1

2 เรองเลา...แพทยวถธรรม

เรองราวของการพฒนาระบบบรการสขภาพ ไดมการพฒนามาอยางตอเนอง เจรญกาวหนาไปอยางรวดเรว ชนดทฉดไมอย การรกษาทางยา การผาตด มมากมายหลายหนทางใหเลอก แตไมวาจะกปผานไป ท าไมโรคเรองรงทสามารถปองกนไมลดลงเสยท เหลาน เปนค าถามมาเรอยๆ พรอมทงผลกระทบทางกายใจ สงคม กโผลมาใหเหนไดเรอยๆ .... และแลววนหนง ค าตอบของค าถามเหลานนกเรมชดเจนมากขน เมอ นายแพทยสภค ปตภากร ผอ านวยการโรงพยาบาลโพธาราม ทถอเปนสดยอดผน าของพวกเราชาวโพธาราม ทานไดท าความเขาใจกบปญหาสขภาพทเรอรงมายาวนาน ทานบรหารงานดวยความตงใจ จนเขาใจ สามารถเขาถง และพวกเรากพงได ทานไดเลาสงทเปนปญหาสขภาพ จากประสบการณททานไดพบมากกวา 30 ป ทานมองอนาคตของการดแลรกษาสขภาพของประชาชน พบทางออกของการดแลรกษาสขภาพทยงยน ทานท าใหบคลากรของโรงพยาบาลเขาใจ เชอวา มนตองเปนไปได และรวมวางแผนนลงในยทธศาสตร ป 2556-2560 ไวอยางชดเจน เพอเปนแนวทางของการพฒนาระบบบรการสขภาพใหกบพวกเราชาวโพธาราม และทสดแลว กเพอประโยชนสงสดทางสขภาพของสวนรวม ทานไดบนทกเรองราวตางๆ และบรรยายความในใจลงในสมดบนทกสวนตวของทานไวมากมาย จงขออนญาตทาน ขอน ามาเลาสกนฟงใหเกดเปนประวตศาสตรทมคณคาตอระบบสขภาพ มใจความส าคญดงน วา... ปญหาสขภาพทหนกหนวงและยาวนาน โรงพยาบาลมผมารบบรการมากขนทกวน ไมมททาวาจะบรรเทาเบาลงแมแตนอย สมยกอนอาจถอเปนผลงานดเดนของสถานพยาบาล แตปจจบน คอ ความลมเหลวของหลายภาคสวน สญเสยทรพยากรมากมาย รวมทงเวลา และขวญก าลงใจ เคยถกสอนมาวา แทจรงแลว รอยละ 80 ของผปวย ไมจ าเปนตองมาโรงพยาบาล และกวา รอยละ90 เปนโรคทปองกนได มนเกดอะไรขนและเราก าลงท าอะไรกนอย

3

ยอมรบสภาพ แตไมเคยยอมแพ ความเปนจรง เราไดพฒนาศกยภาพการดแลรกษากาวไกลไปมากในหลายโรค แตตองยอมรบวามหลายโรคเชนกนทเรารกษาไมหาย ไดแตประคบประคองใหอยในเกณฑปกต และปองกนภาวะแทรกซอน จนยอมรบสภาพในทสด โดยเฉพาะโรคเรอรงทงหลาย มนบนทอนทกฝาย ทงผปวยและญาตพนอง รวมทงผใหการรกษาดแล และทส าคญ มนบนทอนประเทศของเราในหลายดาน

โรคเรอรงทรงรง หลายปมาน โรคทเปนปญหาเรมซ าซากจ าเจ และคงจะเปนอยางนอกยาวนาน ไดแก โรคเบาหวา ความดนโลหตสง มะเรง อมพฤก อมพาต โรคหลอดเลอดสมองและ โรคหลอดเลอดและหวใจ กลาวกนวา โรคเหลานกวารอยละ 90 เกดจากพฤตกรรมและสงแวดลอม ไมถงรอยละ 10 ทเกดจากพนธกรรม แสดงวา โรคเหลาน สามารถปองกนได มการพดถงอกวา โรคเหลาน สามารถรกษาไดดวย เทจจรงอยางไรไมทราบแนชด แตถาไมมขอเสยกนาจะลองด

ความหวงรบหร ยงดกวาสนหวง มคนเลาใหฟงมากมายหลากหลายส านก แตสวนใหญเปนภาพกวางๆ หรอไมกเจาะลกเปนภาพเลก ไมงายนกทจะน ามารอยเรยง รวบรวมเปนเรองเปนราวใหเหนเปนภาพทสามารถน าสการปฏบตไดจรง อกทงไดผลสมฤทธชดเจนอยางยงยน และแลวพวกเรากมาสะดด หยดอยท “แพทยวถธรรม” วถแบบไทยๆทเรยบงาย สมถะ และมคณธรรม

4

วถธรรม วถแหงธรรมชาต นาจะจรง โรคภยไขเจบทงมวล นาจะเกดจากการหนออกหางจากธรรมชาตไกลเกนไป ปวยทางกาย เพราะใชชวตทปรงแตง ใหเปนไปอยางทไมใชรากเหงาของเรา ปวยทางใจ เพราะปลอยใหเกดกเลสทจรมาเขามาครอบง า ทงทจตเดมแทประภสสร แมออกหางไปไกล แตกยงไมสายทจะเรมตนกนใหม ดงทอาจารยหมอเขยวไดวาไว

ธรรมะ คอ ธรรมชาต เปนเรองสากล ไมแบงแยกศาสนา หรอลทธใดๆ ใครๆกเขาถงไดเพราะตางกเปนมนษยดวยกน เพยงแคปรบวถของมนษยชาต

ใหสอดคลอง เปนไปตามครรลองของธรรมชาต

5

"หมอเขยว" ศนยบาท รกษาทกโรค (ฅ คน ) การทชายคนหนงเปลยนชอตนเองจาก "ส าเรง มทรพย" เปน "ใจเพชร กลาจน" ในทางหนงเปนความพยายามบอกกบทกคนถงสงทเขายดเหนยว จดหมายชวตแทจรงทชายผนยดถอ คอ ความพยายามชวยเหลอใหเพอนมนษยไดหายจากโรคภย โดยไมตองเสยเงนสกบาท... ดวยการรกษาแบบ "แพทยวถพทธ" "หมอเขยว" หรอ ใจเพชร กลาจน จบการศกษาดานวทยาศาสตรสขภาพ เขาพยายามรกษาผปวยตามวชาแพทยทไดร าเรยนมาอยางเตมท แตพอท าไปไดชวระยะ คนเปนหมอกตองผจญกบค าถามในใจทไหนค าตอบกบตวเองไมไดเสยท "ท าไมทกคนยงปวย ทงทเครองมอแพทยทนสมยขน ท าไมรกษาไปแลวแพงขนทกวน ทส าคญเจาหนาทสาธารณสขกลบปวยแซงหนาชาวบานอก"

หมอเขยวลองรกษาโดยวเคราะห ธาตรอน - เยน ดวยตนเอง ใหยาฤทธเยนมากขนตามโลกทรอนขน เรมจากรกษาแมทปวดมดลกใหหายได ทงทแพทยปจจบนหาสาเหตไมพบ จากนนกใชแนวทางดงกลาวไปรกษาโรคมะเรง

โรคไต โรคความดน และบนทกการรกษาทกครง ผลปรากฏวาคนไขรอยละ 90 อาการทเลา รสกสบายขน เมอคนพบวาการรกษาทไดผลจรงนน พระพทธเจาไดสอนไวหมดแลว หมอจงประมวลความรทงหมด และเรยกชอวา "การแพทยวถ

พทธ" ใจความของการแพทยแผนน คอ ใชค าสอนของพระพทธเจาเปนแกนแกน น าจดดของการแพทยตาง ๆ มารวมกน โดยมธรรมะเปนตวเชอมประสานบรณาการ โดยมหลกการ 3 ขอ คอ ใชสงทประหยดและเรยบงาย มประสทธภาพในการแกปญหา เพราะแกทตนเหต และแตละคนท าเองได ไมตองใหหมอรกษา แตรกษาตวเอง

6 ยา 9 เมดทหมอเขยวใชรกษากไมมราคาคางวด เพราะเปนหลกปฏบต 9 ประการทท าไดเอง ไดแก รบประทานสมนไพรปรบสมดล แชมอเทาในน าสมนไพร รบประทานอาหารปรบสมดล ใชธรรมะคลายเครยด ออกก าลงกายกดจดลมปราณรจกเพยรและพกใหพอด ท ากวซา ดทอกซ และพอก ทา หยอด ประคบ อบ อาบ ดวยสมนไพรทถกกน เมอไมตองเสยคายาแพง ๆ หรอเสยคาหมอ จงเปนจดเรมตนของค าวา "ศนยบาท รกษาทกโรค"

เทคนค 9 ขอ (ยา 9 เมด 1. การรบประทานสมนไพรปรบสมดล 2. กวซาหรอขดพษหรอขดลม 3. การสวนลางล าไสใหญ (ดทอกซ) 4. การแชมอแชเทาในน าสมนไพร 5. การพอก ทา หยอด ประคบ อบ อาบ ดวยสมนไพรทถกกน คอใชแลวรสกสบาย 6. การออกก าลงกาย กดจดลมปราณ โยคะ กายบรหาร ทถกตองการรบประทาน

สมนไพรปรบสมดล 7. การรบประทานอาหารปรบสมดลรางกาย 8. ใชธรรมะ ท าใจใหสบาย ผอนคลายความเครยด 9. รเพยรรพกใหพอด นอกจากเหนอจากมตทางสขภาพ หมอเขยวยงใหความส าคญกบวถชวตแบบพทธอยางครบวงจร ดงทไดสละพนทกวา 40 ไร เพอตง "สวนปานาบญ" ซงเปนศนยเศรษฐกจพอเพยง ใชปลกขาว ผก พชสมนไพร เพอเตรยมความพรอมในการพงพาตนเองกอนทตอมาจะเปดเปนศนยสขภาพใหผคนเขามาเกบเกยวความรเรองการใชชวตตามแนววถพทธอกดวย

7 ความตงใจทงหมดของหมอเขยว ไมเพยงท าใหหลาย ๆ คนไดเหนวา ชวตทด ไมมโรคภย กไมจ าเปนตองใชเงนจ านวนมากๆ ไปแลกหาจากการแพทยสมยใหม หากแตยงมนยไปถงวถพทธ วถไทย ในแบบทเราเปนนนเอง ทเพยงพอแลวส าหรบความสข

เหตบงเอญ หรอธรรมะจดสรร ป 2553 คณลง ละออง ใจภกด คหบดขางวดพระศรอารย แหงอ าเภอโพธาราม ไดมอบทดนจ านวน 38 ไร ใหกบโรงพยาบาลโพธาราม เพอไวสรางโรงพยาบาลทนสมย พวกเรากเพยรพยายามอธบายใหทานฟงวา มนมทางตน แถมยงถมไมเตม ป 2554 บคลากรหลายคนอาสาไปอบรมแพทยวถธรรม กลบมาปฏบตดวยตนเองและน ามาเลาสกนฟง เรมมความคดจะเปดการอบรมในป 2555 แตยงอดหวนใจไมไดวา อาจเปนไปตามกระแส ไมจรงยงยน ป 2555 คณลงเปลยนใจ เรยกพวกเราไปคยกนใหม อนญาตใหพวกเราท าอะไรกได ทเกยวกบคนไขบนทดนผนน ถงเวลาอาจารยหมอเขยวกมา

บรรยาย เราไมรอชา ทจะพาอาจารยไปดพนทสเขยวทคณลงมอบให โรงพยาบาลแหงใหมจงถกก าหนดขนในจนตนาการของพวกเรา

8 ความยงยนทตองการทายาท บคลากร 3 ทาน และชาวบานจากชมชน 1 ทาน อาสาไปศกษากบอาจารยหมอเขยวทจงหวดมกดาหาร ใชเวลา 7 ป ในการเรยนร เพอสงสมความรและประสบการณ น าประโยชนมาสชาวโพธารามตอไปในภายภาคหนา และหนวยงานแพทยวถธรรมไดกอตงขนในโรงพยาบาล เมอเดอนพฤศจกายน 2555 เพอเปนส านกงานในการตดตามรกษาผปวยและประสานงานกบโรงพยาบาลวถธรรมบนท 38 ไร ทก าลงพฒนาขน

ภาพกจกรรมของอาสาสมครทไปเรยนรการแพทยวถธรรม ทจงหวดมกดาหาร

9 38 ไร ความจรง ทไมใชแคเรองเพอฝน พนทกวางใหญไพศาล อนประกอบดวย…

ทวางผนใหญ ทเดมไวท านา

สวนตนไมนานาพนธ นอยใหญ

นองน าทขดไวท าสวนหลายรอง

อาคารกลางน าทสรางไวลอยกระทง ถกทอดทงใหเปนทเกบของ

สะพานผๆทใชเดนขามสระน าไปยงอาคาร

สระน ารอบอาคาร ทเตมไปดวยปลาตวใหญ

สวนกอไผขนาดใหญทรมรนชนใจ

10 หนทางอกยาวไกล แตเราจะไป กวาจะเปนทศกษาเรยนรและดแลรกษาผปวยทสมบรณแบบ ยงมเรองตองท าอกมากมาย ทงเรองปรบปรงทดน อาคารทใชอบรมและรกษา ทพก ทอยอาศย สขาทสะอาด ระบบสาธารณปโภคทจ าเปน และระบบชลประทานเพอการเกษตร โดยไดรบค าแนะนะจากผรเปนฆารวาส จากทงเอกชน และภาครฐ อกทงความชวยเหลอจากสมณะผมากดวยประสบการณของสนตอโศก

รวยมาจากไหน จะไปไดกน า ทนท ทเรมตดสนใจเดนหนา กมผมจตศรทธาบรจาคทรพย เพอเปนเงนกนถง

กอตงเปนกองทนแพทยวถธรรม บางชวงเงนกองทนโตเรวกวาตนไมทปลก ทส าคญทสด เงนกองทนเหลาน ไมเคยถกใชเปนคาแรงใดๆ ตนไมเตบโตงอกงามทงทยงไมไดปรบระบบน า อาจเปนเพราะแผนดนชมน าไปดวยหยาดเหงอของจตอาสาทมหวใจงดงาม และเพราะมนโตมาจากการไมมทนรอนใดๆ เราตางยนยนในเจตนารมณใหการรกษาฟร ขอท าเปนพนทแหงการเนอนาบญของชาวโพธารามทงปวง

11

โรงพยาบาลโพธาราม ไดรบบรจาคทดน 38+2 ไร จาก คณลงละออง ใจภกด ในชวงป 2555 ผอ านวยการโรงพยาบาลโพธาราม นพ.สภค ปตภากร รวมกบ นพ.วชระ กอนแกว และทมจตอาสา รวมกนวางแผน เพอพฒนาพนทสเขยว ใหเปนพนทวถธรรม ทสรางประโยชนและแกปญหาทางดานสขภาพใหแกประชาชนชาวโพธาราม

ในชวงหลายเดอนทผานมา มทมจตอาสาเพมขนมากมาย ทไปชวยกนสรางพนทวถธรรม ตงแตการจดการพนทรกราง ใหเปนพนทนาอย จดระเบยบและปรบปรงใหเกดเปนพนทใชสอยอยางคมคา ภายใตแนวคดวถธรรม

12

ทงหมดน เปนภายบรรยากาศของชาวจตอาสา โรงพยาบาลโพธาราม และประชาชน ทมารวมดวยชวยกน ในการปรบปรงพนท 38 ไร ใหเกดเปนพนทวถธรรม แมจะรอนบาง เหนอยบาง แตมนเปนความสขทไดรวมสรางสงดด

ทมงานไดปรบศาลาหลงเกาใหเปนศาลาหลงใหม พรอมใชเปนส านกงานชวคราว ในการด าเนนงานวถธรรม ทยดแนวเศรษฐกจพอเพยง พวกเราพยายามใชสงทมอยแลวใหเปนประโยชนมากทสด

ภาพเหลาน คงเปนภาพทจะถกบนทกในประวตศาสตรของเมองโพธาราม ไวใหลกหลานไดศกษาคนควาตอไป และทส าคญเหตการณน จะอยในความทรงจ าทมคณคาของพวกเราชาวโรงพยาบาลโพธารามตลอดไป

13 โครงการดแลสขภาพแบบพงตนเอง ตามแนววถธรรมและเศรษฐกจพอเพยง

โรงพยาบาลโพธาราม ราชบร ป 2556

จากสถานการณโรคเรอรง เบาหวาน ความดนโลหตสง ทมจ านวนผปวยและกลมเสยงมากขนเรอยๆ จนสงผลใหการดแลรกษาไมทวถง เกดความแออดในโรงพยาบาล ผปวยกลมนเสยงตอการเกดโรคแทรกซอนตางๆทรนแรง มผลกระทบตอครอบครว สงคม เศรษฐกจ และประเทศชาตมากขน เชน ก าเรบเปน โรคหวใจ โรคหลอดเลอดสมอง โรคไตวายเรอรง ตดขา ตาบอด เปนตน

การรกษาทางยาแผนปจจบนเพยงอยางเดยว อาจไมสามารถรกษาใหดขนได หากผปวยยงไมสามารถปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพของตนเองได ซงมใชเรองงายทจะปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพของกลมน เปนททราบกนดวา หากสามารถเปลยนพฤตกรรมได โรคเรองรงทเปนอยกสามารถควบคมไดอยางแนนอน โรงพยาบาลโพธารามจงใหความส าคญในการดแลสขภาพแบบพงตนเอง ตามแนววถธรรมและเศรษฐกจพอเพยง กจกรรมทไดด าเนนการ

โรงพยาบาลโพธาราม โดยผบรหารสงสดไดก าหนดนโยบายชดเจนในเรอง การด าเนนงานในการดแลสขภาพแบบพงตนเอง ตามแนววถธรรม จดตงทมงานแพทยวถธรรม สงบคลากรเขารวมเรยนร และศกษาระยะยาว เพอมาขยายผลด าเนนการตอแบบยงยน

ในป 2555 น มการด าเนนการมากมาย

หลายกจกรรม คอ

1) กจกรรม “การดแลสขภาพแบบพงตนเอง ตามแนววถธรรม” ในวนท 19-22 กรกฎาคม 2555 ณ สถานปฏบตธรรม แกวพฤกษา อ.โพธาราม จ.ราชบร

2) คายอบรม ปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพตามแนวทางการแพทยทางเลอกวถธรรม เพอการพงตนตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง จงหวดราชบร ป 2555 วนท 6 – 12 สงหาคม 2555 ณ คายหลวงบานไร อ าเภอโพธาราม จงหวดราชบร

14 3) ก าลงด าเนนการจดตงศนยแพทยวถธรรม แบบผสมผสานการแพทยแผนปจจบน

ในโรงพยาบาล ซงเนนการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพของผปวยและผมารบบรการ รวมถงบคลากรของโรงพยาบาลดวย

4) ก าลงด าเนนการสราง โรงพยาบาลแพทยวถธรรมโพธาราม ในพนท 40 ไร ของประชาชนทบรจาคใหแกโรงพยาบาล เพอสงเสรมสขภาพประชาชนในชมชนโดยแทจรง

5) สงบคลากรอบรมหลกสตรแพทยวถธรรม เพอสรางทมงานและเพมความเขาใจในการมาด าเนนการตอเนองอยางเขมแขง และมประสทธภาพมากขน

6) จดโครงการอาหารกลางวน เพอสขภาพแกบคลากรในโรงพยาบาล มบคลากรสนใจมากมาย และสามารถเปนตนแบบของการดแลสขภาพอยางยงยนได

ผลการด าเนนงาน

จากการจดกจกรรม “การดแลสขภาพแบบพงตนเอง ตามแนววถธรรม” ในวนท 19-22 กรกฎาคม 2555 ประชาชนใหความสนใจมาก จงจดขนอกครง เปน คายอบรมปรบเปลยน

พฤตกรรมสขภาพตามแนวทางการแพทยทางเลอกวถธรรม เพอการพงตนตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง จงหวดราชบร ป 2555 วนท 6 – 12 สงหาคม 2555 มประชาชนทงในเขต

และนอกเขตโพธารามใหความสนใจเปนอยางมากเขารวมกจกรรมเกนเปาหมายทตงไว รวมทงสน ประมาณ 400 คน

หลายคนทสามารถปรบพฤตกรรมไดอยางชดเจนหลงการเขาคายสขภาพทงสองครง แตสวนใหญสามารถปรบไดเพยงบางสวนของพฤตกรรม ซงถอวาเปนโอกาสดทเรมปรบพฤตกรรมได บคลากรในโรงพยาบาลหลายทานเปนตนแบบใหแกบคลากรอนๆทสนใจ พรอมใหค าแนะน าและสนบสนนอยางเตมท

15 จากการเขาคายไดมการตรวจเลอดวดระดบไขมนในเลอดไดแก CHOL TG

HDL LDL ในกลมทสมครใจ โดยไมเสยคาบรการ เจาะเลอดตรวจ 2 ครงเพอเปรยบเทยบ พบวา สวนใหญไขมนในเลอดลดลง โดยเฉพาะ CHOLและTG ซงเปนหลกฐานเชงประจกษใหแกผเขารวมโครงการเลยวา หากสามารถปรบเปลยนพฤตกรรมได จะชวยใหไขมนในเลอดลดลง และสขภาพกายและจตใจดขน การพฒนาตอเนอง

จากนโยบายทชดเจนในการสรางแหลงเรยนรแบบแพทยวถธรรม ไดก าลงด าเนนการจดตงศนยแพทยวถธรรม แบบผสมผสานการแพทยแผนปจจบนในโรงพยาบาล ซงเนนการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพของผปวยและผมารบบรการ รวมถงบคลากรของโรงพยาบาลดวย และก าลงด าเนนการสรางโรงพยาบาลแพทยวถธรรมโพธาราม ในพนท 38 ไร ของประชาชนทบรจาคใหแกโรงพยาบาล เพอสงเสรมสขภาพประชาชนในชมชนโดยแทจรง ในการด าเนนงานน ทมงานแพทยวถธรรมเนนการมสวนรวมของชมชน เพอใหเกดชมชนทเขมแขงตอไป อกทงยงลดปญหาการใชยานอกบญชยาหลกทประเทศชาตก าลงประสบปญหาในขณะนอกดวย

16 สรปการด าเนนงาน กจกรรมสงเสรมสขภาพ โดยใชการดแลสขภาพแบบพงตนเอง การแพทยวถธรรม

โรงพยาบาลโพธาราม

ดวยในสภาวะปจจบน ประชาชนตองเผชญกบความเจบปวยอยเสมออยางหลกเลยงไมได เนองจากแบบแผนการบรโภคและการด าเนนชวตทเปลยนไป สงผลใหประชาชนเกดการเจบปวยดวยโรคไมตดตอเรอรง ไดแก โรคเบาหวาน โรคความดนโลหตสง โรคหวใจและโรคมะเรงมแนวโนมเพมขนโดยตลอด แตในปจจบนการดแลสขภาพตามแนวทางการแพทยแผนไทยและแพทยทางเลอก ไดเขามามบทบาทดานสขภาพและชวตประจ าวนของประชาชนมากยงขน โดยเฉพาะการแพทยทางเลอก วถธรรม ทมงเนน การดแลสขภาพพงตน ตามหลกเศรษฐกจพอเพยงของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯนน นบเปน อกทางเลอกหนงในการดแลสขภาพของประชาชนทมประสทธภาพ ทสามารถน าไปสการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพสงผลใหประชาชนสามารถพงตนในการดแลสขภาพของตนได จากหลกของความนาเชอถอ (Rational) หลกของความปลอดภย (Safety) หลกของการมประสทธภาพ (Efficacy) และหลกของความคมคา (Cost-Benefit-Effectiveness) ท าใหการแพทยทางเลอกวถธรรม ไดรบการยอมรบ และบรรจใหเปนการแพทยทางเลอก ของกรมการแพทยทางเลอก กระทรวงสาธารณสข ซงประชาชนทวไป สามารถน าไปปฏบตไดอยางถกตองตามกฎหมาย

โรงพยาบาลโพธารามไดสงบคลากรไปรบการอบรมคายสขภาพพงตน วถธรรมตามแนวเศรษฐกจพอเพยง ของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ จ านวน 4 รน คอ

รนท 1 ทสวนปานาบญ อ.ดอนตาล จ.มกดาหาร เมอเดอน พฤศจกายน 2554 จ านวน 3 ทาน คอ o นางชมนภา ปตภากร พยาบาลวชาชพช านาญการพเศษ o นางรมภา โสตจ าปา พยาบาลวชาชพช านาญการ o นางลดดา สรวรพนธ นกโภชนาการช านาญการ

รนท 2 ทสวนปานาบญ อ.ดอนตาล จ.มกดาหาร เมอเดอน กมภาพนธ 2555 จ านวน 1 ทาน คอ o นายแพทยวชระ กอนแกว นายแพทยช านาญการ

รนท 3 ทสวนปานาบญ อ.ดอนตาล จ.มกดาหาร เมอเดอน พฤษภาคม 2555 จ านวน 4 ทาน และปจจบนก าลงศกษาหลกสตรแพทยวถธรรม 7 ป คอ

17 o นางสาวสรพร ตนตอ านวย พยาบาลวชาชพช านาญการ o นางพมพณภส ทบทม พยาบาลวชาชพช านาญการ o นายคณศร ลกษณะโต พนกงานส านกงานแพทยวถธรรม o นายวรวตร ข าเจรญ จตอาสาแพทยวถธรรม ร.พ.โพธาราม

รนท 4 ท โรงเรยนผน า อ.ไทรโยค จ.กาญจนบร เมอเดอน มถนายน 2555 จ านวน 40 ทาน

หลงการอบรม บคลากรทง 4 รน ไดน าองคความรทไดรบมาเผยแพรใหกบประชาชนทวไป ซงไดรบการตอบรบเปนอยางด จงไดมการจดกจกรรมใหความรและจดคายสขภาพคายสขภาพพงตน วถธรรมตามแนวเศรษฐกจพอเพยงของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ อยางตอเนอง ดงน

1.จดอบรม โครงการคายสขภาพพงตน วถธรรม ตามแนวเศรษฐกจพอเพยงฯ และปองกนภาวะตาบอดจากเบาหวาน เฉลมพระเกยรตสมเดจพระบรมโอรสาธราช ฯ สยามมกฎราชกมาร เนองในโอกาสมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา 5 รอบ เมอวนท 19-22 กรกฎาคม 2555 ณ. ส านกสงฆแกวพฤกษา ต าบลนางแกว อ าเภอโพธาราม จงหวดราชบร

ประเมนผล การอบรมคายสขภาพฯ การรอบรมครงน มผเขารบการอบรมทงสน 64 คน สวนใหญเปนผปวยโรคเบาหวาน รอยละ 78 เพศหญง รอยละ 72 อายเฉลย 58 ป จากการเขาคายสขภาพฯ 4 วน น าหนกเฉลยลดลง 1.3 กโลกรม รอบเอวลดลง 2.59 เซนตเมตร ระดบความดนโลหต ชสโตลค เฉลยลดลง 11.71 mmHg ไดแอสโตลค เฉลยลดลง 2.18 mmHg ระดบความพงพอใจ เฉลยรวม รอยละ 91 รวมทงมการตรวจน าตาลในเลอดและไขมน ซงน ามาวเคราะห 37 คน ตดออก 13 คน โดยผลการตรวจเลอดพบวา - ระดบน าตาลในเลอด(DTX) เฉลยลดลง จาก 159.33 mg% เปน 135.64 mg% - ระดบโคเลสเตอรอล เฉลยลดลง จาก 185.35 mg/dl เปน 176.00 mg/dl - ระดบไตรกลเซอรไรด เฉลยลดลง จาก 170.26 mg/dl เปน 127.28 mg/dl - ระดบเอสดแอล (HDL) เฉลยลดลง จาก 49.60.26 mg/dl เปน 48.53 mg/dl - ระดบ แอลดแอล (LDL) เฉลยเพมขน จาก 99.56 mg/dl เปน 103.24 mg/dl

18

ภาพ 1 คายสขภาพพงตน วถธรรม ตามแนวเศรษฐกจพอเพยงฯ

ณ. ส านกสงฆแกวพฤกษา 2.จดอบรม โครงการคายสขภาพพงตน วถธรรม ตามแนวเศรษฐกจพอเพยง

รวมกบส านกงานสาธารณสขจงหวด และทมงานแพทยวถธรรมจงหวดราบร วนท 6-12 สงหาคม 2555 ณ. คายลกเสอ คายหลวงบานไร ต าบลคลองตาคต อ าเภอโพธาราม จงหวดราชบร ประเมนผล การอบรมคายสขภาพฯ

การอบรมครงน มผเขารบการอบรมทงสน 323 น าขอมลมาวเคราะห 159 คน อายเฉลย 56 ป สวนใหญเปนเพศหญง รอยละ 81 เปนโรคความดนโลหตสงรอยละ 22 โรคไขมนในเลอดสงรอยละ 18 โรคเบาหวานรอยละ 17 ไมมโรคประจ าตวรอยละ 19 จากการเขาคายสขภาพฯ 7 วน น าหนกเฉลยลดลง 1.34 กโลกรม รอบเอวลดลง 1.36 เซนตเมตร ระดบความดนโลหตชสโตลคเฉลยลดลง 2.18 mmHg ไดแอสโตลคเฉลย ลดลง 0.94 mmHg และผลการตรวจเลอดพบวา - ระดบโคเลสเตอรอล เฉลยลดลง จาก 200.3mg/dl เปน 176.57 mg/dl - ระดบไตรกลเซอรไรด เฉลยลดลง จาก 124 mg/dl เปน 80.41 mg/dl - ระดบเอสดแอล (HDL) เฉลยลดลง จาก 53.23 mg/dl เปน 52.95 mg/dl - ระดบ แอลดแอล (LDL) เฉลยลดลง จาก 119.73 mg/dl เปน 108.39 mg/dl ภาพ 2 คายสขภาพพงตน วถธรรม ตามแนวเศรษฐกจพอเพยง ณ คายหลวงบานไร

19

3.จดอบรมคายสขภาพพงตน วถธรรม ตามแนวเศรษฐกจพอเพยงฯ เมอ

วนท 7-9 ตลาคม 2555 ใหแกนกศกษาพยาบาลและเจาหนาทของมหาวทยาลยราชภฏนครปฐม จงหวดนครปฐม โดยจดอบรม ณ. ส านกสงฆแกวพฤกษา ต าบลนางแกว อ าเภอโพธาราม จงหวดราชบร โดยมผเขารบการอบรมจ านวนทงสน 62 คน

ภาพ 3 คายสขภาพฯ นกศกษาพยาบาล มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม

ณ. ส านกสงฆแกวพฤกษา

6.711.8

26.1

42.17

4.131.33

-0.24

9.49

-5

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

CHOL TG HDL LDL

คายแกวพฤกษา

คายหลวงบานไร

กราฟเปรยบเทยบรอยละของคาเฉลยผลเลอดทลดลง ระหวางคายอบรมฯ แกวพฤกษาพฤกษา และคายหลวงบานไร

20 ในการนประชาชนไดใหความสนใจการแพทยวถธรรมเพมมากขนเรอยๆ

โรงพยาบาลโพธารามจงไดขยายการใหบรการในดานการแพทยวถธรรมเพมขนโดย 1. มการจดตงส านกงานแพทยวถธรรมขนทบรเวณใตตกสงฆอาพาธ เพอ

ใหบรการผปวยและบคคลทวไป เมอวนท 1 ธนวาคม 2555 โดยใหบรการทกวนจนทร – ศกร ในเวลาราชการ ใหบรการทางการแพทยวถธรรม พรอมทงเปนแหลงแลกเปลยนเรยนร ในการดแลสขภาพพงตน วถธรรมตามแนวเศรษฐกจพอเพยงของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ

1.1เปดคายฝกอบรมผปวยเรอรงในรปแบบการจดคายสขภาพ วนเดยว กลาวคอ o ผปวยโรคความดนโลหตสงรบการอบรมวนจนทร เวลา 08.00 น–

16.00 น o ผปวยโรคเบาหวาน รบการอบรม วนพธ เวลา 08.00 น–16.00 น

1.2รบใหค าปรกษาผปวยนอกและผปวยในโรงพยาบาล วนจนทร – ศกร ในเวลาราชการ

1.3เปนสถานทจ าหนายอปกรณทใชในการดแลสขภาพแบบพงตน วถธรรม

ภาพ 4 คายสขภาพฯ รปแบบ วนเดยว

ส านกงานแพทยวถธรรมขนทบรเวณใตตกสงฆอาพาธ

21 2. โรงพยาบาลโพธารามไดรบบรจาคทดน จ านวน 40 ไร บรเวณใกลวดพระศร

อารย อ.โพธาราม จ.ราชบร จากคณลงละออง ใจภกด โดยคณลงมความประสงคใหน าทดนดงกลาวมาท าประโยชน คอ เปดเปนโรงพยาบาลเพอดแลรกษาประชาชน จงมการแนวคดจะจดตงเปนศนยธรรมชาตบ าบด วถธรรมขน และไดด าเนนการปรบปรงและพฒนาพนทบรจาค ดงน

2.1 วนท 14 ตลาคม 2555 เรมพฒนาพนท โดยการตดหญา และท าความสะอาดอาคาร

2.2 วนท 7 พฤศจกายน 2555 ปลกตนแกนตะวน 2.3 วนท 2 ธนวาคม 2555 ปลกตนยานาง ออมแซบ และท ารานใหตนฟก

ขาว 2.4 วนท 23 ธนวาคม 2555 ใสปยตนแกนตะวนและปรบภมทศนคน าขาง

อาคารอบรม 2.5 วนท 6 มกราคม 2555 รวมตดหญาและชมทวทศนแกนตะวน

ภาพ 5 กจกรรมตางๆ ณ ทดนบรจาคใหโรงพยาบาลโพธาราม จ านวน 40 ไร บรเวณใกลวดพระศรอารย

3. มการจดท าอาหารสขภาพจากฝายโภชนาการของโรงพยาบาล

3.1 เพอใหผปวยในโรงพยาบาลไดรบประทานอาหารเพอปรบสมดลรอน-เยน ของรางกายตามตองการ 3.2 เพอจ าหนายใหกบเจาหนาท ผปวย และบคคลภายนอก ทตองการรบประทานอาหารเพอปรบสมดลรอน-เยนของรางกาย

22

ภาพ 6 ภาพอาหารสขภาพจากฝายโภชนาการของโรงพยาบาล

4. มการน าเสนอเทคนคการดแลสขภาพพงตน วถธรรม ตามแนวเศรษฐกจพอเพยงฯ ในงานกจกรรมของโรงพยาบาล เชน งานหวใจโลก งานกฬาแหงชาต และงานฉลองปใหม 2556

ภาพ 7 วนงานกจกรรมตางๆ ณ โรงพยาบาลโพธาราม แผนพฒนาและปรบปรงงานแพทยวถธรรม ทจะด าเนนงานตอไป ป 2556

1. จดโครงการอบรมสขภาพพงตน วถธรรม ตามแนวเศรษฐกจพอเพยงของพระบาทสมเดจ พระเจาอยหวฯใหแกเจาหนาทสาธารณสขของจงหวดราชบรและบคคลทวไป จ านวน 500 คน ในรปแบบการจดคายสขภาพวนเดยว โดยเชญอาจารยหมอเขยว (ใจเพชร กลาจน) และทมงานจตอาสาแพทยวถธรรมแหงประเทศไทย มาเปนวทยากรใหความรและสาธตกจกรรมการปรบสมดลของรางกาย ณ หองประชมสารวจ ชน 9 อาคาร

23 เฉลมพระเกยรต โรงพยาบาลโพธาราม ในวนท 15 มกราคม 2556 เวลา 07.30 น.– 17.00 น ซงอยในระหวางการด าเนนโครงการ และจะจดโครงการคายสขภาพวนเดยวแบบนขนอกครง ในวนท 19 ธนวาคม 2556

2. จดโครงการอบรมสขภาพพงตนวถธรรม ตามแนวเศรษฐกจพอเพยงฯ ส าหรบบคคลทวไปจ านวน 500 คน เปนการจดคายสขภาพฯ 7 วน โดยเชญอาจารยหมอเขยว (ใจเพชร กลาจน) และทมงานจตอาสาจงหวดราชบร มาเปนวทยากรใหความรและสาธตกจกรรมการปรบสมดลของรางกาย ณ. ทดนบรจาคใหโรงพยาบาลโพธาราม 40 ไร ของคณลง ละออง ใจภกด ใกลวดพระศรอารย ในวนท 28 กรกฎาคม 2556 – 3 สงหาคม 2556

3. จดโครงการเชงรก อบรมสขภาพพงตน วถธรรม ตามแนวเศรษฐกจพอเพยงฯ ใหแกชมชน เชน กลม อ.ส.ม และกลมผสงอาย ในเขตอ าเภอโพธาราม

4. พฒนาทดนบรจาคฯใหสามารถรองรบกบการจดคายสขภาพ ฯ ในแตละครง เพออ านวยความสะดวกใหแกผเขาอบรม และท าการเกษตรไรสารพษปลกพชผก สงเขาฝายโภชนาการของโรงพยาบาลโพธาราม เพอใหผรบบรการไดรบประทานอาหารทสะอาด ปลอดภย ไรสารพษ

24

25 แผนยทธศาสตร 5 ป มเปาหมายคมชด ป 2555 วสยทศน ถกก าหนด โดยชาวโรงพยาบาลโพธาราม เรามงมนตงใจ จะเดนไปบนเสนทางการแพทยแบบผสมผสาน เราจะมโรงพยาบาล 2 แหง คอ โรงพยาบาลหลก เพอรกษาโรทเรงดวน รนแรง ควบคไปกบแพทยทางเลอก ส าหรบโรคเรอรงตามวถทางการแพทยแผนตะวนออก บนพนท 40 ไร ผสมผสานเพอเรยนรเผอจะพบค าตอบ เรยนรจรงจง เพอเขาใจ และเขาถงอยางถกตอง เพอการพฒนาตอไป หลงจาก มการสอสารยทธศาสตรนออกไป บคลากรทกคนเขาใจและรบทราบเปนอยางด ดวยความเชอความศรทธาในการแพทยวถธรรม รวมไปถงการแพทยทางเลอกทมการด าเนนการอยในโรงพยาบาล เชน การแพทยแผนไทย การฝงเขม มณเวช โภชนบ าบด เปนตน ซงหลายฝายไดน าลงสการปฏบตอยางจรงจง เพอใหโรงพยาบาลบรรลเปาหมายส “การแพทยพอเพยง” ในป 2560 ทพวกเรานอมถวายเปนพระราชกศลแก “พระบาทสมเดจพระเจาอยหว” หรอพอหลวงของพวกเราสบไป

26

ภาพขาว...วถธรรมตามแนวเศรษฐกจพอเพยง

การอบรมสขภาพพงตน วถธรรมตามแนวเศรษฐกจพอเพยง บรรยายโดย อาจารย หมอเขยว ใจเพชร กลาจน จดโดยโรงพยาบาลโพธาราม รวมกบ ส านกงานสาธารณสขจงหวดราชบร วนท ๑๕ มกราคม ๒๕๕๖ ณ หองประชมสารวจ

โรงพยาบาลโพธาราม มโอกาสทดอกครงทไดตอนรบ อาจารย หมอเขยว ใจเพชร กลาจน “ศนยบาท รกษาทกโรค” ททานมความพยายามในการชวยเหลอเพอนมนษยใหหายจากโรคภย โดยไมตองเสยคารกษาสกบาท ดวยการรกษาแบบ “แพทยวถพทธ” ทานใชค าสอนของพระพทธเจาเปนแกน น าจดดของแพทยตางๆมารวมกน โดยมธรรมะเปนตวเชอมโดยมหลก 3 ขอ คอ ใชสงทประหยดและเรยบงาย มประสทธภาพในการแกปญหา เพราะแกทตนเหต และแตละคนท าเองได ไมตองใหหมอรกษา แตรกษาดวยตนเอง ทานไดวเคราะห ธาตรอน-เยน ดวยตนเอง ใหยาฤทธเยนมากขนตามโลกทรอนขน

27

ความตงใจของหมอเขยว ไมเพยงแตท าใหหลายคนไดเหนวา ชวตทด ไมมโรคภย กไมจ าเปนตองใชเงนจ านวนมากมาย ไปแลกกบการแพทยสมยใหม หากแตยงมนยไปถงวถพทธ วถไทย ในแบบทเราเปนนนเอง ทเพยงพอแลวส าหรบความสขของเรา ในวนน ผเขารวมประชมทงหมดเกอบ 800 คน ทไดมารวมเรยนรในการดแลสขภาพตนเองแบบวถธรรม

28

ประชาสมพนธ...ส านกงานแพทยวถธรรม

เนองจากในปจจบน แบบแผนการบรโภคและการด าเนนชวตทเปลยนไป สงผลใหประชาชนเกดการเจบปวยดวยโรคไมตดตอเรอรง ไดแก โรคเบาหวาน โรคความดนโลหตสง โรคหวใจและโรคมะเรงมแนวโนมเพมขนโดยตลอด แตในปจจบนการดแลสขภาพตามแนวทางการแพทยแผนไทยและแพทยทางเลอก ไดเขามามบทบาทดานสขภาพและชวต ประจ าวนของประชาชนมากยงขน โดยเฉพาะการแพทยทางเลอกวถธรรม ทมงเนนการดแลสขภาพพงตนตามหลกเศรษฐกจพอเพยงของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ นบเปนอก ทางเลอกหนงในการดแลสขภาพของประชาชนทมประสทธภาพ ทสามารถน าไปสการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพสงผลใหประชาชนสามารถพงตนในการดแลสขภาพของตนได จากหลกของความนาเชอถอ (Rational) หลกของความปลอดภย (Safety) หลกของการมประสทธภาพ (Efficacy) และหลกของความคมคา (Cost-Benefit-Effectiveness) ท าใหการแพทยทางเลอกวถธรรมไดรบการยอมรบ และบรรจใหเปนการแพทยทางเลอกของกรมการแพทยทางเลอก กระทรวงสาธารณสข ซงประชาชนทวไป สามารถน าไปปฏบตไดอยางถกตองตามกฎหมาย

29

โรงพยาบาลโพธาราม ไดจดตงส านกงานแพทยวถธรรมขนทบรเวณชนลางของตกสงฆอาพาธ เพอใหบรการการแพทยทางเลอกวถธรรมแกผปวยและบคคลทวไป เมอวนท 1 ธนวาคม 2555 ใหบรการทกวนจนทร–ศกร ในเวลาราชการ เพอเปนแหลงแลกเปลยนเรยนรในการดแลสขภาพพงตน วถธรรมตามแนวเศรษฐกจพอเพยงของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ โดยเปดคายฝกอบรมผปวยเรอรงในรปแบบการจดคายสขภาพแบบวนเดยว กลาวคอ

· คายผปวยโรคความดนโลหตสง อบรมวนจนทร เวลา 08.00 –16.00 น · คายผปวยโรคเบาหวาน อบรม วนพธ เวลา 08.00 –16.00 น

นอกจากน บรการใหค าปรกษาผปวยนอกและผปวยในโรงพยาบาล วนจนทร – ศกร ในเวลาราชการ และยงจดเปนสถานทจ าหนายผลตภณฑและอปกรณทใชในการดแลสขภาพแบบพงตนวถธรรม ขอเชญทกทานแวะชม และสมพสการแพทยทางเลอกวถธรรม เพอสขภาพของทกทาน โดยม คณคณศร ลกษณะโต คอยใหบรการแกทกทาน

นายคณศร ลกษณะโต พนกงานประจ าส านกงานแพทยวถธรรม

30 บนทกหนาสดทาย ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... .......................................................................................................................................