32101
DESCRIPTION
เอกสารประกอบการเรียน เรื่องคุณธรรม จริยธรรม และค่านิยมในการประกอบอาชีพTRANSCRIPT
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
1
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
2
เอกสารประกอบการเรยน ชดงานอาชพ เรอง คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการ
ประกอบอาชพ จดทาขนเพอใชประกอบการจดกจกรรมการเรยนรของนกเรยน ชนมธยมศกษา ปท 5 ในรายวชา ง32101 การงานอาชพ ซงเปนสาระการเรยนรพนฐานของกลมสาระการเรยนร การงานอาชพและเทคโนโลย ททางโรงเรยนกาแพงเพชรพทยาคม ใหนกเรยนไดเรยนตามความถนด ความสนใจ และความตองการของตนเอง โดยมเนอหาสาระสอดคลองกบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 มเนอหาเกยวกบคณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ จะชวยใหนกเรยนมความรความเขาใจในในการทางานเปนแนวทางและกรอบทดในการประพฤตปฏบตงาน หากทกคนมคณธรรม จรยธรรม ปญหาตาง ๆ ภายในองคกร จะลดนอยลง สามารถพฒนางานใหมประสทธภาพสงสดได เอกสารประกอบการเรยนชดงานอาชพ เรอง คณธรรม จรยธรรมและคานยม ในการประกอบอาชพเลมน ผจดทาไดรวบรวมเนอหาสาระจากเอกสารตาง ๆ ทนกเรยนสามารถเรยนรไดดวยตนเองทงในเวลาเรยนและนอกเวลาเรยน มภาพประกอบ แบบฝกกจกรรม มแนวคาตอบ แบบทดสอบกอนเรยน และหลงเรยน พรอมเฉลยคาตอบครบถวน
ผจดทาหวงเปนอยางยงวาเอกสารประกอบการเรยนชดงานอาชพ เรอง คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพคงเปนประโยชนสาหรบนกเรยน คร และผทสนใจ ไดตามสมควร
บษบา บชาอนทร โรงเรยนกาแพงเพชรพทยาคม
คานา
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
3
เรอง หนา
คานา 1 สารบญ 2 สารบญ ภาพ 3 คาชแจงสาหรบคร 4 คาชแจงสาหรบนกเรยน 5 สาระ มาตรฐานการเรยนร ตวชวดและจดประสงคการเรยนร 6 สาระสาคญ 7 แบบทดสอบกอนเรยน 8
ผงสาระการเรยนร 11 คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ 12 ความรเบองตนเกยวกบคณธรรม จรยธรรม 13 ความสาคญของคณธรรมและจรยธรรม 14 คณธรรมในการทางาน 16 จรยธรรมในการทางาน 21
ความหมายของคานยม 28 อทธพลของคานยมทมผลตอการทางาน 29 คานยมเกยวกบอาชพและการทางาน 31 กจกรรมท 1 36 กจกรรมท 2 38
แบบทดสอบหลงเรยน 40 เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน 44
เฉลยกจกรรมท 1 45 เฉลยกจกรรมท 2 47
เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน 49 บรรณานกรม 50
สารบญ
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
4
ภาพท หนา
ภาพท 1 คณธรรมจรยธรรม ทดตออาชพ 12 ภาพท 2 อบรมคณธรรม จรยธรรมในองคกร 15 ภาพท 3 ความรบผดชอบตอหนวยงานและสงคม 17 ภาพท 4 ความมระเบยบวนย 18 ภาพท 5 ความซอสตย สจรตของคนในสงคม 18 ภาพท 6 การมสต วางแผนอยางเปนระบบในการทางาน 19 ภาพท 7 ความมงมน วรยะอตสาหะในการเรยนและการทางาน 19 ภาพท 8 ความเสยสละ คานงถงประโยชนสวนรวม 20 ภาพท 9 ความสามคคภายในองคกร 20 ภาพท 10 พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงงาน 25 ภาพท 11 คานยมในการทางาน 27 ภาพท 12 คานยมในการแตงกายของวยรนในปจจบน 28 ภาพท 13 บรรยากาศความมงมนในการทางานภายในองคกร 29 ภาพท 14 การประเมนคณภาพภายนอก โรงเรยนกาแพงเพชรพทยาคม 31 ภาพท 15 แพทยทาหนาทรกษาคนไข 32 ภาพท 16 ชาวนากระดกสนหลงของชาต 32 ภาพท 17 ทหาร ตารวจ 33 ภาพท 18 นกธรกจ 34 ภาพท 19 ชางซอมเครองยนต 34
สารบญภาพ
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
5
เอกสารประกอบการเรยนชดงานอาชพ เลมท 4 เรอง คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ ครผสอนควรศกษารายละเอยดกจกรรมการปฏบตตามลาดบขนตอน ดงตอไปน 1. ศกษาเนอหาทจะสอน และเอกสารประกอบการเรยน เลมท 4 เรอง คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ อยางละเอยด 2. เอกสารประกอบการเรยนชดงานอาชพเลมท 4 เรอง คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ หนวยการเรยนรท 7 งานอาชพ ใชประกอบการเรยนในแผนการจดการเรยนรท 19 เวลา 2 คาบ
3. นกเรยนทาแบบทดสอบกอนเรยนจานวน 10 ขอ เวลา 10 นาท 4. นกเรยนศกษาเอกสารประกอบการเรยนชดงานอาชพเลมท 4 เรอง คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ ครใหคาปรกษาแนะนา และดแลนกเรยนขณะประกอบกจกรรม
5. หลงจากศกษาเอกสารประกอบการเรยนชดงานอาชพเลมท 4 เรอง คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ นกเรยนทาแบบฝกหด สรปเนอหาในบทเรยน และทาแบบทดสอบหลงเรยน
คาชแจงสาหรบคร
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
6
การใชเอกสารประกอบการเรยนชดงานอาชพ เลมท 4 เรอง คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ นกเรยนควรปฏบตตามลาดบขนตอน ดงตอไปน 1. นกเรยนทาความเขาใจสาระ มาตรฐาน ตวชวด และจดประสงคการเรยนรกอนลงมอศกษาเอกสารประกอบการเรยน 2. ใหนกเรยนทาแบบทดสอบกอนเรยนในกระดาษคาตอบทแจกให จานวน 10 ขอ ใชเวลา 10 นาท
3. ศกษาเนอหาสาระจากใบความร และทาแบบฝกหดทบทวน จากนนตรวจคาตอบเพอทราบ ผลทนท กรณนกเรยนตอบผดใหกลบไปทบทวนเนอหาสาระจนเขาใจ แลวศกษาเนอหาสาระตอไป 4. ขณะปฏบตกจกรรม ถามปญหาใหสอบถามครผสอนทนท
5. เมอศกษาเนอหาครบทกขนตอนแลวใหนกเรยนตรวจสอบความรของตนเองดวยการทาแบบทดสอบหลงเรยน จานวน 10 ขอ ใชเวลา 10 นาท
6. ใหนกเรยนตรวจสอบคาตอบแบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยนจากแบบเฉลย ทายเลม 7. สรปผลคะแนนทไดจากการทาแบบทดสอบกอนเรยน แบบทดสอบหลงเรยนและการ
ทากจกรรมทกกจกรรมลงในกระดาษคาตอบ เพอวดความกาวหนาของนกเรยน 8. นกเรยนสามารถนาเอกสารประกอบการเรยนไปศกษานอกเวลาเรยนไดตามความ
เหมาะสม
คาชแจงสาหรบนกเรยน
โปรดอานคาชแจงแลวปฏบตดวยความตงใจ
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
7
สาระท 4 งานอาชพ ง 4.1 เขาใจ มทกษะทจาเปน มประสบการณ เหนแนวทางในงานอาชพ
ใชเทคโนโลยเพอพฒนาอาชพ มคณธรรม และมเจตคตทดตออาชพ ตวชวด ง 4.1 ม.4-6/4 มคณลกษณะทดตออาชพ
จดประสงคการเรยนร อธบายคณลกษณะทดตออาชพไดอยางถกตอง 1. อธบายเกยวกบคณธรรมและจรยธรรมสาหรบผประกอบอาชพได 2. เหนความสาคญของคณธรรมและจรยธรรมสาหรบผประกอบอาชพ 3. สามารถนาคณธรรมและจรยธรรมสาหรบผประกอบอาชพไปใชในการทางานได 4. อธบายความหมายของคานยมเกยวกบอาชพและยกตวอยางได 5. มทศนคตทดตอคานยมเกยวกบอาชพ 6. ปฏบตตนตามคานยมทดในการทางานไดอยางเหมาะสม
สาระ มาตรฐานการเรยนร และตวชวด
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
8
สาระสาคญ ในการประกอบอาชพทกคนตองเคารพและศรทธาในอาชพของตนเอง มความซอสตยและรบผดชอบทจะทาใหสงคมยอมรบและศรทธาอนเปนการสรางเกยรตประวตและวงศตระกลของตนเองดวยการทาใหไดมาในสงทเรยกวา “จรรยาบรรณ” ผประกอบอาชพทดจะตองม “จรรยาบรรณในการประกอบอาชพ” ทกอาชพยอมเกยวของกบบคคลในสงคม ดงนนจาเปนตองเขาใจดานคณธรรมจรยธรรม และคานยมทมตอการประกอบอาชพ
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
9
แบบทดสอบกอนเรยน เรอง คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ เวลา 10 นาท วชา ง 32101 การงานอาชพ ชนมธยมศกษาปท 5
คาสง ใหนกเรยนเลอกตวเลอก ก,ข,ค, หรอ ง ทถกตองทสดเพยงคาตอบเดยว โดยทาเครองหมาย กากบาทลงในกระดาษคาตอบ
1. ขอใดคอหลกธรรมทเปนหนทางแหงความสาเรจ ก. อทธบาท 4 ข. ทศ 6 ค. สปปรสธรรม 7 ง. สงคหวตถ 4
2. หลกธรรมในขอใดททาใหผประพฤตปฏบตมจตสานกและรบผดชอบตอหนาท ก. อทธบาท 4 ข. ทศ 6 ค. สปปรสธรรม 7 ง. สงคหวตถ 4
3. ขอใดไมใชแนวทางปฏบตตนในเรองจรยธรรมในการทางาน ก. อทธบาท 4 ข. ทศ 6 ค. สปปรสธรรม 7 ง. สงคหวตถ 4
4. ขอใดไมไดจดอยในทศพธราชธรรม ก. วรยะ ข. อาชวะ ค. มทวะ ง. ตปะ
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
10
5. ขอใดไมไดอยใน อทธบาท 4 ก. จตตะ ข. ฉนทะ ค. ขนต ง. วมงสา 6. ขอใดไมใชคานยมในงานททาทายและเปดโอกาสใหแสดงความสามารถในการทางาน ก. งานทชอบและสนใจ ข. ความเปนตวของเราเอง ค. การใหผลตสงใหม ง. การทางานตามคาสง 7. ขอใดไมใช คนทประสบความสาเรจในการทางานและในการเลอกอาชพ ก. ความมนคงในการทางาน ข. การไดรบคาตอบแทน ค. ไมเปนทยอมรบ ง. เปนทยอมรบ 8. คานยมในการทางานจาแนกออกเปนกประเภท ก. 2 ประเภท ข. 6 ประเภท ค. 3 ประเภท ง. 4 ประเภท 9. ปจจบนรฐบาลใหการสนบสนนอาชพใดพรอมพรอมเพมเงนวทยฐานะ ก. อาชพตารวจ ข. อาชพทหาร ค. อาชพแพทย ง. อาชพคร 10. อาชพใดทไดรบการยอมรบและเปนอาชพทสรางรายไดสง ก. อาชพเกษตรกร ข. อาชพนกธรกจ ค. อาชพบรการ ง. อาชพแพทย
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
11
กระดาษคาตอบแบบทดสอบกอนเรยน เรอง คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
ชอ – สกล ................................................... ชน ม. ................ เลขท .............
ขอ ก ข ค ง
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
คะแนนทได.................... คะแนน
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
12
ผงสาระการเรยนร
คณธรรมจรยธรรม และคานยมในการ ประกอบอาชพ
คานยมในการทางาน คณลกษณะทด ตออาชพ
อทธพลของคานยม ทมผลตอการทางาน
ความหมายของ คานยม
ความรเบองตนเกยวกบ คณธรรมและจรยธรรม
ความสาคญของ คณธรรมและจรยธรรม
คานยมเกยวกบ อาชพ
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
13
ภาพท 1 : คณธรรมจรยธรรม ทดตออาชพ
ทมา : https://www.google.co.th/search?newwindow=1&biw=1600&bih
แนวคาตอบ คณธรรม จรยธรรมในการทางานเปนแนวทางและกรอบทดในการประพฤตปฏบตงาน หากทกคนมคณธรรม จรยธรรม ปญหาตาง ๆ ภายในองคกรจะลดนอยลง สามารถพฒนางานใหมประสทธภาพสงสดได
คณธรรมจรยธรรม ในการทางานมความสาคญ ตอการประกอบอาชพอยางไร
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
14
ความรเบองตนเกยวกบคณธรรมจรยธรรม อรสโตเตล (Aristotle) ไดใหความหมายของคณธรรมจรยธรรม (อางถงสภททา ปณทะแพทย : 2552) วา ธรรมชาตและคณธรรมจรยธรรม เปนคณลกษณะ ททาใหปจเจกชนทงหลาย อยรวมกนในสงคมอยางมความสข ความสขจงมความเชอมโยงกบคณธรรมจรยธรรมดวยเชนกน ซงผลจากการศกษาและงานวจยคณธรรมและจรยธรรมในหลายสถานการณทแตกตางกนจะทาใหเกดความเขาใจพฤตกรรมดานคณธรรมและจรยธรรมของผ ประกอบวชาชพนน ๆ ได
ความหมายของคณธรรม
มผใหความหมายของคณธรรมไวดงน ลขต ธรเวคน (2548) ไดกลาวไววา คณธรรมคอจตวญญาณของปจเจกบคคลและสงคม ปจเจกบคคลตองมวญญาณ สงคมตองมจตวญญาณ คณธรรมของปจเจกบคคลอยทการกลอมเกลาเรยนรโดยพอแม สถาบนการศกษา ศาสนา พรรคการเมองและองคกรของรฐ วจตร ศรสะอาน และคณะ (2548) กลาววา คณธรรม คอ ความดงามในจตใจ ทาใหเคยชนในการประพฤตด ผมคณธรรมจงหมายถงผทมความเคยชนประพฤตดวยความดงาม สญญา สญญาววฒน (2527) กลาววา คณธรรม หมายถง ความด ความงาม ความซอสตย ความพอด ความอดทน ความขยนหมนเพยร จากความหมายของคณธรรมทกลาวพอสรปไดวา คณธรรมคอ หลกของความด ความถกตองในการแสดงออกทงกาย วาจา และใจ ในเรองของความซอสตย ความพอด ความอดทน และความขยนหมนเพยร
“คณธรรม ทานะคณ”
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
15
ความหมายของจรยธรรม
มผใหความหมายของจรยธรรมไวดงน พระเทวนทร เทวนโท (2544) กลาววา จรยธรรม หมายถง ความประพฤตทมธรรมะเปนตวกาหบ จรยธรรม กคอ ธรรมทเปนไป ธรรมทเปนขอประพฤต ปฏบต ศลธรรม กฎศลธรรม ดวงเดอน พนธนาวน (2538) กลาววา คาวาจรยธรรมนนหมายถง รายการทาความดละเวนความชว ซงเปนระบบทหมายถงสาเหตทบคคลจะกระทาหรอไมกระทา และผลของการกระทาและไมกระทา ตลอดจนกระบวนการเกดและการเปลยนแปลงพฤตกรรมเหลานดวย และในเรองของจรยธรรมในการทางาน คอระบบการทาความด ละเวนความชวในเรองทคกบความรบผดชอบและเกยวของกบผปฏบต เกยวของกบสถานการณ การทางานเกยวของกบกระบวนการทางานและผลงาน ตลอดจนเกยวของกบผรบประโยชนหรอโทษจากผลงานนน ๆ พระมหาอดศร ถรศโล กลาววา จรยธรรม หมายถง คณธรรมทแสดงออกทางรางกายในลกษณะทดงาม อนเปนสงทพงประสงคของสงคม จรยธรรมจะมไดตองปลกฝกหดโดยเรมจากการปลกฝงคณธรรม จากความหมายของจรยธรรมทกลาวมาสรปไดวา จรยธรรม หมายถง พฤตกรรมในการปฏบตในสงทดงามและเหมาะสม เปนทนยมเพอความสขความสงบเรยบรอยของตนเองและสงคม
ความสาคญของคณธรรมและจรยธรรม
มนษยเปนทรพยากรทสาคญและมคณคา เพราะหากไมมมนษยกไมมการผลต นอกจากนมนษยยงมสมองมความคด มความสามารถในการเรยนร จงสามารถคดคนสงใหม ๆ และสรางสรรคผลงานทมคณคาได ในขณะทมนษยไดรบการพฒนาทางสมอง และสตปญญาอยางสมาเสมอเพอประโยชนในดานการประกอบอาชพนน มนษยควรจะไดรบการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมไปพรอม ๆ กน เพอใหประกอบอาชพไดอยางมประสทธภาพ และสรางสรรค สรางแตคณประโยชน ไมใชความสามารถในทางทผดหรอใชความรอยางไรการควบคมจนสงผลกระทบตอสงคม บคลากรทมคณธรรมยอมทาใหเกดการพฒนาในทางทด สงผลใหชมชนสงคมประเทศชาตสงบสขและมนคง ดงนนคณธรรมจรยธรรมจงมความสาคญตอการดาเนนชวตของมนษย ดงน
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
16
1. จะชวยใหชวตมนษยดาเนนไปดวยสงบสขและราบรน ไมพบอปสรรค 2. จะชวยใหมนษยไมเกดการเผลอตวเผลอใจ หรอลมตวในการกระทาความประพฤต
ปฏบตสงใดทจะระมดระวงตนเองอยเสมอ ถอวาทาใหมนษยมสตสมปชญญะอยตลอดเวลา
3. ชวยใหประเทศชาตมระเบยบวนย เพราะหากมนษยมคณธรรมและจรยธรรมกจะไมกระทาการสงใดทเปนปญหาตอสงคมและประเทศชาต
ภาพท 2 : การอบรมคณธรรม จรยธรรมในองคกร ทมา : www. http://kalasintsc.net/2012/index2.php?name=news&file=news&id=172
4. การประพฤตปฏบตใหเปนตวอยางทดกบคนอน ๆ ทเปนคณประโยชนแกสงคมทาให บคคลอนไมกลาทาความผดเปนการควบคมไมใหคนชวมจานวนเพมมากขน นอกจากจะทาเปนตวอยางแลวควรจะบอกกลาว ชทางและแนะนาสงสอนใหคนอนประพฤตปฏบตในสงทด
5. ชวยใหมนษยนาความรและประสบการณทไดเรยนรมาสรางสรรคเปนผลงานทมคณคา ยกตวอยางเชน ในการประกอบอาชพทสจรต ผลงานทสรางสรรคออกมากจะเปนประโยชนแก สงคมในการพฒนาประเทศชาต
6. ชวยใหเกดการควบคมการเจรญทางดานวตถและจตใจมนษยใหเจรญไปพรอม ๆ กน เนองจากปจจบนความเจรญกาวหนาของเทคโนโลยมการพฒนาอยางรวดเรวและสงมาก มนษยจงตองพฒนาจตใจและปรบตวเองใหมการพฒนาและยกระดบทางจตใจใหเทาทน
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
17
7. ชวยสรางความความมนคงทางจตใจใหเกดขนกบมนษย ซงจะสงผลถงสงคมและ ประเทศชาตในอนาคตตอไป ดงนน การทมนษยมคณธรรมและจรยธรรมกจะสามารถลดปญหาหรอขจดปญหาทจะเกดขนกบบคคล สงคม และประเทศชาต เมอทกคนมคณธรรมและจรยธรรม สงคมกจะเกดความสงบสข สนต สามคค และปลอดภย ทาใหประเทศชาตเจรญรงเรองสบตอไป
คณธรรมในการทางาน
คณธรรมในการทางาน คอ คณลกษณะทดขอความประพฤต ปฏบต และการแสดงออกทงทางกาย วาจาและใจ เพอใหการทางานมความสขและประสบผลสาเรจดงน
1. มความรบผดชอบ คอ ความสานกในหนาทและการกระทาของตนเองในการทจะมงมนปฏบตหรอจะ
กระทาสงหนงดวยความเตมอกเตมใจ ผลทออกมาจากการปฏบตไมวาจะเปนผลดหรอผลรายกพรอมจะยอมรบผดและรบผดชอบกบการปฏบตนน ๆ ความรบผดชอบเปนปจจยทจะเกอหนนใหบคคลไดรจกปฏบตตนใหเปนผทมคณธรรม โดยสามารถแบงความรบผดชอบเปน 2 ลกษณะ คอ
มความรบผดชอบ
มความสามคค
วนยในตนเอง
มความซอสตยสจรต
มสตไมประมาท
มความวรยะอตสาหะ
มความเสยสละ
ผทมคณธรรมในการทางาน งานประสบผลสาเรจ
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
18
1.1 รบผดชอบตอตนเอง เปนสงทบคคลตองตระหนกและปฏบตในการสงผลการ ปฏบตตอตนเองทงทางรางกาย จตใจและสตปญญา ตลอดจนการปลกฝงตนเองใหรจกการหาเลยงชพดวยความซอสตยสจรต เพอการมคณลกษณะทพงประสงค
1.2 ความรบผดชอบตอหนวยงานและสงคม เปนอกสงหนงทสาคญทบคคลจะตอง ตระหนกถงบทบาทและหนาททตนเองพงมตอหนวยงานทตนเองทาและตอสงคมทตนเองอาศยอย โดยการกระทาใด ๆ จะตองคานงถงความเดอดรอน ความเสยหายตอสงคม สวนรวม หากตวเองขาดความรบผดชอบ เชน การไมปฏบตตามกฎระเบยบของหนวยงานหรอสงคม การไมปฏบตตนตามกฎหมาย การไมชวยกนดแลรกษาสาธารณสมบตของสวนรวม การขาดจตสาธารณะกจะสงผลทาใหสงคมเกดปญหาได เปนตน ภาพท 3 : ความรบผดชอบตอหนวยงานและสงคม ทมา : http://www.munjeed.com/news_detail.php?id=93774
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
19
2. มวนยในตนเอง คอ ความสามารถในการควบคมตนเองใหประพฤตปฏบตหนาทตามขอกาหนด
กฎระเบยบ และบทบาทในความรบผดชอบตอตนเองและสงคมได ถอวาเปนคณธรรมทสาคญ เนองจากคนทมวนยในตวเองจะมความตงมนอยในความด คานงถงประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตว สงผลใหการทางานประสบความสาเรจ เนองจาก คนทมวนยในตวเองยอมจะทางานทกอยาง ใหสาเรจตามวตถประสงค และทาใหหนวยงานมความเจรญกาวหนาและ ภาพท 4 : ความมระเบยบวนย ประเทศชาตกจะสงบสขเรยบรอย ทมา : www.http://mewinine.wordpress.com
3. มความซอสตยสจรต อาจหมายถงความซอตรง มจตใจ ดไมคดโกง เปนคณธรรมเบองตนทจะทาให
หนวยงานไมเกดความเสยหาย เนองจากมความซอสตยตอหนาทการงานไมเหนแกอามสสนจางหรอผลประโยชนสงลอใจ คานงถงประโยชนสวนรวมเปนหลก เมอทาการผดพลาดกจะรจกปรบปรงแกไข ยอมรบความผดพลาดอยางเตมใจไมโยนไปใหบคคลอน หรอปดความรบผดชอบ ดงนนบคคลใดทมความซอสตยสจรต มกจะเปนบคคลทมสจจะตรงตอเวลาไมมา ทางานสายหรอขาด ลา โดยไมจาเปน อกทงยงเปนคนเสมอตนเสมอปลาย ยอมทาใหการทางานเกดประสทธภาพและ เปนทรกของเพอรวมงานและผบงคบบญชา
ภาพท 5 : ความซอสตย สจรตของคนในสงคม ทมา : http://www.komchadluek.net/detail/20131020/170925.html
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
20
4. มสตไมประมาท ความมสตไมประมาท คอการปฏบตหนาทตาง ๆ
ดวยความรและทกษะความสามารถทมดวย จตสานกทดและมความรบผดชอบ เมอเกด ปญหาความผดพลาดแมเพยงเลกนอยกจะแกไข ไดโดยทนท ไมปลอยปละละเลยยอมเปน คณสมบตของคนทมสตสมปะชญญะในการ ทางาน การรจกวางแผนอยางเปนระบบ เปนลาดบขนตอน มการแกไขปรบปรงงาน มการประเมนผลงานถอวาเปนผมความละเอยด รอบคอบจงทาใหการทางานสาเรจตามเปาหมาย ภาพท 6 : การมสต วางแผนอยางเปนระบบในการทางาน ทมา : http://www.tcdcconnect.com/content/Know-What/1072
5. มความวรยะอตสาหะ การมงปฏบตหนาทดวยความสานก
รบผดชอบไมยอมแพหรอยอทอตออปสรรค มความอดทนอดกลนและมความขยนขนแขง หมนศกษาหาความรและประสบการณใหม ๆ เพอพฒนาตนเอง อกทงยงมความพรอม ทจะฝกฝนตนเองใหเกดทกษะความชานาญ สามารถนาไปใชใหเกดประโยชน ในหนาทการงาน จนทาใหเกดผลสาเรจ ตอตนเองและสงผลดตอครอบครว สงคม และประเทศชาต ภาพท 7 : ความมงมน วรยะอตสาหะในการเรยนและการทางาน ทมา : https://www.google.co.th/search?newwindow=1&biw=1600&bih
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
21
6. มความเสยสละ ความเสยสละในทนหมายถงความเหนแก
ประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตว พรอมทจะยอมเสยสละประโยชนสวนตวหรอ เสยสละกาลง แรงงานอทศเวลาดวยความเตมใจ เพอใหงานสาเรจ ไมคดเลกคดนอย ทางาน ทกอยางดวยความเตมใจ อดทน แมจะเหนดเหนอย เพราะตองคานงถงประโยชนสวนรวมของหนวยงาน สงคม และประเทศชาต และทสาคญจะตองคานง ถงหนาทความรบผดชอบของตนเองเปนหลก ภาพท 8 : ความเสยสละ คานงถงประโยชนสวนรวม ทมา : https://www.facebook.com/photo.php?fbid=726228717470597
7. มความสามคค ความสามคคคอการมนาใจเปน
หนงเดยวกน มความมงหมายใหงานททา มความสาเรจโดยไมเกยงงอน ความรก ความสามคคกน นอกจากจะทาใหหนวยงาน มความเจรญรงเรองแลวยงจะนาพาประเทศชาต ใหเกดความสงบ สนต และรกใครปรองดอง
ภาพท 9 : ความสามคค ภายในองคกร ทมา : http://www.pasacommercial.ac.th/archives/143
สรป การมคณธรรมในการทางานจงทาใหบคคลเกดความสานกและตระหนกถงบทบาทหนาทความรบผดชอบตอการทางาน เพอใหการทางานสมฤทธผลและเกดความเจรญกาวหนาในหนาทการงานและสงผลดตอตนเองในทสด
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
22
จรยธรรมในการทางาน
จรยธรรมในการทางาน คอ แนวทางในการปฏบตตนในการทางาน หรอกฎเกณฑในการประกอบอาชพ ทาใหเกดพฤตกรรมในการปฏบตในสงทดงามและเหมาะสมดงน
1. อทธบาท 4 อทธบาท 4 เปนหลกธรรมแหงความสาเรจ ซงมความจาเปนสาหรบความรบผดชอบ
ตอการทางานดงน 1.1 ฉนทะ ความพอใจ มใจรกทจะปฏบตงานนน ๆ ดวยความตงใจใหเกดความสาเรจ
มประสทธภาพ และประสทธผล 1.2 วรยะ ความขยนหมนเพยร มานะมงมน ไมยอทอตอความยากลาบากหรออปสรรค
ทขวางหนา ทาดวยจตสานกและความรบผดชอบอยางเตมเปยม 1.3 จตตะ คอ ความมจตสานกในการทางานอยางถกตอง โดยตองมความคดไตรตรอง
อยางรอบคอบ คดฝกใฝไมฟ งซาน จนทาใหงานสาเรจและถกตอง 1.4 วมงสา คอ การใชสตปญญาในการพจารณาหาขอบกพรองของตนเอง เมอเหน
ขอผดพลาดกจะปรบปรงแกไข และพฒนาใหงานมคณภาพดมากขน
อทธบาท 4
ทศพธราชธรรม
แนวทางปฏบตตน ในเรองจรยธรรม ในการทางาน
ทศ 6 สปปรสธรรม 7
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
23
2. สปปรสธรรม 7 สปปรสธรรม 7 คอ หลกธรรม 7 ประการสาหรบคนด ทาใหผประพฤตปฏบตม
จตสานกและรบผดชอบตอหนาททไดรบมอบหมาย สงผลใหเกดความเจรญกาวหนาในหนาทการงาน และยอมเปนทรกใครของบคคลอน ซงม 7 ประการดงน
2.1 อตตญญตา คอ การเปนผทรจกและเขาใจตนเอง โดยตองพงรตวเองอยางถถวนวา มความรความสามารถสตปญญาเพยงใด สามารถทางานทไดรบมอบหมายทยาก ๆ ไดหรอไม แลวปฏบตตนเองตามทไดรบมอบหมายอยางเตมกาลงความสามารถทตวเองมอย
2.2 ธมมญญตา คอ การเปนผทรจกเหต จะตองรสกตวเองอยเสมอวาการพดหรอการ ประพฤตปฏบตนนเปนเหตของความดหรอความชว หรอเปนเหตของความทกขกาย ทกขใจ เชน การฝกใหเปนคนมนสยรอบคอบ คดกอนพดหรอการวางแผนการกระทาสงใดเมอเราวางแผนทวางไวจะตองรบผดชอบตอการกระทาอยางไร และหาทางแกไขปรบปรงซงจะเปนประโยชนตอทงตวเราเอง หนวยงาน และสงคม เปนตน
2.3 อตกญญตา คอ การเปนผรจกผลโดยตองรจกพจารณาผลทเกดขนและพจารณาอย เสมอวาความทกข ความสข ความดใจ ความเสยใจ ทเราไดรบนนเกดจากเหตอนใดและตองยอมรบผลทเกดนนได
2.4 ปรสญญา คอ การเปนผรจกชมชน สงคม โดยตองตระหนกอยเสมอวาการ แสดงออกตอชมชนวาควรหรอไมอยางไร เชน การพด การปฏบต การประพฤต หรอแสดงกรยามารยาทอยางไรตอบคคลอนนน ๆ จะเปนการชอบทงทางโลกและทางธรรม เปนตน
2.5 กาตญญตา คอ การเปนผรจกกาล โดยจะตองเปนผทรตวอยเสมอวาเวลาใดควร ประพฤต เวลาใดควรกระทา จงจะเหมาะสมกบกาลเทศะ อาจรวมถงการใชเวลาใหเกด ประโยชนดวย
2.6 มตตญญตา คอ การเปนผรจกประมาณตน โดยตองรตวเองวาการแสดงออกหรอ การแสวงหาความตองการอยในขอบเขตของการปฏบตทถกตองเปนทยอมรบของบคคลและสงคมหรอไม
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
24
2.7 ปคคลญญตา คอการเปนผทจะตองรจกบคคล โดยตองพจารณาดงน 1) การเลอกคบคน เลอกคบคนด หลกหนคนชว 2) การรจกเลอกเคารพคน ควนใดควรเคารพ คนใดไมควรเคารพ 3) การรจกไววางใจ บคคลใดควรไวใจและบคคลใดไมควรไวใจ 4) การรจกเชอถอ บคคลใดเชอถอได บคคลใดเชอถอไมได 5) การรจกชวยเหลอคน บคคลใดควรชวยเหลอ บคคลใดไมควรชวยเหลอ 6) การเลอกประพฤตปฏบตตอเขาอยางไร บคคลใดควรจะปฏบตด บคคลใดไม
ควรปฏบตใหสมฐานะโอกาสและสถานท 7) บคคลใดเหมาะกบงานชนดใด หรอไมเหมาะกบงานชนดใด แลวเลอกคนให
เหมาะสมกบงาน
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
25
3. ทศ 6 ทศ 6 เปนหลกธรรมทวาดวยการอยรวมกนของบคคลในสงคม เรมตงแตครอบครว
สงคม และประเทศชาต คอ หลกการปฏบตตอกนระหวางบดามารดากบบตร สามกบภรรยา ครกบลกศษย เพอกบเพอน ผบงคบบญชากบผใตบงคบบญชา แตในทนจะกลาวถงบทบาทหนาทของผบงคบบญชากบผใตบงคบบญชาตามหลกธรรมทศ 6 ซงนามาประยกตใชกบความรบผดชอบในการทางานดงน
หนวยงาน/บรษท
ผใตบงคบบญชา (ลกจาง)
ผบงคบบญชา (นายจาง)
สรางความ สมพนธในหนวยงาน
มอบหมายงานตามความรความ สามารถ ขอลกจาง
แบงผล ประโยชน ดวยความยตธรรม
สงเสรม ความ สามารถ ของลกจาง
ไดอสระ ในการคด และแกไข ปญหาท เกดขน
รกและผกพน ตอ
หนวยงาน
เคารพและ ใหเกยรต
ตอ ผบงคบ บญชา
เหนแก ประโยชน สวนรวม เสยสละ เวลาให
หนวยงาน
ชวยกน รกษา
ทรพยสน ของ
สวนรวม
พยายาม ทางาน ทไดรบ
มอบหมาย ใหม
ประสทธภาพ
สนใจใฝร และหา
ประสบการณ ในการ
ทางานของ ตนเอง
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
26
4. ทศพธราชธรรม
ภาพท 10 : พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงงาน ทมา : https://www.google.co.th/search?q=ภาพในหลวงทรงงาน&newwindow
เปนหลกธรรมสาหรบพระราชาทใชปกครองแผนดน แตสามารถนามาใชกบ ผใตบงคบบญชาไดเปนอยางด เปนเครองอบรมและคมครองจตใจ เกดความรบผดชอบตอผใตบงคบบญชารกษาประโยชนและอานวยประโยชนแกหมคณะ ทศพธราชธรรมม 10 ประการ ดงน
4.1 ทาน คอ การใหสงทควรให เปนการใหปนและการสงเคราะหแกลกนองทไดรบ ความยากลาบาก นนกคอการใหอภย และใหความยตธรรมเปนการใหเพอรกษานาใจคนแมจะไมเปนวตถสงของแตกเปนคณธรรมทแสดงถงจตใจของผใหทนายกยอง
4.2 ศล คอ ความมจตสานกในการควบคมความประพฤตทางกาย วาจาและใจใหอยใน กรอบแหงความดงาม
4.3 บรจาค คอ การเสยสละเพอสวนรวม เพอประเทศชาต รวมทงการมนาใจ สละ สงของเพอขมความโลภและความตระหนแหงตน
4.4 อาชวะ คอ ความซอตรงตอตนเอง ตองานและบคคลอน มความจงรกภกดตอ ประเทศชาต และตงอยในสจรตธรรม ปราศจากความลาเอยงใด ๆ
4.5 มทวะ คอ ความสภาพออนโยนทงกาย วาจา ไมแขงกระดาง มคาพดนมนวล ไพเราะออนหวาน
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
27
4.6 ตปะ คอ การมอานาจในการทาลายหรอขจดความชวไมใหกาเรบ เปนการควบคม
จตใจใหอยในกรอบความด ความถกตอง 4.7 อกโกธะ คอ ความไมโกรธ มความเมตตาตา รกและปรารถนาดตอ
ผใตบงคบบญชาสมาเสมอดวยความบรสทธใจ ไมเหนแกตว 4.8 อวหงสา คอ ความไมเบยดเบยนใหผอนไดรบความทกขยาก มความกรณา
ชวยเหลอใหพนจากทกขภยตาง ๆ 4.9 ขนต คอ ความอดทน อดกลน รจกขมใจและหกหามใจตนเอง ไมแสดงออกซง
ความโกรธ ความไมพอใจ 4.10 อวโธนะ คอ การยดมนในหลกความยตธรรม มสตรกษามารยาททางกาย วาจา
ใจ ใหสภาพไมผดกฎหมายและศลธรรม
สรป
หลกธรรมหรอแนวปฏบตตาง ๆ เหลานจงเปนสงทบคคลควรยดถอและปฏบตตน ในการประกอบอาชพ ซงจะนาพาชวตของตนเองประสบความสาเรจ อกทงบคคลยงจะไดรบอานสงสของการปฏบต คอ เกดความดความงามในความประพฤตและเปนทยอมรบของสงคม
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
28
คานยมในการทางาน
ภาพท 11 : คานยมในการทางาน ทมา : https://www.google.co.th/search?newwindow=1&biw=1600&bih
แนวคาตอบ
ในการเลอกอาชพหรอการทางานนนบคคลอาศยและยดถอคานยมในสงคมเปนกรอบในการตดสนใจกลาวคอใชคานยมเปนจดมงหมายกาหนดอาชพในอนาคตนนเอง
คานยมมอทธพล ตอการประกอบอาชพอยางไร
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
29
ความหมายของคานยม
มผใหความหมายของคานยมไวดงน พระมหาอดศร ถรสโล (2540) ไดใหความหมายของคานยมวา หมายถงแนวการประพฤตหรอสภาพของการกระทาใด ๆ ทบคคลหรอสงคมนยมชมชอบและเหนวาเปนสงทมคณคาควรแกการประพฤตปฏบต วายอมรบยดถอมาเปนแนวทางประพฤตอยางสมาเสมอหรออยางนอยกระยะหนง เพอใหบรรลเปาหมายของตนเองหรอสงคม ฤกษชย คณปการ (2539) กลาววาคานยมหมายถงความเชอของบคคลสวนใหญซงเชอวาสงหนงมคามความสาคญและเปนสงทปรารถนา การประพฤตปฏบตทคนสวนใหญในสงคมยอมรบนนยอมมคานยมของสงคมแฝงอยภายในหรอการประพฤตปฏบตทบคคลใดมความพงพอใจยอมมคานยมของบคคลนนแฝงอยภายในดวย จงสรปไดวา คานยมหมายถง
1. สงทบคคลพอใจ เหนคณคาและใหความสาคญ 2. แนวการประพฤตปฏบตทบคคลหรอสงคมนยมชมชอบ 3. ความเชอของบคคลสวนใหญพงพอใจและเหนคณคา 4. สงทบคคลยดถอเปนเรองชวยตดสนใจและกาหนดการกระทาของตนเอง 5. เกณฑการตดสนใจรวมกนของบคคลทกระดบในหนวยงานหรอในสงคม
ภาพท 12 : คานยมในการแตงกายของวยรนในปจจบน ทมา : https://www.google.co.th/search?newwindow=1&biw=1600&bih
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
30
อทธพลของคานยมทมผลตอการทางาน
คานยมจะมอทธพลตอการตดสนใจในการเลอกประกอบอาชพของบคคลเปนอยางมากเพราะเปนการตดสนใจทสาคญในการเลอกอนาคตหรอเปลยนแปลงชวต คานยมในการทางานจาแนกออกได 2 ประเภทคอ
1. คานยมในเรองงาน เปนคานยมทจะใหคณคาของตวเองสงขนถาหากงานททาเปนงานทาทาย และเปด
โอกาสใหแสดงความสามารถในการทางานไดอยางเตมท ดงน 1.1 งานทชอบและสนใจ จะทาใหบคคลมความตงใจทางานมากยงขนและงานกจะ
บรรลตามเปาหมายทวางไว 1.2 การใหผลตสงใหม ทาใหบคคลเกดความภาคภมใจในการทางาน การรเรม
สรางสรรค อดทน ไดแสดงศกยภาพอยางเตมกาลงความสามารถ 1.3 ความเปนตวของตวเอง เปนการเปดโอกาสใหบคคลใหมอสระในการคดและการ
ทางานอยางเตมท 1.4 งานททาทายความสามารถทาใหบคคลไดใชความสามารถทมอยอยางเตมความ
ศกยภาพ มความรสกอยากทางานและมความสขในการทางาน 1.5 ใหเรยนรสงใหม การเรยนรสงใหม ๆ ในการทางานทาใหบคคลไดความรมทกษะ
เพมขน ทาใหมความสขและสนกในการทางาน
ภาพท 13 : บรรยากาศการทางานในองคกร ทมา : http://horoscope.sanook.com/62269
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
31
2. คานยมภายนอกงาน เปนคานยมทสะทอนคณคา และคณประโยชนนอกเหนอตวงาน สงผลตอสถานภาพ
ของผปฏบตโดยตรงดงน 2.1 การประสบความสาเรจ เมอทางานแลวสามารถนาพาชวตใหประสบผลสาเรจได ตามทตงเปาหมายเอาไว 2.2 ความมนคงในการทางาน เมองานททาประสบผลสาเรจแลวกยอมทจะเกดความ
มนคงในการทางาน 2.3 การไดรบคาตอบ คาตอบแทนรวมถง เบยเลยง โบนส และสวสดการอน ๆ จะเปน
แรงจงใจใหบคคลเลอกอาชพ 2.4 ความปลอดภย การทางานอยางมความสขและผลตผลงานออกมาอยางมคณภาพ
สภาพการทางานจะตองปลอดภย ไมมความเสยงกอใหเกดอนตรายตอชวตและทรพยสน
2.5 เปนทยอมรบของสงคม เมอทางานประสบผลสาเรจตามเปาหมายและเปนทยอมรบ ของเพอนรวมงาน ผบงคบบญชา และคนอน ๆ ในสงคมยอมจะเกดความภาคภมใจในการทางาน
2.6 การมอานาจ คอการบงคบ ควบคม ผใตบงคบบญชาใหเชอถอ และรวมกน พฒนางานใหไปสจดมงหมาย
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
32
คานยมเกยวกบอาชพและการทางาน
คานยมเกยวกบอาชพและการทางาน เปนผลมาจากความคด ความเชอของบคคลในสงคม อาชพใดทคนในสงคมสวนใหญใหการยอมรบ ยอมเปนจดหมายของบคคลในการเลอกอาชพ นน ๆ คานยมเกยวกบอาชพไดถกปลกฝงสการประพฤตปฏบต จนยดถอเปนเปาหมายในการดาเนนชวต ในปจจบนคานยมในการประกอบอาชพ มแนวโนมเปลยนแปลงไปตามกระแสสงคม ดงตวอยาง
1. อาชพคร – อาจารย เปนอาชพทมเกยรต มความมนคง เปนทยอมรบนบถอของสงคม เพราะเปนผใหความร
แกเยาวชน ในอดตอาชพคร – อาจารยไมคอยไดรบการสนบสนนเพราะผปกครองเหนวาเปนอาชพทตองทางานหนก คาตอบแทนนอย แตในปจจบนนรฐบาลไดเลงเหนความสาคญของการศกษาและบคลากรทางการศกษา จงมการปรบอตราเงนคาตอบแทน เงนวทยฐานะ สงผลใหปจจบนนอาชพคร ไดรบความสนใจมากขน ภาพท 14 : การประเมนคณภาพภายนอก โรงเรยนกาแพงเพชรพทยาคม
ทมา : บษบา บชาอนทร ถายเมอ 18 กรกฎาคม 2556
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
33
2. อาชพแพทย เปนอาชพทไดรบความนยม ผปกครอง
มกสนบสนนใหบตรหลานเรยนแพทยแตมกม ขอจากดเพราะผทจะเรยนแพทยจะตองม สตปญญาระดบสง อาชพแพทยเปนอาชพทม เกยรตมความมนคง มรายไดสง แตตองอาศย ความรบผดชอบสงเชนเดยวกน คานยม ในอาชพแพทยสงผลใหผปกครองบงคบ ใหบตรหลานเลอกอาชพนทงทไมไดมใจรก ทาใหปฏบตงานไดไมดในปจจบนนผปวย มสทธมากขน และมกฎหมายทสามารถเอาผด ภาพท 15 : แพทยทาหนาทรกษาคนไข กบแพทย สงเหลานสงผลกระทบตอการ ทมา :https://www.google.co.th/search?newwindow=1&biw เลอกอาชพแพทยเชนเดยวกน
3. อาชพเกษตรกร ในอดตเชอวาอาชพเกษตรกร
เปนอาชพทตองใชแรงงานหนก คาตอบแทนนอย ไมเปนทยอมรบจากสงคม ผปกครองมกไมสนบสนนใหบตรหลานประกอบอาชพน แตในปจจบนเกษตรกรใชเทคโนโลยเขามาชวยในการผลต และพฒนาผลผลตสรางรายไดทคมคา การทางานอาศยเครองจกรกลแทนแรงงาน ทาใหเกษตรกรมความสขสบายขน อกทงสามารถสรางฐานะครอบครว ภาพท 16 : ชาวนา กระดกสนหลงของชาต ใหมนคงไดอาชพเกษตรกรจงเปนท ทมา : https://www.google.co.th/search?newwindow=1&biw ยอมรบมากยงขน
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
34
4. อาชพตารวจ/ทหาร คานยมเกยวกบทหาร ตารวจ ถอวาเปนอาชพทมความมนคง มเกยรตมศกดศร และม
สวสดการด ผปกครองมกสนบสนนใหเขาสอาชพน เพราะเปนอาชพทฝกใหบตรหลานอดทนอยในระเบยบวนย ทาใหเกดความภาคภมใจแกวงศตระกล
ภาพท 17 : ทหาร ตารวจ มหนาทพทกษสนตราษฎร และปกปองประเทศชาต ทมา : https://www.google.co.th/search?newwindow=1&biw
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
35
5. อาชพนกธรกจ เปนอาชพทไดรบการยอมรบมากขน เพราะเปนอาชพทสามารถสรางรายไดสง
นกธรกจตองเปนผทมความเฉลยวฉลาด คดเปนแกปญหาเปน จงสามารถดาเนนการแขงขนกบคแขงไดปจจบนมผหนมาประกอบอาชพธรกจจานวนมาก
ภาพท 18 : นกธรกจ เจาของบรษทผลตสาหรายยหอเถาแกนอย ทมา : https://www.google.co.th/search?newwindow=1&biw=1600&bih
6. อาชพบรการ เปนอาชพทไดรบความนยมสง แมจะไมมเกยรตเทาอาชพอน แตงานบรการถอเปน
อาชพสจรต สรางรายไดแกผปฏบตโดยไมตองมทน อาศยแรงกายในการปฏบตงานเทานน
ภาพท 19 : ชางซอมเครองยนต ทมา : https://www.google.co.th/search?newwindow=1&biw=1600&bih
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
36
สรป
แมคานยมในการประกอบอาชพจะมความสาคญ แตเราไมควรตดสนใจเลอกอาชพหรอเลอกเรยนเพยงเพราะคานยมเพยงอยางเดยว ควรเลอกเรยนหรอเลอกอาชพทตนเองชอบหรอสนใจ เพราะบางครงการทางานตามคานยมอาจกอใหเกดปญหา ไมมความสขขณะทางานปฏบตงานไมได ทาใหตองลาออก เปลยนงานใหม สงผลตออายงานหรอประสบการณการทางาน หรออาจทาใหเกดความทอถอยในการประกอบอาชพได
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
37
กจกรรมท 1
คาชแจง จงตอบคาถามตอไปนตามความคดเหนของนกเรยนใหถกตอง 1. คณธรรมและจรยธรรมมความสาคญตอการประกอบอาชพอยางไร
ตอบ ................………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. 2. การทางานลกษณะใดทกอใหเกดประโยชนตอสวนรวมมากทสด เพราะเหตใด ตอบ ................……………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. 3. นกเรยนคดวาผทประกอบอาชพคาขายควรยดหลกคณธรรมใด เพราะเหตใด ตอบ ................……………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………..
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
38
4. การประกอบอาชพโดยทวไปควรยดหลกใดบาง ตอบ ................……………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. 5. การประกอบอาชพธรกจ ควรมจรรยาบรรณในเรองใด เพราะเหตใด ตอบ ................……………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………..
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
39
กจกรรมท 2
คาชแจง จงตอบคาถามตอไปนตามความคดเหนของนกเรยนใหถกตอง 1. นกเรยนคดวาคานยมมอทธพลตอการประกอบอาชพหรอไม เพราะเหตใด ตอบ ................……………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. 2. นกเรยนคดวาปจจบนคานยมในการเลอกประกอบอาชพเปนอยางไร ตอบ ................……………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. 3. คานยมมผลกระทบตอการดารงชวตของเราหรอไมอยางไร ตอบ ................……………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………..
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
40
4. นกเรยนมหลกการเลอกประกอบอาชพอยางไร ตอบ ................……………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. 5. นกเรยนสามารถนาคานยมในการทางานมาประยกตใชในชวตประจาวนของตนเองได
อยางไร ตอบ ................……………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………..
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
41
แบบทดสอบหลงเรยน เรอง คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ เวลา 10 นาท วชา ง 32101 การงานอาชพ ชนมธยมศกษาปท 5
คาสง ใหนกเรยนเลอกตวเลอก ก,ข,ค, หรอ ง ทถกตองทสดเพยงคาตอบเดยว โดยทา เครองหมาย (X) กากบาทลงในกระดาษคาตอบ (10 คะแนน)
1. อาชพใดทไดรบการยอมรบและเปนอาชพทสรางรายไดสง ก. อาชพเกษตรกร ข. อาชพนกธรกจ ค. อาชพบรการ ง. อาชพแพทย 2. ปจจบนรฐบาลใหการสนบสนนอาชพใดพรอมพรอมเพมเงนวทยฐานะ ก. อาชพตารวจ ข. อาชพทหาร ค. อาชพแพทย ง. อาชพคร 3. คานยมในการทางานจาแนกออกเปนกประเภท ก. 2 ประเภท ข. 6 ประเภท ค. 3 ประเภท ง. 4 ประเภท 4. ขอใดไมใช คนทประสบความสาเรจในการทางานและในการเลอกอาชพ ก. ความมนคงในการทางาน ข. การไดรบคาตอบแทน ค. ไมเปนทยอมรบ ง. เปนทยอมรบ
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
42
5. ขอใดไมใชคานยมในงานททาทายและเปดโอกาสใหแสดงความสามารถในการทางาน ก. งานทชอบและสนใจ ข. ความเปนตวของเราเอง ค. การใหผลตสงใหม ง. การทางานตามคาสง 6. ขอใดไมไดอยใน อทธบาท 4 ก. จตตะ ข. ฉนทะ ค. ขนต ง. วมงสา 7. ขอใดไมไดจดอยในทศพธราชธรรม ก. วรยะ ข. อาชวะ ค. มทวะ ง. ตปะ 8. ขอใดไมใชแนวทางปฏบตตนในเรองจรยธรรมในการทางาน
ก. อทธบาท 4 ข. ทศ 6 ค. สปปรสธรรม 7 ง. สงคหวตถ 4
9. หลกธรรมในขอใดททาใหผประพฤตปฏบตมจตสานกและรบผดชอบตอหนาท ก. อทธบาท 4 ข. ทศ 6 ค. สปปรสธรรม 7 ง. สงคหวตถ 4
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
43
10. ขอใดคอหลกธรรมทเปนหนทางแหงความสาเรจ
ก. อทธบาท 4 ข. ทศ 6 ค. สปปรสธรรม 7 ง. สงคหวตถ 4
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
44
กระดาษคาตอบแบบทดสอบหลงเรยน
เรอง คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
ชอ – สกล ................................................... ชน ม. ................ เลขท .............
ขอ ก ข ค ง
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
คะแนนทได.................... คะแนน
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
45
เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน เรอง คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
1. ก 2. ค 3. ง
4. ก 5. ค 6. ง 7. ค 8. ก 9. ง 10. ข
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
46
เฉลยกจกรรมท 1
คาชแจง จงตอบคาถามตอไปนตามความคดเหนของนกเรยนใหถกตอง 1. คณธรรมและจรยธรรมมความสาคญตอการประกอบอาชพอยางไร
ตวชวด มคณลกษณะทดตออาชพ (ง 4.1 ม.4-6/4) เพอให นกเรยนมคณลกษณะทดตออาชพ แนวคาตอบ หากทกคนมคณธรรมและจรยธรรมในการประกอบอาชพแลว ปญหาตาง ๆ ภายในองคกรจะลดนอยลง สามารถพฒนางานใหมประสทธภาพสงสดได
2. การทางานลกษณะใดทกอใหเกดประโยชนตอสวนรวมมากทสด เพราะเหตใด ตวชวด มคณลกษณะทดตออาชพ (ง 4.1 ม.4-6/4) เพอให นกเรยนมคณลกษณะทดตออาชพ แนวคาตอบ การทางานแบบมคณธรรม และนาไปปฏบตอยางมจรรยาบรรณ ปฏบตงานอยางซอสตยตามหลกคณธรรม ทาใหงานมคณภาพ บคลากรภายในหนวยงานทางานกนอยางสงบสข ไมมปญหาการทจรตคดโกง สงผลใหงานอาชพและองคกรประสบผลสาเรจ
3. นกเรยนคดวาผทประกอบอาชพคาขายควรยดหลกคณธรรมใด เพราะเหตใด ตวชวด มคณลกษณะทดตออาชพ (ง 4.1 ม.4-6/4) เพอให นกเรยนมคณลกษณะทดตออาชพ แนวคาตอบ หลกธรรมอทธบาท 4 เพราะผประกอบอาชพคาขายตองม ฉนทะ ความพอใจรกในงานททา วรยะ มความขยนหมนเพยร จตตะ มจตสานกในการทางานอยางถกตอง และวมงสา การใชสตปญญาในขอบกพรอง ควรปรบปรงแกไขใหด
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
47
4. การประกอบอาชพโดยทวไปควรยดหลกใดบาง ตวชวด มคณลกษณะทดตออาชพ (ง 4.1 ม.4-6/4) เพอให นกเรยนมคณลกษณะทดตออาชพ แนวคาตอบ การทางานแบบผมคณธรรมในการทางาน คอ มความรบผดชอบ มวนยในตนเอง มความซอสตยสจรต มสตไมประมาท มความวรยะอตสาหะ มความเสยสละ และมความสามคค
5. การประกอบอาชพธรกจ ควรมจรรยาบรรณในเรองใด เพราะเหตใด ตวชวด มคณลกษณะทดตออาชพ (ง 4.1 ม.4-6/4) เพอให นกเรยนมคณลกษณะทดตออาชพ แนวคาตอบ มความซอสตยสจรต เพราะในการประกอบธรกจ ถาเรามความซอสตยสจรตตอหนาทการงานเปนหลก บคคลนนยอมมสจจะ จรรยาบรรณอน ๆ กจะตามมา เชน ตรงตอเวลา เสมอตนเสมอปลาย ซงจะสงผลใหการประกอบอาชพมประสทธภาพ
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
48
เฉลยกจกรรมท 2
คาชแจง จงตอบคาถามตอไปนตามความคดเหนของนกเรยนใหถกตอง 1. นกเรยนคดวาคานยมมอทธพลตอการประกอบอาชพหรอไม อยางไร
ตวชวด มคณลกษณะทดตออาชพ (ง 4.1 ม.4-6/4) เพอให นกเรยนมคณลกษณะทดตออาชพ แนวคาตอบ คานยมเปนจดมงหมายกาหนดอาชพในอนาคต เพราะคานยมเกยวกบอาชพของคนไทย เชน สงคมไทยนยมอาชพทมเกยรต มความมนคง ลกษณะงานทมความกาวหนา สงเสรมใหมบารม มอานาจ
2. นกเรยนคดวาปจจบนคานยมในการเลอกประกอบอาชพเปนอยางไร ตวชวด มคณลกษณะทดตออาชพ (ง 4.1 ม.4-6/4) เพอให นกเรยนมคณลกษณะทดตออาชพ แนวคาตอบ คานยมมอทธพลตอการตดสนใจในการเลอกประกอบอาชพของบคคลเปนอยางมากเพราะเปนการตดสนใจทสาคญในการเลอกอนาคตหรอเปลยนแปลชวต
3. คานยมมผลกระทบตอการดารงชวตของเราหรอไมอยางไร ตวชวด มคณลกษณะทดตออาชพ (ง 4.1 ม.4-6/4) เพอให นกเรยนมคณลกษณะทดตออาชพ แนวคาตอบ คานยมเกยวกบอาชพและการทางานเปนผลมาจากความคด ความเชอของบคคลในสงคม อาชพใดทคนในสงคมสวนใหญใหการยอมรบ ยอมเปนจดหมายของบคคลในการเลอกอาชพนน ๆ คานยมเกยวกบอาชพไดถกปลกฝงสการประพฤตปฏบต จนถอเปนเปาหมายในการดาเนนชวต ในปจจบนคานยมในการประกอบอาชพ มแนวโนมเปลยนแปลงไปตามกระแสสงคม
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
49
4. นกเรยนมหลกการเลอกประกอบอาชพอยางไร ตวชวด มคณลกษณะทดตออาชพ (ง 4.1 ม.4-6/4) เพอให นกเรยนมคณลกษณะทดตออาชพ แนวคาตอบ เลอกอาชพทมเกยรต มความมนคง เปนทยอมรบนบถอของสงคม มสวสดการ มรายไดด
5. นกเรยนสามารถนาคานยมในการทางานมาประยกตใชในชวตประจาวนของตนเองไดอยางไร ตวชวด มคณลกษณะทดตออาชพ (ง 4.1 ม.4-6/4) เพอให นกเรยนมคณลกษณะทดตออาชพ แนวคาตอบ ไมตดสนใจเลอกอาชพเพยงเพราะคานยม ควรเลอกอาชพทเราชอบ
หรอสนใจ เพราะบางครงการทางานตามคานยมกอใหเกดปญหา ไมมความสขในการ ทางาน ทาใหตองลาออกเปลยนงานใหม และอาจทาใหเกดความทอถอยในการ ประกอบอาชพ
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
50
เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน เรอง คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
1. ข 2. ง 3. ก
4. ค 5. ง 6. ค 7. ก 8. ง 9. ค 10. ก
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
51
กรมการจดหางาน กระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม. 8 ป กรมการจดหางาน. กรงเทพมหานคร : โรงพมพชมชนสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จากด, 2544.
กองวชาการและแผนงาน กรมการจดหางาน, แนะนากรมการจดหางาน. กรงเทพมหานคร : โรงพมพชมชนสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จากด, 2544.
กองสงเสรมการมงานทา กรมการจดหางาน. คมอการแนะแนวอาชพ, 2540 (เอกสารเยบเลม) ฐตพงศ มงเชอ. หนงสอเรยนการอาชพ ชนมธยมศกษาปท 4 – 6 . กรงเทพมหานคร . บรษท สานกพมพประสานมตร (ปสม.) จากด,2554. ผจญ เฉลมสาร. 5 ส : คมอการปรบปรงสานกงาน. กรงเทพมหานคร : โรงพมพประชาชน,
2545. มนตร สมไรขง และคณะ. หนงสอเรยนการงานอาชพและเทคโนโลย ชนมธยมศกษาปท 5.
กรงเทพมหานคร. สานกพมพอกษรเจรญทศน, 2554. มนสว ธาดาสห. คมอการบรหารกจกรรม 5 ส. กรงเทพมหานคร : โรงพมพประชาชน, 2545. วชาการและมาตรฐานการศกษา สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน
กระทรวงศกษาธการ, สานก. ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย. กรงเทพมหานคร : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จากด, 2551.
ศภชย อาชวระงบโรค. Practical PDCA : แกปญหาและปรบปรงงานเพอความสาเรจ. กรงเทพมหานคร : หางหนสวนจากด ซโน ดไซน, 2546.
สชน นะตาปา, วรฉาย ทองคา. หนงสอเรยนการงานอาชพและเทคโนโลย ชนมธยมศกษาปท 5.กรงเทพมหานคร. สานกพมพวงอกษร, 2554.
โสภาพรรณ. อาชพอสระในอาเซยน. กรงเทพมหานคร : แสงดาว, 2556. ฮอฟฟมน, เอดเวรด. เมอบรษทตองคดเลอกงาน. กรงเทพมหานคร : เอกเปอรเนท, 2545. https://www.google.co.th/search?newwindow=1&biw=1600&bih http://www.psmp.co.th/
บรรณานกรม
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
52
เอกสารประกอบการเรยนชด งานอาชพ คณธรรม จรยธรรมและคานยมในการประกอบอาชพ
53