ژمارە پەنجاویەک

Tuesday, No, 51که‌رکوک‌‌‌دهۆک‌‌‌سلێمانی‌‌‌هه‌ولێر‌‌‌که‌ش‌و‌هه‌واFirst Year, Sep 10, 2013

www.bayanpress.net رۆژنامەیەکى سیاسیى گشتیى ئەهلییە، ژماره )51(، سێشەممە 2013/9/10، ساڵی یەکەم

چاوى تۆ لەسەر ڕووداوەکان

بیروڕا

12

کۆمەاڵیەتى

پریاسکە

نه وشیروان موسته فا وه كو موفاجه ئه ده چێته هه ولێر

به یان. تایبه ت

)به یان(، زانیارییه كانی به پێی گشتیی ڕێكخه ری موسته فا، نه وشیروان به ر ڕۆژێك چه ند گۆڕان، بزووتنه وه ی به هه ڵبژاردنه كان، به ڕێوه چوونی له شاری ئۆتۆمبێل گ��ه وره ی كاروانێكی

هه ولێر به سه رده كاته وه .به پێی ئه و زانیارییانه ، سه ردانه كه ی نه وشیروان موسته فا وه كو موفاجه ئه و له هه ڵبژاردنی هه ڵمه ته كانی چوارچێوه ی ب��زووت��ن��ه وه ك��ه ی��دا دێ��ت. )ب��ه ی��ان( گشتیی ڕێكخه ری بڕیاره زانیویشیه تی گۆڕان به ر له پێنج ڕۆژ له به ڕێوه چوونی سه دان یاوه ریی به و هه ڵبژاردنه كان و هه ولێره وه شاری بچێته ئۆتۆمبیل،

له وێش وتار پێشكه ش بكات.به رپرسی محه مه د، شێخ ئ��ارام بزووتنه وه کە هه ڵبژاردنه كانی ژووری )به یان(، له گه ڵ په یوه ندییه كیدا له هه رچه نده نه زانیارییه كانی ڕە تكرده وه به اڵم ك��ردن��ه وه ، پشتڕاستیشی نه و ڕێكخه ری الی پالنه »ئ��ه و ڕایگه یاند خۆیه تی، به تایبه ت و خۆیه تی گشتی هه ر كاتێك چوو، ئێوه ش ئاگادار ده بن«.

5/شەممە4/شەممە3/شەممە5/شەممە4/شەممە3/شەممە5/شەممە4/شەممە3/شەممە5/شەممە4/شەممە3/شەممە 363139 39363239 39373341 41171221 17171321 17161320 16

بایی )750( دینارە

هه ڵبژاردن و نوكته كه ی مام رۆسته م

9

گەر منداڵەکەت شەوق و زەوقى نەبوو بۆ قوتابخانە

هه ڵبژاردن بازاڕی ده ستگێڕه كانی شه وانی گه رم كردووه

نیعمه ت عه بدوڵاڵ، سه رۆكی یه كێتیی په رله مانتاران بۆ به یان:

كۆمه ڵ و یه كگرتوو ده نگه كانیان زیاد ده كەن

شۆڕشی‌ئه‌یلوول14سه‌ركه‌وتن‌یان‌شكستی‌بارزانی؟

الپەڕە: 5

10

Reklam

Reklam

ڕەفعه ت محه مه د

توركامنێكی خۆكاندیدكردنی دوای ئه ندامێتیی ب��ۆ گ��ه رم��ی��ان س��ن��ووری ح��ازر حاڵی ك��وردس��ت��ان، په رله مانی له كفری ش��اری له توركامنی ب��ه ره ی ڕێگه ی له هیواداریشه و ئاماده باشیدایه سیستمی كۆتاوه كورسییه كیان به ركه وێ .

به ره ی و توركامن به شدارییه ی ئه م هه رێمدا سیاسیی پڕۆسه ی له توركامنی له ساڵ 21 پاش گه رمیان، له سنووری و هه رێمی له دێت كوردیی حوكمڕانیی ك��وردس��ت��ان و ده ڤ��ه ری گ��ه رم��ی��ان، كه

ڕێژەیه كی به رچاو توركامنی تێدا ده ژی. به شداریی حاڵه ته ی به و سه باره ت

زریان جه وهه ر

په روه رده و خوێندن سااڵنه كه رتی له هه رێمی كوردستان، به ده ست كه میی خوێندكارانه وه ڕێ��ژەی زۆری��ی و بینا گ��رف��ت��اره ، ک��ە ئ��ەم��ەش ک��ێ��ش��ەى بۆ فێرکردن و پ��ەروەردە پرۆسەى خودى

دروستکردووە.ئێستا تا خوێندنیش، ئه مساڵی بۆ كه قوتابخانه بینای ژم��اره ی نیوه ی ده رچ��ووه ، بۆ بنیاتنانیان ڕەزامه ندیی نه كراوه ، تیایاندا كاركردن به ده ست ته واوبوون واده ی تر هێنده ی ئه مه ش

www.bayanpress.netژماره )51(، سێشه ممه 2013/9/10، ساڵی یەکەم

3

بۆ هه ڵواسین نه بۆ باڵوكردنه وه ی تر یه كێكی له كاندیدێك ڕەنگه هه وادارانی و بێ خۆشه ویسترت ك��اری زی��ات��ری ب��ۆ ب��ك��ه ن، بۆیه هه ڵمه تی الوازی��ی و به هێزی به په یوه ندیی كاندیدێك ه��ه ر

كاندیده كه خۆیه وه هه یه «. هه ر له و ڕووه وه كاندیدێكی پ��اره ی ئ��ه وه ی ده ڵێت یه كێتی بێت، بازرگان و هه بێت زیاتری

ده توانێ بانگه شه ی زیاتر بكات.هۆكاری حه مید، پێشه وا هه ندێك بانگه شه ی به هێزیی و به خشیش بۆ كاندیده كانی له )به یان( بۆ و گێڕایه وه پ��اره داری پ��اره ی كاندیدانه ی »ئ��ه و وت��ی زی��ات��ری��ان ه��ه ی��ه و ب��ارزگ��ان��ن، ده ت��وان��ن سه خین، زی��ات��ر ی��ان هه لی و بكه ن زیاتر بانگه شه ی زی��ات��ری��ان ل��ه ب��ه رده م��دای��ه «. الفیته ی و پۆسته ر نه بوونی ئه و بۆ ناوچه كان سه راپای له خۆی شوێنانه له و كه گه ڕانده وه ئه وه بۆ پ��ۆس��ت��ه ری بۆیه ن��ه ن��ارساوه ن��ه ن��اردوون، ل��ه و ڕووه ش��ه وه ڕوونیكرده وه ئه ندامێكی مه كته بی سیاسی جیاوازه و ده رفه تی زیاتری له گه ڵ به راورد به له به رده مدایه ، كاندیدێك كه سنووری ناسینه كه ی

ناوچه یی و خۆجێییه .


هه ڵمه ت هه فته یه دوو له ه��ه ڵ��ب��ژاردن ب��ان��گ��ه ش��ه ی و كوردستان هه رێمی سه رانسه ری خۆیدا له گه ڵ به ڕێوه ده چێت، ڕووداوی و پێشهات كۆمه ڵێك ده چنه هه ندێكیان كه هێناوه قاڵبی ئه منی و سیاسی و داراییه وه ، گله یی پێشهاتانه ش له و به شێك له چ كاندیده كانه گازه نده ی و له یاخود حیزبه كانیان، ناوخۆی لیسته پێشێلكاریی و سه رپێچی

ڕكابه ره كان.له ب��ه ش��ێ��ك ڕووه وه ل��ه و هه لی وای��ه پێیان كاندیده كان یه كسان بۆ بانگه شه و ده ركه وتنیان كه سانی زی��ات��ر و ن��اڕەخ��س��ێ هه لیان پێگه و نفوز خ��اوه ن به شێكیشیان ب��ه رده م��دای��ه . له له ك��ه م��وك��ووڕی��ی وای��ه پێیان هه ڵبژاردنیاندا هه ڵمه ته كانی بە و خ��ۆی��ان��ن ه��ۆك��اره ك��ه ی ڕیکالم و پۆستەر نازانن پێویستى بۆ ئەو شوێنانە بنێرن کە پێیانوایە دەنگدەرى ئەواىن لێ نییە، چونکە

بەشێکیان کاندیدى ناوچەیین.محه مه د، نیگار ڕووه وه له و یه كگرتووی كاندیدانی له یه كێك »وه ك وتی )به یان( بۆ ئیسالمی

هه بێت هه رچییه ك ئ��ه وه وە س��ه روو كاندیده كان بۆ خۆیان پێی هه ڵده سنت، بۆ پۆسته ر خۆشامن ده بێت ته نانه ت هه ڵیبواسین، و بگوازینه وه شوێنه كان نه ناكات، هاوكارییه كامن هیچ حزب

به رزه كان پایه و پله كاندیده له خۆم؛ بكه م، هۆكاری بانگه شه ده توانم زیاتر سه رجه م له پۆسته ره كانیشم نه بوونی خۆم كه مته رخه میی بۆ ناوچه كان هه موو بۆ پۆسته رم كه ده گه ڕێته وه

ن��اوچ��ه ك��ان ن��ه ن��اردووه . ده رف��ه ت��ی به پێی ئێمه بۆ بانگه شه و ده ركه وتن

شوێنه «.پێی گۆڕانه بزووتنه وه ی هه رچی وایه هه وادارانی كاندیده كانن واده كه ن

كاندیدێك زیاتر یان كه مرت ده ربكه وێت.زول��ف��ا م��ح��ه م��ه د، ك��ان��دی��دی ب��زووت��ن��ه وه ی گ��ۆڕان ب��ۆ )ب��ه ی��ان( پێنج ئێمه كاندیدێكی »ه��ه ر وت��ی له چ��اپ��ك��راوه ، بۆ پۆسته ری ه��ه زار

به‌شێك‌له‌‌كاندیده‌كان‌كێشه‌ی‌خۆناساندنیان‌هه‌یه‌بانگه شه ی هه ڵبژاردن و ده رهاویشته كانی

ناحیه به ڕێوه به ری له داوای��ان شوێن سنووری شاره وانییه كاىن س��ه رۆك و هه رچی ك��ردووه ، سلێامنی پارێزگای زووه هه وڵبدرێت زه وی و شوێن بۆ ئه و ته رخان بڕیارله سه ردراوانه خوێندنگه كاتێك هه ر كرد به وه ش ئاماژەی بكه ن. ناوچه یه ك ه��ه ر له پێویست شوێنی بۆ ته نده رینی ئ��ه وان ده ستنیشانكرا، ده ك��ه ن و ه��ه وڵ��ده ده ن ده س��ت به كاركردن له پڕۆژەكاندا بكرێت، به اڵم له بینای قوتابخانه بێ شوێنه ئێستادا سه د له باره ی دروستكردنیانه وه و هیچ شتێك

دیارنییه .

هه ڵبژاردنه كانی له توركامنی ب��ه ره ی حسێن عه لی كوردستان، په رله مانی هه ڵگری و توركامن كاندیدی عه لی، بڕوانامه ی ماسته ر له یاسای نێوده وڵه تی، زانكۆی له »ئه مساڵ وت ی )به یان( به به ده ستهێنا، ماسته رم بڕوانامه ی ئه نقه ره كه گه ڕامه وه بۆ كوردستان و بۆ شاره كه م، وه ك كردم بۆ ئه وه یان پێشنیازی كفری، له به شداری توركامنی به ره ی كاندیدی ئێمه ی بكه م. هه ڵبژاردندا كێبه ركێی ڕێگه ی له هه یه ئومێدمان ت��ورك��امن پشكی وه كو بتوانین كۆتاوه سیستمی به ركه وێ ، كورسییه كامن كفری توركامنی خێزانه ل��ه ب��اش ڕێ��ژەی��ه ك��ی چونكه توركامنه كان دانیشتووی شاری كفرین، له

خوێندكار وه رگرتنی بۆ ئاماده بوونیان و بینای كه میی كێشه ی و دواده خ��ات تایبه ت به زه قرتده كاته وه ، قوتابخانه ش كه وه رزی خوێندن نزیكه و له گه ڵیشیدا سۆڵه و س��ه رم��ا و ب��اران وه رزی

نزیكده بێته وه .پرۆژكانی دواك��ه وت��ن��ی ل��ه ب��اره ی په روه رده كه چه ندینجار بووه ته دیارده ، به ڕێوه به ری گشتیی په روه رده ی سلێامنی ڕایگه یاند بۆ ئه مساڵ تائێستا ته نیا نیوه ی كاریان خوێندنگه بنیاتنانی پڕۆژەكانی ئه گه ری دیكه ی نیوه كه ی و كراوه تێدا

دواكه تنیان زۆره .

شاره كانی سلێامنی و هه ولێریش له الیه ن پێوه كراوه په یوه ندیم كه سه وه چه ندین هه ڵبژاردندا له ده نگپێدانم به ڵێنی و

پێدراوه «.س��ه ب��اره ت ب��ه ه��ه ڵ��وێ��س��ت��ی توركامنی، به ره ی سه ركردایه تیی سیاسیی توركامنه كانی قاییلبوون چ��ۆن ك��ه هه ڵبژاردن به شداریی كفری و هه ولێر به توركامنی ب��ه ره ی له كاتێكدا بكه ن كوردستاندا هه رێمی به دان فه رمی ئاشكرایده كات كاندیده ئ��ه و دان��ان��ێ ، به ره ی سیاسیی هه ڵوێستی ماوه یه كه جۆرێك و پێوه دیاره گۆڕانی توركامنی له نێوان لێكگه یشنت نزیكبوونه وه و له به ره ی و كورد سه ركردایه تیی ه��ه ردوو

به ره ی بۆیه ئ��ارا، هاتووه ته توركامنی فشارێكی و كۆسپ هیچ توركامنی له به شداربوونیان به رده م نه خستووه ته

هه ڵبژاردنه كانی په رله مانی كوردستاندا. ئه م س��ه رن��ج��ه ، جێگه ی ئ��ه وه ی به شدارییه ی به ره ی توركامنی له كاتێكدایه ده كرێ تۆمه تبار به وه توركامنی به ره ی ده وڵه تی فه رمانی و ركێف له ژێر كه سیاسه ته كانی به ب��ره و و توركیادایه كوردستان هه رێمی و عێراق له ئه نقه ره به ره كه سه ركردایه تیی ب��ه اڵم ده دات، و ڕەتده كاته وه تۆمه تانه ئه و هه میشه سیاسیی ئاڕاسته ی كه ڕاده گه یه نێت وا له سه ر توركیای فشاری و سه ربه خۆیه

نییه .

بۆ عه لی نه جمه دین مامۆستا دووس��ه د ك��ۆی »ل��ه وتیشی )ب��ه ی��ان( ئه مساڵ بڕیاردراوه كه خوێندنگه بینای نیوه یان بنیاتنانی ئه ركی دروستبكرێن، دراوه ، كۆمپانیاكان به بینایه ، سه د كه زه وییان بۆ ته رخانكراوه و هه وڵده درێت تیایاندا كاكردن به ده ست به منزیكانه ماون دیكه بینای سه د به اڵم بكرێت. زه وییه وه و شوێن نه بوونی به هۆی كه به دروستكردنیان پ��ڕۆژەی تائێستا

كۆمپانیاكان نه دراوه «. ڕوونیكرده وه س��ه رچ��اوه هه مان نه بوونی گرفتی ده رب��اره ی ئ��ه وان

»سیاسه تی به رەی توركامنی وه رچه رخانی به سه ردا هاتووه «

بۆ‌یه‌كه‌مجار‌توركمانه‌كانی‌گه‌رمیان‌كاندیدیان‌بۆ‌په‌رله‌مان‌هه‌یه‌‌

‌100پڕۆژه‌ی‌خوێندنگه‌‌زه‌وییان‌بۆ‌دابیننه‌كراوهله‌‌سنووری‌پارێزگای‌سلێمانی‌

www.bayanpress.net ژماره )51(، سێشه ممه 2013/9/10، ساڵی یەکەم

2

ئاماژە ناكه ن، ڕاده س��ت ده س��ه اڵت ئۆپۆزسیۆن وه ك ده ك��ات ب��ه وه ش زۆری ژماره یه كی چ��اوه ڕێ��ده ك��ه ن به رنه وه ، په رله مان كورسییه كانی حكومه ت بتوانن ڕادده ی��ه ی ئه و تا

پێكبهێنن. »به الی وتیشی گه اڵڵی مه ڕوان هێزه كانی ده س��ه اڵت ئ��ێ��م��ه وه گرفتێك ده كاته پێشمه رگه و ناوخۆ چونكه ئۆپۆزسیۆندا، ل��ه ب��ه رده م ناسنامه ی تائێستاش هێزانه ئ��ه و له ب��ه ده ر و نییه نیشتامنییان به گشتی ئه ندامه كانیان، ئینتیامی ئاڕاسته پارتییه وه و یه كێتی له الیه ن ئه مداوییه ی وته كانی ده ك��رێ��ن. هه ستیارییه كی كه سه راوییش عه تا ڕاده ستكردنی مه سه له ی له زۆری منوونه یه كه پێوه دیاربوو، ده سه اڵتدا

له عه قڵییه تی ده سه اڵتی كوردی«.قه یرانی چه ندین ئێستادا له هه رێمی ئ��اب��ووری و س��ی��اس��ی زۆرینه ی گرتووه ته وه ، كوردستانی ئاماده كاریین سه رقاڵی الیه نه كانیش په رله مانی هه ڵبژاردنه كانی ب��ۆ كوردستان، له و نێوه نده دا ئۆپۆزسیۆن ناته قلیدی وه رچه رخانێكی بۆ خۆی هه رێمدا سیاسیی پ��ڕۆس��ه ی ل��ه دوور پێیوایه كه ده ك��ات ئ��ام��اده به بێت گه یشنت ئه نجامه كه ی نییه

ده سه اڵت.

حكومه ت و ده گرێته ده ست ده س��ه اڵت گه وره ی پشتگیریی ئه و پێكده هێنێت. بۆ كوردستان هه رێمی هاوواڵتیانی گه وره ی هانده ری تاكه به ئۆپۆزسیۆن،

خۆیان ده زانێت.چاودێرانی له به شێك ئێستادا له و هه یه مه ترسییان هه رێم بارودۆخی به و پارتی و یه كێتی ده زان��ن ب��ه دووری ساده ییه شكست قبوڵ بكه ن و ده سه اڵت چونكه بكه ن، ئۆپۆزسیۆن ڕاده س��ت��ی سه ربازیی و ئه منی هێزی و داه��ات ئاسانی به و ده ستدایه له ژێر هه رێمیان

ئه گه ر وابوو: پێی سوورچی ئاغای عومه ر هه بێت، مه حاڵ شتێكی كوردستان له له سه ر پارتی به ده نگدانی خێڵی سورچییه )به ئاغای سوورچی، چونكه قسه ی عومه ر وته ی ئه و( پارتی دۆڕاوه و به دوای كه سی دۆڕاودا ده گه ڕێت، وه ك ئه و كه سه ی نزیكه بۆ چڵه پووش بێت و هانا نوقم له ده ریادا

به رێت. له باره ی سه ردانه كه ی سیداد بارزانییش بۆ ناوچه ی سوورچیایه تی، ناوبراو ده پرسێت: كاك ب��رای كاته دا له م پارتی چییه هۆی عه شیره تی سنووری ده نێرێته مه سعود سوورچی، له كاتێكدا له مێژوودا یه كه مجاره شتی وا ده بێت و له سه دا نه وه دی ئه وانه ش

كه له پێشوازییدا بوون، سوورچی نه بوون؟ خدر، ساڵح مام دیكه وه ، الیه كی له كه سایه تیی دیار و ریشسپیی خێڵی سوورچی »ئێمه ده ڵێت ئاغا، عومه ر براگه وره ی و ئازادین ده نگ به كێ ده ده ین، عومه ر ئاغا نییه بۆی و له گه ڵدایه خێزانی یه ك ته نیا

»گه رچی ئێمه له ساته وه ختی ده ستپێكردنی بانگه شه ی هه ڵبژاردنه وه ڕاگه یه ندراوێكامن به هۆشیداریامن كۆمه ڵێك و باڵوكرده وه ئێستاش تا به داخه وه به اڵم دا، هاوواڵتیان له و حاڵه تانه ی پێشرت هۆشداریامن به شێك ل��ه ب��اره وه داب��وون، ه��ه ر م��اون و له گه ڵ هه ڵبژاردندا بانگه شه ی ب��ه رده وام��ی��ی

ئه وانیش به رده وامن«.ئ��ه و ڕوون��ی��ك��رده وه زۆری��ن��ه ی سه رپێچییه كان كه به شێكیان مه ترسیشن بۆ

به سه ریاندا حیزبێك به ده ستی كه بیرناچێ سیاسی مه رامی بۆ كه سێكیش با ه��ات، جه رگسووتاو بكات، په رده پۆش ڕاب��ردوو ئه و هه رگیز سوورچی به شخوراوه كانی و به سه ریاندا كه ناكه ن له بیر مه ینه تییه

هات«.ده رباره ی خۆگورجكردنه وه ی پارتی له مه ڕوان عه شیره تی سوورچیایه تی، سنووری مه ترسیی پارتی كرد، به وه ئاماژەی گه اڵڵی هاوواڵتیانی ده نگی له ده ستدانی له هه یه سنوره كه ، به اڵم ئه وان وه ك كۆمه ڵی ئیسالمی )به هۆی هۆشیاری و ئیسالمدۆستیی خه ڵكی ده ڤه ره كه ( له الیه نه كانی دیكه زیاتر دڵنیان

له به ده ستهێنانی ده نگێكی باش.به رپرسی ك��ات هه مان كه ن��اوب��راو پێی ئیسالمییه ، كۆمه ڵی مه ڵبه ندی سۆرانی وابوو »له هه ڵبژاردنی ئه مساڵیشدا كۆمه ڵی ئیسالمی له و ده ڤه ره یه كێك له ده نگه هه ره ده نگده ر متامنه ی و ده بێت پێشه كان له

به ده ستده هێنێته وه «.

كامێرا ڕەتیده كاته وه سلێامنی هاتوچۆی هه ڵگیرابێت و ده ڵێت كه ئێستا به هه ردوو ڕێگه ی نهێنی و ئاشكراش كامێرای چاودێری

داده نێن.)به یان( بۆ محه مه د مه ریوان نه قیب یه كه می ڕۆژی سێ له »ته نیا وتیشی بانگه شه ی هه ڵبژاردندا 7416 سه رپێچیامن ب��ه راورد به ئه مه ش كه ت��ۆم��ارك��ردووه ، كه می نه ك بانگه شه ، له به ر ڕۆژان��ی به

نه كردووه ، به ڵكو زیاتر بووه «.

چونكه ئێمه له نیمچه هه رێمێكداین كه نیوه كه ی دیكه ی له قوڕگی مالیكیدایه «.

الی��ه ن��ه ك��ان��ی خ��ۆی��ان��ه وه الی ده توانن كه ده بینن وای ئۆپۆزسیۆنیش پارتیش و یه كێتی و ده س��ه اڵت بگه نه به بكه ن، ڕاده ست ده سه اڵتیان ناچارن نه یارانی ده نگی ڕووبه ڕووی پێچه وانه وه

گه نده ڵی و ده سه اڵت ده بنه وه .محه مه د، یوسف ل��ه وب��اره ی��ه وه گ��ۆڕان ب��زووت��ن��ه وه ی لیستی سه رۆكی به وه ئاماژە ئۆپۆزسیۆنه ، الیه نێكی كه ئۆپۆزسیۆن هه ڵبژاردنه دا له م ده ك��ات.

ئه م دوو هه ڵوێسته بكات، دژیه كیی زۆریان تێدایه ، ئه گه ر ئه وان له به رژەوه ندیی پارتی بۆ به شداربوونایه با كردووه ، پاشه كشه یان و خێڵ كه م النی چونكه باشرتبوو، خۆیان پارتییش پێده دا. خه ڵكه كه ی خۆی ده نگیان

باش ده زانێ ئه و چه ند كه سی له گه ڵدایه «.»خێڵی وتی زیاتر سوورچی نه جات داواكارییه كه ی دوای به تایبه ت سوورچی سه رۆكی پارتی پارێزگارانی هه ولێر، هه ر به هیچ جۆرێك ده نگ به و لیسته نادات كه ئه و

پشتیوانیی ده كات«.كوردستان پارێزگارانی پارتی سه رۆكی ڕێگری چه ندین دوای كرد ل��ه وه ش باسی بووه هه رچۆنێك جاشایه تی، تۆمه تی و هه ڵبژاردن به شداریی توانی حیزبه كه ی له الیه ن »تۆمه ته كانم ده ڵ��ێ ئه و بكات. خۆیان كه هه ڵبه سرتاوه بۆ كه سانێكه وه له سه ر ده بێت بوون، نێوده وڵه تی جاشی له ب��ه ر پ��ارت��ی خ��ی��ان��ه ت، و جاشایه تی كوڕی دادگا«. به رده م بچێته كه س هه موو

خه ڵك.یاساكانی پێشێلكاریی ده رب��اره ی هاتوچۆ له میانی بانگه شه كانی هه ڵبژاردندا، ده ڵێت هاتوچۆ سه المه تیی كۆمه ڵه ی پێشێلكاریی له شێواز چه ندین ڕۆژان��ه هه ڵمه ته كانی به هۆی كه ده بینین یاسایی فه رامۆشده كرێن هه ڵبژاردنه وه بانگه شه ی

و زه قناكرێنه وه .كۆمه ڵه ی وته بێژی عومه ر، خالید وتی )ب��ه ی��ان( ب��ۆ هاتوچۆ سه المه تیی

ئه و بكات، قسه سوورچییه كانه وه ناوی به ناكه ن، له گه ڵ قسه ی خۆی براكانی و كوڕ ئێستا چۆن خێڵێك به قسه ی ده كات؟! ئه و كه بكات الیه نێك بۆ بانگه شه نه ده بوایه

باوكربای كوشت«. سوورچی خێڵی كه سایه تییه ی ئه و بۆ )به یان( زیاتر وتی »ده نگی ئێمه یان بۆ نه جات سوورچییه ، یان بۆ كۆمه ڵی ئیسالمی، عه لی مامۆستا ق��ه رزداری ئێمه چونكه باپیرین كه له 31 ئابدا له ده ستی پارتی و له

مه رگ ده ربازی كردین«. الی خۆیه وه ، مه روان گه اڵڵی، كاندیدی كۆمه ڵی ئیسالمی، وه ك الیه نێكی كاریگه ری ده ڤه ره كه وتی »ئه و سه رده مه به سه رچووه خێڵ ئه ندامانی بڵێت چی خێڵ س��ه رۆك ئیراده ی ئێستا هه موو ملكه چی بن، خه ڵك خێڵی سوورچی خزمانی له ناو هه یه . خۆی ده نگده ری هه موو الیه نه كان هه ن، ئه وه ش ده رده كه وێت. ڕاسته قینه دوای هه ڵبژاردنی مه ینه تییه كیان و ئ��ازار و ئێش خێڵه ئه و

سه ر گیانی هاوواڵتیان، بریتین له سواربوون و ئۆتۆمبێل سه قفی و داشبوڵ له سه ر پۆستكارت و وێنه به جامه كان داپۆشینی خراپ به شێوه یه كی منداڵ به كارهێنانی و ده ربڕینی هه روه ها شۆفێریدا. كاتی له به ه��ه ڵ��ب��ژاردن بانگه شه ی حه ماسه تی سه رپێچی حاڵه تدا زۆر له كه ئۆتۆمبێل

یاساكانی هاتوچۆش له خۆده گرێت.له الیه كی دیكه وه ده رباره ی نه بوونی پۆلیسی وته بێژی چاودێری، كامێراكانی

ده ستبه رداری نابن.بۆ محه مه د یوسف پرسه ش ئه و بۆ )به یان( ده ڵێت »یه كێتی و پارتی ناتوانن نه كه ن، قه بوڵ هه ڵبژاردن ئه نجامی و هه ڵده بژێرێت میلله ته ئه وه چونكه بڕیار ده دات، ئه وان ده بێت مل بۆ ده نگی تووشی هه رێم نا ئه گه ر بده ن، میلله ت خۆیان كه ده ك��ه ن گ��ه وره قه یرانێكی

زه ره رمه ندی یه كه می ده بن«.سه رۆكی چوارچێوه یه دا له و هه ر وای��ه پێی ئیسالمی كۆمه ڵی لیستی بكرێت ب��ۆی��ان ت��ا پ��ارت��ی و یه كێتی

له سه ر سیستمه كانیان زۆرینه یان كه كوده تا هه ڵچرناوه ، به اڵم دواجار ئیراده ی سیاسیی خه ڵك سه ركه وتووه و ته نگی به

كوده تاچییان و میراتگرانیان هه ڵچنیوه .ئه و چاودێره له باره ی واقیعی سیاسی وتی )به یان( بۆ هه رێمیش بارودۆخی و له كه ده بینم، ل��ه وه دا ئیشكال »ته نیا حوكمڕانی ڕێڕەوی كوردستان هه رێمی گه مه كه ن��ه گ��رت��ووه ، خ��ۆی ئ��اراس��ت��ه ی به جۆرێكه ناتوانین بڵێین پارتی و یه كێتی هه ردووكیان له ده سه اڵتدان. یان ناتوانین چه سپاوه ، هه رێم سیاسیی كیانی بڵێین

پارتی لیسته كه ی له پشتیوانی به ڵێنیانداوه به رامبه ردا له بده ن، پێ ده نگه ى و بكه ن عه شیره ته ئه و دیاری كه سایه تییه كی چه ند هه واڵه كه ڕەتده كه نه وه و ده ڵێن نه مانوتووه

ده نگ به پارتی ده ده ین. ل��ه وب��اره ی��ه وه ، ن��ه ج��ات س��وورچ��ی، كوردستان پارێزگارانی پارتی سه رۆكی به ناوی نییه بۆی كه س هیچ ڕایگه یاند پارێزگارانه وه پارتی و سوورچی عه شیره تی نوێنه ری ته نیا ده توانن ئه وان بكات، قسه پارتی پاریزگارانی دیموكراتی هه ولێر بن كه

پاشكۆی پارتییه .وتی )ب��ه ی��ان( بۆ س��ه رچ��اوه هه مان به ناوی ته له فزیۆن له سه ر كه سه ی »ئه و به شداری بۆیه وتی هه ولێره وه پارێزگارانی نه مانتوانی چونكه ناكه ین هه ڵبژاردن ژماره ی پێویست كاندید بۆ كۆمسیۆن دیاری بكه ین، هه مان كه س دواتر وای باڵوكرده وه له پاشه كشه ی پارتی به رژەوه ندیی له كه پڕۆسه ی هه ڵبژاردن كردووه . ئه وه ی سه یری

وه ریده گرن.هاوكات چه ند ڕۆژێكه تێبینی ده كرێت هاتوچۆ به ڕێوه به رایه تییه كانی كامێرای نابیرنێن، و الب��راون شه قامه كان له سه ر ئه مه ش به شێك له شۆفێرانی بێخه مكردووه بیانه وێت چ��ۆن بانگه شه دا له كاتی كه چاودێرانیش له به شێك بكه ن، شۆفێریی كامێراكانی پێچانه وه ی دوورنییه ده ڵێن و بانگه شه ل��ه بێت به شێك هاتوچۆ، هه وڵێكیش بێت بۆ كه مكردنه وه ی ناڕەزایی


هه ڵبژاردنه كانی س��ه روب��ه ن��دی ل��ه حیزب له به شێك كوردستان، په رله مانی زی��ن��دووك��ردن��ه وه ی بۆ ك��ار الیه نه كان و ئه و بۆ كه سانێك و ده ك��ه ن دۆستایه تی مه به سته به كاردێنن، ئه گه رچی ئه و هه نگاوه هه ر له بنه ماوه كێشه ی تێدابێت و قه ناعه ت ئامانجگیراوه كانیش به كه سه پێهێنانی

ئه سته م بێت.له سه ر ك��ار الیه نانه ی ل��ه و یه كێك دیموكراتی پارتی ده ك��ات، مه سه له یه ئه م بۆ ئامانجگیراویش به الیه نی كوردستانه ، و سوورچی عه شیره تی لێكنزیكبوونه وه كه ،

دانیشتووانی ناوچه ی سوورچیایه تیین.میدیای به مدواییانه ڕووه وه ل��ه و سه ردانێكی دوای ڕاگه یاند: ئه وه ی پارتی پارتی سه رۆكی سوورچی، ئاغای عومه ر )هه ولێر( كوردستان دیموكراتی پارێزگارانی سوورچی عه شیره تی تێكڕای ناوچه كه ، بۆ

سه ید نامی

لیسته كان بانگه شه ی و هه ڵمه ت و ده بێته وه چڕتر ،9 21ی هه ڵبژاردنی بۆ قه واره كان، چ و هاوواڵتی چ له گه ڵیشیدا هه رێمی ڕەوش��ی جۆراوجۆر شێوازی به

كوردستان به ره و نائاسایی ده به ن.بنه ما پێشێلكردنی ڕووه ش��ه وه له و بووه ته هاتوچۆ، و شۆفێری یاساكانی و دیارده و به شێك له هاوواڵتیانیش به ئاسایی

شڤان عه لی

هه ڵبژاردنی مانگه ئه م 21ی په رله مانی كوردستان به ڕێوه ده چێت. هه ڵبژاردنی چ��اوه ڕوان��ده ك��رێ��ت به سه ر وه رچ��ه رخ��ان��ێ��ك ئ��ه م��ج��اره بهێنێت هه رێمدا سیاسیی نه خشه ی سه رله نوێ سیاسی پێكهاته ی و پێشبینیی ه��ه روه ك دابڕێژێته وه ، و قه باره به سه ر گه وره گۆڕانكاریی هه رێمی هێزه سیاسییه كانی قورسایی جگه ئه مه ده ك��رێ��ت. كوردستاندا وای چ��اودێ��ران له به شێك ل��ه وه ی ئاسته ئه و تا گۆڕانكارییه كه ده بینن گه وره بێت، جێگۆڕكێ به حیزبه كانی

ده سه اڵت و ئۆپۆزسیۆنیش بكات.الی��ه ن��ه ك��ان��ی ڕووه وه ل��ه و ن��ازان��ن دووری ب��ه ئ��ۆپ��ۆزس��ی��ۆن بیانگه یه نێته داهاتوو هه ڵبژاردنی حكومه ت، پێكهێنانی و ده س��ه اڵت ده ڵێن( خ��ۆی��ان )وه ك به وپێیه ی ناڕە زایی ده نگی گه وره ی شه پۆلێكی له شه قامی كوردیدایه كه ئومێدی ئه و ته نیا ناڕازییه كانی، ده نگه و شه پۆله

ئۆپۆزسیۆنه .مامۆستای خ��ه ل��ی��ل، ماجید پێیوایه : سیاسی، چاودێری و زانكۆ تێیدا ئۆپۆزسیۆن نییه واڵتێك هیچ ده سه اڵتی نه گرتبێته ده ست، ته نانه ت ناوه ڕاستیش ڕۆژهه اڵتی واڵتانی له

بانگه‌شه‌ی‌هه‌ڵبژاردن‌یاساكانی‌هاتوچۆشی‌هه‌ڵپه‌ساردووه‌

گرتنه ده ستی ده سه اڵت به ئه گه رێكی به هێز داده نێت

ئۆپۆزسیۆن‌پێشبینی‌بۆ‌قۆناغی‌دوای‌هه‌ڵبژاردن‌ده‌كات

عه‌شیره‌تی‌سوورچی‌ده‌نگدان‌به‌‌پارتی‌ڕه‌تده‌كاته‌وه‌

یه كێتیی سه رۆكی عه بدوڵاڵ، نیعمه ت )به یان(، له گه ڵ گفتوگۆیه دا له م ئه مجاره ی تایبه تمه ندییه كانی هه ڵبژاردنی تیشك ده خاته سه ر په رله مانتاران، په رله مانی كوردستان، له گه ڵ ئه وه شدا پێشبینی ده كات هه ڵكشان و داكشان له ده نگی الیه نه سیاسییه كاندا ڕووبدات، هه روه ك پێشیوایه كه ده نگه كانی كۆمه ڵ

و یه كگرتوو زیاد ده كه ن.

گفتوگۆ:‌هاوژین‌عومه‌ر

www.bayanpress.netژماره‌‌)51(،‌سێشه‌ممه‌‌2013/9/10،‌ساڵی‌یەکەم

5

په‌رله‌مان‌و‌په‌رله‌مانتاری‌تێنه‌گه‌یشتوون؟پرسیارێكی‌ ئه‌مه‌‌ عه‌بدوڵاڵ:‌ نیعمه‌ت‌گرنگه‌‌و‌خاڵێكی‌گرنگیشه‌.‌ئه‌و‌كاندیدانه‌ی‌ئه‌و‌ ده‌ك��ه‌ن،‌ باس‌ به‌وشێوه‌یه‌‌ ئێستا‌ كه‌‌سیسته‌می‌ ل��ه‌‌ بێخه‌به‌رن‌ كاندیدانه‌‌له‌‌ په‌رله‌مانی‌ سیسته‌می‌ په‌رله‌مانی.‌زۆربه‌ی‌ كه‌‌ نییه‌‌ ئه‌وه‌‌ وه‌كو‌ كوردستاندا‌ده‌كه‌ن،‌ ته‌نفیزی‌ باسی‌شتی‌ كاندیده‌كان‌له‌‌كاتێكدا‌پێویسته‌‌باسی‌شتی‌ته‌رشیعی‌و‌یاسایی‌بكه‌ن،‌له‌‌ڕووی‌یاساییه‌وه‌‌هه‌وڵ‌بده‌ن،‌نه‌ك‌به‌ڵێنی‌بریقه‌دار‌بده‌ن،‌كه‌‌ئه‌و‌شۆك‌ تووشی‌ خه‌ڵكی‌ دوایی‌ به‌ڵێنانه‌ش‌ده‌كه‌ن‌و‌ئه‌و‌ده‌نگده‌ره‌ی‌ده‌نگی‌پێداون،‌نابێت‌ ده‌ڕوات.‌ بێئومێدییه‌‌ ئه‌و‌ له‌سه‌ر‌ده‌بێت‌ به‌ڵكو‌ بكه‌ین،‌ بێئومێدیان‌ ئێمه‌‌با‌ یاسایی.‌ شێوه‌ی‌ به‌‌ بكه‌ین‌ بینا‌ ئاینده‌‌بڵێن‌ئه‌وه‌نده‌ی‌پێامنده‌كرێ،‌ئێمه‌‌هه‌وڵ‌یان‌ ئێمه‌‌وا‌ده‌كه‌ین،‌ بڵێن‌ ده‌ده‌ین،‌نه‌ك‌

وا‌ناكه‌ین.قسه‌یه‌ی‌ ئه‌و‌ له‌گه‌ڵ‌ وات��ه‌‌ به‌یان:‌كاری‌ له‌‌ زۆرینه‌یان‌ وتم‌ كه‌‌ هاوڕای‌ من‌په‌رله‌مان‌و‌په‌رله‌مانتاری‌تێنه‌گه‌یشتوون؟

نیعمه‌ت‌عه‌بدوڵاڵ:‌به‌ڵێ‌،‌چونكه‌‌به‌‌كاتێك‌ نازانن‌ ئه‌وه‌‌ زۆربه‌یان‌ دڵنیاییه‌وه‌‌چییه‌،‌ ئیشه‌كانیان‌ په‌رله‌مان،‌ ده‌چنه‌‌گرفته‌كه‌‌لێره‌دایه‌.‌كه‌سێك‌خۆی‌ده‌پاڵێوێ‌‌پۆستێك،‌ هه‌ر‌ بۆ‌ یان‌ په‌رله‌مانتاری،‌ بۆ‌ده‌بێ‌‌بزانێ‌پالنی‌چییه‌،‌ئه‌و‌ئیشه‌‌چۆنه‌،‌ناگونجێت‌ واته‌‌ چییه‌؟‌ كاری‌ په‌رله‌مان‌و‌ ته‌نفیزی‌ ده‌زگای‌ ئێستاوه‌‌ له‌‌ هه‌ر‌ تۆ‌

ته‌رشیعی‌تێكه‌ڵ‌بكه‌یت.به‌یان:‌به‌‌ڕای‌جه‌نابت‌وه‌كو‌سه‌رۆكی‌وه‌كو‌ كوردستان،‌ په‌رله‌مانتارانی‌ یه‌كێتیی‌په‌یامێكیش‌بۆ‌ده‌نگده‌ران،‌ئه‌وان‌پێویسته‌‌له‌سه‌ر‌چ‌بنه‌ما‌و‌پێوه‌رێك‌ده‌نگ‌بده‌ن؟‌

كێ‌‌بۆ‌كاری‌په‌رله‌مانتاری‌گونجاوه‌؟مه‌سه‌له‌ی‌ ڕاسته‌‌ عه‌بدوڵاڵ:‌ نیعمه‌ت‌پسپۆڕی‌بۆ‌كاری‌په‌رله‌مانی‌گرنگه‌،‌به‌اڵم‌كار‌ به‌اڵم‌ پسپۆڕیشن،‌ هه‌ن‌ كه‌س‌ زۆر‌خۆی‌ ئیشه‌كانی‌ و‌ پسپۆڕە‌ واته‌‌ ناكه‌ن،‌ناكات.‌هه‌ربۆیه‌‌پێویسته‌‌هه‌وڵ‌بدرێ‌ئه‌و‌شاره‌زاییان‌ هه‌یه‌،‌ ئه‌زموونیان‌ كه‌سانه‌ی‌هه‌یه‌‌له‌‌بواره‌كاندا،‌ئه‌وانه‌ی‌كه‌‌پێشینه‌ی‌باشیان‌هه‌یه‌‌له‌‌بواره‌كاندا،‌مێژووی‌باشیان‌ئه‌وانه‌‌ خه‌ڵك‌ بێگه‌ردن،‌ و‌ پاك‌ و‌ هه‌یه‌‌هه‌ڵبژێرێ‌،‌نه‌ك‌به‌‌دوای‌ئه‌وه‌ی‌ئه‌وه‌‌له‌‌فاڵن‌حیزبه‌.‌كه‌سی‌باش‌له‌‌ژن،‌له‌‌پیاو،‌له‌‌له‌‌هه‌ر‌شوێنێك،‌ به‌ته‌مه‌نه‌كان،‌ له‌‌ گه‌نج،‌ئه‌وانه‌‌مێژوویه‌كیان‌هه‌یه‌،‌ئه‌وانه‌‌هه‌موو‌قسه‌‌ ب��اڵوده‌ك��ه‌ن��ه‌وه‌،‌ خۆیان‌ م��ێ��ژووی‌و‌ لێپێچینه‌وه‌‌ ده‌نگده‌ر‌ پێویسته‌‌ ده‌كه‌ن.‌بایه‌خی‌ زۆر‌ ده‌نگ‌ بكات،‌ به‌دواداچوون‌هه‌یه‌،‌پێویسته‌‌ئه‌و‌ده‌نگه‌‌به‌فیڕۆ‌نه‌ڕوات،‌و‌ بێت‌ یه‌كێك‌ خۆڕایی‌ و‌ خوت‌ به‌‌ هه‌ر‌ڕاگه‌یاندندا‌ له‌‌ كابرایه‌ك‌ پێبده‌ی!‌ ده‌نگی‌ئه‌و‌ و‌ ده‌ك��ات‌ قسه‌‌ و‌ هه‌یه‌‌ ده‌رفه‌تی‌ده‌كه‌ن،‌ له‌گه‌ڵ‌ چاوپێكه‌وتنه‌ی‌ هه‌موو‌زۆره‌،‌ پڕوپاگه‌نده‌ی‌ و‌ چاالكی‌ یاخود‌دوای‌ به‌‌ به‌ڵكو‌ هه‌ڵنه‌خه‌ڵه‌تێن،‌ ب��ه‌وه‌‌ده‌نگده‌ر‌ خزمه‌تی‌ كێ‌‌ بگه‌ڕێن‌ ئ��ه‌وه‌دا‌ده‌كات،‌ واڵته‌‌ ئه‌م‌ خزمه‌تی‌ كێ‌‌ ده‌كات،‌نه‌ك‌ ئه‌وه‌یه‌،‌ شایسته‌ی‌ كێ‌‌ پسپۆڕە،‌ كێ‌‌ئه‌وه‌ی‌ته‌نیا‌كه‌‌قسه‌‌و‌هه‌ڵپه‌‌و‌جووڵه‌ی‌ده‌بێت‌ به‌رپرسه‌،‌ ده‌نگده‌ر‌ لێره‌‌ زۆره‌.‌دوایی‌گله‌یی‌له‌‌خۆی‌بكات،‌نه‌ك‌جارێكی‌

الیه‌نانه‌ی‌ ئ��ه‌و‌ ب��چ��ووك��ه‌ك��ان،‌ حیزبه‌‌زیاتر‌ كورسییان‌ ب��ووه‌،‌ كه‌م‌ كورسییان‌ده‌بێت،‌به‌اڵم‌به‌‌ڕێژەیه‌كی‌زۆر‌نا.‌وه‌كو‌زه‌حمه‌ته‌،‌ ڕەها‌ زۆرینه‌ی‌ كرد،‌ باسیشم‌یه‌كرته‌وه‌،‌ له‌‌ ده‌بن‌ نزیك‌ زۆر‌ الیه‌نه‌كان‌بۆ‌ هه‌ن،‌ تایبه‌تیش‌ بارودۆخی‌ هه‌ندێك‌ده‌زانی‌ خۆت‌ یه‌كێتی،‌ و‌ گۆڕان‌ منوونه‌‌جه‌ماوه‌ری‌ئه‌م‌دوو‌الیه‌نه‌‌دابه‌ش‌ده‌بن.

به‌یان:‌لێره‌دا‌ڕاتده‌گرم‌بۆ‌دوو‌شت،‌یه‌كه‌م‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌گۆڕان‌و‌یه‌كێتی،‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌وه‌ی‌پێشرت‌وتت‌حیزبی‌بچووك.‌گۆڕان‌و‌یه‌كێتی‌كه‌‌له‌‌یه‌ك‌ئاڕاسته‌وه‌‌هاتوون،‌ئه‌و‌ سیاسی،‌ واقیعی‌ به‌پێی‌ و‌ زۆرج��ار‌منوونه‌‌ بۆ‌ ده‌بێت،‌ دابه‌ش‌ جه‌ماوه‌ره‌یان‌هۆی‌ به‌‌ و‌ پێشوودا‌ هه‌ڵبژاردنی‌ له‌‌به‌شێك‌ پارتی،‌ له‌گه‌ڵ‌ هاوپه‌یامنییان‌دا.‌ گۆڕان‌ بۆ‌ ده‌نگیان‌ یه‌كێتییه‌كان‌ له‌‌هه‌ڵبژاردنه‌دا‌ له‌م‌ ده‌كه‌ن‌ ئه‌وه‌‌ پێشبینی‌جه‌ماوه‌ری‌یه‌كێتی،‌ئه‌وه‌ی‌پێشرت‌ده‌نگی‌داوه‌‌به‌‌گۆڕان،‌ده‌نگ‌بداته‌وه‌‌به‌‌یه‌كێتی،‌سه‌ربه‌خۆ‌ لیستی‌ به‌‌ ئه‌وه‌ی‌ حوكمی‌ به‌‌

دابه‌زیون؟ئه‌گه‌ر‌ به‌ڵێ‌.‌ عه‌بدوڵاڵ:‌ نیعمه‌ت‌ئه‌وا‌ كرد،‌ كه‌م‌ ده‌نگه‌كانی‌ گۆڕان‌ لیستی‌به‌اڵم‌ ده‌بێت،‌ یه‌كێتی‌ بۆ‌ كورسییانه‌‌ ئه‌و‌له‌‌ ناڕازییه‌كان‌ له‌‌ كام‌ هیچ‌ ناشزانین‌به‌‌گۆڕان‌ الیه‌نه‌كانی‌دی،‌ده‌نگ‌ده‌ده‌ن‌یان‌نا؟‌كه‌‌ئه‌گه‌ری‌زیاتره‌‌بۆ‌ئه‌وان‌بێت.‌ده‌نگی‌ كه‌‌ ئ��ه‌وه‌ی‌ هه‌رحاڵ،‌ به‌‌ ب��ه‌اڵم‌گۆڕان‌كه‌م‌بكات،‌ئه‌و‌ده‌نگانه‌‌بۆ‌یه‌كێتی‌دێنه‌وه‌.‌به‌‌حوكمی‌ئه‌وه‌ی‌به‌‌یه‌ك‌لیست‌

هاتوون،‌گۆڕانكاری‌ده‌بێ.حیزبه‌‌ وت��ت��ان‌ پ��ێ��ش��رت‌ ب��ه‌ی��ان:‌ده‌ك��ات.‌ زی��اد‌ ده‌نگیان‌ بچووكه‌كان‌

مه‌به‌ستت‌ئیسالمییه‌كانه‌؟كۆمه‌ڵ‌ به‌ڵێ‌،‌ عه‌بدوڵاڵ:‌ نیعمه‌ت‌ئه‌وان‌ ناكه‌م‌ پێشبینی‌ من‌ یه‌كگرتوو.‌ و‌ناكه‌م‌ پێشبینی‌ بكات،‌ ك��ه‌م‌ ده‌نگیان‌هه‌ر‌ ئه‌وان‌ ئه‌گه‌ر‌ بكات.‌ زیاد‌ زۆریش‌بكه‌نه‌وه‌،‌ خۆشیان‌ ده‌نگی‌ له‌‌ پارێزگاری‌ئه‌وا‌هه‌ر‌سه‌ركه‌وتوو‌ده‌بن.‌به‌اڵم‌ڕەنگه‌‌هه‌موو‌ وات��ه‌‌ ب��ه‌س��ه‌رك��ه‌ون.‌ تۆزێكیش‌الیه‌نه‌كان‌حه‌قی‌خۆیان‌وه‌رده‌گرن،‌حه‌قه‌‌به‌وه‌ش‌ڕازی‌بن.‌من‌هیوام‌وایه‌‌هه‌موو‌بۆ‌ بهێنن،‌ به‌ده‌ست‌ كورسی‌ الیه‌نه‌كان‌

ئه‌وه‌ی‌هه‌موو‌به‌شدار‌بن‌له‌‌حكومه‌ت.له‌ال‌ بۆچوونێكتان‌ هیچ‌ ب��ه‌ی��ان:‌دروست‌بووه‌‌سه‌باره‌ت‌به‌وه‌ی‌ئه‌م‌پێنج‌حیزبه‌ی‌ده‌سه‌اڵت‌و‌ئۆپۆزسیۆن،‌به‌‌ژماره‌‌

چه‌ند‌كورسی‌ده‌به‌نه‌وه‌؟ئه‌و‌ ناتوانم‌ عه‌بدوڵاڵ:‌ نیعمه‌ت‌ئیش‌ ئه‌وه‌‌ له‌سه‌ر‌ ئێمه‌‌ بكه‌م،‌ پێشبینییه‌‌ناكه‌ین.‌ئێمه‌‌زیاتر‌هه‌ڵسه‌نگاندنی‌گشتی‌

ده‌كه‌ین.مردووه‌كان‌ ناوی‌ مانه‌وه‌ی‌ به‌یان:‌

جیانه‌كردنه‌وه‌ی‌ و‌ دووب��اره‌‌ ن��اوی‌ و‌تایبه‌تیش‌ به‌‌ تایبه‌ت،‌ ده‌نگده‌ری‌ ناوی‌ده‌نگده‌راندا،‌ تۆماری‌ له‌‌ ناوخۆ‌ هێزه‌كانی‌هیچ‌كاریگه‌رییه‌كی‌سلبی‌له‌سه‌ر‌ئه‌نجامی‌

هه‌ڵبژاردنه‌كان‌دروست‌ده‌كات؟ڕووبدات‌ ئه‌گه‌ر‌ عه‌بدوڵاڵ:‌ نیعمه‌ت‌ئه‌وه‌‌ ئه‌گه‌ر‌ لێده‌كه‌وێته‌وه‌.‌ ئه‌وه‌‌كێشه‌ی‌چاره‌سه‌ر‌نه‌كرێت،‌كێشه‌ی‌لێده‌كه‌وێته‌وه‌.

جه‌نابت‌ پێشبینی‌ به‌‌ واته‌‌ به‌یان:‌كاریگه‌ریی‌سلبی‌به‌جێده‌هێڵێ؟

به‌جێی‌ به‌ڵێ‌‌ عه‌بدوڵاڵ:‌ نیعمه‌ت‌الیه‌نه‌كان‌ هه‌موو‌ ئه‌مجاره‌‌ ده‌هێڵێ.‌هاتوون‌و‌وه‌كو‌چاودێرێك‌ئیش‌ده‌كه‌ن،‌كه‌‌ هه‌ڵبژاردندا،‌ له‌‌ به‌شداری‌ وه‌كو‌ نه‌ك‌ئه‌مه‌‌ بگیرێت،‌ خروقات‌ كه‌مرتین‌ له‌‌ ڕێ‌

زۆر‌گرنگه‌.مشتومڕی‌ عێراق‌ له‌‌ ئێستا‌ به‌یان:‌یان‌ نه‌هێشنت،‌ ب��ه‌‌ س��ه‌ب��اره‌ت‌ ت��ون��د‌خانه‌نشینیی‌ مووچه‌ی‌ كه‌مكردنه‌وه‌ی‌په‌رله‌مان‌سه‌ریهه‌ڵداوه‌.‌ئه‌گه‌ر‌ئه‌و‌بابه‌ته‌‌لێره‌ش‌ ئایا‌ گه‌یشت،‌ ئه‌نجامێك‌ به‌‌ له‌وێ‌

ڕەنگدانه‌وه‌ی‌ده‌بێت؟له‌‌ ئه‌گه‌ر‌ به‌ڵێ‌.‌ عه‌بدوڵاڵ:‌ نیعمه‌ت‌عێراق‌گۆڕانكاری‌به‌وشێوه‌‌گه‌وره‌یه‌‌بكرێ،‌بگرێته‌وه‌،‌ تایبه‌ت‌ خانه‌نشینیی‌ هه‌موو‌كوردستانیش‌ ئه‌مه‌‌ په‌رله‌مان،‌ ته‌نها‌ نه‌ك‌له‌‌ ده‌م��ان��ه‌وێ��ت‌ ئێمه‌‌ ده‌گ��رێ��ت��ه‌وه‌.‌ڕێكبخه‌ینه‌وه‌،‌ یاسایانه‌‌ ئه‌م‌ كوردستان‌ئه‌گه‌ر‌ مووچه‌دا‌ دانانی‌ له‌‌ بنه‌ڕەتدا‌ له‌‌خانه‌نشینیش‌ ئه‌گه‌ر‌ دانا،‌ زیادت‌ به‌شی‌دروست‌ جیاوازی‌ ئه‌وه‌نده‌‌ بگۆڕدرێت،‌ناكات.‌ئه‌سڵه‌ن‌ده‌بێت‌خودی‌مووچه‌كه‌‌80%یه‌،‌ خانه‌نه‌نشین‌ مووچه‌ی‌ بگۆڕی،‌زۆره‌،‌ هه‌ر‌ 80%ش‌ بێ،‌ ملیۆن‌ ده‌‌ ئه‌گه‌ر‌و‌ ملیۆن‌ پێنج‌ به‌‌ بیكه‌ی‌ ئه‌گه‌ر‌ ب��ه‌اڵم‌له‌گه‌ڵ‌ ئێمه‌‌ باشه‌.‌ ئه‌وكاته‌‌ شه‌ش‌ملیۆن،‌بكرێته‌وه‌،‌ كه‌م‌ مووچه‌كه‌‌ بڕی‌ ئه‌وه‌داین‌بۆئه‌وه‌ی‌خانه‌نشینی‌كه‌م‌بكرێته‌وه‌.‌واته‌‌

جارێكی‌تر‌شێوه‌كه‌‌ڕێكبخرێته‌وه‌.یان‌ خۆته‌،‌ بۆچوونی‌ ئه‌مه‌‌ به‌یان:‌

یه‌كێتیی‌په‌رله‌مانتاران؟ئێمه‌‌ ن��ا.‌ ع��ه‌ب��دوڵ��ال:‌ نیعمه‌ت‌بۆ‌ ئ��ام��اده‌ك��ردووه‌‌ ڕەشنووسێكیشامن‌ئه‌و‌ په‌رله‌مان‌ ئه‌گه‌ر‌ چ��واره‌م،‌ خولی‌هه‌ر‌ پرۆژەیه‌‌ ئه‌و‌ گۆڕێ‌.‌ هێنایه‌‌ باسه‌ی‌

دێته‌‌گۆڕێش.یه‌كێتیی‌ وه‌ك��و‌ ئێوه‌‌ وات��ه‌‌ به‌یان:‌

په‌رله‌مانتاران‌له‌گه‌ڵ‌ڕێكخستنه‌وه‌یدان؟له‌گه‌ڵ‌ به‌ڵێ‌‌ عه‌بدوڵال:‌ نیعمه‌ت‌مووچه‌ی‌ هه‌ر‌ ئه‌وه‌‌ ڕێكخستنه‌وه‌یداین.‌په‌رله‌مان‌ناگرێته‌وه‌،‌به‌‌داخه‌وه‌‌هه‌ر‌باسی‌تایبه‌ت‌ مووچه‌ی‌ ده‌كرێت.‌ په‌رله‌مان‌وه‌زیر‌و‌حاكم‌و‌مودیر‌عام‌و‌په‌رله‌مانتار‌زۆر‌ ئ��ه‌وه‌‌ ده‌گرێته‌وه‌،‌ ڕاوێژكاریش‌ و‌

دوورودرێژە‌و‌ده‌بێ‌رێكبخرێته‌وه‌.

تر‌بڵێت‌ئێمه‌‌ده‌نگامن‌دا‌و‌ئه‌و‌كه‌سانه‌‌به‌،‌ حه‌كه‌م‌ خۆت‌ ئێستا‌ نه‌كرد.‌ هیچیان‌له‌‌ به‌شداربه‌‌ نه‌ڕوات،‌ به‌فیڕۆ‌ ده‌نگت‌ با‌

ده‌نگدان،‌ده‌نگدانێكی‌پاك‌و‌بێگه‌رد.په‌یام‌ چ��اودێ��ری��ی‌ كاتێك‌ ب��ه‌ی��ان:‌به‌‌ ده‌ك��ه‌ی��ن،‌ لیسته‌كان‌ دروش��م��ی‌ و‌كه‌‌ ده‌س��ه‌اڵت،‌ و‌ ئۆپۆزسیۆن‌ تایبه‌تیش‌ئێستا‌ئه‌وان‌نه‌خشه‌ی‌سیاسیی‌كوردستان‌به‌‌ هه‌ندێكیان‌ ده‌بینین‌ پێكده‌هێنن،‌ناڕاسته‌وخۆ‌ به‌‌ هه‌ندێكیشیان‌ و‌ ئاشكرا‌یان‌ ده‌س��ه‌اڵت،‌ ن��او‌ چوونه‌‌ بۆ‌ ه��ه‌وڵ‌به‌‌ ده‌ده‌ن.‌ حكومه‌ت‌ به‌شداریكردنی‌پێشبینی‌و‌خوێندنه‌وه‌ی‌به‌ڕێزت،‌له‌‌دوای‌ئه‌م‌هه‌ڵبژاردنه‌،‌نه‌خشه‌‌و‌واقیعی‌سیاسی‌هه‌روه‌كو‌ئێستای‌ده‌مێنێته‌وه‌،‌ئۆپۆزسیۆن‌ئیئتیالفی،‌ یان‌حكومه‌تێكی‌ ده‌سه‌اڵت،‌ و‌ده‌بێت‌ دروست‌ نیشتامنی‌ حكومه‌تێكی‌

و‌هه‌موو‌الیه‌نه‌كان‌به‌شدارده‌بن‌تیایدا؟زۆر‌ زۆر‌ ئه‌مه‌ش‌ عه‌بدوڵاڵ:‌ نیعمه‌ت‌هه‌ڵبژاردن‌ بۆ‌ هه‌ڵبژاردن‌ ئێمه‌‌ گرنگه‌،‌و‌ هه‌یه‌‌ ئه‌نجامی‌ هه‌ڵبژاردن‌ ناكه‌ین.‌چواره‌می‌ خوله‌ی‌ له‌و‌ هه‌یه‌.‌ ئامانجیشی‌ئه‌و‌ و‌ ڕكابه‌ری‌ ئه‌و‌ هۆی‌ به‌‌ و‌ په‌رله‌مان‌حه‌مته‌ن‌ هاتوون،‌ ته‌نیا‌ به‌‌ كه‌‌ لیستانه‌ی‌یان‌ الیه‌نێك،‌ به‌‌ حكومه‌ت‌ پێكهێنانی‌له‌‌ ده‌بێت.‌ زه‌حمه‌ت‌ الیه‌نیش،‌ دوو‌ به‌‌هه‌ڵبژاردن‌ ئه‌نجامی‌ ڕاگه‌یاندنی‌ دوای‌هه‌رێمی‌ بارودۆخی‌ ڕەچاوكردنی‌ به‌‌ و‌بوونی‌ ڕەها‌ زۆرینه‌یه‌كی‌ كه‌‌ كوردستان،‌ئه‌م‌ باشرت‌ ب��ۆئ��ه‌وه‌ی‌ ه��ه‌روه‌ه��ا‌ نابێ،‌ئه‌زموونه‌ی‌خۆمان‌به‌ڕێوه‌ببه‌ین،‌باشرت‌وایه‌‌دامبه‌زرێنین.‌ بنكه‌فراوان‌ حكومه‌تێكی‌ كه‌‌ئه‌وه‌‌ موغازه‌له‌ی‌ ئێستا‌ لیسته‌كان‌ هه‌موو‌ناو‌حكومه‌ته‌وه‌،‌چونكه‌‌ بچنه‌‌ كه‌‌ ده‌كه‌ن‌بۆئه‌وه‌ی‌ ده‌كرێ‌؟‌ بۆچی‌ هه‌ڵبژاردنه‌‌ ئه‌و‌خۆ‌ وه‌ربگرێ‌،‌ ده‌سه‌اڵتێك‌ هه‌ركه‌سه‌و‌ببێ،‌ كورسییه‌كی‌ كه‌‌ نییه‌‌ ئه‌وه‌‌ بۆ‌ ته‌نیا‌ئه‌و‌ ئیرت‌ ده‌سه‌اڵت،‌ به‌‌ بنب‌ ده‌ده‌ن‌ هه‌وڵ‌ده‌سه‌اڵته‌‌به‌‌ته‌نیا‌ئه‌بێ‌یان‌نا،‌به‌‌دووش‌زه‌حمه‌ته‌.‌به‌‌هاوبه‌شی‌و‌هه‌موو‌پێكه‌وه‌‌ڕۆڵی‌ ده‌ت��وان��ن‌ ئه‌وكات‌ ب��ده‌ن،‌ ه��ه‌وڵ‌بنكه‌فراوان‌ با‌حكومه‌تێكی‌ بگێڕن.‌ خۆیان‌

له‌‌كوردستان‌دامبه‌زرێ‌.بنكه‌فراوان‌ ئه‌گه‌ر‌حكومه‌تی‌ به‌یان:‌له‌دایك‌نه‌بوو،‌هه‌روه‌ها‌دوو‌لیستی‌تری‌یه‌كێكیان‌ یان‌ پارتی،‌ و‌ یه‌كێتی‌ له‌‌ جیا‌

تایبه‌مته‌ندیی‌ ئێوه‌‌ سه‌ره‌تا؛‌ به‌یان:‌و‌ سلبیات‌ ڕووی‌ له‌‌ هه‌ڵبژاردنه‌‌ ئ��ه‌م‌تردا،‌ له‌چاو‌هه‌ڵبژاردنه‌كانی‌ ئیجابیاته‌وه‌،‌

له‌‌چیدا‌ده‌بینن؟هه‌ڵبژاردن‌ ع��ه‌ب��دوڵ��اڵ:‌ نیعمه‌ت‌هه‌روه‌ها‌ گرنگه‌،‌ یه‌كجار‌ پرۆسه‌یه‌كی‌ب��ه‌ش��ێ��ك��ی‌گ��رن��گ��ه‌‌ل��ه‌‌دی��م��وك��رات��ی،‌هه‌موو‌ ب��ه‌اڵم‌ دیموكراتییه‌،‌ لوتكه‌ی‌كه‌‌ بڵێین‌ ناتوانین‌ نییه‌.‌ دیموكراسیه‌تیش‌دیموكراتی‌ پرۆسه‌ی‌ هه‌ڵبژاردن‌ به‌‌ ته‌نیا‌گرنگه‌،‌ هه‌ڵبژاردن‌ به‌اڵم‌ ده‌ب��ێ‌.‌ ت��ه‌واو‌ڕاسته‌وخۆ‌ به‌‌ خه‌ڵك‌ هه‌موو‌ پرۆسه‌یه‌كه‌‌و‌ناڕاسته‌وخۆ،‌له‌‌ڕێگه‌ی‌ئه‌ندامه‌كان‌و‌له‌‌ڕێگه‌ی‌حكومه‌ته‌وه‌‌تیایدا‌به‌شدار‌ده‌بن،‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌بتوانن‌له‌‌بڕیاره‌كانیشدا‌به‌شدار‌

بن.ه��ه‌ڵ��ب��ژاردن��ی‌خ��ول��ی‌چ��واره‌م��ی‌پ��ه‌رل��ه‌م��ان��ی‌ك��وردس��ت��ان،‌ه��ه‌ن��دێ��ك‌له‌‌هه‌موویان‌ ئه‌وه‌ی‌ تایبه‌مته‌ندیی‌هه‌یه‌،‌سیاسییه‌كان‌ الیه‌نه‌‌ كه‌‌ ئه‌وه‌یه‌‌ گرنگرته‌‌لیستی‌ به‌‌ هه‌موو‌ به‌شدارن،‌ ئه‌وانه‌ی‌ و‌جیاواز‌به‌شدارییان‌كردووه‌،‌هاوپه‌یامنێتی‌وه‌دیارده‌كه‌وێت،‌ كه‌م‌ هه‌ڵبژاردنه‌دا‌ له‌م‌ئه‌مه‌‌یه‌كێكه‌‌له‌‌جیاوازییه‌كانی.‌خاڵێكی‌تر‌لیستی‌ هه‌ركه‌س‌ ئه‌وه‌ی‌ هۆی‌ به‌‌ ئه‌وه‌یه‌‌گه‌وره‌‌ یه‌كجار‌ كێبڕكێیه‌كی‌ هه‌یه‌،‌ خۆی‌ده‌یانه‌وێت‌ الیه‌نه‌كان‌ هه‌موو‌ هه‌یه‌،‌سه‌ركه‌وتن‌به‌ده‌ست‌بهێنن،‌كه‌سێك‌ئه‌وه‌ی‌یان‌ سه‌رنه‌كه‌وێت،‌ كه‌‌ دانه‌ناوه‌‌ بۆخۆی‌كورسیی‌كه‌م‌به‌ده‌ست‌بهێنێت،‌هه‌موویان‌چاوه‌ڕێی‌كورسیی‌زیاد‌ده‌كه‌ن.‌هه‌موویان‌هه‌تا‌ بۆیه‌‌ بیرده‌كه‌نه‌وه‌،‌ شێوه‌یه‌‌ به‌و‌ده‌گه‌ینه‌‌ڕۆژی‌ده‌نگدان،‌هه‌ندێك‌پشێوی‌چاره‌سه‌ر‌ ئه‌گه‌ر‌ كه‌‌ ده‌بینین،‌ ئاڵۆزی‌ و‌نه‌كرێن‌و‌خه‌ڵكی‌به‌‌هێمنانه‌‌پڕوپاگه‌نده‌‌و‌بانگه‌شه‌ی‌خۆیان‌به‌ڕێوه‌نه‌به‌ن،‌له‌وانه‌یه‌‌ئه‌مه‌‌ بنب.‌ دروست‌ گیروگرفتیش‌ هه‌ندێك‌كاریگه‌ریی‌ده‌بێ‌‌له‌سه‌ر‌ده‌نگده‌ر،‌كه‌‌به‌‌

گه‌رموگوڕی‌به‌شداریی‌پرۆسه‌كه‌‌نه‌كات.هه‌ندێ‌‌ له‌‌ ملمالنێیه‌‌ ئه‌و‌ به‌یان:‌شوێن‌توندتره‌،‌بۆ‌منوونه‌‌له‌‌سلێامنی‌زیاتر‌هۆكاری‌ ئێوه‌‌ بڕوای‌ به‌‌ ده‌بیرنێت.‌ ئه‌وه‌‌ئه‌م‌پێكهه‌ڵپژان‌و‌خۆده‌رخستنانه‌‌بۆ‌چی‌

ده‌گه‌ڕێته‌وه‌؟‌یه‌كه‌م‌ هۆكاری‌ عه‌بدوڵاڵ:‌ نیعمه‌ت‌پێگه‌ی‌ ب��ۆ‌ نییه‌،‌ سیاسییه‌كه‌‌ الی��ه‌ن��ه‌‌ده‌گه‌ڕێته‌وه‌،‌ خه‌ڵكه‌كه‌ش‌ كۆمه‌اڵیه‌تیی‌بۆ‌الیه‌نی‌ده‌روونی.‌بۆ‌منوونه‌‌له‌‌سلێامنی‌زیاتر‌ئه‌و‌گه‌رموگوڕییه‌‌هه‌یه‌،‌جا‌ئیرت‌ئه‌و‌ئیجابی.‌ یان‌ بێ،‌ سلبی‌ به‌‌ گه‌رموگوڕییه‌‌له‌‌ زیاتر‌ كه‌‌ خااڵنه‌ی‌ له‌و‌ یه‌كێكه‌‌ ئه‌مه‌‌تریش‌ شوێنه‌كانی‌ له‌‌ هه‌یه‌،‌ سلێامنی‌له‌‌ ه��ه‌وااڵن��ه‌‌ ئ��ه‌و‌ ڕەنگه‌‌ ب��ه‌اڵم‌ هه‌یه‌،‌سلێامنی‌زووتر‌باڵوببنه‌وه‌.‌له‌‌هه‌ولێریش‌هه‌بووه‌،‌ ته‌قوتۆق‌ هه‌بووه‌،‌ گرژییه‌‌ ئه‌و‌ئاژاوه‌ش‌هه‌بووه‌،‌ڕەنگه‌‌ لێدان‌و‌شه‌ڕ‌و‌له‌‌زۆر‌شوێنی‌دیكه‌شدا‌هه‌بێ.‌به‌‌ڕاستی‌

ئه‌مه‌‌كارێكی‌باش‌نییه‌.كه‌‌ كاندیده‌كان،‌ له‌‌ زۆرێك‌ به‌یان:‌له‌‌ گوێ‌‌ كاتێك‌ ده‌ب��ن،‌ ه��ه‌زار‌ نزیكه‌ی‌گوتار‌و‌به‌ڵێنه‌كانیان‌ده‌گری،‌زۆرێك‌له‌و‌له‌‌ ته‌نفیزین،‌ به‌ڵێنی‌ ده‌یده‌ن،‌ به‌ڵێنانه‌ی‌یاسادانان‌ په‌رله‌مانی،‌كاری‌ كاتێكدا‌كاری‌ئێستا‌ تا‌ بڵێین‌ ده‌توانین‌ ته‌رشیعه‌.‌ و‌مانای‌ له‌‌ هێشتا‌ كاندیده‌كان‌ له‌‌ زۆرێك‌

دروست‌ زۆرینه‌‌ سێیه‌مدا‌ لیستی‌ له‌گه‌ڵ‌پێكهاته‌ی‌ له‌‌ گۆڕانێك‌ هیچ‌ ئایا‌ بكات،‌ده‌سه‌اڵتدا‌قه‌بوڵ‌ده‌كرێت؟‌به‌و‌مانایه‌ی‌ئه‌گه‌ر‌یه‌كێك‌له‌و‌دوو‌الیه‌نه‌،‌یه‌كێتی‌یان‌ئێوه‌‌ ده‌سه‌اڵت،‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ بخرێنه‌‌ پارتی،‌واقیعه‌‌ ئه‌م‌ كوردستان‌ ده‌كه‌ن‌ پێشبینی‌

هه‌ڵبگرێ‌؟من‌ نه‌خێر،‌ عه‌بدوڵاڵ:‌ نیعمه‌ت‌نییه‌.‌ باش‌ پێ‌ ئه‌وه‌شم‌ ناكه‌م،‌ ته‌وەقوع‌دیموكراسییه‌،‌ لوتكه‌ی‌ هه‌ڵبژاردن‌ ڕاسته‌‌هه‌موو‌ هه‌ڵبژاردنیش‌ ئه‌نجامی‌ ب��ه‌اڵم‌شتێك‌نییه‌،‌ده‌بێ‌‌ڕەچاوی‌ئه‌و‌بارودۆخه‌‌تا‌ كه‌‌ بكه‌ی،‌ هێزه‌كان‌ ڕەچ��اوی‌ بكه‌ی،‌چه‌ند‌ئه‌وه‌‌قه‌بوڵ‌ده‌كرێ‌؟‌چه‌نده‌‌هاوكار‌ئاسایشی‌كوردستاندا؟‌ ئارامی‌و‌ له‌‌ ده‌بن‌دروست‌ گیروگرفت‌ و‌ كێشه‌‌ بۆئه‌وه‌ی‌ئه‌وه‌‌ ڕەچ��اوی‌ ده‌ب��ێ‌ هه‌ربۆیه‌‌ نه‌بێ.‌ده‌سه‌اڵت‌ له‌‌ كردنه‌ده‌ره‌وه‌‌ خه‌ڵك‌ بكرێ،‌ناكه‌م‌ پێشبینیش‌ من‌ خراپه‌.‌ ئه‌گه‌رێكی‌یه‌كجار‌ بنكه‌فراوانی‌ حكومه‌تێكی‌ئه‌وانه‌ی‌ به‌اڵم‌ ببێت،‌ دروست‌ گه‌وره‌ش‌حكومه‌ت‌ ئ��ه‌وان��ه‌‌ ده‌هێنن،‌ ك��ورس��ی‌و‌ نه‌یه‌ن‌ پێكیش‌ ئه‌گه‌ر‌ پێكده‌هێنن.‌بێ،‌ دروس��ت‌ ده‌س��ه‌اڵت‌ الی��ه‌ن‌ به‌‌دوو‌هه‌روه‌كو‌ بێت،‌ هه‌ركێ‌ الیه‌نه‌‌ ئه‌و‌ جا‌واته‌‌ ده‌مێنێته‌وه‌،‌ پێشرت‌ ئه‌زموونه‌ی‌ ئه‌و‌گۆڕانكاریی‌ئه‌وتۆ‌دروست‌نابێت.‌كه‌واته‌‌ئێمه‌‌هه‌نگاوی‌گه‌شبینامن‌نییه‌‌بۆ‌ئاینده‌،‌ناكات،‌ چاوه‌ڕوامنان‌ گه‌ش‌ ئاینده‌یه‌كی‌

ئه‌گه‌ر‌به‌و‌شێوه‌یه‌‌بێت.ب��ه‌ی��ان:‌ب��ه‌‌ب��ڕوای‌ب��ه‌ڕێ��زت��ان،‌له‌‌ ه��ه‌ڵ��ب��ژاردن��ه‌،‌ ئ��ه‌م‌ ئه‌نجامه‌كانی‌ده‌نگی‌ داكشانی‌ و‌ هه‌ڵكشان‌ ڕووی‌به‌‌ ب��ه‌راورد‌ ده‌بێت،‌ چۆن‌ الیه‌نه‌كانه‌وه‌‌

ئه‌نجامه‌كانی‌هه‌ڵبژاردنی‌پێشوو؟ده‌كه‌م‌ پێشبینی‌ عه‌بدوڵاڵ:‌ نیعمه‌ت‌

نیعمه‌ت‌عه‌بدوڵاڵ،‌سه‌رۆكی‌یه‌كێتیی‌په‌رله‌مانتاران‌بۆ‌به‌یان:

باشتره‌‌دوای‌هه‌ڵبژاردن‌حكومه‌تی‌بنكه‌فراوان‌دابمه‌زرێت

مانه وه ی ناوی مردووه كان له تۆماری ده نگده راندا، كاریگه ریی سلبی به جێده هێڵێ

كۆمه ڵ و یه كگرتوو ده نگه كانیان زیاد ده کەن

ئه گه ر گۆڕان ده نگه كانی كه م كرد، ئه و كورسییانه بۆ یه كێتی ده بێت

ژماره )51(، سێشه ممه 2013/9/10، ساڵی یەکەم

4

تاك و جووتی ئۆتۆمبیله كان

هاوواڵتیان تا ڕادده یه كی زۆر هه ست به بێزاری ده كه ن، له كۆت و به ندكردنی جووڵه ی ئۆتۆمبیله تایبه ته كانیان، له سه ر

بنه مای تاك و جووت. ئه وان ده ڵێن ده وڵه ت مه حرومی كردووین له

سوودوه رگرتن له موڵكه تایبه ته كانی خۆمان، له نێویشیاندا ئۆتۆمبیلی

تایبه تی. یه كێك له و هاوواڵتیانه ش پێی وتم: ده وڵه ت به م دابه شكردنه

بێزاركه ره ، به شێوه یه كی عه مه لی ده ستی گرتووه به سه ر نیوه ی

ئۆتۆمبیله كه مدا. وتیشی خۆمان باش ده زانین كه كڕینی ئۆتۆمبیل له واڵتی ئێمه دا چه نده كارێكی گرانه و له سه ر ئه و باره گرانه شه وه ، چۆن

بتوانین به پێ، یان به هۆكارێكی نه شیاو بچینه سه ر كار؟

بێگومان ئه م تاك و جووته ، یه ك له ناڕەحه تییه كانی سه ر

كه سی عێراقییه . ئه م بڕیاره چه ند ڕەهه ندێكی ئه منی و هاتووچۆ له خۆ ده گرێت. له ڕووی ئه منییه وه ؛ واڵت

به بارێكی نائارامی دووالیه نه دا تێده په ڕێت، له الیه ك هێرشی

تیرۆریستان و له الیه كه ی تریشه وه ده ركه وته كانی بارودۆخی سووریایه . گرووپه تیرۆریسته كان هه وڵه كانیان یه كخستووه و عێراق و سووریایان

كردووه ته ئامانج، بۆیه له ڕووی ئه منییه وه ده زگا په یوه ندیداره كان پێویستیان به كۆنرتۆڵكردنی شه قام

و ناوشاره ، بۆ دانانی سنوورێك بۆ تیرۆریستان، به تایبه تیش كه

ئه وان ژماره و ئۆتۆمبیلی عێراقی به كارده هێنن.

ئه م سیستمی تاك و جووته ، له یه ك كاتدا ئامانجی كه مكردنه وه ی

ژماره ی ئۆتۆمبیله جواڵوه كانه له سه ر شه قامه كان، له گه ڵ ته نكرتكردنی ئۆتۆمبیل له ناو شه قامدا، چونكه

ڕێگاوبانه كان له توانایاندا نییه ئه و ژماره زۆره ی ئۆتۆمبیل له خۆ بگرن، له كاتێكدا سااڵنه و به شێوه یه كی

بێبه رنامه زۆرترین ژماره ی ئۆتۆمبیل هاورده ده كرێت. لێره شدا بۆ سه رخستنی پالنی هاتوچۆ و

ئه منییه كه ، پێویسته سنوورێك بۆ ئه و هاورده زۆرانه ی ئۆتۆمبیل دابرنێت.

هاوشێوه ی ئه م ڕێوشوێنی هاتوچۆیه له چه ند واڵتێكی

تردا په یڕەوكراوه ، هه ندێك واڵت جووڵه ی ئۆتۆمبیله كانیان بۆ

چه ند كاتژمێرێكی دیاریكراو و له چه ند شوێنێكی دیاریكراو

قه ده غه ده كه ن و وه ك ڕێزێكیش بۆ ده سه اڵتی ده وڵه ت قه بوڵ

ده كرێت. ئه م ڕێوشوێنه ماوه یه كی زۆر ناخایه نێت و پێویستیش

ناكات ئه وه نده بخایه نێت، بۆیه ده بێت بۆ قۆناغێكی دیاریكراو

و به شێوه یه كی كاتی ته حه مولی بكرێت. ده بێت ئه م كاره به شێك بێت له تێگه یشتنی هاوواڵتیان و له به ر پێویستیی ئه منی و جووڵه ، هاوكاریی ده زگا و دامه زراوه كانی

ده وڵه ت بكرێت. ده بێت ده وڵه تیش بیر له ڕێوشوێنێكی وا ئاسان بكاته وه

كه باری هاوواڵتیان قورس نه كات و كاریگه ریی خراپ له سه ر ڕەوتی ژیانیان دانه نێت و بیر له به دیلی

سووكرت و ئاسانرت بكاته وه .

و: جهانگیر ئه حمه د

ڕاپۆرت: شادی سه اڵح

چه ند زاری له عێراق حكومه تی به رپرسێكیه وه هێرشی ئه مریكای بۆ سه ر ئاماده یی هاوكات ڕەتكرده وه ، سووریا واڵته كه شیان بۆ پاراستنی سنووری عێراق

ـ سووریا له هه ر ئه گه رێكدا ڕاگه یاند.له یه كه مین سه ردانی فه رمیدا، دوای ده ستبه كاربوونی، محه مه د جه واد زه ریف، كۆنگره یه كی له ئێران، ده ره وه ی وه زیری له گه ڵ هوشیار ڕۆژنامه نووسیی هاوبه شدا زه ریف عێراق، ده ره وه ی وه زیری زێباری، هه وڵی واڵته كه ی كه دا بــه وه ئاماژەی جه نگ. له ڕێگریی بۆ ده دات ــه واو تهۆشیار زێبارییش به هه مان شێوه هێرشی و ڕەتكرده وه سووریا سه ر بۆ سه ربازیی به ــن ده ده ی هه وڵ »هه موومان وتیشی سووریا مه سه له ی ئاشتییانه شێوه یه كی چاره سه ر ببێت«. هه روه ك ئاماژەی به وه ش ناتوانێت چاره سه ری كه سێك كه »هیچ دا له جگه ــكــات، ب ــا ــووری س كێشه كانی سوورییه كان خۆیان«. زێباری باسی له وه ش له تیرۆریستی گرووپی »چه ندین كه كرد نێوان عێراق و سووریادا بوونیان هه یه ، كه

كاریگه رییان له سه ر ملمالنێكان هه یه «.وه زیری ده ره وه ی ئێران له حكومه ته هۆشداری ڕۆحانی، حه سه ن نوێكه ی بۆ هێرش ئه گه ر ــه وه ی ئ لــه بــاره ی دا ئه وكاته بدرێت، ئه نجام سووریا سه ر ناوچه كه دا له جه نگ له ڕێگری ناتوانن بارودۆخی هه ستیاریی له باسی بكه ن. ناوچه كه ش كرد، هاوكات وتیشی »عێراق بۆ له پێشرتن دیكه واڵتانی له ئێران و چونكه كیمیایی، چه كی ئیدانه كردنی چه كه ین«. ئه و قوربانیی هه ردووكامن سه ر بۆ هێرشێك هــه ر وتــی زێباریش

بەیان. عێراق

ـــه ســـیـــاســـه متـــه دار و ــك ل ــێ ــه ش بده یانه وێت عێراقی ، گه وره به رپرسانی و بنب جه ماوه ر ناڕەزایی شه پۆلی سواری له ڕێی ئه و هه نگاوه وه وێنه ی نه خوازراوی

خۆیان له الی خه ڵكی شیرین بكه ن.به غدای له رابــردوو هه فته ی كاتێك پایته خت و چه ند پارێزگایه كی تر خه ڵكی ده ربڕینی بۆ شه قامه كان ســه ر ــه رژانهه ڵوه شاندنه وه ی داوای نــاڕەزایــی ، ده كرد، سه رۆكایه تییه كه یان سێ مووچه ی شوێنیان و كه وتنه گه وره به رپرسانه ئه و له ده كــردن، خواسته كانیان پشتگیریی به رامبه ردا ژماره یه ك به رپرسی تر دژی ئه و

هه ڵمه ته وه ستانه وه .هاوواڵتیانی ناڕازی قسه له سه ر ئه وه سه رۆكایه تییه كه سێ موچه ی كه ده كه ن چه ندقاتی هاوتاكانیانه له واڵتانی ئه وروپی

و ناوچه كه و نابێت به و شێوه یه مبێنێت.ئه م په رله مانتارێكی منوونه ، بۆ هه ر سه دا له خانه نشینبوونیدا له كاتی خوله وه رده گرێت، مووچه كه ی كۆی هه شتای ملیۆن سیانزه نزیكه ی له بریتییه كه و مانه وه شوێنی له جگه ئه مه دینار، له كاتێدا نییه ، له سه ر باجێكیشی هیچ ئاسایی فه رمانبه رێكی هه ر خانه نشینی تێپه ڕ دینار هه زار له 400 ساڵ، 25 پاش وه زیرێكیش و په رله مانتار هه ر ناكات، نیو و ملیۆن بڕی حه وت پاسه وان، ده بۆ ده سكه وتانه ش ئه و هه موو ــرن، وه رده گته نها پاش چوار ساڵ خزمه ت، به درێژایی

ژیانیان پێیان ده درێت.

سووریا، مه ینه تییه كانی خه ڵكی ئه و واڵته زیاتر ده كات و ده شبێته هۆی دواخستنی

كۆنگره ی دووه می جنێف.له الیه كی دیكه وه و له دیدارێكیدا مالیكی ئێران، ده ره وه ی وه زیری له گه ڵ دۆخی ــاره ی ــه ب ل عێراقی هه ڵوێستی له گه ڵ »ئێمه وتی و ڕاگه یاند سووریاوه چاره سه ری ئاشتییانه ی ئه و دۆخه داین، كه به هۆی ده ستێوه ردانی ده ره كییه وه به ره و ئاڵۆزی چووه «. ناوبراو باسی له وه ش كرد الیه نه هه موو بۆ ئاشتی چاره سه ری كه سوودی نێوده وڵه تییه كانیش و نێوخۆیی

هه یه .له درێژەی سه ردانه كه یدا بۆ عێراق، ده ره وه ی وه زیــری زه ریــف، محه مه د

پشتگیریی كه سانه ی لــه و یه كێك مالیكی ـــوری ن ـــرد، ك هــه ڵــمــه تــه كــه ی وتارێكیدا له كاتێك بوو، سه رۆ كوه زیران »كێشه ی وتـــی ــه فــزیــۆن ــه ل ت ــه ر ــه س لده ستووری له خانه نشینیی په رله مانتاراندا هه یه «، ئه مه له كاتێكدا خۆی حه وت ساڵه وه رده گرێت، مووچه و له پۆسته كه یدایه بۆیه هه ندێ كه س ده یانپرسی ئه ی جه نابی سه رۆ كوه زیران ئه و چه ند ساڵه بۆ بێده نگ

بووه ؟له رۆژ ـــه ك ی لــه پــاش مــالــیــكــی ــردوو، راب ئابی 31ی خۆپیشاندانه كانی وه زیر به مووچه ی چاو »ده بێت وتی تایبه ته كاندا پله خاوه ن و په رله مانتار و كرده وه له وه ش جه ختی بخشێرنێته وه «. »له ده ستووردا باسی مووچه ی خانه نشینی كه بوو قسه هه مان ئه مه ش نه كراوه «. بۆ ده وڵــه ت وه زیــری سافی، سه فائه دین و دووپاتیكرده وه په رله مان كــاروبــاری به ڵكو نییه ، مووچه ی »په رله مانتار وتی

ده رماڵه ی هه یه «.كه ئه وه بوو بۆ مالیكی هه وڵه كه ی دامبركێنێته وه ، خۆپیشانده ران ناڕەزایی هێزه كانیه وه ــه ن الی له كه به تایبه تی سه ركوتكران، وه ك هه نگاوێكی جدیرتیش، ناو خسته خۆپیشانده رانی داخــوازیــی سێشه ممه ی رۆژی دانیشتنی كارنامه ی پرۆژە له وێدا هه ر وه زیــران، ئه نجومه نی یاسایه ك گفتوگۆی له باره وه كرا، له مڕووه وه وایه پێی سیاسی پسپۆڕی بدێری سائیر بۆ »هه نگاوێكه مالیكی هه وڵه كانی جه ماوه ره ره زامه ندیی به ده ستهێنانی »مالیكی ده ڵێت بدێری ناڕازییه كه «.

نیشتیامنی هاوپه یامنیی له گه ڵ ئێران، جه عفه ری، ئیرباهیم سه رۆكایه تیی به ــی پــێــشــووی عــێــراق، ــران ــوه زی ــه رۆك سكۆبووه وه . زه ریف جه ختی له وه كرده وه كه »گرووپه ته كفیرییه كان« مه ترسییه كی »چه كی چونكه ســووریــا، بۆ گــه وره ن

كیمیاییان له به رده ستدایه «.خرانه هه ڵوێستانه ی ــه و ل جگه ســه رۆكــی نوجه یفی، ئــوســامــه ڕوو، له باس به یاننامه یه كدا له په رله مانیش سه ر بۆ ئه مریكا چاوه ڕوانكراوی هێرشی هێرشه »ئه و پێیوایه و ده كات سووریا سوودی نییه و ده بێته هۆی په ره سه ندنی ناوچه كه ش«. و عێراق له جه نگ ئاگری كردووه ته وه ، له وه جه ختیشی نوجه یفی

گۆڕەپانی فڕێبداته تۆپه كه ده یه وێت ناكۆكیی له باشێكه ئه مه ش په رله مانه وه ،

درێژكراوه ی نێوانیان«.له یارییه كه په رله مانیش پێده چێت به ئاراسته ی بۆیه هه نگاوی تێگه یشتبێت، ده نگدان له سه ر پرۆژەكه هه ڵهێنا و ئوسامه حكومه تی په رله مان ــه رۆىك س نوجێفی تۆمه تبار كرد به »ده ستی ده ستی پێكردن«ی

خۆپیشانده ران.ئه نجومه نی دانیشتنه كه ی پاش بۆیه ــه ن داوای وه زیـــران، وتــی »هــه نــدێ الیخۆیان دواخست و خۆپیشانده رانیان

نوری له گه ڵ سووریادا مه سه له ی له كه مالیكیی سه رۆكوه زیران هاوڕان و ده ڵێت هێرشی پێامنوایه سه رۆكوه زیران و »من سه ربازی هۆكارێكه بۆ زیاتربوونی ئاژاوه لێبكه وێته وه «. كاردانه وه شی ڕەنگه و ناوبراو زیاتریش له و باره یه وه و ده دوێت و ئه وه ده خاته ڕوو كه »عێراق ئاماده نییه هه روه ك جه نگه كه «. له الیه نێك ببێته له مالیكی نــوری و نوجه یفی ئوسامه »هه ڵوێستی هاوبه شدا ڕاگه یه نراوێكی بۆ ڕوو ده خه نه نیشتیامنیی یه كگرتووی سه ر بۆ سه ربازی هێرشی ڕەتكردنه وه ی

سووریا«.له الیه كی دیكه شه وه ، فه ریق عه لی وشكانییه كانی هێزه سه ركرده ی غه یدان،

له باره یه وه «. لێكۆڵینه وه به نه كرد سه رقاڵ پێشرت په رله مان كه كرد به وه ش ئاماژەی یاسای له وباره یه وه ده كردووه ، به اڵم به هۆی ره سمییه وه ، رۆژنامه ی له باڵونه كردنه وه ی الیه نه ئه و ناوی ئه وه ی بێ ره تكرایه وه ،

بهێنێت كه بووه ته هۆكاری ره تكردنه وه ی .ده كات، باسی نوجێفی یاسایه ی ئه و تیایدا ده رچووه ، رابردوو ئازاری مانگی له بڕیاردراوه به كه مكردنه وه ی مووچه ی سێ ،%30 بۆ %25 به رێژەی سه رۆكایه تییه كه كه س هه ندێ كه فیدراڵی دادگــای به اڵم تۆمه تباری ده كه ن به وه ی »كه وتووه ته ژێر

بۆ عێراقی سوپای ئاماده یی عــێــراق، سنووره كانی له كیلۆمه تر 600 پاراستنی ئه گه ری له ڕاگه یاند، سووریا ـ عێراق هێرشی سه ربازی بۆ سه ر سووریا. غه یدان باسی ڕۆژنامه نووسیدا لێدوانێكی له سه ربازیی »هێزی كه كــردووه لــه وه ش كردووه ، سنووره كان ڕەوانــه ی زیاده یان به وردیش چاودێریی سنووره كان ده كه ن سه ربازی هێزی و چه ك دزه نه كردنی بۆ ئه و وێــڕای ــدا«. واڵت هــه ردوو نێوان له دلێمی، سه عدون نــاوبــراو، لێدوانه ی وه كاله ت، به عێراق به رگریی وه زیــری سه ردانێكی چاوه ڕواننه كراوی بۆ سنووری مه به ستی بــه ــرد ك ــا ســووری ـ عــێــراق

ئاگاداربوون له ڕێوشوێنه سه ربازییه كان.

ركێفی حكومه ته وه « به بێ هۆیه كی روون یاساكه ی ره تكرده وه .

پشتیوانییه ، جۆره ئه م له به رامبه ر ــگ دژی هــه ر لــه نــاو پــه رلــه مــانــه وه ده نبــه رزبــووه وه ، خۆپیشانده ران داخوازیی »به هۆی كه ــردن ك تۆمه تباریان ــه وه بده ستی ده ركییه وه به سیاسیی كراون« له نێو كوتله كه ی په رله مانتاری ده نگانه شدا ئه و

مالیكی هه یه .یاساكه ن، دژی ئه وانه ی دیارترین لیستی په رله مانتاری جــواری كه ریمه عێراقییه كه ئاماژەی به وه كرد مووچه كانیان

به شی نیوه ی مانگه كه یان ناكات.په رله مانتاران له تریش هه ندێكی مافێكی خانه نشینی مووچه ی وایه پێیان بۆچوونه ش ئه م خاوه نی خۆیانه ، ره وای عه له وی حه سه ن و چه له بی ئه حمه د لیستی ســه رۆكــی مه عسومی فــوئــاد و

هاوپه یامنیی كوردستان بوون.و بێنه وبه رده هه موو ئه م ســه ره ڕای هه ڵوێسته ناچوونیه كه ، به اڵم خۆپیشانده ران و به رپرسان سه ر بخه نه فشار توانییان خواسته كانیان له گوێ بكه ن ناچاریان ئه گه ر ده كرێت ئه وه ش پێشبینیی بگرن، داهاتوودا له سه ر، نه چێته خواسته كانیان

گردبوونه وه ی گه وره تر رێكبخه ن.ئه و فشاره جه ماوه رییه به رهه مه كه ی خۆی ره شنووسی په رله مان و ده ركــه وت ره شنووسێكی ئاماده كرد، یاساكه له سه ر له تۆپه كه ئێستا پێگه یشت، حكومه تیشی الی په رله مانه و سه رۆكه كه شی بڕیاریداوه به پێی په یڕەوی ناوخۆ كاری له سه ر بكات.تكارییه وه له ماڵپه ڕی )نیقاش( وه رگیراوه .

محه مه د عه بدولجه بار شه بوت

www.bayanpress.net

به رپرسانی عێراق شوێن شه پۆلی ناڕه زایی خه ڵك كه وتوون

عێراق ئاماده نییه ببێته به شێك له جه نگی سووریا

قه یرانی سووریا مالیكی و نوجه یفی هاوڕا ده كات


7

ئاكار شیره یی

بانگه شه ی ب��ه رده وام��ی��ی له گه ڵ هه ڵبژاردنی په رله مانی كوردستان و گه رم و گوڕیی الیه نه سیاسییه كان له پرۆسه ی بانگه شه كردن بۆ لیست و كاندیداكانیان، به اڵم هێشتا خه ڵكێكی زۆری كوردستان كه یه كالنه كردووه ته وه خۆیان ئێستا تا ده نگ به كام لیست و كام كاندید بده ن.

ڕێژە یه ئه و سیاسیش چاودێرێكی و قه ڵه م ده دات��ه ده نگه كان %45ی به پێی وایه كام الیه ن توانی كار له سه ر ئه و و یه كه م براوه ی ده بێته بكات، رێژە یه

ده توانێ موفاجه ئه دروست بكات. ه��ێ��دی ف��ه ت��اح، ی��ه ك��ێ��ك ل��ه و هاوواڵتيیانه یه كه تا ئێستا بڕیاری نه داوه هه ڵببژێرێت، كاندید و لیست كام كه ده سته اڵت بۆ ده نگم پێشرت »من وتی كه نه داوه بڕیارم ئه مجاره به اڵم بووه، ده نگ به كامیان بده م، تا ئێستا نه لیست و نه كاندیدم دیاری نه كردووه . له وانه شه هه ر نه چم بۆ ده نگدان، تا ئێستا كه سم

پێ باش نه بووه «.ئافره تێكی كه ئیسامعیل ئه میره الیه نه كان »سه رجه م وتی ماڵه وه یه، بانگه شه بۆ خۆیان ده كه ن و داوا ده كه ن ده نگیان پێ بده م، به اڵم من باوڕم پێیان ئه وه نده یان ته نیا ئه وان چونكه نییه ، لێ پشتت دوایی ده رده چن، تا ده وێت

ده كه ن«.ماڵه وه یه، شادیه خالید كه كچێكی داوه بڕیارت لێكرد كه پرسیارمان كاتێك كوردستان په رله مانی هه ڵبژاردنی له ده نگ بده یت؟ به پێكه نینه وه وتی »من جارێ بڕیار ناده م، زۆر كه س و كاندید پێبده ین. ده نگیان كه ده ك��ه ن داوا ئه وه یان ده سته اڵتیش كاندیده كانی ماڵامن، نایه نه تاڵ به ده ستی به باشه له گه ڵ ك��وردی كراسێكی و هه ریه كە خۆیان دێنن، تا ئێستا نزیكه ی 5 كراسی

كوردیم بۆ هاتووه «.ئه و یه كالنه بوونه وه ی ده رب��اره ی ڕێژە ده نگده ره ، مه سعوود عه بدولخالق، به لێدوانێكدا له سیاسی، چ��اودێ��ری

كه خه ڵكه ی »ئه و ڕاگه یاند )به یان(ی ئێستا یه كالنه بووه ته وه كه ده نگ بدات، و پارتی ده نگده ری ده نگده رانه ئه و بۆ هه ریه كێكیان بوون كه 50% یه كێتی له به ر به ره به ره به اڵم یه كالبووبووه وه ، له ن��ادادگ��ه ری��ی��ه ی و گه نده ڵی ئ��ه و كوردستاندا هه یه كه چینێكی زۆردار له بازرگان و كۆنه موسته شار و به رپرسه كان و مقاول، ئه وانه میلله تیان بێبه ش كردووه له سه روه ت و سامانی واڵت، بۆیه ورده كرد، زی��ادی نادادگه ری پانتایی ورده ده كرد، حزبه حوكمرانییان دوو ئه و كه ك��ردووه كه می ده نگه كانیشیان بۆیه په نجا به په نجا یه كه م، هه ڵبژاردنی له ئه وه ،29% به بوو هه ڵبژاردن كۆتا له ڕۆژ ده نگه كانیان كه ئه وه یه ده رخه ری

لە دوای ڕۆژ له كه میی دایه « .ده نگه ڕێ��ژە ی چ��اودێ��ره، ئ��ه و به شدارینه كردنی و یه كالنه بووه وەكان %45ی به ده ن��گ��دان له ه��اوواڵت��ی��ان قه ڵه م ده دات��ه هه رێم ده نگه كانی كوردستان خه ڵكی ئێستا تا وت��ی و ب��ڕی��اری ن��ه داوه ك��ه ده ن��گ ب��ه كێ بۆ ئه وه یش هۆكاری ناوبراو ده دات. خه ڵكه كه ده گه ڕێنێته وه ، خاڵ دوو یه كالنه بووه وەكه ده نگ به و الیه نه بدات كه یه كه م: بتوانێ ئه و نادادگه رییه ی له كوردستان هه یه ، نه هێڵێ و په كی بخات ته ندروستی و كشتوكاڵ كه رته كانی و له دووه م: بكرێت. چاك بازرگانی و چاره نووسێكی نیشتامنییه وه ڕووی بكات. دابین كوردستان بۆ دڵنیایی كه هه یه له وه ترسی كوردستان تاكی بۆ ده سته اڵت حزبی دوو وایه پێیان له ب��ه اڵم متامنه ن، جێگه ی ئه مه یان نین. متامنه جێی چاكسازییه وه ڕووی زیاتری چاكسازیی ئۆپۆزسیۆن له وه دا ئۆپۆزسیۆن ئه گه ر بۆیه پێده كرێت، بتوانێ له ڕووی نیشتامنییشه وه دڵنیایی بدات كه ئه وانیش خه مخۆر و پارێزه ری كوردستانن، ده نگێكی یه كجار زۆر دێنن، به اڵم تا ئێستا نه یان توانیوه قه ناعه ت به

خه ڵك بكه ن له بابه تی نیشتامنیدا«.له وەاڵمى پرسیارێكی )به یان(دا کە

به ده ست بڕوانامه شاره ئه م قوتابیی شێوه یه به م حكومه تیش و ده هێنن ئه نجومه نی ده كات، له گه ڵ مامه ڵه یان هه ڵوێستی دڵنیاییه وه به پارێزگاش

توندی ده بێت«. هه رێمی وه زاره ته كانی حكومه تی ح��زب��ه وه ڕێ��گ��ای ل��ه كوردستانیش ك��ه رك��ووك��ی��ی��ه ك��ان داده م��ه زرێ��ن��ن، ده ڵێن كه ده نگۆیانه ی به و سه باره ت ڕێ��ژە ی ده س��ه اڵت حزبی ه��ه ردوو دام��ه زران��دن��ه ك��ان��ی وه زاره ت��ه ك��ان��ی ه��ه رێ��م��ی��ان ب��ۆ ش��اری ك��ه رك��ووك مه ڵبه ند ڕێگای له و قۆرخكردووه دام��ه زران��دن ف��ۆرم��ی ل��ق��ه وه و

دابه شده كەن.به ڕێوەبه ری كاكه، ڕە شید شێرزاد كه ركووك، شاری له كوردیی خوێندنی نیگه رانیی )به یان( بۆ لێدوانێكیدا له حزبه كان ك��ه ده رب��ڕی ل��ه وه خ��ۆی پ��ل��ه ی وه زی��ف��ی ب��ۆ وه زاره ت��ه ك��ان��ی ده رچ��ووان و به رزده كه نه وه هه رێم

كرد كه شتی وا دووباره نه كاته وه .ئه م ل��ه س��ه ر قسه كردنیش ب��ۆ په یوه ندیی )به یان( ڕۆژنامه ی گرفته، پارتی لقی به رپرسی هه ردوو به كرد له یه كێتی مه ڵبه ندی به رپرسی و كه ركووك و په یوه ندییه كانیان بێ

وه اڵم بوون. به و پێیه ی پارێزگار كه

وه زاره ته كانیش دواتر و داده مه زرێنن به ڕێوبه رایه تییه كانه وه ڕێگای له ئه نجامده ده ن. بۆ ده ستبه كاربوونیان ئه و یاسا به پێی كه خواست هیواشی پله وه زیفییانه دابه شبكرێن و ئاماژە ی

به ر مانگێك چه ند كه كرد به وه ش ئاگاداریی به بێ ئێستا له

كوردیی خوێندنی ر رێزگا پا

)100 (پ��ل��ه ی

وه زیفی كه خوێندنی بۆ

ك��وردی ه��ات��ب��ووه وه ،

بۆیه دام��ه زران��د، پارێزگار له داوای

ئیداریی یه كه ی یه كه می به رپرسی وه رگرتنی هه وڵی )به یان( كه ركووكه، له سكرتێره كه ی ب��ه اڵم دا، لێدوانی

وتی ئاماده ی وه اڵم��دا »پارێزگار لێدوان نییه «.

شڤان جه باری � كه ركووك

ئێستادا ل��ه دان��ه م��ه زران��دن شاری ده رچووانی گرفتی گه وره ترین هۆی به كه ركووكییه كانیش كه ركووكه ، حكومه تی ه��ه ردوو ناكۆكییه كانی هه ردوو بێبه شی هه رێمه وه، و ناوه ند چانسی ك��ه م��رتی��ن و ج��ه ژن��ه ك��ه ن دامه زراندنیان هه یه. له م چوراچێوه شدا وه زاره ت��ی )7( ،)2014( ساڵی ب��ۆ دامه زراندنیان ده سته )3( و عێراق ڕاگه یاند: پارێزگاكان سه رتاسه ری له ئه وه ی جێی هه ڵوه سته له سه ركردنیشە كه فه رمییانه ی ن��وورساوه ئه و به پێی كه وتووه، )به یان( ڕۆژنامه ی ده ستی ه��ه ر ی��ه ك له وه زاره ت��ه ك��ان��ی ن��ه وت، ته كنه لۆژیا، و زانست ژینگه ، ده ره وه ، شاره وانییه كان و كاره گشتییه كان، مافی تۆێژینه وه و بااڵ فێركردنی م��رۆڤ، زان��س��ت��ی، ده س��ت��ه ی س��ك��ااڵن��ام��ه ی عێراق گشتیی ده سته ی و موڵكداری

ئایا ئه و رێژە زۆره ی كه تۆ باسی ده كه ی بۆ كام ال یه كالده بێته وه ، ده سته اڵت یان ئه و چاودێره سیاسییه وتی ئۆپۆزسیۆن؟ »ئه و ده نگانه ی كه هه یه، جێگیر نییه و %45ی ده ڵێین كه بگۆڕێت، ماوه كاتی بكات له سه ر كاریان كێ واته دوودڵن، ئێستا تا چونكه ئ��ه و، موڵكی ده بێته نه ده سته اڵت نه نین، كه س موڵكی له سه ر ئیشیان بتوانێ ،كێ ئۆپۆزسیۆن هی ده بێته بكات، كه سبیان و بكات

ئه و«.زانكۆی له مامۆستا فه ره ج، ئه مین به شداریی ب��اره ی ل��ه س��ه اڵح��ه دی��ن، )به یان(ی هه ڵبژاردنە له ده ن��گ��ده ر بوون داب��ه ش ده نگده رانه »ئ��ه و وت هیچ به هه یانە جۆرێك، چه ند به سه ر جا نییه، هه ڵبژاردن به باوه ڕی جۆرێك وه ك حه رامیی بێت، ئایینی به هۆكاری ه��ه روه ه��ا ت��ر، هۆكارێكی ه��ه ر ی��ان به متامنه په یوه ندیی هه یه هه ندێكیان نه بوون به هه موو حزبه سیاسییه كان تا ڕاده ی نائومێدبوون به پرۆسه ی سیاسیی مامۆستایه ی ئه و كوردستان«. هه رێمی پێچه وانه ی بۆچوونی هه ندێك به زانكۆ ڕێ��ژە ی سیاسییه وه ، چ��اودێ��ران��ی ل��ه ده نگده ری یه كالنه بووه وه به رێژە یه كی كه م ده زانێت و ده ڵێت »ئه و ده نگانه ی چ به ده ن��گ كه یه كالنه بوونه ته وه كه مه زۆر رێژە یه كی ب��دەن، لیستێك ده دات، ده نگ كه ڕێژە یه ی ئه و له چاو به تایبه ت له كوردستان، كه حزبیی تۆخ به سه رییه وه دیاره ، هه روه ها تا ئێستاش ئه و نه گه یشتووه ته كوردستان خه ڵكی به رنامه و پرۆژە به ده نگ كه ئاسته ی

بدات«.بۆ شه مس تۆڕی له چه تۆ هۆگر ڕۆژنامه ی بۆ هه ڵبژاردن، چاودێریی بڕیاری كه »ئ��ه وان��ه ی وت��ی )ب��ه ی��ان( الیه ن كام به ده نگ ن��ه داوه ئه وه یان رۆژی كۆتا تا چ��اوه ڕێ��ده ك��ه ن ب��ده ن، ده توانێ الیه ن كام بزانن هه ڵبژاردن پێبده ن، ده نگی و پێبكات قه ناعه تیان هونه ری س��ه ر ده گ��ه ڕێ��ت��ه وه ئه مه ش

كاندیده كان و الیه نه سیاسییه كان«.

و په خش خزمه تگوزارییه كانی بۆ وه شاندنی تۆڕی ڕاگه یاندن و ده سته ی و لێپرسینه وه ب��ۆ ب��ااڵ نیشتامنیی وه زاره ت ئه م دادپه روه ری. سه رجه می و ده ستانه ی كه داوایان له ئه نجومه نی به شه ئ��ه وه ی بۆ ك��ردووه پارێزگاكان كه ركووكیان بنێرن، بۆ دامه زراندنیان پاشكۆی له وه ك و ك��ردووه بێبه ش له هاتووه، فه رمییه كاندا ن��وورساوه نێوان دوو كه وانه دا پارێزگای كه ركووك ال )كركوك شێوه به م جوداكراوه ته وه ،

توجد(.حه سه ن، جوان بابه ته ش، به م دژ ئ��ه ن��دام��ی ل��ی��ژن��ه ی دم��ه زران��دن��ی ك��ه رك��ووك پ��ارێ��زگ��ای ئه نجومه نی جاری »ئه مه وتی )به یان( به تایبه ت عێراق وه زاره ته كانی كه نییه یه كه م له م شێوه یه بكه ن، بیانوو كاری به بێ سیاسییه، كارێكی ئه مه ڕوون��ه بۆیه له ده كرێن بێبه ش كه ركووكییه كان ده یان سااڵنه كاتێكدا له دامه زراندن،

هه رێم له ڕێگای حزبه وه كه ركووكییه كان داده مه زرێنێت و ناوه ندیش كه مرتین چانسیان پێده دات

7 وه زاره ت و 3 ده سته، كه ركووكیان به شخوراو كرد

ده نگه یه كالنه بووه وەكانی هه ڵبژاردنژنێك: تا ئێستا پێج كراسم بۆ هاتووه له الیه ن كانیده كانی ده سته اڵته وه

ڕاپۆرت:‌عومه‌ر‌ئاواره‌

زۆری��ن��ه‌ی‌گ��ه‌ڕە‌ك��ه‌ك��ان��ی‌ش��اری‌ك��اره‌ب��اوه‌‌ كه‌می‌ ب��ه‌ه��ۆی‌ خ��ورم��ات��وو،‌له‌‌ و‌ ده‌ب��ه‌ن‌ مۆلیده‌‌ جه‌نجاڵیی‌ بۆ‌ په‌نا‌كێشه‌ی‌ چ��اره‌س��ه‌ری‌ به‌‌ هه‌مانكاتیشدا‌نه‌بوون‌و‌كه‌میی‌كاره‌بای‌دانانێن‌و‌داوای‌له‌‌ تاكو‌ ده‌كه‌ن،‌‌ گشتی‌ چاره‌سه‌رکردنێكی‌گه‌رمای‌هاوین‌رزگاریان‌بێت.‌هه‌روه‌ها‌له‌‌خورماتوو‌كوشتار‌و‌ته‌قینه‌وه‌‌زۆره‌‌و‌كاره‌با‌

و‌ڕە‌وىش‌ئه‌منی‌كه‌مه‌.خورشید‌تاهیر،‌هاوواڵتییه‌كی‌ته‌مه‌ن‌كۆماری‌ گه‌ڕە‌كی‌ دانیشتووی‌ ساڵه‌ی‌ ‌52به‌رانبه‌ر‌ نیگه‌رانه‌‌ ئه‌و‌ خورماتووه‌،‌ شاری‌به‌و‌وه‌زعه‌ی‌كه‌‌گه‌ڕە‌كه‌كه‌یان‌پێیدا‌تێپه‌ڕ‌له‌و‌ ك��اره‌ب��اوه‌.‌ كه‌می‌ هۆی‌ به‌‌ ده‌بێت،‌نه‌بوونی‌ »سه‌ره‌ڕای‌ ده‌ڵێت‌ ئه‌و‌ باره‌یه‌وه‌‌وه‌زعی‌ خراپبوونی‌ و‌ خزمه‌تگوزارییه‌كان‌دیكه‌‌ هێنده‌ی‌ كاره‌بایی‌ بێ‌‌ ئه‌منی،‌

نیگه‌رانی‌كردووین«.س��اڵ،‌ ‌31 ح��ه‌م��ی��دی‌ ك��ه‌ن��ع��ان‌شاری‌ شه‌هیدانی‌ گه‌ڕە‌كی‌ دانیشتووی‌له‌و‌ نیگه‌رانه‌‌ ئه‌وه‌ی‌ سه‌ره‌ڕای‌ خورماتوو،‌نائومێده‌‌ زۆریش‌ ئێستا،‌ كاره‌باییه‌ی‌ بێ‌‌الیه‌ن‌ له‌‌ »پ��ار‌ وتی‌ ئه‌و‌ باشبوونی.‌ له‌‌‌10 كوردستانه‌وه‌‌ هه‌رێمی‌ حكومه‌تی‌وه‌زعی‌ و‌ شاره‌كه‌‌ درایه‌‌ كاره‌با‌ میگاوات‌كاره‌با‌زۆر‌باشبوو،‌به‌اڵم‌له‌‌ئه‌مساڵدا‌ئه‌و‌بڕە‌‌كاره‌بایه‌‌نه‌ما‌و‌له‌‌ئێستادا‌وه‌زعامن‌له‌‌و‌ نیشتامنییه‌وه‌‌زۆر‌خراپه‌‌ كاره‌بای‌ ڕووی‌كاره‌بامان‌ كاتژمێر‌ ‌10 وڕۆژێكدا‌ شه‌و‌ له‌‌نییه‌«.‌كه‌نعان‌داوا‌له‌‌حكومه‌تی‌هه‌رێمی‌ساڵی‌ وه‌كو‌ ئه‌مساڵیش‌ ده‌كات‌ كوردستان‌پار‌ئاوڕ‌له‌م‌شاره‌‌كوردستانییه‌‌بداته‌وه‌‌و‌ئه‌و‌بڕە‌‌كاره‌بایه‌ی‌پاریان‌بۆ‌بگه‌ڕێنێته‌وه،‌‌له‌‌خه‌م‌و‌ نه‌بێت‌كه‌مێك‌ ئه‌وه‌ی‌هیچ‌ بۆ‌

خه‌فه‌تی‌بێ‌‌كاره‌بایی‌دووریان‌بخاته‌وه‌.ئه‌و‌ شار‌ ناو‌ گه‌ڕە‌كه‌كانی‌ زۆرینه‌ی‌خوازیارن‌ و‌ هه‌یه‌‌ كه‌نعانیان‌ داوای��ه‌ی‌له‌‌ كه‌‌ كاره‌بایه‌ی‌ بڕە‌‌ ئه‌و‌ زووه‌‌ هه‌رچی‌پاردا‌حكومه‌تی‌هه‌رێمی‌كوردستان‌ ساڵی‌پێشكه‌شی‌خورماتووی‌كرد‌و‌له‌‌ئه‌مساڵدا‌بكاته‌وه‌‌ پێشكه‌شی‌ دووباره‌‌ وه‌رگیرایه‌وه‌،‌ڕزگاریان‌ هاوین‌ گه‌رمای‌ و‌ تاریكی‌ له‌‌ و‌

بكات.ساڵ،‌ ‌24 ته‌مه‌ن‌ س��ه‌اڵح،‌ هه‌ڵمه‌ت‌به‌وپه‌ڕی‌خۆشحاڵییه‌وه‌‌الپتۆپێكی‌كڕیووه،‌‌تاقه‌تی‌ كاره‌باوه‌‌ كه‌میی‌ هۆی‌ به‌‌ به‌اڵم‌له‌وه‌‌چووه‌‌كه‌‌كاری‌پێ‌بكات‌و‌سوودی‌ده‌ڵێت‌ باره‌یه‌وه‌‌ له‌و‌ ئه‌و‌ وه‌ربگرێت.‌ لێ‌ده‌چمه‌‌ مه‌ترسییه‌وه‌‌ به‌وپه‌ڕی‌ »زۆرج��ار‌به‌‌ كاره‌كانم‌ له‌‌ زۆر‌ كه‌‌ الپتۆپه‌كه‌م‌ سه‌ر‌بچراندنی‌ هۆی‌ به‌‌ ده‌ك��ه‌م،‌ نیوه‌ناچڵی‌كاره‌بای‌نیشتامنییه‌وه‌‌به‌‌زۆریی‌هه‌ر‌به‌و‌نامێنێت.‌ كاركردنم‌ تاقه‌تی‌ هۆیه‌شه‌وه‌‌كاره‌بای‌ به‌‌ ئه‌وتۆی‌ ئومێدێكی‌ هه‌ڵمه‌ت‌كه‌‌ دڵنیابوو‌ چونكه‌‌ نه‌بووم،‌ مۆلیده‌ش‌مااڵن‌ به‌‌ كاره‌با‌ پێویست‌ وه‌كو‌ ئه‌وانیش‌كاره‌بادا‌ پێدانی‌ كاتی‌ له‌‌ فێڵ‌ و‌ ن��اده‌ن‌

ده‌كه‌ن«.به‌وه‌‌ ئاماژە‌‌ ئاراز‌محه‌مه‌د،‌‌17ساڵ،‌لە‌ ی‌ ‌%80 خورماتوو‌ كاره‌بای‌ كه‌‌ ده‌كات‌كاره‌بای‌ ئه‌گه‌ر‌ و‌ ب��ووه‌‌ خ��راپ‌ ئێستادا‌گه‌رمای‌ ئه‌م‌ ده‌بێت‌ ئه‌وا‌ نه‌بێت،‌ مۆلیده‌‌به‌سه‌ربه‌رن.‌ تاریكی‌ و‌ گه‌رمی‌ به‌‌ هاوینه‌‌زۆرینه‌ی‌ »هه‌رچه‌نده‌‌ وتی‌ گه‌نجه‌‌ ئه‌و‌ئیعتامدیان‌ خورماتوو‌ شاری‌ گه‌ڕە‌كه‌كانی‌كردووه‌ته‌‌سه‌ر‌كاره‌بای‌مۆلیده‌،‌به‌اڵم‌ئه‌وه‌‌كاره‌بای‌ پێدانی‌ كاتی‌ له‌‌ نییه‌،‌ چاره‌سه‌ر‌له‌‌ كاره‌باییه‌كان‌ ئامێره‌‌ ده‌بێت‌ مۆلیده‌‌وه‌ك‌ چونكه‌‌ بكرێته‌وه‌،‌ ك��ه‌م‌ م��ااڵن��دا‌ته‌واوه‌تی‌ به‌‌ كه‌‌ نییه‌‌ نیشتامنی‌ كاره‌بای‌

سوودی‌لێوه‌ربگیرێت«.هاوواڵتییه‌كی‌دیكه‌‌باس‌له‌وه‌‌ده‌كات‌كه‌‌ڕۆژانه‌‌شه‌ش‌تا‌هه‌شت‌كاتژمێر‌كاره‌بای‌ئه‌و‌ نییه‌،‌ هیچ‌ كه‌‌ ده‌درێ��ت‌ نیشتامنی‌داواكاره‌‌یا‌چاك‌بكرێت،‌یاخود‌ببڕدرێت‌.

سامان‌كه‌ریم‌ئاماژە‌ی‌به‌وه‌ش‌دا‌كه‌‌شت‌ زۆر‌ له‌‌ وازی��ان‌ كاره‌بایی‌ بێ‌‌ له‌به‌ر‌له‌و‌ هه‌ندێك‌ وت��ی،‌ خۆی‌ وه‌ك‌ هێناوه،‌‌شتانه‌‌پێویسنت،‌به‌اڵم‌ناچارن‌وازی‌لێبهێنن،‌كاره‌بای‌ كه‌‌ ئامێرانه‌ی‌ ئه‌و‌ تایبه‌ت‌ به‌‌

زۆریان‌ده‌وێت.هاوواڵتییه‌كی‌ وه‌ه��اب،‌ مه‌حموود‌له‌باره‌ی‌ ئه‌و‌ سااڵنه‌،‌ ‌52 ته‌مه‌ن‌ دیكه‌ی‌ده‌ڵێت‌ نیشتامنییه‌وه‌‌ كاره‌بای‌ كه‌مبوونی‌»ئه‌و‌هاوواڵتییانه‌ی‌كه‌‌ئێستا‌له‌‌خورماتوو‌نه‌بوونی‌ له‌به‌ر‌ هۆكاره‌كه‌ی‌ ده‌كه‌ن،‌ كۆچ‌

كه‌‌ كاره‌با‌ تایبه‌ت‌ به‌‌ خزمه‌تگوزارییه‌كانه‌،‌ئه‌وه‌‌وه‌زعه‌كه‌یه‌تی‌و‌له‌‌شه‌و‌و‌رۆژێكدا‌نیشتامنی‌ كاره‌بای‌ كاتژمێرێك‌ له‌‌ كه‌مرت‌ئه‌وه‌شدا‌ له‌گه‌ڵ‌ به‌‌هاوواڵتییان،‌ ده‌درێت‌به‌‌ ده‌درێت‌ مۆلیده‌‌ كاره‌بای‌ كاتژمێر‌ ‌12

مااڵن«.تۆفێق‌قادر‌پیاوێكی‌به‌ته‌مه‌نی‌شاری‌كاره‌بای‌ له‌باره‌ی‌ ئه‌ویش‌ خورماتووه‌،‌»هه‌ندێ‌‌ وت��ی‌ مۆلیده‌وه‌‌ و‌ نیشتامنی‌خراپی‌ به‌هۆی‌ مۆلیده‌كان‌ خ��اوه‌ن‌ له‌‌خۆیان‌ ئ��اره‌زووی‌ به‌‌ كاره‌باوه‌‌ كه‌می‌ و‌به‌و‌ نابن‌ پابه‌ند‌ و‌ مااڵن‌ ده‌ده‌ن��ه‌‌ كاره‌با‌له‌گه‌ڵ‌ دان��راوه‌،‌ بۆیان‌ كه‌‌ ڕێنامییانه‌ی‌كاره‌بای‌ پێدانی‌ كاتی‌ له‌‌ ئه‌وه‌شدا‌زۆرجار‌له‌‌ و‌ ده‌درێت‌ نیشتامنی‌ كاره‌بای‌ مۆلیده،‌‌كاتی‌ته‌واوبوونی‌كاره‌بای‌مۆلیده،‌‌كاره‌بای‌وه‌ك‌ ئه‌وانیش‌ ده‌ب��ڕدرێ��ت،‌ نیشتامنی‌

حكومه‌ت‌كاره‌بامان‌ده‌بڕن«.ئیداره‌ی‌ له‌‌ داوا‌ هاوواڵتییه‌‌ ئه‌و‌ ‌نه‌بن‌ كه‌مته‌رخه‌م‌ كه‌‌ ده‌كات‌ شاره‌كه‌ی‌له‌‌ئاست‌داواكاریی‌هاوواڵتییان‌و‌بكه‌ونه‌‌چاره‌سه‌ركردنی‌ مه‌به‌ستی‌ به‌‌ خۆیان‌هاوینه‌‌ له‌م‌ تایبه‌ت‌ به‌‌ كاره‌با،‌ كێشه‌ی‌

گه‌رمه‌دا.به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیی‌ له‌‌ سه‌رچاوه‌یه‌ك‌ده‌كات‌ به‌وه‌‌ ئاماژە‌‌ خورماتوو،‌ كاره‌بای‌كه‌‌ ئامێرانه‌ی‌ ئه‌و‌ به‌كارهێنانی‌ له‌‌ كه‌‌تایبه‌ت‌ به‌‌ ده‌وێ��ت،‌ زۆری‌ كاره‌بایه‌كی‌80%ی‌ ئێستادا‌ له‌‌ كه‌‌ سپلێت‌ ئامێری‌ده‌هێنن،‌ كاری‌ به‌‌ خورماتوو‌ دانیشتوانی‌سه‌ری‌ له‌‌ بارگرانی‌ و‌ ده‌بێت‌ كه‌م‌ كاره‌با‌

دروست‌ده‌بێت‌و‌ده‌بڕدرێت.هه‌ر‌ »ئه‌گه‌ر‌ وتیشی‌ سه‌رچاوه‌كه‌‌گوێره‌ی‌ به‌‌ خورماتوو‌ مااڵنی‌ له‌‌ ماڵێك‌پێویست‌كاره‌با‌به‌كاربهێنن‌و‌ئه‌و‌ئامێرانه‌ی‌كه‌‌پێویستییان‌پێی‌نییه‌‌وه‌كو‌گڵۆپی‌زیاده‌‌و‌موبه‌ڕیده‌ی‌زیاده‌‌و‌ته‌له‌فیزێونی‌زیاده،‌‌حه‌دی‌ له‌‌ زیاد‌ ماڵێكدا‌ هه‌ر‌ له‌‌ ئێستا‌ كه‌‌به‌كاری‌ به‌كاردێن،‌ ئامێرانه‌‌ ئه‌و‌ خۆی‌ڕێگه‌ی‌ له‌‌ كاره‌بایه‌ی‌ ئه‌و‌ ئه‌وا‌ نه‌هێنن،‌پێده‌كرێت،‌ ڕۆییان‌ زیاده‌‌ ئامێرانه‌وه‌‌ ئه‌و‌دروست‌ له‌سه‌ری‌ بارگرانی‌ و‌ ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‌

نابێت‌و‌بچراندنی‌كه‌م‌ده‌بێته‌وه‌«.ئ��ه‌و‌س��ه‌رچ��اوه‌ی��ه‌‌ه��ه‌روه‌ه��ا‌وتی‌

www.bayanpress.net ژماره‌‌)51(،‌سێشه‌ممه‌‌2013/9/10،‌ساڵی‌یەکەم

6

ماوه‌ی‌ بۆ‌ ڕووفات‌ ‌)81( »مانه‌وه‌ی‌ وتی‌ڕاستییه‌یه‌‌كه‌‌ ئه‌و‌ چوار‌ساڵ،‌سه‌ملێنه‌ری‌حكومه‌تی‌هه‌رێمی‌كوردستان‌كه‌ركووكی‌كه‌ركووكییه‌كانیش‌ و‌ كردووه‌‌ فه‌رامۆش‌ده‌سه‌اڵتدارانی‌ الی‌ بایه‌خێكیان‌ هیچ‌

هه‌رێم‌نه‌ماوه‌«.ئ��ه‌وه‌ی‌ش��ای��اىن‌ه��ه‌ڵ��وه‌س��ت��ه‌‌ئه‌نفالكراوه‌كان‌ كه‌سوكاری‌ له‌سه‌ركردنه،‌‌ل��ه‌وێ‌ده‌ی��ان��وت‌ش��ه‌رم��ه‌زاری��ی��ه‌‌بۆ‌ئه‌نفالكردنی‌ دوای‌ كورد‌ ده‌سه‌اڵتدارانی‌لۆریی‌ به‌‌ گوستنه‌وه‌یان‌ و‌ ڕۆڵه‌كامنان‌به‌كۆمه‌ڵه‌كان،‌ گ��ۆڕە‌‌ ب��ۆ‌ بارهه‌ڵگر‌ئه‌مڕۆش‌جارێكی‌تر‌و‌به‌‌هه‌مان‌لۆریی‌به‌‌ و‌ تۆپزاوه‌‌ بۆ‌ هێرنانه‌وه‌‌ بارهه‌ڵگر‌

خاكسپێردران.‌‌ڕە‌خنه‌ی‌ سیاسی‌ چاودیرانی‌ به‌اڵم‌وتیان‌ و‌ كرد‌ ده‌سه‌اڵت‌ ئاڕاسته‌ی‌ زۆریان‌ئه‌وه‌ن‌ چاوه‌ڕێی‌ ڕووفات‌ ‌81 ساڵه‌‌ چوار‌كاتی‌ له‌‌ ئێستا‌ كه‌چی‌ بسپێرن،‌ به‌خاكیان‌چوار‌ دوای‌ و‌ هه‌ڵبژاردندا‌ بانگه‌شه‌كانی‌

ساڵ،‌ئینجا‌به‌‌خاكیان‌سپاردن.

شڤان‌جه‌باری‌�‌كه‌ركووك

گه‌لی‌ جینۆسایده‌كانی‌ له‌‌ یه‌كێك‌كورد،‌كاره‌ساتی‌به‌ناو‌ئه‌نفاله‌‌و‌حكومه‌تی‌كۆتایی‌ له‌‌ عێراق‌ پێشووی‌ ڕووخ��اوی‌له‌‌ ڕاب��ردوو‌ سه‌ده‌ی‌ هه‌شتاكانی‌ سااڵنی‌هه‌زار‌ ‌)182( له‌‌ زیاتر‌ عێراقه‌وه‌‌ باكوری‌باشوور،‌ بۆ‌ گواسته‌وه‌‌ كوردی‌ هاوواڵتیی‌له‌وێش‌به‌‌شێوه‌یه‌كی‌زۆر‌دڕندانه‌‌زینده‌‌گۆڕی‌ ئێستاشدا‌ له‌‌ ك��ردن،‌ به‌چاڵیان‌ده‌دۆزرێنه‌وه‌‌ كوردانه‌‌ ئه‌و‌ كۆمه‌ڵی‌ ‌ به‌‌له‌م‌ خ��ۆی��ان.‌ زێ��دی‌ بۆ‌ ده‌ب��رێ��ن��ه‌وه‌‌ و‌چوارچێوه‌شدا‌دوای‌چوار‌ساڵ‌مانه‌وه‌یان‌له‌‌نه‌خۆشخانه‌ی‌ئازادیی‌كه‌ركووك،‌ڕۆژی‌ئه‌نفالكراون‌ ڕووفاتی‌ ‌)81( ئه‌یلوول‌ 8ی‌به‌‌ كه‌‌ تۆپزاوه‌‌ گۆڕستانی‌ بۆ‌ گواسرتانه‌وه‌‌شوێنی‌له‌ناوبردنی‌كورد‌نارساوه‌‌و‌له‌وێ‌‌

نێژران.كه‌سوكاری‌ نیگه‌رانیی‌ جێی‌ ئه‌وه‌ی‌ئه‌نفالكراوه‌كان‌بوو،‌سه‌ره‌ڕای‌ئه‌وه‌ی‌كه‌‌چوار‌ساڵه‌‌ئه‌م‌ڕووفاتانه‌‌دۆزراونه‌ته‌وه‌‌و‌

ناسینه‌وه‌یان‌ بۆ‌ )D-N-A(یان‌ پشكنینی‌ئه‌نجام‌نه‌داوه‌.

ل��ه‌‌ب��ه‌ران��ب��ه‌ری��ش��دا‌دك��ت��ۆر‌ئ��ارام‌ئ��ه‌ح��م��ه‌د،‌وەزی��ری‌ش��ه‌ه��ی��دان‌و‌كوردستان،‌ هه‌رێمی‌ ئه‌نفالكراوه‌كانی‌)به‌یان(ی‌ ڕۆژنامه‌ی‌ به‌‌ لێدوانێكیدا‌ له‌‌ئه‌نجامنه‌دانی‌سمپڵی‌ ڕاگه‌یاند‌»هۆكاری‌ئه‌م‌ نه‌زانراوه‌‌ كه‌‌ بووه‌‌ ئه‌وه‌‌ ‌)D-N-A(ڕووفاتانه‌‌خەڵکى‌چ‌شوێنێكن،‌ته‌نیا‌ئه‌وه‌‌نه‌بێت‌كه‌‌له‌‌دوای‌ڕاپه‌ڕین‌دۆزراونه‌ته‌وه‌‌له‌‌ ساڵ‌ چوار‌ بۆ‌ مانه‌وه‌یان‌ هۆكاری‌ و‌نه‌خۆشخانه،‌‌نه‌بوونی‌كاتی‌گونجاو‌بووه‌‌

تاوه‌كو‌به‌‌مه‌راسیم‌بنێژرێن.مامۆستا‌سامان،‌نوێنه‌ری‌كه‌سوكاری‌به‌‌ ده‌ستبه‌جێ‌ داوای‌ ئه‌نفالكراوه‌كانیش،‌موسته‌رشار‌ هه‌رچی‌ گه‌یاندنی‌ دادگایی‌هیواشی‌ و‌ كرد‌ هه‌یه‌‌ ئه‌نفالچییه‌كان‌ و‌خواست‌كه‌‌حكومه‌ت‌سه‌ربازگه‌ی‌تۆپزاوه‌‌

بكات‌به‌‌مۆزه‌خانه‌ی‌نیشتیامنی.‌له‌و‌ ڕە‌شید‌ ڕاب��ه‌ر‌ ڕۆژن��ام��ه‌ن��ووس‌و‌ دواو‌ )به‌یان(‌ ڕۆژنامه‌ی‌ بۆ‌ باره‌یه‌وه‌‌

‌81ڕووفاتی‌ئه‌نفالكراوان‌چوار‌ساڵه‌‌چاوه‌ڕێی‌به‌خاكسپاردن‌ده‌كه‌ن

به لۆری ئه نفال كران و به لۆرییش برانەوە زێدی خۆیان

خورماتوو، ته قینه وه ی زۆر و كاره بای كه مهاوواڵتییه‌ك:‌خاوه‌ن‌مۆلیده‌كانیش‌وه‌ك‌حكومه‌ت‌كاره‌بامان‌لێ‌ده‌ڕبن

»سنووری شكاو« خەاڵتێکی ئیسپانی دەباتەوە

9ژماره )51(، سێشه ممه 2013/9/10، ساڵی یەکەم

www.bayanpress.net

و: جهانگیر ئه حمه د

سەریاس محەمەد

قوتابخانه وه ناوخۆی به په یوه ندی م��ام��ه ڵ��ه ی خ��راپ��ی��ی وه ك ه��ه ی��ه ، جاری مامۆستاكانی. یان هاوه ڵه كانی واش هه یه خویندن جگه له زه حمه ت تر هیچی منداڵه وه به الی بارگرانی و نییه ، چونكه به الیه وه زه حمه ته هه موو

هه ڵسێت خه و له زوو به یانی ڕۆژێك و به شانیدا بدات قورس جانتایه كی و بكات! و په یڕ قوتابخانه ئه ركه كانی ئه ركی ئاماده كردنی له جگه ئه مه ڕۆژێك هه موو به رده وامی به ماڵه وه و... هه موو ئه مانه ده بنه هۆی ئه وه ی

به نه هاتوو تۆمارده كرێن.ده رونناسیی ب��واری پسپۆڕانی فره الیه ن به دی��ارده ی��ه ئ��ه م منداڵ، ته فسیر ده كه ن، هه ندێكیان پێیان وایه په یوه ندیی به الیه نی ده روونی خوودی ده ڵێن: هه ندێكیش و منداڵكه وهه یه

ب��اوك��ان ل��ه دای��ك و زۆرێ��ك كه ده ناڵێنن گرفته وه ئه و به ده ست زه وق��ه وه و به شه وق منداڵه كانیان و دواده كه ون یان قوتابخانه ، بۆ ناچن

كه ته مبه ڵی به سه ر منداڵدا زاڵببێت. لێكۆڵینه وه ی دوایین به پێی به اڵم عومان میرنشینی كۆمه ڵناسیی رێبه ری ئه كادیمیای له نه بتیتی( )س��ه م��اح ده ركه وتووه هاوچه رخ، پ��ه روه رده ی ئه م پشت ه��ۆك��اری گرنگرتین ك��ه

ده ڵێن پێی دی��ارده ی��ه ، و گ��رف��ت له جۆرێك له بریتیه كه )التنمر( به رامبه ر، ئ��ازاردان��ی و توندوتیژی جه سته ییه وه ، له الیه نی به تایبه تی ناتۆره ی و ناو به یان به لێدان یان جا هه ڵگری كه مندااڵنه ی ئه و ناشیرینن. كۆمه اڵیه تییه ن، نه خۆشییه ئ��ه و خێزان كه هاتوون خێزانانه وه له و له یه كرت و ه��اوارك��ردن ماڵه كانیان و تێدایه ئاژاوه یان و شه ڕ و تووڕەبوون ده گوازنه وه دیارده یه ئه و ئه وانیش و ه��اوڕێ له گه ڵ و قوتابخانه ن��او بۆ منداڵه كانیان موماره سه ی ده كه ن، بۆیه نه چوون سه ره كی هۆكاری له وانه یه بۆ منداڵ چوونی به حه زنه كردن یان بۆیه بێت. دیارده یه ئه م قه تابخانه پێویسته له سه ر باوك و دایك و خێزانه دوور و ئارام ژینگه یه كی به ڕێزه كان منداڵه كانیان بۆ ماڵه وه له ئاژاوه له له و گرفتێكی ئه گه ر بكه ن. دروس��ت پێش هاته منداڵه كانیان بۆ ج��ۆره ش سه ردانی پێویسته پێكرد، هه ستیان و به ڕێوه به ر له گه ڵ و بكه ن قوتابخانه و كۆمه اڵیه تی توێژە ری و مامۆستا و و بكه ن ڕاوێ��ژ هاوڕێی منداڵه كانی

هه وڵی چاره سه ركردنی بده ن.

نێوده وڵه تیی خه اڵتی هه شته مین بە ئه مه ئەژماردەکرێت کە بەخرشاوەتە كورته فیلمی

»سنووری شكاو« له فیستیڤاڵه بیانییه كان.خەاڵتە، ئ��ەو بەدەستهێنانی دوای س��ن��ووری ش��ک��او ل��ە ڕۆژان��ی 3 ت��ا 7ی فیلمه فیستیڤاڵی له 2013 سێپته مبه ری »ئانتافاگۆستا« دیكۆمێنتارییه كانی

Antofagasta له واڵتی شیلی منایشکرا.هەروەها بڕیارە له درێژە ی به شدارییه 8ی تا 2 ڕۆژان��ی له نێوده وڵه تییه كانیدا، فیلمه كورته به شی له 2013 ئۆكتۆبەری فیستیڤاڵی خولی 13مین دیكۆمێنتییه كانی واڵتی له به یرووت فیلمی نێوده وڵه تی

لوبنان و منایش بكرێت.

به رهه می به شداری به فیستیڤاڵه ئه م کۆتایی له جۆراوجۆر واڵتی سینه ماكارانی مانگی ئابی 2013 له شاری ترێمپ له واڵتی

ئیسپانیا به ڕێوه چوو.سینه ماكارانی الی��ه ن له گشتی به بۆ فیلم كورته 1100 جیهان سه رتاسه ری مۆسرتێمپ فیلمی نێوده وڵه تیی فیستیڤاڵی فیلم كورته 8 كۆتاییدا له كه كرابوو ڕە وانه فیستیڤاڵ خه اڵتی سێ كاندیدی وه ك��وو ئاماده بوونی به كه ده ستنیشانكرابوون ه��اوك��اری و ت��وێ��ژە ر م��ورادی ئه حمه د شكاو«، »سنووری فیلمی كورته سیناریۆی لێژنه ی ئ��ه ن��دام��ان��ی تایبه تی خ��ه اڵت��ی دادوه رانی ئه م فیستیڤاڵه به م فیلمه به خرشا.

له شكاو« »س��ن��ووری فیلمی كورته كه یوان ك��ورد سینه ماكاری ده رهێنانی كه ریمی، خه اڵتی تایبه تی فیستیڤاڵی فیلمی

مۆسرتێمپی ئیسپانیای به ده ستهێنا.»سنووری دیكۆمێنتی فیلمی كورته الوی سینه ماكاری ده رهێنانی له شكاو« نوێرتین له كه ریمی( )ك��ه ی��وان بانه یی به شی له خۆیدا نێوده وڵه تیی به شداری فیلمی نێوده وڵه تیی فیستیڤاڵی پێشبڕكێی ئیسپانیا واڵتی له Mostremp مۆسرتێمپ ئه م تایبه تی خه اڵتی توانی و منایشكرا

فیستیڤاڵه به ده ستبێنێت.

گه ر منداڵه كه ت شه وق و زه وقی نه بوو بۆ قوتابخانە

� له سیڤیی كانیدێكدا نوورسابوو پیشه : بێكار.

تەلەفزیۆىن ل��ە پ��ارىت کاندیدێکى �مندااڵندا ڕیکالمى بۆ خۆى دەکرد!

له دبلۆم نوسیویه تی: كاندیدیك �به ڕێوبردن 2013 / ئه مه ریكا – شاریقه. نازانم شاریقه به ناوی شارێك له ئه مریكا بڵێی تۆ هه بێت. یاخود دبلۆمیك پێویست به وه بكات

له ئیامرات و ئه مریكا بهێرنێت؟ده زان��ێ باش خۆی چونكه كاندیدێك �فاڵنه كه س نووسیبووی: ناچار نایناسێت، كه س )بووكی فیساره كه س( ئه ی هاوار له م ئه ده بیات

و ئه ته كێته .هاتووه : پرۆژە كانیدا له دی یه كێكی �

»په رله مانتاره قه یره كان ده ده م به شوو«

بەزمەساتى هەڵبژاردن

کاریکاتێر

كۆمه ڵه ی )برودینیت(ی ئه ڵامنیا بۆ پارێزگاریكردنی ددان دووپاتی كرده وه كه هه موو جۆ ره كانی شه كر زیانبه خشن بۆ ددانی

منداڵ، جا ئه و شه كره دروستكراو بێت وه كو شه كری سپی یان شه كری ئه سمه ر، یان رسوشتی بێت وه ك شه كری میوه ، یان كلوكۆز،

یان هه نگوین به هه موو جۆره كانیه وه .

كۆمه ڵه كه روونیكرده وه كه به كرتیا چینێك دروست ده كات به ناوی چینی بالك و شه كر ده گۆڕێت به ترشێك، كه هێرش ده كاته

سه ر )مینا(ی ددان و ده بێته هۆی شیكردنه وه ی كانزاكانی وه ك كالیسیۆم و فۆسفات، تێیدا. ئاماژە شی بۆ ئه وه كرد ئه گه ر ئه م

پرۆسه كیمیاییه به رده وام روویدا، ئه وا ئه نجامه كه ی ده بێته هۆی تووشبوونی ددان به كلۆری.

بۆ دووركه تنه وه له م مه ترسییه ، كۆمه ڵه كه ئامۆژگاریامن ده كات به وه ی كه پێشكه شكردنی حه وله ویات و شیرینی

چوارچێوه ی له به ته نها � توانا به پێی نه كرێت هه ر یاخود � كه مبكرێته وه منداڵ به

به خواردنه كان، نێوان ژە مه كانی وه ك نه ك سه ره كییه كاندا، ژەمه

به رده وامی. سه رچاوه : الجزیرة نت

ش بۆ ددانه كانی منداڵو جۆره كانی شه كری زیانبه خ

هه موین

ەتم

بەیان

»سنووری شكاو« خەاڵتێکی ئیسپانی دەباتەوە

گه ر منداڵه كه ت شه وق و زه وقی نه بوو بۆ قوتابخانە


8

ڕیکالم

پیره مێردێك: باری خه ڵك هه ر چل مه نه

ڕه‌نگه‌‌هه‌ڵبژاردن‌له‌‌تاقیكردنه‌وه‌ی‌كۆمه‌ڵگا‌ده‌رنه‌چێت

هیچی تر«.قه صاب ع��ه ب��دول��ڕەح��ی��م ڕەح��ان یان كه سێك هیچ به منه تم »من ده ڵێت الیه نیك نییه خوا بكا خۆم له شم ساغ بێت بتوانم كاسبی خۆم بكه م كێ ده رئه چی یان هیچكام خۆ نییه ، من كێشه ی ده رناچێ سوودیان بۆ میلله ت نییه . هه موویان ته نیا پوڵ و ناوبانگ ناو و هه وڵی خۆده رخسنت و پاره یانه میلله تی چی و هه ژاری چی؟ له

هه ڵبژاردن نه یه ت، پێمخۆشبوو ڕیكالمكردن 11 ساڵدا مانگی 12 له هه ڵبژاردن بۆ له ئ��ه وه ی به ڕاستی چونكه بوایه ، مانگ هه ڵبژاردندا پڕوپاگه نده ی و ڕیكالم كاتی بیری به هه ر تردا كاته كانی له ده وترێت، هه روه ها ئه و نایه ت«. ده سه اڵتدارانیشدا 18 ئه وه من حه قه ڕەوای »ئاخر وتیشی هه یه منداڵم دوو و كردووه زه واجم ساڵه له ساڵه ی هه ر و كرێنشینم ئێستا هه تا كۆاڵنێك ده ژیم«. ناوبراو باسی له شوه كرد كه سێ ساڵه به ناو سولفه ی زه واج و خانوبه ره و قه رزی بچووك به هاوواڵتیان ده درێت به اڵم برایه كی زیاتر له ساڵێك چاوه ڕوانی سولفه ی ئه وه ئیستاش و نه دی كرد هیچی زه واجی

خه ریكه ئه بێت به باوك«.وشكه فرۆشی دوكانی كه حه مه عه لی »حكومه تی وتی پێكه نینه وه ده م به هه یه

ڕاپۆرت: ڕێزان هه ڵه بجه یی

»ته مه نم وتی كاسبكار ئه حمه د دانا به شداری ساڵه 22 م��اوه ی و ساڵه 40به اڵم ده كه م، كوردستان هه ڵبژاردنه كانی الیه نێك و كه س هیچ له سوودێكم هیچ نه دیوه و زۆربه ی ئه و كه سانه ش كه من و خانه واده كه م ده نگان پێداون له په رله مان له گۆڕینی ژیانی ماڵ بیرناون، به اڵم به ده ر ناوبانگی خۆی، پله و پۆست و و منداڵ و ده نگده رانی و هه واداران بۆ كارێكی هیچ نه كردووه . به داخه وه بۆیه بڕیارم داوه چیرت به شداری له و پرۆسه یه دا نه كه م نه خۆم نه

ماڵ و منداڵیشم«.مامۆستای عه بدولڕەحان ئیرباهیم كورد به رپرسانی وای��ه »پێم قوتابخانه كاتی هه تا ناكه وێته وه بیر میلله تیان


11

ته نانه ت ناتوانیت لێره وه یه بۆیه بکەیت. به رنامه بۆ ته نیا ڕۆژێكیش دابنێیت«.

ده ڵێت گ��ه ن��ج نامیقی ئ��اری��ان پێم ڕۆژان��ه، كاته كانی »دابه شكردنی به ڕاسته وخۆی په یوه ندییه كی وای��ه په روه رده وه هه یه . نه وه یه ك له كۆمه ڵگه له سه ر ك��اری ب��ه رن��ام��ه ب��ه پێویسته گرنگیی و بایه خ ئ��ه وه ی بۆ بكرێت، تێپه ڕ به سه ریدا بزانێت ساتانه ئ��ه و خه ونه كان، زانی مرۆڤ كاتێك ده ب��ن. حه زه كانی داهاتووی خۆی په یوه سته به و چركه ساتانه ی ئه و تێیدا ده ژی، ئه وا خۆی به به رپرسیار ده زانێت و به رنامه بۆ ژیانی

دادەنێت«.ساڵه یه ك ماوه ی كه مسته فا عادل كرد له وه باسی ك��ردووه ، هاوسه رگیری هۆكارێكه ئێمه مرۆڤی نیگه رانیی كه ئه وه فێری هه میشه كێشه یه ، ئه م بۆ و ژیامنان بژێویی له ترسان كراوین هه بێت، ئه منیان ڕەوش��ی تێكچوونی به ڕاكردنه سه ره كیان ئامانجی بۆیه ئه وه شدا له گه ڵ شته دا، دوو ئه و شوێن هیچ گره نتییه كیش نییه بۆ داهاتوویه كی باشرت، جگه له وه ش ژینگه ی كۆمه اڵیه تی

وا ڕەخساوه كه تۆ بێ به رنامه بیت. ئه گه ر دابه ش ژیانی كاته كانی بتوانێت كه سێك خۆی كه به رنامه یه ی ئ��ه و بۆ بكات كه س ناڵێین زه حمه ته ، زۆر ده یه وێت، بتوانن كه من زۆر ڕێژەیه كی به اڵم نییه ژیانی به رنامه ڕێژیی كۆمه ڵگه یه دا له م

ڕۆژانه یان بكه ن«.خوێندكار، حمه كه ریم، ڕۆش��ن��ا بته وێت ئ��ه گ��ه ر »پ��ێ��م��وای��ه ده ڵ��ێ��ت كۆمه ڵگه یه ك نرخی كات بزانێت، پێویسته بكرێن ناچار و بدرێن هان تاكه كان به تایبه ت ن��ه ده ن. به فیڕۆ كات به وه ی گه شه سه ندووه كاندا، تازه كۆمه ڵگه له له ده كرێت حكومه ت به ته نیا ئه مه ش و پاداشت به داموده زگاكانیه وه، ڕێی دیاریبكات. تاك مافه كانی و ئه رك سزا، بێت، به رخۆر كۆمه ڵگایه ئه و نابێت پێویسته هه نگاو به ره و ئه وه برنێت ببێته هه موو له به رهه مهێن كۆمه ڵگه یه كی ئه مه نه وه له دوای نه وه ئیدی كایه كان، ده بێته كه لتوور و مرۆڤ نرخی كاته كانی

ده زانێت«.كۆمه ڵناس، ئه سمه ری ئیساعیل له ناو وت��ن ت��وان��ای نه بوونی پێیوایه

خۆیدا له كاتی وایكردووه كوردی تاكی دواتریش بكات، جێبه جێ به رنامه كانی جه بری كۆمه اڵیه تی كه ناتوانین خۆمانی »تاكی وتیشی ئیساعیل بدزینه وه . لێ ئێمه واقیعی نییه كه زۆرجار پابه ند نییه ،

به اڵم وا ده رناخات كه به و شێوه یه یه «.وتی باره یه وه له و بێوه ژنه ، ج ك. كه س به خته وه رترین ب��ه خ��ۆم »م��ن له وه بیرم ئێستا هه تا چونكه ده زان��م، بن، تێپه ڕ كاته كانم چۆن نه كردووه ته وه ناكات پێویست بۆیه نییه، هیچ ژی��ان بكه یت. سه رقاڵ پێوه خۆتی ئه وه نده به رپرسیار به وایه هه ركه سێك خۆی پێم ئه وه ش خه می ژیانی، به رانبه ر دابنێت ده خ��وات ن��رخ ب��ۆ ك��ات داب��ن��ێ��ت. تا كات له بیر ڕۆتینی شتێكی وه ك ئێستا

ده كه مه وه «.له كۆتاییدا ده ڵێین گرنگی و بایه خی به په یوه سته هه رتاكێك ژیانی كاته كانی شێوازی بیركردنه وه و تێڕوانینی بۆ ئاینده ئه و و ئه رك به رانبه ر به رپرسیاریه تیی و كاته ی له ژیانیدا پێی به خرشاوه . ناتوانین له باس یه ك وه كو كه س هه موو بڵێین

كات و به رنامه ڕێژیی ڕۆژانه ده كات.

ڕاپۆرت: ئیره م ڕەئووف

ك��ات ب��ه ن��رخ��رتی��ن س��ه رم��ای��ه ی��ه له بێت، ده ستیانه وه به مرۆڤه كان هه موو چاالكییه كانیاندا خه رجی ده كه ن.

پێویستی تر شتێكی هه ر وه كو ئه ویش به هەیە دابه شكردن و ڕێكخسنت به چاالكییه كانی و ك��ار و به رنامه س��ه ر بۆچوونی و تێڕوانین به اڵم ڕۆژانه ماندا. به نرخی كات و جیاواز هه یه سه باره ت

دانانی به رنامه بۆ ژیانی ڕۆژانه . ته ها حه سه نی فرۆشیار له و باره یه وه وت��ی »ئ��ه و ن��ه ری��ت و ڕێ��وڕەس��ان��ه ی پێده درێت، بایه خیان كۆمه ڵگه دا له كاتی كوشتنی ب��ۆ سه ره كین ه��ۆك��اری به رنامه ی تێكدانی و هاوواڵتییه ك هه موو ئه و خزمه تی له كۆمه ڵگه و تاك ڕۆژان��ه زۆر كاتێكی له وه ی كه جگه كه لتووره دان به سه ر تیا تری هیچی ده ده ی��ن، فیڕۆ به كۆمه ڵگه وایه پێیان كه س هه ندێك نییه . تۆ ده مێنێته وه . گ��ردب��وون��ه وان��ه وه ب��ه و كۆمه اڵیه تی پێگه ی خ��اوه ن ناتوانیت و خۆش بۆنه له و نه توانیت ئه گه ر بیت ناخۆشانه ی كۆمه ڵگه دا به شداریی سه ره كی

بێ‌به‌رنامه‌یی‌سه‌ری‌كردووه‌ته‌‌هه‌موومانگه نجێك: ژینگه ی كۆمه اڵیه تی وا ڕە خساوه كه بێ به رنامه بیت

ته نیا هه وڵی خۆده رخستن و ناو ناوبانگ و پوڵ و پاره یانه، میلله تی چی و هه ژاری چی

ده كات، حوكمڕانی كورد 1991ه وه ساڵی تا ئێستا جگه له به رپرسان و ده سه اڵتداران بڵی پێ فه قیرم ی��ه ك مه سئووله كان و به كه سانیك له وانه یه بووبێت. ده وڵه مه ند سه خترتین ژیاندا ڕەتبووبن ئێستا باشرت بن، به اڵم شك نابه م ژیانی فه قیرێك گۆڕا بێت«.

په نا له هه ڵه بجه یی سه عید حاجی دیواری دوكانێكه وه به خۆیی و گۆچانه كه ی »هه لبژاردنی وتی دانیشتبوو ده ستیه وه و هه یه مناڵی 3 ئه وه من كوڕێكی چی، و دان��ه م��رزاوه ئێستا تا قانوونه خریجی قوتابی جاران وتیشی ده ك��ات«. كرێكاری پۆلی شه شی سه ره تایی ده كرا به مامۆستا و وه رده گرت باشیان مه عاشیكی و فه رمانبه ر و ده یانتوانی به و مه عاشه ژیانی دوو خێزان دابین بكه ن، كه چی ئیستا له ماڵێكدا چوار مه عاشخۆریش هه بی فریای ژیان ناكه ون«.

چی؟ هه ڵبژاردنی و چی كاندیدی و چی مه نه ! چل هه ر من باری بۆران یا بێت با زانكۆیان كچێكم و كوڕ ساڵه سێ ئ��ه وه چاوه ڕوانی ئێستاش تا و ك��ردووه ت��ه واو دامه زراندنن. كوڕەكه م له م دوكانه شاگردی به رده ستی شاگردی كچه كه شم و خۆمه له بم چی چاوه ڕوانی ئه بێ ئیرت دایكی، له »هه ڵبژاردن وتیشی ئه و هه ڵبژاردن؟«. كوردستان ته نیا گۆڕینی ده م و چاوه كانه و

سەرەقەڵەم

كۆتای ژنانه��ه ڵ��م��ه ت��ه ك��ان��ی ه��ه ڵ��ب��ژاردن پ��ڕۆس��ه ی ل��ه بنه ڕەتین به شێكی ك��ه چیرۆك دەاللەت و هه ڵگری هه ڵبژاردن، بۆ ب��ه رده وام��ب��وون��ن ب��ه س��ه ره��ات��ی و ده نگده ران هه ڵبژاردنه كان و كاندیدانی و داموده زگا و پارته سیاسییه كانیش، بۆیه ده نگده ر چاوه ڕوانییه كانی له یه كێك له بریتییه هه ڵبژاردن، هه ڵمه ته كانی بۆ ڕاده ی نوێكاری و داهێنانكاریی هه ڵمه ت هه ڵمه ته كان، هه ڵسوڕێنه ری الیه نی و ده نگ به كارهێنانی ڕەنگ و له چۆنیه تی كه سایه تیی به كارهێنانی الی��ه ك و له پارته كه ی و كاندید و مێژووی كاندید و له هه ر داهێنانكاری ئاستی گۆڕانكاری و بۆ خۆیه تی جێی له مه وه هه ڵمه تێكدا. چه ند كوردستان ئێستای هه ڵمه ته كانی پرسیارێك بوروژێنین، كه ده توانین ته نیا به چاوی تێبینی، خۆمان وه اڵم بۆ پرسیاره كان

ئاماده بكه ین، له و پرسیارانه :� تا چه ند هه ڵمه ته كانی هه ڵبژرادنی عه قڵ و له ڕێ��ز كاندیده كان پ��ارت و

زاكیره ی هاوواڵتی كوردستانی ده گرێت؟كاندید و هه ڵمه تی چه نده تا �هاوواڵتیی س��ۆزی هه ست و پارته كان له شته كان له شتێك وه كو كوردستانی ڕێی له به رده وامی به ده ده ن و قاڵب وروژاندنی سۆز و هه سته وه هه وڵ ده ده ن

ئیلغای كیانی هاوواڵتی بكه ن؟� تا چه نده كاندید و پارته كان بنه ما ڕەچاو هه ڵمه ته كانیاندا له زانستییه كان ڕۆڵی پڕۆفیشناڵه كان ڕاوێژكاره ده كه ن و

كارایان پێده درێت؟� ت��ا چ��ه ن��ده ڕاگ��ه ی��ان��دن��ك��اران له دووج��ۆر هه ڵمه ته كاندا سه روبه ندی كاندیدی پیاو و كاندیدی له گه ڵ مامه ڵه ژن پیاده ده كه ن و به رده وام دیمه نه كانی

جیاكاری جێنده ری دووباره ده كه نه وه ؟سیاسییه كان پ��ارت��ه چ��ه ن��ده ت��ا �هه روه ك هه ڵمه ته كانی تر، په نا ده بەنه وه ڕێكخستنه كانیان و بنكه ی ژنانی بۆ شه و و ڕۆژی��ان پێ ده ده ن��ه سه ر یه ك و بێبه شیشیان ده كه ن له گرته كانی كامێرای له سه ر تا كه رنه ڤاڵه كاندا، ك��ه ژاوه و

شاشه كانیان ده ربكه ون؟به سیاسییەکان پارتە چه نده تا �فشاری یاسای سه پێرناو ژنان له ڕیزبه ندی بێبه شیان ده ك��ه ن و تۆمار لیسته كان ده كه ن له هه ل و پاڵپشتیی هاوتا له گه ڵ

كانیدانی پیاو؟كه كۆتا سیستمی به رده وامبوونی �به و ژنانه به شداریی به رده وامیی زامنی كردووه ، دیاریی سیستمه كه كه ڕێژەیه ی خۆی بۆ خۆی نیشانه یه بۆ هه لومه رجی سه لبی بۆ ژنانی پارته سیاسییه كان، له وانه :

به رده وامبوونی سیستمی كۆتا به پێی واقیعی بۆ جێنده ریی شیكردنه وه ی نیشانه ی كۆمه ڵگاكان كۆمه اڵیه تیی ژنان به رانبه ر جیاكارییه كانه به رده وامیی

له كایه ی سیاسیی ئه و كۆمه ڵگایانه دا.كۆتا سیستمی ب��ه رده وام��ب��وون��ی چه قبه ستوویی بۆ سه ملێنه ره خۆی بۆ ژنان به رانبه ر لۆكاڵییه كان كولتووره وێنه گۆڕینی بۆ ژن��ان ئیحتیاجیی و

.Culture Images كولتوورییه كانل��ه ڕێی ب��ه ش��داری��ك��ردن��ی ژن��ان نیشانه یه خ��ۆی بۆ ك��ۆت��اوه، سیستمی له سه ر به رده وامیی ئایدیای پیاوساالری به

ئاستێكی دامه زراوه یی به رده وام.

* پسپۆڕ له بواری جێنده ر و خێزان

د. عالیە فەرەج* دوو هەفتە جارێک دەینووسێت

زۆرینه ی هاوواڵتیان له م واڵته دا بڕوایه كی ئه وتۆیان نییه كه هه ڵبژاردن بتوانێت گۆڕانی بنچینه یی دروست بكات. به بڕوای زۆرێكیش متمانه به خشینه وه هیچ نییه جگه له خۆفریودان و خۆخستنه ده ست نادیار، كه هه ڵبژاردنیش ته واوبوو، به ڵێن و كاری كاندیده كانیش ڕاسته وخۆ كۆتایی دێت. به م پێیه ڕه نگه هه ڵبژاردنی ئه مجاره له تاقیكردنه وه ی كۆمه ڵگادا ده رنه چێت!

هه ڵبژاردن له زۆر ڕووه وه گه رموگوڕیی خستووه ته بازاڕ و ناوه نده كانی تره وه . ئه گه رچی زۆرێك پێیان وایه هه ڵبژاردن خۆشی به دوای خۆیدا ناهێنێت، به اڵم بۆ ده ستگێڕ و فرۆشیاره گه ڕۆكه كانی شه وان، په یداكردنی فرۆشێكی باشتر و گه رمی بازاڕه . به وته ی خۆیان، زۆربه یان تا دره نگانێكی شه و ده مێننه وه و به هۆی زۆریی كڕیار و بانگه شه كارانه وه ماندووش ده بن.

چایچییه‌ك:‌داهاتی‌شه‌وێكم‌له‌‌‌200دۆالر‌تێده‌په‌ڕێت

هه ڵبژاردن بازاڕی ده ستگێڕه كانی شه وانی گه رم كردووهڕاپۆرت:‌ڕەزا‌هه‌ورامی

تۆمارگه‌ی‌ ساڵه‌‌ ‌10 م��اوه‌ی‌ ئ��ازاد،‌مزگه‌وتی‌ له‌به‌رده‌م‌ و‌ هه‌یه‌‌ شه‌وانی‌ده‌فرۆشێت.‌ سیدی‌ سلێامنی‌ گ��ه‌وره‌ی‌زۆر‌ هه‌ڵبژاردن‌ »بانگه‌شه‌ی‌ دەڵێت‌ ئەو‌و‌ هه‌یه‌‌ بازاڕگه‌رمی‌ له‌سه‌ر‌ كاریگه‌ريی‌ئه‌مشه‌و‌نزیكه‌ی‌‌300سیدیم‌فرۆشتووه‌«.‌ئازاد‌باسی‌له‌وه‌‌كرد‌كه‌‌زۆربه‌ی‌گه‌نجان‌بۆ‌بانگه‌شه‌ی‌هه‌ڵبژاردن‌ڕووی‌تێده‌كه‌ن،‌بۆیە‌‌داهاتی‌له‌م‌شه‌وانه‌دا‌چه‌ند‌هێنده‌‌

زیادی‌كردووه‌.كه‌‌ براكانی‌ و‌ محه‌مه‌د‌ سه‌رهه‌نگ‌زۆر‌ماندوو‌دیاربوون،‌باسی‌ئه‌وه‌یان‌كرد‌كه‌‌به‌‌خۆیان‌و‌‌4شاگرده‌وه‌‌فریا‌ناكه‌ون‌له‌فه‌‌بۆ‌كڕیاران‌ئاماده‌‌بكه‌ن.‌سه‌رهه‌نگ‌مزگه‌وتی‌ له‌‌ هه‌ندێكامن‌ »ئێمه‌‌ وتیشی‌

گه‌وره‌‌و‌نیوه‌شامن‌له‌‌گرده‌كه‌ین.‌بازاڕی‌گ��ه‌وره‌‌ مزگه‌وتی‌ هی‌ له‌‌ سه‌هۆڵه‌كه‌‌بانگه‌شه‌كاری‌ و‌ خه‌ڵك‌ چونكه‌‌ باشرته‌،‌به‌‌ ئه‌ویش‌ جۆشوخرۆشی‌ لێیه‌.‌ زیاتری‌

هه‌مان‌شێوه‌‌زیاتره‌«.‌ده‌ڵێت‌ ‌ خاوێن‌ ب��رژاوی‌ خاوه‌نی‌به‌اڵم‌ ده‌ب��م،‌ ماندوو‌ زۆر‌ ڕۆژان��ه‌‌ »ئه‌م‌بكات‌ خ��وا‌ ده‌س��ت��ده‌ك��ه‌وێ��ت.‌ زۆرم‌هه‌ست‌ بێت.‌ ه��ه‌ڵ��ب��ژاردن‌ هه‌میشه‌‌كاتێك‌ نامێنێت‌ ماندوویه‌تیم‌ ده‌ك��ه‌م‌ده‌ست‌ زۆریشم‌ و‌ هه‌یه‌‌ ئامانجێكم‌

ده‌كه‌وێت«.‌بانگه‌شه‌كار‌ كوڕێكی‌ عه‌لی،‌ بڕیار‌‌2000 به‌‌ كڕیبوو‌ الیه‌نێكی‌ ئااڵی‌ و‌ بوو‌ئه‌وه‌ فێری‌ »ه��ی��وادارم‌ وت��ی‌ و‌ دینار‌ئه‌مه‌ش‌ و‌ بپارێزین‌ فره‌ڕەنگی‌ كه‌‌ ‌ببین‌كڕینی‌ به‌‌ من‌ داه��ات��ووم��ان.‌ بۆ‌ باشه‌‌

ناكه‌م‌ هه‌ست‌ خۆم‌ الیه‌نه‌كه‌ی‌ ئ��ااڵی‌پێی‌ فیڕۆ‌بچێت‌و‌ده‌روونم‌ به‌‌ پاره‌كه‌م‌دێمه‌‌ شه‌وێك‌ هه‌موو‌ بۆیه‌‌ ئاسوده‌یه‌،‌بازاڕ‌و‌زۆرجاریش‌له‌وێ‌‌خواردنی‌شه‌وان‌ده‌خۆم‌و‌دره‌نگانێك‌ده‌چمه‌وه‌‌ماڵه‌وه‌«.

زۆر‌ گ��رده‌ك��ه،‌‌ له‌‌ ڕەن��ج‌ چایچیی‌وته‌ی‌خۆی‌شه‌وانی‌ به‌پێی‌ بوو،‌ ماندوو‌ت��ر‌و‌ج��اران‌داه��ات��ی‌ن��ه‌وه‌د‌ه��ه‌زار‌ئانوساته‌ی‌ ل��ه‌م‌ ب��ه‌اڵم‌ ب��ووه‌،‌ دی��ن��ار‌‌200 ده‌گاته‌‌ شه‌وانه‌‌ هه‌ڵبژاردنه‌كاندا‌

ده‌ڵێت‌ چایخانه‌یه‌‌ ئه‌م‌ خاوه‌نی‌ دۆالر.‌»بانگه‌شه‌كاران‌زۆر‌زۆرن‌و‌شه‌وان‌دێنه‌‌ده‌ماینه‌وه‌،‌ تا‌12ى‌شه‌و‌ و‌جاران‌ المان‌3ی‌ تا‌ وایكردووه‌‌ هه‌ڵبژاردنه‌‌ ئه‌م‌ به‌اڵم‌

شه‌و‌ئێمه‌‌كار‌بكه‌ین«.‌ڕۆح��س��ووك‌ ك��وڕێ��ك��ی‌ الوه‌،‌پشت‌ ل��ه‌‌ الیه‌نێك‌ وادی��ارب��وو‌ ب��وو،‌له‌باره‌ی‌ ب��وو،‌ ئااڵكانیه‌وه‌‌ فرۆشتنی‌به‌‌ به‌ڵێنه‌كانه‌وه‌‌ و‌ هه‌ڵبژاردن‌ ئاكاری‌شتی‌ فێری‌ »ده‌سه‌اڵت‌ وتی‌ دڵسافییه‌وه‌‌

ئه‌م‌ ئااڵی‌ ناچارم‌ من‌ ده‌كات.‌ خراپامن‌نییه‌‌ خۆش‌ پێم‌ ئه‌گینا‌ بفرۆشم،‌ الیه‌نه‌‌بوه‌ستمه‌وه‌.‌ و‌الیه‌نێك‌ دژی‌هیچ‌كه‌س‌به‌‌هۆی‌ئه‌م‌هه‌ڵبژاردنه‌شه‌وه‌‌زۆر‌سوود‌عه‌ره‌بانه‌‌ سه‌ر‌ فرۆشیاری‌ به‌‌ قازانج‌ و‌بۆ‌ ئه‌مه‌ش‌ ده‌گ��ات،‌ ده‌ستگێڕەكان‌ و‌

داهاتی‌چینه‌كانی‌خواره‌وه‌‌باشه‌«.س��ام��ان‌ئ��ه‌ح��م��ه‌د‌ل��ه‌ف��ه‌ی��ه‌ك��ی‌ئه‌وه‌ی‌ دوای‌ بوو،‌ به‌ده‌مه‌وه‌‌ گ��ه‌وره‌ی‌شه‌وانی‌ مانه‌وه‌ی‌ له‌باره‌ی‌ كرد،‌ ته‌واوی‌قه‌ره‌باڵغییه‌وه‌‌ و‌ بانگه‌شه‌‌ و‌ هه‌ڵبژاردن‌چه‌ند‌ »ئێمه‌‌ وتی‌ ئه‌ویش‌ پرسی،‌ لێامن‌گه‌نجێكی‌گۆڕانخوازین‌و‌شه‌وانه‌‌له‌‌بازاڕ‌بردووه‌ته‌‌ نان‌و‌چاكه‌شامن‌ ده‌مێنینه‌وه‌،‌بۆ‌ هه‌ن‌ تریش‌ خه‌ڵكی‌ زۆر‌ و‌ ئ��ه‌وێ‌‌خواردن‌ڕوو‌ده‌كه‌نه‌‌ئه‌م‌شوێنه‌،‌چونكه‌‌

تاموچێژێكی‌تایبه‌تی‌هه‌یه‌«.

www.bayanpress.net ژماره‌‌)51(،‌سێشه‌ممه‌‌2013/10/9،‌ساڵی‌یەکەم

10

نهێنییه‌ك‌ ی��ان‌ ه��ه‌ب��وو‌ كێشه‌یه‌كی‌كردبوو،‌ سه‌رقاڵی‌ و‌ ناخیدا‌ له‌‌ هه‌بوو‌ڕازی‌ و‌ نهێنی‌ و‌ بكاته‌وه‌‌ خاڵی‌ خۆی‌بكات،‌ ب��اس‌ كه‌سێك‌ بۆ‌ خ��ۆی‌ دڵ��ی‌ناخی‌ له‌‌ نهێنی‌ ‌ ب��ه‌‌ ل��ه‌وه‌ی‌ باشرته‌‌ده‌ڵێت‌ هه‌روه‌ها‌ بیهێڵێته‌وه‌.‌ خۆیدا‌ژیانی‌ ئه‌زموونی‌ به‌پێی‌ من‌ »ب��ه‌اڵم‌هه‌یه‌‌ شت‌ هه‌ندێك‌ وای��ه‌‌ پێم‌ خ��ۆم،‌هاوسه‌ری‌ له‌گه‌ڵ‌ ناكات‌ پێویست‌له‌وانه‌یه‌‌ چونكه‌‌ بكه‌یت،‌ باسی‌ خۆتدا‌ئه‌وه‌ی‌ تایبه‌ت‌ به‌‌ زۆرتربێت،‌ زیانی‌په‌یوه‌ندیی‌به‌‌ڕابوردوویه‌كه‌وه‌‌هه‌بێت‌و‌له‌گه‌ڵ‌ڕەگه‌زی‌به‌رانبه‌ردا‌په‌یوه‌ندیی‌خۆشه‌ویستی‌هه‌بووبێت،‌ئەمە‌ده‌بێته‌‌ئه‌وه‌‌ له‌بری‌ متامنه‌،‌ نه‌مانی‌ ه��ۆی‌باشرته‌‌الی‌هاوڕێیه‌كی‌تر‌باس‌بكرێت.‌ده‌گۆڕێت،‌ كۆمه‌ڵگه‌كانیش‌ به‌پێی‌له‌وانه‌یه‌‌له‌‌كۆمه‌ڵگه‌یه‌كی‌تردا‌ئه‌وه‌ی‌الی‌ بكرێت،‌ باس‌ گرانه‌‌ زۆر‌ ئێمه‌‌ الی‌ئاسایی‌ تر‌ واڵتانی‌ له‌‌ هاوسه‌ره‌كه‌ت‌

بێت«.گ��ێ��اس‌م��ح��ه‌م��ه‌د‌ل��ه‌‌ئ��ه‌گ��ه‌ری‌ه��اوس��ه‌رگ��ی��ری��ك��ردن��ی،‌وت��ی‌»ب��ه‌‌له‌‌ شتێك‌ هیچ‌ پێویسته‌‌ من‌ بۆچوونی‌

به‌تایبه‌ت‌ نه‌شاریته‌وه،‌‌ هاوسه‌ره‌كه‌ت‌ئه‌وه‌ی‌له‌‌ڕابوردوودا‌به‌سه‌رت‌هاتووه‌،‌له‌‌ هاوسه‌ره‌كه‌ت‌ ڕۆژێ��ك‌ له‌وانه‌یه‌‌نه‌شیاو‌ شێوه‌یه‌كی‌ به‌‌ تره‌وه‌‌ كه‌سێكی‌و‌ بكات‌ شۆكی‌ تووشی‌ و‌ بیبیستێت‌دواجار‌ نه‌مێنێت.‌ نێوانتاندا‌ له‌‌ متامنه‌‌ناكۆكیی‌گه‌وره‌‌له‌‌خێزانه‌كه‌تدا‌دروست‌شت‌ ب��ه‌رده‌وام‌ كه‌سانه‌ی‌ ئه‌و‌ ببێت.‌به‌رده‌وام‌ خێزانه‌كانیان،‌ له‌‌ ده‌شارنه‌وه‌‌له‌‌دڵه‌ڕاوكێدان‌و‌ترسی‌ئه‌وه‌یان‌هه‌یه‌‌شته‌كانیان‌ هه‌موو‌ ڕۆژان‌ له‌‌ ڕۆژێ��ك‌هاوسه‌رییان‌ ژیانی‌ ده‌رب��ك��ه‌وێ��ت،‌

هه‌ڵبوه‌شێته‌وه‌«.‌ده‌روون��ن��اس،‌ كه‌ریمی‌ ب��ه‌ی��ان‌ه��ه‌ردوو‌ رسوش��ت��ی‌ به‌پێی‌ پێیوایه‌‌خۆیان‌ له‌سه‌ر‌ و‌ ده‌گۆڕێت‌ ڕەگه‌زه‌كه‌‌وه‌ریبگرن.‌ چۆن‌ بتوانن‌ كه‌‌ وه‌ستاوه‌‌هاوسه‌رگیری‌ پێش‌ باشرته‌‌ هه‌روه‌ها‌نه‌ك‌ بكرێته‌وه‌،‌ یه‌كایی‌ شت‌ زۆر‌دواتر‌بۆ‌هه‌ندێك‌كه‌س‌ببێته‌‌گرفت‌و‌وتیشی‌ به‌یان‌ هه‌ڵوه‌شانه‌وه‌ی‌خێزانی.‌به‌اڵم‌ باشرته‌،‌ باسكردنی‌ باردا‌ زۆر‌ »له‌‌كێشه‌یه‌،‌ به‌رانبه‌ر‌ بۆ‌ بزانرێت‌ ئه‌گه‌ر‌

بشاردرێته‌وه‌‌باشرتە«.

ڕاپۆرت:‌ئاراس‌ڕەفیق‌

هه‌موو‌مرۆڤێك‌له‌‌هه‌ر‌قۆناغێكی‌نهێنیی‌ كۆمه‌ڵێك‌ خاوه‌ىن‌ بێت‌ ژیاندا‌تایبه‌ته‌،‌بۆیه‌‌هه‌ندێك‌له‌‌مرۆڤه‌كان‌به‌‌چونكه‌‌ بیانپارێزین،‌ ده‌زانن‌ پێویستی‌خۆمانه‌وه‌‌ تایبەىت‌ ژیانی‌ به‌‌ په‌یوه‌سنت‌بزانێت،‌‌ پێیان‌ كه‌س‌ ناكات‌ پێویست‌ و‌هه‌ندێكی‌دیكه‌ش‌تێڕوانینی‌جیاوازیان‌جه‌خت‌ به‌تایبه‌تی‌ ئێمه‌‌ به‌اڵم‌ هه‌یه‌،‌هاوسه‌رگیری‌ پرۆسه‌ی‌ دوای‌ له‌سه‌ر‌ده‌كه‌ینەوە.‌ئایا‌پێویسته‌‌هه‌موو‌شتێك‌الی‌هاوسه‌ره‌كه‌ت‌باس‌بكه‌یت،‌یان‌به‌‌پێچه‌وانه‌وه،‌‌تاچه‌ند‌كاریگه‌ریی‌ده‌بێت‌وێستگه‌كانی‌ كه‌‌ نوێ‌‌ ژیانی‌ له‌سه‌ر‌

ژیانی‌هاوسه‌رییه‌؟گه‌نجی‌ كچێكی‌ كه‌ریم،‌ شیان‌»كه‌سێك‌ ده‌ڵێت‌ و‌ ساڵه‌‌ ‌22 ته‌مه‌ن‌كاتێك‌ده‌چێته‌‌ناو‌پرۆسه‌یه‌كی‌پیرۆزی‌وه‌ك‌هاوسه‌رگیرییه‌وه،‌‌ده‌بێت‌شاره‌زای‌ڕەفتاره‌كانی‌ و‌ هه‌ڵسوكه‌وت‌ هه‌موو‌زۆر‌ ماوه‌یه‌كی‌ كه‌‌ بێت‌ كه‌سه‌‌ ئ��ه‌و‌ڕاستگۆبن‌ پێویسته‌‌ ده‌ژیت،‌ له‌گه‌ڵیدا‌باس‌ شتێك‌ هه‌موو‌ و‌ یه‌كدا‌ له‌گه‌ڵ‌

بكه‌ن‌بۆ‌یه‌كرت.‌ته‌نانه‌ت‌ده‌بێت‌باسی‌ئه‌وه‌ش‌بكه‌ن‌ئه‌گه‌ر‌پێشرت‌په‌یوه‌ندیی‌تردا‌ كه‌سێكی‌ له‌گه‌ڵ‌ خۆشه‌ویستیان‌ڕاستگۆیی‌ ئ��ه‌وه‌ی‌ بۆ‌ بێت،‌ هه‌بوو‌

خۆیان‌بسه‌ملێنن«.‌24س��اڵ،‌‌ ته‌مه‌ن‌ خالیدی‌ ژی��ان‌كه‌سه‌‌ ئ��ه‌و‌ سه‌ره‌تا‌ »پێویسته‌‌ وت��ی‌هه‌نگاو‌ به‌‌ هه‌نگاو‌ ئینجا‌ بناسیت‌ده‌ك��ات‌ پێویست‌ ئ��ه‌وه‌ی‌ بتوانیت‌كه‌سی‌ ناسینی‌ پاش‌ بكه‌یت،‌ باسی‌ده‌زانیت‌ كه‌‌ شتێك‌ ه��ه‌ر‌ به‌رانبه‌ر‌به‌جێده‌هێڵێت‌ خ��راپ‌ شوێنه‌واری‌هه‌ر‌ هاوسه‌رگیرییه‌كه‌تان،‌ له‌سه‌ر‌هه‌موو‌ چونكه‌‌ مبێنێته‌وه‌،‌ نهێنی‌ به‌‌مامه‌ڵه‌ی‌ ماوه‌یه‌ك‌ دوای‌ له‌‌ كه‌سێك‌ته‌واوی‌ به‌‌ كرد،‌ هه‌ركه‌سێكدا‌ له‌گه‌ڵ‌رسوشتی‌ و‌ ب��ی��رك��ردن��ه‌وه‌‌ ش��اره‌زای‌ده‌بێت‌و‌هه‌روه‌ها‌ئاستی‌ڕۆشنبیریی‌بۆیه‌‌ ده‌رده‌كه‌وێت،‌ بۆ‌ كه‌سه‌ی‌ ئه‌و‌هه‌ڵسوكه‌وت‌ پێویسته‌‌ ئه‌وه‌‌ به‌پێی‌

بكه‌یت«.س��اڵ��ه‌‌ دوو‌ ح��ه‌س��ه‌ن‌ ڕازاو‌له‌وباره‌یەوه‌‌ ك��ردووه‌،‌ هاوسه‌رگیریی‌ئه‌گه‌ر‌ كه‌سێك‌ واب��اش��رته‌‌ پێیوایه‌‌

‌‌‌كۆمه‌ڵناسیی‌‌‌‌‌‌خۆمانە

وه سفه كانی ئێمه

وه‌سف؛‌ئاماژەیه‌‌به‌‌ناسینه‌وه‌ی‌شتێك،‌تا‌ئاستێك‌كه‌‌بتوانێت‌كۆی‌دیارده‌كه‌‌بناسێنێت.‌به‌دیارخستنی‌

كۆی‌پارچه‌كانی‌وه‌سفكراو،‌دیاركه‌وتنی‌شتێكه‌‌كه‌‌ئه‌گه‌ر‌وه‌سف‌نه‌بێت،‌

ناتوانین‌وه‌ك‌خۆی‌بیناسێنین،‌بینینین‌و‌گوزارشتی‌لێبكه‌ین.‌وه‌سف‌ئه‌ركی‌

ده‌رخه‌ری‌هه‌یه‌،‌به‌اڵم‌پێشمه‌رجی‌ئه‌م‌ده‌رخه‌رییه‌ش‌بابه‌تیبوونه‌.‌

بابه‌تیبوون‌وه‌سف‌ناچار‌ده‌كات‌له‌‌هه‌موو‌گۆشه‌نیگایه‌كه‌وه‌‌خه‌ریكی‌

چاودێریكردن‌بێت.‌ئێمه‌‌به‌م‌چه‌شنه‌‌وه‌سف‌ناكه‌ین،‌وه‌سفكردن‌الی‌ئێمه‌‌ته‌نیا‌به‌دیارخستنی‌ڕواڵه‌ت‌و‌دیدگای‌

تایبه‌تی‌خۆمانه‌‌بۆ‌سه‌ر‌شته‌كان.‌چۆن‌مبانه‌وێت،‌چۆن‌بگونجێت،‌وه‌ها‌وه‌سف‌ده‌كه‌ین.‌ته‌نانه‌ت‌وه‌سف‌بۆ‌ده‌رخستنی‌الیه‌نه‌‌باشه‌كانی‌كه‌سێك‌یان‌ئه‌زموون‌و‌جیهانبینیی‌خه‌ڵكه‌.‌

وه‌ك‌ڤێبه‌ر‌ده‌ڵێت:‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌بابه‌تی‌بین،‌ده‌بێت‌له‌‌وه‌سفكراو‌بێینه‌‌

ده‌ره‌وه‌.‌له‌م‌باره‌دا‌وه‌سفكراو‌نابێته‌‌دیلی‌وه‌سفه‌كانی‌ئێمه،‌به‌ڵكو‌كۆی‌

پارچه‌كانی‌وه‌سفكراو‌وه‌ك‌خۆی‌ده‌بینین.‌كه‌واته‌‌وه‌سفكردن‌ئه‌وه‌‌

نییه‌‌كه‌‌خه‌ریك‌بین‌به‌‌پێداهه‌ڵگوتنی‌ئه‌وانی‌تر‌و‌ستایشكردنیان،‌وه‌سفكردن‌

ئه‌وه‌یه‌‌بۆ‌بینینی‌شتێك‌وه‌ك‌خۆی‌ده‌بێت‌پابه‌ندی‌ئه‌و‌گشتایه‌تییه‌‌بین‌

كه‌‌ده‌مانكاته‌‌ده‌ره‌وه‌ی‌حه‌ز‌و‌مه‌یله‌‌تایبه‌تییه‌كامنان.‌

بابه‌تیبوون‌ناچارمان‌ده‌كات‌ته‌نیا‌له‌‌دیدگا‌و‌مه‌یله‌كامنانه‌وه‌‌وه‌سفی‌دیارده‌یه‌ك‌نه‌كه‌ین،‌به‌اڵم‌چانسی‌

ئه‌وه‌شامن‌ده‌داتێ‌‌كوێرانه‌‌دیدگای‌خۆمان‌نه‌سه‌پێنین.‌وه‌سفه‌كانی‌ئێمه‌‌

هه‌میشه‌‌ته‌نیا‌دیارخه‌ری‌مه‌یله‌‌تایبه‌تییه‌كانن،‌بێ‌بوونی‌ڕوانینی‌

بابه‌تییانه‌.‌الی‌ئێمه‌‌وه‌سف‌كه‌وتووه‌ته‌‌بۆسه‌ی‌الیه‌نگیرییه‌وه‌.‌الیه‌نگیری‌واته‌‌

جیاكردنه‌وه‌ی‌وه‌سف‌به‌‌شێوه‌یه‌ك‌كه‌‌ده‌مانه‌وێت،‌واته‌‌دابڕانی‌له‌‌كۆی‌

پارچه‌كانی.‌لێره‌وه‌‌وه‌سف‌دیارخه‌ری‌دیدگای‌

تایبه‌تییه‌‌نه‌ك‌به‌دوای‌ناسینه‌وه‌ی‌شته‌كانه‌وه‌‌بێت.‌ده‌بێت‌وه‌سف‌له‌‌

چوارچێوه‌ی‌ده‌سه‌اڵتی‌تایبه‌تی‌ئێمه‌‌بێته‌‌ده‌ره‌وه‌‌ئه‌وكات‌وه‌ك‌وه‌سف‌

ده‌مێنێته‌وه‌.‌ئه‌م‌كردنه‌ده‌ره‌وه‌یه‌ش‌گۆشه‌نیگای‌جیاواز‌و‌كراوه‌‌

ده‌خوڵقێنێت.‌كرانه‌وه‌ی‌دیدگا‌وه‌ك‌ئه‌وه‌ی‌

كه‌‌وه‌سف‌ته‌نیا‌به‌‌ناساندن‌و‌بڕیاردانێكی‌ته‌سكه‌وه‌‌نابه‌ستێته‌وه‌.‌

سه‌رجه‌م‌وه‌سفه‌كامنان‌له‌‌ئاست‌ڕووداو‌‌و‌دیارده‌‌كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كان‌

و‌هه‌ڵسه‌نگاندنی‌به‌رانبه‌ره‌كامنانه‌وه‌‌له‌‌بڕیاری‌پێش‌وه‌ختانه‌‌و‌مه‌یلی‌

تایبه‌تییه‌وه‌‌دێن،‌ئه‌مه‌ش‌وایكردووه‌‌وه‌سف‌هه‌میشه‌‌به‌‌ته‌نیا‌ناساندن‌

و‌دیدگایه‌كی‌هه‌ڵسه‌نگاندنه‌وه‌‌مبێنێته‌وه‌.‌سه‌رجه‌م‌وه‌ستان‌و‌

نادینامیكییه‌تی‌گوتار‌له‌‌كۆمه‌ڵگای‌ئێمه‌وه،‌‌هه‌مان‌ئه‌و‌كاركردنه‌یه‌‌له‌‌

زه‌مینه‌ی‌وه‌سفی‌پارچه‌كراودا.‌كێشه‌كه‌‌ئه‌وه‌یه‌‌خوێندنه‌وه‌ی‌پارچه‌یه‌ك‌له‌‌

بونیادی‌شتێك‌ده‌كرێته‌‌پێوه‌ر‌بۆ‌كۆی‌بونیاده‌كه‌‌و‌خه‌ته‌ری‌سه‌رهه‌ڵنه‌دانی‌

دیدی‌تر‌دێته‌‌ئاراوه‌.

ڕایان‌عوسامن‌دەینووسێت

باسكردنی ڕابوردوو الى هاوسەران، باشه یان ئاگر ده نێته وه ؟كچێكی‌گه‌نج:‌بۆ‌دروستبوونی‌متامنه‌‌وا‌باشه‌‌هه‌رچیت‌هه‌یه‌‌بیڵێیت

خاوه نی برژاوێك: خوا بكات هه موو كاتێك هه ڵبژاردن بێت

ئه‌ره‌ستۆ،‌مامۆستای‌یه‌كه‌م

نووسین، له رۆشنبیریی كوردیدا

مامۆستای به نارساوه كه ئه ره ستۆ ب��ی��ردۆزی و فه لسه فه یه كه مینی ئیستاگیرا له ز 384پ. له مرۆڤایه تی، ئه كادیمیا له ساڵ بیست له دایكبووه ، 342 ساڵی ب��ووه . ئه فالتوون شاگردی و مامۆستا ببێته لێكرا داوای ز پ. ئامۆژگاری ئه سكه نده ر. دواتر له ئه سینا به كه دامه زراند تایبه تی فێرگه یه كی فێرگه ی )مه ششائییان ( نارسا. ژماره یه ك دانراوی گرنگی له پاش خۆی به جێهێشت

كه بریتین له :� نوورساوه لۆجیكییه كان كه ئێستا به

ناوی ئۆرگانوون ناوزه د ده كرێت.� دانراوه رسوشتییه كان.� كتێبه ئه خالقییه كان،.

� به رهه مه هونه ری و ئه ده بییه كان.ئه ره ستۆ ن��اوب��ان��گ��ی زۆرت��ری��ن بناغه كانی دامه زراندنی بۆ ده گه ڕێته وه زان��س��ت��ی ل��ۆج��ی��ك )م��ه ن��ت��ی��ق(، كه گ��ه وره ی و ریشه یی كاریگه رییه كی

له سه ر كۆی هزری مرۆڤایه تی هه بوو، به جۆرێك كه مه نتیقی ئه ره ستۆ دواتر بووه كالسیكی لۆجیكێكی هه موو بناغه ی

دوای خۆی.لۆجیكی به كه ئه ره ستۆ لۆجیكی بۆ یاساییه سیستمێكی ن��ارساوه . شێوه و گوزاره بۆ چه مكه وه له بیركردنه وه ، له ویشه وه بۆ ئه نجام و به ڵگه هێنانه وه . خشتی بنه ڕەتیرتین )املفهوم( چه مك چه مكی ئه ره ستۆیه . لۆجیكی بینای گ��وت��ه زا ده ب��ێ��ت��ه ئ��ه و ت��اق��ان��ه الی گوته زای 10 گوته زاكانیش )املقوله (، چه ندێتی، ج��ه وه��ه ر، س��ه ره ك��ی��ی��ن: بار، كات، شوێن، خستنه پاڵ، چۆنیه تی،

خاوه ندارێتی، كاریگه ری و كارلێكران.و چه مكن ه��ه ڵ��گ��ری وش��ه ك��ان ئه و ژیرین، بڕیاری ده ربڕی گوزاره كان بڕیارانه یان گشتین یان هه نده كین. ئه م ئه نجامگه لی به ده مانگه یه نن بڕیارانه پێی كه ب��ه راورده وه رێگه ی له ن��وێ

جۆری به هێزترین كه قیاس، ده ڵێت: به ڵگه هێنانه وه یه الی ئه ره ستۆ.

له قیاس خوارتر جۆری ئیستیقرایه ، بڕیارگه لی كۆكردنه وه ی له بریتییه كه حوكمێكی به گه یشنت بۆ هه نده كی كوللی، واته له تیۆرییه وه بۆ یاسا، كه ئه مه به خاڵێكی جیاوازیی له نێوان ئه فالتوون و ئه ره ستۆ داده نرێت، كه دیاره ده شبێته زانست به ده ستهێنانی بۆ ئامرازێك هه رچه نده هه سته كانه وه. رێگای له ئامانجی هه ر زانستێك ئه وه یه له شتێكی به ده ست گشتی هۆكارێكی تایبه ت كه له و ناكرێت نكۆڵی ب��ه اڵم بهێنین، ئیستیقرا بۆخۆی رێكارێكی دڵنیاییبه خشه به مرۆڤ بۆ هه ڵێنجانی یاسای گشتی له

هه ناوی واقیعی به رچاو.چه مكه رێ��گ��ه ی ل��ه م��رۆڤ جۆر و )الجنس( ره گ��ه ز گشتییه كانی تایبه مته ند و )الفصل( بڕ و )النوع( )العرض گشتی رواڵه تی و )الخاصة(

و پێناسه بگاته ده توانێت العام(ە وه بۆ ال��رس��وم(. و )التعریفات وێناكان منوونه پێناسه ی جۆری مرۆڤ بریتییه له :

زینده وه ری هۆشمه ند. بۆ ده ڕوات پێناسه وه له ئه ره ستۆ په یوه ندیی و گوزاره كان شیكردنه وه ی گوزاره یه كی یا گ��وزاره ش نێوانیان، یان الحمليه (، )القضية خستنه پاڵ

گوزاره ی مه رجداره )القضية الرشطية(.هه ركام له مانه ش یا گشتییه )كيل(، كاتدا له هه مان یان هه نده كی )جزيئ(. نه رێنی ی��ان )موجبه ( ئه رێنییه ی��ان دیكه دا دابه شكردنێكی له )سالبه (. یان )شخصی( كه سییه ی��ان گ��وزاره

رسوشتییه )طبیعی(.و گشتی ن��ێ��وان پ��ه ی��وه ن��دی��ی جه ده لیی په یوه ندییه كی هه نده كی هه یه وا ج��اری پ��ێ��ك��ه وه گ��رێ��دراوه ، هه نده كییه وه له م��رۆڤ هۆشیاریی وه ك ئه مه كه گشتی، ب��ه ره و ده ڕوات

له ئه گه ر به اڵم ئیستیقرایه ، ومتان هه نده كی، به ره و بڕوات گشتییه وه هه ڵێنجان ده وت��رێ پێی ئ��ه وه

)االستنباط(.و هه ڵێنجان ه��ه ر به رهه می هه ر ئیستیقرایه ك به پێی راده ی هێز و الوازیی گوزاره كان دیاریده كرێت و

له پێنج سنعه تدا به رجه سته ده بێت:� بورهان: گوزاره یه قینییه كان.

� جه ده ل: گوزاره گوماناوییه كان.� خه تابه : گوزاره سه ملێرناوه كان.� شیعر: گوزاره خه یاڵییه كان.

� سه فسه ته : گوزاره چه واشه ییه كان.ئه ره ستۆ به داڕشتنی ئه م زانسته بیركردنه وه ی نه خشه ڕێگای توانیی چه ندین و بكات دی��اری م��رۆڤ جیهانی له بكات حوكمڕانی سه ده

فه لسه فه دا.

* هەفتانە دەینووسێت

[email protected]ژماره )51(، سێشه ممه 2013/9/10، ساڵی یەکەم

13

ئه مه ش ده ك��ات. زی��ان له ده ستیان بكه وێته رۆشنبیر و نووسه ر واده كات به هه ڵه ی دان خۆشی دواتر هه ڵه وه ،

خۆیدا بنێت.كه میی و ن��ووس��ی��ن زۆری��ی سیاسیدا، ده سه اڵتی له نێو كاریگه ری ئاماژەیه به دووبارەبوونه وه ی گرفته كان نووسنی ئ��ه م��ه ش ژی��ان��دا، له نێو پرسیاره وه . ژێ��ر خستووه ته ك��وردی كار له سه ر كاریگه ریی نووسینێك ئایا بێت، كه م زۆر مرۆڤه كان پیشه ی و

بنوورسێت یان نه نووسێرێت باشرته ؟نووسین ك��اری��گ��ه ری��ی كه میی پرۆگرامی نه بوونی بۆ ده گه ڕێته وه زانكۆ، تا دایه نگه له پالنبۆداڕێژراو ئه مڕۆ ده بێته فه رمانبه ر نه وه ی چونكه سبه ینێی ده س��ه اڵت��ی چ��اودێ��ری��ی و كۆمه ڵگا ده كات، ئه گه ر بارودۆخ به ره و

باشرت بڕوات.به هێزترین ئه مڕۆدا، نووسینی له له نێو ن��ووس��ی��ن��ان��ه ن، ئ��ه و نووسین كه لێنه كان ده دات، ده سه اڵت جه رگه ی ناڕەواییه كانی و ن��ادی��اره ك��ان��ی و ئه و یاخود ده ك��ات. ئاشكرا ده س��ه اڵت مرۆڤه رابردووی كه نووسینانه ن، جۆره ده دەن پیشان كۆمه ڵگا نێو دیاره كانی كه موكورتییه كانی ل��ه س��ه ر قسه و ده كات. هه ڵه كانی كاره باسی ده كات، زۆر خوێنه ری نووسینه شێوازه ئه م نووسینه ، ئه م دوای ده یخوێنێته وه . )بابه ته تابوو بابه تی له سه ر نووسینه خوێنه ری كولتوور( نێو یاساغه كانی كارانه یه ئه و جار زۆر ئه مه ش زۆره ، ده كرێت به نووسین، كه تێكه ڵیی نێوان ره گه زه كان به ئاشكرا باس ده كات، فاڵن

وای كرد و فیسار وای كرد!كه نووسیندا، له سێیه م بابه تی باڵوه و خوێنه ری زۆره ، كوشنت و بڕینه سه ربڕین وه ك نادروست، شێوه كی به زۆر هتد. ... و پارچه پارچه كردن و له ناوخۆدا رووداوان��ه جۆره ئه م جار له كوردستان راگه یاندنی به اڵم نییه ، منوونه ی ئه وروپی و دراوس��ێ واڵتانی به و ده ه��ێ��ن��ێ��ت رووداوان��ه ئ��ه و

بێستون ئه بوبه كر

الیه نه ده كرێت نووسین، پرۆسه ی سیاسییه كان، وه ك بانگه شه ی هه ڵبژاردن بۆ بواری رۆشنبیری كاری له سه ر بكه ن، كاریگه ریی وت��ن و نووسین چونكه به سه ر هه موو جومگه كانی ده سه اڵته وه كاری سه رده مێكدا هه موو له هه یه ، به نووسین، پرۆسه ی ده ك��رێ��ت. پێ له جۆرێكه ره هه نده كانیه وه ، هه موو پڕكردنه وه ی بۆ ن��اخ، خاڵیكردنه وه ی ده وروب��ه ر. ده روون��ی و ناخ بۆشایی شتێك ن��ووس��ه ر زۆرج��ار چ��ون��ك��ه ئه و هەمان خوێنه ر كه ده نووسێت ناتوانێت و هه یه مێشكیدا له بابه ته ده ری��ب��ڕێ��ت، ه��ه ر ئ��ه م ه��ۆك��اره ش��ه و ده ك��ات زیاتر نووسه ر ه��ه واداران��ی ئه گه ر ده ك��ات، په یدا پێ ناوبانگی

په یامه كانی له خزمه ت مرۆڤایه تیدا بن.په نجه ی هێنده هەیە، نووسه ر هه ر ب��ووه، ئاشنا ق��ه ڵ��ه م ل��ه گ��ه ڵ ده نووسێت، هه ندێك كات بۆی ناكرێت سات هه ندێ ئه مه ش بخوێنێته وه ! نووسه ر بۆ خودپه سه ندی له جۆرێك

دروستده كات. نووسین كه میی گرفتی مێژوودا له دیاره ، روونی به كوردی دۆكیۆمێنتی و سیاسی نووسینی زۆریی ئێستاشدا له گشتی رۆشنبیریی نووسینی كه میی و له زانستی و كلتوری و كۆمه اڵیه تی و

ئارادایه .ك��ۆم��ه ڵ��ێ��ك ن��ووس��ه ری ب��اش��ان هه ندێك ب��ه اڵم ده ن��ووس��ن، كه ه��ه ن كه مرت نووسینه كانیاندا له نێو له وانه ئه زموونكردنی ده كه ن. ئه زموون ژیان كۆمه ڵگا بۆ ج��ار هه ندێك نووسین كۆمه ڵگاش ج��ار ج��ار جێده هێڵن،

هونه ری نووسینی و كاریگه ر وێنه ی زیاتر خ��وێ��ن��ه ری ت��ا ده ی��ڕازان��ێ��ت��ه وه

له ده وری خۆی كۆبكاته وه !زۆر نووسین، له شێوازانه ئ��ه م مرۆڤ )نه ست(ی الشعور له كار جار جۆره ئه و ورده ورده دوات��ر ده ك��ەن، باڵوده بنه وه ، كۆمه ڵگا له نێو رووداوانه هه ندێكی زۆر له شێوازه كانی خۆكوشنت ئه وانه ی كراون ، ئه زموون كوردستان له له واڵتانی ده ره وه پێشرت روویاندابوو له راگه یاندن كه ناڵی و ئینته رنێت رێگه ی په خش كوردی تاكی بۆ سایته كانه وه و ت��اڕاده ی��ه ك له نێوخۆش دوات��ر ك��ران،

روویانداوه .پرۆسه ی نووسین، پرۆسه یه كی زۆر ده ڵێن مرۆڤه به و چونكه هه ستیاره ، یان بخوێنێت، بتوانێ�ت كه خوێنده وار

بتوانێت بنووسێت.هه ركات مرۆڤ بوو به خوێنده وار، له یه كێك ل��ه خوێندن و نووسین ته مه نی تا پیشه ی، ده بێته بواره كاندا، بۆیه ده ژی، له گه ڵیدا له ژیاندا ماوه هه ستیاره . و گرنگ زۆر بابه تێكی یان كوردی، نووسنی به پێداچوونه وه باڵوبكرێته وه ؟ چی و بنوورسێت چی یه كێك له و گرفتانه ی رۆشنبیریی كوردی زیانی به رێژەیی ئێستادا ده بیرنێت، له

داوه له كۆمه ڵگا، ئه م گرفه ته یه .زۆرب��وون��ی ن��ووس��ی��ن ل��ه ه��ه ر به ئاماژەیە كات، هه ندێك بوارێكدا، زۆری��ی ب��واره دا. ل��ه و گرفت زۆری��ی نووسینی سیاسی و زۆربوونی چاودێری به ئاماژەن سیاسی، كادیری و سیاسی قه یران و گیروگرفتی گه وره له و بواره دا، چونكه زۆر جار گرفت هه یه ، تا له سه ری نه نوورسێت و قسه ی له سه ر نه كرێت و چاره سه ركردنی هه وڵی هه واڵ، نه بێته زۆر كێشه یه ئه و چی ئه گه ر نادرێت، حكومه ت، به رپرسانی بۆ بێت به رچاو گرفته ، ئه مه ش بێت. دی��ار زۆر وات��ه جۆرێكه له شێوازێك بۆ درێژكردنه وه ی بواری له كه لێن مانه وه ی گرفته كان، سیاسیدا، به ڕێوه بردنی ده س��ه اڵت��ی چ��ون��ك��ه ئ��ه م��ه ئ��ه وه ده گ��ه ی��ه ن��ێ��ت

كارده كه ن ب��واره دا ل��ه و ئ��ه وان��ه ی كه بواری له گۆڕانكاری زوو نایانه وێت سیاسیدا ب��ه ڕێ��وه ب��ردن��ی ده س��ه اڵت��ی ده كه ن، زیان خۆیان چونكه رووبدات، شالقه كانی له یه كێكه خاڵه ش ئ��ه م گرفته كان له نێو هه رێمدا، كه درێژەدانه كوردستاندا له سیاسه ته ی جۆره به و راپه ڕین دوای له ك��راوه ، ئ��ه زم��وون تائێستا به گۆڕانێكی كه مه وه ئه م جۆره له بروه ودایه ، به ڕێوه بردن سیاسه تی له بۆیه ناڕەزایی و نادادپه روه ری هه ر ماوه

تا ئێستا.ئێستادا، له كوردیان، رۆشنبیریی خاوه ن رۆشنبیرییه كی تێكه ڵی كه لێنداره الیه نی چونكه پراكتیكدا، ب��واری له تیۆرییه كه ی گرفت و چاره سه ری گرفت، به روونی دیاری كراوه ، به اڵم زۆر زۆر له سه رخۆ چاره سه رەكان به كارده خرێن. یاخود وت��ن زم��ان��دا، چوارچێوه ی له نووسین، درێژە به م بواره دراوه ، بووه ته سیاسه تی ئه وه ی بۆ كاریگه ر هێزێكی حیزبه كانی الیه ن له به ڕێوه بربێت پێ

نێو هه رێمی كوردستانه وه .پسپۆڕی كه سایه تیی دان��ان��ی ده روون��ی زی��ات��ر ب��ۆ چ��اودێ��رك��ردن��ی پ��رۆس��ه ی ن��ووس��ی��ن، ب��ۆ ئ��ه وه ی چی له چی ی��ان ب��ن��وورسێ��ت، پ��ێ��وس��ت��ه بابه تێك چی یان بنوورسێت، بوارێكدا نووسه رێك چ وه ربگێڕدرێت، پێوسته پێوسته كورد ئێستای بۆ نووسینه كانی و وه رگێڕ ببێته كێ وه ربگڕدێرێن، كه چه ندین و ئه مانه وه ربگرێت، نووسن گرفتی تر له بورای رۆشنبیریدا پێوستیان بكرێته ده كرێت هه یه ، چاره سه ر به له الیه نێك ی��ان حیزبێك� پرۆگرامی له بریتینب به ڵێنه كانی كه هه ڵبژاندا، ئه و بۆ تێروته سه ل پرۆژەیاسه یه كی بكه ن، پێ خۆیانی بانگه شه ی و بواره له جوانرت و پاكژتر نووسین پرۆسه ی هه رێمی له ببیرنێت نزیدا داهاتووی كوردستاندا، هاوكات رۆشنبیریی كوردی له زۆر بواردا هه ژاریی پێوه دیاره ، وه ك: و ئایینی راڤه ی و فه لسه فی نووسینی

بابه تی په روه رده یی و ... هتد.

لۆجیكی ئه ره ستۆ سیستمێكی یاساییه

بۆ بیركردنه وه ، له چه مكه وه بۆ

گوزاره و له ویشه وه بۆ ئه نجام و

به ڵگه هێنانه وه

د. سه باح به رزنجی *

(17)

ڕوانین

««

له مڕۆدا، به هێزترین نووسین ئه و نووسینانه ن، له نێو جه رگه ی ده سه اڵت ده دات و ناڕه واییه كانی

ده سه اڵت ئاشكرا ده كەن

هه ڵبژاردن نزیكبووه ته وه ، له نێو جه سته یه كی نه خۆش، كه له م 22 ساڵه ی دوایی نه خۆشییه كانی قووڵرتبوونه ته وه .

كوشنده ترین ده ردیشی گه نده ڵییه . له سه ر ئاستی ئیقلیمیدا، پارتی سیاسه تێكی سه ركه وتووانه ی ئه نجام داوه . توانیویه تی له نێو یاریزانه به هێزه كان، پێگه ی هه رێم

به هاوسه نگییه كی ئارام ڕابگرێت. له م میانه دا، سه ركردایه تیی پارتی په یوه ندی

لەگه ڵ توركیای ئۆردوغان به هێز و قووڵ كردووه ، كه ئه مه ش به ڕای من به ڵگه یه له

سه ر تێگه یشتنێكی سرتاتیژییانه ی پارتی بۆ پێگه ی كورد له م ناوچه یه له سه ر

ئاستی مێژوو، هه روه ها له میانه ی دوور ڕوانین له ئاینده . له ئاستی مێژوودا، كورد

هه میشه له گه ڵ فارسی شیعه ناكۆك بووه . ملمالنێیه كه ش بۆ پێش ئیسالم ده گه ڕێته وه .

به اڵم كورد له نێو عوسامنیه تدا، سه ربه خۆیی خۆی پاراستووه و بوژانه وه ی

به خۆیه وه بینیوه. جگه له وه ی ته نانه ت بااڵده ستیش بووه له و بازنه یه ی میلله تانی

مسوڵامنی به خۆوه گرتبوو. كه واته په یوه ندی قووڵ له گه ڵ ئۆردوغان و

په یوه ندییه كی دیبلۆماسییانه ی وشیار له گه ڵ ئێران، مایه ی لێزانینی سه ركردایه تیی

پارتییه . من و تۆ پێامن خۆش بێت یان نا، ئه مه هه قیقه ته كه یه .

ئه ی خراپیی پارتی له چیدایه ؟ بێگومان له گه نده ڵیی. گه نده ڵیی له ناو هه رێمدا،

هه موو مانا خراپه كانی سیاسه تێكی ناعه داله تییانه ی به رپا كردووه . گه نده ڵیش وه نه بێ ماركه ی بازرگانیی تایبه ت بێت به

پارتی، به ڵكو سه رجه م توێژ و چینه كانی میلله تی گرتووه ته وه ، به اڵم زیاتر له ده سته اڵت ده رده كه وێ. ئه مه شیان هه رچه نده له پێگه یه كی به هێزه وه

سه رچاوه ده گرێ، به اڵم چه كێكی كوشنده یه دژ به ده سته اڵتی گه نده ڵ خۆی. له به ر

ئه وه هه ر چه نده ده سته اڵتێك به هێز بێت له سیاسه تی ده ره وه ، به اڵم گه نده ڵیی ناوه خۆ وه ك كرمی ناودار ده یڕزێنێت.

تا ئێستا ئۆپۆزۆسیۆن سه ركه وتوو نه بووه، له ڕاستكردنه وه ی باری خواری كوردستان

و بنبڕكردنی گه نده ڵی. بۆ؟ چونكه بێ به رنامه و ویست و جورئه ت بوون. زۆر جار سوكایه تییان نواندووه به رامبه ر به

ده سه اڵت. ئه مه ش وێڕای هه ڵه ی كوشنده ، متامنه ی خه ڵكیشی له ده ست داوه .

ئه مڕۆ خه ڵك گه ر ده نگ به ئۆپۆزۆسیۆن بدات، دژی گه نده ڵییه كه ی ده سه اڵت

ئه م كاره ده كات. به اڵم له هه مان كاتدا، متامنه ی به ئۆپۆزۆسیۆن نییه كه هه مان

سیاسه ته سه ركه وتووه كه ی پارتی به ئه نجام بگه یه نێت، له ئاستی ئیقلیمیی و ئاساییشی

ناوخۆی كوردستان.ئۆپۆزۆسیۆن حوكمی كوردستانی

پێناكرێت. له الیه ك خیربه ی نییه . له الیه كی تر هێزی نییه . گه ر سه ریش بكه وێت

بۆ تۆڵه كردنه وه یه له پارتی. ئه مه شیان مه زهه بی »كه ری دێزه یه « به شێوازێكی تر.

سیاسه ت هونه ری پێكانی ئه نجامی به رز و جوانه . ئۆپۆزۆسیۆن باشرتین كار بیكات

دروستكردنی زه غتی ناوه خۆیه له سه ر ده سه اڵت بۆ چاره سه ركردنی گه نده ڵیی به شێوازێكی مه ردانه . ئه مه یان سه ركه وتنێكی

ڕاسته قینه یه . چونكه ڕووخاندنی پارتی گه ر به دیلێكی باشرت و ڕە وشێكی ئارامرت نه هێنێته كایه وه ، چ سودێكی هه یه بۆ

تاكی كورد؟ده بێ ئه وه ش بزانین بار و زروفی

ناوچه كه به گشتی له ناو له پی شه یتاندایه . هه ڵه یه ده ستكه وتی باش، بۆ تۆڵه كردنه وه

له م و له و، له ناو بربدرێت!

[email protected] ژماره )51(، سێشه ممه 2013/9/10، ساڵی یەکەم

12

سیاسه تی پارتی و

ئۆپۆزۆسیۆنعه لی سیرینی

)یه كگرتوو، خزمه تگوزاریی و چاكسازی له سۆسیالیست( زه حمه تكێشان، كۆمه ڵ، رسوشتی پاڵ له 2009-7-25 هه ڵبژاردنی بوو ده نگدانه ئه و هاوپه یامنیه تییه كه ئه و ده ستوور پرۆژەی بۆ په رله مان له كه فشاری باری ژێر چوونه و دایان الیه نانه له به ر كه م به ماوه یه كی یه كێتی و پارتی به و دانیان خۆشیان كه هه ڵبژاردنه كان، راستییه دا ناوه . بۆیه جوڵه و هه ڵوێستێكی به ر له هه ڵبژاردن به ماوه یه كی كه م، ڕەنگه له و هه ڵوێستانه ی ده جار كاریگه رتر بێت ئاسایی ده گیرێنه به ر، چونكه له دۆخی كه كوردستان خه ڵكی یادگه ی ده گوترێ وه ك به ڕووداوه كانی به شێوه یه ك نییه، به هێز به جێ به سه رەوە خۆی وه ك كاریگه ری هه ڵبژاردنی به تایبه ته ئ��ه وه ی مبێنێت. ڕووداوه ی ئه و پێموایه هه رێم، ئه مجاره ی و ئه نجام له سه ر وه رچه رخانه خاڵی كه ده نگی الیه نه كان، بریتییه له ڕووداوه كانی ماوه ی درێژكردنه وه ی و حوزه یران ی 30ئه ندازیاری كه هه رێم، سه رۆكایه تیی

كۆمه ڵگه توێژە كانی سه رجه م نوێنه ری به جۆرێك جێبكرێته وه، لیسته كه دا له ناو لێ به هێزی فره پاڵێوراوی لیستێكی كه

دروست بكرێت.بوونی تێبینیده كرێت، ئه وه ی به اڵم كردووه وای پاڵێوراو زۆره ی ژماره ئه و په رله مان كاری بۆ نه شیاو كه سانی كه ته نانه ت لیسته كان، ن��او بخزێرنێنه بردووه ته په نایان لیسته كان له هه ندێك به ر كوڕی سه رۆك عه شیره ت و كه سایه تیی كۆمه اڵیه تیی نارساو و نه وه ی شه هید و ... هتد. بێگومان هبچ لیستێكیش له م حاڵه ته به ده ر نییه ، به اڵم رێژە كه له لیستێكه وه بۆ

لیستێكی تر ده گۆڕێت.لیستی ه��ه ردوو كه ئیسالمییه كان پێشه نگیانن، ی��ه ك��گ��رت��وو و ك��ۆم��ه ڵ له م لێده كرێت ئ��ه وه ی��ان چ��اوه ڕوان��ی ژم��اره ی هه ریه كه یان ه��ه ڵ��ب��ژاردن��ه دا خولی هێنده ی دوو بۆ كورسییه كانی

ئه وا ده ربچن مامۆستایان زۆرینه ی گه ر ده بێته قوتابخانه !

ئه وروپی واڵت��ان��ی له زۆرێ��ك له ڕێگه به زۆر كه س نادرێت خۆی كاندید به له وانه گه ر وه رزشوانێكی زۆر بكات، كاندید خۆی ناتوانێ ویستی ناوبانگ بكات، مه گه ر پێنج ساڵ به سه ر وازهێنان له به اڵم بووبێت، تێپه ڕ پیشه كه یدا له ته نیا نییه ، پێوه رێك هیچ كوردستان كه مرت ساڵ 25 له ته مه نی نه بێت ئه وه نه بێت. به داخه وه ئه و هه موو خواسته ی له سه ر كاندیدبوون بۆ په رله مان، یان به په رله مانتار بوون هه یه ، زۆری بۆ مووچه و به شێكیشی بۆ ناوبانگه. له گه ڵ ڕێزم بۆ مامۆستای ئاینی یان بانگخواز، گه ر بێت و ئه وان له ده ره وه ی په رله مان كار بكه ن په رله مانه وه ، بچنه له وه ی باشرته زۆر كۆمه ڵگا هۆشیاركردنه وه ی چونكه بونیادی ده توانین كه ئه ركه گرنگرتین شێوازی حوكم و ده سه اڵتی پێ بگۆڕین، به شێك كه ئه وه یه سه رنجڕاكێشرت له وه له پۆسته ری كاندیده كان ده بینین، ده ڵێی به جۆرێك جلوبەرگە، منايىش پێشا نگای

نیشتیامنیی یه كێتیی ه��ه ن��گ��اوه ئ��ه و ماوه ی درێ��ژك��ردن��ه وه ی ب��وو. كوردستان سه رۆكایه تیی بارزانی ئه و ڕووداوه بوو كه كوردستان خه ڵكی زۆری هه ره زۆرینه ی له سه ر قسه یان ج��ۆراوج��ۆر به شێوه ی به شێكی ڕووداوه ئه و ده نگدانه وه ی كرد. هه بوو ب��ه وه وه په یوه ندیی گ��ه وره ی ناوه ڕاست رۆژهه اڵتی ناوچه ی خه ڵكی رژێ��امن��ه ن ئ��ه و ڕووخ��ان��دن��ی خه ریكی نایاسایی به شێوه ی سه رۆكه كانیان كه خۆیان ده سه اڵتداریی ماوه ی جۆراوجۆر حوزه یران 30 به جۆرێك درێژكردووه ته وه ، بنه ماڵه یی به ره و گه وره ی هه نگاوێكی به لێكدرایه وه ، هه رێم سیاسیی سیسته می كاردانه وه ی هێنده ی به دڵنیاییه وه بۆیه هه رێمی خه ڵكی له سه ر ڕووداوه ئ��ه و ئه نجامی له سه ر كاریگه ری كوردستان،

هه ڵبژاردن دروستده كات.دۆخ��ه ئ��ه و وردی ب��ه ئ��ه گ��ه ر ئه و ده گه ینه پێموایه لێكبده ینه وه ، ئه نجامه ی براوه ی ئه و ڕووداوه ئۆپۆزسیۆن

ئه مه ش به رزیبێته وه ، په رله مان پێشووی و خودی هۆكاری ژماره یه ك ده ره نجامی باسكردنیان ده رفه تی لێره دا كه بابه تییه ،

نییه .هه ڵبه ته له خولی پێشووی په رله مان له هێشتا و درێژكرایه وه ماوه كه ی كه كاردان، په رله مانتارانی یه كگرتوو و كۆمه ڵ و ژم��اره ی��ان، چ��االك به كه میی ب��ه راورد ئاگادار من ئه وه نده ی بوون. گورجوگۆڵ جه ماوه ره كه یان زۆر راده ی��ه ك��ی تا بم حزبه كه یان الیه نگرانی و ئ��ه ن��دام و ئه مه ش كه ب��وون، رازی كاره كانیان له سه ركه وتووی ئه زموونێكی وه ك ده كرێت لێی حزبه دوو ئه و په رله مانتاریی كاری

بڕوانرێت.په رله مان و په رله مانتاری، ئه ته كییه ت هه ندێك هه یه . خۆی تایبه مته ندیی و كۆمه ڵ لیستی له ناو پاڵێوراوانه ی له و نین ئه وه شایسته ی هه ن، یه كگرتوو و

په رله مان، بچنه ل��ه وان هه ندێك گه ر یه كه م داوایان كردنه وه ی ژووری تایبه ت

و ئارایشت له په رله مان ده بێت.پوخت وته نی و مام ڕۆسته م وته نی، و ده مڕاست ببینه هه موومان ناكرێت ئه و ڕاوكه ر. ببینه هه موومان ناشكرێت خواره وه له كه ڕۆسته م مام چیرۆكه ی بۆ ڕێزم له گه ڵ ده كه م، نه قڵ هاتووه، ئافره تان، و كاندیده كان و په رله مان چیرۆكه كه گێڕانه وه ی له مه به ستیشم توێژێكی هیچ به نییه سوكایه تیكردن كۆمه اڵیه تی، چونكه هه ر چینێك گرنگیی خۆی له جێی »به رد به اڵم هه یه ، خۆی و ته ندروستانه پێوسته و سه نگینه « و ئه رك و پۆست بڕوانینه ئه كادیمییانه

شوێن.)21(ی سه رتیپی رۆس��ت��ه م، م��ام كه ركوك بوو، ژنێك به ناوی )ه�، ر( ده بێته ژنه كه .)19٨3( ساڵی له پێشمه رگه له به ردابوو، پێشمه رگانه ی جلوبه رگی ده گه ڕا له گه ڵیان و دابه شده بوو له مااڵن.پێشمه رگه گوندێك، رووده كه نه جارێك تفه نگه وه و ژنانه جلوبه رگی به ژنه كه

به گ��ۆڕان ئۆپۆزسیۆنیش له نێو ده بێت، تایبه ت، ئه وه شی باجی ئه و دۆخه ده دات پارتی. پاشان یه كێتییه یه كه م پله ی به به دڵنیاییه وه ئه گه ر ڕووداوی 30ى حوزه یران هه ڵبژاردنه كان ئاراسته ی پێموایه نه بوایه، به ده ب��وو، ت��ه واو ده س��ه اڵت قازانجی به تایبه ت له دوای یادی یه كێتی و هه ڵوێستی و ده س��ت��وور له مه ڕ حیزبه ئ��ه و توندی چاوه ڕێ هه ولێر، له گه وره كه ی ئاهه نگه كاریگه رییه كی به به خێرایی یه كێتی ده كرا به الی هه ڵبژاردنه كان ئه نجامی گه وره وه خۆیدا بشكێنێته وه ، چونكه خواستی لیستی هه وادارانی و جه ماوه ر له نێو سه ربه خۆ به اڵم لێكرا، گ��ه وره ی پێشوازی یه كێتی، جارێكی رۆژەی ئه و بووه حوزه یران 30ى نشێوێكی به ره و هه ورازه وه له یه كێتی تر تر به رێته وه ، ئه وه شی پاشه كشه ی یه كێتیی ئه و له ساحه كه تۆخرتكرده وه ، قۆستنه وه ی گۆڕانه وه بزووتنه وه ی الیه ن له بوو هه له و كاریگه ری دروستكردن له سه ر جه ماوه ری بووه ته نانه ت ل��ه وێ لێره و كه یه كێتی،

ئه ندام ئێستادا له بۆیه په له مانتار، ببنه له به رده م حزبه دوو ئه و جه ماوه ری و ده بێت گ��ه وره دان، تاقیكردنه وه یه كی بكه ن، له گه ڵ هه ڵبژاردن وریایانه مامه ڵه له ناو ئه و هه موو پاڵێوراوه ی حزبه كه یاندا نوێی خولی بۆ شایسته و شیاو كه سانی

په رله مان هه ڵبژێرن.ئ��ه گ��ه ر ئ��ه دای چ��وار س��اڵ��ی شانازیی جێی په رله مانتاره كانیان بن ئ��ه وه دا بیری له ده بێت ئێستایانه ، به كردوویانه ، ساڵه دا چوار له و ئه وه ی ئه م بۆ ناشایسته كه سی هه ڵبژاردنی ئ��اودا. به ن��ه ی��ده ن په رله مان خوله ی ده بێت بزانن حزیه كانیان به دیاریكردنی خستوونیه تییه پاڵێوراو زۆری ژماره یه كی مێژوویی، به رپرسیارێتییه كی ب��ه رده م نیمچه كراوه دا هه ڵبژاردنی له چونكه ئه وتۆ رۆڵێكی پاڵێوراوه كان ریزبه ندیی ج��ه م��اوه ره متامنه ی ئ��ه وه نابینێت،

ئه وێ ژنه كانی ژنان، كانیی بۆ ملده نێ مام هه ڵدێن، هه موو و پەلێن ودەم رۆسته م هاوار ده كات، مه ڕۆن له خۆتانه !

پێشمه رگه كان گونده ، له و هه ر یه ك له دوای یه ك دێن و مامه حوسه یه ك یه ك یه ك ماچیان ده كات، ده گاته نۆبه ی ده ڵێت رۆسته م مام پێشمه رگه كه ، ژنه وه ك ئه وه بكه ی، ماچی نه كه ی »كوره خۆمان نییه «. دوایی مام رۆسته م ده ڵێت، پێشمه رگه ، ببێته ژن نییه به وه بڕوام نایه ت. به كه ڵك نییه . گونجاو ئێستا ژنه کە و له گه ڵى گفتوگۆ ده كه وێته بڕوات ئه ڵێی رۆسته م »هاوڕی ده ڵێت مام پێشمه رگه ؟ ببێته ژن نییه ب��ه وه ده بێت. گرژ هاوڕی وشه ی به رۆسته م و ژن چونكه نییه ، پێی بڕوام ده ڵێت: پیاو جیاوازییان هه یه . پێشمه رگه ژنه كه ده ڵێت: رۆسته م مام چ��ۆن؟ ده ڵێت: دیوه خانێك له وه هایه ئێمه واقیعی جێامن ت��اری��ك، و ته سك ده خ��ه وی��ن، قاجی ده خه وین، تێهه ڵكێش و نابیته وه تۆ ده كه ویته سه ر كۆشی پێشمه رگه یه ك ده كه ویته پێشمه رگه یه كیش قاجی و

هۆكاری ئه وه ی چه ندین كادیری ئه و حیزبه له پاڵ له كاربكێشنه وه.پێموایه ده س��ت ئه وه شدا، پارتیش پشكی خۆی له زیانی ئه و له كه مه وه به النی به رده كه وێت، ڕووداوه بانگه شه ی هه ڵبژاردن به و ئاسانییه ناتوانێ به ره و ئەو خه می بهێنێ خه ڵك به ب��ڕوا كه ڵكه ڵه ی و دیموكراسییه پێشوه چوونی

دیكتاتۆری له سه ریدا نییه !دۆخه له و ئیسالمییه كانیش ئ��ه وه ی به شێكی ئاشتكردنه وه ی ده ستیانكه وت، الیه نگرانیان بوو كه پێشرت به هۆی هه ندێ چونكه تۆرابوون، سیاسییەوەن هه ڵوێستی ناكرێ هه ڵوێستی به هێزی ئیسالمییه كانیش

نادیده بگرین له 30ى حوزه یراندا.دواجار ده بێت هه موو الیه نه كان له وه تێبگه ن هه موو ئه و راپرسییانه ی كه به ر له 30ى حوزه یران بۆ ئه نجامی هه ڵبژاردنه كان له گ��وزارش��ت ناتوانن هه رگیز ك��راون ، دوای 30ى بكەن. ئه نجانی هه ڵبژاردنه كان به پێویستی و تره واقعێكی ح��وزه ی��ران

گریامنه ی تر هه یه .

كۆتایی زنجیره ی ل��ه ك��ه پاڵێوراوێك په رله مان. ئه ندامی ده كاته لیسته كه دایه، جه ماوه ره وه ده نگی له پاڵێوراو بۆیه ریزبه ندیی له نه ك وه رده گرێت، متامنه كه به رپرسیارێتییه ئه و ئه مه ش ناوه كان، حزبێكدایه هه ر جه ماوه ری ئه ستۆی له بدات، شیاو كه سی به ده نگ وشیارانه له باشرت كاری داهاتوو ساڵی له چوار تا ئه گه رنا بده ن، ئه نجام پێشوو خوله كانی و مێژووییه ده رفه ته ئه م له ده ستدانی باجه كه ی نه شیاو، كه سی هه ڵبژاردنی په رله مانتارێكی كه حزب نییه ئه وه هه ر الوازی هه بێت، به ڵكو كاریگه ریی له سه ر هه ڵبژاردنه كانی و حزبه ئه و رێگوزه ری و ك��وردس��ت��ان هه رێمی داه��ات��ووت��ری ئه گه ر ه��ه رب��ۆی��ه ده ب��ێ��ت. عێراقیش ئاینده یه، له سه ر چاویان ئیسالمییه كان داهاتووی خولی بۆ شیاو كه سی ده بێت

په رله مان هه ڵبژێرن.

پێشمه رگه نابێت. بۆیه تۆ، كۆشی سه ر ژنه كه ش نایسه ملێنی و قه ناعه ت ناكات. دایكم دایكی ده ڵ��ێ��ت: رۆس��ت��ه م م��ام خه وتوی، تۆ و حه ره سیاته نۆره شه و له ب��ده م شوێنێكت ه��ه ر له ده س��ت چۆن نازانم عه یبه ، هه ڵتبسێنم، خه و

به خه به رت بهینم بۆ حه ره سیات.ئاساییه . ده ڵێت: ژنه كه ، پێشمه رگه جیاوازیامن ئاخر ده ڵێت: رۆسته م مام زۆره ، ئێمه پێشمه رگه ین و له و گوێ چه مه جله كامنان و رووتده كه ینه وه خۆمان وشك تا رووتین مه یله و و ده شۆین ده بینه وه ، ئه مه بۆ ژن نابێت و ناكرێت. و نایسه ملێنێ هه ر ژنه كه پێشمه رگه قه ناعه ت ناكات، ده ڵێت ژن و پیاو وه ك ئه مه بێت. پێشمه رگه ده توانێت یه كن . دواكه وتنه . مام رۆسته میش توڕەو په ست نییه جیاوازیامن ئه كه ر ده ڵێت: ده بێت،

با به پێوه میزێك بكه ین.هه قیقییه چیرۆكێكی ئه مه تێبینی: كتێبی ته ماشای ده توانن رووی��داوه ، و »شنه ی شاخ«ی كاك رابه ری سه ید برایم

بكه ن.

فه رمان ڕەشاد

ب��ه رده وام ئ��ه و گ��ۆڕان��ك��اری و له ب��ه ر ك��ه م به ماوه یه كی ڕووداوان��ه ی گه وره كاریگه ریی ڕووده ده ن، هه ڵبژاردن هه ڵبژاردن ئه نجامی نه خشه ی له سه ر دروس��ت��ده ك��ه ن، ئ��ه م��ه ش ب��ۆ س��ه رج��ه م هه رێمی له نێویشیاندا راس��ت��ه ، واڵت��ان له سه ر تایبه ت به ئه گه ر ك��وردس��ت��ان. شیكردنه وه یه كی كوردستاىن هه رێمی خ��ێ��را ب��ك��ه ی��ن، ك��اری��گ��ه ری��ی��ه ك��ه ی به له یه كێك منوونه به ده بینین، ئاشكرا لیستی سه رنه كه وتنی فاكته ره كانی

ئیدریس سیوه یلی

نیمچه كراوه شێوازی په یڕە وكردنی په رله مانی خوله ی ئه م هه ڵبژاردنی له حزبه كان سه رجه م له وای كوردستان، بخه نه پاڵێوراو زۆر ژماره یه كی كردووه له جۆرێك ئه مه ش لیسته كانیانه وه ، ناو دروست لیسته كاندا له ناو زۆروبۆریی كردووه. هه رچه نده ئه گه ر به شێوه یه كی لیستی ل��ه گ��ه ڵ مامه ڵه ت��ه ن��دروس��ت ده توانرێت ئه وا بكرێت، نیمچه كراوه دا

سه ملان كۆچه ری

هه ڵبژاردن كه نییه له وه دا گومان دروستكردنی راسته قینه ی پێوه رێكی ده سه اڵتێكی و شه فاف حوكمه تێكی چۆن ئ��ه وه ی ب��ه اڵم دیموكراسییه ، هه ڵبژاردن ده كرێت و چ كه سانێك ده بنه نوێنه ری گه ل، زۆر جار ئه و پرۆسه یه له به رگه جوانه كه ی خۆی به ده ر ده كات و

ناشیرنی ده كات.هه ستی ك��وردس��ت��ان ل��ه ئ��ه وه ی چینه كان هه موو خه ریكه و پێده كرێت گه ر به جۆرێك ده چن، په رله مان به ره و ئه وا ده رب��چ��ن، دكتۆره كان زۆری��ن��ه ی نه خۆشخانه ، ببێته په رله مان ڕەنگه

ئه‌و‌ڕووداوه‌ی‌ئاڕاسته‌ی‌هه‌ڵبژاردن‌ده‌گۆڕێت

ئیسالمییه‌كان‌ده‌نگ‌به‌‌كێ‌بده‌ن؟

هه‌ڵبژاردن‌و‌نوكته‌كه‌ی‌مام‌رۆسته‌م


15

خاوەىن ئیمتیاز و سەرنووسەر: هاوژین عومەر کەریم

[email protected]

بەڕێوەبەرى هونەرى:ڕەوشت محەمەد

[email protected]

بەڕێوەبەرى کارگێڕى:جیهانگیر ئەحمەد

[email protected]

ناونیشاىن بەیان لە ئینتەرنێت:www.bayanpress.net

E.mail: [email protected]/bayanpres

ئەنداماىن بۆرد:سەاڵح ساالر

ئیدریس سیوەیىل

ناونیشان: سلێامىن - شەقامى ئیرباهیم پاشا - تەالرى بنار نهۆمى پێنجەم - شوقەى ژمارە 3. تەلەفۆن: 07480605181 بایی )750( دینارە

رۆژنامەیەکى سیاسیى گشتیى ئەهلییە

هه ژار حاته م

)25ی ش��ۆڕش��ی ده زان��ی��ن وه ك )30( رژێمی به هێنا كۆتایی یه نایه ر( ئه م میرس. واڵت��ی له موباره ك ساڵه ی یان »گه نجان«، شۆڕشی به كه شۆڕشه شۆڕشی »فه یسبووك«یش ناوزه د كرا، به پێكهاته كانی و چین هه موو به شداریی چه پ س��ه ری له م به ڕێوه چوو، میرس له ڕاستیدا به اڵم راست؛ سه ری ئه و بۆ سه ره كیی ده وری املسلمین( )اخ��وان شاره زایان ئیعرتافی به تیایدا. هه بوو ئیخوان سیاسییش، چ��اودێ��ران��ی و جه ماوه ریرتین و رێكخراوترین الیه ن بوو له و رووه وه ، چونكه به ده ر له وه ی هه شتا ساڵه دا ده ی��ان له و و دام��ه زراوه ساڵه جه ماوه ردا ناخی به خۆی ره گوڕیشه ی قوربانیده ری ه��ه روه ه��ا داك��وت��اوه ، زۆری و زوڵم به رامبه ر بووه یه كه میش ج��ه م��اوه ری بۆیه میرس، رژێمه كانی ئیخوان و ئه و هه سته ی كه تیایدا چێرناوه قوربانیدان، بۆ ئاماده یه هه میشه و ناوه نده كانی و جیهانی میدیا الی توێژینه وه ش، جێگه ی تێڕامان و ئیعتیبار

بووه . رێڕەوی رووداوه كان به هه ڵبژاردنی كۆمار، سه رۆكایه تیی دواتر و په رله مان هه روه ها دانانی ده ستوورێكی مه ده نییانه بینی، به خۆیه وه گه رمبوونی میرس، بۆ عه ملانییه كان، دیكه ش جارێكی ب��ه اڵم رژێمی پ��اش��اموه ك��ان��ی ت��ای��ب��ه ت ب��ه درابوو، به رژەوه ندییان له كه له ناوچوو هه ڵبژارنه كه وتیان جارێ كه وتنه خۆ: ره سمی به به اڵم ك��راوه ! تێدا ته زویری و ناڕەزایی پاشان بیسه ملێنن. نه یانتوانی پڕۆژەی ئاڕاسته ی چه واشه كارییه كانیان ده ستوورێكی گوایه ك��رد، ده س��ت��وور ه��ه ڵ��وه ش��ان��دن��ه وه ی ب��ه ئیسالمییه ، دانانی و ده ستوور داڕشتنی لیژنه ی الیه نه كان، و پێكهاته هه موو نوێنه ری ئه و مه سیحییه كانیشه وه ، قبتییه به زۆری چاره سه ركرا. پڕوپاگه نده یه شیان ده ستى ناڕەزایه تییه كانیان كه نه برد هاوواڵتیانی )%52( له كاتێ پێكرده وه : م��ی��رس، ده ن��گ��ی��ان ب��ه »ب��ه ڵ��ێ « به

ده ستووره كه دا. هه ر بۆیه له و رۆژەوه ده ستووره كه و چ��ه پ* هێنا، پێویستی ده ن��گ��ی و خۆپیشاندان كه وتنه عه ملانییه كان** هه موو بۆ په نایان ده ربڕین، ناڕەزایی له كارخستنی بۆ برد، شێوازێك و رێگه ئه زموونی له لێدان یان ده ستووره كه ، ئیخوان و مورسی. به اڵم بۆچی بارودۆخی بێگومان لێهات؟ شێوه یه ی به و میرس هۆكاره كان زۆرن و پیالنه كه ش زۆر له وه

گه وره تره كه باسی لێوه ده كرێت.شیكردنه وه ی هۆكاره كان

گۆڕانكاریی هه وڵده ده ین لێره دا و شیبكه ینه وه میرس رووداوه ك��ان��ی و

هۆی بوونه كه بدوێین هۆكارانه له و گۆڕەپانی رووداوه ك��ان��ی و ك��اره س��ات هۆكاره كان ئه وه ش بۆ میرس، سیاسیی

دابه ش ده كه ین بۆ: 1- هۆكاری بابه تی )املوضوعي(، یان

هۆكاری ده ره كی )العوامل الخاریجیة (.یان )ال��ذايت(، خودیی هۆكاری -2

هۆكاری ناوخۆیی )العوامل الداخلیة (.به حوكمی نزیكیامن له رووداوه كان، )العوامل بابه تییه كان هۆكاره پێموایه گێڕاوه . گه وره تری رۆڵێكی الخاریجیة (

دواتر به وردیی لێی ده دوێین. هۆكاری بابه تییه كان: هۆكاره -1ئه و ه��ه م��وو ده ره ك��ی؛ ی��ان بابه تی و پیالن به په یوه سنت كه هۆكارانه ن ده س��ت��ی ده ره ك��ی ل��ه رووداوه ك��ان��دا، چاالكییه كانی و ره خ��ن��ه ه��ه روه ه��ا دژی كه ده گرێته وه ئیخوان نه یارانی ئه نجامیان به ئه زموونه كه ی و مورسی گه یاند. ئێستاش با بزانین گرنگرتینی ئه و

هۆكارانه چین؟:یه كه م: هۆكاری یاسایی )ده ستوور(:

نه یارانی مورسی هه ر له سه ره تاوه ل��ه پ��ڕۆژەی ره ش��ن��ووس��ی ده س��ت��وور ره خنه یان ده ی��ان ب��وون، ب��ه دگ��وم��ان

لێده گرت، له گرنگرتینیشیان: جێگری م��ورس��ی ده ی��ان��وت: -1دیاری سه رۆككۆمار( )وه ك خۆی بۆ ئیخوان تاكو هه رچه نده ن��ه ك��ردووه . ده سه اڵتی وه رگرت، سه رۆككۆمار جێگری

هه بوو.حه قی )مورسی( سه رۆككۆمار -2ده زگا هه موو سه رۆكی داوه ، خۆی به

چاودێرییه كان دیاری بكات.سه رۆككۆمار، مافه كانی له -3و سوپا ئه فسه ره كانی دیاریكردنی دانانی ب��ێ ب��ه دوورخ��س��ت��ن��ه وه ی��ان��ه ،

رێكارێكی یاسایی. ت��رى م��اف��ێ��ك��ی ه��ه روه ه��ا -4سه رۆكی له ته كلیفكردنه سه رۆككۆمار، پێكهێنانی بۆ وه زی��ران ئه نجوومه نی پێوه ر بێئه وه ی حكومه ت، كابینه ی سه رۆكی هه ڵبژاردنی بۆ كرابێت دیاری

ئه نجوومه نی وه زیران.باری ده توانێت سه رۆككۆمار -5ته نگه تاوی )حالة الطوارئ( رابگه یه نێت، دوای وه رگرتنی ره زامه ندیی ئه نجوومه نی

به پ��ڕوپ��اگ��ه ن��ده ك��ردن و راگ��ه ی��ان��دن به رده وامی و له هه موو كه ناڵ و هۆكانی گۆڤاره كان، و )رۆژنامه راگه یاندنەوە: ته له فزیۆن، رادیۆ، تۆڕە كۆمه اڵیه تییه كان(

دژی ئیخوان و مورسی.به ئیعالمییانه پڕوپاگه نده ئ��ه و بۆداڕێژراو به رنامه و چڕوپڕ شێوه یه ك فه هی )د. وتارێكی به پێی كه ب��ووه ، سه دا له ئیسالمی( بیریاری هوه یدی/ ئیعالمییانه كان، راپۆرته و وتار نه وه دی ك��ه ل��ه م��اوه ی��ه ك��ی دی��اری��ك��راودا،

باڵوكراونه ته وه ، دژی مورسی بوون.ب��ه اڵم ب��ۆچ��ی ئ��ه و ك��اران��ه ی��ان ناشیرینكردنی بۆ بێگومان ده ك��رد؟ تایبه ت به عه ره بی، به هاری سومعه ی ئیسالمییه كان، تاكو گه النی تری ناوچه كه و جیهانیش چاویان لێنه كه ن و له رژێمه رانه په ڕن، دیكتاتۆره كانیان و خۆسه پێن

به تایبه ت له سعودیه و ئه رده ن. ته نها ب��ه رده وام: خۆپیشاندانی -4مورسی، ئه زموونی ساڵێكی ماوه ی له پیالنی و پاره به خۆپیشاندان س��ه دان ئه رده ن، ئیامرات، سعودیه ، )ئیرسائیل، به ج��اره ی هه ر دران، ئه نجام ...ت��اد( عكاشه ( )توفیق لێدوانه كه ی پاساوێك. كه )فراعین(، ئاسامنیی كه ناڵی خاوه نی )یوتیوب( كۆمه اڵیه تیی تۆڕی له ئێستا دۆكیۆمێنته . و به ڵگه باشرتین هه یه ، دۆالرمان ملیار شه ش ده ڵێت: )عكاشه ( نیو و ملیۆن دوو ته نها س��ه رف��ك��رد،

خه ڵكامن پێ هاته سه ر شه قام!. سێیه م: هۆكاری ئابووری:

رێژەی و ه��ه ژاره واڵتێكی میرس به پێی ب��ه رزه . زۆر هه ژاریی و بێكاری ن��اوه ن��دی��ی میرسی ئ��ام��اری )ده زگ��ای )25/ی شۆڕشی دوای له ئ��ام��ار( بۆ )13%( بۆ بێكاری رێژەی یه نایەر(ە وه ، ب��ه رزب��ووه ت��ه وه . ه��ه روه ه��ا رێ��ژەی ناوه ندی هه مان ه��ه ر كه ه��ه ژاری��ش بۆ هه ستاوه ، ئاماره كه به حكومی

)25,5%( به رزبووه ته وه .كه ڵه كه بووی ئابووريی قه یرانی شێوه ه��ه م��ان ب��ه و س��اڵ��ه ده ی��ان چاره سه ركردنیشی كاتێكی زۆری ده وێت، سته میش له ئیخوان و مورسی ده كرێت، چاره سه رنه كرا، بۆیان بوترێت: گ��ه ر

چونكه به ساڵێك و دوان ناكرێت!

وه زی��ران، دوات��ر ده خ��رێ��ت��ه ب��ه رده م په رله مان، نه ك بە پێچه وانه وه .

ده توانێت سه رۆككۆمار هه ر -6ئه ندامانی چواری سه ر له یه ك )4/1(بكات، دی��اری پ��ی��ران ئه نجوومه نی ك��ه ده س��ه اڵت��ی ره خ��ن��ه ل��ێ��گ��رت��ن و هه ڵوه شاندنه وه ی هه ر پڕۆژە یاسایه كیان )مجلس گه ل ئه نجوومه نی له كه هه یه

الشعب(ە وه ده رده چێت. چه ندین ره خنه ی دیكه ش....

كه واته ده ستوور قه یراێكی گه وره ی له ه��ه ر ده ك��را هێنا، خۆیدا ب��ه دوای ده ستوور داڕشتنی لیژنه ی سه ره تاوه

فره ڕەنگیی زیاتری پێوه دیار بوایه .

دووه م: هۆكاره گه وره كه )پیالنی نه یاران(

ه��ه ر ل��ه گ��ه ڵ س��ه رك��ه وت��ن��ی به ئیخوان و گشتی به ئیسالمییه كان و چ��ه پ هه ڵبژارنه كاندا، له تایبه ت چه ند هه ماهه نگیی به عه ملانییه كان، واڵتێكی هه رێمی و موخابه راتی رۆژئاوا، له لێدان بۆ پیالن داڕشتنی كه وتنه مورسی، و ئیخوان ئه زموونی و سومعه

به چه ندین رێگه و شێواز، ئه وانیش:ك��ه رت��ی س��ه ر ه��ێ��رش��ك��ردن��ه -1له ساڵی له الیه ن ئیرسائیله وه ، )غه ززه (

رابوردوودا، بۆ پێكانی چه ند مه به ستێك:أ- ئه وه هیچ كه وه ك دروستكردنی هه ڵوێست ئه وه ی بۆ دواتر قه یرانێك، مورسی الفعل(ی )رد په رچه كردار و توندترین به ئه ویش ببینن، به كرداریی هه ڵمه ته كه بۆ دژایه تی شێواز و رێگه ده ربڕی، رێڕەوی )رفح(ی به به رده وامیی بۆ و مرۆیی ماددیی كرده وه ، هاوكاریی

ناردن،... تاد.ب- تۆڵه كردنه وه له مورسی، چونكه بۆريی غازی رسوشتی له ئیرسائیل گرته وه

و ره وانه یكرد بۆ كه رتی )غه ززه (.2- ژێربه ژێر هانی واڵتی )ئه سوبیا(

سه ر له )النهضة ( به نداوی كه دا، یان بێگومان كه دروستبكات، نیل رووباری و مرۆیی قه یرانێكی ته واوبوونی، به سیاسیی گه وره بۆ میرس دروست ده كات، له میرس، پارێزگاكه ی )27( چونكه هه ر

سه ر ئه و رووباره دروستكراون.هێرشی راگ��ه ی��ان��دن: هێرشی -3

2- هۆكاری خودیی )الذاتی(: هۆكاری خودیی، یاخود ئه وه ی پێی هه موو نێوخۆیی، هۆكاری ده وترێت ده گرێته وه ، كه موكورتییانه و هه ڵه ئه و )مورسی(یش و حزب وه ك ئیخوان كه وه ك سه رۆك كردوونی، كه نه ده بوو به و شێوازه بیانكات. واته ، ئه م هۆكارانه هیچ و ده ره كی ده ستی به په یوه ندییه كیان پیالنگێڕیی ئه مالوالوه نییه . له گرنگرتین

ئه و هۆكارانه ش، ئه مانه ن:ئیخوان راگه یاندنه وه : رووی له -1هه ڵبژارنه كانی له سه ركه وتنیشی هه تا ئاسامنیی كه ناڵێكی ش��ۆڕش��دا، دوای )25 )مرص كه ناڵی ئه وه دوای نه بووه ، كاری له له ڕاستیدا بۆیه دامه زراند. یان الواز رۆژنامه نووسییدا، و راگه یاندن

بوون. 2- كه سێتیی مورسی: له ناو واقیعی زۆر كه سایه تییه كی به مورسی میرسدا، به هێز نه نارساوه ، جا ئایا به راستی وایه ؟! چونكه خۆ نه یانهێشت توانای حه قیقیی

ده ربكه وێت. ئیخوان كاتێك مورسیی دیاریكرد بۆ كه مرت كۆمار، سه رۆكایه تیی هه ڵبژاردنی هه ڵبژاردنه كه ، بۆ مابوو مانگێكی له دیاریكردبوو، الشاطر(یان )خیرت ئه وان ئیخوان ئ��اب��ووری«ی »عه قڵی به كه دێ��ت��ه ه��ه ژم��ار، ب��ه اڵم ب��ه پ��اس��اوی دوورخ��رای��ه وه . زی��ن��دان« له »هه اڵتن

دوورخستنه وه شی هه ر پیالن بوو! په له به ئیخوان له ڕاستیدا بۆیه له ناو ده ستنیشانكرد. )م��ورس��ی(ی��ان ده یانوت: ب��وو؛ باو وا میرسییه كاندا، هه ڵبژاردنه كه دا له ناتوانێت مورسی سه ركه توو بێت، چونكه )د. ابو الفتوح(*

خۆی كاندید كردووه . چه ند ده ربڕینی له په له كردن -3سافی دڵێكی به مورسی، هه ڵوێستێكدا: دڵنیابوون و پشتدانه وه و شۆڕشگێڕانه ده ربڕی، هه ڵوێستێكی چه ند سوپا، له كه دواتر سوپا و چه ند واڵتێكی ئیقلیمی وه ریانگرت، مه ترسی به رۆژئ��اواش، و

له وانه ش:أ� ده كردنی باڵیۆزی سوریا له قاهیره

و پچڕاندنی په یوه ندییه كان له گه ڵیدا.ب- ده ربڕینی هاوسۆزییه كی زۆر و بزووتنه وه ی »حه ماس« و بۆ ئاشكرا، به

كه رتی غه ززه .واڵتێكی چه ند سه ردانیكردنی ج- چین، روسیا، پاكستان، )ئێران، وه ك: ئه نجامدانی و هیندستان( ب��ه ڕازی��ل، هاریكاری. و ئ��اب��ووری پڕۆتۆكۆالتی الی نین دڵگیر هیچیان واڵتانه ش ئه و ئیرسائیل و ئه مریكا، چونكه چ ئه مریكا، و سعودیه ه��ه روه ه��ا ئیرسائیل، چ زیندوو میرس نایانه وێت ئیامراتیش، ببێته وه و ببێته مه ترسی بۆ سه ر ئیرسائیل به تایبه ت به ده وروب��ه ری، واڵتانی و

باكگراوندێكی ئیسالمییانه وه !له كارالبردنی ل��ه پ��ه ل��ه ك��ردن د-

داواكاری گشتی. بێخه م و سوپا به متامنه كردن ه- قد الجيش »إن ده یانوت: لێیان، بوون طلق السياسة إيل االبد«)3(، سوپا بۆ هه تا هه تایه دووركه وتووه ته وه له سیاسه ت و

بێالیه ن ده بێت!.گ��ه وره ی زۆر تری هه ڵه یه كی و- م��ورس��ی دی��اری��ك��ردن��ی )پ��الن��ه سه د چاره سه ركردنی بۆ ب��وو(، رۆژییه كه ی رێ��ژەی واڵتێك كێشه كان. و ق��ه ی��ران رێژەی بێت، زیاتر )%25( له ه��ه ژاری هه موو ئ��ه و بێت، )%13( بێكاریی رووی خۆپیشاندانانه و ئیعالمی هێرشه به ده گونجێت ئایا تاد، تێكردبێت.... ره نگه بكرێن؟! چاره سه ر رۆژ )100(له ڕاستیدا به اڵم دیكه ش هه بن، هۆكاری

من ئه وانه یانم به گرنگرت زانیوه .

سه رچاوه و په راوێز:

له خۆیان ئێستادا، له چه په كان *كه ده بیننه وه ، أبریل«دا 6« حه ره كه ی شانبه شانی )إخوان( به شداریی شۆڕشیان و نووسه ر ژم��اره ی��ه ك ه��ه روه ه��ا ك��رد، رۆژنامه یه كی كه هه یه رۆشنبیریشیان )مرصی ن��اوی به ده رده ك��ه ن رۆژان��ه

الیوم(. زۆرن، عه ملانییه كانیش الیه نه **كه االنقاذ«ە ، »جبهة دیارترینیان به اڵم ئه وانیش: ده گرێت، خۆ له پارت سێ الشعبی، امل��ۆمت��ر ال��دس��ت��ور، )ح��زب لە پارته ش سێ ئه و الشعبی(. التیار موسا، عه مر صباحی، )حه مدین الیه ن رابه رایه تی به رادعی(یه وه ، موحه مه د

ده كرێن. - موقع البدیل، بتأریخ: 17/مارس/ http://elbadil.com/hot- ،2013

.issues-reportswww.mas- امل��رصاوی، موقع - امل��رصاوی، موقع - rawy.com/news/various/gener-www. ،والجزیرة نت ./ al/2013/janua

/aljazeera.net/ereports * )د. ابو الفتوح(، پێشرت خۆیشی دیاره كانی سه ركرده له ب��ووه یه كێك ئیخوان له وازیهێنا دواتر به اڵم ئیخوان، بۆیه پااڵوتبوو، خۆی سه ربه خۆ وه ك و زۆربه ی سه له فییه كان له خولی یه كه می كۆماردا، سه رۆكایه تیی هه ڵبژاردنی

ده نگیان به ئه و دا. http:// السابع/ الیوم موقع 3c o m / N e w s . .w w w . y o u m 7

. asp?NewsID=1169543

خوێندنه وه یه ك بۆ ڕووداو و گۆڕانكارییه كانی میسر

www.bayanpress.net


14

رێباز مەحموود

23ی شۆڕشی سه ركه وتنی دوای ته مموزی 1952ی میرس، یه كه م شانه ی له ئازادیخوازه كان( )ئه فسه ره نهێنی نێو ڕیزه كانی سوپای عێراقدا له هه مان ساڵ له الیه ن هه ندێ له ئه فسه رانه وه رژێمی به هێنان كۆتایی ئامانجی به دواجار تا پێكهێرنا. عێراق، پاشایه تی له كاتژمێر 6ی به ره به یانی رۆژی 14ی پاشایه تییان ڕژێمی ،1958 ته مموزی كۆمارییان سیسته می ڕووخ��ان��د، ت��ه واوی خ��ان��ه واده ی راگ��ه ی��ان��د و

پاشایه تییان كوشت.هه ر له دوای ڕاگه یاندنی شۆڕش به دیموكراتی پارتی كاتژمێرێك، له كه مرت بروسكه یه كی كه ركوك له كوردستان شۆڕش سه ركردایه تیی بۆ پیرۆزباییان شۆڕش بۆ خۆیان پشتیوانیی ن��ارد و یه كه می ترشینی 6ى له ده رب��ڕی. گه ڕایه وه و بارزانی مه ال مسته فا 1958دوات��ردا رۆژی ل��ه ب��ه غ��دا، گه یشته دوای ك��رد و )ق��اس��م(ی س��ه ردان��ی ده ربڕینی سوپاسگوزاری، رایگه یاند كه ته مموز شۆڕشی سه ربازێكی به خۆی له زه عیمدا، فه مانی له ژێر ده زانێت خ��ۆی و له رێ��زی قاسم ب��ه رام��ب��ه ردا

بنه ماڵه كه ی گرت.نێوان په یوه ندیی س��ه ره ت��ادا له شۆڕش و بزووتنه وه ی كوردی له الیه ك عه بدولكه ریم نێوان په یوه ندیی و قاسم و مه المسته فای رێبه ری كورد له الیه كی تر، باش و پته و بوو، بۆیه پارتی پشتگیریی حكومه ته كه ی قاسمی ده كرد رژێمه كه ی، نه یارانی و ركابه ر دژی له به شداریكردن ئه وانه : وێنه ی له عه قید بزووتنه وه كه ی سه ركوتكردنی روك��ن ع��ه ب��دول��وه ه��اب ش��ه واف له هه روه ها ،1959 ئازارى 8ى له موسڵ بزووتنه وه ی شێخ ره شیدی لوالن كه له

هه ولێر له ئایارى 1959 به رپا بوو. 1960 س��اڵ��ی س��ه ره ت��ای ل��ه قاسم كورد و نێوان په یوه ندییه كانی به ده ڕۆیشت، ئاڵۆزی گرژی و به ره و له سه ر بارزانی ئه وه ی دوای تایبه تی ترشینی ل��ه سۆڤێت بانگهێشتی یه كه می 1960 سه ردانی مۆسكۆی كرد یادی ئاهه نگی له به شداریكردن بۆ 1961 دووه می كانونی تا و ئۆكتۆبه ر له گه ڵ بارزانی به غدا. بۆ نه گه ڕایه وه قاسم به چ��اوی هه وڵیدا هاتنه وه ی به ده نگه وه به هۆی ب��ه اڵم بكه وێت، شوبات مانگی تا قاسم، نه هاتنی دواى بكه وێت، پێی چاوی نه یتوانی ئاسایكردنه وه ی هه وڵی چاوپێکەوتنى به اڵم له گه ڵی، دا په یوه ندییه كانی مانگی ل��ه ب��ۆی��ه ب��وو، ئه نجام ب��ێ به غدای یه كجاری به بارزانی ئ��ازاردا

به جێهێشت و چوو بۆ بارزان.چاكسازیی ی��اس��ای ده رك��ردن��ی ن��اڕەزای��ی زه وی��وزار، باجی زه وی و كوردی ئاغاكانی ده ره ب��ه گ و خێڵ و لێكه وته وه ، بۆیه هه ستان به ده ربڕینی گردبوونه وه ی ئه نجامدانی ناڕەزایی و كوردستاندا، ناوچه كانی له چه كداری زیاتری هێزی قاسم له به رامبه ریشدا

ڕەوانه ی كوردستان ده كرد.له شكركێشییه ی ئه م به رامبه ر له به ر ب��رده په نای پارتی حكومه تدا، بۆ مه ده نییانه هێمنانه و شێوازێكی پیشاندانی قاسم و به ئاگاهێنانه وه ی گه لی هاوكاریی جه ماوه ری و هێزی 6 ڕۆژی له داوایكرد پارتی، بۆ كورد ئه یلوولدا له یادی ڕاپه ڕینی 6 ئه یلولی 1930ى مانگرتنێكی سیاسیی گشتی له مانگرتنه كه ئه نجامبدرێت. كوردستاندا هه موو ناوچه كانی كوردستانی گرته وه . چه ند مانگرتنه دا ئه م له گه ڵ هاوكات

ناوچه كانی سنوری له هۆزێكی كوردی خواست به بێ سلێامنی پ��ارێ��زگ��ای به ده ستیان پارتی، ڕەزام��ه ن��دی��ی و

خۆپیشاندانی چه كداری كرد.گوێگرتن له جیاتی قاسم بۆیه ئه یلوولی 9 ل��ه داواك��ان��ی��ان، ل��ه لێدانی ب��ه ك��رد ف��ه رم��ان��ی 1961گردبوونه وه كانی كورد له ده ربه ندیخان هێزی تۆپ و به بۆردومانكردنی و ئاسامنی. پاشان له 11 ئه یلوولی 1961 عێراق حكومه تی ئاسامنیی هێزی بۆردومانی گردبوونه وه ی چه كداره كانی دۆڵی بازیان و ده ربه ندی له كوردی ده وروپشتی بادینان و خه له كان و ئه م پ��ه رچ��ه ك��رداری له ك��رد، ده��ۆك بۆ عێراقدا و حكومه تی هێرشه ی به رگریكردن لە هاوواڵتیان و مافه كانی چه كداری بزووتنه وه ی ك��ورد، گه لی هه ڵگیرسا كه به شۆڕشی ئه یلوول نارسا.

شه ڕی هه ڵگیرساندنی له سه ر ئه یلوول، له سه ره تاوه پارتی دیموكراتی ك��وردس��ت��ان ب��وون ب��ه دووب��ه ش��ه وه ، له گه ڵ جۆرێك هیچ به به شێكیان ن��ه ب��وون، ش��ۆڕش��دا هه ڵگیرساندنی بوون ئه وه دا له گه ڵ تریان به شه كه ی چه كدارییه ڕاپه ڕینه ناڕەزایی و ئه و الی��ه ن ل��ه و ب��ق��ۆزن��ه وه خێڵه كییه

پارتییه وه سه ركردایه تی بكه ن.ب��ۆی��ه س��ه ره��ه ڵ��دان��ی ش��ۆڕش��ی و گردبوونه وه سه ره تادا له ئه یلوول بوو خێڵه كی چه كداریی ڕاپه ڕینێكی

پارتی زه وی و چاكسازیی یاسای دژی قۆستیه وه و سواری شه پۆله كه بوو.

له گه ڵ جۆرێك هیچ به بارزانی هه ڵگیرساندنی شۆڕشی ئه یلوول نه بوو قاسم، عه بدولكه ریم ڕژێمی دژی بۆردوومانی ئه یلوول 16ی ڕۆژی تا كرا، بارزان گوندی بادینان و ناوچه ی سه ر بۆ هێرشیان سوپاش هێزه كانی بڕیاری ناچاری به ده ستپێكرد، بارزان

شه ڕیان دا.هه ڵگیرساندنی سه ره تای له هه ر به سه ر پارتی ئه یلووله وه ، شۆڕشی دوو ب��ه ب��وو، داب��ه ش ب��اڵ��دا دوو شه ڕەكانیان سه رپه رشتیی باڵیش ناوچه كانی له شه ڕ به ره كانی ده كرد، له هه ولێر سلێامنی و ك��ه رك��وك، له سیاسی، مه كته ب باڵی الی��ه ن باڵی الیه ن له بادینانیش ناوچه كانی بارزانییه وه سه رپه رشتی ده كران. دوای ڕێكه وتنی 10ى شوباتی 1964ی نێوان مسته فا، مه ال عارف و عه بدولسه الم ناكۆكییه كانی نێوان دوو باڵه كه ی پارتی هۆی ب��ووه ده رك��ه وت و ئاشكرا به لێكرتازان و دابه شبوونی شۆڕش. بارزانی شوبات ی 10 ڕێكه وتننامه ی له گه ڵ بوو و باڵی مه كته ب سیاسیش له دژی

بوو.ش��ۆڕش��ی ئ��ه ی��ل��وول ب��ووه هۆی

گه یشته 1972دا ساڵی له تا پێكردووه پارتی كاته ی ئه و تا ملیۆن دۆالر. یه ك به شداریكردن بۆ سۆڤیه تی داوای پێشكه وتنخواز نیشتامنیی به ره ی له له گه ڵ به عسدا ڕەتكرده وه و په یوه ندی سۆڤیه ت دامه زراند، ئه مریكادا له گه ڵ له شۆڕشی یارمه تییه كانی په یوه ندی و

كورد بڕی.دوای له ئێران تره وه الیه كی له له ئه یلووله وه، شۆڕشی هه ڵگیرسانی ئه فسه ری په ژمان(ی )عیسا ڕێگه ی ساواكه وه، په یوه ندیی به شۆڕشه وه كرد، هه ره سی تا یارمه تییه كانی هاوكاری و شای به رده وامبوو. ئه یلوول شۆڕشی شه ڕەكانی گه رمبوونی له كاتی ئێران، یارمه تی و ب��ه غ��دا، ل��ه گ��ه ڵ ش��ۆڕش هاوكارییه كانی بۆ شۆڕش زیاد ده كرد و له كاتی ئاگربه ست و دانوستاندنه كاندا، كۆمه كییه كانی له شۆڕشی كورد ده بڕی

و سنوره كانی به ڕوودا داده خست.بوو یه كێك ئیرسائیل هه روه ها له گه ڵ په یوه ندیی كه واڵتانه ی له و ئه یلوولدا شۆڕشی سه ركردایه تیی له نێوان په یوه ندی و هاتوچۆ هه بوو، و ه��ه ب��وو ه��ه ردووالدا نوێنه رانی

كۆمه كی شۆڕشیان ده كرد.له به عس حزبی ئ��ه وه ی دوای ئه نجامدانی له ڕێگه ی 1968 ساڵی گرته ده ست ده سه اڵتی كوده تایه كه وه سه ربازی رێگه چاره ی به نه یتوانی و پ��رس��ی ك��ورد چ��اره س��ه ر ب��ك��ات، به

دانوستاندن، به ر برده په نای ناچاری ئازاری 11ی به یاننامه ی دواج��ار كه 1970ی لێكه وته وه . پارتی به )5( وه زیر

به شداری له حكومه تی به عسدا كرد.به عس، هاتنه سه ركاری دوای لێكنزیكبوونه وه ی په یوه ندییه كان و عێراق و سۆڤیەت له به هێزبووندا بوو، نیسانی 7ى له سۆڤیەت وه فدێكی »ئه لیكسی سه رۆكایه تیی به 1972دا وه زیرانی سۆڤێت كۆسگین«ی سه رۆك دۆستایه تی په یامنی به غدا و گه یشته واژۆ ساڵ 15 ماوه ی بۆ هاوكارییان و كرد، وێڕای ئه وه ی ده ستی له په تڕۆڵی چه ك هه موو نزیكه ی گیركرد، عێراق سۆڤیەت له عێراق جه نگی تفاقی و

ده كڕدرا.الی ل��ه واش��ن��ت��ۆن ت��اران و دوودڵییه وه گومان و به خۆیانه وه په یوه ندییه كانی په ره سه ندنه ی له و بۆیه ده ڕوانی، یان )عێراق-سۆڤیه ت( ئیداره ی ئێران شای پێشنیاری له سه ر بڕیاریدا 1972دا له نیكسۆن ریچارد به كوردی بزووتنه وه ی یارمه تیدانیی

پاره و چه ك بدات.په یوه ندی كه بڕیاریدا واشنتۆن له گه ڵ سه ركردایه تیی شۆڕشی ئه یلوول دۆالر ملیۆن 16 بكات و دروس��ت به و ب��ه اڵم بكات، دارای��ی كۆمه كی

عێراق حكومه ته كانی الوازب��وون��ی له كوده تا چه ندین ئه نجامدانی و سه ركردایه تیی به اڵم عێراقدا، ناوخۆی دۆخه ی ئه و نه یتوانی كورد شۆڕشی كورد پرسی به رژەوه ندیی له عێراق شه ڕی زاره كی به ڵێنی به بقۆزێته وه ، كوده تاكان سه رانی حكومه ت و دژی سه ركاری هاتنه له كاتی ڕاده گ��رت و حكومه ته الوازیی كوده تاچییه كان و شه ڕی عێراق، یه كه كانی له دوای یه ك سه رقاڵ دانوستاندنه وه به راده گرت و خۆی حكومه ت كاته ی ئه و تا ده كرا، ئه وكاته ده ب��ووه وه ، به هێز ده گرت و پ��اش��ان ب��ۆردووم��ان و ح��ك��وم��ه ت سه ر ده كرده سه ربازی له شكركێشیی كوردستان، وه ك دانوستانه كانی سااڵنی

63و 64و 66و 70.ل��ه ه��ه م��وو دان��وس��ت��ان��دن ده رك��ردن��ی و ڕێ��ك��ه وت��ن��ن��ام��ه و مه به ستی حكومه ت به یاننامه كانه دا خۆبه هێزكردن كات و ده ستخستنی و نه بووه پابه ند پێوەی پاشان بووه ، ده ستپێكردووه ته وه . كورد دژی شه ڕی نه یتوانی كورد سه ركردایه تیی چونكه وه ربگرێت، مێژوو ئه زمونی له ده رس له و كاتانه دا كه حكومه تی عێراق الواز له پێناو بكرێت شه ڕ بوو پێوست بوو نه ته وه ییه كانی مافه به ده ستهێنانی شۆڕشی س��ه رك��ردای��ه ت��ی دا، ك��ورد هه موو ده كرد، دانوستاندنی ئه یلوول به ئه نجام و بێ دانوستاندنه كانیش

زیانی كورد ده شكایه وه .واڵتانی الیه ن له ئه یلول شۆڕشی قۆزرایه وه نێوده وڵه تییه وه هه رێمی و بۆ به كارده هات، فشار كارتی وه ك و له گه ڵ واڵتانه ئه و په یوه ندیی ئه وه ش ش��ۆڕش��ی ئ��ه ی��ل��وول دروس��ت ب��وو و ده كرد شۆڕشیان كۆمه كی هاوكاری و

تا له به رژەوه ندیی خۆیان بیقۆزنه وه .ل��ه ك��ات��ی س��ه ردان��ی ب��ارزان��ی��دا كه پێدابوو به ڵێنیان سۆڤیه ت، بۆ به بكه ن و ك��ورد گه لی هاوكاریی بنێرن بۆ ته قه مه نیی چه ك و فڕۆكه بۆیان ب��ارزان��ی كه شوێنه ی ئ��ه و بۆ به و به ڵێنه ئه و ب��ه اڵم دیاریده كات، بڕێك له بریدا جێبه جێنه كرا، شێوه یه خۆی شۆڕش تاوه كو كرا ته رخان پاره پێ چه كی قاچاخچییه كانه وه له ڕێی به غدا له باڵیۆزخانه ی سۆڤیه ت بكڕێ. مۆسكۆ و نێوان په یوه ندیی ئه ڵقه ی )ناسكۆڤی( له ڕێگه ی ب��وو، بارزانی باڵیۆزخانه كه وه یه كه می سكرتێری ئه و پاره یه ی ته رخان ده كرا، ده گه یشته كه بارزانی، باوه ڕپێكراوێكی ده ستی

بارزانی خۆی ده ستنیشانی كردبوو.یارمه تییه كانی پ��ه ی��وه ن��دی و ساڵی له هه ر كه كورد بۆ سۆڤیه ت له ب��وو، ب��ه رده وام 1972 تا 1961ده ستی دۆالره وه ملیۆنێك چاره كه

نهێنی ت��ه واو په یوندییه كه مه رجه ی له دارای��ی��ه ش پشتگیرییه ئه و بێت. ئیرسائیل هه واڵگریی ئاژانسی الیه ن ئێران هه واڵگریی ئاژانسی )مۆساد( و كرا. كورد به پێشكه ش )س��اواك(ە وه كه ئازار 11ی به یاننامه ی به نده كانی ساڵی تا ساڵدا )4( م��اوه ی له ده ب��وو دواجار به اڵم بكرێن، جێبه جێ 1974دوای به عس حزبی و جێبه جێنه كران لێی بینی، به هێز به خ��ۆی ئ��ه وه ی خۆیه وه الی ل��ه ب��ووه وه ، پاشگه ز بۆ ئۆتۆنۆمی یاسایه كی تاكالیه نانه له داوا ڕاده گه یه نێت و كوردستان

پارتی ده كات پێی ڕازی بێت.هه رچه نده له به ر ئه وه ی له ماوه ی ده سه اڵتی ئۆتۆنۆمیدا، ساڵی چ��وار شۆڕش سه ركردایه تیی ئۆتۆنۆمی و تووشی گه نده ڵی بووبوو، بۆیه حه زیان شۆڕش و شه ڕ هه ڵگیرساندنه وه ی به نه ده كرد. به اڵم له سه ر داوای ئێران و به ئومێدی پشتگیری و كۆمه كی ئه مریكا،

ئۆتۆنۆمییه كه ی به عسیان ڕەتكرده وه .پێكرده وه ده ستی شه ڕ ئه وه بوو یه ك ساڵ )1974- بۆ ماوه ی و جه نگ سه رئه نجام تا به رده وامبوو. )19751975(دا ئ��ازاری )6ی رۆژی ل��ه رێكه وتننامه ی جه زائیر له نێوان )سه دام كۆماری س��ه رۆك جێگری حسێن( ئێران شای ره زا( )محه مه د عێراق و بومدین( )ه��ه واری ئاماده بوونی به پ��ه راوێ��زی له جه زائیر س��ه رۆك��ی ی

له ئۆپێك رێكخراوی ك��ۆب��وون��ه وه ی ئه و به پێی كرا. واژۆ جه زائیر، واڵتی ده ستبه رداری عێراق رێكه وتننامه یه ، كێشه زه وییه شه تولعه ره ب و نیوه ی له بوو خۆی سنوورییه كانی له سه ره بزووتنه وه ی له ناوبردنی به رامبه ر

ڕزگاریخوای كورددا.جه زائیر ڕێكه وتننامه ی دوای له ڕێگه ی له پارتی ئ��ازار، 17ى له و و گفتوگۆ داوای بروسكه یه كه وه كرد عێراق حكومه تی له دانوستاندنی و ڕایگه یاند ئه وان به به نده كانی یاسای ڕازین، كوردستان بۆ عێراق ئۆتۆنۆميی

به اڵم به غدا وه اڵمی نه دایه وه .ئ��ازار ل��ه ش��ه وی 19ی دواج��ار شۆڕش به كۆتاییهێنان بڕیاری بارزانی كشانه وه یدا چه كداری و خه باتی و ڕازیكردنی بۆ هه وڵدان كه ئێران، بۆ گه وره ی ڕۆڵی تر الیه نه كانی ئێران و كه بڕیاره دا. ئه و ده ركردنی له هه بوو ئه وه ش له ناو پێشمه رگه و جه ماوه ر و خه ڵكی ناڕایی كوردستاندا به ئاشبه تاڵ نا وزه ندكرا. به وه ش شۆڕشی ئه یلول كه شكستی خایاند، ساڵی )14( نزیكه ی

هێنا.كۆتایهێنان ب��ڕی��اری ده رك��ردن��ی له ئه یلوول، شۆڕشی به )ئاشبه تاڵ( توانایه كی خاوه نی ش��ۆڕش كاتێكدا

لۆجستی دارایی و مرۆیی و گه وره ی خاوه نی ش��ۆڕش ك��ات��ه دا ل��ه و ب��وو، پێشمه رگه و ه��ه زار 60 نزیكه ی ملیۆن 15 و دینار ملیۆن چه ندین فیشه ك و 5 هه زار گولله تۆپ و هاوه ن كیلۆمه تری ه��ه زار 40 كاتیۆشاو و

چوارگۆشه له ناوچه ی ئازادكراو بوو.ه��ه ر ل��ه ه��ه م��ان ئ��ه و ش��ه وه ی شۆڕش به كۆتایيهێنان بڕیاری بارزانی ڕێگه ی له ب��ارزان��ی )ئاشبه تاڵ(یدا، )جیم هۆگله ند(ی په یامنێری رۆژنامه ی ئه مریكا له داوای پۆسته وه واشنتۆن خۆیی به په نابه رێتی مافی ك��ردووه نزیكه كانی هاوڕێ بنه ماڵه كه یی و و

بدات.ته مه نیدا كۆتاییه كانی له بارزانی دانی به شكستی خۆیدا ناوه . كاتێك بۆ هاوه ڵه ده بێت، ئه مریكا له چاره سه ر لێده كه ن داوای ئه مریكیيه كانی به ب��ه اڵم بنووسێته وه ، یاداشته كانی له جارێكیان ڕەتیده كاته وه و توندی سه ركه وتبام، »ئه گه ر ده ڵێت: وه اڵمدا ده مكرد، به اڵم ژیانی من هه ر فه شه ل بایه خی هێنده كه نییه هیچ ب��ووه ،

گێڕانه وه ی هه بێ «.

سه رچاوه كان

1. مه هدی محه مه د قادر: پێشهاته سیاسییه كانی كوردستانی عێراق 1945-

.1958ال��ب��وت��اين: ع��ي عبدالفتاح .2التطورات السياسية الداخلية يف العراق

14متوز 1958-8شباط1963.محێدین: ع��وم��ه ر واح��ی��د .3دان��وس��ت��ان��ه ك��ان��ی ب��زوت��ن��ه وه ی رزگ��اری��خ��وازی ن��ه ت��ه وه ی��ی ك��ورد و

حكومه ته كانی عێراق )1968-1921(.4. شكیب عقراوی: سنوات املحنة السیاسیة الحوادث أهم كردستان. يف من والعراق كردستان يف والعسكریة

1958 إلی 1980.بارزانی و ب��ارزان��ی: مه سعود .5بزوتنه وه ی رزگاریخوازی كورد، شۆڕشی سێیه م، به رگی ،1975 -1961 ئه یلول

به شی یه كه م.بارزانی و بارزانی: مه سعود .6بزوتنه وه ی رزگاریخوازی كورد، شۆڕشی سێیه م، به رگی ،1975 -1961 ئه یلول

به شی دووه م.كوردستان و تاڵه بانی: جه الل .7

بزوتنه وه ی نه ته وه یی كورد. خ��وارووی ج��ه الل: ئیرباهیم .8بنیاتنان و ئه یلول، شۆڕشی كوردستان و

هه ڵته كاندن 1961- 1975.9. ایوب بارزانی: الحركة التحرریة االقلیمیة القوی ال��راع و الكوردیة

والدولیة 1975-1958.مسته فا: ك��ه ری��م س��ۆزان .10

به عسیزم و كورد 1975-1947.دۆزی ساڵح: ئیرباهیم گۆران .11په یوه ندییه كانی ب��ازن��ه ی ل��ه ك��ورد

ئه مریكاو عێراقدا 1975- 1989.ئاینده ی ع��ه ل��ی: ع��وس��امن .12ك��ورد، و ئه مریكا په یوه ندییه كانی كۆڵۆنییه كی ده بێته كوردستان ئایا

ئه مه ریكی.وانلی: شه ریف عیسمه ت .13

كوردستانی عێراق.14. الحزب الدميقراطي الكردستاين الثورة مسرية تقييم التحضريية: اللجنة والعرب وال��دروس وانهيارها الكردية

املستخلصة منها.شۆڕشی ره ح��امن��ی: وری��ا .15نهێنییه كانی به ڵگه نامه له ئه یلوول

ئه مریكادا.16. گۆڤاری واته ، ژماره )3(.

شۆڕشی ئه یلوول، سه ركه وتن یان شكستی بارزانی؟www.bayanpress.net

««««««««بارزانی له

كۆتاییه كانی ته مه نیدا وتوویه تی »ژیانی من

هه ر فه شه ل بووه ، هیچ نییه كه هێنده بایه خی گێڕانه وه ی

هه بێ «

شۆڕشی ئه یلول له سه ره تادا ڕاپه ڕینێكی

چه كداریی خێڵه كی بوو دژی یاسای چاكسازیی

زه وی و پارتی قۆستیه وه و سواری

شه پۆله كه بوو.

سۆڤیه ت له ڕێگه ی )ناسكۆڤی( سكرتێری

یه كه می باڵیۆزخانه كه وه پاره ی ده دایه ده ستی

باوه ڕپێكراوێكی بارزانی، كه بارزانی خۆی

ده ستنیشانی كردبوو.

له ماوه ی چوار ساڵی ئۆتۆنۆمیدا، ده سه اڵتی

ئۆتۆنۆمی و سه ركردایه تیی شۆڕش تووشی گه نده ڵی بووبوو، بۆیه حه زیان به

هه ڵگیرساندنه وه ی شۆ ڕش نه ده كرد.

www.bayanpress.net

www.facebook.com/bayanpres

www.twitter/bayan2press

Tuesday, No. 51First Year, Sep 10, 2013

political general Newspaper

هاوژین‌عومه‌ر

Reklam

Reklam

ڕۆژنامه‌ی‌به‌یان؛‌ساڵێك‌ته‌مه‌نهه‌روه‌ك‌ )به‌یان(ە‌،‌ ڕۆژنامه‌ی‌ ته‌مه‌نی‌ یه‌كه‌می‌ ساڵی‌ كۆتاڕۆژی‌ سێشه‌ممه‌،‌ ئه‌مڕۆ‌سبه‌ی‌چوارشه‌ممه‌ش،‌ده‌بێته‌‌یه‌كه‌مین‌ڕۆژی‌ساڵی‌دووه‌می‌ته‌مه‌نی.‌ئه‌م‌ڕۆژنامه‌یه‌،‌وه‌كو‌ڕۆژی‌ له‌‌ جیاوازه‌وه‌،‌ ڕادده‌یه‌ك‌ تا‌ به‌رامێكی‌ و‌ بۆن‌ به‌‌ و‌ ڕۆژنامه‌نووسی‌ نوێی‌ هه‌وڵێكی‌

2012/9/11،‌یه‌كه‌مین‌ژماره‌ی‌چاپ‌و‌باڵوبووه‌وه‌.قسه‌وباس‌ و‌ ته‌نیوه‌‌ كوردستانی‌ هه‌موو‌ هه‌ڵبژاردن‌ باسوخواسی‌ ئه‌مڕۆ‌ هه‌رچه‌نده‌‌ئه‌م‌ ته‌مه‌نی‌ ساڵێك‌ له‌‌ قسه‌كردن‌ به‌اڵم‌ نابێت،‌ ئه‌وتۆی‌ سه‌دایه‌كی‌ تر‌ بابه‌تێكی‌ هه‌ر‌ له‌‌الیه‌ك‌ له‌‌ ده‌بێت.‌ خۆیان‌ سوودی‌ ڕووه‌وه‌‌ دوو‌ له‌‌ ئیجابیه‌ته‌كانی،‌ و‌ گرفت‌ و‌ ڕۆژنامه‌یه‌‌قسه‌كردنه‌‌له‌و‌گرفت‌و‌ناڕەحه‌تییانه‌ی‌زۆرێك‌له‌‌ڕۆژنامه‌كانی‌هاوشێوه‌ی‌ڕۆژنامه‌ی‌)به‌یان(‌پێیانه‌وه‌‌ده‌ناڵێنن،‌له‌‌الیه‌كی‌تریش‌قسه‌كردنه‌‌له‌‌هه‌ر‌تایبه‌مته‌ندییه‌ك‌كه‌‌ئه‌م‌ڕۆژنامه‌یه‌‌

به‌راورد‌به‌وانی‌تر‌هه‌یه‌تی‌و‌ده‌بێته‌‌زیاتر‌ناساندنی‌نه‌هج‌و‌بیركردنه‌وه‌ی.دیدێكی‌ ئاماده‌یی‌ جیاكردووەته‌وه‌،‌ خۆی‌ غه‌یری‌ له‌‌ ڕۆژنامه‌یه‌ی‌ ئه‌م‌ ئ��ه‌وه‌ی‌تایبه‌تیش‌ به‌‌ كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كان،‌ و‌ ئابووری‌ و‌ سیاسی‌ مه‌سه‌له‌‌ و‌ بابه‌ت‌ بۆ‌ ئیسالمییانه‌یه‌‌لێره‌شدا‌مه‌به‌ست‌له‌‌ ئه‌و‌مه‌سه‌النه‌ی‌چانسی‌چوونه‌‌سه‌ر‌الپه‌ڕەی‌ڕۆژنامه‌كانیان‌هه‌یه‌.‌دیدی‌ئیسالمییانه‌،‌دیدێكی‌سه‌رچاوه‌گرتوو‌له‌‌بیروبۆچوونێكی‌ته‌سكی‌حیزبی‌ناگه‌یه‌نێت،‌به‌ڵكو‌ته‌وزیفكردنی‌ئیسالمی‌پیرۆز‌و‌حوكم‌و‌ڕێنامییه‌كانێتی،‌له‌‌لێكدانه‌وه‌‌و‌خستنه‌ڕووی‌چاره‌سه‌ری‌كێشه‌‌و‌ڕووداوه‌كان.‌نه‌بوونی‌ڕۆژنامه‌یه‌كی‌وه‌كو‌)به‌یان(‌له‌ناو‌خانه‌ی‌ڕۆژنامه‌‌ئه‌هلی‌و‌ئازاده‌كاندا،‌كه‌لێنێكی‌دیار‌بوو.‌هه‌موو‌ئه‌و‌ڕۆژنامه‌‌و‌باڵوكراوانه‌ی‌هه‌ڵگری‌نازناوی‌ئه‌هلی‌و‌ئازادن،‌نه‌بوونه‌ته‌‌خاوه‌نی‌ئه‌و‌دیدگا‌ئیسالمییه‌‌بۆ‌تاوتوێكردنی‌مه‌سه‌له‌كان،‌به‌ڵكو‌و‌ سێ‌ پشتیانه‌وه‌،‌‌بێ‌ له‌‌ عه‌ملانی‌ یان‌ چه‌پ،‌ بیرێكی‌ ئاماده‌یی‌ سۆنگه‌ی‌ له‌‌ هه‌ندێكیان‌دوو،‌هه‌ڵوێستیان‌له‌‌بابه‌ته‌‌ئیسالمییه‌كان‌وه‌رگرتووه‌.‌)به‌یان(‌به‌و‌دیده‌‌كاری‌كردووه‌،‌به‌‌گرنگیشی‌ده‌زانین‌كه‌‌هه‌موو‌خاوه‌ن‌قه‌ڵه‌م‌و‌بیروبۆچوونه‌‌ئیسالمییه‌كانیش،‌ئه‌م‌ڕۆژنامه‌یه‌‌به‌‌ڕووبه‌رێك‌بۆ‌لێكدانه‌وه‌‌و‌بیروڕاكانی‌خۆیان‌سه‌باره‌ت‌به‌‌پێشهات‌و‌ڕووداوه‌كان‌بزانن.

له‌‌به‌رانبه‌ریشدا‌زۆر‌بواری‌تر‌هه‌ن‌كه‌‌ڕۆژنامه‌ی‌)به‌یان(‌به‌‌ده‌سته‌‌خوشك‌و‌براكانی‌و‌ كێشه‌‌ كۆمه‌ڵێك‌ هه‌مووشامن‌ ده‌به‌ستنه‌وه‌.‌ ئه‌هلییه‌كان‌ باڵوكراوه‌‌ و‌ ڕۆژنامه‌‌ له‌‌ تری‌ئاسته‌نگی‌هاوبه‌شامن‌هه‌ن،‌كه‌‌تا‌ئێستاش‌چاره‌سه‌ر‌نه‌كراون.‌به‌شێك‌له‌وانه‌ش‌بریتین‌له‌:‌گرفتی‌ده‌ستخستنی‌زانیاری،‌كه‌میی‌سپۆنسه‌ر‌و‌هاوكاریی‌دارایی‌میدیای‌ئه‌هلی،‌له‌گه‌ڵ‌

قه‌یرانی‌دابه‌شكردن‌و‌گه‌یاندنی‌به‌‌زۆرینه‌ی‌شوێن‌و‌جێگه‌كان.ڕۆژ‌ دڵخۆشییه‌،‌ ئه‌وه‌ی‌جێگه‌ی‌ داراییانه‌شدا،‌ و‌ ته‌كنیكی‌ كێشه‌‌ ئه‌و‌ له‌گه‌ڵ‌هه‌موو‌بۆم‌ ڕابردووشدا‌ ماوه‌ی‌ساڵی‌ له‌‌ ده‌بن.‌ زیاتر‌ كاریگه‌رییه‌كانی‌ میدیایه‌‌ ئه‌م‌ ڕۆژ‌ دوای‌ له‌‌ده‌ركه‌وت‌كه‌‌پێوه‌ری‌به‌ره‌وپێشچوونی‌هه‌ر‌میدیایه‌ك،‌ئه‌ندازه‌ی‌كاریگه‌رییه‌كه‌یه‌تی‌له‌سه‌ر‌

بڕیاری‌سیاسی‌و‌ئابووری‌و‌كۆمه‌اڵیه‌تی،‌نه‌ك‌ڕێژەی‌فرۆشنت‌و‌ده‌ستكه‌وتی‌دارایی.

ژمارە پەنجاویەک

Documents