مدیریت عملیات ارزياب ي کار و زمان

Post on 03-Jan-2016

42 Views

Category:

Documents

0 Downloads

Preview:

Click to see full reader

DESCRIPTION

مدیریت عملیات ارزياب ي کار و زمان. نیمسال دوم 89-88 مدرس: صادقی. 2. مقدمه. اهداف آشنايي با: تار ي خچه مطالعه کار و زمان سنج ي نحوه مطالعه روش ابزار مطالعه روش تجز ي ه و تحل ي ل عمل ي ات در کارها ي صنعت ي و خدمات ي بالانس کار مطالعه حرکت و مکان ي زه کردن روشها ي زمان سنج ي. - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

ومدرسه دانشگاه مرجع پوپولWWW.pupuol.com

مدیریت عملیات

کار و زمانيارزياب

88-89نیمسال دوم مدرس: صادقی

2ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

اهدافآشنايي با:

يخچه مطالعه کار و زمان سنجي تار

نحوه مطالعه روش

ابزار مطالعه روش

و ي صنعتيات در کارهايل عمليه و تحلي تجز يخدمات

باالنس کار

زه کردنيمطالعه حرکت و مکان

ي زمان سنجي روشها

مقدمه

3ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

صنايع مهندسي رشته در درس جايگاه

ز يابيارز از زمان و و يتر ييربنايکار نمهندس يتر ياساس رشته دروس و يصنا ين ع

ن يپ ا ياز يش دروس از مهم شاخه رشته يک ن.يم باشد

و توليدي واحدهاي کليه در که است دانشيبهره باالبردن جهت خدماتي حتي و صنعتيصنايع مهندسين نياز مورد فرآيند، در وري

. باشد مي

مقدمه

4ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

کار و زمانيابي ارزيکاربردها

يش بهره وري افزا

اتي عملييل کارايه و تحلي تجز

انجام کار جهت برنامه ين استانداردهايي تعدي و کنترل موثر توليزير

ي و کنترليقاتين ابزار تحقي از موثرتريکي افراد و سازمانيي کارايت بر رويريمد

مقدمه

5ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

کار و زمانيابيموضوع ارز

ع )در قالب جداول( و يک وقايستماتي ثبت س انجام يشنهاد شده براي موجود و پيراه ها

.ي اقتصاديارهايسه آنها با معيکار و مقا

مجموعه تکنيکهايي براي بررسي، ثبت و مطالعه عملکرد جاري و بهبود و توسعه آن

مقدمه

6ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

تاريخچه

7ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

زمان سنجي

فردريک تيلور پدر علم زمان سنجي، اميدوار بود که با مطالعات زمان سنجي بتواند مقدار کاري را که يک نفر در روز انجام میدهد

را محاسبه نمايد و مشخص نمايد که چه نسبتي از نيروي کار يک شخص بکار گرفته

مي شود.

با روش سيستماتيک 1883 تيلور در سال مطالعه کار توانست يک کار مشخص را به

عناصري تقسيم کرده و تک تک اين عناصر را بررسي کند.

تاريخچه

8ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

مطالعه حرکت

به دنبال نظريات تيلور مبني بر لزوم تجزيه و تحليل حرکات، فرانک گيلبرت و ليليان

گيلبرت کوششهاي فراواني صرف پايه گذاري و توسعه روش علمي تجزيه و تحليل حرکات

کردند.

تجزيه و تحليل حرکات به عنوان يکي از فنون ساده کردن کار و يکي از ملزومات

اندازه گيري کار مي باشد.

تاريخچه

9ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

مطالعه حرکات جزئي

فن مطالعه جزئيات حرکات براي اولين بکار گرفته شد.1912توسط گيلبرت در سال

مطالعه جزئيات حرکات عبارتست از بررسي اجزاء اساسي يا حرکات جزئي يک

عمل با استفاده از يک دوربين فيلمبرداري و يک وسيله اندازه گيري زمان بطوريکه فواصل

زماني دقيق را روي فيلم مشخص نمايد تا امکان بررسي حرکات جزئي و اختصاص زمان

به آنها فراهم گردد.

تاريخچه

10ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

مهندسي روشها

مهندسي روشها توسط 1930 در دهه مينيارد پايه ريزي شد.

براي باالبردن راندمان کاري نبايد حرکات، استانداردها، پاداشها و ... را به صورت مجزا

مورد بررسي قرار داد بلکه بايد آنها را به صورت يک مجموعه با روشهاي علمي مورد

تجزيه و تحليل قرار داد.Minard, 1930

تاريخچه

11ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

مطالعه کار اصطالحی است که تکنیکهای را برای تامین زمان سنجی و مطالعه روش

حداکثر استفاده ممکن از نیروی انسانی، تجهیزات و مواد اولیه )که برای انجام یک کار

مشخص بکار می روند( را دربر میگیرد.

توسعه مطالعه کار به فعالیتهای دفتری

مطالعه کار

12ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

اهداف مطالعه کار

موثرترين استفاده از تجهيزات و مواد اوليه

موثرترين استفاده از نيروي انساني

عملکرد مطلوب مجموعه تجهيزات، مواد اوليه و نيروي انساني

مطالعه کار

13ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

مطالعه روش

14ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

مطالعه روش: عبارت است از بررسی دقیق و ثبت روشهای فعلی انجام کار و ارائه راه حل

مناسبی که منجر به تقلیل هزینه، بهبود و تسهیل در روش انجام کار شود.

هدف: تقلیل عملیات اضافی در انجام کار

مطالعه روش

15ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

مطالعه روش موضوعات زیر را دربر می گیرد:

بهبود فرآيندها و روشهاي توليد

بهبود استقرار تجهيزات در کارگاه و مناطق کاري

بهبود در طرح ماشين آالت و تجهيزات از نظر فاکتورهاي انساني

استفاده بهتر از مواد اوليه، تجهيزات و نيروي کار

صرفه جويي در نيروي کار و کاهش کارهاي طاقت فرسا و غير ضروري

ايجاد و توسعه محيط فيزيکي بهتر براي انجام کار

مطالعه روش

16ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

مراحل مطالعه روش

انتخاب

ثبت

بررسی

طرح و تدوین

تعریف

اعمال

نگهداري و ابقاء

مطالعه روش

17ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

انتخاب

انتخاب کار بمنظور مطالعه و تجزيه و تحليل

بهبود در زمينه هاي:

فني

اقتصادي

انساني

مطالعه روش

18ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

ثبت

ثبت کليه جزئيات واقعي روش موجود انجام کار از طريق مشاهده مستقيم

ثبت در قالب ابزارهاي ترسيمي مناسب صورت مي پذيرد.

مطالعه روش

19ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

بررسی

بررسي دقيق و منتقدانه اطالعات جمع آوري شده

تجزيه و تحليل آنچه که ثبت شده

استفاده از چک ليست

مطالعه روش

20ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

طرح و تدوین

طراحي و توسعه روش

طرح و تدوين مناسبترين روش با در نظرگرفتن شرايط واقعي و ايده آل

ايجاد روش جديد انجام کار با رعايت نکات فني، اقتصادي، انساني و محيطي

مطالعه روش

21ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

تعريف

تعريف روش جديد با توجه به تعيين زمان مربوطه

تعريف و تشريح روش جديد انجام کار بگونه اي که قابل شناسايي و تشخيص باشد

تعريف مواردي نظير: فرايند، مواد، کيفيت، تجهيزات، آموزش، شرايط کار، استانداردها و ...

مطالعه روش

22ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

اعمال

اعمال روش جديد بر مبناي استانداردهاي تعيین شده در زمان مجاز آن

استقرار عملي و فيزيکي روش جديد و استانداردهاي آن

مطالعه روش

23ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

ابقاء و نگهداري

صحيح روشهاي بوسيله جديد روش ابقاءکنترل

ارزيابي استانداردهاي جديد انجام کار

ابقاء روش جديد و استانداردهاي آن با استفاده از بازرسي هاي مرتب و بموقع

حل مشکالتي مانند مقاومت در برابر تغيير و عادت به روش قديم

مطالعه روش

24ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

جستجوي بهبود

جستجوي فرصت هاي ايجاد بهبود بيشتر

انجام مستمر بهبودهاي جزئي

تداوم حرکت به جلوي چرخه مطالعه کار

مطالعه روش

25ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

چرخه مطالعه کار

Act

Check

Do

Plan

مطالعه روش

26ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

انواع ثبت روش

: براي خواننده آسانتر است روش انشايي وليکن قابل اندازه گيري نيست.

: بصورت سوال و جواب است.روش مصاحبه

: در قالب جداول و روش سيستماتيک نمودارها و دياگرام هاي استاندارد است

مطالعه روش

27ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

برخی ابزارهای مطالعه روش

عکس محصول

نقشه طراحي محصول

ليست قطعات

ليست مواد

ليست ماشين آالت

ليست تجهيزات و ابزارآالت

برگه عملياتي

جدول فرآيند عمليات

جدول فرآيند عمليات ساخت و مونتاژ

جدول فرآيند عمليات چند محصولي

نمودار فرآيند عمليات

نقشه انفجاري )بازشده( محصول

نمودار مونتاژ و دمونتاژ

نمودار مونتاژ تئوري

مطالعه روش

28ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

ابزار مطالعه روش

عکس محصول - معرفي اوليه محصول به بازار و مشتريان- معرفي اوليه محصول به بازار و مشتريان

نقشه طراحي)صنعتي( محصول - توسط مهندسين طراح قطعات محصول براي ساخت قطعات - توسط مهندسين طراح قطعات محصول براي ساخت قطعات

استفاده مي شود.استفاده مي شود... - تمامي جزئيات، ابعاد و اندازه هاي قطعه در آن درج شده است - تمامي جزئيات، ابعاد و اندازه هاي قطعه در آن درج شده است

ليست قطعات چه قطعاتي در محصول بکار رفته اند؟چه قطعاتي در محصول بکار رفته اند؟ - -

- از هرکدام چه تعدادي؟ - از هرکدام چه تعدادي؟ - درصد ضايعات هرقطعه در توليد محصول چقدر است؟ - درصد ضايعات هرقطعه در توليد محصول چقدر است؟

- کد و مشخصات کامل فني قطعات؟ - کد و مشخصات کامل فني قطعات؟ - ارجاع به نقشه محصول براي قطعات ساختني - ارجاع به نقشه محصول براي قطعات ساختني

مطالعه روش

29ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

نمونه اي از ليست قطعات

: کننده :تهيه کارخانه نام

قطعات تاريخ: :ليست محصول نام

: کننده :تاييد ساليانه توليد

محل تامين

خريدني

ساختني

احتياجات

ساالنه

درصد ضايعا

ت

در تعدادمحصول

مورد مصرف

مشخصافني ت

شماره نقشه

کد قطعه

نام قطعه

فردي

مطالعه روش

30ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

انواع قطعات محصول

هيچگونه عمليات ساخت بر روي : قطعات خريدني قطعات خريدني صورت نميگيرد و مستقيماq در مونتاژ و

ساخت محصول استفاده ميشود.

بصورت مواد اوليه وارد شرکت مي : قطعات ساختني شوند, عمليات ساخت بر روي آنان صورت مي پذيرد و در

مونتاژ و ساخت محصول از آنان استفاده مي شود.

بعضی مراحل ساخت آنها در : قطعات نيمه ساخته واحد تولیدی دیگری انجام شده و قبل از مونتاژ در محصول،

نياز به عمليات تکميلي دارند.

مطالعه روش

31ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

ليست مواد

شناسايي مواد مصرفي در يک مرکز توليدي یا بخشهای مختلف براي توليد يک محصول خاص

تکميل توسط بخش هاي فني، طراحي، تدارکات و انبار

مورد استفاده در بخشهای تولید و طراحی انبار

مطالعه روش

32ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

نمونه اي از ليست مواد

: : کارخانه نام کننده تهيه: محصول: نام نياز مورد مواد ليست تاريخ

: توليد کننده تاييدساليانه:

محل تامين

خريدني ساختني

احتياجات ساالنه

درصد ضايعات

مقدار واحد در

در تعدادمحصول

مورد مصرف

مشخصافني ت

مواد کد فنامردي

مطالعه روش

33ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

ليست مواد

توجه:توجه:

مقدار مصرف مواد اوليه در هر قطعه محصول کمي متفاوت از مقدار حقيقي آن قبل از توليد

مقدار مصرف هر ماده در است.يک قطعه

1 درصد ضايعات - مقدار مصرف واقعي هر ماده در يک قطعه=

مطالعه روش

34ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

%1ضایعات دورریز:

تعداد قطعه خنک کننده در عدد4ترانسفورماتور:

مقدار کل ورق مورد استفاده در 5.34*4=21.36ترانسفورماتور:

مقدار مصرف واقعی:

مطالعه روش

21.36

0.01 - 121.575=

ليست مواد

مثال:مثال:نام ماده اولیه: ورق آهنی

101101کد

1mmمشخصات فنی: ورق

مورد مصرف: قطعه خنک کننده

کیلوگرم5.34مقدار مصرف:

: ساالنه احتیاجات

تولید فرض : 1000با سال در کیلوگرم 21.575*1000=21575ترانسفورماتور

35ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

ليست ماشين آالت

ليست ماشين آالت براساس ماشين آالت کارگاهي موجود ثبت ميشود.

توجه: توجه:

لوازم، ابزارآالت و تجهيزات مرتبط با هر ماشين، وسایل و ابزار کمکی محسوب مي

شوند.

آب، برق، فونداسیون و ... تسهیالت هستند

مطالعه روش

36ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

نمونه اي از ليست ماشين آالت

موجود آالت ماشين ليست : : نقشه واحد اسم

: توليد ميزان : : تاريخ شماره محصول نام

تهيه:خريد کشور تعدادقيمت

سازندهتسهيالت

الزمو وسايل

کمکي ابزارالزم

مشخصات مدل فني

نام ماشين

فردي

مطالعه روش

37ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

ليست تجهيزات و ابزارآالت

اين ليست معموالq براي هر محصول خاص براساس کاربرد ابزارهاي مختلف در بخش هاي

مختلف پر مي شود.

بعلت کثرت، ابزارها بايد توسط کدهاي مناسب شناسايي شوند.

مطالعه روش

38ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

انواع ابزارآالت

ابزارهاي مورد استفاده در مخصوص :فعاليتهاي خاص

ابزارهاي مورد استفاده در فعاليتهاي عمومي :معمولی و عمومی

مطالعه روش

39ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

نمونه اي از ليست ابزارآالت

آالت ابزار ليست : تاريخ بخش نام

تهيه:: محصول ناممورد تعدادواحدمالحظات محل

استفادهمشخصات

فنيکد ابزار

ابزار ردينامف

مطالعه روش

40ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

برگه عملياتي

جدولي است که اطالعات مربوط به روند ساخت يک قطعه در آن ثبت مي شود.

اين برگه فقط مختص قطعات ساختني است.

ماشين آالت و ابزارهاي مورد استفاده در فرآيند ساخت نيز در برگه عملياتي منظور مي

گردد.

مطالعه روش

41ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

برگه عملياتي تاريخ تهيه: نام قطعه:

تهيه کننده:

شماره نقشه:

محل الصاق نقشه

مقياس نقشه:

شرکت:محصول:

قطعه::قطعه کد

: قطعه وزن: محصول در مصرف تعداد

: نياز مورد تعداد

وزن موادتوضيحاتخام

مواد خام صرفيم

عملمرحلهشرح عملماشينابزار

نمونه اي از برگه عملياتي

مطالعه روش

42 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپولWWW.pupuol.com

برگه عملياتي

در برگه عملياتي, لزوماq بازرسي ثبت نمي شود.

براي قطعات ساختني ميتوان بجاي برگه عملياتي از جدول فرايند عمليات استفاده کرد.

مطالعه روش

43ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

جدول فرآيند عمليات Operation Process Table (OPT)

جدول فرآيند عمليات جدولي است که اطالعات کليه مراحل توليد, از ماده اوليه تا قطعه نهايي

بهمراه ماشين آالت و ابزارها و زمان مورد نياز و لوازم جانبي در آن مشخص شده است.

مطالعه روش

44ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

جدول فرآيند عمليات

: محصول تعداد مورد نياز روزانه:شماره نقشه:نام: قطعه :نام قطعه :شماره قالب در حفره تعداد

فضايتوضيحاتمورد نياز

تعدادکارگر

تعداد ماشين

ظرفيت ماشين

زمان استاندارد

ابزار

ماشين

مرحلهياتشرح عمل

فردي

نمونه اي از جدول فرآيند عمليات

مطالعه روش

45ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

جدول فرآيند عمليات

جدول فرآيند عمليات نوع تکميل يافته برگه عملياتي است.

کليه مراحل ساخت يک قطعه همراه با بازرسي در مراحل مختلف در اين جدول ثبت مي

شود.

حاوی اطالعات اضافه نظیر زمان استاندارد، ظرفیت ماشین و ... است.

اين جدول همانند برگه عملياتي مخصوص قطعات ساختني است.

حمل و نقل، تاخير و انبار در اين جدول ثبت نمي شود.

مطالعه روش

46ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

کاربردهاي جدول فرآيند عمليات

اين جدول بهمراه برگه عملياتي, روش انجام کار را مشخص ميکنند که هر اپراتور موظف

است برطبق اين دو جدول عمل نمايد.

يکي از مهمترين منابع اطالعاتي جهت آناليز و بررسي داده ها و شناسايي بهبود است.

براي طراحي جدول از-به از دو جدول فوق استفاده مي شود.

مطالعه روش

47ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

جدول فرآيند عمليات ساخت و مونتاژ

يک قطعه اصلي از يک ساخت و مونتاژ مراحل کليهمجموعه يا محصول را نشان مي دهد.

عالوه بر تمام مراحل ساخت يک قطعه اصلي، نحوه و روش مونتاژ قطعات به قطعه اصلي را تا تکميل

محصول نهايي نشان مي دهد.

شکل کلي آن مشابه جدول فرآيند عمليات مي باشد.

اين جدول مخصوص هر قطعه اصلي از يک زيرمجموعه از محصول است.

حمل و نقل، تاخير و انبار در اين جدول ثبت نمي شود.

مطالعه روش

48ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

جدول فرآيند عمليات چند قطعه اي)چند محصولي(

جدولي است که مراحل توليد )فرآيند توليد( قطعات را با يکديگر مقايسه مي کند.

تمام قطعات يا محصوالت مورد مقايسه را در سطر اول جدول رديف کنيد.

طبق فرآيند توليد هر قطعه، ارتباط بين بخش ها را با شماره هاي صعودي مشخص

کنيد.

مطالعه روش

49ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

مطالعه روش

نمونه اي از جدول فرآيند عمليات چند قطعه اي

اي قطعه چند عمليات فرآيند جدول

به ...2قطعه 1قطعه عملياتي بخشهاي ناماستقرار ترتيب

اوليه مواد سازي آماده

فرز

تراش

مته

.........

10

20

30

40

20

10

30

50ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

نقشه انفجاري محصول

عکس اجزاء مختلف محصول که بترتيب به هم متصل مي شوند در کنار يکديگر نشان داده مي

شوند.

روش مونتاژ محصول بصورت تصويري نشان مي دهد.

توالي و ترتيب اتصال قطعات به يکديگر مشخص مي شود.

مطالعه روش

51ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

نمودار مونتاژ

مراحل مونتاژ يک محصول را از نظر تقدم و تاخر نشان مي دهد.

تصويري از ترتيب و توالي اتصال کليه قطعات)خريدني و ساختني( با رعايت ترتيب مونتاژهاي فرعي به خط مونتاژ اصلي است.

مطالعه روش

52ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

انواع نمودار مونتاژ

نمودار مونتاژ مجازي )تئوري(

نمودارمونتاژ )عملي يا واقعي(

مطالعه روش

53ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

نمودار مونتاژ مجازي

مراحل مونتاژ يک محصول را از نظر تقدم و تاخر فني نشان مي دهد.

شرايط، محدوديت ها و روش مونتاژ شبيه سازي مي شود.

لزوماq اين نمودار در عمل پياده نمي شود.

مبنايي است جهت طراحي نمودار مونتاژ عملي

مطالعه روش

54ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

نمودار مونتاژ عملي

مراحل مونتاژ يک محصول را از نظر تقدم و تاخر بصورت عملي و کاربردي و با درنظر

گرفتن مالحظات فنی نشان مي دهد.

معموالq در هر مرجعي منظور از نمودار مونتاژ همان نمودار مونتاژ عملي است.

مطالعه روش

55ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

اصطالحات در نمودار مونتاژ

مونتاژ

ترکيب و اتصال قطعات بر روی یکدیگر در جهت تکميلمحصول

خط مونتاژ مسير تکميل و مونتاژ محصول که از قطعه اصلي

شروع شده و تا محصول نهايي ادامه مي يابد.

زيرمونتاژ اتصال قطعات به يکديگر در بيرون خط مونتاژ که

بصورت يک مجموعه مرکب با شکل جديد وارد خط مونتاژ اصلي مي شود.

مطالعه روش

56ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

اصطالحات در نمودار مونتاژ

قطعه اصلي پايه وbase براي مونتاژ و اتصال قطعات ديگر، که

بعنوان محوري)خط مونتاژ( براي مونتاژ اصلي در نظر گرفته مي شود.

ايستگاه کاری در خط مونتاژ مکاني است که در آن چند قطعه به يکديگر متصل و

مونتاژ مي شوند. ممکن است که در يک ايستگاه يک يا چند فعالیت انجام گيرد.

مطالعه روش

57ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

اصطالحات در نمودار مونتاژ

زمان سيکل زمان بين دو محصول خروجي متوالي از خط مونتاژ را

گويند. مدت زماني که از خروجي اول يک محصول تا خروجي دوم

آن طول مي کشد.

مطالعه روش

= زمان سيکل

کل زمان کاري در دسترس تعداد مورد نياز توليد محصول در در روز

روز

58ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

اصطالحات در نمودار مونتاژ

زمان کاري يک ايستگاه مونتاژ

مجموع زمان فعالیتهای انجام شده در یک ایستگاه

گلوگاه

اگر در یک ایستگاه کاری مجموع زمان فعالیتهای انجام شده بیشتر از زمان سیکل شود گلوگاه ایجاد می شود.

سرعت تولید در ایستگاه گلوگاه کمتر از سایر ایستگاهها است.

ايستگاه هاي موازي

ایستگاههای که در عرض یکدیگر کارهای یکسانی را انجام می دهند تا در خط مونتاژ گلوگاه ایجاد نشود.

مطالعه روش

59ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

نحوه ترسيم نمودار مونتاژ

ابتدا قطعه اصلي انتخاب مي شود.

به ترتيب اضافه شدن هر قطعه به قطعه اصلي ترسيم را ادامه مي دهيم.

در نقاطي که بعلت وجود مونتاز فرعي، عمليات خارج از خط اصلي انجام مي گيرد،

بايد ترتيب ورود رعايت گردد.

اگر از يک قطعه خاص چند عدد استفاده شود، دقيقاq بايد ثبت شود.

کليه مونتاژهاي اصلي و فرعي در سمت چپ محور اصلي ثبت مي شوند.

مطالعه روش

60ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

محصول یک مونتاژ نمودار از بخشی

مطالعه روش

1

2

3

4

5

6

7

1مف 1م-

2م-

38

4م-

5م-

9 6م-

شاسی

دسته

مرکزی میله

دکمه

پیستون

عدد(2واشر )

پیچ

روکش

رنگ

کارتن

چسب

شاسی به میله مجموعه مونتاژ

پیستون جایگذاری

بازرسی

مونتاژشده مجموعه کاری روکش

مونتاژشده مجموعه کاری رنگ

محصول بندی 61بستهومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

نمودار دمونتاژ

اين نمودار طريقه باز شدن قطعات يک محصول را نشان مي دهد.

توجه

نمودار مونتاژ و دمونتاژ عکس يکديگرند.

کاربرد اصلی آن در مهندسی معکوس و کپی سازی محصول است.

مطالعه روش

62ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

Operation Processنمودار فرآيند عمليات )

Chart: OPC)

نمودار فرآيند عمليات نشان دهنده کليه مراحل ساخت قطعات يک محصول از ماده اوليه تا محصول نهايي و چگونگي اتصال اين قطعات

به يکديگر مي باشد.

اين نمودار نشان دهنده تقدم و تاخر تمام عمليات و بازرسي هاي موجود در يک فرآيند

ساخت و مونتاژ است.

نمودار فرآيند عمليات از ترکيب جدول فرآيند عمليات و نمودار مونتاژ بدست مي آيد.

مطالعه روش

63ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

عالئم نمودار فرآيند عمليات

عمليات

بازرسي

بازرسي حين عمليات

مطالعه روش

64ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

مطالعه روش

نمونه اي از نمودار فرآيند عمليات

65ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

OPCمراحل رسم نمودار

مشخص نمودن قطعه يا جزء اصلي محصول

استخراج فهرست عمليات و بازرسي ها با شرح آن از برگه عملياتي، جدول فرآيند

عمليات يا جدول فرآيند عمليات ساخت و مونتاژ براي هريک از قطعات ساختني

مطالعه روش

نام قطعه نام و مشخصات اصليمواد

66ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

OPCمراحل رسم نمودار

ترسيم نمودار از گوشه راست بااليي صفحه شروع مي شود.

ابتدا قطعه اصلي بهمراه مشخصاتش از طريق خطي افقي وارد فرآيند توليد مي شود.

نوع و شرح عمليات روي قطعه اصلي با توجه به توالي انجام آنان، در سمت راست هر عالمت تعبيه

.شده در خط عمودي، نوشته مي شود

مطالعه روش

نوع کار و عمليات انجام شده

نام قطعه اصلي

67ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

OPCمراحل رسم نمودار

عمليات بر روي قطعه اصلي ادامه مي يابد تا قطعه يا جزء ديگري به قطعه اصلي ملحق شود. اين عمل با رسم يک خط افقي از چپ به راست

که خط قائم را قطع مي کند نشان داده مي شود.

عمليات به ترتيب و براساس جريان کلي فرآيند شماره گذاري مي شود.

مطالعه روش

نوع کار و عمليات انجام شده

نام قطعه

نام و مشخصات مواد

68ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

Flow Process)نمودار فرآيند جريان Chart: FPC)

مشابه جدول فرآيند عمليات است با اين عنصر ذيل 5تفاوت که در اين جدول از

استفاده مي شود:

عمليات

حمل و نقل

انبار

انبار موقت يا تاخير

بازرسي

مطالعه روش

69ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

انواع نمودار فرآيند عمليات

نمودار فرآيند جريان عمليات مواد

ثبت، بررسي و بهبود مراحل ساخت و جابجايي يک قطعه از ماده اوليه تا قطعه ساخته شده و آماده مونتاژ بمنظور

کاهش معطلي ها، حذف عمليات و بازرسيهاي زائد و کاهش حمل و نقل.

نمودار فرآيند جريان عمليات- نوع انسان

ثبت، بررسي و بهبود عملکرد اپراتور بر روي يک قطعه بمنظور کاهش معطلي ها، جابجاشدن زائد، کاهش

فواصل.

نمودار فرآيند جريان عمليات- نوع ماشينثبت، بررسي و بهبود عمليات ماشين بر روي يک قطعه

بمنظور کاهش تاخيرها، زمان انجام عمليات و توالي کار با ماشين ها.

مطالعه روش

70ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

مطالعه روش

نمونه اي از نمودار فرآيند جريان

: جدول مواد نوع انسانماشين

کنونی فعاليتتعدادزمان روشپیشنهادی

از کارگاه عملصفحه نام

: کننده :انتقالتهيه محصول نام

:تاخيرتاييدکننده: مجموعه نام

:کنترلتاريخ: قطعه نام

انبار

فعاليت عالئموسيلهزمانمسافتمالحظات عملشرح

71ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

جدول فعاليتهاي دستي

براي ثبت جداگانه عملياتي که توسط دست ها انجام مي شود استفاده مي گردد.

از روش ثبت اطالعات در جدول فرآيند عمليات نوع انسان استفاده مي شود با اين

تفاوت که در اين جدول ريزترين حرکات انجام شده توسط دو دست بطور جداگانه ثبت مي

شود.

از ترکيب کارها با يکديگر جلوگيري مي شود.

از عالئم عمليات، تاخير، بازرسي و حمل و نقل در اين جدول استفاده مي شود.

مطالعه روش

72ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

دياگرام )نقشه( جريان

يک نقشه جريان طرح استقرار ساده اي است از سالن کارخانه که بر روي آن جريان فرآيند

عمليات ساخت و مونتاژ تعدادي از قطعات اصلي محصول رسم شده است.

در دياگرام جريان از رنگهاي مختلف براي نشان دادن مسيرهاي مختلف مواد و قطعات استفاده مي شود و به صورت دوبعدي و سه

بعدي است.

با استفاده از دياگرام جريان ميتوان اشکاالت و ايرادات چيدمان، شلوغي فضاي توليدي، تراکم

و ترافيک در سطح کارخانه هنگام ساخت را شناسايي نمود.

مطالعه روش

73ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

جدول انسان ماشين

اين جدول وضعيت کار يا بيکاري يک کارگر را در مقابل وضعيت کار يا بيکاري ماشين يا

ماشين هايي که به او تخصيص داده شده را نشان مي دهد.

با استفاده از اين جدول ميتوان کارايي يک کارگر را در قبال اداره و کنترل يک ماشين يا

چند ماشين مشخص نمود.

مطالعه روش

74ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

جدول فعاليتهاي گروهي

در جدول فعاليتهاي گروهي سعي مي شود که وضعيت مشارکت افراد و ماشين آالت مختلف را

نسبت به اجراي عمليات يا حرکات مختلف سنجيده و کارآئي آنها را با هم مقايسه شود.

معیارهای تکمیل:

حرکت مواد با ماشین

حرکت افراد

حرکت افراد و ماشین

مطالعه روش

75ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

ابزار ترسيمي بهبود و طرح استقرار

جدول از-به

جدول از- به يکي از تکنيکهاي مورد استفاده در "مطالعه روش"، "طراحي کارخانه" و "برنامه

ريزي حمل و نقل" مي باشد.

معموال در مواردي که قطعات بسياري از يک محل بگذرند، يا ارتباط بين تعداد زيادي از بخش ها مطرح باشد از اين جدول استفاده مي شود.

مطالعه روش

76ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

مطالعه روش

77ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

جدول از-به

موارد استفاده از جدول از- به:

تجزيه و تحليل و بهبود مسير حرکت مواد

طرح ريزي بخش هايي از جريان مواد

تعيين محل استقرار بخشهاي مختلف در کارخانه

مقايسه طرح هاي مختلف استقرار بخشهاي مختلف

اندازه گيري راندمان جريان مواد

کوتاه کردن سيکل هاي توليد

ارزيابي نحوه حرکت مواد

...

مطالعه روش

78ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

روش تهيه جدول از-به

تعيين بخشهايي که در جدول بکار مي روند.

درج اسامي بخشها را به ترتيبي که ظاهرا بهترين استقرار بخشها مي باشد)طبق الگوي جريان مواد فعلي( در ستون سمت راست و همچنين سطر باالي جدول "از-

به”.

درج اطالعات مربوط به انتقال قطعات از بخشي به بخش ديگر

مطالعه روش

79ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

نکات جدول از-به

اعداد زير قطر اصلي )مربعهاي محل تقاطع هر بخش با خودش( در جدول "از- به" نشان

دهنده "برگشت به عقب" مي باشند.

اعداد که باالي قطر اصلي و چسبيده به قطر هستند، نشان دهنده حرکت بين دو بخش مجاور هم مي باشند و اعدادي که از قطر اصلي يک يا

چند خانه باالتر هستند، نشاندهنده پرش از بخشي به بخشهاي بعدي و عبور از بخشهاي

مجاور مي باشند.

با تغییر ماشین ها یا بخشها می توان برگشتها را کاهش داد.

مطالعه روش

80ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

جدول رابطه فعاليتها

جدول رابطه فعاليت ها شباهت زيادي به جدول "از- به" دارد و بیانگر ارتباط بخشها با یکدیگر است. رابطه فعاليتها به صورت کيفي

بوده و با استفاده از حروف يا رنگها و يا اعداد و اهميت ارتباط بخشهاي مختلف با يکديگر

گزارش مي گردد.

مطالعه روش

81ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

مراحل رسم جدول رابطه فعاليتها

شناسایی بخشها و تهیه لیست آنها

تعیین معیار مقایسه درجه اهمیت )محاسبه-بحث-تجربه ...(

قراردادن نماد )یا رنگ( و نمایش درجه اهمیت نزدیکی بخشها در جدول

در صورت نیاز دالیل نزدیکی یا دوری بخشها درج می شود

مطالعه روش

82ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

مطالعه روش

نمونه اي از جدول رابطه فعاليتها

بخش تحويل مواد

انبار مواد اوليه

توليد1بخش

توليد2بخش

مونتاژ1بخش

: : : ن: ضروری ض ضروری تقریبا ت ضروری خیلی خ : : نا اهمیت بی ب است بهتر باشد نزدیک

نامطلوب

ت

خ

83ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

طرح استقرار

طرح استقرار: عبارتست از تهيه الگويي براي هر يک از بخش ها جهت نشان دادن مساحت هر بخش و سپس چيدن اين الگوي بطور مناسب بر اساس ارتباطات فيما بين که مي تواند بصورت

کيفي يا کمي بيان شود.

مطالعه روش

84ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

نکات بهبود طرح استقرار

حداکثر استفاده از فضاي در دسترس

سهولت اجراي طرح گسترش آتي و قابليت انعطاف طرح جاري

ترتيب مناسب راهروها )چه از نظرعرض راهرو و چه از نظر تقاطع(

رعايت مسائل ايمني و ارگونومي

ارتباط مناسب با تجهيزات بيروني

مطالعه روش

85ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

تجزيه و تحليل عمليات

و پيشنهاد روشهاي بهبود يافته

86ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

روشهاي مطالعه حرکات بسيار گسترده بوده و مي تواند از يک تجزيه و تحليل ساده و

سردستي نظير تکنيک پرسشي تا بکارگيري اصول اقتصادي حرکت يا مطالعه دقيق حرکات

هر دست و استفاده وسيع و دقيق اصول اقتصادي حرکت در طراحي کارها باشد.

تجزيه و تحليل عمليات و پيشنهاد روشهاي بهبود يافته

87ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

بررسي منتقدانه روش موجود-تکنيک پرسشي

در اين روش، هر فعاليت مورد يک زنجيره سواالت منظم و توسعه يافته قرار مي گيرد. در

هر بررسي ابعاد مختلف فعاليت مورد سوال قرار گرفته و سعي در تعديل، حذف، ترکيب،

ترتيب مجدد و ساده کردن مي شود.

تجزيه و تحليل عمليات و پيشنهاد روشهاي بهبود يافته

88ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

بررسي منتقدانه روش موجود-تکنيک پرسشي

فعاليتهاي تحت بررسي در قالب مطالعه کار:

- فعاليتهايي که در طي آنها عمال تغييري در 1قطعه، کار يا مواد به وجود مي آيد.

-آماده کردن مقدمات1-1

-عملیات اصلی1-2

-کنار گذاشتن1-3

فعاليتهايي که طي اجرايشان تغييري پديد نمي آورند )مثل انبار کردن، حمل و نقل و ...(

تجزيه و تحليل عمليات و پيشنهاد روشهاي بهبود يافته

89ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

بررسي منتقدانه روش موجود-تکنيک پرسشي

سواالت اوليه:

What?

Where?

When?

Who?

How?

تجزيه و تحليل عمليات و پيشنهاد روشهاي بهبود يافته

90ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

بررسي منتقدانه روش موجود-تکنيک پرسشي

سواالت ثانويه:

پيرامون مواد

پيرامون حمل و نقل مواد

پيرامون ابزار و قيد و بندها

پيرامون ماشين آالت

پيرامون کارگر

پيرامون محيط کاري

تجزيه و تحليل عمليات و پيشنهاد روشهاي بهبود يافته

91ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

منحني يادگيري

زمان مونتاژ هر واحد با يک نرخ ثابت کاهش مي يابد به شرطي که تعداد توليد نسبت به قبل

دوبرابر شود.

تجزيه و تحليل عمليات و پيشنهاد روشهاي بهبود يافته

92

0

0.1

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

0.7

0.8

0.9

10 20 30 40 50 60 70 80

تعدادتجمعیتولید

نماز

ومدرسه دانشگاه مرجع پوپولWWW.pupuol.com

اصول اقتصادي حرکت

اصولي که ما را قادر مي سازد تا با حداکثر بازدهي و حداقل خستگي کار را انجام دهيم. اين

اصول به سه گروه تقسيم مي شوند:

در رابطه با استفاده از بدن انسان

در رابطه با طراحي و آرايش محل کار

در رابطه با طراحي ابزارآالت و تجهيزات

تجزيه و تحليل عمليات و پيشنهاد روشهاي بهبود يافته

93ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

اصول اقتصادي حرکت در رابطه با استفاده از بدن انسان

دو دست حرکات خود را تا حد امکان با هم شروع کرده و با هم ختم کنند.

به جز هنگام استراحت، دو دست نبايد به طور همزمان بيکار شوند.

حرکات بازوها بايد متقارن و در جهات مخالف و همزمان انجام شوند.

حرکات دست و بدن بايد در پائين ترين طبقه اي که ممکن است کار به صورت رضايت بخش انجام شود، صورت

گيرد )یعنی انجام کار با حداقل حرکات(

طبقه کلی: حرکات انگشتها-حرکات انگشتان و مچ-5)حرکات انگشتان،مچ و ساعد-حرکات انگشتان مچ،ساعد و

بازو-حرکات انگشتان،مچ،ساعد،بازو و شانه(

در هر جا که ممکن باشد بايد از اندازه حرکت )ممان( براي کمک به کارگر استفاده کرد )استفاده از خاصیت

اهرم(

تجزيه و تحليل عمليات و پيشنهاد روشهاي بهبود يافته

94ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

اصول اقتصادي حرکت در رابطه با استفاده از بدن انسان

حرکات دست اگر داراي منحني پيوسته، يکنواخت و نرم باشد بهتر از حرکات مستقيم الخط کوتاه، تند و داراي

جهات مختلف است.

حرکات بالستيک )آزاد، ضربه اي، ناگهاني و پرتابي( سريع تر و آسانتر از حرکات کنترل شده يا محدود شده مي

باشند.

کار بايد به نحوي طراحي شده باشد که داراي يک نظم و آهنگ طبيعي و ساده باشد.

کار بايد طوري مرتب شود که حرکات چشم تا حد ممکن کم و نزديک به يکديگر باشند.

تجزيه و تحليل عمليات و پيشنهاد روشهاي بهبود يافته

95ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

اصول اقتصادي حرکت در رابطه با طراحي منطقه کاري

براي همه ابزار يا مواد در منطقه کاري بايد محل ثابت و معيني وجود داشته باشد تا ایجاد عادت ممکن باشد

ابزارآالت، وسائل کنترل کننده و مواد بايد در فاصله نزديکي از محل مورد استفاده قرارگيرند تا زمان جستجو و

دسترسي کم شود.

جعبه ها و قفسه هاي تغذيه بايد طوري طراحي گردند که با استفاده از نيروي جاذبه مواد را به محل کاري هدايت

کنند.

تا حد امکان از کانال های هدايت کننده قطعات ساخته شده استفاده شود.

تجزيه و تحليل عمليات و پيشنهاد روشهاي بهبود يافته

96ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

تجزيه و تحليل عمليات و پيشنهاد روشهاي بهبود يافته

حوزه نرمال و دسترسي حداکثر در محيط کار

97ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

اصول اقتصادي حرکت در رابطه با طراحي منطقه کاري

مواد و ابزار بايد به نحوي آرايش يابند که بهترين توالي حرکات را داشته باشند.

بايد اقدامات اوليه براي تهيه نور کافي و مناسب انجام گيرد.

ارتفاع صندلي و منطقه کاري بايد طوري طراحي گردد تا ايستادن و نشستن متناوب در حين کار به آساني امکان

پذير باشد.

براي هر کارگر بايد يک صندلي با ارتفاع مناسب در انواع مناسب تهيه گردد.

تجزيه و تحليل عمليات و پيشنهاد روشهاي بهبود يافته

98ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

اصول اقتصادي حرکت در رابطه با طراحي ابزار و تجهيزات

براي نگهداشتن قطعه و آزاد کردن قطعه از تجهيزات کاري بايد تا حد امکان از گيج و فيکسچر و يا سيستمهايي که توسط پا

و پدال کنترل مي شود، استفاده گردد.

دو يا سه ابزار را در صورت امکان بايد با يکديگر به نحوي که سهولت کارکردن امکان پذير باشد، ترکيب نمود.

در کارهايي که هر انگشت حرکات معيني انجام مي دهد، کار بايد با توجه به گنجايش ذاتي انگشتان توزيع گردد.

دسته هاي ابزار کنترل بايد طوري طراحي شود که تا حدامکان بيشترين سطح دست در تماس با ابزار باشد.

فرمانهاي دستي و اهرمها بايد طوري طراحي گردند که کارگر با حداقل تغيير وضعيت بدن و حداکثر راندمان مکانيکي آنها را

برداشته و استفاده نمايند.

تجزيه و تحليل عمليات و پيشنهاد روشهاي بهبود يافته

99ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

مطالعه حرکات خرد

روش مطالعه حرکات خرد با معرفي ريزترين حالت عناصر کاري، تالش براي بهبود حرکات و

عنصر( 17کاهش زمان دارد. عناصر کاري خرد )عبارتند از:

(Search (S)جستجو )

(Select (SE) انتخاب )

(Grasp (G) گرفتن )

(Reach (RE) دسترسی )

(Move (M) حمل شيء )

تجزيه و تحليل عمليات و پيشنهاد روشهاي بهبود يافته

100 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

مطالعه حرکات خرد

ادامه عناصر کاري خرد:

(Hold (H) نگهداشتن )

(Release Road (RL) رها کردن شيء )

(Position (P) قراردادن)جهت دادن( )

(Pre-Position (PP) پیش جهت دادن( )

(Inspection (I) بازرسي )

(Assemble (A) مونتاژ )

(Disassemble (DA) جداکردن )

تجزيه و تحليل عمليات و پيشنهاد روشهاي بهبود يافته

101 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

مطالعه حرکات خرد

ادامه عناصر کاري خرد:

استفاده

تاخير غيرقابل اجتناب

تاخير قابل اجتناب

طراحي يا مکث کردن

استراحت براي رفع خستگي

تجزيه و تحليل عمليات و پيشنهاد روشهاي بهبود يافته

102 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

دسته بندي عناصر کاري

مفيد:

فيزيکي

واقعي

غير مفيد:

فکري

تاخير

تجزيه و تحليل عمليات و پيشنهاد روشهاي بهبود يافته

103 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

سواالت ممکن برای بررسی امکان حذف حرکات خرد

)فکری(Selectمثال:

-آیا نحوه استقرار تجهیزات طوری هست که 1دنبال شی گشتن را حذف کند؟

-آیا مواد و قطعات عالمت گذاری و مشخص 2شده اند؟

-آیا قطعات مخلوط هستند؟3

....

تجزيه و تحليل عمليات و پيشنهاد روشهاي بهبود يافته

104 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

تکنيک سيموچارت )جدول همزماني حرکات(

هرگاه بخواهيم به صورت مفصل جزئيات حرکات دستها را مورد بررسي قرار دهيم از

سيمو چارت استفاده مي کنيم.

مزيت اين ابزار آن است که حرکات زائد را دقيقتر ميتوان تشخيص داد، تجزيه و تحليل کرد

و با اطمينان بيشتري حذف نمود.

تجزيه و تحليل عمليات و پيشنهاد روشهاي بهبود يافته

105 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

تجزيه و تحليل عمليات و پيشنهاد روشهاي بهبود يافته

نمونه اي از جدول فعاليتهاي دو دست با استفاده از تکنيک سيموچارت

) سيموچارت ) دست دو فعاليتهاي

موجود بهبوديافته وضع :وضع تحليل و تجزيه مورد عمليات نام

چپ راست عالمتدست دست

گيره- 1 حائل برداشتنحائل به دسترسي

حائل گرفتنحائل دادن حرکت

Re

G

M

Re

G

M

گيره- 1 فک برداشتنفک به دسترسي

فک گرفتنفک دادن حرکت

حائل- 2 دادن جهتدادن PMجهت

P

RL

محفظه- 2 در فک دادن قرارحائل

سمت به فک دادن حرکتمحفظه

داخل در فک دادن جهتمحفظه

فک کردن رها

......

106 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

ايجاد، توصيف، ابقاء و تثبيت روش بهبود يافته

روش بهبوديافته مي تواند بر اساس پاسخهاي بدست آمده از روش فن سوال و جواب بدست

آمده و با انجام يک يا چند مورد از موارد زير حاصل گردد:

حذف کارهاي زائد و غيرضروري

تغيير در توالي فعاليتها

ترکيب و تلفيق فعاليتها

ساده سازي و تقليل فعاليتها

تجزيه و تحليل عمليات و پيشنهاد روشهاي بهبود يافته

107 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

مراحل پياده سازي روش جديد

کسب موافقت سرپرستان بخشها در مورد تغييرات پيشنهادي

کسب موافقت مديران بخشها در مورد تغييرات پيشنهادي

بدست آوردن موافقت اپراتورها که مشمول اين تغييرات مي شوند.

بازآموزي اپراتورها براي روشهاي جديد

پيگيري از نزديک جهت موفقيت بر حسن اجرا

تجزيه و تحليل عمليات و پيشنهاد روشهاي بهبود يافته

108 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

آموزش و بازآموزي کارگران

در آموزش و يا بازآموزي کارگران، مورد مهم عادت دادن کارگران به نحوه صحيح انجام کارها

است تا بهره وري افزايش يابد.

تجزيه و تحليل عمليات و پيشنهاد روشهاي بهبود يافته

109 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

نگهداري روش جديد

هنگاميکه يک روش جديد پياده شد مهم آنست که اين روش به همان شکل طراحي شده حفظ

شود و کارگران مجاز به برگشت به روشهاي قديم نبوده و يا اينکه عناصري جديد به اجراي

فعاليتها نپيوندد.

تجزيه و تحليل عمليات و پيشنهاد روشهاي بهبود يافته

110 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

روشهاي زمان سنجي مستقيم

111 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

مسائل رفتاري در زمان سنجي

عالوه بر اطالعات و معلومات فني و تکنيکي، موفقيت در زمانسنجي مستلزم حمايت و

استقبال کارکنان است.

روشهاي زمان سنجي مستقيم

112 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

مقاومت در مقابل تغيير

به طور کلي، پاسخ و واکنش کارکنان در مقابل تغیير را ميتوان به سه دسته تقسيم بندي کرد:

استقبال از تغييرات

بي تفاوتي نسبت به تغييرات

رد و طرد تغييرات

روشهاي زمان سنجي مستقيم

113 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

دالئل مقاومت در برابر تغيير )زمان سنجي( در سازمان

درک غلط از ماهيت و هدفهاي زمان سنجي

خوگرفتن به وضع موجود

نياز به صرف وقت و آموختن مهارتهاي تازه

ترس و بيم از ابهامات و ندانسته ها

داليل مالي و اقتصادي مخالف

اختالل در روابط گروهي و اجتماعي

...

روشهاي زمان سنجي مستقيم

114 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

نخستين قدم در زمان سنجي، تقسيم کار به عوامل اساسي است که بايستي سعي نمود در طبقه بندي، عوامل هر جزء کاري داراي نقطه

شروع و پايان باشد.

از نظر شرايط زماني دامنه هر فعاليت بايد صدم دقيقه باشد.50 تا 5بين

روشهاي زمان سنجي مستقيم

115 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

تعریف زمان سنجی:

بکارگیری روشهای صحیح و استفاده از اصول علمی به منظور تعیین زمان انجام عملیاتی که توسط یک فرد واجد

شرایط در سطح کارایی مطلوب انجام می شود.

انواع زمانها:

- زمان مشاهده 1 مدت زمان انجام يک کار ، توسط يک کارگر انتخاب شده

براي زمان سنجي، بدون در نظر گرفتن سرعت کار وي را زمان مشاهده گويند.

روشهاي زمان سنجي مستقيم

زمان = مدت متوسطمشاهده

مختلف دفعات در کار انجام زمانهاي مجموعمشاهده

مشاهده دفعات تعداد

116 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

انواع زمانها

- زمان نرمال2 مدت زماني که يک کارگر با مهارت متوسط، در

شرايط نرمال و با رعايت شيوه هاي توصيه شده براي انجام کار، صرف خواهد کرد.

روشهاي زمان سنجي مستقيم

زمان =نرمال

* ضريب شده مشاهده زمانعملکرد

117 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

انواع زمانها

- زمان استاندارد 3مدت زمان الزم براي انجام عمليات که همراه با احتساب زمانهاي موسوم به اضافات مجاز مي

باشد.

روشهاي زمان سنجي مستقيم

زمان =استاندارد

+ مجاز) اضافات = 1درصد اضافات( نرمال زماننرمال+ زمان مجاز

118 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

کاربردهاي زمان استاندارد

برآورد تعداد ماشين آالت مورد نياز

مقايسه روشهاي مختلف انجام عمليات

برنامه ريزي و کنترل توليد

برنامه ريزي نيروي انساني

متعادل نمودن خطوط توليد و مونتاژ

تعيين قيمت تمام شده

اجراي سيستم دستمزد تشويقي

روشهاي زمان سنجي مستقيم

119 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

روشهاي مختلف زمان سنجي

- روش هاي مشاهده مستقيم1- روش هاي ترکيبي2- روش هاي تخميني3

روشهاي زمان سنجي مستقيم

120 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

زمان سنجي با استفاده از کرنومتر

اندازه گيري زمان الزم جهت انجام فعاليتي مشخص در سطح عملکرد تعريف شده با استفاده از کرنومتر

و مشاهده مستقيم در طول چند سيکل محدود

در زمانسنجي با کرنومتر ،کار در حال انجام به چند مرحله تقسيم مي شود:

کارهاي به عناصر کوچکتري تبديل مي شوند )عناصر کاري(

براي هرکدام از عناصر کاري، زمان مشاهده شده و ضريب عملکرد مشخص ميشود.

زمان مشاهده اي هرکدام از عناصر به زمان نرمال تبديل مي شود.

متوسط زمان هاي نرمال عناصر ، به انضمام زمان زمان استاندارد بيکاري هاي مجاز مشخص مي شود تا

انجام کار محاسبه شود.

روشهاي زمان سنجي مستقيم

121 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

مراحل زمان سنجي به وسيله کرنومتر

قدمهاي اوليه

جمع آوري و ثبت اطالعات

تقسيم سيکل عمليات به اجزاء مناسب کاري

زمان گيري

محاسبه تعداد سيکل مورد مشاهده

بررسي خطاي موجود در زمان سنجي با کورنومتر

تعيين ضريب عملکرد

تعيين زمان نرمال

محاسبه و تخصيص بيکاري هاي مجاز

محاسبه زمان استاندارد

روشهاي زمان سنجي مستقيم

122 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

مراحل زمان سنجي به وسيله کرنومتر

قدمهاي اوليه:

انتخاب سيکل عملياتي که مورد مشاهده قرار خواهد گرفت.

تماس با افراد مسئول )سرپرست – سرکارگر – کارگر(.

از فرد مناسب و ايده آل براي زمان سنجي استفاده شود.

روشهاي زمان سنجي مستقيم

123 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

مراحل زمان سنجي به وسيله کرنومتر

تقسيم سيکل عمليات به اجزاء مناسب کاري

عمليات سيکل يا کاري دورهالزم فعاليت يک تکميل يا و انجام براي که عناصري توالي

. باشد مي

جزء يا عنصر کاريبخشي مجزا از کاري معين مي باشد که به منظور دقت زمان سنجي و سهولت تجزيه و تحليل انتخاب مي شود.

روشهاي زمان سنجي مستقيم

124 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

اجزاء عناصر کاري

جزء تکراري

جزء گاهگاهي

جزء ثابت

جزء متغير

جزء دستي

جزء ماشيني

جزء تعيين کننده يا حاکم

جزء خارجي

روشهاي زمان سنجي مستقيم

125 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

قواعد کلي در مورد تجزيه کار به عناصر

نقاط انفصال، تا حد امکان توسط صدا يا چشم قابل تشخيص باشد.

طول زماني عنصر بايد قابل اندازه گيري توسط زمان سنج باشد.

عناصر بايد به نحوي انتخاب شوند که در بر گيرنده يک بخش يکنواخت و قابل تفکيک از عمليات باشند.

عناصر دستي از اجزاء ماشيني جدا شوند.

عناصر ثابت از متغير جدا شوند.

عناصري که در هر سيکل اتفاق نمي افتد بايد جداگانه و در جاي خود زمان سنجي شوند.

روشهاي زمان سنجي مستقيم

126 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

روشهاي ثبت نتايج زمان سنجي با کرنومتر

روش پيوسته يا تجمعي

روش گسسته

...

روشهاي زمان سنجي مستقيم

127 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

محاسبه تعداد سيکل مورد مشاهده

روشهاي تعيين سيکل مورد مشاهده:

روش آماري

روش تخميني

روشهاي زمان سنجي مستقيم

128 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

روش آماري

چنانچه زمان يک سيکل عمليات در جامعه لحاظ کنيم و بخواهد به Xآماري را برابر

عنوان ميانگين نمونه، تخمين زننده اي از آن مقدار εباشد، با فرض آنکه حاضر به پذيرش

باشيم و (%α-1)خطاي مطلق با ضريب اطمينان جامعه را نرمال فرض کنيم، خواهيم داشت:

روشهاي زمان سنجي مستقيم

x

n

z

x

2/x.

in

z 2/. iixk

129 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

روش آماري

روشهاي زمان سنجي مستقيم

2

2/ .,

xk

zniii

2

,2/

.

)(

XK

stn

11

)(1

2

nn

XXS

n

ii

130 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

مشاهده اوليه 10فرض کنيد تعداد مثال: از يک عمليات زمان سنجي شده و

مقادير زير بدست آمده است:

41 ، .39 ،.30 ،.39 ،.32 ،.34 ،.37 ،.40 ،.33 ،.35.

تعداد نمونه دفعات زمان سنجي مورد نياز براي دستيابي به نتايج با ضريب

04/0% و در فاصله اطمينان 90اطمينان ميانگين بيابيد.

روشهاي زمان سنجي مستقيم

3478/3336.0*04.0

037.0*262.2.

262.2

9110

%52/%10)%1(%90

037.09

)10

6.3(3086.1

3086.1)(,6.3

21,2/

9,05.01,2/

2

10

1

210

1

XK

Stn

tt

nn

s

xx

n

n

ii

ii

دیگر 34-10=3 =24نمونه131 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

بررسي خطاي موجود در زمان با کرنومتر

تغييرات تصادفي جزئيات يک عنصر کاري از سيکلي به سيکل ديگر.

تغييرات غير تصادفي

الف( تغييرات غير تصادفي غير عمدي

ب( تغييرات غير تصادفي و عمدي

تغيير در روش در اثر بهبودي که کارگر در روش خود ايجاد کرده است.

خطاي زمان سنج در قرائت و ثبت نتايج

روشهاي زمان سنجي مستقيم

132 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

(Rating Factor)تعيين ضريب عملکرد

ضريب عملکرد عبارت است از قضاوت زمان سنج در مورد سطح عملکرد )سرعت و مهارت( کارگر مورد نظر در انجام یک سیکل عملیاتی.

سرعتي است که کارگر واجد شرايط به طور طبيعي با آن سرعت کار خواهد کرد، به شرط

اينکه نسبت به روش انجام عمليات، آگاهي کامل داشته باشد و کار را با عالقه انجام دهد.

برای تعیین ضریب عملکرد روشهایی وجود دارد. % و براي 61ضريب عملکرد براي پايين ترين فرد،

% و دامنه تغييرات اين ضريب در 139بهترين فرد گزارش شده است.R >87<113ايران

روشهاي زمان سنجي مستقيم

133 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

عوامل موثر در تعيين ضريب عملکرد

تحت کنترل کارگر

خارج از کنترل کارگر

روشهاي زمان سنجي مستقيم

134 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

تعيين زمان نرمال

زمان ختم جزء قبلي – زمان ختم جزء فعلي= (Tزمان مشاهده )

زمان نرمال هر جزء از رابطه زير بدست مي آيد:

× زمان مشاهده شده= زمان Rضريب عملکرد (NTنرمال )

روشهاي زمان سنجي مستقيم

nni iNT1NT

135 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

محاسبه و تخصيص بيکاريهاي مجاز

کارگر در هر شرايطي و با هر نوع امکانات اعم از اتوماتيک و ... نياز به رفع خستگي دارد

که نيازها مي تواند شامل رفع نيازهاي شخصي، استراحت و ... باشد.

روشهاي زمان سنجي مستقيم

136 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

عوامل موثر در تعيين درصد بيکاري مجاز

برای تعیین درصد بیکاری های مجاز جداولی وجود دارد.

فردي

ماهيت کار

شرايط محيطي

سياستهاي مديريت

فرآيند

پديده هاي تصادفي و احتمالي

روشهاي زمان سنجي مستقيم

137 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

بيکاريهاي مجاز

بيکاريهاي مجاز ثابت

ساعت 8٪ در 2-5 براي رفع نيازهاي شخصي )کار روزانه(

%(4%( و زنان )2-3مردان )

٪(4-6.5 براي رفع خستگي عمومي )

روشهاي زمان سنجي مستقيم

138 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

بيکاريهاي مجاز

بيکاريهاي مجاز متغير

استراحت با توجه به شرايط کار و محيط کاري

بيکاري ناشي از فرآيند

بيکاري مجاز ويژه

بيکاري مجاز مصلحتي

بيکاري مجاز احتمالي

بيکاري مجاز براي تاخير غيرقابل اجتناب

روشهاي زمان سنجي مستقيم

139 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

مثال: بيکاريهاي مجاز متغير ناشي از نوع کار

مقدار متوسط نيروي وارده

فشار متوسط

فشار خفيف

فشار شديد

روشهاي زمان سنجي مستقيم

140 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

بيکاريهاي مجاز متغير ناشي از نوع کار

طرز ايستادن يا قرار گرفتن )وضعيت بدن(

مشخص کنيد که کارگر در چه وضعيتي کار مي کند:

(0راحت نشستن )امتياز:

(2 نشستن مشکل )امتياز:

(4)امتياز: ايستاده کار کردن

(8)امتياز: باال و پايين رفتن از نردبان

...

روشهاي زمان سنجي مستقيم

141 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

محاسبه زمان استاندارد

درصد بيکاري مجاز*زمان نرمال=زمان بيکاري مجاز

زمان بيکاري مجاز+زمان نرمال=زمان استاندارد

روشهاي زمان سنجي مستقيم

142 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

محاسبه زمان استاندارد

روشهاي زمان سنجي مستقيم

نيازهاي شخصي

خستگي عمومي

زمانهاي مجاز ثابت

زمانهاي مجاز متغیر

جمع مدت زمانهاي مجاز

زمان نرمال

مقدار کل زمان استاندارد

+

143 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

برگ مشاهدات زمان سنجي )پیوسته(

روشهاي زمان سنجي مستقيم

سنجي زمان مشاهدات برگماشین: کارگاه فرزکاری: بخش قسمت

دنده: جعبه پوسته نهایی فرزکاری عملياتشماره: عمودی فرز 4ماشين

: گیره ابزار و F239وسائل

: سنجي زمان 17شماره

1از 1صفحه

: شروع صبح 9:47زمان : خاتمه صبح 10:25زمان

: قطعه/ : B239محصول چدن اوليه مواد : نقشه فنی: B239/1شماره مشخصات طبق کيفيت

: الف کارگر نام : کرنومتر 1234شماره

: ب سنج زمانyy/mm/ddتاريخ:

B.T.

زمان نرمال

S.T.

زمان هر جزء

W.R.

زمان خوانده شده

R .ضریب

عملکرد

کاري اجزاي .B.Tشرح

زمان نرمال

S.T.

زمان هر جزء

W.R.

زمان خوانده شده

R .ضریب عملکر

د

کاري اجزاي شرح

ها 111044110 براده کردن تمیزهوای با میز روی از

فشرده

144 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

Mini MOST سیستم زمان سنجی پیشرفته •

Basic MOSTسیستم زمان سنجی پیشرفته •

پیشرفته • سنجی زمان Maxi MOSTسیستم

پیشرفته • سنجی زمان Clerical MOSTسیستم

خانواده • پیشرفته سنجی زمان MTMسیستم

MOST سيستم •

سيستمهاي زمان سنجي پيشرفته

145 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

MOSTواحد زمان در سيستم

بر مبناي MOSTواحد زمان در سيستم TMU :ميباشد

• 1 TMU = 0.00001 Hour

• 1 TMU = 0.0006 Minute

• 1TMU = 0.036 Second

• 1 Hour = 100000 TMU

• 1 Minute = 1667 TMU

• 1 Second = 27.8 TMU

سيستمهاي زمان سنجي پيشرفته

146 ومدرسه دانشگاه مرجع پوپول

WWW.pupuol.com

top related