นางรจนา เร่ืองสังขทอง

บทพระราชนิพนธในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหลา

นภาลัย นางรจนาเปนธิดาองคสุดทองจากจํานวน 7 องค ของ

ทาวสามล หลังจากพ่ีทั้งหกเลือกคูไดอยางเหมาะสม แตนางรจนา

กลับเลือกไดพระสังขที่ปลอมเปนเจาเงาะรูปชั่วตัวดําจนตองถูก

เนรเทศไปอยูที่กระทอมปลายนา สุดทายพระอินทรตองแปลงราง

มาทาตีคลีเพื่อชวยใหเจาเงาะไดถอดรูปใหทุกคนเห็นรูปทองและ

ความสามารถเชนชายชาติกษัตริยที่มีอยู

ความดีท่ีสามารถนํามาเปนแบบอยาง

1. รจนาเปนกลุสตรีที่เรียบรอย ออนนอมถอมตนอยูในกรอบ

ประเพณีและเปนแมบานแมเรือน

2. มีความอดทนและมีการควบคุมภาวะทางอารมณไดอยางดียิ่ง

และเปนผูที่มีความเช่ือม่ันในตัวของตัวเองสูง ไมใชอารมณในการ

ตัดสินใจแตใชเหตุผลที่ตนเองไดไตรตรองอยางดีแลว มีจติใจที่

เปนอิสระ และมีความเขมแขง็

3. ไมตัดสินคนที่รูปรางหนาตาภายนอก

นางสีดา เร่ืองรามเกียรต์ิ

นางสีดา เปนนางในวรรณคดีจากเรื่อง " รามเกียรติ์ " ใน

เรื่องรามเกียรต์ิ โดยนางสีดานั้นคือพระลักษมีจุติลงมาตามบัญชา

ของพระอิศวรเพ่ืออัญเชิญพระนารายณอวตาร นางสีดาเปนธิดา

ของนางมณโฑและทศกัณฐ แตเมื่อประสูติแลวพิเภกไดทํานายดวง

ชะตาของนางวาจะเกิดมาทําลายเผายักษ นางจึงถูกทิ้งใหลอยน้ํา

มาในผอบทอง ตอมาพระฤาษีชนกเปนผูรับเล้ียง และตั้งชื่อนางวา

สีดา ตอมานางจึงไดอภิเษกกับพระราม แตก็เกิดเหตุการณวุนวาย

ขึ้นเมื่อนางถูกทศกัณฐจับตัวไปเพื่อใหเปนมเหสี เนื่องจากความ

งามเปนเลิศของนาง จึงเกิดการรบกันระหวางฝายพระรามและ

ทศกัณฐ ซึ่งเปนสาเหตุที่ทําใหเกิดเรื่องรามเกียรติ์ขึ้น

ความดีท่ีสามารถนํามาเปนแบบอยาง

1. นางสีดาเปนผูที่มีความจงรักภักดีตอสามีอยางเปนเลศิ

2. นางสีดานัน้รักนวลสงวนตัว รักในเกียรติของตนเอง มีความ

กลาหาญเด็ดเด่ียว เชน ตอนที่นางสีดายอมลุยไฟเพื่อแสดงความ

บริสทุธิข์องตน

3. มีความกตัญ�ูรูคณุตอผูมีพระคุณ เชน ในตอนที่นางสีดา

กลาวขอบคณุพระลักษมณที่ชวยเหลือนางมาตลอด เมื่อรูวาตนทํา

ผิดก็รูจักขอโทษ

นางมโนราห

เร่ืองพระสุธน-มโนราห

นิทานพ้ืนบานของไทยที่นํามาจากชาดก เปนวรรณกรรมสมัย

อยุธยา ไมทราบผูแตง นําเคาเร่ืองเดิมมาจาก ปญญาสชาดก ที่

เรียกวา "สุธนชาดก" และไดนํามาทําเปนบทละคร เรื่องนางมโนห

ราในสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย เปนวรรณคดีประกอบละคร

นอก เปนเรื่องความรักแทที่ไมยอมแพแกอุปสรรคใดๆ และดวย

สัญญาแหงความรักที่ม่ันคง ถึงแมจะตางเผาพันธุแตอยูดวยกัน

ได ดวยความเห็นอกเห็นใจเอ้ืออาทรตอกัน ระหวางพระสุธน ซึ่ง

เปนมนุษย กับนางมโนราห ซึ่งเปนกินรี ที่พรานบุญจับมาถวาย

ตอนเดนของเรื่องเปนตอนที่นางมโนราหถูกกล่ันแกลงใสความจน

ตองถูกจับไป บูชายัญ แตนางหลอกขอปกขอหางบินหนีรอดไปได

เ ม่ือพระสุธนกลับมารูขาวก็ รีบตามนางไปแมหนทางนั้นจะ

ยากลําบาก แตในที่สุดก็สามารถตามนางคืนมาได

ความดีท่ีสามารถนํามาเปนแบบอยาง

1. ความรักและความซื่อสัตยของนางมโนราห เหน็ไดจากที่นาง

มโนราหปฏิญาณตนวาจะไมของครองคูกับชายอื่นใดนอกเสียจาก

พระสุธนและขอเปนพระมเหสีของพระสุธนทุกชาตไิป นับวาเปน

จารีตนยิมอยางหนึ่งของนางในวรรณคดีไทยโดยทั่วไปที่เปน

คุณสมบัติอันพึงประสงคของหญิงไทยในสังคมไทยในสังคมสมัย

โบราณ

2. ความกตัญ�ูของนางมโนราหที่มีตอมารดาของตน แมวาตัวถูก

จับ แตยังคิดถงึแมเปนหวงแมกลัวแมจะมาตามหา นางก็เลยฝาก

เจาปาเจาเขาไดใหชวยบอกลาแมของนาง เมื่อออกมาตามหานาง

3. การรูจักใหอภัยของนางมโนราห ดังเหน็ไดจากการที่พระอาทิต

ยวงศมาขอขมาโทษนางมโนราห และนางมโนราหไดใหอภัย และ

ไมถือโทษโกรธเคืองพระอาทิตยวงศที่เคยคิดรายตอนางมา

กอน

4. ความรักนวลสงวนตัวของนางมโนราห เห็นไดจากพฤติกรรม

ของนางมโนราหตอนที่นางมโนราหไมยอมใหพรานบุญถกูเนื้อ

ตองตัวนางในขณะที่พรานบญุกําลังจะจับนางขึน้จากสระน้ํา

5. ความออนนอมถอมตนของนางมโนราหไมถือตนเปนลูกกษัตริย

รูจักมีสัมมาคาระตอผูอาวุโสกวา

6. ความเอ้ือเฟอเผื่อแผของนางมโนราห นางไดแบงปนขาวของ

ตอบแทนใหแกผูที่นําขาวของมาถวายใหแกนางในงานอภเิษก

สมรส

นางบุษบา เร่ืองอิเหนา

นางบุษบาเปนธิดาของทาวดาหาและประไหมสุหรีดาหราวาตี

แหงกรุงดาหา เมื่อตอนประสูติมีเหตุอัศจรรยคือ มีกลิ่นหอมตลบ

อบอวลไปทั่วทั้งวัง ดนตรี แตรสังขก็ดังขึ้นเองโดยไมมีผูบรรเลง

บุ ษบ า เป นหญิ งที่ ง าม ลํ้ า เ ลิ ศ ก ว าน า ง ใด ในแผ นดิ น ช ว า

กิริยามารยาทเรียบรอย คารมคมคาย เฉลียวฉลาดทันคนใจกวาง

และมีเหตุผล ไดเปนคูตุนาหงันกับอิเหนา แมอิเหนาจะมีหญิงอื่น

เขามาพัวพันในชีวิต แตดวยความดีของบุษบาก็สามารถผูกใจให

อิเหนารักใครใหลหลงนางยิ่งกวาหญิงอื่น

ความดีท่ีสามารถนํามาเปนแบบอยาง

1.บุษบา เปนหญิงที่มาแบบฉบับของลูกที่ดีอยูในโอวาทของพอแม

แมวานางจะไมพอใจในรูปรางของจรกา แตนางก็ยอมที่จะไมทํา

ตามใจตนเองเพื่อรักษาชื่อเสียง ของวงศตระกูล

2. เปนคนไมเจายศเจาอยาง หรือถือวาตนสงูศักด์ิกวา

นางจนิตะหรา เห็นไดจากตอนที่จนิตะหราไดใหนางสการะวาตี

และนางมาหยารัศมีมาเฝา บุษบาก็ใหการตอนรับเปนอยางดี

3. เปนคนไมเหลาะแหละ รูจักโตเถียงแสดงความฉลาดรูทัน

อิเหนาและรักษาเกียรติของตนเองไมยอมหลงเชื่ออยางงายๆ

4. มีความซื่อสัตย ไดรักษาตัวไวรอคอยอิเหนา ดังกลอนวา

"ถึงมาตรสูตายชายอื่นมิใหตอง อันจะมีผัวสองอยาสงสัย

แมนชีวันจะบรรลัย จะตายในความซื่อสัตยา"

5. มีความกตัญ�ูตอผูมีพระคุณ เชน ระตูประมอตัน

นางพิมพิลาไลย (วันทอง)

เร่ืองขุนชางขุนแผน

นางวันทองเปนธิดาคนเดียวของพันศรโยธา และนางศรี

ประจัน ครอบครัวของนางวันทองเปนตระกูลพอคาที่มีฐานะดี

พอสมควร นางจึงไดรับการเลี้ยงดูเปนอยางดี นางวันทองมี

รูปรางหนาตาสวยงาม อรชนออนแอน กิริยามารยาทแชมชอย

เมื่อนางเติบโตขึ้นก็ยิ่งมีความสวยงามยิ่งขึ้น เปนเหตุใหขุนแผน

และขุนชางมีจิตใจผูกพันรักใคร สงผลใหเกิดเร่ืองราววุนวาย

ตามมามากมาย

ความดีท่ีสามารถนํามาเปนแบบอยาง

1. มีอารมณที่ละเอียดออนในการเปนแมศรีเรือนที่ดี เชน ความ

ประณีตในการปกมาน

2. มีความละเอียดออน ไมวาจะเปนในเรื่องการรับรูถึงความดีของ

ผูอื่นที่ปฏิบัติตอนาง เห็นไดจากถึงแมนางจะไมไดรักขุนชางแต

ดวยความดีของขนุชางและความผูกพันที่อยูกันมา 15 ป ทําให

นางเปนหวงเปนใยทกุขสขุ และความรูสึกของขุนชางไมนอย

3. เปนคนกลาที่จะยอมรับชะตากรรมของตัวเอง มีน้ําใจเมตตา

และใหอภัยโดยไมเคียดแคน

นางสุวรรณมาลี

เร่ืองพระอภัยมณี

นางสุวรรณมาลี เปนธิดาของทาวสลิราช กษัตริยเมืองผลึกกับ

นางมณฑา นางมีรปูโฉมงดงามมาก นอกจากนี้ นางยังมี

ความสามารถมีสติปญญาเทียบเทาผูชาย มีความรูในการรบ รู

ตําราพิชัยสงคราม ตามวิสัยลูกกษัตริย ดังที่จะเหน็ไดจากตอนที่

นางชวยสนิสมุทรรบกับอุศเรน และยังมีความเฉลียวฉลาดสามารถ

เอาตัวรอดได

ความดีท่ีสามารถนํามาเปนแบบอยาง

1. นางเปนผูมีความกตัญ� ูหลังจากเรือแตกนางก็เฝาเปนหวง

พระบิดาของตนเสมอ

2. นางเปนคนที่มีจิตใจเมตตา นางรักสินสมุทรเหมือนลูกของ

ตัวเอง โดยที่นางไมความรังเกียจเลยแมแตนอย ความรักที่นางมี

ใหสนิสมุทรนัน้เหมือนวานางเปนแม แทๆของสินสมทุรเลย

ทีเดียว

3. นางมีความเขมแขง็เด็ดเด่ียวและกลาหาญในเรื่องการปกครอง

บานเมอืง หรอื บัญชาการทัพไดโดยไมตองอาศัยพระอภัยมณี

สามารถพ่ึงพาตนเองได

บรรณานุกรม

Deeplove. (2552). วันนี้มาโบราณแต่ควรรูไ้ว้. ค้นเมื่อ 9 มีนาคม 2555, จาก

http://www.bloggang.com/viewdiary.php?id=deeplove&group=6

Phakri. (2554). ประวัตินางในวรรณคดี. ค้นเมื่อ 9 มีนาคม 2555, จาก

http://mblog.manager.co.th/phakri/th-115222/

Thaicharm. (2552). เสน่ห์นางในวรรณคดี : นางรจนา. ค้นเมื่อ 10 มีนาคม 2555, จาก

http://thaicharm.exteen.com/page

Thaicharm. (2552). นางมโนราห์. ค้นเมื่อ 12 มีนาคม 2555, จาก

http://thaicharm.exteen.com/page-2

Thaicharm. (2552). เสน่ห์นางในวรรณคดี : นางสีดา. รจนา. ค้นเมื่อ 10 มีนาคม 2555, จาก

http://thaicharm.exteen.com/page-3

นิรุตต์ โต๊ะถม. (2552). สองหญิงหนึ่งชาย. ค้นเมื่อ 10 มีนาคม 2555, จาก

http://www.sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=485

เพชรสังคีต. (2551). นางสีดาลุยไฟ. ค้นเมื่อ 10 มีนาคม 2555, จาก

http://www.thaipoem.com/forever/ipage/poem119312.html

หนมบัวลอยไข่หวาน. (2551). ภาพนางในวรรณคดีสวยๆ. ค้นเมื่อ 9 มีนาคม 2555, จาก

http://www.dek-d.com/board/view.php?id=1016532