ตอน เด็กวัยอนุบาล 3-6 ป · 2017-10-10 · 1 คู...

1

คมอสาหรบพอแมเพอเผยแพรความรดานการดแลและพฒนาเดก

เดกวยอนบาล 3-6 ปตอน

2

คมอส�ำหรบพอแม เพอเผยแพรควำมรดำนกำรดแลและพฒนำเดก ตอน เดกวยอนบำล 3-6 ป

ทมบรรณาธการ ผศ.พญ.ปราณ เมองนอย

พญ.พฏ โรจนมหามงคล

รศ.พญ.อสราภา ชนสวรรณ

คณะอนกรรมการ Child Health Supervision รศ.พญ.ประสบศร องถาวร

พญ.วนด นงสานนท

ศ.คลนกพญ.วนดดา ปยะศลป

รศ.พญ.จนทฑตา พฤกษานานนท

รศ.นพ.อดศกด ผลตผลการพมพ

รศ.นพ.พงษศกด นอยพยคฆ

ผศ.(พเศษ)นพ.เทอดพงศ เตมภาคย

ISBNจดพมพโดย ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทยสมาคมกมารแพทยแหงประเทศไทย ชน9อาคารเฉลมพระบารม๕๐ปเลขท2ซอยศนยวจย ถนนเพชรบรตดใหมเขตหวยขวางกรงเทพฯ10310 โทร.0-2716-6200-1โทรสาร0-2716-6202 E-mail:[email protected]://www.thaipediatrics.org

ลขสทธของราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทยและสมาคมกมารแพทยแหงประเทศไทย

ขอมลทางบรรณานกรมของส�านกหอสมดแหงชาตNationalLibraryofThailandCataloginginPublicationData

พญ.จรยา ทะรกษา

ผศ.พญ.อสราภา ชนสวรรณ

พญ.นยนา ณศะนนท

พญ.อดศรสดา เฟองฟ

รศ.พญ.บญยง มานะบรบรณ

พญ.สธาทพย เอมเปรมศลป

พญ.ปองทอง ปรานธ

พญ.สธาทพย เอมเปรมศลป

ศ.คลนกพญ.วนดดา ปยะศลป

3

สารจากประธานราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

ดวยเทคโนโลยการสอสารทล�าสมยในปจจบนท�าใหพอแมมอใหมสามารถรบรขอมลขาวสารตางๆ

จากสอตางๆทางมอถอไดอยางรวดเรวแตในขณะเดยวกนขอมลเหลานอาจจะไมไดรบการกลนกรอง

ซงเมอน�าไปใชในการเลยงลกอาจจะไมเหมาะสมกบลกของตนเอง

หนงสอเลมนไดรวบรวมความรและหลกเกณฑในการเลยงลกในวยตางๆ เพอใหพอแมไดรบมอ

กบอารมณและพฒนาการของลกในแตละวย ทงนเพอความเหมาะสมแกลกในวยนน อกทงการวาง

แนวทางแกไขปญหาตางๆทอาจจะเกดขน

หนงสอเลมนจงใหหลกเกณฑตางๆ ในการเลยงลกทครบถวนแตการเลยงลกยงตองอาศยความ

รก ความใกลชด ความเอาใจใส และความตอเนองตงแตเลกจนโต เพอทจะไดผใหญคนหนงทสมบรณ

ทกๆดานในยค4Gน

(ศาสตราจารยนายแพทยพภพจรภญโญ)

ประธานราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

นายกสมาคมกมารแพทยแหงประเทศไทย

4

บทน�า

ใครๆกมกพดวาเดกคออนาคตของชาตแตคนทมความรทแทจรงในการพฒนาเดกจนท�าให

เดกเตบโตไดอยางเตมทพฒนาความรความสามารถจนท�าประประโยชนตอตนเองและผอนไดกลบมไมมาก

สงคมในปจจบนพบปญหาเดกไทยมปรมาณสงขนชดเจนทงๆทปรมาณเดกไทยมปรมาณลดลง

และสาเหตหลกมาจากการเลยงดทไมเหมาะสมหนาทหลกของกมารแพทยนอกจากใหการรกษาดแล

ขณะเจบปวยแลว กมารแพทยพงตองใหค�าแนะน�าครอบครวในแตละชวงวยเพอเปนหลกในการเลยงด

พฒนาเดกเราใหเตบโตอยางถกทศทาง เปนก�าลงส�าคญของครอบครว เปนคนดของสงคมและประเทศ

ชาตตอไป

แตขณะเดยวกนพอแมซงเปนผทมความส�าคญอยางสงตอการสงเสรมเลยงดพฒนาเดกรอบดาน

และใหโอกาสมประสบการณชวตในดานตางๆตลอดชวง15ปแรกของชวตจ�าเปนตองคนควาหาความ

รเพอน�าไปใชในการเลยงดและพฒนาเดกตอไป

ในการท�างานนตองขอขอบคณทมบรรณาธการทกชวงวยทกทานทเสยสละเวลาอนมคารวบรวม

ความรททนสมย ขอมลส�าคญ เรยบเรยงจนผทตงใจอานจะเขาใจไดงาย ทงนเพอประโยชนทมตอเดก

ตอพอแม ตอผทท�างานเกยวของกบเดกทกภาคสวน ทส�าคญ คอ ประโยชนทจะมตอสงคม และตอ

ประเทศชาตของเรา

(ศ.คลนกพญ.วนดดาปยะศลป)

ประธานวชาการ

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

5

สารบญ

หนา

สารจากประธานราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย 3

บทน�า 4

บทท 1 ความสาคญของชวงวย 3-6 ป 7 สขภาวะเดกวยอนบาลยคปจจบน 8

ก�าหนดการดแลสขภาพเดกไทย 10

บทท 2 การเจรญเตบโต และพฒนาการ 11 ดานรางกาย 11

ดานความคดการเรยนร 11

ดานการพดและการสอสาร 12

ตารางพฒนาการในเดกราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทยพ.ศ.2557 13

ดานอารมณ 14

ดานสงคม 14

ดานจรยธรรม 16

พฒนาการทางเพศ 18

บทท 3 การสงเสรมสขภาพ 19 อาหาร 19

การออกกาลงกาย 25

การดแลสขภาพชองปากและฟน 26

วคซน 26

ตารางการฉดวคซนมาตรฐานราชวทยาลยกมารแพทยพ.ศ.2560 27

การปองกนอบตเหตอนตราย 29

6

หนา

บทท 4 เทคนคการเลยงดและพฒนาทกษะสาคญ 31 หลกการสรางพฤตกรรมทตองการ 31

ฝกลกใหใชชวตในโรงเรยนอนบาล 32

เตรยมความพรอมกอนเขาระดบประถมศกษา 33

พฒนาดานอารมณ(EQ) 34

ฝกใหมนใจตวเอง 43

การเตรยมความพรอมในการอานเขยน 44

การฝกระเบยบวนย 47

บทท 5 ปญหาทพบบอย 53

รบประทานอาหารไมเหมาะสม 54

พดชาและปญหาการสอสาร 56

กาวราว 57

ปรบตวยากเขากบเพอนยาก 59

เดกทถกเรงรด 61

เดกกลมเสยงตอปญหาการเรยน 62

เดกวยอนบาลกบสอจอภาพ 64

เอกสารอางอง 66

7

บทท 1ความส�าคญของชวงวยอนบาล 3 - 6 ป

เดกวย3-6ปหรอเรยกวาเดกวยกอนเรยนหรอวยอนบาล(preschool)เปนวยทส�าคญระยะ

หนงของชวต เพราะเปนชวงทเดกเรมมพฒนาการหลายดานกาวหนาขน ทงดานความคด ภาษา การ

สอสารดานกลามเนอ การเคลอนไหวและการชวยเหลอตนเองท�าใหเดกพงพาตนเองไดอยางแทจรง

ซงเปนรากฐานส�าคญของคนทจะมชวตอสระ เปนตวของตวเองเพมขน นอกจากนยงเปนวยทเดกเรม

จากครอบครวไปสโรงเรยนอนบาลหรอศนยเดกเลกไดเรยนรการอยรวมกบผอนและใชชวตภายนอก

บานมากขนแตในขณะเดยวกนหากเดกวยนไมไดรบการสงเสรมทกษะทจ�าเปนตามชวงวยอาจจะเปน

จดตงตนของปญหาตอไปในอนาคต

ความรกและความผกพน การใหความรกความอบอนและความมนคงทางจตใจแกเดกอยางสม�าเสมอตลอดเวลาทพอแม

ลกอยดวยกนจะท�าใหเดกรสกวาตวเขามคณคาท�าใหเขามความมนใจในตนเองมองโลกในแงดมอารมณ

แจมใสเขาใจความรสกของผอนสามารถสรางสมพนธภาพและท�างานรวมกบผอนไดดควบคมอารมณ

ไดอยางเหมาะสมและมความเหนอกเหนใจผอนซงเปนพนฐานทส�าคญในการพฒนาคณธรรมในตวเดก

ตอไป

พอแมทเลยงลกดวยตนเองมความไวตอความตองการและการแสดงออกของลกมปฏสมพนธ

ทดและแสดงความรกตอลกอยางสม�าเสมอ โดยการกอดอม สมผสพดคย ชนชมและเลนกบลก ใน

บรรยากาศครอบครวทอบอนปราศจากความรนแรงจะชวยสงเสรมใหเกดความรกความผกพนทมนคง

ระหวางพอแม-ลก

บคลกภาพของพอแมทอบอนเยอกเยนอารมณดเปนมตรยมแยมแจมใสปรบตวงายสงคมด

ไมมปญหาทางจตใจคอไมขกงวลหรอมอารมณซมเศราจะเลยงดลกใหเกดความรกความผกพนไดงาย

ในทางตรงขามพอแมทเครยดเศราโศกวตกกงวลจะไมสามารถตอบสนองตอความตองการของลกได

อยางเหมาะสมสงผลท�าใหเดกเฉอยชาซมเศรามความกงวลและสงผลกระทบตอระบบการกนการ

นอนหากปญหาเรอรงไมไดรบการชวยเหลออาจสงผลท�าใหพฒนาการลาชาได

เดกทถกเลยงดโดยปลอยปะละเลยพอแมไมคอยสนใจพอแม-ลกมความผกพนทไมมนคงเดกจะ

ความส�าคญของชวงวยอนบาล 3 - 6 ป

8

เตบโตมาเปนคนทไมคอยเชอใจใครเกบตวเจาอารมณชอบบงคบใหคนอนท�าตามทตนเองตองการไม

คอยเขาใจจตใจคนอนท�าใหไมคอยมเพอนท�างานรวมกบผอนไดไมดดงนนความรกและความผกพน

จงเปนพนฐานทส�าคญในการเลยงดใหเดกเตบโตอยางมบคลกภาพทสมบรณ

สขภาวะเดกวยอนบาลยคปจจบน เดกอาย3-6ปเปนชวงวยทมความส�าคญสมองและรางกายมการเจรญเตบโตและพฒนาตลอด

เวลาเปนชวงวยทมการเรยนรไดสงจากการวเคราะหสถานการณสขภาวะเดกวย3-6ปโดยราชวทยาลย

กมารแพทยแหงประเทศไทยพ.ศ.2552พบประเดนส�าคญสรปไดดงน

1. จ�านวนประชากรกลมเดกปฐมวยมแนวโนมลดลง

2. มแนวโนมทพอแมจะเลยงลกเองลดลงมแนวโนมทจะไปฝากเลยงในสถานเลยงเดกชวงกลาง

วนมากขนโดยเฉพาะในเขตชมชนเมอง

3. พอแมสงเสรมพฒนาการใหกบเดกนอยเกนไปผปกครองจ�านวนมากละทงเดกโดยเปดโทรทศน

ใหเดกดเปนเวลานาน

4. การเจบปวยและการเสยชวตลดลงโรคทพบบอยในเดกอายต�ากวา5ปคอโรคอจจาระรวง

และปอดอกเสบส�าหรบอตราตายมแนวโนมลดลงสาเหตการตายหลก ในเดกอนบาลและเดกวยเรยน

เกดจากอบตเหตและจมน�า

5. โรคทปองกนไดดวยวคซนลดลงมากเนองจากเดกสวนใหญฉดวคซนปองกนวณโรคบาดทะยก

ไอกรนคอตบหดตบอกเสบท�าใหการปวยดวยโรคทปองกนไดดวยวคซนลดลงมากยกเวนวณโรคเพราะ

มการตดเชอวณโรคในผปวยเอดสเพมมากขน

6. ภาวะโภชนาการและการขาดสารอาหาร เดกวย 3- 6 ปยงพบภาวะขาดโภชนาการอยบาง

แตพบวาเดกทมภาวะโภชนาการเกนมปรมาณเพมขนและพบวาเดกจ�านวนมากตดการกนหวานและได

รบน�าตาลเกนปรมาณทเหมาะสมจากรายงานผลการส�ารวจสภาวะสขภาพชองปากระดบประเทศทก5

ปครงท7พ.ศ.2555ส�านกทนตสาธารณสขกรมอนามยพบวาเดก3ปและ5ปมน�าหนกนอยกวา

เกณฑรอยละ6.5และ12.9ตามล�าดบมน�าหนกคอนขางนอยรอยละ8.8และ11.1ตามล�าดบม

น�าหนกตามเกณฑรอยละ72.2และ70.6ตามล�าดบมน�าหนกคอนขางมากรอยละ3.6และ2.8ตาม

ล�าดบและมน�าหนกมากเกนเกณฑรอยละ8.7และ7.1ตามล�าดบ

7. ภาวะฟนผในเดกอนบาลแมจะลดนอยลงกวาการส�ารวจในพ.ศ.2550(พบฟนผรอยละ62.8)

แตกยงนบวาเปนปญหาทพบไดบอยจากรายงานผลการส�ารวจสภาวะสขภาพชองปากระดบประเทศทก

5ปครงท7พ.ศ.2555ส�านกทนตสาธารณสขกรมอนามยพบวาเดกอาย3ปมฟนผรอยละ51.8

ความส�าคญของชวงวยอนบาล 3 - 6 ป

9

และเดกอาย5ปมฟนผรอยละ78.5โดยเดกในภาคใตและภาคกลางมฟนผมากทสดปญหาส�าคญทยง

ตองการการดแลเพมเตมคอการแปรงฟน เพราะผปกครองของเดก3ปรอยละ55.8ยงปลอยใหเดก

แปรงฟนดวยตนเองมเดกเพยงรอยละ44.2ทมผปกครองชวยดแลการแปรงฟนใหนอกจากนยงพบวา

เดกเลกอาย3ปและ5ปยงดมนมหวานและนมเปรยวเมออยทบานสงถงรอยละ48.9และรอยละ49.9

ตามล�าดบรวมทงยงมการใชขวดนมอยถงรอยละ39.4ในเดก3ปซงนอกจากจะเพมความเสยงตอการ

เกดฟนผแลวยงมโอกาสเกดความผดปกตของการสบฟนในอนาคต

8. มพฒนาการลาชาผลการส�ารวจพฒนาการเดก1-5ปของส�านกสงเสรมสขภาพกรมอนามย

โดยใชเครองมอคดกรองพฒนาการDSPM&DAIMระหวาง2เม.ย.2558-3เม.ย.2560พบวาเดกอาย

42เดอน36-47เดอนและ48-60เดอนมพฒนาการสมวยเพยงรอยละ6576และ78ตามล�าดบ

โดยพฒนาทลาชาสวนใหญเปนดานกลามเนอมดเลกและดานการชวยเหลอตนเองและดานสงคม

9. สถานศกษาและสถานรบเลยงเดกขาดการควบคมคณภาพการจดบรการดแลเดกปฐมวยของ

ภาครฐและเอกชนม3รปแบบคอสถานเลยงเดก(รบเดกแรกเกดถง2ป)โรงเรยนเดกเลก(รบเดก1

ปครงถง3ป)และโรงเรยนอนบาล(รบเดก3-6ป)การจดบรการดงกลาวพยายามทจะใหสอดคลอง

กบพฒนาการของเดกในแตละวยแตยงขาดการควบคมในดานคณภาพและมาตรฐานของการดแล

10.ใชเวลาในการดโทรทศนมากเกนไป เดกปฐมวยดโทรทศนเฉลยวนละ 1.9 ชวโมง โดยเดก

กรงเทพมหานคร ใชเวลาดโทรทศนมากทสดวนละ 2.1 ชวโมง ผเลยงดเดกรอยละ 40.1 ไมเคยเลอก

รายการโทรทศนใหเดกดและรอยละ23.7ใหเดกดเหมอนกบตนเองดในขณะทรอยละ36.2ทเลอก

รายการโทรทศนใหเดกคอการตนรายการส�าหรบเดกและละคร

จากการส�ารวจพฒนาการเดกอาย1-5ปของศนยอนามยท3กรมอนามยพ.ศ.2557พบวา

เดกอายต�ากวา2ปใชสออเลกทรอนกสรอยละ76.9แมจะมค�าแนะน�าไมใหเดกต�ากวา2ขวบใชสอ

อเลกทรอนกสกตาม

สขภาวะเดกวยอนบาลยคปจจบน

10

ก�าหนดการดแลสขภาพเดกไทย มาตรฐานราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย พ.ศ. 2557


11

บทท 2การเจรญเตบโต และพฒนาการ

เดกวย3-6ปอยในระยะเดกวยกอนเรยนหรอวยอนบาล(preschool)เปนวยทเรยนรสงแวดลอม

ไดมาก พฒนาการดานตาง ๆ กาวหนาขนมาก และมสงคมกวางขนจากเดมทอยกบพอแมเปนหลก

เปนการอยรวมกบครและเพอนทโรงเรยน ดงนนครจงเปนอกบคคลหนงทมความส�าคญในการสงเสรม

พฒนาการเดกวยนนอกเหนอจากพอแมหรอบคคลใกลชดในครอบครว

การเจรญเตบโตและพฒนาการ 1.ดานรางกาย

เดกจะเตบโตเปนไปอยางสม�าเสมอโดยเฉลยมน�าหนกตวเพมขนปละ2-2.5กโลกรมและมสวน

สงเพมปละ6-8เซนตเมตรเดกวยนจงดผอมลงและสงขนกลามเนอมดใหญเจรญพฒนาขนมากควบคม

การเคลอนไหวและทรงตวในทาตางๆไดดชอบหอยโหนปนปายลนไถลอาย3ปเดกสามารถยนขา

เดยวไดชวครวงแลวหมนตวไดโดยไมลมขนบนไดสลบเทาไดขจกรยานสามลอเมออาย4ป เดกจะ

สามารถกระโดดขาเดยวเดนลงบนไดสลบเทาไดปนตนไมและเมออาย5ปจะสามารถกระโดดสลบ

เทากระโดดขามสงกดขวางเตยๆไดเดนตอเทาเปนเสนตรงไดโดยไมลมอาย6ปเดนบนสนเทาใช2

มอรบลกบอลทโยนมาและกระโดดไกลไดประมาณ120ซม.

ส�าหรบพฒนาการดานการใชกลามเนอมอเดกชวงวยนสามารถวาดรปทรงเรขาคณตงายๆเชน

วงกลมสเหลยมสามเหลยมและใชมอไดคลองในทกทศทางถาไดรบการฝกฝนโดยเฉพาะอยางยงการ

ฝกใหชวยเหลอตนเองเชนถสบแตงตวตดกระดมผกเชอกรองเทาหรอชวยงานบานอนๆจะท�าให

มอและสายตาท�างานประสานกนไดราบรนมผลดตอการเขยนหนงสอท�าใหเดกเขยนไดสวยและท�างาน

เรยบรอย(ดรายละเอยดในภาคผนวกทายบท)

2.ดานความคดการเรยนร

ชวงวยนเปนวยทเดกมจนตนาการและมความคดรเรมสรางสรรคอยากรอยากเหนกระตอรอรน

สามารถแยกแยะความแตกตางของสงตางๆจดกลมของสตวและรปทรงเมอถงตอนกลางของชวงวยน

การเจรญเตบโต และพฒนาการ

12

เดกจะสามารถมความคดรวบยอดดานพนฐานจ�านวนและตวเลขเดกวยนจะแกปญหาตางๆดวยสงท

รบรและจนตนาการของตนเอง โดยยงไมรจกคดไตรตรองอยางรอบดานการแกปญหาของเขาจงเปน

แบบลองผดลองถก และเรยนรจากผลของการกระท�า ดงนนหากพอแมหรอครสนบสนนและใหโอกาส

เดกไดทดลองแกปญหาดวยตนเองโดยคอยใหค�าแนะน�าชมเชยเมอเดกท�าส�าเรจใหก�าลงใจเมอท�าผด

พลาดพรอมทงชวยชแนะวธแกไขขอผดพลาดจะชวยใหเดกเตบโตเปนคนกลาคดกลาทดลองท�ามความ

คดสรางสรรคและไมเกรงกลวตอปญหารวมทงเกดความภาคภมใจในตนเองเมอสามารถเอาชนะปญหา

ตางๆไดแตในทางกลบกนหากผใหญไมเปดโอกาสใหเดกหดท�าสงตางๆหรอคอยต�าหนหามเขมงวด

หรอลงโทษมากเกนไปจะเปนการหยดยงการแสดงออกท�าใหเดกกลายเปนคนไมมนใจไมกลาตดสนใจ

และสงผลเสยตอการเรยนรในขนตอไปของเดก

เดกวยนมความคดดานเหตและผลอยในขอบเขตจ�ากด ตางจากความคดของผใหญ โดยเดกวยน

มกจะเชอมโยงเหตการณ 2 เหตการณทตอเนองกนวาเปนเหตเปนผลซงกนและกน เชน เดกวยอนบาล

คนหนงไปโรงพยาบาลเพราะมไขและจ�าเปนตองเจาะเลอดตรวจ แตหากกอนถกเจาะเลอด เขาท�าความ

ผดบางอยางแลวถกดวาดอเขาอาจเขาใจวาการทเขาถกเจาะเลอดนนเปนการท�าโทษทเขาเปนเดกดอดง

นนพอแมหรอครควรมความเขาใจความคดของเดกและชวยอธบายใหเดกมความเขาใจทถกตองตอไป

3.ดานการพดและการสอสาร

เดกวยอนบาลมพฒนาการทางภาษาอยางตอเนองและซบซอนขนจากวยเตาะแตะในชวงสนสด

วยอนบาลเดกจะสามารถเขาใจค�าพดของผใหญไดเกอบทงหมดรจกสจ�านวนและเปรยบเทยบขนาด

เลก-ใหญจ�านวนมาก-นอยพนผวทแตกตางกนเชนเรยบ-ขรขระนม-แขงได

ชวงอาย3ปเดกจะพดคยไดเปนประโยคแมจะยงไมคลองนกอาจพบค�าพดซ�าๆ หรอฟงดคลาย

ตดอางไดเปนปกตตามวยซงค�าซ�าๆนจะคอยๆหายไปเมอเดกอาย4-5ปอกทงประโยคทเดกพดจะ

คอยๆซบซอนขนสามารถเลาเรองราวทมล�าดบขนตอนใหผใหญทไมคนเคยกบเดกฟงไดเขาใจทงหมด

หรอเกอบทงหมดเลาเรองทเกดขนในอดตและพดถงอนาคตใกลๆโดยเขาใจความหมายเชนเมอวาน

พรงนเปนตนสามารถพดประโยคในเหตการณทเกยวของกนและยกเหตผลงายๆ ไดเชนหนท�าน�าหก

ตวเปยกหมดเลยหนไมรกนองเพราะนองชอบแกลงหนจนกระทงชวงปลายของวยนคอเมออาย6ปจะ

สามารถอธบายความหมายของค�าไดเรมอานสะกดค�านบเลขไดถง30

ในชวงวยอนบาลนเดกจะชางซกถามโดยมกจะถามความหมายของค�าหรอวลทไมเขาใจหรอถาม

ถงทมาหรอเหตผลของสงทพบเหนในชวตประจ�าวนเชนท�าไมพระจนทรจงเปนรปวงกลมหนเกดมาได

อยางไรของสงนท�างานไดอยางไรพอแมและครควรตอบค�าถามของเดกโดยไมแสดงความหงดหงดร�าคาญ


13

และใหเหตผลงายๆทเดกเขาใจรวมทงหมนพดคยในเรองตางๆชวนใหเดกเลาเรองทเขาพบเหนหรอ

ไดยนมาเพอสงเสรมพฒนาการทางภาษาและตอยอดความรใหกบเดก


14

4.ดานอารมณ

เดกจะรจกและแสดงอารมณหลากหลายทงอารมณรกพอใจเสยใจทกขใจ เศราอจฉากงวล

กลวโกรธกาวราวเมออาย4ปขนไปเดกจะเรมเขาใจอารมณความรสกของผอนในสถานการณตางๆ

โดยการอานทาทและน�าเสยงเชนรวานองรสกเสยใจทไมไดเลนของเลนเรมแสดงความเหนอกเหนใจผ

อนจะปรบเปลยนอารมณและระงบอารมณของตนไดบางรอคอยไดนานขนปลอบตนเองและคนอนเปน

ความกลวทจะการแยกจากพอแมและความกลวคนแปลกหนาจะนอยลงเมอเทยบกบวย1-2ปสามารถ

แยกจากแมไดนานขนและสรางความผกพนกบบคคลอนไดเชนครพเลยงเพอนเปนตนแตกยงอาจ

มความกงวลอยบางโดยเฉพาะเมอเจบปวยแปลกทหรอมการแยกจากกนนานนอกจากนอาจมความ

กลวอยางอนเกดขนจากจนตนาการเชนกลวความมดกลวสตวกลวเสยงลมพายซงถอเปนภาวะปกต

ในยามทเดกประสบเหตการณทท�าใหเกดความเครยดหรอวตกกงวลเชนเมอมนองใหมอาจแสดง

พฤตกรรมถดถอยกลบเปนเดกเลกกวาเดมไมยอมท�าสงทเคยท�าไดแลวเชนกลบมาดดขวดนมใหมทงท

เคยเลกขวดนมไดแลวปสสาวะรดทนอนออนตดแมมากขน

อารมณโกรธรองอาละวาดเมอถกขดใจในวย 1-2 ป หากไดรบการฝกสอนอยางเหมาะสม เมอ

เขาสวยอนบาลเดกจะควบคมอารมณและการแสดงออกไดอยางเหมาะสมมากขนพอแมและครควรพด

คยกบเดกเกยวกบอารมณความรสกไมควรต�าหนหรอวจารณวาตวเดกนสยไมดหากเดกสามารถพดถง

อารมณและความรสกไดมากขน จะเหนวาการแสดงพฤตกรรมทบงชถงความโกรธ ความไมพอใจ เชน

การอาละวาดลงดนกบพนจะลดลงไปเชนกน

5.ดานสงคม

เดกวยนเรมมความสนใจและอยากมสวนรวมในการเลนกบเดกอนอยางไรกตามในระยะแรกของ

ชวงวยนเดกอาจยงท�าไดไมดนกเพราะยงมความเอาแตใจตนเองและอาจยงไมสามารถเลนตามกฎหรอ

กตกาจงยงคงเหนพฤตกรรมหวงของแยงของตตนเองหรอตผอนเมอเกดความไมพอใจหรอใชค�าพดท

ไมถกตองเหมาะสมพอแมหรอครจงควรก�ากบดแลเลนไปกบเดกคอยชแนะวธการเลนและสงเสรมการ

สรางสมพนธภาพกบเพอนอยางเหมาะสมจนท�าใหเดกสามารถควบคมอารมณตวเองมความความเหน

อกเหนใจผอนเรยนรการแบงปนยอมรบกตกาและท�าใจเมอแพไดบาง

เดกวยนมจนตนาการ ชอบเลนสมมต และเรมเลนรวมเปนกลมกบเดกคนอน ๆ โดยการแบง

บทบาทในการเลนจะซบซอนขนตามวย เชน เลนบทบาทพอ-แม-ลก คร-นกเรยน หรอเลยนแบบตว

ละครในสอทไดดเปนตนในเดกทเปนลกคนเดยวหรอขาดเพอนเลนอาจสรางเพอนสมมตในจนตนาการ

ไดโดยเดกจะเลนคนเดยวสงเสยงพดคยเลนเหมอนมเพอนเลนจรงๆอยดวยซงถอวาเปนภาวะปกต

ทพบไดตามวย


15


16

6.ดานจรยธรรม

มนษยไมไดเปนสตวประเสรฐตงแตแรกเกด การทมนษยจะประเสรฐไดเกดจากการทตองฝกฝน

และฝนตนเอง มฉะนนเรากไมตางอะไรจากสตวทท�าทกอยางไปตามสญชาตญาณ ผทพฒนาตนองจง

สามารถท�าในสงทถกตอง เหมาะสม ทงๆทอาจไมถกใจหรอฝนใจไมท�าสงทไมถกตองทงๆใจปรารถนา

อยากจะท�า

วยนเปนชวงส�าคญในการปลกฝงสรางพฤตกรรมทดงามใหคนเคยโดยไปอยในชวตประจ�าวนทง

การดแลตนเองกนอาหารเองเคารพกตการกษามารยาทสอสารอยางมสมมาคารวะผอาวโสฝกใหม

น�าใจเสยสละชวยเหลอคนรอบขางความเหนอกเหนใจผอนและตอบแทนบญคณผใหญเชนรวาแม

ก�าลงเศราและอยากจะเขาไปปลอบดงนนการพฒนาพฤตกรรมคนเคยทดงามนจะเปนการพฒนาจตใจ

ไปพรอมกนคอยงชวยผอนยงมน�าใจเสยสละและมจตอาสาเพมขนวยนจงเปนชวงเวลาส�าคญในการ

สงเสรมใหเดกมคณธรรม

การสรางพฤตกรรมคนเคยทดงามมไดมาจากการสงแตเปนการท�าตามอยางตนแบบคอพอแม

แตอยางไรกตามวยนอาจยงยดตนเองเปนศนยกลางและตองการท�าความตองการของตนเองอยบางการ

ทพอแมชวนคยเพอใหเดกคดตอวาถาเราท�าเชนนนเรารสกอยางไรคนอนรสกอยางไรและผลกระทบ

ตอตวเราและคนรอบขางถาเราท�าเชนนนสม�าเสมอจะเกดอะไร ฝกอยางคอยเปนคอยไปและสม�าเสมอ

สงทพงระวงคออยาใชวธบอกหรออธบายมากเกนไปเพราะจะท�าใหเดกเบอและตอตานไมยอมท�าตาม

ในทสดเดกจะควบคมตนเองไดมากขนอยในขอบเขตของการท�าตามทพอแมครตองการไดอยาง

มความสขการฝกใหมวนยสะกดกลนความอยากและอดทนหดรอคอยจนน�าไปสการตดสนใจของเดก

เองเชน“แมทราบวาหนอยากไดขนมชนสดทายนแตพคงเสยใจเพราะเขายงไมไดกนขนมนสกชนเลย”

หรอการสะทอนใหเดกเหนวาการกระท�าของตวเองมผลตอการแสดงออกของผอนอยางไรเชน“หนเหน

ไหมคะวานองเขายมกวางใหหนตอนหนสงของเลนใหสงสยนองอยากขอบคณหนนะคะ”

เดกจะมแรงจงใจในการท�าความดผานการเรยนรจากผลการกระท�าของตนเองเชนการไดรบค�า

ชมเชยเมอเขาท�าดหรอการถกลงโทษเมอเขาท�าไมดเพราะเขายงตองการความรกการยอมรบและการ

ชมเชยอยางตรงไปตรงมา อยางไรกตาม เมอเตบโตขนเดกจะเรยนรคณธรรมทลกซง เชน การมน�าใจ

ความมเมตตาความซอสตยเปนตนไดมากทสดผานการสงเกตแบบอยางจากผใหญทมความสมพนธท

ดกบเขาและสอทเขาเหน


17

การเรยนรเรองคณธรรมของเดกวย3-6ปจงเปนการเรยนรจากกพอแมและครโดยตรงไดทงจาก

การจงใจและไมจงใจสอนเพราะเดกจะเปนผสงเกตการณทยอดเยยมและเลยนแบบผใหญโดยไมรตวสง

ทพอแมและครปฏบตทก ๆ วน จงมผลยงกวาค�าพดสงสอนดงนนพอแมและครจงควรเปนแบบอยาง

ทดในการปฏบตตวในชวตประจ�าวนเชนการใชกรยาวาจาสภาพออนนอมการเคารพสทธของกนและ

กนการไมหยบของผอนการพดความจรงการไมรงแกสตวหรอผอนการใสใจหรอใหเกยรตผอนความ

มน�าใจชวยเหลอผอนเปนตนรวมทงก�ากบดแลการเขาถงสอทเหมาะสมในการปลกฝงจรยธรรมส�าหรบ

เดก

กฎส�าคญในการสอนใหเดกเขาอกเขาใจผอนคอ“จงปฏบตตอผอนเหมอนทเราตองการใหผอน

ปฏบตตอเรา”


18

7.พฒนาการทางเพศ

เดกวย3-6ปจะเขาใจวาตนเองเปนเพศใดสามารถแยกความแตกตางของลกษณะและบทบาท

ของแตละเพศไดนอกจากนยงเรมเขาใจวาเพศเปนสงทตดตวถาวรไมเปลยนแปลงตามลกษณะภายนอก

หรอการแตงกายเชนเมอเดกเหนผหญงทไวทรงผมสนคลายผชายและใสกางเกงเดกกยงสามารถบอก

ไดวาผทเขาเหนเปนผหญงไมใชผชายวย6ปเดกจะยอมรบเพศของตนและแสดงบทบาททางเพศท

เหมาะสม

ความอยากรอยากเหนในเรองเพศในวยอนบาลจะเปนไปตามธรรมชาต เดกอาจสนใจส�ารวจ

อวยวะเพศหรออวยวะอนทบงบอกเรองเพศจงไมควรลงโทษเดกแตควรชแจงงายๆสนๆใหพอเขาใจ

แตตองสอนใหรจกสทธของบคคลเชนจบหนาอกแมหรอผอนไมไดนอกจากนควรสอนเดกใหระมดระวง

ตวไมควรใหผอนมาดหรอจบอวยวะเพศของเดกดวยไมควรสงเสรมใหเดกแสดงหรอแตงตวเกนวยหรอ

เลยนแบบการแตงตวของผใหญทเปดเผยรางกายอยางไมเหมาะสม

พฒนาการตามวยในดานตางๆสามารถดไดในสมดบนทกสขภาพแมและเดกหรอคมอเฝาระวง

และสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวย(Developmentalsurveillanceandpromotionmanual;DSPM)

ซงdownloadไดจากwww.thaichilddevelopment.comหากพบวาไมเปนไปตามวยควรปรกษา

แพทยหรอบคลากรสาธารณสข


19

บทท 3การสงเสรมสขภาพ

อาหาร เดกวยนจะมน�าหนกเพมขนปละ 2-2.5 กโลกรม และสวนสงจะเพมขนโดยเฉลยปละ 6-8

เซนตเมตรเดกจะตองไดรบสารอาหารในปรมาณทพอเพยงทงชนดและปรมาณความตองการสารอาหาร

ของเดกแตละคนในชวงนจะไมเทากนขนอยกบอตราการเจรญเตบโตของเดกแตละคนระดบกจกรรมท

ท�าและขนาดรางกายของเดก

หากเดกไดรบโภชนาการหรอสารอาหารตางๆไมเพยงพอจะสงผลใหการเจรญเตบโตชากลาม

เนอไมแขงแรงภมตานทานต�าเกดภาวะโลหตจางในทางตรงขามถาไดมากเกนไปกท�าใหมน�าหนกเกน

เกดโรคอวน ซงสงผลเสยตอสขภาพดานรางกายและจตใจ เดกวยนควรกนอาหารหลก 3 มอ โดยกน

อาหารใหครบ5หมและมอาหารทหลากหลายในแตละหมส�าหรบอาหารจ�าพวกโปรตนควรใหเดกรบ

ประทานเนอสตวชนดเนอแดงเชนเนอหมเนอววเนอไกดวยเพอจะไดรบธาตเหลกนอกจากนอาหาร

ทกนไมควรจะเปนอาหารทมรสจดกลาวคอหวานจดเคมจดหรอมนจดจนเกนไปรวมทงควรสงเสรม

ใหเดกกนผกผลไมเปนประจ�า ดมนมรสจดวนละ 2-3 แกวหรอกลองเปนอาหารวางระหวางมออาหาร

หรอกนอาหารทเปนแหลงของแคลเซยมเชนผลตภณฑจากนมจ�าพวกชสปลาเลกปลานอยทกนไดทง

กระดก เตาหผกใบเขยว เปนตน เพอใหไดรบแคลเซยมในปรมาณเพยงพอและควรใหออกก�าลงหรอ

วงเลนกลางแจงบางเพอรางกายจะไดสรางวตามนดจากแสงแดดซงจะชวยในการดดซมและสะสมของ

แคลเซยมในกระดกนอกจากนตองเอาใจใสเรองการกนอยางถกสขอนามยไดแกการกนอาหารปรงสก

และสะอาดการลางมอกอนกนอาหารและการใชภาชนะทสะอาด

การประเมนภาวะโภชนาการ ท�าโดยการวดสวนสงและชงน�าหนก แลวน�ามาเทยบกบเกณฑ

อางองโดยแยกตามอายและเพศเปนดชนบงชวาการเจรญเตบโตทางดานน�าหนกเหมาะสมกบอายหรอ

ไมถารางกายขาดสารอาหารหรอเจบปวยจะมผลกระทบท�าใหน�าหนกลดลงกอนแตถาขาดอาหารเรอรง

เปนระยะเวลานาน จะมผลตอความสงของเดกดวย ดงนนจงควรตดตามการเจรญเตบโตของเดกอยาง

สม�าเสมอเพอจะไดสามารถแกไขปญหาทเกดขนไดอยางรวดเรวและเหมาะสมส�าหรบเดก

กรมอนามยกระทรวงสาธารณสขไดประกาศใชกราฟการเจรญเตบโตดานรางกายของเดกชดใหม

การสงเสรมสขภาพ

20

ส�าหรบเดกไทยอายแรกเกด-5ปซงเปนมาตรฐานการเจรญเตบโตของเดก(childgrowthstandards)

ขององคการอนามยโลกค.ศ.2006โดยเรมใชกบเดกทเกดตงแต1ตลาคมพ.ศ.2558เปนตนไปโดย

ชมรมโภชนาการเดกแหงประเทศไทยไดจดท�าเปนระดบpercentilecharts


21

ภาคผนวกกราฟน�าหนกของเดกหญงไทยอายแรกเกด-5 ปชดใหม


22

ภาคผนวกกราฟความยาว/ความสงของเดกหญงไทยอายแรกเกด-5 ปชดใหม


23

ภาคผนวกกราฟน�าหนกของเดกชายไทยอายแรกเกด-5 ปชดใหม


24

ภาคผนวกกราฟความยาว/ความสงของเดกชายไทยอายแรกเกด-5 ปชดใหม


25

การออกก�าลงกาย การออกก�าลงกายในวย 3-6 ปจะเปนรากฐานส�าคญตอชวตเดกไปตลอด การออกก�าลงกาย

จะสงเสรมการพฒนาระบบประสาท กระดกและกลามเนอทเกยวของทงกลามเนอมดใหญและกลาม

เนอมดเลกนอกจากนยงกระตนการท�างานของสมองสงผลตอการเจรญเตบโตและพฒนาความสามารถ

รอบดานทงทางรางกายอารมณสงคมและสตปญญาดงนนพอแมและครจงควรสงเสรมการออกก�าลง

กายของเดกวยอนบาลอยางจรงจงและสม�าเสมอเดกวยนตองการการเลนอสระกลางแจงอยางนอยวน

ละ30นาทและไมควรปลอยใหเดกอยกบสออเลกทรอนกสเปนเวลานานเกน1ชวโมงตอวนจนขาด

โอกาสออกก�าลงกาย

เดกวยนมการพฒนาการท�างานของกลามเนอทดขนเคลอนไหวไดเรวและคลองแคลวทรงตวได

ดรบและสงบอลไดตรงเปาหมายกระโดดไดไกลปนปายไดเกงประกอบกบการเลนเปนธรรมชาตของ

เดกวยนดงนนเขาจงมกจะมแรงจงใจในการออกก�าลงกายอยแลวขอเพยงไดรบการสงเสรมจากพอแม

และครจดกจกรรมใหเขาไดออกก�าลงกายเขามกจะรวมมอไดไมยากนก

สงทควรค�านงถงในการออกก�าลงกายของเดกวยอนบาล คอ การดแลเรองความปลอดภยของ

เครองเลนและสงแวดลอมทเดกเลนและไมควรใหเดกเลนตดตอกนนานเกน30นาทเพราะจะท�าใหกลาม

เนอลาและเกดอบตเหตจากการหกลมไดงายรวมทงไมควรใหเดกออกก�าลงกายในขณะทอากาศรอนเกน

ไปและควรใหเดกไดพกดมน�าประมาณ½-1แกวเปนระยะเพอปองกนภาวะขาดน�าจากการออกก�าลง

กายและควรหยดกจกรรมเมอเดกแสดงอาการออนเพลยหรอเหนอยจากการเลนนอกจากนควรสงเกต

ความผดปกตของรางกายเดก เชน การหายใจหอบหรอหายใจแรงหรอไดยนเสยงวด ๆ อาการเหนอย

หอบและรมฝปากเขยวคล�าขณะเลนหากพบอาการเหลานตองพาเดกไปพบแพทยเพอตรวจวนจฉยและ

รกษาตอไป


26

การดแลสขภาพชองปากและฟน เดกวยนมพฒนาการดานกลามเนอมอทดขน สามารถขยบมอไปมาเพอแปรงฟนเองได แตเขายง

ไมสามารถแปรงไดสะอาดหรอไมทวถงพอพอแมและครจงควรสงเสรมสขภาพชองปากและฟนโดยการ

สงเสรมใหเดกแปรงฟนดวยยาสฟนเดกทผสมฟลออไรดบบเทากบเมลดถวเขยวอยางนอยวนละ2ครง

โดยใหเดกแปรงฟนเองกอนและผใหญตองแปรงฟนซ�าเพอใหมนใจในความสะอาดนานอยางนอย2นาท

นอกจากนควรสนบสนนใหเดกเลกดดนมจากขวดและควรใหเดกกนของหวานในปรมาณนอยเพอชวยลด

การเกดฟนผรวมกบพาเดกไปพบทนตแพทยทก6เดอนเพอประเมนสขภาพชองปากเคลอบฟลออไรด

ทผวฟนและผปกครองจะไดรบความรเรองการดแลสขภาพชองปากและฟนของเดกจากทนตแพทยดวย

เดกอนบาลยงจ�าเปนตองรบฟลออไรดกนเสรมไมนอยกวาสปดาหละ4วนเพอปองกนฟนผแต

อยางไรกตามควรตรวจสอบปรมาณฟลออไรดในน�าดมของแตละพนทกอนเนองจากในปจจบนมการเตม

ฟลออไรดในน�าดมหากมปรมาณเพยงพอส�าหรบปองกนฟนผในเดกแลวไมจ�าเปนตองกนเสรมเนองจาก

การไดรบฟลออไรดมากเกนไปจะท�าใหฟนตกกระไมสวยงาม

วคซน วคซนในวยนมไมมากสวนใหญเปนวคซนส�าหรบกระตนภมคมกนจากวคซนททยอยฉดมาตงแต

แรกคลอดหรอใหวคซนทางเลอกทผปกครองยงไมตดสนใจฉดกอนหนานเชนไวรสตบอกเสบเออสกอใส

ไขหวดใหญซงผปกครองสามารถปรกษาแพทยเพอหาขอมลเพมเตมได

วคซนทเดกอนบาลควรไดรบ


27

ก�าหนดการดแลการฉดวคซนเดกไทย โดยสมาคมโรคตดเชอในเดกแหงประเทศไทย 2560

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย


28


29

การปองกนอบตเหตอนตราย เดกอนบาลจะมพฒนาการดานตางๆดขนทงกลามเนอมดใหญและมดเลกท�าใหเคลอนไหวได

คลองแคลวขนใชมอหยบจบและใชงานในกจกรรมตางๆไดดขนมอยากรอยากเหนอยากทดลองตาม

วย แตยงขาดความคดไตรตรองอยางรอบคอบ จงมความเสยงทจะเกดอบตเหตได จากการส�ารวจในป

พ.ศ.2556พบวาอบตเหตทรนแรงทเกดกบเดกวยอนบาลทพบบอยไดแกการจมน�าการพลดตกจาก

เครองเลนอบตเหตจราจรโดยเฉพาะขณะซอนทายรถจกรยานยนตการบาดเจบจากของรอนลวก

แนวทางปองกนมดงน

1.จดสภาพแวดลอมรอบตวเดกใหปลอดภยทงในบานนอกบานและระหวางเดนทาง

• จดพนทปลอดภยส�าหรบเดกในบาน โดยแยกเดกออกจากจดอนตรายเชนมประตหรอรว

เพอแยกพนทของเดกออกจากแหลงน�าหองครวบนไดระเบยงถนนหรอบรเวณทมยานพาหนะเขาถง

• เลอกใชและจดวางเฟอรนเจอรใหเหมาะสม เชน เลอกใชตหรอชนวางของทมความมนคงไม

ลมงายหรอยดตดก�าแพงเพอปองกนการลมคว�าเมอเดกเขนดนหรอปนปาย

• แยกเกบหรอจดวาง สงของทอาจกออนตรายกบเดกเพอมใหเดกเขาถงได เชน จดวางของ

รอนของมคมไมขดไฟสารพษอาวธยาไมใหเดกเขาใกลไดเปนตนรวมทงไมควรน�าเอายาหรอสาร

พษใสภาชนะทมลกษณะคลายภาชนะบรรจอาหารหรอเครองดมเพราะอาจท�าใหเดกเขาใจผดได

• ไมใหเดกเลนของเลนอนตรายเชนของเลนทมความแหลมคมมความแรงเชนปนอดลมหรอ

วตถระเบดเชนพลดอกไมไฟเปนตนรวมทงไมใหเดกอายนอยกวา5ปเลนอปกรณทตองใชทกษะ

การทรงตวบนลกลอเชนสเกตบอรดรองเทามลอเปนตน

• จดใหเดกเดนทางดวยความปลอดภย เชน ใชทนงนรภยส�าหรบเดก (child car seat) ให

เหมาะสมตามอายเมอโดยสารรถยนตหลกเลยงการน�าเดกโดยสารไปกบรถจกรยานยนตเปนตน

• รณรงคและใหความรวมมอกบชมชนในการจดพนทเลนนอกบานทปลอดภยใหเดกเชนสนาม

เดกเลนทไมตดถนนมทกนไมใหเดกถกรถชนมทปดกนไมใหเดกเขาไปใกลบอน�าทองรองแมน�าตดตง

เครองเลนสนามเสาฟตบอลแปนบาสอยางถกวธมนคงไมลมงายเปนตน

2.เฝาส�ารวจดแลปกปองคมครอง

• ตองใหเดกอยในระยะมองเหนและเขาถงตวเดกไดทนท

• ไมปลอยใหเดกอยกบคนทไมคนเคยตามล�าพงหรอบคคลอนตรายเชนผตดยาเสพตดผทม

อารมณแปรปรวนผทเสพตดทางเพศหรอเมาสราเปนตน

• ผดแลรวธการปฐมพยาบาลเบองตนการปฏบตการกชพขนพนฐาน(การเปาปากนวดหวใจ)


30

และการปองกนการบาดเจบในเดกรวมถงรวธตดตอกบหนวยฉกเฉนทางการแพทย(1669)และวธการ

สงตอเดกในภาวะฉกเฉนไปยงสถานพยาบาลใกลเคยง

• ในกรณทเดกไดรบสารพษสามารถขอค�าปรกษาเบองตนไดทศนยพษวทยารามาธบด(02201

1083/0-220-11084-6)หรอhotline1367(24ชวโมง)

3.สอนเดกใหคดเปน

ฝกเดกหดทจะหลกเลยงจดอนตราย ท�าตามกฎแหงความปลอดภย และมทกษะชวตเพอความ

ปลอดภยดงน

• ฝกใหชวยเหลอตนเองเชนฝกใหผดขนมาจากน�าแลวเกาะฝงเมอตกน�าใกลขอบฝงและฝก

ใหลกขนยนไดในน�าเมอตกน�าทตนกวา2ใน3ของความสงรวมทงฝกทกษะเพอความปลอดภยเชน

เดกอาย4ปขนไปสามารถสอนการลอยตวในน�าและการวายน�าระยะสนๆไดอยางไรกตามผดแลยง

คงตองดแลใกลชดตลอดเวลาเมอเดกอยใกลแหลงน�า ส�าหรบทกษะเพอความปลอดภยอน ๆ ทเดกวย

อนบาลควรไดรบการฝกหดเชนการขจกรยานสามลออยางปลอดภยเพอฝกหดการทรงตวทงนควรปลก

ฝงนสยการสวมหมวกนรภยเมอขรถจกรยานหรอจกรยานยนตดวย

• สอนใหรจกจดเสยงสถานการณอนตรายอยางงายๆไมซบซอนโดยบอกเลากรณตวอยางและ

ผลลพธทเกดขนรวมทงก�าหนดกฎแหงความปลอดภยทเขาใจงายใหเดกปฏบตอยางสม�าเสมอเชนไม

เลนใกลแหลงน�าไมเลนใกลถนนไมวงขามถนนคนเดยวไมเลนสายไฟปลกไฟและเครองใชไฟฟาไม

เลนไฟน�ารอนและไมรบสงของหรอไปกบคนแปลกหนาเปนตน

• สอนใหรจกปกปองรางกายตนเองระมดระวงและวางตว

กบคนแปลกหนาอยางเหมาะสมรวมทงรจกบอกผดแลเมอมผอนมาก

ระท�าโดยไมเหมาะสมเชน สมผสรางกายในสวนทควรปกปองโดย

เฉพาะหนาอกกนและอวยวะเพศเปนตน

• ฝกใหจดการความขดแยงโดยไมใชความรนแรงเชนบอก

ครเมอเพอนแยงของเลนเปนตน


31

บทท 4เทคนคการเลยงดและพฒนาทกษะส�าคญ

หลกการสรางพฤตกรรมทตองการ พฤตกรรมทพอแมตองการในเดกวยอนบาลมกเปนเรองเลกๆเชนตองการใหเดกชวยเหลอตนเอง

ใหมากทสดหดควบคมอารมณ เรยนรสงตางๆ รอบตวและอยรวมกบผอนโดยรจกกฎเกณฑกตกาบาง

อยางเปนตน

หลกการสรางพฤตกรรมทตองการมวธการงายๆดงน

1. ผฝกจะตองรกเมตตานมนวลปรารถนาดรบผดชอบในการฝกฝนและอยากใหเดกมพฤตกรรม

ทดรวมทงท�าความเขาใจธรรมชาตของเดกแตละคนในแตละวยและยอมรบลกษณะเฉพาะของเดก

2. ก�าหนดเปาหมายทชดเจนในการฝกคาดหวงใหเหมาะสม

3. สรางบรรยากาศในการฝกทสดชนราเรงสงบสขไมกดดน

4. ในการฝกควรสอสารกบเดกตรงๆดวยภาษางายๆทเหมาะกบวย

5. ชมเชยเมอเดกท�าไดเพมขนและใหก�าลงใจเมอเดกท�าผดพลาด

6. ฝกฝนสม�าเสมออดทนเขาใจใหเวลาแกเดกในการท�างานไมแยงงานของเดกมาท�าเอง

7. ฝกฝนไปในทศทางเดยวกบโรงเรยนทมงเนนใหเดกชวยเหลอตนเองใหมากทสดและอยรวม

กบผอนภายใตกตกาเดยวกน

8. เปดโอกาสใหเดกท�ากจกรรมทท�าใหตองชวยเหลอตนเองและชวยผอนท�าสงตางๆไดเพมขน

เพอท�าใหเกดความรสกทดมองเหนคณคาและความสามารถของตนเอง

เทคนคการเลยงดและพฒนาทกษะสาคญ

32

วงจรพฒนา

ฝกลกใหใชชวตในโรงเรยนอนบาล เดกวย3-6ป ใชเวลาในโรงเรยนอนบาลเพมขนมพฒนาการทส�าคญหลายดานทพอแมควรสง

เสรมใหเดกเกดความพรอมดงน

1. ชวยเหลอตนเอง การชวยเหลอตนเองไดเปนสงส�าคญอยางแรกทเปนรากฐานของการกาว

ออกไปในสงคมอยางมนใจพอแมควรฝกใหเดกชวยเหลอตนเองทกดานใหมากทสดเชนกนขาวอาบน�า

แปรงฟน แตงตว เขาหองน�า ชวยงานบาน การชวยเหลอตนเองนนอกจากจะท�าใหเดกตองคด ตดสน

ใจและลงมอท�าแลวยงจะท�าใหเดกภมใจในตนเองเมอเขาท�าไดระยะแรกพอแมควรสอนหรอจบมอท�า

เมอเดกท�าไดบางกควรปลอยใหเดกท�าดวยตวเองมากขน ชมและใหก�าลงใจเปนระยะ ใหท�าบอยๆ จน

เกดทกษะคลองแคลว

2. คมอารมณไดฝกใหเดกรจกอดกลน รอคอย และแสดงอารมณอยางเหมาะสม เพออยรวม

กบคนอนไดงาย โดยมพอแมเปนตนแบบของคนทคมอารมณตนเองได ไมยวยใหอารมณเสยบอยๆฝก

ใหเดกรจกอารมณของตนเองและจดการอารมณอยางเหมาะสมเชนถาเดกโกรธรองอาวะวาดใหฝก

โดยแยกเดกออกมาในทสงบเพกเฉยไมใหความสนใจจนกวาเดกจะสงบลงไดดวยตวเองนอกจากนควร

ฝกใหเดกรจกอดทนท�าในสงทควรท�าซงอาจเปนสงทเดกไมชอบเชนชวยเหลอตนเองชวยท�างานบาน

เกบของเลนมากกวาสงเสรมใหท�าในสงทชอบหรออยากจะท�าเทานน

3.ดานสตปญญาเปดโอกาสใหเดกไดเหนและมประสบการณตรงเรยนรจากสภาพแวดลอมพอ

แมควรหมนพดคยตงค�าถามงายๆใหเดกคดหาค�าตอบและใหค�าแนะน�าแกเดกพาเดกออกไปเทยวนอก


33

บานเพอใหหดสงเกตสงรอบตวหรอเลานทานใหฟงบอยๆฝกสรปสงทเรยนรรวมกบเดกฝกใหเดกจดจ�า

ชอนามสกลตวเองทอยและเบอรโทรศพทนอกจากนควรฝกเดกใหมทกษะการแกปญหาดวยตนเองหรอ

ขอความชวยเหลอจากผอน

4.ดานสงคมตองเตรยมเดกใหพรอมในดานตอไปน

4.1รจกเคารพสทธผอนรล�าดบคนในสงคมทตองยอมรบเชนผใหญพเปนตนฝกใหใชค�าพด

เชนขอโทษขอบคณเคาะประตกอนเขาหองขออนญาตกอนหยบของคนอนไปใช

4.2รจกการรอคอย

4.3รจกการใหและการรบทเหมาะสม

4.3สงเสรมใหแสดงพฤตกรรมทตรงกบเพศของตวเดกเองทถกตองและเหมาะสม

4.4 ฝกใหเดกรจกการเลนตามกตกา รแพ รชนะ รจกการเลนไดหลากหลาย ซงฝกไดโดยเปด

โอกาสใหเลนกบเพอน โดยเฉพาะการออกก�าลงกายกลางแจง ซงมผลดตอทงการเจรญเตบโต อารมณ

และการเขาสงคม

5.ดานรางกาย เนนการออกก�าลงกายสงเสรมใหเดกเลนอสระกลางแจง เชนวงเลนในสนาม

ปนปายเครองเลนถบจกรยานและฝกการวาดภาพหรอรปทรงตางๆ

การเตรยมความพรอมกอนเขาโรงเรยนระดบประถมศกษา ควรสงเสรมสรางลกษณะนสยในชวงปฐมวยดงน

1. ความแขงแรงของรายกาย สงเสรมการออกก�าลงกาย นอกจากจะท�าใหรางกาย แขงแรง

กระฉบกระเฉงจตใจแจมใสมความกระตอรอรนและยงท�าใหการรบรไดคลองแคลว

2. การสงเสรมใหรกการเรยนร โดยเปนตนแบบนกเรยนรทด และจดสงแวดลอมใหเออตอเดก

ในการคนหาความรและตอบสนองความอยากรอยากเหนซงไมจ�าเปนตองตอบทกค�าถามของเดกแต

ฝกใหเดกสามารถคนหาค�าตอบจากแหลงตางๆดวยตนเองโดยฝกคดเปนท�าเปนไปพรอมๆกบฝกให

ลกคดถกท�าถกนอกจากนการเลอกโรงเรยนอนบาลทเหมาะสมกบเดกมส�าคญตอการสงเสรมการเรยน

รโรงเรยนไมควรเรงเรยนดานวชาการมากจนเกนไปแตเนนการท�ากจกรรมเสรมทกษะในการเรยนดวย

เชนสมาธการใชมอตาความคดการตดสนใจการดการฟงการท�าตามขนตอนเปนตนจดการเรยน

การสอนทงายเหมาะสมกบวยเพอใหเดกพบกบความส�าเรจในการเรยนรบอยครงและน�าความรมาใช

ในชวตประจ�าวนไดการสรางรากฐานการเรยนรทดทเนนการกระตนใหเดกสนใจทจะเรยนรเองพงพา

ตนเองไดมความอดทนความพยายามความรบผดชอบทมตอหนาทและงานทมอบหมายซงจะชวยสง

เสรมใหเกดการเรยนรทยงยน


34

3.การสงเสรมการปรบตวการท�าการกตกาและการอยรวมกบผคนในสงคม โดยเนนเรองการ

ใหเดกชวยเหลอตนเอง การแกปญหาดวยตนเอง การใชชวตอยในกตกาของทงทบาน ทโรงเรยน และ

ในสนามเดกเลนและฝกใหเดกรจกควบคมอารมณตนเองใหเหมาะสม

4.การสรางสมาธโดยจดสภาพแวดลอมทเงยบสงบฝกท�ากจกรรมทตองใชสมาธจดจอตอเนอง

เชนงานศลปะดนตรเปนตนรวมถงหดนงสมาธอยางเหมาะสมกบวยเพอใหเดกมความสงบจตใจอย

ในสภาวะทพรอมส�าหรบการเรยนรซงจะเปนพนฐานในการเรยนรระยะยาว

การพฒนาดานเชาวนอารมณ (EQ) EQ(EmotionalQuotient)หมายถงความสามารถของคนในการควบคมอารมณจตใจและ

รวมถงทกษะการเขาสงคมดวย คนทม EQ ด มกจะเปนคนทมความสขในชวตและมกจะประสบความ

ส�าเรจไดสง การทเดกมเชาวนอารมณดเปรยบเหมอนการมวคซนปองกนท�าใหเดกสามารถเผชญกบ

เหตการณทเปนความเครยดในชวตสามารถอยรวมกบผอนและประสบความส�าเรจในชวต

ลกษณะของคนทมEQดคอ

1. สามารถตระหนกรอารมณของตนเอง

2. สามารถควบคมจดการกบอารมณทเกดขนอยางเหมาะสม

3. รจกใหก�าลงใจตนเองในทกสถานการณ

4. สามารถตระหนกรอารมณของผอนเอาใจเขามาใสใจเรา

5. มทกษะทางสงคมและรกษาสมพนธภาพทดกบผอน

สงทพอแมและครควรท�าเพอชวยใหเดกสามารถพฒนาความฉลาดทางอารมณ(EQ)

1. ฝกตนเองใหไวตอการรบรภาวะอารมณของเดก

2. ยอมรบทงอารมณดานบวกและลบของเดก

3. ชวยเดกใหสามารถหาค�าอธบายทเกยวกบอารมณและรจกอารมณของตนเองใหชดเจนขน

ตามความรสกอยางทเขาเปน

4. ฝกเดกใหรจกยบยงอารมณแนะน�าวธการจดการอารมณของตนเองอยางเหมาะสม

5. ก�าหนดขอบเขตของพฤตกรรมและสอนการแสดงออกทเปนทยอมรบ

6. สอนทกษะการแกปญหาในสถานการณตางๆฝกเดกใหคดแกปญหาดวยตนเอง

7. สอนทกษะการเขาสงคมฝกเดกใหรจกปรบตวเขากบสงคม

ผปกครองและคณครสามารถประเมนเชาวนอารมณเดกอนบาล โดยใชแบบประเมนของกรมสขภาพจต


43

ฝกใหมนใจตนเอง ความมนใจในตนเองแตกตางจากการเอาแตใจตนเองโดยไมนกถงความรสกของผอนความรกอยาง

เดยวไมเพยงพอในการฝกฝนลกใหประสบความส�าเรจการทเดกวยอนบาล3-6ปชวยเหลอตนเองไดเพม

ขนเลยนแบบพอแมและสามารถชวยพอแมไดจะท�าใหเดกวยนรสกวาตวเองมคณคามความสามารถ

มความหมายเปนคนส�าคญคนหนงในครอบครวสงผลท�าใหเดกชอบตนเองและจะพยายามท�าตนเองให

ดขนเหนความมงมนชดเจนขนอยากเรยนรสงตางๆรอบตวเพมขน

พอแมและผใหญทใกลชดกบเดก รวมทงครดวย เปนผสะทอนสงดและสงไมดในการแสดงออก

ของเดกใหเดกรบรเมอคนรอบตวพดถงตนเองบอยๆไมวาดานดหรอไมดสดทายเดกจะเชอวาเขาเปน

คนอยางนนจรงๆการฝกฝนจงควรเนนจดดใหมากกวาการบอกจดดอยเพอใหมการพฒนาตอได

เดกไมตองการคนมาตอกย�าวาผดพลาดอยางไรแตตองการชน�าวาจะท�าอยางไรจงจะท�าไดถกตอง

หรอดขนกวาเดมพอแมและครควรหลกเลยงการใชค�าพดทรนแรงเพราะจะท�าใหเดกเสยความรสกรสก

วาตวเองไมมคณคาหากเดกมพฤตกรรมไมเหมาะสมอยาต�าหนวาตวเดกเปนคนไมดแตควรบอกกลาว

เนนพฤตกรรมทเดกท�าแลวพอแมหรอครเหนวาไมเหมาะสมพรอมกบชแนะแนวทางแกไข

การใหก�าลงใจการใชค�าพดเชงบวกจะชวยใหเดกยอมรบไดและยอมท�าตามมากกวาการใชค�าพด

เชงลบ หรอค�าพดรนแรง ไมวาผลของการฝกฝนจะเปนอยางไรในวนน อยาลมแสดงใหเดกเหนวาทาน

เชอมนวาวนหนงเขาจะท�าไดแนนอน


44

การเตรยมความพรอมส�าหรบการอานเขยน วย3-6ปเปนชวงเวลาของการเรยนรส�าหรบเดกในหลายๆดานโดยเฉพาะการเตรยมความพรอม

ฝกทกษะดานการอานเขยนหนงสอใหกบเดกเพราะเปนทกษะส�าคญทเดกทกคนจะตองเรยนรเมอเขา

สระบบการศกษาภาคบงคบในชนประถมศกษาตอนตน และมความสมพนธกบการประสบผลส�าเรจใน

การเรยนของเดกการจะเตรยมความพรอมส�าหรบทกษะการอานเขยนสามารถท�าไดดงแตในชวงวยน

ถาพอแมเขาใจพนฐานการเรยนรดงกลาว

ทกษะพนฐานของการอานเขยน การทเดกจะอานหนงสอไดนนเดกจะตองมความสามารถพนฐานตอไปน

1. สามารถแยกแยะสวนประกอบของเสยงในค�า(Phonologicalawareness)

ค�าแตละค�าในภาษาพดจะประกอบดวยเสยงยอย (phoneme) หลายเสยงมารวมกน เชน “ปาก”

ประกอบดวยเสยง /ป/ - /า/ - /ก/ เมอจะเขยนค�าในภาษาพดออกมาเปนภาษาเขยนนนแตละเสยง

ยอยนนจะถกแทนทดวยตวอกษรเฉพาะดงนนถาเดกจะอานหรอเขยนไดจะตองมความเขาใจเกยวกบ

หนวยยอยของค�ากอนคอรบรวาค�าพดทไดยนหนงค�านนจรงๆแลวมเสยงยอยประกอบอยหลายเสยง

2. รจกตวอกษร(alphabetic)และการใชตวอกษรแทนเสยง(phonic)

เดกทจะอานเขยนไดนนจะตองรจกตวอกษรในภาษาของตวเองวามตวอะไรบาง และรวาตวอกษรนน

แทนเสยงอะไรเชนภาษาไทยนนตวอกษร1ตวจะใชแทนเสยง1เสยงเชนเชน“ม”แทนเสยง/ม/

หรอษ,ส,ศแทนเสยง/ส/เปนตนหลงจากนนเดกจะตองเรยนรทจะน�าตวอกษรแตละตวมาแทนท

เสยงยอยแตละเสยงในค�าเชนเมอเดกจะอานค�าวา“ยาว”เดกตองรวาตวอกษร“ย”แทนเสยง“ยอ”

สระ“า”แทนเสยง“อา”และ“ว”แทนเสยง“วอ”จากนนจงสามารถเอาเสยงของตวอกษรทง3ตว

มารวมกน“ยอ-อา-วอ”อานออกมาเปนค�าวา“ยาว”ได

3. รจกความหมายของค�าศพท

การจะอานหรอเขยนไดดนน เดกมความจ�าเปนทจะตองรจกความหมายของค�าศพท หรอเดกจะตองม

คลงค�าศพทอยพอสมควรถาเดกไมรจกความหมายของค�านนเชนถาเดกไมเคยรจก“คราด”ถงแมเดก

จะสะกดอานค�าไดแตยอมไมเขาใจวาสงนคออะไร

4. สามารถในการจบใจความ

การจบใจความเปนพนฐานของทงภาษาพดและภาษาเขยนในภาษาพดเดกทฟงเรองตางๆแลวสามารถ

จบใจความไดกจะท�าใหเขาใจเรองราวตางๆไดดเชนเดยวกบในภาษาเขยนเดกทจบใจความไดดยอม

เขาใจเรองราวทอานไดดกวารวมทงสามารถเขยนบรรยายเรองราวไดดกวาดวย


45

จะเหนไดวาการทเดกจะสามารถอานเขยนไดดนน จ�าเปนตองมทกษะหลายดาน ไมใชเพยงแค

การทองตวอกษรได หรอคดตามแบบตวอกษรไดอยางทพอแมหลายคนเขาใจ ซงถาฝกฝนทกษะในทก

ดานทกลาวมานใหเดกไดตงแตวย3-6ปจะชวยใหเดกอานเขยนหนงสอไดงายขนเมอเขาสการศกษาภาค

บงคบซงการฝกฝนสามารถท�าไดในแนวทางดงน

1. การฝกการแยกแยะสวนประกอบของเสยงในค�า(Phonologicalawareness)ท�าไดโดย

• การอานหนงสอทมค�าคลองจองใหเดกฟงหรอทองกลอนค�าคลองจองกบเดกเชนจนทรเอย

จนทรเจาซงเดกๆมกจะชอบฟงค�าคลองจองนและเมอฟงบอยๆเดกจะตระหนกวาค�าทคลองจองกน

นมหนวยยอยของเสยงคลายกน

• ฝกใหเดกแยกแยะพยางคเชนการเลนตบมอเทากบจ�านวนพยางคของค�า

• ฝกใหเดกรจกแยกเสยงตนของค�า อาจท�าไดการเลนเกม เชน ใหเดกเลอกรปทออกเสยงตน

เหมอนกนเชนใหเดกดรป“กบแกวมด”แลวใหเดกเลอกรปทออกเสยงตนเหมอนกนซงกคอ“กบ”

และ “แกว” หรอใหเดกบอกค�าทขนตนดวยเสยงทก�าหนดมาใหมากทสด เชน จงบอกค�าทขนตนดวย

เสยง“พ”ค�าตอบคอ“พานพงพดพง”เปนตน

• ฝกใหเดกเลนเกยวกบค�าคลองจองเชนเลนตอค�าคลองจองสลบกนไป“ไปเทยวเจยวไขใส

เสอ”เปนตน

2. การฝกใหเดกรจกตวอกษรและเสยงของตวอกษร

• ทองตวอกษรตามล�าดบเปนรปแบบหนงทนยมใชฝกใหกบเดกกนมานาน เปนสวนหนงของ

การสอนใหเดกรจกตวอกษรเนนความเชอมโยงระหวางตวอกษรกบเสยงตวอกษรเชนฝกจบคตวอกษร

กบภาพเชนก-รปไกหรอพ-รปพานเมอเดกเกงขนแลวอาจจะใหเดกลองหารปภาพอนๆทขนตนดวย

“ก”นอกเหนอจากรปไกซงอาจเปนรปภาพกากบแกวเปนตนหรอฝกหยบตวอกษรโดยบอกแตเสยง

ของตวอกษรเชนหยบตว“ม”“ว”โดยไมตองบอกวา“ม-มา”หรอ“ว-แหวน”เพอใหเดกฝกฟงและ

แยกเสยงของตวอกษร

• ฝกประสมค�าในรปแบบงายๆ โดยในชวงแรกควรเรมจากการประสมค�าโดยใชสระเดยวแต

เปลยนพยญชนะไปเรอยๆเชนมายาตาสาพาจากนนจงคอยๆเพมสระใหมทละตวและฝกประสม

ค�าสลบกนไปเชนมนาสดาเปนตน การสอนจะตองสนกสนานเปนกจกรรมทท�ารวมกบพอแมโดยไมมกดดนหรอบงคบเพราะเดกจะเรยนรไดดทสดเมอเดกรสกสนกและสนใจ ถาเกดบรรยากาศตงเครยดเดกมกปฏเสธทจะใหพอแมสอนและเดกแตละคนเรยนรเกยวกบตวอกษรไมเทากนในกรณทเดกพฒนาทกษะการอานเขยนตวอกษรนไดชากวาเพอนกไมควรเปรยบเทยบหรอเรงรดเดกแตควรจะหมนฝกใหกบเดกไปเรอยๆเมอเดกมโอกาส

ฝกฝนมากขนเดกกจะท�าไดดขนเรอยๆ


46

3. ฝกใหเดกรจกค�าศพท

โดยเฉลยเดกวยนจะเรยนรค�าศพทประมาณ3.5ค�าตอวนการสงเสรมการเรยนรค�าศพทส�าหรบ

เดกวยนสามารถท�าไดโดย

• สอนและอธบายในชวตประจ�าวนเปดโอกาสใหเดกไดเหนของจรงเชนพาไปตลาดและชให

เดกดผกชนดตางๆหรอพาเขาครวและสอนเกยวกบอปกรณตางๆในครวเชนหมอตะหลวเขยงโดย

อาจลองสาธตใหเดกเหนวธการใชงานรวมดวยซงจะท�าใหเดกรจกค�าศพทและจดจ�าไดด

• อานนทานส�าหรบเดกใหฟงอยางสม�าเสมอจะชวยเพมคลงค�าศพทใหกบเดกโดยเดกทไดฟง

นทานสม�าเสมอจะรจกค�าศพททใหมๆทอาจไมไดพบในชวตประจ�าวนเชนหมะงเหามงกรพรอมกบ

ชรปภาพประกอบค�าศพทเดมซ�าๆจะชวยใหเดกจดจ�าไดงายขนการอานนทานจะท�าใหเดกเขาใจความ

หมายของตวอกษร และเปนจดเรมตนของความสนใจทจะอยากอานหนงสอใหไดดวยตนเองในเวลาตอ

มาในการอานนทานพอแมควรจะชตามตวอกษรไปดวยในขณะทอานแตไมจ�าเปนตองอานตามตวอกษร

อยางเดยวเทานนระหวางการอานควรมจงหวะทพดคยซกถามหรอใหเดกตอบโตตอบกนไปดวย

4. ฝกใหเดกจบใจความ

• เปดโอกาสใหเดกเลาเรองเหตการณตางๆ เชน เลาเรองการไปทะเลหรอการไปเลนทสนาม

เดกเลน เปนตนการเลาเรองจะฝกใหเดกเรยบเรยงความคดและสรปออกมาเปนค�าพดซงเปนพนฐาน

ของการจบใจความในชวงแรกๆถาเดกยงเลาไมเปนอาจตองสอนใหเดกเรมเลาจากพนฐานวาใครท�า

อะไรทไหนเมอไร

• ใหเดกจบใจความจากนทานทอานใหฟง ในระหวางทอานนทานใหเดกฟงเมอจบแตละสวน

อาจจะใหเดกลองจบใจความสรปวามเรองราวอะไรเกดขน

การเตรยมความพรอมในการอานเขยนส�าหรบเดกชวง3-6ปนนไมไดมเพยงแคการฝกทองอกษร

หรอคดตวอกษรเทานน แตมทกษะอนอกหลายดานทพอแมสามารถ

ฝกฝนใหกบเดกไดและทส�าคญกคอความสมพนธภาพระหวางเดกและ

พอแมจะดขน


47

การฝกระเบยบวนย ระเบยบวนย(discipline)คอโครงสรางทผใหญก�าหนดขนเพอใหเดกไดเรยนรวาสงใดทเขาท�าได

สงใดท�าไมได อกทงยงเปนพนฐานในการพฒนาการควบคมตนเองภายใตเงอนไขหรอสถานการณทบบ

คนโดยมเปาหมายใหเดกเลอกแสดงพฤตกรรมทเหมาะสมและเปนทยอมรบในสงคมซงจะสงผลใหเดก

สามารถด�ารงชวตอยในสงคมไดอยางมความสขและมคณภาพชวตทดตอไป

ระเบยบวนยนนเปนรากฐานในการอยรวมกนในสงคมซงจะมกฎระเบยบขอบงคบตางๆก�าหนด

ใหสมาชกในสงคมท�าตามเพอประโยชนสขรวมกน

กระบวนการฝกระเบยบวนยใหเดกเตมใจรบฟงและควบคมตวเองท�าตามกฎกตกานนจะเปนการ

ฝกดวยความรกและความไวใจมการใหค�าแนะน�าและมทางเลอกใหเดกหดเลอกท�าในสงทถกตองมากกวา

สงทถกใจ โดยมขอบเขตก�าหนดพฤตกรรม ฝกฝนสม�าเสมอคอยๆ กลอมเกลาจนเดกเตบโตกลายเปน

ผใหญท�าตวเหมาะสมเปนแบบอยางและเปนทพงของผอนได

วยใดทเหมาะสมในการฝกระเบยบวนย

ระเบยบวนยเปนสงทตองฝกฝนตงแตแรกเกดและฝกฝนตลอดชวต ผานกจวตรประจ�าวน เชน

การกนการนอนเปนเวลาตงแตเดก เมอวย 3-6ป จงฝกใหชวยเหลอตวเองและผอน เมอพดไดควรฝก

มารยาททางสงคมในการขออนญาตเมอตองรบกวนผอน ฝกทกษะการชวนผอนเลน วยอนบาลทเรม

เขาใจการแบงปนควรฝกระเบยบวนยและมารยาทในการเลนรวมกบผอนวยเรยนควรฝกใหรบผดชอบ

ในการเรยน จดการงานตางๆดวยตนเองและรบผดชอบงานทพอแมครมอบหมาย เมอเขาวยรนควรฝก

ทกษะการจดการเวลาตนเองการสรางขอก�าหนดในการคบเพอนเปนตน

วยอนบาลเดกสวนใหญจะยอมรบความเปนจรงและขอจ�ากดตางๆไดบางท�าตามความเหนชอบ

ของผใหญแตยงมการยดความพงพอใจของตวเองเปนหลกบางการตดสนใจยงไมดนกจงยงตองการพอ

แมทเปนตนแบบคอยชน�าตรวจสอบความเหมาะสมและปลอดภย

ตวอยางการฝกวนยเดกพอแมประกาศวาดนสอสเอาไวใชกบกระดาษวาดรปเทานนเมอเดกท�า

ตามนไดใหชมเชยแตถาเดกใชดนสอสขดเขยนบนผนงหองควรควบคมเดกใหหยดท�ากจกรรมทมปญหา

นน ใหเดกแยกไปนงคนเดยวเงยบๆ ใหมความสงบพอทจะทบทวนพฤตกรรมของตนเอง หลงจากสงบ

แลวควรสอนใหรบผดชอบโดยใหน�าดนสอสไปเกบเขาทและมาท�าความสะอาดผนงหองเปนตน


48

ประโยชนจากการฝกวนยใหแกเดก

1. เดกสามารถแสดงออกภายในขอบเขตทเหมาะสมตามกฎระเบยบสงคม

2. เรยนรสทธและความเปนสวนตวทงของตนเองและผอน

3. เรยนรทจะรบผดชอบหนาททตนไดรบ

4. สามารถควบคมตนเองไดด ในระยะแรกจะเปนการควบคมโดยปจจยภายนอก เมอเดกฝก

ระเบยบวนยอยางสม�าเสมอในบรรยากาศทด จะท�าใหเกดการควบคมตวเองจากภายใน โดยไมจ�าเปน

ตองใหผอนหรอปจจยภายนอกมาควบคม


49

หลกการฝกระเบยบวนยใหแกเดก 3-6 ป • หลกการพนฐาน

1.พอแมลกมความผกพนและมสมพนธภาพทดกบเดกไววางใจซงกนและกนมากอน เดกม

ความเคารพนบถอและย�าเกรงในตวผฝกเดกรบรไดถงความยตธรรม

2.พอแมตองเปนแบบอยางในการมระเบยบวนยใหแกลกเนองจากเดกมกปฏบตตามสงทเขา

เหนในชวตประจ�าวนโดยเนนสทธของตวเองและผอนใชเหตผลประกอบกบใสใจในอารมณของเดก

3.สมาชกในครอบครวควรรวมกนวางกฎระเบยบของบานและมการสอสารใหเดกและทก

คนในบานรบทราบอยางชดเจน เพอใหทกคนในครอบครวปฏบตในแนวทางเดยวกน ปองกนมใหเดก

เกดความสบสน และค�านงถงพฒนาการเดกแตละวย เชน เลนของเลนแลวตองเกบ ท�าน�าหกตองเชด

ท�าความสะอาด3ขวบตองอาบน�าทานขาวเองโกรธไดแตจะตนองไมไดหากโกรธมากอาจตหมอนหรอ

ตกตาแทนไดถอดเสอผาลงตะกราทกครงเปนตนเมอเขาวยรนจะใหเดกมสวนรวมในการก�าหนดกรอบ

ขอบเขต

• เลอกฝกพฤตกรรมทส�าคญ2-3ขอ(วางเฉยกบพฤตกรรมเลกนอยเชนนงแกวงขา)เพอให

เดกปฏบตและจดจ�าได

• ตงกฎระเบยบใหชดเจนวางขอบเขตการปฏบตเพอใหเรยนรวาสงใดสามารถท�าไดและท�าไม

ไดถาไมท�าจะพบอะไรในระยะแรกอาจตองใชค�าพดสอนเดกควบคกบการสมผสเพอก�าหนดพฤตกรรม

เชนลกหยบอาหารจากจานของตวเองไดแตหยบของจากจานผอนไมไดการก�าหนดงานใหเดกท�าในสง

ทงายไปสงานทยากฝกใหท�างานทไมซบซอนไปสงานทซบซอน

• สอสารใหทกคนในบานรวมทงสอสารใหเดกเขาใจกฎระเบยบชดเจนวางขอบเขตการปฏบต

ก�าหนดสงทเดกจะเผชญขอจ�ากดหรอบทลงโทษทสมเหตสมผลถาไมท�าตามกตกา

• มเหตผลซอนอยในการฝกฝนและบอกเดกชดเจนเมอเดกถามวาท�าไมจงตองท�าตามค�าสง

เชนความปลอดภยความดความนารกความสามารถทเพมขนความเกงเชนถบจกรยานขามถนนไม

ไดเพราะอาจบาดเจบท�ารายนองหรอคนอนไมไดเพราะหนจะกลายเปนคนไมดชวยแมท�างานบานจะ

ท�าใหเกงท�างานเปนหลายอยางเปนตน

• ชมเมอเดกท�าตามไดการแสดงความชนชมทงดวยวาจาและภาษากายเชนกอดหอมแกม

พดชมเชยหรอใหสทธเดกไดเลอกท�าในสงทชอบเปนตนจะท�าใหเดกรสกดและภาคภมใจในตนเองจน

อยากท�าดตอไปจนในทสดเดกควบคมตนเองไดอตโนมต

• ฝกฝนสม�าเสมอนาน6-12เดอนหนกแนนไมเปลยนกฎไปมามความชดเจนเดดขาดในการ

ปฏบตตนเพอรกษากฎระเบยบทงน�าเสยงทาทางและสหนาจะตองสอไดอยางชดเจนวาการกระท�านน


50

ท�าไดและท�าไมไดไมเปนทยอมรบของผใหญหลกเลยงการขมขโดยไมควบคมอยางจรงจง

• เมอเดกท�าไมไดควรหยดการฝกชวคราวพอแมควรใหก�าลงใจและวนกลบมาฝกฝนใหมตอ

ไปอยาท�าใหเดกอบอายพอแมควรควบคมอารมณตนเองไมควรตะเพดดดาหรอประณามเดกหากพอ

แมหงดหงดมากควรเลยงออกไปสงบสตอารมณกอนหลงอารมณสงบจะเรมเหนอกเหนใจลกและเขาใจ

ลกเรมมองในมมมองของเดกไดมากขนจะท�าใหพอแมมความมนคงในการฝกระเบยบวนยมากขน

• เมอเดกไมยอมท�าตามกฎกตกาทพอแมวางไว ใหหาสาเหตและแกไขไปตามสาเหต แตถา

เปนเพราะเดกไมคดจะท�าตามพอแมจะตองมนคงและยนยนใหเดกท�าเชนลกไมยอมสวสดคณยายถา

บอกแลวกยงไมท�าตามใหจบมอเดกท�าทาสวสดโดยไมตองดวาเดกตอหนาคนอนเปนตน

• เมอเดกหงดหงดจากการฝกหรอไมพอใจทตองฝนใจท�า สอนใหเดกร จกผอนคลาย

ความเครยด หาทางออกทเหมาะสมตามวย เชน เมอโกรธอาจแยกตวไปสงบสตอารมณหรอฝกหายใจ

เขาออกชาๆอาจเบยงเบนไปท�ากจกรรมอนเชนออกก�าลงกายหรอวาดรปเปนตน

• เมอความผดพลาดเกดขนเชนเดกท�าน�าหกไปกดนองไมเกบของเลนเปนตนหรอพอแม

สมมตสถานการณตางๆ ขนมาเพอใหเดกรจกวธคดหาหนทางแกไขปญหาไดทนทเมอเกดปญหาขนจรง

เชน“หากลางจานแลวท�าจานหลนแตกลกจะท�าอยางไร”เพอฝกใหเดกหดแกไขปญหาดวยตนเองแต

ตองเนนใหเดกรบผดชอบตอผลการกระท�ามบทลงโทษทเหมาะสมใหเรวทสดเทาทจะท�าไดไมทงเวลา

นานไมตอลอตอเถยงกนเมอจะคมใหเดกรบผดชอบสงทตวเองท�า

• ชวยใหเดกหดทบทวนการกระท�าของตนเองในแตละวนเพอฝกวเคราะหและปรบปรงทกษะ

ในการฝกระเบยบวนยรวมกบพอแม


51

หลกปฏบตเมอเดกไมปฏบตตามกฎระเบยบ 1. เปดโอกาสใหเดกบอกปญหาทเกดขน เชนเดกอาละวาด เพราะ “หนอยากไปเลนทสวน

สาธารณะแตพอแมไมยอมใหถบจกรยานไปเพราะกลวเปนอนตราย”

2. ชวนเดกหาแนวทางแกปญหาทเหมาะสมและเปนไปไดหลายๆแนวทาง เชน เดนไป ขอให

ใครไปสงวงเลนหนาบาน

3. ชวนเดกวเคราะหขอดขอเสยของแตละวธแลวใหเดกตดสนใจเลอกวยนอาจตองอาศยพอแม

ชแนะไปเลยยงอาจสอนเหตผลไดไมเตมทนก

4. ทดลองปฏบต

5. ตรวจสอบผลการทดลองปฏบตรวมกบพอแม ถาไมไดผลใหชวยกนคดหาวธอนๆ อยาลมให

ค�าชมเมอเดกพยายามแกปญหาไมวาผลนนจะส�าเรจหรอไมกตาม

การเลอกวธลงโทษทเหมาะสม การก�าหนดบทลงโทษเดก3-6ปมหลายวธในทนจะยกตวอยาง2วธไดแก

1. ขอเวลานอก(timeout)

2. การใหเหตผลหรอการใหเหตผลหรอการสอนกอนเกดเหตการณ

การขอเวลานอก(timeout) เปนวธลงโทษทมประสทธภาพส�าหรบเดกวยเตาะแตะจนถงวยเรยนเนองจากชวยกนเดกออกจากสถานการณทอาจท�าใหเดกไดรบความสนใจทางลบทอาจท�าใหไมสามารถปรบพฤตกรรมเดกไดระหวางทใชวธนพอแมไมควรใชอารมณและควรฝกหลกการใชใหถกตองดงตอไปน

• ใชสถานทสงบเปนสวนตวและไมมสงของลอตาลอใจเดกไมเปดทว

• ระยะเวลา1นาทตออาย1ปแตไมเกนครงละ5นาท

• เตรยมเดกสนๆบอกใหทราบวาพฤตกรรมใดทตองมาท�าโทษวธนเชน“ไมตคนอน”

• ไมสอนหรออบรมเดกระหวางการท�าโทษ

• พอแมเปนคนควบคมเวลาในการท�าโทษไมไปท�ากจกรรมอน

• หลงครบเวลาใหชกชวนเดกท�ากจกรรมถดไปเลยไมตองมาอบรมเดกอก

การใหเหตผลหรอการสอนกอนเกดเหตการณ ถอเปนการปองกนทด ไมควรสอนตอนทเดกก�าลงโกรธ เพราะเดกจะไมรบฟง วธนไมควรใชใน

เดกต�ากวา3-4ขวบ


52

ขอแนะน�าส�าหรบพอแม และคณคร 1. ควรมความรและพฒนาทกษะในการปองกนโรคอจจาระรวงโรคปอดอกเสบและการปองกน

การตดเชอวณโรค

2. ควรเลยงดและพฒนาเดกใหเหมาะสมตามวยไมตามใจหรอท�างานแทนเดกมากเกนไปใหสง

เสรมพฒนาการพดคยบอยๆเลนเลานทานและฝกใหเดกท�างานบานรวมกนกบพอแมหลกเลยงการ

ใหเดกดโทรทศนหรอใชสออเลกทรอนกสกอนอาย2ป

3. เพมคณภาพการออกก�าลงกายอยางจรงจงและดแลใหเดกไดอาหารผกผลไมพอเพยงหลก

เลยงอาหารหวานทงขนมนมหวานน�าอดลม

4. ใหเลกดดขวดนมตงแต1ปเพราะเปนเหตส�าคญทท�าใหฟนผในเดกวยอนบาลฝกเรองการ

แปรงฟนทงทบานและโรงเรยนหลงกนอาหารทกครงรวมถงหลกเลยงอาหารและขนมหวาน

5. ควรตดตอสอบถามเรองพฤตกรรมและพฒนาการของเดก จากคณครหรอพเลยง อยาง

สม�าเสมอและแลกเปลยนแนวคดหรอทกษะในการเลยงดเดกหรอปรบพฤตกรรมซงกนและกน เพราะ

การตดตามมสวนส�าคญมากตอทงสขภาพและพฒนาการของเดกเลก

6. ควรตดตามและประเมนการเจรญเตบโตพฒนาการและปญหาสขภาพเปนระยะรวมทงตรวจ

คดกรองตามเกณฑทก�าหนดเชนการคดกรองการมองเหนในเดกอาย3-5ปเดกควรไดรบการตรวจ

คดกรองอยางนอย 1 ครง และคดกรองเพอคนหาเดกกลมเสยงตอปญหาพฒนาการหรอปญหาการ

เรยนเปนตนหากสงสยควรปรกษาหรอสงตอจะไดใหการชวยเหลอไดตงแตระยะแรกผปกครองหรอผ

ทสนใจสามารถศกษาขอมลเพมเตมไดท ก�าหนดการดแลสขภาพเดกไทย โดยราชวทยาลยกมารแพทย

แหงประเทศไทยปพ.ศ.2560(เอกสารในภาคผนวก)


53

บทท 5ปญหาทพบบอย และแนวทางแกไข

หลกการแกไขปญหาในเดกเบองตน 1. ก�าหนดปญหาใหชดเจน

2. วเคราะหหาสาเหตและก�าจดหรอลดสาเหตการเกดปญหาใหเหลอนอยทสด

3. ใชน�าด ไลน�าเสย คอสรางพฤตกรรมดทดแทนพฤตกรรมไมด และฝกฝนสม�าเสมอ ภายใต

บรรยากาศทมความสข

4. ใชเทคนคดานบวกกบพฤตกรรมทดคอใหความสนใจกบพฤตกรรมทดชนชมแบงงานและ

คอยๆเพมงานใหยากขนตามล�าดบและเปนตนแบบทด

5. ใชเทคนคนงไมใสใจควบคมพฤตกรรมทรนแรงงดการใหสงทเดกเรยกรองในกรณทเดกท�า

พฤตกรรมทไมเหมาะสม

สาเหตของปญหาในเดกวยอนบาล 3- 6 ป สาเหตของปญหาทพบบอยมกมาจาก

1. ปจจยจากตวเดกเดกในวยนเปนวยทเรยนรผานการสงเกตการลงมอท�ามจนตนาการสงเดก

จะอยากลองท�าสงตางๆดวยตนเองในขณะเดยวกนทกษะดานตางๆยงอยในชวงทก�าลงพฒนาจงเปน

ชวงทเดกจะเกดความหงดหงดขดใจในตวเองไดบอยเมอไมไดในสงทตองการและยงเปนวยทยงควบคม

อารมณของตนเองไดไมดนก

2. ปจจยจากผเลยงด ผเลยงดบางสวนขาดความรความเขาใจเกยว

กบการดแลเดกในวยนทงในดานโภชนาการการสงเสรมพฒนาการการเรยน

รและการจดการเรองอารมณท�าใหเกดการตอบสนองอยางไมเหมาะสมของ

ผเลยงดเชนรกและตามใจมากเกนไปจนเดกเอาแตใจควบคมอารมณไดนอย

ปกปองหรอวตกกงวลมากเกนไปจนเดกขาดโอกาสฝกฝนจะท�าใหปญหาตางๆ

จดการไดยากขน

ปญหาทพบบอย

54


รบประทานอาหารไมเหมาะสม • อาหารทเหมาะสมส�าหรบเดกวยอนบาล

ควรกนอาหารมอหลก3มอไดรบขาวหรออาหารประเภทแปงวนละ4–5ทพพกบขาวแตละ

มอควรมเนอสตวประมาณ2ชอนโตะไขวนละ1ฟองผกประมาณ2ทพพน�ามนพชเชนน�ามนถว

เหลองปรมาณเลกนอย ใหผลไมเปนอาหารวาง 1มอ และใหนมววครบสวนเปนประจ�าทกวน วนละ

ประมาณ2-3แกวแกวละประมาณ7–8ออนซโดยอาหารมอหลกทง3มอนมอเชาจดเปนมอท

ส�าคญทสดสมองตองการพลงงานจากอาหารจงจะท�างานไดตามปกตถาอดอาหารจะไมมสมาธความ

ตงใจลดลงสบสนหงดหงด เพลย งวงนอนจะกระทบตอผลการเรยนในระยะยาวอาหารวางส�าหรบ

เดกวยนกเปนสงส�าคญเพราะเดกก�าลงเจรญเตบโตแตความจกระเพาะยงนอยดงนนจงตองกนเพมเตม

ระหวางมอเพอใหไดรบพลงงานและสารอาหารใหเพยงพอถงแมเดกจะไดรบเนอสตวและไขซงเปน

แหลงอาหารโปรตนทดแตกยงจ�าเปนตองใหนมววครบสวนแกเดกเปนประจ�าทกวนเพราะนมเปนแหลง

อาหารทดทสดของแคลเซยมซงเปนแรธาตทมความส�าคญและจ�าเปนตอการเจรญเตบโตและเสรมสราง

ความแขงแกรงของกระดกและฟนนอกจากนแคลเซยมยงมความส�าคญตอการท�างานของระบบประสาท

อกดวย

• อาหารทไมเหมาะสมกบเดกวย3-6ป

นมเปรยวพรอมดม

ใชแทนนมสดไมได เดกไมควรดมมากกวา1กลองหรอ1ขวดเลกตอวนเพราะผลตจากนมพรองมน

เนยนมธรรมดาหรอนมสดทมคณคานอยแตมน�าตาลสงซงไมเหมาะกบเดกวยน

นมถวเหลอง

แมจะมปรมาณโปรตนสงใกลเคยงนมววแตมวตามนและแรธาตต�ามากโดยเฉพาะแคลเซยมถาตองการ

ดมนมถวเหลองเพอตองการแคลเซยมจะตองดมนมถวเหลองถง3–5กลองจงจะเทาการดมนมววเพยง

กลองเดยว

ลกกวาดขนมหวานน�าหวานน�าอดลมชอกโกแลตอาหารจานดวน

ไมควรใหเดกกนเปนประจ�าเพราะจะท�าใหกนอาหารมอหลกนอยซบผอมและขาดสารอาหารหรอ

กลายเปนโรคอวนเนองจากผลตภณฑเหลานประกอบดวยแปงและน�าตาลสงแตขาดสารอาหารและแร

ธาตอนๆซงจ�าเปนตอการเจรญเตบโตของเดกน�าตาลในขนมจะท�าใหเดกไมหวเมอถงเวลาอาหารและ


55

ท�าใหฟนผขนมขบเคยว(ขนมถง)ประกอบดวยแปงไขมนเกลอบางชนดจะมผงชรสดวยจงไมเหมาะ

กบเดกสวนบะหมส�าเรจรปนนหามเดกกนแหงๆ เปนของวางเพราะจะเขาไปพองอดในกระเพาะอาหาร

และดดน�าท�าใหรางกายเสยน�า

ซปไกสกด

เปนผลตภณฑทไมมความจ�าเปนตอรางกายเปรยบเทยบงายๆการดมซปไกสกด5ขวดจะได

โปรตนเทากบไกยาง1นองหรอถาดม290,000ขวดจะไดแคลเซยมเทากบนม1แกวหรอดม3ขวด

จะไดโปรตนเทากบไขไก1ฟอง

น�ามนปลาทะเล

ไมมหลกฐานใดทแสดงวาการบรโภคน�ามนปลาทะเลท�าใหเดกฉลาดมากขนและท�าใหผสงอายม

ความจ�าดขนน�ามนปลาทะเลไมสามารถรกษาความผดปกตของสมองใดๆทงสนทงในเดกผใหญและผ

สงอายไมควรชอน�ามนปลาทะเลรบประทานเองโดยเฉพาะน�ามนตบปลาทะเลมอนตรายมากเนองจาก

มวตามนเอและดถาบรโภคมากๆอาจเกดเปนพษจากวตามนเอหรอวตามนดเกนไดเพอความปลอดภย

ควรบรโภคปลาทะเลแทนน�ามนปลาทะเล

• การประเมนภาวะการเจรญเตบโตสมดฉดวคซนประจ�าตวเดกแตละคนซงจะมตารางแสดง

คาปกตของน�าหนกและสวนสงตามเกณฑอายโดยใชเกณฑอางองน�าหนกสวนสงเดกไทยของกรมอนามย

กระทรวงสาธารณสขพ.ศ2558(ภาคผนวก)

• การเพมพลงงานในกรณทเหนวาเดกตวเลกเตยน�าหนกนอยควรเนนการไดรบอาหารท

ใหพลงงานเพมขนเพมการออกก�าลงกายอยางชดเจนเนนอาหารทใหแคลเซยมสงเพมคณภาพโปรตน

โดยใหโปรตนจากสตวเพมขน และตดตามการเจรญเตบโตอยางใกลชด ในกรณทอวน ใหปรบลกษณะ

อาหาร5หมใหสมดล


56

พดชาและปญหาการสอสาร ปญหาเดกพดชาเปนปญหาพฒนาการทพบบอย ซงพอแมควรตดตามและควรประเมน ถาหาก

ลกมพฒนาการทางดานภาษาลาชาไมเปนไปตามวยควรรบปรกษาแพทยผดแลเดกในวยอนบาลทถอวา

มพฒนาการทางภาษาลาชาคออาย3ปยงไมสามารถพดสอสารไดเปนประโยคหรออาย4ปยงไม

สามารถพดเลาเรองราวตางๆตอเนองกนได

สาเหตของพฒนาการทางภาษาลาชา

1. การไดยนผดปกตเดกมกไมตอบสนองตอเสยงดงหรอชอบใชทาทางบอกความตองการ

2. สตปญญาบกพรอง เดกวยอนบาลทมสตปญญาบกพรองจะมปญหาการพดลาชา รวมกบ

พฒนาการในดานอนๆเชนกลามเนอมดเลกลาชา

3. กลมอาการออทซม(AutismSpectrumdisorder)เดกจะพดสอสารไดนอยกวาวยเชนเรยง

ประโยคไมถกตองไมคอยตอบค�าถามมภาษาตวเองหรอมถอยค�าตดปากซ�าๆนอกจากนจะมปญหาใน

ดานปฏสมพนธเชนไมคอยมองหนาสบตาไมสามารถเลนโตตอบไดตอเนองเลนสมมตไมเปนและอาจ

มพฤตกรรมบางอยางผดปกตเชนพฤตกรรมซ�าๆมความสนใจทจ�ากด

4. พฒนาการทางดานภาษาผดปกต(DevelopmentalLanguageDisorder,DLD)เดกจะม

พฒนาการดานอนๆปกตมความลาชาเฉพาะดานภาษา

5. การเลยงดทไมเหมาะสมเชนเดกถกละทงเดกทใชสอผานจอมากเกนไปเชนดทวหรอเลน

เกมในสออเลกทรอนกสตลอดวน

เดกทพดชาและมปญหาการสอสารควรไดรบการประเมนเพมเตมเพอหาสาเหต ซงในระหวางท

รอรบการประเมนผปกครองสามารถใหความชวยเหลอเบองตนแกเดกไดโดย

• พดคยและเลนกบเดกบอยๆในชวตประจ�าวน

• อานหนงสอนทานใหลกฟงอยางสม�าเสมอ

• ลดการใชสอผานจอจ�ากดเวลาไมเกน1-2ชวโมงตอวนและเลอกรายการทเหมาะสมกบเดก


57

พฤตกรรมกาวราว ความกาวราวในเดกเกดมาจากภาวะหรอเหตการณทเดกรสกตงเครยดสวนหนงมสาเหตมาจาก

สงแวดลอมรอบตวเดกเชนทศนคตในการเลยงดปญหาความตงเครยดในครอบครวปญหาความสมพนธ

กบพอแมพนองเพอนหรอคณครปญหาในการเรยน

อกสวนคอมาจากตวเดกเองเชนความเจบปวยพนอารมณของเดกทแตกตางกนหรอตวเดกอาจ

มโรคประจ�าตวทมผลตออารมณไดแกโรคลมชกไขสมองอกเสบสมาธสนพฒนาการลาชา

ความกาวราวในเดกมทงความกาวราวปกตตามพฒนาการในแตละชวงวยและความกาวราวทผด

ปกตจ�าเปนตองแกไข

ความกาวราวปกตทเกดขนในระหวางพฒนาการมกเกดในชวงวย1-2ปหรอวยอนบาลจะ

พบไดเมอ

• เมอความเปนตวของตวเองถกขดขวาง

• เมอตองท�าตามทพอแมหรอสงคมตองการ

• ถกบงคบใหท�าตามกจวตรประจ�าวน

กลไกของการเกดความกาวราว

เมอมตวกระตนท�าใหโกรธหรอขนมวแลวไมสามารถจดการผลกระทบทเกดจากความโกรธได

ความโกรธนนจะสะสม กลายมาเปนความเคยตวและเคยใจ เมอถกกระตนอกจะท�าใหเกดพฤตกรรม

กาวราวรนแรงเมอพบเหนวาเดกมพฤตกรรมกาวราวจงควรฝกเดกใหจดการความโกรธไดอยางเหมาะ

สม

การจดการกบความโกรธในเดก

1. ฝกใหอดทนตอความเครยดและความคบของใจเลกๆนอยๆหดใหรจกการรอคอย

ไมตอบสนองความตองการไปเสยทกอยางโดยอาจเลอกใชวธตอไปน

• ใหเหตผล

• เบยงเบนความสนใจ

• เพกเฉยเสยบาง

• ใหรางวลหรอลงโทษ

• ฝกใหแสดงความเหนความรสกอยางเหมาะสม

• ฝกใหเดกรบรวาตนเองมความโกรธ

• ฝกใหรผลของความโกรธตอตนเองตอผอน


58

2. พอแมควรเปนแบบอยางทดในการจดการความโกรธอยางเหมาะสมฝกฝนเดกอยางสม�าเสมอ

เพอใหเดกสะสมเปนประสบการณความทรงจ�าและมทกษะการจดการความโกรธจนในทสดวธการท

ตนเองท�าไดนนจะกลายมาเปนความภมใจและเหนคณคาแหงตน

3. ควรจดใหมกจกรรมอนทเปนประโยชนตอการพฒนาเดกใหเดกรทกษะในการอยรวมกบผอน

และรหนทางผอนคลายวธตางๆเชนการเลนกบกลมเพอนกฬางานอดเรกกจกรรมในครอบครวหรอ

การอานหนงสอ

ขณะทเดกก�าลงโกรธ

1.ใหลดแรงกดดนจากภายนอกลงและแรงกดดนภายในตนจะลดลงตามมา

2. ถาไมมพฤตกรรมท�ารายหรอท�าลาย ใหใชวธสงบนง หรอเบยงเบนความสนใจและอยเปน

เพอนอารมณ เมอเดกสงบเขาจะผอนคลายและมสมาธในการรบฟงค�าอธบาย เขาใจ และสะสมเปน

ประสบการณตอไป

3. ถามพฤตกรรมท�าราย ท�าลาย ควรควบคมดวยทาททเปนกลาง ไมคกคาม เปนมตร เดกจะ

คอยๆสงบลงจนมสมาธในการรบฟงค�าอธบาย


59

ปรบตวยาก เขากบเพอนยาก วย3-6ปเปนวยเรมตนทเดกจะพฒนากาวจากครอบครวไปสสงคมโรงเรยนการปรบตวจงเปน

ทกษะทมความส�าคญมากตอพฒนาการของเดกวยนเปนพนฐานของการสรางสมพนธภาพของบคคลใน

อนาคตเดกทเขากบเพอนไมไดและไมไดรบการยอมรบจะท�าใหเกดปญหาตามมาเชนปญหาทางอารมณ

ปญหาบคลกภาพเปนตน

แบงเดกเปนกลมตามลกษณะความสมพนธกบเพอนดงน

1. เปนทชนชอบ(popular)จะมลกษณะเปนมตรชอบสงคมรวมมอแสดงความเมตตากรณา

ตอเพอนเลนกฬาเกงแทบไมกาวราวเลยเพอนชอบเกอบทกคนพบประมาณ12%

2. เพอนไมชอบ(rejected)จะมลกษณะกาวราวและกอกวนพดมากไมคอยเขากลมเพอนไม

ชอบเกอบทกคนหาคนชอบยากพบประมาณ12%

3. เพอนไมสนใจ(neglected)มลกษณะขอายแยกตวเงยบโดยเฉพาะเมอเจอเพอนใหมเพอน

ไมบอกวาชอบหรอไมชอบพบประมาณ8%

4. ไมแนนอน(controversial)มลกษณะทงเปนมตรชอบสงคมสลบกบกาวราวเพอนบอกทง

ชอบและไมชอบพบประมาณ6%

5. ปานกลาง(average)คอกลมทไมตกในขอใดขอหนงขางบนและมทงคนชอบและไมชอบใน

คะแนนกลางๆ

เดกทเพอนๆชอบมกเปนเดกทมองโลกในแงดราเรงสบายๆอยในกตกาไมเรองมากแกปญหา

และปรบตวไดดเวลามเรองรายๆกมกมองปญหาในแงดกวาเดกทเพอนไมชอบ


60

สาเหตทท�าใหเดกปรบตวยาก 1. พนฐานการเลยงดทสงผลท�าใหปรบตวไมเกง กาวราว เอาแตใจตวเองหรอคดมาก ไมราเรง

เชนการเลยงดทรกและตามใจมากเกนไปการเลยงดทกดดนบบบงคบดวาเดกรนแรงหรอไมเมตตาไม

ใหความรกหรอไมฝกฝนใหเดกชวยเหลอตวเองหรอชวยเหลอผอนหรอการเลยงดทสงเสรมความกาวราว

เปนตน

2. ขาดทกษะทส�าคญ เชน ทกษะในการเลน การสอความหมายและภาษาพด ทกษะในการ

ควบคมอารมณทกษะในการคาดการณและแกปญหาทกษะในการเรยนหนงสอเปนตน

3. สภาพแวดลอมไมเอออ�านวยเชนฐานะยากจนสภาพแวดลอมมความรนแรงกาวราวเปนตน

4. มความบกพรองในพนฐานทางชวภาพพบวาเดกทมการท�างานของระบบประสาทบกพรอง

เชนพฒนาการลาชาโรคลมชกโรคทางสมองอนๆหรอโรคทางจตเวชมกจะมความยบยงตนเองไดนอย

ซมซามท�างานไมเรยบรอย ซงถาไมไดรบการฝกฝนแตกลบถกต�าหนซ�า จะสงผลท�าใหกลายเปนความ

กาวราวได

การใหความชวยเหลอ 1. หาสาเหตและแกไขทสาเหตเชนลดการตามใจฝกฝนใหอดทนอดกลนฝนใจท�าในสงทควร

ท�ามากกวาท�าในสงทอยากท�าแตไมเหมาะสมเปนตน

2. เพมทกษะทมความจ�าเปนพนฐานในการเขากบเพอนเชนการรอคอยการอยในกตกาความ

สามารถในการเลนเปนตนโดยการฝกสอนและใหโอกาสซกซอมเพมพนทกษะเฉพาะตว

3. ฝกใหท�ากจกรรมรวมกบเดกอนจากงานทงายๆไปสงานทยงยากซบซอนขนโดยใหเดกมสวนรวม

ในการเลนใหเดกรจกรวมมอกนฝกการสอสารโดยการฟงและพดใหก�าลงใจโดยการมองยมและใหค�าชม


61

เดกทถกเรงรด ความสามารถของเดกเปนหนาเปนตาใหพอแมการสงเสรมเรงรดเดกจนเดกมความสามารถมาก

ขนถอเปนความภาคภมใจทพอแมคอยไดคยกบผอนอยางสงาผาเผยวาลกของฉนท�าไดหรอเพยงแคสง

เขาโรงเรยนทมชอเสยงคาเลาเรยนแพงหรอเขาโรงเรยนนานาชาตหรอสองภาษาทหรแคนพอแมกรสก

ดวาใครจะมาดถกฉนไมไดอกแลว

พอแมหลายคเลยงลกเพอชดเชยความลมเหลวของตนเอง เชน แมเรยนไมเกงมกจะเรงรดดาน

การเรยนของลก หรอพอไมมโอกาสเรยนดนตรตอนเดกเนองจากยากจน จงบบบงคบใหลกเรยนดนตร

ตามความใฝฝนของตนเองเปนตน

อาการแสดงของเดกทถกเรงรด

อาการจะแสดงออกแตกตางไปตามวย

1. สภาพรางกายตวเลกไมไดออกก�าลงกายมากเพยงพอบนเหนอยหมดแรงบนปวดหวปวด

ทองโดยไมมสาเหตซงอาการเหลานเกดจากความเครยด

2. พฤตกรรมทวไป เฉอย เครงครดกบตวเองและคนอน แสดงพฤตกรรมเกนวยทงค�าพดและ

ทาทมปญหาการนอนในวยรนจะพบพฤตกรรมตอตานไมยอมเรยนกาวราวตอตานสงคม

3. อารมณไมแจมใสหรอสนกสนานตอการเรยนรแตเนนทเนอหาและความถกตองแมแตการเรยน

ในวชาพละดนตรกตามมกวตกกงวลกลววาจะท�าไมไดตามทพอแมคาดหวงอารมณซมเศรารองไหงาย

4. การเรยนอยในเกณฑตงแตเรยนดไปจนถงเรยนไมรเรองเนองจากการเรงรดเนอหาวชาการ

ไมมสมาธขาดความสนใจในเนอหาการเรยนความจ�าไมดอาจถกวนจฉยวาเปนโรคสมาธสนหรอภาวะ

บกพรองทางการเรยนร(learningdisabilities)

เดกกมความเหนอยจากกจกรรมตางๆเหมอนความเหนอยจากการท�างานในผใหญการจดตาราง

เวลาส�าหรบการเรยนรทมากเกนไปประกอบกบการเดนทางทเพมขนกวาเดกอนจะท�าใหเดกมปญหาได

เดกทกคนตองการเวลาส�าหรบพกผอน เวลาทเปนอสระจากค�าสง เพอใหสมองไดพกและยอย

ขอมล หลายครงทพบวา การฝกฝนเดกใหเปนไปตามทพอแมตองการอาจเกดปญหามากกวาการสง

เสรมใหเดกไดพฒนาไปตามศกยภาพและความถนด ควรจะคงสภาพใหเดกไดแสดงความเปนเดก และ

สงส�าคญทสดคอสมพนธภาพทดระหวางเดกกบพอแมทตองรกษาไวใหไดถงแมวาเดกยงไมสามารถหรอ

ท�าผลสอบในระดบทพอแมตองการ


62

เดกกลมเสยงตอปญหาการเรยน ประเทศไทยก�าลงประสบกบปญหาในการพฒนาเดกของชาต พบปญหาการเรยนในเดกสงมาก

โดยดจากผลสมฤทธทางการเรยนขณะทดานการแพทยมรายงานในเดกวยเรยนทพบโรคทางกายและโรค

ทางพฒนาการทเปนสาเหตท�าใหการเรยนบกพรองอยเปนจ�านวนมากเชนคอพอกจากขาดสารไอโอดน

รอยละ7โลหตจางรอยละ20.5สายตาผดปกตรอยละ6-8ภาวะสตปญญาบกพรองรอยละ4.1โดย

ในบางพนทพบภาวะสตปญญาบกพรองสงถงรอยละ43.3 โรคสมาธสนรอยละ2.4-8ภาวะบกพรอง

ในทกษะการเรยนร(Specificlearningdisordesr:SLD)รอยละ6-10ซงสงผลใหมปญหาการเรยน

โดยตรง

ลกษณะครอบครวของเดกทมความเสยงตอปญหาการเรยน

มปญหาการเรยนในครอบครวหรอญาตมปญหาการเรยนในวยเดกเชนสอบไมผานตองซ�าชน

เรยนไมจบเปนโรคทางพฒนาการหรอจตเวชเชนสมาธสน

ครอบครวทผปกครองไมมเวลาหรอไมมทกษะในการฝกฝนทกษะส�าคญส�าหรบการเรยนของเดก

เชนฝกการท�างานของตา–ห-มอผานการเลนขาดการพดคยอานหนงสอหรอท�ากจกรรมรวมกบเดก

ขาดการฝกวนยขาดการสรางแรงจงใจขาดทกษะการรบฟงความคดเหนของเดก


63

ลกษณะเดกทมความเสยงตอปญหาการเรยน

ปญหาการเรยนอาจสงเกตเหนไดในระดบอนบาลโดยดจากรายละเอยดตอไปน

1. พดชาท�าตามค�าสงไดไมดความเขาใจภาษาต�ารบรยากพดนอย

2. อยไมนงความสนใจสนสมาธไมด

3. ใชมอไมคลองงมงาม

4. เลนไมเกงหรอมปญหาในการอยรวมกบผอน

5. จดจ�าพยญชนะหรอตวเลขไดล�าบากไมเขาใจในจ�านวนและทศทาง

6. ระบบประสาทท�างานไมสมพนธ(มอ-ตา–ห–แขนขา)จบขอมลจากการฟงและเหนภาพไม

ไดหรอท�าไดไมด

แนวทางชวยเหลอ

1. คดกรองเดกกลมเสยงและประเมนสาเหต

2. วางแผนใหความชวยเหลอในดานตางๆทมปญหาโดยทมสหวชาชพรวมกบพอแม

3. การใหความชวยเหลอโดยสหวชาชพทม(นกฝกพดนกกจกรรมบ�าบดครพละครดนตรคร

ศลปะ)ซงควรท�าเบดเสรจภายในโรงเรยน

4. ด�าเนนการและตดตามประเมนผลเปนระยะ


64

เดกวยอนบาลกบสอจอภาพ ปจจบนมสอจอภาพมากมายหลากหลายรปแบบทใชกนอยางแพรหลาย เชน โทรทศน วดทศน

คอมพวเตอรสมารทโฟน(smartphone)หรอแทบเลต (tablet) เขาถงสอเหลานไดงายโดยเฉพาะ

สมารทโฟนซงมขนาดเลกพกพาไปไดทกท ใชงานงายไดทกเวลา เพยงแคใชนวสมผส เดกจงสามารถ

ทดลองท�าเองหรออาจเลยนแบบพอแมเพยง1-2ครงกใชงานเองได

มโปรแกรมประยกตจ�านวนนอยมากทจดเปนโปรแกรมการศกษาส�าหรบเดกอยางแทจรง ทงน

เนองจากเกมสวนใหญมวตถประสงคในการสงเสรมพฒนาการเดกไมชดเจน งานวจยพบวาสอเหลาน

ไมชวยสงเสรมพฒนาการของเดกอายนอยกวา2ปแตกเออประโยชนตอการเรยนรของเดกเชนรจก

เสยงของตวอกษรค�าคลองจองและรจกค�าศพทเพมขนในหากเลนเกมผานโปรแกรมชนดเกมการศกษา

(educationalgameapplication)เชนเกมทเนนเรองความเขาใจค�าศพทตวอกษรหรอตวเลขจ�านวน

และการเปรยบเทยบ หรอหนงสออเลกทรอนกส (e-book) ทมระดบความยากงายเหมาะสมกบวย

รวมกบมพอแมรวมดเนอหาในสอทเดกด หรอรวมเลนเกมกบเดก เพออธบายสงทเดกไดเหนและไดยน

ใหเดกเขาใจถกตองหากเดกไดดรายการทเหมาะสมกลาวคอเปนรายการทผลตส�าหรบเดกวยอนบาล

โดยเฉพาะเพอใหความรแกเดกดวยเนอหาทเหมาะสมกบวยไมมเนอหาทมความรนแรงทงค�าพดและ

การกระท�าแตพบขอเสยของสอจอภาพทเหนชดเจนคอหากพอแมปลอยปละละเลยไมคดกรองเนอหา

ของรายการทเดกดและเดกไดดเนอหาทไมเหมาะสมจะเปนแบบอยางทไมดอยางมากแกเดก

พบวาการดสอจอภาพของเดกวยอนบาล เกยวของกบภาวะน�าหนกเกนเมอเดกโตขน

(จากอทธพลโฆษณาเกยวกบอาหารทมแคลอรสงหรอจากการดสอจอภาพขณะกนอาหารไปดวย ท�าใหเดก

กนอาหารมากเกนความจ�าเปนเพราะไมสนใจวาตนเองอมแลว)พกผอนไมเพยงพอระยะเวลานอนนอย

และมความเสยงทจะเขาถงเนอหาทไมเหมาะสมกบวยทางอนเทอรเนตอกดวย พบวาเดกไทยใช

คอมพวเตอรในการเลนเกมมากกวาใชคนควาขอมลอยางชดเจน ตรงกบการส�ารวจในตางประเทศ

พบวาเดกมกใช สมาร ทโฟนและแทบเลตในการเล นเกมเพอความบนเทงมากกว าชนดเกม

เพอการศกษา แมวาจะยงไมเคยมการส�ารวจในเดกไทย แตคาดวาผลการส�ารวจนาจะใกลเคยงกน

หลงจากประเทศไทยมมาตรการก�าหนดสญลกษณแสดงระดบความเหมาะสมของรายการโทรทศนใน

ป2550โดยก�าหนดใหใชสญลกษณป๓+ส�าหรบรายการทมเนอหาเหมาะสมกบเดกอาย3-5ปและ

ใชสญลกษณ ด ๖+ ส�าหรบรายการทมเนอหาเหมาะส�าหรบเดกอาย 6-12 ป สวนสญลกษณ ท จะ

ใชส�าหรบรายการทวไปทคนทกวยดได แตไมไดมวตถประสงคทจะผลตขนเฉพาะส�าหรบเดก ไดมการ

ส�ารวจรายการโทรทศนชองฟรทวหรอชอง3,5,7,9ในประเทศไทยในป2551วามความเหมาะสม

กบเดกเพยงใดพบวามรายการส�าหรบเดกคดเปนรอยละ4ของชวงเวลาทงหมดจากทกสถานรวมกน


65

โดยเปนรายการป๓+รอยละ0.18และรายการด๖+รอยละ3.82นอกจากนสดสวนของรายการ

โทรทศนส�าหรบเดกในชวงเวลาทเดกมกจะด(primetime)มเพยงรอยละ8.05ของชวงเวลาทงหมดจาก

ทกสถานรวมกน โดยเปนรายการป๓+ รอยละ 1.19 และรายการ ด๖+ รอยละ 6.86 ซงสดสวน

ดงกลาวต�ากวามาตรฐานทกรมประชาสมพนธก�าหนดใหแตละสถานโทรทศนมรายการส�าหรบเดก

ในขวงเวลาทเดกมกจะดโทรทศนทรอยละ25ของชวงเวลานนๆ

อยางไรกตาม ดวยความนยมในสอจอภาพทเพมขนเรอย ๆ ในยคปจจบน เดกวยอนบาลจงม

โอกาสเขาถงสอเหลานอยางหลกเลยงไดยากดงนนพอแมจงมบทบาทอยางมากในการสงเสรมใหเดกได

รบประโยชนจากสอดงกลาวอยางเตมทและหลกเลยงผลเสยทอาจเกดขนดงน

1. ก�ากบดแลและควบคมเนอหาของสอทเดกดโดยเนนเนอหาทใหความรและมระดบความยาก

งายของเนอหาเหมาะสมกบพฒนาการตามวยของเดกหรอเลอกดรายการทมสญลกษณป๓+ส�าหรบ

เดกวยอนบาล

2. พอแมควรดสอไปพรอมกบเดกและพดคยกบเดกเกยวกบเนอหาทเดกดเพอชวยใหเดกเรยน

รไดดขนเชนตงค�าถามเกยวกบสงทเดกดอธบายความหมายของค�าศพทใหเดกฟงพรอมทงเชอมโยงกบ

ประสบการณหรอความรเดมของเดกเพอใหเดกสามารถตอยอดความรใหมไดงายขน

3. ก�าหนดระยะเวลาการดสอจอภาพของเดกโดยสมาคมกมารแพทยแหงประเทศสหรฐอเมรกา

ใหค�าแนะน�าในการดสอจอภาพทงโทรทศนวดทศนคอมพวเตอรสมารทโฟนและแทบเลตส�าหรบเดก

อาย2-5ปวาควรจ�ากดเวลาไมเกน1ชวโมงตอวนเพอใหเดกมโอกาสไดท�ากจกรรมอนเพอสงเสรมสข

ภาพและพฒนาการใหครบทกดาน

4. ควรมชวงเวลาปลอดสอจอภาพเชนขณะกนอาหารและกอนนอน1ชวโมงรวมทงไมควร

มสอจอภาพในหองนอนของเดกหลกเลยงการใชสอจอภาพเพอฆาเวลาขณะเดกเบอเชนขณะรอตรวจ

กบแพทยขณะรอรถไฟทชานชาลาแตควรฝกนสยใหเดกท�ากจกรรมอนแทนเชนเลนเกมเปายงฉบกน

พดคยกบพอแมหรอเดนเลน

5. พอแมควรควบคมนสยการบรโภคสอจอภาพของตนเองเพราะมงานวจยพบวาพอแมทใชสอ

จอภาพมากเดกกจะใชสอเหลานมากดวยเชนกนจงเปนการลดโอกาสทพอแม

และเดกจะไดเลนพดคยหรอท�ากจกรรมในครอบครวรวมกนซงจะสงผลเสย

ตอความสมพนธในครอบครว


66

เอกสารอางอง

1. วนดนงสานนทวนดดาปยะศลปสมตรสตรา.สขภาวะของเดกและวยรนไทยพ.ศ.2552.ราชวทยาลยกมารแพทยแหง

ประเทศไทย.กทม:บรษทบยอนดเอนเทอรไพรซจ�ากด,2553:115-160.

2. นตยา คชภกด. พฒนาการตามวยของเดกและการประเมน. ใน : วนด วราวทย, ประพทธ ศรปณย, สรางค เจยมจรรยา

บรรณาธการ.ต�ารากมารเวชศาสตร3.กรงเทพมหานคร:โฮลสตกพบลชชง,2541:24-34.

3. นชราเรองดารกานนท.ความผดปกตของพฒนาการทางดานภาษา.ใน:วนดวราวทย,ประพทธศรปณย,สรางค เจยม

จรรยา(บรรณาธการ).ต�ารากมารเวชศาสตร(ฉบบเรยบเรยงใหมเลม3).กรงเทพฯ:โฮลสตกพบลชชง,2541:63-9.

4. วณเพญบญประกอบ.พฒนาบคลกภาพของเดกและวยรน.ใน:วนดดาปยะศลป,พนมเกตมาน.บรรณาธการ.ต�าราจตเวช

เดกและวยรน.กรงเทพฯ:บยอนดเอนเทอรไพรซ,2545:1-31.

5. ปราณเมองนอย.คมอการเลยงลกตอน3-6ป.กรงเทพมหานคร:โรงพมพครสภาลาดพราว2549.

6. อมาพรตรงคสมบต.สรางวนยใหลกคณ.กรงเทพมหานคร:ซนตาการพมพ,2542.

7. BarkerP.DevelopmentalConsiderations.In:Basicchildpsychiatry.6thed.London:BlackwellScience,

1995:1-11.

8. GrahamP,TurlkJ,VerhulstF.Emotionaldevelopmentanddisordersofmood.In:Childpsychiatry:a

developmentalapproach.3thed.NewYork:OxfordUniversityPress,1999:207-35.

9. KaplanHI,SadockBJ.Humandevelopmentthroughoutthelifecycle.In:Synopsisofpsychiatry:behavioral

sciences/clinicalpsychiatry.8thed.Baltimore:Williams&Wilkims,1998:16-75.

10. วนดดาปยะศลป.เดกทถกเรงรด.วารสารกมารเวชศาสตร2553;49(2):80-3.

11. กมลพรรณชวพนธศรโสภาเกรกไกรกล.สมองกบการเรยนร.กรงเทพฯ:บรษทดวงกมลสมยจ�ากด,2549.

12. จนทฑตา พฤกษานานนท. การประเมนการเจรญเตบโต. ใน: ทพวรรณหรรษคณาชย, รววรรณ รงไพรวลย, สรยลกษณ

สจรตพงศ,วระศกดชลไชยะ.บรรณาธการ.ต�าราพฒนาการและพฤตกรรมเดกเลม3การดแลเดกสขภาพด.พมพครงท1.

กรงเทพ:บยอนดเอนเทอรไพรซ,2556:114-124.

13. จรยาจฑาภสทธ,สรยลกษณสจรตพงศ.พฒนาการปกต.ใน:ทพวรรณหรรษคณาชย,รววรรณรงไพรวลย,สรยลกษณ



14. สถาบนพฒนาการเดกราชนครนทร,กรมสขภาพจต,กระทรวงสาธารณสข.คมอเฝาระวงและสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวย

(DSPM).2558;Availablefrom:http://www.thaichilddevelopment.com.[Accessed26กมภาพนธ2560].

15. นตยาคชภกด.พฒนาการเดก.ใน:ทพวรรณหรรษคณาชย,รววรรณรงไพรวลย,ชาครยาธรเนตร,อดศรสดาเฟองฟ,สรย

ลกษณสจรตพงศ,พงษศกดนอยพยคฆ.บรรณาธการ.ต�าราพฒนาการและพฤตกรรมเดกส�าหรบเวชปฏบตทวไป.พมพครง

ท1.กรงเทพ:บยอนดเอนเทอรไพรซ,2554:1-25.

16. จฑามาส วรโชตก�าจร. พฒนาการดานอารมณและสงคม. ใน: ทพวรรณหรรษคณาชย, รววรรณ รงไพรวลย, สรยลกษณ




67

17. พงษศกดนอยพยคฆ.พฒนาการดานคณธรรม.ใน:ทพวรรณหรรษคณาชย,รววรรณรงไพรวลย,สรยลกษณสจรตพงศ,

วระศกดชลไชยะ.บรรณาธการ.ต�าราพฒนาการและพฤตกรรมเดกเลม3การดแลเดกสขภาพด.พมพครงท1.กรงเทพ:

บยอนดเอนเทอรไพรซ,2556:66-75.

18. อรพรด�ารงวงศศร,นลนจงวรยะพนธ.แนวทางสงเสรมโภชนาการทเหมาะสม.ใน:พงษศกดนอยพยคฆ,วนดดาปยะศลป,

วนดนงสานนท,ประสบศรองถาวร,บรรณาธการ.Guideline inchildhealthsupervision.พมพครงท1.กรงเทพ:

สรรพสาร,2557:62-76.

19. BakerSS,CochranWJ,FloresCA,GeorgieffMK,JacobsonMS,JaksicT,etal.AmericanAcademyofPediatrics.

CommitteeonNutrition.Calciumrequirementsofinfants,childrenandadolescents.Pediatrics1999;104

(5Pt1):1152-7.

20. สมพลสงวนรงศรกล.แนวทางสงเสรมการออกก�าลงกาย.ใน:พงษศกดนอยพยคฆ,วนดดาปยะศลป,วนดนงสานนท,ประสบ

ศรองถาวร,บรรณาธการ.Guidelineinchildhealthsupervision.พมพครงท1.กรงเทพ:สรรพสาร,2557:55-61.

21. วสนตประเสรฐสม.แนวทางสงเสรมสขภาพชองปากและฟน.ใน:พงษศกดนอยพยคฆ,วนดดาปยะศลป,วนดนงสานนท,

ประสบศรองถาวร,บรรณาธการ.Guidelineinchildhealthsupervision.พมพครงท1.กรงเทพ:สรรพสาร,2557:85-92.

22. สมาคมโรคตดเชอในเดกแหงประเทศไทย.ตารางการใหวคซนในเดกไทยปกต.2560.Availablefromhttp://www.pidst.

net/[Accessed26กมภาพนธ2560]

23. อดศกด ผลตผลการพมพ. แนวทางสรางเสรมความปลอดภยและปองกนการบาดเจบ. ใน: พงษศกด นอยพยคฆ, วนดดา

ปยะศลป,วนดนงสานนท,ประสบศรองถาวร,บรรณาธการ.Guidelineinchildhealthsupervision.พมพครงท1.

กรงเทพ:สรรพสาร,2557:101-26.

24. ลดดาเหมาะสวรรณ,วชยเอกพลากร,นชราเรองดารกานนท,ปราณชาญณรงค,ภาสรแสงศภวนช,วราภรณเสถยรนพเกา,

และคณะ. รายงานการส�ารวจสขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจรางกาย ครงท 4 พ.ศ. 2551-2 สขภาพเดก. Available

from:URL:http://www.hiso.or.th/hiso/picture/reportHealth/report/report6.pdf.[Accessed26มกราคม2560].

25. Brand inside ธรกจคดใหม. กนยายน 2016. Available from: URL:https://brandinside.asia/idc-research-pc-

smartphone-tablet-market-outlook-2016/.[Accessed26มกราคม2560].

26. Counciloncommunicationsandmedia.AmericanAcademyofPediatrics.Mediaandyoungminds.Pediatrics

2016;138(5):1-6.

27. พฏ โรจนมหามงคล. แทบเลตคอมพวเตอร (tablet) และสมารทโฟน (smartphone) กบเดกปฐมวย. ใน: ประสงค ตน

มหาสมทร,ดาราวรรณวนะชวนาวน,พรพรหมเมองแมน,เพทายเยนจตโสมนส,วาณวสทธเสรวงศ,วไลคปตนรตศยกล,

ศรรตนคปตวฒ,ปยะภทรเดชพระธรรม,ศนสนยเสนะวงษ,นพพลเผาสวสด,อไรวรรณพานช,กลภาศรสวสด,พจมาน

พศาลประภา.บรรณาธการ.เวชศาสตรทนยค2557.พมพครงท1.กรงเทพฯ:บรษทพ.เอส.ลฟวงจ�ากด.2557.หนา159-66.

28. ผจดการออนไลน.ผลวจยม.อ.ชเดกเลกดทวนอยกวาวนละ2ชม.ลดเสยงตอพฒนาการ.12พฤษภาคม2554.Available

from:URL:http://www.manager.co.th/South/ViewNews.aspx?NewsID=9540000058432.[Accessed26มกราคม

2560].

29. ชาครยาธรเนตร.ผลกระทบของสอตอสขภาพเดกและวยรน.ใน:ทพวรรณหรรษคณาชย,รววรรณรงไพรวลย,ชาครยา

ธรเนตร,อดศรสดาเฟองฟ,สรยลกษณสจรตพงศ,พงษศกดนอยพยคฆ.บรรณาธการ.ต�าราพฒนาการและพฤตกรรมเดก

ส�าหรบเวชปฏบตทวไป.พมพครงท1.กรงเทพฯ:บรษทบยอนดเอนเทอรไพรซจ�ากด.2554.หนา268-84.

30. อทธพลปรตประสงค.สถานการณดานรายการโทรทศนส�าหรบเดก3-12ปในประเทศไทย.สถาบนแหงชาตเพอการพฒนาเดก

และครอบครวมหาวทยาลยมหดล.พฤศจกายน2551.Availblefrom:URL:http://www.cf.mahidol.ac.th/autopage/


68

file/TueNovember2008-11-40-9-KidsTVProgramSituation51.doc.[Accessed26มกราคม2560].

31. DickinsonDK,GriffithJA,GolinkoffRM,Hirsh-PasekK.Howreadingbooksfosterslanguagedevelopment

aroundtheworld.ChildDevelopmentResearch2012doi:10.1155/2012/602807,15pages

32. ชมรมโภชนาการเดกแหงประเทศไทย.กราฟการเจรญเตบโตชดใหมส�าหรบเดกไทยอายแรกเกด-5ป.Availablefrom:URL:

http://www.pednutrition.org/article/growth-charts.[Accessed26มกราคม2560].

33. วนดดา ปยะศลป วนด นงสานนท (บรรณาธการ). Best practice in Communication .ราชวทยาลยกมารแพทยแหง

ประเทศไทยสมาคมกมารแพทยแหงประเทศไทย.กรงเทพฯ:บรษทสรรพสารจ�ากด,2557

34. พงษศกดนอยพยคฆวนดดาปยะศลปวนดนงสานนทประสบศรองถาวร(บรรณาธการ).GuidelineinChildHealth

Supervision..ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทยสมาคมกมารแพทยแหงประเทศไทย.กรงเทพฯ:บรษทสรรพสาร

จ�ากด,2557

35. ศนยสขภาพจตท11สราษฎรธานกรมสขภาพจต.แบบประเมนความฉลาดทางอารมณเดกอาย3-5ป(ฉบบยอ)ส�าหรบคร/ผ

ดแลเดก.Availablefrom:URL:http://www.mhc11.dmh.go.th/index.php/th/download/file/3-eq3-5forteacher.

[Accessed26มกราคม2560].

36. ศนยสขภาพจตท11สราษฎรธานกรมสขภาพจต.แบบประเมนความฉลาดทางอารมณเดกอาย3-5ป (ฉบบยอ)ส�าหรบ

พอแม/ผปกครอง. Available from:URL: http://www.mhc11.dmh.go.th/index.php/th/download/file/3-eq3-

5forteacher.[Accessed26มกราคม2560].

37. HowardBJ.Disciplineinearlychildhood.PediatrClinNorthAm1991;38:1351-69.

38. BlumNJ,WilliamsGE,FrimanPC.Discipliningyoungchildren:Theroleofverbalinstructionsandreasoning.

Pediatrics1995;96:336–41.


ตอน เด็กวัยอนุบาล 3-6 ป · 2017-10-10 · 1 คู...

Documents