สภาพท่ัวไปและข�อมูลพ้ืนฐาน

1. ด�านกายภาพ

ส่วนที�

1.1 ท่ีตั้งของหมู�บ�านหรือชุมชน หรือตําบล ความเป&นมา

เม่ือก�อนตําบลบัวใหญ�ยังเป�นตําบลสันทะอยู� แต�พอป# พ.ศ. 2525 ทุกหมู�บ�านของตําบลสันทะซ่ึงอยู�ในการปกครองของท�าน กํานันบุญรัตน- กาฝ/0น เห็นการปกครองลําบากเพราะแต�ละหมู�บ�านอยู�ห�างไกลกัน และการคมนาคมสมัยนั้นถนนยังเป�นถนนลูกรังอยู� จึงขอแยกการปกครองออกเป�น 2 ตําบล โดยใช�เขตลําห�วยเป�นแบ�งพ้ืนท่ีรับผิดชอบ ต้ังแต�บ�านนาแดง ไปถึง ขุนสถาน รวม 8 หมู�บ�านยังอยู�ในเขตรับผิดชอบของตําบลสันทะและต้ังแต�บ�านนาไค�ข้ึนมาจนถึงบ�านหนองห�า รวม 8 หมู�บ�าน มาเป�นตําบลบัวใหญ�ในป/จจุบันนี้ และตําบลสันทะได�เลือกต้ังกํานันข้ึนมาใหม� ส�วนตําบลบัวใหญ�คงใช�กํานันคนเดิมคือนายบุญรัตน- กาฝ/0น ซ่ึงอยู�ในเขตบ�านนาแหน การท่ีได�ตั้งชื่อตําบล “บัวใหญ� “ เพราะว�าท่ีบ�านอ�อย หมู�ท่ี 1 มีหนองน้ําธรรมชาติท่ีเกิดข้ึนเองมาหลายร�อยป# ชื่อว�าหนองปวน หนองน้ํานี้จะมีสิ่งแปลกอยู�คือจะมี “ดอกบัวหลวง” ข้ึนอยู�เต็มท้ังหนอง ซ่ึงเป�นดอกบัวท่ีสวยงามมาก จึงได�ลงความเห็นว�า ให�ชื่อตําบลเป�นตําบลบัวใหญ� เพ่ือจะได�เป�นท่ีระลึกแก�คนท่ัวไป

องค�การบริหารส�วนตําบลบัวใหญ�ต้ังอยู� เลขท่ี 98 หมู�ท่ี 2 บ"านใหม�มงคลตําบลบัวใหญ�อําเภอนาน"อยจังหวัดน�านอยู�ห�างจากจังหวัดน�านไปทางทิศใต"เป)นระยะทาง 72 กิโลเมตรโดยเส"นทางจากจังหวัดน�านถึงอําเภอนาน"อยผ�านอําเภอเวียงสาลักษณะเส"นทางลาดยางคดเลี้ยวไปตามลักษณะภูมิประเทศท่ีเป)นภูเขาและอยู�ห�างจากอําเภอนาน"อยเป)นระยะทางประมาณ 13 กิโลเมตร

1.2 ลักษณะภูมิประเทศ

ตําบลบัวใหญ�มีเนื้อท่ีประมาณ 131.102 ตารางกิโลเมตร หรือมีเนื้อท่ีประมาณ 81,938.75 ไร�

ทิศเหนือ มีอาณาเขตติดต�อกับตําบลน้ําตก อําเภอนาน�อย จังหวัด น�าน ทิศตะวันตก มีอาณาเขตติดต�อกับอําเภอร�องกวาง จังหวัด แพร�

ทิศตะวันออก มีอาณาเขตติดต�อกับตําบลนาน�อย อําเภอนาน�อย จังหวัด น�าน ทิศใต� มีอาณาเขตติดต�อกับตําบลสันทะ อําเภอนาน�อย จังหวัด น�าน

พ้ืนท่ีของตําบลบัวใหญ� อยู�ในเขตปEาสงวนแห�งชาติส�วนมากเป�นพ้ืนท่ีภูเขาลาดเชิงเขาและท่ีราบระดับความสูงประมาณ 600 – 1,000 เมตรจากระดับน้ําทะเลปานกลางเป�นต�นกําเนิดแม�น้ําแหง โดยมีแม�น้ําแหงไหลผ�าน ลักษณะภูมิประเทศโดยท่ัวไปของตําบลบัวใหญ�สามารถแบ�งได�เป�น 3 ลักษณะดังนี้ พ้ืนท่ีราบ ร�อยละ 4.78 % พ้ืนท่ีลาดเชิงเขา ร�อยละ 19.03 % พ้ืนท่ีภูเขา ร�อยละ 76.19 %

แผนที�จังหวดัน่าน

อ.นาน้อย

แผนที�อําเภอนาน้อย

อาณาเขตตดิต่อตาํบลบัวใหญ่อยู่ทางด้านตะวนัตกของอาํเภอนาน้อย อยู่ห่างจากที�ว่าการอาํเภอนาน้อย 13 กโิลเมตรทิศเหนือ ตดิกบั ตาํบลนํ+าตก อาํเภอนาน้อย จงัหวดัน่านทิศใต้ ตดิกบั ตาํบลสันทะ อาํเภอนาน้อย จงัหวดัน่านทิศตะวนัออก ตดิกบั ตาํบลนาน้อย อาํเภอนาน้อย จงัหวดัน่านทิศตะวนัตก ตดิกบั อาํเภอร้องกวาง จงัหวดัแพร่

อ.นาหมื�น จ.น่าน

อ.เวยีงสาจ.น่าน

อ.ร้องกวาง จ.แพร่

อ.บ้านโคก จ.อุตรดิตถ์

ที�ตั+งตาํบลบัวใหญ่ตั+งอยู่ในพื+นที�อาํเภอนาน้อยซึ�งอยู่ทางตอนใต้ของจงัหวดัน่าน อยู่ห่างจากจงัหวดัน่านประมาณ 72 กโิลเมตร

1.3 ลักษณะภูมิอากาศแบ�งเป&น 3 ฤดู -ฤดูร�อน อากาศร�อนอบอ�าว ต้ังแต�เดือนมีนาคม - พฤษภาคม -ฤดูฝน ฝนตกชุก ต้ังแต�เดือนพฤษภาคม - ตุลาคม -ฤดูหนาว อากาศหนาวเย็น ต้ังแต�เดือนพฤศจิกายน – กุมภาพันธ-

1.4 ลักษณะของดิน

หน�วยแผนท่ี ค�า Ph ระดับฟอสฟอรัสท่ีเป&นประโยชน7

ระดับนทรีย7วัตถุ ระดับโพแทสเซ่ียมท่ีเป&นประโยชน7

7 กรดเล็กน�อย ตํ่ามาก ปานกลาง ตํ่า

29 กรดปานกลาง ตํ่า ปานกลาง ตํ่า

47 กรดปานกลาง ตํ่ามาก ปานกลาง ตํ่า

คําแนะนําการใส�ปุ;ยสําหรับพืชตําบลบัวใหญ� อําเภอนาน�อย จังหวัดน�าน

ชนิดพืช หน�วยแผนท่ี คําแนะนําการใช�ปุ;ย ข�าวไวต�อช�วงแสง 7 ปุLยรองพ้ืนใช�ปุLยสูตร 16-20-0 ในอัตรา 30 กก./ไร� ผสมกับปุLยสูตร

0-0-60 ในอัตรา 10 กก./ไร� หลังการป/กดํา 7-10 วัน หรอื 25-30 วันหลังการป/กดํา ปุLยแต�งหน�า ใช�ปุLยสูตร 46-0-0 ในอัตรา 7 กก./ไร�ก�อนการสุกแก� 2 เดือนครึ่ง

ข�าวไม�ไวต�อช�วงแสง 7 ปุLยรองพ้ืนใช�ปุLยสูตร 16-20-0 ในอัตรา 22 กก./ไร� ผสมกับปุLยสูตร 46-0-0 ในอัตรา 3 กก./ไร� ผสมกับปุLยสูตร 0-0-60 ในอัตรา 10 กก./ไร� หลังการป/กดํา 7-10 วัน หรือ 25-30 วันหลังการหว�านข�าว ปุLยแต�งหน�า ใช�ปุLยสูตร 46-0-0 ในอัตรา 14 กก./ไร�ก�อนการสุกแก� 2 เดือนครึ่ง

ข�าวโพด 7 ปุLยรองพ้ืนใช�ปุLยสูตร 18-46-0 ในอัตรา 30 กก./ไร� ผสมกับปุLยสูตร 46-0-0 ในอัตรา 3 กก./ไร� ผสมกับปุLยสูตร 0-0-60 ในอัตรา 17 กก./ไร�ใส�พร�อมปลูก ปุLยแต�งหน�า 46-0-0 ในอัตรา 11 กก./ไร� 25 วัน หลังปลกู

29 ปุLยรองพ้ืนใช�ปุLยสูตร 18-46-0 ในอัตรา 30 กก./ไร� ผสมกับปุLยสูตร 0-0-60 ในอัตรา 17 กก./ไร� พร�อมปลูก ปุLยแต�งหน�า 46-0-0 ในอัตรา 6 กก./ไร� 25 วัน หลังปลูก

47 ปุLยรองพ้ืนใช�ปุLยสูตร 18-46-0 ในอัตรา 30 กก./ไร� ผสมกับปุLยสูตร 0-0-60 ในอัตรา 17 กก./ไร� พร�อมปลูก ปุLยแต�งหน�า 46-0-0 ในอัตรา 6 กก./ไร� 25 วัน หลังปลูก

ถ่ัวเหลือง 7 ใช�ปุLย 0-46-4 ในอัตรา 20 กก./ไร� ผสมกับปุLยสูตร 0-0-60 ในอัตรา 10 กก./ไร� ใส�ครั้งเดียว หลังปลูก 30 วัน และควรคลุกเมล็ดถ่ัวกับเชื้อไรโซเบียมก�อนปลูก

29 ใช�ปุLย 0-46-4 ในอัตรา 20 กก./ไร� ผสมกับปุLยสูตร 0-0-60 ในอัตรา 10 กก./ไร� ใส�ครั้งเดียว หลังปลูก 30 วัน และควรคลุกเมล็ดถ่ัวกับเชื้อไรโซเบียมก�อนปลูก

ถ่ัวเหลือง 47 ใช�ปุLย 0-46-4 ในอัตรา 20 กก./ไร� ผสมกับปุLยสูตร 0-0-60 ในอัตรา 5 กก./ไร� ใส�ครั้งเดียว หลังปลูก 30 วัน และควรคลุกเมล็ดถ่ัวกับเชื้อไรโซเบียมก�อนปลูก

ยางพารา 7 ใช�ปุLย 18-46-0 ในอัตรา 17 กก./ไร� ผสมกับปุLยสูตร 46-0-0 ในอัตรา 5 กก./ไร� ผสมกับปุLย 0—0-60 ในอัตรา 32 กก./ไร� แบ�งใส� 4 ครั้ง ทุกๆ 3 เดือน

ยางพารา 29 ใช�ปุLย 18-46-0 ในอัตรา 17 กก./ไร� ผสมกับปุLยสูตร 46-0-0 ในอัตรา 5 กก./ไร� ผสมกับปุLย 0—0-60 ในอัตรา 32 กก./ไร� แบ�งใส� 4 ครั้ง ทุกๆ 3 เดือน

ยางพารา 47 ใช�ปุLย 18-46-0 ในอัตรา 17 กก./ไร� ผสมกับปุLยสูตร 46-0-0 ในอัตรา 5 กก./ไร� ผสมกับปุLย 0—0-60 ในอัตรา 23 กก./ไร� แบ�งใส�

4 ครั้ง ทุกๆ 3 เดือน ผักกินใบ 7 ปุLยรองพ้ืนสูตร16-20-0 ในอัตรา 50 กก./ไร� ผสมปุLย 0-0-60 ใน

อัตรา 25 กก./ไร� หลังจากแตกใบจริง 3-4 ใบ ปุLยครั้งท่ี 2 ใช�ปุLยสูตร 46-0-0 ในอัตรา17 กก./ไร� หลังใส�ปุLยครั้งแรก 15 วัน

29 ปุLยรองพ้ืนสูตร16-20-0 ในอัตรา 50 กก./ไร� ผสมปุLย 0-0-60 ในอัตรา 25 กก./ไร� หลังจากแตกใบจริง 3-4 ใบ ปุLยครั้งท่ี 2 ใช�ปุLยสูตร 46-0-0 ในอัตรา17 กก./ไร� หลังใส�ปุLยครั้งแรก 15 วัน

47 ปุLยรองพ้ืนสูตร16-20-0 ในอัตรา 50 กก./ไร� ผสมปุLย 0-0-60 ในอัตรา 25 กก./ไร� หลังจากแตกใบจริง 3-4 ใบ ปุLยครั้งท่ี 2 ใช�ปุLยสูตร 46-0-0 ในอัตรา17 กก./ไร� หลังใส�ปุLยครั้งแรก 15 วัน

ข�อมูลจาก : กรมพัฒนาท่ีดิน กระทรวงเกษตรและสหกรณ- WWW.Idd.Go.th 1.5 ลักษณะของแหล�งน้ํา ลําห�วยเล็กๆท่ีไหลลงสู�ลําน้ําแหง ซ่ึงเป�นน้ําสายหลักของตําบลบัวใหญ� มีฝายก้ันน้ําเป�นช�วงๆ ช�วงฤดูแล�ง น้ําแห�งและ ไม�สามารถผันน้ําเข�าสู�พ้ืนท่ีการเกษตร 1.6 ลักษณะของไม�และปEาไม� พ้ืนท่ีปEาในพ้ืนท่ีตําบลบัวใหญ�เป�น ปEาเต็ง รัง และปEาไม�ใช�สอย (ปEาชุมชน) 2. ด�านการเมือง/การปกครอง 2.1 เขตการปกครองจํานวนครัวเรือน และประชากร

ตําบลบัวใหญ� มีจํานวนหมู�บ�านท้ังหมด 8 หมู�บ�าน ดังนี้ หมู�ท่ี 1 บ�านอ�อย ผู�ใหญ�บ�าน นางถาวร ไชยแก�วมา

สมาชิกสภาองค-การบริหารส�วนตําบล 1. นายพุ�น อ�อยงาม 2. นางวัชรีย- ผลสุด

หมู�ท่ี 2 บ�านใหม�มงคล ผู�ใหญ�บ�าน นายเวทย- ทะภูมินทร- สมาชิกสภาองค-การบริหารส�วนตําบล 1. นายบุญเรียบ ใจธะนะ

2. นายถวิล จันทา หมู�ท่ี 3 บ�านนาแหน กันตําบลบัวใหญ� นายนิรัตน- ไชยทะมาตร สมาชิกสภาองค-การบริหารส�วนตําบล 1. นายสวสัด์ิ จันผง (ประธานสภาฯ)

2. นายธัชพงษ- ป/นสอน หมู�ท่ี 4 บ�านทัพม�าน ผู�ใหญ�บ�าน นายประเสริฐ ตันยอด สมาชิกสภาองค-การบริหารส�วนตําบล 1. นายพยนต- ปาสม

2. นายประหยัด ป/นสอน

หมู�ท่ี 5 บ�านนาไค� ผู�ใหญ�บ�าน นายดวงใจ จันทา สมาชิกสภาองค-การบริหารส�วนตําบล 1. นายเสียน อ่ินธ ิ 2. นายกฤษณะ ต̂ะใจ หมู�ท่ี 6 บ�านต�นม�วง ผู�ใหญ�บ�าน นายบุญทัน ล�อมน้ํา สมาชิกสภาองค-การบริหารส�วนตําบล 1. นายรันดร- กองแก�ว 2. นายดวงเงิน แก�วเทพ หมู�ท่ี 7 บ�านสันพะยอม ผู�ใหญ�บ�าน นายวิมนต- คํามาตร สมาชิกสภาองค-การบริหารส�วนตําบล 1. นายสืบศักด์ิ คํานวณ 2. นายนิธิวฒัน- คําน^ะ หมูท่ี 8 บ�านหนองห�า ผู�ใหญ�บ�าน นายชารินทร- ตุ�ยน�อย สมาชิกสภาองค-การบริหารส�วนตําบล 1. นายส�วน อินจา 2. นายสุรพงษ- ป_ยศทิพย- 2.2 การเลือกต้ัง เขตหมู�บ�านเป�นเขตเลือกต้ังสมาชิกสภาองค-การบริหารส�วนตําบล เขตตําบลเป�นเขตเลือกต้ังนายกองค-การบริหารส�วนตําบล

1. นายอรุณ พรมภิระ นากองค-การบริหารส�วนตําบลบัวใหญ� 2. นายมนัส น�องรัก รองนายกองค-การบริหารส�วนตําบลบัวใหญ� 3. นายอนันต- ตุ�ยน�อย รองนายกองค-การบริหารส�วนตําบลบัวใหญ� 4. นางแววทิวา ยาใจดี เลขานุการนายกองค-การบริหารส�วนตําบลบัวใหญ�

1. อาศัยอํานาจตามพระราชบัญญัติการเลือกต้ังสมาชิกสภาท�องถ่ินและผู�บริหารท�องถ่ิน พ.ศ. 2545

2.ตามประกาศคณะรักษาความสงบแห�งชาติ ท่ี 85/2557 เรื่องการได�มาซ่ึงสมาชิกสภาท�องถ่ิน และผู�บริหารท�องถ่ินเป�นการชั่วคราว ลงวันท่ี 10 กรกฎาคม 2557

3. ตามคําสั่งหัวหน�าคณะรักษาความสงบแห�งชาติ ท่ี 1/2557 เรื่อง การได�มาซ่ึงสมาชิกาภา ท�องถ่ินหรือผู�บริหารท�องถ่ินเป�นการชั่วคราวลงวันท่ี 25 ธันวาคม 2557 3.ประชากร 3.1 ข�อมูลเก่ียวกับจํานวนประชากร

จํานวนประชากร ณ เดือน ตุลาคม 2559

บ�าน หมู�ท่ี จํานวนครัวเรือน ชาย(คน) หญิง(คน) รวม

บ�านอ�อย 1 202 329 329 658 บ�านใหม�มงคล 2 146 234 238 472

บ�านนาแหน 3 208 311 307 618 บ�านทัพม�าน 4 182 282 273 555 บ�านนาไค� 5 194 292 296 588 บ�านต�นม�วง 6 83 109 131 240 บ�านสันพยอม 7 94 113 120 233 หนองห�า 8 206 320 323 643

รวม 1,315 1,990 2,017 4,007 มีความหนาแน�นเฉลี่ย 30.56 คน / 1 ตารางกิโลเมตร

มีความหนาแน�นเฉลี่ย 3.05 คน / ครัวเรือน ข�อมูลจาก : สํานักบริหารการทะเบียน กรมการปกครอง

3.2 ช�วงอายุ และจํานวนประชากร

ช�วงอายุ ชาย หญิง รวม น�อยกว�า 1 ป# 19 16 35

1 ป# 14 11 25 2 ป# 19 25 44 3 ป# 24 17 41 4 ป# 11 17 28 5 ป# 15 18 33 6 ป# 17 26 43 7 ป# 17 14 31

ช�วงอายุ ชาย หญิง รวม 8 ป# 12 20 32 9 ป# 16 20 36

10 ป# 18 15 33 11 ป# 22 19 41 12 ป# 17 17 34 13 ป# 19 13 32 14 ป# 11 14 25

ช�วงอายุ ชาย หญิง รวม 15 ป# 22 22 44 16 ป# 18 15 33 17 ป# 15 23 38 18 ป# 29 30 59 19 ป# 36 28 64 20ป# 35 34 69 21 ป# 28 27 55 22 ป# 23 28 51

23 ป# 28 24 52 24ป# 19 27 46 25 ป# 36 31 67 26 ป# 26 38 64 27 ป# 31 28 59 28 ป# 28 38 66 29 ป# 33 32 65 30 ป# 25 24 49 31 ป# 25 24 49 32 ป# 38 25 63 33 ป# 20 29 49 34 ป# 37 23 60 35 ป# 17 24 41 36 ป# 38 23 61 37 ป# 26 24 50 38 ป# 23 31 54 39 ป# 20 32 52 40 ป# 28 27 55 41 ป# 32 33 65 42 ป# 34 30 34 43 ป# 39 36 75 44 ป# 50 34 84 45 ป# 34 48 82 46 ป# 34 36 70 47 ป# 35 54 89 48 ป# 40 38 78 49 ป# 54 42 96 50 ป# 46 40 86

ช�วงอายุ ชาย หญิง รวม 51 ป# 33 48 81 52 ป# 36 30 66 53 ป# 33 31 64 54 ป# 31 42 73 55 ป# 34 45 79 56 ป# 38 30 68 57 ป# 35 20 55 58 ป# 45 30 75 59 ป# 33 27 60

60 ป# 28 28 56 61 ป# 20 29 49 62 ป# 25 27 52 63 ป# 20 25 45 64 ป# 14 17 31 65 ป# 17 15 32 66 ป# 23 14 37 67 ป# 17 9 26 68 ป# 8 14 22 69 ป# 19 18 37 70 ป# 11 8 19 71 ป# 9 17 26 72 ป# 15 12 27 73 ป# 9 12 21 74 ป# 9 5 14 75 ป# 10 8 18 76 ป# 6 10 16 77 ป# 10 14 24 78 ป# 9 9 18 79 ป# 5 7 12 80 ป# 3 9 12 81 ป# 5 11 16 82 ป# 2 4 6 83 ป# 7 7 14 84 ป# 2 3 5 85 ป# 1 3 4 86 ป# 5 6 11

ช�วงอายุ ชาย หญิง รวม 87 ป# 2 5 7 88 ป# 4 1 5 89 ป# 3 3 6 90 ป# 1 0 1 91 ป# 0 2 2 92 ป# 2 1 3 93 ป# 0 1 1 94 ป# 0 0 0 95 ป# 0 1 1 96 ป# 0 0 0

97 ป# 0 0 0 98 ป# 0 0 0 99 ป# 0 0 0

100 ป# 0 0 0 มากกว�า 100 ป# 0 0 0

รวม 1,993 2,023 4,016 ข�อมูลจาก : สํานักบริหารการทะเบียน กรมการปกครอง

4. สภาพทางสังคม 4.1 การศึกษา 4.1.1 โรงเรียนชุมชนบ�านอ�อย สังกัด สํานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาน�าน เขต 1 ต้ังอยู� หมู�ท่ี 7 จัดการศึกษาต้ังแต�อนุบาลถึงระดับมัธยมศึกษาตอนต�น (ม. 3) 4.1.2 โรงเรียนบ�านทัพม�าน สังกัดสํานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาน�าน เขต 1ต้ังอยู�บ�านทัพม�าน หมู�ท่ี 4 จัดการศึกษาต้ังแต� ระดับอนุบาล ถึงชั้นประถมศึกษาป#ท่ี 6 4.1.3 โรงเรียนบ�านนาไค� สังกัด สํานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาน�าน เขต 1ต้ังอยู� หมู�ท่ี 5 จัดการศึกษาต้ังแต�อนุบาลถึงระดับมัธยมศึกษาตอนต�น (ม. 3) 4.1.4 ศูนย-พัฒนาเด็กเล็กองค-การบริหารส�วนตําบลบัวใหญ� สังกัด กองการศึกษา องค-การบริหารส�วนตําบลบัวใหญ� ต้ังอยู� หมู�ท่ี 2 จัดการศึกษาระดับก�อนประถมวัย (อาจุตั้งแต� 2 ป# ถึง 5 ป#) 4.2 สาธารณสุข โรงพยาบาลส�งเสริมสุขภาพตําบลบัวใหญ� ต้ังอยู� หมู�ท่ี 7 บ�านสันพะยอม สถานพยาบาลเอกชน ต้ังอยู� หมู�ท่ี 3 บ�านนาแหน ศูนย-สาธารณสุขมูลฐานชุมชน หมู�ท่ี 1-8 อาสาสมัครสาธารณสุขประจําหมู�บ�านจํานวน 94 คน 4.3 อาชญากรรม ติดต้ังไฟฟcาส�องสว�างตามจุดเสี่ยงในพ้ืนท่ีหมู�บ�านครบทุกหมู�บ�าน ชรบ. อปพร. กม. 4.4 ยาเสพติด องค-การบริหารส�วนตําบลบัวใหญ� ดําเนินงานตามโครงการปcองกันและแก�ไขป/ญหายาเสพติด กิจกรรมการบําบัดฟd0นฟูผู�เสพ/ผู�ติดยาเสพติดโดยบูรณาการร�วมกับศูนย-อํานวยการพลังแผ�นดินเพ่ือเอาชนะยาเสพติดจังหวัด (ศพส.จ.) /และศูนย-ปฏิบัติการพลังแผ�นดินเอาชนะยาเสพติดอําเภอ (ศพส.อ.) ในการรณรงค- ปcองกันและแก�ไขป/ญหายาเสพติด ซ่ึงรัฐบาลได�กําหนดให�ป/ญหายาเสพติดเป�นวาระแห�งชาติท่ีทุกหน�วยงานจะต�องระดมสรรพกําลังเข�าร�วมปcองกันและแก�ไขป/ญหายาเสพติด ภายใต�“ยุทธศาสตร-พลังแผ�นดินเอาชนะยาเสพติด”เป�นยุทธศาสตร-หลักในการดําเนินงานปcองกันและแก�ไขป/ญหายาเสพติดและเป�นความต�อเนื่องจากการปฏิบัติในป# ๒๕๕๕ โดยยึดกรอบความคิด ๓ ประการ

๑) ยุทธศาสตร-ต�อเนื่อง ได�แก� ต�อเนื่องในกรอบความคิดต�อเนื่องในแผนปฏิบัติการและต�อเนื่องในงานท่ีทํา

2) ยุทธศาสตร-ปcองกัน ได�แก� ปcองกันรายใหม� ปcองกันกลุ�มเสี่ยง ปcองกันพฤติการณ-ซํ้า และปcองกันชุมชน

3) ยุทธศาสตร-เสริมสร�างพัฒนาได�แก� เสริมสร�างพัฒนามาตรการการปฏิบัติเสริมสร�างวาระภูมิภาค และเสริมสร�างงานเชิงคุณภาพ 4.5 การสังคมสงเคราะห- 4.5.1 เบ้ียยังชีพผู�สูงอายุ

บ�าน หมู�ท่ี ช�วงอายุ 60 - 69 ปH

ช�วงอายุ 70 - 79 ปH

ช�วงอายุ 80 - 89 ปH

ช�วงอายุ 90ปH ข้ึนไป

รวม

ชาย หญิง ชาย หญิง ชาย หญิง ชาย หญิง

อ�อย 1 28 30 16 17 7 19 1 0 118

ใหม�มงคล 2 25 16 5 12 7 5 0 0 70

นาแหน 3 26 28 17 17 6 8 0 2 104

ทัพม�าน 4 27 25 12 13 3 3 0 0 83

นาไค� 5 25 28 12 15 4 9 0 2 95

ต�นม�วง 6 5 11 10 8 1 3 0 0 38

สันพยอม 7 11 16 10 6 1 1 0 1 46

หนองห�า 8 31 37 11 10 2 4 1 0 96

รวม 178 191 93 98 31 52 3 5 650

4.5.2 เบ้ียยังชีพคนพิการ

บ�าน หมู�ท่ี เพศชาย เพศหญิง รวม

อ�อย 1 16 22 38

ใหม�มงคล 2 16 13 29

นาแหน 3 31 29 60

ทัพม�าน 4 21 17 38

นาไค� 5 17 17 34

ต�นม�วง 6 8 6 14

สันพยอม 7 12 8 20

หนองห�า 8 11 16 27

รวม 132 128 260

4.5.3 เบ้ียยังชีพผู�ปEวยเอดส-

จํานวนผู�ติดเชื้อท้ังหมด 9 คน แยกเป�นชาย 4 คน หญิง 5 คน

4.5.4 ปรับปรุงซ�อมแซมบ�านพักอาศัยสําหรับผู�ด�อยโอกาส ได�รับการสนับสนุนงบประมาณจากสํานักงานพัฒนาสังคมและความม่ันคงของมนุษย-

4.5.5 สงเคราะห-ครอบครัวผู�ด�อยโอกาส 5. ระบบบริการพ้ืนฐาน 5.1 การคมนาคมขนส�ง การเดินทางจากอําเภอนาน�อยเข�าสู�ตําบลบัวใหญ� ระยะทาง 13 กิโลเมตร เดินทางโดยรถยนต-ส�วนบุคคล รถจักรยานยนต- เนื่องจาก ไม�มีรถยนต-โดยสารประจําทาง ไม�มีรถรับจ�าง

ถนน สภาพถนน ถนนลาดยาง 1. ทางหลวงแผ�นดินหมายเลข 1216 (นาราบ – ทัพม�าน) ระยะทาง 20.000 กม. ผ�านหมู�ท่ี 1 2 4 7 และ 8

เป�นถนนสายหลักของตําบล สภาพสามารถใช�งานในการคมนาคมขนส�งได� ถนนมีสภาพชํารุดและค�อนข�างแคบในช�วงท่ีตัดผ�านหมู�บ�าน

2. ร.พ.ช. สายบัวใหญ� - สันทะ ระยะทาง 6.000 กม. ผ�านหมู�ท่ี 3 5 7

5.2 การไฟฟKา ตําบลบัวใหญ�มีจํานวนครัวเรือนท่ีใช�ไฟฟcา จํานวน 1,315 ครัวเรือน จํานวนหมู�บ�านท่ีใช�ไฟฟcา 8 หมู�บ�าน คิดเป�นจํานวนครัวเรือนท่ีใช� 100 เปอร-เซ็นต-

(ไม�แยกรวมท่ีสร�างบ�านเรือนข้ึนใหม�และในพ้ืนท่ีการเกษตร) 5.3 การประปา

หมู�บ�าน ระบบประปาท่ีใช� หมู�ท่ี 1,3,4,5 ระบบประปาถังสูง (ของการประปานครหลวง) หมู�ท่ี 2 ระบบประปาถังสูง (กรมทรัพย-กรน้ํา) หมู�ท่ี ๒,๓,4,5,6,8 ระบบประปาภูเขา หมู�ท่ี 7 ระบบประปาผิวดิน / ขนาดเล็ก 5.4 โทรศัพท7 -ประชาชนตําบลบัวใหญ�ใช�บริการโทรศัพท-เคลื่อนท่ี ของ TURE AIS และ DTAC - ตู�โทรศัพท-สาธารณะ 1 แห�ง (TOT) 5.5 ไปรษณีย7การหรือการส่ือสารหรือการขนส�งและวัสดุ ครุภัณฑ7 - ท่ีทําการไปรษณีย-โทรเลข 1 แห�ง (ส�วนแยกของอําเภอ) - ศูนย-อินเตอร-เน็ตตําบล 1 แห�ง

6. ระบบเศรษฐกิจ 6.1 การเกษตร

ชนิดพืช จํานวน (ไร�) จํานวนครัวเรือนท่ีปลูก(ครัวเรือน) ข�าวโพดเลี้ยงสัตว- 22886.55 777 ยางพารา 16826.80 794 ข�าวนาป# 1061.83 405 ข�อมูลจาก: สํานักงานเกษตรอําเภอนาน�อย 6.2 การประมง ตําบลบัวใหญ�มีแหล�งน้ําธรรมชาติคือ ลําน้ําแหง มีเขตอนุรักษ-พันธ-สัตว-บริเวณหน�าฝานบ้ี บ�านต�นม�วง เม่ือป# 2558 ได�รับการสนับสนุนพันธุปลา จากสํานักงานประมงจังหวัดน�าน คือปลาป#กแดง จํานวน 150,000 ตัวซ่ึงเป�นปลาประจําจังหวัดน�าน

ข�อมูลจาก: สํานักงานประมงอําเภอนาน�อย

6.3 การปศุสัตว7 ตําบลบัวใหญ�มีการเลี้ยงสัตว-เป�นอาชีพเสริม เช�น โค กระบือ สุกร ไก� และเป�ด ดังนี้

ท่ี ประเภทสัตว7เล้ียง จํานวน (ตัว) 1 โค 94 2 กระบือ 118 3 สุกร 311

4 ไก� 17,756 5 เป�ด 477

ข�อมูลจาก : สํานักงานปศุสัตว-อําเภอนาน�อย 6.3.1 เล้ียงโค

หมู�ท่ี บ�าน จํานวน(ราย) หมายเหตุ

1 อ�อย 3

2 ใหม�มงคล 2

3 นาแหน 3

4 ทัพม�าน 2

5 นาไค� -

6 ต�นม�วง 1

7 สันพยอม -

8 หนองห�า 2

รวม 13

6.3.2 เล้ียงกระบือ

หมู�ท่ี บ�าน จํานวน(ราย) หมายเหตุ

1 อ�อย 3

2 ใหม�มงคล 1

3 นาแหน 2

4 ทัพม�าน 2

5 นาไค� -

6 ต�นม�วง 3

7 สันพยอม -

8 หนองห�า 4

รวม 15

ข�อมูลจาก: นักวิชาการเกษตร องค-การบริหารส�วนตําบลบัวใหญ�

6.4 การบริการ พระราชบัญญัติกําหนดแผนและข้ันตอนการกระจายอํานาจให�แก�องค-กรปกครองส�วนท�องถ่ิน พ.ศ. 2542 ได�จัดแบ�งกรอบการให�บริการสาธารณะออกเป�น 6 ด�าน ได�แก� 1. ด�านโครงสร�างพ้ืนฐาน 2. ด�านงานส�งเสริมคุณภาพชีวิต 3. ด�านการจัดระเบียบชุมชน สังคม และการรักษาความสงบเรียบร�อย 4. ด�านการวางแผน การส�งเสริมการลงทุน พาณิชยกรรมและการท�องเท่ียว 5. ด�านการบริหารจัดการ และการอนุรักษ-ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล�อม 6. ด�านศิลปวัฒนธรรม จารีตประเพณีและภูมิป/ญญาท�องถ่ิน

พระราชบัญญัติกําหนดแผนและข้ันตอนการกระจายอํานาจให�แก�องค-กรปกครองส�วนท�องถ่ิน กําหนดให�มีคณะกรรมการการกระจายอํานาจให�แก�องค-กรปกครองส�วนท�องถ่ิน ซ่ึงคณะกรรมการชุดดังกล�าวพิจารณาและให�ความเห็นชอบการถ�ายโอนภารกิจท้ัง 6 ด�าน รวมมีการถ�ายโอนท้ังสิ้น 244 เรื่อง มีส�วนราชการท่ีถ�ายโอนภารกิจ 50 กรม ใน 11 กระทรวง ดังนี้

1. ด�านโครงสร�างพ้ืนฐาน ซ่ึงมีเนื้อหาของงานเก่ียวกับ 1.1 การคมนาคมและการขนส�ง

1. ทางบก อาทิ การก�อสร�างและบํารุงรักษาถนนและสะพาน การดูแล จัดต้ังสถานีขนส�ง และการจัดการจราจรในเขตพ้ืนท่ี

2. ทางน้ํา เช�น การบํารุงรักษาทางน้ํา การก�อสร�างและดูแลสถานีขนส�งทางน้ํา (ท�าเทียบเรือ) 1.2 สาธารณูปโภค

1. แหล�งน้ํา / ระบบประปาชนบท อาทิ การดูแล รักษา พัฒนา ซ�อมบํารุงแหล�งน้ํา และระบบประปาชนบท 1.3 สาธารณูปการ

1. การจัดให�มีตลาด อาทิ การจัดให�มีและการควบคุมตลาด 2. การจัดต้ังและดูแลตลาดกลาง 3. การผังเมือง อาทิ การจัดทําผังเมืองรวมจังหวัด และการวางและปรับปรุงผังเมืองรวม 4. การควบคุมอาคาร อาทิ การควบคุมอาคาร และการเปรียบเทียบปรับคดีความผิดตามกฎหมาย

ว�าด�วยการควบคุมอาคาร

จากงานท้ังหมดท่ีอยู�ภายใต�กรอบงานด�านโครงสร�างพ้ืนฐานข�างต�น พบว�างานท่ีจะมีการถ�ายโอนให�กับองค-กรปกครองส�วนท�องถ่ินมีจํานวน 88 เรื่อง มีส�วนราชการท่ีต�องถ�ายโอนภารกิจจํานวน 16 กรม ใน 7 กระทรวง 2. ด�านงานส�งเสริมคุณภาพชีวิต

2.1 การส�งเสริมอาชีพ อาทิ การฝsกอบรม ส�งเสริม พัฒนากลุ�มอาชีพต�าง ๆ 2.2 งานสวัสดิการสังคม

1. การสังคมสงเคราะห-พัฒนาคุณภาพชีวิต เด็ก สตรี คนชรา ผู�ด�อยโอกาส อาทิ งานศูนย- พัฒนาเด็กเล็ก การสงเคราะห-เบ้ียยังชีพผู�สูงอายุ การสงเคราะห-เบ้ียยังชีพคนพิการ และการสงเคราะห-เบ้ียยังชีพผู�ปEวยเอดส- เป�นต�น 2.3 นันทนาการ

1. การส�งเสริมการกีฬา อาทิ การจัดหาอุปกรณ-กีฬา การก�อสร�าง บํารุงรักษาสนามกีฬา 2. การจัดให�มีสถานท่ีพักผ�อนหย�อนใจ อาทิ การบริหารจัดการ ดูแล บํารุง รักษาสวนสาธารณะ 2.4 การศึกษา 1. การจัดการศึกษาในระบบ อาทิ การจัดการศึกษาก�อนวัยเรียน หรือปฐมวัย การจัดการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน และการจัดการศึกษาสงเคราะห-

2. การศึกษานอกระบบ อาทิ การบริการการศึกษานอกโรงเรียนระดับอําเภอและการจัดการศึกษาระดับเขต งานห�องสมุดประชาชน เป�นต�น 2.5 การสาธารณสุข

1. การสาธารณสุขและการรักษาพยาบาล อาทิ การส�งเสริมสุขภาพจิตและปcองกันป/ญหาสุขภาพจิต และการส�งเสริมสุขภาพแม�และเด็ก การพัฒนาอนามัยบนพ้ืนท่ีสูง

2. การปcองกันและควบคุมโรคติดต�อ อาทิ การควบคุมโรคติดต�อ งานสนับสนุนเงินอุดหนุนในการสงเคราะห-ผู�ปEวยโรคเรื้อน ค�าสังคมสงเคราะห-และค�าฌาปนกิจ

การปรับปรุงแหล�งชุมชนแออัดและท่ีอยู�อาศัย อาทิ การแก�ไขป/ญหาชุมชนแออัด การจัดการเก่ียวกับท่ีอยู�อาศัยสําหรับผู�มีรายได�น�อย งานท่ีจะมีการถ�ายโอนให�กับองค-กรปกครองส�วนท�องถ่ินมีจํานวน 102 เรื่อง มีส�วนราชการท่ีต�องถ�ายโอนภารกิจจํานวน 27 กรม ใน 7 กระทรวง

3. ด�านการจัดระเบียบชุมชน สังคม และการรักษาความสงบเรียบร�อย 1. การส�งเสริมประชาธิปไตยความเสมอภาค สิทธิเสรีภาพของประชาชน อาทิ งานตรวจมาตรา ชั่ง

ตวง วัด และการเผยแพร�และประชาสัมพันธ-ความรู�เก่ียวกับการคุ�มครองผู�บริโภคแก�ผู�บริโภค 2. การส�งเสริมการมีส�วนร�วมของประชาชนในการพัฒนาท�องถ่ิน อาทิ การปcองกันภัยฝEายพลเรือนในเขตองค-การบริหารส�วนตําบล

3. การปcองกันและบรรเทาสาธารณภัย อาทิ การช�วยเหลือผู�ประสบภัยเบ้ืองต�น 4. การรักษาความสงบเรียบร�อยและความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย-สิน อาทิ การทะเบียนราษฎร

และบัตรประจําตัวประชาชน และงานจัดทะเบียนสัตว-พาหนะ สรุปแล�วจะพบว�างานท่ีจะมีการถ�ายโอนให�กับองค-กรปกครองส�วนท�องถ่ินมีจํานวน 18 เรื่อง มีส�วน

ราชการท่ีต�องถ�ายโอนภารกิจจํานวน 9 กรม ใน 6 กระทรวง

4. ด�านการวางแผน การส�งเสริมการลงทุน พาณิชยกรรมและการท�องเท่ียว

1. การวางแผนพัฒนาท�องถ่ิน อาทิ การจัดทําแผนพัฒนาท�องถ่ิน การประสานจัดทําแผนพัฒนาจังหวัด และการจัดระบบข�อมูลเพ่ือการวางแผน

2. การพัฒนาเทคโนโลยี อาทิ การบริการ และถ�ายทอดเทคโนโลยีเกษตรชุมชน 3. การส�งเสริมการลงทุน อาทิ งานบริการข�อมูลนักลงทุน และงานเผยแพร�และชักจูงการลงทุน 4. การพาณิชยกรรม อาทิ งานทะเบียนพาณิชย- 5. การพัฒนาอุตสาหกรรม อาทิ การกํากับดูแลโรงงาน การอนุญาตให�ตั้งโรงงาน 6. การท�องเท่ียว อาทิ การวางแผนการท�องเท่ียว การปรับปรุงดูแล บํารุงรักษาสถานท่ีท�องเท่ียว และ

จัดทําสื่อประชาสัมพันธ-พบว�างานท่ีจะมีการถ�ายโอนให�กับองค-กรปกครองส�วนท�องถ่ินมีจํานวน 88 เรื่อง มีส�วนราชการท่ีต�องถ�ายโอนภารกิจจํานวน 16 กรม ใน 7 กระทรวง

5. ด�านการบริหารจัดการ และการอนุรักษ-ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล�อม 1. การคุ�มครองดูแล บํารุงรักษา ใช�ประโยชน-จากปEาไม� ท่ีดิน ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล�อม

อาทิ งานพัฒนาปEาชุมชน การควบคุมไฟปEา เป�นต�น

2. การจัดการสิ่งแวดล�อมและมลพิษต�าง ๆ อาทิ การติดตาม ตรวจสอบเก่ียวกับสิ่งแวดล�อมและมลพิษ งานสร�างจิตสํานึกด�านสิ่งแวดล�อม งานตรวจสอบคุณภาพน้ํา งานตรวจสอบคุณภาพอากาศและเสียง และการบําบัดน้ําเสีย

3. การดูแลรักษาท่ีสาธารณะ อาทิ การดูแลรักษาและคุ�มครองปcองกันท่ีสาธารณะประโยชน- งานท่ีจะมีการถ�ายโอนให�กับองค-กรปกครองส�วนท�องถ่ินมีจํานวน 18 เรื่อง มีส�วนราชการท่ีต�อง ถ�ายโอนภารกิจจํานวน 9 กรม ใน 4 กระทรวง

6. ด�านศิลปวัฒนธรรม จารีตประเพณีและภูมิป/ญญาท�องถ่ิน 1. การจัดการดูแลโบราณสถาน โบราณวัตถุ อาทิ การบํารุงรักษาโบราณสถาน 2. การจัดการดูแลพิพิธภัณฑ-และหอจดหมายเหตุ สรุปแล�วจะพบว�างานท่ีจะมีการถ�ายโอนให�กับองค-กรปกครองส�วนท�องถ่ินมีจํานวน 2 เรื่อง มีส�วน

ราชการท่ีต�องถ�ายโอนภารกิจจํานวน 1 กรม ใน 1 กระทรวง

บทบาทหน�าท่ีของราชการส�วนกลางและราชการส�วนภูมิภาคในอนาคต เม่ือจะต�องมีการปรับเปลี่ยน ถ�ายโอนงานการบริการสาธารณะจากราชการส�วนภูมิภาค และราชการ

ส�วนกลาง ให�กับท�องถ่ินดังนั้นบทบาทราชการบริหารส�วนภูมิภาคและราชการส�วนกลางในอนาคต พบว�าภารกิจของส�วนกลางและส�วนภูมิภาคสามารถแบ�งได�เป�น 2 ลักษณะ ได�แก� ภารกิจในฐานะผู�ปฏิบัติ ซ่ึงหมายถึงภูมิภาคยังคงปฏิบัติหน�าท่ีเป�นตัวแทนในการปฏิบัติงาน ดําเนินการบางอย�างในฐานะตัวแทนของราชการส�วนกลาง และภารกิจท่ีภูมิภาคจะต�องดําเนินการเม่ือมีการถ�ายโอน หรือ การมอบอํานาจให�กับท�องถ่ินในการดําเนินการบริการสาธารณะ ในกรณีนี้ราชการส�วนกลางและราชการส�วนภูมิภาคควรจะมีบทบาท ดังต�อไปนี้ (วุฒิสาร ตันไชย : 2544) 1. การส�งเสริมสนับสนุนทางวิชาการ

เป�นการดําเนินการส�งเสริม สนับสนุนทางวิชาการ โดยการหาความรู� เทคนิค และวิธีการพัฒนา และดําเนินการใหม� ๆ และถ�ายทอดให�กับองค-กรปกครองส�วนท�องถ่ิน อาทิ การถ�ายทอดองค-ความรู� (Know -

how) การวิจัยและพัฒนา (Research & Development) ท้ังนี้เพ่ือให�องค-กรปกครองส�วนท�องถ่ินสามารถปฏิบัติงานได�อย�างมีประสิทธิภาพ 2. งานอํานวยการ

งานอํานวยการ เช�น ระบบทะเบียน ระบบการใช�ท่ีดิน ระบบการจดทะเบียนรถ การจดทะเบียนสัตว- ท้ังนี้แม�ว�าจะมีการมอบอํานาจให�กับท�องถ่ินเป�นผู�ดําเนินการแล�ว แต�ระบบอํานวยการใหญ�ต�องมีศูนย-กลาง ต�องมีจุดร�วมท่ีจะบริหารและเห็นภาพรวม และเป�นกลไกสําคัญของรัฐบาลในการมองเห็นภาพเหล�านี้ เพราะฉะนั้นลักษณะของการอํานวยการท่ีจะมีฐานข�อมูลเห็นภาพรวมของประเทศในแต�ละเรื่อง แต�ละด�านก็ยังมีความจําเป�นอยู� 3. งานพัฒนาทรัพยากรมนุษย-

เป�นการให�ความรู�กับเจ�าหน�าท่ีผู�ปฏิบัติในท�องถ่ิน ผู�บริหารท�องถ่ิน และประชาชนในท�องถ่ิน ท้ังนี้เนื่องการจากสร�างความรู� ความเข�าใจแก�กลุ�มเปcาหมายต�าง ๆ จะทําให�เกิดการเคลื่อนตัวขององค-กรปกครองส�วนท�องถ่ิน และการให�ความรู�แก�ประชาชนในท�องถ่ินก็เพ่ือให�ภาคประชาสังคมมีความเข�มแข็ง ซ่ึงจะทําให�เกิดการคานอํานาจกันระหว�างท�องถ่ินกับผู�รับผลประโยชน-ในท�องถ่ิน ซ่ึงได�แก� ประชาชน

4.งานกํากับ ตรวจสอบการใช�อํานาจของท�องถ่ิน ในการกํากับ ดูแล ตรวจสอบเป�นการตรวจสอบในเชิงมาตรฐาน ซ่ึงจะต�องมีมาตรฐานกลาง อันเป�น

มาตรฐานพ้ืนฐานท่ีมีความจําเป�น เพ่ือให�ท�องถ่ินปฏิบัติให�ได�อย�างน�อยให�ถึงมาตรฐานข้ันตํ่า แต�ท้ังนี้ท�องถ่ินสามารถปฏิบัติงาน ดําเนินการให�สูงกว�ามาตรฐานของรัฐได� และการกํากับดูแล ตรวจสอบอีกลักษณะหนึ่งเป�นการตรวจสอบ กํากับดูแลองค-กรปกครองส�วนท�องถ่ินในเรื่องการใช�อํานาจ ซ่ึงราชการส�วนกลางและราชการส�วนภูมิภาคจะต�องทําหน�าท่ีในการตรวจสอบ กํากับดูแลองค-กรปกครองส�วนท�องถ่ินให�ดําเนินการได�อย�างถูกต�อง เหมาะสม

5. การสร�างระบบสนับสนุน (Back up) ให�กับท�องถ่ิน ระบบการสนับสนุนเป�นการสนับสนุนให�ท�องถ่ินสามารถดําเนินการได�อย�างมีประสิทธิภาพ และเป�น

การสร�างระบบประกันให�กับผู�รับบริการ หรือ ประชาชนว�า ประชาชนจะได�รับบริการท่ีดี

6. การส�งเสริมประสิทธิภาพท�องถ่ิน การส�งเสริมประสิทธิภาพท�องถ่ินเป�นบทบาทของราชการส�วนภูมิภาคในช�วงเปลี่ยนผ�าน ซ่ึงจะต�อง

สร�างความเข�มข�นในการส�งเสริมขีดความสามารถของท�องถ่ินให�สามารถบริหารจัดการได�อย�างมีประสิทธิภาพ

6.5 การท�องเท่ียว

ตําบลบัวใหญ�เป�นพ้ืนท่ี ท่ีตั้งอยู�ระหว�างอุทยานแห�งชาติศรีน�าน กับ อุทยานแห�งชาติขุนสถานตําบลบัวใหญ� มีประเพณี วัฒนธรรม และภูมิป/ญญาท�องถ่ินท่ีเป�นเอกลักษณ- เช�น ไม�คานลอยฟcา มีการสืบทอดให�แก�ลูกหลานท่ีสามารถแสดงให�นักท�องเท่ียวได�ชมและทดลอง ตําบลบัวใหญ�มีการเตรียมความพร�อมบ�านพักโฮมสเตย-เพ่ือรองรับนักท�องเท่ียว กระจายอยู�ทุกหมู�บ�าน เช�น เฮือนนพคุณ บ�านนาไค� หมู�ท่ี 5

6.6 อุตสาหกรรม

ตําบลบัวใหญ�เป�นพ้ืนท่ีท่ีประชาชนประกอบอาชีพเกษตรกรรม มีการปลูกข�าวโพดเลี้ยงสัตว- และยางพารา และได�บบรรจุโครงการก�อสร�างโรงงานแปรรูปน้ํายางพาราเป�นยางแผ�น

6.7 การพาณิชย7 6.7.1 หน�วยงานธุรกิจในเขตอบต. - ร�านค�าขายของชํา 59 แห�ง - ร�านซ�อมรถ 6 แห�ง - ป/�มน้ํามันชนิดหัวจ�าย 1 แห�ง - ห�องเช�า ห�องแถว 2 แห�ง - ป/�มน้ํามันชนิดป/0มหลอด 13 แห�ง - ร�านเสริมสวยตัดผม 4 แห�ง - โรงสีข�าว 7 แห�ง - โรงสีข�าวโพด 7 แห�ง - ร�านจําหน�ายเครื่องไฟฟcา 1 แห�ง - โรงกลั่นสุราพ้ืนบ�าน 4 แห�ง - เสาสัญญาณโทรศัพท- ๓ แห�ง - โรงผลิตน้ําด่ืม 1 แห�ง - สหกรณ-ชุมชน 1 แห�ง - ท่ีดินให�เช�า 2 แปลง - ร�านตัดเย็บเสื้อผ�า 2 ร�าน - โรงอัดบล็อก 2 แห�ง - ร�านคอมพิวเตอร-/เกมส- 3 แห�ง 6.7.2 กลุ�มอาชีพ - กลุ�มเศรษฐกิจพอเพียง หมูท่ี 1 - 8 - กลุ�มดอกไม�แห�ง หมู�ท่ี 1 บ�านอ�อย - กลุ�มน้ําด่ืมสะอาด หมู�ท่ี 1 บ�านอ�อย - กลุ�มเย็บหมวก หมู�ท่ี 2 บ�านใหม�มงคล - กลุ�มถักไม�กวาดดอกหญ�า หมู�ท่ี 2 บ�านใหม�มงคล - กลุ�มน้ําด่ืมสะอาด หมู�ท่ี 2 บ�านใหม�มงคล - กลุ�มเย็บหมวก หมู�ท่ี 4 บ�านทัพม�าน - กลุ�มน้ําด่ืมสะอาด หมู�ท่ี 4 บ�านทัพม�าน - กลุ�มน้ําด่ืมสะอาด หมู�ท่ี 5 บ�านนาไค� - กลุ�มน้ําด่ืมสะอาด หมู�ท่ี 6 บ�านต�นม�วง - กลุ�มน้ําด่ืมสะอาด หมู�ท่ี 7 บ�านสันพยอม

- กลุ�มทอผ�าพ้ืนเมือง หมู�ท่ี 8บ�านหนองห�า

6.8 แรงงาน

ตําบลบัวใหญ� ส�วนใหญ�เป�นแรงงานภาคการเกษตร ทําไร�ข�าวโพด สวนยางพารา และทํานา และรับจ�างท่ัวไป แรงงานวันหนุ�มสาวส�วนใหญ�รับจ�างในเมืองอุสาหกรรม และบริษัทเอกชน เช�น กรุงเทพฯ พระนครศรีอยุธยา สมุทรปราการ ชลบุรี ระยอง เป�นต�น

7. เศรษฐกิจพอเพียงท�องถ่ิน (ด�านการเกษตรและแหล�งน้ํา) 7.1 ข�อมูลพ้ืนฐานของหมู�บ�านหรือชุมชน ข�อมูลพ้ืนฐานบ�านอ�อยหมู�ท่ี 1 ตําบล บัวใหญ� อําเภอนาน�อย จังหวัดน�าน ประวัติความเป�นมาของหมู�บ�าน บ�านอ�อยหมู� 1 แต�เดิมยังอยู�ในเขตปกครองของ ต.สันทะ สมัยนั้นปกครองโดย ท�านกํานัน บุญรัตน- ถานัน แต�ต�อมา จึงแยกเป�น 2 ตําบลซ่ึงบ�านอ�อยป/จจุบันในปกครอง ต.บัวใหญ� บ�านอ�อยต้ังข้ึนมาหลายร�อยป#มีประชากรมาอาศัยอยู�มานานและประชากรเพ่ิมข้ึนเรื่อยๆ จนเป�นบ�านกว�างมีจํานวนหลังคาเรือน 202 หลังคาเรือน มีจํานวนประชากร 658 คน ชาย 329 คน หญิง 329คน

อาณาเขต ทิศเหนือ ติดต�อกับ บ�านใหม�มงคล ทิศใต� ติดต�อกับ บ�านนาแหน ทิศตะวันออก ติดต�อกับ บ�านหนองห�า ทิศตะวันตก ติดต�อกับ บ�านสันพยอม ข�อมูลพ้ืนฐาน บ�านใหม�มงคล หมู�ท่ี 2 ตําบล บัวใหญ� อําเภอนาน�อย จังหวัดน�าน ประวัติความเป�นมาของหมู�บ�าน เดิมชื่อบ�านสบหลมหมู�ท่ี 2 แต�ก�อนอยู�ในตําบลสันทะ ต�อมาป#พ.ศ. 2525ได� แยกจากตําบลสันทะเป�น 2 ตําบล ออกมาเป�นบ�านสบหลมหมู� 2 ตําบลบัวใหญ� อําเภอนาน�อย จังหวัดน�าน ต�อมาเม่ือวันท่ี 20 ตุลาคม 2550 ได�เปลี่ยนชื่อหมู�บ�านจากบ�านสบหลมเป�นบ�านใหม�มงคล แบ�งการปกครองเป�น 4 คุ�ม แต�ละคุ�มมีหัวหน�ารับผิดชอบทุกคุ�ม คุ�มละ 25-30 หลังคา มีจํานวนหลังคาเรือน 146หลังคาเรือน มีจํานวนประชากร 472 คน ชาย 234คน หญิง 238คน อาณาเขต ทิศเหนือ ติดต�อกับ บ�านน้ําสระ ตําบลน้ําตก ทิศใต� ติดต�อกับ บ�านต�นม�วง ตําบลบัวใหญ� ทิศตะวันออก ติดต�อกับ บ�านสันพยอม ตําบลบัวใหญ� ทิศตะวันตก ติดต�อกับ สันเขาดอยแปLเมือง อําเภอร�องกวาง จังหวัดแพร�

ข�อมูลพ้ืนฐาน หมู�ท่ี 3 ตําบล บัวใหญ� อําเภอนาน�อย จังหวัดน�าน มีจํานวนหลังคาเรือน 208 หลังคาเรือน มีจํานวนประชากร 618 คน ชาย 311 คน หญิง 307 คน อาณาเขต ทิศเหนือ ติดต�อกับ บ�านสันพยอม หมู�ท่ี 7 ทิศใต� ติดต�อกับ บ�านนาไค� หมู�ท่ี 5 ทิศตะวันออก ติดต�อกับ เขตปEา ทิศตะวันตก ติดต�อกับ บ�านต�นม�วง หมู�ท่ี 6 ข�อมูลพ้ืนฐาน หมู�ท่ี 4 ตําบล บัวใหญ� อําเภอนาน�อย จังหวัดน�าน ประวัติความเป�นมาของหมู�บ�าน ตามคําบอกเล�าสืบกันมาสมันนั้น มีคนกลุ�มหนึ่งเข�ามาทําไร�ท่ีนี้ประมาณ 5-6 ครอบครัว กองทัพพม�า (ม�าน) หมายจะมายึดเอาเมืองนาน�อยมาต้ังกองทัพอยู�ท่ีนี้หน�วยสอดแนมของเมืองนาน�อย เห็นเข�าจึงไปรายงานแม�ทัพเมืองนาน�อย เจ�าเมืองนาน�อย ยกทรายเข�าโจมตีก�อน แม�ทัพพม�า (ม�าน) ไม�ทันได�ระวังจึงพ�ายแพ�หนีกลับไปทางทิศตะวันตก คือไปทางจังหวัดแพร�ชาวบ�านก็อพยพเข�ามาทําไร�มากจนได�สามสิบครอบครัวจึงต้ังหมู�บ�านได�ชื่อว�าบ�านทัพม�านมีจํานวนหลังคาเรือน 182 หลังคาเรือน มีจํานวนประชากร 555 คน ชาย 282 คน หญิง 273 คน อาณาเขต ทิศเหนือ ติดต�อกับ ตําบลน้ําตก บ�านไทยงาม ทิศใต� ติดต�อกับ บ�านห�วยส�ม ตําบลสันทะ ทิศตะวันออก ติดต�อกับ บ�านต�นม�วง หมู�ท่ี 6 ต.บัวใหญ� ทิศตะวันตก ติดต�อกับ บ�านแสนสุข ต.สันทะ

ข�อมูลพ้ืนฐานหมู�ท่ี 5 ตําบล บัวใหญ� อําเภอนาน�อย จังหวัดน�าน ประวัติความเป�นมาของหมู�บ�าน เดิมหมู�บ�านนาไค� ต้ังอยู�ในตําบลสันทะ ป/จจุบันแยกตําบลสันทะมาอยู�ในตําบลบัวใหญ�ตั้งแต�นั้นมาบ�านมาบ�านนาไค�ได�มีผู�นํามาปกครอง ท้ังหมด 11 คน 1. นายสม ภิญโญ 2. นายแฝง พุฒพวกดี 3. นาย เลิง ก�อนสันทะ 4. นายสม อ่ินธิ 5. นาย ชุม อินธิ 6. นายเลิง ก�อนสันทะ 7. นายเมือ ใจถัง 8. นายทอง เทียมนโรดม 9. นายวิชาญ ใจคํา 10. นางคําเพชร ต̂ะต๊ิบ 11. ดวงใจ จันทา มีจํานวนหลังคาเรือน 194 หลังคาเรือน มีจํานวนประชากร 588 คน ชาย 292 คน หญิง 296 คน อาณาเขต ทิศเหนือ ติดต�อกับ ท่ีนาและท่ีสวนของหมู�บ�านนาไค� ทิศใต� ติดต�อกับ ลําห�วยแต ทิศตะวันออก ติดต�อกับ หมู�บ�านนาไค� ทิศตะวันตก ติดต�อกับ ท่ีทํากินของหมู�บ�านนาไค� ข�อมูลพ้ืนฐาน หมู�ท่ี 6 ตําบล บัวใหญ� อําเภอนาน�อย จังหวัดน�าน ประวัติความเป�นมาของหมู�บ�าน บ�านต�นม�วงเดิมท่ีเป�นบ�านนาเวิ้งวัดล�างอยู�หนึ่งวัดจากนั้นมาเปลี่ยนเรือบ�านว�าเป�นต�นม�วงรวมอยู�กับบ�านนาแหนเป�นหมู� 3 ตําบลสันทะต�อจากนั้นมาได�แยกหมู�บ�านเป�นหมู� 12 ในป# 2511 ก็ได�แยกออกจากตําบลสันทะในป# พ.ศ. 2511 มาเป�นตําบลบัวใหญ�มาเป�นบ�านต�นม�วงเป�นหมู� 6 ของตําบลบัวใหญ� ก็ได�แต�งต้ังผู�ใหญ�บ�านข้ึนหนึ่งคน ท�าน ผู�ใหญ� จู ต๊ิบตุ�ย ผู�ใหญ�บ�านคนป/จจุบันคือ นายบุญทัน ล�อมน้ํา มีจํานวนหลังคาเรือน 83หลังคาเรือน มีจํานวนประชากร 240คน ชาย 109คน หญิง 131คน

อาณาเขต ทิศเหนือ ติดต�อกับ บ�านใหม�มงคล ทิศใต� ติดต�อกับ บ�านนาไค� ทิศตะวันออก ติดต�อกับ บ�านนาแหน ทิศตะวันตก ติดต�อกับ ปEาชุมชนบ�านทัพม�าน ข�อมูลพ้ืนฐาน บ�านสันพะยอม หมู�ท่ี 7 ตําบล บัวใหญ� อําเภอนาน�อย จังหวัดน�าน ประวัติความเป�นมาของหมู�บ�าน บ�านสันพยอม ตําบลบัวใหญ� อําเภอนาน�อย จังหวัดน�าน เป�นหมู�บ�านท่ีแยกออกจากบ�านใหม�มงคล(สบหลม) และบ�านนาแหน เม่ือป# 2521 โดยมีนาย ประเสริฐ ต̂ะต๊ิบ เป�นผู�ใหญ�บ�านคนแรก สาเหตุท่ีเรียกชื่อบ�านสันพยอม เพราะแต�ก�อนนี้มีต�นไม�ชนิดหนึ่งชื่อต�นพะยอม ข้ึนบนเขาหมู�บ�านท่ีเรียกว�าสัญลักษณ-ท่ีต้ังของหมู�บ�านสันพยอม ต้ังอยู�จุดศูนย-กลางของตําบลบัวใหญ�

อาณาเขต ทิศเหนือ ติดต�อกับ ทุ�งนา ลําน้ําแหง ทิศใต� ติดต�อกับ บ�านนาแหน ทิศตะวันออก ติดต�อกับ บ�านอ�อย ทิศตะวันตก ติดต�อกับ ลําน้ําแหง มีจํานวนหลังคาเรือน 94หลังคาเรือน มีจํานวนประชากร 233คน ชาย 113คน หญิง 120คน

ข�อมูลพ้ืนฐาน บ�านหนองห�าหมู�ท่ี 8 ตําบลบัวใหญ�อําเภอนาน�อยจังหวัดน�าน บ�านหนองห�า เป�นหมู�บ�านท่ีแยกออกจากหมู�ท่ี 1 บ�านอ�อย ตําบลสันทะ อําเภอนาน�อย จังหวัดน�าน เม่ือป#พศ.2524 มีนายศรีวรรณ ยะเสน เป�นผู�ใหญ�บ�าน

สาเหตุท่ีเรียกชื่อ “บ�านหนองห�า”ก็เพราะว�าบริเวณจัดต้ังหมู�บ�านมีหนองอยู� 5 แห�ง 1. หนองปูEเขียว 2. หนองจ้ํา 3. หนองห�า 4. หนองผักฮิน 5. หนองก�าบาก ซ่ึงหนองท้ัง 5 แห�ง อยู�กระจายท่ัวหมู�บ�านแต�หนองท่ีตั้งอยู�จุดศูนย-กลางของหมู�บ�านชื่อหนองจ้ํา และ

มีต�นไม�ชนิดหนึ่งท่ีชาวบ�านเรียกต�นไม�ชนิดนี้ว�า “ต�นห�า” เม่ือจัดต้ังหมู�บ�านข้ึนมาจึงเรียกชื่อบ�านว�า “บ�านหนองห�า “ อยู�ในเขตการปกครองของตําบลสันทะ บ�านหนองห�า หมู� 16

และต�อมาตําบลสันทะจึงแยกการปกครองออกเป�น 2 ตําบล คือ บ�านอ�อย หมู� 1 บ�านสบหลม หมู� 2 บ�านนาแหน หมู� 3 บ�านทัพม�าน หมู� 4 บ�านนาไค� หมู� 5 บ�านต�นม�วง หมู� 6 บ�านสันพะยอม หมู� 7 บ�านหนองห�า หมู� 8 เป�นตําบลบัวใหญ�อําเภอนาน�อย จังหวัดน�าน ลักษณะภูมิประเทศ

บ�านหนองห�าอยู�ห�างจากตัวอําเภอนาน�อย11 กิโลเมตรถ�าเดินทางจากตัวอําเภอนาน�อยจะพบเป�นบ�านแรกของตําบลบัวใหญ� บริเวณท่ีสร�างหมู�บ�าน บ�านหนองห�าเป�นท่ีราบสูงมีพ้ืนท่ีประมาณ 776 ไร�หมู�บ�านถูกล�อมรอบไปด�วยปEาชุมชน มีจํานวนหลังคาเรือน 206 หลังคาเรือน มีจํานวนประชากร 643 คน ชาย 320 คน หญิง 323คน อาณาเขต

ทิศเหนือ ติดกับ ตําบลน้ําตก ทิศใต� ติดกับ บ�านอ�อย

ทิศตะวันออก ติดกับ ตําบลนาน�อย ทิศตะวันตก ติดกับ บ�านอ�อย 7.2 ข�อมูลด�านการเกษตร สรุปยอดผู�ปลูกข�าวนาป# ป#2559/060(ตามพ้ืนท่ีปลูก)ตําบลบัวใหญ� อําเภอนาน�อย จังหวัดน�าน

หมู�ท่ี บ�าน ครัวเรือน พ้ืนท่ีเพาะปลูก พ้ืนท่ีเก็บเก่ียว

1 อ�อย 87 205.4 205.4

2 ใหม�มงคล 32 101.11 101.11

3 นานแหน 73 170.32 170.32

4 ทัพม�าน 69 203.45 203.45

5 นาไค� 86 246.96 246.93

6 ต�นม�วง 35 74.05 74.05

7 สันพยอม 15 45.29 45.29

8 หนองห�า 8 15.25 15.25

รวม 405 1061.83 1061.80 ข�อมูลจาก: สํานักงานสํานักงานเกษตรอําเภอนาน�อย

สรุปยอดผู�ปลูกข�าวโพดเลี้ยงสัตว- ป#2559/060(ตามพ้ืนท่ีปลูก)ตําบลบัวใหญ�อําเภอนาน�อย จังหวัดน�าน

หมู�ท่ี บ�าน ครัวเรือน พ้ืนท่ีเพาะปลูก พ้ืนท่ีเก็บเก่ียว

1 อ�อย 104 3,343.00 3,343.00

2 ใหม�มงคล 146 4,208.48 4,208.48

3 นาแหน 85 2,508.86 2,508.86

4 ทัพม�าน 131 4,357.89 4,357.89

5 นาไค� 93 2,059.81 2,059.81

6 ต�นม�วง 42 981.53 981.53

7 สันพยอม 6 56.25 56.25

8 หนองห�า 170 5,370.73 5,370.73 รวม 777.00 22,886.55 22,886.55

สรุปยอดผู�ปลูกยางพารา (ตามพ้ืนท่ีปลูก)ตําบลบัวใหญ�อําเภอนาน�อย จังหวัดน�าน

หมู�ท่ี บ�าน ครัวเรือน พ้ืนท่ีเพาะปลูก พ้ืนท่ีเก็บเก่ียว

1 อ�อย 109 1,883.50 802

2 ใหม�มงคล 124 3,565.48 2,622.15

3 นาแหน 89 1,563.64 475.33

4 ทัพม�าน 105 1,921.90 1,046.33

5 นาไค� 121 2,509.13 1,214.31

6 ต�นม�วง 56 1,202.34 694.56

7 สันพยอม 12 137.5 61.5

8 หนองห�า 178 4,043.31 1,719.51

รวม 794.00 16,826.80 8,635.69 ข�อมูลจาก: สํานักงานสํานักงานเกษตรอําเภอนาน�อย

7.3 ข�อมูลด�านแหล�งน้ําทางการเกษตร แหล�งน้ําธรรมชาติในตําบล

ช่ือลําน้ํา / แหล�งน้ํา

ไหลผ�านหมู�บ�าน สภาพแหล�งน้ํา

นอกเขต ส.ป.ก. ในเขต ส.ป.ก. 1. ห�วยน้ําแหง 7 1, 2, 3, 4, 5, 6 และ 8 ยาว 20 กม. สามารถกักเก็บน้ําและ

ส�งน้ําได�ตลอดท้ังป#เนื่องจากมีแหล�งต�นน้ํา แต�ในฤดูแล�งน้ํามีปริมาณน�อย

2. ห�วยน้ําหลม 7 1 ,2, 3, 5, 6 และ 8 ยาว 4 กม. สามารถกักเก็บน้ําและส�งน้ําได�ตลอดท้ังป# แต�ในฤดูแล�งน้ํามีปริมาณน�อย

3. ห�วยฮูด - 1, 2 และ 8 ยาว 2 กม. สามารถกักเก็บน้ําและส�งน้ําได�ฤดูฝน แต�ในฤดูแล�งไม�มีน้ํา

4. ห�วยคา 7 2 ,4 และ 6 ยาว 2 กม. สามารถกักเก็บน้ําและส�งน้ําได�ในฤดูฝน แต�ในฤดูแล�งไม�มีน้ํา

5. ห�วยจอย - 1 ,3 และ 8 ยาว 10 กม. สามารถกักเก็บน้ําและส�งน้ําได�ฤดูฝน แต�ในฤดูแล�งไม�มีน้ํา

6. ห�วยน้ําจ้ํา - 1 และ 8 ยาว 1 กม. สามารถกักเก็บน้ําและส�งน้ําได�ในฤดูฝน แต�ในฤดูแล�งไม�มีน้ํา

7. ห�วยปsง - 6 มีน้ําตลอดป# สามารถกักเก็บน้ําไว�ใช�ในการทําการเกษตร

แหล�งน้ําท่ีสร�างข้ึน

แหล�งน้ําสาธารณะในเขต ส.ป.ก. ฝาย ความสูงและความกว�าง (เมตร) สภาพแหล�งน้ํา

1. ฝายไค� หมู�ท่ี ๕ 1.5 x10 เมตร

สามารถใช�งานกักเก็บน้ําได�

2. ฝายบ้ีหมู� ท่ี ๖ 3 x25 เมตร 3. ฝายเบ�า หมู� ท่ี ๓ 1.5 x15 เมตร 4. ฝายแต หมู�ท่ี ๔ 1.5 x10 เมตร

5. ฝายปูEตุ�ย หมู�ท่ี ๔ 1.5 x10 เมตร 6. ฝายราชดําริ หมู�ท่ี ๔ 3 x20 เมตร 7. ฝายผาลาย 3 x20 เมตร 8. ฝายซาง 1.5 x15 เมตร 9. ฝายสามฮ�อย 1.5 x25 เมตร 10.ฝายผีห�อ 1x18 เมตร 11.ฝายลุงหวิน 1x16 เมตร 12.ฝายแม�สีทา 1.5x20 เมตร 13.ฝายปูEธ ิ 1.5x24 เมตร 13.ฝายห�วยปsง 1.2x40 เมตร

สระน้ําสาธารณะ ขนาด สภาพแหล�งน้ํา 1.สระหนองปวน/หมู�ท่ี 1 16 ไร� ลึก 3 เมตร

2.สระหนองจําปLอ หมู�ท่ี 1 1 ไร� ลึก 2.50 เมตร 3.สระหนองผีห�อ หมู�ท่ี 2 1 ไร� ลึก 2 เมตร 4.สระหนองม�วงคํา หมู� 2 1 ไร� ลึก 1.5 เมตร 5.สระห�วยน้ําจํา หมู�ท่ี 3 2 ไร� ลึก 3 เมตร 6.สระหนองหินหมู�ท่ี 3 3 ไร� ลึก 1 เมตร 7. สระหนองมะปูE หมู�ท่ี 5 12 ไร� ลึกประมาณ 2.5 เมตร 8. สระหนองจ้ํา หมู�ท่ี 6 1 ไร� ลึก 2 เมตร 9.สระช�างน�อย หมู�ท่ี 8 7 ไร� ลึก 7 เมตร 10.สระหนองปูEเขียว หมู�ท่ี 8 7 ไร� ลึก 3 เมตร 11.หนองจ้ํา หมู�ท่ี 8 1 ไร� ลึก 3 เมตร 12.สระหอประชุม ท่ี 7 1 งาน ลึก 2 เมตร

7.4 ข�อมูลด�านแหล�งน้ํากิน(หรือน้ําเพ่ือการอุปโภค บริโภค)

หมู�บ�าน ระบบประปาท่ีใช� หมู�ท่ี 1,3,4,5 ระบบประปาของการประปานครหลวง หมู�ท่ี 2 ระบบประปาของกรมทรัพย-กรน้ํา หมู�ท่ี ๒,๓,4,5,6,8 ระบบประปาภูเขา หมู�ท่ี 7 ระบบประปาผิวดิน / ขนาดเล็ก 8. ศาสนาประเพณีวัฒนธรรม 8.1 การนับถือศาสนา ประชาชนตําบลบัวใหญ�นับถือศาสนาพุทธ 100 เปอร-เซ็นต- มีวัดและสถานท่ียึดเหนี่ยวจิตใจดังนี้

1. วัดบ�านอ�อย ต้ังอยู�หมู�ท่ี 1 บ�านอ�อย 2. วัดสบหลม ต้ังอยู�หมู�ท่ี 2 บ�านใหม�มงคล 3. วัดนาแหน ต้ังอยู� หมูท่ี 3 บ�านนาแหน

4. วัดนาไค� ต้ังอยู� หมู�ท่ี 5 บ�านนาไค� 5. อารมผาคีรี ต้ังอยู� หมูท่ี 4 บ�านทัพม�าน

8.2 ประเพณีและงานประจําปH

ข�อมูลจากแผนแม�บทชุมชนตําบลบัวใหญ�

8.3 ภูมิปPญญาท�องถ่ิน ภาษาถ่ิน

กลุ�มภูมิปPญญา กลุ�มย�อยภูมิปPญญา ลําดับท่ี ช่ือ – สกุล 1. เกษตรพ้ืนบ�าน

1.ปุLยชีวภาพ ปุLยจุลิทรีย- ปุLยคอก

1. 2. 3. 4

นายธวัชชัย ทะภูมินทร- นายเพชร รินทะ นายนเรศ ศรีนะ นายห�วง ต̂ะต๊ิบ

2. กังหันน้ํา/กาลักน้ํา

1 2

นายวุฒิการ แก�วกันทา นายเกียรติพงษ- ศรสีดา

2. สุขอนามัย 1.ยาสมุนไพรฯลฯน้ํามันงา ลุกประคบ

1. 2. 3. 4.

นางยุพิน สีต^ะสาร นางระเบียบ ยะราช นายคํามูล อุดใจ นางดอกแก�ว ถานันท-

2. อาหารพ้ืนบ�านข�าวเกรียบ ก�อย 1 นางดอกแก�ว ถานันท- 3. สิ่งประดิษฐ- และเทคโนโลยีพ้ืนบ�าน

1.จักสาน ลอบดักไซปลา แฮ�ว ฮอก แอ̂บข�าว ข�อง สวิง แห ชะลอม หมวกตอก ไพคา

1 2. 3.

นายม่ัง อุ�นทา นายเรือง สืบธรรม นายทอง ต̂ะต๊ิบ

2.อุปกรณ-ในการทอผ�าพ้ืนเมือง เช�น ก่ี เฝ#�ยน มะกวั้ก ตุ�งกว�าง หางเห็นเป#�ย อีด

1 2

นางระเบียบ ยะราช นางสมาน สีต^ะ

เดือน กิจกรรม สถานที่จัดกิจกรรม รายละเอียดกิจกรรม/ระยะเวลา หน�วยงานรับผิดชอบ

ม.ค เล้ียงผีพรานโตน ห�วยแฮ� หมู�ท่ี 2 ต.บัวใหญ� เคร่ืองบวงสรวง ควาย มีร�างทรง /1 วัน ผู�นําชุมชน/ผู�มีจิตศรัทธา

ก.พ - - - -

มี.ค เล้ียงผีปูEย�า เฮือนเก̂า(บ�านต�นตระกูล) เคร่ืองบวงสรวง มีร�างทรง /1 วัน หมู�บ�าน/ชุมชน

เม.ย ประเพณีสงกรานต- วัด/สํานักสงฆ- ทําบุญตักบาตร รดน้ําดําหัว ขนทรายเข�าวัด (13-16 เม..ย) หมู�บ�าน/ชุมชน

ไหว�สาพญาเมืองน�อย ศาลเจ�าพ�อพญาเมืองน�อย หมู�ที่ 4 ทําบุญตักบาตร เคร่ืองบวงสรวง มีร�างทรง /1 วัน (20 เม.ย) อบต. /ผู�นําชุมชน/ผู�มีจิตศรัทธา

คานปากน้ําหลม ปากน้ําหลม หมู�ที่ 2 ทําบุญตักบาตร เคร่ืองบวงสรวง /1 วัน (20 เม.ย) อบต. /ผู�นําชุมชน/ผู�มีจิตศรัทธา

พ.ค ไหว�สาพญาปวน หนองปวน หมู�ที่ 1 ทําบุญตักบาตร เคร่ืองบวงสรวง หมู /1 วัน ผู�นําชุมชน/ผู�มีจิตศรัทธา

มิ.ย นมัสการพระธาตุบัวใหญ� พระธาตุบัวใหญ� หมู�ที่ 1 ทําบุญตักบาตร /1 วัน/ เดือนเก�าเป�ง อบต. /ผู�นําชุมชน/ผู�มีจิตศรัทธา

ก.ค เทศกาลเข�าพรรษา วัด/สํานักสงฆ- ทําบุญตักบาตร ถวายเทียนจํานําพรรษา / 1 วัน อบต. /ผู�นําชุมชน/ผู�มีจิตศรัทธา

ส.ค - - - -

ก.ย - - - -

ต.ค เทศกาลออกพรรษา วัด/สํานักสงฆ- ทําบุญตักบาตร /1 วัน หมู�บ�าน/ชุมชน

ทานสลากพัตร วัด/สํานักสงฆ- ทําบุญตักบาตร อุทิศส�วนกุศลให�บรรพบุรุษ ผู�นําชุมชน/ผู�มีจิตศรัทธา

พ.ย เล้ียงผีหลวง หอผีหลวงบ�านนาแหน หมู�ที่ 3 เคร่ืองบวงสรวงควาย, ไก� มีร�างทรง /1 วัน (เดือน 3 ออก 3 คํ่า) ผู�นําชุมชน/ผู�มีจิตศรัทธา

ปฏิทนิทางวัฒนธรรม ประจาํปH พ.ศ. 2558

ของสภาวัฒนธรรมตําบลบวัใหญ� อาํเภอนาน�อย จงัหวัดน�าน

ฝcาย โจ�ฝcาย แผ�นกระดานทําหางฝcาย 3 4 5

นางชื่น ก�อนสันทะ นางสาย แก�วกันทา นางสว�าง ใจทะมาตร

3.ของเล�นเด็ก สานกบ สานปลา ตะกร�อ อีดอ�อย ล�อก๊ีบ

1

นายมนัส น�องรัก

4.การต�องดอก การทําตุง ขันหมาก พาน 1 เจ�าอาวาสวัดนาแหน 5. การตีมีด พร�า 1

4.การจัดการสังคม และวัฒนธรรมพ้ืนบ�าน

1.พิธีกรรม ความเชื่อ ส�งเคราะห- สู�ขวัญ ปูEจาเตียนข้ึนบ�านใหม� เปEาคาถา

1. 2 3 4 5 6 7

นายสมจิตร- กองนันทร- นายบุญส�ง บุญยัง นางเขียว มุดยะ นายคํามูล อุดใจ นายม่ัง อุ�นทา นายมิราท ใจดี นายสว�าง หล�ารินทร-

2.ศิลปะการแสดงและดนตรี ดนตรีพ้ืนบ�าน ค�าว จ�อย ซอ ฟcอนเจิง ตบมะผาบ

1 2 3 4 5 6 7 8 9

10

นายทอง เทียมนโรดม นางบาง กองนันทร- นายกิตติศักด์ิ จันทา นายล�วน ชัตติยะ นายประเสริฐ ต̂ะต๊ิบ นายศรีวรรณ ยะเสน นายศรีลัย ถาพรม อ.กิตติศักด์ิ กิตติวิบูลศักด์ิ นายสีทน อุดยะเข่ือน นายจําลอง สิทธิโน

5.การจัดการทรัพยากรในท�องถ่ิน

1.ภาษาวรรณกรรม ตัวหนังสือล�านนา

1 2 3

เจ�าอาวาสวัดสบหลม เจ�าอาวาสวัดนาแหน นายเทพอุดมชัย นาข�าวต�ม

2.การจัดการท่ีอยู�อาศัยปลูกสร�างบ�านเรือน

6.ด�านประเพณีวัฒนธรรม

1.การเลี้ยงผี การสู�ขวัญควาย สืบชะตา บนผีเจ�าบ�าน การข้ึนท�าวท้ัง 4

1 2 3

นายวิจิตร กองนันทร- นายสวัสด์ิ อินธ ินายบุญส�ง บุญยัง

2.การทําบายศรีสู�ขวัญ นางดอกแก�ว ถานันทร- 8.4 สินค�าพ้ืนเมืองและของท่ีระลึก 1. งานหัตถกรรม ซ่ินม�าน ถุงย�าม 2. สินค�าเกษตร ฟ/กทอง

9. ทรัพยากรธรรมชาติ 9.1 น้ํา

ช่ือลําน้ํา / แหล�งน้ํา

ไหลผ�านหมู�บ�าน สภาพแหล�งน้ํา

นอกเขต ส.ป.ก. ในเขต ส.ป.ก. 1. ห�วยน้ําแหง 7 1, 2, 3, 4, 5,

6 และ 8 ยาว 20 กม. สามารถกักเก็บน้ําและส�งน้ําได�ตลอดท้ังป#เนื่องจากมีแหล�งต�นน้ํา แต�ในฤดูแล�งน้ํามีปริมาณน�อย

2. ห�วยน้ําหลม 7 1 ,2, 3, 5, 6 และ 8

ยาว 4 กม. สามารถกักเก็บน้ําและส�งน้ําได�ตลอดท้ังป# แต�ในฤดูแล�งน้ํามีปริมาณน�อย

3. ห�วยฮูด - 1, 2 และ 8 ยาว 2 กม. สามารถกักเก็บน้ําและส�งน้ําได�ฤดูฝน แต�ในฤดูแล�งไม�มีน้ํา

4. ห�วยคา 7 2 ,4 และ 6 ยาว 2 กม. สามารถกักเก็บน้ําและส�งน้ําได�ในฤดูฝน แต�ในฤดูแล�งไม�มีน้ํา

5. ห�วยจอย - 1 ,3 และ 8 ยาว 10 กม. สามารถกักเก็บน้ําและส�งน้ําได�ฤดูฝน แต�ในฤดูแล�งไม�มีน้ํา

6. ห�วยน้ําจ้ํา - 1 และ 8 ยาว 1 กม. สามารถกักเก็บน้ําและส�งน้ําได�ในฤดูฝน แต�ในฤดูแล�งไม�มีน้ํา

7. ห�วยปsง - 6 มีน้ําตลอดป# สามารถกักเก็บน้ําไว�ใช�ในการทําการเกษตร

ข�อมูลจากแผนแม�บทชุมชนตําบลบัวใหญ�

9.2 ปTาไม�

พ้ืนท่ีตําบลบัวใหญ� พ้ืนท่ี จํานวน (ไร�) ร�อยละ(%)

เขตอนุรักษ-อุทยานแห�งชาติขุนสถาน 17,771 23.36 พ้ืนท่ีนอกการดูแลควบคุม 6,771 8.90 ปEาชุมชนเดิม 3,038 3.99 ปEาชุมชนใช�สอยหรือปEาเศรษฐกิจชุมชน 151 0.19 พ้ืนท่ี สปก. 1,952 15.71 พ้ืนท่ีไม�มีเอกสารสิทธิ์ 25,787 33.90 พ้ืนท่ีทํากิน ท่ีนา ท่ีอยู� (โฉนด นส. 3 9,055 11.90 พ้ืนท่ีปEาประสงค-ดําเนินวิถีวชีวิตด้ังเดิมตามหลักการอนุรักษ-ทรัพยากร

1,532 2.01

รวม 76,057 ข�อมูลจาก: แผนชุมชนตําบลบัวใหญ�

พ้ืนท่ีปEาชุมชน - ปEาชุมชนบ�านอ�อยร�วมกับบ�านสันพะยอม

- ปEาชุมชนบ�านใหม�มงคลหมู�ท่ี 2 - ปEาชุมชนบ�านนาแหนหมู�ท่ี 3 - ปEาชุมชนบ�านทัพม�านหมู�ท่ี 4 - ปEาชุมชนบ�านนาไค�หมู�ท่ี 5 - ปEาชุมชนบ�านต�นม�วงหมู�ท่ี 6 - ปEาชุมชนบ�านหนองห�า หมู�ท่ี 8 9.3 ภูเขา -พ้ืนท่ีภูเขา ร�อยละ 76.19 % 9.4 คุณภาพของทรัพยากรธรรมชาติ 1. ลําน้ําแหงได�รับผลกระทบจากการใช�สารเคมีในการทําการเกษตรในพ้ืนท่ีสูง จาการทําไร�ข�าวโพดเลี้ยงสัตว- เช�น ยาฆ�าหญ�า ปุLยเคมี ท่ีถูกน้ําฝนชะล�างไหลลงสู�ลําน้ําแหง ซ่ึงเป�นแม�น้ําสายหลักไหลผ�านพ้ืนท่ีตําบลบัวใหญ� 2. ดิน ดินเปรี้ยว เกิดจากการใช�ปุLยเคมีในการทําการเกษตร การเผาวัชพืชเพ่ือเตรียมดิน(บางส�วน) 3. ปEาไม� ถูกลักลอบตัดโค�น