วชา สงคมศกษา ( ส 15101 ) ชนประถมศกษาปท 5

หนวยท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม

และการด าเนนชวต ส 2.1 ป.5/4 มสวนรวมในการอนรกษและเผยแพรภมปญญาทองถนของชมชน

โดย คณครอไร เตานอย กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

เรอง ภมปญญาทองถนของไทย

ค าสง ใหนกเรยนดรปภาพตอไปน เพอศกษาคนควาความรแลวตอบค าถาม พรอม

แสดงความคดเหนรวมกน

จากภาพตางๆ ทนกเรยนดผานไปแลว

1. ภาพเหลานนมความส าคญอยางไร

2. มความเกยวของกบการด าเนนชวตของนกเรยนอยางไร

3. นกเรยนรจกภมปญญาไทยหรอไม

4. ภมปญญาไทยเกยวของกบชวตของนกเรยนในดานใดบาง

ภมปญญาทองถน หมายถง ความรทเกดจากความสามารถ ในการสงสมประสบการณ และความเฉลยวฉลาดในการประดษฐคดคนของคนในทองถน ทมประโยชนตอการด ารงชวต และมการสบทอดตอๆ กนมาจนถงปจจบน... ความส าคญของภมปญญาทองถน ไดแก 1. ชวยสรางอาชพ สรางรายไดใหกบคนในทองถน 2. ท าใหคนรจกการพงพาตนเอง 3. ท าใหเกดการอนรกษพฒนาและใชประโยชนจากธรรมชาตทมในทองถน 4. ท าใหเกดการผลตงานทเกยวกบศลปะแขนงตางๆ

ภมปญญาในดานการด าเนนชวต ภมปญญาในการด าเนนชวตของคนไทยเกดขนจากการปรบตวในการตงถนฐานในสภาพแวดลอมตางๆ และการแกปญหาทเกดจากการด ารงชวตประจ าวน 1. การสรางบานแปลงเมอง การตงชมชนเปนปรากฏการณในดานพฒนาการทางสงคมของคนไทย ซงคนไทยเลอกตงถนฐานบรเวณทเหมาะสมตอการด ารงชวตในสภาพแวดลอมของแตละทองถน 2. ระบบการจดการน าเพอการอปโภคและบรโภค ระบบการจดการน าเปนภมปญญาทเกดขนในประเทศไทยทมมาตงแตสมยของการตงบานแปลงเมอง ดงทปรากฏหลกฐานทางดานโบราณคดตามชมชนโบราณขนาดใหญหลายแหง มการขดคน าและแหลงน าเพอการอปโภค นอกจากเหตผลดานการปองกนขาศกศตรแลวยงเปนแหลงอาหารใหกบประชากรในชมชนอกดวย ผลสะทอนอยางหนงจากการจดการระบบน าแสดงวาชมชนนนจะตองมการจดระบบแรงงาน 3. การรกษาโรค สภาพลกษณะทางภมอากาศแบบมรสมเขตรอนของประเทศไทยไดกอใหเกดความหลากหลายทางดานชวภาพ ซงไดกอก าเนดพชทมคณประโยชนในการรกษาโรค คนไทยจงไดสรางภมปญญาในการน าพชตางๆเหลานมาผานกระบวนการรกษาโรคอยางเปนระบบมานานแลว ภมปญญาดงกลาวสะทอนใหเหนถงภมปญญาในความเขาใจถงลกษณะของธรรมชาต

แนวทางในการน าภมปญญาไทยไปใชในการด าเนนชวต ภมปญญาไทยมความสมพนธกบการด าเนนชวตของคนไทย ซงแสดงออกมาใน 3 ลกษณะ คอ 1. ภมปญญาทเกดจากความสมพนธระหวางคนกบธรรมชาต สงแวดลอม 2. ภมปญญาทเกดจากความสมพนธระหวางคนกบคนอนในสงคม 3. ภมปญญาทเกดจากความสมพนธระหวางคนกบสงเหนอธรรมชาต

การอนรกษภมปญญาทองถนของไทย ภมปญญาทองถนของไทยเปนสงทบรรพบรษไดชวยกนสรางสรรคและสบทอดกนมาอยางตอเนองจากอดตถงปจจบน เปนความภาคภมใจและเกยรตภมของคนไทย ท าใหเกดความรกในชาตบานเมอง ซงในฐานะคนไทยควรชวยกนอนรกษใหเปนมรดกของชาตสบไป

การอนรกษภมปญญาไทยใหเปนมรดกของชาต มวธการดงน 1. ชวยกนถายทอดภมปญญาไทย 2. ประกาศยกยองเชดชผทรงภมปญญาไทย 3. จดตงศนยภมปญญาไทย 4. จดตงสถาบนภมปญญาไทยแหงชาต 5. จดตงกองทนสงเสรมภมปญญาไทย 6. จดการดานการคมครองลขสทธ

ตวอยางภมปญญาทองถนในชมชน