1

บทท� 1

บทนา 1.1 ความสาคญ

ในปจจบนสถานท�ประกอบการทางภาครฐหรอภาคเอกชนตาง ๆ มสถานประกอบการท�เปนลกษณะของอาคารสงเปนจานวนมาก เน�องดวยขอจากดท-งทางพ-นท� และปรมาณการใชสอย ส�งหน�งท�ขาดไมไดในอาคารสงเหลาน-นคอ ระบบการขนสงโดยใชลฟตโดยสาร เพ�อความสะดวกในการเคล�อนยายผคนและส�งของตาง ๆ ท�การเดนทางโดยใชบนไดไมสามารถทาได เชน การขนยายส� งของท�มขนาดใหญไปไวในช-นท�มความสงของอาคาร นอกจากน-นการขนสงโดยใชลฟตนอกจากทาใหการเคล�อนยายส�งตาง ๆ เปนไปไดดวยความสะดวกแลว ยงมผลตอระบบองคกรซ� งจะชวยใหการทางานขององคกรดาเนนไปไดงายและคลองตวข- นอกดวย เม�อการใชลฟตมความสาคญตอระบบขนสงภายในอาคารสงเปนอยางมาก ส� งสาคญท�ตองคานงถงน�นคอความปลอดภยและการบารงรกษาตวลฟต เพ�อใหพนกงานและผใชลฟตในองคกรทกคนไดรบความเช�อม�นในการโดยสารลฟตท�ปลอดภย

ดงน-นทางผจดทาไดคานงถงความสาคญดงท�กลาวไปขางตน จงสนทาการศกษาในสวนงานการบารงรกษาลฟต การปองกนการเกดอบตเหตจากลฟต และการแกไขสถานการณในกรณฉกเฉน โดนเลอกทาการฝกงานในสถานประกอบการท�เปนลกษณะโรงพยาบาลของทางภาครฐ ท�มผใชบรการเปนอยางมาก

1.2 วตถประสงค

<.=.< เพ�อศกษาขอมลการบารงรกษาลฟตโดยสารแบบมหองเคร�อง (Traction Elevator) 1.2.2 เพ�อศกษาปญหาและการแกไขท�เกดจากลฟตโดยสารแบบมหองเคร�อง 1.3 ขอบเขตความสามารถของโครงงาน

1.3.1 ทาการศกษาหลกการทางานของลฟตโดยสารเทาน-น 1.3.2 ทาการศกษาในสวนของระบบลฟตโดยสาร 1.3.2 ทาการศกษาในสวนการซอมบารงลฟตโดยสารแบบมหองเคร�อง

2

1.4 ประโยชนท�คาดวาจะไดรบ 1.5.1 ทาใหทราบถงกระบวนการการทางานของลฟตโดยสารไดอยางถกตอง 1.5.2 ทราบถงวธการซอมบารงรกษาลฟตไดอยางถกตอง 1.5.3 ทราบถงวธการแกไขปญหาลฟตไดอยางถกตอง 1.5.4 สามารถนาความรท�ไดมาประยกตใชในการใชงานจรง

3

บทท� 2

ทฤษฎและหลกการท�เก�ยวของ ในการฝกงานตามหลกสตรสหกจศกษา ขาพเจาไดศกษาวตถประสงคของหลกสตรและไดดาเนนการฝกงาน ซ� งสถานท�ในการฝกงานของผจ ดทาเปนสถานประกอบการทางดานโรงพยาบาล.ตลอดระยะเวลาการฝกงานของขาพเจาไดบรณาการการฝกงาน ใหสอดคลองกบความรท�กาลงศกษา ดงตอไปน- 2.1 ประเภทของลฟต เม�อพดถงระบบลฟตโดยสารแทบทกคนคงเคยมประสบการณในการใชลฟตในชวตประจาวนเรามาลองทาความรจกและทาความเขาใจกบลฟตแตละประเภทวาไดถกออกแบบมาเพ�อใชงานตามความเหมาะสมตางกนอยางไร 2.1.1 ลฟตโดยสาร (Passenger Elevator) ลฟตท�พบเหนในอาคารสวนใหญจะเปนลฟตโดยสาร ไมวาจะเปนสานกงาน ท�พกอาศยรวมถงลฟตท�ตดต-งในหางสรรพสนคาหรอโรงแรมช-นหน� งบางแหง ปจจบนไดมการพฒนาท-งรปแบบและเทคโนโลยใหมความสวยงามและมความเรวสง ควบคไปกบความน�มนวลและความปลอดภยของผใชโดยท�วไปแบงออกเปน V กลมตามความเรวของการใชงาน ไดแก ลฟตความเรวต�า ( Low Speed ) มความเรวไมเกน \] เมตรตอนาท หรอประมาณ V.\ กโลเมตรตอช�วโมง มกจะใชในอาคารท�มความสงไมเกน \] ช-น ลฟตความเรวปานกลาง (Medium Speed) มความเรวระหวาง a] - <]c เมตรตอนาท มกจะใชในอาคารท�มความสงระหวาง <] - =c ช-น ลฟตความเรวสง ( High Speed) มความเรวต-งแต <=] เมตรตอนาทข-นไป มกจะใชในอาคารท�มความสงมากกวา =c ช-น 2.1.2. ลฟตบรรทกของ (Freight Elevator) ใชในโรงงานอตสาหกรรม โกดงสนคาหรอในหางสรรพสนคา ลกษณะพเศษคอ ตวลฟตมขนาดใหญกวาประตเปดหนากวางกวาลฟตโดยสาร สานกงานหรอโรงแรมบางแหงใชลฟตบรการ (Service Lift) ความเรวท�ใชจะอยระหวาง V] - \] เมตรตอนาท

4

2.1.3. ลฟตบรรทกเตยงคนไข (Bed Elevator) เปนลฟตท�ใชในโรงพยาบาลขนาดตวลฟตจะมดานลกยาวกวาดานกวาง ประตลฟตเปนแบบ = บานเปดไปในทศทางเดยวกน (Slide Opening) สวนใหญมกจะมการตดต-งอปกรณเพ�มเตมเปนพเศษ เชน ตดกระจกเงาไวท�ผนงดานหลงของตลฟต บรเวณปมกดจะมอกษรเบลล แผงปมกดจะตดต-งอยในระดบต�ากวาปกต (สาหรบผท�น�งรถเขน) มเสยงพดประกาศบอกช-นเม�อลฟตหยดรบสง เพ�ออานวยความสะดวกใหแกผพการ 2.1.4. ลฟตบรรทกรถยนต (Automobile Elevator) จะพบเหนในอาคารจอดรถท�มพ-นท�จากด เปนลฟตขนาดใหญท�รถยนตสามารถขบเขาไปจอดได บานประตเปนลกษณะบานเล�อนข-น - ลง ในแนวด�ง 2.1.5. ลฟตสงของ (Dumb Waiter) สวนใหญจะใชในโรงพยาบาล หองสมด หรอรานอาหาร เปนลฟตขนาดเลกไมสามารถบรรทกผโดยสารได ความเรวใชงานอยระหวาง <c - nc เมตรตอนาท 2.2 นยามและคาศพทเทคนค 2.2.1 อปกรณลดแรงกระแทก (buffer) หมายถง อปกรณท�ใชลดการกระแทก และหยดการเคล�อนท�ทางลงของตวลฟตหรอน- าหนกถวง เม�อตวลฟตหรอน- าหนกถวงเคล�อนท�ลงเลยระดบปกตท�กาหนดไว

1. อปกรณลดแรงกระแทกแบบน- ามน (Oil buffer) หมายถง อปกรณลดแรงกระแทกท�ใชน- ามนเปนตวกลางหยดการเคล�อนท�ทางลงของตวลฟต หรอน-าหนกถวง

2. อปกรณลดแรงกระแทกแบบสปรง (spring buffer) หมายถงอปกรณลดแรงกระแทกท�ใชสปรงเปนตวรองรบแรงกระแทก จากการเคล�อนท�ทางลงของตวลฟตหรอน-าหนกถวง

2.2.2 เคร�องลฟต (driving machine) หมายถง ตนกาลงท�ใหพลงงานในการขบเคล�อนตวลฟตสามารถแบงเปน

1. เคร�องลฟตแรงฉดจากความฝด (traction machine) หมายถงเคร� องลฟตท�ขบเคล�อนตวลฟต โดยความฝดระหวางเชอกลวดแขวนกบรอกขบเคล�อน ซ� งมมอเตอรไฟฟาเปนตนกาลงในการหมนรอกขบเคล�อน โดยมท-งแบบสงกาลงผานเฟองและแบบเคล�อนท�โดยตรง

5

ก. เคร�องลฟตขบเคล�อนโดยเฟอง (geared drive machine) หมายถง เคร�องลฟตท�ใชกาลงจากมอเตอรไฟฟาผานเฟองไปหมนรอกขบเคล�อน

ข. เคร�องลฟตขบโดยตรง (direct drive machine)หมายถง เคร�องลฟตท�ใชกาลงจากมอเตอรไฟฟาท�ตอโดยตรงกบรอกขบเคล�อน

ค. เคร�องลฟตรอกกวาน (winding drum machine) หมายถง เคร�องลฟตท�ใชกาลงจากมอเตอรไฟฟาผานหมนรอกกวานเชอกลวดแขวน

ง. เคร�องลฟตไฮโดรลค (hydraulic power unit) หมายถงเคร�องลฟตท�ใชกาลงจากมอเตอรไฟฟาขบเคล�อนสบน- ามนเขาระบบไฮโดรลคเพ�อขบเคล�อนลฟตใหเคล�อนข-น และลฟตเคล�อลงโดยแรงโนมถวงเม�อปลอยน-ามนไหลกบสถงเกบน-ามน 2.2.3 ชดควบคม (controller) หมายถง กลอปกรณหรอกลมของกลอปกรณ ท�ใชบงคบการทางานของลฟต 2.2.4 ตวนารอง (guide shoe) หมายถงกลอปกรณท�ตดกบสาแหรก หรอโครงน- าหนกถวงท-งดานบนและดานลาง เพ�อบงคบใหตวลฟตและน-าหนกถวงเคล�อนข-นในแนวของรางบงคบ 2.2.5 ตวนารองประต (door guide shoe) หมายถง กลอปกรณท�ตดอยกบของลางของบานประต เพ�อบงคบบานประตใหต-งตรงในแนวด�ง และเคล�อนท�ในแนวระดบตามแนวของรองธรณประต 2.2.6 ตวรองรบธรณประตลฟต (sil support) หมายถง โครงเหลกหรอแนวปนท�ใชรองรบธรณประต ซ� งมความแขงแรง สามารถรบน-าหนกคนและส�งของได 2.2.7 ตวลฟต (car) หมายถง สวนท�ใชบรรทกผโดยสารหรอส�งของ ซ� งรวมท-งพ-นตวลฟต สาแหรก หองลฟต และประตลฟต 2.2.8 ธรณประตลฟต (sil) หมายถง ธรณประตทาดวยโลหะ และมรองยาวตลอดเพ�อใหประตเคล�อนท�ตามแนวรอง ธรณประตลฟตอาจทาจากวสดอ�นๆเชน เหลก หรอสแตนเลส 2.2.9 น- าหนกถวง (counterweight) หมายถง น- าหนกท�แขวนเพ�อถวงน- าหนกของตวลฟตในการเคล�อนท�ข-น-ลง 2.2.10 บอลฟต (pit) หมายถง สวนของปลองลฟตจากระดบพ-นช-นจอดลางสดลงไปจนถงพ-นปลองลฟต 2.2.11 ประตก�งอตโนมต (semi automatic door) หมายถง ประตท�เปดไดดวยมอปละปดเองโดยอตโนมต 2.2.12 ประตลฟต (car door) หมายถง ประตช-นในหรอประตท�ตดอยกบลฟต 2.2.13 ประตปลองลฟตและประตลฟต แบงเปน

6

1. ประตเปดตรงกลาง (center opening door) หมายถง ประตเล�อนเปดตรงกลางในแนวนอน ประกอบดวย 2 บานหรอมากกวา

2. ประตแผนเดยวเปดขาง (single panel opening door) หมายถง ประตเล�อนเปดในแนวนอน ปรกกอบดวย ประตเปดแผนเดยวเปดไปทางเดยว

3. ประตหลายบานเปดดานขาง (multi panel side open door) 4. หมายถง ประตเล�อนเปดจากดานขาง ประกอบดวย 2 บานหรอมากกวาโดยจด

ใหทกบานเปดและปดในเวลาเดยวกน ดวยความเรวตางกนเพ�อใหทกๆบานเปดและปดสดพรอมกน

5. ประตผลก (swing door) หมายถง ประตบานเดยวเปดโยการผลกโดยจะมชดดงกลบหรอไมกได

6. ประตสองสวนเปดในแนวด�ง (vertical bi-parting door) หมายถง ประตเล�อนในแนวด�ง ประกอบดวย 2 บานหรอมากกวา โดยจกใหแตละบานหรอแตละกลมเปดและปดพรอมๆกน

7. ประตแนวด�งเปดข-น (vertical up sliding door) หมายถง ประตเล�อนเปดข-นในแนวด�ง

8. ประตพบ (collapsible door) หมายถง ประตเล�อนแบบพบ อาจมท-งเปดดวยมอหรอไฟฟา

2.2.14 ปลองลฟต (hoistway) หมายถง สวนของตวอาคาร ซ� งออกแบบกอสรางไวสาหรบตดต-งลฟต มลกษณะเปนปลองทะลตดตอระหวางช-นตลอดความสงท�ลฟตเคล�อนข-น-ลง รวมท-งสวนท�เปนบอลฟตข-นไปถงใตพนหองเคร�องหรอใตพ-นหลงคา 2.2.15 พ-นตวลฟต (platform)หมายถง โครงสรางสวนพ-นท-งหมดของตวลฟตท�รองรบมวลบรรทก 2.2.16 สาแหรก (car frame) หมายถง โครงซ� งประกอบดวยเหลกคานบน เหลกเสาขางและเหลกคานลางยดกนเปนสาแหรกรองรบพ-นตวลฟต สาแหรกน-จะมตวนารอง เคร�องนรภย หวงแขวน เชอกลวดแขวนหรอโซ และรอกตดต-งอย 2.2.17 หองลฟต (car enclosure) หมายถง โครงและสวนประกอบเปนเพดานและผนงรอบๆตวลฟตซ� งประกอบตดอยบนพ-นตวลฟต 2.2.18 ความเรวท�กาหนด (rated speed) หมายถง ความเรวท�ลฟตสามารถเคล�อนข-นลงไดตามท�กาหนด 2.2.19 ลฟต (lift or elevator) หมายถง พาหนะท�ใชสาหรบบรรทกผโดยสาร หรอส�งของข-นลงในแนวด�งโดยมรางบงคบ

7

2.2.20 ลฟตขนของ (goods lift or freight lift) หมายถง ลฟตเพ�อใชขนของและใชโดยสารไดเฉพาะผท�ควบคมลฟต หรอผท� เก�ยวของกบการขนของเทาน- น โดยมหองลฟตซ� งเคล�อนท�ตามรางบงคบในแนวด�ง 2.2.21 ลฟตพนกงานดบเพลง (fireman’s lift) หมายถง ลฟตเพ�อใชขนถายผโดยสารท�จดใหเปนพเศษสาหรบใหพนกงานดบเพลงปฏบตหนาท�ในขณะท�เกดอคคภยในอาคาร โดยมหองลฟตซ� งเคล�อนท�ตามรางบงคบในแนวด�ง 2.2.22 ลฟตโดยสาร (passenger lift) หมายถง ลฟตเพ�อใชขนถายผโดยสาร โดยมหองลฟตซ� งเคล�อนท�ตามรางบงคบในแนวด�ง 2.2.23 ลฟตเตยงคนไข (bed lift) หมายถง ลฟตเพ�อใชขนถายเตยงคนไข โดยมหองลฟตซ� งเคล�อนท�ตามรางบงคบในแนวด�ง 2.2.24 ลฟตสงของ (dumbwaiters) หมายถง ลฟตเพ�อใชสงของไปยงระดบข-นท�เจาะจงไว และอยโดยสารเขาไปอยไมได โดยมหองลฟตซ� งเคล�อนท�ตามรางบงคบในแนวด�ง 2.3 หองลฟต ประตลฟต และแสงสวางในตวลฟต

2.3.1 สวนประกอบและการทาหองลฟต

1. ขอบเขต ตวลฟตจะตองปดหมดทกดานรวมท-งหลงคา ยกเวนชองเปดประต และผนงสวนท�ถอดออกไดตองทาใหถอดออกไดจากภายนอกตวลฟตน-น

2 ความม-นคง หองลฟตจะตองยดอยางม�นคงกบพ-นตวลฟต และตองไมหลวมคลอนหรอเคล�อนไปจากท�เดมในขณะใชงานปกต หรอเม�อเคร� องนรภยทางาน หรอเม�อตวลฟตกระแทกกบอปกรณลดแรงกระแทก

V. ระยะโกงของผนงหองลฟต ผนงหองลฟตจะตองแขงแรง โดยทดจดสามารถรบแรงกดในแนวระดบได 340 นวตน โดยใหโกงไดไมเกน 25 มลเมตร เม�อโกงออกแลวสวนใดสวนหน�งของผนงหองลฟตจะตองหางจากอปกรณอ�นๆในปลองลฟตไมต�ากวา 20 มลเมตร

4. จานวนหองในลฟต ลฟตจะตองมหองไมเกน 1 หอง ยกเวนสวนท�ตอย�นสาหรบรถเขนคนไขนอน ซ� งสวนท�ตอย�นน-นสงจากพ-นลฟตไมเกน 1.50 เมตร

8

หมายเหต ลฟตอาจม 2 หองได โดยลฟตหองหน� งตดต-งอยบนลฟตอกหองหน�งและตองเปนไปตามขอกาหนดดงน-

ก. ในขณะใดขณะหน� ง ลฟตท-ง 2 หอง จะตองใชเฉพาะขนสงผโดยสารหรอเฉพาะบรรทกของอยางใดอยางหน�ง

ข. หองลฟตแตละหอง จะตองเปนไปตามขอกาหนดและจะตองมประตฉกเฉนท�พ-นหองลฟตตวบน เพ�อลงไปยงประตฉกเฉนบนหลงคาของลฟตตวลาง

2.3.2. หองลฟตโดยสาร

1. วสดท�ใชทา ก. วสดท�ใชทาหองลฟตและใชบหองลฟตตองเปนโลหะ หรอเปนไมปรบสภาพใหมการตานไฟ (fire-retardant treated wood) หรอเปนวสดท�ไมตดไฟงายและไมทาใหเกดควนหรอกาซ ท�เปนอนตรายเม�อเกดการเผาไหม ข. วสดท�ตดไฟลกไหมชาท�ใชเปนฉนวน ใชลดเสยง หรอใชตกแตง อาจใชบหองลฟตได ถายดตดเปนแผนราบสนทอยางม�นคงกบผนงหองลฟต ค. น- าหนกของวสดท�ใชตกแตงหองโดยสารลฟต ตองไมเกนรอยละ 20 ของขนาดบรรทกปกตของลฟต

2. การระบายอากาศ ลฟตท�มประตจะตองมวธระบายอากาศดงน-

ก. ชองระบายอากาศ หามมชองระบายอากาศในระดบ 0.30 เมตรถง 1.80 เมตร หรอพ-นตวลฟต ชองระบายอากาศ ท�อยในระดบต�ากวา 0.30 เมตรจากพ-นตวลฟต ตองมขนาดท�ลกทรงกลมเสนผานศนยกลาง 25 มลลเมตรผานไมได และตองไมเปนชองทะลโดยตรง ชองระบายอากาศ ท�อยในระดบสงกวา 1.80 เมตรตองมขนาดท�ลกทรงกลมเสนผานศนยกลาง 50 มลเมตรผานไมไดและตองไมเปนชองทะลโดยตรง พ-นท�ชองระบายอากาศท-งหมดรวมกน ตองไมนอยกวา 1 สวนใน 30สวน ของพ�นท�พ-นตวลฟต

ข. ถาใชพดลมระบายอากาศ จะตองอยเหนอหลงคาลฟตหรอภายนอกหองลฟต และตองยดตดอยางม�นคง

ค. การระบายอากาศ ใหอยในอตรา 30 เทาของปรมาตราหองลฟตใน 1 ช�วโมง

3. ทางออกฉกเฉนดานขาง กรณท�ตวลฟตไมมทางออกฉกเฉนบนหลงคา จะกาหนดใหมทางออกฉกเฉนดานขาง ดงน-

9

ลฟตท�ตดต-งใกลชดกนมระยะหางพ-นตวลฟตไมเกน 0.75 เมตร และไมมสวนก-นระหวางตวลฟตน-าหนกถวงหรอส�งขดขวางอ�นๆ ยกเวนคานท�อยระหวางตวลฟตประตฉกเฉนดานขางของลฟตแตละตวท�อยใกลกนน-น ประตฉกเฉนดานขางตองเปนดงน-

ก. ตองเปนแบบบานพบ ข. บานประตเปดเขาดานในตวลฟตเทาน-น ค. เม�อเปดประต จะตองมชองทางออกสงไมนอยกวา 1.50 เมตร และกวางไม

นอยกวา 0.35 เมตร ง. ตองอยในตาแหนงท�ไมมส�งกดขวาง เชน เชอกลวดแขวนลฟต หรอเชอกลวด

แขวนน-าหนกถวง สวนประกอบตางๆ ของสาแหรก หรอบรภณฑของลฟตท�ตดตรง

จ. ตองมตวลอกประตซ� งจะตองออกแบบใหไมสามารถเปดประตจากภายในโดยใชเคร�องมอธรรมดาได นอกจากจะใชกญแจพเศษเทาน-น และจะเปดจากภายนอกไดโดยใชท�จบท�ตดต-งถาวร ท�ผนงหองลฟตดานในจะตองไมมส�งกดขวางท�ทาใหไมสามารถเปดประตได

ฉ. ตองมตวสมผสไฟฟาของประตลฟต ตดต-งอยในตาแหนงท�มดชด ช. ตองใชวสดและการทาตามขอกาหนดของหองลฟต ซ. ตองใชสะพานเช�อมฉกเฉน พรอมราวกนตก กวางไมนอยกวา 0.50 เมตร

ถามชองมอง ตองเปนดงน- ก. มพ-นท�รวมไมเกน 0.10 ตารางเมตร และแตละชองมความกวางไมเกน 0.15

เมตร ข. เปนกระจกนรภย ค. ตองตดต-งอยท�ประตลฟต ง. สาหรบประตเปด-ปดดวยไฟฟา ผวของกระจกจะตองไมย�นล- าผวของบาน

ประตลฟตและควรเสมอกบบานประต 2.3.3ประตลฟต

1. ประตลฟตตองมตวสมผสไฟฟา 2. ประตตดต-งไวท�ทางเขาลฟตทกทาง 3. ประตตองเปนแบบเล�อนในแนวด�งหรอแนวระดบ 4. ความแขงแรง

ประต ตวนาเล�อน ทางเล�อน และตวยด จะตองสรางและตดต-งใหแขงแรงสามารถรบแรง 334 นวตน ซ� งกระทาในพ-นท� 0.10 ตารางเมตร ท�ประมาณก�งกลางของประตขณะปดสนทไดโดย

10

ประตไมโกงเกนแนวธรณประต ประตแบบเล�อนในแนวด�งจะตองสามารถรบแรง 1,112 นวตน ท�กระทาในลกษณะและบรเวณเดยวกนได โดยไมเสยหายหรอเสยรปอยางถาวร และตองไมเล�อนไปจากตวนาเล�อนหรอทางเล�อน ถาประตเปนแบบหลายสวน แตละสวนจะตองทนแรงตามท�ระบขางตน ขอกาหนดของประตลฟตโดยสาร

1. ทางเขาออกท�ตวลฟตตองไมเกน 2 ทาง 2. ประตลฟตตองเปด-ปดเตมพ-นท�ทางเขาออก 3. ประตลฟตตองไมมชองเปดยกเวนชองมอง 4. หามใชประตบานยด (Collapsible – Type Gate)

2.3.4 ความสวางและอปกรณแสงสวางในหองลฟต 1 หองลฟตตองมหลอดไฟฟาไมนอยกวา 2 หลอด 2. เม�อประตลฟตและประตปลองลฟตปด ความสวางท�พ-นตวลฟต ตองไมนอยกวา

ท�กาหนด ดงน- ก. 50 ลกซ สาหรบลฟตโดยสาร ข. 25 ลกซ สาหรบลฟตขนของ

3. หลอดแสงสวางตองมสวนปองกนไมใหเกดอนตรายข-น เม�อหลอดแตก 4. หองลฟตตองมแสงสวางฉกเฉน จากหลอดไฟฟาอยางนอย 1 หลอด ใชงานไดไม

ต�ากวา 1 ช�วโมง มความสวางเฉล�ยอยางต�า 5 ลกซ ท�แนวระดบความสงจากพ-น 1.20 เมตร บรเวณหนาแผงควบคมหลก 2.4 สาแหรก (car frame) และพ-นตวลฟต (platform)

สวนประกอบและการกระทา

2.4.1 ชดตวนารอง (guiding members) ชดตวนารอง ตองตดอยท -งท�ปลายลนและปลายลางของสาแหรก เพ�อบงคบใหตวลฟตเคล�อนข-นลงตามรางบงคบ

2.4.2 สาแหรกและชดนารองตองรบแรงท�เกดจากมวลบรรทกไดตามท�กาหนดไว 2.4.3 สาแหรกชนดคลองแขวนดานลาง (under slung) ตองมระยะแนวด�งระหวางเสน

ศนยกลางของตวนารอง กบตวนารองไมนอยกวารอยละ 40 ของระยะหางรางบงคบ 2.4.4 พ-นตวลฟต ลฟตทกตวตองมพ-นตวลฟตท�ไมมรทะล ยดตดกบโครงของพ-นตว

ลฟตโดยมสาแหรกรองรบและมพ-นท�เตมหองลฟต สวนตางๆ ของพ-นตวลฟตตองรบแรงท�เกดจากมวลบรรทกไดตามท�ระบไว

11

2.4.5 วสด 1. วสดท�ใชทาสาแหรกและพ-นตวลฟต ยกเวนสวนรองรบตวนารอง ตวนารอง และหวงรอยเชอกสวดชดเชย ใหเปนดงน-

ก. สาแหรกและโครงพ-นสวนนอก ตองทาดวยเหลกกลาหรอโลหะอ�น ข. ตง (stringer) ของพ-นตวลฟต ตองเปนเหลกกลาหรอโลหะอ�น ค. หามใชเหลกหลอทาสวนท�รบแรงดง แรงบด หรอแรงดดโคง

2. ขอกาหนดของเหลกกลา ก .เหลกกลาท�ใชทาสาแหรกและพ-นตวลฟต ซ� งไดจากการรด การข-นรป การทบหรอการหลอ จะตองเปนไปตามขอกาหนดดงน-

เหลกกลารดและเหลกกลาข-นรป ใหเปนไปตาม ASTM A36 หรอ ASTM A 283 grade D หรอท�เทยบเทา เหลกกลาทบ (Forged Steel) ใหเปนไปตาม ANSI/ASTM A668 class Bหรอเทยบเทา เหลกกลาหลอ ใหเปนไปตาม ANSI G501 (ASTM A27) grade 60/30 หรอเทยบเทา

ข. เหลกกลาท�ใชหมดย - า สลกเกลยว และเหลกลวด จะตองเปนไปตามขอกาหนดดงน- หมดน-า เปนไปตาม ASTM A502 สลกเกลยวและเหลกแทงกลม ใหเปนไปตาม ASTM A 307 หมายเหต ถาใชเหลกกลาท�มความแขงแรงมากกวาท�กาหนดตองมความยดไมนอยกวารอยละ 22ในความยาว 50 มลเมตรและคาความเคนและการโกงตว (deflection) ตองเปนไปตามท�กาหนด

3. ขอกาหนดของโลหะอ�นท�ไมใชเหลกกลาโลหะอ�นท�ไมใชเหลกกลาท�ใชทาสาแหรกและพ-นตวลฟต ตองมสมบตสาคญเปนไปตามจดประสงคท�กาหนดในการใชงาน คาความเคน และการโกงตวตองเปนไปตามขอกาหนด หามใชไมเปนสาแหรก และโครงสรางพ-นตวลฟตเพ�อรบน-าหนกโดยตรง

2.4.6 การตอยดสาแหรกและพ-นตวลฟต การตอยดสวนตางๆ ของสาแหรกและพ-นตวลฟต ตองยดดวยหมดย -า สลกเกลยว หรอการเช�อมและตองเปนไปตามขอกาหนดดงน- ก.สลกเกลยว ถาใชเปนมมเอยงเกนกวา 5 องศา ตองเปนสลกเกลยวหวเอยงและรองรบดวยแหวนเอยง ข.แปนเกลยว ถาใชกบสลกเกลยวท�ทามมเกน 5 องศา ตองรองดวยแหวนเอยง

12

2.4.7 การปองกนไฟของพ-นตวลฟต ผวลางของพ-นตวลฟตท�เปนไมของลฟตโดยสาร จะตองมการปองกนไฟวธใดวธหน�งดงน-

ก. เปดทบดวยเหลกแผนหนาไมนอยกวา 0.4 มลเมตร หรอโลหะอ�นท�ตานไฟไดเทยบเทา

ข. ทาดวยสตานไฟ (fire retardant paint)ท�มอตราการแผขยายเปลวไฟ (flame spread rating) ไมเกน 50 สาหรบอตราการแผขยายเปลวไฟใหยดถอตามขอกาหนดวธทดสอบใน ANSI/ASTM E84

2.4.8 กะบงพ-นตวลฟตพ-นตวลฟตดานทางเขาของลฟตท�มกลอปกรณปรบระดบ หรอกลอปกรณปรบระดบในเขตบรรทก จะตองมแผนกะบงเหลกกลาหนาไมนอยกวา 1.5 มลลเมตร หรอโลหะอ�นท�มความแขงแรงเทยบเทา และมการเสรมแรงเพยงพอ และยดกบสาแหรกอยางม�นคงและตองเปนดงน-

ก. ความยาวของกะบง จะตองไมนอยกวาความกวางของประตปลองลฟตเม�อเปดประต

ข. ความกวางของกะบงจากพ-นตวลฟตลงไป จะตองมากกวาเขตปรบระดบ หรอเขตบรรทกอยางนอย 75 มลเมตร

ค. สวนลางของกะบง จะตองดดกลบดวยมมไมนอยกวา 60 องศา และไมเกน 75 องศาจากแนวระดบ

ง. แผนกะบงจะตองยดอยางม�นคง และสามารถรบแรงกดคงท� ณ จดใดๆไดไมนอยกวา 667 นวตน ในแนวต-งฉาก โดยไมทาใหแผนกะบงโกงตวเกน 6 มลเมตร และกลบเขาสภาพเดมเม�อไมมแรงกด

ถาประตทางเขาปลองลฟต มความสงกวาประตลฟต ตวลฟตจะตองมกะบงบนเพ�อปดชองวางระหวางหลงคาลฟต สงถงระดบกรอบประตดานบนของประตปลองลฟต

2.4.9 ความเคนสงสดท�เกดจากมวลบรรทกสถตของสาแหรก และสวนตางๆของพ-นท�ตวลฟต และการตอยด ตองไมเกนท�กาหนดดงน-

1. ความเคนของเหลกกลาตามท�กาหนดใน ตารางความเคนสงสดในสวนตางๆ ของสาแหรกและพ-นตวลฟต

2. ถาใชเหลกกลาท�มความแขงแรงมากกวาท�กาหนด กอาจเพ�มคาความเคนในตารางความเคนสงสดในสวนตางๆ ของสาแหรกและพ-นตวลฟต ข- นไดตามสดสวนของอตราสวนของความตานแรงดงสงสด (Ultimate Strength)

13

3. โลหะอ�นท�ไมใชเหลกกลา จะตองมคาเผ�อความปลอดภยไมนอยกวาคาท�กาหนดไวของเหลกกลา โดยใหยดถอคาความเคนตามตารางความเคนสงสดในสวนตางๆ ของสาแหรกและพ-นตวลฟต

2.4.10 การโกงตวสงสด ท�เกดจากมวลบรรทกสถตของสาแหรกและสวนตางๆของพ-นท�ตวลฟต ท-งท�เปนเหลกกลาและเปนโลหะอ�น ตองไมเกนคาท�กาหนดดงน-

ก. คานบนสาแหรก 1 ใน 960 ของชวงคาน ข. คานลางของสาแหรก 1 ใน 960 ของชวงคาน ค. สวนตางๆของพ-นตวลฟต 1 ใน 960 ของชวงคาน

2.4.11 สาแหรกท�มรอกตดต-งบนคานบนเม�อรอกแขวนตดต-งบนคานบน การสรางจะตองเปนดงน-

1. ถาใชรอกหลายตวท�มเพลาแยกกน จะตองมเหลกค-ายนระหวางสวนยดเพลาของรอก ท�สามารถรบแรงอดซ� งเกดจากแรงดงของเชอกสวดแขวนระหวางรอกไดหรอจะเพ�มความแขงแรงของคานบนของสาแหรกกได

2. ถาเพลาของรอกยาวทะลผานคานบนของสาแหรก พ-นท�ของคานท�เหลอจะตองมความแขงแรงไมต�ากวาท�ตองการ หรอมฉะน-นจะตองมแผนเสรมแรงเช�อมหรอย -าตดกบสวนของสาแหรก เพ�อเพ�มความแขงแรงใหไดตามท�ตองการ ความเคนระหวางเพลารอกกบคานบนจะตองไมสงกวาท�กาหนดสาหรบสลกเกลยวใน ตารางความเคนสงสดในสวนตางๆ ของสาแหรกและพ-นตวลฟต

3. ถารอกยดตดกบคานบนดวยการใชเหลกกลาท�มเกลยวหวทายรอยยดหรออปกรณเฉพาะอยางอ�นเพ�อรบแรงดงจะตองเปนไปตามขอกาหนด ดงน- ก. แทงรอยยดหรออปกรณเฉพาะอยางอ�น ตองมคาเผ�อความปลอดภยในการรบแรงสงกวาคาเผ�อความปลอดภยของเชอกลวดแขวน รอยละ 50 และไมวากรณใดๆคาเผ�อความปลอดภยของแทงรอยยดหรออปกรณเฉพาะอยางอ�นจะตองไมนอยกวา15 ข. วธการยดดวยแทงรอยยดหรออปกรณอยางอ�น จะตองเปนไปตามขอ 12

หมายเหตตารางท� 2-1 ความเคนอดสงสดในสวนโครงอ�นๆท�รบมวลบรรทกปกตแนะนาใหมคาไมเกนรอยละ 80 ของคาท�ยอมใหสาหรบการรบแรงสถตท�กาหนดโดย AISC (American Institute of Steel Construction) สาหรบการออกแบบ การประกอบ และการตดต-งของเหลกโครงสรางสาหรบอาคาร

14

ตารางท� 2-1 ตารางความเคนสงสดในสวนตางๆ ของสาแหรกและพ-นตวลฟต

สวนตางๆ ชนดของ ความเคน

ความเคน เมกะพาส

คล ฐานในการคดพ-นท�

คานบนของสาแหรก คานลางของสาแหรกท�รบมวลบรรทกปกต คานลางของสาแหรกท�กระแทกกบเคร�อง ลดแรงกระแทก โครงต-งของสาแหรก แผนยดเชอกลวดแขวน โครงพ-นตวลฟต ตงของพ-นตวลฟต แทงรอยยดและสวนรบแรงดงอ�นๆ ยกเวน สลกเกลยว สลกเกลยว สลกเกลยวท�เลกกวาร หมดย -าตดแนนหรอสลกเกลยวท�พอดกบร

ดดโคง ดดโคง ดดโคง ดดโคง ดง ดดโคงและดง ดดโคง ดดโคง ดง ดง เฉอน รองรบ เฉอน รองรบ

94.74 94.74 189.48 113.68 136.42 60.63 94.74 113.68 60.63 53.05 53.05 120.58 75.79 137.80

ภาคตดท-งหมด ภาคตดท-งหมด ภาคตดท-งหมด ภาคตดท-งหมด ภาคตดสทธ ภาคตดสทธ ภาคตดท-งหมด ภาคตดท-งหมด ภาคตดสทธ ภาคตดสทธ พ-นท�จรงในระนาบเฉอน ภาคตดท-งหมด พ-นท�จรงในระนาบเฉอน ภาคตดท-งหมด

2.4.12. การยดเชอกลวดแขวนถาแขวนตวลฟตดวยเชอกลวดแขวนยดตดกบสาแหรก โดยใชแทงยดปลายลวด แทงยดปลายลวดน-นตองยดตดกบแผนยดเชอกลวดแขวน ซ� งตดอยใตคานโดยใชสลกเกลยว หมดย -าหรอโดยการเช�อม เพ�อไมใหเกดแรงดงโดยตรงในสลกเกลยวหรอหมดย -า 2.4.13. เหลกเทาแขน (brace)ถาใชเหลกเทาแขนโยงยดระหวางพ-นตวลฟตกบเหลกเสาขางของสาแหรก ดวยวธท�ทาใหพ-นท�หนาตดของเหลกเสาขางลดลง พ-นท�ของเหลกเสาขางท�เหลอจะตองมความแขงแรงไมต�ากวาท�ตองการ

15

2.5 เคร�องนรภย (Safety geat)

เคร�องนรภย (Safety geat) หมายถง กลอปกรณทางกลท�ตดอยกบสาแหรกหรอโครงน- าหนกถวง และจะทางานเม�อตวลฟตหรอน- าหนกถวงเคล�อนลงดวยความเรวเกนพกด หรอเม�อเชอกลวดแขวนลฟตขาด เคร�องนรภยแบงออกเปน 3 แบบ ดงน-

1. เคร�องนรภยแบบ A เปนเคร�องนรภยท�ทาใหเกดแรงกดบนรางบงคบเพ�มข-นอยางรวดเรวระหวางชวงการหยดและมระยะหยดส- นมาก แรงกดท�เกดข-นน-นเกดจากมวลและการเคล�อนท�ของตวลฟต หรอ น- าหนกถวงท�ถกหยด เคร�องนรภยน-กดกบรางบงคบดวยลกเปร- ยว ลกกล-ง หรออปกรณอ�นๆท�คลายกน โดยไมมตวกลางยดหยนท�จะจากดแรงการหนวง และการเพ�มระยะหยด

2. เคร�องนรภยแบบ B เปนเคร�องมอนรภยท�ทาใหเกดแรงกดท�มขนาดจากดบนรางบงคบในระหวางการหยดระยะหยดจะสมพนธกบมวลท�ถกหยดและความเรวท�ทาใหเคร�องนรภยเร� มทางานแรงหนวงจะสม�าเสมอหลงจากท�เคร�องนรภยทางานเตมท� ใชชวงการหยดเคร�องนรภยจะทางานโดยไมตองอาศยแรงดงจากลวดของอปกรณควบคมความเรวกได

3. เคร�องนรภยแบบ C เปนเคร�องนรภยท�ทาใหเกดแรงหนวงในระยะอดของอปกรณลดแรงกระแทกแบบน- ามน ท�ค �นระหวางสวนลางสดของสาแหรกกบเคร�องนรภยแบบ A ซ� งทางานดวยอปกรณควบคมความเรว ระยะหยดจะเทากบระยะอดของอปกรณลดแรงกระแทกแบบน-ามน

ตาแหนงท�ต-ง ลฟตทกตวท�แขวนเชอกลวดแขวน ตองมเคร�องนรภยอยางนอย 1 ชดเปนแบบA หรอ B หรอ C โดยตดต-งอยกบสาแหรก เคร�องนรภยควบค (duplex safety) ถาใชเคร�องนรภยควบค เคร�องนรภยควบคจะตองทางานพรอมๆกน และตองเปนเคร�องนรภยแบบ B เทาน-น เคร�องนรภยลดลางจะตองสามารถทาใหเกดแรงหยดลฟตไมนอยกวาคร� งหน�งของแรงหยดลฟตท�ตองการท-งหมด เม�อลฟตบรรทกเตมพกด การทางานของเคร�องนรภยและระยะหยด เคร�องนรภยจะตองสามารถหยดตวลฟตไดขณะบรรทกเตมพกดเม�อลฟตเคล�อนลงเรวกวาความเรวท�ต-งไวท�อปกรณควบคมความเรว สาหรบการทางานของเคร�องนรภยแบบ B ระยะ

16

หยดตองอยในชวงระหวางระยะหยดมากสดกบระยะหยดนอยสด ตามตารางระยะหยดมากสดและระยะหยดนอยสดของเคร�องนรภยของตวลฟต ตารางท� 2-2 ตารางระยะหยดมากสด-หยดนอยสดของเคร�องนรภยของตวลฟต

ความเรวท�กาหนด เมตรตอวนาท

ความเรวสงสดท�ต-งไว ท�อปกรณควบคมความเรว

เมตรตอวนาท

ระยะหยด

นอยสด เมตร

มากสด เมตร

0.63 0.76 0.90 1.00 1.15 1.25 1.50 1.75 2.00 2.25 2.50 3.00 3.50 4.00 4.50 5.00 5.50 6.00 6.50 7.00 7.50

0.89 1.07 1.27 1.40 1.56 1.71 2.00 2.30 2.60 2.89 3.18 3.76 4.34 4.93 5.51 6.10 6.71 7.32 7.92 8.53 9.14

0.025 0.050 0.075 0.10 0.13 0.15 0.20 0.25 0.33 0.43 0.51 0.71 0.97 1.24 1.55 1.91 2.29 2.72 3.20 3.71 4.24

0.38 0.41 0.48 0.56 0.61 0.69 0.84 1.02 1.22 1.47 1.73 2.31 3.00 3.81 4.65 5.64 6.81 8.03 9.42

10.85 12.45

17

2.6 อปกรณควบคมความเรว (Overspeed governor)

ตาแหนงตดต-ง อปกรณควบคมความเรวตองตดต- งในท�ซ� งตวลฟตเหนอน- าหนกถวงไมสามารถไปกระแทกไดในกรณท�ตวลฟตหรอน- าหนกถวงเคล�อนท�เลยออกไปจากระดบปกต และจะตองมบรเวณพอเพยงท�ทาใหสวนตางๆทางานไดสะดวก อปกรณควบคมความเรวสาหรบเคร�องนรภยของตวลฟต ตองต-งใหทางานท�ความเรวดงน-

ก. ไมนอยกวา 1.15 เทาของความเรวท�กาหนดของลฟต ข. ไมมากกวาความเรวท�กาหนดไวในตาราง สาหรบลฟตท�มความเรวกาหนดเกน

7.50 เมตรตอวนาท จะตองมความเรวทางานสงสดไมเกน 1.2 เทาขอองความเรวท�กาหนดของลฟต และสาหรบความเรวกาหนดของลฟตท�ตางไป จากตารางใหดจากกราฟแสดงความสมพนธระหวางความเรวกาหนดของตวลฟตและความเรวทางานสงสดของอปกรณควบคมความเรว ความเรวสงสดของลฟตท�อปกรณควบคมความเรวทางาน และสวตซความเรวเกนของอปกรณควบคมความเรวทางาน

ตารางท� 2-3 (overspeed governor switch)

ความเรว ท�กาหนด ของลฟต

เมตรตอวนาท

ความเรวสงสด ของลฟต

ท�อปกรณควบคม ความเรวทางาน เมตรตอวนาท

ความเรวสงสดของลฟต ท�สวตซความเรวเกน

ของอปกรณควบคมความเรว ทางานเม�อลฟตเคล�อนลง

เมตรตอวนาท 0.63 0.76 0.90 1.00 1.15 1.25 1.50 1.75

0.89 1.07 1.27 1.40 1.56 1.71 2.00 2.30

0.89 1.07 1.14 1.26 1.40 1.54 1.80 2.07

18

ตารางท� 2-3 (overspeed governor switch) (ตอ)

ความเรว ท�กาหนด ของลฟต

เมตรตอวนาท

ความเรวสงสด ของลฟต

ท�อปกรณควบคม ความเรวทางาน เมตรตอวนาท

ความเรวสงสดของลฟต ท�สวตซความเรวเกน

ของอปกรณควบคมความเรว ทางานเม�อลฟตเคล�อนลง

เมตรตอวนาท 2.00 2.25 2.50 3.00 3.50 4.00 4.50 5.00 5.50 6.00 6.50 7.00 7.50

2.60 2.89 3.18 3.76 4.34 4.93 5.51 6.10 6.71 7.32 7.92 8.53 9.14

2.34 2.60 2.86 3.57 4.12 4.68 5.23 5.80 6.37 6.95 7.52 8.10 8.68

หมายเหต หมายถง ความเรวท�ไมตองมสวตซความเรวเกนท�อปกรณควบคมความเรวของตวลฟต 2.7 เชอกลวดแขวน (Rope)

1. ตวลฟตตองแขวนดวยเชอกลวดเหลกกลา โดยยดตดกบสาแหรก หรอผานรอกท�ยดตด

กบสาแหรก 2. วสดท�ใชเชอกลวดแขวน ตองเปนลวดเหลกกลาท�สรางพเศษ สาหรบใชแขวนตวลฟต

และน-าหนกถวง 3. ขนาดของเชอกลวดแขวนตองระบตามขนาดเสนผานศนยกลาง

19

4. เสนผานศนยกลางของเชอกลวดแขวน ท�ใชกบตวลฟตและน- าหนกถวงตองไมนอยกวา 9 มลลเมตร และเสนผานศนยกลางของเชอกลวดแขวนท�ใชกบเคร�องควบคมความเรวตองไมนอยกวา 6 มลลเมตร

5. เชอกลวดแขวนสาหรบแขวนตวลฟตและน-าหนกถวง ตองมจานวนไมนอยกวา 3 เสน 6. อตราสวนของเสนผานศนยกลางของรอกหรอลอใดๆกบเสนผานศนยกลางของเชอกลวด

แขวนอยน-น ตองไมนอยกวา 40 ตอ 1 7. การแสดงขอมลของเชอกลวดแขวน ตองมปายช�อแสดงราละเอยด จานวน ขนาด และ

ความตานแรงดงสงสด (Ultimate Stength)ของเชอกลวดแขวนตดอยอยางถาวรกบเหลกคานบนของตวลฟต

8. คาเผ�อความปลอดภย คาเผ�อความปลอดภยใหเปนไปตามท�กาหนดใน ตารางคาเผ�อความปลอดภย ตารางท� 2-4 ตารางคาเผ�อความปลอดภย

ความเรวเชอกลวดแขวน เมตรตอวนาท

คาเผ�อความปลอดภย ต�าสด ลฟตโดยสาร ลฟตขนของ

0.40 0.63 0.76 0.90 1.00 1.15 1.25 1.50 1.75 2.00 2.25 2.50

7.60 8.10 8.25 8.40 8.60 8.75 8.90 9.20 9.50 9.75

10.00 10.25

6.65 7.15 7.30 7.45 7.65 7.75 7.90 8.20 8.45 8.70 8.90 9.15

9. สลกยดเชอกลวดแขวนกบตวลฟต น-าหนกถวงและคานบน ปลายเชอกลวดแขวนของเชอก

ลวดแขวนลฟตและน-าหนกถวง จะตองยดปลายแตละเสน ดวยเตารบปลายเชอกลวดแขวน

20

แบบเรยว (tapered babbitted rope socket)หรอทาเปนหวงแลวยดควบปลาย หรอ ทาเปนหวงแลวยดรดปลายและหวงจะตองมปลอกรดปลายเชอกลวดแขวน

10. โลหะยดปลายเชอกลวดแขวนในเตารบ ตองยดเชอกลวดแขวนไดอยางม�นคง 11. ความยาวของเตารบแบบเรยว ตองไมนอยกวา 4.75 เทาของเสนผานศนยกลางเชอกลวด

แขวน 12. ความสมพนธของเชอกลวดแขวน กบเสนผานศนยกลางดานเลกของเตารบ เสนผาน

ศนยกลางของรท�ปลายดานเลกของเตารบจะตองไมมากกวาคาท�กาหนดในตารางปลายดานเลกของเตารบตองไมมขอบคม รท�ปลายดานใหญของเตารบตองมเสนผานศนยกลางไมนอยกวา 2.25 เทาของเสนผานศนยกลางเชอกลวดแขวน

ตารางท� 2-5 ตารางเสนผานศนยกลางของรท�ปลายดานเลกของเตารบ

เสนผานศนยกลางระบ ของเชอกลวดแขวน

มลลเมตร

เสนผานศนยกลางของร ท�ปลายดานเลกของเตารบ

มลลเมตร ไมเกน 20

มากกวาเสนผานศนยกลาง เชอกลวดแขวน ไมเกน 2

เกน 20 แตไมเกน 20

มากกวาเสนผานศนยกลาง เชอกลวดแขวน ไมเกน 3

เกน 30

มากกวาเสนผานศนยกลาง เชอกลวดแขวน ไมเกน 5

13. ความแขงแรงของเตารบ เตารบตองเปนเหลกกลาชบแขงหรอเหลกกลาหลอ ซ� งมความ

แขงแรงโดยท�เชอกลวดแขวนจะตองขาดกอนท�เตารบจะเสยรป เม�อการยดสมบรณแลวตองรบโหลดไดไมนอยกวารอยละ 80 ของแรงดงสงสด (Ultimate Strength) ของเชอกลวดแขวน

21

2.8 อปกรณลดแรงกระแทก (buffer)

2.8.1. แบบและตาแหนงตดต-ง 1. อปกรณลดแรงกระแทกแบบสปรง อปกรณลดแรงกระแทกแบบน- ามน หรอแบบอ�นท�เทยบเทาจะตองตดต-งอยในบอลฟต อปกรณลดแรงกระแทกแบบสปรง ใหใชเม�อความเรวท�กาหนดไมเกน 1 เมตรตอวนาท 2. ตาแหนงตดต-ง อปกรณลดแรงกระแทกหรออปกรณกนชนตองตดต-งในตาแหนงซ� งเม�อใชงานแลวจะไมทาใหโครงสาแหรกหรอโครงน-าหนกถวงบดงอหรอเสยรปทรง

2.8.2. โครงสรางและอปกรณกนชนแบบของแขงอปกรณกนชนแบบของแขงท�ใชกบเคร�องนรภย หรอวสดอ�นท�หยนตวไดอยางเหมาะสม โดยมความแขงแรงคงทนไมแตกหกเม�อถกกระแทกดวยโครงสาแหรกลฟตขณะบรรทกเตมพกดหรอน- าหนกถวง ท�เคล�อนลงดวยความเรวเทากบความเรวซ� งต-งไวใหอปกรณควบคมความเรวทางาน โครงสรางและขอกาหนดของอปกรณลดแรงกระแทกแบบสปรง ระยะอด (stroke) ตองไมนอยกวาคาท�กาหนดในตารางระยะอดของอปกรณลดแรงกระแทกแบบสปรง ตารางท� 2-6 ตารางระยะอดของอปกรณลดแรงกระแทกแบบสปรง (spring buffer)

ความเรวท�กาหนด : เมตรตอวนาท

ระยะอด : มลลเมตร

ไมเกน 0.50 เกน 0.50 ถง 0.76 เกน 0.76 ถง 1.00

38.1 63.5

101.6 2.9 มวลบรรทกและมต (Rated load) มวลบรรทกท�กาหนด และมตของลฟตประเภทท� I, II, III, IV และ V จะตองมความสมพนธระหวางพ-นท�ตวลฟตกบมวลบรรทกท�กาหนด ตามรปมตภายในควลฟต และตารางความสมพนธระหวางพ-นท�พ-นตวลฟตกบมวลบรรทกท�กาหนดน-

22

รปท� 2-1 สวนประกอบระบบลฟตโดยสารแบบมหองเคร�อง (Traction Elevator)

23

สวนประกอบระบบลฟตโดยสารแบบมหองเคร�อง (Traction Elevator) 1. ชดควบคม (Controller) หมายถง กลอปกรณหรอกลมของกลอปกรณ ท�ใชบงคบ

การทางานของระบบลฟต 2. ชดควบคมนรภย(Drive system inverter) หมายถง การปรบระดบช-นจอดใหเสมอ

จะทางานหลงจากลฟตเกดการขดของ และเกดการเล�อนตาแหนงการเพ�มหรอลดสมภาระของลฟตถาจาเปนสามารถทาการปรบปรงระดบไดหลายคร- ง (โดยอตโนมตหรอการขบเคล�อนท�ละนอย)

3. เคร�องลฟตขบเคล�อนดวยเฟอง (Traction machine) หมายถง เคร�องลฟตท�ใชกาลงจากมอเตอรไฟฟา ผานเฟองไปหมนรอกขบเคล�อน

4. โครงสรางปลองลฟต (Car guide rail & clips) หมายถง ส�งกอสรางท-งหมดรวมท-งพ�นท�รองรบเคร�องลฟต รอก และบรภณฑซ�งตดต-งอยบนปลองลฟต

5. ตวนารอง (Car guide shoes) หมายถง กลอปกรณท�ตดกบสาแหรก หรอโครงน-าหนกถวงท-งดานบน และดานลาง เพ�อบงคบใหตวลฟตและน-าหนกถวงเคล�อนท�ลงในแนวของรางบงคบ

6. สาแหรก (Car ceiling) หมายถง โครงซ� งประกอบดวยเหลกคานบน เหลกเสาขาง และเหลกคานลางยดกนเปนโครงสาแหรกรองรบพ-นตวลฟต สาแหรกน-จะมตวนารอง เคร�องนรภย หวงแขวนเชอกลวดแขวนหรอโซ หรอรอกตดต-งอย

7. กลอปกรณลอคประตปลองลฟตทางกลและทางไฟฟา (Door operator) หมายถง กลอปกรณทางกลและทางไฟฟาท�ทางานสมพนธกน แตเปนอสระตอกนและมหนาท�ดงน- ก. ปองกนไมใหเคร�องลฟตทางานจนกวาประตปลองลฟตจะลอกอยในตาแหนงปด ข. ปองกนไมใหเปดประตปลองลฟตจากภายนอกจนกวาตวลฟตจะอยในเขตจอด

8. ประตลฟต (Car door) หมายถงประตช-นในหรอประตท�ตดอยกบตวลฟต 9. ประตแผนเดยวเปดขาง(Car operating panel) หมายถง ประตเล�อนเปดในแนวนอน

ประกอบดวยประตเปดแผนเดยวไปทางเดยว 10. ตวลฟต (Car cage) หมายถง สวนท�ใชบรรทกอยโดยสารหรอส�งของ ว�งรวมท-งพ-น

ตวลฟตสาแหรก หองลฟต และประตลฟต 11. ธรณประตลฟต (Car skiding sill) หมายถง ธรณประตทาดวยโลหะ และมรองยาว

ตลอดเพ�อใหประตเคล�อนท�ตามแนวรองธรณประตลฟตอาจทาจากวสดอ�นๆ เชนเหลกหรอสแตนเลส

24

12. สานสงสญญาณชนดออน (Travelling cable) หมายถง สายสญญาณไฟฟาท�สามารถโคงยดหยนได ซ� งตอระหวางตวลฟตกบข-วตอในปลองลฟตหรอท�หองเคร�อง

13. ปายบอกตาแหนงช-น (Hall lantern) หมายถง ปายบอกตาแหนงช-นของตวลฟตขณะลฟตกาลงเคล�อนท�ข-นลงตามแนวด�ง

14. ตวนารองประต (Door header) หมายถง กลอปกรณท�ตดอยกบขอบลางของบานประตเพ�อบงคบบานประตใหต-งตรงในแนวด�ง และเคล�อนท�ในแนวระดบตามแนวของรองธรณประต

15. ปมกดหนาช-น (Pash button) หมายถง ปมกดหนาช-นเพ�อนทาการเรยกตวลฟตมายงช-นท�ตองการข-นหรอลง

16. ประตหลายบานเปดดานขาง (Landing entrance) หมายถง ประตเล�อนเปดจากดานขาง ประกอบดวย 2 บานหรอมากกวาโดยจดใหทกบานเปดและปดในเวลาเดยวกน ดวยความเรวตางกนเพ�อใหทกๆบานเปดและปดสดพรอมกน

17. เชอกลวดเคร�องนรภย (Governor rope) หมายถง เชอกลวดประกอบ ยดตดกบตวลฟต น-าหนกถวง เพ�อทาใหเคร�องนรภยทางานเม�อลวดแขวน เสยหาย

18. อปกรณตรวจจบความเรว (Covernor tensicn sheave assemely) มหนาท�ตรวจจบความเรวเกนพกดท�ลฟตไมสามารถควบคมไดอปกรณกจะตดการทางานของระบบมอเตอรไฟฟาทนท

19. อปกรณลดแรงกระแทกแบบสปรง (Car buffer) หมายถง อปกรณลดแรงกระแทกท�ใชสปรงเปนตวรองรบแรงกระแทก จากการเคล�อนท�ทางลงของตวลฟตหรอของน-าหนกถวง

20. อปกรณปองกน (Final limit switch) มหนาท�สาหรบปองกนมใหลฟตว�งเลยช-นบนสดและช-นลางสดดวยการตดกระแสไฟฟาท�ปอนเขาสมอเตอรไฟฟา

21. เชอกลวดแขวน (Hoist ropes) เช�อท�ทาจากเสนลวดตเกลยว ใชสาหรบยดชดอปกรณตางๆเชน ตวลฟต กบน-าหนกถวง

22. กร�ปจบลวดสลง (Timber rod) หมายถง กร�ปจบลวดสลง ใชสาหรบยดปลายของหวงเขากบเสนลวดสลงจากน-นนอตจะยดลวดสลงเขาดวยกน

23. อปกรณบอกตาแหนงช-น (Inductor switch) มหนาท�บอกตาแหนงของช-นจอดของแตระช-น

24. อปกรณระบายอากาศ (Ventilation fan) มหนาท�ในการดดอากาศจากปลองลฟตเขาตโดยสาร

25

25. อปกรณปองกนประตหนบ (Safety eoge) มหนาท�ปองกนการปดเปดประตจากการกระแทกของผโดยสาร

26. เคร�องนรภย (Car safety gear) หมายถง กลอปกรณทางกลท�ตดอยกบสาแหรกหรอโครงน-าหนกถวง และจะทางานเม�อตวลฟตหรอน-าหนกถวงเคล�อลลงดวยความเรวเกนพกด หรอเม�อเชอกลวดแขวนลฟตขาด

27. น-าหนกถวง (Counterweight) หมายถง น-าหนกท�แขวนเพ�อถวงน-าหนกของตวลฟตในการเคล�อนท�ข-น-ลง

28. ระยะหางปลอดภยจากน-าหนกถวง (Counterweight guide) หมายถง ระยะระหวางแผนรองรบใตน-าหนกถวง กบผวบนของอปกรณลดแรงกระแทก เม�อตวลฟตอยในระดบช-นจอดบนสด

29. อปกรณกนชน Counterweight buffer) หมายถง อปกรณท�ใชลดแรงกระแทกและหยดการเคล�อนท�ทางลงของตวลฟตหรอน-าหนกถวง เม�อตวลฟตหรอน-าหนกถวงเคล�อนลงเลยระดบปกตท�กาหนดไว

30. ลมตสวตซ (Final limit switch) หมายถง เปนสวตซท�จากดระยะทางการทางานอาศยแรงกดจากภายนอกมากระทาเชนวางของทบท�ปมกดหรอลกเปร- ยวมาชนท�ปมกดและเปนผลทาใหหนาสมผสท�ตออยกบกานชนเปด-ปดตามจงหวะของการชน

รปท� 2-2 รปมตภายในตวลฟต หมายเหต ความหมายของมตตางๆภายในตวลฟต มดงน-

1. ความกวาง หมายถง ระยะตามแนวราบระหวางผวดานในของผนงหองลฟตท�วดขนานกบทางเขาดานหนา

26

2. ความลก หมายถง ระยะตามแนวราบระหวางผวดานในของผนงหองลฟตท�วดต-งฉากกบความกวางของตวลฟต

3. ความสง หมายถง ระยะภายในตามแนวด�งระหวางธรณประตทางเขากบหลงคาของตวลฟต โดยไมคานงท�ตดต-งแสงสวางหรอเพดาน (ถาม)

ตารางท� 2-7 ตารางความสมพนธระหวางพ-นท�พ-นตวลฟตกบมวลบรรทกท�กาหนด

พ-นท�ลฟต สงสด

ตารางเมตร

จานวนผโดยสาร โดยประมาณตอ

คน

มวลบรรทก ท�กาหนดตอ

กโลกรม 0.205 1 70 0.400 2 135 0.595 3 205 0.770 4 270 0.950 5 340 1.115 6 410 1.280 7 475 1.450 8 545 1.600 9 610 1.755 10 680 1.895 11 750 2.055 12 815 2.195 13 885 2.340 14 950 2.480 15 1020 2.620 16 1090 2.740 17 1155 2.835 18 1225 3.000 19 1290 3.130 20 1360

27

ตารางท� =-8 ตารางความสมพนธระหวางพ-นท�พ-นตวลฟตกบมวลบรรทกท�กาหนด

พ-นท�ลฟต สงสด

ตารางเมตร

จานวนผโดยสาร โดยประมาณตอ

คน

มวลบรรทก ท�กาหนดตอ

กโลกรม 3.250 21 1430 3.370 22 1495 3.485 23 1565 3.605 24 1630 3.735 25 1700 3.835 26 1770 3.960 27 1835 4.070 28 1905 4.190 29 1970 4.290 30 2040 4.395 31 2110 4.505 32 2175 4.615 33 2245 4.720 34 2310 4.840 35 2380 4.950 36 2450 5.065 37 2515 5.175 38 2585 5.275 39 2650 5.360 40 2720

หมายเหต

1. ลฟตท�มมวลบรรทกท�กาหนด ไมตรงกบคาในตารางน- ใหใชการประมาณคาในชวง 2.คาสงสดของพ-นท�พ-นตวลฟต ยอมใหเพ�มข-นไดอกไมเกนรอยละ5 3.กรณท�มการเพ�มน-าหนกบรรทก เน�องจากงานตกแตงภายในตวลฟตตองคานงถงวสดท�ใช

ทาหองโดยสารลฟต

28

2.10 พกดรบน-าหนก (load rating)

1. อปกรณลดแรงกระแทกของตวลฟตจะตองสามารถรบน- าหนกสถตไดเปน 2 เทา ของน-าหนกตวลฟตรวมกบมวลบรรทกเตมพกดโดยไมถกอดจนสดระยะสปรง และจะถกอดจนสดระยะสปรงเม�อน-าหนกสถตเปน 3 เทา

2. อปกรณลดแรงกระแทกของน- าหนกถวง จะตองสามารถรบน- าหนกสถตไดเปน 2 เทา ของน- าหนกถวงโดยไมถกอกจนสดระยะสปรง และจะถกอดจนสดระยะสปรงเม�อน-าหนกสถตเปน 3 เทา

3. โครงสรางและขอกาหนดของอปกรณลดแรงกระแทกแบบน-ามน ระยะอด ระยะอดส-นสดตองเปนดงน-

ก. ตองพอเพยงท�จะหยดตงลฟตหรอน- าหนกถวง ท�กระแทกอปกรณลดแรงกระแทกดวยอตตราเรว 1.15 เทาของความเรวท�กาหนดไวดวยความหนวงเฉล�ยไมเกน 9.81 เมตร/วนาทกาลง 2

ข. เม�อมกลอปกรณจากดความเรวช-นปลายชดฉกเฉนตดต-งอยซ� งจากดความเรวของตวลฟตหรอน- าหนกถวงท�จะกระแทกกบอปกรณลดแรงกระแทก ระยะอดของอปกรณลดแรงกระแทก ใหคดท�ไมนอยกวา 1.15 เทาของความเรวท�ลดแลว โดยมความหนวยเฉล�ยไมเกน 9.81 เมตรตอวนาทกาลง 2

สาหรบลฟตท�มความเรวท�กาหนดนอยกวา 4 เมตรตอวนาท ตองมระยะอดไมนอยกวา 0.5 เทาของระยะอดตามขอ ก. สาหรบลฟตท�มความเรวท�กาหนดต-งแต 4 เมตรตอวนาทข-นไปจะตองมระยะอดไมนอยกวาหน�งในสามของระยะอดหรอ 450 มลเมตร แลวแตคาใดจะมากกวาระยะอดส-นสดของอปกรณลดแรงกระแทก สาหรบความเรวท�กาหนดของลฟตตางๆท�ใชเปนสวนใหญให ดตารางระยะอดของอปกรณลดแรงกระแทกแบบน-ามน

ตารางท� 2-9 ตารางระยะอดของอปกรณลดแรงกระแทกแบบน-ามน (Oil buffer)

ความเรวท�กาหนด เมตรตอวนาท

ความเรว 1.15 เทาของ ความเรวท�กาหนดของลฟต

เมตรตอวนาท

ระยะอดส-นสด มลเมตร

1.00 1.15 70 1.125 1.29 89 1.25 1.44 108

29

ตารางท� 2-9 ตารางระยะอดของอปกรณลดแรงกระแทกแบบน-ามน (Oil buffer) (ตอ)

ความเรวท�กาหนด เมตรตอวนาท

ความเรว 1.15 เทาของ ความเรวท�กาหนดของลฟต

เมตรตอวนาท

ระยะอดส-นสด มลเมตร

1.50 1.72 1.59 1.75 2.01 210 2.00 2.30 279 2.25 2.58 349 2.50 2.87 432 3.00 3.45 629 3.50 4.02 844 4.00 4.60 1111 4.50 5.17 1410 5.00 5.75 1740 5.50 6.32 2108 6.00 6.90 2501 6.50 7.47 2934 7.00 8.05 3416 7.50 8.62 3912

2.11 ความหนวง (Retardation) อปกรณลดแรงกระแทกแบบน- ามนจะตองทาใหเกดความหนวงเฉล�ยไมเกน 9.81เมตรตอวนาทกาลง 2 ในชวงเวลาเกน 0.04 วนาท เม�อลฟตมมวลบรรทกตางๆ ในลฟตต-งแตมวลบรรทกท�กาหนดของตวลฟตจนถงมวลบรรทกต�าสด 68 กโลกรม และเม�ออปกรณลดแรงกระแทกถกกระแทกดวยความเรวตนไมมากกวา 1.15 เทาของความเรวท�ก าหนดสาหรบอปกรณลดแรงกระแทก และไมนอยกวา 1.15 เทาของความเรวท�ลดแลวสาหรบอปกรณลดแรงกระแทกท�เปนไปตาม ระยะอด คาเผ�อความปลอดภยของสวนตางๆ คาเผ�อความปลอดภยของสวนตางๆของอปกรณลดแรงกระแทกแบบน- ามนเม�ออปกรณลดแรงกระแทกรบน- าหนกสงสดตามท�ออกแบบไวใหคดจาก

30

จดคราก(yield point)สาหรบสวนท�รบการอด และใหคดจากแรงดงสงสด (ultimate strength)และความยด(elongation)สาหรบสวนอ�นๆและตองเปนดงน-

ก. วสดท�มความยดนอยกวารอยละ 10 ในความยาว 50 มลลเมตร คาเผ�อความปลอดภยตองไมนอยกวา 5 ยกเวนวสดเปนเหลกหลอ จะตองมคาเผ�อความปลอดภยไมนอยกวา 10

ข. วสดท�มความยดต- งแตรอยละ 10 แตไมถงรอยละ 15 ในความยาว 50 มลลเมตรคาเผ�อความปลอดภยตองไมนอยกวา4

ค. วสดท�มความยดต-งแตรอยละ 15 แตไมถงรอยละ 20 ในความยาว 50 มลลเมตรคาเผ�อความปลอดภยตองไมนอยกวา 3.5

ง. วสดท�มความยดต-งแตรอยละ 20 ข-นไป ในความยาว 50 มลลเมตร คาเผ�อความปลอดภยตองไมนอยกวา 3

อตราสวนความชะลด (slenderness ratio)ของกามอดของอปกรณลดแรงกระแทกอตราสวนความชะลดของกามอกซ� งเปนสวนรบแรงอดของอปกรณลดแรงกระแทกแบบน- ามน จะตองไมนอยกวา 80 อตราสวนความชะลดท�ระบน- ใชเฉพาะสวนกานอดท�รบแรงกระแทกจากตวลฟตขณะบรรทกเตมพกด การกลบคนของกานอด

ก. กานอดของอปกรณลดแรงกระแทกแบบน- ามนชนดกลบคนดวยแรงโนมถวงและชนดกลบคนดวยสปรงซ� งมน- ามนในระดบใชงานตามปกต เม�อถกอดเตมท�แลว ปลอยกานอดตองกลบสตาแหนงเดมภายใน 120 นาท

ข. กานอดของอปกรณลดแรงกระแทกแบบน- ามนชนดกลบคนดวยสปรง พรอมมวล 23 กโลกรม ท�ตดอยท�กานอดเม�อกดลง 50 กโลกรม แลวปลอยกานอดจะตองกลบสตาแหนงเดมภายใน 30 วนาท ระดบน- ามน อปกรณลดแรงกระแทกแบบน- ามน จะตองมวธตรวจสอบระดบน- ามนในขดจากดต�าสดและสงสดได แตหามใชเคร�องแสดงระดบท�ทาดวยแกว การอดของอปกรณลดแรงกระแทก เม�อตวลฟตอยท�ระดบช-นจอดบนสดหรอลางสด อปกรณลดแรงกระแทกแบบน-ามนของตวลฟตและน-าหนกถวงชนดกลบคนดวยสปรงอาจถกอกไดไมเกนรอยละ 25 ของระยะอดเม�อตวลฟตอยในระดบช-นจอดบนสดหรอลางสด น- ามนท�ใช น- ามนท�ใชในอปกรณลดแรงกระแทกจะตองมจดไหลเท (pour point) -17.7 องศา เซลเซยส หรอต�ากวา และมดชนความหนด 75 หรอมากกวา พกดรบน-าหนก

31

พกดรบน-าหนกต�าสดหรอสงสดของอปกรณลดแรงกระแทกแบบน- ามนของตวลฟตและน-าหนกถวงท�แสดงไวบนปายช�อ จะตองเปนดงน-

1. พกดรบน-าหนกต�าสดจะตองไมมากกวา ก. มวลท-งหมดของตวลฟตท�ระบไวบนตวลฟต บวกดวย 68 กโลกรม

สาหรบอปกรณลดแรงกระแทกของตวลฟต ข. มวลของน-าหนกถวงท�ใชสาหรบอปกรณลดแรงกระแทกของน-าหนกถวง

2. พกดน-าหนกสงสดจะตองไมนอยกวา ก. มวลท- งหมดของตวลฟตท�ระบไวบนตวลฟต บวกดวยพกดบรรทก

สาหรบอปกรณลกแรงกระแทกของตวลฟต ข. มวลของน-าหนกถวงท�ใชสาหรบอปกรณลดแรงกระแทกของน-าหนกถวง

ปายช�ออปกรณลดแรงกระแทก อปกรณลดแรงกระแทกแบบน- ามน จะตองมปายช�อเปนโลหะแสดงรายการตอไปน- ใหเหนไดงาย ชดเจน และตดอยอยางถาวร

ก. พกดรบน-าหนกต�าสดและสงสด และความเรวการกระแทก ข. ชวงความหนดของน- ามนท�ยอมให เปนพาสคลวนาทหรอเทยบเทา ท�

อณหภม 37.7 องศาเซลเซยส ค. ดชนความหนดของน-ามนท�ใช ง. จลไหลเทของน-ามนท�ใช เปนองศาเซลเซยส หรอองศาฟาเรนไฮต

2.12 การตรวจสอบบารงรกษาลฟต

1. คมอครอบคลมตามขอแนะนาในการตรวจสอบและการทดสอบ สาหรบอปกรณภายใตมาตรฐานระบบลฟต

2. คมอน- เปนเพยงแนวทางเพ�อใชในการตรวจสอบและทดสอบการทางานของระบบลฟตไมมวตถประสงคท�จะใชเปนแบบอยางสาหรบของบงคบทางกฎหมาย วธการตรวจสอบและทดสอบจะใชกบลฟตระบบไฟฟา

3. ผทดสอบจะตองระมดระวงระหวางทาการตรวจสอบและทดสอบระบบลฟต อนตรายท�จะเกดข- นไมเพยงแตจะทาใหผทดสอบพการเทาน-น ยงอาจจะทาใหถงแกชวตได ผ ทดสอบจะตองสวมใสเส-อผาท�รดกม และจะตองระวงตอช-นสวนท�เคล�อนไหวทกชนด โดยเฉพาะขณะท�ตองทางานอยบนตวลฟต ปลองลฟต และบอลฟต โดยเฉพาะอยางย�งเม�อตองการตรวจสอบอปกรณทางไฟฟาหรอตองการหยดการทางานระบบ จะตองแนใจวาไดปลดกระแสไฟฟาแลว

32

4. เคร�องมอท�แนะนาใหใชในการทดสอบ แบงไดดงตอไปน- 4.1 การตรวจสอบและทดสอบเปนประจา

ก. ไฟฉาย สาหรบการสารวจในปลองลฟต กระบอกไฟฉายควรเลอกใชเปนแบบอโลหะ

ข. ตลบเมตร ค. ชดฟลเลอรเกจ ง. คอนขนาดเลก จ. ชอลกหรอสเขยนโลหะ ฉ. ไมบรรทดเหลก ช. หมวกนรภย ควรเปนอโลหะ ซ. กามป วดขนาดเสนผานศนยกลางของสลง ณ. เคร�องมอวดขนาดรองตางๆ ญ. รองเทานรภย ฑ. สาเนาเอกสารท�เก�ยวกบมาตรฐานในการตรวจสอบและทดสอบการทางานของ

ระบบลฟต 4.2 การตรวจสอบและทดสอบตามระยะเวลา และการตรวจรบงานนอกเหนอจาก

เคร�องมอตามขอ 4.1 จะตองจดเคร�องมอดงตอไปน- ก. นาฬกา ข. ตลบเมตร ชนดวงลอ ค. เคร�องมอวดรอบ ง. กลวานนอมเตอร CLAMPON AMPERE,VOLTAGE METER และ EARTH

LEAK TEST จ. ระดบน-า ฉ. เคร�องมอวดแรงท�ใชในการปดประตลฟต ช. น-าหนกบรรทกทดสอบเพ�อใชในการทดสอบน-าหนกบรรทกของลฟต

การตรวจสอบและซอมบารงตามวาระ (Periodic Maintenance and Examintion) 1. พนกงานความปลอดภย (Safety officer) ของทกๆ อาคาร จะตองมพนกงานความ

ปลอดภยท�ไดรบการฝกฝนอบรมอยางถกตอง ผซ� งจะตองเขาใจการใชอปกรณดลเพลงตางๆ และจะตองคนเคยกบทางฉกเฉนภายในอาคารน-นๆ เชนทางหน ลฟตพนกงานดบเพลง การทางานของลฟตขณะฉกเฉน พนกงานความปลอดภยน- จะตองไดรบการฝกฝนอบรมจากบรษทลฟต เพ�อใหสามารถทางานชวยคนในยามฉกเฉนได

33

2. การซอมบารงตามวาระเจาของลฟตทกเคร�องจะตองจดใหลฟตทกเคร�อง เคร�องลฟตอปกรณตางๆท�เก�ยวเน�อง และอปกรณนรภยท�จดไวใหไดรบการทาความสะอาด หยอดน- าหลอล�น และปรบแตง โดยบรษทลฟตท�จดทะเบยนไว(Registered)ภายในวาระซ�งไมเกน 1 เดอน

3. การตรวจสอบและทดสอบตามวาระ (Periodic Examination, Test and lnspection) ก. วาระไมเกน 1 เดอน เจาของลฟตทกเคร�องจะตองจดใหลฟตไดรบการตรวจสอบ

อยางสมบรณ และตรวจพนจทกจด เพ�อดวาทางานของเคร�องลฟตท-งหมดและอปกรณตอเน�องตอเช�อมน-นทางานถกตองตามลาดบการทางาน

ข. วาระไมเกน 12 เดอน เจาของลฟตทดเคร�อง จะตองจดใหเคร�องนรภยท�มอยน-นไดรบการทดสอบการทางาน โดยมภาระเตมตามพกดภายในหองโดยสาร

ค. ขณะทดสอบดงกลางขางตน ถาพบวาลฟตมความเสยหายใดๆ กด จะตองระงบการใชลฟตตวน-น จนกวาจะซอมใหใชงานไดตามตองการ

ง. จะตองมการเกบบนทก ใบรบรองการตรวจสอบ ใบอนญาต ซ� งออกใหกบลฟตอยางถกตองตามลาดบ

จ. เจาของลฟตจะตองทาตามกฎหมายท�กาหนดโดยหนวยราชการท�ควบคมเก�ยวของและส�งท�เก�ยวของกบการทดสอบตามภาระ

2.13 การตกแตงลฟต การตกแตงลฟต นยมทากน 4 สวน แลวแตความจาเปน งบประมาณ และสอดคลองกบแนวทางออกแบบของตวอาคาร

1. การตกแตงบผนง 3 ดานของลฟต 2. การปพ-นลฟตใหมดวยกระเบ-องยาง พรม หรอวสดอ�นๆ 3. การตกแตงฝาเพดาน 4. การตกแตงบานประตลฟต ท-งประตนอกและประตใน

การตกแตงบผนง 3 ดานของลฟต นยมทากนใน 2 ลกษณะ คอ 1. การปดวยวสดท�ปรบเปล�ยน เคล�อนยายได เชน พรม กระเบ-องยาง 2. การปดวยวสดท�ตดอยกบท� ไมสามารถเคล�อนยายไดงาย เชน หนปพ-นหรอไม (ตองไดรบ

คาแนะนาอยางถกตองจากผชานาญ เน�องจากอาจจะทาใหน- าหนกบรรทกของลฟตไดนอยลงหรอทาใหเซนเซอรท�ทาหนาท�ตรวจจบการบรรทกเกน เสยหรอไมทางาน) การตกแตงฝาเพดาน

34

ตองคานงถงความปลอดภย เน�องจากลฟตเปนอปกรณท�มความเคล�อนไหวอยตลอดเวลา และบางคร- งอาจจะมการส�นสะเทอน หรอกระตก ฉะน-น วสดท�ใชในการทาฝาเพดาน ตองมการตดต-งท�ด ไมหลนงาย ตองไมปดตาย เน�องจากฝาเพดานเปนชองทางนรภยออกจากหองโดยสารลฟตหากมอะไรผดปกตเกดข-นชวยกรองแสงสองสวางใหนมนวล และไมบงแสงสวางท�สองมานยมทากนใน 3 ลกษณะ คอ

1. การตกแตงดวยโลหะ 2. การตกแตงดวยวสดจาพวกพลาสตก อะคลลค 3. การแซมดวยสวนท�ทาดวยไม

การตกแตงบานประตลฟต ท-งประตนอกและประตใน บานประตลฟตประกอบดวย 3 สวนตางๆ ท�สามารถทาการตกแตงไดคอ

1. บานประตนอก ซ� งจะมเทากบจานวนช-นท�จอด เชนม 10 ช-น กม 10 บานประต 2. บานประตใน ซ� งมอยลฟตละ 1 ชด เทาน-น 3. วงกบหนาบานประต ซ� งจะมอยทกช-น และมกจะใชวสด หรอสใหตดกบตวบานประต

เพ�อใหเดน สวนการตกแตงบานประตลฟต มลกษณะตางๆ กนดงน- คอ

1. การตกแตงบานประตดวยการพนส 2. การตกแตงดวยการบแผนลามเนท หรอโฟไมกา 3. การตกแตงดวยการบแผนฟลมพลาสตก ซ� งสามารถปรบเปล�ยนไดงาย มกใชตาม

หางสรรพสนคา โรงแรม สถานท�เพ�อการคาท�มการจราจรหนาแนน มอายการใชงานต-งแต 3 เดอนถง 8 ป โดยสามารถตดต-ง และทาการลอกไดงาย 2.14 สาเหตสาคญท�ทาใหลฟตคาง

เราสามารถพบสาเหตของการเกดลฟตคางได 3 กรณ ไดแก

1. กระแสไฟฟาดบในอาคารท�มเคร�องกาเนดไฟฟาสารอง (Generator) หรอชด Battery Back up ลฟตจะคางทนทท�ไฟดบ และเม�อไดรบการจายกระแสไฟฟาอกคร- งหน� ง ระบบควบคมจะส�งใหลฟตเคล�อนตวไปยงช-นท�ใกลท�สด และใชงานตอไดตามปกต

2. อปกรณนรภย (Safety Device) ตรวจพบส� งผดปกตในระหวางการใชงาน หากอปกรณนรภยตรวจส�งผดปกต เชน พบวาอปกรณหรอช-นสวนชารดหรอเกดจากความรเทาไมถงการณของผใชงาน เชน ประตลฟตถกเปดออก ลฟตจะหยดการทางานเพ�อปองกนอบตเหตและความเสยหายรนแรงท�อาจจะเกดข-น

35

3. ระบบควบคมการทางานขดของกรณน- ลฟตจะไมคางทนทแตจะเคล�อนตวสช-นท�ใกลท�สด ประตเปดใหผโดยสารออกอยางปลอดภยและหยดการทางานโดยอตโนมต

2.15 การใหความชวยเหลอผโดยสารในขณะลฟตคาง

เม�อลฟตเกดขดของ โดยท�ทานแนใจวาไมสามารถควบคมการทางานไดแลวไมวากรณใด ๆ กตาม ใหปฏบตดงน- ขอปฏบตของผโดยสารภายในตวลฟต

1. กดปม (EMERGENCY CALL) ทนทเพ�อแจงเหตขดของ โดยเสยงจะดงข- นท�โทรศพทภายนอก (หนาลฟตหรอหองควบคม)

2. แจงเหตขอความชวยเหลอ โดยบอกเจาหนาท�ดวยวาลฟตคางอยท�ช-นใด โดยดท� Position Indicator และในกรณท�ไฟฟาดบหมด ใหทานช-แจงช-นสดทายกอนไฟฟาดบใหเจาหนาท�ภายนอกทราบเพ�อการชวยเหลอท�รวดเรวข-น

3. รอเจาหนาท�มาชวยเหลออยางสงบ ขอปฏบตของผชวยเหลอภายนอก เม�อเจาหนาท�ภายนอกไดรบสญญาณขอความชวยเหลอของผโดยสารภายในตวลฟต ใหปฏบตดงน-

1. ยกห Intercom เพ�อพดคยกบผโดยสารภายในลฟต สอบถามถงช-นบรการสดทายท�ลฟตขดของ

2. หาทางข-นหองเคร�องลฟต จากน-นตดเมนสวตซท�จายใหลฟตออก 3. ตดต-งอปกรณงดเบรก 4. ทาการงดเบรกท� Traction Machine เพ�อใหลฟตไปจอดเสมอช-นในช-นท�ตองการ โดย

ใหรอย Mark ท�สลงคตรงกนรอย Mark ท�แทนเคร�อง 5. เม�อลฟตจอดเสมอช-น ใชกญแจตว T งดประตลฟตเพ�อเปดประต แลวนาผโดยสาร

ออกมา

36

บทท� 3

ข-นตอนการปฏบตงาน

ในการดาเนนการฝกงานตามหลกสตร ปรญญาวศวกรรมศาสตรบณฑต ดงมรายละเอยดดงน- 3.1 ช�อและท�ต-งของสถานประกอบการ ดงน-นเม�อวนท� 22 มนาคม พ.ศ. 2429 พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว จงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ แตงต- งคณะกรรมการจดสรางโรงพยาบาลข- น เพ�อดาเนนการกอสรางโรงพยาบาลถาวรแหงแรก ณ บรเวณวงของกรมพระราชวงบวรสถานพมข (วงหลง) ทางฝ�งตะวนตกของแมน-าเจาพระยา โดยพระราชทานพระราชทรพยเปนทนแรกเร�มในการดาเนนการ ในระยะแรกคณะกรรมการจดสรางโรงพยาบาล ไดจดสรางเรอนพกผปวยข-น 6 หลง และเม�อวนท� 26 เมษายน พ.ศ. 2431 พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาฯ ทรงพระกรณาเสดจพระราชดาเนนทรงประกอบพธเปด และพระราชทานนามวา “โรงพยาบาลศรราช” หรอท�ชาวบานนยมเรยกวา “โรงพยาบาลวงหลง” โดยทาการบาบดรกษาผปวยไขท-งแผนปจจบนและแผนโบราณไทย ปจจบน โรงพยาบาลศรราช ซ� งต-งอย ถนน วงหลง ตาบล ศรราช อาเภอ บางกอกนอย จงหวด กรงเทพ ฯ รหสไปรษณย <]�]] โทรศพท ]=n<a-�]]] 3.2 ลกษณะการประกอบการ การใหบรการหลกขององคกร โรงพยาบาลศรราช เปนโรงพยาบาลของรฐ สงกดคณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล มหาวทยาลยมหดล ประวตหนวยงานซอมบารง งานซอมบารง เดมเปนหนวยงานเลกๆ สงกดอยกบงานธรการ ของโรงพยาบาลศรราช ตอมาในป พ.ศ. =c=] โรงพยาบาลไดปรบปรงสายงานใหม ผบรหารเหนวา การซอมบารงระบบตางๆ มความสาคญตอโรงพยาบาลมาก จงไดแยกหนวยงานซอมแซม ออกมาเปนงานซอมบารง ซ� งมภาระหนาท�ซอมแซมและบารงรกษา ระบบสาธารณปโภค ของโรงพยาบาลท-งหมด โดยใชช�อวา งานซอมบารง สงกดสานกงานแพทย ผ อ านวยการโรงพยาบาลศรราช มผ อ านวยการเปน ผบงคบบญชา

37

หนาท�หลก คอ การใหบรการซอมแซม บารงรกษา ระบบไฟฟา สขาภบาล เคร�องกล ตางๆ ตอมาในป พ.ศ. =c=\ โรงพยาบาลไดกอนสรางโรงผลตน- าประปา ขนาด V]] ลบ/ซม. เพ�อผลตน- าใชใหกบโรงพยาบาลศรราช จงทาใหงานซอมบารงมหนาท�ในการรบผดชอบ เปนตนมา ซ� งในปพ.ศ.=ccn จนถงปจจบน ไดยายมาสงกดในฝายวศวกรรมบรการและอาคารสถานท�

3.3 รปผงการจดองคกร และการบรหารงานขององคกร

รปท� 3-1 รปผงการจดองคกร

คณบดคณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล

รองคณบดฝายทรพยากรกายภาพและส�งแวดลอม

หวหนาฝายวศวกรรมบรการและอาคารสถานท�

หวหนางานซอมบารง

หวหนาหนวยเคร�องกล

วศวกรเคร�องกล

หวหนาหมวดชางกลโรงงาน

หวหนาหมวดชางเคร�องยนต

หวหนาหมวดชางลฟตและบนไดเล�อน

หวหนาหมวดชางเคร�องกาเนดไอน- าและเคร�อง

กาเนดไฟฟา

หวหนาหนวยโยธา

หมวดสารบรรณ

หมวดซอมแซม

หมวดออกแบบ/

ควบคมงาน

หวหนาหนวยไฟฟา

รองหวหนาหนวยไฟฟา1

หมวดบรการผใชไฟฟาเขต 1

หมวดบรการผใชไฟฟาเขต 2

หมวดบรการผใชไฟฟาเขต 3

หมวดบรการผใชไฟฟาเขต 4

หมวดบรการผใชไฟฟาเขต 5

รองหวหนาหนวยไฟฟา2

หมวดออกแบบและประมาณการวศวกรรม

หมวดเคร�องปรบอากาศขนาดเลก

หมวดเคร�องปรบอากาศขนาดใหญ

หมวดระบบจาหนายไฟฟา

หวหนาธรการ

หมวดทรพยากรบคคล

หมวดจดซ-อ/จดจาง

หมวดใบซอม/

สารสนเทศ

หมวดสารบรรณ

หมวดพฒนาคณภาพงาน

หวหนาหนวยประปา

ชางประปาและสบภบาล

โรงผลตน- าประปา

โรงผลตน- าด�ม

38

3.4 ลกษณะงานท�ไดรบมอบหมาย

3.4.1 ตรวจเชคบารงรกษาลฟตโดยสาร 3.4.2 ทดสอบการทางานของลฟตโดยสาร 3.4.3 ตรวจเชคมาตรฐานของลฟตโดยสาร

3.5 ช�อและตาแหนงของพนกงานท�ปรกษา นาย วจตร ควรขนทด ตาแหนง ชางเทคนค 3.6 ระยะเวลาท�ปฏบตงาน โครงการสหกจศกษาของมหาวทยาลยสยาม ไดส งนกศกษาไปปฏบตงานย ง โรงพยาบาลศรราช เร�มต-งแต วนท� 10 มนาคม พ.ศ. 2557ถง วนท� 27 มถนายน พ.ศ. 2557 รวมเปนระยะเวลา 16 สปดาห 3.7 ข-นตอนและวธการดาเนนงาน

3.7.< ต-งหวขอของโครงงาน โดยปรกษากบพ�เล-ยงและอาจารยท�ปรกษาเพ�อต-งหวขอของโครงงาน เร�อง ลฟตโดยสาร

3.7.= รวบรวมขอมลของโครงงาน โดยสอบถามพ�เล-ยงและผท�เก�ยวของในสถานประกอบการ

3.7.V เร�มเขยนโครงงาน เม�อรวบรวมเอกสารเพยงพอกบการจดทาโครงงานกเร�มจดทาโครงงานข-น

3.7.n ตรวจสอบโครงงาน โดยสงโครงงานใหอาจารยท�ปรกษา และพนกงานพ�เล-ยงตรวจสอบความถกตอง

3.7.c โครงงานเสรจเรยบรอย จดทาโครงงาน เร�อง ลฟตโดยสาร

39

ตารางท� 3.1 ข-นตอนเวลาการดาเนนโครงงาน

ข-นตอนการดาเนนงาน ม.ค.57 เม.ย.57 พ.ค.57 ม.ย.57 ก.ค.57

1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 <.ต-งหวขอของโครงงาน

=.รวบรวมขอมลขอโครงงาน

V.เร�มเขยนโครงงาน

n.ตรวจสอบโครงงาน

c.โครงงานเสรจเรยบรอย

ตารางท� 3.2 การซอมบารงรกษาลฟตโดยสารแบบมหองเคร�อง

ลาดบ ปญหาท�พบ ลาดบการแกไข

ตรวจสอบ ซอมบารง

เปล�ยน หมายเหต

1

ประตบานนอกปดไมสนท

โรลเลอร(Roller)ประตบานนอกเกดการชารดหรอแตกหก

-

�

ทาการเปล�ยนโรลเลอร(Roller)ใหม

2

ลฟตจอดไมตรงช-นท�ตองการ

อนดกเตอร(Inductor) เกดการเสย

- �

เปล�ยนชดอนดกเตอร(Inductor)ใหม

3 ลฟตจอดต�ากวาช-น ผาเบรคเกดการหลวม

� - ปรบระยะผาเบรคใหม

4 ประตลฟตปดเปดปดเปด ชด(Contace)ประตบาน

นอกไมตอครบวงจร �

-

ปรบชด(Contace)ประตบานนอกใหม

5 ปมกดช-นในหองลฟตโดยสารไมสามารถใชงานได

บอรด ควบคมปมกดในแผง(Car Operating Panel) เสย

- �

เปล�ยนบอรดควบคมปมกดในแผง (Car Operating Panel) ใหม

6 ประตไมสามารถปดได สายพานประตบานในขาด - � ทาการเปล�ยนสายพานใหม

40

ตารางท� 3.2 การซอมบารงรกษาลฟตโดยสารแบบมหองเคร�อง (ตอ)

ลาดบ ปญหาท�พบ ลาดบการแกไข

ตรวจสอบ ซอมบารง เปล�ยน หมายเหต

7 เสยงสญญาณฉกเฉนไมดง

อนเตอรคอม(Intercom) เสย

- � เปล�ยนชดอนเตอรคอม (Intercom) ใหม

8 ลกปนแขนประตมอาการเสยงดง

ลกปนแขนประตแตก - �

ทาการเปล�ยนชดลกปนใหม

9 พดลมระบายอากาศมเสยงดง

ลกปนพดลมเกดการสกหรอ

- �

เปล�ยนชดลกปนพดลมใหม

10 ลฟตมอาการว�งสดด สาย(Traveling cable)

ขาดใน -

�

ทาการเปล�ยนสาย(Traveling cable) ใหม

11 ชดแสงสวางในต โดยสารไมตด

ชดหลอดไฟในตโดยสารขาด

- �

เปล�ยนชดหลอดไฟในต โดยสารใหม

12 ลฟตมอาการส�นขณะลฟตกาลงเคล�อนท�

ชดวดความเรวรอบของมอเตอร(Encoder)เสย

- �

ทาการเปล�ยนชดวดความเรวรอบของมอเตอร (Encoder)

3.8 การซอมบารงรกษาลฟต

3.8.1.ข-นตอนการเปล�ยนชดโรลเลอร (Roller) ประตบานนอก

รปท� 3.2 การถอดชดโรลเลอร(Roller)ประตบานนอก

Roller