บทท 3

โครงสรางพนฐานของพาณชยอเลกทรอนกส

โครงสรางพนฐานของพาณชยอเลกทรอนกส คอองคประกอบหลกสาคญดานเทคโนโลยพนฐาน ทจะนามาใชเพอการพฒนาระบบพาณชยอเลกทรอนกส (development of e-Commerce system) โดยแบงออกเปน 4 สวน ไดแก (กตต ภกดวฒนะกล และทวศกด กาญจนสวรรณ, 2552)

1. ระบบเครอขาย (network) เปนการเชอมตอระหวางเครองคอมพวเตอรตงแต 2 เครองขนไป มวตถประสงคเพอทาใหคอมพวเตอรสามารถสอสารกนได สาหรบพาณชยอเลกทรอนกส (electronic commerce) อาศยโครงสรางเครอขายพนฐาน ไดแก เครอขายทองถน (LAN) เครอขายระดบเมอง (MAN) และเครอขายบรเวณกวาง (WAN) รวมไปถงเครอขายเทคโนโลยอนเทอรเนต ไดแก อนทราเนต เอกซทราเนต และอนเทอรเนต

2. ชองทางการตดตอสอสาร (channel communication) เพอใชแลกเปลยนขอมลระหวางผใชบรการกบผใหบรการผานทางเครอ ขายโทรคมนาคม ในลกษณะชองทางการสอสารแบบมสาย (physical wire) หรอชองทางการสอสารแบบไรสาย (wireless)

3. การจดรปแบบและการเผยแพรเนอหา (format and content publishing) เปนการจดรปแบบของเนอหาเพอการนาเสนอสนคาและบรการในรปแบบสอประสม (multimedia) ผสมผสานระหวางขอความ (text) ภาพนง (image) ภาพเคลอนไหว (animation) และเสยง (sound) เขาดวยกน แลวสงผานทางเวบไซตบนเครอขายอนเทอรเนตไปยงผใชบรการไดอยาง รวดเรว

4. ระบบรกษาความปลอดภย (security) เปนระบบสาคญมหนาทอานวยความสะดวกและรวดเรวใหแกลกคา และสมาชกทสงซอสนคาและบรการ สรางความไววางใจแกผใชบรการ และสงเสรมภาพลกษณอนดใหกบองคกร ประกอบไปดวยระบบยอย ดงน (กตต ภกดวฒนะกล และทวศกด กาญจนสวรรณ , 2552)

- ระบบรกษาความปลอดภยบนคอมพวเตอร (computer security) เชน การเกบฮารดแวรซอฟตแวร ระบบเครอขายไวในสถานทเหมาะสม ปลอดภย

- ระดบความปลอดภยของขอมลคอมพวเตอร (level of data security) ควรมการตรวจสอบผใชงานดวยการกาหนดรหส (login or username) และพาสเวรด (password) เพอกาหนดสทธในการเขาไปทางานในระบบ และควรมระบบไฟลวอล (firewalls) ตรวจสอบขอมลทผานเขาออกระบบ เพอปองกนผทไมพงประสงคทตองการเขาสระบบของเรา เชน แฮกเกอร (hacker) แครกเกอร (cracker) เปนตน รวมถงการปองกน ภยคกคามจากไวรสคอมพวเตอรดวยซอฟตแวรปองกน และกาจดไวรส

- การเขารหสขอมล (data encryption) คอการนาขอมลเขารหส (encryption) ใหอยในรปแบบทไมสามารถอานไดและมจดประสงคเพอปองกนไมใหบคคล ทไมพงประสงคนาขอมลไปใชในทางทไมด และเมอตองการใชขอมลตองผานการถอดรหส (decryption) เพอเพมความมนใจในดานความนาเชอถอ และความไวใจใหแกองคกรธรกจ ความนาเชอถอ (mutual authentication) เครองไคลเอนตสามารถตรวจสอบใบรบรองดจตอล (digital certificate) ของเซรฟเวอรได และหากผใชทางฝงไคลเอนตมใบรบรองดจตอล ทางเซรฟเวอรสามารถตรวจสอบขอมลของผใชไดดวยเชนกน ใบรบรองดจตอล (digital certificate หรอ digital ID) เปนสงทบงบอกวา ผใชเปนใครหรอองคกรใด มขอมลสวนตวหรอขอมลขององคกรเปนอยางไร มกญแจสาธารณะ (public key) ทใชในการถอดรหสเปนอยางไร โดยไดรบการรบรองจากองคกรหรอหนวยงานกลางทม

ความนาเชอถอ (third party) ซงเรยกองคกรนวา “Certification Authority หรอ CA” เชน thawte และ verisign โดยการเขารหสใบรบรองดจตอลนจะใชการเขารหสแบบกญแจสาธารณะ (public key)

- เซคเคยวไฮเปอรเทกซทรานสพอรตโปรโตคอล (Secure Hypertext Transport Protocol–S-HTTP) เปนสวนหนงของโปรโตคอล HTTP ทาหนาทตรวจสอบสทธผใชทมตอเซรฟเวอรซงจะเขารหสการลงลายเซน ดจตอล (digital signature) การตรวจสทธ สนบสนนมาตรฐาน PKCS-7 และ PEM ซงพฒนาโดย RSA

- ลายเซนดจตอล (digital signature) เปนขอความทประกอบดวยตวอกษรและตวเลขจานวนหนง ซงใชในการเขารหสดวยกญแจสาธารณะ แลวสงไปพรอมกบเอกสารอเลกทรอนกส เพอยนยนวาเอกสารทสงไปนนเปนของผสงจรง เปรยบเสมอนลายเซนของผสง สามารถใชเปนหลกฐานในการทาธรกรรมได

- เซคเคยวอเลกทรอนกสทรานแซคชน (Secure Electronic Transaction–SET) คอโปรโตคอลททางบรษทวซา (Visa) และมาสเตอรการด (Master card) เปนผคดคนและพฒนาขนโดยรวมมอกบบรษทไมโครซอฟต(Microsoft) และเนตสเคป (Netscape) จดประสงคหลกเพอใชสาหรบตรวจสอบการชาระเงนดวยบตรเครดต และเครอขายใหมความปลอดภย โดยการสรางรหสเซต (SET) ทาใหขอมลทรบสงเปนความลบดวยการเขารหสดวยกญแจสาธารณะ (public key) ขอมลจะไมถกแกไขระหวางทาง สามารถตรวจสอบการมสทธของผเกยวของดวยการใชลายเซนดจตอล (digital signature) และใบรบรองดจตอล (digital certificate) ระบบชาระเงน (payment system) ไดรบการพฒนาใหสามารถชาระผานเครอขายอนเทอรเนตขน เพออานวยความสะดวก และลดตนทนใหผซอ รปแบบการชาระเงนในปจจบน สามารถแบงไดดงน คอ ระบบชาระเงนแบบจายกอน (pre-paid payment system) เปนระบบชาระเงนแบบ ชาระเงนกอนแลวคอยนาไปซอสนคาในภายหลง หมายถง ผซอจะตองนาเงนจรงไปเปลยนใหเปนเงนทอยในรปแบบอเลกทรอนกส เสยกอน เพอนามา ใชชาระเงนใหกบผขายผานทางเครอขายอนเทอรเนต ระบบชาระเงนรปแบบน ไดแก การชาระเงนใหกบผขายโดยใชเงนสดอเลกทรอนกส (electronic Cash–e-Cash) และระบบชาระเงนแบบจายทหลง (post-paid payment system) เปนระบบชาระเงนแบบ ซอสนคากอนแลวชาระเงนภายหลง หมายถง ผซอจะชาระเงนคาสนคาใหกบผขายดวยขอมลทใชแทนเงนไปกอน หลงจากนนจงชาระเงนจรงในภายหลง ระบบการชาระเงนรปแบบน ไดแก เชคอเลกทรอนกส (electronic Check–e-Check) บตรเครดต (credit card) เปนบตรประเภทบตรแถบแมเหลกใชแถบแมเหลกเกบขอมล การชาระเงนวธนเปนการชาระเงนผานเครอขายอนเทอรเนตโดยการใชวง เงนของบตรเครดต (credit card) แทนการชาระดวยเงนจรง กระเปาเงนอเลกทรอนกส (electronic Wallet–e-Wallet)

รปท 3.1 โครงสรางพนฐานของพาณชยอเลกทรอนกส

ทมา :http://lms.mju.ac.th/courses/165/locker/ch_01_001_introl.html

โครงสรางพนฐานดานเทคโนโลย (Information Technology Infrastructure)

โครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยในเอกสารประกอบการสอนฉบบนจะพจารณาทฮารดแวรและซอฟทแวรทเลอกใชใหเหมาะสมในการดาเนนธรกจ e-Commerce และเครองคอมพวเตอรถาจะทางานไดนนจะตองประกอบไปดวยสวนประกอบ 3 สวน ใหญ ๆ คอ สวนท 1 ตวเครองหรอทเรยกกนวา ฮารดแวร (Hardware) ซงประกอบไปดวย จอภาพ ชดซพย คยบอรด เครองพมพ และแผนดสก สวนท 2 เรยกวา ซอฟตแวร (Software) ซงหมายถงโปรแกรมตาง ๆ ทไวใชสงใหคอมพวเตอรทางานตามทเราตองการ สวนสดทาย เรยกวา พเพลแวร ( Peopleware) ซงสวนนจะหมายถง บคคลทมหนาทเกยวของกบคอมพวเตอรไมวาจะเปนพนกงานปอนขอมล นกเขยนโปรแกรม หรอนกวเคราะหออกแบบระบบงานตาง ๆ บนคอมพวเตอร ทง 3 สวนนเปนสวนประกอบทสาคญของ Computer ถาขาดสวนหนงสวนใดไปแลว Computer กไมสามารถใชงานไดเลย ดงนนหวขอนจะอธบายองคประกอบพนฐานดานเทคโนโลยดงตอไปน

1. ฮารดแวร (Hardware)

ฮารดแวร (Hardware) หมายถง สวนทเปนตวเครองคอมพวเตอร ทสามารถมองเหนและจบตองได ซงประกอบไปดวยหนวยตาง ๆ ดงตอไปน คอ

1.1 หนวยรบขอมล (Input Unit) ทาหนาทในการรบขอมลทบนทกไวในสอตาง ๆ เขาไปเกบไวในหนวยความจา สาหรบอปกรณททาหนาทเปนหนวยรบขอมล ไดแก Keyboard, Mouse, Touch Screen และ Scanner เปนตน

1.2 หนวยประมวลผลกลาง ( Central Processing Unit) ทาหนาทในการคานวณและประมวลผล ซงถอวาเปนสวนทสาคญทสดของคอมพวเตอร สาหรบในหนวยนมหนาท 2 อยางคอ ควบคมการทางาน คานวณและตรรกะ อปกรณททาหนาทนไดแก CPU

1.3 หนวยความจา (Memory Unit) ทาหนาทเกบขอมล และคาสงตาง ๆ ทสงมาจากหนวยรบขอมลหรอสงมาจากหนวยประมวลผลกลางมาเกบไว เพอรอการเรยกใชหรอรอการประมวลผลภายหลง สาหรบหนวยความจาแบงเปนหนวยความจาหลก ซงในทนคอ ROM กบ RAM และหนวยความจาสารอง ซงไดแก เทปแมเหลก,Disk, Tape เปนตน

1.4 หนวยแสดงผลลพธ ( Output Unit) ทาหนาทในการแสดงผลลพธทไดมาจากกรประมวลผล อปกรณททาหนาทเปนหนวยแสดงผลลพธ ไดแก Monitor, Printer และPlotter เปนตน

2. ซอฟตแวร (Software)

ซอฟตแวร หมายถง สวนททาหนาทเปนคาสงทใชควบคมการทางานของเครองคอมพวเตอร หรออาจเรยกวา “ โปรแกรม ” กได ซงหมายถงคาสงหรอชดคาสง สามารถใชเพอสงใหคอมพวเตอรทางาน เราตองการใหเครองคอมพวเตอรทาอะไรกเขยนเปนคาสงทจะตองสงเปนขนตอน และแตละขนตอนตองทาอยางละเอยดและครบถวน ผทเขยนคาสงหรอโปรแกรมจะเรยกวา นกเขยนโปรแกรม ( Programmer) สาหรบการเขยนโปรแกรมดงกลาวใชภาษาทใชในการเขยนโปรแกรมโดยเฉพาะ หรอหมายถง ภาษาทเครองคอมพวเตอรสามารถเขาใจได เชน ภาษาเบสก ภาษาโคบอล ภาษาปาสคาล เปนตน โปรแกรมทเขยนขนมากจะนาไปใชในงานเฉพาะอยาง เชน โปรแกรมสตอกสนคาคงคลง โปรแกรมคานวณภาษ โปรแกรมคดเงนเดอนพนกงาน เปนตน ซอฟตแวรยงสามารถแบงเปนประเภทตางๆ ตามหนาทการใชงานไดดงน

2.1 ซอฟตแวรระบบ ( System Software)

ซอฟตแวรระบบ หมายถง โปรแกรมทมหนาทควบคมการทางานของฮารดแวรทกอยางและอานวยความสะดวกใหกบผใชเครองคอมพวเตอร แบงออกเปนโปรแกรมตามหนาทการทางานดงน

- OS (Operating System)คอระบบปฏบตการ เปนโปรแกรมททางานเปนตวกลางระหวางผใชเครองและฮารดแวร โดยมวตถประสงคเพอจดสภาพแวดลอมใหผใชระบบสามารถปฏบตงานบนเครองคอมพวเตอรได โดยจะเอออานวยการพฒนาและการใชโปรแกรมตางๆ รวมถงการจดสรรทรพยากรตางๆ ใหไดอยางมประสทธภาพ

- Translation Programคอ โปรแกรมแปลภาษาตางๆ ใหเปนภาษาเครองซงเปนภาษาทเครองคอมพวเตอรเขาใจและสามารถปฏบตตามคาสงได โปรแกรแปลภาษานไดแก

o Assembler เปนโปแกรมทใชแปลภาษาแอสแซมบล ซงมลกษณะการแปลทละคาสง เมอทาตามคาสงนนเสรจแลว กจะแปลคาสงถดไปเรอย ๆ จนจบ

o Interpreter เปนโปรแกรมทใชแปลภาษาเบสก โดยจะแปลทละคาสงแลวทาตามคาสงนน แลวแปลตอไปเรอย ๆ จนจบโปรแกรม

o Compiler เปนโปรแกรมทใชแปลภาษาระดบสงใหเปนภาษาเครอง ซงจะแปลทงโปรแกรมใหเสรจกอน จากนนจงจะปฏบตตามคาสงทละคาสง

2.2 ซอฟตแวรประยกต (Application Software)

หมายถง โปรแกรมทผใชคอมพวเตอรเปนผเขยนมาใชงานเอง เพอสงใหคอมพวเตอรทางานอยางใดอยางหนงตามทตองการ ซงแบงไดดงน

2.3 User Program คอ โปรแกรมทผใชเขยนมาใชเอง โดยใชภาษาระดบตาง ๆ ทางคอมพวเตอร เชน ภาษา BSDIC , COBOL , PSDCSL , C , ASSEMBLY FORTRAN ฯลฯ ซงการทจะเลอกใชภาษาใดนนกขนอยกบความเหมาะสมของงานเหลานนดวย เชน โปรแกรมระบบบญช , โปแกรมควบคมสตอกสนคา , โปแกรมแฟมทะเบยนประวต โปรแกรมคานวณภาษ,โปรแกรมคดเงนเดอน เปนตน

2.4 Package Program คอ โปรแกรมสาเรจรปซงเปนโปรแกรมทถกสรางหรอเขยนขนมาโดยบรษทตาง ๆ เสรจเรยบรอยแลวพรอมทจะนาไปใชงานตาง ๆ ไดทนทตวอยาง เชนซอฟตแวรทใชในการทาเวบไซตพาณชยอเลกทรอนกส ดงแสดงในตารางท 3.1

ตารางท 3.1 แสดงซอฟทแวรทควรรจกในการทาระบบพาณชยอเลกทรอนกส

ชอซอฟตแวร การนาไปใชงาน PHP ภาษาทใชในการสรางเวบไซต และเปน OpenSource MySQL สรางฐานขอมล WebServer (Apache) จาลองเครองคอมพวเตอรใหเปนเครองแมขาย (Server) PhpMyAdmin ชวยในการสรางและจดการฐานขอมล MySQL AppServ (php+Mysql+phpmyadmin)

สรางเวบ สรางฐานขอมล รวมถงบรหารจดการฐานขอมลได

FTP (Ws_FTP, Cute_FTP)

ชวยในการโอนขอมล (Upload) หรอสงไฟลไปยง Web server

HTML Editor (Edit Plus หรอ Notepad)

ชวยแกไขหรอเพมเตมสครปตตางๆ ทเขยนขน

WinZip หรอ WinRaR บบหรอขยายไฟลขอมล

3. พเพลแวร (Peopleware)

พเพลแวร หมายถง บคลากรในงานดานคอมพวเตอร ซงมความรเกยวกบคอมพวเตอร สามารถใชงาน สงงานเพอใหคอมพวเตอรทางานตามทตองการ แบงออกได 4 ระดบ ดงน

3.1 ผจดการระบบ (System Manager) คอ ผวางนโยบายการใชคอมพวเตอรใหเปนไปตามเปาหมายของหนวยงาน

3.2 นกวเคราะหระบบ ( System Analyst) คอ ผทศกษาระบบงานเดมหรองานใหมและทาการวเคราะหความเหมาะสม ความเปนไปไดในการใชคอมพวเตอรกบระบบงาน เพอใหโปรแกรมเมอรเปนผเขยนโปรแกรมใหกบระบบงาน

3.3 โปรแกรมเมอร ( Programmer) คอ ผเขยนโปรแกรมสงงานเครองคอมพวเตอรเพอใหทางานตามความตองการของผใช โดยเขยนตามแผนผงทนกวเคราะหระบบไดเขยนไว

3.4 ผใช (User) คอ ผใชงานคอมพวเตอรทวไป ซงตองเรยนรวธการใชเครอง และวธการใชงานโปรแกรม เพอใหโปรแกรมทมอยสามารถทางานไดตามทตองการ

เนองจากมนษยเปนผกาหนดโปรแกรมหรอชดคาสงและใชงานเครองคอมพวเตอร มนษยจงเปนตวแปรสาคญในอนทจะทาใหผลลพธมความนาเชอถอ เนองจากคาสงและขอมลทใชในการประมวลผลไดรบจากการกาหนดของมนษย (Peopleware) ทงสน (http://www.thaiwbi.com/course/Intro_com/Intro_com/wbi1/hie/page43.htm)

การจดการทรพยากรขอมล(Data Resource Management)

การทาการคาออนไลนทด ควรมระบบเทคโนโลยชวยในการจดเกบขอมลทมประสทธภาพ เพอใหการตดตอสอสารมความสะดวกและรวดเรว การคนหาขอมลทาไดงายขน และมการโตตอบกนไดโดยตรงระหวางผซอและผขายสนคา (Interactive Approach) และเพอใหการเขาถงกลมเปาหมายทมลกษณะแตกตางกน (Individual) ทาไดอยางมประสทธภาพการจดการทรพยากรขอมลจงเปนสวนทสาคญสวนหนงในกระบวนการการบรหารจดการลกคาสมพนธ( Customer Relationship Management : CRM) เพราะจะชวยใหเจาของสนคาสามารถกาหนดกลมเปาหมายทจะใหบรการและวธการในการสรางสมพนธภาพรวมถงการเจาะเขาหาผบรโภครายใหมไดอยางมประสทธภาพ

แนวคดเกยวกบฐานขอมล (Database concept)

ฐานขอมลเปนการจดเกบขอมลทมความสมพนธกน นามาจดเกบในทเดยวกน ซงแตเดมถกจดเกบอยในแตละแฟมขอมลเปนระบบแฟมขอมล ฐานขอมลมความจาเปนในการแกปญหาตางๆ ทเกดขนจากระบบแฟมขอมล ไดแก ความซาซอนของขอมล ความขดแยงของขอมลความยากในการแกไขและบารงรกษา การผกตดกบขอมล การกระจายของขอมล และการใชประโยชนจากขอมลลดลง ในงานฐานขอมลจาเปนตองเขาใจหลกการฐานขอมลใหถกตอง ตรรกะ คอ สงทโปรแกรมหรอผใชเหนกายภาพ คอ สงทระบบปฏบตการเหน ฐานขอมล คอ ทเกบรวบรวมขอมลและความสมพนธระหวางขอมล สคมา (Schema) คอ โครงสรางฐานขอมล เอนทต ( Entity) คอ สงทเราสนใจเกบขอมลเกยวของดวย แอตทรบวต (Attribute) คอ คณลกษณะของเอนทตระบบฐานขอมลมองคประกอบทสาคญ คอ ฐานขอมล ระบบจดการฐานขอมล และ บคลากร โดยบคลากรทมบทบาทสาคญในการจดการการบรหารฐานขอมล คอ ผบรหารฐานขอมล โดยคณลกษณะของระบบฐานขอมล ตองมความซาซอนของขอมลนอยสด มความถกตองของขอมลสงสด มความปลอดภยของขอมลสงสด มความเปนอสระของขอมล และมการควบคมจากศนยกลาง

ระบบการจดการฐานขอมล (Database management system :DBMS)

ระบบจดการฐานขอมลหรอ DBMS คอ ซอฟตแวรทใชจดการฐานขอมล ทาหนาทเกยวกบการนยามขอมล การจดการขอมล การดแลความปลอดภยและความถกตองของขอมล การฟนสภาพขอมลและควบคมภาวะพรอมกน การจดทาพจนานกรมขอมล ซงระบบจดการฐานขอมลมประโยชนตอฐานขอมล คอ ความเปนอสระของขอมล ความปลอดภยของขอมล การกาหนดสทธในการใชขอมล การฟนสภาพขอมลอตโนมตเมอระบบเกดความเสยหาย การดแลผใชหลายคนใหสามารถทางานพรอมกน การใชขอมลรวมกน และการควบคมความถกตองของขอมล ซงภาษาหลกทใชในระบบจดการฐานขอมล คอ ภาษานยามขอมลและภาษาจดการขอมล ภาษานยามขอมลใชสาหรบกาหนดโครงสรางฐานขอมล ภาษาจดการขอมลใชสาหรบสอบถามขอมลเพมขอมล ลบขอมล เปลยนแปลงแกไขขอมลทอยในฐานขอมล เกณฑหลกทใชในการจาแนกประเภทของระบบจดการฐานขอมล คอ แบบจาลองขอมล

สถาปตยกรรมคอมพวเตอรทใชสนบสนนการทางานของระบบฐานขอมลของระบบพาณชยอเลกทรอนกส สวนใหญมรปแบบเปนสถาปตยกรรมไคลเอนตเซรฟเวอร ซงประกอบไปดวยสวนสาคญ 2 สวน คอ เครองเซรฟเวอร (Server) หรอแบกเอนด (Back-end) ซงเปนเครองทใหบรการ และ ไคลเอนตหรอฟรอนเอนด (Front-end) ซงเปนเครองทใชบรการโดยเครอง ทใหบรการฐานขอมลจะตองมระบบจดการฐานขอมลอยทเครองเซรฟเวอรดวยนนเอง

การสอสารโทรคมนาคมและเครอขาย

การสอสารโทรคมนาคม เปนการสอสารขอมลระยะทางไกลในรปแบบสญญาณอเลกทรอนกส ซงปจจบนการถายทอดสญญาณสวนใหญอยในรปแบบดจตอล โดยใชคอมพวเตอรในการสงขอมลจากสถานทหนงไปยงอกสถานทหนง

1. ความหมายของการสอสารขอมล

การสอสารขอมล หมายถง การโอนถาย (Transmission) ขอมลหรอการแลกเปลยนขอมลระหวางตนทางกบปลายทาง โดยใชอปกรณทางอเลกทรอนกสหรอเครองคอมพวเตอร ซงมตวกลาง เชน ซอฟตแวรคอมพวเตอรสาหรบควบคมการสงและการไหลของขอมลจากตนทางไปยงปลายทาง นอกจากนอาจจะมผรบผดชอบในการกาหนดกฎเกณฑในการสงหรอรบขอมลตามรปแบบทตองการ

2. องคประกอบพนฐานของระบบสอสารขอมล

ผสงหรออปกรณสงขอมล ( Sender)ผรบหรออปกรณรบขอมล ( Receiver)โปรโตคอล (Protocol)ซอฟตแวร (Software)ขาวสาร (Message)ตวกลาง (Medium)

3. การเชอมตอคอมพวเตอรสาหรบสอสารขอมล

การเชอมตอคอมพวเตอรสาหรบสอสารขอมล เปนการเชอมโยงคอมพวเตอรตนทางเขากบคอมพวเตอรปลายทาง โดยใชตวกลางหรอสอกลางสาหรบเชอมตอ ซงสามารถทาไดหลายรปแบบ การตอแบบสายตรงนนอาจจะตอตรงโดยใชชองตอแบบขนานของเครอง ทง 2 เครอง เพอใชสาหรบโอนยายขอมลระหวางเครองได หรออาจจะตอโดยใชอนเทอรเฟสการดใสไวในเครองสาหรบเปนจดตอกได ขนอยลกษณะของการใชงาน

4. การสงสญญาณขอมล (Transmission Definition)

การสงสญญาณขอมล หมายถง การส งขอมลหรอขาวสารตางๆจากอปกรณสาหรบสงหรอผสง ผานทางตวกลางหรอสอกลางไปยงอปกรณรบหรอผรบขอมลหรอขาว ซงขอมลหรอขาวสารทสงไปอาจจะอยในรปของสญญาณเสยง คลนแมเหลกไฟฟาหรอแสงกได โดยทสอกลางหรอตวกลางของสญญาณนนแบงเปน 2 ชนด คอชนดทสามารถกาหนดเสนทางสญญาณได เชน สายเกลยวค ( Twisted paire) สายโทรศพท สายโอแอกเชยล (Coaxial) สายใยแกวนาแสง(Fiber Optic)สวนตวกลางอกชนดหนงนนไมสามารถกาหนดเสนทางของสญญาณได เชน สญญากาศ นา และ ชนบรรยากาศ เปนตนการสงสญญาณขอมล สามารถแบงไดเปน 3 รปแบบดงน

4.1 การสงสญญาณทางเดยว (One-Way Transmission หรอ Simplex)

การสงสญญาณแบบนในเวลาเดยวกนจะสงไดเพยงทางเดยวเทานน ถงแมวาตวสงจะมสญญาณชองทางกตาม ซงมกจะเรยกการสงสญญาณทางเดยวนวา ซมเพลกซ ผสงสญญาณจะสงไดทางเดยว โดยทผรบจะไมสามารถโตตอบได เชน การสงวทยกระจายเสยง การแพรภาพโทรทศน

4.2 การสงสญญาณกงทางค (Half-Duplex หรอ Either-Way)

การสงสญญาณแบบนเมอผสงไดทาการสงสญญาณไปแลว ผรบกจะรบสญญาณนนหลงจากนนผรบกสามารถปรบมาเปนผสงสญญาณแทน สวนผสงเดมกปรบมาเปนผรบแทนสลบกนได แตไมสามารถสงสญญาณพรอมกนในเวลาเดยวกนได จงเรยกการสงสญญาณแบบนวา ฮารฟดเพลกซ (Half Duplex หรอ HD) ไดแก วทยสนามทตารวจใช เปนตน

4.3 การสงสญญาณทางค (Full-Duplex หรอ Both way Transmission)

การสงสญญาณแบบนสามารถสงขอมลไดพรอมกนทงสองทางในเวลาเดยวกน เชน การใชโทรศพท ผใชสามารถพดสายโทรศพทไดพรอม ๆ กน

5. มาตรฐานสากล (International Standards)

เพอความเปนระเบยบและความสะดวกของผผลตในการผลตอปกรณสอสารแบบตาง ๆ ขนมา จงไดมการกาหนดมาตรฐานสากล สาหรบระบบตดตอสอสารขอมลขน ซงประกอบดวยโปรโตคอล และสถาปตยกรรมโดยมการจดตงองคการสาหรบพฒนา และควบคมมาตรฐานหมายองคกรดงตอไปน

5.1 ISO (The International Standards Organization)

เปนองคการสากลทพฒนามาตรฐานสากลเกยวกบสถาปตยกรรมเครอขาย โดยมการแบงโครงสรางในการตดตอสอสารออกเปน 7 ชน (Layers)

5.2 CCITT (The Conseclitive Committee in International)

เปนองคกรสากลทพฒนามาตรฐาน V และ x โดยทมาตรฐาน v ใชสาหรบวงจรโทรศพทและโมเดม เชน v29, v34 สวนมาจรฐาน x ใชกบเครอขายขอมลสาธารณะเชน เครอขาย x.25 แพกเกจสวตช (Package switch) เปนตน

5.3 ANSI (The American National Standards Institute)

เปนองคกรมาตรฐานของสหรฐเมรกา ANSI ไดพฒนามาตรฐานเกยวกบการสอสารขอมลและระบบเครอขายมาตรฐานสวนใหญจะเกยวของกบการประดษฐตวเลขทใชในการตดตอสอสารขอมลและมาตรฐานเทอรมนล

5.4 IEE (The Institute of Electronic Engineers)

เปนมาตรฐานทเกดจากการรวมตวของกลมนกวชาการ และผปกครองอาชพทางสาขาไฟฟา และอเลกทรอนกสในอเมรกา มาตรฐานนจะเนนไปทางดานอตสาหกรรมไฟฟา อเลกทรอนกส ไมโครโปรเซสเซอร และอปกรณอเลกทรอนกสในไมโครคอมพวเตอร เชน IEE 802.3 ซงใชระบบ LAN (Local Area Network)

5.5 EIA (The Electronics Industries Association)

เปนองคกรมาตรฐานของอเมรกาไดกาหนดมาตรฐานทางดานไฟฟา และอเลกทรอนกสมาตรฐาน EIA จะขนตนดวย RS (Recommended Standard) เชน Rs-232-c เปนตน

การผลตของผประกอบการตาง ๆ ไมวาจะใชมาตรฐานใดกตาม สงทผลตนนอยางนอยจะตองไดครบตามมาตรฐาน แตอาจจะดกวามาตรฐานกได

6. ลกษณะของสญญาณทใชในการสงสญญาณขอมล

การสงสญญาณการสอสารถกแบงออกเปน 2 ระบบ คอ แบบดจตอลและแบบอนาลอก ซงการสงสญญาณแบบอนาลอกสวนใหญจะเปนการตดตอสอสารกนระหวางมนษย ไดแก การไดยน การมองเหน สา

และอปกรณทใช เชน โทรศพท วทย โทรทศน สาหรบการสงสญญาณแบบดจตอลนน สวนใหญจะสอสารกนโดยใชเครองจกรหรออปกรณในการถายทอดขอมลซงกนและกน

7. เครอขาย (Networks)

เครอขาย หมายถง กลมของคอมพวเตอร และอปกรณคอมพวเตอรทถกนามาเชอมตอกนดงนนเครอขายคอมพวเตอรจงประกอบดวยสอ ทใชใน การตดตอสอสาร อปกรณ และซอฟตแวรทจาเปนในการเชอมโยงคอมพวเตอรตงแต 2 ระบบเขาดวยกน รวมทงอปกรณอน ๆ โดยรปแบบการเชอมตอเครอขายม 3 รปแบบหลก คอ LAN , MAN, WAN ซงไดกลาวโดยละเอยดในบทท 1

8. สถาปตยกรรมเครอขาย (Network Topology)

สถาปตยกรรมเครอขาย คอการออกแบบและการตดตอเชอมโยงกนของเครอขายทางกายภาพ โดยทวไปโทโปโลจพนฐานมอย 3 ประเภท คอ แบบดาว (Star Network) แบบบส (Bus Network) และแบบวงแหวน (Ring Network) ซงกลาวถงโดยละเอยดในบทท 1

พาณชยอเลกทรอนกสบนโทรศพทเคลอนท(M-Commerce)

ปจจบนนเราตองยอมรบวาสออนเทอรเนตไดเขามามบทบาทในการประกอบธรกจและชวตประจาวนของเราเปนอยางมาก ไมวาจะเปนการซอขายสนคาหรอบรการ การตดตอสอสารระหวางกน การคนควาหาขอมลจากแหลงขอมลตางๆ ทวโลก สวนในประเทศไทยนนกระแสความนยมเกยวกบเรองอนเทอรเนตและโทรศพทมอถอทเปนสมารทโฟน มเพมสงขนอยางมาก ทาใหผประกอบการขนาดกลางและรายยอย (SME) หนมาใหความสนใจเกยวกบชองทางธรกจใหมนรวมถงการทาธรกรรมพาณชยอเลกทรอนกสเปนอยางมาก

M-Commerce หมายถง การดาเนนกจกรรมตาง ๆ ทเกยวของกบธรกรรม หรอการเงน โดยผานเครอขายโทรศพทเคลอนท หรอการคาขายตามระบบแนวความคดของระบบการคาอเลกทรอนกส E-Commerce ทใชอปกรณพกพาไรสายเปนเครองมอในการสงซอ และขายสนคาตางๆ ทงการสงซอสนคาทเปนรปธรรม หรอนามธรรม รวมทงการรบสงอเมล สงทนาสนใจ คอ โทรศพทเคลอนทสามารถพกพาไปไดทกทไมจากดทาใหตลาดการคาออนไลน หรอการทาธรกรรมเชงพาณชยผานโทรศพทเคลอนเปนสงทนาจบตามองในชวงนเพราะมความสะดวกสบาย ไรซงขอจากดในการจบจายใชสอย อกทงคนในสงคมไท ยคนเคยกบการใชโทรศพทเคลอนทกนอยแลว โดย M-Commerce เปนการแตกแขนงของเทคโนโลยทมผลกระทบโดยตรงตอการขยายตงทางธรกจพาณชยอเลคทรอนคส โดย M-Commerce จะชวยเรงอตราการเจรญเตบโตใหกบการดาเนนธรกรรมผานเครอขายอเลคทรอนคส ไดเรวกวาการใชเทคโนโลย E-Commerce โดยทขอบเขตของ M-Commerce ครบคลมทงการดาเนนธรกรรมระหวางผดาเนนธรกจ กบผใชบรการโทรศพทเคลอนท และระหวางผดาเนนธรกจดวยกนเองดวย

เนองจากการขยายตวดานโทรศพทเคลอนท นวตกรรมดานระบบกา รสอสารไรสาย และความแพรหลายของการดาเนนธรกจในรปแบบของอคอมเมรซมสวนสาคญในการผลกดนใหเกดการดาเนนธรกจในรปแบบใหมเพอใหเขาถงกลมลกคามากทสด เปนผลใหระบบการคารปแบบใหมทเรยกวา ระบบการคามอถอ หรอ M-Commerce ถอกาเนดขน ภายใต Concept ทวา การคาสามารถเกดขนไดในทกสถานท ทกเวลา และทกโอกาส การดาเนนธรกจในรปแบบน เปนกระบวนการในการสรางรายการทางการคา (Commercial Transactions) ผานเครอขายโทรคมนาคมเคลอนท (Mobile Telecommunications networks) โดยอาศยการสอสาร ขอมล และอปกรณเคลอนทอยางโทรศพทเคลอนท หรอ PDA หากพจารณารปแบบของ M-Commerceนน สามารถแบงออกไดเปน 3 ยคดวยกนคอ คอ ยคทเรมมการใช SMS (Short Messages Services) ซงนบไดวาเปนยคแรก สาหรบยคทสองนนเปนยคทมการนาเอา WAP (Wireless Application Protocol) มาใชเพอการตดตอผานเวบ ในขณะท ยคทสามเปนการกาวเขาสเรองของบรอดแบนด ซงผใชมความตองการความเรวในการรบสงขอมลทสงขน ในขณะทการสงขอมลจะเปนการเนนในเรองของการรบสงรปภาพ (Image) และภาพเคลอนไหว (Video Clip) นอกเหนอจากเรองของเสยง (Voice) และขอความ (Text) อยางทผานมา และการใชเทคโนโลย “Always on” เพอการเชอมตอตลอดเวลา SMS เปนจดเรมทสาคญในการดาเนนการคาในลกษณะของ M-Commerce และมสวนสาคญอยางยงในการผลกดนใหเกดนวตกรรมใหมๆ ทางดานสงคม โดย SMSจะเปนการสงขอมลสนๆ (มความยาวไมเกน 160 ตวอกษร) ผานโทรศพทเคลอนท ซงในระยะเรมแรกนน การใช SMS จะมวตถประสงคในการแจงเตอนเจาของโทรศพทมากกวาจะเปนการนามาใชเพอวตถประสงคอน และมการนามาใชอยางกวางขวางเพมขน โดยเฉพาะในตางประเทศ อยางเชน ในระหวางป ค .ศ. 2000 ทวปยโรปมการใชงาน SMS มากถง 2 พนลานขอความตอเดอน แมวาการสอสารในลกษณะของ SMS จะเปนทแพรหลาย และถกนามาใชในการตดตอสอสาร แตในยคทผคนตางกมความจาเปนในการคนหาขอมลผานอนเทอรเนต และการเขาถงบรการตาง ๆ จากเวบไซต ทาให WAP ไดรบการพฒนาขนมา เพอตอบสนองตอความตองการในชวงปลาย ค .ศ. 1999 ถงตนป ค .ศ. 2000 ทาใหผทใชโทรศพทเคลอนทสามารถทจะใชบรการ หรอโตตอบผานเวบไซตตางๆได รปแบบของการใช WAP จงเปนการเขาใกลรปแบบการคาในลกษณะทเปนM-Commerce มากยงขน โดยเฉพาะเมอธรกจทดาเนนการคาอยในปจจบนม การพฒนาระบบทเกยวของกบการขาย และการใหบรการผานเวบไซตทงสน รวมทงการพฒนาเทคโนโลยทางดานอปกรณสอสาร ไดแกโทรศพทเคลอนท , PDA (Personal Digital Assistant) และอปกรณดานคอนซมเมอรอนๆ อนไดแก Walkman,กลองดจตอล ฯลฯ จงทาใหเกดรปแบบการดาเนนธรกจ และบรการใหมๆ ในลกษณะของ M-Commerce เกดขนมากมาย โดย I-Mode เปนตวอยางทประสบความสาเรจ คอ มจานวนหนาของผเขามาใชบรการถง 40 ลานHits ตอวน (ผใชสามารถเขาถงเวบไดมากถง 6 พนเวบ) และ Yahoo ทประเทศญปนมมากถง 80 ลาน Hits ตอวน สาหรบประเทศไทยแลว กาลงเรมเขาสยคทสาม นนคอ การทเครอขายไรสายกาลงอยในขนทสามารถชวยใหการรบ -สงขอมลมความเรวทสงขน ไมวาจะเปนเรองของ GPRS (General Package Radio Service) หรอ การใหบรการของผใหบรการรายใหม โดยอาศยเทคโนโลยของ CDMA (Code Division Multiple Access) การรบ-สงขอมลในรปแบบของเสยง (Voice) และขอมล (Text) จะเปลยนไปสมลตมเดย อยางไรกตาม บรการ SMS ยงเปนบรการทกาลงสรางรายไดใหกบผใหบรการ แมวาความแพรหลายจะลาชา

ลกษณะส าคญของ M-Commerce

ลกษณะสาคญของ M-Commerce ทมผลทาใหมจานวนผใชอปกรณสอสารไรสายเพมมากขนอยางรวดเรว และแนวโนมคาใชจายในการเชอมตออนเตอรเนตทลดลง ซงเปนขอไดเปรยบกวา E-Commerce ดงน

1. Mobility ความสามารถเคลอนยาย เปนจดดงดดทนาสนใจ เนองจากระบบไรสายไดสนองตอบความตองการของผบรโภคดานสารสนเทศจากแหลางตางๆ ทเครอขายอนเตอรเนตสามารถเขาถง ทาใหผใชบรการสามารถเลอกซอสนคาไดในทกหนทกแหง โดยผานทางโทรศพทมอถอทพกพาไปกบผใชงาน ซงสะดวกกวาการตองพกพาเครองคอมพวเตอร หรอแมแต Notebook ทนบวนจะมขนาดเลกลง บาง นาหนกเบามากขนแลวกตาม

2. Reach ability ความสามารถเขาถง หมายถง บคคลสามารถตดตอ ณ เวลาใดๆ ททานสามารถกาหนดได เรยกไดวาสมยนใครๆกสามารถเปนเจาของโทรศทพมอถอกนไดไมยากนก

3. Ubiquity มการใชงานกนอยางแพรหลายในทกหนทกแหง จะเปนไดวาปจจบนเราใชงานโทรศพทมอถอกนอยางแพรหลายมาก และใชงานกนอยางกวางขวาง ไมไดใชเฉพาะกลมนกธรกจเหมอนอยางในอดต แตไปถงแมบาน นกศกษาและกลมมวยรน เปนตน

4. Convenience ความสะดวก ดวยขนาดทพกพาไดงาย ทาใหเกดความสะดวกในการนาไปใช และใชงานไดไมยาก เพยงกดปมไมกปม ถาเทยบกบการใชคอมพวเตอร แลวฟงกชนททางานบนมอถอยงสนองตอบการใชงานทงาย และใชเวลานอยกวา

นอกจากน M-Commerce ยงมจดเดนทนาสนใจในดานตางๆ อก คอ 1. โทรศพทเคลอนทหาซอไดงาย และในปจจบนมความแพรหลายมากขน ดวยผลจากการแขงขน

ระหวางผใหบรการเครอขาย รวมถงแรงผลกดนของโทรศพทเคลอนทแบบพรอมใช (เตมเงนได) ทาใหการซอหาโทรศพทเคลอนททาไดงาย

2. ความสามารถในการตดตามตวไดเสมอ ตราบใดทผใชบรการเปดเครอง และอยในบรเวณทมสญญาณ การตดตอสอสารจากเครอขายไปสเครองโทรศพทเคลอนทจะทาไดเสมอ ทงนผใชบรการมสทธทจะระงบการตดตามตวไดในเวลาทตองการ เชน ระงบการโทรเขา ใหโทรศพทเคลอนททาไดเฉพาะการโทรออกเทานน

3. กระบวนการรกษาความปลอดภย โทรศพทเคลอนทในปจจบนม SIM การด ซงใชเกบขอมลสวนตวทสาคญของผใชบรการ พรอมกบการเขารหสขอมลไว หากตองมการรบ -สงขอมลกบระบบเครอขาย ตวเครองโทรศพทเคลอนทจะมความสามารถในการเขารหสขอมลตาง ๆ ทมการใชงานดวยรหสทไมสามารถถอดออกโดยบคคลท 3 ได ตวอยางเชน เครองโทรศพทเคลอนททสนบสนนเทคโนโลย WAP (Wireless Application Protocol) เปนตน

4. ความสะดวกในการใชงาน เนองจากการออกแบบโทรศพทเคลอนทรนใหม ๆ ใหมความสวยงาม และใชงานงายมากขน ไมวาจะเปนในสวนของหนาจอ การแสดงผล และการปอนขอมล รวมทงการเพมหนวยความจาภายในตวเครองใหมากขน ทาใหสามารถใชบนทกขอมลตาง ๆ เชน สมดโทรศพท รายการนดหมาย หรอรหสลบสวนตวตาง ๆ ไดมากขน

ปจจยททาให M-Commerce ประสบความสาเรจ คอ ในดานความรและการใชงานของโทรศพท M-Commerce และความเขาใจในความจาเปนในการใชงาน อปกรณเครองมอตางของโทรศพทเคลอนทตองสนบสนนการใชงานของ M-Commerce รวมถงการบรการขอมลตองมความหลากหลาย ซงอาจจะสรางขน มาเอง หรอหาพนธมตรเขามารวม นอกจากนราคาของอปกรณสอสารตางๆควรจะอยในระดบท

เหมาะสม รวมถงการมบรการทตรงประเดนจะเปนกลไกชนาใหผมาใชบรการมาเลอกใชกนมากขนไมวาเปนการ ตรวจสอบ E-mail ตรวจผลการออกรางวลสลากกนแบงรฐบาล การทานายดวงชะตา การจองบตรภาพยนตร บตรคอนเสรต การสงดอกไม เปนตน นอกจากนยงควรใหความสาคญในเรองของ Speed หรอความเรวในการใชงานยอมมความสาคญตอการใชงานของผใชเปนอยางมาก ราคาคาบรการควรเปนธรรมและดงดดผใชงาน ทสาคญ นอกจากจะรองรบการใชงานภาษาองกฤษซงเปนภาษาสากลแลวกควรจะรองรบภาษาทองถน เชน ภาษาไทย ภาษาจน เปนตน และทสาคญอกประการหนงคอควรสามารถเขาถงไดทกลมผใชงานทงบคคลทเปนคนปกตและคนพการ

แรงผลกดนทท าใหเกด M-Commerce

M-Commerce ถอเปนลกษณะธรกจทเตบโตไดอยางรวดเรวมา ดวยเทคโนโลยโทรศพทเคลอนทสมยใหมนทมความสามารถในการใชงานทสงขนแตราคาคอนขางถกลงอยางมากอกดวย และยงมแรงผลกดนอนๆ ททาใหเกดธรกจ M-Commerce ดงน

1. แนวโนมรายไดจากการใหบรการโทรศพทตอหมายลดลง ทาใหผใหบรการตองพฒนารปแบบการใหบรการดานขอมลใหมๆ โดยเฉพาะการสอสารความเรวสง (Broadband) ทเปนเปาหมายหลกในการทารายไดในอนาคต

2. แรงผลกดนในการสรางตลาดพดเอในอตสาหกรรมไอท เพอทดแทนรายไดทหายไปจากการแขงขนในตลาดเครองคอมพวเตอรและ Notebook และสรางรายไดทเกดจากสายผลตภณฑใหม

3. การขยายตวของโทรศพทเคลอนททครอบคลมเกอบทกกลมผบรโภค จากการทาตลาดทเนนการขายบรการในลกษณะของ Pre-paid ในขณะทนวตกรรมดานโทรศพทเคลอนทกไดรบการพฒนาใหเนนความสามารถในการสอสาร การรบสง E-mail และการพฒนาขดความสามารถดานซอฟตแวรเพอใหสามารถนาไปใชงานไดทดเทยมกบอปกรณพดเอ

4. การใหบรการผานระบบ SMS ยงเปนสรางความคนเคยใหกบผใชทแตเดมใชโทรศพทเคลอนทเพอการสอสารเพยงอยางเดยว

5. ความตองการเขาถงขอมลจากเครอขายอนเตอรเนตในเวลาและสถานททตองการตลอดจน Accessเวบไซตตางๆ

เนองจากธรกจในรปแบบของ M-Commerce จาเปนตองอาศยเครอขายสอสาร และเทคโนโลยอนทเกยวของ เพอเชอมโยงสวนทเกยวของกบระบบ M-Commerce เขาดวยกน โดยปจจบนมการใชโครงขายโทรคมนาคมไรสายเปนระบบเครอขายพนฐานทางดานฮารดแวร และใชเครอขายอนเตอรเนตในการรบสงขอมลระหวางกน รวมทงเทคโนโลยซอรฟแวรทใชในการเขยนโปรแกรมดวยภาษา WAP ซงชวยใหทกสวนทเกยวของสามารถทางานประสานกนไดเปนหนงเดยว โดยสามารถสรปเทคโนโลยทเกยวของไดดงน

1. โครงขายโทรคมนาคมไรสาย เปนโครงขายดจตอลทมการสงผานขอมลในลกษณะ IP (Internet Pocket) โดยแบงขอมลออกเปนแพคเกจ (Package) และทาการสงขอมลเปนชวงๆ ทาใหสามารถสงขอมลจากหลายแหลง และหลายๆขอมลไดพรอมกนในเวลาเดยว เชน รบภาพ เสยง และภาพเคลอนไหวไดพรอมๆ กน อปกรณทจะนามาใชในการสอสารลกษณะนจะตองมประสทธภาพสงมาก และมขนาดเลกพอทจะสามารถพกพาไปยงทตางๆ ได ตวอยางเชน โทรศพทเคลอนท หรอมอถ อ ( Mobile Phone), มนโนตบก (Mini-Notebook) ,Pocket PC , Palm, PDA (Personal Digital Assistance) ซงแสดงใหเหนวาตลาดอปกรณสอสารไรสายมการพฒนาอยางตอเนอง และมการแขงขนกนสง

2. อนเตอรเนต เปนเทคโนโลยการสอสารทมผลตอการเปลยนแปลงของโลก ซงสงผลกระทบตอรปแบบการดาเนนชวต การศกษา การทาธรกจ การซอขายแลกเปลยนสนคา และอนๆ เนองจากอนเตอรเนตชวยใหการสอสารระหวางกนเปนเรองทงายขน การตดตอกบผคนในอกซกโลกเปนไปอยางงายดาย สะดวก และรวดเรว สามารถพดคย ประชม สงไปรษณย ผานทางโลก World Wide Web ทมขอมลตางๆ มากมาย และประเดนทสาคญ คอ คาใชจายในการใชอนเตอรเนตมราคาถกมากเมอเทยบกบคณภาพ และศกยภาพทไดรบ

3. WAP (Wireless Application Protocol) เปนเทคโนโลยทางดานภาษาทใชในเขยนโปรแกรมเพอนาเสนอขอมลผานทางเวบไซด ซงใชงานผานทางโทรศพทเคลอนท เนองจากการเปลยนอปกรณรบปลายทางจากคอมพวเตอรซงใชภาษา HTML (Hypertext Markup Language) ในการเขยน Web ซงมขนาดใหญ มาเปนอปกรณมอถอ ซงมขนาดเลกกวามาก จงมการพฒนาโปรแกรมใหสอดคลองกบอปกรณ ภาษาทใชไดแกWAP เปนภาษาทใชในการเขยนโปรแกรมผานทางมอถอโดยเฉพาะ ดงจะเหนไดจากการชาระคาสนคา หรอบรการผานทางโทรศพทมอถออยาง mPAY ของ AIS หรอการเรยกดขอมลขาวสารแบบเรยลไทม การโอนเงน จองตวภาพยนตร ปจจบนจานวนผใชโทรศพทมอถอมจานวนมากกวาผใชเครองคอมพวเตอร และการใชงานของโทรศพทมอถอกสะดวกกวา ดงนนศกยภาพของตลาดมอถอจะยงคงเตบโตตอไปอยางรวดเรว

ในปจจบนการบรการ M-Commerce เปนบรการทบรษทผใหบรการเครอขายมอถอ จบมอกบรานคาและธนาคาร รวมกนใหบรการสงซอของผานโทรศพทมอถอคลายกบการใหบรการ E-Commerce เชน บรการท AIS รวมกบธนาคารกสกรไทย และโรงภาพยนตร Major Ceneplex ใหบรการสงซอตวภาพยนตรผานทางโทรศพทมอถอ GSM ได ซงลกคาสามารถจายเงนไดดวยบตรเครดตของธนาคารกสกรไทย บตร VISA และMaster Card ของทกธนาคาร โดยผซอไมตอ งมการแจงขอใชบรการกบธนาคารลวงหนา หรอเลอกจายคาตวพรอมกบคาใชโทรศพทมอถอกได โดยลกษณะของบรการจะคลายกบในบรการ Mobile Banking ผานอนเตอรเนต ในระบบดงกลาวผใหบรการจะมวงจรทเชอมตอกบธนาคารโดยตรงและมการเขารหสขอมลเชนกนเพอใหการทาธรกรรมทางการเงนเปนไปอยางปลอดภยและสรางความมนใจใหกบลกคา สวนกระบวนการเรยกเกบเงนระหวางภาพยนตรและธนาคารกจะเปนไปตามระบบปกต การทธนาคารใหบรการรบชาระคาจองตวน ธนาคารจะไดรบคาธรรมเนยมจากโรงภาพยนตร 3% ในขณะทลกคาจะเสยคาโทรศพทในการโทรออกครงละ 6 บาท แตลกคากจะไดรบความสะดวกไมตองเสยเวลาเขาควซอตวเอง Mobile Internet เปนระบบททาใหผใชเชอมตออนเตอรเนตไดจากโทรศพทมอถอทกททกเวลา โดยไมมคาบรการรายเดอนและไมตองมInternet Account พเศษในการเชอมตอสามารถคนหาขอมลขาวสารจากทงผใหบรการทวโลกในอตราคาบรการเดยวกน ใชบรการตอเนองจาก Internet Site ทวไปไดอยางไมมรอยตอ เชน การอาน E-mail การใชบรการPersonal Information Management การเลนเกมส และอนๆอกมากรวมถงการทาธรกรรมทางการเงน เชน การซอขายสนคาและบรการ ไดอยางสะดวกปลอดภย นอกจากนนองคกรและบรษทตางๆ สามารถใหบรการขอมลภายในองคกรในระบบ Internet ผานทางอนเตอรเนตบนมอถอและเชอมตอกบระบบปจจบนไดอกดวย ตวอยางบรการ Mobile Internet ไดแก บรการ djuice ของ DTAC และบรการ Mobile Life Intranet ใน mPocket4u ของAIS เปนตน สาหรบตวอยางบรการ Mobile Internet สาหรบองคกร ไดแก บรการ DTAC Corporate Mail สามารถใหพนกงานในองคกรตางๆ สามารถเขาดและเชค E-mail ทใชในบรษทไดอยางสะดวกสบายบนโทรศพทมอถอทรองรบการใชงาน WAP ไมวาบรษทนนๆ จะใชเมลเซรฟเวอรใดกตาม ซงในปจจบนเองหลายทานคงเหนบรการททกคายไดชเปนจดขายตามกระแสความตองการ ซงเปนการใหบรการทางดานอนเตอรเนตและอเมลบนโทรศพทเคลอนทและจดนเองทาใหเหนภาพอนาคตของ M-Commerce วาจะมไปในทศทางใด

จะเหนไดวาในชวงของปทผานมานน เครอขายตางๆพยายามทจะพฒนาใหมความเรวสงขนเพอเตรยมความพรอมในการเขาสยค 3G ได เมอมเครอขายทมความเรวสงแลวเครองโทรศพทหรออปกรณพกพาททนสมยและมความสามารถสง เชน โทรศพทมอถอรนใหมๆ จะเหนไดวามการโฆษณาวาเครองโทรศพทนนสามารถรองรบในเรองของ 3G ซงหมายถง ทาใหการตดตอสอสารสามารถรบสงไดทงเสยง ขอมล และวดโอพรอมกน รวมไปถงความสามารถของกลองถายรป กลองวดโอ และวทย ทอยในตวโทรศพทมอถอดวย และอกบรการหนงทเชอวาจะไดเหนในอนาคตอนใกล กคอการใชโทรศพทเคลอนทแทนกระเปาเงนหรอเงนสด ซงในอนาคตการซอสนคาในรานรานสะดวกซอเราอาจเพยงแคใชโทรศพทมอถอในการชาระเงน เพยงแคนาโทรศพทเคลอนททาการสแกนผานเคลอนรบชาระเงน

สงสาคญอกประการหนงคอ เรองของกฎหมายทออกมารองรบการใชงานไมวาจะเปนการรกษาความปลอดภย ของขอมลและการทาธรกรรม รวมถงการคมครองผบรโภค ซงอาจจะตองมกฎหมายเฉพาธรกจแบบ M-Commerce เนองจากปจจบนยงเปนการใชกฎหมายรวมกบธรกจพาณชยอเลกทรอนกส (อางองในภาคผนวก) อยซงมกฎหมายอยทงหมด 6 ฉบบ คอ

1. รางพระราชบญญตกฎหมายเทคโนโลยสารสนเทศ 2. รางพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส 3. รางพระราชบญญตวาดวยอาชญากรรมทางคอมพวเตอร 4. รางพระราชบญญตวาดวยการคมครองขอมลสวยบคคล 5. รางพระราชบญญตวาดวยการพฒนาโครงสรางพนฐานสารสนเทศใหทวถงและเทาเทยมกน 6. รางพระราชบญญตวาดวยการโอนเงนอเลกทรอนกส และการทจะทาใหบรการตางๆประสบความสาเรจ ขนอยกบบรการนนตรงตามความตองการของผใช

มากนอยเพยงใด คาบรการเหมาะสมและคมคาหรอไม อยางไรกตามธรกจบนมอถอนาจะมแนวโนมเตบโตขนอกมากและจานวนผใชมอถอกนาจะเพมขนมากกวาจานวนผใชคอมพวเตอร หรอ Notebook หลายเทาอยางแนนอน

ทศทางในอนาคตของ M-Commerce การทาการตลาดบนโทรศพทเคลอนทนบไดวาในปจจบนมการทาการตลาดประเภทนเพมมากขนเนองจากโทรศพทเคลอนท สาหรบการบรการทหลากหลายบรษทมความสนใจในการทาการตลาดผานโทรศพทเคลอนท ปจจบนเทคโนโลยทเขาถงกลมผใชบรการไดดทสด ซงเปนเทคโนโลยทผใชบรการทกคนมอยแลวนนกคอโทรศพทมอถอ ซงเปนสงทเขาถงกลมผใชบรการไดตรงจดทสดและประกอบกบขดความสามารถของเทคโนโลยในโทรศพทเคลอนทกเพมสงขนเรอยๆ และโปรแกรมการใชงานกมหลากหลาย ธรกจหลายธรกจจงเรมทจะหนมาทาการตลาดบนมอถอ (Mobile Marketing) เพราะ Mobile Marketing มความโดดเดน ตรงใจ สะดวก รวดเรว โดยการประยกตเทคโนโลยสอสารไรสายใหเขามาเปนสวนหนงในบรการแกลกคาใหเพมมากขน เพอนาไปใชงานในดานตางๆ เพมมากขน เชน Mobile Message, Mobile Advertising, Mobile Marketing, Mobile Education เปนตน และผผลตเทคโนโลยโทรศพทเคลอนทกไดมการพฒนาโทรศพททมประสทธภาพสงขนอยางตอเนอง เพอใหสอดคลองกบการนาไปใชในดานการตดตอสอสารและเพมความสะดวกในการนาไปประยกตใชในลกษณะตางเพมมากขน ซงจะเหนไดวามการพฒนาและมการเพมขนของซอฟตแวร Mobile Application มแนวโนมเพมมากขนเรอยๆทกป จะเหนไดวาอตราการเตบโตของซอฟตแวร Mobile Application นนเนองมาจากกลมลกคาภาคเอกชน ซงมความตองการดานเทคโนโลยเพอปรบปรงและเพมประสทธภาพการทางาน ทงนศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต (NECTEC) พบวาผใชบรการโทรศพทเคลอนทนน มความสนใจการชาระคาบรการตางๆ ชมทวออนไลน และสนทนาออนไลน ซงจะเหนวาผใชบรการเรมใหความสนใจ

กบบรการเหลานเพมมากขน ซงจดนขนอยกบธรกจตางๆทจะนาบรการเหลานมาอยบนโทรศพทเคลอนทเพอใหบรการแกผใชงานเพมมากขน ดงนนนบไดวาธรกรรมบนโทรศพทเคลอนท (M-Commerce) นบไดวาเปนธรกจทมความนาสนใจเปนอยางมากซงกขนอยกบพนฐานโครงสรางของโทรคมนาคม วาจะสามารถตอบสนองกบโปรแกรมการใชงานตางๆ ทบรษทเอกชนกาลงพฒนาเพอใหสอดคลองกบวถชวตและความตองการของผใชงาน ซงเมอดผลการสารวจแลวพบวามความสนใจเพมมากขนเรอยๆ ซงเพอใหสามารถตอบสนองความตองการในการใชงานของผใชบรการไดตามแนวโนมในอนาคตนนเอง

รปแบบภาษาทใชในการน าเสนอผาน M-commerce

การนาเสนอขอมลผานทางเวบไซตเราจะใชภาษา HTML (Hypertext Markup Language) แตเมอเปลยนอปกรณรบปลายทางมาเปนอปกรณมอถอซงมขนาดเลกกวามาก และมความสามารถแสดงสทนอยกวา จงตองมการพฒนาภาษาทใชในการเขยนโปรแกรมเพอนาเสนอบนอปกรณเหลานเปน WAP (Wireless Applications Protocol) เปนภาษาทใชในการเขยนโปรแกรมทเรยกใชงานผานทางโทรศพทมอถอโดยเฉพาะ คอ WAPเปนภาษาท ทางานคลายกบภาษา HTML แตมการทางานทเหมาะสมกบโทรศพทมอถอมากกวาโปรแกรมททางานบนระบบเครอขายไรสาย และแนนอนจะตองใชเครองแมขาย ( Hosting)ททาหนาทเกบและใหบรการโปรแกรม WAP โดยเฉพาะ ซงบานเรามอยหลายตวดวยกน อาท AIS DTAC และผใหบรการอนเทอรเนตหลายแหง

สถาปตยกรรม WAP เกดขนจากมการรบสงขอมลในอนเทอรเนตไมสามารถรบสงไดดในเครอขายไรสาย เนองจากโพรโตคอล TCP ทางานไดไมดในเครอขายไรสาย และอปกรณโทรศพทมอถอยงมความสามารถไมพอทจะประมวลผลขอมลในระบบอนเทอรเนต ดงนนจงไดทาการแกไขโดย เมอตองการสงขอมลจากเวบเซรฟเวอรไปยงโทรศพทมอถอ ขอมลนนจะถกสงผานเครอขายอนเทอรเนต ทใชโพรโตคอล TCP/IP มาใหแก “ตวกลาง” ทเรยกวา WAP Gateway ซงทาหนาทแปลงขอมลไปเปนอกรปแบบหนง กอนทจะสงขอมลตอไปยงโทรศพทมอถอ เพอใหขอมลนนอยในลกษณะทเหมาะกบการรบ -สงผานเครอขายไรสาย และเหมาะสมกบความสามารถในการประมวลผลของโทรศพทมอถอ ดงรปท 3.1 โดยท WAP Gateway ทาหนาทเปนตวกลางระหวางเครอขายอนเทอรเนตและเครอขายไรสาย สวน WSP (Wireless Session Protocol) คอโปรโตคอลของ WAP นนเอง

รปท 3.1 แสดงการทางานของ WAP Gateway

กรณศกษา การใชงาน M-Commerce ในรปแบบตางๆ ธรกจททางานผาน M-Commerce เชน การซอขายหนแบบออนไลน (Online stock trading) ท

ดาเนนการซอขายกนทวโลกอยาง I-MODE ในญปน และดาเนนการธรกรรม (E-Trade) กบประเทศตาง ๆ สวน Dagens Industry ของสวเดนไดใหลกคาซอขายหนในตลาด Stockholm Exchange และรบขอมลทางการเงนดวย Personal Digital Assistant (PDA) ทาใหสามารถซอขายหนจากทตาง ๆ ธนาคารออนไลน (Online Banking) หรอ Mobile Banking ไดมการขยายตวอยางรวดเรว เชน ธนาคารซตแบงกไดมบรการ Mobile banking ในสงคโปร ฮองกง และอกหลายประเทศ การใชจายยอย (Micropayment) สาหรบผบรโภคในญปนไดใชโทรศพทมอถอใชจายผาน Vending machineสวนลกคาในกลมประเทศสแกนดเนเวย สามารถจายคาจอดรถ คาลางรถ นามนรถ และการจายคาเครองดมจากVending machine ในประเทศเยอรมนลกคาสามารถจายคาโดยสารและคาแทกซผานโทรศพทมอถอ การพนนทางออนไลน (Online Gambling) สาหรบในฮองกง ไดมการใช Cell Phone เพอการพนนแขงมา การสงซอและบรการ (Ordering and service) บรษท Barnes & Noble ใหบรการลกคาสาหรบการดาวนโหลดเพลงผานโทรศพทมอถอ และ PDA การประมลทางออนไลน (Online auctions) อยาง QWL.com ประเทศองกฤษ ไดใหลกคาเปดผานเวบไซต และเปดประมลโดยผาน Cell Phone รวมทง e-Bay กไดดาเนนธรกจการประมลทางออนไลนผาน Cell phone เชนกน ระบบขอความ (Messaging system ) การสงอเมลผานทาง Mobile Internetหรอทเรยกวา Short Messaging Service (SMS) ในเดอนสงหาคมป ค .ศ.2000 ไดมการสงและรบขอความทวโลกประมาณหนงหมนลานขอความ และเพมขนเปนเทาตวในตนป ค .ศ. 2001 การประยกตใชงานทาง B2B (B2B applications) ดวยการนา M-Commerce สาหรบการเกบและประเมนผลขอมลเพอใชสาหรบตดสนใจ โดยพนกงานทอยหางไกล (Remote employees) สามารถดาเนนธรกรรมได เชน การตรวจสอบระดบสนคาคงคลง หรอดาเนนการสงซอขณะทกาลงปฏบตงานในภาคสนาม การทาธรกรรมผานอเลกทรอนกสผานโทรศพทมอถอสวนมากเปนการซอขายสนคา การชาระคาบรการ หรอวาการทาธรกรรมผานธนาคาร ธรกจขาวสารทรายงานขาวทางโทรศพทมอถอ ธรกจบนเทง การจองตวหนง การโหวตคะแนนใหกบศลปนทชนชอบ ธรกจทองเทยวและโรงแรม การจองตวทพกโรงแรมและรสอรท การดขอมลทองเทยวระหวางเดนทาง หรอการคาหารานอาหารอรอยในทตาง ๆ ธรกจทไดกลาวมานนนาจะเปนประโยชนจากการทา M-Commerce มากทสด ประโยชนของ M-Commerce

- ชวยใหสามารถสงซอสนคาไดโดยทเราไมจาเปนตองไปซอดวยตนเองและสามารถเรยกเกบเงนไดจากคาบรการรายเดอน หรอ จายผานบตรเครดตของธนาคารทเรยกวา M-Banking ไดอยางสะดวกสบายและปลอดภย

- ผใชบรการสามารถทจะสงซอสนคาหรอใชบรการไดตามตองการไมวาตอนนนผใชจะอยทไหน - สามารถใหบรการขอมลภายในองคกรในระบบ Intranet ผานทางอนเตอรเนตบนมอถอและ

เชอมตอกบระบบปจจบนไดอกดวย เชน บรการ Mobile Internet - สามารถใหพนกงานในองคกรตางๆ สามารถเขาดและเชค E-mail ทใชในบรษทไดอยาง

สะดวกสบายบนโทรศพทมอถอทรองรบการใช WAP ไมวาบรษทนนๆจะใชเมลเวรฟเวอรใดกตาม

- Mobile Internet เปนระบบททาใหผใชเชอมตออนเตอรเนตไดจากโทรศพทมอถอทกททกเวลาโดยไมมคาบรการายเดอนและไมตองม Internet Account พเศษในการเชอมตอ

- สามารถคนหาขอมลขาวสารจากทงผใหบรการทวโลก ในอตราคาบรการเดยวกน ใชบรการตอเนองจาก Internet Site ทวไปไดอยางไมมรอยตอ เชน การอาน E-mail การเลนเกมส เปนตน

ขอด

1. ความรวดเรวฉบพลน (Immediacy) ไมวาผบรโภคจะกาลงทากจกรรมอะไร กาลงทางานเดนทาง เขาสงคม หรอ ชอปปง M-Commerce กทาใหพวกเขาสามารถซอสนคาหรอบรการตางๆ ตามความตองการไดทนท ผานอปกรณสอสารทอยในมอ

2. ความสามารถในการเชอมตอ (Connectivity) ผใชสามารถตดตอสอสารระหวางกนดวย SMS หรอ Chat ประโยชนขอน ทาใหนกโฆษณาสามารถนาไปใชในการโปรโมทสนคาและใหขอเสนอพเศษดวยความคาดหมาย ไดวาผรบจะตอบกลบหรอเปดอานขอความทสงมา

3. การเขาถงผใชทเฉพาะเจาะจง (Localization) การใชเทคโนโลยทสามารถระบตาแหนง เชน GPS (Global Positioning System) ทาใหบรษทสามารถทราบขอมลเกยวกบสถานททเกยวของกบผใชมอถอ เชน ทพกอาศย ททางาน และสามารถเสนอสนคาหรอบรการทเฉพาะเจาะจง หรอเหมาะกบสถานททพวกเขาอยได

4. ความสะดวกในการพกพาขอมล (Data portability)ผใชสามารถจดเกบขอมลเกยวกบสนคา ทอย บรษทและขอมลเกยวกบรานอาหาร โรงแรม ธนาคาร รายละเอยดเกยวกบบตรเครดตการดและการใชจายเงนรวมถง ขอมลการประกนและสามารถเขาถงขอมลเหลานไดตลอดเวลาทตองการซอหรอทาการตดตอ จากโทรศพทมอถอ

ขอเสย 1. ความยงยากในการชาระเงนอเลกทรอนกสและการรกษาความปลอดภยขอมลสวนบคคลกยงอาจ เปน

อปสรรคในการทา M-Commerce ซงจะตองรอเทคโนโลย 3G และการใชอนเตอรเนตผานมอถอทสมบรณแบบ

2. การกาหนดทาธรกรรมผาน M-Commerce และ M-Commerce เปนไปไดยาก สวนใหญกเปน B2C ซงมการซอ-ขายเพยงจานวนเลกนอย ในขณะทธรกรรมขนาดใหญยงคงเกดขนใน E-Commerce ตอไป อยางไรกตาม การเพมจานวนขนอยางรวดเรวของโทรศพทมอถอทวโลก , การเตบโตของอนเตอรเนต และการแพรหลายของ PDAs จะทาให E-Commerce ขยายไปในวงกวาง และมผลกระทบทาให M-Commerce เบงบานตามไปดวย

Mobile Commerce รปแบบใหม ภายใต 3G ดานของการสงเสรมการคา M-Commerce, E-

commerce ปจจยททาให 3G มประโยชนหลากหลายสวนหนงมาจากความสามารถในการรบ สง ขอมลความเรวสง ผนวกกบความสามารถของอปกรณทมเทคโนโลยเกาหนาขนทกวนๆ ทาใหการ Access website ตางๆ เพอเขาไปทาธรกรรมมความคลองตวขน เพราะขอมลจะสงดวยความเรวสงขน การเลอกซอสนคาจงไมจาเปนตองนงอยหนาคอมพวเตอรเสมอไป กรณนมตวอยาง ไดชดคอ การทาธรกรรมซอขาย ผาน eBay ซงเราสามารถทาธรกรรมไดจากทกท และสามารถเลอกดภาพสนคาทตองการซอไดแบบ Multi Media สงทนาสนใจสาหรบการใช 3G เขามาสนบสนนระบบ M-Commerce คอการประยกต Mobile

Commerce เขากบเทคโนโลย Location Base เพอหาพกดหรอสงเสรมรานคา ทกวนนเราสามารถใชโทรศพทมอถอแตละรน access เขาไปยงแผนทตางๆผานระบบ GPS ได เพอคนหาตาแหนงรานอาหาร ปมนามน ตางๆ ทวา การทเรายงไมม 3G ทาใหความเรวในการรบสงขอมลไมเปน realtime เพราะขอมลทมความละเอยดเหลาน จาเปนตองใชประสทธภาพของเทคโนโลย 3G ในการแสดงผล หากเปนตางประเทศ จะสามารถทาไดจนถงการ booking ตางๆ แมกระทงการจองตาแหนงทนงในรานอาหาร นอกจากนยงมการนามาใชกบระบบการ tracking ตางๆ เชน การตดตามรถบรรทกสนคา ไปจนถงรถบรรทกวตถอนตรายตางๆ ททาไดตลอดเวลาแบบ realtime ทสาคญผททาหนาทรบผดชอบการ tracking ไมจาเปนตองนงเฝาอยหนาจอคอมพวเตอรตลอดเวลาแตสามารถ accessเขาสระบบจากทไหนกไดทนาสนใจคอการประยกตระบบ tracking เขากบ service ตางๆ ทตองอาศยการเดนทางเขามาเกยวของ อาท ธรกจประกนภยตางๆ ทการ tracking สามารถระบบเจาหนาท ทอยใกลลกคาทสด ทาใหการบรการมประสทธภาพทสงขน สวนใหญ Location Base จะนามาใชกบธรกรรมสงเสรมการขายหรอ service ตางๆ ทตองมการทางานในลกษณะ On Site และสามารถทาไดอยางมประสทธภาพมากขน

นอกจากนยงมในสวนของการซอของออนไลนตางๆ เชน เพลง ซงปจจบนในประเทศไทยไดรบความนยมพอสมควร เพยงแตอปกรณสาคญคอ application เหลานตองการความเรวในการรบสงขอมลของโครงขายสง เนองจาก Content ตางๆทซอผานออนไลนอาจเปนเพลงทงเพลงหรทอ หนงสอทงเลม หากผใชตองเสยเวลาในการ download ทนานมาก จะเกดความเบอหนายการมร 3G จงเปนสงจาเปนในการสนบสนนธรกรรมเหลาน ทวา Mobile Commerce ไมไดมเพยงเทาน แตยงมการทาธ รกรรมในสวนของตลาดหน ตงแตการแจงราคาไปจนถงการซอขายดวย

กระบวนการด าเนนงานพาณชยอเลกทรอนกส

การดาเนนงานทางพณชยอเลกทรอนกสจาเปนตองมการเตรยมการ การพจารณาขนตอนการดาเนนงาน กอนการลงมอจดหาสนคาเพอจาหนาย และสรปวาจะจาหนายสนคาอะไรแลว ยงตองพจารณาเลอกพนทในการใหบรการเวบไซต การตงชอเวบไซต รวมถงแนวทางในการประชาสมพนธเวบไซต วธการชาระเงน และวธการขนสงในทสด ซงในหวขอนจะอธบายเรองขนตอนการเขาสธรกจ ขนตอนการปฏบตเพอใหธรกจสาเรจ และการเลอกเชาพนทเวบไซตทเหมาะสมและมประสทธภาพ ขนตอนการเขาสธรกจ e-Commerce (วชระพงศ ยะไวทย, 2544) การเขาสธรกจ e-Commerce มขนตอนในการดาเนนงาน 5 ขนตอนสาคญๆ ททาใหทราบวาจะพฒนา e-Commerce ไดอยางไร ดงน

1. สารวจโอกาสทางการตลาดดวยระบบคนหาขอมล (Market Search) 2. วางแผนการตลาด และพฒนาเวบเพจ (Planning and Development)\ 3. นาเวบเพจเขาสระบบอนเทอรเนต และจดตงเวบไซต (Install) 4. โฆษณา และประชาสมพนธเวบไซต (Promotion) 5. ตดตามผล ปรบปรง และบารงรกษา (Evaluation and Maintainance)

ขนตอนทตองปฏบตเพอความส าเรจในการท า e-Commerce (วชระพงศ ยะไวทย, 2544) กระบวนการการสงซอสนคาของลกคา เรมจากการคนหาสนคาทตองการและอาจมการเปรยบเทยบราคาสนคาของแตละราน เครองมอทนยมใชในการคนหาไดแก เสรชเอนจน ของ Google เมอเลอกสนคาไดแลวจงทาการสงซอและวธการสงซอทนยมไดแกการหยบใสในระบบตะกราสนคา ซงสามารถปรบปลยนราย

การและปรมาณทสงซอได โดยจะมการคานวณคาใชจายทงหมด เมอลกคาตดสนใจซอ กจะกาหนดวธการชาระเงนตามความสะดวกของลกคา จากนนเขาสการเลอกวธขนสงสนคา เชน จดสงโดยตรง จดสงผานบรษทขนสงสนคา ใหดาวนโหลด ใหหมายเลขเพอไปรบสนคาปลายทาง เปนตน ซงเมอเสรจสนการสงซอในแตละครง ตองมบรการหลงการขายใหกบลกคา ซงอาจตดตอผานเครอขายอนเทอรเนต เชน อเมล เวบบอรด เปนตน โดยขนตอนทจะชวยใหธรกจประสบความสาเรจ ม 9 ขนตอน ดงน

1. แตงตง คณะกรรมการควบคมดแล (Committee) ซงควรจะม ฝายขาย การตลาด และผบรหารทมอานาจตดสนใจเปนแกนหลก

2. วจยตลาด (Market Research) โดยผานทางระบบคนหา เพอหาชองวาง และโอกาสทางการตลาด 3. กาหนด กลมเปาหมาย (Market Target) ทเราจะขายสนคาให ซงในทนจะเนนทกลมทมพฤตกรรมท

เหมอนกน 4. วางแผนกลยทธ (Strategic Planning) ดานสนคาวา จะขายอะไร หรอปรบปรงอยางไร ตงราคา

เทาใด โดยปรบตามปจจย และพฤตกรรมทใชในการตดสนใจซอของกลมเปาหมาย และวางกลยทธการพฒนาเวบเพจ หลงจากนนมอบหมายใหคณะทางานอคอมเมอรซทแตงตงขนมา เพอนาไปปฏบตการ

5. ทาการ พฒนาเวบเพจ (Webpage Developing) ตามทไดวางกลยทธไว ซงการจดรปแบบจะตองสอดคลองกบพฤตกรรมในการตดสนใจซอ

6. ตดตง ระบบอคอมเมรซ (e-Commerce System) เลอกระบบตะกรา และวธการจายเงนทเหมาะสม 7. ทะเบยนชอโดเมน (Domain Name Registration) (อาจจะทาการจดไวกอนตงแตขนตอนแรก หาก

กลวชอทตองการหมด และสามารถตกลงกนไดวาจะเอาชอใด) และนาเวบเพจทออกแบบเสรจแลว เขาสระบบอนเทอรเนต หรออพโหลดขน เวบเซรฟเวอร เสรจแลวกทาการลงทะเบยนในระบบคนหา และประชาสมพนธดวยวธ หรอสออน

8. ตรวจวดผลระยะเวลา 1, 3 และ 6 เดอน (Evaluation) เพอปรบแตงจนสอดคลองกบพฤตกรรม และความตองการของกลมเปาหมาย

9. เฝาดแล (Monitor) และปรบปรงเนอหา ตามกาหนดระยะเวลา เชน ทกสปดาห หรอทกเดอน

ขนตอนทง 9 น มความชดเจนทสงเสรมใหเกดการปฏบตในทาง e-Commerce ไดเปนอยางมาก และยงมกลยทธทจาเปนสาหรบการเปดรานคาออนไลน เชน สนคาตองนาสนใจ และมจานวนมากพอ เพอใหผใชรสกเหนความหลายหลาย และเขามาทรานอก รายละเอยดสนคาครบถวน ตรงตามความจรง ไม กลาวถงสรรพคณเกนจรงเปนอนขาด สนคามอยจรง และตองหาใหลกคาไดทนททสงซอ การออกแบบเวบตองด นาด นาสนใจ มลกเลนทด และ การประชาสมพนธตองด มการสงจดหมายขาว หรอโฆษณาผาน banner exchange เมอเราทราบวธการปฏบตทดแลว ในหวขอตอไปจะกลาวถงวธการเลอกพนทเวบไซต ในทนเราไมนยมตดตงเครองแมขาย (Server) เปนของตนเอง เพราะมคาใชจายเรมตนในการลงทนสง แตจะใชวธการเชาพนทเวบไซตจากผใหบรการทมจานวนมากทงในและตางประเทศ

การเชาพนทเวบไซตและการจดโดเมนเนม

การเลอกเชาพนทเวบไซตจากผใหบรการรบฝากไฟลเวบไซต (Web Hosting) เปนทางเลอกหนงทผประกอบการไมตองลงทนเรองการมเครองคอมพวเตอรททาหนาทเปนเครองแมขายทเกบเวบไซต (Web Server) โดยหนวยงานหรอบรษททรบฝากเวบไซตนจะดแลและใหบรการในเรองดงตอไปน

1. ระบบความปลอดภย เชน การโจมตของไวรสตางๆ การลกลอบเจาะระบบเพอลวงลบขอมล เปนตน

2. ระบบสารองไฟล เพอปองกนการสญหายของขอมล 3. ระบบความเรวในการเขาถงขอมล 4. ระบบฐานขอมลตางๆ

โดยจะเรยกเกบเงนจากผขอรบบรการเปนคาเชารายเดอน หรอรายป ตวอยางบรษทหรอหนวยงานทใหบรการ Web Hosting

รปท 3.2 แสดงเวบโฮสตตงของ NetDesignHost ทมา http://www.netdesignhost.com/hosting_reseller_compare.aspx

รปท 3.3 แสดงเวบโฮสตตงของ SiamSmartHost (http://www.siamsmarthost.com/hosting)

ขอควรพจารณาในการเลอก Web Hosting

ผใหบรการพนทเวบไซตหรอทเรยกวา Web Hosting นน มอยดวยกนหลายบรษททงในและตางประเทศ ซงแตละทมการบรการและอตราคาบรการไมเหมอนกน จงควรพจารณากอนทจะตดสนใจเชา ดงน

1. ขนาดพนทในการจดเกบขอมล 2. ปรมาณความเรวในการรบสงขอมล 3. ปรมาณขอมลทรบสงได 4. รองรบการใชงานแอพพลเคชนทจาเปน เชน php, asp, asp.net 5. ระบบสารองขอมล 6. ระบบอเมล 7. ความปลอดภยของขอมลและไฟลขอมล 8. อตราคาบรการ

เมอเราจดทาเวบไซตขายสนคาออนไลนและนาไปไวบน Web Hosting เรยบรอยแลว สงทตอง

ดาเนนการตอไปกคอ การจดโดเมนเนม ซงระบบโดเมนเนม ( Domain Name System : DNS) เปนชอทใชอางองเพอความสะดวกในการเรยกดเวบไซตตางๆทอยบนเครอขาย โดยมกประกอบดวย ตวอกษร คาหรอวล ซงไดกลาวไวในบทท 2 ไวบางแลว และจะขยายความเรองการใชงานเพมเตมเพอใหเหนลกษณะการทางานไดชดเจนขน ดงน

หลกการทางานของเครองคอมพวเตอรทตออยบนระบบเครอขายอนเทอรเนตทกเครองจะตองมหมายเลขประจาเครองเพอใชในการตดตอสอสารกบเครองอนในเครอขาย ซงเรยกหมายเลขนวา IP Address โดย IP Address จะประกอบดวยชดตวเลข 4 ชด แตละชดจะมตวเลขตงแต 0 ถง 255 (เพราะเปน 8 Bit) เชน www.psru.ac.th มหมายเลข IP คอ 202.29.80.16 ซงเปนระบบ IPv4

รปท 3.4 แสดงการใชคาสง Ping เพอด IP Address ของเวบไซต การตดตอกนหรอการเขาสเวบไซต สามารถใช domain name หรอ IP Address ไดทง 2 แบบใน

การเขาถงขอมล โดยมระบบ DNS: Domain Name System เปนตวปรบเปลยนให สวนในคอมพวเตอรของเรา สามารถตรวจสอบหาหมายเลข IP ของเครองไดโดยคาสง ipconfig ดงรปท 3.5

รปท 3.5 แสดงการใชคาสง ipconfig เพอด ip Address เครองคอมพวเตอรของตนเอง

การจดโดเมนเนม

การจดโดเมนเนมเพอเปนชอไวใชสาหรบประชาสมพนธเวบไซต ตองคานงถงหลกการในการตงชอโดเมน ซงมหลกอยวาชอตองสน จางาย พดงาย และสะกดงาย หากจาเปนตองใชชอยาวเพราะชอซากบคนอนกตองสะกดงาย หลกเลยงการใช – (ขดกลาง หรอ Hyphen) ถามบรษท ชอสนคาหรอบรการอะไรอยแลว กควรใชชอนนเลย ชอเวบไซตควรแสดงลกษณะของบรการของเวบไซตนนๆ และแมการตงชอเวบไซตอาจจะทไมมความหมาย แตหากจางายกควรปฏบต

ตวอยางเวบไซตทใหบรการจดโดเมนเนม

รปท 3.6 แสดงเวบ iReady Web ใหบรการจดโดเมน ทมา http://www.ireadyweb.com/domainname.php

รปท 3.7 แสดงเวบ ThaiRegister.com ใหบรการจดโดเมน ทมา http://www.thairegister.com/index.php?lay=show&ac=article&Ntype=3&Id=5375125

สรป

โครงสรางพนฐานของพาณชยอเลกทรอนกส คอองคประกอบหลกสาคญดานเทคโนโลยพนฐาน ทจะนามาใชเพอการพฒนาระบบพาณชยอเลกทรอนกส (development of e-Commerce system) โดยแบงออกเปน 4 สวน ไดแก ระบบเครอขาย (network) ชองทางการตดตอสอสาร (channel communication) การจดรปแบบและการเผยแพรเนอหา (format and content publishing) ระบบรกษาความปลอดภย (security)

ระบบจดการฐานขอมลหรอ DBMS คอ ซอฟตแวรทใชจดการฐานขอมล ทาหนาทเกยวกบการนยามขอมล การจดการขอมล การดแลความปลอดภยและความถกตองของขอมล การฟนสภาพขอมลและควบคมภาวะพรอมกน การจดทาพจนานกรมขอมล และสถาปตยกรรมคอมพวเตอรทใชสนบสนนการทางานของระบบฐานขอมลของระบบพาณชยอเลกทรอนกส สวนใหญมรปแบบเปนสถาปตยกรรมไคลเอนต/เซรฟเวอร

การสอสาร (Communication) หมายถง การแลกเปลยนขอมลขาวสาร ความรสกนกคด ตลอดจนความคดเหนเพอรบรเรองราวรวมกน และเกดการตอบสนองระหวางผสงสารกบผรบสาร โดยอาศยสอกลางในการตดตอสอสาร ซงมองคประกอบ 4 สวน ไดแก ผสง ( Sender) ผรบ (Receiver) ขาวสาร (Messages) และ ชองทางการสอสาร (Communication Channel)

M-Commerce หมายถง การดาเนนกจกรรมตาง ๆ ทเกยวของกบธรกรรม หรอการเงน โดยผานเครอขายโทรศพทเคลอนท หรอการคาขายตามระบบแนวความคดของระบบการคาอเลกทรอนกส E-Commerce ทใชอปกรณพกพาไรสายเปนเครองมอในการสงซอ และขายสนคาตางๆ ซงมขอดคอ ความรวดเรวฉบพลน ( Immediacy) ความสามารถในการเชอมตอ ( Connectivity) การเขาถงผใชทเฉพาะเจาะจง (Localization) และความสะดวกในการพกพาขอมล ( Data portability) สวนขอเสยคอ ความยงยากในการชาระเงนอเลกทรอนกสและการรกษาความปลอดภยขอมลสวนบคคลกยงอาจเปนอปสรรคในการทา M-Commerce การกาหนดทาธรกรรมผาน M-Commerce และ M-Commerce เปนไปไดยาก สวนใหญกเปน B2C ซงมการซอ-ขายเพยงจานวนเลกนอย ในขณะทธรกรรมขนาดใหญยงคงเกดขนใน E-Commerce ตอไป

กระบวนการการสงซอสนคาของลกคา เรมจาก 1. คนหาสนคาทตองการผานเสรชเอนจน 2.ทาการสงซอและวธการสงซอทนยมไดแกการหยบใสในระบบตะกราสนคา 3. กาหนดวธการชาระเงนตามความสะดวกของลกคา 4. เลอกวธขนสงสนคา ซงเมอเสรจสนการสงซอในแตละครง ตองมบรการหลงการขายใหกบลกคา ซงอาจตดตอผานเครอขายอนเทอรเนต เชน อเมล เวบบอรด กได

การเชาพนทและการจดโดเมนเนม ผใหบรการพนทเวบไซตหรอทเรยกวา Web Hosting นน ควรพจารณาเลอกโดยดจากปจจยดงตอไปน 1. ขนาดพนทในการจดเกบขอมล 2. ปรมาณความเรวในการรบสงขอมล 3. ปรมาณขอมลทรบสงได 4. รองรบการใชงานแอพพลเคชนทจาเปน เชน php, asp, asp.net 5. ระบบสารองขอมล 6. ระบบอเมล 7. ความปลอดภยของขอมลของไฟลขอมล 8.อตราคาบรการ ซงเมอเชาพนทและจดทาเวบไซตเรยบรอยแลว สงทตองดาเนนการตอไปกคอ การจดโดเมนเนม ซงระบบโดเมนเนม (Domain Name System : DNS) เปนชอทใชอางองเพอความสะดวกในการเรยกดเวบไซตตางๆทอยบนเครอขาย