บทนำ - gotoknow · web viewกำหนดนโยบาย ข...
TRANSCRIPT
สารบญสารบญหนาหนา
บทนำา ………………………………..……………………………….……………………………………………ขอควรรสำาหรบผใชยา ………………………..……………………………………………………………………การเกบรกษาและความคงตวของยาภายหลงการเปดใชแลว ………………………..……………………………..บญชรายการยาสถานอนามย จงหวดขอนแกน ยาเมดยาเมด//แคปซล แคปซล …………………………………….………………………………………………………….……
Albendazole Tablet ……………………………………………………………………………….……
Amitriptyline hydrochloride Tablet …………………………………………………………………..
Antacid Tablet …………………………………………………………………………………………
Amoxycillin Capsule …………………………………………………………………………………..
Bisacodyl Tablet ………………………………………………………………………………………
Chlorpheniramine Tablet ……………………………….…………………………………………….
Clotrimazole vaginal tablet …………………………….………………………………….……...……
Co – Trimoxazole Tablet ………………………………..……………………………………………..
Dextrometrophan Tablet ………………………………….…………………………………………..
Diclofenac Tablet ……………………………………….……………………………………………...
Dimenhydrinate Tablet ……………………………….…………………………………………….… document.docxdocument.docx 1
Domperidone Tablet …………………………………..………………………………………….........
Doxycycline Tablet …………………………………………..…………………………………………
Enalapril Tablet ……………………………………..…………………………………………………
Exluton …………………………………………………………..…………………..…………………
Ferrous Sulfate Tablet …………………………………………..…………………………………….
Folic Tablet ……………………………………………………….……………………………………
Glibenclamide / Glipizide ………………………………………..…………………………………….
Hydrochlorothiazide Tablet ( HCTZ )……………………………………………………..…………..
Hyoscine – n – butylbromide Tablet ……………………………………………………………..……
Ibuprofen Tablet ……………………………………………………………………………………..…
Indomethacin capsule …………………………………………………………………………………..
Mebendazole Tablet ………………………………………..…………….…………………………..…
Metformin HCl Tablet …………………………………………………………………...…………..…
Metronidazole Tablet ……………………………………….……………………………………..……
Multivitamin Tablet ………………………………………….…………………………..…………..…
Niclosamide Tablet ……………………………………………..…………………………….…………
Paracetamol Tablet ……………………………………………………..……………………..……..…
Penicillin V Tablet ……………………………………………………...…………………………….…
document.docxdocument.docx 2
Ranitidine Tablet ……………………………………………..……………………………………….…
R—den ……………………………………………………………………………………………………
Roxithromicin ……………………………………………..……….…………….……………………..
Salbutamol Tablet ………….………………………………..……….………………………………...
Sodium Bicarbonate Tablet ……………………………..…………………………………………..…
Vitamin B complex Tablet ………..................................…………………………………………..…..
Vitamin C Tablet ……………………………..…………….…………….……………………..……… ยานำ)ายานำ)า ..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Alumina Magnesia + Simethicone Suspension .....................................................................................
Amoxycillin Suspension ............................................................................................................ ..............
Carminative Mixture ........................................................................................................... ..................
Chlorpheniramine Maleate Syrup ................................................................................. .....................
Co – Trimoxazole Suspension ............ ....................................................................................................
Cough Syrup ...........................................................................................................................................
Domperidone Suspension ...................................................................................................... ...............
Hyoscine – n – butylbromide Syrup .................... ................................................................................. document.docxdocument.docx 3
Mebendazole Suspension ........................................ ..............................................................................
Milk of magnesia (MOM)..........................................................................................................................
Multivitamin Syrup .................................. ...........................................................................................
Oral Rehydration Salt (ORS) .......................... .....................................................................................
Paracetamol Syrup ............................................................................................................... ................
Penicillin V Suspension ................................... ....................................................................................
Salbutamol Syrup ........................................... ....................................................................................
Scill and ammonia mixture………………………………………………………..…….……………..
Tussis Mixture / Brown Mixture ................................................. .......................................................ย า ฉ ด … …… .……………………….…………………………………………
Adrenaline Injection ………………..….…………………………………………............…………
Atropine sulphate....................................................................................................................................
10 % Calcium gluconate ……………………………………………………………..........…..………
Chlorpheniramine Maleate Injection …………………..………………..….........…….…………
Dexamethasone Injection …………………………………………………...………...........…………
document.docxdocument.docx 4
Diazepam Injection ………………………………........…………………...………...........…………
Diclofenac Injection …………………………………………………..……..…….........…………..
Furosemide Injection ………………………………………………….………….........……………..
Glucose 50% hypertonic inj . ...............................................................................................................
ส า ร ล ะ ล า ย ก ล โ ค ส แ ล ะ โ ซ เ ด ย ม ค ล อ ไ ร ด ……………………………………………..…..…………….
ส า ร ล ะ ล า ย ก ล โ ค ส แ ล ะ น ำ)า ………………………………………………………………………………
Hyoscine – N – Butylbromide Injection …………………………………………………………...
Lidocaine HCL 2% inj. …………………………………………….……………........…..…………
Medroxyprogesterone acetate (DMPA)...............................................................................................
Metoclopramide Injection ……………………………………………………….………..……….
Sodiumchloride Injection (Normal Saline 0.9%) ……………………………………….……....
Tetanus Toxoid …………….……………………………………………………………...………...
ยาใชภายนอกยาใชภายนอก ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Alcohol 70% Solution …………………….…………………………………...……..…………..
Antazoline, Tetryzoline Eye Drop ( Hista-oph) ..........................................................................
Aromatic Ammonia Spirit ………………………………………………….………..…………
Betamethasone Cream ……………………………………………………….………..…………
document.docxdocument.docx 5
Calamide Lotion ………………………………………………………………..…….………….
Clotrimazole Cream …………………….........................………………..…..……….…………
Chloramphenicol Eye Ointment ……….........................………………..…..….……………..
Chloramphenicol Eye Drop ………….......................……………………..………………….
Iodine Povidone Solution ………….……………………………………..…..………………..
Methylsalicylate Ointment …………………………….…………………....………………….
Prednisolone Cream …………………………………………………………..…………………
1% Silver sulfadiazine……………………...........................................................……………........
Sodium Chloride irrigate…………………........................……..................................……………
1% Triamcinolone acetonide……………………………………….………...……………………
ยาสมนไพรยาสมนไพร ..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................
ข ม )น ช น ................................................................................... .........................................................
ข )ผ )ง ไ พ ล ........................................................................................................................... ..............
ช า ช ง ช ม เ ห ด เ ท ศ ............................................................................................................ ..................
พ ญ า ย อ ........................................................................................................................ .....................
ฟ า ท ะ ล า ย โ จ ร .............................................................................................................. ..................... document.docxdocument.docx 6
ม ะ แ ว ง ......................................................................................................................... .....................
เ จ ล ว า น ห า ง จ ร ะ เ ข ....................................................................... .....................................................ภาคผนวก .....................................................................................................................................
ยาทหามใชในหญงมครรภยาทหามใชในหญงมครรภ ....................................................................................................................................................................................................................................
ยาทควรหลกเลยงในระยะทใหนมบตรยาทควรหลกเลยงในระยะทใหนมบตร ..............................................................................................................................................................................................
Drug Drug InteractioInteractionn ............................................................................................... .............................................................................................................................................................
ยาทควรหลกเลยงยาทควรหลกเลยงในผปวย ธาลสซเมย ................................................................................................................................................................................................
ยาทควรหลกเลยงยาทควรหลกเลยงในผปวย G 6 PD ............................................................................................... .............................................................................................................
ยาทควรเฝาระวงในผปวย wafarin ............................................................................................... ...............................................................................................................
บทนำาบทนำาระบบยาและเวชภณฑของสถานอนามยระบบยาและเวชภณฑของสถานอนามย
สถานบรการสาธารณสขระดบรองจากโรงพยาบาลชมชน คอ สถานอนามย และสถานบรการสาธารณสขชมชน ซงเปนหนวยงานทใกลชดกบชมชนมากทสด มความสำาคญตอการใหบรการสาธารณสขในขนตนแกประชาชน ทงในดานการสงเสรม ปองกน รกษาพยาบาล และการฟ นฟสภาพ ดงนนสวนหนงในการทจะพฒนาสถานอนามย เพอยกระดบคณภาพในการใหบรการดานสาธารณสขเบองตนแกประชาชน จงเปนเรองททกสวนทเกยวของควรใหการสนบสนน ในการพฒนาสถาน
document.docxdocument.docx 7
อนามยในสวนทเกยวของกบงานดานเภสชกรรมนน มงเนนไปทการพฒนาระบบยาเเละเวชภณฑในสถานอนามยเปนหลก โดยมแนวทางทสำาคญดงตอไปน
1. การจดทำากรอบรายการเวชภณฑสำาหรบสถานอนามยและคมอการใช2. กำาหนดนโยบายในการใหโรงพยาบาลชมชนเปนคลงยาระดบอ ำาเภอ
ใหการสนบสนนดานเวชภณฑแกสถานอนามยทกแหงในเขตอำาเภอทรบผดชอบ3. มระบบควบคมกำากบ นเทศตดตาม ประเมนผล ตลอดจนใหความชวย
เหลอแกสถานอนามยทมปญหาในเรองระบบการบรหารเวชภณฑวตถประสงค
1. เพอสนบสนนใหมระบบบรหารเวชภณฑทดในสถานอนามย โดยพจารณาจาก
- มกรอบรายการเวชภณฑทเหมาะสม- เวชภณฑมคณภาพ ปรมาณเพยงพอ ไมขาดแคลน- ไมมเวชภณฑเกนจำาเปน (Over Stock), ไมมเวชภณฑทไมมการสงใช (Dead Stock) ไมมเวชภณฑหมดอาย (Expeir)
- ราคาเหมาะสม2. สนบสนนการสงตอผปวยเพอรกษาตอ
ข)นตอนการดำาเนนงานกำาหนดนโยบาย ขอตกลงในการสนบสนนเวชภณฑแกสถานบรการระดบรอง
โดยคณะกรรมการเภสชกรรมและการบ ำาบดระดบจงหวด / อำาเภอ หรอ คณะกรรมการประสานงานสาธารณสขระดบอำาเภอ ( คปสอ.) แลวแตความเหมาะสมในแตละพนท และคณะกรรมการ ฯ ทจดตงขนจะตองดำาเนนการในเรองตอไปน เพอใหบรรลวตถประสงคดงกลาวขางตน
- การคดเลอกรายการเวชภณฑสำาหรบสถานบรการระดบรอง ตลอดจนทำาบญชรายการ เวชภณฑ และบญชราคาเวชภณฑ
- ดำาเนนการใหมการจดทำาแผนการเบกเวชภณฑของสถานบรการระดบรอง
- กำาหนดระบบการเบกจายเวชภณฑทชดเจน และชแจงใหทกสวนทเกยวของทราบ
- กำาหนดนโยบายทชดเจนในการบรหาร จดสรร ควบคมก ำากบงบประมาณ
- ระบบการควบคมกำากบ นเทศ ประเมนผล ตลอดจนหาแนวทางปรบปรงแกไขในสวนทมปญหาเกยวกบจำานวนผรบบรการ เวชภณฑทใช ฯลฯ เพอนำามาวเคราะหวา สถานบรการสาธารณสขระดบรอง แตละแหงมระบบบรหารเวชภณฑสอดคลองกบวตถประสงคหรอไม อยางไร
document.docxdocument.docx 8
เกณฑการคดเลอกรายการเวชภณฑสำาหรบสถานอนามย
1. เปนรายการยาทจำาเปน เหมาะสมกบสภาพปญหาการเจบปวยทพบในชมชน
2. สอดคลองกบขดความสามารถในการวนจฉยโรค โดยพจารณาจากความรของเจาหนาท ตลอดจนเครองมอทมใชในสถานบรการนน ๆ
3. กรอบรายการเวชภณฑตองพจารณาใหสอดคลองกบกรอบรายการเวชภณฑของโรงพยาบาลชมชน
ขอควรรสำาหรบผใชยาขอควรรสำาหรบผใชยา
ในการใชยา เพอใหไดมาซงประสทธภาพในการรกษาสงสด และอนตรายจากการใชยานอยทสด จะตองคำานงถงชนดของยา ขนาดและวธใช ตลอดจนฤทธและอาการอนไมพงประสงคทจะเกดขน นอกจากนยงตองคำานงถงลกษณะและสภาพของผปวยดวย
ยาเสอมคณภาพ
คอ ยาทมลกษณะอยางใดอยางหนงหรอหลายอยาง ดงน1. ยาทสนอายตามทแสดงไวในฉลาก2. ยาทแปรสภาพจนมลกษณะเชนเดยวกนกบยาปลอม หรอยาผด
มาตรฐาน
อนตรายจากการใชยาผดมาตรฐาน ยาปลอม ยาเสอมคณภาพ จะคลายคลงกน คอ ถายานนมปรมาณตวยาสำาคญนอยหรอไมมเลย กจะทำาใหโรคไมหาย หรอดอยาได แตถายานนมปรมาณตวยาสำาคญมากเกนไป หรอมสารอนทเปนอนตราย กอาจจะเกดพษหรอผลขางเคยงทรนแรงได อนตรายจากการใชยา
1. ใชยาผด1.1 ไมถกคน เชน ยาคมกำาเนดใชกบผหญงเมอคมกำาเนด แตถาผชาย
นำาไปใชกจะไมไดผลในการควบคมการคมกำาเนด และเกดผลเสยอน ๆ อกได
document.docxdocument.docx 9
1.2 ไมถกโรค การใชยาไมถกโรคกทำาใหไมหายจากโรคทเปนอย1.3 ไมถกวธ เชน ยาเหนบชองคลอดแตนำามากน กจะไมไดผลในการ
รกษาและอาจเปนอนตรายดวย1.4 ไมถกขนาด ถาใชขนาดของยานอยไปกอาจจะไมไดผลในการรกษา
หรอใชขนาดสงเกนไปกอาจเกดโทษได1.5 ระยะเวลาทใชยา การรบประทานยาไมครบขนาดยา อาจจะไมหาย
จากโรคนนจรง หรอเกดการดอยาได เชน ยาปฏชวนะ
2. อนตรายจากตวยา2.1 จากการผลตตวยาทไมไดมาตรฐาน จากการเกบยาไมถกวธ
ทำาใหยาเสอมคณภาพหรอเสยไป ทำาใหไมไดผลในการรกษา และอาจจะเกดโทษอยางรนแรงตอผใชได เชน ยาแอสไพรน ถาถกความชน แสง และความรอน จะทำาใหเปลยนแปลงเปนกรดซาลซยลคทมฤทธกดกระเพาะอาหารอยางรนแรง
2.2 การตดยา ยาบางชนดถาใชพร ำาเพรอ หรอใชเปนระยะเวลานาน ๆ อาจจะเกดการเสพตดได เชน ยากลอมประสาท
2.3 อ า ก า ร ข า ง เ ค ย ง ข อ ง ย า เ ช น Chlormphenicol, Phenylbutazone จะมผลตอการสรางเมดเลอด ยากลมอะมโนไกลโคซายด เมอใชไปนาน ๆ ทำาใหมอาการหหนวก หตงได
2.4 การแพยา2.5 ปฏกรยาตอกนของยา
ใชยาอยางไรใหปลอดภย การใชยาใหปลอดภยมหลกใหญ 3 ประการ คอ
1. อานฉลากและเอกสารกำากบยากอนใชยา เพอจะไดทราบขอมลเกยวกบยาทจะใช
2. ใชยาใหถกตอง เพอใหไดรบประโยชนจากการใชยาอยางเตมทและปลอดภย
3. หลกเลยงการใชยาในทางทผด
การอานฉลากและเอกสารกำากบยา ฉลากยา คอ ขอความทปรากฎอยบนภาชนะบรรจยา ซงอาจจะเปนขวด กลอง ตลบ แผง ซอง หลอดบรรจยา ฯลฯ
document.docxdocument.docx 10
เอกสารกำากบยา คอ แผนกระดาษทมขอมลเกยวกบยา ซงจะสอดอยในภาชนะบรรจยาหรอตดอยบนฉลาก หรออาจจะเปนขอความทอยบนฉลาก โดยเหนอขอความนนจะระบคำาวา เอกสารกำากบยา ไว“ ”
กอนใชยาตองอานฉลากและเอกสารกำากบยากอนเสมอ เพอจะไดรสรรพคณของยา วธการใชยา ขนาดในการใชยา ขอควรระวงหรอคำาเตอนการใชยา ซงขอมลเหลานจะชวยใหผใชยาสามารถใชยาไดอยางถกตอง นอกจากนยงทำาใหรวนทผลต วนสนอายของยา ชอตวยาสำาคญทออกฤทธ ตลอดจนการเกบรกษายาอกดวย
ฉลากและเอกสารกำากบยา ตองมขอความรวมกนอยางนอย ดงตอไปน1. ชอยา (ชอสามญทางยา, ชอการคา)2. สวนประกอบทเปนตวยาสำาคญ หรอตวยาทออกฤทธ3. สรรพคณของยา4. ขนาดและวธใชยา5. คำาเตอนในการใชยา6. วธการเกบรกษายา 7. วน เดอน ป ทผลตยา 8. วน เดอน ป ทยาสนอาย9. ชอสถานทผลตยา และทตงของสถานทผลตยา10. เลขทะเบยนตำารบยา11. ขนาดบรรจยา 12. เลขรหส แสดงครงทผลตยา หรอครงทวเคราะหยา13. ฯลฯ
รานยาคณภาพ ดดเภสช111 ถนนดด เขตพระนคร กรงเทพฯ โทร
02-2222222โดย เภสชกร ดด ดทสด ภ.0000
ชอ...................................................................................ชอยา...............................................................................สรรพค
document.docxdocument.docx 11
ณ........................................................................รบประทานครงละ..................เมด วนละ.................ครงกอน / หลง อาหาร (เชา) (เทยง) (เยน) (กอนนอน)หรอทก...............ชวโมง เวลามอาการ............................วนจายยา..........................วนหมดอาย..........................ขอควรระวง / คำาแนะนำา................................................
คำาเตอน ยานใชสำาหรบบคคลทระบชอไวเทานน หามมใหผอนใชยาน
การใชยาใหถกตอง
การใชยาใหถกตอง ทำาใหผใชยาไดรบประโยชนจากสรรพคณของยา ชวยในการรกษาหรอบรรเทาอาการเจบปวยใหหายหรอทเลาลงได แตถาใชยาไมถกตองแลว อาจจะไมไดรบประโยชนจากยาเลย อาการเจบปวยกไมหาย แถมยงอาจไดรบอนตรายจากการใชยาอกดวย ผใชยาจงควรอานฉลากและเอกสารกำากบยาอยางละเอยดถถวน เพอใหมความรเกยวกบยาทจะใช แลวนำามาประกอบกบหลกในการใชยาใหถกตอง ดงตอไปน
1. ใชยาใหถกโรค กอนจะใชยาตองรวาตนเองเปนโรคอะไร หรอมความเจบปวยอยางไรและยาทจะใชนนมสรรพคณตรงกบโรคหรออาการทเจบปวยอยหรอไม อยาใชยาตามคำาบอกกลาวของผทไมมความรเร องโรคและยา และอยาใชยาตามผอนหากยงไมแนใจวาเปนโรคเดยวกน ความเจบปวยบางอยางอาจจะหายเองได และหากไมไดรนแรงจนทกขทรมาน กไมจำาเปนตองใชยา
2. ใชยาใหถกคน ยาบางชนดใชไดกบทกเพศทกวย ยาบางชนดใชไดเฉพาะสตร เชน ยาคมกำาเนด เปนตน ยาบางชนดเดกหามใชเพราะจะเปนอนตราย ใหใชเฉพาะผใหญเทานน ยาบางชนดมตวยานอยเหมาะทจะใชในเดก หากผใหญญนำาไปใชกตองใชในปรมาณมากซงอาจจะไมเหมาะสม หากใชในขนาดของเดกกจะไมไดผล
document.docxdocument.docx 12
กอนใชยาจงตองดเสยกอนวาเปนยาของใครกนแน นอกจากนผทเปนโรคตบ โรคไต โรคหวใจ กตองดใหแนใจวายานนหามใชในบคคลดงกลาวหรอไม
สำาหรบสตรมครรภ จะตองมความระมดระวงในการใชยาเปนพเศษ หากไมจำาเปนกไมควรรบประทานยาใดเลย ยกเวนยาพวกวตามนบำารงรางกาย ซงกควรใชตามคำาแนะนำาของแพทยเทานน ไมควรซอยาใชเอง โดยเฉพาะอยางยงในชวง 3 เดอนแรกของการตงครรภ ทารกในครรภกำาลงสรางอวยวะตาง ๆ การใชยาบางอยางในระยะนอาจทำาใหการสรางอวยวะของทารกในครรภผดปกตเดกเกดมาอาจพการได การใชยาในสตรระยะใหนมบตรกตองระมดระวงเชนเดยวกนเนองจากยาสวนใหญจะปนออกมากบนำานมแมได ทำาใหเดกทดดนมแมพลอยไดรบยาไปดวย ซงยาทแมใชอาจเปนอนตรายตอเดกได ดงนน สตรมครรภและสตรทใหนมบตรอย จงควรปรกษาแพทยหรอเภสชกรกอนใชยา
3. ใชยาใหถกทาง ยาใชไดหลายทาง เชน ทางปากโดยการรบประทาน ทางตาโดยการหยอดหรอปายตา ทางจมกโดยการหยอดหรอสดดม ทางผวหนงโดยการทา ถ นวด ปด แปะ ทางทวารหนกโดยการเหนบ นอกจากนยงมการใชยาเฉพาะทลน ฟน คอ โดยการกวาดคอหรออม เปนตน ยาทใชเฉพาะทหรอยาใชทาภายนอก หามรบประทาน เพราะนอกจากไมไดผลแลวยงอาจเปนอนตรายอกดวย
4. ใชยาใหถกวธ นอกจากจะตองใชยาใหถกทางแลว ในแตละทางทใชยายงมวธการใชยาทถกตองอกดวย การรบประทานยาเมดและแคปซลตองกลนยาทงเมดพรอมนำา เพอใหยาแตกตวในกระเพาะอาหาร แตมยาบางอยางแตกตวยาก เชน ยาเมดลดกรด จะตองเคยวใหละเอยดกอนกลน สวนยาอมจะตองอมใหละลายในปากไมควรเคยว ถาเปนยานำาตองเขยาขวดโดยกลบขวดขนลงกอนรนยาเพอใหตวยากระจายอยางสมำาเสมอจะไดขนาดยาทถกตอง ยาผงสำาหรบรบประทานจะตองละลายนำากอนเสมอ กอนใชยาหยอดตาตองลางมอใหสะอาด การหยอดตาตองระวงไมใหปลายหลอดหยดถกตาหรอสงอนใด เพราะจะทำาใหหลอดหยดสกปรก ตดเชอโรค เมอนำามาหยอดตาครงตอไปจะทำาใหเชอโรคเขาตาได ยาเหนบทวารหนกบางชนดจะตองจมนำากอนสอดเขาไปในชองทวารหนก เมอสอดแลวตองนอนใหยาละลายและดดซมเขาสรางกายเปนเวลา 15 นาท – 1 ชวโมง จงจะลกขนได
5. ใชยาใหถกขนาด ขนาดของยาจะมากหรอนอยขนอยกบชนดของยาและคนทใชยาโดยทวไปผใหญจะใชยามากกวาเดกและผสงอาย เนองจากผใหญตวโตกวาเดก สำาหรบเดกแตละชวงอายกยงใชยาไมเทากน เนองจากนำาหนกของเดกแตละชวงอายมความแตกตางกนมาก นอกจากน เดกเลก ๆ หรอทารก อวยวะบางอยางยงทำางานไดไมเตมท จงตองใชยาขนาดนอย ๆ สวนผสงอาย อวยวะตาง ๆ ยอมเสอมสภาพลง กตองลดขนาดยาลงเชนกน ขนาดยานำาทกำาหนดไวเปนชอนชาหรอชอนโตะนน ตองเขาใจวา 1 ชอนชา คอ 5 มลลลตร ซงเทากบชอนตวงยาทมกม
document.docxdocument.docx 13
อยในกลองยา สวน 1 ชอนโตะ คอ 15 มลลลตร ซงจะใชถวยตวงยาหรอใช 3 ชอนชากได ไมควรใชชอนกาแฟหรอชอนคาวทใชรบประทานอาหารในการตวงยา เพราะจะไดขนาดยาทไมถกตอง นอกจากนการใหเดกเลกรบประทานยา ไมควรผสมยาในขวดนม เพราะถาเดกดมนมไมหมดกจะไดรบยาไมเตมขนาด จงควรปอนยาตามขนาดทกำาหนดแลวใหดดนำาจากขวดตาม
6. ใชยาใหถกเวลา การรบประทานยากอนอาหารหรอหลงอาหาร จะตองเขาใจวา 1 วน มมออาหาร 3 มอ คอ เชา กลางวน และเยน หรอเวลาประมาณ 07.00 น 12.00 น. และ 18.00 น. ดงนน จะตองรบประทานยาวนละ 3 ครง ไมวาผใชยาจะรบประทานอาหารวนละ 3 มอหรอไม ยกเวนกรณทฉลากหรอเอกสารกำากบยากำาหนดใหรบประทานเฉพาะมอใดกตองรบประทานตามเวลาของอาหารมอนน สวนการรบประทานยากอนนอน ใหหมายถงวนละ 1 ครงกอนนอนตอนกลางคน หากมการนอนในตอนกลางวนกไมตองรบประทานยา
การรบประทานยากอนอาหาร ใหรบประทานกอนอาหารประมาณ 30 นาท - 1 ชวโมง เพอใหยาดดซมเขาสรางกายได ใชกบยาทดดซมไดดขณะทองวาง
การรบประทานยาหลงอาหาร ใหรบประทานหลงอาหารประมาณ 15 - 30 นาท ใชกบยาทสามารถดดซมเขาสรางกายไดพรอมอาหาร
การรบประทานยาหลงอาหารทนท มกใชกบยาทมผลระคายเคองตอกระเพาะอาหาร จงตองรบประทานหลงอาหารทนท หรออาจจะรบประทานพรอมกบอาหารกได เพอใหอาหารเจอจางยา จะไดลดการระคายเคองตอกระเพาะอาหาร
หากมการกำาหนดการใชยาไวเปนอยางอนนอกเหนอจากทกลาวมา กจะตองปฏบตตามทกำาหนด เชน รบประทานทก 4 ชวโมง กใหรบประทานครงแรกเมอมการเจบปวย หลงจากนนอก 4 ชวโมงหากยงไมหายกใหรบประทานยาคร งทสอง สำาหรบครงตอ ๆ ไปกใหนบจำานวนชวโมงในทำานองเดยวกนน
7. ใชยาใหถกจำานวนคร)ง คอ ใชยาใหครบถวนตามจำานวนครงทกำาหนด หรอตามจำานวนวนทกำาหนด ยาบางชนดใชเพยงครงเดยว เชน ยาแกเมารถเมาเรอ ยาบางชนดตองใชตดตอกนหลายวนจงจะไดผล เชน ยาถายพยาธ ยาบางชนดใชเมอมอาการ เชน ยาแกปวดลดไข เมอหายกหยดใชยา เปนตน
การหลกเลยงการใชยาในทางทผด
การนำายาไปใชในทางทผด นอกจากจะไมไดรบประโยชนจากการใชยาแลว ยงอาจทำาใหไดรบโทษจากการใชยาอกดวย จงควรหลกเลยงการใชยาในทางทผด ดงน
1. ไมนำายาไปใชในทางทไมใชสรรพคณของยา เชน รบประทานยาระบายเพอลดความอวน หรอรบประทานวตามนเพอใหอวน เปนตน
document.docxdocument.docx 14
2.ไมใชยาฟมเฟอยมากเกนความจำาเปน ความเจบปวยบางอยางอาจหายเองไดโดยไมตอง ใชยา หรอมวธการอนทดกวาการรบประทานยา เชน อาการปวดเมอยจากการทำางานหนกเมอไดพกผอนกจะหาย ไมจ ำาเปนตองรบประทานยาแกปวด หรออาจใชวธการบบนวดแทนการรบประทานยากได
3. อยาใชยาหลายชนดพรอมกน โดยไมไดรบคำาแนะนำาจากผทมความรเร องยา หรอบคลากรทางการแพทย เพราะอาจจะทำาใหมการใชยาซำาซอน ยาคนละชออาจจะมตวยาเดยวกนหรอมตวยาทเสรมฤทธกน เมอใชรวมกนจะทำาใหไดรบยาเกนขนาดจนอาจเกดอนตรายได แตถามตวยาทตานฤทธกน กจะไมไดผลในการรกษาความเจบปวย
การเกบรกษาและความคงตวของยาภายหลงการเปดใชแลว หลกการดอายของยาหลงเปดใช1.ยาใชภายนอก ยาหยอดห ยาหยอดตา และนำ)ายาฆาเช)อ
กำาหนดใหมอาย 1 เดอน หลงเปดใช ทงนตองเขยนวนทเปดใช และวนทหมดอายตดไวทภาชนะบรรจ ใหเหนชดเจน ยกเวน ยาผงผสมนำา (dry powder for oral suspension) หลงผสมเกบทอณหภมหองได 7 วน และเกบทอณหภม 2-8 องศาเซลเซยสได 14 วน C ทงนตองเขยนวนทเปดใช และวนทหมดอาย ตดไวทภาชนะบรรจ ใหเหนชดเจน2.ยาฉด (Multiple dose preparation)
ถาไมมสารกนเสย (preservative) ควรใชภายใน 24 ชม. หลงเปด (กรณทฉด IV) ทงนตองเขยน วนและเวลาทเปดใช รวมถงวนและเวลาทหมดอาย ตดไวทภาชนะบรรจ ใหชดเจน
ถามสารกนเสย (preservative) ใชไดหลายครง แตตองระวงการปนเป อน อายของยามรายงานแตกตางกนตงแต 7 วน ถง 3 เดอน ขนอยกบหลายๆปจจย ตามทไดกลาวขางตน และ Sterility ของแตละบรษทกไมเทากน Thai Pharmacopia 1987 volume 1 กำาหนด ทแชแขง Freezing
temperature (-10) องศาเซลเซยส
ทเยนจด Vary cold temperature
(-10)-(-8) องศาเซลเซยส
ทเยน Cold temperature 8-16 องศาเซลเซยสทเยนสบาย Cool temperature 16-23 องศาเซลเซยสทอณหภมหอง Room temperature 23-35 องศาเซลเซยส
1997 Room temperature
20-30 องศาเซลเซยส
document.docxdocument.docx 15
ดงนน ยาทระบอณหภมทเกบรกษา นอยกวา 20 องศาเซลเซยส อาจจะเกบในตเยนได ยกเวนยาทระบหามเกบในตเยนหลกเกณฑในการเกบรกษายาฉดหลงเปดใช
1. เปดใชแลว เกบตามวนทบรษทระบ หรอแจงในเอกสารกำากบยา2. ยาทบรษทไมแจงหรอระบระยะเวลาหลงเปดใช ใหปฏบตดงน ยาฉดชนด Ampule เปดใชแลว ใหทงเลย หรอ ดดยาใสกระบอกฉดยา
ดวยเทคนคปลอดเชอ และปดฝาครอบเขมใหมดชด เกบทอณหภมตามชนดของยา ใหใชภายใน 24 ชวโมง เพอหลกเลยงความเสยงจากการตดเชอ ทงนตอง เขยนชอยา ความแรง วนและเวลาทเปดใช รวมถงวนและเวลาทตองท)ง ตดไวทกระบอกแดยาใหเหนชดเจน
ยาฉดชนด Vial เปดแลว ใหใชภายใน 30 วน ทงนตองเขยนวนทเปดใช และวนทหมดอาย ตดไวท Vial ใหเหนชดเจน และเกบในตเยน
คำาถามพเศษกอนจายยาคำาแนะนำาเกยวกบยาทจายหรอสงมอบใหกบผมารบบรการ ในประเดนตางๆ
ดงน 1. ชอยา 2. ขอบงใช 3. ขนาดและวธการใช 4.ผลขางเคยง (Side effect) (ถาม) และอาการไมพงประสงคจากการใชยา (Adverse Drug Reaction) ทอาจเกดขน 5. ขอควรระวงและขอควรปฏบตในการใชยาดงกลาว 6. การปฏบตเมอเกดปญหาจากการใชยาดงกลาว
document.docxdocument.docx 16
บญชรายการยาสถานอนามยบญชรายการยาสถานอนามย จงหวดขอนแกนจงหวดขอนแกน
ยาเมดยาเมด//แคปซลแคปซล
Albendazole TabletAlbendazole Tabletสวนประกอบ
ในแตละเมด ประกอบดวยตวยา Albendazole 200 มลลกรม
document.docxdocument.docx 17
ขอบงใชใชถายพยาธชนดตาง ๆ ไดแก พยาธตวกลม เชน พยาธแสมา พยาธปากขอ
พยาธเสนดาย พยาธไสเดอน พยาธเขมหมด พยาธตวตด พยาธใบไมในตบ ไมวาจะเกดจากพยาธชนดเดยวหรอหลายชนด (Mixed infection)
ขนาดและวธการใช- ผใหญและเดกอาย 2 ปขนไป รบประทานขนาดเดยวกน ดงน
* ในการรกษาโรคพยาธตวกลม ไดแก พยาธแสมา พยาธปากขอ พยาธเสนดาย พยาธไสเดอน พยาธเขมหมด ใหรบประทานยาในขนาด 400 มลลกรม ( 2 เมด ) เพยงครงเดยว
* ในการรกษาพยาธตวตวตด และพยาธสตรองจลอยดส ใหรบประทานยาขนาด 400 มลลกรม วนละ 1 ครง ตดตอกน 3 วน
* ในการรกษาพยาธใบไมตบ ใหรบประทานยาขนาด 400 มลลกรม วนละ 2 ครง หลงอาหาร เชา เยน ตดตอกน 3 วน
- ยาเมดอาจอยในรปเคยว หรอกลนทงเมด หรอบดแลวนำามาผสมกบอาหาร
- ถาไมหายขาดภายใน 3 สปดาห ใหทำาการรกษาซำา
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช - หามใชในเดกอายตำากวา 2 ป- หามใชในผปวยทแพยาน หรอในหญงมครรภ- ใชอยางระมดระวงในผปวยโรคตบ หรอโรคแผลในลำาไสใหญ- ตองรกษาสขภาพอนามย เพอปองกนไมใหพยาธกลบสรางกายใหม
อาการอนไมพงประสงคอาจพบอาการปวดศรษะ ทองเดน ปวดทอง คลนไส อาเจยน เวยน
ศรษะ มไข ผมรวง ผนแพยา
Amitriptyline TabletAmitriptyline Tablet
document.docxdocument.docx 18
สวนประกอบในแตละเมด ประกอบดวยตวยา Amitriptyline hydrochloride 10
มลลกรม
ขอบงใชรกษาอาการซมเศรา (Depression) ปสสาวะรดทนอนเวลากลางคน
(Noctural Enuresis) ในรายทไมมพยาธของอวยวะของรางกาย
ขนาดและวธการใช ผใหญ
ขนาดยาเร มตน รบประทานคร งละ 25 มก. วนละ 2-4 ครง ปรบขนาดยาตามความเหมาะสม แตไมเกนวนละ 150 มก.
เดกวยรนและผสงอาย รบประทานครงละ 10 มก. วนละ 3 ครง และ 20 มก.กอนนอน ปรบขนาด
ยาตามความเหมาะสม ขนาดสงสดไมเกนวนละ 100 มก. โดยแบงใหวนละหลายครง หรอครงเดยวกอนนอน
เดกอาย 6-12 ปรบประทานวนละ 10-30 มก. แบงให 2 ครง หรอตามคำาสงแพทย
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช 1. หามใชกบผปวยซงเปนโรคตอหน หรอผปวยซงเกดอาการปสสาวะคงได
งาย ผปวยซงหวใจไดรบโลหตไปเลยงไมพอ โดยเฉพาะอยางยงในรายทมอาการผดปกตเกยวกบจงหวะการเตนของหวใจ
2. จะตองระวงในผปวยทมประวตของ seizures ผปวยโรคตบ, ปสสาวะคง ในผปวย hyperthyroid
3. ไมควรใชรวมกบยา Antidepressant อนๆ4. ไมแนะนำาใหใชรกษา Depression ในเดกอายตำากวา 12 ป5. ไมควรใชยาในหญงมครรภ หรอหญงทอยระหวางใหนมบตร
อาการไมพงประสงคปากแหง งวงนอน ทองผก และตามว อาจทำาใหฤทธของยาทตอตานแรงดน
โลหตสงกลบมฤทธในทางตรงขามได
document.docxdocument.docx 19
Antacid TabletAntacid Tabletสวนประกอบ
ในแตละเมดประกอบดวยตวยาสำาคญ ตอไปนคอAluminium Hydroxide 180 – 400 mg, Magnesium Hydroxide 75 – 400 mg หรอ Aluminium Hydroxide 200 – 350 mg, Magnesium Hydroxide 200 – 350 mg, Simethicone 20 – 30 mg
ในอตราสวนความแรงทสมมลกนขอบงใช
- บรรเทาอาการจกเสยด ทองเฟอ ทองขน และปวดทอง เนองจากมกรดในกระเพาะอาหารมากเกนไป
- บรรเทาอาการเนองจากมแผลในกระเพาะอาหารและลำาไสขนาดและวธการใช
- เคยวยาใหละเอยดกอนกลน- รบประทานวนละ 4 เวลา กอนอาหาร ½ ชวโมง + กอนนอน หรอ หลง
อาหาร 2 ชวโมง และ กอนนอน หรอเมอมอาการ- ผใหญ รบประทานครงละ 1 - 2 เมด- เดกอาย 6 - 12 ป รบประทานครงละ 1 เมด.
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช 1. หามใชในผปวยทเปนโรคหวใจหรอไตพการ2. ไมควรรบประทานยาอนๆภายใน 1 – 2 ชวโมง หลงจากรบประทานยาลด
กรด3. ควรใชยาอยางระมดระวงในผปวยทกระเพาะอาหารอดตน ในผปวย
ความดนโลหตสง โรคหวใจทมเลอดคง หรอผปวยทตองจำากดปรมาณโซเดยม
4. ในผปวยสงอาย หรอผทลำาไสไมมแรง อาจเกดการอดตนได5. รบประทานนานเกน 3 ป จะเปนพษตอระบบประสาทและสมองได รวม
ทงในผปวยทรกษาดวยอลมเนยมเปนเวลานาน ควรตรวจวดความเขมขนของฟอสเฟตในซรมทก 1-2 เดอน
อาการอนไมพงประสงค1. อาการทพบมาก คอ ทองผก คลนไส อาเจยน การบบตวของลำาไสลด
ลง เกดภาวะขาดนำาซ งอาจเปนการเรงการอดตนในลำาไสเลก เกด
document.docxdocument.docx 20
รดสดวงทวารหนกเปนแผลรอยแยกรอบรเปดทวารหนก หรออจจาระแขง หรออาจมอาการทองรวงได
2. เมอใชยาเปนเวลานานหรอขนาดสง จะเกดภาวะทมฟอสเฟตในเลอดตำา ทำาใหเกดนวในไต และเกดภาวะทแคลเซยมในเลอดสง ท ำาใหเกดโรคกระดกออน (Osteomalacia) และโรคกระดกพรน (Osteoporosis)
3. ในผปวยทไตทำางานผดปกต ทำาใหเกดภาวะทแมกนเซยมในเลอดสง มอาการความดนโลหตตำา คลนไส อาเจยน มการเปลยนแปลงของคลนไฟฟาหวใจ กดการทำางานของสมองและการหายใจจนถงหมดสต
4. ยานอาจเพมหรอลดการดดซมยาบางชนด ทำาใหผลการรกษาลดลง ซงอาจเกดอนตรายได
ปฏกรยาตอกนระหวางยาเ ม อ ใ ช ย า ล ด ก ร ด ร ว ม ก บ ย า เ ห ล า น ค อ Iron preparations ,
Isoniazid , phenothiazines , Tetracycline , Cimetidine จะทำาใหยาเหลานถกดดซมลดลง
Amoxycillin CapsuleAmoxycillin Capsuleสวนประกอบ
ในแตละแคปซล ประกอบดวยตวยา Amoxycillin 250 มลลกรม
ขอบงใช- ใชในการรกษาอาการอกเสบของห คอ จมก และทางเดนหายใจสวนลาง
จ า ก ก า ร ต ด เ ช อ Streptococci , Pneumococci , Non-penicillinase producing staphylococci และ H. influenza
- ใชรกษาอาการอกเสบของทางเดนปสสาวะจากการตดเชอ E.coli , P. mirabilis , S. faecalis
- ใชปองกนและรกษาอาการตดเชออนๆ ทเกดจากเชอทไวตอยาน
ขนาดและวธการใชผใหญ รบประทานคร งละ 1-2 แคปซล วนละ 3 คร ง (กอนหรอหลง
อาหารกได)
คำาเตอน1. ยานอาจทำาใหเกดอาการแพ และเปนอนตรายถงตายได
document.docxdocument.docx 21
2. หากเกดอาการผนแดง ระคายเคอง หรอบวม ใหหยดใชยาและปรกษาแพทย
ขอควรระวง และข อหามใช 1. หามใชในผปวยทแพยาในกลม Penicillins2. ควรใชอยางระมดระวงในผปวยทมประวตภมแพ หญงมครรภ หรอใน
ระยะใหนมบตร และควรลดขนาดยาลงในผปวยทไตผดปกต3. ไมควรใชในผป วย Infectious mononucleosis , เย อห มสมอง
อกเสบ4. เมอใชเปนระยะเวลา 2-3 วนแลวยงไมไดผล ควรปรกษาแพทย
อาการอนไมพงประสงค1. อาการทพบมากเมอใหโดยการรบประทาน คอ คลนไส อาเจยน เบอ
อาหาร แนนทอง และทองรวง2. อาการแพ อาจมผนขน เปนไข ฯลฯ อาการเหลานจะบรรเทาเมอหยด
ใชยา3. เมอใชยาตดตอกน อาจทำาใหเชอ Enterobactor Pseudomonas
หรอ Candida เจรญเตบโตมาก จนเกดการตดเชอแทรกซอน ควรหยดใชยาและใหการรกษาตอไป
Bisacodyl TabletBisacodyl Tabletสวนประกอบ
ในแตละเมด ประกอบดวยตวยา Bisacodyl 5 มลลกรม ทำาเปนยาเมดเคลอบเพอใหออกฤทธในสวนของลำาไส
ขอบงใชใชเปนยาระบาย
ขนาดและวธการใช- เดก อายมากกวา 6 ป รบประทาน 5-10 มลลกรม กอนนอน
document.docxdocument.docx 22
- ผใหญ รบประทาน 5-10 มลลกรม กอนนอน- ยาจะออกฤทธ 6-10 ชวโมง หลงจากรบประทาน
คำาเตอน และขอหามใช 1. หามใชยานเมอมอาการปวดทอง คลนไส หรออาเจยน2. หามใชในหญงมครรภ หรอระยะใหนมบตร3. ไมควรใชยานตดตอกนนานเกนกวา 1 สปดาห4. หามเคยวยา5. ระวงการใชในเดกอายตำากวา 4 ป6. ไมควรรบประทานยานรวมกบนม หรอยาทมฤทธเปนดาง เชน ยาลด
กรด เนองจากความเปนดางจะทำาลายสารทเคลอบเมดยา ทำาใหยาเกดการแตกตวในกระเพาะอาหาร แลวเกดการระคายเคองกระเพาะอาหารได
7. หามใชในผปวยทแพยา8. ไมควรใชในผปวยทลำาไสมการอดตน
อาการอนไมพงประสงค1. การใชยาตดตอกนนานๆ อาจทองรวง สญเสยนำาและเกลอแรมากเกน
ไป2. เกดอาการบบตวของลำาไสมากเกนไป ออนเพลย วงเวยน ปวดเกรงท
ชองทองอยางรนแรง ปวดบบในทอง
ChlorphenChlorpheniiramine Tabletramine Tabletสวนประกอบ
ในแตละเมด ประกอบดวยตวยา Chlorpheniramine maleate 4 มลลกรม
ขอบงใชใชรกษาอาการแพตางๆ เชน ไขละอองฟาง ลมพษ ผนคน คน คดจมก หวดจากการแพ การแพยาหรอนำาเกลอ
document.docxdocument.docx 23
ขนาดและวธการใช- เดก อาย 6-12 ป รบประทานครงละ ½-1 เมด วนละ 3-4 ครง หลง
อาหารและกอนนอน- ผใหญ รบประทานครงละ 1 เมด วนละ 3-4 ครง หลงอาหารและกอน
นอน
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช 1. หามใชยาในผปวยทแพยา หรอสวนประกอบของยาน2. ยานจะทำาใหงวงซม มนงง เวยนศรษะ ตาพรา ควรงดขบขยวดยาน
หรอทำางานเกยวกบเครองจกรกล เพราะอาจจะเกดอนตรายได ควรรอจนกวาจะหมดฤทธยา
3. ไมควรใชยานในเดกแรกเกด หญงมครรภ หรอหญงใหนมบตร (เพราะยาจะถกขบออกมา ทางนำานม และฤทธของยาจะยบยงการหลงนำานมดวย)
4. ยานอาจจะทำาใหเสมหะเหนยว ขบออกยาก จงไมควรใชในผปวยทมอาการไอแบบมเสมหะ เชน หลอดลมอกเสบ ปอดอกเสบ โรคหอบหด เปนตน
5. ในเดกเลก ถาใชในขนาดมากเกนไป อาจทำาใหเดกนอนไมหลบ กระสบกระสาย หรอชกได
อาการอนไมพงประสงค1. งวงซม เวยนศรษะ กลามเนอออนแรง หออ กระวนกระวาย2. คลนไส อาเจยน ทองรวง ทองผก3. เสมหะขนเหนยว ปาก คอ จมกแหง เปนผน เบออาหาร
ปฏกรยาตอกนระหวางยากบยาทมฤทธกดประสาทสวนกลาง เชน ยานอนหลบ แอลกอฮอล ยาลด
ความวตกกงวล ฯลฯ จะเสรมฤทธการกดประสาทกบยาตวน จงควรระมดระวง
Clotrimazole vaginal tabletClotrimazole vaginal tablet
document.docxdocument.docx 24
สวนประกอบใน Vaginal tablet 1 เมด ประกอบดวย Clotrimazole 100 มลลกรม
ขอบงใชใชรกษาอาการอกเสบของชองคลอดจากเชอรา ผปวยมกมอาการคน แสบ
ชองคลอด ตกขาวจะมไมมากนก แตจะมลกษณะเปนกอน คลายตะกอนนมขนาดและวธการใช
ใชเหนบชองคลอด คร งละ 1 เมด เชาและกอนนอน 6 วน หรอเหนบกอนน อ น ค น ล ะ 2 เ ม ด 3 ว นวธใชยาเหนบชองคลอด ปสสาวะกอนใหเรยบรอย ลางมอใหสะอาด แกะกระดาษหอยาออก จมยาลงในนำาสะอาดพอใหเปยกหมาดๆ นอนหงายชนเขา แลวคอยๆ สอดยาเขาชองคลอดใหลกทสด นอนพกสกคร เพอใหยาละลายหมด คำาเตอน และขอหามใช 1.ห ย ด เ ม อ ม อ า ก า ร ร ะ ค า ย เ ค อ ง ห ร อ แ พ 2.เคยมอาการผดปกตใดๆ หรอมประวตการแพยาโคลทรมาโซล (clotrimazole) หรอยาตานเชอรากลมเอโซล (azole antifungals) ตวอน หรอ สวนประกอบใด ๆ ในยาน3.ในขณะใชยานอาจมของเหลวไหลออกจากชองคลอด เพอปองกนไมใหยาเปรอะเปร อนเสอผาของทานควรรองดวยกระดาษทชชหรอสวมผาอนามย ไมควรใชผาอนามยแบบสอดระหวางการรกษาเนองจากอาจดดซบตวยาอาการอนไมพงประสงค1.ผวหนงรอนแดง ปวดแสบปวดรอน เกดเปนเมดตมพอง บวม คน ลมพษและระคายเคอง2.ระคายเคองบรเวณชองคลอด คน หรอแสบ ปวดขณะปสสาวะ หรอปสสาวะลำาบาก
document.docxdocument.docx 25
Co – Trimoxazole TabletCo – Trimoxazole Tabletสวนประกอบ
ในแตละเมด ประกอบดวยตวยา Trimethoprim 80 มลลกรมSulfamethoxazole 400 มลลกรม
ขอบงใช- ใชรกษาการตดเชอในระบบทางเดนปสสาวะ- ใชรกษาการตดเชอในระบบทางเดนหายใจ เชน ปอดบวม- ใชรกษา Enteritis จากเชอ Shigella บดไมมตว ไทฟอยด- ใชรกษาการตดเชอทผวหนง เยอบตางๆ หสวนกลางอกเสบ หลอดลม
อกเสบ
ขนาดและวธการใช- ผใหญและเดกอายมากกวา 12 ป ใหรบประทานครงละ 2 เมด วนละ 2
เวลา หลงอาหารเชา-เยน- เดกอาย 6-12 ป ใหรบประทานครงละ ½-1 เมด วนละ 2 เวลา หลง
อาหารเชา-เยน- เดกอาย 6 เดอน - 5 ป ใหรบประทานครงละ ½ เมด วนละ 2 เวลา หลง
อาหารเชา-เยน
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช 1. หามใชในผปวยทแพ Trimethoprim หรอยากลม Sulsa2. หามใชในหญงมครรภ หญงใหนมบตร เดกแรกเกด และเดกอายตำา
กวา 2 เดอน3. หามใชในผปวยโรคหอบหด โรคตบ โรคไต4. หลงรบประทานยานใหดมนำาตามมากๆ5. ไมควรออกไปตากแสงแดดโดยตรง6. ไมควรใชยานตดตอกนนานเกนกวา 7-10 วน แตถาจำาเปนตองใชเวลา
นานกวานน กควรหมนตรวจดสขภาพของเมดเลอดบอยๆ เพราะอาจ
document.docxdocument.docx 26
Dextrometrop
ทำาใหเมดเลอดแดงหรอเมดเลอดขาวจำาพวกแกนโลไซทลดจำานวนลงได (Hemolytic anemia)
อาการอนไมพงประสงค1. อาจมเลอดปนออกมาในปสสาวะได2. ทำาใหผวหนงไวตอแสง3. มอาการคลนไส อาเจยน4. Kernicterus ในเดกแรกเกด5. โรคโลหตจาง6. อาการผวหนงเปนผน บางรายอาจมการแพรนแรง หนงลอก ปาก
เ ป อ ย ต า เ ป อ ย ซ ง เ ร ย ก ว า ก ล ม อ า ก า ร Steven – Johnson Syndrome (SJS)
7. อาจเปนนวในทอไต
สวนประกอบใ น แ ต ล ะ เ ม ด ป ร ะ ก อ บ ด ว ย ต ว ย า Dextrometrophan
Hydrobromide 15 มลลกรม
ขอบงใชใชบรรเทาอาการไอทเกดจากการระคายเคองเลกนอยทลำาคอ หลอดลม และใช ได ด ในการไอท ไมม เสมหะ หรอ ใน Chronic nonproductive cough
ขนาดและวธการใช- ผใหญ รบประทานครงละ 1 เมด ทก 4 ชวโมง หรอครงละ 2 เมด ทก
6-8 ชวโมง แตไมควรเกนวนละ 8 เมด- เดกอาย 6-12 ป รบประทานครงละ ½-1 เมด ทก 4 ชวโมง แตไม
ควรเกนวนละ 4 เมด- เดกอาย 2 - 6 ป ใหรบประทานขนาด 2.5-5 มลลกรม ทก 4 ชวโมง
แตไมควรเกนวนละ 30 มลลกรม
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช 1. ไมควรใชในเดกอายตำากวา 2 ป2. หามใชในผปวยทแพยาน ผปวยทมอาการไอเร อรง เชน ไอจากการสบ
บหร โรคหอบหด โรคถง ลมโปงพอง หรอการไอทมเสมหะมาก
document.docxdocument.docx 27
3. เมออาการไอยงคงอยหลงจากใชยาแลวนาน 7 วน หรอมไขสง มผนขน มอาการปวดศรษะรวมกบการไอ ควรปรกษาแพทย
อาการอนไมพงประสงคโดยทวไปไมคอยพบอาการไมพงประสงคทรนแรง แตอาจพบอาการงวงซม
เวยนศรษะ ตนเตน สมองสบสน และระคายเคองตอระบบทางเดนอาหาร เชน คลนไส อาเจยน และปวดทอง
Diclofenac TabletDiclofenac Tabletสวนประกอบ
ในแต ละ เมด ประกอบด วยต วยา Diclofenac Sodium 25 มลลกรมขอบงใช
ใชเปนยาบรรเทาอาการอกเสบ และอาการปวดในโรคขออกเสบขนาดและวธการใช
รบประทานครงละ 1-2 เมด วนละ 3 ครง หลงอาหารทนท หรอใชตามแพทยสง
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช 1. ควรรบประทานหลงอาหารทนท และดมนำาตามมากๆ เพอปองกนการ
ระคายเคองกระเพาะอาหาร2. หามใชในผปวยทแพยา หรอสวนประกอบของยาน 3. หามใชในผทเปนแผลในกระเพาะอาหารหรอลำาไส และผทมอาการหอบ
หดลมพษอาการอนไมพงประสงค
ปวดศรษะ ปวดทอง ทองผก ทองเสย เลอดออกในทางเดนอาหาร
document.docxdocument.docx 28
Dimenhydrinate TabletDimenhydrinate Tabletสวนประกอบ
ในแตละเมด ประกอบดวยตวยาหลก คอ Dimenhydrinate 50 มลลกรมขอบงใช
ใชปองกนและรกษาอาการคลนไส อาเจยน หรออาการเมารถเมาเรอ และอ า ก า ร ร ส ก ห ม น อ น เ น อ ง ม า จ า ก Meniere’ s disease แ ล ะ Labyrinthine disturbances
ขนาดและวธการใช- รบประทานครงละ 1-2 เมด วนละ 3 ครง - เพอปองกนอาการเมารถเมาเรอ ควรรบประทานกอนการเดนทาง 1/2 –
1 ชวโมงขอควรระวง
1. ควรระวงในการใชควบคก บยาปฏชวนะท มผลท ำาลายห ซ งได แก Gentamicin , Kanamicin เนองจากยาจะไปบดบงอาการ อาจทำาใหสญเสยการไดยนอยางถาวรได
2. ยานทำาใหเกดอาการงวงซม จงไมควรขบขยานยนตหรอทำางานเกยวกบเครองจกรกล
3. ยงไมมรายงานความปลอดภยจากการใชยานในหญงตงครรภ และควรระมดระวงการใชยาในหญงระยะใหนมบตร เพราะยาอาจยบยงการหลงนำานม
ขอหามใช1. หามใชกบผทแพยาลดอาการแพ และยาทมสตรโครงสรางคลายคลงกน2. ห า ม ใ ช ร ว ม ก บ ย า MAO – inhibitor เ ช น Isocarboxazid , Tranylcypromine , Phenelzine เปนตน3. หามใชในผปวยทเปนโรคตอหนมมแคบ โรคความดนโลหตสงชนดรนแรง โรคหอบ โรคเกยวกบกระเพาะปสสาวะ4. หามใชรวมกบสารทมแอลกอฮอล และสารทกดระบบประสาทสวนกลาง เชน ยานอนหลบ ยากลอมประสาท อาการอนไมพงประสงค- อาการทพบบอย คอ งวงซม- อาการอนๆ ทพบ เชน ปวดศรษะ ตาพรา อาการดงออในห ปากคอแหง เบออาหาร ทองผกหรอทองรวง
Domperidone TabletDomperidone Tablet document.docxdocument.docx 29
สวนประกอบในแตละเมด ประกอบดวยตวยา Domperidone 10 มลลกรม
ขอบงใชใชบรรเทาและรกษาอาการคลนไส อาเจยน จกเสยด แนนทอง
ขนาดและวธการใชผใหญ รบประทานครงละ 1-2 เมด วนละ 3 ครง กอนอาหารเชา กลาง–วน - เยน ประมาณ 15 – 30 นาท หรอวนละ 4 ครง โดยเพมกอนนอน
ขอควรระวง- ระมดระวงการใชยาในผปวยโรคแผลในกระเพาะอาหารและลำาไส หรอทางเดนอาหารอดตน- ระวงการใชยาในหญงตงครรภ หญงใหนมบตร ผสงอาย และผทการ
ทำางานของตบและไตบกพรอง
อาการอนไมพงประสงค- อาจเกดอาการเมอยลา งวงซม มนงง ปวดเกรงทองและลำาไส- Extrapyramidal symptoms- ระดบ Prolactin ในซรมเพมขน
Doxycycline TabletDoxycycline Tabletสวนประกอบ
ในแตละเมด ประกอบดวยตวยา Doxycycline 100 มลลกรม
ขอบงใชใชรกษาโรคทเกดจากการตดเชอ ในระบบทางเดนหายใจ ทางเดนปสสาวะ ระบบสบพนธและเยอบทไวตอยาน
ขนาดและวธการใชผใหญ รบประทานวนแรก 200 มก. วนตอไป ครงละ 100 มก. วนละครง
หรอตามคำาสงแพทย
document.docxdocument.docx 30
ขอควรระวง และขอหามใช 1. หามใชในผทแพยาน2. หามใชในเดก หญงมครรภหรอหญงระยะใหนมบตร
Enalapril TabletEnalapril Tabletสวนประกอบ
ในแตละเมด ประกอบดวยตวยาหลก คอ Enalapril 5 มลลกรมขอบงใช
- ใชรกษาโรคความดนโลหตสง และภาวะหวใจวาย
ขนาดและวธการใชโรคความดนโลหตสง : เรมตนใหขนาด 2.5-5 มลลกรมตอวน แลวคอย ๆ
เพมขนาดยาจนถงขนาดของการรกษา คอ 10-40 มลลกรม โดยสามารถแบงให วนละ 1-2 ครงหลงอาหาร
ภาวะหวใจวาย : เร มตนใหขนาด 2.5 มลลกรม วนละ 1 ครง ( ขนาดของการรกษาปกต คอ 5-20 มลลกรมตอวน แบงให 2 ครง และสามารถเพมขนาดยาไดสงสดไดไมเกน 40 มลลกรม ตอวน)
คำาเตอน ขอควรระวง - หากมอาการซมลง หรอคลนไส อาเจยน ใหรบปรกษาแพทย- หากใชยานแลวเกดอาการบวมของใบหนา ลน กลองเสยง หรอหายใจลำาบาก ใหหยดยา และรบปรกษาแพทยทนท- ยานอาจทำาใหเกดภาวะไตวายได ควรใชดวยความระมดระวง- ยานอาจทำาใหระดบโปแตสเซยมในเลอดสงขน ไมควรใชในผปวยทไดรบโปแตสเซยมหรอยากลม potassium sparing diuretic
-ขอหามใช
- หามใชในผปวยทแพยาน, หญงตงครรภ , bilateral renal artery stenosis
อาการอนไมพงประสงค- ยานอาจทำาใหเกดอาการไอได- อาจเกดอาการตอระบบทางเดนอาหาร- เกดความดนตำาขณะเปลยนทา
document.docxdocument.docx 31
- อาการทพบนอยแตอนตราย ทอาจพบได คอผนแพยาชนดรนแรง ( SJS, TEN ) ผมรวง ผลตอระบบเลอด
ExlutonExlutonสวนประกอบ
แตละเมดประกอบดวยลนเนสตรนอล 500 ไมโครกรม ขอบงใช
ใชเปนยาคมกำาเนดขนาดและวธการใช
รบประทานยาเมดตามลำาดบทกำาหนดไวทแผงทกวนในเวลาเดยวกน รบประทานยาหนงเมดทกวนตดตอกน 28 วน เร มตนแผงยาถดไปทนทหลงจากทรบประทานยาแผงเดมหมดแลว โดยเรมรบประทานยาในวนแรกของรอบประจำาเดอน สามารถเร มตนรบประทานยาในวนท 2-5 ได แตในชวงรอบประจำาเดอนรอบแรก แนะนำาใหใชการคมกำาเนดดวยวธอนรวมดวย เชน การใชถงยางอนามย ใน 7 วนแรกของการใชยาเมดคมกำาเนด สำาหรบสตรทใหนมบตรควรเร มใชยาหลงคลอดบตรแลวอยางนอย 6 สปดาหกรณทลมรบประทานยา ผลของการคมกำาเนดอาจลดลงหากรบประทานยาเมดสองเมดหางกนนานกวา 27 ชวโมง หากลมรบประทานยาชากวากำาหนดไมเกน 3 ชวโมง ควรรบประทานยาเมดทลมทนททนกได และใหรบประทานยาเมดถดไปตามเวลาปกต หากลมรบประทานยาชากวากำาหนดเกน 3 ชวโมง ควรรบประทานยาเมดทลมทนททนกไดเชนกน แตตองใชการคมกำาเนดดวยวธอนรวมดวยใน 7 วน และใหรบประทานยาเมดถดไปตามเวลาปกต หากลมรบประทานยาในสปดาหแรกสดของการใชยา และมเพศสมพนธในสปดาหกอนหนานทานมโอกาสตงครรภได คำาเตอน และขอหามใช หามใชยาในกรณตอไปน1.ตงครรภหรอสงสยวาตงครรภ2.มภาวะลมเลอดอดหลอดเลอดดำา
document.docxdocument.docx 32
3.เปนโรคตบรนแรงหรอมประวตเปนโรคตบรนแรง โดยทคาการทำางานของตบยงไมกลบมาสปกต4.เปนหรอสงสยวาเปนมะเรงทถกกระตนดวยฮอรโมนเพศ5.แพตอตวยาสำาคญหรอสารประกอบอนๆในเมดยาอาการอนไมพงประสงค1.นำาหนกตวเพมขน2.ปวดศรษะ ไมเกรน วงเวยน3.คลนไส อาเจยน ปวดชองทอง ทองเสย4.ผนคน ผนลมพษ ผวหนงเปนตมแดงหรอมผนแดง เปนฝา5.บวม มการคงนำาในรางกาย6.ประจำาเดอนขาด หรอมาไมสมำาเสมอ7.เตานมตง เจบ8.อารมณซมเศรา อารมณเปลยนแปลง
Ferrous sulfateFerrous sulfate Tablet Tabletสวนประกอบ ในยาแตละเมด 300 มลลกรม ประกอบดวย Ferrous Sulfate 60 มลลกรมขอบงใช- ใชปองกนและรกษาอาการโลหตจาง เนองจากขาดธาตเหลก- การสญเสยเลอด เชน โรคพยาธปากขอ แผลในกระเพาะและลำาไส รดสดวงทวาร และการมประจำาเดอนมากขนาด และวธใชผใหญ รบประทาน 1 เมด วนละ 3 ครง การใหยาขณะทองวาง ทำาใหการดดซมดกวา แตถามการระคายเคองกระเพาะอาหาร ใหรบประทานพรอมหรอหลงอาหารคำาเตอน ขอหามใช และขอควรระวง1. หามใชกบผปวยทเปนโรคโลหตจางชนด Megaloblastic ทขาดวตามนบ 122. ไมควรรบประทานรวมกบยา Tetracycline เพราะจะทำาใหการดดซมของยา Tetracycline ลดลง3. ไมควรรบประทานรวมกบยาลดกรด เพราะจะทำาใหการดดซมธาตเหลกลดลง4. รบประทานยานแลวอจจาระเปนสดำา หรออาจเกดอาการทองผก หรอทองวาง
document.docxdocument.docx 33
5. หามใชในผปวยทซดจากโรคธาลสซเมย เพราะรางกายของผปวยจะมเหลกสะสมมากเกนอยแลวสวนประกอบ
Folic Acid TabletFolic Acid Tabletสวนประกอบ
ในแตละเมด ประกอบดวยตวยา Folic acid 5 มลลกรมขอบงใช
1. ใชรกษาโรคโลหตจางทเก ดจากการขาดธาตโฟเลท (Megaloblastic Anemia)
2. ใชเปนธาตเสรมขณะตงครรภขนาดและวธการใช
1. ใชรกษาโรคโลหตจางชนด Megaloblastic Anemia* ผใหญ รบประทานคร งละ 1 – 2 เมด วนละ 2 ครง หรอตามแพทยสง* เดก รบประทานครงละ 1 เมด วนละ 2 ครง หรอตามแพทยสง
2. ใชเปนธาตเสรมสำาหรบหญงทตงครรภรบประทานครงละ 1 เมด วนละ 1 ครง หรอตามแพทยสง
ขอควรระวง และขอหามใช1. ไมควรใชในผปวยทแพยาหรอสวนประกอบของยาน2. ไมสามารถใชรกษาผปวยโลหตจางทเกดจากการขาดวตามนชนดอนได
อาการอนไมพงประสงคอาการแพโดยทวไปมกไมคอยพบ แตกอาจจะสามารถทำาใหหลอดลมหด
เกรง (Bronchospasm) ,ผนคน , flushing ได
Glibenclamide / Glipizide TabletGlibenclamide / Glipizide Tabletสวนประกอบ
ในแตละเมด ประกอบดวยตวยา Glibenclamide หรอ Glipizide 5 มลลกรมขอบงใช
รกษาผปวยเบาหวานชนด noninsulin-dependent ในรายทการควบคมอาหารอยางเดยวไมสามารถลดระดบนำาตาลในเลอดไดตามตองการขนาดและวธการใช
document.docxdocument.docx 34
ผใหญ ขนาดเร มตน Glibenclamide รบประทานคร งละ ½- 1 เมด ( 2.5-5 มลลกรม ), Glipizide 1 เมด วนละ 1 ครง กอนอาหารเชา ปรบขนาดยาไดไมเกน 2.5 มลลกรม ทก 1 สปดาห ตามความจำาเปน
ขนาดควบคม Glibenclamide รบประทานคร งละ ¼ - 4 เมด ขนาดรบประทานทไมเกน 2 เมด ( 10 มลลกรม ) ใหรบประทานวนละครงกอนอาหารเชา ถาขนาดเกน 2 เมด ใหแบงรบประทานวนละ 2 ครง เชาและเยน สวน Glipizide ขนาดสงสดทใหตอวน คอ 40 มลลกรม ถาใหขนาดเกนวนละ 15 มลลกรม ควรแบงใหวนละ 2 ครง กอนอาหาร เชาและ เยน **ในผปวยทออนเพลยมาก ขาดอาหาร ผสงอาย หรอผทเสยงตอน ำา ต า ล ใ น เ ล อ ด ต ำา ใ ห เ ร ม ต น ใ น ข น า ด 1.25 ม ล ล ก ร ม ต อ ว น ส ำา ห ร บ Glibenclamide และ 2.5 มลลกรมตอวน สำาหรบ Glipizideหมายเหต ถ าตองการเปลยนจากการใชยารกษาเบาหวานตวอ นมาเป น– Glibenclamide/Glipeizide สามารถหยดยาอนไดทนท
- ถาเปลยนจากการใชอนซลนมาเปน Glibenclamide ในผปวยทฉดอนซลนตำากวา 40 ยนต ตอวน ( ตำากวา 20 ยนตตอวนสำาหรบ Glipizide ) สามารถหยดอนซลนไดทนท แตในรายทฉดมากกวา 40 ยนตตอวน ( มากกวา 20 ยนตตอวน สำาหรบ Glipizide ) ใหลดขนาดอนซลนลง 50% ในวนแรกพรอมกบให Glibenclamide/Glipizide 5 มลลกรม ครงเดยว แลวคอยๆ ปรบขนาดยารบประทานขนตามความเหมาะสมคำาเตอน
- ตองใชตามแพทยสงเทานน หากมอาการวงเวยนจะเปนลม ตองปรกษาแพทยขอควรระวง
- ผปวยควรไดรบการประเมนการรกษาเปนระยะ ๆ อยางตอเนอง ในระหวางการใชยา- ผปวยควรไดรบคำาแนะนำาใหทราบถงอาการทเกดเนองจากนำาตาลในเลอด
ตำา รวมถงการการแกไขอาการทเกดขนดวยตนเอง ซงภาวะนำาตาลในเลอดตำามกพบอาการดงน คอ อาการรสกเหมอนมหนามแทงทรมฝปากและล น คลนไส หวใจเตนเรว เหงอออก มอสน หว ชก มนงง การแกไขดวยตนเองหากอาการไมรนแรง คอ ใหรบประทานนำาตาลหรอลกอมขอหามใช
- หามใชกบผปวยเบาหวานชนด insulin-dependent โรคเบาหวานทเกดภาวะ ketosis, acidosis, diabetic coma ผปวยทตองเขารบการผาตดใหญ ตดเชออยางรนแรงหรอเสยเลอดมาก ผปวยโรคตบ ไต หรอธยรอยดขนรนแรง ผ
document.docxdocument.docx 35
ปวยหวใจวาย ผปวยแพยากลม sulfonylurea/sulfonamide หญงมครรภและใหนมบตรอาการอนไมพงประสงค
- คลนไส อาเจยน เบออาหาร ทองอด ทองเดน ทองผก แสบทอง- อาจมผนแพยาตามผวหนง คน ผวหนงแดง และเลอดออก- อาจมอาการทางระบบเลอด
HCTZ TabletHCTZ Tabletสวนประกอบ
ใ น แ ต ล ะ เ ม ด ป ร ะ ก อ บ ด ว ย ต ว ย า ห ล ก ค อ HCTZ (Hydrochlorothiazide) 25 / 50 มลลกรมขอบงใช
- ใชลดอาการบวมนำาในผปวยโรคตบ โรคไต และโรคหวใจ- ใชรกษาโรคความดนโลหตสง
ขนาดและวธการใชผใหญ :ลดอาการบวมนำา : รบประทานวนละ 25 – 200 มลลกรม หลงอาหาร โดย
แบงใหวนละ 1-2 ครงโรคความดนโลหตสง : รบประทานวนละ 12.5-50 มลลกรม วนละ 1 ครง
หลงอาหารเชา** ผสงอาย รบประทานวนละ 12.5-25 มลลกรม วนละ 1 ครงหลงอาหารเชา
คำาเตอน ขอควรระวง - หามใชในผปวย anuria และผปวยทแพยาในกลม thaizide หรออนพนธของ sulfonamide - ใชดวยความระมดระวงในผปวยโรคตบ ไต เบาหวาน เกาท และมารดาทใหนมบตร- ผปวยทไดรบยานควรตรวจวดระดบอเลคโตรไลท นำาตาล การทำางานขงไต และไขมนในเลอดอยางสมำาเสมอ
ขอหามใช - หามใชในผปวยทแพยาน หญงตงครรภ
อาการอนไมพงประสงค
document.docxdocument.docx 36
- ภาวะขาดนำาและเสยดลเกลอแร เบออาหาร คลนไส อาเจยน ปวดศรษะ ระดบกรดยรก นำาตาล และไขมนในเลอดสง
- อาการทพบนอยแตอนตราย ทอาจพบได คอผนแพยาชนดรนแรง ( SJS, TEN ) ผมรวง ผลตอระบบเลอด
Hyoscine – n – butylbromide TabletHyoscine – n – butylbromide Tabletสวนประกอบ
ในแตละเมด ประกอบดวยตวยา Hyoscine – n – butylbromide 10 มลลกรม
ขอบงใชบรรเทาอาการหดเกรงของทางเดนอาหารและอาการเสยดทอง หรอปวด
เกรงในชองทอง
ขนาดและวธการใช- เดกอาย 6 – 12 ป รบประทานครงละ 1 เมด วนละ 3 ครง- ผใหญ รบประทานครงละ 1 – 2 เมด วนละ 3 - 4 ครง
คำาเตอน- ผสงอาย และเดกอายตำากวา 6 เดอน ควรใชตามแพทยสง- หามใชในผปวยทเปนโรคตอหน- หากเกดอาการชพจรเตนเรว มนงง หรอสายตาพรา ใหหยดใชยา
ขอควรระวง และขอหามใช- หามใชในผปวยทตอมลกหมากโต หรอผปวยทมทางเดนปสสาวะอดตน
, ลำาไสไมบบตว , หรอสวนปลายกระเพาะปสสาวะตบซงอาจอดตนได- ใชอยางระมดระวงในผปวยสงอาย เดกซงมไข และในผปวยซงมภาวะ
หวใจเตนเรว
document.docxdocument.docx 37
- ยานอาจทำาใหเกดอาการงวงซม จงไมควรขบขยานยนต หรอทำางานเกยวกบเครองจกรกล
อาการอนไมพงประสงค- อาการทพบบอย คอ ปากคอแหง กระหายนำา กลนลำาบาก อาเจยน
งนงง เดนไมตรง รมานตาขยาย กลวแสง การปรบภาพของตาเสย และความดนภายในลกตาเพมขน
- ลดการบบตวของกระเพาะอาหารและลำาไส- อาการแพ เกดผนทผวหนงบรเวณหนา และสวนบนของรางกาย- เกดอาการหวใจเตนชาชวคร แลวตามดวยอาการหวใจเตนเรว ใจสน
Ibuprofen TabletIbuprofen Tabletสวนประกอบ
ในแตละเมด ประกอบดวยตวยา Ibuprofen 200 มลลกรม
ขอบงใช- ใชลดการอกเสบของระบบกลามเนอและโครงกระดก เชน ในขออกเสบรมา
ตอยด , Osteoarthritis , โรคเกาตระยะเฉยบพลน เปนตน- ใชบรรเทาอาการปวดทไมรนแรง เชน ปวดประจำาเดอน ปวดแผลภายหลง
การผาตด เปนตน
ขนาดและวธการใช- ยานควรรบประทานพรอมอาหารหรอหลงอาหารทนท เพอลดการระคาย
เคองตอทางเดนอาหาร- สำาหรบเดกทนำาหนกตวนอยกวา 30 กโลกรม
ใหใชขนาดยาวนละ 20 มลลกรมตอนำาหนกตว 1 กโลกรม โดยแบงใหวนละ 3 – 4 ครง แตขนาดสงสดไมควรเกนวนละ 500 มลลกรม
- สำาหรบผใหญ หรอเดกอาย 30 กโลกรมขนไป
document.docxdocument.docx 38
* ใหใชขนาดยาวนละ 900 – 2,400 มลลกรม แบงใหวนละ 3 – 4 ครง ขนาดสงสดไมควรใหเกนวนละ 2,400 กรม
* ขนาดยาเพอบรรเทาอาการปวด ใหรบประทานคร งละ 200 – 400 มลลกรม ทก 4 – 6 ชวโมง
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช - หามใชกบผทแพยาน , ยาแอสไพรน หรอ NSAIDs อนๆ- หามใชในหญงมครรภ หญงใหนมบตร- ระมดระวงการใชในผปวยทเปนโรคกระเพาะอาหาร - ลำาไสอกเสบ , โรค
หอบหด , โรคหวใจ , โรคเกยวกบ bleeding disorder , ผปวยทไดรบยากนเลอดแขงตวอย และผปวยทตบและไตทำางานผดปกต
- ถาใชรวมกบยาแอสไพรน หรอแอลกอฮอล จะมผลเพมการเกดแผลในกระเพาะอาหารได
อาการอนไมพงประสงค- อาการทพบบอย คอ มแผลและเลอดออกในทางเดนอาหาร คลนไส
อาเจยน เยอบชองปากอกเสบ อจจาระเปนสดำา- อาการอน เชน ปวดศรษะ กระวนกระวาย บวมนำา ผวหนงเปนผนแดง
คน หออ ตามว นอนไมหลบ อาจพบการทำางานของตบและไตผดปกต- อ า ก า ร แ พ พ บ น อ ย แ ต อ า จ เ ก ด Agranulocytosis แ ล ะ
Thrombocytopenia ได
Indomethacin capsuleIndomethacin capsuleสวนประกอบ
ในแตละแคปซล ประกอบดวยตวยา Indomethacin 25 มลลกรมขอบงใช
- ใชรกษาอาการปวดขอ ขออกเสบ ขอเสอม ปวดขอรมาตอยด โรคเกาท- อาจใชเปนยาลดไขในผปวยทเปน Hodgin’ s disease เมออาการไข
นนไมตอบสนองตอยาลดไขชนดอนทมพษนอยกวา แตไมควรใชเปนยาแกปวดลดไขในกรณทวๆ ไป
ขนาดและวธการใช
document.docxdocument.docx 39
- ยานระคายเคองกระเพาะอาหาร ควรใหรบประทานพรอมอาหารหรอนม หรอรบประทานหลงอาหารทนท และดมนำาตามมากๆ
- ใชแกปวดขอ จากโรคปวดขอรมาตอยด ขอเสอม ใหครงละ 1 แคปซล (25 มลลกรม) วนละ 2 – 3 ครง (สงสด 150 – 200 มลลกรมตอวน)
- ใชรกษาโรคเกาท รบประทานครงละ 2 แคปซล (50 มลลกรม) วนละ 3 ครง แลวคอยลดขนาดยาลงเมออาการดขน
ขอควรระวง - ใชยาอยางระมดระวงในผปวยโรคหด โรคลมชก โรคพารกนสน โรค
เลอดไหลไมหยด และโรคเลอดชนดอนๆ- ยานจะบดบงอาการตดเชอได- ควรใชดวยความระมดระวงในผปวยสงอาย- ผทใชยานไมควรขบรถ หรอทำางานเกยวกบเคร องจกรกล เพราะอาจ
เกดอนตรายได- ควรตรวจเลอดและตรวจตาระหวางทใชยานอย และผป วยทแพ
แอสไพรนอาจแพยานไดขอหามใช
- หามใชกบผปวยโรคแผลในกระเพาะอาหารหรอลำาไส บวมนำา ความดนโลหตสง โรคหวใจ อาการผดปกตของเมดเลอด ตบหรอไต
- หามใชกบผปวยทมประวตแพยาในกลมน- หามใชในเดก สตรมครรภ และหญงใหนมบตร- หามใชในผปวยทเกดอาการหอบหด นำามกไหล คน หลงไดรบยาน
และผปวยทไดรบยาแอสไพรน หรอ NSAIDs ตวอนอาการอนไมพงประสงค
- อาการทพบบอย คอ มผลตอระบบทางเดนอาหาร ปวดศรษะ เวยนศรษะ
- พบอาการเบออาหาร คลนไส อาเจยน อาหารไมยอย ซงอาจกอใหเกดแผลในกระเพาะอาหาร ทำาใหมเลอดออกในทางเดนอาหาร เลอดออกทางชองคลอด
- อาการอนๆ ไดแก ความผดปกตทางเมดเลอด มเลอดออกในปสสาวะ บวมนำา และนำาหนกเพม ความดนโลหตสง
document.docxdocument.docx 40
Mebendazole TabletMebendazole Tabletสวนประกอบ
ในแตละเมด ประกอบดวยตวยา Mebendazole 100 มลลกรม
ขอบงใชใชรกษาพยาธแสมา พยาธปากขอ พยาธเสนดาย พยาธไสเดอน พยาธ
เขมหมด และภาวะการตดเชอพยาธหลายชนด (Mixed infection)
ขนาดและวธการใช- ขนาดยาทใชในเดกและผใหญเหมอนกน
* ในการรกษาโรคพยาธเสนดาย ใหรบประทานยาในขนาด 100 มลลกรม เพยงครงเดยว และอาจใหซำาอกครง 2 สปดาหหลงจากครงแรก
* ในการรกษาพยาธตวอนๆ ใหรบประทานยาขนาด 100 มลลกรม วนละ 2 ครง หลงอาหารเชา เยน ตดตอกน – 3 วน และหลงจากการใชยาคร งแรก 3 – 4 สปดาห ถายงไมไดผลอาจใชยาตออกเปนครงท 2
- ยาเมดอาจอยในรปเคยว หรอกลนทงเมด หรอบดแลวนำามาผสมกบอาหาร
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช - หามใชในเดกอายตำากวา 2 ป- หามใชในผปวยทแพยาน หรอในหญงมครรภ- ใชอยางระมดระวงในผปวยโรคตบ หรอโรคแผลในลำาไสใหญ- ผปวยทไดรบยาขนาดสง ควรไดรบการตรวจนบเมดเลอด- ตองรกษาสขภาพอนามย เพอปองกนไมใหพยาธกลบสรางกายใหม
อาการอนไมพงประสงคอาจพบอาการทองเดน ปวดทอง คลนไส อาเจยน เวยนศรษะ มไข ม
ผนขนตามผวหนงและคน นอกจากนอาจมอาการมนงงในวนท 2 ของการใชยาน
document.docxdocument.docx 41
Metformin Hydrochloride Tabletสวนประกอบ
ในแตละเมด ประกอบดวยตวยา Metformin 500 มลลกรม
ขอบงใช1. รกษาผปวยเบาหวานชนด noninsulin-dependent โดยอาจจะใชเปนยา
เดยวหรอใชรวมกบยากลมอน ๆ 2. ใชร วมก บอ นซ ล นในการรกษาผ ป วยเบาหวานชน ด insulin-dependent เพอลดขนาดการใชอนซลนขนาดและวธการใช
ผใหญ ขนาดเรมตน รบประทานครงละ 1 เมด ( 500 มลลกรม ) วนละ 2 ครง เชาและเยน หลงอาหาร เพมขนาดยาไดสปดาหละ 1 เมด จนสามารถควบคมระดบนำาตาลได และตองไมเกนวนละ 6 เมด ขนาดควบคม รบประทานครงละ 1 เมด วนละ 2-3 ครง หลง
อาหารคำาเตอน
- ตองใชตามแพทยสงเทานน หากมอาการวงเวยนจะเปนลม ตองปรกษาแพทยขอควรระวง
- ไมควรใชยานกบหญงมครรภ ระยะใหนมบตร และเดก- การใชยานตดตอกนนาน อาจทำาใหการดดซมกรดโฟลก และวตามนบ 12
ลดลง - ตรวจวดการทำางานของไตเปนระยะในระหวางการใชยาน เนองจากยาถก
ขบออกทางไต- ผปวยทไดรบยานรวมกบยากลมซลโฟนลยเรย หรออนซลน ควรไดรบ
การตรวจนำาตาลในเลอดเปนระยะ เพอปองกนภาวะนำาตาลในเลอดตำา- ควรระว งการ ใช ย าน ร วมก บยาอ น เช น Alcohol, cimetidine,
furosemideอาการอนไมพงประสงค
อาการทพบบอย ไดแก เบออาหาร มกรดในกระเพาะมาก ทองอด metallic taste คลนไส อาเจยน ปวดศรษะ นำาหนกลด document.docxdocument.docx 42
อาการทรนแรง ไดแก lactic acidosis ผปวยควรทราบถงอนตรายและอาการแสดงถงสภาวะน ( ไดแก ทองเสย หายใจเรว เหนอยและออนเพลยผดปกต ปวดเมอยกลามเนอ และนอนไมหลบ ) และควรไดรบการรกษาโดยเรวทสดเมอเกดอาการเหลาน
Metronidazole TabletMetronidazole Tabletสวนประกอบ
ในแตละเมด ประกอบดวยตวยา Metronidazole 200 มลลกรมขอบงใช
- เพ อร กษาและป องก นการต ด เช อจากโปร โตซ วชน ดอะมบ า , Trichomonas , Giardia ซงพบในโรค
* ฝบดมตวในตบและเนอเยอ , ลำาไส* การอกเสบของชองคลอดจากเชอ Trichomonas
- รกษาและปองกน Anaerobic bacterial infectionขนาดและวธการใช ในเดก - Amoebiasis รบประทานวนละ 35-50 mg/kg แบงให 3 ครง หรอทก 8 ชวโมง เปนเวลา 5 – 10 วน
- Trichomonas รบประทานวนละ 15-30 mg/kg แบงให 3 ครง หรอทก 8 ชวโมง เปนเวลา 7 วน
- Giardiasis รบประทานวนละ 15 mg/kg แบงให 3 ครง หรอทก 8 ชวโมง เปนเวลา 5 วน
- Anaerobic bacterial infection รบประทานวนละ 15 – 35 mg/kg แบงให 3 ครง หรอทก 8 ชวโมง
และขนาดยาสงสดไมเกน 2 กรมตอวน
document.docxdocument.docx 43
ในผใหญ - Amoebiasisรบประทานคร งละ 500 - 750 mg วนละ 3 ครง หรอทก 8 ชวโมง เปนเวลา 5 – 10 วน
- Trichomonas รบประทานครงละ 250 mg วนละ 3 ครง หรอทก 8 ชวโมง ตดตอกน 7 วน หรอ
รบประทาน 2 กรมครงเดยว วนเดยว - Giardiasis รบประทานครงละ 250 mg วนละ 3 ครง หรอทก 8
ชวโมง เปนเวลา 5-7 วน หรอให รบประทานวนละ 2 กรม วนละครง เปนเวลา 3
วน ในผทมเชอบดรวมดวยให รบประทานคร งละ 750 mg วนละ 3 คร ง
เปนเวลา 5-10 วน - Anaerobic bacterial infection รบประทานครงละ 500
mg ทก 6-8 ชวโมง แตไมเกน 4 กรมตอวนคำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช
- หามใชในผปวยทแพยา หรอสวนประกอบของยาน - หามใชในหญงมครรภ โดยเฉพาะในชวง 3 เดอนแรกของการตงครรภ- หามใชในผปวยทมโรคทางระบบประสาทสวนกลาง- หามใชในผปวยทมภาวะการทำางานของระบบเลอดผดปกต- ระวงการใชกบหญงใหนมบตร และผปวยทมภาวะการทำางานของตบ –
ไต ผดปกต- อาจทำาใหเกดมะเรง- ระหวางใชยานควรหลกเลยงการบรโภคเครองดมทมแอลกฮฮอล
อาการอนไมพงประสงค- อาการทพบบอย คอ คลนไส (จงควรใหรวมกบอาหาร) ปวดศรษะ เบอ
อาหาร ปากแหง metallic taste อาการอนๆ ทพบ เชน อาเจยน ทองรวง ปวดแนนทอง และทองผก
- มอาการของประสาทสวนปลาย เชน รสกชาตามแขน-ขา ซา ความรสกทางประสาทสมผสผดปกต เวยนศรษะ รสกหมน สบสน ซมเศรา ออนเพลย
- อาจมอาการปสสาวะขด ชองคลอดแหง ปสสาวะมสเขมหรอนำาตาลแดง
- อาการแพยา เชน เปนลมพษ คน ผนแดง หนาแดง คดจมก มไข ปวดขอ
- อาการอนๆ ทพบ เชน ลนเปนฝาอกเสบ ปากอกเสบ
document.docxdocument.docx 44
Multivitamin TabletMultivitamin Tabletสวนประกอบ
ในแตละเมด ประกอบดวย Vitamin A 2,500 ยนตสากลVitamin D 300 ยนตสากลVitamin C 15 ยนตสากลThiamine HCL 1 มลลกรมRiboflavin 0.5 มลลกรมNicotinamide 7.5มลลกรม
ขอบงใชใชทดแทนวตามนทขาดไป โดยเฉพาะในคนทขาดอาหาร เบออาหาร หรอ
เจบปวยนานๆ
ขนาดและวธการใชรบประทานครงละ 1 เมด วนละ 3 ครง
ขอควรระวงระวงการไดรบวตามนเอ และวตามนด ในขนาดสงจนอาจเกดพษได
อาการอนไมพงประสงคอาจเกดอาการคลนไส อาเจยน ปวดศรษะ ทองรวง
Niclosamide TabletNiclosamide Tabletสวนประกอบ
ในแตละเมด ประกอบดวยตวยา Niclosamide 500 มลลกรม
ขอบงใชใชรกษาพยาธตวตด เชน พยาธตวตดวว พยาธตวตดหม พยาธตวตดปลา
และพยาธตวตดอนๆ
ขนาดและวธการใช- เดกอายนอยกวา 2 ป รบประทานครงละ 1 เมด วนละครงเดยว- เดกอาย 2 – 6 ปรบประทานครงละ 2 เมด วนละครงเดยว
document.docxdocument.docx 45
- เดกอายมากกวา 6 ป และผใหญ รบประทานครงละ 4 เมด วนละครงเดยว
** ใหยาระบายหลงการใหยา niclosamide 2-3 ชวโมง ในการฆาพยาธตดหม (T. solium) เพอปองกนการเกด cysticerosis **
Paracetamol TabletParacetamol Tablet
สวนประกอบในแตละเมด ประกอบดวยตวยา Paracetamol 325 มลลกรม และ
500 มลลกรม
ขอบงใช1. ใชระงบอาการปวดทวๆ ไปทไมรนแรงมากนก เชน ปวดศรษะ ปวดฟน
ปวดกลามเนอ ปวดบาดแผล เปนตน2. ใชลดไข เชน ไขหวด ไขทเกดจากการอกเสบตดเชอทวๆ ไป
ขนาดและวธการใช เดก (10-15 มลลกรมตอนำาหนกตว 1 กโลกรม)
- อาย 1-6 ป ใชขนาดครงละ 125-250 มลลกรม ทก 4-6 ชวโมง- อาย 6-12 ป ใชขนาดครงละ 250-500 มลลกรม ทก 4-6 ชวโมง
ผใหญ (10-15 มลลกรมตอนำาหนกตว 1 กโลกรม)- ใชขนาดคร งละ 500-1,000 มลลกรม ทก 4-6 ชวโมง ขนาดยา
สงสดไมเกนวนละ 4 กรมถาใชยาในชวงระยะเวลาสนๆ แตถาใชยาในระยะยาว ไมควรเกนวนละ 2.6 กรม
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช 1. เดกอาย 6-12 ป ไมควรรบประทานยานตดตอกนนานเกน 5 วน สวน
ผใหญไมควรรบประทานยานตดตอกนนานเกน 10 วน 2. ควรระมดระวงในการใชยากบผปวยทตบหรอไตทำางานผดปกต ถา
ตองการใชยาตดตอกนหลายๆ ครง ควรใชขนาดลดลงเทาทจำาเปน3. เดกอายตำากวา 6 ป แนะนำาใหใชยานำาเชอมแทน
อาการอนไมพงประสงค
document.docxdocument.docx 46
1. อาการแพมกพบไดนอย เชน เหนอยงาย และออนเพลย เลอดจาง methaemoglobinemia ตาและผวหนงเหลองเนองจากตบอกเสบ
2. อาการแพยามกมอาการคน หรอผนขนบนผวหนง
Penicillin V TabletPenicillin V Tabletสวนประกอบ
ในแตละเมด ประกอบดวยตวยา Penicillin V 125 มลลกรม และ 250 มลลกรม
ขอบงใช1. ใชรกษาอาการตดเชอในระบบทางเดนหายใจ เชน คออกเสบ ตอมทอล
ซลอกเสบ คอตบ หลอดลมอกเสบ ไซนสอกเสบ เยอจมกอกเสบชนดเปนหนอง เปนตน
2. การตดเชอของผวหนง เชน แผลเป อย แผลอกเสบ ไฟลามทง ฝ ตมหนอง บาดแผลไฟไหม นำารอนลวก เปนตน
3. โรคตดเชอของตาและห เชน ตาอกเสบ ถงนำาตาอกเสบ กงยง4. อนๆ เชน ปกมดลกอกเสบ มดลกอกเสบ เหงอกอกเสบ เปนตน
ขนาดและวธการใช- เดก อาย 1-5 ป รบประทานครงละ 125 มลลกรม ทก 6
ชวโมง กอนอาหาร 30 นาท- ผใหญ รบประทานครงละ 250-500 มลลกรม ทก 6 ชวโมง กอน
อาหาร 30 นาท
ขอควรระวง และขอหามใช 1. หามใชในผปวยสนทแพยากลม Penicillins และ Cephalosporins2. หากเกดอาการผนแดง ระคายเคองหรอบวม ใหหยดใชยาและปรกษา
แพทย
document.docxdocument.docx 47
3. ไมควรใชกบผปวยทมการตดเชออยางรนแรงและเร อรงในเนอเยอทอยล ก เชน โรคเย อบหวใจอกเสบอยางเฉ ยบพลนทมสาเหตจากเช อแบคทเรย , เยอหมสมองอกเสบ , ซฟลส
4. ใชอยางระมดระวงในผปวยโรคภมแพ , หญงมครรภ , หญงใหนมบตร
อาการอนไมพงประสงค- ในผปวยทแพยานอาจเกดคน ลมพษ ผวหนงรอนแดง จนถงอาจเกด
แบบ Anaphylactic shock และตายไดใน 1-2 นาท- ยาขนาดสงอาจทำาใหชก ไตพการได- อาจมอาการคลนไส อาเจยน ทองเดน
Ranitidine TabletRanitidine Tabletสวนประกอบ
ในแตละเมด ประกอบดวยตวยา Ranitidine 150 มลลกรม
ขอบงใชใชรกษาแผลของลำาไสสวนบน, แผลของกระเพาะอาหาร, กรดไหลยอน,
Zollinger-Ellison Syndromeขนาดและวธการใช
- เดกอาย 1 เดอน – 16 ป * ในการรกษาโรคแผลในลำาไสและกระเพาะอาหาร ใหรบประทาน 2-4
มลลกรมตอนำาหนกตว 1 กโลกรมตอวน แบงให วนละ 2 ครง เชา เยน ขนาดสงสดไมเกน 300 มลลกรมตอวน โดยรบประทานยาตดตอก น 4 สปดาห จากนน maintenance therapy 2-4 มลลกรมตอนำาหนกตว 1 กโลกรมตอวน วนละครงกอนนอน ขนาดสงสดไมเกน 150 มลลกรมตอวน
* ในการรกษาโรคกรดไหลยอน ใหรบประทาน 5-10 มลลกรมตอนำาหนกตว 1 กโลกรมตอวน แบงให วนละ 2 คร ง เชา เยน ขนาดสงสดไมเกน 300 มลลกรมตอวน
document.docxdocument.docx 48
- ผใหญ * ในการรกษาโรคแผลในลำาไสและกระเพาะอาหาร ใหรบประทาน 150
มลลกรมให วนละ 2 ครง เชา เยน หรอ 300 มลลกรมวนละ 1 คร งกอนนอน โดยรบประทานยาตดตอกน 4 สปดาห จากนน maintenance therapy ใหรบประทาน 150 มลลกรม กอนนอน
* ในการรกษาโรคกรดไหลยอน ใหรบประทาน 150 มลลกรมให วนละ 2 คร ง เชา เยน หรอ 300 มลลกรมวนละ 1 คร งกอนนอน โดยรบประทานยาตดตอกน 2 เดอน
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช - หามใชในผปวยทแพยาน - ใชอยางระมดระวงในผปวยโรคตบ หรอไต- การใชยาตดตอกนเปนเวลานานอาจทำาใหรางกายขาดวตามนบ 12 ได
อาการอนไมพงประสงคอาจพบอาการปวดศรษะ เวยนศรษะ งวงซม สบสน นอนไมหลบ ตบออน
อกเสบ ตบวาย เมดเลอดขาวตำาและอาการแพยา
R-denR-denสวนประกอบ
ในแผงยา 28 เมด ประกอบดวยยาเมดสขาว 21 เมด แตละเมดประกอบดวย
0.15 มก. เลโวนอรเจสตรล และ 0.03 มก. เอทนลเอสตราไดออล และยาเมดแปงสเหลองอก 7 เมด
ขอบงใชใชเปนยาคมกำาเนด
ขนาดและวธการใชการเร มตนรบประทานยาแผงแรก ตองรอใหประจำาเดอนมากอนและใหรบ
ประทานยาวนละ 1 เมด โดยรบประทานยาในวนแรกของการมรอบเดอน หรออาจ
document.docxdocument.docx 49
เร มรบประทานยาในวนท 2-5 ของรอบเดอนกได แตกรณนตองแนใจวาไดคมกำาเนดดวยวธอนเพมเตมดวย การรบประทานยาเมดแรกใหเร มจากเมดสขาวซงมลกศรขนาดใหญกำากบอยและรบประทานเรยงตามลกศรจนกระทงหมดแผง เมอหมดแผงแรกแลวใหเรมรบประทานยาแผงตอไปโดยไมตองหยดยา การรบประทานยาใหรบประทานในเวลาเดยวกนทกวน เชน หลงอาหารเยน หรอกอนนอนกรณลมรบประทานยาตามวนและเวลา
ถาลมกนยา 1 วน ใหกนยาทนททนกได และกนมอตอไปตามเวลาปกต ถาลมกนยา 2 วนตดกน ใหกนยา 2 เมดในวนทนกไดวาลมกนยา จากนนกนยาอก 2 เมดในวนรงขนแลวกนยาตามปกตในวนถดไป และควรคมก ำาเนดวธการอนรวมดวยใน 7วนแรก ถาลมกนตดตอกน 3 วน ควรปรกษาแพทย โดยอาจตองเร มใชยาแผงใหม และใชวธการคมกำาเนดแบบอนรวมดวยใน 7 วนแรกทเร มทานยาแผงใหม แตถาลมกนยาใน 7 เมดสดทาย(ซงเปนเมดยาสขาวทไมมตวยาฮอรโมนผสมอย) สามารถเพมยาเปน 2 เมด หรอขามไปเลยกได แตทสำาคญคอตองเร มยาในรอบใหมใหตรงเวลาหรอวนทก ำาหนด คำาเตอน และขอหามใช
1. หามใชยานกบผปวยโรคหลอดเลอดอดตน และโรคตบ2. ไมควรใชในสตรทมความเสยงตอการเกดหลอดเลอดอดตน เชน มประวต
เปนโรคหลอดเลอดอกเสบ โรคอวน เบาหวาน และความดนโลหตสง3. ระมดระวงการใชในสตรทสบบหร โดยเฉพาะสตรทอายมากกวา 35 ป
ควรปรกษาแพทยกอนใชยาอาการอนไมพงประสงคทตอ ง แจงแพทยหรอเภสชกรทนท 1.ปวดหนาอกไอเปนเลอดมนงงหรอเปนลม, ปวดขาแขนหรอขาหน บ , ปวดศรษะอยางร นแรงหรอเฉ ยบพลนหรอ ปวดศรษะไมเกรน ,ปวดทองอยางรนแรง 2.หายใจลำาบากอยางเฉยบพลน สญเสยการประสานงานในขางใดขางหนงของรางกาย มอ เทา หรอขอเทาบวมหรอนำาหนกขนอยางรวดเรว 6.มปญหาในการมองเหนและการพด แขนหรอขาออนแรง หรอชา โดยเฉพาะขางใดขางหนงของรางกาย 7.เนอเยอเตานมมการเปลยนแปลงหรอ มสารคดหลง มเลอดออกทางชองคลอดผดปกตระหวางมประจำาเดอน 8.ระดบนำาตาลในเลอดสงขน ความดนโลหตสงขน 9.มอาการของการตดเช อทชองคลอด ทองดานบนมอาการกดเจบ อาเจยน ผวหนงหรอตามสเหลอง
document.docxdocument.docx 50
RoxithromycinRoxithromycinสวนประกอบ
ใน 1 เมด ประกอบดวยตวยา roxithromycin 150 มลลกรมขอบงใช
รอกซโทรมยซน (roxithromycin) เปนยาปฏชวนะในกลมแมคโครไลด (macrolides) ทใชรกษาโรคตดเชอแบคทเรยทไวตอยาน เชน โรคตดเชอระบบทางเดนหายใจ และโรคตดเชอทผวหนง เปนตน ขนาดและวธการใช
ยานสามารถใหหลงอาหารได แตพบวาการใหกอนอาหาร 15 นาท จะทำาใหผลการรกษาดทสดขนาดทใชสำาหรบผใหญ คอ คร งละ 150 มลลกรม วนละ 2 ครง กอนอาหาร 15 นาทขนาดทใชสำาหรบเดก คอ ครงละ 3-5 มลลกรม ตอนำาหนกตว 1 กโลกรม แบงใหวนละ 2 ครง กอนอาหารคำาเตอน และขอหามใช หากอาการไมดข)นภายใน 2-3 วนหรออาการยงแยลงกวาเดม ควรกลบไปพบแพทย
กอนใชยารอกซโทรมยซน (roxithromycin) ควรแนใจกอนวาผปวยไมเคยมประวตแพยาอนในกลมแมคโครไลด (macrolides) และควรสงเกตอาการแพยาอยางใกลชดถาผปวยเคยมประวตแพยาดงกลาวและไดรบยารอกซโทรมยซนเพราะมโอกาสเกดการแพขามกนได
การใชยารอกซโทรมยซน (roxithromycin) อาจทำาใหเกดภาพคลนไฟฟาหวใจควทยดออก (Prolonged QT interval) ควรระวงการใชยาในผปวยโรคหวใจ
การใชยารอกซโทรมยซน (roxithromycin) อาจทำาใหเกดพษตอตบได การใชยารอกซโทรมยซน (roxithromycin) จะเปลยนแปลงเชอทอาศย
อยตามปกตในลำาไสใหญ และอาจทำาใหเชอคลอสทรเดย(clostridia) เจรญมากเกนไป ทำาใหเกดทองรวงจากเชอแบคทเรย คลอสทรเดยม ดฟฟไซล (Clostridium difficile associated diarrhea) รวมทงลำาไสใหญอกเสบเหตจากยาตานจลชพ (pseudomembranous colitis) ควรพบแพทยทนทหากมอาการถายเหลวเปนนำาหรอทองรวงรนแรงซงอาจมเลอดปนโดยมหรอไมมอาการปวดเกรงหนาทองและไขกได
document.docxdocument.docx 51
และหามใชยารกษาอาการทองรวง โดยไมปรกษาแพทยหรอเภสชกรกอน เพราะการใชยาแกทองรวงอาจทำาใหอาการเหลานยงรนแรงขน
อาการอนไมพงประสงค ยาอาจทำาใหเกดอาการขางเคยงบางอยางทไมตองการ ถงแมวาอาการขางเคยงตอไปนอาจไมไดเกดขนทงหมด แตหากเกดอาการขางเคยงขนควรไดรบการรกษาทเหมาะสมก. หยดใชยาน)และควรไดรบการชวยเหลออยางเรงดวน หากมอาการขางเคยงตอไปน
ผนลมพษ, หายใจลำาบาก, หนาพองหรอบวม ,คน, ทองรวงอยางรนแรง
ข. อาการขางเคยงอนๆ อาจเกดข)นไดโดยไมจำาเปนตองไดรบการรกษา อาการขางเคยงเหลานจะหายไปในระหวางการรกษาหรอหยดยาไปแลวเนองจากรางกายจะปรบตว เขากบยา ควรปรกษาแพทยหรอเภสชกรถาอาการขางเคยงเหลานเกดขนตดตอกนนาน หรอรบกวนการใชชวตประจำาวนของทาน
ทองรวง (ไมรนแรง), ตดเชอราทชองคลอด, คลนไสอาเจยน, ปวดทอง,
Salbutamol TabletSalbutamol Tabletสวนประกอบ
ในแตละเมด ประกอบดวยตวยา Salbutamol 2 มลลกรม
ขอบงใชใชบรรเทาอาการหดเกรงของหลอดลมในโรคหอบหด หลอดลมอกเสบชนดเรอรง และถงลมปอดโปงพอง
ขนาดและวธการใช- เดก อาย 6-12 ป รบประทานครงละ 1 เมด วนละ 3-4 ครง
หรอตามคำาแนะนำาของแพทย- ผใหญ รบประทานคร งละ 1-3 เมด วนละ 3-4 ครง หรอตามคำา
แนะนำาของแพทย
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช - หามใชในผปวยทมประวตแพยา หรอสวนประกอบของยาน
document.docxdocument.docx 52
- ถงแมวาจะมผลการยนยนความปลอดภยในการใชยาน แตการใชกควรเปนไปตามคำาแนะนำาของแพทย ไมควรใชพร ำาเพร อ เนองจากพบวาทำาใหการควบคมโรคเปนไปไดยากขน
อาการอนไมพงประสงคยานอาจทำาใหเกดอาการสน (Tremor) ปวดศรษะ มนงง ออนแรง งวงซม ซงเปนผลขางเคยงทพบไดบอย นอกจากนยงอาจพบอาการ ใจสน หรอหวใจเตนเรวไดบาง
Sodium Bicarbonate TabletSodium Bicarbonate Tabletสวนประกอบ
ในแตละเมด ประกอบดวยตวยา Sodium Bicarbonate 300 มลลกรม
ขอบงใช- ใชบรรเทาอาการจกเสยด ขบลม ลดกรดในกระเพาะอาหาร- ใชแกไขภาวะเลอดเปนกรด- ใชรกษาโรคนวชนดกรดยรกได
ขนาดและวธการใช- รบประทานหลงอาหาร 1 ชวโมง หรอเมอมอาการ- ผใหญ รบประทานครงละ 2-6 เมด โดยการอมใหละลายอยางชาๆ ใน
ปาก document.docxdocument.docx 53
- เดกอาย 6-12 ป รบประทานครงละ 1-3 เมด หรอลดลงตามสวน
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช 1. ไมควรใชในผปวยโรคหวใจ ไตพการ ไสต งอกเสบ หญงมครรภ
ระยะใหนมบตร และในเดกอายตำากวา 6 ป2. ไมควรใชยาตดตอกนเปนเวลานานเกนกวา 2 สปดาห3. ไมควรรบประทานยารวมกบนม หรอแคลเซยมในเลอดสง ไตไมด
เลอดเปนดางมากเกนไป เกดอาการออนเพลย คลนไส อาเจยน ปวดศรษะ ความจำาสบสน เบออาหาร
4. ไมควรรบประทานยานรวมกบยาในกลม Tetracycline5. การใชยานในผปวยทปสสาวะไมออก หรอมอาการบวมนำา จะเกด
อนตรายไดงาย6. หามใชยานในผปวยทมดางเพมขนในกระแสเลอดจากการเมตาโบไลต
ภาวะทรางกายสญเสยคารบอนไดออกไซดมากเกนไป ภาวะทมระดบแคลเซยมในกระแสเลอดตำากวาปกต หรอภาวะทนำายอยในกระเพาะอาหารมกรดเกลอในกระเพาะอาหารนอยเกนไป
อาการอนไมพงประสงคเมอใชยานตดตอกนเปนเวลานาน ทำาใหถายปสสาวะบอย ปวดศรษะเรอรง
เบออาหาร คลนไส อาเจยน หรอออนเพลย และอาจเกดอาการเรอขนได
Vitamin B complex Vitamin B complex TabletTabletสวนประกอบ
ในแตละเมด ประกอบดวยตวยา Vitamin B1 (Thaiamine mononitrate) 5 มลลกรม
Vitamin B2 (Riboflavine) 2 มลลกรม
Vitamin B6 (Pyridoxine Hydrochloride) 2 มลลกรม
document.docxdocument.docx 54
Nicotinamide 20 มลลกรมขอบงใช
- ใชปองกนและรกษาอาการขาดวตามน เชน ลนอกเสบ รมฝปากอกเสบ ชวยเจรญอาหาร- ใชเปนยาบำารง
ขนาดและวธการใชรบประทานครงละ 1-2 เมด วนละ 3 ครง
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช - หามใชกบผทแพวตามนบ หรอสวนประกอบในเมดยา- ระมดระวงการใชในหญงมครรภ และระยะใหนมบตร
อาการอนไมพงประสงคมพษนอยเมอใหโดยการรบประทาน แตอาจพบอาการคลนไส อาเจยนได
บาง
Vitamin C TabletVitamin C Tabletสวนประกอบ
ในแตละเมด ประกอบดวยตวยา Vitamin C 50 มลลกรม และ 100 มลลกรม
ขอบงใชในรายทขาดวตามนซ ใชรกษาโรคลกปดลกเปด
ขนาดและวธการใชอมใหละลายชาๆ หรอเคยวกอนกลน 1-2 เมด วนละ 1-2 ครง
document.docxdocument.docx 55
บญชรายการยาสถานอนามยบญชรายการยาสถานอนามย จงหวดขอนแกนจงหวดขอนแกน
ยานำ)ายานำ)าหนา
Alumina Magnesia + Simethicone Suspension ..........................................................................
Amoxycillin Suspension ............................................................................................................ ..
Carminative Mixture ........................................................................................................... .......
Chlorpheniramine Maleate Syrup ................................................................................. ..........
Co – Trimoxazole Suspension ............ ........................................................................................
Cough Syrup ...............................................................................................................................
Domperidone Suspension ...................................................................................................... ....
Hyoscine – n – butylbromide Syrup .................... .......................................................................
Mebendazole Suspension ........................................ ....................................................................
Milk of magnesia (MOM)...............................................................................................................
document.docxdocument.docx 56
Multivitamin Syrup .................................. .................................................................................
Oral Rehydration Salt (ORS) .......................... .........................................................................
Paracetamol Syrup ............................................................................................................... ......
Penicillin V Suspension ................................... ..........................................................................
Salbutamol Syrup ........................................... ..........................................................................
Scill and ammonia mixture………………………………………………………..…….……….
Tussis Mixture / Brown Mixture ................................................. .............................................
Alumina Magnesia + SimethiconeAlumina Magnesia + Simethicone SuspensionSuspension
สวนประกอบในยานำาแขวนตะกอน 15 มลลลตร ประกอบดวยตวยา
Aluminium Hydroxide 600 มลลกรมMagnesium Hydroxide 300 มลลกรมSimethicone 80 มลลกรม
document.docxdocument.docx 57
ขอบงใชบรรเทาอาการจกเสยด ทองขน ทองเฟอ และปวดทอง เนองจากมกรดในกระเพาะอาหาร หรอแผลในกระเพาะอาหารหรอลำาไส
ขนาดและวธการใช- เขยาขวดกอนใชยาทกครง- รบประทานกอนอาหารครงชวโมง หรอหลงอาหาร 2 ชวโมง หรอเมอม
อาการ- ผใหญ รบประทานครงละ 1 ชอนโตะ- เดก 6-12 ป รบประทานครงละ ครง - 1 ชอนโตะ- เดก 3-6 ป รบประทานครงละ 1-2 ชอนชา
คำาเตอน หามใชในผปวยทเปนโรคหวใจ หรอไตพการ
อาการอนไมพงประสงคอ า จ ม อ า ก า ร ท อ ง ผ ก (จ า ก Aluminium) ห ร อ ท อ ง เ ส ย (จ า ก
Magnesium)ได
Amoxycillin SuspensionAmoxycillin Suspensionสวนประกอบ
ใน 5 มลลลตร ประกอบดวยตวยา Amoxycillin 125 มลลกรมขอบงใช
ใชรกษาการตดเชอเนองจากเชอแกรมบวก และแกรมลบบางชนดในระบบทางเดนหายใจ
document.docxdocument.docx 58
ขนาดและวธการใช- เดกอายตำากวา 9 ป ใหยาขนาด 125-250 มลลกรม (1-2 ชอนชา) วนละ 3 ครง กอนหรอหลงอาหารกได- เดกนำาหนก <20 กโลกรม ใหยาขนาด 30-40 mg/kg/day และแบงใหวนละ 3 เวลา กอนหรอหลงอาหารกไดขอควรระวง
เหมอนกบ Amoxycillin capsuleอาการอนไมพงประสงค
เหมอนกบ Amoxycillin capsule
Carminative MixtureCarminative Mixtureสวนประกอบ
ใน 15 มลลลตร ประกอบดวยตวยา Compound Cardamom tincture 1.80 มลลลตรWeak Ginger tincture 0.12 มลลลตรCapsicum tincture 0.12 มลลลตร
ขอบงใชใชบรรเทาอาการทองขน ทองอด ทองเฟอ และขบลมในกระเพาะอาหาร
หรอลำาไส
ขนาดและวธการใช- ผใหญ รบประทานคร งละ 1-2 ชอนโตะ วนละ 3-4 ครง หลง
อาหาร- เดก ลดขนาดลงตามสดสวน
คำาเตอนไมควรใชกบผปวยทเปนโรคแผลในกระเพาะอาหารและลำาไส หากจำาเปนควร
ใชตามแพทยสง
อาการอนไมพงประสงคอาจมการระคายเคองเยอบในปากและทางเดนอาหาร หรออาการแพ ผน
คน
document.docxdocument.docx 59
ChlorphenChlorpheniiramine Maleate Syrupramine Maleate Syrupสวนประกอบ
ใน 5 มลลลตร ประกอบดวยตวยา Chlorpheniramine maleate 2 มลลกรม
ขอบงใชใชบรรเทาอาการแพ , คนตามผวหนง , ลมพษ , ลดนำามก เนองจากหวด
ขนาดและวธการใช- เดกอายตำากวา 1 ป รบประทานครงละ ครง ชอนชา วนละ 2 ครง- เดกอาย 1-5 ป รบประทานครงละ ครง – 3/4 ชอนชา วนละ 4
ครง- เดกอาย 6-12 ป รบประทานครงละ 1 – 1 ½ ชอนชา วนละ 4
ครง
คำาเตอน- ยานอาจทำาใหเกดอาการงวงซม จงไมควรขบขยานยนต หรอทำางาน
เกยวกบเครองจกรกล- ไมควรใชยานตดตอกนนานเกน 7-10 วน- ในเดกเลก ถาใชขนาดสงเกนไป อาจทำาใหเดกนอนไมหลบ กระสบ
กระสาย หรอชกได
อาการอนไมพงประสงค- ทพบบอย คอ อาการสงบระงบ (อาจมอาการตงแตงวงนอนเลกนอย
จนถงหลบสนท)- อาจมอาการตอไปน คอ เวยนศรษะ ความดนโลหตตำา กลามเนอออน
แรง คลนไส อาเจยน ทองรวง ทองผก ปากแหง เสมหะขนเหนยว
document.docxdocument.docx 60
Co – Trimoxazole SuspensionCo – Trimoxazole Suspensionสวนประกอบ
ใน 5 มลลลตร ประกอบดวยตวยา Trimethroprim 40 มลลกรมSulfamethoxazole 200 มลลกรม
ขอบงใชใชรกษาโรคทเกดจากการตดเชอแบคทเรยชนดทไวตอยา ทงประเภทแกรมบวกและแกรมลบ ของระบบตางๆ ของรางกาย เชน ระบบหายใจ ระบบทางเดนอาหาร และระบบทางเดนปสสาวะ
ขนาดและวธการใช เขยาขวดกอนใชยา เดกใหรบประทานในขนาด ดงน
- เดกอายตำากวา 2 ป รบประทานครงละ ครง ชอนชา วนละ 2 ครง หลงอาหารเชา - เยน
- เดกอาย 2-6 ป รบประทานคร งละ คร ง – 1 ชอนชา วนละ 2 ครง หลงอาหารเชา - เยน
- เดกอาย 6-12 ป รบประทานคร งละ 1 – 2 ชอนชา วนละ 2 ครง หลงอาหารเชา - เยน
คำาเตอน- ยานอาจทำาใหเกดอนตรายรายแรงได ควรใชตามแพทยสง- หามใชในผปวยทแพยาน (ยา Sulfa)- หามใชในเดกอายตำากวา 2 เดอน เนองจากทำาใหเกดโรค
Kernicterus และหามใชในหญงในระยะใหนมบตร เพราะยาผานออกทางนำานมได
- ควรใชอยางระมดระวงในผปวยซงตบหรอไตทำางานผดปกต โรคหอบหด และผปวยทขาดเอนไซม G-6-PD
- หลงรบประทานยาน ใหดมนำาตามมากๆ document.docxdocument.docx 61
- ระหวางใชยาน ไมควรออกไปตากแดดโดยตรง- ไมควรใชยานตดตอกนนานเกนกวา 7-10 วน แตถาจำาเปนตองใชเปน
เวลานานกวานน กควรจะตรวจดสภาพเมดเลอดบอยๆ เพราะผปวยบางรายอาจมเมดเลอดแดงหรอเมดเลอดขาวจำาพวกแกรนโลไซตลดจำานวนลงได
อาการอนไมพงประสงค- อาจมเลอดปนออกมาในปสสาวะได โดยเฉพาะในรายทดมนำานอย หรอ
นำาปสสาวะเปนกรด- กรณทมผนผวหนงเกดขน ควรรบหยดยา ดมนำามากๆ แลวรบมาพบ
แพทย- คลนไส อาเจยน
CougCoughh Syrup ( Syrup (ยาแกไอนำ)าเชอมยาแกไอนำ)าเชอม))สวนประกอบ
ใน 5 มลลลตร ประกอบดวยตวยา Antimony potassium tartrate 1.2
มลลกรมCamphorate opium tincture 0.6 มลลลตรTerpin hydrate 0.4 มลลกรม
ขอบงใชบรรเทาอาการไอ ขบเสมหะ ทำาใหชมคอ
ขนาดและวธการใช- ผใหญ รบประทานครงละ 1 – 2 ชอนชา วนละ 3-4 ครง- เดกอาย 6-12 ป รบประทานครงละ 1 ชอนชา วนละ 3-4 ครง
คำาเตอน- หามใชในเดกอายตำากวา 6 ป และคนชรา- ไมควรใชยานตดตอกนนานเกนกวา 3 วน
Domperidone SuspensionDomperidone Suspension
สวนประกอบใน 5 มลลลตร ประกอบดวยตวยา Domperidone 5 มลลกรม
document.docxdocument.docx 62
ขอบงใชบรรเทาอาการคลนไส อาเจยน สะอก แนนทอง ชวยทำาใหกระเพาะอาหารขบเคลอนอาหารไดเรวขน
ขนาดและวธการใช- รบประทานวนละ 3 คร ง กอนอาหาร 15-30 นาท ขนาด 1.25
มลลลตร (1/4 ชอนชา) ตอนำาหนกตว 5 กโลกรม หรอ- เดกอาย 1-3 ป รบประทานครงละ 1/4 - 1/2 ชอนชา - เดกอาย 3-6 ป รบประทานครงละ ครง – 1 ชอนชา - เดกอาย 6-12 ป รบประทานครงละ 1 – 2 ชอนชา - เดก 12 ปขนไป รบประทานครงละ 2 ชอนชา
อาการอนไมพงประสงค1. ทำาใหงวงนอน ออนเพลย วงเวยน นำานมไหล (เนองจากยาไปเพม
ความเขมขนของฮอรโมน Prolactin)2. ในเดกเลกอาจพบความผดปกตของ Extrapyramidal system
ได
Hyoscine – n – butylbromide SyrupHyoscine – n – butylbromide Syrupสวนประกอบ
ใ น 5 ม ล ล ล ต ร ป ร ะ ก อ บ ด ว ย ต ว ย า Hyoscine – N – Butylbromide 5 มลลกรม
ขอบงใช- ใชบรรเทาอาการหดเกรงของทางเดนอาหาร และอาการเสยดทอง- ใชสำาหรบลดอาการบบเกรงอยางเฉยบพลนของทอไต และระบบทางเดนนำาด
ขนาดและวธการใช- เดกอาย 6-12 ป รบประทานคร งละ 5-10 มลลกรม วนละ 3 ครง- ผใหญ รบประทานขนาด 20 มลลกรม วนละ 4 ครง
document.docxdocument.docx 63
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช- ผสงอาย หรอเดกอายตำากวา 6 ป ควรใชตามแพทยสง- หามใชในผปวยโรคตอหน- หากเกดอาการชพจรเตนเรว มนงง หรอสายตาพรา ใหหยดใชยา- เมอรบประทานยาน อาจมอาการทองผกได
อาการอนไมพงประสงคอาจทำาใหเกดอาการงวงซม จงไมควรขบขยานยนต หรอทำางานเกยวกบ
เครองจกรกล
Mebendazole SuspensionMebendazole Suspension
สวนประกอบในยานำาแขวนตะกอน 5 มลลลตร ประกอบดวยตวยา Mebendazole
100 มลลกรม
ขอบงใชใชในการรกษาโรคพยาธตวกลม
ขนาดและวธการใช- ขนาดทใชในเดกและผใหญเหมอนกน- ในการรกษาโรคพยาธเสนด าย ใหรบประทานคร งเด ยว 100
มลลกรม
document.docxdocument.docx 64
- ในการรกษาโรคพยาธแสมา พยาธไสเดอน พยาธปากขอ ใหรบประทาน 100 มลลกรม วนละ 2 ครง เชา เยน ตดตอกน – 3 วน
- หลงจากการใชยาครงแรก 3-4 สปดาห ถายงไมไดผลอาจใชยาตอเปนครงท 2 ได
- ในการรกษา Cappilariasis ใหรบประทาน 200 มลลกรม วนละ 2 ครง เชา เยน เปนเวลา – 20 วน
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช1. หามใชในผปวยทแพยาน หรอในหญงมครรภ2. ยงไมมรายงานความปลอดภยจากการใชยาในเดกอายตำากวา 2 ป3. ใชอยางระมดระวงในผปวยโรคตบ หรอโรคแผลในลำาไสใหญ4. ผปวยทไดรบยาในขนาดสง ควรไดรบการตรวจนบเมดเลอด
อาการอนไมพงประสงคยาในขนาดรกษาทำาใหเกดอาการไมพงประสงคนอยและชวขณะ เชน คลนไส
อาเจยน ทองรวง ปวดทอง เวยนศรษะ มไข ผนขนตามผวหนงและคน
Milk of magnesia ( MOM )Milk of magnesia ( MOM )สวนประกอบ
ในยานำาแขวนตะกอน 5 มลลล ตร ประกอบดวยตวยา Magnesium Hydroxide 400 มลลกรม
ขอบงใชใชเปนยาระบายอยางออน
ขนาดและวธการใช- เดกอายนอยกวา 2 ป รบประทาน 0.5 มลลลตรตอนำาหนกตว 1
กโลกรมตอครง
document.docxdocument.docx 65
- เดกอาย 2-5 ป รบประทาน 5-15 มลลลตรตอวน- เดกอาย 6-12 ป รบประทาน 15-30 มลลลตรตอวน- เดกอายมากกวา 12 ป และผใหญ รบประทาน 30-60 มลลลตรตอวน
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช- หามใชในผปวยทแพยาน - หามใชในผปวยไตวาย- หามใชในผปวยทมลำาไสอดตน
อาการอนไมพงประสงค
อาจพบอาการทองเสย ปวดทอง ความดนโลหตตำา กลามเนอออนแรง และกดทบทางเดนหายใจ
Multivitamin SyrupMultivitamin Syrup
สวนประกอบใน 5 มลลลตร ประกอบดวยตวยา
Vitamin A 2,000 ยนตสากลVitamin D 200 ยนตสากลVitamin C 35 มลลกรมVitamin B1 1 มลลกรมVitamin B2 1 มลลกรม
document.docxdocument.docx 66
Vitamin B6 1 มลลกรมVitamin B12 2.5 ไมโครกรมCalcium pantothenate 5 มลลกรมFolic acid 0.05 มลลกรมNicotinamide 10 มลลกรมd1- Toc-Tocopheryl acetate 7.5 มลลกรม
ขอบงใช- ใชในภาวะขาดวตามน ในผทมความตองการวตามน ไดแก ผปวย
เร อร ง , บาดเจบร นแรง , Hyperthyroidism และภาวะทพโภชนาการ
- ใชเปนวตามนเสรมอาหารบำารงรางกาย ปองกนการขาดวตามนในหญงมครรภ หรอหญงระยะใหนมบตร ทารก และผปวยเดกทตองทำา Haemodialysis
ขนาดและวธการใช- กรณเปน Dry powder ใหเตมนำาสะอาดลงในขวด (นำาตมสกทเยน
แลว) เขยาใหเขากน แลวเตมนำาใหถงขดขางขวดอกคร งจนถงขดปรมาตร
- เดกอายตำากวา 6 ป รบประทานครงละ 1 ชอนชา วนละ 1 ครง หรอตามคำาแนะนำาของแพทย
- เดกอาย 6-12 ป รบประทานครงละ 1 – 2 ชอนชา วนละ 1 ครง หรอตามคำาแนะนำาของแพทย
- เกบทอณหภม 25 องศาเซลเซยส เมอผสมนำาแลวควรเกบในตเยน และใชภายใน 14 วน
คำาเตอน ยานอาจสะสมในรางกายจนทำาใหเกดอนตรายได จงไมควรใชเกนขนาดทกำาหนดไว หรอใชตดตอกนเปนระยะเวลานาน
Oral Rehydration Salt (ORS)Oral Rehydration Salt (ORS)
document.docxdocument.docx 67
สวนประกอบในผงยา 20.925 กรม ประกอบดวยตวยา
Glucose 15,000 กรมSodium chloride 2.625 กรมSodium citrate dihydrate 2.175 กรมPotassium chloride 1.125 กรม
ขอบงใชใชทดแทนการเสยนำาในรายทมอาการทองรวง หรอในรายทมอาการอาเจยน หรอเสยเหงอมาก แกอาการกระหายนำา และปองกนการชอคเมอรางกายขาดนำา
ขนาดและวธการใช- เทผงยาทงซองละลายในนำาสะอาด เชน นำาตมสกทเยนแลว หรอนำาฝน
ประมาณ 750 มลลลตร (1 ขวดนำาปลา) ใชดมมากๆ เมอเรมมอาการทองรวง ถาถายบอยใหดมบอยครง ถาอาเจยนรวมดวยใหจบทละนอยแตบอยครง
- เดกอาย 7 ปขนไป และผใหญ ใหดมแทนนำาวนละ 2 – 3 ซอง- เดกอาย 1 – 6 ป ดมใหหมดภายใน 6 – 8 ชวโมง และดมตอไปจน
อาการดขน- เดกทารกใหดมทละนอยๆ สลบกบนำาเปลาใหหมดภายใน 24 ชวโมง
และดมตอไปจนอาการดขน
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช - ผปวยโรคไต หรอโรคหวใจ ควรปรกษาแพทยกอนใช- ถาผปวยยงมอาการมาก เหงอออกมาก ตวเยน หมดสต ควรนำาผ
ปวยสงโรงพยาบาลโดยดวน- หามละลายผงนำาตาลเกลอแรในนำารอน- เมอละลายนำาแลว หากทงไวเกน 24 ชวโมง ยาจะบด เสย ไมควรใช
document.docxdocument.docx 68
Paracetamol SyrupParacetamol Syrupสวนประกอบ
ใ น 5 ม ล ล ล ต ร ป ร ะ ก อ บ ด ว ย ต ว ย า Paracetamol (Acetaminophen) 120 มลลกรมขอบงใช
เปนยาลดไข ใชระงบอาการปวดทไมรนแรงนกขนาดและวธการใช
- เดกแรกเกด (ตำากวา 3 เดอน) ใชขนาดครงละ 10 มลลกรม ตอนำาหนกตว 1 กโลกรม ทก 4-6 ชวโมง (กรณเปนดซาน ลดขนาดลงเหลอครงละ 5 มลลกรม ตอนำาหนกตว 1 กโลกรม)
- เดก 3 เดอน – 2 ป รบประทานคร งละ 1/2 - 1 ชอนชา ทก 4-6 ชวโมง
- เดก 2-6 ป รบประทานคร งละ 1-2 ชอนชา ทก 4-6 ชวโมง
- เดก 6-12 ป รบประทานคร งละ 2-4 ชอนชา ทก 4-6 ชวโมง
- ผใหญ ใชขนาด 0.5-1 กรม ทก 4-6 ชวโมง ขนาดสงสดไมเกนวนละ 4 กรมถาใชในระยะสน
แตถาใชยาในระยะยาว ไมควรเกนวนละ 2.6 กรมคำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช - เดกแรกเกดถง 12 ป ไมควรรบประทานยานตดตอกนเกน 5 วน ผใหญไมควรกนนตดตอกนเกน 10 วน - ควรระมดระวงการใชยานกบผปวยทตบและไตทำางานผดปกต ควรใชในขนาดลดลงเทาทจำาเปน- ผปวยทแพยา Phenacetin อาจแพยานดวย
Penicillin V SuspensionPenicillin V Suspensionสวนประกอบ
ใน 5 มลลล ตร ประกอบดวยตวยา Penicillin V Potassium 125 มลลกรม (200,000 ยนต)ขอบงใช
document.docxdocument.docx 69
- ใ ช ร ก ษาก าร ต ด เ ช อ จ าก Streptococcus แ ละ Anaerobic bacteria เปนสวนใหญ- ใชในการรกษาโรคตดเชอในระบบทางเดนหายใจ เชน ทอนซลอกเสบ คออกเสบ
ขนาดและวธการใช- เตมนำาเขยาใหเขากน แลวเตมนำาใหถงขดปรบปรมาตรอกคร งหนง (ใชนำาตมสกทเยนแลว)
เดกอายตำากวา 1 ป รบประทานครงละ 1/2 ชอนชาเดกอาย 1-5 ป รบประทานครงละ 1 ชอนชาเดกอาย 6-12 ป รบประทานครงละ 2 ชอนชา
- ใหรบประทานวนละ 4 ครง กอนอาหาร 1/2 - 1 ชวโมง และกอนนอน โดยใหรบประทานตดตอกนนาน 5-7 วนคำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช
- หามใชในผปวยทแพยา หรอสวนประกอบของยาน- ยานอาจทำาใหเกดอาการแพ และเปนอนตรายถงตายได- หากเกดอาการผนแดง ระคายเคอง หรอบวม ใหหยดใชยาทนท แลว
รบปรกษาแพทยอาการไมพงประสงค
อาการชอคจากการแพยา เปนอนตรายถงตายได
Salbutamol SyrupSalbutamol Syrupสวนประกอบ
ใน 5 มลลลตร ประกอบดวยตวยา Salbutamol 2 มลลกรม
ขอบงใชบรรเทาอาการหดเกรงของหลอดลมในโรคหอบหด หลอดลมอกเสบ และถงลมปอดโปงพอง
ขนาดและวธการใช- เดกอาย 2-6 ป รบประทานคร งละ ½ - 1 ชอนชา วนละ 3-4 คร ง
หรอตามแพทยสง- เดกอาย 6-12 ป รบประทานคร งละ 1 ชอนชา วนละ 3-4 ครง
หรอตามแพทยสง
document.docxdocument.docx 70
- ผใหญ รบประทานครงละ 1-2 ชอนชา วนละ 3-4 ครง หรอตามแพทยสง
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช หามใชในผปวยทแพยา หรอสวนประกอบของยาน
อาการไมพงประสงค ยานอาจทำาใหเกดอาการสน (Tremor) ปวดศรษะ มนงง ออนแรง งวงซม ซงเปนผลขางเคยงทพบไดบอย นอกจากนยงอาจพบอาการ ใจสน หรอหวใจเตนเรวไดบาง
Scill and ammonia mixtureสวนประกอบ
ใน 5 มลลลตร ประกอบดวยตวยา Ammonium Carbonate 0.1 กรมCamphorated Opium Tincture 0.67มลลลตรSquill Tincture 0.17 มลลลตรSenega Tincture 0.60 มลลลตร
ขอบงใชบรรเทาอาการไอรนแรง
document.docxdocument.docx 71
ขนาดและวธการใช- เดกอาย 6-12 ป รบประทานครงละ ½ -1 ชอนชา วนละ 3 ครง - ผใหญ รบประทานครงละ 1-2 ชอนชา (5-10 มลลลตร) วนละ 3-4
ครง- เขยาขวดกอนใชยาทกครง
คำาเตอน 1. ไมควรใชกบหญงมครรภ ผเปนโรคหอบหด หรอมอาการหายใจ
ลำาบาก เนองจากอาจเปนอนตรายตอทารกในครรภ หรอตอตวผใช2. หามใชกบเดกอายตำากวา 6 ป ยกเวนแพทยสง3. อาจเสพตดและใหโทษ จงไมควรใชยาตดตอกนเกนกวา 7 วน
ขอควรระวง1. อาจทำาใหงวงซม ไมควรรบประทานยานรวมกบเครองดม อาหาร หรอ
ยาทมแอลกอฮอลเปนสวนประกอบ และไมควรขบขยานยนต หรอทำางานเกยวกบเครองจกรกลหรอในทสง
2. ควรใชดวยความระมดระวงกบทารก เดกอายตำากวา 6 ป ผสงอาย ผท มต อมลกหมากโต หรอตอมหมวกไตหรอตอมไทรอยดหยอนสมรรถภาพ
3. ควรใชดวยความระมดระวงเมอจะใชรวมกบยาทมฤทธตอศนยประสาทสวนกลาง ทอาจทำาใหเกดการออกฤทธระหวางกน เชน ยาจ ำาพวก Phenothiazine , Barbiturate , Benzodiazepine , และยาตานอาการซมเศรา
อาการไมพงประสงคอาจทำาใหคลนไส อาเจยน ทองผก มนงง ในสน หายใจและถาย
ปสสาวะลำาบาก ความดนโลหตตำา และเกดอาการคนหรอแพยาได
Tussis Mixture / Brown MixtureTussis Mixture / Brown Mixture ( (ยาแกยาแกไอนำ)าดำาไอนำ)าดำา))
สวนประกอบ
document.docxdocument.docx 72
ใน 5 มลลลตร ประกอบดวยตวยา Antimony Potassium Tartrate 1.20 มลลกรมCamphorated Opium Tincture 0.60มลลลตรGlycyrrhiza Fluidextract 0.60 มลลลตร
ขอบงใชบรรเทาอาการไอ และชวยขบเสมหะ ทำาใหชมคอ
ขนาดและวธการใช- เดกอาย 3-12 ป รบประทานครงละ 1-2 ชอนชา วนละ 3 ครง - ผใหญ รบประทานครงละ 1-2 ชอนชา (5-10 มลลลตร) วนละ 3-4
ครง- เขยาขวดกอนใชยาทกครง
คำาเตอน 1. ไมควรใชกบหญงมครรภ ผเปนโรคหอบหด หรอมอาการหายใจ
ลำาบาก เนองจากอาจเปนอนตรายตอทารกในครรภ หรอตอตวผใช2. ไมควรใชกบเดกอายตำากวา 3 ป ยกเวนแพทยสง3. อาจเสพตดและใหโทษ จงไมควรใชยาตดตอกนเกนกวา 7 วน
ขอควรระวง1. อาจทำาใหงวงซม ไมควรรบประทานยานรวมกบเครองดม อาหาร หรอ
ยาทมแอลกอฮอลเปนสวนประกอบ และไมควรขบขยานยนต หรอทำางานเกยวกบเครองจกรกล
2. ควรใชดวยความระมดระวงกบทารก เดกอายตำากวา 6 ป ผสงอาย ผท มต อมลกหมากโต หรอตอมหมวกไตหรอตอมไทรอยดหยอนสมรรถภาพ
3. ควรใชดวยความระมดระวงเมอจะใชรวมกบยาทมฤทธตอศนยประสาทสวนกลาง ทอาจทำาใหเกดการออกฤทธระหวางกน เชน ยาจ ำาพวก Phenothiazine , Barbiturate , Benzodiazepine , Monoamine Oxidase Inhibitor แ ล ะ Tricyclic Antidepressant
อาการไมพงประสงคอาจทำาใหคลนไส อาเจยน ทองผก มนงง ในสน หายใจและถาย
ปสสาวะลำาบาก ความดนโลหตตำา และเกดอาการคนหรอแพยาได
document.docxdocument.docx 73
บญชรายการยาสถานอนามยบญชรายการยาสถานอนามย จงหวดขอนแกนจงหวดขอนแกน
ยาฉดยาฉดหนา
Adrenaline Injection ………………..….…………………………………………............……
Atropine sulphate.............................................................................................................................
10 % Calcium gluconate ……………………………………………………………..........…..…
Chlorpheniramine Maleate Injection …………………..………………..….........…….……
Dexamethasone Injection …………………………………………………...………...........……
Diazepam Injection ………………………………........…………………...………...........……
Diclofenac Injection …………………………………………………..……..…….........……...
Furosemide Injection ………………………………………………….………….........………
Glucose 50% hypertonic inj . ........................................................................................................
ส า ร ล ะ ล า ย ก ล โ ค ส แ ล ะ โ ซ เ ด ย ม ค ล อ ไ ร ด ……………………………………………..…..……… document.docxdocument.docx 74
ส า ร ล ะ ล า ย ก ล โ ค ส แ ล ะ น ำ)า …………………………………………………………………………
Hyoscine – N – Butylbromide Injection ……………………………………………………
Lidocaine HCL 2% inj. …………………………………………….……………........…..……
Medroxyprogesterone acetate (DMPA)........................................................................................
Metoclopramide Injection ……………………………………………………….………..……
Sodiumchloride Injection (Normal Saline 0.9%) ……………………………………….…
Tetanus Toxoid …………….……………………………………………………………...……
Adrenaline InjectionAdrenaline Injectionสวนประกอบ
ใน 1 มลลลตร ประกอบดวยตวยา Adrenaline 1 มลลกรม
ขอบงใช1. ฉดเขาใตผวหนงหรอเขากลาม เพอรกษาภาวะชอค , อาการแพอยาง
เฉยบพลน , อาการหอบหดเฉยบพลน2. ใชควบคมอาการเลอดไหลไมหยด
ขนาดและวธการใช1. บรรเทาอาการหดเกรงของหลอดลมอยางเฉยบพลนในภาวะชอค
หรอ Anaphylaxis document.docxdocument.docx 75
- เดก ฉดเขาใตผวหนง 0.01 มลลกรม ตอกโลกรม ขนาดสงสดทใหได คอ 0.5 มลลกรม
- ผใหญ ฉ ดเขา ใต ผ วหน งหรอเขากล าม 0.2 – 0.5 มลลกรม ตอกโลกรม ขนาดสงสดทใหได คอ 1 มลลกรม อาจใหซำาไดทก 15 นาท 2 ครง ตอจากนนใหยาซำาไดทก 4 ชวโมง
2. ใชสารละลาย 0.1% (1 มลลกรมตอมลลลตร) หยดหรอพนในจมก ลดอาการคงในจมก
3. ใชเปนยาหามเลอดเฉพาะท ใชสารละลาย 0.002-0.1% ทาหรอพนผวหนง
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช 1. หามใชในผปวยทแพยา หรอสวนประกอบของยาน2. ใชยาอยางระมดระวงในผปวยสงอาย ทารก และเดก ผปวยโรค
หวใจ หลอดเลอด ความดนโลหตสง โรคเบาหวาน โรคหดหลอดลม3. ไมมรายงานความปลอดภยจากการใชยาในหญงมครรภ
อาการไมพงประสงค1. ทำาใหเกดอาการวตกกงวล ปวดศรษะ ใจสน2. การฉดยาซำาบรเวณเดม อาจทำาใหเนอเยอบรเวณนนตายได
Atropine sulphate InjectionAtropine sulphate Injectionสวนประกอบ ใน 1 มลลลตร ประกอบดวยตวยา Atropine sulphate 0.6 มลลกรม
ขอบงใช
document.docxdocument.docx 76
- ตานพษของสารฆาแมลงกลม organophosphates และ carbamates ทเกดจากการกระตน muscarinic receptor
- ตานฤทธยาททำาใหการเตนของหวใจชาลง ไดแก digitalis หรอ beta blockers
- ตานฤทธสารทเปน cholinergic เชน เหดบางชนด
ขนาดและวธใช
1. กรณภาวะเปนพษจากสารยาฆาแมลงกลม organophosphates และ carbamates ผใหญ 1-5 mg ทางเสนเลอดดำา เดก 0.05 mg/kg ทางเสนเลอดดำา ใหซำาทก 5 ถง 10 นาท จนเหนฤทธ atropine ชดเจน ไดแก ปากแหง คอแหง หวใจเตนเรว ในรายทภาวะเปนพษรนแรงอาจตองใช atropine จำานวนหลายกรมในการแกพษ
2. กรณหวใจเตนชาจากยาประเภทอน ผใหญ 0.5-1 mg ทางเสนเลอดดำา เดก 0.01-0.05 mg/kg โดย ไมเกน 0.5 mg ทาง เสนเลอดดำา ใหซำาไดตามความจำาเปน การใหเกน 3 mg ถายงไมเหนผลจากการรกษาควรหยดให ยกเวนในกรณหวใจเตนชาจากยา organophosphates สามารถใหในขนาดสงกวาน
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช
1. ตอหน เนองจาก atropine จะเพมความดนในลกตา 2. ผปวยความดนโลหตสงทำาใหหวใจเตนเรว และมภาวะหวใจลมเหลว 3. มการอดกนในทางเดนปสสาวะจากการเกรงตวของ urinary sphincter
อาการไมพงประสงค
1. ปากแหง ตาพรา รมานตาขยาย เพมความดนในลกตา ปสสาวะไมออก ทองผก ทำาให angina pectoris เลวลง
ในผใหญทไดรบ atropine นอยกวา 0.5 mg ทางเสนเลอดดำาอยางชาๆ อาจทำาใหหวใจเตนชา
document.docxdocument.docx 77
10% Calcium gluconate inj.
สวนประกอบ
10 % Calcium gluconate in 10 ml amp. ( 1 ml ม 0.45 mEq ) ขอบงใช
ใชเพอเพมระดบแคลเซยมในพลาสมา ภาวะเกรงกระตกจากภาวะพรองไทรอยดฮอรโมน หรอใชเสรมการรกษาโรคอนๆ เชน กระดกออน เปราะ
ขนาดและวธการใช
ภาวะ Hypocalcemia -เดกแรกเกด-1 เดอน : 200 – 800 mg/kg/day โดยแบงใหวนละ 4 ครง -เดก อาย 1 เดอน – 12 ป : 5-15 mcg/kg/min เพม cardiac output -ผใหญ : 2 – 15 g/day โดยแบงใหวนละ 4 ครงภาวะ Hypocalcemic tetany - เดกแรกเกด-1 เดอน : 100 – 200 mg/kg/dose และอาจใหตอในขนาด 500 mg/kg/day โดยแบงใหวนละ 3 – 4 dose - เดก อาย 1 เดอน – 12 ป: 100 – 200 mg/kg/dose ( 0.5 – 0.7 mEq/kg/dose ) over 5 – 10 min และอาจให ซำาไดทก 6 – 8 ชม.หรอใหตามแบบ infusion ขนาด 500 mg/kg/day - ผใหญ: 1 – 3 g ( 4.5 – 1.6 mEq ) อาจใหตอจนกวาผลการรกษาจะเปนทนาพอใจCalcium antagonist toxicity, Magnesium intoxication - เดก อาย 1 เดอน – 12 ป: 60 - 100 mg/kg/dose -ผใหญ : 500 – 800 mg -Max dose : 3 g/dose ( Maximum dose : 50 mg/kg/min )
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช
อาจเกด เฉอยชา คลนไสอาเจยน และควรรกษาตามอาการ
document.docxdocument.docx 78
อาการไมพงประสงค
-หวใจเตนผดจงหวะ
- หากม Ca ++ สง อาจทำาใหกลามเนอออนแรง ปวดบรเวณกระดก
- ถามยารวซมออกมานอกหลอดเลอด จะทำาใหเกดเนอเยอตายได
Chlorpheniramine Maleate InjectionChlorpheniramine Maleate Injectionสวนประกอบ
ใน 1 มลลลตร ประกอบดวยตวยา Chlorpheniramine maleate 10 มลลกรม
ขอบงใชบรรเทาอาการแพ เชน ไขละอองฟาง และลมพษ
ขนาดและวธการใช การบรรเทาอาการแพทนท (ทไมใช Anaphylactic shock) ใหฉดเขาใตผวหนง เขากลามเนอ หรอเขาหลอดเลอดดำาอยางชาๆ ขนาด 10-20 มลลกรม โดยใหผปวยอยในทานอนราบ ถาจำาเปนอาจใหไดสงสดไมเกน 40 มลลกรม ใน 24 ชวโมง
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช 1. หามใชในผปวยทแพยา หรอสวนประกอบของยาน2. ยานอาจทำาใหเกดอาการงวงซม ไมควรขบขยานยนต หรอทำางาน
เกยวกบเครองจกรกล3. ไมควรใชในเดกแรกเกด หรอหญงในระยะใหนมบตร เพราะยาถกขบ
ออกทางนำานม นอกจากนฤทธของยาอาจยบยงการหลงนำานมดวย4. ไมควรใชในการรกษาโรคทางเดนหายใจสวนลางและโรคหด เพราะฤทธ
ยาทำาใหนำาคดหลงเหนยวหนด ทำาใหเสมหะขบยาออกมา5. เกบยานไวทอณหภม 8-15 องศาเซลเซยส และอยาใหยาถกแสง
สวาง
document.docxdocument.docx 79
Dexamethasone 4 mg/ml inj.
อาการไมพงประสงค1. อาการสงบระงบ ทำาใหงวงจนถงหลบ2. คลนไส อาเจยน ทองรวง ทองผก ปวดศรษะ สายตาพรา หออ
กระวนกระวาย ฝนราย
สวนประกอบ
ใน 1 มลลลตร ประกอบดวยยา Dexamethasone SO4 4 มลลกรม
ขอบงใช
ใชเปนยาตานอกเสบและแกแพ เชน รกษาอาการแพชนดรนแรงหรอเรอรง เชน หด แพยา โรคภมแพทางผวหนง หรอกลมโรคออโตอมมน
ขนาดและวธใช
- เดก 0.08-0.3 มก./กก./วน เขากลาม หรอเขาหลอดเลอดดำา แบงใหทก 6-12 ชวโมง
- ผใหญฉดวนละ 4-20 มก. เขากลาม หรอเขาหลอดเลอดดำา แบงใหทก 6-12 ชวโมง
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช
document.docxdocument.docx 80
หามใชในคนทเปนแผล โรคตดเชอรา โรคตดเชอไวรสบางชนด ตอหน หรอคนทแพยากลมน
1. ควรใชเทาทจำาเปน อยาพรำาเพรอ อยาใชเปนยาลดไขแกปวด หรอแกอกเสบ โดยทยงไมทราบสาเหต2. ควรใชยาลดกรดกนควบดวยทกครง เพอปองกนการระคายกระเพาะ3. พษในระยะสน อาจทำาใหแผลกำาเรบ นำาตาลในเลอดสง (อาจเปนเบาหวานได) ลดภมตานทานของ รางกายทำาใหตดเชอ (เชน วณโรค ปอดอกเสบ) ไดงาย4. พษในระยะยาว ทำาใหบวมฉ กระดกผหกงาย แผลหายชา มจำาเขยวขนตามผวหนง เกลอแรในรางกายเสยความสมดล เปนตอกระจก ตอหน ความดนโลหตสง หนาบวม มหนวดขน เปนสว โรคจตประสาท5. ผปวยทใชสเตอรอยดตดตอกนนาน ๆ เมออาการดขน ตองคอย ๆ ลดขนาดของยาลงทละนอย เพอใหตอมหมวกไตคอย ๆ ฟ นตวขน หากหยดยาทนทโดยทตอมหมวกไตยงฟ นตวไมด กอาจเกดอนตรายถงตายได เนองจาก "ภาวะวกฤตจากตอมหมวกไตฝอ" 6. ควรระมดระวงในการใชในผทมภาวะหวใจลม ไตวาย ความดนโลหตสง เบาหวาน กระดกผ ผทเคยม ประวตวณโรค
ผลขางเคยงอาจทำาใหเปนเบาหวาน ความดนโลหตสง โรคแผลเพปตกกำาเรบ บวม กระดกผ แผลหายชา ตดเชองาย
Diazepam InjectionDiazepam Injectionสวนประกอบ
ใน 2 มลลลตร ประกอบดวยตวยา Diazepam 10 มลลกรมขอบงใช
1. ใชบรรเทาอาการวตกกงวล ประสาทตงเครยด กระวนกระวาย นอนไมหลบ
2. ใชระงบอาการชกแบบ Status epilepticus3. ใชคลายกลามเนอในระยะทมอาการชกกระตกขอกลามเนอเนองจาก
สาเหตจาก เชน กลามเนออกเสบ หรอโรคบาดทะยก document.docxdocument.docx 81
4. ใชบรรเทาอาการกระวนกระวายหรอสนหรอการเกรงตวของกลามเนอ ในระยะทเลกดมสรา
ขนาดและวธการใชผใหญ 1. ลดอาการวตกกงวล – IM หรอ IV ขนาด 2-10 มก. อาจซำาไดใน 3 หรอ 4 ชม. ตามความจำาเปน
2.ระงบชกในโรคลมชก - IV ขนาดเร มตน 5-10 มก.ใหซ ำาไดใน 10-15 นาท ขนาดยาสงสดไมเกน 30 มก. ถาจำาเปนอาจใหยาซำาไดใน 2-4 ชวโมง
3.คลายกลามเนอ- ฉดเขากลามเนอหรอหลอดเลอดดำา ขนาดเรมตน 5-10 มก. อาจซำาไดใน 3 หรอ 4 ชวโมงตามความจำาเปน สำาหรบโรคบาดทะยก อาจจำาเปนตองใหขนาดยาสงไมเกน 20 มก. ทก 2-8 ชวโมง
4.ใชบรรเทาอาการในระยะทเลกดมสรา- IM หรอ IV ขนาดเรมตน 10 มก.จากนนตามดวยขนาด 5-10 มก.ทก 3 หรอ 4 ชม. ตามความจำาเปนเดก อาย 5 ปข)นไป
1. ระงบชกในโรคลมชก -IV ขนาดเร มตน 1 มก.ใหซ ำาไดใน 2-5 นาท ขนาดยาสงสดไมเกน 10 มก. ถาจำาเปนอาจใหยาซำาไดใน 2-4 ชวโมง
2. คลายกลามเนอในโรคบาดทะยก-ฉดเขากลามเนอหรอหลอดเลอดดำา ขนาดเร มตน 5-10 มก. อาจซำาไดใน 3 หรอ 4 ชวโมง
เดกอาย 1 เดอน ข)นไป – 5 ป1. ระงบชกในโรคลมชก
-IV ขนาดเรมตน 0.2-0.5 มก.ใหซำาไดใน 2-5 นาท ขนาดยาสงสดไมเกน 5 มก. ถาจำาเปนอาจใหยาซำาไดใน 2-4 ชวโมง
2. คลายกลามเนอในโรคบาดทะยก-ฉดเขากลามเนอหรอหลอดเลอดดำา ขนาดเรมตน 1-2 มก. อาจซำาไดใน 3 หรอ 4 ชวโมงคำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช
อาจเสพตดและใหโทษ ตองใชตามคำาสงแพทยเทานน**
document.docxdocument.docx 82
อาการไมพงประสงค- ผลจากการกดประสาทสวนกลาง อาจทำาใหเกดอาการงวงนอน กลามเนอ
ทำางานไมประสานกน เมอยลา มนงง สบสน หรอมอาการประสาทหลอน - การฉดยาเขาทางหลอดเลอดดำาเรวเกนไป อาจทำาใหเกดการกดการหายใจ
ความดนเลอดตำา หรอหวใจหยดเตน โดยเฉพาะอยางยงในผสงอายหรอผปวยหนก
Diclofenac InjectionDiclofenac Injection
สวนประกอบใน 3 มลลลตร (1 ampule) ประกอบดวยตวยา Diclofenac 75
มลลกรม
ขอบงใช- ใ ช ร ก ษา เ ก ย วก บ โ รค ข อ กร ะ ด ก ห ร อ ก ล า ม เ น อ อ ก เ ส บ เ ช น
Rheumatoid arthritis , Osteoarthritis , Myositis- ใชระงบปวดภายหลงการผาตด
ขนาดและวธการใชฉดเขากลามเนอบรเวณสะโพก 75 มลลกรม วนละ 1 ครง แตในรายทอาการรนแรงมากสามารถเพมขนาดขนไดเปนวนละ 2 ครง
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช 1. หามใชในผปวยทแพยาน , Aspirin หรอ NSAIDs อนๆ2. หามใชในหญงมครรภ และหญงใหนมบตร3. ระวงการใชยากบผปวยโรคหอบหด โรคกระเพาะอาหาร-ลำาไสอกเสบ
และผปวยทมภาวะเลอดออกงาย4. ระวงการใชกบผปวยทการทำางานของตบ ไตบกพรอง – , ผสงอาย
อาการไมพงประสงคปวดทอง กระเพาะอาหาร ลำาไสเปนแผล – , มผนขน , ปวดศรษะ , ม อาการคงนำาและบวม , การทำางานของตบ ไต และระบบเลอดผดปกต–
document.docxdocument.docx 83
Furosemide inj.
สวนประกอบ
ใน 2 มลลลตร ประกอบดวยตวยา Furosemide 20 มลลกรม
ขอบงใช
ใชเปนยาขบปสสาวะเพอรกษาอาการบวมและคงของนำา ซงเปนผลมาจากโรคหวใจ โรคตบ หรอใชเพอรกษาโรคความดนโลหตสง
ขนาดและวธใช
-เดก เขากลาม หรอเขาหลอดเลอดดำา 1 mg/kg/dose
-ผใหญ เขากลาม หรอเขาหลอดเลอดดำา 20-40 mg/dose ทก 6- 12 ชวโมง
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช
หามใชในคนทแพยา หรอสวนประกอบของยา
ยานอาจทำาใหรางกายสญเสยธาตโพแทสเซยมได ดงนนแพทยอาจสงจายธาตโพแทสเซยมเสรม หรออาจแนะนำาใหทานกนอาหารบางชนดทมธาตโพแทสเซยมในปรมาณสง เชนกลวย สม มะเขอเทศ เพมมากขน
ยานอาจทำาใหเวยนศรษะ อยาขบรถ ควบคมเครองจกร ปนทสง หรอทำางานทเสยงอนตราย จนกวาจะแนใจยาไมมผลตอตวทานและควรหลกเลยงเครองดมทมแอลกอฮอล เพราะจะทำาใหมอาการเวยนศรษะมากขน
เพอลดอาการเวยนศรษะ ควรหลกเลยงการเปลยนทาทางอยางรวดเรวโดยเฉพาะอยางยงในผสงอาย
document.docxdocument.docx 84
Glucose 50% hypertonic inj .
ยานทำาใหผวไวตอแสงกวาปกต ควรหลกเลยงแสงแดดหรอสวมเสอผาปองกนอยางมดชด และควรใชผลตภณฑกนแดด
อาการไมพงประสงคจากการใชยา
ความดนเลอดตำารนแรง หลอดเลอดหวใจอกเสบทำาใหตาย หวใจหยด หวใจเตนชา เวยนศรษะรนแรงคลายจะหมดสต ปวดทองรนแรง ตบอกเสบ เลอดจาง ภาวะพรองเมดเลอดทกชนด เมดเลอดขาวตำา การเหนภาพเปนสเหลอง ตาพรา เปนพษตอห มอาการทอาจบงชวามปญหาเกยวกบไต
สวนประกอบ ใน 100 มลลลตร ประกอบดวยตวยา Dextrose 50 กรม
ขอบงใช ใชในกรณทตองการพลงงานอยางรวดเรว เชน ในผปวยเมาสรา
ขนาดและวธใช
ใชฉดเขาเสนเลอดดำาอยางชาๆ
คำาเตอน ขอหามใช และขอควรระวง1. การใหแบบ IV Infusion ตองใหชาๆ ผานทางเสนเลอดขนาดใหญ (Central Vein ) ไมควรผสมรวมกบ Whole Blood2. อาจทำาใหรสกรอนในตว เนองจากมความเขมขนสง3. ถาเครองมอฉดยาไมสะอาด อาจทำาใหมอาการหนาวสน หรอหลอดเลอดดำาอกเสบได 4. หามใชในผปวยทไมถายปสสาวะ (Anuria) เลอดออกในสมอง (Intracranial Hemorrhage) เลอดออกไขสนหลง (Intraspinal Hemorrhage)5. Hypertonic Solution มกทำาใหเกดการระคายเคองและอาจเกดภาวะนำาตาลในเลอดสง และปสสาวะมสนำาตาลมากกวาปกตอาการขางเคยงอาจเกดอาการเจบปวด , ระคายเคองเสนเลอด ,หลอดเลอดดำาอกเสบ (Trombophlebitis) ตรงบรเวณทใหยา เกดอาการไมสมดลของนำาและเกลอแรในรางกาย บวม โปแตสเซยมในเลอดตำา
document.docxdocument.docx 85
สารละลายกลโคสและโซเดยมคลอไรดสารละลายกลโคสและโซเดยมคลอไรด
D-5-NSS D-5-NSS ขนาด ขนาด 500 500 มลลลตร และ มลลลตร และ 1000 1000 มลลลตร มลลลตร , D-5-NSS/2, D-5-NSS/2 ขนาด ขนาด 500 500 มลลลตร และ มลลลตร และ 1000 1000 มลลลตรมลลลตร
สวนประกอบ- D-5-NSS ประกอบดวย Dextrose 5% ใน 0.9% Normal
Saline Solution- D-5-NSS/2 ประกอบดวย Dextrose 5% ใน 0.45%Normal
Saline Solutionขอบงใช
เปนสารอาหารและเปนตวทำาละลายสำาหรบยาหลายชนดทใหโดยปลอยเขาเสนเลอดดำาอยางชาๆ
ขนาดและวธการใชใหโดยการปลอยเขาหลอดเลอดดำาขนาดทวไป 500-1,000 มลลลตร
โดยใช 5% dextrose ปรบตามอาการและขนาดตวผปวยคำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช
ไมควรฉดเขาผวหนง เพราะจะระคายเคอง นำาและเกลอแรทฉดจะซมเขาเซลล อาจทำาใหเนอเยอโปงพอง และทำาใหเนอเยอเนาตายได
สารละลายกลโคสและนำ)าสารละลายกลโคสและนำ)า
D-5-W D-5-W ขนาด ขนาด 500 500 มลลลตร และ มลลลตร และ 1,000 1,000 มลลลตรมลลลตร
สวนประกอบ D-5-W ป ร ะ ก อ บ ด ว ย Dextrose 5% ใ น Water (for
injection)
ขอบงใชเปนแหลงของพลงงานและนำา อาจผสมใน IV fluid อนๆ ทเขากนได
ขนาดและวธการใชความเขมขนและขนาดของยาขนอยกบอาย นำาหนกตว และอาการของผ
ปวย
document.docxdocument.docx 86
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช หามใชในผปวย Diabetic coma ซงมระดบนำาตาลในเลอดสง
อาการไมพงประสงค1. การให 5% Dextrose injection ตดตอกนเปนเวลานานๆ อาจ
ทำาใหหลอดเลอดดำาอกเสบ2. อาจเกดไข การตดเชอบรเวณทฉดยาหรอหลอดเลอดดำาอกเสบ
Hyoscine – N – Butylbromide InjectionHyoscine – N – Butylbromide Injection
สวนประกอบ ใน 1 มลลลตร ประกอบดวยตวยา Hyoscine – N –Butylbromide
20 มลลกรม
ขอบงใชใชสำาหรบฉดเพอลดอาการปวด มวนทอง แนนจกเสยด ปวดบรเวณทองนอย ในรายทมการบบตวมากเกนไปเนองจากมน วในถงนำาดหรอไต และใชบรรเทาอาการปวดประจำาเดอน
ขนาดและวธการใชใชฉดเขากลามเนอหรอเขาเสนโลหตดำา คร งละ 20 มลลกรม (1 ซซ) วนละ 3 ครง อาจใหอกครงหลงจาก 30 นาทถาจำาเปน
document.docxdocument.docx 87
Lidocaine HCL 2% inj.
ขอควรระวงในกรณฉดเขาเสนโลหตดำา อาจพบวาอตราการเตนของชพจรเพมขนเลกนอย หากใชยานในปรมาณสง อาจทำาใหสายตาพราไดเลกนอย แตอาการจะคอยๆ หายไปเอง
คำาเตอน1. ผสงอาย หรอเดกอายตำากวา 6 ป ควรใชตามแพทยสง2. หามใชในโรคตอหน3. หากเกดอาการชพจรเตนเรว มนงง หรอสายตาพรา ใหหยดใชยา
ขอหามใชยานไมควรฉดกบผปวยทมอาการผดปกต ดงตอไปน
- โรคตอหน- โรคลำาไสอดตน- หวใจเตนเรว- ลำาไสใหญขยายตวผดปกต
สวนประกอบ ความเขมขน 2% 20 ml ( ในนำายา 1 ml จะมตวยาละลายอย 20
mg )ขอบงใช
Lidocaine เปนยาชาเฉพาะท ทใชรกษาการเตนผดจงหวะของหวใจหองลาง ( ventricular arrhythmia ) และใชเปนยาเฉพาะทเพอปองกน หรอ บรรเทาความเจบปวดเฉพาะท
ขนาดและวธใช
document.docxdocument.docx 88
ยา Lidocaine ม oral bioavailability ตำา และมระยะเวลาในการออกฤทธสนมาก จงสามารถทจะใหยาในลกษณะ intravenous bolus ได โดยเฉพาะเมอเรมตนการรกษา เพอใหไดการตอบสนองตอยาในทนท ขนาดยาในการ bolus ค อ 1-2 mg/kg ต า ม ด ว ย ก า ร ห ย ด เ ข า ห ล อ ด เ ล อ ด ด ำา อ ย า ง ต อ เ น อ ง ( continuous infusion ) ดวยขนาด 1- 4 mg/min สำาหรบ ventricular arrhythmia
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช
1. ในรายทผปวยเดกออนเพลยมาก ไดรบอาหารไมเพยงพอ หรอผสงอาย ควรลดขนาดของยาใหตำาลง2. ในกรณทผปวยเปนสตรกำาลงตงครรภ ไมควรใชขนาดสง เพราะอาจเปนอนตรายตอทารกในครรภ3. หามฉดเขาหลอดเลอดดำาของผปวย ซงมตบหยอนสมรรถภาพ ทงน เพราะตบเปนอวยวะสำาคญในการกำาจดสารพษของยาน4. ไมควรใหยานแกผปวยทเปนโรค Heart Block หรอโรคทเกยวกบความผดปกตในการนำาผานกระแสประสาทภายในหวใจ หรอในรายทหวใจเตนชากวาปกต หวใจวาย หรอความดนโลหตตำาลง
อาการไมพงประสงค
อาจมอาการมนงง ตาพรามว ออนเพลย ชกและหมดสตได ทำาใหความดนตำา กดการเตนของหวใจ ทำาใหหวใจเตนชา และหยดทำางานได
DMPADMPAสวนประกอบ
Medroxyprogesterone acetate 150 mg ชนดฉด
document.docxdocument.docx 89
ขอบงใชใชเปนยาคมกำาเนด
ขนาดและวธการใชขนาดทใช 150 มลลกรม ฉดเขากลามตรงสะโพก ฉดทก 3 เดอน ลกษณะ
ของยา เปนผลกแขวนลอยสขาว ตกตะกอน เวลาฉดตองเขยา เวลาดดจะเปนฟอง คำาเตอน และขอหามใช 1. หามใชยานกบผปวยโรคหลอดเลอดอดตน และโรคตบ2. ไมควรใชในสตรทมความเสยงตอการเกดหลอดเลอดอดตน เชน มประวตเปนโรคหลอดเลอดอกเสบ โรคอวน เบาหวาน และความดนโลหตสง3. ระมดระวงการใชในสตรทสบบหรโดยเฉพาะสตรทอายมากกวา 35 ป ควรปรกษา แพทยกอนใชยา4. สตรทสงสยหรอกำาลงตงครรภ 5. สตรทยงไมมบตร เนองจากภาวะเจรญพนธจะกลบมาชา และไมแนนอน 6. สตรทมเลอดออกผดปกตโดยไมทราบสาเหต อาการอนไมพงประสงค1. อาจมเลอดออกมากหรอออกนาน พบไมบอยนก สามารถพบแพทยเพอตรวจและบำาบดใหหายได 2. เลอดออกกระปรบกระปรอย พบไดคอนขางบอยในเขมแรกๆ ประมาณ รอยละ 30 ปญหานไมรนแรง แตกกอใหเกดความรำาคาญได ซงเปนสาเหตหนงททำาใหผใชเลกฉดตอ 3. การขาดระด พบไดบอยทสด เนองจากยาคมไปทำาใหเยอบโพรงมดลกฝอและบาง จงไมมประจำาเดอน หลงจากหยดฉดไปแลว 9 - 12 เดอนมดลกกจะกลบคนสภาพเดม 4. อาจมนำาหนกตวเพมขนได เพราะเชอกนวา ฮอรโมนนไปกระตนตอมความอยากอาหาร ทำาใหนำาหนกตวเพมได ดงนนสตรทอวนจงไมแนะนำาใหฉด 5. อาการปวดศรษะ อาจพบไดในบางราย แตไมรนแรงและหายเองได
document.docxdocument.docx 90
Metoclopramide InjectionMetoclopramide Injectionสวนประกอบ
ใน 2 มลลลตร (1 ampule) ประกอบดวยตวยา Metoclopramide 10 มลลกรมขอบงใช
- ปองกนอาการคลนไส อาเจยน ทเกดเนองจากสาเหตตางๆ- ใชในผปวยทมการเคลอนไหวของทางเดนอาหารนอยกวาปกต หรอ
กระเพาะอาหารบบตวนอยกวาปกตขนาดและวธการใช
- ผใหญ ฉดเขากลามเนอหรอหลอดเลอดดำา 10 มลลกรม วนละ 4 คร ง กอนอาหาร 30 นาท และกอนนอน หรอหยอดเขาเสนเลอดดำา 2 มลลกรมตอนำาหนกตว 1 กโลกรม กอนไดรบยาททำาใหเกดอาการอาเจยน 30 นาท อาจใหซ ำาไดทก 2 หรอ 3 ชวโมง
- เดก 6-14 ป ฉดเขาหลอดเลอดดำา 2.5-5 มลลกรม ครงเดยว- เดกตำากวา 6 ป ฉดเขาหลอดเลอดดำา 0.1 มลลกรมตอนำาหนกตว 1 กโลกรม ครงเดยว
คำาเตอน และขอควรระวง1. ควรใชดวยความระมดระวงในหญงมครรภ หญงระยะใหนมบตร เดก
ผสงอาย ผปวยโรคหอบ หด ความดนโลหตสง และโรคตบ2. ยานอาจทำาใหเกดอาการงวงซม จงไมควรขบขยานยนต หรอทำางาน
เกยวกบเครองจกรกล3. เมอใชยารวมกบแอลกอฮอล ยานอนหลบ หรอยากดประสาทสวน
กลางตวอน จะเสรมฤทธกน ทำาใหเกดอาการงวงนอนมากขน4. ระวงการใชยานรวมกบยาอนๆ เชน ยากลม Anticholinergic , ยาท
ทำาใหเกดอาการผดปกตทาง Extrapyramidal และยาแกปวดในกลม Opium
5. การฉดยาเขาหลอดเลอดดำา ตองฉดชาๆ โดยใชเวลาไมนอยกวา 1-2 นาท เน องจากการฉดอยางรวดเรว อาจท ำาใหผ ป วยเกดอาการกระวนกระวายอยางรนแรง ตามดวยอาการงวงนอน
document.docxdocument.docx 91
ขอหามใชหามใชในผปวยทอาจเกดอนตรายจากการทกระเพาะอาหารถกกระตนใหบบ
ตวมากเกนไป เชน ในรายทมเลอดออกในกระเพาะอาหาร ทางเดนอาหารอดตนหรอทะล ผทมประวตเปนโรคลมชก หรอผทแพยาหรอสวนประกอบของยาน
อาการไมพงประสงค- ทองเสย งวงซม และออนเพลย เปนอาการทเกดขนบอย และอาจ
พบความดนโลหตตำา/สง , หวใจเตนเรวผดปกต , เตานมโตในผชาย - อาการผดปกตทาง Extrapyramidal อาจเกดไดกบผปวยทกกลม
และเกดไดแมใชยาในขนาดรกษา แตมกพบบอยในเดกและคนหนมสาว หรอเมอใชยาในขนาดสงเพอปองกนอาการคลนไส อาเจยนจากการใชเคมบำาบดรกษาโรคมะเรง
Sodiumchloride Injection (NormalSodiumchloride Injection (Normal Saline 0.9%)Saline 0.9%)
สวนประกอบ ใน 1,000 มลลลตร มโซเดยม 154 มลลอคววาเลนท , คลอไรด 154
มลลอคววาเลนท ขอบงใช
ใชทดแทนเกลอแรในกรณทรางกายขาดแคลน , สารทดแทนเลอดในกรณทขาดแคลน , ใชลางแผล
ขนาดและวธการใชใชสำาหรบหยดเขากระแสโลหตดำาอยางชาๆ , ใชลางทำาความสะอาดแผล
คำาเตอน และขอควรระวง และขอหามใช- หามใชถาพบวามตะกอน หรอสารละลายขน- กอนแทงเขมทจกยาง ใหทำาความสะอาดจกยางกอนดวยนำายาฆาเชอ
เชน แอลกอฮอล 70%- ยานควรใชภายในระยะเวลา 5 ป นบจากวนผลต- ควรใชยานแบบใชครงเดยวทงขนาดบรรจ ไมควรแบงใชหลายครง
document.docxdocument.docx 92
ยาฉดปองกนบาดทะยก (Tetanus สวนประกอบ ใน 0.5 กรม ประกอบดวย 6 Lf. ของ Purified Tetanus Toxoidขอบงใช ใชเปนวคซนบาดทะยกขนาดและวธใช
ฉดเขากลามเนอ ครงละ 0.5 มลลลตร เรมฉดตงแตอาย 1 เดอนขนไป
ในกรณทไมเคยฉด DTP หรอ dT Vaccine มากอนใหฉด 2 เขม หางกน 1-2 เดอน กระตนตอน 6-12 เดอน และฉดกระตนทก 10 ป สวนในกรณทเปนบาดแผลและเคยฉดวคซนเปน Tetanus อยางเดยวหรอรวมกบตวอนในระยะภายใน 5 ป ไมตองฉดอก แตถาอยในชวง 5-10 ป ใหกระตนอกครง แตในกรณทไมเคยฉดมากอนเลยใหฉด 2 เขม หางกน 1-2 เดอน กระตนตอน 6-12 เดอน และทก 10 ป นอกจากนตองให Antitoxin ไปพรอมกบเขมแรกดวย
คำาแนะนำา และขอควรระวงปกตภมคมกนตอบาดทะยกทเกดจากวคซนจะเกดไดสง และอยนานในระดบปองกนทเทากบ 0.01 IU/ml. จงควรระวง Arthus Reaction อนเนองมาจากทเคยไดรบวคซนมากอนแลวหลายครง ทำาใหระดบ Antibody สงและเมอฉดวคซนซำาอกกจะเกด Ag-Ab Interaction ภมคมกนจะเกดภายใน 2 สปดาหหลงจากการฉดวคซนเขมแรก และเมอฉดครบตามกำาหนดจะมภมคมกนสงกวาระดบทถอวาปองกนโรคได
อาการขางเคยงผนแดงบรเวณผวหนง
document.docxdocument.docx 93
บญชรายการยาสถานอนามยบญชรายการยาสถานอนามย จงหวดขอนแกนจงหวดขอนแกน
ยาใชภายนอกยาใชภายนอกหนา
Alcohol 70% Solution …………………………………………………………..Antazoline, Tetryzoline Eye Drop ( Hista-Oph )
.............................................Aromatic Ammonia Spirit ……………………………………………………Betamethasone Cream …………………………………………………………Calamide Lotion ……………………………………………………………….Clotrimazole Cream ……………………………………..……………………. Chloramphenicol Eye Ointment ………………………..…………………..Chloramphenicol Eye Drop ………………………………………………….Iodine Povidone Solution ………….……………………..…………………..Methylsalicylate Ointment ………………………………..………………….Prednisolone Cream ……………………………………………………………1% Silver sulfadiazine…………………….................................……………........ Sodium Chloride irrigate………………………...............................…………… 1% Triamcinolone acetonide……………………………………………………
document.docxdocument.docx 94
Antazoline, Tetryzoline Eye
Drop
Alcohol 70% SolutionAlcohol 70% Solutionสวนประกอบ
ใน 100 มลลลตร ประกอบดวยตวยา Ethyl Alcohol 70 มลลลตรขอบงใช
ใชฆาเชอบนผวหนงกอนการฉดยา ผาตดเลกๆ ใชฆาเชอบนผวหนงกอนเจาะเลอด และใชทำาความสะอาดแผลและเครองมอ
ขนาดและวธการใชใชสำาลชบทำาความสะอาดบาดแผล ผวหนง เชดลางเครองมอ
สวนประกอบ ( Hista-Oph )ในยาหยอดตาปราศจากเชอ ประกอบดวย
Antazoline hydrochloride BP 0.05%Tetryzoline hydrochloride USP 0.04%Benzalkonium chloride 0.01%
ขอบงใชบรรเทาอาการตาแดง คนตา หรอ เคองตา เนองจากการแพฝน หรอแพสงตางๆ บรรเทาอาการอกเสบของเยอบตาขาว อนเนองมาจากการแพละอองฟาง และแพอากาศ
ขนาดและวธการใชใชหยอดตาคร งละ 1-2 หยด วนละ 3-4 คร ง หรอตามคำาสงแพทย
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช1. หามใชในผทแพสารทเปนสวนประกอบของยาน
document.docxdocument.docx 95
2. ยาตานฮสตามน อาจทำาใหรมานตาขยาย จงควรระวงการใชยานในคนทเปนโรคตอหนชนดมมปด
3. ยาตานฮสตามน อาจทำาใหแพและมผนขนตามผวหนงได และผทแพยาตานฮสตามนชนดหนง กอาจจะแพยาตานฮสตามนอนๆดวย
อาการไมพงประสงค1. อาจทำาใหเกดอาการแสบตาเลกนอยชวขณะหลงจากการหยอด
ตา2. อาการปวดศรษะ งวงนอน และหวใจเตนเรว อาจเกดขนไดบาง
ราย หรอในเดกทารก
Aromatic Ammonia SpiritAromatic Ammonia Spiritสวนประกอบประกอบดวยรอยละ 1.7 – 2.1 ของแอมโมเนยทงหมด และรอยละ 3.5 – 4.5 ของแอมโมเนยม คารโบเนต (NH4)2CO3)ขอบงใช
ใชดมแกอาการวงเวยน หนามด หรอทาผวหนงแกพษแมลงกดตอย หรอถกพชมพษ
ขนาดและวธการใชใชชบสำาลดม หรอใชทา
Betamethasone CreamBetamethasone Creamสวนประกอบ
ในเน อครม 5 กรม ประกอบดวยตวยา Betamethasone 1 มลลกรมขอบงใช
รกษาโรคผวหนงทเกดจากการแพตางๆ และโรคผวหนงทมอาการอกเสบเรอรง ผวหนงมลกษณะนน และคนอยตลอดเวลา
ขนาดและวธการใชทาบางๆ บรเวณทเปน วนละ 3-4 ครง
document.docxdocument.docx 96
คำาเตอนเปนยาใชภายนอก หามรบประทาน
Calamide LotionCalamide Lotionสวนประกอบ ใน 100 มลลลตร ประกอบดวยตวยา Calamide Lotion 15 กรม
Zinc Oxide 5 กรมLiquefied Phenol 0.05
มลลลตรขอบงใช
ทาแกผดผน คน และโรคผวหนงตางๆ บางชนดขนาดและวธการใช
ทาบรเวณทเปน วนละ 2 - 3 ครงคำาเตอน
- เปนยาใชภายนอก หามรบประทาน- เขยาขวดกอนใชยาทกครง
Clotrimazole CreamClotrimazole Creamสวนประกอบ
ในเนอครม 100 กรม ประกอบดวยตวยา Clotrimazole 1 กรม
ขอบงใชรกษาโรคผวหนงจำาพวกกลาก และเกลอนซงเกดจากเชอรา ซงอาจเปนสาเหตของโรค
- โรคนำากดเทา (ฮองกงฟต)- เนอเยอรอบๆ หรอขางเลบเปนหนอง (เนองจากเชอรา)- เชอราบนผวหนงตามขอพบ ขาหนบ หรอรกแรทเกดจากเชอรา
ขนาดและวธการใชทาบางๆ บรเวณทเปน วนละ 2-3 ครง โดยลางผวหนงบรเวณทเปนใหสะอาดกอน และเมออาการดขนแลว อาจตองใหยาตออก 2 สปดาห เพอปองกนการตดเชออก
document.docxdocument.docx 97
คำาเตอนเปนยาใชภายนอก หามรบประทาน
Chloramphenicol Eye OintmentChloramphenicol Eye Ointmentสวนประกอบ
ใน 100 กรม ประกอบดวยตวยา Chloramphenicol 1 กรมขอบงใช
ใชในผปวยทเปลอกตาอกเสบ เยอลกตาอกเสบ และการเกดโรคแทรกซอนของกระจกตา กระจกตาคอรเนยอกเสบ และเปนแผล
ขนาดและวธการใชปายตา วนละ 2 ครง เชา และกอนนอน หรอตามแพทยสง
คำาเตอน1. เปนยาใชภายนอก หามรบประทาน2. หามใชในผปวยทแพยา หรอสวนประกอบของยาน3. ยานอาจทำาใหเกดอนตรายถงตายได ใหใชตามแพทยสงโดยเครงครด4. เกบทอณหภมไมเกน 25 องศาเซลเซยส (เกบในตเยนชองธรรมดา)
คำาแนะนำาการใชยาข)ผ)งปายตา1. ลางมอใหสะอาดและเชดใหแหง2. นอนหรอเอนศรษะไปดานหลง ดงเปลอกตาดานลางลง3. บบยาเลกนอย ประมาณ 1 สวน 4 ปายลงในเปลอกตาดานลาง ระวง
อยาใหปลายหลอดแตะกบตา4. ปดตาเบาๆ และกลอกตาไป-มาทกทาง5. หากตองใชยาหยอดตารวมกบยาปายตา ควรใชยาหยอดตากอน
ประมาณ 5 นาท จงใชยาปายตา
Chloramphenicol Eye DropChloramphenicol Eye Drop
สวนประกอบใน 1 มลล ล ตร ประกอบด วยต วยา Chloramphenicol 5
มลลกรม (0.5%)
ขอบงใชใชหยอดตารกษาโรคตาแดง ตาอกเสบ เปลอกตาอกเสบ กระจกตาอกเสบ ตอมนำาตาอกเสบ และใชในรายทเปนแผลในตา
document.docxdocument.docx 98
ขนาดและวธการใชใชหยอดตาครงละ 2-3 หยด วนละ 4-5 ครง
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช1. เปนยาใชภายนอก หามรบประทาน2. หามใชในผทแพยา หรอสวนประกอบของยาน3. เกบทอณหภมไมเกน 25 องศาเซลเซยส (เกบในตเยนชองธรรมดา)4. เวลาหยอดตา ระวงอยาใหปลายหลอดหยดแตะ หรอสมผสสงอนใด
เชน นวมอ ตา ขนตา หนงตา หรออนๆ เพราะจะทำาใหสงสกปรกหรอเชอโรคตดเขาไปในขวดยาได และเมอใชหยอดตาเสรจแลวใหปดฝาขวดทนท
5. ไมใชยาเกน 1 เดอน หลงจากเปดฝาแลว6. หามใชในทารกอายตำากวา 6 เดอน และผปวยทอยในภาวะถกกด
ไขกระดก7. ยานอาจทำาใหเกดอนตรายถงตายได ใหใชตามแพทยสงโดยเครงครด
คำาแนะนำาในการใชยาหยอดตา1. ลางมอใหสะอาดและเชดใหแหง จากนนนงหรอนอนแหงนหนา ดงหนง
ตาลางลงใหเปนกระพง2. หยอดยา 1-2 หยด ลงในแองกระพงตาลาง ระวงอยาใหปลายหลอด
สมผสกบตา3. หลบตานงนาน 1 นาท อยากระพรบตา4. ปดฝาขวดยาใหสนททกครงหลงใชยา5. หากตองใชยาหยอดตารวมกนมากกวา 1 ตว ใหหยอดยาตวใดกอน
กได โดยหยอดหางกน 5 นาท6. หากใชยาหยอดตารวมกบยาปายตา ใหใชยาหยอดตากอน
จงใชยาปาย
Iodine Povidone SolutionIodine Povidone Solutionสวนประกอบ
ใน 100 มลลลตร ประกอบดวยตวยา Iodine 10 กรมขอบงใช
document.docxdocument.docx 99
- ใชเปนยาระงบเชอ เพอทำาความสะอาดผวหนงกอนการผาตดทงผวหนง และเยอเมอก- ใชใสบาดแผลเพอฆาเชอ
นาดและวธการใช ใช Iodine Povodone solution 7.5% หรอ 10% สำาหรบใสบาดแผล หรอทำาความสะอาดผวหนงกอนการผาตดคำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช
- หามใชในผทมประวตแพยาน- ควรหลกเลยงการใชยานในหญงมครรภ และหญงใหนมบตร- เมอใชกบเยอเมอกเปนเวลานาน ควรระวงการดดซมยาเขาสรางกาย
และไมควรใชในความแรงสง- ไมควรใชกบเครองมอทเปนโลหะ เนองจาก Iodine จะกดกรอนโลหะ
ได
Methylsalicylate OintmentMethylsalicylate Ointment
สวนประกอบ1. สตรข ผ งน ำามนระก ำา ใน 100 กรม ประกอบด วยต วยา
Methylsalicylate 25 กรม2. สตรข ผ งแก ปวดบวม ใน 100 กรม ประกอบด วยต วยา
Methylsalicylate 50 กรม
ขอบงใชใชทาภายนอกเพอบรรเทาอาการปวดเอว ปวดหลง ปวดขา และปวดเมอยกลามเนอทวไป
ขนาดและวธการใชใชในรปขผง 25-50% ทาถเบาๆ ภายนอกเฉพาะท เมอมอาการปวดหรอตามแพทยสง
คำาเตอน ขอควรระวง และขอหามใช- ยาใชภายนอก หามรบประทาน- เกบไวในทอณหภมไมเกน 25 องศาเซลเซยส
อาการทไมพงประสงค
document.docxdocument.docx 100
เนองจาก Methylsalicylate สามารถดดซมเขาสผวหนงไดถาใชในปรมาณมากๆ หรอทาบรเวณกวาง อาจเกดพษทาง Systemic ได อาการพษทพบไดแก คลนไส อาเจยน มนงง ทองรวง หายใจลกและถ หลบใน และอาการทางจต
Prednisolone CreamPrednisolone Cream
สวนประกอบในเนอครม 5 กรม ประกอบดวยตวยา Prednisoline 5 มลลกรม
ขอบงใชรกษาโรคผวหนงทเกดจากการแพตางๆ อาการคน และอาการอกเสบของผวหนง
ขนาดและวธการใชทาบางๆ บรเวณทเปน วนละ 3-4 ครง
คำาเตอนเปนยาใชภายนอก หามรบประทาน
Silverderm CreamSilverderm Creamสวนประกอบ
ความเขมขน 1% Silver sulfadiazine บรรจหลอดละ 50 กรม
ขอบงใชSilver sulfadiazine มฤทธทางยาเปน ฆาเชอแบคทเรย ฆาชอรา ยาทใช
ในรปแบบยาทาภายนอกใชไดทงเพอปองกน และรกษาผวหนงตดเชอบรเวณผวหนงโดนไฟไหม นำารอนลวก
ขนาด และวธใชทาผวหนงบรเวณทเปน (ความหนา 3-5 มม.) วนละ 1 ครง
คำาเตอน ขอหามใช และขอควรระวง
document.docxdocument.docx 101
1. กอนใชควรแจงแพทยใหทราบวา ทานเปนโรคหอบหด หรอแพยากลม Sulfas
2. หามใชในผปวยทารกแรกเกด และหญงมครรภใกลคลอด3. ระวงการใชในผปวยโรคตบ โรคไต ผปวย G6PD
0.1% Triamcinolone Acetonide0.1% Triamcinolone Acetonideสวนประกอบ
รปแบบยาครม ในยาปรมาณ 100 กรม จะม Triamcinolone acetonide 1 กรม
ขอบงใชเปนยากลม Topical corticosteroids preparations ระดบความแรง
Medium potencyใชสำาหรบทาผวหนงแกแพ คน ลดอาการอกเสบของผวหนง
ขนาด และวธใชใชทาบรเวณทเปนวนละ 1-2 ครง
คำาเตอน ขอหามใช และขอควรระวง- ยานเปนยากลม Topical corticosteroids preparations ไมควร
ใชตดตอกกนเปนเวลานาน- หามใชบรเวณทเปนผดหนงออน เชน ใบหนา ผวหนงทารก เปนตน
Whitfield OintmentWhitfield Ointment
สวนประกอบในสตรตำารบ ประกอบดวยตวยาสำาคญ คอ
Benzoic acid 6.0% w/wSalicylic acid 3.0% w/w
ขอบงใชรกษากลาก เกลอน และโรคนำากดเทา
ขนาดและวธการใช document.docxdocument.docx 102
ทาบางๆ บรเวณทเปน วนละ 2-3 ครง
คำาเตอน- เปนยาใชภายนอก หามรบประทาน- หากเกดอาการระคายเคองตอผวหนง ใหหยดใชยา
บญชรายการยาสถานอนามยบญชรายการยาสถานอนามย จงหวดขอนแกนจงหวดขอนแกน
ยาสมนไพรยาสมนไพร หนา
ข ม )น ช น .................................................................. ....................................................... ข )ผ )ง ไ พ ล .......................................................................................................... ..............ช า ช ง ช ม เ ห ด เ ท ศ ........................................................................................... ..................พ ญ า ย อ ....................................................................................................... .....................
document.docxdocument.docx 103
ฟ า ท ะ ล า ย โ จ ร ............................................................................................ .....................ม ะ แ ว ง ....................................................................................................... .....................เ จ ล ว า น ห า ง จ ร ะ เ ข ...................................... ....................................................................
ขม)นชนขม)นชน ชอยา
ขมนชน (Curcuma longa L. , Curcuma domestica Valeton (ชอพอง))รปแบบและความแรง
ยาแคปซล ทมผงเหงาขมนชนแหง 250 มลลกรมขอบงใช
บรรเทาอาการแนนจกเสยดขนาดและวธใช
รบประทานครงละ 2 - 4 แคปซล (500 มลลกรม - 1 กรม) วนละ 4 ครง หลงอาหารและกอนนอน
document.docxdocument.docx 104
ข)ผ)งไพล
ขอหามใช หามใชในผททอนำาดอดตน ผทไวตอยาน ผปวยโรคนวควรปรกษาแพทยกอน
ใชยาขอควรระวง
- ควรระมดระวงการใชในหญงมครรภ ยกเวนภายใตการดแลของแพทย- ควรระวงการใชในเดก เนองจากยงไมมขอมลดานประสทธผลและความ
ปลอดภยอาการไมพงประสงค
ผวหนงอกเสบจากการแพ
ชอยา ไพล (Zingiber montanum (Koenig) Link ex Dietr.,Zingiber
cassumunar Roxb. (ชอพอง))รปแบบและความแรง
ครม (นำามนไพล 14%)ขอบงใช
บรรเทาอาการบวม ฟกชำา เคลดยอกขนาดและวธใช
ทาและถเบาๆ บรเวณทมอาการวนละ 2 - 3 ครงขอหามใช
- หามทาบรเวณขอบตาและเนอเยอออน- หามทาบรเวณผวหนงทมบาดแผลหรอมแผลเปด
ขอควรระวง ไมแนะนำาใหใชกบสตรมครรภ หรอระหวางใหนมบตรและกบเดกเลก
ชาชงชาชงชมเหดเทศชมเหดเทศ
ชอยา ชมเหดเทศ (Senna alata (L.) Roxb. , Cassia alata L. (ชอพอง))
รปแบบและความแรง
document.docxdocument.docx 105
ยาผง ทมใบชมเหดเทศแหง ซองละ 3 กรมขอบงใช
บรรเทาอาการทองผกขนาดและวธใช
รบประทานครงละ 1 - 2 ซอง (3 - 6 กรม) ชงในนำาเดอด 120 มลลลตร นาน 10 นาท
วนละ 1 ครง กอนนอนขอหามใช
ผปวยทมภาวะทางเดนอาหารอดตน (Gastrointestinal obstruction)ขอควรระวง
-ระมดระวงการใชในเดกอายตำากวา 12 ป หรอในผปวย inflammatory bowel disease
- การรบประทานยาในขนาดสงอาจทำาใหเกดไตอกเสบ (nephritis)- ไมควรใชตดตอกนเปนเวลานาน เพราะจะทำาใหทองเสย ซงสงผลใหมการสญเสยนำาและเกลอแรมากเกนไปโดยเฉพาะโปแตสเซยม
พญายอพญายอ
ชอยา พญายอ (Clinacanthus nutans (Burm. f.) Lindau.)
รปแบบและความแรง ครม ทมสารสกดพญายอ 4-5% สารละลาย (สำาหรบปายปาก) ทมสารสกดพญายอในกลเซอรน 2.5 – 4%โลชน ทมสารสกดพญายอ 1.25%
ขอบงใช 1. ครม บรรเทาอาการของ เรมและงสวด2. ยาปายปาก รกษาแผลในปาก (aphthous ulcer)3. โลชน บรรเทาอาการ ผดผนคน ลมพษ ตมคน
ขนาดและวธใช ทาบรเวณทมอาการ วนละ 5 ครง
มะแวงมะแวง
document.docxdocument.docx 106
ชอยา ยาอมมะแวง
ขอบงใช บรรเทาอาการไอ มเสมหะ ทำาใหชมคอ ชวยขบเสมหะ
ขนาดและวธใชอมครงละ 3-5 เมด เมอมอาการไอ
ขอควรระวง - ไมควรใชตดตอกนนานเกน 15 วน หากอาการไมดขนควรปรกษาแพทย- ในผปวยทตองจำากดการใชเกลอไมควรใชนำามะนาวแทรกเกลอ
เจลวานหางจระเขเจลวานหางจระเข
ชอยาวานหางจระเข (Aloe vera L. Burm. f. , Aloe barbadensis Mill
(ชอพอง))รปแบบและความแรง
เจล (วนวานหางจระเข 87.4 %)ขอบงใช
รกษาแผลไฟไหม นำารอนลวก และทาใหความชมชนแกผวหนงขนาดและวธใช
ทาบรเวณทถกไฟไหม นำารอนลวก วนละ 2-3 ครง หรอตามแพทยสง
document.docxdocument.docx 107
ภาคผนวกภาคผนวก
ยาทหามใชในหญงมครรภยาทหามใชในหญงมครรภยาทควรหลกเลยงในระยะทใหนมบตรยาทควรหลกเลยงในระยะทใหนมบตร
Drug InteractionDrug Interactionยาทควรหลกเลยงยาทควรหลกเลยงในผปวย ธาลสซเมยยาทควรหลกเลยงยาทควรหลกเลยงในผปวย G 6 PDยาทควรเฝาระวงในผปวย wafarin
ภาคผนวกภาคผนวกตารางท 1 ยาทหามใชในหญงมครรภ1. ยาททำาใหทารกในครรภพการแนนอน
ชอยา ผลเสยตอเดกแอลกอฮอล หรอแมทเปนโรคพษสราเรอรง
ทำาใหเกดการแทงไดมากและเดกมโอกาสตายระหวางคลอดเพมขน เดกในครรภจะมความพการ
document.docxdocument.docx 108
ยากนชกพวก ฮยแดนโตอน (Hydantoin) เชน ไดแลนตน (Dilantin) และฟนยโดอน (Phenytoin)
เ อ ส โ ต ร เ จ น (Estrogen) เชน ไดเอธล สตลเบสตรอล (Diethylstillbestrol)
ปรอท (อาจเกดจากการสะสมของสารปรอททมในอาหาร)
ของศรษะ หนา แขน ขาและหวใจ การเจรญเตบโตในครรภชาผดปกตอาจเปนเดกปญญาออนและเมอคลอดออกมาเดกอาจมอาการขาดเหลา
จะทำาใหการเจรญเตบโตของทงรางกายและจตใจชากวาปกตมความผดปกตของศรษะ และหนา รวมทงแขน ขา โดยเฉพาะเลบและปลายนวฝอ ซง 30% ของแมทกนยาเหลาน จะเปนลกทมอาการดงกลาว
แมทไดรบยานเพอปองกนการแทงในระยะตงครรภ 3 เดอนแรก ลกทเปนผหญงเมอโตจนอาย 13-24 ป จะเกดเนองอกและมะเรงปากมดลกและชองคลอดเพมมากขน
ทำาใหเกดการแทง ลกชายในทองหรอตายหลงคลอดเพมมากขน หรอลกเกดมามความพการทางสมองหรอโรคทางสมองอน ๆ
2. ยาทอาจทำาใหเดกในครรภพการชอยา ผลเสยตอเดก
แอนตฮ สตามนหรอยาแกแพ ก ล ม ป เ ป อ ร า ซ น (Piperazine) และกลมซยคลซน (Cyclizine) บหร
ว ค ซ นพ ว ก ท ป อ ง ก น ฝ ด า ษ คางทม หด และหดเยอรมน
แ อ ม เ ฟ ต า ม น (Amphetamine)
ยาร กษา โรคเบาหวาน เ ช น อนซล น หรอ พวกซลโฟนลย
ทำาใหเกดความพการแตกำาเนดในหน ในคนยงไมมรายงาน แตกไมควรใชยากลมดงกลาวในหญงมครรภ แมทสบบหร มาก จะทำาใหแทง และคลอดกอนกำาหนด ลกทออกมาตวเลก บางครงอาจทำาใหเกดความพการทรนแรงได
แมจะพบวามอนตรายตอเดกนอย แตถาหญงแตงงานทยงไมตงครรภ จะตองคมกำาเนด 3 เดอน หลงจากไดวคซนเหลาน โดยเฉพาะวคซนปองกนหดเยอรมนและวคซน บางอยางอาจทำาใหมโอกาสแทงสงขน
ทำาใหเดกในครรภมโอกาสพการตงแตกำาเนด โดยเฉพาะทเกยวกบระบบหลอดเลอดและหวใจทาง
document.docxdocument.docx 109
ชอยา ผลเสยตอเดกเรย (Sulfonylurea)
ยาตานการแขงตวของเลอด (Anticoagulants) เชน เฟนนไดโอน(Phenindione)อนด า น ด โ อ น (Indanidione) และค (Coumarin)
สเต ยรอยต (Steroid) เชน เพรดนโซโลน
ฟ โ ร ซ ไ ม ด (Furosemide) เป น ลาซกซ (Lasix) ยาขบป ส สาว ะ ล เ ธ ย มค าร โ บ เน ท (Lithium carbonate)
วตามน เอ และบ
วตามน ซ
วตามน ด
วตามน เค โดยเฉพาะวตามน เค 3 เชนมานาดน (Manadine)
ยาคมกำาเนดชนดกน
เดนนำาด
ถาแมใชในจำานวนทมากเกนไป จนเกดอาการชอคหรอนำาตาลในเลอดตำามาก จะทำาใหเกดพการแตกำาเนดได
ในระยะ 3 เดอนแรกของการตงครรภ ไมควรใชยาพวกน เพราะอาจทำาใหเกดความพการ เชน การเจรญของจมกนอยลงแตยงไมมขอยนยนแนนอน นอกจากนยาบางกลมอาจไปทำาใหเดกในครรภ หรอเดกแรกคลอดมเลอดออก
ทำาใหโอกาสแทงเพมมากขน หรอเดกในครรภมความพการแตกำาเนด เชน เพดานโหว
ในสตวทดลองทำาใหเกดความพการแตกำาเนด โดยเฉพาะเสนเลอดและหวใจ ยาพวกนหามใชในคนตงครรภ 3 เดอนแรก
ถาใชปรมาณมากจะเกดความพการของไต และระบบขบถายปสสาวะ ระบบประสาทแตกำาเนด ไมควรใหมากกวาจำานวนทแพทยสง
ถาใหมากเกนไป จะทำาใหเดกในครรภคลอดออกมาแลวเปนโรคเลอดออกตามไรฟน หรอทเรยกวา โรคลกปดลกเปด ในบางรายอาจทำาใหเดกในครรภมโอกาสพการตงแตเกด
ถาไมไดรบมากเกนไป จะทำาใหเกดความผดปกตใ น ร ะ บ บ ห ล อ ด เ ล อ ด ข อ ง ท า ร ก แ ล ะ อ า จปญญาออนได
ถาใหก อนคลอดจะเกดเลอดออกในเดกแรกคลอด ทำาใหเกดอาการซด และเหลองมาก
document.docxdocument.docx 110
ชอยา ผลเสยตอเดก
อาจพบความพการของหลอดเลอดใหญและแขนขากดในทารกไดมากกวาปกตเลกนอย
3. ยาทมพษตอเดกในครรภชอยา ผลเสยตอเดกแอสไพรน (Aspirin) และซาลซยเลท(Salicylate)
พาราเซตามอล
ค ล อ แ ร ม เ ฟ น ค อ ล (Chloramphenicol)
เ ต ต ร า ซ ย ค ล น (Tetracycline)
อ ะ ม โ น ก ล ย โ ค ไ ย ด (Aminoglycoside) เชน สเตรปโตมยซน, กานามยซน และ เจนตามยซน , ซล โฟนาไมด (Sulfonamides)
เ ม โ ป ร บ า เ ม ท (Meprobamate)ยา เสพ ต ด ไ ด แ ก เ ฮ โ ร อ น มอรฟน
ถาแมกนยาเมอใกลคลอด อาจไปยบยงการทำางานของเกลดเลอดของเดกในครรภ ทำาใหเลอดออกและเลอดแขงตวชาลง ถาแมกนยานหรอยาทม สารประกอบเปนตวยานอยตงแตระยะ 3 เดอนแรก จะทำาใหคลอดเกนกำาหนด เพมอตราการตายในทองและอาจมความผดปกต ตงแตกำาเกดไดหลายอยางถาแมกนยานขนาดสงในระยะใกลคลอด จะมพษตอตบของเดกในครรภ
ไมพบวาทำาใหเกดความพการแตกำาเนด ถาใหยานแกแมขณะคลอด อาจทำาใหเดกในครรภเกดอาการเกรย ซนโดรม
ถาใชในหญงมครรภทอยในระหวาง 6-8 เดอน หลงการตงครรภยานจะไปจบก บแคลเซยมทกระดกและฟนของเดกในครรภ ทำาใหฟนของดกมสเหลอง สนำาตาลไปตลอดชวต และยงทำาใหการเจรญของกระดกและสมองของเดกเหลานผ ดปกตไปดวย
ทำาใหประสาทเกยวกบการไดยนเสยไปบางสวน หรออาจรนแรงถงขนาดทำาใหเดกแรกเกดหหนวกได ถาหญงมครรภไดรบในระยะใกลคลอด เดกแรกเกดมโอกาสทจะมอาการตวเหลอง เพราะปรมาณบลรบนในเลอดสง และซมผานเขาไปในสมองบางสวนทำาใหสมองเสอม ชก
document.docxdocument.docx 111
ชอยา ผลเสยตอเดก
ฟ โ น บ า ร บ ต อ ล (Phenobarbital), บารบตเรท (Barbiturate)
ไดอะซแพม (Diazepam)
ยารกษาเบาหวานชนดคลอร โ ป ร ป า ไ ม ด (Chlorpropamide)
ไ อ โ อ ด น (Radioactive I131)
ไอโอไดด (Iodides) ซ งมกผสมอยในพวกยาแก ไอขบเสมหะ
ย า ช า เ ฉ พ า ะ ท (Local anesthetics)
แอมโมเนย คลอไรด
ควนน (Quinine)
ยาขบปสสาวะพวกไธอาไซด (Thiazide diuretic)
รเซอรปน (Reserpine)
ยาตานอกเสบทไมใชสเตยรอย
การเจรญเตบโตของเดกชาลง ถาใหในระยะใกลคลอดจะกดการหายใจของเดกแรกเกด แมทตดยาเสพตด จะมโอกาสแทงงายหรองออกมาตวเลกและอาจมอาการขาดยา คอกระวนกระวาย อาเจยน มอเทาสน รองเสยงแหลม ชก
ถาแมกนยานในขนาดสงในระยะใกลคลอดมกทำาใหเดกในครรภหายใจไมสะดวก เนองจากยานมผลไปกดศนยการหายใจ และยามผลตอการแขงตวของเลอด อาจทำาใหมเลอดออกในเดกแรกเกด
ถาใชในระยะใกลคลอด เดกแรกเกดจะมกลามเนอออนแรง ตวเยน ละอาจแสดงอาการขาดยา หลงคลอด
ทำาใหเดกแรกเกดมนำาตาลในเลอดตำา
ถาใหไอโอดนกมมนตภาพ I131 ในหญงมครรภเกน 14 อาทตยจะทำาใหสารนไปสะสมอยในตอมธยรอยดของลกได ทำาใหเกดภาวะขาดสารธยรอยด
ถาใหหลงตงครรภ 14 อาทตย อาจเกดคอพอก มการเจรญเต บของสมองชา และบางคร งคอพอกอาจใหญ มากจนกดหลอดลมหรอหลอดอาหาร
ถาใชยานมากเกนไป พบวา 25% ของเดกแรกคลอด จะมหวใจเตนชาลง และอาจมผลทำาใหเดกในครรภเกดหวใจเตนชา หรอเดกแรกคลอดหยดหายใจ หรอชก
ถาแมใชในปรมาณมาก และในระยะใกลคลอดเดก
document.docxdocument.docx 112
ชอยา ผลเสยตอเดกด เชน นาโปรเซน
บ ร อ ม เ ฟ น ร า ม น (Brompheniramine)
อ ะ ม โ น ฟ ล ล น (Aminophylline) และ ท โอฟลลน (Theophylline)
ยาลดกรด (Antacids)
แรกเกดภาวะในรางกาย จะเปนกรด
เกดแทงได มพษตอห และหอาจหนวกในเดกแรกคลอด
ปรมาตรของพลาสมา และเลอดทไปยงรก อาจทำาใหเดกแรกเกดมเกลดเลอดนอยลง
ถาใชในระยะใกลคลอด จะท ำาใหเดกแรกเกดมอาการคดจมก ตวเยน หวใจเต นชา ตวอ อนปวกเปยก
จะทำาใหเกดการยบยงการทำางานของเกลดเลอดเหมอนแอสไพรนจงไมควรใหในหญงมครรภ
ถาแมกนยานในระยะ 3 เดอนแรกอาจทำาใหเดกในครรภพการ
อาจทำาใหเดกแรกเกดมภาะหวใจเตนเรว รองกวน ตวสน หรออาเจยน อาการมกปรากฏในชวง 6-48 ชวโมง ภายหลงคลอด
ถาแมกนยานขนาดสง ๆ ตดตอกนเปนประจ ำา อาจทำาใหเดกแรกเกด มปรมาณแคลเซยม และแมกนเซยมในเลอดสงจนเกดอาการชกกระตกได
4. ยาททำาใหเกดอนตรายตอแมชอยา ผลเสยตอเดก
แอสไพรนและยาตานอกเสบทไมใชสเตยรอยด เตตราซยคลน
ไ น โ ต ร ฟ แ ร น โ ต อ น (Nitrofurantoin)
ยาแกปวดทเปนยาเสพตด
จะทำาใหคลอดเกนกำาหนดและคลอดยาก ถาใหในปรมาณทสงมาก จะเกดการท ำาลายตบอยางรนแรง
ทำาใหตบอกเสบ ซด
จะทำาใหเกดอาการทองอด และเพมโอกาสทจะเกด
document.docxdocument.docx 113
ชอยา ผลเสยตอเดกอนตรายในระยะคลอดบตร
ตารางท 2 ยาทควรหลกเลยงในระยะทใหนมบตร
ชอยา ผลเสยตอเดกแอลกอฮอล
บหร
แอสไพรน
เฟนลบวตาโซน
แอมพซลน
ซลฟา
เตตราซยคลน
คลอแรมเฟนคอล
เ ม โ ท ร น ด า โ ซ ล (Metronidazole)
โ น โ ว ไ บ โ อ ซ น (Novobiocin)
เพนซลลน
สเตรปโตมยซน
ไ น โ ต ร ฟ แ ร น โ ต อ น (Nitrofurantoin)
กรดนาลดซค (Nalidixic
ถาแมตดเหลาจะมผลตอสมองของเดก ซ งก ำาลงเจรญเตบโตไปจนอาย 8 เดอน
แมทสบบหร มากกวาวนละซอง จะทำาใหเกดปญหาตอทางเดนอาหารในเดก
ทำาใหเดกมเลดออกงาย (โดยเฉพาะถาแมขาดวตามนเค) และบางครงทำาใหเกดอาการผนคนในลก
ทำาใหเกดโรคเกยวกบเลอด
ทำาใหทองเดนหรอตดเชอได
ทำาใหเกดโรคโลหตจางจากเมดเลอดแดงแตก ในเดกทมภาวะขาดเอนไซม G-6-PD และเกดอาการตวเหลองได
อาจทำาใหเกดผลเสยตอกระดกและฟน
กดการทำางานของไขกระดก ถาแมไดรบยานควรงดการใหนมลก
อาจทำาใหเกดอาการทองเดนหรอเกดมะเรงในเดก ถาจำาเปนตองใช ควรหยดนมแมชวคราว 12-24 ชวโมงหลงใชยาแตละครง
อาจทำาใหตวเหลองเกดอาการดซาน
อาจไปกระตนใหเกดโรคภมแพในลกได
ในแมทเปนโรคไต ความเขมขนในรางกายอาจสงจนท ำาอนตรายแกประสาทหได
document.docxdocument.docx 114
ชอยา ผลเสยตอเดกacid)
ค โ ต ร โ ค น โ ซ ล (Ketoconazole)
ยารกษาโรคเบาหวาน
โ ป ร ป ร า โ น ล อ ล (Propranolol)
ยาเสพตดพวกเฮโรอน
พน ยโตอนหรอไดแลนตน
ไ ด อ ะ ซ แ พ ม (Diazepam)
บารบตเรท และ คลอโรฟอรม (Chloroform)ค ล อ ร อ ล ฮ ย เ ด ร ท (Chloral hydrate)
ไ พ ร ม โ ด น (Primidone)
ยารกษาโรคจตเชน พวกลเธยม(Lithium)ยาขบปสสาวะ
ไ ซ เ ม ต ด น (Cimetidine)
ยาถาย, ยาสำาหรบทางเดนอาหาร
ยาฮอรโมน เชน เอสโตร
ทำาใหเกดเมดเลอดแตกในเดกทขาดเอนไซม G-6-PD
เกดภาวะเลอดจากเมดเลอดแดงแตก
อาจทำาใหเกดภาวะบลรบนมากเกนไปในเลอดหลงใชยาควรงดใหนมบตร 48-72 ชวโมง
ทำาใหระดบนำาตาลในเลอดตำา
ทำาใหหลอดลมตบ หวใจเตนชา ความดนตำา หวใจลมเหลวนำาตาลในเลอดตำา
ทำาใหเกดตด เกดอาการพษเนองจากการขาดยา
เดกอาจเกดอาการเขยวจากการทมแมทฮโมโกลบนในเลอดมาก
ถาแมใหยานมาก ควรงดใหนมลก เพราะจะทำาใหเดกงวงซมและนำาหนกตวลดลง
ทำาใหเดกซม งวงนอน
เดกอาจหลบลกมาก สมองถกกด
กดสมองของเดก
เดกอาจเกดอาการตวเยน ตวออนปวกเปยก ตวเขยว
ลดจำานวนนำานม
หามใชในระยะใหนมบตร
ทำาใหเดกถายมากขน
ทำาใหนมหยดไหล หรอมนอยลง
document.docxdocument.docx 115
ชอยา ผลเสยตอเดกเจน , โปรเจสเตอโรน หรอ แอนโดรเจน
ธโอฟลลน
สารปรอท
โบรไมด (Bromide)
นโคตน (Nicotin)
ไอโอไดด (Iodide)
ร เ ซ อ ร ป น (Reserpine)
ทำาใหเดกเกดความกระวนกระวายและหลบนาน
เดกปญญาออน
เดกจะงวงนอน ซม และมผนขน
นอนไมหลบ อาเจยน ทองเดน และความผดปกตของระบบไหลเวยนของเลอด
กดการทำางานของตอมธยรอยด ผนคน
เกดการคดจมก มการหลงของเหลวเพมขนในทางเดนหายใจ
ตารางท 3 Drug Interaction
Drug group May interactin with
Possible interaction & effect
Acetaminophen
- alcohol พษตอตบเพมขน
- Barbiturates พษตอตบเพมขน- Benzodiazepines
อาจเกดพษของ diazepam
- Chloramphenicol
อ า จ ล ด ผ ล ข อ ง chloramphenicol
- Oral contraceptives
อาจลดผลของการลดปวด
- Tobacco, smoking
ลดผลของ Acetaminophen
Aminoglycoside(e.g. gentamicin, Kanamycin)
- Dimenhydrinate บดบงอาการแสดงของพษตอประสาทห
Antacid - Allopurinol, Antibiotics (รวม
จะลดการดดซมของ Antacid
document.docxdocument.docx 116
Drug group May interactin with
Possible interaction & effect
กลม Quinolone and tetracylines) corticosteroids, Diflunisal, Digoxin, Iron, Isoniazid, Pennicillamine, Phenothiazine, Ranitidine- Sympathomimetic amines
เ พ ม พ ษ ข อ ง pseudoephedrine
Aspirin - Barbiturates เพมผลของ thiopentone
Aspirin and salicylate
- Antacid, Corticosteroid
เ พ ม renal clearance of Salicylates
Benzodiazepines
- Alcohol, other CNS
เพมการกดประสาทสวนกลาง
(e.g. Diazepam)
Depressants
Erythromycin - Theophylline อ า จ จ ะ เ ก ด พ ษ ข อ ง theophylline
Griseofulvin - Oral contraceptives
ลดผลของ contraceptives
Kaolin, pectin - Digoxin, Linomycin
จ ะ ล ด ก า ร ด ด ซ ม digoxin และ/หรอ Lincomycin
Lidocaine - TrimethoprinSulfamethoxazole
Methemoglobinemia
Lincomycin - Kaolin-pectin ลดผลของ lincomycin
Metronidazole - Alcohol “Antabuse syndrome” ปวดหวหายใจไมสะดวกคลนไส หนาแดง
document.docxdocument.docx 117
Drug group May interactin with
Possible interaction & effect
Penicillin - Oral contraceptives
จะลดผลของยาคมกำาเนด
Tetracyclines - Antacid- Oral contraceptive- Alcohol- Barbiturates- Antiseptic, mercurial
ลดผลของ tetracyclineลดผลของ contraceptiveลดผลของ doxycyclineลดผลของ doxycylineลดลงของ conjunctivitis
SympathomimeticBronchodilators
- Theophyllin อาจลดผลของ theophylline (terbutaline, Salbutamol)
Vit A.(retinol)
- mineral oilCholestyramine resin
กระเพาะลดการดดซมวตามนทละลายในไขมน (A, D, E, K)
Vit B12(cyanocobalamin)
- Aminoglycosides, colchicine, Paracetamol. Chloramphenicol
การดดซม Vit B12 ไมด
Vit C(Assborbic acid)
- Iron (Oral), Corticosteroids eg.
เพมการดดซมเหลก, Vit C จะล ด ก า ร ซ อ ม แ ซ ม Polymorphonuclear neutrophils
document.docxdocument.docx 118
ธาลสซเมยไมควรซอยาบำารงเลอดกนเอง เพราะอาจเปนยาทมธาตเหลก เชน
FBC ,FeSO4 ซงใชรกษาคนท ขาดธาตเหลก (คนทเปนโรคธาลสซเมยมธาตเหลกในรางกายสง) แต ยา folic acid สามารถรบประทานได
ผปวย G6PD
ยาทควรหลกเลยง หมายถง ยาทพบรายงานเปนสาเหตใหเกดเมดเลอดแดงแตก (Definite risk of hemolysis) ดงรายการตอไปน
กลมยา ตวอยางยา
ยาปฏชวนะ (ยาตานจลชพ)
Quinolones
Ciprofloxacin , nalidixic acid, Norfloxacin , ofloxacin
ซลฟา Co-trimoxazole , sulfacetamide, Sulfadimidine , sulfamethoxazoleSulfanilamide , sulfapyridine, Sulfasalazine (salazopyrin)sulfisoxazole
Nitrofurans
Nitrofurantoin , nitrofurazone
อน ๆ Chloramphenicol , dapsone
ยากลมอน ๆ
ยากลมอน ๆ
ยารกษามาลาเรย
primaquine
ยาเคมบำาบด DoxorubicinGenitourinary analgesics
Phenazopyridine
กลมยา ตวอยางยาAntimethemoglobinaemic agent
Methylene blue
ยาทควรใชดวยความระมดระวง หมายถง กลมยาททำาใหเมดเลอดแดงแตกไดโดยขนอยกบขนาดยาและความรนแรงของภาวะขาดเอนไซมของผปวย
กลมยา ตวอยางยายาปฏชวนะ (ยาตาน
จลชพ)ซลฟา Sulfadiazine,
sulfaguanidine,SulfamerazineSulfamethoxypyridazole
document.docxdocument.docx 119
ยารกษามาลาเรย
เมอมขอบงใช สามารถใช chloroquin หรอ quinidine ไดในขนาดปกต สำาหรบ primaquin ในผทพรองเอนไซม G-6-PD ทเปนมาลาเรย ชนดไวแวกซ อาจใชยานไดดวยความระมดระวงเปนพเศษ
อน ๆ Fulazolidone disento,Isonaizid Para-aminosalicylic acid (PAS),streptomycin
ยากลมอน ๆ
ยากลมอน ๆ
ยาแกปวด Aspirin , aminopyrine,Dipyrone , metamizolPhenacetin , phenazone,Phenylbutazone
ยาแกปวด Tiaprofenic acidยากนชก Phenytoinยาเบาหวาน Glibenclamideยาตานพษ Dimercaprol (BAL)Antihistamines
Antazoline , diphenhydramine
Antihypertensives
Hydralazine , methyldopa
กลมยา ตวอยางยาAntiparkinsonism agent
Trihexyphenidyl , benzhexal
Cardiovascular drugs
Dopamine,procainamide,quinidine
Gout preparations
Colchicines, probenecid
Vitamins Vitamin C (Ascorbic acid)Vitamin K โดย vit K3 (menadione)มความเสยงสงกวา vit K1(phytomenadione)
อาหารและสารเคมทควรใชดวยความระมดระวงอาหารทควรใชดวยความระมดระวง สารเคมทควรใชดวยความระมดระวง
ถวปากอา (Fava bean) โดยรบประทานผลดบ
ลกเหมน (Naphtalene)
document.docxdocument.docx 120
ไวนแดง
บลเบอรร
การบรและพมเสน (Camphor)
Toluidine blue (diagnostic agent for cancer detection)
สารหนชนดอนทรย (Arsine organic arsenic)
อางอง : คมอการตดตามอาการไมพงประสงคจากการใชยา. สำานกพฒนาระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ กระทรวงสาธารณสข และชมรมเภสชกรโรงพยาบาล กระทรวงสาธารณสข.กรกฎาคม 2550.
ผปวยทใชยา Warfainอาการไมพงประสงคจาการใชยา Warfarin
- จำาเลอดตามผวหนง- มเลอดออกทางตา- อาเจยนเปนเลอด- ถายอจจาะรเปนเลอด- เลอดออกตามไรฟน- ประจำาเดอนมามากผดปกต- มเลอดออกทางปสสาวะ- มเลอดออกทางเนอเยอ- ภาวะเลอดออกอนๆ
รายการยาในรพ.ทควรเฝาระวง Drug interaction- ยากลมแกปวด : NSAIDs ( Ibuprofen, Diclofenac,
Piroxicam, Nimesuline, etc.)- Amiodalone ( Cordarone®)- Aspirin- Erythromycin- Metronidazole
document.docxdocument.docx 121
- Phenobarbital- PTU- Vit K- Vit E- Sulfonamide ( Cotrimoxazole, Bactrim® )
กรณาแจงแพทยหรอเภสชกร หามฉดยา IM หามนวดรนแรงโรคหรอสภาวะอนๆ ทอาจมผลตอคา INR
- Bleeding tendency- Fever- Cancer- Hyperthyroid- Hypothyroid- CHF- Hepatis disorder- Diarrhea
document.docxdocument.docx 122