74 ปีที่ 11 ฉบับที่ 22 กรกฎาคม...

74 ปท11ฉบบท22กรกฎาคม-ธนวาคม2559

กลวธการแปลหนวยสรางประโยคกรรมวาจกในนวนยายจากภาษาองกฤษเปนภาษาไทย*

ทวา ใจหลก **

บทคดยอ

งานวจยฉบบนมวตถประสงคเพอศกษากลวธในการแปลหนวยสรางประโยคกรรมวาจกในนวนยายจากภาษาองกฤษเปนภาษาไทย โดยน�าทฤษฎทางภาษาศาสตรอนไดแกภาษาศาสตรเชงหนาทแบบลกษณภาษาและทฤษฎทางการแปลมาใชในการวเคราะหขอมลรวมกน ผลการวจยพบวา ประโยคกรรมวาจกเลอนกรรมทบงดวย be พบใชกลวธการแปล 3 กลวธ คอ การแปลแบบสอความ รอยละ 49.61 การแปล แบบเสร รอยละ 24.37 และการแปลแบบตรงภาษา รอยละ 22.49 โดยการแปลแบบสอความใชชนดโครงสรางเปนประโยคกรรตวาจกทไมเปนคเทยบ ประโยคปรากฏแสดงประโยคมลฐานคเทยบ ประโยคกรรมวาจกทลดความเปนตนแบบในภาษาไทย ประโยคปรากฏคงกรรมวาจก และประโยคยายสวนไปซาย การแปลแบบเสรใชชนดโครงสรางเปนประโยคกรรตวาจกคเทยบ โครงสรางวล ประโยคปรากฏแสดงการกลายเปนนาม ประโยคเคลฟตเทยม ประโยคเคลฟตแท และประโยคปรากฏแสดงการกลายเปนนามคงกรรมวาจก และการแปลแบบตรงภาษาใชชนดโครงสรางเปนประโยคกรรมวาจกตนแบบในภาษาไทย ตามล�าดบ ส�าหรบประโยคกรรมวาจกเลอนกรรมทบงดวย get พบใชกลวธการแปล 2 กลวธ ไดแก การแปลแบบสอความ รอยละ 1.60 โดยใชชนดโครงสรางเปนประโยคกรรตวาจกทไมเปนคเทยบ และการแปลแบบตรงภาษา รอยละ 0.33 โดยใชชนดโครงสรางเปนประโยคกรรมวาจกตนแบบในภาษาไทย ตามล�าดบ สวนประโยคกรรมวาจกไมเลอนกรรมประธานไรตวตน พบใชกลวธการแปลแบบตรงภาษาเพยงกลวธเดยว รอยละ 0.50 โดยการใชโครงสรางเปนประโยคกรรมวาจกทลดความเปนตนแบบในภาษาไทย

ค�าส�าคญ : กลวธการแปล หนวยสรางประโยคกรรมวาจก นวนยาย

* บทความนเปนสวนหนงของวทยานพนธ “กลวธการแปลหนวยสรางประโยคกรรมวาจกในนวนยายจากภาษาองกฤษ เปนภาษาไทย” หลกสตรศลปศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาภาษาศาสตร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร อาจารยทปรกษา: รองศาสตราจารย ดร. อญชล วงศวฒนา** นสตหลกสตรศลปศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาภาษาศาสตร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

วารสารศลปศาสตรปรทศน75

Translation Strategies of Passive Constructions in Novels from English to Thai

Tiwa Jailak

Abstract The purpose of the study was to investigate translation strategies of passive constructions in novels from English to Thai. The framework of functional-typological linguistics and translation theory was applied for data analysis. The results of the study showed that there were 3 main translation strategies employed for be-passive constructions; communicative translation 49.61 percent, free translation 24.37 percent, and faithful translation 22.49 percent, respectively. Regarding the communicative translation, sentence structures used in the target language were based on non-corresponding active constructions, corresponding existential constructions, less prototypical passive constructions in Thai, passive-existential constructions and Y-movement constructions. Concerning the free translation, sentence structures used in the target language were consisted of corresponding active constructions, phrases, existential constructions on nominalization, pseudo-cleft constructions, it-cleft constructions and passive-existential constructions on nominalization. As for the faithful translation, sentence structures used in the target language were limited to only prototypical passive constructions in Thai. There were 2 translation strategies of get-passive constructions: communicative translation in which sentence structures in the target language were based on non-corresponding active constructions 1.60 percent, and faithful translation in which sentence structures in the target language were limited to only prototypical passive constructions in Thai 0.33 percent, respectively. Lastly, there was only one translation strategy of impersonal passive constructions; that was, faithful translation in which sentence structures in the target language were limited to only less prototypical passive constructions in Thai 0.50 percent.

Keywords : Translation Strategies, Passive Constructions, Novels


บทน�า ประธานชมรมนกแปลและลามแหงประเทศไทย ศาสตราจารยสทธา พนจภวดล (2542 : 13) ไดกลาวถงการแปลไววา คอ การถายทอดขอความจากภาษาหนงไปยงอกภาษาหนงโดยรกษารปแบบ คณคา และความหมายในขอความเดมไวอยางครบถวน อยางไรกตาม ประเดนปญหาทางดานการแปลทหลากหลายยงคงปรากฏใหเหนมาตลอด ดงเชนโครงสรางประโยคทอยในรปแบบกรรมวาจก (passive voice) ถอเปนประเดนปญหาดานไวยากรณทมกพบไดบอยส�าหรบนกแปล เนองจากวากรรมวาจกในภาษาไทยและกรรมวาจกในภาษาองกฤษแมจะมหนาทการใชทเหมอนกนคอการลดบทบาทหรอความเดนของผกระท�า เพอเนนผถกกระท�าใหเดนขน แตกรรมวาจกในภาษาไทยแสดงความแตกตางระหวางการสอนยความหมายไปในทางทดและไมดดวย (อญชล สงหนอย. กนยายน-ธนวาคม 2553 : 24) เชน กรรมวาจกเลอนกรรมนยเชงลบ และกรรมวาจกเลอนกรรมนยเชงบวก ดงนนในการแปลกรรมวาจกจงตองพจารณาความหมายและเจตนาของสารตนฉบบเปนส�าคญ จะเหนไดวา การแปลประโยคกรรมวาจกถอเปนเรองททาทายความสามารถของผแปลอยไมนอย จงท�าใหมผสนใจศกษาเกยวกบกลวธการแปลประโยคกรรมวาจกจากภาษาองกฤษเปนภาษาไทยกนมากโดยเฉพาะการแปลประโยคดงกลาวในวรรณกรรม เชน เสาวลกษณ จอยเจรญสข (2544) ศกษากลวธการแปลประโยคกรรมวาจกในนวนยายภาษาองกฤษของ นดา บญญรตน และว.วนจฉยกล จากนวนยายแปล 3 เรอง ไดแก มยราร�าแพน รกน...ชวชวต และพษน�าผง ปฤณา มโนมยวบลย ปรมา มลลกะมาส และเทพ จรสจรงเกยรต (2548) ศกษารปประโยคภาษาไทยแบบตางๆ ทใชในการแปลประโยคกรรมภาษาองกฤษในงานวรรณกรรมเยาวชนเรอง แฮร พอตเตอรกบหองแหงความลบ และแฮร พอตเตอรกบนกโทษแหงอซคาบน นอกจากน ภคพล พรยะเบญจวฒน และอบล ธเนศชยคปต (2555) ศกษากลวธการแปลประโยคกรรมวาจกของจระนนท พตรปรชาในบทบรรยายใตภาพยนตรแนวแฟนตาซ แตจากการสงเคราะหงานวจยทงหมดทกลาวมานพบวายงมความจ�าเปนทจะตองศกษาเกยวกบกลวธการแปลประโยคกรรมวาจกจากภาษาองกฤษเปนภาษาไทยตอไปดวยเหตผลดงน 1) ยงไมมงานวจยใดกลาวถงชนดประโยคภาษาไทยทใชแปลประโยคกรรมวาจกภาษาองกฤษ ซงเปนประโยคทมโครงสรางในลกษณะอน ๆ ทท�าหนาทเปนกรรมวาจกเชนเดยวกบในภาษาตนฉบบ หรอประโยคเนนสวนชนดอน ๆ ในภาษาไทยอกหลายชนดทผแปลสรางขนเพอคงสวนเนนไวเชนเดยวกบประโยคกรรมวาจกในภาษาองกฤษ 2) ยงไมมงานวจยใดแสดงการวเคราะหกลวธการแปลตามการเลอกใชประโยคชนดตาง ๆ ในการแปลประโยคกรรมวาจกอยางเปนระบบ 3) ยงไมไดมการแสดงลกษณะโครงสรางประโยคแตละชนดทใชแปลโดยละเอยด เพราะรปแบบโครงสรางประโยคตาง ๆ ลวนเกดขนจากการใชตามปรบทในการสอสาร และเปนปจจยส�าคญทน�าไปสการก�าหนดรปแบบการแปล ซงทงหมดนลวนแลวแตเปนประเดนทนาสนใจทจะท�าการศกษาในงานวจยน อนจะท�าใหเหนถงภาพรวมและเขาใจทมาทไปทชดเจนของกลวธการเลอกใชประโยคในภาษาไทยในการแปลประโยคกรรมวาจกในภาษาองกฤษทเหมาะสม และ 4) งานวจยทน�าแนวคดทางภาษาศาสตรมาใชในการศกษาวเคราะหการแปลนนยงมนอย ซงสอดคลองกบท Hatim (2001 อางถงใน อญชล สงหนอย. กนยายน-ธนวาคม 2553 : 2) ไดเสนอไววา อปสรรคตอการพฒนาการแปลนาจะเปนเรองของการขาดความเชอมโยงระหวางแนวทางปฏบตและการวจย และระหวางภาษาศาสตรและการประยกตใชกบการแปล


การศกษาวจยครงนจะศกษาขอมลจากวรรณกรรมประเภทนวนยาย เนองจากเปนงานแปลทไดรบความนยมอยางแพรหลายในทกประเทศและทกกาลสมย จงนบวามความส�าคญมากในวงการแปล ซงงานวจยนไดน�าทฤษฎทางภาษาศาสตรอนไดแกภาษาศาสตรเชงหนาทแบบลกษณภาษา (functional-typological linguistics) และทฤษฎทางการแปลมาใชในการวเคราะหขอมลรวมกนเพอแสดงใหเหนถงความเชอมโยงระหวางภาษาศาสตรและการแปลขามภาษาอยางเปนรปธรรม รวมถงการน�าความรทางภาษาศาสตรไปพฒนาศาสตรทางดานการแปลดวย

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษากลวธในการแปลหนวยสรางประโยคกรรมวาจกในนวนยายจากภาษาองกฤษเปนภาษาไทย 2. เพอศกษาชนดและลกษณะของโครงสรางประโยคตางๆ ทใชแปลหนวยสรางประโยคกรรมวาจกในนวนยายจากภาษาองกฤษเปนภาษาไทย

วธด�าเนนการวจย 1.ประชากรและกลมตวอยาง ประชากร คอ นวนยายคแปลฉบบภาษาองกฤษและภาษาไทย และกลมตวอยาง คอ นวนยาย 5 ประเภท ประเภทละ 1 คแปล ดงน 1.1 ประเภทวทยาศาสตร นวนยายคแปลทเลอกมาวเคราะหคอเรอง Dune Messiah ของ Frank Herbert และเรอง ศาสดาแหงจกรวาล ของ พทธวทย บนนาค 1.2 ประเภทโรแมนตก นวนยายคแปลทเลอกมาวเคราะหคอเรอง The Horse Whisperer ของ Nicholas Evans และเรอง เพอรกดวยชวต ของ ขจรจนทร 1.3 ประเภทผจญภย นวนยายคแปลทเลอกมาวเคราะหคอเรอง The Silver Chair ของ C.S. Lewis และเรอง เกาอเงน ของ สมนา บณยะรตเวช 1.4 ประเภทสงคม นวนยายคแปลทเลอกมาวเคราะหคอเรอง Animal Farm ของ George Orwell และเรอง รฐสตว: วรรณกรรมเทพนยาย ของ เกยรตขจร ไชยแสงสขกล 1.5 ประเภทนกสบ นวนยายคแปลทเลอกมาวเคราะหคอเรอง And Then There Were None ของ Agatha Christie และเรอง ฆาตกรรมยกเกาะ ของ ลกษณา และณรงค กาญจนสภคร เนองจากผวจยเหนวา งานวจยหลายงาน เชน งานวจยของ นนทภค ประทปแกว (2553) โชตกา เศรษฐธญการ (2553) และอญชล สงหนอย (กนยายน-ธนวาคม 2553 : 7) กลาววา ประโยค กรรมวาจกมกจะปรากฏในภาษาทไมเปนทางการหรอในเนอหาทไมเปนวชาการคอนขางนอย หากเลอกศกษาขอมลจากนวนยายเพยง 1 คแปล ขอมลทไดอาจไมครอบคลม ผวจยจงเลอกแหลงขอมลทใชในการศกษาเปนนวนยาย 5 คแปล ซงแตละคแปลมเนอหาทแตกตางกนไปในประเภทตาง ๆ เพอใหไดตวแทนของขอมลภาษาทครอบคลมทสด โดยใชเกณฑการคดเลอกกลมตวอยาง ดงน จากการศกษาการแบงประเภทนวนยายของนกวชาการ 2 ทาน คอ กหลาบ มลลกะมาส (2521) และพมาน แจมจรส (2550) สามารถสรปการแบงประเภทนวนยายโดยละเอยดทงหมดไดเปน


27 ประเภท ผวจยจงแบงประเภทนวนยายใหมโดยการพจารณาจากลกษณะของนวนยายแตละประเภท หากนวนยายประเภทใดมลกษณะรวมกนหรอเปนลกษณะยอยของนวนยายอกประเภทหนง กจะน�ามารวมไวเปนประเภทเดยวกน และสรปไดวานวนยายสามารถแบงกวาง ๆ ไดเปน 5 ประเภท ไดแก 1) นวนยายประเภทวทยาศาสตร 2) นวนยายประเภทโรแมนตก 3) นวนยายประเภทผจญภย 4) นวนยายประเภทสงคม และ 5) นวนยายประเภทนกสบ หลงจากนนท�าการคดเลอกนวนยายเพอเปนตวแทนของขอมลภาษาในแตละประเภท โดยจะคดเลอกจากนวนยายทตดอนดบนวนยายขายดในประเทศไทยประเภทละ 1 คแปล เพอแสดงถงความส�าคญและความนยมของบคคลทวไปในการอาน ส�าหรบการคดเลอกนวนยายทตดอนดบนวนยายขายดนน ผวจยจะอางองขอมลจากเวบไซตชอ http://www.listchallenges.com/101-best-selling-books-of-all-time ซงแสดงรายชอหนงสอนวนยายภาษาองกฤษทไดรบความนยมมากจ�านวน 101 เรอง โดยเปนผลการวเคราะหทอางองจากจ�านวนยอดพมพและยอดจ�าหนายทวโลกรวมทงในประเทศไทยดวย และฉบบแปลภาษาไทยมยอดจ�าหนายในประเทศไทยเกน 50 เปอรเซนต ดงนนจงไดกลมตวอยางเปนนวนยายทงสน 5 คแปลในประเภททแตกตางกนตามชอเรองทไดกลาวแลวในหวขอประชากรและกลมตวอยาง 2.การเกบรวบรวมขอมล 2.1 อานนวนยายตนฉบบภาษาองกฤษทงเลม 1 รอบ 2.2 พจารณาหาหนวยสรางประโยคกรรมวาจกในภาษาตนฉบบอยางละเอยด โดยใชเกณฑพจารณาตามแนวคดเกยวกบหนวยสรางประโยคกรรมวาจกในภาษาองกฤษทเปนแบบลกษณภาษาท Givón (2001) และ Celce-Murcia and Larsen-Freeman (1999) ไดเสนอไวเปนแนวทางวา หนวยสรางกรรมวาจกในภาษาองกฤษสามารถแบงออกไดเปน 3 ชนด ไดแก 2.2.1 กรรมวาจกเลอนกรรมทบงดวย be (be-passive) มรปแบบบงดวยกรยาชวย be (be + V-en) ซงมลกษณะทางวากยสมพนธคอการเลอนต�าแหนงของการกผไมไดกระท�าทเปนผทรงสภาพหรอผรบ/กรรมตรงในกรรตวาจกใหมความเดนเปนประธานในกรรมวาจก โดยผกระท�าหากปรากฏจะปรากฏเปนการกเลอกไดในบพบทวลซงบงน�าดวยค�าบพบท by ตวอยางเชน He was killed in the Boer war. 2.2.2 กรรมวาจกเลอนกรรมทบงดวย get (get-passive) มรปแบบบงดวยกรยาชวย get (get + V-en) ซงมลกษณะทางวากยสมพนธคอการเลอนต�าแหนงของการกผไมไดกระท�าซงเปนผทรงสภาพหรอผรบทเปนคน/กรรมตรงในกรรตวาจกใหมความเดนเปนประธานในกรรมวาจก โดยผกระท�าในกรรมวาจกชนดนอาจเปนตวผถกกระท�าเอง ตวอยางเชน He got fired. 2.2.3 กรรมวาจกไมเลอนกรรมประธานไรตวตน (impersonal passive) มรปแบบทประธานในประโยคเปนสรรพนามไรตวตน จงท�าใหยงคงลกษณะทางวากยสมพนธทงหมดของกรรตวาจกไว นนคอ คงกรรมและประธานไวในต�าแหนงเดยวกนกบทปรากฏในกรรตวาจก แตประธานผกระท�าไมมตวตน กรรมซงมกเปนผทรงสภาพจงมความเดนขนมาแทน ตวอยางเชน They fired him yesterday. 2.3 พจารณาหาประโยคหรอขอความแปลในภาษาฉบบแปล โดยในการเกบรวบรวมขอมล หนวยสรางประโยคกรรมวาจกในภาษาฉบบแปลจะใชเกณฑพจารณาตามแนวคดเกยวกบหนวยสราง กรรมวาจกในภาษาไทยท อญชล สงหนอย วงศวฒนา (มกราคม-มถนายน 2556) ไดเสนอไวเปนแนวทางวา หนวยสรางกรรมวาจกในภาษาไทยสามารถแบงออกไดเปน 2 ประเภท คอ หนวยสรางกรรมวาจก


ตนแบบ (prototypical passives) และหนวยสรางกรรมวาจกทลดความเปนตนแบบ (less prototypical passives) และจดชนดโครงสรางกรรมวาจกในภาษาไทยไดเปน 6 ชนด ดงน 2.3.1 หนวยสรางกรรมวาจกตนแบบ เปนกรรมวาจกเลอนกรรมทเปนนยเชงลบ กรรมวาจกเลอนกรรมนยเชงลบ มรปแบบทบงดวยกรยาชวย ถก หรอ โดน และมประธานทไดรบผลกระทบเชงลบจากการกระท�าซงตความไดจากปรบท ตวอยางเชน โรงเรยนถกเผา 2.3.2 หนวยสรางกรรมวาจกทลดความเปนตนแบบ เปนกรรมวาจกทไมใชนยเชงลบ ไดแก - กรรมวาจกเลอนกรรมนยเชงบวก มรปแบบทบงดวยกรยาชวย ไดรบ แสดงนยวาประธานไดรบประโยชน ตวอยางเชน ชาวบานไดรบแจกผาหมจากทหาร - กรรมวาจกเลอนกรรมไปหนา มรปแบบทไมมกรยาชวยใดๆ เปนตวบงกรรมวาจก ซงแสดงการเนนผทรงสภาพแตเพยงประการเดยว ตวอยางเชน ทกอยางแกะสลก - กรรมวาจกเลอนกรรมกรยาแปลงเปนนาม มรปแบบทกรยาสกรรมถกแปลงเปนนามบงดวยตวบงการแปลงเปนนาม (nominalizer) ตวอยางเชน ฉนไดรบการเลยงดจากพอแมบญธรรม - กรรมวาจกเลอนกรรมกรยาแปลงเปนสภาพการณ มรปแบบทมกรยาสภาพการณทแปลงมาจากกรยาสกรรม โดยการใชหนวยค�า นา เตมหนากรยาสกรรม ตวอยางเชน ตวเองนาสงสาร - กรรมวาจกไมเลอนกรรมประธานไรตวตน มรปแบบทคงกรรมและประธานไวในต�าแหนงเดยวกนกบทปรากฏในกรรตวาจก แตมประธานเปนสรรพนามไรตวตน ผกระท�าจงถอเปนการถกลดบทบาทในลกษณะหนง กรรมซงมกเปนผทรงสภาพจงมความเดนขนมาแทน ตวอยางเชน เขาจบปลากนเยอะ 3.การวเคราะหขอมล 3.1 วเคราะหกลวธการแปลทใชแปลหนวยสรางประโยคกรรมวาจกแตละประโยควาเปนอยางไร โดยใชเกณฑพจารณาตามทฤษฎการแปลของ Newmark (1988) ซงแบงแนวทางการแปลออกเปน 2 แนวทาง โดยพจารณาทวตถประสงคของการแปล คอ แนวการแปลทเนนภาษาตนฉบบ และแนวการแปลทเนนภาษาฉบบแปล ส�าหรบแนวการแปลทเนนภาษาตนฉบบ มกลวธไดแก 1) การแปลแบบค�าตอค�า (word-for-word translation) ซงมกแปลแบบบรรทดตอบรรทด และแปลค�าดวยความหมายทตรงตวทสดโดยไมค�านงถงปรบท 2) การแปลตามอกษร (literal translation) ซงเปลยนโครงสรางไวยากรณในภาษาตนฉบบเปนโครงสรางไวยากรณในภาษาฉบบแปลทเทยบเคยงกนได แตยงคงแปลค�าตรงตวอยโดยไมค�านงถงปรบท 3) การแปลแบบตรงภาษา (faithful translation) ซงพยายามถายทอดความหมายใหถกตองตามปรบทของภาษาตนฉบบดวยเงอนไขของโครงสรางไวยากรณในภาษาฉบบแปล และ 4) การแปลความ (semantic translation) ซงคลายกบการแปลแบบตรงภาษา แตจะรวมเอาความสนทรยของภาษาตนฉบบเขาไวในภาษาฉบบแปลดวย สวนแนวการแปลทเนนภาษาฉบบแปล มกลวธไดแก 1) การดดแปลง (adaptation) ซงเปน การเขยนใหมโดยเปลยนวฒนธรรมในภาษาตนฉบบเปนวฒนธรรมในภาษาฉบบแปลเพอใหเปนภาษาของฉบบแปลเอง 2) การแปลแบบเสร (free translation) ซงไมยดตดกบรปแบบหรอลกษณะใด ๆ ของภาษาตนฉบบ 3) การแปลแบบส�านวน (idiomatic translation) ซงถายทอดเอาสารจากตนฉบบมาทงหมด แตมการเปลยนแปลงลกษณะความหมายบางโดยใชถอยค�าและส�านวนเฉพาะของภาษาฉบบแปล และ 4)


การแปลแบบสอความ (communicative translation) ซงพยายามใหความหมายทตรงตามปรบทของภาษาตนฉบบ โดยลกษณะภาษาในภาษาฉบบแปลตองเปนทยอมรบและเปนทเขาใจแกผอาน 3.2 วเคราะหชนดของโครงสรางประโยคตาง ๆ ทใชแปลหนวยสรางประโยคกรรมวาจกในภาษาองกฤษ และลกษณะไวยากรณของประโยคในภาษาไทยทผแปลเลอกใชในการแปล 3.3 วเคราะหขอมลทางสถตในประเดนตาง ๆ

ผลการวจย ผลการวจยครงนแบงออกเปน 2 สวน คอ 1) อตราสวนการปรากฏของหนวยสรางประโยค กรรมวาจกในภาษาองกฤษ และ 2) กลวธการแปลหนวยสรางประโยคกรรมวาจกในภาษาองกฤษ ในการเกบรวบรวมขอมลหนวยสรางประโยคกรรมวาจกจากหนงสอนวนยายตนฉบบภาษาองกฤษทง 5 ประเภท พบการปรากฏของหนวยสรางประโยคกรรมวาจกเปนจ�านวน 1,814 ประโยค คดเปนอตราสวนประมาณรอยละ 8 จากจ�านวนหนวยสรางประโยคทงหมด 21,546 ประโยค โดยรายละเอยดความถ การปรากฏของประโยคกรรมวาจกในนวนยายตนฉบบแตละประเภทแสดงไดเปนล�าดบดงในตาราง 1

ตาราง1 แสดงอตราสวนของการปรากฏใชประโยคกรรมวาจกในนวนยายตนฉบบ

นวนยายตนฉบบแตละประเภท

ความถ รอยละจากจ�านวนประโยคกรรมวาจกทงหมด

รอยละจากจ�านวนประโยคทงหมด

วทยาศาสตร 605 33.35 2.80

โรแมนตก 455 25.08 2.11

นกสบ 290 15.99 1.35

สงคม 251 13.84 1.16

ผจญภย 213 11.74 0.99

รวม 1,814 100 8.41 ส�าหรบกลวธการแปลหนวยสรางประโยคกรรมวาจกในนวนยาย ซงแยกตามชนดของประโยค กรรมวาจกในภาษาองกฤษทพบในภาษาตนฉบบ คอ กรรมวาจกเลอนกรรมทบงดวย be กรรมวาจกเลอนกรรมทบงดวย get และกรรมวาจกไมเลอนกรรมประธานไรตวตนนน มรายละเอยดแสดงไดดงในตาราง 2


ตาราง2 แสดงอตราสวนของกลวธการแปลหนวยสรางประโยคกรรมวาจกในนวนยาย

กลวธการแปลประโยคกรรมวาจก ความถ รอยละ

ประโยคกรรมวาจกเลอนกรรมทบงดวยbe 1,770 97.57

การแปลแบบสอความ 900 49.61

การใชโครงสรางเปนประโยคกรรตวาจกทไมเปนคเทยบ 683 37.65

การใชโครงสรางเปนประโยคปรากฏแสดงประโยคมลฐานคเทยบ 110 6.06

การใชโครงสรางเปนประโยคกรรมวาจกทลดความเปนตนแบบในภาษาไทย 91 5.02

ประโยคกรรมวาจกเลอนกรรมไปหนา (59) (3.26)

ประโยคกรรมวาจกเลอนกรรมนยเชงบวก (12) (0.66)

ประโยคกรรมวาจกเลอนกรรมกรยาแปลงเปนนาม (10) (0.55)

ประโยคกรรมวาจกไมเลอนกรรมประธานไรตวตน (7) (0.39)

ประโยคกรรมวาจกเลอนกรรมกรยาแปลงเปนสภาพการณ (3) (0.16)

การใชโครงสรางเปนประโยคปรากฏคงกรรมวาจก 14 0.77

การใชโครงสรางเปนประโยคยายสวนไปซาย 2 0.11

การแปลแบบเสร 442 24.37

การใชโครงสรางเปนประโยคกรรตวาจกคเทยบ 315 17.37

การใชโครงสรางเปนวล 70 3.86

นามวล (50) (2.76)

กรยาวล (17) (0.94)

บพบทวล (3) (0.16)

การใชโครงสรางเปนประโยคปรากฏแสดงการกลายเปนนาม 45 2.48

การใชโครงสรางเปนประโยคเคลฟตเทยม 5 0.28

การใชโครงสรางเปนประโยคเคลฟตแท 4 0.22

การใชโครงสรางเปนประโยคปรากฏแสดงการกลายเปนนามคงกรรมวาจก 3 0.16

การแปลแบบตรงภาษา 408 22.49

การใชโครงสรางเปนประโยคกรรมวาจกตนแบบในภาษาไทย 408 22.49

การไมปรากฏประโยคคแปล 20 1.10

ประโยคกรรมวาจกเลอนกรรมทบงดวยget 35 1.93

การแปลแบบสอความ 29 1.60

การใชโครงสรางเปนประโยคกรรตวาจกทไมเปนคเทยบ 29 1.60



กลวธการแปลประโยคกรรมวาจก ความถ รอยละ

การใชโครงสรางเปนประโยคกรรมวาจกตนแบบในภาษาไทย 6 0.33

ประโยคกรรมวาจกไมเลอนกรรมประธานไรตวตน 9 0.50


การใชโครงสรางเปนประโยคกรรมวาจกทลดความเปนตนแบบในภาษาไทย 9 0.50

ประโยคกรรมวาจกไมเลอนกรรมประธานไรตวตน (9) (0.50)

รวม 1,814 100 จากตาราง 2 จะเหนไดวา ประโยคกรรมวาจกเลอนกรรมทบงดวย be ซงพบในอตราสวนรอยละ 97.57 ปรากฏการใชกลวธการแปล 3 กลวธ คอ การแปลแบบสอความ การแปลแบบเสร และการแปลแบบตรงภาษา ประโยคกรรมวาจกเลอนกรรมทบงดวย get ซงพบในอตราสวนรอยละ 1.93 ปรากฏการใชกลวธการแปล 2 กลวธ คอ การแปลแบบสอความ และการแปลแบบตรงภาษา และประโยคกรรมวาจกไมเลอนกรรมประธานไรตวตน ซงพบในอตราสวนรอยละ 0.50 ปรากฏการใชกลวธการแปลเพยงกลวธเดยว คอ การแปลแบบตรงภาษา โดยกลวธการแปลประโยคกรรมวาจกแตละชนดมรายละเอยดดงตอไปน 1.กรรมวาจกเลอนกรรมทบงดวยbe(be-passive) พบกลวธการแปลดงน 1.1 การแปลแบบสอความ โดยการใชโครงสรางเปนประโยคชนดตาง ๆ แสดงตวอยางไดดงน 1.1.1 การแปลโดยใชโครงสรางเปนประโยคกรรตวาจกทไมเปนคเทยบ โครงสราง : ผทรงสภาพ + กรยาอกรรม ตวอยางเชน ภาษาตนฉบบ : The appeal was rejected... ภาษาฉบบแปล : ค�าอทธรณนนตกไป... (ตนแบบ : ค�าอทธรณนนถกปฏเสธ...) ในตวอยาง ผแปลคงสวนเนนผทรงสภาพ ค�าอทธรณนน ไวในต�าแหนงประธานตามทปรากฏในภาษาตนฉบบ และตามดวยกรยาอกรรมตก(ไป) ซงเปนกรยาอนทน�ามาแทนกรยากรรมวาจกเดม 1.1.2 การแปลโดยใชโครงสรางเปนประโยคปรากฏแสดงประโยคมลฐานคเทยบ โครงสราง : ม + นามวล ตวอยางเชน ภาษาตนฉบบ : …, and plenty of sand and cement had been found in one of the outhouses, … ภาษาฉบบแปล : ...มทรายและปนซเมนตทพบในเรอนนอกแหงหนงใน ปรมาณทเพยงพอ… (ตนแบบ : ...ทรายและปนซเมนตในปรมาณทเพยงพอถกพบใน เรอนนอกแหงหนง...) ในตวอยาง ผแปลไมคงสวนเนนผทรงสภาพไวในต�าแหนงประธานตามทปรากฏในภาษาตนฉบบ โดยน�ากรยาปรากฏ ม วางไวตนประโยค ตามดวยนามวลทเปนผทรงสภาพ ทรายและปนซเมนต และสวนขยายประธาน ในปรมาณทเพยงพอ ถกน�าไปวางไวทายประโยคในภาษาฉบบแปล


1.1.3 การแปลโดยใชโครงสรางเปนประโยคกรรมวาจกทลดความเปนตนแบบในภาษาไทย 1) กรรมวาจกเลอนกรรมไปหนา โครงสราง : ผทรงสภาพ + กรยาสกรรม + (โดย/ดวย + ผกระท�า) ตวอยางเชน ภาษาตนฉบบ : …, the Rebellion had been successfully carried through. ภาษาฉบบแปล : …การปฏวตไดกระท�าส�าเรจแลว (ตนแบบ : …การปฏวตไดถกกระท�าส�าเรจแลว) ในตวอยาง ผแปลคงสวนเนนผทรงสภาพ การปฏวต ไวในต�าแหนงประธานตามทปรากฏในภาษาตนฉบบ และไมใชกรยาชวยบงกรรมวาจกใด ๆ วางหนากรยาหลก กระท�า ซงเปนกรยาสกรรม แสดง การเนนผทรงสภาพแตเพยงประการเดยว ไมไดมการเปรยบตางจากสงอน 2) กรรมวาจกเลอนกรรมนยเชงบวก โครงสราง : ผทรงสภาพ + ไดรบ + กรยาสกรรม ตวอยางเชน ภาษาตนฉบบ : A deputation of neighbouring farmers had been invited... ภาษาฉบบแปล : ตวแทนของฟารมขางเคยงไดรบเชญ... (ตนแบบ : ตวแทนของฟารมขางเคยงถกเชญ...) ในตวอยาง ผแปลคงสวนเนนผทรงสภาพ ตวแทนของฟารมขางเคยง ไวในต�าแหนงประธานตามทปรากฏในภาษาตนฉบบ และใชกรยาชวยบงกรรมวาจก ไดรบ วางหนากรยาหลก เชญ ซงเปนกรยา สกรรม เพอแสดงสภาพของประธานผทรงสภาพทไดรบผลกระทบเชงบวกจากการกระท�า 3) กรรมวาจกเลอนกรรมกรยาแปลงเปนนาม โครงสราง : ผทรงสภาพ + ไดรบ + การ–กรยาสกรรม + (โดย + ผกระท�า) ตวอยางเชน ภาษาตนฉบบ : You’ve been well brought up, … ภาษาฉบบแปล : เจาไดรบการอบรมสงสอนมาดจรง… (ตนแบบ : เจาถกอบรมสงสอนอยางด...) ในตวอยาง ผแปลคงสวนเนนผทรงสภาพ เจา ไวในต�าแหนงประธานตามทปรากฏในภาษาตนฉบบ และไมใชกรยาชวยบงกรรมวาจกใด ๆ วางหนากรยาหลก แตใชกรยา ไดรบ ซงท�าหนาทเปนกรยาหลกในกรรมวาจกชนดนวางหนากรยาสกรรม อบรมสงสอน ซงถกแปลงเปนนามดวยตวบงการแปลงเปนนาม การ แทน 4) กรรมวาจกไมเลอนกรรมประธานไรตวตน โครงสราง : ใคร/คน/คนเรา/ + กรยาสกรรม + ผทรงสภาพ ตวอยางเชน ภาษาตนฉบบ : Mistakes were being made all the time, ... ภาษาฉบบแปล : ใคร ๆ กท�าความผดกนได... (ตนแบบ : ความผดถกท�าตลอดเวลา...) ในตวอยาง ผแปลไมคงสวนเนนผทรงสภาพ ความผด ไวในต�าแหนงประธานตามทปรากฏในภาษาตนฉบบ แตแสดงการเนนผทรงสภาพ ความผด โดยการน�าไปไวในต�าแหนงกรรม ซงเปนสงทเดนในประโยค และมการเพมผกระท�า ใคร ๆ ซงเปนสรรพนามไรตวตน โดยน�าไปวางไวในต�าแหนงประธานแทน และไมใชกรยาชวยบงกรรมวาจกใด ๆ วางไวหนากรยาหลก ท�า ซงเปนกรยาสกรรม


5) กรรมวาจกเลอนกรรมกรยาแปลงเปนสภาพการณ โครงสราง : ผทรงสภาพ + นา–กรยาสกรรม ตวอยางเชน ภาษาตนฉบบ : For their word is perforce believed... ภาษาฉบบแปล : ค�าพดของเขานาเชอถอ... (ตนแบบ : ค�าพดของเขาถกเชอถอ...) ในตวอยาง ผแปลคงสวนเนนผทรงสภาพ ค�าพดของเขา ไวในต�าแหนงประธานตามทปรากฏในภาษาตนฉบบ และไมใชกรยาชวยบงกรรมวาจกใด ๆ วางหนากรยาหลก แตใชหนวยค�า นา เตมหนากรยาหลก เชอถอ ซงเปนกรยาสกรรมแทน 1.1.4 การแปลโดยใชโครงสรางเปนประโยคปรากฏคงกรรมวาจก โครงสราง : ม + นามวล + ถก + กรยาสกรรม ตวอยางเชน ภาษาตนฉบบ : ...a most delightful person was called to look after Jill. ภาษาฉบบแปล : ...มบคคลผหนงทาทางเบกบานทสดถกเรยกมาดแล จลล (ตนแบบ : ...บคคลผหนงทาทางเบกบานทสดถกเรยกมาดแลจลล) ในตวอยาง ผแปลไมคงสวนเนนผทรงสภาพไวในต�าแหนงประธานตามทปรากฏในภาษาตนฉบบ โดยประโยคในสวนแรกซงเปนประโยคปรากฏ ใชกรยาปรากฏ ม ขนตนประโยค ตามดวยผทรงสภาพซงเปนนามวล บคคลผหนงทาทางเบกบานทสด และประโยคในสวนทสองซงเปนสวนทมาซอน เปนประโยคกรรมวาจก โดยใชกรยาชวยบงกรรมวาจก ถก วางหนากรยาสกรรม เรยก ในภาษาฉบบแปล 1.1.5 การแปลโดยใชโครงสรางเปนประโยคยายสวนไปซาย โครงสราง : ผทรงสภาพ + ผกระท�า + กรยาสกรรม ตวอยางเชน ภาษาตนฉบบ : …a sufficiently large dose were given. ภาษาฉบบแปล : …ยาชนดนเขาอาจกนเกนขนาด (ตนแบบ : …ยาเกนขนาดถกให) ในตวอยาง ผแปลคงสวนเนนผทรงสภาพ ยาชนดน ไวในต�าแหนงประธานตามทปรากฏในภาษาตนฉบบ แตท�าหนาทเปนกรรม ซงแสดงการเนนผทรงสภาพทเปนสวนแกนความและแสดงสวนทเนนเปรยบตางดวย โดยมการเพมนามวเศษณระบเฉพาะ น และผกระท�า เพอบงสวนเนนเปรยบตาง 1.2 การแปลแบบเสร โดยใชโครงสรางเปนประโยคชนดตาง ๆ แสดงตวอยางไดดงน 1.2.1 การแปลโดยใชโครงสรางเปนประโยคกรรตวาจกคเทยบ โครงสราง : (ผกระท�า) + กรยาสกรรม + ผทรงสภาพ ตวอยางเชน ภาษาตนฉบบ : We were sent here by Aslan. ภาษาฉบบแปล : อสลานสงเรามา (ตนแบบ : เราถกสงมาทนโดยอสลาน) ในตวอยาง ผแปลไมคงสวนเนนผทรงสภาพ เรา ไวในต�าแหนงประธานตามทปรากฏในภาษาตนฉบบ โดยน�าผกระท�า อสลาน ซงปรากฏเปนกรรมออมอยในบพบทวลในภาษาตนฉบบมาวางไวเปนประธานหนาประโยคกรรตวาจกในภาษาฉบบแปล ท�าหนาทเปนประธานผกระท�ากรยา สง ซงแตเดมท�าหนาทเปนกรยากรรมวาจก และ เรา ถกน�ามาวางไวเปนกรรมในประโยคกรรตวาจกคเทยบแทน


1.2.2 การแปลโดยใชโครงสรางเปนวล 1) นามวล โครงสราง : นาม (การ-กรยาสกรรม) + นาม (ผทรงสภาพ) ตวอยางเชน ภาษาตนฉบบ : They were executed. ภาษาฉบบแปล : การประหารชวตคนสบคน (ตนแบบ : พวกเขาถกประหารชวต) ในตวอยาง ผแปลไมคงสวนเนนผทรงสภาพไวในต�าแหนงประธานตามทปรากฏในภาษาตนฉบบ โดยยายสวนเนนผทรงสภาพ ชวตคนสบคน ไปไวในต�าแหนงหลงกรยาสกรรม ประหาร ซงถกแปลงเปนนามบงดวยตวบงการแปลงเปนนาม การ กลายเปนนามวลในภาษาฉบบแปล 2) กรยาวล โครงสราง : กรยาหลก + กรยาชวย ตวอยางเชน ภาษาตนฉบบ : ...this is done, ... ภาษาฉบบแปล : ...เสรจแลว... (ตนแบบ : ...สงนถกท�า...) ในตวอยาง ผแปลไมคงสวนเนนผทรงสภาพไวในต�าแหนงประธานตามทปรากฏในภาษาตนฉบบ โดยไมกลาวถงสวนเนนผทรงสภาพ และขนตนวลดวยค�ากรยา เสรจ ซงแปลจากกรยากรรมวาจกเดม แลวตามดวยสวนขยายทเปนกรยาชวยบงกาลและการณลกษณะ แลว กลายเปนกรยาวล 3) บพบทวล โครงสราง : บพบท + นาม + อนประโยคสมพทธ (ท + กรยา) ตวอยางเชน ภาษาตนฉบบ : …the stage was set. ภาษาฉบบแปล : …ในฉากทท�าขน (ตนแบบ : …ฉากถกจด) ในตวอยาง ผแปลไมคงสวนเนนผทรงสภาพไวในต�าแหนงประธานตามทปรากฏในภาษาตนฉบบ โดยยายสวนเนนผทรงสภาพซงเปนค�านาม ฉาก ไปไวในต�าแหนงหลงค�าบพบท ใน กลายเปนบพบทวล ในฉาก แลวตามดวยประโยคสมพทธทแปลงมาจากภาคแสดง โดยขนตนดวยประพนธสรรพนาม ท และตามดวยกรยา ท�าขน ท�าหนาทเปนสวนขยายบพบทวลในภาษาฉบบแปล 1.2.3 ประโยคปรากฏแสดงการกลายเปนนาม โครงสราง : ม + นามวล (การ–กรยาสกรรม) ตวอยางเชน ภาษาตนฉบบ : …, another special meeting was held in the barn… ภาษาฉบบแปล : ...มการจดประชมนดพเศษทยงฉาง... (ตนแบบ : …การประชมนดพเศษถกจดทยงฉาง...) ในตวอยาง ผแปลไมคงสวนเนนผทรงสภาพไวในต�าแหนงประธานตามทปรากฏในภาษาตนฉบบ โดยใชกรยาปรากฏ ม ขนตนประโยค และตามดวยผทรงสภาพซงเปนนามวล การจดประชมนดพเศษ ทมาจากกรยากรรมวาจก จด ถกแปลงเปนนามบงดวยตวบงการแปลงเปนนาม การ


1.2.4 ประโยคเคลฟตเทยม โครงสราง : (สง) + อนประโยคสมพทธไรค�าหลกสวนทเหลอ + สมพนธกรยา + สวนเคลฟตเทยม ตวอยางเชน ภาษาตนฉบบ : They were followed immediately by the last person… ภาษาฉบบแปล : ทตามหลงคนดนทงสองมาตด ๆ คอบคคลสดทาย... (ตนแบบ : พวกเขาถกตดตามทนทดวยบคคลสดทาย...) ในตวอยาง ผแปลไมคงสวนเนนผทรงสภาพไวในต�าแหนงประธานตามทปรากฏในภาษาตนฉบบ โดยยายสวนเนนผทรงสภาพ คนดนทงสอง มาไวในอนประโยคสมพทธไรค�าหลก ทตามหลง คนดนทงสองมาตด ๆ ซงเปนสวนทเหลอจากสวนเคลฟตเทยมและน�ามาวางไวหนาประโยค โดยขนตน อนประโยคสมพทธดวยประพนธสรรพนาม ท เชอมดวยสมพนธกรยา คอ และตามดวยสวนทถกเนนตางทเปนผทรงสภาพ บคคลสดทาย ซงยายมาอยในต�าแหนงเคลฟตเทยมซงปรากฏในสวนหลงของประโยค 1.2.5 ประโยคเคลฟตแท โครงสราง : (มน) + สมพนธกรยา + สวนเคลฟตแท + ตวบง + อนประโยคสมพทธ สวนทเหลอ ตวอยางเชน ภาษาตนฉบบ : A car such as had never been seen in Sticklehaven before. ภาษาฉบบแปล : มนเปนรถรนใหมทเฟรด นาราคอตตไมเคยเหนใน สตกเกลเฮเวนมากอน (ตนแบบ : รถแบบนไมเคยถกเหนในสตกเกลเฮเวนมากอน) ในตวอยาง ผแปลไมคงสวนเนนผทรงสภาพไวในต�าแหนงประธานตามทปรากฏในภาษาตนฉบบ โดยน�าสรรพนามอางถงไมได มน วางไวเปนประธานหนาประโยค เชอมดวยสมพนธกรยา เปน ตามดวยสวนทถกเนนตางทเปนผทรงสภาพ รถรนใหม ซงยายมาอยในต�าแหนงเคลฟต บงตามดวยตวบงเนนตาง ท และตอดวยอนประโยคสมพทธ เฟรด นาราคอตตไมเคยเหนในสตกเกลเฮเวนมากอน ซงเฟรด นาราคอตต เปนผกระท�าทถกเพมเขามาจากการตความไดจากปรบทในประโยคกรรมวาจกเดม 1.2.6 ประโยคปรากฏแสดงการกลายเปนนามคงกรรมวาจก โครงสราง : ม + นามวล (การ–กรยาสกรรม) + ถก + กรยาสกรรม ตวอยางเชน ภาษาตนฉบบ : …fresh documents had been discovered… ภาษาฉบบแปล : ...มการเปดเผยเอกสารใหมทเพงถกคนพบ… (ตนแบบ : ...เอกสารใหมถกคนพบ…) ในตวอยาง ผแปลไมคงสวนเนนผทรงสภาพไวในต�าแหนงประธานตามทปรากฏในภาษาตนฉบบ โดยประโยคในสวนแรกซงเปนประโยคปรากฏ ใชกรยาปรากฏ ม ขนตนประโยค ตามดวย ผทรงสภาพซงเปนนามวล การเปดเผยเอกสารใหม ทมาจากกรยากรรมวาจก เปดเผย ถกแปลงเปนนามบงดวยตวบงการแปลงเปนนาม การ และประโยคในสวนทสองซงเปนสวนทมาซอนเปนประโยคกรรมวาจก โดยใชกรยาชวยบงกรรมวาจก ถก วางหนากรยาสกรรม คนพบ


1.3 การแปลแบบตรงภาษา โดยการใชโครงสรางเปนประโยคกรรมวาจกตนแบบในภาษาไทยคอกรรมวาจกเลอนกรรมนยเชงลบซงเปนประโยคคเทยบกบในภาษาตนฉบบ แสดงตวอยางไดดงน โครงสราง : ผทรงสภาพ + ถก/โดน + กรยาสกรรม + (โดย/ดวย/จาก + ผกระท�า) ตวอยางเชน ภาษาตนฉบบ : They were executed immediately, … ภาษาฉบบแปล : พวกมนทงหมดถกประหารในทนท... ในตวอยาง ผแปลคงสวนเนนผทรงสภาพ พวกมนทงหมด ไวในต�าแหนงประธานตามทปรากฏในภาษาตนฉบบ และใชกรยาชวยบงกรรมวาจก ถก วางหนากรยาหลก ประหาร ซงเปนกรยาสกรรมเพอแสดงสภาพของประธานผทรงสภาพทไดรบผลกระทบเชงลบจากการกระท�า 2.ประโยคกรรมวาจกเลอนกรรมทบงดวยget(get-passive) พบกลวธการแปลดงน 2.1 การแปลแบบสอความ โดยการใชโครงสรางเปนประโยคกรรตวาจกทไมเปนคเทยบ แสดงตวอยางไดดงน โครงสราง : ผทรงสภาพ + กรยาอกรรม ตวอยางเชน ภาษาตนฉบบ : …her leg got caught in the stirrup… ภาษาฉบบแปล : …ขาเธอตดอยในโกลน… (ตนแบบ : …ขาเธอถกจบอยในโกลน…) ในตวอยาง ผแปลคงสวนเนนผทรงสภาพ ขาเธอ ไวในต�าแหนงประธานตามทปรากฏในภาษาตนฉบบ และตามดวยกรยาอกรรม ตด(อย) ซงเปนกรยาอนทน�ามาแทนกรยากรรมวาจกเดม 2.2 การแปลแบบตรงภาษา โดยการใชโครงสรางเปนประโยคกรรมวาจกตนแบบในภาษาไทยคอกรรมวาจกเลอนกรรมนยเชงลบซงเปนประโยคคเทยบกบในภาษาตนฉบบ แสดงตวอยางไดดงน โครงสราง : ผทรงสภาพ + ถก/โดน + กรยาสกรรม + (โดย/ดวย/จาก + ผกระท�า) ตวอยางเชน ภาษาตนฉบบ : …, and about ten people got expelled. ภาษาฉบบแปล : …คนถกไลออกราวสบคน ในตวอยาง ผแปลคงสวนเนนผทรงสภาพ คน ไวในต�าแหนงประธานตามทปรากฏในภาษาตนฉบบ และใชกรยาชวยบงกรรมวาจก ถก วางหนากรยาหลก ไลออก ซงเปนกรยาสกรรมเพอแสดงสภาพของประธานผทรงสภาพทไดรบผลกระทบเชงลบจากการกระท�า ตามดวยสวนขยายประธานผทรงสภาพ ราวสบคน ซงแสดงการปรบเปลยนต�าแหนงการวางสวนขยายประธานเลกนอยในภาษาฉบบแปล 3. กรรมวาจกไมเลอนกรรมประธานไรตวตน (impersonal passive) พบกลวธการแปลแบบตรงภาษาเพยงกลวธเดยว โดยการใชโครงสรางเปนประโยคกรรมวาจกทลดความเปนตนแบบในภาษาไทยคอ กรรมวาจกไมเลอนกรรมประธานไรตวตนซงเปนประโยคคเทยบกบในภาษาตนฉบบ ดงตวอยาง โครงสราง : ใคร/คน/คนเรา/ + กรยาสกรรม + ผทรงสภาพ ตวอยางเชน ภาษาตนฉบบ : They will find ten dead bodies… ภาษาฉบบแปล : คนจะพบศพคนตายสบศพ… ในตวอยาง ผแปลคงสวนเนนผทรงสภาพ คนตายสบศพ ไวในต�าแหนงกรรมตามทปรากฏในภาษาตนฉบบ และคงผกระท�าซงเปนสรรพนามไรตวตน คน ไวในต�าแหนงประธานหนากรยาสกรรม พบ ซงแสดงการเนนกรรมผทรงสภาพโดยเปนสงทเดนในประโยคแทนประธานผกระท�า


อภปรายผลการวจย งานวจยนพบการปรากฏของหนวยสรางประโยคกรรมวาจกในภาษาองกฤษในอตราสวนทนอยเมอเทยบกบหนวยสรางประโยคทงหมดในภาษาตนฉบบ คอ ประมาณรอยละ 8 ของจ�านวนหนวยสรางประโยคทงหมด โดยพบอตราการปรากฏใชในนวนยายตนฉบบประเภทวทยาศาสตรมากทสด คอ ประมาณรอยละ 33 ของจ�านวนประโยคกรรมวาจกทงหมด และประมาณรอยละ 3 ของจ�านวนประโยคทงหมด และพบอตราการปรากฏใชในนวนยายตนฉบบประเภทผจญภยนอยทสด คอ ประมาณรอยละ 12 ของจ�านวนประโยคกรรมวาจกทงหมด และประมาณรอยละ 1 ของจ�านวนประโยคทงหมด ซงสอดคลองกบท Givón (1979a อางถงใน Givón : 2001) ไดเสนอไววา หนวยสรางประโยคกรรมวาจกมกปรากฏในเนอหาทไมเปนวชาการคอนขางนอย ดงเชน ในตวบทภาษาเขยนประเภทนวนยายทพบการปรากฏของหนวยสรางประโยคกรรมวาจกเพยงรอยละ 9 ในขณะทพบการปรากฏของหนวยสรางประโยคกรรตวาจกมากถงรอยละ 91 ส�าหรบผลการศกษากลวธการแปลหนวยสรางประโยคกรรมวาจกในนวนยายจากภาษาองกฤษเปนภาษาไทย พบวา กลวธการแปลทพบใชมากทสด คอ การแปลแบบสอความ โดยพบใชประโยคกรรตวาจกทไมเปนคเทยบในการแปลมากทสดในบรรดาโครงสรางประโยคทกชนดทใชในการแปลแบบสอความ ผวจยตงขอสงเกตวา เนองจากการแปลวรรณกรรมประเภทนวนยายนอกเหนอจากการตองรกษาความหมายเดมไวใหครบถวนถกตองแลว ยงตองรกษารสของความหมายเดมไวใหเปนรสเดยวกนดวย ดงนน หากใชกลวธการแปลแบบตรงภาษาแลวอาจท�าใหภาษาแปลขาดความเปนธรรมชาต และสอความหมายไดไมตรงตามปรบททปรากฏในภาษาตนฉบบ ผแปลจงเลอกทจะใชกลวธการแปลแบบสอความแทน โดยการปรบรปประโยค กรรมวาจกและเปลยนมาใชประโยคกรรตวาจกทไมเปนคเทยบในภาษาฉบบแปล ซงมลกษณะโครงสรางทยงคงสวนเนนผถกกระท�าไวในต�าแหนงประธาน หากแตตามดวยกรยาอนซงไมใชกรยากรรมวาจกเดมทปรากฏในประโยคภาษาตนฉบบ แตมความหมายเทยบเคยงกนได เพอเปนการหลกเลยงภาวะแทรกซอนทางภาษาและการคงไวซงอรรถรสในภาษาฉบบแปล สวนขอคนพบทวา กลวธการแปลทพบใชนอยทสดในบรรดากลวธการแปลทพบทงหมด คอ การแปลแบบตรงภาษา ผวจยสนนษฐานวา อาจเนองจากโดยลกษณะส�าคญของหนวยสรางประโยคกรรมวาจกแลวเปนหนวยสรางประโยคทมผถกกระท�าเดน และสมพนธกบการเปนหวเรองและการเสนอขอมลเกา/ใหมดวย ซงโดยปกตแลวผพดมกจะเนนทขอมลเกามากกวา และถาผถกกระท�าเปนขอมลเกากจะถกน�าไปไวทตน ประโยคกลายเปนประโยคกรรมวาจก แตเมอพจารณาถงหลกการแปลวรรณกรรมประเภทนวนยายแลว ความสละสลวยและความสนทรยของภาษาฉบบแปลกนบเปนองคประกอบทส�าคญ หากใชการแปลแบบตรงภาษาเปนสวนใหญแลวอาจท�าใหภาษาฉบบแปลขาดความเปนธรรมชาตไป ดวยเหตน เพอใหสามารถถายทอดความหมายไดถกตองตามปรบทของภาษาตนฉบบดวยเงอนไขของโครงสรางไวยากรณในภาษาฉบบแปล แตอาจไมครอบคลมถงความสละสลวยและความเปนธรรมชาตของภาษาฉบบแปล ผแปลจงเลอกทจะใชการแปลแบบตรงภาษาเปนสวนนอย โดยใชโครงสรางเปนประโยคกรรมวาจกตนแบบในภาษาไทยคอ กรรมวาจกเลอนกรรมนยเชงลบ ซงมลกษณะโครงสรางทคงสวนเนนผถกกระท�าไวในต�าแหนงประธาน และมกรยาชวยบงกรรมวาจก ถก หรอ โดน วางก�ากบหนากรยาหลก จดเปนประโยคคเทยบชนดเดยวกนกบในตนฉบบภาษาองกฤษ ซงผลการศกษานสอดคลองกบผลการวจยของนนทภค ประทปแกว (2553) เรอง กลวธการแปลหนวยสรางประโยคเนนสวนในเนอหาทไมเปนวชาการ ทพบวา ผแปลเลอกใชกลวธการแปลแบบ ตรงตวในอตราสวนทนอยในการแปลหนวยสรางประโยคกรรมวาจกในภาษาองกฤษโดยใชประโยคคเทยบกรรมวาจกทปรากฏในภาษาไทย


ดงนน การศกษากลวธการแปลหนวยสรางประโยคกรรมวาจกโดยน�าทฤษฎทางภาษาศาสตรอนไดแกแนวคดไวยากรณหนาทนยมเชงแบบลกษณภาษาและทฤษฎทางการแปลมาใชในการวเคราะหขอมลรวมกนนนแสดงใหเหนถงการเลอกใชกลวธการแปลหนวยสรางประโยคกรรมวาจกอยางมหลกการของผแปล ซงผวจยเหนวา ขอคนพบทนาสนใจนจะเปนการน�าเสนอแนวทางหนงในการน�าไปประยกตใชส�าหรบการแกไขปญหาการแปลตาง ๆ โดยเฉพาะปญหาดานไวยากรณดงทไดกลาวมาแลว เพอใหการแปลขามภาษาเกดผลสมฤทธตามจดมงหมาย

ขอเสนอแนะเพอการวจยตอยอด นอกจากการศกษากลวธการแปลในระดบโครงสรางประโยคแลว โครงสรางภาษาในระดบอน ๆ อยางเชน นามวลกรรมวาจก กเปนประเดนทนาสนใจทจะท�าการศกษาวาผแปลจะมกลวธการแปลแบบใดในการรกษาเจตนาและถายทอดความหมายตามปรบทไวใหไดมากทสด เนองจากในงานวจยนพบกลวธการแปลหนวยสรางประโยคกรรมวาจกโดยใชชนดโครงสรางเปนวลดวย ในทางตรงกนขามกอาจจะพบกลวธการแปลนามวลกรรมวาจกโดยใชชนดโครงสรางเปนประโยคได

บรรณานกรมกหลาบ มลลกะมาส. (2521) วรรณคดวจารณ. กรงเทพมหานคร : ธรรมสาร.โชตกา เศรษฐธญการ. (2553) กลวธการแปลหนวยสรางประโยคเนนสวนในเนอหาทเปนวชาการ. วทยานพนธ ศศ.ม. (สาขาวชาภาษาศาสตร). พษณโลก : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยนเรศวร.นนทภค ประทปแกว. (2553) กลวธการแปลหนวยสรางประโยคเนนสวนในเนอหาทไมเปนวชาการ. วทยานพนธ ศศ.ม. (สาขาวชาภาษาศาสตร). พษณโลก : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยนเรศวร.พมาน แจมจรส. (2550) เขยน. กรงเทพมหานคร : แสงดาว.สทธา พนจภวดล. (2542) คมอนกแปลมออาชพ. กรงเทพมหานคร : นานมบคส.อญชล สงหนอย. (กนยายน-ธนวาคม 2553) “กลวธการแปลหนวยสรางประโยคเนนสวน” มหาวทยาลยนเรศวร. 18 (3) หนา 65-79.อญชล สงหนอย วงศวฒนา. (มกราคม-มถนายน 2556) “หนวยสรางกรรมวาจกในภาษาไทย : การวเคราะหในแนวไวยากรณหนาทนยมแบบลกษณภาษา” ภาษาและภาษาศาสตร (มหาวทยาลยธรรมศาสตร). 31 (2) หนา 1-34.อญชล สงหนอย วงศวฒนา. (2558) เอกสารค�าสอน วจวภาคและวากยสมพนธ. พษณโลก : ภาควชา ภาษาศาสตร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร.Celce-Murcia, M and Larsen-Freeman, D. (1999) TheGrammarBook:anESL/EFL Teacher’sCourse. Boston, MA : Heinle & Heinle.Givón, T. (2001) Syntax (Vol. 1-2). Amsterdam/Philadelphea : John Benjamins.Newmark, P. (1988) ATextbookofTranslation. Hertfordshire, UK : Prentice Hall International.

74 ปีที่ 11 ฉบับที่ 22 กรกฎาคม...

Documents