รู้ รัก - amarinbooks...แทนฟ โรโมนและโดพาม...

21

Upload: others

Post on 07-Jul-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: รู้ รัก - Amarinbooks...แทนฟ โรโมนและโดพาม นในค ร กท สามารถอย ก นได อย างราบร นภายหล
Page 2: รู้ รัก - Amarinbooks...แทนฟ โรโมนและโดพาม นในค ร กท สามารถอย ก นได อย างราบร นภายหล

รกร

Page 3: รู้ รัก - Amarinbooks...แทนฟ โรโมนและโดพาม นในค ร กท สามารถอย ก นได อย างราบร นภายหล

นกปรชญาหลายคนมความเหนตรงกนวา ความรกนนเปนสงลลบ

คนเราไมอาจใหเหตผลหรอทำความเขาใจกบมนได แตสำหรบเหลานกจตวทยา

แลว แมแตความรกกมไดอยนอกเหนอคำอธบาย และจรง ๆ แลวความรก

ยงเปนสงทตองศกษาใหละเอยดลกซง เพราะมนอาจเปนไดทงตนกำเนดของ

ความยงใหญและประกายไฟแหงโศกนาฏกรรม

สงแรกทเราตองรเกยวกบความรกและเปนสงสำคญทสดคอ เราตอง

แยกแยะความรกออกจากความหลงใหได งานวจยหนงไดนำหนมสาวผกำลง

มโลกเปนสชมพมาเขาเครองสแกนสมอง โดยแยกใหครกเขาไปในเครองสแกน

ทละคน จากนนนกวจยกจะฉายภาพตาง ๆ เชน ภาพววทวทศน ภาพการตน

ภาพดาราดง รวมทงภาพของหวานใจกจะปะปนเขามาดวย สงทนกวจยสนใจ

กคอ แบบแผนของสมองบนจอมอนเตอรทปรากฏขนเมอครกเหนภาพ

คนรกของตนแสดงใหเหนชดเจนวา มความแตกตางจากแบบแผนของ

สมองเมอดภาพอนๆ โดยสนเชง และทนาสนใจทสดกคอ แบบแผน

หลง (วาคอ) รกหวใจตวเอง เรายงบงคบใหหยดเตนไมได

แลวจะไปบงคบหวใจคนอน ใหมาเตนเพอเรา ไดอยางไร...

2 รมากไปทำไม…ร “ใจ” กอนดกวา

Page 4: รู้ รัก - Amarinbooks...แทนฟ โรโมนและโดพาม นในค ร กท สามารถอย ก นได อย างราบร นภายหล

เหลานนกลบไปคลายกบผปวยทกำลงเสพตดโคเคนอย!

ตามหลกจตวทยาแลว ความรกระหวางหนมสาวจะม

อย 3 ระดบ

1. ความปรารถนา (lust)

2. ความรสกดงดด (attraction)

3. ความผกพน (attachment)

เมอมความปรารถนาแลวจะมฮอรโมน 2 ตวหลกหลงออกมา คอ

เทสทอสเทอโรน (testosterone) สำหรบผชาย และเอสโทรเจน (estrogen)

สำหรบผหญง ซงฮอรโมนสองตวนจะไปกระตนสารเคม 4 ตวในสมอง แตตว

ทสำคญมอยแค 2 ชนด คอ ฟโรโมน (pheromone) เพอกระตนรางกายให

พรอมจะมเพศสมพนธ และโดพามน (dopamine) ซงเปนตวกระตนความ

อยากและทำใหเกดความสขในเวลาทอยใกลคนรก (ถงไดทำใหเหนโลกเปน

สชมพไงละครบ) และโดพามนนเองทจะหลงออกมาอยางมากมายเมอคนเรา

เสพยาเสพตด

นอกจากนนนกวจยยงพบวา การตอบแบบสอบถามของผเขารวมการ

วจยทงสบสองคนนยงมความคลายคลงกบผทตดยามาก เชน เมอถามวา

“รสกอยางไรกบคนรก” คำตอบทมกไดรบกคอ “เราไมเคยหางกน” หรอ

“เราขาดกนไมได” เพราะผลของสารเคมทงสตวทหลงออกมายามใกลชดคนท

เราหลงรกอยนนจะทำใหรสกตนเตน กระชมกระชวย หวใจเตนเรวขน กน

อาหารและนอนนอยลง ซงความรสกนจะอยนานไมเกน 1 - 3 ป ซงหลายคน

อาจเรยกวาเปน “ชวงโปรโมชน” ของความรก

พอหลงจากชวงนแลวจะยงคงเหลอกแตความผกพน หรอสงททำใหตอง

ผกพน (เชน ลก หรอคณแมยายจอมบงการ!) และทสำคญกวานนคอ ใน

ระยะทโลกเปนสชมพนน พฤตกรรมของครกจะมความคลายคนเสพตดยา

3 ขนเขา สนธเสน เขจรบตร

Page 5: รู้ รัก - Amarinbooks...แทนฟ โรโมนและโดพาม นในค ร กท สามารถอย ก นได อย างราบร นภายหล

อยางนากลว คอ รสกกระวนกระวายเมอขาดคไปนาน ๆ เพราะมความตองการ

ทจะไดเขามาไวในครอบครองและไมอยากใหคนอนมาแยงคนรกไป เวลาท

คนเราอกหกนนกมอาการไมตางจากคนทเพงเลกยาใหมๆ แมแตนดเดยว

เชน กนขาวไมลง รางกายทรดโทรม รสกหาความสขไมไดเอาเสยเลย

หรอบางรายทอาการหนกกจะรสกวาไมอยากมชวตอย

งานวจยดงกลาวนมความสำคญมาก เพราะทำใหเราไดเหนถงอนตราย

ของ “ความรก” ซงไมวาจะเปนตงแตสมยประวตศาสตรอยางสงครามเมองทรอย

หรอขาวฆาตกรรมหนาหนง กมใหเหนบอยจนนบครงไมถวนในปจจบน เหลาน

คงพสจนใหเหนแลววา “ความรก” สามารถทำอะไรกบคนคนหนงไดบาง ฉะนน

ตอจากนไปผมจะขอเรยกความรกแบบนวาความ “หลง” แทนนะครบ เพอจะได

สามารถแยกมนออกจากความรกทสงคากวา ดงทผมจะนำเสนอตอไป...

ในสมองของคณแมทเพงคลอดลกจะมฮอรโมนตวหนงทแตกตางจาก

สมองผหญงทวไป ฮอรโมนนมชอวา ออกซโทซน (oxytocin) และมชอเลนวา

ฮอรโมนหวงใย (caring hormone) ฮอรโมนชนดนจะหลงออกมาตงแต

คณแมเรมตงครรภ และจะมมากทสดตอนคลอดลก หลงจากนนผทเปนแม

จะมฮอรโมนนหลงออกมาอยางสมำเสมอ โดยเฉพาะเมอไดใหนมลกหรอเมอ

ไดยนเสยงรองของลก และฮอรโมนนกจะอยไปจนชวชวตของผเปนแม

ทกคนทงหญงและชายมฮอรโมนนเชนเดยวกน แตผหญงจะมมากกวา

ผชาย สำหรบผทขาดหรอมฮอรโมนนนอยกวาปกตจะสงผลใหมความ

สำสอนทางเพศ (promiscuous) สงกวาคนทวไป และจะมความผกพนตอ

เพอนมนษยและครกของตนนอยกวาคนอน โดยออกซโทซนนนจะหลงออกมา

แทนฟโรโมนและโดพามนในครกทสามารถอยกนไดอยางราบรนภายหลงจาก

ทพนชวงโปรโมชนไปแลว

ออกซโทซนนเกยวของกบความเมตตา ความหวงใย และความเอออาทร

4 รมากไปทำไม…ร “ใจ” กอนดกวา

Page 6: รู้ รัก - Amarinbooks...แทนฟ โรโมนและโดพาม นในค ร กท สามารถอย ก นได อย างราบร นภายหล

เปนความรกทเตมไปดวยความหวงด และกลาวไดวาบรสทธมากกวา เหมอน

ความรกของแมทมตอลก แตกยงอาจมความทกขได เพราะยงยดตดและ

หวงแหนอย แตถงกระนนกยงดกวาความรกแบบหลงหรอมองเหนโลกมแต

สชมพมากนก เพราะ การทเราหลงใครนนกเทากบเราไดเซนสญญาเตรยม

รบความทกขไวเรยบรอยแลว คนใดทมอำนาจกมความสขของเราได กม

อำนาจในการกมความทกขของเราในปรมาณทเทา ๆ กน

สงสำคญทผมอยากฝากไวกคอ ไมอยากใหคดวาความรทางวทยาศาสตร

มาทำใหความรกในแบบตาง ๆ ดดอยคาลง เพราะสายรงกไมไดอศจรรย

นอยไปกวาเดม แมเราจะรวามนเกดจากการหกเหของแสงทำใหเหนเปนเจดส

แตอยากใหรจกความรกแลวเกดความเขาใจและนำไปใชได โดยการฝกรกอยาง

มสตและรกดวยความหวงใย ไมใชรกเหมอนคนตดยา

เพราะไมวาเราจะตดอะไรกตองเปนทาสสงนน ตดยากเปนทาสยา ตด

รกกเปนทาสรก และในเมอเรารกนดวาความสขสงสดของมนษยนนคออสรภาพ

ทางใจ แลวจะเอาโซมาลามหวใจไวทำไมกนละครบ

ความสขทตองรอผอนมาเตมเตมเปนความสขทพรองตลอดเวลา

- ขนเขา

5 ขนเขา สนธเสน เขจรบตร

Page 7: รู้ รัก - Amarinbooks...แทนฟ โรโมนและโดพาม นในค ร กท สามารถอย ก นได อย างราบร นภายหล

เชอหรอไมวา ตามสถตของประเทศตาง ๆทวโลก หนงในวนทคนหยาราง

กนมากทสด…กคอวนวาเลนไทนนนเอง!

การอกหกเปนสงทอยคกบความรกมาชานาน เกดขนไดกบคนทกเพศ

ทกวย และความเจบปวดของมนกเลวรายจนคนทไมเคยอกหกไมมวนจะเขาใจ

ซงกไมนาแปลกอะไร เพราะงานวจยลาสดจากมหาวทยาลยมชแกนยนยนวา

เมอคนเราถกหกอก สมองสวนทเรยกวา anterior cingulate cortex ซงม

หนาทควบคมความเจบปวดทางกาย (เชน การโดนนำรอนลวกหรอโดนมดบาด)

จะมเลอดไปหลอเลยงมากผดปกต นนกหมายความวา สำหรบสมองของเรา

ความเจบปวดทเกดขนจากการอกหกไมไดตางไปจากความเจบปวดทาง

กายภาพสกเทาไร

นอกจากนน วารสารการแพทยนวองแลนด ยงไดตพมพเผยแพร

ผลกระทบของการถกหกอกทมตอสขภาพ โดยระบวาคนทถกหกอกจะมการ

หลงฮอรโมนความเครยด เชน อะดรนาลน (adrenaline) และคอรตซอล

อกหก...รกษาทางน!...ชางเปนความจรงอนนาขน

วาคนททำใหเราเจบปวดได “มากทสด”กจะมแตคนทเรารก “มากทสด” เทานน...

6 รมากไปทำไม…ร “ใจ” กอนดกวา

Page 8: รู้ รัก - Amarinbooks...แทนฟ โรโมนและโดพาม นในค ร กท สามารถอย ก นได อย างราบร นภายหล

(cortisol) มากผดปกต สงผลใหเกดอาการนอนไมหลบ ความดนขน เบอ

อาหาร ปวดหว คลนไส เมอยลา ทสำคญคอ ฮอรโมนดงกลาวยงทำใหหวใจ

เตนและบบรดไมเปนจงหวะอกดวย (ซงเปนสาเหตของความรสกแนนหนาอก

มวนทอง และหายใจไมทวปอด) ดงนน การทคนโบราณเรยกอาการนวา

“อกหก” (หรอ heartbreak ในภาษาองกฤษ) จงถอเปนการตงชอทฉลาด

และตรงกบความเปนจรงมาก ๆ เพราะ ในปจจบนวงการแพทยไดยนยน

แลววา อาการทางกายภาพของคนอกหกนนไมไดตางจากอาการกำเรบ

ของโรคหวใจเลยสกนด

คณผอานคงรอคำตอบอยใชไหมครบวา ถาอาการอกหกรายแรง

ถงเพยงน แลวจะมยาวเศษอะไรมารกษาใหหายได กอนจะพดถงวธรกษา

ทถกตอง ผมวาเรามาดกนกอนดกวาวาวธรกษาท “ผด” คออะไร...

กวธทเราทกคนมกใชกนยงไงละครบ...นนคอ การปลอยทกอยางไปตาม

ยถากรรมแลวรอใหเวลาชวยเยยวยา หรอไมกบอกกบตวเองซำแลวซำเลาใหลม

เหตการณนนใหได

แตการคดเชนนถอวาผดมหนต เพราะ ตามหลกการทำงานของสมอง

สวนฮปโปแคมปส ซงเปนหนวยศนยกลางความทรงจำ จะจดจำในสง

ทเรายำใหมนฟงบอยๆ ไดอยางแมนยำโดยไมเลอก เพราะมนไมรวา

เรองทถกยำนน “ด” หรอ “ไมด”

ยกตวอยางเชน ถาคนชอ “อม” ทำใหเราอกหก แลวเราเฝาบอกกบตวเอง

วา “ฉนจะเลกเจบปวดเพราะ ‘อม’ ฉนจะไมคดถง ‘อม’ อกตอไป ฉนจะลม ‘อม’

ใหได เพราะ ‘อม’ ทำใหฉนเจบ!” ฟงดมเหตผลใชไหมครบ หลายคนจงใชวธน

โดยทไมรเลยวาจรง ๆแลวคำทไดรบการบนทกตอกยำซำ ๆกนในสมองของเราคอ

คำวา “อม…อม…อม...และอม!” สมองจะเขาใจวา “อม” สำคญมาก เพราะ

คำวา “อม” ถกตอกยำอยบอย ๆ ฉะนนจะตองจำ “อม” ไวใหด อยาลม “อม”

7 ขนเขา สนธเสน เขจรบตร

Page 9: รู้ รัก - Amarinbooks...แทนฟ โรโมนและโดพาม นในค ร กท สามารถอย ก นได อย างราบร นภายหล

เปนอนขาด!

ไมเชอกลองสงเกตดสครบวา เวลามคนทำใหเราเจบ ยงเราอยากลม

คนคนนนมากเทาไร กลบทำใหยงจำเขาไดมากขนเทานน

เราบงคบหรอตงใจลมคนหรอเหตการณหนง ๆ ไมไดหรอกครบ เหมอน

ทเราไมสามารถกลนใจตายหรอบงคบหวใจของตวเองใหหยดเตนได เพราะ

นนคอกลไกของธรรมชาตทตองการใหเรามชวตรอด ธรรมชาต “ไมอนญาต”

ใหเราเลอกลมเรองตางๆ ไดเอง เพราะธรรมชาตเกรงวาเราจะเลอกลม

ในสงททำใหเราเจบปวด ซงนบเปนอนตรายอยางยง เพราะการลมในสง

ททำใหเราเจบปวดคอการลมวาสงใดเปนอนตรายตอเรา และถาเราเลอกลม

ในสงทเปนอนตราย กหมายความวาชวตของเราจะมแตความเสยงไปจน

วนตาย! เคยไดยนบอย ๆ ใชไหมครบวา “เวลาชวยเยยวยาทกอยาง” แตใน

เวลาไมไดมยาวเศษอะไรเลย แลวทำไมเวลาจงชวยใหเราลม

ความเลวรายหรอรสกดขนได

จรงๆ แลวสงทหลายคนไมทราบกคอ “เวลา” โดยตว

ของมนเองไมไดชวยอะไรเราเลยครบ แตของแถมทมา

พรอมกบเวลาตางหากทชวยเราได และของแถมทวานน

กคอ “สงใหมๆ ทเขามาในชวต” นนเอง

จำไดไหมครบทผมบอกวา สมองจะเลอกเพงความสนใจไปในสงทเรา

คดถงบอย ๆ ไมวาเรองนนจะดหรอราย ฉะนนเมอมเหตการณใหม สงใหม

และคนใหมเขามาใหสมองเราไดเพงความสนใจ คนทเคยทำใหเราเจบจงไมถก

ตอกยำเวยนวนอยในความคดของเรา และสงของหรออดตตาง ๆ ทเกยวของกบ

คนนนกจะถกแทนทดวยสงใหม ๆ ทเบยดเสยดกนเขามาใน “ลอบบ” ของสมอง

ซงมเนอทอนจำกด จนภาพความเจบปวดของคนวนเกาทคางคาอยถกภาพ

ใหม ๆ เบยดตกขอบของความทรงจำไปในทสด

8 รมากไปทำไม…ร “ใจ” กอนดกวา

Page 10: รู้ รัก - Amarinbooks...แทนฟ โรโมนและโดพาม นในค ร กท สามารถอย ก นได อย างราบร นภายหล

ฉะนน วธการเยยวยาทถกตองและไดผลดทสดเวลาอกหกคอ “การหา

สงใหมใหสมองไดสนใจ” ไมวาจะเปนการทาทายตวเองดวยงานอดเรกใหม ๆ

ออกไปพบเพอนใหม ๆ ออกไปทองเทยวเจอสงใหม ๆ และในยามทสมองวาง

กยำกบตวเองวา “ฉนแขงแกรง” “ฉนยนหยดอยไดดวยตนเอง” “ฉนคอ

คนใหมทมความสขและเปนอสระ (โวย!)”

เคลดลบคอเราตองนกถงแตสงดๆ ทเราอยากจะเปนไวบอยๆ

หามนกถงสงทเราไมอยากเปน หรอคดถงเหตการณทเราไมอยากจดจำ

เดดขาด และอกอยางทสำคญคอ เราตองไมเกบตวอยคนเดยวในเวลาอกหก

เพราะถาเราไมใชนกวปสสนาขนเทพ การหมกอยกบตวเองจะทำใหเกดความคด

วนเวยนแตในเรองเดม ๆ ซงสงเกตไดเลยวา คนททำรายตวเองหรอตดสนใจ

ฆาตวตายเพราะอกหก มกลงมอกระทำหลงจากใชเวลาอยคนเดยวนาน ๆ

เวลาชวยไดแนนอนครบ แตเวลาทมาพรอมสงใหมทดจะยงทวการ

สมานแผลใหเรวขนหลายเทา ลองนกถงบาดแผลทางกายดสครบ สมมตวา

เราโดนมดบาดลกจนตองเยบ แผลทเกดขนไมมวนหายไดในทนท ไมวาเรา

จะเพงจตพจารณาหรอรกษาดวยยาวเศษขนานใด แตสงทชวยไดคอการ

เยบแผลและใสยา ซงจะทำใหแผลหายเรวขน เจบนอยลง และไมตดเชอ

ฉนใดกฉนนน ใจคนกตองใชเวลาในการรกษาเชนกน เพยงแต การหา

สงใหมๆ ใหชวตและการฝกเพงจตไปในททถกตอง จะเปนเหมอนการ

เยบแผลและใสยาใหใจ ซงจะชวยใหเราเจบนอยลง หายเรวขน และ

บาดแผลกจะไมตดเชอลกลามจนเปนอนตรายถงชวต

สดทายนผมอยากฝากไววา การทหลายคนหายเจบจากการอกหก

ดวยการ “มคนใหม” นนกเพราะสมองของเราจะเพงความสนใจไปทคนใหมซง

เขามาแทนทโดยอตโนมต การคดวนเวยนซำซากถงคนเกาจงแทบไมเกดขน

อยางไรกตาม ถารกครงใหมยงเปนรกทขาดสต กคงตองรอวนพงทลาย

9 ขนเขา สนธเสน เขจรบตร

Page 11: รู้ รัก - Amarinbooks...แทนฟ โรโมนและโดพาม นในค ร กท สามารถอย ก นได อย างราบร นภายหล

ลงเหมอนเดม เพราะอยางทบอกไปในตอนตนแลววา การอกหกนนอยคกบ

ความรก การหาคนใหมมาทดแทนเพยงเพอใหหายเจบ โดยไมไดแกทตนเหต

ทแทจรง จงเปรยบเสมอนการกนยาแกปวดเพอบรรเทา แตไมใชการกนยา

เพอรกษา

สวนใครทอยากจะรกโดยไมตองอกหก...อก กควรฝกแยกแยะความรก

ออกจากความหลงใหได แบบทผมไดนำเสนอไปในเนอหาของบทกอนหนาน

แลว

รจกความรก...แตไมรจกความไมแนนอนกตองเจอกบความทกข...อยางแนนอน

-ขนเขา

Page 12: รู้ รัก - Amarinbooks...แทนฟ โรโมนและโดพาม นในค ร กท สามารถอย ก นได อย างราบร นภายหล

สวสดครบ คณผอานทรก

ตอนนคณอาจกำลงมความสขสด ๆ อยกบความรก หรอคณอาจกำลงม

ความทกขอยางแสนสาหสเพราะความรก แตไมวาคณจะเปนคนในกลมทหนง

หรอสอง กลองอาน “จดหมาย” ฉบบนตอไปกอนนะครบ เพราะผมมนใจวามน

จะทำใหคณมองความรกไมเหมอนเดมอกตอไป...

คณผอานเคยรจกคนทมความทกขซำแลวซำเลาเพราะความรกไหมครบ

เขาหรอเธอดจะเปนเหมอนแมเหลกดงดดความเจบปวด ทไมวาจะคบกบใคร

กตองลงเอยในแบบเดม ๆ และตองรสกเจบชำซำ ๆ กบความผดหวงทคนหนา

คนตา

ถาคณเปนคนคนนน ผมกขอแสดงความยนดดวยครบ เพราะคณกำลง

จะไดเรยนรสาเหตทตวเองตองหลงนำตาใหกบสงทเรยกวา “ความรก” อยเสมอ

กอนอนผมตองขอบอกความจรงอนไมนาอภรมยกบคณตอนนเลยวา

แทบทกความเจบปวด ความทกข และความเสยใจทคณเคยพบเจอ แทจรง

แลวคณเปนคนสรรหามนมาใสตวเองทงนนครบ แตจะวาไปการบอกวา “คณ”

แด “คนซาดสต” ทอาจเปนคณแกวทกนรว...เตมนำเทาไรกไมมวนเตม

หวใจทบดเบยว...ไดรบความรกเทาไรกไมมวนพอ

11 ขนเขา สนธเสน เขจรบตร

Page 13: รู้ รัก - Amarinbooks...แทนฟ โรโมนและโดพาม นในค ร กท สามารถอย ก นได อย างราบร นภายหล

เปนคนสรรหากยงไมถกตองเสยทเดยว ถาใหถกจรง ๆตองบอกวา “จตใตสำนก

ของคณ” เปนตวสรรหามาตางหาก

อยาเพงงงครบ ผมจะอธบายใหฟง...

ชวงชวตทสำคญทสดของมนษยทกคนคอ ชวงวยเดก โดยเฉพาะตอนท

อายของเรายงเปนตวเลขเพยงหนงหลก ในชวงนนสมองของเราจะเปนเหมอน

ผาขาว ซงนกปรชญาและนกจตวทยาเรยกสภาพจตนวา “tabula rasa” ซง

ผาขาวนจะซมซบและรบรทกอยาง โดยไมผานการกรองของความคดหรอ

กำแพงของความเชอใด ๆ

ดงนน สงใดกตามทเขามากระทบสมองและจตใจของเดกนอย จงเปน

เหมอนการประทบตราลงบนปนเปยกทเพงฉาบใหม ๆ ทำใหเกดรอยตาง ๆ

ไดอยางงายดาย และเมอกาลเวลาผานไปจนรอยนนเรมแหง ตราประทบ

ดงกลาวกจะคงรปอยอยางคงทนไปนานนบทศวรรษเลยทเดยว

ยกตวอยางเชน หากตอนเดก ๆ คณเตบโตมาในครอบครวทไมอบอน

ขาดพอหรอแม หรออาจมพอแม แตพวกเขาเปนพอแมทไมไดใหความอบอน

กบคณอยางเตมท ไมไดทำใหคณรสกปลอดภย และคณเองกไมไดรบความ

รกอนบรสทธอยางสมำเสมอ สาเหตอาจมาจากการทพวกเขาทะเลาะกนบอย

จงทำใหบานเปนททไมนาอย เขาอาจบงคบคณ ไมเขาใจคณ หางเหน ไมม

เวลาใหคณ หรอพวกเขาอาจมนองแลวคณจงรสก (ไปเอง) วาเขารกนอง

ของคณมากกวา ฯลฯ

ทกสงทกอยางทเกดขนในวยเดกไมวาสงนนจะเปนอะไรกตาม

มนไดประทบลงไปในจตใจอนบอบบางของคณ และสรางรอยประทบ

อนคงทนไว ซง ณ เวลานไดแหงแขงไปตามกาลเวลาเรยบรอยแลว โดย

สงทประทบตราไดอยางชดเจนและลกทสดกคอสงทเรยกวา “ความรสก”

นนเอง

12 รมากไปทำไม…ร “ใจ” กอนดกวา

Page 14: รู้ รัก - Amarinbooks...แทนฟ โรโมนและโดพาม นในค ร กท สามารถอย ก นได อย างราบร นภายหล

สงทคณตองจำไวเสมอกคอ ความรสกถกทอดทง นอยเนอตำใจ อจฉา

รษยา อางวางโดดเดยว หรอหวาดกลวนน ไมจำเปนตองมสาเหตทสาวไปถง

“พอแม” ของคณเสมอไป แตความรสกทฝงใจนนมกจะมตนกำเนดมาจาก

“ผดแลหลก” (primary caregiver) ของคณเสมอ กลาวคอ ใครกตามทใช

เวลาอยกบคณในชวงวยเดกมากทสด คนคนนนเองทจะเปนคนประทบตรา

แหงความรสกลงไปบนแผนปนเปยกในจตใจคณ ไมวาตราประทบนนจะเปนรป

อะไรกตาม

สงสำคญมอยอยางนครบ...คณผอานทรก คอเมอปนเปยกในใจนน

แหงสนทแลว จตใตสำนกของเราจะเฝาคนหาและคดสรรบคคล

หรอเหตการณทจะสามารถประกอบเขากบจตใจเราไดในแบบทเรา

คนเคย เพอคงไวซงรปทรงเดมของมนอยเสมอ

ยกตวอยางเชน ถาหากใจของคณเคยมการประทบตรา

“ถกทอดทง” ในวยเดก เมอคณเตบโตขน จตใตสำนกของคณ

กจะทำทกสงทกอยางเพอใหคนทคณรกทงคณไป...โดยทคณไมรตว!

ลองอานเหตการณสมมตตอไปนดนะครบ

ผหญงรปรางหนาตาดคนหนงถกผดแลหลกของเธอทอดทงตอนเธออาย

5 ขวบ เมอโตขนเธอจงพยายามทำทกวถทางเพอไมใหคนทเธอรกทงเธอไป

ซงอาจเปนการโทร.ไปตามบอยครง เพอเชกวาเขาอยกบคนอนหรอเปลา คอย

แอบดสงของเครองใชหรอลวงลำเขาไปในพนทสวนตวของแฟน เพอใหแนใจวา

เขาไมไดนอกใจเธอ หรออาจกดกนไมใหเขาไดพบกบหญงสาวทหนาตาดกวา

เธอ เพราะกลววาเขาจะปนใจไปใหคนอน

ในทางตรงขาม ผหญงบางคนกอาจทำบางสงบางอยางเพอใหคนทเธอ

รกตตวออกหางจากเธอไป เนองจากเธอมทศนคตในทางลบตอความใกลชด

ผกพน เธอกลววาการมอบหวใจใหใครจะทำใหเธอตองเจบปวดเหมอนตอนท

13 ขนเขา สนธเสน เขจรบตร

Page 15: รู้ รัก - Amarinbooks...แทนฟ โรโมนและโดพาม นในค ร กท สามารถอย ก นได อย างราบร นภายหล

ผดแลหลกหมางเมนตอความรกของเธอเสมอ ๆในวยเดก แลวสดทายคณผอาน

ลองทายดสครบวาจะเกดอะไรขน...

แตน แตน แตน...สดทายเขาจงทงเธอไปจรง ๆ เพราะเขาทนพฤตกรรม

จกจกนารำคาญ หรอหางเหนเยนชาของเธอไมไดนนเอง และแลววงจรแหง

ความเจบปวดนกวนเวยนตอไปไมสนสด เพราะเมอเธอถกทง ความหวาดกลว

วาตวเองจะถกทง (อกครง) หรอความหวาดกลวการใกลชดผกพนกสงผลใหเธอ

ปฏบตตอแฟนใหมในรปแบบเดมหรอหนกยงกวาเดม!

ไมเพยงเทานน คนทมตราประทบเชนนกยงคดวาทตวเองตองเจบมาก

กเพราะรกมาก ทงทความจรงคอ “ความหลงผด” ตางหากททำใหเธอตอง

เจบปวดและทกขทรมานอยเสมอ!

ถกตองแลวครบ ในระดบ “จตสำนก” พวกเราทกคนอาจบอกวา “ฉนรก

ตวเอง” “ฉนอยากมความสข” ดงนน “ฉนจะตองเลอกสงทดทสดใหกบตวเอง

เสมอ” แตผดแลวละครบ เพราะแมจตสำนกจะพยายามเลอก “สงทดทสด”

แตจตใตสำนกซงทรงพลงกวานบลานเทากำลงเลอก “สงเดม ๆ ทคณคนเคย”

ใหกบคณตางหาก

ถามวาทำไมจตใตสำนกจงโหดรายกบเราถงเพยงนน จรง ๆ แลวมน

ไมไดโหดรายหรอกครบ เพยงแตจตใตสำนกทำงานโดยมพนฐานอยบนหลกการ

ทวา “สงใดกตามทเปนองคประกอบสำคญของชวตในวยเดก สงนน

จำเปนสำหรบการใชชวตทเหลอของเรา” ดงนนมนจงพยายามสรรหา

และทำทกสงทกอยางเพอสรางสภาพแวดลอมใหเหมอนกบทเราเคยพบเจอใน

วยเดก (แมวาบางครงเราจะจำมนไมไดแลว) เพราะจตใตสำนกเขาใจวา “ความ

เจบปวดเปนสวนหนงของจตใจเรา” ไปเสยแลว

อยางไรกตาม มนษยเปนสงมชวตทมความลกลบซบซอนมากทสด

ในโลก ดงนนบางครงมนษยทถกทำรายตอนเดก ๆ กอาจเตบโตเปนผใหญ

14 รมากไปทำไม…ร “ใจ” กอนดกวา

Page 16: รู้ รัก - Amarinbooks...แทนฟ โรโมนและโดพาม นในค ร กท สามารถอย ก นได อย างราบร นภายหล

ทมจตใจสมบรณได หากเขามสตรตวเพยงพอหรอไดพบเจอครบาอาจารยทด

ในขณะเดยวกน มนษยทมครอบครวอบอนกอาจมรโหวในจตใจไดเชนกน ทงน

เนองจากมเหตปจจยอน ๆ มาประกอบ เชน ถกเพอนทำราย ไมไดรบการ

ยอมรบในสงคม หรอมเหตการณรนแรงฝงใจในระดบจตใตสำนกทตวเองกอาจ

ลมไปแลว

นอกจากนน เราตองเขาใจวา แมหลายคนจะสามารถเรยนรจากความ

เจบปวดทเกดขนในตอนเดก ๆ และสญญากบตวเองวาจะไมสรางความเจบปวด

ใหตวเองหรอสงตอมนใหผอนอกตอไป ทวามนษยอกหลายคนกยงคงใชชวต

อยางครงหลบครงตน แสวงหาความเจบปวดหรอทนทกขอยกบความทรมาน

ทจตใตสำนกของตวเองสรรหามาใหโดยไมรตว

ทงนกอยาเพงทอใจวงไปกระโดดบอปลาฆาตวตายเสยกอนนะครบ

เพราะรรวในจตใจคนเรานนสามารถซอมแซมไดแนนอน และขาวดคอ

เนองจากเราเปนผสรางความเจบปวดทงหลายในชวตขนมาเอง เราจงเปน

ผกมอำนาจทงหมดในการเปลยนแปลงตวเองใหเปนคนใหมทมความสขสงบ

จงปลกตนไมอนเขยวขจเอาไวในใจของเธอเถด แลวบางทเหลานกนอย

อาจยนดทจะบนมาพกพง- สภาษตจน

15 ขนเขา สนธเสน เขจรบตร

Page 17: รู้ รัก - Amarinbooks...แทนฟ โรโมนและโดพาม นในค ร กท สามารถอย ก นได อย างราบร นภายหล

และสวางกวาเดม

สวนวธการกมเพยงขนตอนเดยวเทานน คอ...

เปลยนฐานจตของตวเองใหมใหเปนดง “ตนไมใหญ”

ดงทผมไดนำเสนอไปแลววา ทก ๆ ความเจบปวดเรอรงทเกดขนจาก

ความรก แทจรงแลวสาเหตหลกของมนคอ คณกำลง “หลอกใชคนอน” เพอ

บางสงทคณตองการโดยไมรตว

การ “หลอกใช” โดยไมไดตงใจนนอาจเปนไดหลายรปแบบ ตงแตการ

หลอกใชอกฝายหนงเปนตกดเงน เปนความเทหรอความภมใจทจะไดเอาไว

อวดเพอนฝงหรอคนรอบขาง เปนทระบายอารมณทางเพศ เปนพอพนธหรอ

แมพนธเพอสนองความตองการมลก เปนคนทจะเขามาทำใหชวตคณสขสบาย

เปนเครองคลายความเหงา เปนยาบรรเทาความเจบปวดทเกดจากการถกทง

หรอปฏเสธจากคนอน เปนทระบายอารมณ หรอเพยงเพอตดความรำคาญ

จากการถกถามบอย ๆ วา “เมอไหรจะมแฟน” หรอ “เมอไหรจะแตงงาน”

จะสงเกตไดวา คนท “ขาด” จะพยายามหาคนอนมาทำใหตวเองรสก

“เตม” คนทชวตไมมนคงจะพยายามหาคนทอยดวยแลวทำใหตวเองรสก

ปลอดภย คนทไมมความสขจะพยายามหาคนอนมาทำใหตวเองรสกดขนกบ

ชวตแย ๆ ฯลฯ

แนนอนครบวา สดทายเมอฝายหนงไมสามารถตอบสนองความรสกท

ตวเองตองการหรอตอบแทนความอยากลก ๆ ได ความผดหวงเสยใจและ

แตกหกยอมเกดขนเปนธรรมดา ซงบางครงสถานการณกยงซบซอนขนไปอก

เพราะตางฝายกตางแอบหลอกใชกนโดยไมรตว สดทายความสมพนธจง

จบลงอยางนาเศรา เมอฝายใดฝายหนงหรอทงสองฝายเจอ “ของใหม” ท “ใช”

กวาของเดม

เรองนเปนเรองลกซงมาก ๆ ครบ ผมอยากใหคณผอานใชเวลากบหวขอน

16 รมากไปทำไม…ร “ใจ” กอนดกวา

Page 18: รู้ รัก - Amarinbooks...แทนฟ โรโมนและโดพาม นในค ร กท สามารถอย ก นได อย างราบร นภายหล

เยอะ ๆ อานชา ๆ และลองนงพจารณาดใหด เพราะมนไมใชแคความสมพนธ

ในแบบหนมสาวทมการหลอกใชอกคนหนงเพอสงทตวเองตองการโดยไมรตว

หลายครงพอแมกใชลกเปนเครองมอในการสานฝนทตวเองทำไมสำเรจ หรอ

สรางความภาคภมใจทตวเองตองการ แนนอนครบวา ในทกๆ ความสมพนธ

ยอมมความคาดหวงแอบแฝงอย แตโปรดจำไวเถดวา ยงคณฝากอำนาจ

ในการมความสขไวกบคนอนมากเทาไร ชวตของคณกจะยงมโอกาส

เปนทกขมากขนเทานน

จรงอยครบวา การถกทง โดนนอกใจ หรอถกปฏเสธเปนสงทเจบปวด

แตความเจบปวดนนจะคงอยไมนาน หากคณเปนคนทรซงถงคณคาของตวเอง

อยางเตมเปยม และไมแอบหลอกใชคนอนมาเตมเตมในสงทตวเองขาดหาย

เพราะคณจะบอกตวเองเสมอวา “คนทนอกใจ” ทงคณไปหรอปฏเสธคณนนเปน

คนทไมฉลาดเอง และเขาหรอเธอชางโชครายทไมอาจมองเหนคณคาอนงดงาม

เจดจรสในตวของคณ คณจงสามารถเดนหนาตอไปไดอยางอกผายไหลผง

โดยไมตองพงพาคนตาถวทไมรจกเลอกสงทดใหกบตวเอง

...นแหละครบคอคนทมรากฐานของจตทมนคงเหมอนดง “ตนไม

ใหญ”

คนทมจตดงตนไมใหญจะใชชวตประหนงมรากแกวทแขงแกรง เพราะเขา

มรากฐานทางการงาน การเงน และพนฐานของจตใจทมนคง พวกเขาเตบโต

ขนมาดวยการเปลยนแปลงความยากลำบากและสงไมพงประสงคใหเปนปย

ททำนบำรงตวเองจนเตบใหญ

จดประสงคหลกในชวตของพวกเขาคอ การเสรมสรางตวเองใหโตขนส

ทสง ไมใชเพอทจะเรยกรองความสนใจจากใคร แตเพอทจะใหรมเงาแกผอน

แผกงกานสาขา และแสดงออกถงความงดงามในแบบของตวเอง

ตนไมไมเคยเรยกรองใหใครมาอาศยรมเงาของมน แตกมสตวนอยใหญ

17 ขนเขา สนธเสน เขจรบตร

Page 19: รู้ รัก - Amarinbooks...แทนฟ โรโมนและโดพาม นในค ร กท สามารถอย ก นได อย างราบร นภายหล

มาพงพามนอยเสมอ ตนไมไมเคยตองถอนรากของตวเองแลววงไปรองขอให

นกนอยมาทำรง แตบรรดานกนอยใหญตางกพรอมจะทำรงบนตนไมท

แขงแกรงและมนคงเสมอ ทงมด แมลง ผเสอ เสอ สงห ลง หนอน สตว

ทกตวลวนรกตนไมและพรอมจะพกพงอาศยมน แตตนไมกไมเคยเหยวเฉา

ตายเพราะไรสตวมาอาศย และตนไมกไมเคยหลงนำตาสลดใบ เลกสงเคราะห

แสง หรอหยดดดซบอาหาร เพราะนกนอยบนจากไปทำรงทอน

ตนไมเปนสงมชวตทมนคง สงบ นง และดแลวสบายตาเสมอ

ไมวามนจะยนตนอยเพยงลำพงบนพนทโลงกวาง หรออยรวมกนในปาใหญ

เนองจากคณคาของตนไมอยทการเจรญเตบโตของมนเอง ไมใชอยท

สงมชวตอนใดทมาประกอบ

ใชแลว...ตนไมไมตองเทยวแสวงหา แตมนกลบไดมาซงสงทสวยงาม

อนทจรง ตนไมทกตนกไมตางอะไรจากจตเดมแทของคณ โลกนอาจ

ทำใหคณเจบปวด คนบางคนอาจทำใหคณรสกไมมคา แตจำไวเถอะวา

ใจของคณ “เตม” อยแลวโดยไมตองมใครมา “เตม” และ “สวยงาม” อยแลว

โดยไมตอง “แสวงหา” อะไรมาแตงแตม ทงนเพราะจตเดมแทของมนษย

ทกคนเปน “ประภสสร” คอบรสทธผดผองและใสสวางดจแสงจนทรในคน

วนเพญ สงทมาบดบงทศนวสยชวครนนเปนเพยงเมฆหมอกสดำแหงอวชชา

อนไรซงแกนสารใด ๆ

ดงนน ทกครงทคณรสกวาตวเองกำลงหลงใหลใครมากเกนไป หรอ

รสกวาตวเองกำลงเอาความสขไปฝากไวกบคนอน ผมขอแนะนำใหคณลอง

หลบตา แลวจนตนาการภาพตวเองเปนตนไมสงใหญทคณโปรดปรานมาก

ทสด จากนนใหสรางมโนภาพมองดตนไมตนนนยนหยดเตบโตอยางมนคง

ดวยตวเอง พรอมกบมสตวนอยใหญมาพกพงอาศย และคณกยนดทจะให

ความสขแกทกชวตโดยไมหวงสงใดตอบแทน คณไดยนเสยงนกรองเจอยแจว

18 รมากไปทำไม…ร “ใจ” กอนดกวา

Page 20: รู้ รัก - Amarinbooks...แทนฟ โรโมนและโดพาม นในค ร กท สามารถอย ก นได อย างราบร นภายหล

บนกงแกรง ไดกลนหอมของดอกไมทผลบานอยบนตวคณ คณสมผสไดถง

สายลมทพดพามาทำใหกานใบของคณสนไหว แตลำตนของคณกไมเคย

สนคลอน คณรสกถงรสชาตอนเยนฉำชนใจของนำฝนทโปรยปรายลงมาจาก

ฟากฟา บรรยากาศโดยรอบเตมไปดวยความสขสดชน ไมมความโศกเศรา

เหงาใจใด ๆ เลย

เทคนคเชนนทางจตวทยาเรยกวา “visualization” (การใชจนตภาพ

เพอสรางตวตนใหม) จะสงเกตไดวา เราตองใชประสาทสมผสใหครบ

ทงหาเพอใหความรสกทเราตองการนนประทบลงไปในระดบจตใตสำนก

เปนการแทนทความ “ขาด” และความเจบปวดในอดต ซงวธการเชนน

เปนหนงในเทคนคทดทสดของศาสตรสดฮตอยาง NLP (Neuro-linguistic

Programming หรอ “ภาษาสมอง” นนเอง)

ยงกวานน ผมยงไดผนวกเทคนคของ NLP อกอนหนงทเรยกวา “การ

ผกโยงความรสก” (anchoring) เขาไปดวย ซงหมายถงการผกโยงความรสก

แขงแกรงมนคงของตนไมเขากบการมปฏสมพนธกบผอน ดงนน หากคณทำ

แบบนบอย ๆ เพยงไมนานสมองของคณกจะนกภาพตวเองเปนดงตนไมใหญ

ทไมหวนไหว และยนหยดอยางงดงามทกครงทมใครมาทำใหคณเจบปวดหรอ

รสกไมด โดยคณไมจำเปนตองคอยควบคมความคดของตวเองอยตลอดเวลา

อกตอไป

อยางไรกตาม ทก ๆ การเปลยนแปลงทยงยนตองอาศยเวลาและความ

พยายาม ดงนน กอนนอนทกคนหรอทกครงทคณตนขนตอนเชา และเมอ

คณนงสมาธ ขอใหคณทำแบบฝกหด “แปลงกายเปนตนไมใหญ” แลวคณจะ

สมผสถงความเปลยนแปลงอนจะนำไปสความสงบและมความสขยงกวาเดม

จำไวนะครบวา คณไมมวนบงคบใครใหมารกคณได แตคณ

สามารถเรยนรทจะรกตวเองได และนนคอความรกเดยวทแนนอนและ

19 ขนเขา สนธเสน เขจรบตร

Page 21: รู้ รัก - Amarinbooks...แทนฟ โรโมนและโดพาม นในค ร กท สามารถอย ก นได อย างราบร นภายหล

ในวนทใจเธอไรรก ไฉนโลกจงหมดสนซงสสน เธอจะเรยกรองรกจากใครกน ในเมอใจเธอนนยงไมม เมอไมรวธทจะให

แลวจะมาขอสงใดในวนน รกทดเรมจากรกทเธอม เตมลนปรจนพรอมพลเผอผคน

- ขนเขา

มนคงทสด ซงการเรยนรทจะรกตวเองอยางแทจรงนเองคอจดเรมตนของ

ความสขทยงยนในชวต และเปนกาวแรกทสำคญทสดของการเดนทางส

อสรภาพของจตใจ

20 รมากไปทำไม…ร “ใจ” กอนดกวา