มูลค่าพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย ปี 2558

Value of E-Commerce Thailand 2015

11

ปี 2550 - 2556 ส ำนักงำนสถิติแห่งชำติ ส ำรวจสถำนภำพกำรพำณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ของประเทศไทยอย่ำงต่อเนื่องปี 2558 ก้ำวสู่ปีที่ 1 ของ ETDA ในกำรส ำรวจมูลค่ำพำณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทยเพื่อสนองตอบนโยบำยดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม (Digital Economy) ของรัฐบำล และเพื่อพัฒนำ ส่งเสริมและสนับสนุนกำรท ำธุรกรรมทำงอิเล็กทรอนิกส์ของประเทศ

ภาคเอกชน

ภาคประชาชน

ภาครัฐ

ภาครัฐ วำงแผน ก ำหนดนโยบำย/กลยุทธ์และยุทธศำสตร์ E-Commerce

ภาคเอกชนวำงแผนธุรกิจ แผนกำรตลำด แผนกำรลงทุน

ภาคประชาชน 2

นิยาม “พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส”์An E-Commerce transaction is the sale or purchase of goods or services, conducted over computer networks by methods specifically designed for the purpose of receiving or placing of orders. The goods or services are ordered by those methods, but the payment and the ultimate delivery of the goods or services do not have to be conducted online. An e-commerce transaction can be between enterprises, households, individuals, governments, and other public or private organizations.

– Include: orders made in Web pages, extranet or EDI. The type is defined by the method of making the order.

– Exclude: orders made by telephone calls, facsimile, or conventional e-mail.Source: OECD

3

1) ทบทวนวรรณกรรม การวิจัย การศึกษาจากต่างประเทศ เพื่อศึกษาตัวชี้วัด (Indicators) ในการวัดผลมูลค่าและสถานภาพ E-Commerce

ผู้เชี่ยวชำญด้ำนพำณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศUNCTAD และผู้เชี่ยวชำญจำก อังกฤษ, แคนำดำ, เกำหลีใต้, บรำซิล และฟินแลนด์ เป็นต้น

2) ก าหนดกรอบประชากร และกลุ่มตัวอย่าง3) วิจัยเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณ 4) เครื่องมือการวิจัย

ใช้แบบสอบถำมออนไลน์สัมภำษณผ์ู้บริหำรระดับสูงของ E-Commerce Top 100* *ผู้ประกอบกำรรำยใหญ่ ที่มีมูลค่ำขำย E-Commerce มำกกว่ำหรือเท่ำกับ 50 ล้ำนบำทต่อปี

5) ตรวจสอบมูลค่าขาย ความเป็นไปได้ของภาพรวมของ E-Commerceผู้ประกอบกำรรำยใหญ่แต่ละกลุ่มอุตสำหกรรมยืนยันควำมถูกต้อง และควำมเป็นไปได้ของมูลค่ำขำยPayment issuers ยืนยันควำมถูกต้อง และควำมเป็นไปได้ของมูลค่ำขำยในภำพรวม

6) การแถลงข่าว พร้อมทั้งเผยแพร่รายงานผลการส ารวจที่ส าคญั

ขั้นตอนการส ารวจมูลค่า E-Commerce

4

International workshop on measuring E-Commerce“Towards a thriving Digital Economy era”

วัตถุประสงค์เพื่อศึกษำตัวช้ีวัด (Indicators) มูลค่ำและสถำนภำพพำณิชย์อเิลก็ทรอนิกส์เพื่อให้กำรส ำรวจมูลค่ำพำณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทยเป็นไปตำมมำตรฐำนสำกล

ผู้เชี่ยวชาญจากองค์กรระหว่างประเทศUNCTAD จำกสวิสเซอร์แลนด์ICT และ Statistics จำกเกำหลีใต้, บรำซิล และฟินแลนด์

ผู้เข้าร่วมการประชุม (ไทย)ผู้เชี่ยวชำญจำกภำครัฐ และภำคเอกชน

Workshop “การวัดมูลค่าพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ เพื่อก้าวสู่ยุคเศรษฐกิจดิจิทัล”

5

Ms.Diana Korka

UNCTAD

Dr.Kim Seung Keon

Korea Association for ICT

Promotion

Mr. Aarno Airaksinen

Statistics Finland

Eurostat Methodology

Mr. Winston Oyadomari

Regional Center for Studies

on the Development of the

Information Society of Brazil

----------------------

----------------------

----------------------

6

ระยะเวลำกำรส ำรวจ: เดือนเมษำยน – เดือนตุลำคม 2558 รวม 7 เดือน

กรอบประชำกร E-Commerce ประเภท B2B และ B2C มีทั้งสิ้น 502,676 รำย ประกอบด้วยธุรกิจขนำดเล็ก ขนำดกลำง และขนำดใหญ่

C

B A

ผู้ประกอบการ E-Commerce ไทยในปัจจุบัน502,676 ราย

แหล่งที่มาของกรอบประชากรที่ใช้ในการส ารวจA = สมำคมผู้ประกอบกำรพำณิชย์อิเล็กทรอนิกส์B = กรมพัฒนำธุรกิจกำรค้ำ (DBD) กระทรวงพำณิชย์C = ส ำนักงำนสถิติแห่งชำติ

หมำยเหตุ: น ำแหล่งที่มำทั้งหมด มำขจัดควำมซ้ ำซ้อน ตัดบริษัท/ผู้ประกอบกำรที่ซ้ ำในแต่ละฐำนข้อมูลออก จนได้ตัวเลขสุทธิของกรอบประชำกรดังกล่ำว

7

ในการส ารวจมูลค่า E-Commerce จัดแบ่งมูลค่าตามประเภทอุตสาหกรรม โดยอ้างอิงตามประเภทอุตสาหกรรม และกิจกรรมทางเศรษฐกิจทุกประเภทตามมาตรฐานสากล (International Standard Industrial Classification: ISIC rev.4)

ล าดับ ประเภทอุตสาหกรรม

1 การผลิต (Manufacturing)2 การค้าปลีก และการค้าส่ง (Retail & Wholesale)3 การขนส่ง (Transport)4 การให้บริการท่ีพัก (Accommodation) 5 ข้อมูลข่าวสารและการสื่อสาร (Information & Communication)6 การประกันภัย (Insurance) 7 ศิลปะ ความบันเทิง และนันทนาการ (Art, Entertainment and Recreation)8 กิจการการบริการดา้นอื่นๆ (Other services)

หมายเหตุ: ล ำดับที่ 4 ข้อมูลบำงส่วนมำจำกกำรส ำรวจค่ำใช้จ่ำยของนักท่องเที่ยวชำวไทยและชำวต่ำงชำติ กำรท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.)ล ำดับที่ 6 ข้อมูลอ้ำงอิงจำกกำรส ำรวจของส ำนักงำนคณะกรรมกำรก ำกับและส่งเสริมกำรประกอบธุรกิจประกันภัย (คปภ.)

8

สรุปผลส ารวจที่ส าคัญมูลค่า E-Commerce ในประเทศไทย ปี 2557 และแนวโน้ม ปี 2558

9

1

2,033,493.4 ล้านบาทมูลค่า E-Commerce ในประเทศไทย ปี 2557

มูลค่า E-Commerce ในประเทศไทย ปี 2556 - 2558

หมำยเหตุ: (1) มูลค่ำ E-Commerce ปี 2556 ส ำรวจโดยส ำนักงำนสถิติแห่งชำติ ส่วนมูลค่ำ E-Commerce ปี 2557 – 2558 ส ำรวจโดย สพธอ. จึงไม่สำมำรถเปรียบเทียบกันได้ระหว่ำง ปี 2556 – 2557 เนื่องจำกกรอบกำรวิจัยที่แตกต่ำงกัน

(2) มูลค่ำ E-Commerce รวมผู้ประกอบกำร B2B, B2C และ B2G ซึ่งมำจำก (a) e-Auction ข้อมูลจำกกรมบัญชีกลำง (b) B2G จำกกำรส ำรวจผู้ประกอบกำรที่ขำยออนไลน์กับภำครัฐโดยไม่ผ่ำน e-Auction 11

มูลค่า E-Commerce ปี 2557 และแนวโน้มปี 2558 จ าแนกตามมูลค่าที่ได้จากการส ารวจกับมูลค่าที่เกิดจากการจัดซื้อจัดจ้างของภาครัฐ (e-Auction)

หมำยเหตุ: e-Auction คือ มูลค่ำท่ีเกิดจำกกำรจัดซื้อจัดจ้ำงของภำครัฐ (e-Auction) ข้อมูลจำกกรมบัญชีกลำง 12

อัตราการเติบโต 2557 - 2558

e-Auction การส ารวจ3.39% 3.71%

มูลค่าที่เกิดจาก e-Auctionมูลค่าที่ได้จากการส ารวจ

มูลค่า E-Commerce ปี 2557 และแนวโน้มปี 2558 จ าแนกตามประเภทผู้ประกอบการ(รวม e-Auction)

หมำยเหตุ: B2G เป็นมูลค่ำท่ีเกิดจำกำร (a) e-Auction ข้อมูลจำกกรมบัญชีกลำง (b) B2G จำกกำรส ำรวจผู้ประกอบกำรที่ขำยออนไลน์กับภำครัฐโดยไม่ผ่ำน e-Auction

13

ร้อยละของมูลค่า E-Commerce ปี 2557 และแนวโน้มปี 2558 จ าแนกตามประเภทผู้ประกอบการ(ไม่รวม e-Auction)

ปี 2557 ปี 2558

74.65%

24.90%

71.74%

27.68%

หมำยเหตุ: B2G มำจำกกำรส ำรวจผู้ประกอบกำรที่ขำยออนไลน์กับภำครัฐโดยไม่ผ่ำน e-Auction

0.45%0.58%

14

15

เปรียบเทียบมูลค่า E-Commerce ปี 2557 (เฉพาะ B2C)ระหว่างประเทศไทยกับประเทศอื่นๆ

ที่มา: http://data.worldbank.org, http://www.statista.com, http://www.ekosglobal.com และการส ารวจมูลค่า E-Commerce ปี 2558 โดย สพธอ.

16

มูลค่า E-Commerce ต่อหัวประชากร (Capita/จ านวนประชากร) ของประเทศต่างๆ ในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิค

ที่มา: http://data.worldbank.org, http://www.statista.com, http://www.ekosglobal.com และการส ารวจมูลค่า E-Commerce ปี 2558 โดย สพธอ.

มูลค่า E-Commerce ปี 2557 และแนวโน้มปี 2558 จ าแนกตามประเภทอุตสาหกรรม(ไม่รวม e-Auction)

17

ร้อยละของมูลค่า E-Commerce ปี 2557 กลุ่มอุตสาหกรรมการค้าปลีกและการคา้ส่งจ าแนกตามประเภทสนิค้าและบริการ

18

ร้อยละของมูลค่า E-Commerce ปี 2557 กลุ่มอุตสาหกรรมศิลปะ ความบันเทิง และนันทนาการจ าแนกตามประเภทสนิค้าและบริการ

19

ร้อยละของผู้ประกอบการ E-Commerce ปี 2557 จ าแนกตามลักษณะการขายสนิค้าและบริการ

78.36%

21.64%

ผู้ประกอบการขายผ่านช่องทางออนไลน์ ผู้ประกอบการขายผ่านช่องทางออนไลน์และมีหน้าร้านกายภาพ

20

ร้อยละของผู้ประกอบการ E-Commerce ปี 2557 จ าแนกตามการให้บริการช่องทางการช าระเงนิ

1 2 3 4 5 6 7 8

32.2

67.8

6.7

93.3

44.2

55.8

28.1

71.9

21.8

78.2

9.0

91.0

23.8

76.2

17.0

ผ่านทางออฟไลน์

ผ่านทางออนไลน์ช ำระเงินผ่ำนบัตรเครดิต/เดบิต ช ำระเงินผ่ำน PayPalช ำระเงินผ่ำนระบบ e-banking (รวม

Internet Banking, ATM, Telephone Banking)

ช ำระเงินผ่ำนระบบ Mobile Payment (เช่น m-Pay, True Money เป็นต้น)

ช ำระเงินแบบ FEDI (กำรช ำระเงิน แลกเปลี่ยนเอกสำรทำงกำรเงินทำงธุรกิจระหว่ำงบริษัทคู่ค้ำ)

ช ำระเงินปลำยทำงกับพนักงำนโดยตรง

ช ำระเงินผ่ำนผู้ให้บริกำรเคำน์เตอร์รับช ำระเงิน เช่น 7-11, Tesco lotus, Big C เป็นต้น

21

ร้อยละของผู้ประกอบการ E-Commerce จ าแนกตามการให้บริการช่องทางการช าระเงิน ผ่านทางออนไลน์ 4 อันดับแรก

22

เช่น

ประเด็นที่ส่งผลกระทบอย่างมีนัยส าคัญต่อ E-Commerce

ปัจจัยภายใน - ขาดคนมีทักษะด้าน E-Commerce

กำรที่ E-Commerce เติบโตอย่ำงรวดเร็ว ท ำให้ขำดแคลนคนที่มีทักษะด้ำนนี้ จนเกิดกำรแย่งตัวบุคลำกร (Salary War)ต้นทุนการขนส่งสูง กำรคมนำคมขนส่งยังไม่ครอบคลมุทั่วประเทศ ท ำให้ต้นทุนในกำรขนส่งและกระจำยสินค้ำสูง (Logistic & Supply Chain Cost)ค่าใช้จ่ายในการลงทุนด้านเทคโนโลยีสูง ส ำหรับผู้ประกอบกำรที่เพิ่งเข้ำสู่ธุรกิจนี้ กังวลว่ำหำกลงทุนด้ำน Hardware และ Software ไปแล้ว จะคุ้มค่ำกับกำรลงทุนหรือไม่

ปัจจัยภายนอก โครงสร้างภาษี ขอให้รัฐบำลช่วยสนับสนุนให้ผู้ประกอบกำร E-Commerce ที่เข้ำระบบลงทะเบียนระบบภำษี VAT ได้รับสิทธิพิเศษทำงภำษี การเข้าถึงอินเทอร์เน็ต และความม่ันใจในการซ้ือของออนไลน์ ในบำงพื้นที่ของต่ำงจังหวัด กำรเข้ำถึงอินเทอร์เน็ตยังเปน็ไปได้ยำก ในขณะที่ปัญหำกำรฉ้อโกง กำรหลอกลวง

ท ำให้ผู้ซื้อขำดควำมมั่นใจในกำรซื้อของออนไลน์ความผันผวนของระบบเศรษฐกิจโลก 23

สพธอ.ขอความร่วมมือผู้ประกอบการทุกท่านให้ความร่วมมือให้ข้อมูลหรือตอบแบบสอบถามในการส ารวจทุกโครงการของ สพธอ.เพื่อให้ทา่นได้ข้อมูลผลการส ารวจที่มีความถูกต้อง แม่นย า

ไวใ้ช้ประกอบการตัดสินใจเชิงธุรกิจได้อย่างเท่าทันกับการเปลี่ยนแปลงในยุคเศรษฐกิจดิจิทัล

24