: عربی رضا محمد تنظیم و تهیه : دانشجویی 920130105شماره

: دکتر آقای جناب راهنما استادتفرشی حیدری

مدیریتدولتی… - در نو مفهومی خوب حکمرانیADMINISTRATION

” تعریفکرد “ اجتماعی های فرایند در هدایتشده نفوذ می‌توان را حکمرانی

صانعی مهدی

چکیده• ) مدیریت ) در داغ موضوعی به تبدیل حاکمیت حکمرانی اخیر، سالیان در

حکمرانی که است نقشمهمی به‌واسط این و است شده بخشدولتی . کل دبیر که است جهت بدین کند می ایفا اجتماع سالمت تعیین در

: خوب، حکمرانی دارد می ابراز عنان کوفی ملل، سازمان سابقتوسعه” و رشد عامل و فقر کردن کن ریشه در عامل مهمترین احتماال

دهه. اوایل در ? ۱۹۸۰است اصالحات انجام مهم انگیز بودجه، کمبود ،از ناشی بودجه کمبود این که بود، جهان نقاط از بسیاری در دولتی

) ملی ) دولتهای خود از ناشی یا و جهانی بانک مثل بین‌المللی، فشارهایبودجه‌ای. وضعیت ملی دولتهای از بسیاری تاکنون، زمان آن از بود

? . بطور خدمات ارائ است نیاز هنوز که چند هر اند کرده پیدا مناسبتری ? برای مالی انگیز وجود این‌حال با شود، مدیریت کارآمد و اقتصادی

. حاضر، حال در است شده ضعیف‌تر Q،مدیریتی اصالحات انجام . اند شده اصالحات انجام برای انگیزه‌ای و کرده بروز دیگری چالشهای

خوب حکمرانی دهی شکل و ایجاد نحوه چالشها، این از یکیبا . مرتبط مفاهیم و چارچوب شناسایی پی در حاضر مقاله است

است .حکمرانی

مقدمهتری طوالنی پیشینه با های رشته از دولتی مدیریت رشته استقالل زایشو زمان از

بخش مدیریت و اداره نحوه جهت مختلفی نظریات سیاسی، علوم و حقوق چونشده ارائه اندیشمندان سوی از شهروندان برای بیشتر رفاه آوردن فراهم و دولتی

پرداخته حل راه ارائه و نظر اظهار به خود، زمان های پارادایم چارچوب در که است ” اندیشمندان. ” از گروهی میان که جهان دیدن شیوه یک از است عبارت پارادایم اندبه نسبت و بوده یکسانی مفهومی زبان دارای برند، می بسر علمی جامعQه یک در که. است مشترک هستند، دفاعی سیاسی حالت یک دارای که جامعه این از بیرون افراد

دولتی(. ” ۱۳۸۰وارث،) مدیریت پارادایم ، پارادایم‌ها این ترین شده شناخته از یکیهمان(” PAسنتی ) آن Public Administrationیا الینفک جزء وبر بوروکراسی کQه است

. دهه اوایل تا فکری جریان یا پارادایم این آید می در ۱۹۸۰به‌شمار مطرح پارادایم ، . در آن، ضعQف نقاط و منفی ابعاد شدن ظاهر با اما بود دولتی بخش مدیریت حوزه

نوین، دولتی مدیریت به‌نام دیگری پارادایم آمریکا، و انگلیس کشورهای در سالها همین ” قرار “ خود اصلی شعار را پیمانکاری و سازی خصوصی و داشت اعQالم را خود تولد

کشورهای. در حتی کشورها از بسیاری در نیز فکری جریان این عیدهای و وعده اما دادخیر نیست قادر نیز پارادایم این مشخصشدند بزودی و نبود بیش سرابی آن، مبدع

. جستجوی در مجددا پسبشر سازد فراهم شهروندان برای عادالنه‌ای و مناسب ورفاه( ” ” . نوین عمومی خدمات ظهور برآمد دیگری های و( New Public Servicesپارادایم

( . را آنها پارادایم، تعریف به توجه با بتوان اگر البته آنهاست جمله از خوب حکمرانی .) توضیح نوین، دولتی مدیریت بودن شناخته کمتر به توجه با ادامه، در نامید پارادایم

خوب حکمرانی یعQنی خود اصلی مبحث به سپس و شود می ارائه آن درباره مختصری. گشت خواهیم باز

نوین? ) دولتی مدیریت در( NPMواژ هود کریستوفر و لوئیسگان توسط بار اولیندهه . ۱۹۸۰اواسط . آن از شد زاده اقتصادی رکود در نوین دولتی مدیریت شد مطرح

یافته چشمگیری تغییرات بخشدولتی در نوین دولتی نقشمدیریت تاکنون، زماندهه. اواخر در نوین دولتی مدیریت سمت به شده اتخاذ ناپخته های رویکرد است

دهه ۱۹۸۰ رقابتی، ۱۹۹۰و مناقصه داخلی، بازارهای سازی، خصوصی بر که ، ” در خصوصا داشتند، کید تأ عملکرد تشویق و سازمان سطح در عملکردی شاخصهای

- نظیر می‌کردند استفاده مصرانه و مشتاقانه خیلی را رویکردها این که کشورهایی . دولتی – مدیریت اینحال با شدند خارج خود اصلی جریان از بزودی نیوزلند و انگلستان

. حال در آورد بدست انگلوساکسون کشورهای برخی در را چندی موفقیتهای ، نویناقتصادهای عملکرد، مدیریت از مختلفی اشکال جهان مختلف بخشهای در حاضر

دولت تشکیالت بهبود سبب و شود می دیده مدیریتی غیرمتمرکز ساختارهای و ترکیبی . در این‌حال با است شده کQشورها از دسته این در دولتی خدمات ارائه های سیستم و

. ? بخش در گرفت شکل غرب جهان در حکمرانی دربار جدیدی نگرانی زمان، همانقدرت از استفاده سوء فساد، محیط، تاراج از برخاسته نگرانی این خصوصی،

در و مدیره هیئت اعضای و اجرایی مدیران به پرداختی باالی های حقوق و انحصاریغیراخالقی فعQالیتهای و فساد کشف و شناسایی از برخاسته نگرانی این بخشدولتی،دادن. دست از معQرض در آنها که یافتند آگاهی تلخ واقعیت این به دولتها واقع، در بود

چشمگیری بطور شهروندان، زیرا هستند، خود مانده باقی مشروعیت اندک هماناز خاص مفهوم در دولتی مقامات و عام مفهوم در دولت به نسبت را خود اعتماد

. بودند داده دست

تعریفحکمرانی ” که “ کرد تعریف اجتماعی های فرایند در شده هدایت نفوذ می‌توان را حکمرانی

اند پیچیده بسیار ها مکانیسم این از برخی هستند، درگیر آن در مختلفی های مکانیسم ? . واژ که نیست تعجب پسجای گیرند نمی سرچشمه بخشدولتی بازیگران از فقط و

مورد مختلفی های محیط در و شده اخیر سالیان در شعار یک به تبدیل حکمرانی. است گرفته قرار استفاده

. اگQر رسد می به‌نظر است پیچیده و ظریف چالشی، حکمرانی، از تعریفی ارائه . چیست حکمرانی، که بفهمیم باید شویم آشنا بخوبی حکمرانی مفهوم با بخواهیم

? ? . و دولتها تعامل نحو دربار است موضوعی حکمرانی نیست دولت مشابه حکمرانی ? ? اتخاذ نحو و شهروندان با اینها ارتباط نحو یکدیگر، با اجتماعی سازمانهای سایر

. یا جوامع طریق آن از که است فرایندی حکمرانی پیچیده جهانی در تصمیماتفرایند این در کسانی چه کQنند مشخصمی و اتخاذ را خود مهم تصمیمات سازمانها . چارچوبی حکمرانی، سیستم برسانند انجام به را خود وظیفه چگونه و شوند درگیر . ها، رویه توافقات، از ای مجموعه که معنی بدین است آن بر متکی فرایند که است

تصمیمات باشد، کسی چه دست در قدرت که مشخصمی‌کنند سیاستها و ها قراردادمی‌شو ادا و انجام چگونه وظایف و کردند اتخاذ د.چگونه

جهانی، سطح چون مختلفی سطوح در توان می را حکمرانی مفهوم . بخش چهار داد قرار استفاده مورد محلی جوامع و سازمانی Q،ملیانجام امور انجام در خود نوبه به یک هر توانند می که جامعه اصلی

( : شامل مدنی جامعه مؤسسات کار، و کسب از عبارتند کنند، وظیفه. ) رسانه و دولت ، انتفاعی بخشغیر و داوطلب سازمانهای

? . ممکن بخشها این از یک هر انداز دارند تداخل یکدیگر با بخشها این ” . ممکن کشوری در مثال باشد متفاوت مختلف، کشورهای در است

را فضا بخشاعظم سیاسی، حزب یک یا و بخشنظامی است . . بود خواهد رنگتر کم نقشدولت شرایط این در باشد کرده اشغال

توزیع بخشها این مرزهای سطح در قدرت کشورها، از بسیاری در ? گسترش. حال در بخشخصوصی انداز کشورها بعضی در می‌شودسپرده خصوصی کارهای و کسب به دولت وظایف از برخی و بوده

است شده

? دربار تصمیماتی اتخاذ با مرتبط واژه این که معتقدند حکمرانی صاحبنظران از بسیاری . صورت بدین آن‌را خصوصحکمرانی در شده ارائه تعارف از یکی است هدایت و جهت

? ? . : واژ کردن هدایت واژ اینکه سازمانهاست و جوامع هدایت هنر حکمرانی، می‌کند تعریف . حکمرانی که مشخصاست نکته این اما ندارد وجود مناسبی پاسخ نه، یا هست مناسبی ? ? نحو قدرت، اعمال نحو که شود می سنتهایی و ها فرایند ساختارها، بین تعامالت شامل

. ? کند مشخصمی را نفعان ذی سایر و شهروندان نظر اظهار نحو و تصمیمات اتخاذ ? است،” نفوذ صاحب کسی چه است؛ پاسخگویی و روابط قدرت، دربار حکمرانی اساسا

. مانند می باقی پاسخگو چگونه گیران تصمیم و گیرد می تصمیم کسی چه ? حکمرانی که است معتقد و کرده ارائه دولتی حکمرانی دربار دیدگاهی لوئیسفرچه

خود عالئق شهروندی، گروههای و کارها و کسب مؤسسات، طریق آن از که است فرایندیتعدیل را خود تفاوتهای و کرده نظر اعمال را خود تعهدات و حقوق درباره می‌کنند، بیان را

. کنند : می مقررات و ساختار‌ها فرایند‌ها، وضع از است عبارت حکمرانی تعاریف از دیگر یکیسازمانها و افراد وسیله بدان که پردازند می روشهایی تعریف به که غیررسمی و رسمی

قدرت اعمال گذارند، می ثیر تأ آنها زندگی کیفیت و رفاه بر که تصمیماتی بر توانند میدولتخوب کنند. از بیشتر چیزی به خوب، حکمرانی آید، می بر تعریف این از که همانگونه

. و زندگی کیفیت و بهبود در رسانه، و کارها و کسب نظیر نیز بازیگران سایر است نیازمند . شامل کلی بطور حکمرانی واقع، در تأثیرگذارند نفعان ذی مختلف گروههای کلی رفاه

: کسب داوطلب، سازمانهای شهروندان، از عبارتند که می‌شود نفعان ذی از ششگروهدولتی مقامات و المللی بین سطوح بعالوه پارلمان و دولت باالتر سطوح رسانه، .وکار،

? است، مختلف منافع با جامعه مختلف بخشهای بین قدرت اعمال نحو متوجه حکمرانیمختلف هنرهای و فرهنگ و گیرد رونق تجارت شود، فراهم مرسوم آزادیهای که ای به‌گونه

- . انجام برای الزم شرایط زیرا است، مهم خود خودی به حکمرانی پس، کنند پیدا رشد امکانفردی آزادی نظیر کند، می فراهم قائلند آنها برای ای العاده ارزشفوق مردم که کارهایی

. … )… حال،) عین در و قانون حکمرانی ، و کارها، و کسب مذهبی، اجتماعی، آزادیهای . ? می‌توان را خوب حکمرانی دلخواه شرایط و ها پیامد به نیل برای است راهی کور حکمرانی

دلخواه اجتماعی و اقتصادی نتایج به منجر که کرد تعریف حکمرانی از مدلی به‌عنوان . و دولتها بین بلکه دولت، درون در فقط نه نهادی، روابط و ساختارها شود می شهروندان

. باشند داشته نتایج و پیامدها روی کننده تعیین تأثیری توانند می جامعه، بخشهای سایربا دارد، جامعه توجه مورد مسائل از بسیاری روی مهمی تأثیر دولت، که چند هر بعالوه،

. است گذار ثیر تأ عوامل از یکی تنها دولت این‌حال،

حکمرانی به توجه دالیل

قرن آغاز در :۲۱دولتها . جمله از اند شده مواجه جدیدی چالشهای با ،۱ )واکنشهای و اقتصادی مثبت فرصتهای به ای واکنشفعاالنه باید دولتها شدن، جهانی عصر در

. دهند نشان خود از اقتصادی منفی فشارهای به نسبت تدافعی۲ ? ثیر( تأ خدمات کنند فراهم و کارفرما به‌عنوان دولتها بر کشورها، اکثر در جمعیتی تغییرات بروز

. خدمات خواهان مسن، جمعیت این و است شده مسن‌تر کشورها، اکثر جمعیت است گذاشته . با انگیزه با و ماهر افراد استخدام برای باید دولتی سازمانهای همچنین، است بیشتری اجتماعی ” . در ها دستمزد سطح اینکه خصوصا کند رقابت خصوصی کارفرمایان و انتفاعی غیر سازمانهای

. پولی غیر مشوقهای باید دولتی سازمانهای پس، است پایین‌تر بخشخصوصی به نسبت دولتی بخشآنها برای بزرگ چالشی این و کنند شناسایی باال عملکرد با کارکنان حفظ و استخدام برای دیگری

. بود خواهد۳ . که( معنی بدین بود خواهد روبرو کرده تحصیل شهروندان جدید انتظارات با بخشدولتی

. قابلیت باید دولتها بنابراین داشت خواهند را باالتری کیفیت با خدمات دریافت انتظار شهروندان،فعالتری مشارکت عمومی موضوعات در بتوانند آنها تا آورند فراهم نفعان ذی و شهروندان برای هایی

. باشند داشته۴ ” شرایط( انتظارات، این به پاسخگویی و است کرده تغییر سازمانها پرسنل انتظارات ، نهایتا و

. طلبد می را جدیدی. است جامعه کالن سطح در صحیح حکمرانی از برخورداری نیازمند چالشها این به پاسخگویی

خوب حکمرانی با دولت حاکمیت تفاوت

? ده اوایل از که است ای واژه ” ۱۹۹۰حکمرانی جای به و دولت با مشابه معموال و شد رایج . ای مجموعه به‌عنوان را دولت آکسفورد فشرده فرهنگ است گرفته قرار استفاده مورد آن

کنند، می اداره و هدایت را وزارتخانه یا و اداره یک که، افراد از شده تشکیل های نهاد از ” “ . تعریف کردن روشحکومت عمل به‌عنوان را دولت همچنین فرهنگ این می‌کند تعریف . است عبارت که دهد می ارائه حکمرانی برای مشابهی بسیار تعریف فرهنگ این کند می

.” مشاهده: “ که همانگونه کنترل و نفوذ کردن، حکومت وظیفه یا و حقیقت روش، عمل، از. اند مبهم و کننده گمراه بسیار واژه دو این شود، می

. آن نتیجه داشت خواهد به‌همراه را نامناسبی های پیامد واژه، این‌دو کاربرد در ابهام این امامی دولتی مسئله یک به تبدیل چرا و چون بی مشی، خط به مربوط مسائل که بود خواهد

مسئله. این به رسیدگی مسئولیت که بود خواهد چنین موضوع، این منطقی پیامد شودبخشهای” یا و مسئله به پرداختن برای دیگر راههای و می‌گیرد قرار دوشدولت بر ضرورتا

نخواهند قرار نظر مد دهند، بروز ابتکاراتی خود از مسئله به پرداختن در باید که جامعه دیگرخواهد محدود را مسئله شناسایی روشهای حکمرانی، با دولت دانستن یکی پس، گرفت

برای که شوند می مختلفی های استراتژی شناسایی در فرد شدن گمراه باعث و کرد . واژه در ابهام وجود خالصه، بطور بود خواهند مناسب دسترسو در مشکل، کردن برطرف

. امر این باشد داشته پی در مهمی اجرایی های پیامد تواند می حکمرانی با مرتبط شناسی. ? بگذارد ثیر تأ آن رفع مشی خط تحلیل و تجزیه نحو و مسئله تعریف بر است ممکن

یک ) اینکه جای به می‌شود مطرح مستقل نهادی به‌عنوان نظرشهروندان در دولت که زمانی . ) می گفته نماید می آشکار را خود دولت از جدای مفهومی به‌عنوان حکمرانی به نیاز ، باشد فرایندشهر بازار در شهروندان است، شده شناخته دموکراسی مهد به‌عنوان که باستان آتن در که شود

. ? چنین در بپردازند آن رفع نحو و جامعه توجه مورد مسائل به تا کردند می مالقات را همدیگر . بندرت دولت امروزه این‌حال، با آن رفع و مسائل به پرداختن برای بود فرایندی دولت شرایطی،

نگریسته نهادها از ای مجموعه یا و نهاد یک بعنوان بلکه شود، می تعریف فرایند یک به‌عنوان . کاری انجام به قادر دولت زمانی‌که است اجتماع در اصلی بازیگر چندین از یکی تنها و می‌شود ” . مثال دهند می انجام را کار آن و شوند عمل وارد است ممکن بازیگران، و عامالن سایر نباشد،

. کنند تمیز را خود شهر تا بگیرند تصمیم یکدیگر با شهروندانرا کارها و کسب و دولتی مقامات شهروندان، تواند می می‌برند سود آن از مردم که مشارکتهایی . دولتها امروز، کنند طرف بر را آنها و بپردازند عمومی مسائل برخی به تا کند، هماهنگ یکدیگر با

سایر با دولتمردان، یا سیاستمداران آن، در که می‌کنند تجربه را مشارکت مختلف اشکال . مختلف دالیل به مشارکت مختلف اشکال این گذارند می اشتراک به را قدرت جامعه، بخشهای . برطرف در نقشخاصی و سهم گروه، هر که است برده پی نکته این به جامعه گیرند می شکلدسترسی کارها، و کسب سرمایه به دارند تمایل دولتها اینکه، یا و دارد پیچیده مسئله یک ساختن

: کاری. چه در باید کسی چه که است آورده پیش را سوال این روابطی، چنین یافتن عمومیت یابند : چه تا دولت که کنند می مطرح را سوال این برخی مثال به‌عنوان شود؟ درگیر و داده مشارکت

پرورش آموزشو مثل است مطرح عمومی نفع که هایی زمینه در مختلف حوزه‌های با باید اندازهکند؟ مشارکت بهداشت، یا و

( حکمرانی تغییر باعنوان خود کتاب در کتل دونالد Transformations ofپروفسورgovernance . یک( دولت دهد می ارائه حکمرانی و دولت بین تمایز خصوص در را مباحثی

نهادی ) خط( Institutional superstructureفراساختار به سیاستها تبدیل برای جامعه که است ) ( . خدمات دولت، تعامل نتیجه پیامد حکمرانی، دهد می قرار استفاده مورد قانون و ها مشی

ارائه و برنامه طراحی مشی، خط توسعه سیاسی، فرایند طریق از شهروندان و عمومی. است خدمت

. مردمند، نماینده که دولتهایی دارند مشارکت حکمرانی در که هستند خاصی نهادهای دولتها، . فعال مشارکت نیازمند دولتها این این‌حال، با هستند شهروندان حمایت جستجوی در

. . هاست برنامه و ها مشی خط سیاستها، نتیجه حکمرانی، هستند خود کارکنانمورد اشتراکی اقدامات مختلف اشکال برای توان می را حکمرانی مفهوم اصل، در

. تصمیمات اتخاذ یعنی است، هدایت تر استراتژیک ابعاد متوجه حکمرانی داد قرار استفاده . سوال این متوجه فقط حکمرانی دیگر، به‌عبارت نقشها و هدایت نحوه خصوص در کالن‌تر

: ” ” در باید کسی چه هست نیز سواالت این به پاسخگویی پی در بلکه برویم کجا به که نیستظرفیتی؟ چه با و باشد؟ دخیل گیری تصمیم

است مطرح زیر چهارسطح در حکمرانی :مفهوم

۱ ? دولتهای( حوز از فراتر مسائل با که جهانی، فضای در حکمرانی. دارد سروکار ملی

۲ . خود( سطح این کشور یک درون یعنی ملی، فضای در حکمرانی. : محلی و شهری استانی، ملی، سطح است زیر سطوح دارای

۳ . سطح( این سازمانی حکمرانی یا سازمان فضای در حکمرانی ” برابر در باید معموال که شود می سازمانها مختلف فعالیتهای شامل

. اند خصوصی سازمانها این از برخی باشد پاسخگو مدیره هیأت ) نظیر) دولتی دیگر برخی و خصوصی تجاری شرکتهای نظیر

.)… و) دولتی شرکتهای مدرسه‌ها، بیمارستانها،فعالیتهایی( ۴ شامل سطح این که محلی، جوامع فضای در حکمرانی

. شود می محلی سطح در

حکمرانیخوب گانه پنج اصول

. برنامه است مشکل بسیار خوب، حکمرانی اصول تعریفمتحد ) ملل سازمان از( UNDP, ۱۹۹۷توسعه ای مجموعه

” در تقریبا اختالف، کمی با که است کرده تشریح را اصول . این که داشت توجه باید است شده پذیرفته جهانی سطح ” با مواقع، بعضی در و دارند تداخل یکدیگر با غالبا اصول

. مشکل بسیار اصول، این بکارگیری هستند تضاد در یکدیگربه بلکه نیستند، قدرت از حاصل نتایج متوجه آنها کلیه و بوده

. دارند? توجه نیز قدرت اعمال نحو

بخشدولتی حکمرانی ساختماناختیار در بیرونی، و درونی نفعان ذی با کارآمد اساسمشاوره بر تواند می سازمانقادر را او که آورد به‌وجود تشکیالتی تصمیم، از پشتیبانی و مناسب اطالعات داشتن

. با سازد بیرونی و درونی پاسخگویی نیاز مورد نتایج و ها ستاده ارائه و برنامه‌ریزی بهانسانی، ابعاد تأثیر تحت بسیار توانند می که هستند پویا عواملی عوامل، این این‌حال،

. گیرند قرار ارزشها و رفتاراعتماد از سازمان که دهد افزایشمی را شانس این عوامل، این تقویت و حفظ اجرا،

که مشخصشود و شده برخوردار خود مدیریت و پرسنل رجوع، ارباب نفعان، ذیاقدامات به منجر که کند می اتخاذ مسئوالنه و آگاهانه سالم، تصQمیماتی سازمان

. و سازگاری بهتر، حکمرانی عملیاتی تشکیالت از استفاده شود می کارآمد و مناسباحتمال شانسو که است حیاتی عاملی این اما نمی‌کند، تضمین را سازمان عملکرد

. زیاد، خیلی احتمال به عکس، بر دهد افزایشمی را زمینه دو هر در موفقیت ” شکستهایی با نهایتا ، دارد می مبذول حکمرانی مسائل به کمی توجه که سازمانی

دو هر یا و عملکرد انتظارات یا و قانونی الزامات حداقل برآوردن لحاظ از جدی . شوند می برقرار خوب حکمرانی مختلف عناصر بین که روابطی شد خواهد مواجه . یک بعنوان را چارچوب عQملکردی، فرهنگ یک و اخالقی اصول رهبری، مهمند بسیار

. که داشت نخواهد وجود بنایی زیر آنها، بدون می‌کند حفظ آنرا و کرده حمایت کل،. شود استوار اساس آن بر ساختمان

نفعان- : ذی با رابطهو بوده متنوع بسیار آنها منافع که دارند مختلفی نفعان ذی بخشدولتی، های سازمان از بسیاری

. کلیدی ابعاد از یکی نفعان ذی مدیریت پس، تعارضاست و تضاد در یکدیگر با گاهی حتی ” . جلوگیری تعارضات کلیه از توان نمی معموال است دولتی سازمانهای برای ریسک مدیریت

همان. دهند، می قرار سازمان اختیار در را منافع بیشترین که نفعانی ذی از دسته آن کرد . و ماهیت درجه، باید همچنین، برند می سازمان نتایج از را نفع بیشترین که هستند افرادی

تعارضات این به نسبت را درگیر طرفین داد، قرار مدنظر را بالقوه تعارضات این گستردگی. کرد وضع طرفین بین هایی داد قرار تعارضات، این بروز احتمال کاهش برای و نمود ریسک- :آگاه مدیریت

برقرار را ها ریسک اعالم و نظارت تحلیل، و تجزیه شناسایی، فرایند ریسک مدیریتاینکه. یا و دارد باز خود اهداف به نیل از را سازمان است ممکن ها، ریسک این می‌کند

. و کنترل ریسک، مدیریت دهد قرار سازمان پیشروی را بیشتر منافع کسب فرصت ” . نقش بیرون، از نگاهی با غالبا ریسک، مدیریت آورد می فراهم را سازمانی پذیری انعطاف . مشتریان به توجه طریق، این از می‌کند تقویت آنرا و می‌دهد قرار بررسی مورد را سازمانمنافع اولویتهای بر و شود می مبذول نتایج بر بیشتری تأکید و افزایشمی‌یابد رجوع ارباب و

. شود می تمرکز مدیریت گیری تصمیم از بخشی بعنوان عملکرد ارزیابی و . باشد سیستماتیک و ساختارمند دقیق، باید باشد کارآمد ریسک مدیریت فرایند اینکه برای

. باشد برخوردار ریسک ارزیابی فرهنگ از که است سازمانی نیازمند کارآمد ریسک مدیریت

بیرونی- : پاسخگویی

” مراحل اولین جزء را پاسخگویی به الزام معموال پاسخگویی، امر در دولتی موفق سازمانهای . ? عاملی بیرونی امنیت دهند می قرار خود گیری تصمیم و مشی خط توسع ریزی، برنامه

. پاسخگویی به نیل کند ابقا دولت از بخشی بعنوان را خود بتواند تا است سازمان برای اساسی . محیط در متعددی مراجع است دولتی سازمانهای موفقیت های معیار از یکی سازگاری، و

. از یکی باشند پاسخگو آنها به نسبت باید سازمانها این که دارند وجود دولتی سازمانهای بیرون. هستند مجلسها مراجع، این مهمترین

درونی- : پاسخگویی . باشند داشته بیرونی پاسخگویی تشکیالت با نزدیکی ارتباط باید درونی پاسخگویی تشکیالتگسترده‌تر، های استاندارد و انتظارات اساس بر باید درونی تشکیالت کارآمدی، به نیل برای

. مربوط ارتباطات و نقشها وضوح تضمین درونی، پاسخگویی تشکیالت وظیفه اولین شوند بنا . آنها که نیست معنی بدین هستند، درونی تشکیالت، این اینکه است اقدامات و تصمیمات به

ناشناخته” سازمان از بیرون سازمانهای و افراد برای و بمانند باقی محرمانه باید ضرورتاباشند

عملکرد- : بر نظارت و ریزی برنامه . نیست پاسخگویی رسمی الزامات ساختن برآورده و سازگاری درباره فقط حکمرانی

نهایت سازمان که است نکته این از اطمینان حصول بدنبال و اینهاست از فراتر حکمرانی. . یابد دست خود عملیاتی اهداف و مشی خط به تا است آورده بعمل را تالشخود

تصمیم : از پشتیبانی و اطالعاتبه را خود اطالعات باید دولتی سازمانهای بُعدی، چند و پیچیده بسیار عملیاتی محیط یک در

. حاوی اسناد سایر و فایلها اسناد، مناسب حفظ شامل، این کنند مدیریت تر پیشرفته روشهایی. شود مختلفمی حکمرانی- :اطالعات تشکیالت ارزیابی و بررسی

کمیته و مدیره هیئت وظایف از مهم بخشی آن، فعالیتهای و سازمان عملکرد ارزیابی و بررسی . باید آنها های کمیته و مدیره هیئت اعضای مختلف، زمانهای در است سازمان مختلف های

. کنند گذاری سرمایه خود، نقشهای و عملکرد همچنین و حکمرانی کالن تشکیالت ارزیابی جهتامکان سازمان به و شود بهبود به منجر کند، کمک یادگیری فرایند به تواند می امر این

. بدهد را جدید چالشهای با آمیز موفقیت رویارویی . باید ارزیابی، انجام در بگیرد خود به مختلفی اشکال تواند می حکمرانی تشکیالت ارزیابی

. داد قرار مدنظر را زیر نکات : مورد* یکبار سال دو هر یا سال هر مشروح و مداوم بطور باید حکمرانی تشکیالت بندی زمان . یا سازمان پاسخگویی بر که کند بروز مهم عاملی که زمان هر در همچنین، گیرند قرار بررسی

. گیرند قرار بینی باز مورد حکمرانی تشکیالت باید می‌گذارد تأثیر مدیریت تشکیالت : ارشد* مدیر طریق آن از که درونی بررسی انجام درونی بررسی برابر در بیرونی بررسی

کافی دهد، می قرار بینی باز مورد را خود عملکرد و سازمان حکمرانی های ساختار سازمان . . بررسی این گیرد انجام نیز بیرونی بررسیهای باید گاهی چند از هر حال، این با رسد می به‌نظر

. سازد فراهم زمان طول در مختلف سیرهای انجام برای را اطالعاتی تواند می

: یا* و گیرد بر در را سازمان بخشهای تمام و باشد گسترده تواند می حکمرانی بررسی قلمرو ( . به توجه نظیر پیروی باید صورت هر در حال، این با شود خاصی سطح به محدود اینکه

( ) گیری، تصمیم کیفیت نظیر عملکردی مسائل و ساختار عام های استاندارد و قانونی الزامات. ) گیرد قرار نظر مد تصمیمات ابالغ بخشی اثر و جلسات برگزاری

حکمرانی سمت به دولتی نوین مدیریت از حرکت

. این داد قرار توجه رامورد رویکرد این نظر مورد مسائل باید خوب حکمرانی به نیل حهت. کند می شایانی خصوصکمک این در جدول

گیری نتیجه

. اشکال برخی حال، این با نیست تجویزی حکمرانی، که معتقدند نظران صاحب از بسیاری ? . دهند تشکیل عناصر و عوامل مورد در است اشکال سایر از بهتر شک بدون حکمرانی،

. ندارد وجود زیادی نظر اختالف خوب، حکمرانی ? می به‌وجود را نظرهایی اختالف خوب، حکمرانی ویژگیهای از عملی استفاد حال، این با

ممکن ویژگی، یک بر حد بیشاز کید تأ و تعارضهستند در یکدیگر با ویژگیها این زیرا آورد، . افراط اما است، جذاب اصلی عمومی، مشارکت شود ناخواسته نتایج بروز به منجر است

از که شود می افرادی توسط تصمیمات اتخاذ و گروهی گذاری مشی خط به منجر آن در . های رسانه وجود همچنین، ندارند پاسخگویی به التزام و بوده برخوردار دانشکمی

. مختلف ابعاد بر کید تأ میزان کند جلوه ناپذیر توجیه است ممکن نشده، مهار و مستقلمختلف نتایج و ها پیامد برای جوامع زیرا است، متفاوت مختلف، شرایط در سالم حکمرانی

: . اهمیت کارآیی برای غربی، جوی سود فرهنگهای مثال بعنوان قائلند متفاوتی ارزشهای . برخی و قائلند زیادی اهمیت افراد حقوق برای فرهنگها برخی مقابل، در قائلند بیشتری . اقتصادی رشد را خود اول هدف جوامع، برخی ورزند می کید تأ گروهی تعهدات بر دیگر

. … و قائلند ارزش فرهنگی غنای و تنوع برای دیگر برخی و دانند می ” “ ? هنجارهای روی مناقشه و بحث به منجر خوب حکمرانی دهند تشکیل عوامل تعیین

. به منجر خود نیز این شود می دلخواه اجتماعی و اقتصادی های پیامد و ارزشی و فرهنگی ? های شاخه بین روابط شهروندان، با دولتها ارتباط نحو نقشدولت، چون سواالتی بروز

. شود می مختلف نقشبخشهای و دولت قضایی و اجرایی گذار، قانون

” های “ رویکرد موقع چه که است این خوب حکمرانی مفهوم با مرتبط سواالت از دیگر یکی . تحت که آنچه دارند تناسب و سازگاری توسعه مختلف مراحل با حکمرانی به نسبت مختلف

دلخواه دیگر، شرایطی تحت است ممکن رسد، می بنظر دلخواه تاریخی شرایط از برخی : برخوردار. و گر سرکوب ای جامعه بعنوان را سنگاپور منتقدان، از بسیاری مثال بعنوان نباشد

. در سنگاپور اقتصادی و اجتماعی توسعه حال، این با کنند می تصور دولتی، زیاد کنترل ۳۰ازثروتمند توسعه حال در کشورهای از بسیاری از کشور این گرفتن پیشی موجب گذشته سال

. سنگاپور اجتماعی ثبات و اقتصادی موفقیت بخشاعظم کشور، این وزیر نخست است شده. دهد می نسبت حکمرانی سیاستهای به را

: . ? ? مثال بعنوان آورد می به‌وجود اهداف و ابزارها دربار سواالتی خوب، حکمرانی دربار بحث. هدف یک یا است ابزار یک دموکراسی آیا

. بین که دارند وجود جهانی ارزشهای و هنجارها برخی نیست نسبی چیز همه حال، این با . حکمرانی ویژگیهای حاوی سیستمی متحد ملل سازمان مثال دارند کاربرد مختلف فرهنگهای

مشارکت، نظیر شده مطرح هنجارهای از بسیاری شامل که است کرده منتشر را خوب. است اثربخشی و کارآیی پاسخگویی، شفافیت، قانون، حکمرانی

که کند فراهم را ارزشمندی معیارهای می‌تواند خوب، حکمرانی مفهوم عمیق شناخت و درکفراهم راههای و نهادی مختلف اشکال بین رابطه از بهتری درک تا کند کمک جوامع و دولتها به . - خوب حکمرانی بهتر درک آورند به‌دست شهروندان برای اقتصادی اجتماعی سالمت آوردنو نهادی اصالحات آتی خصوصفرایندهای در قضاوت برای مبنایی یا راه نقشه یک تواند می

? . مؤسسات انداز کاهش برای مناسب جایگزینی می‌تواند این کند فراهم بخشدولتی در تکامل. ” است “ شده یاد آن از اصالحات بعنوان اخیر، سالیان در که باشد عمومی

. است* رسیده چاپ به تدبیر ماهنامه در مقاله این

منابع:۱ ” سال( “ دانشمدیریت، فصلنامه ، دولتی مدیریت به نگرشفراپارادایمی حامد، سید وارث،

شماره .۱۳۸۰، ۵۵چهاردهم، تهران دانشگاه مدیریت دانشکده ؛۲ )Challenges of Good Governance

wb-cu.car.chula.ac.th/papers/corpgov/cg0772.htm

3 )The Good Governance Standard for Public Services

www.opm.co.uk/icgggps/download_upload/Standard.pdf

4 )Sustainability and good governance: Monitoring participation.

www.clg.unts.edu.au/Research/WebsitePorterAdelaidePaper.PDF

5 )How Good Must Governance Be?

www.qog.pol.gmdu.se/conferences/november2005/papers/Goldsmith.pdf

مقالهمدیریت 33موضوعات: