การวางแผนสำาหร�บโครงการวางแผนสำาหร�บโครงงานงาน

((Project Planning)Project Planning)

การวางแผนโครงการด้�วย การวางแผนโครงการด้�วย PERT/CPMPERT/CPM

• โครงการ (project) มีลั�กษณะแตกต�างจากงานประจ�าในแง�ของเวลัาแลัะการดำ�าเน�นการ โครงการจะประกอบดำ�วยก�จกรรมีซึ่!"งมีจ#ดำเร�"มีต�นแลัะจ#ดำสิ้�%น

สิ้#ดำ หร'อกลั�าวอกน�ยหน!"งโครงการ ค'อ งานที่"มีเวลัาแลั�วเสิ้ร)จ แตกต�างก�บงานประจ�าซึ่!"งไมี�มีเวลัาสิ้�%นสิ้#ดำของการที่�างาน การวางแผนโครงการก)มีลั�กษณะคลั�ายคลั!งก�บการวางแผนงานอ'"นๆ ค'อ การก�าหนดำแนวที่างปฏิ�บ�ต�ว�าจะต�องที่�าอะไรบ�าง

เพื่'"อให�บรรลั#ว�ตถุ#ประสิ้งค0ที่"ต�องการ

• การวางแผนโครงการก)มีข� %นตอนต�างๆ โดำยเร�"มีจากการก�าหนดำเป้�าหมาย ของโครงการ ซึ่!"งประกอบดำ�วยที่ร�พื่ยากรที่"ต�องการ เวลัา

แลั�วเสิ้ร)จของโครงการแลัะผลัลั�พื่ธ์0ที่"จะไดำ� การก�าหนดำแลัะมีอบ หมีายงานให�แก�ผ2�มีสิ้�วนร�วมีในโครงการ การประมีาณการเวลัาที่"ต�อง

ใช้�แลัะที่ร�พื่ยากรที่"ต�องการในการที่�าก�จกรรมีต�างๆ ในโครงการ โดำย อาศั�ย ว�ธี�การพยากรณ์� การวางแผนการใช้�เง�นตลัอดำจนการ

ควบค#มีงบป้ระมาณ์ ให�อย2�ภายในปร�มีาณที่"ก�าหนดำ แลัะประการสิ้#ดำที่�ายผ2�บร�หารโครงการจะต�องก�าหนดำนโยบายเพื่'"อการที่�า

ก�จกรรมีว�า ก�จกรรมีจะมีผลักระที่บต�อการดำ�าเน�นโครงการมีากที่"สิ้#ดำ ในแง�ของเวลัาที่"แลั�วเสิ้ร)จของโครงการ แลัะในกรณ์�ที่�!ต้�องเร$ง

โครงการให�เสำร%จเร%วขึ้()นกว$าที่�!วางแผนไว� ผ2�บร�หารโครงการจะต�องก�าหนดำว�าควรจะใช้�ที่ร�พื่ยากรในก�จกรรมีใดำเพื่'"อเร�งร�ดำให�โครงการ

เสิ้ร)จเร)วข!%นไดำ�ตามีที่"ต�องการ นอกจากน% ผ2�บร�หารโครงการย�ง จะต�องก�าหนดำลั�าดำ�บการที่�างานก�อนหลั�งของก�จกรรมีต�างๆ ใน

โครงการว�า จะต�องที่�าก�จกรรมีใดำก�อนหลั�งก�นอย�างไร

โด้ยสำร+ป้สำาหร�บผ,�บร�หารโครงการ สำ�!งซึ่(!งโด้ยสำร+ป้สำาหร�บผ,�บร�หารโครงการ สำ�!งซึ่(!งจาเป้.นจะต้�องร,�เพ/!อการวางแผนและจาเป้.นจะต้�องร,�เพ/!อการวางแผนและ

ควบค+มโครงการได้�อย$างม�ป้ระสำ�ที่ธี�ภาพ ควบค+มโครงการได้�อย$างม�ป้ระสำ�ที่ธี�ภาพ ค/อค/อ 1 . ในโครงการมีก�จกรรมีหร'องานย�อยอะไรบ�างที่"จะต�องที่�า แต�ลัะก�จกรรมี

มีความีสิ้�มีพื่�นธ์0ก�นอย�างไร ก�จกรรมีใดำต�องที่�าก�อน ก�จกรรมีใดำต�องที่�าหลั�งจากก�จกรรมีใดำ แลัะเวลัาที่"ต�องใช้�ในการที่�าแต�ลัะก�จกรรมีเป6นเที่�าใดำ

2. โครงการที่"ที่�ามีเวลัาแลั�วเสิ้ร)จเป6นเที่�าไร3. ในบรรดำาก�จกรรมีต�างๆ มีก�จกรรมีใดำบ�างที่"ถุ'อว�าเป6นก�จกรรมีว�กฤต

(critical activity) ซึ่!"งหมีายถุ!งก�จกรรมีที่"เมี'"อเก�ดำลั�าช้�าไปกว�าที่"ก�าหนดำ จะมีผลักระที่บต�อเวลัาแลั�วเสิ้ร)จที่�%งหมีดำของโครงการ

4. ในบรรดำาก�จกรรมีต�างๆ มีก�จกรรมีใดำบ�างที่"เมี'"อเก�ดำการลั�าช้�า จะไมี�มีผลักระที่บต�อเวลัาแลั�วเสิ้ร)จของโครงการ แลัะก�จกรรมีเหลั�าน%อาจลั�าช้�าไดำ�นานมีากที่"สิ้#ดำเที่�าใดำ จ!งจะไมี�มีผลัต�อเวลัาแลั�วเสิ้ร)จของโครงการ

5. ในกรณที่"ต�องการเร�งให�โครงการเสิ้ร)จเร)วข!%นกว�าที่"ก�าหนดำ จะต�องที่�าการเร�งร�ดำก�จกรรมีใดำบ�าง แลัะจะที่�าอย�างไรจ!งที่�าให�ต�นที่#นการเร�งร�ดำก�จกรรมีถุ2กที่"สิ้#ดำ

การวางแผนโครงการด้�วยว�ธี�กาการวางแผนโครงการด้�วยว�ธี�การอ/!นๆรอ/!นๆ

ร,ป้ GANTT CHART แสำด้งลาด้�บและเวลาการด้าเน�นงาน

เวลางาน

สำ�ป้ด้าห�1 2 3 4 5 6 7 8 9 1

011

12

13

a

b

c

d

e

f

g

h

การว�เคราะห�ขึ้$ายงาน การว�เคราะห�ขึ้$ายงาน PERT/CPMPERT/CPM

การว�เคราะห0ข�ายงาน PERT/CPM มีว�ตถุ#ประสิ้งค0เพื่'"อหาว�ถุว�กฤตของโครงการ ข�%นตอนการว�เคราะห0ข�ายงาน

ประกอบดำ�วย1 .การแยกแยะงาน (job breakdown) เป6นข�%นตอน

การแจกแจงของก�จกรรมีต�างๆ ที่"จ�าเป6นต�องที่�าในโครงการที่�%งหมีดำว�า มีก�จกรรมีอะไรบ�างที่"ต�องที่�า

ก�จกรรมีต�างๆ มีความีสิ้�มีพื่�นธ์0ก�นอย�างไร ก�จกรรมีใดำต�องที่�าก�อน ก�จกรรมีใดำต�องที่�าหลั�ง

2. การป้ระมาณ์การเวลาขึ้องก�จกรรม (activity time estimation) เป6นการประมีาณการเวลัาที่"ต�องใช้�ที่�าแต�ลัะก�จกรรมีโดำยอาศั�ยผ2�ช้�านาญงานในแต�ลัะก�จกรรมี

1 .สิ้�าหร�บข�ายงาน CPM การประมีาณการจะที่�าโดำยประมีาณการเพื่ยงค�าเดำยว โดำยถุ'อว�าค�าน%มีความีเป6นไปไดำ�มีากที่"สิ้#ดำ มีโอกาสิ้น�อยมีากที่"จะ

เก�ดำความีคลัาดำเคลั'"อน ซึ่!"งเป6นแบบ Deterministic

2. ถุ�าข�อมี2ลัเวลัาการที่�างานของแต�ลัะงานไมี�ค�อยแน�นอนโดำยที่"เราสิ้ามีารถุก�าหนดำหาความีน�าจะเป6นของเวลัาเหลั�าน�%น เรยกว�า PERT ซึ่!"งเป6น

แบบ Probabilistic

1. 1. ขึ้�)นต้อนการด้าเน�นงานขึ้�)นต้อนการด้าเน�นงาน

1. ศั!กษาโครงงานที่"เก"ยวข�องเพื่'"อก�าหนดำช้น�ดำของงาน

2. ก�าหนดำช้�วงเวลัา หร'อระยะเวลัาซึ่!"งจะใช้�ในการที่�างานแต�ลัะข�%นตอน

3. ปร�บปร#งโครงงาน

2. 2. การต้�)งร,ป้แบบป้3ญหาการการต้�)งร,ป้แบบป้3ญหาการวางแผนสำาหร�บโครงงานวางแผนสำาหร�บโครงงาน• ใช้�ประโยช้น0จากการสิ้ร�างโครงข�าย ดำ�วยไดำอะแกรมี

ลั2กศัร– ลั2กศัร แที่น ความีหมีายของข�%นตอนของงานต�างๆ ใน

โครงงาน– node แที่น ความีหมีายของเวลัาเร�"มีต�น แลัะเวลัาสิ้�%น

สิ้#ดำของงาน– เสิ้�นปะ แที่น ข�%นตอนของงานสิ้มีมีต� เพื่'"อช้�วยในการหา

ผลัลั�พื่ธ์0

การเขึ้�ยนขึ้$ายงานการเขึ้�ยนขึ้$ายงาน

1 2 3

a b

1

2

3a

b

1 2

3

ab

ต้�วอย$าง ต้�วอย$าง Dummy ActivityDummy Activity

12

3

4

a

b

c

F=Dummy

กฎเกณ์ฑ์�ในการเขึ้�ยนโครงขึ้$ายขึ้องกฎเกณ์ฑ์�ในการเขึ้�ยนโครงขึ้$ายขึ้องโครงงานโครงงาน

1 .งานแต�ลัะงานจะใช้�แที่นดำ�วยเสิ้�นตรงมีลั2กศัร เสิ้�นตรงหน!"งเสิ้�นจะแที่นดำ�วยงานเพื่ยงหน!"งงานเที่�าน�%น

2 .งานสิ้องงานที่"เร�"มีที่�าไปพื่ร�อมีก�น จะมีจ#ดำเร�"มีต�นเดำยวก�น แต�จะมีจ#ดำสิ้�%นสิ้#ดำเดำยวก�นไมี�ไดำ� เพื่ราะน�%นจะหมีายถุ!งงานที่�%งสิ้องงานน�%นเร�"มีต�นแลัะสิ้�%นสิ้#ดำลังพื่ร�อมีก�น......ป9ญหาน%จะน�า Dummy เข�ามีาช้�วย

1 2

3

a

b

1 3

2b

a

ต้�วอย$าง ต้�วอย$าง 11

งาน ระยะเวลา(wee

k)

งานที่�!ต้�องที่าก$อน

a 1 -

b 4 -

c 2 -

d 1.5 a,b

e 5 b,c

ภาพขึ้$ายงานภาพขึ้$ายงาน

1

4

2

35

a

b

c

d

e

F=d1

G=d2

ต้�วอย$าง ต้�วอย$าง 22

• โครงการแนะน�าผลั�ตภ�ณฑ์0ใหมี�ออกสิ้2�ที่�องตลัาดำ มีก�จกรรมีต�างๆ ที่"ต�องที่�าดำ�งแสิ้ดำงในตารางต�อไปน%

จงเขยนข�ายงาน PERT/CPM แลัะว�เคราะห0หาเวลัาที่"ต�องใช้�ในการที่�าโครงการแลัะก�จกรรมีที่"เป6น

ก�จกรรมีว�กฤตของโครงการ

รห�สำก�จกรร

ม

รายละเอ�ยด้ ก�จกรรมที่�!ต้�องที่า

ก$อน

เวลาในการที่าก�จกรรม (สำ�ป้ด้าห�)

A จ�ดำองค0การเพื่'"อการขาย - 6

B ว�าจ�างพื่น�กงานขาย A 4

C ฝึ<กอบรมีพื่น�กงานขาย B 4

D เลั'อกต�วแที่นโฆษณา A 2

E วางแผนโฆษณา D 2

F ที่�าการโฆษณา E 10

G ออกแบบภาช้นะบรรจ#ผลั�ตภ�ณฑ์0

- 2

H ต�ดำต�%งเคร'"องบรรจ#ผลั�ตภ�ณฑ์0

G 10

I บรรจ#ผลั�ตภ�ณฑ์0ที่"มีในสิ้ต)อก

H, J 6

J สิ้�"งผลั�ตภ�ณฑ์0จากบร�ษ�ที่ผ2�ผลั�ต

- 13

K เลั'อกต�วแที่นจ�าหน�าย A 9

L จ�าหน�ายผลั�ตภ�ณฑ์0ให�ต�วแที่นจ�าหน�าย

C, K 3

M ขนสิ้�งผลั�ตภ�ณฑ์0ให�ต�วแที่นจ�าหน�าย

I, L 5

รห�สำก�จกรร

ม

รายละเอ�ยด้ ก�จกรรมที่�!ต้�องที่า

ก$อน

เวลาในการที่าก�จกรรม (สำ�ป้ด้าห�)

A จ�ดำองค0การเพื่'"อการขาย - 6

B ว�าจ�างพื่น�กงานขาย A 4

C ฝึ<กอบรมีพื่น�กงานขาย B 4

D เลั'อกต�วแที่นโฆษณา A 2

E วางแผนโฆษณา D 2

F ที่�าการโฆษณา E 10

G ออกแบบภาช้นะบรรจ#ผลั�ตภ�ณฑ์0

- 2

H ต�ดำต�%งเคร'"องบรรจ#ผลั�ตภ�ณฑ์0

G 10

I บรรจ#ผลั�ตภ�ณฑ์0ที่"มีในสิ้ต)อก

H, J 6

J สิ้�"งผลั�ตภ�ณฑ์0จากบร�ษ�ที่ผ2�ผลั�ต

- 13

K เลั'อกต�วแที่นจ�าหน�าย A 9

L จ�าหน�ายผลั�ตภ�ณฑ์0ให�ต�วแที่นจ�าหน�าย

C, K 3

M ขนสิ้�งผลั�ตภ�ณฑ์0ให�ต�วแที่นจ�าหน�าย

I, L 5

ต้�วอย$าง ต้�วอย$าง 33

1

3

2

4

6

a d

b

c

e

5h

8f

7

g

i

j

ต้�วอย$าง ต้�วอย$าง 44

1 .งาน ก จะต�องที่�าก�อนที่#กงาน2 .งาน ข จะต�องเสิ้ร)จก�อนงาน ค จะเร�"มี3. งาน จ จะที่�าไดำ�ต�อเมี'"องาน ค แลัะ ง เสิ้ร)จแลั�ว4. งาน ฉ จะที่�าไดำ�ต�อเมี'"องาน จ แลัะ ซึ่ เสิ้ร)จแลั�ว5. งาน ช้ จะเร�"มีไดำ�ภายหลั�งจากงาน ฉ แลัะ ฆ

4. 4. ว�เคราะห�หางานว�กฤต้� ว�เคราะห�หางานว�กฤต้� (critical path analysis)(critical path analysis)• หลั�งจากเขยนข�ายงานเสิ้ร)จแลั�วข�%นตอนสิ้#ดำที่�ายค'อ

การหาเสิ้�นที่างว�กฤต�ของข�ายงาน จากเสิ้�นที่างว�กฤต�น%จะที่�าให�ที่ราบถุ!งเวลัาแลั�วเสิ้ร)จของ

โครงการว�าเป6นเที่�าใดำ แลัะก�จกรรมีใดำบ�างที่"อย2�ใน เสิ้�นที่างว�กฤต� ซึ่!"งจะที่�าไปสิ้2�การวางแผนต�ดำสิ้�นใจ

เพื่'"อควบค#มีโครงการ หร'อเร�งร�ดำโครงการต�อไป

พื่�จารณาโครงสิ้ร�างต�อไปน%

1

3

2

6

54

2 463

เสิ้�นที่างว�กฤต�ค'อ 1-2 ,2-4 แลัะ 4-5 ซึ่!"งใช้�เวลัา อย�างน�อยที่"สิ้#ดำที่�%งโครงการเที่�าก�บ 13 ว�น ซึ่!"งการจะ

ที่�าให�โครงการเสิ้ร)จเร)วกว�าน%ต�องลัดำเวลัาการที่�างาน ในเสิ้�นที่างว�กฤต�เที่�าน�%น ไมี�มีประโยช้น0ในการลัดำเวลัา

ในเสิ้�นที่างอ'"นๆ

พ/)นฐานการว�เคราะห�ขึ้$ายงานพ/)นฐานการว�เคราะห�ขึ้$ายงานในการค�านวณหาว�ถุว�กฤตจ�าเป6นต�องที่ราบถุ!งน�ยามีต�างๆ ที่"ใช้�ในการ

ว�เคราะห0ดำ�งต�อไปน%ค'อ• เวลาเร�!มต้�นเร%วที่�!สำ+ด้ (earliest start, ES) หมีายถุ!ง เวลัาเร)ว

ที่"สิ้#ดำที่"ก�จกรรมีจะสิ้ามีารถุเร�"มีต�นที่�าไดำ�• เวลาแล�วเสำร%จเร%วที่�!สำ+ด้ (earliest finish, EF) หมีายถุ!ง เวลัา

เร)วที่"สิ้#ดำที่"ก�จกรรมีสิ้ามีารถุที่�าเสิ้ร)จไดำ�• เวลาเร�!มต้�นช้�าที่�!สำ+ด้ (Latest start, LS) หมีายถุ!ง เวลัาช้�าที่"สิ้#ดำที่"

ก�จกรรมีจะสิ้ามีารถุเร�"มีต�นไดำ� โดำยไมี�ที่�าให�เวลัาแลั�วเสิ้ร)จของโครงการลั�าช้�าไปกว�าที่"วางแผนไว�

• เวลาแล�วเสำร%จช้�าที่�!สำ+ด้ (Latest finish, LF) หมีายถุ!ง เวลัาช้�าที่"สิ้#ดำที่"ก�จกรรมีจะสิ้ามีารถุที่�าเสิ้ร)จไดำ� โดำยไมี�ที่�าให�เวลัาแลั�วเสิ้ร)จของ

โครงการลั�าช้�าไปกว�าที่"วางแผนไว�

พ/)นฐานการว�เคราะห�ขึ้$ายงานพ/)นฐานการว�เคราะห�ขึ้$ายงานในการค�านวณหาว�ถุว�กฤตจ�าเป6นต�องที่ราบถุ!งน�ยามีต�างๆ ที่"ใช้�ในการ

ว�เคราะห0ดำ�งต�อไปน%ค'อ (ต�อ)

• เวลาลอยต้�วอ�สำระ (free float, FF) หมีายถุ!ง เวลัาที่"ก�จกรรมีสิ้ามีารถุเลั'"อนเวลัาเร�"มีต�นหร'อที่�าลั�าช้�าออกไปจากที่"ก�าหนดำ โดำยไมี�มีผลักระที่บที่"จะที่�าให�เวลัาแลั�วเสิ้ร)จของโครงการเสิ้ร)จลั�าช้�ากว�าก�าหนดำ แลัะไมี�มีผลัที่�าให�ก�าหนดำเวลัาเร�"มีต�นของก�จกรรมีอ'"นที่"ตามีหลั�งต�องเลั'"อนตามีไปดำ�วย

• เวลาลอยต้�วรวม (total float, TF) หมีายถุ!ง เวลัาที่"ก�จกรรมีสิ้ามีารถุเลั'"อนเวลัาเร�"มีต�นหร'อที่�าลั�าช้�าออกไปจากที่"ก�าหนดำ โดำยไมี�มีผลักระที่บที่"จะที่�าให�เวลัาแลั�วเสิ้ร)จของโครงการเสิ้ร)จลั�าช้�ากว�าที่"ก�าหนดำ แต�อาจที่�าให�เวลัาเร�"มีต�นเร)วที่"สิ้#ดำของก�จกรรมีที่"ตามีหลั�งเลั'"อนตามีไปดำ�วย

ว�ถี�ว�กฤต้ (critical path)

Critical path method มีสิ้�วนซึ่!"งใช้�ในการก�าหนดำหางานว�กฤต� 2 สิ้�วน

1. Forward pass ค'อ สิ้�วนการก�าหนดำจากเวลัาเร�"มีต�นไปถุ!งเวลัาสิ้�%นสิ้#ดำของโครงการ โดำยค�ดำหาผลัลั�พื่ธ์0ของเวลัาเร�"มีต�นเร)วสิ้#ดำของ node ที่#ก node ในโครงข�ายของโครงงานซึ่!"งใช้�สิ้�ญลั�กษณ0 แที่นความีหมีายของการเร�"มีต�นเร)วสิ้#ดำของแต�ลัะ

node ค�านวณไดำ�ดำ�งน%ESj = Maxi (ESi + Dij)

ESj = เวลัาเร�"มีต�นเร)วสิ้#ดำของ node j

ESi = เวลัาเร�"มีต�นเร)วสิ้#ดำของ node i ใดำๆDij = เวลัาที่�างานของงาน i-j สิ้�าหร�บ i ใดำๆ

1

3

52

4

61

6

8

3

7

3

1

1

3

52

4

61

6

8

3

7

3

100

1

3

52

4

61

6

8

3

7

3

100

0+1

1

3

52

4

61

6

8

3

7

3

100

0+1

6+1

1

3

52

4

61

6

8

3

7

3

100

1

7

1+8 , 7+3

1

3

52

4

61

6

8

3

7

3

100

1

7

14

10

1

3

52

4

61

6

8

3

7

3

100

1

7

14 15

10

ว�ถี�ว�กฤต้ (critical path)

Critical path method มีสิ้�วนซึ่!"งใช้�ในการก�าหนดำหางานว�กฤต� 2 สิ้�วน (ต�อ)

2. Backward pass ค'อ สิ้�วนการก�าหนดำจากเวลัาสิ้�%นสิ้#ดำของโครงงานไลั�กลั�บมีาถุ!งเวลัาเร�"มีต�นในโครงข�ายของโครงงานซึ่!"งใช้�

สิ้�ญลั�กษณ0 แที่นความีหมีายของการเสิ้ร)จช้�าสิ้#ดำของแต�ลัะ node ค�านวณไดำ�ดำ�งน%

LFi = Minj (LFj - Dij)

LFi = เวลัาแลั�วเสิ้ร)จช้�าสิ้#ดำของ node i

LFj = เวลัาแลั�วเสิ้ร)จช้�าสิ้#ดำของ node j ใดำๆDij = เวลัาที่�างานของงาน i-j สิ้�าหร�บ i ใดำๆ

1

3

52

4

61

6

8

3

7

3

100

1

7

14 1515

10

1

3

52

4

61

6

8

3

7

3

100

1

7

1415-1

1515

10

1

3

52

4

61

6

8

3

7

3

100

1

7

1414

1515

1014-3

1

3

52

4

61

6

8

3

7

3

100

1

711-3 , 14-7

1414

1515

1011

1

3

52

4

61

6

8

3

7

3

100

17-6

77

1414

1515

1011

1

3

52

4

61

6

8

3

7

3

100

11

77

1414

1515

1011

1

3

52

4

61

6

8

3

7

3

100

11

77

1414

1515

1011

ผลัต�างของห�วลั2กศัรแลัะที่�ายลั2กศัรใน แต�ลัะจ#ดำยอดำว�กฤต�จะเป6นเวลัาว�กฤต� แลัะรวมีแลั�ว = 15

1

3

52

4

61

6

8

3

7

3

100

11

77

1414

1515

1011

สิ้�วนใดำที่" ESi = LFi จะเรยกจ#ดำน�%นว�า จ#ดำยอดำว�กฤต� แลัะ ณ จ#ดำยอดำน�%นจะมีเสิ้�นที่างว�กฤต�อย2�

จากต้�วอย$างที่�! จากต้�วอย$างที่�! 2 2 ลองหาเสำ�นที่างว�กฤต้� และ ลองหาเสำ�นที่างว�กฤต้� และ เวลา ว�กฤต้� เวลา ว�กฤต้�..........