გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის...

52

Upload: cida-georgia

Post on 25-Dec-2015

90 views

Category:

Documents


12 download

DESCRIPTION

ბოლნისის ადგილობრივი გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

TRANSCRIPT

Page 1: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი
Page 2: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი
Page 3: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

ქ.ბოლნისისადგილობრივი გარემოსდაცვითი

სამოქმედო გეგმა

Page 4: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი
Page 5: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

ქ ა­­­­­­­­ლაქ­ბოლ­ნი­სის­ად­გი­ლობ­რი­ვი­გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი­სა­მოქ­მე­დო­გეგ­მა­შე­მუ­შა­ვე­ბუ­ლია­პრო­ექ­ტის­ ­ „მოქალაქეთა­გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი­ინ­

ტე­რე­სე­ბის­მხარ­და­ჭე­რა­სა­მო­ქა­ლა­ქო­სა­ზო­გა­დო­ე­ბის­რე­გი­ო­ნუ­ლი­ქსე­ლის­ R­CSN­ მი­ერ“­ გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბის­ შე­დე­გად,­ აღ­მო­სავ­ლეთ­­­და­სავ­ლე­თის­ ­მარ­თ­ვის­ინ­ს­ტი­ტუ­ტის­(EWMI)­პროგ­რა­მის­„საქართველოში­სა­ჯა­რო­ პო­ლი­ტი­კის,­ ად­ვო­კა­ტი­რე­ბი­სა­ და­ სა­მო­ქა­ლა­ქო­ სა­ზო­გა­დო­ე­ბის­გან­ვი­თა­რე­ბა­(G–PAC)“­ფარ­გ­ლებ­ში­აშშ­სა­ერ­თა­შო­რი­სო­გან­ვი­თა­რე­ბის­სა­ა­გენ­ტოს­(USAID)­მხარ­და­ჭე­რით.

ქ.­ ბოლ­ნი­სის­ ად­გი­ლობ­რი­ვი­ გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი­ სა­მოქ­მე­დო­ გეგ­მა­ შე­მუ­შა­ვე­ბუ­ლია­ არა­სამ­თავ­რო­ბო­ ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ე­ბის:­ იმე­რე­თის­ მხა­რის­მეც­ნი­ერ­თა­კავ­ში­რი­ „სპექტრის“­და­ „ქვემო­ქარ­თ­ლის­სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი­ სა­ინ­ფორ­მა­ციო­ ცენ­ტ­რის“­ ერ­თობ­ლი­ვი­ ძა­ლის­ხ­მე­ვი­თა­ და­ თა­ნამ­შ­რომ­ლო­ბით.­ წარ­მოდ­გე­ნი­ლი­დო­კუ­მენ­ტის­ შექ­მ­ნა­ში­ აქ­ტი­უ­რად­ იყ­ვ­ნენ­ჩარ­თუ­ლი­ ­სხვა­დას­ხ­ვა­და­ინ­ტე­რე­სე­ბულ­მხა­რე­თა­წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბი.­ამ­პრო­ცეს­ში­თა­ვი­სი­წვლი­ლი­შე­ი­ტა­ნეს­ად­გი­ლობ­რი­ვი­თვით­მ­მარ­თ­ვე­ლო­ბის,­არა­სამ­თავ­რო­ბო­ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ე­ბის,­ ­მას­მე­დი­ის,­სას­წავ­ლო­და­სა­წარ­მოო­და­წე­სე­ბუ­ლე­ბე­ბის­წარ­მო­მად­გენ­ლებ­მა.­ამ­დე­ნად,­წარ­მოდ­გე­ნი­ლი­დო­კუ­მენ­ტი­გა­მო­ხა­ტავს­ბოლ­ნი­სის­სა­ზო­გა­დო­ე­ბის­ინ­ტე­რე­სებს­გა­რე­მოს­მდგრა­დი­გან­ვი­თა­რე­ბი­სათ­ვის.­

ქ.­ბოლ­ნი­სის­ად­გი­ლობ­რი­ვი­გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი­სა­მოქ­მე­დო­გეგ­მა­გან­ხი­ლუ­ლი­ და­ დამ­ტ­კი­ცე­ბუ­ლია­ ბოლ­ნი­სის­ მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტე­ტის­ საკ­რე­ბუ­ლოს­მი­ერ­(განკარგულება­№35,­­08.08.2014).

ქ.ბოლ­ნი­სის­ ად­გი­ლობ­რი­ვი­ გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი­ სა­მოქ­მე­დო­ გეგ­მა­ შე­მუ­შა­ვე­ბუ­ლია­ 2014–2019­ წლე­ბი­სათ­ვის­ და­ წარ­მო­ად­გენს­ ხუთ­წ­ლი­ან­სტრა­ტე­გი­ულ­ პროგ­რა­მას­ ქა­ლაქ­ ბოლ­ნის­ში­ გა­რე­მოს­ მდგო­მა­რე­ო­ბი­სა­ და­ მო­სახ­ლე­ო­ბის­ ცხოვ­რე­ბის­ პი­რო­ბე­ბის­ გა­უმ­ჯო­ბე­სე­ბი­სათ­ვის.­ ის­წარ­მა­ტე­ბით­ შე­იძ­ლე­ბა­ გა­მო­ყე­ნე­ბუ­ლი­ იქ­ნას­ სო­ცი­ა­ლურ–ეკო­ნო­მი­კუ­რი­გეგ­მე­ბის,­მუ­ნი­ცი­პა­ლუ­რი­და­რე­გი­ო­ნუ­ლი­გან­ვი­თა­რე­ბის­სტრა­ტე­გი­ე­ბის,­სხვა­დას­ხ­ვა­ქარ­თულ­და­სა­ერ­თა­შო­რი­სო­ფონ­დებ­ში­წარ­სად­გე­ნი­პრო­ექ­ტე­ბის­­შე­მუ­შა­ვე­ბი­სას.

Page 6: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

4

Page 7: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

5

ბოლნისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს განკარგულება

Page 8: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

­ შესავალი .................................................................7

­ ქ. ბოლნისის ზოგადი დახასიათება ............................7

­ ადგილობრივი გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის

შემუშავების მეთოდოლოგია .....................................9

­ ქ. ბოლნისის ადგილობრივი გარემოსდაცვითი

სამოქმედო გეგმის შექმნის ეტაპები ........................10

­ დაინტერესებულ მხარეთა ჯგუფი .............................10

­ უწყვეტი ხარისხიანი წყალმომარაგება ქალაქს! ........13

­ ჯანსაღი ჰაერი ქალაქს! ..........................................13

­ სიცოცხლით სავსე მდინარე მაშავერა! .....................15

­ ქალაქი ნარჩენების გარეშე! ...................................16

­ მოსახლეობის გარემოსდაცვითი ცნობიერება ..........17

­ სამოქმედო გეგმა #1: მოსახლეობის მაღალი

ხარისხის სასმელი წყლით 24 საათიანი

მომარაგების უზრუნველყოფა .................................19

­ სამოქმედო გეგმა #2: ჯანსაღი ჰაერი ქალაქს! .........20

­ სამოქმედო გეგმა #3: მდინარე მაშავერას

დაბინძურების აღმოფხვრა .....................................22

­ სამოქმედო გეგმა #4: საყოფაცხოვრებო

ნარჩენების მართვის სრულყოფა .............................24

­ სამოქმედო გეგმა #5: მოსახლეობის ეკოლოგიური

ცნობიერების ამაღლება .........................................25

სარჩევი

Page 9: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

7

ქვეყ­ნის­ სამ­რეწ­ვე­ლო­ რე­გი­ო­ნე­ბის­ მო­სახ­ლე­ო­ბი­სათ­ვის­ მე­ტად­ ­ აქ­ტუ­ა­ლუ­რია­ გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი­პრობ­ლე­მე­ბი,­ რად­გა­ნაც­ წი­ა­ღი­სე­უ­ლის­ მო­პო­ვე­ბა­­გა­და­მუ­შა­ვე­ბა­და­სხვა­დას­ხ­ვა­პრო­დუქ­ცი­ის­წარ­მო­ე­ბა­ და­კავ­ში­რე­ბუ­ლია­ გა­რე­მო­ზე­ ­ გან­სა­კუთ­რე­ბულ­­ზე­მოქ­მე­დე­ბას­თან.­ სა­წარ­მო­თა­ მუ­შა­ო­ბის­ შე­დე­გად­გა­რე­მო­ში­ ხვდე­ბა­ ­ სხვა­დას­ხ­ვა­ სა­ხის­ და­მა­ბინ­ძუ­რებ­ლე­ბი.­გა­რე­მოს­­გა­უ­ა­რე­სე­ბუ­ლი­­მდგო­მა­რე­ო­ბა­­უარ­ყო­ფი­თად­აისა­ხე­ბა­ ­მო­სახ­ლე­ო­ბის­ცხოვ­რე­ბის­ხა­რის­ხ­ზე­ და­ პი­რო­ბებ­ზე.­ ­ გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი­ ან­თ­რო­პო­გე­ნუ­ლი­ზე­მოქ­მე­დე­ბის­ქვეშ­იმ­ყო­ფე­ბა­მცი­რე­ქა­ლა­ქე­ბი.­ ერ­თ­­ერ­თი­ ასე­თი­ ქა­ლა­ქია­ ბოლ­ნი­სიც,­­რო­მე­ლიც­მად­ნე­უ­ლის­­სა­ბა­დო­ებ­თან­ახ­ლოს­მდე­ბა­რე­ობს.

დე­მოკ­რა­ტი­ის­ გან­ვი­თა­რე­ბის­ ერ­თ­­ერ­თი­ მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი­პრინ­ცი­პია­ ­ მო­სახ­ლე­ო­ბის­ჩარ­თ­ვა­გა­დაწყ­ვე­ტი­ლე­ბე­ბის­ მი­ღე­ბის­ პრო­ცეს­ში,­ რაც­ კი­დევ­უფ­რო­­დიდ­აქ­ტუ­ა­ლუ­რო­ბას­იძენს­­სა­ქარ­თ­ვე­ლო­ში­მიმ­დი­ნა­რე­რე­ფორ­მე­ბის­პი­რო­ბებ­ში.­

გა­რე­მოს­დაც­ვის­სა­კითხებ­ზე­სა­ზო­გა­დო­ე­ბის­ინ­ფორ­მი­რე­ბი­სა­და­გა­დაწყ­ვე­ტი­ლე­ბის­მი­ღე­ბის­პრო­ცეს­ში­ სა­ზო­გა­დო­ე­ბის­ მო­ნა­წი­ლე­ო­ბის­ სა­კითხე­ბი­სა­ქარ­თ­ვე­ლო­ში­ რე­გუ­ლირ­დე­ბა­ გა­ერ­თი­ა­ნე­ბუ­ლი­ერე­ბის­ ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ის­ ევ­რო­პის­ ეკო­ნო­მი­კუ­რი­კო­მი­სი­ის­კონ­ვენ­ცი­ით,­რო­მე­ლიც­ ­ „ორჰუსის­კონ­ვენ­ცი­ის“­ სა­ხე­ლი­თაა­ ცნო­ბი­ლი.­ ­ სხვა­ სა­ხელ­მ­წი­ფო­ებ­თან­ერ­თად­სა­ქარ­თ­ვე­ლოც­არის­მი­სი­­ხელ­მომ­წე­რი­ქვე­ყა­ნა.­­ორ­ჰუ­სის­კონ­ვენ­ცია­გა­ნი­ხი­ლე­ბა­ რო­გორც­ გა­რე­მოს­ დაც­ვის,­ ისე­ დე­მოკ­რა­ტი­ის­ბერ­კე­ტად­ და­ უზ­რუნ­ველ­ყოფს­ ინ­ფორ­მა­ცი­ის­ მეტ­გამ­ჭ­ვირ­ვა­ლო­ბას,­მის­უფ­რო­ეფექ­ტურ­ხელ­მი­საწ­ვ­დო­მო­ბა­სა­და­გავ­რ­ცე­ლე­ბას,­რაც­სა­ზო­გა­დო­ე­ბას­სა­შუ­ა­ლე­ბას­აძ­ლევს­რე­ა­ლუ­რი­გავ­ლე­ნა­იქო­ნი­ოს­

გა­რე­მოს­თან­და­კავ­ში­რე­ბულ­ სა­კითხე­ბის­ გა­დაწყ­ვე­ტი­ლე­ბის­მი­ღე­ბის­პრო­ცეს­ზე.­

ევ­რო­კავ­შირ­თან­სა­ქარ­თ­ვე­ლოს­ასო­ცი­რე­ბის­შე­თან­ხ­მე­ბა­ზე­ხელ­მო­წე­რის­შემ­დეგ­გა­რე­მოს­დაც­ვის­სფე­რო­ არ­სე­ბუ­ლი­ პრობ­ლე­მე­ბის­ გა­დაჭ­რა­და­ სა­ზო­გა­დო­ე­ბის­ რო­ლი­ გა­დაწყ­ვე­ტი­ლე­ბე­ბის­ მი­ღე­ბის­პრო­ცეს­ში­კი­დევ­უფ­რო­მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი­ხდე­ბა.­­

ად­გი­ლობ­რი­ვი­ გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი­ სა­მოქ­მე­დო­გეგ­მე­ბის­(აგსგ)­შე­მუ­შა­ვე­ბა­ყვე­ლა­და­ინ­ტე­რე­სე­ბუ­ლი­­მხა­რის­მო­ნა­წი­ლე­ო­ბით­­გა­დაწყ­ვე­ტი­ლე­ბე­ბის­მი­ღე­ბის­პრო­ცეს­ში­სა­ზო­გა­დო­ე­ბის­ჩარ­თუ­ლო­ბის­­ერთ–ერ­თი­ მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი­ ­ მე­ქა­ნიზ­მი­ა.­ აღ­სა­ნიშ­ნა­ვი­ა,­რომ­­ად­გი­ლობ­რი­ვი­გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი­სა­მოქ­მე­დო­გეგ­მე­ბი,­რო­გორც­­სა­ზო­გა­დო­ე­ბის­სხვა­დას­ხ­ვა­ჯგუ­ფე­ბის­ინ­ტე­რე­სე­ბის­გა­მომ­ხატ­ვე­ლი,­წარ­მო­ად­გე­ნენ­ქმე­დით­ინ­ს­ტ­რუ­მენტს­მო­სახ­ლე­ო­ბის­ცხოვ­რე­ბის­პი­რო­ბე­ბის­გა­უმ­ჯო­ბე­სე­ბი­სა­და­შემ­დ­გო­მი­გან­ვი­თა­რე­ბი­სათ­ვის.­ამა­ზე­მი­უ­თი­თებს­აგსგ­მქო­ნე­ქა­ლა­ქე­ბის­პრაქ­ტი­კუ­ლი­მა­გა­ლი­თე­ბი.

ქ.ბოლ­ნი­სის­ ად­გი­ლობ­რი­ვი­ გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი­სა­მოქ­მე­დო­გეგ­მა­შე­მუ­შა­ვე­ბუ­ლია­აშშ­გა­რე­მოს­დაც­ვის­ სა­ა­გენ­ტოს­ გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი­ სტრა­ტე­გი­უ­ლი­და­გეგ­მა­რე­ბის­ მე­თო­დო­ლო­გი­ის­ შე­სა­ბა­მი­სად,­რომ­ლის­ ძი­რი­თა­დი­ პრინ­ცი­პია­ სხვა­დას­ხ­ვა­ და­ინ­ტე­რე­სე­ბულ­მხა­რე­თა­მო­ნა­წი­ლე­ო­ბა­და­სექ­ტორ­თა­შო­რის­თა­ნამ­შ­რომ­ლო­ბა.­ ამ­ პრო­ცეს­ში­ ჩარ­თუ­ლი­იყო­ ქ.ბოლ­ნი­სის­ ისე­თი­და­ინ­ტე­რე­სე­ბუ­ლი­ მხა­რე­ე­ბი,­ რო­გო­რი­ცაა­ არა­სამ­თავ­რო­ბო­ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ე­ბი,­ად­გი­ლობ­რი­ვი­თვით­მ­მარ­თ­ვე­ლო­ბა,­მას­მე­დი­ა,­ბიზ­ნეს–სექ­ტო­რი,­ სას­წავ­ლო,­ სა­მე­დი­ცი­ნო,­ კულ­ტუ­რის­სფე­როს­და­წე­სე­ბუ­ლე­ბე­ბი,­სა­წარ­მო­ე­ბი­და­სხვა.­

შესავალი

გა­რე­მოს­დაც­ვით­ სფე­რო­ში­ სა­ზო­გა­დო­ე­ბის­ მო­ნა­წი­ლე­ო­ბით­ მი­ღე­ბუ­ლი­ გა­დაწყ­ვე­ტი­ლე­ბა­ ყო­ველ­თ­ვის­ უფ­რო­ ეფექ­ტუ­რი­ა,­ უფ­რო­ მდგრა­დი­და­ გა­წო­ნას­წო­რე­ბუ­ლი­ა,­ რაც­ თა­ვის­თა­ვად­ უფ­რო­მი­სა­ღე­ბია­სა­ზო­გა­დო­ე­ბი­სათ­ვის.

„ყველას­აქვს­უფ­ლე­ბა­ცხოვ­რობ­დეს­ჯან­მ­რ­თე­ლო­ბი­სათ­ვის­უვ­ნე­ბელ­გა­რე­მო­ში,­სარ­გებ­ლობ­დეს­ბუ­ნებ­რი­ვი­და­კულ­ტუ­რუ­ლი­გა­რე­მო­თი.­ყვე­ლა­ვალ­დე­ბუ­ლია­ გა­უფ­რ­თხილ­დეს­ ბუ­ნებ­რივ­და­ კულ­ტუ­რულ­გა­რე­მოს.“

სა­ქარ­თ­ვე­ლოს­კონ­ს­ტი­ტუ­ცი­ა.­მუხ­ლი­37.

Page 10: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი
Page 11: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

9

ქა­­ლა­­ქი­ ბოლ­ნი­სი­ ბოლ­ნი­სის­ მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტე­ტის­ად­მი­ნის­ტ­რა­ცი­უ­ლი­ ცენ­ტ­რი­ა.­ მდე­ბა­რე­ობს­ აღ­მო­სავ­ლეთ­ სა­ქარ­თ­ვე­ლო­ში­ ქვე­მო­ ქარ­თ­ლის­ რე­გი­ონ­ში.

l­ მდებარეობა:­ ბოლ­ნი­სი­ მდე­ბა­რე­ობს­ მდი­ნა­რე­მა­შა­ვე­რას­ ­ შუა­დი­ნე­ბა­ში,­ ზღვის­დო­ნი­დან­560­მ­ სი­მაღ­ლე­ზე,­თბი­ლი­სი­დან­ 58­ კმ­ში.­ ძი­რი­თა­დად­ გა­შე­ნე­ბუ­ლია­ ვა­კე­ზე,­ ჩრდი­ლო­ე­თი­ ნა­წი­ლი­კი­­გო­რაკ­­­ბორ­ც­ვი­ან­მთის­წი­ნეთ­ზე.­ამ­ჟა­მად­ბოლ­ნისს­უკა­ვია­ის­ტო­რი­უ­ლი­სოფ­ლე­ბის­სამ­ტ­რე­დოს,­ყო­რან­თის­და­ველ­კე­თი­ლის­ტე­რი­ტო­რი­ე­ბი.­ბოლ­ნი­სი­ ქა­ლაქს­ და­ერ­ქ­ვა­ ამ­ მი­და­მო­ებ­ში­ძველ­თა­გან­ვე­ არ­სე­ბუ­ლი­ მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი­ და­სახ­ლე­ბუ­ლი­ პუნ­ქ­ტე­ბის­ სა­ხელ­წო­დე­ბის­ მი­ხედ­ვით.­ბოლ­ნი­სი­­წარ­მოდ­გე­ბა­სიტყ­ვა­„ბოვი“­სგან.­სულ­ხან­­­სა­ბა­ორ­ბე­ლი­ა­ნის­„ქართულ­სიტყ­ვა­თა­ლექ­სი­კო­ნის“­მი­ხედ­ვით­„ბოვი­არს­სა­და­ოქ­რო,­ვერ­ცხ­ლი,­ სპი­ლენ­ძი­ და­ მის­თა­ნა­ნი­ ითხ­რე­ბის­და­გა­მო­იდ­ნო­ბის“.ქა­ლა­ქის­ტე­რი­ტო­რი­ის­ფარ­თო­ბია­ 463­ ჰა,­ მათ­შო­რის­შე­ნო­ბა­­ნა­გე­ბო­ბე­ბით­და­კა­ვე­ბუ­ლია­­257­ჰა.­ ქა­ლა­ქი­ გა­ნა­შე­ნი­ა­ნე­ბუ­ლია­ აღ­მო­სავ­ლე­თი­დან­ და­სავ­ლე­თის­კენ­ 6­ კმ­ სიგ­რ­ძე­ზე.­ გა­აჩ­ნია­სწორ­ხა­ზო­ვა­ნი­და­პა­რა­ლე­ლუ­რად­გან­ლა­გე­ბუ­ლი­ქუ­ჩე­ბი.­­ბოლ­ნის­ში­არის­65­ქუ­ჩა­და­13­ჩი­ხი.­ქა­ლაქ­ში­გან­ლა­გე­ბუ­ლია­სულ­2768­­შე­ნო­ბა­­ნა­გე­ბო­ბა.­მათ­შო­რის:­816­ერ­თ­სარ­თუ­ლი­ა­ნი,­1930­ორ­სარ­თუ­ლი­ა­ნი,­ 7­ სამ­სარ­თუ­ლი­ა­ნი,­ 6­ ოთხ­სარ­თუ­ლი­ა­ნი­და­12­ხუთ­სარ­თუ­ლი­ა­ნი­შე­ნო­ბე­ბი.

l­ ისტორია:­ 1818­ წელს­ ნა­სოფ­ლა­რე­ბის­ ყო­რან­თის,­ ველ­კე­თი­ლის­ და­ სამ­ტ­რე­დოს­ ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე­ ­ ვი­უ­თენ­ბერ­გის­ მხა­რი­დან­ გერ­მა­ნე­ლი­შვა­ბე­ბი­­ჩა­მო­სახ­ლ­დ­ნენ,­­რომ­ლებ­მაც­მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი­რო­ლი­ითა­მა­შეს­ბოლ­ნი­სის­ის­ტო­რი­ა­ში.­მათ­შექ­მ­ნეს­ევ­რო­პუ­ლი­სტი­ლის­და­სახ­ლე­ბა,­ გა­ნა­ვი­თა­რეს­ მე­ვე­ნა­ხე­ო­ბა,­ მე­ბოს­ტ­ნე­ო­ბა,­მე­ხი­ლე­ო­ბა,­ მე­სა­ქონ­ლე­ო­ბა,­ გა­იყ­ვა­ნეს­ სა­ი­რი­გა­ციო­მი­წის­ქ­ვე­შა­სა­ნი­აღ­ვ­რე­და­სარ­წყა­ვი­არ­ხე­ბი,­გახ­ს­ნეს­ღვი­ნის,­კო­ნი­ა­კის,­ყველ­­­კა­რა­ქის­ქარ­ხ­ნე­ბი,­ ტყა­ვი­სა­ და­ ავე­ჯის­ და­მამ­ზა­დე­ბე­ლი­სა­ამ­ქ­რო­ე­ბი.­ჰყავ­დათ­სა­ხან­ძ­რო­სამ­სა­ხუ­რი,­სა­

სუ­ლი­ე­რო­ორ­კეს­ტ­რი­ (ხორა),­ ვე­ლო­სი­პე­დის­ტ­თა,­ტან­მო­ვარ­ჯი­შე­თა­და­ფეხ­ბურ­თის­გუნ­დე­ბი.­­თავ­და­პირ­ვე­ლად­ გერ­მა­ნე­ლე­ბის­და­სახ­ლე­ბას­­კა­ტა­რი­ნენ­ფელ­დი­ერ­ქ­ვა,­ხო­ლო­საბ­ჭო­თა­არ­მი­ის­ შე­მოს­ვ­ლის­ შემ­დეგ­ კო­ლო­ნი­ას­ გერ­მა­ნე­

ლი­ კო­მუ­ნის­ტის,­რო­ზა­ლუქ­სემ­ბურ­გის­ სა­ხე­ლი­და­არ­ქ­ვეს.­1941­წელს,­მე­ო­რე­მსოფ­ლიო­ომის­დროს,­ ყვე­ლა­ აქა­უ­რი­ გერ­მა­ნე­ლი­ ­ ­ ციმ­ბირ­სა­და­ ყა­ზა­ხეთ­ში­ გა­და­ა­სახ­ლეს,­ ­ მათ­ ნაც­ვ­ლად­­და­ბა­ლუქ­სემ­ბურ­გ­ში­­სა­ქარ­თ­ვე­ლოს­სხვა­დას­ხ­ვა­კუთხის­წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბი­­გად­მო­ა­სახ­ლეს.­1943­წლი­დან­და­ბას­­ბოლ­ნი­სი­ეწო­და,­რო­მელ­საც­­1967­წლი­დან­­მი­ე­ნი­ჭა­ქა­ლა­ქის­სტა­ტუ­სი.

l­ მოსახლეობა:­ქ.­ბოლ­ნი­სის­მო­სახ­ლე­ო­ბა­შე­ად­გენს­12650­ადა­მი­ანს.­მათ­შო­რის,­ქა­ლია­­­6490,­მა­მა­კა­ცი­­­6140,­­ქა­ლაქ­ში­ცხოვ­რობს­3660­ოჯა­

ქ. ბოლნისის ზოგადი დახასიათება

Page 12: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

10

ხი.­ქა­ლა­ქი­ბოლ­ნი­სი­მრა­ვა­ლეთ­ნი­კუ­რი­ა:­ქარ­თ­ვე­ლია­­­10856,­სო­მე­ხი­­­637,­აზერ­ბა­ი­ჯა­ნე­ლი­­­107,­რუ­სი­და­უკ­რა­ი­ნე­ლი­­­345,­ბერ­ძე­ნი­­­370­და­სხვა­ეროვ­ნე­ბის­­­335­ადა­მი­ა­ნი.

l­ კლიმატი:­ ბოლ­ნი­სის­ მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტე­ტის­ ფარ­თო­ბი­ 80­ 692­ ჰექ­ტა­რი­ა,­ მათ­გან­ ძი­რი­თა­დი­ ნა­წი­ლი­ ვა­კე­ე­ბით,­ ხო­ლო­ ჩრდი­ლო­ე­თი­ კი­დე­­­გო­რაკ­­­ბორ­ც­ვი­ან­მთის­წი­ნე­თი­თაა­წარ­მოდ­გე­ნი­ლი.­ ვა­კე­ ­ ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე­ ჩა­მო­ყა­ლი­ბე­ბუ­ლია­მშრა­ლი­სუბ­ტ­რო­პი­კუ­ლი­სტე­პუ­რი­ჰა­ვა,­ ზო­მი­ე­რად­ცი­ვი­­ზამ­თ­რით­და­ცხე­ლი­ზაფხუ­ლით,­ხო­ლო­მთის­წი­ნეთ­ში­­­ზო­მი­ე­რად­ნო­ტიო­ჰა­ვა,­ზო­მი­ე­რად­ცი­ვი­ზამ­თ­რით­და­ხან­გ­რ­ძ­ლი­ვი­ზაფხუ­ლით.ბოლ­ნის­ში­ სა­შუ­ა­ლო­ წლი­უ­რი­ ტემ­პე­რა­ტუ­რა­120°C­შე­ად­გენს.­წლის­ყვე­ლა­ზე­ცი­ვი­თვის,­იან­ვ­რის­სა­შუ­ა­ლო­ტემ­პე­რა­ტუ­რაა­0,3°C,­ხო­ლო­ყვე­ლა­ზე­თბი­ლი­თვის,­აგ­ვის­ტო­სი­­­23,3°C.­ნა­ლე­ქე­ბის­რა­ო­დე­ნო­ბა­წე­ლი­წად­ში­572­მი­ლი­მეტრს­შე­ად­გენს,­ნა­ლე­ქე­ბის­მაქ­სი­მუ­მი­მა­ის­ში­ფიქ­სირ­დე­ბა­(86­მმ),­ხო­ლო­მი­ნი­მუ­მი­—­დე­კემ­ბერ­ში­(21­მმ).­

l­ ნიადაგი:­ ქ.ბოლ­ნის­ში­ გა­ბა­ტო­ნე­ბუ­ლია­ წაბ­ლა­და­ დამ­ლა­შე­ბუ­ლი­ ნი­ა­და­გე­ბი.­ დი­დი­ ფარ­თო­ბი­უჭი­რავს­ასე­ვე­მუქ­წაბ­ლა­კარ­ბო­ნა­ტულ­ნი­ა­და­გებს.­ მდი­ნა­რის­ გას­წ­ვ­რივ­ გან­ვი­თა­რე­ბუ­ლია­ალუ­ვი­ურ­­­კარ­ბო­ნა­ტუ­ლი­ნი­ა­და­გი.­

ბი­ომ­რა­ვალ­ფე­როვ­ნე­ბა

l­ ფლო­რა:­ბოლ­ნი­სის­ტე­რი­ტო­რი­ის­60%­ბუჩ­ქ­ნარს­უკა­ვი­ა.­მე­ო­რე­უ­ლი­ურო­ი­ა­ნი­ვე­ლი­უმ­თავ­რე­სად­მთის­ კალ­თებს­ აკ­რავს.­ შე­მაღ­ლე­ბულ­ ად­გი­ლებ­ში­ გვხვდე­ბა­ ურო­ი­ან­­­ვა­ციწ­ვე­რი­ა­ნი­ დაჯ­გუ­ფე­ბე­ბი.­ დიდ­ ფარ­თობ­ზე­ გავ­რ­ცე­ლე­ბუ­ლია­ძეძ­ვი,­ ­ ნატყე­ვარ­ ად­გი­ლებ­ში­ ძეძ­ვ­თან­ ერ­თად­იზ­რ­დე­ბა­­კუ­ნე­ლი,­ნე­კერ­ჩხა­ლი­და­კვრინ­ჩხი.

l­ ფა­უ­ნა:­ქ.­ბოლ­ნი­სის­მიმ­დე­ბა­რე­ტე­რი­ტო­რი­ებ­ზე­გავ­რ­ცე­ლე­ბუ­ლია­ვე­ლი­სა­და­ტყის­ცხო­ვე­ლე­ბი.­ბი­ნად­რობს­ზღარ­ბი,­­კურ­დღე­ლი,­­მდი­ნა­რე­თა­ხე­ო­ბებ­შია­­წა­ვი.­­ორ­ნი­თო­ფა­უ­ნა­უხ­ვა­დაა­წარ­მოდ­გე­ნი­ლი.­აღ­სა­

ნიშ­ნა­ვია­ კაჭ­კა­ჭი,­ ყარ­ყა­ტი,­ ყვა­ვი,­ შო­ში­ა,­ მწყე­რი,­ჩიტ­ბა­ტო­ნა,­გნო­ლი,­კა­კა­ბი­და­გა­რე­უ­ლი­ინ­და­უ­რი­(ეს­უკა­ნას­კ­ნე­ლი­მცი­რე­რა­ო­დე­ნო­ბი­თაა­მთელ­სა­ქარ­თ­ვე­ლო­ში).ბევ­რია­ ქვე­წარ­მა­ვა­ლი:­ გვე­ლი­ (მათ­ შო­რის,­ან­კა­რა­სებ­რ­თა­ ოჯახ­ში­ შე­მა­ვა­ლი­ სა­ხე­ო­ბე­ბი),­ხვლი­კი,­კუ­და­სხვ.მდი­ნა­რე­ე­ბი­მდი­და­რია­თევ­ზით­(მურწა,­კალ­მა­ხი,­ხრა­შუ­ლი,­ლო­ქო,­კობ­რი,­ჭა­ნა­რი­და­ა.შ.).

ზე­და­პი­რუ­ლი­წყლე­ბი

l­ ბოლ­ნი­სის­ მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტე­ტის­ უმ­ნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნე­სი­ მდი­ნა­რეა­ მა­შა­ვე­რა,­ რო­მე­ლიც­ სა­თა­ვეს­­ჯა­ვა­ხე­თის­ქე­დი­დან­იღებს­და­­აქ­დმა­ნი­სის­მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტე­ტის­­ტე­რი­ტო­რი­ი­დან­შე­მო­ე­დი­ნე­ბა.­მდი­ნა­რე­ მა­შა­ვე­რა­ ­ იკ­ვე­ბე­ბა­ თოვ­ლის,­ წვი­მის­და­ მი­წის­ქ­ვე­შა­ წყლით.­ იგი­ მდი­ნა­რე­ ხრა­მის­მარ­ჯ­ვე­ნა­შე­ნა­კა­დი­ა.­მა­შა­ვე­რას­ხე­ო­ბა­ამოვ­სე­ბუ­ლია­თიხ­ნა­რე­ბი­თა­და­რიყ­ნა­რე­ბით,­რაც­გა­ნა­პი­რო­ბებს­ მის­ ბრტყე­ლი­ და­ და­ტე­რა­სე­ბუ­ლი­ფსკე­რის­არ­სე­ბო­ბას.­მა­შა­ვე­რას­ხე­ო­ბა­ში­ტე­რა­სე­ბი­ ­ გან­სა­კუთ­რე­ბით­ კარ­გა­დაა­ გა­მო­ხა­ტუ­ლი­­ქა­ლაქ­ ბოლ­ნის­თან.­ მა­შა­ვე­რას­ ხე­ო­ბა­ში­ ჩა­მო­წო­ლი­ლია­ასე­ვე­ლა­ვუ­რი­ღვა­რე­ბი.­ბოლ­ნი­სის­მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტე­ტის­ფარ­გ­ლებ­ში­მა­შა­ვე­რას­ერ­თ­ვის­­მდ.­ფო­ლა­და­უ­რი.­

Page 13: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

ადგილობრივი გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის

შემუშავების მეთოდოლოგია

ქ. ბოლნისის ადგილობრივი გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის

შექმნის ეტაპები

ქ.­ ბოლ­ნი­სის­ ად­გი­ლობ­რი­ვი­ გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი­სა­მოქ­მე­დო­ გეგ­მის­ შე­მუ­შა­ვე­ბი­სათ­ვის­ გა­მო­ყე­ნე­ბუ­ლი­იქ­ნა­აშშ­გა­რე­მოს­­დაც­ვის­სა­ა­გენ­ტოს­მი­ერ­შე­მუ­შა­ვე­ბუ­ლი­ გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი­ და­გეგ­მა­რე­ბის­მე­თო­დო­ლო­გი­ა.­ აღ­ნიშ­ნუ­ლი­ მე­თო­დო­ლო­გია­­ეყ­რ­დ­ნო­ბა­ სტრა­ტე­გი­უ­ლი­და­გეგ­მა­რე­ბი­სა­და­ გა­დაწყ­ვე­ტი­ლე­ბის­ მი­ღე­ბის­ პრო­ცეს­ში­ მო­ქა­ლა­ქე­თა­მო­ნა­წი­ლე­ო­ბის­ძი­რი­თად­პრინ­ცი­პებს.­ ­აღ­სა­ნიშ­ნა­ვი­ა,­რომ­ამ­მე­თო­დო­ლო­გი­ის­გა­მო­ყე­ნე­ბით­შე­მუ­შა­ვე­ბუ­ლია­ქ.ქუ­თა­ი­სის­(2004–2005),­ქ.ფო­თის­(2008–2009),­ ქ.თე­ლა­ვის­ (2011­2012)­ ­ და­ ქ.ტყი­ბუ­ლის­ (2012­2013)­ ად­გი­ლობ­რი­ვი­ გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი­სა­მოქ­მე­დო­გეგ­მე­ბი.

ად­გი­ლობ­რი­ვი­ გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი­ სა­მოქ­მე­დო­გეგ­მა,­რო­გორც­მო­სახ­ლე­ო­ბის­ჩარ­თუ­ლო­ბის­და­

ად­ვო­კა­ტი­რე­ბის­რე­ა­ლუ­რი­ინ­ს­ტ­რუ­მენ­ტი,­წარ­მო­ად­გენს­დოკუმენტს,­რო­მე­ლიც­შე­ი­ცავს­გა­რე­მოს­დაც­ვით­ პრი­ო­რი­ტე­ტებს,­ სტრა­ტე­გი­ულ­ მიზ­ნებ­სა­და­მა­თი­მიღ­წე­ვის­მე­ქა­ნიზ­მებს.

გა­მო­ყე­ნე­ბუ­ლი­ მე­თო­დო­ლო­გი­ის­ ძი­რი­თა­დი­პრინ­ცი­პე­ბი­ა:l­ ყველა­დაინტერესებული­მხარის­მონაწილეობა­

და­ჩართულობის­მაღალი­­ხარისხი,

l­ სექტორთა­შორის­­თანამშრომლობა­და­

ურთიერთგაგება,

l­ ადგილობრივი­მოსახლეობის­ინფორმირება­

ადგილობრივ­დონეზე­გარემოსდაცვითი­

პრობლემების­­გადაჭრის­შესაძლებლობების­

შესახებ.

1.­სა­მოქ­მე­დო­გეგ­მის­შექ­მ­ნის­ინი­ცი­ი­რე­ბა.­ქ.ბოლ­ნი­სი­სათ­ვის­ად­გი­ლობ­რი­ვი­გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი­სა­მოქ­მე­დო­ გეგ­მის­ შე­მუ­შა­ვე­ბის­ ინი­ცი­ა­ტი­ვა­ ეკუთ­ვ­ნის­ არა­სამ­თავ­რო­ბო­ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ას­ „ქვემო­ქარ­თ­ლის­სა­ზო­გა­დო­ებ­რივ­სა­ინ­ფორ­მა­ციო­ცენტრს“,­რო­მე­ლიც­წლე­ბის­გან­მავ­ლო­ბა­ში­სხვა­სა­კითხებ­თან­ერ­თად­წარ­მა­ტე­ბით­მუ­შა­ობს­გა­რე­მოს­დაც­ვის­სფე­რო­ში.

2.­ და­ინ­ტე­რე­სე­ბულ­ მხა­რე­თა­ მო­ნა­წი­ლე­ო­ბის­ უზ­რუნ­ველ­ყო­ფა.­ პირ­ველ­ ეტაპ­ზე­ შე­იქ­მ­ნა­ და­ინ­ტე­რე­სე­ბულ­მხა­რე­თა­ჯგუ­ფი,­რომ­ლის­უშუ­ა­ლო­ჩარ­თუ­ლო­ბი­თა­და­ გა­მო­ყე­ნე­ბუ­ლი­ მე­თო­დო­ლო­გი­ის­შე­სა­ბა­მი­სად­გან­ხორ­ცი­ელ­და­სა­მოქ­მე­დო­გეგ­მის­შე­მუ­შა­ვე­ბა.­ და­ინ­ტე­რე­სე­ბულ­ მხა­რე­თა­ ჯგუ­ფის­წევ­რე­ბი­სათ­ვის­მო­ეწყო­სე­მი­ნა­რი,­რო­მე­ლიც­მიზ­ნად­ისა­ხავ­და­­ად­ვო­კა­ტი­რე­ბი­სა­და­გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი­სტრა­ტე­გი­უ­ლი­და­გეგ­მა­რე­ბის­მე­თო­დო­ლო­

გი­ის­გაც­ნო­ბას.­აღ­სა­ნიშ­ნა­ვია­ბოლ­ნი­სის­სა­ზო­გა­დო­ე­ბის­წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბის­ ­მა­ღა­ლი­აქ­ტი­უ­რო­ბა­სა­მოქ­მე­დო­გეგ­მის­შე­მუ­შა­ვე­ბის­პრო­ცეს­ში.

3.­ პრობ­ლე­მე­ბის­ იდენ­ტი­ფი­კა­ცი­ა.­ მე­ო­რე­ ეტა­პი­მი­ეძღ­ვ­ნა­ქ.ბოლ­ნის­ში­­გა­რე­მოს­არ­სე­ბუ­ლი­მდგო­მა­რე­ო­ბის­შე­ფა­სე­ბა­სა­და­გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი­პრი­ო­რი­ტე­ტე­ბის­დად­გე­ნას.

ჩა­ტარ­და­სხვა­და­სხ­ვა­სა­მიზ­ნე­ჯგუ­ფე­ბის­წარ­მო­მად­გე­ნელ­თა­აზ­რის­გა­მო­კითხ­ვა­­გა­რე­მოს­მდგო­მა­რე­ო­ბის­შე­სა­ხებ.­გა­მო­კითხულ­თა­უმ­რავ­ლე­სო­ბა­ერ­თ­­ერთ­აქ­ტუ­ა­ლურ­პრობ­ლე­მად­­­ზე­და­პი­რუ­ლი­წყლე­ბი­სა­და­ატ­მოს­ფე­რუ­ლი­ჰა­ე­რის­­და­ბინ­ძუ­რე­ბას­ მი­იჩ­ნევს.­ ­ ასე­ვე­ აქ­ტუ­ა­ლუ­რია­ სას­მე­ლი­წყლის­დე­ფი­ცი­ტი­და­და­ბა­ლი­ხა­რის­ხი.­აგ­რეთ­ვე,­მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნია­ ისე­თი­ პრობ­ლე­მე­ბი,­ რო­გო­რი­ცა­ა:­ ­ სა­კა­ნა­ლი­ზა­ციო­ სის­ტე­მის­ არარ­სე­ბო­ბა­ ქა­ლა­ქის­დიდ­ნა­წილ­ში,­მწვა­ნე­სა­ფა­რის­შემ­ცი­რე­ბა­ 11

Page 14: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

12

ქა­ლა­ქის­ ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე,­ არ­სე­ბუ­ლი­ ნა­გავ­საყ­რე­ლის­ამორ­ტი­ზა­ცი­ა,­ქა­ლა­ქის­ქუ­ჩე­ბი­სა­და­ზე­და­პი­რუ­ლი­ წყლე­ბის­ და­ბინ­ძუ­რე­ბა­ სა­ყო­ფაცხოვ­რე­ბო­ნარ­ჩე­ნე­ბით,­ მა­წან­წა­ლა­ცხო­ვე­ლე­ბის­ არ­სე­ბო­ბა,­ქვე­წარ­მავ­ლე­ბის­მომ­რავ­ლე­ბა­და­­მო­სახ­ლე­ო­ბის­და­ბა­ლი­ეკო­ლო­გი­უ­რი­ცნო­ბი­ე­რე­ბა.

და­ინ­ტე­რე­სე­ბულ­მხა­რე­თა­ ჯგუ­ფის­ მი­ერ­მოხ­და­ბოლ­ნი­სი­სათ­ვის­აქ­ტუ­ა­ლუ­რი­გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი­პრობ­ლე­მე­ბის­იდენ­ტი­ფი­კა­ცია­და­გა­მომ­წ­ვე­ვი­მი­ზე­ზე­ბის­დად­გე­ნა.­ამი­სათ­ვის­გა­მო­ყე­ნე­ბუ­ლი­იქ­ნა­ რო­გორც­ სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი­ აზ­რის­ გა­მო­კითხ­ვის­შე­დე­გე­ბი,­ისე­სა­ექ­ს­პერ­ტო­შე­ფა­სე­ბე­ბი.­პრობ­ლე­მე­ბის­ იდენ­ტი­ფი­კა­ცი­ის­ შე­დე­გად­ გა­ნი­საზღ­ვ­რა­ ქ.ბოლ­ნი­სის­ გა­რე­მო­სათ­ვის­ ამ­ჟა­მად­გან­სა­კუთ­რე­ბით­ აქ­ტუ­ა­ლუ­რი­ შემ­დე­გი­ პრობ­ლე­მე­ბი:

l­ მოსახლეობის­წყალმომარაგების­სისტემაში­

სასმელი­წყლის­დეფიცი­და­დაბალი­ხარისხი;

l­ მდინარე­მაშავერას­ანთროპოგენული­

დაბინძურება­საწარმოო­და­საყოფაცხოვრებო­

სექტორებიდან;

l­ ატმოსფერული­ჰაერის­დაბინძურება­

საწარმოო,­სატრანსპორტო­და­

საყოფაცხოვრებო­გამონაბოლქვით;

l­ ნარჩენების­მართვის­არასრულყოფილი­

სისტემა;

l­ მოსახლეობის­დაბალი­ეკოლოგიური­

ცნობიერება.

ამ­ ეტაპ­ზე­ ასე­ვე­ ­ გა­ნი­საზღ­ვ­რა­ იდენ­ტი­ფი­ცი­რე­ბუ­ლი­პრობ­ლე­მე­ბის­გა­მომ­წ­ვე­ვი­ მი­ზე­ზე­ბი.­ ყუ­რადღე­ბა­ გა­მახ­ვილ­და­ უკ­ვე­ არ­სე­ბულ­ და­ მო­სა­ლოდ­ნელ­შე­დე­გებ­ზე,­რაც­ პირ­და­პირ­კავ­შერ­შია­არ­სე­ბულ­ან­თ­რო­პო­გე­ნულ­ფაქ­ტო­რებ­თან.

4.­სტრა­ტე­გი­უ­ლი­მიზ­ნე­ბის,­ამო­ცა­ნე­ბი­სა­და­მა­თი­რე­ა­ლი­ზა­ცი­ის­მე­ქა­ნიზ­მის­შე­მუ­შა­ვე­ბა.­აღ­ნიშ­ნუ­ლი­ეტა­პი­ ყვე­ლა­ზე­ ხან­გ­რ­ძ­ლი­ვი­ და­ სა­პა­სუ­ხის­მ­გებ­ლო­აღ­მოჩ­ნ­და­და­ინ­ტე­რე­სე­ბულ­მხა­რე­თა­ჯგუ­ფი­სათ­ვის.­გა­ი­მარ­თა­და­ინ­ტე­რე­სე­ბულ­მხა­რე­თა­სა­მი­შეხ­ვედ­რა.­ამ­შეხ­ვედ­რე­ბის­ ­შე­დე­გად­ ­გა­ნი­საზღ­ვ­რა­ხუ­თი­სტრა­ტე­გი­უ­ლი­მი­ზა­ნი,­რო­მელ­თა­რე­ა­ლი­ზა­ცია­ ქ.­ ბოლ­ნის­ში­ გა­რე­მოს­ მდგო­მა­რე­ო­ბის­­გა­უმ­ჯო­ბე­სე­ბი­სათ­ვის­­მომ­დევ­ნო­­5­წლის­გან­მავ­

ლო­ბა­ში­ (2014­2019­ წწ)­ აუცი­ლე­ბე­ლი­ა.­ კერ­ძოდ,­ეს­­მიზ­ნე­ბი­ა:

l­ მოსახლეობის­მაღალი­ხარისხის­სასმელი­

წყლით­24­საათიანი­მომარაგების­

უზრუნველყოფა;

l­ ჯანსაღი­ჰაერი­ქალაქს!­

l­ მდინარე­მაშავერას­დაბინძურების­

აღმოფხვრა;

l­ საყოფაცხოვრებო­ნარჩენების­მართვის­

სრულყოფა;

l­ მოსახლეობის­ეკოლოგიური­ცნობიერების­

ამაღლება.

და­ინ­ტე­რე­სე­ბულ­ მხა­რე­თა­ მი­ერ­ ­ შე­მუ­შავ­და­­აღ­ნიშ­ნუ­ლი­ სტრა­ტე­გი­უ­ლი­ მიზ­ნე­ბის­ მი­საღ­წე­ვად­სა­ჭი­რო­ კონ­კ­რე­ტუ­ლი­ ამო­ცა­ნე­ბი­ და­ ღო­ნის­ძი­ე­ბე­ბი,­ გა­ნი­საზღ­ვ­რა­ შეს­რუ­ლე­ბის­ ვა­დე­ბი­ და­ ­ ინ­დი­კა­ტო­რე­ბი.­უნ­და­აღი­ნიშ­ნოს,­რომ­ ­და­ინ­ტე­რე­სე­ბულ­მხა­რე­თა­ მი­ერ­და­გეგ­მი­ლია­ 75­მდე­ფარ­თო­მას­შ­ტა­ბი­ა­ნი­ღო­ნის­ძი­ე­ბის­რე­ა­ლი­ზა­ცია­ისე­თი­მი­მარ­თუ­ლე­ბე­ბით,­ რო­გო­რი­ცაა­ მო­სახ­ლე­ო­ბის­წყალ­მო­მა­რა­გე­ბა,­ სა­კა­ნა­ლი­ზა­ციო­ სის­ტე­მა,­ ზე­და­პი­რუ­ლი­ წყლე­ბი­ (მდინარე­ მა­შა­ვე­რა­და­ სარ­წყა­ვი­ სის­ტე­მა),­ ატ­მოს­ფე­რუ­ლი­ ჰა­ე­რის­ ხა­რის­ხი,­­ნარ­ჩე­ნე­ბის­შეგ­რო­ვე­ბა­და­გან­თავ­სე­ბა,­­გამ­წ­ვა­ნე­ბა.­მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი­ყუ­რადღე­ბა­ეთ­მო­ბა­ენერ­გო­ე­ფექ­ტუ­რო­ბის­ და­ მო­სახ­ლე­ო­ბის­ თვით­შეგ­ნე­ბის­სა­კითხებს.

5.­ შე­მუ­შა­ვე­ბუ­ლი­ აგსგ­ს­ ­ ად­გი­ლობ­რივ­ თვით­მ­მარ­თ­ვე­ლო­ბა­ში­წარ­დ­გე­ნა­და­შე­სა­ბა­მი­სი­გა­დაწყ­ვე­ტი­ლე­ბის­მი­ღე­ბა.­ეს­ერ­თ­­ერ­თი­მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი­ეტა­პი­ა,­რომ­ლის­დროს­ მოხ­და­და­ინ­ტე­რე­სე­ბულ­მხა­რე­თა­ მო­ნა­წი­ლე­ო­ბით­ შე­მუ­შა­ვე­ბუ­ლი­ გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი­სა­მოქ­მე­დო­გეგ­მის­სა­ჯა­რო­გან­ხილ­ვა,­ ბოლ­ნი­სის­ საკ­რე­ბუ­ლო­ში­ წარ­დ­გე­ნა­ გან­სა­ხილ­ვე­ლად­და­შე­სა­ბა­მი­სი­გან­კარ­გუ­ლე­ბის­მი­ღე­ბა.

ბოლ­ნი­სის­ მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტე­ტის­ საკ­რე­ბუ­ლოს­ მი­ერ­2014­წლის­8­ აგ­ვის­ტოს­გან­კარ­გუ­ლე­ბით­№35­­დამ­ტ­კიც­და­ ქ.ბოლ­ნი­სის­ ად­გი­ლობ­რი­ვი­ გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი­სა­მოქ­მე­დო­გეგ­მა.­

Page 15: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

13

გვარი, სახელი პროფესია, სამუშაო ადგილი

ავქოფაშვილი­თამაზი ბოლნისის­მუნიციპალიტეტი,­ზედამხედველობის­სამსახური

ავქოფაშვილი­მალხაზი სოფლის­მეურნეობის­სამსახური,­მთავარი­სპეციალისტი

ალადაშვილი­ლეილა №5­საჯარო­სკოლის­პედაგოგიახვლედიანი­ნათელა დიასახლისი

ბეჟანიშვილი­კარინა „ქვემო­ქართლის­ეთნოშორისი­ერთობა“,­თავმჯდომარე

ბეჟანიშვილი­ლია ს.ს.ი.პ.­სურსათის­ეროვნული­­სააგენტო,­სპეციალისტი

ბჟალავა­მარინა „ქალი­და­სამყარო“,­თავმჯდომარებუიშვილი­დავითი ინდმეწარმე

გაბიძაშვილი­თეიმურაზი ბოლნისის­მუნიციპალიტეტი,­ტრანსპორტის­სამსახურის­დირექტორი

გასვიანი­ვაჟა შპს­”კომუნალური­მეურნეობა”გვასალია­ვასილი შპს­„კომუნალური­­მეურნეობა“დადვანი­ქეთევანი №1­საჯარო­სკოლის­პედაგოგი

დანელია­პეტრე ბოლნისის­მუნიციპალიტეტის­გამგეობა,­ქ.ბოლნისის­რწმუნებული

დაინტერესებულ მხარეთა ჯგუფი

დაინტერესებულ მხარეთა ჯგუფის შემადგენლობა

ბოლ­ნი­სის­ ად­გი­ლობ­რი­ვი­ გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი­ სა­მოქ­მე­დო­გეგ­მა­და­ინ­ტე­რე­სე­ბულ­მხა­რე­თა­აქ­ტი­უ­რი­მო­ნა­წი­ლე­ო­ბით­არის­შე­მუ­შა­ვე­ბუ­ლი.­კერ­ძოდ,­და­ინ­ტე­რე­სე­ბულ­ მხა­რე­თა­ ჯგუ­ფის­ მუ­შა­ო­ბა­ში­ მო­ნა­წი­ლე­ობ­დ­ნენ­ რო­გორც­ ად­გი­ლობ­რი­ვი­ თვით­მ­მარ­თ­ვე­ლო­ბის­ (მონაწილეთა­ 39%)­ და­ ­ არა­სამ­თავ­რო­ბო­ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ე­ბის­ (23%),­ ისე­ მას­მე­დი­ის,­

სას­წავ­ლო­ და­ სა­მე­დი­ცი­ნო­ და­წე­სე­ბუ­ლე­ბე­ბის,­სა­წარ­მო­ე­ბის,­ფერ­მე­რუ­ლი­მე­ურ­ნე­ო­ბე­ბის­წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბი.­თა­ვი­სი­წვლი­ლი­აღ­ნიშ­ნულ­პრო­ცეს­ში­ შე­ი­ტა­ნეს­ ბოლ­ნი­სის­ რი­გით­მა­ მო­ქა­ლა­ქე­ებ­მა.­სულ­და­ინ­ტე­რე­სე­ბულ­მხა­რე­თა­ჯგუ­ფის­მუ­შა­ო­ბა­ში­სხვა­დას­ხ­ვა­ დროს­ მო­ნა­წი­ლე­ო­ბა­ მი­ი­ღო­ ­ 40­მდე­ადა­მი­ან­მა.­­მათ­შო­რის­ქა­ლია­­57­%.

არასამთავრობო ორგანიზაციები

24%

ჯანდაცვა9%

სხვა6%

სოფლისმეურნეობა

12%ადგილობრივი

თვითმმართველობა

31%

სკოლები6%

წარმოება9%

მასმედია3%

Page 16: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

14

დემურაშვილი­გიორგი „ქვემო­ქართლის­საზოგადოებრივი­საინფორმაციო­ცენტრი“,­თავმჯდომარე

ზურაბაშვილი­ირმა ბოლნისის­ენის­სახლი,­თავმჯდომარეკაპანაძე­მზია დ.თამარისის­საჯარო­სკოლა,­დირექტორი

კვირიკაშვილი­ლელა ჯანმრთელობის­და­სოციალური­დაცვის­სამსახურის­სპეციალისტი

კობახიძე­ნუგზარი მევენახეთა­გაერთიანების­საინიციატივო­ჯგუფი,­საინიციატივო­ჯგუფის­წევრი

კობიაშვილი­ბადრი ”ახალგაზრული­ხედვა­­კავკასია”,­თავმჯდომარე

ლაზარეშვილი­მარინა შპს­“ბოლნისის­პირველადი­ჯანდაცვის­ცენტრი”,­დირექტორი

მამარდაშვილი­მაკა ბოლნისის­საზოგადოებრივი­ჯანდაცვის­ცენტრის­დირექტორი

მარუტიანი­­მარეტა „სომეხი­ქალები­­­საქართველოს­მოქალაქეები“,­თავმჯდომარე

მდივანი­­ლევანიბოლნისის­მუნიციპალიტეტის­გამგეობის­მუნიციპალური­ქონების­აღრიცხვისა­და­მართვის­განყოფილების­უფროსი

მეფარიშვილი­მზია ბოლნისის­მუნიციპალიტეტის­საკრებულო,­მთავარი­სპეციალისტი

მუშკუდიანი­გელა მეწარმე

მუშკუდიანი­შავლეგო ჯანმრთელობის­და­სოციალური­დაცვის­სამსახურის­სოციალური­დაცვის­განყოფილების­უფროსი

ნიკიფოროვა­ირინა Mercy­Corp,­პროგრამის­ოფიცერი

რეხვიაშვილი­ვიოლა ბოლნისის­და­დმანისის­ბერძენთა­საზოგადოება,­თავმჯდომარე

რეხვიაშვილი­ლუიზა ბოლნისის­მუნიციპალიტეტის­საკრებულოს­წევრირეხვიაშვილი­ნოდარ სამელიორაციო­სამსახურის­უფროსი

სანიკიძე­მალხაზი ჯანმრთელობის­და­სოციალური­დაცვის­სამსახურის­ჯანმრთელობის­დაცვის­განყოფილების­უფროსი

სიმონიშვილი­დავითი მეწარმესტეფანია­ნაირა ბოლნისის­აგრო­ვეტერინარული­სადგურის­უფროსი

ტვილდიანი­ფატმანი ბოლნისის­მუნიციპალიტეტის­საკრებულო,­სპეციალისტი

ტვილდიანი­ფერიდე სამაუწყებლო­კომპანია­“ბოლნელი”,­ჟურნალისტიყაველაშვილი­ბესარიონი ქვემო­ქართლის­სატყეო­სამსახური,­უფროსი­მეტყევეყალაიჩიშვილი­ოთარი “RMG­Copper”,­გარემოს­დაცვის­ინსტრუქტორიყურაშვილი­ვარლამი ინდ.მეწარმეშაინიძე­ლევანი­ ასოციაცია­დისაველი,­ფერმერი

ციხელაშვილი­ლალი ბოლნისის­მუნიციპალიტეტის­გამგეობა,­სოციალური­სამსახურის­უფროსი

წიქორიძე­მარიკო CENN,­PR­კოორდინატორიჯაჯანიძე­მანანა ფერმერი

Page 17: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

15

დაინტერესებულ მხარეთა ჯგუფის სხდომები

საქმიანობის კოორდინაცია ადგილობრივ დონეზე

ბოლ­ნი­სის­ გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი­ სა­მოქ­მე­დო­ გეგ­მის­შე­მუ­შა­ვე­ბის­ მიზ­ნით­ გა­ი­მარ­თა­ და­ინ­ტე­რე­სე­ბულ­

მხა­რე­თა­ჯგუ­ფის­5­შეხ­ვედ­რა.­

მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი­ წვლი­ლი­ ქ.ბოლ­ნი­სის­ ად­გი­ლო­ბე­რი­ვი­გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი­სა­მოქ­მე­დო­გეგ­მის­ შე­მუ­შა­ვე­ბა­ში,­ და­ინ­ტე­რე­სე­ბულ­ მხა­რე­თა­ ჯგუ­ფის­ჩა­მო­ყა­ლი­ბე­ბა­ში,­შეხ­ვედ­რე­ბის­ორ­გა­ნი­ზე­ბა­სა­და­­შე­სა­ბა­მი­სი­საქ­მი­ა­ნო­ბის­გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბა­ში­ ­ შე­ი­

ტა­ნა­ „ქვემო­ ქარ­თ­ლის­ სა­ზო­გა­დო­ებ­რივ­მა­ სა­ინ­ფორ­მა­ციო­ცენ­ტ­რ­მა“,­რო­გორც­­წარ­მოდ­გე­ნი­ლი­დო­კუ­მენ­ტის­შექ­მ­ნის­ინი­ცი­ა­ტორ­მა­და­პრო­ექ­ტის­ერ­თ­­ერ­თ­მა­პარ­ტ­ნი­ორ­მა.­

Page 18: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

16

uwyveti xarisxiani

wyalmomarageba qalaqs!

Page 19: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

17

ქა­ლაქ­­ბოლ­ნის­ში­წყალ­მო­მა­რა­გე­ბის­ქსე­ლი­­1980­წელს­ აშენ­და.­ ქა­ლა­ქის­ მო­სახ­ლე­ო­ბა­ სას­მე­ლი­წყლით­ მა­რაგ­დე­ბა­ დმა­ნი­სის­ რა­ი­ო­ნის­ სა­ყაფ­ლა­ნოს­წყა­რო­ე­ბი­დან.­სა­თა­ვე­ნა­გე­ბო­ბა­მდე­ბა­რე­ობს­ბოლ­ნი­სი­დან­70­კმ­ით­და­შო­რე­ბულ­სო­ფელ­ყა­რა­ბუ­ლახ­თან,­სა­ი­და­ნაც­630­მმ­ი­ა­ნი­მი­ლე­ბით­წყა­ლი­ჩა­ე­დი­ნე­ბა­ქ.­ბოლ­ნი­სი­სა­და­და­ბა­კაზ­რე­თის­წყალ­მო­მა­რა­გე­ბის­ რე­ზერ­ვუ­ა­რებ­ში.­ სა­ყაფ­ლა­ნო­დან­ ქ.­ბოლ­ნი­სამ­დე­არ­სე­ბულ­მილს­­ასე­ვე­უკავ­შირ­დე­ბა­მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტე­ტის­17­სოფ­ლის­ქსე­ლუ­რი­და­სა­უბ­ნო­წყალ­მო­მა­რა­გე­ბის­სის­ტე­მე­ბი.­მოქ­მე­დებს­­შემ­კ­რე­ბი­რე­ზერ­ვუ­ა­რე­ბი:l­ 2500­მ3­მოცულობის­­ერთი­რეზერვუარი

l­ 2000­მ3­მოცულობის­-­ორი­რეზერვუარი

l­ 500­მ3­მოცულობის­-­ორი­რეზერვუარი

ქა­ლაქ­ბოლ­ნის­ში­სას­მე­ლი­წყა­ლი­მო­სახ­ლე­ო­ბის­100%­ს­გრა­ფი­კით­მი­ე­წო­დე­ბა.­ ­ ­უნ­და­აღი­ნიშ­ნოს,­რომ­ სას­მე­ლი­ წყა­ლი­ ­ იოდის­ შემ­ც­ვე­ლო­ბის­დე­ფი­ცი­ტით­ გა­მო­ირ­ჩე­ვა.­ ­ ­ ­ ბოლ­ნის­ში­ დღე­­ღა­მე­ში­იხარ­ჯე­ბა­10000­მ3­წყა­ლი,­რაც­ერთ­სულ­მო­სახ­ლე­ზე­ სა­შუ­ა­ლოდ­ შე­ად­გენს­ 700ლ.­ მო­სახ­ლე­ო­ბა­წყალს­გრა­ფი­კით­ღე­ბუ­ლობს­და­­მი­წო­დე­ბის­მაქ­სი­მა­ლუ­რი­ხან­გ­რ­ძ­ლი­ვო­ბა­5­6­სა­ა­თი­ა.­ შე­სა­ბა­მი­სად,­შე­იძ­ლე­ბა­გა­კეთ­დეს­­დას­კ­ვ­ნა,­რომ­­თვით­სის­ტე­მა­ში­არის­დი­დი­და­ნა­კარ­გე­ბი,­რა­საც­ემა­ტე­ბა­ მო­სახ­ლე­ო­ბის­ მი­ერ­ წყლის­ ­ არა­რა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი­ხარ­ჯ­ვა.­კერ­ძოდ,­­ამორ­ტი­ზე­ბუ­ლია­არ­სე­ბუ­ლი­სარ­წყა­ვი­ სის­ტე­მა,­ ამი­ტომ­ ­ მო­სახ­ლე­ო­ბა­ აღ­ნიშ­ნულ­წყალს­ იყე­ნებს­ არა­ მარ­ტო­ სას­მე­ლად,­ არა­მედ­ნაკ­ვე­თე­ბის­მო­სარ­წყა­ვა­დაც.­

გა­უმ­ჯო­ბე­სე­ბას­მო­ითხოვს­­წყლის­სა­თაო­­ნა­გე­ბო­ბის­დაც­ვა,­რა­თა­უზ­რუნ­ველ­ყო­ფი­ლი­იქ­ნას­სას­მე­ლი­წყლის­მა­ღა­ლი­ხა­რის­ხი.

ერ­თ­­ერთ­ მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვან­ პრობ­ლე­მას­ წარ­მო­ად­გენს­სას­მე­ლი­წყლის­მოძ­ვე­ლე­ბუ­ლი­და­ამორ­

ტი­ზე­ბუ­ლი­ქსე­ლი,­რო­მე­ლიც­ ­ სრულ­რე­ა­ბი­ლი­ტა­ცი­ას­სა­ჭი­რო­ებს.­მო­სახ­ლე­ო­ბის­წყალ­მო­მა­რა­გე­ბის­სრულ­ყო­ფი­სათ­ვის­აუცი­ლებ­ლო­ბას­წარ­მო­ად­გენს­­წყალ­მო­მა­რა­გე­ბის­ სქე­მის­ შეც­ვ­ლა.­ ქა­ლა­ქის­ და­გეგ­მ­ვის­თა­ვი­სე­ბუ­რე­ბი­დან­გა­მომ­დი­ნა­რე,­მი­ზან­შე­წო­ნი­ლი­იქ­ნე­ბა­არ­სე­ბულ­ქსელ­ში­კი­დევ­ორი­რე­ზერ­ვუ­ა­რის­ და­მა­ტე­ბა,­ რომ­ლე­ბიც­ ­ ­ არ­სე­ბულ­თან­ერ­თად­ ­ მო­ა­მა­რა­გე­ბენ­ მო­სახ­ლე­ო­ბას­ სას­მე­ლი­წყლით.­

არ­სე­ბუ­ლი­ სარ­წყა­ვი­ სის­ტე­მის­ რე­ა­ბი­ლი­ტა­ცია­და­ ­ ახ­ლის­ მშე­ნებ­ლო­ბა­ მნიშ­ვ­ნე­ლოვ­ნად­შე­ამ­ცი­რებს­სას­მე­ლი­წყლის­არა­და­ნიშ­ნუ­ლე­ბით­გა­მო­ყე­ნე­ბას.­თუმ­ცა,­სა­ჭი­როა­გან­ხორ­ცი­ელ­დეს­სარ­წყა­ვი­წყლის­ხა­რის­ხის­მო­ნი­ტო­რინ­გი,­რა­თა­თა­ვი­დან­იქ­ნას­ აცი­ლე­ბუ­ლი­ აგ­რო­კულ­ტუ­რე­ბის­ და­ ნი­ა­და­გის­და­ბინ­ძუ­რე­ბა.­

ქა­ლაქ­ბოლ­ნის­ში­წყალ­მო­მა­რა­გე­ბის­გა­უმ­ჯო­ბე­სე­ბი­სათ­ვის­ ­ გარ­კ­ვე­უ­ლი­ღო­ნის­ძი­ე­ბე­ბი­ გა­ტარ­და.­გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბუ­ლი­ საქ­მი­ა­ნო­ბე­ბი­დან­ ­ აღ­სა­ნიშ­ნა­ვია­2009­წ.­დაწყე­ბუ­ლი­სა­ხელ­მ­წი­ფო­პროგ­რა­მა,­რო­მე­ლიც­ მიზ­ნად­ ისა­ხავ­და­ ქა­ლა­ქის­ მო­სახ­ლე­ო­ბის­ ­ სას­მე­ლი­წყლით­24­ სა­ა­თი­ან­ მო­მა­რა­გე­ბას.­ამის­ გარ­და,­ ბოლ­ნი­სის­ მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტე­ტის­ თა­ნა­და­ფი­ნა­სე­ბით­მუ­ნი­ცი­პა­ლუ­რი­გან­ვი­თა­რე­ბის­ფონ­დ­თან­ ერ­თად­ გან­ხორ­ცი­ელ­და­ ახა­ლი­ სას­მე­ლი­წყლის­ქსე­ლის­მშე­ნებ­ლო­ბა.­შე­იც­ვა­ლა­­22­კმ­­სას­მე­ლი­წყლის­მა­გის­ტ­რა­ლი,­რა­მაც­ ­ მო­იც­ვა­ქა­ლა­ქის­მხო­ლოდ­1/3.­

აღ­სა­ნიშ­ნა­ვი­ა,­ რომ­ 2012­ წელს­ გან­ხორ­ცი­ელ­და­ ქა­ლაქ­ ბოლ­ნი­სის­ ის­ტო­რი­უ­ლი­ უბ­ნის­ კო­მუ­ნი­კა­ცი­ე­ბის­გა­მოც­ვ­ლა,­აქაც­­მოხ­და­ახა­ლი­სას­მე­ლი­წყლის­ქსე­ლის­მშე­ნებ­ლო­ბა.­

თუმ­ცა,­შემ­დ­გომ­წლებ­ში­ვერ­მო­ხერ­ხ­და­ქა­ლა­ქის­სხვა­უბ­ნე­ბის­სას­მე­ლი­წყლის­ქსე­ლის­გა­მოც­ვ­ლა,­რის­გა­მოც­ვერ­ხორ­ცი­ელ­დე­ბა­ქა­ლაქ­ბოლ­ნი­სის­24­სა­ა­თი­ა­ნი­სას­მე­ლი­წყლით­მო­მა­რა­გე­ბა.

ყუ­რად­სა­ღე­ბია­ მო­ქა­ლა­ქე­თა­ აზ­რი­ ბოლ­ნი­სის­­სას­მე­ლი­ წყლით­ მო­მა­რა­გე­ბის­ შე­სა­ხებ.­ გა­მო­კითხულ­თა­47%­ს­მი­აჩ­ნი­ა,­რომ­სას­მე­ლი­წყა­ლი­და­ბა­ლი­ხა­რის­ხი­სა­ა,­­8%­ის­აზ­რით­წყალს­აქვს­სუ­ნი­და­ფე­რი,­ხო­ლო­8%­თვლის,­რომ­ონ­კან­

ში­წყალს­მოყ­ვე­ბა­ჭი­ე­ბი­და­სხვა­ორ­გა­ნიზ­მე­ბი.­მხო­ლოდ­გა­მო­კითხულ­თა­28%­ს­მი­აჩ­ნი­ა,­რომ­­სას­მე­ლი­წყა­ლი­საკ­მა­ოდ­მა­ღა­ლი­ხა­რის­ხი­სა­ა.

გა­მო­კითხულ­თა­51%­სას­მელ­წყალს­გრა­ფი­კით­ღე­ბუ­ლობს,­­ხო­ლო­­მუდ­მი­ვად­­­მხო­ლოდ­3%.

არსებული მდგომარეობა და საჭიროებები

Page 20: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

წყლის ხარისხი

წყლის მიწოდება

18

კვირაშიერთხელ

9% მუდმივად3%

სხვა15%

გრაფიკით

51%

დღეგამოშვებით22%

Page 21: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

19

მიზანი:

ქ.­ბოლნისის­მოსახლეობის­მაღალი­ხარისხის­სასმელი­წყლით24­საათიანი­მომარაგების­უზრუნველყოფა

ამოცანები­და­განსახორციელებელი­ღონისძიებები:

ამოცანა­1.­წყალგაყვანილობის­სისტემის­­განახლება-რეაბილიტაცია

l­ ამორ­ტი­ზე­ბუ­ლი­მილ­გაყ­ვა­ნი­ლო­ბის­გა­მოც­ვ­ლა­შემ­დეგ­ქუ­ჩებ­ზე:­ასა­თი­ა­ნის,­სულ­ხან­­­სა­ბას,­წმინ­და­ნი­ნოს,­ სა­ა­კა­ძის,­ოჩხი­კი­ძის,­თა­მარ­მე­ფის,­რუს­თა­ვე­ლის,­ფარ­ნა­ვაზ­მე­ფის,­ სი­ო­ნის,­ ათო­ნე­ლის,­მ.კოს­ტა­ვას,­ იყალ­თო­ე­ლის,­ ქე­თე­ვან­ წა­მე­ბუ­ლის,­ იოანე­ ხუ­ცე­სის,­ ჩო­ლო­ყაშ­ვი­ლის,­ ახ­მე­ტე­ლის,­გორ­გას­ლის,­წე­რეთ­ლის,­სო­ხუ­მის,­მა­შა­ვე­რას,­რუს­თა­ვის,­500­ბოლ­ნე­ლის,­ლა­ზა­რაშ­ვი­ლის;

l­ სა­ყაფ­ლა­ნოს­სა­თაო­ნა­გე­ბო­ბის­დაც­ვის­უზ­რუნ­ველ­ყო­ფა­სტან­დარ­ტე­ბის­შე­სა­ბა­მი­სად;l­ ახა­ლი­ორი­რე­ზერ­ვუ­ა­რის­მშე­ნებ­ლო­ბა­არ­სე­ბულ­ქსელ­ში.

ამოცანა­2.­სასმელი­წყლის­რაციონალური­გამოყენება

l­ მოსახლეობის­ინდივიდუალური­გამრიცხველიანება;l­ სარწყავი­სისტემის­მშენებლობა;l­ მოსახლეობის­ცნობიერების­ამაღლება­წყლის­ეკონომიურად­ხარჯვის­შესახებ.

ამოცანა­3.­წყლის­ხარისხის­მონიტორინგი

l­ სასმელი­წყლის­ხარისხის­სისტემატიური­მონიტორინგი­და­მოსახლეობის­ინფორმირება;l­ წყლის­ მონიტორინგის,­ არსებული­ სტანდარტებისა­ და­ ნორმების­ შესახებ­ პუბლიკაციების­

განხორციელება;l­ სასმელი­წყლის­ხარისხის­­დამატებითი­კონტროლის­უზრუნველყოფა;l­ საწყავი­წყლის­ხარისხის­კონტროლი.

იხილეთ­სამოქმედო­გეგმა­#1:„მოსახლეობის­მაღალი­ხარისხის­სასმელი­წყლით­24­საათიანი­მომარაგების­უზრუნველყოფა“

Page 22: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

20

jansaRi haeri qalaqs!

Page 23: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

21

ბოლ­­­ნი­სის­ მო­სახ­ლე­ო­ბის­ აზ­რით­ ატ­მოს­ფე­რუ­ლი­ჰა­ე­რის­ და­ბინ­ძუ­რე­ბა­ ქა­ლა­ქი­სათ­ვის­ ერ­თ­­ერთ­აქ­ტუ­ა­ლურ­პრობ­ლე­მას­წარ­მო­ად­გენს.­ასე­ვე­პრი­ო­რი­ტე­ტუ­ლად­მი­იჩ­ნია­ჰა­ე­რის­სი­სუფ­თა­ვის­უზ­რუნ­ველ­ყო­ფა­და­ინ­ტერ­სე­ბულ­მხა­რე­თა­ჯგუფ­მაც.­

უნ­და­აღი­ნიშ­ნოს,­რომ­ქა­ლაქ­ბოლ­ნის­ში­ატ­მოს­ფე­რუ­ლი­ჰა­ე­რის­ხა­რის­ხის­მო­ნი­ტო­რინ­გი­­გა­რე­მოს­ეროვ­ნუ­ლი­სა­ა­გენ­ტოს­მი­ერ­არ­ხორ­ცი­ელ­დე­ბა.­ამ­დე­ნად,­მო­ნა­ცე­მე­ბი­ატ­მოს­ფე­რუ­ლი­ჰა­ე­რის­­და­ბინ­ძუ­რე­ბის­შე­სა­ხებ­არ­მო­ი­პო­ვე­ბა.­

ქა­ლაქ­ ბოლ­ნის­ში­ ატ­მოს­ფე­რუ­ლი­ ჰა­ე­რის­ და­ბინ­ძუ­რე­ბის­ ძი­რი­თად­ წყა­რო­ებს­ სა­ავ­ტო­მო­ბი­ლო­ტრან­ს­პორ­ტი­სა­ და­ სა­ყო­ფაცხოვ­რე­ბო­ სექ­ტო­რი­დან­ გა­მო­ნა­ბოლ­ქ­ვი­ წარ­მო­ად­გენს.­ გა­რე­მოს­ და­ბინ­ძუ­რე­ბის­ერ­თ­­ერ­თი­მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი­ფაქ­ტო­რია­„RMG­Copper”­და­„RMG­Gold”­ღია­კა­რი­ერ­ზე­მიმ­დი­ნა­რე­სა­წარ­მოო­პრო­ცე­სე­ბი.­ბოლ­ნი­სი­მად­ნე­უ­ლის­მომ­პო­ვე­ბე­ლი­სა­წარ­მო­დან­17­კმ­მან­ძილ­ზე­მდე­ბა­რე­ობს­.

პრო­ექ­ტის­ფარ­გ­ლებ­ში­ზე­მო­თაღ­ნიშ­ნუ­ლი­ფაქ­ტო­რის­გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბით­ქა­ლაქ­ბოლ­ნის­ში­­გან­ხორ­ცი­ელ­და­ ატ­მოს­ფე­რუ­ლი­ ჰა­ე­რის­ ერ­თ­ჯე­რა­დი­სინ­ჯე­ბის­ აღე­ბა­ და­ კვლე­ვა­ ისე­თი­ კომ­პო­ნენ­ტე­ბის­ შემ­ც­ვე­ლო­ბა­ზე,­ რო­გო­რი­ცაა­ მტვე­რი,­ გო­გირ­დის­ დი­ოქ­სი­დი,­ მძი­მე­ მე­ტა­ლე­ბი­ (სპილენძი­ და­თუ­თი­ა).­ სინ­ჯე­ბი­ აღე­ბუ­ლი­ იქ­ნა­ უშუ­ა­ლოდ­ ქა­ლაქ­ბოლ­ნი­სის­ ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე­ მად­ნე­უ­ლის­ მომ­პო­ვე­ბელ­ სა­წარ­მო­ში­ აფეთ­ქე­ბი­თი­ სა­მუ­შა­ო­ე­ბის­ გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბის­შემ­დეგ­და­ასე­ვე­ამ­სა­მუ­შა­ო­ე­ბის­არ­არ­სე­ბო­ბის­ შემ­თხ­ვე­ვა­ში.­ აღ­ნიშ­ნუ­ლი­ შე­მოწ­მე­ბა­გან­ხორ­ცი­ელ­და­ გა­რე­მოს­ ეროვ­ნუ­ლი­ სა­ა­გენ­ტოს­მი­ერ.­ ანა­ლი­ზე­ბის­ შე­დე­გე­ბის­ მი­ხედ­ვით­ ორი­ვე­შემ­თხ­ვე­ვა­ში­ და­მა­ბინ­ძუ­რე­ბე­ლი­ ნივ­თი­ე­რე­ბე­ბის­(მტვერი,­გო­გირ­დის­დი­ოქ­სი­დი,­სპი­ლენ­ძი,­თუ­თი­ა)­შემ­ც­ვე­ლო­ბა­ატ­მოს­ფე­რულ­ჰა­ერ­ში­არ­აღე­მა­ტე­ბა­ზღვრუ­ლად­და­საშ­ვებ­კონ­ცენ­ტ­რა­ცი­ებს.­

ჩა­ტა­რე­ბუ­ლი­ სინ­ჯე­ბის­ შე­დე­გე­ბის­ მი­ხედ­ვით­შე­უძ­ლე­ბე­ლია­ ბოლ­ნის­ში­ ატ­მოს­ფე­რუ­ლი­ ჰა­ე­რის­და­ბინ­ძუ­რე­ბის­ რე­ა­ლუ­რი­ სუ­რა­თის­ შექ­მ­ნა.­ აუცი­

ლებ­ლო­ბას­ წარ­მო­ად­გენს­ ჰა­ე­რის­ და­ბინ­ძუ­რე­ბის­გრძელ­ვა­დი­ა­ნი­ მო­ნი­ტო­რინ­გის­ გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბა,­რაც­სა­შუ­ა­ლე­ბას­მოგ­ვ­ცემს­და­ვად­გი­ნოთ­­ ­და­ბინ­ძუ­რე­ბის­წყა­რო­ე­ბის­წი­ლი­და­მა­თი­შემ­ცი­რე­ბის­სა­შუ­ა­ლე­ბე­ბი.­

ბოლ­ნის­ში­ ჰა­ე­რის­ და­ბინ­ძუ­რე­ბის­ წყა­როს­ მი­ე­კუთ­ვ­ნე­ბა­ ასე­ვე­ ­ სა­ყო­ფაცხოვ­რე­ბო­ ნარ­ჩე­ნე­ბის­და­ ფოთ­ლე­ბის­ წვა,­ რის­ შე­დე­გად­ ხდე­ბა­ ­ გა­რე­მო­ში­ მავ­ნე­ ნივ­თი­ე­რე­ბე­ბის­ გაფ­რ­ქ­ვე­ვა.­ აღ­ნიშ­ნუ­ლი­ პრო­ცე­სი­ გან­სა­კუთ­რე­ბით­ აქ­ტუ­ა­ლუ­რია­ გვი­ან­შე­მოდ­გო­მა­ზე­ და­ ად­რე­ გა­ზაფხულ­ზე.­ ადა­მი­ა­ნის­ჯან­მ­რ­თე­ლო­ბი­სათ­ვის­ ძალ­ზე­ სა­ში­შია­ ფოთ­ლე­ბის­ არას­რუ­ლი­ წვა,­ რომ­ლის­ დრო­საც­ ­ ად­გი­ლი­აქვს­ ­დი­დი­რა­ო­დე­ნო­ბით­ ­მავ­ნე­ ­ ნივ­თი­ე­რე­ბე­ბის­გა­მო­ყო­ფას.­ ასე­ვე­ აღ­სა­ნიშ­ნა­ვია­ ­ პლას­ტ­მა­სის­ ან­სა­ხი­ფა­თო­ ნარ­ჩე­ნე­ბის­ (მაგალითად,­ ელექ­ტ­რო­ე­ლე­მენ­ტე­ბი)­წვა,­რის­შე­დე­გა­დაც­­გა­რე­მო­ში­მკვეთ­რად­ იზ­რ­დე­ბა­ გა­მო­ყო­ფი­ლი­ ტოქ­სი­კუ­რი­ ქი­მი­უ­რი­ნივ­თი­ე­რე­ბე­ბის­რა­ო­დე­ნო­ბა.

ქა­ლაქ­ ბოლ­ნი­სის­ ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე­ ატ­მოს­ფე­რუ­ლი­ ჰა­ე­რის­ ხა­რის­ხ­ზე­ მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი­ გავ­ლე­ნა­აქვს­ახ­ლომ­დე­ბა­რე­ტყე­ებს.­რო­გორც­ცნო­ბი­ლი­ა,­ბოლ­ნი­სის­ მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტე­ტის­ ტყე­ებ­ში­ ად­გი­ლი­აქვს­სო­ცი­ა­ლუ­რი­და­მოვ­ლი­თი­მიზ­ნით­ხის­ჭრას.­ბო­ლო­10­წლის­გან­მავ­ლო­ბა­ში­ხე­­ტყის­ჭრის­ლი­მი­ტი­გა­ი­ზარ­და­და­ახ­ლო­ე­ბით­20­30%­ით.­ასე­ვე­გა­ი­ზარ­და­ უკა­ნო­ნოდ­ ჭრის­ ტენ­დენ­ცი­ა,­ ხო­ლო­ტყის­­სა­ფა­რის­აღ­დ­გე­ნი­თი­სა­მუ­შა­ო­ე­ბი­არ­ტარ­დე­ბა.

მო­სახ­ლე­ო­ბის­ აზ­რის­ გა­მო­კითხ­ვის­ შე­დე­

გად,­გა­მო­კითხულ­თა­79%­ს­მი­აჩ­ნი­ა,­რომ­

ატ­მოს­ფე­რუ­ლი­ჰა­ე­რი­ქ.­ბოლ­ნის­ში­და­ბინ­

ძუ­რებ­ლი­ა,­19%­ს­პა­სუ­ხი­არ­აქვს­და­მხო­

ლოდ­2%­თვლის,­რომ­ჰა­ე­რი­სუფ­თა­ა.

არსებული მდგომარეობა და საჭიროებები

Page 24: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

22

ჰაერის მდგომარეობა

არა აქვსპასუხი

19%სუფთაა2%

დაბინძურებულია

79%

მიზანი:

ჯანსაღი­ჰაერი­ქალაქს!­

ამოცანები­და­განსახორციელებელი­ღონისძიებები

ამოცანა­1.­ატმოსფერულ­ჰაერში­ტრანსპორტიდან­და­საწარმოებიდან­მავნე­ემისიების­შემცირება

l­ ქა­ლა­ქის­ გზე­ბის­ სა­ფა­რის­გა­უმ­ჯო­ბე­სე­ბა.­ სა­ფა­რის­ შე­კე­თე­ბა­­რე­ა­ბი­ლი­ტა­ცია­ ქუ­ჩებ­ზე:­ ასა­თი­ა­ნის,­სა­ა­კა­ძის,­ოჩხი­კი­ძეს,­თა­მარ­მე­ფის,­რუს­თა­ვე­ლის,­ფარ­ნა­ვაზ­მე­ფის,­იმე­რე­თის,­ვა­ხუშ­ტი­ბაგ­რა­ტი­ო­ნის,­წმინ­და­ნი­ნოს,­ჭავ­ჭა­ვა­ძის,­­ჩო­ლო­ყაშ­ვი­ლის,­იყალ­თო­ე­ლის,­ერის­თა­ვის,­წე­რეთ­ლის,­სო­ხუ­მის,­დი­მა­ლა­ზა­რე­იშ­ვი­ლის,­ვა­ჟა­­ფ­შა­ვე­ლას,­იაკობ­ხუ­ცე­სის,­500­ბოლ­ნე­ლის,­ქე­თე­ვან­წა­მე­ბუ­ლის,­იაკობ­ბოლ­ნე­ლის;

l­ ეკო­ლო­გი­უ­რად­სუფ­თა­სატ­რან­ს­პორ­ტო­სა­შუ­ა­ლე­ბე­ბის­გა­მო­ყე­ნე­ბის­ხელ­შეწყო­ბა­და­პრო­პა­გან­და;l­ მო­სახ­ლე­ო­ბის­ინ­ფორ­მი­რე­ბა­­ვე­ლო­სი­პე­დის­და­სხვა­ენერ­გო­ე­ფექ­ტუ­რი­ტრან­ს­პორ­ტის­გა­მო­ყე­ნე­

ბის­მი­ზან­შე­წო­ნი­ლო­ბის­შე­სა­ხებ;l­ გზების­საფარის­მორწყვის­უზრუნველსაყოფად­სარწყავი­მანქანის­შეძენა;l­ სა­ხელ­მ­წი­ფო­სტრუქ­ტუ­რე­ბის­მხრი­დან­ავ­ტო­სატ­რან­ს­პორ­ტო­სა­შუ­ა­ლე­ბე­ბის­ტექ­ნი­კუ­რი­შე­მოწ­მე­ბის­

და­ბენ­ზი­ნის­ხა­რის­ხის­კონ­ტ­რო­ლის­უზ­რუნ­ველ­ყო­ფის­ხელ­შეწყო­ბა;l­ ატ­მოს­ფე­რუ­ლი­ჰა­ე­რის­და­ბინ­ძუ­რე­ბის­მი­ნი­მი­ზა­ცი­ი­სათ­ვის­წი­ა­ღი­სე­უ­ლის­მო­პო­ვე­ბის­პრო­ცეს­ში­თა­

ნა­მედ­რო­ვე­მე­თო­დე­ბის­და­ნერ­გ­ვის­ხელ­შეწყო­ბა.

ამოცანა­2.­საყოფაცხოვრებო­სექტორიდან­ჰაერის­დაბინძურების­შემცირება

l­ ენერგოეფექტური­ღუმელების­გამოყენების­პროპაგანდა;l­ წყლის­გათბობის­მიზნით­მზის­ენერგიის­გამოყენების­პროპაგანდა;l­ ენერგოეფექტურობის­და­ენერგიის­დაზოგვის­მეთოდების­პროპაგანდა;l­ მო­სახ­ლე­ო­ბის­­ინ­ფორ­მი­რე­ბა­ფოთ­ლე­ბის,­სა­ყო­ფაცხოვ­რე­ბო­ნარ­ჩე­ნე­ბის­წვის­მავ­ნე­ზე­მოქ­მე­დე­

ბის­შე­სა­ხებ;l­ სა­ბი­უ­ჯე­ტო­და­წე­სე­ბუ­ლე­ბე­ბის­გათ­ბო­ბი­სათ­ვის­საწ­ვა­ვის­სა­ხით­გა­ზის­გა­მო­ყე­ნე­ბა­ზე­­გა­დას­ვ­ლა.

Page 25: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

2323

ამოცანა­3.­მწვანე­საფარის­მდგომარეობის­გაუმჯობესება

l­ ქალაქის­ტერიტორიაზე­ახალი­მწვანე­ობიექტების­მშენებლობა;l­ მცენარეების­მოვლის­აგროტექნიკური­ნორმების­დაცვა;l­ ქალაქის­ტერიტორიაზე­მცენარეთა­ინვენტარიზაცია;l­ ბოლნისის­მიმდებარე­ტერიტორიაზე­ტყეების­არასანქცირებული­ჭრის­აღკვეთა;l­ ქალაქის­ტერიტორიის­მიმდებარე­ფერდობების­გამწვანება.

ამოცანა­4.­ატმოსფერული­ჰაერის­­მონიტორინგის­­უზრუნველყოფა

l­ ჰაერის­დაბინძურების­ხარისხის­მონიტორინგის­სისტემის­შექმნა;l­ რადიაციული­ფონის­გაზომვის­უზრუნველყოფა;l­ მოსახლეობის­ინფორმირება­­ქ.ბოლნისში­ჰაერის­ხარისხის­მდგომარეობის­შესახებ;l­ ატმოსფერული­ ჰაერის­ დაბინძურების,­ მისი­ მონიტორიგის­ და­ კონტროლის­ საკანონმდებლო­

ბაზის­სრულყოფა.

იხილეთ­სამოქმედო­გეგმა­#2:­„ჯანსაღი­ჰაერი­ქალაქს!“

Page 26: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

24

sicocxliT savse mdinare maSavera!

Page 27: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

25

ბოლ­­­­­­­ნი­­სის­ მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტეტს­ მი­წის­ქ­ვე­შა­ და­ ზე­და­პი­რუ­ლი­წყლე­ბის­ მცი­რე­რე­სურ­სი­გა­აჩ­ნი­ა.­ მდი­ნა­რე­მა­შა­ვე­რა­ერ­თ­­ერ­თი­მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი­მდი­ნა­რეა­ბოლ­ნი­სის­მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტეტ­ში,­რო­მე­ლიც­­ასე­ვე­ქა­ლაქ­ბოლ­ნი­სის­ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე­მი­ე­დი­ნე­ბა.­

მდი­ნა­რე­ მა­შა­ვე­რა­ სა­თა­ვეს­ ჯა­ვა­ხე­თის­ ქე­დის­აღ­მო­სავ­ლეთ­კალ­თა­ზე,­ზღვის­დო­ნი­დან­2125­მ.­სი­მაღ­ლე­ზე­იღებს.­მდი­ნა­რე­მა­შა­ვე­რა­ერ­თ­ვის­მდი­ნა­რე­ხრამს.­მდი­ნა­რის­სიგ­რ­ძეა­66­კმ,­აუზის­ფარ­თო­ბი­შე­ად­გენს­1390­კმ².­­

­ მა­შა­ვე­რა­ საზ­რ­დო­ობს­ თოვ­ლის,­ წვი­მი­სა­ და­მი­წის­ქ­ვე­შა­ წყლე­ბით.­ მის­თ­ვის­ და­მა­ხა­სი­ათ­ბე­ლია­წყალ­დი­დო­ბა­ გა­ზაფხულ­ზე,­ წყალ­მ­ცი­რო­ბა­­ ზამ­თარ­ში,­ ზაფხულ­­­შე­მოდ­გო­მა­ზე­ კი­ ზოგ­ჯერ­ წყალ­მო­ვარ­დ­ნა.­ მდი­ნა­რე­ მა­შა­ვე­რას­ წყლით­ ირ­წყ­ვე­ბა­7400­ჰა­ფარ­თო­ბი.­წყლის­სა­შუ­ა­ლო­წლი­უ­რი­ხარ­ჯია­7,78­მ3/წმ.

მდი­ნა­რე­მა­შა­ვე­რას­წყლის­ხა­რის­ხი­გან­პი­რო­ბე­ბუ­ლია­რო­გორც­ბუ­ნებ­რი­ვი,­ ისე­ ან­თ­რო­პო­გე­ნუ­ლი­და­ბინ­ძუ­რე­ბის­ წყა­რო­ე­ბის­ არ­სე­ბო­ბით.­ ან­თ­რო­პო­გე­ნულ­ ძი­რი­თად­ წყა­რო­ებს­ მი­ე­კუთ­ვ­ნე­ბა­ მად­ნე­უ­ლის­ სამ­თო­­გა­მამ­დიდ­რე­ბე­ლი­ კომ­პ­ლექ­სი,­ სა­ყო­ფაცხოვ­რე­ბო­ ჩამ­დი­ნა­რე­ წყლე­ბი,­ სა­ყო­ფაცხოვ­რე­ბო­მყა­რი­ნარ­ჩე­ნე­ბი.­ასე­ვე,­მდი­ნა­რის­და­ბინ­ძუ­რე­ბის­მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი­წყა­როა­ქვის­გა­და­მა­მუ­შა­ვე­ბე­ლი­სა­წარ­მო­ე­ბი,­რომ­ლე­ბიც­ნახ­მარ­წყალ­სა­და­სა­წარ­მოო­ნარ­ჩე­ნებს­მდი­ნა­რე­ში­უშ­ვე­ბენ.

მდი­ნა­რე­ მა­შა­ვე­რას­ და­ბინ­ძუ­რე­ბა­ წლე­ბის­ გან­მავ­ლო­ბა­ში­ ­ ერ­თ­­ერთ­ყვე­ლა­ზე­ აქ­ტუ­ა­ლურ­პრობ­ლე­მას­წარ­მო­ად­გენ­და,­მას­ში­თით­ქ­მის­გაქ­რა­­თევ­ზი.­მო­სახ­ლე­ო­ბის­აზ­რით,­ბო­ლო­დროს­­მდგო­მა­რე­ო­ბა­მდი­ნა­რე­მა­შა­ვე­რა­ში­გა­უმ­ჯო­ბეს­და,­ისევ­გაჩ­ნ­და­თევ­ზი.­ეს­და­კავ­ში­რე­ბუ­ლია­მად­ნე­უ­ლის­­სა­წარ­მო­ში­გა­რე­მო­ზე­ ზე­მოქ­მე­დე­ბის­ შემ­ცი­რე­ბის­ მიზ­ნით­ გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბულ­ ღო­ნის­ძი­ე­ბებ­თან.­ ­ თუმ­ცა,­ და­ბინ­ძუ­რე­ბის­რის­კე­ბი­მა­ინც­არ­სე­ბობს,­ამა­ზე­მი­უ­თი­თებს­2014­ წლის­თე­ბერ­ვალ­ში­ მომ­ხ­და­რი­ ფაქ­ტი,­ რო­ცა­ოქ­როს­სა­ბა­დო­დან­ჩამ­დი­ნა­რე­წყლით­და­ბინ­ძუ­რე­ბულ­მა­მა­შა­ვე­რამ­მკვდა­რი­თევ­ზი­გა­მო­რი­ყა.

უნ­და­აღი­ნიშ­ნოს,­რომ­გა­რე­მოს­ეროვ­ნუ­ლი­სა­ა­გენ­ტო­ახორ­ცი­ე­ლებს­მდი­ნა­რე­მა­შა­ვე­რას­წყლე­ბის­ხა­რის­ხის­ მო­ნი­ტო­რინგს­ორ­წერ­ტილ­ში.­ 2012­2013­წლე­ბის­მო­ნა­ცე­მე­ბით­მდი­ნა­რე­მა­შა­ვე­რა­სა­და­მდ.­

კაზ­რე­თუ­ლას­ წყლებ­ში­ თუ­თი­ის­ (Zn),­ სპი­ლენ­ძის­(Сu)­ ტყვი­ის­ (Pb)­ და­ მან­გა­ნუ­მის­ (Mn)­ შემ­ც­ვე­ლო­ბა­ზღვრუ­ლად­და­საშ­ვე­ბი­კონ­ცენ­ტ­რა­ცი­ის­(ზდკ)­ფარ­გ­ლებ­ში­ა.­რაც­შე­ე­ხე­ბა­რკი­ნის­(Fe)­შემ­ც­ვე­ლო­ბას­მდ.­მა­შა­ვე­რა­ში­(ქვედა­კვე­თი,­კაზ­რე­თი)­ის­და­ფიქ­სი­რე­ბუ­ლია­0,31­მგ/ლ­(­2012­წ)­და­0,37­მგ/ლ­(2013წ.)­ოდე­ნო­ბით,­რაც­მცი­რედ­აღე­მა­ტე­ბა­ზღვრუ­ლად­და­საშ­ვებ­კონ­ცენ­ტ­რა­ცი­ას­­­0,3­მგ/ლ­(საქართველოს­მთავ­რო­ბის­დად­გე­ნი­ლე­ბა­N425,­31­დე­კემ­ბე­რი­2013­წ.).

ასე­ვე,­ მა­შა­ვე­რას­ წყლის­და­მო­უ­კი­დე­ბელ­მო­ნი­ტო­რინგს­აწარ­მო­ებს­­სს­RMG.­მათ­მი­ერ­ხორ­ცი­ელ­დე­ბა­ მძი­მე­ლი­თო­ნე­ბის­ (სპილენძის,­ თუ­თი­ი­სა­და­რკი­ნის)­ ­კონ­ცენ­ტ­რა­ცი­ი­სა­და­pH­გა­ზომ­ვა.­სს­RMG­მი­ერ­ მო­წო­დე­ბუ­ლი­ ინ­ფორ­მა­ცი­ის­ შე­სა­ბა­მი­სად,­2012­2013­ წლებ­ში­ ­ აღ­ნიშ­ნუ­ლი­ ლი­თო­ნე­ბის­ კონ­ცენ­ტ­რა­ცი­ე­ბი­არ­აღე­მა­ტე­ბო­და­ზღვრუ­ლად­და­საშ­ვებ­ნორ­მებს.

პრო­ექ­ტის­ფარ­გ­ლებ­ში­ასე­ვე­ერ­თ­ჯე­რა­დად­გან­ხორ­ცი­ელ­და­ მდი­ნა­რე­ მა­შა­ვე­რას­ წყლის­ სინ­ჯე­ბის­აღე­ბა­ქა­ლაქ­ბოლ­ნი­სის­ტე­რი­ტო­რი­ის­ფარ­გ­ლებ­ში.­გა­რე­მოს­ეროვ­ნუ­ლი­სა­ა­გენ­ტოს­მი­ერ­ჩა­ტა­რე­ბუ­ლი­ანა­ლი­ზე­ბის­შე­დე­გე­ბის­შე­სა­ბა­მი­სად­ ­ყვე­ლა­გა­ზო­მი­ლი­პა­რა­მეტ­რი­(სპილენძი,­თუ­თი­ა,­­ტყვი­ა,­ცი­ა­ნი­დე­ბი)­ზღვრუ­ლად­და­საშ­ვე­ბი­კონ­ცენ­ტ­რა­ცი­ის­(ზდკ)­ფარ­გ­ლებ­ში­ იყო,­რკი­ნის­ გარ­და,­რომ­ლის­ ­ გა­ზო­მი­ლი­ კონ­ცენ­ტ­რა­ცია­ (0,5002­ მგ/ლ)­ აღე­მა­ტე­ბო­და­­ზდკ­ს­(3­მგ/ლ,­ისო­11885:2007).

მდი­ნა­რე­მა­შა­ვე­რას­და­ბინ­ძუ­რე­ბის­წყა­როს­წარ­მო­ად­გენს­სა­კა­ნა­ლი­ზა­ციო­ჩამ­დი­ნა­რე­წყლე­ბი.­უნ­და­აღი­ნიშ­ნოს,­რომ­დღე­ი­სათ­ვის­­ქ.ბოლ­ნის­ში­არ­სე­ბუ­ლი­სა­კა­ნა­ლი­ზა­ციო­ქსე­ლი­მო­ი­ცავს­­მო­სახ­ლე­ო­ბის­და­ახ­ლო­ე­ბით­ერთ­მე­სა­მედს­(30%).­­2010­წელს­­­მდი­ნა­რე­ მა­შა­ვე­რას­ მარ­ცხე­ნა­ სა­ნა­პი­რო­ზე­ ­ ორი­გამ­წ­მენ­დი­ ნა­გე­ბო­ბა­ აშენ­და.­ ამ­ჟა­მად­ ­ აღ­ნიშ­ნულ­გამ­წ­მენდ­ ნა­გე­ბო­ბებს­ ემ­სა­ხუ­რე­ბა­ „საქართველოს­გა­ერ­თი­ა­ნე­ბუ­ლი­წყალ­მო­მა­რა­გე­ბის­კომ­პა­ნი­ა“.

მო­სახ­ლე­ო­ბის­ აზ­რის­ გა­მო­კითხ­ვის­ მი­ხედ­ვით,­­სა­კა­ნა­ლი­ზა­ციო­ სის­ტე­მის­ მუ­შა­ო­ბით­ კმა­ყო­ფი­ლია­ 11%,­ ხშირ­ და­ზი­ა­ნე­ბებ­ზე­ მი­უ­თი­თებს­ 3%.­46%­ თვლის,­ რომ­ სის­ტე­მა­ მო­უ­წეს­რი­გე­ბე­ლი­ა,­ხო­ლო­ 35%­ სა­ერ­თოდ­ ვერ­ სარ­გებ­ლობს­ სა­კა­ნა­ლი­ზა­ციო­სის­ტე­მით­მი­სი­არარ­სე­ბო­ბის­გა­მო.

არსებული მდგომარეობა და საჭიროებები

Page 28: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

26

საკანალიზაციო სისტემის მუშაობა

სხვა5%

კარგია11%

არაკანალიზირებულია35%

მოუწესრიგებელია

46%

ხშირია დაზიანებები3%

მიზანი:

მდინარე­მაშავერას­დაბინძურების­აღმოფხვრა

ამოცანები­და­განსახორციელებელი­ღონისძიებები

ამოცანა­1.­საკანალიზაციო­ქსელის­­­გაფართოება-რეაბილიტაცია

l­ სა­კა­ნა­ლი­ზა­ციო­ქსე­ლის­მშე­ნებ­ლო­ბა­­შემ­დეგ­უბ­ნებ­სა­და­ქუ­ჩებ­ზე:­ცენ­ტ­რა­ლურ­(გერმანულ)­უბან­ზე,­ქუ­ჩებ­ზე:­ასა­თი­ა­ნის,­სა­ა­კა­ძის,­ოჩხი­კი­ძის,­თა­მარ­მე­ფის,­რუს­თა­ვე­ლის,­ფარ­ნა­ვაზ­მე­ფის,­იმე­რე­თის,­ვა­ხუშ­ტი­ბაგ­რა­ტი­ო­ნის,­წმინ­და­ნი­ნოს,­ჭავ­ჭა­ვა­ძის,­თა­მარ­მე­ფის,­ჩო­ლო­ყაშ­ვი­ლის,­იყალ­თო­ე­ლის,­ერის­თა­ვის,­წე­რეთ­ლის,­სო­ხუ­მის.­დი­მა­ლა­ზა­რე­იშ­ვი­ლის,­ვა­ჟა­­ფ­შა­ვე­ლას,­იაკობ­ხუ­ცე­სის,­500­ბოლ­ნე­ლის,­ქე­თე­ვან­წა­მე­ბუ­ლის,­იაკობ­ბოლ­ნე­ლის;

ქ. ბოლნისის სარწყავი სისტემა

ქა­ლაქ­ ბოლ­­­­­­­­­­­­­­­ნი­­­­სის­ მო­სახ­ლე­ო­ბის­ საკ­არ­მი­და­მო­მი­წის­ ნაკ­ვე­თებს­ ემ­სა­ხუ­რე­ბა­ 3­ სარ­წყა­ვი­ სის­ტე­მა:­„ზედა­არ­ხი“,­„სოფლის­არ­ხი“­და­„შუა­არ­ხი“.­

„ზედა­არ­ხის“­სა­თა­ვე­მდე­ბა­რე­ობს­ქა­ლაქ­ბოლ­ნი­სის­ და­სავ­ლე­თით­ 9­ კმ­ის­ და­შო­რე­ბით­ მდი­ნა­რე­ მა­შა­ვე­რას­ მარ­ჯ­ვე­ნა­ ­ სა­ნა­პი­რო­ზე.­ არ­ხი­ მო­ე­დი­ნე­ბა­ სამ­ხ­რე­თით.­ ­ მი­სი­ სრუ­ლი­სიგ­რ­ძე­29­ კმ­ია­და­ ­ ბოლ­ნი­სის­ მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტე­ტი­სათ­ვის­ ძი­რი­თად­სარ­წყავ­ მა­გის­ტ­რალს­ წარ­მო­ად­გენს.­ არ­ხი­ ­ შპს­„საქართველოს­ გა­ერ­თი­ა­ნე­ბუ­ლი­ სა­მე­ლი­ო­რა­ციო­კომ­პა­ნი­ის“­სა­კუთ­რე­ბა­ში­ა.

„შუა­ არ­ხის“­ სა­თა­ვე­ მდე­ბა­რე­ობს­ ქა­ლაქ­ ბოლ­ნი­სის­ და­სავ­ლე­თით­ 2,5­ კმ­ და­შო­რე­ბით­ მდი­ნა­რე­მა­შა­ვე­რას­მარ­ჯ­ვე­ნა­ ­ სა­ნა­პი­რო­ზე.­ სა­თა­ვე­ნა­გე­ბო­ბა­ არის­ სრუ­ლად­ გა­მო­სუ­ლი­ მწყობ­რი­დან.­ არ­ხი­სარ­წყავ­ წყალს­ იღებს­ ახ­ლომ­დე­ბა­რე­ ჰე­სის­ მი­ერ­გა­მო­ყე­ნე­ბუ­ლი­ზე­და­არ­ხის­სარ­წყა­ვი­წყლი­დან.­ქსე­

ლის­სრუ­ლი­სიგ­რ­ძე­არის­15­კმ.­აღ­ნიშ­ნუ­ლი­ქსე­ლი­სა­ჭი­რო­ებს­სრულ­რე­ა­ბი­ლი­ტა­ცი­ას.­არ­ხი­ემ­სა­ხუ­რე­ბა­­ქა­ლაქ­ბოლ­ნი­სის­მო­სახ­ლე­ო­ბის­სა­კარ­მი­და­მო­ნაკ­ვე­თებს,­ე.წ.­„ჭალისა“­და­„ორთაშენის“­ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე­ არ­სე­ბულ­ ნაკ­ვე­თებს.­ ამორ­ტი­ზე­ბულ­ არ­ხ­ში­­სარ­წყა­ვი­წყა­ლი­მცი­რე­რა­ო­დე­ნო­ბი­თა­ა,­რის­გა­მოც­მო­სახ­ლე­ო­ბა­ამ­წყალს­ზაფხუ­ლის­რწყვის­სე­ზონ­ზე­ვერ­იყე­ნებს,­შე­სა­ბა­მი­სად,­ვერ­ახერ­ხებს­მი­წის­ნაკ­ვე­თე­ბის­და­მუ­შა­ვე­ბას.­

„სოფლის­ არ­ხის“­ სა­თა­ვე­ მდე­ბა­რე­ობს­ ­ ქა­ლაქ­ბოლ­ნი­სის­და­სავ­ლე­თით­3,5­ კმ.­და­შო­რე­ბით­მდი­ნა­რე­ მა­შა­ვე­რას­ მარ­ცხე­ნა­ სა­ნა­პი­რო­ზე.­ სა­თა­ვე­ნა­გე­ბო­ბა­ არის­ სრუ­ლად­ გა­მო­სუ­ლი­ მწყობ­რი­დან­და­ვერ­ხერ­ხ­დე­ბა­არ­ხ­ში­სარ­წყა­ვი­წყლის­შეშ­ვე­ბა.­„სოფლის­არ­ხი“­დღე­ი­სათ­ვის­­სრუ­ლი­ად­გა­მო­უ­ყე­ნე­ბე­ლია­და­მი­სი­ქსე­ლი­სა­ჭი­რო­ებს­სრულ­რე­ა­ბი­ლი­ტა­ცი­ას.­„სოფლის­არ­ხის“­სრუ­ლი­სიგ­რ­ძეა­9­კმ.

Page 29: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

27

l­ მრა­ვალ­სარ­თუ­ლი­ან­საცხოვ­რე­ბელ­კორ­პუ­სებ­ში­ფე­კა­ლუ­რი­მა­სე­ბის­ჩაშ­ვე­ბის­მო­ნი­ტო­რინ­გის­გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბა;

l­ დაბა­კაზრეთის­ფეკალური­წყლების­­­გამწმენდი­ნაგებობის­რეაბილიტაცია.

ამოცანა­2.­სანიაღვრე­ქსელის­რეაბილიტაცია-გაფართოება

l­ არ­სე­ბუ­ლი­სა­ნი­აღ­ვ­რე­არ­ხე­ბის­გაწ­მენ­და­შემ­დეგ­ქუ­ჩებ­ზე:­500­ბოლ­ნე­ლის,­იაკობ­ხუ­ცე­სის,­დ.­ლა­ზა­რე­იშ­ვი­ლის,­სო­ხუ­მის,­წე­რეთ­ლის,­სი­ო­ნის,­გამ­სა­ხურ­დი­ას,­სულ­ხან­­­სა­ბას,­აღ­მა­შე­ნებ­ლის;

l­ ახა­ლი­სა­ნი­აღ­ვ­რე­არ­ხე­ბის­მშე­ნებ­ლო­ბა­შემ­დეგ­ად­გილ­ზე:­კოს­ტა­ვა­­ჭავ­ჭა­ვა­ძის­ქუ­ჩე­ბის­გა­დაკ­ვე­თა,­ათო­ნე­ლის­­­სულ­ხან­­­სა­ბას­ქუ­ჩე­ბის­გა­დაკ­ვე­თა,­სო­ხუ­მის­და­სულ­ხან­­­სა­ბას­ქუ­ჩე­ბის­გა­დაკ­ვე­თა,­ასა­თი­ა­ნის­­სულხან­საბას­ქუ­ჩე­ბის­გა­დაკ­ვე­თა,­ასა­თი­ა­ნის­­­ჭავ­ჭა­ვა­ძის­ქუ­ჩე­ბის­გა­დაკ­ვე­თა,­­სულ­ხან­­საბას­­ლა­ზა­რე­იშ­ვი­ლის­ქუ­ჩე­ბის­გა­დაკ­ვე­თა,­500­ბოლ­ნე­ლის,­იაკობ­ხუ­ცე­სის,­იყალ­თო­ე­ლის,­ვა­ჟა­­ფ­შა­ვე­ლას,­ახ­მე­ტე­ლის,­ი.­ბოლ­ნე­ლის,­ქე­თე­ვან­წა­მე­ბუ­ლის­ქუ­ჩე­ბი;

l­ სა­კა­ნა­ლი­ზა­ციო­წყლე­ბის­სა­ნი­აღ­ვ­რე­არ­ხ­თან­მი­ერ­თე­ბის­აღ­კ­ვე­თა­ასა­თი­ა­ნის­ქუ­ჩა­ზე,­ჭავ­ჭა­ვა­ძი­სა­და­სულ­ხან­სა­ბას­გა­დაკ­ვე­თამ­დე­(100­მ­სიგ­რ­ძე­ზე);

l­ სა­ნი­აღ­ვ­რე­კო­ლექ­ტო­რე­ბის­მშე­ნებ­ლო­ბა:­ასა­თი­ა­ნის­­­თა­მარ­მე­ფის­ქუ­ჩე­ბის­გა­დაკ­ვე­თა­ზე,­ასა­თი­ა­ნის­­­წმინ­და­ნი­ნოს­ქუ­ჩე­ბის­გა­დაკ­ვე­თა­ზე,­სი­ო­ნის­­­ჭავ­ჭა­ვა­ძის­ქუ­ჩე­ბის­გა­დაკ­ვე­თა­ზე,­­სი­ო­ნი­­წ­მინ­და­ნი­ნოს­ქუ­ჩე­ბის­გა­დაკ­ვე­თა­ზე,­ სი­ო­ნი­­თა­მარ­მე­ფის­ქუ­ჩე­ბის­გა­დაკ­ვე­თა­ზე,­ სი­ო­ნი­­ჩო­ლო­ყაშ­ვი­ლის­ქუ­ჩე­ბის­ გა­დაკ­ვე­თა­ზე,­ სო­ხუ­მის­ ­­ ჩო­ლო­ყაშ­ვი­ლის­ ქუ­ჩე­ბის­ გა­დაკ­ვე­თა­ზე,­ ჩო­ლო­ყაშ­ვი­ლი­ ­­ ვა­ჟა­­ფშა­ვე­ლას­ქუ­ჩე­ბის­გა­დაკ­ვე­თა­ზე,­წე­რეთ­ლის­­­თა­მარ­მე­ფის­ქუ­ჩე­ბის­გა­დაკ­ვე­თა­ზე,­წე­რეთ­ლის­­­ჩო­ლო­ყაშ­ვი­ლის­ქუ­ჩე­ბის­გა­დაკ­ვე­თა­ზე,­წე­რეთ­ლის­­წმინ­და­ნი­ნოს­ქუ­ჩე­ბის­გა­დაკ­ვე­თა­ზე,­წე­რეთ­ლის­­­ჭავ­ჭა­ვა­ძის­­ქუ­ჩე­ბის­გა­დაკ­ვე­თა­ზე.

ამოცანა­ 3.­ საწარმოო,­ სასოფლო-სამეურენეო­ და­ საყოფაცხოვრებო­ ნარჩენების­ მდინარეში­

ჩაშვების­აღკვეთა

l­ თა­ნა­მედ­რო­ვე­მე­თო­დე­ბის­გა­მო­ყე­ნე­ბა­სა­კა­რი­ე­რო­სა­ნი­აღ­ვ­რე­წყლე­ბის­­გაწ­მენ­დი­სა­და­გა­რე­მოს­(მათ­შო­რის,­ზე­და­პი­რუ­ლი­წყლე­ბის)­და­ბინ­ძუ­რე­ბის­შემ­ცი­რე­ბის­მიზ­ნით;

l­ მდ.­მა­შა­ვე­რას­დაც­ვის­ზოლ­ში­­სა­ყო­ფაცხოვ­რე­ბო­ნარ­ჩე­ნე­ბი­სათ­ვის­კონ­ტე­ი­ნე­რე­ბის­რა­ო­დე­ნო­ბის­გაზ­რ­და;

l­ პეს­ტი­ცი­დე­ბი­სა­და­შხამ­ქი­მი­კა­ტე­ბის­გა­მო­ყე­ნე­ბის­კონ­ტ­რო­ლის­გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბა;l­ მო­სახ­ლე­ო­ბის­ინ­ფორ­მი­რე­ბა­­პეს­ტი­ცი­დე­ბის­და­შხამ­ქი­მი­კა­ტე­ბის­­ნორ­მი­რე­ბუ­ლი­გა­მო­ყე­ნე­ბის­შე­

სა­ხებ;l­ მო­სახ­ლე­ო­ბის­ცნო­ბი­ე­რე­ბის­ამაღ­ლე­ბა­ნარ­ჩე­ნე­ბით­­მდი­ნა­რე­ე­ბის­და­ბინ­ძუ­რე­ბის­აურ­ყო­ფი­თი­შე­

დე­გე­ბის­შე­სა­ხებ;l­ ქვის­სა­ამ­ქ­რო­ე­ბი­დან­სა­წარ­მოო­წყლე­ბის­ჩაშ­ვე­ბის­აღ­კ­ვე­თა;l­ აგ­რო­კულ­ტუ­რებ­ში­ნიტ­რა­ტე­ბის­შემ­ც­ვე­ლო­ბის­კონ­ტ­რო­ლი.

ამოცანა­4.­ქალაქის­ტერიტორიაზე­მდინარის­­შენაკადი­ხევების­დაბინძურებისაგან­დაცვა­

l­ ხევების­ კალაპოტის­ და­ დამცავი­ ზოლის­ სამრეწველო­ და­ საყოფაცხოვრებო­ ნარჩენებისაგან­გაწმენდა;

l­ საყოფაცხოვრებო­ ნარჩენებისათვის­ კონტეინერების­ დადგმა­ ხევების­ ზოლში­ ქალაქის­ტერიტორიის­ფარგლებში.

ამოცანა­5.­ფეკალური­ორმოების­ექსპლუატაციის­ნორმების­დაცვა

l­ ასინიზაციის­მანქანის­შეძენა;l­ ფეკალური­ორმოების­ექსპლუატაცია­მოთხოვნების­შესაბამისად;l­ ფეკალური­ნარჩენების­მდ.მაშავერაში­პირდაპირი­ჩაშვების­აღკვეთა.

იხილეთ­სამოქმედო­გეგმა­#3:­„მდინარე­მაშავერას­დაბინძურების­აღმოფხვრა“

Page 30: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

28

qalaqi narCenebis gareSe!

Page 31: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

29

ქ.­ბოლ­­­­­­­ნი­­ს­ში­არის­ერ­თი­მოქ­მე­დი­ნა­გავ­საყ­რე­ლი,­რო­მე­ლიც­ფუნ­ქ­ცი­ო­ნი­რებს­ 1978­ წლი­დან­და­ იკა­ვებს­ ­ 3,5­ჰა­ფართს.­ ­ აღ­ნიშ­ნუ­ლი­ნა­გავ­საყ­რე­ლის­ოპე­რი­რე­ბას­ახორ­ცი­ე­ლებს­შპს­„მყარი­ნარ­ჩე­ნე­ბის­მარ­თ­ვის­ კომ­პა­ნი­ა“.­ ­ კომ­პა­ნია­სის­ტე­მა­ტუ­რად­ახ­დენს­ ნა­გავ­საყ­რელ­ზე­ მყა­რი­ ნარ­ჩე­ნე­ბის­ შე­ტა­ნის­აღ­რიცხ­ვას,­ ­შე­ტა­ნი­ლი­ნარ­ჩე­ნე­ბის­დატ­კეპ­ნას­და­უზ­რუნ­ველ­ყოფს­ სად­რე­ნა­ჟე­ სის­ტე­მის­ გა­მარ­თულ­მუ­შა­ო­ბას.­წლის­მან­ძილ­ზე­ნა­გავ­საყ­რელ­ზე­შე­დის­20­000­მ3­ნარ­ჩე­ნი.­ქა­ლა­ქის­ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე­ნარ­ჩე­ნე­ბის­შე­საგ­რო­ვებ­ლად­გა­მო­ი­ყე­ნე­ბა­კონ­ტე­ი­ნე­რე­ბი.­შეგ­რო­ვი­ლი­ნარ­ჩე­ნე­ბი­ნა­გავ­მ­ზი­დის­სა­შუ­ა­ლე­ბით­ტრან­ს­პორ­ტირ­დე­ბა­ნა­გავ­საყ­რელ­ზე.­

ქა­ლაქ­ში­ ნარ­ჩე­ნე­ბის­და­ხა­რის­ხე­ბა­ არ­ ხორ­ცი­ელ­დე­ბა.

ამ­ჟა­მად­მიმ­დი­ნა­რე­ობს­მყა­რი­ნარ­ჩე­ნე­ბის­მარ­თ­ვის­ სა­ხელ­მ­წი­ფო­ პროგ­რა­მა,­ რო­მელ­შიც­ ჩარ­თუ­ლია­ქ.­ ბოლ­ნი­სიც.­შე­დე­გად­შე­იქ­მ­ნე­ბა­რე­გი­ო­ნა­ლუ­რი­ ნა­გავ­საყ­რე­ლი,­ რო­მე­ლიც­ გან­თავ­ს­დე­ბა­ქა­ლაქ­მარ­ნე­უ­ლის­მახ­ლობ­ლად,­ხო­ლო­ბოლ­ნის­

ში­შე­იქ­მ­ნე­ბა­შემ­გ­რო­ვე­ბე­ლი­ცენ­ტ­რე­ბი­დი­დი­ტე­ვა­დო­ბის­ბუნ­კე­რე­ბით.

საყოფაცხოვრებო ნარჩენების პრობლემა

კონტეინერების დაცლის რეგულარობა

მიჭირს პასუხისგაცემა

15%

ძალიან მაწუხებს29%

მაწუხებს43%

არ მაწუხებს

13%

არ იცის5%

დიახ68%

არა

26%

სა­ინ­ტე­რე­სოა­მო­ქა­ლა­ქე­თა­აზ­რი­ქ.ბოლ­ნის­ში­ნარ­ჩე­ნე­ბის­მარ­თ­ვის­არ­სე­ბუ­ლი­მდგო­მა­რე­ო­ბის­ მი­მართ.­ აღ­ნიშ­ნუ­ლი­ სა­კითხი­ აწუ­ხებს­ გა­მო­კითხულ­თა­72%,­ხო­ლო­15%­უჭირს­პა­სუ­ხის­გა­ცე­მა­და­მხო­ლოდ­13%­ეს­სა­კითხი­არ­უქ­მ­ნის­პრობ­ლე­მებს.­­აქ­ვე­უნ­და­აღი­ნიშ­ნოს,­რომ­გა­მო­კითხულ­თა­ნა­ხე­ვარ­ზე­მე­ტი­(52%)­კმა­ყო­ფი­ლია­ ნარ­ჩე­ნე­ბის­ გა­ტა­ნის­ არ­სე­ბუ­ლი­ გრა­ფი­კით.­ ­ გა­მო­კითხულ­თა­ 68%­ ­ მი­უ­თი­თებს,­რომ­კონ­ტე­ი­ნე­რე­ბის­დაც­ლა­რე­გუ­ლა­რუ­ლად­ხდე­ბა,­­27­%­­თვლის,­რომ­კონ­ტე­ი­ნე­რე­ბი­იც­ლე­ბა­არა­რე­გუ­ლა­რუ­ლად.

ერ­თ­­ერთ­ აქ­ტუ­ა­ლურ­ პრობ­ლე­მას­ წარ­მო­ად­გენს­ქა­ლა­ქის­ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე­­ქვე­წარ­მავ­ლე­ბის­­მომ­რავ­ლე­ბა,­რაც­მო­სახ­ლე­ო­ბი­სათ­ვის­გან­სა­კუთ­რე­ბულ­­სა­შიშ­რო­ე­ბას­წარ­მო­ად­გენს.

არსებული მდგომარეობა და საჭიროებები

Page 32: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

30

მიზანი:

საყოფაცხოვრებო­ნარჩენების­მართვის­სრულყოფა

ამოცანები­და­განსახორციელებელი­ღონისძიებები:

ამოცანა­1.­საყოფაცხოვრებო­ნარჩენების­შეგროვების­და­გატანის­ ­მატერიალურ-ტექნიკური­ბაზის­

გაუმჯობესება

l­ ნარ­ჩე­ნე­ბის­შე­საგ­რო­ვე­ბე­ლი­კონ­ტე­ი­ნე­რე­ბი­სა­(მოცულობა­1,1მ3)­და­ურ­ნე­ბის­შე­ძე­ნა;l­ ნა­გავ­მ­ზი­დი­მან­ქა­ნე­ბის­­­შე­ძე­ნა­(3­ერ­თე­უ­ლი,­მო­ცუ­ლო­ბა­­5­მ3);l­ სპე­ცი­ა­ლუ­რი­ და­ნიშ­ნუ­ლე­ბის­ (სარწყავი,­ დამ­გ­ვე­ლი,­ თოვ­ლის­ გამ­ხ­ვე­ტი,­ მა­რი­ლის­ გამ­ფ­რ­ქ­ვე­ვი)­

ტექ­ნი­კის­შე­ძე­ნა;l­ კონ­ტე­ი­ნე­რე­ბის­გა­რეცხ­ვის­უზ­რუნ­ველ­ყო­ფა.­კონ­ტე­ი­ნე­რე­ბის­მრეცხი­ცენ­ტ­რის­ორ­გა­ნი­ზე­ბა.

ამოცანა­2.­არსებული­ნაგავსაყრელის­­ექსპლუატაცია­­ნორმების­შესაბამისად

l­ არ­სე­ბუ­ლი­­ნა­გავ­საყ­რე­ლის­ოპე­რი­რე­ბის­მოთხოვ­ნე­ბის­დაც­ვა;l­ რე­გი­ო­ნუ­ლი­ნა­გავ­საყ­რე­ლის­მშე­ნებ­ლო­ბა;l­ მღრღნე­­ლე­­ბის,­მწე­­რე­­ბის­და­ქვე­­წარ­­­მავ­­­ლე­­ბის­წი­­ნა­­აღ­­­მ­­­დეგ­ღო­­ნის­­­ძი­­ე­­ბე­­ბის­გა­­ტა­­რე­­ბა­(დერა­ტი­ზა­

ცია­და­­სხვა).

ამოცანა­3.­ნარჩენების­მართვის­თანამედროვე­მეთოდების­დანერგვა

l­ დახარისხებული­ნარჩენების­შეგროვების­უზრუნველყოფა;l­ დახარისხებული­ნარჩენების­მიმღები­პუნქტების­­გახსნის­ხელშეწყობა;l­ ნარჩენების­გადამამუშავებელი­საწარმოების­შექმნისა­და­მუშაობის­ხელშეწყობა;l­ მოსახეობის­ინფორმირება­ნარჩენების­მართვის­თანამედროვე­­მეთოდების­შესახებ.

ამოცანა­4.­ნარჩენების­­ინდივიდუალური­კომპოსტირების­პროპაგანდა­და­ხელშეწყობა

l­ მოსახლეობის­ინფორმირება­და­სწავლება­ორგანული­ნარჩენების­კომპოსტირების­შესახებ;l­ საკომპოსტე­ორმოების­მოწყობა­საპილოტე­სკოლებში.

ამოცანა­5.­მაწანწალა­ცხოველების­­გაუვნებელყოფა

l­ მაწანწალა­ძაღლებისათვის­თავშესაფრის­მოწყობა;l­ მაწანწალა­ძაღლების­­განთავსება­თავშესაფარში.

იხილეთ­სამოქმედო­გეგმა­#4:­„საყოფაცხოვრებო­ნარჩენების­მართვის­სრულყოფა“

Page 33: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

31

Page 34: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

32

mosaxleobis garemosdacviTi

cnobiereba

ქ.­ ბოლ­­­­­­­­­­­­­­­ნი­­­­ს­­­ში­ გა­რე­მოს­ არ­სე­ბუ­ლი­ მდგო­მა­რე­ო­ბა­­მნიშ­ვ­ნე­ლოვ­ნად­ გან­პი­რო­ბე­ბუ­ლია­ ან­თ­რო­პო­გე­ნუ­ლი­ ზე­მოქ­მე­დე­ბით.­ კერ­ძოდ,­და­კავ­ში­რე­ბუ­ლია­­ადა­მი­ა­ნე­ბის­ სა­წარ­მო­ო,­ თუ­ სა­ყო­ფაცხოვ­რე­ბო­საქ­მი­ა­ნო­ბას­თან.­გა­რე­მოს­სი­სუფ­თა­ვე­და­მო­კი­დე­ბუ­ლია­ თი­თო­ე­უ­ლი­ მო­ქა­ლა­ქის­ თვით­შეგ­ნე­ბა­ზე,­იმა­ზე,­თუ­რამ­დე­ნად­არი­ან­ისი­ნი­ჩარ­თუ­ლი­სხვა­დას­ხ­ვა­პრობ­ლე­მე­ბის­გა­დაჭ­რა­ში.­

უნ­და­აღი­ნიშ­ნოს­ბოლ­ნი­სის­მო­სახ­ლე­ო­ბის­საკ­მა­ოდ­მა­ღა­ლი­ინ­ტე­რე­სი­ქა­ლა­ქის­გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი­პრობ­ლე­მე­ბის­გა­დაჭ­რის­მი­მართ.­ამა­ზე­მი­უ­თი­თებს­­ჩა­ტა­რე­ბუ­ლი­გა­მო­კითხ­ვის­შე­დე­გე­ბი:­გა­მო­

კითხულ­თა­70%­­ს­მი­აჩ­ნი­ა,­რომ­ფლობს­ინ­ფორ­მა­ცი­ას­ბოლ­ნის­ში­გა­რე­მოს­მდგო­მა­რე­ო­ბის­შე­სა­ხებ.

სა­ინ­ტე­რე­სო­ა,­რომ­გა­მო­კითხულ­თა­ ­ უმ­რავ­ლე­სო­ბა­ ­ (73%)­ თვლის,­ რომ­ ქა­ლა­ქი­ არის­და­ბინ­ძუ­რე­ბუ­ლი­სხვა­დას­ხ­ვა­­და­მა­ბინ­ძუ­რებ­ლე­ბით.­­21­%­ის­აზ­რით­ქა­ლა­ქი­სუფ­თაა­და­მხო­ლოდ­2%­თვლის,­რომ­ქა­ლა­ქი­არის­ძა­ლი­ან­ სუფ­თა.­ აღ­ნიშ­ნუ­ლი­ფაქ­ტო­რი­ მი­ა­ნიშ­ნებს,­ რომ­ მო­სახ­ლე­ო­ბის­ გა­რე­მოს­დაც­ვი­თი­ცნო­ბი­ე­რე­ბის­ამაღ­ლე­ბა­­ერ­თ­­ერთ­პრი­ო­რი­ტეტს­­წარ­მო­ად­გენს.

არსებული მდგომარეობა და საჭიროებები

Page 35: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

33

მიზანი:

მოსახლეობის­ეკოლოგიური­ცნობიერების­ამაღლება

ამოცანები­და­განსახორციელებელი­ღონისძიებები:

ამოცანა­1.­შემეცნებითი­და­საინფორმაციო­­ღონისძიებების­ორგანიზება

l­ გარემოსდაცვით­ თემატიკაზე­ პუბლიკაციები­ ადგილობრივ­ გაზეთებში­ და­ ­ ტელეგადაცემები­ადგილობრივი­ტელევიზიით;

l­ პუბლიკაციები­და­ტელეგადაცემები­გარემოსდაცვითი­­ინფორმაციის­­მიღების­და­გარემოსდაცვით­გადაწყვეტილებებში­­ჩართულობის­შესახებ;

l­ სხვადასხვა­სამიზნე­ჯგუფებისათვის­ეკოლოგიური­საგანმანათლებლო­პროგრამების­შექმნა­და­განხორციელება,­ტრენინგ­სემინარების­ჩატარება.

ამოცანა­2.­გარემოსდაცვითი­აქციების­ორგანიზება­მოსახლეობის­მონაწილეობით

l­ დასუფთავების­დღეების­­ჩატარება;l­ ხეების­დარგვის­აქციების­ორგანიზება;l­ ნახატების­კონკურსის­­ჩატარება­გარემოსდაცვით­თემატიკაზე;l­ გარემოსდაცვითი­­საერთაშორისო­და­ადგილობრივი­მნიშვნელობის­დღეების­აღნიშვნა;l­ ახალგაზრდებისათვის­ეკოტურების­ორგანიზება.

იხილეთ­სამოქმედო­გეგმა­#5:­„მოსახლეობის­ეკოლოგიური­ცნობიერების­ამაღლება“

მოსახლეობის ინფორმირებულობა

გარემოს მდგომარეობა

არა აქვსინტერესი

3%

დიახ70%

არა

27%

დაბინძურებული73%

სუფთა21%

ძალიან სუფთა2%

არ აინტერესებს5%

Page 36: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

34

დანარ

თი

სამო

ქმედ

ო გ

ეგმა #

1

სტრატეგიული­­მიზანი:

მოსახლეობის­მაღალი­ხარისხის­სასმელი­წყლით­24­საათიანი­მომარაგების­უზრუნველყოფა

ამოცანა

ღონისძიებები

შემსრულ

ებლები

შესრ

ულების­

დრო

ღირ

ებულ

ება,

ლარ

იინდიკატ

ორები

1.წყალ

გაყვა­

ნილობის­სისტ

ემის­

განახლ

ება­

რეაბილიტ

აცია

1.1.­ამო

რტი

ზებული­ქსელ

ის­გამოცვლა­

შემდ

ეგ­ქუჩებზე:­ასათიანის,­სულ

ხან­

საბას,­წმინდ

ა­ნინო

ს,­სააკაძის,­

ოჩხიკიძის,­თ

ამარ

­მეფ

ის,­რ

უსთაველ

ის,­

ფარ

ნავაზ­მეფის,­სიო

ნის,­ათონელის,­

მ.კო

სტავას,­იყალთოელ

ის,­

ქეთევან­წამებულ

ის,­იოანე­ხუცესის,­

ჩოლოყაშვილ

ის,­ახმეტ

ელის,­

გორგასლ

ის,­წერ

ეთლის,­სოხუმის,­

მაშავერას,­რ

უსთავის,­500­ბოლნელის,­

ლაზარ

აშვილის.

საქართველოს­

გაერ

თიანებული­

წყალ

მომარაგების­

კომპანია

2014­2018

5000000

შეცვლილ

ი­მილგაყვანილ

ობის­

სიგრ

ძეI­ეტა

პი­­­5364მ.

II­ეტ

აპი­­­7

524მ.

III­ეტა

პი­­­­9343მ.

1.2.­საყაფ

ლანოს­სათაო

­ნაგებობის­

დაცვის­უზრუნველყო

ფა­სტ

ანდარ

ტების­

შესაბამისად.­

შსს­დაცვის­

პოლიციის­

დეპარ

ტამენტ

ი2014­2019

25000

სასმელ

ი­წყლის­

შესაბამისო

ბა­

სტანდარ

ტებთ

ან

1.3.­ახალი­ორი­­რეზერ

ვუარ

ის­­(2500­

ტონა­მოცულობის)­მშენებლ

ობა­

არსებულ­ქსელში­ქალ

აქის­

აღმო

სავლ

ეთ­და­დასავლეთ

­ნაწილ

ში

საქართველოს­

გაერ

თიანებული­

წყალ

მომარაგების­

კომპანია

2015­2016

420000

აშენებულ

ი­რეზერ

ვუარ

ების­

რაო

დენობა

2.­სასმელი­წყლის­

რაციო

ნალურ

ი­გამო

ყენება

2.1.­მოსახლ

ეობის­ინდივიდ

უალურ

ი­გამრ

იცხველ

იანება

საქართველოს­

გაერ

თიანებული­

წყალ

მომარაგების­

კომპანია

2015­2017

210000

გამრ

იცხველ

იანებული­

მოსახლ

ეობის­­

რაო

დენობა

Page 37: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

35

2.­სასმელი­წყლის­

რაციო

ნალურ

ი­გამო

ყენება

2.2.­სარ

წყავი­სისტ

ემის­რეაბილიტ

აცია­

და­ახლის­მშენებლ

ობა

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი

2015­2017

250000

აშენებულ

ი­სასრ

წავი­

სისტ

ემის­სიგრძე

2.3.­მოსახლ

ეობის­ცნობიერ

ების­

ამაღ

ლება­წყლის­ეკო

ნომიურ

ად­ხარ

ჯვის­

შესახებ

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი,­

არასამთავრობო

­ორგანიზაციები,­

მასმედ

ია

2014­2017

3.­წყლ

ის­ხარ

ისხის­

მონიტო

რინგი

3.1.­სასმელი­წყლის­ხარ

ისხის­

სისტ

ემატ

იური­შემო

წმება­და­

მოსახლ

ეობის­ინფორმირება

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი,­

გაერ

თიანებული­

წყალ

მომარაგების­

კომპანია,­

არასამთავრობო

­ორგანიზაციები,­

მასმედ

ია

2014­2017

10000

სასმელ

ი­წყლის­

ხარისხის­შესაბამისო

ბა­

სტანდარ

ტების­მიმართ.

3.2.­წყლ

ის­მონიტო

რინგის,­არსებული­

სტანდარ

ტებისა­და­ნო

რმების­შესახებ­

პუბლ

იკაციების­განხორციელ

ება.­

საქართველოს­

გაერ

თიანებული­

წყალ

მომარაგების­

კომპანია,

არასამთავრობო

­ორგანიზაციები

2015­2016

პუბლ

იკაციის­ტი

რაჟი

3.3.­საწყავი­წყლ

ის­ხარ

ისხის­კო

ნტროლი

შპს­გაერ

თიანებული­

სამელიო

რაციო

­კო

მპანია

2016­2019

წყლის­ხარ

ისხის­

შესაბამისო

ბა­სარ

წყავი­

წყლის­მოთხო

ვნების­

მიმართ

3.4.­სასმელი­წყლის­ხარ

ისხის­­

დამატ

ებით

ი­კო

ნტროლის­

უზრუნველყო

ფა.

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტის­

გამგეო

ბა

სის­ტ

ე­მა­ტ

უ­რად

Page 38: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

36

დანარ

თი

სამო

ქმედ

ო გ

ეგმა #

2

სტრატეგიული­მიზანი:

ჯანსაღი­ჰაერი­ქალაქს!

ამოცანა

ღონისძიებები

შემსრულ

ებლები

შესრ

ულების­

დრო

ღირ

ებულ

ება,­

ლარ

იინდიკატ

ორი

1.ატ

ოსფ

ერულ

­ჰაერ

ში­

ტრანსპორტი

დან­

და­­­საწარ

მოებიდ

ან­

მავნე­ემისიების­

შემცირ

ება

1.1.ქალაქის­გზების­საფარ

ის­

გაუმჯო

ბესება.­საფ

არის­შეკეთ

ება­

რეაბილიტ

აცია­ქუჩებზე:­ასათიანის,­

სააკაძის,­ო

ჩხიკიძის,­თ

ამარ

­მეფ

ის,­

რუსთაველ

ის,­ფ

არნავაზ­მეფის,­

იმერ

ეთის,­ვახუშტი

­ბაგრატ

იონის,­

წმინდა­ნინო

ს,­ჭა

ვჭავაძის,­თ

ამარ

­მეფეს,­ჩოლოყაშვილ

ის,­იყალთოელ

ის,­

ერისთავის,­წერ

ეთლის,­სოხუმის.­დიმა­

ლაზარ

ეიშვილ

ის,­ვაჟა­ფშაველას,­

იაკო

ბ­ხუცესის,­500­ბოლნელის,­ქეთ

ევან­

წამებულის,­იაკობ­ბო

ლნელის.

საქართველოს­

რეგიო

ნული­

განვით

არებისა­და­

ინფრასტრ

უქტუ

რის­

სამინისტ

რო,

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი

2015­2017

5500000

რეაბილიტ

ირებულ

ი­გზების­სიგრძე

1.2.­ეკო

ლოგიურ

ად­სუფ

თა­

სატრ

ანსპორტო

­საშუალებების­

გამო

ყენების­ხელშეწყობა­და­

პროპაგანდ

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი,

არასამთავრობო

­ორგანიზაციები

სის­ტ

ე­მა­ტ

უ­რად

1000­ბუკ­ლე­

ტე­ბი­სათ­ვის

მავნე­ნივთ

იერებების­

ემისიის­შემცირ

ება­

1.3.­მოსახლ

ეობის­ინფორმირება­­

ველოსიპედის­და­სხვა­ენერგო

ეფექტუ

რი­

ტრანსპორტი

ს­გამო

ყენების­

მიზანშეწონილობის­შესახებ.

არასამთავრობო

­ორგანიზაციები

სის­ტ

ე­მა­ტ

უ­რად

1000­ბუკ­ლე­

ტე­ბი­სათ­ვის

მტვერისა­და­მავნე­

ნივთ

იერებების­

შემცველობა­ზდკ­ს­

ფარ

გლებში

1.4.­წიაღისეულის­მოპო

ვების­პრ

ოცესში­

თანამედ

როვე­მეთ

ოდების­დანერ

გვის­

ხელშეწყობა­­ატმ

ოსფ

ერულ

ი­ჰაერ

ის­

დაბინძურების­მინიმიზაციისათვის

სააქციო­

საზო

გადოება­

RMG­Co

pper&­RM

G­Go

ld

2014­2016

Page 39: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

37

1.ატ

ოსფ

ერულ

­ჰაერ

ში­

ტრანსპორტი

დან­

და­­­საწარ

მოებიდ

ან­

მავნე­ემისიების­

შემცირ

ება

1.5.­გზების­საფარ

ის­მორწყვის­

უზრუნველსაყო

ფად

­სარ

წყავი­მანქანის­

შეძენა

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი

2015

60000

1.6.­სახელ

მწიფ

ო­სტრ

უქტუ

რების­

მხრიდ

ან­ავტ

ოსატრ

ანსპორტო

­საშუალ

ებების­ტექნიკური­შემო

წმების­

და­ბენზინის­ხარ

ისხის­კო

ნტროლის­

უზრუნველყო

ფის­ხელ

შეწყობა.

გარემოს­დაცვის­­

და­დაბუნებრივი­

რესურ

სების­

სამინისტ

რო,

გარემოს­ერ

ოვნულ

ი­სააგენტო

2015

2.­საყოფაცხო

ვრებო­

სექტ

ორიდ

ან­ჰაერის­

დაბინძურების­

შემცირ

ება

2.1.­ენერგო

ეფექტუ

რი­ღუმელ

ების­

გამო

ყენების­პრ

ოპაგანდ

აარ

ასამთავრობო

­ორგანიზაციები

2014­2017

2.2.­წყლ

ის­გათ

ბობის­მიზნით

­მზის­

ენერ

გიის­გამოყენების­პრ

ოპაგანდ

ბოლნისის

მუნიციპალიტ

ეტი,

არასამთავრობო

­ორგანიზაციები,­

მასმედ

ია

2014­2017

2.3.­ენერგო

ეფექტუ

რობის­და­ენერ

გიის­

დაზოგვის­მეთ

ოდების­პროპაგანდ

არასამთავრობო

­ორგანიზაციები,­

მასმედ

ია2014­2019

10­000,00

2.4.­ფოთლების,­საყოფაცხო

ვრებო­

ნარჩენების­წვის­მავნე­ზემოქმედ

ების­

შესახებ­მო

სახლ

ეობის­­ინფ

ორმირება

ბოლნისის

მუნიციპალიტ

ეტი,

არასამთავრობო

­ორგანიზაციები,­

მასმედ

ია

2014­2019

პუბლ

იკაციები,

ტელეპროგრ

ამები­

2.5.­საბიუჯეტო

­დაწესებულ

ებების­

გათბო

ბისათვის­საწვავის­სახით

­გაზის­

გამო

ყენებაზე­­გად

ასვლ

ა.­

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი.

დაწესებულ

ებების­

ადმინისტ

რაცია.

2015­2016

600000

3.­მწვანე­საფარ

ის­

მდგო

მარეო

ბის­

გაუმჯო

ბესება

3.1.­ახალი­მწვანე­ობიექტე

ბის­

მშენებლობა­ქალ

აქის­ტერ

იტორიაზე

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი

2014­2017

ობო

ექტე

ბის­რაო

დენობა

Page 40: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

38

3.­მწვანე­საფარ

ის­

მდგო

მარეო

ბის­

გაუმჯო

ბესება

3.2.­მცენარეების­მო

ვლის­

აგროტე

ქნიკურ

ი­ნო

რმების­დაცვა

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი

2014­2019

3.3.­მცენარეთ

ა­ინვენტ

არიზაცია­ქალ

აქის­

ტერიტ

ორიაზე

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი

2015

5000

3.4.­ბოლნისის­მიმდ

ებარ

ე­ტე

რიტ

ორიაზე­

ტყეების­არ

ასანქცირ

ებულ

ი­ჭრ

ის­

აღკვეთ

გარემოს­დაცვის­

და­ბუნებრ

ივი­

რესურ

სების­

სამინისტ

რო

2014­2018

3.5.­ქალ

აქის­ტერ

იტორიის­მიმდ

ებარ

ე­ფერ

დობების­გამწვანება

ბოლ­ნი­სის­მუ­ნი­ცი­პა­

ლი­ტ

ე­ტი

2014­2017

150000

დარ

გული­ხეების­

რაო

დენობა­

4.­ატმ

ოსფ

ერულ

ი­ჰაერ

ის­­

მონიტო

რინგის­­

უზრუნველყო

ფა

4.1.­ჰაერის­დაბინძურების­

მონიტო

რინგის­სისტ

ემის­შექმნა

გა­რე­მოს­დაცვის­და­

ბუ­ნებ­რ

ი­ვი­რე­სურ

­სე­

ბის­სა­მი­ნის­ტ

­რო

2015­2016

4.2.­რად

იაციულ

ი­ფონის­გაზო

მვის­

უზრუნველყო

ფა

გა­რე­მოს­დაცვის­და­

ბუ­ნებ­რ

ი­ვი­რე­სურ

­სე­

ბის­სა­მი­ნის­ტ

­რო

4.3.­მოსახლ

ეობის­ინფორმირება­­

ქ.ბო

ლნისში­ჰაერ

ის­ხარ

ისხის­

მდგო

მარეო

ბის­შესახებ­

გა­რე­მოს­დაც­ვის­და­

ბუ­ნებ­რ

ი­ვი­რე­სურ

­სე­ბის­სა­მი­ნის­ტ

­რო,­

ბოლ­ნი­სის

მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტ

ე­ტი,­

არა­სამ­თავ­რო­ბო

­ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ე­ბი,­მას­

მე­დია

4.4.ატ

მოსფ

ერულ

ი­ჰაერ

ის­

დაბინძურების,­მისი­მო

ნიტო

რიგის­და­

კონტ

როლის­საკანონმდებლო­ბაზის­

სრულ

ყოფა

გარემოს­დაცვის­

და­ბუნებრ

ივი­

რესურ

სების­

სამინისტ

რო

Page 41: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

39

დანარ

თი

სამო

ქმედ

ო გ

ეგმა #

3

სტრატეგიული­მიზანი:

მდინარე­მაშავერას­დაბინძურების­აღმოფხვრა

ამოცანა

ღონისძიებები

შემსრულ

ებლები

შესრ

ულების­­

დრო

ღირ

ებულ

ება,­

ლარ

იინდიკატ

ორები

1­­­საკანალ

იზაციო

­ქსელ

ის­­­

გაფარ

თოება­

რეაბილიტ

აცია

1.1.­სა­კა­ნა­ლ

ი­ზა­ციო

­ქსე­ლის­მშე­ნებ­

ლო­ბა­­შემ­დეგ­უბ­ნებ­სა­და­ქუ­ჩებ­ზე:­­ასა­

თი­ა­ნის,­სა­ა­კა­ძის,­ოჩხი­კი­ძის,­თ

ა­მარ

­მე­ფის,­რ

უს­თა­ვე­ლ

ის,­ფ

არ­ნა­ვაზ­მე­ფის,­

იმე­რ

ე­თის,­ვა­ხუშ­ტი

­ბაგ­რა­ტ

ი­ო­ნის,­წმინ­დ

ა­ნი­ნო

ს,­ჭა

ვ­ჭა­ვა­ძის,­თ

ა­მარ

­მე­ფ

ის,­ჩო­ლო­

ყაშ­ვი­ლ

ის,­იყალ­თო­ე­ლ

ის,­ერის­თა­ვის,­

წე­რეთ

­ლის,­სო­ხუ­მის,­დი­მა­ლა­ზა­რ

ე­იშ­ვი­

ლის,­ვა­ჟა­­ფ­შა­ვე­ლას,­იაკობ­ხუ­ცე­სის,­500­

ბოლ­ნე­ლის,­ქე­თ

ე­ვან­წა­მე­ბუ­ლ

ის,­იაკობ­

ბოლ­ნე­ლის.

სა­ქარ­თ­ვე­ლოს­რე­გი­

ო­ნუ­ლი­გან­ვი­თ

ა­რე­

ბის­და­ინ­ფ­რას­ტ­რ

უქ­

ტუ­რის­სა­მი­ნის­ტ­რ

ო,­

სა­ქარ­თ­ვე­ლოს­გა­ერ

­თი­ა­ნე­ბუ­ლი­წყალ

­მო­

მა­რა­გე­ბის­კომ­პა­ნია

2014­2017

103000000

გაყვანილ

ი­საკანალიზაციო

­ქსელის­

სიგრ

ძე

1.2.­­მრა­ვალ

­სარ­თუ­ლ

ი­ან­საცხოვ­რ

ე­ბელ

­კო

რ­პუ­სებ­ში­ფე­კა­ლ

უ­რი­მა­სე­ბის­ჩაშ­ვე­ბის­

მო­ნი­ტო

­რინ­გის­გან­ხორ­ცი­ე­ლ

ე­ბა­

ბოლ­ნი­სის­მუ­ნი­ცი­პა­

ლი­ტ

ე­ტი,

სა­ქარ­თ­ვე­ლოს­გა­ერ

­თი­ა­ნე­ბუ­ლი­წყალ

­მო­

მა­რა­გე­ბის­კომ­პა­ნია

2014­2017

1.3.­­დ

ა­ბა­კაზ­რ

ე­თის­ფე­კა­ლ

უ­რი­წყლე­ბის­­­

გამ­წ­მენ­დ

ი­ნა­გე­ბო

­ბის­რე­ა­ბი­ლი­ტ

ა­ცია

სა­ქარ­თ­ვე­ლოს­რე­გი­

ო­ნუ­ლი­გან­ვი­თ

ა­რე­

ბის­და­ინ­ფ­რას­ტ­რ

უქ­

ტუ­რის­სა­მი­ნის­ტ­რ

ო,­

სა­ქარ­თ­ვე­ლოს­გა­ერ

­თი­ა­ნე­ბუ­ლი­წყალ

­მო­

მა­რა­გე­ბის­კომ­პა­ნია

2015­2016

2500000

გაწმენდილ

ი­წყლების­

მოცულობა

Page 42: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

40

2.­სანიაღვრ

ე­ქსელ

ის­

რეაბილიტ

აცია­

გაფარ

თოება

2.1.­არ­სე­ბუ­ლი­სა­ნი­აღ

­ვ­რე­არ

­ხე­ბის­გაწ­

მენ­დ

ა­შემ­დ

ეგ­ქუ­ჩებ­ზე:­­­500­ბოლ­ნე­ლის,­

ი.­ხუ­ცე­სის,­დ

.­ლა­ზა­რ

აშ­ვი­ლის,­სო­ხუ­მის,­

წე­რე­თ

ე­ლის,­სი­ო

­ნის,­გამ­სა­ხურ­დი­ას,­

სულ­ხან­­­სა­ბას,­აღ­მა­შე­ნებ­ლ

ის.

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი

2015­2017

10000

გაწმენდილ

იარხების­­

სიგრ

ძე

2.2.­ახა­ლი­სა­ნი­აღ

­ვ­რე­არ

­ხე­ბის­მშე­ნებ­

ლო­ბა­შემ­დეგ­ად­გილ­ზე:­კოს­ტ

ა­ვა­­ჭავ­

ჭა­ვა­ძის­ქუ­ჩე­ბის­გა­დაკ­ვე­თა,­ათო­ნე­ლი­­

სულ­ხან­­­სა­ბას­ქუ­ჩე­ბის­გა­დაკ­ვე­თა,­სო­ხუ­

მის­და­სულ­ხან­სა­ბას­ქუ­ჩე­ბის­გა­დაკ­ვე­თა,­

ასა­თ

ი­ა­ნის­­სულ

ხან­საბას­ქუ­ჩე­ბის­გა­დაკ­

ვე­თა,­­­ასა­თ

ი­ა­ნის­­­ჭავ­ჭა­ვა­ძის­­ქუ­ჩე­ბის­

გა­დაკ­ვე­თა,­­სულ

­ხან­­საბას­­ლ

ა­ზა­რ

ე­იშ­

ვი­ლის­ქუ­ჩე­ბის­გა­დ

აკ­ვე­თა,­500­ბოლ­ნე­

ლის,­იაკობ­ხუ­ცე­სის,­იყალ­თო­ე­ლ

ის,­ვა­ჟა­

ფშა­ვე­ლას,­ახ­მე­ტ

ე­ლის,­ი.­ბოლ­ნე­ლის­,­

ქე­თე­ვან­­წა­მე­ბუ­ლ

ის­ქუ­ჩებ­ზე­

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი

2015­2017

2200000

ახალ

ი­არ

ხების­საერ

თო­

სიგრ

ძე

2.3.­სა­კა­ნა­ლ

ი­ზა­ციო

­წყლ

ე­ბის­სა­ნი­აღ­ვ­რ

ე­არ

­ხ­თან­მი­ერ­თე­ბის­აღ­კ­ვე­თ

ა­ასა­თ

ი­ა­ნის­

ქუ­ჩა­ზე­­ჭავ­ჭა­ვა­ძი­სა­და­სულ­ხან­­­სა­ბას­ქუ­

ჩე­ბის­გა­დაკ­ვე­თამ­დე­(100­მ­სიგ­რ­ძე­ზე)

ბოლნისის

მუნიციპალიტ

ეტი

2015­2016

1000

Page 43: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

41

2.­სანიაღვრ

ე­ქსელ

ის­

რეაბილიტ

აცია­

გაფარ

თოება

2.4­სა­ნი­აღ

­ვ­რე­კო

­ლექ­ტო

­რე­ბის­მშე­ნებ­

ლო­ბა:­­ასა­თ

ი­ა­ნის­­თა­მარ

­მე­ფ

ის­ქუ­ჩე­ბის­

გა­დაკ­ვე­თა­ზე,­ასა­თი­ა­ნის­­წმინ­დ

ა­ნი­ნო

ს­­

ქუ­ჩე­ბის­გა­დაკ­ვე­თა­ზე,­სი­ო

­ნის­­ჭავ­ჭა­ვა­

ძის­ქუ­ჩე­ბის­გა­დაკ­ვე­თა­ზე,­­სი­ო

­ნი­­წ­მინ­დ

ა­ნი­ნო

ს­ქუ­ჩე­ბის­გა­დაკ­ვე­თა­ზე,­სი­ო

­ნის­­­თა­

მარ­მე­ფ

ის­ქუ­ჩე­ბის­გა­დ

აკ­ვე­თა­ზე,­სი­ო

­ნის­

­­ჩო­ლო­ყაშ­ვი­ლ

ის­ქუ­ჩე­ბის­გა­დაკ­ვე­თა­ზე,­

სო­ხუ­მის­­ჩოლოყაშვილ

ის­ქუ­ჩე­ბის­­გა­

დაკ­ვე­თა­ზე,­ჩო­ლო­ყაშ­ვი­ლ

ის­­­ვა­ჟა­­ფ­შა­

ვე­ლას­ქუ­ჩე­ბის­გა­დ

აკ­ვე­თა­ზე­,­წე­რ

ეთ­

ლის­­­თ

ა­მარ

­მე­ფ

ის­ქუ­ჩე­ბის­გა­დ

აკ­ვე­თა­ზე,­

წე­რეთ

­ლის­­­ჩო­ლო­ყაშ­ვი­ლ

ის­ქუ­ჩე­ბის­

გა­დაკ­ვე­თა­ზე,­წე­რ

ეთ­ლის­­წმინ­დ

ა­ნი­ნო

ს­ქუ­ჩე­ბის­გა­დაკ­ვე­თა­ზე,­წე­რ

ეთ­ლის­­­ჭავ­ჭა­

ვა­ძის­ქუ­ჩე­ბის­­გა­დ

აკ­ვე­თა­ზე.

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი

2015­2017

220000

სანიაღ

ვრე­კო

ლექტო

­რის­სიგრძე

3.­საწარ

მოო,­

სასო

ფლო­

სამეურ

ნეო­­დ

ა­საყო

ფაცხო

ვრებო­

ნარჩენების­

მდინარ

ეში­ჩაშვების­

აღკვეთ

3.1.­თა­ნა­მედ

­რო­ვე­მე­თ

ო­დე­ბის­გა­მო­ყე­

ნე­ბა­სა­კა­რ

ი­ე­რო­სა­ნი­აღ­ვ­რ

ე­წყლე­ბის­­

გაწ­მენ­დი­სა­და­გა­რე­მოს­(მათ

­შო­რის,­

ზე­და­პი­რ

უ­ლი­წყლე­ბის)­დ

ა­ბინ­ძუ­რე­ბის­

შემ­ცი­რ

ე­ბის­მიზ­ნით

სააქციო­

საზო

გადოება­RM

G­Co

pper&­RM

G­Go

ld2014­2015

მდ.მაშავერ

ას­წყლ

ის­­

ხარისხი­ზდკ­ს­

ფარ

გლებში

3.2.­­მდ.­მა­შა­ვე­რ

ას­დაც­ვის­ზო

ლ­ში­­სა­ყო­

ფაცხო

ვ­რე­ბო­ნარ

­ჩე­ნე­ბი­სათ­ვის­კო

ნ­ტე­ი­

ნე­რე­ბის­რა­ო

­დე­ნო­ბის­გაზ­რ

­და

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი

2014­2015

კონტ

ეინერების­

რაო

დენობა

3.3.­პეს­ტი

­ცი­დე­ბი­სა­და­შხამ­ქი­მი­კა­ტე

­ბის­

გა­მო

­ყე­ნე­ბის­კო

ნ­ტ­რო­ლის­გან­ხო

რ­ცი­ე­

ლე­ბა

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი

2014­2017

Page 44: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

42

3.­საწარ

მოო,­

სასო

ფლო­

სამეურ

ნეო­­დ

ა­საყო

ფაცხო

ვრებო­

ნარჩენების­

მდინარ

ეში­ჩაშვების­

აღკვეთ

3.4.­მო­სახ­ლ

ე­ო­ბის­ინ­ფორ­მი­რე­ბა­­პეს­ტი

­ცი­დე­ბის­და­შხამ­ქი­მი­კა­ტე

­ბის­­ნორ­მი­რე­

ბუ­ლი­გა­მო

­ყე­ნე­ბის­შე­სა­ხებ.

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი,

არასამთავრობო

­ორგანიზაციები

3.5.­მო­სახ­ლ

ე­ო­ბის­ცნო­ბი­ე­რ

ე­ბის­ამაღ­

ლე­ბა­მდ

ი­ნა­რ

ე­ე­ბის­ნარ­ჩე­ნე­ბით­და­ბინ­

ძუ­რე­ბის­უარ

­ყო­ფი­თ

ი­შე­დე­გე­ბის­შე­სა­ხებ

არასამთავრობო

­ორგანიზაციები,­

მასმედ

ია2014­2017

3.­6.­ქვის­სა­ამ­ქ­რ

ო­ე­ბი­დ

ან­სა­წარ

­მოო­

წყლე­ბის­ჩაშ­ვე­ბის­აღ

­კ­ვე­თ

ა.

გა­რე­მოს­დაც­ვის­და­

ბუ­ნებ­რ

ი­ვი­რე­სურ

­სე­

ბის­სა­მი­ნის­ტ

­რო

3.7.­ნიტ

­რა­ტ

ე­ბის­შემ­ც­ვე­ლ

ო­ბის­კო

ნ­ტ­რო­

ლი­აგ­რო­კულ­ტუ

­რებ­ში.

გა­რე­მოს­დაც­ვის­და­

ბუ­ნებ­რ

ი­ვი­რე­სურ

­სე­

ბის­სა­მი­ნის­ტ

­რო

4.­მდინარ

ის­­

შენაკადი­

ხევების­დაცვა­

დაბინძურებისაგან­

ქალაქის­

ტერიტ

ორიაზე

4.1.­ხე­ვე­ბის­კა­ლ

ა­პო­ტი

ს­და­დამ­ცა­ვი­ზო­

ლის­სამ­რეწ­ვე­ლო­და­სა­ყო

­ფაცხო

ვ­რე­ბო­

ნარ­ჩე­ნე­ბი­სა­გან­გაწ­მენ­და

ბოლნისის

მუნიციპალიტ

ეტი

2013­2014

15000

4.2.­სა­ყო­ფაცხო

ვ­რე­ბო­ნარ

­ჩე­ნე­ბი­სათ­ვის­

კონ­ტ

ე­ი­ნე­რე­ბის­დად

­გ­მა­ხე­ვე­ბის­ზო

ლ­ში­

ქა­ლა­ქის­ტე­რ

ი­ტო­რი­ის­ფარ

­გ­ლებ­ში

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი

2014

2500

დად

გმულ

ი­კო

ნტეინერების­

რაო

დენობა

5.­ფეკალ

ური­

ორმო

ების­

ექსპლუატა

ციის­

ნორმების­დაცვა

5.1.­ასი­ნი­ზა­ცი­ის­მან­ქა­ნის­შე­ძე­ნა

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტის­

გამგეო

ბა2015

35000

5.2.­ფე­კა­ლ

უ­რი­ორ­მო

­ე­ბის­ექ­ს­პ­ლ

უ­ა­ტა

­ცია­

მოთხო

ვ­ნე­ბის­შე­სა­ბა­მი­სად

.ქალაქის­

მოსახლ

ეობა

5.3.­ფე­კა­ლ

უ­რი­ნარ­ჩე­ნე­ბის­მდ

.მა­შა­ვე­რ

ა­ში­პირ

­და­პი­რ

ი­ჩაშ­ვე­ბის­აღ­კ­ვე­თ

აბო

ლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი

Page 45: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

43

დანარ

თი

სამო

ქმედ

ო გ

ეგმა #

4

სტრატეგიული­მიზანი:

­საყოფაცხოვრებო­ნარჩენების­მართვის­სრულყოფა

ამოცანა

ღონისძიებები

შემსრულ

ებლები

შესრ

ულების­

დრო

ღირ

ებულ

ება,

ლარ

იინდიკატ

ორი

1.­საყოფაცხო

ვრებო­

ნარჩენების­

შეგრ

ოვების­

და­გატა

ნის­­

მატე

რიალურ

­ტე

ქნიკურ

ი­ბაზის­

გაუმჯო

ბესება

1.1.­ნარ

ჩენების­შესაგრ

ოვებელი­

კონტ

ეინერებისა­(მოცულობა­1,1მ3)­დ

ა­ურ

ნების­შეძენა

საკრ

ებულ

ო,

რეგიო

ნული­

განვით

არების­და­

ინფრასტრ

უქტუ

რის­

სამინისტ

რო,­

შპს­„საქარ

თველოს­

მყარ

ი­ნარჩენების­

მართვის­კო

მპანია“,

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი

2015­1016

55­000

შეძენილი­კო

ნტეინერების

რაო

დენობა­

1.2.­ნაგავმზიდ

ი­მანქანების­შეძენა­­­(3­

ერთეული,­მოცულობა­­5

­მ3 )

2015­2016

120­000

შეძენილია­ნაგავმზიდ

ების

რაო

დენობა­

1.3.­სპეციალ

ური­დანიშნულების­

(სარ

წყავი,­დამგველ

ი,­თოვლ

ის­

გამხვეტი

,­მარ

ილის­გამფრქვევი)­

ტექნიკის­შეძენა­

2014­2016

500­000

შეძენილი­სპეცტე

ქნიკის­

რაო

დენობა­

1.4­.­კონტ

ეინერების­გარ

ეცხვის­

უზრუნველყო

ფა.­კონტ

ეინერების­მრეცხი­

ცენტ

რის­ორგანიზება.­

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი,­

შპს­„კომუნალურ

ი­მეურ

ნეობა“

2014­2015

100000

Page 46: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

44

2.­­არსებული­

ნაგავსაყრელ

ის­­

ექსპლუატა

ცია­­

ნორმების­

შესაბამისად

2.1.­არსებული­ნაგავსაყრელ

ის­

ოპერირ

ების­მოთხო

ვნების­დაცვა.

„საქარ

თველოს­

მყარ

ი­ნარჩენების­­

მართვის­კო

მპანია“,

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი

2014

27000

2.2.­რეგიო

ნული­ნაგავსაყრელ

ის­

მშენებლობა.­

„საქარ

თველოს­

მყარ

ი­ნარჩენების­­

მართვის­კო

მპანია“,

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი

2015­2016

14000000

2.3.­მღრღნელების,­მწერების­და­

ქვეწარ

მავლ

ების­წინააღმდ

ეგ­

ღონისძიებების­გატა

რება­(დ

ერატ

იზაცია­

და­­სხვა)

„საქარ

თველოს­

მყარ

ი­ნარჩენების­­

მართვის­კო

მპანია“,

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი

2014­2019

30000

3.­ნარ

ჩენების­

მართვის­

თანამედ

როვე­

მეთოდების­

დანერ

გვა

3.1.­დახარ

ისხებული­ნარჩენების­

შეგრ

ოვების­უზრუნველყო

ფა.­

ბოლნისის

მუნიციპალიტ

ეტი,­

შპს­„საქარ

თველოს­

მყარ

ი­ნარჩენების­

მართვის­კო

მპანია“

2017­2019

3.2.­დახარ

ისხებული­ნარჩენების­მიმღ

ები­

პუნქტე

ბის­­გახსნის­ხელ

შეწყობა

ბოლნისის

მუნიციპალიტ

ეტი,

კერძო

­სექტო

რი

2017­2019

300000

მიმღ

ების­პუნქტ

ების­

რაო

დენობა­

Page 47: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

45

3.­ნარ

ჩენების­

მართვის­

თანამედ

როვე­

მეთოდების­

დანერ

გვა

3.3.­ნარ

ჩენების­გადამამუშავებელ

ი­საწარმო

ების­შექმნისა­და­მუშაობის­

ხელშეწყობა

ბოლნისის

მუნიციპალიტ

ეტი,

კერძო

­სექტო

რი

2017­2019

55000

გადამამუშავებელ

ი­საწარმო

ს­რაო

დენობა­

3.4.­მოსახეობის­ინფორმირება­

ნარჩენების­მართვის­თანამედ

როვე­­

მეთოდების­შესახებ.

ბოლნისის

მუნიციპალიტ

ეტი,

არასამთავრობო

­ორგანიზაციები

2014­2019

ინფორმირებულ

ი­მო

სახლ

ეობის­­

რაო

დენობა­

4.­ნარ

ჩენების­­

ინდივიდ

უალურ

ი­კო

მპოსტ

ირების­

პროპაგანდ

ა­და­

ხელშეწყობა

4.1.­მოსახლ

ეობის­ინფორმირება­და­

სწავლება­ორგანული­ნარჩენების­

კომპოსტ

ირების­შესახებ

არასამთავრობო

­ორგანიზაციები

2014­2019

ინფორმირებულ

ი­მო

სახლ

ეობის­­

რაო

დენობა­

4.2.­საკომპოსტ

ე­ორმო

ების­მოწყობა­

საპილოტე

­სკო

ლებში

არასამთავრობო

­ორგანიზაციები

2015­2016

საპილოტე

­საკომპოსტ

ე­ორმო

ების­მოცულობა

5.­მაწანწალა­

ცხოველების­­

გაუვნებელყო

ფა

5.1.­მაწანწალა­ძაღლებისათ

ვის­

თავშესაფრის­მოწყობა

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი

2014­2015

28000

5.2.­მაწანწალა­ძაღლების­­განთავსება­

თავშესაფარ

შიბო

ლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი

2014­2019

10000

Page 48: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

46

დანარ

თი

სამო

ქმედ

ო გ

ეგმა #

5

სტრატეგიული­მიზანი:

მოსახლეობის­ეკოლოგიური­ცნობიერების­ამაღლება

ამოცანა

ღონისძიებები

შემსრულ

ებლები

შესრ

ულების­

დრო

ინდიკატ

ორები

1.­შემეცნებითი­და­

საინფორმაციო­­

ღონისძიებების­

ორგანიზება

1.1.­პუბ­ლი­კა­ცი­ე­ბი­ად­გი­ლობ­რ

ივ­გა­ზე­

თებ­ში­და­­ტე­ლ

ე­გა­დ

ა­ცე­მე­ბი­ად

­გი­ლობ­

რი­ვი­ტე

­ლე­ვი­ზი­ით­გა­რ

ე­მოს­დ

აც­ვით­თე­

მა­ტი

­კა­ზე

არასამთავრობო

­ორგანიზაციები.

მასმედ

ია2014­2019

პუბლ

იკაციების­და­

ტელეგად

აცემების­

რაო

დენობა

1.2.­პუბ­ლი­კა­ცი­ე­ბი­და­ტე

­ლე­გა­დ

ა­ცე­მე­ბი­

გა­რე­მოს­დ

აც­ვი­თი­­ინ­ფ

ორ­მა­ცი­ის­­მი­ღ

ე­ბის­და­გა­რე­მოს­დ

აც­ვით­გა­დ

აწყ­ვე­ტ

ი­ლე­

ბებ­ში­­ჩარ

­თუ­ლ

ო­ბის­შე­სა­ხებ

არასამთავრობო

­ორგანიზაციები,

მასმედ

ია2014­2017

პუბლ

იკაციების­და­

ტელეგად

აცემების­

რაო

დენობა

1.3.­სხვა­დ

ას­ხ­ვა­სა­მიზ­ნე­ჯგუ­ფ

ე­ბი­სათ

­ვის­ეკო­ლო­გი­უ­რ

ი­სა­გან­მა­ნათ

­ლებ­ლო­

პროგ­რ

ა­მე­ბის­შექ­მ­ნა­და­გან­ხორ­ცი­ე­ლ

ე­ბა,­ტ

რე­ნინ­გ­­­სე­მი­ნა­რე­ბის­ჩა­ტ

ა­რე­ბა

არასამთავრობო

­ორგანიზაციები,

სასწავლო­

დაწესებულ

ებები

2014­2019

ჩართულ

ი­­ადამიანების­

რაო

დენობა­

2.გარემოსდ

აცვითი­

აქციების­ორგანიზება­

მოსახლ

ეობის­

მონაწილეო

ბით

2.1.­და­სუფ

­თა­ვე­ბის­დღე­ე­ბის­­ჩა­ტ

ა­რე­ბა­

(ყოველწლ

იურად

­2­3­ჯერ

)

ბოლნისის­

მუნიციპალიტ

ეტი,

არასამთავრობო

­ორგანიზაციები,

სკოლები

2014­2019

მონაწილეთ

ა­რაო

დენობა

Page 49: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

47

2.გარემოსდ

აცვითი­

აქციების­ორგანიზება­

მოსახლ

ეობის­

მონაწილეო

ბით

2.3.ხეების­დარ

­გ­ვის­აქ­ცი­ე­ბის­ორ­გა­ნი­ზე­ბა

ბოლნისის

მუნიციპალიტ

ეტი,­

არასამთავრობო

­ორგანიზაციები,­

სასწავლო­

დაწესებულ

ები

ყო­ველ­წ­ლ

ი­უ­

რად

ყოველწლ

იურად

­დარ

გული­ხეების­

რაო

დენობა­

2.4.­ნა­ხა­ტ

ე­ბის­კონ­კურ

­სის­­ჩა­ტ

ა­რე­ბა­გა­

რე­მოს­დ

აც­ვით­თე­მა­ტ

ი­კა­ზე

სკოლები,­

არასამთავრობო

­ორგანო

ზაციები

ყი­ველ­წ­ლ

ი­უ­

რად

მონაწილეთ

ა­რაო

დენობა­

2.5.­გა­რ

ე­მოს­დ

აც­ვი­თი­­სა­ერ­თა­შო­რი­სო­

და­ად

­გი­ლობ­რ

ი­ვი­მნიშ­ვ­ნე­ლ

ო­ბის­დღე­ე­

ბის­აღ

­ნიშ­ვ­ნა

არასამთავრობო

­ორგანიზაციები,­

სასწავლო­

დაწესებულ

ებები

ყო­ველ­წ­ლ

ი­უ­

რად

მონაწილეთ

ა­რაო

დენობა­

3.4.­ეკო

­ტუ­რე­ბის­ორ­გა­ნი­ზე­ბა­ახალ­გაზ­რ

­დე­ბი­სათ

­ვის

არასამთავრობო

­ორგანიზაციები

ყო­ველ­წ­ლ

ი­უ­

რად

მონაწილეთ

ა­რაო

დენობა­

Page 50: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი

იმერეთის მხარისმეცნიერთა კავშირი „სპექტრი“

ქ. ბოლნისის ადგილობრივი გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის შემუშავებაზე მუშაობდა პროექტის გუნდი:

ქვემო ქართლის საზოგადოებრივისაინფორმაციო ცენტრი

ტყიბულის რაიონისგანვითარების ფონდი

სა­კონ­ტაქ­ტო­ინ­ფორ­მა­ცი­ა:­ქ.ქუ­თა­ი­სი,­წმინ­და­ნი­ნოს­ქ.,­9.ტელ.:­+995­431­248057,­+995­599­[email protected]

სა­კონ­ტაქ­ტო­ინ­ფორ­მა­ცი­ა:­ქ.ბოლნისი,­სულხან­საბას­ქ,­101.ტელ.:­+995­358­222820,­+995­599­[email protected]

სა­კონ­ტაქ­ტო­ინ­ფორ­მა­ცი­ა:­ქ.­ტყი­ბუ­ლი,­გე­ლა­თის­ქუ­ჩა­№20ტელ.:­+995­90­802680,­+995­599­[email protected]

imereTis mxarismecnierTa kavSiri `speqtri~

tyibulis raionisganviTarebis fondi

qvemo qarTlis sazogadoebrivi sainformacio centri

ქეთევან ცხაკაია,­პროექტის­დირექტორითამარ მოსეშვილი,­პროექტის­კოორდინატორიგიორგი დემურაშვილი,­კოორდინატორი­ქ.ბოლნისშიელენე გამყრელიძე,­ეკოლოგი

პროექტს­„მოქალაქეთა­გარემოსდაცვითი­ინტერესების­მხარდაჭერა­სამოქალაქო­საზოგადოების­რეგიონული­ქსელის­R­CSN­მიერ“­ახორციელებენ­არასამთავრობო­ორგანიზაციები:l­ იმერეთის­მხარის­მეცნიერთა­კავშირი­„სპექტრი“­(ქუთაისი)l­ ქვემო­ქართლის­საზოგადოებრივი­საინფორმაციო­ცენტრი­(ბოლნისი)l­ ტყიბულის­რაიონის­განვითარების­ფონდი

პროექტი­მხარდაჭერილია­„სამოქალაქო­საზოგადოების­რეგიონული­ქსელის­­(R­CSN)“­მიერ,­რომლის­ფასილიტაციას­ახორციელებს­არასამთავრობო­ორგანიზაცია­„სიდა“.

Page 51: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი
Page 52: გარემოსდაცვითი სამოქმედო გეგმის ფინალური დოკუმენტი