำมกลม/เขต กรงเทพมหำนคร ป 2558

กลมกรงเทพ เขต จ านวนคลนกชมชนอบอน (แหง) กรงเทพกลาง ราชเทว 3 ปอมปราบ 0 ดนแดง 7 พญาไท 3 ดสต 4 วงทองหลาง 5 สมพนธวงศ 0 หวยขวาง 4 รวมคลนกชมชนอบอน 26 กรงเทพใต บางรก 3 ปทมวน 0 บางนา 1 คลองเตย 2 บางคอแหลม 3 วฒนา 2 พระโขนง 4 สวนหลวง 4 ยานนาวา 3 สาทร 2 รวมคลนกชมชนอบอน 24 กรงเทพเหนอ บางเขน 8 ดอนเมอง 8 หลกส 5 จตจกร 1 บางซอ 2 ลาดพราว 6 สายไหม 5 รวมคลนกชมชนอบอน 35 กรงเทพตะวนออก คนนายาว 5 บางกะป 5 บงกม 3 มนบร 3 สะพานสง 2 หนองจอก 2 คลองสามวา 4 ประเวศ 8 ลาดกระบง 6 รวมคลนกชมชนอบอน 38 กรงธนบรเหนอ ทววฒนา 1 คลองสาน 2 ตลงชน 1 ธนบร 3 บางกอกนอย 0 บางกอกใหญ 0 จอมทอง 1



24

กรงธนบรเหนอ (ตอ) บางพลด 5 รวมคลนกชมชนอบอน 13 กรงธนบรใต บางขนเทยน 5 บางแค 2 บางบอน 5 ภาษเจรญ 4 ราษฎรบรณะ 2 หนองแขม 2 ทงคร 3 รวมคลนกชมชนอบอน 23 รวมคลนกชมชนอบอนทงสน 159

ทมา: ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต เขตสขภาพ 13 กรงเทพมหานครขอมล ณ 30 กนยายน 2558 สถานบรการสขภาพในสงกดกรงเทพมหานคร ซงกระจายอยในเขตตางๆของ กรงเทพมหานครแบงพนท กรงเทพมหานคร ตามทศตางๆเปน 6 กลมเขตใหญๆ กลมกรงเทพใต มศนยบรการสาธารณสข มากทสด 17 แหง โดยส านกอนามย มหนาทในการควบคมก ากบและสนบสนนใหศนยบรการสาธารณสขในพนทด าเนนการใหบรการดานสขภาพแกประชาชนทงภายในและภายนอกศนยบรการสาธารณสข ครอบคลมทง 4 มต ไดแก การรกษาพยาบาล การปองกนและควบคมโรค การสรางเสรมและการฟนฟสขภาพ มการด าเนนงานทงเชงรกและเชงรบโดยในป 2556 ศนยบรการสาธารณสข จ านวน 68 แหง ไดใหบรการผปวยใหมรวม 458,889 คน ผปวยเกา รวม 870,553 คน (ตารางท 13)

ตำรำงท 13จ ำนวนศนยบรกำรสำธำรณสขในสงกดกรงเทพมหำนครจ ำแนกตำมกลม/เขตและกำรใหบรกำร ป 2556

กลมกรงเทพฯ จ ำนวนเขต จ ำนวนศนยบรกำร

สำธำรณสข จ ำนวนผปวย

ใหม (คน) จ ำนวนผปวย

เกำ (คน) กลาง 9 13 70,195 138,401 ใต 10 17 108,120 212,821 เหนอ 7 8 57,702 99,783 ตะวนออก 9 10 80,557 165,752 กรงธนเหนอ 8 10 62,238 131,438 กรงธนใต 7 10 80,077 122,358 รวม 50 68 458,889 870,553

ทมา: รายงานประจ าป 2556 ส านกอนามย กรงเทพมหานคร



25

บคลำกรทำงกำรแพทย

บคลากรทางการแพทยมความส าคญอยางยงในการตอบสนองนโยบายทางดานสาธารณสข ขอมลบคลากรทางแพทย 5 กลมวชาชพหลก ไดแก แพทย ทนตแพทย เภสชกร พยาบาลวชาชพ และพยาบาลเทคนค จากรายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข ประจ าป 2555-2557 ซงส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสขไดท าการส ารวจจากสถานบรการสาธารณสขตางๆ ทงภาครฐ และภาคเอกชน (ยกเวน คลนกเอกชน) ทวประเทศโดยสดสวนแพทย ทนตแพทย เภสชกร พยาบาลวชาชพ และพยาบาลเทคนค ทงในประเทศและกรงเทพมหานคร ดแลประชากรในเขตรบผดชอบลดนอยลงทกป (ตารางท 14)

ขอมลป 2557 ภาพรวมทงประเทศบคลากรทง 5 กลมวชาชพ สวนใหญปฏบตงานอยในกระทรวงสาธารณสขมากทสด โดยมสถานบรการกระจายอยตามจงหวด และอ าเภอตางๆส าหรบกรงเทพมหานครบคลากรทง 4 กลมวชาชพสวนใหญปฏบตอยในโรงพยาบาลเอกชนมากทสด ยกเวนพยาบาลเทคนค ซงสวนใหญปฏบตงานในกระทรวงอนๆทไมใชกระทรวงสาธารณะสขมากทสด (ตารางท 15)

ตำรำงท14สดสวนบคลำกร 5 กลมวชำชพตอประชำกรของประเทศและกรงเทพมหำนครป 2555-2557

ป 2555 2556 2557 แพทย 1 คน: ประชำกร

ทงประเทศ 2,533 2,599 2,125

กรงเทพมหำนคร 886 886 722

ทนตแพทย 1 คน:ประชำกร

ทงประเทศ 11,233 10,676 9,876

กรงเทพมหำนคร 6,477 7,533 5,957

เภสชกร 1 คน: ประชำกร

ทงประเทศ 6,465 6,388 5,462

กรงเทพมหำนคร 3,206 3,937 2,740

พยำบำลวชำชพ 1 คน: ประชำกร

ทงประเทศ 495 506 433

กรงเทพมหำนคร 239 288 203

พยำบำลเทคนค 1 คน: ประชำกร

ทงประเทศ 15,430 18,789 7,425

กรงเทพมหำนคร 18,789 1,880 1,572 ทมา: รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข ประจ าป 2555-2557 ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข



26

ตำรำงท 15 จ ำนวนและสดสวนบคลำกรทำงกำรแพทยตอประชำกรของประเทศและกรงเทพมหำนคร จ ำแนกตำมภำครฐองคกำรบรหำรสวนทองถน หนวยงำนอสระและเอกชนป 2557

กลมวชำชพ กระทรวงสำธำรณสข

กระทรวงอนๆ

รฐวสำหกจ หนวยงำน อสสระ

องคกำรบรหำรสวน

ทองถน

เอกชน รวม สดสวนแพทยตอประชำกร

แพทย ทงประเทศ 17,727

(57.9%) 5,230

(17.1%) 1 689

(2.2%) 964

(3.2%) 5,954

(19.5% ) 30,565 (100%)

2,125

กรงเทพฯ

1,114 (14.1%)

2,242 (28.4%)

0 442 (5.6%)5.6

871 (11%)

3,216 (40.8%)

7,885 (100%)

722

ทนตแพทย

ทงประเทศ 4,902 (74.5%)

763 (11.6%)

1 243 (3.7%)

206 (3.1%)

462 (7%)

6,577 (100%)

9,876

กรงเทพฯ 74 (7.7%)

250 (26.2)

0 210 (21.9%)

163 (17%)

258 (27%)

955 (100%)

5,957

เภสชกร ทงประเทศ 8,640

(72.6%) 845

(7.1%) 2 307

(2.6%) 280 (2.4)

1,818 (15.3%)

11,892 (100%)

5,462

กรงเทพฯ 258 (12.4%)

418 (20.1%)

0 253 (12.2%)

237 (11.4%)

910 (43.8%)

2,076 (100%)

2,740

พยำบำลวชำชพ

ทงประเทศ 108,560 (72.3%)

16,481 (10.9%)

14

2,986 (1.9%)

4,460 (2.9%)

17,584 (11.7%)

150,085 (100%)

433

กรงเทพฯ 3,920 (13.9%)

8,226 (29.3%)

0 2,257 (8%)

3,856 (11.7%)

9,829 (35%)

28,088 (100%)

203

พยำบำลเทคนค

ทงประเทศ 4,500 (51.4%)

3,607 (41.2%)

9 (0.1%)

23 (0.2%)

388 (4.4%)

221 (2.5%)

8,748 (100%)

7,425

กรงเทพฯ 608 (16.8%)

2543 (70.3%)

0 8 (0.2%)

336 (9.3%)

123 (3.4%)

3,618 (100%)

1,572

ทมำ: รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข ประจ าป 2557 ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข

อำสำสมครสำธำรณสข กรงเทพมหำนคร

อำสำสมครสำธำรณสข (อสส.) เปนทรพยากรสาธารณสขทมความส าคญในการชวยเหลองานสาธารณสขมลฐานของกรงเทพมหานคร เปรยบเหมอนทหารดานหนาในการดแลสขภาพใหแกประชาชน ตามความเหมาะสมจ านวนครวเรอนทงหมดทตองดแลจะตองม อสส. จ านวน 16,000 -18,000 คน ม อสส.จ านวน12,439 คน เนองจากอสส.มการท างานทตองเสยสละ มจตเมตตา สงเคราะหชวยเหลอในลกษณะจตอาสา และเปนภาคเครอขายจตอาสาภาคประชาชน ไดรบการอบรมตามหลกสตรทส านกอนามยก าหนดใหมความร สามารถปฏบตหนาทในการดแลสขภาพอนามยของประชาชนในชมชนตามความรและบทบาททไดรบมอบหมาย และมการอบรมฟนฟความรอยางตอเนอง มบทบาทในฐานะผน าการเปลยนแปลงดานพฤตกรรมสขภาพอนามย (change agents) การสอขาวสารสาธารณสข การแนะน าเผยแพรความร การวางแผนและประสานกจกรรมพฒนาสาธารณสข ตลอดจนใหบรการสาธารณสขครอบคลมทงดานการสงเสรมสขภาพ การ



27

ควบคมปองกนโรค การรกษาพยาบาลเบองตน และการฟนฟสขภาพ และปฏบตงานตามนโยบายและปญหาของแตพนทโดยไดรบการสนบสนนเงนเปนคาปวยการในการปฏบตงาน ในอตรา 600 บาทตอเดอน อสส. นบเปนพลงของชมชนทเขมแขงในพนทกรงเทพมหานคร อสส. 1 คนไดรบมอบหมายใหดแลประชาชนอยางนอย 30 ครวเรอน ในป 2554-2558 มครวเรอนทไดรบการดแลทงสนจ านวน 363,870-416,670 ครวเรอนโดยมกลมเปาหมายหลก 5 กลมทตองการการดแลพเศษซง อสส.มบทบาทอยางมาก ไดแก

1. กลมสตรมครรภและหญงหลงคลอด แนะน าการฝากครรภการปฏบตตว การตรวจหลงคลอด 2. กลมเดกอายแรกเกดถงอาย 6 เดอน และอาย 6 เดอนขนไป ถงอาย 6 ป แนะน าการเลยง

ดวยนมแม การไดรบวคซนปองกนโรค พฒนาการตามวย 3. กลมผสงอาย 4. กลมผปวยโรคเรอรงตางๆ 5. กลมผพการ

ตำรำงท 16 จ ำนวนอำสำสมครสำธำรณสข (อสส.) เขตกรงเทพมหำนครป 2554-2558

ป จ ำนวน อสส.ปฏบตงำน

(คน) ครอบคลมครวเรอน (>30 ครวเรอน: คน)

หมำยเหต

2554 13,889 416,670 อสส.มการลาออก พนสภาพ และมการอบรมทดแทนทกป มบางคนปฏบตงานตอเนองเปน เวลานานถง 30 ป

2555 13,186 395,580 2556 12,129 363,870 2557 12,423 372,690 2558 12,439 373,170

ทมา: กลมงานสาธารณสขชมชน กองสรางเสรมสขภาพ ส านกอนามย กรงเทพมหานคร

อาสาสมครสาธารณสขชมชน ไดใหบรการสาธารณสขมลฐาน (Primary Care) หรอการบรการสขภาพอนามยขนพนฐานในเขตพนทกรงเทพมหานคร มทตงของชมชนตางๆ จ านวนกวา 1400 แหง โดยมวสดอปกรณ ครภณฑทางการแพทยทจะใหการดแลชวยเหลอประชาชนในเบองตน ซงเรยกวา “ศนยสขภาพชมชน” เปนสถานทใหบรการสาธารณสขขนพนฐานในชมชน เปนศนยรวมของกจกรรมสาธารณสขเบองตนแกประชาชนในชมชน เปนทรวมความร ขอมลขาวสารสาธารณสข และเปนศนยกลางในการปฏบตงานรวมกนระหวางผเกยวของในชมชน โดยมอาสาสมครสาธารณสข กรงเทพมหานคร (อสส.) เปนผด าเนนการภายใตการสนบสนน การใหค าปรกษาและแนะน าจากเจาหนาทศนยบรการสาธารณสขท าหนาทเปนพเลยง

วตถประสงคของกำรจดตงศนยสขภำพชมชน 1. เพอใหอาสาสมครสาธารณสขไดมสถานททเปนศนยรวมในการใหบรการดานสขภาพอนามย การ

ประสานงานแลกเปลยนความร ขอมลขาวสารชมชน 2. เพอสงเสรมใหชมชนมสวนรวมในการจดบรการดานสขภาพอนามยแกไขปญหาสาธารณสขโดยมเจาหนาท

และหนวยงานของรฐใหการสนบสนนดานวชาการ วสด อปกรณ ครภณฑ ทจ าเปน 3. เพอสนบสนนการรวมกลมเพอจดกจกรรมตาง ๆ ในการพฒนาคณภาพชวตของประชาชน ในชมชน



28

องคประกอบของศนยสขภาพชมชน ม 4 องคประกอบทส าคญ คอ

1. สถานทตงศนยสขภาพชมชนตองอยในชมชน และเปนสถานทของชมชนโดยสวนรวม เชนอาคารเอนกประสงคของชมชน หองสมดประชาชน สถานเลยงเดก วด มสยด โรงเรยน ทท าการหมบานจดสรร ทสวนกลางอาคารชด (คอนโดมเนยม) หรออน ๆ ไมควรเปนสถานทสวนตวของบคคลใดบคคลหนง ยกเวนมการมอบหรอยนยอมใหใชประโยชนตามระยะ เวลาทก าหนดอยางเปนลายลกษณอกษร นอกนนยงขนกบอาสาสมครสาธารณสขและคณะกรรมการบรหารศนยสขภาพชมชน จะพจารณารวมกนตามความเหมาะสม นอกจากนอาคารสถานทตงศนยสขภาพชมชน ตองมลกษณะ ดงน

1.1 มปายชอศนยสขภาพชมชนตดไวชดเจน ผมารบบรการสงเกตเหนปายชอศนยสขภาพชมชนไดชดเจน

1.2 มสภาพแวดลอมท เหมาะสมกบการใหบรการดานสขภาพ มความเปนสดสวนสภาพแวดลอมภายนอกและภายในสะอาด มสขลกษณะทด โปรง ไมอบทบ ไมแออด ไมมแหลงเพาะพนธโรค

1.3 สถานทมความมนคง แขงแรง มความปลอดภยทงผใหและผรบบรการ โดยมขนาดพนทใหบรการไมนอยกวา 4 ตารางเมตร การจดสถานทการจดวางต โตะ วสด อปกรณตาง ๆ เปนระเบยบและสะดวกในการใชงาน

1.4 ประชาชนสามารถใชบรการทศนยสขภาพชมชนไดอยางสะดวก เปนสถานททประชาชนทกคนสามารถเขาถงบรการได อยใกลแหลงชมชน มทางเขา – ออกไดสะดวก

2. ผ ใหบรการ ชมชนทจะจดตงศนยสขภาพชมชนไดนนตองมอาสาสมครสาธารณสข กรงเทพมหานคร ทมคณสมบตพนฐานครบถวนและพรอมทจะเปนผใหบรการ ดงน

2.1 มจ านวนทเพยงพอ เนองจากการท างานดานสาธารณสขเนนการท างานเปนทมศนยสขภาพชมชนแตละแหงควรมอาสาสมครสาธารณสขไมนอยกวา 3 คน ผลดเปลยนหมนเวยนกนมาใหบรการทกวน

2.2 มความรความสามารถในการใหบรการสาธารณสขขนพนฐานอาสาสมครสาธารณสขทปฏบตงานในศนยสขภาพชมชน จะตองไดรบการสอนและฝกอบรมทงภาคทฤษฎและภาคปฏบตเพมเตมจากเจาหนาทสาธารณสข เพอใหมความร ประสบการณ และทกษะมความมนใจในการใหบรการกบประชาชนไดมากยงขน และตองไดรบการพฒนาความรอยางตอเนอง

2.3 มความรบผดชอบ มความมงมนในการปฏบตงาน และเปนทยอมรบของประชาชนสวนใหญในชมชน มมนษยสมพนธและสามารถท างานรวมกบผอนไดด

2.4 เปนผมสขภาพอนามย สมบรณ แขงแรง และปฏบตตนเปนตวอยางท เปนผประสานงานทด เปนตวกลางเชอมโยงระหวาง ศนยบรการสาธารณสขและชมชนไดดมการตดตอประสานงานกบศนยบรการสาธารณสขอยางตอเนอง และสม าเสมอ

3. การบรหารจดการมการบรหารจดการโดยเนนการมสวนรวมของเครอขายองคกรตาง ๆ และประชาชนในชมชน ควรด าเนนการในรปคณะกรรมการบรหารศนยสขภาพชมชน คณะกรรมการ ประกอบดวยอาสาสมครสาธารณสข กรรมการชมชน กรรมการหมบาน กรรมการบรหารอาคารชด (คอนโดมเนยม) ผน าชมชน ผน าศาสนาหรอผใหการสนบสนนอน ๆ ใหทกคนไดมสวนรวม มการประชมเปนระยะ ๆ เพอวางแผนพฒนาการใหบรการของศนยสขภาพชมชน การจดหางบประมาณทจะน ามาใชจายหมนเวยนในศนยสขภาพชมชนและอน ๆ การบรหารจดการนนบเปนองคประกอบสวนส าคญของการจดตงศนยสขภาพชมชน ทจะท าใหศนยสขภาพชมชนด ารงอยไดอยางยงยน มการพฒนาสามารถชวยเหลอตวเองไดอยางมประสทธภาพ และเปนทพงของประชาชนในชมชน



29

3.1 วสด ครภณฑ ศนยสขภาพชมชนจ าเปนตองมเครองมอ เครองใชในการใหบรการ ไดแก วสดทใชในส านกงาน ยาและเวชภณฑ ครภณฑ เครองมอทางการแพทย ตลอดจน เอกสารขอมลขาวสารตาง ๆ ของชมชนเพอน ามาใชเปนเครองมอในการจดบรการ แกไขปญหาดานสขภาพอนามย เครองมอเหลานอาจไดรบการสนบสนนจากองคกรของรฐ หรอภาคเอกชน

3.2 การจดระบบบรการ ศนยสขภาพชมชนมการจดระบบการบรการตาง ๆ ดงน - จดใหมอาสาสมครสาธารณสขหมนเวยนกนมาใหบรการทกวนตามเวลาทก าหนด - มปายบอกกจกรรมทใหบรการ - มปายบอกเวลาการปฏบตงานและชออาสาสมครสาธารณสขผปฏบตงาน - มสมดลงบนทก เวลาการปฏบตงาน - มการบนทกขอมลการบรการอยางถกตอง ครบถวน - มการใหบรการอยางตอเนอง สม าเสมอ - ในกรณทตองปดบรการตองแจงใหประชาชนรบทราบลวงหนาอยางนอย 3 วน

4. การบรการ กจกรรมของศนยสขภาพชมชนมดงน 4.1 เปนศนยขอมลขาวสารของชมชน เปนทรบแจงขอมลขาวสารสาธารณสขในชมชนหรอ

จากเจาหนาทสาธารณสข เชนแจงขาวการเกดโรคทส าคญ โรคระบาดในทองถน ขาวกจกรรมสขภาพตาง ๆ ตลอดจนเปนสถานทเผยแพรความรดานสขภาพของชมชน

4.2 จดกจกรรมบรการสาธารณสขขนพนฐาน - การใหค าปรกษา แนะน า เผยแพรความรดานสขภาพ - การดแลรกษาพยาบาลเบองตนดวยยาสามญประจ าบาน - การปฐมพยาบาล เชนท าแผล วดปรอทและเชดตวเมอมไข - ชงน าหนกเดก – ผใหญ เพอเฝาระวงภาวะโภชนาการ - การสงเกตพฒนาการเดก - การวดความดนโลหต - การเฝาระวงโรคตดตอในชมชน - การดแลสขภาพชองปาก - การคดกรองภาวะความเจบปวย เชน ไขหวดใหญ เบาหวานเปนตน - การสงตอผปวยตามสทธการรกษาพยาบาล และมการตดตามการสงตอ - กจกรรมบรการอน ๆ ตามสภาพปญหาสขภาพของชมชน

4.3 เปนศนยรวมในการประสานงานและจดกจกรรมสาธารณสขตลอดจนกจกรรม อนๆทเกยวของ เชนกจกรรมการสรางสขภาพ การปองกนโรคและควบคม การฟนฟสขภาพ การจดตงกลมหรอชมรมเพอพฒนาสขภาพ

กำรมหลกประกนสขภำพประชำกรของประเทศและกรงเทพมหำนคร

การมสวสดการรกษาพยาบาลและประเภทสวสดการในภาพรวมประเทศจากการส ารวจอนามยและสวสดการ ส านกงานสถตแหงชาต ป 2556

ประชากรทมสวสดการบตรประกนสขภาพ (บตรทอง) ท วราชอาณาจกรรอยละ 74.4 โดยภาคตะวนออกเฉยงเหนอมากทสด รอยละ 86.7 และกรงเทพมหานครมบตรประกนสขภาพนอยทสด รอยละ 51.4

บตรประกนสงคม/กองทนเงนทดแทน กรงเทพมหานครมมากทสด รอยละ 9.7 ประกนสขภาพกบบรษทประกน สวสดการจดโดยนายจาง รอยละ 13.5 และ 2.2 ตามล าดบ (ตารางท17)



30

ตำรำงท 17 รอยละของประชำกรทมสวสดกำรคำรกษำพยำบำล จ ำแนกรำยภำคและประเภทสวสดกำร ป 2556

กำรมสวสดกำรและประเภทสวสดกำร

ทวรำชอำณำจกร

ภำค กรงเทพ มหำนคร

กลำง เหนอ ตะวนออก เฉยงเหนอ

ใต

ประชำกรทกำรทมสวสดกำร 98.3 95.0 98.2 98.9 99.2 99.2 1. ประเภทสวสดการทม บตรประกนสขภาพ (บตรทอง)

77.4 51.4 64.5 81.4 86.7 82.2

2. ประกนสงคม/กองทนทดแทน 15.4 33.9 25.6 7.2 5.2 8.0 3. สวสดการขาราชการ/รฐวสาหกจ 8.6 9.7 8.1 10.1 7.6 8.5 4. ประกนสขภาพกบบรษทเอกชน 5.3 13.5 6.1 5.1 1.2 4.4 5. สวสดการนายจาง 0.7 2.2 0.9 0.3 0.1 0.7 6. อนๆ 0.5 0.4 0.6 0.5 0.3 0.8

ขอมลจากส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต การมหลกประกนสขภาพของประชากร

กรงเทพมหานคร ตามทอยในทะเบยนราษฎรป 2556 มสทธบตรประกนสขภาพ (บตรทอง) รอยละ 63 สทธประกนสงคม รอยละ 24 และสทธสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการและครอบครว รอยละ 12 (รปท 10)

ทมา: การส ารวจอนามยและสวสดการ ป 2556 ส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

รปท 10ผมหลกประกนสขภำพของคนกรงเทพมหำนคร จ ำแนกตำมทอยในทะเบยนรำษฎร ป 2556 ทมา: ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต ขอมล ณ เดอนมถนายน ป 2556 รายงานขอมลพนฐานทวไปเขตบรการ

สขภาพ กรงเทพมหานคร ส านกตรวจและประเมนผล กระทรวงสาธารณสข



31

จ านวนประชากรทอาศยอยจรงในเขตพนทกรงเทพมหานคร มสทธในการรกษาพยาบาล ตามสทธหลกประกนสขภาพถวนหนาเปนผทมทะเบยนบานอยในเขตพนทกรงเทพมหานคร รอยละ 77 และมทะเบยนบานอยในตางจงหวด รอยละ 23.2 (รปท 11)

ส าหรบการเจบปวยครงลาสดประชาชนใชสทธประกนสขภาพ (บตรทอง) พบวาภาคตะวนออกเฉยงเหนอใชสทธรกษาพยาบาล มากทสด รอยละ 58 รองลงมาเปนภาคเหนอรอยละ 50 สวนคนกรงเทพมหานครใชสทธประกนสขภาพ นอยทสดรอยละ 21.9 และใชสทธประกนสงคมมากทสดรอยละ 14 โดยคนกรงเทพมหานครมสวสดการแตไมใชมากทสด รอยละ 46.4 (รปท 12)

ทะเบยนบาน กทม. 77%

ทะเบยนบานตางจงหวด

23%

ทะเบยนบาน กทม. ทะเบยนบานตางจงหวด

รปท 11 ผมหลกประกนสขภำพถวนหนำ จ ำแนกตำมทอยในทะเบยนบำนในเขตกรงเทพมหำนคร และตำงจงหวดป 2556 ทมา: ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต ณ เดอนมถนายน ป 2556 รายงานขอมลพนฐานทวไปเขตบรการ สขภาพ กรงเทพมหานคร ส านกตรวจและประเมนผล กระทรวงสาธารณสข

รปท 12 รอยละของกำรใชสวสดกำรประเภทตำงๆเมอเจบปวยครงลำสด จ ำแนกตำมรำยภำค ทมา: การส ารวจอนามยและสวสดการ ป 2556 ส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร



32

ผประกนตนทกมาตรา มากทสดทกรงเทพมหานคร รอยละ 31.3 รองลงมาภาคกลาง รอยละ 22.7 และปรมณฑลมผประกนตนรอยละ 18 การใชบรการของผมประกนตนชาบรการผปวยนอกและผปวยใน กรงเทพมหานครใชบรการมากทสด รอยละ 26.4 รองลงมาเขตปรมณฑลรอยละ 25.8 และภาคกลางรอยละ 23.8 การเจบปวยฉกเฉน ภาคกลางและภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ใชบรการ มากทสดรอยละ 28.8 เทากน กรงเทพมหานครใชบรการทนตกรรมมากทสด รอยละ 33.4 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอใชบรการเจบปวยฉกเฉนมากทสด รอยละ 28.8 และคลอดบตร รอยละ 22.9 และภาคกลาง ใชบรการเกยวกบอบตเหตมากทสด รอยละ 35.4 (รปท 13 และตารางท 18)

รปท 13 ผประกนตน (ทกมำตรำ) จ ำแนกรำยภำค ป 2556 ทมา: ส านกเงนสมทบส านกงานประกนสงคมรายงานสถตงานประกนสงคม ป 2556

ตำรำงท 18 จ ำนวนกำรใชบรกำรของผประกนตน จ ำแนกรำยภำคและตำมกำรใชบรกำรป 2556 ภำค กำรเจบปวย(ผปวยนอก

และผปวยใน)รำย เจบปวยฉกเฉน อบตเหต ทนตกรรม คลอดบตร(รำย)

ทวราชอาณาจกร

30,301,873 (100)

130,021 (100)

52,957 (100)

1,762,391 (100)

287,990 (100)

กรงเทพฯ 8,013,212(26.4) 22,584 (12.3)

7,725 (14.6)

589,523 (33.4)

47,539 (16.5)

ปรมณฑล 7,829,123 (25.8) 14,277 (10.9)

7,018 (12.2)

333,074 (18.9)

43,917 (15.2)

ภาคกลาง 7,226,390 (23.8)

28,454 (28.8)

18,752 (35.4)

388,181 (22.0)

65,448 (22.7)

เหนอ 2,794,660 (9.2)

19,126 (14.7)

6,334 (11.9)

169,238 (9.6)

32,856 (11.4)

ตะวนออกเฉยงเหนอ

2,660,653 (8.8)

37,475 (28.8)

9,332 (17.6)

143,526 (8.1)

66,216 (22.9)

ใต 1,777,835 (5.8)

8,105 (6.2)

3,796 (7.2)

138,8494 (7.9)

32,014 (11.1)

ทมา: รายงานสถตงานประกนสงคม ป 2556



33

ระบบสงตอผปวย (Referral system) กรงเทพมหำนคร

เนองจากสถานบรการสาธารณสข มขดความสามารถในการใหบรการผปวยแตกตางกน มทงระดบปฐมภม ทตยภม ตตยภมและตตยภมระดบสงจงมระบบสงตอซงท าใหผปวยไดรบการรกษาอยางเหมาะสมทสด การสงตอผปวยหรอผรบบรการระหวางสถานบรการสาธารณสข ตงแตกอนการสงตอ ขณะสงตอและรบการสง โดยมวตถประสงคเพอใหประชาชนไดรบบรการการรกษาในระดบสงทเกนศกยภาพอยางทนทวงท ไดรบการดแลรกษาชวตไวตามหลกวชาการ รวมทงยงเปนการพฒนาระบบการประสานงานระหวางหนวยงานทสงตอและหนวยงานทรบการสงตอผปวยอยางมประสทธภาพ

ขอบเขตกำรสงตอผปวย แบงออกเปน 2 ประเภท คอ

1. ผปวยฉกเฉน หมายถง ผปวยทมภาวะวกฤตและฉกเฉนจ าเปนตองสงตอ เพอใหการดแลบ าบดรกษาโดยโรงพยาบาลทมศกยภาพของผปวยนน ๆ

2. ผปวยไมฉกเฉน หมายถง ผปวยทไมเขาขายผปวยฉกเฉน แตตองไดรบการดแลบ าบดรกษาโดยแพทย ผช านาญ เฉพาะโรคนน ๆ

ในปจจบน มระบบการสงตอผปวยในสถานบรการของกรงเทพมหานครเชนเดยวกบการใหบรกา รสาธารณสขของกระทรวงสาธารณสข ศนยบรการสาธารณสขทง 68 แหง (ระดบปฐมภม ) ในเขตพนทกรงเทพมหานครสามารถสงตอผปวยไปยงโรงพยาบาลในสงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร ทง 8 แหง (ระดบทตยภมหรอ ตตยภม) ไดแก โรงพยาบาลกลาง โรงพยาบาลเจรญกรงประชารกษ โรงพยาบาลตากสน โรงพยาบาลลาดกระบงกรงเทพมหานคร โรงพยาบาลราชพพฒน โรงพยาบาลหลวงพอทวศกด -ชตนธโร อทศ โรงพยาบาลเวชการรณยรศม โรงพยาบาลสรนธร และโรงพยาบาลวชรพยาบาล มหาวทยาลยนวมนทราธราช ซงเปนโรงพยาบาลทมความเชยวชาญในระดบสง (ระดบตตยภมระดบสง) การสงตอมด าเนนการอยางตอเนอง อยางไรกตาม การสงตอยงขนอยความตองการผปวยและญาต และตามสทธประโยชนของหลกประกนสขภาพตาง ๆ เชนผปวยบตรหลกประกนสขภาพถวนหนา (UC) ผปวยประกนสงคม และผปวยสวสดการขาราชการและรฐวสาหกจ นอกจากระบบสงตอผปวยทวไปแลว ส านกอนามย เรมทดลองน ารองในงานอนามยแมและเดกตงแตป 2557 โดยมศนยสงตอเพอการดแลมารดาและทารกหลงคลอดทบาน โดยกองการพยาบาลสาธารณสขท าหนาทเปนศนยประสานงาน ไดรบการสงกลบมารดาหลงคลอดและทารกแรกเกดถง 6 สปดาห จากโรงพยาบาลในสงกดส านกการแพทยเปนหลก เพอใหไดรบการดแลอยางตอเนอง หลงจากนนจงแจงใหเจาหนาทศนยบรการสาธารณสข เพอด าเนนการออกเยยมบานมารดาและทารกตอไป การสงตอนใชโปรแกรมสงตอเพอการดแลมารดาและทารกหลงคลอดทบาน (MCH Refer) ทไดพฒนาขน ส าหรบการสงตอโดยเฉพาะ แบบ real time ซงท าใหการสงตอสะดวกและเปนระบบมากขน เปนทพอใจของเจาหนาททงจากผสงและรบการสงกลบ มารดาและทารกหลงคลอดภายใน 6 สปดาห ไดรบการเยยมดแลสขภาพทบานไดตามเกณฑ การเกดภาวะแทรกซอนของมารดาและทารกหลงคลอดลดลงตรวจพบไดเรว และเมอมภาวะแทรกซอนทตองไดรบการรกษา จะไดรบการสงตอไปยงโรงพยาบาลทกราย

สวนใหญของการรบมารดาและทารกหลงคลอดจากการสงตอของศนยเพอการดแลตอเนองทบาน ป 2557ไดรบการสงกลบเพอการเยยมบาน จ านวนทงหมด 7,313 คน ประกอบดวย โรงพยาบาลสงกดส านกการแพทย ทง 8 แหง จ านวนทงหมด 5,713 คน คดเปนรอยละ 78.1 และศนยบรการสาธารณสขพบเอง จ านวน 1,600 คน คดเปนรอยละ 21.9 ทงนพบวา โรงพยาบาลในสงกดส านกการแพทยทพบการสงตอมากทสด คอ โรงพยาบาลตากสน จ านวน 2,092 คน คดเปนรอยละ 28.6 รองลงมาคอ โรงพยาบาลเจรญกรงประชารกษ จ านวน 1,165 คน คดเปนรอยละ 15.9 และโรงพยาบาลสรนธร จ านวน 997 คน คดเปนรอยละ 13.6 ในขณะท



34

ศนยบรการสาธารณสขส ารวจพบเองในศนยบรการสาธารณสขมากทสด จ านวน 1,153 คน คดเปนรอยละ 15.8 รองลงมาคอ ไดพบผปวยจากโปรแกรม HHC Refer สปสช. จ านวน 422 คน คดเปนรอยละ 5.8 และพบโดยศนยบรการสาธารณสขอน 25 คน คดเปนรอยละ 0.3 ตามล าดบ (ตารางท 19)

ตำรำงท 19 กำรรบกำรสงตอของศนยสงตอ เพอกำรดแลมำรดำและทำรกหลงคลอดภำยใน 6 สปดำห แรกทบำนป 2557

กำรสงตอจำกโรงพยำบำลตำงๆ จ ำนวนทสงตอ รอยละของกำรสงตอ

1. รพ.สงกดส านกการแพทย 5,713 78.12

- โรงพยาบาลตากสน 2,092 28.61

- โรงพยาบาลเจรญกรงประชารกษ 1,165 15.93

- โรงพยาบาลสรนธร 997 13.63

- โรงพยาบาลกลาง 722 9.87

- โรงพยาบาลราชพพฒน 459 6.28

- โรงพยาบาลหลวงพอทวศกด ชตนธโร อทศ 150 2.05

- โรงพยาบาลลาดกระบงกรงเทพมหานคร 125 1.41

- โรงพยาบาลเวชการณยรศม 3 0.04

2. ศนยบรการสาธารณสขส ารวจพบเอง 1,600 21.88

- พบเองภายในศนย 1,153 15.77

- พบจากโปรแกรม HHC Refer สปสช. 422 5.77

- พบโดยศนยอนๆสงมาให 25 0.34

รวม 7,313 100 ทมา : กองการพยาบาลสาธารณสข ส านกอนามย กรงเทพมหานครสบคนจาก http://phn.bangkok.go.th/index.php?option=com_content&view=section&layout=blog&id =18&Itemid=149 (เมอวนท 8 กนยายน 2558)

จ านวนมารดาและทารกหลงคลอดทไดรบการสงตอเพอรบการดแลทตอเนอง ในป 2557 รวมจ านวน 7,313 คน กลมอายของมารดาทไดรบการสงตอมากทสด ไดแกกลมมารดา อาย 21-34 ป รอยละ 63 รองลงมาเปนกลมมารดา อาย 16-20 ป รอยละ 21 กลมมารดาอาย 35 ปขนไปรอยละ 13.5 สวนกลมมารดา อายนอยกวา หรอเทากบ 15 ป ซงถอวาเปนมารดาทยงไมพรอม (วยรน) รอยละ 2.4 (ตารางท20 )



35

ตำรำงท 20 จ ำนวนมำรดำและรอยละของกลมอำยของมำรดำ ทไดรบกำรสงตอจำกโรงพยำบำล สงกดส ำนกกำรแพทย ป 2557

อำยของมำรดำ ป จ ำนวน รอยละ มากกวาหรอ เทากบ 15 ป 174 2.4

-20 ป 1,541 21

21-34 ป 4,611 63 35 ป ขนไป 987 13.5

รวม 7,313 100

การด าเนนการของระบบการสงตอมารดาและทารกหลงคลอดประสบความส าเรจในการด าเนนการ เปนอยางด ในขณะนจงไดพฒนาระบบการสงตอดวยการพฒนาโปรแกรม BMA Home Ward Referral System เพอใชส าหรบการสงตอผปวยโรคเรอรง โดยจะเรมด าเนนการในป 2559 กลมเปาหมาย 6 กลมโรค ไดแก

1. กลมผปวยทสามารถรกษาหายขาดได (curable) หมายถง กลมผปวยทมการเจบปวยดวยโรคทไมรนแรงมาก ใชเวลาในการดแลเพยงระยะสน กสามารถรกษาใหหายขาดได ไดแก ไสตงอกเสบ หลงผาตดมภาวะแทรกซอน แผลผาตดแยก มการตดเชอ วณโรคปอด ผปวยหลงคลอด ตกเลอดหลงคลอด ครรภเปนพษความดนโลหตสงขณะตงครรภ มภาวะซมเศราหลงคลอด เปนตน

2. กลมผปวยทเจบปวยดวยโรคเรอรง (long-term chronic) หมายถง ผปวยทเจบปวยเรอรงทมการด าเนนของโรคซงไมสามารถรกษาใหหายขาดได ผปวยยงสามารถปฏบตหนาทไดตามปกต แตขาดความรในการปฏบตตนเอง ซงตองการค าแนะน า การดแลและตดตามการรกษาอยางตอเนอง ไดแก โรคไขมนในเลอดสง เบาหวานหรอไทรอยดในเดก เปนตน

3. กลมผปวยทเจบปวยเรอรง และมการไรความสามารถเลกนอย (long-term with mild disabilities) หมายถง ผปวยทเจบปวยดวยโรคเรอรงซงไมสามารถรกษาใหหายขาดได การด าเนนของโรคหรอพยาธสภาพของโรคมผลกระทบตอวถชวตปกต (life style) และอาจจ าเปนตองไดรบการดแลชวยเหลอในระยะยาว เรองการท ากจวตรประจ าวน (activities daily living) บางสวน ผปวยอาจจะตองพงพาอปกรณทางการแพทยบางชนด เพอใหชวยใหอาการทเลา ไดแก โรคเบาหวาน โรคความดนโลหตสง หวใจเตนผดจงหวะจากหองสวนบน ภาวะหวใจลมเหลว โรคหวใจวายฉบพลนเปนตน

4. กลมผปวยเรอรงทมความพการอยางรนแรง (long-term extreme disabilities) หมายถง ผปวยโรคเรอรงทมการเจบปวยทยงยากซบซอน ผลลพธทเกดจากการเจบปวยอาจจะท าใหเกดความพการทรนแรงหรอพรองความสามารถในการท ากจวตรประจ าวน ไมสามารถชวยเหลอตนเองไดทงหมด อาจมภาวะแทรกซอนทรนแรงตางๆ ผปวยตองไดรบการพยาบาลในรปแบบตองพงผอนทงหมด การพยาบาลทซบซอนและทเฉพาะเจาะจง ไดแก โรคหลอดลมอดกนเรอรง โรคทางหลอดเลอดสมอง ไตวายเรอรง นอนตดเตยง อมพาต กระดกสนหลงหก เปนตน

ทมา : กองการพยาบาลสาธารณสข ส านกอนามย กรงเทพมหานครสบคนจาก http://phn.bangkok.go.th/ index.php?option=com_content&view=section&layout=blog&id=18&Itemid=149 (เมอวนท 8 กนยายน 2558)



36

5. กลมผปวยระยะสดทาย (terminally ill with indepent/partial dependent) หมายถง ผปวยโรคเรอรงทมการด าเนนโรคกาวไกลจนกระทงไมสามารถรกษาไดและเขาสระยะสดทาย การรกษาทเฉพาะเจาะจงไดสนสดลง มเพยงการดแลรกษาตามอาการของโรค เพอบรรเทาความเจบปวยไดแก โรคมะเรงตางๆ โรคหวใจวาย ปอดอดกนเรอรงในระยะสดทาย เปนตน

6. กลมผปวยเฉพาะ (special Group) หมายถง ผปวยกลมทมความตองการการดแลตอเนองทบานเปนกรณพเศษ เนองจากมปญหาทางจต ทางสงคม เศรษฐกจ ตองการการดแลใกลชดเพอใหสามารถปรบตวเขากบสงแวดลอมและสภาพทเปนอย ได ไดแก ผปวยภาวะสมองเสอม ความจ าเสอม ออทสตก อาการทมความผดปกตทางสมอง ผปวยจตเวช จตเภท กลมผทถกลวงละเมดเปนตน



37

ส านกบรหารการทะเบยนราษฎร กรมการปกครอง

กระทรวงมหาดไทย

ขอมลการเกด การตายทไดรบแจง จาก

สตบตร และใบมรณะบตรทว

ประเทศ น ามาไวในwebsite

ก.สาธารณสข

กลมภารกจดานขอมลขาวสาร ส านกนโยบายและยทธศาสตร น ามาตรจสอบความถกตอง รวบรวม วเคราะห และน าเสนอเผยแพร

เปนเอกสารและ website

บทท 4 สถตสขภำพทส ำคญ

กำรเกดมชพ อตราเกดมชพ อตราเกดมชพจ าแนกตาม เพศ ชาย:หญง รอยละของการเกดมชพในโรงพยาบาล อตราเกดมชพทมน าหนกตวต ากวา 2,500กรม อตราเกดมชพในมารดาอาย 15-19 ป

ระบบฐำนขอมลและกำรไดมำของขอมลสถตชพ มฐานขอมลมาจากส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย โดยกลมภารกจดานขอมลขาวสารดานสขภาพส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข ประสานความรวมมอกบส านกบรหารการทะเบยน ในการบรณาการและเชอมโยงขอมลเพอใชประโยชนจากขอมลรวมกน โดยเฉพาะขอมลการแจงเกด การแจงตายทวประเทศจากทองถนตางๆรวมทงกรงเทพมหานคร เมองพทยา เทศบาลระดบตางๆ หรองานทะเบยนราษฎร จากทวาการอ าเภอตางๆฯลฯกระบวนการด าเนนงานระบบขอมลแสดงเปน diagram ดงน

รปท 14 กระบวนกำรจดท ำขอมลสถตชพของส ำนกนโยบำยและยทธศำสตร กระทรวงสำธำรณสข และส ำนกบรหำรกำรทะเบยน กรมกำรปกครอง กระทรวงมหำดไทย



38

กำรเกดมชพของประชำกรกรงเทพมหำนคร

อตราการเกดมชพของคนกรงเทพมหานคร ในป 2552-2557 เทากบ 17.7-16.5 (ตอประชากร 1,000 คน) (รปท15) การเกดมชพมอตราลดนอยลง และอตราการเกดมชพของเดกชายมากกวาเดกหญง (รปท 16) โดยอตราการเกดมชพลดลงสอดคลองกบแนวโนมของประเทศสาเหตส าคญทอตราการเกดมชพลดลง อาจเปนผลมาจากการวางแผนครอบครวทไดรบการยอมรบมากขน จากการส ารวจในป 2549 การคมก าเนดของหญงวยเจรญพนธทสมรส (อาย 15-49 ป) ทกวธรวมกนรอยละ 81.1

12.1 12 12.2 12.2 11.6

17.7 17.2 17 17.2 16.5

0 2 4 6 8

10 12 14 16 18 20

2552 2553 2554 2555 2556

อตรำ

เกดม

ชพ ต

อ ปร

ะชำก

ร พน

คน

ทวราชอาณาจกร


0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

30.0

35.0

40.0

2552 2553 2554 2555 2556

อตรำ

เกดม

ชพ ต

อ ปร

ะชำก

ร พน

คน

อตรำเกดมชพ จ ำแนกตำม เพศ ป 2552-2556

หญง

ชาย

19.2

16.3 15.9 15.7 15.9 15.1

18.7 18.5 18.6 18.1

รปท 15 อตรำเกดมชพทวประเทศและกรงเทพมหำนคร ป 2552 -2556

ทมา: ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมโดยส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข

รปท 16 อตรำเกดมชพในเขตกรงเทพมหำนครจ ำแนกตำมเพศ ป2552-2556 ทมา: ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมโดยส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข



39

ขอมลยอนหลง 5 ป อตราเกดมชพทมน าหนกตวต ากวา 2,500 กรม มแนวโนมเพมขนจ านวนการเกดมชพทมน าหนกตวต ากวา 2,500 กรมมอตรา 10.2 (ตอประชากรเกดมชพ 1,000 คน) ในป 2552 แตอตราการเกดมชพทมน าหนกตวต ากวา 2,500 กรมเพมขนเปน 11 ในป 2556 (รปท 17)

อตราการเกดมชพในมารดาอาย 15-19 ป (รปท 18) อตราการเกดมชพในมารดาอาย 15 ถง 19 ป มแนวโนมลดลง ในป 2552 จาก 51.9 (ตอประชากรหญง 1,000 คน) ลดลงเหลอ 48 ในป 2556

0

2

4

6

8

10

12

14

2552 2553 2554 2555 2556

อตรำ

เกดม

ชพ ต

อ ปร

ะชำก

ร พน

คน

อตรำเกดมชพทมน ำหนกตวต ำกวำ 2,500 กรม ป 2552 - 2556

10.21 10.66 10.95 10.47 11.04

0

10

20

30

40

50

60

2552 2553 2554 2555 2556

อตรำ

เกดม

ชพ ต

อ 1,0

00 ป

ระชำ

กรหญ

ง

อตราเกดมชพมารดาอาย 15-19 ป ตอประชากรหญงพนคน

51.9 48.8 50.2 49.2 48.0

รปท 17 อตรำกำรเกดมชพทมน ำหนกตวต ำกวำ 2,500 กรม กรงเทพมหำนครป 2552 -2556 ทมา: ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมโดยส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข

รปท 18อตรำกำรเกดมชพในมำรดำอำย 15-19 ป กรงเทพมหำนครป 2552- 2556 ทมา: ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมโดยส านกนโยบายและ

ยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข



40

กำรตำยและสำเหตกำรตำย

อตรามารดาและทารกตาย 10 อนดบอตราตายตามสาเหต อตราตายตามสาเหต จ าแนกตามเพศ อตราตายจากโรคมะเรง อตราตายจากโรคไมตดตอเรอรง (NCD)

ขอมลการตายเปนสถตทส าคญและเปนดชนชวดปญหาสขภาพของประชาชนอตรามารดาตายตอการเกดมชพแสนประชากรทวประเทศมแนวโนมเพมขนโดยในป 2556 พบอตรามารดาตายเพมเปน 22.2 ตอแสนประชากร

กรงเทพมหานครพบอตรามารดาตาย 6.9 ในป 2554 และพบอตราเพมเปน 16 ในป 2556 โดยอตรามารดาตายมแนวโนมเพมขนสอดคลองกบอตรามารดาตายของประเทศ (รปท19)

อตราทารกอายต ากวา 1 ป ตายตอแสนประชากร ขอมลทวประเทศมอตราเทากบ 6.6 ในป 2554 และลดลงเลกนอยเทากบ 6.4 ในป 2556 สวนในกรงเทพมหานครพบอตราทารกตายเทากบ 7.3 ในป 2554 และลดลงเหลอ 6.1 ในป 2556 ซงมแนวโนมลดลงสอดคลองกบอตราทารกตายทลดลงทวประเทศ (รปท 20)

6.9

14.5 16

9.2

18.1

22.2

0

5

10

15

20

25

2554 2555 2556


ทงประเทศ

รปท 19 อตรำมำรดำตำยตอกำรเกดมชพแสนประชำกรของประเทศและเขตกรงเทพมหำนคร ป2554-2556 ทมา: ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมโดยส านกนโยบายและ ยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข



41

รปท 20 อตรำทำรก อำยต ำกวำ 1 ป ตำยตอกำรเกดมชพพนคนทวประเทศและกรงเทพมหำนคร ป 2554-2556 ทมา: ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมโดยส านกนโยบายและยทธศาสตร

กระทรวงสาธารณสข

อตราตายของเดกต ากวา 5 ป ตอการเกดมชพพนคน มแนวโนมลดลงเชนกน ขอมล 3 ปยอนหลง ป 2554 กรงเทพมหานครมอตราตายเทากบ 8.9 ลดลงเหลอ 7.7 ป 2556 โดยมแนวโนมลดลงสอดคลองกบอตราตายของเดกอายต ากวา 5 ป ทวประเทศทลดลง (รปท 21)

2554 2555 2556 กรงเทพมหานคร 7.3 6.71 6.13 ทวประเทศ 6.63 6.94 6.36

0

2

4

6

8

อตรำ

ตอ

เกดม

ชพ พ

น คน

อตรำทำรกตำย(ต ำกวำ 1 ป) ป 2554-2556

2554 2555 2556 กรงเทพมหานคร 8.91 8.39 7.69 ทวประเทศ 9.03 9.32 8.68

0

2

4

6

8

10

12

อตรำ

ตอ

เกดม

ชพ พ

น คน

อตรำเดกตำย(ต ำกวำ 5 ป)

รปท 21 อตรำตำยเดกอำยต ำกวำ 5 ป กรงเทพมหำนครและทวประเทศ ป 2554-2556 ทมา: ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมโดยส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข



42

กำรตำยและสำเหตกำรตำยทส ำคญ 10 อนดบ

ขอมลอตราตาย 10 อนดบ จ าแนกตามสาเหตการตายของคนกรงเทพมหานคร ป 2549 -2556 สาเหตการตายหลกไดแก โรคมะเรงทกชนด โดยมแนวโนมเพมขนอยางตอเนองตงแตป 2550 และเพมมากทสดในป 2556 พบอตราตาย 160.2 ตอแสนประชากร เชนเดยวกบขอมลป 2554-2556 ทอตราการตายเทากบ 160.5 สวนโรคหวใจและโรคปอดอกเสบและโรคอนๆของปอด โรคความดนโลหตสงและโรคหลอดเลอดสมอง เปนสาเหตการตายรองลงมา (รปท 22, 23, 24 และตารางท 21 และ 22)

-

20.00

40.00

60.00

80.00

100.00

120.00

140.00

160.00

180.00

2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556

อตรา

ตาย

ตอ 1

00,00

0 ปร

ะชาก

ร

อตราตายตามสาเหต กรงเทพมหานคร 2549-2556 โรคหวใจ

อบตเหต และการเปนพษ

มะเรงทกชนด

ความดนเลอดสง และโรคหลอดเลอดในสมอง การบาดเจบจากการฆาตวตาย ถกฆาตาย และอน ๆ โรคเกยวกบตบ และตบออน

ปอดอกเสบและโรคอน ๆ ของปอด

ไตอกเสบ กลมอาการของไตพการ และไตพการ วณโรคทกชนด

โรคภมคมกนบกพรองเนองจากไวรส

2554 2555 2556 กรงเทพมหานคร 143.91 147.77 160.52 ทงประเทศ 94.75 98.08 103.97

0

50

100

150

200

อตรำ

ตำย

ตอ 1

00,00

0 ปร

ะชำก

ร อตรำตำยจำกโรคมะเรงทกชนด ป 2554 - 2556

รปท 22 อตรำตำยตอแสนประชำกรของกรงเทพมหำนคร จ ำแนกตำมสำเหต ป 2549-2556 ทมา : ส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

รปท 23 อตรำตำยจำกโรคมะเรงทกชนดทวประเทศ และกรงเทพมหำนคร ป 2554 -2556 ทมา: ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมโดยส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข



43

ตำรำงท 21 อตรำตำยตอแสนประชำกรของคนกรงเทพมหำนคร จ ำแนกตำมสำเหตกำรตำย ป 2549-2556

อนดบ สำเหตกำรตำย 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 1 มะเรงทกชนด 130.1 133.7 138.5 138.6 147.6 144.7 148.4 161.6 2 อบตเหต และการเปนพษ 59.5 56.7 54.3 52.2 39.4 39.6 40.0 38.1 3 โรคหวใจ 49.9 48.9 48.6 48.3 47.5 46.4 48.5 51.8 4 ปอดอกเสบและโรคอน ๆ ของ

ปอด 41.7 39.4 40.5 39.3 44.2 43.2 40.0 48.1

5 ความดนเลอดสงและโรคหลอดเลอดในสมอง

34.4 34.1 33.9 31.3 43.2 40.5 43.8 50.0


สาเหตการตายจ าแนกตามเพศ พบวา สาเหตการตายใน เพศชาย 3 อนดบไดแก มะเรงทกชนดโดยมแนวโนมเพมขนอยางตอเนองตงแตป 2550 และเพมมากทสดในป 2556 อตราตายเทากบ 181.6 ตอแสนประชากรโรคหวใจรองลงมา อตราตายเทากบ 63.9 ส าหรบอบตเหตและการเปนพษ มแนวโนมทรงตวและลดลง (รปท 25 และตารางท 22)

2554 2555 2556 ทงประเทศ 15.82 16.49 17.96 กรงเทพมหานคร 27.06 27.19 29.82

0 5

10 15 20 25 30 35

อตรำ

ตำย

ตอ 1

00,00

0 ปร

ะชำก

ร

อตรำตำยจำกโรคมะเรงปอด กทม. ป 2554 - 2556

รปท 24 อตรำตำยดวยโรคมะเรงปอด ของประเทศและกรงเทพมหำนคร ป 2554-2556 ทมา: ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมโดยส านกนโยบายและยทธศาสตร




44

ตำรำงท 22 อตรำตำยตอแสนประชำกรของคนกรงเทพมหำนคร จ ำแนกตำมสำเหตและเพศชำย ป 2549-2556

อนดบ สำเหตกำรตำย 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 1 มะเรงทกชนด 150.0 151.7 155.4 156.6 166.0 166.2 169.1 181.6 2 อบตเหต และการเปนพษ 96.7 90.8 87.0 81.0 66.4 65.5 65.5 62.4 3 โรคหวใจ 59.3 58.9 59.3 58.9 58.3 58.2 59.2 63.9


สาเหตการตายในเพศหญง 3 อนดบแรก ไดแกมะเรงทกชนด โดยมแนวโนมเพมขนอยางตอเนองตงแต ป 2550 และเพมมากทสด ในป 2556 อตราตาย 143.6 ตอแสนประชากร ส าหรบสาเหตการตายจากมะเรงเตานม อตราตาย 22 ตอแสนประชากร และมะเรงปากมดลก (ชวงอาย 50 ปขนไป) อตราตาย 10.7 ตอแสนประชากร สาเหตการตายดวยโรคหวใจ ปอดอกเสบและโรคอนๆของปอด พบรองลงมา โดยมแนวโนมเพมขน (รปท 26, 27, 28, 29 และตารางท 23)

-

20.00

40.00

60.00

80.00

100.00

120.00

140.00

160.00

180.00

200.00

(2006) (2007) (2008) (2009) (2010) (2011) (2012) (2013)

อตรา

ตาย

ตอ 1

00,00

0 ปร

ะชาก

ร

อตราตายตามสาเหต เพศชาย กทม. ป 2549-2556 โรคหวใจ (I05-I09,I20-I25,I26-I28,I30-I52)

อบตเหต และการเปนพษ (V01-V99,W00-W99,X00-X59,Y10-Y89)

มะเรงทกชนด (C00-D48)

ความดนเลอดสง และโรคหลอดเลอดในสมอง (I10-I15,I60-I69)

การบาดเจบจากการฆาตวตาย ถกฆาตาย และอน ๆ (X60-X84,X85-Y09)

โรคเกยวกบตบ และตบออน (K70-K87)

ปอดอกเสบและโรคอน ๆ ของปอด (J12-J18,J80-J94)

ไตอกเสบ กลมอาการของไตพการ และไตพการ (N00-N29)

วณโรคทกชนด (A15-A19)

โรคภมคมกนบกพรองเนองจากไวรส (B20-B24)

รปท 25 อตรำตำยของคนกรงเทพมหำนครจ ำแนกตำมสำเหตและเพศชำย ป 2549-2556 ทมา: ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมโดยส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข



45

ตำรำงท 23 อตรำตำยตอแสนประชำกรกรงเทพมหำนคร จ ำแนกตำมสำเหตและเพศหญงป 2549-2556

อนดบ สำเหตกำรตำย 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 1 มะเรงทกชนด 113.4 117.3 123.2 122.3 130.9 125.4 129.8 143.6 2 โรคหวใจ 41.4 39.8 38.8 38.6 37.7 35.8 38.8 41 3 ปอดอกเสบและ

โรคอนๆของปอด 34.5 33.0 33.5 31.7 35.4 35.1 33.2 41.0


-

20.00

40.00

60.00

80.00

100.00

120.00

140.00

160.00

180.00

200.00

(2006) (2007) (2008) (2009) (2010) (2011) (2012) (2013)

อตรา

ตาย

ตอ 1

00,00

0 ปร

ะชาก

ร อตราตายตามสาเหต เพศหญง กทม. ป 2549-2556 โรคหวใจ (I05-I09,I20-I25,I26-I28,I30-

I52) อบตเหต และการเปนพษ (V01-V99,W00-W99,X00-X59,Y10-Y89) มะเรงทกชนด (C00-D48)

ความดนเลอดสง และโรคหลอดเลอดในสมอง (I10-I15,I60-I69) การบาดเจบจากการฆาตวตาย ถกฆาตาย และอน ๆ (X60-X84,X85-Y09) โรคเกยวกบตบ และตบออน (K70-K87)

ปอดอกเสบและโรคอน ๆ ของปอด (J12-J18,J80-J94) ไตอกเสบ กลมอาการของไตพการ และไตพการ (N00-N29) วณโรคทกชนด (A15-A19)

โรคภมคมกนบกพรองเนองจากไวรส (B20-B24)

2554 2555 2556 มะเรงเตานม 19.25 20.15 22.06 มะเรงปากมดลก 7.6 9.02 10.71 มะเรงปอด 27.06 27.19 29.82

0 10 20 30 40

อตรำ

ตำย

ตอ 1

00,00

0 ปร

ะชำก

ร 3 อนดบอตรำตำยจำกโรคมะเรง กทม. ป 2554-2556

รปท 26 อตรำตำยของคนกรงเทพมหำนคร จ ำแนกตำมสำเหต เพศหญง ป 2549-2556 ทมา: ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมโดยส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวง

สาธารณสข

รปท 27 อตรำตำยจำกโรคมะเรง 3 อนดบของประเทศและกรงเทพมหำนคร ป2554-2556 ทมา:ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมโดยส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข



46


0

5

10

15

20

25

อตรำ

ตำย

ตอ 1

00,0

00 ป

ระชำ

กร

อตรำตำยจำกโรคมะเรงเตำนม กทม. ป 2554 - 2556


0

2

4

6

8

10

12

อตรำ

ตำย

ตอ 1

00,00

0 ปร

ะชำก

ร

อตรำตำยจำกโรคมะเรงปำกมดลก กทม. ป 2554 - 2556

รปท 28 อตรำตำยดวยโรคมะเรงเตำนมของประเทศและกรงเทพมหำนคร ป 2554-2556 ทมา: ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมโดยส านกนโยบายและยทธศาสตร


รปท 29 อตรำตำยดวยโรคมะเรงปำกมดลกของประเทศและกรงเทพมหำนคร ป 2554-2556 ทมา: ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมโดยส านกนโยบายและยทธศาสตร




47

ขอมลการตายไดจากการรวบรวมและวเคราะหของส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข ทมาของขอมลการตายไดจากส านกบรหารการทะเบยน กรมปกครอง กระทรวงมหาดไทยตามใบมรณะบตร ซงยงไมไดจ าแนกตามทะเบยนบานทอยของผตาย ยงมความคลาดเคลอนบาง ซงในความเปนจรงสถานบรการดานสขภาพทงภาครฐและเอกชนตาง ๆ ในเขตกรงเทพมหานคร เชน โรงพยาบาลในสงกดมหาวทยาลย โรงพยาบาลทมศกยภาพสงและเชยวชาญเฉพาะดาน และมเทคโนโลยททนสมยในการบ าบดรกษา จงอาจท าใหผปวยทปวยเปนมะเรงระยะสดทายถกน าเขามารบการบ าบดรกษาและมาเสยชวตในเขตกรงเทพมหานคร จงอาจท าใหมการแจงตายและอตราตายสง

ในปจจบนมการเชอมตอระบบขอมลทะเบยนราษฎร (Online) ไปยงทองถนตาง ๆ เกอบทวประเทศแลวปญหาความผดพลาดของขอมลจะลดนอยลงในอนาคต

4.3 ภำระโรค (Burden of Disease)

การวดภาระโรคโดยการประเมนภาวการณสญเสยดานสขภาพ (Disability Adjusted Life Years: DALYs) เปนการวดสถานะสขภาพของประชาชนแบบองครวมทประกอบดวยจ านวนปทสญเสยไปจากการตายกอนวยอนควร และจากการสญเสยปสขภาวะจากภาวะบกพรองทางสขภาพ (Year of Life Lost due to Disability: YLD) จากรายงานภาระโรคระดบเขตและภมภาค ของประเทศไทย พ.ศ. 2554 โดย แผนยทธศาสตรการพฒนาดชนประเมนภาระโรคและสขภาพของประชากรไทย ส านกพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ กระทรวงสาธารณสข ปสขภาวะทสญเสย (Disability AdjustedLife Year : DALY) ประกอบดวยความสญเสยจากการตายกอนวยอนควร (Year of Life Lost due to prematuredeath : YLL) และความสญเสยจากภาวะบกพรองทางสขภาพ (Year Lost due to Disability :YLD) อตราการสญเสยปสขภาวะจากการตายกอนวยอนควร ในระดบภมภาคพบวาภาคเหนอมอตราการสญเสยปสขภาวะจากการตายกอนวยอนควรปรบฐานสงสดเทากบ 109 ตอประชากรพนคน (เพศชาย 133 และเพศหญง 86 ตอประชากรพนคน) ภาคกลางมอตราต าสด 94 ตอประชากรพนคน (เพศชาย 118 และเพศหญง 71 ตอประชากรพนคน) สวนในระดบเขตสขภาพพบวาเขตสขภาพท 1 มอตราการสญเสยปสขภาวะจากการตายกอนวยอนควรปรบฐานสงสด 118 ตอประชากรพนคน (เพศชาย 149 และเพศหญง 90 ตอประชากรพนคน)

กรงเทพมหานคร เขตสขภาพท 13 พบอตราสญเสยปสขภาวะจากการตายกอนวยอนควรนอยทสดเมอเทยบกบทกภมภาค เทากบ 72 ตอประชากรพนคน (เพศชาย 91 ตอประชากรพนคน และเพศหญง 55 ตอประชากรหญงพนคน (รปท 30-32)



48

รปท 31 กำรสญเสยปสขภำวะจำกกำรตำยกอนวยอนควรจ ำแนกตำมเพศชำยและเขตสขภำพ

และภมภำค ป 2554 ทมา : รายงานภาระโรคระดบเขตสขภาพและภมภาคของประเทศไทย พ .ศ.2554 แผนยทธศาสตรการพฒนาดชน ประเมนภาระโรคและสขภาพของประชากรไทย ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ

รปท 30 กำรสญเสยปสขภำวะจำกกำรตำยกอนวยอนควรจ ำแนกตำมเขตสขภำพและภมภำคป2554 (รวม) ทมา: รายงานภาระโรคระดบเขตสขภาพและภมภาคของประเทศไทย พ.ศ.2554 แผนยทธศาสตรการพฒนา ดชนประเมนภาระโรคและสขภาพของประชากรไทย ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ



49

การสญเสยปสขภาวะจากการบกพรองทางสขภาพพบวาภาคเหนอมอตราการสญเสยปสขภาวะจากการบกพรองทางสขภาพปรบฐานสงสด เทากบ 77 ตอประชากรพนคน (เพศชาย 91 เพศหญง 63) ภาคกลางมอตราการสญเสยปสขจากการบกพรองทางสขภาพปรบฐานต าสด เทากบ 55 ตอประชากรพนคน (เพศชาย 57 เพศหญง 54) สวนในระดบเขตสขภาพพบวาเขตสขภาพท 1 มอตราการสญเสยปสขภาวะปรบฐานสงสด เทากบ 89 ตอประชากรพนคน (เพศชาย 114 เพศหญง 64) กรงเทพมหานคร เขตสขภาพท 13 มอตราต าสด เทากบ 47 ตอประชากรพนคน (เพศชาย 45 เพศหญง 48) (รปท 33-35)

รปท 33 กำรสญเสยปสขภำวะจำกกำรบกพรองทำงสขภำพ จ ำแนกตำมเขตสขภำพและภมภำค ป 2554 (รวม) ทมา: รายงานภาระโรคระดบเขตสขภาพและภมภาคของประเทศไทย พ.ศ.2554 แผนยทธศาสตรการพฒนาดชนประเมนภาระโรคและสขภาพของประชากรไทย ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ

รปท 32 กำรสญเสยปสขภำวะจำกกำรตำยกอนวยอนควรจ ำแนกตำมเพศหญงและเขตสขภำพและ ภมภำคป 2554 ทมา: รายงานภาระโรคระดบเขตสขภาพและภมภาคของประเทศไทย พ.ศ.2554 แผนยทธศาสตรการพฒนาดชนประเมนภาระ โรคและสขภาพของประชากรไทย ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ



50

รปท 34 กำรสญเสยปสขภำวะจำกกำรบกพรองทำงสขภำพ จ ำแนกตำมเพศชำย เขตสขภำพ และภมภำค ป 2554 ทมา: รายงานภาระโรคระดบเขตสขภาพและภมภาคของประเทศไทย พ.ศ.2554 แผนยทธศาสตรการพฒนา ดชนประเมนภาระโรคและสขภาพของประชากรไทย ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ

รปท 35 กำรสญเสยปสขภำวะจำกกำรบกพรองทำงสขภำพจ ำแนกเพศหญงเขตสขภำพ และภมภำคป 2554 ทมา: รายงานภาระโรคระดบเขตสขภาพและภมภาคของประเทศไทย พ.ศ.2554 แผนยทธศาสตรการพฒนา ดชนประเมนภาระโรคและสขภาพของประชากรไทย ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ



51

อตรำกำรสญเสยปสขภำวะจำกโรค โรคทมอตราตายปรบฐานและมอตราการสญเสยปสขภาวะสงสด 5 อนดบแรกในกรงเทพมหานครจ าแนกตามเพศ คอ เพศชาย มอตราตายปรบฐาน 5 อนดบไดแกโรคหวใจขาดเลอด และโรคหลอดเลอดสมอง โรคมะเรงหลอดลมและปอด โรคมะเรงตบ การตดเชอ HIV /AIDS ตามล าดบ สวนอตราการสญเสยปสขภาวะอนดบ 1 ไดแกโรคเลอดสมอง และโรคหวใจขาดเลอดการตดเชอ HIV /AIDS อบตเหตทางถนน และมะเรงตบตามล าดบ (ตารางท 25) เพศหญงมอตราตายปรบฐาน 5 อนดบไดแกโรคหลอดเลอดสมอง โรคหวใจขาดเลอดและโรคเบาหวาน โรคมะเรงล าไสใหญและทวารหนก และโรคมะเรงเตานม ตามล าดบ สวนอตราการสญเสยปสขภาวะอนดบ 1 ไดแกโรคซมเศรา โรคเลอดสมอง และตอกระจก โรคหวใจขาดเลอดและโรคเบาหวาน ตามล าดบ (ตารางท 26)

ตำรำงท 24 โรคทมอตราตายปรบฐานและอตราการสญเสยปสขภาวะสงสด 5 อนดบแรกจ าแนกตามเพศ ชายและหญง ในเขตกรงเทพมหานคร ป 2554 (เขตสขภาพท13)

อนดบ 1 อนดบ 2 อนดบ 3 อนดบ 4 อนดบ 5 เพศ ชำย

อตรำตำยปรบฐำน

โรคหวใจขาดเลอด

โรคหลอดเลอดสมอง

โรคมะเรงหลอดลมและปอด

โรคมะเรงตบ การตดเชอ HIV / AIDs

อตรำกำรสญเสยปสขภำวะ



การตดเชอ HIV/ AIDs

อบตเหตทางถนน โรคมะเรงตบ

เพศ หญง อตรำตำยปรบฐำน



โรคเบาหวาน โรคมะเรงล าไสใหญและทวารหนก

โรคมะเรงเตานม


โรคซมเศรา โรคหลอดเลอดสมอง

ตอกระจก โรคหวใจขาดเลอด

โรคเบาหวาน

ทมำ: จากรายงานภาระโรคระดบเขตและภมภาคของประเทศไทย ป 2554แผนยทธศาสตรการพฒนาดชนประเมนภาระโรคและ สขภาพของประชากรไทย ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ

สาเหตการตายรายโรคพบวาโรคหลอดเลอดสมองมอตราตายปรบฐานสงสดทงเพศชายและหญงในเกอบทกภาคยกเวนเพศชายในภาคตะวนออกเฉยงเหนอทมสาเหตจากโรคมะเรงตบและภาคใตมสาเหตจากโรคหวใจขาดเลอดสวนเพศหญงในภาคตะวนออกเฉยงเหนอมสาเหตจากโรคเบาหวาน การสญเสยปสขภาวะรายโรคพบวาการเสพตดเครองดมทมแอลกอฮอล เปนสาเหตทมอตราการสญเสยปสขภาวะปรบฐานสงสดในเพศชายภาคเหนอและภาคตะวนออกเฉยงเหนอสวนภาคกลางและภาคใตมสาเหตมาจากอบตเหตทางถนน ส าหรบเพศหญงในเกอบทกภาคมสาเหตมาจากโรคหลอดเลอดสมองยก เวนภาคตะวนออกเฉยงเหนอ มสาเหตจากโรคเบาหวาน



52

ตำรำงท 25 โรคทมอตรำตำยปรบฐำนและอตรำกำรสญเสยปสขภำวะสงสด 5 อนดบแรกจ ำแนกตำมเพศชำย และรำยภำค ป 2554

ภำคเหนอ อนดบ 1 อนดบ 2 อนดบ 3 อนดบ 4 อนดบ 5 เพศ ชำย อตรำตำย ปรบฐำน


อบตเหตทางถนน

โรคปอดอดกนเรอรง

โรคหวใจขาดเลอด โรคมะเรงตบ


การเสพตดเครองดมทแอลกอฮอล




การตดเชอเอชไอว/เอดส

ภำคกลำง อตรำตำย ปรบฐำน












ภำคตะวนออกเฉยงเหนอ อตรำตำย ปรบฐำน

มะเรงตบ โรคหลอดเลอดสมอง

อบตเหตทางถนน โรคเบาหวาน โรคหวใจขาดเลอด




โรคมะเรงตบ โรคเบาหวาน โรคหลอดเลอดสมอง

ภำคใต อตรำตำย ปรบฐำน



อบตเหตทางถนน โรคปอดอดกนเรอรง

การถกท าราย



โรค หวใจขาดเลอด


การถกท าราย การตดเชอเอชไอว/เอดส

ทมำ: จากรายงานภาระโรคระดบเขตและภมภาคของประเทศไทย ป 2554แผนยทธศาสตรการพฒนาดชนประเมนภาระโรค และสขภาพของประชากรไทย ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ



53

ตำรำงท 26 โรคทมอตรำตำยปรบฐำนและอตรำกำรสญเสยปสขภำวะสงสด 5 อนดบแรกจ ำแนกตำมเพศหญง และรำยภำค ป 2554

ภำคเหนอ อนดบ 1 อนดบ 2 อนดบ 3 อนดบ 4 อนดบ 5 เพศ หญง อตรำตำย ปรบฐำน




โรคเบาหวาน โรคไตอกเสบและไตพการ



โรคซมเศรา โรคเบาหวาน โรคหวใจขาดเลอด


ภำคกลำง อตรำตำย ปรบฐำน



โรคเบาหวาน การตดเชอทางเดนหายใจสวนลาง

โรคมะเรงปากมดลก/มดลก



โรคซมเศรา โรคหวใจขาดเลอด โรคเบาหวาน ตอกระจก

ภำคตะวนออกเฉยงเหนอ อตรำตำย ปรบฐำน

โรคเบาหวาน โรคหลอดเลอดสมอง


มะเรงตบ โรคไตอกเสบและไตพการ


โรคเบาหวาน โรคหลอดเลอดสมอง

โรคซมเศรา มะเรงตบ โรคสมองเสอม

ภำคใต อตรำตำย ปรบฐำน



โรคเบาหวาน อบตเหตทางถนน การตดเชอเอชไอว/เอดส



โรคเบาหวาน โรคซมเศรา

โรคหวใจขาด เลอด


ทมำ: จากรายงานภาระโรคระดบเขตและภมภาคของประเทศไทย ป 2554แผนยทธศาสตรการพฒนาดชนประเมน ภาระโรคและสขภาพของประชากรไทย ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ

4.4 กำรเจบปวยและโรค/กลมโรคทพบของประเทศและกรงเทพมหำนคร



54

ขอมลการเจบปวยของคนกรงเทพมหานคร ไดจากฐานขอมลการใหบรการของส านกการแพทยและส านกอนามย ส าหรบฐานขอมลการปวยและสาเหตการปวย ปจจบนส านกการแพทยใชระบบสารสนเทศโรงพยาบาล (Hospital Information System: HIS) มการพฒนาโปรแกรมตามลกษณะการใชงานของโรงพยาบาล จ าแนกเปน 2 ระบบ คอ 1. โปรแกรม e-PHIS ส าหรบกลมโรงพยาบาลขนาดใหญ 4 แหง คอ โรงพยาบาลกลาง โรงพยาบาลตากสน โรงพยาบาลเจรญกรงประชารกษ และโรงพยาบาลผสงอายบางขนเทยน (ปจจบนเปดใหบรการเฉพาะผปวยนอก โดยใชบางระบบงานเทานน) ประกอบดวย 19 ระบบคอ

1.ระบบงานผปวยนอก 2.ระบบงานผปวยใน 3ระบบงานรงส 4.ระบบงานพสด 5.ระบบงานหองผาตด 6.ระบบงานโภชนาการ 7. ระบบงานบคลากร 8.ระบบงานสารบรรณ 9.ระบบงานธนาคารเลอด 10.ระบบงานหองคลอด 11.ระบบงานคลนกเฉพาะทาง 12.ระบบงานเวชระเบยนและสถต 13.ระบบงานเวชศาสตรครอบครว 14.ระบบงานควบคมการใชผาในโรงพยาบาล 15.ระบบงานเภสชกรรมและเวชภณฑ 16.ระบบงานงบประมาณการเงนและบญช 17.ระบบงานเวชศาสตรฉกเฉนและนตเวช 18.งานพยาธวทยาและชนสตรโรคตา 19. ระบบงานประกนสขภาพและสทธพเศษ

2. ระบบ PHIS ส าหรบกลมของโรงพยาบาลขนาดเลก 5 แหง คอโรงพยาบาลหลวงพอทวศกด ชตนชโนอทศ โรงพยาบาลเวชการณยรศม โรงพยาบาลลาดกระบงกรงเทพมหานครโรงพยาบาลราชพพฒน, โรงพยาบาล สรนธร ประกอบดวย 7 ระบบงานคอ

1.ระบบงานผปวยนอก 2.ระบบงานผปวยใน 3.ระบบงานรงส 4.ระบบงานพยาธวทยาและชนสตรโรคกลาง

5.ระบบเภสชกรรม 6 . ร ะบ บ ง าน จ ด เ ก บ ร า ย ไ ด ข อ งโรงพยาบาล

7.ระบบงานเวชระเบยนและสถต

ขณะนมการจดท าโครงการเพอพฒนาระบบงานสารสนเทศโรงพยาบาลในสงกดทง 9 แหง ใหมศกยภาพและครอบคลมการใชงานเพมขนแผนภมการพฒนาระบบขอมลของส านกการแพทย ดงแสดงในรปท 36

รปท 36ระบบกำรจดท ำขอมลของส ำนกส ำนกกำรแพทย

ส ำนกกำรแพทยพฒนำ/สนบสนน

โปรแกรม e-PHIS และ PHIS

ฝำยแผนงำน กองวชำกำร ตรวจสอบ รวบรวม วเครำะห น ำเสนอและเผยแพร ผลงำนทำงเอกสำรและเวบไซต http:// www.msdbangkok.go.th

รพ.กลำง รพ.ตำกสน รพ.เจรญกรงประชำรกษ

สงรำยงำนสถต ผำนระบบ e-PHIS

รพ.หลวงพอทวศกดฯ รพ.เวชกำรณยรสมรพ.ลำดกระบงฯ รพ.รำชพพฒน



55

สำเหตและกำรปวยของผปวยนอกและผปวยใน ป 2555-2557

ขอมลจ านวนผปวยใน (IPD) คนกรงเทพมหานครทมสทธหลกประกนสขภาพถวนหนา และสวสดการขาราชการและครอบครวยอนหลง 3 ป 2555 – 2557 ปวยดวยกลมโรค 5 อนดบแรกมากทสด ไดแกโรคความดนโลหตสงและโรคเบาหวาน โรคโลหตจางจากไขกระดกฝอและโลหตจางชนดอน ๆโรคหวใจและโรคไตวาย ตามล าดบ โดยโรคความดนโลหตสงและโรคเบาหวาน มแนวโนมลดลง (ตารางท 27 และรปท 29)

ตำรำงท 27 จ ำนวนและอตรำผปวยใน (IPD) ตอแสนประชำกรสทธหลกประกนสขภำพถวนหนำและสวสดกำรขำรำชกำร (รวมทกกำรวนจฉยโรค) กรงเทพมหำนคร จ ำแนกตำมสำเหตกลมโรค ป 2555 – 2557

ชอกลมโรค ป : จ านวน(หนวย : คน อตรา:แสนประชากร)

2555 2556 2557 1.โรคความดนโลหตสง (I10-I15) 108,794 (1,917.3) 111,465 (1962.4) 97,080(1706.4) 2.เบาหวาน (E10-E14) 64,076 (1129.3) 65,134 (1146.7) 57,588 (1012.2) 3.โลหตจางจากไขกระดกฝอและโลหตจางชนดอน ๆ (D60-D64)

48,495 (854.7) 47,940 (844) 42,276 (743)

4.รปแบบอนของโรคหวใจ (I30-I52) 43,577 (767.9) 44,686 (786.7) 42,024 (738.6) 5.ไตวาย (N17-N19) 37,224 (656) 39,240 (690.9) 36,665 (644.5) 6.โรคหวใจขาดเลอด (I20-I25) 37,133 (654.4) 36,314 (639.3) 32,887 (578) 7.เนองอกรายทระบต าแหนงไมชดเจนแบบทตยภม (C76-C80 )

28,852 (508.5) 30,276 (533) 26,589 (467.4)

8.ไขหวดใหญและปอดบวม (J09-J18) 27,844 (490.7) 26,330 (463.5) 23,562 (414.1) 9.โรคหลอดเลอดสมอง (I60-I69) 24,747 (436.1) 25,106 (442) 22,761 (400) 10.เนองอกรายของอวยวะยออาหาร (C15-C26)

21,434 (377.7) 23,719 (417.6) 21,707 (381.5)

ทมา: รวบรวม วเคราะห โดยส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสขแหลงขอมล ฐานผปวยในหลกประกนสขภาพถวนหนา ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต (สปสช.) และฐานขอมลผปวยในสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการและครอบครว กรมบญชกลาง โดยส านกงานกลางสารสนเทศบรการสขภาพ (สกส.)



56

สาเหตการปวยของผปวยนอก จ าแนกตามกลมสาเหตการปวย (21 กลมโรค) 5 อนดบของโรงพยาบาลในสงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานครป 2555 – 2557 โดยโรคเกยวกบตอมไรทอ โภชนาการและเมแทบอลซมยงเปนสาเหตการปวยอนดบแรกทง 3 ป โรคระบบไหลเวยนเลอดโรคระบบกลามเนอรวมโครงรางและเนอยดเสรมโรคระบบหายใจโรคระบบยอยอาหาร รวมโรคในชองปากเปนสาเหตการปวย อนดบ 2, 3, 4 และ 5 ตามล าดบ โดยทกสาเหตโรคมแนวโนมเพมขน สวนสาเหตการปวยของผปวยใน 5 อนดบ อนดบแรกเปนความผดปกตเกยวกบตอมไรทอ โภชนาการและเมแทบอลซมอน ๆโรคความดนโลหตสงเปนอนดบ 2 ทง 3 ปโรคเบาหวานเปนอนดบ 3 ในป 2555 เปนอนดบ 4 ในป 2556 และเปนอนดบ 5 ในป 2557 โรคเลอดและอวยวะสรางเลอดและความผดปกตบางชนดทเกยวกบระบบภมคมกน เปนอนดบ 3 ในป 2556 ภาวะแทรกซอนในการตงครรภ การเจบครรภ การคลอดระยะหลงคลอดและภาวะอนๆ ทางสตกรรมทมไดระบไวทอน เปนอนดบ 3 ในป 2557 (ตารางท 28 และ29)

สวนสาเหตการปวยของผปวยนอก โรงพยาบาลวชรพยาบาล ปวยดวยโรคระบบไหลเวยนเลอดมากทสด โรคระบบยอยอาหาร รวมโรคในชองปากโรคเกยวกบตอมไรทอ โภชนาการและเมแทบอลซมโรคระบบหายใจ โรคระบบกลามเนอ รวมโครงราง และเนอยดเสรมสาเหตการปวยของผปวยใน ปวยดวยโรคเกยวกบตอมไรทอ โภชนาการ และเมแทบอลซมและอนๆโรคความดนโลหตสงโรคเลอดและอวยวะสรางเลอดและความผดปกตบางชนดโรคเบาหวาน และโรคแทรกซอนในการตงครรภ การเจบครรภ การคลอด ระยะหลงคลอด ภาวะอน ๆ ทางสตกรรม ทไมไดระบไว ตามล าดบ (ตารางท 34 และ 35)

สาเหตการปวยของผปวยนอก 5 อนดบ ป 2555-2557 โรงพยาบาลราชวถ กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข ปวยดวยโรคความดนโลหตสง (ไมทราบสาเหต) มากทสด รองลงมาปวยดวยโรคเบาหวาน (ไมพงอนซลน) และความผดปกตของกระบวนการเผาผลาญไขมนในเลอด โรคตอกระจกและโรคไตวายเรอรง ตามล าดบ

อตรา

ตอแส

นประ

ชากร

0.00

200.00

400.00

600.00

800.00

1,000.00

1,200.00

1,400.00

1,600.00

1,800.00

2,000.00

2555 2556 2557

โรคความดนโลหตสง

เบาหวาน

โลหตจางจากไขกระดกฝอและโลหตจางชนดอน รปแบบอนของโรคหวใจ

ไตวาย


เนองอกรายทระบต าแหนงไมชดเจนแบบทตยภม ไขหวดใหญและปอดบวม


เนองอกรายของอวยวะยออาหาร

รปท 37 อตรำปวยตอแสนประชำกรของผปวยในสทธหลกประกนสขภำพถวนหนำ และสวสดกำรขำรำชกำร (รวมทกกำรวนจฉยโรค)กรงเทพมหำนคร จ ำแนกตำม สำเหตกลมโรคป 2555 – 2557 ทมา: รวบรวม วเคราะห โดยส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสขแหลงขอมล ฐานผปวยใน หลกประกนสขภาพถวนหนา ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต (สปสช.) และฐานขอมลผปวยใน สวสดการรกษาพยาบาลขาราชการและครอบครว กรมบญชกลาง โดยส านกงานกลางสารสนเทศบรการ



57

ส าหรบสาเหตการปวยของผปวยใน จ าแนกตามกลมสาเหต 5 อนดบ พบตอกระจกมากทสด รองลงมาเปนมะเรงรงไข มะเรงตบและทอน าด มะเรงปากมดลก และโรคหวใจขาดเลอดเรอรง และโรคเกยวกบตา จอประสาทตาหลดลอก/ฉกขาด ตามล าดบ (ตารางท 30และ 31)

สาเหตการปวยของผปวยนอก ป 2555-2557 โรงพยาบาลนพรตนราชธานปวยดวยโรคความดนโลหตสง (primary) โรคเบาหวาน (type 2) การอกเสบของระบบหายใจสวนตน โรคแทรกซอนในการตงครรภ การเจบครรภ การคลอด ระยะหลงคลอด ภาวะอนๆทางสตกรรมทไมไดระบไวและโรคอจจาระรวงและล าไสอกเสบตามล าดบ สาเหตการปวยของผปวยใน อนดบแรกเปนโรคแทรกซอนในการตงครรภ การเจบครรภ การคลอด ระยะหลงคลอด ภาวะอนๆ ทางสตกรรมทไมไดระบไวโรคความดนโลหตสงโรคเกยวกบตอมไรทอ โภชนาการ และเมแทบอลซมและอนๆโรคเลอดและอวยวะสรางเลอดและความผดปกตบางชนด และโรคเบาหวาน ตามล าดบ (ตารางท 32 และ 33)



58

ตำรำงท 28 สำเหตกำรปวยของผปวยนอก จ ำแนกตำมกลมสำเหตกำรปวย (21 กลมโรค) 5 อนดบของโรงพยำบำลในสงกดส ำนกกำรแพทย กรงเทพมหำนคร ป 2555 - 2557

ล ำดบ สำเหตกำรปวย (กลมโรค) ป 2555

จ ำนวน ล ำดบ สำเหตกำรปวย (กลมโรค) ป 2556

จ ำนวน ล ำดบ สำเหตกำรปวย (กลมโรค) ป 2557

จ ำนวน

1 โรคเกยวกบตอมไรทอ โภชนาการ และเมแทบอลซม

509,615


618,149


622,282

2 โรคระบบไหลเวยนเลอด 506,051



3 โรคระบบกลามเนอ รวมโครงราง และเนอยดเสรม

317,853


338,475


352,854

4 โรคระบบหายใจ 282,461



5 โรคระบบยอยอาหารรวมโรคในชองปาก

260,086


265,028


271,660

ทมา: กองวชาการ ส านกการแพทย กรงเทพมหานคร



59

ตำรำงท 29 สำเหตกำรปวยของผปวยใน จ ำแนกตำมกลมสำเหต (75 รำยโรค) 5 อนดบ โรงพยำบำลในสงกดส ำนกกำรแพทย กรงเทพมหำนคร ป 2555 – 2557

ล ำดบ สำเหตปวย (ชอโรค) ป 2555

จ านวน ล าดบ สำเหตปวย (ชอโรค) ป 2556

จ ำนวน ล าดบ สาเหตปวย (ชอโรค) ป 2557 จ านวน

1 ความผดปกตเกยวกบตอมไรทอ โภชนาการและเมแทบอลซมอนๆ

18,203 1 ความผดปกตเกยวกบตอมไรทอ โภชนาการและเมแทบอลซมอน ๆ

20,976 1 ความผดปกตเกยวกบตอมไรทอ โภชนาการ และเมแทบอลซมอน ๆ

21,273

2 โรคความดนโลหตสง 13,449 2 โรคความดนโลหตสง 14,256 2 โรคความดนโลหตสง 15,614

3 โรคเบาหวาน 10,109 3 โรคเลอดและอวยวะสรางเลอดและความผดปกตบางชนดทเกยวกบระบบภมคมกน

9,653 3 โรคแทรกซอนในการตงครรภ การเจบครรภ การคลอดระยะหลงคลอดและภาวะอนๆ ทางสตกรรมทมไดระบไวทอน

14,233

4 โรคเลอดและอวยวะสรางเลอดและความผดปกตบางชนดทเกยวกบระบบภมคมกน

9,532 4 โรคเบาหวาน 8,958 4 โรคเลอดและอวยวะสรางเลอดและความผดปกตบางชนดทเกยวกบระบบภมคมกน

10,031

5 ความผดปกตอนๆทเกดขนในระยะปรก าเนด

8,258 5 ความผดปกตอนๆทเกดขนในระยะปรก าเนด

7,481 5 โรคเบาหวาน 9,663

ทมา: กองวชาการ ส านกการแพทย กรงเทพมหานคร



60

ตำรำงท 30 สำเหตกำรปวยของผปวยนอก จ ำแนกตำมกลมสำเหตกำรปวย (21 กลมโรค) 5 อนดบของโรงพยำบำลรำชวถ กรมกำรแพทย กระทรวงสำธำรณสข ป 2555-2557


จ ำนวน ล ำดบ สำเหตกำรปวย (กลมโรค) ป 2556 จ ำนวน ล ำดบ สำเหตกำรปวย (กลมโรค) ป 2557

จ ำนวน

จ านวนผปวยนอกทงป 976,101 จ านวนผปวยนอกทงป 934,054 จ านวนผปวยนอกทงป 972,449 1 โรคความดนโลหตสง (ไมทราบ

สาเหต) [Essentialหรอ PrimaryHypertension]

104,235 (10.7)

1 โรคความดนโลหตสง (ไมทราบสาเหต) [Essentialหรอ Primary Hypertension]

84,565 (9.0)

1

โรคความดนโลหตสง (ไมทราบสาเหต) [Essentialหรอ Primary Hypertension]

82,359 (8.5)

2 โรคเบาหวาน (ไมพงอนซลน) [Non-insulindependent diabetes mellitus]

72,716 (7.4)

2 โรคเบาหวาน (ไมพงอนซลน) [Non-insulin-dependent diabetes mellitus]

56,593 (6.0)

2 โรคเบาหวาน (ไมพงอนซลน) [Non-insulin-dependent diabetes mellitus]

57,756 (5.9)

3 ความผดปกตของกระบวนการเผาผลาญไขมนในเลอด [Disorder of lipoprotein metabolism]

61,059 (6.3)

3 ความผดปกตของกระบวนการเผาผลาญไขมนในเลอด [Disorder of lipoprotein metabolism]

48,844 (5.2)

3 ความผดปกตของกระบวนการเผาผลาญไขมนในเลอด [Disorders of lipoprotein metabolism]

48,792 (5.2)

4 ตอกระจก [Cataract]

21,725 (2.2)

4 ภาวะไตวายเรอรง [Chronic renal failure]

21,095 (2.3)


23,137 (2.4)


21,64 (2.1)


20,671 (2.2)


21,334 (2.2)

ทมา: งานเวชระเบยนและสถต กลมงานเทคโนโลยและสารสนเทศ โรงพยาบาลราชวถ กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข



61

ตำรำงท 31 สำเหตกำรปวยของผปวยในจ ำแนกตำมกลมสำเหต (75 รำยโรค) 5 อนดบ โรงพยำบำลรำชวถ กรมกำรแพทย กระทรวงสำธำรณสข ป 2555 – 2557


จ ำนวนคน (รอยละ)

ล ำดบ สำเหตกำรปวย (กลมโรค) ป 2556 จ ำนวนคน (รอยละ)


จ ำนวนคน (รอยละ)

จ านวนผปวยในทงป 42,869 จ านวนผปวยในทงป 43,757 จ านวนผปวยในทงป 42,925 1 ตอกระจก

[Cataract] 2,096 (7.4)

1 ตอกระจก [Cataract] 2,057(6.9)

1

ตอกระจก [Cataract]

1,895 ( 6.4)

2 มะเรงรงไข [Malignant neoplasm of ovary]

1,489 (5.3)

2 มะเรงรงไข [Malignant neoplasm of ovary]

1,638 (5.5)

2

มะเรงรงไข [Malignant neoplasm of ovary]

1,717 (5.8)

3 มะเรงปากมดลก [Malignant neoplasm of cervix uteri]

735 (2.6)

3 มะเรงตบและทอน าด [Malignant [neoplasm of liver and intrahepatic bile ducts]

890 (3.0)

3 มะเรงตบและทอน าด [Malignant neoplasm of liver and intrahepatic bile ducts]

945 (3.2)

4 ภาวะกลามเนอหวใจขาดเลอดเรอรง [Chronic ischaemic heart disease]

713 (2.5)


644 (2.2)


804 (2.7

5 จอประสาทตาหลดลอก/ฉกขาด [Retinal detachments and breaks]

677 (2.4)

5 ภาวะกลามเนอหวใจขาดเลอดเรอรง [Chronic ischaemic heart disease]

628 (2.1)

5 จอประสาทตาหลดลอก/ฉกขาด [Retinal detachments and breaks]

685 (2.3)

ทมา:งานเวชระเบยนและสถต กลมงานเทคโนโลยและสารสนเทศ โรงพยาบาลราชวถ กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข



62

ตำรำงท 32 จ ำนวนและรอยละผปวยนอกโรงพยำบำลนพรตนรำชธำน จ ำแนกตำมสำเหตกำรปวย ป 2555-2557

ชอกลมโรค ป 2555 ป 2556 ป 2557

จ ำนวนคน(รอยละ)

รวมจ ำนวนผปวยนอกทงป 632,446 (100) 654,607(100) 575,960 (100) โรคความดนโลหตสง (primary) 35,644 (5.6) 42,851 (6.5) 43,919 (7.6) เบาหวาน (type 2) 25,500 (4 ) 26,930 (4.1) 26,572 (4.6) การอกเสบของระบบหายใจสวนตน 14,620 (2.3) 17,934 (2.7) 14,881 (2.6) การตรวจการตงครรภ การเจบครรภ การคลอด ระยะหลงคลอด ภาวะอน ๆ ทางสตกรรม ทไมไดระบไว

18,415 (2.9)

36,382 (5.6)

25,745 (4.5)

โรคอจจาระรวงและล าไสอกเสบ 7,366(1.2) 8,697 (1.3) 7,422 (1.3) ทมา: กลมงานเวชระเบยนและสถต กลมงานเทคโนโลยสารสนเทศ โรงนพรตนราชธาน กรมการแพทย

ตำรำงท 33จ ำนวนและรอยละผปวยในโรงพยำบำลนพรตนรำชธำน กรมกำรแพทย กระทรวง สำธำรณสขจ ำแนกตำมสำเหตกำรปวย ป 2555 -2557

ชอกลมโรค ป 2555 ป 2556 ป 2557

จ ำนวนคน(รอยละ)

รวมจ ำนวนผปวยในทงป 31,267 (100)

32,145 (100 )

32,665 (100)

1.โรคแทรกซอนในการตงครรภ การเจบครรภ การคลอด ระยะหลงคลอด ภาวะอน ๆ ทางสตกรรม ทไมไดระบไว

7,628 (24.4)

7,051 (21.9)

7,902 (24.2)

2.โรคความดนโลหตสง 1,604 (5.1)

1,373 (4.3)

1,662 (5.0)

3.โรคเกยวกบตอมไรทอ โภชนาการ และเมแทบอลซมและอนๆ

598 (1.9)

503 (1.6)

581 (1.8)

4.โรคเลอดและอวยวะสรางเลอดและความผดปกตบางชนด

163 (0.5) 131 (0.4) 163 (0.5)

5.โรคเบาหวาน 301 (0.9) 229 (0.7) 347 (1.0) ทมา: งานเวชสถต กลมงานเทคโนโลยสารสนเทศ โรงพยาบาลนพรตนราชธาน



63

ตำรำงท 34จ ำนวนและรอยละผปวยนอก ของโรงพยำบำลวชรพยำบำลจ ำแนกตำมสำเหตกำรปวย ป 2555-2557

ชอกลมโรค ป 2555 ป 2556 ป 2557

จ ำนวน(คน)รอยละ

รวมจ ำนวนผปวยนอกทงป 233,510 232,601 229,828 โรคระบบไหลเวยนเลอด 27,291 (11.7) 27,213 (11.7) 27,771(12.0) โรคระบบยอยอาหาร รวมโรคในชองปาก 25,508 (10.9) 24,705(10.6) 23,318 (10.1) โรคเกยวกบตอมไรทอ โภชนาการและ เมแทบอลซม

23,637 (10.1)

24,420 (10.5)

24,804 (10.8)

โรคระบบหายใจ 25,791 (11.0) 23,833(10.2) 22,683 (9.8) โรคระบบกลามเนอ รวมโครงราง และเนอยดเสรม

23,168 (9.9)

22,878(9.8)

22,335 (9.7)

ทมา: รายงานการใหบรการของโรงพยาบาลวชรพยาบาล มหาวทยาลยนวมนทราธราชประจ าป 2555-255

ตำรำงท 35จ ำนวนและรอยละผปวยในของโรงพยำบำลวชรพยำบำล จ ำแนกตำมสำเหตกำรปวย ป 2555-2557

ชอกลมโรค ป 2555 ป 2556 ป 2557

จ ำนวน(คน)รอยละ

จ านวนผปวยในทงป 59,736

57,340

61,398

โรคเกยวกบตอมไรทอ โภชนาการ และเมแทบอลซมและอนๆ 6,430 (10.8) 6,396 (11.1)

7,068(11.5)

โรคความดนโลหตสง 5,557 (9.3) 5,623 (9.8) 5,993 (9.8) โรคเลอดและอวยวะสรางเลอดและความผดปกตบางชนด

4,001(6.7) 4,032 (7) 4,171(6.8)

โรคเบาหวาน 2,982 (5.0) 2,986 (5.2) 3,145 (5.1) โรคแทรกซอนในการตงครรภ การเจบครรภ การคลอด ระยะหลงคลอด ภาวะอน ๆ ทางสตกรรม ทไมไดระบไว

2,643 (4.4)

2,435 (4.2)

2,241(3.6)

ทมา: จากรายงานสถตโรงพยาบาลวชรพยาบาล มหาวทยาลยนวมนทราธราชกรงเทพมหานครประจ าป 2555-2557



64

ระบบขอมลของส ำนกอนำมย และกำรจดท ำขอมลกำรใหบรกำร

ระบบขอมลและสารสนเทศของส านกอนามย เปนการพฒนาโปรแกรม โดยส านกอนามย เรยกวา Health Center Information System: HCIS เพอใชส าหรบการบนทกขอมลการใหบรการภายในศนยบรการสาธารณสข มการพฒนาโปรแกรม HCIS เปน 2 ระยะ ระยะแรกเรมป 2551 ระยะท 2 เมอ ป 2555 เรมพฒนาโดยบรษท Abstract วตถประสงคเพอใชเปนระบบในการเกบขอมล (data base) เพอท าใหขอมลมมาตรฐาน ครบถวน ถกตอง และมความทนสมย โครงสรางขอมลเรมจาก18 แฟมกอน ตอมาเปน 18 แฟม Plus และเพมเปน 21แฟม และ 21 แฟมplus จนเปน 24 แฟมในปจจบน ในสวนของ Data base Structure มการปรบฐานขอมลใหสอดคลองกบการสงขอมลไปยงส านกหลกประกนสขภาพแหงชาตดวย ไดขยายการใชระบบขอมลจากหนวยงานน ารองไปสศนยบรการสาธารณสข จ านวน 68 แหง และศนยบรการสาขาอก 76 แหง และหนวยบรการทางการแพทย 2 แหง ศนยบรการสาธารณสขสามารถใชงานระบบสารสนเทศรวมกนไดอยางมประสทธภาพ โดยผานระบบเครอขายวงจรสอสารแบบ DSL และ ADSL ในรปแบบ Virtual Private Network (VPN) การด าเนนการในระยะท 2 จะมการพฒนาระบบงานเพอใหครอบคลมบรการและการปฏบตงานเพมเตมจากระบบงานในระยะแรก

ปจจบนส านกอนามยมการจดท าระบบฐานขอมล เปน HCIS แบงตามโครงสรางขอมล (Data base Structures) ม 24 ระบบ คอ

1. ระบบงานคลนกและตรวจรกษา 2.ระบบงานทนตกรรม 3. ระบบงานวณโรค 4.ระบบงานสงเสรมสขภาพฝากครรภ 5. ระบบงานสงเสรมสขภาพและการวางแผนครอบครว 6.ระบบงานสงเสรมสขภาพสรางเสรมภมคมกนโรค 7.ระบบงานชนสตร 8.ระบบงานรงส 9.ระบบจายยาและบรหารเวชภณฑ 10.ระบบงานหองการเงน 11.ระบบงานบ าบดรกษาผตดสารเสพตด 12.ระบบงานสาธารณสขและควบคมปองกนและ

สงเสรมสขภาพในชมชน 13.ระบบงานคลนกโรคตดตอทางเพศสมพนธและโรคเอดส 14.ระบบงานสขภาพนกเรยน 15. ระบบงานสขภาพจตและคลนกสขภาพจต 16.ระบบงานสงเคราะหและเวชศาสตรฟนฟ 17.ระบบงานสงเสรมสขภาพเฉพาะกลมทส าคญ 18. ระบบงานศนยสาขาบรการ 19.ระบบงานสบประวตและการรกษาและสงตอผปวย 1 20.ระบบงานสบประวตและสงตอผปวย 21. ระบบสารสนเทศสวนกลางงาน 22.ระบบสารสนเทศสวนกลางส าหรบผบรหาร 23.ระบบงานสบประวตและการรกษาและสงตอผปวย สวนงานสรางเสรมสขภาพ

24 ระบบหลกสตรเจาหนาทประจ าศนยบรการ

ทมา:http://203.155.220.217/ health site/ web_health/download/HCIS Manual/570917-17.pdf สบคนเมอ 4 ตลาคม 2558

แผนภมกำรพฒนำระบบขอมลของส ำนกอนำมย ดงแสดงในรปท 38

ส านกอนามย พฒนา/ สนบสนน โปรแกรม HCIS ใหศนยบรการ

ส านกงานพฒนาระบบสาธารณสข กลมสถตและสารสนเทศ ตรวจสอบ รวบรวมวเคราะห น าเสนอ เผยแพรเอกสาร และwebsite. bangkok.go.th/healthsite/web2013/

สงขอมล โปรแกรม HCIS ตามระบบบรการทกประเภทรวม 24 ระบบทกเดอน

ศนยบรการสาธารณสข 68 แหง

ศนยบรการสาธารณสข สาขา 76 แหง

รปท 38ระบบกำรจดท ำขอมลของส ำนกอนำมย



65

ขอมลการใหบรการ ทง 22 ระบบดงกลาว จะถกน ามาเกบไวทData base center ทส านกพฒนาระบบสาธารณสข กลมสถตและสารสนเทศ เพอตรวจสอบความถกตอง รวบรวม และวเคราะหผลการด าเนนการน าเสนอตอผบรหาร เผยแพรในรปเอกสารและในwebsite ตอไป มการพฒนาระบบขอมลอยางตอเนอง มาเกอบ 2 ปแลว โดยเฉพาะระบบสงตอมารดาและทารกแรกคลอดเพอการดแลตอเนองทบานระบบนเชอมตอระหวางโรงพยาบาล สงกดส านกการแพทย และศนยสงตอ กองการพยาบาลสาธารณสข ส านกอนามย จะขยายระบบสงตอเพอดแลผปวยโรคไมตดตอเรอรงNCD 6 กลมโรค ขณะนอยในระหวางพฒนาโปรแกรมอย

ควำมรวมมอในกำรพฒนำระบบขอมลภำยใตตวชวดสขภำพรวมกนระหวำงกระทรวงสำธำรณสข และกรงเทพมหำนคร ปงบประมำณ 2558

กระทรวงสาธารณสข โดยเขตสขภาพท 13 กรงเทพมหานคร ไดมความรวมมอในการพฒนาระบบขอมลการบรการสขภาพในพนทกรงเทพมหานครรวมกน โดยมการด าเนนการ ดงน

1. มการพจารณาความเปนไปไดในการใชขอมลรวมกน โดยการเลอกขอมลตวชวดทจะใชรวมกน ตามตวชวดทอางองตาม WHO ขอมลตาม Minimum Data Set ของกระทรวงสาธารณสข และตวชวดของ Urban Heart ทส านกอนามยเสนอเขามารวม

2. ส านกสารสนเทศการแพทย กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข ไดสรางความเขาใจในระบบ information system 3 มต (EMR, HER, PHR) รวมกบหนวยบรการทกแหงในสงกดกระทรวงสาธารณสขในพนทกรงเทพมหานคร เพอเตรยมรองรบระบบขอมลของหนวยงานในสงกดกระทรวงสาธารณสข

3. มการสรางความรวมมอในการพฒนาระบบขอมลรวมกน 4 ฝาย ระหวาง กระทรวงสาธารณสข ส านกอนามย กรงเทพมหานคร มหาวทยาลยนวมนทราธราช และ NECTEC ซงทง 4 ฝายไดรวมกนก าหนดแนวทางในการพฒนาระบบขอมลรวมกนในเรองตวชวด เรองขอมล และเรองการพฒนาระบบคลงขอมล แบงเปน 2 กลม คอ กลมขอมลพนฐาน และกลมขอมลทจะใชรวมกน โดยในระบบขอมลพนฐานจะม 3 สวน คอ เรองสถานะสขภาพ เรองความครอบคลมการบรการ และเรองปจจยเสยง

4. มการจดประชมเชงปฏบตการรวมกนระหวางหนวยงานในสงกดกระทรวงสาธารณสข (หนวยงานบรการทกกรมในสงกดกระทรวง) หนวยงานในสงกดกรงเทพมหานคร (ส านกอนามย และ ส านกการแพทย) และ NECTEC เพอบรณาการระบบขอมลรองรบตวชวดดานสขภาพ โดยการจดประชมเชงปฏบตการ ไดมการประชมตอเนองกนจ านวน 4 ครง หางกน 2 – 3 สปดาห โดยผเขาประชมไดรวมกนพจารณาระบบโครงสรางขอมลทจะใชรวมกน และม NECTEC รวมใหขอมลเชงวชาการ ดงน

1) มการพจารณาและก าหนดรหสมาตรฐานชดขอมลพนฐานของตวชวดสขภาพทจะใชประโยชนรวมกนภายใตขอก าหนดดานความปลอดภยและความเปนสวนตวซงไดกรอบตวชวดขอมลรหสมาตรฐานและโครงสรางมาตรฐานขอมล 2) มการคดเลอกและจดการชดขอมล (ฟลดขอมลและรหสมาตรฐาน) ของขอมลทจ าเปนส าหรบการออกรายงานตวชวดทก าหนดรวมกนภายใตระบบขอมลทมการคดเลอกรวมกน 28 แฟม 3) มการออกแบบสถาปตยกรรม องคประกอบ และรายละเอยดของระบบขอมลสารสนเทศสวนกลางทรองรบตวชวดสขภาพทจะใชประโยชนรวมกน โดยก าหนดทางเลอกในการเชอมขอมลเพอใชรวมกน โดยม NECTEC ชวยในการวเคราะหและพฒนาระบบ



66

4) ผเขารวมประชมไดก าหนดใหส านกงานเขตสขภาพท 13 เสนอประเดนส าคญตอผบรหารไดพจารณาเตรยมการรองรบการเชอมโยงขอมล ดงน 4.1) เขตสขภาพ ท 13 ควรจดหาระบบสารสนเทศส าหรบการใหบรการ - การรบขอมล Individual Data และ Summary Data - การตรวจสอบคณภาพขอมล - การประมวลผลตวขอมล (KPI) 4.2) เขตสขภาพท 13 ควรจดหาบคลากร เพอรองรบ - การใหบรการระบบสารสนเทศ - การใหการสนบสนนทางดานขอมลและเทคนคแกหนวยบรการและหนวยงานทเกยวของอนๆ

สาเหตการปวยของผปวยนอกทมารบบรการทศนยบรการสาธารณสขส านกอนามย กรงเทพมหานคร จ าแนกกลมโรค (21 กลมโรค) 5 อนดบป 2555– 2557 ปวยดวยโรคระบบไหลเวยนเลอดมากทสด รองลงมาปวยดวยโรคเกยวกบตอมไรทอ โภชนาการและเมแทบอลซมอนๆโรคระบบหายใจอาการและการแสดง และสงผดปกตทพบไดจากการตรวจทางคลนกและทางหองปฏบตการทไมสามารถจ าแนกโรคในกลมอนได และโรคระบบกลามเนอรวมโครงรางและเนอยดเสรม (ตารางท 36)

ตำรำงท 36จ ำนวนและรอยละของผปวยนอกทมำรบบรกำรทศนยบรกำรสำธำรณสขส ำนกอนำมย กรงเทพมหำนคร จ ำแนกกลมโรค(21กลมโรค)5 อนดบ ป 2555- 2557

กลมโรค ป 2555 ป 2556 ป 2557

จ านวนคน (รอยละ)

ผมารบบรการรกษาพยาบาลทงหมด 1,376,309 (100) 1,476,906(100) 1,555,735(100)

1.โรคระบบไหลเวยนเลอด 457,927 (33.4 ) 455,516 (30.8) 422,961(27.2)

2.โรคเกยวกบตอมไรทอ โภชนาการและเมแทบอลซมอนๆ

325,514 (23.6)

345,628 (23.4)

334,741 (21.5)

3.โรคระบบหายใจ 238,986 (17.4 ) 213,220 (14.4) 190,853 (12.3)

4.อาการและการแสดงและสงผดปกตทพบไดจากการตรวจทางคลนกและทางหองปฏบตการทไมสามารถจ าแนกโรคในกลมอนได

238,986 (17.4 ) 129,367 (8.7)

105,611 (6.8)

5.โรคระบบกลามเนอ รวมโครงรางและเนอยดเสรม

87,021(6.3 ) 81,018 (5.5) 80,070 (5.1)

ทมา:ขอมลรายงานประจ าป ส านกอนามย ป 2555-2557



67

ปญหำสขภำพจต

ขอมลจากกรมสขภาพจต 5 อนดบโรคทางสขภาพจตทก าหนดใหสถานบรการตางๆรายงานมายง กรมสขภาพจต ไดแก โรคจตโรควตกกงวลโรคซมเศราโรคลมชกและผตดสารเสพตด อตราปวยดวยโรคจตชนดตางๆ มแนวโนมลดลงจากปกอนๆ จากขอมลรายงานประจ าป จากกรมสขภาพจต การรายงานดานสขภาพจต ไดรบรายงานจากโรงพยาบาลตางๆทงภาครฐ ทงโรงพยาบาลนอกสงกดกระทรวงสาธารณสข และโรงพยาบาลเอกชนดวย ท าใหไดขอมลในภาพรวมดานสขภาพจตของประเทศไดด (รปท 25) ส าหรบ ค าจ ากดความ “โรคจต” ก าหนดใหรายงานตาม ICD 10 (F20- F29) Schizophrenia anddelusional disorder ใน ICD 10 ซงเปนไปตามมาตรฐานสากล

โรคจต โรควตกกงวล โรคซมเศรา โรคลมชก ผตดสารเสพตด

2554 704.84 598.26 467.29 387.97 370.68

2555 825.4 617.71 572.79 386.31 231.91

2556 770.81 489.29 364.81 426.13 223.61

0.00

200.00

400.00

600.00

800.00

1000.00

อตรา

ปวย ต

อ 100

,000 ป

ระชา

กร

อตราปวยดวยสขภาพทางจต กทม.

รปท 39 อตรำปวยดวยโรคทำงสขภำพจตของคนกรงเทพมหำนคร ป 2554-2556 ทมา: รายงานประจ าปของกรมสขภาพจต ป 2554 -2556



68

บทท 5

พฤตกรรมเสยงตอโรคไมตดตอเรอรงของประชำกรไทยและกรงเทพมหำนคร พฤตกรรมสขภาพทไมเหมาะสมหรอพฤตกรรมเสยงตอการเกดโรค ประกอบดวย การดมเครองดมแอลกอฮอล การสบบหร การบรโภคผกผลไมนอยกวามาตรฐาน การบรโภคอาหารหวาน มน เคมมากการมกจกรรมทางกายทไมเพยงพอ (Physical Inactivity) หรอการออกก าลงกายนอย ซงพฤตกรรมเสยงตางๆดงกลาว นบวาเปนปจจยทส ง เสรมสนบสนนให เกดการเจบปวยและการตายของประชากรดวยโรคไมตดตอ (Non communicable disease: NCD) ได ซงส านกงานส ารวจสภาวะสขภาพประชาชนไทย ไดท าการส ารวจสขภาพโดยการตรวจรางกาย ครงท 3 (ป 2546-2547) และครงท 4 (ป 2551-2552) พบพฤตกรรมเสยงของประชากรทงประเทศ ดงน

กำรดมเครองดมแอลกอฮอล

การดมเครองดมแอลกอฮอล จ าแนกตามรายภาค ป 2551-2552 พบวาภาคเหนอมอตราการดมสงทสดในเพศชาย รอยละ19.9 รองลงมาภาคกลาง รอยละ 16.4 ในเพศชาย และกรงเทพมหานคร มอตราการดม ในภาพรวม รอยละ 6.9 เพศชายดมรอยละ13.1 และเพศหญงรอยละ 1.9 (รปท 40)

การสบบหรประจ าเฉลย ป 2551-2552 พบวาภาคใตมอตราการสบบหรสงสด ในเพศชาย รอยละ 48.2 รองลงมาคอตะวนออกเฉยงเหนอ รอยละ 44.4 และในภาพรวมกรงเทพมหานคร สบบหรประจ ารอยละ 16.1 (เพศชายและเพศหญงมการสบบหรประจ าเฉลย รอยละ 28.4 และ รอยละ 4.3 ตามล าดบ) โดยกรงเทพมหานครมอตราการสบบหรนอยกวาทกภาค (รปท 41)

19.9

16.4

9.0 9.7 12.1 13.2

2.8 1.7 1.2 0.5 1.9 1.6

11.2 8.8

5.0 5.0 6.9 7.3

0

5

10

15

20

25

รอยล

ะ

รอยละกำรดมเครองดมแอลกอฮอล ป 2551-2552

ชาย

หญง

รวม

รปท 40 รอยละกำรดมเครองดมแอลกอฮอล จ ำแนกตำมเพศ และรำยภำค ป 2551-2552 ทมา: การส ารวจสขภาพประชาชนไทย โดยการตรวจรางกายครงท 4 ส านกงานส ารวจสขภาพประชาชนไทย ส านกงานวจยเพอการพฒนาหลกประกนสขภาพไทย สถาบนวจยระบบสาธารณสข



69

การสบบหรในประชากรอาย 15 ปขนไป ขอมลการส ารวจอนามยและสวสดการ ส านกงานสถตแหงชาต ป 2556 พบวาเพศชายภาคใตสบบหรมากทสด รอยละ 48.8 รองลงมาภาคตะวนออกเฉยงเหนอรอยละ 46.2 กรงเทพมหานครรอยละ 39 การดมสราในรอบ 12 เดอนทผานมา ขอมลการส ารวจอนามยและสวสดการ ส านกงานสถตแหงชาต ป 2556 พบวาภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคเหนอดมมากในอตราใกลเคยงกน รอยละ 60.3 และรอยละ 59.6 ตามล าดบ สวนกรงเทพมหานคร ดมสรา รอยละ 49.7 ในเพศชายและรอยละ 12 ในเพศหญง (รปท 42)

32.5 34.9

44.4 48.2

28.4

38.7

2.2 1.5 1.4 1.5 4.3 2.1

17.5 17.3 22.5

24.1

16.1 19.9 รอ

ยละ

ชาย

หญง

รวม

รปท 41 รอยละกำรสบบหรเปนประจ ำ จ ำแนกตำมเพศและรำยภำค ป 2551-2552 ทมำ: การส ารวจสขภาพประชาชนไทย โดยการตรวจรางกายครงท 4 ส านกงานส ารวจสขภาพประชาชนไทย ส านกงานวจยเพอการพฒนาหลกประกนสขภาพไทย สถาบนวจยระบบสาธารณสข

รปท 42 รอยละกำรสบบหร และดมสรำ ในประชำกร อำย 15 ปขนไป จ ำแนกตำมเพศและรำยภำค ทมา: การส ารวจอนามยและสวสดการ ป 2556 ส านกงานสถตแหงชาตกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร



70

การบรโภคผกและผลไม ประชาชนในกลมอาย 15 ปขนไป ในภาพรวมของประเทศ การบรโภคผกและผลไมนอยกวาเกณฑมาตรฐาน รอยละ 81 เพศชาย และ รอยละ 76 เพศหญง ส าหรบกรงเทพมหานคร อตราการบรโภคผกและผลไมนอยกวาทกภาค รอยละ 69 ในเพศชาย และ 65 ในเพศหญง (รปท 43 คามาตรฐาน 400-800 กรมตอคนตอวน หรอ 5 ถวยมาตรฐานตอวน)

ขอมลจากการส ารวจสขภาพประชาชนไทย โดยการตรวจรางกาย ครงท 4 ส านกงานส ารวจสขภาพประชาชนไทยกลมอาย 1-5 ป กรงเทพมหานคร มภาวะน าหนกเกนมากทสด รอยละ 7.5 ภาวะอวน รอยละ 5.4 เตย น าหนกนอย ผอม รอยละ 2.9, 3.4 และ 2.9 ตามล าดบ สวนกลมอาย 6-11 ป มภาวะน าหนกเกน อวน รอยละ 7.3, 5.6 เตย น าหนกนอย ผอมรอยละ 2.9, 3.4 และ 2.9 ตามล าดบ กลมอาย 12-14 ป ภาวะน าหนกเกน อวน รอยละ 3.9, 10.2 เตย น าหนกนอย ผอมรอยละ 3.4, 4.5และ 4.9 ตามล าดบ (รปท 44, 45, 46)

78 78 84 79 69

81 75 72 83

72 65 76

รอยล

ะ

รอยละของกำรบรโภคผกและผลไม ต ำกวำมำตรฐำน ป 2551-2552

ชาย หญง

รปท 43 รอยละของกำรบรโภคผกและผลไมในกลมอำย 15 ปขนไป จ ำแนกตำมเพศและรำยภำค ป 2551-2552 ทมา: การส ารวจสขภาพประชาชนไทย โดยการตรวจรางกาย ครงท 4 ส านกงานส ารวจสขภาพประชาชนไทย ส านก

งานวจยเพอการพฒนาหลกประกนสขภาพไทย สถาบนวจยระบบสาธารณสข



71

4.4

6.9

3.9

4.9

7.3

3.3

4.8

2

3.9

5.4 4.6

3.2 2.9

5.9

2.9

4.7

3.4 4.2

4.7

3.4 2.9

4 4.9

3.4 2.9

0

1

2

3

4

5

6

7

8

เหนอ กลำง อสำน ใต กทม.

น ำหนกเกน อวน เตย น ำหนกนอย ผอม

3.1

5.6

2.3 3.2

8.7

3.2

6.5

2.5

6.7 6.2

4.5

6

7.5

6 6.6

2.6 3.4

7.4

4.3 3.3

2.7 1.5

3.8 3.1

1

0

2

4

6

8

10



รปท 44 ควำมชกของภำวะน ำหนกเกน อวน เตย น ำหนกนอย และผอม ของเดกกลมอำย 1-5 ป จ ำแนกรำยภำค ทมำ: การส ารวจสขภาพประชาชนไทย โดยการตรวจรางกาย ครงท 4 ส านกงานส ารวจสขภาพประชาชนไทย ส านกงานวจยเพอการพฒนาหลกประกนสขภาพไทย สถาบนวจยระบบสาธารณสข

รปท 45 ควำมชกของภำวะน ำหนกเกน อวน เตย น ำหนกนอยและผอม ของเดกกลมอำย 6-11 ป จ ำแนกรำย

ทมา: การส ารวจสขภาพประชาชนไทย โดยการตรวจรางกาย ครงท 4 ส านกงานส ารวจสขภาพประชาชนไทย ส านกงานวจยเพอการพฒนาหลกประกนสขภาพไทย สถาบนวจยระบบสาธารณสข

%

%



72

ขอมลการส ารวจสขภาพประชาชนไทย โดยการตรวจรางกาย ครงท 4 ส านกงานส ารวจสขภาพประชาชนไทย กลมเดกอาย 2-14 ป ดมน าอดลม น าชาขวด 4-7 วนตอสปดาห มากทสดในกรงเทพมหานคร รอยละ 42.2 และกนขนมกรบกรอบ 4-7 วนตอสปดาห รอยละ 48.2 รองลงมาภาคกลางเขตเมอง รอยละ 41.9 เขตชนบท รอยละ 39.9 (รปท 47)

4.4 5.2

4

6

3.9 5.1

9.8

6.1 6.7

10.2

1.7

4.3

2

4.4 3.4

2.5 2.5 2.5

4.8 4.5 3.8

6

3.5 2.4

4.9

0

2

4

6

8

10

12



22.3

41.9 31.8 30.4

42.2

20.9

39.9 25.8 27.5

0

20

40

60


รอยล

ะ

รอยละของเดกอำย 2 ถง 14 ป ดมน ำอดลม น ำชำขวด, 4-7 วนตอสปดำห เมอง ชนบท

47 45.2 42.3 40 48.2 50.9 50.2 47.1 45.3

0

20

40

60


รอยล

ะ

รอยละของเดกอำย 2 ถง 14 ป กนขนมกรบกรอบ 4-7 วนตอสปดำห

รปท 46 ควำมชกของภำวะน ำหนกเกน อวน เตย น ำหนกนอย และผอม ของเดกกลมอำย 12-14 ป จ ำแนกตำมภำค ทมา: การส ารวจสขภาพประชาชนไทย โดยการตรวจรางกาย ครงท 4 ส านกงานส ารวจสขภาพประชาชนไทย ส านกงานวจยเพอการพฒนาหลกประกนสขภาพไทย สถาบนวจยระบบสาธารณสข

รปท 47 รอยละของเดกอำย 2 ถง 14 ป ดมน ำอดลมน ำชำขวด 4-7วนตอสปดำห ทมา: การส ารวจสขภาพประชาชนไทย โดยการตรวจรางกาย ครงท 4 ส านกงานส ารวจสขภาพประชาชนไทย

ส านกงานวจยเพอการพฒนาหลกประกนสขภาพไทย สถาบนวจยระบบสาธารณสข



73

ดชนมวลกาย กลมประชากรกรงเทพมหานคร ซงมอายเทากบหรอมากกวา 15 ปมดชนมวลกายเทากบหรอมากกวา 25 kg/m2 สงกวากวาภาคอนๆ โดยมดชนมวลกายรอยละ 35ในป 2547 แตในป 2552 มดชนมวลกายเพมเปนรอยละ 44.5 การมดชนมวลกายเพมมากขน หมายถงวากลมอาย 15 ป มภาวะอวนเพมมากขน (รปท 48)

การมกจกรรมทางกายทไมเพยงพอภาพรวมของทกเขต พบรอยละ 24ในเพศหญง และรอยละ21 ในเพศชาย เขตทมกจกรรมทางกายทไมเพยงพอ มากทสดในเขตสขภาพท 3และ4 ส าหรบกรงเทพมหานคร (เขตสขภาพท13) มกจกรรมทางกายทไมเพยงพอ ในเพศหญง รอยละ 27.1 และเพศชายรอยละ 23.4 (รปท 49) เมอจ าแนกรายภาค ภาคกลางและกรงเทพมหานคร มกจกรรมทางกายนอยกวาภาคอน ๆ (รปท 50)

0

10

20

30

40

50

เหนอ กลำง อสำน ใต กทม. รวม

ภำวะอวน BMI ≥ 25 kg/m2 ในประชำกรอำย ≥ 15 ปขนไป

พ.ศ.2547

พ.ศ.2552

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

(กทม.)

รวมทกเขต

ชาย 31.3 24.5 29.4 28.8 17.8 15.2 21.5 21.1 20.3 20.3 11.0 15.7 23.4 21.0

หญง 28.5 25.8 34.8 34.7 24.8 23.3 18.3 27.7 24.6 21.4 10.1 19.3 27.1 24.0

0 5

10 15 20 25 30 35 40

รอยล

ะ

รอยละของกจกรรมทำงกำยทไมพอเพยง ป 2551-2552

รปท 48 ภำวะอวนของกลมเดกอำย 15 ป ขนไป จ ำแนกตำมดชนมวลกำยและรำยภำค ป 2547 และ ป 2552 ทมา: การส ารวจสขภาพประชาชนไทย โดยการตรวจรางกาย ครงท 3 และครงท 4 ส านกงานส ารวจสขภาพ

ประชาชนไทย ส านกงานวจยเพอการพฒนาหลกประกนสขภาพไทย สถาบนวจยระบบสาธารณสข

รปท 49 รอยละของกจกรรมทำงกำยทไมเพยงพอ จ ำแนกตำมเพศ และเขตสขภำพ ป 2551-2552 ทมำ: การส ารวจสขภาพประชาชนไทย โดยการตรวจรางกาย ครงท 4 ส านกงานส ารวจสขภาพประชาชนไทย ส านก

งานวจยเพอการพฒนาหลกประกนสขภาพไทย สถาบนวจยระบบสาธารณสข



74

ภาวะความชกโรคเบาหวานคนกรงเทพมหานคร มความชกของโรคเบาหวานมากทสดป 2547 โดยพบ รอยละ 12.0 และลดนอยลงป 2552 เหลอรอยละ 9.2 โดยภาคตะวนออกเฉยงเหนอ มความชกเบาหวาน รอยละ 7.4 ในป 2547 และลดนอยลงในป 2552 เหลอรอยละ 7.0 สวนภาคกลาง อตราความชกมแนวโนมเพมขนจากรอยละ 6.3 เพมเปนรอยละ 7.6 (รปท 51)

28

18 21

14

23 21

32

22 24

15

27 27 รอ

ยละ

รอยละของการมกจกรรมทางกายไมเพยงพอ ป 2551-2552

ชาย หญง

6 6.3 7.4

5.7

12

5.8 7.6 7

5

9.2

0 2 4 6 8

10 12 14

2547

2552

รปท 50 รอยละของกำรมกจกรรมทำงกำยทไมเพยงพอ จ ำแนกรำยภำคและตำมเพศ ป 2551-2552 ทมำ: การส ารวจสขภาพประชาชนไทย โดยการตรวจรางกาย ครงท 4 ส านกงานส ารวจสขภาพประชาชนไทย

ส านกงานวจยเพอการพฒนาหลกประกนสขภาพไทย สถาบนวจยระบบสาธารณสข

รปท 51 ภำวะควำมชกโรคเบำหวำนจ ำแนกรำยภำค เปรยบเทยบป 2547 และป 2552 ทมำ: การส ารวจสขภาพประชาชนไทย โดยการตรวจรางกาย ครงท 3 และ4 ส านกงานส ารวจสขภาพ

ประชาชนไทย ส านกงานวจยเพอการพฒนาหลกประกนสขภาพไทย สถาบนวจยระบบสาธารณสข



75

อตราความชกความดนโลหตสงของคนกรงเทพมหานคร ป 2547 พบรอยละ 22.2 ในป 2552 เพมขนรอยละ 29.8 ภาคใตอตราความชกเพมขนส าหรบภาคเหนอ ภาคกลาง อตราความชกลดลง (รปท 52)

ผ ม โ รคความดนโลหตส ง ในภาพรวมของทกภาค ไม ได รบการวนจฉย รอยละ 50.3 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอไมไดรบการวนจฉยสงทสด รอยละ 58.1 ภาคใตไมไดรบการวนจฉยรองลงมา รอยละ 51.2 ในเขตกรงเทพมหานคร ไมไดรบการวนจฉย รอยละ 36.8 สวนในกลมทไดรบการวนจฉยแตไมไดรบการรกษา พบรอยละ 8.7 กลมทรกษา และควบคมไดพบรอยละ 28.1 และกลมทรกษาแตควบคมไมได มอตรามากกวาทกภาค คอรอยละ 26.4 (ตารางท 37)

ตำรำงท 37 รอยละของผทมควำมดนโลหตสงทไดรบกำรดแล บ ำบดรกษำ จ ำแนกตำมรำยภำค

ภาค

การดแลรกษา เหนอ กลาง ตะวนออก

เฉยงเหนอ ใต กรงเทพ

มหานคร รวม

รวม N=1,554 N=1,708 N=1,154 N=1,500 N=776 N=6,692

ไมไดรบการวนจฉย 48.3 51.6 58.1 51.2 36.8 50.3

ไดรบการวนจฉยแตไมไดรกษา 7.6 5.6 10.1 14.4 8.7 8.7

รกษาแตควบคมไมได 20.4 21.9 15.1 17.7 26.4 20.7

รกษาแตควบคมได 23.7 21.0 16.7 16.6 28.1 20.9 ทมา: การส ารวจสขภาพประชาชนไทย โดยการตรวจรางกาย ครงท 4 ส านกงานส ารวจสขภาพ ประชาชนไทย ส านกงานวจยเพอ

การพฒนาหลกประกนสขภาพไทย สถาบนวจยระบบสาธารณสข

25.3 24.8 19.6 18.5

22.2 23.5 24.5

15.2

23.6

29.8

0 5

10 15 20 25 30 35

2547

2552

รปท 52 ควำมชกโรคควำมดนโลหตสงจ ำแนกตำมรำยภำค เปรยบเทยบป 2547 และ ป 2552 ทมา: การส ารวจสขภาพประชาชนไทย โดยการตรวจรางกาย ครงท 3 และ 4 ส านกงานส ารวจสขภาพ ประชาชนไทย ส านกงานวจยเพอการพฒนาหลกประกนสขภาพไทย สถาบนวจยระบบสาธารณสข



76

ภาวะไขมน (Total Cholesterol) คอเลสเตอรอลในเลอดสง >=240 mg/dl ของคนกรงเทพมหานครใน ป 2547 มากทสด รอยละ 30.1 และลดลงเลกนอยในป 2552 เหลอรอยละ 25.8 แตมแนวโนมเพมขนในภาคกลาง, และภาคใตในป 2552 (รปท 53)

ภาวะโรคหลอดเลอดหวใจ/กลามเนอหวใจตาย ในกลมอาย 35 ปขนไป ทเคยไดรบการวนจฉยจากแพทย ขอมลจากการส ารวจกรงเทพมหานครสงทสด รอยละ 4.7 ในเพศชายรอยละ 2.6 เพศหญง ภาคใตรองลงมา รอยละ 2.4 เพศชายรอยละ 1.4 เพศหญงโดยทกภาคมแนวโนมเพมขน (รปท 54)

1.4 1.7 1.1

2.4

4.7

1.9 1.5 2.6

1.5 1.4 2.6

1.9 1.4

2.2 1.3

1.8

3.6

1.9

เหนอ กลำง ตะวนออกเฉยงเหนอ ใต กทม. รวมทงประเทศ

ภำวะโรคหลอดเลอดหวใจ/กลำมเนอหวใจตำย ในประชำกรไทย อำย 35 ป

ชำย หญง รวม

13.5 18.8

10

19.5

30.1

14.8

24.9

13.7

24.6 25.8

0 5

10 15 20 25 30 35

2547

2552

รปท 53 ภำวะไขมน คอเลสเตอรอล ในเลอดสง >=240 mg/dl จ ำแนกรำยภำค เปรยบเทยบ ป 2547 และ ป 2552 ทมา: การส ารวจสขภาพประชาชนไทย โดยการตรวจรางกาย ครงท 3 และ 4 ส านกงานส ารวจสขภาพ ประชาชนไทย ส านกงานวจยเพอการพฒนาหลกประกนสขภาพไทย สถาบนวจยระบบสาธารณสข

รปท 54 ภำวะโรคหลอดเลอดหวใจ/กลำมเนอหวใจตำย ในประชำกรไทย อำย 35 ปขนไป จ ำแนกตำมเพศและภำค

ทมา: การส ารวจสขภาพประชาชนไทย โดยการตรวจรางกาย ครงท 4 ส านกงานส ารวจสขภาพประชาชนไทย ส านกงานวจยเพอการพฒนาหลกประกนสขภาพไทย สถาบนวจยระบบสาธารณสข



77

ภาวะโรคหลอดเลอดสมอง/อมพฤกษ อมพาต (ปจจบนยงเปนอย) กรงเทพมหานครพบมากทสด ในเพศหญง รอยละ 2.2 เพศชาย รอยละ 1.5 ภาคใตเพศชายมแนวโนมพบมากขน รอยละ 1.1 (รปท 55)

การไดรบการตรวจมะเรงปากมดลกใน 2 ป ทผานมา สตรกรงเทพมหานครทกกลมอายมแนวโนมทไดรบการตรวจมะเรงปากมดลกนอยกวาทกภาค และทงประเทศ รวมทกกลมอายสตรไดรบการตรวจมะเรง รอยละ 42.5 (รปท 56)

0.6 0.5 0.8

1.1 1.5

0.8 0.4

0.7 0.6 0.6

2.2

0.8 0.5 0.6 0.7 0.8

1.9

0.8


ภำวะโรคหลอดเลอดสมอง/อมพฤกษ อมพำต ในกลมประชำกร อำย 15 ปขนไป

ชำย หญง รวม

15.2 15.1 11.6 14.8 23.5

14.5

59.7 49.1

54 52.9

30.1

51.7

63.7

46.3 52.7

44.9

29.5

49.1 51.7

40.3 44.6 38.9

28.9

42.5


กำรไดรบตรวจมะเรงปำกมดลก

15-29 30-44 45-59 รวมทกกลมอำย

รปท 55ภำวะโรคหลอดเลอดสมอง/อมพฤกษ อมพำต ในกลมประชำกร อำย 15 ปขนไป จ ำแนกตำมภำคและเพศ ทมา: การส ารวจสขภาพประชาชนไทย โดยการตรวจรางกาย ครงท 4 ส านกงานส ารวจสขภาพไทย ส านกงานวจยเพอการพฒนาหลกประกนสขภาพไทย สถาบนวจยระบบสาธารณสข

รปท 56 กำรไดรบกำรตรวจมะเรงปำกมดลก ใน 2 ปทผำนมำ จ ำแนกตำมกลมอำย และรำยภำค ทมา: การส ารวจสขภาพประชาชนไทย โดยการตรวจรางกาย ครงท 4 ส านกงานส ารวจสขภาพประชาชนไทย ส านกงานวจยและเพอการพฒนาหลกประกนสขภาพไทย สถาบนวจยระบบสาธารณสข



78

บทท 6 สรปขอมลทส ำคญ ปญหำและขอเสนอแนะ

1. ประชำกรกรงเทพมหำนคร

กรงเทพมหานครเปนเมองใหญ (Mega city) เปนจงหวดทมประชากรมากทสดในประเทศ ในป 2557 มประชากรตามทะเบยนราษฎร จ านวน 5,689,268 คนประชากรหญงมากกวาชายรอยละ 4.8 -5.3 โดยมประชากรแฝงมากกวา 3 ลานคน จ านวนกวา 3 แสนคนเปนแรงงานขามชาต 3 สญชาต พมา กมพชา และทไดแจงลงทะเบยนกบทางราชการ ประชากรกลางปกรงเทพมหานคร ป 2555-2557 จ าแนกตามกลมอาย พบวาชวงกลมอาย 25-59 ป มากทสดรอยละ 55.2 รอยละ 54.8 และรอยละ 54.3 ตามล าดบ ประชากรกลมนมแนวโนมลดลงทกป ในขณะทประชากรกลมอายมากกวา 60 ป มแนวโนมเพมขน โดยในป 2557 ประชากรกลมนเพมเปนรอยละ 15.2 ซงแสดงวาประเทศไทย ไดเขาสสงคมผสงอายแลว (ตามหลกเกณฑขององคการสหประชาชาต ถาประชากรอาย 60 ปขนไป มากกวารอยละ 10 หรอรอยละ 7 ของประชากรทงประเทศถอวาเขาสภาวะ Aged Society) การประมาณอายคาดเฉลยของคนกรงเทพมหานคร อายคาดเฉลยเมอแรกเกด ในเพศชาย 74.6 ป และ เพศหญง 82.8 ป และอายคาดเฉลยเมออาย 60 ป ในเพศชาย 22.2 และเพศหญง 26.2

2. กำรลงทนดำนสขภำพของกรงเทพมหำนคร

ส านกการแพทยไดรบการจดสรรงบประมาณ ป 2555-2558 เพอใหบรการดานสขภาพใน 3 แผนงานหลก ไดแกแผนงานบรหารทวไป แผนงานบรการดานการแพทย และแผนงานพฒนาดานการแพทยและอนามย จ านวน 2,699 ลานบาท 2,596 ลานบาท 2,829 ลานบาท และ 2,827 ลานบาทตามล าดบ เมอจ าแนกคาใชจายตามหมวดรายจายสวนใหญเปนรายจายประจ า (เงนเดอนคาจาง) ส าหรบงบลงทน (ครภณฑและสงกอสราง) เพยงรอยละ 7.3-11 เทานน ส านกอนามยไดรบการจดสรรงบประมาณในป 2555-2558 เพอใหบรการดานสขภาพใน 3 แผนงานหลก ไดแกแผนงานบรหารทวไป แผนงานบรการดานอนามยและสงแวดลอม และแผนงานอนามย จ านวน 1,977 ลานบาท 2,180 ลานบาท 2,238 ลานบาท และ 2,205 ลานบาทตามล าดบ เมอจ าแนกคาใชจาย ตามหมวดรายจาย สวนใหญเปนรายจายประจ า (เงนเดอนคาจาง) ส าหรบงบลงทน (ครภณฑและสงกอสราง) เพยงรอยละ 3.3 -6.2 เทานน การจดสรรงบประมาณจากกรงเทพมหานคร เพอสนบสนนงานบรการสขภาพและสาธารณสขนน พบวาทง ส านกการแพทยและส านกอนามย ไดรบการจดสรรงบประมาณเพมมากทสด ในป 2557 สวนปอนๆไดรบจดสรรเกอบเทาเดมหรอลดนอยลง

3. ทรพยำกรสขภำพ กรงเทพมหำนคร

3.1 หนวยบรการสขภาพประเภททมเตยงรองรบผปวย จ าแนก ตามศกยภาพ และความสามารถในการใหบรการเฉพาะโรงพยาบาลสงกดกรงเทพมหานคร 9 แหงมศกยภาพเปนศนยเชยวชาญ 1 แหง มศกยภาพเปนโรงพยาบาลศนย (A:advance) จ านวน 3 แหง เปนโรงพยาบาลระดบกลาง (M:Middle) และรพ.แมขาย (M1) จ านวน 5 แหงมจ านวน 1,576 เตยง รอยละ 7.6 เปนเตยงของโรงพยาบาลเอกชนรอยละ 43.7 เตยงของโรงพยาบาลภาครฐ สงกดกระทรวงตางๆ รอยละ 29.9 โรงพยาบาลในพนทกรงเทพมหานคร จ าแนกเปน สงกดกรงเทพมหานคร รอยละ 6.4 เปนโรงพยาบาลเอกชนมากท ส ด ร อยละ 70.7 รองลงมาเปน โรงพยาบาลของร ฐบาลส งกดกระทรวงต างๆ เชน กระทรวงศกษาธการฯลฯ รอยละ 12.8 สงกดกระทรวงสาธารณสข รอยละ 10



79

โรงพยาบาลเอกชนทขนทะเบยนเปนเครอขายประกนสงคม 30 แหง (รอยละ 29.4) เครอขายส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต 23 แหง (รอยละ 22.5) เปนเครอขายของทง 2 แหง 17 แหง (รอยละ16.7 ) ไมไดเขารวมเปนเครอขาย 66 แหง (รอยละ 64.7)

เขตทไมมโรงพยาบาลสงกดกรงเทพมหานครตงอยไดแก เขตคลองสามวา ดอนเมอง ตลงชน ทงคร บางกอกใหญ พระนคร พระโขนง ยานนาวา แตอยางไรกตามเขตดงกลาวมโรงพยาบาลสงกดกระทรวงอนๆ และโรงพยาบาลของเอกชนตงอยดวย ซงเปนโรงพยาบาลทมศกยภาพสงและพรอมในการใหบรการแกคนกรงเทพมหานครเชนกน

3.2 หนวยบรการสขภาพทไมมเตยงรองรบผปวยคางคน แยกเปน 4 ประเภทใหญ ไดแก (1) โรงพยาบาล/ศนยบรการสาธารณสข (2) ศนยบรการสาธารณสข ประกอบดวยศนยบรการของโรงพยาบาล และศนยบรการสาธารณสขของส านกอนามย รวมกนเพยงรอยละ 2.8 (3) ศนยสขภาพชมชนของโรงพยาบาล เพยงรอยละ 0.1 (4) คลนกเอกชน คลนกชมชนอบอน มากทสด รอยละ 97 เปนหนวยบรการระดบปฐมภม รวม 4,546 แหง ศนยบรการสาธารณสขในสงกดส านกอนามย กรงเทพมหานคร จ านวน 68 แหง ครอบคลมเขตพนทกรงเทพมหานคร 50 เขต คลนกเอกชน จากขอมลการขนทะเบยนกบส านกสถานพยาบาลและการประกอบโรคศลปะ เปนคลนกเวชกรรมมากทสด รอยละ 45.2 รองลงมาเปนคลนกทนตกรรม รอยละ 30.6 และเวชกรรมเฉพาะทาง รอยละ 5.4 คลนกชมชนอบอน เปนเครอขายการใหบรการของส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต ในเขตกรงเทพมหานคร มจ านวน 159 แหง โดยกลมกรงเทพตะวนออก มคลนกมากทสด จ านวน 38 แหง รองลงมากลมกรงเทพเหนอจ านวน 35 แหง

4. บคคลำกรทำงกำรแพทยในเขตพนทกรงเทพมหำนคร

ขอมลบคลากร 5 กลมวชาชพ ในเขตพนทกรงเทพมหานครจากการส ารวจป 2555 -2557 พบวากลมวชาชพ ทง 5 กลม มสดสวนการดแลประชากรลดนอยลงทกป เมอจ าแนกการปฏบตงานตามสงกดกระทรวงสาธารณสข กระทรวงอนๆ องคการบรหารสวนทองถน หนวยงานอสระและภาคเอกชนมดงน แพทยปฏบตงานในภาคเอกชน มากทสด รอยละ 40.8 และหนวยบรการสงกดกระทรวงสาธารณสข รอยละ14.1กระทรวงอน รอยละ 28.4 องคการบรหารสวนทองถน รอยละ 11 ทนตแพทยปฏบตงานในภาคเอกชน มากทสด รอยละ 27 และหนวยบรการสงกดกระทรวงสาธารณสข รอยละ 7.1กระทรวงอน รอยละ องคการบรหารสวนทองถน รอยละ 17 เภสชกรปฏบตงานในภาคเอกชนมากทสด รอยละ 43.8 และหนวยบรการสงกดกระทรวงสาธารณสข รอยละ 12.4กระทรวงอน รอยละ20 องคการบรหารสวนทองถน รอยละ 11.4 พยาบาลวชาชพปฏบตงานในภาคเอกชน มากทสด รอยละ 35 และหนวยบรการสงกดกระทรวงสาธารณสข รอยละ 13.9 กระทรวงอน รอยละ 29.3 องคการบรหารสวนทองถน รอยละ 11.7 พยาบาลเทคนคปฏบตงานสงกดกระทรวงอน มากทสด รอยละ 70.3 และหนวยบรการสงกดกระทรวงสาธารณสข รอยละ 16.8 องคการบรหารสวนทองถน รอยละ 9.3 และภาคเอกชนเพยง รอยละ 3.4 อาสาสมครสาธารณสข (อสส.) ขอมลป 2558 ม อสส.ปฏบตงาน จ านวน 12,439 คน เพอชวยงานสาธารณสขมลฐานในเขตกรงเทพมหานคร ดแลประชากรครอบคลม 373,170 หลงคาเรอน เปนผปฏบตงานอยในชมชนในการดแลสขภาพและใหค าแนะน าชวยเหลอประชาชนอยางใกลชด



80

5.กำรมหลกประกนสขภำพของคนกรงเทพมหำนคร

จากการส ารวจอนามยและสวสดการ ส านกงานสถตแหงชาต ป 2556 พบวาคนกรงเทพมหานครมสวสดการทกประเภทรวมกน รอยละ 95จ าแนกเปนบตรประกนสขภาพ รอยละ 51.4 มบตรประกนสงคม/กองทนเงนทดแทนมากทสด รอยละ 9.7 ประกนสขภาพกบบรษทประกน สวสดการโดยนายจาง รอยละ 13.5 และ 2.2 ตามล าดบ เมอเจบปวยคนกรงเทพมหานครใชสทธบตรประกนสขภาพ รอยละ 21.9 ใชสทธประกนสงคม รอยละ 14 แตเมอเจบปวยไมใชสทธรกษาใดๆมากถง รอยละ 46.4

ขอมลตามทอยในทะเบยนราษฎรป 2556 พบวาคนกรงเทพมหานคร มสทธบตรประกนสขภาพ (บตรทอง) รอยละ 63 สทธประกนสงคม รอยละ 24 และสทธสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการและครอบครว รอยละ 12ผมสทธหลกประกนสขภาพถวนหนา เปนผทมทะเบยนบานอยในเขตพนทกรงเทพมหานคร รอยละ77 และมทะเบยนบานอยในตางจงหวด รอยละ 23.2

การมสทธประกนสงคม คนกรงเทพมหานครมสทธประกนสงคมมากทสดรอยละ 31.3 โดยมการใชบรการของผมสทธประกนสงคม (ทงผปวยนอกและผปวยใน) ใชบรการมากทสด รอยละ 26.4 และใชบรการทนตกรรมรอยละ 33.4

6.กำรสงตอมำรดำและทำรกหลงคลอดภำยใน 6 สปดำหแรก

การดแลมารดาและทารกหลงคลอดตอเนองทบานโดยในป 2557 ไดรบการสงกลบเพอการเยยมบาน รอยละ 78.1 กลมอายของมารดา อาย 16-20 ป รอยละ 21กลมมารดาอายนอยกวา หรอเทากบ 15 ป ซงถอวาเปนมารดาทยงไมพรอม (วยรน) รอยละ 2.4 ปจจบนมการพฒนาระบบการสงตอดวยการพฒนาโปรแกรม BMA Home Ward Referral System เพอใชในการสงตอผปวยโรคเรอรงตอไป โดยจะเรมด าเนนการในป 2559

7. กำรเกดมชพของประชำกรกรงเทพมหำนคร

การเกดมชพของคนกรงเทพมหานคร ในป 2552-2557 อตราการเกดมชพ เทากบ 17.7-16.5 (ตอประชากร 1,000 คน) อตราการเกดมชพลดนอยลงทกป อตราการเกดมชพในมารดาอาย 15-19 ป อตราการเกดมชพในมารดาอาย 15 -19 ป มแนวโนมลดลง จาก 51.9 (ตอประชากรหญง 1,000 คน) ในป 2552 ลดลงเหลอ 48 ในป 2556

8.ภำระโรค (Burden of Disease)

การวดภาระโรคโดยการประเมนภาวการณสญเสยดานสขภาพ (Disability Adjusted Life Years: DALYs) เปนการวดสถานะสขภาพของประชาชนแบบองครวมทประกอบดวย ปสขภาวะทสญเสย (Disability Adjusted Life Year : DALY) ประกอบดวย ความสญเสยจากการตายกอนวยอนควร (Year of Life Lost due to premature death : YLL) และความสญเสยจากภาวะบกพรองทางสขภาพ(Year Lost due to Disability :YLD) อตราการสญเสยปสขภาวะจากการตายกอนวยอนควร พบวากรงเทพมหานคร เขตสขภาพท 13 มอตราสญเสยปสขภาวะจากการตายกอนวยอนควรนอยทสด เมอเทยบกบทกภมภาคอนๆเทากบ 72 ตอประชากรพนคน (เพศชาย 91 และเพศหญง 55) การสญเสยปสขภาวะจากการบกพรองทางสขภาพ พบวากรงเทพมหานคร เขตสขภาพท 13 มอตราต าสด เทากบ 47 ตอประชากรพนคน (เพศชาย 45 เพศหญง 48) โรคทมอตราตายปรบฐานและมอตราการสญเสยปสขภาวะสงสด 5 อนดบแรกกรงเทพมหานคร



81

เพศชำย มอตราตายปรบฐาน อนดบ 5 ไดแกโรคหวใจขาดเลอด และโรคหลอดเลอดสมอง โรคมะเรงหลอดลมและปอด โรคมะเรงตบ การตดเชอ HIV /AIDS ตามล าดบ สวนอตราการสญเสยปสขภาวะอนดบ 1 ไดแกโรคเลอดสมอง และโรคหวใจขาดเลอดการตดเชอ HIV /AIDS อบตเหตทางถนน และมะเรงตบตามล าดบ เพศหญงมอตราตายปรบฐาน 5 อนดบไดแกโรคหลอดเลอดสมอง โรคหวใจขาดเลอดและโรคเบาหวาน โรคมะเรงล าไสใหญและทวารหนก และโรคมะเรงเตานม ตามล าดบ สวนอตราการสญเสยปสขภาวะอนดบ 1 ไดแก โรคซมเศรา โรคเลอดสมอง และตอกระจก โรคหวใจขาดเลอดและโรคเบาหวาน ตามล าดบ

9.ขอมลกำรตำยและสำเหตกำรตำยของคนกรงเทพมหำนคร

ป 2549 -2556 ขอมลการตาย 10 อนดบ สาเหตการตายหลกไดแก ตายจากโรคมะเรงทกชนด มแนวโนมเพมขนอยางตอเนองตงแตป 2550 และเพมมากทสด ในป 2556 อตราตายเทากบ 161.6 ตอแสนประชากร (ขอมลประเทศ อตราตายจากโรคมะเรง 103.9 ตอแสนประชากร) โรคหวใจและโรคปอดอกเสบและโรคอนๆ ของปอด โรคความดนเลอดสงและโรคหลอดเลอดสมอง เปนสาเหตการตายรองๆลงมา แตมแนวโนมเพมขน ป 2556 สาเหตการตายในเพศหญง 3 อนดบแรก ไดแก มะเรงเตานม ชวงอายระหวาง 50-59 ป เทากบ 22 ตอแสนประชากร และมะเรงปากมดลก ชวงอาย 50 ปขนไป เทากบ 10.7 สาเหตการตายโรคหวใจปอดอกเสบและโรคอนๆรองลงมาแตมแนวโนมเพมขนเชนกน สาเหตการตายในเพศชาย 3 อนดบแรก ไดแก มะเรงทกชนด มแนวโนมเพมขนอยางตอเนองตงแตป 2550 และเพมมากทสด ในป 2556 อตราตายเทากบ 181.6 ตอแสนประชากร (มะเรงปอด มอตราตาย 29.8 ทงประเทศ มอตราตาย เทากบ 17.9) และโรคหวใจอตราตายเทากบ 63.9 10.กำรเจบปวยดวยโรค/กลมโรคทพบ ขอมลป 2555 – 2557 10.1 สำเหตกำรปวยของผปวยนอก

โรงพยาบาลในสงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานครจ าแนกตามกลมสาเหตการปวย (21 กลมโรค) 5อนดบคอ โรคเกยวกบตอมไรทอ โภชนาการและเมแทบอลซมยงเปนสาเหตการปวยอนดบแรกทง 3 ป รองลงมาคอโรคระบบไหลเวยนเลอดโรคระบบกลามเนอ รวมโครงรางและเนอยดเสรมโรคระบบหายใจ โรคระบบยอยอาหาร รวมโรคในชองปากเปนสาเหตการปวย อนดบ 2, 3, 4 และ 5 ตามล าดบ โดยทกโรคมแนวโนมเพมขน

โรงพยาบาลวชรพยาบาล โรคทพบ 5 อนดบคอโรคระบบไหลเวยนเลอดมากทสดโรคเกยวกบ ระบบยอยอาหาร รวมโรคในชองปากโรคเกยวกบตอมไรทอ โภชนาการและเมแทบอลซมโรคระบบหายใจโรคระบบกลามเนอ รวมโครงราง และเนอยดเสรม โรงพยาบาลราชวถ กรมการแพทย โรคทพบ 5 อนดบ คอโรคความดนโลหตสง (ไมทราบสาเหต) มากทสด รองลงมาปวยดวยโรคเบาหวาน (ไมพงอนซลน) และความผดปกตของกระบวนการเผาผลาญไขมนในเลอด โรคตอกระจกและโรคไตวายเรอรง ตามล าดบ โรงพยาบาลนพรตนราชธานโรคทพบ 5 อนดบ คอโรคความดนโลหตสง (primary) โรคเบาหวาน (type 2) การอกเสบของระบบหายใจสวนตน โรคแทรกซอนในการตงครรภ การเจบครรภ การคลอด ระยะหลงคลอดภาวะอนๆทางสตกรรมทไมไดระบไวและโรคอจจารวงและล าไสอกเสบตามล าดบ 10.2 สำเหตกำรปวยของผปวยใน โรงพยาบาลสงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร โรคทพบ 5อนดบแรกคอความผดปกตเกยวกบตอมไรทอ โภชนาการและเมแทบอลซม อน ๆโรคความดนโลหตสง เปนอนดบ 2 ทง 3 ปโรคเบาหวาน เปนอนดบ 3 ในป 2555 เปนอนดบ 4 ในป 2556 และเปนอนดบ 5 ในป 2557 โรคเลอดและอวยวะสรางเลอด



82

และความผดปกตบางชนดทเกยวกบระบบภมคมกน เปนอนดบ 3 ในป 2556 ภาวะแทรกซอนในการตงครรภ การเจบครรภ การคลอดระยะหลงคลอดและภาวะอนๆ ทางสตกรรมทมไดระบไวทอน เปนอนดบ 3 ในป 2557

โรงพยาบาลวชรพยาบาล โรคทพบ 5 อนดบ คอ โรคเกยวกบตอมไรทอโภชนาการ และเมแทบอลซมและอนๆโรคความดนโลหตสงโรคเลอดและอวยวะสรางเลอดและความผดปกตบางชนดโรคเบาหวาน และโรคแทรกซอนในการตงครรภ การเจบครรภ การคลอด ระยะหลงคลอด ภาวะอน ๆ ทางสตกรรม ทไมไดระบไว ตามล าดบ

โรงพยาบาลราชวถ โรคทพบ 5 อนดบคอ ตอกระจกมากทสด รองลงมาเปนมะเรงรงไข มะเรง ตบและทอน าด มะเรงปากมดลก และโรคหวใจขาดเลอดเรอรง และโรคเกยวกบตา จอประสาทตาหลดลอก/ฉกขาดตามล าดบ

โรงพยาบาลนพรตนราชธาน โรคทพบ 5 อนดบ คอ การคลอดระยะหลงคลอด ภาวะอนๆ ทางสตกรรมทไมไดระบไวโรคความดนโลหตสงโรคเกยวกบตอมไรทอโภชนาการ และเมแทบอลซมและอนๆ โรคเลอดและอวยวะสรางเลอดและความผดปกตบางชนด และโรคเบาหวาน ตามล าดบ คนกรงเทพมหานครทมสทธหลกประกนสขภาพถวนหนา และสวสดการขาราชการฯ ขอมลการปวยของผปวยในยอนหลง 3 (ป 2555 – 2557) โรคทพบ 5 อนดบแรกมากทสด ไดแก โรคความดนโลหตสง และโรคเบาหวาน โรคโลหตจางจากไขกระดกฝอและโลหตจางชนดอน ๆ โรคหวใจและโรคไตวายตามล าดบ โดยโรคความดนโลหตสงและโรคเบาหวาน มแนวโนมลดลง

ขอมลผปวยนอกและผปวยใน เปนขอมลจากโรงพยาบาลในสงกดกรงเทพมหานคร โรงพยาบาลวชรพยาบาล โรงพยาบาลราชวถ และโรงพยาบาลนพรตนราชธาน ซงเปนโรงพยาบาลทใหบรการแก คนกรงเทพมหานครเปนสวนใหญ จงเปนขอมลทสามารถบงบอกถงปญหาสขภาพคนกรงเทพมหานครไดชดเจนขนซงโรคทพบเปนโรคไมตดตอเรอรง ไดแกโรคความดนโลหตสง เบาหวาน โรคเกยวกบตอมไรทอ โภชนาการและเมแทบอลซมตอกระจกและโรคมะเรงอวยวะตางๆ

11.พฤตกรรมเสยงตอโรคไมตดตอเรอรงของประชำกรไทยและกรงเทพมหำนคร

การดมเครองดมแอลกอฮอล จ าแนกตามรายภาค ป 2551-2552 พบวากรงเทพมหานคร มอตราการดมในภาพรวม รอยละ 6.9 (เพศชายดมรอยละ 13.1 และเพศหญงรอยละ 1.9) ภาคเหนอเพศชาย มอตราการดมสงทสด รอยละ 19.9 รองลงมาภาคกลาง รอยละ 16.4 การสบบหรประจ าเฉลย ป 2551-2552 พบวาภาพรวมกรงเทพมหานคร สบบหรประจ ารอยละ 28.4 (เพศชายและเพศหญงมการสบประจ าเฉลย รอยละ 16.1) ภาคใตมอตราการสบบหรสงสด ในเพศชาย รอยละ 48.2 รองลงมาคอตะวนออกเฉยงเหนอ รอยละ 44.4 โดยกรงเทพมหานครมอตราการสบบหรประจ านอยกวาทกภาค การสบบหรในประชากรอาย 15 ปขนไป ขอมลการส ารวจอนามยและสวสดการ ส านกงานสถตแหงชาต ป 2556 พบวาเพศชายกรงเทพมหานครสบบหร รอยละ 39 ภาคใตสบบหรมากทสด รอยละ 48.8 รองลงมาภาคตะวนออกเฉยงเหนอรอยละ 46.2 การบรโภคผกและผลไมต ากวาเกณฑมาตรฐาน ประชาชนในกลมอาย 15 ปขนไป โดยกรงเทพมหานครมการบรโภคผกและผลไมนอยกวาภาคอน ๆ (เพศชายรอยละ 69 และ 65 ในเพศหญง)ภาพรวมของทงประเทศ การบรโภคผกและผลไมต ากวาเกณฑมาตรฐาน(เพศชาย รอยละ 81 และเพศหญง รอยละ 76) การส ารวจความชกของการดมน าอดลมและขนมกรบกรอบ กลมเดกอาย 2-14 ป ดมน าอดลม น าชาขวด 4-7 วนตอสปดาห มากทสดในกรงเทพมหานคร รอยละ 42.2 และกนขนมกรบกรอบ 4-7 วนตอสปดาห รอยละ 48.2 รองลงมาภาคกลางเขตเมอง รอยละ 41.9 เขตชนบทรอยละ 39.9



83

การออกก าลงกายหรอกจกรรมทางกายคนกรงเทพมหานคร มกจกรรมทางกายทไมเพยงพอ เพศหญง รอยละ 27.1 และเพศชายรอยละ 23.4 โดยคนกรงเทพมหานครและเขตสขภาพภาคใต มกจกรรมทางกายนอยกวาภาคอน ๆ ดชนมวลกาย กลมคนกรงเทพมหานคร อายเทากบหรอมากกวา 15 ป ทมดชนมวลกายเทากบหรอมากกวา 25 kg/m2 มดชนมวลกายรอยละ 35.0 ในป 2547 ดชนมวลกายเพมเปน รอยละ 44.5 ในป 2552 ภาวะน าหนกเกน อวน กลมอาย 1-5 ป จากการส ารวจ กรงเทพมหานครมภาวะน าหนกเกนมากทสด รอยละ 8.7 ภาวะอวน รอยละ 6.2สวนภาวะเตย น าหนกนอย ผอม พบรอยละ 6.6, 3.3 และ1.0 ตามล าดบสวนกลมอาย 6-11 ป มภาวะน าหนกเกนอวน รอยละ 7.3 และ 5.6 มภาวะเตย น าหนกนอย ผอมรอยละ 2.9, 3.4 และ 2.9 ภาวะน าหนกเกนอวน ในกลมอาย 12-14 ป พบรอยละ 3.9 และ 10.2 เตย น าหนกนอย ผอมรอยละ 3.4, 4.5 และ 4.9 ตามล าดบ ภาวะโภชนาการของเดกอาย 12-14 ป มแนวโนม เตย น าหนกนอย ผอมมากยงขน ซงบงบอกถงภาวะโภชนาการเกนและขาดไปพรอมกนในกลมอายดงกลาว ภาวะโรคเบาหวานคนกรงเทพมหานคร มภาวะโรคเบาหวานมากทสดป 2547 รอยละ 12.0 และลดนอยลงป 2552 เหลอรอยละ 9.2 โดยภาคตะวนออกเฉยงเหนอ มภาวะเบาหวาน รอยละ 7.6 ในป 2547 และลดนอยลงในป 2552 เหลอรอยละ 7.0 ภาวะไขมนคอเลสเตอรอลในเลอดสงคนกรงเทพมหานครพบสงทสดรอยละ 30 ในป 2547 และลดลงเหลอรอยละ 25.8 ในป 2552 ภาวะความดนโลหตสงของคนกรงเทพมหานครพบรอยละ 21ในป 2547 และเพมขนเปนรอยละ 29.8 ในป 2552ส าหร บการด แล ร กษา ไม ได ร บกา รว น จฉ ย ร อยละ 36 . 8 ได ร บการว น จฉ ยแต ไม ได ร บ การรกษา รอยละ 8.7 รกษาและควบคมได รอยละ 28.1 และรกษาแตควบคมไมได รอยละ 26.4 ภาวะโรคหลอดเลอดหวใจ/กลามเนอหวใจตาย กลมอาย 35 ปขนไป ทเคยไดรบการวนจฉยจากแพทย กรงเทพมหานครพบสงทสด โดยพบในเพศชาย รอยละ 4.7 และในเพศหญง รอยละ 2.6 และมแนวโนมเพมขน การไดรบการตรวจมะเรงปากมดลกใน 2 ป ทผานมา สตรกรงเทพมหานครทกกลมอายไดรบการตรวจมะเรง รอยละ 28.9 และสตรกรงเทพมหานครไดรบการตรวจมะเรงปากมดลกนอยกวาทกภาค

ปญหำและขอเสนอแนะ 1) ระบบขอมล (Information System) ปญหา

ส านกการแพทยและส านกอนามย กรงเทพมหานคร ไมมศนยกลางทจะน าขอมลทจดเกบไว เพอบรหารจดการ และน ามาใชประโยชนการวเคราะห สงเคราะหขอมลจะท าใหเหนภาพรวมของปญหาดานสขภาพของคนกรงเทพมหานครอยางเปนรปธรรม เพอจดท านโยบาย แผนงาน/โครงการ ใหสอดคลองกบสภาพปญหาสขภาพจรงๆของประชาชน

ขอเสนอแนะ: ควรจดใหมหนวยงานหลก ในการประสานงาน จดเกบขอมลรวบรวม วเคราะหขอมลดาน

สขภาพจากหนวยงานตาง ๆ ทงของกรงเทพมหานครและกระทรวงอน ๆ ทมงานบรการสาธารณสข รวมทงประสานความรวมมอจากภาคเอกชน



84

ใหมการวเคราะหสถานการณสขภาพของคนกรงเทพมหานคร และเผยแพรขอมลและปจจยเสยงดวยสอ social media หลายรปแบบ เพอกระตนใหเกดความตระหนกถงภยสขภาพ และน าไปสความรวมมอในการแกปญหา

ผลตสอ หรอเพมชองทางในการเผยแพรขอมลขาวสารดานสขภาพทเปนประโยชนแก คนกรงเทพมหานคร

2) ระบบบรกำรดำนสขภำพ

ปญหา: การกระจายตวของสถานพยาบาล สงกดกรงเทพมหานครยงไมครอบคลมทกเขตพนทของ


ขอเสนอแนะ: สรางเครอขายความรวมมอกบโรงพยาบาลของรฐสงกดกระทรวงอนในพนท จดท านโยบาย

การเปดสถานบรการทางสาธารณสขใหม ๆ ใหมการกระจายตวครอบคลมเขตพนททยงไมมสถานบรการ

3) พฤตกรรมเสยงดำนสขภำพ

ปญหา: มพฤตกรรมการบรโภคทไมเหมาะสม การบรโภคผกและผลไมต ากวาเกณฑมาตรฐาน

ประชาชนในกลมอาย 15 ปขนไป มการบรโภคผกและผลไมต ากวาเกณฑมาตรฐานและต ากวาภาคอนๆ ในขณะทกลมเดกกรงเทพมหานครอาย 2-14 ป มการดมน าอดลมและขนมกรบกรอบสงกวาประชากรเดกภาคอน

ขอเสนอแนะ ประชาสมพนธสอสารหลายรปแบบ/รณรงคใหแก อสส.เรอง DPAC และโภชนาการ ลด

อาหารหวาน มน เคม แนะน าประชาชนบรโภคผกผลไมเพมขน“บรโภคผกผลไมครงหนง อยางอนครงหนง” ดวยการบรโภคผกผลไมปลอดสารพษ

รณรงคปลกผกเพอบรโภคเองในกระถาง บนหลงคาอาคารทอยอาศย หรอในทรกรางวางเปลา ศกษาดงานเขตทมการปลกผกบนอาคารไดผลด เชน ทท าการเขตหลกส เขตภาษเจรญ ฯลฯ

ประชาสมพนธสอสารหลายรปแบบ/รณรงคใหพอแม ผปกครอง ครในโรงเรยนใหความสนใจการบรโภคอาหารและการเลอกซออาหารใหถกหลกโภชนาการ ไมสงเสรมการดมน าอดลมและขนมกรบกรอบในกลมเดกโรงเรยนควรมนโยบายในการหามไมใหมการขายน าอดลมและขนมกรบกรอบในโรงเรยนและบรเวณหนาโรงเรยน สงเสรมการบรโภคผลไมไทยและผลไมตามฤดกาลแทน

ปญหา: คนกรงเทพมหานครมกจกรรมทางกาย หรอออกก าลงกายนอยกวาภมภาคอนๆทกภาค

ขอเสนอแนะ: สรางกระแสการออกก าลงกาย เชน การณรงคปนจกรยานอยางตอเนอง ประชาสมพนธ

สอสารทาง social media สรางแรงจงใจในการออกก าลงกาย มงเนนค ากลาวทวา ‘Exercise is Medicine’ และเผยแพรการใชชวต active life style

มากขน



85

เพมสถานทส าหรบการออกก าลงกายใหมากขน เชน เพมเลนส าหรบการขจกรยานเพอสขภาพ โดยเฉพาะหรอสรางทางส าหรบการเดน

จดท าโครงการ “กรงเทพมหานครเมองแหงการออกก าลงกาย” มผน าการออกก าลงกายทกชมชน เพอสรางพฤตกรรมทดชวยลดกลมโรคไมตดตอ (NCD)

4) กำรเจบปวยดวยกลมโรคไมตดตอเรอรง

ปญหา: คนกรงเทพมหานครพบโรคอวน โรคเบาหวาน ความดนโลหตสง และโรคหลอด

เลอดหวใจ/กลามเนอหวใจตาย ไขมนคอเลสเตอรอลในเลอดสงกวาภาคอน รวมทงกลมเดกอาย 1-5 ปและกลมอาย 15 ป ทมภาวะอวนมแนวโนมเพมมากขน

ขอเสนอแนะ สนบสนนการสรางชมชนตวอยาง ชมชนสขภาพดปลอดโรคไมตดตอ ใหความส าคญการ

ดแลสขภาพตนเองสงเสรมกจกรรม “สรางสขภาพ น าการซอมสขภาพ” ทกรปแบบ ใหชมชนคดเองไดตามตองการ เชดชชมชนดเดน

สรางชมชนเขมแขงในการคดนวตกรรมใหมๆ เพอดแลสขภาพของคนในชมชน มอสส. เปนผน าการเปลยนแปลงฯลฯ

ปญหา:

สตรกรงเทพมหานครทกกลมอายไดรบการตรวจมะเรง ปากมดลก เพยงรอยละ 28.9 และแนวโนมทไดรบการตรวจมะเรงปากมดลกนอยกวาทกภาค

อตราการเสยชวตจากมะเรงเตานม และมะเรงปากมดลกของสตรกรงเทพมหานครสง กวาสตรทวประเทศ และมแนวโนมเพมขน

สตรกรงเทพหานคร ไมยอมรบการตรวจมะเรงปากมดลกเนองจากมความเชอและ ทศนคตทผด เชอวาการไปตรวจ “จะตองมอาการผดปกต” อางเหตผลในการไมไปตรวจเพราะ “ไมมอาการผดปกต”

ขอเสนอแนะ: สรางมาตรการใหมๆเพอจงใจใหสตรมารบการตรวจมะเรงปากมดลก โดยหนวยงาน

สาธารณสขทงภาครฐและภาคเอกชน ควรรวมมอกนจดกจกรรมรณรงคตรวจพรอมกนทวทกเขตกรงเทพมหานคร ด าเนนมาตรการเชงรกในการตรวจคดกรองมะเรงปากมดลกและมะเรงเตานม และการ

ตรวจสขภาพใหแกประชาชนในชมชนใหครอบคลมมากขน การจดสรรงบประมาณในการจดหารถตรวจสขภาพเคลอนทใหส านกอนามยเพมขน และเพมบคลากรสาธารณสขใหเพยงพอ

ใหขอมลและความรแกอาสาสมครสาธารณสข (อสส.) เพอใหความรแกประชาชน มงเนนกลมเปาหมาย เฉพาะเพศหญงชวงอายระหวาง 50-59 ป ทตองดแลเปนพเศษดวยการตดตามใหมารบการตรวจคดกรองมะเรงปากมดลกอยางตอเนอง ในทกชมชนทรบผดชอบ


บรรณานกรม

1. ส ำนกยทธศำสตรและประเมนผล กรงเทพมหำนคร.รำยงำนสถตกรงเทพมหำนคร. ป 2556 [อนเทอรเนต] กรงเทพมหำนคร[เขำถงเมอ 14 สงหำคม 2558].เขำถงไดจำก :http//office.bangkok.

go.th/pipd. 2. ส ำนกนโยบำยและยทธศำสตร กระทรวงสำธำรณสข.ขอมลประชำกรกลำงป 2552-255.[อนเทอรเนต] นนทบร [เขำถงเมอ 5 สงหำคม 2558]. เขำถงไดจำก : http://moph.go.th/content. 3. ส ำนกงำนสถตแหงชำต กระทรวงเทคโนโลยสำรสนเทศและกำรสอสำร. รำยงำนกำรส ำรวจกำรเปลยนแปลง ของประชำกร ป 2548-2549 รวบรวมโดย ส ำนกนโยบำยและยทธศำสตร กระทรวงสำธำรณสข.. [อนเทอรเนต] นนทบร [เขำถงเมอ 5 สงหำคม 2558]. เขำถงไดจำก: http://moph.go.th/content.

4. ส ำนกงบประมำณกรงเทพมหำนคร.งบประมำณรำยจำยประจ ำปของส ำนกกำรแพทย และส ำนกอนำมย กรงเทพมหำนคร ป 2555-2558 [อนเทอรเนต] [เขำถงเมอ 3 ตลำคม 2558].เขำถงไดจำก: http:// bangkok.go.th/budd/ 5. ส ำนกตรวจและประเมนผล ส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กระทรวงสำธำรณสข นนทบร.กำรกระจำยตว ของหนวยบรกำร จ ำแนกตำมระดบบรกำรและเขตกรงเทพมหำนคร ขอมลทรพยำกรดำนกำรแพทย และสำธำรณสข พนทกรงเทพมหำนคร ในรำยงำนขอมลพนฐำนทวไปเขตสขภำพ กทม. ป 2556. 6. ส ำนกสถำนพยำบำลและกำรประกอบโรคศลปะ กรมสนบสนนบรกำรสขภำพ กระทรวงสำธำรณสข.จ ำนวน สถำนบรกำรทมเตยงรบผปวยและไมมเตยงพนทกรงเทพมหำนคร ป 2556 [อนเทอรเนต]นนทบร [เขำถงเมอ 5 สงหำคม 2558].เขำถงไดจำก:http://mrd.hss.moph.go.th/uploadFiles/ document/ D00000001603_26713.pdf. 7. ส ำนกงำนหลกประกนสขภำพแหงชำต เขตสขภำพท 13 กรงเทพมหำนคร. ขอมลโรงพยำบำลเอกชนในเขต กรงเทพมหำนครตำมกำรขนทะเบยนเปนเครอขำยหลกประกนสขภำพแหงชำตและประกนสงคม.ป 2558 ขอมล ณ 30 กนยำยำน 2557. 8. ส ำนกงำนหลกประกนสขภำพแหงชำต เขตสขภำพท 13 กรงเทพมหำนคร ขอมลกำรขนทะเบยนกองทน สถำนบรกำรเครอขำยกบส ำนกงำนหลกประกนสขภำพ ป 2558 . ขอมล ณ 30 กนยำยน 2558. 9. ส ำนกพฒนำระบบสำธำรณสข ส ำนกอนำมย กรงเทพมหำนคร. รำยงำนประจ ำป 2556 ส ำนกอนำมย : โรงพมพส ำนกงำนพระพทธศำสนำแหงชำต กรงเทพฯ; 2557. 10. ส ำนกนโยบำยและยทธศำสตร กระทรวงสำธำรณสข. รำยงำนขอมลทรพยำกรสำธำรณสข ประจ ำป 2555- 2557 โรงพมพส ำนกกจกำรโรงพมพองคกำรสงเครำะหทหำรผำนศก; ประจ ำป 2555-2557. 11. ส ำนกอนำมย กรงเทพมหำนคร.กลมงำนสำธำรณสขชมชน กองสรำงเสรมสขภำพ. จ ำนวนอำสำสมคร สำธำรณสขเขตกรงเทพมหำนคร ป 2554-2558. 12. ส ำนกงำนสถตแหงชำต กระทรวงเทคโนโลยสำรสนเทศและกำรสอสำร.การมสวสดการของประชำกร กำร ส ำรวจอนำมยและสวสดกำร ป 2556. เอกสำรกำรประชมเพอรวมแลกเปลยนเรยนรกำรพฒนำระบบ ขอมลดำนสขภำพคนกรงเทพมหำนคร; 1 กรกฏำคม 2558 ; หองประชมใหญ ชน 18 อำคำรเพชรรตน คณะแพทยศำสตรวชรพยำบำล มหำวทยำลยนวมนทรำธรำช เขตดสต.และ[อนเทอรเนต] กรงเทพมหำนคร[เขำถงเมอ 20 สงหำคม 2558]. เขำถงไดจำก:http://service.nso.go.th/nso/ nso_center/project/search_ center/23project-gmr.th. Htm.

ขอมลดานสขภาพของคนกรงเทพมหานคร 86

http://moph.go.th/content


13. ส ำนกตรวจและประเมนผล ส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กระทรวงสำธำรณสข.ผมหลกประกน สขภำพของคนกรงเทพมหำนครตำมทอยในทะเบยนรำษฎร ป 2556.ในรำยงำนขอมลพนฐำน ทวไปเขตบรกำรสขภำพกรงเทพมหำนคร. 14. ส ำนกงำนสถตแหงชำต กระทรวงเทคโนโลยสำรสนเทศและกำรสอสำร. กำรใชสวสดกำรประเภทตำงๆเมอ เจบปวยครงลำสดจ ำแนกรำยภำค.กำรส ำรวจอนำมยและสวสดกำร ป 2556 เอกสำรในกำรประชม คณะท ำงำนจดท ำรำยงำนดำนสขภำพคนกรงเทพมหำนคร; 1 กรกฏำคม 2558 ; หองประชมใหญ ชน 18 อำคำรเพชรรตน คณะแพทยศำสตรวชรพยำบำล มหำวทยำลยนวมนทรำธรำช เขตดสต. และ[อนเทอรเนต] กรงเทพมหำนคร[เขำถงเมอ 20 สงหำคม 2558]. เขำถงไดจำก: http// service.nso.go.th/nso/nso_center/project/search_center/23project-gmr.th.Htm 15. ส ำนกเงนสมทบ ส ำนกงำนประกนสงคม รำยงำนสถตงำนประกนสงคม ป 2556 ผประกนตนทกมำตรำ รำยภำค [อนเทอรเนต]นนทบร [เขำถงเมอ 12 สงหำคม 2558. เขำถงไดจำก: http://www.sso.go.th/wpr/uploads/ uploadImages/file/stat2556.pdf 16. ส ำนกงำนประกนสงคม รำยงำนสถตงำนประกนสงคม กำรใชบรกำรของผประกนตน ตำมรำยภำคและ ตำมกำรใชบรกำร ป 2556.[อนเทอรเนต]นนทบร. [เขำถงเมอ 11 สงหำคม 2558].เขำถงไดจำก http://www.sso.go.th/wpr/uploads/uploadImages/file/stat2556.pdf 17. ส ำนกอนำมย กรงเทพมหำนคร. กองกำรพยำบำลสำธำรณสข กำรรบกำรสงตอของศนยสงตอเพอกำรดแลมำรดำ และทำรกหลงคลอดภำยใน 6 สปดำหแรกทบำน ป 2557.[อนเทอรเนต]กรงเทพมหำนคร [เขำถงเมอ 8 กนยำยน 2558 ] .เขำถงไดจำก: http://phn.bangkok.go.th/index.php?option =com_content&view. _content&view=section&layout=blog&id =18&Itemid=149 section&layout= blog&id=18&Itemid=149). 18. ส ำนกอนำมย กรงเทพมหำนคร กองกำรพยำบำลสำธำรณสข . กลมอำยของมำรดำทไดรบกำรสงตอจำก โรงพยำบำลสงกดส ำนกกำรแพทย ป 2557 [อนเทอรเนต] กรงเทพมหำนคร [เขำถงเมอ 8 กนยำยน 2558] เขำถงไดจำก: http://phn.bangkok.go.th/index.php?option=com_content & view= section&layout=blog&id=18&Itemid=149) 19. ส ำนกนโยบำยและยทธศำสตร กระทรวงสำธำรณสข. ขอมลดำนสขภำพประชำกรกำรเกดกำรปวยกำรตำย ป 2552 -2556 ฐำนขอมลจำกส ำนกบรหำรกำร กรมกำรปกครอง กระทรวงมหำดไทย. [อนเทอรเนต]นนทบร[เขำถงเมอ 21 กรกฎำคม 2558] เขำถงไดจำก:http://bps.2moph.go.th/content/ . http://bps2.moph.go.th/sites/default/files/srupsthitithiisamkhaypii2557.pdf 20. ส ำนกนโยบำยและยทธศำสตร กระทรวงสำธำรณสข.ขอมลกำรตำยของคนกรงเทพมหำนคร ตำมสำเหตกำรตำยและเพศ ป 2549-2556 [อนเทอรเนต] นนทบร[เขำถงเมอ 21 กรกฎำคม 2558 ] .เขำถงไดจำก : http://bps2.moph.go.th/content/ ขอมลสขภำพทส ำคญ 21. ส ำนกงำนพฒนำนโยบำยสขภำพระหวำงประเทศ. แผนยทธศำสตรกำรพฒนำดชนประเมนภำระโรคและ สขภำพของประชำกรไทย. ภำระโรคระดบเขตสขภำพและภมภำคของประเทศไทย พ.ศ.2554. ส ำนกงำนกจกำรโรงพมพองคกำรสงเครำะหทหำรผำนศก; 2558.หนำ 20-23.และหนำ 29-32.


http://www.sso.go.th/wpr/uploads/uploadImages/file/stat2556.pdf

http://phn.bangkok.go.th/index.php?option=com_content&view



http://bps2.moph.go.th/sites/default/files/srupsthitithiisamkhaypii2557.pdf


22. ส ำนกนโยบำยและยทธศำสตร กระทรวงสำธำรณสข. จ ำนวนและอตรำผปวยในสทธหลกประกนสขภำพ ถวนหนำและสวสดกำรขำรำชกำร.กรงเทพมหำนคร จ ำแนกตำมสำเหตกลมโรคป 2555 – 2557.

23. กองวชำกำร ส ำนกกำรแพทย กรงเทพมหำนคร.รำยงำนประจ ำป 2555-2557 [อนเตอรเนต]กรงเทพมหำนคร [เขำถงเมอ 31 กรกฎำคม 2558 ].เขำถงไดจำก :http://msd.bangkok.go.th/dowload20%file/stat/static %20report57. 24. โรงพยำบำลรำชวถ กรมกำรแพทย รำยงำนประจ ำป 2555-2557. สำเหตกำรปวยของผปวยนอก/ผปวยใน. โรงพยำบำลรำชวถ. 25. โรงนพรตนรำชธำน กรมกำรแพทย.รำยงำนประจ ำป 2555-2557 สำเหตกำรปวยของผปวยนอก/ผปวยใน. โรงพยำบำลนพรตนรำชธำน. 26. โรงพยำบำลวชรพยำบำล. มหำวทยำลยนวมนทรำธรำช. รำยงำนสถตกำรใหบรกำร ประจ ำป 2555-2557. 27. ส ำนกอนำมย กรงเทพมหำนคร.ระบบสำรสนเทศศนยบรกำรสำธำรณสข.[อนเตอรเนต] กรงเทพมหำนคร [เขำถงเมอ 31 กรกฎำคม 2558]. เขำถงไดจำก : http://203.155.220.217/health site/ web_health/download/HCIS Manual/570917-17.pdf. 28. ส ำนกพฒนำระบบสำธำรณสข. ส ำนกอนำมย กรงเทพมหำนคร.ขอมลรำยงำนประจ ำป 2555.-2557 โรงพมพส ำนกงำนพระพทธศำสนำแหงชำต. กรงเทพฯ หนำ 59-61;และ[อนเตอรเนต] [เขำถงเมอ25 กรกฎำคม 2558]:เขำถงไดจำก http://www.bangkok.go.th/health/ Patient's_Statistic_Financial_Year_2557.zip - ZIP archive, unpacked size 96,256 bytes. 29. กรมสขภำพจต. กระทรวงสำธำรณสข. ขอมลผปวยทำงสขภำพจต รำยงำนประจ ำ ป 2554 -2556 สบคนจำก [อนเตอรเนต] นนทบร [เขำถงเมอ 5 สงหำคม 2558].เขำถงไดจำก :http//www:dmh.go.th/report/ report1.asp. 30. ส ำนกงำนส ำรวจสขภำพประชำชนไทย ส ำนกงำนวจยเพอกำรพฒนำหลกประกนสขภำพไทย สถำบนวจย ระบบสำธำรณสข.กำรส ำรวจสขภำพประชำชนไทย โดยกำรตรวจรำงกำยครงท 3 พ.ศ.2546-2547. สนบสนนกำรจดพมพโดยส ำนกงำนพฒนำระบบขอมลขำวสำรสขภำพ. กำรส ำรวจสขภำพประชำชน ไทยโดยกำรตรวจรำงกำยครงท 4 พ.ศ. 2551-2โรงพมพบรษท เดอะ กรำฟโก ซสเตมสจ ำกด.นนทบร. “สขภำพคน กทม.”.ของ ศ.นพ.วชย เอกพลำกร.กำรประชมเพอรวมแลกเปลยนเรยนรกำรพฒนำ ระบบขอมลดำนสขภำพคนกรงเทพมหำนคร; เมอ 1 กรกฎาคม 2558; ณ หองประชมใหญ ชน 18 อำคำรเพชรรตน คณะแพทยศำสตรวชรพยำบำล มหำวทยำลยนวมนทรำธรำช เขตดสต กรงเทพมหำนคร.

.


http://www.bangkok.go.th/health/


คณะท ำงำนรวมจดท ำรำยงำนขอมลดำนสขภำพคนกรงเทพมหำนคร

ล ำดบท ชอ -นำมสกล ต ำแหนง หนวยงำน

1. รศ. สมใจ วนจกล

รองคณบดฝำยวจยและบรกำรวชำกำร

คณะพยำบำลศำสตรเกอกำรณย ม.นวมนทรำธรำช

2. นพ. สนทร สนทรชำต

ผอ ำนวยกำร ส ำนกงำนปองกนและบ ำบดกำรตดยำเสพตด ส ำนกอนำมย กรงเทพมหำนคร

3. ทพ.กว วระเศรษฐกล ผอ ำนวยกำร ส ำนกงำนหลกประกนสขภำพแหงชำต เขตสขภำพท 13 กรงเทพมหำนคร

4. นพ.วฒนชย จรญวรรธนะ

นำยแพทยช ำนำญกำรพเศษ ส ำนกบรหำรกำรสำธำรณสข กระทรวงสำธำรณสข

5. นำงวรนช เนตรพศำลวนช หวหนำกลมวจยและพฒนำระบบบรกำร

กองกำรพยำบำลสำธำรณสข ส ำนกอนำมย กรงเทพมหำนคร

6. นำงเสำวลกษณ บญณรงค หวหนำกลมหลกประกนสขภำพ

ส ำนกอนำมย กรงเทพมหำนคร

7. นำยอภชำต ธญญำหำร

นกวชำกำรสถตช ำนำญกำร กองสถตสงคม ส ำนกงำนสถตแหงชำต

8. นำงมยร เถำลดดำ กลมงำนสำธำรณสขชมชน

กองสรำงเสรมสขภำพ ส ำนกอนำมย กรงเทพมหำนคร

9. นำงสำววำสนำ จระกำร กลมงำนสถต


10. นำยประเทอง เผำดษฐ ผชวยผอ ำนวยกำร สปสช.เขต สขภำพท 13

ส ำนกงำนหลกประกนสขภำพแหงชำต เขตสขภำพท 13 กรงเทพมหำนคร

11. นำงวไลรตน สจรตชำต

นกวชำกำรสำธำรณสขช ำนำญกำร


12. นำงสำวพรเพญ จ ำรญรตน

นกวชำกำรสำธำรณสขช ำนำญกำรพเศษ

ส ำนกกำรแพทย กรงเทพมหำนคร

13. นำงแสงจนทร ชำตประสทธ

หวหนำกลมตรวจรำชกำรเขตสขภำพท 13 กรงเทพมหำนคร

ส ำนกตรวจและประเมนผล ส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข



ล ำดบท ชอ -นำมสกล ต ำแหนง หนวยงำน 14. นำงชจตร นำชวะ

นกวชำกำรสถตช ำนำญกำรพเศษ

ส ำนกนโยบำยและยทธศำสตร กระทรวงสำธำรณสข

15. นำยมณฑล บวแกว

เจำหนำทเทคนคคอมพวเตอร ส ำนกนโยบำยและยทธศำสตร กระทรวงสำธำรณสข

16. นำยชนตน ขอวนนำ

นกวชำกำรสถตช ำนำญกำร งำนเวชระเบยนและสถต กลมงำนเทคโนโลยสำรสนเทศ

โรงพยำบำลนพรตนรำชธำน กรมกำรแพทย กระทรวงสำธำรณสข

17. นำงพรรษมล ขวญละมล


โรงพยำบำลรำชวถ กรมกำรแพทย กระทรวงสำธำรณสข



ภาคผนวก


4-41111rrlyiEnA'n-ail11vi5lyrd

&Apa it9&

IAN 16115Afit-utn5a.m-mThimftrugai@uringt31nvitinvolvarme1165

(Bangkok Health Awareness Centre)

Aolinl”hvilm-rut@ltruEiLkuliuerdnivorunIlt,vrvani-rumt@uvillmulA'u

i171Jt1Y17111t ?f 115~65E1U5e~EJ

01111Eli1U1111.1M11.11113J1V15-1 Gll Lo.111V151 L61i5Yi5t5lttt11,411111V11511U -16EJ

trafruvilleTra YV.P1. to&&cri iluvalfitutn551it-n54f-mm-nali'llV*11ErIA'Ell.nn1T 1V1ZTIR1 i1111

DEnilihrvilamtriAiruirruvi717-rts 1.15t5-1un71Jm5

11141111€11/14111.iStlall 411,111E11 11151J1115

(qM'M'lltif117111:1/7')1?1"1517f1,1q66)

Gn. ejLetird,ovit flIILMI

5@lgl'inUf1-11e1117f1f115111^1116

111511Th

eig-11.1-3 EJ g11.7f1E111 iTEJ

14-1EL6111161/14 Lf- 1rni115Y6

f1551.11115

11571.11115

PG1t111 Thai NCD Net

1.11811a111M3Allvanuiat@nttrviquvru f151111111

flerUht1=1,611YIERMIGliTITNIultna 11551.1f115

miTtAmaalviErn.nafilamiLti@nlaig f1551.1f115

e. et7,6-A17uni5lmtnr1EJ1NGU1 -anirrum5 n=n-n.

&)O. c,76-rt.r-Juf1151YIEJ1A'EJW7111i1INLLIff1511.111^11.11Altif15 fl5I1if115

. 1@lffIlaVIT1V156LIYIV161/41M-mtu M 6)6)

vinaz f15511111ILLMILMIllif115

INffirtgiFlaittilAIVIERriami•Ahmultna


(G)) r7-iviumulniE) manripivrilnnwiwilum Lor,m7v?iiiunnivil°,11-rounnt,71tal

clu6Sut.iiuTurrvorunIlLviluvrrum

(b)•finriu F119•rai aatilnLauviz

ffumun-iTuivinuivillitnEJ

(sn)

()

[email protected]

tt MU 01011.1n LthaUloli

LIJYIEJti INA 1D&&

(unufAv)v)

dn-mhviTIIIEJ-1A'Utnr11.111515'1T


คณะท ำงำนรวมจดท ำรำยงำนขอมลดำนสขภำพคนกรงเทพมหำนคร

ล ำดบท ชอ -นำมสกล ต ำแหนง หนวยงำน 1. รศ. สมใจ วนจกล

รองคณบดฝำยวจยและบรกำรวชำกำร

คณะพยำบำลศำสตรเกอกำรณย ม.นวมนทรำธรำช

2. นพ. สนทร สนทรชำต

ผอ ำนวยกำร ส ำนกงำนปองกนและบ ำบดกำรตดยำเสพตด ส ำนกอนำมย กรงเทพมหำนคร

3. ทพ.กว วระเศรษฐกล ผอ ำนวยกำร ส ำนกงำนหลกประกนสขภำพแหงชำต เขตสขภำพท 13 กรงเทพมหำนคร

4. นพ.วฒนชย จรญวรรธนะ

นำยแพทยช ำนำญกำรพเศษ ส ำนกบรหำรกำรสำธำรณสข กระทรวงสำธำรณสข

5. นำงวรนช เนตรพศำลวนช หวหนำกลมวจยและพฒนำระบบบรกำร

กองกำรพยำบำลสำธำรณสข ส ำนกอนำมย กรงเทพมหำนคร

6. นำงเสำวลกษณ บญณรงค หวหนำกลมหลกประกนสขภำพ


7. นำยอภชำต ธญญำหำร

นกวชำกำรสถตช ำนำญกำร กองสถตสงคม ส ำนกงำนสถตแหงชำต

8. นำงมยร เถำลดดำ กลมงำนสำธำรณสขชมชน


9. นำงสำววำสนำ จระกำร กลมงำนสถต ส ำนกอนำมย กรงเทพมหำนคร

10. นำยประเทอง เผำดษฐ ผชวยผอ ำนวยกำร สปสช.เขต สขภำพท 13

ส ำนกงำนหลกประกนสขภำพแหงชำต เขตสขภำพท 13 กรงเทพมหำนคร

11. นำงวไลรตน สจรตชำต

นกวชำกำรสำธำรณสขช ำนำญกำร


12. นำงสำวพรเพญ จ ำรญรตน

นกวชำกำรสำธำรณสขช ำนำญกำรพเศษ

ส ำนกกำรแพทย กรงเทพมหำนคร

13. นำงแสงจนทร ชำตประสทธ

หวหนำกลมตรวจรำชกำรเขตสขภำพท 13 กรงเทพมหำนคร

ส ำนกตรวจและประเมนผล ส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข

14. นำงชจตร นำชวะ

นกวชำกำรสถตช ำนำญกำรพเศษ

ส ำนกนโยบำยและยทธศำสตร กระทรวงสำธำรณสข

15. นำยมณฑล บวแกว

เจำหนำทเทคนคคอมพวเตอร ส ำนกนโยบำยและยทธศำสตร กระทรวงสำธำรณสข


ล ำดบท ชอ -นำมสกล ต ำแหนง หนวยงำน 16. นำยชนตน ขอวนนำ


โรงพยำบำลนพรตนรำชธำน กรมกำรแพทย กระทรวงสำธำรณสข

17. นำงพรรษมน ขวญละมล


โรงพยำบำลรำชวถ กรมกำรแพทย กระทรวงสำธำรณสข


90 95 100 105 110 115 120 125 130 135 140 145 150 155 160 165 170 175 180

75

70

65

60

55

50

45

40

35

30

25

20

15

10

5

90 95 100 105 110 115 120 125 130 135 140 145 150 155 160 165 170 175 180

80

85


5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

510

15

20

30

25

40

45

595

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

165

170

175

180

185

67

89

1011

1213

1415

1617

18

50

55

60

65

35

6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18


90 95 100 105 110 115 120 125 130 135 140 145 150 155 160 165 170

90 95 100 105 110 115 120 125 130 135 140 145 150 155 160 165 170

70

75

65

60

55

50

45

40

35

30

25

20

15

10

5

2542

การแปลผลจากกราฟ

เปนดชนบงชวานำหนกเหมาะสมกบสวนสงหรอไมสามารถแปลผลภาวะโภชนาการไดโดยไมตองทราบอายเดก ถารางกายขาดอาหารระยะสนในปจบนหรอเกดเจบปวย รางกายจะผอม นำหนกตามเกณฑสวนสงจะมคานอยกวาปกต แตถาไดรบอาหารเกนความตองการของรางกาย นำหนกตามเกณฑสวนสงจะเปนดชนบงชภาวะเรมอวน หรออวนไดดทเดยว

เปนดชนบงชภาวะโภชนาการระยะยาวทผานมาวาสวนสงเหมาะสมกบอายหรอไม ถารางกายมการขาดสารอาหารแบบเรอรงเปนระยะเวลานานจะมผลกระทบตอการเจรญเตบโตทางโครงสราง ทำใหเดกเตยกวาเดกในเกณฑวนเดยวกน

เปนดชนบงชวานำหนกเหมาะสมกบอายหรอไม ถารางกายขาดอาหารหรอเจบปวยจะมผลกระทบตอขนาดของรางกายทำใหนำหนกลดลง และถาขาดอาหารระยะยาวเดกจะผอมและเตย ดงนนนำหนกนอยกวาเกณฑอาย จะบงชการขาดสารอาหารโดยรวม และสามารถใชในการตดตามการเตบโตของเดกได

หมายเหต : เกณฑการประเมนการเจรญเตบโตของเดกวยเรยนทเหมาะสม ควรใชดชนสวนสงตามเกณฑอาย นำหนกตามเกณฑสวนสง รวมกบนำหนกตามเกณฑอาย


5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

5

50

55

45

40

35

30

25

20

15

10

60

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

165

170

175

67

89

1011

1213

1415

1617

18


รายงานสุขภาพคนกรุงเทพ ปี 2558

Business