สาระการเร�ยนร�การงานอาชี�พ และเทคโนโลย�

ชี��นมั�ธยมัศึ�กษาปี�ท�� 2

โดยนายเกตพง ไชีย

เกต#โรงเร�ยนบ้�านหนองแคน

เมนู�หลั�กจุดประสงค์�การ

เร�ยนูร� �

แบบทดสอบก�อนูเร�ยนู

แบบทดสอบหลั�งเร�ยนู

เข้�าส��บทเร�ยนู

ออกจาก

โปีรแกรมั

เมนู�หลั�ก เข้�าส��บทเร�ยนู

ทดสอบก�อนูเร�ยนู

ทดสอบหลั�งเร�ยนู

จุดประสงค์�การเร�ยนูร� �

1. นู�กเร�ยนูสามารถ แยกแยะส�วนูประกอบข้องปลัาดกได�

2. นู�กเร�ยนูสามารถเลั� ยงปลัาดกได�

ปลัาดกเป!นูปลัาท�"อาศั�ยอย��ในูแหลั�งนู% าจุ&ด นู% าท�"ค์�อนูข้�างกร�อย หร&อแม�แต่�ในูหนูองนู% าท�"ม�นู% าเพี�ยงเลั*กนู�อย เพีราะว�าปลัาดกเป!นูปลัาท�"ม�อว�ยวะพี+เศัษช่�วยในูการหายใจุเช่�นูเด�ยวก�บปลัาช่�อนูจุ.งสามารถด%ารงช่�ว+ต่อย��ในูนู% าท�"ม�ออกซิ+เจุนูเพี�ยงเลั*กนู�อย ได�เป!นูอย�างด� อ�กท� งเป!นูปลัานู% าจุ&ดท�"ค์นูไทยนู+ยมร�บประทานู ปลัาดกจุะพีบได�ท�"วไปในูแถบเอเช่�ยต่ะว�นูออกเฉี�ยงใต่� เช่�นู ประเทศัอ+นูเด�ย พีม�า ไทย ลัาว ก�มพี�ช่า ฟิ2ลั+ปป2นูส� เว�ยดนูาม แลัะมาเลัเซิ�ย ส%าหร�บประเทศัไทยพีบปลัาดกในูค์ลัอง หนูอง บ.ง ต่�างๆ ท�"วทกภาค์ เป!นูปลัาท�"อาศั�ยอย��ในูแหลั�งนู% าจุ&ดท�"วไป ปลัาดกท�"พีบในูประเทศัไทยม�อย��ด�วยก�นูท� งหมด 5 ช่นู+ดด�วยก�นู แต่�ท�"เป!นูท�"ร� �จุ�กม�เพี�ยง 2 ช่นู+ด ค์&อปลัาดกอย แลัะปลัาดกด�านู ปลัาดกท�"นู+ยมเลั� ยงค์&อ ปลัาดกด�านู เพีราะเนู& อปลัาดกด�านูค์�อนูข้�างแข้*ง ท%าให�สามารถข้นูส�งได�ในูระยะทางไกลัๆ ประกอบก�บปลัาดกด�านูเลั� ยงง�าย โต่เร*ว จุ.งเป!นูท�"นู+ยมเลั� ยงก�นูมาก แต่�ส%าหร�บผู้��บร+โภค์แลั�ว จุะนู+ยมปลัาดกอย เพีราะให�รสช่าต่+ด� เนู& อปลัานู�ม ฟิ� กลั+"นูด�

ต่�อไปเมนู�หลั�กจุดประสงค์�

การเลั� ยงปลัาดก

ประมาณปลัายป8 พี.ศั. 2530 เกษต่รกรได�นู%าพี�นูธุ์�ปลัาดกช่นู+ดหนู."งจุากประเทศัลัาวเข้�ามาเลั� ยงในูประเทศัไทย ซิ."งกรมประมงได�ให�ช่&"อว�าปลัาดกเทศั (ปลัาดกย�กษ� หร&อ ปลัาดกร�สเซิ�ย) ม�ถ+"นูก%าเนู+ดในูทว�ปแอฟิร+กา เป!นูปลัาท�"ม�การเจุร+ญเต่+บใต่รวดเร*วมาก สามารถก+นูอาหารได�แทบทกช่นู+ด ม�ค์วามต่�านูทานูโรค์แลัะสภาพีแวดลั�อมส�งเป!นูปลัาท�"ม�ข้นูาดใหญ� เม&"อเจุร+ญเต่+บโต่เต่*มท�" แต่�ปลัาดกช่นู+ดนู� ม�เนู& อเหลัว แลัะม�ส�ซิ�ดข้าว ไม�นู�าร�บประทานู ต่�อมานู�กว+ช่าการไทยได�ประสบค์วามส%าเร*จุในูการผู้สมเท�ยมข้�ามพี�นูธุ์�ระหว�างปลัาดกอยเพีศัเม�ย แลัะปลัาดกย�กษ�เพีศัผู้�� ได�ปลัาลั�กผู้สมเร�ยกว�า ดกอยเทศั หร&อ บ+;กอย ซิ."งผู้ลัท�"ได�นู� นูบ+;กอยเป!นูท�"นู+ยมเลั� ยงข้องเกษต่รกร เนู&"องจุากเลั� ยงง�าย ม�อ�ต่ราการเจุร+ญเต่+บโต่ท�"รวดเร*ว อ�กท� งทนูทานูต่�อโรค์แลัะสภาพีแวดลั�อมได�ด�กว�าปลัาดกช่นู+ดอ&"นู ท� งย�งเป!นูท�"นู+ยมบร+โภค์ข้องประช่าช่นู เนู&"องจุากม�รสช่าต่+ด�แลัะราค์าถ�ก ท%าให�ป<จุจุบ�นูปลัาดกบ+;กอยได�ร�บการนู+ยมแลัะเข้�ามาแทนูท�"ต่ลัาดปลัาดกด�านูไปโดยปร+ยาย

ต่�อไปย�อนูกลั�บ เมนู�หลั�ก

ภาพท�� 1 เปร�ยบเท�ยบลั�กษณะห�วปลัาดก ส�วนูปลัายข้องกระด�กท�ายทอยปลัาดกอยม�ลั�กษณะโค์�งมนู (ซิ�าย) ส�วนูในูปลัาดกด�านูกระด�กท�ายแหลัม (ข้วา)

ภาพท�� 2 เปร�ยบเท�ยบลั�กษณะปลัาดก, ก. แสดงค์วามแต่กต่�างข้องลั�กษณะกระด�กท�ายทอยข้องปลัาดก 3 ช่นู+ด (จุากซิ�ายไปข้วา ปลัาดกด�านู ปลัาดกย�กษ� แลัะปลัาดกอย) ข้. แสดงลั�กษณะข้องปลัาดกอย (บนู) ปลัาดกบ+;กอย (กลัาง) แลัะปลัาดกย�กษ� (ลั�าง)

ต่�อไปย�อนูกลั�บ เมนู�หลั�ก

โรคของปีลาด#ก ม�กเก+ดจุากป<ญหาค์ณภาพีนู% าในูบ�อเลั� ยงไม�ด� ซิ."งอาจุเก+ดจุากการให�อาหารมากเก+นูไปจุนูอาหารเหลั&อเนู�าเส�ย เพีราะปลัาดกม�นู+ส�ยก+นูอาหารท�"ให�ใหม�แลั�วส%ารอกอาหารเก�าท+ ง ค์วรม�การเปลั�"ยนูถ�ายนู% าจุากระด�บก�นูบ�ออย�างสม%"าเสมอในูปร+มาณ 20 -30 % ข้องนู% าในูบ�อแลั�วนู%านู% าท�"พี�กไว�เต่+มลังไปให�ได�ระด�บเด+ม

เม&"อปลัาเป!นูโรค์แลั�วจุะร�กษาให�หายได�ยากแลัะส+ นูเปลั&องค์�าใช่�จุ�าย ด�งนู� นูว+ธุ์�ท�"ด�ท�"สดจุ.งค์วรป=องก�นูไม�ให�เก+ดโรค์ โดยว+ธุ์�ต่�างๆด�งนู�

1. ค์วรเต่ร�ยมบ�อแลัะนู% าต่ามว+ธุ์�ท�"เหมาะสมก�อนูการปลั�อยลั�กปลัา

2. ซิ& อพี�นูธุ์�ปลัาจุากแหลั�งท�"เช่&"อถ&อได� ลั�กปลัาแข้*งแรงปราศัจุากโรค์

3. ไม�ค์วรปลั�อยลั�กปลัาลังเลั� ยงหนูาแนู�นูเก+นูไป4. ค์วรหม�"นูต่รวจุอาการข้องปลัาอย�างสม%"าเสมอ ถ�าเห*นู

ผู้+ดปกต่+ต่�องร�บหาสาเหต่แลัะแก�ไข้โดยเร*ว5. เปลั�"ยนูถ�ายนู% าจุากระด�บก�นูบ�ออย�างสม%"าเสมอ โดย

เปลั�"ยนูถ�ายนู% าเก�าออกปร+มาณ 20 – 30 % ข้องนู% าในูบ�อ แลัะนู%านู% าท�"พี�กไว�เต่+มลังไปให�ได�ระด�บเด+ม

6. อย�าให�อาหารจุนูเหลั&อ ให�ปร+มาณพีอด�ในูแต่�ลัะม& อ แลัะระว�งอย�าให�อาหารต่กค์�างในูบ�อ

ย�อนูกลั�บ

เมนู�หลั�ก

แบบทดสอ

บ

แบ้บ้ทดสอบ้หล�งเร�ยน

เมนู�หลั�ก

จุ�บค์��

ปลัาดกด�านู

ปลัาดกย�กษ� ปลัาดกอย

1 2 3

เข้�าส��บทเร�ยนู

แบ้บ้ทดสอบ้ก)อนเร�ยน

เมนู�หลั�ก

จ�บ้ค)

ก ข้

1. ปลัาดกด�านู

2. ปลัาดกอย

เข้�าส��บทเร�ยนู

แล�วพบ้ก�นใหมั)นะคร�บ้