به همه جانبهنگرش سالمت

3

حدیثی از رسول اکرم )ص(:

فقر از آنکه از بیشتر منبترسم امتم بر اقتصادی

سوء و تفکر ضعف ازدارم هراس تدبیر

سـالمتي

نه فقط رفاه كامل جسمي، رواني و اجتماعي

نبود بيماري

ه مـردم امكـان مي ه صـورت سالمتي، ـب ا ـب دهـد ـت

اقتـصادي زـندگي موـلدي داـشته و ـفردي، اجتـماعي

باشند .

سالمتي

سالمت جسمي

سالمت رواني

سالمت اجتماعي

فردبرخورد بامشكالت

كنترل بيماريكنترل بيماري

عاداتغذائي عاداتغذائي

مصرفدخانيات مصرف

دخانيات

ورزشورزش

شيوه بر عوامل موثر زندگي فردي

سازگاري تقليد و

سازگاري تقليد و

نيازهاي انسان سالم

غذاامني

ت

مسكن

آزادي

درآمد

تفريح سالم

ارتباطات

آموزش و فرهنگ و اطالعات

معنويت

خدمات سالمت

خودشكوفايي و نوآوري و

خالقيت

بر عوامل موثر سالمت بر عوامل موثر سالمت

سن، ،جنس

ارثتو

سن، ،جنس

ارثتو وضعيت روانيوضعيت رواني

دخانياتدخانياتفعاليت فيزيكيفعاليت فيزيكي

تغذيهتغذيه

عوامل شيوه زندگي شخصيعوامل شيوه زندگي شخصي

شبكه هاي اجتماعيشبكه هاي اجتماعي

زندگي شرايط كاري و زندگي شرايط كاري و

محيط كارمحيط كار

تحصيالت تحصيالت

غذا كشاورزي و غذا كشاورزي و

بيكاريبيكاري

فاضالب آب و فاضالب آب و

خدمات بهداشتي درماني

خدمات بهداشتي درماني

مسكن مسكن

محيطي فرهنگي و اجتماعي، وضعيت اقتصادي، محيطي فرهنگي و اجتماعي، وضعيت اقتصادي،

درصد تاثیر عوامل محیطی و فردی بر سالمت

وضعیت اقتصادی اجتماعی;

50%بخش

بهداشت و 25درمان; %

عوامل ژنتیکی;

15%

10محیط طبیعی; %

علل عفوني

علل قلبي و عـروقي

سوانح و حوادث

ها سرطان

علل حول تولد

1

2

3

4

5

تغييرات اپيدميولوژيك

)علت فوت برحسب بيماري(

چاقي و اضافه وزن

پر فشاري خون

عدم فعاليت فيزيكي و فعاليت ناكافي

باال بودن كلسترول

مصرف مواد مخدر )بعنوان عامل خطر(مصرف آب ناسالم يا استفاده از توالت

غيربهداشتي استروسورهاي ارگونوميك

- گرم در دسي ليتر11هموگلوبين زير (Anemiaبعنوان عامل خطر)

مصرف دخانياتسوخت جامد # گازوئيل و بخاري بدون

دودكشديابت )بعنوان عامل خطر(

در تماسهاي COPD مواد ايجاد كنندهشغلي گرد و خاك ومه و دود

150000- 50000 250000 450000

منتسب به عوامل خطر در مطالعه ملي بار 1382بار بيماريها در ايران -سال

تغيير شيوه به دليل عوامل خطر فراوانی افزايش از جمله: هاي زندگي

عدم فعاليت بدني کافيتغذيه نامناسبافزايش مصرف دخانياتافزایش استرس و فشارهای عصبی

ر نتيجهو د بروز چاقيپرفشاري خون کلسترول و چربي قندخون باال

عوامل خطر تاثیرگذار بر افزايش بار بيماري های غیرواگیر

:درآمد کم، مسکن نامناسب، شرایط رفاهی وضعیت اقتصادیبد، حاشیه نشینی، شرایط بد تغذیه ای

: سواد کم، نوع مذهب، قومیت خاصوضعیت فرهنگی : وجود رفتارهای پرخطر، بی توجهی به بهداشت رفتاری

فردی، عادات تغذیه ای نامناسب، بی توجهی به دریافت مراقبت های پزشکی و بهداشتی، عدم مراجعه بموقع برای درمان، مصرف خودسرانه دارو، بی اعتنایی به توصیه های

پزشکی :سابقه زندانی بودن، طالق، خشونت ها، وضعیت خانوادگی

بزهکاری ها، خانواده نابسامان و ناهنجار، چند همسری، مشکالت خانواده گسترده، عدم حمایت خانوادگی، وجود

بیماری صعب العالج در یکی از افراد خانواده مانند همسر، فرزند یا والدین، اعتیاد

عوامل اجتماعی و خانوادگی موثر بر سالمت مراجعه کننده:

:حقوق و دستمزد ناکافی، عدم نیازهای شغلیامنیت شغل، نارضایتی شغلی

:محیط کار نامناسب، وضعیت محیط کار و زندگی آلودگی هوا، آلودگی آب، وضعیت دفع مواد زائد )زباله(، آلودگی خاک، شرایط ایمنی کار، رعایت

ایمنی در محیط زندگی و کار

:عدم دسترسی به مراقبت وضعیت خدمات سالمتیهای اولیه سالمت،عدم دسترسی به خدمات پزشکی

مناسب، وضعیت بیمه نامناسب

:تحت پوشش کمیته وضعیت حمایت های اجتماعیامداد، بهزیستی و ........

عوامل اجتماعی و خانوادگی موثر بر سالمت مراجعه کننده:

پیشگیری از بیماری های غیر واگیر

رویکرد جامع با تآکید بر پیشگیری از عوامل خطر

)پیشگیری مقدم بر درمان(

پیشگیری از حوادث و آسیب های ترافیکی

کاهش سوء مصرف مواد

)تغییر و ارتقای شیوی زندگی ) بویژه در جوانان

،تغییر رفتارهای غیر ایمن )روابط جنسی، سیگار

خودکشی ... (

کنترل و نظارت برتولید و مصرف مواد غذایی

مبارزه با آلودگی های زیست محیطی

اولویت های نظام سالمت ایران – سالمت عمومی

مراقبت های سطح سوم

مراقبت های اولیه سالمت

خدمات سالمت عمومی

مراقبت های سطح دوم

هرم خدمات سالمت

ايجاد تحقق ارتقاء سالمت نيازمند در قدرت مديريت بر سالمت فردي

تمامي افراد كشور است

به عبارت ديگر

كه مردم نتوانند عوامل تا زماني موثر بر سالمت خود را كنترل كنند،ارتقاء سالمت به مفهوم كلي آن

تحقق نمي يابد

حقايقي از قول دبير كل سازمان ملل

ا دترين اـفراد دنـي بيـشتر از درآـمد سرمايه ـسه نـفر از ثروتمـن است. كشور توسعه نيافته48ناخالص ملي

دالر در ـسال ـبراي وـسايل آرايـشي ـخرج مي كنـند 8آمريكائيـها ـمیلـیارد ـدالـر بيـشتر اـز بـودـجه ايـ اـسـت ـكهـ ـبرـاي ـآـموزش 2ـكهـ

تمام افراد جهان نياز است. میلـیارد دالر در ـسال ـبراي بـستني ـخرج مي كنـند 11اروپائيـها

ـكهـ دوـ میـلـیارد ـدالـر بيـشتر اـز بـودـجه ـموـرد ـنـياـز ـبـرايـ ـتهـيه آب ــسالم و ـفاضالبـ براي همهـ جمعيـت جهانـ است.

آمريـكائي ـها و اروـپايي ـها هـفده میلـیارد دالر ـهر ـسال ـبرايارد دالر مـیلـی ـار چـه هـ ـك د كنـن ـخرج مـي ـانگيـ ـخ ات ـحيواـن ـغذاي راي ـب ه اولـي بهدـاـشت هـ تهـي راـي ـب از نـي ورد ـم ه بودـج از بيـشـتر

همه افراد جهان است. پوـند گوـشت در ـسال مـصرف 260هر آمريـكايي بـطور متوـسط

پوـند اسـت. 6.5ـمـي كنـد امـا ايـن رقـم براي ـهربنـگالدشي

عواملی که اصالحات نظام سالمت را اجتناب ناپذیر می کند

اپیدمیولوژیکی(تغییرات بیماری شناختی( تغییرات دمو گرافیکی(افزایش طول عمر( تکنولوژی های جدید دستیابی به تجهیزات و ویژگیهای عصر اطالعات و ارتباطات افزایش خواسته ها و توقعات روند رو به افزایش هزینه های بخش سالمت بویژه منابع مالی(محدویت منابع(

مثلث اصالحات نظام سالمت(H.S.R TRIANGLE)

فرهنگ سازی و اطالع رسانی

طرح اصالح

مدیریت اثر بخشEFFECTIVE MANAGEMENT

حمایت سیاسیPOLITICAL ADVOCACY

عدالـتاگر مي خواهيـم به

به عنوان نتيجه مطـلوب

ارتقــاء سالمت دست يابيم،

راهكارهاي بايد اتخاذ

مشاركتي

... ما باشدهدف اصلي

سالمتي يك مسئوليت همگاني است

همكاري بين بخشي مورد نياز براي برآوردن حداقل نيازهاي اساسي اوليه مردم

هاي انسان بر آن سالمتي بنيادي است كه تمام كوششقرارمي گيرد