บทที่ 8 · web viewฐานข อม ลรายการสารสนเทศห...

บทท 8ฐานขอมลและแหลงสารนเทศดานวทยาศาสตรและ

เทคโนโลย

จดประสงคทวไปผเรยนมความร ความเขาใจเกยวกบฐานขอมลและแหลง

สารนเทศทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย

จดประสงคเชงพฤตกรรม1. บอกความหมายของฐานขอมลได2. แยกประเภทของฐานขอมลได3. ยกตวอยางฐานขอมลทนาสนใจได4. คนหาความรจากฐานขอมลได5. แนะนำาแหลงสารนเทศดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยได

สาระสำาคญฐานขอมล เปนแหลงรวมสารนเทศทมเนอหาลกษณะเดยวกน

หรอสมพนธกนไวดวยกน ฐานขอมลแบงออกไดหลายลกษณะขนอยกบลกษณะการใชงาน ฐานขอมลหองสมดแบงออกเปน 6 ประเภท ไดแก ฐานขอมลบรรณานกรม ฐานขอมลตวเลข ฐานขอมลเตมรป ฐานขอมลภาพลกษณ ฐานขอมลสำาเรจซดรอม และฐานขอมลมลตมเดย สำาหรบแหลงสารนเทศทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย เปนแหลงรวมสารนเทศเฉพาะทางทมงเนนในการนำาเสนอความร ขาวสารทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย

บทท 8ฐานขอมลและแหลงสารนเทศดานวทยาศาสตรและ

เทคโนโลย

ผทประสบความสำาเรจในงานทรบผดชอบโดยเฉพาะทางดานธรกจ มกมปจจยพนฐานจากการรจกฐานขอมลประกอบกบการตดสนใจและแกไขปญหา ดงนนการรจกฐานขอมลทหลากหลาย และสามารถนำามาใชได จงเปนสงทสำาคญและจำาเปน โดยมสาระสำาคญดงทสมพศ คศรพทกษ ( 2539 : 47-57 ) กลาวไว สรปไดดงน

ความหมายของฐานขอมลฐานขอมลคอ ทรวบรวมระเบยนขอมลทคลายคลงกนและ

ประสานสมพนธซงกนและกนสามารถเขาถงไดตามลำาดบ จดเกบอยในอปกรณหนวยความจำาสำารอง เชน เทปแมเหลกหรอจานบนทก

ฐานขอมล หมายถง แหลงรวมสารนเทศทมเนอหาในลกษณะเดยวกน หรอสมพนธกน แลวจดการฐานขอมลดวยโปรแกรม เพอชวยใหการคนคนมความสะดวกและรวดเรว

ความสำาคญของฐานขอมลฐานขอมลสามารถเกบขอมลไดเปนจำานวนมากสามารถ

ปรบปรงแกไขเปลยนแปลงไดตลอดเวลา และสามารถใชพรอมกนไดหลายคน สงคมปจจบนเปนยคแหงขอมลขาวสาร ผทไดรบขอมล

ขาวสารทถกตองทนสมยยอมสามารถตดสนใจดำาเนนการไดถกตอง ประหยดทงเวลา และคาใชจาย ในปจจบนขอมลขาวสารมเปนจำานวนมากและอาจเกนความตองการ ดงนนผใชจะตองเลอกใชสารนเทศทตรงกบความตองการใหไดมากทสด

ระบบจดการฐานขอมลการดแลการใชฐานขอมลใหมประสทธภาพตามความตองการ

นนเปนเรองทยงยากวาการใชแฟมขอมลมาก เพราะจะตองมการกำาหนดวา โครงสรางในการเกบขอมลควรจะเปนเชนใด จะตองมการเขยนโปรแกรมเพอสรางและเรยกใชขอมลจากโครงสรางเหลาน และการเขยนโปรแกรมดงกลาวกเปนเรองทซบซอนพอสมควร เพราะหากโปรแกรมเหลานเกดทำางานผดพลาดในระหวางการเรยกขอมลกด การเพมขอมลใหมเขาไปกด หรอลบขอมลกด กจะทำาใหเกดความเสยหายตอโครงสรางของขอมลทงหมดได ดงนนเพอเปนการลดภาระการทำางานของผใช จงไดมซอฟแวรตวหนงทำาหนาทจดระบบดงกลาวเรยกวา ซอฟตแวรระบบจดการฐานขอมล หรอดบเอมเอส ( DBMS ) ซอฟตแวรระบบจดการฐานขอมลจะทำาหนาทควบคมดแลการสรางและเรยกใชฐานขอมล โดยผใชไมจำาเปนตองรบรรายละเอยดภายในโครงสรางของฐานขอมล เพราะซอฟตแวรระบบจดการฐานขอมลจะเปนซอฟตแวรทเปนตวกลางระหวางผใชกบโปรแกรมตาง ๆ ทเกยวของกบการใชฐานขอมล

ปจจบนระบบการจดการฐานขอมลทเปนทนยมมอยหลายระบบ เชน Oracle, Informix, Ingres, Progress,Sybase,Access ฯลฯ การเลอกซอระบบเหลานจำาเปนตองปรกษาผเชยวชาญทางดานเทคนค เพอใหไดระบบทดและตรงกบความตองการ

การใชระบบฐานขอมลดวยซอฟตแวรจดการฐานขอมล

ประโยชนของฐานขอมลสารนเทศทสมพนธกนจะรวมกนเปนฐานขอมล ซงมประโยชน

ตอการศกษา การคนควาวจย และการปฏบตงาน ฐานขอมลมประโยชน ดงน

1.ลดการจดเกบสารนเทศทซำาซอนกน2.ลดคาใชจายในการจดหา และสถานทจดเกบ3.คนสารนเทศไดสะดวกรวดเรว ประหยดเวลา4.เปนเครองมอแนะแหลงสารนเทศนเทศ5.ใชสารนเทศรวมกนไดในเวลาเดยวกน แมวาจะอยตางสถานทกน6.สามารถควบคมขอมลใหเปนมาตรฐานเดยวกน7.สามารถกำาหนดมาตรการการรกษาความปลอดภยของขอมลได8.ชวยใหเกดการแสวงหาความรใหม ๆ ในแหลงสารนเทศอน ๆ

ประเภทของฐานขอมลหองสมด

โปรแกรมระบบการจดหาหนงสอ

โปรแกรมระบบการทำารายการหนงสอ

โปรแกรมระบบบรการยม – คนหนงสอ

DBMS ระบบฐานขอมล

ฐานขอมลหองสมดจำาแนกออกเปน 6 ประเภท ตามลกษณะของขอมลทเกบบนทกไวไดแก ฐานขอมลบรรณานกรม ฐานขอมลตวเลข ฐานขอมลเตมรป ฐานขอมลภาพลกษณ ฐานขอมลสำาเรจซดรอม และฐานขอมลมลตมเดย

ฐานขอมลบรรณานกรมฐานขอมลบรรณานกรม ( Bibliographic

Database ) เปนฐานขอมลของหองสมดทเกบขอมลบรรณานกรมของสารนเทศทกชนดในหองสมด เชน รายการหนงสอ วารสาร เอกสาร โสตทศนวสด รายงานตาง ๆ โดยทำารายละเอยดขอมลทางบรรณานกรมของเอกสารเหลานนแตละระเบยน แลวเกบรวบรวมไวในระบบคอมพวเตอรระบบใดระบบหนง ฐานขอมลบรรณานกรมบางฐานขอมลอาจมสาระสงเขปของบทความ หรอเอกสารนน ๆ ดวย เมอผใชตองการขอมลของเอกสารเรองใดเรองหนงกจะมการดงโปรแกรมสอบถามเครองคอมพวเตอร กจะไดรายการบรรณานกรมของสารสนเทศทตองการ ตวอยาง เชน รายการหนงสอของหองสมด

ฐานขอมลบรรณานกรมโดยทวไปประกอบดวยสวนของรายละเอยดทางบรรณานกรมของเอกสาร เชน

1. ขอมลเกยวกบเลขเอกสาร เชน เลขทะเบยน เลขรหส หากเปนหนงสอในระบบหองสมด กเรยกวา เลขเรยกหนงสอ

2. ชอเรองของเอกสารรายการนน ๆ3. ชอผแตง4. แหลงอางอง หรอรายละเอยดทางบรรณานกรม

ของเอกสารแตละประเภท5. สาระสงเขป6. หวเรอง ศพทดชน หรอคำาสำาคญ7. สถาบนทจดทำาเอกสาร หรอทอยของผเขยน หรอ

ทง 2 อยาง

8. ภาษาทใชในตนฉบบเอกสาร9. ขอมลเกยวกบเอกสารทอยในหองสมด เชน หองท

เกบ เลขเรยกเอกสารพเศษองคประกอบของขอมลเหลานจะสรางหลกฐานอางองให

แกเอกสาร ซงหากมการจดสรางเปนบานขอมลทมระบบกจะใชเปนเครองมอในการควบคมบรรณานกรมเอกสาร ซงจะชวยอำานวยความสะดวกในการสบคนเอกสารทตองการ สงทจะตองคำานงกคอ รายการอางองของเอกสารดงกลาวนมไดใหสารสนเทศดวยตนเอง แตจะชใหทราบวา เอกสารทตองการมหรอไม อยทใด และในกรณทฐานขอมลนน ๆ มสาระสงเขปดวย สาระสงเขปกจะใหขอมลสงเขปเกยวกบเอกสาร เอกสารดงกลาว ซงเปนประโยชนตอการตดสนใจวา เอกสารทกำาลงสบคนอยนนมสาระตรงกบความตองการหรอไม ทงนองคประกอบของระเบยนบรรณานกรมแตละรายการนอกจากหวเรอง ศพทดชน หรอคำาสำาคญทใช เพอคนหาเอกสารทตองการแลวยงอาจคนหาไดภายใตองคประกอบอน ๆ เชน ผแตง ชอเรอง ชอวารสาร หรอองคประกอบอน ๆ ทแสดงใหเหนไดบนจอเทอรมนล หรอบนกระดาษพมพ กจะชวยใหผใชไดทราบ หรอเปนขอมลทชวยตดสนวาเอกสารชอนน ๆ เปนเรองทตรงกบความตองการหรอไม ฐานขอมลบรรณานกรมอาจจดทำาโดยหองสมด หรอศนยสารนเทศแหงใดแหงหนง ในปจจบนมฐานขอมลบรรณานกรมขนาดใหญทสามารถใหบรการระหวางประเทศไดทวโลกโดยใชเทคโนโลยเครอขาย และโทรคมนาคมชวยในการเชอมตอคนหาขอมลทางไกลในระบบออนไลน ฐานขอมลบรรณานกรมสวนใหญจะเกดขนจากการผลตสอสงพมพ ประเภทดชน และสาระสงเขปของวารสารทางวชาการ ซงเปนแหลงรายไดหลกของผผลต และฐานขอมลบรรณานกรมหลายฐานขอมลกผลตทงฐานขอมลและ

วารสาร เชน MEDLINES ผลตวารสาร Index Medicus CHEMABS ผลต Chemical Abstracts และดวยความกาวหนาของเทคโนโลยซดรอม ปจจบนฐานขอมลประเภทนกผลตออกมาในรปของซดรอม ซงผใชสามารถสบคนไดอยางสะดวกรวดเรวเหมอนกบฐานขอมลออนไลน ยกเวนความทนสมยของฐานขอมล เพราะฐานขอมลออนไลนสามารถปรบปรงใหทนสมยไดตลอดเวลา ในขณะทฐานขอมลซดรอมจะตองใชเวลาในการผลตกอนทจะนำาออกเผยแพรได

ฐานขอมลบรรณานกรมหลาย ๆ ฐานขอมล ซงผลตโดยหนวยงานตาง ๆ กน อาจรวมกนใหบรการผานบรษทใดบรษทหนง เชน บรษทไดอะลอก มฐานขอมลในสาขาวชาการแขนงตาง ๆ ไวใหบรการมากกวา 300 ฐานขอมล

ฐานขอมลรายการสารสนเทศหองสมดทเรยกวา ฐานขอมลมารค ( MARC : Machine Reabable Cataloging ) จดเปนฐานขอมลบรรณานกรมประเภทหนง แตการใชงานในหองสมดคอนขางทจะใชสำาหรบจดเกบขอมลภายในและแลกเปลยนขอมลกบหองสมดอน โดยใชรปแบบระเบยนของมารค ( MARC Record ) ซงมาจากระเบยนรายการหนงสอของหองสมดรฐสภาอเมรกนทเรยกวา แอลซมารค (LC MARC ) และยเคมารค ( UK MARC ) ขององกฤษ อนเปนรปแบบทใชเกณฑการทำาบตรรายการทหองสมดใชคอ เอเอซอารท ( AACR 2 ) และการจดหมวดหมของดวอ ซงหองสมดหลายแหงใชในการจดหมวดหมหนงสอ การใชรปแบบการลงรายการทเหมอนกนเชนน ทำาใหเออตอการแลกเปลยนขอมลระหวางหองสมดเปนอยางมาก

ฐานขอมลตวเลขฐานขอมลตวเลข ( Numeric Database ) เปนฐาน

ขอมลทางสถตอาจเปนเรองเกยวกบการลงทน ตลาดหน ธรกจ อตสาหกรรม หรอทฤษฎ และสตรสมการตาง ๆ ฐานขอมลตวเลข

บางฐานขอมลอาจมโปรแกรมทสามารถสรางตาราง หรอกราฟสถตตามความตองการของผใชได

ฐานขอมลเตมรปฐานขอมลเตมรป ( Full- text Database ) เปน

ลกษณะของฐานขอมลอกประเภทหนงทหองสมดบางแหงอาจมใหบรการ เปนฐานขอมลทบนทกเรองราวทงหมดเขาเครองคอมพวเตอรในรปแบบทเครองอานได เมอตองการใชกเรยกขอมลทตองการออกมาอานไดเหมอนกบการอานหนงสอทงเลม

ฐานขอมลประเภทนจะมนอยมาก เพราะคาใชจายในการจดทำาและสบคนสงมาก หองสมดหรอหนวยงานดานสารนเทศจงเลอกจดทำาเฉพาะสารนเทศบางประเภท เชน สารสนเทศประเภทหนงสอหายาก รายงานการประชมทสำาคญ เชน มหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช จดเกบรายงานการประชมสภาวชาการเปนฐานขอมลเตมรปโดยใชโปรแกรม BRS Search จดการฐานขอมลประเภทนอาจมการบนทกขอมลเตมรปลงในแผนซดรอมทผใชสามารถนำาไปเขาเครองอาน แตขอมลทบรรจในแผนซดรอมแผนหนงจะมปรมาณมากกวาทบรรจอยในแผนซดรอมแผนหนงจะมปรมาณมากกวาทบรรจอยในหนงสอชดหนง และสามารถคนหาไดอยางรวดเรวดวยเครองคอมพวเตอร

ฐานขอมลภาพลกษณฐานขอมลภาพลกษณ ( Image Database ) เปน

ฐานขอมลเตมรปชนดหนงซงผลตไดจากการนำาเครองสแกนเนอรไปอานเอกสาร หรอสารนเทศใด ๆ หรอใชกลองถายรปหรอกลองวดทศนถายภาพตาง ๆ เขาสระบบคอมพวเตอร

ภาพลกษณจะถกบนทกเกบไวในคอมพวเตอรเปนจดภาพ ซงแตละจดจะมคาแสดงระดบความเขมและสตาง ๆ ของจดภาพ เชน ก – ฮ จะ ถกบนทกเกบไวเปนรหสทตรงกน แตถาเอาตวอกษรนไปอานดวนเครองสแกนเนอรกจะไมเปนอกษร ก- ฮ แตจะ

เปนจดภาพทคอมพวเตอรไมสามารถอานไดวา เปนอกษรอะไร หรอภาพอะไร

การทจะนำาภาพลกษณไปใชไดจะตองผานกระบวนการประมวลภาพลกษณ ซงเปนการนำาเอาภาพตาง ๆ มาสแกนใหเปนภาพลกษณแลวเกบไวในฐานขอมลพรอมคำาสำาคญ ทจะชวยสบคนสารนเทศนน ๆ ออกมาใชงานได ปจจบนหองสมดและศนยสารสนเทศทมหนงสอและสารนเทศเปนจำานวนมากจำาเปนตองเกบไวอางอง นยมใชระบบประมวลภาพลกษณบนทกสารสนเทศเหลานนเอาไว เพอการสบคนทสะดวกและรวดเรว อกทงยงเปนการประหยดพนทจดเกบและรกษาเอกสารตนฉบบทมคณคาสง โดยไมตองนำามาใชงาน หรอถายเอกสารบอย ๆ ซงอาจทำาใหเอกสารตนฉบบเสยหายได

ฐานขอมลสำาเรจรปซดรอม ซดรอม (CD-ROM = Compact Disc Read

Only Memory) มลกษณะเปนจานกลมเสนผาศนยกลาง 4.75 นว ( 12 ซ.ม. ) เปนสอเกบบนทกสารสนเทศอยางถาวรเชนเดยวกบหนงสอทสำานกพมพตาง ๆ ผลตออกมา แตบรษทผผลตสามารถเพม หรอปรบเปลยนขอมลในซดรอมใหทนสมยไดเปนระยะ ๆ ตามขอตกลง การบนทกขอมลลงในแผนดสกเปนการใชลำาแสงเลเซอรยงไปทพนผวของดสกทำาใหเกดรอยสกขนาดตางกนดวยระบบดจตอลปจจบนมการใชซดรอมอยางกวางขวางในวงการดนตรและเพลง และไดมการพฒนาฐานขอมลทางวชาการลงในแผนดสกดงกลาว ทงในลกษณะทเปนฐานขอมลบรรณานกรม และทเปนฐานขอมลเตมรป

เครองมอสบคนสารสนเทศจากซดรอมประกอบดวย เครองอานซดรอม และเครองไมโครคอมพวเตอร เครองไมโครคอมพวเตอรจะทำาหนาทคนหาสารนเทศทตองการจากแผนซดรอมแตละแผน ซงมความจสงประมาณ 650 MB สามารถจขอมลได 200,000- 250,000 หนา กระดาษขนาด A 4 ซงเทยบไดกบหนงสอประมาณ 500 เลม หรอแผนดสกเกตตประมาณ 1,000- 1,500 แผน และสามารถคนหาสารนเทศไดภายในเวลา 2 วนาทเทานน

การสบคนขอมลจากซดรอมมมความรวดเรวใกลเคยงกบการคนในระบบออนไลน และผใชธรรมดาทวไปกสามารถคนหาไดเอง การอานขอมลอาจอานจากจอภาพ หรอพมพออกมาบนแผนกระดาษกได นอกจากนยงสามารถเชอมดยงระบบซดรอมนเขากบระบบหองสมด ทำาใหเรยกใชงานบนเครอขายไดอยางกวางขวาง ทงนจะตองอยภายใตขอตกลงทางลขสทธกบบรษทผผลตดวย

ฐานขอมลสำาเรจซดรอม จงจดเปนหนงสออเลกทรอนกสทใหขอมลททนสมยกวาสอชนดเดยวกนทผลตออกมาในรปหนงสอ เพราะขอมลตาง ๆ สามารถปรบปรงใหทนสมยไดในซดรอมชดใหม ซงหองสมดจะบอกรบเชนเดยวกบวารสารและผผลตจะสงแผนใหมมาเปลยนแผนเกาเปนระยะ ๆ เชน ทก 3 เดอน ทก 6 เดอน นอกจากนยงไดขอมลทมากกวาหนงสอ ใชเนอทในการจดเกบนอย

ฐานขอมลสอประสมเทคโนโลยมลตมเดย หรอสอประสมเปนเทคโนโลยท

ทำาใหคอมพวเตอรสามารถรวมขอมลตวเลข อกขระ ภาพเคลอนไหว และเสยงทสามารถแสดงไดพรอมกนในเวลาเดยวกน และสามารถโตตอบกบผใชไดดวย ฐานขอมลมลตมเดยทใชเทคโนโลยมลตมเดยดงกลาว จงเปนฐานขอมลทหองสมดและศนยสารนเทศในอนาคตจะตองมไวใหบรการผใชอยางหลกเลยงไมได

ดงนนแมวาในปจจบนหองสมดจะยงไมใชระบบมลตมเดย แตกควรมการวางแผนในเรองอปกรณเชอมตอกบเทคโนโลยมลตมเดยไวดวย

ฐานขอมลมลตมเดยใชในการนำาเสนอสารนเทศทไมจำาเปนตองเรยงลำาดบ และประกอบดวยสอหลาย ๆ รปแบบ เชน ในฐานขอมลเรองดนตรไทยอาจมสารนเทศอธบายเรองราวเกยวกบดนตรไทยแตละประเภท เครองดนตรไทยแตละชนดพรอมดวยภาพนงประกอบคำาบรรยาย จากนนอาจเปนภาพเคลอนไหวใหเหนภาพวงดนตร หรอภาพนกดนตรเลนเครองดนตรตอไปกอาจมทางเลอกใหขามรายละเอยดเรองดนตรไปสเรองอน ๆ ได

อยางไรกตามการพฒนาระบบฐานขอมลมลตมเดยดงกลาวน ไมใชเรองงายและสนเปลองงบประมาณมาก เนองจากตองมหองอดเสยง มกลองถายวดทศน มเครองบนทกขอมลลงในแผนซดรอม เพราะระบบมลตมเดยนยมใชแผนซดรอมเปนสอ

คอมพวเตอรทนำามาใชกบระบบมลตมเดยตองมอปกรณอกหลายอยางประกอบ เชน มแผนวงจรเสยง มลำาโพง มเครองอานซดรอม เครองคอมพวเตอรทมอปกรณเหลานโยมากมกเปนเครองทผลตตรงตามมาตรฐานของเครองคอมพวเตอรสวนบคคลทเรยกวา มลตมเดยพซ หรอเอมพซ

แหลงสารนเทศทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหลงสารนเทศทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ทพบวา

เปนแหลงสำาคญทจะใหความรความเขาใจแกผใชอยางหลากหลายทสดกคอ หองสมดนนเอง หองสมดเปนแหลงททำาหนาทจดหา รวบรวม จดเกบ และใหบรการแกผใช โดยในทกหองสมดจะรวบรวมความรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยดงน

1. หองสมดทจดระบบแบบทศนยมของดวอ ( Dewey Decimal Classification หรอ D C )

จะเกบรวบรวมความรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยไวทหมวด 500 – 600 ดงน

510 คณตศาสตร520 ดาราศาสตร530 ฟสกส540 เคม โลหะวทยา550 ธรณวทยา560 ชวตโบราณศกษา570 วทยาศาสตรของสงมชวต580 พฤษศาสตร590 สตวศาสตร

610 แพทยศาสตร620 วศวกรรมศาสตร630 เกษตรศาสตร640 คหเศรษฐศาสตร650 ธรกจและการจดการธรกจ660 อตสาหกรรมเคม670 โรงงานอตสาหกรรม680 โรงงานผลตสนคาเบดเตลดอน ๆ 690 การกอสราง

2. หองสมดทจดระบบหอสมดรฐสภาอเมรกน(Library of Congress Classification หรอ LC) จะเกบรวบรวมความรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยไวทหมวด T ดงน

500 วทยาศาส

600 วยาศาสตร

หมวด ประเภทหนงสอTA วศวกรรมศาสตรทวไป วศวกรรมโยธาTC วศวกรรมศาสตรTD เทคโนโลยสงแวดลอม วศวกรรมสขาภบาลTE วศวกรรมทางหลวง ถนน และผวการ

จราจรTF วศวกรรมรถไฟ และการปฏบตการTG วศวกรรมสะพานTH การกอสรางอาอาคารTJ วศวกรรมเครองกลและเครองจกรTK วศวกรรมไฟฟา อเลกทรอนกส วศวกรรม

นวเคลยรTL ยานพาหนะ การบน ยานอวกาศTN วศวกรรมเหมองแร โลหะการTP เคมเทคนคTR การถายภาพTS การผลต โรงงานTT หตถกรรมTX คหกรรมศาสตร

3. แหลงสารนเทศทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ทสบคนไดจากอนเทอรเนต สามารถสบคนไดดงน

1) การสบคนโดยผาน WWW (World Wide Web)

2) การสบคนผาน Gopher 3) การสบคนแฟมขอมล Archie 1. การสบคนโดยผาน WWW (World Wide

Web) มลกษณะการคนขอมล

หลายมต (Hypertext) คอสามารถเชอมโยงไปสวนขยายทเปนภาพ หรอขอความ หากขอความทปรากฏแสดงใหเหนถงการเชอมโยง คอมพวเตอรททำางานรวมกนของ WWW เรยกวา Web Server WWW Protocal WWW จะมขอมลทงภาพ ขอความ เสยง ในรปสอหลายมต หากคอมพวเตอรทใชเชอมตอเครอขายเรยบรอยแลว จะสามารถสบคนไดเพยงทราบ URL และพมพลงในชองกจะสามารถเขาไปยง Web เพอคนขอมลตอไป เชน พมพ URL ลงในชอง Location ดงน http://www.swu.ac.th หรอ http://www.nectec.or.th หรอ http://www.cubook.com เปนตน

2. การสบคนผาน Gopher สามารถสบคนผานทางเมน โดยไมตองร ID Address แตสามารถคนไดเฉพาะรปแบบตวอกษร โปรแกรม Gopher สามารถเรยกดขอมลจากแหลงหรอศนยขอมลทวโลก เชน ฐานขอมลสาขาวชาตาง ๆ ฐานขอมลงานวจย ฐานขอมลหองสมด นอกจากน Gopher ยงทำาหนาทเปน Gateway สำาหรบเขาไปใชคำาสงอน ๆ เชน WWW, WAIS, ARCHIE, HYTELNET, FREENET เปนตน การสบคนโดย Gopher สามารถใชคำาสง Telnet และ WWW ได เชน หากตองการเขาไปสบคนขอมลใน University of Minnesota โดยใช WWW ใหพมพ URL ลงในชอง Location ดงน gopher://gopher.tc.umn. edu.

3. การสบคนแฟมขอมล Archie ซงเปนบรการคนหาขอมลใน Anonymous FTP ซงโปรแกรมนจะทำาหนาทรวบรวมรายชอแฟมขอมลและคำาอธบายของแฟม หรอสาระบบ (Directory) จากเครอง Servers หลาย ๆ เครองเขาดวยกน โดยตรวจสอบดชนวาแฟมขอมลอยบน Server ใด เมอรแลวสามารถโอนถายขอมลโดยใช FTP ได การใชคำาสงนควรใชผาน

Host Computer ทอยใกลกบ Host ของผใช ซงจะทำาใหสามารถรบสงขอมลไดเรวขน โปรแกรมนพฒนาโดย McGill University แคนาดา การใชคำาสงนจะใชโดยตรงไมไดจะตองเขาไปใชในเครอง Servers ทมโปรแกรมน ผตองการเขาถงฐานขอมลนจะตองทราบชอ Archie Server กอน เชน

Archie Server IP AddressCountry

archie.au 139.130.4.6Australla

การเขาใช Archie สามารถทำาไดหลายทาง อาท การใช Archie Client ของศนยบรการอนเทอรเนตทเปนสมาชกอยโดยใชคำาสง Telnet ตดตอสบคนฐานขอมลของ Archie Server ทเครองคอมพวเตอรอน ใชจดหมายอเลกทรอนกส (E - Mail) สงขอความขอใชบรการโดยเฉพาะเจาะจง หรอใชผานทาง WWW ซงเปนวธทงายเมอเราทราบ URL และพมพลงในชอง Location ดงน http://archie.emnet.co.tk เปนตน

การสบคนสารนเทศมหลากหลายวธโดยเฉพาะการสบคนโดยผานทางออนไลน และนบวนการสบคนจะเปนไปโดยงาย สะดวกสบาย แตเราจำาเปนตองเรยนรวธการสบคนใหมประสทธภาพเพอประหยดเวลา และคาใชจาย ซงฐานขอมลในอนาคตจะถกเชอมโยงบนเครอขายทงหมดไมวาจะเปนฐานขอมลทรพยากรสารนเทศ ฐานขอมลแบบซดรอม หรอฐานขอมลแบบออนไลน การสบคนฐานขอมลจะไมถกจำากดดวยระยะทาง และเวลาอกตอไปไมวาจะอยแหงใดในโลก

รายชอเวบไชตทนาสนใจทางการศกษาวทยาศาสตรและเทคโนโลย

องคกรพพธภณฑวทยาศาสตรแหงชาต ( http://www.nsm.or.th/ ) เปนเวบไซตรวมลงค

ไปยงพพธภณฑ วทยาศาสตร ธรรมชาตวทยา เทคโนโลย อากาศยาน และ การ โทรคมนาคม รวมถงพพธภณฑ สงแวดลอม และ นเวศวทยา

สำานกวจยและบรการวทยาศาสตรและเทคโนโลย(http:// www. kmutt. ac. th/ organization /Research/) เปนแหลงดำาเนน การวจย พฒนา และ วศวกรรม ถายทอด เทคโนโลย สหวทยบรการ เพอสนอง นโยบาย ดานการพฒนา การศกษา วทยาศาสตร เนนนโยบายการพงพาตนเอง นำาเสนอผลงานวจย ทางดาน วทยาศาสตร และ เทคโนโลย

ศนยบรการสารสนเทศทางเทคโนโลย สำานกงานพฒนาวทยาศาสตร และ เทคโนโลยแหงชาต ( http://www.tiac.or.th/ ) ดปนเวบไซตบรการ สารสนเทศ วทยาศาสตร และ เทคโนโลย สำาหรบตดตามความกาวหนาทาง เทคโนโลย และ งานวจย สาขา พนธวศวกรรม เทคโนโลย ชวภาพ โลหะ และ วสด อเลกทรอนกส คอมพวเตอร รวมถง เทคโนโลย สารสนเทศ

ส ำา น ก เ ล ข า ธ ก า ร ส ภ า ก า ร ศ ก ษ า ( http://www.onec.go.th/ ) เป นเว บไซต เก ยวก บค มอ

แหลงเรยนร เร องวทยาศาสตรและเทคโนโลย . สำานกงานคณะก ร ร ม ก า ร ก า ร ศ ก ษ า แ ห ง ช า ต สำานกนายกรฐมนตร.

หองสมดไทย ( http://www.geocities.com/thailibrary/ ) เปบเวบไซตเกยวกบหองสมดเสมอนทมงหวงจะรวบรวมและสะสมความร ตางๆของคนไทย เพอเปนแหลงคนควาสรรพวทยาการตางๆสำาหรบคนไทย ในโลกยคใหม อนเปนโลกและสงคมแหงการเรยนรทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ศนยความรวทยาศาสตรและเทคโนโลย ( http://www.stkc.go.th/ ) เปนเวบไชตเกยวกบวทยาศาสตรและเทคโนโลยโดยมขาวสารทวไปเกยวกบวทยาศาสตรและเทคโนโลย บทเรยนตาง ๆ

นอกจากทยกตวอยางมาแลวนนยงมเวบไซตอกมากมายทเปนแหลงความรทาง

ดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย เชน เวบไซตหองสมดของแตละสถานศกษาไมวาจะเปนมหาวทยาลยของรฐบาลหรอเอกชน หองสมดประชาชน หองสมดเฉพาะ รวมทงบรษท ธนาคาร ตาง ๆหรอสามารถสบคนขอมลไดจากเวบไซต www.google.co.th เปนตน