ค ำน ำ

ประเทศไทย เปนประเทศหนงทเปนรฐภาคขององคการสหประชาชาต และไดใหการรบรองปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน รวมทงเขารวมเปนภาคสนธสญญาระหวางประเทศดานสทธมนษยชนหลายฉบบ ท าใหมผลผกพนทจะตองปฏบตตามสนธสญญา รวมถงขอตกลงระหวางประเทศใน เรองตาง ๆซงแผนสทธมนษยชนแหงชาตเปนแนวคดหนงในการประชมระดบโลกทประเทศไทยไดน ากรอบแนวทางมาด าเนนการ โดยไดจดท าและประกาศใชแผนสทธมนษยชนแหงชาตมาแลว 2 ฉบบ ทงน แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 ทประกาศใชตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท 20 ตลาคม 2552 จะครบวาระในป พ.ศ. 2556 ดงนน กระทรวงยตธรรม โดยกรมคมครองสทธและเสรภาพ รวมกบมหาวทยาลยมหดล จดท าโครงการจดท าแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 ดวยกระบวนการมสวนรวมของทกภาคสวนครอบคลมทวประเทศขน โดยไดมการศกษาทบทวนวรรณกรรมจากแหลงขอมลตางๆ อาท ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชนแนวทางการจดท าแผนสทธมนษยชนขององคการสหประชาชาต แผนปฏบตการสทธมนษยชนแหงชาตของนานาประเทศและประเทศในอาเซยน รวมทงการทบทวนสถานการณดานสทธมนษยชนรฐธรรมนญและกฎหมายทเกยวของ แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 1 และฉบบท 2 ตลอดจนเปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษ และการวเคราะหสถานการณทเกยวของกบสทธมนษยชนเพอใชประกอบในการจดท าแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

กระทรวงยตธรรม โดยกรมคมครองสทธและเสรภาพ ขอขอบคณทานผทรงคณวฒ ผเชยวชาญดานสทธมนษยชน หนวยงาน และทกทานทมสวนรวมในการท าใหแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 น ส าเรจลลวงตามวตถประสงค และคาดหวงวาเมอมการประกาศใชแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561) อยางเปนทางการแลว แผนสทธมนษยชนแหงชาตจะเปนแนวทางหรอเครองมอส าคญ ทจะชวยใหองคกรเครอขายสทธมนษยชนน าไปใชปฏบตในการสงเสรม ปกปอง คมครองสทธมนษยชน ใหแกประชาชนเพอใหสามารถเขาถงสทธอนจะพงไดรบในแตละเรองอยางเทาเทยมกนซงจะเปนการยกระดบคณภาพชวตทด ใหเกดแกประชาชนเพมความเขมแขงตามหลกนตรฐและสรางรากฐาน ทเขมแขงใหกบสงคมไทยอนจะน าไปสการบรรลเปาหมายในการท าใหสงคมไทยเปนสงคมทสงเสรมสทธ เสรภาพ และความเทาเทยม โดยค านงถงศกดศรความเปนมนษย เพอน าไปสสงคมสนตสขตอไป

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม กนยายน 2556

สำรบญ

หนำ

สวนท 1 แหลงขอมลและทบทวนวรรณกรรม

1. แนวคดและหลกกำรสทธมนษยชน ...................................................................... 1 1.1 ความหมายสทธมนษยชน ............................................................................. 1 1.2 ขอบเขตของสทธมนษยชน ........................................................................... 2 1.3 หลกการของสทธมนษยชน ........................................................................... 5 1.4 ความหมายระหวางสทธมนษยชนและสทธเสรภาพ ...................................... 7 1.5 ศาสนากบสทธมนษยชน ............................................................................... 8

2. ปฏญญำสำกลวำดวยสทธมนษยชนและสนธสญญำระหวำงประเทศดำนสทธมนษยชน 9 2.1 ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน .............................................................. 9 2.2 สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธมนษยชน ............................................. 10

3. แนวทำงกำรจดท ำแผนสทธมนษยชนขององคกำรสหประชำชำต ...................... 17 3.1 วตถประสงคพนฐาน ..................................................................................... 18 3.2 ประโยชนของแผนปฏบตการสทธมนษยชนแหงชาต .................................... 18 3.3 กระบวนการจดท าแผนปฏบตการสทธมนษยชนแหงชาตของสหประชาชาต 19

4. แผนปฏบตกำรสทธมนษยชนแหงชำตของประเทศอำเซยนและแผนสทธมนษยชน 19 แหงชำตของประเทศตำงๆ

4.1 ประชาคมอาเซยน ........................................................................................ 19 4.2 แผนสทธมนษยชนในประเทศประชาคมอาเซยน .......................................... 21 4.3 การด าเนนงานในเรองแผนปฏบตการสทธมนษยชนแหงชาตของนานาประเทศ 32

สวนท 2 กำรวเครำะหสถำนกำรณและเชอมโยงเพอวำงกรอบทศทำงแผนสทธมนษยชน แหงชำต ฉบบท 3

1. สถำนกำรณประเดนทเกยวของกบสทธมนษยชนจำกกำรรบรองปฏญญำสหสวรรษ 37 1.1 การวเคราะหสถานการณประเดนทเกยวของกบสทธมนษยชน ..................... 38 1.2 ความยากจนและการกระจายรายได ............................................................. 38 1.3 การศกษา ..................................................................................................... 41 1.4 การสาธารณสข ............................................................................................ 41 1.5 ความเทาเทยมกนระหวางเพศ ...................................................................... 43

1.6 อาชญากรรม ................................................................................................ 44

1.7 การคมครองผบรโภค .................................................................................... 45 1.8 กลมผสงอาย ................................................................................................ 45 1.9 เบยยงชพ ..................................................................................................... 48

2. สถำนกำรณสทธมนษยชนของประเทศไทยจำกขอมลหนวยงำนตำงๆ .............. 48 2.1 กระบวนการยตธรรมการเมองการปกครอง………………………………………........ 48 2.2 โทษประหารชวต .......................................................................................... 51 2.3 เสรภาพการสอสารและสอมวลชน ................................................................ 53 2.4 สทธชมชนและการจดการทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอมและทดนทเปนธรรม

และยงยน ..................................................................................................... 54 2.5 การคามนษย ................................................................................................ 55 2.6 สทธและสถานะบคคลของคนไรรฐ ไรสญชาต ผอพยพ คนไทยพลดถน และผหนภยจากการสรบ .............................................................................. 56 2.7 ความหลากหลายทางเพศ : เพศสภาวะและความเทาเทยมทางเพศ ............. 56 2.8 สถตขอรองเรยนการถกละเมดสทธมนษยชน ................................................ 57

3. ควำมส ำเรจและควำมทำทำยในรำยงำนกำรประเมนผลสมฤทธกำรด ำเนนงำนตำม 57 แผนสทธมนษยชนแหงชำต ฉบบท 2 (ชวงครงแผน) ประจ ำป พ.ศ. 2552 – 2554 3.1 ความส าเรจจากการด าเนนงานตามแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 (ชวงครงแผน) 58 3.2 ปญหาอปสรรคในการขบเคลอนแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 (ชวงครงแผน) 59 3.3 การเพมขดความสามารถขบเคลอนแผนสทธมนษยชนแหงชาต .................... 60 3.4 ขอเสนอแนะอนๆ ตอกรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม........ 61

4. ขอเสนอแนะทประเทศไทยรบมำปฏบตภำยใตกระบวนกำร Universal Periodic Review 62

5. สถำนกำรณทปรำกฏในรำยงำนประเทศตำมสนธสญญำระหวำงประเทศไทยเปนภำค 74 5.1 รายงานประเทศไทยตามพนธกรณภายใตกตการะหวางประเทศวาดวยสทธพลเมอง และสทธทางการเมอง .................................................................................. 74 5.2 รายงานประเทศไทยตามพนธกรณภายใตกตการะหวางประเทศวาดวยสทธทาง เศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม .................................................................... 76 5.3 รายงานประเทศไทยตามพนธกรณภายใตอนสญญาระหวางประเทศวาดวยการขจด

การเลอกปฏบตทางเชอชาตในทกรปแบบ .................................................... 78

5.4 รายงานประเทศไทยตามพนธกรณภายใตอนสญญาระหวางประเทศวาดวย

การตอตานการทรมานและการประตบตหรอการลงโทษอนทโหดราย ไรมนษยธรรม หรอย ายศกดศร ..................................................................... 79 5.5 รายงานประเทศไทยตามพนธกรณภายใตอนสญญาระหวางประเทศวาดวยสทธเดก 80

5.6 รายงานประเทศไทยตามพนธกรณภายใตอนสญญาวาดวยสทธของคนพการ .... 82 5.7 รายงานประเทศไทยตามพนธกรณภายใตอนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบต ตอสตรในทกรปแบบและพธสารเลอกรบเรองการรบขอรองเรยน ................. 83

6. กำรวเครำะหเพอวำงทศทำงแผนสทธมนษยชนแหงชำต ฉบบท 3 86 6.1 แผนภาพแสดงความเชอมโยงหลกการสากลและนโยบายระดบชาตดานสทธมนษยชน 87 6.2 ความสอดคลองเชอมโยงระหวางบรบทของไทย รฐธรรมนญ สถานการณสทธ มนษยชนทส าคญ ความคดจากทกภาคสวน และหลกการสากล ปฏญญาสากล

วาดวยสทธมนษยชน สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธมนษยชนทไทย เขาเปนภาค และUPR เพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ................. 88

7. กำรรวมแสดงควำมคดเหนจำกทกภำคสวนตอรำงแผนสทธมนษยชนแหงชำต ฉบบท 3 133

บทสรป ............................................................................................................................... 134

บรรณำนกรม ....................................................................................................................... 138

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

1

สวนท 1 แหลงขอมลและทบทวนวรรณกรรม

การทบทวนวรรณกรรมจะน าเสนอขอมลใน 4 สวนดวยกน โดยสวนแรกแนวคดและหลกการ สทธมนษยชน สวนทสองปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชนและสนธสญญาดานสทธมนษยชน กลไกUniversal Periodic Review - UPR สวนทสามแนวทางการจดท าแผนสทธมนษยชนของสหประชาชาต และสวนทสแผนสทธมนษยชนแหงชาตของประชาคมอาเซยนและแผนสทธมนษยชนแหงชาตของประเทศอนๆ ดงน

1. แนวคดและหลกการสทธมนษยชน 1.1 ความหมายสทธมนษยชน

ค าวา สทธมนษยชน ในอดตยงไมเปนทแพรหลาย จนกระทงมการกอตงองคการสหประชาชาตแลว จงไดถกน ามาใชอยางแพรหลายทงในระดบภมภาคและในระดบนานาชาต ซงในกฎบตรสหประชาชาตไดกลาวถงสทธมนษยชนไวหลายแหง เชน ในอารมภบท มขอความทกลาวถงความมงหมายของสหประชาชาตไววา

“เพอเปนการยนยนความเชอในสทธขนพนฐานของความเปนมนษย ในศกดศรและคณคาของมนษยชาต To Reaffirm Faith in Fundamental Human Rights, in the Dignity and Worth of the Human Person….” (United Nation Organization, 2012)

ในตวกฎบตรสหประชาชาตไดเพยงกลาวถงสทธมนษยชนไวในทตาง ๆ เชน ในอารมภบทดงกลาวมาแลว ในขอ 1 ขอ 13 ขอ 55 ขอ 56 ขอ 62 และขอ 76 เทานน แตมไดมค านยามหรอค าอธบายเกยวกบสทธมนษยชนแตอยางใด

ในทางวชาการมกไมมการใหค านยามความหมายของสทธมนษยชน นอกจากมการพยายามอธบายค าปรารภของปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน ทวา “โดยทการยอมรบนบถอเกยรตศกดประจ าตว และสทธเทาเทยมกนและโอนมไดของบรรดาสมาชกทงหลายแหงครอบครวมนษยชนเปนหลกการพนฐานแหงอสรภาพ ความยตธรรมและสนตภาพโลก” นน หมายถง

สทธมนษยชน เปนสทธประจ าตวของมนษยทกคน เพราะมนษยทกคนมศกดศร มเกยรตศกดประจ าตว สทธมนษยชนไมสามารถโอนใหแกกนได แตนกปฏบตการสทธมนษยชนใหค าอธบายวา เราเรยกสงจ าเปนส าหรบคนทกคนทตองไดรบในฐานะท เปนคน ซงท าใหคนๆนนมช วตอยรอดไดอยาง มความเหมาะสมแกความเปนคนและสามารถมการพฒนาตนเองได วา คอ “สทธมนษยชน” เมอน าค าอธบายทง 2 ประการมาประกอบกน กสามารถเขาใจไดวา

สทธมนษยชน คอ สงจ าเปนส าหรบคนทกคนทตองไดรบในฐานะทเปนคน เพอท าใหคนๆ นน มชวตอยรอดไดและมการพฒนา สทธมนษยชนจงม 2 ระดบ (กรมคมครองสทธและเสรภาพ ,2555)

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

2

ระดบแรก ระดบทสอง

สทธทตดตวคนทกคนมาแตเกด ไมสามารถถายโอนใหแกกนได อยเหนอกฎหมายและอ านาจ ใดๆ ของรฐทกรฐ สทธเหลาน ไดแก สทธในชวต หามฆาหรอท ารายตอชวต หามการคามนษย หามทรมานอยางโหดราย คนทกคนมสทธในความเชอ มโนธรรมหรอลทธทางศาสนา ทางการ เมอง มเสรภาพในการแสดงความคดเหนและแสดงออกหรอการสอความหมายโดยวธ อน สทธมนษยชนเหลานไมจ าเปนตองมกฎหมายมารองรบ สทธเหลานกด ารงอย ซงอยางนอยอยในมโนธรรมส านกถงบาปบญคณโทษทอยในตวของแตละคน เชน แมไมมกฎหมายบญญตวาการฆาคนเปนความผดตามกฎหมาย แตคนทกคนมส านกรไดเองวาการฆาคนนนเปนสงตองหาม เปนบาปในทางศาสนา เปนตน

สทธท ต องได รบการรบรองในรปของกฎหมายหรอตองไดรบการคมครองโดยรฐบาล ไดแก การไดรบสญชาต การมงานท า การไดรบความคมครองแรงงาน ความเสมอภาคของหญงชาย สทธของเดก เยาวชน ผสงอาย และคนพการ การไดรบการศกษาขนพนฐาน การประกนการวางงาน การไดรบบรการทางดานสาธารณสข การสามารถแสดงออกทางดานวฒนธรรมอยางอสระ สามารถไดรบความเพลดเพลนจากศลปะ วฒนธรรมในกลมของตน เปนตน

สทธมนษยชนระดบทสองนตองเขยนรบรองไวในกฎหมายหรอรฐธรรมนญหรอแนวนโยบายพนฐานของร ฐของแต ละประเทศ เพ อ เปนหลกประกนวาคนทกคนทอยในรฐนนจะไดรบความคมครองชวตความเปนอย ใหมความเหมาะสมแกความเปนมนษย

1.2 ขอบเขตของสทธมนษยชน

เมอพดถงสทธมนษยชน จงมความหมายกวางกวา “สทธ” ตามกฎหมาย นกกฎหมายโดยทวไปมกอธบายวา “สทธ” คอประโยชนทกฎหมายรบรอง ซงเปนไปตามหลกกฎหมายในขอบเขตทแคบ ในแงทวา คนจะมสทธได ตองมกฎหมายรบรองไวเทาน น ถากฎหมายไมเขยนรบรองไวย อมไมมสทธ หรอไมไดรบ สทธ แตในแงของ “สทธมนษยชน” นน ขอบเขตของสทธมนษยชนกวางกวาสงทกฎหมายรบรอง ดงกลาวขางตน สทธมนษยชนทไดรบการรบรองทวโลก วาเปนมาตรฐานขนต าของการปฏบตตอมนษยนน สามารถจ าแนกไดครอบคลมสทธ 5 ประเภท ไดแก (กรมคมครองสทธและเสรภาพ ,2555)

1) สทธพลเมอง ไดแก สทธในชวตและรางกาย เสรภาพและความมนคงในชวต ไมถกทรมาน ไมถกท ารายหรอฆา สทธในกระบวนการยตธรรม ไดแก สทธในความเสมอภาคตอหนากฎหมาย สทธทจะไดรบการปกปองจากการจบกมหรอคมขงโดยมชอบ สทธทจะไดรบการพจารณาคดในศาลอยางย ตธรรม โดยผพพากษาทมอสระ สทธในการไดรบสญชาต เสรภาพของศาสนกชนในการเชอถอและปฏบตตามความเชอถอ

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

3

2) สทธทางการเมอง ไดแก สทธในการเลอกวถชวตของตนเองทงทางการเมอง เศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม รวมถงการจดการทรพยากรธรรมชาต เสรภาพในการแสดงความคดเหนและการแสดงออก สทธการมสวนรวมกบรฐในการด าเนนกจการทเปนประโยชนสาธารณะ เสรภาพในการชมนมโดยสงบ เสรภาพในการรวมกลม สทธในการเลอกตงอยางเสร

3) สทธทางเศรษฐกจ ไดแก สทธในการมงานท า ไดเลอกงานอยางอสระและไดรบคาจางอยางเปนธรรม สทธในการเปนเจาของทรพยสน การไดรบมาตรฐานการครองชพอยางพอเพยง

4) สทธทางสงคม ไดแก สทธในการไดรบการศกษา สทธในการไดรบหลกประกนดานสขภาพ แมและเดกตองไดรบการดแลเปนพเศษ ไดรบการพฒนาบคลกภาพอยางเตมท ไดรบความมนคงทางสงคม มเสรภาพในการเลอกคครองและสรางครอบครว

5) สทธทางวฒนธรรม ไดแก การมเสรภาพในการใชภาษาหรอสอความหมายในภาษาทองถนตน มเสรภาพในการแตงกายตามวฒนธรรม การปฏบตกจตามวฒนธรรม ประเพณทองถนของตน การปฏบตตามความเชอทางศาสนา การพกผอนหยอนใจดานการแสดงศลปะ วฒนธรรม บนเทงไดโดยไมมใครมาบงคบ

ดงนนกลาวไดวา “สทธตามกฎหมาย” ทกอยางไมใชเรองสทธมนษยชน มสทธบางอยางเทานนถอเปนสทธมนษยชน เพราะเปนสงทตดตวมนษยมาแตเกด ไมสามารถโอนไปใหคนอน หรอไมมใครมาพรากไปจากมนษยแตละคนได และสทธทเปนสทธมนษยชนนนถอเปนมาตรฐานขนต าของการปฏบตระหวางมนษย เชน การฆาหรอท ารายกน แมไมมกฎหมายบญญตวา การท าราย หรอการฆาเปนความผด คนทกคนกรอย แกใจวาเปนความผด แตการทคนในชาตไมไดรบ “อาหาร” ทเพยงพอแกการยงชพไมถอวามใครท าผดกฎหมาย แตเปนการละเมดสทธมนษยชนประเภทหนง ทรฐบาลมหนาทตองจดการใหคนในชาตไดรบอาหารอยางพอเพยงแกการมชวตอยรอด

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

4

- การพกผอน/วนหยด/นนทนาการ - ก าหนดวถชวตทางวฒนธรรม - การคมครองทรพยสนทางปญญา - การปกปองและปฏบตตามวฒนธรรม

- สทธในชวตและรางกาย - หามทรมาน ลงโทษโหดราย ทารณ - หามการเปนทาส - สทธในทรพยสน - ไดรบปจจย 4 ทเหมาะสม - ความเปนสวนตว - การสอสารถงกน - การเดนทาง/การเลอกถนทอย - ความเสมอภาคทางกฎหมาย และไมถกเลอกปฏบต - เขาถงศาล/ การพจารณา ในศาลอสระ - ปลอดการจบกม กกขง หรอเนรเทศโดยพลการ - แจงขอหา สนนษฐาน วามความบรสทธ - การถอศาสนา ความเชอความคด - สทธชาตพนธ - หญงชายเทาเทยมกน

แผนภาพท 1 ภาพรวมขอบเขตของสทธมนษยชน

- การแสดงความคดเหน การแสดงออก เสรภาพของสอ - เสรภาพในการชมนมรวมกลม - ก าหนดวถชวตทางการเมอง - การเลอกตง - การตงพรรคการเมอง - การมสวนรวมทางการเมองและเขา ถงบรการสาธารณะ - การแสวงหา รบ เผยแพรขอมลขาวสาร

- ก าหนดวถชวตทางสงคม - ไดรบการศกษา - การมครอบครวคครอง - ครอบครวไดรบการคมครองจากรฐ - คมครองมารดาและบตร - ประกนสงคม สขภาพ สวสดการ สงคม

- ก าหนดวถชวตทางเศรษฐกจ - การมงานท า - การเลอกงานอยางเสร คาจาง สภาพการจางทเปนธรรม - การตงสหภาพ/นดหยดงาน - การเขาถงทรพยากรธรรมชาต

สทธทางการเมอง

สทธทางสงคม สทธพลเมอง

สทธทางเศรษฐกจ สทธทางวฒนธรรม

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

5

1.3 หลกการของสทธมนษยชน ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน นอกจากระบขอบเขตของสทธมนษยชนวาครอบคลม

สทธอะไรแลว ตวปฏญญาฯ เองยงไดน าเสนอหลกการส าคญของสทธมนษยชนไวดวย หลกการนถอเปนสาระส าคญทใชอางองความเปนสากลของสทธมนษยชน และใชเปนเครองมอชวดวาสงคมใดมการเคารพ และปฏบตตามหลกการสทธมนษยชนหรอไม ส าหรบหลกการส าคญของสทธมนษยชน ประกอบดวย (UNDP, 2006)

1) เปนสทธธรรมชาต ตดตวมนษยมาแตเกด (Natural Rights) หมายความวา มนษยทกคน มศกดศรประจ าตวตงแตเกดมาเปนมนษย ศกดศรความเปนมนษย (Human Dignity) น ไมมใครมอบให เปนสงทธรรมชาตไดก าหนดขนในมนษยทกคน

ความหมายของศกดศรความเปนมนษย หมายถง (1) ศกดศรความเปนมนษย คอ คณคาของคนในฐานะทเขาเปนมนษย (2) การใหคณคาของมนษย แบงเปน 2 ประเภท

(2.1) คณคาทถกก าหนดขนโดยสงคม เปนการใหคณคาของมนษยในฐานะการด ารงต าแหนงทางสงคม ซงมความแตกตางกนขนอยกบการมอ านาจหรอการยดครองทรพยากรของสงคม

(2.2) คณคาทถกก าหนดขนโดยธรรมชาต เปนการใหคณคาของมนษยในฐานะท เปนมนษย ซงมความเทาเทยมกน ไมแบงแยก (3) การก าหนดคณคาทแตกตางกนน ามาซงการลดทอนคณคาความเปนมนษย ผคนในสงคมโดยทวไปมกใหคณคาทางสงคม เชน ฐานะต าแหนงหรอเงนตรามากกวา ซงการใหคณคาแบบนน ามาซงการ เลอกปฏบต จงตองปรบวธคดและเนนใหมการปฏบต โดยการใหคณคาของความเปนคนในฐานะความเปนมนษย ไมใชใหคณคาคนตามสถานภาพทางเศรษฐกจและสงคม

2) สทธมนษยชนเปนสากลและไมสามารถถายโอนกนได (Universality & Inalienability) หมายความวา สทธมนษยชนนนเปนของคนทกคน ไมมพรมแดน คนทกคนมสทธมนษยชนตางๆ ดงทกลาวมาน เชนเดยวกน เพราะโดยหลกการแลวถอวา คนทกคนยอมถอวาเปนคน ไมวาอยทไหนในโลก ไมวาจะมเช อชาต สญชาต เหลาก าเนดใดกตาม ยอมมสทธมนษยชนประจ าตวทกคนไป จงเรยกไดวาสทธมนษยชนเปนของคนทกคน ไมวาคนๆ นน จะยากจนหรอร ารวย เปนคนพการ เปนเดก เปนผหญง

สวนทกลาววาสทธมนษยชนไมสามารถถายโอนใหแกกนได หมายความวา ในเมอ สทธมนษยชนเปนสทธประจ าตวของมนษย มนษยแตละคนยอมไมสามารถมอบอ านาจ หรอสทธมนษยชน ของตนใหแกผ ใดไดไมมการครอบครองสทธแทนกน แตกตางจากการครอบครองทดนหรอทรพยสน เพราะสทธมนษยชนเปนเรองทธรรมชาตก าหนดขน เปนหลกการททกคนตองปฏบต แตหากจะถามวาในเมอสทธมนษยชนเปนของคนทกคนเชนนแลว สามารถมสทธมนษยชนเฉพาะกลมไดหรอไม ในทางสากลไดมการจดหมวดหมและกลมของสทธมนษยชนเปนสทธของกลมเฉพาะและสทธตามประเดนปญหา เชน สทธสตร สทธเดก สทธในกระบวนการยตธรรม สทธผตดเชอ HIV/เอดส สทธของผลภย เปนตน

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

6

3) สทธมนษยชนไมสามารถแยกเปนสวนๆ วาสทธใดมความส าคญกวาอกสทธหนง (Indivisibility) กลาวคอ สทธพลเมองและสทธทางการเมอง ไมสามารถแบงแยกวามความส าคญกวาสทธทางเศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม สทธทงสองประการนตางมความส าคญเทาเทยมกน ดงนนรฐบาลใดจะมาอางวาตองพฒนาประเทศใหประชาชนมความเปนอยทางเศรษฐกจ หรอตองแกปญหาปากทองกอน แลวจงคอย ใหประชาชนมสวนรวมทางการเมอง ยอมขดตอหลกการน

4) ความเสมอภาคและหามการเลอกปฏบต (Equality and Non-Discrimination) การเลอกปฏบตเปนปญหาทเกดขนมานานในทกสงคม และถอเปนการละเมดสทธมนษยชน เพราะเหตวาในฐานะทเราเกดมาเปนคน ตองไดรบการปฏบตอยางเทาเทยมกน ไมวาจะเปนคนจน คนรวย คนพการ เดก หรอผสงอาย คนปวยหรอมสขภาพด ความเสมอภาคไมใชการไดรบเทากน เชน การทนกเรยนทกคนทท าผดระเบยบจะตองถกเฆยน 3 ท เทาๆ กน อยางนไมถอวาเปนความเสมอภาค

ความเสมอภาค คอ การททกคนควรไดรบจากสวนทควรได ในฐานะเปนคน เชน การแจกของผประสบภยน าทวม ทกคนจะไดรบของแจกขนพนฐาน เชน ไดรบขาวสาร อาหารแหง ยาปองกนเทาเปอย แตหากมครอบครวหนง มคนปวยทตองการยาเปนพเศษ หรอบางครอบครวมเดกออน ตองไดรบนมผงเพมส าหรบเดก ทางราชการสามารถเพมยา และนมผงใหแกครอบครวเหลานน นคอความเสมอภาคทไดรบ เพราะทกคนในครอบครวไดรบแจกสงจ าเปนเพอการยงชพแลว

หลกความเสมอภาค คอ ตองมการเปรยบเทยบกบของ 2 สง หรอ 2 เรอง และดวาอะไรคอสาระส าคญของเรองนน หากสาระส าคญของประเดนไดรบการพจารณาแลว ถอวามความเสมอภาคกน เชน การทรฐจดเกบภาษเงนไดบคคลไมเทากน คนทมรายไดมากกเสยภาษมาก คนทมรายไดนอยกเสยภาษนอย คนทมรายไดไมถงเกณฑทก าหนดกไมตองเสยภาษ แตการมรายไดมากหรอนอยเปนสาระส าคญของการเกบภาษ ซงเปนธรรมส าหรบประชาชน

การเลอกปฏบตนน เปนเหตใหเกดความไมเสมอภาค เชน การรกษาพยาบาล หรอการเขาถงบรการสาธารณะของรฐเปนไปไมทวถง และไมเทาเทยมกน เพราะมความแตกตางของบคคลในเรองเชอชาต เชน หากมแรงงานขามชาตชาวกมพชาหรอพมามารกษา เจาหนาทมกไมอยากใหบรการทด หรอไมยอมรบรกษาผมเชอเอชไอว หรอผปวยเอดส เปนตน

หลกการเรองความเสมอภาคและหามการเลอกปฏบต ในสงคมไทยนน ปรากฏอยในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 มาตรา 30 ทวา การเลอกปฏบตเพราะเหตแหงความแตกตาง ตามทรฐธรรมนญก าหนดไว ไมอาจกระท าได ซงมาตรา 30 ของรฐธรรมนญฉบบใหมน มขอความใกลเคยงกบบทบญญตของมาตราเดยวกนตามรฐธรรมนญ ป พ.ศ. 2540

5) การมสวนรวมและการเปนสวนหนงของสทธนน (Participation & Inclusion) หมายความวา ประชาชนแตละคนและกลมของประชาชนหรอประชาสงคมยอมมสวนรวมอยางแขงขนในการเขาถงและไดรบประโยชนจากสทธพลเมอง สทธทางการเมอง และสทธทางเศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

7

6) ตรวจสอบไดและใชหลกนตธรรม (Accountability & The Rule of Law) หมายถง รฐและองคกรทมหนาทในการกอใหเกดสทธมนษยชน ตองมหนาทตอบค าถามใหไดวาสทธมนษยชนไดรบการปฏบตใหเกดผลจรงในประเทศของตน สวนสทธใดยงไมไดด าเนนการใหเปนไปตามหลกการสากลกตองอธบาย ตอสงคมไดวาจะมขนตอนด าเนนการอยางไร โดยเฉพาะรฐตองมมาตรการปกครองประเทศโดยใชหลกนตธรรม หรอปกครองโดยอาศยหลกการทใชกฎหมายอยางเทยงธรรม ประชาชนเขาถงกระบวนการยตธรรมไดโดยงาย มกระบวนการไมซบซอนเปนไปตามหลกกฎหมายและมความเทาเทยมกนเมออยตอหนากฎหมาย ไมมใครอยเหนอกฎหมายได

1.4 ความหมายระหวางสทธมนษยชนและสทธเสรภาพ เนองจากมหลายคนเกดขอสงสยวา “สทธมนษยชน” กบ “สทธเสรภาพ” มความเหมอน หรอความแตกตางกนหรอไม อยางไร ดงนน ในฐานะทกรมคมครองสทธและเสรภาพเปนหนวยงานในการด าเนนงานทงในเรองสทธมนษยชน และสทธเสรภาพ ไดมการศกษา คนควาจากเอกสาร การระดมความคดเหนของนกวชาการ ผเชยวชาญในหลายแขนง เพราะยงไมมบคคลใดใหค าจ ากดความทชดเจนไวตามบรบทของประเทศไทยแลว จงอาจสรปไดวา

“สทธมนษยชน (Human Rights)” หมายความถง สทธทมตามธรรมชาต ซงตดตวมนษย มาตงแตเกด โดยมความเปนสากลและมการรบรองไวในปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน หรอ กตกา อนสญญา ขอตกลงตางๆ ระหวางประเทศดานสทธมนษยชน ททกประเทศทวโลกใหการรบรอง

“สทธเสรภาพ” (Rights and Liberties) หมายความถง สทธทมการบญญตรบรองไวในกฎหมายของแตละรฐ วาประชาชนจะมสทธและเสรภาพ ในเรองใด มากนอย แคไหน เพยงใด ขนอยกบบรบทสงคมของประเทศนนๆ

“สทธเสรภาพ” (Rights and Liberties) ตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๕๒ ไดบญญตไวเปน ๒ ค า คอ

“สทธ” หมายถง อ านาจอนชอบธรรม บคคลมสทธและหนาทตามรฐธรรมนญ และอ านาจทจะกระท าการใด ๆ ไดอยางอสระ โดยไดรบการรบรองจากกฎหมาย

“เสรภาพ” หมายถง ความสามารถทจะกระท าการใดๆ ไดตามทตนปรารถนาโดยไมมอปสรรคขดขวาง เชน เสรภาพในการพด เสรภาพในการนบถอศาสนา ความมสทธทจะท าจะพดไดโดยไมละเมดสทธของผอน

ดงนน กรมคมครองสทธและเสรภาพเหนวา “สทธมนษยชน” เปนเรองตงแตเกดจนตาย เปนสทธตามธรรมชาตททวโลกใหการรบรอง แตถาเมอใดมกฎหมายบญญตในเรองใด เพอรบรองสทธและเสรภาพไวเปนการเฉพาะซงกฎหมายนนอาจมผลท าใหเปนการจ ากดสทธบางประการ ทงนเพอความสงบสขของสงคม อยางไรกตามหากกฎหมายใดทมการจ ากดหรอละเมดสทธมนษยชน หรอลดรอนสทธเสรภาพ อาจมการพจารณาแกไข หรอยกเลกกฎหมายนนกได

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

8

สทธมนษยชน สทธและเสรภาพ

หมายความถง สทธทมตามธรรมชาตซงตดตวมนษยมาตงแตเกด โดยมความเปนสากลและมการรบรองไวในปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน หรอกตกา อนสญญาขอตกลงตางๆระหวางประเทศดานสทธมนษยชนททกประเทศทวโลกใหการรบรอง

หมายความถง สทธและเสรภาพทมการบญญตรบรองไวในรฐธรรมนญและกฎหมายของแตละรฐ วาประชาชนจะมสทธและเสรภาพ ในเรองใ ด มากนอยแคไหน เพยงใด ขนอยกบบรบทสงคมของประเทศนนๆ แตหากกฎหมายใดทมการจ ากดสทธและเสรภาพหรอละเมดสทธมนษยชนหรอลดรอนสทธเสรภาพอาจมการพจารณาแกไขหรอยกเลกกฎหมายนนกได

1.5 ศาสนากบสทธมนษยชน ศาสนาเปนสงทมมาชานาน ซงหากพจารณาแลวหลกศาสนาไมวาจะเปนศาสนาใดกมกมหลก

ค าสอนทยดโยงกบสทธมนษยชน เพราะทกศาสนาสอนใหทกคนเปนคนด การอยรวมกนอยางสงบสข ถงแมในระยะแรกศาสนาเปนสงทถกก าหนดขนมาเพอขจดความหวาดกลวสงตางๆ ทลอมรอบตวของมนษย คดวาปรากฏการณทางธรรมชาตทเกดขนมาจากการกระท าของผมฤทธมากกวาตน เมอมนษยเรมเรยนรธรรมชาตมากขนและเกดเปนศาสนาทมเหตผลเขามาเปนแบบแผนและเปนแนวทางในการด าเนนชวต ความเชอศรทธาในกจกรรมหรอพธกรรมตางๆ ของแตละศาสนากกลายมาเปนประเพณวฒนธรรมทท าสบตอกนมาเปนระยะเวลายาวนาน ดงนน ศาสนาทกศาสนาจะเปนทพงทางใจของมนษย มหลกธรรมค าสอนทมงหมายสงสอนใหคนทเปนสมาชกในสงคมเปนคนด มคณธรรม มเหตผล และศรทธาในความถกตอง มพธกรรมและเครองหมายหรอสญลกษณทบงบอกถงความเปนศาสนานนๆ บคคลไมวาจะอยในฐานะ บทบาทใด จะตองยดหลกธรรมในการด าเนนชวต เพราะธรรมหรอหลกค าสอนจะชวยแกปญหาและอปสรรคตางๆ ได อกทงจะท าใหทกคนอยรวมกนไดอยางสนต (อมร สงขนาค, มปป.)

ส าหรบคนไทยแลว ศาสนาเปนสถาบนส าคญของสงคมไทยโดยยอมรบศาสนาพทธเปนศาสนาส าคญประจ าชาต และเปดโอกาสใหบคคลนบถอศาสนาตางๆไดโดยอสระ ยอมใหศาสนาส าคญทงปวงตงอยใน

สทธ เสรภาพ

อ านาจอนชอบธรรม บ ค ค ล ท ม ส ทธ และหนาทตามรฐธรรมนญ แ ล ะ อ า น า จ ท จ ะก ร ะท า ก า ร ใ ดๆ ไ ดอย าง อสระโดยการรบรองจากกฎหมาย

ใหความสามารถทจะก ร ะท า ก า ร ใ ดๆ ไ ดตามทตนปรารถนาโ ด ย ไ ม ม อ ป ส ร ร คขดขวาง และตองไมละเมดสทธของผอน

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

9

ประเทศไทยได เชน ศาสนาครสต อสลาม พราหมณ ฮนด เปนตน แตศาสนาพทธเปนจดรวมจตใจของคนไทยสวนใหญ จงไดยดหลกธรรมมาเปนพนฐานของชวตเพอทจะน าไปสความมนคงของประเทศดวย นอกจากศาสนาพทธแลว ยงน าสงทมคณคาของศาสนาอนมาผสมผสานกบหลกของศาสนาพทธดวย เชน พธกรรมของพราหมณในการตงศาลพระภม การขนบานใหม การเขารวมท ากจกรรมกบศาสนาอน โดยไมถอวาเปนการเสอมเสยหรอเปนบาป การยอมรบการแตงงานกบคนตางศาสนาไดโดยไมเปนอปสรรคตอการอยรวมกนของครอบครว และยงใหการคมครองปองกนศาสนาและลทธความเชอทงหลายทไมขดตอศลธรรมอนดของประชาชน ยกตวอยางเชนหลกธรรมทศาสนกชนสามารถน ามาใชไดในชวตประจ าวนและเกยวของกบ สทธมนษยชน ไดแก ศล 5 ของศาสนาพทธ บญญต 10 ประการของศาสนาครสต และหลกศรทธา 6 ประการกบหลกปฏบต 5 ประการของศาสนาอสลาม ทสอนใหท าความดและละเวนความชว ความยตธรรม ความ เสมอภาค และเสรภาพ ค าสอนของศาสนาจะเนนในเรองเหลานเพราะทกเรองจะท าใหมนษยอยรวมกนอยางสนต พระพทธเจาตรสวา ชาตตระกลไมไดเปนเครองก าหนดความแตกตางของบคคล คนทเกดมาเทาเทยมกนทงนนและสอนใหทกคนอยภายใตอคต 4 คอ ฉนทาคต โทสาคต โมหาคตและภยาคต ศาสนาอสลามกสอน ใหด ารงความยตธรรมอยาถอตามอารมณใครในการรกษาความยตธรรม แมบางครงจะกระเทอนตอตนเอง บดามารดาหรอญาตบางกตาม (อมร สงขนาค, มปป.)

2. ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชนและสนธสญญาระหวางประเทศดานสทธมนษยชน

2.1 ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน เมอสงครามโลกครงทสองไดยตลงเมอป พ.ศ. 2488 (ค.ศ.1945) โดยชยชนะของฝายสมพนธมตร

ทมองกฤษ ฝรงเศส รสเซย และสหรฐอเมรกาเปนผน านน สงครามโลกครงทสองไดน าความหายนะ ซงน ามาสการสญเสยแกโลกอยางมหาศาล ชาวโลกไดประจกษถงความทารณโหดรายของการฆาลางเผาพนธ กวา 1,200,000 คน การย ายสทธสตร เดก ถอเปนการท าลายศกดศรของมนษยอยางชดแจง หวหนารฐบาลประเทศสมพนธมตรตางเหนพองกนวาจะตองแสวงหามาตรการทเปนรปธรรมปองกนมใหมการท าลายศกดศรของมนษยเกดขนอก ดวยเหตน จงมการกอตงองคการสหประชาชาต ขน เมอวนท 24 ตลาคม พ.ศ.2488 (ค.ศ. 1945) โดยมจดมงหมายเพอท าหนาทในการดแลความมนคงปลอดภยและรกษาสนตภาพ ของโลก ความมงหมายของสหประชาชาต หากพจารณาตามขอความในอารมภบทและขอ 1 ของกฎบตรสหประชาชาตและความมนคงระหวางประเทศ มดวยกน 4 ประการ (United Nation Organization, 2012) ดงน

1) เพอธ ารงไวซงสนตภาพและความมนคงระหวางประเทศ โดยทประเทศตางๆ จะด าเนนมาตรการรวมกนอยางจรงใจเพอใหบรรลวตถประสงคดงกลาว

2) เพอพฒนาสมพนธไมตรระหวางประชาชาตทงปวง โดยยดหลกแหงความเทาเทยมกน และโดยเคารพในสทธขนพนฐานและเสรภาพของประชาชน

3) เพอความรวมมอระหวางประเทศในการแกไขปญหาเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม มนษยธรรม และสงเสรมสนบสนนการเคารพสทธมนษยชน โดยปราศจากความแตกตางในเรองเชอชาต ศาสนา เพศ หรอภาษา

4) เพอเปนศนยกลางส าหรบประสานการด าเนนการและความรวมมอของนานาประเทศ

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

10

หนาทของภาคสมาชกตามทก าหนดไวในขอ 56 ของกฎบตรสหประชาชาต ระบไวดงน 1) ใหความรวมมอตอสหประชาชาตในการด าเนนมาตรการใดๆ เพอสงเสรมและสนบสนนการ

เคารพตอสทธมนษยชนทวโลก 2) สงเสรม และสนบสนนการเคารพสทธมนษยชนภายในประเทศของปวงสมาชก ไดแก การให

ความรแกประชาชนเพอใหตระหนกถงความส าคญของสทธมนษยชน การปรบปรงระบบกฎหมายภายในประเทศใหไดตามมาตรฐานของสหประชาชาต เปนตน รวมทงหนาทในการตรวจสอบในกรณทมการละเลยตอการคมครองสทธมนษยชนเกดขนอกดวย (United Nation Organization, 2012)

ดวยบทบญญตขององคการสหประชาชาตดงกลาว ตอมาจงไดมความรวมมอในการจดท าปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (Universal Declaration of Human Rights) ขน และไดประกาศใชเมอวนท 10 ธนวาคม พ.ศ.2491 (ค.ศ.1948) ส าหรบประเทศไทยนน เปนประเทศในกลมแรกทใหการรบรองปฏญญาดงกลาว อยางไรกตาม เนองจากปฏญญาสากลไมใชกฎหมายจงขาดสภาพบงคบในกรณทมการละเมดสทธมนษยชนเกดขน แตโดยเนอหาของปฏญญาสากลถอไดวาเปนมาตรฐานของสทธมนษยชนทนานาประเทศยอมรบ หลายประเทศไดน าหลกการของปฏญญาสากลดงกลาวไปเปนตนแบบในการจดท าระบบกฎหมาย ของตนใหสอดคลองกบมาตรฐานของนานาอารยประเทศ (อดมศกด สนธพงษ , 2553) ส าหรบเนอหาของปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน ประกอบดวยขอความ 30 ขอ มเนอหาแบงเปน 4 สวน ดงน

สวนแรก ปรากฏในค าปรารภ ขอ 1 และขอ 2 กลาวถงหลกการส าคญของสทธมนษยชนทวา มนษยมสทธตดตวมาแตเกด มศกดศร มความเสมอภาคกน ดงนนจงหามเลอกปฏบตตอมนษยและควรปฏบตตอกนเสมอนเปนพนอง สทธมนษยชนนเปนสงทไมสามารถโอนใหแกกนได จงเปนหนาทของรฐบาลทกประเทศทจะสรางหลกประกนแกทกชวตดวยการเคารพหลกการของสทธเสรภาพทปรากฏในปฏญญาน เพอให สทธมนษยชนเปนมาตรฐานรวมกนส าหรบการปฏบตตอกนของผคนในสงคมทงในประเทศและระหวางประเทศอนจะเปนพนฐานแหงเสรภาพ ความยตธรรม และสนตภาพในโลก

สวนทสอง ปรากฏในขอ 3 ถงขอ 21 กลาวถงสทธของพลเมองและสทธทางการเมอง (Civil and Political Rights)

สวนทสาม ขอ 22 ถงขอ 27 กลาวถงสทธทางเศรษฐกจ ส งคม และวฒนธรรม (Economic, Social and Cultural Rights)

สวนทส ขอ 28 ถงขอ 30 กลาวถงหนาทของบคคล สงคม และรฐ โดยการทจะตองด าเนนการสรางหลกประกนใหมการคมครองสทธทปรากฏในปฏญญานใหไดรบการปฏบตอยางจรงจง หามรฐกระท าการละเมดสทธมนษยชนและจ ากดสทธของบคคลไมใหใชสทธมนษยชนละเมดสทธของผอน สงคมและโลก

2.2 สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธมนษยชน เปนกฎหมายระหวางประเทศดานสทธมนษยชนทมพนธะผกพนใหรฐตางๆ ทเขาเปนภาคตอง

ปฏบตตาม โดยประเทศไทยเปนภาคสนธสญญาหลกดานสทธมนษยชน จ านวน 7 ฉบบ ไดแก

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

11

1) กตการะหวางประเทศวาดวยสทธพลเมองและสทธทางการเมอง (International Covenant on Civil and Political Rights - ICCPR)

ประเทศไทยเขาเปนภาค โดยการภาคยานวต1 และมผลบงคบใชตงแต วนท 29 มกราคม 2540 โดยมการท าค าแถลงตความ 2 ประเดน ไดแก (1) เรองการก าหนดเจตจ านงของตนเอง โดยมไดหมายรวมถงการแบงแยกดนแดนหรอเอกภาพทางการเมอง (ขอ 1วรรคหนง) และ (2) การโฆษณาชวนเชอเพอท าสงคราม (ขอ 20 วรรคหนง)

เนอหาของกตกาฉบบนม 6 สวน 53 ขอ 3 สวนแรก (ขอ 1-27) เปนสาระบญญตวาดวยสทธตางๆ สวนท 4 (ขอ 27-45) วาดวยคณะกรรมการ และการเสนอรายงาน (ขอ 40) การไกลเกลยขอรองเรยนระหวางประเทศเกยวกบการไมปฏบตตามบทบญญตของกตกาสวนท 5 (ขอ 46-47) วาดวยการตความ และสวนท 6 (ขอ 47-53) วาดวยการลงนามเขาเปนภาค การมผลใชบงคบ การแกไข การเกบรกษาตนฉบบทง 5 ภาษา สวนทเปนสาระบญญต 27 ขอ ก าหนดสทธตางๆ ทงในสวนทเปนสทธของประชาชน ซงวาดวยการก าหนดสทธของตนเองของประชาชนในเรองการเมอง และสามารถด าเนนการอยางเสรในการจดการทรพยากรและพฒนาเศรษฐกจสงคมและวฒนธรรมของตน และการประกนสทธของรฐภาค ทจะตองสงเสรมใหบงเกดผลตามสทธดงกลาว โดยปราศจากการเลอกปฏบต สทธเหลานรวมถงสทธทจะมชวตและการยกเลกโทษประหารชวต การหามการทรมาน/ลงโทษทารณโหดราย การมทาส เสรภาพในความปลอดภยของรางกาย หามการจบกมโดยมไดท าผดกฎหมาย การปฏบตตอผถกจบกมดวยมนษยธรรม เสรภาพในการเลอกถนทอยอาศย ความเสมอภาคในดานกฎหมาย และกระบวนการยตธรรมทางศาลสทธในสถานะบคคล สทธในความเปนสวนตว สทธเสรภาพทางความคดและศาสนา การหามการโฆษณาชวนเชอเพอการสงครามและการเกลยดชงเผา พนธ สทธในการชมนมอยางสงบ การรวมตวเปนสมาคม การคมครองครอบครวและการสมรส สทธของเดกในดานการคมครอง การมทะเบยนเกดและสญชาต การมสทธมสวนในการบรหารบานเมองและสทธของชนกลมนอย

2) กตการะหวางประเทศวาดวยสทธทางเศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม (International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights - ICESCR)

ประเทศไทยเขาเปนภาคโดยการภาคยานวต และมผลบงคบใช ตงแต วนท 5 ธนวาคม 2542 โดยท าค าแถลงตความขอ 1 วรรคหนง เกยวกบสทธในการก าหนดเจตจ านงของตนเอง โดยมใหตความรวมถงการแบงแยกดนแดนหรอเอกภาพทางการเมอง

1 การภาคยานวต คอ การใหความยนยอมของรฐเพอเขาผกพนตามสนธสญญาซงจะใชในกรณทรฐนนมไดเขารวมในการเจรจาท าสนธสญญาและม ไดลงนามในสนธสญญานนมากอนแตสนธสญญาหรอรฐทท า การเจรจาเปดโอกาสใหร ฐ ซงมไดเขารวมในการเจรจาท าสนธสญญาหรอลงนามในสนธสญญาสามารถใหความยนยอมเพอเขาผกพนตามสนธสญญาในภายหลงได ดวยการแสดงเจตนาโดยการประกาศฝายเดยว และแจงตอเลขาธการสหประชาชาตเปนลายลกษณอกษร ซงการภาคยานวตอาจเกดขนกอนหรอหลงการมผลบงคบใชของสนธสญญากได ผลของการภาคยานวต กอใหถอวารฐทท าการภาคยานวตสนธสญญานน เปนภาคของสนธสญญาตงแตทท าการภาคยานวตหรอภายหลงตามทสนธสญญาก าหนด และมสทธหนาทตามทสนธสญญาก าหนดไวนบแตนน โดยไมมผลยอนหลง

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

12

เนอหาของกตกาฉบบนม 5 สวน 31 ขอ 3 สวนแรก (ขอ 1-15) เปนสาระบญญตวาดวยสทธตางๆ สวนท 4 (ขอ 16-25) วาดวยการเสนอรายงานทงของรฐภาคและในระหวางองคกรของสหประชาชาต ของการใหความชวยเหลอ และการประชมทางวชาการและการตความ และสวนท 5 (ขอ 26-31) วาดวยการ ลงนามเขาเปนรฐภาค การมผลบงคบใช ความครอบคลมของกตกา การแกไขและการเกบรกษาตนฉบบ สวนทเปนสาระบญญต 15 ขอ ก าหนดสทธตางๆ ของประชาชน ไดแก การก าหนดเจตจ านงของตน การจดการทรพยากรและการประกนสทธของรฐภาค ทจะตองใหสทธแกทงประชาชนและผทไมใชคนชาตของตน การประกนสทธความเทาเทยมกนในเรองเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรมระหวางชายหญงและเพอความเทาเทยมกนในสงคมประชาธปไตย การหามลดรอนสทธมนษยชนขนพนฐานการรบรองสทธในการท างานหาเลยงชพดวยสภาพการท างานทยตธรรม คาจางทเปนตามความเปนอยและสภาพการท างานทปลอดภย ถกสขลกษณะ การกอตงสหภาพแรงงาน สทธของคนงาน สทธในสวสดการสงคม การประกนสงคม สทธของครอบครวในฐานะจ าเปน

สงคมพนฐานทางธรรมชาต สทธของมารดา เดก ผเยาว และความคมครองสทธในมาตรฐานการครองชพ ทเพยงพอในปจจย 4 โดยเฉพาะเรองอาหาร โดยปลอดจากความหวโหยและการแบงสรรอาหาร สทธดานสขภาพ สขลกษณะ บรการทางการแพทย การควบคมโรคระบาด โดยเฉพาะอนามยทารก สทธทางการศกษา

ซงประถมศกษาจะเปนการศกษาภาคบงคบทใหเปลาแกทกคน และการศกษาในระดบมธยมศกษาและอดมศกษาทเหมาะสมเทาเทยมกน รวมถงการศกษาขนพนฐานทจะตองสงเสรมใหมากทสด สทธทจะมสวนรวมของประชาชนในดานวฒนธรรม วทยาศาสตร และการดแลจากภาครฐทจะคมครอง อนรกษ และการพฒนา รวมทงการเผยแพรความรทางวทยาศาสตรและทางวฒนธรรม

3) อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตรในทกรปแบบและพธสารเลอกรบเรองการรบขอรองเรยน (Convention on The Elimination of All Forms of Discrimination against Women - CEDAW)

ประเทศไทยเขาเปนภาคโดยการภาคยานวต และมผลบงคบใช ตงแต วนท 8 กนยายน 2528 โดยท าค าแถลงตความ 1 ขอ เกยวกบเรองการบงคบใชภายในประเทศตองสอดคลองกบรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย และปจจบนคงเหลอขอสงวน 1 ขอ คอ ขอ 29 การใหอ านาจศาลโลกในการตดสนกรณพพาท

เนอหาของอนสญญานม 2 สวน 30 ขอ สวนแรก (ขอ 1-16) เปนสาระบญญตวาดวยสทธตางๆ ของสตร การขจดการเลอกปฏบตตอสตร รวมทงการประกนวาสตรและบรษมสทธทจะไดรบการปฏบตและดแลจากรฐอยางเสมอภาคกน โดยรฐภาคมพนธกรณส าคญทจะตองก าหนดมาตรการเพอสรางความเทาเทยมกนระหวางบรษและสตร ปรบรปแบบทางสงคมและวฒนธรรมเพอใหเออตอการขจดการเลอกปฏบต ตอสตร ปราบปรามการลกลอบคา และแสวงหาประโยชนทางเพศจากสตร ประกนความเทาเทยมกนระหวางบรษและสตรในดานการเมอง เศรษฐกจ และการด ารงชวตทงในระดบประเทศและระหวางประเทศ เชน สทธในการเลอกตง การสนบสนนใหด ารงต าแหนงทส าคญ ความเทาเทยมกนในกฎหมายวาดวยสญชาต และการศกษา การไดรบโอกาสในการจางงานทเทาเทยมกน การปองกนความรนแรงตอสตรในสถานทท างาน ความเทาเทยมกนในการเขาถงบรการดานสขภาพ การประกนความเปนอสระดานการเงนและความมนคง

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

13

ดานสงคม และการใหความส าคญแกสตรในชนบท ความเทาเทยมกนทางกฎหมาย โดยเฉพาะในดานกฎหมายแพง และกฎหมายครอบครว ซงเปนการประกนความเทาเทยมกนในชวตสวนบคคล สวนท 2 (ขอ 17-30) เปนเรองเกยวกบการจดตงและการด าเนนงานของคณะกรรมการ การเสนอรายงาน ผลกระทบของอนสญญาและการก าหนดมาตรการทจ าเปน การลงนามเขาเปนภาค การมผลบงคบใช การแกไข การตงขอสงวน และการระงบขอพพาท

อนสญญาฯ มพธสารเลอกรบ 1 ฉบบ เปนเรองเกยวกบการรบเรองรองเรยน ซงประเทศไทยเปนประเทศแรกในเอเชยและประเทศท 5 ในโลกทใหสตยาบน2ตอพธสารเลอกรบของอนสญญาฯ นบเปน 1 ใน 10 ประเทศแรกทท าใหพธสารเลอกรบฯ มผลบงคบใชเมอวนท 22 ธนวาคม 2543 พธสารเลอกรบฯเปนกระบวนการชวยในการคมครองสทธสตร โดยเปดโอกาสใหบคคลหรอกลมบคคลในประเทศทเปนภาค พธสารฯเสนอขอรองเรยนเกยวกบการละเมดสทธสตรตอคณะกรรมการวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตร และเปดโอกาสใหคณะกรรมการเขามาไตสวนได โดยมเงอนไขวา เรองดงกลาวไดด าเนนการโดยกระบวนการแกไขการละเมดสทธมนษยชนในประเทศจนหมดสนแลว หรอมเหตผลวากลไกในประเทศด าเนนการลาชา กวาปกต นอกจากนน ยงตองไดรบความยนยอมจากรฐบาลของประเทศนนกอนดวย อยางไรกตาม ปจจบนยงไมมกรณรองเรยนของประเทศไทยไปยงคณะกรรมการวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตรแตอยางใด

4) อนสญญาวาดวยสทธเดก ประเทศไทยเขาเปนภาคโดยการภาคยานวต และมผลบงคบใช ตงแตวนท 26 เมษายน 2535

โดยปจจบนคงเหลอขอสงวน 1 ขอ คอ ขอ 22 การดแลกลมเดกซงเปนผหนภยฯ ใหเปนไปอยางสอดคลองกบกฎหมาย กฎระเบยบ และแนวปฏบตในประเทศ

เนอหาของอนสญญาฉบบนม 3 สวน 54 ขอ สวนแรก (ขอ 1-41) เปนสาระบญญตวาดวยสทธตางๆ ของเดก ประกอบดวยความหมายของ “เดก” การประกนสทธพนฐานของรฐภาคตอเดกในเขตอ านาจของตนบนสทธพนฐาน 4 ประการ คอ สทธทจะมชวต สทธทจะไดรบการปกปอง สทธทจะไดรบการพฒนา และสทธทจะมสวนรวม การไมเลอกปฏบต การค านงถงประโยชนสงสดของเดก การเคารพตอความรบผดชอบและสทธหนาทของบดามารดา ครอบครว และสภาพสงคมของเดก การประกนสทธทจะมชวต การมชอ มสญชาต เอกลกษณ การอยรวมกนระหวางเดกกบบดามารดาและครอบครวและการรกษาความสมพนธระหวางกน สทธเสรภาพของเดกในการแสดงความคดเหน การแสดงออก การแสวงหา /ไดรบขอมลขาวสาร ความคด มโนธรรม ศาสนา การสมาคม ความเปนสวนตว การเขาถงขอมลขาวสารจากสอ และการคมครอง

2 การใหสตยาบน คอ กระบวนการตรวจสอบสนธสญญาอกครงหนงหลงจากการเจรจาและ/หรอลงนามแลว เพอพจารณาวาควรผกพนตามพนธกรณในสนธสญญานนหรอไม การใหสตยาบนสนธสญญาสามารถกระท าไดโดยสงมอบสตยาบนสารตอเลขาธการสหประชาชาตหรอตามทสนธสญญาก าหนด ผมอ านาจใหสตยาบน คอ ผทกฎหมายก าหนดใหเปนผมอ านาจท าสนธสญญา ซงตามกฎหมายของไทย คอ ประมขของรฐ หวหนารฐบาล และรฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศ สวนรฐภาคมอ านาจเพยงใหความเหนชอบ หรอไมใหความเหนชอบตอการท าสนธสญญานน ผลของการใหสตยาบน คอ รฐตองปฏบตตามพนธกรณในสนธสญญาทกประการ ตงแตวนทมการใหสตยาบน และหากกฎหมายภายในของรฐไมเปดชองใหปฏบต ตามสนธสญญาได รฐตองด าเนนการออกกฎหมายอนวตการหรอแกกฎหมายภายในของตนใหสอดคลองกบสนธสญญา

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

14

จากขอมลขาวสารทเปนอนตราย การชวยเหลอบดามารดาผปกครองใหสามารถเลยงดเดกได การคมครองจากความรนแรงทงปวง การดแลทางเลอกส าหรบเดก การรบเดกเปนบตรบญธรรม การรองขอสถานะผลภย การดแลเดกพการ การดแลสขภาพและการสาธารณสขส าหรบเดกและมารดา การประกนสงคม การไดรบมาตรฐานการด ารงชวตทเพยงพอ การศกษา การพฒนาบคลกภาพ การยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม นนทนาการ การคมครองจากการถกแสวงประโยชนทางเศรษฐกจ ยาเสพตด ทางเพศ การลกพา ขาย คาเดก การคมครองจากการแสวงประโยชนทกรปแบบ การถกทรมานหรอลงโทษทโหดราย ไรมนษยธรรม การพพาทดวยอาวธ การฟนฟจตใจและการกลบคนสสงคม การคมครองเดกทตองประสบปญหาดานกฎหมายและตองเขาสกระบวนการยตธรรม และผลกระทบของอนสญญานตอกฎหมายเดมทมอย สวนท 2 (ขอ 42-45) วาดวยการเผยแพรอนสญญา คณะกรรมการวาดวยสทธเดก การเสนอรายงาน การสงเสรมการปฏบตตามอนสญญาอยางมประสทธภาพดวยความรวมมอระหวางประเทศ สวนท 3 (ขอ 46-54) วาดวยการลงนามเขาเปนภาค การมผลบงคบใช การแกไข การตงและการถอนขอสงวน

นอกจากนไทยไดเขาเปนภาคพธสารเลอกรบของอนสญญาสทธเดก จ านวน 3 ฉบบ ไดแก (1) เรองความเกยวพนของเดกในความขดแยงกนทางก าลงอาวธ (Optional Protocol to

the Convention on the Rights of the Child on the involvement of children in armed conflict.) (2) เรองการขายเดก การคาประเวณเดกและสอลามกทเกยวกบเดก (Optional Protocol

to the Convention on the Rights of the Child on the sale of children, child prostitution and child pornography)

(3) เรองกระบวนการตดตอรองเรยน (Optional Protocol to the Convention on the Rights of the Child on a communications procedure.)

5) อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตทางเชอชาตในทกรปแบบ (International Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination - ICERD)

ประเทศไทยเขาเปนภาคโดยการภาคยานวต และมผลบงคบใช ตงแต วนท 27 กมภาพนธ 2546 โดยท าค าแถลงตความ 1 ขอ เกยวกบเรองการบงคบใชภายในประเทศตองสอดคลองกบรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย และสนธสญญาสทธมนษยชนระหวางประเทศทไทยเปนภาค และไดท าขอสงวนไว 2 ขอ ไดแก ขอ 4 ในเรองการด าเนนมาตรการขจดการเลอกปฏบตเทาทจ าเปน และ ขอ 22 ในเรองการระงบขอพพาทโดยศาลยตธรรมระหวางประเทศ

เนอหาของอนสญญาม 3 สวน 25 ขอ สวนแรก (ขอ 1-7) เปนสาระบญญตวาดวยสทธตางๆ โดยก าหนดความหมายของ “การเลอกปฏบตทางเชอชาต” การตความและมาตรการพเศษทจดขนตามความจ าเปนดวยเจตนาเพอประกนความกาวหนาของหมชนบางกลมทตองการความคมครองและสทธเสรภาพ ขนพนฐาน การประณามการเลอกปฏบตทางเชอชาตและการประกนการไมเลอกปฏบตตอบคคลกลมหรอสถาบน หรอสนบสนนการเลอกปฏบตเหลาน การด าเนนมาตรการทจะแกไขกฎระเบยบทกอใหเกดการเลอกปฏบตดวยวธการทเหมาะสมและสนบสนนการประสานเชอชาตเขาดวยกน การจดใหมมาตรการพเศษชวคราว

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

15

เพอสนบสนนการคมครองกลมบคคลบางกลม เพอใหไดรบสทธเสรภาพอยางเสมอภาค การประณามการแบงแยกทางเชอชาต ผว การโฆษณาชวนเชอในเรองความเหนอกวาของบางชนกลม การเกลยดชงระหวาง เชอชาต การลงโทษตามกฎหมายแกการกระท าทประณามเหลาน และหามการด าเนนการสงเสรมกระตนการเลอกปฏบตของเจาหนาทของรฐ การประกนสทธของทกคนใหเสมอภาคกนตามกฎหมายภายใตศาลและกระบวนการยตธรรม การคมครองของรฐ การใชสทธอยางทวถงและเสมอภาคในทางการเมอง กจกรรมสาธารณะและบรการสาธารณะ สทธของพลเมองในเรองตางๆ ทกเรอง เชน การมถนพ านก การครองสญชาต การสมรสและเลอกคสมรส การรบมรดก สทธเสรภาพทางความคดเหน การนบถอศาสนา การชมนม สทธทางเศรษฐกจ สงคมวฒนธรรมตางๆ ทงในดานการท างาน ทอยอาศย การสาธารณสข การศกษา กจกรรมทางวฒนธรรมและบรการตางๆ และการประกนสทธของรฐทจะใหความคมครองแกทกคนในอาณาเขตจากการเลอกปฏบตเหลาน รวมถงสทธทจะรองขอคาทดแทนจากศาลเพอชดใชความเสยหายอนเปนผลจากการเลอกปฏบตเหลาน สวนท 2 (ขอ 7-16) วาดวยคณะกรรมการ การเสนอรายงาน การรบขอรองเรยนระหวางรฐ การด าเนนการ การไกลเกลยและการยตขอพพาทของคณะกรรมการ และสวนท 3 (ขอ 17-25) วาดวยการ ลงนามเขาเปนภาค การมผลบงคบใชเงอนไขในการตงขอสงวนและการถอนขอสงวน การเพกถอนอนสญญา และการเสนอขอพพาทสศาลยตธรรมระหวางประเทศ

6) อนสญญาตอตานการทรมาน และการประตบต หรอการลงโทษอนทโหดราย ไรมนษยธรรม หรอย ายศกดศร (Convention against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment)

ประเทศไทยเขาเปนภาคโดยการภาคยานวต และมผลบงคบใช ตงแตวนท 1 พฤศจกายน 2550 โดยท าค าแถลงตความ 3 ขอ ดงน 1. ขอ 1 การตความค าวา “ทรมานฯ” ใหสอดคลองกบประมวลกฎหมายอาญา 2. ขอ 4 การก าหนดโทษทางอาญาใหสอดคลองกบประมวลกฎหมายอาญา 3. ขอ 5 การก าหนดเขตอ านาจศาลส าหรบความผดฐานทรมานฯ ใหเปนไปตามกฎหมายอาญา และไดท าขอสงวนไว 1 ขอ เรองการระงบขอพพาทโดยศาลยตธรรมระหวางประเทศ

เนอหาของอนสญญาม 2 สวน 33 ขอ สวนแรก (ขอ 1-16) ก าหนดนยามของค าวา “การทรมาน” ซงในทน หมายถง การกระท าใดกตามโดยเจตนาทท าใหเกดความเจบปวดหรอความทกขทรมานอยางสาหสไมวาทางกายภาพหรอทางจตใจตอบคคลใดบคคลหน ง ดวยความม งประสงค เพอใหขอสนเทศหรอค าสารภาพจากบคคลนนหรอบคคลทสาม การลงโทษบคคลนนส าหรบการกระท า ซงบคคลนนหรอบคคลทสามกระท า หรอถกสงสยวาไดกระท า รวมทงการบงคบขเขญ โดยมงเนนไปท การกระท าหรอโดยความยนยอมของเจาหนาทรฐหรอบคคลอน ซงปฏบตหนาทในต าแหนงทางการ ทงน รฐมพนธกรณทจะตองก าหนดใหการทรมานฯ เปนความผดตามกฎหมายอาญา ก าหนดมาตรการปองกน การทรมานฯ ก าหนดให “การทรมาน” เปนความผดทลงโทษไดตามกฎหมายอาญา ก าหนดเขตอ านาจทเปนสากลเกยวกบความผดการทรมาน พรอมทงก าหนดใหเปนความผดทสงผรายขามแดนได นอกจากนน อนสญญาฯ ยงระบใหรฐภาคก าหนดมาตรการสบสวน สอบสวน รวมทงด าเนนคดทเหมาะสมกบคดทรมานฯ

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

16

พรอมทงใหด าเนนการเผยแพรความร และจดฝกอบรมหลกการและสาระส าคญของอนสญญาฯ ใหกบทกภาคสวนทเกยวของ และก าหนดใหมมาตรการทเหมาะสมในการเยยวยาเหยอทถกทรมานฯ รวมทงก าหนดมาตรการปองกนการกระท า หรอ การลงโทษอนท โหดราย ไรมนษยธรรม หรอย ายศกดศรดวย สวนท 2 (ขอ 17-33) วาดวยคณะกรรมการตอตานการทรมานฯ การเขาเปนภาคอนสญญาฯ การเสนอรายงาน การระงบขอพพาท ฯลฯ

7) อนสญญาวาดวยสทธของคนพการ (Convention on the Rights of Persons with Disabilities – CRPD)

ประเทศไทยเขาเปนภาคโดยการภาคยานวต และมผลบงคบใช ตงแต วนท 28 สงหาคม 2551 โดยท าค าแถลงตความ 1 ขอ คอ การปรบใชขอ 18 เกยวกบเรองเสรภาพในการโยกยายถนฐาน และสทธในการไดมาซงสญชาตจะตองเปนไปอยางสอดคลองกบกฎหมาย กฎระเบยบ และแนวปฏบตภายในประเทศ

เนอหาของอนสญญาม 2 สวน 50 ขอ สวนแรก (ขอ 1-33) เกยวกบเรองวตถประสงคและหลกการทวไปของอนสญญาฯ ความเสมอภาค กลมสตรและเดกพการ การเสรมสรางความตระหนก การเขาถงบรการตาง ๆ สทธในชวตรางกาย สถานการณฉกเฉนทางมนษยธรรม การเสมอภาคทางกฎหมาย การเขาถงความยตธรรม เสรภาพและความมนคงของมนษย เสรภาพจากการถกทรมานฯ การกระท า และการลงโทษอนทโหดราย ไรมนษยธรรม หรอ ย ายศกดศร เสรภาพจากการถกแสวงหาประโยชนโดยมชอบ การกระท ารนแรง และการกระท าทมชอบ การเคารพคนพการ เสรภาพในการโยกยายถนฐาน การไดมาซงสญชาต การอยรวมกนในสงคม เสรภาพในการแสดงความคดเหน การเขาถงขอมล การเคารพสทธสวนบคคล การเคารพครอบครว การเขาถงการศกษา สทธในสขภาพ การฟนฟเยยวยา การท างาน การมมาตรฐานชวตความเปนอยทด การมสวนรวมทางการเมอง การมสวนรวมทางวฒนธรรม สนทนาการ และการกฬา การจดเกบสถตและขอมล ความรวมมอระหวางประเทศ การปรบใชอนสญญาฯ ภายในประเทศ การตดตามตรวจสอบการอนวตอนสญญาฯ สวนท 2 (ขอ 33-50) วาดวยคณะกรรมการวาดวยสทธคนพการ การเขาเปนภาคอนสญญาฯ การเสนอรายงาน ความรวมมอระหวางคณะกรรมการฯ กบหนวยงานอนๆ การระงบขอพพาท ฯลฯ

นอกจากน ประเทศไทยไดลงนามในอนสญญาระหวางประเทศวาดวยการคมครองมใหบคคลถกบงคบใหสญหาย (International Convention for the Protection of All Persons from Enforced Disappearance - CED) เมอวนท 9 มกราคม 2555 อนสญญาฯ เปนหนงในสนธสญญาระหวางประเทศดานสทธมนษยชนซงรบรองโดยขอมตสมชชาสหประชาชาต สมยสามญ (United Nations General Assembly-UNGA) สมยท 61 เมอวนท 20 ธนวาคม 2549 และมผลบงคบใชตงแต 23 ธนวาคม 2553 ปจจบนมประเทศลงนามแลว 92 ประเทศ และมประเทศทเขาเปนภาคแลว 40 ประเทศ (ขอมล ณ วนท 16 กนยายน 2556) อนสญญาฯ มวตถประสงคเพอก าหนดใหการท าใหบคคลหายสาบสญโดยถกบงคบเปนฐานะความผดตามกฎหมายอาญา (เนนการกระท าของเจาหนาทรฐ หรอการกระท าในนามเจาหนาทรฐ) รวมทงก าหนดโทษของความผดดงกลาว โดยรฐจะตองก าหนดใหตนมเขตอ านาจศาลเหนอความผดฐานกระท าใหบคคลหายสาบสญโดยถกบงคบ ถงแมวาบคคลทหายสาบสญหรอบคคลทประกอบอาชญากรรมดงกลาวจะไมใชคนชาตของตน

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

17

และการท าใหหายสาบสญกมไดเกดขนในดนแดนของรฐตน ทงน ค าสงของผบงคบบญชาจะไมสามารถยกขนเปนขออางส าหรบการกระท าใหบคคลหายสาบสญได นอกจากน ยงก าหนดใหรฐมหนาทปฏบตอยางเปนธรรมและจดใหเหยอและสมาชกในครอบครวไดรบการเยยวยาและชดเชยอยางเหมาะสมตามอนสญญาฯ ทงน การลงนามในอนสญญาฯ แมจะยงไมมผลบงคบใชกบประเทศไทย แตถอเปนการแสดงเจตนารมณของรฐบาลไทยทมความตงใจจรงในการสงเสรม ปกปองและคมครองสทธมนษยชน รวมทงเหนความส าคญของการแกไขปญหาการบงคบใหบคคลสญหาย โดยกรมคมครองสทธและเสรภาพ จะด าเนนการศกษาเกยวกบการเสนอรางกฎหมายภายในประเทศเพอใหสอดคลองกบอนสญญาดงกลาว และเมอประเทศไทยไดมการแกไขกฎหมายภายในใหสอดคลองกบอนสญญาดงกลาวเรยบรอยแลว จงเหนควรทจะพจารณาเขาเปนภาคในอนสญญาดงกลาวตอไป

นอกจากการเปนภาคสนธสญญาหลกดานสทธมนษยชนแลว ประเทศไทยยงเปนภาคอนสญญาเจนวา ค.ศ. 1949 รวมอก 4 ฉบบ และลาสดไทยไดเขาเปนภาคอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการตอตานการทจรตเมอวนท 31 มนาคม 2554 รวมทงไดใหสตยาบนอนสญญาองคการแรงงานระหวางประเทศ (International Labour Organization – ILO) จ านวน 14 ฉบบ ไดแก อนสญญา ILO ฉบบท 80, 116, 104, 105, 127, 14, 19, 29, 88, 122, 100, 182, 138 และ 159 และมเจตนารมณทจะใหสตยาบนตออนสญญาแรงงานระหวางประเทศ ฉบบท 87 วาดวยเสรภาพในการสมาคมและการคมครองสทธในการรวมตว พ.ศ. 2491 (ค.ศ.1948) ซงมหลกการส าคญ คอ การใหคนงานและนายจางมเสรภาพในการจดตงหรอเขารวมในองคกรทตนเองเลอกไดโดยมความเปนอสระปราศจากการแทรกแซงจากเจาหนาททมอ านาจ ทงน เพอปกปอง คมครอง และรกษาผลประโยชนของตนเอง และอนสญญาแรงงานระหวางประเทศฉบบท 98 วาดวยสทธในการรวมตวและการรวมเจรจาตอรอง พ.ศ. 2492 (ค.ศ. 1949) ซงมหลกการส าคญ คอ การใหความคมครองลกจางมให มการเลอกปฏบตตอลกจาง หรอไดรบการกระท าอนไมเปนธรรม โดยคมครองใหปลอดจากการแทรกแซงซงกนและกน ระหวางนายจางและลกจางและองคการแรงงาน และสงเสร มใหมการเจรจารวมกนโดยสมครใจ ทงน กรมสวสดการและคมครองแรงงานไดด าเนนการเสนอคณะรฐมนตรเพอพจารณาใหส ตยาบนอนสญญา ทง 2 ฉบบแลว และจะจดการประชมหารอกบหนวยงานตามท ส านกเลขาธการคณะรฐมนตรเสนอ ไดแก กระทรวงกลาโหม กระทรวงมหาดไทย ส านกงานต ารวจแหงชาต สภาความมนคง ส านกงานคณะกรรมการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา และกระทรวงการต างประเทศ ในเดอนสงหาคม 2556 และกฎหมายทเกยวของ 2 ฉบบ ไดแก รางพระราชบญญตแรงงานสมพนธ พ.ศ. .… และรางพระราชบญญตแรงงานรฐวสาหกจสมพนธ พ.ศ. .… อยระหวางการพจารณาของคณะกรรมการกฤษฎกา

3. แนวทางการจดท าแผนสทธมนษยชนขององคการสหประชาชาต องคการสหประชาชาต ไดจดท าแนวทางการจดท าแผนปฏบตการแหงชาตดานสทธมนษยชน

ขององคการสหประชาชาต (Handbook on National Human Rights Plans of Action) เพอใหแตละประเทศไดน ามาปรบใชเปนกรอบแนวทางในการจดท าแผนใหเหมาะสมกบบรบทของแตละประเทศ โดยสาระส าคญของแนวทาง ปรากฏดงน

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

18

3.1 วตถประสงคพนฐานของแผนปฏบตการสทธมนษยชนแหงชาตนน เพอทจะพฒนาการสงเสรมและคมครองสทธมนษยชนในแตละประเทศ ใหรฐบาลและชมชนสามารถท าใหการพฒนาสทธมนษยชนเปนไปอยางมผลในทางปฏบต มการจดการในทกภาคสวนของรฐและสงคม รวมทงการแบงสรรทรพยากร อยางเหมาะสม

3.2 ประโยชนของแผนปฏบตการสทธมนษยชนแหงชาต มหลายประการ เชน 1) แผนปฏบตการสทธมนษยชนแหงชาต กอใหเกดผลในทางปฏบตในสถานการณทหลากหลาย

ซงจะก าหนดเปาหมายทความส าเรจและขอสนเทศของกจกรรมทเปนจรงในทางปฏบต 2) สามารถเปนเครองมอของการบรหารงานภาครฐและการปกครองทถกตอง 3) เพมความเขมแขงของหลกนตรฐ การจดการภาครฐและการด าเนนการทางเศรษฐกจ รวมทง

การเพมสทธของประชาชน 4) การสงเสรมความสามคคในชาต โดยการสงเสรมบรรยากาศแหงความอดทน ความสมานฉนท

และการมเปาหมายรวมกนแมวาจะมความหลากหลายในสงคม 5) การเพมคณภาพชวตของประชาชนเกยวกบการศกษา สขภาพอนามย ทอยอาศย โภชนาการ

บรการสงคมและการบรหารความยตธรรม 6) ลดความเสยงในภยทเกดจากการกอความไมสงบและความขดแยงทมผลกระทบระยะยาวตอ

รฐและประชาชน 7) เปนการสรางความตระหนกดานสทธมนษยชน ทงของภาครฐ ประชาชนและชมชน

อยางกวางขวาง 8) เปนการสรางหลกประกนใหแกบคคลทเกยวของทกกลม โดยเฉพาะอยางยงกลมผดอยโอกาส

เชน ผหญง เดก ชนกลมนอย และชนพนเมองดงเดม

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

19

3.3 กระบวนการจดท าแผนปฏบตการสทธมนษยชนแหงชาตของสหประชาชาต

4. แผนปฏบตการสทธมนษยชนแหงชาตของประเทศอาเซยนและแผนสทธมนษยชนแหงชาตของประเทศตางๆ

4.1 ประชาคมอาเซยน หรอ สมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต หรออาเซยน (Association of South East Asian Nations : ASEAN) กอตงขนโดยปฏญญากรงเทพฯ (Bangkok Declaration) เมอวนท 8 สงหาคม พ.ศ. 2510 ปจจบนมประเทศสมาชก ประกอบดวย รวม 10 ประเทศ ไดแก ไทย พมา มาเลเซย อนโดนเซย ฟลปปนส สงคโปร เวยดนาม ลาว กมพชาและบรไน ซงประชาคมอาเซยนประกอบดวยความรวมมอ 3 ดาน ซงเปรยบเสมอนเสาหลกสามเสาทเกยวของสมพนธกน ไดแก ประชาคมการเมองความมนคง อ า เ ซ ย น ( ASEAN Political-Security Community - APSC) ป ร ะ ช า ค ม เ ศ ร ษ ฐ ก จ อ า เ ซ ย น ( ASEAN Economic Community - AEC) ประช าคมส ง คมและ วฒนธ ร รมอา เ ซ ย น ( ASEAN Socio-Cultural

กระบวนการจดท าแผนปฏบตการสทธมนษยชนแหงชาตของสหประชาชาต

-ปรกษากบรฐบาล -ปรกษากบองคกรพฒนาเอกชนและกลมตางๆ ทมความสนใจ -แตงตงหนวย ประสานงานกลาง -จดท ารางหลกการตางๆ -รฐบาลรบรอง -ประกาศสสาธารณะ -จดการประชมกบกลมตางๆ ทมความสนใจ -แตงตงคณะกรรมการประสานงาน

-จดประชมคณะกรรมการ ประสานงานอยางสม าเสมอ -จดท าแนวคดหลกของแผนฯ

-จดตงฝายเลขานการ -จดตงคณะท างานดานตางๆ -ปร กษากบองค กรพฒนาเอกชนและกล มต างๆ ทมความสนใจ -จดประชมและรบฟงความคดเหนของประชาชน -เตรยมการศกษา -จดล าดบความส าคญ/ประเดนทควรใหความส าคญพเศษ/ความตองการของกลมเสยง -จดท าความ เ ช อม โยงก บแผนปฏบตการแหงชาตดานอน ๆ -ยกรางแผน -พจารณากรอบระยะเวลาการด าเนนงาน -พจารณาสถานะทางกฎหมาย (การบงคบใช)

-เรมปฏบตตามแผน -กา รประ ช มขอ งคณะ กรรมการ -ท างานรวมกบผรวม ด าเนนการตามแผนฯ - การปฏบตการโดยหนวยงานทปฏบตตามแผนฯและหน สวนตางๆ -การใหค าปรกษาและการจดท าเครอขาย -สอและกลยทธการเผยแพร -การศกษาดานสทธ มนษยชน -สถานะทางกฎหมาย/ รบรองโดยรฐสภา

-จดท ารปแบบของการจดท ารายงานตามทไดตกลงไว -ประเมนทกครงปโดยคณะกรรมการประสานงาน -ตร ว จ ส อบ โ ด ยภาคประชาสงคม - การใหค าปรกษาและท างานรวมกบเครอขาย - การรายงานผลของหนวยงานทปฏบตตามแผนฯ -รายงานตอรฐสภาและสาธารณะ

-พจารณารายงานประจ าป - แตงตงคณะกรรม การทบทวน -รายงานตอรฐสภาและสาธารณชน -ข อ เ ส น อ แ น ะ ส าหรบผทจะมารบชวงแผนปฏบตการตอไป

ระยะ การเตรยมการ

ระยะ การจดท า

ระยะเวลาการน าแผนสการปฏบต

ระยะ การตรวจสอบ

ระยะ การทบทวน

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

20

Community - ASCC) ซ งค าข ว ญของอา เซ ยน ค อ “One Vision, One Identity, One Community.” หนงวสยทศน หนงอตลกษณ หนงประชาคม โดยในปฏญญากรงเทพฯ ไดระบวตถประสงคส าคญ 7 ประการของการจดตงอาเซยน ไดแก

1) สงเสรมความรวมมอและความชวยเหลอซงกนและกนทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม เทคโนโลย วทยาศาสตร และการบรหาร

2) สงเสรมสนตภาพและความมนคงในภมภาค 3) เสรมสรางความเจรญรงเรองทางเศรษฐกจ พฒนาการทางวฒนธรรมในภมภาค 4) สงเสรมใหประชาชนในอาเซยนมความเปนอยและคณภาพชวตทด 5) ใหความชวยเหลอซงกนและกนในรปของการฝกอบรมและการวจย และสงเสรมการศกษาดาน

เอเชยตะวนออกเฉยงใต 6) เพมประสทธภาพของการเกษตรและอตสาหกรรม การขยายการคา ตลอดจนการปรบปรง

การขนสงและการคมนาคม 7) เสรมสรางความรวมมออาเซยนกบประเทศภายนอก องคการความรวมมอแหงภมภาคอน ๆ

และองคการระหวางประเทศ

กฎบตรอาเซยน (Asean Charter) เปรยบเสมอนธรรมนญของอาเซยนทวางกรอบทางกฎหมายและโครงสรางขององคกร โดยเกดขนจากการประชมสดยอดอาเซยน ครงท 13 เมอป พ.ศ.2550 ทประเทศสงคโปร ผน าอาเซยนไดลงนามในกฎบตรอาเซยน ซงมผลบงคบใชตงแตวนท 15 ธนวาคม 2551 โดยวตถประสงคของกฎบตร คอ ท าใหอาเซยนเปนองคกรทมประสทธภาพ มประชาชนเปนศนยกลางและเคารพกฎกตกาในการท างานมากขน นอกจากนกฎบตรอาเซยนจะเปนสถานะนตบคคลแกอาเซยนในฐานะทเปนองคกรระหวางรฐบาล (Intergovernmental Organization) ซงมเปาหมายและหลกการ (Purposes and Principles) ส าคญ ไดแก เปาหมายการสงเสรมสนตภาพ เสถยรภาพ ความสามารถในการแขงขนของภมภาค ความกนดอยดของประชาชน ความมนคงของมนษย การสงเสรมความรวมมอทางเศรษฐกจ การเมอง สงคมและวฒนธรรม การลดชองวางของการพฒนา การสงเสรมประชาธปไตย การเคารพสทธมนษยชน การพฒนาอยางยงยน สงแวดลอม การศกษา ยาเสพตด การสรางอตลกษณอาเซยน เปนตน สวนหลกการ ไดแก เรองอ านาจอธปไตย การไมแทรกแซงกจการภายใน หลกนตธรรมและธรรมาภบาล และการเคารพความแตกตาง เปนตน (กรมการประชาสมพนธ ส านกนายกรฐมนตร, 2544)

ปฏญญาอาเซ ยนวาด วยสทธมนษยชน (ASEAN Human Rights Declaration-AHRD)

จดท าขนโดยคณะกรรมาธการระหวางรฐบาลอาเซยนวาดวยสทธมนษยชน (ASEAN Intergovernmental Commission on Human Rights - AICHR) เมอวนท 18 พฤศจกายน พ.ศ.2555 (ค.ศ.2012) ณ กรงพนมเปญ ราชอาณาจกรกมพชา เพอเปนพนฐานในการพฒนาไปสการเปนกรอบความรวมมออาเซยนดานสทธมนษยชน โดยปฏญญาอาเซยนวาดวยสทธมนษยชน เปนเอกสารทางการเมองทไมมขอผกพนตามกฎหมาย ซงแสดงเจตนารมณของอาเซยนในการสงเสรมและคมครองสทธมนษยชน และสะทอนถงลกษณะเฉพาะของอาเซยนทม

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

21

ความแตกตางในดานการเมอง สงคมและวฒนธรรม นอกจากนปฏญญาฯ จะตองรกษามาตรฐานสทธมนษยชนตามหลกสากล รวมถงมลคาเพมเตมจากกฎบตรสหประชาชาต ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (Universal Declaration of Human Rights) ปฏญญาและแผนปฏบตการเวยนนา (Vienna Declaration and Programme of Action) และตราสารระหวางประเทศวาดวยสทธมนษยชนทประเทศสมาชกอาเซยนเปนภาคปฏญญาฯ ฉบบน เปนจดเรมตนทส าคญของอาเซยนทใหความส าคญกบการสงเสรมและคมครองสทธมนษยชน เพอประโยชนในระยะยาวของประชาชนและภมภาคอาเซยน ซงเนอหาของปฏญญาฯ ประกอบดวย 7 สวน ไดแก (1) อารมภบท (2) หลกการทวไป (3) สทธพลเมองและสทธทางการเมอง (4) สทธทางเศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม (5) สทธในการพฒนา (6) สทธในสนตภาพ (7) ความรวมมอในการสงเสรมและปกปอง สทธมนษยชน (กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ, 2556)

4.2 แผนสทธมนษยชนในประเทศประชาคมอาเซยน ส าหรบในประเทศประชาคมอาเซยน ทมการจดท าแผนสทธมนษยชนแหงชาต จะมอย 3 ประเทศ

ไดแก ประเทศไทย ประเทศอนโดนเซย และประเทศฟลปปนส โดยไดศกษาเพอน ามาหยบยกในการจดท า แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 และหยบยกแผนสทธมนษยชนแหงชาตของประเทศตางๆ ในบางชวงทมความโดดเดน ดงน

1) ประเทศไทย ประเทศไทยเปนประเทศหนงจากหลายประเทศทเปนสมาชกขององคการสหประชาชาตในล าดบท 55 เมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ.2489 (ค.ศ.1946) และเปนภาคสนธสญญาหลกระหวางประเทศดานสทธมนษยชน จ านวน 7 ฉบบ ไดแก 1) กตการะหวางประเทศวาดวยสทธพลเมองและสทธทางการเมอง 2) กตการะหวางประเทศวาดวยสทธทางเศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม 3) อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตรในทกรปแบบ และพธสารเลอกรบเรองการรบขอรองเรยน 4) อนสญญาวาดวยสทธเดก และพธสารเลอกรบทง 3 ฉบบ เรองความเกยวพนของเดกในความขดแยงกนทางก าลงอาวธ เรองการขายเดก การคาประเวณเดกและสอลามกทเกยวกบเดก และเรองกระบวนการตดตอรองเรยน 5) อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตทางเชอชาตในทกรปแบบ 6) อนสญญาตอตานการทรมานและการประตบตหรอการลงโทษอนทโหดราย ไรมนษยธรรม หรอทย ายศกดศร 7) อนสญญาวาดวยสทธของคนพการ โดยมการน าสาระของปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชนและสนธสญญาดงกลาวเปนสวนหนงในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ทงฉบบป พ.ศ. 2540 และป พ.ศ. 2550 ทใชอยในปจจบน เพอใหมผลบงคบในการปกปอง คมครอง สทธมนษยชนใหแกประชาชนในชาต และประเทศไทยยงมกลไกภายใตฝายบรหาร นตบญญต ตลาการและ องคกรอสระตางๆ ทส าคญในการปกปอง คมครองสทธมนษยชน ไดแก คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต ศาลรฐธรรมนญ ศาลยตธรรม ศาลปกครอง ศาลทหาร ผตรวจการแผนดน กรมคมครองสทธและเสรภาพภายใตสงกดกระทรวงยตธรรม เปนตน

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

22

นอกจากนประเทศไทยไดมการประกาศใชแผนสทธมนษยชนแหงชาตมาแลวจ านวนสองฉบบ โดยสรปสาระไดดงน

หวขอ แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 1 แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 1. ชอแผน นโยบายและแผนปฏบตการแมบทแหงชาต

ดานสทธมนษยชน (ป พ.ศ. 2544 - 2548) และคณะรฐมนตรมมตเมอวนท 18 เมษายน 2550 เหนชอบใหหนวยงานตางๆ ปฏบตตามแผนฯ ฉบบแรกไปพลางกอนจนกวาแผนฯ ฉบบท 2 จะแลวเสรจ จงใชตอเนองตงแตป พ.ศ. 2549 - 2551

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 ประกาศใชชวงป พ.ศ. 2552 - 2556

2. หนวยงาน/กลไกทรบผดชอบจดท าแผนฯ

1) รฐบาลไดแตงตงคณะกรรมการจดท านโยบายและแผนปฏบตการแมบทแหงชาตดานสทธมนษยชนโดยมนายอานนท ปนยารชน เปนประธาน และคณะกรรมการ ไดแตงตงคณะอนกรรมการในหลายคณะเพอชวยด าเนนการ อาท คณะอนกรรมการประชาพ จารณ ร างนโยบายและแผนฯ คณะ อนกรรมการรวบรวมขอมลและเอกสารตางๆ ในเรองสทธมนษยชนคณะอนกรรมการป ร ะช าส มพ น ธ น โ ยบ าย แล ะแ ผน ฯ คณะกรรมการยกรางนโยบายและแผนฯ คณะอนกรรม การรายงานขอเทจจรงและสภาพปญหาสทธมนษยชนในประเทศไทย 2 ) ร ะ ย ะ เ ร ม แ ร ก ส า น ก เ ล ข า ธ ก า ร คณะรฐมนตรเปนศนยกลางในการประสานและตดตามการด าเนนงาน

ภายหลงจากกระทรวงยตธรรม โดยกรมคมครองสทธและเสรภาพ ไดรบโอนภารกจจากส านกเลขาธการคณะรฐมนตรแลว จงไดเปนเจาภาพด าเนนการรวมกบคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต และตวแทนจากทกภาคสวนทวประเทศจดท าแผนฯ ฉบบท 2 ขน

3. กรอบแนวคด

กรอบแนวคดในการจดท าแผนฯ ทง 2 ฉบบ มทมาจาก กระแสการตนตวของประชาคมโลก 1) ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (Universal Declaration of Human Rights : UDHR) 2) ปฏญญาเวยนนาและแผนปฏบตการ (Vienna Declaration and Programme of Action) 3) สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธมนษยชนทประเทศไทยเปนภาค 4) คมอทก าหนดแนวทาง หรอกระบวนการจดท าแผนปฏบตการแหงชาตดานสทธมนษยชนของสหประชาชาต (Handbook on National Human Rights Plans of Action)

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

23

หวขอ แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 1 แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 กระแสของบรบทสงคมไทย 5) รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 6) สถานการณสทธมนษยชนของประเทศไทย

4. กระบวน การจดท า แผนฯ

1) แตงตงคณะกรรมการ คณะอนกรรมการ เพอด าเนนการจดท าแผนฯ 2) เปดรบฟงความคดเหนจากกลมตวแทนทกภาคสวน 3) ก าหนดเปาหมายประเดนสทธมนษยชนในสงคมไทยทพงปรารถนาควรมลกษณะอยางไร 4) ก าหนดยทธศาสตรการจดท านโยบายและแผนฯ ใหรองรบกลมเปาหมายดงกลาว 5) สรปประมวลผลยกรางนโยบายและแผนฯ6 ) น า เ สนอร า ง น โ ยบ ายและแผนฯ ใหคณะรฐมนตรพจารณา

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 มกรอบแนวทางใหแผนเกดจากกระบวนการมสวนรวมของทกภาคสวน และรบฟงความคดเหนอยางทวถงกวางขวาง โดยเรมตงแตประชาชนกลมตวแทนจากทกภาคสวน ทกจงหวดทวประเทศ ไดรวมเรยนร เร องสทธมนษยชน รวม สะทอนปญหา รวมคด รวมท า รวมตดสนใจ รวมจดท าแผนจากระดบพนท พฒนาเปนแผนในระดบประเทศ ซงกระทรวงยตธรรม โดยกรมคมครองสทธและเสรภาพ รวมกบจฬาลงกรณมหาวทยาลย คณะกรรมการ สทธมนษยชนแหงชาต และตวแทนจากทกภาคสวน ทวประเทศเขารวมจดท าแผนตงแตป พ.ศ. 2549-2551 แบงเปน 4 ระยะ ดงน ระยะท 1 (ป พ.ศ. 2549) ขนเตรยมการ - ตดตามประเมนผลแผนฯ ฉบบแรก - ศกษาสทธเสรภาพขนพนฐานตามกรอบรฐธรรมนญและมาตรการสากล - การวางกรอบนโยบายและแผนฯ ฉบบท 2 - การว เคราะหสถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย ระยะท 2 (ป พ.ศ. 2550) ขนการสรรหาและอบรมวทยากร จ านวน 95 คน จากทวประเทศ โดยเปนวทยากรกลาง จ านวน 20 คน เพอจดท าหลกสตร และฝกอบรมวทยากรภาคสนาม จ านวน 75 คน เพอท าหนาทใหความรเรองสทธมนษยชน และเปนแกนกลางในการจดท าแผนสทธมนษยชนในระดบพนทท ง 4 ภมภาคและกทม. ระยะท 3 (ปพ.ศ. 2551) ขนจดท าแผนสทธมนษยชนในระดบพนท ครอบคลมทง 4 ภมภาคและกทม. โดยใหทกภาคสวนเขามามสวนรวม ซงมผ เขารวมกจกรรมทงสน 2,209 คน

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

24

หวขอ แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 1 แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 ระยะท 4 (ปพ.ศ. 2551) ขนยกเปนรางแผนสทธมนษยชนในระดบประเทศ เปนการประมวลผลการจดท าแผนในระดบพนททง 4 ภมภาคและกทม. เพอยกเปนรางแผนสทธมนษยชนในระดบประเทศแลวน าเสนอคณะรฐมนตรพจารณา*รวมผเขารวมจดท าแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 ทงสน จ านวน 3,485 คน

5. ทศทางของแผนฯ

แผนฯ ฉบบแรก ก าหนดเปนกรอบนโยบายกวาง ๆ ไว ดงน 1) นโยบายและแผนฯ ฉบบแรก นอกจากจะค านงถงพฒนาการของสทธมนษยชนในสงคมไทย และสทธมนษยชนระหวางประเทศแลวยงอยบนพนฐานแนวคดทส าคญ 4 ประการไดแก

1.1) มความเปนสากล เปนสทธของทกคนโดยไมค านงถงความแตกตางในเรอง เชอชาต สผว เพศ ศาสนา ความเชอในทางอนใด พนเพทางสงคม ทรพยสน ก าเนด หรอสถานะ นอกจากนนยง เปนสทธทยอมรบกนในประชาคมระหวางประเทศ โดยปรากฏอย ใ น เอกสารอ น สญญา กฎหมายระหวางประเทศตางๆ ในดานสทธมนษยชน ทงทประเทศไทยรวมเปนภาค และยงไมไดเปนภาค

1.2) มความสมบรณ ทงในการสงเสรมและคมครอง โดยครอบคลมสทธมนษยชนในท กๆ ด านและท กกล มเป าหมายในสงคมไทย ไดแก สทธ ในดานการเมอง พลเมอง เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และสทธในการพฒนา โดยใหความส าคญเปนล าดบแรก แกกลมบคคลทดอยโอกาสในสงคม ซงงายตอการตกเปนเหยอของการละเมดสทธมนษยชน

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 แบงออกเปน 3 ระดบ คอ ระดบยทธศาสตร ระดบกลยทธ และระดบปฏบตการ รายละเอยดปรากฏดงน 1) เปาหมายหลก คอ สงคมไทยเปนสงคมแหงการเคารพศกดศรของความเปนมนษยตามหลกมนษยชน เครอขายสทธมนษยชนเขมแขงในทกภมภาคทมความตนตวในเรองสทธมนษยชนและพฒนาสมาตรฐานสากล ดงนน แผนจงเปนเครองมอในการปกปองคมครอง สทธมนษยชน ใหกบองคกรเครอขายสทธมนษยชนจากทกภาคสวน สามารถมกรอบแนวทางในการปกปองคมครองสทธมนษยชนใหแกคนในชาต 2) วสยทศน เปนองคกรเครอขายในการสงเสรมและคมครองสทธมนษยชนบนพนฐานของการอยรวมกนอยางเคารพศกดศรของความเปนมนษยตามหลก สทธมนษยชน 3) พนธกจ

(1) สงเสรม ปองกน และปกปองสทธของประชาชนไมใหถกละเมด

(2) คมครองและเยยวยาผถกละเมดสทธมนษยชนอยางเปนรปธรรม 4) ยทธศาสตร 4 ประการ ไดแก

(1) ปองกนการละเมดสทธมนษยชน เพอใหเกดความเสมอภาคตามความเปนจรง นอกเหนอจากความเสมอภาคทางกฎหมาย

(2) คมครองสทธมนษยชนในทกกลมเปาหมายใหเปนไปตามหลกสทธมนษยชน

(3) พฒนากฎหมายและกลไกทางกฎหมาย รวมทงการ

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

25

หวขอ แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 1 แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 1.3) มความสมดลย โดยไมเนนเฉพาะ

การสงเสรมและคมครองสทธมนษยชนเพยงล าพง แตเนนความรบผดชอบ จรยธรรม และหน าท ของพลเม องควบค ไปด วย นอกจากนนยงเนนการมสวนรวมของทกภาคสวนในสงคม

1.4) มความเปนไปไดในทางปฏบต แนวนโยบายสทธมนษยชนแหงชาต เนนกระบวนการพฒนาตอ เน อง ม ใช เปนเหตการณทจบลงในชวงใดชวงหนง 2) เปาหมายหลกของนโยบายสทธมนษยชนแหงชาต ทส าคญมอย 4 ประการ ประการแรก การมสงคมทสนตสขอยางแทจรง ประการทสอง การมสงคมทมการเคารพกฎหมาย ยดหลกนตธรรม (Rule of Law) ควบคไปกบหลกจรยธรรม ประการทสาม การมสงคมทมความเปนประชาธปไตย สรางโอกาส ความเสมอภาค และความยตธรรม ประการทส การมส งคมทมการพฒนาเปนไปอยางยงยน ท งในดานการพฒนาเศรษฐกจ และการพฒนาสงคม 3) แนวนโยบายสทธมนษยชนแหงชาต 7 ประการ

3.1) สงเสรมใหมการเคารพสทธมนษยชนตามทก าหนดไวในรฐธรรมนญ

3.2) บรณาการเรองสทธมนษยชนในการพฒนาการเมอง เศรษฐกจ และสงคมของประเทศทกดาน

3.3) ด าเนนการใหประชาชนทกกลมเขาใจเรองสทธมนษยชน ความร เกยวกบหนาท ความรบผดชอบ และจรยธรรม

บงคบใชกฎหมาย เพอสงเสรมและคมครองสทธมนษยชน (4) พฒนาองคกรเครอขายใหมศกยภาพในการ

สงเสรมและคมครองสทธมนษยชนใหมความเขมแขงในการคมครองสทธมนษยชน และพฒนาไปสมาตรฐาน สากล ทงน ในแตละยทธศาสตรจะประกอบไปดวยกลยทธ ตวชวด และกลวธ ทจะด าเนนการใหไปสเปาหมายทวางไว

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

26

หวขอ แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 1 แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 3.4) สงเสรมหลกการความเปนสากล

การแบงแยกมได และเกยวพนซงกนและกนของสทธมนษยชน

3.5 ) สนบสนนการด า เนนงานตาม อนสญญาและขอตกลงระหวางประเทศตามทรฐบาลไทยไดใหไวกบนานาประเทศ

3.6) เสรมสรางความรวมมอทกระดบในการสงเสรมและคมครองสทธมนษยชน 3.7) พฒนาและปรบปรงกฎหมาย กฎ ระเบยบ ใหเออตอการสงเสรมและคมครองสทธมนษยชน

6. สาระ ส าคญของ แผนฯ

แผนฯ ฉบบแรก ประกอบดวยประเดน สทธมนษยชน 11 ดาน 20 กลมเปาหมาย ดงน 1) แผนปฏบตการสทธมนษยชนเฉพาะดานประกอบดวย แผนปฏบตการสทธมนษยชนดานการศกษา ดานวฒนธรรม ดานอาชพ ดานสาธารณสข ดานทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม ดานทอยอาศย ดานสทธเสรภาพในการรวมกลม ดานการไดรบขอมลขาวสารของทางราชการ ดานสทธเสรภาพ ดานสอสารมวลชน ดานการเมองและการปกครอง และดานศาสนา 2) แผนปฏบตการสทธมนษยชนตามกลมเปาหมาย ประกอบดวย แผนปฏบตการสทธมนษยชนของเดก สตร ผสงอาย คนพการ ผปวย ผตดเชอเอชไอว/เอดสและผปวย เอดส ชนกลมนอยคนตางดาว ผหนภย คนไรสญชาต คนจน ผใชแรงงาน เกษตรกร ผบรโภค ผปฏบตงานดานสทธมนษยชน ผตองคมขง ผพนโทษ ผเสยหายในคดอาญา ชมชน และผรบบรการสงเคราะหจากรฐ

แผนฯ ฉบบท 2 จะก าหนดตามแนวทางการจดท าแผนกลยทธ ภายใตยทธศาสตรการจดสรรงบประมาณ ของรฐ โดยก าหนดเปนวสยทศน พนธกจ เปาประสงค ประเดนยทธศาสตร กลยทธ และกลวธ (ระดบปฏบตการ) พรอมทงก าหนดตวชวด และโครงการส าคญทควรด าเนนการ โดยในแตละยทธศาสตร และกลยทธจะมการก าหนดกลมเปาหมายไว 10 ดาน เพ อ ให ง ายตอการแปลงไปส ภาคปฏบต ได แก กลมเปาหมายดานการศกษา เรยนร วฒนธรรมและศาสนา ดานอาชพและแรงงาน ดานสาธารณสข ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ดานทอยอาศย ดานการไดรบขอมลขาวสารของทางราชการและการคมครองผบรโภค ดานสทธเสรภาพในการสอสารและสอมวลชน ดานการเมองการปกครอง (รวมถงสทธเสรภาพในการรวมกลมและการกระจายอ านาจสทองถน) ดานกระบวนการยตธรรม และ ดานสทธชมชน

7. การแปลงแผนไปสการ

แผนฯ ฉบบแรก จะก าหนดใหอยภายใตหวขอการสงเสรมการด าเนนงานสทธมนษยชน

แผนฯ ฉบบท 2 จะก าหนด ไวภายใตหวขอการบรหารจดการเพอขบเคลอนแผนไปสการปฏบต โดยแบง

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

27

หวขอ แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 1 แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 ปฏบต โดยแบงออกเปน

1) การศกษาวาดวยสทธมนษยชน 2) การพฒนาการวจยเกยวกบสทธมนษยชน 3) การบรณาการและประชาสมพนธดานสทธมนษยชน 4) การบรหารจดการ เพอสงเสรมและคมครองสทธมนษยชน

ออกเปน 1) การก าหนดหนวยงานรบผดชอบ และแนวทางการ ประสานงาน ไดแก

(1) องคกรทเปนอสระจากฝายบรหาร (คณะกรรมการ สทธมนษยชนแหงชาต)

(2) องคกรของฝายบรหาร/รฐบาล ทจะเกยวของโดยตรงในประเดนสทธมนษยชน ตามทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 หมวด 3 สทธและเสรภาพ และหมวด 5 แนวนโยบายแหงรฐก าหนดไว

(3) เครอขายองคกรสทธมนษยชนนอกภาครฐ ทด าเนนภารกจดานสทธมนษยชน ทงหนวยงานภายในประเทศ และหนวยงานทเปนองคกรระหวางประเทศ ซงการประสานงานขององคกรเหลาน จะจดเปนเครอขายยอยๆ ในแตละประเดนปญหา หรอเครอขายทด าเนนการในลกษณะพนท พรอมทง ไดกลาวถงแนวทางการประสานงาน ไวดวย 2) การจดท าแผนปฏบตการในระดบตางๆ ภายใตระบบ และการจดสรรงบประมาณของภาครฐทก าหนดใหหนวยงานภาครฐตองจดท าแผนปฏบตการในภารกจ ทไดรบมอบหมาย เพอบรหารจดการทรพยากรทมจ ากด โดยเฉพาะการใชจายงบประมาณอยางมประสทธภาพ และเกดความคมคา จงก าหนดแนวทาง การจดท าแผนปฏบตการในระดบตางๆ ไดแก ระดบ กระทรวง กรม และหนวยงานในพนท โดยก าหนดเปนแผนงาน โครงการ เพอรองรบการด าเนนงานตามกรอบทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต 3) การตดตามและประเมนผลการด าเนนงาน เปนกระบวนการส าคญในการขบ เคล อนแผน สทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 ไปสการปฏบตอยางมประสทธภาพ บรรลเปาหมายของแผนอยางเปนรปธรรม โดยก าหนดกรอบการด าเนนงานการตดตามและประเมนผลอย2 ประการ กลาวคอ (1) การพฒนาระบบและการสรางตวชวดความ

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

28

หวขอ แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 1 แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 ส าเรจของการด าเนนงาน (2) การพฒนาฐานขอมลและการเชอมโยงเครอขายประสานขอมลระหวางหนวยงานในทกระดบ ตงแตระดบนโยบายไปจนถงระดบพนท ทงการพฒนาระบบฐานขอม ลของหนวยงานระดบต าง ๆ และการเสรมสรางเครอขายขอมลดานสทธมนษยชน 4) ความแตกตางของการตดตามผลกบการประเมนผล เปนการกลาวถงความหมายของ

(1) การตดตาม (Monitoring) หมายถงการตดตามความก าวหน า ในการน าทรพยากร (บ คลากร งบด าเนนงาน และงบลงทน) เขาสกระบวนการดวยการบรหารจดการ เพอใหไดผลผลตครบถวนตามแผนภายในระยะเวลาทก าหนด

(2) การประเมนผล (Evaluation) หมายถง การวเคราะหตรวจสอบความกาวหนา และผลส าเรจ ในระดบตางๆ โดยจ าแนกรปแบบของการประเมนผลได 3 รปแบบ ไดแก การประเมนผลกระบวนการ การประเมนผลทไดรบจากการใหบรการ และการประเมนผลกระทบ 5) แนวทางการออกแบบระบบการตดตามและประเมนผล

2) อนโดนเซย แผนปฏบตการแหงชาตอนโดนเซยดานสทธมนษยชนประกอบไปดวยเสาหลก

(หลกการทส าคญ) สประการ (Office of the United Nations High Commission for Human Rights (OHCHR), 2012) กลาวคอ

(1) เตรยมความพรอมเพอการใหสตยาบนเกยวกบสทธมนษยชนนานาชาต (2) เผยแพรขอมลและใหการศกษาเกยวกบสทธมนษยชน (3) ปฏบตตามประเดนทส าคญกอนหลงดานสทธมนษยชน (4) ปฏบตตามหลกการดานสทธมนษยชนนานาชาตซงรบรองโดยอนโดนเซย

แผนปฏบตการสทธมนษยชนอนโดน เซย ป ค.ศ.1998-2003 จดท าโดยคณะกรรมการ สทธมนษยชนซงประกอบดวยผแทนจากกระทรวงตางๆ โดยความรวมมอกบคณะกรรมาธการสทธมนษยชนแหงชาต ประเดนตางๆ สวนมากทอยในแผนฯ มทมาจากการประชมเชงปฏบตการระดบชาต วาดวยเรอง สทธมนษยชน ครงท 2 ซงจดขนในชวงปลายป ค.ศ. 1994 โดยผเขารวมประชมประกอบดวยเจาหนาทรฐ

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

29

ทหาร นกวชาการ สมาชกรฐสภา สมาชกคณะกรรมาธการระดบชาต และภาคประชาสงคม จ านวนประมาณ 300 คน การจดท าแผนฯ ไดเรมขนอยางจรงจงในป ค.ศ. 1996 แตยงไมไดเปดเผยสสาธารณชนจนกระทง หลงการปฏรปทางการเมองในป ค.ศ. 1998 ไดมหลกฐานวาแผนฯ ไดถกปรบปรงเนองจากสถานการณ ทเปลยนแปลงไปในอนโดนเซย เชน การใหสตยาบนกตการะหวางประเทศวาดวยสทธพลเมองและสทธ ทางการเมอง ซงเดมก าหนดด าเนนการในป ค.ศ. 2003 แตตอมาไดเลอนเรวขนเปนป ค.ศ. 2000 โดยมการ ปรบใช ดงน (กรมคมครองสทธและเสรภาพ, 2012)

(1) การเตรยมการใหสตยาบนพนธกรณระหวางประเทศดานสทธมนษยชน ในชวงทมการประกาศใชแผนฯ อนโดนเซยไดใหสตยาบนสนธสญญาสทธมนษยชนระหวางประเทศเพยงจ านวน 2 ฉบบ จาก 6 ฉบบ แผนฯ ระบวา “การใหสตยาบนสนธสญญาระหวางประเทศดานสทธมนษยชนจะชวยเสรมสรางความเขมแขงและชวยพฒนากฎหมายภายในประเทศเรองสทธมนษยชน” ในแผนกจกรรมก าหนด แผน 5 ป เพอใหสตยาบนสนธสญญาระหวางประเทศดานสทธมนษยชนทเหลออก 4 ฉบบ รวมทงอนสญญาอกหลายฉบบขององคการแรงงานระหวางประเทศ ในสวนนประกอบดวยขอก าหนดทบทวนกฎหมายทมอย และรางกฎหมายใหมตามทจ าเปน และก าหนดแนวทางการด าเนนงานส าหรบเจาหนาทผบงคบใชกฎหมาย แผนฯ ยงแกปญหาการพฒนาศกยภาพเพอใหสามารถปฏบตตามพนธกรณรายงานอยางมประสทธภาพดวย

(2) การเผยแพรขอมลและการศกษาสทธมนษยชน แผนฯ เนนความจ าเปนในการก าหนดมาตรการทกวางขวางในดานสทธมนษยชนศกษา เชน

การท างานภายใตทศวรรษสทธมนษยชนศกษา

การจดท าหลกสตรสทธมนษยชนในโรงเรยน และสถานศกษาระดบสง รวมถงการฝกอบรมเจาหนาทบงคบใชกฎหมาย

การพฒนาหลกสตรในโรงเรยน รวมถงการฝกอบรมคร

การใหการศกษาตอชมชนและครอบครวอยางไมเปนทางการ

การใหการศกษาผานทางสอตางๆ (3) การอนวตประเดนสทธมนษยชนซงเปนประเดนส าคญล าดบตน ๆ ในสวนน เนน

ความส าคญในการเผยแพรมาตรฐานระหวางประเทศในเรองการตอตานการทรมานและการคมขงตามอ าเภอใจระหวางเจาหนาทผบงคบใชกฎหมาย การฝกอบรมสทธมนษยชนใหก บเจาหนาทผบงคบใชกฎหมาย ขอมลกฎหมายมนษยธรรม แผนพเศษส าหรบผพพากษาและอยการ การฝกอบรมเจาหนาทต ารวจเพอคมครองกลมผดอยโอกาสและการควบคมกลมชน

(4) การอนวตสนธสญญาระหวางประเทศดานสทธมนษยชนทอนโดนเซยใหสตยาบน สวนนเนนสนธสญญาสทธมนษยชนระหวางประเทศ 2 ฉบบ ทอนโดนเซยใหสตยาบนในชวงเวลาทมการประกาศใชแผนฯ คอ อนสญญาวาดวยสทธเดก และอนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตรในทกรปแบบ แผนฯก าหนดกจกรรมผานทางสถาบนชาต ความรวมมอระหวางประเทศ การเคลอนไหวทางสงคม การปฏรปกฎหมาย การบงคบใชกฎหมาย การฝกอบรม และการตรวจสอบ

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

30

นอกจากน ประเทศอนโดนเซยไดจดตงคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต (National Commission on Human Rights) โดยจดตงในลกษณะเปนองคกรอสระตงแตป ค.ศ. 1993 เพอเปนองคกรปรบใชและด าเนนกจกรรมตามแผนฯ ซงประกอบดวยเจาหนาทรฐและผ แทนชมชน แผนฯ ไดรบการประเมนอยางเปนประจ า และระบวาประเดนสทธมนษยชนทไมไดรบการคมครองโดยแผนฯ ฉบบปจจบนจะไดรบการแกไขหลงจากการประเมนการอนวตในชวงตนๆ แลว ส าหรบแผนปฏบตการแหงชาตเพอสงเสรมและพทกษสทธมนษยชนปจจบนของอนโดนเซยประกาศใชในป ค.ศ. 2011–2014 (Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights,2012) (Asia-Pacific-Solidarity, 2556)

3) ฟลปปนส ไดก าหนดแผนปฏบตการแหงชาตเพอสงเสรมและพทกษสทธมนษยชน ในดานตางๆ (Office of the United Nations High Commission for Human Rights,2012) ดงตอไปนสตร เดก เยาวชน ชมชนวฒนธรรมพนเมอง ชาวมสลม ผสงอาย คนพการ ผมความบกพรองทางจต นกโทษ หรอผถก คมขง คนพลดถนภายในประเทศ (บคคลททางการใหออกจากสถานทอย เมอมเหตราย เชน ภยธรรมชาต) คนงานอพยพ หรอคนงานตางดาว แรงงานภาครฐ แรงงานภาคเอกชน ภาคแรงงานนอกระบบ คนยากจนในชมชนเมอง

องคประกอบส าคญของแผนฯ คอ การใหบทบาทหลกกบคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาตฟลปปนสในการประสานการอนวตตามแผนฯ และการหารออยางกวางขวางระหวางภาครฐและNGOs กอนการรบรองแผนฯ จากขอเสนอแนะทไดรบจากการประชมระดบโลกทกรงเวยนนา คณะกรรมการ สทธมนษยชนแหงชาตฟลปปนสเรมเสนอแผนสทธมนษยชนแหงชาตในป ค.ศ. 1994 (ปรากฏหลกฐานอยในบนทกประธานาธบดเมอชวงตนป ค.ศ. 1995) โดยไดมการจดตงคณะท างานจดเตรยมท าแผน ซงประกอบดวยผแทนรฐและNGOs คณะท างานไดท างานโดยการก าหนดแนวทางในการสอดแทรกหลกการความเปนสากลของสทธมนษยชน ความจ าเปนในการใหความส าคญกบกลมผดอยโอกาส และความส าคญในการสนบสนน จากสงคมในการจดท าแผนฯ โดยเนนกลมผดอยโอกาส 13 กลม (ภายหลงเพมเปน 16 กลม) ซงไดรบการยอมรบจากรฐบาลอยางเปนทางการใหเปนกลมผดอยโอกาสทตองการการดแลเอาใจใส การจดท าแผนฯ มกระบวนการหารอและทบทวนอยางเปนระบบ รวมถงการจดเตรยมขอเสนอและแผนปฏบตการระดบภมภาคอยางกวางขวาง กระบวนการในทน รวมถงการประชม และการหารอในประเดนตางๆ ซงน าไปสการด าเนนกระบวนการตางๆ ในระดบประเทศ เชน การประชมและหารอรวมกบสาธารณชน (กรมคมครองสทธและเสรภาพ, 2012)

ลกษณะส าคญประการหนงของแผนฯ คอ การใหความส าคญกบประเดนงบประมาณตงแตตน คณะท างานไดแตงตงคณะกรรมการพเศษเพอทบทวนขอเสนอในการจดสรรงบประมาณส าหรบขอเสนอกจกรรมภายใตแผนฯ และระบแหลงเงนทนทชดเจน กจกรรมทงหมดเหลานอยภายใตคณะท างานทมประธานาธบดเปนประธานซงมหนาทจดท าแผนฯ กลมผดอยโอกาสทไดรบการระบไวในแผนฯ คอ สตร เดก เยาวชน ชนพนเมองและกลมวฒนธรรม มสลม ผสงอาย คนพการ คนพการทางจต นกโทษและผถกควบคมตว แรงงานอพยพ แรงงานภาครฐ แรงงานภาคเอกชน แรงงานไมเปนทางการ คนจนท อาศยอยในเมอง แรงงานชนบท มการน าเสนอในรปแบบเฉพาะของแตละกลมแผนฯ ประกอบดวยสรปการอภปรายถงสทธของแตละภาคสวน

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

31

รวมทงสรปแผนปจจบนของภาครฐ และ NGOs แผนฯ เสนอมาตรการส าหรบฝายนตบญญต บรหาร และ การด าเนนการอนๆ เพอแกปญหาประเดนทกระทบสทธมนษยชนของประชาชนในแตละภาคสวน ตวอยางเชน

(1) ประเดนสตร ทก าหนดไวในแผนฯ (กรมคมครองสทธและเสรภาพ, 2012) ประเดนทก าหนดไวประกอบดวย

กฎหมายทเลอกปฏบต

การใชความรนแรงตอสตร

ความลมเหลวในการตระหนกถงสทธสตร เชน สทธทางสขภาพ สทธอนามยเจรญพนธ สทธในการมครอบครว สทธทางเพศ และการจ ากดโอกาสทางการศกษาและการจางงาน

(2) มาตรการทางกฎหมายทเสนอ ประกอบดวย

การแกกฎหมายทกอใหเกดการเลอกปฏบตตอสตร

การแกกฎหมายทไมตอบสนองตอความตองการจ าเปนของเหยอทถกใชความรนแรง ตอสตร ก าหนดนยามและแนวคดเรองการคามนษย การขมขน และการใชความรนแรงภายในครอบครวใหม

การบญญตกฎหมายเพอขจดการเลอกปฏบต (3) มาตรการดานการบรหารและการปกครอง ประกอบดวย

การสงเสรมมาตรการสงเสรมการมสวนรวมของสตรในทางการเมองและการปกครอง

การจดการกลมผสนบสนนและโครงการทชวยเหลอเหยอการใชความรนแรงตอสตร

การจดการปญหาการลวงละเมดทางเพศ

การจดการคมครองแรงงานอพยพ

การค านงถงมมมองดานเพศในทกระดบของการศกษาและในระบบสขภาพ นอกจากนน แผนฯ ยงก าหนดมาตรการในสาขาอนๆ ทจะชวยบรรเทาปญหาตางๆ ดวยกลไก

การอนวตแผนฯ ประกอบดวยการจดตงคณะท างานทประกอบดวยภาคสวนตางๆ ซงจะชวยด าเนนงานรวมกบคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาตในการตรวจตรากจกรรมทเกยวของ องคประกอบทส าคญอนๆ ในแผนฯ คอ การสรางกลไกทบทวนและตรวจสอบซงอยภายใตการดแลของคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต การทบทวนแผนฯ จะเปนไปอยางตอเนอง และรวมถงจดใหมการประเมนอยางตรงไปตรงมาถงความกาวหนาและปญหาอปสรรค อนจะน าไปสความมประสทธภาพของแผนฯ โดยรวม แผนฯ ไมไดกลาวถงสทธมนษยชนศกษาไวตางหาก อยางไรกตาม ฟลปปนสไดมแผนในเรองนไวอยางกวางขวางซงท าใหคณะกรรมการ สทธมนษยชนแหงชาตไดรบรางวลสงเสรมสทธมนษยชนศกษาจาก UNESCO นอกจากนน ประธานาธบดยงไดประกาศใหป ค.ศ. 1998-2007 เปนทศวรรษแหงสทธมนษยชนศกษาดวย (กรมคมครองสทธและเสรภาพ,2012) ส าหรบแผนสทธมนษยชนฉบบปจจบนฟลปปนสประกาศใชในป ค.ศ. 2012-2017

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

32

4.3 การด าเนนงานในเรองแผนปฏบตการสทธมนษยชนแหงชาตของนานาประเทศ ส าหรบแผนสทธมนษยชนของนานาประเทศมหลายประเทศทจดท าแผนปฏบตการสทธมนษยชน

ซงขอยกตวอยางบางประเทศและบางชวงปของแผนสทธมนษยชนทนาสนใจ ไดแก สาธารณรฐประชาชนจน ออสเตรเลย บราซล เมกซโก เวเนซเอลา ซงมขอสรปสาระส าคญในการน าไปพจารณาการยกรางแผนฯ ดงน

1) สาธารณรฐประชาชนจน ไดก าหนดแผนปฏบตการทางดานสทธมนษยชนแหงชาต (National Human Rights Action Plan, 2012-2015) ดงตอไปน

หลกประกนสทธทางดานเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม (Guarantee of Economic, Social and Cultural Rights) ไดแก สทธดานการท างาน (Right to work) สทธดานสภาพการด ารงชพ ขนพนฐาน (Right to basic living conditions) สทธดานความมนคงปลอดภยในสงคม (Right to social security) สทธดานการรกษาสขภาพ (Right to health) สทธดานการศกษา (Right to education) สทธดานวฒนธรรม (Cultural right) สทธดานสงแวดลอม (Environmental right) การปกปองสทธและผลประโยชนของชาวนา (Safeguarding farmers’ right and interests)

หลกประกนสทธดานพลเมองและการเมอง (Guarantee of Civil and Political Rights) ไดแก สทธของบคคล (Rights of the person) สทธของผตองขง (Rights of detainees) สทธทจะพสจนขอเทจจรงอยางยตธรรมในชนศาล (The right to a fair trail) เสรภาพดานความเชอทางศาสนา (Freedom of religious belief) สทธในการไดรบการแจงเตอน (The right to be informed) สทธในการมสวนรวม (The right to participate) สทธในการไดรบร (The right to be heard) สทธในการตรวจสอบ (The right to oversee)

หลกประกนดานสทธและผลประโยชนของชนกลมนอย สตร เดก ผสงอาย และคนพการ (Guarantee of the Rights and Interests of Ethnic Minorities, Women, Children, Elderly and the Disabled) ไดแก สทธของชนกลมนอย (The rights of ethnic minorities) สทธสตร (Women’s rights)สทธเดก (Children’s rights) สทธของประชาชนผสงอาย (Senior citizens’ rights) สทธคนพการ (The rights of the disabled)

หลกประกนดานสทธมนษยชนศกษา (Human Rights Education) ส ง เสรมการแลกเปลยนเรยนรและความรวมมอในเรองของสนธสญญาสทธมนษยชนระหวางประเทศ

2) ออสเตรเลย แผนปฏบตการดานสทธมนษยชนแหงออสเตรเลย ฉบบป ค.ศ. 2012 ใหความส าคญในประเดนตางๆ ตอไปน (Australian Attorney General’s Department, 2012)

(1) การปองกนและสงเสรมสทธมนษยชนในประเทศออสเตรเลย (Protection and promotion of human rights in Australia) โดยเนนความเชอมโยงกบระบบสทธมนษยชนในกรอบของสหประชาชาต การสงเสรมบทบาทของหนวยงานสทธมนษยชนในระดบชาต การสงเสรมสทธมนษยชน ในภมภาคอาเซยนและนานาชาต และใหความส าคญในเรองการใหการศกษาสทธมนษยชน ทงนมจดเนน

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

33

เชน การมโครงสรางเพอท างานดานสทธมนษยชน การสรางระบบการปองกนทางกฎหมาย มกรอบการท างานดานสทธมนษยชน เปนตน

(2) ภาพรวมของปญหาดานสทธมนษยชน (The human rights concerns of the general community) เชน ปรบปรงการเขาถงกระบวนการยตธรรม การสรางความสมดลระหวาง สทธเสรภาพสวนบคคลและความมนคงของชาต การตอสกบการคามนษย การแกไขปญหาการเปลยนแปลงของสภาพอากาศ การสรางสงแวดลอมการท างานทด และชวยเหลอคนพการและดอยโอกาส เปนตน

(3) ปญหาสทธมนษยชนของกลมเปาหมายเฉพาะ (The human rights experience of specific groups in Australia) แผนปฏบตการของประเทศออสเตรเลยใหความส าคญกบกลมเปาหมายเฉพาะ ไดแก (1) คนพนเมองและชาวเกาะ (2) สตร (3) เดกและผเยาว (4) ผสงอาย (5) บคคลทมความแตกตางดานอตลกษณทางเพศ (6) คนเรรอนไรทอยอาศย (7) ผพการ (8) การสงเสรมการยอมรบสทธของ คนพการเพอใหสามารถอยในระบบกฎหมายและระบบสงคมเชนเดยวกบผอน (9) ผดแลผปวย คนพการ หรอ ผบกพรอง (10) ผตองโทษ (11) ผอพยพ ผลภยและผแสวงหาทพกพง

3) บราซล แผนปฏบตการสทธมนษยชนแหงชาตบราซลเนนดานสทธพลเมอง และมงใหสามารถปฏบตตามวตถประสงคไดจรง โดยกลาวถงเจตนาในการสรางความยตธรรมไวหลายแหง ส าหรบแผนฯ ประกอบดวย ขอเสนอการด าเนนการของรฐบาล ซงเนนประเดนปญหาส าคญ และกลมผดอยโอกาส และแยกขอเสนอออกเปนขอเสนอในการแกปญหาระยะสนและระยะกลาง โดยรวมแลวมขอเสนอมากกวา 130 ขอ เชน การแกปญหาความตองการจ าเปนของเยาวชน สตร คนผวส ชนพนเมอง ชาวตางชาต ชมชนบราซล ในตางประเทศ ผสงอาย และคนพการ ส าหรบประเดนเกยวกบสทธพลเมอง เชน ความปลอดภยของบคคล การงดเวนโทษ การคมขงตามอ าเภอใจ การบงคบใชแรงงาน และยงมสวนอน ๆ ทกลาวถงสทธมนษยชนศกษา และกจการระหวางประเทศ (กรมคมครองสทธและเสรภาพ, 2012)

4) เมกซโก แผนระดบชาตวาดวยการสงเสรมและเสรมสรางสทธมนษยชน โดยหนวยงาน ทรบผดชอบในการจดท าแผนฯ คอ กระทรวงการตางประเทศและกจการภายในประเทศ ดวยความรวมมอกบคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต แผนฯ เรมดวยบทน าทกลาวถงประวตศาสตรสทธมนษยชนในเมกซโก และพฒนาการอยางตอเนองมาสกระบวนการมสวนรวมและประชาธปไตย นอกจากนนแผนฯ ไดกลาวถงการจดตงคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต และการบรรจเรองสทธมนษยชนไวในแผนพฒนาแหงชาต ค.ศ. 1995 - 2000 แผนฯ ก าหนดวตถประสงคไวอยางกวางขวาง เชน การเสรมสรางความเขมแขงใหกบวฒนธรรมสทธมนษยชน การจดตงกลไกสถาบนสทธมนษยชน การขจดการงดเวนโทษ การพฒนากลไกตรวจสอบสทธมนษยชน การเพมกจกรรมสาธารณะเพอเผยแพรความรสทธมนษยชน การปฏบตตามพนธกรณระหวางประเทศดาน สทธมนษยชน และการสงเสรมความรวมมอของภาคประชาสงคม โดยไดมการกลาวถงกจกรรมทจะด าเนนการเพอใหบรรลตามวตถประสงคดวย (กรมคมครองสทธและเสรภาพ, 2012)

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

34

5) เวเนซเอลา แผนปฏบตการสทธมนษยชนแหงชาตประกาศใชเมอป ค.ศ. 1997 ไดค านงถงแนวคดหลาย ๆ ประการในปฏญญาและแผนปฏบตการเวยนนา และไดก าหนดวตถประสงค ยทธศาสตร และการตดตามในประเดน ไดแก สทธพลเมองและสทธทางการเมอง เสรภาพในการแสดงออก การศกษา สขภาพ สทธแรงงาน การประกนสงคม สทธทางทรพยสน การสนทนาการ การพฒนาสงแวดลอมและมนษย พรอมทงแผนฯ ยงสนบสนนความรวมมออยางเขมแขงกบองคกรและกลไกสทธมนษยชนระหวางประเทศ เชน คณะกรรมาธการสทธมนษยชน คณะกรรมาธการสทธมนษยชนของอนเตอรอเมรกน และสถาบนสทธมนษยชนอนเตอรอเมรกน คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต ไดก าหนดมาตรการตาง ๆ ในการปรบใชแผนฯ ขน โดยมงเสรมสรางความเขมแขงใหกบศกยภาพรฐบาลในเรองกฎหมาย กา รบรหาร และการเงน โดยเฉพาะคณะกรรมาธการสทธมนษยชนแหงชาต สงส าคญคอ การจดตงคณะกรรมการซงประกอบดวยผแทนภาครฐและภาคประชาสงคมเพอตรวจตราการปรบใชแผนฯ (กรมคมครองสทธและเสรภาพ, 2012)

6) เกาหลใต แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 1 ป ค.ศ. 2007 – 2011 ประกอบดวยสวนทส าคญ แบงออกเปน 6 สวน คอ สวนท 1 ค าน า สวนท 2 การคมครองและพฒนาสทธเสรภาพในการแสดงออกทางการเมองและสทธในความเปนมนษย วาดวยสทธและเสรภาพในความเปนมนษย เสรภาพในการแสดงออกทางการเมอง สทธในการไดรบการชดเชยจากการถกละเมดสทธมนษยชน สทธในการรกษาความลบสวนตว สทธและเสรภาพทางรางกาย ศาสนา ตลอดจนถงเสรภาพในการยายถนฐาน สวนท 3 การคมครองและสงเสรมสทธและเสรภาพทางดานเศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม วาดวยสทธในการไดรบการศกษาขนพนฐาน สทธของแรงงาน สทธ 3 ประการทแรงงานพงไดรบ สทธและเสรภาพในการประกอบกจกรรมทางเศรษฐกจ สทธและเสรภาพขนพนฐานในชวตและทรพยสน สทธในการไดรบบรการทางดานสาธารณสขพนฐาน สทธพลเมอง ทพงกระท าไดทางวฒนธรรมและศลปะ เปนตน สวนท 4 สทธมนษยชนของผดอยโอกาสและออนแอกวา ในสงคม วาดวยสทธและเสรภาพของสตร เดก เยาวชน คนพการ ผสงอาย ผไดรบผลกระทบจากการ กออาชญากรรม ชาวตางชาตและผอพยพ ผลภย ผปวยเพศทสาม รวมถงผทอพยพมาจากประเทศเกาหลเหนอ สวนท 5 การใหความรแกประชาชนทวไปเกยวกบสทธมนษยชนขนพนฐาน การประสานงานเกยวกบหลก สทธมนษยชนทงภายในและภายนอกประเทศ รวมถงการปฏบตตามระบบระเบยบสากล และสวนท 6 วธการควบคมและบรหารนโยบายและแผนปฏบตการแมบทแหงชาตดานสทธมนษยชน ส าหรบแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 ป ค.ศ. 2012 – 2016 ทประกาศใชในปจจบน ยงคงเนอหาทวไปของแผนสทธมนษยชน ฉบบท 1 ไว แตไดมการเพมเตมในประเดนเกยวกบการประกนสทธมนษยชนของเดกและเยาวชนจากปญหาความรนแรงในโรงเรยน การสงเสรมส านกความเปนแมของสตรพการ การรกษาสทธของแรงงานไมใหไดรบเงนเดอนต ากวาเกณฑมาตรฐาน การสงเสรมสถานะของหญงทโอนยายสญชาตโดยการแตงงานกบชาวเกาหล การใหการสนบสนนทางการศกษากบเดกทเกดจากพอหรอแมทเปนคนเชอชาตอน การเปดโอกาสใหสามารถยนค ารองในการขอใหชดเชยความเสยหายทเกดทางรางกายไดตามหลกกฎหมายมนษยชน การแกไข ระบบระเบยบ ขอกฎหมายเพอไมใหเกดขอพพาทในสงคม การดแลและควบคมการชดเชยของประกนภย การเผยแพรและใหความรเกยวกบสทธมนษยชนสากล

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

35

นอกจากทประเทศกลาวมาขางตนแลว ยงมอกหลายประเทศทมการด าเนนงานดานสทธมนษยชน และในประเทศสมาชกประชาคมอาเซยนดวยกนเองยงมกลไกการด าเนนงานดานสทธมนษยชนทแตกตางกน ดงนน จงขอยกตวอยางเปนเพยงบางประเทศเพอน ามาเปรยบเทยบกลไกดานสทธมนษยชน โดยสรปไดดงน

สรปกลไกดานสทธมนษยชนของประเทศตางๆ

ประเทศ การด าเนนงานดานสทธมนษยชน

ประเทศอาเซยน

ไทย - มคณะกรรมการสทธมนษยชนเปนองคกรอสระ - มแผนสทธมนษยชนฉบบท 1 (พ.ศ. 2543-2548) แผนสทธมนษยชนแหงชาต

ฉบบท 2 (พ.ศ. 2552-2556) ในลกษณะแผนยทธศาสตร ปจจบนจะประกาศใชแผนสทธมนษยชนฉบบท 3 ตอเนองในชวงป พ.ศ.2557-2561

อนโดนเซย - มคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาตอนโดนเซยเปนอสระ - มแผนปฏบตการแหงชาตวาดวยสทธมนษยชนอนโดนเซย ป ค.ศ. 2011-2014

ฟลปปนส - มคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาตฟลปปนสเปนอสระตามหลก Paris principle - มแผนปฏบตการแหงชาตวาดวยสทธมนษยชน ป ค.ศ. 2012-2017

สงคโปร - ไมมแผนสทธมนษยชน แตมกฎหมายทองถนวาดวยสทธมนษยชน

เวยดนาม - ไมมแผนสทธมนษยชน แตมการก าหนดเรองสทธมนษยชนไวในรฐธรรมนญเวยดนาม

กมพชา - ไมมแผนสทธมนษยชน แตก าหนดไวในรฐธรรมนญ ป ค.ศ. 1993

ลาว - ไมมแผนสทธมนษยชน แตก าหนดไวในรฐธรรมนญของสาธารณรฐประชาธปไตย ประชาชนลาว ป ค.ศ. 1991

บรไน - ไมมแผนสทธมนษยชน

มาเลเซย - ไมมแผนสทธมนษยชนแหงชาต แตก าหนดไวในรฐธรรมนญมาเลเซย ป ค.ศ. 1957 - มคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต

พมา - ไมมแผนสทธมนษยชนแหงชาต แตก าหนดไวในรฐธรรมนญพมา พ.ศ. 2551

ประเทศอนๆ

สหรฐอเมรกา - ไมมแผนสทธมนษยชนแหงชาต แตก าหนดไวในรฐธรรมนญสหรฐอเมรกา ป ค.ศ. 1789 และในค าประกาศอสรภาพ ป ค.ศ. 1776

จน - มแผนปฏบตการระดบชาตวาดวยสทธมนษยชนจน ป ค.ศ. 2012-2015

ออสเตรเลย - มแผนปฏบตการแหงชาตวาดวยสทธมนษยชนออสเตรเลย ป ค.ศ. 2012

มาลาว - มแผนปฏบตการแหงชาตวาดวยสทธมนษยชนมาลาว ป ค.ศ. 1995-1996

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

36

ประเทศ การด าเนนงานดานสทธมนษยชน

บราซล - มแผนปฏบตการสทธมนษยชนแหงชาตบราซล ป ค.ศ. 2009

เมกซโก - มแผนระดบชาตวาดวยการสงเสรมสทธมนษยชนเมกซโก ป ค.ศ. 1995-2000

แอฟรกาใต - มแผนปฏบตการสงเสรมและคมครองสทธมนษยชนแหงแอฟรกาใต ป ค.ศ. 1998

ลตเวย - มแผนระดบชาตเพอสงเสรมและคมครองสทธมนษยชนลตเวย ป ค.ศ. 1995

เอกวาดอร - มแผนสทธมนษยชนแหงชาตเอกวาดอร ป ค.ศ. 1998

เวเนซเอลา - มแผนปฏบตการสทธมนษยชนแหงชาตเวเนซเอลา ป ค.ศ. 1997- ปจจบน

โบลเวย - มแผนปฏบตการวาดวยการสงเสรมและคมสทธมนษยชนแหงชาตโบล เวย ป ค.ศ. 2009-2013

เกาหลใต - มแผนสทธมนษยชนแหงชาต ป ค.ศ. 2012 - 2016

ศรลงกา - มแผนปฏบตการสทธมนษยชนแหงชาตศรลงกา ป ค.ศ. 2011-2016

กวเตมาลา - มแผนปฏบตการสทธมนษยชนแหงชาตกวเตมาลา ป ค.ศ. 2007-2011

คาซคสถาน - มแผนปฏบตการสทธมนษยชนแหงชาตคาซคสถาน ป ค.ศ. 2009-2012

มองโกเลย - มแผนปฏบตการสทธมนษยชนแหงชาตมองโกเลย ป ค.ศ. 2012-2016

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

37

สวนท 2 การวเคราะหสถานการณและเชอมโยง

เพอวางกรอบทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

การวเคราะหสถานการณสทธมนษยชนเปนขอมลส าคญทจะไดทราบถงสถานการณสทธมนษยชน ในประเทศไทยวามแนวโนมอยางไร โดยการวเคราะหสถานการณสทธมนษยชนของประเทศไทยนน ใชขอมล ทตยภมทมการวเคราะหไวแลว และขอมลปฐมภมจากการรบฟงความคดเหนเพมเตม โดยใชเทคนควเคราะห Scenario Analysis ซงจะเปนประโยชนอยางยงตอการวางกรอบทศทางการจดท าแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 ซงในทนจะน าเสนอการวเคราะหสถานการณทส าคญ ไดแก (1) สถานการณประเดนทเกยวของกบ สทธมนษยชนจากการรบรองปฏญญาสหสวรรษ (2) สถานการณสทธมนษยชนของประเทศไทยทหนวยงานตาง ๆ มการรวบรวมไว (3) ความส าเรจและความทาทายในรายงานการประเมนผลสมฤทธการด าเนนงานตามแผน สทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 (ชวงครงแผน) ประจ าป พ.ศ.2552-2554 (4) ขอเสนอแนะทประเทศไทยรบมาปฏบตภายใตกระบวนการ Universal Periodic Review (UPR) ทส าคญ (5) สถานการณทปรากฏในรายงานประเทศตามสนธสญญาระหวางประเทศดานสทธมนษยชนทไทยเปนภาค (6) การวเคราะหเพอวางทศทางแผน สทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (7) การรวมแสดงความคดเหนจากทกภาคสวนตอรางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 โดยจะน าเสนอในแตละประเดน ดงน

1. สถานการณประเดนทเกยวของกบสทธมนษยชนจากการรบรองปฏญญาสหสวรรษ ประเทศไทยนบวาเปนหนงใน 189 ประเทศ ทไดรบรองปฏญญาแหงสหสวรรษ ซงก าหนดใหประเทศ

สมาชกและพนธมตรในการพฒนาทงหลายด าเนนมาตรการเพอลดความยากจนและความหวโหย รวมทงปรบปรงสวสดการทางเศรษฐกจและความเปนอยของประชากรทยากจนของโลกใหดขนอยางชดเจนภายในป พ.ศ. 2558 ปฏญญาแหงสหสวรรษจงเปนทมาของเปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษ (Millennium Development Goals - MDGs) โดยมการรายงานผลตามเปาหมายครงแรกในป พ.ศ. 2547 และครงทสองเมอ ป พ.ศ. 2553 ซงพบวาประเทศไทยไดบรรลเปาหมายการพฒนาหลายดาน เชน การขจดความยากจนและความหวโหย การใหเดกทกคนส าเรจการศกษาระดบประถมศกษา การสงเสรมความเทาเทยมทางเพศ การต อสโรคเอดส การลดสดสวนประชากรทไมสามารถเขาถงแหลงน าสะอาดและสวมถกสขลกษณะ การยกระดบคณภาพชวตประชากรในชมชนแออด การลดอนตรายจากการตายของเดกและพฒนาสขภาพสตรมครรภในพนทหางไกลและชายขอบ เปนตน อยางไรกตามยงมภารกจททาทายในประเดน ดงตอไปน (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2553)

1) การลดความยากจน โดยเฉพาะภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคเหนอและสามจงหวดภาคใต 2) การพฒนาคณภาพการศกษา 3) การเพมบทบาทสตรในการตดสนใจทส าคญในทกระดบและภาคสวน 4) การพฒนาสขภาพมารดาและเดกโดยเฉพาะจงหวดภาคเหนอบนพนทสงและสามจงหวดภาคใต

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

38

5) การสงเสรมใหประชากรทกกลมเขาถงอนามยการเจรญพนธ 6) การยบยงการแพรระบาดครงใหมของโรคเอดสและวณโรค 7) การสงเสรมสขภาพเพอลดและปองกนการเกดโรคมะเรงและหลอดเลอดหวใจ 8) การบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตอยางยงยนและการรกษาสงเสรมคณภาพสงแวดลอม

1.1 การวเคราะหสถานการณประเดนทเกยวของกบสทธมนษยชน การยกรางแผนสทธมนษยชน ไดน าขอมลดานสทธมนษยชนมาวเคราะหภาพอนาคตเพอเปน

แนวทางใหผเขารวมการจดท าแผนจากทกภาคสวนไดมขอมลเบองตนในการวเคราะหสงเคราะหปญหาในพนท ซงอาจชสาเหตของปญหาในพนทแตกตางกนออกไป ขอมลทใชในครงนเปนขอมลจากการเกบรวบรวมขอมลของส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ทจะน ามาวเคราะหแสดงใหเหนผลลพธทเกดขนในดานสทธมนษยชนแตละดาน ซงจะเปนประโยชนตอการวเคราะหหาทศทางของแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 ตอไป

สถานการณทางเศรษฐกจและสงคมเปนประเดนส าคญทเกยวของกบสทธมนษยชน โดยแมสถานการณในบางกรณ อาท ความยากจนและการกระจายรายได อาจดเสมอนวาไมใชเรอง สทธมนษยชนโดยตรง แตกมกเปนปจจยทเกยวของสมพนธกบสทธมนษยชน โดยอาจเปนไดทงสาเหตหรอเปนผลจากการถกละเมดสทธขนพนฐาน อาท ผทมฐานะทางเศรษฐกจในระดบต ากวาเสนความยากจนมกเปนผทถกละเมดสทธ และการไมไดรบสทธทพงมในดานตางๆ เชน การศกษาหรอการจางงาน กอาจเปนสาเหตของความยากจน สถานการณทางดานเศรษฐกจและสงคมจงเปนเครองสะทอนทดตอระดบการพฒนาในเรองสทธของพลเมอง และเปนเครองมอทส าคญในการประเมนผลการด าเนนการทผานมา ตลอดจนการก าหนดนโยบายทมประสทธภาพในอนาคต

1.2 ความยากจนและการกระจายรายได รายไดเปนปจจยส าคญทสะทอนสทธในมตทางเศรษฐกจ โดยดชนส าคญทสะทอนการเขาถง

รายไดทเพยงพอตอการด ารงชพทใชอยางแพรหลายทสด ไดแก สดสวนคนจน โดยการก าหนดเสนยากจน ซงค านวณจากรายรบทจ าเปนในการด ารงชพขนกอน จากนนจงน าเอารายได (หรอรายจาย) ของแตละครวเรอนเทยบกบเสนความยากจน หากต ากวาเสนนกจะจดเปนคนจน แลวจงน าเอาจ านวนคนจนทงหมดหารดวยประชากร จะไดเปนสดสวนคนจน หรอสดสวนประชากรทมรายได (รายจาย) ต ากวาเสนความยากจนในทสด

1) สดสวนคนจนลดลงอยางตอเนองและผกผนอยางชดเจนกบอตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ จากการพจารณาสดสวนคนจนในประเทศไทยตงแต พ.ศ. 2533 พบวา มการลดลงอยางตอเนองจากระดบทสงถงเกอบรอยละ 35 ในป พ.ศ. 2533 ลงไปสในระดบประมาณรอยละ 9 ในป พ.ศ. 2551 โดยเมอพจารณาเทยบกบอตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจในระยะทผานมา จะเหนไดวา มความสมพนธทคอนขางชดเจน กลาวคอ เมออตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจอยในระดบทสง จะสงผลใหสดสวนคนจนในปหรอสองปถดไปต าลง และในทางกลบกนในชวงทอตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจหดตวกจะสงผลใหสดสวนคนจน ในปตอมาสงขน ความสมพนธขางตนชใหเหนวา การเรงการขยายตวทางเศรษฐกจยงคงเปนเครองมอส าคญ ในการลดปญหาความยากจนของประเทศ อยางไรกตาม กลมผมรายไดนอยยงคงเปนผออนไหวกบความ

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

39

ผนผวนทางเศรษฐกจ ดงจะเหนไดจากสดสวนคนจนทสงขนอยางรวดเรวภายหลงวกฤตทางเศรษฐกจทเกดขน ซงสะทอนใหเหนปญหาการขาดการคมครองทางสงคมของประเทศทเพยงพอ

2) ประสทธภาพในการลดความยากจนยงคงไมทวถงและมความแตกตางกนมากในแตละภมภาค โดยเมอ พจารณาสดสวนความยากจนในรายภาค เชน ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอแลว พบวา แมรปแบบการเปลยนแปลงของสดสวนความยากจนทเกดขนในภาคตะวนออกเฉยงเหนอจะเปลยนแปลงตามสดสวนความยากจนในระดบประเทศ แตกยงคงอยในระดบทสงกวาสดสวนในระดบประเทศอยางเหนไดชด ซงสะทอนใหเหนวา การใชสดสวนคนจนในประเทศเปนเครองสะทอนประสทธผลในการพฒนาเศรษฐกจนน อาจสงผลใหเกดการประเมนความส าเรจสงกวาความเปนจรง เนองจากมไดน าเอาระดบความเหลอมล าระหวางภมภาคเขามาพจารณา นอกจากน หากพจารณาสดสวนคนจนในรายจ งหวดแลว พบวา บางจงหวด เชน จงหวดปตตานยงคงประสบปญหาความยากจนอยางรนแรง โดยในปจจบนยงมประชากรถงหนงในหาของจงหวดซงยงคงตกอยใตเสนยากจน

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

40

3) แมสดสวนคนจนจะลดลงอยางตอเนอง แตสดสวนของประโยชนทคนจนไดรบจากการพฒนายงคงเทาเดม โดยเมอพจารณาสวนแบงจากการพฒนาทครวเรอนทยากจน 20% ลาสดไดรบ พบวา อยในระดบคอนขางคงทประมาณรอยละ 6 ตลอดระยะเวลาเกอบยสบปทผานมา ซงสะทอนใหเหนวา ประสทธภาพของนโยบายในอดตในการแกไขปญหาความยากจนยงคงมลกษณะทเปนผลพลอยไดจ ากการพฒนาซงแผไปสคนจนเทานน มากกวาทจะเปนการแกไขปญหาในเชงโครงสรางทชวยใหคนจนไดรบสดสวนของประโยชนจากการพฒนามากขนเมอเปรยบเทยบกบในอดต

4) สถานการณความยากจนซงสะทอนโดยดชนความยากจนตวอนมแนวโนมดขน และสอดคลองกบสดสวนคนจน โดยจากพจารณาดชนความยากจนทส าคญอนๆ อกสองตว ไดแก ชองวางความยากจน (poverty gap) ซงน าเอาชองวางระหวางระดบรายไดของคนจนและเสนยากจนในการค านวณ และความรนแรงของความยากจน (poverty severity) ซงน าเอาการกระจายรายไดระหวางกลมคนจนรวมในการค านวณ จะเหนไดวา ดชนทงสามตวมการเปลยนแปลงในลกษณะทสอดคลองกน ซงชใหเหนวาประโยชน จากการพฒนามการกระจายคอนขางทวถง ทงกลมผทพนจากความยากจน และกลมผทยงตกอยใตเสนความยากจนอย อกทงการกระจายรายไดในกลมคนจนยงมการปรบตวดขนเมอเทยบกบในอดต

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

41

1.3 การศกษา 1) จ านวนปการศกษาเฉลยของคนไทยสงขนอยางตอเนอง แตผลสมฤทธทางการเรยนในวชาหลก

มแนวโนมลดลง นโยบายการขยายสทธในการไดรบการศกษาพนฐานของไทยเปนปจจยส าคญทชวยใหจ านวนปการศกษาเฉลยของคนไทยสงขนอยางตอเนอง อยางไรกตาม เมอพจารณาคณภาพของการศกษา ทไดรบโดยประเมนจากผลสมฤทธทางการเรยนวชาหลกทกระดบ พบวา มแนวโนมลดลงเรอยๆ ซงสะทอนใหเหนปญหาการมงเนนการเพมจ านวนปทเรยนซงสวนทางกบการลดลงของคณภาพของการศกษาทไดรบ

2) การศกษาเปนปจจยส าคญซงชวยยกระดบคณภาพของแรงงานในประเทศ โดยสามารถเพมสดสวนแรงงานคณภาพของประเทศซงมการศกษาตงแตระดบมธยมตนขนไปใหเพมขนถงประมาณ รอยละ 10 ในระยะเพยงสบปทผานมา อยางไรกตามเกณฑการจ าแนกประเภทของแรงงานคณภาพยงคงเปนระดบการศกษาทไดรบ ซงอาจไมไดสะทอนคณภาพทแทจรงของแรงงานซงอาจลดลงดงทไดสะทอน จากแนวโนมผลสมฤทธทางการเรยนทต าลงเรอยๆ

1.4 การสาธารณสข 1) หลกประกนสขภาพถวนหนาชวยใหคนไทยเกอบทงหมดสามารถเขาถงหลกประกน

สขภาพ นโยบายหลกประกนสขภาพถวนหนาซงไดมการด าเนนงานมาประมาณ 10 ป เปนนโยบายทไดชวยใหประชาชนชาวไทยเกอบทงหมดสามารถเขาถงหลกประกนสขภาพ โดยเปนหลกประกนสขภาพส าคญทชวยเตมเตมหลกประกนสขภาพในอกสองระบบ ไดแก สวสดการรกษาพยาบาลขาราชการและรฐวสาหกจ และระบ บประกนสงคม อกทงสทธในการไดรบการรกษาพยาบาลขนพนฐานยงเปนสทธเบองตนทไดรบการรบรอง ในรฐธรรมนญ ทงน ในปจจบนประชาชนชาวไทยกวารอยละ 99 มหลกประกนสขภาพ โดยสวนใหญผท มสทธแตยงไมมหลกประกนสขภาพมกเปนกลมผไรสญชาตหรอไมสามารถพสจนสญชาตได นอกจากน อายคาดหมายเฉลย (Life expectancy) ของชาวไทยยงไดเพมขนอยางตอเนอง ซงเปนปจจยส าคญหลกอกประการ ผลกดนใหโครงสรางของประชากรไทยเขาสสงคมผสงอายอยางรวดเรว

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

42

2) อตราการเกดโรคทเฝาระวงตามเปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษบางโรคมแนวโนมสงขน เม อ พจารณาโรคเฝ าระว งท ส าคญตามเป าหมายการพฒนาแห งสหสวรรษ ( Millennium Development Goal) ไดแก โรคมาลาเรย วณโรค และโรคหลอดเลอดหวใจ พบวา ประเทศไทยประสบความส าเรจในการลดอตราผปวยโรคมาเลเรย แตอตราผปวยวณโรคยงคงมแนวโนมเพมสงขน นอกจากน อตราผปวยโรคหลอดเลอดหวใจในระยะประมาณ 10 ปทผานมาไดเพมสงขนอยางรวดเรว และเปนภาระส าคญตองบประมาณของประเทศ

3) อตราการปวยดวยโรคไมตดตอทส าคญตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ยงคงเพมสงขนอยางตอเนอง ทงน โรคไมตดตอทง 5 โรค ไดแก โรคหวใจ โรคเบาหวาน โรคมะเรง โรคความดน และโรคหลอดเลอดสมอง เปนโรคทคาใชจายในการรกษาพยาบาลสง อกทงยงเปนโรคทมความสมพนธ กบพฤตกรรมในการด ารงชวตของผปวย อตราการปวยทสงขนทกโรคดงกลาวจงเปนประเดนส าคญทสงผลตอการควบคมระดบงบประมาณดานสาธารณสขของประเทศใหอยในระดบทยงยน และเปนปญหาทควรไดรบการแกไขโดยทนท โดยเฉพาะอยางยงการมงใหความรเกยวกบแนวทางการปองกนปญหา และการปรบเปลยนพฤตกรรมของประชาชนในทกวยใหลดความเสยงจากการเจบปวย

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

43

4) อตราการตายของทารกของประเทศเพมสงขน และยงมความแตกตางกนในระดบพนทคอนขางมาก อตราการตายของทารกไดลดลงในชวงประมาณป พ.ศ. 2541 แตในปจจบนไดกลบเพมสงขนอก ในระดบทใกลเคยงกบอตราเมอป พ.ศ. 2533 หรอประมาณเกอบ 8 รายตอการเกดมชพ 1,000 คน อยางไรกตาม แนวโนมของอตราการตายของทารกยงคงมความแตกตางกนคอนขางมากในแตละพนท โดยในเขตพนทสง เชน จงหวดแมฮองสอน ประสบความส าเรจในการลดอตราการตายของทารก แตในจงหวดชายแดนภาคใต เชน จงหวดนราธวาสกลบมอตราการตายของทารกทเพมสงขนอยางคอนขางรวดเรว โดยมอตราการตายเพยงประมาณ 7 รายตอการเกดมชพ 1,000 รายในป พ.ศ. 2533 และกลบไดเพมสงขนเปนประมาณ 14 ราย ตอการเกดมชพ 1,000 รายในป 2551

1.5 ความเทาเทยมกนระหวางเพศ 1) สดสวนผหญงในต าแหนงผบรหารระดบสงมแนวโนมสงขน แตยงคงมความไมเทาเทยมกน

คอนขางมาก เมอพจารณาสดสวนผหญงในต าแหนงผบรหารระดบสง (ระดบ 9 ขนไป) พบวา มแนวโนมเพมขน

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

44

อยางรวดเรว จากระดบประมาณรอยละ 10 ในป พ.ศ. 2535 ไปสระดบทเกนกวารอยละ 20 ในป พ.ศ. 2550 ซงอยางไรกตามยงแตกตางจากระดบทมความเทาเทยมกนโดยสมบรณทระดบรอยละ 50 คอนขางมาก

2) สดสวนรายไดหญงตอชายในการท างานทไดรบคาตอบแทนนอกภาคเกษตรมแนวโนมสงขน และเขาใกลระดบทเทาเทยมกนโดยสมบรณ โดยเพมสงขนจากรอยละ 65 ในป 2533 จนเกนกวารอยละ 90 ในป 2550 ซงสะทอนใหเหนคาจางทคอนขางเทาเทยมกนระหวางเพศชายและหญงนอกภาคเกษตร

1.6 อาชญากรรม 1) คดยาเสพตดยงคงเปนคดทมจ านวนมากทสด และมแนวโนมเพมขนอยางรวดเรว จากการ

พจารณาแนวโนมจ านวนคดอาชญากรรมประเภทตางๆ ในระยะเวลา 10 ปทผานมา พบวา จ านวนรบแจงอาชญากรรมทเกยวกบชวต รางกาย และเพศ และคดประทษรายตอทรพย มแนวโนมต าลงเรอยๆ แตจ านวนคดยาเสพตดยงคงมการจบสงสด และมแนวโนมสงขนอยางรวดเรว โดยไดเพมขนจากระดบประมาณ 75,000 รายในป 2547 ซงเปนชวงทมการปราบปรามยาเสพตดครงใหญ จนถงระดบประมาณ 350,000 ราย ในป 2554

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

45

1.7 การคมครองผบรโภค จากการพจารณาจ านวนเรองรองเรยนจากผบรโภคในรายไตรมาสระหวางพ.ศ. 2545 - 2554

พบวา บาน อาคาร และทดน ยงคงเปนกลมเรองทมการรองเรยนมากทสด โดยมจ านวนสงสดถงกวา 1,600 เรอง ในไตรมาสท 4 ของป 2548 อยางไรกตาม แนวโนมจ านวนเรองรองเรยนในเรองตางๆ ในระยะสบปทผานมายงอยในระดบทคอนขางคงตว

1.8 กลมผสงอาย กลมผสงอายเปนกลมทไดรบความออนไหวจากผลกระทบจากการเปลยนแปลงคอนขางมาก

โดยเฉพาะอยางยงในประเดนดานการเขาถงเทคโนโลยสมยใหม เนองจากปจจยทส าคญคอนโยบายทางเศรษฐกจและสงคมในอดตทเนนการพฒนาการศกษาและการเรยนรเฉพาะในกลมเดก เยาวชน และแรงงาน ประกอบกบการขาดความสนใจในการเรยนรความรเกยวกบเทคโนโลยของกลมผสงอายเองเนองจากการไมเหนความส าคญและการขาดโอกาส

1) ผสงอายจ านวนนอยมากมความรเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ จากการส ารวจขอมลของส านกงานสถตแหงชาตพบวา ผสงอาย (ผมอายตงแต 60 ปขนไป) นอยกวารอยละ 2.5 มประสบการณในการใชอนเทอรเนตและคอมพวเตอร ทงน แมสดสวนดงกลาวจะเพมสงขนเรอยๆ นบแตป 2547 แตยงคงอยในระดบทต ามาก ซงสะทอนใหเหนการขาดศกยภาพและการขาดการเขาถงโอกาสของผสงอายในเรองเทคโนโลยสารสนเทศ ซงเปนทกษะทจ าเปนขนเรอยๆ ในตลาดงานอนาคต

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

46

2) สดสวนคนจนทเปนผสงอายมแนวโนมเพมขนเรอยๆ อยางตอเนอง จากการพจารณา กลมประชากรทตกอยใตเสนความยากจนในระยะสบหาปทผานมา พบวา สดสวนคนจนทเปนผสงอายเพมขนอยางตอเนอง จากประมาณรอยละ 12 ในป 2539 ขนเปนกวารอยละ 20 ในป 2552 สดสวนดงกลาว สอดคลองกบปจจยอธบายทส าคญ ไดแก แนวโนมการเปลยนโครงสรางของประชากรของประเทศเขาสสงคมผสงอาย การขาดทกษะทจ าเปนในการเรยนรและการเขาถงตลาดงานในอนาคตของกลมผสงอาย ตลอดจนระบบประกนสงคมของประเทศ อาท เบยยงชพผสงอาย ทยงคงไมเพยงพอในการยกระดบรายไดของกลมผสงอายทมความเสยงทางเศรษฐกจใหพนจากระดบเสนความยากจน

3) ผสงอายทยากจนสวนใหญยงคงกระจกตวอยตามชนบท เมอพจารณาการกระจายตว ของกลมผสงอายทยากจน พบวา กวารอยละ 80 ยงคงกระจกตวอยในเขตชนบท ซงเปนลกษณะเฉพาะทไมเปลยนแปลงมาตลอดระยะเวลาสบหาปทผานมา โครงสรางความยากจนของผสงอายดงกลาว แสดงใหเหนความแตกตางในเชงโครงสรางของกลมคนจนในเขตเมองและเขตชนบท และบงชใหเหนวา นโยบายเกยวกบการคมครองสทธในกลมผสงอายควรเปนนโยบายทใหความส าคญกบพนท และควรค านงถงลกษณะเฉพาะทมความแตกตางกนระหวางเขตเมองและเขตชนบท โดยเฉพาะอยางยงลกษณะภมประเทศและการคมนาคม

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

47

4) ผสงอายทอาศยอยคนเดยวในเขตชนบทมจ านวนเพมมากขนอยางรวดเรว จากการพจารณาจ านวนผสงอายทอาศยอยคนเดยวในเขตชนบท แยกตามเพศ ในป 2537 2545 และ 2550 พบวา มจ านวน เพมสงขนอยางรวดเรว โดยจ านวนในป 2537 ทอยในระดบต ากวา 150,000 ราย ไดเพมสงขนประมาณ 2.5 เทา ไปอยทระดบเกอบ 400,000 ราย ทงน แมสถตดงกลาวจะเปนไปตามลกษณะโครงสรางประชากรทเรมเขาส สงคมผสงอาย แตกสะทอนใหเหนถงความส าคญของปญหา และความจ าเปนเรงดวนในการดแลและคมครองผสงอายทจ าเปนตองอาศยคนเดยว ใหเปนไปตามสทธทพงม อกทงยงเปนประเดนทาทายทส าคญในการ ออกแบบนโยบายทางเศรษฐกจและสงคมทเกยวของ อาท การปรบอตราดอกเบยเพอจงใจใหเกดการกระตน การออมในกลมวยท างานเพอดแลตนเองเมอเขาสวยชรา และการปรบโครงสรางและอตราเบยยงชพผสงอาย ใหเพยงพอตอการด ารงชวต เปนตน

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

48

1.9 เบยยงชพ ปจจบนมการจดสวสดการเบยยงชพแกกลมประชากร 3 กลม คอ กลมผสงอาย ผพการ และ

ผปวยโรคเอดส โดยสวสดการในกลมผสงอายมความเปนมาคอนขางยาวนานกวากลมอน และไดมการปรบเพมเปนชวงๆ โดยในป พ.ศ. 2553 กลมผสงอาย ผพการ และผปวยโรคเอดส จะไดรบเบยยงชพจากรฐเปนจ านวนคนละ 500 บาทตอเดอน ทงน ในปจจบนไดมการปรบโครงสรางสวสดการเบยยงชพในกลมผสงอาย โดยใหไดรบเพมตามระดบชวงอายทเพมขนทกๆ สบป อยางไรกตาม โครงสรางการจดสรรเบยยงชพทผานมายงคงเปนไปในเชงรบ และเปนไปตามภาวะเศรษฐกจ กลาวคอ ไมไดมการปรบขนตามภาวะคาครองชพทปจจบนเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว อกทงยงอยในระดบทต า และไมเพยงพอตอการยกฐานะของกลมผสงอายทยากจน

2. สถานการณสทธมนษยชนของประเทศไทยจากขอมลหนวยงานตาง ๆ ส าหรบการวเคราะหสถานการณจากรายงานของหนวยงานทจดท ารายงานสถานการณดานสทธมนษยชน

ไวไดรวบรวมจากแหลงตางๆ ไดแก (1) รายงานสถานการณสทธมนษยชนของคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต ในนามองคกรอสระ (2) รายงานสถานการณสทธมนษยชนของฮวแมนไรทวอทช (Human rights watch) (3) รายงานสถานการณสทธมนษยชนของสถานเอกอครราชทตสหรฐอเมรกาประจ าประเทศไทย โดยส านกงานประชาธปไตย สทธมนษยชนและแรงงาน (4) รายงานสถานการณสทธมนษยชนขององคกรนรโทษกรรมสากล (Amnesty International Report, AIR) (5) รายงานสถานการณสทธมนษยชนของส านกงานขาหลวงใหญ สทธมนษยชนแหงสหประชาชาต ในนามองคกรระหวางประเทศดานสทธมนษยชน OHCHR (6) รายงานประเมนผลสมฤทธการด าเนนงานตามแผนฯ ฉบบท 2 ชวงครงแผน ประจ าป พ.ศ. 2552-2554 มหาวทยาลยมหดล

สบเนองจากการรายงานของหนวยงานสถานการณดานสทธมนษยชนขององคกรดงกลาวขางตน เปนการรายงานครอบคลมหลากหลายประเดนทเกยวของกบสทธมนษยชน ดงนนการวเคราะหสถานการณ ในสวนนจะน ามาวเคราะหเฉพาะประเดนทหลายองคกรสะทอนสงทสอดคลองกนซงลกษณะเปนปญหา ทรนแรง ตอเนอง และอาจสงผลกระทบรนแรงตอการพฒนาประเทศ ทเปนสถานการณในภาพรวม ซงจะตองน าเสนอใหรฐบาลไดน าไปแกไขปญหาเปนการเรงดวน โดยคณะทปรกษาพจารณาวาประเดนทเปนปญหารนแรงในชวง ป พ.ศ. 2552-2555 ไมวาจะเปนการละเมดสทธดานกระบวนการยตธรรม การเมองและความมนคง ความรนแรงในสามจงหวดภาคใต โทษประหารชวต และการละเมดดานเสรภาพการสอสารและสอมวลชน สทธชมชน ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม การคามนษย คนไรรฐ ไรสญชาต ความหลากหลายทางเพศ รวมถงประเดนสถานการณสทธมนษยชนภาพรวมชวง ป พ.ศ. 2553-2554 ของคณะกรรมการ สทธมนษยชนแหงชาต จะเปนประโยชนอยางยงตอการน ามาวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 สรปสาระส าคญ ดงน

2.1 กระบวนการยตธรรมการเมองการปกครอง นบวาในชวงป พ.ศ. 2552 - 2554 ส าหรบสถานการณดานความมนคง ทผานมา เหตการณความ

รนแรงในสามจงหวดชายแดนภาคใต สถานการณทางการเมองของประเทศไทยทมความขดแยงทางการเมอง ซงคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต ระบถงการรองเรยนการถกละเมดสทธมนษยชนท หยบยก

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

49

เพอตรวจสอบในปงบประมาณ 2552 พบวา มการกระท าการละเมดสทธมนษยชนในประเภทละเมดสทธ ในชวตและรางกาย สงทสด รองลงมาเปนการกระท าการละเมดสทธในกระบวนการยตธรรม (คณะกรรมการ สทธมนษยชนแหงชาต ,2555) ในชวงป พ.ศ. 2552-2553 รฐบาลมการใชมาตรการคอนขางแขงกราว โดยองคกรดานสทธมนษยชนใหความส าคญในประเดนทรฐบาลไดน ากฎหมายสามฉบบมาใช ไดแก กฎอยการศก พ.ศ. 2457 พระราชก าหนดการบรหารราชการในสถานการณฉกเฉน พ.ศ. 2548 และพระราชบญญตความมนคงภายในราชอาณาจกร พ.ศ. 2551 โดยกฎหมายทงสามฉบบถกมองวาสงผลกระทบตอสทธมนษยชนของคนในประเทศ โดยเฉพาะสถานการณความรนแรงในสามจงหวดชายแดนภาคใต ซงองคกรตางๆ มมมมองทสอดคลองกนในประเดนกฎหมายทงสามฉบบ อกทงสถานการณทางการเมองของประเทศไทยมความขดแยงน าไปสการแบงขวทางการเมองทรนแรงระหวางฝายพนธมตรประชาชนเพอประชาธปไตยและแนวรวมประชาธปไตยตอตานเผดจการแหงชาต โดยขอน าเสนอสถานการณส าคญทเกยวของ ดงน

1) สถานการณความขดแยงทางการเมอง นบตงแต ป พ.ศ. 2548 เปนตนมา สถานการณทางการเมองทสะทอนใหเหนถงการละเมด

สทธมนษยชนในการชมนมทางการเมองทมผ เขารวมชมนมเป นจ านวนมากหลายครง โดยในป 2551 กลมพนธมตรประชาชนเพอประชาธปไตย (พธม.) ไดชมนมอยางยดเยอเปนเวลา 193 วน มการตอตานรฐบาล พรอมทงมการยดสนามบนดอนเมองและสนามบนสวรรณภม ตลอดจนการปดลอมรฐสภา จนท าใหมการสลายการชมนมและมผเสยชวต 2 คน และบาดเจบจ านวน 134 คน หลงจากนนมการชมนมของกลมแนวรวมประชาธปไตยขบไลเผดจการ (นปก.) ซงภายหลงเปลยนชอเปน กลมแนวรวมประชาธปไตยตอตานเผดจการแหงชาต (นปช.) ระหวางวนท 8-14 เมษายน 2552 เพอตอตานรฐบาลในยคนนเชนกน ท าใหรฐบาลรวมกบ ทประชมสดยอดผน าอาเซยน หรอเวทอาเซยนซมมท ทโรงแรมรอยล คลฟบช รสอรท เมองพทยา จงหวดชลบร ตองประกาศเลอนการประชมออกไป และมการชมนมในหลายๆทจนท าใหตองมการสลายการชมนมท าให มผเสยชวตอยางนอย 90 คน และบาดเจบอกอยางนอย 2,000 คน ซงทงสองเหตการณการชมนมไดสงผลกระทบตอเศรษฐกจ สงคม ภาพลกษณ และเกยรตภมของประเทศไทย รวมทงดานการทองเทยว และเกดเปนปมประเดนความขดแยงเรอยมา สงผลใหรฐบาลทง 2 ยคสมยตองประกาศสถานการณฉกเฉน เพอบงคบใชกฎหมายทเกยวของ ทมผลเปนการจ ากดสทธและเสรภาพของประชาชนในบางประการ ทตองกระท าเทาทจ าเปนและไมกระทบกระเทอนสาระส าคญแหงสทธและเสรภาพ และแมจะกระท าไดตามมาตรฐานระหวางประเทศ แตองคกรสทธมนษยชนกยงมขอกงวลเกยวกบสทธในกระบวนการยตธรรมทมการปฏบตต ากวามาตรฐาน โดยเฉพาะภายหลงเหตการณการชมนม มการตดตามควบคมผตองสงสยดวยเหตทางการเมอง และน าไปสการจบกมหรอมการตงขอกลาวหาในคดอาญาทรายแรง ซงไดมการประสานงานกบฝายตางๆ รวมทงหนวยงานของรฐ เพอใหผชมนมทถกจบกมสามารถเขาถงสทธตางๆ ตามกฎหมาย โดยเฉพาะสทธทจะไดรบการประกนตวระหวางการด าเนนคด และเรยกรองใหทกฝายยดถอปฏบตตามรฐธรรมนญและหลกการสทธมนษยชน ไมใหใชความรนแรงใดๆ (ศรสมบต โชคประจกษชด นตยา ส าเรจผล สญญา เนยมประดษฐ, 2555)

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

50

การใชกฎหมายพเศษยงไดจ ากดเสรภาพในการแสดงความคดเหนของประชาชน รวมทงเจาหนาทของรฐยงไดใชประมวลกฎหมายอาญาและพระราชบญญตวาดวยการกระท าผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ.2550 ควบคมการเสนอขอมลขาวสารของสอสงพมพ รวมทงการปดเวบไซตและสถานวทยชมชน ดวยเหตผลดานความมนคง มการจบกมด าเนนคดหลายกรณโดยไมเปดเผยรายละเอยด การควบคมการเสนอขอมลขาวสาร โดยอยในดลพนจของเจาหนาทบงคบใชกฎหมาย ท าใหเกดบรรยากาศทไมเออตอการเสนอความคดเหน เชน สอมการควบคมตวเองในการน าเสนอขาวหรอมการใชกฎหมายเปนเครองมอด าเนนการ กบผมความเหนทางการเมองทแตกตาง เปนตน

ดวยเหตน จงมการรเรมใหตรากฎหมายทวางหลกเกณฑเกยวกบการชมนมทสอดคลองกบรฐธรรมนญ ซงจะเปนเครองมอทจะสรางดลยภาพระหวางการประกนสทธและเสรภาพของประชาชนในการรวมตวและแสดงความคดเหน กบการใชอ านาจของรฐเพอรกษาความสงบเรยบรอยของสงคมโดยรวม และการคมครองสทธและเสรภาพของผอน แตราง พ.ร.บ. การชมนมสาธารณะทเสนอโดยรฐบาลกลบมเนอหาทไมเปนไปตามเจตนารมณของรฐธรรมนญเพราะเปนการควบคมมากกวาการรบรองและคมครองการใชสทธและเสรภาพในการชมนมโดยสงบและปราศจากอาวธ ทจะตองเรงแกไขปญหาดงกลาวตอไป (ขอมลวเคราะหจากรายงานการประเมนสถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย ฉบบ ป พ.ศ. 2551-2552 และฉบบป พ.ศ. 2553-2554 คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต องคกรนรโทษกรรมสากล Amnesty International Report, (AIR) 2554 และส านกงานประชาธปไตย สทธมนษยชนและแรงงาน ของสถานเอกอครราชทตสหรฐอเมรกาประจ าประเทศไทย 2554, อางใน ศรสมบต โชคประจกษชด นตยา ส าเรจผล สญญา เนยมประดษฐ, 2555)

2) สถานการณความไมสงบในจงหวดชายแดนภาคใต สถานการณความไมสงบในจงหวดชายแดนภาคใตทเกดขนตงแตป พ.ศ. 2547 ไดกอใหเกด

ความเสยหายตอชวต รางกายและทรพยสนของประชาชนในพนทอยางตอเนอง สาเหตของปญหาเกดจากเงอนไข 3 ประการ ไดแก (1) เงอนไขเชงบคคล คอ การใชอ านาจทางการปกครองเกนขอบเขต การใชความรนแรงของ ผกอความไมสงบและการตอบโตฝายรฐดวยความรนแรง (2) เงอนไขเชงโครงสราง คอ ความไมเปนธรรม ในกระบวนการยตธรรมและความออนแอทางเศรษฐกจ และ (3) เงอนไขทางวฒนธรรม คอ ลกษณะเฉพาะของศาสนาและชาตพนธในประชาชนในพนท โดยตงแตป พ.ศ. 2547 จนถงป พ.ศ. 2554 ในชวงระยะเวลา 7 ป มเหตการณความไมสงบ 11,754 ครง มผเสยชวต 5,243 ราย บาดเจบ 8,941 ราย สตร หมาย 2,295 คน เดกก าพราจากการสญเสยบดามารดา 4,445 คน (ขอมลจากรายงานประเมนสถานการณสทธมนษยชน ในประเทศไทยและรายงานการปฏบตงานประจ าป พ.ศ. 2553-2554 ของคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต)

รฐบาลไดประกาศใชกฎหมายพเศษ 3 ฉบบ เพอใหอ านาจแกเจาหนาทในการควบคมและแกไขปญหาความรนแรง ไดแก (1) พระราชบญญตกฎอยการศก พ.ศ. 2457 (2) พระราชก าหนดการบรหารราชการในสถานการณฉกเฉน พ.ศ. 2548 และ (3) พระราชบญญตการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร พ.ศ. 2551 แมวาประกาศใชกฎหมายดงกลาวเปนความพยายามของรฐในการอ านวยความปลอดภยในชวตและทรพยสนแกประชาชน แตการบงคบใชกฎหมายพเศษในพนทเปนระยะเวลานานไดท าใหเกดการละเมด

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

51

สทธมนษยชน เนองจากกฎหมายใหอ านาจแกเจาหนาทของรฐอยางกวางขวาง โดยไมมกลไกการตรวจสอบ ทเหมาะสม เชน อ านาจในการควบคมตวผตองสงสยและการสอบสวนทนานกวาปกต การไมแจงสถานทควบคมตว การไมอนญาตใหพบญาตและทนาย การควบคมตวและการปฏบตตอเดกอายต ากวา 18 ป ทไมสอดคลองกบมาตรฐานสากล และการละเวนโทษแกเจาหนาทของรฐทละเมดสทธมนษยชน เปนตน (ศรสมบต โชคประจกษชด นตยา ส าเรจผล สญญา เนยมประดษฐ, 2555)

คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาตไดรบขอรองเรยนทงการไมไดรบความเปนธรรมในการถกจบกมคมขง การใชก าลงเกนกวาเหต การซอมทรมาน การบงคบใหเปนบคคลสญหาย ซงมกรณส าคญ เชน การสญหายของนายสมชาย นละไพจตร ทนายความมสลม เหตการณความรนแรงทมสยดกรอเซะ และทอ าเภอตากใบ เมอป พ.ศ. 2547 กรณนายยะผา กาเซง ถกซอมทรมานจนเสยชวต เมอป พ.ศ. 2551 และการซอมทรมานกรณอนๆ ทมการรองเรยนมา เฉพาะในป พ.ศ. 2553 จ านวน 15 ค ารอง ทผานมากลไกกระบวนการยตธรรมเปนไปอยางลาชา รฐแทบไมสามารถน าตวผกระท าผดมาลงโทษไดเลยและการเยยวยา ผไดรบผลกระทบเปนไปอยางไมเทาเทยมกน ดงนน องคกรสทธมนษยชน จงเหนวา การใชกฎหมายพเศษเปนปจจยทน าไปสความรนแรงมากขน และเนอหาทบางประการยงขดตอหลกการส าคญเกยวกบสทธเสรภาพของประชาชนตามรฐธรรมนญ จงสนบสนนใหรฐบาลยกเลกการประกาศใชพระราชก าหนดฯ ทจงหวดสงขลา และอ าเภอแมลาน จ.ปตตาน (ส าหรบอ าเภอแมลาน การด าเนนการนเปนโครงการน ารองเพอศกษาการสามารถรกษาความมนคงและลดความรนแรงในภาคใตไดอยางมประสทธผล ผลการทดลองคอ มเหตการณรนแรงใกลเคยงหรอลดลงในอ าเภอแมลาน ซงเปนอ าเภอขนาดเลก และทางการประกาศยกเลกพระราชบญญตการรกษาความมนคงภายในกรงเทพมหานคร (สถานเอกอครราชทตสหรฐอเมรกาประจ าประเทศไทย โดยส านกงานประชาธปไตย สทธมนษยชนและแรงงาน, 2555) และหวงวารฐบาลจะพจารณายกเลกการใชกฎหมายพเศษดงกลาวในพนทอนๆ และจ ากดใหมการใชกฎหมายพเศษเทาทจ าเปนจรงๆ (ขอมลวเคราะหจากรายงานการประเมนสถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย ฉบบป พ.ศ. 2551-2552 และฉบบ ป พ.ศ. 2553-2554 สถานเอกอครราชทตสหรฐอเมรกาประจ าประเทศไทย โดยส านกงานประชาธปไตย สทธมนษยชนและแรงงาน, 2553 องคกรนรโทษกรรมสากล Amnesty International Report, (AIR) 2554), อางในศรสมบต โชคประจกษชด นตยา ส าเรจผล สญญา เนยมประดษฐ , 2555)

2.2 โทษประหารชวต แมวากฎหมายอาญาไทยก าหนดโทษประหารชวตเปนโทษสงสดและการลงโทษประหารชวต

ใชกบเฉพาะผกออาชญากรรมรายแรง/คดอกฉกรรจโดยมการขอพระราชทานอภยโทษในโอกาสตางๆ แตประเทศไทยยกเลกโทษประหารชวตตอผทมอายต ากวา 18 ป และไมใชโทษประหารชวตกบหญงมครรภ และบคคลวกลจรต (มลนธศกยภาพชมชน, 2554) ซงหลกสากลแลว ตามขอ 5 ของปฏญญาสากลวาดวย สทธมนษยชน ถอวาโทษประหารชวตเปนการลวงละเมดสทธในการมชวต และถอวาเปนการลงทณฑททารณโหดรายไรมนษยธรรม หรอย ายศกดศรความเปนมนษย องคกรเกยวกบดานสทธมนษยชนจะกลาวถงประเดนการยงคงมอยของโทษประหารชวตตามกฎหมายไทย อยางไรกตามปรชญาการลงโทษกบการใชมาตรการ

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

52

ในการลงโทษเพอยบยงการเกดอาชญากรรมในแตละสงคม อาจตองมการศกษาวเคราะหตอไป ซงองคกรตางๆ ไดน าเสนอประเดนของโทษประหารชวตไววา

ประเทศไทยไดมการลงโทษประหารชวตผตองขง เมอเดอนสงหาคม พ.ศ. 2552 หลงจากไดงดเวนการประหารชวตมาเปนเวลา 6 ปแลว ซงสวนกระแสกบการประชมสมชชาใหญสหประชาชาต เมอป พ.ศ. 2551 ทมมตใหระงบการลงโทษประหารชวตทวโลก แตรฐบาลไทยในขณะนนกลบลงมตคดคาน ซงคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาตไดศกษาแนวทางไวสองแนวทาง โดยแนวทางแรกควรยกเลกโทษประหารชวต เนองจากขดตอหลกมนษยธรรม โดยตองมมาตรการรองรบทมคณภาพมาทดแทน เชน การใชโทษจ าคกตลอดชวต อยางแทจรง หรอโดยก าหนดระยะเวลาจ าคกขนต าในการลงโทษผกระท าความผดทควรไดรบโทษประหารชวต การปรบปรงเรอนจ าใหเหมาะสมกบนกโทษดงกลาว การปรบปรงกระบวนการยตธรรมใหมประสทธภาพ ฯลฯ แนวทางทสอง ไมควรยกเลกโทษประหารชวต เนองจากยงมประโยชนในการปองปรามและยบยงไมใหมการกระท าความผดรายแรง ซงการคงไวซงโทษดงกลาวจะท าใหผทจะกระท าผดรายแรงไดตระหนกถงโทษ ทจะไดรบ เกดความเกรงกลวและยบยงการกระท าดงกลาว พรอมทงเสนอแนะใหรฐบาลไทยใหสตยาบน ในพธสารเลอกรบสวนทสองในกตการะหวางประเทศวาดวยสทธพลเมองและสทธทางการเมอง เพอยกระดบการด าเนนงานดานสทธมนษยชนในประเทศไทยและน าไปสการออกกฎหมายยกเลกโทษประหารชวต ในทายทสด (ศรสมบต โชคประจกษชด นตยา ส าเรจผล สญญา เนยมประดษฐ, 2555)

ในชวงป พ.ศ. 2553 จากรายงานของแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ระบวาในปนไมปรากฏมการประหารชวต จนถงเดอนสงหาคมมนกโทษรอประหารชวต 708 รายทอยระหวางการอทธรณหรอเปนคดเดดขาด และระบวารฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยประกาศจะเพมโทษประหารชวตส าหรบความผดยาเสพตด ในกฎหมายสามฉบบซงขดกบแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบทสอง ป พ.ศ. 2552-2556 ทกรมคมครองสทธและเสรภาพในฐานะหนวยงานกลางในการขบเคลอนแผนสทธมนษยชนฯ จะมการศกษาความเหมาะสม ในเรองดงกลาวกอน เพอใหเปนไปตามตวชวดทก าหนดไวในยทธศาสตรท 3 ของแผนฯ ฉบบท 2 เกยวกบการน าเสนอรฐสภาพจารณาวากฎหมายทมอตราโทษประหารชวตมการยกเลกใหเปนโทษจ าคกตลอดชวตหรอไมอยางไร เพอประกอบการพจารณาของรฐสภา โดยจะด าเนนการศกษาและรบฟงความคดเหนกบกลมตวแทนในชวงประมาณ ป พ.ศ. 25563 และในเดอนธนวาคมประเทศไทยไดงดออกเสยงในทประชมสมชชาใหญสหประชาชาตในมตทเรยกรองใหมขอตกลงชวคราวเพอยตโทษประหารชวตในระดบโลกซงกอนหนานนระหวางป พ.ศ. 2550-2552 ไทยกไดออกเสยงคดคานมตดงกลาว (องคกรนรโทษกรรมสากล , Amnesty International Report (AIR), 2554)

ทผานมาแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ไดรณรงคและผลกดนใหประเทศในโลกมการยกเลก โทษประหารชวต ซงมากกวา 2 ใน 3 ของประเทศตางๆ ในโลกไดยกเลกโทษประหารชวตในทางกฎหมายและในทางปฏบต รวมกวา 140 ประเทศ และมเพยง 58 ประเทศทยงคงใชโทษประหารชวต หนงในนน

3 สาระแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 และบทสรปผบรหาร “สรปแนวทางความเปนไปไดของการยกเลกโทษประหารชวตในสงคมไทยตามหลกสทธมนษยชนสากล” น ากราบเรยนนายกรฐมนตร ป พ.ศ. 2555

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

53

คอ ประเทศไทย ดงนน แอมเนสตฯ จงพยายามรณรงคและผลกดนใหรฐบาลไทยเหนความส าคญในเรอง การยกเลกโทษประหารชวตในประเทศไทย โดยไดการออกแถลงการณ การประสานหนงสอ การเขาพบหารอกบผบรหารระดบสงระดบประเทศในหลายๆ ครง และไดออกเปนขอเรยกรองใหรฐบาลไทยด าเนนการในเรองนอยางจรงจง ซงขอเรยกรองทส าคญ ปรากฏตามหนงสอแอมเนสตฯ ถงนายกรฐมนตร ยงลกษณ ชนวตร ท Al.Th.015/2555 ลงวนท 26 มนาคม 2555 ดงน

1) ประกาศยตการประหารชวตในทางปฏบตอยางเปนทางการโดยทนท เพอใหสอดคลองกบแผนปฏบตการแมบทวาดวยสทธมนษยชน โดยมเจตจ านงทจะออกกฎหมายใหยกเลกโทษประหารชวตในทายทสด

2) ใหมการยกเลกโทษประหารชวตและใหใชโทษจ าคกตลอดชวตแทน ภายในป 2556 3) ประเทศไทยควรใหสตยาบนรบรองพธสารเลอกรบฉบบทสองของกตการะหวางประเทศ

วาดวยสทธพลเมองและสทธทางการเมอง (วเคราะหขอมลจากองคกรนรโทษกรรมสากล, Amnesty International Report คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต, 2555 ส านกงานขาหลวงใหญสทธมนษยชนแหงสหประชาชาต, 2554)

2.3 เสรภาพการสอสารและสอมวลชน สถานการณดานเสรภาพการสอสารและสอมวลชน ไดรบการวพากษจากองคกรตางๆ ซงอาจ

พจารณาไดวาประเดนการละเมดสทธมนษยชนดานการสอสารถกดงเขามาเปนประเดนส าคญเกยวเนองกบสถานการณดานความมนคงและการเมองทมความขดแยงในชวงเวลาดงกลาว ดงนนการทรฐบาลไดประกาศใชพระราชก าหนดการบรหารราชการในสถานการณฉกเฉน ท าใหรฐบาลมอ านาจจ ากดสอสงพมพและสอแพรสญญาณ และใหอ านาจแกรฐบาลในการเขามามอ านาจตรวจสอบขาว ทใชดลพนจแลววาเปนภยคกคามตอความมนคงของประเทศ จงท าใหในชวงป พ.ศ. 2552-2554 มการปดกนเสรภาพของสอมวลชน และเสรภาพในการแสดงความคดเหน จงเปนชวงของการทเสรภาพดานการสอสารถกยกเปนประเดนดานการละเมด สทธมนษยชน

จากการรายงานขององคการฮวแมนไรทวอทช ไดรายงานวารฐบาลอาศยอ านาจตามพระราชบญญตวาดวยการกออาชญากรรมทางคอมพวเตอร และขอหาเรองการหมนสถาบนพระมหากษตรย มาเปนเครองมอปดกนการแสดงความคดเหนทางอนเทอรเนต และด าเนนคดกบผทตอตานรฐบาล ศนยอ านวยการแกไขสถานการณฉกเฉน (ศอฉ.) อาศยอ านาจตามพระราชก าหนดสถานการณฉกเฉนปดเวบไซตมากกวา 1,000 แหง และปดสถานโทรทศนผานดาวเทยมหนงสถาน รวมทงยงไดปดชองโทรทศนออนไลน สอสงพมพ และสถานวทยชมชนอกมากกวา 40 สถาน ดงนน องคกรนรโทษกรรมสากลระบวาเสรภาพในการแสดงออกมความถดถอยอยางยง โดยตลอดป พ.ศ. 2552 กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารโดยความรวมมอกบกองทพบกสงปดเวบไซตนบหมนเวบไซตทถกกลาวหาวาละเมดพระราชบญญตวาดวยการกระท าผดเกยวกบคอมพวเตอร

นอกจากนส านกงานประชาธปไตย สทธมนษยชนและแรงงานของสถานเอกอครราชทตสหรฐอเมรกาประจ าประเทศไทย รายงานวาการประกาศใชพระราชก าหนดการบรหารราชการในสถานการณฉกเฉนในสามจงหวดชายแดนภาคใต ท าใหรฐบาลสามารถจ ากดสอสงพมพและสอแพรสญญาณ ขาวทางอนเทอรเนตและเครอขายสงคมออนไลนในพนทดงกลาว และรฐตงขอจ ากดการใชอนเทอรเนตบางประการ

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

54

กฎหมายใหอ านาจแกกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในการรองขอและบงคบใหระงบการเผยแพรขอมลทางคอมพวเตอร การลงประกาศขอมลเทจทางอนเทอรเนตทเปนการคกคามความปลอดภยของประชาชน กฎหมายฉบบนยงก าหนดใหผใหบรการอนเทอรเนตเกบขอมลผใชทกคนเปนเวลา 90 วน ในกรณทเจาหนาททางการตองการขอมลเหลานน นอกจากน รฐบาลไดใชอ านาจตามพระราชก าหนดการบรหารราชการในสถานการณฉกเฉนในการปดกนเวบไซตหลายพนแหงและบาง URL โดยไมจ าเปนตองขอค าสงศาล เจาของเวบไซตทถกปดกนภายใตพระราชก าหนดฉบบนไมไดรบค าเตอนลวงหนา และไมสามารถอทธรณได แมจะมการยกเลกพระราชก าหนดดงกลาว นอกจากนไดอางขอมลของฝายบงคบการปราบปรามอาชญากรรมอเลกทรอนกส ส านกงานต ารวจแหงชาตทรายงานการรบค ารองเรยนเกยวกบคอมพวเตอร 776 เรองในชวง ปทผานมา โดยม 442 เรองทด าเนนการสอบสวน อตราการรองเรยนสงขนมากจากป พ.ศ. 2552 ซงมเพยง 47 เรองและในป พ.ศ. 2553 มถง 285 เรอง (วเคราะหขอมลจากองคกรนรโทษกรรมสากล , Amnesty International Report คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต ,2555 ส านกงานขาหลวงใหญสทธมนษยชนแหง สหประชาชาต, 2554 องคกรฮวแมนไรทวอทช (สถานเอกอครราชทตสหรฐอเมรกาประจ าประเทศไทย โดยส านกงานประชาธปไตย สทธมนษยชนและแรงงาน, 2555)

2.4 สทธชมชนและการจดการทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอมและทดนทเปนธรรมและยงยน รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 ไดรบรองสทธของชมชนในการมสวนรวมกบ

ภาครฐในการจดการ บ ารงรกษา ใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ทผานมารฐไดเขามาบรหารจดการและใชทรพยากรธรรมชาตทสงผลกระทบอยางรนแรงยาวนานตอวถชวตของชมชนทอาศยอยในพนทนนมาแตเดม เชน กรณปาชมชน หรอการทรฐเขาไปใชทดนหรอออกเอกสารสทธทดนแกเอกชนเพอเขาไปท าประโยชนทบซอนบรเวณทมราษฎรท ากนมาแตเดม เปนตน นอกจากนนโยบายรฐบาลทเนนการสรางความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจไดสงผลกระทบตอสงแวดลอม วถการด ารงชวต และสขภาพของประชาชนและชมชนในเขตพนทพฒนาอตสาหกรรมอยางรนแรง หรอเปนทตงของโครงการรฐขนาดใหญ ยกตวอยางกรณ มาบตาพด ทชมชนไดรบผลกระทบจากปญหามลพษอยางรนแรงเปนเวลานานจนเกดการเคลอนไหวของเครอขายประชาชนภาคตะวนออก ผลกดนใหมการจดตงคณะกรรมการแกไขปญหาการปฏบตตามมาตรา 67 วรรคสอง ของรฐธรรมนญฯ ป พ.ศ. 2550 ระหวางภาครฐ เอกชน ประชาชน และภาควชาการ เพอแกไขปญหารวมกนตามขอเสนอแนะของคณะกรรมการ จนประชาชนรองตอคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต ยงไปกวานนผน าชมชนทตอสกบโครงการขนาดใหญ ถกขมข คกคาม และบางรายถกท ารายจนเสยชวต และยงคงไมสามารถน าตวผกระท าความผดมาลงโทษได โดยทปญหาผลกระทบจากการพฒนาอตสาหกรรม กรณนคมอตสาหกรรมมาบตาพด เปนปญหาทชมชนในหลายพนททวประเทศประสบและไดรบความเดอดรอนในลกษณะเดยวกน คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต จ งไดศกษาและจดท ารายงานขอเสนอแนะตอ ขอรองเรยนของเครอขายประชาชนภาคตะวนออก ซงมขอเสนอเชงนโยบายเพอปองกนและแกไขปญหาทยงยน ใน 3 ประเดน ไดแก (1) การปฏบตตามพนธกรณในการเคารพสทธของประชาชน : รฐควรทบทวน ปรบปรง ประกาศกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เรอง ก าหนดประเภท ขนาด และวธปฏบต ส าหรบ

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

55

โครงการหรอกจการทอาจกอให เกดผลกระทบตอชมชนอยางรนแรงทงทางดานคณภาพส งแวดลอม ทรพยากรธรรมชาตและสขภาพ ทสวนราชการ รฐวสาหกจ หรอเอกชนจะตองจดท ารายงานการวเคราะหผลกระทบตอสงแวดลอม พ.ศ. 2553 ใหครอบคลมประเภทโครงการทอาจมผลกระทบรนแรงตอชมชน และควรทบทวนประเภทโครงการทก 2 ป (2) การปฏบตหนาทตามพนธกจในการปกปองสทธฯ : รฐควรปรบปรงระบบ กลไก กระบวนการท า และวธตรวจสอบ EIA/HIA ทโปรงใสและนาเชอถอ ค านงถงความสมดลระหวางการพฒนาเศรษฐกจและการอนรกษสงแวดลอม และ (3) การปฏบตตามพนธกจการด าเนนมาตรการทท าใหสทธของประชาชนเกดผล : รฐควรสงเสรมสนบสนนการมสวนรวมของประชาชนในทกระดบและทกมตตามรฐธรรมนญแหงราชอาญาจกรไทย ป พ.ศ.2550 มาตรา 87 เรงน าเครองมอการประเมนผลกระทบทางกฎหมาย (Regulatory Impact Assessment–RIA) มาใชและทบทวนการใชตวชวดอนๆ ในการวดผลส าเรจของการพฒนาประเทศ โดยไมองแตเฉพาะตวชวดผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (GDP) ซงเนนการวดดานเศรษฐกจเทานน (รายงานประเมนสถานการณสทธมนษยชนในประเทศไทย และรายงานผลการปฏบตงานประจ าป 2553-2554 คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต)

2.5 การคามนษย การทประเทศไทยกบประเทศเพอนบานมระดบการพฒนาทางเศรษฐกจทแตกตางกนเปนสาเหต

ส าคญทท าใหสตร เดก และแรงงานจากประเทศเพอนบานเขามาแสวงหาโอกาสทางเศรษฐกจทดกวาผาน แนวพรมแดนทตดตอกน และตกเปนเหยอของกระบวนการคามนษย โดยเฉพาะธรกจทางเพศ รวมถงสตรและเดกไทยทมาจากครอบครวยากจนและชนกลมนอยซงถกหลอกลวงใหคาบรการทางเพศในไทยหรอถกสงไปประเทศอน ทงนรฐบาลไดประกาศใชพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ. 2551 ซงเปนมาตรการส าคญในการแกไขปญหา โดยป พ.ศ. 2551-2552 มการด าเนนคดตามกฎหมายดงกลาว 137 คด และมมาตรการแกไขปญหาทงในการจดท าแผนระดบชาต การต งกลไกเพอบรณาการท างานรวมกนกบสวนกลาง ทองถนและประเทศเพอนบาน แตปญหายงคงด ารงอยและถกวจารณเกยวกบการทจรตของเจาหนาททเกยวของ และการไมน าตวผกระท าผดมาลงโทษ

ในกรณการคามนษยทเปนแรงงานขามชาตจากประเทศพมา ลาว กมพชา ซงประมาณวามมากถง 2 ลานคน ทเขามาโดยไมถกกฎหมายนน แรงงานบางสวนเสยงตอการถกเอารดเอาเปรยบจากนายหนา ทงในประเทศตนทางและประเทศผรบ และการถกละเมดสทธจากทงนายจางและเจาหนาทรฐ เชน การไดรบการปฏบตทไมเหมาะสมเมอถกจบกม การไมไดรบความคมครองสทธแรงงานขนพนฐาน ทงในเรองคาจ าง เสรภาพในการเดนทาง สภาพความเปนอยและการท างานทเลวราย และการเขาไมถงการรกษาพยาบาล เปนตน ปจจบนรฐบาลมแนวทางแกไขปญหาทสอดคลองกบสภาพความเปนจรงทางเศรษฐกจมากขน โดยการจดทะเบยนแรงงานขามชาตและผอนผนใหแรงงานกลมนท างานในไทยไดชวคราว และไดรวมมอกบประเทศเพอนบานในการพสจนสญชาตแรงงานขามชาตเพอน าแรงงานเขาสระบบการจางงานทถกตอง ซงจะเปนหลกประกนใหแรงงานไดรบการคมครองสทธตามกฎหมาย แรงงานขามชาตทยงไมไดเขาสระบบการ จดทะเบยนและการพสจนสญชาต ตลอดจนผตดตามของแรงงานขามชาตยงไมมกฎหมายคมครอง จงมการสง

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

56

แรงงานสตรขามชาตกลบไปขณะตงครรภ ซงรฐบาลควรใหการคมครองสทธมนษยชนขนพนฐานแกแรงงานกลมน (รายงานประเมนสถานการณสทธมนษยชนในประเทศไทย และรายงานผลการปฏบตงานประจ าป พ.ศ. 2553-2554 คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต รางรายงานการปฏบตตามอนสญญา CEDAW ฉบบท 6-7 (ฉบบรวม) ของไทย Yonguth Chalamwong and Raphaella Prugsamatz. “The Economic Role of Labour Migration in Thailand : Recent Trends and Implications for Development” in Thailand Development Research Institute Quarterly Review, Vol.24 No.3, September 2009 และVitit Muntarbhorn.The Mekong Challenge “Employment and Protection of Migrant Workers in Thailand : National Laws/Practices versus international Labour Standards?” (Bangkok,ILO Office, 2005)

2.6 สทธและสถานะบคคลของคนไรรฐ ไรสญชาต ผอพยพ คนไทยพลดถนและผหนภยจากการสรบ ประเทศไทยมกลมคนไรรฐหรอคนทมปญหาสถานะทท าใหไมไดรบสทธขนพนฐานตางๆ รฐบาล

มนโยบายในการแกไขปญหาของคนกลมนตามยทธศาสตรการจดการปญหาสถานะและสทธของบคคล ป พ.ศ. 2548 และมการแกไขกฎหมายทเกยวของ แตการใหสญชาตแกกลมชาตพนธทางภาคเหนอ รวมถง ผอพยพลาว กมพชา และเวยดนามในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ยงไมมความกาวหนา นอกจากน คนไทย พลดถนยงไมไดรบการคนสญชาตไทย จงยงไมไดรบสทธขนพนฐานตางๆ เชน การเดนทาง การประกอบอาชพ การศกษา และการประกนสขภาพ เปนตน

การสรบระหวางทหารรฐบาลพมากบกองก าลงชนกลมนอยบร เวณชายแดนไทย -พมา ท าใหมชาวพมาหลบหนภยการสรบเขามาในเขตไทยนบหมนคน รฐบาลไทยไดใหทพกพงผ หนภยเปนการชวคราว ใหการดแลตามหลกมนษยธรรม และสงกลบเมอสถานการณคลคลาย อยางไรกด มรายงานขาววา รฐบาลไดผลกดนผหนภยการสรบตามแนวชายแดนกลบประเทศทงทสถานการณยงไมปลอดภยหลายครง นอกจากนชนกลมนอยซงหนภยการสรบเขามาในประเทศมความซบซอนมากขน เพราะสวนหนงเปนผทเขามาแสวงหาโอกาสทางเศรษฐกจดวย เจาหนาทรฐจงปฏบตตอบคคลเหลานเปนคนเขาเมองผดกฎหมายและผลกดนออกนอกประเทศ ดงเชน กรณของชาวโรฮงญา ซงหลบหนเขามาในเขตนานน าไทยโดยการใชเรอเลก และถกผลกดนออกไปในสภาพทเสยงอนตรายตอชวต (รายงานประเมนสถานการณสทธมนษยชนในประเทศไทย และรายงานผลการปฏบตงานประจ าป พ.ศ. 2553-2554 คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต)

2.7 ความหลากหลายทางเพศ : เพศสภาวะและความเทาเทยมทางเพศ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 มาตรา 30 รบรองวาชายและหญงมสทธ

เทาเทยมกน การเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตอบคคลดวยเหตตาง ๆ รวมทงเรองเพศจะกระท าไมได และ ในหลกการยอรกยาการตา (Yogyakarta Principle) อธบายวา การเคารพสทธทางเพศ เพศวถ และอตลกษณทางเพศ มความส าคญตอการสรางหลกประกนความเสมอภาคระหวางหญงและชาย แตทงนในกฎกระทรวงกลาโหม ฉบบท 37 (พ.ศ. 2516) และฉบบท 74 (พ.ศ. 2540) ก าหนดลกษณะไมพงประสงคของการรบราชการทหารประการหนงวา เปนผทเปนโรคจต/โรคจตผดปกตอยางรายแรงและถาวร และไดใชค าดงกลาว

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

57

ในบนทกในเอกสารบนทกผลการตรวจเลอกทหารกองเกน (สด.43) เปนผลใหผหลากหลายทางเพศทถกบนทกดงกลาวในเอกสาร สด.43 หลายคนถกตดสนหรอไมไดรบคดเลอกเขาท างานในหนวยงานงานรฐหรอหนวยงานเอกชนบางแหง อยางไรกตามขณะนกระทรวงกลาโหมอยระหวางด าเนนการแกไขกฎหมายดงกลาว โดยเปลยนจากค าวา “เปนโรคจต” เปน “มความผดปกตในการยอมรบเพศทางรายกายของตน” หรอ “ผมเพศสภาพ ไมตรงกบเพศก าเนด” และนอกจากน ผหลากหลายทางเพศยงไดรบการปฏบตอยางไมเหมาะสมบนฐานการ มเจตคตท ไมถกตองจากสงคมและผทแวดลอม เชน หามแตงตวตามวถทางเพศทตนตองการในสถาบนการศกษาบางแหง กรณผชายทตองการแสดงออกวาเปนผหญง ตองเขาหองน าชายในสถานทสาธารณะ เชน หางสรรพสนคา โรงมหรสพ และการปฏเสธการรบบรจาคเลอดจากชายรกรวมเพศ และเมอเดอนพฤศจกายน พ.ศ. 2553 คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาตไดจดกจกรรมเพอสรางความเขาใจแกสงคมเกยวกบผมเพศสภาพตางจากเพศก าเนด โดยรวมกบสถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล มลนธธรนาถ กาญจนอกษร และเครอขายความหลากหลายทางเพศ โดยจดเวทแลกเปลยนและรบฟงความเหนเพอรณรงคใหสงคมเขาใจมมมองเพศ (Gender sensitivity) มากขน (รายงานประเมนสถานการณสทธมนษยชน ในประเทศไทย และรายงานผลการปฏบตงานประจ าป พ.ศ. 2553-2554 คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต)

2.8 สถตขอรองเรยนการถกละเมดสทธมนษยชน จากขอมลเรองรองเรยนการถกละเมดสทธมนษยชนและเรองทคณะกรรมการสทธมนษยชน

แหงชาตหยบยกเพอตรวจสอบในปงบประมาณ 2553 ซงมจ านวน 707 เรอง และปงบประมาณ 2554 จ านวน 694 เรอง เมอจ าแนกขอมลตามประเภทสทธทมการรองเรยนวาถกละเมดสทธมนษยชน พบวา มการกระท าการละเมดสทธมนษยชนในประเภทสทธในกระบวนการยตธรรมสงทสดทงสองป จ านวน 166 เรองและ 131 เรอง ตามล าดบ คดเปนรอยละ 23.48 และ 18.88 ตามล าดบ รองลงมาเปนการปฏบตทไมเปนธรรม (ป 2553) จ านวน 102 เรอง คดเปนรอยละ 14.43 และสทธในการจดการทดน (ป 2554) จ านวน 88 เรอง คดเปนรอยละ 12.67

3. ความส าเรจและความทาทายในรายงานการประเมนผลสมฤทธการด าเนนงานตามแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 (ชวงครงแผน) ประจ าป พ.ศ. 2552-2554

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม รวมกบมหาวทยาลยมหดล ไดจดท ารายงานการประเมนผลสมฤทธการด าเนนงานตามแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 (ชวงครงแผน) ประจ าป พ.ศ. 2552-2554 และคณะรฐมนตรมมตเมอวนท 19 มนาคม 2556 รบทราบและเหนชอบใหหนวยงานทเกยวของเพมขดความสามารถในการขบเคลอนแผนสทธมนษยชนแหงชาต ตลอดจนภารกจททาทายทจะตองด าเนนการ ทสอดคลองและเชอมโยงกบนโยบายรฐบาลผลกดนเรอง “สทธมนษยชน” ควบคกบการด าเนนงานตามภารกจของตนเอง ในการเพมประสทธภาพการท างานใหดยงขน (ตามหนงสอส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ดวนทสด ท นร 0505/7652 ลงวนท 22 มนาคม 2556) สรปสาระส าคญ ดงน

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

58

3.1 ความส าเรจจากการด าเนนงานตามแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 (ชวงครงแผน) (ศรสมบต โชคประจกษชด นตยา ส าเรจผล สญญา เนยมประดษฐ , 2555)

1) การประเมนผลเปาหมายหลกของแผนสทธมนษยชนฯ ม 2 ประเดนส าคญ คอ ประเดนแรก สงคมไทยเรมเหนความส าคญของการเคารพศกดศรความเปนมนษยตามหลกสทธมนษยชนและรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 มแนวโนมดขน เมอเปรยบเทยบกบ 5 ปทผานมา คดเปน รอยละ 30 ส าหรบประเดนทสอง เครอขายสทธมนษยชนเขมแขงในทกภมภาคและมความตนตวในเรองสทธมนษยชน เพอพฒนาสมาตรฐานสากล ยงไมบรรลในชวงครงแผนแรก (พ.ศ.2552 -2554) โดยยงประสบปญหาในหลายประการ ทง (1) ปญหาการขาดความร ความเขาใจในเรองสทธมนษยชน (2) การจดการความร การถอดบทเรยนการปฏบตทดดานสทธมนษยชน และการใชประโยชนในการปรบแผนงานของหนวยงานตนเองและการถายทอดใหกบผอน (3) การวจยในเรองสทธมนษยชนทมคอนขางนอยมาก

2) การประเมนความกาวหนาของการน าแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 ไปปฏบต (1) หนวยงานตาง ๆ เรมรจกและเรมรบรเรองสทธมนษยชนและแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 ในชวงครงแผน และกวารอยละ 80 ของผแทนทเขารวมกจกรรมผานการเรยนรตามเกณฑทก าหนดไว (ในป พ.ศ. 2555 จากการเปดตวแผน การจดฝกอบรมทงเชงลกและเชงปฏบตการโดยม ผแทนจากทง 20 กระทรวง และหนวยงานระดบนโยบาย (ก.พ., กอ.รมน., ส านกงานต ารวจแหงชาต, ก.พ.ร.) และ 77 จงหวด โดยอบรมแกนหลกขบเคลอนแผนในแตละระดบเพอขยายผลตอยอดความรไปยงเจาหนาทของรฐในสงกด ประมาณ 11,000 คน) (2) หนวยงานมการน าเรองสทธมนษยชนและแผนสทธมนษยชนแหงชาต บรรจลงในหลกสตรการพฒนาบคลากรของหนวยงานตนเองโดยใชงบประมาณของหนวยงานด าเนนการ อาท กระทรวงกลาโหม สาธารณสข คมนาคม แรงงาน เกษตรและสหกรณ กรมบงคบคด กรมพนจและคมครองเดกและเยาวชน จงหวดชยนาท กระบ สมทรสาคร หนองคาย เปนตน จ านวน 27 หนวยงาน ผเขารวม รวมทงสน 2,700 คน (3) ประชากรทผานการอบรมเกยวกบสทธมนษยชนในประเดนสทธมนษยชนดานตางๆ ตลอดระยะเวลา 3 ป (พ.ศ.2552-2554) โดยองคกรเครอขายทกภาคสวน รวมทงสน 5,150,817 ราย (4) หนวยงานตาง ๆ มการน าแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 ไปสการปฏบตชวงป พ.ศ.2552-2554 โดยเฉลยเกนกวารอยละ 50 (รอยละ 56.43 จากหนวยงานน ารองทงหมด 9,625 หนวยงาน) โดยด าเนนการตามภารกจของตนเองควบคกบน ามตดานสทธมนษยชนมาเพมประสทธภาพในการท างาน (5) การใชงบประมาณของหนวยงานตาง ๆ เพอด าเนนงานดานสทธมนษยชน ตงแตป พ.ศ. 2552-2554 ภาพรวมทงประเทศ เปนเงนทงสน 67,426,783,116.11 บาท ซงยทธศาสตรทมการด าเนนงาน มากทสด คอ ยทธศาสตรท 1 (ปองกน) รอยละ 46 รองลงมาคอ ยทธศาสตรท 2 (คมครอง) รอยละ 31 ยทธศาสตรท 4 (พฒนาเครอขาย) รอยละ 20 และยทธศาสตรท 3 (มาตรการ/กลไก/กฎหมาย) รอยละ 3 ตามล าดบ

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

59

(6) จ านวนหนวยงานองคกรเครอขายด าเนนกจกรรมบรการสงเสรมและคมครองสทธมนษยชนเพมขนอยางตอเนอง โดยในป พ.ศ. 2554 เพมขนคดเปนรอยละ 8.68 (7) แนวโนมของผหญงทไดรบการแตงตงเปนผบรหารมสดสวนเพมขนอยางตอเนองตงแต ป พ.ศ. 2552-2553 คดเปนรอยละ 17 (ขอมลทไดรบมเฉพาะป พ.ศ. 2552-2553) (8) แนวโนมขอทวงตงจากองคการระหวางประเทศและคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต เกยวกบการไมปฏบตตามกตกาและอนสญญาสทธมนษยชนระหวางประเทศ มแนวโนมลดลง คดเปนรอยละ 20 (ขอทวงตงจากองคการระหวางประเทศ) และรอยละ 44.44 (ขอทวงตงคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต) หรอเฉลยแลวคดเปนรอยละ 32.22 (9) กฎหมายทออกชวงป พ.ศ. 2554 คอ กฎหมายวาดวยการควบคมอาคารส าหรบโครงการทรฐจดใหมหรอพฒนาเพอเปนทอยอาศยส าหรบผมรายไดนอย และทอยระหวางการยกรางในชวง ป พ.ศ. 2552-2554 (ขอมลตามรายงานทบทวนสถานการณสทธมนษยชนของประเทศไทยภายใตกระบวนการ Universal Periodic Review (UPR)) เชน ราง พ.ร.บ.คมครองสทธเสรภาพและสงเสรมมาตรฐานวชาชพสอมวลชน พ.ศ. ..., รางพ.ร.บ. การชมนมสาธารณะ พ.ศ. ..., รางพ.ร.บ. คมครองอนามยเจรญพนธ พ.ศ. .... การด าเนนการแกไขกฎหมายเพอใหสอดคลองกบอนสญญาตางๆ (อนสญญาตอตานการทรมานฯ อนสญญา การเลอกปฏบตทางเชอชาตฯ อนสญญาสทธพลเมองและสทธทางการเมอง เปนตน) (10) แนวโนมทดทหนวยงานตางๆ มการชวยเหลอ ฟ นฟและเยยวยาผถกละเมด สทธมนษยชนในแตละประเดนสทธมนษยชนดานตางๆ ชวงป พ.ศ. 2552-2554 มการชวยเหลอเยยวยาไปแลว รวมทงสน 12,472,607 ราย (11) ภาพลกษณดานสทธมนษยชน พบวา องคกรภาคประชาชนไดรบความเชอมนมากทสด คดเปนรอยละ 35 รองลงมาคอ ภาครฐ รอยละ 30 และองคกรภาคเอกชน รอยละ 30

3.2 ปญหาอปสรรคในการขบเคลอนแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 (ชวงครงแผน) 1) แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 ครอบคลมประเดนปลกยอยหลากหลายท าใหแผนขาด

จดเนน ไมมล าดบความส าคญ มองเหนประเดนไมชดเจน และยากตอการน าไปปฏบต 2) ดานสทธมนษยชนศกษา โดยหนวยงาน บคลากร และประชาชนยงขาดความร ความเขาใจ

เกยวกบสทธมนษยชนและสทธทพงจะไดรบตามกฎหมาย รวมถงเยาวชน นกศกษายงไมใหความสนใจ ในการศกษาดานสทธมนษยชนเทาทควร

3) ดานทรพยากรในการด าเนนงานดานสทธมนษยชน การขาดอตราก าลง ทรพยากรและปจจยในการด าเนนการในเรองของสทธมนษยชน

4) ดานนโยบาย ขาดความชดเจนของนโยบายในการด าเนนงานดานสทธมนษยชนเฉพาะเรอง เชน ความรนแรงตอเดกและสตร เปนตน

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

60

5) ดานองคกรเครอขาย หนวยงานภาคเครอขาย ขาดการบรณาการท างานรวมกน ในการจดกจกรรมใหแกประชาชนไดอยางทวถงและตอเนอง สงผลใหหนวยงานในกระบวนการยตธรรมและหนวยงานภาคสงคม ตองด าเนนงานตามภารกจดานการบ าบดแกไข และฟนฟมากกวาการปองกน

6) สทธขนพนฐานดานสาธารณสข แกบคคลทมปญหาสถานะ และการแกไขปญหางานสาธารณสขชายแดน

3.3 การเพมขดความสามารถขบเคลอนแผนสทธมนษยชนแหงชาต 1) หนวยงานตางๆ ควรสงเสรมความร ความเขาใจเรองสทธมนษยชนและแผนสทธมนษยชน

แหงชาต ในหลกสตรการพฒนาบคลากรของแตละหนวยงานในทกระดบอยางตอเนอง โดยสอดแทรกเนอหาดงกลาวในหลกสตร ซงกรมคมครองสทธและเสรภาพควรสนบสนนวทยากรและเนอหาหรอการชวยพฒนาวทยากรตวคณใหเกดขน เพอชวยหนวยงานตางๆ ในการสงเสรมความร

2) เพมขดความสามารถขบเคลอนแผนสทธมนษยชนแหงชาต เพอปองกนและลดการละเมดสทธในสงคมไทย

(1) มตปองกนการละเมดสทธมนษยชน ในชวงป พ.ศ. 2552-2554 พบวายงมกลมเปาหมาย ทถกละเมดเพมขนทกปอยางตอเนอง ไดแก กลมเดก สตร ผสงอาย คนพการ คนตางดาว เกษตรกร ผตองหา/ผตองขง และกลมชาตพนธ ซงตองใหความส าคญในการปองกนอยางจรงจง และหากพจารณาในประเดนดานสทธมนษยชนทมการละเมดเพมขนอยางตอเนอง ไดแก สทธในทอยอาศย สทธในการจดการทดน สทธในการศกษา เสรภาพในการนบถอศาสนา สทธในกระบวนการปกครอง/สทธทางการเมอง สทธแรงงานและเสรภาพในการประกอบอาชพ ดงนน จงควรเรงก ากบตดตามใหหนวยงานทเกยวของจดท าแผนงานปองกนการละเมดสทธ (2) มตคมครองการละเมดสทธมนษยชน ในชวงป พ.ศ.2552-2554 พบวา ดานทมแนวโนมการคมครองลดลง คอ ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ดงนนหนวยงานทเกยวของคงตองด าเนนการเชงรกเพอการเยยวยา โดยเฉพาะการละเมดสทธทเกดจากโครงการพฒนาของรฐควบคกบการเยยวยา เมอประชาชนถกกระทบสทธ และขอรองเรยนทเพมขนอยางตอเนอง คอ ดานการเมอง การปกครอง (รวมถงเสรภาพในการรวมกลมและการกระจายอ านาจสทองถน) ทควรใหความส าคญในการแกไขปญหา พรอมทงสงเสรมใหองคกรเครอขายทกภาคสวนค านงถงและด าเนนการจดสภาพแวดลอมทเออประโยชน ใหกลมเปาหมายผดอยโอกาสมากขน อาท กลมเดก สตร ผสงอาย กลมคนจน ผใชแรงงาน เกษตรกร และกลมผปวยโรคตดตอรายแรงและกลมผตดเชอเอชไอว/เอดส

(3) มตพฒนากฎหมายและกลไกทางกฎหมาย รวมทงการบงคบใชกฎหมาย ซงทผานมาดานทมความออนไหวตอการละเมด เชน กระบวนการยตธรรม (การหามทรมาน โทษประหารชวต เปนตน) รวมทงประเดนการเมองการปกครอง โดยเฉพาะสทธและเสรภาพในการแสดงออกและแสดงความคดเหนทางการเมองกอใหเกดความขดแยงในสงคมและมการละเมดสทธระหวางประชาชนซงกนและกนเอง ดงนน ควรใหความส าคญในการพฒนาและแกไขกฎหมายทเกยวของ เพอปองกนการละเมดสทธ ไดแก กฎหมายทเกยวกบเสรภาพในการแสดงออกและความคดเหนทางการเมอง (การชมนม) กฎหมายยกเลกโทษประหารชวต

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

61

การตอตานการทรมาน การชดเชยความเสยหายโดยผละเมด รวมทงกฎหมายทสงเสรมการคมครองผถกละเมด เชน กฎหมายคาตอบแทนผเสยหาย การจดตงกองทน และใหความส าคญในการก ากบการบงคบใชกฎหมายอยางจรงจงและเปนธรรม

(4) พฒนาเครอขาย โดย (4.1) เรงท าความเขาใจในบทบาทหนาทและความเกยวของในการด าเนนงานดาน

สทธมนษยชนใหกบหนวยงานภาครฐ โดยเฉพาะสถาบนการศกษา ซงมภาพลกษณนอยกวาหนวยงานอนๆ เพอใหสรางความตระหนกในเรองสทธมนษยชน และหนวยงานหลกในการศกษาของประเทศ

(4.2) การพฒนาเครอขายใหบรการดานสทธมนษยชนอยางมมาตรฐาน ตองอาศยความรวมมอชวยเหลอแลกเปลยนเรยนรแนวทางปฏบตทดดานสทธมนษยชน

(4.3) สงเสรมการวจยดานสทธมนษยชน และน าไปประยกตใชในเชงปฏบตการแกไขปญหาในการด าเนนงานดานสทธมนษยชน

(4.4) การพฒนาสมรรถนะในการปฏบตดานสทธมนษยชนใหกบบคลากรเครอขาย ควรใชกระบวนการจดการความร ควบคกบการท าวจย ใหหนวยงานมการใชกระบวนการจดการความร เปนเครองมอพฒนาสมรรถนะทจ าเปน รวมถงการถอดบทเรยนการปฏบตงานดานสทธมนษยชนตาง ๆ

(4.5) เพมสดสวนผบรหารหญง เพอไมใหเกดการกดกนเรองเพศ และควรเรงสรางความเขาใจถงความเทาเทยมและหากเปนเพราะขดความสามารถกตองเรงพฒนาความสามารถของผหญงใหมากขนเพอใหเหมาะสมกบต าแหนง

(4.6) ลดขอรองเรยนการเลอกปฏบตหรอการจะไมถกทวงตงขององคการระหวางประเทศและคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต กรมคมครองสทธและเสรภาพ และหนวยงานภาคเครอขาย ควรมการจดท าขอมลในแตละประเดนดานสทธมนษยชน เพอไมใหเปน เหตผลในการโตแยงขอทวงตง บางประเดนทอาจไมสอดคลองกบสภาพการณหรอสรปเกนจรง เพอไมใหเกดการตความในทางลบเพราะการรองเรยนทเพมขน

3.4 ขอเสนอแนะอนๆ ตอกรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม ในฐานะหนวยงานกลางขบเคลอนแผนสทธมนษยชนแหงชาต 1) ระดบนโยบาย (1) การผลกดนใหเรองสทธมนษยชน เปนวาระแหงชาต เพอใหเปนนโยบายส าคญเรงดวน ทจะตองด าเนนการ เทยบได กบนโยบายดานเศรษฐกจ สงคม ความมนคง เปนตน

(2) พฒนางานแผนสทธมนษยชนแหงชาตของประเทศไทย ใหมการกาวหนาใหเปนผน าในแถบประชาคมอาเซยน โดยเนนการขบเคลอนแผนสทธมนษยชนไปสการปฏบต 2) ระดบปฏบตการ (1) พฒนาหลกสตรหรอการจดฝกอบรมพฒนาศกยภาพกบหนวยงานตางๆ อยางตอเนอง ทงในเชงลกและเชงปฏบตการ ในการสงเสรม คมครองและแกไขปญหาการละเมดสทธมนษยชนในแตละเรอง

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

62

อยางจรงจง พรอมทงจดอบรมวทยากรตวคณ ขยายผลตอในการใหความรเร องสทธมนษยชนและการขบเคลอนแผนสทธมนษยชนแหงชาตไปสการปฏบต (2) การสรางกลไกขบเคลอนแผนสทธมนษยชนแหงชาตในทกระดบ ทงในระดบกระทรวง กรม จงหวด ไปจนถงระดบทองถน ทงกลไกในรปของโครงสรางหนวยงานยอยภายใตสงกดกระทรวง เชน แผนก/ฝายสทธมนษยชนดานสาธารณสข ประจ ากระทรวงสาธารณสข กลมงานสทธมนษยชนดานการศกษา ประจ ากระทรวงศกษาธการ กลมงานสทธมนษยชนดานอาชพแรงงาน ประจ ากระทรวงแรงงาน เปนตน เพอใหเกดกลไกรบชวงตองาน คลายในตางประเทศ ซงอาจคอยเปนคอยไป ซงกรมคมครองสทธและเสรภาพ ควรใหมผเชยวชาญไดท าการศกษาในเรองดงกลาวอยางจรงจง (3) การตดตาม (Monitoring) และประเมนผล (Evaluation) ควรมการด าเนนงานอยางตอเนองเพอน ามาปรบปรงและพฒนาการด าเนนงานในเรองแผนสทธมนษยชนแหงชาต โดยเฉพาะอยางยง การจดจางทปรกษาทเชยวชาญและมความเปนกลางท าการประเมนผลแผนฯ ฉบบท 2 ชวงครงหลง (ประจ าป พ.ศ. 2555-2556) ทจะทราบถงขดความสามารถทเ พมขนหรอลดลงของหนวยงานตางๆ ภายหลงการขบเคลอนแผนฯ ฉบบท 2 หมดวาระลงและน าไปปรบปรงพฒนาแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

4. ขอเสนอแนะทประเทศไทยรบมาปฏบตภายใตกระบวนการ Universal Periodic Review (UPR) คณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท 22 กมภาพนธ พ.ศ. 2555 ใหการรบรองขอเสนอแนะดานสทธมนษยชน

ทประเทศไทยไดรบ ภายหลงจากน าเสนอรายงานทบทวนสถานการณสทธมนษยชนของประเทศไทยตอคณะท างาน UPR เมอวนท 5 ตลาคม พ.ศ. 2554 จ านวนทงสน 134 ขอจาก 172 ขอโดยมการจดกลม

ขอเสนอแนะเปนหมวดหม ดงน (ขอเสนอแนะทประเทศไทยรบมาปฏบตภายใตกระบวนการ Universal

Periodic Review (UPR) ของกรมองคการระหวางประเทศ กระทรวงการตางประเทศ ป พ.ศ.2555)

ขอเสนอแนะดานสทธมนษยชนทประเทศไทยรบมาปฏบตภายใตกลไก UPR

หมวด ขอเสนอแนะทประเทศไทยรบไปปฏบต

การเขาเปนภาคกฎหมายระหวางประเทศดานสทธมนษยชน

1. ใหสตยาบนอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการตอตานอาชญากรรมขามชาต ทจดตงในลกษณะองคกร และพธสารเพอปองกน ปราบปราม และลงโทษการ คามนษย โดยเฉพาะสตรและเดก และพธสารเพอตอตานการลกลอบขนผโยกยายถนฐานทางบก ทางทะเล และทางอากาศ (ออสเตรเลย)

2. ภาคยานวตพธสารปาเลอโม และปรบปรงการปฏบตงานตามกรอบกฎหมายและนโยบายทเกยวของกบการคามนษยอยางตอเนองตอไป (นอรเวย)

3. ศกษาความเปนไปไดในการใหสตยาบนอนสญญาวาดวยการคมครองบคคลทกคนจากการหายสาบสญโดยถกบงคบ/พธสารเลอกรบฉบบท 2 ของกตการะหวางประเทศวาดวยสทธพลเมองและสทธทางการเมอง/พธสารเลอกรบของอนสญญาวาดวยการตอตานการทรมานฯ/พธสารเลอกรบฉบบท 1 ของกตการะหวางประเทศวาดวยสทธพลเมองและสทธทางการเมอง/พธสารเลอกรบของกตกา

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

63

หมวด ขอเสนอแนะทประเทศไทยรบไปปฏบต

ระหวางประเทศวาดวยสทธทางเศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม/อนสญญาวาดวยการคมครองสทธของแรงงานโยกยายถนฐานและสมาชกครอบครว/และพธสารเลอกรบของอนสญญาวาดวยสทธของคนพการ (อารเจนตนา)

4. ใหสตยาบนหรอภาคยานวตตามความเหมาะสมอนสญญาวาดวยการคมครองบคคลทกคนจากการหายสาบสญโดยถกบงคบ (อรกวย)*

5. ลงนามและใหสตยาบนตออนสญญาวาดวยการคมครองบคคลทกคนจากการหายสาบสญโดยถกบงคบ (สเปน)*

6. ใหสตยาบนตออนสญญาวาดวยการคมครองบคคลทกคนจากการหายสาบสญ โดยถกบงคบ (ออสเตรย)*

7. ใหสตยาบนตออนสญญาวาดวยการคมครองบคคลทกคนจากการหายสาบสญ โดยถกบงคบและสอบสวนขอกลาวหาท งหมดเกยวกบการหายสาบสญ โดยถกบงคบ (ฝรงเศส)

8. ลงนามและใหสตยาบนตออนสญญาวาดวยการคมครองบคคลทกคนจากการ หายสาบสญโดยถกบงคบในทนท (นการากว)

9. ลงนามและใหสตยาบนตออนสญญาวาดวยการคมครองบคคลทกคนจากการ หายสาบสญโดยถกบงคบโดยเรว (ญปน)*

10. พจารณาการใหสตยาบนตออนสญญาวาดวยการลภย (บราซล)* 11. พจารณาถอนขอสงวนภายใตตราสารดานสทธมนษยชนตางๆ (แอฟรกาใต)

การปรบปรงกฎหมาย สทธมนษยชนภาย ใน ประเทศ

12. รวมค านยามของ “การทรมาน” ในประมวลกฎหมายอาญา เพอใหสอดคลองกบขอ 1 ของอนสญญาวาดวยการตอตานการทรมานฯ (ออสเตรย)

13. ออกกฎหมายใหการทรมานเปนความผดอาญา และแกไขกฎหมายทเกยวของทงหมดเพอใหสอดคลองกบพนธกรณภายใตอนสญญาวาดวยการตอตานการทรมานฯ (แคนาดา)

14. ทบทวน “พ.ร.บ. ความเทาเทยมระหวางเพศ” และยกเลกขอยกเวนตางๆในกฎหมายดงกลาว ซงอนญาตใหมการเลอกปฏบตตอสตร เพอใหสอดคลองกบอนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตรในทกรปแบบ (แคนาดา)

15. เรงรดการยกรางและรบรอง พ.ร.บ. ความเทาเทยมระหวางเพศ (บราซล)

การเสรมสรางความเขมแขงของกลไกและแผนสทธมนษยชน

16. เสรมสรางความเขมแขงของสถาบนประชาธปไตยและสทธมนษยชนของประเทศอยางตอเนอง (เนปาล)

17. เสรมสรางความเขมแขงของโครงสรางดานสทธมนษยชนของประเทศ (อยปต) 18. พฒนาขดความสามารถของสถาบนดานคนพการ รวมทงสถาบนทางการศกษา

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

64

หมวด ขอเสนอแนะทประเทศไทยรบไปปฏบต

และสขภาพอยางตอเนอง (ซาอดอาระเบย) 19. ใหความรวมมอกบองคการสหประชาชาตและองคการระหวางประเทศอนๆ อยาง

ตอเนอง เพอประโยชนในการพฒนาโครงสรางเชงกฎหมายและสถาบนเพอสงเสรมและคมครองสทธมนษยชนในประเทศไทย (สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว)

20. เรยกรองใหประชาคมระหวางประเทศสนบสนนค าขอรบความชวยเหลอทางวชาการของไทย และแบงปนแนวปฏบตทด เพอเพมขดความสามารถของหนวยงานภาครฐในการบงคบใชกฎหมายทเกยวของกบสทธมนษยชนอยางมประสทธภาพ และปรบปรงโครงสรางของหนวยงานบงคบใชกฎหมายใหเออตอวฒนธรรมการท างานทอยบนพนฐานของสทธมนษยชน (โอมาน)

21. สงเสรมการบงคบใชกฎหมาย นโยบาย และกลไกดานสทธมนษยชนทมอยตามแผนปฏบตการดานสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 พ.ศ. 2552 – 2556 (เวยดนาม)

22. เสรมสรางความเขมแขงของการอนวตแผนปฏบตการดานสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 โดยหนวยราชการทเกยวของทกหนวย (ฟลปปนส)

23. เสรมสรางการอนวตแผนปฏบตการดานสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 โดยสวนราชการทเกยวของ (กมพชา)

24. ด าเนนงานอยางใกลชดกบอาเซยนอยางตอเนองเพอเสรมสรางกลไกของคณะกรรมาธการระหว างร ฐบาลอาเซ ยนว าด วยสทธมนษยชน และคณะกรรมาธการอาเซยนวาดวยการสงเสรมและคมครองสทธสตรและเดก เพอสงเสรมและคมครองสทธประชาชนในอาเซยน (สงคโปร)

การส งเสร มส ทธมนษยชนศกษาและการฝกอบรม

25. สงเสรมการศกษา การฝกอบรม และการสรางขดความสามารถดานสทธมนษยชนอยางตอเนอง (ฟลปปนส)

26. พฒนาและด าเนนการตามแผนงานและยทธศาสตรเพอสรางความตระหนกรเกยวกบสทธมนษยชน ทงในระดบทองถนและชมชน และจดการฝกอบรมและการศกษาดานสทธมนษยชนแกเจาหนาทรฐ โดยเฉพาะเจาหนาทบงคบใชกฎหมาย (อยปต)

27. เรยกรองใหประชาคมระหวางประเทศใหความชวยเหลอดานเทคนคแกไทย เพอพฒนาความตระหนกรและความเขาใจดานสทธมนษยชนของประชาชน (ชาด)

การเชญกลไกพเศษของคณะมนตรสทธมน ษยชนแห งสห

28. ประกาศเชญในหลกการใหกลไกพเศษทงหมดเยอนประเทศ (ฟนแลนด) 29. ประกาศเชญในหลกการใหผ ถออาณตกลไกพเศษทงหมดเยอนประเทศ

(นวซแลนด)

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

65

หมวด ขอเสนอแนะทประเทศไทยรบไปปฏบต

ประชาชาตเยอนไทย 30. ประกาศเชญในหลกการใหผถออาณตของคณะมนตรสทธมนษยชนฯ ทงหมดเยอนประเทศ (ฮงการ)

31. ประกาศเชญในหลกการใหกลไกพเศษทงหมดเยอนประเทศ และจดปฏทนการรบการเยอนของกลไกพเศษตางๆ (สเปน)

การส งเสร มและคมครองสทธเสรภาพในการแสดงความค ด เห นและกา รแสดงออก

32. พจารณาค าขอเยอนของผถออาณตอนๆ ดวยด รวมถงผเสนอรายงานพเศษวาดวยการสงเสรมและคมครองสทธดานเสรภาพในการแสดงความคดเหนและการแสดงออก (นอรเวย)

33. เชญผเสนอรายงานพเศษวาดวยการสงเสรมและคมครองสทธดานเสรภาพในการแสดงความคดเหนและการแสดงออกเยอนประเทศ (สวตเซอรแลนด)

34. เชญผ เสนอรายงานพเศษวาดวยเสรภาพในการแสดงความคดเหนและการแสดงออกเยอนประเทศ ซงอาจสงเสรมขอบทของ พ.ร.บ. วาดวยการกระท าผดเกยวกบคอมพวเตอรและการบงคบใช พ.ร.บ. ดงกลาวใหสอดคลองกบมาตรฐานระหวางประเทศดานสทธมนษยชน (ฮงการ)

35. ประกนใหกฎหมายของไทยสอดคลองกบกฎหมายระหวางประเทศดาน สทธมนษยชนในสวนทเกยวกบเสรภาพในการแสดงออก (นวซแลนด)

36. ประกนใหการด าเนนคดเกยวกบการละเมดกฎหมายหมนพระบรมเดชานภาพและ พ.ร.บ. วาดวยการกระท าผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. 2550 เปนไปอยางเปดเผยและโปรงใส (นอรเวย)

37. เพมความพยายามในการประกนใหทกคนทถกกลาวหาวาละเมดกฎหมาย หมนพระบรมเดชานภาพและ พ.ร.บ. วาดวยการกระท าผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. 2550 ไดรบค าปรกษาดานกฎหมายทเพยงพอ (นอรเวย)

การสง เสรมและคมครองสทธทางเศรษฐกจ ส งคมและวฒนธรรม

38. แกไขปญหาความไมเทาเทยมกนและความเหลอมล าในสงคมอยางตอเนอง ซงเปนสาเหตของความขดแยงทางสงคมและความไมสงบทางการเมองในชวง 2-3 ป ทผานมา รวมทงในภาคใตของประเทศไทย (อนโดนเซย)

39. แกไขปญหาเชงโครงสรางขนพนฐานของความไมเทาเทยมในสงคมและความ ไมเทาเทยมในการเขาถงโอกาสและบรการตางๆ ของคนยากจนและคนชายขอบ เพอใหประชาชนทกคนสามารถใชสทธของตนเองไดตามทระบไวในแผนและนโยบายการปฏรปประเทศ (กมพชา)

40. ด าเนนการอยางตอเนองในการปรบใชยทธศาสตรและแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต โดยเฉพาะอยางยงเพอลดความยากจน (ควบา)

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

66

หมวด ขอเสนอแนะทประเทศไทยรบไปปฏบต

41. ด าเนนงานตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต เพอมงชวยเหลอ คนยากจนและผดอยโอกาส เพอใหประชาชนทกคนมมาตรฐานการด าเนนชวต ทเพยงพอ (แอลจเรย)

42. ด าเนนการอยางตอเนองเพอเพมและสรางความเขมแขงใหกบแผนงานดานสงคมทประสบผลส าเรจนบจนถงปจจบน ซงมความจ าเปนในการตอสกบความยากจนและการกดกนทางสงคมบนพนฐานของการกระจายความมงคงอยางเปนธรรม อนจะน าไปสการบรรลสวสดการทดทสดเทาทจะเปนไปไดส าหรบประชาชน (เวเนซเอลา)

43. ด าเนนความพยายามอยางตอเนองเพอสงเสรมและคมครองสทธดานการท างาน สทธดานสขภาพและสทธดานการศกษาของประชาชน เพอใหด ารงไวซงมาตรฐานการด ารงชวตทเพยงพอของทกคน (บรไนดารสซาลาม)

44. ด าเนนความพยายามทดอยางตอเนองเพอสงเสรมและคมครองสทธทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรมและการใหความส าคญเปนพเศษกบสขภาพและการศกษา (ควบา)

45. ประกนการเขาถงการศกษา ความมนคงทางสงคม การดแลสขภาพ และโอกาสทางเศรษฐกจส าหรบทกคนอยางเทาเทยมกน ซงรวมถงสตรมสลมและสตร ทสมรสกอนวยอนควร (สโลวเนย)

46. ด าเนนการอยางตอเนองเพอแกไขปญหาความไมเทาเทยมกนในสงคมและความไมเทาเทยมในการเขาถงโอกาสและบรการตางๆ ของคนยากจนและคนชายขอบ (ภฏาน)

47. ด าเนนการอยางตอเนองเพอปรบปรงระบบประกนสขภาพ เพอลดความเหลอมล าและใหมการเขาถงระบบประกนสขภาพอยางสม าเสมอ (ศรลงกา)

48. ด าเนนการอยางตอเนองเพอพฒนาระบบสขภาพ เพอสงเสรมใหทกภาคสวนของสงคมสามารถเขาถงสทธดานสขภาพ (ซาอดอาระเบย)

49. แกไขปญหาการเสยชวตของมารดาและทพโภชนาการในเดกทอยในพนทหางไกลของประเทศ (สโลวเนย)

50. ด าเนนการอยางตอเนองเพอสงเสรมคณภาพในการเขาถงการศกษา รวมถงการเขาถงการศกษาอยางเทาเทยมกนส าหรบเดกทกคน (ศรลงกา)

51. ด าเนนความพยายามอยางตอเนองเพอสงเสรมสทธดานการศกษาส าหรบทกคน โดยเนนประชาชนทยากจนในพนทชนบทและพนทหางไกล (ซาอดอาระเบย)

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

67

หมวด ขอเสนอแนะทประเทศไทยรบไปปฏบต

การส ง เสร มและคมครองกลมตางๆ ในสงคม

52. เสรมสรางความเขมแขงของการด าเนนงานตามนโยบายและมาตรการตางๆ เพอคมครองกลมเปราะบางในสงคม อาท สตร เดก คนยากจน กลมชาตพนธ และ ผโยกยายถนฐาน (เวยดนาม)

53. พยายามสงเสรมและคมครองสทธมนษยชนของประชาชนอยางตอเนอง โดยเฉพาะสทธของกลมเปราะบาง (บรไนดารสซาลาม)

54. เสรมสรางแนวความคดของการยอมรบความหลากหลายทางสงคมและชาตพนธ ในสงคมไทย และคมครองสทธขนพนฐานอยางตอเนอง (โอมาน)

55. แกไขปญหาการเลอกปฏบตตอเดกและวยรนทเปนชนกลมนอยหรอทตกอย ในสถานการณทมความเปราะบางเปนพเศษ (อรกวย)

56. เพมความพยายามในการใหความส าคญมากขนกบการจดท ากรอบกฎหมาย เพอประกนการเขาถงการมสวนรวมของสตรในกระบวนการตดสนใจอยาง เทาเทยม ทงน ควรใหการพจารณาเปนพเศษกบสตร คนพการ และชนกลมนอยอนๆ (เกาหลใต)

57. รบรองและด าเนนมาตรการพเศษชวคราวเพอเรงบรรลความเสมอภาคในทางปฏบตระหวางหญงกบชายในทกๆ ดาน โดยเฉพาะอยางยงการมสวนรวมของสตรในการตดสนใจและการเขาถงโอกาสทางเศรษฐกจ (มอลโดวา)

58. ใชมาตรการทจ าเปนเพอถอนรากและขจดแนวปฏบตและธรรมเนยมประเพณ ทเลอกปฏบตตอสตร รวมถงทศนคตทท าลายเงอนไขทางสงคมและกฎหมายของสตร และขณะเดยวกนกขดขวางการด าเนนการตามพนธกรณภายใตอนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตรในทกรปแบบ (อรกวย)

59. สรางความเปลยนแปลงตอทศนคตเพอขจดทศนคตทวไปเกยวกบบทบาทและความรบผดชอบของสตร และบรษในครอบครวและสงคม (มอลโดวา)

60. ด าเนนมาตรการเพอปรบเปลยนทศนคตของสงคม วฒนธรรม และประเพณดงเดม ทเปดโอกาสตอการใชความรนแรงตอสตร (สโลวเนย)

61. ด าเนนการเพอปรบเปลยนทศนคตของสงคม วฒนธรรม และประเพณดงเดมทเปดโอกาสตอการใชความรนแรงตอสตร (มอลโดวา)

62. เพมความพยายามอยางตอเนองเพอปองกน ลงโทษ และขจดการใชความรนแรง ตอสตรทกรปแบบ (อารเจนตนา)

63. ด าเนนมาตรการเพอคมครองสตรและแกไขปญหาการใชความรนแรงตอสตร (แอลจเรย)

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

68

หมวด ขอเสนอแนะทประเทศไทยรบไปปฏบต

64. ด าเนนงานความพยายามเพอประกนความเทาเทยมทางเพศและขจดปญหาความรนแรงตอสตรและเดก (อยปต)

65. สงเสรมและคมครองสทธสตรของเดกอยางตอเนอง (บงกลาเทศ) 66. ทบทวนกฎหมายและนโยบายสาธารณะทเกยวกบสทธเดกใหสอดคลองกบ

อนสญญาวาดวยสทธเดกและพธสารเลอกรบของอนสญญาฯ (อรกวย) 67. สงเสรมนโยบายเพอคมครองสทธเดก เสรมสรางความเขมแขงของกลไกตางๆ

ทมอยรวมทงสงเสรมและคมครองสทธเดก (แอฟรกาใต) 68. ใชมาตรการทจ าเปนทงหมดเพอขจดการลวงละเมดและแสวงประโยชนทางเพศ

จากเดก การตเดก และแกไขปญหาการใชแรงงานเดกในรปแบบทเลวรายทสด (อรกวย)

69. หามการลงโทษตเดกในทกรปการ (สโลวเนย) 70. เสรมสรางความเขมแขงของระบบการใหความชวยเหลอดานกฎหมายและการ

คมครองดานจตวทยาสงคมใหเหมาะสมกบความตองการเฉพาะของผเยาว และเพอปองกนไมใหกลมคนดงกลาวตกเปนเหยอของการใชความรนแรงในครอบครวซ าอก (ฮอนดรส)

71. ใชกลไกตางๆ ทมอยใหเขมแขงขนเพอคมครองและชวยเหลอเดกทอาศยอย และ/ หรอท างานบนทองถนน (เกาหลใต)

72. เพมความพยายามในการแกไขความทาทายดานสทธมนษยชนทผคาบรการทางเพศยงคงประสบ (ฟนแลนด)

73. ด าเนนงานดานสขภาพทางเพศและอนามยเจรญพนธอยางครอบคลม และใชแนวทางดานสทธเพอประกนใหผคาบรการทางเพศ ผใชบรการทางเพศและคสมรสสามารถเขาถงบรการดานสาธารณสขและเพศศกษาทเพยงพอ (ฟนแลนด)

การคมครอง ผโยกยายถนฐานและผแสวงหาทพกพง

74. ด าเนนมาตรการเพอปองกนและแกไขปญหาการจบกมคมขงตามอ าเภอใจการ ใชความรนแรง การละเมดและการแสวงประโยชนจากผโยกยายถนฐาน (บราซล)

75. เสรมสรางความเขมแขงของการบงคบใชกฎหมายเพอใหความคมครองแรงงานโยกยายถนฐานอยางเพยงพอ ประกนคาแรงขนต า และความปลอดภย ในการท างาน และประกนการเขาถงบรการดานสขภาพและความยตธรรม ของแรงงานโยกยายถนฐานอยางเทาเทยมกน (อนโดนเซย)

76. เนนความพยายามอยางตอเนองเพอประกนความคมครองสทธมนษยชน ของผโยกยายถนฐาน และแรงงานตางชาตทกคนอยางเตมท โดยเฉพาะอยางยงการสงเสรมความปลอดภยและสวสดการส าหรบกลมคนดงกลาว (พมา)

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

69

หมวด ขอเสนอแนะทประเทศไทยรบไปปฏบต

77. ด าเนนความพยายามอยางตอเนองเพอสงเสรมและคมครองสทธของผโยกยาย ถนฐาน (บงกลาเทศ)

78. ด าเนนความพยายามอยางตอเนองเพอคมครองผลประโยชนของแรงงานโยกยายถนฐาน รวมถงผานทางมาตรการทางกฎหมายทเหมาะสม (เนปาล)

79. เสรมสรางความเขมแขงของกรอบกฎหมายดานสทธมนษยชนและบงคบใชกฎหมายดงกลาวเพอคมครองผโยกยายถนฐาน ผแสวงหาทพกพง และเหยอ คามนษย (แคนาดา)

80. จดท านโยบายระยะยาวเกยวกบแรงงานโยกยายถนฐาน (สหราชอาณาจกร) 81. ประกนใหผโยกยายถนฐานทพบในทะเลไดรบมาตรการการคมครองอยางเตมท

ตามทควรจะไดรบภายใตกฎหมายระหวางประเทศ (นวซแลนด) 82. ประกนการเคารพหลกการไมผลกดนกลบในกรณของผแสวงหาทพกพงและผลภย/

หลกเลยงการปดพนท พกพงบรเวณชายแดนตะวนตกกอนเวลาอนสมควร ในขณะทเงอนไขส าหรบการกลบโดยสมครใจ ปลอดภย และสมศกดศร ยงไมพรอม/ดแลความตองการดานความคมครองของกลมเปราะบางตางๆ อาท กลมชาวโรฮงญา โดยใหสอดคลองกบกฎหมายระหวางประเทศ (แคนาดา)

83. งดเวนการผลกดนกลบผแสวงหาทพกพง (บราซล) 84. อ านวยความสะดวกการเขาถงขนตอนการแสวงหาทพกพงเพอประกนการ

คมครองระหวางประเทศแกผแสวงหาทพกพง (สวตเซอรแลนด) 85. ด าเนนการอยางตอเนองเพอสงเสรมความรวมมอกบส านกงานขาหลวงใหญผลภย

แหงสหประชาชาต รวมถงประเทศผบรจาค และองคกรเอกชน เพอใหการชวยเหลอดานมนษยธรรมทจ าเปนและคมครองสทธขนพนฐานแกผหนภย ทประเทศไทยใหทพกพง (กาตาร)

ปญหาการคามนษย

86. ด าเนนความพยายามอยางตอเนองเพอแกไขสถานการณการคามนษยซงมนยเกนกวาขอบเขตพรมแดนของไทย (สงคโปร)

87. รวมมออยางใกลชดกบประเทศเพอนบานอยางตอเนองเพอขจดและปราบปรามการคามนษยโดยเฉพาะผหญงและเดก และเพอแกไขสถานการณของแรงงานโยกยายถนฐานแบบไมปกต ผลภยและผแสวงหาทพกพง (มาเลเซย)

88. เรงแกไขปญหาการคามนษยซงมประชากรตางชาตบางกลมตกเปนเหยอ และประกนวาจะไมมการใชมาตรการใดๆทขดตอหลกสทธมนษยชนกบกลมคนเหลาน (ฝรงเศส)

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

70

หมวด ขอเสนอแนะทประเทศไทยรบไปปฏบต

89. เพมความพยายามอยางตอเนองเพอขจดปญหาการคามนษยและการละเมด สทธดานแรงงาน โดยเฉพาะอยางยงตอผโยกยายถนฐานซงเปนกลมเปราะบาง (นวซแลนด)

90. ด าเนนความพยายามอยางตอเนองเพอแกไขปญหาการคามนษย รวมทงการฟนฟเยยวยาเหยอคามนษย (ปากสถาน)

91. ด าเนนการเสรมสรางขดความสามารถของเจาหนาทบงคบใชกฎหมายทเกยวของกบการคามนษย รวมถงการเพมงบประมาณและจดการฝกอบรมบคลากร ทเหมาะสม (ญปน)

92. บงคบใชกฎหมายด านการคามนษย ให เขมแข งข น โดย เฉพาะในกรณ ทมการแสวงหาประโยชนทางเพศและแรงงาน ซงเปนประเดนทละเอยดออน ในประเทศไทย (นการากว)

93. เพมความพยายามในการปองกนการคามนษยเพอแสวงหาประโยชนทางเพศ และใชแรงงานบงคบ รวมถงการคาประเวณเดก (มอลโดวา)

94. ใชมาตรการท จ า เปนเ พอแก ไขรากเหงาของปญหาการคาประเวณ เดก การทองเทยวเพอบรการทางเพศ สอลามกเดก และการคาสตร รวมทงเพมความพยายามในการปรบปรงสถานการณทางเศรษฐกจ (อรกวย)

95. แกไขปญหาสอลามกเดกและการคามนษยทงเดกหญงและชายเพอวตถประสงคทางเพศอยางจรงจง รวมทงการสนบสนนใหต ารวจและเจาหนาทตามชายแดนเพมความพยายามเพอแกไขปญหาเหลาน ตลอดจนหาความรบผดชอบในกรณ ทรฐขาดความพยายามในการด าเนนคดซงเทากบเปนการละเมดสทธมนษยชน (สวเดน)

สถานการณในจงหวดชายแดนภาคใต

96. เรงความพยายามอยางตอเนองเพอแกไขสถานการณในจงหวดชายแดนภาคใต และประกนการใหความส าคญล าดบตนกบการสรางความปรองดองตอไป (แอฟรกาใต)

97. เพมความพยายามเพอหาวธการแกไขความไมสงบในพนทชายแดนภาคใต และประกนวาทกฝายจะไดรบความยตธรรม (กาตาร)

98. ด าเนนการอยางตอเนองเพอตดตามและประเมนผลอยางใกลชดตอการด าเนนการตามแผนแมบทการอ านวยความยตธรรมและแผนยทธศาสตรเพอการพฒนากระบวนการยตธรรมในพนทสามจงหวดชายแดนภาคใต (มาเลเซย)

99. สอบสวนขอกลาวหาการละเมดสทธมนษยชนโดยทกฝายในจ งหวดชายแดนภาคใตของไทย (ออสเตรเลย)

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

71

หมวด ขอเสนอแนะทประเทศไทยรบไปปฏบต

100. ด าเนนการทนทเพอปรบปรงสถานการณในภาคใตของไทยเพอน าไปสการยกเลกกฎหมายพเศษดานความมนคง (สหราชอาณาจกร)

การอ านวยความยตธรรม

101. ด า เนนมาตรการอย างตอ เน อง เ พอประกนว าขอกล าวหาการละเมด สทธมนษยชนโดยต ารวจและเจาหนาทความมนคงจะไดรบการสอบสวนและด าเนนคดอยางเหมาะสม (ออสเตรย)

102. สอบสวนขอกลาวหาการละเมดสทธมนษยชนทงหมดโดยพลน รวมทงในพนทสามจงหวดชายแดนภาคใต และน าตวผกระท าผดมาลงโทษ (แคนาดา)

103. แกไขปญหาการลอยนวลของผกระท าผดในคดตางๆ และตอภาคสวนตางๆ ของสงคมไทย โดยการเสรมสรางความเปนอสระของส านกงานอยการและ ตลาการ (สวเดน)

104. เพมความพยายามในการแกไขปญหาทจรตและการไมลงโทษเจาหนาทรฐ ทกระท าความผด (สโลวเนย)

105. ประกนใหมการสอบสวนอยางเตมททกขอกลาวหาทเกยวกบการสงหาร นอกกระบวนการยตธรรมโดยเจาหนาทความมนคงในชวงสบปทผานมา และ น าผกระท าผดมาลงโทษ (นวซแลนด)

106. ด าเนนมาตรการโดยไมลาชาเพอขอใหกองทพ กองก าลงความมนคง และหนวยงานของรฐอนๆ ใหความรวมมออยางเตมทกบการสอบสวนกรณการละเมดสทธมนษยชนในสวนตางๆ ของประเทศ ในฐานะทเปนสวนส าคญในการสรางวฒนธรรมความรบผดชอบดานสทธมนษยชนของหนวยงานและเจาหนาทของรฐ (สเปน)

107. ด าเนนมาตรการทจ าเปนทงหมดเพอแกไขปญหาการลอยนวลของผทละเมด สทธมนษยชน (ฝรงเศส)*

108. ใชมาตรการทางกฎหมายทงหมดทสามารถเปดเผยความจรง ลงโทษผทกระท าความผดและใหการชดเชยแกผทไดรบความเสยหาย เพอยตการลอยนวล ของผกระท าผด (สวตเซอรแลนด)

กระบวนการยตธรรม 109. เรงปฏรประบบยตธรรมเพอประกนการปฏบตตอพลเรอนทกคนโดยเทาเทยมกน และใหความสนใจเปนพเศษอยางตอเนองตอสตรและเดก (เลบานอน)

110. เรงปฏรประบบตลาการเพอประกนธรรมาภบาลและการปฏบตทเทาเทยมกน ตอประชาชนทกชนชนในสงคม (กาตาร)

111. พฒนาระบบตลาการอยางตอเนองเพอประกนการเคารพและคมครองสทธ ของพลเรอน (โอมาน)

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

72

หมวด ขอเสนอแนะทประเทศไทยรบไปปฏบต

112. ใหความส าคญตอการแกไขปญหาสภาพเรอนจ าและสถานกกตว รวมถงการขยายสาธารณปโภคตางๆ ทจ าเปน เพมเจาหนาทราชทณฑ และปรบปรงการเขาถงการดแลดานการรกษาพยาบาลและการใหค าปรกษาดานกฎหมาย ของนกโทษ (สโลวาเกย)

113. ด าเนนมาตรการทมประสทธภาพเพอปรบปรงการเขาถงการใหค าปรกษาดานกฎหมาย บรการดานสขภาพและการศกษาของนกโทษ (ออสเตรย)

114. พจารณาการพฒนาระบบการลงโทษทางเลอกเพอลดจ านวนสตรและเดก ในเรอนจ าอยางมประสทธภาพ (ออสเตรย)

115. ทบทวนนโยบายเกยวกบทณฑสถานเพอใหมความออนไหวตอมตดานเพศและเปนมตรกบเดกมากขน โดยค านงถงผลประโยชนของผตองขงหญงทมบตรและเดกทเปนบตรของผตองขงดงกลาว (สโลวาเกย)

116. พจารณาเพมอายขนต า (จาก 7 ขวบ) ในการรบผดทางอาญา (บราซล) 117. เพมอายขนต าของการรบผดทางอาญาใหเปนอยางนอย 12 ป ตามขอเสนอแนะ

ของคณะกรรมการวาดวยสทธเดก (ออสเตรย) 118. เพมอายขนต าของการรบผดทางอาญาใหเปนอยางนอย 12 ป ตามขอเสนอแนะ

ของคณะกรรมการวาดวยสทธเดก และตองแยกเดกทถกควบคมออกจากผใหญ (สโลวเนย)

119. ประกนใหมการแยกเดกทกระท าความผดออกจากผตองขงท เปนผ ใหญ (สโลวเนย)

กระบวนการปรองดอง 120. สรางความปรองดองระหวางภาคสวนตางๆในสงคม บนพนฐานของหลกการประชาธปไตย นตธรรม และขนตธรรม เพอน าไปสเสถยรภาพทางการเมองและสงคม และการพฒนาทางเศรษฐกจ (เวยดนาม)

121. เพมความพยายามในการสรางความปรองดองระหวางทกชนชนในสงคม บนพนฐานของหลกการประชาธปไตยและนตธรรม (สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว)

122. ด าเนนความพยายามอยางตอเนองเพอสรางความปรองดองระหวางภาคสวนตางๆ ในสงคมบนพนฐานของหลกการประชาธปไตยและนตธรรม (ภฏาน)

123. ใหความส าคญอยางตอเนองกบกระบวนการปรองดอง ซงมความจ าเปน เพอสนบสนนผลลพธเชงบวกดานสทธมนษยชนทเกยวกบเสรภาพของบคคล รวมถงเสรภาพในการแสดงออกและเสรภาพจากการถกแกแคน และการลงโทษนอกกระบวนการยตธรรม (นวซแลนด)

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

73

หมวด ขอเสนอแนะทประเทศไทยรบไปปฏบต

124. ด าเนนกระบวนการปรองดองตอไป (เลบานอน) 125. ด าเนนความพยายามอยางตอเนองเพอสรางความปรองดองในชาต รวมถงการ

ปฏบตตามขอเสนอแนะของกรรมการอสระตรวจสอบและคนหาความจรง เพอการปรองดองแหงชาต (คอป.) (มาเลเซย)

126. เสรมสรางความเปนอสระ ประสทธภาพ และทรพยากรของกรรมการอสระตรวจสอบและคนหาความจรงเพอการปรองดองแหงชาต (คอป.) (นอรเวย)*

127. จดหาทรพยากรตางๆทจ าเปนแกคณะกรรมการอสระตรวจสอบและคนหาความจรงเพอการปรองดองแหงชาต (คอป.) เพอประกนความเปนอสระและประสทธภาพในการท างานของ (คอป.) (สเปน)*

128. ประกนสทธของผเสยหายและครอบครวในการเขาถงความยตธรรมและการเยยวยาทางกฎหมายทมประสทธภาพ และประกนวาคณะกรรมการอสระตรวจสอบและคนหาความจรงเพอการปรองดองแหงชาต (คอป.) ไดรบอ านาจเพยงพอทจะด าเนนงานอยางมประสทธภาพ (สหราชอาณาจกร)

129. ใหการสนบสนนดานงบประมาณและบคลากรอยางเตมทแก (คอป.) และประกนให (คอป.) มอ านาจเพยงพอ และสามารถเขาถงขอมลเพอด าเนนงานตามอาณต (ออสเตรเลย)

130. ใหอ านาจทจ าเปนและทรพยากรอยางเพยงพอแก (คอป.) และให (คอป.) ยงคงความเปนอสระซงจ าเปนตอการปฏบตงานทมประสทธภาพ (สหรฐอเมรกา)

131. ประกนใหหนวยงานภาครฐทกหนวยใหความรวมมอกบ (คอป.) อยางเตมท (สหรฐอเมรกา)

132. อนญาตให (คอป.) เขาถงความชวยเหลออยางเตมทจากส านกงานขาหลวงใหญสทธมนษยชนแหงสหประชาชาต หนวยงานอนๆของสหประชาชาต รฐบาลตางประเทศ และองคกรตางๆ ดานสทธมนษยชน (สหรฐอเมรกา)

การตดตามผลของกระบวนการ UPR

133. ใหภาคประชาสงคมและองคกรเอกชนสามารถมสวนรวมในกระบวนการตดตามผลของการทบทวนครงน (ออสเตรย)

134. แปลขอเสนอแนะทไดรบในชวงการทบทวนภายใตกลไก UPR เปนภาษาไทย และเผยแพรขอเสนอดงกลาวสสาธารณะ และใหภาคประชาสงคมมสวนรวม ในกระบวนการตดตามและการน าขอเสนอแนะทไดรบการรบรองไปปฏบต (แคนาดา)

หมายเหต *เปนขอเสนอทประเทศไทยรบบางสวน

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

74

5. สถานการณทปรากฏในรายงานประเทศตามสนธสญญาระหวางประเทศทประเทศไทยเปนภาค จากการรายงานการด าเนนการของประเทศไทยตามพนธกรณภายใตสนธสญญาระหวางประเทศ

ดานสทธมนษยชนทเสนอรายงานตอองคกรตามสนธสญญา (Monitoring Body) นน มสถานการณทปรากฏ ในรายงานประเทศโดยสรปสาระส าคญไดดงน

5.1 รายงานประเทศไทยตามพนธกรณภายใตกตการะหวางประเทศวาดวยสทธพลเมองและสทธทางการเมอง ฉบบท 2 โดยสาระส าคญของรายงานไดกลาวถงการด าเนนการทผานมาในประเดนทเปนขอกงวลและขอเสนอแนะของคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงสหประชาชาต ความกาวหนาและแนวทางการพฒนา สทธพลเมองและสทธทางการเมองของประเทศไทย ในชวงปของการจดท ารายงานฯ (พ.ศ. 2548–2551) รวมถงหากมพฒนาการในกรอบนโยบายและกฎหมายทส าคญกจะระบไวในสวนทเกยวของดวย เชน มแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตทกระยะ 5 ป เปนแนวทางระดบชาต มนโยบายและแผนปฏบตการแมบทแหงชาตดานสทธมนษยชนและแผนยทธศาสตรเปนแนวทางด าเนนงานดานสทธมนษยชน

ทงนประเทศไทยไดมการใชกฎหมายรฐธรรมนญฯ พ.ศ. 2550 ซงมบทบญญตเกยวกบสทธเสรภาพอนเปนหลกประกนดานสทธมนษยชนทส าคญ ตลอดจนไดน าหลกการทง 27 ขอ ตามขอบทของกตกาฯ บรรจอยในกฎหมายไทย ทงในรฐธรรมนญฯ พ.ศ. 2550 ประมวลกฎหมายอาญา ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย และพระราชบญญตตางๆ รวมทงมมาตรการทางกฎหมาย กฎ ระเบยบ นโยบาย และแนวทางปฏบตทสอดรบกบหลกการของกตกา โดยมการบญญต การปรบแกกฎหมายภายในประเทศ และทบทวนกฎหมาย กฎระเบยบ นโยบาย และแนวทางปฏบตหลายประการใหสอดคลองกบกตกาฯ เชน การออกพระราชบญญตคมครองผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว พ.ศ. 2550 พระราชบญญตสงเสรมการพฒนาเดกและเยาวชนแหงชาต พ.ศ. 2550 พระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ พ.ศ. 2550 พระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ. 2550 พระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ. 2551 พระราชบญญตการท างานของคนตางดาว พ.ศ. 2551 พระราชบญญตองคกรกระจายเสยงและแพรภาพสาธารณะแหงประเทศไทย พ.ศ. 2551 พระราชบญญตศาลเยาวชนและครอบครวและวธพจารณาคดเยาวชนและครอบครว พ.ศ. 2553 การออกระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยหลกฐานในการรบนกเรยนนกศกษาเขาเรยนในสถานศกษา พ.ศ. 2548 นโยบายของรฐในเรองแนวทางการบรหารจดการระบบแรงงานตางดาวทงระบบและยทธศาสตรเพอการจดการสถานะและสทธของบคคล การก าหนดนโยบายภาษาแหงชาตทใหความส าคญกบภาษาทองถน ภาษาแมและภาษากลมชาตพนธ การปรบปรงประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบท 16) พ.ศ. 2550 ในเรองสาเหต แหงการหยา โดยเพมเตมบทบญญตทแสดงถงความเทาเทยมกนของชายและหญงในกรณการฟองหยา การแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตคมครองแรงงาน (ฉบบท 2) พ.ศ. 2551 การแกไขเพมเตมพระราชบญญตสญชาต (ฉบบท 4) พ.ศ. 2551 การแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา (ฉบบท 27) พ.ศ. 2551 เกยวกบการชนสตรพลกศพและการสอบสวน กรณเจาหนาทของรฐถกกลาวหาวากระท าวสามญฆาตกรรม ในระหวางปฏบตหนาท การออกพระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา (ฉบบท 25) พ.ศ. 2550 นอกจากนประเทศไทยยงถอนค าแถลงตความขอบทท 6 วรรค 5 (การหามประหารชวต

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

75

ผทมอายต ากวา 18 ป) และขอบทท 9 วรรค 3 (การน าตวผตองหาเขาสการพจารณาคด “โดยพลน”) แมวาประเทศไทยจะยงคงมกฎหมายบางฉบบทกระทบตอเสรภาพในการแสดงความคดเหนของประชาชน เชน พระราชบญญตกฎอยการศก พ.ศ. 2457 และพระราชก าหนดการบรหารราชการในสถานการณฉกเฉน พ.ศ. 2548 แตกเปนการประกาศใชเฉพาะในเหตการณอนเกยวเนองกบการชมนมเรยกรองทางการเมอง ทมแนวโนมอาจเกดความรนแรง และปญหาความไมสงบในจงหวดชายแดนภาคใตในปจจบน ซงมความจ าเปน ทตองใชกฎหมายดงกลาวเพอปองกนปญหาไมใหรนแรงมากขน แตทงนภาครฐไดเพมความระมดระวงไมใหกระทบสทธเสรภาพของประชาชนซงเปนแนวนโยบายทไทยใหความส าคญ

นอกจากนประเทศไทยไดใหความส าคญกบขอเสนอแนะของคณะกรรมการสทธมนษยชนประจ ากตการะหวางประเทศวาดวยสทธพลเมองและสทธทางการเมองทมตอรายงานประเทศตามพนธกรณภายใตICCPR ฉบบแรก เชน เรองการสอบสวนและการด าเนนคดตอผกระท าผดในเหตการณละเมดสทธมนษยชน โดยใหความเปนธรรมแกทกฝายอยางเทาเทยมกน ทงในเหตการณความไมสงบทเกดขนในสามจงหวดชายแดน กรณเหตการณตากใบ เหตการณมสยดกรอเซะ กรณการเสยชวตในชวงทมการปราบปรามยาเสพตด รวมทงไดมการจดท าคมอสทธมนษยชน/แนวทางปฏบตงานแจกแกเจาหนาทปฏบตงานในหนวยงาน และจดฝกอบรมเจาหนาทต ารวจ ทหาร และเจาหนาทราชทณฑ เพอมใหกระท าการละเมดสทธของประชาชน ตลอดจน จดชองทางใหประชาชนทถกละเมดสทธสามารถสงเรองรองเรยนไปยงหนวยงานทเปนอสระ เชน คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต ศาลปกครอง ผตรวจการแผนดน คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต (ปปช.) องคกรอยการ ส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตในภาครฐ ส านกนายกรฐมนตร สภาทนายความ องคกรพฒนาเอกชนตางๆ ศาลแรงงาน เปนตน รวมทงเปดโอกาส ใหประชาชน นกสทธมนษยชน และสอมวลชนแขนงตางๆ เขามามสวนรวมในการตรวจสอบการปฏบตงาน ของเจาหนาท และเพอใหการปฏบตเปนไปตามหลกการของกตกาฯ ประเทศไทยจงไดมการก าหนดมาตรการและการด าเนนงานดานตางๆ เพอใหการคมครองสทธพลเมองและสทธทางการเมอง ทงในดานการคมครองสทธของผถกควบคมตวและผตองขง การเยยวยาผเสยหาย การควบคมการปฏบตหนาทของผบงคบใชกฎหมายการปองกนการละเมดสทธเสรภาพในการแสดงความคดเหนของผท างานดานสอและนกหนงสอพมพการคมครองไมใหมการกอกวนและท ารายผพทกษสทธมนษยชนและผน าชมชน การด าเนนคด และลงโทษผกระท าผด คามนษย การตอตานและการคมครองการใชแรงงานเดกและสทธทางการศกษาของแรงงานเดก การใหสญชาตแกคนไรรฐ การจดทะเบยนเกดแกเดกชนกลมนอยตางๆ รวมทงบคคลบนพนทสง การสรางหลกประกนสขภาพส าหรบประชาชนทรอพสจนสถานะบคคล เพอใหไดรบหลกประกนสขภาพและเขาถงบรการสขภาพไดอยางเทาเทยม การคมครองสทธแรงงานอพยพ การใหความชวยเหลอทางดานมนษยธรรมแกเหยอคลนยกษสนามโดยไมมการเลอกปฏบต การคมครองเสรภาพในการนบถอศาสนาและการประกอบศาสนกจตามความเชอของบคคล การไมจ ากดสทธทางวฒนธรรมและการใชภาษามลายของประชาชนในจงหวดชายแดนภาคใต การด าเนนงานกองทนยตธรรม เพอสงเสรมและสนบสนนการคมครองสทธและเสรภาพของประชาชนใหเปนไปดวยความ เสมอภาคและเปนธรรม การจดโครงการชวยเหลอผตองขงหญงทตงครรภรวมทงเดกซงตดครรภมารดาทตองโทษ

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

76

และคลอดในระหวางมารดาถกคมขงในเรอนจ า โครงการจดท าขอเสนอประเทศไทยเพอผลกดนเปนขอก าหนด เปนตน

ส าหรบแนวโนมการพฒนาการด าเนนการตามกตกาฯ ในระยะตอไป คอ การสนบสนนใหมการสรางเครอขายกบภาควชาการ ภาคประชาสงคม และองคกรระหวางประเทศ เพอพฒนาความรความเขาใจของภาครฐในการปฏบตตามกตกาฯ และพฒนาความพรอมของประชาชนในการเขาถงสทธพลเมองและ สทธทางการเมอง รวมทงการท าใหเกดกระบวนการมสวนรวมของภาคประชาชนอยางแทจรง ซงจะเปนสวนส าคญของการพฒนาประชาธปไตยและการอยรวมกนอยางสนตสขในสงคมไทยทเปนสงคมพหวฒนธรรม แมเมอใดมปญหาความขดแยง กสามารถจดการกบความขดแยงไดดวยสนตวธทเปนจดยนของประเทศไทย

5.2 รายงานประเทศไทยตามพนธกรณภายใตกตการะหวางประเทศวาดวยสทธทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม โดยสาระส าคญของรายงานไดกลาวถง การจดท ารายงานตามพนธกรณขอ 16 และ ขอ 17 ของกตกาฯ โดยประเทศไทยถอเอารายงานประเทศฉบบนเปนรายงานฉบบรวมของรายงานฉบบแรก (30 มถนายน 2545) และฉบบท 2 (30 มถนายน 2550) ส าหรบขอมลทปรากฏในรายงานครอบคลมในชวง ป พ.ศ. 2546-2552 และเนอหาของรายงานประกอบดวย 2 สวน คอ สวนท 1 เปนเอกสารหลกรายงานประเทศ โดยเปนขอมลพนฐานทวไป สถตเกยวกบประชากร เศรษฐกจ สงคม ลกษณะทางวฒนธรรม รฐธรรมนญ ระบบการเมอง และโครงสรางทางกฎหมาย นอกจากนน ยงไดน าเสนอกรอบกฎหมายพนฐานภายในเพอการคมครองสทธมนษยชนระดบชาต กรอบแนวทางภายในเพอสงเสรมสทธมนษยชนในระดบชาต บทบาทของกระบวนการจดท ารายงานในการสงเสรมสทธมนษยชนระดบชาต รวมถงขอมลอนๆ เกยวกบ สทธมนษยชน และการด าเนนการในทางปฏบตตามขอก าหนดดานสทธมนษยชนพนฐานตามสนธสญญาตางๆ ส าหรบสวนท 2 เปนรายงานผลการด าเนนงานตามพนธกรณ ขอ 1 – 15 ของกตกา โดยเฉพาะในประเดน ทคณะกรรมการประจ ากตกาวาดวยสทธทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรมก าหนด ไดแก สทธในการก าหนดเจตจ านงของตนเอง หลกประกนในการไมเลอกปฏบตใดๆ ความเสมอภาคระหวางบรษและสตรในสทธทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม สทธในการท างาน สทธทจะมสภาพการท างานทยตธรรมและนาพงพอใจ สทธในการทจะกอตงและเขารวมในสหภาพแรงงาน สทธในอนทจะมสวสดการสงคมและการประกนสงคม การคมครองครอบครว มารดา และเดก สทธในมาตรฐานการครองชพทเพยงพอ สทธทจะมสขภาพกายและ จตตามมาตรฐานสงสดเทาทเปนไปได สทธในการไดรบการศกษา สทธไดรบการประถมศกษาภาคบงคบ และสทธในการด ารงชวตทางวฒนธรรมและการไดรบประโยชนจากความกาวหนาทางวทยาศาสตร

ทงน ประเทศไทยมขอบญญตทางกฎหมาย กฎ ระเบยบ นโยบาย และแนวทางปฏบตตางๆ ทรองรบการด าเนนงานตามพนธกรณดงกลาวอยแลว ไดแก รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 ซงไดประกนสทธและเสรภาพของประชาชนครอบคลมทงสทธทางการเมองและสทธพลเมอง ส ทธทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม พระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ. 2541 และทแกไขเพมเตม พระราชบญญตแรงงานสมพนธ พ.ศ. 2518 และทแกไขเพมเตม พระราชบญญตแรงงานรฐวสาหกจสมพนธ พ.ศ. 2543 พระราชบญญตประกนสงคม พ.ศ.2533 และทแกไขเพมเตม พระราชบญญตเงนทดแทน

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

77

พ.ศ. 2537 พระราชบญญตกองทนบ าเหนจบ านาญขาราชการ พ.ศ. 2539 พระราชบญญตวฒนธรรมแหงชาต พ.ศ. 2485 พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 พระราชบญญตการศกษาภาคบงคบ พ.ศ. 2545 พระราชบญญต โรคตดตอ พ .ศ. 2523 พระราชบญญตสทธบตร พ.ศ. 2522 และทแกไขเพมเตม พระราชบญญตเครองหมายการคา พ.ศ. 2534 และทแกไขเพมเตม พระราชบญญตลขสทธ พ.ศ. 2537 และพระราชบญญตคมครองแบบผงภมของวงจรรวม พ.ศ. 2543 พระราชบญญตจดตงศาลทรพยสน ทางปญญาและการคาระหวางประเทศ พ.ศ. 2539 เปนตน

รวมทงไดมการบญญต การปรบแกกฎหมายภายในประเทศ และทบทวนกฎหมาย กฎระเบยบ หลายประการใหสอดคลองกบกตกาฯ ไดแก การออกพระราชบญญตหลกประกนสขภาพแหงชาต พ.ศ. 2545 พระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 พระราชบญญตสงเสรมการจดสวสดการสงคม พ.ศ. 2546 และแกไขเพมเตมเมอ พ.ศ. 2550 ซงเปนกฎหมายฉบบแรกทคมครองประชาชนในสภาวะตางๆ ตงแตเดกจนถงผสงอาย พระราชบญญตส ง เสร มการพฒนาเด กและเยาวชนแหงชาต พ .ศ . 2550 พระราชบญญตคมครองผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว พ.ศ. 2550 พระราชบญญตการท างานของคนตางดาว พ.ศ. 2551 พระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ. 2551 พระราชบญญตสขภาพจต พ.ศ. 2551 พระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 พระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบท 16) พ.ศ. 2550 ซงไดปรบปรงบทบญญตทเกยวกบการเรยกคาทดแทนของคหมนและเหตแหงการฟองหยาใหมความเสมอภาคกนระหวางชายและหญง พระราชบญญตชอบคคล พ.ศ. 2505 ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตชอบคคล พ.ศ. 2547 เพอเปดโอกาสใหผหญงเลอกใชนามสกลของตนเองหรอสามหลงแตงงานได พระราชบญญตค าหนานามหญง พ.ศ. 2551 ไดเปดโอกาสใหผหญงทจดทะเบยนสมรสหรอหยาแลวสามารถเลอกใชค าน าหนาวา นาง หรอ นางสาว กไดตามความสมครใจ พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 มาตรา 83 (8) เพอปองกนการลวงละเมดหรอคกคามทางเพศ พระราชบญญตการจดการศกษาส าหรบคนพการ พ.ศ. 2551 ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการพฒนาแรงงานและประสานงานการฝกอาชพแหงชาต พ.ศ. 2552 กฎกระทรวง วาดวยการคมครองแรงงานในงานทรบไปท าทบาน พ.ศ. 2547 และรางพระราชบญญตคมครองผรบงาน ไปท าทบาน พ.ศ. .... เพอใหการคมครองผรบงานไปท าทบานในกลมทกฎกระทรวงวาดวยการคมครองผรบงานไปท าทบาน พ.ศ. 2547 ไมอาจใหความคมครองได ตลอดจนการจดท ารางพระราชบญญตคมครองผเสยหายจากการรบบรการสาธารณสข พ.ศ. ..... การเสนอรางพระราชบญญตภาษทรพยสนและทดน พ.ศ. .... การเสนอรางพระราชบญญตความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการท างาน พ.ศ. .... เปนตน

นอกจากนการสงเสรมและคมครองสทธทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม ไดมการก าหนดไว ในแผนพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10 และแผนดานตางๆ อาท นโยบายและยทธศาสตรการพฒนาสถาบนครอบครว พ.ศ. 2547-2556 นโยบายและแผนยทธศาสตรระดบชาตดานการพฒนาเดก พ.ศ. 2550-2559 นโยบายและแผนระดบชาต เรองการขจดการใชแรงงานเดกในรปแบบทเลวรายปงบประมาณ 2552-2557 แผนพฒนาสตร ในแผนพฒนาเศรษฐกจและส งคมแห งชาต ฉบบท 10 (2550-2554)

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

78

แผนพฒนาผสงอายแหงชาต ฉบบท 2 (พ.ศ. 2545-2564) แผนพฒนาสขภาพแหงชาต ฉบบท 10 (พ.ศ. 2550-2554) แผนบรณาการการลดอตราปวยหรอตายดวยโรคทเปนปญหาส าคญ พ.ศ . 2552-2554 แผนยทธศาสตร การจดการปญหาสถานะสทธบคคล พ.ศ. 2548 รวมทงมนโยบายและมาตรการด าเนนการทส าคญของรฐบาล อาท นโยบายการจายเบยยงชพใหแกผมอายครบ 60 ปขนไป นโยบายเรงดวนเพอแกไขปญหาความยากจน นโยบายเรยนฟร 15 ป นโยบายแกไขปญหาทอยอาศยคนจนผานโครงการบานเอออาทรและโครงการ บานมนคง มาตรการคมครองสทธในการท างานในชวงวกฤตเศรษฐกจ มาตรการประกนสทธของแรงงานนอกระบบ มาตรการคมครองคนงานจากการถกเลกจางโดยไมเปนธรรม มาตรการสงเสรมสทธทางวฒนธรรม ของชนเผากลมตางๆ ทอยอาศยในประเทศไทย มาตรการยกระดบศกยภาพของสถานอนามย/ศนยสขภาพ เปน “โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล” การออกประกาศใชสทธโดยรฐตอยาทมสทธบตรทใชในการรกษาโรคหวใจ โรคมะเรง และโรคเอดส เพอใหรฐสามารถน าเขาหรอผลตยาชอสามญไดเอง ซงชวยใหผปวยไดมสทธเขาถงยา ภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาและระบบประกนสงคม เปนตน

5.3 รายงานประเทศไทยตามพนธกรณภายใตอนสญญาระหวางประเทศวาดวยการขจดการเลอกปฏบตทางเชอชาตในทกรปแบบ โดยสาระส าคญของรายงานไดกลาวถงการด าเนนการทผานมา ซงประเทศไทยมมาตรการทางกฎหมาย กฎ ระเบยบ นโยบาย และแนวทางปฏบตทสอดรบกบหลกการของอนสญญาฯ โดยมการบญญต รวมทงปรบแก และทบทวนกฎหมาย กฎระเบยบ นโยบาย และแนวทางปฏบตหลายประการซงเปนการชวยขจดอปสรรคทางเชอชาตและเออตอความส าเรจของการปรบใชอน สญญาฯ ภายในประเทศ ไดอยางมประสทธภาพ นโยบายและมาตรการทางกฎหมาย และแนวปฏบตทส าคญ เชน รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 พระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ. 2551 พระราชบญญตการทะเบยนราษฎร (ฉบบท 2) พ.ศ. 2551 พระราชบญญตสญชาต (ฉบบท 5) พ.ศ. 2555 พระราชบญญตการท างานของบคคลตางดาว พ.ศ. 2551 พระราชบญญตคนเขาเมอง พ.ศ. 2522 แผนพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (ฉบบท 9 - 11) นโยบายความมนคงแหงชาต พ.ศ. 2550-2554 ยทธศาสตรการจดการสถานะและสทธของบคคล พ.ศ. 2548 ระเบยบปฏบตเกยวกบแรงงานตางดาว และการจดการศกษาบคคลไรสถานะ ฯลฯ อยางไรกตามการด าเนนงานทผานมายงมปจจยทเปนอปสรรคปญหาส าหรบกลมชาตพนธบางสวน เชน ปญหาในเรองสถานะบคคล การจดสรรทรพยากรและทดนท ากน การเขาถงบรการพนฐานดานการศกษาและสาธารณสข ปญหาดานแรงงานและประกอบอาชพ ความมอคตทางกลมชาตพนธ การขาดความรความตระหนกเกยวกบสทธขนพนฐานของตนเอง การขาดการจดเกบขอมลเกยวกบกลม ชาตพนธทเปนระบบ การขาดความรความเขาใจเกยวกบสทธมนษยชนของเจาหนาทผ บงคบใชกฎหมาย และการบงคบใชกฎหมายทยงไมมประสทธภาพเพยงพอ ซงประเทศไทยไดพยายามแกไขปญหาเหลานอยางตอเนอง จวบจนปจจบนไดมพฒนาการกาวหนาตามล าดบ โดยไดจดท าโครงสรางและกลไกพนฐานภายใน ทเออรองรบปญหาอยแลวระดบหนง ทงในกรอบของกฎหมายและนโยบายตามทไดกลาวถงขางตน ประกอบกบการรบการสนบสนนขององคกรภาคเอกชนและภาคประชาสงคมทมบทบาทผลกดนและตอสเพอสทธ ของกลมชาตพนธตางๆ ในประเทศไทยอยางเขมแขงตลอดมา ในขณะเดยวกนองคกรชมชนกเรมมบทบาท

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

79

ทจะเขามาปกปองผลประโยชนของชมชนทชดเจนและเขมแขงขน ทงน ประเทศไทยตระหนกดวายงมปญหา ทตองแกไขและมงมนทจะด าเนนการสงเสรมสทธของชนทกกลมในสงคมอยางตอเนอง ตลอดจนพยายามเรงรดสรางความร ความเขาใจในเรองสทธมนษยชนพนฐานใหมากขน โดยมเปาหมายเพ อใหคณภาพชวต ของประชาชนทกกลมชาตพนธในประเทศ พฒนาขนอยางเทาเทยมกน เพอใหเกดการยอมรบในความเสมอภาค และศกดศรความเปนมนษยของกนและกนอนเปนพนฐานของการอยรวมกนโดยสนตสข

5.4 รายงานประเทศไทยตามพนธกรณภายใตอนสญญาตอตานการทรมาน และการประตบต หรอการลงโทษอนทโหดราย ไรมนษยธรรม หรอย ายศกดศร ฉบบท 1 โดยสาระส าคญของรายงาน ไดกลาวถงความกาวหนาของประเทศไทยในการสงเสรมมาตรการปองกนการทรมานฯ และคมครองจากการ ถกการทรมานฯ โดยเปนการประมวลขอมลและสถตตงแตป 2550–2551 และไดรวบรวมขอมลพฒนาการกรอบนโยบายและกฎหมายทเกดขนในชวงป 2552-2553 มาใสรวมไวดวย เพอใหขอมลดานพฒนาการความกาวหนาของไทยในเรองการสงเสรมและคมครองสทธมนษยชน รวมทงมาตรการปองกนการทรมาน มความสมบรณทสด

เนอหาของรายงานผลการด าเนนงานของประเทศไทยฯ ประกอบดวย 3 สวน ดงน สวนท 1 ขอมลพนฐาน ซงประกอบดวยขอมลเกยวกบโครงสรางทางการเมอง หลกกฎหมายทวไป

ในการใหความคมครองสทธมนษยชน หลกในกฎหมายอาญาและหลกกฎหมายวธพจารณาความอาญา สถานะของอนสญญาฯ ในกฎหมายภายใน หลกประกนการไมสามารถยกเลกเพกถอนการหามการปฏบตหรอการลงโทษใดๆ ททารณโหดราย หรอท าให เส อมเสยศกดศร การน าขอก าหนดในอนสญญาฯ มาใช โดยศาลหรอเจาพนกงานฝายบรหาร และภาพรวมของการปฏบตตามอนสญญาฯ และปญหาอปสรรค

สวนท 2 การปฏบตตามอนสญญาฯ แตละขอบทโดยวเคราะหกฎหมาย กฎ ระเบยบ มาตรการ และกลไกตางๆ ทประเทศไทยมอยเพอรองรบสวนทเปนสาระบญญต คอ ขอบทท 1-16 ของอนสญญาฯ นอกจากนน ยงไดรายงานความกาวหนาและการด าเนนงานของประเทศไทยตามพนธกรณทก าหนดไว ในอนสญญาฯ ซงสาระส าคญอยทการปฏบตตามขอบทท 1-16 ของอนสญญาฯ ซงเกยวกบค านยามของ “การทรมาน” การหามกระท าทรมานในทกกรณโดยไมมขอยกเวน การหามรฐภาคขบไลบคคลไปยงรฐทมเหตอนควรเชอไดวาบคคลนนจะตกอยในอนตรายทจะถกทรมาน การก าหนดใหการทรมานเปนความผดทลงโทษไดตามกฎหมายอาญา การก าหนดเขตอ านาจศาลสากลส าหรบความผดฐานทรมาน การก าหนดกระบวนการด าเนนคดกบบคคลทกระท าการทรมาน การด าเนนคดและหลกประกนสทธของผถกกลาวหาวากระท าความผดฐานกระท าทรมานท จ ะ ได ร บก า รปฏ บ ต ท เ ป น ธ ร รม กระบวนการส ง ผ ร า ย ข า มแดนส าหร บ ผตองสงสยวากระท าผดฐานทรมาน ความรวมมอทางอาญาระหวางศาลไทยกบรฐภาคในความผดทเกยวของ กบการทรมานและอาชญากรรมทเกยวของกบการพยายามกระท า สมรรวมคด หรอมสวนรวมในการทรมาน การฝกอบรมเจาพนกงาน บคลากรทางแพทย ขาราชการฝายตลาการ หรอบคคลทเกยวของในเรองทเกยวกบการทรมาน การปรบปรงกฎหมาย ระเบยบหรอขอบงคบในการควบคม และปฏบตตอผอยภายใตการจบกม กกขง หรอ จ าคกในรปแบบใดๆ เพอปองกนการทรมาน การก าหนดใหการสบสวนสอบสวนการท าทรมานตองกระท า

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

80

ดวยความรวดเรวและปราศจากความล าเอยง การประกนสทธของปจเจกชนซงเปนผกลาวอางวาถก ทรมานในการรองทกข และรองขอใหคดของตนไดรบการสอบสวนทนทอยางเปนกลาง การก าหนด ใหมกระบวนการเยยวยาความเสยหายใหแกผเสยหายทไดถกทรมาน โดยการจายคาสนไหมทดแทนหรอการฟนฟทเปนธรรม การหามรบฟงค าใหการทเกดจากการทรมาน เวนแตจะใชเปนหลกฐานผกมดบคคล ทถกกลาวหาวาเปนผกระท าความผดฐานทรมาน และรฐจะตองผกพนทจะด าเนนการใดๆ เพอปองกนมใหมการกระท าทรมาน และการประตบต หรอ การลงโทษอนทโหดราย ไรมนษยธรรม และย ายศกดศร เกดขนภายในอาณาเขตภายใตเขตอ านาจรฐของตน

ในภาพรวมของการด าเนนการ หนวยงานภาครฐ โดยเฉพาะในระดบผบรหาร มความตนตว ในการปฏบตใหสอดคลองกบอนสญญาฯ โดยหนวยงานสวนใหญไดมการจดท าหนงสอเวยนเพอแจงใหเจาหนาททปฏบตงานรบทราบและมแนวทางปฏบตทปองกนไมใหมการทรมานหรอทารณกรรมในทกรปแบบ รวมทงมการก าหนดมาตรฐานของการด าเนนงาน โดยเฉพาะอยางยงจรยธรรมในการปฏบตหนาทไว เ พอให เจ าหนาท ในทกระดบค าน งถงการปฏบตตามหลกประกนสทธมนษยชนดวย นอกจากน ในหลายหนวยงาน เชน กองทพบก ส านกงานต ารวจแหงชาต ไดจดใหมวชาสทธมนษยชนในหลกสตรทใชอบรมพนกงานเจาหนาทไวเพอใหเจาหนาทไดรบทราบเปนพนฐานของการปฏบตงาน ส าหรบเรองกฎหมายนน จะเหนไดวารฐบาลไทยมความพยายามและตงใจในการปรบปร งกฎหมายใหสอดคลองกบอนสญญาฯ นอกจากนน รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย และประมวลกฎหมายอาญา กไดมหลกประกนสทธ และเสรภาพของประชาชนไวอยางชดเจน อกทงกฎหมายทเกยวกบการสงผรายขามแดนกไดมการปรบปรงใหม จงท าใหการปฏบตตามเงอนไขตามอนสญญาฯ เปนไปไดเกอบทงหมด เนองจากมบทบญญตทสอดคลองอยแลว อยางไรกตาม ปญหาอปสรรคในการปฏบตไปตามอนสญญาฯ ยงคงปรากฏอย เนองจากผปฏบตงานและเจาหนาททเกยวของยงไมมความตระหนกรและความเขาใจทถกตองในเรองขอมลเกยวกบการทตองปฏบตตามอนสญญาฯ อยางทวถง ประกอบกบประเทศไทยยงไมไดมการก าหนดความผดเฉพาะ ฐานทรมาน หรอ ก าหนดใหการกระท าทรมานทเขาเงอนไขตามทอนสญญาฯ เปนความผดเฉพาะตามกฎหมายอาญา อกทงกระบวนการทใชด าเนนคดกบผกระท าความผดเกยวกบการทรมานยงไมได ก าหนดไว เปนลกษณะเฉพาะ จงท าใหการรวบรวมขอมลวากรณใดเปนการกระท าทถอวาเปนการทรมานตามอนสญญาฯ จงตองใชการเทยบเคยงกฎหมายไทยทมอย และมผลใหไมมหนวยงานใดทจดระบบการเกบขอมลเกยวกบหลกฐานในการด าเนนการทเกยวกบการทรมานตามอนสญญาฯ

5.5 รายงานประเทศไทยตามพนธกรณภายใตอนสญญาวาดวยสทธเดก ฉบบท 3 - 4 (ฉบบรวม) และพธสารเลอกรบของอนสญญาดงกลาว 2 ฉบบ ไดแก พธสารเลอกรบเรองการขายเดก การคาประเวณเดกและสอลามกทเกยวกบเดก และเรองความเกยวพนของเดกในความขดแย งกนดวยอาวธ โดยสาระส าคญ ของรายงานไดกลาวถงความกาวหนาและความทาทายของประเทศตอการสงเสรมและคมครองสทธเดก ไดแก การถอนขอสงวนขอ 7 ของอนสญญาวาดวยสทธเดก ซงท าใหเดกทกคนทเกดในประเทศไทย รวมทงเดกทเกดในคายพกพงชวคราวตามแนวชายแดนจะไดรบการจดทะเบยนเมอเกด การด าเนนการคมครองทาง

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

81

ดานกฎหมายซงมการรางและแกไขกฎหมายหลายฉบบเพอใหสอดคลองกบบทบญญตของอนสญญา วาดวยสทธเดก การมนโยบายทสอดรบกบหลกการของอนสญญาทงในดานนโยบายหลกประกนสขภาพถวนหนาและการสงเสรมการเลยงลกดวยนมแม นโยบายเรยนฟร 15 ป การจดตงโรงเรยนในชมชน และ ใชเทคโนโลยสารสนเทศมาชวยสงเสรมการเรยนรของเดก การจดตงโรงเรยนทมการเรยนการสอนหลายภาษาโดยเฉพาะในพนททมเดกชาตพนธและเดกผอพยพจ านวนมาก การจดตงศนยการศกษาพเศษในทกจงหวดส าหรบเดกทพลภาพ การก าหนดนโยบายและยทธศาสตรการพฒนาเดกปฐมวย พ.ศ. 2550–2559 รวมทงการสงเสรมการมสวนรวมของเดกโดยการจดตงสภาเดกและเยาวชนทงในระดบอ าเภอ จงหวด และระดบชาต ตามพระราชบญญตสงเสรมการพฒนาเดกและเยาวชนแหงชาต พ.ศ. 2550 นอกจากนยงไดรายงานถงการคมครองเดกทตองการปกปองคมครองเปนพเศษ ไดแก (1) เดกในกระบวนการยตธรรม โดยมการแกไข ค าจ ากดความของเดกและเยาวชนใหสอดคลองกบอนสญญาวาดวยสทธเดก และหลายมาตราไดมการแกไขเพอประโยชนสงสดของเดก (2) เดกทถกกระท าความรนแรง มการบงคบใชกฎหมาย และแกไขกฎหมาย ทเกยวของหลายฉบบเพอใหหลกประกนวา เดกจะไดรบความคมครองทดขน (3) แรงงานเดก มกฎหมายหามการจางงานเดกทมอายต ากวา 15 ป อยางเขมงวด (4) เดกทถกแสวงประโยชนทางเพศ โดยอยระหวางการแกไขกฎหมายใหสอลามกทเกยวกบเดกเปนการกออาชญากรรมเฉพาะ ประมวลกฎหมายอาญาทเกยวของกบการละเมดทางเพศทกรปแบบอยระหวางการแกไขเพอเพมโทษตอผกระท าความผด มกฎกระทรวงทออก โดยฝายตลาการและฝายต ารวจเพอปองกนการตกเปนเหยอซ าในกระบวนกา รพจารณาคดอาญา (5) การคามนษยในกลมเดก โดยมความพยายามและสรางความรวมมอทงในระดบชาตและระดบนานาชาต เพอเสรมสรางความร ทกษะ และสมรรถนะของเจาหนาท เพอใหหลกประกนวาการบงคบใชกฎหมายจะมประสทธภาพมากขนในเรองการปราบปรามการคาเดกในทกรปแบบ (6) เดกในจงหวดชายแดนภาคใต โดยอยระหวางการจดท าแผนปฏบตงานเพอปองกนและพฒนาเดกและเยาวชนในจงหวดชายแดนภาคใต ซงเปนการสรางหลกประกนวา จะเกดความรวมมอและการด าเนนงานระหวางหนวยงานตางๆ ของรฐอยางมประสทธภาพมากขน มการใชมาตรการพเศษเพอคมครองเดกจากความรนแรง และขจดความแตกตางของเดกในการเขาถงบรการ ขนพนฐานและความชวยเหลอในรปแบบตางๆ ทรฐจดหาให

นอกจากนคณะกรรมการสทธเดกแหงสหประชาชาต ไดย าใหประเทศไทยใหความส าคญของการสงเสรมพฒนาการของเดกปฐมวยใหครบทกดาน ทงการพฒนาสตปญญา สขภาพกายและสขภาพจต โดยไดแสดงความหวงกงวลเกยวกบอตราการเลยงบตรดวยนมมารดาในประเทศไทยซงคอนขางต า โดยเฉพาะอยางยง ในเขตเมองใหญ และการด าเนนการของไทยเพอแกไขปญหาตางๆ อาท การเลอกปฏบตตอเดก การท ารายและ ลวงละเมดสทธเดก โดยเฉพาะเดกชายขอบ เชน เดกยากจน เดกเรรอน เดกพการ บตรแรงงานโยกยายถนฐาน เดกพลดถน และเดกในสามจงหวดชายแดนภาคใต รวมทงปญหาการบงคบใชกฎหมายดานเดกทยงไมมประสทธภาพเทาทควร ทงน คณะกรรมการฯ มความหวงกงวลเปนพเศษกบปญหาการทองเทยวเพอคาประเวณเดก และสอลามกเดก โดยเฉพาะอยางยงทางอนเตอรเนต ซงเปนปญหาทตองแกไขเปนกรณเรงดวน

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

82

5.6 รายงานประเทศไทยตามพนธกรณภายใตอนสญญาวาดวยสทธของคนพการ โดยสาระส าคญของรายงานไดกลาวถงความกาวหนาของประเทศตอการสงเสรมและคมครองสทธของคนพการไทย รวมทง มการแสดงใหเหนถงเจตนารมณทดของประเทศไทยในการปฏบตตามพนธกรณทก าหนดไวในอนสญญาวาดวยสทธคนพการ ไดแก การทประเทศไทยมกฎหมายหลกทสอดคลองกบอนสญญาวาดวยสทธคนพการ คอ พระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ พ.ศ. 2550 ซงเนนการสรางหลกประกนและมงมนในการสงเสรม คมครองใหคนพการไทยไดใชสทธและเสรภาพอยางเตมทและเทาเทยม รวมถงการด าเนนการปรบปรงแกไขสาระของกฎหมายทเกยวของอนๆ หลายฉบบเพอใหสอดคลองกบบทบญญต ของอนสญญาวาดวยสทธคนพการ โดยอยภายใตยทธศาสตรของแผนสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2550–2554) ถอเปนแผนงานระดบชาตในการขบเคลอนการด าเนนงานดานคนพการ สอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10 (พ.ศ. 2550–2554) นอกจากน การมนโยบายทสอดรบกบหลกการของอนสญญาทงในดานการก าหนดมาตรการจดสงอ านวยความสะดวกส าหรบคนพการ ทงกบหนวยงานของภาครฐและภาคเอกชน การสงเสรมและสนบสนนการจางงานคนพการในอตราใหม 100 ตอ 1 โดยเนนใหการจางงานทงในหนวยงานทงภาครฐและภาคเอกชนรบคนพการเขาท างาน รวมไปถงการสงเสรมกลมอาชพคนพการทงในดานการฝกอบรมทกษะอาชพคนพการ การเตรยมความพรอมเขาสการมงานท า นอกจากนมนโยบายเกยวกบการจดสวสดการและชวยอนทเกยวของจากรฐส าหรบคนพการทครอบคลม ในทกดาน อาท การบรการฟนฟสมรรถภาพโดยกระบวนการทางการแพทย การศกษาตามกฎหมายวาดวยการศกษาแหงชาตและพระราชบญญตการจดการศกษาส าหรบคนพการ พ.ศ. 2551 ก าหนดใหคนพการมสทธไดรบการศกษาโดยไมเสยคาใชจายตงแตแรกเกดหรอพบความพการจนตลอดชวต พรอมท งการไดรบเทคโนโลยสงอ านวยความสะดวก สอ บรการและความชวยเหลอทเกยวของกบการศกษา การฟนฟสมรรถภาพดานอาชพ การเขาถงและใชประโยชนไดจากขอมลขาวสาร การสอสาร บรการโทรคมนาคม เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เทคโนโลยสงอ านวยความสะดวกเพอการสอสารส าหรบคนพการทกประเภท บรการลามภาษามอส าหรบคนพการทางการไดยนและสอความหมาย สทธเครองชวยความพการเพอประโยชนในการเดนทาง และการไดรบสงอ านวยความสะดวกอนเปนสาธารณะ การจดสวสดการเบยความพการ สทธส าหรบผดแลคนพการ ผชวยคนพการ ตลอดจนการปรบสภาพแวดลอมทอยอาศยใหเหมาะสม นอกจากนไดใหความส าคญกบความเทาเทยมกนและไมเลอกปฏบตทงกบเดกพการและสตรพการ รวมทงการสงเสรมการขจดการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตอคนพการ โดยเพมชองทางของการรองเรยน และการใหค าปรกษา ทางกฎหมายใหกบกลมคนพการทถกลดรอนสทธและถกเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมในทกกรณ

ทงน กลไกการท างานและการขบเคลอนนโยบายส าคญเพอสงเสรมและพฒนาคณภาพชวต คนพการทส าคญคอ การมสวนรวมของผมสวนไดสวนเสย คนพการ องคกรคนพการ ภาคประชาสงค ม หนวยงานอนๆ ทเกยวของทงภาครฐและภาคเอกชน ผานกลไกของคณะกรรมการสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาต ซงมนายกรฐมนตรเปนประธาน และมภาคสวนทเกยวของรวมเปนคณะกรรมการ โดยเฉพาะผทรงคณวฒทเปนคนพการและองคกรคนพการ นอกจากนประเทศไทยยงไดเนนย าถงการสงเสรมความรวมมอ

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

83

ระหวางประเทศดานคนพการทประเทศไทยมความกาวหนาในการด าเนนงานดานคนพการเปนอยางมาก ในภมภาค โดยมการตงศนยความรวมมอระดบภมภาคเอเชยและแปซฟกขนในประเทศไทย โดยมบทบาทส าคญ ในการสงเสรมและพฒนาศกยภาพคนพการในภมภาคโดยเฉพาะคนพการระดบรากหญาใหมศกยภาพเพมมากขน

5.7 รายงานประเทศไทยตามพนธกรณภายใตอนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตร ในทกรปแบบและพธสารเลอกรบเรองการรบขอรองเรยน โดยสาระส าคญของรายงานไดกลาวถงความกาวหนาและความทาทายของประเทศไทย ซงความกาวหนาทเดนชด คอ การมกลไกระดบชาตในการด าเนนงานดานสตร ไดแก คณะกรรมการนโยบายและยทธศาสตรการพฒนาสถานภาพสตรแหงชาต ซงมนายกรฐมนตรเปนประธาน การแกไขกฎหมายทเลอกปฏบตตอสตรเพอคมครองสทธมนษยชนของสตร เชน การขยายความผดฐานขมขนใหครอบคลมการขมขนระหวางการสมรส การทหญงชายมสทธในเรยกคาทดแทนจากบคคลอนทรวมประเวณกบคหมนไดเทาเทยมกน การใหเหตแหงการฟองหยาอยางเทาเทยมกน การใหผหญงสามารถเลอกใชค าน าหนานามและนามสกลได นอกจากนน ยงมประกาศใชพระราชบญญตคมครองผถกกระท าความรนแรงในครอบครว พ.ศ. 2550 การยกรางพระราชบญญตความความเทาเทยม ระหวางเพศ พ.ศ. .... การปรบปรง/จดท ากฎหมายเกยวกบครอบครวและการสมรสหลายฉบบ สงผลใหประเทศไทยสามารถยกเลกขอสงวนขอ 16 ของอนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตรในทกรปแบบ ซงมผลเมอ วนท 18 กรกฎาคม 2555

นอกจากนน ยงมความกาวหนาในเรองการศกษา จากการมพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ทก าหนดใหรฐตองจดใหบคคลมสทธและโอกาสเสมอกนในการรบการศกษาขนพนฐานไมนอยกว า 12 ป ท าใหปจจบนหญงชายมโอกาสในการศกษาเทาเทยมกน มผหญงจบการศกษาระดบอดมศกษามากกวาผชาย การปรบเจตคตของผบรหาร คร และบคลาการทางการศกษา โดยเสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบแนวปฏบตดานความเสมอภาค โดยยดแนวทางตามคมอ UNESCO’s Gender Mainstreaming Implementation Framework การสอนแทรกเพศศกษาในวชาสขศกษาและพลศกษา ในดานเศรษฐกจมการสงเสรมศกยภาพแรงงานสตร โดยการก าหนดสดสวนสตรในหลกสตรการอบรมเพอฝกฝมอแรงงาน นอกจากนน ยงมการสงเสรมการจดตงสถานรบเลยงเดกเพอดแลบตรของลกจาง มมนมแมในสถานประกอบการ โรงเรยนในโรงงาน มการปรบปรงแกไขพระราชบญญตคมครองแรงงาน (ฉบบท 2) พ.ศ. 2551 เพอคมครองสทธลกจางสตร ในเรองชวโมงการท างาน ประเภทงานทท างาน การคมครองลกจางหญงมครรภ แรงงานหญงอายต ากวา 18 ป การคมครองจากการกอความเดอดรอนร าคาญ การคกคาม และการลวงละเมดทางเพศ การประกาศใชพระราชบญญตคมครองผรบงานไปท าทบาน พ.ศ. 2553 ซงคมครองหญงมครรภ เดกหญงชายอายต ากวา 15 ป จากการท างานทม อนตราย และการดแลในเรองสวสดการ และในประเดนสขภาพ ไดมการยกรางพระราชบญญตคมครองอนามยเจรญพนธ พ.ศ. .... เพอคมครองสทธเจรญพนธของผหญง การปองกนการตงครรภไมพรอม โดยการใหความรความเขาใจเรองเพศศกษา การจดตงคลนกวยรนเพอใหค าปรกษาดานทกษะชวต การจดท ายทธศาสตรปองกนและแกไขปญหาเดกและเยาวชนตงครรภไมพรอม การมอาสาสมครสาธารณสขทชวยดแลสขภาพผหญงในพนท

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

84

ส าหรบประเดนทาทายนน ทเหนไดเดนชด คอ อตราสวนการมสวนรวมในการก าหนดนโยบายและการตดสนใจในดานการเมองทกระดบ และในการบรหารระดบสงในภาครฐยงอยในระดบต า และปญหาความรนแรงในหลากหลายรปแบบ โดยเฉพาะความรนแรงในครอบครวทเกดจากบคคลใกลชด การคามนษย ในประเดนเรองการเมอง มจดท าบนทกขอตกลงระหวางหนวยงานทเกยวของเพอสงเสรมใหสตรมสวนรวมทางการเมอง การพฒนาศกยภาพสตรเพอใหมความพรอมในการสมครรบเลอกตงในระดบทองถน การรณรงคสรางความตระหนกใหสงคมยอมรบบทบาทสตรทางการเมอง การรวมกบองคกรเอกชนในการผลกดน รางพระราชบญญตสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล (ฉบบท .. .. ) พ.ศ. .... ซงมสาระส าคญใหก าหนดสดสวนสมาชกสภาองคการบรหารสวนต าบลเปนหญงชาย ในอตราสวน 1 : 1 ในดานการปองกนและแกไขปญหาความรนแรงในครอบครว นอกจากการรณรงคสรางความตระหนกกบคนในสงคมอยางตอเนอง เพอปรบเจตคตใหเหนความรนแรงในครอบครวเปนเรองสาธารณะ และใหสงคมรวมมอกนในการปองกน แกไข และใหความชวยเหลอผประสบปญหาแลว ยงมการจดตงศนยใหความชวยเหลอในแบบสหวชาชพ ของกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยและกระทรวงสาธารณสข ส าหรบประเดน การคามนษย ไดมการก าหนดมาตรการทงในการปองกน การคมครองชวยเหลอ การส งกลบประเทศ และการ คนสสงคม รวมทงความรวมมอในระดบตางๆ ทงภาครฐ เอกชน ทองถน ทงภายในและระหวางประเทศ เนองจากการคามนษยเปนปญหาขามชาตทมความซบซอนและยากตอการสกดกน ซงตองอาศยการท างานและการประสานความรวมมอของทกภาคสวนทเกยวของอยางเปนระบบและตอเนองเพอบรรเทาปญหาดงกลาว

นอกจากนประเทศไทยไดมการด าเนนงานดานสตรอยางชดเจนตงแตป พ.ศ. 2515 โดยไดบรรจประเดนการพฒนาสตรครงแรกในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2515–2519) และตอมาไดมการจดท าแผนพฒนาสตรฉบบแรกขน คอ แผนพฒนาสตรระยะยาว (พ.ศ. 2525–2544) ปจจบนประเทศไทยอยในชวงการด าเนนงานตามแผนพฒนาสตร ในชวงพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (2555–2559) โดยเปาประสงคหลกของแผนพฒนาสตร คอ ใหสงคมไทยเปนสงคมทมความเสมอภาคหญงชาย มเจตคตทเออตอการสงเสรมบทบาทหญงชายในการพฒนาประเทศ ทงหญงชายไดรบความเปนธรรม รวมทงสตรมโอกาสในการพฒนาศกยภาพของตนเองและมสวนรวมในทางสงคม เศรษฐกจ การเมอง และวฒนธรรม ส าหรบการสงเสรมสทธสตรทผานมา ประเทศไทยใหความส าคญกบการแกไขกฎหมายเพอสงเสรมความเสมอภาคหญงชาย กฎหมายทไดรบการปรบปรงแกไข ไดแก ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 276 ใหครอบคลมการขมขนกระท าช าเราระหวาง ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 1445, 1446, 1447/1 ใหหญงชายสามารถเรยกคาทดแทนจากบคคลอนทรวมประเวณกบคหมนไดเทาเทยมกน และมาตรา 1516 ใหเหตแหงการฟองหยาอยางเทาเทยมกน พระราชบญญตค าน าหนานามหญง พ .ศ. 2551 โดยใหสทธผหญง ในการเลอกใชค าน าหนานาม พระราชบญญตชอบคคล (ฉบบท 3) พ.ศ. 2548 ใหหญงชายทแตงงานแลวเลอกใชนามสกลได นอกจากนน ยงมจดท ากฎหมายเพอคมครองสตร ไดแก พระราชบญญตคมครองผถกกระท าความรนแรงในครอบครว พ.ศ. 2550 รางพระราชบญญตสงเสรมโอกาสและความเทาเทยมกน พ.ศ. .... เพอคมครองสทธและขจดการเลอกปฏบตตอสตรในทกรปแบบ ขจดการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรม

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

85

ปจจบนรางดงกลาวอยระหวางรอเขาวาระสภาผแทนราษฎรเพอพจารณา การปรบปรงกฎหมายเกยวกบครอบครวหลายฉบบ สงผลใหประเทศไทยสามารถยกเลกขอสงวนขอ 16 ของอนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตรในทกรปแบบ ซงมผลเมอวนท 18 กรกฎาคม 2555

ในการด าเนนดานสตรนน ขอมลเปนสงทส าคญทสะทอนใหเหนสถานภาพสตรและชองวาง ของระหวางหญงชายในมตตางๆ ส านกงานกจการสตรและสถาบนครอบครวไดรวมมอกบ UNDP จดเกบขอมลแยกเพศ และสรางฐานขอมลกลางดานสตร เชน ขอสถตและสถานการณสตรของประเทศไทย ศนยขอมลการเรยนรดานมตหญงชาย ปจจบนอยระหวางการจดท าสถตจ าแนกเพศรวมกบส านกงานสถตแหงชาต ขอมลดงกลาวจะเปนประโยชนแกเครอขายทงในภาครฐ เอกชน ประชาสงคม ในการน าไปบรณาการ ในกจกรรม/โครงการ/แผนงาน เพอพฒนาศกยภาพ สงเสรมการมสวนรวม ยกระดบคณภาพชวต และคมครองและพทกษสทธสตร ซงการด าเนนการของภาคสวนตางๆ ดงกลาว เปนสวนส าคญทท าใหการด าเนนงาน ดานสตรบงเกดผลอยางเปนรปธรรม บรรลตามเปาหมายในการสงเสรมความเสมอภาคหญงชาย เปนไปตามพนธกรณระหวางประเทศตามทประชาคมโลกไดรวมกนก าหนด อยางไรกตาม ประเดนปญหาส าคญของสตรไทยทเหนไดเดนชด คอ การมสวนรวมในการก าหนดนโยบายและการตดสนใจในดานการเมองทกระดบ และ

ในการบรหารระดบสงในภาครฐ และปญหาความรนแรงในหลากหลายรปแบบ โดยเฉพาะความรนแรง ในครอบครวทเกดจากบคคลใกลชด การตงครรภไมพรอมในวยรน

ส าหรบการมสวนรวมทางการเมองและการบรหารของสตรนน ประเทศไทยไดก าหนดเปาหมายการเพมสดสวนสตรทางการเมองและการบรหารเพมขนเปน 2 เทา ไวใน MDG Plus ส านกงานกจการสตรและสถาบนครอบครวในฐานะหนวยงานหลกดานสตรไดด าเนนการอยางจรงจงในการรณรงคใหสตรมสวนรวมทางการเมอง โดยเฉพาะอยางยงการเลอกตงในองคกรปกครองสวนทองถนทก าลงจะมขนในปลายปน โดยไดพฒนาศกยภาพ ของสตรเพอใหมความพรอมในการลงสมครรบเลอกตง รวมทงการพฒนาศกยภาพสตรมสลม 14 จงหวดภาคใต เพอใหมสวนรวมในการพฒนาชมชน การตดสนใจทางการบรหาร การปกครอง และการเมองในระดบตางๆ นอกจากน สมาคมสงเสรมสถานภาพสตรฯ ไดเสนอรางพระราชบญญตสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล (ฉบบท .... ) พ.ศ. .... ซงมสาระส าคญในการก าหนดสดสวนหญงชาย เปน 1 : 1 ในสมาชกสภาองคการบรหาร สวนต าบล ซงหากประสบผลส าเรจจะท าใหการเตบโตของสตรในการเมองเปนไปแบบกาวกระโดด

การปองกนและแกไขปญหาความรนแรงในครอบครว นอกจากการรณรงคสรางความตระหนก กบคนในสงคมอยางตอเนองแลว เพอปรบเจตคตใหเหนความรนแรงเปนเรองสาธารณะ และรวมมอใหความชวยเหลอผประสบปญหาแลว การมศนยใหความชวยเหลอในแบบสหวชาชพของกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยและกระทรวงสาธารณสข ปจจบนรฐบาลไดมนโยบายในการสรางความรวมมอและการบรณาการการแกไขปญหาสงคมของหนวยงานภาครฐและเอกชนเพอชวยเหลอเดก สตร ผสงอาย และ คนพการ โดยการจดต งศนยชวยเหลอสงคม (One Stop Crisis Centre–OSCC) เ พอดแล 4 ปญหา ไดแก การตงครรภไมพรอม การคามนษย แรงงานเดก และการกระท าความรนแรงตอเดก สตร ผสงอาย และคนพการ โดยกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย เปนหนวยงานรบผดชอบหลก

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

86

ในการประสานงานหนวยงานทเกยวของกบการแกไข ปองกน และชวยเหลอปญหาสงคมทง 4 ปญหา เพอบรณาการและด าเนนงานรวมกนอยางมประสทธภาพ

6. วเคราะหเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 เนองจาก “สทธมนษยชน” มความเปนพลวตรและมความหลากหลายครอบคลมเกยวพนกบทกๆ

เรองในสงคม และเกยวของกบทกภาคสวนอยแลว ซงเมอไดท าการศกษาขอมล ทง (1) การทบทวนวรรณกรรมเกยวกบแนวคดและหลกการสทธมนษยชน (ความหมายสทธมนษยชน ขอบเขตของสทธมนษยชน หลกการสทธมนษยชน ศาสนากบสทธมนษยชน) ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชนและสนธสญญาระหวางประเทศดานสทธมนษยชน แนวทางแผนปฏบตการสทธมนษยชนขององคการสหประชาชาต แผนสทธมนษยชน ของประเทศตางๆ ทงในประชาคมอาเซยนและนานาประเทศ (2) รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (3) การรบฟงความคดเหนจากทกภาคสวนในทกจงหวดทวประเทศ ผานการจดประชมรวมจดท า รวมวพากษ และเปดชองทางตางๆ รบฟงความคดเหนอยางกวางขวาง ภายใต “กระบวนการมสวนรวมของทกภาคสวน” ซงผลของการรบฟงไดน าเสนอเปนประเดนสภาพปญหาและแนวทางไวในสวนท 5 สาระของแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 และรวมกบประเดนอนๆ ทศกษามาดวยแลวเพอวางทศทางแผนฯ ฉบบท 3 (4) การวเคราะหสถานการณดานสทธมนษยชนส าคญๆ จากหลากหลายหนวยงาน ขอเสนอแนะทประเทศไทยรบมาปฏบตภายใตกระบวนการ Universal Periodic Review (UPR) สถานการณทปรากฏในรายงานประเทศตามสนธสญญาระหวางประเทศไทยทประเทศไทยเปนภาค ผลการประเมนแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 ทกลาวมาขางตน จงน ามาเชอมโยงวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 โดยขอน าเสนอแสดงความเชอมโยงปรากฏตามแผนภาพและตารางทส าคญ ดงตอไปน

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

87

6.1 แผนภาพแสดงความเชอมโยงหลกการสากลและนโยบายระดบชาตดานสทธมนษยชนเพอวางกรอบทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

UN

UPR

Handbook

UPR

-

:

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

88

6.2 ความสอดคลองเชอมโยงระหวางบรบทของไทย รฐธรรมนญ สถานการณสทธมนษยชนทส าคญ ความคดเหนจากทกภาคสวน และหลกสากล ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธมนษยชนทไทยเขาเปนภาค UPR เพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

เนองจากการวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 มความเชอมโยงกบประเดนสทธมนษยชนในหลายๆ เรอง ทงในและตางประเทศ โดยในหวขอน จะขอน าเสนอเฉพาะนโยบายระดบชาตหรอทสากลยอมรบแตเฉพาะประเดนส าคญๆ ทประเทศไทยรบรองหรอใหสตยาบนหรอลงนามเปนภาค รวมไปถงความตองการหรอความคดเหนของประชาชนในเรองสทธมนษยชน เพอเชอมโยงใหเหนวา “แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 มความเปนหนงเดยวกนหรอเปนเนอเดยวกนในนโยบายดานสทธมนษยชนทงหมด เพอใหการขบเคลอนงานดานสทธมนษยชนของไทยเปนไปในทศทางเดยวกน” ดงนน ในการจดท าแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 ในครงน ถอเปนนมตหมายทดทแผนฯ จะเรมตงแตระดบรากหญาในประเทศไปจนถงระดบสากลทนานาประเทศใหการรบรอง ทครอบคลมการด าเนนงานในทกๆ เรองดาน สทธมนษยชน และมงประโยชนทประชาชนในชาตจะไดรบโดยแทจรง จงไดน าประเดนดานสทธมนษยชนในบรบทไทย ไดแก รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 สถานการณสทธมนษยชนทส าคญ ความคดเหนหรอความตองการของคนในชาตจากการลงพนททกจงหวดทวประเทศ และประเดนส าคญดานสทธมนษยชนทประเทศไทยรบรองหรอใหสตยาบนตามหลกสากล ไดแก ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธมนษยชนทไทยเขาเปนภาค ขอเสนอแนะทประเทศไทยรบมาปฏบตภายใตกระบวนการ Universal Periodic Review (UPR) เพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 และเชอมโยงใหเหนถงความสอดคลองกนในการน ามาปฏบตและแกไขปญหาการละเมดสทธมนษยชนทเกดขนในประเทศไทย รายละเอยดปรากฏ ดงน

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

แตละดาน

1.ดานสาธารณสข

1.ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (ขอ 25)

การสง เสรมและคมครองสทธทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม

1. หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทยสทธในการไดรบบรการสาธารณสขและ

1. ประชาชนบางกลมและกลมผอาศ ยอย ในพ นท ก นดารยงขาด

1 . ส ถ า น ก า ร ณ ส ท ธมนษยชน จากการรบรอง

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

89

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

2.กตการะหวางประเทศ ว า ด ว ยส ท ธ พล เ ม อ ง และสทธทางการเมอง (ขอ 25,26) 3.กตการะหวางประเทศ วาดวยสทธทางเศรษฐกจ ส งคมและว ฒนธรรม (ขอ 12) 4.อนสญญาวาดวยการขจดการ เล อกปฏบ ต ตอสตร ในทกรปแบบ (ขอ 11,12,14) 5.อนสญญาวาดวยสทธเดก (ขอ 3,23,24,25) 6. อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตทางเชอชาตในทกรปแบบ (ขอ5)

ขอ 43 – 45 สงเสรมและคมครองสทธดานสขภาพ เพอใหด ารงไวซงมาตรฐานการด ารงชวตทเพยงพอของทกคน ขอ 47–48 พฒนาประกนการเขาถงการดแลสขภาพ

สวสดการจากรฐ (มาตรา 30,51) 2.หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ

2.1 แนวนโยบายดานศาสนา สงคม สาธารณสข การศกษาและวฒนธรรม (มาตรา 80)

2.2 แนวนโยบายดานทดน ทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม (มาตรา 85)

2 .3 แนวนโยบายด าน เศรษฐก จ (มาตรา 84)

ส ทธ ในกา ร ไ ด ร บหล กประก นสขภาพ 2.ประชาชนสวนใหญทม ฐานะยากจนยงคงมปญหาในการรบภาระคาใชจายและการเขาถงหลกประกนสขภาพถวนหนา

ปฏญญาสหสวรรษ 1.1 ความยากจนและ

การกระจายรายได 1.2 การสาธารณสข

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

90

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

2.ดานการศกษา

1.ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (ขอ 26) 2.กตการะหวางประเทศ วาดวยสทธทางเศรษฐกจ ส งคมและว ฒนธรรม (ขอ 13) 3.อนสญญาวาดวยการขจดการ เล อกปฏบ ต ตอสตร ในทกรปแบบ (ขอ 10,14) 4.อนสญญาวาดวยสทธเดก (ขอ 28,29) 5.อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตทางเ ชอชาตในทกรปแบบ (ขอ 5,7)

การสงเสรมสทธมนษยชนศกษาและการฝกอบรม ขอ 25 สงเสรมการศกษา การฝกอบรม และการสรางขดความสามารถดานสทธมนษยชนอยางตอเนอง

การสง เสรมและคมครองสทธทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม ขอ 43-44 สงเสรมและคมครองสทธสทธ ด านการศกษา เพ อใหด ารงไว ซ งมาตรฐานการด ารงชวตท เพยงพอ ของทกคน ขอ 45-50 ประกนการเขาถงการศกษาอยางเทาเทยมกน ขอ 51 ส งเสรมสทธด านการศกษาส าหรบทกคน โดยเนนประชาชนทยากจนในพนทชนบทและพนทหางไกล

1.หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทย บททวไป ความเสมอภาค สทธและเสรภาพในการศกษา และสทธในการไดรบบรการสาธารณะสขและสวสดการจากรฐ (มาตรา 30,49,50) 2.หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ

2.1 แนวนโยบายดานศาสนา สงคม สาธารณสข การศกษาและวฒนธรรม(มาตรา 80)

2 .2 แนวนโยบายด าน เศรษฐก จ (มาตรา 84)

2.3 แนวนโยบายดานทดนทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม (มาตรา 85)

1.คณภาพของการศกษาทไดรบทงในและนอกระบบ และคณภาพของผสอนรวมทงมาตรฐานวชาการ 2.การเขาถงการศกษาในเชงคณภาพ มความแตกตางสง 3.ความร และทกษะท ไดรบจากการศกษาในหลายสาขาไมตองตรงตามความตองการของนายจางและไม สามารถเตร ยมความพร อม ของแรงงานในการ เข าส ส งคมผสงอายและประชาคมเศรษฐกจอาเซยน 4.บคลาการทางการศกษายงคงมงเนนความกาวหนาของตนและคาดหวงผลตอบแทนเปนทตง

1 . ส ถ า น ก า ร ณ ส ท ธมนษยชนจากการรบรองปฏญญาสหสวรรษ

1.1 ความยากจนและการกระจายรายได

1.2 การศกษา

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

91

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

3.ดานเศรษฐกจ

1.ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (ขอ 22) 2.กตการะหวางประเทศ วาดวยสทธทางเศรษฐกจ ส งคมและว ฒนธรรม (ขอ 6) 3.อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตทางเ ชอชาตในทกรปแบบ (ขอ 5)

การสง เสรมและคมครองสทธทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม ขอ 40-42 ด าเนนงานใชยทธศาสตรและ

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตเพอขจดความยากจน ประชาชนทกคนมมาตรฐานการด าเนนชวตทเพยงพอ ขอ 43 สงเสรมคมครองสทธดานการ

ท างาน สขภาพ การศกษาของประชาชนเพอด ารงไวซงมาตรฐานการด ารงชวต ทเพยงพอทกคน ขอ 44 สงเสรมและคมครองสทธทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม ขอ 45 ประกนการเขาถงโอกาสทางเศรษฐกจส าหรบทกคนอยางเทาเทยมกน

1. หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทย ความเสมอภาค และสทธและเสรภาพในการประกอบอาชพ (มาตรา 30,43,44) 2.หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ

2 .1 แนวนโยบายด าน เศรษฐก จ (มาตรา 83,84)

1.นโยบายยงขาดการก ากบใหมการปฏบตจรง และเออประโยชนตอกลมบคคลบางกลมเปนการเฉพาะ เกดความไม เปนธรรมยงคงขาดความยงยนทางการคลง 2. การแทรกแซงราคาในตลาด อาท นโยบายจ าน าขาว นโยบายการเพมคาแรงขนต า และนโยบายเงนเดอนของผจบปรญญาตร ซงแมจะมขอดในการชวยเหลอผม รายไดนอย แตเปนภาระสงทางงบประมาณ และลดทอนประสทธภาพทางการผลตและการแขงขนของประเทศ ซงอาจสงผลใหเกดปญหารนแรงในระยะยาว

1 . ส ถ า น ก า ร ณ ส ท ธมนษยชนจากการรบรองปฏญญาสหสวรรษ

1.1 ความยากจนและการกระจายรายได

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

92

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

4.ดานทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม

1.กตการะหวางประเทศ วาดวยสทธพลเมองและสทธทางการเมอง (ขอ 1) 2.กตการะหวางประเทศ วาดวยสทธทางเศรษฐกจ ส งคมและว ฒนธรรม (ขอ 1,2,11) 3.อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตรในทกรปแบบ (ขอ 14) 5.อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตทางเชอชาต ในทกรปแบบ (ขอ 5)

- 1.หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทย บททวไป ความเสมอภาคและสทธชมชน (มาตรา 30,66,67) 2.หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ

2.1 แนวนโยบายดานทดน ทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม(มาตรา 85)

1.ประชาชนผถกละเมดสทธและ ผ ไ ด ร บ ผ ล ก ร ะทบ จ า ก ป ญ ห าสภาพแวดลอม ไมสามารถน าปญหาและขอพพาทเขาสกระบวนการยต ธรรม ไม สามารถได รบกา รชด เชยจากการถกละ เม ดสทธ ขาดความร เกยวกบกระบวนการยตธรรม 2.สาเหตของการบกรกทรพยากร ปาไมมาจากทงกลมประชาชนบางกลมทไมมทท ากนและกลมท เขาแสวงหาประโยชน

1 . ส ถ า น ก า ร ณ ส ท ธมนษยชนจากการรบรองปฏญญาสหสวรรษ

1.1 ความยากจนและการกระจายรายได

1.2 บ ร ห า ร จ ด ก า รทร พย ากร ธ ร รมชา ตอย า ง ย ง ย น แ ล ะ ก า รรกษาสงเสรมคณภาพสงแวดลอม 2.สถานการณสทธมนษยชนของประเทศไทยจากขอมลหนวยงานตางๆ

2.1 สทธ ชมชนและการจดการทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม 3 . ค ว า ม ท า ท า ย จ า ก

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

93

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

ผลประเมนแผนฯ ฉบบท 2 (ชวงครงแผน)

3.1 มตคมครองการละเมดสทธมนษยชน

5.ดาน ทอยอาศย

1.ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (ขอ13, 14,25) 2.กตการะหวางประเทศ วาดวยสทธทางเศรษฐกจ ส งคมและว ฒนธรรม (ขอ 11) 3.อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตรในทกรปแบบ (ขอ 14) 4.อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตทางเ ชอชาตในทกรปแบบ

- 1.หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทย บททวไป สทธเสรภาพสวนบคคลและสทธในการไดบรการสาธารณสขและสวสดการจากรฐ (มาตรา 34,55,57) 2.หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ

2.1 แนวนโยบายดานทดน ทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม (มาตรา 85)

1.ประชาชนผถกละเมดสทธในกลมผทถกบกรกทอยอาศย ไมสามารถน า ป ญ ห า แ ล ะ ข อพ พ า ท เ ข า สกระบวนการยตธรรม และจ าใจตองแบกรบความเสยหายทเกดขน 2.ปญหาการขาดแคลนทอยอาศย โดยเฉพาะอยางยงในเขตเมอง เปนปญหาส าคญทส งผลกระทบตอ ผยากจน และเกยวพนกบปญหาทางสงคมทส าคญอกหลายเรอง

1 . ส ถ า น ก า ร ณ ส ท ธมนษยชนจากการรบรองปฏญญาสหสวรรษ

1.1 ความยากจนและการกระจายรายได

1.2 บ ร ห า ร จ ด ก า รทร พย ากร ธ ร รมชา ตอย า ง ย ง ย น แ ล ะ ก า รรกษาสงเสรมคณภาพสงแวดลอม 2 . ส ถ า น ก า ร ณ ส ท ธมนษยชนของประเทศไทยจากขอมลหนวยงาน

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

94

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

(ขอ 5) ตาง ๆ 2.1 สทธชมชนและการจดการทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม

6. ดานวฒนธรรมและศาสนา

1.ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (ขอ18, 22,27) 2.กตการะหวางประเทศ วาดวยสทธพลเมองและส ท ธ ท า ง ก า ร เ ม อ ง (ขอ 18,24, 25,26,27) 3. กตการะหวางประเทศ วาดวยสทธทางเศรษฐกจ ส งคมและว ฒนธรรม (ขอ 12) 4.อนสญญาวาดวยการขจดการ เล อกปฏบ ต

การสง เสรมและคมครองสทธทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม ขอ 44 สงเสรมและคมครองสทธทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม ขอ 54 เสรมสรางแนวคดการยอมรบความหลากหลายทางสงคมและชาตพนธในสงคมไทย

1.หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทย ความเสมอภาค และสทธและเสรภาพ สวนบคคล สทธชมชนหนาทของชนชาวไทย (มาตรา 30,34,37,66,70,73) 2.หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ

2.1 แนวนโยบายดานศาสนา สงคม กา รส า ธา รณส ข ก า รศ กษา และวฒนธรรม (มาตรา 79,80)

2.2 แนวนโยบายดานวทยาศาสตร ทร พย ส นทางป ญญาและพล ง งาน (มาตรา 86)

1.ความหลากหลายทางวฒนธรรมของกล ม ช าต พ นธ ใ นประ เทศ ไทย ไดสงผลใหเกดสภาพความขดแยงระหวางวฒนธรรมขน และเกดการละเมดสทธมนษยชนดานวฒนธรรมในหลายมต 2.การรบวฒนธรรมตางชาตในหลายเรองขาดวจารณญาณทเหมาะสม 3.ปญหาทางสงคมหลายอยาง เชน ปญหาการตงครรภกอนวยอนควร และปญหาเดกตดเกมส มสาเหตทส าคญจากการขาดความอบอนในครอบครวจากการเปลยนสภาพของ

1.สถานการณสทธมนษยชนของประเทศไทยจากขอมลหนวยงานตาง ๆ

1.1 สทธและสถานะบ ค ค ล ข อ ง ค น ไ ร ร ฐ ไ ร ส ญ ช า ต ผ อ พ ย พ คนไทยพล ดถ น และ ผหนภยจากการสรบ

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

95

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

ตอสตร ในทกรปแบบ (ขอ 11,12,14) 5.อนสญญาวาดวยสทธเดก (ขอ 3,23,24, 25) 6.อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตทางเชอชาต ในทกรปแบบ (ขอ 5)

สงคมไทยไปสสงคมแบบปจเจก 4 .ความ เส อมถอยของศาสนา โดยการประพฤตปฏบตของนกบวชบางกลมทไมเหมาะสม

7. ดาน ขอมลขาวสาร เทคโนโลยสารสนเทศ และการสอสาร

1.ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (ขอ 2, 12,19) 2.กตการะหวางประเทศ ว าด วยส ทธ พล เม อ ง และสทธทางการเมอง (ขอ 17,19) 3.อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอ

- 1.หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทย ความเสมอภาค และเสรภาพในการแสดงความคด เหนของบคคลและสอมวลชน สทธในขอมลขาวสารและการรองเรยน (มาตรา 30, 45-48,56-59,61-62)

1.การเผยแพรขอมลขาวสารบางเรองยงคงมลกษณะเปนการละเมดสทธ 2.ขอบเขตของสทธ ในด านการสอสารและเทคโนโลยยงคงขาดความชดเจน ซงบอยครงสงผลใหเกดการกระท าผดทางคอมพวเตอรและปญหารนแรงอนๆ ทตามมา 3.คาบรการการใชเทคโนโลยสอสาร

1 . ส ถ า น ก า ร ณ ส ท ธมนษยชนของประเทศไทยจากขอมลหนวยงานตาง ๆ

1.1 เสรภาพการสอสารและสอมวลชน

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

96

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

สตรในทกรปแบบ (ขอ 14) 4.อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตทางเ ชอชาตในทกรปแบบ (ขอ 4)

ยงมราคาสง และไมเปนธรรม 4.การบงคบใ ชพระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการ พ.ศ. 2540 ในทางปฏบตยงคงเปนไป ไดยาก โดยหนวยราชการบางแหงย ง ย ดถ อค าน ยม ในการปกป ดมากกวาการเปดเผยขอมลมความกระจดกระจาย 5.คนบางกลมยงไมสามารถเขาถงเทคโนโลยสารสนเทศไดตามสมควร

8.ดาน การขนสง

1.อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตรในทกรปแบบ (ขอ 14) 2.อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตทางเ ชอชาตในทกรปแบบ (ขอ 4)

- 1.หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทย สทธในทรพยสน (มาตรา 42) 2.หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ

2.1 แนวนโยบายด านการบรหารราชการแผนดน (มาตรา 78)

2.2 แนวนโยบายดานทดน ทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม (มาตรา 85)

1.การขาดชองทางคมนาคมระหวางพนทและเขตเมองทรวดเรว 2.การเดนทางระหวางกรงเทพมหานครและเขตปรมณฑลยงคงใชเวลามากอนเนองมาจากปญหาการจราจรตดขด 3 .การขาดแคลน ชองทางกา รคมนาคมระหวางเขตเมองและ

-

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

97

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

2.3 แนวนโยบายดานการมสวนรวมของประชาชน (มาตรา 87)

เขตชนบททรวดเรว ปลอดภย และมคาใชจายต า 4.ปญหาอบ ต เหตบนทองถนนโดยเฉพาะอยางยงในชวงเทศกาลยงคงเปนปญหาส าคญทกอใหเกดค ว าม เ ส ยห าย ท ง ต อ ช ว ต แล ะทรพยสน

9. ดานการเมอง การปกครอง

1.ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (ขอ 2,20,21) 2. กตการะหวางประเทศ วาดวยสทธพลเมองและสทธทางการเมอง (ขอ 22, 25,26) 3. กตการะหวางประเทศ วาดวยสทธทางเศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม (ขอ 8) 4.อนสญญาวาดวยการ

ความเขมแขงของกลไกและแผน สทธมนษยชน ขอ 16 เสรมสรางความเขมแขงของสถาบนประชาธปไตยและสทธมนษยชนของประชนอยางตอเนอง ขอ 17-20 สงเสรมและพฒนาโครงสราง

เชงกฎหมายและสถาบนสทธมนษยชน และหนวยงานทเกยวของ ขอ 21-23 เสรมสรางการอนวตแผน

สทธมนษยชนแหงชาตฉบบท 2 โดย

1.หมวด 1 บททวไป (มาตรา 1-6) 2.หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทย บททวไป ความเสมอภาค เสรภาพ ในการชมชนและสมาคม (มาตรา 4-5, 30,64,65) 3.หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ

2.1แนวนโยบายดานการตางประเทศ (มาตรา 82)

2.2 แนวนโยบายดานการมสวนรวมของประชาชน (มาตรา 87)

1.การรบรและเขาใจในสทธพลเมองและสทธทางการเมองของประชาชนและองคกรปกครองสวนทองถน ยงมขอจ ากด ท าใหบอยครง เกดการละเมดสทธระหวางประชาชน กนเองจากการใชสทธทางการเมอง และประชาชนยงขาดการรบรเรองการคมครองสทธเสรภาพและไมไดรบการคมครอง รวมทงสทธในการไดรบการฟนฟเยยวยาของผเสยหาย

1.สถานการณสทธมนษยชนของประเทศไทยจากขอมลหนวยงานตาง ๆ

1.1 กระบวนการยตธรรมการเมองการปกครอง

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

98

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

ขจดการ เล อกปฏบ ต ตอสตร ในทกรปแบบ (ขอ 7, 8,15) 5.อนสญญาวาดวยสทธเดก (ขอ 3,23,24,25) 6.อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตทางเ ชอชาตในทกรปแบบ (ขอ 1,2,3,5)

หนวยราชการทเกยวของ การสงเสรมสทธมนษยชนศกษา ข อ 25-27 ส ง เ ส ร ม ก า ร ต ร ะห น ก รเก ย วกบสทธมนษยชนท ง ในระดบท อ ง ถ น แ ละ ชมชนร วมท ง เ พ ม ข ดความสามารถใหกบเจาหนาท การสงเสรมและคมครองสทธเสรภาพในการแสดงความคดเหนและการแสดงออก ขอ 35 ประกนใหกฎหมายไทยสอดคลอง กบกฎหมายระหวางประเทศดานสทธมนษยชนท เกยวกบเสรภาพในการแสดงออก สถานการณในจงหวดชายแดนภาคใต ขอ 96 -97 เร งความพยายามอยางตอเนองเพอแกไขสถานการณในจงหวดชายแดนภาคใต และประกนการให

2.การลดรอนสทธเสรภาพ ในการแสดงความคดเหนทางการเมอง จากภาครฐ 3.การใชก าลงเกนกวาเหตตอผตองสงสย อย างไรกตามย งพบการกระท ามชอบของเจาหนาทฝายความมนคงของรฐ เจาหนาทของรฐบางสวนยงคงใชก าลงเกนกวาเหตในคดอาญาเปนบางครง และจบกมและกกกนตามอ าเภอใจโดยเฉพาะในพนทสามจงหวดชายแดนภาคใต 4.ผบรหารทองถนและเจาหนาทการปกครองสวนทองถนยงขาดความรความเขาใจเกยวกบสทธมนษยชน 5.ต าแหนงการ เมองทองถนทกระดบทมวาระแตด ารงต าแหนง

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

99

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

ความส าคญล าดบตนกบการสรางความปรองดองและประกนวาทกฝายจะไดรบความยตธรรม ขอ 98 ตดตามและประเมนผลอยางใกลชดตอการด าเนนการตามแผนแมบทการอ านวยความยต ธรรมและแผนยทธศาสตรเพอการพฒนากระบวนการในพนทสามจงหวดชายแดนภาคใต ขอ 100 ปรบปรงสถานการณในภาคใตของไทยเพอน าไปสการยกเลกกฎหมายพเศษดานความมนคง

ตอเนองโดยตลอดท าใหเกดการสรางฐานอ านาจ พวกพอง การเมองเปนระบบ “ครอบครว” 6.ระบบราชการยงมปญหาคอรปชน เนองจากการรบสนบนของเจาหนาทฯ

10. ดานกระบวนการยตธรรม

1.ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน(ขอ 4-11) 2.กตการะหวางประเทศ ว า ด ว ยส ท ธ พล เ ม อ ง และสทธทางการเมอง (ขอ 3,10,14,16,24,26)

การเขาเปนภาคกฎหมายระหวางประเทศดานสทธมนษยชน ข อ 1 ก า ร ใ ห ส ต ย า บ น อ น ส ญ ญ าสหประชาชาต ว า ด วยการต อต านอาชญากรรมขามชาตทจดตงในลกษณะองคกร

1.หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทย บททวไป ความเสมอภาค สทธสวนบคคล เสรภาพในการชมชนและสมาคม สทธในกระบวนการยตธรรม (มาตรา 4-5,

30,32,39,40,63-64)

2.หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ

1.กลมผดอยโอกาส เชน คนจน ผใชแรงงาน ผตองหา ผเสยหาย ในคดบางสวน ยงประสบปญหาการเขาถงกระบวนการยตธรรม ทงปญหาในชนต ารวจ อยการ และศาล 2 . ค ว า ม ไ ม เ ส ม อ ภ า ค ใ น ก า ร

1.สถานการณสทธมนษยชนของประเทศไทยจากขอมลหนวยงานตาง ๆ

1 . 1 ก ร ะ บ ว น ก า รยตธ ร รม การเมองการปกครอง

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

100

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

3.อนสญญาวาดวยการขจดตอสตรในทกรปแบบ (ขอ 15) 4. อนสญญาวาดวยสทธเดก (ขอ 2,3,9,20,39,40) 5.อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตทางเ ชอชาตในทกรปแบบ (ขอ 5) 6. อนสญญาวาดวยการตอตานการทรมานและการประตบตหรอการล ง โทษอ นท โ หดร า ย ไรมนษยธรรมหรอย ายศกดศร (ทกขอบท)

ขอ 3-10 ศกษาความเปนไปไดในการ ให ส ตย าบ นอน สญญาว า ด วยก า รค มครองบคคลทกคนจากการหายสาบสญโดยถกบงคบ

การปรบปรงกฎหมายสทธมนษยชนภายในประเทศ ขอ 12 รวมค านยามของ “การทรมาน” ในประมวลกฎหมายอาญา ขอ 13 ออกกฎหมายใหการทรมานเปนความผดอาญา และแก ไขกฎหมาย ทเกยวของทงหมดเพอใหสอดคลองกบพนธกรณภายใตอนสญญาวาดวยการตอตานการทรมาน

ปญหาการคามนษย ขอ 86 ด าเนนความพยายามอย างตอเนองเพอแกไขสถานการณการคามนษยซงมนยเกนกวาขอบเขตพรมแดน

2.1 แนวนโยบายดานการกฎหมายและการยตธรรม (มาตรา 81)

2.2 แนวนโยบายดานการตางประเทศ(มาตรา 82)

ช ว ย เ ห ล อ ต า ม ก ฎ ห ม า ย ก บประชาชน การเลอกปฏบต ปญหาสองมาตรฐาน 3.ข า ด ก า ร ป ร ะ ช า ส ม พ น ธ ใ หประชาชนรบรถงขนตอนและการเ ข า ถ ง ก ร ะ บ วน ก า ร ย ต ธ ร ร ม ประชาชนขาดความรเรองกฎหมาย สทธ ในการรบร และการเข าถ งกระบวนการยตธรรมของประชาชนยงนอย 4.การบงคบใชกฎหมายไมจรงจง หยอนยานในทางปฏบต ภาครฐ ไมสามารถอ านวยความยตธรรม และการคมครองสทธผ บร สทธ เจาหนาทบางสวนมการละเวนการปฏบตหนาท

1.2 โทษประหารชวต 1.3 สถตขอรองเรยน

ก า ร ถ ก ล ะ เ ม ด ส ท ธมนษยชน 2.ความทาทายจากผลประเมนแผนฯ ฉบบท 2 (ชวงครงแผน)

2.1 มตพฒนากฎหมายและพฒนาเครอขาย

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

101

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

ของไทย ขอ 87 รวมมออยางใกลชดกบประเทศเพอนบานอยางตอเนองเพอขจดและปราบปรามการคามนษย

การอ านวยความยตธรรม ขอ 101 ด าเนนมาตรการอยางตอเนองเพอประกนวาขอกลาวหาการละเมด สทธมนษยชนโดยต ารวจและเจาหนาทความมนคงจะไดรบการสอบสวนและด าเนน คดอยางเหมาะสม ขอ 102 สอบสวนขอกลาวหาการละเมดสทธมนษยชนทงหมด รวมทงในพนทสามจงหวดชายแดนภาคใต และน าตวผกระท าผดมาลงโทษ ขอ 104 เพมความพยายามในการแกไขปญหาทจรต

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

102

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

ขอ 105 ประกนใหมการสอบสวนอยางเตมททกขอกลาวหาท เกยวกบการสงหารนอกกระบวนการยตธรรมโดยเจาหนาทความมนคงในชวงสบปทผานมา และน าผกระท าผดมาลงโทษ

กระบวนการยตธรรม ขอ 109 ปฏ ร ประบบยต ธรรมเพ อประกนการปฏบตตอพลเรอนทกคนโดยเทาเทยมกน ขอ 110 ปฏ รประบบต ลาการ เพ อประกนธรรมาภบาลและการปฏบตทเทาเทยมกนตอประชาชนทกชนชนในสงคม ขอ 111 พฒนาระบบตลาการอยางตอเนองเพอประกนการเคารพและคมครองสทธของพลเรอน

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

103

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

11. ดานความมนคงทางสงคม

1. ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (ทกขอบท) 2.กตการะหวางประเทศ ว าด วยส ทธ พล เม อ ง และสทธทางการเมอง (ทกขอบท) 3.กตการะหวางประเทศ วาดวยสทธทางเศรษฐกจ ส งคมและว ฒนธรรม (ทกขอบท) 4.อนสญญาวาดวยการขจดการ เ ล อกปฏบ ต ตอสตร ในทกรปแบบ (ทกขอบท) 5.อนสญญาวาดวยสทธเดก (ทกขอบท) 6.อนสญญาวาดวยการ

การสงเสรมและคมครองกลมตางๆในสงคม ขอ 52-53 เสรมสรางความเขมแขง ของการด าเนนงานตามนโยบายและมาต รการต า งๆ เพ อ ค ม ครองกล มเปราะบางในสงคม

1.หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทย (ทกมาตรา) 2.หมวด 4 หน าท ของชนชาวไทย (ทกมาตรา) 3.หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ (ทกมาตรา)

1.ประเทศไทยมสดสวนแรงงานนอกระบบสง ซ งมรายไดไมแนนอน อกทงแรงงานนอกระบบจ านวนมากไมมนายจาง จงยากทจะจงใจใหแรงงานนอกระบบเข าส ระบบประกนสงคม 2.งบประมาณเพอรองรบนโยบายเกยวกบความมนคงทางสงคมสวนใหญ ม าจ ากภาษ ซ ง ต ง อย บนหลกการใหกล มวยท างานแบกรบภาระกล มผ ส งอาย (Pay-as-you-go) 3.ระบบการคมครองทางสงคม ทเปนทางการ อาจสงผลกระทบ เชงลบตอระบบคมครองทางสงคมอยางไมเปนทางการ

1.สถานการณสทธมนษยชนของประเทศไทยจากขอมลหนวยงานตางๆ (ทกสถานการณ) 2. ความทาทายจากผลประเมนแผนฯ ฉบบท 2 (ชวงครงแผน) (ทกมต) 3. สถานการณประเดน ท เ ก ย ว ข อ ง ก บ ส ท ธมนษยชนจากการรบรองป ฏ ญ ญ า ส ห ส ว ร ร ษ (ทกขอ)

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

104

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

ขจดการเลอกปฏบตทางเ ชอชาตในทกรปแบบ (ทกขอบท) 7.อนสญญาวาดวยการตอตานการทรมานและการลงประตบตหรอการลงโทษอนทโหดรายไรมนษยธรรมหร อย า ยศกดศร (ทกขอบท) 8.อนสญญาวาดวยสทธของคนพการ (ทกขอบท)

แตละกลมเปาหมาย

1.ผตองหา/ผตองขง

1.ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (ขอ 5,7-11) 2. กตการะหวางประเทศ ว าด วยส ทธ พล เม อ ง

การปรบปรงกฎหมายสทธมนษยชนภายในประเทศ ขอ 13 ออกกฎหมายใหการทรมานเปนความผดอาญา

1.หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทย บททวไป ความเสมอภาค สทธสวนบคคล เสรภาพในการชมชนและสมาคม สทธในกระบวนการยตธรรม (มาตรา 4-5,

1.ปญหาผตองหาถกรมท ารายขณะน าตวไปประกอบการจดท าแผน เพอรบสารภาพ การเผยแพรภาพ ผตองหาหรอจ าเลยออกมาปรากฏ

-

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

105

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

และสทธทางการเม อง (ขอ 3,10,14,16,24,26) 3.อนสญญาวาดวยการขจดตอสตรในทกรปแบบ (ขอ 15) 4.อนสญญาวาดวยสทธเดก (ขอ 2,3,9,20,39,40) 5.อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตทางเชอชาต ในทกรปแบบ (ขอ 5 ) 6.อนสญญาวาดวยการตอตานการทรมานและการประตบตหรอการล ง โทษอ นท โ หดร า ย ไรมนษยธรรมหรอย ายศกดศร (ทกขอบท)

กระบวนการยตธรรม ขอ 109 ปฏ ร ประบบยต ธรรมเพ อประกนการปฏบตตอพลเรอนทกคนโดยเทาเทยมกน ขอ 110 ปฏ รประบบต ลาการ เพ อประกนธรรมาภบาลและการปฏบตทเทาเทยมกนตอประชาชนทกชนชนในสงคม ขอ 112 ใหความส าคญตอการแกไขปญหาสภาพเรอนจ าและสถานกกตว รวมถงการขยายสาธารณปโภคตางๆทจ าเปน เพมเจาหนาทราชทณฑ และปรบปรงการเขาถงการดแลดานการรกษาพยาบาลและการใหค าปรกษาดานกฎหมายของนกโทษ ขอ 113 ด าเนนมาตรการทมประสทธ ภาพเพ อปรบปร งการ เขาถงการใหค าปรกษาดานกฎหมาย บรการดาน

30,32,39,40)

2.หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ 2.1 แนวนโยบายดานการกฎหมาย

และการยตธรรม (มาตรา 81) 2.2 แนวนโยบายดานการตางประเทศ

(มาตรา 82)

ตอหนาสาธารณชนทางสอสาร มวลชน โดยมไดมความสมครใจ อกท งการท าแผนประทษกรรมประกอบค ารบสารภาพ 2.ปญหาสภาพแวดลอมในหองขงและสวสดการส าหรบนกโทษหญง 3.จ านวนเรอนจ าคอนขางมความแออด ผตองหาหรอจ าเลยทมไดรบอนญาตใหปลอยตวชวคราว 4.ในการด าเนนคด ไมวาจะเปนชนพนกงานสอบสวน พนกงานอยการ หรอในชนศาล มความลาชา 5. ปจจบนการจดทนายความของรฐใหกบผตองหาในระหวางสอบสวนยงขาดประสทธผลเทาทควร เวนแตผตองหาจะจดหามาเอง

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

106

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

สขภาพและการศกษาของนกโทษ ข อ 114 พฒน า ระบ บกา ร ล ง โทษทางเลอกเพอลดจ านวนสตรและเดกในเรอนจ าอยางมประสทธภาพ ขอ 119 ประกนใหมการแยกเดกทกระท าความผดออกจากผตองขงทเปนผใหญ

กระบวนการปรองดอง ขอ 120 -122 สร า งความปรองดองระหวางภาคสวนตางๆ ในสงคมบนพนฐานของหลกการประชาธปไตย นตธรรม และขนตธรรม เพอน าไปสเสถยรภาพทางการเมองและสงคม และการพฒนาทางเศรษฐกจ ข อ 123 -124 ให ค ว ามส าค ญอย า งตอเนองกบกระบวนการปรองดอง ซงมความจ า เปน เพ อสนบสนนผลลพธ

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

107

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

เชงบวกดานสทธมนษยชนทเกยวกบเสรภาพของบคคล รวมถงเสรภาพในการแสดงออกและเสรภาพจากการถกแกแคนและการลงโทษนอกกระบวนการ ยตธรรม ขอ 125 ด าเนนความพยายามอยางตอเนองเพอสรางความปรองดองในชาต รวมถงการปฏบตตามขอเสนอแนะของกรรมการอสระตรวจสอบและคนหาความจรงเพอการปรองดองแหงชาต ขอ 126 เสรมสรางความเปนอสระ ประส ทธ ภาพ และทร พยากรของกรรมการอสระตรวจสอบและคนหาความจรงเพอการปรองดองแหงชาต ขอ 127 จดหาทรพยากรตางๆ ทจ าเปนแกคณะกรรมการอสระตรวจสอบและคนหาความจร ง เพ อการปรองดอง

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

108

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

แหงชาต (คอป.) เพอประกนความเปนอสระและประสทธภาพในการท างานของ (คปอ.) ขอ 128 ประกนสทธของผเสยหายและครอบครวในการเขาถงความยตธรรมแ ล ะ ก า ร เ ย ย ว ย า ท า ง ก ฎ ห ม า ย ท ม ป ร ะ ส ท ธ ภ าพ แ ละ ปร ะก น ว าคณะกรรมการอสระตรวจสอบและคนหาความจร ง เพ อการปรองดองแหงชาต (คอป.) ไดรบอ านาจเพยงพอทจะด าเนนงานอยางมประสทธภาพ

2. ผพนโทษ 1.ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (ขอ 5-9) 2.กตการะหวางประเทศ ว าด วยส ทธ พล เม อ ง และสทธทางการเมอง (ขอ 3,10,14,16,24,26)

- 1.หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทย บททวไป ความเสมอภาค สทธสวนบคคล เสรภาพในการชมชนและสมาคม สทธในกระบวนการยตธรรม (มาตรา 4-5,

30,32,39,40)

2.หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ

1.การถกกดกนจากสงคม อาจขาดการยอมรบการกลบเขาสสงคม 2.การหวนกลบไปท าความผดซ าของผพนโทษ แมวารฐมมาตรการชวยเหลอสงเคราะหแกผพนโทษ แตการตดตามหลงปลอยยงขาด

-

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

109

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

3.อนสญญาวาดวยการขจดตอสตรในทกรปแบบ (ขอ 15) 4.อนสญญาวาดวยสทธเดก (ขอ 2,3,9,20,39,40) 5.อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตทางเ ชอชาตในทกรปแบบ (ขอ 5 ) 6.อนสญญาวาดวยการตอตานการทรมานและการประตบตหรอการล ง โทษอ นท โ หดร า ย ไรมนษยธรรมหรอย ายศกดศร (ทกขอบท)

2.1 แนวนโยบายดานการกฎหมายและการยตธรรม (มาตรา 81)

2.2 แนวนโยบายดานการตางประเทศ (มาตรา 82)

ประสทธภาพและการบรณาการ ในการสงเคราะหหลงปลอยและการดแล ชวยเหลอ ระหวางภาคร ฐ ภาคประชาสงคมและภาคเอกชน ยงขาดประสทธภาพควรมหนวยงานเฉพาะตดตามสอดสองพฤตกรรม ผพนโทษ

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

110

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

3. ผตองหาคดยาเสพตดตาม พ.ร.บ.ฟนฟสมรรถ ภาพผตดยาเสพตด พ.ศ. 2545/ ผตด ยาเสพตดและผผานการบ าบด ฟนฟสมรรถ ภาพผตดยาเสพตด

1.ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน ( ขอ 5-11) 2.กตการะหวางประเทศ ว า ด ว ยส ท ธ พล เ ม อ ง และสทธทางการเมอง (ขอ 3,10,14,16,24,26) 3. อนสญญาวาดวยการขจดตอสตรในทกรปแบบ (ขอ 15) 4. อนสญญาวาดวยสทธเดก (ขอ 2,3,9,20,39,40) 5.อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตทางเ ชอชาตในทกรปแบบ (ขอ 5) 6.อนสญญาวาดวยการตอตานการทรมานและ

- 1.หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทย บททวไป ความเสมอภาค สทธสวนบคคล เสรภาพในการชมชนและสมาคม สทธในกระบวนการยตธรรม (มาตรา 4-5,

30,32,39,40)

2.หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ 2.1 แนวนโยบายดานการกฎหมาย

และการยตธรรม (มาตรา 81) 2.2 แนวนโยบายดานการตางประเทศ

(มาตรา 82)

ผตองหาในคดยาเสพตดท เขาสกระบวนการตามพระราชบญญตฟนฟสมรรถภาพผตดยาเสพตด พ.ศ. 2545 ทไมไดรบการประกนตวระหวางการตรวจพสจนและตองอยภ าย ในเ ร อนจ า ย อมไม สมควร โดยเฉพาะหากเปนเดกและเยาวชนตองถกสงเขาไปควบคมตวทสถานควบคมตวเพอการตรวจพสจนจงเปนการไมเหมาะสมเปนอยางยงตอเดกหรอแมแตผใหญทตองไปถกกกขงรวมกน

-

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

111

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

การประตบตหรอการล ง โทษอ นท โ หดร า ย ไรมนษยธรรมหรอย ายศกดศร (ทกขอบท)

4 . เ ห ย อ /ผเสยหาย

1.ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (ขอ 6 -11) 2.กตการะหวางประเทศ ว าด วยส ทธ พล เม อ ง และสทธทางการเมอง ( ขอ 3,10,14,16,24,26) 3.อนสญญาวาดวยการขจดตอสตรในทกรปแบบ (ขอ 15) 4.อนสญญาวาดวยสทธเดก(ขอ 2,3,9,20,39,40) 5.อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตทาง

ปญหาการคามนษย ขอ 86 แกไขสถานการณการคามนษยซงมนยเกนกวาขอบเขตพรมแดนของไทย ขอ 87 รวมมออยางใกลชดกบประเทศเพอนบานอยางตอเนองเพอขจดและปราบปรามการคามนษยโดยเฉพาะผหญงและเดก และเพอแกไขสถานการณ ของแรงงานโยกยายถนฐานแบบไมปกต ผลภยและผแสวงหาทพกพง ขอ 88 แกไขปญหาการคามนษยซงมประชากรตางชาตบางกลมตกเปนเหยอ และประกนวาจะไมมการใชมาตรการใดๆ ทขดตอหลกสทธมนษยชนกบกลม

1. หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทย บททวไป ความเสมอภาค สทธสวนบคคล เสรภาพในการชมชนและสมาคม สทธในกระบวนการยตธรรม (มาตรา 4 -5,

30,32,39,40)

2.หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ 2.1 แนวนโยบายดานการกฎหมาย

และการยตธรรม (มาตรา 81) 2.2 แนวนโยบายดานการตางประเทศ

(มาตรา 82)

1.ปญหาทส าคญทเหนจะเปนเรองของการเขาถงความยตธรรมของเหยอและพยานนนเปนไปไดยาก 2.คาเสยหายทศาลก าหนดใหเหยอในปจจบนยงไมสอดคลองกบสภาวะทางเศรษฐกจของเหยอมากนก ท าใหเหยออาจไมไดรบการชดใชเยยวยามากเทาทควร 3.สทธของผเสยหายในคดอาญา ส งผลกระทบต อกระบวนกา รยตธรรมของไทยมากขน 4.ปญหาการคามนษย

1 . ส ถ า น ก า ร ณ ส ท ธมนษยชนของประเทศไทยจากขอมลหนวยงานตาง ๆ

1.1 การคามนษย 2.ความทาทายจากผลประเมนแผนฯ ฉบบท 2 (ชวงครงแผน) (ทกมต) 3.สถานการณประเดน ท เ ก ย ว ข อ ง ก บ ส ท ธมนษยชนจากการรบรองป ฏ ญ ญ า ส ห ส ว ร ร ษ 3.1 อาชญากรรม

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

112

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

เ ชอชาตในทกรปแบบ (ขอ 5 ) 6.อนสญญาวาดวยการตอตานการทรมานและการประตบตหรอการล ง โทษอ นท โ หดร า ย ไรมนษยธรรมหรอย ายศกดศร (ทกขอบท)

คนเหลาน

ขอ 89 เพมความพยายามอยางตอเนองเพอขจดปญหาการคามนษยและการละเมดสทธดานแรงงานโดยเฉพาะอยางยง ตอผโยกยายถนฐานซงเปนกลมเปาะบาง

ขอ 90 แกไขปญหาการคามนษย รวมทงการฟนฟเยยวยาเหยอคามนษย

กระบวนการปรองดอง ขอ 128 ประกนสทธของผเสยหายและครอบครวในการเขาถงความยตธรรมและ การเยยวยาทางกฎหมายทมประสทธภาพ

5.ผ ตด เ ชอเอชไอว/เอดส

1.ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (ขอ 3,6, 21,25) 2.กตการะหวางประเทศ ว าด วยส ทธ พล เม อ ง และสทธทางการเมอง

- 1.หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทยสทธในการไดรบบรการสาธารณสขและสวสดการจากรฐ (มาตรา 4,5,30,51) 2. หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ

2.1 แนวนโยบายดานศาสนา สงคม สาธารณสข การศกษาและวฒนธรรม

1.ปญหาดานทศนคตตอผตดเชอเอชไอว/เอดสจากความไมรขอมลทถกตอง 2.ภายในเรอนจ า สถานพนจเดก จะมการตรวจผตองขง หรอผถกพนจ วามการตดเอดสหรอไม ถาตด

1.สถานการณประเดนทเกยวของกบสทธมนษยชนจากการรบรองปฏญญาสหสวรรษ

1.1 การยบยงการแพรระบาดครงใหมของเอดส

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

113

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

(ขอ 24,25,26) 3. กตการะหวางประเทศ วาดวยสทธทางเศรษฐกจ ส งคมและว ฒนธรรม (ขอ 12) 4.อนสญญาวาดวยการขจดการ เล อกปฏบ ต ตอสตร ในทกรปแบบ (ขอ 11,12,14) 5. อนสญญาวาดวยสทธเดก (ขอ 3,23,24,25) 5. อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตทางเ ชอชาตในทกรปแบบ (ขอ 5)

(มาตรา 80) 2 .2 แนวนโยบายด าน เศรษฐก จ

(มาตรา 84) 2.3 แนวนโยบายดานทดน ทรพยากร

ธรรมชาตและสงแวดลอม (มาตรา 85)

กจะมการจดใหไปพกรวมอย ในสถานทเดยวกนเปน ซงดเปนการแบงแยก

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

114

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

6.ผใชแรงงาน

1.ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (ขอ 23) 2.กตการะหวางประเทศ วาดวยสทธพลเมองและส ท ธ ท า ง ก า ร เ ม อ ง (ขอ 22, 25,26) 3.กตการะหวางประเทศ วาดวยสทธทางเศรษฐกจ ส งคมและว ฒนธรรม (ขอ 6,7,8,9) 4.อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตรในทกรปแบบ (ขอ 6,11) 5. อนสญญาวาดวยสทธเดก (ขอ 3,23,24,25) 6. อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตทาง

การคมครองผโยกยายถนฐานและผแสวงหาทพกพง ขอ 75-79 เสรมสรางความเขมแขงของการบงคบใชกฎหมาย เพอใหความคมครองแรงงานโยกยายถนฐานอยางเพยงพอ ประกนคาแรงขนต า และความปลอดภยในการท างาน และประกนการเขาถงบรการดานสขภาพและความยตธรรมของแรงงานโยกยายถนฐานอยางเทาเทยมกน

1.หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทย บททวไป ความเสมอภาค สทธเสรภาพของบคคล สทธเสรภาพในการประกอบอาชพ เสรภาพในการขมนมและสมาคม สทธในการไดรบบรการสาธารณสขและส ว ส ด ก า ร จ า ก ร ฐ ( ม า ต ร า 4 , 3 0 , 38,43,44,52,64) 2.หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ

2 .1 แนวนโยบายด าน เศรษฐก จ(มาตรา 84)

รฐบาลก าหนดอตราคาจางขนต า วนละ 300 บาทและมผลบงคบใชทวประเทศ เมอมกราคม 2556 แตการเพมคาจางขนต ามแนวโนม ท จ ะส งผ ล ให เ ก ดก าร ว า ง ง าน เนองจากการหลงไหลเขามาของแรงงานตางชาต การขาดทกษะ และปญหาเงนเฟอ

-

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

115

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

เ ชอชาตในทกรปแบบ (ขอ 5)

7. คนจน/ผไดรบผล กระทบจากการพฒนา

- การสง เสรมและคมครองสทธทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม ขอ 38-39 แกไขปญหาความไมเทาเทยมกนและความเหลอมล าในสงคมในการเขาถงโอกาสและบรการตางๆของคนย า ก จ น แ ล ะ ค น ช า ย ขอ บ เ พ อ ใ หป ร ะ ช า ชน ท ก ค น ส า ม า ร ถ ใ ช ส ท ธ ของตนเองไดตามทระบไวในแผนและนโยบายการปฏรปประเทศ ขอ 40-42 ด าเนนการอยางตอเนองในการปรบใชยทธศาสตรและแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต โดยเฉพาะอยางยงเพอลดความยากจน เพอม งชวยเหลอคนยากจนและผดอยโอกาส เพอใหประชาชนทกคนมมาตรฐานการ

1.หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทย บททวไป ความเสมอภาค (มาตรา 4,30) 2.หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ

2.1 แนวนโยบายด าน เศรษฐกจ(มาตรา 84)

1.ไมมทอยอาศยเปนของตนเอง 2.การบรการพนฐานของรฐ คนจนยงขาดโอกาสทจะเขาถงบรการทางสงคมของรฐ 3.ความไมเทาเทยมในการเขาถงความยตธรรมของคนจน

-

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

116

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

ด าเนนชวตทเพยงพอ ขอ 46 แกไขปญหาความไมเทาเทยมกนในสงคมและความไมเทาเทยมในการเขาถงโอกาสและบรการตางๆ ของคนยากจนและคนชายขอบ

8. เกษตรกร - - 1. หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทย บททวไป ความเสมอภาค และสทธชมชน (มาตรา 4,5,30,66,67) 2. หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ

2 . 1แนวน โยบายด า น เ ศรษฐก จ (มาตรา 84)

2.2 แนวนโยบายดานทดน ทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม (มาตรา 85)

1.ยงมเกษตรกรจ านวนมากไรทท ากนหรอมทท ากนไมเพยงพอ ตองเชาทดน 2.เกษตรกรสวนใหญยงใชสารเคมในการผลตทงปย และสารก าจดศตรพช

3.เกษตรกรยงขาดการพฒนาความร

และทกษะในการประกอบอาชพเพอใหมความสามารถในการแขงขนดานคณภาพสนคาผลตผลไมเขาใจบทบาท และหลกการของการจดตงสหกรณ

-

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

117

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

9. ผสงอาย 1.ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (ขอ 25)

- 1.หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทย บทท ว ไป สทธ ในการได รบบรการสาธารณสขและสวสด ก ารจากร ฐ (มาตรา 4,5,30,53) 2.หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ

2.1แนวนโยบายดานศาสนา สงคม การสาธารณสข การศกษาและวฒนธรรม (มาตรา 80)

1.สวสดการส าหรบผสงอายยงคงตงอยบนพนฐานของการสงเคราะห ขาดความยงยน 2.การเตรยมความพรอมส าหรบประเทศในการเขาสสงคมผสงอายยงคงมลกษณะทคอนขางแยกสวน 3.ระบบการออมของประเทศยงคงไมมประสทธภาพเพยงพอใหเกดการเปลยนผานระบบสวสดการของประเทศ

1.ความทาทายจากผลประเมนแผนฯ ฉบบท 2 (ชวงครงแผน) (ทกมต) 2.สถานการณประเดน ท เ ก ย ว ข อ ง ก บ ส ท ธมนษยชนจากการรบรอง ปฏญญาสหสวรรษ

2.1 ผสงอาย

10. เดกและเยาวชน

1.ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (ขอ 25) 2.อนสญญาวาดวยสทธเดก (ทกขอบท)

การสงเสรมและคมครองกลมตางๆในสงคม ขอ 65-67 สงเสรมและคมครองสทธสตรของเดกอยางตอเนอง

ขอ 68-69 แกไขปญหาการลวงละเมดทางเพศ การทารณ การลงโทษ การใชแรงงานเดก

1.หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทยความเสมอภาค สทธในกระบวนการยตธรรม สทธเสรภาพในการศกษา และสทธในการไดรบบรการสาธารณสขและสวสด การจากร ฐ ( มาตรา 30 ,40 49,50,52) 2.หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ

1.เดกและเยาวชนจ านวนมากยงตองประสบกบปญหาความมนคงในการด ารงชวต 2.บทบาทและหนาทของครอบครวในการดแลและสรางความมนคงในพฒนาการของเดกถดถอยลงอยางมาก

1 . ส ถ า น ก า ร ณ ส ท ธมนษยชนของประเทศไทยจากขอมลหนวยงานตาง ๆ

1.1 คามนษย 2.ความทาทายจากผลประเมนแผนฯ ฉบบท 2

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

118

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

ปญหาการคามนษย ขอ 90 แกไขปญหาการคามนษย รวมทงการฟนฟเยยวยาเหยอคามนษย

2.1 แนวนโยบายดานศาสนา สงคม ก า ร ส า ธ า ร ณ ส ข ก า ร ศ ก ษ า แ ล ะวฒนธรรม (มาตรา 80)

2.2 แนวนโยบายดานการตางประเทศ (มาตรา 82)

3.เดกบางสวนจ า เปนตองเขาสตลาดแรงงานต งแตอายยงนอย ท าใหขาดวฒภาวะ วฒการศกษา ตลอดจนประสบการณ 4.ระบบการศกษาในทกระดบยงคงเป นปญหาใน เ ช งคณภาพท ไ มสามารถเตรยมความพรอมแกเดก ในการเขาสพฒนาการในขนตอไปอยางเพยงพอ 5. กลมเดกทตองไดรบการคมครองเปนพเศษยงคงมปญหาในหลายดาน

(ชวงครงแผน) (ทกมต) 3.สถานการณประเดนทเกยวของกบสทธมนษยชนจากการรบรองปฏญญาสหสวรรษ

3.1 พฒนาคณภาพการศกษา

3.2 การพฒนาสขภาพมารดาและเดก

11. สตร 1.ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (ขอ 25) 2. อนสญญาวาดวยการขจดการ เล อกปฏบ ต ตอสตร ในทกรปแบบ

การสงเสรมและคมครองกลมตางๆในสงคม ข อ 6 0 -6 4 ด า เ น น ม า ต ร ก า ร เ พ อปรบเปลยนทศนคตของสงคม วฒนธรรม และประเพณดงเดมทเปดโอกาสตอการ

1.หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทย สทธเสรภาพของชนชาวไทยความเสมอภาค สทธในกระบวนการยตธรรม สทธเสรภาพในการศกษา และสทธในการสว สด ก า รจากร ฐ ( ม าตรา 30 ,40

1.การคาหญงและเดก 2.การกระท าร นแรงต อสตร ในครอบครวและการคกคามทางเพศในทท างาน 3.ปญหาการตงครรภไมพรอม

1 . ส ถ า น ก า ร ณ ส ท ธมนษยชนของประเทศไทยจากขอมลหนวยงานตางๆ

1.1 คามนษย

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

119

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

(ทกขอบท) ใชความรนแรงตอสตร ขอ 65 สงเสรมและคมครองสทธสตรของเดกอยางตอเนอง ขอ73 ด าเนนงานดานสขภาพทางเพศและอนามยเจรญพนธอยางครอบคลม

49,50,52) 2.หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ (ทกมาตรา)

2.ความทาทายจากผลประเมนแผนฯ ฉบบท 2 (ชวงครงแผน) (ทกมต) 3.สถานการณประเดนทเกยวของกบสทธมนษยชนจากการรบรองปฏญญาสหสวรรษ

3.1 การพฒนาสขภาพมารดาและเดก

12. คนพการ 1.ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (ขอ 25) 2.อนสญญาวาดวยคนพการ (ทกขอบท)

การเสรมสรางความเขมแขงของกลไกและแผนสทธมนษยชน

ขอ 18 พฒนาขดความสามารถของ

สถาบนดานคนพการ รวมทงสถาบนทางการศกษาและสขภาพอยางตอเนอง การสงเสรมคมครองผพการในสงคม ขอ 56 เพมความส าคญในการประกนการ เข า ถ งการม ส วนร วมของสตร

1.หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทย (ทกมาตรา) 2.หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ (ทกมาตรา)

1.แมวาจะไดมกฎหมายและมตคณะร ฐมนตร ก าหนดให สถานราชการและระบบขนสงมวลชนตองมสงอ านวยความสะดวกทจ าเปนแกคนพการ แตในความเปนจรงแลวยงคงมจ ากด เนองจากการขาดงบประมาณและการไม เล ง เหนความส าคญ

-

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

120

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

คนพการ และชนกลมนอยอนๆ 2.ระบบสวสดการส าหรบคนพการโดยเฉพาะอยางยงการศกษายงคงแยกสวน 3.ความพการยงคงเปนอปสรรคส าคญในการประกอบอาชพและปญหาความยากจน

13. ผ ไรรฐ ช า ต พ น ธและผแสวง หาทพกพ งหรอผหนภยการสรบ

1.ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (ขอ 2) 2.อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตทางเ ชอชาตในทกรปแบบ (ทกขอบท)

การสงเสรมและคมครองกลมตางๆ ในสงคม ขอ 44 สงเสรมและคมครองสทธทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม และการใหความส าคญเปนพเศษกบสขภาพและการศกษา ขอ 45 ประกนการเขาถงการศกษา ความมนคงทางสงคม การดแลสขภาพ และโอกาสทางเศรษฐกจ ส าหรบทกคนอยางเทาเทยม ซงรวมถงสตรมสลมและสตรทสมรสกอนวยอนควร

1.หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทย (มาตรา 4,30)

1.กลมผไรรฐจะมความเปนอยอยางแออด ไมถกสขลกษณะ ไมสามารถเขาถงระบบการปองกนและรกษา พยาบาล 2. นโยบายการใหการศกษาแกเดกในครอบครวคนไรร ฐย งมความขดแยงในแนวคด 3.เดกในครอบครวคนไรรฐเตบโตขนมาในสงแวดลอมทไมด การขาดโอกาสในการพฒนาคณภาพชวต 4.ปญหาการประกอบอาชพ เมอไม

1 . ส ถ า น ก า ร ณ ส ท ธมนษยชนของประเทศไทยจากขอมลหนวยงานตางๆ

1.1 สทธและสถานะบ ค ค ล ข อ ง ค น ไ ร ร ฐ ไ ร ส ญ ช า ต ผ อ พ ย พ คนไทยพลดถนและผหนภยจากการสรบ

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

121

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

ขอ 46 แกไขปญหาความไมเทาเทยมกนในสงคมและความไมเทาเทยมในการเขาถงโอกาสและบรการตางๆ ของคนยากจนและคนชายขอบ ขอ 47 -48 ปรบปร งระบบประก นสขภาพ พฒนาระบบสขภาพ เพอลดความเหลอมล าและใหมความเทาถงระบบประกนสขภาพอยางเสมอภาค และสงเสรมใหทกภาคสวนของสงคมสามารถเขาถงสทธดานสขภาพ ขอ 50 สงเสรมคณภาพในการเขาถงการศกษา รวมถงการเขาถงการศกษาอยางเทาเทยมกนส าหรบเดกทกคน ขอ 52-53 เสรมสรางความเขมแขงของกา รด า เน น ง านตามน โ ยบายและมาต รการต า งๆ เพ อ ค ม ครองกล มเปราะบางในสงคม

มหลกฐานบตรประชาชน ไมไดรบการศกษา 5.ป ญ ห า ด า น ก า ร เ ป น เ ห ย ออาชญากรรม 6.ปญหาการถกดถกดหมน ถกกดขขมเหง และการเลอกปฏบต 7.ปญหาขอกฎหมาย ทยงไมเกดความสมดลระหวางความมนคงของรฐและสทธมนษยชนของกลมคนไรรฐ และปญหาการบงคบใชกฎหมาย

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

122

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

การคมครองผโยกยายถนฐานและ ผแสวงหาทพกพง ขอ 54 เสรมสร างแนวคดของการยอมรบความหลากหลายทางสงคมและชาตพนธในสงคมไทย และคมครองสทธขนพนฐานอยางตอเนอง ขอ 55 แกไขปญหาการเลอกปฏบตตอเดกและวยรนทเปนชนกลมนอยหรอทตกอยในสถานการณทมความเปราะบางเปนพเศษ ขอ 56 การใหความส าคญมากขนกบการจดท ากรอบกฎหมายเพอประกนการเขาถงการมสวนรวมของสตรในกระบวน การตดสนใจอยางเทาเทยม ขอ 74 ด าเนนมาตรการเพอปองกนและแก ไ ขปญหากา รจ บก ม ค ม ข ง ต ามอ าเภอใจ การใชความรนแรง การละเมด

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

123

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

และการแสวงผลประโยชนจากผโยกยายถนฐาน ขอ 75 เสรมสรางความเขมแขงของการบงคบใชกฎหมายเพอใหความคมครองแรงงานโยกยายถนฐานอยางเพยงพอ ประกนคาแรงขนต า และความปลอดภยในการท างาน และประกนการเขาถงบรการดานสขภาพและความยตธรรมของแรงงานโยกยายถนฐานอยางเทาเทยมกน ข อ 76 -77 ประก นความค มครอ ง สทธมนษยชนของผ โยกยายถนฐาน และแรงงานตางชาตทกคนอยางเตมท โดยเฉพาะอยางยงการสงเสรมความปลอดภยและสวสดการส าหรบกลมคนดงกลาว

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

124

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

ขอ 78 ด า เนนความพยายามอยางตอเนอง เพอคมครองผลประโยชนของแรงงานโยกยายถนฐาน รวมถงผานทางมาตรการทางกฎหมายทเหมาะสม ขอ 79 เสรมสรางความเขมแขงของกรอบกฎหมายดานสทธมนษยชนและบงคบใชกฎหมายดงกลาวเพอคมครอง ผโยกยายถนฐาน ผแสวงหาทพกพง และเหยอคามนษย ขอ 80 จดท านโยบายระยะยาวเกยวกบแรงงานโยกยาย ถนฐาน ขอ 81 ประกนใหผโยกยายถนฐานทพบในทะเลไดรบมาตรการการคมครองอยางเตมทตามทควรจะไดรบภายใตกฎหมายระหวางประเทศ ขอ 82 ประกนการเคารพหลกการไมผลกดนกลบในกรณของผแสวงหาทพก

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

125

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

พงและผลภย/หลกเลยงการปดพนท พกพงบรเวณชายแดนตะวนตกกอนเวลาอนสมควร ในขณะทเงอนไขส าหรบการกลบโดยสมครใจ ปลอดภย และสมศกดศร ยงไมพรอม/ดแลความตองการดานความคมครองของกลมเปราะบางตางๆ อาท กลมชาวโรฮงญา โดยใหสอดคลองกบกฎหมายระหวางประเทศ ขอ 83 งดเวนการผลกดนกลบผแสวงหาทพกพง ขอ 84 อ านวยความสะดวกการเขาถงขนตอนการแสวงหาทพกพงเพอประกนการค มครองระหว างประเทศแกผแสวงหาทพกพง ขอ 85 เสรมสร างความรวมมอกบส าน กงานข าหลวงใหญผ ล ภ ยแห งสหประชาชาต รวมถงประเทศผบรจาค

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

126

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

และองคกรเอกชน เพอใหการชวยเหลอดานมนษยธรรมทจ าเปนและคมครองสทธขนพนฐานแกผหนภยทประเทศไทยใหทพกพง ขอ 86 แกไขสถานการณคามนษย ซงนยเกนกวาขอบเขตพรหมแดนของไทย ขอ 87 รวมมออยางใกลชดกบประเทศเพอนบานอยางตอเนองเพอขจดและปราบปรามการคามนษย เพอแกไขสถานการณของแรงงานโยกยายถนฐานแบบไมปกต ผ ลภ ย และผแสวงหา ทพกพง ขอ 88 เรงแกไขปญหาการคามนษยซงมประชากรตางชาตบางกลมตกเปนเหยอ และประกนวาจะไมมการใชมาตรการใดๆ ทขดตอหลกสทธมนษยชนกบกลมคนเหลาน

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

127

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

ขอ 89 ขจดปญหาการคามนษยและการละเมดสทธดานแรงงานโดยเฉพาะอยางย งตอผ โยกย ายถนฐานซ ง เปนกล มเปราะบาง

14. ผไดรบผลกระทบจากสถาน การณความรนแรง

- สถานการณในจงหวดชายแดนภาคใต ขอ 35 ประกนใหออกกฎหมายของไทยสอดคลองกบกฎหมายระหวางประเทศดานสทธมนษยชนในสวนท เกยวกบเสรภาพในการแสดงออก ขอ 96 -97 เร งความพยายามอย า งตอเนองเพอแกไขสถานการณในจงหวดชายแดนภาคใต และประกนการใหความส าคญล าดบตนกบการสรางความปรองดองตอไปและประกนวาทกฝายจะไดรบความยตธรรม

1.หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทย เสรภาพในการชมนมและการสมาคม (มาตรา 4,30,63) 2.หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ

2.1 แนวนโยบายกฎหมายและการยตธรรม (มาตรา 81)

1.สถานการณความรนแรงของจงหวดชายแดนภาคใตทภาครฐยงดแลไมทวถงในดานการรกษา ความปลอดภย 2.การกอเหตประทวงจากความขดแยงทางการเมอง 3.การกอเหตความรนแรงในสงคมจากความขดแยงทางสงคมและความขดแยงทางการเมอง

1 . ส ถ า น ก า ร ณ ส ท ธมนษยชนของประเทศไทยจากขอมลหนวยงานตางๆ

1.1กระบวนการยตธรรม การเมองการปกครอง

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

128

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

ขอ 98 ตดตามและประเมนผลอยางใกลชดตอการด าเนนการตามแผนแมบท การอ านวยความยต ธรรมและแผนยทธศาสตรเพอการพฒนากระบวนการยตธรรมในพนทสามจงหวดชายแดนภาคใต ขอ 99 สอบสวนขอกลาวหาละเมด

สทธมนษยชนโดยทกฝายในจงหวดชายแดนภาคใต ขอ 100 ปรบปรงสถานการณในภาคใตของไทยเพอน าไปสการยกเลกกฎหมายพเศษดานความมนคง ขอ 101 ด าเนนมาตรการอยางตอเนองเพอประกนวาขอกลาวหาการละเมด สทธมนษยชนโดยต ารวจและเจาหนาท ความมนคงจะไดรบการสอบสวนและด าเนนคดอยางเหมาะสม

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

129

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

ขอ 102 สอบสวนขอกลาวหาการละเมดสทธมนษยชนทงหมดโดยพลน รวมทงในสามจงหวดชายแดนภาคใต และน าตวผกระท าผดมาลงโทษ ขอ 103 แกไขปญหาการลอยนวลของผกระท าผดในคดตางๆ และตอภาคสวนตางๆ ของสงคมไทยโดยการเสรมสรางความเปนอสระของส านกงานอยการและตลาการ ขอ 104 แกไขปญหาทจรตและการ ไมลงโทษเจาหนาทรฐทกระท าความผด ขอ 105 ประกนใหมการสอบสวนอยางเตมททกขอกลาวหาเกยวกบการสงหารนอกกระบวนการยตธรรม โดยเจาหนาทความมนคงในชวง 10 ปทผานมาและน าผกระท าผดมาลงโทษ

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

130

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

ขอ 106 ด าเนนมาตรการโดยไมลาชาเพอขอใหกองทพ กองก าลงความมนคง และหนวยงานของรฐอนๆ ใหความรวมมออยางเตมทกบการสอบสวนกรณการละเมดสทธมนษยชนในสวนตางๆ ของประเทศ ในฐานะทเปนสวนส าคญ ในการสรางวฒนธรรมความรบผดชอบดานสทธมนษยชนของหนวยงานและเจาหนาทรฐ ขอ 107 ด า เนนมาตรการท จ า เปนทงหมดเพอแกไขปญหาการลอยนวลของผทละเมดสทธมนษยชน ขอ 108 ใชมาตรการทางกฎหมายทงหมดทสามารถเปดเผยความจร ง ลงโทษผทกระท าความผดและใหการชดเชยแกผไดรบความเสยหาย เพอยตการลอยนวลของผกระท าความผด

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

131

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3

บรบทสากล (สรปเฉพาะประเดนส าคญ) บรบทประเทศไทย (สรปเฉพาะประเดนส าคญ)

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน/

สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธ

มนษยชนทไทยเปนภาค

ขอเสนอแนะทไทยรบมาปฏบตกระบวนการ UPR

รฐธรรมนญแหงราชอาณาไทย พ.ศ. 2550

ขอคดเหนหรอความตองการ ของประชาชนจากการลงพนท

ทกจงหวดทวประเทศ

สถานการณ สทธมนษยชน

ทส าคญ

กระบวนการปรองดอง ขอ 120 -124 สร างความปรองดอง

ร ะ ห ว า ง ภ า ค ส ว น ต า ง ๆ ใ น ส ง ค ม บนพนฐานของหลกการประชาธปไตย นตธรรม และขนตธรรม เพอน าไปสเสถยรภาพทางการเมองและสงคม และการพฒนาทางเศรษฐกจ ขอ 128 ประกนสทธของผเสยหายและ

ครอบครวในการเขาถงความยตธรรมและการ เย ย วย าทางกฎหมายท มประสทธภาพ

15.ความหลากหลายทางเพศ/ อตลกษณทางเพศ

- - 1. หมวด 3 สทธเสรภาพของชนชาวไทย (มาตรา 4,30)

1.สงคมไทยขาดความร และความเขาใจตอตวตนและวถชวตทางเพศของกลมบคคลทมความหลากหลายทางเพศ 2.สภาพปญหากะเทย สาวประเภทสอง ผหญงขามเพศถกเลอกปฏบตในดานตางๆ

1.สถานการณสทธมนษยชนของประเทศไทยจากขอมลหนวยงานตาง ๆ

1.1 ความหลากหลายทางเพศ : เพศสภาวะและความเทาเทยมทางเพศ

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

132

7. การรวมแสดงความคดเหนจากทกภาคสวนตอรางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 จากการรบฟงความคดเหนของตวแทนจากทกภาคสวนในการจดท าแผนสทธมนษยชนแหงชาต

ฉบบท 3 โดยในระยะท 1 (ปงบประมาณ 2555) เปนการยกรางแผนสทธมนษยชนจากระดบพนท ครอบคลม ทง 4 ภมภาคและกรงเทพมหานคร นน ไดสะทอนถงปญหาการเขาไมถงสทธ การเลอกปฏบต ความไมเทาเทยมและความเหลอมล าของคณภาพและมาตรฐานการใหบรการ การไมไดรบการคมครองสทธอยางเปนธรรมและการถกละเมดสทธในกลมตางๆ และไดน ามาสรปประมวลผลยกรางเปนรางแผนสทธมนษยชนระดบพนท จากนนน าเขาสกระบวนการรบฟงความคดเหนและวพากษรางแผนสทธมนษยชนในระยะท 2 (ปงบประมาณ 2556) โดยเปดรบฟงความคดเหนจากทกภาคสวนในหลายชองทาง ไดแก เวทประชมวพากษรางแผนฯ ในพนท 9 ภาค และกรงเทพมหานคร การวพากษ on line ผานเวบไซตกรมคมครองสทธและเสรภาพ และแบบสอบถามความคดเหนสงทางไปรษณยและจดหมายอเลกทรอนกส

ซงจากการประมวลผลความคดเหนผานแบบสอบถามความคดเหนทมตอรางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 พบวามากกวารอยละ 94 ของผตอบแบบสอบถามเหนดวยกบรางแผนฯ ในแตละดาน และมากกวารอยละ 90 ของผตอบแบบสอบถาม เหนดวยกบรางแผนฯ ในแตละกลมเปาหมาย ดงแสดง ในแผนภมดงน

7.1 แผนภมแสดงความคดเหนทมตอรางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 จ าแนกตามดาน

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

133

7.2 แผนภมแสดงความคดเหนทมตอรางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 จ าแนกตามกลมเปาหมาย

หมายเหต ในแตละเวทหรอการเปดรบฟงความคดเหนไดมการเพมเตมกลมเปาหมายส าคญทมโอกาสเสยงตอการ

ถกละเมดสทธมนษยชน ซงควรตองไดรบการดแลเปนพเศษดวย เชน กลมหลากหลายทางเพศ/อตลกษณทางเพศ กลมผรบผลกระทบจากสถานการณความรนแรง

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

134

บทสรป แมวาการใหความหมายของสทธมนษยชน ยงไมปรากฏนยามทชดเจน แตสวนใหญนานาประเทศ

ยดแนวทางทสหประชาชาตไดก าหนดหลกการพนฐานดานสทธมนษยชนใหน าไปเปนแนวทาง ทงการจดใหมคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาตและแผนสทธมนษยชนแหงชาตเพอเปนหลกประกนใหกบประชาชน ในประเทศ ส าหรบแผนสทธมนษยชนแหงชาต พบวา บรรดาประเทศสมาชกประชาคมอาเซยน 10 ประเทศนน นบไดวามเฉพาะประเทศอนโดนเซย ฟลปปนสและประเทศไทยเทานน ทมแผนปฏบตการสทธมนษยชนแหงชาตและตงคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาตทเปนองคกรอสระ ขณะทมาเลเซยมคณะกรรมการ สทธมนษยชนแหงชาต แตยงไมมแผนสทธมนษยชนแหงชาต สวนประเทศสมาชกประชาคมอาเซ ยนอนๆ ยงไมมการตงคณะกรรมการสทธมนษยชนท เปนองคกรอสระและยงไมมแผนสทธมนษยชนแหงชาต นอกจากนนนานาประเทศทไดทบทวนวรรณกรรมมาขางตนลวนแตมการใชรปแบบแตกตางกนออกไป สวนใหญ มแผนปฏบตการสทธมนษยชน ยกเวนสหรฐอเมรกาไมมทงแผนสทธมนษยชนและไมมคณะกรรมการ สทธมนษยชนแตยดรฐธรรมนญเปนหลกปฏบต เปนตน

การยกรางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 ครงน จงเปนการศกษาทบทวนวรรณกรรมจากแหลงขอมลตางๆ ไดแก แผนสทธมนษยชนของสหประชาชาต ปฏญญาสากล แผนสทธมนษยชนแหงชาต ของประชาคมอาเซยน และแผนสทธมนษยชนแหงชาตของประเทศอนๆ รวมทงการทบทวนสถานการณ ดานสทธมนษยชน (Universal periodic Review, UPR) รฐธรรมนญและกฎหมายทเกยวของ และประเดนแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 1 และแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 ตลอดจนเปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษ และการวเคราะหสถานการณทเกยวของประเดนททาทายในการพฒนาสทธมนษยชนของประเทศไทย

กฎบตรสหประชาชาต กลาวถงสทธมนษยชนไวในทตาง ๆ เชน ในอารมภบท และในขอ 1 ขอ 13 ขอ 55 ขอ 56 ขอ 62 และขอ 76 เทานน แตมไดมค านยามหรอค าอธบายเกยวกบสทธมนษยชนแตอยางใด แตอยางไรกตาม คณลกษณะของสทธมนษยชนทกลาวไวคอ สทธมนษยชนเปนสทธตามธรรมชาต สทธทไรพรมแดน สทธของมนษยทกคน สทธนรนดร สทธเฉพาะตวของมนษย สทธทปราศจากสภาพบงคบ ดงนนตามกฎบตรสหประชาชาตยอมใหแนวทางดานสทธมนษยชนทเปนภาพกวางครอบคลมในมตหลายมต

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชนเปนค าประกาศทไดรบการลงมตยอมรบโดยสมชชาใหญ แหงสหประชาชาตในการประชม เมอวนท 10 ธนวาคม ค.ศ. 1948 ณ Palais de Chaillot กรงปารส ประเทศฝรงเศส ปฏญญานเกดขนจากประสบการณตรงทไดรบในชวงสงครามโลกครงทสอง และน าเสนอสทธท มวลมนษยสมควรไดรบมาตงแตเกด ประกอบไปดวยขอตกลง 30 ขอ ในภายหลง ปฏญญานไดถกน ามาอธบายขยายความในสนธสญญาระหวางประเทศ เครองมอทางดานสทธมนษยชนตามภมภาค รฐธรรมนญของชาต และกฎหมาย

ส าหรบรฐธรรมนญประเทศไทย ภายหลงจากไดใหการรบรองปฏญญาสากลฯ ดงกลาว ไดมการด าเนนการแกไขกฎหมายภายในใหสอดคลองกบปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน รวมทงใหความส าคญทางดานสทธมนษยชนมากขนโดยจดท ารฐธรรมนญท มขอความพทกษสทธมนษยชนหลายฉบบ

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

135

เชน รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 และ พ.ศ. 2550 เปนตน ส าหรบรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 ฉบบปจจบนไดใหการรบรองและคมครองสทธและเสรภาพของประชาชนไวอยางกวางขวางโดยมสาระส าคญในประเดน ศกดศรของความเปนมนษย ความเสมอภาคของบคคล สทธของผตองหา สทธของพยานและผเสยหายในคด สทธของเดก เสรภาพในการนบถอศาสนา เสรภาพทางการศกษา สทธในทรพยสน สทธในบรการสาธารณสขและสวสดการ สทธของผสงอาย สทธของคนพการหรอทพพลภาพ สทธของผบรโภค สทธของชมชนทองถน เสรภาพในการรวมกลมและการชมนม สทธในการรบรขอมลขาวสารและมสวนรวม สทธในการรองทกขและฟองคด ซงสทธตางๆ เหลาน มรฐธรรมนญรบรองเปนหลกประกนทส าคญในการแสดงถงการค านงถงสทธตางๆดงกลาวไวอยางครอบคลม

นอกจากนมตตางๆจากค าแนะน าทรบรองโดยคณะมนตรสทธมนษยชนแหงสหประชาชาต ไดจดท ารายงานทบทวนสถานการณสทธมนษยชนของประเทศตางๆไวภายใตกระบวนการ Universal Periodic Review (UPR) ไดมค าแนะน าใหประเทศไทยรบไปปฏบตในประเดนส าคญหลายประเดน ซงจะเปนประโยชนตอการน าไปปรบปรงและพฒนางานดานสทธมนษยชนของประเทศไทยทก าลงด าเนนการยกรางแผน สทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 ตอไป รวมทงการทประเทศไทยไดมการด าเนนการตามเปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษ โดยจากการรายงานผลตามเปาหมายครงแรกในป 2547 และครงทสองเมอป 2553 ซงพบวาประเทศไทยไดบรรลเปาหมายการพฒนาหลายดาน อยางไรกตามยงมภารกจททาทายในหลายประเดนซงไดมการวเคราะหสถานการณประเดนทส าคญหลายมตเพอเปนขอมลในการน าไปสการวพากษในการยกรางแผนสทธมนษยชนทงสองระยะ

ทส าคญประเทศไทยไดมแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 1 และแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 โดยรฐบาลไทยไดเรมด าเนนการจดท านโยบายและแผนปฏบตการแมบทแหงชาตดานสทธมนษยชน ฉบบท 1 ซงเปนแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบแรกของประเทศไทย โดยกรอบนโยบายจะครอบคลมประเดน สทธมนษยชนทง 11 ดาน 20 กลมเปาหมาย พรอมทงไดท าการตดตามและประเมนผลการปฏบตตามแผน สทธมนษยชนแหงชาต ฉบบแรก มาตงแตป พ.ศ. 2548 – 2550 พบวา กวารอยละ 70 ของหนวยงานกลมเปาหมายมการน าแผนสทธมนษยชนแหงชาต ไปสการปฏบต และมหนวยงานทมผลการปฏบตตามโครงการ/กจกรรมของหนวยงานในปงบประมาณ พ.ศ. 2551 ทมความสอดคลองกบนโยบายและแผนแมบทแหงชาตดานสทธมนษยชนฯ มจ านวนทงสน 5,154 โครงการ/กจกรรม (กรมคมครองสทธและเสรภาพ, 2554) ซงลกษณะของแผนสทธมนษยชนแหงชาตฉบบแรก จะเปนแผนแมบททก าหนดประเดนดานสทธมนษยชน ในภาพกวาง

ส าหรบแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 (พ.ศ. 2552- 2556) ดวยกระบวนการมสวนรวมของทกภาคสวน เพอใหหนวยงานทเกยวของน าแผนไปสการปฏบต ดวยการแปลงแผนสทธมนษยชนแหงชาตไปสแผนบรหารราชการแผนดน แผนปฏบตราชการกระทรวง กรม แผนพฒนาจงหวด แผนพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถน แผนพฒนาองคกรชมชน แผนพฒนาขององคกรในระดบภมภาค แผนพฒนาองคกรสาธารณะ ตลอดจนแผนอนทเกยวของ แลวจดท าเปนโครงการ/กจกรรม เนองจากเปนลกษณะแผนยทธศาสตรทก าหนด

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

136

ตวชวดไว 27 ตวชวด ซงจากการประเมนผลพบวาในการน าไปปฏบตยอมไมมความคลองตวในการเขาไปจดท ายทธศาสตรและการปรบกลยทธ เพราะเปนการปฏบตของหนวยงานแตละหนวยงาน โดยกรมคมครองสทธและเสรภาพไมมการจดสรรงบประมาณในการท ากจกรรมโครงการเหลานน แตมบทบาทเพยงการสงเสรมใหมการน าแผนสทธมนษยชนฯ ฉบบท 2 ไปสการปฏบต ทครอบคลมกลมเปาหมายจากทกภาคสวน ของหนวยงาน น ารองประมาณ 9,625 หนวยงาน

ดงนน แนวทางการยกรางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 จงเปนการยกรางจากฐานขอมลและเนอหาทเกยวของกบสทธมนษยชนจากแหลงขอมลขางตน โดยยงคงยดโยงกบแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 1 และแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 โดยใชมตแผนสทธมนษยชนแหงชาตเปนเสมอนแผนแมบทในภาพกวางเหมอนแผนสทธมนษยชนแหงชาตฉบบแรก เพอเปนแนวทางใหกระทรวงและหนวยงานทเกยวของสามารถน าไปปรบเขากบยทธศาสตรของแตละหนวยงาน และคงยดโยงกบแผนสทธมนษยชนแหงชาตฉบบท 2 โดยการก าหนดตวชวดในแผนไวดวยเพอใหเกดความตอเนองกบแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 อยางไรกตามแผนสทธมนษยชนแหงชาตฉบบท 3 ไมไดมรปแบบเปนแผนยทธศาสตรตามแบบแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 แตแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 ออกแบบเปนแผนปฏบตการ เพอความชดเจนและความคลองตวตอกระทรวง ทบวง กรม และหนวยงานทเกยวของในการการน าแผนไปปฏบต เพอจดท าโครงการ/กจกรรม รองรบการด าเนนงานดานแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 โดยใชงบประมาณของหนวยงานตนเองมาด าเนนการ เพอแสดงใหเหนวาเรองสทธมนษยชนเปนเรองทเกยวของสมพนธกบทกหนวยงานอยแลว เพยงแตน ามตดานสทธมนษยชนมาเพมประสทธภาพการท างานใหดยงขน

ยกรางแผนสทธมนษยชน การจดท าแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 ไดใชวธการวเคราะหขอมลเพอก าหนดภาพอนาคต

การระดมสมองจากผเขารวมการจดท าแผนสทธมนษยชนจากทกภาคสวน การเกบขอมล แบบสอบถามประเมนความรความเขาใจ แบบสอบถามประเมนเจตคตของผเขารบการอบรมในการรวมการจดท าแผน สทธมนษยชน โดยก าหนดกรอบแนวคดดานสทธมนษยชนวเคราะหแนวคดจากหลกการแนวคดดานสทธ (Rights) เสรภาพ (Liberty) และความเท า เทยม (Equity) และการพฒนาจากแผนปฏบตการด าน สทธมนษยชนของสากลและของนานาประเทศ ซงก าหนดมตของสทธมนษยชนเปน 11 มต และกลมเปาหมาย 15 กลมเปาหมาย โดยกรอบแนวคดก าหนดแบบเปาหมายและตวชวดเปนฐาน (Targets and Indicators Setting Approach) กลาวคอการก าหนดเปาหมายเพอสามารถประเมนความมอย (availability) การเขาถง (accessibility) และความเสมอภาคเทาเทยม (equity) ของสทธมนษยชนดานตางๆ ดงน

แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 มดงน 1. แผนสทธมนษยชนดานสาธารณสข 2. แผนสทธมนษยชนดานการศกษา 3. แผนสทธมนษยชนดานเศรษฐกจ 4. แผนสทธมนษยชนดานทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

137

5. แผนสทธมนษยชนดานทอยอาศย 6. แผนสทธมนษยชนดานวฒนธรรมและศาสนา 7. แผนสทธมนษยชนดานขอมล ขาวสาร เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 8. แผนสทธมนษยชนดานการขนสง 9. แผนสทธมนษยชนดานการเมองการปกครอง 10. แผนสทธมนษยชนดานกระบวนการยตธรรม 11. แผนสทธมนษยชนดานความมนคงทางสงคม

มตกลมเปาหมาย 15 กลม ดงน (1) กลมผตองหา/ผตองขง (2) กลมผพนโทษ (3) กลมผตองหาคดยาเสพตดตามพระราชบญญตฟนฟสมรรถภาพผตดยาเสพตด พ.ศ. 2545/

กลมผตดยาเสพตดและผผานการบ าบดฟนฟสมรรถภาพผตดยาเสพตด4 (4) กลมเหยอ/ผเสยหาย (5) กลมผตดเชอเอชไอว/เอดส (6) กลมผใชแรงงาน (7) กลมคนจน/ผไดรบผลกระทบจากการพฒนา (8) กลมเกษตรกร (9) กลมผสงอาย (10) กลมเดกและเยาวชน (11) กลมสตร (12) กลมคนพการ (13) กลมทรบผลกระทบจากสถานการณความรนแรง (14) กลมผไรรฐ ชาตพนธ และผแสวงหาทพกพงหรอผหนภยการสรบ (15) กลมความหลากหลายทางเพศ /อตลกษณทางเพศ

4 เปนกลมทไดเพมเตมขนภายหลงจากการรบฟงความคดเหนของหนวยงานและภาคสวนตางๆ

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

138

บรรณานกรม

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม. (2551). แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 (พ.ศ. 2552 - 2556). ศนยบรการวชาการแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. กรงเทพฯ

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม (2555). แนวทางการขบเคลอนแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 ไปสการปฏบตในระดบจงหวด. ม.ป.ท.

กรมประชาสมพนธ ส านกนายกรฐมนตร. (2554). ประเทศไทยกบอาเซยน. ม.ป.ท. Universal Periodic Review (UPR) ประเทศไทย. (ม.ป.ป) รายงานรวมภาคประชาสมพนธถงส านกงาน

ขาหลวงใหญแหงสหประชาชาต (มนาคม 2554). ม.ป.ท. คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต. (2555). รายงานประเมนสถานการณสทธมนษยชนในประเทศไทย

ป 2551-2552. นนทบร:บรษท สหมตรพรนตงแอนพลลชชง จ ากด. คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต. (2555). รายงานประเมนสถานการณสทธมนษยชนในประเทศไทย

และรายงานผลการปฏบตงานประจ าป 2553-2554. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพคณะรฐมนตรและราชกจจานเบกษา.

คณะกรรมการแหงชาตวาดวยการจดท านโยบายและแผนปฏบตการแมบทแหงชาต. (ม.ป.ป.). นโยบายและแผนปฏบตการแมบทแหงชาตดานสทธมนษยชน (แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 1) พ.ศ. 2544 -2548. สบคนเมอ 1 กมภาพนธ 2556 จากhttp://www.rlpd.moj.go.th/rlpd/images/stories/KSS_PDF/3_plan1/plan_sit_1.pdf

คณะอนกรรมการเฉพาะกจจดท ารายงานผลการพฒนาตามเปาหมายแหงสหสวรรษของประเทศฉบบทสอง (2553). รายงานผลตามเปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษของประเทศไทย พ .ศ 2553. ส านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต.

ศรสมบต โชคประจกษชด, นตยา ส าเรจผล และสญญา เนยมประดษฐ. (2555). และ การประเมนผลสมฤทธการด าเนนงานตามแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 (ชวงครงแผน) ประจ าป พ.ศ. 2552-2554. คณะสงคมศาสตรและมนษยศาสตร มหาวทยาลยมหดลและกรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพคณะรฐมนตรและราชกจจานเบกษา.

อมร สงขนาค. (2546). วถธรรมไทย. คดลอกเมอ 9 กนยายน 2556. จาก http://www.nayoktech.ac.th/ ~amon/index2.html

อดมศกด สนธพงษ. (2553). สทธมนษยชน. กรงเทพมหานคร: บรษทส านกพมพวญญชน. Amnesty International Report (AIR). (2554). รายงานสถานการณสทธมนษยชนในประเทศไทย ป 2011.

สบคนเมอ 17 กนยายน 2556. จากhttp://www.amnesty.or.th/th/publications/annual-report Association of Southeast Asian Nations. (2012). ASEAN Economic Community. Retrieved on 15 October 2012 from http://www.aseansec.org/18757.htm Australia’s National Framework for Human Rights (2005). Commonwealth of Australia. Retrieved on 12 June 2012 from http://www.dcita.gov.au/cca.

บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557-2561)

139

Johan, Saravanamuttu. (2010). Report on Human Right in Malaysia. Retrieved on 5 June, 2012 from http://aliran.com/archives/hr/js1.html Office of the United Nations High Commissioner on Human Rights. (2012). National Plans of

Action for the Promotion and Protection of Human Rights. Retrieved on 7 November 2012 from http://www2.ohchr.org/english/issues/plan_actions/index.htm

Office of the United Nations High Commission for Human Rights. (2012). Human Right in Indonesia. Retrieved on 20 August 2012 from http://www.ohchr.org/EN/countries/AsiaRegion/Pages/IDIndex.aspx Office of the United Nations High Commission for Human Rights. (2012). Human Right in Philippines. Retrieved on 20 August, 2012 from

http://www.ohchr.org/EN/countries/AsiaRegion/Pages/PHIndex.aspx Office of the United Nations High Commission for Human Rights. (2012). Human Right in China. Retrieved on 20 August, 2012 from

http://www.ohchr.org/EN/countries/AsiaRegion/Pages/CNIndex.aspx The Official Portal of Human Rights Commission of Malaysia. (2012). History of Human

Rights Commission of Malaysia. Retrieved on 12 November 2012 from http://www.suhakam.org.my/info/profil

UNDP, Indicators for Human Right Based Approaches to Development in UNDP Programming A Users’ Guide March 2006)

United Nation Organization. (2012). The Universal Declaration of Human Rights. Retrieved on 5 June, 2012 from (http://www.un.org/en/documents/udhr/)

Universal Periodic Review (UPR) ประเทศไทย. (ม.ป.ป) รายงานรวมภาคประชาสงคมถงส านกงานขาหลวงใหญแหงสหประชาชาต (มนาคม 2554). ม.ป.ท.

U.S. Department of State. (2012). Human Right Report of Brunei Darussalam. Retrieved on 6 June, 2012 from (2010)http://www.state.gov/j/drl/rls/hrrpt/2010/eap/154379.htm U.S. Department of State. (2012). Human Rights. Retrieved on 11 June, 2012 from http://www.state.gov/j/drl/hr/ U.S. Department of State.(2012). Human Right in Malaysia. Retrieved on 7 September, 2012

from http://www.state.gov/j/drl/rls/hrrpt/2010/eap/154391.htm Office of the United Nations High Commission for Human Rights. (2012). Chart of the status of national institutions accredited by the international coordinating committee of national institutions for the promotion and protection of human rights. Retrieved

on 7 November 2012 from http://www.ohchr.org/Documents/Countries/NHRI/Chart_Status_NIs.pdf

รายนามผทรงคณวฒและผเชยวชาญดานสทธมนษยชน

1. ศาสตราจารยพเศษกลพล พลวน อยการอาวโส ส านกงานอยการพเศษฝายพฒนากฎหมาย ส านกงานอยการสงสด 2. นายขรรคชย คงเสนห รองเลขาธการคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต 3. นายจรศกด บางทาไม อาจารยประจ าคณะนตศาสตร มหาวทยาลยอบลราชธาน 4. นางสาวจารวรรณ ธรรมวทย ผตรวจการสทธมนษยชน

ส านกงานคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต 5. รองศาสตราจารยณรงค ใจหาญ คณบดคณะนตศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร 6. รองศาสตราจารย ดร.เดชา สงขวรรณ คณบดคณะสงคมศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร 7. นายนทธ จตสวาง ทปรกษาสถาบนเพอการยตธรรมแหงประเทศไทย 8. นางนชา หรญบรณะ ธวธรรม ทปรกษานายกรฐมนตร ฝายขาราชการประจ าดานสงคม ส านกงานเลขาธการนายกรฐมนตร 9. นายเนตธร ประดษฐสาร นกการทตช านาญการ

กรมองคการระหวางประเทศ กระทรวงการตางประเทศ 10. นายบญแทน ตนสเทพวรวงศ ผอ านวยการศนยขอมลสทธมนษยชนและสนตธรรม 11. นางสาวเบญจมาศ จตตานนท ผอ านวยการกลมงานมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศ

ส านกมาตรฐานแรงงาน กระทรวงแรงงาน 12. นางสาวปรญญา บญฤทธฤทยกล ผอ านวยการแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย 13. นายพทยา จนาวฒน อนกรรมการปฏบตการยทธศาสตรดานสทธ ในกระบวนการยตธรรม

ส านกงานคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต 14. นายพทกษ เกดหอม ผอ านวยการสถาบนทปรกษาและฝกอบรมพทกษสทธ 15. นายไพโรจน พลเพชร กรรมการปฏรปกฎหมาย ส านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย 16. นายไพสฐ พาณชยกล ผชวยอธการฝายบรหารงานทวไปและกฎหมาย

มหาวทยาลยเชยงใหม 17. รองศาสตราจารย ดร.มาล พฤกษพงศาวล อาจารยประจ าคณะนตศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร 18. ศาสตราจารยวทต มนตาภรณ อาจารยประจ าคณะนตศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย 19. นางสาวลดาพร เผาเหลองทอง กรรมการสมาคมสทธเสรภาพของประชาชน 20. นายศราวฒ ประทมราช นกวชาการปฏรปกฎหมายช านาญพเศษ

ส านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

21. ดร.ศาสดา วรยานพงศ ผอ านวยการวทยาลยการจดการเพอการพฒนามหาวทยาลยทกษณ

22. นายสมชาย หอมลออ กรรมการปฏรปกฎหมาย ส านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

23. นางสนอย เกษมสนต ณ อยธยา อดตผอ านวยการส านกงานกจการสตรและสถาบนครอบครว กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย

24. นางสาวสเพญศร พงโคกสง หวหนาฝายสงเสรมความเสมอภาคระหวางเพศ มลนธหญงชายกาวไกล 25. นางสรยา วรวงศ ขาราชการบ านาญศนยบรการวชาการ

แหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย 26. รอยต ารวจโท ดร.อทย อาทเวช อยการผเชยวชาญพเศษ

ส านกงานอยการสงสด 27. นางสาวอษา เลศศรสนทด ผอ านวยการโครงการมลนธผหญง

กระทรวงยตธรรม 28. นางสวณา สวรรณจฑะ รองปลดกระทรวงยตธรรม 29. พนต ารวจเอก ดร.ณรชต เศวตนนทน อธบดกรมคมครองสทธและเสรภาพ 30. พนต ารวจโท ดร.พงษธร ธญญสร ทปรกษาเฉพาะดานนโยบายและแผน ส านกงานปลดกระทรวงยตธรรม 31. นายไพฑรย สวางกมล รองอธบดกรมคมครองสทธและเสรภาพ 32. นางสาวปตกาญจน สทธเดช รองอธบดกรมคมครองสทธและเสรภาพ 33. นายสหการณ เพชรนรนทร รองอธบดกรมพนจและคมครองเดกและเยาวชน 34. นางสาวปรยาพร ศรมงคล ทปรกษาดานการคมครองสทธและเสรภาพ กรมคมครองสทธและเสรภาพ 35. นางลดาวลย บญประสพ ทปรกษาดานการคมครองสทธและเสรภาพ

กรมคมครองสทธและเสรภาพ 36. นายสรนทร เสถยรมาศ ทปรกษาส านกงานชวยเหลอทางการเงนแกผเสยหายและ จ าเลยในคดอาญา กรมคมครองสทธและเสรภาพ 37. นางสาวศภมาศ พยฆวเชยร ทปรกษาส านกงานชวยเหลอทางการเงนแกผเสยหายและ จ าเลยในคดอาญา กรมคมครองสทธและเสรภาพ 38. นางสาวเพลนใจ เหรยญนาค ผอ านวยการส านกงานคมครองพยาน

กรมคมครองสทธและเสรภาพ

39. นางจนทรชม จนตยานนท ผอ านวยการส านกงานชวยเหลอทางการเงนแกผเสยหาย และจ าเลยในคดอาญา กรมคมครองสทธและเสรภาพ 40. นายเกดโชค เกษมวงศจตร ผเชยวชาญเฉพาะดานสงเสรมการระงบขอพพาท กรมคมครองสทธและเสรภาพ 41. นางสาวเอมอร เสยงใหญ ผเชยวชาญเฉพาะดานสงเสรมสทธและเสรภาพ กรมคมครองสทธและเสรภาพ 42. วาทรอยตรธนกร สถานานนท ผเชยวชาญเฉพาะดานพทกษสทธและเสรภาพ กรมคมครองสทธและเสรภาพ 43. นางนงภรณ รงเพชรวงศ ผอ านวยการกองพทกษสทธและเสรภาพ กรมคมครองสทธและเสรภาพ 44. นายสมชาย คมกรส ผอ านวยการกองสงเสรมสทธและเสรภาพ กรมคมครองสทธและเสรภาพ 45. นายวรากร โสมมะพนธ ผอ านวยการกองสงเสรมการระงบขอพพาท กรมคมครองสทธและเสรภาพ 46. นางพชรา สกลเรองศร เลขานการกรม กรมคมครองสทธและเสรภาพ 47. นางโสมไสว แกวกลวณชย หวหนากลมตรวจสอบภายใน กรมคมครองสทธและเสรภาพ 48. นางเปรมยดา ตงเจรญสข หวหนากลมพฒนาระบบบรหาร กรมคมครองสทธและเสรภาพ

ชอเอกสาร บทวเคราะหขอมล สถานการณ และเชอมโยงเพอวางทศทางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557 – 2561)

ทปรกษา พนต ารวจเอกณรชต เศวตนนทน อธบดกรมคมครองสทธและเสรภาพ นางสาวปตกาญจน สทธเดช รองอธบดกรมคมครองสทธและเสรภาพ นายไพฑรย สวางกมล รองอธบดกรมคมครองสทธและเสรภาพ

คณะผท าการศกษา รศ.ดร.ศรสมบต โชคประจกษชด หวหนาโครงการ ผศ.ดร.นตยา ส าเรจผล พนต ารวจโท ดร.สญญา เนยมประดษฐ ดร.ทองใหญ อยยะวรากล ดร.สขมพงษ ชาญนวงศ

ผตรวจสอบ/กลนกรอง นายสมชาย คมกรส ผอ านวยการกองสงเสรมสทธและเสรภาพ นางสาวจฬาภรณ ตามช นกวชาการยตธรรมช านาญการพเศษ

คณะท างาน นางปภสสรา รตตะรงส นกวชาการยตธรรมช านาญการพเศษ นายสมเดช พนน าเภา นกวชาการยตธรรมปฏบตการ นายกรกฤษณ ปราบเขต นกวชาการยตธรรมปฏบตการ

นางสาวจรภรณ ศรพลง นกวชาการยตธรรมปฏบตการ นายพรพฒน นลทมร พนกงานคมครองสทธและเสรภาพ นายมงคล พกพน ผชวยปฏบตงานดานสทธมนษยชน นางสาวปณตตรา ศรไชย ผชวยปฏบตงานดานสทธมนษยชน นายณฐภทร ศรวภา ผชวยปฏบตงานดานสทธมนษยชน นางสาววโอลา วชแมน ผชวยปฏบตงานดานสทธมนษยชน

ออกแบบปก นางสาววโอลา วชแมน ผชวยปฏบตงานดานสทธมนษยชน

ปทพมพ 2556

จ านวนพมพ 500 เลม

สถานทพมพ ส านกพมพคณะรฐมนตรและราชกจจานเบกษา