สร างคุณค าเพื่อไทย สู หนึ่ง...

19
0 มุงมั่นพัฒนา สรางคุณคาเพื่อไทย ดร. ธาริษา วัฒนเกส ผูวาการ ธนาคารแหงประเทศไทย สัมมนาวิชาการประจําป 2549 มูลนิธิสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (TDRI) 9 ธันวาคม 2549 สูหนึ่งทศวรรษหลังวิกฤตเศรษฐกิจ: ไดเรียนรูและปรับปรุงอะไรบาง?

Upload: tranthuan

Post on 22-Mar-2018

227 views

Category:

Documents


6 download

TRANSCRIPT

Page 1: สร างคุณค าเพื่อไทย สู หนึ่ง ...tdri.or.th/wp-content/uploads/2013/02/01_drtarisa.pdf ·  · 2013-02-06§ วิกฤตเศรษฐกิจทุกรูปแเบบกิดจากการสะสมของความเสี่ยง

0

มุงมั่นพัฒนา สรางคุณคาเพ่ือไทย

ดร. ธาริษา วัฒนเกสผูวาการ

ธนาคารแหงประเทศไทย

สัมมนาวิชาการประจําป 2549มูลนิธิสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (TDRI)

9 ธันวาคม 2549

สูหน่ึงทศวรรษหลังวิกฤตเศรษฐกิจ:ไดเรียนรูและปรับปรุงอะไรบาง?

Page 2: สร างคุณค าเพื่อไทย สู หนึ่ง ...tdri.or.th/wp-content/uploads/2013/02/01_drtarisa.pdf ·  · 2013-02-06§ วิกฤตเศรษฐกิจทุกรูปแเบบกิดจากการสะสมของความเสี่ยง

1

มุงมั่นพัฒนา สรางคุณคาเพ่ือไทย

หัวขอนําเสนอI. บทนําII. บทเรียนจากวิกฤตเศรษฐกิจ/การเงิน ป 2540/41III. การบริหารจัดการความเส่ียงหลังวิกฤตของ ธปท.IV. การบริหารจัดการความเส่ียงเพ่ือรับมอืกบัความทาทาย

ในอนาคต

Page 3: สร างคุณค าเพื่อไทย สู หนึ่ง ...tdri.or.th/wp-content/uploads/2013/02/01_drtarisa.pdf ·  · 2013-02-06§ วิกฤตเศรษฐกิจทุกรูปแเบบกิดจากการสะสมของความเสี่ยง

2

มุงมั่นพัฒนา สรางคุณคาเพ่ือไทย

9.2

5.94.4 4.8

2.2

5.37.0 6.2

4.56.1

5.0 4.7

-10.5

-1.4

-12-10

-8-6-4-202468

10

38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49q1

49q2

49q3

Percent

Source: NESDB

0

2

4

6

8

10

38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49q1

49q2

49q3

012345

38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49q1

49q2

49q3

3.61.9

Inflation

Unemployment

Headline

Core

1.2

Percent

Percent

Real GDP growth

ปจจุบัน เศรษฐกิจไทยขยายตัวตอเนื่อง เสถียรภาพในประเทศอยูในเกณฑดี

Page 4: สร างคุณค าเพื่อไทย สู หนึ่ง ...tdri.or.th/wp-content/uploads/2013/02/01_drtarisa.pdf ·  · 2013-02-06§ วิกฤตเศรษฐกิจทุกรูปแเบบกิดจากการสะสมของความเสี่ยง

3

มุงมั่นพัฒนา สรางคุณคาเพ่ือไทย

เสถียรภาพดานตางประเทศอยูในเกณฑม่ันคง

36

37

38

39

40

41

42

Jan2004

Apr Jul Oct Jan2005

Apr Jul Oct Jan2006

Apr Jul Oct

Baht / $ Exchange rate

0

30

60

90

120

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

Q1

2004 Q2

Q3

Q4

Q1

2005 Q2

Q3

Q4

Q1

2006 Q2

Q3

Public Non - bankBank

BnUSD External debt

-2,000

-1,000

0

1,000

2,000

Jan2004

Apr Jul Oct Jan2005

Apr Jul Oct Jan2006

Apr Jul Oct

Trade balance

Services

Current account

Mn USD Current account

0

1

2

3

4

5

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

Q1

2004 Q2

Q3

Q4

Q1

2005 Q2

Q3

Q4

Q1

2006 Q2

Q3

Reserves to ST debtTimes

23 Nov 06 36.55

Page 5: สร างคุณค าเพื่อไทย สู หนึ่ง ...tdri.or.th/wp-content/uploads/2013/02/01_drtarisa.pdf ·  · 2013-02-06§ วิกฤตเศรษฐกิจทุกรูปแเบบกิดจากการสะสมของความเสี่ยง

4

มุงมั่นพัฒนา สรางคุณคาเพ่ือไทย

-400-300-200-100

0100200

1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Q2 20060

10

20

30

40

50

Net Profit NPL (RHS)

Billions Baht % of Total LoansNet Profit and Non-Performing Loan

-8

-4

0

4

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006Q1

2006Q2

2006Q3

0

5

10

15

ROA CAR (RHS)

Return on Assets (ROA) and BIS ratioPer cent Per cent

ภาคธนาคารพาณิชยมีเสถียรภาพ

Page 6: สร างคุณค าเพื่อไทย สู หนึ่ง ...tdri.or.th/wp-content/uploads/2013/02/01_drtarisa.pdf ·  · 2013-02-06§ วิกฤตเศรษฐกิจทุกรูปแเบบกิดจากการสะสมของความเสี่ยง

5

มุงมั่นพัฒนา สรางคุณคาเพ่ือไทย

ยังตองบริหารความเสี่ยงเพ่ือสรางภูมิคุมกันทางเศรษฐกิจของประเทศ

§ วิกฤตเศรษฐกิจเกิดข้ึนไดเสมอ หากเศรษฐกิจขาดภูมิคุมกัน§ วิกฤตเศรษฐกิจเกิดข้ึนไดกับทุกประเทศ§ วิกฤตเศรษฐกิจเกิดซ้ําได

§ วิกฤตเศรษฐกิจทุกรูปแบบ เกิดจากการสะสมของความเสี่ยง§ การบริหารความเสี่ยงทางเศรษฐกิจ ตองมองไปขางหนา ควบคู

ไปกับการเรียนรูจากอดีต

Page 7: สร างคุณค าเพื่อไทย สู หนึ่ง ...tdri.or.th/wp-content/uploads/2013/02/01_drtarisa.pdf ·  · 2013-02-06§ วิกฤตเศรษฐกิจทุกรูปแเบบกิดจากการสะสมของความเสี่ยง

6

มุงมั่นพัฒนา สรางคุณคาเพ่ือไทย

II. บทเรียนจากป 2540สาเหตุบางสวนของวิกฤต § ความพยายามที่จะพัฒนาใหประเทศไทยเปนศูนยกลางทางการเงนิในภูมิภาค โดยมีมาตรการรองรับไมเพียงพอ§กรอบการดําเนินนโยบายอัตราแลกเปล่ียน นโยบายการเงิน และนโยบายเงินทุนเคล่ือนยาย ไมสอดรับกัน §ระบบการกํากับดูแลสถาบันการเงินมีจุดออน§ ระบบฐานขอมูลไมเพียงพอ

Page 8: สร างคุณค าเพื่อไทย สู หนึ่ง ...tdri.or.th/wp-content/uploads/2013/02/01_drtarisa.pdf ·  · 2013-02-06§ วิกฤตเศรษฐกิจทุกรูปแเบบกิดจากการสะสมของความเสี่ยง

7

มุงมั่นพัฒนา สรางคุณคาเพ่ือไทย

ความเสี่ยงที่สะสม v Currency mismatchvMaturity mismatchv Concentration riskv Over-leveragev Over-expansion

Page 9: สร างคุณค าเพื่อไทย สู หนึ่ง ...tdri.or.th/wp-content/uploads/2013/02/01_drtarisa.pdf ·  · 2013-02-06§ วิกฤตเศรษฐกิจทุกรูปแเบบกิดจากการสะสมของความเสี่ยง

8

มุงมั่นพัฒนา สรางคุณคาเพ่ือไทย

III. การบริหารความเสี่ยงหลังวิกฤตของ ธปท.(1) ปรับกระบวนการกําหนดนโยบายสําคัญของ ธปท.(2) บริหารความเส่ียงในดานของการดําเนินนโยบายการเงิน (3) บริหารความเส่ียงในดานของการดูแลความเส่ียงจากอัตรา

แลกเปลี่ยนและทุนสํารองระหวางประเทศ(4) บริหารความเส่ียงในดานของการกํากับดูแลสถาบันการเงิน(5) ปรับปรุงระบบฐานขอมูล(6) ผลักดันโครงสรางพ้ืนฐานของระบบการเงิน

Page 10: สร างคุณค าเพื่อไทย สู หนึ่ง ...tdri.or.th/wp-content/uploads/2013/02/01_drtarisa.pdf ·  · 2013-02-06§ วิกฤตเศรษฐกิจทุกรูปแเบบกิดจากการสะสมของความเสี่ยง

9

มุงมั่นพัฒนา สรางคุณคาเพ่ือไทย

(1) การปรับกระบวนการกําหนดนโยบายสําคัญของ ธปท.ตั้งผูทรงคุณวุฒิจากภายนอกรวมเปนกรรมการ ในคณะกรรมการ นโยบายการเงนิ คณะกรรมการนโยบายสถาบันการเงิน และคณะกรรมการระบบการชําระเงิน เพ่ือ§ สรางกระบวนการตัดสินใจท่ีมีระบบ และการ คานอํานาจผูวาการฯ § มีความรับผิดและชอบท่ีชัดเจน (Accountability)§ มีความโปรงใส

Page 11: สร างคุณค าเพื่อไทย สู หนึ่ง ...tdri.or.th/wp-content/uploads/2013/02/01_drtarisa.pdf ·  · 2013-02-06§ วิกฤตเศรษฐกิจทุกรูปแเบบกิดจากการสะสมของความเสี่ยง

10

มุงมั่นพัฒนา สรางคุณคาเพ่ือไทย

(2) การบริหารความเส่ียงในดานของการดําเนินนโยบายการเงิน§ มีMandate+ กระบวนการที่ชัดเจนตามกรอบInflation Targeting § มีการวิเคราะหความเปราะบางของเศรษฐกิจมหภาค 7 ดาน§ เสถียรภาพดานตางประเทศ § ภาวะธุรกจิอสังหารมิทรพัย § สินเช่ือของระบบสถาบันการเงิน § สถานะทางการเงินของภาคครัวเรือน § สถานะทางการเงินของภาคธรุกจิท่ีมิใชสถาบนัการเงิน§ ภาวะตลาดการเงิน § ฐานะดานการคลังและหนี้สาธารณะ

Page 12: สร างคุณค าเพื่อไทย สู หนึ่ง ...tdri.or.th/wp-content/uploads/2013/02/01_drtarisa.pdf ·  · 2013-02-06§ วิกฤตเศรษฐกิจทุกรูปแเบบกิดจากการสะสมของความเสี่ยง

11

มุงมั่นพัฒนา สรางคุณคาเพ่ือไทย

(3) การดูแลความเส่ียงจากอัตราแลกเปลี่ยนและทุนสํารองระหวางประเทศ

§ ลอยตัวคาเงนิบาทแบบมีการบริหารจัดการ (Managed float) § ดูแลความผันผวนของคาเงิน โดยไมขัดกับแนวโนมในระยะยาว

§ มีทุนสํารองระหวางประเทศ ที่กระจายตัว (Diversified) และเพียงพอ

Page 13: สร างคุณค าเพื่อไทย สู หนึ่ง ...tdri.or.th/wp-content/uploads/2013/02/01_drtarisa.pdf ·  · 2013-02-06§ วิกฤตเศรษฐกิจทุกรูปแเบบกิดจากการสะสมของความเสี่ยง

12

มุงมั่นพัฒนา สรางคุณคาเพ่ือไทย

(4) การบริหารความเส่ียงในดานของการกํากับดูแลสถาบนัการเงิน§ เปล่ียนจาก Compliance-based เปน Risk-based supervision§ เนนธรรมาภิบาลของสถาบันการเงิน§ กํากับดูแลสถาบันการเงินตามมาตรฐานสากล § การตรวจสอบแบบรวมกลุม (Consolidated supervision) § การเตรียมพรอมการนําใช Basel II

§ มีแผนแมบทของระบบสถาบันการเงิน§ ยึดหลักความถูกตอง ทามกลางกระแสความกดดันทางการเมือง

Page 14: สร างคุณค าเพื่อไทย สู หนึ่ง ...tdri.or.th/wp-content/uploads/2013/02/01_drtarisa.pdf ·  · 2013-02-06§ วิกฤตเศรษฐกิจทุกรูปแเบบกิดจากการสะสมของความเสี่ยง

13

มุงมั่นพัฒนา สรางคุณคาเพ่ือไทย

(5) การปรับปรุงระบบฐานขอมูล

§ มีฐานขอมูล (DMS) และระบบบริหารขอมูล§ ไดเขาสูมาตรฐาน SDDS§ มีระบบสัญญาณเตือนภัยลวงหนา

Page 15: สร างคุณค าเพื่อไทย สู หนึ่ง ...tdri.or.th/wp-content/uploads/2013/02/01_drtarisa.pdf ·  · 2013-02-06§ วิกฤตเศรษฐกิจทุกรูปแเบบกิดจากการสะสมของความเสี่ยง

14

มุงมั่นพัฒนา สรางคุณคาเพ่ือไทย

(6) การผลักดันโครงสรางพ้ืนฐาน

§ ไดจดัตัง้ Credit bureau เพ่ือเปนศูนยขอมูลกลางในการบริการขอมูลสินเช่ือและขอมูลลูกหนี้§ พัฒนาตลาดเงินตลาดทุน เพ่ือใหมีความลึก และเปนทางเลือกในการออมและการระดมทุน§ สรางความรวมมือกันในภูมิภาค: CMI, ABF

Page 16: สร างคุณค าเพื่อไทย สู หนึ่ง ...tdri.or.th/wp-content/uploads/2013/02/01_drtarisa.pdf ·  · 2013-02-06§ วิกฤตเศรษฐกิจทุกรูปแเบบกิดจากการสะสมของความเสี่ยง

15

มุงมั่นพัฒนา สรางคุณคาเพ่ือไทย

IV. การบริหารความเสี่ยงเพ่ือรับมือกับความทาทายในอนาคต

§ วิกฤตเศรษฐกิจมักจะ evolve ไปตามวิวัฒนาการของโลกที่เปล่ียนไปอยางรวดเร็ว§ การบริหารความเสี่ยงเศรษฐกิจในระยะตอไป ตอง ทันการ และ รับมือกับความเสี่ยงหลากหลายรูปแบบได

Page 17: สร างคุณค าเพื่อไทย สู หนึ่ง ...tdri.or.th/wp-content/uploads/2013/02/01_drtarisa.pdf ·  · 2013-02-06§ วิกฤตเศรษฐกิจทุกรูปแเบบกิดจากการสะสมของความเสี่ยง

16

มุงมั่นพัฒนา สรางคุณคาเพ่ือไทย

IV. การบริหารความเสี่ยงเพ่ือรับมือกับความทาทายในอนาคต (ตอ)

หลักการทั้งสําหรับภาครัฐและเอกชน:§ ติดตาม ประเมิน ควบคุมความเส่ียงอยางใกลชิด§ เนนการปองกัน และแกปญหาแตเนิ่นๆ§ อิงกลไกตลาดและเนนบทบาทของภาคเอกชน

(ทรัพยากร/ความสามารถของภาครัฐมีจํากัด+lag)§ เนนธรรมาภิบาล ความพอด ีมเีหตมุีผล มีภูมิคุมกัน

Page 18: สร างคุณค าเพื่อไทย สู หนึ่ง ...tdri.or.th/wp-content/uploads/2013/02/01_drtarisa.pdf ·  · 2013-02-06§ วิกฤตเศรษฐกิจทุกรูปแเบบกิดจากการสะสมของความเสี่ยง

17

มุงมั่นพัฒนา สรางคุณคาเพ่ือไทย

IV. การบริหารความเสี่ยงเพ่ือรับมือกับความทาทายในอนาคต (ตอ)

ในสวนของ ธปท.§ ดําเนินการตอเน่ืองในมาตรการบริหารความเสี่ยงและธรรมาภิบาล § มาตรการเพิ่มเติม§ กําหนด sequencing และ speed ของการผอนคลายดานเงินตรา

ตางประเทศ และภาคสถาบันการเงินอยางระมัดระวัง§ ประเมินความแข็งแกรงของระบบการเงิน และระบบสถาบันการเงิน

อยางเปนระบบ(stress test) § เนนการสื่อความ และการวางเปาหมายของนโยบายใหชัด เพื่อให

เอกชนมีโอกาสปรับตัวแตเน่ินๆ และทันตอเหตุการณ

Page 19: สร างคุณค าเพื่อไทย สู หนึ่ง ...tdri.or.th/wp-content/uploads/2013/02/01_drtarisa.pdf ·  · 2013-02-06§ วิกฤตเศรษฐกิจทุกรูปแเบบกิดจากการสะสมของความเสี่ยง

18

มุงมั่นพัฒนา สรางคุณคาเพ่ือไทย

IV. การบริหารความเสี่ยงเพ่ือรับมือกับความทาทายในอนาคต (ตอ)

§ ผลักดันโครงสรางพื้นฐานเพิ่มเติม:§ สถาบันประกันเงินฝาก ( share ความเสี่ยงระหวางภาครัฐและผูฝาก

เงิน ลด Moral Hazard)§ พรบ. ธุรกิจสถาบันการเงิน (Consolidated supervision, PPA, PCA,

Basel II ) + อื่นๆ§ เพิ่มประสิทธิภาพในการดําเนินนโยบาย§ ปรับปรุงกลไกการสงผานของนโยบายการเงิน เชน Open Market

Operation § ปรับปรุงการประเมินภาวะเศรษฐกิจ และแบบจําลองเศรษฐกิจ