გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის...
DESCRIPTION
ბოლნისის ადგილობრივი გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტიTRANSCRIPT
ქ.ბოლნისისადგილობრივი გარემოსდაცვითი
სამოქმედო გეგმა
ქ ალაქბოლნისისადგილობრივიგარემოსდაცვითისამოქმედოგეგმაშემუშავებულიაპროექტის „მოქალაქეთაგარემოსდაცვითიინ
ტერესებისმხარდაჭერასამოქალაქოსაზოგადოებისრეგიონულიქსელის RCSN მიერ“ განხორციელების შედეგად, აღმოსავლეთდასავლეთის მართვისინსტიტუტის(EWMI)პროგრამის„საქართველოშისაჯარო პოლიტიკის, ადვოკატირებისა და სამოქალაქო საზოგადოებისგანვითარება(G–PAC)“ფარგლებშიაშშსაერთაშორისოგანვითარებისსააგენტოს(USAID)მხარდაჭერით.
ქ. ბოლნისის ადგილობრივი გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმა შემუშავებულია არასამთავრობო ორგანიზაციების: იმერეთის მხარისმეცნიერთაკავშირი „სპექტრის“და „ქვემოქართლისსაზოგადოებრივი საინფორმაციო ცენტრის“ ერთობლივი ძალისხმევითა და თანამშრომლობით. წარმოდგენილიდოკუმენტის შექმნაში აქტიურად იყვნენჩართული სხვადასხვადაინტერესებულმხარეთაწარმომადგენლები.ამპროცესშითავისიწვლილიშეიტანესადგილობრივითვითმმართველობის,არასამთავრობოორგანიზაციების, მასმედიის,სასწავლოდასაწარმოოდაწესებულებებისწარმომადგენლებმა.ამდენად,წარმოდგენილიდოკუმენტიგამოხატავსბოლნისისსაზოგადოებისინტერესებსგარემოსმდგრადიგანვითარებისათვის.
ქ.ბოლნისისადგილობრივიგარემოსდაცვითისამოქმედოგეგმაგანხილული და დამტკიცებულია ბოლნისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოსმიერ(განკარგულება№35,08.08.2014).
ქ.ბოლნისის ადგილობრივი გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმა შემუშავებულია 2014–2019 წლებისათვის და წარმოადგენს ხუთწლიანსტრატეგიულ პროგრამას ქალაქ ბოლნისში გარემოს მდგომარეობისა და მოსახლეობის ცხოვრების პირობების გაუმჯობესებისათვის. ისწარმატებით შეიძლება გამოყენებული იქნას სოციალურ–ეკონომიკურიგეგმების,მუნიციპალურიდარეგიონულიგანვითარებისსტრატეგიების,სხვადასხვაქართულდასაერთაშორისოფონდებშიწარსადგენიპროექტებისშემუშავებისას.
4
5
ბოლნისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს განკარგულება
შესავალი .................................................................7
ქ. ბოლნისის ზოგადი დახასიათება ............................7
ადგილობრივი გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის
შემუშავების მეთოდოლოგია .....................................9
ქ. ბოლნისის ადგილობრივი გარემოსდაცვითი
სამოქმედო გეგმის შექმნის ეტაპები ........................10
დაინტერესებულ მხარეთა ჯგუფი .............................10
უწყვეტი ხარისხიანი წყალმომარაგება ქალაქს! ........13
ჯანსაღი ჰაერი ქალაქს! ..........................................13
სიცოცხლით სავსე მდინარე მაშავერა! .....................15
ქალაქი ნარჩენების გარეშე! ...................................16
მოსახლეობის გარემოსდაცვითი ცნობიერება ..........17
სამოქმედო გეგმა #1: მოსახლეობის მაღალი
ხარისხის სასმელი წყლით 24 საათიანი
მომარაგების უზრუნველყოფა .................................19
სამოქმედო გეგმა #2: ჯანსაღი ჰაერი ქალაქს! .........20
სამოქმედო გეგმა #3: მდინარე მაშავერას
დაბინძურების აღმოფხვრა .....................................22
სამოქმედო გეგმა #4: საყოფაცხოვრებო
ნარჩენების მართვის სრულყოფა .............................24
სამოქმედო გეგმა #5: მოსახლეობის ეკოლოგიური
ცნობიერების ამაღლება .........................................25
სარჩევი
7
ქვეყნის სამრეწველო რეგიონების მოსახლეობისათვის მეტად აქტუალურია გარემოსდაცვითიპრობლემები, რადგანაც წიაღისეულის მოპოვებაგადამუშავებადასხვადასხვაპროდუქციისწარმოება დაკავშირებულია გარემოზე განსაკუთრებულზემოქმედებასთან. საწარმოთა მუშაობის შედეგადგარემოში ხვდება სხვადასხვა სახის დამაბინძურებლები.გარემოსგაუარესებულიმდგომარეობაუარყოფითადაისახება მოსახლეობისცხოვრებისხარისხზე და პირობებზე. განსაკუთრებული ანთროპოგენულიზემოქმედებისქვეშიმყოფებამცირექალაქები. ერთერთი ასეთი ქალაქია ბოლნისიც,რომელიცმადნეულისსაბადოებთანახლოსმდებარეობს.
დემოკრატიის განვითარების ერთერთი მნიშვნელოვანიპრინციპია მოსახლეობისჩართვაგადაწყვეტილებების მიღების პროცესში, რაც კიდევუფროდიდაქტუალურობასიძენსსაქართველოშიმიმდინარერეფორმებისპირობებში.
გარემოსდაცვისსაკითხებზესაზოგადოებისინფორმირებისადაგადაწყვეტილებისმიღებისპროცესში საზოგადოების მონაწილეობის საკითხებისაქართველოში რეგულირდება გაერთიანებულიერების ორგანიზაციის ევროპის ეკონომიკურიკომისიისკონვენციით,რომელიც „ორჰუსისკონვენციის“ სახელითაა ცნობილი. სხვა სახელმწიფოებთანერთადსაქართველოცარისმისიხელმომწერიქვეყანა.ორჰუსისკონვენციაგანიხილება როგორც გარემოს დაცვის, ისე დემოკრატიისბერკეტად და უზრუნველყოფს ინფორმაციის მეტგამჭვირვალობას,მისუფროეფექტურხელმისაწვდომობასადაგავრცელებას,რაცსაზოგადოებასსაშუალებასაძლევსრეალურიგავლენაიქონიოს
გარემოსთანდაკავშირებულ საკითხების გადაწყვეტილებისმიღებისპროცესზე.
ევროკავშირთანსაქართველოსასოცირებისშეთანხმებაზეხელმოწერისშემდეგგარემოსდაცვისსფერო არსებული პრობლემების გადაჭრადა საზოგადოების როლი გადაწყვეტილებების მიღებისპროცესშიკიდევუფრომნიშვნელოვანიხდება.
ადგილობრივი გარემოსდაცვითი სამოქმედოგეგმების(აგსგ)შემუშავებაყველადაინტერესებულიმხარისმონაწილეობითგადაწყვეტილებებისმიღებისპროცესშისაზოგადოებისჩართულობისერთ–ერთი მნიშვნელოვანი მექანიზმია. აღსანიშნავია,რომადგილობრივიგარემოსდაცვითისამოქმედოგეგმები,როგორცსაზოგადოებისსხვადასხვაჯგუფებისინტერესებისგამომხატველი,წარმოადგენენქმედითინსტრუმენტსმოსახლეობისცხოვრებისპირობებისგაუმჯობესებისადაშემდგომიგანვითარებისათვის.ამაზემიუთითებსაგსგმქონექალაქებისპრაქტიკულიმაგალითები.
ქ.ბოლნისის ადგილობრივი გარემოსდაცვითისამოქმედოგეგმაშემუშავებულიააშშგარემოსდაცვის სააგენტოს გარემოსდაცვითი სტრატეგიულიდაგეგმარების მეთოდოლოგიის შესაბამისად,რომლის ძირითადი პრინციპია სხვადასხვა დაინტერესებულმხარეთამონაწილეობადასექტორთაშორისთანამშრომლობა. ამ პროცესში ჩართულიიყო ქ.ბოლნისის ისეთიდაინტერესებული მხარეები, როგორიცაა არასამთავრობოორგანიზაციები,ადგილობრივითვითმმართველობა,მასმედია,ბიზნეს–სექტორი, სასწავლო, სამედიცინო, კულტურისსფეროსდაწესებულებები,საწარმოებიდასხვა.
შესავალი
გარემოსდაცვით სფეროში საზოგადოების მონაწილეობით მიღებული გადაწყვეტილება ყოველთვის უფრო ეფექტურია, უფრო მდგრადიდა გაწონასწორებულია, რაც თავისთავად უფრომისაღებიასაზოგადოებისათვის.
„ყველასაქვსუფლებაცხოვრობდესჯანმრთელობისათვისუვნებელგარემოში,სარგებლობდესბუნებრივიდაკულტურულიგარემოთი.ყველავალდებულია გაუფრთხილდეს ბუნებრივდა კულტურულგარემოს.“
საქართველოსკონსტიტუცია.მუხლი37.
9
ქალაქი ბოლნისი ბოლნისის მუნიციპალიტეტისადმინისტრაციული ცენტრია. მდებარეობს აღმოსავლეთ საქართველოში ქვემო ქართლის რეგიონში.
l მდებარეობა: ბოლნისი მდებარეობს მდინარემაშავერას შუადინებაში, ზღვისდონიდან560მ სიმაღლეზე,თბილისიდან 58 კმში. ძირითადად გაშენებულია ვაკეზე, ჩრდილოეთი ნაწილიკიგორაკბორცვიანმთისწინეთზე.ამჟამადბოლნისსუკავიაისტორიულისოფლებისსამტრედოს,ყორანთისდაველკეთილისტერიტორიები.ბოლნისი ქალაქს დაერქვა ამ მიდამოებშიძველთაგანვე არსებული მნიშვნელოვანი დასახლებული პუნქტების სახელწოდების მიხედვით.ბოლნისიწარმოდგებასიტყვა„ბოვი“სგან.სულხანსაბაორბელიანის„ქართულსიტყვათალექსიკონის“მიხედვით„ბოვიარსსადაოქრო,ვერცხლი, სპილენძი და მისთანანი ითხრებისდაგამოიდნობის“.ქალაქისტერიტორიისფართობია 463 ჰა, მათშორისშენობანაგებობებითდაკავებულია257ჰა. ქალაქი განაშენიანებულია აღმოსავლეთიდან დასავლეთისკენ 6 კმ სიგრძეზე. გააჩნიასწორხაზოვანიდაპარალელურადგანლაგებულიქუჩები.ბოლნისშიარის65ქუჩადა13ჩიხი.ქალაქშიგანლაგებულიასულ2768შენობანაგებობა.მათშორის:816ერთსართულიანი,1930ორსართულიანი, 7 სამსართულიანი, 6 ოთხსართულიანიდა12ხუთსართულიანიშენობები.
l ისტორია: 1818 წელს ნასოფლარების ყორანთის, ველკეთილის და სამტრედოს ტერიტორიაზე ვიუთენბერგის მხარიდან გერმანელიშვაბებიჩამოსახლდნენ,რომლებმაცმნიშვნელოვანიროლიითამაშესბოლნისისისტორიაში.მათშექმნესევროპულისტილისდასახლება, განავითარეს მევენახეობა, მებოსტნეობა,მეხილეობა, მესაქონლეობა, გაიყვანეს საირიგაციომიწისქვეშასანიაღვრედასარწყავიარხები,გახსნესღვინის,კონიაკის,ყველკარაქისქარხნები, ტყავისა და ავეჯის დამამზადებელისაამქროები.ჰყავდათსახანძროსამსახური,სა
სულიეროორკესტრი (ხორა), ველოსიპედისტთა,ტანმოვარჯიშეთადაფეხბურთისგუნდები.თავდაპირველად გერმანელებისდასახლებასკატარინენფელდიერქვა,ხოლოსაბჭოთაარმიის შემოსვლის შემდეგ კოლონიას გერმანე
ლი კომუნისტის,როზალუქსემბურგის სახელიდაარქვეს.1941წელს,მეორემსოფლიოომისდროს, ყველა აქაური გერმანელი ციმბირსადა ყაზახეთში გადაასახლეს, მათ ნაცვლადდაბალუქსემბურგშისაქართველოსსხვადასხვაკუთხისწარმომადგენლებიგადმოასახლეს.1943წლიდანდაბასბოლნისიეწოდა,რომელსაც1967წლიდანმიენიჭაქალაქისსტატუსი.
l მოსახლეობა:ქ.ბოლნისისმოსახლეობაშეადგენს12650ადამიანს.მათშორის,ქალია6490,მამაკაცი6140,ქალაქშიცხოვრობს3660ოჯა
ქ. ბოლნისის ზოგადი დახასიათება
10
ხი.ქალაქიბოლნისიმრავალეთნიკურია:ქართველია10856,სომეხი637,აზერბაიჯანელი107,რუსიდაუკრაინელი345,ბერძენი370დასხვაეროვნების335ადამიანი.
l კლიმატი: ბოლნისის მუნიციპალიტეტის ფართობი 80 692 ჰექტარია, მათგან ძირითადი ნაწილი ვაკეებით, ხოლო ჩრდილოეთი კიდეგორაკბორცვიანმთისწინეთითააწარმოდგენილი. ვაკე ტერიტორიაზე ჩამოყალიბებულიამშრალისუბტროპიკულისტეპურიჰავა, ზომიერადცივიზამთრითდაცხელიზაფხულით,ხოლომთისწინეთშიზომიერადნოტიოჰავა,ზომიერადცივიზამთრითდახანგრძლივიზაფხულით.ბოლნისში საშუალო წლიური ტემპერატურა120°Cშეადგენს.წლისყველაზეცივითვის,იანვრისსაშუალოტემპერატურაა0,3°C,ხოლოყველაზეთბილითვის,აგვისტოსი23,3°C.ნალექებისრაოდენობაწელიწადში572მილიმეტრსშეადგენს,ნალექებისმაქსიმუმიმაისშიფიქსირდება(86მმ),ხოლომინიმუმი—დეკემბერში(21მმ).
l ნიადაგი: ქ.ბოლნისში გაბატონებულია წაბლადა დამლაშებული ნიადაგები. დიდი ფართობიუჭირავსასევემუქწაბლაკარბონატულნიადაგებს. მდინარის გასწვრივ განვითარებულიაალუვიურკარბონატულინიადაგი.
ბიომრავალფეროვნება
l ფლორა:ბოლნისისტერიტორიის60%ბუჩქნარსუკავია.მეორეულიუროიანიველიუმთავრესადმთის კალთებს აკრავს. შემაღლებულ ადგილებში გვხვდება უროიანვაციწვერიანი დაჯგუფებები. დიდ ფართობზე გავრცელებულიაძეძვი, ნატყევარ ადგილებში ძეძვთან ერთადიზრდებაკუნელი,ნეკერჩხალიდაკვრინჩხი.
l ფაუნა:ქ.ბოლნისისმიმდებარეტერიტორიებზეგავრცელებულიაველისადატყისცხოველები.ბინადრობსზღარბი,კურდღელი,მდინარეთახეობებშიაწავი.ორნითოფაუნაუხვადააწარმოდგენილი.აღსა
ნიშნავია კაჭკაჭი, ყარყატი, ყვავი, შოშია, მწყერი,ჩიტბატონა,გნოლი,კაკაბიდაგარეულიინდაური(ესუკანასკნელიმცირერაოდენობითაამთელსაქართველოში).ბევრია ქვეწარმავალი: გველი (მათ შორის,ანკარასებრთა ოჯახში შემავალი სახეობები),ხვლიკი,კუდასხვ.მდინარეებიმდიდარიათევზით(მურწა,კალმახი,ხრაშული,ლოქო,კობრი,ჭანარიდაა.შ.).
ზედაპირულიწყლები
l ბოლნისის მუნიციპალიტეტის უმნიშვნელოვანესი მდინარეა მაშავერა, რომელიც სათავესჯავახეთისქედიდანიღებსდააქდმანისისმუნიციპალიტეტისტერიტორიიდანშემოედინება.მდინარე მაშავერა იკვებება თოვლის, წვიმისდა მიწისქვეშა წყლით. იგი მდინარე ხრამისმარჯვენაშენაკადია.მაშავერასხეობაამოვსებულიათიხნარებითადარიყნარებით,რაცგანაპირობებს მის ბრტყელი და დატერასებულიფსკერისარსებობას.მაშავერასხეობაშიტერასები განსაკუთრებით კარგადაა გამოხატულიქალაქ ბოლნისთან. მაშავერას ხეობაში ჩამოწოლილიაასეველავურიღვარები.ბოლნისისმუნიციპალიტეტისფარგლებშიმაშავერასერთვისმდ.ფოლადაური.
ადგილობრივი გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის
შემუშავების მეთოდოლოგია
ქ. ბოლნისის ადგილობრივი გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის
შექმნის ეტაპები
ქ. ბოლნისის ადგილობრივი გარემოსდაცვითისამოქმედო გეგმის შემუშავებისათვის გამოყენებულიიქნააშშგარემოსდაცვისსააგენტოსმიერშემუშავებული გარემოსდაცვითი დაგეგმარებისმეთოდოლოგია. აღნიშნული მეთოდოლოგიაეყრდნობა სტრატეგიულიდაგეგმარებისადა გადაწყვეტილების მიღების პროცესში მოქალაქეთამონაწილეობისძირითადპრინციპებს. აღსანიშნავია,რომამმეთოდოლოგიისგამოყენებითშემუშავებულიაქ.ქუთაისის(2004–2005),ქ.ფოთის(2008–2009), ქ.თელავის (20112012) და ქ.ტყიბულის (20122013) ადგილობრივი გარემოსდაცვითისამოქმედოგეგმები.
ადგილობრივი გარემოსდაცვითი სამოქმედოგეგმა,როგორცმოსახლეობისჩართულობისდა
ადვოკატირებისრეალურიინსტრუმენტი,წარმოადგენსდოკუმენტს,რომელიცშეიცავსგარემოსდაცვით პრიორიტეტებს, სტრატეგიულ მიზნებსადამათიმიღწევისმექანიზმებს.
გამოყენებული მეთოდოლოგიის ძირითადიპრინციპებია:l ყველადაინტერესებულიმხარისმონაწილეობა
დაჩართულობისმაღალიხარისხი,
l სექტორთაშორისთანამშრომლობადა
ურთიერთგაგება,
l ადგილობრივიმოსახლეობისინფორმირება
ადგილობრივდონეზეგარემოსდაცვითი
პრობლემებისგადაჭრისშესაძლებლობების
შესახებ.
1.სამოქმედოგეგმისშექმნისინიციირება.ქ.ბოლნისისათვისადგილობრივიგარემოსდაცვითისამოქმედო გეგმის შემუშავების ინიციატივა ეკუთვნის არასამთავრობოორგანიზაციას „ქვემოქართლისსაზოგადოებრივსაინფორმაციოცენტრს“,რომელიცწლებისგანმავლობაშისხვასაკითხებთანერთადწარმატებითმუშაობსგარემოსდაცვისსფეროში.
2. დაინტერესებულ მხარეთა მონაწილეობის უზრუნველყოფა. პირველ ეტაპზე შეიქმნა დაინტერესებულმხარეთაჯგუფი,რომლისუშუალოჩართულობითადა გამოყენებული მეთოდოლოგიისშესაბამისადგანხორციელდასამოქმედოგეგმისშემუშავება. დაინტერესებულ მხარეთა ჯგუფისწევრებისათვისმოეწყოსემინარი,რომელიცმიზნადისახავდაადვოკატირებისადაგარემოსდაცვითისტრატეგიულიდაგეგმარებისმეთოდოლო
გიისგაცნობას.აღსანიშნავიაბოლნისისსაზოგადოებისწარმომადგენლების მაღალიაქტიურობასამოქმედოგეგმისშემუშავებისპროცესში.
3. პრობლემების იდენტიფიკაცია. მეორე ეტაპიმიეძღვნაქ.ბოლნისშიგარემოსარსებულიმდგომარეობისშეფასებასადაგარემოსდაცვითიპრიორიტეტებისდადგენას.
ჩატარდასხვადასხვასამიზნეჯგუფებისწარმომადგენელთააზრისგამოკითხვაგარემოსმდგომარეობისშესახებ.გამოკითხულთაუმრავლესობაერთერთაქტუალურპრობლემადზედაპირულიწყლებისადაატმოსფერულიჰაერისდაბინძურებას მიიჩნევს. ასევე აქტუალურია სასმელიწყლისდეფიციტიდადაბალიხარისხი.აგრეთვე,მნიშვნელოვანია ისეთი პრობლემები, როგორიცაა: საკანალიზაციო სისტემის არარსებობა ქალაქისდიდნაწილში,მწვანესაფარისშემცირება 11
12
ქალაქის ტერიტორიაზე, არსებული ნაგავსაყრელისამორტიზაცია,ქალაქისქუჩებისადაზედაპირული წყლების დაბინძურება საყოფაცხოვრებონარჩენებით, მაწანწალაცხოველების არსებობა,ქვეწარმავლებისმომრავლებადამოსახლეობისდაბალიეკოლოგიურიცნობიერება.
დაინტერესებულმხარეთა ჯგუფის მიერმოხდაბოლნისისათვისაქტუალურიგარემოსდაცვითიპრობლემებისიდენტიფიკაციადაგამომწვევიმიზეზებისდადგენა.ამისათვისგამოყენებულიიქნა როგორც საზოგადოებრივი აზრის გამოკითხვისშედეგები,ისესაექსპერტოშეფასებები.პრობლემების იდენტიფიკაციის შედეგად განისაზღვრა ქ.ბოლნისის გარემოსათვის ამჟამადგანსაკუთრებით აქტუალური შემდეგი პრობლემები:
l მოსახლეობისწყალმომარაგებისსისტემაში
სასმელიწყლისდეფიციდადაბალიხარისხი;
l მდინარემაშავერასანთროპოგენული
დაბინძურებასაწარმოოდასაყოფაცხოვრებო
სექტორებიდან;
l ატმოსფერულიჰაერისდაბინძურება
საწარმოო,სატრანსპორტოდა
საყოფაცხოვრებოგამონაბოლქვით;
l ნარჩენებისმართვისარასრულყოფილი
სისტემა;
l მოსახლეობისდაბალიეკოლოგიური
ცნობიერება.
ამ ეტაპზე ასევე განისაზღვრა იდენტიფიცირებულიპრობლემებისგამომწვევი მიზეზები. ყურადღება გამახვილდა უკვე არსებულ და მოსალოდნელშედეგებზე,რაც პირდაპირკავშერშიაარსებულანთროპოგენულფაქტორებთან.
4.სტრატეგიულიმიზნების,ამოცანებისადამათირეალიზაციისმექანიზმისშემუშავება.აღნიშნულიეტაპი ყველაზე ხანგრძლივი და საპასუხისმგებლოაღმოჩნდადაინტერესებულმხარეთაჯგუფისათვის.გაიმართადაინტერესებულმხარეთასამიშეხვედრა.ამშეხვედრების შედეგად განისაზღვრახუთისტრატეგიულიმიზანი,რომელთარეალიზაცია ქ. ბოლნისში გარემოს მდგომარეობისგაუმჯობესებისათვისმომდევნო5წლისგანმავ
ლობაში (20142019 წწ) აუცილებელია. კერძოდ,ესმიზნებია:
l მოსახლეობისმაღალიხარისხისსასმელი
წყლით24საათიანიმომარაგების
უზრუნველყოფა;
l ჯანსაღიჰაერიქალაქს!
l მდინარემაშავერასდაბინძურების
აღმოფხვრა;
l საყოფაცხოვრებონარჩენებისმართვის
სრულყოფა;
l მოსახლეობისეკოლოგიურიცნობიერების
ამაღლება.
დაინტერესებულ მხარეთა მიერ შემუშავდააღნიშნული სტრატეგიული მიზნების მისაღწევადსაჭირო კონკრეტული ამოცანები და ღონისძიებები, განისაზღვრა შესრულების ვადები და ინდიკატორები.უნდააღინიშნოს,რომ დაინტერესებულმხარეთა მიერდაგეგმილია 75მდეფართომასშტაბიანიღონისძიებისრეალიზაციაისეთიმიმართულებებით, როგორიცაა მოსახლეობისწყალმომარაგება, საკანალიზაციო სისტემა, ზედაპირული წყლები (მდინარე მაშავერადა სარწყავი სისტემა), ატმოსფერული ჰაერის ხარისხი,ნარჩენებისშეგროვებადაგანთავსება,გამწვანება.მნიშვნელოვანიყურადღებაეთმობაენერგოეფექტურობის და მოსახლეობის თვითშეგნებისსაკითხებს.
5. შემუშავებული აგსგს ადგილობრივ თვითმმართველობაშიწარდგენადაშესაბამისიგადაწყვეტილებისმიღება.ესერთერთიმნიშვნელოვანიეტაპია,რომლისდროს მოხდადაინტერესებულმხარეთა მონაწილეობით შემუშავებული გარემოსდაცვითისამოქმედოგეგმისსაჯაროგანხილვა, ბოლნისის საკრებულოში წარდგენა განსახილველადდაშესაბამისიგანკარგულებისმიღება.
ბოლნისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს მიერ2014წლის8 აგვისტოსგანკარგულებით№35დამტკიცდა ქ.ბოლნისის ადგილობრივი გარემოსდაცვითისამოქმედოგეგმა.
13
გვარი, სახელი პროფესია, სამუშაო ადგილი
ავქოფაშვილითამაზი ბოლნისისმუნიციპალიტეტი,ზედამხედველობისსამსახური
ავქოფაშვილიმალხაზი სოფლისმეურნეობისსამსახური,მთავარისპეციალისტი
ალადაშვილილეილა №5საჯაროსკოლისპედაგოგიახვლედიანინათელა დიასახლისი
ბეჟანიშვილიკარინა „ქვემოქართლისეთნოშორისიერთობა“,თავმჯდომარე
ბეჟანიშვილილია ს.ს.ი.პ.სურსათისეროვნულისააგენტო,სპეციალისტი
ბჟალავამარინა „ქალიდასამყარო“,თავმჯდომარებუიშვილიდავითი ინდმეწარმე
გაბიძაშვილითეიმურაზი ბოლნისისმუნიციპალიტეტი,ტრანსპორტისსამსახურისდირექტორი
გასვიანივაჟა შპს”კომუნალურიმეურნეობა”გვასალიავასილი შპს„კომუნალურიმეურნეობა“დადვანიქეთევანი №1საჯაროსკოლისპედაგოგი
დანელიაპეტრე ბოლნისისმუნიციპალიტეტისგამგეობა,ქ.ბოლნისისრწმუნებული
დაინტერესებულ მხარეთა ჯგუფი
დაინტერესებულ მხარეთა ჯგუფის შემადგენლობა
ბოლნისის ადგილობრივი გარემოსდაცვითი სამოქმედოგეგმადაინტერესებულმხარეთააქტიურიმონაწილეობითარისშემუშავებული.კერძოდ,დაინტერესებულ მხარეთა ჯგუფის მუშაობაში მონაწილეობდნენ როგორც ადგილობრივი თვითმმართველობის (მონაწილეთა 39%) და არასამთავრობოორგანიზაციების (23%), ისე მასმედიის,
სასწავლო და სამედიცინო დაწესებულებების,საწარმოების,ფერმერულიმეურნეობებისწარმომადგენლები.თავისიწვლილიაღნიშნულპროცესში შეიტანეს ბოლნისის რიგითმა მოქალაქეებმა.სულდაინტერესებულმხარეთაჯგუფისმუშაობაშისხვადასხვა დროს მონაწილეობა მიიღო 40მდეადამიანმა.მათშორისქალია57%.
არასამთავრობო ორგანიზაციები
24%
ჯანდაცვა9%
სხვა6%
სოფლისმეურნეობა
12%ადგილობრივი
თვითმმართველობა
31%
სკოლები6%
წარმოება9%
მასმედია3%
14
დემურაშვილიგიორგი „ქვემოქართლისსაზოგადოებრივისაინფორმაციოცენტრი“,თავმჯდომარე
ზურაბაშვილიირმა ბოლნისისენისსახლი,თავმჯდომარეკაპანაძემზია დ.თამარისისსაჯაროსკოლა,დირექტორი
კვირიკაშვილილელა ჯანმრთელობისდასოციალურიდაცვისსამსახურისსპეციალისტი
კობახიძენუგზარი მევენახეთაგაერთიანებისსაინიციატივოჯგუფი,საინიციატივოჯგუფისწევრი
კობიაშვილიბადრი ”ახალგაზრულიხედვაკავკასია”,თავმჯდომარე
ლაზარეშვილიმარინა შპს“ბოლნისისპირველადიჯანდაცვისცენტრი”,დირექტორი
მამარდაშვილიმაკა ბოლნისისსაზოგადოებრივიჯანდაცვისცენტრისდირექტორი
მარუტიანიმარეტა „სომეხიქალებისაქართველოსმოქალაქეები“,თავმჯდომარე
მდივანილევანიბოლნისისმუნიციპალიტეტისგამგეობისმუნიციპალურიქონებისაღრიცხვისადამართვისგანყოფილებისუფროსი
მეფარიშვილიმზია ბოლნისისმუნიციპალიტეტისსაკრებულო,მთავარისპეციალისტი
მუშკუდიანიგელა მეწარმე
მუშკუდიანიშავლეგო ჯანმრთელობისდასოციალურიდაცვისსამსახურისსოციალურიდაცვისგანყოფილებისუფროსი
ნიკიფოროვაირინა MercyCorp,პროგრამისოფიცერი
რეხვიაშვილივიოლა ბოლნისისდადმანისისბერძენთასაზოგადოება,თავმჯდომარე
რეხვიაშვილილუიზა ბოლნისისმუნიციპალიტეტისსაკრებულოსწევრირეხვიაშვილინოდარ სამელიორაციოსამსახურისუფროსი
სანიკიძემალხაზი ჯანმრთელობისდასოციალურიდაცვისსამსახურისჯანმრთელობისდაცვისგანყოფილებისუფროსი
სიმონიშვილიდავითი მეწარმესტეფანიანაირა ბოლნისისაგროვეტერინარულისადგურისუფროსი
ტვილდიანიფატმანი ბოლნისისმუნიციპალიტეტისსაკრებულო,სპეციალისტი
ტვილდიანიფერიდე სამაუწყებლოკომპანია“ბოლნელი”,ჟურნალისტიყაველაშვილიბესარიონი ქვემოქართლისსატყეოსამსახური,უფროსიმეტყევეყალაიჩიშვილიოთარი “RMGCopper”,გარემოსდაცვისინსტრუქტორიყურაშვილივარლამი ინდ.მეწარმეშაინიძელევანი ასოციაციადისაველი,ფერმერი
ციხელაშვილილალი ბოლნისისმუნიციპალიტეტისგამგეობა,სოციალურისამსახურისუფროსი
წიქორიძემარიკო CENN,PRკოორდინატორიჯაჯანიძემანანა ფერმერი
15
დაინტერესებულ მხარეთა ჯგუფის სხდომები
საქმიანობის კოორდინაცია ადგილობრივ დონეზე
ბოლნისის გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმისშემუშავების მიზნით გაიმართა დაინტერესებულ
მხარეთაჯგუფის5შეხვედრა.
მნიშვნელოვანი წვლილი ქ.ბოლნისის ადგილობერივიგარემოსდაცვითისამოქმედოგეგმის შემუშავებაში, დაინტერესებულ მხარეთა ჯგუფისჩამოყალიბებაში,შეხვედრებისორგანიზებასადაშესაბამისისაქმიანობისგანხორციელებაში შეი
ტანა „ქვემო ქართლის საზოგადოებრივმა საინფორმაციოცენტრმა“,როგორცწარმოდგენილიდოკუმენტისშექმნისინიციატორმადაპროექტისერთერთმაპარტნიორმა.
16
uwyveti xarisxiani
wyalmomarageba qalaqs!
17
ქალაქბოლნისშიწყალმომარაგებისქსელი1980წელს აშენდა. ქალაქის მოსახლეობა სასმელიწყლით მარაგდება დმანისის რაიონის საყაფლანოსწყაროებიდან.სათავენაგებობამდებარეობსბოლნისიდან70კმითდაშორებულსოფელყარაბულახთან,საიდანაც630მმიანიმილებითწყალიჩაედინებაქ.ბოლნისისადადაბაკაზრეთისწყალმომარაგების რეზერვუარებში. საყაფლანოდან ქ.ბოლნისამდეარსებულმილსასევეუკავშირდებამუნიციპალიტეტის17სოფლისქსელურიდასაუბნოწყალმომარაგებისსისტემები.მოქმედებსშემკრებირეზერვუარები:l 2500მ3მოცულობისერთირეზერვუარი
l 2000მ3მოცულობის-ორირეზერვუარი
l 500მ3მოცულობის-ორირეზერვუარი
ქალაქბოლნისშისასმელიწყალიმოსახლეობის100%სგრაფიკითმიეწოდება. უნდააღინიშნოს,რომ სასმელი წყალი იოდის შემცველობისდეფიციტით გამოირჩევა. ბოლნისში დღეღამეშიიხარჯება10000მ3წყალი,რაცერთსულმოსახლეზე საშუალოდ შეადგენს 700ლ. მოსახლეობაწყალსგრაფიკითღებულობსდამიწოდებისმაქსიმალურიხანგრძლივობა56საათია. შესაბამისად,შეიძლებაგაკეთდესდასკვნა,რომთვითსისტემაშიარისდიდიდანაკარგები,რასაცემატება მოსახლეობის მიერ წყლის არარაციონალურიხარჯვა.კერძოდ,ამორტიზებულიაარსებულისარწყავი სისტემა, ამიტომ მოსახლეობა აღნიშნულწყალს იყენებს არა მარტო სასმელად, არამედნაკვეთებისმოსარწყავადაც.
გაუმჯობესებასმოითხოვსწყლისსათაონაგებობისდაცვა,რათაუზრუნველყოფილიიქნასსასმელიწყლისმაღალიხარისხი.
ერთერთ მნიშვნელოვან პრობლემას წარმოადგენსსასმელიწყლისმოძველებულიდაამორ
ტიზებულიქსელი,რომელიც სრულრეაბილიტაციასსაჭიროებს.მოსახლეობისწყალმომარაგებისსრულყოფისათვისაუცილებლობასწარმოადგენსწყალმომარაგების სქემის შეცვლა. ქალაქის დაგეგმვისთავისებურებიდანგამომდინარე,მიზანშეწონილიიქნებაარსებულქსელშიკიდევორირეზერვუარის დამატება, რომლებიც არსებულთანერთად მოამარაგებენ მოსახლეობას სასმელიწყლით.
არსებული სარწყავი სისტემის რეაბილიტაციადა ახლის მშენებლობა მნიშვნელოვნადშეამცირებსსასმელიწყლისარადანიშნულებითგამოყენებას.თუმცა,საჭიროაგანხორციელდესსარწყავიწყლისხარისხისმონიტორინგი,რათათავიდანიქნას აცილებული აგროკულტურების და ნიადაგისდაბინძურება.
ქალაქბოლნისშიწყალმომარაგებისგაუმჯობესებისათვის გარკვეულიღონისძიებები გატარდა.განხორციელებული საქმიანობებიდან აღსანიშნავია2009წ.დაწყებულისახელმწიფოპროგრამა,რომელიც მიზნად ისახავდა ქალაქის მოსახლეობის სასმელიწყლით24 საათიან მომარაგებას.ამის გარდა, ბოლნისის მუნიციპალიტეტის თანადაფინასებითმუნიციპალურიგანვითარებისფონდთან ერთად განხორციელდა ახალი სასმელიწყლისქსელისმშენებლობა.შეიცვალა22კმსასმელიწყლისმაგისტრალი,რამაც მოიცვაქალაქისმხოლოდ1/3.
აღსანიშნავია, რომ 2012 წელს განხორციელდა ქალაქ ბოლნისის ისტორიული უბნის კომუნიკაციებისგამოცვლა,აქაცმოხდაახალისასმელიწყლისქსელისმშენებლობა.
თუმცა,შემდგომწლებშივერმოხერხდაქალაქისსხვაუბნებისსასმელიწყლისქსელისგამოცვლა,რისგამოცვერხორციელდებაქალაქბოლნისის24საათიანისასმელიწყლითმომარაგება.
ყურადსაღებია მოქალაქეთა აზრი ბოლნისისსასმელი წყლით მომარაგების შესახებ. გამოკითხულთა47%სმიაჩნია,რომსასმელიწყალიდაბალიხარისხისაა,8%ისაზრითწყალსაქვსსუნიდაფერი,ხოლო8%თვლის,რომონკან
შიწყალსმოყვებაჭიებიდასხვაორგანიზმები.მხოლოდგამოკითხულთა28%სმიაჩნია,რომსასმელიწყალისაკმაოდმაღალიხარისხისაა.
გამოკითხულთა51%სასმელწყალსგრაფიკითღებულობს,ხოლომუდმივადმხოლოდ3%.
არსებული მდგომარეობა და საჭიროებები
წყლის ხარისხი
წყლის მიწოდება
18
კვირაშიერთხელ
9% მუდმივად3%
სხვა15%
გრაფიკით
51%
დღეგამოშვებით22%
19
მიზანი:
ქ.ბოლნისისმოსახლეობისმაღალიხარისხისსასმელიწყლით24საათიანიმომარაგებისუზრუნველყოფა
ამოცანებიდაგანსახორციელებელიღონისძიებები:
ამოცანა1.წყალგაყვანილობისსისტემისგანახლება-რეაბილიტაცია
l ამორტიზებულიმილგაყვანილობისგამოცვლაშემდეგქუჩებზე:ასათიანის,სულხანსაბას,წმინდანინოს, სააკაძის,ოჩხიკიძის,თამარმეფის,რუსთაველის,ფარნავაზმეფის, სიონის, ათონელის,მ.კოსტავას, იყალთოელის, ქეთევან წამებულის, იოანე ხუცესის, ჩოლოყაშვილის, ახმეტელის,გორგასლის,წერეთლის,სოხუმის,მაშავერას,რუსთავის,500ბოლნელის,ლაზარაშვილის;
l საყაფლანოსსათაონაგებობისდაცვისუზრუნველყოფასტანდარტებისშესაბამისად;l ახალიორირეზერვუარისმშენებლობაარსებულქსელში.
ამოცანა2.სასმელიწყლისრაციონალურიგამოყენება
l მოსახლეობისინდივიდუალურიგამრიცხველიანება;l სარწყავისისტემისმშენებლობა;l მოსახლეობისცნობიერებისამაღლებაწყლისეკონომიურადხარჯვისშესახებ.
ამოცანა3.წყლისხარისხისმონიტორინგი
l სასმელიწყლისხარისხისსისტემატიურიმონიტორინგიდამოსახლეობისინფორმირება;l წყლის მონიტორინგის, არსებული სტანდარტებისა და ნორმების შესახებ პუბლიკაციების
განხორციელება;l სასმელიწყლისხარისხისდამატებითიკონტროლისუზრუნველყოფა;l საწყავიწყლისხარისხისკონტროლი.
იხილეთსამოქმედოგეგმა#1:„მოსახლეობისმაღალიხარისხისსასმელიწყლით24საათიანიმომარაგებისუზრუნველყოფა“
20
jansaRi haeri qalaqs!
21
ბოლნისის მოსახლეობის აზრით ატმოსფერულიჰაერის დაბინძურება ქალაქისათვის ერთერთაქტუალურპრობლემასწარმოადგენს.ასევეპრიორიტეტულადმიიჩნიაჰაერისსისუფთავისუზრუნველყოფადაინტერსებულმხარეთაჯგუფმაც.
უნდააღინიშნოს,რომქალაქბოლნისშიატმოსფერულიჰაერისხარისხისმონიტორინგიგარემოსეროვნულისააგენტოსმიერარხორციელდება.ამდენად,მონაცემებიატმოსფერულიჰაერისდაბინძურებისშესახებარმოიპოვება.
ქალაქ ბოლნისში ატმოსფერული ჰაერის დაბინძურების ძირითად წყაროებს საავტომობილოტრანსპორტისა და საყოფაცხოვრებო სექტორიდან გამონაბოლქვი წარმოადგენს. გარემოს დაბინძურებისერთერთიმნიშვნელოვანიფაქტორია„RMGCopper”და„RMGGold”ღიაკარიერზემიმდინარესაწარმოოპროცესები.ბოლნისიმადნეულისმომპოვებელისაწარმოდან17კმმანძილზემდებარეობს.
პროექტისფარგლებშიზემოთაღნიშნულიფაქტორისგათვალისწინებითქალაქბოლნისშიგანხორციელდა ატმოსფერული ჰაერის ერთჯერადისინჯების აღება და კვლევა ისეთი კომპონენტების შემცველობაზე, როგორიცაა მტვერი, გოგირდის დიოქსიდი, მძიმე მეტალები (სპილენძი დათუთია). სინჯები აღებული იქნა უშუალოდ ქალაქბოლნისის ტერიტორიაზე მადნეულის მომპოვებელ საწარმოში აფეთქებითი სამუშაოების განხორციელებისშემდეგდაასევეამსამუშაოებისარარსებობის შემთხვევაში. აღნიშნული შემოწმებაგანხორციელდა გარემოს ეროვნული სააგენტოსმიერ. ანალიზების შედეგების მიხედვით ორივეშემთხვევაში დამაბინძურებელი ნივთიერებების(მტვერი,გოგირდისდიოქსიდი,სპილენძი,თუთია)შემცველობაატმოსფერულჰაერშიარაღემატებაზღვრულადდასაშვებკონცენტრაციებს.
ჩატარებული სინჯების შედეგების მიხედვითშეუძლებელია ბოლნისში ატმოსფერული ჰაერისდაბინძურების რეალური სურათის შექმნა. აუცი
ლებლობას წარმოადგენს ჰაერის დაბინძურებისგრძელვადიანი მონიტორინგის განხორციელება,რაცსაშუალებასმოგვცემსდავადგინოთ დაბინძურებისწყაროებისწილიდამათიშემცირებისსაშუალებები.
ბოლნისში ჰაერის დაბინძურების წყაროს მიეკუთვნება ასევე საყოფაცხოვრებო ნარჩენებისდა ფოთლების წვა, რის შედეგად ხდება გარემოში მავნე ნივთიერებების გაფრქვევა. აღნიშნული პროცესი განსაკუთრებით აქტუალურია გვიანშემოდგომაზე და ადრე გაზაფხულზე. ადამიანისჯანმრთელობისათვის ძალზე საშიშია ფოთლების არასრული წვა, რომლის დროსაც ადგილიაქვს დიდირაოდენობით მავნე ნივთიერებებისგამოყოფას. ასევე აღსანიშნავია პლასტმასის ანსახიფათო ნარჩენების (მაგალითად, ელექტროელემენტები)წვა,რისშედეგადაცგარემოშიმკვეთრად იზრდება გამოყოფილი ტოქსიკური ქიმიურინივთიერებებისრაოდენობა.
ქალაქ ბოლნისის ტერიტორიაზე ატმოსფერული ჰაერის ხარისხზე მნიშვნელოვანი გავლენააქვსახლომდებარეტყეებს.როგორცცნობილია,ბოლნისის მუნიციპალიტეტის ტყეებში ადგილიაქვსსოციალურიდამოვლითიმიზნითხისჭრას.ბოლო10წლისგანმავლობაშიხეტყისჭრისლიმიტიგაიზარდადაახლოებით2030%ით.ასევეგაიზარდა უკანონოდ ჭრის ტენდენცია, ხოლოტყისსაფარისაღდგენითისამუშაოებიარტარდება.
მოსახლეობის აზრის გამოკითხვის შედე
გად,გამოკითხულთა79%სმიაჩნია,რომ
ატმოსფერულიჰაერიქ.ბოლნისშიდაბინ
ძურებლია,19%სპასუხიარაქვსდამხო
ლოდ2%თვლის,რომჰაერისუფთაა.
არსებული მდგომარეობა და საჭიროებები
22
ჰაერის მდგომარეობა
არა აქვსპასუხი
19%სუფთაა2%
დაბინძურებულია
79%
მიზანი:
ჯანსაღიჰაერიქალაქს!
ამოცანებიდაგანსახორციელებელიღონისძიებები
ამოცანა1.ატმოსფერულჰაერშიტრანსპორტიდანდასაწარმოებიდანმავნეემისიებისშემცირება
l ქალაქის გზების საფარისგაუმჯობესება. საფარის შეკეთებარეაბილიტაცია ქუჩებზე: ასათიანის,სააკაძის,ოჩხიკიძეს,თამარმეფის,რუსთაველის,ფარნავაზმეფის,იმერეთის,ვახუშტიბაგრატიონის,წმინდანინოს,ჭავჭავაძის,ჩოლოყაშვილის,იყალთოელის,ერისთავის,წერეთლის,სოხუმის,დიმალაზარეიშვილის,ვაჟაფშაველას,იაკობხუცესის,500ბოლნელის,ქეთევანწამებულის,იაკობბოლნელის;
l ეკოლოგიურადსუფთასატრანსპორტოსაშუალებებისგამოყენებისხელშეწყობადაპროპაგანდა;l მოსახლეობისინფორმირებაველოსიპედისდასხვაენერგოეფექტურიტრანსპორტისგამოყენე
ბისმიზანშეწონილობისშესახებ;l გზებისსაფარისმორწყვისუზრუნველსაყოფადსარწყავიმანქანისშეძენა;l სახელმწიფოსტრუქტურებისმხრიდანავტოსატრანსპორტოსაშუალებებისტექნიკურიშემოწმების
დაბენზინისხარისხისკონტროლისუზრუნველყოფისხელშეწყობა;l ატმოსფერულიჰაერისდაბინძურებისმინიმიზაციისათვისწიაღისეულისმოპოვებისპროცესშითა
ნამედროვემეთოდებისდანერგვისხელშეწყობა.
ამოცანა2.საყოფაცხოვრებოსექტორიდანჰაერისდაბინძურებისშემცირება
l ენერგოეფექტურიღუმელებისგამოყენებისპროპაგანდა;l წყლისგათბობისმიზნითმზისენერგიისგამოყენებისპროპაგანდა;l ენერგოეფექტურობისდაენერგიისდაზოგვისმეთოდებისპროპაგანდა;l მოსახლეობისინფორმირებაფოთლების,საყოფაცხოვრებონარჩენებისწვისმავნეზემოქმედე
ბისშესახებ;l საბიუჯეტოდაწესებულებებისგათბობისათვისსაწვავისსახითგაზისგამოყენებაზეგადასვლა.
2323
ამოცანა3.მწვანესაფარისმდგომარეობისგაუმჯობესება
l ქალაქისტერიტორიაზეახალიმწვანეობიექტებისმშენებლობა;l მცენარეებისმოვლისაგროტექნიკურინორმებისდაცვა;l ქალაქისტერიტორიაზემცენარეთაინვენტარიზაცია;l ბოლნისისმიმდებარეტერიტორიაზეტყეებისარასანქცირებულიჭრისაღკვეთა;l ქალაქისტერიტორიისმიმდებარეფერდობებისგამწვანება.
ამოცანა4.ატმოსფერულიჰაერისმონიტორინგისუზრუნველყოფა
l ჰაერისდაბინძურებისხარისხისმონიტორინგისსისტემისშექმნა;l რადიაციულიფონისგაზომვისუზრუნველყოფა;l მოსახლეობისინფორმირებაქ.ბოლნისშიჰაერისხარისხისმდგომარეობისშესახებ;l ატმოსფერული ჰაერის დაბინძურების, მისი მონიტორიგის და კონტროლის საკანონმდებლო
ბაზისსრულყოფა.
იხილეთსამოქმედოგეგმა#2:„ჯანსაღიჰაერიქალაქს!“
24
sicocxliT savse mdinare maSavera!
25
ბოლნისის მუნიციპალიტეტს მიწისქვეშა და ზედაპირულიწყლების მცირერესურსიგააჩნია. მდინარემაშავერაერთერთიმნიშვნელოვანიმდინარეაბოლნისისმუნიციპალიტეტში,რომელიცასევექალაქბოლნისისტერიტორიაზემიედინება.
მდინარე მაშავერა სათავეს ჯავახეთის ქედისაღმოსავლეთკალთაზე,ზღვისდონიდან2125მ.სიმაღლეზეიღებს.მდინარემაშავერაერთვისმდინარეხრამს.მდინარისსიგრძეა66კმ,აუზისფართობიშეადგენს1390კმ².
მაშავერა საზრდოობს თოვლის, წვიმისა დამიწისქვეშა წყლებით. მისთვის დამახასიათბელიაწყალდიდობა გაზაფხულზე, წყალმცირობა ზამთარში, ზაფხულშემოდგომაზე კი ზოგჯერ წყალმოვარდნა. მდინარე მაშავერას წყლით ირწყვება7400ჰაფართობი.წყლისსაშუალოწლიურიხარჯია7,78მ3/წმ.
მდინარემაშავერასწყლისხარისხიგანპირობებულიაროგორცბუნებრივი, ისე ანთროპოგენულიდაბინძურების წყაროების არსებობით. ანთროპოგენულ ძირითად წყაროებს მიეკუთვნება მადნეულის სამთოგამამდიდრებელი კომპლექსი, საყოფაცხოვრებო ჩამდინარე წყლები, საყოფაცხოვრებომყარინარჩენები.ასევე,მდინარისდაბინძურებისმნიშვნელოვანიწყაროაქვისგადამამუშავებელისაწარმოები,რომლებიცნახმარწყალსადასაწარმოონარჩენებსმდინარეშიუშვებენ.
მდინარე მაშავერას დაბინძურება წლების განმავლობაში ერთერთყველაზე აქტუალურპრობლემასწარმოადგენდა,მასშითითქმისგაქრათევზი.მოსახლეობისაზრით,ბოლოდროსმდგომარეობამდინარემაშავერაშიგაუმჯობესდა,ისევგაჩნდათევზი.ესდაკავშირებულიამადნეულისსაწარმოშიგარემოზე ზემოქმედების შემცირების მიზნით განხორციელებულ ღონისძიებებთან. თუმცა, დაბინძურებისრისკებიმაინცარსებობს,ამაზემიუთითებს2014 წლისთებერვალში მომხდარი ფაქტი, როცაოქროსსაბადოდანჩამდინარეწყლითდაბინძურებულმამაშავერამმკვდარითევზიგამორიყა.
უნდააღინიშნოს,რომგარემოსეროვნულისააგენტოახორციელებსმდინარემაშავერასწყლებისხარისხის მონიტორინგსორწერტილში. 20122013წლებისმონაცემებითმდინარემაშავერასადამდ.
კაზრეთულას წყლებში თუთიის (Zn), სპილენძის(Сu) ტყვიის (Pb) და მანგანუმის (Mn) შემცველობაზღვრულადდასაშვებიკონცენტრაციის(ზდკ)ფარგლებშია.რაცშეეხებარკინის(Fe)შემცველობასმდ.მაშავერაში(ქვედაკვეთი,კაზრეთი)ისდაფიქსირებულია0,31მგ/ლ(2012წ)და0,37მგ/ლ(2013წ.)ოდენობით,რაცმცირედაღემატებაზღვრულადდასაშვებკონცენტრაციას0,3მგ/ლ(საქართველოსმთავრობისდადგენილებაN425,31დეკემბერი2013წ.).
ასევე, მაშავერას წყლისდამოუკიდებელმონიტორინგსაწარმოებსსსRMG.მათმიერხორციელდება მძიმელითონების (სპილენძის, თუთიისადარკინის) კონცენტრაციისადაpHგაზომვა.სსRMGმიერ მოწოდებული ინფორმაციის შესაბამისად,20122013 წლებში აღნიშნული ლითონების კონცენტრაციებიარაღემატებოდაზღვრულადდასაშვებნორმებს.
პროექტისფარგლებშიასევეერთჯერადადგანხორციელდა მდინარე მაშავერას წყლის სინჯებისაღებაქალაქბოლნისისტერიტორიისფარგლებში.გარემოსეროვნულისააგენტოსმიერჩატარებულიანალიზებისშედეგებისშესაბამისად ყველაგაზომილიპარამეტრი(სპილენძი,თუთია,ტყვია,ციანიდები)ზღვრულადდასაშვებიკონცენტრაციის(ზდკ)ფარგლებში იყო,რკინის გარდა,რომლის გაზომილი კონცენტრაცია (0,5002 მგ/ლ) აღემატებოდაზდკს(3მგ/ლ,ისო11885:2007).
მდინარემაშავერასდაბინძურებისწყაროსწარმოადგენსსაკანალიზაციოჩამდინარეწყლები.უნდააღინიშნოს,რომდღეისათვისქ.ბოლნისშიარსებულისაკანალიზაციოქსელიმოიცავსმოსახლეობისდაახლოებითერთმესამედს(30%).2010წელსმდინარე მაშავერას მარცხენა სანაპიროზე ორიგამწმენდი ნაგებობა აშენდა. ამჟამად აღნიშნულგამწმენდ ნაგებობებს ემსახურება „საქართველოსგაერთიანებულიწყალმომარაგებისკომპანია“.
მოსახლეობის აზრის გამოკითხვის მიხედვით,საკანალიზაციო სისტემის მუშაობით კმაყოფილია 11%, ხშირ დაზიანებებზე მიუთითებს 3%.46% თვლის, რომ სისტემა მოუწესრიგებელია,ხოლო 35% საერთოდ ვერ სარგებლობს საკანალიზაციოსისტემითმისიარარსებობისგამო.
არსებული მდგომარეობა და საჭიროებები
26
საკანალიზაციო სისტემის მუშაობა
სხვა5%
კარგია11%
არაკანალიზირებულია35%
მოუწესრიგებელია
46%
ხშირია დაზიანებები3%
მიზანი:
მდინარემაშავერასდაბინძურებისაღმოფხვრა
ამოცანებიდაგანსახორციელებელიღონისძიებები
ამოცანა1.საკანალიზაციოქსელისგაფართოება-რეაბილიტაცია
l საკანალიზაციოქსელისმშენებლობაშემდეგუბნებსადაქუჩებზე:ცენტრალურ(გერმანულ)უბანზე,ქუჩებზე:ასათიანის,სააკაძის,ოჩხიკიძის,თამარმეფის,რუსთაველის,ფარნავაზმეფის,იმერეთის,ვახუშტიბაგრატიონის,წმინდანინოს,ჭავჭავაძის,თამარმეფის,ჩოლოყაშვილის,იყალთოელის,ერისთავის,წერეთლის,სოხუმის.დიმალაზარეიშვილის,ვაჟაფშაველას,იაკობხუცესის,500ბოლნელის,ქეთევანწამებულის,იაკობბოლნელის;
ქ. ბოლნისის სარწყავი სისტემა
ქალაქ ბოლნისის მოსახლეობის საკარმიდამომიწის ნაკვეთებს ემსახურება 3 სარწყავი სისტემა:„ზედაარხი“,„სოფლისარხი“და„შუაარხი“.
„ზედაარხის“სათავემდებარეობსქალაქბოლნისის დასავლეთით 9 კმის დაშორებით მდინარე მაშავერას მარჯვენა სანაპიროზე. არხი მოედინება სამხრეთით. მისი სრულისიგრძე29 კმიადა ბოლნისის მუნიციპალიტეტისათვის ძირითადსარწყავ მაგისტრალს წარმოადგენს. არხი შპს„საქართველოს გაერთიანებული სამელიორაციოკომპანიის“საკუთრებაშია.
„შუა არხის“ სათავე მდებარეობს ქალაქ ბოლნისის დასავლეთით 2,5 კმ დაშორებით მდინარემაშავერასმარჯვენა სანაპიროზე. სათავენაგებობა არის სრულად გამოსული მწყობრიდან. არხისარწყავ წყალს იღებს ახლომდებარე ჰესის მიერგამოყენებულიზედაარხისსარწყავიწყლიდან.ქსე
ლისსრულისიგრძეარის15კმ.აღნიშნულიქსელისაჭიროებსსრულრეაბილიტაციას.არხიემსახურებაქალაქბოლნისისმოსახლეობისსაკარმიდამონაკვეთებს,ე.წ.„ჭალისა“და„ორთაშენის“ტერიტორიაზე არსებულ ნაკვეთებს. ამორტიზებულ არხშისარწყავიწყალიმცირერაოდენობითაა,რისგამოცმოსახლეობაამწყალსზაფხულისრწყვისსეზონზევერიყენებს,შესაბამისად,ვერახერხებსმიწისნაკვეთებისდამუშავებას.
„სოფლის არხის“ სათავე მდებარეობს ქალაქბოლნისისდასავლეთით3,5 კმ.დაშორებითმდინარე მაშავერას მარცხენა სანაპიროზე. სათავენაგებობა არის სრულად გამოსული მწყობრიდანდავერხერხდებაარხშისარწყავიწყლისშეშვება.„სოფლისარხი“დღეისათვისსრულიადგამოუყენებელიადამისიქსელისაჭიროებსსრულრეაბილიტაციას.„სოფლისარხის“სრულისიგრძეა9კმ.
27
l მრავალსართულიანსაცხოვრებელკორპუსებშიფეკალურიმასებისჩაშვებისმონიტორინგისგანხორციელება;
l დაბაკაზრეთისფეკალურიწყლებისგამწმენდინაგებობისრეაბილიტაცია.
ამოცანა2.სანიაღვრექსელისრეაბილიტაცია-გაფართოება
l არსებულისანიაღვრეარხებისგაწმენდაშემდეგქუჩებზე:500ბოლნელის,იაკობხუცესის,დ.ლაზარეიშვილის,სოხუმის,წერეთლის,სიონის,გამსახურდიას,სულხანსაბას,აღმაშენებლის;
l ახალისანიაღვრეარხებისმშენებლობაშემდეგადგილზე:კოსტავაჭავჭავაძისქუჩებისგადაკვეთა,ათონელისსულხანსაბასქუჩებისგადაკვეთა,სოხუმისდასულხანსაბასქუჩებისგადაკვეთა,ასათიანისსულხანსაბასქუჩებისგადაკვეთა,ასათიანისჭავჭავაძისქუჩებისგადაკვეთა,სულხანსაბასლაზარეიშვილისქუჩებისგადაკვეთა,500ბოლნელის,იაკობხუცესის,იყალთოელის,ვაჟაფშაველას,ახმეტელის,ი.ბოლნელის,ქეთევანწამებულისქუჩები;
l საკანალიზაციოწყლებისსანიაღვრეარხთანმიერთებისაღკვეთაასათიანისქუჩაზე,ჭავჭავაძისადასულხანსაბასგადაკვეთამდე(100მსიგრძეზე);
l სანიაღვრეკოლექტორებისმშენებლობა:ასათიანისთამარმეფისქუჩებისგადაკვეთაზე,ასათიანისწმინდანინოსქუჩებისგადაკვეთაზე,სიონისჭავჭავაძისქუჩებისგადაკვეთაზე,სიონიწმინდანინოსქუჩებისგადაკვეთაზე, სიონითამარმეფისქუჩებისგადაკვეთაზე, სიონიჩოლოყაშვილისქუჩების გადაკვეთაზე, სოხუმის ჩოლოყაშვილის ქუჩების გადაკვეთაზე, ჩოლოყაშვილი ვაჟაფშაველასქუჩებისგადაკვეთაზე,წერეთლისთამარმეფისქუჩებისგადაკვეთაზე,წერეთლისჩოლოყაშვილისქუჩებისგადაკვეთაზე,წერეთლისწმინდანინოსქუჩებისგადაკვეთაზე,წერეთლისჭავჭავაძისქუჩებისგადაკვეთაზე.
ამოცანა 3. საწარმოო, სასოფლო-სამეურენეო და საყოფაცხოვრებო ნარჩენების მდინარეში
ჩაშვებისაღკვეთა
l თანამედროვემეთოდებისგამოყენებასაკარიეროსანიაღვრეწყლებისგაწმენდისადაგარემოს(მათშორის,ზედაპირულიწყლების)დაბინძურებისშემცირებისმიზნით;
l მდ.მაშავერასდაცვისზოლშისაყოფაცხოვრებონარჩენებისათვისკონტეინერებისრაოდენობისგაზრდა;
l პესტიციდებისადაშხამქიმიკატებისგამოყენებისკონტროლისგანხორციელება;l მოსახლეობისინფორმირებაპესტიციდებისდაშხამქიმიკატებისნორმირებულიგამოყენებისშე
სახებ;l მოსახლეობისცნობიერებისამაღლებანარჩენებითმდინარეებისდაბინძურებისაურყოფითიშე
დეგებისშესახებ;l ქვისსაამქროებიდანსაწარმოოწყლებისჩაშვებისაღკვეთა;l აგროკულტურებშინიტრატებისშემცველობისკონტროლი.
ამოცანა4.ქალაქისტერიტორიაზემდინარისშენაკადიხევებისდაბინძურებისაგანდაცვა
l ხევების კალაპოტის და დამცავი ზოლის სამრეწველო და საყოფაცხოვრებო ნარჩენებისაგანგაწმენდა;
l საყოფაცხოვრებო ნარჩენებისათვის კონტეინერების დადგმა ხევების ზოლში ქალაქისტერიტორიისფარგლებში.
ამოცანა5.ფეკალურიორმოებისექსპლუატაციისნორმებისდაცვა
l ასინიზაციისმანქანისშეძენა;l ფეკალურიორმოებისექსპლუატაციამოთხოვნებისშესაბამისად;l ფეკალურინარჩენებისმდ.მაშავერაშიპირდაპირიჩაშვებისაღკვეთა.
იხილეთსამოქმედოგეგმა#3:„მდინარემაშავერასდაბინძურებისაღმოფხვრა“
28
qalaqi narCenebis gareSe!
29
ქ.ბოლნისშიარისერთიმოქმედინაგავსაყრელი,რომელიცფუნქციონირებს 1978 წლიდანდა იკავებს 3,5ჰაფართს. აღნიშნულინაგავსაყრელისოპერირებასახორციელებსშპს„მყარინარჩენებისმართვის კომპანია“. კომპანიასისტემატურადახდენს ნაგავსაყრელზე მყარი ნარჩენების შეტანისაღრიცხვას, შეტანილინარჩენებისდატკეპნასდაუზრუნველყოფს სადრენაჟე სისტემის გამართულმუშაობას.წლისმანძილზენაგავსაყრელზეშედის20000მ3ნარჩენი.ქალაქისტერიტორიაზენარჩენებისშესაგროვებლადგამოიყენებაკონტეინერები.შეგროვილინარჩენებინაგავმზიდისსაშუალებითტრანსპორტირდებანაგავსაყრელზე.
ქალაქში ნარჩენებისდახარისხება არ ხორციელდება.
ამჟამადმიმდინარეობსმყარინარჩენებისმართვის სახელმწიფო პროგრამა, რომელშიც ჩართულიაქ. ბოლნისიც.შედეგადშეიქმნებარეგიონალური ნაგავსაყრელი, რომელიც განთავსდებაქალაქმარნეულისმახლობლად,ხოლობოლნის
შიშეიქმნებაშემგროვებელიცენტრებიდიდიტევადობისბუნკერებით.
საყოფაცხოვრებო ნარჩენების პრობლემა
კონტეინერების დაცლის რეგულარობა
მიჭირს პასუხისგაცემა
15%
ძალიან მაწუხებს29%
მაწუხებს43%
არ მაწუხებს
13%
არ იცის5%
დიახ68%
არა
26%
საინტერესოამოქალაქეთააზრიქ.ბოლნისშინარჩენებისმართვისარსებულიმდგომარეობის მიმართ. აღნიშნული საკითხი აწუხებს გამოკითხულთა72%,ხოლო15%უჭირსპასუხისგაცემადამხოლოდ13%ესსაკითხიარუქმნისპრობლემებს.აქვეუნდააღინიშნოს,რომგამოკითხულთანახევარზემეტი(52%)კმაყოფილია ნარჩენების გატანის არსებული გრაფიკით. გამოკითხულთა 68% მიუთითებს,რომკონტეინერებისდაცლარეგულარულადხდება,27%თვლის,რომკონტეინერებიიცლებაარარეგულარულად.
ერთერთ აქტუალურ პრობლემას წარმოადგენსქალაქისტერიტორიაზექვეწარმავლებისმომრავლება,რაცმოსახლეობისათვისგანსაკუთრებულსაშიშროებასწარმოადგენს.
არსებული მდგომარეობა და საჭიროებები
30
მიზანი:
საყოფაცხოვრებონარჩენებისმართვისსრულყოფა
ამოცანებიდაგანსახორციელებელიღონისძიებები:
ამოცანა1.საყოფაცხოვრებონარჩენებისშეგროვებისდაგატანის მატერიალურ-ტექნიკურიბაზის
გაუმჯობესება
l ნარჩენებისშესაგროვებელიკონტეინერებისა(მოცულობა1,1მ3)დაურნებისშეძენა;l ნაგავმზიდიმანქანებისშეძენა(3ერთეული,მოცულობა5მ3);l სპეციალური დანიშნულების (სარწყავი, დამგველი, თოვლის გამხვეტი, მარილის გამფრქვევი)
ტექნიკისშეძენა;l კონტეინერებისგარეცხვისუზრუნველყოფა.კონტეინერებისმრეცხიცენტრისორგანიზება.
ამოცანა2.არსებულინაგავსაყრელისექსპლუატაციანორმებისშესაბამისად
l არსებულინაგავსაყრელისოპერირებისმოთხოვნებისდაცვა;l რეგიონულინაგავსაყრელისმშენებლობა;l მღრღნელების,მწერებისდაქვეწარმავლებისწინააღმდეგღონისძიებებისგატარება(დერატიზა
ციადასხვა).
ამოცანა3.ნარჩენებისმართვისთანამედროვემეთოდებისდანერგვა
l დახარისხებულინარჩენებისშეგროვებისუზრუნველყოფა;l დახარისხებულინარჩენებისმიმღებიპუნქტებისგახსნისხელშეწყობა;l ნარჩენებისგადამამუშავებელისაწარმოებისშექმნისადამუშაობისხელშეწყობა;l მოსახეობისინფორმირებანარჩენებისმართვისთანამედროვემეთოდებისშესახებ.
ამოცანა4.ნარჩენებისინდივიდუალურიკომპოსტირებისპროპაგანდადახელშეწყობა
l მოსახლეობისინფორმირებადასწავლებაორგანულინარჩენებისკომპოსტირებისშესახებ;l საკომპოსტეორმოებისმოწყობასაპილოტესკოლებში.
ამოცანა5.მაწანწალაცხოველებისგაუვნებელყოფა
l მაწანწალაძაღლებისათვისთავშესაფრისმოწყობა;l მაწანწალაძაღლებისგანთავსებათავშესაფარში.
იხილეთსამოქმედოგეგმა#4:„საყოფაცხოვრებონარჩენებისმართვისსრულყოფა“
31
32
mosaxleobis garemosdacviTi
cnobiereba
ქ. ბოლნისში გარემოს არსებული მდგომარეობამნიშვნელოვნად განპირობებულია ანთროპოგენული ზემოქმედებით. კერძოდ,დაკავშირებულიაადამიანების საწარმოო, თუ საყოფაცხოვრებოსაქმიანობასთან.გარემოსსისუფთავედამოკიდებულია თითოეული მოქალაქის თვითშეგნებაზე,იმაზე,თურამდენადარიანისინიჩართულისხვადასხვაპრობლემებისგადაჭრაში.
უნდააღინიშნოსბოლნისისმოსახლეობისსაკმაოდმაღალიინტერესიქალაქისგარემოსდაცვითიპრობლემებისგადაჭრისმიმართ.ამაზემიუთითებსჩატარებულიგამოკითხვისშედეგები:გამო
კითხულთა70%სმიაჩნია,რომფლობსინფორმაციასბოლნისშიგარემოსმდგომარეობისშესახებ.
საინტერესოა,რომგამოკითხულთა უმრავლესობა (73%) თვლის, რომ ქალაქი არისდაბინძურებულისხვადასხვადამაბინძურებლებით.21%ისაზრითქალაქისუფთაადამხოლოდ2%თვლის,რომქალაქიარისძალიან სუფთა. აღნიშნულიფაქტორი მიანიშნებს, რომ მოსახლეობის გარემოსდაცვითიცნობიერებისამაღლებაერთერთპრიორიტეტსწარმოადგენს.
არსებული მდგომარეობა და საჭიროებები
33
მიზანი:
მოსახლეობისეკოლოგიურიცნობიერებისამაღლება
ამოცანებიდაგანსახორციელებელიღონისძიებები:
ამოცანა1.შემეცნებითიდასაინფორმაციოღონისძიებებისორგანიზება
l გარემოსდაცვით თემატიკაზე პუბლიკაციები ადგილობრივ გაზეთებში და ტელეგადაცემებიადგილობრივიტელევიზიით;
l პუბლიკაციებიდატელეგადაცემებიგარემოსდაცვითიინფორმაციისმიღებისდაგარემოსდაცვითგადაწყვეტილებებშიჩართულობისშესახებ;
l სხვადასხვასამიზნეჯგუფებისათვისეკოლოგიურისაგანმანათლებლოპროგრამებისშექმნადაგანხორციელება,ტრენინგსემინარებისჩატარება.
ამოცანა2.გარემოსდაცვითიაქციებისორგანიზებამოსახლეობისმონაწილეობით
l დასუფთავებისდღეებისჩატარება;l ხეებისდარგვისაქციებისორგანიზება;l ნახატებისკონკურსისჩატარებაგარემოსდაცვითთემატიკაზე;l გარემოსდაცვითისაერთაშორისოდაადგილობრივიმნიშვნელობისდღეებისაღნიშვნა;l ახალგაზრდებისათვისეკოტურებისორგანიზება.
იხილეთსამოქმედოგეგმა#5:„მოსახლეობისეკოლოგიურიცნობიერებისამაღლება“
მოსახლეობის ინფორმირებულობა
გარემოს მდგომარეობა
არა აქვსინტერესი
3%
დიახ70%
არა
27%
დაბინძურებული73%
სუფთა21%
ძალიან სუფთა2%
არ აინტერესებს5%
34
დანარ
თი
სამო
ქმედ
ო გ
ეგმა #
1
სტრატეგიულიმიზანი:
მოსახლეობისმაღალიხარისხისსასმელიწყლით24საათიანიმომარაგებისუზრუნველყოფა
ამოცანა
ღონისძიებები
შემსრულ
ებლები
შესრ
ულების
დრო
ღირ
ებულ
ება,
ლარ
იინდიკატ
ორები
1.წყალ
გაყვა
ნილობისსისტ
ემის
განახლ
ება
რეაბილიტ
აცია
1.1.ამო
რტი
ზებულიქსელ
ისგამოცვლა
შემდ
ეგქუჩებზე:ასათიანის,სულ
ხან
საბას,წმინდ
ანინო
ს,სააკაძის,
ოჩხიკიძის,თ
ამარ
მეფ
ის,რ
უსთაველ
ის,
ფარ
ნავაზმეფის,სიო
ნის,ათონელის,
მ.კო
სტავას,იყალთოელ
ის,
ქეთევანწამებულ
ის,იოანეხუცესის,
ჩოლოყაშვილ
ის,ახმეტ
ელის,
გორგასლ
ის,წერ
ეთლის,სოხუმის,
მაშავერას,რ
უსთავის,500ბოლნელის,
ლაზარ
აშვილის.
საქართველოს
გაერ
თიანებული
წყალ
მომარაგების
კომპანია
20142018
5000000
შეცვლილ
იმილგაყვანილ
ობის
სიგრ
ძეIეტა
პი5364მ.
IIეტ
აპი7
524მ.
IIIეტა
პი9343მ.
1.2.საყაფ
ლანოსსათაო
ნაგებობის
დაცვისუზრუნველყო
ფასტ
ანდარ
ტების
შესაბამისად.
შსსდაცვის
პოლიციის
დეპარ
ტამენტ
ი20142019
25000
სასმელ
იწყლის
შესაბამისო
ბა
სტანდარ
ტებთ
ან
1.3.ახალიორირეზერ
ვუარ
ის(2500
ტონამოცულობის)მშენებლ
ობა
არსებულქსელშიქალ
აქის
აღმო
სავლ
ეთდადასავლეთ
ნაწილ
ში
საქართველოს
გაერ
თიანებული
წყალ
მომარაგების
კომპანია
20152016
420000
აშენებულ
ირეზერ
ვუარ
ების
რაო
დენობა
2.სასმელიწყლის
რაციო
ნალურ
იგამო
ყენება
2.1.მოსახლ
ეობისინდივიდ
უალურ
იგამრ
იცხველ
იანება
საქართველოს
გაერ
თიანებული
წყალ
მომარაგების
კომპანია
20152017
210000
გამრ
იცხველ
იანებული
მოსახლ
ეობის
რაო
დენობა
35
2.სასმელიწყლის
რაციო
ნალურ
იგამო
ყენება
2.2.სარ
წყავისისტ
ემისრეაბილიტ
აცია
დაახლისმშენებლ
ობა
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი
20152017
250000
აშენებულ
ისასრ
წავი
სისტ
ემისსიგრძე
2.3.მოსახლ
ეობისცნობიერ
ების
ამაღ
ლებაწყლისეკო
ნომიურ
ადხარ
ჯვის
შესახებ
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი,
არასამთავრობო
ორგანიზაციები,
მასმედ
ია
20142017
3.წყლ
ისხარ
ისხის
მონიტო
რინგი
3.1.სასმელიწყლისხარ
ისხის
სისტ
ემატ
იურიშემო
წმებადა
მოსახლ
ეობისინფორმირება
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი,
გაერ
თიანებული
წყალ
მომარაგების
კომპანია,
არასამთავრობო
ორგანიზაციები,
მასმედ
ია
20142017
10000
სასმელ
იწყლის
ხარისხისშესაბამისო
ბა
სტანდარ
ტებისმიმართ.
3.2.წყლ
ისმონიტო
რინგის,არსებული
სტანდარ
ტებისადანო
რმებისშესახებ
პუბლ
იკაციებისგანხორციელ
ება.
საქართველოს
გაერ
თიანებული
წყალ
მომარაგების
კომპანია,
არასამთავრობო
ორგანიზაციები
20152016
პუბლ
იკაციისტი
რაჟი
3.3.საწყავიწყლ
ისხარ
ისხისკო
ნტროლი
შპსგაერ
თიანებული
სამელიო
რაციო
კო
მპანია
20162019
წყლისხარ
ისხის
შესაბამისო
ბასარ
წყავი
წყლისმოთხო
ვნების
მიმართ
3.4.სასმელიწყლისხარ
ისხის
დამატ
ებით
იკო
ნტროლის
უზრუნველყო
ფა.
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტის
გამგეო
ბა
სისტ
ემატ
ურად
36
დანარ
თი
სამო
ქმედ
ო გ
ეგმა #
2
სტრატეგიულიმიზანი:
ჯანსაღიჰაერიქალაქს!
ამოცანა
ღონისძიებები
შემსრულ
ებლები
შესრ
ულების
დრო
ღირ
ებულ
ება,
ლარ
იინდიკატ
ორი
1.ატ
ოსფ
ერულ
ჰაერ
ში
ტრანსპორტი
დან
დასაწარ
მოებიდ
ან
მავნეემისიების
შემცირ
ება
1.1.ქალაქისგზებისსაფარ
ის
გაუმჯო
ბესება.საფ
არისშეკეთ
ება
რეაბილიტ
აციაქუჩებზე:ასათიანის,
სააკაძის,ო
ჩხიკიძის,თ
ამარ
მეფ
ის,
რუსთაველ
ის,ფ
არნავაზმეფის,
იმერ
ეთის,ვახუშტი
ბაგრატ
იონის,
წმინდანინო
ს,ჭა
ვჭავაძის,თ
ამარ
მეფეს,ჩოლოყაშვილ
ის,იყალთოელ
ის,
ერისთავის,წერ
ეთლის,სოხუმის.დიმა
ლაზარ
ეიშვილ
ის,ვაჟაფშაველას,
იაკო
ბხუცესის,500ბოლნელის,ქეთ
ევან
წამებულის,იაკობბო
ლნელის.
საქართველოს
რეგიო
ნული
განვით
არებისადა
ინფრასტრ
უქტუ
რის
სამინისტ
რო,
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი
20152017
5500000
რეაბილიტ
ირებულ
იგზებისსიგრძე
1.2.ეკო
ლოგიურ
ადსუფ
თა
სატრ
ანსპორტო
საშუალებების
გამო
ყენებისხელშეწყობადა
პროპაგანდ
ა
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი,
არასამთავრობო
ორგანიზაციები
სისტ
ემატ
ურად
1000ბუკლე
ტებისათვის
მავნენივთ
იერებების
ემისიისშემცირ
ება
1.3.მოსახლ
ეობისინფორმირება
ველოსიპედისდასხვაენერგო
ეფექტუ
რი
ტრანსპორტი
სგამო
ყენების
მიზანშეწონილობისშესახებ.
არასამთავრობო
ორგანიზაციები
სისტ
ემატ
ურად
1000ბუკლე
ტებისათვის
მტვერისადამავნე
ნივთ
იერებების
შემცველობაზდკს
ფარ
გლებში
1.4.წიაღისეულისმოპო
ვებისპრ
ოცესში
თანამედ
როვემეთ
ოდებისდანერ
გვის
ხელშეწყობაატმ
ოსფ
ერულ
იჰაერ
ის
დაბინძურებისმინიმიზაციისათვის
სააქციო
საზო
გადოება
RMGCo
pper&RM
GGo
ld
20142016
37
1.ატ
ოსფ
ერულ
ჰაერ
ში
ტრანსპორტი
დან
დასაწარ
მოებიდ
ან
მავნეემისიების
შემცირ
ება
1.5.გზებისსაფარ
ისმორწყვის
უზრუნველსაყო
ფად
სარ
წყავიმანქანის
შეძენა
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი
2015
60000
1.6.სახელ
მწიფ
ოსტრ
უქტუ
რების
მხრიდ
ანავტ
ოსატრ
ანსპორტო
საშუალ
ებებისტექნიკურიშემო
წმების
დაბენზინისხარ
ისხისკო
ნტროლის
უზრუნველყო
ფისხელ
შეწყობა.
გარემოსდაცვის
დადაბუნებრივი
რესურ
სების
სამინისტ
რო,
გარემოსერ
ოვნულ
ისააგენტო
2015
2.საყოფაცხო
ვრებო
სექტ
ორიდ
ანჰაერის
დაბინძურების
შემცირ
ება
2.1.ენერგო
ეფექტუ
რიღუმელ
ების
გამო
ყენებისპრ
ოპაგანდ
აარ
ასამთავრობო
ორგანიზაციები
20142017
2.2.წყლ
ისგათ
ბობისმიზნით
მზის
ენერ
გიისგამოყენებისპრ
ოპაგანდ
ა
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი,
არასამთავრობო
ორგანიზაციები,
მასმედ
ია
20142017
2.3.ენერგო
ეფექტუ
რობისდაენერ
გიის
დაზოგვისმეთ
ოდებისპროპაგანდ
ა
არასამთავრობო
ორგანიზაციები,
მასმედ
ია20142019
10000,00
2.4.ფოთლების,საყოფაცხო
ვრებო
ნარჩენებისწვისმავნეზემოქმედ
ების
შესახებმო
სახლ
ეობისინფ
ორმირება
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი,
არასამთავრობო
ორგანიზაციები,
მასმედ
ია
20142019
პუბლ
იკაციები,
ტელეპროგრ
ამები
2.5.საბიუჯეტო
დაწესებულ
ებების
გათბო
ბისათვისსაწვავისსახით
გაზის
გამო
ყენებაზეგად
ასვლ
ა.
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი.
დაწესებულ
ებების
ადმინისტ
რაცია.
20152016
600000
3.მწვანესაფარ
ის
მდგო
მარეო
ბის
გაუმჯო
ბესება
3.1.ახალიმწვანეობიექტე
ბის
მშენებლობაქალ
აქისტერ
იტორიაზე
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი
20142017
ობო
ექტე
ბისრაო
დენობა
38
3.მწვანესაფარ
ის
მდგო
მარეო
ბის
გაუმჯო
ბესება
3.2.მცენარეებისმო
ვლის
აგროტე
ქნიკურ
ინო
რმებისდაცვა
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი
20142019
3.3.მცენარეთ
აინვენტ
არიზაციაქალ
აქის
ტერიტ
ორიაზე
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი
2015
5000
3.4.ბოლნისისმიმდ
ებარ
ეტე
რიტ
ორიაზე
ტყეებისარ
ასანქცირ
ებულ
იჭრ
ის
აღკვეთ
ა
გარემოსდაცვის
დაბუნებრ
ივი
რესურ
სების
სამინისტ
რო
20142018
3.5.ქალ
აქისტერ
იტორიისმიმდ
ებარ
ეფერ
დობებისგამწვანება
ბოლნისისმუნიციპა
ლიტ
ეტი
20142017
150000
დარ
გულიხეების
რაო
დენობა
4.ატმ
ოსფ
ერულ
იჰაერ
ის
მონიტო
რინგის
უზრუნველყო
ფა
4.1.ჰაერისდაბინძურების
მონიტო
რინგისსისტ
ემისშექმნა
გარემოსდაცვისდა
ბუნებრ
ივირესურ
სე
ბისსამინისტ
რო
20152016
4.2.რად
იაციულ
იფონისგაზო
მვის
უზრუნველყო
ფა
გარემოსდაცვისდა
ბუნებრ
ივირესურ
სე
ბისსამინისტ
რო
4.3.მოსახლ
ეობისინფორმირება
ქ.ბო
ლნისშიჰაერ
ისხარ
ისხის
მდგო
მარეო
ბისშესახებ
გარემოსდაცვისდა
ბუნებრ
ივირესურ
სებისსამინისტ
რო,
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი,
არასამთავრობო
ორგანიზაციები,მას
მედია
4.4.ატ
მოსფ
ერულ
იჰაერ
ის
დაბინძურების,მისიმო
ნიტო
რიგისდა
კონტ
როლისსაკანონმდებლობაზის
სრულ
ყოფა
გარემოსდაცვის
დაბუნებრ
ივი
რესურ
სების
სამინისტ
რო
39
დანარ
თი
სამო
ქმედ
ო გ
ეგმა #
3
სტრატეგიულიმიზანი:
მდინარემაშავერასდაბინძურებისაღმოფხვრა
ამოცანა
ღონისძიებები
შემსრულ
ებლები
შესრ
ულების
დრო
ღირ
ებულ
ება,
ლარ
იინდიკატ
ორები
1საკანალ
იზაციო
ქსელ
ის
გაფარ
თოება
რეაბილიტ
აცია
1.1.საკანალ
იზაციო
ქსელისმშენებ
ლობაშემდეგუბნებსადაქუჩებზე:ასა
თიანის,სააკაძის,ოჩხიკიძის,თ
ამარ
მეფის,რ
უსთაველ
ის,ფ
არნავაზმეფის,
იმერ
ეთის,ვახუშტი
ბაგრატ
იონის,წმინდ
ანინო
ს,ჭა
ვჭავაძის,თ
ამარ
მეფ
ის,ჩოლო
ყაშვილ
ის,იყალთოელ
ის,ერისთავის,
წერეთ
ლის,სოხუმის,დიმალაზარ
ეიშვი
ლის,ვაჟაფშაველას,იაკობხუცესის,500
ბოლნელის,ქეთ
ევანწამებულ
ის,იაკობ
ბოლნელის.
საქართველოსრეგი
ონულიგანვით
არე
ბისდაინფრასტრ
უქ
ტურისსამინისტრ
ო,
საქართველოსგაერ
თიანებულიწყალ
მო
მარაგებისკომპანია
20142017
103000000
გაყვანილ
ისაკანალიზაციო
ქსელის
სიგრ
ძე
1.2.მრავალ
სართულ
იანსაცხოვრ
ებელ
კო
რპუსებშიფეკალ
ურიმასებისჩაშვების
მონიტო
რინგისგანხორციელ
ება
ბოლნისისმუნიციპა
ლიტ
ეტი,
საქართველოსგაერ
თიანებულიწყალ
მო
მარაგებისკომპანია
20142017
1.3.დ
აბაკაზრ
ეთისფეკალ
ურიწყლების
გამწმენდ
ინაგებო
ბისრეაბილიტ
აცია
საქართველოსრეგი
ონულიგანვით
არე
ბისდაინფრასტრ
უქ
ტურისსამინისტრ
ო,
საქართველოსგაერ
თიანებულიწყალ
მო
მარაგებისკომპანია
20152016
2500000
გაწმენდილ
იწყლების
მოცულობა
40
2.სანიაღვრ
ექსელ
ის
რეაბილიტ
აცია
გაფარ
თოება
2.1.არსებულისანიაღ
ვრეარ
ხებისგაწ
მენდ
აშემდ
ეგქუჩებზე:500ბოლნელის,
ი.ხუცესის,დ
.ლაზარ
აშვილის,სოხუმის,
წერეთ
ელის,სიო
ნის,გამსახურდიას,
სულხანსაბას,აღმაშენებლ
ის.
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი
20152017
10000
გაწმენდილ
იარხების
სიგრ
ძე
2.2.ახალისანიაღ
ვრეარ
ხებისმშენებ
ლობაშემდეგადგილზე:კოსტ
ავაჭავ
ჭავაძისქუჩებისგადაკვეთა,ათონელი
სულხანსაბასქუჩებისგადაკვეთა,სოხუ
მისდასულხანსაბასქუჩებისგადაკვეთა,
ასათ
იანისსულ
ხანსაბასქუჩებისგადაკ
ვეთა,ასათ
იანისჭავჭავაძისქუჩების
გადაკვეთა,სულ
ხანსაბასლ
აზარ
ეიშ
ვილისქუჩებისგად
აკვეთა,500ბოლნე
ლის,იაკობხუცესის,იყალთოელ
ის,ვაჟა
ფშაველას,ახმეტ
ელის,ი.ბოლნელის,
ქეთევანწამებულ
ისქუჩებზე
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი
20152017
2200000
ახალ
იარ
ხებისსაერ
თო
სიგრ
ძე
2.3.საკანალ
იზაციო
წყლ
ებისსანიაღვრ
ეარ
ხთანმიერთებისაღკვეთ
აასათ
იანის
ქუჩაზეჭავჭავაძისადასულხანსაბასქუ
ჩებისგადაკვეთამდე(100მსიგრძეზე)
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი
20152016
1000
41
2.სანიაღვრ
ექსელ
ის
რეაბილიტ
აცია
გაფარ
თოება
2.4სანიაღ
ვრეკო
ლექტო
რებისმშენებ
ლობა:ასათ
იანისთამარ
მეფ
ისქუჩების
გადაკვეთაზე,ასათიანისწმინდ
ანინო
ს
ქუჩებისგადაკვეთაზე,სიო
ნისჭავჭავა
ძისქუჩებისგადაკვეთაზე,სიო
ნიწმინდ
ანინო
სქუჩებისგადაკვეთაზე,სიო
ნისთა
მარმეფ
ისქუჩებისგად
აკვეთაზე,სიო
ნის
ჩოლოყაშვილ
ისქუჩებისგადაკვეთაზე,
სოხუმისჩოლოყაშვილ
ისქუჩებისგა
დაკვეთაზე,ჩოლოყაშვილ
ისვაჟაფშა
ველასქუჩებისგად
აკვეთაზე,წერ
ეთ
ლისთ
ამარ
მეფ
ისქუჩებისგად
აკვეთაზე,
წერეთ
ლისჩოლოყაშვილ
ისქუჩების
გადაკვეთაზე,წერ
ეთლისწმინდ
ანინო
სქუჩებისგადაკვეთაზე,წერ
ეთლისჭავჭა
ვაძისქუჩებისგად
აკვეთაზე.
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი
20152017
220000
სანიაღ
ვრეკო
ლექტო
რისსიგრძე
3.საწარ
მოო,
სასო
ფლო
სამეურ
ნეოდ
ასაყო
ფაცხო
ვრებო
ნარჩენების
მდინარ
ეშიჩაშვების
აღკვეთ
ა
3.1.თანამედ
როვემეთ
ოდებისგამოყე
ნებასაკარ
იეროსანიაღვრ
ეწყლების
გაწმენდისადაგარემოს(მათ
შორის,
ზედაპირ
ულიწყლების)დ
აბინძურების
შემცირ
ებისმიზნით
სააქციო
საზო
გადოებაRM
GCo
pper&RM
GGo
ld20142015
მდ.მაშავერ
ასწყლ
ის
ხარისხიზდკს
ფარ
გლებში
3.2.მდ.მაშავერ
ასდაცვისზო
ლშისაყო
ფაცხო
ვრებონარ
ჩენებისათვისკო
ნტეი
ნერებისრაო
დენობისგაზრ
და
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი
20142015
კონტ
ეინერების
რაო
დენობა
3.3.პესტი
ციდებისადაშხამქიმიკატე
ბის
გამო
ყენებისკო
ნტროლისგანხო
რციე
ლება
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი
20142017
42
3.საწარ
მოო,
სასო
ფლო
სამეურ
ნეოდ
ასაყო
ფაცხო
ვრებო
ნარჩენების
მდინარ
ეშიჩაშვების
აღკვეთ
ა
3.4.მოსახლ
ეობისინფორმირებაპესტი
ციდებისდაშხამქიმიკატე
ბისნორმირე
ბულიგამო
ყენებისშესახებ.
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი,
არასამთავრობო
ორგანიზაციები
3.5.მოსახლ
ეობისცნობიერ
ებისამაღ
ლებამდ
ინარ
ეებისნარჩენებითდაბინ
ძურებისუარ
ყოფით
იშედეგებისშესახებ
არასამთავრობო
ორგანიზაციები,
მასმედ
ია20142017
3.6.ქვისსაამქრ
ოებიდ
ანსაწარ
მოო
წყლებისჩაშვებისაღ
კვეთ
ა.
გარემოსდაცვისდა
ბუნებრ
ივირესურ
სე
ბისსამინისტ
რო
3.7.ნიტ
რატ
ებისშემცველ
ობისკო
ნტრო
ლიაგროკულტუ
რებში.
გარემოსდაცვისდა
ბუნებრ
ივირესურ
სე
ბისსამინისტ
რო
4.მდინარ
ის
შენაკადი
ხევებისდაცვა
დაბინძურებისაგან
ქალაქის
ტერიტ
ორიაზე
4.1.ხევებისკალ
აპოტი
სდადამცავიზო
ლისსამრეწველოდასაყო
ფაცხო
ვრებო
ნარჩენებისაგანგაწმენდა
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი
20132014
15000
4.2.საყოფაცხო
ვრებონარ
ჩენებისათვის
კონტ
ეინერებისდად
გმახევებისზო
ლში
ქალაქისტერ
იტორიისფარ
გლებში
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი
2014
2500
დად
გმულ
იკო
ნტეინერების
რაო
დენობა
5.ფეკალ
ური
ორმო
ების
ექსპლუატა
ციის
ნორმებისდაცვა
5.1.ასინიზაციისმანქანისშეძენა
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტის
გამგეო
ბა2015
35000
5.2.ფეკალ
ურიორმო
ებისექსპლ
უატა
ცია
მოთხო
ვნებისშესაბამისად
.ქალაქის
მოსახლ
ეობა
5.3.ფეკალ
ურინარჩენებისმდ
.მაშავერ
აშიპირ
დაპირ
იჩაშვებისაღკვეთ
აბო
ლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი
43
დანარ
თი
სამო
ქმედ
ო გ
ეგმა #
4
სტრატეგიულიმიზანი:
საყოფაცხოვრებონარჩენებისმართვისსრულყოფა
ამოცანა
ღონისძიებები
შემსრულ
ებლები
შესრ
ულების
დრო
ღირ
ებულ
ება,
ლარ
იინდიკატ
ორი
1.საყოფაცხო
ვრებო
ნარჩენების
შეგრ
ოვების
დაგატა
ნის
მატე
რიალურ
ტე
ქნიკურ
იბაზის
გაუმჯო
ბესება
1.1.ნარ
ჩენებისშესაგრ
ოვებელი
კონტ
ეინერებისა(მოცულობა1,1მ3)დ
აურ
ნებისშეძენა
საკრ
ებულ
ო,
რეგიო
ნული
განვით
არებისდა
ინფრასტრ
უქტუ
რის
სამინისტ
რო,
შპს„საქარ
თველოს
მყარ
ინარჩენების
მართვისკო
მპანია“,
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი
20151016
55000
შეძენილიკო
ნტეინერების
რაო
დენობა
1.2.ნაგავმზიდ
იმანქანებისშეძენა(3
ერთეული,მოცულობა5
მ3 )
20152016
120000
შეძენილიანაგავმზიდ
ების
რაო
დენობა
1.3.სპეციალ
ურიდანიშნულების
(სარ
წყავი,დამგველ
ი,თოვლ
ის
გამხვეტი
,მარ
ილისგამფრქვევი)
ტექნიკისშეძენა
20142016
500000
შეძენილისპეცტე
ქნიკის
რაო
დენობა
1.4.კონტ
ეინერებისგარ
ეცხვის
უზრუნველყო
ფა.კონტ
ეინერებისმრეცხი
ცენტ
რისორგანიზება.
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი,
შპს„კომუნალურ
იმეურ
ნეობა“
20142015
100000
44
2.არსებული
ნაგავსაყრელ
ის
ექსპლუატა
ცია
ნორმების
შესაბამისად
2.1.არსებულინაგავსაყრელ
ის
ოპერირ
ებისმოთხო
ვნებისდაცვა.
„საქარ
თველოს
მყარ
ინარჩენების
მართვისკო
მპანია“,
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი
2014
27000
2.2.რეგიო
ნულინაგავსაყრელ
ის
მშენებლობა.
„საქარ
თველოს
მყარ
ინარჩენების
მართვისკო
მპანია“,
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი
20152016
14000000
2.3.მღრღნელების,მწერებისდა
ქვეწარ
მავლ
ებისწინააღმდ
ეგ
ღონისძიებებისგატა
რება(დ
ერატ
იზაცია
დასხვა)
„საქარ
თველოს
მყარ
ინარჩენების
მართვისკო
მპანია“,
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი
20142019
30000
3.ნარ
ჩენების
მართვის
თანამედ
როვე
მეთოდების
დანერ
გვა
3.1.დახარ
ისხებულინარჩენების
შეგრ
ოვებისუზრუნველყო
ფა.
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი,
შპს„საქარ
თველოს
მყარ
ინარჩენების
მართვისკო
მპანია“
20172019
3.2.დახარ
ისხებულინარჩენებისმიმღ
ები
პუნქტე
ბისგახსნისხელ
შეწყობა
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი,
კერძო
სექტო
რი
20172019
300000
მიმღ
ებისპუნქტ
ების
რაო
დენობა
45
3.ნარ
ჩენების
მართვის
თანამედ
როვე
მეთოდების
დანერ
გვა
3.3.ნარ
ჩენებისგადამამუშავებელ
ისაწარმო
ებისშექმნისადამუშაობის
ხელშეწყობა
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი,
კერძო
სექტო
რი
20172019
55000
გადამამუშავებელ
ისაწარმო
სრაო
დენობა
3.4.მოსახეობისინფორმირება
ნარჩენებისმართვისთანამედ
როვე
მეთოდებისშესახებ.
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი,
არასამთავრობო
ორგანიზაციები
20142019
ინფორმირებულ
იმო
სახლ
ეობის
რაო
დენობა
4.ნარ
ჩენების
ინდივიდ
უალურ
იკო
მპოსტ
ირების
პროპაგანდ
ადა
ხელშეწყობა
4.1.მოსახლ
ეობისინფორმირებადა
სწავლებაორგანულინარჩენების
კომპოსტ
ირებისშესახებ
არასამთავრობო
ორგანიზაციები
20142019
ინფორმირებულ
იმო
სახლ
ეობის
რაო
დენობა
4.2.საკომპოსტ
ეორმო
ებისმოწყობა
საპილოტე
სკო
ლებში
არასამთავრობო
ორგანიზაციები
20152016
საპილოტე
საკომპოსტ
ეორმო
ებისმოცულობა
5.მაწანწალა
ცხოველების
გაუვნებელყო
ფა
5.1.მაწანწალაძაღლებისათ
ვის
თავშესაფრისმოწყობა
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი
20142015
28000
5.2.მაწანწალაძაღლებისგანთავსება
თავშესაფარ
შიბო
ლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი
20142019
10000
46
დანარ
თი
სამო
ქმედ
ო გ
ეგმა #
5
სტრატეგიულიმიზანი:
მოსახლეობისეკოლოგიურიცნობიერებისამაღლება
ამოცანა
ღონისძიებები
შემსრულ
ებლები
შესრ
ულების
დრო
ინდიკატ
ორები
1.შემეცნებითიდა
საინფორმაციო
ღონისძიებების
ორგანიზება
1.1.პუბლიკაციებიადგილობრ
ივგაზე
თებშიდატელ
ეგად
აცემებიად
გილობ
რივიტე
ლევიზიითგარ
ემოსდ
აცვითთე
მატი
კაზე
არასამთავრობო
ორგანიზაციები.
მასმედ
ია20142019
პუბლ
იკაციებისდა
ტელეგად
აცემების
რაო
დენობა
1.2.პუბლიკაციებიდატე
ლეგად
აცემები
გარემოსდ
აცვითიინფ
ორმაციისმიღ
ებისდაგარემოსდ
აცვითგად
აწყვეტ
ილე
ბებშიჩარ
თულ
ობისშესახებ
არასამთავრობო
ორგანიზაციები,
მასმედ
ია20142017
პუბლ
იკაციებისდა
ტელეგად
აცემების
რაო
დენობა
1.3.სხვად
ასხვასამიზნეჯგუფ
ებისათ
ვისეკოლოგიურ
ისაგანმანათ
ლებლო
პროგრ
ამებისშექმნადაგანხორციელ
ება,ტ
რენინგსემინარებისჩატ
არება
არასამთავრობო
ორგანიზაციები,
სასწავლო
დაწესებულ
ებები
20142019
ჩართულ
იადამიანების
რაო
დენობა
2.გარემოსდ
აცვითი
აქციებისორგანიზება
მოსახლ
ეობის
მონაწილეო
ბით
2.1.დასუფ
თავებისდღეებისჩატ
არება
(ყოველწლ
იურად
23ჯერ
)
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი,
არასამთავრობო
ორგანიზაციები,
სკოლები
20142019
მონაწილეთ
არაო
დენობა
47
2.გარემოსდ
აცვითი
აქციებისორგანიზება
მოსახლ
ეობის
მონაწილეო
ბით
2.3.ხეებისდარ
გვისაქციებისორგანიზება
ბოლნისის
მუნიციპალიტ
ეტი,
არასამთავრობო
ორგანიზაციები,
სასწავლო
დაწესებულ
ები
ყოველწლ
იუ
რად
ყოველწლ
იურად
დარ
გულიხეების
რაო
დენობა
2.4.ნახატ
ებისკონკურ
სისჩატ
არებაგა
რემოსდ
აცვითთემატ
იკაზე
სკოლები,
არასამთავრობო
ორგანო
ზაციები
ყიველწლ
იუ
რად
მონაწილეთ
არაო
დენობა
2.5.გარ
ემოსდ
აცვითისაერთაშორისო
დაად
გილობრ
ივიმნიშვნელ
ობისდღეე
ბისაღ
ნიშვნა
არასამთავრობო
ორგანიზაციები,
სასწავლო
დაწესებულ
ებები
ყოველწლ
იუ
რად
მონაწილეთ
არაო
დენობა
3.4.ეკო
ტურებისორგანიზებაახალგაზრ
დებისათ
ვის
არასამთავრობო
ორგანიზაციები
ყოველწლ
იუ
რად
მონაწილეთ
არაო
დენობა
იმერეთის მხარისმეცნიერთა კავშირი „სპექტრი“
ქ. ბოლნისის ადგილობრივი გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის შემუშავებაზე მუშაობდა პროექტის გუნდი:
ქვემო ქართლის საზოგადოებრივისაინფორმაციო ცენტრი
ტყიბულის რაიონისგანვითარების ფონდი
საკონტაქტოინფორმაცია:ქ.ქუთაისი,წმინდანინოსქ.,9.ტელ.:+995431248057,+995599[email protected]
საკონტაქტოინფორმაცია:ქ.ბოლნისი,სულხანსაბასქ,101.ტელ.:+995358222820,+995599[email protected]
საკონტაქტოინფორმაცია:ქ.ტყიბული,გელათისქუჩა№20ტელ.:+99590802680,+995599[email protected]
imereTis mxarismecnierTa kavSiri `speqtri~
tyibulis raionisganviTarebis fondi
qvemo qarTlis sazogadoebrivi sainformacio centri
ქეთევან ცხაკაია,პროექტისდირექტორითამარ მოსეშვილი,პროექტისკოორდინატორიგიორგი დემურაშვილი,კოორდინატორიქ.ბოლნისშიელენე გამყრელიძე,ეკოლოგი
პროექტს„მოქალაქეთაგარემოსდაცვითიინტერესებისმხარდაჭერასამოქალაქოსაზოგადოებისრეგიონულიქსელისRCSNმიერ“ახორციელებენარასამთავრობოორგანიზაციები:l იმერეთისმხარისმეცნიერთაკავშირი„სპექტრი“(ქუთაისი)l ქვემოქართლისსაზოგადოებრივისაინფორმაციოცენტრი(ბოლნისი)l ტყიბულისრაიონისგანვითარებისფონდი
პროექტიმხარდაჭერილია„სამოქალაქოსაზოგადოებისრეგიონულიქსელის(RCSN)“მიერ,რომლისფასილიტაციასახორციელებსარასამთავრობოორგანიზაცია„სიდა“.