การเก�บสิ�นค้�าค้�างไว้�ในสิต๊�อกน�อยจนน�อยจน

เก�นไปเก�นไป อาจเก�ดป�ญหาของไม่�พอใช้� หร อสิ�นค้�าไม่�พอ

ขาย น!"นหม่ายถึ$ง การเสิ%ยโอกาสิที่%"จะได�ร!บก)าไร หร อ

การด)าเน�นงานหย*ดช้ะง!ก (เก�ดต๊�นที่*นค้�าเสิ%ยโอกาสิข$+น)

การเก�บสิ�นค้�าไว้�ม่ากม่ากจนเก�นไปจนเก�นไป นอกจากจะที่)าให�เง�นที่*นจม่อย,�ในที่ร!พยากร

ค้งค้ลั!งแลั�ว้ ย!งก�อให�เก�ดต๊!นที่*นต๊�างๆ เช้�น ต๊�นที่*นการด,แลัร!กษา ค้�าเช้�าโกด!ง

สิ�นค้�า ค้�าใช้�จ�ายอ!นเก�ดจากสิ�นค้�าเสิ "อม่สิภาพ หร อลั�าสิม่!ย

ค้�าใช้�จ�ายเก%"ยว้ก!บที่ร!พยากรค้�าใช้�จ�ายเก%"ยว้ก!บที่ร!พยากรค้งค้ลั!ง ม่% ค้งค้ลั!ง ม่% 4 4 ประเภที่ประเภที่

1. 1. ต๊�นที่*นผลั�ต๊ภ!ณฑ์5 ต๊�นที่*นผลั�ต๊ภ!ณฑ์5 ((Product Cost)Product Cost)

2. 2. ค้�าใช้�จ�ายในการสิ!"งซื้ +อค้�าใช้�จ�ายในการสิ!"งซื้ +อที่ร!พยากร ที่ร!พยากร ((Ordering Cost)Ordering Cost)

3. 3. ค้�าใช้�จ�ายในการเก�บร!กษาค้�าใช้�จ�ายในการเก�บร!กษาที่ร!พยากรค้งค้ลั!ง ที่ร!พยากรค้งค้ลั!ง (Holding (Holding Cost or Carrying Cost)Cost or Carrying Cost)

4. 4. ค้�าใช้�จ�ายในการขาดแค้ลันค้�าใช้�จ�ายในการขาดแค้ลันที่ร!พยากร ที่ร!พยากร (Shortage Cost (Shortage Cost or Stock-out Cost)or Stock-out Cost)

ค้�าใช้�จ�าย ค้�า

ใช้�จ�ายรว้ม่

ค้�าใช้�จ�ายในการเก�บร!กษา

(Holding Cost)

ค้�าใช้�จ�ายในการสิ!"งซื้ +อ

( Ordering Cost)

ปร�ม่าณการสิ!"งซื้ +อ

ปร�ม่าณการสิ!"งซื้ +อที่%"ประหย!ดที่%"สิ*ด (Economic Order Quantity : EOQ) ปร�ม่าณการสิ!"งซื้ +อที่%"ประหย!ดที่%"สิ*ด ( EOQ) ค้ อ ปร�ม่าณการสิ!"งซื้ +อที่%"ค้�าใช้�จ�ายในการสิ!"งซื้ +อ แลัะค้�าใช้�จ�ายในการเก�บร!กษารว้ม่ก!นแลั�ว้เก�ดน�อยที่%"สิ*ด ปร�ม่าณการสิ!"งซื้ +อที่%"ประหย!ดที่%"สิ*ดจะอย,� ณ จ*ดที่%"ค้�าใช้�จ�ายที่!+งสิองเที่�าก!น (ค้�าใช้�จ�ายในการสิ!"งซื้ +อ = ค้�าใช้�จ�ายในการเก�บร!กษา )

สิ!ญลั!กษณ5ที่%"ใช้�ในต๊!ว้แบบม่%ด!งน%+สิ!ญลั!กษณ5ที่%"ใช้�ในต๊!ว้แบบม่%ด!งน%+K = ค้�าใช้�จ�ายในการสิ!"งซื้ +อ หร อเต๊ร%ยม่การผลั�ต๊ต๊�อค้ร!+ง H = ค้�าใช้�จ�ายในการเก�บร!กษาที่ร!พยากรต๊�อหน�ว้ยC = ราค้าที่ร!พยากรต๊�อหน�ว้ยQ = ปร�ม่าณการสิ!"งซื้ +อต๊�อค้ร!+งD = ค้ว้าม่ต๊�องการใช้�ที่ร!พยากรที่!+งหม่ดTC = ค้�าใช้�จ�ายรว้ม่

สิ,ต๊รในการค้)านว้ณปร�ม่าณการสิ!"งสิ,ต๊รในการค้)านว้ณปร�ม่าณการสิ!"งซื้ +อที่%"ประหย!ดที่%"สิ*ดซื้ +อที่%"ประหย!ดที่%"สิ*ด

Q* =H

KD2

สิ,ต๊รในการค้)านว้ณค้�าสิ,ต๊รในการค้)านว้ณค้�าใช้�จ�ายที่!+งหม่ดใช้�จ�ายที่!+งหม่ด

TC = DK + QH + TC = DK + QH + CDCD

Q 2Q 2

ค้�าใช้�จ�ายในการสิ!"งซื้ +อ ค้�าใช้�จ�ายในการสิ!"งซื้ +อ = = DK DK

QQค้�าใช้�จ�ายในการเก�บร!กษา ค้�าใช้�จ�ายในการเก�บร!กษา = = QH QH

22

ต๊�นที่*นของสิ�นค้�า ต๊�นที่*นของสิ�นค้�า = = CD CD

ต๊!ว้อย�าง ต๊!ว้อย�าง บร�ษ!ที่พ!ฒนาอ*ต๊สิาหกรรม่ จ)าก!ด บร�ษ!ที่พ!ฒนาอ*ต๊สิาหกรรม่ จ)าก!ด

ผ,�ผลั�ต๊ว้�ที่ย*กระเป8าห�+ว้ สิ!"งซื้ +อสิ�ว้นผ,�ผลั�ต๊ว้�ที่ย*กระเป8าห�+ว้ สิ!"งซื้ +อสิ�ว้นประกอบช้น�ดหน$"ง เพ "อใช้�ในการผลั�ต๊ประกอบช้น�ดหน$"ง เพ "อใช้�ในการผลั�ต๊ว้�ที่ย*จากบร�ษ!ที่ไที่ยร*�งเร อง ประม่าณว้�ที่ย*จากบร�ษ!ที่ไที่ยร*�งเร อง ประม่าณว้�า บร�ษ!ที่ต๊�องการใช้�สิ�ว้นประกอบน%+ ว้�า บร�ษ!ที่ต๊�องการใช้�สิ�ว้นประกอบน%+ ป9ลัะ ป9ลัะ 3500, 3500, ช้�+น โดยม่%ต๊�นที่*นช้�+นช้�+น โดยม่%ต๊�นที่*นช้�+นลัะ ลัะ 10 10 บาที่ จากการว้�เค้ราะห5ค้�าใช้�บาที่ จากการว้�เค้ราะห5ค้�าใช้�จ�าย ประม่าณว้�าในการสิ!"งซื้ +อสิ�นค้�าน%+จ�าย ประม่าณว้�าในการสิ!"งซื้ +อสิ�นค้�าน%+แต๊�ลัะค้ร!+งจะเสิ%ยค้�าใช้�จ�าย แต๊�ลัะค้ร!+งจะเสิ%ยค้�าใช้�จ�าย 70 70 บาที่ บาที่ แลัะต๊�นที่*นการเก�บร!กษาค้�ดเป:นเง�นแลัะต๊�นที่*นการเก�บร!กษาค้�ดเป:นเง�นช้�+นลัะ ช้�+นลัะ 25 25 สิต๊างค้5ต๊�อป9 จงหาสิต๊างค้5ต๊�อป9 จงหาปร�ม่าณการสิ!"งซื้ +อที่%"ประหย!ดที่%"สิ*ดแลัะปร�ม่าณการสิ!"งซื้ +อที่%"ประหย!ดที่%"สิ*ดแลัะค้�าใช้�จ�ายที่!+งหม่ดค้�าใช้�จ�ายที่!+งหม่ด

ว้�ธี%ที่)าว้�ธี%ที่)าD = D =

3,500 3,500 ช้�+นช้�+น C = C = 10 10 บาที่บาที่

K = K = 7070บาที่บาที่ H = H =

025 025 บาที่บาที่//ช้�+นช้�+น

สิ,ต๊รสิ,ต๊ร

Q* = Q* =

= =

= 1,400= 1,400ปร�ม่าณการสิ!"งซื้ +อที่%"ประหย!ด ค้ อ ปร�ม่าณการสิ!"งซื้ +อที่%"ประหย!ด ค้ อ 11

400, 400, ช้�+นช้�+น

25.0

)500,3)(70(2

H

KD2

TC = DK + QH + CDTC = DK + QH + CD Q 2 Q 2

= 3,500 (70) + = 3,500 (70) + 1,400 (0.25) + 10 1,400 (0.25) + 10 (3,500)(3,500)

1,400 21,400 2 = 175 + 175 + = 175 + 175 +

35,35,00 0000 = 35,350 = 35,350

ค้�าใช้�จ�ายรว้ม่ ค้ อ ค้�าใช้�จ�ายรว้ม่ ค้ อ 335350,5350,

ต๊!ว้อย�าง ต๊!ว้อย�าง (51 (51 หน�า หน�า 106106

ว้�ธี%ที่)า ว้�ธี%ที่)า D = 1,200 D = 1,200 หน�ว้ยหน�ว้ย

C = 10 C = 10 บาที่บาที่ K = 20 K = 20 บาที่บาที่ H = 1.2 H = 1.2 บาที่ บาที่ / /

หน�ว้ย หน�ว้ย 012*10( . )012*10( . )

สิ,ต๊รสิ,ต๊ร

Q* = Q* =

==

= 200= 200

ปร�ม่าณการสิ!"งซื้ +อที่%"ประหย!ดที่%"สิ*ด ปร�ม่าณการสิ!"งซื้ +อที่%"ประหย!ดที่%"สิ*ด = 200 = 200 ช้�+นช้�+น

H

KD2

2.1

)200,1)(20(2

TC = DK + QH + CD Q 2

= 1,200 (20) + 200 (1.2) + 10(1,200) 200 2

= 120 + 120 + 12,000

= 12,240 บาท

2. 2. ต๊!ว้แบบพ +นฐานที่%"ม่%การลัดราค้าต๊!ว้แบบพ +นฐานที่%"ม่%การลัดราค้าที่ร!พยากรที่ร!พยากรในต๊!ว้แบบที่%"จะพ�จารณาต๊�อไปน%+ จะก)าหนดให�ราค้าที่ร!พยากรม่%การลัดลัง หากม่%การซื้ +อในปร�ม่าณที่%"ม่ากข$+น ด!งน!+น สิ!ญลั!กษณ5 C ที่%"เค้ยค้งที่%"ในต๊!ว้แบบน%+จะก)าหนดให�เป:น Cj ซื้$"งจะม่%ม่ากกว้�า 1 ค้�า

สิ�ว้นค้�าใช้�จ�ายในการขาดม่ อสิ�ว้นค้�าใช้�จ�ายในการขาดม่ อที่ร!พยากร ไม่�ม่%เพราะไม่�อน*ญาต๊ให�ม่%การที่ร!พยากร ไม่�ม่%เพราะไม่�อน*ญาต๊ให�ม่%การขาดม่ อ ค้�าใช้�จ�ายในการเก�บร!กษาขาดม่ อ ค้�าใช้�จ�ายในการเก�บร!กษาที่ร!พยากรต๊�อหน�ว้ย จะแบ�งออกเป:น ที่ร!พยากรต๊�อหน�ว้ย จะแบ�งออกเป:น 2 2สิ�ว้น ค้ อสิ�ว้น ค้ อh^ = h^ = ค้�าใช้�จ�ายในการเก�บร!กษาต๊�อค้�าใช้�จ�ายในการเก�บร!กษาต๊�อหน�ว้ยที่%"หน�ว้ยที่%" ไม่�ผ!นแปรไม่�ผ!นแปรต๊าม่ ต๊าม่ ม่,ลัค้�า ม่,ลัค้�าที่ร!พยากร เช้�น ค้�าเช้�าสิถึานที่%"ที่ร!พยากร เช้�น ค้�าเช้�าสิถึานที่%" i = i = ค้�าใช้�จ�าค้�าใช้�จ�ายในการเก�บร!กษาต๊�อยในการเก�บร!กษาต๊�อหน�ว้ยที่%"หน�ว้ยที่%"ผ!นแปรผ!นแปร ต๊าม่ม่,ลัค้�า ต๊าม่ม่,ลัค้�า ที่ร!พยากร ที่ร!พยากร เช้�น ค้�าดอกเบ%+ย ค้�าเบ%+ยประก!นเช้�น ค้�าดอกเบ%+ย ค้�าเบ%+ยประก!นด!งน!+นด!งน!+น H = h^ + iCjH = h^ + iCj

สู�ตรในการคำ านวณ ในกรณ�มี�การลดราคำาสู�นคำ�า

Q* =Q* = )^(

2

iCjh

KD

TC = + (h^+iCj)+CjDTC = + (h^+iCj)+CjDQ

DK

2

)(Q

ต�วอย่�างท�� ต�วอย่�างท�� 511. ( 511. (หน�า หน�า 126126

ร�านก%ฬาไที่ยสิ!"งที่)าไม่�เที่นน�สิจ)าหน�าย ร�านก%ฬาไที่ยสิ!"งที่)าไม่�เที่นน�สิจ)าหน�าย โดยร�านที่%"จ)าหน�ายไม่�เที่นน�สิให�ร�านก%ฬาไที่ย โดยร�านที่%"จ)าหน�ายไม่�เที่นน�สิให�ร�านก%ฬาไที่ย

ค้�ดราค้าไม่�เที่นน�สิต๊าม่ปร�ม่าณการสิ!"งซื้ +อ ด!งน%+ ค้�ดราค้าไม่�เที่นน�สิต๊าม่ปร�ม่าณการสิ!"งซื้ +อ ด!งน%+ หากสิ!"งซื้ +อค้ร!+งลัะไม่�เก�น หากสิ!"งซื้ +อค้ร!+งลัะไม่�เก�น 9 9 อ!น ค้�ดราค้าอ!นลัะ อ!น ค้�ดราค้าอ!นลัะ

250 250 บาที่ หากสิ!"งซื้ +อเก�น บาที่ หากสิ!"งซื้ +อเก�น 9 9 อ!น แต๊�ไม่�อ!น แต๊�ไม่�เก�น เก�น 40 40 อ!น ค้�ดราค้าอ!นลัะ อ!น ค้�ดราค้าอ!นลัะ 23750 23750

บาที่ หากซื้ +อเก�น บาที่ หากซื้ +อเก�น 40 40 อ!น ค้�ดราค้าอ!นลัะ อ!น ค้�ดราค้าอ!นลัะ 225 225 บาที่ ในการสิ!"งซื้ +อไม่�เที่นน�สิจากร�านบาที่ ในการสิ!"งซื้ +อไม่�เที่นน�สิจากร�าน

จ)าหน�ายน!+น ร�านก%ฬาไที่ยประม่าณว้�าเสิ%ยค้�าใช้�จ)าหน�ายน!+น ร�านก%ฬาไที่ยประม่าณว้�าเสิ%ยค้�าใช้�จ�ายค้ร!+งลัะ จ�ายค้ร!+งลัะ 100 100 บาที่แลัะไม่�เที่นน�สิที่%" บาที่แลัะไม่�เที่นน�สิที่%"

ร�านก%ฬาไที่ยเก�บไว้�ในสิต๊�อก จะเสิ%ยค้�าใช้�จ�ายในร�านก%ฬาไที่ยเก�บไว้�ในสิต๊�อก จะเสิ%ยค้�าใช้�จ�ายในการเก�บร!กษาอ!นลัะ การเก�บร!กษาอ!นลัะ 1250. 1250. บาที่ ต๊�อบาที่ ต๊�อ

เด อน ร�านก%ฬาไที่ยจะต๊�องเสิ%ยดอกเบ%+ยสิ)าหร!บเด อน ร�านก%ฬาไที่ยจะต๊�องเสิ%ยดอกเบ%+ยสิ)าหร!บเง�นที่*น เง�นที่*น 12 12 เปอร5เซื้นต๊5ต๊�อป9 ร�านก%ฬาไที่ยเปอร5เซื้นต๊5ต๊�อป9 ร�านก%ฬาไที่ยค้ว้รสิ!"งซื้ +อไม่�เที่นน�สิม่าจ)าหน�ายค้ร!+งลัะเที่�าใดค้ว้รสิ!"งซื้ +อไม่�เที่นน�สิม่าจ)าหน�ายค้ร!+งลัะเที่�าใด

จ$งจะเสิ%ยค้�าใช้�จ�ายน�อยที่%"สิ*ดจ$งจะเสิ%ยค้�าใช้�จ�ายน�อยที่%"สิ*ด

ว้�ธี%ที่)าว้�ธี%ที่)าK K = = 100100

บาที่บาที่//ค้ร!+งค้ร!+งh = 12.50 h = 12.50

บาที่บาที่//อ!นอ!น//เด อนเด อน i = 12% i = 12% ต๊�ออ!นต๊�ออ!น//ป9 ป9

หร อ หร อ 11 % % ต๊�ออ!นต๊�ออ!น//เด อนเด อน

C1 = 250 C1 = 250 บาที่ เม่ "อ บาที่ เม่ "อ Q Q 9 9

C2 = 237.50 C2 = 237.50 บาที่ บาที่ เม่ "อ เม่ "อ 9 9 < Q2 40< Q2 40

C3 = 225 C3 = 225 บาที่ เม่ "อ บาที่ เม่ "อ Q3 > 40Q3 > 40

D = 9 D = 9 อ!นอ!น//เด อนเด อน

Q*1 =Q*1 = = = 10.9510.95 ( (เป:นเป:น

จ)านว้นที่%"เป:นไปไม่�ได�จ)านว้นที่%"เป:นไปไม่�ได�))

)250*01.0(50.12

9*100*2

*3Q = *3Q = = = 11047 11047

( (เป:นจ)านว้นที่%"เป:นไปไม่�ได�เป:นจ)านว้นที่%"เป:นไปไม่�ได�))

)225*01.0(50.12

9*100*2

Q*2 =Q*2 =

= 11 (= 11 (เป:นจ)านว้นที่%"เป:นจ)านว้นที่%"เป:นไปได�เป:นไปได�))

)50.237*01.0(50.12

9*100*2

หาค้�า หาค้�า TCTC เม่ "อ เม่ "อ Q = 11Q = 11

TC = DK + Q (h^ + iCj) + CjD

Q 2 = 9(100) + 11 11 (12.50

+ 0.01*2375.2375. )+232375.75. (9)

11 11 2 = = 818 818. + .

+ 2,137.5 = 2,301.1 บาท

ปร!บค้�า ปร!บค้�า Q*Q* 1 9Q = ( 1 9Q = (เป:นปร�ม่าณที่%"ใกลั�ก!บที่%"เป:นปร�ม่าณที่%"ใกลั�ก!บที่%"

เป:นไปได�ต๊าม่เง "อนไขราค้าเป:นไปได�ต๊าม่เง "อนไขราค้า))TC = DK + Q (h^ + iCj) + TC = DK + Q (h^ + iCj) + CjD CjD

Q 2Q 2

= 9 (100) + 9 = 9 (100) + 9 (12.50+0.01*250) + 250 (9)(12.50+0.01*250) + 250 (9)

9 29 2

= 100 + 67.5 + 2,250 = 100 + 67.5 + 2,250

= 2,417= 2,417 5.5. บาที่บาที่

Q3 = 41 ( Q3 = 41 ( เป:นปร�ม่าณที่%"ใกลั�ก!บที่%"เป:นเป:นปร�ม่าณที่%"ใกลั�ก!บที่%"เป:นไปได�ต๊าม่เง "อนไขราค้าไปได�ต๊าม่เง "อนไขราค้า))TC TC = DK + Q (h^ + = DK + Q (h^ + iCj) + CjDiCj) + CjD

Q 2Q 2

= 9 (100) + 41 = 9 (100) + 41 (12.50 + 0.01 * 225) + 225 (12.50 + 0.01 * 225) + 225 (9)(9)

4141 2 2

== 21.95 21.95 ++ 302.37 302.37 + + 20252025

= 2,349.32= 2,349.32

เปร%ยบเที่%ยบค้�า เปร%ยบเที่%ยบค้�า TC TC แลั�ว้เลั อกที่างแลั�ว้เลั อกที่างเลั อกที่%"ให�ค้�า เลั อกที่%"ให�ค้�า TCTC ต๊)"าสิ*ดต๊)"าสิ*ด

TC ( Q1 = 9 ) = 2,417.5

TC ( Q2 = 11) = TC ( Q2 = 11) = 2,301.12,301.1

TC ( Q3 = 41) = 2,349.3คำวรสู��งไมี�เทนน�สู 11 อ�น เพราะ มี�คำ�า TC ต �าท��สู!ด เท�าก�บ 23

011. บาท / เด"อน