2557library1.nida.ac.th/termpaper6/sd/2557/20098.pdf2557 บทค ดย อ ช องานว...
TRANSCRIPT
ปจจยทางจตสงคมทเกยวของกบความเครยดในการเตรยมตวสอบ
ขอสอบพสดารของนกศกษาปรญญาโท สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร
ธญญาภรณ สจรตวรางกร
การศกษางานวชาการคนควาอสระนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร
ศลปศาสตรมหาบณฑต (การบรหารการพฒนาสงคม)
คณะพฒนาสงคมและสงแวดลอม
สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร
2557
บทคดยอ
ชองานวชาการคนควาอสระ ปจจยทางจตสงคมทเกยวของกบความเครยดในการเตรยมตว
สอบขอสอบพสดารของนก ศกษาปรญญาโท สถาบน
บณฑตพฒนบรหารศาสตร
ชอผเขยน นางสาวธญญาภรณ สจรตวรางกร
ชอปรญญา ศลปศาสตรมหาบณฑต (การบรหารการพฒนาสงคม)
ปการศกษา 2557
การศกษาวจยเรองนมจดมงหมายเพอ 1) เพอหาความสมพนธระหวางตวแปรจตลกษณะ
และสถานการณกบความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร 2) เพอแสวงหาตวทานายและ
ปรมาณการทานายความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร และ3) เพอศกษาอทธพล
ทางตรงและอทธพลทางออมของจตลกษณะเดมและสถานการณทเกยวของกบความเครยดในการ
เตรยมตวสอบขอสอบพสดาร ในตวอยางทเปนนกศกษาปรญญาโท จานวน 200 คน จากสถาบน
บณฑตพฒนบรหารศาสตร
ตวแปรในงานวจยนประกอบดวย 1) ความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร 2
ตวแปร คอ ความเครยดทางกายภาพ และความเครยดทางจตสงคม 2) จตลกษณะเดม 4 ตวแปร
ไดแก แรงจงใจใฝสมฤทธ ลกษณะมงอนาคตควบคมตน สขภาพจต และความผาสกในชวต 3)
สถานการณ 3 ตวแปร ไดแก อาย ภาระงาน และจานวนชวโมงในการอานหนงสอตอสปดาห และ4)
ชวสงคมภมหลง ไดแก เพศ จานวนครงในการสอบ และการเขารวม-ไมเขารวมตวสอบ
แบบวดโดยสวนใหญในงานวจยนเปนแบบวดชนดมาตรการประเมนรวมคา ซงมการหา
คณภาพรายขอของแบบวดแตละชด ตลอดจนการหาคาความเชอมนของแบบวดแตละชด
ในงานวจยนมสมมตฐานรวม 4 ขอ ซงขอมลถกทดสอบดวยสถตหลายประเภท ทงในกลมรวมและ
กลมยอย
ผลการวจยทสาคญ 4 ประการ ไดแก ประการ ความสมพนธระหวางจตลกษณะหรอ
สถานการณกบความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร พบวา 1) ลกษณะมงอนาคต หรอ
แรงจงใจใฝสมฤทธ มความสมพนธทางลบอยางมนยสาคญทางสถตกบความเครยดทางจตสงคม
2) สขภาพจต หรอความผาสกในชวต มความสมพนธทางลบอยางมนยสาคญทางสถตกบ
ความเครยดทางกายภาพ และความเครยดทางจตสงคม และ 3) ภาระงาน มความสมพนธทางลบ
อยางมนยสาคญทางสถตกบความเครยดทางจตสงคม
ประการทสอง จตลกษณะเดม คอ ลกษณะมงอนาคตควบคมตน แรงจงใจใฝสมฤทธ
สขภาพจต และความผาสกในชวต และสถานการณ คอ อาย ภาระงาน จานวนชวโมงในการอาน
หนงสอเตรยมตวสอบตอสปดาห รวม 7 ตวแปร ในลมรวมสามารถทานาย 1) ความเครยดทาง
กายภาพ ได 34.7% และ2) ความเครยดทางจตสงคม ได 34.5 %
ประการณทสาม จตลกษณะเดมมอทธพลทางตรงตอความเครยดในการเตรยมตวสอบ
ขอสอบพสดาร แตสถานการณไมมอทธพลทางตรงตอความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบ
พสดาร แตมแนวโนมอทธพลผานจตลกษณะเดม โดยองคประกอบทสาคญของสถานการณคอ
ภาระงาน เทานน สวนองคประกอบ ของจตลกษณะเดมเรยงลาดบความสาคญจากมากไปนอยตาม
คาน าหนกองคประกอบ คอ สขภาพจต ความผาสกในชวต แรงจงใจใฝสมฤทธ และลกษณะมง
อนาคตควบคมตน
ประการสดทาย นกศกษาทเปนกลมเสยงทควรไดรบการพฒนาและจดการความเครยด
อยางเรงดวนในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร คอ นกศกษาเพศหญง โดยพบปจจยปกปองท
สาคญ ไดแก สขภาพจต ลกษณะมงอนาคตควบคมตน และภาระงาน
ขอเสนอแนะในการจดการความเครยด สาหรบกลมเรงดวนทควรไดรบการจดการ
ความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร มดงน 1) พฒนาจตลกษณะทสาคญ 2 ดานใหม
มากขน คอ ลกษณะมงอนาคตควบคมตน และสขภาพจต และ2) การจดการลดภาระงานกอนสอบ
(4)
ABSTRACT
Title Research of Paper Psycho-Social Factors as Correlate of Comprehensive Examination
Related Stress in Graduate Students at National Institute of
Development Administration
Author Miss Tunyaporn Sutjaritwaranggoon
Degree Master of Arts (Social Development Administration)
Year 2014
This study aimed at 1) examining the relationship between psychological characteristics
or situational factors and comprehensive examination related stress 2) searching for the important
predictors and predictive percentage of comprehensive related stress และ 3) investigatind the
direct and indirect effects of psycho-social factors on comprehensive examination related stress in
200 graduate students at National Institute of Development Administration
The important groups of variavles were as follows. First, comprehensive examination
related stress consisted of two variables, namely, physical related stress, and social related stress.
Secondly, psychological characteristics consisted of four variables, namely, need for
achievement, future orientation and self-control, mental health, and life satisfaction. Thirdly,
situational factors consisted of three variables, namely, age, work load, and reading hours per
week. The final group was biosocial variables, namely, gender, number of taken comprehensive
examination, and number of attending tutoring sessions.
Most questionnaires were in the form of summated rating scales. Item quality was
examined. Reliability for each questionnaire was computed. There were four hypotheses which
were tested by several statictical approaches in total sample and subgroups.
There were four important findings. First, the relationship between psychological
characteristics or situational factors and comprehensive examination related stress revealed that 1)
need for achievement and future orientation and self-control were negatively and significantly
related with only social related stress. 2) mental health, and life satisfaction were negatively and
significantly related with both physical related stress, and social related stress. and 3) work load
were negatively and significantly related with only social related stress.
Secondly, psychological characteristics (need for achievement, future orientation and
self-control, mental health, and life satisfaction) and situational factors (age, work load, and
reading hours per week) all together with 7 variables could accouted in total sample for 1)
physical related stress with 34.7% , and social related stress with 34.5%.
Thirdly, psychological characteristic group directly affected comprehensive examination
related stress . This similar result did not find for situational factor group. However, situational
factor group seemed to be indirectly affected comprehensive examination related stress via
psychological characteristic group. The only important factor loading of situational factor group
was work load. The important factor loadings of psychological characteristic group were mental
health, life satisfaction, need for achievement, and future orientation and self-control,
respectively.
Finally, female graduate students were found to be the at-risk group for comprehensive
examination related stress. The protective factors for this group were mental health, future
orientation and self-control, and work load.
The findings from this study suggested that in order to alleviate comprehensive
examination related stress, the at-risk group should 1) strengthen two psychological
characteristics, namely mental health, and future orientation and self-control, and 2) reduce work
load before the exam.
(6)
กตตกรรมประกาศ
งานวจยเรอง ปจจยทางจตสงคมทเกยวของกบความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบ
พสดารของนกศกษาปรญญาโท สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร สาเรจลลวงไดดวยความ
อนเคราะหของบคคลหลายทาน
ผศกษาขอกราบขอบพระคณ รองศาสตราจารย ดร.ดจเดอน พนธมนาวน อยางหาทสดมได
ผซงเปนอาจารยทปรกษา ทไดกรณาสละเวลาในการใหคาปรกษา คาแนะนา ชแนะแนวทางทเปน
ประโยชน การดแลเอาใจใส และการแกไขปญหาตางๆไมเวนแมวนหยดราชการ ตลอดจนเปนแรง
สาคญในการขบเคลอนงานวจยชนนตงแตเรมตนและจบไดอยางสวยงามและสมบรณ
ขอกราบขอบพระคณ คณาจารยหลกสตรการบรหารการพฒนา คณะพฒนาสงคมและ
สงแวดลอม แหงสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรทกทาน ทใหการอบรม สงสอน ตลอดจนความ
เมตตาในการถายทอดความรในเนอหา ทฤษฎ และประสบการณตางๆทเปนประโยชน เพอใหผ
ศกษามความเขาใจในบทเรยนและสามารถนาไปใชประโยชนและพฒนาตอไป
ขอขอบคณ พๆ และเพอนๆ คณะพฒนาสงคมและสงแวดลอม ภาคพเศษ กทม. รนท 22
ทกคน สาหรบความสข ความทกข และประสบการณตางๆ รวมกน ตลอดระยะเวลา 2 ป ของ
การศกษาในสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร และขอขอบคณเจาหนาทคณะพฒนาสงคมและ
สงแวดลอมทกทานทกรณาใหความชวยเหลอในทกๆดาน ตลอดจนขอขอบคณเจาของผลงานวจย
ทกทานทผศกษาไดหยบยกเขามาในงานวจยน
ทายทสด ผศกษาขอกราบขอบพระคณผมพระคณยงในชวตและขอมอบความสาเรจ
ทงหมดแด บดา มารดา อากง ตวโกว โกวใหญ ทใหการสนบสนน สงเสรมและชวยเหลอ ซงเปนผ
อยเบองหลงความสาเรจทกๆดาน ตลอดจนพชาย นองสาว และเพอนๆ ทเปนกาลงใจทสาคญแกผ
ศกษาตลอดมา
ธญญาภรณ สจรตวรางกร
ตลาคม 2557
สารบญ
หนา
บทคดยอ (3)
ABSTRACT (5)
กตตกรรมประกาศ (7)
สารบญ (8)
สารบญตาราง (11)
สารบญภาพ (12)
บทท 1 บทนา 1
1.1 ความเปนมาและความสาคญของการวจย 1
1.2 จดมงหมายในการวจย 4
1.3 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 5
1.4 การประมวลเอกสารทเกยวของกบงานวจย 5
1.4.1 ความเครยดในการเตรยมตวสอบ: ตวแปร ความหมาย และการวด 6
1.4.1.1 ความเครยดทางกายภาพ: ความหมายและวธการวด 9
1.4.1.2 ความเครยดทางจตสงคม: ความหมายและวธการวด 11
1.4.2 ปจจยเชงเหตของความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร 12
1.4.3 ปจจยดานจตลกษณะเดมกบความเครยดในการเตรยมตวสอบ 15
ขอสอบพสดาร
1.4.3.1 แรงจงใจใฝสมฤทธ กบความเครยดในการเตรยมตวสอบ 15
ขอสอบพสดาร
1.4.3.2 ลกษณะมงอนาคต กบความเครยดในการเตรยมตวสอบ 17
ขอสอบพสดาร
1.4.3.3 สขภาพจต กบความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร 19
1.4.3.4 ความผาสกในชวต กบความเครยดในการเตรยมตวสอบ 22
ขอสอบพสดาร
1.4.4 ปจจยเชงเหตดานสถานการณกบความเครยดในการเตรยมตวสอบ 24
ขอสอบพสดาร
1.4.4.1 อาย กบความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร 24
1.4.4.2 ภาระงาน กบความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร 25
1.4.4.3 จานวนชวโมงในการเตรยมตวสอบ/สปดาห กบความเครยด 26
ในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร
1.5 ตวแปรทใชในงานวจย 27
1.6 นยามปฏบตการ 28
1.7 สมมตฐาน 30
บทท 2 วธการวจย 32
2.1 กลมตวอยางและวธการสมตวอยาง 32
2.2 เครองมอวดตวแปร 32
2.3 การหาคณภาพเครองมอ 39
2.4 วธการเกบรวบรวมขอมล 40
2.5 สถตทใชในการวเคราะหขอมล 41
บทท 3 ผลการวเคราะหขอมล 42
3.1 ลกษณะเบองตนของกลมตวอยาง 42
3.2 ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรในงานวจย 43
3.3 ผลการทานายความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร 45
โดยใชจตลกษณะเดม และสถานการณ เปนตวทานาย
3.3.1 ผลการทานายความเครยดทางกาย โดยใชจตลกษณะเดมและ 45
สถานการณเปนตวทานาย
3.3.2 ผลการทานายความเครยดทางจต โดยใชจตลกษณะเดมและ 46
สถานการณ เปนตวทานาย
3.4 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยวของคะแนนความเครยดใน 48
การเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร จาแนกตามลกษณะชวสงคมภมหลง
3.4.1 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยวของคะแนนความเครยด 48
ในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร จาแนกตามเพศ
(9)
3.4.2 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยวของคะแนนความเครยด 49
ในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร จาแนกตามจานวนครงการสอบ
3.4.3 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยวของคะแนนความเครยด 50
ในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร จาแนกตามการเขารวมตวสอบ
ขอสอบพสดาร
3.5 การวเคราะหอทธพลของจตลกษณะเดมและสถานการณ ทมผลตอ 51
ความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร
บทท 4 การสรปและอภปรายผล 55
4.1 การสรปและอภปรายผลตามสมมตฐาน 55
4.1.1 การสรปและอภปรายผลตามสมมตฐานท 1 55
4.1.2 การสรปและอภปรายผลตามสมมตฐานท 2 58
4.1.3 การสรปและอภปรายผลตามสมมตฐานท 3 59
4.1.4 การสรปและอภปรายผลตามสมมตฐานท 4 61
4.2 กลมเสยงและปจจยปกปอง 63
4.3 ขอดและขอจากดในการวจย 63
4.3.1 ขอดของงานวจย 63
4.3.2 ขอจากดของงานวจย 64
4.4 ขอเสนอแนะและแนวทางแกไข 65
4.4.1 ขอเสนอแนะในการจดการความเครยดในการเตรยมตวสอบ 65
ขอสอบพสดาร
4.4.2 ขอเสนอแนะในการทาวจย 66
บรรณานกรม 67
ภาคผนวก 72
ภาคผนวก ก แบบวด 73
ภาคผนวก ข ผลการวเคราะหขอมลในรายละเอยด 84
ภาคผนวก ค ผลการวเคราะหขอมลเชงเสน 92
ประวตผเขยน
(10)
สารบญตาราง
หนา
ตารางท
3.1 ลกษณะเบองตนของกลมตวอยาง 43
3.2 คาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรในงานวจย 44
3.3 ผลการทานายความเครยดทางกายภาพ โดยใชกลมตวแปรจตลกษณะเดม 46
และสถานการณ เปนตวทานาย
3.4 ผลการทานายความเครยดทางจตสงคม โดยใชกลมตวแปรจตลกษณะเดม 47
และสถานการณ เปนตวทานาย
3.5 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยวของคะแนนความเครยด 49
ในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร จาแนกตามเพศ
3.6 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยวของคะแนนความเครยด 50
ในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร จาแนกตามจานวนครงในการสอบ
3.7 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยวของคะแนนความเครยด 51
ในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร จาแนกตามจานวนครงในการสอบ
3.8 ดชนความกลมกลน 52
3.9 คาประมาณพารามเตอรและคาสถตทเกยวของในการตรวจสอบความตรง 53
ของโมเดลความสมพนธเชงสาเหต
3.10 อทธพลทางตรงและอทธพลทางออมของจตลกษณะเดมและสถานการณ 54
ทเกยวของกบความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร
สารบญภาพ
หนา
ภาพท
1.1 รปแบบทฤษฎปฏสมพนธนยม 13
1.2 ตนไมจรยธรรม แสดงจตลกษณะพนฐานและองคประกอบ 14
ทางจตใจของพฤตกรรมทางจรยธรรม
1.3 ความสมพนธระหวางตวแปร (ตามทฤษฎปฏสมพนธนยม) 28
1.4 ภาพความสมพนธระหวางตวแปรความเครยดในการเตรยมตว 30
สอบขอสอบพสดาร
2.1 คณภาพของเครองมอวดตวแปรในงานวจย 39
3.1 เสนทางความสมพนธเชงสาเหตระหวางตวแปร (Path Analysis) 52
4.1 ผลการวเคราะหขอมลตามสมมตฐานท 1 56
4.2 ผลการวเคราะหขอมลตามสมมตฐานท 2 58
4.3 ผลการวเคราะหขอมลตามสมมตฐานท 3 59
4.4 ผลการวเคราะหขอมลตามสมมตฐานท 4 61
(เสนทางความสมพนธเชงสาเหตระหวางตวแปร)
บทท 1
บทนา
1.1 ทมาและความสาคญของปญหา
สงคมไทยนบแตอดตจนถงปจจบนมการใชการศกษาเปนเครองมอสาคญในการทาให
สงคมบรรลเปาหมาย การเปลยนแปลงระบบสงคมไทยจงมแนวโนมเชอมโยงกบระบบการศกษา
(ศรชย พรประชาธรรม, 2547: 1)โดยมองวาการศกษามความสาคญอยางมากตอการพฒนาคณภาพ
บคลากรตลอดจนเปนพนฐานของการพฒนาสวนอนๆดวย เพราะการพฒนาสวนหนงสวนใดนน
จาเปนตองเรมจากการพฒนาคนเปนสวนสาคญ ซงการพฒนาคณภาพประชากร กาลงคน
เทคโนโลยสารสนเทศ และการจดการ หากมองในภาพรวมจะเหนไดวาสงทสาคญยงตอการพฒนา
คณภาพของคนคอ การมงเนนดานการศกษา ซงจะเหนไดทงในหนวยงานภาครฐและเอกชนทตาง
ใหความสาคญกบการศกษาของบคลากรเปนสาคญ โดยเฉพาะสงคมในยคสมยใหมทเตมไปดวย
การแขงขน เกดการเปลยนแปลงอยางรวดเรวทางสงคม เศรษฐกจ การเมอง และวฒนธรรม และสอ
เทคโนโลยทมความกาวลานาสมยไปมาก ตลอดจนการเปลยนแปลงชวตการทางานของบคคลใน
ทกประเภทของการประกอบอาชพ เหตผลเหลานทาใหบคคลหรอองคกรในหนวยงานภาครฐและ
เอกชนตางเลงเหนความสาคญของบคลากรในเรองของการศกษา โดยการสนบสนนใหบคลากรใน
หนวยงานไดศกษาในระดบทสงขน เพอเพมพนความร ความสามารถ เพอนามาพฒนาองคกรให
เตบโตและทนตอการเปลยนแปลง ดงนนการศกษาจงเปนรากฐานทสาคญในการสรางคนในสงคม
ใหมคณภาพ และในปจจบนคนสวนใหญหนมาใหความสนใจกบการศกษามากขน ตาม
พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ใหคานยามวาการศกษา หมายถง กระบวนการเรยนร
เพอความเจรญงอกงามของบคลากรและสงคมโดยการถายทอดความร ฝกอบรม สบสานวฒนธรรม
สรางสรรคจรรโลงความเจรญกาวหนาทางวชาการ สรางองคความรอนเกดจากสภาพแวดลอม
สงคม และการเรยนร อนเกดจากปจจยเกอหนนใหบคคลเรยนรตอเนองตลอดชวต (คณะกรรมการ
การศกษาแหงชาต, 2542) สามารถแกไขปญหาตางๆในสงคมได ทาใหประกอบอาชพไดอยางม
ความสข และสามารถรเทาทนการเปลยนแปลงตลอดเวลา
2
ดงนน การศกษาจงเปนทางเลอกทสาคญในการตดสนใจของบคคลทมความตองการศกษา
ตอในระดบทสงขน ซงในงานวจยนเนนการศกษาในระดบปรญญาโท กลาวคอ การศกษาในระดบ
ปรญญาโท หรอมหาบณฑต คอการศกษาเพอเปนแนวทางในการพฒนาบคลากรทางการศกษาให
ออกไปสตลาดแรงงานไดอยางมประสทธภาพ เนองจากการศกษาในระดบปรญญาโทนน สามารถ
ทจะนาความรไปใชในการประกอบอาชพและพฒนาประเทศชาตใหมความเจรญกาวหนาในทกๆ
ดาน อกทงยงสามารถดาเนนกจกรรมทางวชาการของการปฏบตภารกจตามบทบาทและหนาททพง
กระทาไดอยางเตมความสามารถ (วจตร ศรสอาน 2537 : 244-246) นอกจากนการศกษาระดบ
ปรญญาโทจงเปนการศกษาทมการลงลกในขอบเขตการศกษา มความเฉพาะเจาะจงหรอในสวน
ของอาชพนนๆ ภายในขอบเขตของการศกษา โดยผทสาเรจการศกษาในระดบปรญญาโทตองม
ความรขนสงในเชงทฤษฎเปนพเศษ สามารถประยกตปรบใช หรอบรณาการ ในหวขอวจยและใน
ชวตประจาวนได และยงสามารถคดในเชงวจารณญาณ การวเคราะหขนสง รวมทงการตดสนใจ
และแกไขปญหาทซบซอนได
การตดสนใจของบคคลทเลอกศกษาตอระดบปรญญาโทนน เพอตองการศกษาหาความร
เพอการพฒนาตนเองในการดาเนนชวตในสงคมและยงมความตองการอนๆแอบแฝง เชน ความ
ตองการในตาแหนงหนาทหรอเงนเดอนทเพมสงขน ความตองการในการเปลยนงานใหมหรอ
แผนกใหม เปนตน เมอกลาวถงการศกษาตอในระดบปรญญาโท กลาวคอ ต งแตเรมเขาเปน
นกศกษาของสถาบนหรอมหาวทยาลยตลอดจนถงปสดทายกอนการจบการศกษา นกศกษาระดบ
ปรญญาโททกคนตองทาการสอบประมวลความร หรอเรยกอกชอหนงวา “การสอบขอสอบ
พสดาร” เปนการสอบเพอวดความร ความสามารถของนกศกษาในการนาหลกวชาการ (ทฤษฎ
แนวคด) และประสบการณไปประยกตใช โดยการสอบขอสอบพสดารเปนการวดผลหลงจาก
นกศกษาไดศกษาจนครบทกวชาตามหลกสตร ซงสามารถแบงไดเปน 2 สวนคอ การสอบขอเขยน
(Written) และการสอบปากเปลา (Oral) ซงในบางคณะ สาขา หรอมหาวทยาลยอาจมการดาเนนการ
สอบเพยงอยางใดอยางหนงหรอใชทงสองลกษณะรวมกน และการสอบประมวลความรนน มการ
กาหนดสทธการสอบไวหลงจากทางคณะหรอทางมหาวทยาลยไดเรมกาหนดวนและเวลาในการ
สอบประมวลความรครงแรกจนถงระยะเวลาสนสดของการเปนนกศกษา เหตนจงอาจทาให
นกศกษาเกดอาการวตกกงวลเกยวกบเรองการสอบประมวลความร เชน คดวาจะสอบผานหรอไม
วตกกงวลวาจะตองสอบกครงถงจะผาน เปนตน จงทาใหนกศกษาเกดความคดไปตางๆนาๆ จนทา
ใหสงผลตอสขภาพจตของนกศกษาท งทางตรงและทางออม จนเปนสาเหตใหนกศกษาเกด
ความเครยดทงทางรางกายและจตใจ
3
ความเครยด (Stress) เปนสภาวะทซบซอนของรางกายและจตใจ ซงอาจเกดจากสภาวะ
แวดลอมหรอสถานการณบงคบ ทจะทาใหรางกายและจตใจเกดการตนตวเตรยมรบกบเหตการณใด
เหตการณหนง ซงเราคดวาไมนาพอใจ เปนเรองทคดวาหนกหนาสาหส เกนกาลงความสามารถท
เรามอยหรอเกนความสามารถทจะแกไขได ทาใหเกดความรสกหนกใจ และเปนทกข (กรม
สขภาพจต, 2540) ความเครยดมกจะเกดขนพรอมกบอารมณ เชน เมอมความเครยดมากจะมอารมณ
รนแรงมาก แตในทางกลบกนเมออารมณลดลงกจะมความเครยดลดลง และหากเราทาใหอารมณ
ดบลงไดจะทาใหความเครยดหายไปได อารมณจงมลกษณะแตกตางกนในหลากหลายรปแบบและ
หลายระดบความรนแรง ซงสาเหตททาใหเกดความเครยดนน สามารถแบงไดเปน 2 ประเภท คอ
ความเครยดระยะส นและความเครยดระยะยาว สามารถอธบายไดคอ ความเครยดระยะส น เปน
สถานการณทเกดขนทนททนใด เชน ตกใจ และความเครยดระยะยาว เปนความเครยดอยางเปน
เรอรงกนเวลานาน เชน ปญหาในครอบครว หรอถกใหออกจากงาน โดยความเครยดระยะยาวนจะ
ถกจากดออกไดยากกวาความเครยดระยะสน เพราะความเครยดระยะยาวจะมอาการวตกกงวลทหา
สาเหตไมได
ดงนน ความเครยดจงเปนปญหาหนงทเกดขนไดทกเพศทกวย ทกชวงเวลา เปนภาวะทไม
สามารถหลกเลยงได ความเครยดมากหรอนอยขนอยกบสภาพปญหา การคด และการประเมน
สถานการณของแตละคน หากเราคดวาปญหาทเกดขนไมรายแรง เรากจะรสกเครยดนอยหรอหาก
เราจะรสกวาปญหานนรายแรงแตพอจะรบมอไหว เรากจะไมเครยดมาก แตถาเรามองวาปญหานน
ใหญ แกไมไหวและไมมใครชวยเราได เรากจะเครยดมาก ดงนนเราควรเครยดในระดบพอด เพราะ
การเกดความเครยดในระดบพอดนน จะเปนตวชวยกระตนใหเรามพลง มความกระตอรอรนในการ
ตอสและชวยผลกดนใหเราเอาชนะปญหาและอปสรรคตางๆไดดขน และเมอใดทความเครยดมาก
เกนไปจนไมสามารถควบคมได เมอนนจะตองมการผอนคลายความเครยด เชน การออกกาลงกาย
ฟงเพลง เปนตน (กรมสขภาพจต, 2543)
ความเครยดทมอทธพลอยางมากในงานวจยนคอ ความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบ
พสดารของนกศกษาระดบปรญญาโท โดยมปจจยหลายประการททาใหนกศกษาเกดความเครยด
เชน ปญหาสภาพแวดลอม ปญหาเศรษฐกจ ปญหาครอบครว ปญหาททางาน ตลอดจนปจจยทมา
จากตวนกศกษาเอง สาเหตเหลานลวนเปนปจจยทสงผลกระทบตอสภาพจตใจ ทาใหเกดความ
กดดน ความวตกกงวล และความสบสน จนทายทสดเกดเปนความเครยด ทาใหขาดสมาธ หรอ
สมาธสน ขาดความอดทน (กรมสขภาพจต, 2542) ซงการเกดความเครยดในระยะแรกจะแสดงออก
ในหลายรปแบบ ดงน ปวดศรษะ ปวดทอง ปวดหลง ปวดทายทอย ไมเกรน ออนเพลยไมมเรยวแรง
จตใจรองรอย หงดหงดและโมโหงาย เปนตน (อมรากล อนชานนท 2534: 28) ความเครยดหาก
4
เกดขนเปนระยะเวลานานอาจทาใหเกดโรคทางกายได โดยอาจเกดความรนแรงตามระดบ
ความเครยดในตวบคคล มทงรายแรงและไมรายแรง เชน โรคหวใจ โรคกระเพาะ โรคอวน โรค
ความดนโลหตสง หรอเกดอาการชอคในทสด
นกศกษาระดบปรญญาโทตางใหความสาคญตอการสอบประมวลความรหรอการสอบ
ขอสอบพสดารเปนอยางมาก เพราะการสอบประมวลความรจะเปนตวตดสนวานกศกษาจะจบ
หรอไมจบการศกษา แมนกศกษาจะเรยนครบทกวชาหรอผานทกวชากตาม แตหากสอบประมวล
ความรไมผานกไมสามารถจบได การสอบประมวลความรจงเปนสาเหตสาคญประการหนงททาให
เกดความเครยดในตวนกศกษาได จากปญหาดงกลาวผวจยไดทาการศกษาคนควาเกยวกบเรอง
ความเครยดในหลายทศนะ พบวามนกวจยหลายทานไดทาการศกษาวจยเกยวกบความเครยดดาน
ตางๆ เปนจานวนมาก เชน ความเครยดในการเตรยมตวสอบ เชน นชรช เพชรด (2541), นาฏลดดา
เรอนคา (2543), เออมเดอน อนทรจนทร (2544), ชรนทร เจรญไชย (2549) ความเครยดในการเรยน
เชน สรโฉม พเชษฐบญเกยรต, อศรา โรจนพบลธรรม และมนส แสวงงาม (2548), ประภสสราภา
จนทรวงศา (2548), สพนดา มาทอ (2546), หรอพระมหาอดม นพนธ (2550) และความเครยดจาก
การปฏบตงาน เชน 2เยนตา กรวจตรกล (2543)2, 2วราภรณ สขเกษม (2543),2 ปนดดา ใจบญ (2553),
อดศกด สวนกล (2552) หรอสรชนกร ศกนตะมาลก (2555) เปนตน นอกจากนยงพบในรายงานการ
วจยเกยวกบการสอบประมวลความรของ 2สเทพ บรรณทอง และวรนต นาประกอบ (2541)2
แตกยง
ไมพบการศกษาวจยดานความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร (การประมวลความร)
ระดบปรญญาโท ดงนนในงานวจยนจงมจดมงหมายทจะศกษา ปจจยทางจตสงคมทเกยวของกบ
ความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร ของนกศกษาปรญญาโท สถาบนบณฑตพฒน
บรหารศาสตร เพอเปนแนวทางในการปองกนและแกไขปญหาความเครยดในการเตรยมตวสอบ
ขอสอบพสดารของนกศกษาระดบปรญญาโทในอนาคต
1.2 จดมงหมายในการวจย
1.2.1 เพอหาความสมพนธระหวางจตลกษณะและสถานการณกบความเครยดในการ
เตรยมตวสอบขอสอบพสดารของนกศกษาปรญญาโท สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร
1.2.2 เพอแสวงหาตวทานายและปรมาณการทานายความเครยดในการเตรยมตวสอบ
ขอสอบพสดาร ของนกศกษาปรญญาโท สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร
5
1.2.3 เพอศกษาอทธพลทางตรงและอทธพลทางออมของจตลกษณะเดมและสถานการณท
มความเกยวของกบความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดารของนกศกษาปรญญาโท
สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร
1.2.4 เพอบงชนกศกษากลมเสยงทมความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดารมาก
และแสวงหาปจจยปกปอง
1.3 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ
1.3.1 ทาใหทราบถงปจจยเชงเหตดานจตลกษณะและสถานการณทมความเกยวของกบ
ความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดารของนกศกษาระดบปรญญาโท สถาบนบณฑตพฒ
นบรหารศาสตร
1.3.2 เพอเปนองคความรพนฐานใหกบงานวจยทจะศกษาเกยวกบความเครยดในการเรยน
ของนกศกษาระดบปรญญาโทในอนาคต
1.3.3 ทาใหทราบนกศกษากลมเสยงทมความเครยดมากและทราบถงปจจยปกปองและ
เสนอแนะแนว ทางปองกนและแกไขปญหาเรองความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร
ของนกศกษาระดบปรญญาโท สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร
1.4 การประมวลเอกสารทเกยวของกบงานวจย
ในการประมวลเอกสารเพอดาเนนการวจยเ รอง ปจจยทางจตสงคมทเกยวของกบ
ความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร แบงออกเปน 2 สวน คอ สวนท 1 เปนการ
ประมวลเพอกาหนดตวแปรเกยวกบความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดารในกลม
นกศกษาระดบปรญญาโท ตลอดจนการประมวลเพอกาหนดนยามของตวแปรตามทจะศกษา และ
สวนท 2 เปนการประมวลทฤษฎและผลงานวจยทงในประเทศและตางประเทศเกยวกบปจจยเชง
เหตของความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร ซงประกอบดวย 2 ปจจย ไดแก 1) ปจจย
ดานจตลกษณะ และ2) ปจจยดานสถานการณ ทงนเพอจดมงหมายของการกาหนดตวแปรนยาม
ปฏบตการและสมมตฐานของการวจย โดยมรายละเอยดดงน
6
1.4.1 ความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร: ตวแปร ความหมาย และวธการวด
การศกษาในระดบปรญญาโทเปนการศกษาทเนนการพฒนาความรและการสรางความร
ขนใหมเปนหลก (อบลรตน กาเหนดเพชร, 2548) และสงสาคญในการศกษาปรญญาโทนน เพราะ
บคคลตองการพฒนาตนเองใหมความรความกาวหนา เพมวทยฐานะใหตนเอง สามารถนาความรท
ไดจากการเรยนไปปรบใชกบการทางานใหมประสทธภาพยงขน เปนการเพมโอกาสในการเปลยน
งานใหตรงกบความพงพอใจขอตนเอง (วกรณ รกษปวงชน, 2550) และหลงจากนกศกษาไดเขามา
เปนนกศกษาของสถาบน นกศกษาตองเรยนตามเกณฑททางมหาวทยาลยกาหนดจนครบทกวชา ซง
สงสาคญทสดสาหรบนกศกษาปรญญาโท คอ การประเมนผลในสงทเรยนมา เรยกไดวา การสอบ
ประมวลความร (การสอบขอสอบพสดาร) ซงเปนการนาหลกทฤษฎไปประยกตใช หรอการบรณา
การในการสอบ ซงการสอบขอสอบพสดารถอเปนขนตอนสดทายของการเรยนและการสอบใน
ระดบการศกษาปรญญาโท ซงนกศกษาปรญญาโทจะสามารถสอบประมวลความรได ตอเมอ 1)
ศกษาครบถวนทกวชาโดยมเกรดเฉลยไมตากวา 3.0 และ2) ไดผลการศกษาของวชาหลกในกรณท
กาหนดไวเปนวชาบงคบในแตละสาขาวชาเอกของคณะและวชาตามหลกสตร (สเทพ บรรณทอง
และวรนต นาประกอบ, 2541 )
ดงนน การสอบประมวลความร (การสอบขอสอบพสดาร) ประกอบดวยวตถประสงค 3
ประการ ดงน 1) เพอทดสอบความรความชานาญของผเรยนเมอสนสดการศกษา 2) เพอทดสอบ
นกศกษาในการนาทฤษฎตางๆไปประยกตใช และบรณาการ ใหเขากบสถานการณในปจจบนได
หรอไม และ3) เพอวดความรความสามารถของนกศกษาในการนาเนอหามาประยกตใชในการสอบ
ได โดยนกศกษาตองเตรยมตวใหพรอมสาหรบการสอบทจะเกดขน ซงการสอบขอสอบพสดารนน
จงเปนสาเหตสาคญประการหนงทอาจกอใหเกดความเครยด หรอความวตกกงวล กลาวคอ หาก
นกศกษามความเครยดเพยงเลกนอย อาจสงผลดตอนกศกษา คอ การตนตว หรอความกระตอรอรน
เชน การแบงเวลาสาหรบการอานหนงสอในการเตรยมตวสอบ เพราะการเรมตนเตรยมตวสอบไว
ลวงหนาจะทาใหเมอใกลถงวนสอบนกศกษาอาจเกดความเครยดไมมากหรอไมเกดขนเลย เนองจาก
นกศกษามความพรอมและความมนใจสาหรบการสอบ และความเครยดอกประการหนงเปน
ความเครยดทสงผลเสยใหกบนกศกษาคอ การมเวลาไมเพยงพอสาหรบการเตรยมตวสอบ เชน เมอ
ใกลถงวนสอบ หรอมระยะเวลากระชนชดสาหรบการเตรยมตวสอบ จะสงผลใหนกศกษาอาน
หนงสอสอบไมทน เนองจากมการเตรยมตวสอบทนอยเกนไป และทาใหนกศกษาเกดความเครยด
ความวตกกงวล หรอการคดไปตางๆนาๆ เชน คดถงการสอบ แนวขอสอบ การเขยนตอบ เปนตน
สงเหลานจงเปนสวนสาคญประการหนงทอาจทาใหเกดความเครยดมากเกนไป ตลอดจนสงผล
กระทบตอสขภาพรางกายและจตใจ เชน ไมมสมาธ กระวนกระวาย ปวดศรษะ ปวดทอง เปนตน
7
ความเครยด (Stress) มาจากภาษาละตนวา Strictus หรอ “Stric” หมายถง แรงกดดนทม
ตอรางกาย และมแนวโนมทจะทาใหรางกายเกดความผดปกตขน (นธพนธ บญเพม, 2553: 4) ซงม
นกวชาการหลายทานใหความหมายของ “ความเครยด” ไวหลากหลายทศนะ เชน ประเวศ วะส
(2539: 5) กลาวถง ความเครยดหรอโรคเครยดวา เปนโรคทแพรระบาดมากและกอปญหาใหแก
มนษยมากทสด เพราะความเครยดจะทาใหมนษยไมมความสข จนเปนสาเหตตอการนาไปสโรค
อนๆ ทมความรายแรงและไมรายแรง เชน โรคหวใจ โรคมะเรง เสนเลอดอดตน เปนตน รวมถงการ
นาไปสพฤตกรรมเบยงเบนตางๆได ซงความเครยดหากเกดขนเปนระยะเวลานานๆไมลดลง มแตจะ
เพมมากขนเรอยๆ อาจสงผลรายตอสขภาพกายและสขภาพจตได นอกจากนยงทาใหเกดผลเสยตอ
การทางานและการดาเนนชวตในบางคน โดยอาจเกดจากอาการทแตกตางกนตามระดบของ
ความเครยด เชน โรคประสาท โรคจตหรอวกลจรต และปญหาสาคญทกาลงมมากขนในปจจบน
คอ ปญหาการฆาตวตาย โดยมสาเหตหลายประการ เชน ความเครยดเรองการเรยน ความเครยดเรอง
ผลการสอบ ความเครยดจากการปฏบตงาน และความเครยดดานครอบครว เปนตน
สาหรบนกวชาการทานอนไดเสนอวา ความเครยดเปนสภาวะทเกดขนเมอเกดการขาด
สมดลหรอการถกคกคามจากปจจยตางๆ เชน ไรซ (1992) แบงความเครยดออกเปน 3 แนวทาง คอ
1) ความเครยดทเกยวกบปจจยภายนอก หมายถง เหตการณหรอสงแวดลอมทเปนสาเหตใหบคคล
รสกถกกดดนหรอถกคกคาม 2) ความเครยดทเกยวกบปจจยภายใน หมายถง กระบวนการจดการ
ภายในจตใจของบคคล เปนเรองของกระบวนการตความ การปรบตวทางดานอารมณ การปองกน
ตนเอง และกระบวนการปรบตวของบคคล ซงกระบวนการดงกลาวจะสงเสรมการพฒนาทางดาน
จตใจและวฒภาวะ หรออาจทาใหเกดความบบคนทางจตใจ และ3) ความเครยดทเกยวกบปฏกรยา
ของรางกายทมตอสงเราทพงพอใจหรอสงเราทไมพงพอใจ หากเปนสงทพงพอใจจะชวยใหรางกาย
เกดการตนตวตอการมการกระทาทเพมมากขนและยงชวยใหเกดพลงทงดานจตใจและพฤตกรรมใน
การจดการกบสงตางๆดวย นอกจากนการเผชญกบสงททาใหเกดความเครยดซ าๆนานๆ จะนาไปส
การเกดความแขงแกรงทางรางกายได
นกวจยใหความเหนวา ผทมความเครยดมากอาจแสดงอาการออกใน 2 ลกษณะ คอ 1)
ความเครยดทางกาย (Physical stress) และ2) ความเครยดทางจตใจ หรออารมณ (Mental/emotional
stress) เชน การศกษาของ บงอร โสฬส และอจฉรา วงศวฒนามงคล (2536) ทศกษาความเครยด
ของขาราชการไทย โดยแบงการศกษาความเครยดออกเปน 2 ลกษณะคอ อาการทางกายและอาการ
ทางจตใจ
นอกจากน Zajacova และคณะ (2005) ไดศกษาเกยวกบความเครยดในการเรยนของ
นสตนกศกษาปรญญาตร โดยแบงความเครยดออกเปน 1) ความเครยดทางสงคม ไดแก การม
8
ปฏสมพนธในโรงเรยน (Interaction at school) และการจดการกบงาน ครอบครว และโรงเรยน
(Managing work, family and school) และ2) ผลของความเครยด ไดแก ผลการปฏบตงานใน
หองเรยน (Performance in class) และผลการปฏบตงานนอกหองเรยน (Performance out of class)
ซงการศกษาในทานองเดยวกนนยงปรากฏในงานวจยอนดวยทศกษาความเครยดในการเรยนใน
ระดบมหาวทยาลย (เชน KadaPATTI และ Vijayalaxmi, 2012)
สาหรบการศกษาความเครยดในการเรยนในประเทศไทย พบวา นกเรยนสวนใหญม
ความเครยดในระดบปานกลางถงระดบมาก เนองมาจากกจกรรมตางๆในการเรยนการสอนหรอการ
เตรยมสอบ โดยเกดจากความเครยดในการอานหนงสอสอบไมทน รสกหงดหงดเมออานหนงสอ
สอบไมไดตามทหวง มความกงวลในการเรยนและการสอบมาก (สพนดา มาทอ, 2547: 55)
นอกจากนยงมผศกษางานวจยเกยวกบความเครยดในการเรยนไวมากมาย เชน ประภสราภา จน
ทรวงศา (2548: 17) กลาววา ความเครยดทเกดจากการเรยนนน มความแตกตางกนในแตละบคคล
โดยมความรนแรงไมเทากน มองคประกอบหลายประการ เชน จตใจ อารมณ สงคม วฒนธรรม
และสงแวดลอม เปนตน และความเครยดในการเรยนจะมากหรอนอยขนอยกบสงทเขามากระตน
เชน ความรสกทอแทในการสอบ ความเบอหนายในการเรยน เปนตน สวน สดใส นยมจนทร (2541
อางถงใน พระมหาอดม นพนธ, 2550: 60) กลาววา สภาพการณดานการเรยนทาใหผเรยนเกด
ความรสกไมสบายใจ รบกวนจตใจและไมมสมาธในการเรยน จะเหนไดวาความสมบรณของ
อารมณเปนสงสาคญยงตอประสทธภาพในการเรยนร เพราะการทผเรยนจะเรยนไดเปนอยางดและ
มการปรบตวไดนนขนอยกบลกษณะของสขภาพจตทด และความสาเรจทไดรบจากการศกษาเลา
เรยนจะสงเสรมพฒนาการทางปญญา ความคด พฒนาการทางสงคมและพฒนาการดานจตวทยา
อนๆดวย ประกอบดวย 4ปจจย คอ ผเรยน ผสอน หลกสตร และสงแวดลอมในการเรยน เปนตน
สวน พระมหาอดม นพนธ (2550: 102) ศกษาเกยวกบ ภาวะความเครยดจากการเรยนของพระภกษ
สามเณรสานกพระปรยตธรรมแผนกบาลในสวนกลาง พบวา ตวแปรทมประสทธภาพในการ
ทานายภาวะเครยดจากการเรยนของพระภกษสามเณร ในสานกพระปรยตธรรม แผนกบาล ใน
สวนกลาง ไดแก ปญหาดานการเรยน เปนตวแปรทไดรบคดเลอกเขาสมการเปนอนดบท 1 สามารถ
ทานายความเครยดจากการเรยนไดรอยละ 27.2 สวน วงคพรรณ มาลารตน (2543: 68-69) ศกษา
เรอง ความเครยดและพฤตกรรมการแกปญหาความเครยดของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลายใน
จงหวดเชยงใหม กลมตวอยางจานวน 416 คน ผลการศกษาพบวา นกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย
ในจงหวดเชยงใหม มความเครยดอยในระดบปานกลาง รอยละ 81.01 ความเครยดอยในระดบสง
รอยละ 14.18 ความเครยดอยในระดบตา รอยละ 2.89 และความเครยดอยในระดบรนแรงมจานวน
9
นอยทสด รอยละ 1.92 โดยมปจจยทสาคญไดแก กงวลเรองการสอบหรอกลวสอบไดคะแนนไมด
และผลการเรยนไมด สงผลใหนกเรยนมความเครยดอยในระดบมากกวาดานอนๆ
ในงานวจยฉบบนจะทาการศกษาความเครยดกอนการสอบขอสอบพสดาร หรอการ
สอบประมวลความร แบงออกเปน 2 ตวแปรตาม คอ 1) ความเครยดทางกายภาพ เปนความเครยดท
เกดจากสงกระตนจากสภาพแวดลอมรอบขาง เชน เนอหาดานการเรยน บคคลรอบขาง หรอ
สภาพแวดลอม เปนตน และ2) ความเครยดทางจตสงคม เปนการตอบสนองของสภาพรางกาย
ตลอดจนการตอบสนองในเชงอารมณและสงคมดวย โดยมรายละเอยดดงตอไปน
1.4.1.1 ความเครยดทางกายภาพ : ความหมายและวธการวด
ความเครยดทางกายภาพ ในงายวจย นหมายถง ความเครยดทางจตใจ
(Phychological Stress) ซงเปนกระบวนการตอบโตตอสงท มาคกคามการตอบสนองอยาง
ทนททนใด จะเกดขนเมอคดวาจะมอนตราย ประสบการณในอดตทไมด (มกราพนธ จฑะรสก,
2549: 11) อาจมอาการตนเตน กลว วตกกงวล สนหวง ดงนน ความเจบปวยทเกดจากความเครยด
จะสงผลกระทบตอการดาเนนชวตทงผทเจบปวยและคนอนทเกยวของ อาจเกดการเปลยนแปลง
ตามมาอยางมากมาย ซงเกดจากภาวะทางจตใจทกาลงเผชญกบปญหาตางๆ ไมวาจะเปนปญหาทเกด
จากตวคนหรอปญหาทเกดขนหรอคาดวาจะเกดขน เปนปญหามาจากความผดปกตทางจตใจ
เหมอนจตใจถกบงคบใหเผชญกบสงเรา ทาใหรสกไมสบายใจ (ชทตย ปานปรชา, 2519: 482)
ในปจจบนสงคมรอบๆตวเรา มพลงผลกดนทอาจกอใหเกดความเครยดขน
และสามารถเหนไดชดเจนทสด กคอ เศรษฐกจ หนสน สมพนธภาพกบบคคลอน สถานะทางสงคม
ตลอดจน คานยม ประเพณ และศลธรรม เปนตน ดงนน ความเครยดทมาจากสงคมจงมหลาย
รปแบบ เชน ความรสกแปลกแยก ทาใหเปนทกขมาก เพราะสงคมในปจจบนมคานยมทบคคล
พยายามดนรนทจะใหตนเองมอสระและเมอหากมองในมมกลบกนแลวจะทาใหเกดความรสกวา
ตนเองไมมสมพนธหรอไมเปนทตองการ ทางทดเราควรสรางสมพนธทดกบคนอน และในบางครง
การสญเสยมตรภาพเกาไปและไมสามารถหาใหมไดงายๆ จงทาใหคนในสงคมจานวนมากยงขาด
ทกษะการเขาสงคม เพราะความขอาย ไมมความมนใจในตนเอง เพราะรสกวาตนเองหรอครอบครว
เปนทนาอบอาย กระทงทาใหตนเองรสกถงความผดพลาดไมกลาสหนา เพราะกลวคนอนร และ
สาเหตเหลานจงเปนสาเหตสาคญททาใหบคคลถอยหางจากสงคม ทาใหเกดความรสกลาบากใจ
และกอใหเกดความเครยดมากถงมากทสด (ทยรตน พนธแพ, 2544) ความเครยดทางสงคม จงสรป
สาเหตใหญๆได ดงน 1) ปญหาความสมพนธและความขดแยงกบผอน 2) ปญหาในครอบครว และ
3) ปญหาจากการทางาน เปนตน
10
นกวชาการใหความหมายไวหลากหลาย เชน คเปอร แอลเบตาไว และคาลโม
(Cooper, El-Betawi & kalimo, 1987) กลาววา จตสงคม คอ ปจจยทเกดจากการปฏสมพนธระหวาง
สงแวดลอมและบคคล ท สงผลกระทบตอสขภาพอนามย การทางาน ความพงพอใจ โดย
สงแวดลอมจากการทางานจะครอบคลมถงปจจยทเกยวกบบทบาทในองคกร สมพนธภาพททางาน
บรรยากาศและโครงสรางองคกร สวน คอก กฟฟส และกอนซาเลซ (Cox, Griffiths & Gonzalea,
2000) ใหความหมายของจตสงคมทคลายคลงกน คอ เปนปจจยทเกยวของกบรปแบบงาน องคกร
การจดการกบงาน สงคม และสงแวดลอม ซงมความสาคญตอปญหาสขภาพกายและจต ซงจะเหน
ไดวาปจจยดานจตสงคม มความเกยวของกบภาระงาน สงแวดลอมในการทางาน บทบาทในองคกร
การจดการกบงาน และสงคม (ชนดาภา ปราษราค, 2550: 14)
จากการศกษาตงแตอดตถงปจจบน พบวา นรศรา วงคเลย (2551: 66) ศกษา
เรอง ปจจยทมอทธพลตอความเครยดในการทางานของบคลากรในเรอนจากลางเชยงใหม กลม
ตวอยางจานวน 147 คน ผลการศกษาพบวา บคลากรในเรอนจากลางมความเครยดทแตกตางกน
โดยมปจจยทสาคญ ดงน อาย สถานภาพสมรส ตาแหนงงาน ระยะเวลาทปฏบตงานและรายได โดย
มความเหนวาปจจยเหลานมผลตอความเครยดดานสงคม โดยมอทธพลตอความเครยดในการทางาน
เชนสมพนธภาพในทท างาน ปจจยดานบทบาทหนาท ในองคกร ปจจยดานโครงสรางและ
บรรยากาศในองคกร สวน นเทศ ตนณะกล (2547) ศกษาเรอง สงคมกบความเครยด กลมตวอยาง
จานวน 381 คน สวนใหญ 47% มความเครยดอยในระดบกลาง 2.97 ตวแปรอสระทงสน 33 ตว พบ
ตวแปรทอยในเกณฑมคาทางสถตทมนยสาคญ p-value <0.05 เรยงจากตวทสงปจจยมากไปหานอย
7 ตว 1) การมลกษณะ Type A ทมแนวโนมทจะเกดความเครยด เกดไดจากการทางาน การเลยงด
2) ปญหาสวนตว เชน ปญหาเศรษฐกจ สงคม การเมอง 3) สมพนธภาพระหวางลกนอง บางคน
กลาววามากคนกมากเรอง บางคนขาดลกนองกแทบขาดใจ ทงนขนอยกบสมพนธภาพระหวาง
หวหนากบลกนองวาดหรอพงพากนอยางไร 4) การจราจรตดขดโดยเฉพาะเวลาเรงดวน เปนปญหา
เรอรงทตองเผชญอย ทาใหสงผลกระทบตอความเครยด 5) การปฏบตงานมงตอบสนองนโยบาย
ความพงพอใจใหแกลกคา ความเครยดของการปฏบตงานภายใตเงอนไขน ไมเปนปญหาในคนกลม
น หากแตวา จานวนใหบรการทลดลงเชน จานวนลกคาทลดลง เนองจากการหยดปลอยสนเชอ ทา
ใหลกคานอยลงเปนสงทกอความเครยดใหแกพวกเขาททาธรกจตางหาก6) จานวนเวลาทใชในการ
ปฏบตงาน ทางานเกนเวลาปกต เปนปญหาทาใหเกดความเครยด และ7) สมพนธภาพระหวาง
หวหนา
จากการประมวลเอกสารขางตนสรปไดวา ความเครยดทางกายภาพเปน
ความเครยดทเกดจากสงเราภายนอกหรอสภาพแวดลอม เชน ความเครยดทเกดจากเนอหาขอสอบ
11
บคคลรอบขาง อาจารย หรอสถานการณในการสอบ เปนตน วดใน 2 มต ไดแก มตแรก ปรมาณ
ความเครยดจากสงเรานน ซงมมาตร 6 หนวยประกอบ จาก “จรงทสด” ถง “ไมจรงเลย” และ มตท
สอง ความถทเกด ซงมมาตร 3 หนวยประกอบ จาก “ไมเกดเลย” ถง “บอยมาก” ซงผวจยสรางขน
เอง โดยมพนฐานจากแบบวดความเครยดของ บงอร โสฬส และ อจฉรา วงศวฒนามงคล (2536)
1.4.1.2 ความเครยดทางจตสงคม: ความหมาย และวธการวด
ความเครยดทางจตสงคม ในงานวจยนหมายถง ความเครยดทางกาย อธบายได
วา ความเครยดทเกดขนในยคแรกๆนน อาศยหลกจตวทยาวาดวย เรองของสงเราและการตอบสนอง
(Stimulus-Response Psychology) สงเรา สามารถเรยกไดอกอยางวา ตวกระตน หรอสงกระตน
(Stimulus) เปนความเปลยนแปลงของสงแวดลอมทตรวจจบไดโดยสงมชวตหรออวยวะ รบร
ความรสก โดยปกตเมอตวกระตนปรากฏตวกบความรสก (sensory receptor) จะกอใหเกดหรอม
อทธพลตอปฏกรยารเฟลกซของเซลล ผานกระบวนการถายโอนความรสก (วกพเดย : สารานกรม
เสร) สงเราอาจเปนสถานการณทเกดขนในชวตประจาวนทสงผลอยางตอเนองไดในหลายลกษณะ
ไดแก สงเราทกระตนในชวงระยะเวลาอนส น หรอกระตนตอเนอง โดยเปนเพยงระยะเวลาหนง
หรอกระตนตอเนองเปนระยะเวลานาน ดงนน ความเครยดทางกาย คอ ความเครยดทเกดจากภายใน
และภายนอกท สงผลกระทบตอบคคล โดยบคคลจะประสบกบสงเราท เปนอนตรายหรอ
สถานการณทตงขอเรยกรอง (Demands) ใหบคคลตองปรบตวหรอกระทาการอยางใดอยางหนง
มากเกนไป จนทาใหบคคลเกดความเครยด โดยเฉพาะอยางยงบคคลทมประสบการณมากจะยงม
ความเครยดมาก และสงเราทกอใหเกดความเครยดจงมคณสมบตแตกตางกน ยอมทาใหปฏกรยา
ตางกนดวย (ศภนช สงฆวะด, 2549: 7) โดยมนกวชาการใหความหมายเกยวกบความเครยดทางจต
สงคม หรอความเครยดทเกดจากสงเราไวหลากหลาย เชน ลาซารส และโฟรคแมน (1984 อางถงใน
สมจตร สทธนะ, 2543: 12) กลาวถง ความเครยดจากสงเรา คอ เปนผลกระทบทมอทธพลตอบคคล
ซงกอใหเกดความเครยดทงภายในและภายนอกรางกาย โดยสงเรานนเปนสงทอยเหนอการควบคม
เชน การเผชญกบการตายของบคคลอนเปนทรก ความเจบปวย การหยาราง เปนตน สงเราอาจเปน
สถานการณทเกดขนในชวตประจาวนทสงผลตอเนองไดหลายลกษณะ ไดแก สงเราทกระตนใน
ระยะเวลาอนสน สงเราทกระตนตอเนองเพยงระยะเวลาหนง และสงเราทกระตนตอเนองเปนระยะ
เวลานาน สวน อษา จารสวสด (2541) กลาววา ความเครยดในสภาวะของรางกายทตอบสนองตอ
สงเราทออกมากระตนและไดทาใหเกดการเปลยนแปลง ทงดานสรระและจตใจ และแมวาภาวะ
ความเจรญดเหมอนจะมผลเสยเปนอยางมาก แตบางครงความเครยดกเปนสญชาตญาณเพอการ
ดารงชวตตามปกตของมนษย และเปนตวกระตนใหคนเราเตรยมพรอมทจะเผชญกบปญหาและ
12
อปสรรคตางๆได สวน ศรเพม เชาวนศลป (2543: 4) กลาววา ความเครยด หมายถง สงทมากระทบ
บคคลทาใหเกดภาวะการปรบการปรบตวเพอจดการกบสงเรานน โดยสงเราความเครยดนนจะม
ระดบรนแรงตางกนในแตละบคคล
สาหรบการศกษาความเครยดจากสงเรา พบใน ชลชน แสนใจกลา (2552: 40
อางถงใน Homes and Rahe, 1967) กลาววา เหตการณในชวต (Life Event) เปนตวกระตนใหเกด
ความเครยดและมผลทาใหเกดการเสยงของความเจบปวยหรอการเปนโรคสงขน การเปลยนแปลง
ของชวตทเกยวของกบการนอน การกน การสงสรรค เรองสวนตว นสยและการสรางสมพนธภาพ
กบผอน มความแตกตางกนในระดบ (Degree) ของการปรบตว สวน รดใจ เวชประสทธ (2548)
กลาวถง สงเราความเครยดดานรางกาย (Physiological stress stimulus) คอ สถานการณตางๆท
เกดขนจากสภาวะรางกาย และการประเมนตดสนใจตางๆ เปนสงทกอใหเกดความเครยด และ นลน
กจบญชา (2543) ไดกลาวถงความเครยดจากสงเราวา ความเครยดจากสงเรานนไมไดเกดขนเอง แต
จะตองมตวกระตนทเปนสาเหต ซงตวกระตนจะเปนไดทงภายในและภายนอกตวเราเอง ซงเปนได
ทงลกษณะทางดานกายภาพ เคม และชวภาพ โดยตวกระตนเหลานจะมผลตอรางกายทาใหเกดการ
เปลยนแปลง การตอบสนอง ตลอดจนทาใหเกดความเครยดขน นอกจากน พบการศกษาทานอง
เดยวกนใน ศภนช สงฆวะด (2549) ศกษาเรอง การศกษาความเครยดและการเผชญความเครยดของ
นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 สงกดสานกงานเขตพนทการศกษา อาเภอเมอง จงหวดเชยงใหม ป
การศกษา 2549 มกลมตวอยางจานวน 450 คน ผลการศกษาพบวา สาเหตททาใหนกเรยนเกด
ความเครยด คอ ปญหาดานการเรยน โดยมความเครยดอยในระดบปานกลาง คดเปนรอยละ 43.12
ซงเหตการณททาใหเกดความเครยดมากและมากทสด คอ การไปไมถงเปาหมายทวางไว รองลงมา
คอ การรสกวาตนเองตองแขงขน หรอการเปรยบเทยบกบคนอนๆ
ดงนนในงานวจยน ความเครยดทางจตสงคม หมายถง การตอบสนองทเกดจาก
ความเครยดในการสอบ ใน 2 ดาน คอ 1) ทางรางกาย เชน การปวดหว ไมอยากรบประทานอาหาร
ทองเสย เปนตน และ2) ทางดานอารมณสงคม เชน การมอารมณเสย การปฏเสธการสงสรรคหรอ
พบปะคนอน เปนตน วดโดยแบบวดชนดมาตรประเมนรวมคา ทผวจยสรางขนเอง มมาตร 6 หนวย
ประกอบจาก “จรงทสด” ถง “ไมจรงเลย”
1.4.2 ปจจยเชงเหตของความเครยดในการเตรยมตวขอสอบพสดาร
ในการศกษาปจจยเชงเหตของความเครยดกอนการสอบประมวลความรนน ไดนา
ทฤษฎตางๆทสาคญ เพอใชในการอธบายสาเหตของพฤตกรรมตางๆทเกดขนในตวบคคล ซงไดม
การนาเอากระบวนการวเคราะห และพฒนาพฤตกรรมมาใช โดยใชรปแบบปฏสมพนธนยม
13
(Interactionism Model) ดงเชน ดจเดอน พนธมนาวน (2551: 61-63) กลาวถง รปแบบปฏสมพนธ
นยม คอ ตวบงชถงสาเหตของพฤตกรรมตางๆ ซงม 4 สายหลก (ภาพท 1.1) ดงน
Mechanical
Interaction
Organismic Interaction
ภาพท 1.1 รปแบบทฤษฎปฏสมพนธนยม ( Magnusson & Endle, 1977; Tett & Burnett, 2003;
ดวงเดอน พนธมนาวน, 2541 )
แหลงทมา : ดจเดอน พนธมนาวน , 2551: 62
1) ฝายสถานการณ (situational factor) เปนสงตางๆ ทอยรอบตวบคคล หรอการรบร
ของบคคลทเกยวกบสงใดสงหนงรอบตวของเขา เชน ปทสถานทางสงคม การสนบสนนจากคน
รอบขาง สถานการณย วย การอบรมเลยงด เปนตน สถานการณเหลานแบงเปน 2 ลกษณะ คอ หนง
สถานการณทเอออานวยในการเกดพฤตกรรมทนาปรารถนา เชน การอบรมเลยงดแบบรก
สนบสนนและใชเหตผลมาก การเหนแบบอยางทดในการกระทาพฤตกรรมทนาปรารถนา เปนตน
และสอง สถานการณทขดขวางมใหเกดพฤตกรรมทนาปรารถนา เชน อยใกลแหลงย วย สภาพ
แรนแคนในการทางาน ภาระงานหนกเกนไป เปนตน
2) ฝายจตลกษณะเดม (psychological traits) เปนจตลกษณะหรอบคลกภาพทตดตวมา
อาจเกดจากการถายทอดทางสงคม เชน สขภาพจต ประสบการณทางสงคม สตปญญา และคานยม
ซงทฤษฎตางๆทกลาวถงเปนสาเหตพฤตกรรมของบคคล สามารถนาตวแปรในทฤษฏเหลานนมา
ใชได ทฤษฎทางจตลกษณะทสาคญของไทย เชน ทฤษฎตนไมจรยธรรม (ดวงเดอน พนธมนาวน,
2548) (ภาพท 2) มสวนประกอบ 3 สวน คอ สวนท 1 เปนดอกและผล สวนท 2 เปนสวนของลาตน
ลกษณะสถานการณปจจบน
ทเอออานวย แก พฤต.
ทขดขวาง พฤต. พฤตกรรมของบคคล
จตลกษณะเดมของบคคล
จตลกษณะตามสถานการณ
ทศนคตตอพฤตกรรม
14
และสวนท3 เปนสวนของราก โดยทง 3 สวน สามารถอธบายไดวา สวนแรกคอ ดอกและผล จะ
แสดงถงพฤตกรรมของคนดและคนเกง ซงประกอบไปดวย พฤตกรรมตางๆทนาปรารถนา โดยม
สาเหตทางจตใจ 2 กลม ไดแก กลมแรก คอ สาเหตทางจตใจ จะเปนสวนลาตนของตนไม ซง
ประกอบดวย จตลกษณะ 5 ดาน คอ 1) เหตผลเชงจรยธรรม 2) ลกษณะมงอนาคตควบคมตนเอง 3)
ความเชออานาจในตน 4) แรงจงใจใฝสมฤทธ และ5) ทศนคต คณธรรม คานยม และสวนสดทาย
เปนสวนของราก ทอธบายถงจตลกษณะ 3 ดาน คอ 1) สตปญญา 2) ปะสบการณทางสงคม และ3)
สขภาพจต (ภาพท 1.1) (ดวงเดอน พนธมนาวน, 2543)
3) ฝายสถานการณและจตลกษณะเดม ซงเรยกวา ปฏสมพนธแบบกลไก (Mechanical
interaction) เชน พฤตกรรมของบคคล เกดจากการทมสขภาพจตไมด กาลงอยในสถานการณทย วย
จงทาใหเกดพฤตกรรมกาวราวได
4) ฝายจตลกษณะตามสถานการณ หรอทเรยกวา ปฏสมพนธภายในตน (organismic
interaction) เปนจตลกษณะทเปลยนแปลงไปตามสถานการณ เชน ทศนคตตอสงใดสงหนง หรอ
ความเครยดเกยวกบเรองใดเรองหนง เปนตน สงเหลานเปลยนแปลงตามสถานการณ เชน ในชวง
ตนภาคเรยน นกเรยนจะมความเครยดในการเรยนนอย แตพอใกลถงเวลาสอบปลายภาพ
ความเครยดจะเพมขนและลดลงเมอสอบเสรจ และอาจเกดความเครยดอกครงเมอใกลถงเวลา
ประกาศผลสอบ เปนตน
ภาพท 1.2 ตนไมจรยธรรม แสดงจตลกษณะพนฐานและองคประกอบทางจตใจของพฤตกรรมทาง
จรยธรรม
แหลงทมา : ดจเดอน พนธมนาวน, 2551
15
ในการศกษาครงน ไดใชรปแบบปฏสมพนธนยม (Interactionism Model) เปนกรอบ
ความคดในการกาหนดกลมตวแปรในงานวจย โดยจะไดทาการศกษาปจจยเชงเหตของความเครยด
ในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร ใน 2 ปจจย คอ 1) ปจจยดานจตลกษณะเดม และ2) ปจจยดาน
สถานการณ โดยมรายละเอยดดงน
1.4.3 ปจจยดานจตลกษณะเดม กบความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร
ในสวนนไดทาการประมวลเอกสารงานวจยทเก ยวกบการแสดงถงความสมพนธ
ระหวางตวแปรจตลกษณะเดม 4 องคประกอบ ดงน 1) แรงจงใจใฝสมฤทธ 2) ลกษณะมงอนาคต
ควบคมตน 3) สขภาพจต และ4) ความผาสกในชวต กบความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบ
พสดาร ซงมรายละเอยดดงน
1.4.3.1 แรงจงใจใฝสมฤทธ กบความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร
แรงจงใจใฝสมฤทธ เปนกระบวนการท ท าใหบคคลเกดความพยายาม
กระตอรอรนทจะทาสงใดสงหนงอยางมเปาหมาย อาจเกดจากการกระตนจากบคคล หรอกระตน
โดยสงแวดลอม แบงออกเปน 3 ชนด คอ 1) แรงจงใจดานรางกาย (Physological Motives) หมายถง
พลงททาใหคนแสดงพฤตกรรมในการรกษาสภาพชวตใหอยรอด และอยในภาวะสมดล 2)
แรงจงใจทางสงคม (Social Motives) หมายถง แรงจงใจทเกดจากการเรยนร เชน อยากมหนามตา
อยากสขสราญใจ ซงแรงจงใจทางสงคมนเปนผลมาจากความตองการทางจตใจดวยพรอมๆกน 3)
แรงจงใจสวนตวบคคล(Personal Motives) หมายถง แรงจงใจทคนเรา อยากจะทา อยากจะเปน หรอ
อยากไดตามทตนเองตองการ (สโท เจรญสข, 2525) แรงจงใจจงมหนาทกระตนใหเกดพฤตกรรม
หรอการกาหนดทศทางของพฤตกรรมดวย เหตนแรงจงใจจงมอทธพลตอการทางานและการศกษา
เปนอยางมาก เพราะมนษยทกคนลวนมความตองการทางจตใจทตองการเอาชนะอปสรรคตางๆและ
ผาฟนเพอใหตนเองประสบความสาเรจเพอนาไปสความมประสทธภาพและความสาเรจในชวต
โดยมนกวจยหลายทานไดใหความหมาย ดงน
McClelland (1961: 100-101) กลาววา คนเรามแรงจงใจทงหมด 3 ประการ แต
แรงจงใจทจะทาใหบคคลประสบความสาเรจในการทางาน คอ แรงจงใจใฝสมฤทธ (Needs for
achievement : nAch) หมายถง ความปรารถนาทจะทาสงหนงสงใดใหสาเรจลลวงไปดวยด และ
แขงขนดวยมาตรฐานอนดเยยม พยายามเอาชนะอปสรรคตางๆ รสกมความสขสบายใจเมอประสบ
ความสาเรจ และมความวตกกงวลเม อไมประสบความสาเรจหรอเม อประสบความสาเรจ
McClelland เชอวาแรงจงใจทสาคญทสดของมนษยคอ แรงจงใจใฝสมฤทธ เพราะมนษยมความ
ตองการทจะทาสงหนงสงใดใหสาเรจลลวงโดยเรว ดงนน จงใหความสาคญกบแรงจงใจใฝสมฤทธ
มากกวาแรงจงใจอนๆ ผทประสบความสาเรจจะตองมแรงจงใจใฝสมฤทธในระดบสง ซงทาไดโดย
16
การกระตนใหเกดแรงจงใจใฝสมฤทธ (nAch) เปนสาคญ บคคลทมแรงจงใจใฝสมฤทธสงจะ
สามารถทางานไดสาเรจไดมากกวาบคคลทมแรงจงใจใฝสมฤทธตา ดงนน บคคลทมความมงมนใน
การทางานอยางไมยอทอ มกเปนคนเอาจรงเอาจงกบการทางานเพอใหประสบความสาเรจ ซงอาจ
ทาใหผลคนนนทางานอยางหามรงหามคา จดจออยกบงานตลอดเวลา จนอาจทาใหเกดความเครยด
ได ในอดตมผลงานวจยทแสดงใหเหนวา ผทมแรงจงใจใฝสมฤทธสง มกเปนผทมความเครยดใน
การทางานมากดวย เชน การศกษาปจจยเชงเหตของความเครยดในการทางานของขาราชการไทย
(บงอร โสฬส และอจฉรา วงศวฒนามงคล, 2546) ปจจยทางจตสงคมทเกยวกบพฤตกรรมการ
ทางานอยางมจรยธรรมของหวหนาสถานอนามย ของ สชาดา ชลานเคราะห (2552) พบผลใน
ทานองเดยวกนวา ผทมแรงจงใจใฝสมฤทธสง เปนผทมความเครยดในงานมากและประสบความ
ความสาเรจมากกวาผทมแรงจงใจใฝสมฤทธตา
สาหรบความเครยดในการเรยน มผลการศกษาทแสดงความสมพนธระหวาง
แรงจงใจใฝสมฤทธกบความเครยดในการเรยน เชน สจนต เพมพทกษ และทศนยนารถ ลมสทธวน
ภม: 2553 กลาวถง แรงจงใจใฝสมฤทธตอการเรยนวา ผทมแรงจงใจใฝสมฤทธสงมกเปนผทมผล
การเรยนด สวน สมตตรา เจมพนธ (2545: 73-176) ศกษาเรอง จตลกษณะและประสบการณท
เกยวของกบพฤตกรรมการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย กลมตวอยางเปน
นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 จากโรงเรยนรฐบาล สงกดกรมสามญศกษา ในกรงเทพมหานคร
แบงเปน จานวน 524 คน แบงเปน ชาย 212 คน และหญง 312 คน โดยปจจยทสาคญจากการ
วเคราะหผลทงในกลมรวมและกลมยอย พบพฤตกรรมการเตรยมตวกอนเรยนคอ แรงจงใจใฝ
สมฤทธ มผลการศกษาคอ นกเรยนทมแรงจงใจใฝสมฤทธสง มความเครยดนอยกวา นกเรยนทม
แรงจงใจใฝสมฤทธตา
รวมทงพบในงานวจยของ ดจเดอน พนธมนาวน (2547) ยงพบอกวา แรงจงใจ
ใฝสมฤทธเปนตวทานายทสาคญในพฤตกรรมการสนบสนนทางสงคมโดยรวม โดยไดศกษาปจจย
ทางจตสงคมทเกยวของกบความเครยดในงานของหวหนาในสถานอนามยตาบล กลมตวอยาง คอ
หวหนาสถานอนามยตาบลในภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคกลาง รวม 6 จงหวด
จานวน 509 คน จากผลการวเคราะห พบวา หวหนาทมแรงจงใจใฝสมฤทธสงเปนผทมความเครยด
นอยกวาหวหนาทมแรงจงใจใฝสมฤทธตา
จากการประมวลเอกสารขางตน ทาใหเหนวา บคคลทมแรงจงใจใฝสมฤทธสง
มกเปนผทมความเครยดในการทางานมาก ผลเชนนปรากฏทงในขาราชการไทย หวหนาองคการ
รวมทงนกเรยนดวย จงทาใหคาดในงานวจยนไดวา นกศกษาปรญญาโททมแรงจงใจใฝสมฤทธมาก
17
เปนผทมความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดารนอยกวา นกศกษาปรญญาโททมแรงจงใจ
ใฝสมฤทธนอย
1.4.3.2 ลกษณะมงอนาคตควบคมตน กบความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบ
พสดาร
ลกษณะมงอนาคตควบคมตน (Future Orientation) เกดจากการสะสมการ
เรยนรจากประสบการณในอดตของบคคล เชน การอบรมเลยงด การศกษา การเลยนแบบ โดย
ลกษณะมงอนาคตควบคมตนจะมปฏสมพนธกบสภาวะทางสงคม ตลอดจนวฒนธรรมและ
ครอบครว ซงเปนจตลกษณะทสาคญอยางหนงทบคคลควรจะมหรอไดรบการพฒนา นอกจากนยง
อธบายไดวา จตลกษณะมงอนาคตควบคมตน ในสวนของการควบคมตนหรอเรยกอกอยางหนงวา
วนยในตนเอง หมายถง การบงคบตนเองในการปรบปรงตนเอง หรอการจดระเบยบพฤตกรรมบาง
ชนดของตนเอง เพอเปาหมายในการสรางพฤตกรรมทนาปรารถนา เพมปรมาณพฤตกรรม และ
อนรกษพฤตกรรมทดมประโยชน ตลอดจนการลดหรอการขจดพฤตกรรมเดมทไมนาพงปรารถนา
ใหหมดไป และไมตองพงการควบคมหรอบงคบจากผอน สามารถควบคมตน ประกอบดวยจต
ลกษณะหลายประการ คอ การมองเหนความสาคญของประโยชนทจะมในอนาคตมากกวา
ประโยชนในปจจบน การเลอกกระทาพฤตกรรมทแสดงถงการอดไดรอได เพราะเชอวาการกระทา
ของตนจะสงผลใหเกดผลดตามทตนตองการได นอกจากนนยงสามารถควบคมตนเกยวกบการไม
หวงผลจากภายนอก แตบคคลสามารถใหรางวลตนเองและลงโทษตนเองได โดยรางวลนนจะอยใน
รปของความพอใจ ความภาคภมใจในตนเอง สวนการลงโทษตนเองคอ การเกดความไมสบายใจ
วตกกงวล และความละอายใจ (ดวงเดอน พนธมนาวน, 2544: 92-93) ลกษณะมงอนาคตควบคมตน
คอ ปรมาณความสามารถในการคาดการณและสามารถมองเหนถงความสาคญของสงทจะเกดขน
ในอนาคต นอกจากนยงสามารถควบคมตนเอง รจกอดทนรอ เพอประโยชนทมากกวาหรอสาคญ
กวา (สพตตรา ธรรมวงษ, 2544) สวน ดวงเดอน พนธมนาวน (2547) ไดกลาวเพมเตมวา ผทม
ลกษณะมงอนาคตควบคมตนนน จะเปนผทสามารถกาหนดเปาหมายในชวตได โดยมการกาหนด
ในระยะสน และระยะยาวใหกบตนเอง เชน การทางาน ครอบครว สขภาพ และจรยธรรม เปนตน
การศกษาจตลกษณะเดมเก ยวกบลกษณะมงอนาคตควบคมตนน น ม
นกวชาการไดใหความหมายไวหลากหลาย เชน มเชล (Michel 1974: 287) กลาววา ลกษณะมง
อนาคตควบคมตน คอ ความสามารถคาดการณไกลและเลงเหนความสาคญของผลดและผลเสยท
เกดขนในอนาคต มความตองการทจะไดรบผลในอนาคตทดกวาหรอมากกวาผลรบในปจจบนจง
ดาเนนการวางแผนเพอปฏบต ตอจากนนจะควบคมตนเองใหปฏบตตนตามแผนเปนระยะเวลานาน
18
จนกวาจะสาเรจ หรอทาจานวนหลายครง ซงเปนการควบคมตนเองใหเวนการกระทาบางอยางใน
เวลาหนงจนกระทงไดผลตามทตองการ สวน Wright (1975) กลาววา ผทมลกษณะมงอนาคต
ควบคมตนสงจะสามารถปฏบตตนไดอยางเหมาะสมกบกาลเทศะ และไมฝาฝนกฎเกณฑของ
ศาสนาและกฎหมาย ทงยงมจรยธรรมสงอกดวย นอกจากนยงพบนกวชาการในประเทศไทยทให
ความหมายของลกษณะมงอนาคตควบคมตนไวดวย เชน ดวงเดอน พนธมนาวน (2541) กลาววา
ลกษณะมงอนาคตควบคมตน หมายถง ลกษณะทางจตใจดานหนงของมนษย ประกอบดวย 1) การ
รบรไดถงสงทจะเกดขนในอนาคต ทงผลดและผลเสย 2) ยอมรบกบสงทจะเกดในอนาคตทอาจเกด
ขนกบตนเอง และ3) เหนความสาคญของเวลาทผานไปและเหนคณคาความสาคญกบสงทยงไม
เกดขนโดยเทยบเทากบสงทเกดขน ตลอดจนพบในงานวจยของ พนดา สนสวรรณ (2531: 29)
กลาวถง ลกษณะมงอนาคตไว 2 ลกษณะ คอ 1) ลกษณะมงอนาคตทมอยในตวของบคคลทกคนเปน
ความรสกนกคดของบคคลนนๆ พฤตกรรมทแสดงออกเปนความสามารถของบคคลทควบคม
ตนเองใหกระทาสงใดหรอไมกระทาสงใดเพอผลสาเรจของตนเองในอนาคต 2) ลกษณะมงอนาคต
เปนกระบวนการคดของบคคลทคานงอยเสมอวาการกระทาสงใดสงหนงนน ควรจะตองมการ
ดาเนนการวางแผน การศกษาขอมล การคดถงผลกระทบทจะเกดขน
การศกษางานวจยตงแตอดตจนถงปจจบน เกยวกบลกษณะมงอนาคตควบคม
ตนกบความเครยด ซงเกดจากปจจยทสาคญ คอ เพศ อาย ผลสมฤทธทางการเรยน แจงจงใจใฝ
สมฤทธ บคลกภาพ เจตคตตอการเรยน สงแวดลอม สมพนธภาพ นอกจากนพบผลในทานอง
เดยวกนคอ ผทมลกษณะมงอนาคตควบคมตนมาก เปนผทมความเครยดมากกวาผทมลกษณะมง
อนาคตควบคมตนนอย หรอผทมลกษณะมงอนาคตควบคมตนมากจะเปนผทมความขยนในการทา
สงตางๆมากกวาผทมลกษณะมงอนาคตควบคมตนนอย เชน จฑามาศ ชนจตร (2550) ศกษาเรอง
ปจจยทสงผลตอลกษณะมงอนาคตของนสตระดบปรญญาตร อซาโอะ ยามาก (2555) ศกษาเรอง
ลกษณะมงอนาคตของนกศกษาญปนในมหาวทยาลยฟารอสเทรน ทพยวรรณ มงคลดกลากล
(2554) ศกษาเรอง บทบาทของการถายทอดทางสงคมในองคการและจตลกษณะมงอนาคตควบคม
ตนทเกยวของกบความผกพนตอองคการและพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของ
พยาบาลวชาชพ
ผลการวจยในอดตยงแสดงใหเหนวาลกษณะมงอนาคตควบคมตนมความ
เกยวของกบความเครยดดวย ดงเชนงานวจยของ สภาสน นมเนยม (2546 : 133-141) ไดศกษา
เกยวกบปจจยเชงเหตของพฤตกรรมรบผดชอบตอหนาทของนกเรยนมธยมศกษา กลมตวอยาง
จานวน 576 คน พบวา นกเรยนทมลกษณะมงอนาคตควบคมตนมาก เปนผทมสขภาพจตดมากกวา
นกเรยนทมลกษณะมงอนาคตควบคมตนนอย หรออาจหมายความวา นกเรยนทมลกษณะมง
19
อนาคตควบคมตนมาก เปนผทมความเครยดนอย และสมตตรา เจมพนธ (2545)ไดศกษาเกยวกบจต
ลกษณะและประสบการณทเกยวของกบพฤตกรรมการเรยนคณตศาสตร กลมตวอยางจานวน 480
คน พบวา ลกษณะมงอนาคตควบคมตนมความสมพนธทางลบกบความเครยดในการเรยน ซง
หมายถง นกเรยนทมลกษณะมงอนาคตควบคมตนมาก เปนผทมความเครยดนอย
จากผลการประมวลเอกสารขางตนแสดงใหเหนวา ผท มลกษณะมงอนาคต
ควบคมตนมาก เปนผทมความเครยดนอย ผลเชนนปรากฏในนกเรยน ดงนนจงคาดในงานวจยนได
วา นกศกษาปรญญาโททมลกษณะมงอนาคตคมตนมาก เปนผท มความเครยดกอนการสอบ
ประมวลความรนอยกวา นกศกษาปรญญาโททมลกษณะมงอนาคตคมตนนอย
1.4.3.3 สขภาพจต กบความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร
สขภาพจต (Mental Health) เปนคาท มความหมายลกซง เนองจากเปน
กระบวนการพฒนาทางจตใจทซบซอน ซงบคคลตองเรยนรเพอความอยรอดโดยใชวธการ
ผสมผสานความรเกยวกบธรรมชาตของชวตและสงแวดลอม จนแสดงออกในรปพฤตกรรมตางๆ
(ฉววรรณ สตยธรรม, 2541: 3) สขภาพจต อธบายไดวา เปนสภาวะอยางหนงของจตใจ สามารถ
ควบคมอารมณใหมนคงเปนปกต ปรบตวใหเขากบการเปลยนแปลงของสงคมและสงแวดลอมไดด
สามารถเผชญปญหาตางๆ ไดเปนอยางด ปราศจากความสบสนและความขดแยงภายในจตใจ แมใน
บางครงอาจขดแยงหรอมอารมณโกรธ มปญหาชวตแตกสามารถปรบอารมณและเผชญกบปญหา
ไดเปนอยางด โดยมนกวชาการหลายทานไดใหความหมายของสขภาพจตไวอยางหลากหลาย เชน
องคกรอนามยโลก ใหความหมายของคาวา “สขภาพจต” คอ ความสามารถของบคคลทจะปรบตว
ใหมความสขอยกบบคคลอน และดารงชวตอยไดดวยความสมดลอยางสขสบาย รวมทงสมอง
ความสามารถของตนเองในโลกทกาลงเปลยนแปลงน สวน Roger (อางถงใน ภวลญจน, 2555: 47)
เนนใหผทตองการพฒนาตนเปนศนยกลาง โดยมการจดสภาพการเรยนรใหบคคลไดเรยนรดวย
ตนเอง เพอทาใหบคคลพฒนาไปสการบรรลซงศกยภาพแหงตน มความเชอวามนษยมอสรเสรภาพ
มธรรมชาตทใฝด มความปรารถนาทจะรจกตนเองอยางแทจรง มความรบผดชอบตอชวตและการ
กระทา สามารถแกปญหาชวตของตนเองได สวน จตวา อรจล (2547) ใหความหมายสขภาพจต
หมายถงความสามารถทางจตของบคคลทจะปรบตวใหมความสข ใหเขากบสงคมและสงแวดลอม
ดวยด มสมพนธภาพอนดงามกบบคคลอนและสามารถดารงชวตอยไดดวยความสมดลสขกายสบาย
ใจ รวมทงสามารถตอบสนองความตองการของตนเองในสงคมโลกทกาลงเปลยนแปลงไดโดยไมม
ขอขดแยงภายในจตใจแตอยางใด นอกจากนยงพบการศกษาของ ชยสทธ สรยจนทร และคณะ
(2551) อธบายความหมาย สขภาพจต หมายถง ความสามารถของบคคลทจะปรบตวใหมความสข
20
อยกบสงคมและสงแวดลอมไดด มสมพนธภาพอนดกบบคคลอน และดารงชวตอยไดดวยความ
สมดลอยางสบาย ไมขดกบสภาพความเปนจรงในสงคมทบคคลนนดารงอย นอกจากนพบ ประภา
พรรณ ผาโครต (2543) กลาวถง ความขดแยง (Conflict) หรอความคบของใจ (Frustration) วา หาก
เกดขนบคคลจะตองปรบสภาพจตใจใหเขาสสภาวะปกตใหสามารถดาเนนชวตอยในสงคมไดอยาง
ปกตสข เพราะถาไมสามารถปรบสภาพจตใจใหเขาสภาวะปกตไดนน อาจมแนวโนมนาไปสในทาง
ทผด ดาเนนชวตทเบยงเบนไปจากเปาประสงคทดงาม ซงอาจกอใหเกดความเสยหายจนนาไปสสง
ผดพลาด หรอกอใหเกดปญหาดานสขภาพจต
การศกษางานวจยในอดตจนถงปจจบน แสดงใหเหนวา “สขภาพจตกบ
ความเครยด” มผลตอการดารงชวตของมนษยในหลายๆดาน ซงสงผลใน 2 ลกษณะคอ สขภาพจต
ด และสขภาพจตผดปกต กลาวคอ 1) สขภาพจตด คอ การเหนคณคาในตนเอง สามารถปรบตวได
อยางเหมาะสมกบสภาพในตนเอง สามารถเรยนรสงใหมๆ มความคดสรางสรรค ตอตนเองและ
สงคม ซงนกวชาการตางประเทศ Serason และ Sarason (1999) อธบายวา สขภาพจตทดแบงได 3
ประการ คอ การคดอยางมเหตผล การเผชญกบความเครยดอยางมประสทธภาพและทาทายกบสงท
จะเกดไมวาจะอยในสภาพการณใดๆ และการแสดงออกถงสภาพอารมณทมนคงและงอกงาม สวน
Hilgard (1962: 187-189)กลาววา ผท มสขภาพจตด คอผท สามารถปรบตวใหเขากบตนเองและ
สงแวดลอมไดอยางมประสทธภาพ สาหรบในประเทศไทยมนกวชาการใหความหมายไวมากมาย
ดงน กรมสขภาพจต (2544: 3) กลาววา ผทมสขภาพจตทดนน จะตองมความพงพอใจในการกะทาท
พจารณาวาดแลว ถกตอง และเขาใจในตนเอง สามารถแกไขปญหาตางๆได มเจตคตทดตอตนเอง
และผอน มความรบผดชอบตอการกระทาของตนเอง มองโลกในแงด ยอมรบความจรง มเปาหมาย
ในชวต สามารถจดการกบความเครยดไดอยางมประสทธภาพ ยอมรบฟงความคดเหนของผอน รจก
สรางสมพนธภาพกบผอน ชวยเหลอผอนและทาประโยชนแกสงคม เปนตน สวน โกศล และเลศ
ลกษณ วงศสวรรค (2551: 64-65) ผทมสขภาพจตทดควรรจกเผชญความจรงของชวต เปนผอสระ ม
เหตผลทถกตองเปนของตนเอง สามารถใหความรกกบผอน รจกไววางใจผอนอยางมเหตผล รบฟง
ขอวจารณทเกยวกบตนเองได แสดงออกทางอารมณในระดบพอประมาณ มความสามารถทจะ
คดถงอนาคต โดยรจกพจารณาอยางรอบคอบ รตกผอนคลายทางใจ ปฏบตงานไดอยางเตมท
พกผอนอยางเพยงพอ รจกปรบปรงตนเองใหเขากบงาน พยายามหาทางกาวหนาอยเสมอ รจก
ควบคมอารมณ เพอความเจรญแหงตนได สวน ฉววรรณ สตยธรรม (2541) กลาววา สขภาพจตทด
คอ ความพอใจกบสภาพของตนเอง สามารถปรบตวใหเขากบสถานการณและสงแวดลอมตางๆ ได
รวมทงทาใหผทอยรวมกนมความสข อบอน ยอมรบผอนและเปนตวของตวเอง พรอมทจะเผชญกบ
ปญหาตางๆโดยไมยอทอ ใชสตปญญาในการแกปญหาอยางสขม รอบคอบ สวน กตกร มทรพย
21
(2533) กลาววา คนทมสขภาพจตด คอ คนทสามารถสรางความสมพนธในการอยรวมกบผอนไดด
นอกจากนยงสามารถปรบตวใหอยในสงแวดลอมทเปลยนแปลงหรอมขอขดแยงขน มจตใจมนคง
ไมวนวายกบสงทเปนอยไดอยางด 2) สขภาพจตผดปกต เปนผทมอาการผดปกตทแสดงออกทาง
รางกายและจตใจ ซงอาจรบรไดในตนเองหรอในบางครงจะแสดงออกจนผอนสงเกตเหนได โดย
อาจแสดงออกในรปของอาการตางๆ คอ ดานรางกาย เชน ชกเกรง นอนไมหลบ ปวดหลง ความดน
โลหตสง เปนตน และดานจตใจ เชน ขาดสมาธ ฟงซาน คดมาก กงวล ซมเศรา เปนตน ซงพบใน
งานวจยของ ชศร เลศรตนเดชากล (2539) ไดศกษาเรอง สขภาพจตของนกศกษา สถาบนเทคโนโลย
พระจอมเกลาพระนครเหนอ กลาววา ผทมสขภาพจตบกพรอง คอ ผทมปญหาดานการปรบตวกบ
ตนเองและผอน ไมเขาใจตนเองและผอน พฤตกรรมทแสดงออกไมเหมาะสม ไมสามารถเผชญกบ
ปญหาและความจรงได ทาใหไมสามารถอยในสงคมไดอยางมความสข
สาหรบการศกษางานวจยเกยวกบสขภาพจต พบวา วาร ภเสตว (2548) ได
ศกษาเรอง ภาวะสขภาพจตและการปรบตวของนกศกษาระดบปรญญาตร ชนปท 1 มหาวทยาลย
ราชภฏราไพพรรณ มกลมตวอยางคอ นกศกษาปรญญาตรชนปท 1 จานวน 315 คน พบผล
การศกษาวา นกศกษามสขภาพจตแตกตางกนขนอยกบความสมพนธในการปรบตว สวน สรย ช
ป ร ะ ท ป แ ล ะ ค ณ ะ ( 2547) ไ ด ศ ก ษ า เ ร อ ง ส ข ภ า พ จ ต ข อ ง นก ศ ก ษ า ค ร ะ ว ท ย า ศ า ส ต ร
มหาวทยาลยเชยงใหม กลมตวอยางคอ นกศกษา คณะวทยาศาสตร จานวน 1,276 คน พบผล
การศกษาวา นกศกษาบางชนปละนกศกษาบางสาขาวชาเอกมความแตกตางกนอยางมนยสาคญทาง
สถต และยงพบปจจยพนฐานทมผลตอสขภาพจตของนกศกษาคอระดบสขภาพทางกาย กลาวไดวา
นกศกษาทมสขภาพรางกายไมแขงแรงจะสงผลกระทบตอภาวะสขภาพจตทไมด ซงหมายความได
วา หากนกศกษามความเครยดสงหรอมภาวะสขภาพจตไมดไมวาดานใดดานหนงกมโอกาสทจะม
สขภาพจตไมดในดานอนๆดวย สวน ชลรตน เพชรชอ (2546) ศกษาปจจยทมผลตอสขภาพจตของ
นกศกษา สถาบนราชภฏเพชรบรวทยาลงกรณ กลมตวอยางจานวน 502 คน พบผลการศกษาวา เพศ
และสาขาทศกษา มผลตอสขภาพจตของนกศกษา นอกจากน ปทมมาศ ขะชาตย (2544) ไดศกษา
เรอง ความสมพนธระหวางสขภาพจตกบผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษาพยาบาล วทยาลย
พยาบาลบรมราชชนน สพรรณบร โดยเฉพาะนกศกษาพยาบาลศาสตรบณฑต มกลมตวอยางเปน
นกศกษาชนปท 1-4 จานวน 236 คน พบผลการศกษาวา 1) เพศ ชนป ลกษณะการอานหนงสอ และ
ความสมพนธกบเพอน มความสมพนธกบสขภาพจตของนกศกษาอยางมนยสาคญทางสถต 2)
การศกษาในภาคทฤษฎ มความสมพนธกบภาวะสขภาพจตอยางมนยสาคญทางสถต นอกจากนยง
พบใน สมญญา เสยงใส (2523) ศกษาเรองความวตกกงวลและวธลดความวตกกงวลของนกเรยน
22
ชนมธยมศกษาตอนปลายสงกดกรมสามญศกษาเขตกรงเทพ พบผลวา องคประกอบทสาคญใน
งานวจยนคอ สขภาพจตของนกเรยนทจะทาใหเกดความเครยด
สาหรบการศกษาสขภาพจตกบความเครยดกอนการสอบนน มองไดวาสาเหตท
สาคญทสงผลตอสขภาพจตของนกศกษา ไดแก เพศ ความสมพนธกบคนรอบขาง เศรษฐกจ หรอ
การอานหนงสอ กลวการสอบ การไมเขาใจในการเรยน เปนตน ซงการศกษาในทานองนปรากฏใน
งานวจยอนดวย (เชน อมาพร วโรจนรตน, 2544, วรางคณา แสงวภาค(2541) หรอประเวศ ตน
ตพวฒนสกล และคณะ)
สรปไดวา “สขภาพจต” คอ ความสมพนธระหวางคนกบสงแวดลอม โดยม
ความรสกทางจตใจเขาเกยวของ ซงจะอยในสภาวะทสมบรณพรอมทงจตใจ อารมณ มความพรอม
ทจะปรบตวกบการเปลยนแปลงเพอการดารงชวตอยางมความสข และการทจะมความสขไดนน
จะตองมสขภาพจตทด และการมสขภาพจตทดไดนน จะตองสรางกลไกในการปรบตวใหถกตอง
และเขากบสภาวการณทเปนอยรอบๆตวใหได เชน การปรบอารมณ ความรสก ใหอยในภาวะสมดล
โดยทจะไมทาใหตนเองและสงแวดลอมเดอดรอน และการมสขภาพจตทดทาใหสงตางๆรอบตวด
ดวย เชน 1) การศกษา มแนวโนมทจะสามารถศกษาไดสาเรจตามจดประสงคของตน 2) อาชพการ
งาน สามารถทางานไดด ตอสตออปสรรคตางๆ ไมยอทอ ไมเบอหนาย และทางานไดสาเรจ 3)
ครอบครว ครอบครวจะสงบสข รกใครกน 4) เพอน หากสขภาพจตดจะสามารถปรบตวไดดกวา
คนทมสขภาพจตแย และมคนอยากคบคาสมาคมมากกวา และ5) สขภาพ มความสดชน ยมแยม
แจมใส เปนทสบายใจตอผพบเหน
จากผลการประมวลเอกสารขางตนแสดงใหเหนวา ผทมสขภาพจตดมาก มก
เปนผทมความเครยดนอย ดงนนจงคาดในงานวจยนไดวา นกศกษาปรญญาโททมสขภาพจตดมาก
เปนผทมความเครยดกอนการสอบประมวลความรนอยกวา นกศกษาปรญญาโททมสขภาพจตด
นอย
1.4.3.4 ความผาสกในชวต กบความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร
ความผาสกในชวตเปนสงสาคญในการดารงชวตของมนษย เปนสงททกคนพง
ปรารถนา และเปนเปาหมายหลกของการพฒนาประชากรของประเทศตางๆในปจจบน ความผาสก
เปนการแสดงถงความสามารถในการปรบตวไดอยางมประสทธภาพ สามารถจดการกบอารมณ
ตางๆได รสกมคณคาในตนเอง มพลง (Schumacher & Meleis, 1994) มนกวชาการหลายทานไดให
ความหมายของความผาสกไวอยางหลากหลาย เชน Dupuy (1977) อธบายวาความผาสกเปน
พฤตกรรมทแสดงออกเมอบคคลสามารถปรบตวตอความเครยดได ซงประกอบดวยความรสก
23
ทางบวกและทางลบ สวน Dirksen (1989) ใหความหมาย ความผาสก คอ การรบรคณคาชวตของ
ตนเอง สวน Kaplan, Arkins, & Timms (1984) มองความผาสกเปนผลมาจากการปฏบตหนาท
ประจาวนของบคคล และกจกรรมตางๆ เชน การทากจกรรมเพอสงคม สวน Lawton (1983) มองวา
ความผาสกเปนพฤตกรรมทแสดงออกถงการมคณภาพชวต มความสขทางใจและมองดานบวก ศนย
จตวทยาสขภาพและสขภาวะสาธารณะ (2555) ใหความหมายวา ความผาสกในชวต หมายถง
ความสข หรอสภาวะทบคคลรบรวาตนเองไดทาในสงทตนตองการและทาไดสาเรจ มความเปนตว
ของตวเอง มความภาคภมใจในการกระทาของตน มความคดเชงบวก มความกระตอรอรนในการ
ดาเนนชวตทจะนาไปสการมสขภาพทด ตลอดจนองคการอนามยโลก (WHO) ใหนยามความผาสก
ในชวตวาเปนภาวะทมความสมบรณทงรางกาย จตใจ และสงคม ปราศจากความเจบปวยใดๆ
สาหรบการศกษาเกยวกบความผาสก พบวามผทาการศกษาวจยไวมากมาย เชน
ศยามล อารรตน (2552: 36-39) กลาววา ความผาสก แบงได 2 กลมคอ 1) ความผาสกทางการรบร
หรอการไดรบความรสกของบคคล และ2) ความผาสกทมาจากผลของการกระทา หรอผลของการ
ปฏบต สวน กลยกร คลงสมบต (2553) ใหความหมายของความผาสก เปนความรสกเปนสข ซงเกด
จากสภาวะทางอารมณทางบวกและอารมณทางลบ นอกจากนยงเปนความรสกทแสดงถงความพง
พอใจทมตอชวตของตนเองในดานตางๆ สวน ปญญภทร ภทรกณทากล (อางถงใน Adam, 1969)
พบวา ปจจยทกอใหเกดความผาสกในชวตนนประกอบดวย 4 องคประกอบทสาคญ 1) ภาวะทาง
อารมณ ( Mood tone) 2) ความรนรมยในชวต (Zest) และ3) ความสอดคลองระหวางความตองการ
และสมฤทธผลตามจดมงหมาย (Congruence between desire and achieved goal) และ4) ความตงใจ
และความอดทนในชวต (Resolution and fortitude)
พบผลการศกษาเกยวกบความผาสกทปรากฏในงานวจยของ กลยกร คลง
สมบต (2553) ศกษาเรอง องคประกอบการทางานทสงผลตอความผาสกทางจตใจของพนกงาน
ธนาคารออมสนภาค กลมตวอยาง จานวน 220 คน พบผลการศกษาวา สภาพแวดลอมในการ
ดารงชวต มความสมพนธทางบวกอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 สวน วาสนา คงคะด (2553)
ศกษาเรอง ความสมพนธระหวางวธการเผชญความเครยดกบความผาสกทวไปในมารดาทบตรเขา
รบการรกษาในหอผปวยกมารเวช 1 โรงพยาบาลสวรรคประชารกษ กลมตวอยาง จานวน 50 คน
พบวา การเผชญความเครยดของกลมตวอยางทมากทสด คอ ความสามารถในการประมวล
เหตการณกบความเครยดทจะเกดขนใหมเพอจดการตอปญหาไดดขน และดานทใชนอยทสด คอ
การพงพาแหลงประโยชนทางเพอนบาน วธการเผชญความเครยดดานทมความสมพนธทางบวกกบ
ความผาสก คอ ความสามารถในการยอมรบปญหาเพอลดแรงปฏกรยาในขณะทเผชญความเครยด
ดานทมความสมพนธทางลบกบความผาสก นอกจากน 2เบญญา คงธนอทธ, 2สมพร สทศนย และ
24
เสร ชดแชม (2554) ศกษาเรอง 2
จากการประมวลเอกสารเกยวกบความผาสกนน สรปไดวา ความผาสกในชวต
หมายถง ความสขหรอความพงพอใจทเกดในชวต โดยอธบายไดวา บคคลมอาการทบงบอกวา
ตนเองมความสข ความพงพอใจกบสงตางๆ ทอยรอบตว มความภาคภมใจในตนเองในการกระทา
สงใดสงหนง มกเกดขนจากการรสก การรบร ตลอดจนการกระทา ดงนนจงคาดในงานวจยนไดวา
นกศกษาปรญญาโททมความผาสกมาก เปนผทมความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร
นอยกวา นกศกษาปรญญาโททมความผาสกนอย
โมเดลความสมพนธเชงสาเหตความผาสกแหงตนของนกศกษา
ปรญญาตร กลมตวอยางจานวน 450 คน พบผลการศกษาวา ตวแปรทมอทธพลทางตรงตอความ
ผาสก คอ แรงจงใจในการตดสนใจดวยตนเอง ความภาคภมใจในตนเอง การรบรขอมลปอนกลบ
ทางบวก และตวแปรทมอทธพลทางออมตอความผาสกนนคอ ความภาคภมใจในตนเองไดแก
สภาพแวดลอมในการเรยน และการบรขอมลปอนกลบทางบวก
1.4.4 ปจจยเชงเหตดานสถานการณ กบความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร
ในสวนนไดทาการประมวลเอกสารงานวจยทเก ยวกบการแสดงถงความสมพนธ
ระหวางตวแปรสถานการณ ประกอบไปดวย 3 องคประกอบ ดงน 1) อาย 2) ภาระงาน และ3)
จานวนชวโมงการอานหนงสอตอสปดาห โดยทง 3 องคประกอบนมความเกยวของกบความเครยด
ในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร ซงมรายละเอยดดงน
1.4.4.1 อาย กบความเครยด ในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร
อาย หรอวย (age) หมายถง ระยะเวลาทคนคนหนงมชวตอยนบตงแตเกดมา
อาย จงเปนตวแปรทสาคญในการวเคราะหทางประชากรศาสตร เนองจากการกระจายประชากร
ออกตามอายตางๆ จะเปนขอมลประชากรพนฐานทจะทาใหเขาใจลกษณะรวมทงมขอมลพฤตกรรม
ทแตกตางของประชากรในแตละกลม โดยสวนใหญการวเคราะหทางประชากรศาสตร จะใชหนวย
ของอายเปนป และจะรวมอายรายปเปนกลม เรยกวา กลมอาย (age group) เพราะการวเคราะหอาย
แบบรายปอาจละเอยดเกนไป ซงในความจรง อายทใกลเคยงกนอาจมลกษณะคลายกน จนสามารถ
จดรวมเปนกลมเดยวกนได ดงนน อายกบความเครยด สามารถพบไดในทกเพศทกวย และชวงอาย
ทสาคญจะพบมากใน วยเรยนและวยทางาน (จนดารตน โพธนอก, 2553) สวน Palank (1991: 815-
831) ไดอธบายถง อายมความสมพนธกบระดบพฒนาการของแตละบคคล โดยผานประสบการณ
ตางๆทไดรบ ซงในแตละระดบอาย จะมความแตกตางกนในการตดสนใจ กลาวคอ บคคลทมวฒ
ภาวะมากกวาจะตดสนใจในทางทถกตองไดมากกวา นอกจากนอายยงสงผลถงความแตกตางในการ
25
แสดงออกของพฤตกรรมในการรบร การมองปญหา การเขาใจ การใชเหตผล ตลอดจนการตดสนใจ
ทจะแสดงออกทางพฤตกรรมทแตกตางกนไป
การศกษาอายกบความเครยด พบวามความเกยวของกน เชน งานวจยของ
สชาดา ชลานเคระห (2552) ทพบวา หวหนาสถานอนามยทมอายแตกตาง มความเครยดแตกตางกน
โดยพบในรายละเอยดวา หวหนาทมอายนอยเปนผทมความเครยดในการทางานมากกวาหวหนาทม
อายมาก ผลการวจยอนๆ กยงพบวาอายกบความเครยดมความเกยวของกนอกดวย (เชน รวกาญจน
เดอนดาว, 2547; สรยพร กระตายทอง, 2548)
จากผลการประมวลเอกสารขางตนแสดงใหเหนวา ผทมอายนอย มกเปนผทม
ความเครยดมากกวา ผทอายมาก ดงนนจงคาดในงานวจยนไดวา นกศกษาปรญญาโททมอายมาก
เปนผทมความเครยดกอนการสอบประมวลความรนอยกวา นกศกษาปรญญาโททมอายนอย
1.4.4.2 ภาระงาน กบความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร
ภาระงาน คอ กระบวนการ (Process) การปฏบต (Performance) และผลงาน
หรอชนงาน (Product) ทตองรบผดชอบ เปนสงทบคคลพงปฏบตตามหนาท ซงจะอธบายถง
ความเครยดทสมพนธกบงาน เปนปฏกรยาทางลบทเกดขนตอเมอมความตองการในงานมากเกน
หรอเกนความสามารถในการจดการ ดงนน ภาระงานจงเปนปจจยทสาคญอยางหนงทอาจกอใหเกด
ความเครยดได เนองจากการพกผอนไมเพยงพอ เชน มปรมาณงานทมากเกนไป งานเรงดวน งาน
หนก หรองานทตองใชความรอบคอบอยางสง โดยมนกวชาหลายทานใหความหมาย ดงน Cart
wright and cooper (1997 อางถงใน เจษฎา คงามมาก, 2555: 14) อธบายไดวา ปจจยทมผลตอ
ความเครยดดานภาระงาน คอ สภาพแวดลอมทางกายภาพ ซงพบผลวา ภาระงานมผลตอ
ความเครยดของบคคลอยางมนยสาคญ ไมวาจะเปนภาระงานทมากเกนไป (Overload) หรอนอย
เกนไป (Underload) ยงไปกวานนหากมภาระงานทตองรบผดชอบมระยะเวลาทจากด กจะนาไปส
ความเครยดได สวน Karasek (1976 อางถงใน อาฑตยา โชตสาราญ, 2554: 31) กลาววา ความเครยด
เกดจากการทางาน เมอบคคลไดรบความกดดนจากความตองการในลกษณะงาน (Psychological
Job Demand) หรอความสามารถในการควบคมหรอตดสนใจในงาน (Control or Job Description
Attitude)
ภาระงานกบความเครยด พบการศกษาของ มารโกลส กอรส และควน (1994,
อางถงใน ชนดาภา ปราศราค, 2550: 16) พบวาปรมาณงานมากมความสมพนธกบความเครยด
สงผลใหความนบถอในตนเองและแรงจงใจในการทางานลดลง ซงสอดคลองกบ Cooper &
Brown, (1996 อางถงใน ชนดาภา ปราศราค, 2550: 16) พบวาปรมาณงานมากเปนปจจยททาใหเกด
26
ความกดดนในการทางาน ทาใหเกดความเครยดในการทางานถงรอยละ 84 สวนงานวจยใน
ประเทศไทยพบในงานของ พชชากานต วเชยรกลยารตน (2551) กลาวถง ความเครยดทเกยวกบ
ภาระงาน คอการรบรของบคคลถงการมปฏสมพนธกนระหวางบคคลกบงานและสงแวดลอมของ
งาน โดยบคคลนนประเมนถงงานวามความกดดน คกคามความเชอมนในตนเอง ความผาสกและขด
ความสามารถของตนเอง ซงความเครยดทเกยวกบงานนนมความแตกตางกนจะมผลตอบคคลและ
ประสทธภาพของงาน สวน ชลชน แสนใจกลา (2552) กลาววา ความเครยดจากการทางานมาจาก 2
สาเหตใหญๆ คอ 1) สาเหตทมาจากตวงาน (Job Content) หรอภาระงาน ซงเปนสาเหตหนงของ
ความเครยด อนไดแก ปรมาณงานทมากเกนไปหรอนอยเกนไป งานยากเกนความสามารถ ความ
รบผดชอบทมตองาน ความขดแยงในบทบาท เปนตน และ2) สงแวดลอมของงาน (Job Context)
สาเหตมาจากสงแวดลอมรอบๆในททางาน เชน สถานททางานไมเหมาะสม โครงสรางองคกรไม
ชดเจน และสวสดการทไมเพยงพอกบความตองการ กระทงการขาดสงจงใจในการทางาน
พบผลในทานองเดยวกน เชน ทศพล บญธรรม (2547) ศกษาเรอง ภาวะ
ความเครยดจากการทางานของครระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษานครปฐม มวตถประสงค
3 ประการ คอ 1) ศกษาระดบความคาดหวงในบทบาทคร 2) ภาระความรบผดชอบงาน 3)
ความสมพนธกบผบงคบบญชาและเพอนรวมงาม และภาวะความเครยด มกลมตวอยางจานวน 276
คน ผลการศกษาพบวา ภาวะความเครยดดานภาระงานของครอยในระดบปานกลาง สอดคลองกบ
พชชากานต วเชยรกลยารตน (2551) ศกษาเรอง ภาวะผนาตามระบบบรหาร 4 ระบบทมอทธพลตอ
ความเครยดจากภาระงาน ของพยาบาลวชาชพในโรงพยาบาลชมชน เขตภาคเหนอ กลมตวอยาง
จานวน 390 คน ใชไดจรง 265 คน ผลการศกษาพบวา ปจจยททาใหพยาบาลมความเครยดจากภาระ
งานมากทสด คอ ปรมาณงานมาก
จากผลการประมวลเอกสารขางตนแสดงใหเหนวา ผทมภาระงานในการทางาน
มาก มกเปนผทมความเครยดมากดวย ดงนนจงคาดในงานวจยนไดวา นกศกษาปรญญาโททมภาระ
ในงานมาก เปนผทมความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดารมากกวา นกศกษาปรญญาโท
ทมภาระในงานนอย
1.4.4.3 จานวนชวโมงในการอานหนงสอตอสปดาห กบความเครยดในการเตรยมตว
สอบขอสอบพสดาร
เมอกลาวถงเรองการเตรยมตวสอบนน จาเปนตองกลาวถงเรอง “เวลา หรอ
ระยะเวลา” เปนสาคญ เพราะ เวลา เปนสงมคาสาหรบหลายๆคน สามารถกลาวไดวา เวลาเปนสง
ตายตวและเดนหนาตลอดเวลาไมมหยด ดงนน เวลาจงเปนทรพยากรทสาคญของมนษย เชน การ
27
สอบ อธบายไดวา ในชวงการเรยนของนกเรยนจนกระทงใกลถงวนสอบนน บคคลจะวางแผน
ใหกบตนเองสาหรบการเตรยมตวสอบ เชน การแบงเวลาในการทบทวนตารา หรอการเขารวมตว
หนงสอสอบกบกลมเพอน อาจตอลดการทากจกรรมบางอยางเพอความพรอมในการสอบ โดยแต
ละคนจะมการวางแผนแตกตางกน ซง การเตรยมตวสอบ สามารถอธบายไดดงน 1) การวางแผน
อยางเหมาะสม 2) การเขาใจถงความสาคญกอนหลง และ3) ไมควรอานหนงสอตดตอกนเปนระยะ
เวลานานเกนไป เพราะอาจทาใหเกดความเครยดได
จากการศกษาเรองเวลา และการบรหารเวลา พบวา นกศกษาทมเวลาการเตรยม
ตวสอบนอย ทาใหมความเครยดมากกวา นกศกษาทมเวลาในการเตรยมตวสอบมาก สามารถพบได
ในงานวจยทเกยวของกบดานเวลา ดงน สรชนกร ศกลตะมาลก (2555) กลาวไววา ความเครยดท
เกดขน มกเปนความเครยดทเกดจากความไมพรอม เชน ความไมพรอมดานรางกาย และเวลา เปน
ตน โดยความเครยดทสาคญทมกเกดขนจากความไมพรอม คอ ความเครยดทเกดจากเวลาเปนสาคญ
สาหรบงานวจยในประเดนนยงมไมมากนก แตโดยสวนใหญแลวอาจกลาวได
วา ผทอานหนงสอเตรยมสอบมาก มกเปนผทมความมนใจในการเรยน พบผลการวจยของ สมตตรา
เจมพนธ (2545) ทศกษานกเรยนมธยมศกษา พบวา การเตรยมตวในการเรยนมความสมพนธทางลบ
กบความเครยดในการเรยน จงอาจกลาวไดวา นกเรยนทมการเตรยมตวมากอนเรยน เชน อาน
หนงสอมากอน เตรยมอปกรณการเรยนมาใหพรอม เตรยมทาการบานมา เปนตน มกเปนผทม
ความเครยดในการเรยนนอย
จากผลการประมวลเอกสารขางตนแสดงใหเหนวา ผทมการเตรยมตวมากใน
การเรยน มกเปนผทมความเครยดนอยกวากวา ดงนนจงคาดในงานวจยนไดวา นกศกษาปรญญาโท
ทมจานวนชวโมงในการอานหนงสอตอสปดาหมาก เปนผทมความเครยดในการเตรยมตวสอบ
ขอสอบพสดารนอยกวา นกศกษาปรญญาโททมจานวนชวโมงในการอานหนงสอตอสปดาหนอย
1.5 ตวแปรทใชในการวจย
ในการวจยครงนมกลมตวแปรทสาคญ โดยมรายละเอยดดงตอไปน 1) ตวแปรตาม
(Dedependent Variables) ประกอบดวย 2 ตวแปร คอ ตวแปรความเครยดทางกายภาพ และตวแปร
ความเครยดทางจตสงคม 2) ตวแปรอสระ (Independent Variables) ประกอบดวย 7 ตวแปร คอ
กลมตวแปรดานจตลกษณะเดม ประกอบดวยตวแปรทสาคญ 4 ตวแปร คอ แรงจงใจใฝสมฤทธ
ลกษณะมงอนาคตควบคมตน สขภาพจต และความผาสกในชวต กลมตวแปรดานสถานการณ
ประกอบดวยตวแปรทสาคญ 3 ตวแปร คอ อาย ภาระงาน จานวนชวโมงในการอานหนงสอเตรยม
28
ตวสอบตอสปดาห และ3) กลมยอย คอ ตวแปรชวสงคมภมหลงทสาคญ ประกอบดวย ชอ เพศ อาย
คณะทกาลงศกษา รหสประจาตวนกศกษา ระยะเวลาในการเรมอานหนงสอ จานวนชวโมงในการ
อานหนงสอเตรยมตวสอบตอสปดาห การเขารวม-ไมเขารวมตวสอบ จานวนครงของการสอบ เกรด
เฉลยรวม และประเภทนกศกษา
สถานการณ
1. อาย
2. ภาระงาน
3. จานวน (ชวโมง/สปดาห)
ภาพท 1.3ความสมพนธระหวางตวแปร (ตามทฤษฎปฎสมพนธนยม)
1.6 นยามปฏบตการของตวแปร
ความเครยดทางกายภาพ หมายถง ความเครยดท เ กดจาก สง เ ราภายนอกหรอ
สภาพแวดลอม เชน ความเครยดทเกดจากเนอหาขอสอบ บคคลรอบขาง อาจารย หรอสถานการณ
ในการสอบ เปนตน วดใน 2 มต ไดแก มตแรก ปรมาณความเครยดจากสงเรานน ซงมมาตร 6
หนวยประกอบ จาก “จรงทสด” ถง “ไมจรงเลย” และ มตทสอง ความถทเกด ซงมมาตร 3 หนวย
ประกอบ จาก “ไมเกดเลย” ถง “บอยมาก” ซงผวจยสรางขนเอง ผทไดคะแนนรวมจากแบบวดนมาก
เปนผทมความเครยดทางกายภาพมาก
จตลกษณะ
1. ลกษณะมงอนาคตควบคมตน
2. แรงจงใจใฝสมฤทธ
3. สขภาพจต
4. ความผาสกในชวต ความเครยดในการเตรยมตวสอบ
ขอสอบพสดาร
1. ความเครยดทางกายภาพ
2. ความเครยดทางจตสงคม
เพศ, จานวนครงในการสอบ, เขารวม-ไมเขารวมตว
29
ความเครยดทางจตสงคม หมายถง การตอบสนองทเกดจากความเครยดในการสอบ ใน 2
ดาน คอ 1) ทางรางกาย เชน การปวดหว ไมอยากรบประทานอาหาร ทองเสย เปนตน และ2)
ทางดานอารมณสงคม เชน การมอารมณเสย การปฏเสธการสงสรรคหรอพบปะคนอน เปนตน วด
โดยแบบวดชนดมาตรประเมนรวมคา ทผวจยสรางขนเอง มมาตร 6 หนวยประกอบจาก “จรงทสด”
ถง “ไมจรงเลย” ผทไดคะแนนรวมจากแบบวดนมาก เปนผทมความเครยดทางจตสงคมนอย
แรงจงใจใฝสมฤทธ หมายถง เปนแรงจงใจทเกดจากความตองการทจะพยายามทากจกรรม
ใดกจกรรมหนงทไดรบมอบหมายใหสาเรจไมวางานนนจะมอปสรรคมากนอยเพยงใดกตาม เปน
วดโดยแบบวดชนดมาตรประเมนรวมคา มาตร 6 หนวยประกอบจาก “จรงทสด” ถง “ไมจรงเลย”
จากแบบวดของ ดวงเดอน พนธมนาวน และคณะ (2536) ผทไดคะแนนรวมจากแบบวดนมาก เปน
ผทมแรงจงใจใฝสมฤทธมาก
ลกษณะมงอนาคตควบคมตน หมายถง ความสามารถในการคาดการณไกลและเลงเหน
ผลด ผลเสยทอาจเกดขนในอนาคตและสามารถวางแผนปฏบตเพอรองรบผลดหรอปองกนผลเสยท
จะเกดขนในอนาคต ซงลกษณะมงอนาคตควบคมตนเกดจากประสบการณตงแตอดต เปนวดโดย
แบบวดชนดมาตรประเมนรวมคา มาตร 6 หนวยประกอบจาก “จรงทสด” ถง “ไมจรงเลย” จาก
แบบวดของ ดวงเดอน พนธมนาวน และคณะ (2536) ผทไดคะแนนรวมจากแบบวดนมาก เปนผทม
ลกษณะมงอนาคตควบคมตนมาก
ความผาสกในชวต หมายถง “ การทบคคลมความพงพอใจในชวต พงพอใจตอการเรยน
และการทางาน ยอมรบตนเอง รบรวาตนมความสามารถควบคมจดกระทาตอสงแวดบอมได เปดใจ
กวางยอมรบประสบการณใหม มองโลกในแงด มสมพนธภาพทดกบคนรอบขาง ทาใหสามารถ
ปรบตวและมความสขอยในสงคมได” (หรรษา เลาหเสรกล, 2537: 7) แบบวดชนดมาตรประเมน
รวมคา มาตร 6 หนวยประกอบจาก “จรงทสด” ถง “ไมจรงเลย” จากแบบวดของ หรรษา เลาหเสร
กล (2537) ผทไดคะแนนรวมจากแบบวดนมาก เปนผทมความผาสกในชวตมาก
สขภาพจต หมายถง ลกษณะทางจตและอารมณทแสดงถงความไมวตกกงวลจนเกนเหต
ไมโกธรงาย มสมาธ และมความกลาในสงทสมควร แบบวดชนดมาตรประเมนรวมคา มาตร 6
หนวยประกอบจาก “จรงทสด” ถง “ไมจรงเลย” จากแบบวดของ ดวงเดอน พนธมนาวน และเพญ
แข ประจนปจจนก (2528) ผทไดคะแนนรวมจากแบบวดนมาก เปนผทมสขภาพจตดมาก
ภาระงาน หมายถง กระบวนการ (Process) การปฏบต (Performance) และผลงาน/ชนงาน
(Product) ทตองรบผดชอบ เปนสงทบคคลพงปฏบตตามหนาท
อาย หมายถง ระยะเวลาทคนคนหนงมชวตอยนบตงแตเกดมา มหนวยเปนป วดโดยให
นกศกษาระดบปรญญาโท เปนผระบอายของตนเอง
30
จานวนชวโมงในการอานหนงสอ หมายถง ระยะเวลาของการเตรยมตวอานหนงสอสอบ
ประมวลความรขอเขยนพสดาร
1.7 สมมตฐานในการวจย
สมมตฐานท 1 ลกษณะมงอนาคต แรงจงใจใฝสมฤทธ สขภาพจต และความผาสกในชวต
มความสมพนธทางบวกอยางมนยสาคญทางสถตกบความเครยดทางกายภาพหรอความเครยดทาง
จตสงคม
สมมตฐานท 2 อาย และ จานวนชวโมงอาน/สปดาห มความสมพนธทางลบอยางม
นยสาคญทางสถตกบความเครยดทางกายภาพหรอความเครยดทางจตสงคม สวน ภาระงาน ม
ความสมพนธทางบวกอยางมนยสาคญทางสถตกบความเครยดทางกายภาพหรอความเครยดทางจต
สงคม
สมมตฐานท 3 จตลกษณะเดม คอ ลกษณะมงอนาคตควบคมตน แรงจงใจใฝสมฤทธ
สขภาพจต และความสขในชวต และสถานการณ คอ อาย ภาระงาน จานวน ชม. อาน/สปดาห รวม
7 ตวแปร สามารถทานายความเครยดทางกายภาพและความเครยดทางจตสงคมไดอยางนอย 30%
ภาพท 1.4 ภาพความสมพนธระหวางตวแปรความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร
31
สมมตฐานท 4 สถานการณ 3 ตวแปร คอ อาย ภาระงาน จานวน ชม. อาน/สปดาห ม
อทธพลทางตรงตอความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร ซงประกอบดวย 2 ตวแปร คอ
ความเครยดทางกายภาพ และความเครยดทางจตสงคม และมอทธพลทางออมผานจตลกษณะโดยม
4 ตวแปร คอ แรงจงใจใฝสมฤทธ ลกษณะมงอนาคตควบคมตน สขภาพจต ความผาสกในชวต
บทท 2
วธการวจย
การวจยเรอง “ปจจยทางจตสงคมทเกยวของกบความเครยดในการเตรยมตวสอบ
ขอสอบพสดารของนกศกษาปรญญาโท สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร” เปนการวจยเพอศกษา
ความสมพนธเปรยบเทยบ (Correlation Comparative Study) ของนกศกษาปรญญาโท สถาบน
บณฑตพฒนบรหารศาสตร ระหวางตวแปรดานจตลกษณะเดม และตวแปรดานสถานการณท
เกยวของกบความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร
ในสวนนจะไดนาเสนอเกยวกบกลมตวอยาง วธการสมตวอยาง เครองมอวดตวแปร
วธการหาคณภาพเครองมอวด วธการเกบรวบรวมขอมล และสถตทใชในการวเคราะหขอมล โดยม
รายละเอยดตอไปน
2.1 กลมตวอยางและวธการสมตวอยาง
กลมตวอยางทใชในการศกษาครงน คอ นกศกษาระดบปรญญาโท ภาคปกตและภาค
พเศษ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร วทยาเขตกรงเทพมหานคร การสมตวอยางครงน ใช
วธการสมตวอยางแบบชนกาหนดโควตา (Stratified Quota Random Sampling) มตวแปรในการสม
ตวอยางจานวน 2 ตวแปร ดงน 1) จานวนคณะในสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร จานวน 4 คณะ
และ2) นกศกษาปรญญาโท ละ 50 คน โดยจะตองเปนนกศกษาปรญญาโทตงแตชนปท 2 ทจะตอง
สอบประมวลความรหรอการสอบขอสอบพสดาร โดยคาดวาจะเกบไดจานวน (4 x 50) เทากบ 200
คน สาหรบการเกบตวอยางในครงน เกบไดทงหมด 226 ตวอยาง และเมอนามาตรวจสอบความ
สมบรณถกตองแลวมจานวนขอมลทใชไดจรงในการวจยครงน จานวน 200 ตวอยาง
2.2 เครองมอวดตวแปร
เครองมอทใชวดตวแปรในงานวจยครงนประกอบดวย 1) แบบวดความเครยด
ประกอบดวย ความเครยดทางกายภาพ และความเครยดทางจตสงคม 2) แบบวดกลมตวแปรจต
33
ลกษณะ ประกอบดวย ลกษณะมงอนาคตควบคมตน แรงจงใจใฝสมฤทธ สขภาพจต ความผาสกใน
ชวต และ3) แบบวดกลมตวแปรสถานการณ ประกอบดวย อาย ภาระงาน และจานวนชวโมงในการ
อานหนงสอสอบตอสปดาห และ4) แบบสอบถามลกษณะทางชวสงคมภมหลง ซงมรายละเอยด
แบบวดดงตอไปน
แบบวดความเครยด ประกอบดวย 2 ตวแปร คอ 1) ความเครยดทางกายภาพ แบง
ออกเปน 4 องคประกอบ คอ เนอหาการเรยน การเตรยมตวสอบ เพอนหรอรนพ และอาจารย และ2)
ความเครยดทางจตสงคม แบงออกเปน 2 องคประกอบ คอ การตอบสนองทางรางกาย และการ
ตอบสนองทางอารมณสงคม
2.2.1 แบบวดความเครยดทางกายภาพ (ชดท 1 สงทฉนรสกกอนสอบขอสอบพสดาร
รายละเอยดในภาคผนวก ก แบบวดความเครยดทางกายภาพ) ความเครยดทเกดจากสงเราภายนอก
หรอสภาพแวดลอม เชน ความเครยดทเกดจากเนอหาขอสอบ บคลลรอบขาง อาจารยหรอ
สถานการณในการสอบ เปนตน ซงแบบวดนผวจยไดสรางขนเอง โดยมพนฐานจากแบบวดของ
บงอร โสฬส และ อจฉรา วงศวฒนามงคล (2536) มจานวนทงหมด 20 ขอ ประกอบดวย 4
องคประกอบซงแตละองคประกอบม 5 ขอ คอ เนอหาการเรยน การเตรยมการสอบ เพอนๆหรอ
รนพ และอาจารย ซงในแตละขอประกอบดวย มาตร 2 มต มตแรกม 6 หนวย ตงแต “มากทสด”
ถง “ไมเลย” มตทสองม 3 หนวย ตงแต “บอยมาก” ถง “ไมเกดเลย มคาพสยจาแนกรายขอ อย
ระหวาง 2.38 ถง 7.24 และพสยของความสมพนธภายในระหวาง รายขอกบแบบวด อยระหวาง .19
ถง .73 และคาความเชอมนเทากบ .890
เกณฑการใหคะแนนในแตละขอแบบวดความเครยดทางกายภาพ มการใหคะแนน
ปรมาณความเครยดในมตแรก จะใหคะแนนจาก 6, 5, 4, 3, 2, และ 1 ตามลาดบ คอ มากทสด ถงไม
เลย และการใหคะแนนความถในการเกดความรสกของมตทสองจะใหคะแนนจาก 3, 2, 1
ตามลาดบ ดงนนคะแนนทไดทง 2 มตของการตอบในแตละขอคอ ผลคณของหนวยทเลอกในขอ
นนๆ มคาพสยคะแนนอยระหวาง 37 ถง 296 ดงนนในแบบวดความเครยดทางจกายภาพ เมอรวม
คะแนนทง 4 องคประกอบ แสดงวา นกศกษาทไดคะแนนในแบบวดนมาก แสดงวานกศกษาม
ความเครยดทางกายภาพมาก
34
ตวอยาง แบบวดความเครยดทางกายภาพ (รายละเอยดในภาคผนวก ก ชดท1 สงทฉนรสก
กอนสอบ)
สถานการณ ระดบความเครยดเกยวกบการสอบ Comprehensive มากทสด ไมเลย
เกดขนกบขาพเจา บอยมาก เกดบาง ไมเกดเลย
6 5 4 3 2 1 3 2 1
ตวอยาง: รถตด
2.2.2 แบบวดความเครยดทางจตสงคม (ชดท 2 สงทเกดขนกบฉนกอนการสอบขอสอบ
พสดาร รายละเอยดในภาคผนวก ก แบบวดความเครยดทางจตสงคม) หมายถง การตอบสนองทเกด
จากความเครยดในการสอบ 2 ดาน คอ 1) ดานรางกาย เชน การปวดหว ไมอยากรบประทานอาหาร
ทองเสย เปนตน และ2) ดานอารมณสงคม เชน การมอารมณเสย การปฏเสธการสงสรรคหรอ
พบปะคนอน เปนตน ซงแบบวดนผวจยสรางขนเอง ประกอบดวย 2 องคประกอบ มจานวน 15 ขอ
โดยเปนขอความทางบวก 13 ขอ และขอความทางลบ 2 ขอ เมอนามาหาคณภาพของแบบวดแลว
คดเลอกขอทผานเกณฑรวม 13 ขอ มขอความทางบวก 12 ขอ และขอความทางลบ 1 ขอ คอ
องคประกอบดานอาการไมสบายกาย มขอความทางบวก 7 ขอ และขอความทางลบ 1 ขอ และ
องคประกอบดานลดการทากจกรรม สญเสยความกระตอรอลนทจะทาบางอยางหรอความสมพนธ
กบคนรอบขาง มขอความทางบวกเพยงอยางเดยว 5 ขอ ซงแตละขอมมาตรประเมน 6 หนวย ตงแต
“จรงทสด” ถง “ไมจรงเลย” มคาพสยจาแนกรายขอ อยระหวาง 2.76 ถง 9.83 และพสยของ
ความสมพนธภายในระหวาง รายขอกบแบบวด อยระหวาง .30 ถง .74 และคาความเชอมนเทากบ
.904
เกณฑการใหคะแนนขอความในแบบวดความเครยดทางจตสงคม คอ ขอความทางบวก และ
ขอความทางลบ ดงนนการใหคะแนนจงม 2 กรณ คอ กรณขอความทางบวก ใหคะแนนจาก 6, 5, 4,
3, 2, และ 1 ตามลาดบ คอ จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง และไมจรงเลย
สาหรบขอความทางลบเกณฑการใหคะแนนจะใหในทศทางกลบกน มคาพสยคะแนนอยระหวาง
13 ถง 68 ดงนนในแบบวดความเครยดทางจตสงคม เมอรวมคะแนนทง 2 องคประกอบ แสดงวา
นกศกษาทไดคะแนนในแบบวดนมาก แสดงวานกศกษามความเครยดทางจตสงคมนอย
ตวอยาง แบบวดความเครยดทางจตสงคม (รายละเอยดในภาคผนวก ก ชดท 2 สงทเกด
ขนกบฉนกอนการสอบ Comprehensive)
(0) ชวงทผานมานฉนรสกปวดหวบอยกวาปกต
--------------- --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
35
แบบวดกลมจตลกษณะ ประกอบดวย 4 ตวแปร คอ แบบวดลกษณะมงอนาคตควบคมตน
แบบวดแรงจงใจใฝสมฤทธ แบบวดสขภาพจต แบบวดความผาสกในชวต
2.2.3 แบบวดลกษณะมงอนาคตควบคมตน (แบบวดชดท 3 ฉนในปจจบนและอนาคต
รายละเอยดในภาคผนวก ก แบบวดลกษณะมงอนาคตควบคมตน) ความสามารถในการคาดการณ
ไกลและเลงเหนผลด ผลเสยทอาจเกดขนในอนาคตและสามารถวางแผนปฏบตเพอรองรบผลดหรอ
ปองกนผลเสยทจะเกดขนในอนาคต ซงลกษณะมงอนาคตควบคมตนเกดจากประสบการณตงแต
อดต เปนแบบวดของ ดวงเดอน พนธมนาวน และคณะ (2536) มจานวนทงหมด 12 ขอ มขอความ
ทางบวก 2 ขอ และมขอความทางลบ 10 ขอ เมอนามาหาคณภาพของแบบวดแลวคดเลอกขอทผาน
เกณฑรวม 10 ขอ โดยเปนขอความทางลบทงหมด 10 ขอ มคาพสยจาแนกรายขอ อยระหวาง 2.94
ถง 7.09 และพสยความสมพนธภายในระหวาง รายขอกบแบบวด อยระหวาง .41 ถง .57 และคา
ความเชอมนเทากบ .802
เกณฑการใหคะแนนขอความในแบบวดลกษณะมงอนาคตควบคมตน คอ ขอความทางบวก
และขอความทางลบ ดงนนการใหคะแนนจงม 2 กรณ คอ กรณขอความทางบวกใหคะแนนจาก 6,
5, 4, 3, 2, และ 1 ตามลาดบ คอ จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง และไมจรงเลย
สาหรบขอความทางลบเกณฑการใหคะแนนจะใหในทศทางกลบกน มคาพสยคะแนนรวมอย
ระหวาง 21 ถง 57 ดงนนนกศกษาทไดคะแนนมากในแบบวดน เปนผทมลกษณะมงอนาคตควบคม
ตนมาก
ตวอยาง แบบวดลกษณะมงอนาคตควบคมตน (รายละเอยดในภาคผนวก ก ชดท 3 ฉนใน
ปจจบนและอนาคต)
(0) ขาพเจาคดวา การกระทาความดโดยขาดผรเหน เปนการกระทาทสญ
--------------- --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
2.3.4 แบบวดแรงจงใจใฝสมฤทธ (แบบวดชดท 4 เปาหมายการทางานของฉน รายละเอยด
ในภาคผนวก ก แบบวดลกษณะแรงจงใจใฝสมฤทธ) เปนแรงจงใจทเกดจากความตองการทจะ
พยายามทากจกรรมใดกจกรรมหนงทไดรบมอบหมายใหสาเรจไมวางานนนจะมอปสรรคมากนอย
เพยงใดกตาม เปนแบบวดของ ดวงเดอน พนธมนาวน และคณะ (2536) มจานวนทงหมด 12 ขอ ม
ขอความทางบวก 8 ขอ และมขอความทางลบ 4 ขอ เมอนามาหาคณภาพของแบบวดแลวคดเลอกขอ
ทผานเกณฑรวม 12 ขอ โดยเปนขอความทางบวก 8 ขอ และขอความทางลบ 4 ขอ มคาพสยจาแนก
36
รายขอ อยระหวาง 4.16 ถง 7.64 และพสยของความสมพนธภายในระหวาง รายขอกบแบบวด อย
ระหวาง .23 ถง .62 และคาความเชอมนเทากบ .788
เกณฑการใหคะแนนขอความในแบบวดแรงจงใจใฝสมฤทธ คอ ขอความทางบวก และ
ขอความทางลบ ดงนนการใหคะแนนจงม 2 กรณ คอ กรณขอความทางบวก ใหคะแนนจาก 6, 5, 4,
3, 2, และ 1 ตามลาดบ คอ จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง และไมจรงเลย
สาหรบขอความทางลบเกณฑการใหคะแนนจะใหในทศทางกลบกน มคาพสยคะแนนรวมอย
ระหวาง 40 ถง 71 ดงนน นกศกษาทไดคะแนนมากในแบบวดน เปนผทมแรงจงใจใฝสมฤทธมาก
ตวอยาง แบบวดแรงจงใจใฝสมฤทธ (รายละเอยดในภาคผนวก ก ชดท 4 เปาหมายการ
ทางานของฉน)
(0) แทจรงแลว ฉนเปนคนไมชอบทางาน
--------------- --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
2.3.5 แบบวดสขภาพจต (แบบวดชดท 5 ความรสกเกยวกบตนเอง รายละเอยดใน
ภาคผนวก ก แบบวดสขภาพจต) ความสมพนธระหวางคนกบสงแวดลอม โดยมความรสกทางจตใจ
เขาเกยวของ ซงจะอยในสภาวะทสมบรณพรอมทงจตใจ อารมณ มความพรอมทจะปรบตวกบการ
เปลยนแปลงเพอการดารงชวตอยางมความสข และการทจะมความสขไดนนจะตองมสขภาพจตทด
และการมสขภาพจตทดไดนน จะตองสรางกลไกในการปรบตวใหถกตองและเขากบสภาวการณท
เปนอยรอบๆตวใหได เชน การปรบอารมณ ความรสก ใหอยในภาวะสมดลโดยทจะไมทาใหตนเอง
และสงแวดลอมเดอดรอน และการมสขภาพจตทดทาใหสงตางๆรอบตวดดวย เปนแบบวดของ ดวง
เดอน พนธมนาวน และเพญแข ประจนปจจนก (2528) มจานวนทงหมด 12 ขอ มขอความทางลบ
12 ขอ เมอนามาหาคณภาพของแบบวดแลวคดเลอกขอทผานเกณฑรวม 12 ขอ เปนขอความทางลบ
ทงหมด 12 ขอ มคาพสยจาแนกรายขอ อยระหวาง 2.56 ถง 9.65 และพสยของความสมพนธภายใน
ระหวาง รายขอกบแบบวด อยระหวาง .40 ถง .72 และคาความเชอมนเทากบ .879
เกณฑการใหคะแนนขอความในแบบวดความสขภาพจต คอ ขอความทางบวก และขอความ
ทางลบ ดงนนการใหคะแนนจงม 2 กรณ คอ กรณขอความทางบวก ใหคะแนนจาก 6, 5, 4, 3, 2,
และ 1 ตามลาดบ คอ จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง และไมจรงเลย สาหรบ
ขอความทางลบเกณฑการใหคะแนนจะใหในทศทางกลบกน มคาพสยคะแนนรวมอยระหวาง 21
ถง 72 นกศกษาทไดคะแนนมากในแบบวดนมาก แสดงวาเปนผมสขภาพจตดมาก
37
ตวอยาง แบบวดสขภาพจต (รายละเอยดในภาคผนวก ก ชดท 5 ความรสกเกยวกบตนเอง)
(0) ขาพเจารสกวาตนเองเปนคนตนเตนงาย
--------------- --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
2.3.6 แบบวดความผาสกในชวต (แบบวดชดท 8 ชวตฉนในปจจบน รายละเอยดใน
ภาคผนวก ก แบบวดความผาสกในชวต) “ การทบคคลมความพงพอใจในชวต พงพอใจตอการ
เรยนและการทางาน ยอมรบตนเอง รบรวาตนมความสามารถควบคมจดกระทาตอสงแวดบอมได
เปดใจกวางยอมรบประสบการณใหม มองโลกในแงด มสมพนธภาพทดกบคนรอบขาง ทาให
สามารถปรบตวและมความสขอยในสงคมได” (หรรษา เลาหเสรกล, 2537: 7) เปนแบบวดของ
หรรษา เลาวหเสรกล (2536) จานวนทงหมด 11 ขอ มขอความทางบวกลบ 6 ขอ และมขอความทาง
ลบ 5 ขอ เมอนามาหาคณภาพของแบบวดแลวคดเลอกขอทผานเกณฑรวม8 ขอ เปนขอความ
ทางบวก 3 ขอ และขอความทางลบ 5 ขอ มคาพสยจาแนกรายขอ อยระหวาง 3.37 ถง 8.21 และ
พสยของความสมพนธภายในระหวางรายขอกบแบบวด อยระหวาง .21 ถง .69 และคาความเชอมน
เทากบ .781
เกณฑการใหคะแนนขอความในแบบวดความผาสขในชวต คอ ขอความทางบวก และ
ขอความทางลบ ดงนนการใหคะแนนจงม 2 กรณ คอ กรณขอความทางบวก ใหคะแนนจาก 6, 5, 4,
3, 2, และ 1 ตามลาดบ คอ จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง และไมจรงเลย
สาหรบขอความทางลบเกณฑการใหคะแนนจะใหในทศทางกลบกน มคาพสยคะแนนรวมอย
ระหวาง 22 ถง 60 ดงนนนกศกษาทไดคะแนนมากในแบบวดน เปนผทมความสขในชวตมาก
ตวอยาง แบบวดความผาสขในชวต (รายละเอยดในภาคผนวก ก ชดท 8 ชวตฉนใน
ปจจบน)
(0) ในปจจบนฉนมความสขมากขนกวาในอดตทผานมา
--------------- --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
แบบวดกลมสถานการณ เปนสงตางทอยรอบตวบคคลหรอการรบรของบคคลทเกยวกบสง
ใดสงหนงรอบตวเขา เชน การสนบสนนจากคนรอบขาง การอบรมเลยงด สถานการณย วย เปนตน
สถานการณเหลานแบงเปน 2 ลกษณะ คอ 1) สถานการณเอออานวยในการเกดพฤตกรรมทนา
ปรารถนา เชน การเหนแบบอยางทด 2) สถานการณทขดขวางมใหเกดพฤตกรรมทไมนาปราถนา
38
เชน อยใกลแหลงย วย ภาระงานหนกเกนไป อยในสภาพแรนแคนในการทางาน เปนตน แบบวด
กลมสถานการณจงประกอบดวย 3 ตวแปร คอ ภาระงาน อาย จานวนชวโมงอานหนงสอสอบตอ
สปดาห ซงตวแปรของอายและจานวนชวโมงในการเตรยมตวสอบ/สปดาห จะอยในชดของชว
สงคมภมหลง
2.3.7 แบบวดภาระงาน (แบบวดชดท 7 ภาระของฉนกอนการสอบ รายละเอยดใน
ภาคผนวก ก แบบวดภาระงาน) คอ กระบวนการหรอการปฏบตในงานประจาหรองานทบคคล
ไดรบมอบหมายใหรบผดชอบดาเนนการในสวนนนๆ เปนสงทบคคลพงปฏบตตามบทบาทหนาท
อยางชดเจนในแตละประเภทของงาน ซงแบบวดนผวจยไดสรางขนเอง มจานวนทงหมด 14 ขอ ม
ขอความทางบวกลบ 6 ขอ และมขอความทางลบ 8 ขอ เมอนามาหาคณภาพของแบบวดแลว
คดเลอกขอทผานเกณฑรวม 11 ขอ มขอความทางบวก 5 ขอ และขอความทางลบ 6 ขอ แบงเปน 2
องคประกอบคอ องคประกอบดานภาระงาน มขอความทางบวก 4 ขอ และขอความทางลบ 3 ขอ
และองคประกอบดานภาระครอบครว มขอความทางบวก 1 ขอ และขอความทางลบ 3 ขอ ซงแตละ
ขอมมาตรประเมน 6 หนวย ตงแต “จรงทสด” ถง “ไมจรงเลย” มคาพสยจาแนกรายขอ อยระหวาง
2.76 ถง 6.65 และพสยของความสมพนธภายในระหวาง รายขอกบแบบวด อยระหวาง .13 ถง .68
และคาความเชอมนเทากบ .781
เกณฑการใหคะแนนขอความในแบบวดภาระงาน คอ ขอความทางบวก และขอความทางลบ
ดงนนการใหคะแนนจงม 2 กรณ คอ กรณขอความทางบวก ใหคะแนนจาก 6, 5, 4, 3, 2, และ 1
ตามลาดบ คอ จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง และไมจรงเลย สาหรบขอความ
ทางลบเกณฑการใหคะแนนจะใหในทศทางกลบกน มคาพสยคะแนนอยระหวาง 20 ถง 48 ดงนน
นกศกษาทไดคะแนนมากในแบบวดน เปนผทมภาระงานมาก
ตวอยาง แบบวดภาระงาน (รายละเอยดในภาคผนวก ก ชดท 7 ชวตฉนในปจจบน)
(0) ในปจจบนฉนมความสขมากขนกวาในอดตทผานมา
--------------- --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
แบบวดลกษณะทางชวสงคมภมหลง (แบบวดชดท 6 เรองทวไปเกยวกบผตอบแบบวด
รายละเอยดในภาคผนวก ก แบบวดลกษณะชวสงคมภมหลง) ประกอบดวย คาถามเกยวกบลกษณะ
ของนกศกษาปรญญาโท เชน เพศ อาย คณะทกาลงศกษา รหสนกศกษา จานวนชวโมงในการเตรยม
ตวสอบ/สปดาห การเขารวมตวกอนสอบ เกรดเฉลยรวม
39
ตวอยาง แบบวดเรองทวไปเกยวกบผตอบแบบวด
1. ชอ-นามสกล................................... 2. เพศ ชาย หญง 3. อาย….…ป.…..เดอน
4. ทานศกษาอยในคณะ.................................... 5. รหสนกศกษา…….......…...…………
6. ทานศกษาอย ภาคปกต ภาคพเศษ 7. การสอบครงนเปนการสอบครงท ........
8. โดยประมาณฉนเรมอานหนงสอเตรยมสอบตงแต เดอน ....................... หรอประมาณ
.............................สปดาหกอนสอบ
9. ใน 1 สปดาหทานอานหนงสอเตรยมตวสอบ……..……………………ชวโมง
10. การเตรยมตวสอบในครงนทานไดเขารวมการเตรยมตวสอบกบเพอนๆของทานหรอไม
เขารวม……………ครง ไมเขารวม
ตาราง 2.1 คณภาพของเครองมอวดตวแปรในงานวจย
ชอแบบวด จานวน
ขอ
พสยคา t พสยคา r คาความ
เชอมน
1. ความเครยดทางกายภาพ 20 2.38 - 7.24 .19 - .73 .89
2. ความเครยดทางจตสงคม 13 2.75 - 9.83 .30 - .74 .90
3. ลกษณะมงอนาคตควบคมตน 10 1.82 - 7.09 .41 - .55 .80
4. แรงจงใจใฝสมฤทธ 12 4.16 – 7.64 .23 - .62 .79
5. สขภาพจต 12 2.56 – 9.65 .40 - .72 .88
6. ภาระงาน 11 2.76 – 6.65 .13 - .68 .78
7. ความผาสกในชวต 8 3.37 – 8.21 .21 - .69 .78
2.3 การหาคณภาพเครองมอ
ในการวจยครงนมแบบวด 2 ประเภท คอ 1) แบบวดทมมาตราฐานสงจากงานวจยอนทผวจย
ไดนามาใช 4 แบบวด ไดแก แบบวดลกษณะมงอนาคตควบคมตน แบบวดแรงจงใจใฝสมฤทธ แบบ
วดสขภาพจต แบบวดความผาสกในชวต และ 2) แบบวดทผวจยไดสรางขนเอง 3 แบบวด ไดแก
แบบวดความเครยดทางกายภาพ แบบวดความเครยดทางจตสงคม และ แบบวดภาระงาน โดยแบบ
วดทกชดไดถกทาการวเคราะหเพอหาคณภาพรายขอและหาคณภาพแบบวดแตละแบบวดทงชดซง
มรายละเอยดดงน
40
ขนทหนง
1. หาความเทยงตรงของแบบวดทใชในการวจยครงน ซงเปนการหาความเทยงตรงตาม
เนอหา (Content Validity) โดยการนาแบบวดทสรางขนตามนยามปฏบตการในแตละตวแปร โดย
ใหผทรงคณวฒหรออาจารยทควบคมการทาสารนพนธ พจารณาใหมเนอหาครอบคลมสงทตองการ
ศกษาวามความเหมาะสมกบกลมประชากรทเปนกลมตวอยางหรอไมเพยงใด แลวนามาปรบปรง
แกไขเพอใหไดแบบวดทสมบรณ แลวนาไปทดลองใช
2. นาแบบวดไปทดสอบกบกลมเปาหมายทมลกษณะคลายคลงกบกลมตวอยาง คอ นกศกษา
ปรญญาโท สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร จานวน 80 คน
ขนทสอง
3. นาแบบวดมาวเคราะหคณภาพรายขอโดยการวเคราะหดวยสถต 2 ประเภท ไดแก 1) การ
วเคราะหหาคาอานาจจาแนกรายขอ (Item Discrimination) หรอการหาคา t-ratioโดยมเกณฑวา คา t
ควรมากกวาหรอเทากบ 2.00 ขนไป 2)การวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธระหวางคะแนนราย
ขอและคะแนนรวมของแบบวดทไมมขอนนรวมอย ในการหาคาอานาจจาแนกรายขอทใชในการ
วจยครงน ผวจยไดหาคาจาแนกรายขอของแบบวดทกขอทสรางขนใหม โดยใชสถต t-ratio ซงใช
เทคนค 30 % และคา t ตองมคามากกวา 2.00 ขนไป การวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธ
ระหวางคะแนนรายขอกบคะแนนรวมของแบบวดทไมมขอนนรวมอย (Item total Correlation)
หรอคา r โดยมเกณฑวาคา r จะตองมคามากกวา 0.20 ขนไป โดยจะคดเลอกขอทผานเกณฑ
โดยเฉพาะอยางยงเกณฑคา t เปนหลก และขอความเหลานจะตองครอบคลมเนอหาของตวแปรตาม
แผนผงของนยามปฏบตการของตวแปรนนๆ
ขนทสาม
นาแบบวดทงหมดทไดผานการพสจนแลว นามาหาคาความเชอมน (reliability) แบบ
สมประสทธอลฟา (Alpha coefficient)
2.4 วธการเกบรวบรวมขอมล
ผวจยไดดาเนนการตดตอเจาหนาทหรอผดแลนกศกษาในแตละคณะ เพอสอบถามชวงวน
และเวลาในการสอบขอสอบพสดารหรอสอบประมวลความรของนกศกษาปรญญาโท สถาบน
บณฑตพฒนบรหารศาสตร และเลอกคณะทใกลถงวนสอบขอสอบพสดารมากทสด เปนจานวน 4
41
คณะ และทาการนดหมาย วนเวลา กบเจาหนาทคณะ เพอทาการเกบรวบรวมขอมลจากนกศกษา
โดยผวจยไดดาเนนการแจกแบบสอบถามดวยตนเอง สามารถเกบรวบรวมขอมลไดทงหมด 226 ชด
และนามาใชจรงเพยง 200 ชด
2.5 สถตทใชในการวเคราะหขอมล
การวเคราะหขอมลวจยในครงน ไดใชโปรแกรมคอมพวเตอรสาเรจรป SPSS for Windows
โดยมสถตทใชดงน
1. สถตพรรณนา (Descriptive Statistics) โดยการหาคาความถ รอยละ คาเฉลย คาเบยงเบน
มาตราฐาน เพอใชในการวเคราะหเบองตนและใชประกอบการพจารณาแยกกลมยอย
2. สถตอนมาน (Inferential Statistics) เพอทาการทดลองสมมตฐาน ดงน
2.1 การวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว (One way Anova) เปนวธการทแบงความ
แปรปรวนของขอมลออกเปนสวนๆ ตามสาเหตท ทาใหเกดความแปรปรวน โดยแยกความ
แปรปรวนออกเปน 2 กลมคอ ความแปรปรวนระหวางกลม และความแปรปรวนภายในกลม ซงจะ
พจารณาอตราสวนของความแปรปรวนระหวางกลมและความแปรปรวนภายในกลมเดยวกนวาม
ความแตกตางกนมากนอยเพยงใด
2.2 การวเคราะหแบบถดถอยพหคณ (Multiple Regression Analysis : MRA) แบบ Enter
และ Stepwise โดยใชตวทานายหลายตวในการทานายตวถกทานายทละตว (Cohen, 1977: 413-414)
2.3 การหาคาสมประสทธสหสมพนธ (Pearson’s Product Moment Correlation) เพอหาคา
ความสมพนธของตวแปรทใชในการศกษาครงน
2.4 การวเคระหอทธพลเชงเสน (Path Analysis)
บทท 3
ผลการวเคราะหขอมล
งานวจยเรอง “ปจจยทางจตสงคมทเกยวของกบความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบ
พสดารของนกศกษาระดบปรญญาโท” ซงศกษาในกลมนกศกษาปรญญาโท สถาบนบณฑตพฒน
บรหารศาสตร โดยมจดมงหมายเพอศกษาการวจยความสมพนธเปรยบเทยบ (Correlation Study)
ซงศกษาปจจยเชงเหตดานจตลกษณะและสถานการณทสาคญทเกยวของกบความเครยดในการ
เตรยมตวสอบขอสอบพสดารของนกศกษาระดบปรญญาโท สาหรบการวเคราะหขอมลในบทนได
ทาการวเคราะหขอมลเพอตรวจสอบขอสมมตฐาน โดยนาเสนอได 3 กลม ไดแก กลมท 1) ลกษณะ
เบองตนของกลมตวอยาง กลมท 2) ผลการวเคราะหขอมลเพอตรวจสอบสมมตฐาน และกลมท 3)
การวเคราะหขอมลเพอหากลมนกศกษาปรญญาโททเปนกลมเสยง และในสวนตอไปนจะเรมจาก
การนาเสนอลกษณะเบองตนของกลมตวอยาง และนาเสนอผลการวเคราะหขอมล ซงมรายละเอยด
ตอไปน
3.1 ลกษณะเบองตนของกลมตวอยาง
กลมตวอยางในงานวจยนคอ นกศกษาระดบปรญญาโท สถาบนบณฑตพฒนบรหาร
ศาสตร กรงเทพมหานคร ทาการสมตวอยางโดยวธการสมแบบหลายขน (Multistage random
sampling) จานวน 200 คน โดยแบงตามลกษณะชวสงคมภมหลง (ตาราง 3.1) ดงน 1) เพศ แบง
ออกเปน นกศกษาเพศชาย จานวน 69 คน (รอยละ 39) และนกเรยนเพศหญง จานวน 108 คน (รอย
ละ 61) 2) อายนกศกษา มพสยตงแต 22.75 – 55.25 ป มคาเฉลยเทากบ 32.73 ป คามธยฐานเทากบ
30.63 ป และสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 7.49 ป 3) จานวนชวโมงการอานหนงสอเตรยมสอบตอ
สปดาห มพสยตงแต 1-48 ชวโมง มคาเฉลยเทากบ 8.20 ชวโมง คามธยฐานเทากบ 6 ชวโมง และ
สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 8.35 ชวโมง 4) จานวนครงในการสอบขอสอบพสดาร แบงออกเปน
นกศกษาทสอบครงแรก จานวน 97 คน (รอยละ 48.5) และนกศกษาทสอบมากกวา 1 ครง จานวน
103 คน (รอยละ 51.5) และ5) การเขารวมตวกอนสอบ แบงออกเปน นกศกษาทเขารวมตว จานวน
78 คน (รอยละ 56.1) และนกศกษาทไมเขารวมตว จานวน 61 คน (รอยละ 43.9)
43
ตารางท 3.1 ลกษณะเบองตนของกลมตวอยาง
ลกษณะเบองตนของนกศกษา จานวน รอยละ*
1. เพศ ชาย
หญง
69
108
39.0
61.0
2. จานวนครงการสอบ สอบครงแรก
สอบมากกวา 1 ครง
97
103
48.5
51.5
3. การเขารวมตวสอบขอสอบ
พสดาร
เขารวมตว
ไมเขารวมตว
78
61
56.1
43.9
หมายเหต * ไมรวม Missing
3.2 ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรในงานวจย
จากตาราง 3.2 ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธปรากฏวา 1) กลมตวแปรตาม คอ
ความเครยดทางกายภาพ มคาเฉลยเทากบ 167.40 คะแนน สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 50.73
และความเครยดทางจตสงคม มคาเฉลยเทากบ 40.69 คะแนน สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 10.62
เปนคทมคาสมประสทธสหสมพนธเทากบ .444 (p <.001) 2) กลมตวแปรจตลกษณะเดม แบงเปน
4 ตวแปร คอ มงอนาคตควบคมตน แรงจงใจใฝสมฤทธ สขภาพจต ความผาสกในชวต มคา
สมประสทธสหสมพนธทสงทสดคอ คาสมประสทธสหสมพนธระหวางสขภาพจตกบความเครยด
ทางจตสงคม ซงมคาเทากบ -.456 (p <.01) สาหรบพสยคาสมประสทธสหสมพนธทเหลอระหวาง
ตวแปรในกลมจตลกษณะเดมและในกลมตวแปรความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดารม
พสยอยระหวาง -.154 (p <.05) ถง -.421 (p <.01) 3) และในกลมตวแปรสถานการณ แบงเปน 3 ตว
แปร คอ ภาระงาน จานวนชวโมงในการอานหนงสอเตรยมตวสอบตอสปดาห อาย มคาสมประสทธ
สหสมพนธทสงทสดคอ คาสมประสทธสหสมพนธระหวางภาระงานกบความเครยดทางจตสงคม
ซงมคาเทากบ -.173 (p <.05)
ตารางท 3.2 คาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรในงานวจย
ตวแปร คา เฉลย SD. 1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 ความเครยดทางกายภาพ 167.40 50.73 1.00
2 ความเครยดทางจตสงคม 40.69 10.62 .444** 1.00
3 มงอนาคตควบคมตน 39.11 7.16 -0.14 -.299** 1.00
4 แรงจงใจใฝสมฤทธ 54.21 6.74 0.01 -.154* .414** 1.00
5 สขภาพจต 44.17 8.96 -.421** -.456** .444** .276** 1.00
6 ความผาสกในชวต 34.08 5.18 -.174* -.340** .296** .323** .485** 1.00
7 ภาระงาน 42.56 7.66 -0.14 -.173* 0.10 0.05 .205** .506** 1.00
8 จานวน ชม.อาน/สปดาห 8.20 8.35 -0.05 0.10 -0.07 0.17 0.05 0.13 .228* 1.00
9 อาย 392.76 89.85 -0.11 -0.05 .191* 0.08 0.09 -0.01 -0.08 -0.09 1.00
หมายเหต * p < .05 , ** p<.01 , N=200
44
45
3.3 ผลการทานายความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร โดยใชจตลกษณะเดม และ
สถานการณ เปนตวทานาย
ในสวนนจะไดทาการวเคราะหขอมลเพอแสวงหาเปอรเซนตการทานาย ตวทานายทสาคญ และ
ลาดบการทานายของความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร ซงแบงออกเปนตวแปรตาม 2 ตว
แปร ไดแก ความเครยดทางกายภาพ และความเครยดทางจตสงคม
สถตทใชในการวเคราะหขอมล คอ การวเคราะหแบบถดถอยพหคณแบบรวม และแบบเปนขน
(Enter และ Stepwise) โดยมชดตวทานายทงสน 2 ชด ไดแก ตวทานายชดท 1 คอ ชดจตลกษณะเดม
ประกอบดวยตวทานาย 4 ตวแปร ไดแก ลกษณะมงอนาคตควบคมตน แรงจงใจใฝสมฤทธ สขภาพจต
และความผาสกในชวต ตวทานายชดท 2 คอ ชดสถานการณ ประกอบดวยตวทานาย 3 ตวแปร ไดแก
อาย ภาระงาน และจานวนชวโมงการอานหนงสอเตรยมตวสอบตอสปดาห โดยมจดมงหมายเพอ
แสวงหาตวทานายทสาคญและปรมาณการทานายโดยรวมเกน 30%
3.3.1 ผลการทานายความเครยดทางกายภาพ โดยใชจตลกษณะเดม และสถานการณ
เปนตวทานาย
เมอนาคะแนนความเครยดทางกายภาพมาทาการวเคราะหถดถอยแบบพหคณแบบรวม
และแบบเปนขน โดยมตวทานายชดท 1 คอ จตลกษณะเดมและสถานการณ ประกอบดวยตวทานาย 7
ตวแปร ไดแก ลกษณะมงอนาคตควบคมตน แรงจงใจใฝสมฤทธ สขภาพจต และความผาสกในชวต
อาย ภาระงาน จานวนชวโมงการอานหนงสอตอสปดาห ผลการวเคราะหในกลมรวม (ตาราง 3.4 )
พบวาจตลกษณะเดมและสถานการณ ทง 7 ตวแปร สามารถทานายความเครยดทางกายภาพ ได 34.7%
โดยมลาดบตวทานายทสาคญเรยงจากมากไปนอย คอ ลกษณะมงอนาคตควบคมตน และสขภาพจต ซง
มคาเบตาตามลาดบคอ -.25 และ-.42 ซงหมายความวา คนทมสขภาพจตดมากจะมความเครยดทาง
กายภาพนอย และยงมลกษณะมงอนาคตควบคมตนมากจะมความเครยดทางกายภาพนอยดวย
ผลการวเคราะหขอมลใน 6 กลมยอย (ตาราง 3.4 ) พบวา จตลกษณะเดมและสถานการณ
ทง 7 ตวแปร สามารถทานายไดมากทสดคอ กลมนกศกษาททาการสอบมากกวา 1 ครง ทานายได
57.0% โดยมตวทานายสาคญทเขาสตวแปรเพยงตวเดยว คอ ลกษณะมงอนาคตควบคมตน มคาเบตา คอ
-.74 และกลมทมเปอรเซนตการทานายนอยทสด คอ กลมนกศกษาททาการสอบครงแรก ทานายได
27.1% โดยมตวทานายสาคญทเขาสตวแปรเพยงตวเดยว คอ ลกษณะมงอนาคตควบคมตน มคาเบตา คอ
46
-.43 และการแปลผลตวทานายของกลมยอยทง 2 เปนในทานองเดยวกบกลมรวม โดยมพสยเปอรเซนต
การทานายในกลมยอยทเหลอมคาระหวาง 30.8% ถง 45.2%
ตารางท 3.3 ผลการทานาย ความเครยดทางกายภาพ โดยใชกลมตวแปรทางจตลกษณะเดม กลมตว
แปรสถานการณเปนตว ทานาย
กลม จานวน ปรมาณการทานาย ตวทานายทสาคญ คาเบตา
รวม 100 34.7 3,1 -.42, -.25
ชาย 35 42.9 3 -.54
หญง 64 30.8 3,1 -.34, -.32
สอบครงแรก 63 27.1 1 -.43
สอบมากกวา 1 36 57.0 3 -.74
เขารวมตว 51 45.2 3,1 -.41, -.35
ไมเขารวมตว 44 38.6 3 -.47
หมายเหต : คาเบตาทกตวนยสาคญท .05
ตวทานายท 1 มงอนาคตควบคมตน ตวทานายท 5 อาย
ตวทานายท 2 แรงจงใจใฝสมฤทธ ตวทานายท 6 ภาระงาน
ตวทานายท 3 สขภาพจต ตวทานายท 7 จานวน ชวโมงอาน/สปดาห
ตวทานายท 4 ความผาสกในชวต
นอกจากนยงพบอกวา กลมนกศกษาปรญญาโททตวแปรในกลมจตลกษณะเดมและตว
แปรในกลมสถานการณ สามารถทานายไดเกน 30% คอ กลมรวม และอก 4 กลมยอย ไดแก 1) กลม
นกศกษาชาย 2) กลมนกศกษาทสอบมากกวา 1 ครง 3) กลมนกศกษาทเขามารวมตว และ4) กลม
นกศกษาทไมเขามารวมตว ซงเปนผลการวเคราะหขอมลทสนบสนนสมมตฐานท 3
3.3.2 ผลการทานายความเครยดทางจตสงคม โดยใชจตลกษณะเดม และสถานการณ
เปนตวทานาย
เมอนาคะแนนความเครยดทางจตสงคมมาทาการวเคราะหถดถอยแบบพหคณแบบรวม
และแบบเปนขน โดยมตวทานายชดท 1 คอ จตลกษณะเดม และสถานการณ ประกอบดวยตวทานาย 7
47
ตวแปร ไดแก ลกษณะมงอนาคตควบคมตน แรงจงใจใฝสมฤทธ สขภาพจต และความผาสกในชวต
อาย ภาระงาน จานวนชวโมงการอานหนงสอเตรยมตวสอบตอสปดาห ผลการวเคราะหในกลมรวม
(ตาราง 3.3) พบวาจตลกษณะเดมและสถานการณทง 7 ตวแปร สามารถทานายความเครยดทางจตสงคม
ในกลมรวมได 34.5% โดยมตวทานายสาคญทเขาสตวแปรเพยงตวเดยวคอ สขภาพจต ซงมคาเบตาคอ -
.56 ซงหมายความวา นกศกษาทมสขภาพจตดมาก เปนผทมความเครยดทางจตสงคมนอย
ผลการวเคราะหขอมลใน 6 กลมยอย (ตาราง 3.3) พบวา จตลกษณะเดม และสถานการณ
ทง 7 ตวแปร สามารถทานายความเครยดทางจตสงคมไดมากทสด คอ นกศกษาทสอบมากกวา 1 ครง
ทานายได 61.1% โดยมตวทานายทสาคญทเขาสตวแปรพยงตวเดยวคอ สขภาพจต ซงมคาเบตา คอ -.74
และกลมทมเปอรเซนตการทานายนอยทสด คอ นกศกษาทสอบครงแรก ทานายได 23.7 % โดยมตว
ทานายสาคญทเขาสตวแปรเพยงตวเดยว คอ สขภาพจต ซงมคาเบตา คอ -.40 ซงการแปลผลตวทานาย
ของกลมยอยทง 2 เปนในทานองเดยวกบกลมรวม โดยมพสยเปอรเซนตการทานายในกลมยอยทเหลอม
คาระหวาง 28.0% ถง 48.1 %
ตารางท 3.4 ผลการทานาย ความเครยดทางจตสงคม โดยใชกลมตวแปรจตลกษณะเดม และสถาน
การณเปนตวทานาย
กลม จานวน ปรมาณการทานาย ตวทานายทสาคญ คาเบตา
รวม 96 34.5 3 -.56
ชาย 33 48.1 3 -.65
หญง 62 28.0 3 -.46
สอบครงแรก 61 23.7 3 -.40
สอบมากกวา 1 34 61.1 3 -.74
เขารวมตว 50 37.0 3 -.55
ไมเขารวมตว 41 41.6 3 -.58
หมายเหต : คาเบตาทกตวนยสาคญท .05
ตวทานายท 1 มงอนาคตควบคมตน ตวทานายท 5 อาย
ตวทานายท 2 แรงจงใจใฝสมฤทธ ตวทานายท 6 ภาระงาน
ตวทานายท 3 สขภาพจต ตวทานายท 7 จานวน ชวโมงอาน/สปดาห
ตวทานายท 4 ความผาสกในชวต
48
นอกจากนยงพบอกวา กลมนกศกษาปรญญาโททตวแปรในกลมจตลกษณะเดมและตวแปรใน
กลมสถานการณ สามารถทานายไดเกน 30% คอ กลมรวม และอก 4 กลมยอย ไดแก 1) กลมนกศกษา
ชาย 2) กลมนกศกษาทสอบมากกวา 1 ครง 3) กลมนกศกษาทเขามารวมตว และ4) กลมนกศกษาทไม
เขามารวมตว ซงเปนผลการวเคราะหขอมลทสนบสนนสมมตฐานท 3
3.4 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางดยวของคะแนนความเครยดในการเตรยมตวสอบ
ขอสอบพสดาร จาแนกตามลกษณะชวสงคมภมหลงทสาคญ
ในสวนนไดทาการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยวของตวแปรตาม 2 ตวแปร ไดแก 1)
ความเครยดทางกายภาพ 2) ความเครยดทางจตสงคม โดยมตวแปรอสระทละตวจานวน 3 ตวแปร ท
เปนลกษณะชวสงคมภมหลงทสาคญ ไดแก 1) เพศ 2) จานวนครงในการสอบ และ 3) การเขารวมตว
ซงมรายละเอยด ดงน
3.4.1 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางดยวของคะแนนความเครยดในการเตรยมตว
สอบขอสอบพสดาร จาแนกตามเพศ
ตวแปรอสระหนงตวแปร คอ เพศ แบงออกเปน เพศชาย จานวน 35 คน เพศหญง จานวน
64 คน ผลการวเคราะหขอมลในสวนนปรากฏวา (ตาราง 3.5 ) 1) ความเครยดทางกายภาพ มคา F
เทากบ 10.798 มคา Sig เทากบ .001 หมายความวา เพศตางกนจะมความเครยดทางกายภาพแตกตางกน
อยางมนยสาคญทางสถต เมอพจารณาคาเฉลยของกลมทแบงตามระดบตวแปรอสระน พบวา นกศกษา
เพศหญงมความเครยดทางกายภาพมากกวานกศกษาเพศชาย และ2) ความเครยดทางจตสงคม มคา F
เทากบ 9.023 มคา Sig เทากบ .003 หมายความวา เพศตางกนจะมความเครยดทางจตสงคมแตกตางกน
อยางมนยสาคญทางสถต เมอพจารณาคาเฉลยของกลมทแบงตามระดบตวแปรอสระน พบวา นกศกษา
เพศหญงมความเครยดทางจตสงคมมากกวานกศกษาเพศชาย
49
(ตอนท 2) ตวแปรตาม N Mean Std. Deviation
ความเครยดทางกายภาพ
ชาย 66 154.2576 47.66754
หญง 104 179.3846 49.16157
Total 170 169.6294 49.97761
ความเครยดทางจตสงคม
ชาย 69 37.97 10.297
หญง 108 42.89 10.633
Total 177 40.97 10.746
3.4.2 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางดยวของคะแนนความเครยดในการเตรยมตว
สอบขอสอบพสดาร จาแนกตามจานวนครงการสอบ
ตวแปรอสระหนงตวแปร คอ จานวนครงการสอบ แบงเปน สอบครงแรก จานวนเทากบ
63 คน สอบมากกวา 1 ครง จานวนเทากบ 36 คน ผลการวเคราะหขอมลในสวนนปรากฏวา (ตาราง
3.6 ) ความเครยดทางกายภาพและความเครยดทางจตสงคม ไมแปรปรวนไปตามจานวนครงของการ
สอบ
ตารางท 3.5 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยวของคะแนนความเครยดในการเตรยมตว
สอบขอสอบพสดาร จาแนกตามเพศ (ตอนท 1) และคาเฉลยของคะแนนความเครยดใน
การเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร (ตอนท 2)
(ตอนท 1)
ตวแปรตาม Sum of Squares df Mean Square F Sig.
ความเครยดทางกายภาพ
Between Groups 25492.416 1 25492.416 10.798 .001
Within Groups 396629.237 168 2360.888
Total 422121.653 169
ความเครยดทางจตสงคม
Between Groups 1018.250 1 1018.250 9.230 .003
Within Groups 19306.609 175 110.323
Total 20324.859 176
50
(ตอนท 2) ตวแปรตาม N Mean Std. Deviation
ความเครยดทางกายภาพ
ครงแรก 95 172.3053 49.30605
มากกวา 1 96 162.5417 51.89482
Total 191 167.3979 50.72712
ความเครยดทางจตสงคม
ครงแรก 97 40.63 10.724
มากกวา 1 103 40.75 10.568
Total 200 40.69 10.617
3.4.3 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางดยวของคะแนนความเครยดในการเตรยมตว
สอบขอสอบพสดาร จาแนกตามการเขารวมตวสอบขอสอบพสดาร
ตวแปรอสระหนงตวแปร คอ จานวนครงการสอบ แบงเปน การเขารวมตว จานวน
เทากบ 51 คน และการไมเขารวมตว จานวนเทากบ 44 คน คน ผลการวเคราะหขอมลในสวนนปรากฏ
วา (ตาราง 3.7) ความเครยดทางกายภาพและความเครยดทางจตสงคม ไมแปรปรวนไปตามจาแนกตาม
การเขารวมตวสอบขอสอบพสดาร
ตารางท 3.6 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยวของคะแนนความเครยดกอนการสอบ
ขอสอบพสดาร จาแนกตามจานวนครงการสอบ (ตอนท 1) และ คาเฉลยของคะแนน
ความเครยดกอนการสอบขอสอบพสดาร (ตอนท 2)
(ตอนท 1)
ตวแปรตาม Sum of Squares df Mean Square F Sig.
ความเครยดทางกายภาพ
Between Groups 4551.778 1 4551.778 1.776 .184
Within Groups 484363.981 189 2562.772
Total 488915.759 190
ความเครยดทางจตสงคม
Between Groups .704 1 .704 .006 .937
Within Groups 22432.076 198 113.293
Total 22432.780 199
51
ตารางท 3.7 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยวของคะแนนความเครยดกอนการสอบ
ขอสอบพสดาร จาแนกตามการเขารวมตวสอบขอสอบพสดาร(ตอนท 1) และ คาเฉลย
ของคะแนนความเครยดกอนการสอบขอสอบพสดาร (ตอนท 2)
(ตอนท 1)
ตวแปรตาม Sum of Squares df Mean Square F Sig.
ความเครยดทางกายภาพ
Between Groups 2058.611 1 2058.611 .747 .389
Within Groups 361239.164 131 2757.551
Total 363297.774 132
ความเครยดทางจตสงคม
Between Groups 104.994 1 104.994 .841 .361
Within Groups 17097.423 137 124.799
Total 17202.417 138
(ตอนท 2) ตวแปรตาม N Mean Std. Deviation
ความเครยดทางกายภาพ
เขารวม 75 173.2267 48.14353
ไมเขารวม 58 165.2931 57.69278
Total 133 169.7669 52.46195
ความเครยดทางจตสงคม
เขารวม 78 40.83 10.239
ไมเขารวม 61 39.08 12.264
Total 139 40.06 11.165
3.5 การวเคราะหอทธพลของจตลกษณะเดม และสถานการณ ทมความเกยวของกบความเครยดในการ
เตรยมตวสอบขอสอบพสดาร
การวเคราะหขอมลในสวนนไดใชวธการทดสอบโมเดลแบบใชคาตวแปรแฝง (Latent Model)
และทาการวเคราะหขอมลดบจากกลมตวอยาง 200 คน เมอนามาตรวจสอบความสมบรณถกตองแลว ม
จานวนขอมลทใชไดจรงและเปนขอมลเรมตนในการทดสอบโมเดลครงน คอ จานวน 137 คน (ภาพท
3.1)
52
ภาพท 3.1 เสนทางความสมพนธเชงสาเหตระหวางตวแปร (Path Analysis)
ผลการทดสอบพบวาโมเดลตงตนตามสมมตฐาน พบวา ไมมความกลมกลนกบขอมลเชง
ประจกษ จงไดทาการปรบโมเดล และไดโมเดลทมความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ โดยมดชน
ความกลมกลน และมคาอทธพลทางตรงและทางออม
ตารางท 3.8 ดชนความกลมกลน
คาสถต เกณฑพจารณา คาสถตในโมเดล
χ มากกวา .90 2 χ2 = 30.978 , p-value = 0.12
SRMR มากกวา .05 0.057
CFI มากกวา .90 0.962
RMSEA มากกวา .60 0.055
TLI มากกวา .90 0.973
จากตาราง 3.8 และภาพท 3.1 ปรากฏวา ตวแปรภายนอกแฝงดานสถานการณ ประกอบดวย 3
องคประกอบ โดยมองคประกอบทมนยสาคญเพยงองคประกอบเดยว คอ ภาระงาน (น าหนก
53
องคประกอบเทากบ 0.904) ตวแปรแฝงภายในดานจตลกษณะเดม ประกอบดวย 4 องคประกอบ โดย
องคประกอบทมคาน าหนกองคประกอบมากทสด คอ สขภาพจต (นาหนกองคประกอบเทากบ 0.832)
รองลงมาคอ ความผาสกในชวต (น าหนกองคประกอบเทากบ 0.673) แรงจงใจใฝสมฤทธ (น าหนก
องคประกอบเทากบ 0.639) และลกษณะมงอนาคตควบคมตน (นาหนกองคประกอบเทากบ 0.552) ตว
แปรแฝงภายในความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร ประกอบดวย 2 องคประกอบ โดย
องคประกอบทมคานาหนกมากทสด คอ ความเครยดทางจตสงคม (นาหนกองคประกอบเทากบ 0.873)
รองลงมาคอ ความเครยดทางกายภาพ (นาหนกองคประกอบเทากบ 0.530)
จะเหนไดวา ตวแปรแฝงภายในความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดารไดรบอทธพล
ทางตรงของตวแปรแฝงภายในจตลกษณะเดม ซงมคาสมประสทธอทธพลเปนลบ (-0.516) ม
ความหมายวา นกศกษาทมจตลกษณะเดมมากจะมความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดารนอย
นอกจากนยงพบอกวา ตวแปรแฝงสถานการณมแนวโนมวาจะมอทธพลทางตรงตอตวแปรแฝงจต
ลกษณะเดม ซงมคาเปนบวก (0.184, p<.059)
ตารางท 3.9 คาประมาณพารามเตอรและคาสถตทเกยวของในการตรวจสอบความตรงของโมเดล
ความสมพนธเชงสาเหต
ตวแปรเหตและตวแปรผล คาประมาณพารามเตอร
คะแนนดบ b SE คะแนน
มาตรฐาน
t
โมเดลการวด
Matrix LX (นาหนกองคประกอบของตวแปรสงเกต
ไดภายนอก
จตลกษณะเดม
ลกษณะมงอนาคตควบคมตน
แรงจงใจใฝสมฤทธ
สขภาพจต
ความผาสกในชวต
1.000
1.166
2.000
0.913
-
0.247
0.362
0.154
0.552
0.639
0.832
0.673
<->
4.728
5.528
xxx
5.934
xxx xxx
สถานการณ
ภาระงาน
จานวนชวโมงการอานหนงสอตอสปดาห
อาย
1.000
0.176
-0.791
-
0.100
1.015
0.904
0.153
-0.068
<->
1.769,ns
-0.779,ns
54
ความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร
ความเครยดทางกายภาพ
ความเครยดทางจตสงคม
1.000
0.355
-
0.120
0.530
0.873
<->
2.95
โมเดลสมการโครงสราง
xx
Matrix GA (Gamma)
สถานการณ → จตลกษณะเดม
สถานการณ → ความเครยดในการเตรยมตว
สอบขอสอบพสดาร
Matrix BA (Beta)
จตลกษณะ → ความเครยดในการเตรยมตว
สอบขอสอบพสดาร
0.1000
-0.158
-3.599
0.056
0.340
1.367
0.184
-0.042
-0.516
1.789,
-0.467,ns
a
-2.633xx
หมายเหต * p<.05, *** p<.001, a
p = 0.074
ตารางท 3.10 อทธพลทางตรงและอทธพลทางออมของจตลกษณะเดม สถานการณ ทมความเกยวของ
กบความเครยดในเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร
ตวแปรเชงสาเหต ตวแปรเชงผลภายในโมเดล
จตลกษณะ ความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบ
พสดาร
DE IE TE DE IE TE
สถานภาพ b
S.E β
[0.100]
0.056
0.184
-
-
-
[1.00]
0.056
0.184
[-0.158]
0.340
-0.042
[-0.095]
0.054
0.054
[-0.137]
0.102
[-0.137]
จตลกษณะ b
S.E β
[-3.599]
1.367
-0.516
-
-
-
[-3.599]
1.367
-0.516
R 0.034 2 0.276
บทท 4
การสรป และอภปรายผล
การวจยเรอง “ปจจยทางจตสงคมทมความเกยวของกบความเครยดในการเตรยมตวสอบ
ขอสอบพสดาร” ในการศกษาครงนเปนการวจยแบบศกษาความสมพนธเปรยบเทยบ โดยม
จดมงหมาย เพอศกษาปจจยทางจตลกษณะ 4 ดาน คอ แรงจงใจใฝสมฤทธ ลกษณะมงอนาคต
ควบคมตน สขภาพจต และความผาสกในชวต และปจจยดานสถานการณ 3 ดาน คอ อาย ภาระงาน
จานวนชวโมงอานหนงสอในการเตรยมตวสอบตอสปดาห โดยศกษาในกลมนกศกษาปรญญาโท
จานวน 200 คน จากสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ในกรงเทพมหานคร โดยทาการวเคราะห
ผลทงในกลมรวมและกลมยอย ซงกลมยอยไดแบงตามลกษณะชวสงคมภมหลงทสาคญ ไดแก เพศ
อาย คณะทกาลงศกษา รหสนกศกษา จานวนชวโมงในการอานหนงสอเตรยมตวสอบขอสอบตอ
สปดาห การเขารวมตวกอนสอบ และเกรดเฉลย จากการพจารณาผลการวเคราะหขอมลดงกลาวน
ทาใหไดขอสรปผลในการวจยททาใหเขาใจถงปจจยทางจตสงคมทมความเกยวของกบความเครยด
ในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร ซงจะนาไปสขอเสนอแนะในการปองกนนกศกษากลมเสยงท
จะเกดความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร ในดานสขภาพจตและภาระงาน
4.1 การสรปและอภปรายผลตามสมมตฐาน
จากการประมวลเอกสารทางดานทฤษฎและงานวจยทเกยวของ ทาใหผวจยสามารถคาดถง
ผลการวจยหลายดานทอาจพบในนกศกษาปรญญาโท โดยตงขอสมมตฐานไวรวม 4 ขอ ซงในสวน
นจะไดสรปและอภปรายผลจากการวเคราะหขอมลในแตละสมมตฐาน ซงมรายละเอยด ดงน
4.1.1 การสรปผลและอภปรายผลตามสมมตฐานท 1
สมมตฐานท 1 กลาวถงตวทานายกลมจตลกษณะเดม 4 ตวแปร คอ ลกษณะมง
อนาคต แรงจงใจใฝสมฤทธ สขภาพจต หรอความผาสกในชวต มความสมพนธทางลบอยางม
นยสาคญทางสถตกบความเครยดทางกายภาพหรอความเครยดทางจตสงคม
56
จากผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธ ปรากฏผลทสนบสนนสมมตฐานน
วา ในกลมรวม (ตารางท 3.2 ในบทท 3) กลาวคอ 1) ลกษณะมงอนาคต หรอ แรงจงใจใฝสมฤทธ ม
ความสมพนธทางลบอยางมนยสาคญทางสถตกบความเครยดทางจตสงคม เทาน น และ2)
สขภาพจต หรอความผาสกในชวต มความสมพนธทางลบอยางมนยสาคญทางสถตกบความเครยด
ทางกายภาพ เทานน (ภาพ 4.1)
ภาพท 4.1 ผลการวเคราะหขอมลตามสมมตฐานท 1
ผลทพบในงานวจยนสอดคลองกบ ดจเดอน พนธมนาวน (2547) ศกษาเรอง ปจจยทาง
จตสงคมทเกยวของกบพฤตกรรมการสนบสนนทางสงคมของหวหนาในสถานอนามย โดยใชกลม
ตวอยางคอ หวหนาสถานอนามยตาบาลในภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคกลาง รวม
6 จงหวด จานวน 509 คน ผลการศกษาพบวา หวหนาทมแรงจงใจใฝสมฤทธสง เปนผทมพฤตกรรม
การสนบสนนทางสงคม มากกวาหวหนาทมแรงจงใจใฝสมฤทธตา นอกจากนพบวา แรงจงใจใฝ
สมฤทธเปนตวทานายทสาคญในพฤตกรรมการสนบสนนทางสงคม สอดคลองกบ สชาดา เวชชาน
เคราะห (2552: 129-133) ศกษาเรอง ปจจยทางจตสงคมทเกยวกบพฤตกรรมการทางานอยางม
จรยธรรมของหวหนาสถานอนามย กลมตวอยางจานวน 575 คน ในพนทภาคตะวนออกเฉยงเหนอ
รวม 6 จงหวด ไดแก จงหวดอดรธาน หนองคาย เลย ขอนแกน มหาสารคาม และรอยเอด โดย
แบงเปนหวหนาสถานอนามยเพศชาย 277 คน และหวหนาสถานอนามยเพศหญง 293 คน พบผลวา
หวหนาทมแรงจงใจใฝสมฤทธตา เปนผท มความเครยดในงานมากกวาหวหนาทมแรงจงใจใฝ
ความเครยดในการเตรยมตวสอบ
ขอสอบพสดาร
ความเครยดทางจตสงคม
ความเครยดในการเตรยมตวสอบ
ขอสอบพสดาร
ความเครยดทางกายภาพ
จตลกษณะเดม
แรงจงใจใฝสมฤทธ
ลกษณะมงอนาคตควบคมตน
จตลกษณะเดม
สขภาพจต
ความผาสกในชวต
57
สมฤทธสง โดยมกลมทสาคญ คอ กลมหวหนาเพศหญง กลมหวหนาทมอายนอย กลมหวหนาทไม
เคยดารงตาแหนงหวหนาสถานอนามยแหงอน กลมหวหนาสถานอนามยทดารงตาแหนงไมนาน
กลมหวหนาทมบคลากรเพศหญงนอย กลมหวหนาทจานวนบคลากรนอยในความรบผดชอบ กลม
หวหนาทสถานอนามยแหงนไมเคยรบรางวล และกลมหวหนาสถานอนามยทอยใกลตวเมอง ซงผล
ทปรากฏเฉพาะวา หวหนาทมแรงจงใจใฝสมฤทธตา คอกลมหวหนาสถานอนามยทไมเคยไดรบ
รางวล สอดคลองกบ สมตรา เจมพนธ (2545: 94) ไดศกษาเรอง จตลกษณะและประสบการณท
เกยวของกบพฤตกรรมการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย โดยใชกลมตวอยาง
คอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 จานวน 524 คน แบงเปนเพศชาย 212 คน (รอยละ 40.5) เพศหญง
312 คน (รอยละ 59.5) ผลการศกษาพบวา นกเรยนทมแรงจงใจใฝสมฤทธสง มพฤตกรรมการเตรยม
ตวกอนเรยนมากกวา พฤตกรรมขณะเรยนในชนเรยนมากกวา พฤตกรรมหลงเรยนมากกวา และ
ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรสงกวา นกเรยนทมแรงจงใจใฝสมฤทธตา พบในกลมรวม
โดยเฉพาะอยางยง กลมนกเรยนทมมารดาการศกษาตา โดยมตวทานายทสาคญคอ ลกษณะมง
อนาคตควบคมตน และแรงจงใจใฝสมฤทธ สอดคลองกบ ชรนทร เจรญไชย (2549: บทคดยอ)
ศกษาเ รอง ปจจย ท สมพนธกบความเค รยดในการสอบคด เ ลอกบคคลเขา ศกษาตอใน
สถาบนอดมศกษาระบบใหม (Admission) โดยใชกลมตวอยางคอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ป
การศกษา 2548 ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ จานวน 2,174 คน จาก 8 จงหวด 32 โรงเรยน พบวา
แรงจงใจใฝสมฤทธมความสมพนธทางบวกกบความเครยดของนกเรยน
นอกจากนยงพบผลสนบสนนดานสขภาพจตทสงผลตอความเครยดในการเตรยมตว
สอบขอสอบพสดารใน ปทมมาศ ขะชาตย (2544) ศกษาเรอง ความสมพนธระหวางสขภาพจตกบ
ผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สพรรณบร
โดยเฉพาะนกศกษาพยาบาลศาสตรบณฑต มกลมตวอยางเปนนกศกษาชนปท 1-4 จานวน 236 คน
ผลการศกษาพบวา 1) ลกษณะการอานหนงสอ และความสมพนธกบเพอน มความสมพนธกบ
สขภาพจตของนกศกษาอยางมนยสาคญทางสถต 2) การศกษาในภาคทฤษฎ มความสมพนธกบ
ภาวะสขภาพจตอยางมนยสาคญทางสถต สอดคลองกบ สรย ชประทป และคณะ (2547)ไดศกษา
เรองสขภาพจตของนกศกษาคณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม กลมตวอยางคอ นกศกษา
คณะวทยาศาสตร จานวน 1,276 คน พบผลการศกษาวา นกศกษาบางชนปละนกศกษาบางสาขา
วชาเอกมความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต และยงพบปจจยพนฐานทมผลตอสขภาพจต
ของนกศกษา คอระดบสขภาพทางกาย กลาวไดวา นกศกษาทมสขภาพรางกายไมแขงแรงจะสงผล
กระทบตอภาวะสขภาพจตทไมด ซงหมายความไดวา หากนกศกษามความเครยดสงหรอมภาวะ
58
สขภาพจตไมดไมวาดานใดดานหนงกมโอกาสทจะมสขภาพจตไมดในดานอนๆดวย สอดคลองกบ
ดไวเออร (2001) ศกษาเรอง ความเครยดของนกศกษามหาวทยาลย เกยวกบประสทธผลในตนเอง
การสนบสนนจากสงคม และจดการกลยทธทสงผลกระทบตอความเครยดของนกศกษา โดยมกลม
ตวอยาง คอ นกศกษาคณะศาสตรระดบปรญญาตร จานวน 75 คน แบงเปน เพศชาย 54 คน เพศ
หญง 21 คน พบผลการศกษา ปญหาในงานวจยเหนวา ความเครยดสงผลกระทบตอสขภาพรางกาย
และสขภาพจตของนกศกษามหาวทยาลยอยางมนยสาคญทางสถต
4.1.2 การสรปผลและอภปรายผลตามสมมตฐานท 2
สมมตฐานท 2 อาย ภาระงาน จานวน ชม. อาน/สปดาห มความสมพนธทางบวกอยาง
มนยสาคญทางสถตกบความเครยดทางกายภาพหรอความเครยดทางจตสงคม
จากผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธ ปรากฎผลทสนบสนนสมมตฐานนวา
ในกลมรวม (ตารางท 3.2 ในบทท 3 ) กลาวคอ ภาระงาน มความสมพนธทางลบอยางมนยสาคญ
ทางสถตกบความเครยดทางจตสงคม เทานน (ภาพ 4.2)
ภาพท 4.2 ผลการวเคราะหขอมลตามสมมตฐานท 2
พบผลสอดคลองในงานวจยของ สพนดา มาทอ ( 2547: 90-91) ศกษาเรอง ปจจยท
สมพนธกบความเครยดในการเรยนของนสตระดบบณฑตศกษา มหาวทยาลยสารคาม โดยกลม
ตวอยางคอ นสตระดบปรญญาโท ระบบพเศษ โดยแยกเปนแผน ค และแผน ข ผลการศกษาพบวา
ภาระงาน เปาหมายทางการเรยน และดานสมพนธภาพระหวางเพอนในชนเรยน เปนปจจยสาคญท
มความสมพนธทางบวกกบความเครยดในการเรยน สอดคลองกบ พมลวรรณ ทพาคา (2543) ศกษา
เรอง ความเครยดในงานและความยดมนผกพนตอองคการของพยาบาลประจาการ ในโรงพยาบาล
ชมชนเขต 10 กลมตวอยางจานวน 262 คน พบผลการศกษาวา พยาบาลมความเครยดในงานอยใน
ระดบปานกลาง และความเครยดในงานของพยาบาลนน มความสมพนธเชงลบกบความผกพนยด
มนตอองคการอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01 สอดคลองกบ พชชากานต วเชยรกลยารตน
สถานการณ
ภาระงาน
ความเครยดในการเตรยมตวสอบ
ความเครยดทางจตสงคม
59
(2551) ศกษาเรอง ภาวะผนาตามระบบบรหาร 4 ระบบทมอทธพลตอความเครยดจากภาระงาน ของ
พยาบาลวชาชพในโรงพยาบาลชมชน เขตภาคเหนอ กลมตวอยางจานวน 390 คน ใชไดจรง 265 คน
ผลการศกษาพบวา ปจจยททาใหพยาบาลมความเครยดจากภาระงานมากทสด คอ ปรมาณงานมาก
รองลงมาคอสงแวดลอมในงาน และความขดแยงกบเพ อนรวมงาน ซงสอดคลองกบ Karasek
(1967) กลาววา ความเครยดทเกดขนจากการทางาน เมอบคคลทไดรบความกดดนจากความตองการ
ในลกษณะงาน หรอความสามารถในการควบคมหรอตดสนใจในงานตางๆ
นอกจากนย งพบผลสนบสนนในงานวจย สจรต ทมจนทร (2547) ศกษาเ รอง
ความสมพนธระหวางความเครยดในงาน ความพงพอใจในงาน และการปฏบตงานของพยาบาล
วชาชพทปฏบตงานในโรงพยาบาลอานาจเจรญ กลมตวอยางคอ พยาบาลวชาชพ จานวน 70 คน
และผบงคบบญชาของพยาบาลวชาชพ 13 คน ผลการศกษาพบวา พยาบาลสวนใหญมความเครยด
อยในระดบปานกลาง (��= 115.83, SD = 18.67) และการปฏบตงานอยในระดบปานกลาง (�� =
131.9, SD = 21.39) ความเครยดในงานมความสมพนธทางบวกกบการปฏบตงานของพยาบาล
วชาชพอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 (r = .298)
4.1.3 การสรปผลและอภปรายผลตามสมมตฐานท 3
สมมตฐานท 3 จตลกษณะเดม คอ ลกษณะมงอนาคตควบคมตน แรงจงใจใฝสมฤทธ
สขภาพจต และความผาสกในชวต และสถานการณ คอ อาย ภาระงาน จานวนชวโมงการอาน
หนงสอสอบ/สปดาห รวม 7 ตวแปร สามารถทานายความเครยดทางกายภาพและความเครยดทาง
จตสงคม ไดอยางนอย 30 %
จากผลการวเคราะหถดถอยแบบพหคณทท านายความเครยดทางกายภาพและ
ความเครยดทางจตสงคม ปรากฏผลทสนบสนนสมมตฐานนวา (ตาราง 3.3 และตาราง 3.4 ในบทท
3) การวเคราะหขอมลขางตนปรากฏ ตวทานายทง 7 ตวแปร สามารถทานายความเครยดทาง
กายภาพและความเครยดทางจตสงคมไดเกน 30 % ผลเชนนปรากฏในกลมรวมและหลายกลมยอย
(ภาพท 4.3)
ตวทานายทสาคญ
สขภาพจต ความเครยดทางจตสงคม
กลมรวม 34.5%
60
ภาพท 4.3 ผลการวเคราะหขอมลตามสมมตฐานท 3
ผลการวเคราะหถดถอยแบบพหคณททานายความเครยดทางกายภาพและความเครยด
ทางจตสงคม ปรากฏผลทสนบสนนสมมตฐานนวา (ตาราง 3.3 และตาราง 3.4 ในบทท 3) การ
วเคราะหขอมลขางตนปรากฏ ตวทานายทง 7 ตวแปร สามารถทานายความเครยดทางกายภาพและ
ความเครยดทางจตสงคมไดเกน 30% ผลเชนนปรากฎในกลมรวมและกลมยอยอก 4 กลม ดงน 1)
ความเครยดทางจตสงคม ในกลมรวมสามารถทานายได 34.5% มตวทานายทสาคญ คอ สขภาพจต
และอก 4 กลม ไดแก กลมเพศชาย ทานายได 48.1% กลมนกศกษาทสอบมากกวา 1 ครง ทานายได
61.1% กลมนกศกษาทเขารวมตว ทานายได 37% และ กลมนกศกษาทไมเขารวมตว ทานายได
41.6% โดย 4 กลมนมตวทานายทสาคญเพยงตวเดยว คอ สขภาพจต 2) ความเครยดทางกายภาพ
ในกลมรวมสามารถทานายได 34.7% มตวทานายทสาคญ คอ ลกษณะมงอนาคตควบคมตน และ
สขภาพจต และอก 4 กลม ไดแก กลมเพศชาย ทานายได 42.9% มตวทานายทสาคญคอ สขภาพจต
กลมนกศกษาทสอบมากกวา 1 ครง ทานายได 61.1% มตวทานายทสาคญคอ สขภาพจต กลม
นกศกษาทเขารวมตว ทานายได 37% มตวทานายทสาคญคอ ลกษณะมงอนาคตควบคมตน และ
สขภาพจต และสวนกลมนกศกษาทไมเขารวมตว ทานายได 41.6% มตวทานายทสาคญเพยงตว
เดยว คอ สขภาพจต
ผลทพบในงานวจยสอดคลองกบรปแบบปฏสมพนธนยม ทกลาวถงตวแปรจตลกษณะ
เปนตวทานาย ในกลมรวมพบวาตวทานายทสาคญ คอ ลกษณะมงอนาคตควบคมตน และ
สขภาพจต ซงสอดคลองกบงานวจยของ สมตตรา เจมพนธ (2545) ไดศกษาเกยวกบจตลกษณะและ
ประสบการณทเกยวของกบพฤตกรรมการเรยนคณตศาสตร กลมตวอยางจานวน 480 คน พบวา
ลกษณะมงอนาคตควบคมตนเปนตวทานายทสาคญลาดบท 1 ทานายได 17.9 % พบในกลมรวม
และกลมยอย จฑามาศ ชนจตร (2556) ศกษาเรอง ปจจยทสงผลตอลกษณะมงอนาคตควบคมตน
ของนสตระดบปรญญาตร สาขาวชานนทนาการ คณะพลศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
กลมตวอยางจานวน 211 คน ผลการศกษาพบวา เพศ ไมมความสมพนธกบลกษณะมงอนาคต
ตวทานายทสาคญ
1. ลกษณะมงอนาคตควบคมตน
2. สขภาพจต
ความเครยดทางกายภาพ
กลมรวม 34.7%
61
ควบคมตนของนสตนกศกษาปรญญาตร สอดคลองกบ ดวงเดอน พนธมนาวน และเพญแข ประ
จนปจจนก (2530) ศกษาเรอง จรยธรรมของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ชนมธยมศกษาปท 1, 3
และ 5 แบะมหาวทยาลยปท 2 ผลการศกษาพบวา นกเรยนมธยมศกษาปท 1,3 และ5 มลกษณะมง
อนาคตทมความสมพนธทางบวกกบชนเรยนอยามนยสาคญทางสถตท .05 แตไมมความสมพนธกบ
เพศของนกเรยน
4.1.4 การสรปผลและอภปรายผลตามสมมตฐานท 4
สมมตฐานท 4 สถานการณ 3 ตวแปร คอ อาย ภาระงาน และจานวนชวโมงในการ
อานหนงสอเตรยมตวสอบตอสปดาห มอทธพลทางตรงตอความเครยดในการเตรยมตวสอบ
ขอสอบพสดาร ประกอบดวย 2 ตวแปร คอ ความเครยดทางกายภาพ และความเครยดทางจตสงคม
และมอทธพลทางออมผานจตโดยม 4 ตวแปร คอ แรงจงใจใฝสมฤทธ ลกษณะมงอนาคตควบคม
ตน สขภาพจต และความผาสกในชวต
ปรากฏผลในสมมตฐานดงน 1) ตวแปรแฝงสถานการณมอทธพลทางตรงกบตวแปร
แฝงจตลกษณะเดมอยางมนยสาคญทางสถต โดยมคาสมประสทธอทธพล เทากบ .849 2) ตวแปร
แฝงจตลกษณะเดม มอทธพลทางตรงกบตวแปรแฝงความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบ
พสดารอยางมนยสาคญทางสถต โดยมคาสมประสทธอทธพล เทากบ -.516 3) ตวแปรแฝง
สถานการณ มอทธพลทางตรงกบตวแปรแฝงความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดารอยาง
ไมมนยสาคญทางสถต โดยมคาสมประสทธอทธพล เทากบ -0.042,ns (ภาพท 4.5) ดงนนอาจ
กลาวไดวา ตวแปรแฝงสถานการณมอทธพลทางออมตอตวแปรแฝงความเครยดในการเตรยมตว
สอบขอสอบพสดาร โดยผานตวแปรแฝงจตลกษณะ และ ภาระงาน เปนตวแปรสงเกตไดทมความ
เกยวของกบตวแปรแฝงสถานการณ
62
ภาพท 4.4 เสนทางความสมพนธเชงสาเหตระหวางตวแปรตามสมมตฐานท 4 (Path Analysis)
จากผลการศกษาในงานวจยครงนพบวา อายไมมความเกยวของกบตวแปรแฝง
สถานการณและไมเกยวของกบความเครยด ซงงานวจยในอดตหลายงานวจยทพบผลเชนเดยวกนน
เชน งานวจยของ อดศกด สวนกล (2552) ศกษาเรอง ปจจยทมผลตอความเครยดในการทางานของ
พนกงานระดบปฏบตการ มกลมตวอยางจานวน 1,278 คน 14 สานกงานเขต ผลการศกษาพบวา
อาย ไมมผลตอความเครยดในการทางานโดยรวมอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 เมอทดสอบ
ความเครยดเปนรายดาน พบวา อายไมมผลตอความเครยดทงทางรางกาย และจตใจ อยางมนยสาคญ
ทางสถตทระดบ 0.05 ผลในทานองเดยวกนนยงปรากฏในหลายงานวจยอกดวย (เชน รจเรข
วรยวรรธน, 2544; พระมหาอดม นพนธ, 2550; วนดา ชยวรฬห, 2553) สวน จานวนชวโมงในการอานหนงสอ ไมมความเกยวของกบตวแปรแฝงสถานการณ
และไมเกยวของกบความเครยด ซงงานวจยในอดตหลายงานวจยทพบทตางไป เชน งานวจยของสม
ตรา เจมพนธ (2545) พบวา ในนกเรยนมธยมศกษา การเตรยมตวกอนเรยนมความสมพนธทางลบ
กบความเครยดในการเรยน (r = -.35, p< .05) แตในงานวจยนไมพบผลเชนนอาจเปนเพราะ
นกศกษาอาจมสงกระทบทท าใหเกดความเครยดในการเตรยมตวสอบในดานอ นมากกวา
ความเครยดทเกดจากจานวนชวโมงในการอานหนงสอ เชน ความเครยดทเกดขนจากการทางาน
R2 = 0.276
R2 = 0.034
63
เชน ดานภาระงาน หรอความเครยดทเกดจากสภาพแวดลอม เชน คนรอบขางทาใหรสกกดดน
สาหรบการสอบ เปนตน
ความเครยดทมผลทางตรงและทางออมตอจตลกษณะและสถานการณ สอดคลองกบ สรย
ช ป ระ ท ป แ ล ะ ค ณ ะ ( 2547) ไ ด ศ ก ษ า เ รอ ง ส ข ภา พ จ ตข อ ง นก ศ ก ษ า ค ณ ะ ว ท ย า ศ า ส ต ร
มหาวทยาลยเชยงใหม กลมตวอยางคอ นกศกษา คณะวทยาศาสตร จานวน 1,276 คน พบผล
การศกษาวา ปจจยพนฐานทมผลตอสขภาพจตของนกศกษาคอระดบสขภาพทางกาย นกศกษาทม
สขภาพรางกายไมแขงแรงจะสงผลกระทบตอภาวะสขภาพจตทไมด หมายความวา หากนกศกษาม
ความเครยดสงหรอมภาวะสขภาพจตไมดไมวาดานใดดานหนง จะมโอกาสสงผลใหสขภาพจตใน
ดานอนๆไมดดวย และสอดคลองกบ 3เบญญา คงธนอทธ, 3สมพร สทศนย และเสร ชดแชม (2554)
ศกษาเรอง 3โมเดลความสมพนธเชงสาเหตความผาสกแหงตนของนกศกษาปรญญาตร กลมตวอยาง
จานวน 450 คน พบผลการศกษาวา ตวแปรทมอทธพลทางตรงตอความผาสก คอ แรงจงใจในการ
ตดสนใจดวยตนเอง ความภาคภมใจในตนเอง การรบรขอมลปอนกลบทางบวก และตวแปรทม
อทธพลทางออมตอความผาสกนนคอ ความภาคภมใจในตนเอง ไดแก สภาพแวดลอมในการเรยน
และการรบรขอมลปอนกลบทางบวก และยงสอดคลองกบ 3
สชาดา ชลานเคราะห (2552) ศกษาเรอง
ปจจยทางจตสงคมทเกยวกบพฤตกรรมการทางานอยางมจรยธรรมของหวหนาสถานอนามย กลม
ตวอยางจานวน 575 คน พบผลการศกษาวา ผทมแรงจงใจใฝสมฤทธสง เปนผทมความเครยดใน
งานมากและประสบความความสาเรจมากกวาผท มแรงจงใจใฝสมฤทธตา และสอดคลองกบ
ภคนพนท กตตรกษนนท และคณะ (2539) ศกษาเรอง ความเครยดและสขภาพจตของคนไทย ป
2539 ผลการศกษาพบวา เพศชาย รอยละ 43.9 และเพศหญง รอยละ 56.1 ทมอายระหวาง 12-60 ป
มความเครยด 67.7 เปอรเซนต ซงเปนเพศหญงทมความเครยดมากกวาเพศชาย มตวแปรทสาคญ คอ
ผทมอายอยในวยทางาน ผทกาลงศกษาอย โดยมสาเหตสาคญทกอใหเกดความเครยด คอ ปญหา
ดานการงาน อาชพ และปญหาดานการเรยน
4.2 กลมเสยงและปจจยปกปอง
ในสวนนจะไดสรปผลจากการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยวโดยใชลกษณะทาง
ชวสงคมภมหลงเปนตวแปรอสระ ซงพบผลทสาคญบงชกลมนกศกษาปรญญาโทตามลกษณะชว
สงคมภมหลงทมจตลกษณะ และสถานการณทนาปรารถนาในงานวจยนอย คอนกศกษาปรญญาโท
64
ทเปนกลมเสยง ไดแก เพศหญง ควรไดรบการจดการความเครยดโดยเรงดวน รวมทงไดเสนอแนะ
ปจจยปกปอง ดงน
ประการแรก นกศกษาควรจดการตนเองในดานจตลกษณะ คอ ลกษณะมงอนาคตควบคม
ตนและสขภาพจต
ประการทสอง นกศกษาควรจดการตนเองในดานสถานการณ ทเกยวของกบภาระงาน ทงท
เกดจากการเรยน การทางาน หรอครอบครว ใหเสรจเรยบรอย หรอลดภาระงานใหนอยลง เมอใกล
ถงวนสอบ จะไดมเวลาในการเตรยมตวสอบ
4.3 ขอดและขอจากดในการวจย
4.3.1 ขอดของงานวจย จากการศกษาครงนม 5 ประการ ดงน
ประการแรก เปนการวจยทศกษาความสมพนธเปรยบเทยบทสงผลตอความเครยดใน
การเตรยมตวสอบขอสอบพสดารของนกศกษาปรญญาโท สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรม
การศกษาถงปญหาและสาเหตทกอใหเกดความเครยดทางกายภาพ และความเครยดทางจตสงคม
และยงทราบถงกลมเสยงทควรไดรบการจดการความเครยด และควรจดการความเครยดดานใดกอน
ประการทสอง ไดมการศกษากลมตวอยางจากนกศกษาปรญญาโท สถาบนบณฑตพฒ
นบรหารศาสตร เปนจานวนมากพอสมควร (จานวน 200 คน) เพอทาการวเคราะหผลในกลมรวม
และกลมยอยทแบงตามลกษณะชวสงคมภมหลง ซงการวเคราะหกลมยอยน จะชวยใหพบปจจยเชง
เหตทตางกนในนกศกษาตางประเภทกน ผลการศกษาทปรากฏจงมความละเอยดและเจาะจงกลม
มากยงขน และสามารถนาผลการศกษาครงนไปเปนขอมลพนฐานในการจดการความเครยด ให
เหมาะสมกบนกศกษาได
ประการทสาม แบบวดทใชในการวจยครงน สวนหนงเปนการนาแบบวดของผวจย
ทานอนมาใชในการศกษา ซงเปนแบบวดทมคณภาพสงตามวตถประสงค และอกสวนหนงเปน
แบบวดทผวจยสรางขนใหมโดยผานขนตอนการตรวจสอบจากผทรงคณวฒ และไดมการหาคา
อานาจจาแนกรายขอ (Item Discrimination) คาสมประสทธสหสมพนธ (Item Total Correlation)
และหาคาความเชอมน (Reliability) ทแสดงถงคณภาพของเครองมอวดททาใหผลทวดนาเชอถอ
และอาจนาไปใชในการวดและการพฒนาตอไป
65
ประการทส วธการดาเนนวจยไดดาเนนอยางรดกม ดงน 1) ดาเนนการสลบชดคาถาม
เปน 2 รปแบบ เพอลดผลเสยทเกดจากความเบอหนายในการตอบคาถามในชดหลงๆ 2) ในการ
วเคราะหขอมลในงานวจยนไดใชสถต คอ การวเคราะหความแปรปรวนแบบทศทางเดยว (One way
Anova) การวเคราะหแบบถดถอบพหคณ (Multiple Regression Analysis) และการวเคราะหอทธพล
เชงเสน (Path Analysis) ทาใหเหนผลทแตกตางกนในรายละเอยก และทาใหเหนภาพรวมทชดเจน
ยงขน จงทาใหทราบปจจยทสาคญอยางชดเจนกอใหเกดขอสรปและนาไปเปนขอมลพนฐานในการ
วจยและการพฒนาตอไป
ประการทหา จากผลการศกษาโดยใชสถตชนสง คอ การวเคราะหแบบถดถอยพหคณ
(Multiple Regression Analysis) และการวเคราะหความแปรปรวนแบบทศทางเดยว (One way
Anova) ทาใหทราบถงลกษณะทางจตลกษณะและสถานการณ ทมผลตอความเครยดในการเตรยม
ตวสอบขอสอบพสดาร ในขณะเดยวกนกทาใหทราบถงกลมเสยงทควรเรงการจดการความเครยด
ในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดารวามปจจยใดบางทสามารถจดการความเครยดในกลมเสยงได
4.3.2 ขอจากดของงานวจย
ประการแรก ในการศกษาถงสาเหตความเครยดของนกศกษาปรญญาโท สถาบน
บณฑตพฒนบรหารศาสตร ในครงน พบวา มขอมลทแสดงถงความสมพนธระหวางตวแปรอสระ
กบตวแปรตาม โดยมการพสจนเพอยนยนความเปนเหตและผลทเกยวของกบความเครยดในการ
เตรยมตวสอบขอสอบพสดาร จงควรมการวจยเชงทดลองแลวนามาสรางสาเหตตามทพบขางตน
เพอศกษาถงผลทเกดขนวาตรงกบงานวจยนหรอไม และมปรมาณมากนอยเพยงใด
ประการทสอง ในการวจยครงนวดลกษณะจตลกษณะเดม และสถานการณ ทมผลตอ
ความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร ซงวดจากแหลงเดยวคอ นกศกษาปรญญาโท
สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ขอมลทไดอาจมความสมพนธมากกวาหรอนอยกวาความเปน
จรงได และการวดโดยใหนกศกษาเปนผตอบ อาจสงผลถงความสมพนธระหวางตวแปรทมากกวา
หรอนอยกวา ความเปนจรงได ดงนนในโอกาสตอไป ควรมการวดผลตวแปร ผลแบบการสงเกต
และหรอ การรายงานจากผอนรวมดวย เชน ผปกครองของนกศกษา อาจารย เพอน หรอบคคลรอบ
ขาง เปนตน
4.4 ขอเสนอและแนวทางแกไข
4.4.1 ขอเสนอแนะในการจดการความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร
66
ประการแรก งานวจยนพบผลของกลมความเครยดทเกดขนทงทางกายภาพและทางจต
สงคม ดานจตลกษณะเดมและสถานการณ ดงนน ผลในการวจยครงนจงสนบสนนใหนกศกษา
ปรญญาโททมความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร ควรหาสาเหตและขจดปญหา อยาง
ถกตองและเหมาะสม
ประการทสอง สาหรบกลมเรงดวนทควรไดรบการพฒนาและจดการความเครยดใน
การเตรยมตวสอบขอสอบพสดารมากท สด คอ กลมเพศหญง โดยมสาเหตสาคญท กอให
ความเครยดในดานจตลกษณะ คอ สขภาพจตและลกษณะมงอนาคตควบคมตน และดาน
สถานการณ คอ ภาระงาน
ผลการวจยเรองน ทาใหสามารถเสนอแนะการจดการความเครยด ไดดงน 1) นกศกษา
ควรหาทางแกไขหรอจดการปญหาทกอใหเกดความเครยด ซงปญหาทสาคญคอ ปญหาดานภาระ
งาน ดงนน นกศกษาควรรบจดการภาระงานใหเรยบรอยกอนการสอบขอสอบพสดาร เพอจะไดม
เวลาอานหนงสอเตรยมตวสอบขอสอบพสดารทเพยงพอ และไมเปนกงวล 2) ผเกยวของควรให
คาปรกษา เพอใหนกศกษาหลกเลยงวธการจดการความเครยดทไมเหมาะสม เชน การสบบหร ดม
เหลา เปนตน 3) ผทเกยวของควรพยายามขจดปญหาในการจดการความเครยดทนกศกษาระบ เชน
ภาระงาน จานวนครงในการสอบ และการเขารวมตว 4) ผมสวนชวยเหลอนกศกษาในการจดการ
ความเครยด อาจจะเปน อาจารย ผปกครอง เพอน ครอบครวหรอบคคลรอบขาง ควรใหกาลงใจใน
การทาสงตางๆของนกศกษา ไมสรางบรรยากาศกดดน หรอตงความหวงจนเกนไป นอกจากนยง
เปนบคคลทสงเสรมใหนกศกษามความมนใจในตนเอง และชกชวนใหนกศกษามสวนรวมในการ
ทากจกรรมตางๆ เพอใหนกศกษารสกผอนคลายทงทางรางกายและจตใจ
4.4.2 ขอเสนอแนะในการทาวจยตอไป
ผลการวจยเรองน ทาใหสามารถเสนอแนะการวจย ดงน 1) ผลการวจยเรองนเปน
พนฐานในการสรางชดจตลกษณะและชดสถานการณ เพอพฒนาใหเกดการจดการความเครยดใน
การเตรยมตวสอบขอสอบพสดารอยางเหมาะสม จากนนดาเนนการทดลองและประเมนผลตอไป
2) ควรศกษาวจยเรองความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบพสดาร ทมความเกยวของกบ
ความเครยดทางกายภาพและจตสงคม และ3)ในงานวจยตอไป ควรมการเพมตวแปร เชน ตวแปร
ในกลมจตลกษณะตามสถานการณ เพอใหผลการวจยของความเครยดในการเตรยมตวสอบขอสอบ
พสดารนน มความเดนชดมากยงขน
บรรณานกรม
กรมสงเสรมการเกษตร. 2555. การศกษาความผาสก ความพงพอใจและแรงจงใจในการ
ทางานของบคลากรกรมสงเสรมการเกษตร. กองการเจาหนาท กรมสงเสรมการเกษตร
กรมสขภาพจต. 2542. คมอคลายเครยดดวยตนเอง. กระทรวงสาธารณสข
กลยากร คลงสมบต . 2553. องคประกอบการทางานทสงผลตอความผาสกทางจตใจของ
พนกงานธนาครออมสนภาค 8. วทยานพนธ. มหาวทยาลยขอนแกน
จนตนา บลมาศ และคณะ. 2529. คณลกษณะขาราชการพลเรอน. รายงานการวจย ฉบบท 21 ของ
สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
เจษฎา คงามมาก. 2555. ความเครยดในการทางานของอาจารยมหาวทยาลยรฐ. วทยานพนธ. คณะ
สถตประยกต สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร
0
เฉดฉน จนทรงาม. 2540. การศกษาความสมพนธระหวางการบรหารเวลาและความเครยดของ
ผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษา จงหวดฉะเชงเทรา. วทยานพนธ
ศษ.ม. (การบรหารการศกษา) ชลบร: มหาวทยาลยบรพา
ฉววรรณ สตยธรรม . 2541. การพยาบาลจตเวชและสขภาพจต .พมพค รงท 3 นนทบร .
ยทธรนทรการพมพ
ชนดาภา ปราศราค. 2550. ปจจยดานจตสงคมและความเครยดจากการทางานของตารวจในจงหวด
เชยงใหม. วทยานพนธ. พยาบาลศาสตรมหาบณฑต. มหาวทยาลยเชยงใหม
ชลรตน เพชรชอ. 2546. ปจจยทมผลตอสขภาพจตของนกศกษา สถาบนราชภฏเพชรบร วทยาลง
กรณ. วารสารพยาบาลศาสตร (พค-สค 46). มหาวทยาลยมหดล
ดวงเดอน พนธมนาวน และเพญแข ประจนปจจนก. 2520. ลกษณะทางจตสงคมทเกยวของกบการ
บวชในพทธศาสนาของชายไทยในภาคใต. รายงานการวจยฉบบท 43. สภาวจยแหงชาต.
ดวงเดอน พนธมนาวน และเพญแข ประจนปจจนก. 2524. ความสมพนธภายในครอบครวกบ
สขภาพจตและจรยธรรมของนกเรยนวยรน. รายงานการวจย ฉบบท 26.สถาบนวจย
พฤตกรรมศาตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
0ดวงเดอน พนธมนาวน. 2541. ตาราขนสง เรอง ทฤษฎ การวด และงานวจย เอกลกษณแหงอโกใน
คนไทยและเทศ. กรงเทพฯ: คณะพฒนาสงคม สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร
68
ดวงเดอนพนธมนาวน. 2541. รปแบบปฏสมพนธนยม (Interactionnism model) เพอการวจย
สาเหตของพฤตกรรมและพฒนาพฤตกรรมมนษย. วารสารทนตาภบาล.
ดจเดอน พธมนาวน. 2543. ทฤษฎตนไมจรยธรรม: การวจยและพฒนาบคคล. กรงเทพ
ดจเดอน พธมนาวน. 2547. ปจจยทางจตสงคม ทเกยวของกบพฤตกรรมการสนบสนนทางสงคม
ของหวหนา ในสถานอนามยตาบล. คณะพฒนาสงคม สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.
0
ทยรตน พนธแพ. 2544. การประเมนภาวะเครยด การจดการกบความเครยด และความตองการ
คาแนะนาเพอการสงเสรมสขภาพของพเลยงเดก สถานรบเลยงเดกกอนวยเรยน เอกชนใน
จ ง ห ว ด เ ช ย ง ใ ห ม . ว ท ย า น พ น ธ ศ ก ษ า ศ า ส ต ร ม ห า บณ ฑ ต บณ ฑ ต ว ท ย า ลย
มหาวทยาลยเชยงใหม
ดจเดอน พนธมนาวน. 2551. ตาราขนสงทางระเบยบวธวจย หลกและวธการประมวลเอกสารเพอ
ความเปนเลศในการวจยทางจตพฤตกรรมศาสตร: คณะพฒนาสงคม สถาบนบณฑตพฒ
นบรหารศาสตร
นาฏลดดา เรอนคา. 2543. ความเครยดของนกเรยน โรงเรยนสนทรายวทยาคม ทมสาเหตมาจาก
การจดการเรยนการสอนทเนนการสอบเขาศกษาสถาบนอดมศกษา: วทยานพนธ
มหาวทยาลยเชยงใหม
นทรา คชรกษ. 2540. ความสมพนธระหวางปจจยทกอใหเกดความเครยดกบผลสมฤทธของ ก า ร
ปฏบตงานในหองคลอดของนกศกษาพยาบาลศาสตร. วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน
กรงเทพฯ: ภาคนพนธ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร
นธพนธ บญเพม. 2553. ความเครยดและการจดการความเครยดของนกศกษามหาวทยาลย
การแพทยแผนไทย . ภาคนพนธ .สาขาวชาวทยาการสงคมและการจดการระบบ
สขภาพ. บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร
นชรช เพชรด. 2541. สภาวะความเครยดและวธลดความเครยดในการเตรยมสอบของ นกเรยน ชน
บงอร โสฬส และ อจฉรา วงศวฒนามงคล (2539) การศกษาความเครยดในการทางานของผบรหาร
ในวงราชการไทย: วเคราะหปจจยสาเหตและผลของความเครยด กรงเทพฯ:สถาบน
บณฑตพฒนบรหารศาสตร
ประภสราภา จนทรวงศา. 2548. ลกษณะสวนบคคลและความคดเชงบวกกบความเครยดในการ
เรยนของนกศกษา สถาบนเทคโนโลยราชมงคลวทยาเขตพระนครศรอยธยา หนตรา. สาร
นพนธ กศ ม (จตวทยาพฒนาการ). บณฑตมหาวทยาลยมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
69
พนดา สนสวรรณ. 2531. การเปรยบเทยบลกษณะมงอนาคตของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3
โรงเรยนสาธต มหาวทยาลยเชยงใหม เรอง ปญหาสงแวดลอม ดานการสอนโดยใช
เทคนคพยากรณกบการสอนบรรยาย. วทยานพนธ. สาขาการสอนสงคมศกษา บณฑต
วทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
พระมหาอดม นพนธ. 2550. การศกษาภาวะเครยดจากการเรยนของพระภกษสามเณรสานกเรยน
พระปรยตธรรมแผนกบาลในสวนกลาง . วทยานพนธ . สาขาวชาจตวทยาชมชน .
มหาวทยาลยศลปากร
ภทราวรรณ สนทราศร. 2552. ปจจยคดสรรทสงผลตอสขภาพจตของนกศกษา มหาวทยาลย
เทคโนโลยสรนาร. สาขาจตวทยาการศกษา มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา.
มกราพนธ จฑะรสกและคนอนๆ. 2548. ปจจยทมผลตอความเครยดในการศกษาปฏบตงาน
ภาคสนาม (รกษาเบองตน) ของนกศกษาหลกสตรประกาศนยบตรสาธารณสขศาสตร
(สาธารณสข ชมชน) ชนปท 1. ขอนแกน. สวทยาลยการสาธารณสขสรนธร
มธยมศกษาปท 6. มหาวทยาลยมหาสารคาม
มซาโอะ ยามาก. 2555. ลกษณะมงอนาคตของนกศกษาญป นในมหาวทยาลยฟารอสเทรน.
วทยานพนธ. มหาวทยาลยเชยงใหม.
0
รจเรข วรยวรรธน. 2544. ความเครยดในการทางานของครประถมศกษาโรงเรยนเอกชน ในเขต
อาเภอเมอง จงหวดเชยงใหม. วทยานพนธ. สาขาวชาจตวทยาอตสาหกรรมและองคกร.
มหาวทยาลยเชยงใหม
เยนตา กรวจตรกล . 2543. ปจจยทมผลตอความเครยด ในการปฏบตงานของขาราชการ
สานกงานการตรวจเงนแผนดนสวนกลาง. ภาคนพนธ ศลปศาสตร สาขาพฒนาสงคม.
คณะพฒนาสงคม สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร
รดใจ เวชประสทธ . 2548. สงเราความเครยด การไดรบขอมล ระยะเวลาการรอผาตด และ
ความเครยดของผ ปวยขณะรอผาตดในหองผาตด. วทยานพนธพยาบาลศาสตรมหา
บณฑต. มหาวทยาลยสงขลานครนทร
ลขต กาญจนาภรณ. 2531. จตวทยาพนฐาน: พนฐานพฤตกรรมมนษย. นครปฐม. มหาวทยาลย
ศลปากร
0วราภรณ สขเกษม. 2543. ปจจยเชงเหตทมผลตอความเครยด ในการปฏบตงานของบคลากร
ธนาคารกสกรไทย จากด (มหาชน) ฝายสมพนธลกคาบรรษท. ภาคนพนธ ศลปศาสตร
สาขาพฒนาสงคม. คณะพฒนาสงคม สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร
70
วกรณ รกษปวงชน. 2550. ความตองการศกษาปรญญาโทนตศาสตร มสธ. วารสารกฏหมาย
สโขทยธรรมาธราช ปท 19, ฉบบท 2
วโรจน ตระการวจตร. 2557. เครยดอยางฉลาด. กรงเทพฯ: ดเอมจ
วศษฐ วชรเทวนทรกล. 2545. ปจจยทสงผลตอความเครยดและวธขจดความเครยดของนกศกษา
สถาบนราชภฏนครปฐม.วทยานพนธปรญญามหาบณฑตสถาบนราชภฏนครปฐม
ศรชย พรประชาธรรม. 2547. วงศาวทยาวาดวยระบบการศกษาไทย. ปรญญานพนธ. มหาวทยาลย
ศรนครนทรวโรฒ
สชาดา ชลานเคราะห. 2552. ปจจยทางจตสงคมทเกยวกบพฤตกรรมการทางานอยางมจรยธรรม
ของหวหนาสถานอนามย. ภาคนพนธ. สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร
0
0
สเทพ บรรณทอง และวรนต นาประกอบ. 2541. การสอบขอเขยนพสดาร.กรงเทพฯ.สถาบน
บณฑตพฒนบรหารศาสตร
สพนดา มาทอ. 2547. ปจจยบางประการทสมพนธกบความเครยดในการเรยนของนสต ระดบ
บณฑตศกษา มหาวทยาลยสารคาม . กศ .ม สาขาการวจยการศกษา .มหาวทยาลย
มหาสารคาม
สพตรา ธรรมวงษ. 2544. ปจจยทางจตสงคมทเกยวของกบพฤตกรรมการเคารพสทธ มนษยชนใน
งานพยาบาลผปวยใน. ภาคนพนธ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร
สมตตรา เจมพนธ. 2545. จตลกษณะและประสบการณท เกยวของกบพฤตกรรมการเรยน
คณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต
สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร
อดศกด สวนกล. 2552. ปจจยทมผลตอความเครยดในการทางานของพนกงานระดบปฏบตการของ
ธนาคารนครหลวงไทย จากด (มหาชน). วทยานพนธ. หลกสตรปรญญาศลปศาสตรมหา
บณฑต. มหาวทยาลยศลปากร
อาฑตยา โชตสาราญ. 2554. การศกษาภาวะความเครยดและกลยทธในการจดการความเครยด ของ
พนกงานกรงเทพในการใหบรการประกนชวต. วทยานพนธ. มหาวทยาลยศรนครนทร
วโรฒ
อบลรตน กาเหนดเพชร. 2548. ปจจยทมผลตอระยะเวลาในการสาเรจการศกษาของนกศกษา
ปรญญาโท . รายงานการวจย . หลกสตรวศวกรรมศาสตร .คณะวศวกรรมศาสตร
มหาวทยาลยสงขลานครนทร
71
เออมเดอน อนทรจนทร. 2544. ปจจยทมผลตอความเครยดในการเตรยมตวสอบคดเลอกเขา
ศกษาในสถาบนอดมศกษา. วทยานพนธ. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
ภาษาองกฤษ
Arnold, Hugh J. and Daniel C. Feldman. 1986. Organization Behavior. New York :
McGraw-Hill
Dirksen, S.R. 1989. Perceived. Well-being in malignant melanoma Survivors. Oncology
Nursing Forum.
Dwyer, Andrea Lee. 2001. “University student stress in Relation to Self-Efficaey, Social
Support, and Coping strategies,” Master Abstracts International. 39(5): 1281
October, 2001
Gallagher, James J. 1962. Psychological Development in Heath and Disease.
Philadelphia: WB Saunders Co.
Hilgard Ernest R. 1962. Introduction to Psychology. New York: Burlingarne,Harcourt
World, Inc
Palank, C.L. 1991. Determinants of health promotion behavior. Nursing Clinic of North
America,26(4)
Schomacher, K.L.,& Meleis, A.I. 1994. Transition: A central concept in nursing. IMAGE:
Journal of Nursing Scholarship.
ภาคผนวก ก
แบบสอบถาม
74
ตาราง ชอตวแปรทางวชากร – ชอตวแปรทใชในการวเคราะหขอมล
ชด ชอทางวชาการ ชอทใชในการเกบขอมล
1 ความเครยดทางจต สงทฉนรสกกอนสอบ
2 ความเครยดทางกาย สงทเกดขนกบฉนกอนการสอบ
3 ลกษณะมงอนาคตควบคมตน ฉนในปจจบนและอนาคต
4 แรงจงใจใฝสมฤทธ เปาหมายการทางานของฉน
5 สขภาพจต ความรสกเกยวกบตนเอง
6 ขอมลทวไป ขอมลทวไป
7 ภาระงาน-ครอบครว กบการสอบ ภาระของฉนกอนการสอบ
8 ความผาสกในชวต ชวตฉนในปจจบน
ชด ขอบวก ขอลบ
1 - -
2 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12 13
3 - 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10
4 2,4,7,8,9,10,11,12 1,3,5,6
5 - 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12
6 ขอมลทวไป ขอมลทวไป
7 2,5,7,10,11 1,3,4,6,8,9
8 1,2,5 3,4,6,7,8
ขอความทางบวก ทงหมด 28 ขอ
ขอความทางลบ ทงหมด 38 ขอ
75
คาชแจง
เรยน นกศกษาทกทาน ขอแสดงความยนดททานไดรบเกยรตเปนผแทนนกศกษาในระดบบณฑตศกษา ในการตอบแบบสอบถามความรสกกอนการสอบ Comprehensive ผวจยจงขอความรวมมอจากทาน ในการตอบแบบสอบถามนดวยตวของทานเองใหครบทกขอ เพราะขอมลททานให จะเปนประโยชนอยางยงตอการใหแนวทางทสาคญในการประเมนความเครยดในการเตรยมตวสอบ ขอมลของทานจะถกเกบเปนความลบ การวเคราะหขอมลจะทาในรปของกลมเทานน ขอมลรายบคคลจะไมถกนาไปเผยแพรใดๆ ทงส น กอนลงมอตอบโปรดอานวธการตอบทแนะนา
ขอแสดงความนบถอ
เพอจะทาใหทานเขาใจและสามารถตอบไดรวดเรวและตรงกบตวทานมากทสด ผวจยหวงเปนอยางยงวาจะไดรบความรวมมอจากทาน และขอขอบคณนกศกษาทกทานมา ณ โอกาสน
(นางสาว ธญญาภรณ สจรตวรางกร) นกศกษาปรญญาโท ภาคพเศษ คณะพฒนาสงคมและสงแวดลอม
แนะนาวธตอบแบบวด
คาแนะนา เพอททานจะตอบแบบสอบถามชดนไดอยางรวดเรว ผวจยขอเสนอแนะวธการตอบดงน ขนท 1 อานขอความแตละประโยคใหเขาใจ ขนท 2 ขอใหทานคดวา ขอความน เปน “จรง” หรอ “ไมจรง” สาหรบทาน ขนท 3 ถา “จรง” ขอใหคดวา เปนจรงมากนอยเพยงใด ม 3 ระดบ คอ 1) จรงเลกนอย ขด ท “คอนขางจรง” 2) จรงปานกลาง ขด ท “จรง” 3) จรงมาก ขด ท “จรงทสด” ถา “ไมจรง” ขอใหคดวา ไมจรงมากนอยเพยงใด ม 3 ระดบ คอ 1) ไมจรงเลกนอย ขด ท “คอนขางไมจรง” 2) ไมจรงปานกลาง ขด ท “ไมจรง” 3) ไมจรงมาก ขด ท “ไมจรงเลย” ตวอยางเชน
1. ขาพเจาชอบทานกวยเตยว --------------- ------------ --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
76
ชดท 1 สงทฉนรสกกอนสอบ Comprehensive (ความเครยดทางกายภาพ)
คาชแจง : ขอใหนกศกษาอานสถานการณทอาจเกดขนกอนสอบ Comprehensive ในแตละประโยค แลวพจารณาขอความใดตรงกบความรสกของนกศกษามากทสด แลวจงทาเครองหมาย ลงในมาตร 2 มต คอ 1) ระดบความเครยด ของทานในสถานการณนน และ 2) ปรมาณความถทสถานการณนนเกดขนกบทาน ขอใหทานขด ชองเพยงชองเดยว ในแตละมาตร
(โปรดดตวอยางการตอบ)
สถานการณ ระดบความเครยดเกยวกบการสอบขอสอบcomprehensive
มากทสด ไมเลย
เกดขนกบขาพเจา บอยมาก เกดบาง ไมเกดเลย
6 5 4 3 2 1 3 2 1 ตวอยาง: รถตด
1. การไมเขาใจเนอหาของสงทเรยนมา (t=3.59, r=0.47)
2. ไมมเวลาอานหนงสอเพยงพอ (t=2.81, r=0.23)
3. คดเกยวกบเนอหาจะออกสอบ (t=6.68, r=0.68)
4. พยายามเกงขอสอบ (t=3.96, r=0.44)
5. ขอมลการสอบไมเพยงพอ (t=2.85, r=0.40)
6. คนทบานถามถงการสอบ (t=2.38, r=0.19)
7. รนพๆ ทสอบไปแลว มาเลาเรอง การสอบ (t=2.38, r=0.28)
8. คนรอบขางคาดหวงวาจะสอบผาน (t=3.73, r=0.32)
9. ไดยนเพอนๆ คยกนถงเรองการสอบ (t=6.07, r=0.48)
10. สบสนกบการไดยนแนวขอสอบจากรนพหรอเพอนทไดสอบไปแลว (t=4.97, r=0.51)
11. ไมรวธทจะเขยนตอบขอสอบ (t=5.61, r=0.67)
12. คดวาอาจจะสอบครงนไมผาน (t=6.02, r=0.58)
13. ไมแนใจตวเองวาพรอมทจะสอบ (t=5.16, r=0.58)
14. นกถงสถานการณในวนทจะสอบ (t=7.24, r=0.73)
77
15. ไมมเวลามาตวกบเพอน (t=4.52, r=0.52)
16. นกถงอาจารยผทออกขอสอบ (t=7.10, r=0.73)
17. คดถงเปอรเซนของคนทอาจจะผานในครงน (t=6.92, r=0.67)
18. ไมร วาจะเขยนตอบไดถกใจผตรวจหรอไม (t=6.99, r=0.60)
19. นกถงหลกการตอบขอสอบ ขออาจารย (t=5.08, r=0.55)
20. คดถงเวลาประกาศผลสอบ ผาน-ไมผาน (t=6.42, r=0.58)
แผนผงแบบวด ชดท 1 ความเครยดทางกายภาพ องคประกอบความเครยดในการ
เตรยมตวสอบ ขอ องคประกอบความเครยดในการ
เตรยมตวสอบ ขอ
1. เนอหาการเรยน 1-5 2. เตรยมการสอบ 11-15
3. เพอนๆ หรอ รนพ 6-10 4. อาจารย 16-20
ชดท 2 สงทเกดขนกบฉนกอนสอบ Comprehensive (ความเครยดทางจตสงคม)
1. ชวงทผานมานฉนรสกปวดหวบอยกวาปกต (t=8.06, r=0.61) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
2. พกนฉนไมคอยรสกอยากทานอาหาร (t=8.97, r=0.62) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
3. พกหลงน ฉนมกปฏเสธเมอเพอนๆ หรอครอบครวชวนไปเทยว (t=3.70, r=0.48) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
4. ฉนรสกกระวนกระวายกบสงรอบขางมากกวาปกต (t=5.34, r=0.67) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
5. ชวงนฉนออนเพลยบอยกวาทผานมา (t=9.83, r=0.66) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
6. ฉนอารมณเสยเมอคนรอบขางถามเรองการสอบ (t=8.62, r=0.66) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
7. ชวงนฉนขนเสยงกบคนรอบขางบอยๆ (t=9.27, r=0.69) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
78
8. พกหลงนฉนไมคอยไดพบปะพดคยกบคนในครอบครวเทาทควร (t=2.76, r=0.51) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
9. ฉนมกจะมอาการนอนไมหลบอยบอยๆ (t=8.45, r=0.72) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
10. ฉนรสกคลนไส วงเวยนมากกวาเมอกอน (t=8.21, r=0.68) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
11. ฉนรสกวายงใกลวนสอบ ฉนกยงรสกไมสบายกายมากยงขน (t=9.50, r=0.71) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
12. พกหลงนฉนจะมอาการ ทองอด ทองเฟอ จนกระทงปวดทอง (t=7.96, r=0.68) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
13. ในชวงนฉนขบถายเปนปกต (t=4.46, r=0.26) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
แผนผงแบบวด ชดท 2 ความเครยดทางจตสงคม
องคประกอบความเครยดทางกาย ขอบวก ขอลบ
1. การตอบสนองทางรางกาย 1,4,5,9,10,11,12 13
2. การตอบสนองทางจตสงคม 2,3,6,7,8 -
ชดท 3 ฉนในปจจบนและอนาคต (ลกษณะมงอนาคตควบคมตน)
1. ขาพเจาคดวา การกระทาความดโดยขาดผรเหน เปนการกระทาทสญ (t=6.26, r=0.49) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
2. หากงานทขาพเจาทาเสรจแลวกลายเปนผลงานของผอน ขาพเจาจะหมดกาลงใจทจะทางานชนตอไป (t=4.67, r=0.42)
--------------- --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
3. ผลงานทหวหนาไมยอมรบ แมจะเปนผลงานทด แตกไรคา (t=5.38, r=0.44) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
4. สงตอบแทนทดทสดในการทางาน คอ เงน และตาแหนง (t=4.11, r=0.44) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
5. การอยในถนตางแดน ขาพเจาคดวา จะทาใหเราทาอะไรกได เพราะไมมใครรจกเรา (t=4.13, r=0.46) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
79
6. หากขาพเจาพบเหนของทอยากไดมาก แมมราคาแพงขาพเจากจะตดสนใจซอและยอมอดในภายหลง (t=4.94, r=0.49)
--------------- --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
7. ขาพเจามกจะทนไมได หากตองการหรออยากไดในสงใดมาก แตตองรอคอยนาน (t=7.01, r=0.57) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
8. ขาพเจาคดวา คนเราควรหาความสขใสตวใหมากทสดในขณะน เพราะอนาคตเปนสงทไมแนนอน (t=5.17, r=0.44)
--------------- --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
9. หากขาพเจาเหนวา การทาดของขาพเจาไมไดรบผลตอบแทนทคมคา ขาพเจาจะหยดการกระทาดนนทนท (t=2.94, r=0.43)
--------------- --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
10. ถาฉนอยากไดสงใดแตตองรอคอย ฉนจะหมดความอดทนหรอทนไมได (t=7.09, r=0.57) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
แผนผงแบบวด ชดท 3 ลกษณะมงอนาคตควบคมตน
ขอบวก ขอลบ - 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10
ชดท 4 เปาหมายการทางานของฉน (แรงจงใจใฝสมฤทธ)
1. แทจรงแลว ฉนเปนคนไมชอบทางาน (t=4.58 ,r=0.38) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
2. เมอไดรบมอบหมายใหทางาน ฉนจะทมเทความพยายามใหกบงานนน (t=4.64, r=0.49) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
3. บอยครงทฉนรสกเบอหนาย และๆไมสนใจวาจะทางานไดดเพยงไร (t=4.39, r=0.23) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
4. เมอฉนยงไมประสบความสาเรจในการทางานใด ฉนจะพยายามทาตอไปจนกวาจะสาเรจ (t=4.64, r=0.44) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
5. หลายครงทฉนคดวา ความมมานะทางานหนกเปนสงทสญเปลา (t=5.34, r=0.31) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
6. หากไมรวางานทไดรบมอบหมายนนจะทาใหสาเรจไดหรอไม และทาอยางไร ฉนจะไมยอมอดทน (t=5.08, r=0.32)
--------------- --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
80
7. ฉนเปนบคคลทมงมนทางานเพออนาคตทด (t=7.64, r=0.57) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
8. เปนทยอมรบในหนวยงานวา ฉนทางานอยางมประสทธภาพและประสทธผลทด (t=5.96, r=0.62) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
9. ฉนชอบทางานทตองใชความรบผดชอบบสง (t=5.00, r=0.51) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
10. ฉนยกยองคนทพยายามเตมทในการทางาน จนกาวหนาขนสตาแหนงทสงมากๆได (t=4.16, r=0.39) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
11. เมอเรมตนทาสงใด ฉนจะพยายามทาจนกระทงสาเรจ (t=6.94, r=0.61) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
12. ฉนพยายามพฒนา และปรบตนใหทนกบความเปลยนแปลงตางๆทเกดขน (t=6.74, r=0.61) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
แผนผงแบบวด ชดท 4 แรงจงใจใฝสมฤทธ
ขอบวก ขอลบ 2,4,7,8,9,10,11,12 1,3,5,6
ชดท 5 ความรสกเกยวกบตนเอง (สขภาพจต)
1. ขาพเจารสกวาตนเองเปนคนตนเตนงาย (t=5.22, r=0.54) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
2. ขาพเจารสกวาตนเองสนใจอะไรไมไดนาน (t=2.56, r=0.40) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
3. เวลาทางานถาใครมาสงเสยงดงขางๆ ขาพเจาจะทางานตอไปไมได (t=5.75, r=0.66) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
4. ขาพเจามกมเรองใหกลมใจอยเสมอ (t=5.34, r=0.55) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
5. ขาพเจารสกลาบากใจถาจะตองเปนผตดสนใจทาอยางใดอยางหนง (t=6.16, r=0.67) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
6. ถามคนมาขดใจหรอยวเพยงเลกนอยขาพเจาจะโกรธเอางายๆ (t=4.37, r=0.49) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
81
7. ขาพเจารสกวา ตนเองทาอะไรๆ ผดอยบอยๆ (t=4.84, r=0.62) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
8. เมอเขานอนตอนกลางคน ขาพเจามกนอนไมหลบ เพราะคดอะไรตางๆนานา (t=7.31, r=0.59) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
9. ขาพเจากงวลใจในเรองตางๆทงทสาคญและไมสาคญ (t=9.65, r=0.67) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
10. บอยครงทขาพเจารสกเบอและอยากอยคนเดยวตามลาพง (t=6.42, r=0.54) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
11. ขาพเจารสกวา อารมณของขาพเจาเปลยนแปลงขนๆลงๆงาย (t=6.85, r=0.72) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
12. ขาพเจารสกวาเพอนๆไมใครอยากจะพดคยหรอหยอกลอ เลนกบขาพเจา (t=3.74, r=0.48) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
แผนผงแบบวด ชดท 5 สขภาพจต
ขอบวก ขอลบ - 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12
ชดท 6 เรองทวไปเกยวกบผตอบแบบวด
คาชแจง : ขอใหทานเตมขอความลงในชองวาง และ/หรอ ทาเครองหมาย ลงใน ตามขอมลทเปนจรง
1. ชอ-นามสกล............................................................ 2. เพศ ชาย หญง 3. อาย………ป…….เดอน 4. ทานศกษาอยในคณะ............................................................ 5. รหสนกศกษา………………..…..…………..…… 6. ทานศกษาอย ภาคปกต ภาคพเศษ 7. การสอบครงนเปนการสอบครงท ................................. 8. โดยประมาณฉนเรมอานหนงสอเตรยมสอบตงแต เดอน ............................ หรอประมาณ ........................... สปดาหกอนสอบ 9. ใน 1 สปดาหทานอานหนงสอเตรยมตวสอบ……..……………………ชวโมง 10. การเตรยมตวสอบในครงนทานไดเขารวมการเตรยมตวสอบกบเพอนๆของทานหรอไม เขารวม……………ครง ไมเขารวม 11. GPA (ณ ปจจบน เทาททราบ) ……………………..
ชด7 ภาระของฉนกอนการสอบ Comprehensive (ภาระงาน-ครอวครว)
1. ททางานของขาพเจามงานมาก จนทาใหไมคอยมเวลาอานหนงสอเตรยมสอบ (t=6.50, r=0.61) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
82
2. ขาพเจาสามารถแบงเวลาจากการทางาน มาอานหนงสอเตรยมสอบ (t=3.29, r=0.28) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
3. ฉนใชเวลาดแลคนในบานใหเรยบรอย จนไมคอยมเวลาอานหนงสอเตรยมสอบ (t=5.95, r=0.49) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
4. ชวงนขาพเจาตองหอบงานกลบมาทาทบาน จนมเวลาอานหนงสอเตรยมสอบนอย (t=6.51, r=0.50) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
5. ขาพเจาสามารถแบงเวลามาอานหนงสอเตรยมสอบไดเพยงพอ เพราะงานในชวงนมนอย (t=2.79, r=0.26) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
6. ภาระทางครอบครวทาใหฉนรสกเพลย ทาใหไมมเวลาคดถงการเตรยมสอบ (t=6.65, r=0.62) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
7. ฉนมเวลาอานหนงสอเตรยมสอบไดมาก เพราะคนทบานชวยแบงเบาภาระของฉน (t=3.61, r=0.35) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
8. ขาพเจาตองทาโอทในบางวน ทาใหขาพเจามเวลาอานสอนอยลง (t=4.24, r=0.34) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
9. ขาพเจาตองชวยคนในครอบครวทางานหลงเลกงาน ทาใหไมคอยมเวลาในการอานหนงสอเตรยมสอบ (t=4.55, r=0.36) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
10. ชวงนขาพเจาพบปะสงสรรคกบลกคาบอย ทาใหขาพเจามเวลาอานหนงสอนอย (t=4.10, r=0.44) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
11. ภาระงานของขาพเจาตองเดนทางไปตางจงหวดบอย ทาใหขาพเจาไมมเวลาในการเตรยมสอบ (t=3.36, r=0.34) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
แผนผงชดท 7 ภาระงาน-ครอบครว กบการสอบ
องคประกอบความเครยดทางกาย ขอบวก ขอลบ 1. ภาระงาน 2,5,10,11 1,4,8 2. ภาระครอบครว 7 6,9
ชดท 8 ชวตฉนในปจจบน (ความผาสกในชวต)
1. ปจจบนฉนมความสข เหมอนเมอตอนทฉนยงเปนเดกกวาน (t=5.02, r=0.35) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
83
2. ในปจจบน ฉนมความสชมากขนกวาในอดตทผานมา (t=3.37, r=0.30) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
3. ชวตของฉนในปจจบนมแตความยงยาก (t=7.75, r=0.49) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
4. เมอฉนมองยอนกลบไปในอดต ฉนไมเคยไดรบความสมหวงตามตองการเลย (t=7.38, r=0.60) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
5. ในชวง 2-3 เดอนมาน ฉนดใจทไดพยายามทางานบางอยางจนบรรลความสาเรจ (t=3.37, r=0.30) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
6. ฉนชอบอยเฉยๆ ไมอยากรบรเรองใดๆ ทงสน (t=6.69, r=0.49) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
7. ฉนรสกวาไมมใครจรงใจกบฉนเลย (t=8.21, r=0.61) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
8. ฉนทาตามเพอน โดยไมสนใจวาจะนาปญหามาสครอบครว (t=5.88, r=0.49) --------------- --------------- --------------- --------------- --------------- ---------------
จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย
แผนผงชดท 8 ความผาสกในชวต
ขอบวก ขอลบ 1,2,5 3,4,6,7,8
85
ตาราง 1 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรตางๆในกลมรวม
ตวแปร คาเฉลย SD. 1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 ความเครยดทางกาย 167.40 50.73 1.00
2 ความเครยดทางจต 40.69 10.62 .444** 1.00
3 มงอนาคตควบคมตน 39.11 7.16 -0.14 -.299** 1.00
4 แรงจงใจใฝสมฤทธ 54.21 6.74 0.01 -.154* .414** 1.00
5 สขภาพจต 44.17 8.96 -.421** -.456** .444** .276** 1.00
6 ความสขในชวต 34.08 5.18 -.174* -.340** .296** .323** .485** 1.00
7 ภาระงาน 42.56 7.66 -0.14 -.173* 0.10 0.05 .205** .506** 1.00
8 จานวนชวโมงในการอานหนงสอสอบ/สปดาห 8.20 8.35 -0.05 0.10 -0.07 0.17 0.05 0.13 .228* 1.00
9 อาย 392.76 89.85 -0.11 -0.05 .191* 0.08 0.09 -0.01 -0.08 -0.09 1.00
หมายเหต * P < .05 , ** P <.01 , N = 200
86
ตาราง 2 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรตางๆในกลมเพศชาย
ตวแปร คาเฉลย SD. 1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 ความเครยดทางจต 154.26 47.67 1.00
2 ความเครยดทางกาย 37.97 10.30 .295* 1.00
3 มงอนาคตควบคมตน 39.87 7.50 -0.05 -0.14 1.00
4 แรงจงใจใฝสมฤทธ 53.29 6.59 -0.14 -.249* .424** 1.00
5 สขภาพจต 45.57 8.71 -.453**
-.395** .522** .478** 1.00
6 ความสขในชวต 34.35 5.33 -0.17
-.360** 0.22 .368** .487** 1.00
7 ภาระงาน 42.68 8.22 0.02 -0.06 0.01 0.03 0.03 .565** 1.00
8 จานวนชวโมงในการอานหนงสอสอบ/สปดาห 7.87 7.10 0.08 0.14 0.02 -0.03 0.00 0.14 .330* 1.00
9 อาย 414.13 110.06 0.02 -0.04 .333* 0.01 0.20 -0.11 -0.09 -.337* 1.00
หมายเหต * P < .05 , ** P <.01 , N = 69
87
ตาราง 3 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรตางๆในกลมเพศหญง
ตวแปร คาเฉลย SD. 1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 ความเครยดทางกาย 179.38 49.16 1.00
2 ความเครยดทางจต 42.89 10.63 .496** 1.00
3 มงอนาคตควบคมตน 38.71 6.92 -.197* -.388** 1.00
4 แรงจงใจใฝสมฤทธ 54.94 6.73 -0.07 -0.13 .424** 1.00
5 สขภาพจต 42.61 9.11 -.405** -.426** .354** 0.18 1.00
6 ความสขในชวต 33.60 4.94 -0.12 -.293** .337** .378** .489** 1.00
7 ภาระงาน 41.85 7.47 -0.17 -0.18 0.11 0.08 .254** .394** 1.00
8 จานวนชวโมงในการอานหนงสอสอบ/สปดาห 8.43 9.12 -0.14 0.07 -0.10 .274* 0.10 0.15 0.20 1.00
9 อาย 380.68 74.09 -0.13 0.02 0.04 0.17 -0.05 0.05 -0.11 0.07 1.00
หมายเหต * P < .05 , ** P <.01 , N = 108
88
ตาราง 4 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรตางๆในกลมนกศกษาทสอบครงแรก
ตวแปร คาเฉลย SD. 1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 ความเครยดทางจต 162.54 51.89 1.00
2 ความเครยดทางกาย 40.75 10.57 .455** 1.00
3 มงอนาคตควบคมตน 39.27 7.16 -0.13 -.247* 1.00
4 แรงจงใจใฝสมฤทธ 54.28 6.81 0.03 -0.06 .397** 1.00
5 สขภาพจต 45.12 9.03 -.437** -.551** .492** .304** 1.00
6 ความสขในชวต 34.65 4.92 -.230* -.359** .329** .320** .443** 1.00
7 ภาระงาน 43.81 7.35 -0.14 -.211* 0.15 0.10 .235* .591** 1.00
8 จานวนชวโมงในการอานหนงสอสอบ/สปดาห 10.67 10.19 -0.07 0.14 -0.15 0.22 -0.17 0.10 0.17 1.00
9 อาย 401.16 99.52 -0.21 -0.07 0.15 0.04 0.12 -0.08 -0.06 -0.09 1.00
หมายเหต * P < .05 , ** P <.01 , N = 103
89
ตาราง 5 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรตางๆในกลมนกศกษาทสอบมากกวา 1
ตวแปร คาเฉลย SD. 1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 ความเครยดทางจต 162.54 51.89 1.00
2 ความเครยดทางกาย 40.75 10.57 .455** 1.00
3 มงอนาคตควบคมตน 39.27 7.16 -0.13 -.247* 1.00
4 แรงจงใจใฝสมฤทธ 54.28 6.81 0.03 -0.06 .397** 1.00
5 สขภาพจต 45.12 9.03 -.437** -.551** .492** .304** 1.00
6 ความสขในชวต 34.65 4.92 -.230* -.359** .329** .320** .443** 1.00
7 ภาระงาน 43.81 7.35 -0.14 -.211* 0.15 0.10 .235* .591** 1.00
8 จานวนชวโมงในการอานหนงสอสอบ/สปดาห 10.67 10.19 -0.07 0.14 -0.15 0.22 -0.17 0.10 0.17 1.00
9 อาย 401.16 99.52 -0.21 -0.07 0.15 0.04 0.12 -0.08 -0.06 -0.09 1.00
หมายเหต * P < .05 , ** P <.01 , N = 103
90
ตาราง 6 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรตางๆในกลมนกศกษาทเขารวมตว
ตวแปร คาเฉลย SD. 1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 ความเครยดทางจต
173.23
48.14 1.00
2 ความเครยดทางกาย
40.83
10.24 .461** 1.00
3 มงอนาคตควบคมตน
38.31
7.16 -0.20 -.392** 1.00
4 แรงจงใจใฝสมฤทธ
54.10
6.86 0.02 -0.05 .509** 1.00
5 สขภาพจต
43.49
9.31 -.463** -.559** .539** .262* 1.00
6 ความสขในชวต
34.56
5.28 -.248* -.346** .389** .355** .553** 1.00
7 ภาระงาน
42.55
8.29 -0.22 -.247* 0.13 0.04 .302** .593** 1.00
8 จานวนชวโมงในการอานหนงสอสอบ/สปดาห
8.50
7.98 0.00 0.17 -0.24 0.09 -0.15 0.01 0.22 1.00
9 อาย
382.63
84.08 -0.05 -0.07 0.24 0.17 0.19 0.15 0.03 -0.13 1.00
หมายเหต * P < .05 , ** P <.01 , N = 78
91
ตาราง 7 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรตางๆในกลมนกศกษาทไมเขารวมตว
ตวแปร คาเฉลย SD. 1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 ความเครยดทางจต
165.29
57.69 1.00
2 ความเครยดทางกาย
39.08
12.26 .542** 1.00
3 มงอนาคตควบคมตน
39.72
7.03 -0.13 -.316* 1.00
4 แรงจงใจใฝสมฤทธ
55.11
6.88 -0.24 -.418** .497** 1.00
5 สขภาพจต
43.87 9.80
-.452** -.406** .369** .383** 1.00
6 ความสขในชวต
33.85 5.70
-0.15 -.350** .321* .535** .621** 1.00
7 ภาระงาน
42.28 7.72
-0.02 -0.04 0.20 0.16 0.23 .338** 1.00
8 จานวนชวโมงในการอานหนงสอสอบ/สปดาห
7.29 8.40
-0.17 0.02 0.13 .399** .333* .301* 0.21 1.00
9 อาย
391.65 86.60
-0.04 -0.13 0.03 0.01 -0.03 -0.14 -0.21 0.00 1.00
หมายเหต * P < .05 , ** P <.01 , N = 61
ภาคผนวก ค
ผลการวเคราะหเสนทางอทธพล
93
Mplus VERSION 6.11 MUTHEN & MUTHEN 09/11/2014 3:43 PM INPUT INSTRUCTIONS TITLE: DATA: FILE IS "C:\Users\Fujitsu\Desktop\B\data 137\data137.txt"; TYPE IS CORRELATION MEANS STD; NGROUPS = 1; NOBSERVATIONS = 137; VARIABLE: NAMES ARE y1 y2 x1-x7; USEVARIABLES ARE y1 y2 x1-x7; ANALYSIS: TYPE IS GENERAL; ESTIMATOR IS ML; ITERATIONS = 1000; CONVERGENCE = 0.00005; MODEL: f1 by y1 y2; f2 by x1 x2 x3 x4; f3 by x5 x6 x7; f2 on f3; f1 on f2 f3; X3 WITH Y1 ; [email protected]; X5 WITH X4;X3 WITH X2; MODEL INDIRECT: f1 ind f3 OUTPUT: MOD RESIDUAL STANDARDIZED; ! SAMPSTAT FSCOEFFICIENT FSDETERMINACY;
94
INPUT READING TERMINATED NORMALLY SUMMARY OF ANALYSIS Number of groups 1 Number of observations 137 Number of dependent variables 9 Number of independent variables 0 Number of continuous latent variables 3 Observed dependent variables Continuous Y1 Y2 X1 X2 X3 X4 X5 X6 X7 Continuous latent variables F1 F2 F3 Estimator ML Information matrix EXPECTED Maximum number of iterations 1000 Convergence criterion 0.500D-04 Maximum number of steepest descent iterations 20 Input data file(s) C:\Users\Fujitsu\Desktop\B\data 137\data137.txt Input data format FREE THE MODEL ESTIMATION TERMINATED NORMALLY MODEL FIT INFORMATION Number of Free Parameters 32 Loglikelihood H0 Value -4750.341 H1 Value -4734.853 Information Criteria Akaike (AIC) 9564.683 Bayesian (BIC) 9658.122 Sample-Size Adjusted BIC 9556.888
95
(n* = (n + 2) / 24) Chi-Square Test of Model Fit Value 30.978 Degrees of Freedom 22 P-Value 0.0966 RMSEA (Root Mean Square Error Of Approximation) Estimate 0.055 90 Percent C.I. 0.000 0.096 Probability RMSEA <= .05 0.398 CFI/TLI CFI 0.962 TLI 0.937 Chi-Square Test of Model Fit for the Baseline Model Value 269.581 Degrees of Freedom 36 P-Value 0.0000 SRMR (Standardized Root Mean Square Residual) Value 0.057 MODEL RESULTS Two-Tailed Estimate S.E. Est./S.E. P-Value F1 BY Y1 1.000 0.000 999.000 999.000 Y2 0.355 0.120 2.950 0.003 F2 BY X1 1.000 0.000 999.000 999.000 X2 1.166 0.247 4.728 0.000 X3 2.000 0.362 5.528 0.000 X4 0.913 0.154 5.934 0.000 F3 BY X5 1.000 0.000 999.000 999.000 X6 0.176 0.100 1.769 0.077
96
X7 -0.791 1.015 -0.779 0.436 F2 ON F3 0.100 0.056 1.787 0.074 F1 ON F2 -3.599 1.367 -2.633 0.008 F3 -0.158 0.340 -0.467 0.641 X3 WITH Y1 -93.471 33.961 -2.752 0.006 X2 -16.318 4.894 -3.334 0.001 X5 WITH X4 12.778 2.947 4.336 0.000 Intercepts Y1 169.445 4.375 38.732 0.000 Y2 40.950 0.944 43.382 0.000 X1 39.270 0.603 65.178 0.000 X2 54.660 0.608 89.946 0.000 X3 43.200 0.800 54.004 0.000 X4 33.770 0.451 74.849 0.000 X5 41.800 0.676 61.808 0.000 X6 5.770 0.704 8.201 0.000 X7 388.490 7.147 54.357 0.000 Variances F3 51.160 7.544 6.782 0.000 Residual Variances Y1 1884.209 325.967 5.780 0.000 Y2 29.062 29.573 0.983 0.326 X1 34.556 4.564 7.572 0.000 X2 29.960 5.345 5.605 0.000 X3 26.951 8.811 3.059 0.002 X4 15.249 2.351 6.486 0.000 X5 11.500 0.000 999.000 999.000 X6 66.219 8.008 8.269 0.000 X7 6965.994 841.791 8.275 0.000 F1 534.092 201.899 2.645 0.008 F2 14.665 4.536 3.233 0.001 STANDARDIZED MODEL RESULTS STDYX Standardization
97
Two-Tailed Estimate S.E. Est./S.E. P-Value F1 BY Y1 0.530 0.104 5.118 0.000 Y2 0.873 0.139 6.267 0.000 F2 BY X1 0.552 0.068 8.103 0.000 X2 0.639 0.079 8.069 0.000 X3 0.832 0.062 13.461 0.000 X4 0.673 0.061 11.090 0.000 F3 BY X5 0.904 0.012 73.902 0.000 X6 0.153 0.085 1.803 0.071 X7 -0.068 0.086 -0.782 0.434 F2 ON F3 0.184 0.097 1.889 0.059 F1 ON F2 -0.516 0.102 -5.045 0.000 F3 -0.042 0.089 -0.471 0.638 X3 WITH Y1 -0.415 0.123 -3.385 0.001 X2 -0.574 0.239 -2.398 0.016 X5 WITH X4 0.965 0.194 4.985 0.000 Intercepts Y1 3.309 0.217 15.280 0.000 Y2 3.706 0.240 15.465 0.000 X1 5.569 0.347 16.044 0.000 X2 7.685 0.472 16.280 0.000 X3 4.614 0.291 15.878 0.000 X4 6.395 0.395 16.179 0.000 X5 5.281 0.329 16.043 0.000 X6 0.701 0.095 7.349 0.000 X7 4.644 0.293 15.835 0.000 Variances F3 1.000 0.000 999.000 999.000 Residual Variances
98
Y1 0.719 0.110 6.536 0.000 Y2 0.238 0.243 0.979 0.328 X1 0.695 0.075 9.225 0.000 X2 0.592 0.101 5.858 0.000 X3 0.307 0.103 2.988 0.003 X4 0.547 0.082 6.690 0.000 X5 0.184 0.022 8.306 0.000 X6 0.977 0.026 37.471 0.000 X7 0.995 0.012 85.143 0.000 F1 0.724 0.108 6.731 0.000 F2 0.966 0.036 27.066 0.000 STDY Standardization Two-Tailed Estimate S.E. Est./S.E. P-Value F1 BY Y1 0.530 0.104 5.118 0.000 Y2 0.873 0.139 6.267 0.000 F2 BY X1 0.552 0.068 8.103 0.000 X2 0.639 0.079 8.069 0.000 X3 0.832 0.062 13.461 0.000 X4 0.673 0.061 11.090 0.000 F3 BY X5 0.904 0.012 73.902 0.000 X6 0.153 0.085 1.803 0.071 X7 -0.068 0.086 -0.782 0.434 F2 ON F3 0.184 0.097 1.889 0.059 F1 ON F2 -0.516 0.102 -5.045 0.000 F3 -0.042 0.089 -0.471 0.638 X3 WITH Y1 -0.415 0.123 -3.385 0.001 X2 -0.574 0.239 -2.398 0.016 X5 WITH X4 0.965 0.194 4.985 0.000 Intercepts
99
Y1 3.309 0.217 15.280 0.000 Y2 3.706 0.240 15.465 0.000 X1 5.569 0.347 16.044 0.000 X2 7.685 0.472 16.280 0.000 X3 4.614 0.291 15.878 0.000 X4 6.395 0.395 16.179 0.000 X5 5.281 0.329 16.043 0.000 X6 0.701 0.095 7.349 0.000 X7 4.644 0.293 15.835 0.000 Variances F3 1.000 0.000 999.000 999.000 Residual Variances Y1 0.719 0.110 6.536 0.000 Y2 0.238 0.243 0.979 0.328 X1 0.695 0.075 9.225 0.000 X2 0.592 0.101 5.858 0.000 X3 0.307 0.103 2.988 0.003 X4 0.547 0.082 6.690 0.000 X5 0.184 0.022 8.306 0.000 X6 0.977 0.026 37.471 0.000 X7 0.995 0.012 85.143 0.000 F1 0.724 0.108 6.731 0.000 F2 0.966 0.036 27.066 0.000 STD Standardization Two-Tailed Estimate S.E. Est./S.E. P-Value F1 BY Y1 27.162 5.880 4.619 0.000 Y2 9.644 1.694 5.693 0.000 F2 BY X1 3.896 0.603 6.461 0.000 X2 4.542 0.694 6.547 0.000 X3 7.792 0.829 9.398 0.000 X4 3.555 0.446 7.972 0.000 F3 BY X5 7.153 0.527 13.563 0.000 X6 1.262 0.712 1.772 0.076 X7 -5.656 7.256 -0.780 0.436
100
F2 ON F3 0.184 0.097 1.889 0.059 F1 ON F2 -0.516 0.102 -5.045 0.000 F3 -0.042 0.089 -0.471 0.638 X3 WITH Y1 -93.471 33.961 -2.752 0.006 X2 -16.318 4.894 -3.334 0.001 X5 WITH X4 12.778 2.947 4.336 0.000 Intercepts Y1 169.445 4.375 38.732 0.000 Y2 40.950 0.944 43.382 0.000 X1 39.270 0.603 65.178 0.000 X2 54.660 0.608 89.946 0.000 X3 43.200 0.800 54.004 0.000 X4 33.770 0.451 74.849 0.000 X5 41.800 0.676 61.808 0.000 X6 5.770 0.704 8.201 0.000 X7 388.490 7.147 54.357 0.000 Variances F3 1.000 0.000 999.000 999.000 Residual Variances Y1 1884.209 325.967 5.780 0.000 Y2 29.062 29.573 0.983 0.326 X1 34.556 4.564 7.572 0.000 X2 29.960 5.345 5.605 0.000 X3 26.951 8.811 3.059 0.002 X4 15.249 2.351 6.486 0.000 X5 11.500 0.000 999.000 999.000 X6 66.219 8.008 8.269 0.000 X7 6965.994 841.791 8.275 0.000 F1 0.724 0.108 6.731 0.000 F2 0.966 0.036 27.066 0.000 R-SQUARE Observed Two-Tailed Variable Estimate S.E. Est./S.E. P-Value
101
Y1 0.281 0.110 2.559 0.010 Y2 0.762 0.243 3.133 0.002 X1 0.305 0.075 4.051 0.000 X2 0.408 0.101 4.034 0.000 X3 0.693 0.103 6.731 0.000 X4 0.453 0.082 5.545 0.000 X5 0.816 0.022 36.951 0.000 X6 0.023 0.026 0.901 0.367 X7 0.005 0.012 0.391 0.696 Latent Two-Tailed Variable Estimate S.E. Est./S.E. P-Value F1 0.276 0.108 2.567 0.010 F2 0.034 0.036 0.944 0.345 QUALITY OF NUMERICAL RESULTS Condition Number for the Information Matrix 0.498E-04 (ratio of smallest to largest eigenvalue) TOTAL, TOTAL INDIRECT, SPECIFIC INDIRECT, AND DIRECT EFFECTS Two-Tailed Estimate S.E. Est./S.E. P-Value Effects from F3 to F1 Total -0.518 0.417 -1.242 0.214 Total indirect -0.360 0.233 -1.542 0.123 Specific indirect F1 F2 F3 -0.360 0.233 -1.542 0.123 Direct F1 F3 -0.158 0.340 -0.467 0.641 STANDARDIZED TOTAL, TOTAL INDIRECT, SPECIFIC INDIRECT, AND DIRECT EFFECTS STDYX Standardization Two-Tailed Estimate S.E. Est./S.E. P-Value
102
Effects from F3 to F1 Total -0.137 0.102 -1.340 0.180 Total indirect -0.095 0.054 -1.749 0.080 Specific indirect F1 F2 F3 -0.095 0.054 -1.749 0.080 Direct F1 F3 -0.042 0.089 -0.471 0.638 STDY Standardization Two-Tailed Estimate S.E. Est./S.E. P-Value Effects from F3 to F1 Total -0.137 0.102 -1.340 0.180 Total indirect -0.095 0.054 -1.749 0.080 Specific indirect F1 F2 F3 -0.095 0.054 -1.749 0.080 Direct F1 F3 -0.042 0.089 -0.471 0.638 STD Standardization Two-Tailed Estimate S.E. Est./S.E. P-Value Effects from F3 to F1 Total -0.137 0.102 -1.340 0.180 Total indirect -0.095 0.054 -1.749 0.080 Specific indirect F1 F2 F3 -0.095 0.054 -1.749 0.080 Direct F1 F3 -0.042 0.089 -0.471 0.638
103
RESIDUAL OUTPUT ESTIMATED MODEL AND RESIDUALS (OBSERVED - ESTIMATED) Model Estimated Means/Intercepts/Thresholds Y1 Y2 X1 X2 X3 ________ ________ ________ ________ ________ 1 169.445 40.950 39.270 54.660 43.200 Model Estimated Means/Intercepts/Thresholds X4 X5 X6 X7 ________ ________ ________ ________ 1 33.770 41.800 5.770 388.490 Residuals for Means/Intercepts/Thresholds Y1 Y2 X1 X2 X3 ________ ________ ________ ________ ________ 1 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 Residuals for Means/Intercepts/Thresholds X4 X5 X6 X7 ________ ________ ________ ________ 1 0.000 0.000 0.000 0.000 Standardized Residuals (z-scores) for Means/Intercepts/Thresholds Y1 Y2 X1 X2 X3 ________ ________ ________ ________ ________ 1 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 Standardized Residuals (z-scores) for Means/Intercepts/Thresholds X4 X5 X6 X7 ________ ________ ________ ________ 1 0.000 0.000 0.000 0.000 Normalized Residuals for Means/Intercepts/Thresholds Y1 Y2 X1 X2 X3 ________ ________ ________ ________ ________ 1 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 Normalized Residuals for Means/Intercepts/Thresholds X4 X5 X6 X7 ________ ________ ________ ________ 1 0.000 0.000 0.000 0.000 Model Estimated Covariances/Correlations/Residual Correlations Y1 Y2 X1 X2 X3
104
________ ________ ________ ________ ________ Y1 2622.003 Y2 261.953 122.069 X1 -55.431 -19.681 49.732 X2 -64.633 -22.948 17.696 50.593 X3 -204.343 -39.365 30.355 19.077 87.668 X4 -50.585 -17.960 13.850 16.149 27.702 X5 -26.522 -9.417 5.117 5.966 10.234 X6 -4.680 -1.662 0.903 1.053 1.806 X7 20.974 7.447 -4.046 -4.718 -8.093 Model Estimated Covariances/Correlations/Residual Correlations X4 X5 X6 X7 ________ ________ ________ ________ X4 27.888 X5 17.447 62.660 X6 0.824 9.028 67.812 X7 -3.692 -40.458 -7.139 6997.988 Residuals for Covariances/Correlations/Residual Correlations Y1 Y2 X1 X2 X3 ________ ________ ________ ________ ________ Y1 30.609 Y2 7.769 0.000 X1 -22.659 -6.109 0.000 X2 31.296 9.352 3.573 0.000 X3 -18.039 -6.681 -2.222 -0.583 0.440 X4 -0.516 0.234 -0.786 -0.270 0.288 X5 -18.709 0.949 1.752 -3.410 2.955 X6 -25.008 5.756 -4.039 10.428 -0.337 X7 -486.289 -76.765 92.537 46.964 63.059 Residuals for Covariances/Correlations/Residual Correlations X4 X5 X6 X7 ________ ________ ________ ________ X4 -0.034 X5 0.629 1.080 X6 5.478 3.201 0.000 X7 -2.047 -22.990 -48.660 0.005
105
Standardized Residuals (z-scores) for Covariances/Correlations/Residual Corr Y1 Y2 X1 X2 X3 ________ ________ ________ ________ ________ Y1 0.535 Y2 0.721 999.000 X1 -1.005 -1.310 0.000 X2 1.697 2.546 1.451 999.000 X3 -1.199 -1.693 -1.305 -0.748 0.317 X4 -0.040 0.090 -0.626 -0.226 0.250 X5 -0.668 0.363 0.454 -0.974 0.929 X6 -0.694 0.755 -0.822 2.073 -0.052 X7 -1.318 -0.979 1.827 0.929 0.951 Standardized Residuals (z-scores) for Covariances/Correlations/Residual Corr X4 X5 X6 X7 ________ ________ ________ ________ X4 999.000 X5 0.883 0.697 X6 1.485 1.318 999.000 X7 -0.055 -0.958 -0.836 0.005 Normalized Residuals for Covariances/Correlations/Residual Correlations Y1 Y2 X1 X2 X3 ________ ________ ________ ________ ________ Y1 0.096 Y2 0.144 0.000 X1 -0.714 -0.871 0.000 X2 0.996 1.373 0.768 0.000 X3 -0.397 -0.689 -0.362 -0.098 0.041 X4 -0.022 0.045 -0.233 -0.077 0.059 X5 -0.529 0.125 0.362 -0.702 0.455 X6 -0.688 0.740 -0.813 2.045 -0.051 X7 -1.313 -0.969 1.816 0.922 0.938 Normalized Residuals for Covariances/Correlations/Residual Correlations X4 X5 X6 X7 ________ ________ ________ ________ X4 -0.010 X5 0.160 0.140 X6 1.460 0.560 0.000 X7 -0.054 -0.401 -0.824 0.000
106
MODEL MODIFICATION INDICES NOTE: Modification indices for direct effects of observed dependent variables regressed on covariates may not be included. To include these, request MODINDICES (ALL). Minimum M.I. value for printing the modification index 10.000 M.I. E.P.C. Std E.P.C. StdYX E.P.C. No modification indices above the minimum value. Beginning Time: 15:43:58 Ending Time: 15:43:58 Elapsed Time: 00:00:00 MUTHEN & MUTHEN 3463 Stoner Ave. Los Angeles, CA 90066 Tel: (310) 391-9971 Fax: (310) 391-8971 Web: www.StatModel.com Support: [email protected] Copyright (c) 1998-2011 Muthen & Muthen
ประวตผเขยน
ชอ-นามสกล ธญญาภรณ สจรตวรางกร
ประวตการศกษา ศลปศาสตรบณฑต คณะมนษยศาสตร สาขาวชาการ
ทองเทยวและการโรงแรม มหาวทยาลยกรงเทพ, 2553
ตาแหนง เจาหนาทบรหารงานทวไประดบปฏบตการ
(เลขานการ รองอธการบด)
สถานททางาน สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร
ทอยปจจบน 477 ถ. สทธสารแยก 1 แขวงดนแดง เขตดนแดง กรงเทพ .
โทร. 086 345 2652