เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องtraffic-acnet.com/newproject/document/a.pissamai/chap2.pdf ·...

การวเคราะหตนทนและผลประโยชนในการจดการอบตภยจราจรบนทองถนน จงหวดระยอง

พศมย เสรขจรกจเจรญ ป 2554

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การวเคราะหตนทนและผลประโยชน ในการจดการอบตภยจราจรบนทองถนน จากโครงการพฒนารปแบบการจดการอบตเหตจราจรบนทองถนน ในจงหวดระยอง ผวจยไดท าการทบทวน แนวคด ผลการวจย จากเอกสารต ารา และงานวจยทเกยวของ เพอน ามาใชเปนแนวทาง ของการศกษาโดยรวบรวม และน าเสนอในรปแบบดงน คอ

1. แนวคดเกยวกบอบตเหต 2. แนวคดและทฤษฏเกยวกบการประเมนผลโครงการดานเศรษฐศาสตร

2.1 แนวคดการวเคราะหโครงการทางดานเศรษฐศาสตรและการเงน 2.2 แนวคดการวเคราะหตนทนและผลตอบแทนโครงการทางสงคม 2.3 แนวคดและแนวทางการศกษาเกยวกบการจ าแนกตนทนและผลประโยชน / ผลตอบแทน 2.4 การประมาณความสญเสยจากอบตเหตจราจรทางบก 2.5 เทคนคการเปรยบเทยบตนทนและผลประโยชน 3. งานวจยทเกยวของ 3.1 การศกษาวจยในเรองตนทนในดานตาง ๆ ของผประสบอบตภยจราจร 3.2 ผลการศกษาเรอง การวเคราะหจดเสยงโดยใชเทคนคระบบสารสนเทศ ภมศาสตร และ ปจจยท านายความรนแรงการเกดอบตภยจราจรบนทองถนนในจงหวดระยอง (โครงการท 1) 3.3 ผลการศกษาเรองศกยภาพการเฝาระวงและการพฒนารปแบบการเฝาระวงการเกดอบตภยจราจรบนทองถนนในจงหวดระยอง (โครงการท 2) 3.4 ผลการศกษาเรองศกยภาพการเฝาระวงและการพฒนาการจดบรการผประสบภยจราจรบนถนนแบบผสมผสานจงหวดระยอง (โครงการท 3) 3.5 ผลการศกษาเรอง สถานภาพทางกายภาพภมศาสตรและศกยภาพ การพฒนา การบรหารจดการและการแกไขระบบการปองกนอบตภยจราจรบนทองถนน จงหวดระยอง (โครงการท 4)



6

1. แนวคดเกยวกบอบตเหต

ทฤษฎทเกยวของกบอบตเหต ไดมทฤษฎหลายทฤษฎทกลาวถงสาเหตหรอปจจยทกอใหเกดอบตเหต ดงตอไปน (Jeffrey W. Vincoli,1994: 14-15) 1.1 ทฤษฎโดมโน (Domino Theory) ไฮนรช (Heinrich : 1980 ) เปนผคดคนทฤษฎโดมโน ซงเรมเผยแพรตงแตป ค.ศ. 1929 โดยใหแนวคดวา การบาดเจบและการเสยหายตางๆ เปนผลทสบเนองโดยตรงมาจากอบตเหต ซงเปนผลมาจากการกระท าทไมปลอดภย เปรยบไดเหมอนตวโดมโนทเรยงกนอยหาตวใกลกน เมอตวหนงลมกยอมมผลท าใหตวโดมโนถดไปลมตามกนไปดวยซงตวโดมโนทงหาเปรยบไดกบ 1) สภาพแวดลอมและบคลกภาพของคนงาน (Social Environment and Ancestry) 2) ความบกพรองผดปกตของบคคล (Fault of Person) 3) การกระท าหรอสภาพการณทไมปลอดภย (Unsafe Act and/ or Unsafe Condition) 4) อบตภย (Accident) และ 5) การบาดเจบหรอเสยหาย (Injury/ Damage) นนคอ สภาพแวดลอมของสงคมหรอภมหลงของคนใดคนหนง (สภาพครอบครว ฐานะความเปนอย การศกษาอบรม) กอใหเกดความบกพรองผดปกตของคนนน (ทศนคตตอความปลอดภยไมถกตอง ชอบเสยง มกงาย) กอใหเกดการกระท าทไมปลอดภยหรอสภาพการณทไมปลอดภยและกอใหเกดอบตเหต การบาดเจบหรอความเสยหาย ตามทฤษฎโดมโน หรอลกโซของอบตเหต เมอโดมโนตวท 1 ลม ตวถดไปกลมตาม ดงนนหากไมใหโดมโนตวทสลม (ไมใหเกดอบตเหต) กตองเอาโดมโนตวท 3 ออก ก าจดการกระท าหรอสถานการณทไมปลอดภย การบาดเจบหรอความเสยหายกไมเกดขน ตอมาในป ค.ศ. 1994 Jeffrey W. Vincoli (1994: 15) ไดมการคดปรบทฤษฎโดมโนหรอลกโซของอบตเหต แบบใหม โดยเนนใหมในดานการจดการ เพอใหการแกปญหาเปนไปไดงายขนซงตวโดมโนทงหาเปรยบไดกบ 1) การจดการ: การควบคมความสญเสย (Management: Lost of control) Vincoli เชอวาถามการจดการทดอบตการณตางๆ จะไมเกดขน 2) จดเรมตน: สาเหตพนฐาน (Origins: Basic Cauases) Vincoli เชอวาสาเหตพนฐานเกดจาก ปจจยสวนบคคล และปจจยในงาน (Personnel Factors and Job Factors) ซงตรงกบโดมโนของไฮนรช ทเรยกวา การกระท าทไมปลอดภย และสภาพการณทไมปลอดภย ในสวนของการกระท าทไมปลอดภย มกจะเกดจาก ขาดความเขาใจ ขาดความสามารถ แรงจงใจไมเพยงพอ ทศนคตไมด ปวย หรอมปญหาทางดานรางกาย หรอจตใจทไมเกยวกบการท างาน ในสวนของสภาพการณทไมปลอดภย มกจะเกดจาก งานไมเหมาะสม การออกแบบหรอการซอมบ ารงไมด คณภาพของเครองมอต า หรอสงหอหมไมเหมาะสม



7

3) สาเหตฉบพลน: อาการ (Immediate Causes: Symptoms) Vincoli ไดน าการกระท าทไมปลอดภย และสภาพการณทไมปลอดภย มาอธบายอาการทเปน สาเหตรากเหงา (Root Cause) ทจะน าไปสการเกดอบตภย เนองจากขาด โดมโนตวท 1 และมปญหาทโดมโนตวท 2 4) อบตการณ (Incident) ซงเปนเหตการณทท าใหเกดความสญเสย ในเหตการณทเรยกวาอบตเหต

5) ความสญเสย : คนและทรพยสน (Loss People Property) 1.2 ทฤษฎรปแบบพฤตกรรมการเกดอบตเหต (Behavior model IPDE) ไทเกอรสน (Thygerson, 1994) เรยบเรยงไววา การเกดอบตเหตนนเกดจากความบกพรองของพฤตกรรมมนษย ประกอบดวย 4 รปแบบกจกรรม ดงน 1) การแยกแยะองคประกอบ (Identify) 2) การท านายผลทจะเกดขนในระยะหลง (Predict) 3) ตดสนใจวาจะกระท าอยางไร (Decision - Making) 4) ปฏบตตามทเหมาะสม (Executes) ทฤษฎนอธบายไดวา ขนตอนแรกเปนการใชการสงเกตแยกแยะองคประกอบของสงแวดลอมเมอเวลาเกดวกฤต ขนทสองเปนการประเมนสงทจะเกดขนตอมาภายหลงการกระท านนๆ ขนทสามเปนการตดสนใจทจะกระท ากจกรรมใดกจกรรมหนง ขนสดทายเปนขนตอนทกระท าสงทตดสนใจไว ซงกเกดเปนกจกรรมทกระท านนเอง ตวอยางเชน การขรถจกรยาน ขนทหนงเปนการสงเกตเหนกงไมทกดขวาง ขนทสองคอเกดการประเมนวา ถาขจกรยานทบกงไมไปเลยแลวจะเกดอะไรขน อาจจะท าใหรถจกรยานเสย หรอท าใหตวเองตกจากรถจกรยาน หรอถาหยดรถแลวเอากงไมออกด ขนทสามเปนการตดสนใจถาเอากงไมออกกจะท าใหตนปลอดภย ขนทสหยดรถจกรยานและน ากงไมออกจากการกดขวางรถจกรยาน 1.3 ชนดของอบตเหต (วจตร บญยะโหตระ, 2542: 15-16) ไดจ าแนกชนดของอบตเหต ดงน 1.3.1 อบตเหตในเคหะสถาน (Home or Domestic Accident) หมายถง เหตทเกดขนในครอบครวอาจเกดขนไดทงในบานและนอกบาน เชน ไฟฟาดด น ารอนลวก และอน ๆ 1.3.2 อบตเหตจากการประกอบอาชพ (Occupation Accident) หมายถง เหตทเกดขนเนองจากการท างาน หรออาชพ เชน การกอสราง การท างาน 1.3.3 อบตเหตในสาธารณสถาน (Public Accident) หมายถง เหตทเกดขนในโรงเรยนในโรงมหรสพ รวมทงอคคสถาน เปนตน 1.3.4 ภยพบตจากธรรมชาต (Natural Accident) เชน น าทวม ไฟปา แผนดนไหว ภเขาไฟระเบด เปนตน



8

1.3.5 อบตเหตจราจร (Transportation or Traffic Accident) หมายถง เหตทเกดขนเนองจากการคมนาคมหรอการขนสง ไดแก อบตเหตทางบก อบตเหตทางน า อบตเหตทางรถไฟ และอบตเหตทางอากาศ ซงอบตเหตจราจรทางบก เปนอบตเหตทมปรมาณในการเกดบอยครงมากทสด 1.4 ปจจยเสยงทส าคญในการเกดอบตจราจร อบตเหตจราจรสามารถเกดขนไดตลอดเวลา เมอเรมใชยานพาหนะ มอตราเสยงในการเกดอบตเหตจราจรอยตลอดเวลา ซงกองบงคบการต ารวจจราจร ไดชใหเหนถง ปจจยหลกสงเสรมการเกดอบตเหตจราจร ดงน (กองบงคบการต ารวจจราจร อางใน ศรศกด สนทรไชย, เยาวภา ปนทพนธ, 2545: 373-374) 1.4.1 ความประมาท เปนสาเหตหลกทกอใหเกดอบตเหตไดโดยงายและบอยทสด เพราะผทใชการจราจรมกไมตระหนกถงอนตรายทอาจเกดขน ท าใหขาดความระมดระวง ประมาทเลนเลอสงผลใหเกดความสญเสยจากอบตเหตทเกดขน 1.4.2 การไมเคารพกฎจราจร หรอไมทราบกฎจราจรเพยงพอ ไมเขาใจเครองหมายและสญญาณตาง ๆ การขบรถเรวกวาทกฎหมายก าหนด หรอ การไมช านาญเสนทาง 1.4.3 สภาพแวดลอม มสวนชวยสนบสนนใหเกดอนตรายจากการจราจรไดงาย สภาพดงกลาว คอ ระบบการจราจร สภาพภมประเทศ สภาพอากาศ และสงกอสรางทางดานวศวกรรม 1.4.4 สภาพรางกาย การมโรค และความไมสมบรณ หรอ ความบกพรองของรางกายชวยสงเสรมใหเกดอบตเหตจราจรไดเชนกน ซงท าใหผบงคบยานพาหนะมประสทธภาพไมดพอ 1.4.5 สภาพทางจตใจ ความไมสมบรณ หรอความบกพรองของจตใจ ชวยสงเสรมใหเกดอบตเหตจราจรไดเชนกน 1.4.6 สภาพยานพาหนะ เทคโนโลยดานวศวกรรมยานยนต กาวหนาไปอยางรวดเรว แต สภาพททรดโทรมของรถยนตเองจากการใชงานมานาน การขากการบ ารงรกษาทด ถาละเลยการตรวจสอบเชคความเสอมสภาพของยานพาหนะกอนเดนทาง จากขอมลของกรมการขนสงทางบก (www.dlt.go.th/statistics_web/statistics.html เขาถงวนท 18 ตลาคม 2550 ) พบวาสวนใหญเปนความบกพรองของผขบขโดยตรงมกกวารถหรอถนน พฤตกรรมทเปนมลเหตส าคญทสดคอ การขบรถเรวเกนอตราทกฎหมายก าหนด การขบรถตดหนากระชนชด และ การแซงรถอยางผดกฎหมาย ส าหรบลกษณะถนนกบการเกดอบตเหตนน พบวา สดสวนการเกดอบตเหตมกจะแปรตามสดสวนของลกษณะถนนทมอย คอ เกดในทางหลวง 2 ชองทาง มากกวา 4 ชองทางจราจร และเกดในถนนทไมมฉนวนกนกลางมากกวาทมฉนวนกน เกดอบตเหตในทางตรงมากกวาทางโคงหรอสะพาน ส าหรบประเภทผวถนนนน กองวศวกรรมการจราจรพบวา ถนนทอยในความรบผดชอบของกรมทางหลวงทก 1 กม. ของผวทางคอนกรตจะมอบตเหตเปน 5 เทา ของผวทางลาด

http://www.dlt.go.th/statistics_web/statistics.html



9

ยางในระยะเทากน ซงนาจะเนองจากถนนคอนกรตจะสามารถขบขรถดวยความเรวไดสงกวาและเปนผวทางทมกจะมจ านวนยานพาหนะแนนกวา นอกจากนปจจยเสยงทส าคญอกประการหนง คอ การขยายตวของเขตเมองและจ านวนยานพาหนะทเพมขนเปนปจจยอกประการหนงทน ามาซงการเพมขนของภาวะจราจรตดขดและอบตเหตจราจร ผลกระทบจากอนตรายของรถยนต การเกดอบตเหตจราจรจะกอใหเกดผลกระทบตอบคคลและทรพยสน ดงน (ณชากมล ตนตวณชชานนท, 2548: 5-58) 1. ผลกระทบตอบคคลภายนอก ซงสงผลตอ 1.1 รางกายของบคคลภายนอก ไดแก การบาดเจบ หรอเสยชวตของคนเดนถนน คนขบรถ หรอ ผโดยสารรถยนตคนอน 1.2 ทรพยสนของบคคลภายนอก ไดแก เสาไฟฟา รวบาน หรอ รถยนตคนอน 2. ผลกระทบตอรถยนต ซงมสาเหตมาจาก 2.1 การชน การคว า ไฟไหม ระเบด หรอ เจตนามงราย ซงมาจากการจราจร การนดหยดงาน การกอการรายโดยการทบ ขดขด หรอ เผารถยนต เปนตน 2.2 การลกชง หรอ ปลนรถยนตทงคน สวนควบคมอปกรณรถยนต 2.3 ภยธรรมชาตทเกดขนกบรถยนต ไดแก ภยสนาม สงผลใหตนไม น าทวม หรอ ทรพยสนตาง ๆ ไหลกระแทกรถยนต 3. ผลกระทบตอผใชรถยนต ซงสงผลตอรางกายของผขบข หรอผโดยสารทระบชอ ไดแก การบาดเจบ สญเสยอวยวะ หรอเสยชวต วธการจดการความเสยงภยอบตเหต วธการจดการความเสยงภยโดยทวไปแบงออกเปน

1. การหลกเลยงความเสยงภย (Risk Avoidance) สามารถท าไดโดยการพยายามหลกเลยงงานหรอสาเหตทอาจกอใหเกดความเสยหายขน

2. การลดความเสยงภย (Risk Reduction) ทอาจจะเกดขน โดยลดจ านวนครง หรอลดความรนแรง ซงโดยทวไปจะกระท าไดโดยการปองกนและการเกดความเสยหาย การควบคมความเสยหาย และการแยกทรพยสน

3. การรบเสยงภยไวเอง คอ การรบผลกระทบทจะเกดขนจากอบตภยไวเอง ในบางกรณเราอาจแบกรบความเสยงไวเอง โดยตงใจหรอไมกตาม และอาจจะรบไวทงหมด หรอบางสวนกตาม

4. การโอนความเสยงภย เปนวธการจดการความเสยงภยทไดรบความนยมมากทสด ดวยการโอนความเสยงภยทเกยวกบความเสยหายทางการเงนและความรบผดชอบตาง ๆ ไปใหบคคลอนรบภาระแทน ซงกระท าได 2 วธ คอ การโอนความเสยงใหบคคลอนทไมใชประกนภย และ การโอนความเสยงภยในรปของการประกนภย



10

2. แนวคดและทฤษฎเกยวกบการประเมนผลโครงการดานเศรษฐศาสตร

2.1 แนวคดการวเคราะหโครงการทางดานเศรษฐศาสตรและการเงน การวเคราะหทางดานเศรษฐกจและการเงนจะชวยใหกรอบงานทขอเสนอโครงการทก

ดานจะไดรบการประเมนแบบประสานอยางเปนระบบ ผลการวเคราะหมความส าคญตอผก าหนดนโยบายและหนวยงานทสนบสนนทางการเงน เพราะเปนการบงชถงความเหตสมสมผลส าหรบการตดสนใจทจะรบหรอปฏเสธโครงการเพอการลงทน โครงการใดทประเทศเลอกทจะน าไปปฏบตนนควรจะมล าดบความ ส าคญสงในแผนการพฒนาแหงชาต การคดเลอกโครงการเหลานควรพจารณาจากทางเลอกโครงการทดทสดในรปของความคมคาทางดานเศรษฐกจและการเงน ในการวเคราะหโครงการมขอแตกตางส าคญทควรค านงถงระหวางสองทรรศนะรวมกนของการวเคราะหทางดานเศรษฐกจและการเงน กลาวคอการวเคราะหทางดานเศรษฐกจเปนวธการก าหนดผลตอบแทนรวม หรอผลตภาพ หรอความสามารถในการท าก าไรกบสงคมโดยสวนรวม หรอระบบเศรษฐกจททรพยากรทงหมดไดทมเทไปใหกบโครงการ โดยไมค านงวาใครในสงคมจะเปนผใหและใครในสงคมจะเปนผไดรบผลประโยชนเหลาน หรอกลาวโดยยอวาการวเคราะหทางดานเศรษฐกจมทรรศนะเพอสงคมเปนสวนรวม สวนการวเคราะหทางดานการเงนเปนการประเมนการเปลยนแปลงในฐานะทางการเงน ของผทมสวนรวมในโครงการแตละราย ไดแก เกษตรกร พอคา ฝายวสด ทงภาครฐและเอกชน วสาหกจการแปรรป สถาบนเงนก มทรรศนะเพอราชการ เจาหนาทโครงการ เปนตน หรอกลาวโดยสรปวาการวเคราะหทางการเงน มทรรศนะเพอปจเจกบคคลผทมสวนรวมในโครงการ ในกรณของโครงการการสาธารณะ (บรการ) วตถประสงคของการวเคราะหเปนไปเพอทจะก าหนดความเปนไปไดทางการเงนของโครงการมากกวาทจะกะประมาณผลตอบแทนตอเงนทนของผทมสวนรวมรายใดรายหนงโดยทวไป ผก าหนดนโยบายตองการทราบวาทรพยากรทนทหายากสามารถใชไปในทางทดทสด ไดอยางไรในระหวางทางเลอกโครงการตาง ๆ ซงใหผลตอบแทนทางสงคมหรอทางเศรษฐกจสงกวาเพอใหไดรบสวสดการทางเศรษฐกจสงทสด

เนองจากการวเคราะหทางดานเศรษฐกจไมไดระบวาใครในสงคมทสมควรไดรบรายไดทเกดจากโครงการ ดงนนการวดความคมคาของโครงการจงจดเตรยมขนมาเพอชวยเลอกทางเลอกโครงการทมก าไรมากทสด จากทรรศนะทางสงคมทวาทนควรมาจากรายรบมหาชนหรอจากแหลงของเอกชน สวนการวเคราะหทางการเงน ค านงถงการกระจายรายไดและสภาพความเปนเจาของทนมากกวา การวเคราะหจดท าไปบนพนฐานของกระแสการไหลเขาและไหลออกทางการเงน โดยเฉพาะในรปของผลตอบแทนตอทนสวนตวของวสาหกจ ผลงานทผานมา ตนทนของสงอ านวยความสะดวกใหม ๆ ทสมพนธกบความสามารถในการหารายไดใหม ประมาณการของรายไดในอนาคต กระแสเงนสดงบดล และอนๆ



11

ความแตกตางทส าคญ 3 ประการระหวางการวเคราะหทางดานเศรษฐกจและการวเคราะหทางดานการเงน มดงน (ชชพ พพฒนศถ, 2544: 46-69)

ประการท 1 ในการวเคราะหทางดานเศรษฐกจ ใชราคาทแนนอนเพอสะทอนถงมลคาทแทจรงทางสงคมหรอทางเศรษฐกจ ทดกวา ราคาทถกปรบคานมกเรยกกนวา ราคาเงา หรอ ราคาในทางบญช สวนในการวเคราะหทางการเงนใชราคาตลาด ซงจะรวมเอาภาษและเงนอดหนนเขาไวดวย

ประการท 2 ในการวเคราะหทางดานเศรษฐกจ ภาษ และ เงนอดหนน จดวาเปนรายการเงนโอน ภาษเปนสวนหนงของผลประโยชนรวมของโครงการ ซงโอนไปใหกบสงคมโดยสวนรวมเพอใชจายตอไป ในทางกลบกน เงนอดหนนคดเปนตนทนตอสงคม เนองจากเงนอดหนนเปนคาใชจายของสงคมทใชไปในการด าเนนการด าเนนงานโครงการ สวนในการวเคราะหทางการเงน การปรบคาดงกลาวไมมความจ าเปน เพราะภาษถอวาเปนตนทน และเงนอดหนนกคอผลตอบแทนของโครงการนนเอง

ประการท 3 ในการวเคราะหทางดานเศรษฐกจ ดอกเบยของทนจะไมถกแยกและหกออกจากผลตอบแทนเบองตน ทงนเพราะรายการดอกเบยนเปนสวนหนงของผลตอบแทนตอเงนทนทมไวใหสงคมโดยสวนรวม สวนการวเคราะหทางการเงน ดอกเบยจายใหกบแหลงเงนทนภายนอกจดไดวาเปนตนทนคาใชจาย จะตองน ามาหกออกกอนทจะหาเปนกระแสผลประโยชน ดอกเบยทจายใหกบผทรวมโครงการ ไมน ามาคดวาเปนตนทน แตเปนสวนหนงของผลตอบแทนทางการเงนซงผ ทเขารวมโครงการไดรบ

ในการวเคราะหโครงการ แมวาการวเคราะหทางดานเศรษฐกจและการเงนจะเปนวธการรวม กนทจะประเมนความคมคาของโครงการ แตในทางปฏบต โดยเฉพาะอยางยงในกรณของโครงการสาธารณะ การวเคราะหทางดานเศรษฐกจมบทบาททส าคญมากกวาตอการใหเหตผลโครงการเพอการลงทน ตวอยางเชน การวเคราะหทางการเงนอาจแสดงใหเหนวาผลตอบแทนของมหาชนตางๆ ทเขารวมโครงการมจ านวนไมมากพอใหคมกบเงนทนทไดใชจายออกไป ถงกระนนกตาม โครงการกอาจจะยงคงคมคานาลงทน เพราะการวเคราะหทางดานเศรษฐกจปรากฏวาผลตอบแทนรวมตอสงคมมความไดเปรยบกวา

นอกจากน การวเคราะหทางเศรษฐกจยงใหความสนใจกบผลทางออม (Indirect Effects) ซงจะไมสอดคลองสมพนธกนกบการว เคราะหทางดานการเงน ผลทางออมนคอ ตนทน และผลประโยชนทเกดขนเพราะโครงการ แตมไดเพมพนใหโครงการ แตใหกบสาขาเศรษฐกจหรอวสาหกจอนในระบบเศรษฐกจ ตนทนทางออม (Indirect Costs) เชน ผลของมลภาวะเปนพษทางน า และ / หรอทดนทมตอการประมง น าดม การทองเทยว และสภาพความเปนอยของประชาชน สวนผลประโยชนทางออม (Indirect Benefits) เชน การสรางเขอนมงทจะปรบปรงดานปรมาณน า และการผลตกระแสไฟฟา อาจกลบกลายเปนวาเขอนนเปนประโยชนตอการทองเทยวและการประมงได



12

เงนเฟอ (Inflation) เชนเดยวกนจะมผลตอการวเคราะหทางเศรษฐกจและการเงนทแตกตางกน เนองจากการวเคราะหทางดานเศรษฐกจจะไมค านงถงเงนเฟอ โดยสมมตวาราคาสมพทธ (Relative Prices) ไมเปลยนแปลง หรออกนยหนง ราคาทกอยางจะเพมขนโดยประมาณในรอยละทเทากน จงท าใหเงนเฟอไมมผลตอโครงการ สวนการวเคราะหทางดานการเงนจะตองน าผลของเงนเฟอเขามาพจารณาดวย เพอใหการพยากรณความตองการเงนสดมความถกตองเปนจรงมากทสด

อตราคดลด (Discount Rate) ทใชในการวเคราะหทางดานเศรษฐกจและการเงนกมความแตกตางกนดวย ในการวเคราะหทางดานเศรษฐกจ ตนทนของเงนลงทนในโครงการใหมกคออตราผลตอบแทนทควรจะไดรบ ถาหากใชเงนลงทน (ทรพยากร) ในการลงทนอกทางเลอกหนงซงใหผลตอบแทนสงทสด (Maximum Alternative Benefit Foregone) หรอคาเสยโอกาสของทน (Opportunity Cost of Capital) นนเอง สวนอตราคดลดทใชในการวเคราะหทางดานการเงนเปนอตราดอกเบยเงนก หรออตราทผสนบสนนทางการเงนคาดวาจะไดรบจากโครงการลงทน

การวเคราะหตนทนและผลประโยชนเชงสงคม (Social Cost-Benefit Analysis) ภายหลงจากทตนทนและผลประโยชนในปตางๆ ตลอดชวงอายโครงการ หรอกระแสเงนสดทถกคดลดเปนมลคาปจจบน (Discounted Cash Flow) ไดรบการปรบคาดวยสองรายการหลก คอ ตดรายการเงนโอนออกไปและการตมลคาใหมดวยราคาทางเศรษฐกจหรอคาเสยโอกาส กจะไดกระแสเงนสดเชงเศรษฐกจ (Economic Cash Flow) จากนน เมอน าอกสองรายการ ไดแก ผลการกระจายรายไดและการประเมนมลคาใหมของการออมมาปรบคากระแสเงนสดน ผลลพธทไดคอ กระแสเงนสดทราคาเงาเชงสงคม หรอกระแสเงนสดเชงสงคม (‘Social’ Cash Flow) การวเคราะหในขนนเรยกวา การวเคราะหตนทนและผลประโยชนเชงสงคม (ชชพ พพฒนศถ,2541 :89)

2.2 แนวคดการวเคราะหตนทนและผลตอบแทนโครงการทางสงคม การวเคราะหตนทนและผลตอบแทนของโครงการสงคม โดยค าจ ากดความแลว บรการ

ทางสงคมจะไมมการซอขาย ดงนนจงไมมราคาตลาด (Market Price) อยางไรกด บรการทางสงคมจะมคณคาสงกบคนทไดรบ ในขณะเดยวกนกมตนทนในการจดใหมสนคาและบรการเชนกน จงควรพจารณาวาผลตอบแทนทเกดขนจากการจดการบรการทางสงคมมมาก กวาตนทน

โดยทบรการทางสงคมจะเปนสนคาและบรการทไมมการซอขาย ราคาตลาดโดยตรงจงไมม ดวยเหตนจงตองหาทางเลอกอนในการตคา วธหนงทสามรถน ามาใชไดแก ตนทนการใหบรการของภาคเอกชน (Cost of Comparable Private Services) ถาบรการทางสงคมตวใดมภาคเอกชนใหบรการทดแทนได ในกรณนตนทนการใหบรการของภาคเอกชนจะเปนมาตรวดทดของจ านวนเงนทประชาชนมความเตมใจจะจายใหแกบรการทางสงคม แตถาบรการทจดใหไมมไมมมาตรฐานเทาเทยมกบภาค เอกชน กตองมการปรบมลคาของบรการทางสงคม เพอใหสะทอนถงความไมเทาเทยมดงกลาว หรอในทางเลอกอนมลคาของบรการทางสงคม จะสามารถวดในรปของรายไดทเพมขน



13

(Increased Earnings) จากคาจางหรอเงนเดอน ผลตอบแทนนเมอน าไปเปรยบเทยบกบตนทนของโครงการ ซงไดแก คาลงทนและคาด าเนนงาน สามารถค านวณหาคา NPV ในราคาตลาดได ในท านองเดยวกน การประหยดการสญเสยรายได (Savings in Lost Earnings) จากการเจบ ปวยหรออบตเหต กสามารถน ามาใชเพอตคาผลตอบแทนของบรการทางดานสาธารณสขและการรณรงคตางๆ ได นอกจากนนยงอาจใชวธการอนๆ เชน Contingent Valuation Survey Method มาใชในการก าหนดคาความเตมใจทจะจายของบรการทางสงคมกได จะเหนไดวากระบวนการตคาบรการทางสงคมจะมลกษณะคลายคลงกบการตคาผลกระทบภายนอก กลาวคอถาเปนไดควรตคาบรการทางสงคมดวยราคาตลาด แตถาไมมราคาตลาด กควรใชราคาตวแทน และถาไมสามารถตคาดวยราคาตลาดหรอราคาตวแทนได กจ าเปนตองใชเทคนคการตคาดวย Contingent Valuation Survey Method (ประสทธ ตงยงศร, 2542: 89)

วธ Contingent Method บางครงผลกระทบภายนอกทเกดจากโครงการ ไมสามารถวดได ไมวาจะใชราคาตลาดโดยตรงหรอโดยออมกตาม ทงนเพราะไมมตลาดสนคาหรอบรการทเกยวของ จงมการพฒนาวธการตคาทเรยกวา Contingent Valuation Survey Method เพอสอบถามประชาชนโดยตรงวา มความเตมใจทจะจายเพอสงนนเทาใด วธนจงเกยวของกบการส ารวจบคคลทไดรบผลกระทบเพอก าหนดความเตมใจทจะจาย (Willingness to Pay) ในการปองกนไมใหเกดผลกระทบ

เพอใหไดขอมลทถกตองมากทสด การส ารวจจงอาจท าไดหลายวธ เชน การใชตวแบบของตลาดสนคาเปนหลก (The Private Goods Market Model) วธนผสมภาษณจะใหผถกสมภาษณเลอกเสนอราคาตามความเตมใจทจะจายใหกบทรพยากรใดทรพยากรหนง หรอสงอ านวยความสะดวกเปนการเฉพาะ อกวธหนงกคอการใชวธการลงประชามต (Referendum Approach) ซงถามผตอบวายนดทจะจายคาภาษตามจ านวนเงนทก าหนดไวหรอไม ผตอบเพยงแตตอบวา ‚ใช‛ หรอ ‚ไมใช‛ เทานน คามธยฐาน (Median Value) ทไดกคอจ านวนคาภาษทประชาชนเกนครงหนงเหนชอบดวย วธนสามารถน ามาใชประเมนความเตมใจทจะจายส าหรบสนคาสาธารณะอน ๆ เชน ถนน หรอบรการสงคมไดอกดวย ขอไดเปรยบประการหนงของวธนกคอ ความใกลเคยงกบสถานการณของตลาดอยางนอยกในประเทศทพฒนาแลวทราคาก าหนดตายตว และผบรโภคจะเปนผตดสนใจวาจะซอหรอไมซอ อกทงวธการนยงเปนวธการทมความคลองตวสง เพราะสามารถน ามาประเมนการเปลยนแปลงดานสงแวดลอมได นอกจากนยงสามารถน ามาดดแปลงใหสอดคลองกบการประเมนมลคาภายใตสถานการณทตางกนออกไป โดยการปรบลกษณะของค าถามทใชในการส ารวจ ซงวธการนจะใชเวลาในการศกษามากและคาใชจายสง สวนล าดบของค าถามจะม 3 สวน ดงน (ส านกงานคณะกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการอนเนองมาจากมาจากพระราชด าร, 2552: 89-100)



14

1. การสรางสถานการณสมมต ถอเปนหวใจหลกการส ารวจ เพราะจะเปนการใหขอมล เกยวกบสนคาทผวจยตองการประเมนคา ควรระบใหชดเจนเพอปองกนความสบสน 2. ขอมลเศรษฐกจ สงคม เปนสวนทเกยวกบรายได อาชพ อาย เพศ พนฐานการศกษา และปจจยอนๆ ทเปนเรองสวนตว ขอมลสวนนจะเปนตวแปรอสระทตรวจสอบไดวาปจจยใดบางทมนยส าคญทางสถต 3. ขอมลเกยวกบสนคาทตองการน ามาประเมนคา เพอตรวจสอบระดบความร ความเขาใจเกยวกบสนคานน ๆ เพราะการรจกสนคานนจะมสวนก าหนดขนาดของคาความเตมใจทจะจาย การจดล าดบกอน หลง ของขอมลนน ไมมขอจ ากดตายตว ทงนแลวแตวาจะท าการศกษาในท ใด เพราะในตางประเทศนนค าถามเกยวกบเศรษฐกจ สงคมเปนขอมลสวนตว ทอาจไมไดค าตอบสมบรณ ซงค าถามสวนแรกนนจะเปนค าถามทตองการค าตอบในการหาคาความเตมใจทจะจาย

อยางไรกตาม การตคาตามแนวนกมขอโตแยงเกยวกบอคต (Bias) และการยอมรบ(Admissibility) เพราะการตคาตามวธนจะขนอยกบประชาชนผตอบวาจะใหคาอยางไร จงมความเปน ไปไดทประชาชนอาจใหคาสงเกนจรง (Overstate) กบสงทตนเองตองการ ถาคดวาตนเองจะไมใชเปนผจาย และถาคดวาตนเองจะตองจายจรง กอาจใหคาต าเกนจรง (Understate) กได นอกจากนนถาประชาชนไมทราบขอมลอยางเพยงพอกอาจไดค าตอบทไมมความหมาย ดงนนถงแมวาวธนจะเปนทยอมรบในหลกการกตาม แตรายละเอยดของวธการรวบรวมและไดมาซงขอมลอาจไมเปนทยอมรบกได การวางแผนการส ารวจทดและดวยความระมดระวงจงอาจชวยแกไขปญหานได

การประเมนผลกระทบทางสงคม (ประสทธ ตงยงศร, 2542: 89-92) ความหมายและแนวคด การประเมนผลกระทบทางสงคม จะเกยวของกบการประเมนผล

กระทบของโครงการทมตอชมชนทองถน (Local Communities) นนคอผลกระทบของโครงการทมตอ ประชาชน องคกรและสถาบนทองถน และชมชน โดยสถาบนทองถนในทนจะหมายถงทศนคตและความเชอ รฐบาลทองถน และกจกรรมทางการเมอง การศกษาและความเชอดานศาสนา การวเคราะหผลกระทบจงเปนความพยายามทจะคาดการณผลกระทบของโครงการทมตอชมชนทองถนในระดบตางๆ ซงไดแก ชมชน องคการชมชน ครอบครว และบคคล ซงเปนกลมความเสยงทจะไดรบผลกระทบ

ลกษณะความเสยง ขนาด และระยะเวลา อาจนยามไดดงน 1) ประเภทของผลกระทบ เชน สญเสยงานทเคยท า สญเสยทดน บานเรอน พชผล

การเกษตร บรการสงคมทเคยไดรบ และสญเสยวถการด าเนนชวต เปนตน 2) ขนาดของผลกระทบ มตงแตผลกระทบทมระดบต าถงผลกระทบทมระดบสง 3) ระยะเวลาของผลกระทบ อาจเปนเพยงระยะสน หรอระยะยาวกได



15

4) ผลกระทบของโครงการจะมทงผลกระทบทางบวกและทางลบ และมการกระจาย ผลกระทบทไมเทาเทยมกน บางชมชน และบางบคลคลอาจไดรบผลกระทบมากกวาชมชนและบคคลอน ทงนขนอยกบฐานการจางงานของชมชนทจะเปลยนแปลง หรอขนอยกบแตละบคคลวาจะสามารถไดรบผลประโยชนจากโอกาสใหม ๆ ทเกดขนจากการมโครงการหรอไมเพยงใด แตละบคคลจะมความแตกตางกนไปตามระดบการศกษา อาชพและรายได ในท านองเดยวกน ชมชนกมความแตกตางกนไปตามลกษณะทางเศรษฐกจและอาชพ บรการทางสงคม และการกระจายรายได

โดยสรป การประเมนผลกระทบทางสงคมจะพจารณาศกยภาพผลกระทบของการพฒนา ไมวาจะเปนนโยบาย แผนงาน และโครงการทมตอประชาชนและชมชนทองถน จดเนนของการวเคราะหจะอยทประเภท ขนาด และระยะเวลา ของผลกระทบ โดยเฉพาะจะเนนใหความสนใจไปทการสรางแนวคดและการวดผลกระทบทมตอประชาชนในทองถน ครอบครว องคกร และสถาบนทองถน รวมทงการวเคราะห เพอคนหาแนวทางการปรบปรงแกไขผลกระทบการตดตามผลกระทบทคาดไว และการตดตามวธการแกไขผลกระทบ ขอมลทางสงคมทตองการจงมทงขอมลในระดบชมชน สถาบน และบคคล

เทคนคการประเมนผลบรการสาธารณสขดวยเครองมอทางเศรษฐศาสตร ความแตกตางของเครองมอทางเศรษฐศาสตร ในการประเมนผลทางดานตนทนและ

ผลไดนน การวดดานตนทนจะวดออกมาเปนตวเงน ซงไมแตกตางกนในแตละเครองมอ สวนทแตกตางกนมากคอ การวดทางดานผลไดซงจะมมตในการวดทแตกตางกนในแตละเครองมอ ดงน (อทย มวงศรเมองด, 2537)

1) การวดตนทนต าสด (Cost-Minimization Analysis) เปนการวเคราะหทมงสนใจเฉพาะดานตนทนเปนหลก โดยมขอก าหนดใหไดผลไดไมแตกตางกน เชน การวเคราะหวธการก าจดขยะตดเชอของโรงพยาบาล โดยวเคราะหวาวธการใดมตนทนต าสด

2) การวเคราะหตนทน-ประสทธผล (Cost Effectiveness Analysis) เปนการวเคราะหเปรยบเทยบทงดานตนทนและผลได ผลไดจะวดออกมาเปนผลไดทางสาธารณสข (Health Outcome) หรอผลไดทางคลนก (Clinical Outcome) ซงวดออกเปนหนวยอตราผลส าเรจของโครงการหรอผลส าเรจทางดานสาธารณสขทสนใจเฉพาะอนใดอนหนง เชน จ านวนความครอบคลมในการปฏบตงาน อตราปวยหรออตราตายทปองกนได

3) การวเคราะหตนทน ผลได (Cost –Benefit Analysis) เปนการวเคราะหเปรยบเทยบทงดานตนทนและผลได ผลไดจะวดออกมาเปนผลไดทางเศรษฐกจ โดยแปลงผลตาง ๆ ออกมาในรปของตวเงน จงสามารถวดและแจกแจงผลไดในหลายมตทตองการได

4) การวเคราะหตนทน อรรถประโยชน (Cost-Utility Analysis) เปนการวเคราะหเปรยบเทยบทงดานตนทนและผลได ผลไดจะวดออกมาเปนคณภาพชวต โดยการสรางเกณฑวดผล



16

ไดออกมาเปนหนวยคณภาพชวต หรอ หนวยอรรถประโยชน จงสามารถวดผลไดในหลายมตทตองการได ทงมตดานรางกาย จตใจ และสงคม

การเลอกใชเครองมอในการวเคราะหใดกขนอยกบความเหมาะสมบนขอจ ากดดานขอมลทมอย แตละเครองมอในการวเคราะหกมทงขอดและขอเสยทแตกตางกน ซงวธการวเคราะหแบบการวเคราะหตนทน-ประสทธผล (Cost Effectiveness Analysis) สามารถประเมนไดงายและมอคตนอย เพราะผลทไดจะออกมาในมตเดยวคอ Health Effect หรอ Effectiveness เฉพาะดานทตองการเทานน

2.3 แนวทางการศกษาเกยวกบการจ าแนกตนทนและผลประโยชน/ ผลตอบแทน 2.3.1 ตนทน (Cost) ทางบญช ตนทน (Cost) ทางบญช คอ ตนทนทจะนบเฉพาะรายการทเปนตวเงนซงไดจายไปจรงและมองเหนเทานน ส าหรบตนทนในทศนะของนกเศรษฐศาสตร หมายถง ทรพยากรทใชไปทงทเปนตวเงนและไมเปนตวเงนรวมทงผลพวงทางดานลบ (Negative Consequence) ซงไมไดเปนคาใชจายและมองไมเหน แตจะมการก าหนดคาประเมนขนและนบรวมเขาเปนตนทนดวย ตนทนสามารถจดกลมและจ าแนกตนทนไดหลายรปแบบ ขนอยกบเกณฑทใชในการจดกลมและการจ าแนก ซง สมคด แกวสนธ และภรมย กมลรตนกล (2536: 173-180) ไดสรปสวนทส าคญไวดงน 1) การจดกลมตนทนโดยใชเกณฑ ‚ผรบภาระตนทน‛ แบงเปน 2 กลม คอ 1.1) ตนทนภายใน (Internal Cost) คอ ตนทนทเกดขนภายในองคกรทจดบรการ 1.2) ตนทนภายนอก (External Cost) คอ ตนทนทเกดขนกบผรบบรการ หรอชมชนการจดกลมเชนนมความเหมาะสมส าหรบการวางแผน และก าหนดนโยบายการจดการบรหารสาธารณสข เพราะจะเกดการจดสรรทรพยากรทเหมาะสมและเปนธรรมทสด 2) การจดกลมตนทนโดยใชเกณฑ ‚กจกรรม‛ แบงเปน 2 กลม คอ ตนทนทางตรง (Direct Cost) คอ กลมตนทนทไดใชจายไปในกจกรรมโดยตรง เชน คาเบยเลยง คาวสดลงทนเปนตน คาใชจายประเภทน หมายถง มลคาของการใชปจจยการผลตหรอทรพยากรเพอการลงทน ด าเนนงาน และ บ ารงรกษา ซงแบงออกเปนชนดทว ๆ ไป คอ (ชชพ พพฒนศถ, 2541: 68-69) ไดแก 2.1) วตถดบ (Raw Material) วสดทใชในโครงการ เชน คอนกรต ส าหรบคลอง ชลประทานและสะพาน ปย และยาฆาแมลง ส าหรบการเพมผลผลต วสดกอสรางส าหรบบานทอยอาศย เปนตน



17

2.2) แรงงาน (Labor) ไมวาจะเปนแรงงานมฝมอ อยางเชน ผจดการโครงการหรอแรงงานไรฝมออยางเกษตรกรผดแลสวนผลไม ทางกฎหมายนนถอคาจางทเปนตวเงน (Money Wage) 2.3) ทดนและทรพยากรธรรมชาต (Land and Natural Resources) สามารถนบและตคาไดจากการสญเสยผลประโยชนทพงไดหรอคาเสยโอกาสของทดน แตอาจมปญหาในการตคาทดน เพราะวาเปนเงอนไขตลาดชนดพเศษ เมอทดนถกแปลงมอจากเจาของรายหนงไปยงอกรายหนงใชไปในการด าเนนกจกรรมนนๆ โดยตรง หรอออาจเรยกวาคาเสยโอกาส (Opportunity Cost) ชชพ พพฒนศถ (2541: 69) ไดใหความหมายวา ความเสยหายทกลมคนไดรบจากโครงการโดยปราศจากการจายคาชดเชย (Compensation) เชน การสรางเขอนกนล าแมน า ท าใหปยธรรมชาต หายไปจากไรนาของเกษตรกร เกษตรกรจ าเปนตองซอปยเคม ภายหลงจากการสรางเขอนแลว สวนประสทธ ตงยงศร (2542: 202)ใหความหมายเพมเตมวา เปนคาใชจายทเกดขนภายนอกโครงการ ทางดานเทคนคสามารถตคาเปนตวเงนได ตางจากตนทนทไมมตวตน โดยรวมถงผลเสยหายตอสงแวดลอม คอ คน สตว และ พช ทอยรอบ ๆ โครงการ 3) การจดกลมตนทนโดยใชเกณฑ ‚การจาย‛ แบงเปน 2 กลม คอ 3.1) ตนทนทมองเหน (Explicit Costs หรอ Tangible Cost) คอ ตนทนทไดจายจรงมองเหนไดเชนเดยวกบ ลกษณะของการจดกลมตนทนทางตรง เชน คาเบยเลยง คาตอบแทน คาใชจายน ามนรถ เปนตน 3.2) ตนทนทมองไมเหน (Implicit Cost หรอ Intangible Cost) คอ ตนทน ทไมไดจายไปจรง เปนตนทนทแฝงอยมองไมเหน แตตองประเมนขนและนบรวมเปนตนทนดวย และตองมการประเมนคาใชจาย เชน คาเสอมราคายานพาหนะ รายไดของผปวยและญาต ทสญเสยเนองจากการมารบบรการของผปวยเปนตน 4) การจดกลมตนทนโดยใชเกณฑ ‚การแพทย‛ แบงเปน 2 กลม คอ 4.1) ตนทนทเกยวกบการแพทย (Medical Cost) คอ ตนทนทเกยวกบการใหบรการ ทางการแพทย ไดแก ตนทนคาวสดการแพทย คายาและเวชภณฑ รวมทงคาแรงของเจาหนาททางการแพทยของฝายตรวจรกษา 4.2) ตนทนทไมไดเกยวกบการแพทย (Non Medical Cost) คอ ตนทนทไมไดเกยวกบการใหบรการทางการแพทย เชน ตนทนคาเดนทาง คาอาหาร คาทพก เปนตน อนวฒน ศภชตสกล และคณะ (2539:42-46) ไดกลาวถงการจ าแนกตนทนออกเปนประเภทตาง ๆ ตามวตถประสงคทจะน าขอมลไปใช โดยจ าแนกตนทนออกเปน 6 ประเภทดวยกน คอ



18

1) การจ าแนกตนทนตามลกษณะของปจจยการผลต (Input) จดวาเปนการจ าแนกพนฐานทสด โดยน าปจจยการผลตทมลกษณะเดยวกนไวในกลมเดยวกน และแบงออกเปน 2 กลมใหญๆ คอ 1.1) ตนทนคาลงทน (Capital Costs) เปนตนทนเพอใหไดมาซงทรพยากรทมอายการใชงานมากกวา 1 ป ไดแก อาคารสงกอสราง ครภณฑ (รวมทงการฝกอบรมซงมผลระยะยาวและเกดขนนาน ๆ ครง ซงนบเปน Human Capital Development) 1.2) ตนทนด าเนนการ (Operating Costs or Recurrent Costs or Running Costs) เปนตนทนเพอใหไดมาซงทรพยากรซงใชหมดไป และจะตองมการจดหาเพมเตมอยางสม าเสมอ ไดแก คาแรงส าหรบเจาหนาท คาวสด คาซอมแซม คาสาธารณปโภค คาฝกอบรมระยะสน เปนตน 2) การจ าแนกเพอวตถประสงคของการวเคราะหโครงการดานสาธารณสข ไดจ าแนกไว 3 ลกษณะดวยกน 2.1) จ าแนกตามกจกรรม เชน การฝกอบรม การนเทศ การบรหารจดการ การตดตาม ประเมนผล เปนตน 2.2) จ าแนกตามระบบทมการใช เชน ระดบชาต ระดบเขต ระดบจงหวด ระดบอ าเภอ 2.3) จ าแนกตามแหลง เชน กระทรวงสาธารณสข กระทรวงอนๆ รฐบาลทองถน 3) การจ าแนกเพอการวเคราะหการผลตและเพอการรายงานทางการเงน (Finance Report) แบงเปน 2 ลกษณะ คอ 3.1) ตนทนตรง (Direct Costs) และตนทนโดยออม (Indirect Costs) - ตนทนตรง หมายถง ตนทนคาวสดและคาแรงซงเกยวของกบการผลตหรอบรการโดยตรง ตนทนนจะหมดไปเมอยกเลกการผลตหรอการจดบรการนนๆ - ตนทนโดยออม หมายถง ตนทนซงไมสามารถ ก าหนดไดวาเกยวของกบผลผลตหรอบรการใดเปนการเฉพาะ เชน คาสาธารณปโภค คาเสอมราคา คาเชาส านกงานหรอเครองมอ เปนตน 3.2) ตนทนของผลผลต/ ผลตภณฑ (Product Costs) และรายจายทวไป (Period Expense) - ตนทนของผลผลต หมายถง ตนทนซงเกยวของกบผลผลต และสามารถก าหนดใหเปนตนทนของผลผลตได ซงประกอบไปดวย ตนทนตรงคาวสด ตนทนตรงคาแรง - รายจายทวไป หมายถง คาใชจายซงไมสามารถระบหรอก าหนดวาเปนผลผลตหรอบรการใดๆ และถกรายงานเปนคาใชจายทวไปในหมวดรายงานนน เชน คาสงเสรมการขาย คาใชจายในการบรหาร



19

4) การจ าแนกตนทนเพอการควบคมตนทน (Cost Control) แบงได 3 ลกษณะดงน คอ 4.1) ตนทนทสบสาวได (Traceable costs) กบตนทนทสบสาวไมได (Non Traceable Costs) - ตนทนทสบสาวได คอ ตนทนทระบไวชดเจนวาเ กยวของกบหนวยรบผดชอบใด - ตนทนทสบสาวไมได คอ ตนทนทไมสามารถระบไดวา เกยวของกบหนวยรบผดชอบใด ตองมการกระจายไปใหหนวยงานตางๆ ตามระดบของกจกรรมในหนวยรบผดชอบ เชน ปรมาณการผลต พนท จ านวนผปฏบตงาน เปนตน 4.2) ตนทนทควบคมได (Controllable costs) และตนทนทควบคมไมได (Non Controllable Costs) แมจะเปนตนทนทสบสาวไดวาเกยวของกบหนวยรบผดชอบใด ตนทนบางสวนกอาจจะไมสามารถควบคมไดโดยหวหนาหนวยรบผดชอบนน เชน คาใชจายในการซอมบ ารงเครองมอของแผนกหนงจะไมไดอยในการควบคมของหวหนาแผนกนน แตอยในการควบคมของหวหนาหนวยซอมบ ารง หรอคาเสอมราคาของเครองมอและสถานทกไมอยในการควบคม เชนเดยวกน 4.3) ตนทนคงท (Fixed Costs) และตนทนแปรผน (Variable Costs) - ตนทนคงท คอ ตนทนทคารวมไมเปลยนแปลงเมอมระดบกจกรรมหรอปรมาณการบรหารเปลยนไป เชน เงนเดอน พนทใชสอย เครองมอทางการแพทย เปนตน - ตนทนแปรผน คอ ตนทนทเปลยนแปลงไปตามระดบของกจกรรม เชน คาเวชภณฑทใชในการดแลผปวย การจ าแนกตนทนเปนตนทนคงทและตนทนแปรผนจะตองมการก าหนดเวลาและขอบเขตทแนนอน เนองจากในระยะยาวตนทนทเคยถกพจารณาเปนตนทนคงทอาจกลายเปนตนทนแปรผนได เชน การขายเครองมอทไมไดใช การลดการจางงาน เปนตน 5) การจ าแนกตนทนเพอการวางแผน การวางแผน คอ การก าหนดเปาหมายเพอการด าเนนการในอนาคต ซงในทางธรกจเปาหมายทส าคญ คอ รายได รายจาย และผลก าไร การคาดประมาณตวเลขเหลานจะชวยใหผบรหารสามารถเปรยบเทยบสงทคาดไวกบสงทเกดขนจรงได กระบวนการในการคาดประมาณ และวเคราะหรายได รายจายและผลก าไร เรยกวา การงบประมาณ (Budgeting) ซงแผนงบประมาณอาจจะครอบคลมงบประมาณ ส าหรบแตละหนวยทรบผดชอบ การคาดประมาณบญชรายได – รายจาย การคาดประมาณบญชงบดล ในการคาดประมาณรายจาย จะใชตนทนทเปนคาคาดประมาณ (Estimate Cost) หรอตนทนมาตรฐาน (Standard Cost) ซงเกดจากการวเคราะหคาใชจายทเกดขนจรงในงวดทผานมา



20

อยางเปนระบบ โดยพจารณา ทงคาแรง คาวสด ตนทนอนๆ และ Overhead Cost ท าใหตนทนตอหนวย และเมอน ามาค านวณรวมกบปรมาณผลผลตหรอบรการทคาดประมาณ กจะสามารถคาดประมาณรายจายทงหมดได

6) การจ าแนกตนทนตามการตดสนใจเลอก การตดสนใจทไมใชงานปกตประจ า จะตองอาศยแนวคดตนทนตอไปดวย 6.1) ตนทนสวนตางๆ (Differential Cost) ในกรณทางเลอกตางๆ ทพจารณามตนทนบางสวนทเหมอนกน ผบรหารสามารถเปรยบเทยบเฉพาะตนทนสวนทไมเหมอนกน ท าใหการค านวณตาง ๆ ลดลง 6.2) ตนทนจม (Sunk Cost) เปนตนทนทเกดขนแลวจากการตดสนใจในอดต ไมสามารถมการเปลยนแปลงไดจากการตดสนใจในปจจบนหรอในอนาคต ดงนนตนทนจมจงมคาเหมอนกนไมวาจะเปนทางเลอกใดและไมจ าเปนตองน ามาพจารณา เชน เครองมอทซอมาแลวยอมถอวาเปนตนทนจมแมวาจะมการปดแผนกหรอยกเลกบรการและไมไดใชเครองมอนนอกตอไป ตนทนคาเสอมราคากยงคงเกดขนอยด 6.3) ตนทนคาเสยโอกาส (Opportunity Costs) เมอมการตดสนใจลงทนใชทรพยากรไปกบทางเลอกหนง จะมตนทนคาเสยโอกาสเกดขน คอ รายไดทอาจจะเกดขน หากน าเงนหรอทรพยากรจ านวนนนไปใชกบ ทางเลอกทดกวาหรอดทสด แนวคดนเปนแนวคดทางเศรษฐศาสตร คาเสยโอกาสไมมการบนทกไวในระบบบญช แตเปนตนทนทผบรหารตองพจารณาเพอใหมการเปรยบเทยบทาง เลอกอยางเหมาะสมและเปนธรรม 2.3.2 ประเภทของคาใชจายและประสทธผลของโครงการ (มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2534) 1) คาใชจายทมตวตน 1.1) คาลงทน หมายถง มลคาของการใชทรพยากรไปเพอสรางสงอ านวย ความสะดวกหรอเปนฐานการผลตและการใหบรการ ไดแก คาทดน อาคารและงานกอสราง คาเครองจกรและอปกรณ คาธรรมเนยมคาจางทปรกษา คาใชจายกอนด าเนนงาน (คาใชจายทเกดขนตงแตการเรมโครงการถงวนเรมโครงการใหผลประโยชนตอบแทน ไดแก คาฝกอบรม คาการจดการ คาดอกเบยระหวางกอสราง คาโฆษณาและประชาสมพนธ)

1.2) คาด าเนนงานและคาบ ารงรกษา หมายถง มลคาของการใชทรพยากร ไปเพอด าเนนการและบ ารงรกษาโครงการ (1) คาใชจายเกยวกบการผลต (วตถดบ คาจางเงนเดอน คาวสด) (2) คาใชจายดานการบรหารจดการ (เงนเดอน คาตอบแทน คาเบยเลยง คาประกน คาความเสอม)



21

2) คาใชจายทไมมตวตน เมอเกดขนแลวจะตคาไดยากหรอไมสามารถตคาออกมาเปนเงนไดเลย แต คาใชจายประเภทนกเปนคาใชจายทโครงการกอใหเกดขน ดงนน ทางออกทด คอ ควรมการระบวาโครงการนน ๆ จะกอใหเกดผลกระทบตอสภาพแวดลอมอะไรบาง โดยไมตองมการค านวณออกมาเปนมลคา ทงนเพอผมอ านาจในการตดสนใจไดทราบวา โครงการนนมผลกระทบทางดานนอยดวยเทานนกเปนการเพยงพอแลว 2.3.3 ประเภทของผลตอบแทน 1) ผลตอบแทนทางตรง

1.1) การผลตเพมขน - การผลตดานกายภาพเพมขน

- การปรบปรงดานคณภาพ - การเปลยนแปลงดานเวลา และสถานท - การเปลยนแปลงรปลกษณะ 1.2 ) การลดตนทนหรอคาใชจาย - การลดตนทนเนองจากการใชเครองทนแรง (ประหยดคาใชจายแมวาผลผลตไมเพมขนกตาม) - การลดคาใชจายดานการขนสง - การลดการสญเสยของ (วตถดบ / ทรพยากรน าเขา) พชผล 2) ผลตอบแทนทางออม ทเกดขนกบสงคม แตอยภายนอกโครงการ 3) ผลตอบแทนทมองไมเหน ทไมสามารถตคาออกมาเปนตวเงนได และยงไมปรากฏวามวธการใดทเหมาะสมทสามารถน ามาใชได ดงนนทางออกทดกคอ ควรระบวาโครงการนนๆ มผลตอบแทนทางออมอยดวย โดยไมตองค านวณเปนมลคา 2.3.4 ตนทนโรงพยาบาล ตนทนโรงพยาบาล (Hospital Cost) หมายถง คาใชจายของโรงพยาบาลทใชด าเนนการจดบรการผปวยประเภทตางๆ ทส าคญไดแก ตนทนผปวยนอก และตนทนผปวยใน ตนทนดงกลาวนจดวาเปนตนทนมาตรฐานตอหนวย และจ าแนกตามประเภทของบรการรกษาผปวย จงมชอเรยกเฉพาะวา ‚ ตนทนผปวยนอกตอรายหรอรายครง และตนทนผปวยในตอวนนอน ตามล าดบ ‛ และตนทนโรงพยาบาลยง หมายถง คาใชจายรวมทงหมดของหนวยงานทกประเภททเกยวของกบการจดบรการรวมทงหมดของหนวยงานทกประเภททเกยวของกบการจดบรการรกษาพยาบาลผปวย ซงมวธการและขนตอนทก าหนดไวโดยเฉพาะ



22

ขนตอนการด าเนนการหาตนทนโรงพยาบาล (Step in Cost Finding) การวเคราะหหาตนทนโรงพยาบาล มขนตอนส าคญ และรายละเอยด 3 ขนตอน ดงน (อนวฒน ศภชตกล และคณะ, 2536) 1) Cost Centre Identification & Grouping จ าแนกหนวยงานออกเปนกลมตางๆ ซง Metha และ Maher (1997) แบงไวเปน 3 กลม คอ 1.1) หนวยงานทไมกอใหเกดรายได [Nonrevenue – Producing Cost Centre (NRPCC)] หมายถง หนวยงานทมลกษณะงานในการบรหารจดการ หรอสนบสนนการปฏบตงานของหนวยงานอน ๆ โดยมไดเรยกเกบคาบรการจากผปวยโดยตรง หรอโดยทตวมนเองไมกอใหเกดรายได เชน ฝายบรหารงานทวไป ฝายวชาการ ฝายการพยาบาลเปนตน 1.2) หนวยงานทกอใหเกดรายได [Revenue – Producing Cost Centre (RPCC)] หมายถง หนวยงานทมหนาทใหบรการแกผปวย และกอใหเกดรายไดจากการใหบรการเหลานน เชน ฝายรงสวทยา ฝายเวชศาสตรชนสตร หองผาตด เวชศาสตรฟนฟ เภสชกรรม เปนตน 1.3) หนวยงานใหบรการผปวย [Patient Service Area (PS)] หมายถง หนวยงานบรการผปวย ซงไดแก แผนกผปวยนอก และแผนกผปวยใน รวมทงหนวยงานทท าหนาทดานสงเสรมสขภาพและปองกนโรคดวย ในขณะทท าการกระจายตนทน เราอาจเรยกหนวยงานทเปนผกระจายตนทนไปใหผอนจนหมดวา Transient Cost Centre (TCCs) ซงในทนจะหมายความถงหนวยงาน NRPCC และ RPCC สวนหนวยงานทเปนผรบตนทนมาทงหมดจะเรยกวา Absorbing Cost Centre (ACCs) ซงในทนคอ หนวยงานบรการผปวย 2) Direct Cost Determination หาตนทนโดยตรงของแตละกลม เพอใหทราบมลคาของทรพยากรทงหมดทหนวยตนทนนนใชไป โดยตนทนโดยตรงของแตละหนวยงานไดจากผลรวมของ คาแรงงาน คาวสดใชสอย และคาลงทน ซงหาไดโดย

Total Direct Cost = Labors Cost + Material Cost + Capital Cost

2.1) ตนทนคาแรง (Labour Costs) หมายถง รายจายทจายใหเจาหนาทเปนคาตอบแทนในการปฏบตงาน ไดแก เงนเดอน คาจาง คาลวงเวลา คาใชจายในการปฏบตราชการตางๆ รวมทงสวสดการตางๆ ทจายใหในรปตวเงน เชน คาเลาเรยนบตร คารกษาพยาบาล คาเชาบาน เปนตน ทงนในการพจารณาตนทนคาแรงทางบญชและทางเศรษฐศาสตรจะแตกตางกน ในการจ าแนกตนทนคาแรง เปนตนทนตรง หรอ ตนทนโดยออม ซงการศกษาแตละการศกษานนจะพจารณาตามความเหมาะสมของแตละองคกร 2.2) ตนทนคาวสด (Material Costs) หมายถงคาวสดสนเปลองทกประเภททแตละหนวยตนทนเบกจายในชวงเวลาทศกษา รวมทงคาบ ารงรกษา คาซอมแซม และคาสาธารณปโภค



23

2.3) ตนทนคาลงทน (Capital Costs) หมายถง ตนทนคาเสอมราคาประจ าป (Depreciation Costs) ของครภณฑ อาคารสงกอสราง รวมทงคาใชจายในการฝกอบรมซงมผลระยะยาวและเกดขนนานๆ ครง ในทางบญช จะคดคาเสอมราคาแบบเสนตรง (Straight Line Method) กลาวคอ เฉลยคาเสอมราคาออกไปปละเทาๆ กน โดยทวไปจะคดอายใชงานของอาคารสงกอสรางเทากบ 20 ป อายใชงานของยานพาหนะเทากบ 3-5 ป อายใชงานของเครองมอแพทยเทากบ 5-15 ปแลวแตประเภทของเครองมอ อาคารทใชงานมกจะมหนวยงานหลายๆ หนวยอยดวยกน เมอไดคาเสอมราคาของอาคารแตละหลงแลว จะตองน ามาแบงใหกบหนวยตนทนตาง ๆ ทใชอาคารนนตามสดสวนของพนทใชสอย หากพนทใดใชส าหรบหนวยตนทนมากกวา 1 หนวย จะตองเอาสดสวนของเวลาทแตละหนวยตนทนใชพนทนนมาคดดวย ในทางเศรษฐศาสตร จะคดคาเสอมราคาโดยน าเอาคาเสยโอกาสทตองจายเงนซอครภณฑ หรอคาสงกอสรางอาคารไปตงแตเรมแรกจนหมดเขามารวมดวย ดงนนตนทนคาเสอมราคาในทางเศรษฐศาสตรจงสงกวาตนทนคาเสอมราคาในทางบญช 3) Indirect Cost Allocation การกระจายตนทนทางออม มหลกการส าคญมอยวา ตนทนโดยตรง (Direct Costs) ของหนวยงาน ตนทนทไมกอใหเกดรายได และหนวยงานตนทนทกอใหเกดรายได ซงเปน Transient Cost Centre (TCCs) จะถกกระจายมาเปนตนทนทางออม (Indirect Costs) ของหนวยงาน PS ตามความสมพนธในการใหบรการ หรอสนบสนน ในป พ.ศ. 2500 สมาคมโรงพยาบาลอเมรกน (American Hospital Association, 1968) ไดเรมพฒนามาตรฐานในการวเคราะหหาตนทน ปรบปรงแกไขการหาตนทดรงพยาบาลหรอการจดสรรเพอหาตนทน (Cost Allocation) 3 วธดวยกน คอ 1. วธการจดสรรตนทนโดยตรง (Direct apportionment) 2. วธการจดสรรตนทนรวมในลกษณะจดสรรครงเดยว (Step – Down Method) 3. วธการจดสรรตนทนรวมในลกษณะจดสรรสองครง (Double Distribution Method) ซง Frank (1987 หนา 39) ชใหเหนวาการจดสรรตนทน 3 วธน เปนสงทเหมาะสมและรฐบาลยอมรบจะจายเงนชดเชยคนให และเสนอวา โรงพยาบาลขนาด 99 เตยงหรอนอยกวาจะใชวธการจดสรรแบบโดยตรง สวนโรงพยาบาลทมเตยงตงแต 100 เตยงขนไป ตองใชวธการจดสรรครงเดยวหรอการจดสรรสองครงกได ตอมามวตถประสงคจะจดสรรตนทนคาใชจายใหถกตองจากมากไปหานอยโดยแบงวธการกระจายตนทน (Allocation Method) โดยสรปม 4 วธ (Berman and Week,1986 หนา110 )อางถงใน สกลยา คงสวสด, 2538 (27-45)



24

3.1) วธการกระจายโดยตรง (Direct Distribution Method) 3.2) วธการกระจายตามล าดบขน (Step – Down Method) 3.3) วธการกระจายสองครง (Double Distribution Method) 3.4) วธการใชสมการเสนตรง (Simultaneous Equation Method) Broyles (1981 หนา 284) อางถงใน สกลยา คงสวสด, 2538 (27-45) กลาววา การพฒนารปแบบของสมการเสนตรง เปนวธการทเทยงตรงแมนย าทสดในการวเคราะหตนทนปจจบน ซงรายละเอยดวธการกระจายตนทนนนอธบายพอสงเขปดงน วธท 1 วธการกระจายโดยตรง (Direct Distribution Method) ท าไดโดยแบงหนวยตนทนออกเปน 2 กลม คอ หนวยตนทนชวคราว และหนวยรบตนทน โดยหนวยตนทนชวคราวแตละหนวยจะกระจายตนทนของตนใหหนวยรบตนทนโดยตรง ไมมการกระจายตนทนใหแกกนในหนวยตนทนชวคราว ขอดของการกระจายวธน คอ ค านวณงาย แตขอเสย คอ ยอมรบน าไปใชประโยชนไดนอย เนองจาก ไมไดค านงถงความสมพนธของหนวยตนทนชวคราวเลย วธท 2 วธการกระจายตามล าดบขน (Step – Down Method) เปนวธทมการแบงหนวยตนทนเปน 2 กลม และมการจดล าดบของหนวยตนทนชวคราว ตามลกษณะของการสนบสนนหนวยงานอน ๆ กลาวคอ หนวยงานทถกจดไวล าดบตน ๆ จะมโอกาสกระจายใหหนวยตนทนอน ๆ มาก สวนหนวยตนทนอนทอยล าดบทาย จะมโอกาสกระจายใหหนวยงานอนนอย แตรบจากหนวยอนมาก ในการกระจายตนทนวธน เมอหนวยตนทนใดกระจายตนทนของตนเองไปแลวกปดไมรบตนทนจากหนวยตนทนอนอก หนวยตนทนชวคราวทอยรองลงไป สามารถรบตนทนจากหนวยตนทนชวคราวทอยในล าดบสงกวา แตไมมโอกาสกระจายใหหนวยงานทอยล าดบสงกวา วธนมขอด คอ บงชความสมพนธของการใชทรพยากรไดดกวาวธแรก แตมจดดอยตรงท การจดล าดบเปนเรองทไมมขอตกลงแนนอน ถาล าดบเปลยนไปคาทค านวณได กจะเปลยนไปดวย ท าใหคาตนทนทางออมทค านวณไดไมแนนอน วธท 3 วธการกระจายสองครง (Double Distribution Method) เปนการกระจายตนทน และรบตนทนไปพรอม ๆ กน ท าการกระจายซ าหลาย ๆ ครง ในทสดตนทนของหนวยงานตนทนชวคราวจะลดลงไปเรอย ๆ และไปรวมอยทหนวยงานรบตนทน การกระจายซ าไปมาหลายครง จะไมรจบจนกวาจะลดจ านวนครงของการกระจายลง โดยใชวธ Step – Down Allocation เขามาชวย วธนมขอด คอ ค านงถงความสมพนธทเปนจรงโดยไมตองจดล าดบของหนวยงาน ท าใหไดคาตนทนทางออมถกตอง แตขอเสย คอ ตองท าการกระจายตนทนซ าหลาย ๆ ครง ท าใหค านวณยงยากซบซอนมาก



25

วธท 4 วธการใชสมการเสนตรง (Simultaneous Equation Method) การจดสรรดวยวธนจะใชหลกการเชนเดยวกบ Double Distribution Method กลาวคอ หนวยงานตนทนชวคราวจะมการจดสรรตนทนใหแกกนตามความสมพนธและการสนบสนน และสงไปยงหนวยรบตนทน โดยใชสมการเสนตรงมาชวยแกปญหาการ สงตนทนกลบไปมา นบเปนวธทละเอยดถกตอง มากทสดในการกระจายตนทนตามความสมพนธทแทจรงของหนวยงาน และสามารถหาค าตอบไดจากโปรแกรมคอมพวเตอรมาชวยค านวณ 2.3.5 งานวจยทใชแนวทางการศกษาเกยวกบตนทนในการด าเนนงาน 1) ตนทนผประสบอบตเหตจากรถ ทมสทธตามพระราชบญญตคมครองผ ประสบภยจากรถ พ.ศ.2535 แผนกผปวยในโรงพยาบาลจฬาลงกรณ ป 2541 มการแบงหนวยงานตนทนออกเปน 3 กลมหนวย งาน 1.1) กลมหนวยงานทไมกอใหเกดรายได 1.2) กลมหนวยงานทกอใหเกดรายได 1.3) กลม หนวยงานบรการผปวย การรวบรวมตนทนโดยตรงของแตละหนวยงาน ประกอบดวย (1) คาแรง และ (2) ตนทนคาวสดตนทนคาลงทน สวนตนทนคาลงทนไดใชวธวเคราะหความออนไหว (Sensitivity Analysis) มาชวยวเคราะหในการตดสนใจ 2) ตนทนผ ปวยอบต เหตบนถนนในโรงพยาบาลทวไป เฉพาะในเขตกรงเทพมหานคร มวตถประสงคเพอประมาณคาความเสยหายในเชง เศรษฐศาสตรจากการเกดอบตเหตโดยคดจากผปวย อบตเหตบนถนนในโรงพยาบาลทวไป เกบขอมล โดยการสมภาษณผปวยและ/หรอญาต บนทกขอมลการบาด เจบและส ารวจตนทนโรงพยาบาล ใชวธการทางเศรษฐศาสตร ในการวเคราะหตนทนการศกษาพบวา 2.1) ระยะเวลารกษาพยาบาลเฉลยของผปวยในโรงพยาบาลราชวถมคาสงสด 20.7 วน 2.2) คารกษาพยาบาลเฉลยตอรายผปวยในโรงพยาบาลราวถ (15,892.88 บาท) 2.3) จ านวนเงนคารกษาพยาบาลทงหมดทโรงพยาบาลเรยกเกบพบวา โรงพยาบาลราชวถไดจากผปวยสงสดรอยละ 45.4 2.4) ตนทนเฉลยตอรายผปวยอบตเหตบนถนนใน โรงพยาบาลราชวถและโรงพยาบาลนพรตนราชธานมคาใกลเคยง กนคอ 39,875.31 บาท และ 39,108.59 บาท 2.5) เมอจ าแนกตนทนตามสวนของรางกายทได รบบาดเจบพบวา ผปวยทบาดเจบบรเวณขามตนทน เฉลยตอรายสงสด คอ 34,073.62 บาท รองลงมาคอผบาด เจบบรเวณแขนและผบาดเจบบรเวณกระดกสนหลงมคา ตนทนเฉลยตอรายใกลเคยงกนคอ 33,665.72 บาท



26

2.6) เมอจ าแนกตนทนตามความรนแรง ของการบาดเจบพบวา ตนทนเฉลยตอรายเพมขนตามความ รนแรงของการบาดเจบ เมอพจารณาในกรณ ของผพการและเสยชวตพบวา ตนทนเฉลยตอรายของผ พการชวคราว 77,127.36 บาท ตนทนเฉลยตอรายของผ พการถาวร 775,444.53 บาท และตนทนเฉลยตอรายของผ เสยชวต 937,626.37 บาท 2.4 การประมาณความสญเสยจากอบตเหตจราจรทางบก 2.4.1 วธการประมาณความสญเสยจากอบตเหตจราจรทางบก วธการประมาณความสญเสยเนองจากอบตเหตจราจรทางบกมหลายวธดวยกน Hillis P.J. and M.W. Jones-Lee (1983) และ Transport Research Laboratory (1995)อางถงใน ศนยศกษานโยบายเพอการพฒนา ไดแบงวธการทเปนไปไดเพอการประมาณความสญเสยออกเปน 6 ประเภท ไดแก 1) Gross Output or Human Capital Method (มลคาความสญเสยรวม) ไดแก มลคา รวมของตนทนทสญเสยไปจรง ณ ปจจบน เชน ความสญเสยของยานพาหนะ คารกษาพยาบาล คาใชจายเพอจดการคดของต ารวจ เปนตน รวมไปถงตนทนทสญเสยไปเนองจากการขาดงานในอนาคต (หากมชวตอยหรอด าเนนชวตไดอยางปกต) ของผประสบอบตเหตทบาดเจบ พการ หรอสญเสยชวต ซงถกค านวณเปนมลคาปจจบน 2) Net Output Approach (มลคาความสญเสยสทธ) ไดแก มลคาความสญเสยหลงจากหกมลคาปจจบนของการบรโภคของผประสบอบตเหตทบาดเจบ พการ หรอสญเสยชวตออกจากมลคาความสญเสยรวม 3) Life-Insurance Approach ไดแก มลคาของวงเงนรวมทปจเจกบคคลทงหมดยนดประกนชวตหรอการบาดเจบของตน 4) Court Award Approach ไดแก มลคาของเงนชดเชยทเปนค าตดสนของศาลเพอ ทดแทนใหแกผประสบอบตเหตหรอทายาทในทกๆ คดไมวาจะเปนกรณฆาตกรรมหรอการกระท าโดยประมาท 5) Implicit Public Sector Valuation Approach ไดแก ความสญเสยหรอตนทนท ลดลง หรอผลประโยชนหรอผลไดทเพมขนเนองจากการออกกฎหมายเพอลดและปองกนอบตเหต รวมไปถงการลงทนตางๆ ทมผลตอความปลอดภยในการใชถนนของภาครฐ 6) Willingness to Pay Approach or Value of Risk Change Approach ไดแก มลคา ของความปลอดภยมคาเทากบผลรวมของความยนดทจะจาย (เงน) ของสมาชกในสงคมเพอลดความเสยงอนเกดจากอบตเหตจราจรทางบกทจะมผลตอตนเองและผอนทตนค านงถง



27

2.4.2 วธการประมาณความสญเสยดวย Human Capital Method ในเชงทฤษฎภายใตวธการของ Human Capital Approach Transport Research Laboratory (1995) กลาววาความสญเสยอนเกดจากอบตเหตจราจรทางบก ไดแก ผลรวมของตนทนอนเกดจากการสญเสยทรพยากร ณ ปจจบนกบความสญเสยจากการขาดงานทอาจเกดในอนาคต หรอ DFID Project R7780 (2003) และ GRPS Focus (2003) ไดใหค าจ ากดความไววา ความสญเสย ไดแก ผลรวมของความสญเสย 5 ประเภทอนไดแก ความสญเสยทรพยสน (Property Damage), คาใชจายในการจดการอบตเหต (Administration Costs), ความสญเสยเชงเศรษฐกจเนองจากการขาดงาน (Lost Outputs), คาใชจายดานการรกษาพยาบาล (Medical Costs) และ Human Costs หรอ Subjective Costs 1) ความสญเสยทางทรพยสนแบงเปน 3 ประเภท ประกอบดวย ความสญเสยเกดกบยานพาหนะ ความสญเสยเกดกบทรพยสนราชการ เชน สญญาณจราจร ปายตางๆ และความสญเสยเกดกบทรพยสนอนๆ เชน ทรพยสนของเอกชน เปนตน 2) คาใชจายในการจดการอบตเหตจราจรทางบก ไดแก คาใชจายการจดการคดของต ารวจและฝายตลาการ รวมไปถงคาใชจายการจดการของบรษทประกนภย 3) ความสญเสยเชงเศรษฐกจจากการขาดงาน ประกอบดวย ความสญเสยทางเศรษฐกจอนเกดจากการขาดงานเนองมาจากการบาดเจบเลกนอย การบาดเจบสาหส ความพการ หรอการเสยชวตของเหยออบตเหตจราจรทางบก ซงโดยหลกการแลวความสญเสยประเภทนจะรวมความไปถงความสญเสยทอาจเกดขนจากความจ าเปนทจะตองหางานใหม ความสญเสยเมองานใหมท าใหสภาวะการใชชวตของเหยออบตเหตแยลงกวากอนเกดอบตเหต และความสญเสยเชงเศรษฐกจของผดแล (Caregiver) และนอกจากน คาเสยโอกาสทเกดจากการขาดงานยงสามารถแยกวเคราะหออกเปน 4 กลม ไดแก คาเสยโอกาสของผบาดเจบ คาเสยโอกาสของผทพพลภาพ คาเสยโอกาสของญาตพนองทดแล และรายไดทสญเสยไปของผเสยชวต 4) คาใชจายในการรกษาพยาบาลประกอบดวย 5 สวน ไดแก (1) คาใชจายการพยาบาลเบองตน ณ จดเกดเหต (Cost of at-Scene Care) (2) การขนยายผปวยจากทเกดอบตเหตไปยงโรงพยาบาล (3) การรกษาผปวยใน (In-Hospital) ผปวยนอก (Out Patient Treatment) (4) คายา และ (5) Prosthetics และการศกษาเรองตนทนการรกษาในโรงพยาบาลมการวเคราะหไดอก 2 ดานดวยกน คอ (1) ดานผปวย ทสามารถค านวณไดจากรายจายจรงของผปวยทโรงพยาบาลเกบได และ(2) ดานโรงพยาบาล ซงสามารถค านวณไดจากรายจายของโรงพยาบาลแหงนนๆ 5) Human Costs หรอบางครงอาจเรยกวา ‚Subjective Costs‛ หรอ ‚Lost of Quality of Life‛ DFID Project R7780 (2003) ระบไววา Human Costs เปนความสญเสยซงสะทอน



28

ใหเหนถงความเจบปวดและความทกขทรมานจากอบตเหตของผประสบอบตเหตและ/ หรอครอบครว ควรจะถกคดเพมเขาไปในความสญเสยรวม และ Human Costs ในฐานะหนงของความสญเสยจากอบตเหตจราจรทางบกมมลคาสงกวาความเสยหายประเภทอน ๆ ถงกระนนกตามการประมาณมลคาของ Human Costs ไมงายนกในแงของการเลอกใชวธการ โดยวธการทถกใชเพอประมาณการ เชน Willingness-to-Pay Approach, Implicit Public Sector Valuation Approach หรอ Court-Awards Approach (Elvik,1995) นนหากมการเลอกใชวธแตกตางกนยอมกอใหเกดอคตตอผลการประมาณ ในสวนของ Human Cost ทซงสะทอนถงความเจบปวด ความเสราโศก และความทกข ทรมาน ( Pain, Grief and Suffering ) ซงอาจจดเปนความสญเสยมใชตวเงนหรอเปนความสญเสยเชงจตใจ โดยทวธการวดเชงปรมาณไมใชเรองทงายและไมมค าตอบเพยงหนงเดยว และจากหลกการของ Department of International Development ( 2002 ) ซงเสนอวธการประมาณความสญเสยดานจตใจสบเนองจากความเจบปวด ความเศราโศก และความทกขทรมาน ( Pain, Grief and Suffering ) โดยการบวกความสญเสยเพมเขาไปกบความสญเสยเนองจากการตาย และบาดเจบ งานวจยดงกลาว ไดก าหนดมลคาความสญเสยทางจตใจไววา เปนผลรวมของมลคาความสญเสยตอไปน 20% ของมลคาความสญเสยจากการเสยชวต 50% ของมลคาความสญเสยจากการบาดเจบสาหส 1% ของมลคาความสญเสยจากการบาดเจบเลกนอย 2.5 เทคนคการเปรยบเทยบตนทนและผลประโยชน 2.5.1 เทคนคการประเมนการเปรยบเทยบตนทนและผลประโยชนของโครงการ เทคนคการประเมนการเปรยบเทยบตนทนและผลประโยชนของโครงการทรจกขวาง ขวางและนยมน ามาประยกตใชกบโครงการบรการสงคม มอย 2 รปแบบ คอ รปแบบท 1 การวเคราะหตนทนหรอคาใชจายกบผลตอบแทนหรอผลประโยชน (Cost – Benefit Analysis) หรอ C/B สามารถกระท าไดโดยการค านวณคาดงตอไปน 1) อตราสวนระหวางผลตอบแทนกบคาใชจาย (Benefit – Cost Ratio) โดยการคาดหวงคาตอบแทนทเปนตวเงนตองสงกวาคาใชจายหรอตนทนทเปนตวเงน ดงสมการตอไปน

อตราสวนของผลตอบแทนตอคาใชจาย = B (ในรปตวเงน ) / C (ในรปตวเงน)

2) ผลตอบแทนสทธ (Net Benefit) หรอ NB หมายถง ผลตางระหวางผลตอบแทน (B) กบคาใชจาย (C) ดงสมการตอไปน NB = B – C



29

3) ผลตอบแทนภายใน (Internal Rate of Return) หมายถงอตราผลตอบแทนภายในของโครงการ ซงเปนอตราผลตอบแทนทไดค านวณสวนลดแลว ท าใหมลคาปจจบนของผลตอบแทน เทากบผลมลคาปจจบนของตนทน หรอหมายถง อตราสวนลดซงท าใหมลคาปจจบนของผลไดสทธเทากบศนยพอด (ไกรยทธ ธรตยาคนนท, 2527:260) ดงสมการตอไปน PVC = PVB การประยกตใชเทคนควเคราะหตนทนและผลตอบแทนส าหรบการประเมนโครงการ บรการสงคมนน อาจพจารณาไดจากแนวคดของ Rossi และ Freeman (1982 อางถงในประชย เปยม สมบรณ, 2530) ซงสามารถสรปเปนเงอนไขทส าคญ 5 ประการ คอ ประการแรก นโยบาย/ แผนงาน/ โครงการ ซงไดรบเงนอดหนนทเปนอสระและสามารถแยกสนบสนนเปนสวนๆ ได ประการทสอง นโยบาย/ แผนงาน/ โครงการ ไดผานพนระยะของการพฒนาหรอการ ด าเนนงานไปแลว และผลลพธสทธมความส าคญดวย ประการทสาม ผลกระทบและลกษณะของผลกระทบจาก นโยบาย/ แผนงาน/ โครงการสามารถวดได หรออยางนอยกสามรถประมาณคาไดอยางแมนย า ประการทส ผลตอบแทนสามารถแปลงคาใหเปนหนวยของตวเงนได ประการทหา ผบรหารโครงการมความจ าเปนทตองตดสนใจเพอแสวงหาทางเลอกตางๆ ไมเพยงแตเพอตดสนใจวาจะด าเนนโครงการหรอไมเทานน ส าหรบคาใชจายกบผลตอบแทนของโครงการบรการสงคมนน อาจพจารณาถงกลมบคคลทเกยวของวา มสวนไดสวนเสยกบโครงการหรอไมใน 3 ระดบ ( Rossi & Freeman, 1982 ) ระดบบคคล หมายถง ผทไดรบการบรการจากโครงการ ซงอาจเปนรายบคคล หรอเปนคณะ หรอเปนครวเรอน บคคลในระดบนมกไดรบผลตอบแทนสง 1) ระดบรฐบาลซงเปนผลงทน หรอระดบเอกชนผใหการสนบสนนโครงการ คอ คาใชจายทลงทนไปจะใหผลประโยชนสงสดแกประชาชนหรอผไดรบบรการจากโครงการ ซงเปนกลมเปาหมาย และส าหรบผเกยวของในระดบรฐบาลนน เมอประชาชนมงานท ามผลผลตสง รฐบาลกยอมไดผลประโยชนจากการเกบภาษเพม ในขณะเดยวกน ประชาชนกมสขภาพด ท าใหลดคาใชจายในการรกษาพยาบาลซงเปนภาระทรฐบาลตองใหบรการสงคมอย 2) ระดบสงคมสวนรวม กลาวคอ เมอประชาชนมรายไดสงขนก ยอมท าใหคณภาพชวตของบคคลทวไปในสงคมดขน ซงจะสงผลใหชวยลดปญหาอาชญากรรมในสงคมลงไปไดโดยปรยาย คาใชจายและผลตอบแทน ถาจดอยในชวงเวลาทตางกน จะตองพจารณาสวนลด เพอปรบมลคาใหอยในมาตรฐานทเปรยบเทยบกนได วธการปรบมลคานน อาจปรบใหเปนมลคาใน



30

ปจจบน (Present Valueหรอ PV) หรอ อาจปรบใหเปนมลคาในอนาคต (Future Value หรอ FV ) กได เชน การวเคราะหโครงการในชวงของการวางแผน กยอมตองคาดคะเนคาใชจายและผลทจะเกดขนในอนาคตจากโครงการ จงตองเปรยบเทยบคาของเงนในเวลาทตางกน เพอเปลยนแปลงคาของเงนในอนาคตดวยเทคนคการปรบคาอตราสวนลด ซงในทางปฏบตมกใชอตราดอกเบยเงนกเปนอตราสวนลดทงนเพราะสามารถเปลยนแปลงไดตามภาวะเศรษฐกจของสงคม รปแบบท 2 การวเคราะหตนทนกบประสทธผล (Cost – Effectiveness Analysis) หรอ C / E ส าหรบโครงการทไมสามารถวดผลก าไรหรอตคาของผลประโยชนออกมาเปนตวเงนไดนน นกประเมนนยมใชวธวดประสทธผลแทน ซงจะชวยลดความยงยากในการประมาณคาผลลพธ และผลกระทบของโครงการใหเปนคาเงนตรา จดวาเปนการประเมนทางเลอกในการตดสนใจเกยวกบโครงการปรการสงคมอกทางหนง (Johnson, 1980 ) เพราะเปนวธทงายตอการน ามาประยกตใชไดอยางกวางขวาง ดวยการค านวณผลหารระหวางคาใชจายทมหนวยเปนเงนกบผลลพธซงไมมหนวยเปนคาเงน ดงรปสมการตอไปน C / E = คาใชจายสทธเปนคาเงน / ผลลพธสทธทไมเปนคาเงน ขนตอนในการวเคราะห C / E คลายคลงกบการวเคราะห B / E คอ ขนแรกตองแยกแยะวาอะไรเปนผลตอบแทน อะไรเปนคาใชจาย แลวตคาเฉพาะคาใชจายเปนคาเงนตรา จากนนกน ามาเปรยบเทยบกบคา C / E ทได กจะเปนผลลพธหรอผลกระทบของโครงการทใหบรการ ซงจะบงชถงประสทธภาพของโครงการวา ไดบรรลวตถประสงคหรอไม เพยงใด ทงน โครงการทจะวเคราะหนนควรจะมลกษณะเปนมตเดยว เพราะวาถาโครงการทจะวเคราะหมหลายมตหรอมหนวยการวดทตางกนกจะท าใหประสทธภาพทค านวณไดนนมคาไมตรงกบความเปนจรง Posavac และ Carey (1980 : 261 – 262) ไดยกตวอยางทเขาใจงายส าหรบโครงการทไมสามารถวดผลก าไรหรอตคาของผลประโยชนออกมาเปนตวเงน โดยใชวธวดประสทธผลแทน เชน ความตองการวดประสทธภาพของระเบดทใชในสงคราม ซงไมสามารถคดออกมาเปน ตนทน – ก าไรได ถงแมระเบดจะเปนประโยชนตอผชนะ แตผลพวงทเกดจากการระเบดกจะเปนภาพลบ ยงกวานน ถาเปนการสญเสยชวตของมนษยดวยแลว กยงไมสามารถตราคาเปนตวเงนได ดงนน การวดประสทธภาพของลกระเบดจงอาจใชการวดความกวางและความลกของหลมทเกดจากการระเบด ถาหลมยงกวางและลกมากเทาใด กยงแสดงถงประสทธภาพของการใชระเบดมากขนเทานน และเมอมการเปรยบเทยบ C / E ของระเบดลกหนงกบลกอนๆ แลว กยอมจะตดสนหาทางเลอกทมประสทธภาพมากทสดได นอกจากเทคนคของการวเคราะหประสทธภาพทง 2 วธทนยมใชกนแลว กยงมเทคนคอนทเหมาะสมจะน ามาใชกบโครงการบรการสงคมไดในกรณทมขอจ ากดมากทสด คอ กรณท



31

ผลลพธของโครงการไมสามารถแปลงคาเปนตวเงนในการวเคราะหผลตอบแทน และไมสามรถแปลงคาเปนตวเลขในลกษณะของประสทธภาพ จงตองใชเทคนคการวเคราะหตนทนกบผลประโยชน (Cost – Utility Analysis) ซงเปนเทคนคการประเมนทองวธอตวสยมาเทยบกบคาใชจายในแตละทางเลอก ปจจบนโครงการบรการสงคมหรอโครงการพฒนาสงคมสวนใหญนยมใชเทคนคนกนมากเนองจากสามรถประยกตใชกบสถานการณตางๆ ในเชงปฏบตไดงาย และสามารถใหภาพรวมของประสทธภาพของโครงการไดดวย แตควรประยกตแนวคดของวธการ MAUT (Multi – Attribute Utility Method ) เขาไปดวยเพราะวธการนจะชวยแยกแยะผลประโยชนจากโครงการไดอยางกวางขวาง แลวพจารณาใหน าหนกในเชงเปรยบเทยบ เพอชวยการตดสนทสลบซบซอนจากสวนยอยทมลกษณะเปนเอกเทศและมลกษณะสมพนธกน โดยใชการวนจฉยในแงมมตาง ๆ ทสามารถบงชถงผลสมฤทธ และปญหาหรออปสรรค ตลอดจนขอจ ากดทจะท าใหโครงการไมบรรลผลส าเรจตามวตถประสงคภายใตบรบทและสภาวะแวดลอมของโครงการทด าเนนการอย 2.5.2 ตวชวดความคมคาของโครงการ (Indicator of Project Worth) ตวชวดความคมคาของโครงการ สามารถทจะบอกใหทราบถงล าดบความส าคญของ โครงการ และยงชใหเหนถงความคมคาของโครงการทจดท าอกดวย ตวชวดความคมคาของโครงการทใชกนอยางแพรหลาย ทวๆ ไปม 3 ตวไดแก 1) มลคาปจจบนสทธ (Net Present Value: NPV or Net Present Worth: NPW) 2) อตราสวนผลประโยชนตอตนทน (Benefit – Cost Ratio: BCR) 3) อตราผลตอบแทนภายในของโครงการ (Internal rate of Return: IRR) มลคาปจจบนสทธ (Net Present Value: NPV or Net Present Worth: NPW) มลคาปจจบนสทธบงชถงจ านวนผลประโยชนสทธทจะไดรบตลอดระยะเวลาของโครงการ ซงอาจจะมคาเปนลบ เปนศนย หรอเปนบวกกได ขนอยกบขนาด (Magnitude) ของมลคาปจจบนของผลประโยชนรวม (PVB) หกออกดวยมลคาปจจบนของตนทนรวม (PVC) ของโครงการนน

NPV = PVB – PVC

= - หรอ = หรอ

= ( BT - CT ) (1+r) –t

BT

(1+r) t t=1

n CT

(1+r) t t=1

n

BT - CT

(1+r) t t=1

n

t=1

n



32

ในทน BT หมายถง ผลประโยชนของโครงการในปท t CT หมายถง ตนทนของโครงการในปท t r หมายถง อตราคดลดหรออตราดอกเบยทเหมาะสม t หมายถง ระยะเวลาของโครงการ (1,2,...,n)

อตราสวนผลประโยชนตอตนทน ( Benefit – Cost Ratio: BCR ) คอ มลคาปจจบนของผลประโยชนรวมหารดวยมลคาปจจบนของตนทนรวม ผลประโยชนจะเกดขนตลอดอายทางเศรษฐกจของโครงการถงแมวาเมอการลงทนโครงการผานพนไปแลว ในขณะทตนทนในการกอสรางจะเกดขนเฉพาะในชวงการลงทนเทานน สวนตนทนทอยในรปของคาใชจายในการด าเนนงาน ซอมแซมบ ารงรกษาและลงทนทดแทนอปกรณทเสอมสภาพจะเกดขนตลอดชวงอายทางเศรษฐกจของโครงการ (Economic Life or Useful Life of the Project) จากนน จงน าเอากระแสผลประโยชนและกระแสตนทนของโครงการทไดไปปรบคาไปตามเวลาหรอคดเปนมลคาปจจบนแลว มาเปรยบเทยบกนเพอหาอตราสวนผลประโยชนตอตนทน (BCR) ดงน

BCR = PVB / PVC

BT (1+r)–t =

CT (1+r)–t ขนาด (Magnitude) ของ BCR อาจจะเทากบหนง มากกวาหนง หรอนอยกวาหนงกได แตหลกการตดสนใจทแสดงวาโครงการมความเหมาะสมและคมคาในทางเศรษฐกจ คอ เมอ BCR = 1 หรอมคามากกวาหนง อตราผลตอบแทนภายในของโครงการ ( Internal Rate of Return: IRR) คอ ผลตอบแทนเปนรอยละตอโครงการ หรอหมายถงดอกเบยในกระบวนการคดลด ทท าใหมลคาปจจบนสทธของโครงการมคาเทากบศนย ณ จดน จ าเปนตองอธบายเพมเตมถงความสมพนธระหวางอตราดอกเบยกบขนาดของมลคาปจจบนสทธ ถาอตราดอกเบยระดบหนงทใชในกระบวนการคดลดแลวท าใหมลคาปจจบนสทธมคาเปนบวก อตราดอกเบยระดบใหมทสงกวาจะท าใหมลคาปจจบนสทธมคาลดลงและลดลงตอไปตราบเทาทอตราดอกเบยยงคงเพมสงขนตามล าดบ ในทายทสดจะมอตราดอกเบยระดบหนงทท าใหมลคาปจจบนสทธมคาเทากบศนยพอด ซงกคอ อตราผลตอบแทนภายในของโครงการ เมอก าหนดให R คอ IRR แลวคาของ R จะสามารถหาไดจากการแกสมการดงตอไปน

t=1

n

t=1

n



33

= 0

หลกการตดสนใจวาโครงการมความคมคาทางดานเศรษฐกจ กคอเมอ IRR (EIRR: Economic Internal Rate of Return ) มคาสงและตองสงกวาอตราดอกเบยเฉพาะ หรอคาเสยโอกาสของทน

3. งานวจยทเกยวของ 3.1 การศกษาวจยในเรองตนทนในดานตาง ๆ ของผประสบอบตภยจราจร รงนภา กระดงงา (2542) ไดท าการศกษาตนทนผประสบอบตเหตจากรถ ทมสทธตามพระราชบญญตคมครอง ผประสบภยจากรถ พ.ศ. 2535 แผนกผปวยใน โรงพยาบาลจฬาลงกรณ ป 2541 โดยวเคราะหในมมมองของผใหบรการ ใชรปแบบการศกษาเชงพรรณนา เกบขอมลยอนหลง 1 ป (1 ตลาคม 2540 – 30 กนยายน 2541) มการแบงหนวยงานตนทนออกเปน 3 กลมหนวย งาน ประกอบดวย กลมหนวยงานทไมกอใหเกดรายได กลมหนวยงานทกอใหเกดรายได และกลม หนวยงานบรการผปวย การรวบรวมตนทนโดยตรงของแตละหนวยงาน ประกอบดวยตนทนคาแรง ตนทนคาวสดตนทนคาลงทน สวนตนทนคาลงทนไดใชวธวเคราะหความออนไหว (Sensitivity Analysis) มาชวยวเคราะหในการตดสนใจ การจดสรรตนทนใชวธสมการพชคณตเสนตรง (Simultaneous Equation Method) ไดด าเนนการแยกศกษาตนทนในแตละกลมวนจฉยโรครวม ผลการศกษาพบวา ในปงบประมาณ 2541 ตนทนรวมทงหมดของการใหบรการผ ประสบอบตเหตจากรถเทากบ 17,436,065.40 บาท ตนทนตอหนวยใหบรการเทากบ 5,948.85 บาท/วนนอน แยกตามองคประกอบของตนทนพบวา ตนทนคาบรการพนฐานเทากบ 4,897.84 บาทตอวนนอน ตนทนทางการแพทยมตนทนตอหนวยเทากบ 1,051.01 บาทตอวนนอน วรรณภา สมรตนะ (2539)ไดท าการศกษาตนทนผปวยอบตเหตบนถนนในโรงพยาบาลทวไป เฉพาะใน เขตกรงเทพมหานคร โดยท าการศกษาผปวยทรบไวในโรงพยาบาลราชวถ โรงพยาบาลเลดสน และโรงพยาบาลนพรตนราชธาน ตงแตวนท 1 กรกฎาคม ถง 30 กนยายน พ.ศ. 2538 จ านวน 300 คน เกบขอมล โดยการสมภาษณผปวยและ/หรอญาต บนทกขอมลการบาด เจบและส ารวจตนทนโรงพยาบาล ใชวธการทางเศรษฐศาสตร ในการวเคราะหตนทน ผลการศกษาพบวา ตนทนเฉลยตอรายผปวยอบตเหตบนถนนใน โรงพยาบาลราชวถและโรงพยาบาลนพรตนราชธานมคาใกลเคยง กนคอ 39,875.31 บาท และ 39,108.59 บาท ตามล าดบ ตนทน เฉลยตอรายผปวยในโรงพยาบาลเลดสนมคาต าสดคอ 29,004.44 บาท วจตร บณยะโหตระ, อาร จรยานรกษกล, เยาวลกษณ บญภกด (2529) ไดท าการศกษา คาใชจายตอหนวยของผประสพอบตภยในการรวบรวมขอมลเพอการวจย ไดรวบรวมขอมลโดย

(BT - CT)

(1+r) t

n

t=1



34

วธการส ารวจ (Survey Research) ประกอบกบการสมภาษณแบบลก(In-depth Interview) และการสงเกตขนตอนตาง ๆ ในการรกษาพยาบาล (Observation) กลมตวอยางทศกษาครงน คอ ผปวยทประสบอบตเหตและเขารบการรกษาตงแตวนท 16 ม.ย. - 23 ส.ค. 2529 โดยใชวธการสมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ซงขนาดตวอยางทไดทงสน 202 ราย เปนทงผปวยในและผปวยสงเกตอาการ การวเคราะหขอมลใชโปรแกรมส าเรจรป SPSS (Statistical Package for Social Sciences) บรรยายขอมลดวยจ านวนความถแบบรอยละ (Frequency Distribution) และคามชฌมาเลขคณต (Arithmetic Mean) ผลการศกษาคาใชจายเฉลยตอหนวยในการรกษาพยาบาลของผปวยอบตภย สรปไดดงนคอ ผปวยสามญทตกเปนตวอยางจ านวน 116 ราย เสยคาใชจายเฉลยในการรกษาพยาบาลแตละครงประมาณ 1,971.72 บาท/ครง/วน แตถาบาดเจบถงกบสญเสยอวยวะจะตองเสยคาใชจายประมาณ 11,356.33 บาท/คน ในขณะทสญเสยชวต ซงเปนการสญเสยทรพยากรมนษยทส าคญจะเปนการสญเสยประมาณ 10,738.89 บาท/คน เมทน เพชรจ (2540) ไดท าการศกษา การวเคราะหตนทนในการสงตอผปวยของโรงพยาบาลชมชน จงหวดพงงา โดยประเมนเฉพาะตนทนโดยตรง ซงเปนผลรวมของคาลงทน คาวสด และคาแรงงานในการสงตอผปวย โดยใชการศกษาเชงพรรณนา (Descriptive Study) ประเมนเฉพาะตนทนโดยตรงในมมมองของผใหบรการ โดยท าการศกษาตนทนในการสงตอของโรงพยาบาลชมชนทง 7 แหงในจงหวดพงงา ในปงบประมาณ 2539 และตนทนในการสงตอโรงพยาบาลเกาะยาว เมอมการน าเรอพยาบาลมาใชในปงบประมาณ 2541 ขอมลตนทนการสงตอของโรงพยาบาลเกาะยาว สวนทเกยวกบเรอพยาบาล ใชขอมลจากบรษททขายเรอพยาบาล และขอมลจากกองสาธารณสขภมภาค ฝายภาคใตทเปนผด าเนนการจดซอเรอ สวนทเปนขอมลสถตบรการและการเงนอนๆใชขอมลโรงพยาบาลเกาะยาวในปงบประมาณ 2539 เปนขอมลเบองตน ผลการศกษาพบวา การสงตอผปวยของโรงพยาบาลชมชนทง 7 แหง ในปงบประมาณ 2539 มตนทนตอหนวยทแตกตางกนมากตงแต 1,180 - 4872 บาท องคประกอบของตนทนในการสงตอของโรงพยาบาลสวนใหญจะเปนคาลงทนหรอคาแรงในสดสวนทใกลเคยงกน คอ รอยละ 30 - 63 โดยมตนทนคาวสดเปนเพยงรอยละ 5 -19 สวนตนทนด าเนนการ (ยกเวนเงนเดอน)ทไมสามารถเรยกเกบไดในแตละโรงพยาบาลมคาแตกตางกนตงแต 9,122 - 174,789 บาท/ป 3.2 ผลการศกษาเรองการวเคราะหจดเสยงโดยใชเทคนคระบบสารสนเทศภมศาสตร และปจจยท านายความรนแรงการเกดอบตภยจราจรบนทองถนนในจงหวดระยอง (โครงการ 1)

จากการศกษาพบวามจดเสยงทงหมด 24 จดเสยง โดยสามารถแยกปจจยท านายความรนแรงแตละจดเสยง ไดดงตาราง

3.2.1 ลกษณะปจจยน า ปจจยเออ และ ปจจยเสรม ทเกยวของกบความรนแรงการเกดอบตเหต



35

3.2.1.1 ปจจยน าในแตละพนท สวนใหญเปนเพศชายมอายระหวาง 20 -39 ป มพฤตกรรมรถตดหนาในระยะกระชนชด

ขบรถเรวเกนก าหนด และ ตามหลงรถคนอนในระยะกระชนชด สว นอ าเภอเมองพบสวนใหญมพฤตกรรมดมแลวขบ

องคประกอบของพฤตกรรมเสยงวเคราะหได 8 องคประกอบ คอ 1 แซงในทคบขนหรอชนขณะแซง 2 ใชโทรศพทขณะขบข/ ไมใหสญญาณจอด/ชะลอ/เลยงรถ 3 รถตดหนาระยะกระชน 4 ดมแลวขบรถ/ ตามหลงรถคนอนในระยะกระชนชด 5 ขบรถเรวเกนอตราทก าหนด/หลบใน 6 ฝาฝนเครองหมาย 7 คน/ สตวตดหนาจอดรถในขณะทมดไมเปดไฟ 8 เบรคแตก

3.2.1.2 ปจจยเออในแตละพนท พนทอ าเภอบานฉาง กงอ าเภอนคมพฒนา อ าเภอปลวกแดง และ อ าเภอวงจนทร สวน

ใหญจะเกดอบตภยในเวลา8.00 – 11.59 น วนศกร เดอน พฤษภาคม และ เดอนสงหาคม เกดเหตในชวงกลางคน ไมมด มฟาสวางตลอด ไมมไฟกระพรบ ไฟเตอน หรอ ไฟถนน มเพยงอ าเภอวงจนทรทมสแยกไฟแดงชมแสง พบสภาพรถทผดปกต คอ ไมมไฟหนาหรอ ไฟเลยวหนาและกระจกมองขาง พนทอ าเภอแกลงสวนใหญ จะเกดอบตภยในเวลา 20.00 -23.59 น เปนวนจนทรหรอวนเสาร และเดอน กรกฏาคม เกดเหตในชวงเวลา กลางคน ไมมดมไฟฟฟาแสงสวาง ไมมไฟกระพรบ ไฟเตอน หรอ ไฟถนน พบสภาพรถทผดปกต คอ ไมมไฟหนาหรอ ไฟเลยวหนาและกระจกมองขางผดปกต เบรก หรคนเรงช ารด และ ยางะเบด มเพยงโคงสองสลงทไมพบสภาพรถผดปกต พนทอ าเภอเมองระยอง สวนใหญจะเกดอบตภย ในเวลา 20.00 -23.59 น วนเสารหรอ วนอาทตย และ ในเดอน สงหาคม เกดเหตในชวงกลางคน ไมมดมไฟฟาแสงสวาง ไมมต ารวจ ไฟเขยว ไฟแดง และปายเตอน /สเตอน/ระนาด/ราวกน พบสภาพรถผดปกต คอไมมไฟหนาหรอไฟเลยวหนา /ไมมไฟทายหรอ ไฟเลยวทาย และ เบรก/ คนเรง ช ารด ยกเวนยเทรนหนาปม ปตทแยกบานดนสาย 36 และหนารานประชาธปไตย ทสภาพรถปกต องคประกอบของสภาพแวดลอมวเคราะหได 2 องคประกอบ คอ ฝนตก/ไมแจมใส และ องคประะกอบท2 คอ มไฟฟา และแสงสวาง องคประกอบของระบบการควบคมระบบการจราจรทวเคราะหได 3 องคประกอบ คอ 1 ไฟกระพรบ/ ไฟทาง/ มสญญาณเตอนบนผวถนน 2 มต ารวจจราจร / มสญญาณไฟ 3 มปายเครองหมายเตอน / มสสะดดเตอน/ลกระนาด/มราวกนถนน

3.2.1.3 ปจจยเสรมในแตละพนท พนทอ าเภอบานฉาง กงอ าเภอนคมพฒนา อ าเภอปลวกแดง และ อ าเภอวงจนทร สวน

ใหญ รถไมม พรบ. เกอบทกจดเสยง ยกเวนแยกขน าไร ซงพบมากกวารยละ 50 ในสแยกไฟแดง



36

ชมแสงและสแยกมาบเตย พนทอ าเภอแกลง รถไมม พรบ.ทกจดเสยง โดยพบมากกวารอยละ 50 ในโคงวดเขาบอทอง พนทอ าเภอเมองระยอง รถไมม พรบ.ทกจดเสยง โดยพบมากกวารอยละ 50 ในยเทรนหนาปม ปตท หนาวดโขดหน แยกบานดอนสาย 36 หนารานประชาธปไตย แยกระยองออคด และ สแยกหนองสนม

อตราอบตการณของแตละจดเสยง แตละจดเสยงจะมอตราอบตการณอยในชวง 0.1297 – 1.3483 ตอจ านวนรถทผานแสนคน สแยกมาบเตยเปนจดเสยงทพบทพบอบตการณสงทสด รองลงมาคอ แยกสหกรณ ประเภทรถทเกดออบตเหตมากทสด คอ รถกะบะ รองลงมาคอรถจกยานยนต

ตารางท 1 ปจจยท านายความรนแรงแตละจดเสยง

พนท ปจจยน า ปจจยเออ ปจจยเสรม - สแยกมาบเตย - พฤตกรรมรถตดหนา

ในระยะกระชนชด - - รถสวนใหญไมม

พ.ร.บ. - แยกสหกรณ - พฤตกรรมรถตดหนา

ในระยะกระชนชด - ไมมไฟกระพรบ หรอไฟเตอนหรอไฟผวถนน - สภาพรถผดปกต เชน ไมมไฟหนา ไฟเลยว กระจกมองขาง เบรกและยาง

-

- โคงสองสลง - พฤตกรรมขบรถเรวเกนอตราทก าหนด

- ถนนเปยกเปนเหตใหเกดอบตเหต - ไมมไฟกระพรบ หรอไฟเตอนหรอไฟผวถนน

-

- ไฟแดงรบแจงเหต - พฤตกรรมดมแอลกอฮอลแลวขบรถ

-



37

ตารางท 1 ปจจยท านายความรนแรงแตละจดเสยง (ตอ)

พนท ปจจยน า ปจจยเออ ปจจยเสรม - แยกโพธทอง - พฤตกรรมตามหลงรถ

คนอนในระยะกระชนชด

- ไมมไฟกระพรบ หรอไฟเตอนหรอไฟผวถนน - สภาพรถผดปกต เชน ไมมไฟหนา ไฟเลยว กระจกมองขาง เบรกและยาง

-

- โคงหมอเปลยน - พฤตกรรมรถตดหนาในระยะกระชนชด - พฤตกรรมขบรถเรวเกนอตราทก าหนด - พฤตกรรมตามหลงรถคนอนในระยะกระชนชด

- สภาพรถผดปกต เชน ไมมไฟหนา ไฟเลยว กระจกมองขาง เบรกและยาง

-

- สแยกทบมา - พฤตกรรมรถตดหนาในระยะกระชนชด-

- ไมมไฟกระพรบ หรอไฟเตอนหรอไฟผวถนน

- แยกกระแสบน - ไมมไฟกระพรบ หรอ ไฟเตอนหรอไฟผวถนน - สภาพรถผดปกต เชน ไมมไฟหนา ไฟเลยว กระจกมองขาง เบรกและยาง

- หนาหางแหลมทอง - พฤตกรรมรถตดหนาในระยะกระชนชด

- จดเกดอบตเหต ไมมต ารวจ ไมมไฟเขยวไฟแดง - ไมมปายเตอน สเตอน ระนาดและราวกน

-

- แยกมาบขา - พฤตกรรมรถตดหนาในระยะกระชนชด

- - รถสวนใหญไมม พ.ร.บ.



38


พนท ปจจยน า ปจจยเออ ปจจยเสรม - แยกศนยการคาบานฉาง

- พฤตกรรมขบรถเรวเกนอตราทก าหนด - พฤตกรรมตามหลงรถคนอนในระยะกระชน


-

- หนาโซไซต - พฤตกรรมดมแอลกอฮอลแลวขบรถ - พฤตกรรมตามหลงรถคนอนระยะกระชนชด

- จดเกดอบตเหต ไมมต ารวจ ไมมไฟเขยวไฟแดง

- สแยกไฟแดงชมแสง - พฤตกรรมรถตดหนาในระยะกระชนชด - พฤตกรรมหลบใน

- ไมมไฟกระพรบ หรอไฟเตอนหรอไฟผวถนน - สภาพรถผดปกต เชน ไมมไฟหนา ไฟเลยว กระจกมองขาง เบรกและยาง

- รถสวนใหญไมม พ.ร.บ.

- แยกศนยการคาสาย 4 - พฤตกรรมดมแอลกอฮอลแลวขบรถ


-

- สามแยกประแส - พฤตกรรมรถตดหนาในระยะกระชนชด

- ไมมไฟกระพรบ หรอไฟเตอนหรอไฟผวถนน - สภาพรถผดปกต เชน ไมมไฟหนา ไฟเลยว กระจกมองขาง เบรก

-

- สแยกหนองสนม - พฤตกรรมรถตดหนาในระยะกระชนชด - พฤตกรรมดมแอลกอฮอลแลวขบรถ

- -

- แยกขน าไร - พฤตกรรมรถตดหนาในระยะกระชนชด

- ถนนเปยกเปนเหตใหเกดอบตเหต - ไมมไฟกระพรบ หรอไฟเตอนหรอไฟผวถนน

-



39


พนท ปจจยน า ปจจยเออ ปจจยเสรม - แยกบานดอนสาย 36 - พฤตกรรมดม

แอลกอฮอลแลวขบรถ - ไมมไฟกระพรบ หรอไฟเตอนหรอไฟผวถนน - สภาพรถผดปกต เชน ไมมไฟหนา ไฟเลยว กระจกมองขาง เบรกและยาง - ถนนเปยกเปนเหตเกดอบตเหต - ไมมไฟฟา หรอแสงสวาง - จดเกดอบตเหต ไมมต ารวจ ไมมไฟเขยวไฟแดง - ไมมปายเตอน สเตอน ระนาดและราวกน

- โคงวดเขาบอทอง - พฤตกรรมรถตดหนาในระยะกระชนชด - พฤตกรรมขบรถเรวเกนอตราทก าหนด

- ไมมไฟกระพรบ หรอไฟเตอนหรอไฟผวถนน - สภาพรถผดปกต เชน ไมมไฟหนา ไฟเลยว กระจกมองขาง เบรกและยาง - ถนนเปยกเปนเหตใหเกดอบตเหต


- แยกระยองออคด - พฤตกรรมตามหลงรถคนอนในระยะกระชน


-

- หนาวดโขดหน - พฤตกรรมรถตดหนาในระยะกระชนชด





40


พนท ปจจยน า ปจจยเออ ปจจยเสรม - ยเทรนหนาปม ปตท. - พฤตกรรมขบรถเรว

เกนอตราทก าหนด - สภาพรถผดปกต เชน ไมมไฟหนา ไฟเลยว กระจกมองขาง เบรกและยาง - จดเกดอบตเหต ไมมต ารวจ ไมมไฟเขยวแดง

-

- หนารานประชาธปไตย - พฤตกรรมขบรถเรวเกนอตราทก าหนด - พฤตกรรมดมแอลกอฮอลแลวขบรถ

- สภาพรถผดปกต เชน ไมมไฟหนา ไฟเลยว กระจกมองขาง เบรก - ไมมปายเตอน สเตอน ระนาดและราวกน - จดเกดอบตเหต ไมมต ารวจ ไมมไฟเขยวแดง

-

3.3 ผลการศกษาเรองศกยภาพการเฝาระวงและการพฒนารปแบบการเฝาระวงการเกดอบตภยจราจรบนทองถนน ในจงหวดระยอง (โครงการ 2) 3.3.1 บทบาทหนาทและการปฏบตงานของหนวยงานทเกยวของกบการเฝาระวงการเกดอบตภยจราจรบนทองถนน การปฏบตงานเกยวกบอบตเหตจราจรบนทองถนนมหนวยงานเกยวของหลายหนวยงาน ซงแตละหนวยงานกมภารกจหลก ภารกจรอง และภารกจเรงดวน ทแตกตางกนออกไป ซงจากผลการเกบขอมลสามารถสรปไดดงน ส านกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวด มหนาทในการด าเนนการในลกษณะการบรณาการและประสานงานกบหนวยงานทเกยวของโดยมหนาทเปนหนวยเลขานการ รบผดชอบในเรองการประเมนผล การพฒนาระบบขอมล จดท าโครงการเพอปองกนและแกไขปญหาอบตเหตจราจรในลกษณะโครงการรณรงคการขบขปลอดภย สรางจตส านก อบรมกลมอาสาสมครตาง ๆ บทบาทหนาทคอการตงจดตรวจแบบ



41

บรณาการ ด าเนนมาตรการ 3 ม 2 ข 1 ร แจงปรบปรงจดอนตราย แจงปรบปรงไฟสญญาณ ตงศนยอ านวยการรวมในชวงเทศกาล ส านกงานขนสงจงหวด บทบาทหนาทส าคญคอ การออกใบอนญาต ขบขรถยนต รถจกรยานยนตโดยมการอบรม ทดสอบสมรรถภาพ ทดสอบขอเขยน และทดสอบภาคปฏบต ตอทะเบยนรถและตรวจสภาพรถ ออกตรวจ และเปรยบเทยบปรบรถทท าผด พรบ. ออกตรวจควนด าในรถยนต และจดท าสรปรายงานใหกรมการขนสงทางบก ในทก ๆ เดอน ในกรณทมอบตเหตทไดรบความเสยหายมากเกน 60,000 บาท โครงการทไดจดท าขนเพอปองกนและแกไขปญหาจราจรคอ โครงการปองกนอบตเหตทางถนนในชวงเทศกาล อบรมผประจ ารถเรองการขบขอยางปลอดภย ตรวจสภาพรถกอนใช ตรวจวดความพรอมของพนกงานขบรถ ตรวจแอลกอฮอล และตรวจปสสาวะ แขวงการทางจงหวด บทบาทหนาทส าคญคอ ตรวจสอบ ปรบปรง สภาพทางหลวงใหอยในสภาพพรอมใชงานอยเสมอ มการซอมบ ารงอปกรณใหมความปลอดภย ตดตงอปกรณความปลอดภยเพมมากขน ก าหนดมาตรฐานความปลอดภยของยานพาหนะ ตรวนสอบและตดตามเรยกคาเสยหายจากผทท าใหเกดความเสยหายแกทรพยสนของทางหลวง โครงการทไดจดท าขนเพอปองกนและแกไขปญหาอบตเหตจราจร คอ จดกจกรรมอ านวยความปลอดภย ระยะเวลา 3 ป ทงในเรองการปรบปรงแกไขบรเวณทางหลวงทมสถตการเกดอบตเหตสง การปรบปรงเครองหมายจราจร การสงเสรมใหเจาหนาทกรมทางหลวงมความรความเขาใจระหวางผใชทางหลวง สถานต ารวจภธรจงหวด บทบาทหนาทส าคญคอ สงเสรม สนบสนน และใชมาตรการทางกฎหมาย โดยเครงครด เพอลดอบตเหตและเสยชวต ปฏบตงานเกยวกบการสอบสวนและเปรยบเทยบปรบในคดอาญาตามกฎหมายวาดวยการจราจรทางบก ด าเนนการเกยวกบการตดตอสอสาร การควบคมจราจรโดยระบบเทคโนโลยสมยใหม ตลอดจนการด าเนนการเกยวกบวศวกรรมจราจรในหนาทต ารวจ ด าเนนการเกยวกบการตรวจพสจนอบตเหตตรวจความมนเมาของผขบข ตรวจกาซ ฝ น ควน และเสยงของรถ เสนอแนวทางปองกนอบตเหตจราจร ด าเนนการเกยวกบงานสถตขอมลดานการจราจร โครงการเพอการปองกนแกไขปญหาอบตเหตจราจร คอ พฒนาระบบปฏบตงานศนยควบคมและสงการจราจร ศกษาขอมลสถต น าเทคโนโลยเขามาใชในการควบคมการจราจร อ านวยความสะดวกดานการจราจร จดท าสอประชาสมพนธสภาพการจราจรผานระบบ Internet และสอประชาสมพนธอน ๆ อบรมบคลากรเรองการจราจรในทกระดบ ปรบปรงกฎหมายทเกยวกบการจราจร



42

สารวตรทางหลวงจงหวด บทบาทหนาทส าคญคอ จดเจาหนาทประจ าจดตรวจจบความเรวและตรวจวดแอลกอฮอล ควบคมการขบรถของผใชรถ ใชถนน ใหเคารพกฎจราจรโดยเครงครด จดวทยากรอบรมทขนสงจงหวดและสาขาแกลงกอนรบใบอนญาตขบข จดวทยากรใหความรกฎจราจร โรงเรยน, โรงงาน, ชมชนในจงหวดระยอง ก าชบใหต ารวจสายตรวจกวดขนจบกมผขบรถทมอปกรณไมครบ กวดขนจบกมผท าผดแปลงรถและสภาพไมมความแขงแรงมาใชในทาง ก าชบใหเจาหนาทรถวทยสายตรวจพบถนนช ารดแจงเพอประสานแขวงการทาง ตรวจสอบชวงหรอบรเวณทมอบตเหตเกดขนบอยครง จดใหมปายเตอน มการตรวจสอบถนนทมตนไมปดบงทศนวสยหรออาจเปนอนตราย ตรวจสอบสญญาณไฟตามทางรวมทางแยกใหพรอมใชงาน ถาพบช ารดรบด าเนนการ ตรวจสอบเครองหมายบนผวจราจรไมชดเจน แสงสวางและทเกยวของ โครงการเพอการปองกนและแกไขปญหาอบตเหตจราจร คอ โครงการลดปญหาบนถนนหลวง โครงการอบรมผท าผดกฎจราจร โยธาธการและผงเมองจงหวด บทบาทหนาทส าคญคอ บทบาทในการวางแนวทางการพฒนาเมองหรอชมชนใหเปนระเบยบ โดยการก าหนดระบบโครงขายคมนาคมและขนสง ใหสมพนธกบการใชประโยชนทดนในอนาคต การก าหนดระยะถอยรนหรอทวาง ในการกอสรางอาคารจากเขตทางใหเปนไปตามพ.ร.บ. ควบคมอาคารและ พ.ร.บ. การผงเมอง ด าเนนการตามกฎหมายวาดวยการผงเมองและการควบคมอาคาร โครงการเพอการปองกนและแกไขปญหาอบตเหตจราจร คอ โครงการจดท าผงเมอง จดท าแผนพฒนาโครงสรางพนฐานดานการจราจรและขนสง ประชาสมพนธจงหวด บทบาทหนาทส าคญคอ รวมเปนคณะกรรมการศนยอ านวยความปลอดภยทางถนนทงในชวงปกต และเทศกาล เปนศนยประชาสมพนธ และรณรงคการปองกนอบตเหตทางถนน รณรงคสรางความรความเขาใจในการใชรถใชถนนผานสอตาง ๆ ประชาสมพนธเรองกฎจราจร โครงการเพอการปองกนและแกไขปญหาอบตเหตจราจร คอ โครงการณรงคปองกนอบตเหตจราจรทางถนนในชวงเทศกาล ทงการจดตงศนยวทยทองถน สปอตวทย ปายประชาสมพนธ ผลตเอกสารเผยแพรขาวสาร จดรายการวทยรณรงคและแกไขปญหาอบตเหตจราจรตลอด 24 ชวโมง ส านกงานสาธารณสขจงหวด บทบาทหนาทส าคญคอ เตรยมความพรอมดานวสด อปกรณ บคลากรทางการแพทย และซกซอมแผนรองรบอบตเหตจราจรชวงเทศกาลตาง ๆ จดกจกรรมรณรงคปองกนอบตเหตจราจร ชวงสปดาหรณรงคปองกนอบตเหต รวมกบหนวยงานตาง ๆ ตรวจหาแอลกอฮอลทางลมหายใจในผขบขยานยนต ซอมแผนปฏบตการรบอบตเหตตามโรงพยาบาลตาง ๆ อบรม บคลากร ทเกยวของกบการดแลผประสบอบตเหตจราจร พฒนางานการตรวจและรกษาผปวยอบตเหต พฒนา



43

เครอขายระบบบรการรกษาพยาบาล ณ จดเกดเหต (EMS) ส ารวจอตราการสวมหมวกนรภยและเขมขดนรภย โรงพยาบาลเอกชน บทบาทหนาทส าคญเกยวกบอบตเหตจราจร คอ ใหบรการหนวยพยาบาลฉกเฉน ซอมแผนอบตเหตหมประจ าป เตรยมความพรอมทมแพทยและเวชภณฑ โดยมโครงการเพอการปองกนและแกไขปญหาอบตเหตจราจร คอ ตงศนย ESM ใหการชวยเหลอผประสบเหต ณ จดเกดเหต ตลอด 24 ชวโมง จดทมแพทยและพยาบาลใหความรเกยวกบการดแลและปฐมพยาบาลผบาดเจบ ณ จดเกดเหต ตงศนยวทยสอสารกบต ารวจ และหนวยกภยตลอด 24 ชวโมง ส านกงานศกษาธการ บทบาทหนาทส าคญเกยวกบอบตเหตจราจร คอ การจดหลกสตรทใหเลงเหนถงปญหาของอบตเหต จดกจกรรมทสอดแทรก การปองกนอบตเหต ใหความรนกเรยนทกระดบชน ใหความรเกยวกบความปลอดภยในการจราจร สงเสรมใหปฏบตตามกฎหมาย ตดตงสญญาณจราจรภายในโรงเรยน จดใหมอาสาสมครแจงขาวในโรงเรยน โดยมโครงการเพอการปองกนและแกไขปญหาจราจร คอ จดใหนกเรยนมสวนรวมในการจราจร ปรบปรงหลกสตรดานสขศกษา เพมเตมเนอหาการจราจรในบทเรยน และสรางเสรมระเบยบวนยในการจราจรอยางย งยน องคการบรหารสวนจงหวด บทบาทหนาทส าคญเกยวกบอบตเหตจราจร คอ ประสานงานกบหนวยงานแกไขปญหาอบตเหตจราจรหลก สรางถนนใหเพยงพอกบปรมาณการจราจร และดแลรกษาใหอยในสภาพดเสมอ สนบสนนงบประมาณใหหนวยงานตาง ๆ ในการฝกอบรมจราจร ตดแตงหญาขางทางของถนนในพนทรบผดชอบ ตรวจสภาพและซอมบ ารงไฟสญญาณจราจรอยเสมอ โดยมโครงการเพอการปองกนและแกไขปญหาจราจร คอ โครงการซอมบ ารงทางใหถกตองตามหลกวศวกรรมจราจร และประชาสมพนธการจราจรทถกตองตามกฎหมายและนโยบายของรฐบาล เทศบาล บทบาทหนาทส าคญเกยวกบอบตเหตจราจร คอ พฒนาเครอขายองคกรชมชนในการดแลอบตเหตจราจร (อปพร.) เปนหนวยงานสนบสนนการปฏบตงานของหนวยงานตาง ๆ ดานการจดการจราจร ซอมแซมถนนทช ารดในเขตรบผดชอบ ตดตงและซอมบ ารงไฟสญญาณ ตดตงปายสญญาณและเสนบนพนผวจราจร โดยมโครงการเพอการปองกนและแกไขปญหาจราจร คอ การตงดานตรวจผขบข ตรวจวดแอลกอฮอล ในชวงเทศกาล ในเขตเทศบาล องคการบรหารสวนต าบล บทบาทหนาทส าคญเกยวกบอบตเหตจราจร คอ จดใหมการบ ารงทางถนน โดยการส ารวจ ออกแบบ เขยนแบบถนนและสะพาน รกษาความสะอาดของถนนและทางเดน บ ารงไฟฟา



44

หรอแสงสวางในเสนทางจราจร ประสานงานกบหนวยงานทดแลและบ ารงรกษาทาง จดเงนอดหนน ใหแขวงการทาง หรอหนวยงานทเกยวของ ส านกงานนคมอตสาหกรรมมาบตาพด เขตนคมอตสาหกรรมมาบตาพด โดยการนคมอตสาหกรรม (กนอ.) ไดประกาศเขตพนทนคมฯ เปนเขตควบคมความเรวยานพาหนะตาง ๆ โดยก าหนดควบคมความเรวของรถบรรทก ไมเกน 60 กม. / ชม. รถยนตนง 80 กม. / ชม. ตดตงสญญาณไฟจราจรตามแยกตางๆ ในพนท และกรณผประกอบการขนสงทเขามาใหบรการในพนทนคม ฯ กนอ. จะประสานงานใหผประกอบการขอความรวมมอในการก าหนดใหผประกอบการขนสงตองมแผนตอบโตภาวะฉกเฉนกรณเกดอบตเหต เปนตน มลนธ บทบาทหนาทส าคญเกยวกบอบตเหตจราจร คอ รบแจงเหตผานทางโทรศพท และวทยสอสาร ใหการชวยเหลอผไดรบอบตเหต และรวมกบเจาหนาทต ารวจอ านวยการจราจร โดยมโครงการเพอการปองกนและแกไขปญหาจราจร คอ จดอบรมใหกบอาสาสมครกภยรวมกบเจาหนาทต ารวจ จดอบรมประจ าปเรองการปฐมพยาบาลและการเคลอนยายผปวยทถกตอง อบรมการจราจรและกฎหมาย



45

ตารางท 2 บทบาทหนาทการปฏบตงานของส านกงานบรรเทาสาธารณภยจงหวดระยอง

ชอหนวยงาน บทบาทหนาท การปฏบตงาน การประสานงาน ส านกงานปองกนและบรรเทา สาธารณภยจงหวด

1. การตงจดตรวจ แบบบรณาการ 2. การเรยกตรวจยานพาหนะ ในแตละจดตรวจ เชน การไมสวมหมวกนรภย เมาแลวขบ ไมคาดเขมขดนรภย เปนตน 3. ด าเนนมาตรการ 3 ม 2 ข 1 ร (รณรงคสรางจตส านก) 4. ควบคมวนยจราจรใน 6 พนท (สถานทราชการ, รฐวสาหกจ, สถานศกษา, สถานประกอบการและโรงงาน/ สวนสาธารณะ/ ตลาด, ชมชน 5. ปรบปรงรถจกยานยนตรตอสายไฟใหสามารถตดไฟหนาได 6. ควบคมความเรวควบคนโยบายประหยดพลงงาน 7. จ ากดความเรว 8. ท าระบบขอมลดานวศวกรรมจราจร ส ารวจจดเสยงเพอวเคราะหปญหา 9. ตงศนย (จดตรวจ) อ านวยความสะดวกประชาชนชวงเทศกาล 10. แจงปรบปรงจดอนตรายจดเสยง 11. แจงปรบปรงไฟสญญาณ

1. การจดสงเจาหนาทเขาอบรม ผบรหาร และผดแล ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ 2. การด าเนนการตดตงกลอง และรายงานสภาพการจราจร 3. การเตรยมความพรอมในการด าเนนการตามมาตรการการปองกนและลดอบตเหต ในชวงเทศกาล 4. การรณรงคการขบข / ปลอดภยเปดไฟใสหมวก คาดเขมขดนรภย 5. โครงการฝกอบรมขบขปลอดภย 6. โครงการฝกอบรมปลกจตส านกในการลดพฤตกรรมเสยง 7. อบรมใหกบกลมอาสาสมคร (อปพร.)

1. การรวมมอกบต ารวจ 2. การรวมมอกบส านกงานประชาสมพนธจงหวดระยอง 3. รวมมอกบทางจงหวด

ปญหาทพบสวนใหญระหวางด าเนนการ เกดความลาชาในการบรณาการและการประสานงานเนองจากระบบปฏบตราชการทยงไมพฒนา



46

ตารางท 3 บทบาทหนาทการปฏบตงานของส านกงานขนสงจงหวดระยอง

ชอหนวยงาน บทบาทหนาท การปฏบตงาน การประสานงาน ส านกงานขนสงจงหวด

1. การออกใบอนญาต ขบขรถยนตและรถจกยานยนต โดยมขนตอนดงน - การเขารบการอบรม - การทดสอบสายตา - การทดสอบปฏกรยา เชน การมองเหนภาพมมกวาง ระยะไกล - ทดสอบขอเขยน - ทดสอบภาคปฏบต 2. สรปรายงานใหทางกรมการขนสงทางบกไดทราบในทก ๆเดอนและรายงานทนทในกรณทมอบตเหตทไดรบความเสยหายมากเกน 60,000 บาท 3. มการพกใช เพกถอน และยกเลกใบอนญาตขบข 4. การออกตรวจ เปรยบเทยบปรบ พจารณาตาม พรบ. 2522 และกฎหมายอนๆ ทเกยวของ ซงเปนอ านาจของผตรวจการทไดรบมอบหมาย 5. การตอทะเบยน และรถทอายเกน 7 ป จะตองผานการตรวจสภาพรถ 6. การออกตรวจสภาพรถ 2 ครงตอเดอน 7. การตรวจวดระดบควนด า

1. จดท าโครงการแผนการปองกนอบตเหตทางถนน ในชวงเทศกาล 2. จดอบรมผประจ ารถ เรองการขบรถอยางปลอดภย 3. มการจดกจกรรมชอ ‚ตรวจสภาพรถกอนใช ปลอดภยแนนอน‛ 4. กจกรรมตรวจสอบความพรอม ของผประกอบการขนสง เจาของกจการรถโดยสาร และพนกงานขบรถในชวงกอนเทศกาล ณ ถนนสายหลก และสถานขนสง 5. จดประชมผประกอบการขนสงรถโดยสารประจ าทาง และรถขนาดเลกเพอเตรยมความพรอมในการใชรถใชถนนและการใหบรการ 6. ตรวจวดความพรอมของพนกงานขบรถโดยการตรวจวดแอลกอลฮอล และตรวจปสสาวะ

1. ขอความรวมมอกบผประกอบการขนสง รถบรรทก ใหหลกเลยงเสนทาง ในชวงเทศกาล 2. การรวมมอกบต ารวจในชวงเทศกาล ในการตรวจวดระดบปรมาณแอลกอฮอล ตรวจปสสวะของผขบข และตรวจวดควนด า 3. รวมมอกบทางจงหวด ในดานรบนโยบายจากจงหวด เชน การจดท าโครงการตงจดตรวจในชวงเทศกาล 4. การใหความรวมมอกบทางส านกงานปองกนภย

ปญหาทพบสวนใหญระหวางด าเนนการ ขาดบคลากรทเพยงพอตอการด าเนนงานในแตละกจกรรม



47

ตารางท 4 บทบาทหนาทการปฏบตงานของแขวงการทางจงหวดระยอง

ชอหนวยงาน บทบาทหนาท การปฏบตงาน การประสานงาน แขวงการทางจงหวด

1. มการสงบคลากรเขาอบรมโครงการ Road Safety 2. การก าหนดมาตรฐานดานความปลอดภยของยานพาหนะ 3. มการวเคราะหและวจยการเกดอบตเหต 4. การออกแบบและปรบปรงถนนใหอยในสภาพทใหเกดความปลอดภย 5. การตเสนบนทางหลวง 6. ยบนผวทาง 7. 8. ทกสายทาง 9. มการจดท าเสนอความตองการตามแผนกจกรรมอ านวยความปลอดภย 3 ป เพอเสนอความ ตองการงบประมาณ ในการด าเนนงานปองกนอบตเหต 10.ถามอบตเหตทกอใหทรพยสนเสยหายทางแขวงมหนาทด าเนนการสอบสวนและตดตามเรยกเกบคาเสยหาย ในการชดใชอาจเปนเงน ของมาชดใชแทน 11.การตดตงปายและเครองหมายควบคมการจราจร 12. ฟาแสงสวาง 13. ละสญญาณไฟจราจร 14. ราย 15. นขาม 16. รถไฟ 17.มการซอมบ ารงใหอยในสภาพใชงานไดด 18.ของบประมาณตดตงไฟสญญาณในจดทเขาเกณฑมาตรฐาน

-ปรบปรงแกไขบรเวณทางหลวงทมสถตสง ดวยการตรวจสอบสภาพทางหลวงอยเสมอปรบปรงถนนใหอยในสภาพพรอมใชเพอสะดวกในการจราจร 2. ทางแขวงมหนาท บ ารงซอมแซม ทรพยสนของทางราชการ ในการจราจร เชน สะพาน เสาไฟ โคมไฟฟาแสงสวาง ไฟสญญาณจราจร เครองหมายจราจร รวกนขอบถนน ราวสะพาน เปนตน ใหอยในสภาพพรอมใช ใหเออตอการจราจร และเพอความปลอดภยในชวตและทรพยสนของประชาชน 3. ปรบปรงเครองหมายจราจรดวยการตดตงอปกรณความปลอดภยเพมมาก 4. สงเสรมใหเจาหนาทกรมทางหลวงมความรความเขาใจระหวางผใชทางหลวง

1. การประสานงาน กบต ารวจ 2. ประสานงานกบมลนธ

ปญหาทพบสวนใหญระหวางด าเนนการ 1. การรายงานอบตเหตลาชา 2. ขาดงบประมาณ



48

ตารางท 5 บทบาทหนาทการปฏบตงานของสถานต ารวจภธร จงหวดระยอง

ชอหนวยงาน บทบาทหนาท การปฏบตงาน การประสานงาน สถานต ารวจภธร

1. สงเสรม สนบสนน และใชมาตรการทางกฎหมาย โดยเครงครด เพอลดอบตเหตและเสยชวต 2. ปฏบตงานเกยวกบการสอบสวนและเปรยบเทยบปรบในคดอาญาตามกฎหมายวาดวยการจราจรทางบก 3. ด าเนนการเกยวกบการตดตอสอสาร การควบคมจราจรโดยระบบเทคโนโลยสมยใหมตลอดจนการด าเนนการเกยวกบวศวกรรมจราจรในหนาทต ารวจ 4. ด าเนนการเกยวกบการตรวจพสจนอบตเหตตรวจความมนเมาของผขบข ตรวจกาซ ฝ น ควน และเสยงของรถ 5. เสนอแนวทางปองกนอบตเหตจราจร 6. ด าเนนการเกยวกบงานสถตขอมลดานการจราจร

1. รณรงคประชาสมพนธใหความรเพอการเสรมสรางวนยจราจรแกประชาชน และแสวงหาความรวมมอในการแกไขแกไขอบตเหตการจราจร 2. แสวงหาแนวทางใหผใชถนน เคารพกฎจราจรและมมารยาทในการใชรถใชถนน 3. การประชาสมพนธใหประชาชนผใชรถใชถนน ใหความรวมมอในการแกไขปญหาจราจร 4. มแผนงานอ านวยความสะดวกจราจร ดงน

- เพอใหมระบบควบคมสงการ และประสานงานภายในพนทรบผดชอบและพนทตอเนองอยางมระบบและเปนเอกภาพ

- เพมศกยภาพของต ารวจจราจรใหปฏบตงานและบงคบใชกฎหมายอยางมประสทธภาพ

- บงคบและควบคมกระแสการจราจรใหสามารถเคลอนไหวไดอยางเหมาะสม 5. ปฏบตงานเกยวกนการอ านวยความสะดวกและรกษาความปลอดภย ในดานจราจรทางบก



49

ตารางท 5 บทบาทหนาทการปฏบตงานของสถานต ารวจภธร จงหวดระยอง (ตอ)

ชอหนวยงาน บทบาทหนาท การปฏบตงาน การประสานงาน สถานต ารวจภธร (ตอ)

6. โครงการพฒนาระบบปฏบตงานศนยควบคมและสงการจราจร 7. โครงการจดท าทเกบรถ 8. โครงการศกษาขอมลสถต 9. การก าหนดแนวทางในการปฏบตเกยวกบการจบกมของต ารวจจราจร 10. โครงการเตรยมการเคลอนยายศนยควบคมและสงการจราจร 11. โครงการน าเทคโนโลยเกยวกบการควบคมและสงการจราจรมาควบคมการสงการจราจร 12. โครงการสอสารขอมลและประชาสมพนธสภาพการจราจรผานระบบ Internet 13. โครงการวาจางประเมนผลและจดท าแผนการปฏบตงานจราจร 14. โครงการฝกอบรมพฒนาบคลการสายงานจราจรทกระดบ 15. โครงการพฒนาการขบขรถจกยานยนต 16. โครงการเตรยมบคลากรเพองานทใชเทคโนโลย เพอรองรบปญหาจราจร 17. โครงการตรวจสขภาพต ารวจจราจร 18. โครงการจดหาอปกรณส าหรบความปลอดภยในการปฏบตหนาท 19. โครงการปรบปรงกฎหมายทเกยวของกบการจราจร



50

ตารางท 6 บทบาทหนาทการปฏบตงานของสารวตรทางหลวง จงหวดระยอง

ชอหนวยงาน บทบาทหนาท การปฏบตงาน การประสานงาน สารวตรทางหลวงจงหวด

1. จดวทยากรอบรมทขนสงจงหวดและสาขาแกลงกอนรบใบอนญาตขบข 2. จดวทยากรใหความรกฎจราจร โรงเรยน,โรงงาน, ชมชนในจงหวดระยอง 3. ก าชบใหต ารวจสายตรวจกวดขนจบกมผขบรถทมอปกรณไมครบ 4. กวดขนจบกมผท าผดแปลงรถและสภาพไมมความแขงแรงมาใชในทาง 5. ก าชบใหเจาหนาทรถวทยสายตรวจพบถนนช ารดแจวเพอประสานแขวงการทาง 6. ตรวจสอบชวงหรอบรเวณทมอบตเหตเกดขนบอยครงจดใหมปายเตอน 7. มการตรวจสอบถนนทมตนไมปดบงทศนวสยหรออาจเปนอนตราย 8. ฝนตก ถนนลน น าทวม จดใหมปายเตอน แสวงสวางใหเพยงพอ 9. ตรวจสอบสญญาณไฟตามทางรวมทางแยกใหพรอมใชงาน ถาพบช ารดรบด าเนนการ 10.ตรวจสอบเครองหมายบนผวจราจร ไมชดเจนแสงสวางทเกยวของ 11.จดรถวทยประจ าจดทมการจราจรหนาแนน ในเวลาทเรงดวนออกระบบการปฏบตงาน 12.ซกซอมการท างานอยางมประสทธภาพ 13.ควบคมการขบรถ ผใชรถ ใชถนน ใหเคารพกฎจราจรโดยเครงครด 14.รณรงคประชาสมพนธใหผใชรถใชถนนปฏบตตามกฎจราจรในเทศกาลตางๆ 15.ควบคมการจราจรใหรถบรรทก รถโดยสาร จกรยานปฏบตตามกฎ 16.ใหด าเนนการกบรถทไมผานการตรวจสภาพอยางจรงจงตอเนอง

1. โครงการลดปญหาบนทองถนนหลวง 2. โครงการอบรมผท าผดกฎจราจรใน 1 ป กระท าผด 2 ครง

1. มการจดขาราชการต ารวจเขารบการอบรมเพอใหเกดความรในการปฏบตอยางถกตอง 2. ตดตอประสานงานกบแขวงการทางในการแกปญหา



51

ปญหาทพบสวนใหญระหวางการด าเนนงาน 1. ประชาชนผใชรถใชถนนไมเคารพกฎจราจร ขาดวนยไมมน าใจเปนสวนมาก 2. ผใชรถใชถนนไมเขาใจกฎหมายจราจร ไมมใบอนญาตขบข

ตารางท 7 บทบาทหนาทการปฏบตงานของโยธาธการและผงเมอง จงหวดระยอง

ชอหนวยงาน บทบาทหนาท การปฏบตงาน การประสานงาน โยธาธการและผงเมองจงหวด

1. บทบาทในการวางแนวทางการพฒนาเมองหรอชมชนใหเปนระเบยบ โดยการก าหนดระบบโครงขายคมนาคมและขนสง ใหสมพนธกบการใชประโยชนทดนในอนาคต 2. การก าหนดระยะถอยรนหรอทวาง ในการกอสรางอาคารจากเขตทางใหเปนไปตามพ.ร.บ. ควบคมอาคารและ พ.ร.บ. การผงเมอง 3. ด าเนนการตามกฎหมายวาดวยการผงเมอง 4. ด าเนนการตามกฎหมายวาดวยการควบคมอาคาร

1. โครงการวางและจดท าผงเมองรวมจงหวดระยอง 2. โครงการวางและจดท าผงเมองรวมอ าเภอปลวกแดง 3. โครงการวางและจดท าผงเมองรวมชมชนชมแสง 4. โครงการวางและจดท าผงเมองรวมชมชนสนทรภ 5. จดท าแผนพฒนาจงหวด 5 ป (พ.ศ. 2545-2549) โดยมการก าหนดถงแผนพฒนาโครงสรางพนฐานดานการจราจรและขนสง 6. โครงการวางและจดท าผงเมองรวมชมชน

เปนหนวยงานท าหนาทรวบรวมขอมลระบบถนนในเขตจงหวดระยอง (ฐานขอมลจงหวดระยอง)

ปญหาทพบสวนใหญระหวางด าเนนการ 1. มงบประมาณไมเพยงพอตอความตองการของส านกงาน 2. โครงการบางสายมผลกระทบตอความปลอดภยของประชาชนจ านวนมาก แตไม

สามารถด าเนนโครงการได



52

ตารางท 8 บทบาทหนาทการปฏบตงานของประชาสมพนธ จงหวดระยอง

ชอหนวยงาน บทบาทหนาท การปฏบตงาน การประสานงาน

ประชาสมพนธจงหวด

1. เปนคณะอนกรรมการศนยอ านวยการความปลอดภยทางถนนจงหวดระยอง 2. เปนคณะกรรมการศนยอ านวยการเฉพาะกจเพอปองกนและแกไขสาธารณภยและอบตเหตจากการจราจรในชวงเทศกาล 3. เปนศนยด าเนนการประชาสมพนธรณรงคปองกนอบตเหตทางถนน ในชวงเทศกาล และชวงวนธรรมดา 4. มบทบาทในการประชาสมพนธ รณรงคสรางความรความเขาใจในการใชรถใชถนน และเผยแพรขาวประชาสมพนธผานสอตางๆ 5. รณรงคสรางความรความเขาใจในเรองกฎจราจร 6. ประสานงานหนวยงานตางๆ ทเกยวของกบการจราจร ในการรวมแกปญหาตางๆ ทเกดขนตามทประชาชนไดแสดงความคดเหนรองเรยนเขาสรายการวทย

1. โครงการประชาสมพนธรณรงคปองกนอบตเหตทางถนน ชวงเทศกาลปใหม 2548 โดยมกจกรรม ดงน - การจดตงศนยประชาสมพนธจงหวดระยอง ทางสถานวทยทองถน - สปอตวทย - ปายประชาสมพนธ - ผลตเอกสารขาว 2. ส าหรบในชวงวนธรรมดา ทางส านกงานประชาสมพนธจะเผยแพรขาวทวๆ ไป หรอบางครง มขาวสถานการณจ าเปนทเรงดวน 3.จดรายการวทยรณรงคปองกนและแกไขปญหาอบตเหตจราจรในชวงเทศกาล ตลอด24 ชม.

มการจดการประชมคณะกรรมการ คณะอนกรรมการ หรอคณะท างานตางๆ ทเกยวของ นอกจากนนมการประสานงานระหวางหนวยงาน ในระดบภาค คอ ส านกงานปชส.เขต 7 จนทบร และระดบจงหวด ศนยอ านวยการปองกนและแกไขปญหาอบตเหตทางถนน เชน ในชวงเทศกาลปใหม มการรายงานเหตการณผานสอวทยทองถน จดท าขาวเผยแพรตางๆ และยงมการประสานงานกบสถานวทยกระจายเสยงแหงประเทศไทย จงหวดระยอง สถานวทยทองถนตางๆ เชน อ.ส.ม.ท.ระยอง ประสานงานตางๆ ทเกยวของ ในการด าเนนการแกไข จดเสยงจดอนตราย ปานสญญาณจราจรอนๆ ตามทประชาชนไดรองเรยนผานรายการวทย

ปญหาทพบสวนใหญระหวางด าเนนการ 1. งบประมาณไมเพยงพอกบโครงการทด าเนนการอย และทยงไมไดด าเนนการ 2. ขาดบคลากร ไมเพยงพอตอปรมาณงานทมอย 3. หนวยงานบางแหงยงขาด เครองมออปกรณ ในการแกไขปญหาทเกดขน อยางทนทวงท ใชระยะเวลาด าเนนการคอนขางนานเกนไป และ 4. ขาดการประสานงานกนระหวางหนวยงาน และเจาหนาทของหนวยงาน ในอนทจะรวมแกไขปญหา



53

ตารางท 9 บทบาทหนาทการปฏบตงานของสาธารณสข และโรงพยาบาลเอกชน จงหวดระยอง

ชอหนวยงาน บทบาทหนาท การปฏบตงาน การประสานงาน สาธารณสขจงหวด

1. เตรยมความพรอมดานวสด อปกรณ บคลากร และซกซอมแผนรองรบอบตเหตจราจรชวงเทศกาลตาง ๆ 2. จดกจกรรมรณรงคปองกนอบตเหตจราจร ชวงสปดาหรณรงคปองกนอบตเหต รวมกบหนวยงานตาง ๆ 3. ตรวจหาแอลกอฮอลทางลมหายใจในผขบขยานยนต 4. ซอมแผนปฏบตการรบอบตเหตตามโรงพยาบาลตาง ๆ 5. อบรม บคลากร ทเกยวของกบการดแลผประสบอบตเหตจราจร 6. พฒนางานการตรวจและรกษาผปวยอบตเหต 7. พฒนาเครอขายระบบบรการรกษาพยาบาล ณ จดเกดเหต (EMS) 8. ส ารวจอตราการสมหมวกนรภยและเขมขดนรภย

โรงพยาบาลเอกชน

1. มการประชาสมพนธใหประชาชนในการเรยกใชบรการหนวยพยาบาล โดยใชเบอรฉกเฉน 038-617191 2. มการซอมแผนอบตเหตหมทกป เพอเตรยมความพรอมของทมแพทย และเวชภณฑใหพรอมใชทนทวงท

1. บรการศนย EMS ชวยเหลอผประสบเหต ณ จดเกดเหตตลอด 24 ชม. 2. มทมแพทยพยาบาลสอนและใหความรเกยวกบการดแล และใหการพยาบาลผ ประสบเหต 3. เปดศนยวทย สอสาร กบเจาทต ารวจ และหนวยกภยตลอด 24 ชม.



54

ตารางท 10 บทบาทหนาทการปฏบตงานของศกษาธการ จงหวดระยอง

ชอหนวยงาน บทบาทหนาท การปฏบตงาน การประสานงาน ศกษาธการ

1. ในดานการจดหลกสตรทใหเลงเหนถงปญหาของอบตเหต 2. ครจะจดกจกรรมทสอดแทรก การปองกนอบตเหต 3. ใหความรนกเรยนทกระดบชน 4. จดกจกรรมทเกยวของกบการจราจร 5. ใหความรเกยวกบความปลอดภยในการจราจร 6. สงเสรมใหปฏบตตามกฎหมาย 7. มการตรวจสอบสภาพรถใหพรอมใชงานอยตลอดเวลา 8. ชแจงเกยวกบสภาพรถมาตรฐาน / การดดแปลง 9. เมอมการสรางถนนตองท าใหถกตองตามหลกสตรการทางวศวกรรม โดยขอความรวมมอหนวยงานทเกยวของ 10.จดใหมอาสาสมครแจงขาว 11.มสญญาณจราจรเออตอการเรยนร 12.จดใหมอาสาสมครแจงขาว 13.ตดตงสญญาณจราจรภายในโรงเรยน 14.จดใหมอาสาสมครแจงขาว

1. การใหนกเรยนมสวนรวมในการจราจร 2. ปรบปรงหลกสตรสขศกษา (เพมเตมการจราจรในบทเรยน) 3. ตดตงเครองหมายจราจรในโรงเรยน 4. โครงการสรางเสรมระเบยบวนยในการจราจรอยางย งยน



55

ตารางท 11 บทบาทหนาทการปฏบตงานขององคการบรหารสวนจงหวด จงหวดระยอง

ชอหนวยงาน บทบาทหนาท การปฏบตงาน การประสานงาน องคการบรหารสวนจงหวด

1. สนบสนนงบประมาณหนวยงานตางๆในการฝกอบรมการจราจร 2. ตรวจเชครถใหมสภาพการใชงานไดอยเสมอ 3. ซอมบ ารงรกษาทางใหมสภาพดอยเสมอ 4. ตดแตงหญาขางทางของถนนทรบผดชอบ 5. ตรวจเชคและซอมไฟสญญาณจราจรใหใชการได

1. ซอมบ ารงรกษาทางใหถกตองตามหลกวศวกรรมของสายงานทรบผดชอบ 2. ใหการสนบสนนการประชาสมพนธในสายการจราจรใหถกตองตามกฎหมายและนโยบาย 3. ประสานงานกบหนวยงานหลกในการแกปญหา 4.จดหายานพาหนะใหม 5 สรางถนนใหมใหเพยงพอกบปรมาณการจราจร 6. ดแลรกษาอยเสมอ

1. ตงหนวยงานประสานเรองการปองกนและแกไขปญหาโดยเฉพาะ

ปญหาทพบสวนใหญระหวางการด าเนนงาน 1 .งบประมาณไมเพยงพอ ขอคดเหนขอเสนอแนะ

1. ควรตงศนยภายในศนยเดยวของจงหวด 2. ขยายปรมาณสวนกลาง (ใหเพยงพอกบการแกไขปญหา)



56

ตารางท 12 บทบาทหนาทการปฏบตงานเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบล จงหวดระยอง

ชอหนวยงาน บทบาทหนาท การปฏบตงาน การประสานงาน เทศบาล

1. สรางและพฒนาเครอขายองคกรชมชนในการดแลอบตภย เชน อปภร. 2. เปนหนวยงานสนบสนนการปฏบตงานของหนวยงานตางๆ ในเขตพนทจงหวดระยอง 3. ซอมแซมถนนทช ารดในสวนทรบผดชอบ 4. ตดตงไฟฟาแสงสวางในทางแยก 5. ซอมแซม/ เปลยนไฟทช ารด 6. ปรบปรงสญญาณไฟเขยวแดงใหทนสมย 7. สนบสนนปายสญญาณจราจรและสผวการจราจร

1. ตงดานตรวจผขบข ตรวจวดแอลกอฮอล ในชวงเทศกาล ในเขตเทศบาล 2. ขารวมโครงการสมมนาระดบชาต เรอง อบตเหตจราจร เพอหาแนวคดในการในการจดการปองกนการบาดเจบจากอบตเหต

1. การรวมมอกบภาคประชาชนในการหาสาเหตของปญหา และหาวธทางแกไขปญหารวมกน 2. รวมมอต ารวจในการจดการจราจร ในเขตเทศบาล และการตงดานตรวจจบรถ ในชวงเทศกาล 3. รวมมอกบทางจงหวด ในการจดท าโครงการลดอบตเหต

องคการบรหารสวนต าบล

1. สวนโยธา จะท าหนาทเกยวกบงานส ารวจ ออกแบบ เขยนแบบถนน สะพาน 2. มการจดท ารายจายเพอการพฒนาถนน และสรางถนนใหม 3. อ านาจหนาทของอบตตองจดใหมการบ ารงรกษาทางน าและทางบก 4. อบต. ตองรกษาความสะอาดของถนน ทางเดน 5. จดใหมการรกษาความสะอาดของ ถนน ทางเดน และทสาธารณะ รวมทงการก าจดขยะมลฝอยและสงปฏกลบนทางถนน 6. ใหมและบ ารงการไฟฟา หรอแสงสวาง 7. มการประสานงานและแจงทางหนวยงานทดแล และบ ารงรกษาทาง 8. การจดเงนอดหนน ใหทางแขวงการทาง หรอหนวยงานทดแลอย

1. การประสานงานรวมกบต ารวจ 2. การประสานงานรวมกบส านกงานประชาสมพนธจงหวดระยอง



57

ตารางท 13 บทบาทหนาทการปฏบตงานคมอตสาหกรรมมาบตาพด จงหวดระยอง

ชอหนวยงาน บทบาทหนาท การปฏบตงาน การประสานงาน ส านกงานนคมอตสาหกรรมมาบตาพด

- ประกาศเขตพนทนคม ฯ เปนเขตควบคมความเรวโดยก าหนดควบคมความเรวของรถบรรทก - ขอความรวมมอในการก าหนดใหผประกอบการขนสงตองมแผนตอบโตภาวะฉกเฉนกรณเกดอบตเหต - ประสานงานความรวมมอกบเจาหนาทต ารวจ สภต. หวยโปงในการอ านวยความสะดวกดานการจราจร ชวง ชม. เรงรด - ปรบปรงแกไขการจราจร กนอ. กจะมาพจารณาความเหมาะสมหรอการด าเนนการปรบปรงแกไขรวมกน

ประสานงาน เจาหนาทต ารวจในพนท, อาสาสมครกภย (มลนธตางๆ), เทศบาลฯ หรอผประกอบการอตสาหกรรมทมศกยภาพในการชวยเหลอ ประสานกบผประกอบการอสาหกรรมทใชบรการของผประกอบการขนสงนนๆ เพอด าเนนการตามแผนฉกเฉนของแตละบรษท ประสานงาน การชวยเหลอผประสบเหตหรอการประสานงานการใหขอมลในกรณทเปนการประสบเหตกบสารเคม โดยขนตอนการชวยเหลอกจะปฏบตงานรวมกนกบหนวยงานทเกยวของ

ปญหาทพบระหวางการท างาน

บางครงพบวาการด าเนนการไมไดรบความรวมมอจากผประกอบการขนสง (จ านวนนอย) แตปญหาทพบจากการเกดเหตนนสวนมากพบวาเกดจากการไมช านาญเสนทาง ความประมาทของผขบข การไมปฏบตตามกฎหมาย ตามล าดบ



58

ตารางท 14 บทบาทหนาทของหนวยงานมลนธ

ชอหนวยงาน บทบาทหนาท การปฏบตงาน การประสานงาน

มลนธ

1. แนะน าอาสาสมครใหเคารพกฎจราจร 2. เตรยมความพรอมของสภาพรถ และตรวจสภาพรถใหอยสภาพพรอมใชงานไดตลอดเวลา 3. การจดเตรยมอปกรณชวยชวตผประสบภยในรถ เชน ถงออกซเจน, กระดานรอง, เฝอก 4. รบแจงเหตจากประชาชนทศนยมลนธ ผานทางโทรศพท วทยสอสาร 5. เวลาเกดอบตเหตบนทองถนน จดอาสาสมครดแลเรองการจราจร รวมกบเจาหนาทต ารวจ 6. รวมมอกบต ารวจในการอ านวยความสะดวกในการจราจร 7. ทางมลนธ ไดรบการแจงเหตมาจากชาวบานประชาชน (ซงเปนปรมาณรอยละ 60 ของผประสบเหต) 8. เมอรถชวยเหลอของมลนธถงทเกดเหต กจะเรมชวยเหลอโดยดวน และจะพจารณาเปนกรณ โดยหลกเปนการปฐมพยาบาลเบองตน เพอบรรเทาใหอาการเบาลงกอนถงโรงพยาบาล แตถาบางรายขาดขอมลในการปฐมพยาบาล กจะถามทางศนยมลนธ หรอสอบถามทางโรงพยาบาล 9. หลงจานนกสงตอโรงพยาบาลโดยเรงดวน เมอผประสบอบตเหตถงโรงพยาบาล เจาหนาทมลนธจะใหขอมลตางทงการเกดเหต เมอไหรทเกดเหต ขอมลสวนตวของผ ประสบเหต และตดตอญาตใหถาร

1. จดอบรมจราจรใหกบอาสาสมครกภย รวมกบเจาหนาทต ารวจเพอจดจราจรทางรวม และทางแยก 2. มการจดอบรมประจ าป ตามพนทแตละจดทหนวยกภยประจ าจดอย โดยมวทยากรเปนต ารวจ และโรงพยาบาล อบรมเรองการปฐมพยาบาล การเคลอนยาย และอบรมทโรงพยาบาล ใหกบเจาทหนวยกภย อก 100 กวาคน 3. การอบรมดานการจราจร และดานกฎหมาย 4. จดท าเฝอกออนดามคอเองเพอเปนการชวยเหลอผประสบเหต และเปนการลดตนทน

1. มการประสานงานกบทางเจาหนาทต ารวจในการแจงจดเกดเหต ท างานรวมกนในทเกดเหต การจดสงผประสบภยไปยงโรงพยาบาล และการใหความรดานกฎหมายจราจร 2. มการประสานงานกบโรงพยาบาลในการจดผปวยสง ชวยตดตอญาตใหผประสบภย และยงรวมกบโรงพยาบาลโดยไดรบการฝกอบรมการปฐมพยาบาล การชวยเหลอผประสบภยอยางถกวธ

ปญหาทพบสวนใหญระหวางด าเนนการ 1. ตองการใหความรวมมอกบหนวยงานอนๆ ในการปองกนอบตเหต เชน แขวง ในการแกไขทางถนน หรอ เชน การเพมแยกไฟแดง ในจดทเสยงตอการเกดอบตเหต การท างานรวมกบเทศบาลในการขอความรวมมอตาง ๆ



59

3.3.2 การวเคราะหและจ าแนกระบบรายงาน ขององคกรทงภาครฐและเอกชนทเกยวของกบการเฝาระวงอบตภยทางจราจรในจงหวดระยอง 3.3.2.1 ระบบการเฝาระวงอบตเหตทใชอยในปจจบน ในจงหวดระยอง 1) หนวยงานดแลเกยวกบอบตเหตจราจร และผลของอบตเหตจราจร ก. กองก ากบการต ารวจภธรจงหวด ดแลคกรณและขอพพาทนอกเขตทางหลวง ข. กองก ากบการต ารวจทางหลวง 6 ดแลคกรณและขอพพาท และปรบปรงระบบจราจรในเขตทางหลวง ค. องคการปกครองสวนทองถน (เทศบาล / อบต./ อบจ.) ดแลถนน สญญาณและเครองหมายจราจรในเขตรบผดชอบ ง. ขนสงจงหวด ดแลเกยวกบรถและใบอนญาตเกยวกบรถและคนขบ จ. โยธาธการจงหวด ดแลเกยวกบถนนและปายสญญาณ ฉ. แขวงการทางจงหวด ดแลเกยวกบถนนและปายสญญาณ ช. ปองกนและบรรเทาสาธารณภย ดแลเกยวกบมลนธ หรอองคการการกศลตาง ๆ ทชวยเหลอ ผประสบเหตตาง ๆ ซ. สาธารณสขจงหวดและหนวยงานในสงกด ดแลผบาดเจบ และเหตตอเนองจากการบาดเจบ ฌ. ประกนภยตาง ๆ ดแลรถและคน ญ. ทางหลวงชนบท, ถนนชลประทาน ดแลถนนในเขตชนบท/ชลประทาน 2) การด าเนนงาน ก. ประสานงานระหวางหนวย เมอเกดอบตเหต เปนแบบไมเปนทางการ (ไมมระบบการประสานงานระหวางหนวยทชดเจน) ข. การแจงสถานการณภายหลงเกดเหต ไมมรปแบบทเฉพาะเจาะจง ชดเจน ค. มการรณรงค ด าเนนการ ในชวงเทศกาลตาง ๆ เปนระยะๆ ง. ภารกจของแตละหนวยเปนการมอบ โอนใหไปด าเนนการแบบเบดเสรจ มการประสานระหวางหนวยบาง จ. มความลาชาในการประสานงานและการด าเนนการแกไขปญหา เนองจากขนตอนการตดตอประสานงานระหวางหนวย และงบประมาณด าเนนการ



60

3.3.2.2 การประสานงานเมอเกดอบตเหต และการแกไขปญหา

ภาพท 2 การประสานงานเมอเกดอบตเหตและการแกไขปญหา

จากแผนภมการประสานงานเมอเกดอบตเหต และการแกไขปญหา เมอเกดอบตเหตขนทางมลนธ ต ารวจ และปองกนภย จะไดรบการแจงเหต และไปยงจดเกดเหตในทนท ตอจากนน จะท าการแจงและประสานงานไปทางโรงพยาบาล อยางไมเปนทางการ เพอใหทางโรงพยาบาลท าการเตรยมเครองมอในการรกษาผบาดเจบ พรอมทงน าผบาดเจบสงโรงพยาบาล และท าการบนทกการด าเนนการไวดวย ในขณะท เทศบาล/อบต./ โยธา/แขวงการทาง/ทางหลวงชนบท จะมแผนการปรบปรงสถานทเกดเหตเฉพาะจดทรบผดชอบ เพอปองกนการเกดเหตซ า ทางส านกงานขนสงจงหวดนนกจะท าหนาทในการตรวจสภาพรถยนต ใหอยในสภาพทเหมาะสมตอการใชงาน พรอมทงออกใบอนญาตขบขแกผขบข ซงในสภาพปกตหนวยงาน แตละหนวยกด าเนนการตามหนาททหนวยงานไดรบมอบหมาย โดยไมไดมการเชอมตอเครอขาย ขอมลอยางเปนระบบ เพอการเตรยมพรอมรบสถานการณทจะเกดขน



61

ขณะเกดภาวะฉกเฉน

ภาพท 3 การประสานงานเมอเกดภาวะฉกเฉน ศนยบญชาการสาธารณสข สงการไปยง ฝายรกษาพยาบาลใน ศอร., คณะท างานประชาสมพนธและตอนรบ, คณะท างานดานรกษาพยาบาล, โรงพยาบาลใกลจดเกดเหต และคณะท างานดานระบาดวทยาและสงแวดลอม ใหทราบเรอง และหนวยตาง ๆ ท าการแจงประสานงานไปยงโรงพยาบาลใกลจดเกดเหต และรวมกนใหความชวยเหลอขนตน ณ จดเกดเหต

ระยะหลงเกดภาวะฉกเฉน

ภาพท 4 การประสานงานหลงเกดภาวะฉกเฉน



62

หลงเกดเหตฉกเฉนแลว คณะกรรมการอ านวยการท าการสงการไปยง คณะท างานดานรกษาพยาบาล คณะท างานดานระบาดวทยาและสงแวดลอม คณะท างานประชาสมพนธและตอนรบและโรงพยาบาลใกลจดเกดเหตเพอประสานงานและด าเนนการชวยเหลอ แกไข กรณทมการอพยพประชาชน การดแลสาธารณสขในจดอพยพนน ใหเปนอ านาจของ สสจ. ในการพจารณาตดสนใจด าเนนการ

การปฏบตเมอไดรบแจงและขณะเกดเหตภาวะฉกเฉนจากอบตเหตอน

ภาพท 5 การปฏบตงานเมอไดรบแจงเหตและขณะเกดภาวะฉกเฉนจากอบตเหตอน

เทศบาล ต ารวจ หรอหนวยงานตาง ๆ แจงเหตไปยงโรงพยาบาลทใกลจดเกดเหตทราบ ตอจากนนโรงพยาบาลท าการแจงให สสจ. และศนยบญชาการสาธารณสขทราบ พรอมทงไปยงจดเกดเหตเพอท าการปฐมพยาบาล ณ จดเกดเหต สสจ. เมอไดทราบเรองจากทางโรงพยาบาลใกลจดเกดเหตแลวใหท าการจดตงศนยบญชาการสาธารณสขเพอ สงการใหหนวยปฐมพยาบาล ณ จดเกดเหตและโรงพยาบาลใกลเคยงเขาท าการใหการสนบสนน ณ จดเกดเหต

3.3.2.3 เมอเกดเหตแตละครง หนวยหรอองคกรทเกยวของ ควรจะเชอมเครอขาย หรอประสานกนท างาน เพอชวยเหลอผประสบเหต แกปญหาอยางไร เพอใหไดรบการดแลแกไขเรวทสด และเกดความสะดวกในการท างานมากทสด



63

ตารางท 15 ล าดบขนตอนการชวยเหลอผประสบเหตและการแกไขปญหา

ล าดบท สงทตองปฏบต 1 โทรศพทแจงศนยรบแจงอบตเหต และท าการแจงจดเกดเหตแกลกขายให

รบทราบ (อยางชดเจน) 2 เมอลกขายถงจดเกดเหต ท าการแจงจดเกดเหตแก ต ารวจ โรงพยาบาล และ

แขวงการทาง ใหทราบ (อยางชดเจน)

3 เจาหนาทต ารวจรบรดมาใหถงจดเกดเหตใหเรวทสด 1. เพอท าแผน 2. เพอแกไขปญหาสภาพการจราจร 3. เพอปองกนการเกดอบตเหตซ าซอน

4 โรงพยาบาลเตรยมพรอมเครองมอทางการแพทย 1. เพอความรวดเรวในการรกษาพยาบาล 2. เพอลดอตราการเสยชวตของผประสบอบตเหต

5 กภยท าการน าคนเจบสงโรงพยาบาลทใกลทสด (เรวทสด) 1. เพอปองกนการเสยชวตของผปวย 2. เพอสามารถรบสงผปวยทมจ านวนมาก (กรณอบตหม) ไดเรวทสด

6 แขวงการทางรบรดมายงจดเกดเหต 1. เพอท าความสะอาดบรเวณจดเกดเหต เชน เศษกระจก เศษรถ 2. เพอประเมนความเสยหายของถนน และปายสญญาณ และ 3. เพอปองกนการเกดอบตเหตซ าซอน

จากการศกษาขอมลเบองตนในเรองระบบการเฝาระวงฯ จะเหนวาระบบสามารถเคลอนตวไปไดในรปแบบทไมเปนทางการ โดยใชความสมพนธสวนตว หรอตามแนวทางทเคยปฏบตตอ ๆ กนมา เปนสวนใหญ โดยไมมรปแบบชดเจน ตายตว ขนกบสถานการณและความพรอมของแตละหนวยเปนหลก และมการรวมกนรณรงค จดระบบเฝาระวงฯ เปนชวง ๆ โดยเฉพาะชวยเทศกาลทอาจเกดอบตเหตสง ในสวนของพฤตกรรม และความรเกยวกบผเกยวของกบระบบจราจร และการแกไขปญหาจราจร พบวา ประชาชน สวนใหญยงไมคอยเขาใจและไมทราบวา หนวยงานใดรบผดชอบ



64

เรองอะไร จงมงเปาหมายไปพงพงต ารวจ เปนสวนใหญ ซงในความเปนจรง มหลายหนวยงานรบผดชอบ จงตองสรางความเขาใจแกประชาชน

3.3.2.4 การจดระบบเครอขายการประสานงานเพอการแกไขและเตรยมการรองรบสถานการณอบตเหตจราจร 1) การมสวนรวมของหนวยงานตาง ๆเพอการปองกนและแกไขปญหาอบตภยจราจร 2) บทบาทและหนาทของแตละหนวยงานในการมสวนรวมปองกนและแกไขปญหาอบตภยจราจร

ตารางท 16 บทบาทการมสวนรวมปองกนและแกไขปญหาอบตภยจราจร

หนวยงาน บทบาทและหนาท แขวงการทาง ดแลถนนใหอยในสภาพด แสงไฟสองทางใหอยในสภาพทใชงานได

ตลอดเวลา ทงในยามปกตและในกรณฉกเฉน ขนสง ตรวจสภาพรถ และใหความรกบผสอบใบขบข เรองกฎจราจร และ

เครองหมายจราจร พรอมทงบงคบใชกฎหมายอยางเครงครด ต ารวจ ดแลพฤตกรรมผใชรถใชถนน, กวดขนจบกมผท าผดกฎจราจรอยาง

เครงครด, ดแลไฟจราจรใหอยในสภาพสมบรณ, รายงานจดทเกดอบตเหตสงใหหนวยงานทเกยวของทราบเพอหาแนวทางแกไข, ดแลใหการจราจรอยในสภาพคลอง โดยเฉพาะชวโมงเรงดวน

องคกรสวนทองถน ดแลถนน ไฟฟา หญาขางทางในสวนทรบผดชอบ ปรบปรง ซอมแซมถนนใหอยในสภาพด

สาธารณสข รณรงคใหมการขบขปลอดภย เปดไฟ ใสหมวก คาดเขมขดนรภย, จดอบรม อาสาสมครเรองอบตเหตและการปองกน ปลกจตส านก พฒนาระบบการแพทยฉกเฉน พรอมทงซกซอมการใหความชวยเหลอผประสบภยในกรณฉกเฉน

ศกษาธการ รณรงคในกลมนกเรยน เรองการจราจร การเดนเทา การขบขรถ อยางปลอดภย ปลกจตส านก เพมหลกสตรเกยวกบการจราจรทงทฤษฏและปฏบต

มลนธ มบทบาทในการถงตวผประสบภยกอนผอน ควรมการอบรมความรเรองการดแล และสงตอผประสบภยอยางตอเนอง

โยธา วางแผนการจดท าถนนสายตาง ๆ ใหมคณภาพ และความปลอดภย



65

ตารางท 16 บทบาทการมสวนรวมปองกนและแกไขปญหาอบตภยจราจร (ตอ)

หนวยงาน บทบาทและหนาท โรงพยาบาล ซอมแผนอบตเหตอยางตอเนอง , อบรมเจาหนาทพยาบาลและอน ๆ

เรองการชวยเหลอฟนคนชพ, การชวยเหลอเบองตน ในผประสบอบตเหต

อาสาสมครกภย เฝาระวงและรายงานขอมล เขาชวยเหลอ และปองกนการเกดอบตเหตซ าซอน

ผน าทองถน ใหความร รวมแกไข ปลกจตส านกใหตระหนก และใหความรวมมอ ประชาสมพนธและสอมวลชน

ประชาสมพนธขอมลและสถตเกยวกบอบตเหตจราจร เพอใหประชาชนทราบและตระหนกถงความส าคญของการปองกนอบตภยจราจร

ปองกนภยจงหวด เตรยมพรอมรบเหตการณฉกเฉนตาง ๆ วางแผน และประสานงานกบหนวยงานตาง ๆ ทงในยามปกตและฉกเฉน

การนคมอตสาหกรรม เขารวมในการประสานงานระหวางรถทประสบอบตภยกบบรษทหรอโรงงานทรถคนนน ๆ สงกดอย พรอมทงรณรงคใหโรงงานตาง ๆ ในพนทรบผดชอบปฏบตตามกฎจราจรอยางเครงครด

3) ระบบขอมล การรายงานขอมล การน าเสนอขอมล การสงตอขอมล และการใชประโยชนจากขอมล รวมกบหนวยงานอน ๆ ตารางท 17 ระบบการจดการและการใชประโยชนรวมกนกบหนวยงานอน

หนวยงาน การรายงาน การน าเสนอ การสงตอ และการใชประโยชนจากขอมล อาสาสมครกภย จดเกบขอมลเปนรายวน รายเดอน เสนอตอ โรงพยาบาล และสถาน

ต ารวจในเขตรบผดชอบ และการสงขอมลทมรปแบบชดเจน ส านกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยภยจงหวด (ปภ.)

รวบรวมขอมลพนทเสยงทเกดซ าซาก และรายงานจงหวดทราบ พรอมน าขอมลมาพจารณาแกไข การรายงานขอมล มเจาหนาทอยเวรตลอด 24 ชวโมง

อาสาสมครและต ารวจ ประสานงานเรองคดความ การน าสงผบาดเจบ และการรกษาสภาพสถานทเกดเหต



66

ตารางท 17 ระบบการจดการและการใชประโยชนรวมกนกบหนวยงาน (ตอ)

หนวยงาน การรายงาน การน าเสนอ การสงตอ และการใชประโยชนจากขอมล

โรงพยาบาลและ สาธารณสขจงหวด (สสจ.)

กเกบขอมลพฤตกรรมการขบข ใสหมวก คาดเขมขด ดมสรา และสงไปยงหนวยงานตาง ๆ เพอแกไขพฤตกรรมการขบข การเกบขอมลการบาดเจบ การตาย เพศ ใหกบกระทรวงสาธารณสขเพอท าแผน งบประมาณ รองรบการเกดอบตเหตตางๆ

การนคมอตสาหกรรม รวบรวมขอมลจากหนวยงานตาง ๆ ภายในพนท และสงขอมลใหบรษทในพนททราบ เพอสรางจตส านก และเฝาระวงจดเสยง

ปภ. รวบรวมขอมลจาก สสจ. และต ารวจ

รายงานตอผวาราชการจงหวด และสงตอไปยง ส านกงานเลขาธการปองกนภยฝายพลเรอน กระทรวงมหาดไทย เพอวางแผนปองกนและแกไขปญหา พรอมทงใหขอมลกบสอมวลชน และประชาชน

มลนธ สงขอมลใหกบประกนภยกเพอรกษาสทธของผไดรบบาดเจบ ต ารวจ จดเกบขอมลในทเกดเหต ประสานกบโรงพยาบาล และแขวงการ

ทาง เพอปรบปรงเครองหมายจราจร และจดก าลงต ารวจ 4) เชอมเครอขายหรอประสานงานกนท างาน เพอแกไขปญหาจราจร ระหวางหนวยงานตางๆ ทเกยวของ 4.1) กอนเกดเหต เปนการตงรบไมใหเกดอบตเหต ประสานหนวยงานตาง ๆ เรองการใหความร สภาพถนน ใหหนวยงานทกงานประสานงานกน ซงทางต ารวจมหนาทในการบงคบใชกฎหมาย สาธารณสข เตรยมความพรอมเรองการรกษาพยาบาล และแขวงการทางมหนาทในการดแลสภาพถนนสภาพแวดลอม โดยมส านกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยเปนศนยกลางเชอมประสาน เปนตน



67

ภาพท 6 เครอขายการประสานงานแกไขปญหาอบตภยจราจรระยะกอนเกดเหต

4.2) ระหวางเกดเหต มศนยกลางรบเรองทงหมดโดยแบงเปนระดบจงหวด อ าเภอ ซงแตละหนวยงานตองม

การประสานกนในระดบของตนเองและระหวางระดบบนกบลาง ในการจดรปแบบควรพจารณาในเรองของ ความรนแรง โดยแบงออกเปนความรนแรงระดบ 1 ระดบ 2 ระดบ 3 ถาเปนระดบ 1 สามารถประสานขางเคยงกนไดกจะประสานขางเคยงกน แตถาระดบ 2 – 3 กคอมความรนแรงขนมามาก กจะเปนการจดตงศนยประสานงาน

ภาพท 7 ศนยรบเรองรองเรยนระหวางเกดอบตเหตระดบจงหวด อ าเภอ และ หนวยงาน

จดเกดเหต ศนยจงหวด หนวยงานทเกยวของ

ศนยอ าเภอ หนวยงานทเกยวของ

ผปฏบต

- เจาหนาท - อาสาฯ

- ประชาชน

โรงพยาบาล

กอนเกดเหต

ปภ.จงหวด

ศกษาธการ

ขนสง,การทาง,โยธา

ต ารวจ

สาธารณสข

องคกรทองถน

มลนธ

ประชาชน

เอกชน



68

4.3) หลงเกดเหต ทกหนวยงานทเกยวของ มการประเมนสถานการณ วเคราะห เพอหาปญหาทเกดขน

ระหวางการชวยผประสบภยและแนวทางแกไข เพอปรบปรงในการเกดอบตเหตในครงตอ ๆ ไป

3.3.3 รปแบบระบบเฝาระวง จากการประชมกลมเฉพาะ (Focus Group) ในแตละพนท และไดสรางประเดนค าถามทเกยวของกบการสรางรปแบบระบบเฝาระวงอบตภยจราจรทเหมาะสมขน ซงแบงออกเปน 4 ขอดวยกน คอ กอนเกดอบตเหต ระหวางเกดอบตเหต หลงการเกดอบตเหต และการจดการประชม ประสานเครอขายการเฝาระวง ของหนวยงานทเขาสระบบการเฝาระวง ดานอบตภยจราจร ดงน

ภาพท 8 ระบบเฝาระวงการเกดอบตภยจราจรบนทองถนน

การประชมประสานเครอขายการเฝาระวงของหนวยงานทเขาสระบบการเฝาระวงดานอบตภยจราจร ประกอบดวยหนวยงานตาง ๆ ทมสวนเกยวของดงน

1. ผวาราชการจงหวด มหนาทจดการประชมและเปนประธานการประชม

2. ผจดการระบบ มหนาทจดประชมหนวยงานทเกยวของและเปนประธานในทประชม

3. องคการบรหารสวนจงหวด สาธารณสขจงหวด ต ารวจ ขนสงจงหวด แขวงการทาง สถานศกษา อาสาสมครกภย ประชาสมพนธ โรงพยาบาล และองคการบรหารสวนทองถน มหนาทรวมประชมประจ าเดอน กบผจดการระบบ



69

ภาพท 9 ระบบการเฝาระวงดานการประสานเครอขายเฝาระวงดานอบตภยจราจร



70

ภาพท 10 ระบบการเฝาระวงดานการประสานเครอขายเฝาระวงดานอบตภยจราจร



71

3.3.4 ขอเสนอทางการบรหารจดการเครอขายการเฝาระวงฯ กอนเกดเหต 1) ผจดการระบบ (ปภ.) (1.1) เปนทปรกษา (1.2) สรางแผนการปฏบตงาน

(1.3) ก าหนดนโยบาย (1.4) จดประชม ตดตาม ประเมนผล การด าเนนงานเปนประจ าทกเดอน (1.5) วเคราะห และสรปผลการด าเนนงานประจ าเดอน (1.6) น าเสนอขอมลทไดในทประชมผบรหาร ระดบจงหวด (1.7) จดตงศนยรบแจงเหต และประสานงาน ระหวางการเกดอบตเหต (1.8) ประชาสมพนธทตง และวธแจงเหตใหกบศนยรบแจงเหต (1.9) สนบสนนงบประมาณใหกบศนยรบแจงเหต

2) ศนยรบแจงเหต (2.1) วางระบบการรบแจงเหต (2.2) จดหาเครองมอสอสารทจ าเปน (2.3) จดหาและส ารอง วสดอปกรณ เวชภณฑทจ าเปน ตอการชวยเหลอผประสบเหต (2.4) ตรวจสอบระบบการรบแจงเหตใหพรอมตอ การใชงานอยางทนทวงท (2.5) ตรวจสอบความพรอมของเครองมอ ใหความชวยเหลอผประสบเหตให

พรอมใช 3) เตรยมความพรอมดานความร

(3.1) ขนสง (3.1.1) อบรมผมาขอใบขบข (3.1.2) อบรมคนในโรงงานอตสาหกรรม หรอสถานประกอบการตามทรองขอ (3.1.3) อบรบผประกอบการขนสง และพนกงานขบรถ (3.2) สถานศกษา (3.2.1) ใหความรกอนการใชรถใชถนน (3.2.2) ก าหนดหลกสตรดานการจราจร (3.2.3) สอดแทรกเนอหาเกยวกบการจราจร ในรายวชาตาง ๆ ทเกยวของ (3.2.4) คดเลอกผเรยนเปนอาสาสมครกระจายความร (3.2.5) คดเลอกและอบรมอาสาสมครผน าความรเกยวกบการจราจร (3.2.6) ก าหนดกฎ ระเบยบ เพมเตม ส าหรบผไมมใบขบข



72

(3.3) ต ารวจ (3.3.1) ใหความรเกยวกบการจราจร แกประชาชน ตามนโยบาย ชมชนสมพนธ (3.3.2) อบรมอาสาสมครผน าความรเกยวกบการจราจรและออกใบรบรอง (3.4) ประชาสมพนธ (3.4.1) เผยแพรขาวสารการเกดอบตเหต และจดเสยง ประจ าเดอน (3.4.2) เผยแพรความรเกยวกบการปองกนอบตภยจราจร (3.5) ทองถน (3.5.1) ประชาสมพนธแนวลก (3.5.2) จดกจกรรมรวมรณรงคใหความร และโครงการเฉพาะ (3.6) อาสาสมครจราจร (3.6.1) เผยแพรความร (3.6.2) รวมภารกจกบหนวยงานทเกยวของ (3.7) สถานอนามย (3.7.1) ใหความรในกลมประชาชนเฉพาะกลม

4) เตรยมความพรอมดานถนนและสงแวดลอม (4.1) แขวงการทาง (4.1.1) ตดปายประกาศแจงหมายเลขโทรศพท ทสามารถตดตอได กรณม

การช ารด ของสญญาณจราจร และถนน (4.2) องคการบรหารสวนทองถน

(4.2.1) ใหการสนบสนนงบประมาณทจ าเปน ตอการซอมบ ารงถนนและ สญญาณจราจร (4.2.2) ซอมบ ารงถนน และสญญาณจราจรในเขตพนท รบผดชอบ

(4.3) ผน าชมชนและประชาชน (4.3.1) แจงเหตขดของทเกยวกบถนน และสญญาณจราจร 5) เตรยมความพรอมดานพฤตกรรม

(5.1) สถานศกษา (5.1.1) ออกกฎระเบยบโดยสถานศกษา มใหผเรยนทไมมใบขบขน า รถจกรยานยนตมาโรงเรยน (5.1.2) ออกบทลงโทษนกเรยนทไมปฏบตตามกฎระเบยบ ของโรงเรยน

(5.2 )ต ารวจ (5.2.1) ตรวจจบผไมปฏบตตามกฎจราจร



73

(5.2.2) จบนกเรยนทท าผดกฎจราจร พรอมอบรมนกเรยนและผปกครอง (5.2.3) จบทกกรณทท าผดกฎจราจร (5.3) ขนสง (5.3.1) เปรยบเทยบปรบตาม พรบ.ทเกยวของ (5.4)ทองถน (5.4.1) สนบสนนการปรบเปลยนพฤตกรรม โดยรปแบบตาง ๆ

6) เตรยมความพรอมระบบตรวจสภาพรถ (6.1) ขนสง (6.1.1) ตรวจสภาพรถใหอยในสภาพสมบรณ และเปนไปตามกฎหมาย (6.1.2) ตรวจจบรถทไมสมบรณหรอ ไมปฏบตตามขอก าหนดของขนสง (6.2) ต ารวจ (6.2.1) ตรวจจบรถทไมสมบรณหรอ ไมปฏบตตามกฎหมาย

3.4 ผลการศกษาเรองศกยภาพการเฝาระวงและพฒนาการจดบรการผประสบภยจราจรบนถนนแบผสมผสาน จงหวดระยอง (โครงการ 3) จากการวเคราะหปจจยทมตอระดบความรนแรงของอบตเหตจราจรบนทองถนน พบวา ความรนแรงของจราจรทางบกนนแบงได 5 ประการ คอ ระดบความรนแรงทมทรพยสนเสยหายเพยงอยางเดยว บาดเจบเลกนอย บาดเจบปานกลาง บาดเจบรนแรง และเสยชวต โดยในประเทศไทยนน ไดมการใหความชวยเหลอในลกษณะสงคมสงเคราะหและการกภย โดยท างานควบคกบการเกบศพผเสยชวต ซงการใหความชวยเหลอขนตนและล าเลยงสงโรงพยาบาล โดยบคคลากรในชวงแรกยงไมมความรความสามารถและไมมอปกรณทเหมาะสมละถกวจารณวาท าใหเกดความพการและสญเสยมากขนดงนนจงตองมการส ารวจคณภาพของการบรหารจดการดานสาธารณสขของจดเสยงโดยใชการรกษาพยาบาลฉกเฉนทรวดเรวโดยสงเสรมใหอบรม เพอลดความบาดเจบซ าเตมตอผปวย ซงสามารถสรปไดดงน 3.4.1 ส ารวจสถานการณการเฝาระวง คณภาพการบรหารจดการใหบรการ ณ จดเกดเหตของหนวยงานทเกยวของกบการแพทยฉกเฉนบรเวณจดเสยงทง 23 จด ดงน จดเสยงเขตเทศบาลนครระยอง การแจงขาวมโทรศพทเขามาทางต ารวจและทมลนธเอง ไมมปญหาเรองการขนยายผปวย มก าลงพอ มรถกภยหลายคน อปสรรคคอในชวโมงเรงดวนรถหนาแนน ท าใหไปถงทเกดเหตชา กลางคนจะมรถจอดตรงแยกหนองสนมกบหนาธนาคารนครหลวง อาสาสมครจะกระจายตวอยรอบๆ การทโรงพยาบาลจะออกไปตองรองขอ อบต. ทมหนวยกภย กม อบต.จอมพลเจาพระยา อบต.มะขามค อบต.เชงเนน



74

ขอเสนอแนะจากมลนธวาควรจะท าในพนทของตวเอง ไมควรมายงเกยวในพนทของกภย ตองการพฒนาใหมลนธโตขน สวางพรถงขยายเขตไมอ าเภอบานคาย มการอบรมอปกรณ เครองมอตามมาตรฐาน สแยกทบมา กภ ยไวมาก ไมถง 3 นาทกถงแลว ทองถนนาจะแจงเหตและดแลในเบองตนมากกวา หนวยชวยเหลอเตมตวควรเปนโรงพยาบาล อบต. ทบมา มโครงการรบแจงอบตเหตตลอด 24 ชวโมง จดท าเปนปอมหนา อบต. มต ารวจ / อปพร. / มลนธ มาผลดเวรกน จะเรมเรวๆ น เขาเวร 4 ผลดท าตอเนองไมเฉพาะแคอบตเหต รวมความเดอดรอนของประชาชนทกอยาง มรถ Standby ใชวทยสอสาร สถานอนามยมศกยภาพ เยบแผล ลางแผล ดแลเบองตนได ในทางปฏบตมกจะสงโรงพยาบาลโดยตรง ขอเสนอแนะใหสถานอนามยท าจดขายถากรณรนแรงจะขอรถฉกเฉนจากโรงพยาบาล จดเสยงเทศบาลมาบตาพด ระบบแจงเหตมคนโทรแจงเขาหองวทย และจะวทยแจงไปทมลนธและจราจรสายตรวจ มลนธทดแลคอ หลวงป ทมและสยามรวมใจ ไดผานการอบรม ถาน าสงไมถกวธจะใหความรขณะนนเลย และคนทไดรบการถายทอดความรจะไปบอกตอกบคนใหม โดยการสอนแบบปากตอปาก มการเตรยมพรอมในชวงเทศกาล เชน เทศกาลลอยกระทง สงกรานต ปใหม มการประชมเดอนละครง มการน าตนแบบใหนองใหมหดท า จดเสยงเทศบาลเมองแกลง (โคงหมอเปลยน , ไฟแดงรบแจงเหต , แยกโพธทอง) มลนธเสนออยากใหชมชนทอยรอบๆ จดเกดเหตมความรเรองการแจงเหตและการชวยเหลอไมใหไปรมลอมผบาดเจบและเพอไมใหเกดอบตเหตซ าซอน ในชวงเวรแพทยของแพทยเปนชวงวกฤต ถามผบาดเจบทมอาการหนกจะไมมแพทยมาดแล โรงพยาบาลอบรมกภย จดเสยง อบต. กระแสบน

- อบต.กระแสบนยนดเขารวมโครงการ EMS ป 49 มงบประมาณ 3 แสนบาท เตรยมไวส าหรบอบรมและอปกรณตดถาง และอปกรณในการชวยเหลอคน ผานการอบรมไปแลว 20คน ขาดแตอปกรณในการด าเนนงาน

- ปญหาชวโมงเรงดวน (4 โมง 5 โมงเยน) ไมมแพทยดแลฉกเฉนเนองจากเปนชวงผลดเปลยนเวรของแพทย



75

สามแยกประแสร - หนวยงานทมาถงจดเกดเหตกอน คอ กภย เพราะมเครอขายอยกบต ารวจ กภยจะ

วทยแจงทศนย ซงศนยจะแจง สภต. ทราบอกทหนง ไมมปญหาเรองการดแลผปวย จดสงโรงพยาบาลไดในเวลาทเรว

- นาจะใหความรตามโรงงานในการชวยเหลอชวตขนตน - ชาวบานรอบจดเกดเหต คดวาเขาไมมาเพราะเสยเวลาท ากน และไมใชหนาท

ของเขา เนองจากมอาสาสมครกภยด าเนนการอยแลว ตองมใจรกดวย - อบรมฟนฟปละ 2 ครง สแยกไฟแดงบานฉาง - กภยจะน าผบาดเจบไปสงโรงพยาบาลสรกต ประชาชนไมคอยใหความรวมมอ

กบมลนธ ดาเหยยดหยาม การแจงเหตไมบอกรายละเอยด ไมมเวลาใหซกถาม รบวางห ประชาชนแจงเขา สภอ.และมลนธรบแจงจาก สภอ. อกท มสมาชก 9 คน ผลดเวรๆ ละ 2 คน เสนอใหชกชวนเดกนกเรยนทจะเรยนแพทย / พยาบาล มาฝกงานทหอง ER หรอออกหนวยกบกภย อบรมผน าชมชนใหรวธชวย รและคอยกภยในบรเวณนน อบรม First aids ในโรงงาน

สแยกไฟแดงชมแสง - เปนเขตใหบรการ EMS ของโรงพยาบาลวงจนทร ซงโรงพยาบาลวงจนทรจะ

อบรมหนวยกภยเรองการชวยเหลอผบาดเจบเบองตน รานคา / ประชาชนทอยรอบๆ ไมควรเขามาดแล เพราะกภยไวกวา อยใกลกวา และเปนผมความร / ทกษะในการชวยเหลอ

3.4.2 ประเมนความสามารถเชงสมรรถนะหลกของโรงพยาบาลหนวยฉกเฉน ในโรงพยาบาลศนย/ชมชน และเจาหนาทมลนธ ในจงหวดระยอง ดงน

สมรรถนะหลก ขอท 1 (Cooperation) การใหความรวมมอในการท างาน ชวยเหลอทมสขภาพและผอน ทงในหนวยงานอบตเหตฉกเฉน / มลนธ และหนวยงานภายนอกทเกยวของ

สมรรถนะหลก ขอท 2 (Decision Making) การก าหนดแนวทางเลอกและการพจารณาแนวทางเลอกทเหมาะสม กบการบรหารจดการงานอบตเหตฉกเฉน / งานในมลนธ สมรรถนะหลก ขอท 3 (Leadership) ความกลาตดสนใจในสถานการณทมความเสยง และน าเสนอแนวคดใหมในการพฒนางานอบตเหตฉกเฉน / งานมลนธ



76

สมรรถนะหลก ขอท 4 (Problem Solving) การวเคราะหสาเหตของปญหา แกไขปญหา และจดการผลกระทบจากงานอบตเหต ฉกเฉน และปญหาทเกยวของ

สมรรถนะหลก ขอท 5 (Teamwork) การท างานรวมกนของสมาชกเพอใหบรรลวสยทศนและภารกจของงานอบตเหตฉกเฉน

สมรรถนะหลก ขอท 6 (Technical knowledge) การประยกตใชความรและทกษะในการปฏบตงานไดส าเรจตามมาตรฐานงานอบตเหตฉกเฉนผลการวเคราะหเชงสถตของความสามารถเชงสมรรถนะหลกของโรงพยาบาลศนย/ชมชน และเจาหนาทมลนธ

3.4.3 ก าหนดการฝกอบรมเชงปฏบตการ การปฐมพยาบาล และเคลอนยายขนพนฐาน

3.4.4 การพฒนาและทดลองรปแบบการเฝาระวงการเกดอบตภยจราจร และรปแบบระบบการบรหารการจดบรการเมอเกดเหตอบตภยจราจร - น าเสนอรางรปแบบระบบการเฝาระวง ระบบการบรหารและการจดบรการฯ เมอเกดอบตภยจราจร โดยน าเสนอตอ CUP ในแตละ CUP - เชญ อบต., มลนธ, สวนราชการทเกยวของ และนกวชาการวพากษ เพอความสมบรณของรปแบบ - ปรบปรงรปแบบ ใหพรอมทจะน าไปทดลองใช - พฒนากลไกการมสวนรวม ในระบบการเฝาระวงฯ , ระบบการบรหาร และการจดบรการ - ทดลองรปแบบฯ และกลไกการมสวนรวม

3.4.5 ขนตอนท 3 การปรบปรงรปแบบการเฝาระวง การบรหาร การจดบรการ และกลไกการมสวนรวม - ประชมรวมทกหนวยทมสวนรวมในการทดลองรปแบบ โดยใช SWOT Analysis หาจดเดน จดดอย โอกาส และอปสรรค - ก าหนดแนวทางทจะปรบปรงใหรปแบบเหมาะสมยงขน สามารถปฏบตไดสะดวกและทกคนมสวนรวมดวยความพงพอใจ หรอไมพอใจนอยทสด - ปรบปรงรปแบบ และทดลองใชอกครง

3.4.6 สรปประเมนผลการพฒนารปแบบ



77

3.5 ผลการศกษาเรองสภานภาพทางกายภาพภมศาสตรและศกยภาพ การพฒนา การบรหารจดการและการแกไขระบบการปองกนอบตภยจราจรบนทองถนน จงหวดระยอง (โครงการ 4) ตารางท 18 การด าเนนการแกไขพนทจดเสยงในเขตพนทรบผดชอบ

อ าเภอ / กงอ าเภอ

จดเสยง การด าเนนงานของแขวงการทางระยอง

การด าเนนงานของเทศบาล / อบต.

คณะท างานของอ าเภอ / กงอ าเภอ

เมอง สแยกหนองสนม

มอบหมายใหเทศบาลนครระยองรบผดชอบ

- อยระหวางการด าเนน งานประสานงานในการเวนคนท (ฝง PMY) เพอขยายทางใหกวางขน - ขอเสนอแนะ สญญาณไฟจราจรควรเปดไฟเขยวตรงกบไฟเขยวเลยวใหพรอมกน

- ด าเนนการตามโครงการ 1. อบรมใหความรเรองวนยจราจรแกนกเรยน นกศกษา ประชาชนทงภาครฐและเอกชน 2. เผยแพรประชาสมพนธ สอ สงพมพ เสยงตามสาย วทยและโทรทศน 3. รณรงคใหปฏบตตามกฎจราจรเพอลดอบตเหต ระยะเวลา 31 กรกฎาคม 2549 8,15,22,29 งหาคม 2549

แยกศนยการคาสาย 4


- มงบประมาณในการซอมแซมและเปลยนระบบสญญาณไฟจราจรใหมหมดแลว - เสนทางซายสดจะไมใหรถตดสญญาณไฟจราจร(ผานตลอด) ยระหวางการด าเนนการท าปายแขวนตดขางบนขอความวา ‚ชองซายผานตลอด‛

หนาโซไซต มอบหมายใหเทศบาลนครระยองรบผดชอบ

- มสญญาณไฟกระพรบบรเวณจดยเทรน - ไขปญหารถชนบรเวณทายรถเปนสวนของจราจรและเดกรบรถของรานตองดแล - ขอเสนอแนะ ใหทางเทศบาลนครระยองท าหนงสอถงรานโซไซตใหเดกรบรถเพอชวยลดอบตเหต



78

ตารางท 18 การด าเนนการแกไขพนทจดเสยงในเขตพนทรบผดชอบ (ตอ)



การด าเนนงานของเทศบาล / อบต. คณะท างานของอ าเภอ / กงอ าเภอ

เมอง หนาหางแหลมทอง


- ปดจดยเทรนไปแลว เปดจดใหมไมมปญหาอบตเหตเกดขน

แยกระยองออคด มอบหมายใหเทศบาลนครระยองรบผดชอบ

- เพงไดรบมอบจากแขวงการทางระยอง - ระบบสญญาณไฟจราจรเวลาฝนตกกดบเอง - กรณสญญาณไฟเสยมการเอาบลอกมากนไว

หนารานประชาธปไตย


- คลายกบโซไซต

สแยกทบมา - มโครงการปรบเปลยนไฟสองทางใหสวางขน

- กรณไฟเสยประสานงานกบแขวงการทางหาคอนกรตมาปดทาง (ไดผลในสวนหนง) - สญญาณไฟจราจรเสย แขวงด าเนนการซอม - ไฟสองทางสวนใหญไมสวาง หลอดมว

แยกบานดอน - อบต.เชงเนนมนโยบายยาย อบต.มาอยใกลบรเวณทางแยกบานดอน - อยระหวางการด าเนนการจดเจาหนาท อปพร. มาดแลใหในชวงชวโมงเรงดวน - ขอเสนอแนะ ของอบต.เชงเนน ควรจะ นนเรองกฎหมายใหเขมงวด เพราะแกไขทางกายภาพอยางเดยวไมเพยงพอตองมการปรบเปลยนวนยของบคคล



79

ตารางท 18 การด าเนนการแกไขพนทจดเสยงในเขตพนทรบผดชอบ (ตอ) อ าเภอ / กงอ าเภอ




แกลง แยกโพธทอง - ด าเนนการตามโครงการ 1. อบรมแกนน าจราจรนกเรยน .4 – .6 โรงเรยนหนองตะเกรา และนกศกษา วทยาลยการอาชพแกลง วนท 13 กรกฎาคม 2549 100 น 2 วน 2. . ทางเกวยน , างเกวยน นท 29 มถนายน 2549 3. ประกวดเรยงความโรงเรยนแกลงวทยสถาวร และโรงเรยนวดสารนารถ วนท 12 มถนายน – 12 กรกฎาคม 2549 4. อบรมใหความรเรองจราจร อยระหวางการด าเนนการ 5. จดท าปายประชาสมพนธ อยระหวางการด าเนนการ

แยกสหกรณ - ไดมการจดท าปายชอแยกแลว โคงวดเขาบอทอง - ด าเนนการเพมไหล

ทาง - ยงไมมการแกไข

โคงสองสลง - ด าเนนการท าผวถนน

- ด าเนนการท าสญญาณไฟกระพรบ

แยกกระแสบน - อบต.กระแสบนรวมกบเจาหนาทต ารวจ,ขนสง จดท าแผนใหความรเรองจราจรใหกบประชาชน โดยต ารวจใหความร ขนสงจดท าใบขบข - จดท าแผนเฝาระวงเหต มเจาหนาทระวงภยจากอปพร. โดยในชวโมงเรงดวนใหเจาหนาทอปพร.ชวยในเสนทางตางๆใหเดกขามถนน - ด าเนนการตดตงไฟกระพรบใหใหญขน - ด าเนนการตเสนปะเปนเสนเตอน - จดท าปายเตอนมทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ - ซมประตวดประสานกบทางวดและชาวบานแลวเขาไมยอมขยาย

สามแยกประแสร - อยระหวางการด าเนน การขยายไหลทาง - สญญาณไฟจราจรเพงเปดใชไดเมอวนท 23 มถนายน 2549

ไฟแดงรบแจงเหต



80






แกลง โคงหมอเปลยน

โรงพยาบาลมาบตาพด

หนาวดโขดหน

มอบหมายใหเทศบาลเมองมาบตาพดรบผดชอบ

- ท าหนงสอไปทางแขวงขอตดต งระบบสญญาณไฟจราจร แตทางกรมไมอนมต และไดท าเรองกลบไปใหมเมอวนท 20 มถนายน 25 4 9 ป จ จ บน ม ไฟกระพรบ - จดท าปายเตอนใหลดความเรว

- ด าเนนการตามโครงการ อบรมการใชรถใชถนนอยางปลอดภย ( รบ-สงพนกงานบรษท ละพนกงานบรษท) วนท 19 กรกฎาคม 2549

แยกมาบขา มอบหมายใหเทศบาลเ ม อ ง ม า บ ต า พ ดรบผดชอบ

- ใตทางตางระดบใหทางแขวงการทางเพมหลอดไฟเพอใหสวางมาขน

ยเทรนหนาปม ตท.

มอบหมายใหเทศบาลเ ม อ ง ม า บ ต า พ ดรบผดชอบ

- ท า ส ญ ญ า ณ ไ ฟกระพรบและเปลยนหลอดไฟ ใหเจาหนาทต ารวจจราจรมายนอ านวยความสะดวกใ ห ใ น ช ว ง ช ว โ ม งเรงดวน



81






บานฉาง แยกศนยการคาบานฉาง

- การจดท าปายไดรวมด าเนนการกบแขวงการทางไปบางแลว

- ด าเนนการตามโครงการ 1. มการประชมคณะกรรมแลว 2 รง - โ แนวทางแกไข - สรปการด าเนนงาน 2. จดอบรมนกเรยนชนประถมศกษาและมธยมตน เปาหมาย 50 คน ยงไมไดด าเนนการ 3. รณรงคแจกเอกสาร สอประชาสมพนธ ยงไมไดด าเนนการ

กงนคมพฒนา

แยกขน าไร - ม ก า ร จดท า ป า ยเตอน

- ร ะ บบ ส ญ ญ า ณ ไ ฟอยากใหเปนระบบนบถอยหลง - ทางกายภาพของถนนเปนเ นนและรถว งมาดวยความเรวสง แกไขยาก

- ด าเนนการตามโครงการ อบรมนกเรยน ประชาชน อสม. มอเตอรไซดรบจาง อปพร . แ ละพนก ง า นบรษท เรมกลางเดอนกรกฏาคม 2549



82






ปลวกแดง สแยกมาบเตย

- อยระหวางการด าเนนการขยายทาง

- อยระหวางการด าเนนการขยายทาง

- ด าเนนการตามโครงการ ** มโครงการ 4 โครงการ 1. โรงพยาบาลปลวกแดง 1 โครงการด าเนนการตามโครงการเรยบรอยแลว อบรมมลนธกภย เจาหนาทต ารวจ เจาหนาทอบต.ปลวกแดง เจาหนาทอบต.ละหาร เจาหนาทการไฟฟาฯ 2 รน รนท 1 วนท 8 – 9 มถนายน 2549 รนท 2 วนท 15 – 16 มถนายน 2549 2. โครงการของนกศกษาปรญญาโท 3 โครงการ อยระหวางการด าเนนการ

วงจนทร สแยกไฟแดงชมแสง

- ด าเนนการตามโครงการ 1. จดนทรรศการรณรงค 2. จดต ง เตนทตดต งไฟรถจกรยานยนต ด าเนนการเรยบรอยแลวเมอวนท 11 – 13 เมษายน 2549 3 . จ ด ท า ป า ยประชาสมพนธ ปายจราจร อยระหวางการด าเนนการ



83

ในภาพรวมไดมการวเคราะหปจจยในระดบความรนแรงตาง ๆ การวเคราะหปจจยกบระดบความรนแรงของอบตเหตจราจรทางบกเปน 5 ระดบ คอระดบความรนแรงทมทรพยสนเสยหายเพยงอยางเดยว บาดเจบเลกนอย บาดเจบปานกลาง บาดเจบรนแรงและเสยชวต การจดตงองคทรบผดชอบงานดานอบตเหตจราจรทางบกโดยตรงเพอใหเกดความเปนเอกภาพและควรปรบแกไขกฎหมายเดมบางฉบบเพอใหการท างานขององคกรระดบปฏบตและสนบสนน มความรดกมและมประสทธภาพมากยงขนและทนกบปญหาทเปลยนแปลงไดซงการจดการดานอบตเหตนนในระดบชมชน ระดบปฏบตการ และการบรหารสรางเครอขายการจดการดานอบตเหตจราจรนน หนวยงานทส าคญ คอ ส านกงานสาธารณสข ส านกงานขนสง ส านกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภย มลนธ ต ารวจ และ องคการปกครองสวนทองถน ซงจะเหนไดวาการจดการดานอบตเหตจะประสบความส าเรจนนตองท างานรวมกน ทงนเพอให การชวยเหลอผอยอาศยเพอมโอกาสขอความชวยเหลอในกรณเจบปวยฉกเฉนทงในภาวะปกตและในภาวะภยพบตได โดยจดใหมระบบการรบแจงเหต ระบบการเขาชวยเหลอผเจบปวยฉกเฉน ณ จดทเกดเหต ระบบการล าเลยงขนยาย และการสงผเจบปวยฉกเฉนใหแกโรงพยาบาลทเหมาะสม ไดอยางมคณภาพและรวดเรวตลอด 24 ชม. ระบบดงกลาวนควรเปนการรบผดชอบและด าเนนการโดยหนวยงานทรบผดขอบดแลทองถนนน ๆ รวมกบหนวยงานทเกยวของตางๆ และประชาชนในพนท เปนระบบทตองมการดแลรบผดชอบโดยแพทยหรอระบบทางการแพทย และควรเปนระบบทไมมผลประโยชนเปนทตงหรอแอบแฝง



84

เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องtraffic-acnet.com/newproject/document/a.pissamai/chap2.pdf ·...

Documents