โครงการความรวมมอทางวชาการเพอสนบสนนนโยบายและแนวปฏบตในการจดการของเสย จดหมายขาว มกราคม - มนาคม 2562

จากขอมลสคำาตอบ

vol.

01

EDITORIAL สารบญสวสดคะ คณผอานทกทาน

จดหมายขาวฉบบน เปนฉบบแรกภายใตโครงการความรวมมอ ทางวชาการเพอสนบสนนนโยบายและแนวปฏบตในการจดการ ของเสย-จากขอมลสคำาตอบ ซงเกดจากความรวมมอระหวาง 3 หนวยงาน คอ กระทรวงอตสาหกรรม กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และจฬาลงกรณมหาวทยาลย ซงดำาเนนการโดย ศนยความเปนเลศดานการจดการสารและของเสยอนตราย (ศสอ.)

ทำาไมถงตองมความรวมมอทางดานวชาการระหวางหนวยงาน? ขอมลมากมายจากหนวยงานตางๆ สามารถนำามาใชประโยชน รวมกนในการคาดการณ วางแผน ออกแบบระบบสาธารณปโภค รวมทงการวางแผนในเชงนโยบายได หากมการนำาขอมลการวจยของสถาบนการศกษาจากทงในและตางประเทศมารวมดวย กจะมความถกตอง เหมาะสม และแมนยำามากยงขน การจดการปญหาของเสยอยางเปนระบบจำาเปนจะตองบรณาการความรวมมอจาก หลายฝาย เพราะของเสยทเกดขนนน มาจากหลากหลายทมา ไมวา จะเปนอตสาหกรรม ชมชน มลฝอย ขยะตดเชอ ทำาใหมลกษณะ ทซบซอน ซงตองอาศยวธการจดการทแตกตางกน นอกจากนนแลว การจดการของเสยยงสามารถจดการไดจากตนทาง เชน การนำากลบ มาใชใหม หรอการรไซเคล กรณโรงงานอตสาหกรรมกสามารถลด การเกดของเสยจากตนทางไดดวยเชนกน

กอนจะจากกนไปในฉบบน ตองขอขอบพระคณคณะทำางานจาก กรมโรงงานอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม กรมควบคมมลพษ สำานกหอสมดมหาวทยาลยขอนแกน ซงเปนคณะทำางานทรเรม ผลกดนการดำาเนนงานในระยะแรก นอกจากนตองขอขอบพระคณ กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข ท ใหความรวมมอในการเออเฟอขอมลตางๆ รวมถงหนวยงานภาครฐ และภาคเอกชนทให ความรวมมอในการใหขอมลและขอเสนอแนะตางๆ โดยคณะทำางาน จะแสวงหาความรวมมอกบหนวยงานตางๆ เพอรวมกนพฒนาเศรษฐกจใหเกดการเตบโตอยางมคณภาพตอไป

สดทายน กตองขอฝากทกทานชวยตดตามขอมลขาวสารจาก โครงการน เราจะมาพบกนทกๆ 3 เดอน เพออพเดทขอมลขาวสารและความรทนาสนใจเกยวกบการจดการของเสยคะ หรอถาหาก ทานใดมขอสงสยหรอตองการขอมลเพมเตมกสามารถตดตอไดตามขอมลในแตละขาวนะคะ

แลวพบกนใหมคะกมภาพนธ 2562

01ทมาของความรวมมอ

05กรณศกษา: โครงการนำาของเสยกลบมาใชประโยชนแทนการ ฝงกลบ ในอตสาหกรรมผลตเลนสแวนตา ระยะท 1

02ผลการสำารวจโรงงานและการวเคราะห ขอมลกากตะกอน

06“ขยะ” ไมใชปญหา ของใครคนใดคนหนง

03การประเมนปรมาณ กากอตสาหกรรมอนตราย เปรยบเทยบกบการเกดกากอตสาหกรรม ในสหภาพยโรป

07MOI NEWS ขอเชญเขารวม โครงการพฒนศกยภาพ การใชประโยชนกากของเสย

04SMART PLATFORM FOR COLLABORATION (featuring Smartformplus) -> Test version

08CU NEWS OFFSHORE DECOMMIS-SIONING IN THAILAND-TOWARDS TOTAL WASTE MANAGEMENT

หนา

4

หนา

16

หนา

6

หนา

18

หนา

10

หนา

20

หนา

14

หนา

22

หนา

4หนา

5

เมอวนท 24 สงหาคม 2561 ไดมการจดพธ การลงนามบนทกขอตกลงความรวมมอ ทางวชาการ เพอสนบสนนนโยบายและแนวปฏบตในการจดการของเสย – จากขอมลสคำาตอบ (Collaboration on Waste Management Policies and Practices – From Data to Solutions) ระหวาง กระทรวงอตสาหกรรม กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและ สงแวดลอม และ จฬาลงกรณมหาวทยาลย ซง มวตถประสงคในการบรณาการ แลกเปลยน ขอมล องคความร ประสบการณ รวมทง งานวจย ระหวางภาครฐและสถาบนการศกษา เพอประมวลผลการวจยและพฒนาองคความร ใหมความสอดคลองและ สนบสนนนโยบายเกยวกบการจดการ ของเสยสำาหรบประเทศไทย ในยคทม ก า ร เ ปล ย น ผ า นอ ต ส าหก ร รม ส ย ค อตสาหกรรม 4.0 เพอนำาไปสการปฏบต อยางเปนรปธรรม พรอมทงมการถายทอด องค ค วามร ท ไ ด จ ากการศ กษา ไป ส ผ ม สวนได สวนเสย โดยมระยะเวลา ดำาเนนโครงการในระยะแรก 2 ป ซง กำาหนดพนทสำาหรบการศกษาในระยะ แรกเปนพนท “โครงการพฒนาระเบยง เศรษฐกจพเศษภาคตะวนออก (Eastern Economic Corridor: EEC)”

01

ตดตอสอบถามเพมเตม จนทศจ ทพยสนทรานนท นกวจย/ผประสานงานโครงการ

อเมล: hsmcollaboration@chula.ac.th โทร. 02 218 3955

ทมาของความรวมมอ

1.การปรบปรงฐานขอมลลกษณะกากอตสาหกรรมตามประเภทอตสาหกรรมและลกษณะของเสยชมชน

2.การวเคราะหปรมาณการเคลอนทและวธการจดการกากอตสาหกรรม และของเสยชมชนในระบบ

3.การศกษาและประเมนเทคโนโลยและนวตกรรมเพอการจดการของเสยอยางเหมาะสม

4.การศกษาผลกระทบดานสงแวดลอมและตนทนการจดการของเสยโดยใชหลกการประเมนวฏจกรชวตและการประเมนตนทนตลอดวฏจกรชวตของของเสย

5.การจดทำาขอเสนอแนะเชงนโยบายสำาหรบการจดการของเสย

กรอบในการดำาเนนงานแบงออกเปน 5 สวน

หนา

6หนา

7

การสำารวจแนวทางในการจดการของเสยทเกดขนภายในพนทระเบยงเศรษฐกจพเศษภาคตะวนออก (EEC) ใชการแบงกลมของเสยทเกดขน ตามการจำาแนกประเภทของเสยอตสาหกรรมในญปน 17 กลม ไดแก Acid, Alkali, Animal and plant residues, Ash, Glass/Concrete, Liquid, Metal, Oil, Other combustible waste, Other incom-bustible waste, Other mixed waste, Paper, Plastics, Slag, Sludge, Textile และ Wood โดยปรมาณของเสยอนตราย จากภาคอตสาหกรรมทขออนญาตบำาบด/กำาจดในป 2558 นน เมอนำามาจดทำาผงการไหลของของเสยในประเทศไทย และในพนท EEC ไดผลดงรปท 1(ก) และ 1(ข) ตามลำาดบ จากตวอยางรปท 1(ก) แสดงใหเหนวาของเสยทเกดขนมากทสดประมาณรอยละ 28 จดอย ในกลม Sludge และวธกำาจดของเสยทถกนำาไปกำาจดมากทสดประมาณ รอยละ 22 คอ การทำาเปนเชอเพลงผสม (042) ซงจากการสำารวจโรงงาน ไดเรมเกบตวอยางกากตะกอนเพอวเคราะหความเปนอนตรายดวยเทคนค X-ray Fluorescence Spectrometry (XRF) เพอหาโอกาสในการนำาไปใชประโยชนรวมกบการจำาแนกความเปนอนตราย และในพนท EEC ของเสยอนตรายทมการขออนญาต บำ าบด/กำ าจดประมาณ 200,000 ตน ถกขออนญาตโดย การเผาทำาลายในเตาเผาเฉพาะสำาหรบของเสยอนตราย (075) และ เผาทำาลายรวมในเตาเผาปนซเมนต (076) ประมาณรอยละ 56 และ 44 ตามลำาดบ ซงของเสยอนตรายทเกดขนมากทสดจดอยในกลม Liquid, Sludge และ Oil คดเปนรอยละ 46.3, 21.6 และ 10.71 ตามลำาดบ

ผลการสำารวจโรงงานและการวเคราะหขอมลกากตะกอน

สถานการณการจดการของเสยอตสาหกรรมในประเทศไทย และในพนทระเบยงเศรษฐกจพเศษภาคตะวนออก

การสำารวจโรงงานและการวเคราะหขอมลกากตะกอน

จากการสงเสรมและพฒนาศกยภาพผประกอบการใหมความเขมแขง และสามารถแขงขนไดในตลาดโลก พรอมทงขบเคลอนและพฒนาระบบนเวศอตสาหกรรม เพอเปลยนผานอตสาหกรรมสอตสาหกรรม 4.0 ตลอดจนสงเสรมการประกอบกจการอตสาหกรรมใหเปนมตร ตอ สงแวดลอม โดยมการผลกดนยทธศาสตรและมาตรการ ดานการอนรกษ ฟนฟ และควบคมการใชทรพยากรธรรมชาตและ สงแวดลอมทเชอมโยงกบการสรางคณคาทางสงคมและเศรษฐกจอยางยงยน ซงมการบรณาการและสรางการมสวนรวมกบภาค ทกภาคสวนในการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม หลงจากไดมการลงนามความรวมมอดงกลาว จงเรมศกษาปรมาณของเสยอนตราย และแนวทางการจดการของเสยดงกลาวทเกดขน ภายในพ น ท ระ เบยง เศรษฐกจพ เศษภาคตะ วนออก (EEC) โดยมความกาวหนาในการดำาเนนงาน ดงน

ฉะเชงเทรา

ชลบร

ระยอง

02

หนา

8หนา

9

รปท 1 แผนภาพจากการวเคราะหผงการไหลของของเสย 5 อนดบแรก จำาแนกตามกลมของเสยและวธจดการ (ขอมลการอนญาต ป 2558)

SLUDGE

SLUDGE

Treatmentcode

Treatmentcode

Percentage

Percentage

LIQUID

LIQUID

WASTE GROUP

WASTE GROUP

OTHER COMBUSTIBLE

WASTE

OTHER COMBUSTIBLE

WASTE

OIL

OIL ASH

ทงนผลจากการลงพนทสำารวจพบวา ปจจยในการเลอกสถานท รบบำาบด/กำาจด สวนใหญตองการใหเปนไปตามกฎหมาย บรษทผรบกำาจดมความนาเชอถอ และการบำาบด/กำาจด เปนไปตามวธปฏบตทดตามหลกสากล โดยปญหาและอปสรรคของการจดการของเสยอนตรายในปจจบนคอ ขนตอนการ ขออนญาตใชเวลานาน ทำาใหมของเสยคงคางในพนท (ซงปจจบน มการนำาระบบ auto e-license มาใชในการขออนญาตแลว) และ ของเสยอนตรายบางประเภทหาบรษทผรบกำาจดยาก เปนตน

EASTERNECONOMIC CORRIDOR (EEC)

1(ก)ทงประเทศ

1(ข)พนท EEC

9.26

10.95

042

042

4.86

073

3.74

044

2.53

สก.1

2.20

075

1.93

049

1.22

076

1.04

อนๆ

6.59

042

3.67

076

2.34

075

1.93

051

1.82

065

1.20

041

1.87

อนๆ

4.41

049

1.59

042

3.66

อนๆ

4.40

042

2.22

สก.1

1.75

049

1.45

อนๆ

1.26

073

4.09

073

3.91

044

2.88

075

1.35

049

1.17

041

1.05

สก.1

1.65

อนๆ

9.73

042

4.00

076

2.75

075

2.58

051

1.61

049

1.39

041

1.35

065

0.74

อนๆ

3.92

049

1.90

042

1.46

041

1.32

073

2.12

อนๆ

5.72

042

1.28

049

1.17

076

1.32

อนๆ

4.62

081

1.64

021

1.63

073

1.39

อนๆ

หนา

10หนา

11

การประเมนปรมาณกากอตสาหกรรมอนตรายเปรยบเทยบกบการเกดกากอตสาหกรรมในสหภาพยโรป

การประเมนปรมาณของเสยอนตรายทเกดขน ทำาใหตระหนกถงโอกาสในการปรบปรงประสทธภาพดานสงแวดลอม โดยรวมและการเตบโตอยางยงยนของอตสาหกรรมในพนทระเบยงเศรษฐกจพเศษภาคตะวนออก ซงการศกษาน ใชว ธการประเมนปรมาณของเสยอนตรายหลายว ธ เชน Gross Value Added (GVA; ผลรวมของมลคาเพมใน ภาคอตสาหกรรมการผลต) และการใชพลงงาน เปรยบเทยบกบสถตปรมาณของเสยอนตรายทเกดขนในสหภาพยโรป และเปรยบเทยบกบสถตอตสาหกรรมของประเทศไทย การเตบโตของอตสาหกรรมไทย รวมทงขอมลปฐมภม จากแบบสอบถามและการสมภาษณ โดยปรมาณของเสยอนตรายทเกดขนในประเทศไทยและในพนท EEC ทประเมน วานาจะเกดขนแสดงดงตารางท 1 และ 2 ตามลำาดบ

ตารางท 1 ปรมาณของเสยอนตรายโดยประมาณทคาดวาจะเกดขนในประเทศไทย (ลานตนตอป)

Upper boundary : ขอบเขตสงสดของปรมาณของเสยอนตรายทคาดวาจะเกดขนLower boundary : ขอบเขตตำาสดของปรมาณของเสยอนตรายทคาดวาจะเกดขน

ตารางท 2 ปรมาณของเสยอนตรายโดยประมาณทคาดวาจะเกดขนในพนท EEC (ลานตนตอป)

Upper boundaryLower boundary

Upper boundaryLower boundary

2015

2.10

1.30

2015

0.70

0.55

2016

2.15

1.35

2016

0.72

0.57

2017

2.20

1.40

2017

0.74

0.59

2018

2.25

1.45

2018

0.76

0.61

2019

2.30

1.50

2019

0.78

0.63

2020

2.35

1.55

2020

0.80

0.65

ฉะเชงเทรา

ชลบร

ระยอง

03

หนา

12หนา

13

จากการศกษาพบวารหสของเสยของไทยพฒนามาจากรหสของเสยทใชในสหภาพ ยโรปและมความคลายคลงกน สำาหรบการเกดของเสยอนตรายของประเทศ ในสหภาพยโรปมความสมพนธกนระหวาง ปรมาณของเสยทจะเกดขน-GVA และ ปรมาณของเสยทจะเกดขน-Energy consumption ดงรปท 2 และ 3 ตามลำาดบ แตเนองจากประเทศไทยไมไดเปนสวนหนงของชดขอมล เมออานคาจากกราฟ ทงสองจงใหคาตางกน คอ 1.03 และ 2.35 ลานตน/ป (ในป 2559) ตามลำาดบ ซงอาจอธบายไดวา อตราการเกดของเสยเมอเปรยบเทยบกบ GVA จะสะทอนถง ประสทธภาพโดยรวมของภาคการผลตเมอเทยบกบผลผลตทได สวนการเปรยบเทยบ กบการใชพลงงานจะสะทอนใหเหนถงการเกดของเสยเมอเทยบกบการใชปจจย การผลต ตวเลขทงสองจงใชกำาหนดเปนขอบเขตสงสดและตำาสดของปรมาณ ของเสยอนตรายทคาดวาจะเกดขน

เพอใหไดชวงการประเมนทแคบลง จงไดนำาปรมาณของเสยอนตรายทมการบำาบด/กำาจดในระบบแลว (เสนกราฟคท (1) ในรปท 4) มาคำานวณหาอตราการเกด ของเสยเทยบกบแรงมา จำานวนคนงาน และเงนลงทน แลวจงนำาไปเทยบกบแรงมา จำานวนคนงาน และเงนลงทนทงหมด จะไดกราฟทมชวงแคบลง (เสนกราฟคท (2) – (4) ในรปท 4) โดยรปท 4 แสดงแนวโนมการเกดของเสยอนตราย โดยนำา Production Index และ Capacity Rate มาใชประกอบการคาดการณ เมอประยกตใชปจจยทงสในการคาดการณแลว จะสามารถดแนวโนมของของเสยอนตรายไดโดยประเมนจากอตราการใชกำาลงการผลตดงรปท 4 การคาดการณปรมาณ ของเสยอนตรายในพนท EEC ดวยวธการเดยวกน พบวาปรมาณของเสยอนตราย ทมการบำาบด/กำาจดในปจจบน ใกลเคยงกบ upper boundary เมอเทยบกบกราฟของสหภาพยโรป (ปรมาณเมอเทยบกบการใชพลงงาน) ทงน อาจเนองมาจากปรมาณของเสยอนตรายในพนท EEC มสดสวนทอยในระบบคอนขางสง เมอเทยบกบภาพรวมของทงประเทศ และการเทยบสดสวนของการใชพลงงาน ในภาคอตสาหกรรมในพนท EEC กบทงประเทศ ไมสามารถเทยบไดโดยตรง แตเปนการเทยบผาน GVA ของแตละจงหวด

รปท 2 ความสมพนธระหวาง GVA และปรมาณของเสยอนตรายจาก EU-26 ระหวางป 2547-2559 (X แสดงถง GVA ของประเทศไทยในป 2559)

รปท 3 ความสมพนธระหวางการใชพลงงานในภาคการผลตและปรมาณของเสยอนตรายจาก EU-26 ระหวางป 2547-2559(X แสดงถงการใชพลงงานในภาคการผลตของประเทศไทยในป 2559)

รปท 4 การคาดการณปรมาณของเสยอนตรายทงประเทศ

ตดตอสอบถามเพมเตม สภาวด อตถาผล I เพญพธ ศรรตนประเสรฐ I สภชย ตงหรญชย I วรวฒน หาญอมรรงเรอง / นกวจย

อเมล hsmcollaboration@chula.ac.thโทร. 02 218 3955

GVAVALUE

GROSS

ADDED

หนา

14หนา

15WASTECHARACTERISTICSCHEMICAL SAFETY

SMART PLATFORMFOR COLLABORATION(featuring Smartformplus) -> Test version

การยกระดบการจดการของเ สยอย างย งยนตองอาศยความรวมมอของทกภาคสวน โดยนำา องคความร และขอมลตามบทบาทหนาททมอย มาแบงป นจะทำาให สามารถเหนทางเลอกอนๆ ทไมไดคำานงถงมากอน โดยยดโจทยปญหาของเสย ทแตกต างกนของผ กำ า เนดของเ สยเป นตวต ง เครองมอชดแรกทไดพฒนาขนภายใตความรวมมอของกระทรวงอตสาหกรรม กระทรวงทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม จฬาลงกรณมหาวทยาลย และสำานกหอสมดมหาวทยาลยขอนแกนน เนนไปท การสรางความร เพอนำาไปสการเปลยนแปลงทดขน ทละขนอยางงายๆ โดยมผใชเปนศนยกลาง คอ

คนหารหสของเสย และเขาใจคณสมบต ของเสยแตละกลม คนหาวธการในการจดการของเสย แตละประเภท คนหาขอมลความปลอดภยสารเคม คนหาและเขาถงงานวจยทเกยวของ เปนตน

โมดล Smartformplus.net นเปนเพยงโมดลแรก ทเปดทดลองใชงาน และจะขยายผลไปสโมเดลอนๆ อยางเตมรปแบบตอไป เสยงตอบรบและขอเสนอแนะ จากการใชงานของทกทานจะชวยใหเราสามารถพฒนาเครองมอนใหตอบสนองความตองการใหดขน

นอกจากน ในสวนของภาครฐยงสามารถวเคราะหข อมลภาพรวมการจดการร วมกน ทงของเสยอตสาหกรรม ของเสยชมชน และของเสยตดเชอ ผ า นการนำ า เ สนอข อม ล ในร ปแบบ ท ช ด เ จน เพอบรณาการการจดการของเสยและทรพยากร ในเชงพนทไดดขน

ตดตอสอบถามเพมเตม กตตโชค ศรประโมทย นกวจย/วศวกรโครงการ

อเมล hsmcollaboration@chula.ac.thโทร. 02 218 3955

กรณาตดตอเพอทดลองใชSmartformplus

ศนยความเปนเลศดานการจดการสารและของเสยอนตราย (ศสอ.)จฬาลงกรณมหาวทยาลย โทรศพท 02-218-3955

REUSEFUEL BLENDING CEMENT KILN LANDFILL INCINERATION

04

หนา

16หนา

17

โดยทวไปในกระบวนการผลตของโรงงานอตสาหกรรม ยอมกอใหเกดของเสยหรอวสดทไมใชแลวตามมาไมมากกนอย แตกตางกนไปตามประเภทอตสาหกรรม มทงทเปนอนตรายและไมเปนอนตราย ซงในอตสาหกรรมการผลตเลนสแวนตา กเชนกน มของเสยตางๆ เกดขนมากมายจากกระบวนการผลต แตหากพดถงวสดทไมใชแลวหรอของเสยทมสถานะเปนของแขง (Solid Waste) ทสำาคญนน ไดแก เลนสเสย เศษเลนสจากการขด แมพมพเลนส และกากตะกอนชนดตางๆ ซงวธการจดการ สวนใหญในปจจบน คอ การนำาไปฝงกลบ (Landfill) ซงถอเปน การจดการของเสยในลำาดบขนสดทายของ ระดบชนการบรหารจดการของเสย (Waste Management Hierarchy) จงเปนทมาของโครงการความรวมมอระหวางบรษทไทยออพตคอล กรป จำากด (มหาชน) กบหนวยงานวจยของจฬาลงกรณมหาวทยาลย 3 หนวยงาน ไดแก ศนยความเปนเลศดานการจดการสารและของเสยอนตราย ศนยความเปนเลศดานเทคโนโลยปโตรเคมและวสด และวทยาลยปโตรเลยมและปโตรเคม โดยมวตถประสงคเพอตองการใหอตสาหกรรมการผลตเลนสแวนตามงไปสการเปนกจกรรมการผลตทมของเสยเปนศนย (Zero Waste) โดยหาแนวทางและพฒนาวธจดการของเสย ซงการดำาเนนงานจะใชเวลาประมาณ 3 ป โดยในปแรกนจะ มงเนนไปยงของเสยทถกจดการดวยวธฝงกลบ ซงเรมจากการเกบขอมลของเสยและนำาตวอยางของเสยไปวเคราะหเพอหาองคประกอบตางๆ แลวจงทำาการทดลองเพอหาแนวทาง การจดการของเสยอยางมประสทธภาพและกอใหเกดผลกระทบ ตอสงแวดลอมนอยทสด

จากการเกบขอมลของเสยในกระบวนการผลตสามารถแบงกลมของเสยทถกนำาไปฝงกลบไดเปน 3 กลม ไดแก ของเสยจำาพวกเลนสและเศษเลนส ของเสยจำาพวกแมพมพเลนส และของเสยจำาพวกกากตะกอน เมอนำามาวเคราะหองคประกอบและทดสอบคณสมบตตางๆ เพอหากระบวนการจดการทเหมาะสมไดแลวนน ไดมการทดลองนำารองกบของเสยบางประเภท ซงทำาใหไดวธการจดการและการนำาไปใชประโยชนแทนการฝงกลบไดเปนผลตภณฑตางๆ ดงน

กรณศกษา:โครงการนำาของเสยกลบมาใชประโยชนแทนการฝงกลบในอตสาหกรรมผลตเลนสแวนตา ระยะท 1(Reduction and Utilization of Landfilled Waste from Optical Lens Production)

ของเสยจำาพวกเลนสและเศษเลนส

•

การประยกตเปนผลตภณฑเชงวสดกอสราง•

การประยกตเปนผลตภณฑงานฝมอ•

การประยกตเปนถานกมมนต•

การประยกตเปนเชอเพลงขยะ

ของเสยจำาพวกโมลแกว

•การประยกตเปนผลตภณฑเชงวสดกอสราง

•การประยกตเปนผลตภณฑงานฝมอ

•การหลอมขนรปเปนผลตภณฑใหม

ของเสยจำาพวก

กากตะกอน

•การนำาไปแปรรปใชเปนสารปรบปรงดน

•การนำาไปใชเปนวตถดบทดแทนในเตาเผาปนซเมนต

นอกจากนนแลว เมอนำาขอมลของเสยมาพจารณาและจดทำาเปนผงการไหลของวสด (Material Flow Analysis; MFA) โดยแบงตามวธการจดการ เพอใชในการประเมนผลการดำาเนนงาน พบวา สามารถหาแนวทางในการนำาของเสยไปใชประโยชนแทนการฝงกลบไดเกอบทกชนด ซงทำาใหของเสยทสงไปฝงกลบลดลงเหลอนอยกวา 1% อยางไรกด การนำาของเสยไปใชประโยชนหรอแปรรปเปนผลตภณฑตางๆ ยงตองคำานงถงผลกระทบตอสงแวดลอมและความซบซอนในการจดการ รวมไปถงความคมคาทางเศรษฐศาสตรอกดวย

ตดตอสอบถามเพมเตม ศภลกษณ ชยภรมาศ นกวจย/วศวกรโครงการ

อเมล hsmcollaboration@chula.ac.thโทร. 02 218 3955

ZERO WASTE TO LANDFILL WASTE MINIMIZATION

05

หนา

18หนา

19

ไมใชปญหาของใครคนใดคนหนง

คำากลาวนจงทำาใหเกดความรวมมอทางวชาการเพอสนบสนนนโยบายและแนวปฏบต ในการจดการของเสย–จากขอมล สคำาตอบ ทภาครฐและสถาบนการศกษา รวมกนหาทางออกใน การจดการของเสยบนพนฐานของขอมลทแตละฝายม นำามาแชร และสรางองคความรใหมๆ เพอนำาเสนอนโยบาย มาตรการ ผลกระทบ และสอสารไปยงผ ท เกยวของ สรางความเขาใจ ความตระหนก และแรงจงใจทจะนำาไปสการเปลยนแปลงสงคมส

ก า ร พ ฒ น า อ ย า ง ย ง ย น

ตดตอสอบถามเพมเตม จนทศจ ทพยสนทรานนท นกวจย/ผประสานงานโครงการ

อเมล hsmcollaboration@chula.ac.thโทร. 02 218 3955

ดร.พส โลหารชนปลดกระทรวงอตสาหกรรม

ศ.ดร.บณฑต เอออาภรณอธการบดจฬาลงกรณมหาวทยาลย

ดร.วจารย สมาฉายาปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาต

และสงแวดลอม

กระทรวงอตสาหกรรมตองเตรยม ความพรอมในมตตางๆ ทจะเกดขน โดยเฉพาะในพนทระเบยงเศรษฐกจพเศษภาคตะวนออก หรอ EEC

ท ไดรบการสงเสรมและมนกลงทนสนใจและเรมเขามาลงทนในพน ทจงหวดชลบร ระยอง และฉะเชงเทรามากขน สงทจะเกดขนตามมา คอ ของเสยจากกระบวนการผลต ทงทเปนอนตรายและไมเปนอนตรายทจะมปรมาณมากขน และมความซบซอนในการบำาบด/กำาจดมากขน การเตรยมความพรอมในดานตางๆ เพอรองรบของเสยอตสาหกรรมเหลานไดอยางเพยงพอและทนเวลา จะชวยใหพนทระเบยงเศรษฐกจพเศษภาคตะวนออกเปนตวอยางทดของการพฒนาโดยคำานงถงความรบผดชอบตอสงคม และผลกระทบตอสงแวดลอมทจะเกดขนอยางแทจรง และเปนตวอยางทดใหกบ การพฒนาพนทอนตอไป

การลงนามในความรวมมอทางวชาการน ถอเปนโอกาสอนดทจฬาลงกรณมหา- วทยาลย และมหาวทยาลยเครอขาย ไดมการรวมมอกนผานศนยความ- เปนเลศดานการจดการสารและของเสย อนตราย จะไดนำาองคความร บคลากร และศกยภาพอนๆ ทหลากหลายรวม สนบสนนการดำาเนนงานของทงสอง กระทรวงในการขบเคลอนนโยบายและ การจดการของเสยอยางเปนรปธรรม รบทราบนโยบายปญหาความทาทาย ทงทเราสามารถใหคำาตอบไดทนท และเตรยมโรดแมปของงานวจยและ นวตกรรมทตรงกบความตองการ ของผใชงาน และชวยใหการขบเคลอน นโยบาย และการจดการของเสย เป น ไปอย า งม ประ สท ธภาพและเปนรปธรรม รวมถงเตรยมการเพอผลตงานวจยและนวตกรรมทตรงกบ ความตองการของทกภาคสวน

เมอมการสงเสรมอตสาหกรรมกจะเกดการขยายตวของชมชนเกดความตองการ ใชสาธารณปโภค และของเสยจาก การอปโภค-บรโภคของแรงงานและชมชน สงตางๆ เหลานจะสรางแรง-กดดนทงดานสงคมและสงแวดลอม ตอชมชนในพนท โดยไมสามารถแยกไดวาเปนปญหาจากอตสาหกรรม หรอปญหาจากชมชน แตเปนปญหารวมกนของพนท ทำาใหจำาเปนตองเ หนภาพรวมของการห มน เ ว ยนผลตภณฑ และของทไมไดใชแลวทงระบบ เพอ ทจะสามารถเขาใจ คาดการณ และกำาหนดมาตรการ ทเหมาะสมได การบรณาการขอมล จากทกหนวยงานเขาดวยกนเพอสรางองคความร เพมเตม จงจะสามารถบรหารจดการทรพยากรไดอยางมประสทธภาพ

“ขยะ”

06

หนา

20หนา

21

ความเปนมาโครงการ ปจจบนภาคอตสาหกรรมมการประกอบกจการเพมขนและเปนสวนสำาคญในการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศ สงผลให ปรมาณกากของเสยทเกดขนจากการประกอบกจการกยอมมปรมาณทเพมขน และปรมาณกากของเสยทงหมดทขออนญาต นำาออกนอกบรเวณโรงงานในแตละปมแนวโนมทเพมขนเชนกน กรมโรงงานอตสาหกรรมจงดำาเนนโครงการสงเสรมการใชประโยชนกากของเสยและลดปรมาณกากของเสยทตองฝงกลบเปนไปตามนโยบายการใชทรพยากรอยางคมคาและลดผลกระทบ ตอสงแวดลอม ตงแตปงบประมาณ พ.ศ. 2552 – 2553 โดยศกษาการใชประโยชนจากกากของเสย

สำาหรบในปงบประมาณ พ.ศ. 2562 กรมโรงงานอตสาหกรรมจงมความมงมนทจะสงเสรมและสรางความรความเขาใจ ในการจดการของเสยภายในโรงงานตามหลก 3Rs (Reduce, Reuse และ Recycle) และการใชประโยชนกากของเสยไดทงหมด (Zero Waste to Landfill) โดยมเปาหมายในกลมอตสาหกรรม (S-Curve และ New S-curve) จำานวนอยางนอย 50 โรงงาน ทจะไดรบการสงเสรมการแนะนำาดานการจดการของเสย โดยไมมคาใชจายแตอยางใด

MOIn NEWS

ขอเชญเขารวม โครงการพฒนาศกยภาพการใชประโยชนกากของเสย(ภายใตคาใชจายในการพฒนาศกยภาพการใชประโยชนกากของเสย)

ประจำาปงบประมาณ พ.ศ. 2562

วตถประสงค •

เพอสงเสรมการหมนเวยนใชประโยชนของเสยและลดปรมาณของเสยทตองกำาจด

•เพอสงเสรม และกระตนความร ความเขาใจ

ของภาคอตสาหกรรมในการจดการกากอตสาหกรรมตามหลก 3Rs

•เพอใหโรงงานอตสาหกรรม

มแนวทางการพฒนาทยงยนมากขนโดยใชทรพยากรใหเกดประโยชนสงสด

ลดลพษทแหลงกำาเนด ปองกนและลดผลกระทบตอสงแวดลอม

ประโยชนทโรงงานอตสาหกรรมจะไดรบ•

ไดรบการสงเสรมความร และความเขาใจในการจดการ ของเสยตามหลก 3Rs จากผเชยวชาญโดยไมมคาใชจาย

•ไดรบการพจารณาเขารบรางวล 3 รางวล คอ

3Rs Awards, Zero Waste Achievement Awardsและ 3Rs+ Award

•เสรมสรางภาพลกษณทดใหโรงงาน

•ลดคาใชจายในการขนสงและกำาจดกากของเสย

•ลดคาใชจายในการจดซอวตถดบ การใชพลงงาน

คณสมบตผสมครผประกอบกจการโรงงาน

ยกเวนประเภท101, 105 และ 106

กจกรรมการดำาเนนงานโครงการ สรปภาพรวมการดำาเนนงาน ป 2561

ภายใตโครงการพฒนาและยกระดบผประกอบการจดการ ของเสยอนตรายภาคอตสาหกรรม โครงการยอยท 1 โครงการพฒนาศกยภาพการใชประโยชนกากของเสย

ประจำาปงบประมาณ พ.ศ. 2561ก.พ. 62จดสมมนาชแจงรายละเอยดโครงการและรบสมครโรงงานเขารวมโครงการ

เขาโรงงานครงท 1ม.ค. – เม.ย. 62

ผเชยวชาญใหความร วเคราะห และจดทำาแผนการลดการสญเสยโดยเฉพาะกากของเสยทยงเปนปญหาในการจดการของโรงงาน

เม.ย. 62 การจดประชมกลมยอยเพอแลกเปลยน

ผลการดำาเนนงานระหวางโรงงานโดยมผเชยวชาญใหคำาแนะนำา

เขาโรงงานครงท 2เม.ย. – พ.ค. 62

ผเชยวชาญใหคำาแนะนำาและแกไขพฒนากจกรรมและเตรยมความพรอมสำาหรบการตรวจประเมนใหรางวล

เขาโรงงานครงท 3 ม.ย. – ก.ค. 62

ตรวจประเมนเพอพจารณาใหรางวล

ส.ค. – ก.ย. 62สมมนาสรปผลการดำาเนนโครงการและพธมอบรางวล

สอบถามรายละเอยดเพมเตมบรษททปรกษาโครงการ: บรษท ยไนเตด แอนนาลสต แอนด เอนจเนยรง คอนซลแตนท จำากด

ตดตอ: สทธนย ใจเรอง หรอ สวรส วลย, พฤทธา เจรญทรพย โทรศพท 0 2763 2828 ตอ 3207, 3204 โทรสาร 0 2763 2819 Facebook: DIW2562-3Rs E-mail: diw2562.3rs@gmail.com

ใบสมครเขารวมโครงการกองบรหารจดการกากอตสาหกรรม กรมโรงงานอตสาหกรรม

กระทรวงอตสาหกรรม75/6 ถ.พระรามท 6 แขวงทงพญาไท เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400

ลดปรมาณกากของเสยทลดลงจากกระบวนการผลต 153 ตนตอเดอน

ปรมาณกากของเสยทนำากลบมาใชซำา/ใชประโยชนใหม

3,079 ตนตอเดอน

การนำากลบไปเปนสวนหนงของผลตภณฑ โดยลดปรมาณ

ของเสยทนำาไปฝงกลบรวม 11 ตนตอเดอน

ลดปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด

เทากบ 363 ton CO2/เดอน

ลดปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด

เทากบ 6,190 ton CO2/เดอน

ลดปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด

เทากบ 34 ton CO2/เดอน

จากการฝงกลบไปเปนวธอนๆเชน การนำากลบไปเปนสวนหนงของผลตภณฑ เปนตน

การลด(Reduce)

การใชซำา (Reuse)

การเปลยนวธการกำาจด

07

หนา

22หนา

23

ตดตอสอบถามเพมเตม จนทศจ ทพยสนทรานนท นกวจย/ผประสานงานโครงการ

อเมล hsmcollaboration@chula.ac.thโทร. 02 218 3955

ทงน มระยะเวลาในการดำาเนนโครงการตงแตเดอนมนาคม พ.ศ. 2561 – กมภาพนธ พ.ศ. 2562 จากการดำาเนนโครงการฯ ไดเกด (ราง) แผนทนำาทางการวจยและนวตกรรม เพอใชสำาหรบการวางแผนทศทางการดำาเนนงานวจยรวมกบหนวยงานทเกยวของ และหลกสตรนำารองดานการจดการของเสยทมาจากการรอถอนแทนผลตปโตรเลยม จากการดำาเนนกจกรรมภายใตโครงการดงกลาว ทำาใหเกดความรวมมอระหวางสถาบนการศกษา หนวยงานภาครฐและเอกชนจากประเทศไทย และสหราชอาณาจกร แลกเปลยน ความรรวมกนและกอใหเกดความรวมมอในการดำาเนนงานวจยรวมกนเพอใหเกดประโยชนตอประเทศ

DECOMMISSIONING×

MERCURY=

SOLUTIONS?

ศนยความเปนเลศดานการจดการสารและของเสยอนตราย (ศสอ.) จฬาลงกรณมหาวทยาลย รวมกบ University of Aberdeen จากสหราชอาณาจกร บรษท ยนไทย ชปยารด แอนด เอนจเนยรง จำากด และศนยความเปนเลศดานเทคโนโลยปโตรเคมและวสด (PETROMAT) ไดรบการสนบสนนจาก NEWTON FUND จากสถานเอกอครราชฑตสหราชอาณาจกรประจำาประเทศไทย ภายใตโปรแกรม Industry – Academia Partnership Programme ผาน Royal Academy of Engineering และสำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ในการดำาเนนโครงการ Offshore Decommissioning in Thailand – Towards Total Waste Management โดยมวตถประสงคเพอระบความตองการดานองคความรและงานวจยทเกยวกบการจดการของเสยทมาจากการรอถอนแทน ผลตปโตรเลยม แลกเปลยนประสบการณกบมหาวทยาลยในสหราชอาณาจกร และสรางความรวมมอกบหนวยงานทเกยวของทงในประเทศและตางประเทศ โดยมกจกรรมหลกในโครงการ 3 กจกรรม ไดแก

CU NEWS

OFFSHORE DECOMMISSIONING IN THAILAND-TOWARDS TOTAL WASTE MANAGEMENT

การแลกเปลยนเรยนร และอพเดทสถานการณของประเทศไทยและสหราชอาณาจกร เพอระบองคความความรทตองการในการจดการของเสยทมาจากการรอถอนแทนผลตปโตรเลยม

การศกษาดงาน ณ สหราชอาณาจกร เพอศกษาและแลกเปลยนประสบการณการปฏบตงานและเทคโนโลยทเกยวของกบการรอถอนและการจดการของเสย

การจดทำาแผนทนำาทางดานงานวจยและนวตกรรมทเกยวของ

1

2

3

08

CONTACT INFO. ศนยความเปนเลศดานการจดการสารและของเสยอนตราย (ศสอ.) Center of Excellence on Hazardous Substance Management (HSM)

ชน 8 อาคารวจยจฬาลงกรณมหาวทยาลย ซอยจฬาลงกรณ 12 ถ.พญาไท แขวงวงใหม เขตปทมวน กรงเทพฯ 10330

02 218 3955 และ 089 815 8416

hsmcollaboration@chula.ac.th

http://www.hsm.chula.ac.th/website/

https://www.facebook.com/wastetalk

@wastetalk

FacebookWaste Talk

Waste Talk@wastetalk