ADB ยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศ ระหวางประเทศไทยและธนาคารพฒนาเอเชย

เมษายน 2550

ประเทศไทย (พ.ศ. 2550 - 2554)

ธนาคารพฒนาเอเชย

การเทยบสกลเงน

(ณ วนท 16 เมษายน 2550)

หนวยสกลเงน – บาท

1 บาท = 0.0307 เหรยญสหรฐ

1 เหรยญสหรฐ = 32.575 บาท

อกษรยอ

ABMI ความรเรมตลาดพนธบตรเอเชย (Asian Bond Markets Initiative)

ACD กรอบความรวมมอเอเชย (Asia Cooperation Dialogue)

ACMECS ยทธศาสตรความรวมมอดานเศรษฐกจ อรวด - เจาพระยา – แมโขง

(Ayeyawady - Chao Phraya - Mekong Economic Cooperation Strategy)

ADB ธนาคารพฒนาเอเชย (Asian Development Bank)

AFD องคการเพอการพฒนาแหงประเทศฝรงเศส (French Development Agency)

APEC ความรวมมอทางเศรษฐกจเอเชยและแปซฟก

(Asia Pacific Economic Cooperation)

ASEAN สมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต

(Association of Southeast Asia Nations)

BIMSTEC ความรเรมแหงอาวเบงกอลสาหรบความรวมมอหลากหลายสาขาทาง

วชาการและเศรษฐกจ (Bay of Bengal Initiative for Multi-Sectoral

Technical and Economic Cooperation)

CDM กลไกการพฒนาทสะอาด (Clean Development Mechanism)

CMI มาตรการรเรมในการจดตงตลาดคารบอน (Carbon Market Initiative)

GDP ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ (Gross Domestic Product)

GNI รายไดมวลรวมประชาชาต (Gross National Income)

GMS โครงการพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมนาโขง

(Greater Mekong Subregion)

IMT-GT แผนงานการพฒนาเขตเศรษฐกจสามฝายอนโดนเซย – มาเลเซย – ไทย

(Indonesia – Malaysia – Thailand Growth Triangle)

MDG เปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษ (Millennium Development Goal)

หมายเหต

ปงบประมาณ สนสดในวนท 30 กนยายน

“$” ในรายงานฉบบน หมายถงเหรยญสหรฐ

รองประธาน ซ. ลอวเรนซ กรนวด, เจอาร. กลมปฏบตการ 2

ผอานวยการ เอ. ทาปน สานกเอเชยตะวนออกเฉยงใต

ผอานวยการสวนประเทศ เจ.พ. เวอรเบยส สานกงานผแทนธนาคารพฒนาเอเชย

ประจาประเทศไทย สานกเอเชยตะวนออกเฉยงใต

หวหนาทม เจ. ลนช นกเศรษฐศาสตรอาวโส สานกเอเชยตะวนออกเฉยงใต

สารบญ หนา

แผนท

บทสรป

1. ความรวมมอดานการพฒนาระหวางประเทศไทยกบธนาคารพฒนาเอเชย 1

ก. ภาพรวม 1

ข. ความรวมมอในอดต 2

ค. บทเรยน 5

2. ความทาทายดานการพฒนาและการตอบสนองของประเทศไทย 8

ก. การปฏรปและการฟนตวจากวกฤตการณการเงน 8

ข. แผนพฒนาระยะกลางของรฐบาล 9

ค. การแกไขปญหาความยากจน ความไมเทาเทยมและการคมครองทางสงคม 10

ง. การเสรมสรางศกยภาพการขยายตวทางเศรษฐกจ 12

จ. การบรรลผลการพฒนาทยงยน 16

3. หนสวนการพฒนาระดบชาต 18

ก. การพฒนาโครงสรางพนฐาน 19

ข. การพฒนาตลาดทน 21 ค. การพฒนาทยงยนดานสงแวดลอม 24

4. หนสวนการพฒนาระดบภมภาค 25

ก. ความรวมมอระดบอนภมภาค 26

ข. การบรณาการเศรษฐกจระดบภมภาค 31

5. ขนตอนการดาเนนงาน 34

ก. การขบเคลอนยทธศาสตรหนสวนการพฒนา 34

ข. การจดกฏระเบยบและสถาบนเพอผลกดนยทธศาสตรใหบรรลผล 35

ค. ความรวมมอกบหนสวนเพอการพฒนาอนๆ 35

6. ความเสยงและการตดตามประเมนผลแบบมงเนนผลงาน 39 ก. สมมตฐานทสาคญและปจจยความเสยง 39

ข. การการตดตามประเมนผลแบบมงเนนผลงาน 40

ภาคผนวก หนา

1. ขอมลพนฐานของประเทศไทย 41

2. การเปลยนผานทางการเมองในประเทศไทย 42 3. การประเมนการพฒนาในสาขาและประเดนทสาคญ 44 4. ความคบหนาของประเทศไทยสเปาหมายของการพฒนาแหงสหสวรรษ 47 5. เปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษและเปาหมาย “MDG PLUS” 48

และตวชวดของประเทศไทย

6. แนวโนมเศรษฐกจในปจจบนและระยะกลาง 50

7. แผนการลงทนโครงสรางพนฐานระยะกลางของประเทศไทย 54

8. แผนแมบทเพอการพฒนาตลาดทน ฉบบท 2 56

9. เครองมอทางการเงนรปแบบใหมของธนาคารพฒนาแหงเอเชย 59 10. บทบาทและการมสวนรวมของประเทศไทยในโครงการความรวมมอทาง 61 เศรษฐกจในอนภมภาคลมแมนาโขง

11. แผนดาเนนงานสาหรบการปฏบตการระดบประเทศ 64 12. กรอบผลการดาเนนงานตามยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศ 69

บทสรป

ในชวงสามทศวรรษทผานมา ประเทศไทยเปนประเทศหนงทมระบบเศรษฐกจทหลากหลายและมพลวตร

มากทสดในเอเชยตะวนออกเฉยงใต นบตงแตการฟนตวจากวกฤตการณการเงนของเอเชยในป พ.ศ. 2540-2541

ประเทศไทยกมการเตบโตทางเศรษฐกจอยางแขงแกรง มเสถยรภาพทางการเงน และลดความยากจนไดอยาง

เปนรปธรรม ทงหมดนเปนพนฐานสนบสนนใหไทยกาวสการเปนประเทศทมรายไดระดบปานกลางอยางตอเนอง

ขณะเดยวกน สถาบนการเงนระหวางประเทศกมบทบาทสงขนในการสนบสนนประเทศไทย ทงดานการพฒนา

และการแกปญหาทตองเผชญในฐานะประเทศทมรายไดระดบปานกลาง และนบตงแตประเทศไทยชาระคนหน

ทงหมดตามแผนงานใหความชวยเหลอของกองทนการเงนระหวางประเทศในป พ.ศ. 2543 ความสมพนธ

ระหวางประเทศไทยกบสถาบนการเงนระหวางประเทศและองคกรการพฒนาทสาคญ กมไดตงอยบนพนฐานของ

แผนงานเงนกภาครฐแบบเดมอกตอไป แตเปลยนมาเปนหนสวนการพฒนา ซงเนนการถายทอดความรและทกษะ

มากกวาการจดสรรทรพยากรการเงน การปรกษาหารอกบรฐบาลและภาคประชาสงคมของไทยในระหวางการจดทายทธศาสตรหนสวน

การพฒนาระดบประเทศ (Country Partnership Strategy) ระหวางประเทศไทยกบธนาคารพฒนาเอเชย (Asian

Development Bank : ADB) บงชวาบทบาทของ ADB ในประเทศไทยสามารถขยายขอบเขตไดกวางขวางยงขน

โดยเนนเรองทมความชดเจน และดวยเหตทประเทศไทยตระหนกวาการขยายตวทางเศรษฐกจเปนเงอนไขพนฐาน

ของการลดความยากจนและการพฒนาสงคม ประเทศไทยจงเขารวมเปนหนสวนการพฒนากบ ADB เพอเพม

ขดความสามารถการแขงขนของประเทศภายใตระบบเศรษฐกจโลก และเพอบรรลเปาหมายดงกลาว จาตองเนน

ความรวมมอเพอขจดขอจากดของการเพมผลตภาพ (Productivity) และสรางสภาพแวดลอมทจงใจการลงทนของ

ภาคเอกชน นอกจากนน ประเทศไทยในฐานะประเทศทมรายไดระดบปานกลางยงตองการทจะเพมบทบาท

ความสามารถ และประสทธภาพในฐานะผใหความชวยเหลอแกประเทศอนในระดบภมภาคและระดบโลก ใน

การน ADB สามารถแลกเปลยนประสบการณและความเชยวชาญของการใหความชวยเหลอในรปแบบดงกลาว

ภายใตกรอบความรวมมอระดบอนภมภาคและการบรณาการเศรษฐกจในระดบภมภาค ไดเปนอยางด รฐบาลไทยและ ADB จงรวมกนจดทายทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศ ทระบกรอบความ

รวมมอสาคญในชวงเวลา 5 ป (พ.ศ. 2550-2554) เพอกาหนดทศทางเชงยทธศาสตรทสงเสรมความรวมมอในการ

พฒนา ซงสาหรบระดบชาต จะเนนการเพมขดความสามารถการแขงขนทางเศรษฐกจของประเทศ โดย (ก) การ

พฒนาโครงสรางพนฐาน (ข) การพฒนาตลาดทน (ค) การพฒนาทยงยนเชงสงแวดลอม และสาหรบระดบ

ภมภาค ยทธศาสตรดงกลาวจะเนนความรเรมรวมกน ไดแก (ก) การใหกรวมในโครงการของประเทศเพอนบาน

(ข) การสงเสรมการคาและการลงทน (ค) การสรางความแขงแกรงของตลาดพนธบตรเอเชย ความรวมมอเหลาน

จะเปนการเพมบทบาทของไทยในการสนบสนนความรวมมอระดบอนภมภาคและบรณาการเศรษฐกจในระดบ

ภมภาค บนพนฐานการแลกเปลยนประสบการณระหวางประเทศ

การเปนหนสวนการพฒนาระหวางประเทศไทยกบ ADB ทงในระดบชาตและระดบภมภาคจะเนน ความ

ชวยเหลอทางวชาการ การแลกเปลยนความร และการพฒนาขดความสามารถทสอดคลองกบกรอบการทางาน

สาคญของยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศ ทงน ADB จะแสวงหาโอกาสทจะใหกรวมแกโครงการการ

ลงทนระหวางประเทศเพอนบานทงในภาครฐและภาคเอกชน เพอสนบสนนบทบาทของประเทศไทยในฐานะผให

ความชวยเหลอประเทศอนในระดบภมภาค โอกาสการใหกจะขนอยกบปจจยตางๆ ซงรวมถง เงอนไขการใหก

ของ ADB และขดความสามารถในการใหกของ ADB ทจะกระตนการมสวนรวมและการลงทนของภาคเอกชน

นอกจากน ภาครฐและภาคเอกชนของไทยยงใหความสนใจตอผลตภณฑทางการเงนรปแบบใหม และเครองมอ

สนบสนนสนเชอ ของ ADB ทจะใชสนบสนนความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชนและการลงทนของ

ภาคเอกชนในประเทศไทย แมวาการจดทายทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศจะดาเนนการในชวงทประเทศไทยมความไม

แนนอนทางการเมอง แตรฐบาลไทยกตอบสนองตอความพยายามของ ADB เปนอยางด ในการเสรมสรางความ

รวมมอเชงยทธศาสตรระหวางทงสองฝายใหแนนแฟนยงขนในชวง 5 ปขางหนา โดยรฐบาลไทยมบทบาทนาใน

การกาหนดกรอบความรวมมอทสาคญของยทธศาสตรดงกลาว ทงในระดบชาตและระดบภมภาค เพอจดการกบ

ประเดนการพฒนาสาคญๆ ซงประเทศไทยจะตองเผชญในชวงระยะกลางทจะมาถง

1

1. ความรวมมอดานการพฒนาระหวางประเทศไทยกบ ADB

ก. ภาพรวม

1. ประเทศไทยและ ADB เปนหนสวนการพฒนามานานกวา 40 ป ชวงเวลาดงกลาวเปนชวงการ

เปลยนแปลงทสาคญในดานเศรษฐกจ สงคม และการเมองของประเทศไทยและประเทศอนๆ ทวภมภาคเอเชย

แปซฟก1 นบตงแตวกฤตการณการเงนเอเชยในป พ.ศ. 2540-2541 ประเทศไทยกลบมามการขยายตวทาง

เศรษฐกจทเขมแขง เศรษฐกจมหภาคมเสถยรภาพ และลดความยากจนอยางไดผล ทงนหลงจากประเทศไทย

ชาระคนหนทงหมดภายใตแผนงานใหความชวยเหลอของกองทนการเงนระหวางประเทศ ในป พ.ศ. 2543 รฐบาล

ไทยกมไดมโครงการเงนกใหมจากสถาบนการเงนระหวางประเทศแตอยางใด2 อยางไรกตามแมวาจะไมมโครงการเงนก แตรฐบาลไทย และ ADB ยงคงมความสมพนธทดตอกน โดยเนนความชวยเหลอทางวชาการ การ

แลกเปลยนความร และการพฒนาทกษะมากกวาการจดสรรทรพยากรการเงน

2. ยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศ เปนความพยายามในการกาหนดรปแบบและทศทางเชง

ยทธศาสตรสาหรบความรวมมอครงใหม ระหวางประเทศไทยกบ ADB ในชวงป พ.ศ. 2550 - 2554 นบตงแตเรม

กระบวนการ ยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศตระหนกวา ประเทศไทยในฐานะประเทศทมรายได

ระดบปานกลางกาลงเผชญความทาทายดานการพฒนา ซงแตกตางจากสงทประเทศสมาชกอนๆ ของ ADB

กาลงเผชญอย3 ความเขาใจดงกลาวทาให ADB ตองพจารณาทางเลอก วธการ และเครองมอเฉพาะเพอทางาน

รวมกบประเทศไทย ในการระบประเดนทาทายและโอกาส ทงนภายใต หลกการสาคญของยทธศาสตร CPS 3

ประการ คอ การสรางความมนใจวาประเทศไทยเปนเจาของประเดนการพฒนา การมงเนนความรวมมอใน

ประเดนทสามารถทางานเสรมซงกนและกนได และการเพมพนการมสวนรวมและการลงทนของภาคเอกชน

3. ยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศของไทย เนนความชวยเหลอทางวชาการ การแลกเปลยน

ความรและกจกรรมการพฒนาขดความสามารถในสาขาทคดสรรตามความตองการของประเทศไทย เนองจาก

ไทยสามารถเขาถงตลาดทนระหวางประเทศไดดอยแลว ดงนน ความเปนไปไดสาหรบโครงการเงนกจงขนอยกบ

ความจาเปนทางดานการเงนของรฐบาล ในการน เงนกและการประกนความเสยงจาก ADB เพอสนบสนนความ

รวมมอระหวางภาครฐและเอกชน และกระตนใหเกดการลงทนของภาคเอกชนในโครงการพนฐานขนาดใหญ อาจ

ถอเปนหนงในความจาเปนดงกลาว อยางไรกตาม ยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศ มไดจากดแค 1 ขอมลระดบประเทศแสดงอยในภาคผนวก 1

2 ประเทศไทยไดชาระคนหนทงหมดภายใตแผนงานใหความชวยเหลอของกองทนการเงนระหวางประเทศ ซงมระยะเวลา 34 เดอนเมอวนท

19 มถนายน 2543 โดยสรปแลวประเทศไทยใชเงนกจานวน 14,300 ลานเหรยญสหรฐ จากวงเงนรวมของแผนงานจานวน 17,200 ลานเหรยญสหรฐ (ในจานวนน ADB รวมสมทบ 1,200 ลานเหรยญสหรฐ)

3 การจดทายทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศใชแนวทางจากเอกสาร ADB. 2006. Enhancing Asia Development Bank

Support to Middle-Income Countries and Borrowers from Ordinary Capital Resources. Manila; และ ADB. 2006. Enhancing Country Strategy and Program and Business Processes. Manila

2

เฉพาะภาครฐเทานน แตครอบคลมถงความเปนไปไดท ADB จะสนบสนนโครงการของภาคเอกชนผานการลงทน

ในหลกทรพย การใหก การประกนความเสยง และ/หรอการใหเงนกรปแบบพเศษ ในการน การทางานของ ADB

เพอระดมทนผานการจดโครงสรางทางการเงน และการทาธรกรรมแปลงสนทรพยเปนทน จะชวยพฒนาตลาดทน

ของประเทศไทยไดเปนอยางด

4. หลกการในการจดทาและการดาเนนการตามยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศ ครอบคลม

สาระสาคญ 5 ประการ ทไดระบไวในปฏญญาปารสวาดวยประสทธผลของการใหความชวยเหลอ (Paris

Declaration on Aid Effectiveness) ไดแก ความเปนเจาของ การมเปาประสงครวม ความสมานฉนท การบรหาร

เพอมงผลลพธ และความรบผดชอบรวมกน4 ยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศ ระบอยางชดเจนวา

ประเทศไทยเปนเจาของและเปนผนาในประเดนการพฒนาประเทศ ซงจะปรบกจกรรมของ ADB ใหเขากนกบ

ระบบและกระบวนการพฒนาของไทย นอกจากนน ยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศยงสงเสรมการ

ทางานในทศทางเดยวกน สงเสรมความโปรงใส และการทางานอยางมประสทธผลในระหวางหนสวนการพฒนา

ทงหมดในประเทศไทย อกทง การเปนหนสวนระหวางไทยกบ ADB ยงอยบนพนฐานของความรบผดชอบรวมกน

และการตรวจสอบได เพอบรรลผลลพธของการพฒนาทยงยน

5. แมวาการจดทายทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศ จะอยในชวงของความไมแนนอนทาง

การเมองในประเทศไทย แตรฐบาลไทยกตอบสนองตอความพยายามของ ADB เปนอยางด ในการรวมทางานเพอ

ผลกดนความรวมมอเชงยทธศาสตรกบประเทศไทยในชวง 5 ปขางหนา โดยรฐบาลไทยรบบทบาทนาในการ

กาหนดประเดนเชงยทธศาสตรทงในระดบชาตและระดบภมภาค เพอจดการกบประเดนการพฒนาทสาคญในชวง

ระยะกลาง

ข. ความรวมมอในอดต

6. ความสมพนธทยาวนานของประเทศไทยกบ ADB ยอนกลบไปไดถงป พ.ศ.2509 ในฐานะทประเทศไทย

เปนหนงในสมาชกผกอตง ADB จากทงหมด 31 ประเทศ ปจจบนประเทศไทยเปนผถอหนใหญลาดบท 17 ของ

ADB จากประเทศสมาชกทงหมด 67 ประเทศ เงนกสะสมท ADB ใหกกบประเทศไทย ณ วนท 31 ธนวาคม 2549

มจานวนเกอบ 5,400 ลานเหรยญสหรฐ ประกอบดวยโครงการเงนกมากกวา 80 โครงการ สดสวนสงสดอยใน

สาขาพลงงาน (รอยละ 31) ตามดวยสาขาขนสงและการสอสาร (รอยละ 22.5) การคลง (รอยละ 12) การประปา

สขาภบาล และการจดการของเสย (รอยละ 10) สวนทเหลอเปนเงนกในสาขาสาธารณสข การศกษา การเกษตร

และทรพยากรธรรมชาต รวมทงสาขาอตสาหกรรมและการคา (ตารางท 1) และตงแตป พ.ศ.2543 รฐบาลไทยก

มไดมโครงการเงนกใหมกบ ADB อกเลย อกทงการเบกจายเงนกโครงการเดมกลดลงอยางตอเนองนบตงแตป

4 High Level Forum on Aid Effectiveness. 2005. Paris Declaration on Aid Effectiveness. Paris.

3

พ.ศ. 2540 (รปท 1)5 โครงการเงนกท ADB ใหกบภาคเอกชนในไทย โครงการลาสด6 ไดรบอนมตในป พ.ศ. 2546

โดยบรษทเอกชนไทยไดใหความสนใจกบผลตภณฑทางการเงนรปแบบใหมและเครองมอสนบสนนสนเชอของ

ADB เพมมากขนเรอยๆ

ตารางท 1: โครงการเงนกท ADB ใหกแกประเทศไทย (จานวนสะสมถง 31 ธนวาคม 2549)

สาขาการพฒนา โครงการเงนก (จานวนโครงการ)

วงเงน (ลานเหรยญสหรฐ)

%a

พลงงาน 28 1,672.3 31

การขนสงและการสอสาร 17 1,214.5 23

การคลง 9 644.5 12

การประปา สขาภบาล และการจดการของเสย 7 537.0 10

สาธารณสข โภชนาการ และการคมครองทางสงคม 1 500.0 9

การเกษตรและทรพยากรธรรมชาต 11 494.6 9

การศกษา 5 160.7 3

อตสาหกรรมและการคา 3 127.0 2

สหสาขา 3 37.5 1

รวมทงหมด 84 5,388.1 100

a ตวเลขจานวนรวมมการปดจดทศนยม

5 ขณะนประเทศไทยไมมโครงการเงนกกบ ADB; รฐบาลไทยไดชาระหนลวงหนาดงน (ก) 1,280 ลานเหรยญสหรฐ ในป พ.ศ. 2545 สาหรบ

เงนกทงจานวน (ข) 182 ลานเหรยญสหรฐในป พ.ศ. 2546 (ค) 84 ลานเหรยญสหรฐในป พ.ศ. 2547 (ง) 372 ลานเหรยญสหรฐในป พ.ศ. 2548 และ (จ) 121 ลานเหรยญสหรฐในป พ.ศ. 2549

6 ADB. 2003. Report and Reccommendation of the President to the Board of Directors on Proposed Loans and a Proposed

Political Risk Guarantee to BLCP Power Limited for the BLCP Power Project t in the Kingdom of Thailand. Manila.

4

0 100 200 300 400 500 600 700

รปท 1 : ระดบการกยมและการเบกจายของภาครฐและภาคเอกชน ในประเทศไทยจากธนาคารพฒนาเอเชย พ.ศ. 2538 - 2549 ลานเหรยญสหรฐ

การเบกจาย เงนก

2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2548 2549 2545 2546 2547

7. ทผานมา ADB ไดใหความชวยเหลอทางวชาการแกประเทศไทยเปนจานวน 55 ลานเหรยญสหรฐ

ครอบคลมโครงการมากกวา 150 โครงการ ในสาขาและกจกรรมการพฒนาทหลากหลาย อาท ความชวยเหลอ

ทางวชาการ 45 โครงการ ในวงเงน 13.8 ลานเหรยญสหรฐสาหรบการเตรยมโครงการ และ 105 โครงการ ใน

วงเงน 41.2 ลานเหรยญสหรฐ สาหรบการใหคาปรกษาและการปฏบตการ7 นบตงแตเรมตนในป พ.ศ. 2535

ประเทศไทยในฐานะประเทศหลกในแผนงานพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมนาโขง

(Greater Mekong Subregion Program : GMS ) ไดมสวนรวมในโครงการความชวยเหลอทางวชาการระดบ

ภมภาคมากกวา 100 โครงการ ครอบคลมประเดนตางๆ อยางหลากหลาย เชน การคาขามพรมแดน พลงงาน

ไขหวดนก HIV/AIDS และการจดการสงแวดลอม โครงการระดบภมภาคดงกลาว รวมทงประเทศทเขารวมตาง

ไดรบประโยชนจากการแลกเปลยนความร ประสบการณ และความเชยวชาญจากประเทศไทยเปนอยางด

8. ยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศฉบบน เปนเอกสารทางการฉบบแรกนบตงแตป พ.ศ.2544 ท

อธบายถงการเปนหนสวนเชงยทธศาสตรระหวาง ADB กบประเทศไทย8 กอนหนาน ADB ไดจดทายทธศาสตร

และแผนงานของประเทศไทยในปจจบน (Thailand Country Strategy and Program Update) (พ.ศ. 2545-

2547) ประกอบดวย แผนงานเงนกและการใหความชวยเหลอทางวชาการ แตยงมไดมการดาเนนงานตามแผน

เนองจากเหตผล 3 ประการ ประการแรก ยทธศาสตรประเทศและแผนงานดงกลาวจดทาในชวงทตวชวดทาง

เศรษฐกจมหภาคและความยากจนระบวาประเทศไทยยงไมฟนตวจากวกฤตการณการเงนในป พ.ศ. 2540 โดย

ในชวงเวลานน มการคาดการณวาประเทศไทยอาจตองการความชวยเหลอทางการเงนเพมขนจากธนาคารเพอ

7 สรปการดาเนนการของ ADB ทงโครงการเงนกและโครงการทไมใชการใหก ในประเทศไทย สามารถสบคนไดจาก

www.adb.org/thailand 8 ADB. 2001. Thailand Country Strategy and Program Update (2002-2004). Manila.

5

การพฒนาระหวางประเทศ ประการทสอง หลงจากการชาระคนหนทงหมดภายใตแผนการใหความชวยเหลอของ

กองทนการเงนระหวางประเทศในเดอนมถนายน 2543 รฐบาลไทยไดดาเนนแผนงานบรหารและปรบโครงสราง

หนสาธารณะอยางไดผล ประการทสาม ระหวางป พ.ศ. 2545-2547 ตลาดทนของประเทศไทยมสภาพคลองสง

และเปนแหลงเงนทนทสาคญของภาครฐ

9. ในชวงป พ.ศ. 2545-2547 มโครงการใหความชวยเหลอทางวชาการเพยง 5 โครงการไดรบอนมต

เนองจากไมไดดาเนนการโครงการใหความชวยเหลอทางวชาการสาหรบโครงการเงนก อยางไรกตาม ในชวงท

ผานมา โครงการใหความชวยเหลอทางวชาการของ ADB ตอประเทศไทยไดขยายตวขน มการอนมตโครงการ

ความชวยเหลอทางวชาการ 7 โครงการ เปนวงเงน 3.3 ลานเหรยญสหรฐในป พ.ศ.2548 โดย 3 ใน 7 โครงการ

เปนสวนหนงของการวางแผนและฟนฟพนทหลงเหตการณสนามในเดอนธนวาคม 2547 นอกจากนน ในป 2549

ADB ไดอนมตโครงการใหความชวยเหลอทางวชาการ 4 โครงการ และจดจางทปรกษา 3 คน คดเปนวงเงน

ประมาณ 1.6 ลานเหรยญสหรฐ สวนใหญเปนการใหคาปรกษาและพฒนาขดความสามารถใหแกประเทศไทย

สาหรบการลงทนดานโครงสรางพนฐาน การพฒนาตลาดทนและการใหกรวมในประเทศเพอนบาน โครงการ

เหลานไดชวยสรางความชดเจนของเปาหมายการทางานรวมกนภายใตยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบ

ประเทศ9 ในโอกาสตอมา

ค. บทเรยน

10. ขดความสามารถของไทยในการปฏบตโครงการมความแขงแกรงในทกสาขาการพฒนา โดยเฉพาะอยาง

ยงโครงการทไดรบอนมตระหวางป พ.ศ. 2533-2540 (รปท 2 และ 3) อยางไรกตาม แมวาจะมผลการดาเนนงานท

ด แตกระทรวงและหนวยงานของรฐอกหลายหนวยงานยงตองการการฝกอบรมและการพฒนาขดความสามารถ

ในการเตรยมโครงการ การปฏบตโครงการ และการประเมนผลสาหรบโครงการพนฐานขนาดใหญและซบซอนทรฐ

จดทารวมกบภาคเอกชน ทงน การจดโครงสรางการทางานระหวางภาครฐกบภาคเอกชน ตองอาศยความ

เชยวชาญเฉพาะและขดความสามารถดานกฎระเบยบและองคกร ในการเตรยมโครงการ การจดการการเงน และ

การบรหารความเสยง ในขณะเดยวกน เนองจากระบบเศรษฐกจของไทยมความซบซอนมากขน ประเทศไทย

จาเปนตองใชความเชยวชาญและแนวปฏบตทดทสดจากตางประเทศ เพอขยายขอบเขตการปฏรปนโยบาย

โดยเฉพาะอยางยงในสาขาการเงนใหทนตอสถานการณมากขนตามไปดวย

9 ขอมลสรปโครงการความชวยเหลอทางวชาการสาหรบประเทศไทยแสดงในภาคผนวก 11

6

100.00%

100.00%

77.80%

97.20%

77.80% 9

26

9

2

1

การเกษตร

พลงงาน / ขนสง / การสอสาร

สาธารณสข/ โภชนาการ/

การคมครองทางสงคม

การเงน

อตสาหกรรม / สหสาขา / และอนๆ

a รวมโครงการทประสบผลสาเรจและทประสบผลสาเรจอยางสง

การประเมน (จานวน)

รปท 2 : อตราโครงการทประสบผลสาเรจ a

ของประเทศไทย (จาแนกรายสาขา)

85.70%

100.00%

87.50%

19

14

24

รปท 3 : อตราสวนโครงการทประสบผลสาเรจ a ของประเทศไทย (จาแนกตามปทไดรบอนมต)

a รวมโครงการทประสบผลสาเรจและทประสบผลสาเรจอยางสง

ป

ทศวรรษ 1970 s

ทศวรรษ 19 8 0 s

1990-1997

การประเมน (จานวน)

11. ประเทศไทยมความกาวหนาอยางเหนไดชดในการปองกนความเสยงดานสงแวดลอมและสงคม

(environmental and social safeguard) เมอเรวๆ น การประเมนโครงการถนนในเมอง ซงไดรบอนมตจาก ADB

ในป พ.ศ. 2535 ระบวาหนวยงานภาครฐบาลมการจดการดานสงแวดลอม การเวนคนทดน และการตงถนฐาน

7

ใหมอยางนาพงพอใจ10 อยางไรกตาม การประเมนดงกลาวไดใหขอแนะนาวาแนวทางทเปนระบบมากขนจะชวย

ลดความลาชาในการดาเนนการและลดคาใชจายทบานปลายลงได โดยทวไปแลว การปฏบตงานจดซอจดจาง

ของไทยอยในระดบทนาพอใจ แตแมวาประเทศไทยจะมระบบการจดซอจดจางภาครฐโดยรวมทคอนขางด แต

การปรบแตงรายละเอยดในดานวชาการ กระบวนการและการบรหารจดการจะชวยเพมความโปรงใส การ

คาดการณได และประสทธภาพใหสงยงขน11

12. บทเรยนทสาคญทสดประการหนงของการพฒนาโครงสรางพนฐาน คอ ความจาเปนทตองให

สาธารณชนเขามามสวนรวมในกระบวนการตดสนใจตงแตตน ปจจบน กลมชมชนและองคกรพฒนาเอกชน

(Non Government Organization) มบทบาทสงขนในสงคมไทย และขอมลทไดรบจากกลมและองคกรเหลานเปน

สงจาเปนในทกขนตอนของการดาเนนโครงการ การปรกษาหารอกบชมชนทองถนทไมมประสทธผลเปนสาเหต

หนงททาใหตองทาการตรวจสอบโครงการบาบดนาเสยในจงหวดสมทรปราการ12 ในทางตรงกนขาม การเตรยม

แผนพฒนาอนภมภาคอนดามนทไดรบผลกระทบจากสนาม มการรวมมอและปรกษาหารออยางใกลชดกบองคกร

พฒนาเอกชนและภาคประชาสงคมตงแตตน แนวทางดงกลาวทาใหการออกแบบปรบปรงความเปนอยของผ

ไดรบผลกระทบจากสนาม เปนทยอมรบและไดรบความรวมมออยางด ซงรวมถงแผนงานปรบปรงสาธารณปโภค

ทชมชนทองถนจะเปนผปฏบตโดยตรง13

13. บทเรยนทมคณคาในการออกแบบและปฏบตแผนงานปฏรปนโยบายในสาขาการเงนและสงคม เหนได

จากโครงการเงนก 2 โครงการทไดรบอนมตหลงวกฤตการณการเงนของเอเชยระหวางป พ.ศ.2540-2541 ไดแก

แผนงานปฏรปตลาดการเงนของ ADB ทไดรบอนมตในเดอนธนวาคม 2540 เพอสนบสนนนโยบายการสรางความ

เขมแขงของระบบการเงนและการสรางเสถยรภาพของตลาด โครงการดงกลาวและการสนบสนนทางการเงนของ

องคกรระหวางประเทศอนๆ ไดสรางความเชอมนใหนกลงทน โดยสนบสนนพนธกรณของรฐบาลในการแกจดออน

เชงโครงสรางของระบบการเงน อยางไรกตาม เมอมองยอนกลบไปโครงการเงนกของ ADB นาจะมประสทธผล

มากขน หากมการสนบสนนทางวชาการและใหคาปรกษาในรายละเอยดควบคไปดวย14 และเชนเดยวกน ขณะท

แผนงานในสาขาสงคมของ ADB ซงอนมตในเดอนมนาคม 2541 สามารถบรรลวตถประสงคในการสนบสนน

งบประมาณในชวงวกฤตได แตมการบรรลวตถประสงคเชงนโยบายเพยงเลกนอยเทานน และสวนใหญกไม

10

ADB. 2005. Project Performance Evaluation Report for the Bangkok Urban Transport Project in Thailand. Manila. 11

World Bank. 2005. Commentary on Joint Royal Thai Government – World Bank Assessment of the Thai Public Procurement System, Bangkok.

12 ADB. 2002. Report and Recommendation of the Inspection Committee to the Board of Directors on Inspection Request:

Samut Prakarn Wastewater Management Project. Manila. 13

ADB. 2005. Subregional Development Plan for the Tsunami-Affected Andaman Regiona. Manila.

14

ADB. 2003. Program Completion Report on the Financial Markets Reform Program in Thailand. Manila.

8

แขงแกรงพอทจะตานทานการเปลยนแปลงของรฐบาลได15 ประสบการณทงสองเนนยาขอเทจจรงทวา โครงการ

เงนกทประสบผลสาเรจจะตองมเปาหมายการปฏรประยะยาวทเปนขนเปนตอน โดยมรฐบาลเปนเจาของอยาง

แทจรง นอกจากนยงแสดงใหเหนวาโครงการเงนกแบบมาตรฐานอาจจะไมใชวธทดทสดในการตอบสนองตอ

สถานการณทแตกตางกน ตวอยางเชน วกฤตการณการเงนของเอเชย

2. ความทาทายดานการพฒนาและการตอบสนองของประเทศไทย

ก. การปฏรปและการฟนตวจากวกฤตการณการเงน

14. วกฤตการณการเงนของเอเชย ในป พ.ศ. 2540-2541 ไดสรางความตกตะลงอยางมากในภมภาค โดยม

ระบบเศรษฐกจของไทยอยในจดศนยกลางของปญหา ในวนท 2 กรกฎาคม 2540 การตดสนใจลอยตวคาเงนบาท

ทาใหคาเงนบาทลดลงและสญเสยมลคาประมาณครงหนงภายในหนงสปดาห โดยลดถงจดตาสดในเดอน

มกราคม 2541 ในขณะทตลาดหนไทยลดลงรอยละ 75 ในป พ.ศ. 2540 และธนาคารแหงประเทศไทยตองปด

บรษทเงนทน 56 แหงอยางถาวร ทงนระหวางป พ.ศ. 2539-2541 ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ (Gross

Domestic Product : GDP) ตอหว หดตวถงรอยละ 12.7 และประชากร 1.1 ลานคนตกอยภายใตเสนความ

ยากจน16 หนทไมกอใหเกดรายไดของประเทศไทยเพมสงสดในภมภาคทงในรปของมลคาและอตราเพม โดยถง

จดสงสดทรอยละ 48 ของสนทรพยธนาคารทงหมดในชวงกลางป พ.ศ. 2542

15. ความรนแรงจากวกฤตการณการเงนกระตนใหมการปฏรปการเมอง เศรษฐกจ การเงนและสงคมอยาง

กวางขวาง ประการแรก มการประกาศใชรฐธรรมนญทกาวหนาฉบบใหมในเดอนตลาคม 2540 มการจดตงศาล

รฐธรรมนญ คณะกรรมการปองกนการทจรตแหงชาต และสมาชกสภานตบญญตทมาจากการเลอกตง

รฐธรรมนญยงกาหนดใหมการปฏรปการบรหารราชการทสาคญ รวมทงการปฏรปการศกษาอยางเตมรปแบบ

ประการทสอง มการปรบโครงสรางและการเสรมสรางความแขงแกรงของสาขาการเงน มการสรางความเขมแขง

ใหกบกฎระเบยบทเกยวของ รวมทงการจดตงองคกรเพอการปฏรประบบสถาบนการเงน (ปรส.) และบรรษท

บรหารสนทรพย เพอแกปญหาหนทไมกอใหเกดรายไดจานวนมากในสาขาการธนาคารและสนทรพยทถกยด

ในภาคธรกจ ประการสดทาย รฐบาลเรมแปรรปรฐวสาหกจในวงกวาง ทงในสาขาการขนสง พลงงาน

สาธารณปโภคและโทรคมนาคม อยางไรกตาม การแปรรปรฐวสาหกจ เรมชะลอตวในชวง 2 ปทผานมา

16. มาตรการระงบความสญเสยอยางเขมงวดและทนทวงทหลงจากวกฤต และการปฏรปเชงโครงสรางได

ชวยวางพนฐานการฟนฟเศรษฐกจของไทยอยางรวดเรว รายไดตอหวทแทจรงและปญหาความยากจนลดลงส

ระดบกอนวกฤตภายในป พ.ศ. 2546 ทงน การเตบโตทางเศรษฐกจทเขมแขงระหวางป พ.ศ. 2545-2547 ยนยน

ถงความเขมแขงของระบบเศรษฐกจไทยในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต รายไดมวลรวมประชาชาต (Gross

15

ADB. 2005. Program Performance Audit Report on the Social Sector Program in Thailand. Manila. 16

World Bank. 2000. East Asia: Recovery and Beyond. Washington, DC.

9

National Income : GNI) ตอหว ในป พ.ศ. 2547 คดเปน 2,490 เหรยญสหรฐ ซงสงกวาฟลปปนส (1,170

เหรยญสหรฐ) และอนโดนเซย (1,140 เหรยญสหรฐ) เปนสองเทา นอกจากน GNI ตอหวของประเทศไทยในป

พ.ศ. 2547 ยงสงกวาประเทศเพอนบานใน GMS อยางเหนไดชด แมวายงตากวามาเลเซย (4,520 เหรยญสหรฐ)

บรไนดารสซาลาม (15,250 เหรยญสหรฐ) และสงคโปร (24,760 เหรยญสหรฐ)17

ข. แผนพฒนาระยะกลางของรฐบาล

17. กรอบการทางานเชงยทธศาสตรของประเทศไทย เพอจดการประเดนการพฒนาประเทศระหวางป

พ.ศ.2550-2554 คอ แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 1018 ซงประกอบดวย ยทธศาสตร 5 ประการ

ประการแรก คอ การพฒนาคนและสงคมไทย โดยเนนการศกษาและพฒนาสงคมแหงการเรยนร บนพนฐานความ

จาเปนในการเพมขดความสามารถในการผลตและการแขงขนของประเทศไทยในระบบเศรษฐกจโลก ประการท

สอง คอ การสรางความเขมแขงของชมชน ประการทสาม คอ การปรบโครงสรางเศรษฐกจใหสมดลและยงยน

เพอเพมขดความสามารถดานการผลต การสนบสนนการลงทนในทองถนและตางประเทศ และการเพมขด

ความสามารถในการแขงขน โดยมการพฒนาโครงสรางพนฐาน การพฒนาตลาดทน และการเพมประสทธภาพ

ดานพลงงาน เปนองคประกอบหลกของยทธศาสตรน ประการทส คอ การพฒนาบนฐานความหลากหลายทาง

ชวภาพ โดยการอนรกษและการจดการสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน สวนยทธศาสตร ประการ

ทหา คอ การเสรมสรางธรรมาภบาล เพอการพฒนาเศรษฐกจสงคมในระยะยาวอยางยงยน

18. จากแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10 จะเหนวาประเดนการพฒนาทสาคญของ

ประเทศไทยในระยะกลางแบงออกเปน 3 กลม กลมแรก ไดแก ความจาเปนทจะตองผลกดนการลดความยากจน

อยางตอเนอง สงเสรมการพฒนาแบบมสวนรวม กระจายผลประโยชนอยางเทาเทยม และสรางความเขมแขง

ของระบบการคมครองทางสงคม กลมทสอง คอความจาเปนในการเพมขดความสามารถในการผลตและการ

แขงขน เพอรกษาการเตบโตทางเศรษฐกจ และกลมทสามคอ ความจาเปนในการจดการการขยายตวทาง

เศรษฐกจและคมครองสงแวดลอม เพอสรางการพฒนาทสมดลและยงยน โดยจะไดอธบายสาระของประเดนทา

ทายเหลาน รวมทงการตอบสนองของประเทศไทยในลาดบตอไป19

17

GNI ตอหวในประเทศ GMS ไดแก กมพชา (350 เหรยญสหรฐ) สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (390 เหรยญสหรฐ) พมา (220

เหรยญสหรฐ) และเวยดนาม (540 เหรยญสหรฐ). ADB. 2549. ตวชวดทสาคญ 2549. มะนลา 18

สานกงานคณะกรรมการการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตจดทาแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10 (พ.ศ. 2550-2554) เสรจในเดอนกนยายน 2549

19 รายละเอยดของประเดนความทาทายดานการพฒนาทประเทศไทยตองเผชญมาจากเอกสารการศกษา รายงาน การประเมน และการ

วเคราะหทจดทาโดยหนวยงานของรฐบาล ADB หนสวนการพฒนาอนๆ และสถาบนวจย (ภาคผนวก 3)

10

ค. การแกไขปญหาความยากจน ความไมเทาเทยมและการคมครองทางสงคม

19. หลงจากวกฤตการณการเงน ประเทศไทยไดประสบความสาเรจในการลดความยากจนและผลกดนการ

พฒนาสงคมอยางเหนไดชด โดยสามารถลดความยากจนตามเปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษ (Millennium

Development Goal : MDG) ทมงลดสดสวนของประชาชนทยากจน และยงบรรลเปาหมาย MDG ดงน (ก) สงเสรมสขภาพของมารดา (ข) ลดการเสยชวตของทารก (ค) ขยายการเขาถงนาดมทสะอาดและการสขาภบาล

(ง) ตอสกบการระบาดของ HIV/AIDS มาลาเรย และโรคตดตออนๆ สาหรบเปาหมายดานการศกษา ประเทศไทย

สามารถลดชองวางทางเพศในการเขารบการศกษาชนประถมและมธยม และอาจจะบรรลเปาหมายดานการ

ศกษาในชนประถม ภายในกาหนดป พ.ศ. 255820

1. ความทาทาย

20. คาดกนวาประเทศไทยจะบรรลเปาหมาย MDG เกอบทงหมดไดภายในป พ.ศ. 2558 อยางไรกตาม การ

ลดความยากจนยงคงเปนความทาทายทสาคญทสดของไทย แมวาประชากรของประเทศไทยทอยใตเสนความ

ยากจนทใชเกณฑ 1 เหรยญสหรฐตอวน จะมสดสวนนอยกวารอยละ 2 แตประชากรไทยมากกวา 20 ลานคนก

ดารงชวตโดยไดรบคาจางนอยกวา 2 เหรยญสหรฐตอวน21 หรอกลาวอกนยหนงคอ คนสวนใหญของสงคมไทย

ยงคงมความเปราะบางสงและกลบไปสความยากจนไดงายมาก หากไมมมาตรการสรางการเตบโตทางเศรษฐกจ

อยางยงยนและการกระจายผลประโยชนทเทาเทยมกนมากขน

21. คนในบางภมภาคและบางกลมของประเทศไทยไมไดรบประโยชนอยางเตมทจากการขยายตวทาง

เศรษฐกจของประเทศ คนยากจนสวนใหญ (มากกวารอยละ 85) อาศยอยในชนบท และมความแตกตางดาน

รายไดอยางชดเจนระหวางภาค เชน ในป พ.ศ. 2547 คนยากจนในภาคเหนอคดเปนรอยละ 16.2 ภาค

ตะวนออกเฉยงเหนอคดเปนรอยละ 17.2 (เปรยบเทยบกบคนยากจนทงประเทศรอยละ 11.3) แตคนยากจนใน

กรงเทพฯ และปรมณฑลมเพยงรอยละ 1.622 คนยากจนของไทยมากกวา 1 ใน 3 เปนเดก และมากกวารอยละ 10

เปนผสงอาย นอกจากนยงมความไมเทาเทยมดานรายได โดยกลมประชากรทยากจนทสดรอยละ 20 มรายได

นอยกวารอยละ 7 ของรายไดทงหมด และกลมประชากรทรวยทสดรอยละ 10 มรายไดมากกวารอยละ 33 ของ

รายไดทงหมด (เชงอรรถ 21)

22. นอกจากนน ยงมความจาเปนทจะตองจดระเบยบและองคกรของกลไกการคมครองทางสงคม เพอให

สามารถคมครองแรงงานและประชากรในกลมเสยง ไดแก คนยากจน ผหญง เดก ผสงอาย และผพการ ได

ครอบคลมยงขน วกฤตการณการเงนไดเนนยาถงความจาเปนเรงดวนในการจดระบบการคมครองทางสงคม

20

ความกาวหนาของประเทศไทยไปสเปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษแสดงในภาคผนวก 4 21

United Nations Development Programme. 2005. Human Development Report 2005. New York. 22

National Economic and Social Development Board. 2005. Household Socioeconomic Survey. Bangkok.

11

อยางเปนทางการ เพอทางานเสรมกบเครอขายการคมครองทางสงคมอยางไมเปนทางการ ซงพงพาความ

สมพนธในครอบครวและการสนบสนนของชมชน ทงน แมวาวกฤตการณการเงนจะชวยกระตนประเทศไทยให

ปรบยทธศาสตรการคมครองทางสงคม แตความทาทาย อยทความสาเรจในการจดระบบการคมครองทเพยงพอ

คาดการณได และเทาเทยม ปจจบนประเทศไทยมประชากรเพยง 1 ใน 5 ทไดรบการคมครองทางสงคมอยางเปน

ทางการ สวนใหญเปนผททางานในภาครฐหรอรฐวสาหกจ นนหมายความวา ประชากรทเหลออกกวา 50 ลานคน

ไมไดรบการคมครอง23

23. ความทาทายของการคมครองทางสงคมของประเทศไทย ยงรวมถงโครงสรางประชากรทกาลงเปลยน

แปลง กลาวคอ กลมประชากรผสงอายทมอายมากกวา 60 ป จะเพมเปนสองเทาในอก 20 ปขางหนา หรอจาก 6

ลานคนในปจจบนเพมเปน 11.6 ลานคน24 นอกจากน อตราการเจรญพนธของไทยยงลดลงจาก 6.3 คนในป พ.ศ.

2507 เปน 1.8 คนในป พ.ศ. 254925 การลดลงดงกลาว ผนวกกบการเพมขนของอายขยเฉลย ทาใหมกาลง

แรงงานลดลงในขณะทประชากรทตองพงพงผอนมสดสวนสงขน อกทง ผสงอายสวนใหญในปจจบนมเงนออมไม

เพยงพอและไมสามารถเขาถงการรกษาพยาบาล ดงนน การเปลยนเขาสสงคมผสงอายอยางรวดเรวของไทย จง

บงชถงความจาเปนทตองเพมคาใชจายของภาครฐเพอการคมครองทางสงคม การสาธารณสข และการดแลความ

อยดมสขของผสงอาย26

2. การตอบสนอง

24. ประเทศไทยตอบสนองตอปญหาทาทายทางสงคมทตองเผชญ ดวยการกาหนด “MDG-Plus” ซงเปน

ดาเนนการในระดบทกาวหนากวา MDG ทไดตกลงกน27 การกาหนดเปาหมายดงกลาว แสดงถงแนวทางการ

ทางานแบบมงผลลพธของรฐบาล และเปนตวอยางของการประยกตใชและพฒนากรอบการทางานของ MDG

สาหรบประเทศทมรายไดระดบปานกลาง โดยนา MDG ไปสประชากรระดบลางแทนระดบบน ซงทาให (ก) ชวย

เนนความสนใจไปยงกลมเสยงและภมภาคทถกละเลย (ข) มการจดลาดบความสาคญใหมและปรบแตงการ

วางแผนพฒนาของรฐบาล โดยเนนการสนบสนนคนยากจน (ค) สงเสรมการตอสกบ HIV/AIDS และ (ง) กาหนด

วสยทศนการทางานของประเทศไทยตอ MDG ในฐานะผใหความชวยเหลอประเทศอนและผนาในดานความ

รวมมอระดบภมภาค28

23

United Nations. 200. Thailand Common Country Assessment. Bangkok. 24

สถาบนวจยประชากรและสงคม, มหาวทยาลยมหดล, ประเทศไทย 25

Chulalongkorn University. 2006. Consumerism Society Causes Imbalance in Population Structure. Bangkok. 26

United Nations Population Fund. 2006. Population Ageing in Thailand: Prognosis and Policy Response. Bangkok. 27

เปาหมาย MDG –Plus ของประเทศไทยและตวชวดแสดงอยในภาคผนวก 5 28

National Economic and Social Development Board and United Nations Country Team in Thailand. 2004. Thailand Millennium Development Goals Report 2004. Bangkok.

12

25. ความชดเจนของเปาหมาย MDG-Plus ของไทย ทมงลดสดสวนคนยากจนใหตากวารอยละ 4 ภายในป

พ.ศ. 2552 (จากพนฐานเสนความยากจนของประเทศ) ทาใหมความจาเปนตองลดความแตกตางระหวางภมภาค

และกลมประชากร ดงนน แผนงานของรฐบาลในการลดความยากจนและสงเสรมสขภาพอนามยของแมและเดก

จงมเปาหมายในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ พนทสงในภาคเหนอ และสามจงหวดชายแดนภาคใต โดยรฐบาลได

จดสรรงบประมาณและแผนงานเพอแกปญหาของกลมเสยง ซงรวมถงเดกกาพรา ผสงอาย ผพการ และชนกลม

นอย ในการน การกระจายอานาจการจดบรการใหแกองคกรปกครองสวนทองถนและองคกรพฒนาเอกชนใหมาก

ขน จะชวยใหการกาหนดเปาหมาย รวมทงการปรบแตง และตดตามแผนงานแตละแผนทาไดดยงขน

26. การคมครองทางสงคมตองอาศยแนวทางทหลากหลาย เพอใหสามารถสนองความตองการของกลมและ

ชมชนทแตกตางกน ซงในสวนนแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10 กาหนดใหการปฏรประบบ

บาเหนจบานาญมลาดบความสาคญสงสด และรฐบาลกาลงทบทวนวธการสรางความแขงแกรงของระบบ

บาเหนจบานาญในปจจบน โดยขอเสนอทกาลงพจารณา ไดแก ระบบบาเหนจบานาญภาคบงคบ ระบบเงนออม

แบบสมครใจ และการขยายระบบบาเหนจบานาญใหครอบคลมแรงงานนอกระบบ ทงนเนองจากประชากรวย

แรงงานมจานวนลดลงเมอเทยบกบผสงอายทเพมขน รฐบาลจงตระหนกถงความจาเปนเรงดวนของการปฏรป

ระบบบานาญและการออม นอกจากนน การทางานเชงรกเพอตอบสนองความตองการทางการเงนและการ

รกษาพยาบาลทเพมขนสาหรบผสงอาย กมความสาคญสงเชนกน หากประเทศไทยตองการประสบความสาเรจใน

การลดความยากจน

ง. การเสรมสรางศกยภาพการขยายตวทางเศรษฐกจ

27. GDP ของไทยขยายตวในอตราเฉลยรอยละ 6.2 ตอป ในชวง พ.ศ. 2545-2547 แตอตราดงกลาวชะลอ

ตวเหลอรอยละ 4.5 ในป พ.ศ. 2548 ซงเปนอตราตาทสดนบตงแตป พ.ศ. 254429 อนเปนผลจากภยแลง ราคานามนทสงขน และพบตภยสนามในเดอนธนวาคม 2547 ทสงผลกระทบดานลบตอการเตบโตในป พ.ศ. 2548

ตอมาในป 2549 การขยายตวของ GDP ยงคงอยในระดบตาทรอยละ 5 ซงตากวาศกยภาพของประเทศไทย ทงน

เปนทรบรกนวา การขยายตวทางเศรษฐกจในชวงระยะกลางจะขนอยกบเสถยรภาพทางการเมองและการเพม

ผลตภาพและขดความสามารถในการแขงขน ทผลกดนดวยการลงทนโครงสรางพนฐานและความกาวหนาของ

การปฏรปโครงสรางทสาคญ โดยมการแปรรปรฐวสาหกจและการสรางความเขมแขงของตลาดทนไทยเปน

เปาหมายการปฏรปทสาคญอยดวย รวมทง ธรรมาภบาลทเปนสงจาเปนในการสรางบรรยากาศการลงทนและ

เพมศกยภาพการเตบโตของเศรษฐกจไทย

29

ตวชวดทางเศรษฐกจของประเทศไทยและสรปการพฒนาเศรษฐกจในชวงทผานมา แสดงในภาคผนวก 6

13

1. ความทาทาย

28. การเพมขดความสามารถการแขงขนของระบบเศรษฐกจไทยมความจาเปนมากขนในยคโลกาภวฒน

และยคทเทคโนโลยเปลยนแปลงรวดเรว ในชวง 4 ปทผานมา ระหวางป พ.ศ. 2546-2549 ดชนขดความสามารถ

การแขงขนของไทยทจดอนดบโดย World Economic Forum ไดถดถอยลง30 รายงาน World Competitiveness

Yearbook ของสถาบน International Institute for Management Development ระบถงปจจยททาใหขด

ความสามารถการแขงขนทางเศรษฐกจของไทยลดลง ไดแก ปจจยดานโครงสรางพนฐาน ผลตภาพ การศกษา

การสาธารณสข และสงแวดลอม31 ผลสบเนองจากการทขดความสามารถในการแขงขนของไทยลดลง คอ

ผลกระทบตอการลงทนของภาคเอกชน ทงน โดยเฉลยการลงทนของภาคเอกชนกอนเกดวกฤตการณการเงน คด

เปนสดสวนมากกวารอยละ 25 ของ GDP เปรยบเทยบกบรอยละ 15 ในป พ.ศ. 2548 และแมวาการลงทนโดยตรง

จากตางประเทศของไทย (Foreign Direct Investment) จะฟนกลบมาอยในสดสวนเดมของป 2540 เมอเทยบกบ

GDP แตเมอเปรยบเทยบกบการลงทนโดยตรงจากตางประเทศทงหมดในภมภาคเอเชยตะวนออกและแปซฟก

สดสวนการลงทนโดยตรงจากตางประเทศของไทยกลบลดตาลง

29. มปจจยหลายประการทสงผลตอขดความสามารถในการแขงขนของไทยในระบบเศรษฐกจโลก กลาวกน

วา โครงสรางพนฐานทไมเพยงพอของไทย เปนขอจากดสาคญตอการลงทนของภาคเอกชนและการเพมผลตภาพ32 ปญหาโครงสรางพนฐานสวนหนงเปนผลมาจากการลงทนของภาครฐทลดลงนบตงแตวกฤตการณการเงนของเอเชย การลงทนโครงสรางพนฐานทลดลงนบตงแตป พ.ศ. 2540 เหนไดจากขอมลการใชจายของภาครฐ โดยใน

ปงบประมาณ พ.ศ. 2540 การลงทนโครงสรางพนฐานของภาครฐ คดเปนรอยละ 20 ของรายจายทงหมด และใน

ปงบประมาณ พ.ศ. 2546 กลบลดลงเหลอรอยละ 1033 ยงไปกวานน ขอมลของธนาคารโลกยงระบวาการลงทน

รวมกบภาคเอกชนในโครงสรางพนฐานลดลงอยางเหนไดชดในชวงทศวรรษทผานมา โดยเฉพาะในสาขาการ

ขนสงและพลงงาน34

30

ดชนขดความสามารถในการแขงขน ประกอบดวย ดชนเทคโนโลย ดชนกฎระเบยบและสถาบนของภาครฐ และดชนสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจมหภาค ประเทศไทยจดอยในลาดบท 35 จาก 125 ประเทศในป พ.ศ. 2549, World Economic Forum. 2006. Global Competitiveness Report. Geneva.

31 International Institute for Management Development. 2006. World Competitiveness Yearbook. Lausanne.

32 โครงสรางพนฐาน การขาดทกษะ และภาระขอบงคบทเขมงวดถกจดใหเปนขอจากดหลก 3 ประการของการลงทนภาคเอกชนและการ

เพมผลตภาพของประเทศไทย ด National Economic and Social Development Board and World Bank. Thailand Inve3stment

Climate, Firm Competitiveness and Growth Study. Bangkok. 33

Bank of Thailand . 2005. National Government Actual Expenditure. Bangkok. 34

การลงทนในสาขาขนสงโดยภาคเอกชนมสวนรวมลดจาก 3,950.4 ลานเหรยญสหรฐในป พ.ศ. 2538-2542 เหลอ 939 ลานเหรยญสหรฐในป พ.ศ. 2543-2547 และในชวงเวลาเดยวกน การลงทนในสาขาพลงงานลดลงจาก 6,550.4 ลานเหรยญสหรฐ เหลอ 3,950.4 ลานเหรยญสหรฐ World Bank. 2006. World Development Indicators. Manila.

14

30. ผลกระทบจากการลงทนโครงสรางพนฐานทางกายภาพทไมเพยงพอ เหนไดชดในสาขาการขนสง

พลงงาน และแหลงนา ตวอยางเชน คาใชจายดานโลจสตกส (Logistics) ในประเทศไทยสงเกอบรอยละ 20 ของ

GDP (เปรยบเทยบกบรอยละ 11 ในญปน รอยละ 10 ในสหรฐอเมรกา และรอยละ 7 ในสหภาพยโรป)35 ถาลดคาใชจายดานโลจสตกสลงได กจะเกดประสทธภาพอยางมหาศาล โดยเฉพาะในพนทกรงเทพมหานคร ซงเปน

แหลงกาเนดของ GDP ถงกวารอยละ 45 ของทงประเทศ สาหรบสาขาพลงงานกมการลงทนตา และการสารอง

พลงงานกลดลงอยางรวดเรว จงจาเปนตองมการลงทนเพมและพฒนาประสทธภาพการใชพลงงาน เพอสราง

ความมนคงดานพลงงานของประเทศไทยและรกษาการเตบโตทางเศรษฐกจตอไป นอกจากน การขาดแหลงนา

และระบบบาบดนาเสยในพนทพฒนาบรเวณชายฝงตะวนออก จะเปนอปสรรคตอการขยายตวในอนาคตของ

พนทอตสาหกรรมทสาคญทสดของประเทศ ในขณะเดยวกน เมองใหญของไทยกขยายตวในอตราทเรวกวา

ความสามารถในการลงทนจดหาแหลงนาในเมองและจดระบบสขาภบาล ซงกอใหเกดผลกระทบตอชมชนและ

สงแวดลอมในพนทเมองอยางกวางขวาง

31. การพฒนาตลาดทนกเปนสงจาเปนอกประการหนง ขณะทตลาดทนของประเทศไทยมการเตบโตอยาง

มากนบตงแตวกฤตการณการเงน แตเงนกจากสถาบนการเงนยงคงเปนแหลงเงนทนทสาคญสาหรบภาคเอกชน

(เกอบรอยละ 50) ทเหลอเปนตราสารหน (รอยละ 20) และตราสารทน (รอยละ 31)36 ดงนนตลาดหลกทรพยของประเทศไทยจงมขนาดเลกโดยเปรยบเทยบ ณ สนป พ.ศ. 2548 มลคาของตลาดคดเปนสดสวนรอยละ 71 ของ

GDP เปรยบเทยบกบฮองกง (รอยละ 590) มาเลเซย (รอยละ 153) และสงคโปร (รอยละ 176)37 ตลาดหลกทรพยของประเทศไทยมกลมบรษทจดทะเบยนรายใหญเพยงไมกราย และบรษทจดทะเบยนใหญทสดจานวน 50 ราย

คดเปนรอยละ 75 ของมลคาตลาดในป พ.ศ. 254838 อกทงฐานของผลงทนกแคบมาก โดยเฉพาะอยางยงนก

ลงทนสวนบคคล กลาวคอ เพยงรอยละ 0.42 ของประชากรไทยลงทนในตลาดทน เปรยบเทยบกบรอยละ 30 ใน

สงคโปร รอยละ 28 ในญปน และรอยละ 33 ในไตหวน39 การขยายตลาดทนจะทาใหประเทศไทยมแหลงทนสาหรบการลงทนของภาครฐและเอกชนเพมขน สรางเสถยรภาพทางการเงน และบรณาการระบบเศรษฐกจไทย

กบระบบเศรษฐกจโลกไดดยงขน

32. ในดานแรงงาน บรษทเอกชนยาอยเสมอวา การขาดแคลนแรงงานทมทกษะในประเทศไทยเปนขอจากด

สาคญทสดของการสรางบรรยากาศการลงทนและการเพมผลตภาพ ขอเทจจรงกคอ มนกเรยนไมถงครงทสามารถ

จบการศกษาระดบมธยมศกษา (12 ป) อกทงอตราการเขารบการศกษาในระดบมธยมศกษาของไทยกอยในระดบ

35

Japan External Trade Organization. 2003. Study of Thailand’s logistics System. Bangkok. 36

ADB. 2006. Asian Bonds Online – Asia Bond Indicators. Manila. 37

ADB. 2006. Asian Development Outlook. Manila. และตลาดหลกทรพยของฮองกง จน มาเลเซย สงคโปร และประเทศไทย 38

จากขอมลของธนาคารแหงประเทศไทย มบรษทเพยง 468 บรษทในตลาดหลกทรพยของประเทศไทยในปพ.ศ. 2548 โดยมทนรวมกนจานวนทงสน 5,105,113.48 ลานบาท

39 Stock Exchange of Thailand. 2005. Transactions by Investor Group. Bangkok.

15

ตากวาอตราของประเทศอน ๆ ในภมภาค40 อตราทนกเรยนยงคงศกษาอยไมไปประกอบอาชพกอยในระดบตา

นอกจากนคณภาพการศกษาเปนขอกงวล โดยคะแนนการทดสอบมความแตกตางอยางเหนไดชดทวทงประเทศ

คะแนนเฉลยของประเทศกตากวาคะแนนเฉลยของประเทศอน ๆ ในเอเชย41 หากประเทศไทยตองการหลดพนจากระบบเศรษฐกจทพงพาแรงงานราคาถกไปส “การสรางคณคา” กจะตองปรบปรงอตราคงอยในระบบ

การศกษาของนกเรยน ตองพฒนาคณภาพการศกษา และเพมโอกาสการเขาถงการศกษาใหคนยากจน

2. การตอบสนอง

33. การเพมขดความสามารถในการแขงขนเปนหวใจสาคญของนโยบายเศรษฐกจของประเทศไทย แผน

พฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10 เนนยาวา การเพมขดความสามารถในการแขงขนจะเปนพนฐาน

สาหรบการเตบโตทางเศรษฐกจ การลดความยากจนและการพฒนาสงคมของประเทศไทย หนทางทจะนาไปส

เศรษฐกจทมขดความสามารถในการแขงขน มผลตภาพและเปนเศรษฐกจระบบเปด จาตองอาศยการลงทนเพม

ซงไดกาหนดไวในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10 ทงทนกายภาพ ทนการเงน และทนมนษย

แนวทางดงกลาวสอดคลองกบลาดบความสาคญของการลงทนในโครงสรางพนฐานดานกายภาพและสงคม การ

พฒนาตลาดทนภายในประเทศ และการสรางระบบเศรษฐกจฐานความร

34. ประเทศไทยไดหนกลบมาใหความสาคญกบการลงทนโครงสรางพนฐานขนาดใหญ จะเหนไดจากการท

คณะรฐมนตรไดอนมตแผนงานลงทนระยะกลางทมวงเงนสงกวา 40,000 ลานเหรยญสหรฐ (ประมาณรอยละ 5

ของ GDP)42 ในชวงกลางป 2548 กวารอยละ 25 ของการลงทนทงหมด เปนการขยายระบบรถไฟฟาขนสงมวลชน

ของกรงเทพฯ สวนทเหลอเปนการลงทนในโครงการทางดวน การจดหาแหลงนา พลงงาน ทอยอาศย การศกษา

และการสาธารณสข โดยมแหลงทนสาคญ 4 แหลง ไดแก (ก) งบประมาณ (ข) เงนกในประเทศ (ค) เงนกจาก

ตางประเทศ และ (ง) รายไดจากรฐวสาหกจ กาไร และสนทรพยอน และแมวาการเปลยนแปลงทางการเมองจะทา

ใหการปฏบตแผนงานมความลาชา แตกเปนทเหนพองกนวา (ก) การลงทนโครงสรางพนฐานเปนสงสาคญ (ข)

เปาหมายทระบมความสาคญสง (ค) จาเปนตองเพมการมสวนรวมของภาคเอกชน ทงน รฐบาลกาลงทบทวน

แผนงานลงทนอยางระมดระวงและกาลงจดทาแผนการปฏบตสาหรบโครงการสาคญโดยพจารณาจากความเปน

ไปไดทางการเงน ขอบเขตการลงทนจากภาคเอกชน และผลในเชงยทธศาสตรของโครงการทมตอการพฒนา

ประเทศ

35. ตนป พ.ศ. 2549 มการอนมตใชแผนแมบทการพฒนาตลาดทนของประเทศไทย ฉบบท 2 (Capital

Market Development Master Plan II) ระยะเวลา 5 ป โดยมวตถประสงค 3 ประการ ไดแก (ก) เพอขยายตลาด

40

อตราการเขาเรยนในชนมธยมศกษา ของประเทศไทยคดเปนรอยละ 77 ในป พ.ศ. 2546/47 ฟลปปนสรอยละ 84 และศรลงการอยละ 87 ด. United Nations Country Team in Thailand. 2005. Thailand Common Country Assessment. Bangkok.

41 United Nations Country Team in Thailand. 2005. Thailand Common Country Assessment. Bangkok.

42 คาอธบายสรปแผนลงทนโครงสรางพนฐานระยะกลางของประเทศไทยแสดงอยในภาคผนวก 7

16

ตราสารทนใหถงรอยละ 100 ของ GDP (ข) เพอขยายตลาดตราสารหนใหเทยบเทากบปรมาณการปลอยกของ

ธนาคาร และ (ค) เพอสงเสรมการบรณาการของตลาดทนในภมภาค43 นอกจากน แผนแมบทการพฒนาตลาดทนฉบบท 2 ยงครอบคลมการเสนอตราสารอนพนธแบบใหม สนบสนนการแขงขนระหวางตวกลางทางการเงนให

มากขน ขยายฐานผลงทน และเพมจานวนบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย และยงมงเนนการปฏรป

กฎระเบยบ ซงจะชวยปรบปรงการประสานงานระหวางหนวยงานทกากบดแลและตดตามตรวจสอบกจกรรมใน

ตลาด ซงรวมถงธรกรรมการเงน การพฒนาผลตภณฑใหม ภาษอากร และการบรหารความเสยง

36. แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10 กาหนดใหการพฒนาคนเปนองคประกอบสาคญของ

การเพมผลตภาพ ขดความสามารถในการแขงขน และสงคมฐานความร ในสวนน ประเดนสาคญ คอการปฏรป

การศกษาทเรมขนภายใตรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2540 และพระราชบญญตการศกษาแหงชาต

พ.ศ. 2542 ซงมเปาหมายเพอจดการศกษาฟร 12 ป สาหรบคนไทยทกคน ปฏรปหลกสตรการศกษา กระจาย

อานาจระบบโรงเรยน รวมทบวงมหาวทยาลยกบกระทรวงศกษาธการ เพอสรางเอกภาพในการกาหนดนโยบาย

และบรหารการศกษา แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 10 ยงกาหนดเปาหมายเฉพาะสาหรบ

การศกษาในป พ.ศ. 2554 ไดแก ผลสาเรจของการใหการศกษาเฉลย 10 ปสาหรบคนไทย และการบรรลเปาหมาย

แรงงานมทกษะรอยละ 60 ของแรงงานทงหมด โดยการฝกอบรมวชาชพและฝกอบรมตอเนอง นอกจากนน แมวา

รฐบาลจะไดจดสรรงบประมาณใหกบการศกษาถงรอยละ 20 กตาม แตยงมความจาเปนเรงดวนทจะตองเพม

รายไดของครใหเหมาะสมขน

จ. การบรรลผลการพฒนาทยงยน

37. การผลกดนแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 10 สการปฏบต มเปาหมายเพอสรางการ

พฒนาทสมดล กระจายผลประโยชนอยางทวถงและยงยน โดยยดหลกธรรมาภบาล ในการนยทธศาสตรหนสวน

การพฒนาระดบประเทศ กมงเนนการพฒนาทยงยนในสาขาสงแวดลอมและพลงงาน ซงสอดคลองกบ

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 10 และ MDG ทผลกดนการพฒนาทยงยน ประเทศไทยกาลง

บรรลเปาหมายของ MDG โดยบรณาการการพฒนาทยงยนเขากบนโยบายและแผนงานของประเทศ และถงแมวา

จะฟนฟทรพยากรสงแวดลอมทสญเสยไปในชวงทผานมาไดยากลาบากกตาม หากประเทศไทยตองการบรรลการ

พฒนาทยงยนกจาเปนตองใชแนวทางการพฒนาทมสมดล ซงกาหนดใหการเตบโตทางเศรษฐกจ ตองยดโยงกบ

การจดการสงแวดลอมทด การเพมประสทธภาพการใชพลงงาน และการสงเสรมการใชพลงงานหมนเวยน

1. ความทาทาย

38. เพอใหบรรลเปาหมายการพฒนาทยงยนทามกลางการเปลยนเขาสสงคมเมองและสงคมอตสาหกรรม

ประเทศไทยจะตองเพมความพยายามเปนสองเทาในการคมครองสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต ในป 2548

43

คาอธบายสรปแผน แมบทการพฒนาตลาดทนฉบบท 2 แสดงอยในภาคผนวก 8

17

ดชน Environmental Sustainability Index ของประเทศไทยอยในลาดบท 73 จาก 146 ประเทศ44 ขอกงวลดานสงแวดลอมทสาคญทสดคอ ความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาต การสญเสยความหลากหลายทางชวภาพ

การกดเซาะของดน การสญเสยทรพยากรนา มลพษในแมนา และการจดการขยะมลฝอยและขยะอนตราย

(เชงอรรถท 41) นบตงแตวกฤตการณการเงน ประเทศไทยเรมคมครองความหลากหลายทางชวภาพ และลดการ

ปลอยกาซคารบอนไดออกไซด รวมทงลดการใชสารทาลายชนโอโซน แตยงคงมการสญเสยปาไมอยางตอเนอง

แมจะมความพยายามอนรกษเพมขน45 ปญหานาทวมรนแรงในเมองหลายแหงเกดจากการสญเสยพนทปาและ

การขยายตวของเขตเมองอยางรวดเรว ดงนน เพอให เศรษฐกจของประเทศเตบโตแบบยงยน จะตองทางานมาก

ขนเพอคมครองสงแวดลอมโดยบรณาการกฎระเบยบและกรอบนโยบาย มการประสานงานระหวางหนวยงานให

มากขน และปรบปรงการบงคบใชกฎหมายและขอบงคบทมอยใหไดผล

39. การสงเสรมประสทธภาพของการใชพลงงานและการใชพลงงานหมนเวยนเพมขน ถอเปนสวนหนงของ

ความยงยนดานสงแวดลอม ประเทศไทยพงพาพลงงานนาเขาในระดบสงและพงพากาซธรรมชาตมากกวารอยละ

70 ในการผลตไฟฟา ซงทาใหมความเสยงสงตออปทานของพลงงานและราคานามนทมความผนผวน นอกจากน

ในชวง 15 ปทผานมา “ความเขมขนของการใชพลงงาน” ของไทย หรอสดสวนการบรโภคนามนตอ GDP เพมขน

ถงอตรา 1.4 : 1 หรอกลาวอกนยหนง คอ การเพมของ GDP รอยละ 1 ทาใหอปสงคดานพลงงานเพมขนถงรอยละ

1.4 ทงน การปรบปรงประสทธภาพของการใชพลงงานจะชวยลดการนาเขาพลงงาน รวมทงลดการปลอยกาซ

เรอนกระจก และเนองจากพลงงานเปนปจจยหลกของการผลต ดงนน การปรบปรงการใชพลงงานใหม

ประสทธภาพกจะชวยเพมผลตภาพไปดวย นอกจากนนการดงศกยภาพของพลงงานหมนเวยนมาใช จะชวย

พฒนาแหลงพลงงานในประเทศใหมประสทธภาพมากขน ลดการสญเสยเงนตราระหวางประเทศ และเพมความ

มนคงดานพลงงาน

2. การตอบสนอง

40. แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 10 เนนการเพมบทบาทของชมชนทองถนในการบรหาร

จดการสงแวดลอม การอนรกษความหลากหลายทางชวภาพ และการใชทรพยากรธรรมชาตทยงยนมากขน

ตวอยางเชน แผนบรหารจดการลมนาและปาไมของประเทศไทยโดยมชมชนทองถนเปนแกน ไดพสจนใหเหนถง

ผลสาเรจของการสงเสรมการใชทรพยากรธรรมชาตทยงยน นอกจากน หลกการการพฒนาทยงยนยงชวยใหชมชน

และครวเรอนใชประโยชนทรพยากรตามหลกการ “3R” ไดแก การลด (Reduce) การนากลบมาใชใหม (Renew)

และการหมนเวยน (Recycle) ทงน ในระดบชาต แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 10 เนนยาการ

อนรกษ และเพมประสทธภาพการใชพลงงาน โดยรฐบาลกาลงพจารณามาตรการดานการคลงเพอเพม 44 Yale University Center for Environment and Law and policy and Columbia University Center for International Earth Science

Information Network. 2005. Environment Sustainability Index. New Haven, CT. 45

Office of the National Economic and Social Development Board and United Nations Counrtry Team in Thailand. 2004. Thailand Millennium Development Goals Report 2004. Bangkok.

18

ประสทธภาพการใชพลงงาน สงเสรมการขนสงมวลชน สนบสนนการลงทนในแหลงพลงงานทางเลอกและ

เทคโนโลยใหม อกทงมการใชเครองมอทางการตลาดมาแทนกลไกการบงคบและควบคมทลาสมยและขาด

ประสทธภาพ โดยเฉพาะอยางยงเพอลดมลพษทางอากาศและทางนา และปรบปรงการจดการขยะมลฝอย

41. ราคานามนทผนผวนในชวงทผานมา ทาใหประเทศไทยมงเนนการเพมประสทธภาพของการใชพลงงาน

ซงเปนเครองมอทจะนาไปสความเตบโตและการพฒนาทยงยน ในป พ.ศ. 2546 กระทรวงพลงงานไดจดทา

ยทธศาสตรดานพลงงานแหงชาตทกาหนดแนวทางเชงยทธศาสตรเพอเพมความมนคงดานพลงงาน และเพมขด

ความสามารถในการแขงขนของประเทศ โดยระบรายละเอยด เปาหมาย มาตรการ และหนวยงานทรบผดชอบ ไว

ในแผนยทธศาสตร 4 แผน46 เปาหมายหลกของประสทธภาพดานพลงงานตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 10 คอ เพอลดความเขมขนของการใชพลงงานของประเทศจาก 1.4:1 เปน 1:1 ซงตองใชมาตรการ

หลายรปแบบ อาท การสงเสรมระบบขนสงมวลชน การสรางโครงขายการขนสงตอเนองหลายรปแบบ และการ

ลงทนในเทคโนโลยใหม นอกจากน เพอเพมการใชพลงงานหมนเวยน รฐบาลไดสนบสนนการใชพลงงานชวมวล

พลงงานแสงอาทตย และพลงงานนา และจากการทประเทศไทยลงนามในพธสารเกยวโต (Kyoto Protocol)

ประเทศไทยไดเตรยมการเพอใชประโยชนจากกลไกการพฒนาทสะอาด (Clean Development Mechanism :

CDM) ในรปของเงนทนเพมเตมสาหรบโครงการทลดการปลอยกาซเรอนกระจก

3. หนสวนการพฒนาระดบชาต

42. วตถประสงคหลกของการเปนหนสวนการพฒนาระหวาง ADB กบประเทศไทย คอ การแกปญหา

ขอจากดสาคญทประเทศไทยตองเผชญเพอจะบรรลผลเปาหมายการเตบโตทางเศรษฐกจทยงยน ทงน การ

ยกระดบความอยดมสขของคนไทย โดยเฉพาะอยางยงคนยากจน ทาใหประเทศไทยตองพฒนาเศรษฐกจให

ขยายตวอยางตอเนอง เนองจากมคนไทยจานวนมากทดารงชวตอยเหนอเสนความยากจนเพยงเลกนอย การ

ถดถอยทางเศรษฐกจ และ/หรอ ความผนผวนทางเศรษฐกจสามารถผลกดนคนจานวนมากเหลานใหตกอยใน

ความยากจนได ในกรณของประเทศไทย การปรบเพมขดความสามารถในการแขงขนทกาลงถดถอยเปนพนฐานท

จาเปนสาหรบการเตบโตทางเศรษฐกจอยางยงยน ปจจยสนบสนนการเพมขดความสามารถในการแขงขนท

สาคญ คอ การมปจจยการผลตทสาคญ ไดแก โครงสรางพนฐานทมประสทธภาพ ตลาดทนททางานไดด กาลง

แรงงานทมทกษะ และสงแวดลอมทจงใจใหภาคเอกชนลงทน ทงหมดนจะชวยกาหนดขนาด ทศทาง และความ

ยงยนของการเตบโตทางเศรษฐกจและการพฒนาของประเทศไทยในอนาคต

43. ยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศ ประกอบดวย ประเดนเชงยทธศาสตรระดบชาต 3 ประการ

ไดแก การพฒนาโครงสรางพนฐาน การพฒนาตลาดทน และการพฒนาความยงยนดานสงแวดลอม การเนน

46

แผนยทธศาสตร 4 แผนไดแก (ก) แผนยทธศาสตรเพอประสทธภาพดานพลงงาน (ข) แผนยทธศาสตรการพฒนาพลงงานทดแทน (ค) แผนยทธศาสตรการเสรมสรางความมนคงดานพลงงาน และ (ง) แผนยทธศาสตรเพอผลกดนใหประเทศไทยเปน “ศนยพลงงานแหงภมภาค”

19

พฒนาโครงสรางพนฐาน และตลาดทนสะทอนใหเหนถงความปรารถนาของประเทศไทยทจะเดนตามความ

ชานาญและแนวปฏบตทดทสดของตางประเทศ ในการแกปญหาทมความซบซอนดานนโยบาย กฎขอบงคบ

การเงน และสถาบน ทเกยวของกบการผลกดนแผนงานลงทนโครงสรางพนฐานระยะกลาง และแผนแมบทการ

พฒนาตลาดทนฉบบท 247 สาหรบการพฒนาทยงยนดานสงแวดลอม ประกอบดวย การแลกเปลยนความรและ

การพฒนาขดความสามารถ เพอยกระดบการจดการดานสงแวดลอม และสงเสรมประสทธภาพของการใช

พลงงาน รวมทงพลงงานสะอาด ทงหมดนจะมธรรมาภบาลเปนปรชญานาทางและวตถประสงค ของกจกรรมตาม

ความรวมมอทงหมดในระดบชาต

ก. การพฒนาโครงสรางพนฐาน

44. แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 10 ใหความสาคญตอการพฒนาโครงสรางพนฐานและ

โลจสตกสเพอสนบสนนการเพมขดความสามารถในการแขงขนและสนบสนนการเตบโตทางเศรษฐกจในระยะยาว

แผนลงทนโครงสรางพนฐานระยะกลางของรฐบาลถอเปนขนตอนทสาคญของการลดจดออนดานโครงสราง

พนฐานของไทย ความทาทายสาคญ คอ การสรางความมนใจวาทรพยากรสาธารณะถกใชอยางมประสทธภาพ

และประสทธผล นอกจากนนจะตองสงเสรมความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน เพอชวยลดภาระทางการเงน

ของรฐบาล สนบสนนเทคโนโลยใหม สรางความมนใจวาจะมการกอสรางททนเวลา รวมทงการดาเนนโครงการ

อยางมประสทธภาพ ในการน ADB จะเปนหนสวนกบประเทศไทยในการแลกเปลยนความรและประสบการณใน

การเตรยมโครงการ การสนบสนนทางการเงนสาหรบโครงการ และการใชระบบปองกนความเสยงและการจดซอ

จดจาง ทงน ความรวมมอจะเนนทโครงการซงตองมการลงทนสง ภาคเอกชนมสวนรวม และโครงสรางทางการเงน

ททนสมย และจากหลกเกณฑทงสามขอดงกลาว ทาใหความรวมมอในการพฒนาโครงสรางพนฐานจะเนน

โครงการเกยวกบระบบรถไฟฟาขนสงมวลชน ทางดวน การผลตไฟฟา การประปา และการสขาภบาล48

1. การเตรยมโครงการ

45. เปนทยอมรบโดยทวไปวาโครงการทมคณภาพสงและมการเตรยมการอยางดสามารถลดคาใชจายในการ

ดาเนนโครงการ ลดความเสยงจากความลาชาและคาใชจายทบานปลาย อกทงยงเพมประสทธภาพในการ

ใหบรการ เพมโอกาสการมสวนรวมและการลงทนของภาคเอกชน ADB จงมแผนทจะถายทอดความร ความ

ชานาญ และทกษะในการเตรยมโครงการในดานตางๆ ดงน (ก) การวเคราะหความเปนไปไดของโครงการ ใน

ดานเศรษฐกจ การเงน สงคม และสงแวดลอม (ข) การจดเตรยมเอกสารการประกวดราคา และการกาหนด

47

การพฒนาตลาดทนและโครงสรางพนฐานเปนสาขาการดาเนนการทสาคญของ ADB . ด ADB. 2006. Medium Term Strategy II. Manila.

48 ไมไดรวมการมสวนรวมของ ADB ในดานการศกษา สาธารณสข สขภาพ และทรพยากรนา เนองจากโครงการในสาขาเหลาน (ก) มความซบซอนนอย (ข) ไดรบความชวยเหลอทางการเงนจากภาครฐ และ (ค) มความเปนไปไดนอยสาหรบการมสวนรวมของภาคเอกชน

20

เงอนไขทโปรงใสสาหรบประเมนผลการประกวดราคา และ (ค) การจดทากรอบกฎหมายและระเบยบ เพอสราง

ระบบการทางานรวมกบภาคเอกชน

46. แมวารฐบาลจะใหความสาคญตอความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชนในสาขาการเงน การพฒนา

และการปฏบตงานโครงสรางพนฐานขนาดใหญ แตหนวยงานของไทยกมประสบการณทจากดในการรวมลงทน

กบภาคเอกชน อกทงมขอจากดดานวชาการในการกาหนดโครงสรางการทางานรวมดงกลาว49 และเนองจาก

หวใจของความสาเรจในการรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน คอ การระบความเสยงทเกยวของกบโครงการ

จาแนกเปนความเสยงของภาครฐและความเสยงของภาคเอกชน50 การกาหนดราคาและการจดการความเสยงทไมเหมาะสม จะสงผลเสยทางดานการเงนหรอตอการปฏบตตามสญญา ในการน ภาครฐจะตองเขาใจเงอนไข

ของขอตกลงตามสมปทานภายใตความรวมมอระหวางภาครฐกบเอกชนเปนอยางด การดาเนนโครงการจงจะ

ประสบความสาเรจและมความยงยน ทสาคญภาคเอกชนกตองการลงทนในโครงการทมความเปนไปไดทาง

เทคนค จดเตรยมมาเปนอยางด มความเปนไปไดทางการเงน และกากบโดยสญญาสมปทานทชดเจน

2. เงนทนโครงการ

47. วตถประสงคของความรวมมอของ ADB กบประเทศไทยในการสนบสนนเงนทนสาหรบโครงการ คอ การ

กาหนดกลยทธดานการเงนทมประสทธภาพสาหรบการลงทนในโครงสรางพนฐานขนาดใหญ และเสนอแนะ

แนวทางใหมในการระดมทนจากภาคเอกชน โดยเนนเครองมอทางการเงนแบบใหมของ ADB ทใชเพอลดความ

เสยง ลดตนทนทางธรกรรม และดงดดการใหกรวม51 ตวอยางเชน ความสามารถของ ADB ในการใหกเปนเงน

สกลทองถนระยะยาว จะชวยลดความเสยงจากการแลกเปลยนเงนตราระหวางประเทศ สาหรบผกทเปนรฐบาล

และทมใชรฐบาล ซงจะมเงนหมนเวยนในอนาคตเปนเงนสกลทองถน นอกจากนน เครองมอสนบสนนสนเชอของ

ADB เชน การประกนสนเชอบางสวน และการประกนความเสยงทางดานการเมอง จะชวยดงดดการลงทนจาก

ภาคเอกชน และการใหกรวมจากแหลงทนเชงพาณชยและแหลงทนทเปนทางการอนๆ

48. ยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศ ตระหนกวาความตองการเงนกจาก ADB ของรฐบาล สวน

หนงจะขนอยกบความสามารถของประเทศไทยในการเขาถงเงนทนจากตลาดทนในประเทศและตางประเทศดวย

ตนทนทแขงขนได อยางไรกตาม หากการใหกของ ADB ชวยกระตนการลงทนของภาคเอกชนและสนบสนน 49

การประเมนนอยบนพนฐานความชวยเหลอทางดานวชาการของ ADB ตอกระทรวงการคลงในการพฒนาโครงสรางพนฐานและการเงน รวมทงเอกสาร ADB 2005. Infrastructure Investment Advisory Assistance to the Public Debt Management Office. Bangkok และเอกสาร ADB 2005. Study of Alternative Financing Options for Infrastructure Megaproject. Bangkok.

50 ความเสยงของภาคเอกชนในดานการเงนและการปฏบตงานในโครงการโครงสรางพนฐาน ไดแก ความเสยงดานการพฒนา ความเสยงจากตนทนโครงการ ความเสยงจากการดาเนนงาน ความเสยงจากภาวะตลาด ความเสยงดานการเมอง ความเสยงดานสงแวดลอม และความเสยงดานสนเชอ

51 ความรเรมอยางมประสทธภาพและนวตกรรมของ ADB (The ADB Innovation and Efficiency Initiative) เสนอผลตภณฑทางการเงนแบบใหม รวมทงขนตอนการดาเนนการทจะชวยลดตนทนทงทเปนทางดานการเงนและทมใชดานการเงนในการดาเนนธรกจกบ ADB ดภาคผนวก 9

21

โครงการลงทนภายใตความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน รฐบาลอาจพจารณาการกจาก ADB ดงนน ควบค

ไปกบการใหความชวยเหลอเพอสรางสภาพแวดลอมทดงดดการมสวนรวมและการลงทนของภาคเอกชน ADB

จะสนบสนนโครงการเงนกทสามารถเปนตวอยางทชดเจน และสงผลดตอการพฒนาโดยรวม

3. ระบบของประเทศ

49. ADB มความมงมนทนาระบบของประเทศ (Country system) มาใชในการทางาน ซงสอดคลองกบ

ปฏญญาปารสวาดวยความมประสทธผลของความชวยเหลอ และ ADB จะรวมมออยางตอเนองกบธนาคารโลก

เพอยกระดบการจดซอจดจางของภาครฐในประเทศไทยใหมมาตรฐานทดในระดบสากล เนองจากการมสวนรวม

ของภาคเอกชนในโครงการโครงสรางพนฐานขนอยกบระบบการจดซอจดจางทโปรงใสและคาดการณได ความ

รเรมนสอดคลองกบความพยายามของประเทศไทยทจะสงเสรมความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน

นอกจากน ADB ไดรวมกบธนาคารโลกในการทบทวนการปองกนความเสยงดานสงแวดลอมและสงคมของ

ประเทศไทย จดเนนของการทบทวนคอการสรางความเขาใจเกยวกบ (ก) ขอบเขตของนโยบายปองกนความเสยง

(ข) กรอบการทางานของขอบงคบและกฎหมายทเกยวของ และ (ค) ความสามารถของสถาบนและกลไกทม ใน

การปฏบต การตดตามผล และการบงคบตามกฎหมาย ทงนการใชระบบปองกนความเสยงดานสงคมและ

สงแวดลอมของประเทศไทย กบโครงการเงนกจากภายนอก จะลดตนทนในการทาธรกรรมกบสถาบนการเงน

ระหวางประเทศเปนอยางด

ข. การพฒนาตลาดทน

50. ความตองการเงนทนเพอลงทนในโครงสรางพนฐานในปจจบน เปนโอกาสอนดทประเทศไทยจะขยาย

ขอบเขต ความลก และความแขงแกรงของตลาดทนภายในประเทศ แตกมความจาเปนทจะตองเพมผลตภณฑ

ทางการเงนใหมากประเภทและหลากหลายมากขน ควบคกบการสรางความเขมแขงของกรอบนโยบายและ

ระเบยบทมอย ในการน การปรบตวจากระบบการเงนทพงพาธนาคารเปนหลก จะชวยเพมแหลงสนเชอทางเลอก

ซงจะลดความเสยงของระบบการเงน อกทงการกระตนการแขงขนอยางเหมาะสมในภาคการธนาคาร จะทาให

ตลาดทนทมสภาพคลองสง สามารถลดคาใชจายทางการเงนสาหรบผกยมได การเปนหนสวนระหวาง ADB กบ

ประเทศไทย จงเนนประเดนทสอดคลองกบแผนแมบทการพฒนาตลาดทน ฉบบท 2 ดงน (ก) การพฒนาตลาด

ตราสารหนและการแปลงสนทรพยเปนหลกทรพย (ข) ตลาดตราสารทนและตราสารอนพนธ และ (ค) การกาหนด

โครงสรางภาษและกรอบการกากบดแลทเหมาะสม52

52

การคดเลอกประเดนเฉพาะสาหรบความรวมมอ มทมาจากคาแนะนาของ ADB เกยวกบการพฒนาตลาดทนในประเทศไทย ADB. 2006. Diagnostic Report on the Capital Market Development Master Plan II. Bangkok.

22

1. การพฒนาตลาดตราสารหนและการแปลงสนทรพยเปนหลกทรพย

51. แผนแมบทการพฒนาตลาดทน ฉบบท 2 ของไทย ตระหนกถงบทบาทสาคญของตลาดตราสารหนใน

การเปนทางเลอกนอกเหนอจากสนเชอจากธนาคาร ในการระดมเงนออมภายในประเทศเพอการลงทน การจบค

นกลงทนทตองการเงนทนระยะยาวในอตราคงท กบผลตภณฑทางการเงนทเหมาะสม การสรางเสถยรภาพของ

เศรษฐกจมหภาค และการบรณาการเศรษฐกจและการเงนในภมภาค ทงน ความพยายามรวมกนในการพฒนา

ตลาดพนธบตรในประเทศมใชเรองใหม ตวอยางเชน ADB ออกพนธบตรเงนบาทครงแรกเมอวนท 18 พฤษภาคม

2548 พนธบตรจานวน 4,000 ลานบาทดงกลาว เปนการบกเบกสาคญในตลาดทนไทย กลาวคอเปนการออก

พนธบตรโดยตางประเทศในตลาดทนไทยเปนครงแรก เปนการออกพนธบตรโดยองคกรระหวางประเทศในตลาด

ทนไทยเปนครงแรก พนธบตรดงกลาวไดรบการจดอนดบ AAA ในตลาดทนไทยเปนครงแรกดวย53 นอกจากนน

ADB กาลงทางานรวมกบกระทรวงการคลง สถาบนการเงน และองคกรกากบดแลของไทย เพอวเคราะหอปสรรค

สาคญทมตอการพฒนาตลาดตราสารหนใหมความลก เขมแขง และโปรงใส และการเพมประเภทของผลตภณฑ

ทางการเงนใหกบผออกตราสารหนและนกลงทน

52. ความชวยเหลอในการวเคราะหและการใหคาปรกษาของ ADB ในการพฒนาตลาดตราสารหนจะรวมถง

การขยายตลาดการแปลงสนทรพยเปนหลกทรพย ปจจบนการทาธรกรรมแปลงสนทรพยเปนหลกทรพยมอยนอย

มากในประเทศไทย ADB กาลงทบทวนโครงสรางตลาดการแปลงสนทรพยเปนหลกทรพยในปจจบน และจะ

แสวงหาโอกาสเพอทาธรกรรมนารองเกยวกบตราสารทจดจานองอสงหารมทรพยเปนประกน และ/หรอรายได

ลวงหนาจากโครงสรางพนฐาน นอกจากน ADB ยงพจารณาการมสวนรวมในการนารองออกตราสารหน เพอเปน

ตวอยางของนวตกรรมทางการเงน แมวาองคกรปกครองสวนทองถนในประเทศไทยมอานาจตามกฎหมายทจะกอ

หน แตอปสรรคสาคญของการพฒนาตลาดพนธบตรทองถนคอการขาดความสามารถดานกฎระเบยบและองคกร

และการขาดกรอบของกฎขอบงคบ แนวทาง และขนตอนทางานทชดเจน ในการน ADB และองคกรเพอการ

พฒนาแหงประเทศฝรงเศส (French Development Agency) กาลงประสานงานกบกระทรวงการคลงและ

กระทรวงมหาดไทย เพอพฒนาความสามารถและฝกอบรมการบญชพนฐาน การบรหารการเงน และการจดทา

รายงาน ในสวนทเกยวของ

2. การพฒนาตลาดตราสารทนและตราสารอนพนธ

53. ตลาดตราสารทนและตราสารอนพนธของประเทศไทยตางมสวนรวมในการเพมมลคาของทนและสภาพ

คลองในตลาด สาหรบดานอปทาน ประเทศไทยกาลงประเมนมาตรการตางๆ เพอเพมจานวนบรษทจดทะเบยนใน

ตลาดหลกทรพย รวมทงแรงจงใจดานภาษ แมวาการแปรรปรฐวสาหกจจะชวยเพมจานวนของบรษทจดทะเบยน

53

ADB กลบมามบทบาทในตลาดทนไทยเมอวนท 15 กนยายน 2549 พรอมกบออกพนธบตร 6,500 ลานบาทภายใตแผนงานพนธบตรสกลเงนเอเชยของ ADB จานวน 10,000 ลานเหรยญสหรฐ แผนงานนเปนแผนงานแรกของภมภาคเพอสนบสนนการออกพนธบตรในสกลเงนของภมภาค. ด ADB. 2006. ASEAN +3 Regional Basket Currency Bonds. Manila.

23

ขนาดใหญในตลาด แตการแปรรปรฐวสาหกจเปนประเดนทมความออนไหวทางการเมอง สาหรบดานอปสงค

ADB ไดสนบสนนความพยายามของประเทศไทยในการจดตงระบบการออมภาคบงคบภายใตกองทนบาเหนจ

บานาญแหงชาต นอกจากจะเปนการชวยลดภาระของงบประมาณของรฐบาล และเพมชองทางการลงทนและ

ผลตอบแทนใหกบสมาชกแลว การจดตงกองทนบาเหนจบานาญดงกลาวจะชวยเพมความลกของตลาดทนไทย

และกระตนใหเกดนวตกรรมทางการเงนใหมๆ

54. เนองจากตลาดซอขายลวงหนาของประเทศไทยเพงเปดทาการ ตลาดตราสารอนพนธในประเทศไทยจง

เพงมการพฒนา54 การเพมขนของตราสารอนพนธทหลากหลายจะชวยใหการปองกนความเสยงทาไดงายและ

ประหยด และชวยใหเกดสภาพคลองเพมขน ตลาดตราสารอนพนธมความจาเปนอยางยงตอการมสวนรวมใน

ตลาดทนของนกลงทนระดบสถาบน และนกลงทนตางประเทศ โดย ADB กาลงประเมนกลไกระเบยบขอบงคบท

เหมาะสม รวมทงการบรหารความเสยง การกากบดแลตลาดและระบบการตรวจสอบ เพอใหตลาดตราสาร

อนพนธขยายตวอยางสอดคลองกบอปสงคของตลาด

3. การกาหนดโครงสรางภาษและกรอบการทางานดานกฎระเบยบทสมเหตสมผล

55. โครงสรางภาษปจจบนในประเทศไทยมไดใชกบเครองมอทางการเงนตางๆ อยางเทาเทยมกน สงผลให

เกดการบดเบอนและความไมสมดล ADB จะวเคราะหโครงสรางภาษของประเทศไทยอยางเปนระบบ รวมทง

พจารณามาตรการภาษทจะสรางความเทาเทยมของผลตภณฑการเงนประเภทตางๆ และชวยสนบสนนการ

พฒนาตลาดการเงน โดยจะมการวเคราะหตนทนและผลประโยชนของโครงสรางภาษทางเลอก พรอมทงจดทา

แผนดาเนนการประกอบไปดวย

56. การสรางระบบกากบดแลทเขมแขงมความสาคญอยางมากตอการพฒนาตลาดทนของประเทศไทย การ

ปรบแตงนโยบาย ขอบงคบ และกรอบการทางานดานกฎระเบยบ/สถาบน จะสรางความสอดคลอง ความโปรงใส

ชวยในการสอสารและประสานงานระหวางผกากบดแลทงหลาย55 ทงน ประเทศไทยและ ADB ตระหนกวา ความ

พยายามรวมกนในการจดทากรอบการกากบดแลและนโยบายควบคมดแลทเหมาะสม จาเปนตองพจารณาควบค

ไปกบวตถประสงคทจะสรางความเตบโตและรกษาเสถยรภาพในระบบการเงนของไทย

54

ตลาดอนพนธ (ประเทศไทย) เปดทาการเมอวนท 28 เมษายน 2549 55

ธนาคารแหงประเทศไทยรบผดชอบการควบคมดแลธนาคารพาณชยและตลาดการเงน กระทรวงพาณชยควบคมดแลบรษทประกนภย สานกงานคณะกรรมการกากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพยกากบดแลตลาดแรกและตลาดรองของธรกจหลกทรพย ตลาดตราสารทนและการคาอเลกทรอนกสของผลตภณฑทกาหนดรายไดแนนอน รวมทงตราสารอนพนธ ขณะทสมาคมตลาดพนธบตรไทยทาหนาทเปนองคกรกากบควบคมตนเอง นอกจากนกระทรวงการคลงยงมบทบาทสาคญในตลาดการเงน ผานทางการเกบภาษ การออกใบอนญาต และการควบคมดแลสถาบนการเงนของรฐ

24

ค. การพฒนาทยงยนดานสงแวดลอม

57. แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 10 มประเดนเกยวกบการพฒนาทยงยน ซงตองการ

แนวทางทางานแบบสหสาขาเพอการพฒนาทยงยน ทงน ประเทศไทยและ ADB จะดาเนนงานรวมกนเพอเสนอ

วธการและเครองมอใหมๆ ในการปกปองสงแวดลอมและสรางประสทธภาพของการใชพลงงาน ทงหมดนเพอ

ตอบสนองความทาทายทประเทศไทยตองเผชญในการถวงดลระหวางพฒนาเศรษฐกจโดยไมทาลายสงแวดลอม

หรอใชทรพยากรธรรมชาตอยางสนเปลอง ภายใตยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศ ADB จะรวม

ทางานกบประเทศไทยเพอบรรลการพฒนาทยงยนดานสงแวดลอม โดย (ก) เสนอเครองมอทางเศรษฐศาสตร

สาหรบการจดการสงแวดลอม (ข) นารองการบรหารจดการแหลงนาอยางบรณาการ และ (ค) สงเสรม

ประสทธภาพของการใชพลงงานและมาตรการรเรมพลงงานสะอาด (Clean Energy Initiatives)

1. เสนอเครองมอทางเศรษฐศาสตรสาหรบการจดการสงแวดลอม

58. เพอตอบสนองผลกระทบดานลบตอสงแวดลอมทเกดขนพรอมกบการเตบโตทางเศรษฐกจอยางรวดเรว

ประเทศไทยกาลงประเมนวา จะใชมาตรการภาษ คาใชบรการ และคาธรรมเนยม มาชวยลดมลพษและสนบสนน

การใชทรพยากรธรรมชาตอยางยงยนไดอยางไร ในการน ADB จะใหความชวยเหลอในการวเคราะหและให

คาปรกษาแกกระทรวงการคลงในประเดนดานนโยบาย กฎหมาย การเงน และสถาบน ทเชอมโยงกบเครองมอ

ทางเศรษฐศาสตรเพอการจดการสงแวดลอมโดยไมกระทบตอการลงทนในประเทศ มาตรการรเรมนจะชวยให

ประเทศไทยเปลยนจากแนวทางปจจบนทยดหลกการบงคบและควบคม ซงสวนใหญจะลาสมยและขาด

ประสทธภาพ ทงน การนากลไกการตลาดมาใชควบคมการกอมลพษในสาขาทสาคญ เชน พลงงาน อตสาหกรรม

และการขนสง จะกระตนภาคธรกจใหผนวกตนทนดานสงแวดลอม รวมทงคนหาเทคโนโลยใหม และวธลดมลพษ

ทประหยดและมประสทธภาพมาใชในการประกอบการ

2. การนารองการบรหารจดการแหลงนาอยางบรณาการ

59. การบรหารจดการแหลงนาแบบบรณาการ (Integrated Water Resource Management) เปน

กระบวนการเพอปรบปรงการวางแผน การอนรกษ การพฒนา และการบรหารจดการนา ปาไม ทดน และ

ทรพยากรนาในลมนา วตถประสงค คอ เพอเพมผลประโยชนดานเศรษฐกจและความอยดกนดทางสงคมอยาง

เทาเทยมกนโดยไมทาลายความยงยนของระบบสงแวดลอมทสาคญ56 ประเทศไทยในฐานะผรเรมการบรหารจดการแหลงนาแบบบรณาการ มประสบการณดานนโยบาย และกระบวนการทอาจถอเปนตวอยางสาหรบ

ประเทศอนๆ ในภมภาค ภายใตแผนการใหความชวยเหลอทางดานการเงนตอทรพยากรนาของ ADB ระหวางป

พ.ศ. 2549-2553 กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจะไดรบความชวยเหลอทางวชาการ เพอเตรยม

แผนงานบรหารจดการแหลงนาแบบบรณาการสาหรบลมนายม เพอจดทายทธศาสตรการจดการนาทวม และ

56

ADB. 2006. Water for All: The Water Policy of the Asian Development Bank. Manila.

25

สงเสรมการมสวนรวมขององคกรปกครองสวนทองถนและภาคประชาสงคม ลมแมนายมเปนหนงในลมนา 25

แหง ทวภมภาค ทนารองการบรหารจดการแหลงนาแบบบรณาการ โดยจะมการแลกเปลยนประสบการณกบ

ประเทศเพอนบานภายใตเครอขายองคกรลมแมนาแหงเอเชย

3. การสงเสรมประสทธภาพในการใชพลงงานและมาตรการรเรมพลงงานสะอาด

60. ประสทธภาพการใชพลงงาน ถอเปนสวนหนงของการพฒนาทยงยน และแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม

แหงชาตฉบบท 10 ไดกาหนดเปาหมายทชดเจนสาหรบสาขาการขนสงและพลงงานในชวง 5 ป ซงสอดคลองกบ

มาตรการเพมประสทธภาพการใชพลงงานของ ADB ทนามาสความชวยเหลอทางวชาการ และการสรางขด

ความสามารถในการจดทา ยทธศาสตร แผนปฏบตการ และขอเสนอการลงทน สาหรบโครงการพลงงานสะอาด

และการเพมประสทธภาพการใชพลงงาน นอกจากน มาตรการรเรมในการจดตงตลาดคารบอน (Carbon Market

Initiative : CMI) ของ ADB พรอมทจะสนบสนนโครงการทเหมาะสมตามพธสารเกยวโต ภายใต CMI น ADB จะ

ใหการสนบสนนดานวชาการเพอตรวจสอบโครงการในเบองตน ศกษาความเปนไปได รวบรวมเอกสาร CDM จด

ทะเบยนโครงการ ตรวจสอบขอมล และรบรองสนเชอคารบอน อกทง กองทนคารบอนเอเชย-แปซฟก ของ ADB

จะจายเงนลวงหนา เพอซอสนเชอคารบอนในอนาคต ทผลตโดยโครงการทเหมาะสม ความชวยเหลอภายใต CMI

ยงรวมถงการอานวยความสะดวกดานตลาดสนเชอสาหรบผพฒนาโครงการและผสนบสนนโครงการใหไดสนเชอ

คารบอนในราคาตลาดทดทสด

4. หนสวนการพฒนาระดบภมภาค

61. บทบาทศนยกลางของประเทศไทยในเอเชยตะวนออกเฉยงใตและในโครงการ GMS ทาใหไทยเปน

หนสวนกบ ADB ไปโดยปรยาย ในการสนบสนนความรวมมอในภมภาค ในปงบประมาณ 2546 ความชวยเหลอ

ในการพฒนาอยางเปนทางการของประเทศไทยคดเปนรอยละ 0.13 ของ GNI ซงทาใหไทยเปนหนงในประเทศ

ผใหความชวยเหลอทสาคญในภมภาคเมอเปรยบเทยบกบขนาดเศรษฐกจของไทย57 บทบาททเพมขนของ

ประเทศไทยตอความรวมมอในอนภมภาคและการบรณาการเศรษฐกจของภมภาคนามาซงผลประโยชนดานการ

พฒนาทสาคญใหแกประเทศเพอนบานและภมภาคโดยรวม การทประเทศไทยมความปรารถนาทจะเปนหนสวน

อยางแนนแฟนกบประเทศเพอนบาน แสดงใหเหนวาประเทศไทยตระหนกวาความรวมมอทางเศรษฐกจและการ

พฒนาทยงยนในอนภมภาค จะนามาซงการเตบโตและมเสถยรภาพของเศรษฐกจไทย ในทานองเดยวกน หาก

เศรษฐกจของประเทศไทยเขมแขง กจะสนบสนนการเตบโต การพฒนา และการลดความยากจนในประเทศเพอน

บาน นอกจากนน ประเทศไทยในฐานะประเทศทมรายไดระดบปานกลางกไดรบการคาดหวงใหมบทบาทนาใน

การดแลรกษา การจดบรการสาธารณะของภมภาค และการแกไขปญหาขามชาต เชน การจดการสงแวดลอม 57

เมอเทยบกบ GNI ความชวยเหลอในการพฒนาอยางเปนทางการของประเทศไทยตากวาของสหรฐอเมรกา (รอยละ 0.15) อตาล (รอยละ 0.1และญปน (รอยละ 0.20) ด Ministry of Foreign Affairs of Thailand and United Nations Country Team in Thailand. Global Partnership for Development. Thailand’s Contribution to Millennium Goal 8. Bangkok.

26

การขจดการคายาเสพตดและมนษย และการควบคมโรคตดตอ จะเหนไดวาการพงพาทางเศรษฐกจ สงคม และ

สงแวดลอม เหลาน เนนยาถงความสาคญทจะตองสรางความแขงแกรงใหแกบทบาทของประเทศไทย ในแง

ความสามารถ และประสทธผล ในฐานะหนสวนการพฒนาระดบภมภาค ซงสอดคลองกบการดาเนนงานตาม

MDG 8

62. หนสวนการพฒนาระหวางไทยกบ ADB ในระดบภมภาคไดรบแนวทางจาก ยทธศาสตรความรวมมอ

และการบรณาการในภมภาคของ ADB (ADB’s Regional Cooperation and Integration Strategy) และจาก

แนวทางดงกลาว ADB ไดสนบสนนความรวมมอและการบรณาการเศรษฐกจในภมภาค โดยมพนฐาน 4 ประการ

ไดแก (ก) แผนงานระดบภมภาคและอนภมภาคดานโครงสรางพนฐานขามพรมแดนและระบบการจดการท

เกยวของ (ข) การคาและการลงทน (ค) การเงนและการคลง และ (ง) บรการสาธารณะของภมภาค เชน การ

ปองกนโรคตดตอและความเสอมโทรมของสงแวดลอม58 หนสวนระหวางไทยกบ ADB จะเนนการเพมบทบาทของ

ไทยในการใหกรวมในโครงการพฒนาในประเทศเพอนบาน และการอานวยความสะดวกดานการคาและการ

ลงทน รวมทงการทางานรวมกนเรองตลาดพนธบตรเอเชยเพอสนบสนนการบรณาการเศรษฐกจในระดบภมภาค

ก. ความรวมมอระดบอนภมภาค

63. ประเทศไทยไดใชแผนงาน GMS เปนกรอบการทางานเพอความรวมมอระหวางประเทศลมแมนาโขง

นบตงแตเรมแผนงานดงกลาวในป พ.ศ.2535 นอกจากนน ประเทศไทยยงมสวนรวมในโครงการความชวยเหลอ

ทางวชาการระดบภมภาคทไดรบทนจาก ADB มากกวา 100 โครงการ ครอบคลมสาขาการพฒนาทหลากหลาย59 และในชวงทผานมาประเทศไทยไดเพมความชวยเหลอทางวชาการและการเงนแกประเทศเพอนบานสาหรบ

โครงการทเปนสวนหนงหรอเปนสวนเสรมของโครงการ GMS มาโดยตามลาดบ

64. ประเทศไทยไดรวมกาหนดยทธศาสตรความรวมมอดานเศรษฐกจอรวด - เจาพระยา - แมโขง

(Ayeyawady-Chao Phraya-Mekong Economic Cooperation Strategy : ACMECS) ในเดอนเมษายน 2546

ประกอบดวยสมาชก 5 ประเทศ คอ กมพชา สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว พมา ไทย และเวยดนาม

โครงการและแผนงานพฒนาขดความสามารถภายใต ACMECS มเปาหมายเพอลดชองวางทางเศรษฐกจระหวาง

ประเทศสมาชก และเพอสรางความเจรญรงเรองในอนภมภาค60 นอกจากนน ประเทศไทยยงมสวนจดทา ความ 58

ADB. 2006. Regional Cooperation and Integration Strategy. Manila. ไดระบถง ความรวมมอกระแสหลกและการบรณาการในภมภาค ในฐานะสวนหนงของภารกจทมความสาคญเชงยทธศาสตรใน Mid Term Strategy II ของ ADB

59 ณ วนท 30 กนยายน 2550 ADB มโครงการความชวยเหลอทางวชาการในระดบภมภาคทงหมด 129 โครงการ เปนเงน 72 ลานเหรยญสหรฐ สาหรบการเตรยมโครงการ และการศกษาในสาขาตางๆ เชน การเกษตรและทรพยากรธรรมชาต การศกษา พลงงาน สาธารณสข โภชนาการ การคมครองทางสงคม อตสาหกรรมและการคา การขนสงและการสอสาร ประเทศไทยมสวนรวมในโครงการเหลาน 103 โครงการ ซง ADB ไดใหทนบางสวนจานวน 55 ลานเหรยญสหรฐ คาอธบายสรปบทบาทของไทยและการมสวนรวมในโครงการ GMS แสดงอยในภาคผนวก 10

60 GDP ของประเทศไทยคดเปนประมาณรอยละ 90 ของ GDP รวมระหวางประเทศไทย กมพชา สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว และพมา (สมาชกดงเดมของACMECS 4 ประเทศ)

27

รเรมแหงอาวเบงกอลสาหรบความรวมมอหลากหลายสาขาทางวชาการและเศรษฐกจ (Bay of Bengal Initiative

for Multi-Sectoral Technical and Economic Cooperation : BIMSTEC) ในป พ.ศ. 2540 เพอสรางความ

รวมมอและบรณาการทางเศรษฐกจระหวางเอเชยตะวนออกเฉยงใตและเอเชยใต ประเทศไทยยงมสวนรวมใน

แผนงานพฒนาเขตเศรษฐกจสามฝายอนโดนเซย-มาเลเซย-ไทย (Indonesia-Malaysia-Thailand Growth

Triangle : IMT-GT) ซงเปนความรวมมอทางเศรษฐกจสามฝายจดตงขนในป พ.ศ. 253561 บทบาทของประเทศไทยในแผนความรวมมออนภมภาคสรปไวในกรอบขอความท 1

61

ในการประชมสดยอดอาเซยน ครงท 11 ณ กรงกวลาลมเปอร เมอเดอนธนวาคม 2548 ผนาของอนโดนเซย มาเลเซย และไทยตกลงรวมกนทจะเตรยมแผนงาน IMT-GT เปนครงแรกเพอสรางความรวมมอขามพรมแดนใหเขมแขงในชวง 5 ปถดไป

28

กรอบท 1 แผนความรวมมออนภมภาคทประเทศไทยมบทบาทสาคญ

GMS โครงการพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมนาโขง (GMS) ประกอบดวย กมพชา สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว พมา ไทย เวยดนาม แควนยนนาน และเขตปกครองตนเองกวางซจวงของสาธารณรฐประชาชนจน จดตงขนเมอป พ.ศ. 2535 ดวยความชวยเหลอของ ADB กรอบการทางานยทธศาสตร 10 ปของโครงการ GMS ไดรบการสนบสนนจากผนาของประเทศ GMS 6 ประเทศในการประชมสดยอดครงแรกในกรงพนมเปญ ประเทศกมพชา ในเดอนพฤศจกายน 2545 มเปาหมายใหอนภมภาคลมแมนาโขงเจรญรงเรองและมการบรณาการทด ปลอดความยากจน และมการคมครองสงแวดลอม โดยมงเนน (ก) การสรางความเชอมโยงดานโครงสรางพนฐาน (ข) การอานวยความสะดวกดานการคาและการลงทนขามพรมแดน (ค) การเสรมสรางการมสวนรวมของภาคเอกชนในการพฒนาและเพมขดความสามารถในการแขงขน (ง) การพฒนาทรพยากรมนษยและทกษะความสามารถ (จ) การคมครองสงแวดลอมและสนบสนนการใชทรพยากรธรรมชาตของอนภมภาครวมกนอยางยงยน นอกจากน GMS ยงพยายามปรบปรงความเชอมโยงและเพมขดความสามารถในการแขงขน รวมทงการสรางความรสกเปนชมชนในกลมประเทศ GMS ใหมากขน

IMT-GT แผนงานการพฒนาเขตเศรษฐกจสามฝายอนโดนเซย-มาเลเซย-ไทย (IMT-GT) จดตงขนในป พ.ศ. 2536 โดยมเปาหมายสนบสนนความรวมมอทางเศรษฐกจของอนภมภาค ปจจบน IMT-GT ประกอบดวยจงหวดภาคใต 8 จงหวดของประเทศไทย รฐทางเหนอ 7 รฐของมาเลเซย และจงหวด 10 จงหวดของอนโดนเซย จดเนนคอความรวมมอในการลงทน การถายทอดเทคโนโลย ความรวมมอในการผลตและการใชทรพยากรธรรมชาต IMT-GT ยงสนบสนนการพฒนาความเชอมโยงดานโครงสรางพนฐานและการขนสง และแมวาวกฤตการณการเงนเอเชย พบตภยสนาม และไขหวดนก จะเปนอปสรรคตอการดาเนนงานแผนงาน IMT-GT แตการประชมสดยอด IMT-GT ครงแรกในเดอนธนวาคม 2548 ไดจดประกายพนธกรณและนาไปสแผนงานความรวมมอในสาขาทมความสาคญระหวางปพ.ศ. 2550-2554 ทไดรบการรบรองในการประชมสดยอดครงท 2 เมอเดอนมกราคม 2550

BIMSTEC ประเทศไทยมบทบาทนาในการสนบสนนความรเรมแหงอาวเบงกอลสาหรบความรวมมอหลากหลายสาขาทางวชาการและเศรษฐกจ (BIMSTEC) เพอสรางความรวมมอและการบรณาการทางเศรษฐกจระหวางเอเชยตะวนออกเฉยงใตและเอเชยใต BIMSTEC จดตงขนเมอป พ.ศ. 2540 เพอใหประเทศจากสองอนภมภาคไดแลกเปลยนประสบการณและแนวทางปฏบตทดทสดในประเดนความรวมมอสาคญ 6 ดาน ทประเทศสมาชกแตละประเทศเปนประธาน ไดแก (ก) การคาและการลงทน (บงกลาเทศ) (ข) การขนสง (อนเดย) (ค) พลงงาน (พมา) (ง) การทองเทยว (อนเดย) (จ) เทคโนโลย (ศรลงกา) และ (ฉ) การประมง (ไทย)

ACMECS ยทธศาสตรความรวมมอดานเศรษฐกจอรวด-เจาพระยา-แมโขง (ACMECS) จดตงในเดอนเมษายน 2546 ภายใตแผนงาน ACMEC กมพชา สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว พมา ไทย และเวยดนาม ไดสนบสนนความรวมมอขามพรมแดนทสาคญใน 6 ดาน ไดแก (ก) การอานวยความสะดวกดานการคาและการลงทน (ข) ความรวมมอดานการเกษตรและอตสาหกรรม (ค) การเชอมโยงการขนสง (ง) การทองเทยว (จ) การพฒนาทรพยากรมนษย (ฉ) การสาธารณสข โดยมความรวมมอระหวางรฐตอรฐในระดบองคกรปกครองสวนทองถน และความรวมมอระหวางเอกชนตอเอกชน ระหวางบรษทและผจดหาในทองถน

29

65. การทางานรวมกนระหวางประเทศไทยกบ ADB ในความรวมมอระดบอนภมภาคจะอยบนพนฐานของ

ความเชอมโยงระหวางโครงการภายใตยทธศาสตรและแผนงานความรวมมอของภมภาค GMS (ซงมการปรบปรง

ทกป) และโครงการภายใต ACMECS BIMSTEC และIMT-GT โดยจะมงเนนโครงการทเปนผลประโยชนรวมกน

และเปนสวนเตมเตมระหวางแผนงานในอนภมภาคสองแผนหรอมากกวานน การทางานจะเนน (ก) การใหกรวม

ในโครงการพฒนา (ข) การอานวยความสะดวกการคาและการลงทนของอนภมภาค และ (ค) การพฒนาขด

ความสามารถดานกฎระเบยบและสถาบน

1. การใหกรวมในโครงการพฒนาของประเทศเพอนบาน

66. ADB จะประสานงานกบหนวยงาน 4 หนวยของประเทศไทย ไดแก (ก) สานกงานความรวมมอพฒนา

เศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน ซงจดตงขนในเดอนพฤษภาคม 2548 เพอใหความชวยเหลอทางการเงนแก

ประเทศเพอนบาน ในรปแบบเงนกแบบผอนปรน (concessional loan) และเงนชวยเหลอแบบใหเปลา (grant)

(ข) สานกงานความรวมมอเพอการพฒนาระหวางประเทศแหงประเทศไทย ซงใหความชวยเหลอทางวชาการ และ

การสนบสนนการสรางขดความสามารถใหแกประเทศเพอนบาน62 (ค) ธนาคารเพอการสงออกและนาเขาแหง

ประเทศไทย ซงจะสนบสนนการลงทนขามพรมแดนโดยภาคเอกชน และ (ง) สานกงานคณะกรรมการพฒนาการ

เศรษฐกจและสงคมแหงชาต ซงทาหนาทเปนฝายเลขานการสาหรบการประสานงานกจกรรม GMS

67. แนวทางสาคญของการใหกรวมอยทการกาหนดโครงการพฒนาในประเทศเพอนบาน ทตองการการ

ลงทน ประเทศไทยไดใหกรวมในโครงการโครงสรางพนฐานหลายโครงการภายใต GMS โดยในป พ.ศ. 2545

ประเทศไทยไดใหเงนกจานวน 30 ลานเหรยญสหรฐแกสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวเพอสมทบใน

โครงการการพฒนาพนทเศรษฐกจตอนเหนอของ GMS63 นอกจากน ประเทศไทยยงใหการสนบสนนเงนกและเงนอดหนนกวา 30 ลานเหรยญสหรฐ สาหรบการสรางถนนและสะพานทเปนสวนหนงของโครงการถนนเศรษฐกจ

เลยบชายฝงทะเลตอนใตของ GMS และเมอแผนงาน BIMSTEC และ IMT-GT เรมดาเนนการเตมท กจะมโอกาส

ในการใหกรวมในโครงการใหม โดยเฉพาะอยางยงดานโครงสรางพนฐาน การขนสง พลงงาน และทรพยากรนา

นอกจากน ประเทศไทยยงมเปาหมายในการถายทอดความรและทกษะใหแกประเทศเพอนบานในเรองตางๆ เชน

การเตรยมโครงการ การวเคราะหความเปนไปไดของโครงการ และการปฏบตโครงการ

2. การอานวยความสะดวกดานการคาและการลงทนของอนภมภาค

68. การสงเสรมการคาเปนกจกรรมทมความสาคญสาหรบแผนงานความรวมมออนภมภาคทงหมด เชนใน

GMS การอานวยความสะดวกของการเคลอนยายสนคาและประชากรขามแดนมความกาวหนาอยางตอเนอง

62

สานกงานความรวมมอเพอการพฒนาระหวางประเทศแหงประเทศไทยจดตงขนในป พ.ศ. 2547 โดยปรบองคกรมาจากกรมวเทศสหการ ซงเดมรบผดชอบการบรหารจดการความรวมมอดานวชาการทประเทศไทยไดรบจากประเทศพฒนา

63 ADB. 2002. Greater Mekong Subregion Northern Economic Corridor Project. Manila.

30

โดยประเทศไทยเปนกาลงขบเคลอนสาคญของความตกลงวาดวยการขนสงขามพรมแดนของ GMS ซงเปน

พนฐานสาหรบขยายการคาในระดบอนภมภาคตอไป64 นอกจากน ประเทศไทยยงสนบสนนการศกษาของ ADB

เกยวกบอปสรรคดานโครงสรางพนฐาน ทรพยากรมนษย นโยบาย กฎระเบยบและสถาบน ทมตอการคาและการ

ลงทนตามแนวพนทเศรษฐกจเหนอ-ใตของ GMS สาหรบแผนงาน BIMSTEC ประเทศไทยไดรวมมอกบ ADB ใน

การศกษาการขนสงสนคาเพอสงเสรมการคาระหวางเอเชยใตและเอเชยตะวนออกเฉยงใต นอกจากน ADB ยง

รวมงานกบอนโดนเซย ไทย และมาเลเซย เพอผลกดนแผนงาน IMT-GT ฉบบใหม ป พ.ศ. 2550-2554 ซงเนน

มาตรการและโครงการเชงนโยบาย ทเชอมโยงโครงสรางพนฐานเพอสนบสนนการคาในอนภมภาค

69. การสงเสรมการลงทนขามพรมแดนโดยภาคเอกชน กเปนประเดนความรวมมอทสาคญอกประเดนหนง

ภายใตยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศ ในสวนน ADB ทางานรวมกบธนาคารเพอการสงออกและ

นาเขาแหงประเทศไทย เพอกาหนดวธใชผลตภณฑการเงนรปแบบใหมและเครองมอสงเสรมสนเชอของ ADB มา

สนบสนนการลงทนของภาคเอกชนในโครงการอนภมภาค เชน การประกนความเสยงทางการเมอง และ/หรอ การ

ประกนสนเชอบางสวนของ ADB ซงจะชวยลดคาใชจายและขยายระยะเวลาโครงการเงนกของธนาคารเพอการ

สงออกและนาเขาแหงประเทศไทย ทใหแกบรษทไทยทลงทนขามพรมแดน นอกจากนน สานกปฏบตการ

ภาคเอกชน (Private Sector Operations Department) ของ ADB จะแสวงหาโอกาสและแนวทางใหมในการ

ทางานรวมกบรฐบาล ธนาคารเพอการสงออกและนาเขาแหงประเทศไทย และบรษทไทยเพอสนบสนนการลงทน

ของภาคเอกชนใน GMS รวมทงในประเทศภายใตแผนความรวมมอ ACMECS BIMSTEC และ IMT-GT

3. การพฒนาความสามารถของสถาบน

70. ADB จะถายทอดความรและทกษะใหแกหนวยงานของไทย 3 หนวยงาน ทรบผดชอบเกยวกบความ

รวมมอในอนภมภาค ไดแก สานกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน สานกงาน

คณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และสานกงานความรวมมอเพอการพฒนาระหวางประเทศ

เพอเสรมสรางบทบาท ขดความสามารถ และประสทธผลของไทยในฐานะหนสวนการพฒนาของอนภมภาค ทงน

สานกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบานเปนองคกรใหมทมประสบการณจากดในการ

กาหนดโครงการ การประเมน การใหเงนทน และการดาเนนงานโครงการลงทนทซบซอน จงมความจาเปนท

จะตองปรบนโยบายและขนตอนทกากบการปฏบตงานใหเขมแขง โดยเฉพาะอยางยง สวนทเกยวกบการปองกน

ความเสยงดานสงแวดลอมและสงคม การจดซอจดจาง การบรหารการเงน โดย ADB ธนาคารเพอความรวมมอ

ระหวางประเทศแหงญปน ( Janpan Bank for International Cooperation) และหนสวนการพฒนาอน ๆ จะให

การฝกอบรม และพฒนาขดความสามารถในการดาเนนการของสานกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบ

64

มการจดทากรอบการทางานเพอใชประโยชนดานการคาจากความตกลงการขนสงขามพรมแดน โดย (ก) ทาใหกระบวนการศลกากรมความสะดวก เปนรปแบบเดยวกน และโปรงใส (ข) พฒนาระบบโลจสตกสและระบบทเกยวของเพอสนบสนนการคา (ค) จดระบบตรวจสอบมาตรการกกกนสนคาทสอดคลองกบระเบยบขององคกรการคาโลก และ (ง) สงเสรมการเคลอนยายเดนทางของนกธรกจในโครงการ GMS

31

ประเทศเพอนบาน ตามคารองขอของกระทรวงการคลงและกระทรวงการตางประเทศ และเนองจากประเทศไทยม

นวตกรรมทกาวหนาในดานการพฒนาชมชน สาธารณสข การศกษา และสงแวดลอม ADB กจะรวมมอกบ

สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และสานกงานความรวมมอเพอการพฒนา

ระหวางประเทศ ในการแลกเปลยนประสบการณ ความเชยวชาญ และบทเรยนของประเทศไทยกบประเทศเพอน

บาน

71. นอกจากนน ADB จะสนบสนนการพฒนาขดความสามารถอยางตอเนองแกสถาบนระหวางประเทศเพอ

การคาและการพฒนา และธนาคารเพอการสงออกและนาเขาแหงประเทศไทย เพอสนบสนนการคาและการ

ลงทนขามแดนของภาคเอกชน สถาบนระหวางประเทศเพอการคาและการพฒนาจดตงขนในเดอนพฤษภาคม

2545 ภายใตขอตกลงความรวมมอระหวางรฐบาลไทยกบการประชมสหประชาชาตวาดวยการคาและการพฒนา

(UNCTAD) เพอสรางขดความสามารถระหวางประเทศสมาชก GMS ในการเตรยมขอเสนอและการเจรจา

ประเดนการคา การลงทน และการพฒนา ทงน นบตงแตป พ.ศ. 2546 ADB ใหความชวยเหลอทางวชาการเพอ

เสรมสรางบทบาทของสถาบนระหวางประเทศเพอการคาและการพฒนา ในฐานะศนยกลางการฝกอบรมและ

การวจยในประเดนทเกยวของกบ GMS สาหรบความรวมมอในการพฒนาขดความสามารถระหวาง ADB กบ

ธนาคารเพอการสงออกและนาเขาแหงประเทศไทยนน มงเนนทการแลกเปลยนประสบการณและความเชยวชาญ

ในการใชเครองมอทางการเงนและมาตรการเชงนโยบายรปแบบตางๆ เพอลดความเสยงของรฐอนเนองมาจาก

การลงทนขามพรมแดนของบรษทธรกจไทย

ข. การบรณาการเศรษฐกจระดบภมภาค

72. ในฐานะประเทศสมาชกกอตงของสมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Association of

Southeast Asia Nations : ASEAN) ประเทศไทยไดผลกดนความรวมมอเพอสรางความเตบโตทางเศรษฐกจ

ความกาวหนาทางสงคม และการพฒนาวฒนธรรมในภมภาคมาอยางตอเนอง65 ADB มความสมพนธอน

ยาวนานกบ ASEAN และเมอไมนานมานกไดกระชบความสมพนธผานบนทกความเขาใจฉบบใหม66 ซงกาหนดความรวมมอระหวาง ADB กบASEAN ในประเดนสาคญตางๆ โดยเฉพาะอยางยงความรเรมตลาดพนธบตรเอเชยในกรอบ ASEAN+3 (Asian Bond Market Imitative : ABMI) เนองจากประเทศไทยมบทบาทนาในความรเรม ABMI ในกรอบ ASEAN+3 และมาตรการอนในทานองเดยวกน ดงนน การเปนหนสวนในการบรณาการเศรษฐกจของภมภาคจงมงเนนเรองการพฒนาตลาดพนธบตรเอเชย ขอความในกรอบท 2 ไดสรปความรเรมการพฒนาตลาดพนธบตรเอเชยซงประเทศไทยมบทบาทสาคญ

65

ASEAN จดตงขน เมอวนท 8 สงหาคม 2510 ทกรงเทพฯ โดยประเทศสมาชกกอตง 5 ประเทศ ไดแก อนโดนเซย มาเลเซย ฟลปปนส สงคโปร และประเทศไทย ตอมา อาเซยนไดขยายประเทศสมาชกโดยรวมบรไน ดารสซาลาม กมพชา สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว พมา และเวยดนาม

66 The ASEAN Secretariat and ADB. 2549. Memorandum of Understanding for Administrative Arrangements. Manila.

32

1. การพฒนาตลาดพนธบตรเอเชย

73. การทางานรวมกนระหวางประเทศไทยกบ ADB เพอพฒนาตลาดทน (ยอหนาท 50-56) เปนพนฐานการ

ผลกดนตลาดพนธบตรเอเชยของประเทศไทย ทงน ความกาวหนาของประเทศไทยในการพฒนาตลาดตราสารหน

ตลาดตราสารทน และตลาดตราสารอนพนธในประเทศ ไดสรางความรและประสบการณทไทยสามารถ

แลกเปลยนกบประเทศอนได ADB จะทางานรวมกบประเทศไทยอยางตอเนองภายใตกรอบการทางานของ ABMI

ในกรอบ ASEAN+3 เพอจดตงกลไกการประกนความเสยงระดบภมภาค จดตงหนวยงานจดอนดบสนเชอของ

ภมภาค ออกแบบตราสารหนจากการแปลงสนทรพยเปนหลกทรพยรปแบบใหม เสรมสรางระบบเชอมโยงการ

ชาระเงนในภมภาคใหเขมแขง ตลอดจนออกพนธบตรหลายสกลเงนของภมภาค

74. ประเทศไทยไดเขารวมในโครงการพนธบตรสกลเงนเอเชยวงเงน 10,000 ลานเหรยญสหรฐของ ADB ซง

เปนพนบตรสกลเงนหลายสกลของเอเชยครงแรกนบตงแตวกฤตการณการเงนเอเชย ป พ.ศ. 2540-2541 โดยการ

เชอมโยงตลาดทนในประเทศเอเชย ซงรวมถงฮองกง มาเลเซย สงคโปร และประเทศไทย ADB จะออกพนธบตร

สกลเงนเอเชยภายใตกรอบเดยวกน เอกสารในการออกพนธบตรจะใชกฎหมายองกฤษเปนหลก ทงน ประเทศไทย

มสวนรวมในการออกพนธบตรแรกเรมภายใตโครงการดงกลาวเมอวนท 15 กนยายน 2549 เมอ ADB ออก

พนธบตรจานวน 6,500 ลานบาทในตลาดทนภายในประเทศไทย การออกพนธบตรดงกลาวแสดงใหเหนถงความ

เชอมนของ ADB ทมตอตลาดทนในประเทศไทยและการสนบสนนของประเทศไทยเพอผลกดนการพฒนาตลาด

พนธบตรในภมภาค

33

กรอบท 2 ความรเรมการพฒนาตลาดพนธบตรเอเชยซงประเทศไทยมบทบาทสาคญ แนวคดรเรมการพฒนาตลาดพนธบตรเอเชยในกรอบความรวมมอเอเชย (Asia Cooperation Dialogue : ACD) จดตงป พ.ศ. 2545 ณ อาเภอชะอา ประเทศไทย เพอสรางความรวมมอระหวางประเทศในเอเชย โดยมรฐมนตรตางประเทศเอเชย 18 ประเทศมาพบกนครงแรก ประเทศไทยอาสาขบเคลอนความรเรม ACD 2 ดาน ไดแก การทองเทยวและการพฒนาตลาดพนธบตรเอเชย โดยมคณะทางานยกรางแนวทางพฒนาตลาดพนธบตรเอเชย ACD ทางานประสานกบเวทอน เชน ทประชมผบรหารธนาคารกลางแหงเอเชยแปซฟก ความรวมมอทางเศรษฐกจเอเชยและแปซฟก (Asia Pacific Economic Cooperation : APEC) และ ASEAN+ 3 (สาธารณรฐประชาชนจน ญปน และสาธารณรฐเกาหล) หนาทของ ACD คอ สรางความเขาใจและระดมการสนบสนนของสาธารณชนในความรเรมขางตน

แนวคดรเรมตลาดพนธบตรภมภาคในกรอบความรวมมอแหง APEC ประเทศไทยเปนเจาภาพจดการประชมรฐมนตรคลงในกรอบความรวมมอ APEC (APEC Finance Ministers’ Meeting) ครงท 10 ในเดอนกนยายน 2546 ในการประชมดงกลาวมความรเรมพฒนาตลาดพนธบตรภมภาคของ APEC โดยมองคประกอบหลก 3 ประการ ไดแก (ก) แนวทางในการพฒนาตลาดพนธบตรภมภาคทดอยางเปนระบบ (ข) ความรเรมการพฒนาตลาดแปลงสนทรพยเปนหลกทรพย ตลาดประกนสนเชอ และ (ค) ความรเรมในการพฒนาผลตภณฑการเงนใหมๆ

ความรเรมตลาดพนธบตรแหงเอเชยในกรอบ ASEAN + 3 (ABMI) แนวคด AMBI ไดรบความเหนชอบในการประชมผแทน ASEAN + 3 ณ จงหวดเชยงใหม เมอวนท 17 ธนวาคม 2545 และมการใหสตยาบนในการประชมรฐมนตรคลงอาเซยน ณ กรงมะนลา เมอวนท 7 สงหาคม 2546 วตถประสงค คอ การพฒนาตลาดพนธบตรเอเชยทมประสทธภาพ เพอใหภาครฐและเอกชนสามารถลงทนระยะยาวโดยปราศจากความเสยงจากการครบกาหนดไถถอนหรอจากสกลเงน แนวคดนยาความจาเปนในการทางานรวมกนของประเทศสมาชกใน 2 ดาน คอ (ก) ความสะดวกในการเขาถงตลาดของผออกพนธบตร (ข) แรงจงใจดานสภาพแวดลอมและโครงสรางพนฐานเพอพฒนาตลาดพนธบตร

ความรเรมดานกองทนพนธบตรเอเชยในกรอบการประชมผบรหารธนาคารในภมภาคเอเชยตะวนออกและแปซฟก (Executives’ Meeting of East Asia Pacific Central Bank ) การประชมดงกลาวเปนเวทของธนาคารกลางและผกาหนดนโยบายทางการเงนในเอเชยตะวนออกและแปซฟก จดตงขนเพอกระชบความรวมมอระหวางสมาชก 11 ประเทศ ไดแก ธนาคารสารองแหงออสเตรเลย ธนาคารประชาชนของจน ผกาหนดนโยบายทางการเงนของฮองกง ธนาคารแหงอนโดนเซย ธนาคารแหงญปน ธนาคารแหงเกาหล ธนาคารนการายาของมาเลเซย ธนาคารสารองแหงนวซแลนด ธนาคารกลางแหงฟลปปนส ผกาหนดนโยบายทางการเงนของสงคโปร และธนาคารแหงประเทศไทย มการจดตงคณะทางานการประชมผบรหารธนาคารในภมภาคเอเชยตะวนออกและแปซฟก 3 กลม (ดานระบบการชาระเงน การพฒนาตลาดการเงน และการกากบดแลธนาคาร)

ความสอดคลองของบรรดาความรเรมตลาดพนธบตรเอเชย ในดานอปสงค กองทนพนธบตรเอเชย (Asian Bond Fund: AF) ภายใตการประชมผบรหารธนาคารในภมภาคเอเชยตะวนออกและแปซฟกจะมบทบาทเปนตวเรงโดยลงทนในพนธบตรของรฐบาลและกงรฐบาลทออกโดยประเทศสมาชก การประชมผบรหารธนาคารในภมภาคเอเชยตะวนออกและแปซฟก (นอกเหนอจากญปน ออสเตรเลย และนวซแลนด) เพอเพมธรกรรมในตลาดพนธบตรเอเชย สาหรบดานอปทาน ASEAN + 3 และการประชมรฐมนตรคลงในกรอบความรวมมอ APEC จะเสนอตราสารหนรปแบบใหม เครองมอจดอนดบตราสารหน และการสรางความแขงแกรงของโครงสรางพนฐานทางการเงนของเอเชย a ปจจบน ACD ประกอบดวย 28 ประเทศ ไดแก บาหเรน บงคลาเทศ บรไนดารสซาลาม ภฏาน กมพชา สาธารณรฐประชาชนจน อนเดย

อนโดนเซย อหราน ญปน คาซคสถาน สาธารณรฐเกาหล คเวต สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว มาเลเซย มองโกเลย พมา ปากสถาน ฟลปปนส โอมาน กาตาร สงคโปร ศรลงกา ไทย สหรฐอาหรบเอมเรตส เวยดนาม สหพนธรฐรสเซย และซาอดอาระเบย

34

2. การพฒนาขดความสามารถดานกฎระเบยบและสถาบน

75. ผกาหนดนโยบายทรบผดชอบการกาหนดนโยบายดานกฎหมาย ระเบยบ และสถาบน สาหรบตลาด

พนธบตรภมภาค ควรจะตองมความเขาใจอยางลกซงในประเดนดานการคลงและการเมองทเปนพนฐานของ

ตลาดพนธบตร นอกจากน ยงมความตองการนกวจย นกวชาการ และผปฏบตงานในตลาด เพอชวยจดการ

ฝกอบรมใหเจาหนาทในระดบกลางและระดบอาวโสของประเทศตาง ๆ ในเอเชย ซงมพนธกรณในการพฒนา

ตลาดพนธบตรในประเทศและตลาดพนธบตรภมภาค ทงน กระทรวงการคลงและ ADB กาลงหารอถงแผนการ

ฝกอบรมเรองบรณาการทางการเงนของภมภาค โดยจะรวมมอกบสถาบนวจยและสถาบนการศกษา เพอสราง

ความมนใจวา แผนการฝกอบรมนจะสะทอนการวจย มาตรการเชงนโยบาย และเครองมอทางการคลงททนสมย

ทสด ทจะชวยสนบสนนการพฒนาตลาดพนธบตรภมภาคตอไป

5. ขนตอนการดาเนนงาน

ก. การขบเคลอนยทธศาสตรหนสวนการพฒนา

76. แผนงานปฏบตการ (operational program) ซงจะผลกดนประเดนสาคญในยทธศาสตรหนสวนการพฒนาใน

ระดบประเทศและระดบภมภาค กาหนดโดยแผนดาเนนงาน (business plan)67 โดยจะมการปรบปรงแผน

ดาเนนงานเปนประจาทกป เพอระบมาตรการทกาลงดาเนนการและมาตรการทไดวางแผนไวทงทเปนโครงการ

เงนก และโครงการทไมใชเงนก ของภาครฐและภาคเอกชน รฐบาลไทยและ ADB จะรวมกนปรบปรงแผน

ดาเนนงานเปนประจาทกป เพอจะอธบายการเปลยนแปลงแผนงานปฏบตการ และรายงานความคบหนาของการ

ปฎบตงาน กระบวนการปรบปรงแผนดาเนนงานรวมกน จะตองมการประชมตอเนองหลายครง เพอทบทวน

ยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศ รวมทงแผนดาเนนงาน และผลทไดรบ รวมทงผลจากการใหความ

ชวยเหลอทางวชาการ ผทจะมสวนรวมปรบปรงแผนงานไดแก เจาหนาทจากสานกงาน ADB ประจาประเทศไทย

และสานกงานใหญของ ADB เจาหนาทสานกงานเศรษฐกจการคลง สานกงานบรหารหนสาธารณะ และ

หนวยงานของรฐอนๆ การทางานวธนทาใหมความยดหยนมากขน และสามารถผนวกความตองการทเกดขนใหม

เขากบแผนไดอยางตอเนอง ทงน เมอมการปรบปรงแผนดาเนนงานในป พ.ศ. 2551 ADB จะยนยนประเดน

สาคญของยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศกบรฐบาลทไดรบการเลอกตงใหมอกครงหนง

77. แผนดาเนนงานแผนแรกภายใตยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศ แสดงในภาคผนวก 11

แผนดงกลาวแสดงอยางชดเจนวา การแบงปนความรและการสรางขดความสามารถจะเปนกจกรรมหลกใน

ระยะแรกของความรวมมอ สาหรบป 2550 มโครงการความชวยเหลอทางวชาการ 5 โครงการ วงเงน 1.29 ลาน

เหรยญสหรฐ เพอสนบสนนการพฒนาโครงสรางพนฐาน การพฒนาตลาดทน และการพฒนาทยงยนดาน 67

การทาแผนงานสอดคลองกบขอเสนอแนะทแสดงใน ADB. 2006 . Enhancing Country Strategy and Program and Business Processes. Manila

35

สงแวดลอม แมวาประเทศไทยยงไมมแผนการทจะกเงนจาก ADB แต ADB ยงเปดชองทางการกเงนสาหรบ

รฐบาลอยเสมอ ขณะท ความตองการการเงนของภาคเอกชนกาลงเพมขน จานวน ขนาด และความซบซอนของ

โครงการความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชนกมมากขนตามไปดวย ซงชใหเหนวาการดาเนนการของ

ADB ในสวนทเกยวกบภาคเอกชนในประเทศไทยจะมบทบาทเพมมากขนในปตอๆ ไป

ข. การจดกฎระเบยบและสถาบนเพอผลกดนยทธศาสตรใหบรรลผล

78. สานกเอเชยตะวนออกเฉยงใตของ ADB โดยผานการดาเนนงานของสานกงานผแทน ADB ประจา

ประเทศไทย เปนหนวยงานรบผดชอบการผลกดนยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศสการปฏบต

รวมทงมหนาทตดตามความคบหนาและรายงานผลทเกดขน สานกปฏบตการภาคเอกชนของ ADB รบผดชอบ

การสงเสรมความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชน และการสนบสนนการลงทนของภาคเอกชน ทงใน

ระดบประเทศและระดบภมภาค สวนสานกความรวมมอดานการใหกรวม (Office of Co-financing

Cooperation) ของ ADB เปนผพจารณานาเครองมอลดความเสยงมากระตนการใหกรวม โดยแผนงาน GMS

ของ ADB จะเปนหลกในการสนบสนนบทบาทของประเทศไทยในระดบอนภมภาค และมสานกการบรณาการ

ทางเศรษฐกจแหงภมภาค (Office of Regional Economic Integration) ของ ADB และสานกบรหารจดการทาง

การเงน (Treasury Department) ทางานสนบสนนการพฒนาตลาดพนธบตรภมภาค

79. ในสวนของรฐบาล กระทรวงการคลงและสานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคม

แหงชาต เปนผประสานงานหลกกบสานกงานผแทน ADB ประจาประเทศไทย หนวยงานหลกของ

กระทรวงการคลงคอ สานกงานบรหารหนสาธารณะ รบผดชอบในเรองปฏบตการ และมสานกงานเศรษฐกจการ

คลงรบผดชอบงานนโยบาย งานของ ADB ในสาขาโครงสรางพนฐานมหนวยงานเกยวของทสาคญ ไดแก

สานกงานบรหารหนสาธารณะ สานกงานคณะกรรมการนโยบายรฐวสาหกจ และสานกงานนโยบายและแผนการ

ขนสงและจราจร ภายใตกระทรวงคมนาคม ในขณะทงานของ ADB ในการพฒนาตลาดทนจะเกยวของกบ

สานกงานเศรษฐกจการคลง สานกงานบรหารหนสาธารณะ สานกงานคณะกรรมการนโยบายรฐวสาหกจ

ธนาคารแหงประเทศไทย ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย และสานกงานคณะกรรมการกากบหลกทรพยและ

ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย สวนหนวยงานทเปนหนสวนสาคญกบ ADB ในแผนงานและโครงการความ

รวมมอตาง ๆ ทงในภมภาคและอนภมภาค ไดแก สถาบนระหวางประเทศเพอการคาและการพฒนา กระทรวง

การตางประเทศ สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต สานกงานความรวมมอพฒนา

เศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน สานกงานความรวมมอเพอการพฒนาระหวางประเทศ และธนาคารเพอการ

สงออกและนาเขาแหงประเทศไทย

ค. ความรวมมอกบหนสวนเพอการพฒนาอนๆ

80. รฐบาลไทยสงเสรมใหองคกรความรวมมอระหวางประเทศ/หนสวนเพอการพฒนา ในประเทศไทยทางาน

รวมกน และ ADB กรวมทางานกบองคกรเพอการพฒนาระดบทวภาคและพหภาค ในเรองทสอดคลองกบ

36

ยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศ สาหรบความรวมมอระหวางหนสวนการพฒนาในประเทศไทยนน

ยงไมมกลไกหรอโครงสรางทเปนทางการ อยางไรกตามเมอการดาเนนงานของ ADB ในประเทศไทยมความ

ชดเจนมากขน โอกาสในการรวมมอกบหนสวนการพฒนาอนๆ กจะมเพมขน กรอบขอความท 3 จะแสดงบทสรป

แผนงานและภารกจของของบรรดาหนสวนเพอการพฒนาทสาคญ

81. ADB ธนาคารโลก ธนาคารเพอความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน และองคกรเพอการพฒนาแหง

ประเทศฝรงเศส ไดรวมเปนหนสวนเพอการพฒนาระบบการขนสงภายในเมอง (Urban Transport Development

Partnership) โดยจดใหมการแบงปนความรและการพฒนาขดความสามารถสาหรบการขยายระบบรถไฟฟา

ขนสงมวลชนของกรงเทพฯ ผรวมงานทสาคญ ไดแก สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคม

แหงชาต สานกงานนโยบายและแผนการขนสงและจราจร และสานกงานบรหารหนสาธารณะ หนสวนเพอการ

พฒนาระบบการขนสงภายในเมอง จะใหการสนบสนนดานเทคนค การวเคราะห และการใหคาปรกษาสาหรบ

(1) การวางแผนและจดลาดบความสาคญของการลงทนโครงการรถไฟฟาขนสงมวลชน (2) การบรณาการ

กฎระเบยบสถาบน การปฏบตงาน และการเชอมตอระหวางระบบ (3) การกระจายความเสยงระหวางภาครฐและ

ภาคเอกชน และ (4) การดาเนนโครงการ นอกจากน หนสวนเพอการพฒนาระบบการขนสงภายในเมองจะจดทา

แผนยทธศาสตรสาหรบพฒนาการขนสงในเขตกรงเทพมหานคร ซงจะชวยสนบสนนการรเรมนโยบายปรบปรง

ระบบโลจสตกสเพอยกระดบใหประเทศไทยเปนศนยกลางการขนสงของภมภาค

82. ปจจบน ในบรรดาหนสวนเพอการพฒนาของประเทศไทย ถอไดวา ADB มบทบาทนาในการสนบสนน

การพฒนาตลาดทน ความพยายามดงกลาวมสวนเสรมการทางานของธนาคารโลกในแผนงานเพมขดความ

สามารถในการแขงขนในภาคการเงนและธรกจเอกชน ซงแผนงานดงกลาวสนสดในเดอนมถนายน พ.ศ. 254968 และในชวงกลางป พ.ศ. 2550 กองทนการเงนระหวางประเทศกบหนวยงานของไทยไดเรมแผนงานประเมนความ

พรอมของภาคการเงน ซงจะสนบสนนนโยบายการสรางเสถยรภาพและประสทธภาพของระบบการเงน ในการน

ADB จะสนบสนนโครงการประเมนความพรอมของภาคการเงน โดยใหขอมลเปนเอกสารรายงาน ตวเลข ขอมล

การวเคราะหและการใหคาปรกษาทเกยวของ 83. ADB และธนาคารโลกจะทางานรวมกนเพอสงเสรมธรรมาภบาลในการจดซอจดจางและเสรมสรางระบบ

ปองกนความเสยงดานสงแวดลอมและสงคมของประเทศไทยใหมความเขมแขงยงขน ADB ยงทางานรวมกบ

ธนาคารเพอความรวมมอระหวางประเทศแหงญปนและองคกรพอการพฒนาแหงประเทศฝรงเศส เพอใหความ

ชวยเหลอทางวชาการ การแบงปนความร และเพมขดความสามารถใหแกสานกงานความรวมมอพฒนา

เศรษฐกจกบประเทศเพอนบานในดานตาง ๆ เชน การวางแผนกลยทธ การพฒนากฎระเบยบและสถาบน การ

จดเตรยมและการปฏบตโครงการ นอกจากน ADB จะทางานรวมกบองคกรเพอการพฒนาแหงประเทศฝรงเศส

68

World Bank. 2006 . Thailand Country Development Partnership : Financial and Corporate Sector Competitiveness Program Assessment and Completion Report. Bangkok.

37

เพอสรางขดความสามารถขององคกรปกครองสวนทองถน ใหสามารถบรหารจดการหนไดด โดยฝกอบรมเจา

หนาทในดานการบญช การจดการการเงน และการรายงานการเงน

38

กรอบท 3 สรปโครงการและกจกรรมของหนสวนเพอการพฒนาในประเทศไทย องคกรระหวางประเทศ หลายหนวยไดลดระดบการทางานในไทยลง และบางหนวยไดหยดโครงการ หลงจากทไทยประสบความสาเรจในการลดความยากจนและพฒนาสงคมในระดบหนง หลายหนวยหนไปเนนการสรางขดความสามารถดานกฎระเบยบ/สถาบน สนบสนนการปฏรปนโยบาย และสงเสรมบทบาทของไทยในฐานะหนสวนเพอการพฒนาระดบภมภาค

องคการสหประชาชาต (United Nations-UN) เมอตระหนกวาไทยพฒนาเปนประเทศทมรายไดระดบปานกลาง UN ไดลงนามในกรอบรวมมอในการพฒนาขององคการสหประชาชาตกบประเทศไทย ในเดอนเมษายน พ.ศ. 2549 กรอบความรวมมอน เนนการแลกเปลยนความร โดยครอบคลมภารกจ 5 ดาน ระหวางป พ.ศ. 2550-2554 ไดแก (1) การเขาถงบรการสงคมทมคณภาพโดยทวถง (2) การเสรมสรางธรรมาภบาลระดบทองถน (3) การดแลและรกษาผไดรบเชอ HIV/AIDS (4) การจดการดานสงแวดลอม (5) การสงเสรมบทบาทของไทยในฐานะประเทศทใหความชวยเหลอแกประเทศทเกดใหม

ธนาคารโลก (World Bank) ความสมพนธระหวางไทยกบธนาคารโลก ปรบจากการเปนผก – ผใหก มาสความรวมมอเพอการพฒนาประเทศ (Country Development Partnerships) ซงเรมในป พ.ศ. 2543 เพอจดการประเดนการพฒนาทสาคญ ธนาคารโลกจะรวมมอกบรฐบาล องคกรการเงน และผมสวนไดสวนเสย เชน ภาคประชาสงคม ภาคเอกชน ฯลฯ โดยเนนภารกจดงน (1) การปฏรปภาครฐ (2) การคมครองทางสงคม (3) การวเคราะหและการตดตามสถานการณความยากจน (4) การเพมขดความสามารถในการแขงขนของบรษทธรกจและภาคการเงน (5) ดานสงแวดลอม ขณะน ธนาคารโลกกาลงจดทาแผนงานความรวมมอแผนใหม คาดวาจะมการแลกเปลยนความรในระดบนโยบาย และมความรวมมออน (อาจมการใหกรวม) เพอสนบสนนการพฒนาในประเทศเพอนบาน

คณะกรรมาธการยโรป (European Commission-EC) คณะกรรมาธการยโรป ไดกาหนดกรอบความรวมมอกบประเทศไทยสาหรบป พ.ศ. 2550 - 2556 โดย EC จะมบทบาทเปนผอานวยความสะดวกในการแบงปนความรและการหารอดานนโยบายในประเดนทสาคญ การใหความชวยเหลอทางวชาการจะเปนโครงการทมผลประโยชนรวมกน โดยเนนประเดนสาคญ ดงน (1) ความรวมมอทางเศรษฐกจ (2) ความรวมมอในดานวทยาศาสตรเทคโนโลยและการวจย (3) การหารอในเรองธรรมาภบาล สทธมนษยชน การกอการรายและองคกรอาชญากรรม การศกษาระดบสง ความเทาเทยมทางเพศ และสงแวดลอม

หนสวนเพอการพฒนาในลกษณะทวภาค ออสเตรเลย (Australia) แมวาความรวมมอของออสเตรเลยในประเทศไทยจะลดลงอยางมากนบตงแตป พ.ศ. 2547

แตความรวมมอของสองฝายในอนาคต ยงมงเนนทการสรางเสรมความสามารถของประเทศไทย เพอแกไขปญหา

เศรษฐกจและธรรมาภบาลของภาครฐ โดยผานการทางานระหวางหนวยงานภาครฐของออสเตรเลยและไทยเปนหลก

39

ฝรงเศส (France) ประเดนสาคญของความรวมมอภายใตองคกรเพอการพฒนาแหงประเทศฝรงเศส และโปรพารโค (กลไกทางการเงนของสานกงานเพอการพฒนาแหงฝรงเศษสาหรบภาคเอกชน) ในประเทศไทย ไดแก (1) การสงเสรมการลงทนในภาคเอกชนสาหรบโครงสรางพนฐานทสาคญ (2) การนาเทคโนโลยพลงงานสะอาดมาใช และ (3) การเสรมสรางการเงนของทองถนและการสรางขดความสามารถของสถาบนสาหรบความรวมมอในระดบภมภาค สานกงานเพอการพฒนาแหงฝรงเศสและโปรพารโค ไดเปดสานกงานตวแทนในประเทศไทยเมอปพ.ศ. 2548

เยอรมน (Germany) เยอรมนใหความรวมมอในการพฒนา ผานสานกงานความรวมมอดานเทคนคของเยอรมน (Germany Agency for Technical Cooperation) ซงเนนการปฏรปเศรษฐกจ โดยเฉพาะอยางยงการเสรมสรางขดความสามารถในการแขงขนของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม รวมทงการแสวงหาโอกาสทจะสนบสนนความรวมมอทางเศรษฐกจแบบไตรภาคในประเทศเพอนบานของไทยดวย ญปน (Japan) ธนาคารเพอความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (the Japan Bank for International Corporation-JBIC) มความสนใจใหกสาหรบโครงสรางพนฐานขนาดใหญ โดยกระทรวงการคลงของไทยไดขอให JBIC สนบสนนการกอสรางรถไฟฟาขนสงมวลชนเสนทางใหมภายใตโครงการขยายเสนทางเดนรถไฟฟา นอกจากนน JBIC ยงใหความสาคญตอการพฒนาคน และการขจดความยากจน โดยการใหความชวยเหลอแบบใหเปลาและการสรางขดความสามารถ สหรฐอเมรกา (The United States) หนวยงานเพอการพฒนาระหวางประเทศของสหรฐอเมรกา (The United States Agency for International Development-USAID) ไดปดโครงการใหความชวยเหลอกบไทยตงแต พ.ศ. 2538 การใหความชวยเหลอแกประเทศไทยในปจจบน ดาเนนการผานแผนงานระดบภมภาคของ USAID โดยเนนการปฏรปธรรมาภบาล การพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม การสรางสภาวะแวดลอมทเอออานวยตอการคาและการลงทน การจดการสงแวดลอม การสาธารณสข และการพฒนาทรพยากรมนษย

6. ความเสยงและการตดตามประเมนผลแบบมงเนนผลงาน

ก. สมมตฐานทสาคญและปจจยความเสยง

84. จากผลการศกษาเมอไมนานมานเกยวกบบทบาทของ ADB ในการสนบสนนประเทศทมรายไดระดบ

ปานกลาง พบวา มปจจยสามประการ ททาใหการทางานระหวาง ADB และประเทศไทย69 ประสบความสาเรจ

ประการแรก ADB จะตองใหบรการเสรมทมคณคา โดยใหความชวยเหลอทางวชาการผานเจาหนาทและทปรกษา

อยางตอเนอง ประการทสอง ADB ตองมความยดหยนและสามารถตอบสนองความตองการอยางเหมาะสม

เนองจากคณคาการใหบรการของ ADB จะวดจากคณภาพบรการ การไดรบบรการทนเวลา และความสามารถ

ซอบรการ ประการทสาม ถามความตองการเงนก ADB จากภาครฐหรอภาคเอกชน เงอนไขการปลอยกของ

69

ADB. 2006. Enhancing ADB Support to Middle-Income Countries and Borrowers from Ordinary Capital Resources. Manila.

40

ADB จะตองแขงขนไดและไมควรรวมตนทนของธรกรรมทยงไมครบกาหนดเขาไปดวย ดงนน เพอตอบสนอง

ปจจยความสาเรจดงกลาว ยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศ จงเนนทางานในเรองท ADB สามารถ

ใหบรการดานความรและความชานาญทมคณคาอยางมประสทธผล และสามารถเสนอผลตภณฑทางการเงนทม

คณภาพสงภายใตเงอนไขทแขงขนได

85. ความเสยงระดบประเทศ คอ ความไมแนนอนทางเศรษฐกจและการเมอง ซงอาจจะทาใหการปฏรป

ตลาดทนและการลงทนในโครงสรางพนฐานทเสนอมความลาชา แมวาพนฐานทางเศรษฐกจของประเทศไทยจะ

เขมแขง โดยมสถานะทางการคลงทมนคง การสงออกขยายตว และมเงนสารองระหวางประเทศในระดบ

เหมาะสม แตความไมแนนอนทางการเมองทยดเยออาจทาใหผบรโภคและนกลงทนขาดความเชอมนได อยางไร

กตาม แมวาสถานการณทางการเมองทไมแนนอน ไดทาใหการปฏบตงานตามแผนการลงทนโครงสรางพนฐาน

ระยะกลาง และแผนแมบทการพฒนาตลาดทนฉบบท 2 มความลาชา แตรฐบาลไทยไดแสดงจดยนทจะผลกดน

แผนทงสองดงกลาวอยางมนคง

86. ความเสยงของการบรรลวตถประสงคและผลลพธในระดบภมภาค จะสมพนธกบความสามารถของ

รฐบาลในการจดทรพยากรบคคลและการเงนเพอเสรมสรางบทบาท ขดความสามารถ และประสทธภาพของ

ประเทศไทยในฐานะเปนหนสวนการพฒนาระดบภมภาค และผนาในการผลกดนตลาดพนธบตรเอเชย ในการน

เพอสนบสนนประเทศไทยในการบรหารความเสยงอนเนองจากความไมแนนอนของตลาดโลก ยทธศาสตรหน

สวนการพฒนาระดบประเทศ จงเนนการยกระดบผลตภาพ การเพมขดความสามารถในการแขงขนดวยการ

ลงทนโครงสรางพนฐานทสาคญ การเสรมสรางตลาดทนภายในประเทศ และการสรางความรวมมอระดบภมภาค

ในเชงลก โดยขยายการคาการลงทนระหวางประเทศ และการพฒนาตลาดพนธบตรเอเชย

ข. การตดตามประเมนผลแบบมงเนนผลงาน

87. วธการทางานแบบมงเนนผลงาน เปนหลกการพนฐาน ในการจดทายทธศาสตรหนสวนการพฒนา

ระดบประเทศ เพอสรางความมนใจวาการปฏบตงานจะมประสทธผล นอกจากน ยงมการจดทากรอบผลการ

ดาเนนงาน (ภาคผนวก 12) เพอระบผลลพธและตวชวดทสมพนธกบมาตรการภายใตประเดนสาคญตาม

ยทธศาสตรดงกลาว โดยกรอบผลการดาเนนงานจะเปนเครองมอสาคญในการตดตาม ประเมนผล และรายงาน

ความคบหนาของการทางานตามแผนดาเนนงานประจาป รวมทงเปนเครองมอในการประเมนความสอดคลอง

และประสทธผลการทางานของ ADB ในการน นอกเหนอจากการตดตามการปฏบตงานตามยทธศาสตรหนสวน

การพฒนาระดบประเทศแลว ADB จะตดตามผลและรายงานความคบหนาความรเรมสาคญของประเทศไทย

เชน (1) การประชมคณะกรรมการ MDG และ MDG-Plus (2) การปฏรปเพอสงเสรมการลงทนของภาคเอกชน

(3) การสงเสรมธรรมาภบาลในภาครฐและภาคเอกชน และ (4) การสนบสนนการพฒนาในประเทศเพอนบาน

และในขณะทการดาเนนงานตามยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศมความคบหนา กจะมการปรบปรง

กรอบผลการดาเนนงาน โดยผนวกเอาการปฏบตงานใหม ๆ เขาไปดวยอยางตอเนอง

41

ภาคผนวก 1 ขอมลพนฐานของประเทศไทย

ประมขของรฐ : พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช

นายกรฐมนตร : สรยทธ จลานนท (ชวคราว)

เมองหลวง : กรงเทพมหานคร

รฐบาล : การปกครองระบอบประชาธปไตย

พนท : 511,770 ตารางกโลเมตร

ประชากร : 64.6 ลานคน (โดยประมาณ พ.ศ. 2549)

การเตบโตของประชากร : 0.68% ตอป

อตราการเกด : 13.87 ตอประชากร 1,000 คน

คามธยฐานของอาย : 30.88 ป

อายขยของประชากร : 66.3 ป (ชาย) 73.8 ป (หญง)

กลมชาตพนธ : ไทย 89% อน ๆ 11%

ศาสนา : พทธ 95% มสลม 4%

ภาษาทใช : ไทย

การรหนงสอของผใหญ : 92.6%

GNI : 158. 4 พนลานเหรยญสหรฐ ในป พ.ศ. 2547

GNI ตอหว : 2,490 เหรยญสหรฐ ในป พ.ศ. 2547

ภาวะความยากจน : 11.3% ในป พ.ศ. 2547

GDP : 206,200 ลานเหรยญสหรฐ ในป พ.ศ. 2549

GDP จาแนกรายสาขา : สาขาเกษตรกรรม 9.3% สาขาอตสาหกรรม 45.1% สาขาบรการ 45.6%

แรงงาน จาแนกรายสาขา : สาขาเกษตรกรรม 49% สาขาอตสาหกรรม 14% สาขาบรการ 37%

จานวนแรงงานทงหมด : 36,400,000 (ไตรมาสท 2 พ.ศ. 2549)

สนคาสงออกทสาคญ : คอมพวเตอร รถยนต วงจรอเลกทรอนกส ยาง เสอผา และอาหาร

ประเทศคคาสาคญ : สหรฐอเมรกา ญปน สาธารณรฐประชาชนจน สงคโปร และฮองกง ทมา : ADB สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต สานกงานสถตแหงชาต กระทรวงพาณชย

กระทรวงการคลง และแผนพฒนาขององคการสหประชาชาต

42

ภาคผนวก 2 การเปลยนผานทางการเมองในประเทศไทย

1. การประกาศใชรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยเมอเดอนตลาคม พ.ศ. 2540 เปนจดเรมตนการ

เปลยนผานและการปฏรปทางการเมองทสาคญ โดยรฐธรรมนญฉบบนถอวาเปนฉบบทมความเปนประชาธปไตย

และมความกาวหนามากทสดในประวตศาสตรของประเทศ ในความพยายามสงเสรมความรบผดชอบและความ

โปรงใสของระบบการเมองและการบรหาร รฐธรรมนญไดกาหนดใหมหนวยงานอสระขนหลายหนวยงาน เชน

คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต ศาลรฐธรรมนญ และศาลปกครอง เปนตน

นอกจากนน รฐธรรมนญฉบบนยงบญญตใหมฝายนตบญญตสองสภา รวมทงใหการรบรองสทธมนษยชนอยาง

ชดเจน และยงไดเสนอมาตรการตาง ๆ เพอเพมเสถยรภาพของรฐบาลทมาจากการเลอกตงอกดวย

2. ในป พ.ศ. 2544 พรรคไทยรกไทย นาโดย พ.ต.ท. ทกษณ ชนวตร เปนรฐบาลทมาจากการเลอกตงชด

แรกภายใตรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2540 และเปนรฐบาลชดแรกภายใตการปกครองในระบอบ

ประชาธปไตยของไทยทอยจนครบวาระ 4 ป พ.ต.ท. ทกษณฯ ไดรบเลอกตงเขามาอกครงในป พ.ศ. 2548 และได

จดตงรฐบาลพรรคเดยวเปนครงแรกในประวตศาสตรประชาธปไตยของประเทศไทย แมวาจะมเสยงขางมากใน

รฐสภา แตการกลบเขามาบรหารประเทศครงทสองของ พ.ต.ท. ทกษณฯ กลบไมราบรนและพบกบการประทวง

ตอตาน โดยเฉพาะอยางยงจากชนชนกลางและชนชนสงในกรงเทพฯ ในขอกลาวหาวาคอรรปชน แทรกแซงการ

ทางานขององคกรอสระทจดตงภายใตรฐธรรมนญ และบรหารงานผดพลาด อยางไรกด ประชาชนจานวนมาก

ในพนทชนบทกยงคงใหการสนบสนน พ.ต.ท. ทกษณฯ และพรรคไทยรกไทยอย และการแตกความสามคคในหม

คนไทยดงกลาวสงผลใหเกดวกฤตการณทางการเมองทรนแรง ในวนท 19 กนยายน พ.ศ. 2549 กมการ

รฐประหาร นาโดยพลเอก สนธ บณยรตกลน และคณะปฏรปการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนม

พระมหากษตรยทรงเปนพระประมข ไดเขายดอานาจการบรหารประเทศจากรฐบาลทกษณอยางสงบ

3. ภายหลงการรฐประหาร มการยกเลกรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2540 และประกาศใช

รฐธรรมนญฉบบชวคราว เมอวนท 1 ตลาคม พ.ศ. 2549 โดยกาหนดการแตงตงนายกรฐมนตร ฝายนตบญญต

และคณะกรรมาธการรางรฐธรรมนญสาหรบรางรฐธรรมนญฉบบถาวร หลงจากทคณะปฏรปการปกครองใน

ระบอบประชาธปไตยไดคนอานาจใหกบรฐบาลพลเรอนในชวงตนเดอนตลาคม พ.ศ. 2549 พลเอกสรยทธ จลา

นนท ไดรบแตงตงเปนนายกรฐมนตรชวคราว และตอมาพลเอกสรยทธฯ ไดตงคณะรฐมนตรโดยมรองนายก

รฐมนตรสองคนและรฐมนตร 30 คน หลงจากนน คณะปฏรปการปกครองในระบอบประชาธปไตยฯ จงไดเปลยน

มาเปนคณะมนตรความมนคงแหงชาต (คมช.) มบทบาทในการใหคาแนะนาในเรองความมนคงของชาตและเรอง

อน ๆ ทเกยวของใหแกรฐบาล ในการน คมช. และรฐบาลชวคราวใหพนธะสญญาวาจะนาประชาธปไตยคนส

ประเทศภายในเดอนตลาคม พ.ศ. 2550

43

4. รฐธรรมนญฉบบชวคราวไดวางกรอบการรางรฐธรรมนญฉบบใหมและไดแตงตงสมาชกสภานตบญญต

แหงชาตจานวน 242 คน โดย คมช. ไดคดเลอกตวแทนประชาชนจานวน 100 คน เพอทาหนาทในสภาราง

รฐธรรมนญ และมการแตงตงคณะกรรมาธการประกอบดวยสมาชกจานวน 35 คน เพอจดทารางรฐธรรมนญ

ซงจะไดเสนอตอสภา คณะรฐมนตร และสถาบนและหนวยงานอน ๆ ภายในกลางป 2550 และจะจดใหมการรบ

ฟงความคดเหนของประชาชน สภารางรฐธรรมนญจะจดใหมการลงประชามตกอนทจะสงรางรฐธรรมนญใหกบ

สภานตบญญตแหงชาตเพอขอความเหนชอบและนาขนทลเกลา เพอใหพระมหากษตรยทรงลงพระปรมาภไธย

โดยรฐบาลวางแผนวาจะใหมการเลอกตงทวไปกอนสนป พ.ศ. 2550 ซงจะทาใหประเทศไทยกลบไปสการ

ปกครองในระบอบประชาธปไตยเตมรปแบบตอไป

44

ภาคผนวก 3 การประเมนการพฒนาในสาขาและประเดนทสาคญ

เพอใหสอดคลองกบการปฏบตงานเชงธรกจแบบใหมของ ADB สาหรบยทธศาสตรหนสวนการพฒนา

ระดบประเทศในประเทศทมรายไดระดบปานกลาง ทมการกยมนอยทสดหรอไมมเลย การจดทายทธศาสตร

หนสวนการพฒนาระดบประเทศ จงอาศยขอมลทตยภมจานวนมากในการประเมนการพฒนาและประเดนทาทาย

ทสาคญ70 การประเมนดงกลาวใชขอมลจากเอกสารของรฐบาลไทย ADB องคกรพฒนาระหวางประเทศ และ

สถาบนวจย ดงตอไปน

ก. การประเมนดานเศรษฐศาสตรมหภาค

ADB. 2007. Asian Development Outlook 2007. Manila.

ADB. 2005. Key Indicators 2005. Manila.

Office of the National Economic and Social Development Board and World Bank. 2006. Thailand

Investment Climate, Firm Competitiveness and Growth Study. Bangkok.

World Bank. 2005. Thailand Economic Monitor, Bangkok.

World Bank. 2006. World Development Indicators, Washington, D.C.

ข. การประเมนดานเศรษฐกจสงคมและความยากจน

Ministry of Foreign Affair of Thailand and United Nations Country Team in Thailand. 2005. Global

Partnership for Development: Thailand’s Contribution to Millennium Development Goal 8. Bangkok.

Office of the National Economic and Social Development Board. 2005. Household Socioeconomic

Survey. Bangkok..

Office of the National Economic and Social Development Board and United Nations Country Team in

Thailand. 2004. Thailand Millennium Development Goals Report 2004. Bangkok.

United Nations Country Team in Thailand. 2005. Report of the United Nations Country Team in

Thailand Advancing Human Development : UN Activities and Achievements 2004-2005. Bangkok.

United Nations Country Team in Thailand. 2005. Thailand Common Country Assessment, Bangkok.

United Nation Development Programme. 2005. Human Development Report 2005, New York.

70

ADB. 2006. Further Enhancing Country Strategy and Program and Business Processes. Manila.

45

United Nation Population Fund. 2006. Population Aging in Thailand : Prognosis and Policy

Response. Bangkok.

ค. การประเมนสถาบนและธรรมาภบาล

ADB. 1999. Governance in Thailand : Challenges, Issues and Prospects, Manila.

World Bank. 2005. Commentary on Joint Royal Thai Government – World Bank Assessment of the

Thai Public Procurement System. Bangkok.

World Bank. 2003. Thailand Country Development Partnership : Governance and Public Sector

Reform. Bangkok .

ง. การประเมนสาขาโครงสรางพนฐานและตลาดทน

ADB. 2006. AsianBonds Online – Asia Bond Indicators. Manila.

ADB. 2006. Capital Market Development Master Plan II for Thailand –Diagnostic Report. Bangkok

ADB. 2005. Investment in Infrastructure and Financing for Sustainable Economic Development.

Bangkok.

ADB. 2006. Thailand Pension System Reform – Interim Report. Bangkok.

ADB, Japan Bank for International Cooperation, and World Bank. 2005. Connecting East Asia A New

Framework for Infrastructure. Manila.

Japan Trade Organization. 2003. Study of Thailand’s Logistic System. Bangkok.

Ministry of Finance. 2006. Capital Market Development Master Plan II. Bangkok.

World Bank. 2006. Thailand Investment Climate, Firm Competitiveness and Growth Study.

Bangkok.

จ. การประเมนทางสงแวดลอม

World Bank. 2004. Thailand Country Development Partnership – Environment. Bangkok.

World Bank. 2004. Thailand Environment Monitor 2004. Bangkok.

46

ฉ. การวจยและการประเมนอน ๆ

ADB. 1999. Thailand Country Assistance Plan (2000-2002). Manila.

ADB. 2001. Thailand Country Strategy and Program Update (2002-2004). Manila.

Ministry of Foreign Affairs of Thailand. 2004. Asia Cooperation Dialogue : The Making of a New

Chapter of Asian History. Bangkok.

Office of the National Economic and Social Development Board. 2006. 10th National Economic and

Social Development Plan (2007-2011). Bangkok.

World Bank. 2002. Thailand – World Bank Group Partnership for Development. Bangkok.

United Nations Country Team in Thailand. 2006. United Nations Partnership Framework with the

Kingdom of Thailand, 2007-2011. Bangkok.

World Bank. 2006. Thailand Country Development Partnership : Financial and Corporate Sector

Competitiveness Program Assessment and Completion Report. Bangkok.

47

ภาคผนวก 4 ความคบหนาของประเทศไทยสเปาหมายของการพฒนาแหงสหสวรรษ (เปาหมายท 1 – 7)

เปาหมาย ความคบหนา หมายเหต 1. ลดสดสวนประชากรผมรายไดตากวา 1 เหรยญ

สหรฐลงครงหนง ในชวงป พ.ศ. 2533-2558 บรรลเปาหมายแลว สดสวนคนจนลดลงจากรอยละ 27.2 ของประชากรใน

ป พ.ศ.2533 เหลอรอยละ 9.8 ในป พ.ศ. 2545

2. ลดสดสวนประชากรททนทกขจากความหวโหยลงครงหนง ในชวงป พ.ศ. 2533 - 2558

บรรลเปาหมายแลว สดสวนประชากรทมรายไดตากวาเสนความยากจนดานอาหารลดลงจากรอยละ 6.9 ในป พ.ศ. 2553 เหลอ 2.2 ในป พ.ศ. 2545 และอตราเดกอายตากวาหาปทมนาหนกตากวาเกณฑลดลงจากรอยละ 18.6 ในปพ.ศ. 2533 เหลอรอยละ 8.5 ในปพ.ศ. 2543

3. ใหเดกทกคนทงหญงและชายสาเรจการศกษาระดบประถมศกษาภายในป พ.ศ. 2558

มโอกาสสงทจะบรรลเปาหมาย

อตราเขาศกษาตอ และอตราการคงอยในการศกษาของนกเรยน บงชวาประเทศไทยจะบรรลเปาหมายไดกอนป พ.ศ. 2558

4. ขจดความไมเทาเทยมทางเพศในการศกษาระดบประถมศกษาและมธยมศกษา ภายใน พ.ศ. 2548 และในทกระดบการศกษา ภายในปพ.ศ. 2558

บรรลเปาหมายแลว เดกหญงและชายมโอกาสในการศกษาเทาเทยมกน แมจะมชองวางระหวางเพศอยบางในระดบประถมศกษา แตในการศกษาระดบสงขนไป มเดกหญงมากกวาเดกชาย

5. ลดอตราการเสยชวตของเดกอายตากวาหาปลงสองในสาม ในชวงป พ.ศ. 2533 - 2558

ไม สามารถใช ก บประเทศไทย

เนองจากอตราการเสยชวตของเดกอายตากวาหาปในปฐาน 2533 คอนขางตาอยแลว เปาหมายนจงไมเหมาะทจะนามาใชกบประเทศไทย

6. ลดอตราการเสยชวตของมารดาลงสามในส ในชวงป พ.ศ. 2533 – 2558

ไม สามารถใช ก บประเทศไทย

อตราการเสยชวตของมารดาในปฐาน พ.ศ. 2533 ตาอยแลว เปาหมายนจงไมเหมาะจะนามาพจารณา

7. ชะลอและลดการแพรระบาดของ HIV/AIDS ภายในป พ.ศ. 2558

บรรลเปาหมายแลว อตราการตดเชอรายใหมลดลงกวารอยละ 80 จากป พ.ศ. 2534 แตยงมการแพรระบาดในบางกลม และยงมความเสยงสงในกลมคนหนมสาว

8. ชะลอและลดการเกดโรคมาลาเรย วณโรคและโรคสาคญอน ๆ ภายในป 2558

บรรลเปาหมายแลวสาหรบมาลาเรย

บรรลเปาหมายแลวสาหรบมาลาเรย ซงโเปนปญหาเฉพาะบางพนท แตมการจดการอยางมประสทธภาพ

9. บรรจแนวทางการพฒนาทยงยนในนโยบายและแผนพฒนาของประเทศ และลดการสญเสยทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ใกลบรรลเปาหมาย หลกการของการพฒนาทยงยน รวมทงการมสวนรวมของภาครฐและเอกชนไดถกบรรจอยในแผนพฒนาประเทศ แตการลดการสญเสยทางสงแวดลอมยงคงเปนความทาทายทสาคญของประเทศไทย

10. ลดสดสวนประชากรทไมสามารถเขาถงนาดมทสะอาดลงครงหนงภายในป 2558

บรรลเปาหมายแลว คนไทยเกอบทงหมดสามารถเขาถงนาดมทสะอาด

11. ยกระดบคณภาพชวตประชากรในชมชนแออด 100 ลานคนภายในป พ.ศ. 2563

นาจะบรรลเปาหมายได

คนไทยสวนใหญรวมทงผอยอาศยในชมชนแออดมความมนคงในทอยอาศย มการใชมาตรการตาง ๆ เพอยกระดบคณภาพชวตของคนในชมชนแออด

ทมา : สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และหนวยงานองคการสหประชาชาตประจาประเทศไทย. พ.ศ. 2547. รายงานผลตามเปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษของประเทศไทย พ ศ. 2547. กรงเทพฯ

48

ภาคผนวก 5 เปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษและเปาหมาย“MDG PLUS” และตวชวดของประเทศไทย

ประเดน เปาหมายยอย ตวชวด MDG ลดสดสวนประชากรทยากจนมาก ลงครงหนง

ในชวงป พ.ศ. 2533 – 2558 • สดสวนประชากรทมรายไดตากวาเสนความยากจน • ชองวางความยากจน (ภาวะความยากจน x ความลกของปญหา

ความยากจน) • สวนแบงรายไดครวเรอนของประชากรรอยละ 20 ทยากจนทสด

ความยากจน

MDG+ ลดสดสวนประชากรยากจนลงใหตากวา รอยละ 4 ภายในป พ.ศ. 2552

• สดสวนประชากรทมรายไดตากวาเสนความยากจนใน ภาคตะวนออกเฉยงเหนอและสามจงหวดชายแดนภาคใต

• ความรนแรงของความยากจน MDG ลดสดสวนประชากรททนทกขจากความหว

โหยลงครงหนงในชวงป พ.ศ. 2533 – 2558 • อตราเดกทมนาหนกตากวาเกณฑ (อายตากวา 5 ป) • สดสวนประชากรทมรายไดตากวาเสนความยากจนดานอาหาร

ความหวโหย

MDG+ • อตราเดกชาวเขาทมนาหนกตากวาเกณฑ • อตราการขาดสารอาหารบางประเภท (ไอโอดน เหลก วตามนเอ)

ในเดกวยเรยน • สดสวนประชากรอายสงกวา 20 ป ทบรโภคอาหารตากวาเกณฑทควร

ไดรบพลงงานอาหารขนตา MDG ใหเดกทกคนทงหญงและชายสาเรจการศกษา

ระดบประถมศกษาภายในป พ.ศ. 2558 • อตราสทธและอตรารวมของการเขาศกษาในระดบประถมศกษา • สดสวนนกเรยนทเรยนชน ป.1 และเรยนตอจนถงชน ป. 5 (อตราการ

คงอยในการศกษา) • อตราการอานออกเขยนไดของประชากรอาย 15 ป

การศกษา

MDG+ ใหเดกทกคนสาเรจการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตนภายในป พ.ศ. 2549 ใหเดกทกคนสาเรจการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายภายในป พ.ศ. 2558

• อตราสทธและอตรารวมในการเขาศกษาตอในระดบมธยมศกษาตอนตนและตอนปลาย

• อตราการคงอยในการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตนและตอนปลาย • คะแนนสอบของนกเรยนระดบประถมศกษา มธยมศกษาตอนตนและ

ตอนปลาย • อตราการมทกษะดานเทคโนโลยสารสนเทศของประชากร 15 - 24 ป

MDG ขจดความไมเทาเทยมทางเพศในการศกษาระดบประถมศกษาและมธยมศกษาภายในป พ.ศ. 2548 และในทกระดบการศกษาภายในป พ.ศ. 2558

• อตราสวนหญงตอชายในระดบประถมศกษา มธยมศกษาและอดมศกษา • อตราการอานออกเขยนไดหญงตอชายอาย 15 – 24 ป • สดสวนผหญงในการทางานทไดรบคาตอบแทนนอกภาคเกษตรกรรม • สดสวนผหญงในรฐสภา

ความเทาเทยมทางเพศ

MDG+ เพมสดสวนผหญงในรฐสภา องคการบรหารสวนตาบล และตาแหนงผบรหารระดบสงในราชการสวนกลางเปนสองเทาภายในป พ.ศ. 2549

• อตราสวนนกศกษาหญงตอชายระดบอดมศกษาบางสาขาวชา • อตราการอานออกเขยนไดหญงตอชาย ทมอาย 40 ปขนไป • สดสวนรายไดหญงตอชายในการทางานทไดรบคาตอบแทนนอกภาค

เกษตรกรรม • สดสวนผหญงในองคการบรหารสวนตาบล และตาแหนงผบรหารระดบสงใน

ราชการสวนกลาง สขภาพเดก MDG ลดอตราการเสยชวตของเดกอายตากวาหาป

ลงสองในสามในชวงปพ.ศ. 2533 – 2558 • อตราการเสยชวตของเดกอายตากวาหาป (U5MR) • อตราการเสยชวตของทารก (IMR) • สดสวนเดกอายหนงปทไดรบวคซนปองกนโรคหด

49

ประเดน เปาหมายยอย ตวชวด

สขภาพเดก MDG+ ลดอตราการเสยชวตของทารกใหเหลอ 15 ตอการเกด 1,000 คน ภายในป 2549 ลดอตราการเสยชวตของเดกอายตากวาหาปในเขตพนทสง จงหวดภาคเหนอบางแหง และสามจงหวดชายแดนภาคใตลงครงหนงในชวงป พ.ศ. 2548 - 2558

• อตราการเสยชวตของทารกในเขตพนทสง จงหวดภาคเหนอ และสามจงหวดชายแดนภาคใต

• อตราการเสยชวตของเดกอายตากวาหาปในเขตพนทสง จงหวดภาคเหนอ และสามจงหวดชายแดนภาคใต

MDG ลดอตราการเสยชวตของมารดาลงสามในส ในชวงป พ.ศ. 2533 – 2558

• อตราการเสยชวตของมารดา (MMR) • สดสวนการคลอดบตรทไดรบการดแลจากบคลากรสาธารณสข

สขภาพสตร มครรภ

MDG+ ลดอตราการเสยชวตของมารดาใหเหลอ 18 ตอการเกด100,000 คน ภายในป พ.ศ. 2549 ลดอตราการเสยชวตของมารดาในเขตพนทสงจงหวดภาคเหนอบางแหง และสามจงหวดชายแดนภาคใตลงครงหนงในชวงป พ.ศ. 2548 - 2558

• อตราการเสยชวตของมารดาในเขตพนทสง จงหวดภาคเหนอและสามจงหวดชายแดนภาคใต

MDG ชะลอและลดการแพรระบาดของ HIV/AIDS ภายในป พ.ศ. 2558

• อตราการตดเชอ HIV ในสตรมครรภ • อตราการใชถงยางอนามยของนกเรยนชายระดบมธยมศกษา • จานวนเดกกาพราจาก AIDS

HIV/AIDS

MDG+ ลดอตราการตดเชอ HIV ในประชากรวยเจรญพนธใหเหลอรอยละ 1 ภายในป พ.ศ. 2549

• อตราการตดเชอ HIV ในประชากรวยเจรญพนธ • อตราการตดเชอ HIV ในผฉดยาเสพตด

MDG ชะลอและลดการเกดโรคมาลาเรยและโรคสาคญอน ๆ ภายในป พ.ศ. 2558

• อตราการเกดโรคและอตราการตายดวยโรคมาลาเรย • อตราผปวยและอตราการเสยชวตดวยโรควณโรค • อตราการรกษาผปวยวณโรค โดยใชวธการรกษาแบบมพเลยง

(DOTS)

มาลาเรย วณโรคและโรคหวใจ

MDG+ ลดอตราการเกดโรคมาลาเรยใน 30 จงหวดชายแดนใหเหลอ 1.4 ตอประชากร 1,000 คน ภายในป พ.ศ. 2549

• อตราการเกดโรคมาลาเรยใน 30 จงหวดชายแดน • อตราผปวยและอตราการเสยชวตดวยโรคหวใจ

MDG บรรจแนวทางการพฒนาทยงยนในนโยบายและแผนพฒนาประเทศ และลดการสญเสยของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

• สดสวนพนทปาตอพนทประเทศ • สดสวนพนทอนรกษเพอพทกษความหลากหลายทางชวภาพตอ

พนทประเทศ • อตราการใชพลงงานตอ GDP 1,000 บาท • อตราการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดและอตราการใชสาร

ทาลายชนโอโซนประเภท CFCs • สดสวนประชากรทใชเชอเพลงประเภทฟน ถาน

การพฒนา ทยงยน

MDG+ เพมสดสวนพลงงานหมนเวยนใหเปนรอยละ 8 ของพลงงานเชงพาณชยพนฐาน ภายในป 2544 เพมสดสวนการนาขยะมลฝอยมาใชประโยชนเปนรอยละ 30 ภายในป 2549

• พนทปาชายเลน • สดสวนพลงงานหมนเวยนในพลงงานเชงพาณชยขนพนฐาน • สดสวนแมนาสายหลกทมคา DO BOD และTCB ตากวา

มาตรฐาน • สดสวนขยะมลฝอยทนามาใชประโยชนใหม

นาดมสะอาดและสวมถกสขลกษณะ

MDG

ลดสดสวนประชากรทไมสามารถเขาถงนาดมสะอาด และสวมถกสขลกษณะลงครงหนง ภายในป 2558

• สดสวนประชากรในเมองและชนบททเขาถงแหลงนาดมสะอาด • สดสวนประชากรในเมองและชนบททใชสวมถกสขลกษณะ

ความมนคงดานทอยอาศย

MDG

ยกระดบคณภาพชวตประชากรในชมชนแออด 100 ลานคน (ทวโลก) ภายในป พ.ศ. 2563

• สดสวนครวเรอนทมความมนคงในทอยอาศย (เปนเจาของ เชาซอ หรอเชา)

AIDS = ภาวะภมคมกนบกพรอง; BOD = ความตองการออกซเจนทางชววทยา; CFC = คลอโรฟลโรคารบอนส; DO = ออกซเจนละลายในนา; DOTS = วธการรกษาแบบมพเลยง ; GDP = ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ ; HIV = เชอไวรสทเปนสาเหตทาใหภมคมกนเสอม ; IMR = อตราการตายของเดกทารก; MMR = อตราการตายของมารดา; TCB = แบคทเรยชนดโคลฟอรม,U5MR = อตราการตายของเดกอายตากวา 5 ขวบ ทมา : สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตและหนวยงานขององคการสหประชาชาตประจาประเทศไทย. Thailand Millennium Development Goals Report 2004. กรงเทพฯ

50

ภาคผนวก 6 แนวโนมเศรษฐกจในปจจบนและระยะกลาง (2550 – 2552)

1. หลงจากท GDP หดตวลงอยางมากในป พ.ศ. 2541 ภายหลงวกฤตทางการเงนในเอเชย เศรษฐกจของ

ไทยกฟนตวขนอยางรวดเรว จนกระทงเมอเศรษฐกจของโลกไดเขาสภาวะถดถอย อตราการเจรญเตบโตทาง

เศรษฐกจของไทยจงลดลงไปอยทรอยละ 2 ในป พ.ศ. 2545 สวนในชวงป พ.ศ. 2546 – 2547 อตราการเตบโต

ของ GDP ไดเพมขนโดยเฉลยรอยละ 6.5 (ตาราง ก 6.1) อยางไรกตาม ผลกระทบทางเศรษฐกจของเหตการณ

พบตภยสนามในเดอนธนวาคม พ.ศ. 2547 ภยแลงรนแรงในชวงครงปแรกของป พ.ศ. 2548 และราคานามนท

เพมขนอยางมาก ไดทาใหอตราการเตบโตทางเศรษฐกจของไทยลดลงเหลอเพยงรอยละ 4.5 ในป พ.ศ. 2548 และ

รอยละ 5 ในป พ.ศ. 2549 ซงตากวาขดความสามารถของประเทศไทย

ตาราง ก 6.1 : ตวชวดดานเศรษฐกจของประเทศ (พ.ศ. 2545 – 2549)

ปงบประมาณ เรอง

พ.ศ. 2545 พ.ศ. 2546 พ.ศ. 2547 พ.ศ. 2548 พ.ศ. 2549 ก. รายไดและอตราการเตบโต

1. GDP ตอหว (พนเหรยญสหรฐ) 2.0 2.2 2.5 2.7 3.9

2. อตราการเตบโตของ GDP (รอยละตอป) 5.3 7.0 6.2 4.5 5.0

ก. เกษตรกรรม 1.0 11.0 (4.8) (2.4) 4.4

ข. อตสาหกรรม 6.9 9.8 8.0 5.7 5.9

ค. บรการ 4.8 3.4 6.9 4.6 4.2

ข. การออมและการลงทน (รอยละของ GDP)

1. การออมรวมภายในประเทศ 31.7 32.1 32.1 31.3 32.3

2. การลงทนรวมภายในประเทศ 23.9 24.9 27.1 31.6 27.9

ก. การลงทนของภาครฐ 6.9 6.5 6.8 7.2 6.8

ข. การลงทนของภาคเอกชน 15.5 17.5 19.9 21.0 19.8

ค. ปรมาณเงนและอตราเงนเฟอ

1. อตรา เงนเฟอ (รอยละ) 0.6 1.8 2.8 4.5 4.6

2. อตราการขยายตวของปรมาณ M 2 (รอยละตอป)

2.6 4.9 5.4 9.4 6.0

51

ปงบประมาณ

เรอง พ.ศ. 2545 พ.ศ. 2546 พ.ศ. 2547 พ.ศ. 2548 พ.ศ. 2549

ง. การคลงของรฐบาล (รอยละของ GDP)

1. รายรบ 15.8 16.6 17.6 18.1 17.2

2. รายจายและ เงนใหกตอ 18.2 16.2 17.3 18.0 17.9

3. ดลงบประมาณโดยรวม (2.2) 0.6 0.3 (0.4) (0.5)

4. หนสาธารณะ / GDP 57.16 54.04 49.41 47.54 41.20

จ. ดลการชาระเงน

1. ดลการคา (รอยละของ GDP) 0.1 2.6 0.9 (4.9) 1.0

2. ดลบญชเดนสะพด (รอยละของ GDP) 5.5 5.6 4.3 (2.1) 1.6

3. การขยายตวของสนคาสงออก 4.8 18.2 21.6 15.0 17.4

4. การขยายตวของสนคานาเขา 4.6 17.4 25.7 26.0 7.0

5. สดสวนภาระการชาระหน ก 19.6 16.0 8.5 10.0 8.0

6. ทนสารองระหวางประเทศ 38.9 42.1 49.8 52.1 67.0

(พนลานเหรยญสหรฐ)

ฉ. รายการอนๆ

1. GDP (ราคาปจจบน , พนลานบาท) 5,450.6 5,928.9 6,503.4 7,103.0 7,813.0

2. อตราแลกเปลยน (บาท / เหรยญสหรฐ) 43.0 41.5 40.3 40.0 37.9

3. ประชากร (ลานคน) 63.5 64.0 65.1 65.0 65.8

( ) = ตดลบ ; B = บาท ; GDP= ผลตภณฑมวลรวมในประเทศ ; M 2 = ปรมาณเงน ; Y-O-Y = ปตอป ก

สดสวนภาระการชาระหน คดเปนรอยละของการสงออกสนคาและบรการ

ทมา : ADB. พ.ศ. 2550. Asian Development Outlook 2007. มะนลา และสานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

2. หลงจากป พ.ศ. 2542 ตวชวดทางเศรษฐกจทสาคญเกอบทงหมดในประเทศไทยดขนอยางมากและ

ตอเนอง ยกเวนเพยงป พ.ศ. 2544 การขาดดลการคลงลดลงอยางรวดเรวและกลบมาเกนดลเลกนอยในป พ.ศ.

2546 เนองจากการจดเกบรายไดทสงขนและมการควบคมรายจาย อยางไรกตาม ในป พ.ศ. 2548 และ 2549

เกดการขาดดลงบประมาณเลกนอย สาหรบอตราสวนของหนสาธารณะตอ GDP ลดลงจากรอยละ 57 ในป

พ.ศ. 2544 เหลอเพยงรอยละ 41 ในป พ.ศ. 2549 สวนดลบญชเดนสะพดเกนดลเนองจากการสงออกและการ

ทองเทยวทขยายตวไดด ในสวนเงนสารองระหวางประเทศเพมจาก 35,000 ลานเหรยญสหรฐเปน 67,000 ลาน

52

เหรยญสหรฐ ณ สนป พ.ศ. 2549 ในขณะทหนตางประเทศมประมาณ 58,000 ลานเหรยญสหรฐ ซงลดลงจาก

110,000 ลานเหรยญสหรฐในป พ.ศ. 2540 ทงน เศรษฐกจเตบโตไดดโดยปราศจากเงนเฟอในระดบสงแมวา

ราคานามนจะเพมสงขนและมการยกเลกการอดหนนราคาพลงงาน ซงทาใหอตราเงนเฟอสงขนในระดบปานกลาง

ในป พ.ศ. 2548 และในชวงแรกของป พ.ศ. 2549

3. ขณะทตวชวดทางเศรษฐกจสวนใหญแสดงใหเหนวาเศรษฐกจฟนตวขนอยางชดเจนภายหลงจากการ

เกดวกฤตทางการเงน อยางไรกตาม ยงมตวชวดสาคญทไมดขน นนคอ การลงทนรวมภายในประเทศ โดยสดสวน

การลงทนตอ GDP ซงมอตราสงกวารอยละ 40 กอนวกฤตทางการเงน ไดลดลงมาอยทรอยละ 20 ในป พ.ศ. 2541

– 2542 และฟนตวขนอยางชาๆ ไปอยทประมาณรอยละ 30 ในป พ.ศ. 2549 นอกจากน กาลงการผลตสวนเกน

และการฟนตวขนอยางชาๆ ในอตสาหกรรมการกอสราง สงผลใหการลงทนของภาคเอกชนชะลอตวลง จนกระทง

ป พ.ศ. 2547 การลงทนจงเพมเปนรอยละ 19.3 ของ GDP โดยเพมขนจากรอยละ 15.3 ในป พ.ศ. 2544 และ

ตงแตป พ.ศ. 2546 เปนตนมา การกอสรางของภาคเอกชนเรมฟนตว และการลงทนในธรกจกเพมขนในป พ.ศ.

2547 และ 2548 แลวชะลอตวเลกนอยในป พ.ศ. 2549 สาหรบการลงทนของภาคเอกชนทแทจรง เพมขนโดย

เฉลยรอยละ 15 ตอป ในชวง พ.ศ. 2546 – 2549 กลาวโดยรวม การลงทนของภาคเอกชนมสดสวนเพยงรอยละ

20 ของ GDP ในป พ.ศ. 2548 เปรยบเทยบกบรอยละ 32.4 ในป พ.ศ. 2539

4. ทเหนไดชดกวานน คอการลงทนของภาครฐนบตงแตเกดวกฤตทางการเงนเปนตนมา ยงคงไมดขนทง

การลงทนของภาครฐทแทจรงในสาขากอสรางและเครองจกรกลไดลดลงในป พ.ศ. 2545 และ 2546 กอนทจะฟน

ตวในระดบปานกลางตงแตป พ.ศ. 2547 เปนตนมา การลงทนของภาครฐทแทจรงขยายตวเกอบรอยละ 6.5 ใน

ป พ.ศ. 2547 โดยเฉพาะในป พ.ศ. 2548 ทการลงทนของภาครฐขยายตวถงรอยละ 11.9 สวนใหญมาจากการ

เรงกอสรางสนามบนสวรรณภม และการซอเครองบนของบรษทการบนไทย แมวาการลงทนทงหมดตลอด

ระยะเวลา 2 ปทผานมาจะเพมขน แตการลงทนระดบตาในชวงแรกของทศวรรษไดสงผลกระทบตอขด

ความสามารถในการแขงขนของระบบเศรษฐกจไทย ดงนน การเตบโตทางเศรษฐกจในชวงทเหลอของทศวรรษ

อาจมขอจากดได หากการลงทนในภาครฐและภาคเอกชนเพมขนไมมากพอ

5 การคาดการณเศรษฐกจกรณฐานสาหรบป พ.ศ. 2550 – 2552 ชใหเหนวาเศรษฐกจไทยจะขยายตว

ระหวางรอยละ 4 - 5.5 ตอป การเตบโตในป พ.ศ. 2550 จะอยในชวงตาของการคาดการณ เนองจากความไม

แนนอนทางการเมอง (ตาราง ก 6.2) ในดานอปสงค การบรโภคจะขยายตวตอเนองในอตราประมาณรอยละ 5

ตอป สวนการลงทนของทงภาครฐและภาคเอกชนจะขยายตวอยางมาก เฉพาะอยางยงตงแตป พ.ศ. 2551 เปน

ตนไป การลงทนทงหมดนาจะเพมขนรอยละ 10 - 11 ตอป ทงน การลงทนภาคเอกชนจะไดรบปจจยสนบสนน

จากการใชกาลงการผลตทสงขน เงนเฟอทลดลง และอตราดอกเบยทไมผนผวน รวมทงไดรบแรงกระตนจากการ

ลงทนของภาครฐทเพมขน หลงจากชะลอตวมานาน ในระยะกลางคาดวาการลงทนภาครฐจะเรงตวมากขน

โดยเฉพาะการลงทนโครงสรางพนฐานทคาดวาจะขยายตวอยางมาก จะชวยชดเชยภาคการสงออกทจะเตบโต

นอยลง ในขณะทการนาเขาขยายตวเรวขน สวนอตราเงนเฟอคาดวาจะอยทระดบรอยละ 2.5 – 3 สาหรบดล

53

งบประมาณภาครฐและดลบญชเดนสะพดคาดวาจะขาดดลระดบปานกลางทรอยละ 0.2 และรอยละ 2 – 3 ของ

GDP ตามลาดบ อยางไรกตาม เนองจากฐานะการคลงของประเทศมความแขงแกรงและมทนสารองระหวาง

ประเทศจานวนมาก ดงนน การขาดดลดงกลาวจงไมเปนปญหาแตอยางใด

ตาราง ก 6.2 : การคาดคะเนตามกรณฐาน ป พ.ศ. 2550 – 2552

หวเรอง พ.ศ. 2550 พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2552

การเตบโตทางเศรษฐกจ (รอยละ)ก 4.0 5.0 5.5

การเตบโตของการบรโภคทแทจรง (รอยละ)ก 4.0 4.5 4.5

การบรโภคของภาคเอกชนทแทจรง 3.8 4.2 4.3

การบรโภคของภาครฐทแทจรง 5.0 7.5 5.0

การเตบโตของการลงทนทแทจรง (รอยละ)ก 5.0 8.0 10.0

การลงทนของภาคเอกชนทแทจรง 5.0 8.5 10.0

การลงทนของภาครฐทแทจรง 4.0 9.5 9.0 ดลการคา (พนลานเหรยญสหรฐ) 2.3 1.0 (1.0)

มลคาการสงออก (รอยละ)ก 7.9 8.9 7.5

มลคาการนาเขา (รอยละ)ก 8.0 10.0 10.0

ดลบญชเดนสะพด (พนลานเหรยญสหรฐ) 3.1 (1.8) (2.4)

รอยละของ GDP 1.3 (0.7) (0.9) อตราเงนเฟอ (รอยละ) 2.5 2.5 2.8

ก ตวเลขรอยละเปรยบเทยบกบระยะเดยวกนของปทแลว ( ) = ตดลบ

6. จากแนวโนมในระยะกลางตามกรณฐาน เศรษฐกจไทยจะเตบโตในระดบปานกลางไปจนถงระดบสงและ

มสถานะเศรษฐกจมหภาคทมนคง แตการทระบบเศรษฐกจไทยพงพาการสงออกสง จงมความเสยงทจะผนผวน

ไปตามปจจยภายนอก ซงรวมถงภาวะตกตาของเศรษฐกจโลก ราคานามน และโรคระบาด เชน ไขหวดนก

54

ภาคผนวก 7 แผนการลงทนโครงสรางพนฐานระยะกลางของประเทศไทย

1. แผนการลงทนโครงสรางพนฐานระยะกลาง มทมาจากแผนการลงทน พ.ศ. 2548 - 2552 วงเงน 1.8

ลานลานบาท ในโครงสรางพนฐาน 7 สาขา แผนการลงทนนไดรบความเหนชอบจากคณะรฐมนตรในชวงกลางป

2548 เปนทรจกในนาม “โครงการขนาดใหญ” รายละเอยดทแสดงในตาราง ก 7.1 จะเหนวารอยละ 25 จดสรร

เพอขยายระบบรถไฟฟาขนสงมวลชนในกรงเทพมหานคร ซงมวตถประสงค เพอบรรเทาปญหาการจราจร ลด

การบรโภคเชอเพลง และลดมลพษทางอากาศ รองลงมาในสดสวนรอยละ 19 ของงบลงทน คอการปรบปรงการ

คมนาคม ตามดวย การลงทนดานทอยอาศยรอยละ 18 ทรพยากรนารอยละ 11 การศกษารอยละ 6 การ

สาธารณสขรอยละ 5 และสาขาอน รอยละ 17 ตาราง ก 7.2 แสดงแหลงเงนทน ไดแก เงนกในประเทศและ

ตางประเทศ งบประมาณ การแปลงสนทรพยเปนหลกทรพย และการใหสมปทาน ขอมลในตาราง ก 7.3

คานวณวาแผนงานนจะทาใหเศรษฐกจของประเทศขยายตวอยางนอยปละ 1 เปอรเซนต แตการนาเขาวตถดบ

จากตางประเทศจานวนมากกจะทาใหขาดดลบญชเดนสะพดไดเชนกน

ตาราง ก 7.1 : การลงทนจาแนกตามสาขาการพฒนา

สาขาการพฒนา ลานบาท รอยละ การขนสงมวลชน 423.4 24

การคมนาคม 345.6 19 ทอยอาศย 330.3 18 ทรพยากรนา 203.1 11 การศกษา 96.3 6 สาธารณสข 94.8 5 อน ๆ 310.7 17 รวม 1,804 100 ทมา : กระทรวงการคลง มถนายน พ.ศ. 2549

55

ตาราง ก 7.2 : แหลงเงนลงทน

แหลงเงนทน ลานบาท งบประมาณ 697.8 รายไดจากรฐวสาหกจ 191.8 เงนกในประเทศ 479.4 เงนกตางประเทศ 315.9 อน ๆ 119.3 รวม 1,804.2 ทมา : กระทรวงการคลง มถนายน พ.ศ. 2549

ตาราง ก 7.3 : ผลกระทบทางเศรษฐกจ

พ.ศ. 2548 พ.ศ. 2549 พ.ศ. 2550 พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2552 เฉลย 5 ป การเตบโตของ GDP (รอยละ) กรณไมมแผนการลงทน 4.47 4.57 4.61 4.71 5.16 4.76 กรณมแผนการลงทน 4.46 5.55 5.59 5.70 5.75 5.42 บญชเดนสะพด / GDP (รอยละ) กรณไมมแผนการลงทน (2.02) (1.40) (0.20) (0.50) (0.50) (0.46) กรณมแผนการลงทน (2.10) (1.40) (1.30) (1.90) (2.10) (1.76) ( ) = ตดลบ ทมา : กระทรวงการคลง มถนายน พ.ศ. 2549

2. ถงแมวาการเปลยนแปลงทางการเมองทาใหเกดความลาชาในการดาเนนงานโครงการขนาดใหญ แตกม

ความเหนพองกนวา (1) การลงทนโครงสรางพนฐานของประเทศไทยเปนเรองจาเปน (2) ในการลงทนใหมควร

เนนสาขาการพฒนาทมลาดบความสาคญสง (3) จาเปนตองสงเสรมใหภาคเอกชนมสวนรวมลงทนมากขน ใน

การน รฐบาลกาลงทบทวนแผนการลงทนอยางรอบคอบและจดทาแผนการดาเนนงานตามลาดบความสาคญ

โดยพจารณาความเปนไปไดทางการเงน ขอบเขตการลงทนของภาคเอกชน ผลลพธเชงยทธศาสตรทมตอการ

พฒนาประเทศ และเกณฑอน ๆ นอกจากนน รฐบาลยงไดเพมองคประกอบเกยวกบความโปรงใสของโครงการ

ขนาดใหญ ผลกระทบของโครงการทอาจมตองบประมาณทางการคลง และกรอบระยะเวลาทสมเหตผลสาหรบ

การดาเนนการ รฐบาลกาลงปรบแตงขอบเขต ขนาด และลาดบความสาคญของการลงทนโครงสรางพนฐานเพอ

สรางความมนใจวาแผนการลงทนระยะกลางจะมความเปนไปไดทางดานการเงน ดงดดการมสวนรวมของ

ภาคเอกชน สนบสนนการเพมผลตภาพและขดความสามารถในการแขงขนของไทย และวางพนฐานสาหรบการ

เตบโตทางเศรษฐกจควบคไปกบการพฒนาทางสงคมอยางยงยน

56

ภาคผนวก 8 แผนแมบทเพอการพฒนาตลาดทน ฉบบท 2

1. ตลาดทนของไทยไดเตบโตอยางมนยสาคญภายหลงวกฤตทางการเงนเอเชยเมอป พ.ศ. 2540 – 2541

สวนมากเปนผลมาจากความสามารถในการเขาถงแหลงเงนทนผานตลาดตราสารหนมากขน ตวอยางเชน

ภายหลงวกฤต รฐบาลไดใหความชวยเหลอแกสถาบนการเงนทมปญหาโดยการออกพนธบตรกองทนเพอการ

ฟนฟและพฒนาสถาบนการเงน นอกจากนน บรษทเอกชนขนาดใหญหลายแหงไดพงพาตลาดทนภายในประเทศ

เปนแหลงเงนทน เนองจากมโอกาสเขาถงสนเชอจากธนาคารคอนขางนอย และอตราแลกเปลยนกมความผนผวน

มากเกนไปสาหรบการกยมจากตางประเทศ

2. อยางไรกด ยงคงมอปสรรคอกหลายประการในการพฒนาตลาดทนของไทย เชน บรษทเอกชนของไทย

ยงคงพงพาสนเชอจากธนาคารมากกวาทจะเขาสตลาดทน บรษทเหลานไมตองการแบงความเปนเจาของกจการ

ใหกบผอนและลดตนทนของเงนดวยการเขาถงแหลงเงนทนในตลาดทนโดยตรง นอกจากน ประเดนเรองบรรษทภ

บาลและความโปรงใสยงไมไดรบการแกไข อกทงตลาดหลกทรพยยงคงพงพานกลงทนตางชาตในระดบสง

3. เพอแกไขปญหาอปสรรคตาง ๆ เหลาน รฐบาลจงไดนาเอาแผนแมบทเพอการพฒนาตลาดทน ฉบบท 1

มาใช (พ.ศ. 2545 – 2548) ซงทาให (1) บรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยและบรษทหลกทรพยมธรรมาภบาล

มากขน (2) เพมจานวนบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยโดยใชมาตรการจงใจทางภาษ (3) ใหความรแกนก

ลงทนมากขน และ (4) เพมการลงทนผานกองทนรวม

4. การพฒนาตลาดทนยงคงมความสาคญสง โดยเฉพาะอยางยงสาหรบการพฒนาเศรษฐกจไทยและการ

เพมขดความสามารถในการแขงขนของไทยในตลาดทนตางประเทศ ดงนนจงมการยกรางแผนแมบทเพอการ

พฒนาตลาดทน ฉบบท 2 ในชวงสนป พ.ศ. 2548 และรฐบาลไดใหความเหนชอบแผนฯ ดงกลาว หลงจากทไดทา

ประชาพจารณในเดอนกมภาพนธ พ.ศ. 2549 แผนแมบทเพอการพฒนาตลาดทน ฉบบท 2 มวตถประสงคเพอ

สงเสรมบทบาทของตลาดทนในฐานะเปนแหลงเงนทนและเสนอทางเลอกในการออม เปาหมายของแผนแมบท

คอ เพมขนาดของตลาดทนใหถงรอยละ 100 ของ GDP และเพมขนาดตลาดตราสารหนในประเทศอก 1 เทา

ภายในป พ.ศ. 2553

5. แผนแมบทเพอการพฒนาตลาดทน ฉบบท 2 เนนประเดนหลก 7 ประการ คอ (1) การขยายตลาดทน

โดยการเพมจานวนนกลงทนทเปนสถาบนภายในประเทศใหถอครองหลกทรพยเปนสดสวนอยางนอยรอยละ 20

ของมลคาหลกทรพยในตลาดหลกทรพย ซงจะทาใหสดสวนนกลงทนทเปนสถาบนเปรยบเทยบกบนกลงทนราย

ยอยมอตราสวนเปน 40 : 60 (2) การเพมขนาดของตลาดตราสารหนโดยเพมปรมาณตราสารหน การสรางสภาพ

คลองในตลาดรอง และการสงเสรมใหนกลงทนรายยอยถอครองพนธบตรโดยใชมาตรการจงใจทางภาษ และม

เปาหมายขยายตลาดตราสารหนใหมขนาดเทากบสนเชอจากภาคธนาคาร (3) การพฒนาตราสารอนพนธเพอ

เปนเครองมอปองกนความเสยงสาหรบผเกยวของในตลาดทนและการขจดอปสรรคของการนาผลตภณฑทางการ

57

เงนใหม ๆ มาใช (4) การสรางความเขมแขงใหกบบรษทหลกทรพยโดยการเพมขอกาหนดเกยวกบเงนกองทน

เพอใหบรษทหลกทรพยสามารถขยายขอบเขตของบรการ และเปดเสรคาธรรมเนยมกอนทจะเปดใหมการแขงขน

จากบรษทหลกทรพยตางประเทศ (5) สงเสรมใหเกดบรรษทภบาล กระตนใหเกดการรวมกจการหรอการซอ

กจการบรษทจดทะเบยน และพจารณามาตรการจงใจทางภาษทเหมาะสมสาหรบบรษทจดทะเบยน (6) การ

สงเสรมความรดานการเงนและความรในการลงทน โดยการจดการศกษาและฝกอบรมใหแกประชาชนในทก

จงหวดและสถาบนวชาการทกแหง และ (7) การสงเสรมบทบาทขององคกรกากบดแลในการพฒนาตลาดทนและ

แกไขขอบงคบและกฎเกณฑตางๆ เพอสนบสนนการพฒนาตลาดทน

6. ADB ไดชวยพจารณาแผนแมบทเพอการพฒนาตลาดทน ฉบบท 2 และสรปวา แผนดงกลาวมความ

ครอบคลมและมมาตรการสาคญทจะสงเสรมการพฒนาตลาดทนของไทย1 อยางไรกตาม จากการพจารณาแผน

แมบทฯ ดงกลาว ADB มขอสงเกตวา ควรมงเนนดาเนนการตามแผนแมบทฯ ใน 4 ประเดนหลก ดงน

(1) ตลาดทน (Equity Market) มาตรการเพอขยายตลาดทนของแผนแมบทฯ ในดานอปทาน ควร

เนนการเพมความตองการในตลาดดวยมาตรการจงใจทางภาษใหมๆ ควบคกบการปรบปรงมาตรการจง

ใจทางภาษทใชอยใหดขน สาหรบมาตรการดานอปสงคทมมาตรการเดยว คอ “การสรางระบบบาเหนจ

บานาญภาคบงคบ” นน ควรกาหนดใหมความสาคญลาดบสง เพอเปนหลกประกนวาอปสงคทจะ

เพมขนมขนาดสอดคลองกบอปทานในตลาด

(2) ตลาดตราสารหน (Debt Market) สงสาคญในการพฒนาตลาดตราสารหนตอไป คอ สภาพ

คลอง มาตรการสาคญ 2 ประการในแผนแมบทฯ เพอการสรางสภาพคลอง ไดแก การเพมตราสารหน

และกระตนใหมนกลงทนรายยอยมากขนโดยใชมาตรการจงใจทางภาษ อยางไรกตาม สงสาคญทสดใน

การพฒนาตลาดตราสารหน คอการมปรมาณพนธบตรรฐบาลทมขนาดเพยงพอและสมาเสมอในตลาด

แรก

(3) เครองมอในการบรรเทาความเสยง (Risk Mitigation Instruments) มาตรการของแผน

แมบทฯ คอการใหความรแกประชาชนในเรองอนพนธและการจดการความเสยง อยางไรกด ควรให

ความสาคญตอการกากบดแลและตดตามการใชเครองมอบรหารความเสยงอยางเหมาะสมดวย

(4) ตวกลางในตลาดทน (Intermediaries) ขอบงคบและกฎเกณฑตาง ๆ สาหรบบรษท

หลกทรพยควรมความสอดคลองกบมาตรฐานระหวางประเทศและเทยบไดกบกฎเกณฑทควบคมสมาชก

อนในตลาด เชน ธนาคารพาณชย และบรษทประกนภย

7. ในการกาหนดความชวยเหลอทางวชาการของ ADB เพอสนบสนนการปฏบตตามแผนแมบทเพอการ

พฒนาตลาดทน ฉบบท 2 ADB ไดนาขอสงเกตขางตนไปพจารณาดวย ดงนน ความชวยเหลอทางวชาการ

1

ADB. 2006 . Diagnostic Report on the Capital Market Development Master Plan II. Bangkok.

58

ดงกลาวจงประกอบดวยบรการวเคราะหและใหคาปรกษาใน 4 ดาน ไดแก (1) โครงสรางการกากบดแล (2)

ตลาดตราสารหนและการแปลงสนทรพยเปนหลกทรพย (3) ภาษอากร และ (4) ตราสารอนพนธ2

2 ADB. 2006 . Technical Assistance to the Kingdom of Thailand for Supporting the Implementation of the Capital Market

Development Master Plan. Manila.

59

ภาคผนวก 9 เครองมอทางการเงนรปแบบใหมของธนาคารพฒนาเอเชย

การปฏบตงานภายใตความรเรมทมประสทธภาพและนวตกรรม และนโยบายการสงเสรมสนเชอ

1. ภายใตความรเรมทมประสทธภาพและนวตกรรม (Innovative and Efficiency Initiative ) ADB ได

เสนอตวอยางเครองมอทางการเงนและรปแบบการปฏบต สาหรบประเทศทมรายไดระดบปานกลางดวยแนวทาง

ใหมทมความยดหยนมากขน ทงทางดานการเงนและการจดโครงสรางสาหรบโครงการพฒนาทมความซบซอน1 นอกจากนน เครองมอสงเสรมสนเชอของ ADB เชน การประกน จะชวยดงดดการใหกรวมทงจากแหลงเงนทน

จากภาครฐและภาคเอกชน เพอทาธรกรรมทมความเสยงสงในดานสนเชอหรอความเสยงของประเทศ2

2. การใหเงนกในเงนสกลทองถน (Local Currency Loan) ปจจบน ADB เสนอเงนกเปนเงนสกลใน

ประเทศ ซงจะชวยใหผกลดความเสยงจากความไมสมดลระหวางการกเงนในเงนสกลแขงกบการมรายไดในเงน

สกลทองถน เครองมอทางการเงนแบบนมความนาสนใจสาหรบรฐวสาหกจและองคกรปกครองสวนทองถน และ

สาหรบการลงทนโครงการบรการของรฐ สาธารณปโภคสาธารณปการ และโครงสรางพนฐานทมการเกบคาบรการ

ตายตว

3. การใหเงนกแกหนวยงานทมใชภาครฐ (Nonsovereign Public Sector Financing) โครงการนารอง

นจดเงนกพรอมการคาประกนใหแกหนวยงานภาครฐ หนวยงานกงรฐ และหนวยงานอนทมใชภาครฐ ซงรวมถง

รฐวสาหกจและองคกรปกครองสวนทองถน ทงในรปแบบเงนกเฉพาะสทธหรอจากดสทธไลเบย (เชน ไม

จาเปนตองมการคาประกนจากรฐบาล)

4. การประกนความเสยงทางการเมอง (Political Risk Guarantees) การประกนความเสยงทาง

การเมองของ ADB ออกแบบเพอสงเสรมการลงทนและการมสวนรวมของภาคเอกชน ซงครอบคลมถงการชาระ

ทงหมดหรอบางสวนของความเสยหายของโครงการทเกดจากความเสยงของรฐ หรอความเสยงทางการเมอง

รวมถงการไมสามารถแลกเปลยนสกลเงนได และ/หรอการไมสามารถโอนเงน การยดทรพย การเวนคน

อสงหารมทรพย การโอนเปนของรฐ การบงคบเอาสนทรพยของโครงการ ความรนแรงทางการเมอง เชน การ

ประทวง หรอการกอความไมสงบ และการละเมดสญญา เชน การไมสงมอบปจจยการผลตหรอไมชาระคา

ผลผลต (outputs) ของหนวยงานภาครฐ

1 ADB. 2005. Pilot Financing Instruments and Modalities. Manila และ ADB. 2005. Introducing the Local Currency Loan

Product. Manila. 2 ADB. 2006. Review of ADB’s Credit Enhancement Operations. Manila.

60

5. การประกนสนเชอบางสวน (Partial Credit Guarantees) เนองจากความเสยงทางการคาและความ

เสยงของประเทศ อาจทาใหผใหกไมเตมใจใหก ในเงอนไขทดพอทจะทาใหฐานะทางการเงนของโครงการมความ

เปนไปได ในการน ADB จงใหความคมครองทครอบคลมความเสยงทงดานการเมองและดานการคา สาหรบการ

กยมในสดสวนทมการระบอยางชดเจน โดยทวไป คอ ภาระการชาระหนชวงครบกาหนดชาระ การประกนสนเชอ

แบบนจะชวยขยายระยะเวลาการกใหสอดคลองกบกระแสเงนสดของโครงการ ซงการประกนเชนนถอเปนวธการ

หนงในการลดความเสยงของตลาดทน

6. การใหกรวม (Financing Syndications) ADB เปนการนารองการใหกรวมรปแบบใหม คอการใหก

รวมและการแบงปนความเสยงกบหนสวนทางดานการเงนและการคาทงทเปนภาครฐและเอกชน ซงอาจจะรวม

ถงการขายความเสยงทเกดจากการทาธรกรรมโดย ADB รวมทงการจดใหมการประกนตอและการประกนรวมกบ

บคคลอนทมใชภาครฐ โดย ADB จะเปนแกนนาของหลายฝาย เพอจดใหมการกภายใตเงอนไขทดขน หรอ

สนบสนนใหมผรวมใหกเพมขนในโครงการท ADB สนบสนน

7. การใหเงนกเสรมพเศษ (เงนก ‘B’) [Complementary Financing Scheme (“B” Loans)] เงนก

ภายใตโครงการน เปนการใหกรวมในเชงพาณชยกบโครงการท ADB สนบสนน โดย ADB ใหกเสรมพเศษ

รวมกบผใหกเชงพาณชย เงนกแบบนไดรบสทธพเศษและความคมครองของ ADB ไดแก (1) การยกเวนจาก

ขอจากดในเรองการแลกเปลยนสกลเงน การจายคนดอกเบย และการสงคนเงนตน (2) การยกเวนภาษหก ณ ท

จาย (3) การลดความเสยงของการตองยดเวลาชาระหนในกรณทประเทศดงกลาวเกดวกฤตหนตางประเทศ (4)

การไดรบสทธประโยชนจากการเชอมโยงรปแบบการใหเงนกเสรมพเศษรวมกบเงนกโดยตรงของ ADB ผานขอ

กาหนดการผดนดชาระหนระหวางกน

8. การกเงนเพอปรบโครงสรางหน (Refinancing Facility) บรการนารองนออกแบบสาหรบการปรบ

โครงสรางหรอขยายโครงการทเกยวของกบสนทรพยของภาคเอกชนหรอของภาครฐ หรอสนทรพยภายใตความ

รวมมอระหวางรฐและเอกชน ทมปญหาในชวงการดาเนนธรกจ เนองจากโครงการเหลานมความเปนไปไดในทาง

เทคนค เศรษฐกจ และสงคม แตมปญหาอยบาง บรการของADB สามารถชวยในการปรบโครงสรางการเงน และ

ใหกเงนเพอการปรบโครงสรางหน ในกรณทโครงการดงกลาวมผลดตอการพฒนาประเทศอยางเหนไดชด

9. การใหบรการเงนกหลากหลายรปแบบ (Multitranche Financing Facility) การใหบรการเงนกนารอง

หลากหลายรปแบบ มเปาหมายสาหรบเงนกทเปน (1) สวนยอยของโครงการขนาดใหญ (2) สวนหนงของ

แผนการลงทนทแบงออกเปนสวนๆ ตามชวงเวลา (3) การใหสนเชอแกตวกลางทางดานการเงน (4) การประกน

บรการเงนกหลากหลายรปแบบ เปนการรวมเอาลกษณะเดน ๆ ของเงนกรายสาขาหรอกลมสาขา โดยมลกษณะ

คลายกบการทา Letter of Credit สารอง คอ ยอดเงนทมไดมการเบกใช จะไมมการลงบนทกบญชเปนหนสน

เงนกหลากหลายรปแบบ เปดโอกาสใหกหลายจานวน และเบกใชเงนกตามความจาเปนของการดาเนนโครงการ

ซงคาธรรมเนยมเงนกจะคดตามจานวนเงนทเบกใช แทนทจะคดจากวงเงนกทงจานวน

61

ภาคผนวก 10 บทบาทและการมสวนรวมของประเทศไทย

ในโครงการความรวมมอทางเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมนาโขง (GMS)

ก. การมสวนรวมของประเทศไทยในโครงการ GMS

1. ประเทศไทยมบทบาทสาคญในโครงการ GMS ตงแตเรมกอตงขนในป 2535 และยงมสวนรวมใน

โครงการใหความชวยเหลอทางวชาการระดบภมภาคของ ADB ภายใตโครงการ GMS นอกจากน ประเทศไทยได

ใหความชวยเหลอทงทางดานการเงนและดานวชาการแกประเทศเพอนบานในแถบลมแมนาโขงในโครงการระดบ

ภมภาคทสาคญ

2. ตงแตเรมโครงการ จนถงวนท 30 กนยายน 2549 ADB ไดจดทาโครงการใหความชวยเหลอทางวชาการ

จานวน 129 โครงการ วงเงน 69 ลานเหรยญสหรฐ เพอเตรยมโครงการและศกษาวจยในประเดนตาง ๆ ท

เกยวของกบ GMS โดยประเทศไทยมสวนรวมในโครงการดงกลาวประมาณ 100 โครงการ ซง ADB จดสรรเงน

สนบสนน 55 ลานเหรยญสหรฐ

ข. บทบาทของประเทศไทยในยทธศาสตรและแผนงานภายใตโครงการ GMS

3. ประเทศไทยมบทบาทสาคญใน 4 ยทธศาสตรและแผนงานภายใตโครงการ GMS

ไดแก1 1) การเสรมสรางความเชอมโยงและสงเสรมการขนสงและการทองเทยวขามแดน 2) การรวมตวทางดาน

การตลาดเพอพฒนาภาคธรกจเอกชนและประสทธภาพทางเศรษฐกจ 3) การแกไขปญหาดานสาธารณสข สงคม

และเศรษฐกจ ตลอดจนการสรางขดความสามารถในระดบอนภมภาค และ 4) การจดการสงแวดลอมและการใช

ทรพยากรทางธรรมชาตรวมกน โดยเฉพาะอยางยงทรพยากรนาในลมแมนาโขง

4. สาหรบการเชอมโยงทางคมนาคม ประเทศไทยไดสนบสนนการเงนบางสวนในการก

อสรางเสนทาง

คมนาคมทสาคญ ไดแก 1) เสนทางเชยงราย – คนหมง ผานโครงการถนนของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชน

ลาว (เสนทาง คนหมง – กรงเทพฯ) ซงเปนเสนทางระหวางประเทศจากเหนอลงใตเชอมตอมณฑลยนานของ

สาธารณรฐประชาชนจนกบสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว และประเทศไทย รวมระยะทาง 1,250

กโลเมตร 2) เสนทางประเทศไทย – สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว – เวยดนาม ซงเปนเสนทางเชอมโยง

ตะวนออก – ตะวนตก เพอสงเสรมการคาขามแดนตามเสนทางดงกลาว 3) เสนทางเชอมโยงเศรษฐกจทางใต ซง

ประเทศไทยใหความชวยเหลอกมพชาในการพฒนาถนนสายหลก

5. สาหรบความเชอมโยงดานพลงงาน ประเทศไทยไดรวมลงนามในขอตกลงระหวางรฐบาลวาดวยความ

รวมมอดานการซอขายไฟฟาในเดอนพฤศจกายน ป 2545 และไดรวมศกษาเพอกาหนดขอตกลงดานเทคนคใน

1 ADB. 2004. The GMS Beyond Borders : Regional Cooperation Strategy and Program 2004 – 2008. Manila.

62

การซอขายไฟฟาระดบภมภาค (Regional Power Trade Operating Agreement) และไดรวมลงนามบนทก

ความเขาใจสาหรบความรเรมดานการซอขายไฟฟาระดบภมภาคระยะท 1 ในชวงการประชมสดยอดผนาประเทศ

ในอนภมภาคลมแมนาโขง (GMS Summit) ครงท 2 นอกจากน ประเทศไทยยงมสวนรวมในการศกษาแผนแมบท

ของ GMS วาดวยการเชอมโยงระบบเครอขายสายสงไฟฟา ซงแลวเสรจในป 2545 และไดเปนสมาชกของ

คณะกรรมการประสานงานซอขายไฟฟาระดบภมภาค ซงเรมขนภายใตขอตกลงระหวางรฐบาลวาดวยความ

รวมมอดานการซอขายไฟฟาระดบภมภาค เพอผลกดนใหขอตกลงดานการซอขายไฟฟาใน GMS มความกาวหนา

ปจจบน คณะกรรมการประสานงานซอขายไฟฟา ไดจดทาแนวปฏบตสาหรบขอตกลงวาดวยการซอขายไฟฟา

จดตงฐานขอมลและเวบไซตการซอขายไฟฟาของ GMS และปรบปรงแผนแมบทวาดวยการซอขายไฟฟาใน GMS

ในขณะน ประเทศไทยรวมกบสาธารณรฐประชาชนจน และสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวกาลงจดทา

ขอเสนอระบบเครอขายสายสงไฟฟา GMS 500 กโลวตต เพอสงออกไฟฟาจากมณฑลยนานมายงประเทศไทย

ภายในป 2556

6. สาหรบการเชอมโยงดานโทรคมนาคม ประเทศไทยไดรวมลงนามในบนทกความเขาใจ เมอเดอน

กรกฎาคม 2548 วาดวยแผนการสรางเครอขายขอมลเสนทางสายดวนของลมแมนาโขง และไดมสวนรวมในคณะ

ตดตามผลการปฏบตของกจกรรมภายใตบนทกความเขาใจน ปจจบนประเทศไทยเปนประธานคณะกรรมการ

กากบ โดยมตวแทนจากกระทรวงโทรคมนาคมของแตละประเทศทาหนาทตดตามการพฒนาเครอขายขอมล

เสนทางสายดวน และสนบสนนการเงนในสวนทมความสาคญสง นอกจากนน ประเทศไทยยงพฒนาขอมลและ

เทคโนโลยการสอสารสาหรบใชในชนบทในภมภาค GMS และมบทบาทสนบสนนการสรางขดความสามารถดาน

โทรคมนาคมของสมาชกประเทศ GMS อกดวย

7. ในสวนความรวมมอดานสาธารณสขและดานสงคมทเชอมโยงกนในอนภมภาค รวมทงการบรหารการ

ใชทรพยากรรวมกนในอนภมภาค ประเทศไทยมสวนรวมในโครงการใหความชวยเหลอทางวชาการระดบภมภาค

(Regional Technical Assistance) ดงน 1) การสนองความตองการของชนกลมนอยทางดานการศกษาและ

สาธารณสข 2) การปองกนและควบคม HIV/AIDS โดยเฉพาะอยางยงในหมประชากรทยายถน 3) การแกไข

ปญหายาเสพตด 4) การจดทากรอบยทธศาสตรดานสงแวดลอม ตวชวดการดาเนนงานดานสงแวดลอม และ

ระบบประเมน รวมทงการสรางขดความสามารถเพอสงเสรมการพฒนาทยงยน

8. ประเทศไทยจะสนบสนนแผนงานสงแวดลอมหลก (Core Environment Program) ของ GMS อยาง

เตมทและตอเนอง แผนดงกลาวไดรบการรบรองในทประชมสดยอดผนาประเทศในอนภมภาคลมแมนาโขง ครงท

2 สาระของแผนคอ ความรวมมอในการคมครองทรพยากรธรรมชาตทใชรวมกนและสงเสรมการพฒนาเศรษฐกจ

อยางยงยน ม ADB เปนผบรหารโครงการใหความชวยเหลอทางวชาการระดบภมภาค โดยไดรบความชวยเหลอ

จากรฐบาลเนเธอรแลนด สวเดน และหนสวนการพฒนาอนๆ เพอสรางขดความสามารถในการประเมนดาน

สงแวดลอม การแลกเปลยนความร การจดหาเงนทนสาหรบการจดการดานสงแวดลอมทด และการบรรเทา

ผลกระทบดานลบตอสงแวดลอมจากการพฒนาตามแนวพนทเศรษฐกจ GMS นอกจากน ภายใตแผนงาน

63

สงแวดลอมหลก (CEP) ไดมความรเรมในการอนรกษความหลากหลายทางชวภาพของ GMS เพอปกปองระบบ

นเวศ และมการตงศนยปฏบตการสงแวดลอม (Environment Operations Center) ทกรงเทพมหานคร เมอเดอน

เมษายน พ.ศ. 2549 เพอเปนสานกงานเลขาธการของคณะทางานดานสงแวดลอมและเปนศนยประสานการ

ปฏบตงานของโครงการสงแวดลอมหลก

64

ภาคผนวก 11 แผนดาเนนงานสาหรบการปฏบตการระดบประเทศ

ก. ความสอดคลองของแผนดาเนนงานกบยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศ

1. แผนดาเนนงานจะตองสอดคลองกบประเดนสาคญของความรวมมอภายใตยทธศาสตรหนสวนการ

พฒนาระดบประเทศ ทงภายในประเทศและระดบภมภาค ทงน การตดตามผล การวดผล และการรายงาน

ความกาวหนาของการปฏบตงานภายใตแผนดาเนนงาน จะชนาดวยผลลพธและตวชวดทระบในกรอบผลการ

ดาเนนงานของยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศ (ภาคผนวก 12) โดยรฐบาลไทยและ ADB จะ

ปรบปรงขอมลทกป เพอรายงานความคบหนาและการเปลยนแปลงแผนงานปฏบตการ รวมทงกจกรรมและความ

รเรมใหมๆ สาหรบการปรบปรงแผนดาเนนงานในป 2551 ADB จะยนยนประเดนสาคญของความรวมมอภายใต

ยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศ รวมกบรฐบาลทไดรบการเลอกตงชดใหมในโอกาสแรก

ข. แผนงานโครงการเงนกและแผนงานทไมใชการใหก

1. แผนงานโครงการเงนก

2 ผแทนสานกงานของ ADB ประจาประเทศไทยและรฐบาลไทยไดพจารณาเกยวกบศกยภาพของ ADB

ในการใหกตอภาครฐของไทย โดยเฉพาะอยางยงในสวนทเกยวของกบการลงทนโครงสรางพนฐานในระยะกลาง

ถงแมวา ในขณะน ADB ไมไดมโครงการเงนกกบประเทศไทย แต ADB ไดสนบสนนการวเคราะหและให

คาปรกษาเกยวกบกาหนดโครงสราง การเงน การกอสราง และการปฏบตงานสาหรบโครงการรถไฟฟาขนสง

มวลชนในโครงการความชวยเหลอทางวชาการ ทงน ประเทศไทยสามารถระดมทนเพอลงทนโครงสรางพนฐาน

ผานตลาดทนทงในประเทศและตางประเทศ โดย ADB เตรยมพรอมทจะสนบสนนเงนทนในระยะยาว หาก

รฐบาลไทยประสงคทจะกระจายแหลงเงนทน

3. ADB จะพจารณาโอกาสการใหกแกภาคเอกชนเชนกน และมขอเสนอโครงการเงนกจากภาคเอกชน

จานวนหนงอยระหวางการพจารณา ทงน เจาหนาทของสานกงาน ADB ประจาประเทศไทยกาลงประสานกบ

สานกปฏบตการภาคเอกชนของ ADB เพอหาชองทางให ADB มสวนรวมในธรกรรม ดงน 1) การใหหลกประกน

ตอการกยมเพอโครงการทอยอาศย 2) การจดสรรเงนทนแกระบบกกเกบและจดสรรนา 3) การระดมทนจาก

ภาคเอกชนในสาขาพลงงาน 4) การวางโครงสรางความรวมมอระหวางภาครฐกบภาคเอกชน ดวยการให

สมปทานการดาเนนงานรถไฟฟาขนสงมวลชนเสนทางใหม

2. แผนงานทไมใชการใหก

4. สาระสรปของการดาเนนงานทไมใชการใหกภายใตยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศ แสดงไว

ในตาราง ก 11.1. โดยมโครงการใหความชวยเหลอ 5 โครงการและการใหคาปรกษา 2 โครงการ ในวงเงน 2.48

65

ลานเหรยญสหรฐ ในสวนของยทธศาสตรการพฒนาโครงสรางพนฐานนน ไดเนนการเตรยมโครงการและการให

คาปรกษาดานการลงทน เพอกาหนดโครงสรางความรวมมอระหวางภาครฐกบภาคเอกชนในดานการเงน การ

กอสราง และการดาเนนงานรถไฟฟาขนสงมวลชนเสนทางใหม สาหรบความชวยเหลอในการพฒนาตลาดทน เนน

ทการวเคราะหและการใหคาปรกษาเพอใชในการปฏบตตามแผนแมบทเพอการพฒนาตลาดทน ฉบบท 2 ซง

รวมถงการคาประกนตราสารทมหลกทรพยหนน (Asset-backed securitization) และการสรางระบบการออม

ภาคบงคบใหเปนสวนหนงของกองทนบาเหนจบานาญแหงชาต สาหรบความชวยเหลอเพอสนบสนนการพฒนา

อยางยงยน ไดแก การประยกตใชเครองมอทางเศรษฐศาสตร ในการควบคมมลพษ และการทบทวนนโยบายการ

ปองกนความเสยงทางสงคมและสงแวดลอมของประเทศไทย สาหรบในระดบภมภาค ADB และองคกรการ

พฒนาระหวางประเทศ (สานกงานเพอการพฒนาแหงฝรงเศส ธนาคารเพอความรวมมอระหวางประเทศแหง

ญปน และธนาคารโลก) ไดจดการฝกอบรมและใหความชวยเหลอทางวชาการเพอสรางขดความสามารถของ

สานกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน เพอททางสานกงานดงกลาวจะสามารถแสดง

บทบาทในการใหเงนทนสนบสนนโครงการพฒนาของประเทศเพอนบานไดดยงขน

5. การดาเนนงานแผนงานทไมใชการใหก ในป พ.ศ. 2550 แสดงไวในตาราง ก.11.2 โดย ADB จดสรรเงน

เพอสนบสนนโครงการใหความชวยเหลอทางวชาการ 5 โครงการ เปนเงน 1.29 ลานเหรยญสหรฐ ในจานวนน

สองโครงการจะสนบสนนการพฒนาโครงสรางพนฐาน และจะทางานตอเนองจากการวเคราะหและใหคาปรกษา

ดานการเงน ดานกฎระเบยบและสถาบน ทเกยวกบรถไฟฟาขนสงมวลชน โดยหนงโครงการออกแบบมาเพอให

ADB สามารถรองรบการทรฐบาลอาจใชเงนกจาก ADB อกหนงโครงการจะสนบสนนการพฒนาตลาดทนซง

ADB เตรยมจะสนบสนนรฐบาลในการจดตงกองทนบาเหนจบานาญแหงชาตและระบบการออมภาคบงคบ ซงจะ

เพมความตองการพนธบตรระยะยาว ตราสารทน และผลตภณฑทางการเงนใหมๆ สาหรบโครงการสดทายจะ

สนบสนนการพฒนาดานสงแวดลอมอยางยงยน โดย ADB จะสนบสนนการสรางขดความสามารถใหแกประเทศ

ไทย ในการเพมประสทธภาพการใชพลงงาน และการจดทาแผนจดการทรพยากรนาทลมนายม

ค. สรปความคบหนาในแผนงานเงนกและแผนงานทไมใชการใหก

6. เนองจากเปนแผนดาเนนงาน ปทหนง ภายใตยทธศาสตรหนสวนการพฒนาระดบประเทศ จงยงไมมการ

เปลยนแปลงของแผนงานโครงการเงนกและแผนงานทไมใชการใหก

ง. ความตองการทรพยากรภายในองคกร

7. กจกรรมหลกสาหรบป 2550 ประกอบดวย 1) การดาเนนการตามยทธศาสตรหนสวนการพฒนา

ระดบประเทศ 2) การบรหารโครงการความชวยเหลอทยงอยในระหวางการดาเนนการ 3) ดาเนนกจกรรมทไมใช

การใหก 4) การตอบสนองตอความตองการดานเงนลงทนโครงการจากภาครฐและภาคเอกชน ทงน ในการ

ดาเนนการใหไดตามกาหนด คาดวา การจดกจกรรมตามแผนงานทไมใชการใหก จาเปนตองใชเจาหนาท 5 คน-ป

(person-years) ประกอบดวยผชานาญการและเจาหนาทชาวไทยจากสานกงานประจาประเทศไทย 3.5 คน-ป

66

และผชานาญการจากสานกงานใหญ 1.5 คน-ป รวมถงการจางผเชยวชาญดานโครงสรางพนฐานจากสานกงาน

ใหญในป 2550 ซงจะตองอทศเวลาใหกบโครงการในประเทศไทยรอยละ 15 – 30 โดยเวลาทเหลอใชในการ

สนบสนนการพฒนาโครงสรางพนฐานภายใตแผนงาน GMS นอกจากนน ยงตองใชบคลากรจากสานก

ปฏบตการภาคเอกชนของ ADB เพมอก 1 คน-ป เพอทจะรเรมงานในภาคเอกชน

จ. การตดตามประเมนผล

8. กรอบผลการดาเนนงาน (ภาคผนวก 12) จะเปนเครองมอบรหารการทางาน ใหเปนไปตามยทธศาสตร

หนสวนการพฒนาระดบประเทศ ในการน การปรบปรงแผนดาเนนงานประจาปจะชใหเหนวา จะตอง

เปลยนแปลงหรอปรบปรงกรอบผลการดาเนนงาน อนเปนผลสบเนองจากการเปลยนแปลงแผนงานปฏบตการใน

ประเทศหรอไมอยางไร

ตาราง ก.

11.

1 กจ

กรรม

ภายใตแ

ผนงานท

ไมใชกา

รใหก

ซงอ

ยในร

ะหวางด

าเนน

การ

(สถานะเมอวนท 1 มกราคม

2550

)

แห

ลงเงนท

น

AD

B อน

ๆ

สาขา

ชอ

โครงกา

รความช

วยเหลอ

หนวยทรบผดชอ บ

ประเภ

ทความชวยเหลอ

แหลงทมา

จานวน

($,00

0)

แหลงทมา

จานวน

($,00

0)

รวม

($,00

0)

ก. การพ

ฒนา

โครงสร

างพน

ฐาน

1. Le

vera

ging

Thail

and’s

Inve

stmen

ts in

Urba

n Mas

s Tra

nsit

Syste

m to

Stre

ngthe

n Ind

ustria

l Dev

elopm

ent

2.

Infra

struc

ture I

nves

tmen

t Adv

isory

Assis

tance

–Pha

se II

TRM

T

RM

SC

ADTA

SE

RD

TA

SF

25

.00

450.

00

0.00

0.

00

25

.00

450.

00

ข. การพ

ฒนา

ตลาด

ทน

1.

Supp

ortin

g the

Imple

menta

tion o

f the C

apita

l Mar

ket

Deve

lopme

nt Ma

ster P

lan

2.

Comm

ercia

l fina

ncing

for L

ocal

Gove

rnme

nt Un

it

SEGF

PS

OD

AD

TA

AD

TA

TA

SF

TA

SF

75

0.00

67

0.00

0.00

0.

00

75

0.00

67

0.00

ค.

การพ

ฒนา

สงแว

ดลอม

อยางยงยน

1.

Capa

city B

uildin

g for

Poll

ution

Taxa

tion a

nd R

esou

rce

Mobil

izatio

n for

Envir

onme

nt an

d Natu

ral R

esou

rces S

ector

– Ph

ase I

I 2.

Envir

onme

ntal a

nd S

ocial

Safe

guar

d Po

licy R

eview

PSOD

PS

OD

AD

TA

SC

TA

SF

SE

RD

22

5.00

10

.00

WB

0.

00

TBD

22

5.00

10

.00

ง. คว

ามรว

มมอร

ะดบอน

ภมภ

าคแล

ะการรว

มตวท

างเศรษ

ฐกจร

ะดบ

ภมภา

ค 1.

Capa

city B

uildin

g for

the N

eighb

ourin

g Co

untire

s Ec

onom

ic De

velop

ment

Coop

erati

on A

genc

y

TRM

AD

TA

TA

SF

20

0.00

JB

IC

15

0.00

35

0.00

รวม

2,

330.

00

15

0.00

2,

480.

00

ADB

= ธนาคารพฒ

นาเอเชย;

ADT

A = ความชวยเหลอในการใหคาปรกษาทางวชาการ

; JBI

C = ธนาคารเพอความรวมมอระหวางประเท

ศแหงญปน

; PSO

D = สานกปฏบตการภาคเอกชน;

SC

= เจาหนาททปรกษา

SEAE

= แผ

นกการเกษตร สงแวดลอม และทรพยากรทางธรรมชาตเอเชยตะวนออกเฉยงใต; S

ERD

= สานกภม

ภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต;

SEG

F = แผ

นกการปกครอง การคลง การคา

ภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต;

TASF

= กองทนพเศษเพอการชวยเหลอ;

TRM

= สานกงานผแทน

ADB

ประจาประเท

ศไทย

; WB

= ธนาคารโลก

แห

ลงขอมล

: ADB

67

68

ตา

ราง ก

11.2

กจก

รรมภ

ายใต

แผนง

านทไ

มใชก

ารให

ก ทจ

ะดาเนน

การในป

255

0

แหลง

เงนท

น

AD

B อน

ๆ

สาขา

ชอ

โครงกา

รความช

วยเหลอ

หนวยทรบผดชอบ

ประเภ

ทความชวยเหลอ

แหลงทมา

จานวน

($,00

0)

แหลงทมา

จานวน

($,00

0) รวม

($,00

0) ก.

การพ

ฒนา

โครงสร

างพน

ฐาน

1.

Supp

ort fo

r Urb

an D

evelo

pmen

t Plan

ning

and

Inves

tmen

t 2.

Infra

struc

ture I

nves

tmen

t Adv

isory

Assis

tance

– Ph

ase I

II

TRM

T

RM

AD

TA

PPTA

TA

SF

JSF

30

0.00

49

0.00

0.00

0.

00

30

0.00

49

0.00

ข.

การพ

ฒนา

ตลาด

ทน

1. Pe

nsion

Sys

tem D

esign

– Ph

ase I

I SE

GF

AD

TA

TA

SF

30

0.00

0.

00

30

0.00

ค.

การพ

ฒนา

สงแว

ดลอม

อยางยงยน

1.

Capa

city D

evelo

pmen

t Sup

port

for E

nerg

y Effic

iency

Initia

tives

2.

Integ

rated

Wate

r Res

ourc

e Man

agem

ent P

ilot D

emon

strati

on

Activ

ity

TRM

E

AE

AD

TA

ADTA

RE

ACH

WF

15

0.00

50

.00

0.

00

0.00

15

0.00

50

.00

รวม

1,

290.

00

0.

00

1,29

0.00

AD

B = ธนาคารพฒ

นาเอเชย;

ADT

A = การใหคาปรกษาทางวชาการ;

JSF

= กองทนพ

เศษจากญปน

; REA

CH =

โครงการพลงงานทดแทน

ประสทธภาพพล

งงาน

และสภาวะผนแปรของอากาศ

;

SEAE

= สานกการเกษต

ร ส งแวดลอม และทรพยากรทางธรรมชาตเอเชยตะวนออกเฉยงใต;

SEGF

= สานกการคลงและการคาภาครฐภม

ภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต;

SE

ID =

สานกโครงสรางพนฐานภม

ภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต;

TAS

F = กองทนพ

เศษเพอการชวยเหลอ

; TR

M= สานกงานผแทน

ADB ประจาประเทศไทย

; W

FP =

โครงการจดสรรเงน

ทนเพอ

ทรพยากรนา

แหลงขอมล

: ADB

ภาคผ

นวก

12

กรอบ

ผลกา

รดาเนน

งานต

ามยท

ธศาส

ตรหน

สวนก

ารพฒ

นาระดบ

ประเทศ

(255

0 –

2554

)

ประเดน

การพ

ฒนา

ในระยะกล

างขอ

งรฐบ

าลไทย

ประเดน

ท AD

B ให

ความ

สาคญ

เปาห

มายย

ทธศาสต

ร

การพ

ฒนา

(ทคด

เลอก

)

ขอจากด

สาคญ

ผล

ลพธในร

ะยะกลาง

ตวชว

ดในร

ะยะกลาง

การท

างาน

ของ A

DB

และห

นสวน

การพ

ฒนา

เพอส

นบสน

นการดา

เนนง

าน

สมมต

ฐานแ

ละคว

ามเสยง

ก. หนส

วนการพ

ฒนา

ระดบ

ชาต

• วางรากฐานการเตบโต

ทางเศรษฐกจแบ

บยงยน

ดวยการลงทน

พฒนาโคร

งสรา

งพน

ฐาน

• การลงทนโครงสรางพนฐาน

ทางกายภาพและทางสงคมท

ไมเพยงพอ

เปนขอจากดตอ

การผลต

และการดงดด

การ

ลงทนจากในและตางประเทศ

• ขอจากดเกยวกบจานวนของ

ผเช

ยวชาญและขด

ความสามารถ

ดาน

กฎระเบยบแ

ละสถ

าบน

สาหรบโครงการขนาดใหญ

และซบซอนโดยเฉพาะอยาง

ยงโครงการความรวม

มอระหวางรฐและเอ

กชน

• ขาดกฎห

มายและระเบยบ

ทเปนแ

นวทางปฏบ

ตสาหรบ

จดโครงสรางความรวมม

อระหวางรฐและเอกชน

เพอ

เพมกา

รมสวน

รวมจ

ากภาคเอกชนดานการเงน การ

พฒนา

และการปฏบต

การใน

โครงการโค

รงสรางพน

ฐาน

• ขดความสามารถในการแขงขนของ

ป ระเทศไทยในระบบเศรษฐกจโลก

เพมขนและยงยน

•

ตงห

นวย

งานพเศ

ษทมขด

ความสามารถในการจดโครงสราง

ความรวมมอระหวางรฐและเอกชน

• มการปรบป

รงหรออกกฎหมายและ

ระเบยบ

สาหรบก

ารจดโครงสราง

ความรวมมอระหวางรฐและเอกชน

ในสว

นของรถไฟ

ฟาขน

สงมว

ลชน

• มโครงการความรวมม

อระหวางรฐ

และเอกชนสาหรบก

ารพฒ

นา การ

ปฏบตก

าร และ

การซอมบ

ารง

รถไฟฟาขนสงมวลชน

5 สาย

•

ระบบจด

ซอจด

จางแ

ละกา

รปฏบตงา

นเปนไป

ตาม

หลก

มาตรฐานส

ากลท

มการนาแ

นวปฏ

บตทดทสดมาใชในการกอสราง

และการปฏ

บตก

ารของรถไฟฟ

าขนสงมวลชน

5 สาย

•

ม การกอสรางและเปด

ใชรถไฟฟา

ขนสงมวลชน

5 สาย

• มการปรบอนด

บของประเทศไทยใน

ดชนจ

ดอนด

บการแขงขนเพอ

การ

เตบโตทางเศรษฐกจ

(เวทการประชม

เศรษฐกจโลกครงท 35

ป พ

.ศ. 2

549)

และจากสถาบนระหวางประเทศเพอ

การจดการดานการพฒ

นา (ครงท

32

ป 25

49) ใหสงขน

• ม กา

รจดตง

หนวยง

านให

มใน

กระทรวงการคลง ท

างานสนบส

นนความรวมมอระหวางรฐและเอกชน

• ปรบป

รง/ทบทวนพระราชบญ

ญต วา

ดวยการใหเอกชนเขารวมงานหรอ

ดาเนนก

ารในกจการของรฐ

พ.ศ

. 25

35 หรอแทนท

โดยกฎห

มาย และ

ขอบงคบใหม

ในสว

นของ

รถไฟ

ฟาขน

ส งมว

ลชน

• ก อสรางรถไฟฟาขนสงมวลชน

5

สาย ระยะทาง 8

2 กโลเมตร ภ

ายใต

ความรวมม

อระหวางรฐและเอกชน

โดยมขน

ตอนการจดซอจดจางทม

ประสทธภาพและโปรงใส

•

การใช

รถไฟฟาขนสงมวลชน เพมจาก

0 .6

5 ลานเทยว/วนในป 25

49 เปน

กวา 1

.5 ลานเทยวในป 25

54

ในสวน

ของร

ถไฟฟาขน

สง

มวลช

น •

ใหความชวยเหลอทางวชาการ

และเส

รมสรางขดความสามารถ

สาหรบก

ารเตรยมโครงการท

ดงดดกา

รมสวน

รวมขอ

งภาคเอกชน

•

การนาเครองมอ

ทางการเงนท

เปนนวตกรรมมา

ใชเพอลด

ตนทน

ลดความเสยง และดงดด

การลงทนของภาคเอกชน

•

การเสรมสรางขดค วามสามารถ

และการใหคาแนะนา เพอ

สราง

กรอบทางานเชงกฎระเบยบและ

สถาบ

น ทสนบส

นนค

วาม

รวมมอระหวางรฐและเอกชน

• การใหค

วามชวยเหลอเพอชวย

ใหขนตอนการจดซอจดจางของ

ภาครฐและการปองกน

ความ

เสยงดานสงแวดลอมและสงคม

แขงแกรงขน

ความ

เสยง

ความลาชาในการดาเนน

โครงการ

ลงทน

ดานโครงสรางพนฐานระยะ

กลางของรฐบาล

ใน

สวน

ของร

ถไฟฟาข

นสง

มวลช

น

• ไมมขดค

วามส

ามารถเชง

กฎระเบยบ

และสถาบน

ทด

เพยงพ

อ สาห

รบกา

รจด

โครงสรางความรวมมอระหวาง

รฐและเอ

กชน

• ค วามเปนไปไดและความยงยน

ของโครงการตามเกณ

ฑการเงน

เศรษฐกจ แ

ละเทคโนโลย อยใน

ระดบไมนาพอใจ

•

กระ บวนการจดซอจดจดจางไม

เหมาะสม ทาใหเกดขอกลาวหา

การคอรรปชน

อกทงการปองกน

ความเสยงดานสงแวดลอมและ

สงคมไมดพ

อ จนกอผลกระทบ

ดานตางๆ

สมมต

ฐาน

• ความรและเครองมอทางการเงน

ของ

ADB สามารถเพมคณคา

และแขงขนกบผอนในตลาดได

69

70

ประเดน

การพ

ฒนา

ในระยะกล

างขอ

งรฐบ

าลไทย

ประเดน

ท AD

B ให

ความ

สาคญ

เปาห

มายย

ทธศาสต

ร

การพ

ฒนา

(ทคด

เลอก

)

ขอจากด

สาคญ

ผล

ลพธในร

ะยะกลาง

ตวชว

ดในร

ะยะกลาง

การท

างาน

ของ A

DB

และห

นสวน

การพ

ฒนา

เพอส

นบสน

นการดา

เนนง

าน

สมมต

ฐานแ

ละคว

ามเสยง

• การเพ

มขนาด ความลก

แล

ะสภา

พคลอ

งของ

ตลาดทนในประเท

ศไทย

• ระบบ

ตวกลางทางการเงน

ของไทยทพ

งพาภาคธนาคาร

ในระดบ

สงมขอจ

ากดด

านแห

ลงเงนทน

(โดย

เฉพา

ะอยางยงโครงการเงนกระยะ

ยาว)

เปนอปส

รรคตอการใช

เครอ

งมอทาง

การเงน

สมยใหม

รวมท

งไมเออ

ตอทางเล

อกสาหรบก

ารออมใน

ประเทศ

และการลงทน

ของ

ภาคเอกชนในรปแบบอนๆ

• มกฎระเบ

ยบและสถาบนการกากบ

ดแลท

เออตอ

การลงทนทง

ในประเทศและตางประเทศในตลาด

ทน

• จ านวนบรษทจดทะเบยนในตลาด

หลกท

รพยเพมม

ากขน

มลค

าตลาดเพมสงขนและมลคาการซอ

ขายหลกทรพยในแตละวนเพมขน

• สดสวนของเงนท

นจากตลาดทน

ภายในประเทศเมอเทยบกบสนเชอ

ธนาคารสงขน

•

ภาครฐและภาคเอกชนระดม

ทนจากตลาดทนภ

ายในประเทศมาก

ขน กอใหเกดนวตกรรมทางการเงน

และม

การทาธรก

รรมแ

ปลง

สนทรพยเปนหลกทรพย

• การขยายตลาดทนภายในประเทศ

ชวยเพม

ชองทางในการออมระยะ

ยาวโดยเฉพาะอยางยงในกองทน

บาเหน

จบาน

าญแล

ะกองทน

สารองเล

ยงชพ

• มบ

รษทท

จดทะเบยน

ในตล

าดหล

กทรพยแ

หงปร

ะเทศ

ไทย

เพมขนจาก

468 บรษท

ในป พ.ศ.

25

48

และมลคาตลาดขยาย

เตบโตจาก

5,10

0 ลานบาท และม

มลคาซอขายตอวนเพม

ขนจาก

16,00

0 ลานบาท

• ม ลค

าของ

ตลาด

หลกทรพย

เทยบเทามลคา G

DP ภายในป

พ.ศ.

255

4 •

ตลา

ดตรา

สารห

นมขน

าดเทยบเทากบสนเชอธนาคาร

•

ตลาดรองมการเต

บโต และมการ

ทาธรกรรมแป

ลงสน

ทรพยเปน

หลกทรพยเพม

ขน

• ตลาดอนพน

ธขยายตว แ

ละมการ

สรางเครองมอปองกนความเสยง

ใหม ๆ

• การปรบนโยบ

ายภาษเพอ

สราง

ความเทาเท

ยมระหวางตราสารแต

ละประเภ

ท •

ปรบป

รงคว

ามสอ

ดคลอ

งกน

ความ

โปรงใสแล

ะการสอ

สาร

ระหวางองคกรกากบดแลใหดขน

• มโครงการใหความชวยเหลอทาง

วชาการเพอศ

กษาเรองสมด

ลระหวางการกาก

บดแ

ลภาค

การเงนและการรกษาเส

ถยรภาพ

ของตลาดทน โดยมผลผลตดงน

• มาตรการทช วยสรางความ

ลกใหกบ

ตลาดตราสารหน

และตราสารทน รวมถงการ

ปฏรประบบบาเหนจบานาญ

• โครงสรางภาษท

ดทชวยลด

ความไมเทาเท

ยมและลดการ

บดเบอน

ของตราสารทาง

การเงนประเภทตางๆ

• มเครองมอในการขยายตลาด

อนพนธ แล

ะมมาตรการ

ตดตา

มและ

ตรวจสอ

บท

เหมาะสม

•

มโอกาสสาหรบ

ADB จะปลอย

ก คาประกน หรอลงทนโดยตรง

ในการลงทนโครงสรางพนฐาน

ผานต

ลาดท

น และ

นารอง

ธรกรรมแป

ลงสน

ทรพยเปน

หลกทรพย

ความ

เสยง

•

การดาเนน

การตามแผนแมบ

ทพฒ

นาตลาดทนลาชา

•

สทธประโยชนเพอด

งดดใหเพม

จานวนบ

รษทท

จดทะเบยน

ในตลาดหลกทรพยยงไม

เพยงพอ

•

ไมม ตราสารหน

ภาคเอกชนทม

คณ

ภาพเพยงพอ

• มต

ราสารหนระยะยาวใหมๆ

ไม

เพยงพอ

และมอ

ปสงคจากนก

ลงทน

ระดบ

สถาบนไมเพย

งพอ

โดยเฉพ

าะอยางยงในสวนของ

กองทนบา

เหนจ

บานาญ

และ

กองทนสารองเลยงชพ

ทาใหเกด

ขอจากดของการระดม

ทนระยะ

ยาวในตลาดทน

สมมต

ฐาน

• การปฏร

ปชวย

สรางความ

ลกใหกบ

ตลาดตราสารหน

และตรา

สารทน

กอใหเกดนวตกรรม

ทางดาน

การเงน

มการปรบ

โครงสรางภาษใหเหมาะสมและม

การปรบปรงการกากบดแลทด

ปร

ะเดน

การพ

ฒนา

ในระยะกล

างขอ

งรฐบ

าลไทย

ประเดน

ท AD

B ให

ความ

สาคญ

เปาห

มายย

ทธศาสต

รการ

พฒนา

(ทคด

เลอก

)

ขอจากด

สาคญ

ผล

ลพธในร

ะยะกลาง

ตวชว

ดในร

ะยะกลาง

การท

างาน

ของ A

DB

และห

นสวน

การพ

ฒนา

เพอส

นบสน

นการดา

เนนง

าน

สมมต

ฐานแ

ละคว

ามเสยง

• การจ

ดการด

าน

สงแวดลอมและการเพม

ประสทธภ

าพกา

รใช

พลงงานทาใหเกดก

ารพฒ

นาทยงยน

• แนวทางบงคบ

และ ควบคม

เพอก

ารลด

มลพษย

งไมม

ประสทธภ

าพ ตนทน

การ

บรหารสง และไมส

งเสรม

นวตก

รรมห

รอทางเลอ

กท

ยงยน

•

การพฒนาเมองและพฒนา

อตสาหก

รรมจาเปน

ตองม

แนวท

างทส

อดรบ

กบการ

จดการและอนรกษแหลงนา

• กา

รใชพลงง

านทขา

ดประสทธภาพเพม

คาใชจาย

เพมก

ารนาเขาพลงงาน ลด

ผลตภ

าพ และกอผลกระทบ

ตอสงแวดลอม

•

การปลอ

ยกาซเรอนกระจก

เพมขน มผ

ลกระทบ

ทางลบ

ตอสขภาพม

นษย กระทบตอ

สงแ

วดลอม

และข

ดความสามารถในการเต

บโต

อยางมส

มดลและยงยน

ในอนาคต

• ประกาศใชพระราชบญ

ญตภ

าษ/

คาธรรมเนยม

การกอม

ลพษเพอ

เปนก

ลไกท

างการตลาดในก

ารควบคมมลพษ

• ม การบรหารจดการแหลงนาแบบ

บรณาการ

(IW

RM) และขยายผล

ไปใชกบลมนาทวประเท

ศ •

มการใชเทคโนโลยใหมท

คมคาใน

การปรบปรงประสท

ธภาพการใช

พลงงาน

•

มการจด

ทาโครงการพ

ลงงาน

สะอาดแ

ละไดรบ

เงนกภ

ายใต

CDM

• มกา

รกาหน

ดหลก

การท

างกฎ

หมาย

แนวทางการบรหาร

รายรบ

การตด

ตามผ

ล แล

ะแนวทางการดาเนน

งาน สาหรบ

กลไกทางการตลาดในการควบคม

มลพษ

•

ม การนารอง ก

ารบรหารจดก

ารแหลงนาแบบบ

รณาการ

และการ

ปองกนอทกภย

บรเวณลมแมนา

ยม

• การจดทายทธศาสตร แผนปฏ

บตกา

ร แล

ะขอเสนอ

การลงทน

สาหรบโครงการเพมประสทธภาพ

การใช

พลงงาน

•

การศกษ

าความเปน

ไปไดใน

เบองตน

และการจด

ทาเอกสาร

CD

M สาหรบโครงการทเหมาะสม

สาหรบคารบอนเครดต

• กา

รใหค

วามช

วยเหลอ

ทาง

วชาก

ารแล

ะเสรมสราง

ขดคว

ามสา

มารถ ใน

แงของ

กฎระเบยบ

และกลไกขององคกร

สาหรบภ

าษ/คาธรรมเนยมการ

กอมลพษ

และการระดมทน

•

การแลกเปลยน ความรและการ

ใหคาแ

นะน

าเพอจดทา

แผนป

ฏบตสาหรบการบรหาร

จดการแหลงนาแบบ

บรณาการ

และการปองกนอทกภยบรเวณ

ลมแมนายม

•

การวเค

ราะห

และ

การให

คาแนะนาผาน

ความคด

รเรม

ดานประสทธภาพพลงงาน

(EEI

) เพอจดทาโครง

การเพม

ประสทธภาพการใชพลงงาน

•

การส

นบสน

นทา

งเทค

นค

การเงน

และการตลาด ขอ

งคารบอนเครดตสาหรบโครงการ

พลงงานสะอาดภายใต C

MI

สมมต

ฐาน

• ความตอ

เนองของพนธ

สญญา

ของภาครฐในการใชและบงคบใช

กลไกการตลาดเพอควบคมมลพษ

• โครงก ารบรหารจดการแหลงนา

แบบบ

รณาการไดรบการสนบสนน

จากช

มชน

และไดรบ

ความ

ชวยเหล

อดา

นเงน

ทน ดา

นกฎ

ระเบยบส

ถาบน

และ

ดาน

วชาการทจ

าเปน

เพอการปฏ

บตโครงการทมประสทธภา

พและ

ยงยน

คว

ามเสยง

•

แรงจงใจใหป

ฏบตโครงการเพม

ประสทธ

ภาพก

ารใชพลงงานท

คม

คาและเหม

าะสมกบ

ตนทน

ทตองจายลวงหนาและคาใชจาย

อนทเกยวเน

องกบการปฏบ

ตงาน

และการซอมบารง

• ราคาตลาดสาหรบคารบอนเครดต

ภายใต

CMI มความจงใจเพยงพอ

ใหลงทนโครงการพลงงานสะอาด

แทนท

จะนาเทคโนโลยพล

งงาน

แบบดงเด

มมาใช

71

72

ประเดน

การพ

ฒนา

ในระยะกล

างขอ

งรฐบ

าล

ประเดน

ท AD

B ให

ความ

สาคญ

เปาห

มายย

ทธศาสต

รการ

พฒนา

(ทคด

เลอก

)

ขอจากด

สาคญ

ผล

ลพธในร

ะยะกลาง

ตวชว

ดในร

ะยะป

านกล

าง

การท

างาน

ของ A

DB

และห

นสวน

การพ

ฒนา

เพอส

นบสน

นการดา

เนนง

าน

สมมต

ฐานแ

ละคว

ามเสยง

ข. หนส

วนกา

รพฒนา

ระดบ

ภมภา

ค •

เพม

บทบาท

ขด

ควา

มสา

มาร

ถและ

ประ

สทธภาพ

ของ

ประเทศ

ไทยในฐ

านะท

เปนห

นสวนการพฒนา

ระดบภม

ภาค

• ขดความสามารถของสถาบน

ทจะ

สารวจส

นทรพย

(Due

Di

ligen

ce) เพอก

ารประเมน

เตรยมก

าร และ

ใหเงนทน

สนบสนนการพฒนาโครงสราง

พนฐานขาม

พรมแ

ดนยงไม

เพยงพอ

•

ปจจยดานกฎระเบยบสถาบน

และขนตอนศลกากรทแตกตาง

กน ระบ

บโลจ

สตกสทไมม

คณภา

พ เป

นอป

สรรคตอ

การคาระดบอนภ

มภาค

•

ความ

เสยงจ

ากคว

ามไม

แนนอ

นดาน

การเมอ

ง ดาน

กฎระเบยบ

/สถาบน

ท เปน

อปสรรคตอ

การลงทนขอ

งเอกชนในโครงการอนภม

ภาค

• ผ กาห

นดนโยบ

ายไมเขาใจ

ประเด

นกฎหมาย ระเบยบและ

การเงน สาหรบพ

ฒนาตลาด

พนธบตรในระดบประเท

ศและ

ระดบภม

ภาค

• ขดความสาม ารถของ

NEDA

ใน

การเตรยม

การ รวมท

งการใหก

และก

ารดา

เนนโครงการดาน

โครงสรางพน

ฐานข

องประเทศ

เพอนบานมความแขงแกรงขน

• การคาและการลงทนในระดบอน

ภมภาคเพม

ขน เมอขอจากดท

งดานกายภาพ และไมใชกายภาพ

รวมท

งกฎระเบย

บและสถาบน

ไดรบการแกไข

• ป จจ

ยควา

มเสยงสาคญท

เกยวของกบกา

รลงทนขอ

งภาคเอกชนในโครงการอนภ

มภาค

ลดลง

•

ผ กาหนดนโยบายในภม

ภาคไดรบ

การพฒนาความรความสามารถ

ในเชงวชาการ ส

าหรบการพฒนา

ตลาดพน

ธบตรทงในระดบประเท

ศและระดบภมภาค

• NE

DA สา มารถใหกรวม สาหรบ

อยางนอ

ย 3

โครงการดาน

โครงสรางพน

ฐานในแ

ผนงาน

GMS แ

ละ A

CMEC

S •

ภาคผนวกและพธสารของความ

ตกลง

CBT

A ใน

GMS

ไดรบการ

ใหสตยาบน

จากประเทศไทยและ

ประเท

ศเพอนบาน

•

ระยะเวลาของการผานแดน

ณ

ดานพ

รมแดนในอนภ

มภาคลม

แมนาโขงลดลง

• การเชอมโยงเสนท

างคม

นาคม

แ ละระบ

บโลจสตก

สภาย

ใต

BIMS

TEC

มแนวทางปฏบ

ตอยางมบ

รณาการ

•

โครงการอยาง นอย

2 โครงการ ท

ไดรบเงน

กจาก

EXI

M Ba

nk ขอ

ใช

กลไกสงเสรมสนเชอของ

ADB

•

ม การจดทาหลกสตรการฝกอบรม

การบรณ

าการทางการเงนระดบ

ภมภาค

• AD

B และ

JBIC

รวมกนให

ความชวยเหลอทางวชาการละ

การเสรมสรางขดความสามารถ

ใหแก N

EDA

ในการคดเลอก

โครงการทควรสนบ

สนน

การ

ประเมน

โครงการ การใหก และ

การปฏบ

ตโครงการทเหมาะสม

ในอนภม

ภาคลมแมน

าโขง

•

ทางาน

วเคร

าะห

และ

ให

คาปรกษ

า เพอส

งเสรมการ

ลงทน

และการคาในระดบ

อน

ภมภาค

• EX

IM B

ank

และ A

DB รวมกน

สารวจความเปน

ไปไดในการ

ประกน

ความ

เสยงใหกบ

โครงการลงทนขามพรมแดน

•

ม การแลกเปล

ยนความร เพอ

เตรยมการฝกอบรมและจดท

าหล

กสตรการบรณ

าการทาง

การเงนในระดบภมภาค

สมมต

ฐาน

• NE

DA

ม เจาหน

าทแล

ะงบประมาณ

ทเหมาะสม

เพยงพอ

สาหรบการจดโครงสรางการ

ทางาน การใหก และการปฏบ

ตโครงการตาม

มาตรฐานด

านการเงน สงคมและสงแวดลอม

• เจตน

ารมณ

และความค

ดรเรม

ระดบ

นโยบายทม

งสงเส

รมความ

รวมม

อในก

ารกา

จดอป

สรรค

ทางการคาระดบอนภม

ภาค

• กา

รลดป

จจย

ความ

เสยงท

เกยวของกบโครงการระดบ

อน

ภมภา

คในต

ลาดท

เกดใหม

จะ

ชวยส

งเสรม

การล

งทนใน

ภาคเอกชนมากขน

ความ

เสยง

•

ต องมพน

ธสญญาทางการเม

องและแหลงทนจากประเท

ศไทยและ

ประเทศอน

ๆ เพอสนบ

สนนการ

ฝกอบ

รมกา

รบรณ

าการทา

งการเงนระดบภมภาค

ACM

ECS=

ยทธศาสตรความรวมมอทางเศ

รษฐกจอระวด – เจาพระยา

- แมโขง,

BIM

STEC

= ความรเรม

แหงอาวเบงกอลสาหรบความรวมมอหลากหลายสาขาทางวชาการและเศรษฐกจ,

CB

TA

= ความตกลงวาดวยการคม

นาคม

ขามพ

รมแดนระหวางประเทศใน

GMS,

CD

M

= กลไกการพฒนาทสะอาด

, CM

I =

ความคดรเรมตลาดคารบอนเครดต,

EE

I =

ความคด

รเรมประสทธภาพพ

ลงงาน,

EX

IM B

ANK

= ธนาคารเพอการสงออกและนาเขาแหงประเทศไทย,

GDP

= ผลตภณ

ฑมวลรวมภ

ายในประเทศ

, IM

T-GT

= ความรวมมอเขตเศรษฐกจสามฝาย อนโดนเซย

-มาเลเซย

-ไทย,

IW

RM =

การบรณาการการจดการทรพยากรนา,

NEDA

= สานกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบป

ระเทศเพอนบ

าน, O

&M =

การปฏ

บตงานและซอมบ

ารง,

PPP

= หนสวนระหวางภาครฐและเอกชน

SET

= ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย,

TA

= การใหความชวยเหลอทางวชาการ,

WEF

= การประชมเศรษฐกจโลก